1. Faktori interesovanja običnih ljudi za kriminalitet su svrstani u četiri grupe. Navedite ih: A) _emocionalnim interesovanjem interesovanjem B) __opasnost za ustaljeni poredak etičkih i dr. dr. društvenih vrijednosti C) __cijena kriminaliteta D) __bolje razumijevanje ljudi 2. Devijantnost može biti biti !a)_______primarna____________________ !a)_______primarna___________________________kao _______kao posljedica različitih psihičih i društvenih "aktora_______ i !b)____sekundarna_____ !b)____sekundarna_____ koja predstavlja predstavlja _ponašanje socijalno# devijanta čiji su $ivot i identitet odre%eni ostupaju&im ponašanjem_ . '. Nabrojte tri od ukupno 8 najznačajnijih kriminoloških časopisa u svijetu danas danas a) ____britanski______ b) ____evropski______ ____evropski______ c) ___australijski_____ (. utherland i !resse" kriminologiju vide kao ____zajednički naziv za tri discipline jednim imenom klasična američka škola____________ škola____________ a njeno područje po njima obuhvata obuhvata a) _sociolo#iju krivično# prava b) _kriminalnu etiolo#iju c) _penolo#iju #. $etod korela%ije u kriminologiji & *stra$ivač u kriminolo#iji kriminolo#iji te$i da izračuna mjeru povezanosti kriminaliteta kriminaliteta i dru#ih pojava kao varijabli. +eophodno je da utvrdi a.) ,ostoji ,ostoji li uop&e veza veza izme%u njih njih b.) -eličinu ili sna#u povezanosti povezanosti i c.) ,rir ,rirodu odu odnosa. odnosa. tom cilju koristi se metod korelacije koji se mo$e odrediti kao mjerenje me%uodnosa izme%u dvije ili više varijabli. +jome se utvr%uje stepen njihove povezanosti. ,rema ,earsonsovom koe/cijentu korelacije pokazuje potpunu korelaciju korelaciju kada ima vrijednost 01. ili 31.. oba slučaja radi se o istoj i stoj vrijednosti a znak ispred i spred broja ukazuje na smijer korelacije a ne njenu sna#u. 4ada je korelacija korelacija pozitivna obje varijable rastu ili obje opadaju a kada je ne#ativna ili inverzna jedna pojava raste dok dru#a opada. Dru#a krajnost je koe/cijent koe/cijent korelacije sa vrijednoš&u . i ona ukazuje na nepostojanje me%usobne povezanosti pojava koje se istra$uju. ,rvi korak u proučavanju korelacije korelacije je crtanje dija#rama. 5n omo#u&ava istra$ivaču da utvrdi mjeru povezanosti izme%u varijabli na prelimaran i ne"ormalan način jer ukazuje postiji li veza i ako je ima da li je linearna ili ne. #. 'oda%i koji sadrže statističke podatke u kriminologiji& 4riminalitet je u statistikama or#ana pravosu%a predstavljen nizom apsolutnih i relativnih brojeva. brojeva. 6e%u onima koji su izra$eni apsolutnim brojevima su podaci o
a.) kupnom broju izvršenih djela na datom prostoru u toku odre%eno# vremensko# perioda b.) Broju izvršenih djela odre%ene #rupe i prema pojedinačnim inkriminacijama c.) 4arakteristikama djela d.) činiocu e.) 7amom postupku ".) -rstama sudske odluke +a osnovu ovih apsolutnih pokazatelja njihovim dovo%enjem u vezu sa dru#im podacima mo#u&e je utvrditi njihove odnose me%u kojima se ističu trendovi kriminaliteta8 kvotu kriminaliteta8 časovnik zločina8 kvota osu%enih lica 1. %hmalleger(ov stav je da kriminologiju vidi kao __naučno posmatranje zločina i kriminalno# ponašanja__________ uključujudi njihove a) __mani"est___ b) __uzroke____ c) __pravne askepkte_ d) __kontrolu __ (. )idovi