EBALUAZIOA GAIKA EUSKARA 6.doc

6

LEHEN HEZKUNTZA

EBALUAZIORAKO BALIABIDEAK

Euskara eta Literatura

Aurkezpena........................................................... 3 Hasierako ebaluaziorako baliabideak................... 5 Aldizkako ebaluaziorako baliabideak.................... 36 – Unitateen ebaluazioa......................................... 37 – Hiruhilekoen ebaluazioa.................................... 97 – Azken ebaluazioa............................................... 109

Adi-Adi euskarari Ebaluaziorako baliabideak Euskara eta Literatura 6, Zubia Editoriala, S. L.ren eta Santillana Educación, S. L.ren Lehen Hezkuntzako Sailean JOSEBA SANTXO URIARTEren eta JOSÉ TOMÁS HENAOren zuzendaritzapean sortu, taxutu eta gauzaturiko talde-lana da.

Testua: Nerea Ziaurritz Ortuzar Irudiak: Daniel Gibert, Katrin Mallet, Juan Carlos Carmona eta Jose María Valera Edizioa: Ainhoa Basterretxea

© 2009 by Zubia Editoriala, S.L. / Santillana Educación, S.L. Legizamon poligonoa- Gipuzkoa kalea, 31, 1.esk. 48450 Etxebarri (Bizkaia) Inprimatzailea:

EK: 133283 Lege-gordailua:

Koaderno hau egile-eskubideen legeak babesturik dago eta beronen jabetza intelektuala Santillanarena da. Koadernoaren legezko erabiltzaileek material honen fotokopiak egin ditzakete ikasgelarako material gisa erabiltzeko. Debekaturik dago baimendutako erabilera ez den beste edozertarako erabiltzea, batik bat merkataritza-xedea duten erabileretarako.

2

© 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Aurkezpena Irakasleei beren jardunean laguntzeko asmoz, bilduma honetan ondoko baliabide hauek eskaintzen dira: 1. Hasierako ebaluaziorako baliabideak. Atal honetan ageri diren baliabideak lagungarriak izango zaizkie irakasleei ikasturte hasierako lehen asteetan ikasleen abiapuntuko egoeraren berri izateko. Ondokoak aurkituko dituzte hemen: Ebaluaziorako irizpideak. Lehen Hezkuntzako seigarren maila hastean ikasleek izan beharreko lekuaren adierazle gisakoak dira. Ebaluazioa ahalik eta osatuena izan dadin, irizpideak zortzi multzo hauetan sailkaturik daude: ahozko adierazpena, irakurmena, irakurritakoaren ulermena, gramatika, ortografia, idazmena, lexikoa eta literatura. Ariketen iradokizunak. Ikasleak zuzen behatzeko eta haien abiapuntuaren balorazioa egiten laguntzeko proposamenak dira. Ariketak, bakarka, taldeka edota ikasgelako ikasle guztion artean egin daitezke eta ebaluaziorako irizpideekin lotuta daude. Proba idatziak. Banakako ebaluaziorako fitxa fotokopiagarriak dira, arestian aipaturiko ebaluaziorako irizpideak direla-eta, ikasle bakoitzaren egoera zein den jakiteko balio dutenak. Orrialde biko proba bana dago zortzi multzoetako bakoitzerako. Proben xedea eduki guztiak jorratzea da, hasierako ebaluazio hau prozesu bat izan dadin, ez unean-unean egindako zerbait. Banakako erregistroaren inprimakia. Ikasle bakoitzaren emaitzak jasotzeko orri fotokopiagarria. Erantzunak. Idatzizko proben erantzunak.


3

2. Unitateen ebaluaziorako baliabideak. Atal honetan, ikasleen segimendua ikasturte osoan egiteko baliabideak biltzen dira. Unitate bakoitzerako ondoko elementu hauek eskaintzen dira: Kontrola: Bi orriko fitxa, unitatearen berrikusketa egiteko ariketak biltzen dituena. Test erako proba: Orrialde bateko fitxa, aukera anitzeko galderak biltzen dituena, ebaluazio azkarra egin ahal izateko. Proba mota hauen izaerak behartuta, eduki kontzeptual nagusienei dagozkien galderak. Horrelako proben bidez, ikasleek ebaluazio-mota bat baino gehiago egiteko ohitura hartzea ere lortu nahi da. Ebaluaziorako irizpideak: Ebaluaziorako egindako probetako ariketekin lotuta.

irizpideen

zerrenda,

aurretik

Erantzunak. Kontroletako fitxen eta test erako proben erantzunak. 3. Hiruhileko ebaluazioak. Atal honetan, ikasleak hiruhileko bakoitzaren amaieran ebaluatzeko probak ageri dira. Unitateetan bezalatsu, ondokoak eskaintzen dira:   

Hiruhileko ebaluazioa: Bi orriko fitxa, eduki garrantzitsuenak biltzen dituzten ariketak aurkezten disuena. Test erako proba: Aukera anitzeko galderak biltzen dituen orria. Erantzunak: Amaitzeko, hiruhilekoei dagozkien proben erantzunak biltzen dira.

