qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw ertyuiopasdfghjklzxcvbnmqwer tyuiopasdfghjklzxcvbnmqwerty P.T.I 4º E.S.O. LATÍN uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui opasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop asdfghjklzxcvbnmqwertyuiopas dfghjklzxcvbnmqwertyuiopasdf ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh jklzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl zxcvbnmqwertyuiopasdfghjklzx cvbnmqwertyuiopasdfghjklzxcv bnmqwertyuiopasdfghjklzxcvbn mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm qwertyuiopasdfghjklzxcvbnmq wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw 25/06/2014
DEPARTAMENTO DE LATÍN
P.T.I 4º E.S.O. LATÍN
1. LIBRO ISAAC ASIMOV. 20% ponderación del examen. - PREGUNTAS SACADAS Y RESUELTAS DE LOS CAPÍTULOS 1 AL 4.
2. MORFOLOGÍA. 40% de la ponderación del examen. - DECLINACIÓN DE LOS SUSTANTIVOS - DECLINACIÓN DE LOS ADJETIVOS EN GRADO POSITIVO, COMPARATIVO Y SUPERLATIVO. - PRONOMBRES (PERSONALES, REFLEXIVO, POSESIVOS, RELATIVO Y ANAFÓRICO) - CONJUGACIÓN VERBAL (INDICATIVO, IMPERATIVO Y PRESENTE E IMPERFECTO DE SUBJUNTIVO)
3. TRADUCCIÓN Y ANÁLISIS MORFOSINTÁCTICO DE LOS EJERCICIOS Y TEXTOS DE LOS TEMAS ESTUDIADOS. 40% de la ponderación del examen A. Traducir al castellano Magnam victoriam speras.-Stellae altae longam viam monstrabant. - Filia tua amicas superabat. - Parva puella novam victoriam nuntiat. - Parvas puellas vocabamus. Bonam viam monstratis. - Puellae longas vias tolerabant. - Vitam bonam filiae tuae sperant. - Parva puella longam vitam sperat. Agricola terras amat bonas. - Regina, agricolas amare debes. - Puellis pecuniam dabamus. - Poeta, parvas filias habes. -Insularum regina aquam agricolis dabat. Reginam in magna insula videbatis. - Nautae reginam insulae non timebant. Agricola pecunia carebat. - Magna laetitia vastam silvam videbamus. –In piratarum insulis magnam aquae copiam videbas. -Agricolae magna laetitia aquam vident. Magnae divitiae non semper magnam laetitiam dant. -Incolae in silvis insidias parabant. - Ad Romae portas copiae pugnabant. – Magnam praedam sub terra collocatis. –Romae iam es, puella.-Regina ad aram erat et deabus multas rosas portabat -In Italia longas vias videbamus - Filiae, magnas divitias habetis. –Agricolae semper laborant, numquam sine cura sunt. -Puellae rosas magna diligentia curabant. - Multas horas laborabatis. Athenis poetarum magna copia erat. Servi dominum mane salutabant. Populus Romanus domi militiaeque magnam patientiam habebat. Fili, multos libros legere debes. Epistolas amicorum legetis. Domi tuae multi libri sunt. Magnum adversariorum numerus ad oppidi portas pugnabat. In castris viri magna diligentia arma parabant. Romani, auxilio deorum victoria nostra est.