kriminalno(političkog djelovanja su !a)_____pro/laksa______________________________ koja obuhvata __ukupnost mjera koje se poduzimaju prije no što do zabranjeno# ponašanja do%e_____________________ *i !b)____represija_____________________ koja obuhvata _mjere potiskivanja ve& ispoljeno# ponašanja 9. +dnos ,-$N+/+02 i '2N+/+02 ,enolo#ija je nauka o krivičnim sankcijama i naučinu njihovo# izvršenja preciznije to je #rana krivičnih nauka koja izučava "unkcije krviničnih sankcija pravila njihovo# izvršenja i metoda upotrebljene za njihovu primjenu. 5na se dobrim dijelom svodi na penitencijarnu nauku !učenju o zatvorima). ,renolo#ija obuhvata ' #rane 1.)pravo izvršenja krivičnih sankcija8 2.)tehniku upravljanja kaznenim ustanovama8 '.)kriminalnu terapeutiku. :elacija izme%u kriminolo#ije i penolo#ije zavisi od širine domena izme%u njih postoji tijesna povezanost. ,ostupak izvršenja kazni ima za cilj da otkloni neke od činilaca koji dovode do zločina. 4ako te "aktore proučava kriminolo#ija penološko postupanje se oslanja na njena dra#ocjena odstupanja. Djelotvornost to# postupka je najbolja provjera validnosti stavova koje kriminolozi zastupaju. #. $etodi srednjeg obima u kriminologiji 34+-5,& ;ehnika uzroka sastoji se u izboru jedne zajednice sastavljene od pojedinaca ili #rupa kako bi se rezultati do kojih se došlo njihovim ispitivanjem mo#li uopširiti na širu populaciju. *zbor uzroka vrši se u odre%enom trenutku članovi bivaju podvr#nuti intervjuisanju i anketiranju a rezultati analiziranju. 4ada proučavamo uzorak sre&emo se sa ' nivoa pojava a.)prvi nivo proučavanje populacija čije karakteristike $elimo da upoznamo8 b.)dru#i je okvir uzroka re#rutuju se pojedinci ili #rupe koje &emo kao uzroke proučavati8 c.)tre&i je uzorak. 5n se odre%uje postupkom kojim uz upotrebu brojnih tehnika okvir uzroka svodimo na minijaturne modele sastavljene od malobrojnih predstavnika. 7a stanovišta lo#ike uzorak je vid nepotpune indukacije i kao takav nosi odre%eni rizik da dovede do po#rešno# zaključka.
uzorak = pojave koje sačinjavaju ram uzroka podjele se na osnovnu bitnih osobina na slojeve strate čime se smanjuje vjerovatno&a #reške u uzroku8 c.)narastaju&i = sam respondent preporučuje one koje bismo dalje mo#li ispitivati8 d.)kvota uzroka koristi se češ&e pri ispitivanju javno# mnjenja i u tr$išne a ne u naučne svrhe. 1. -azličiti kon%epti de6nisanja zločina. Navedite ih: 4/+7N ,5+ ......... A) __zločin i zakon B) __zločin i #rijeh C) __zločin kao bolest D) __zločin kao izraz društvene or#anizacije >) __zločin kao socijalni proces 9. +dnos ,-$N+/+02 i ,-$N5/,2 4riminolo#iju i kriminalistiku zanimaju pojavni oblici zločina "aktori koji #a izazivaju i rea#ovanje na takva djela. +jihov pristup ovim pitanjima se razlikuje. 4riminalistiku interesuje način izvršenja korištena sredstva i način rasvjetljenja djela. 4riminolo#iju interesuje njihova tipolo#ija. uslovljenosti kriminalno# ponašanja kriminalistiku interesuje samo oni činioci koji joj omo#u&avaju da djelo rasvijetli i objasni dok kriminolo#iju interesuju svi spoljni i unutrašnji "aktori koji dovode do kriminalno# ponašanja. oblasti suzbijanja i sprečavanja kriminaliteta kriminalistika se bavi samo aktivnoš&u or#ana unutrašnjih poslova dok kriminolo#iju interesuje djelovanje svih subjekata "ormalne socijalne kontrole. #. $etodi srednjeg obima u kriminologiji /+N03DN5/N+ ')5N2 & ;o je ispitivanje koje za cilj ima proučavanje karakteristika ponašanja i promjenu u stavovima odre%ene #rupe ljudi tokom du$e# vremensko# perioda. 