4. Azken ebaluazioa. Ikasturte amaieran ebaluazio orokorra egin nahi duten irakasleentzat, bi proba mota eskaintzen ditugu (bata ariketak biltzen dituena eta bestea test erakoa), erantzun eta guzti.

4


Hasierako ebaluaziorako baliabideak 

Hasierako ebaluaziorako irizpideak eta iradokizunak



Proba idatziak: 1. Ahozko adierazpena 2. Irakurmena 3. Irakurritakoaren ulermena 4. Gramatika 5. Ortografia 6. Idazmena 7. Lexikoa 8. Literatura

 Banakako erregistroa


5

Hasierako ebaluaziorako irizpideak eta iradokizunak. Lehen Hezkuntzako 6.mailako Euskara eta Literatura Ariketa proba idatziak

Irizpideak

Iradokizunak

Ahozko adierazpena



Ika

1, 2, 3, 4



Irakurgaiak:  Ikaro  Maiatza  Inuitak



sgelan gauzatzen diren komunikazio-egoeretan parte hartzen du, ahozko elkarreraginak agintzen dituen arauak errespetatuz: hizketatxandak, ahotsaren tonua, jarrera eta keinu egokiak.



Ahoz modu koherente eta ordenatuan adierazten da: diskurtsoa antolatzen eta adierazten du, eduki garrantzitsuenak aukeratuz eta lexiko eta baliabide egokiak erabiliz.



Ahoz zuzen jarduten da, intonazioa, keinuak eta arau lingustikoak aintzat hartzen dituelarik.



Eguneroko egoerekin zerikusia duten iritziak azaltzen, deskribatzen eta adierazten ditu.

Erakutsi ikasleei paisaia desberdinetako argazkiak eta eskatu argazkietan ikusitakoa deskribatzea.  Banatu ikasleei zenbait egunkari eta eskatu albiste bat aukeratzea eta besteei kontatzea. Ondoren, proposatu, taldeka, albistegi bat egiteko ondoko atalak biltzen dituena: kirolak, zientzia, kultura... Ikasleek albistegia antzeztu beharko dute albiste batzuk irakurriz eta beste batzuk laburtuz.  Eskatu ikasleei ipuina zer den azaltzea. Ondoren, proposatu beraien ipuin gustokoenaren argumentua kontatzea. Minutu batzuk eman gidoia prestatzeko eta gogoratu modu egoki eta ordenatuan aurkeztu behar dituztela pertsonaiak, lekuak, gertaerak eta denbora.  Antolatu eztabaida bat gaurkotasun-gai bati buruz. Animatu ikasleak guztien parte hartzea lortzeko. Betiere, hizketatxandak eta ikasle bakoitzak esaten duena errespetatuz.

Irakurmena



Mo ta desberdinetako testuak irakurtzen ditu, ozenki zein ahopekako irakurketa tartekatuz eta edukia ulertuz.



6

Ent onazio eta puntuazio-markak erabiltzen ditu irakurketari zentzua emateko.

Komeni da testu desberdinak erabiltzea ikaslearen irakurtzeko gaitasuna neurtzeko. Hasierako ebaluaziorako sekuentzia ondokoa izan daiteke: – Lehe nik, proposatu bakarka testu bat irakurtzea. Ikasleei behar duten denbora eman. Egiaztatu ezpainak mugitu gabe eta atzamarrekin lerroak jarraitu gabe irakurtzen dutela.


Ariketa proba idatziak

Irizpideak



Iradokizunak

Abi adura egokian irakurtzen du intonazio egokia jarriz.

–

Ond oren, eskatu ikasleei ahoz gorako eta katean irakurketa egiteko. Mota honetako irakurketak ikasleen arreta bermatzen du. – Azke nik, irakurketak ahalbidetzen badu, irakurketa dramatizatua proposa daiteke. Aukeratu ikasleek narratzailearen eta istorioko pertsonaia desberdinen zatiak irakurtzeko.

Irakurritakoaren ulermena



Mo ta desberdinetako testuen informazio garrantzitsuena ateratzen du.



Tes tu baten agertzen diren lehenengo eta bigarren mailako ideiak identifikatzen ditu.



Irakurritakoaren ulermena:  Ikar o  Mai atza  Inui tak



Irakurritakoaren ulermena lantzeko fitxak proposaturiko irakurgaiekin loturik daude zuzen-zuzenean.  Horrezaz gain, testuak irakurri baino lehen, bitartean eta ondoren ariketa hauek egin daitezke, besteak beste: gertakariak aurreratu, gertatuko dena aurreikusi, testuaren izenburutik edo paragrafo batetik abiatuta inferentziak egin, amaierak aldatu, antzeztu…

Tes tuan ageri den informazioa topatzen eta aukeratzen du.