P.T.I 4º E.S.O. LATÍN Incolae magna cura oppidi muros aedificabant. Dominus servum litteras dat servusque litteras ad domini amicum portat. Puer et puella Romae habitant. Pueri puellarum verba male audiebant. - Nostrae copiae adversariorum castra expugnant ibique magnum thesaurum auri et argenti invenlunt. - Bellum agros, domos, vicos et oppida vastat, odia movet, vitas supprimit, magnas miserias importat; concordiam semper colere debemus. - Puer, litteras iam scis. - Miseri pueri longa via ad oppidum perveniunt altosque muros vident. - Romani cum adversariis pugnabant victoriamque sperabant. Raras epistulas ad me mittis, amice; tardus esse non debes; amicorum epistulae magnam laetitiam mihi important: inter nos saepe scribere debemus; ita minus molesta mihi absentia erit, et ego tibi semper gratus ero.- Nos neque aurum neque argentum habebimus, sed nos aurum et argentum numquam vincent. - Nostri in suis agris adversariorum copias videbunt. - Ego laboro; tu semper otiosus es. -Multi ex agris in oppida venient; pauci ex oppidis in vicos migrabunt. - Tua dicta mihi grata sunt, sed facta mihi non placent. - Strenui viri pauca dicunt multaque agunt. Milites magna audacia pugnaverunt locumque defenderunt. -Pauca verba, sed grata, mihi dixisti.-Vir bonus vera semper dicere debet.-Multa itinera in oppidum ducebant. Pauca habemus, sed multa speramus.-Romae fuimus ibique magna deorum templa vidimus. -Romanorum copiae ad oppidum adversariorum appropinquaverunt. - Ruri multas capras bovesque vidistis. - Romani milites in oppidi oppugnatione magnos labores toleraverunt. Hostes populi Romani acre bellum moverant. -Prima luce nostri milites cum hostibus proelium commiserant. - Omnes iuvenes ad proelium venerant. - Legiones magna vi pugnaverant castraque acriter defenderant. - Hostium magna pars celeriter pervenerat ac brevi tempore proelium fortiter commiserat. Caesar equitatum omnem in cornibus collocaverat. -Dextrum cornu proelium equestre commisit. -Peditatus, iussu consulis, impetum in hostes fecit. -Ducis equum eques hostium vulneraverat. -Senes prudentiores quam iuvenes sunt. - Equitatus noster cum infirmioribus hostibus pugnavit. - Pedestris pugna acrior quam equestre proelium fuit.Dux equitibus ita dixit: «firmiores estis quam hostes; victoria in manibus est - Pedites tela omnis generis in hostium equitatum iaciunt. - Tua consilia luce clariora mihi sunt. Facilius fuit oppidum capere quam hostium fugam continere. Timorem mittite, milites, bonamque spem habete. - Fili mi, in rebus secundis adversisque omnia tua mihi dic. - Tibi gratias agimus, quod maximum beneficium a te accepimus.-Rex erat haud nomine, sed re.-Maximam inopiam omnium rerum tolerabamus. - Romani multas res utiles in Hispaniam importaverunt. - Homines facillima semper quaerunt; difficilia autem quaerere debemus. -Multa mihi hodie dixisti.- Hostes celerrime ad montem currebant, sed tamen nostri celerius iter fecerunt locumque antea ceperunt. -Difficilius est labores fortiter tolerare quam vitam relinquere. A. Si meus pater viveret, domi meae eum haberem. - Si hic mecum esses, multa tibi dicerem.-Si pecuniam haberemus, eam vobis daremus.-Hannibal, qui suas copias in Italiam duxerat, cum Romanis pugnavit eorumque exercitus vicit. - Ei pueri, quibus praemia promisisti, maiore spe laborabunt. - Tibi quae habeo do. -Dic mihi quod
P.T.I 4º E.S.O. LATÍN audivisti. -Omnia quae scio vobis iam dixi. -Qui talia nescit, is miserrimus hominum esto - Litteras accepi quas ad me misisti. Sagunti fuimus, cuius incolae atrocem oppugnationem toleraverunt.- Ouod scripsi, scripsi. -In oppidum Galli sese receperunt, quorum agros Germani vastaverant. - Age quod agis.- Regio est, cuius flumlna multas insulas efficiunt. -Caesar quinque cohortes reliquit, quae castra defenderent. - Te his manibus necabo. -Illos clarissimos viros laudemus.-Ista dicere non debuisti. -In locum Romani pervenerunt, unde hostes se receperant / qua hostes iter fecerant / ubi hostes insidias paraverant / quo hostium copiae convenerant. B. LECTURAS LAS DIOSAS ROMANAS Romani multos deos deasque colebant. Dis deabusque magna templa aedificabant pulchrasque statuas dicabant. Deorum dearumque aras rosis ornabant ibique columbas, capras, aliasque victimas sacrificabant. Magnas deas noscere debemus: Iuno dearum regina erat familiamque protegebat; Minerva sapientiae, Venus amoris dea erat. Dianam inter deas puellae amant; clarae lunae et vastarum silvarum dea est ferasque sagittis vulnerat. LOS NIÑOS EN LA ESCUELA Romae parvi pueri, circiter annorum septem, ad magistrum veniebant; ibi, in ludo (sic magistri domum appellabant Romani) numeros et litteras discebant. Pueri tabellas ceratas stilumque in ludum portabant. Tabellas sinistra, stilum dextra tenebant; stilo litteras ac verba in tabellarum cera inscribebant. Magister discipulique numeros cantabant: «unus et unus, duo; duo et duo, quattuor; quattuor et quattuor. octo...» Postea, cum (1) numeros sciebant iamque bene legebant ac scribebant, ad grammaticum pueri veniebant, ubi poetas Graecos et Latinos recitabant. Magister poetarum libros commentabat: ita discipuli grammaticam, historiam, geographiam, physicam aliasque disciplinas discebant. (1) Conj. Temp. = cuando.