5vaj metod se primjenjuje kod proučavanja razvoja kriminalnosti i suzbijanja inkrimisane djelatnosti kod lica u različitim uzrastima radi predvi%anja nastanka i prestanka kriminalne karijere. :azlikujemo dva oblika lon#itudinalnih studija prospektivni i netrospektivni. 9. +dnos ,-$N+/+02 i ,-)7N+0 '-5)5 4rivično pravo se bavi krivičnim djelima i sankcijama pristupaju&i im prije sve#a kao normativnim pojavama kriminolo#ija im kao empirijska nauka pristupa na sasvim dru#i način = kao realnim pojavama. ;alijanski krivičar ,ietro +uvolone ovu razliku vidi u tome što kriminolo#ija ima za osnovni predmet opis spoja čovjeka3delikventa i uzroka delikvencije dok krivično pravo opisuje krivične norme jedno# va$eče# pravno# poretka. #. $etodi srednjeg obima u kriminologiji 2,'2-$2N& >ksperiment je vid posmatranja pojava u naučne svrhe pri kome se uslovi čije dejstvo proučavamo dr$e u najve&oj mo#u&oj mjeri pod kontrolom eksperimentora. 5vaj metod istra$ivanja prenijet je u kriminolo#iju iz bihejviorističke psiholo#ije pa je u#lavnom koriš&en za proučavanje uticaja raznih činilaca na ponašanja ljudi. 4ao i u dru#im humanističkim naukama primjena eksperimenta srela se sa nizom o#raničenja prije sve#a metodološke prirode. *mamo dva tipa eksperimenta eksperiment u laboratorijskim uslovima i eksperiment u prirodnim uslovima !najčeš&e se preduzima radi posmatranja uticaja promjene u oblasti prevencije i suzbijanja kriminaliteta na ponašanja prestupnika).
1.Formalna so%ijalna kontrola je: oznaka za djelatnost zvaničnih or#ana krivično pravno# pro#ona koji zakonske norme stvaraju tumače i primjenjuju 9. )iktimiza%ija je **proces u kome neko ili nešto postaje $rtva********************** dok ),$2 predstavlja: **ukupnost kriminalnih viktimizacija u odre%enom vremenu i prostoru*
(. Najpoznatija kriminološka udruženja i instituti u svijetu su: a. $e;unarodno udruženje za kriminologiju b. *evropsko udru$enje za kriminolo#iju c. *me%unarodno udru$enje za kazneno pravo d. *savjet evrope kao re#ionalne me%unarodne or#anizacije e. *me%unarodno udru$enje za društvenu odbranu ". <23N 9. 'rimjenjena kriminologija ?e pravac u savremenim krivičnim naukama usmjerene ka inte#risanju kriminolo#ije i kriminalne politike. ,osebnu pa$nju primjeni kriminolozi posve&uju djelovanju or#ana krivično# pravosu%a zbo# sve raširenije procesne da ono ne ispunjava na zadovoljavaju&i račin svoj osnovi zadatak. Bitno pitanje kojim se bavi primjenjena kriminolo#ija je kriminološka ekonomija odnosno racionalizacija /nansijskih sredstava potrebnih za suzbijanje kriminaliteta. #. reda =aza u postupku naučnog saznanja u kriminologiji & ,ostupak saznanja je prikupljanje obrada i tumačenje činjenica. @injenice su konkretni objektivni do#a%aji iskustveno# karaktera koje pod odre%enim uslovima mo$e opaziti svaki posmatrač normalnih čula koji je tokom opa$anja uspio da isključi svoja produbljenja a"ekte interese i dru#e iracionalne "aktore. ,oslije prikupljanja vrši se obrada a poslije obrade dolazi tumačenje. 