Inf ormazioa aurkitzeko testubaliabide desberdinak ezagutzen ditu: zenbakizko kodeak edo alfabetikoak, baliabide tipografikoak…



Hit z ezezagunen esanahia testuinguruaren laguntzaz ulertzen du.

Gramatika



Mota desberdinetako hitzak identifikatzen ditu: izenak, aditzak, izenondoak, izenordainak, aditzondoak…

1, 2, 3, 5, 8


 Esan izen bat eta eskatu ikasleei banan-banan izen hori errepikatzeko egokia den izenondo bat erantsiz. Ikasle guztiek parte hartu ostean, beste

7


Irizpideak

Iradokizunak



Determinatzaile mota desberdinak identifikatzen ditu: mugatzaileak eta zenbatzaileak.

2, 3, 5



Deklinabide-kasu desberdinak identifikatzen ditu.

4



Aditzaren aspektua, aldia eta modua bereizten ditu.

6, 7



2, 3, 4, 5, 6, 7,



 Aditzak eta motak bereizten daki.

izen bat proposatu.  Eskatu ikasle bati Euskara eta Literaturako liburua nahi duen orrialdean irekitzea eta parrafo bat irakurtzea. Besteek, paper batean, irakurgaian ateratzen diren determinatzaileak apuntatu behar dituzte. Ondoren, eskatu morfologikoki aztertzeko.

Ikaslearen aldez aurretikako ezagueren berri izateko, arbelean ondoko perpausa idatzi: Ane zinemara etor daiteke. Ondoren, zenbait galdera planteatu: Perpaus horretako zein hitzek adierazten du ekintza? Zer motatako hitza da? Zein da ekintza hori egiten duen pertsona? Zein aditz-moduri dagokio?  Proposatu ikasleei aditz-modu desberdinetako perpausak esateko. Ikasle batek indikatiboko aditza duen perpausa esango du. Hurrengoak perpaus honekin zerikusia duen desio bat formulatuko du, subjuntiboa erabiliz. Hirugarren ikaskide batek perpaus hoietan oinarrituz, agindua adieraziko du, agintera erabiliz.

Ortografia



Txi stukariak, bai arruntak

8, 9

Ikasleen maila ortografikoa ebaluatzeko, erabilgarriena diktaketa laburrak

(s, z, x) eta bai multzokariak

egitea da.

ere (ts, tz, tx) bereizten ditu,

Horretarako, ondoko lan-sekuentziak jarraitzea

eta zuzen ahoskatzen ditu.

komeni da:

–



H

1

ozenki irakurri eta ikasleek bertan ageri diren

letra zuzen erabiltzen du.



hitz guztien esanahia ulertu dutela ziurtatu.

A itsatsia duten hitzak

3

identifikatzen ditu.

 koma, puntua…) zuzen erabiltzen ditu.

8

– –

Testua diktatu. Ikasleei idatzitakoa irakurtzeko eskatu eta egoki iruditzen zaiena

Pu ntuazio-markak ( hala nola,

Diktaketaren testua

7

beren kasa zuzentzeko esan.

–

Testua arbelean idatzi, ikasleek beren koadernoetan dutena zuzen dezaten.


Irizpideak


Iradokizunak

Idazmena

 Testu mota desberdinak

1, 2, 3

idazteko gai da ortografia eta gramatika arauak aintzakotzat hartuz. 

Testuak sortzen ditu urrats hauek jarraituz: planifikatzea, idaztea eta berrikustea.

 Idazkiak argitasunez eta garbi



Proposatu ikasleei amanera desberdinak asmatzea eta idaztea guztiok ezagutzen duten ipuin baterako.  Ikasleak animatzea jolas hau egitera: ikasle bakoitzak paper batean klaseko objektu baten deskribapena idatziko du. Ondoren, ikasle bakoitzak bere idazkia tolestu eta poltsa batean sartuko du. Jarraian, zuk deskribapenak irakurriko dituzu eta ikasleek asmatu behar dute zein objektuz ari zaren hitz egiten.



Fotokopiatu

aurkezten ditu, testuaren

abenturazko komiki bat eta bunbuiloetako

aurkezpena, idazkera, ertzak,

testuak ezabatu…Banatu ikasleei testuak

antolakuntza eta banaketa

idazteko marrazkiek iradokitzen dietenaren arabera. Azkenik, hitz egin guztion artean

zainduz.

egindako testuei buruz.

Lexikoa

 Sinonimoak , antonimoak eta

1, 3



hitz paronimoak erabiltzen ditu.