EL REGRESO DE LOS SOLDADOS Romanorum copiae ad oppidum appropinquant. Viri fessi longo bello longisque viis sunt. Altos patriae muros iam vident, mox vias, aedificia, deorum templa ac forum videbunt, amigos salutabunt laetique apud suos erunt, longe a castris atque a belli periculis. . Ad oppidi portas imperator (1) copias dimittet, quia copiae in oppidum intrare non debent. Quisque (= cada uno) domum suam migrabit, ubi, laetus, suos inveniet. Post prima oscula, gratias dis agent. Deinde cenam copiosam parabunt. Post cenam tota familia iuncta erit; multa memorabunt; multa facta longas horas inter sese narrabunt. Cras vir diu quiescet etiamque multa dicet atque audiet. Postridie in agris iterum laborabit magnaque laetitia tranquillam vítam renovabit. (1) El general (3ª declinación).
P.T.I 4º E.S.O. LATÍN EL ARMAMENTO DEL SOLDADO Romanus miles caput galea tegebat, pectus lorica, crura ocreis. Sinistro brachio scutum tenebat dextraque pugnabat. Ideo dexterum latus «apertum» appellabant. quia scuti praesidio carebat. Hasta, pilum gladiusque militum tela erant. Cum (1) non longe ab adversariorum ordinibus adveniebant, primo in adversarios pila hastasque mittebant; deinde magis magisque appropinquabant; postremo gladiis proelium committebant. (1) Conj. temp. = cuando.
HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA Romulus et Remus, Martis filii, urbem Romam (1) condiderunt; sed Romulus fratrem necavit quod muros novae urbis violaverat. Ita Romulus primus Romae rex fuit. Pastores et aagricolae regionis primi urbis incolae fuerunt. Romulus autem reliquique Romae incolae mulieribus carebant. Itaque (2) legatos in finitimas civitates miserunt et viros feminasque vocaverunt ad magnum ludorum spectaculum. Sabini cum liberis ac coniugibus convenerunt. Ubi omnes ad ludos attenti erant, iuvenes Romani virgines Sabinas captaverunt et secum duxerunt. (1) Notad la aposición. En castellano, genitivo. (2) Conj. ilativa = así pues, por consiguiente. Léase ítaque.
EL CAMPAMENTO ROMANO Nocte legiones Romanae idoneum locum deligebant ibique castra ponebant. Milites fossa valloque castra muniebant. Castra quattuor latera et quattuor angulos rectos habebant. Portae quattuor in castris erant: porta praetoria, porta decumana, porta principalis dextra et porta principalis sinistra. In castrorum foro praetorium imperatori collocabant atque ad praetorium aram sacrificiis statuebant. Via principalis duas principales portas coniungebat; praetoriana via ex foro ad praetoriam portam ducebat. Reliquae castrorum viae, inter militum tentoria. minus latae erant.
HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA Titus Tatius (1), Sabinorum rex, virginum raptu iratus, bellum adversus Romanos magna cura parabat. At ceterae finitimae civitates sese ad bellum imprudenter praecipitaverunt. Itaque Romani celeriter omnes vicerunt. Ita Romanorum vires et potentia magis magisque crescebant. Sabini autem, ut (2) antea diximus, bellum haud temere (3) gesserunt: magnum exercitum praeparaverunt omniaque bene providerunt. In urbem Romam pervenerunt et Capitolium dolo ceperunt. Inter Capitolium Palatiumque atrox proelium erat. Tum Sabinae mulieres se inter tela miserunt et patrum coniugumque pugnam diremerunt. (1) Tito Tacio. (2) Ut = como, según.