1.Ne=ormalna so%ijalna kontrola je: skup mjera kojima društvo svoje članove podstiče na kon"orminizam 9. o%ijalna kriminaliza%ija je: samo dru#i naziv za krivično pravni proces u kome od društva odre%eni subjekti ponašanja pojedinca označavaju kao kriminalno >. 'rekršaji su: protivpravna ponašanja kojima se vrije%a javni poredak. 5ni ne spadaju u kriminalitet jer iako štetni po zajednicu nemaju crte društvene opasnosti 9. +dnos kriminologije i so%ijalne patologije 7ocijalna patolo#ija ili sociolo#ija devijacija bi se mo#lo odrediti kao nauka o odstupaju&im ponašanjem. 5snovni kriterijum za razlikovanje kriminolo#ije i socijalne patolo#ije je u karakteru pojava kojima se bave. 4riminolo#ija proučava kriminalno dok socijalna patolo#ija se bavi devijantnim ponašanjem. #. Druga =aza u postupku naučnog saznanja u kriminologiji &
?e dizajniranje istra$ivačko# plana. *stra$ivač odlučuje koji tip istra$ivanja i koju &e istra$ivačku strate#iju primijeniti. 6o$e se opredijeliti na sljede&e strate#ije 1. 2. '. (. 9.
>ksperimentalno ili neeksperimentalno on#itudinalno trans"erzalno *ndividualno #lobalističku ili strate#iju uzroka 4valitetnu ili kvantitetnu porednu historijsku ili pro#onističku
*stra$ivač se opredjeljuje šta &e uzeti za jedinicu posmatranja i u kom vremenskom periodu &e je pratiti zatim odlučuje koje &e varijable koristiti. 1. ,riminalna psihopatologija je: polazi od teze da je zločin izraz poreme&aja uma učinioca i od to#a da je u pitanju bolesna patološka ličnost 9. ,riminalni =enomen je: najopširniji pojam i slu$i kao zajednički naziv koji obuhvata djelo i nje#ovo# učinioca $rtvu kriminalitet i reakciju do koje takva ponašanja dovode. >. Delinkven%ija je: označava ukupnost u pravnom sistemu zabranjenih delikata. +jih proučava kazneno pravo koje kao širi pojam treba razlikovati od krivično# koje se bavi samo krivičnim djelima #. ,-$N+/+?, $2+D prema prirodi podatka& ,odatke koje kriminolo#ija koristi mo$emo podijeliti na kvalitativne i kvantitativne pojedinačne i društvene prošle i sadašnje primarne i sekundarne. 7vakoj od tih vrsta podataka prila#o%avaju se istra$ivačke strate#ije i tehnike zbo# če#a se razliku a.) 6etodi za ispitivanje kvantitativnih i kvalitativnih podataka 3 kvantitativna kriminolo#ija je posebno razvika statističku analizu a u okviru nje statistiku veza koja utvr%uje relacije izme%u dvije promjenljive pojave. ,ostojanje kvalitativne kriminolo#ije poslu$ilo je kao osnov za konstituisanje dru#o vi%enja predmeta kriminolo#ije. b.) 6etodi za ispitivanje pojedinačnih i društvenih podataka 3 posmatranjem u kriminolo#iji mo#u se prikupljati činjenice o individualnim karakteristikama učinilaca i njihovim ponašanja i o društvenoj i ekološkoj distribuciji kriminaliteta društvenoj strukturi i procesima povezanim sa njim. c.) 6etodi za ispitivanje prošlih i sadašnjih podataka 3 kriterijum za ovo razlikovanje je vremenski period na koji se podaci odnose. ,rikupljanje ove dvije vrste podataka najčeš&e se vrši nezavisno jedna od dru#e a koriste se na isti način. d.) 6etodi za ispitivanje primarnih i sekundarnih podataka 3 primarni su oni podaci koji su prikupljeni u sklopu kriminoloških istra$ivanja. 7ekundarne podatke čine zapa$anja prikupljena od dru#ih pojedinaca i slu$bi sa sasvim dru#im ciljevima od onih koji rukovode istra$ivači.