Planteatu ikasleei bikoteka egiteko jolas bat.Baldintza desberdinak dituzten perpausak idatzi behar dituzte. Adibidez, hitz paronimoa duen perpausa…Bikote bakoitzak irizpide hoiek jarraituz, perpausak idatziko dituzte. Aldez aurretik zehaztutako denbora betetzean, ozenki irakurriko dituzte guztion artean zuzentzeko.

 Arlo lexiko zein semantikoak

6



sortzen ditu.

Esan arlo semantiko berari dagozkion hitz batzuk eta zerrenda horretan sartu arlo horri ez dagokion hitza ikasleek identifikatzeko eta arrazoitzeko zergatik hitz hori ez dagokion arlo semantiko horri.

 Euskal esapide eta esaera zaharrak ezagutzen ditu.


2, 4, 5



Idatzi esanahia bera duten esapideak arbelean eta esan ikasleei lotzeko.

9

Irizpideak


 Hitz eratorriak eta elkartuak

Iradokizunak



erabiltzen ditu.

Esan ikasleei esapide horiek erabiltzeko moduko egoerak aipatzeko.

Literatura



Testu literarioak

1



ezagutzen ditu.

Hitz egin ikasleek irakurri ohi dituzten liburuei buruz, galdetu ea zeintzuk dituzten gustokoen eta ea irakurtzen dituztenak testu literarioak ote diren.



Poemaren,

2



Diktatu hitz bat eta eskatu hitz horrekin

ahapaldiaren eta bertso-

errimatzen duten beste batzuk idazteko. Ondoren,

lerroen kontzeptuak ezagutzen

eskatu hitz horiek erabiliz bertsoak idazteko.



eta aplikatzen ditu.

Eskatu ikasleei gustoko duten poemaren bat bilatzeko eta beraien



Errima desberdinak

2

koadernoetan kopiatzeko, ahapaldi bakoitza

identifikatzen ditu eta errima

silaba metrikoetan banatzeko.

aztertzen du.



Animatu ikasleak neurri jakin bateko bertsoak asmatzera.



10

Baliabide literario

3



Eskatu ikasleei baliabide literarioren

desberdinak ezagutzen ditu:

bat duen poema bat bilatzeko. Ondoren,

metafora, konparazioa,

aukeratutako poema ikaskide bati eman, testuan

pertsonifikazioa eta hiperbolea.

dauden baliabide literarioak identifika ditzan.


Hasierako ebaluazioa

Ahozko adierazpena

Izena

Data 1. Erreparatu postal hauei eta aukeratu bat.

■ Orain, imajinatu oporrak leku horretan igaro dituzula eta kontatu zure ikaskideei han bizitako esperientzia. Ez ahaztu esatea lekuaren izena, non dagoen, norekin joan zinen, zer egin zenuen han, nola pasatu zenuen… 2. Erreparatu irudiei eta pentsatu gimnasia-ariketa hauek egiteko argibideetan. Ondoren, azaldu zure ikaskideari nola egiten den zubia. 1

2

3

4

■ Hemen idatz ditzakezu eman behar dituzun argibideak.


11

3. Aukeratu zure interesa pizten duen jarduera eta hitz egin horri buruz.

■ Hemen gidoi bat idatz dezakezu jorratuko dituzun puntuekin.

4. Erreparatu objektu harrigarri hauei, aukeratu bat eta zure ikaskideei deskribatu.

■ Hemen gidoi bat idatz dezakezu zure deskribapenean nabarmendu nahi dituzun puntuekin.

12



Irakurgaia

Izena

Data Ikaro Creta izeneko uharte batean oso gizon jakintsu bat bizi zen. Haren izena, Dedalo: etxegile eta artista aparta. Haren ilobak ere bide beretsuari ekin zion eta, Dedalorekin ikasi ondoren, gauza ederrak egitea lortu zuen. Dedalo jeloskor zegoen, inbidiak erretzen, eta amorrualdi batean amildegi batetik behera jaurti zuen iloba. Ene bada zer egin dut? Neure iloba hil dut. Ez, ez zuen hil. Harrigarria bada ere, Atenea jainkosak hegabera bihurtu zuen gaztea, eta lurraren kontra jo baino lehenago, txiuuu hegan egin zuen. Inork ez zuen haren gorpurik aurkitu. Baina Dedalok ez zekien hori. Berak, eta mundu guztiak, uste zuen iloba hil egin zuela, hiltzaile bat zela. Uhartetik nola edo hala ateratzea erabaki zuen. Ez zen lan erraza; itsasoz ateraz gero soldaduek harrapatuko zuten beraz, aukera bakarra airez ateratzea zen. Dedaloren zaletasunik handiena gauzak asmatzea zenez, kainaberak eta lumak erabiliz, hegoak asmatu zituen. Hegoak, bai, beretzat eta Ikaro semearentzat. Tramankuluak lepoari itsasteko argizaria erabili zuen. Ihesari ekin aurretik, aholku bat eman zion aitak semeari: Ez ibili beheregi, bestela zuhaitzen bat joko duzu eta. Baina ez oso gora joan, bestela eguzkiak argizaria urtu egingo du. Baina Ikarok ez zion jaramonik egin. Gora eta gora jo zuen, eta Dedalok esan bezala, eguzkiak argizaria urtu eta hegoak askatu egin zitzaizkion lepotik. Itsasora erori ziren luma guztiak, eta, jakina, Ikaro bera ere uretara amildu zen. Aitak hondartzan aurkitu zuen Ikaroren gorpua eta han bertan lurperatu. Amaitu zuenean hegabera bat pasatu zen hilobiaren gainean. Egun hartatik aurrera Dedalori oso garratza egin zitzaion bizitza ezin zutelako iloba eta semea burutik kendu.