P.T.I 4º E.S.O. LATÍN (3) El adverbio de negación haud suele utilizarse para negar adverbios o adjetivos: haud temere (no irreflexivamente) = con prudencia. EL CAMPO DE MARTE Campus Martius (1) aequus locus erat apud Tiberim, extra Romana moenia. Ibi iuvenes exercitationibus omnium generum corpora firmabant, ibique Romani cives comitia centuriata habebant, quia centuriae ordines militares erant ideoque extra urbem esse debebant. Quotannis in campo Martio comitia centuriata consules creabant.
HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA Sabinae, novae Romanorum coniuges, ita dixerunt: « Patres virique nosti estis. Arma ponite vel in nos vertite, quod viduae aut orbae vivere non cupimus ». Talia verba multitudinem et duces moverunt. Duces pacem fecerunt et civitates iunxerunt sub Romanorum imperio. Post bellum tam triste, laeta pax cariores Sabinas viris ac parentibus fecit. Romulus et Titus Tatius simul feliciter regnaverunt usque ad Tatii mortem. Postea Fidenates et Veientes bellum adversus Romanos gesserunt, quia novae urbis vires nimis crescebant. Romulus semper victor fuit.
VIDA DE ANÍBAL Hannibal, Hamilcaris filius, omnium Carthaginiensium ducum longe maximus fuit. Clarae sunt Hannibalis victoriae in Italia. Populum Romanum paene devicit; sed Poeni, multorum invidia, auxilia in Italia m Hannibali non miserunt. Itaque magni ducis virtutem inutilem reddiderunt. HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA Quondam Romulus, qui exercitum recensere cupiebat, contionem in Campo Martio habebat. Subito nigerrima nubes supra capita omnium apparuit, quae atrocem tempestatem cum magnis tonitribus fulguribusque adduxit. Densissimus nimbus regem operuit, quem deinde Romani numquam in terris viderunt. Populus Romanus in numero deorum eum habuit et Quirinum nominavit. VIDA DE ANÍBAL Hannibal, annorum novem puer, odium perpetuum in Romanos iuravit. In Hispaniam venit cum patre Hamilcare, qui bellum adversus Hispanos gerebat. Cupiebat enim Carthaginiensium imperium ac vires quam maxime (1) augere. Post Hamilcaris mortem Carthaginienses Hasdrubalem imperatorem creaverunt, qui Hannibalem equitatui omni praefecit. Hispani autem Hasdrubalem necaverunt, tum exercitus summam imperii Hannibali tradidit. Quam maxime = cuanto más, lo más posible. Aquí Quam no es relativo; es un adverbio de cantidad que sirve de refuerzo al superlativo HISTORIAS Y LEYENDAS DE ROMA Post Romulum Numa Pompilius Romae regnavit, qui Sabinus erat et insignis iustitia; pietate ac sapientia. Bellum nullum omni tempore gessit, sed omnem curam in legibus
P.T.I 4º E.S.O. LATÍN et rebus divinis posuit. Annum divisit in decem menses et multa templa Romae aedificavit. Huic Tullus Hostilius successit, qui Albanos, Veientes et Fidenates vicit. Urbem auxit et curiam senatui fecit, quam a nomine eius Curiam Hostiliam appellaverunt. VIDA DE ANÍBAL Hannibal omnes gentes Hispaniae bello subegit. Saguntum, foederatam civitatem (1), quae longam atrocemque oppugnationem fortiter toleravit, tandem vi expugnavit. Hasdrubalem fratrem cum magnis copiis in Hispania reliquit. Ingentem exercitum paravit, quem per Pyrenaeos montes in Galliam atque inde in Italiam secum duceret. Quacumque iter fecit, cum omnibus incolis pugnavit omnesque vicit. (1) Población aliada de Roma. LOS ALUMNOS CALIFICADOS CON ABANDONO DEBEN ENTREGAR AL PROFESOR LOS CUATRO ÚLTIMOS TEXTOS ANALIZADOS MORFOSINTÁCTICAMENTE PARA PODER SER CALIFICADOS SIN ABANDONO.