13



Izena

Data 1. Irakurri Ikaro eta erantzun.  Zer egin zuen Dedalok bere ilobarekin?

 Zer erabaki zuen ilobari gertatutakoa jakin zenean?

 Dedalok ba al zuen zaletasunik? Zein?

 Zer gertatu zitzaion Ikarori hegaz egiten hastean?

2. Ordenatu ondoko gertaerak. Ilobaren gorpua ez zuen inork aurkitu.

Dedalok kainaberak eta lumak erabiliz hegoak asmatu zituen.

Ikaroren gorpua hondartzan agertu zen.

Atenea jainkosak Dedaloren iloba hegabera bihurtu zuen.

3. Pentsatu eta erantzun.  Zer deritzozu Dedalok egindakoari amorrualdiaren ondorioz?

 Uste al duzu inbidiak zerbait ona ekar diezagukeela? Zergatik?

14



Irakurgaia

Izena

Data Maiatza Begira, sartu da maiatza,

adiskidetasunaren frogarik behinena.

Zabaldu du bere betazal urdina portuan.

Erdu nirekin, herriz aldatu nahi dut,

Erdu, aspaldian ez dut zure berri izan, utzi

Nire gorputz hau albo batera

Ikarati zabiltza, ito ditugun katakumeak bezala.

Eta maskor batean zurekin sartu,

Erdu eta egingo dugu berba betiko kontuez, Atsegin izatearen balioaz,

Erdu, zure zain nago,

Zalantzekin moldatu beharraz, Barruan ditugun zuloak nola bete.

Gure txikitasunarekin, mangolinoak bezala.

Duela urtebete etendako istorioa jarraituko dugu, Ibai ondoko urki zuriek uztai bat gehiago ez balute

Erdu, sentitu goiza aurpegian,

bezala.

Goibel gaudenean, atzera, papurtu egiten da mundua. Denok gordetzen dugu betiko bestearen alde ezkutu bat, dela sekretua, dela akatsa, dela keinua. Erdu eta larrutuko ditugu irabazleak, Zubitik jauzi egin geure buruaz barre. Isilik begiratuko diegu portuko garabiei, Elkarrekin isilik egotea baita © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

15

KIRMEN URIBE, Bitartean heldu eskutik

16



Irakurritakoaren ulermea

Izena

Data 1. Irakurri Maiatza eta azaldu zer gertatzen den poeman.

2. Imajinatu nolakoak diren poemako pertsonaiak eta deskribatu.

Mutila

Neska

3. Azaldu zure hitzekin bertso-lerro hauetan esaten dena. «Begira, sartu da maiatza, zabaldu du bere betazal urdina portuan».

4. Bilatu letra-zopan poeman ageri diren sei hitz eta idatzi. m o g o i z a s

a i a t z a p m s z i t s o t a e a t z o l a s b u n u f o u k a n d u p e b o g i u t a r e r s e k i t z o a e k r e t u a g


17


Irakurgaia

Izena

Data Inuitak Orain dela urte asko, atzerritar asko eskimal bezala deitzen zaie baina han hori deitzea onartezina da beraientzat. Nahiago dute inuit deitzea beraien hizkuntza inuktikuk delako. Inuitak bizi izan ziren Alaskako mendebaldean. Kanadan, gaur egun, (Iparraldean) 55.700 inuit bizi dira 53 auzotan. Estatistikekin ados egonda, 2016. urtean Kanadaren iparraldean 84.600 inuit egongo dira. Bere janbidea arrantza eta ehiza da. Fokak arpoiekin ehizatzen dituzte. Foka larruz arropak egiten dituzte. Txakurrek tiratzen dituzten leratan herriz herri mugitzen dira. Sudurrarekin muxu ematen dute. Kultura oso barneratuta daukate. Milaka urteko inuitek ikusi dute beraien herrialdeko klima, paisaia eta ozeanoa. Inuitek teknologia aurreratua ere daukate, bere herrialdetan bizitza gogorra izanik. Lehen esan bezala, teknologia aurreratua daukate adibidez interneta. Eskuko lana oso ondo baloratuta dago kanadakoak eta europarrak, inuitek egiten dutena.

18




Izena

Data 1. Idatzi ondoko adierazpenak egia (E) ala gezurra (G) diren. Testuan Ipar Poloari buruz hitz egiten da. Testuan inuiten bizimoduari buruz hitz egiten da. Testuan inuiten kulturari buruz hitz egiten da. Testuan Alaskan egiten duen hotzari buruz hitz egiten da. 2. Zer esaten da testuan inuiten kopuruari buruz? Azaldu.

3. Osatu eskema testuko informazioarekin.

janbidea

Inuitak

kultura

4. Zure ustez zein ote da sudurran muxu ematearen esanahia? Azaldu.


19


Gramatika

Izena

Data 1. Zer motatako hitza da? Idatzi hitz bakoitzaren alboan, izena, izenondoa edo aditza den.  liburua 

 nenbilen 

 ederra 

 egin du 

 gorria 

 izurdea 

2. Inguratu ondoko izen-sintagmen determinatzaileak.  etxe hau

 zopa gutxi

 ume hori

 lau gozoki

 neska horrek

 ikasle batzuk

 tarta osoa

 auto hura

3. Inguratu ondoko izen-sintagmen nukleoa.  Txakur polita.

 Balea jostalaria.

 Paisaia zoragarria.

 Horko ume txikia.

 Adiskide minak.

 Pastel goxo hura.

4. Egin galderak azpimarratutako hitzei. 

Amak etxeko lanekin lagundu zidan. 



Anek sagar-tarta osoa jan zuen. 



Ume horri asko gustatzen zaio bihurrikeriak egitea. 



Bihar medikuarengana joango naiz, orkatila bihurritu baitut. 

5. Idatzi pertsona-izenordain egokia hutsune bakoitzean. 

ez nuen egin.



ez dugu ezer lapurtu.



20

Lasai

egin zenuen baina

ez zuten sinestu.

izan zarete.

ez duzu ezer egin behar. Lan hau

egingo dut.




Azkenean

izan ginen lasterketako garaileak.

6. Aztertu ondoko aditzak. Aditza

Aspektua

Denbora

Modua

Pertsona

joan gaitezke geratuko naiz etor bedi egin dezakete ikasten zuen ekar dezagun esan diezaiokezu ikusi du

7. Azpimarratu esaldi hauetako aditzak eta aztertu aspektua.  Amaiak bere autoa saldu du.



 Irakaslea oso haserre dator.



 Ander oso mutil atsegina da.



 Zure anaia telebista ikusten dago. 

8. Idatzi mota bakoitzeko perpaus bat. 

Determinatzaile zehaztu eta aditz perifrastiko batekin.



Izenondo batekin, bi pertsona-izenordain eta ahalerazko aditz batekin.



Subjuntiboko Nor-Nork motako aditz batekin.



Indikatiboko lehenaldiko 2.pertsona singularreko aditz trinko batekin.



Aginterako 3.pertsona singularreko aditz batekin.


21


Ortografia

Izena

Data 1. Idatzi s, z edo x. 

aga

 pit

ti  e

erra 

 gai

kukada

 hama

amurra



oa

enbakia

e

ei

kaini

2. Idatzi testu honetan falta diren txistukariak (s, z, x , ts, tz, tx).

Hamaika hitz Villamedianako herriaren ohoretan, eta bat gehiago Artean bedera en nire o ba

aba-i

uk pasa

in

i urtetako haurra be eben e

en; eta

terik ez nin

era, non bainengoen uda

ukalderaino

tantera, diosalarik egiteko a

artu eta hi

orduan jan

ari

ela; noi

ita. Ez

ekiela ordukoa er edo

i

iku

egiten ha

ela konturatu nin

er ahan

, baita neraman jer

er makurtu eta ea ez al

idan.

i

utik, bi

i ninduen aurreneko aldi

aiola e

on bat etorri keneko egun

tirik ere hartu gabe,

horman jarrita. Harriturik, gaia ni neu nin hura nita

ela gi

en

karra

en, gi

on

, nola nindoan

ten, zioen, gu

ti-gu

tia

earen kolorea ere; eta niregana en gorria eta i

ar

urikoa galdetu

BERNANDO ATXAGA, Obabakoak

3. Jarri h letra behar den tokietan. 

a



asi

aztezina

 oi

era

b

a i

la



a

ate

otza



a

urra

a



ori

 zu

a a

itza

4. Hautatu zerrenda bakoitzetik a itsatsia duten hitzak.  pertsonaia

 siderurgia

 esperientzia

 larunbata

 hiltzailea

 erraila

 giltza

 ekonomia

 zoologia

 premia

 minerala

 erruduntasuna

■ Hauetatik zeinek ez du a itsatsia?  lokatza 22

 materia

 energia

 kaligrafia © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

5. Idatzi elkarrizketa labur bat. Ondoko puntuazio-markak erabili behar dituzu: – ? ! : … , .

6. Jarri letra larriak behar diren lekuetan. 

nire abizena goitiz da.



oporretan italiara joango gara.



amaiak atxagaren liburu guztiak irakurri ditu.



habe aldizkarian oso material onak daude.

7. Idatzi gi edo ji kasuaren arabera.



rafa

 ha


na



poia



mnastika 23


Idazmena

Izena

Data 1. Zer da azalpen-testu bat? Azaldu.

■ Orain aukeratu ondoko animalia fantastiko bat eta azaldu berari buruz dakizuna.

24


2. Idatzi albiste bat itsas erdian hondoratu den pirata-ontziari buruz. Ez ahaztu ondoko galderak erantzuteaz: zer?, nork?, noiz?, non?, nola?,zergatik?

3. Idatzi posta elektroniko bat lagun bati, zure oporren berri emanez.


25


Lexikoa

Izena

Data 1. Aldatu letra bakarra hitzei, beste hitz batzuk osatzeko. Idatzi bina hitz gutxienez.  zar

 ur



 asto 



 gari 

2. Aukeratu itsasoarekin zerikusia duten hitzak. palmondoa

ekaitza

sagailoa

basurdea

bizkarroia

bela

trumoia

muskuilua

hontza

olatua

haizetea

ontzia

3. Sailkatu ondoko hitzak.  basozain

 eguraldi

 jatetxe

 senegaldar

 pinudi

 bidegurutze

 ikaragarri

 sentikorra

Hitz eratorriak Hitz elkartuak

4. Berridatzi esaldiak, jan aditzaren ordez antzeko esanahia dutenak jarriz.

26



Irabazi zuen diru guztia astebetean jan du.



Nire anaiak asko jaten du.



Ez dizut sinisten! Istorio hori ez dago jaterik!



Etxe aurreko zuhaixkak bidea jan du.


5. Aukeratu. Zein da esapide bakoitzaren esanahia? begitan hartu  norbait gorrotatu

 norbait maitatu

 norbait aukeratu

begiz jo  begiarekin jo

 aukeratu

 begiekin ekidin

begia begi truk  mendekua hartu

 begiak trukatu

 begiak begi balio izan

6. Lotu zenbaki bidez esaera zaharrak eta beren esanahiak. 1

Gustoko tokian aldaparik ez.

2

Etxeko kea nahiago auzoko sua baino. Nahiz eta arazoak izan, hobe da arazo txikiak izan arazo larriak izatea baino. Gustora zaudenean edozein arazo gaindi dezakezu.

7. Bilatu letra-zopan komunikabideak arlo semantikoarekin zerikusia duten sei hitz eta idatzi beheko zerrendan. e

e

g

e

a

s

i

b

u

a

g

n

i

f

o

a

a

e

s

i

u

t

h

o

i

s

t

t

a

r

n

z

e

z

a

o

r

a

t

a

k

u

t

o

s

t

o

z

i

t

a

l

s

a

t

x

p

a

f

e

r

e

i

t

a

e

e

p

o

z

i

r

t

z

r

t

r

u

p

a

a

i

u

o

r

u

r

i

a

k

l

a

t

s

i

b

e

l

e

t














27


Literatura

Izena

Data 1. Zer da literatura? Azaldu.

2. Irakurri ondoko testua eta erantzun. Lehenik orban, hurrena pinporta, gero irudi eta, azkenik, mutiko bihurtu zena Burdin hesian zeharreko ibilaldiak uste baino luzeago jo zion Brunori. Ibili eta ibili egin zen Bruno. Ordubete pasatzean, gosetzen hasia zen eta etxera itzultzea pentsatu zuen. Une hartantxe, ordea, tita-antzeko zerbait agertu zen urrunean. Bruno are eta gehiago hurbildu zelarik, konturatu zen hasiera bateko zera hura ez zela tita bat, ez orban bat, ez pinporta bat, ez eta irudi bat ere, baizik eta pertsona bat. Nahiz eta hesi batek banantzen zituen, Brunok bazekien arretatsu jokatu behar zuela arrotsekin. Beraz, ibilian jarraitu zuen, harik eta biak aurrez aurre gertatu ziren arte. Mutiko hura Bruno baino txikiagoa zen, eta lurrean eserita zegoen, eta begitarte malenkoniatsua ageri zuen. Hesiaz alde hartako beste pertsona guztiek jantzita zuten bezalako pijama marraduna zuen soinean, eta oihalezko bonet marraduna buruan. Besoko ezaugarri bat ere bazuen, izar bat ageri zuena marraztua. Hesiaz alde honetako etxean bizi naiz-esan zion Brunok. Han bizi zara, beraz? Behin batean ikusi nuen etxea, urrutira, baina ez zintudan zu ikusi. Lehen solairuan dago nire gela-esan zuen Brunok. Burdin hesi osoa ikus dezaket handik. Bruno naiz, bide batez. Eta, ni, Shmuel-esan zuen mutiko txikiak. JOHN BOYNE, Pijama marradunaz jantzitako mutikoa (moldatua)

28



Zertan zebilen Bruno mutiko harekin topo egin baino lehen?



Non bizi da Bruno? eta Shmuel?



Nolakoa da Shmuel?


3. Irakurri ondoko poema eta erantzun. Baina Baina adoleszente enamoratuek ez dute gehiago zapatak ilunabarraz itotzen bikoteek ez dute hodeirik dastatzen egunkari zaharrez eginiko kukurutxotan mojetako neskek ez dute ene poemarik frantsesezko koadernoan kopiatzen zure ilearen bobina erreetan inor ez da biluzten euripean eta han urrunean gizonek sua edaten dute gauezko ontzitan. KOLDO IZAGIRRE (moldatua) 

Zeri buruzkoa da poema?



Zenbat ahapaldi ditu? Zenbat bertso-lerro?



Inguratu poeman ageri diren sinalefak.



Poema honen metrika erregularra edo irregularra dela esango zenuke?



Errima aberatsa erabiltzen al du? Arrazoitu zure erantzuna.

4. Zer baliabide literario erabili dira poeman? Jarri bi adibide.


29

Hasierako ebaluaziorako banakako erregistroa Lehen Hezkuntzako 6.mailako Euskara eta Literatura Izena

Data

Irizpideak

BAI

IB*

Oharrak

Ahozko adierazpena



Ikasgelan gauzatzen diren komunikazio-egoeretan parte hartzen du, hizketa-txandak, eta ahotsaren tonua errespetatuz eta jarrera eta keinu egokiak izanik.

 Ahoz modu koherente eta ordenatuan adierazten da: diskurtsoa antolatzen eta adierazten du, eduki garrantzitsuenak aukeratuz eta lexiko eta baliabide egokiak erabiliz.  Ahoz zuzen zuzentzen da, intonazioa, keinuak eta arau linguistikoak aintzat hartuz.



Eguneroko egoerekin zerikusia duten iritziak azaltzen, deskribatzen eta adierazten ditu.

Irakurmena  Mota desberdinetako testuak irakurtzen ditu, ozenki zein ahopekako irakurketa tartekatuz eta edukia ulertuz.  Entonazio eta puntuazio-markak erabiltzen ditu irakurketari zentzua emateko.  Abiadura egokian irakurtzen du intonazio egokia jarriz. Irakurritakoaren ulermena  Mota desberdinetako testuen informazio garrantzitsuena ateratzen du.  Testu batean agertzen diren lehenengo eta bigarren mailako ideiak identifikatzen

30


Irizpideak

BAI

IB*

Oharrak

ditu.  Testuan agertzen den informazioa topatzen eta aukeratzen du.  Informazioa aurkitzeko testu-baliabide desberdinak ezagutzen ditu: zenbakizko kodeak edo alfabetikoak, baliabide tipografikoak…  Hitz ezezagunen esanahia testuinguruaren laguntzaz ulertzen du. Gramatika  Mota desberdinetako hitzak identifikatzen ditu: izenak, aditzak, izenondoak, izenordainak, aditzondoak…  Determinatzaile mota desberdinak identifikatzen ditu: mugatzaileak eta zenbatzaileak.  Deklinabide-kasu desberdinak identifikatzen ditu.  Aditzak eta motak bereizten ditu.  Aditzaren aspektua, aldia eta modua bereizten ditu. Ortografia



Txistukariak, bai arruntak (s,z,x) eta bai multzokariak ere (ts, tz,tx) bereizten ditu, eta zuzen ahoskatzen ditu.



H letra zuzen erabiltzen du.



A itsatsia duten hitzak identifikatzen ditu.



Puntuazio-markak zuzen erabiltzen ditu.

Idazmena



Testu mota desberdinak idazteko gai da ortografia eta gramatika arauak aintzakotzat hartuz.


31

Irizpideak



Testuak sortzen ditu urrats hauek jarraituz: planifikatzea, idaztea eta berrikustea.



Idazkiak argitasunez eta garbi aurkezten ditu, testuaren aurkezpena, idazkera, ertzak, antolakuntza eta banaketa zainduz.

BAI

IB*





Oharrak

Lexikoa



Sinonimoak, antonimoak eta hitz paronimoak erabiltzen ditu.



Arlo lexiko zein semantikoak sortzen ditu.



Euskal esapideak eta esaera zaharrak ezagutzen ditu.



Hitz eratorriak eta elkartuak erabiltzen ditu.

Literatura



Testu literarioak identifikatzen ditu.



Poemaren, ahapaldiaren eta bertsolerroen kontzeptuak ezagutzen eta aplikatzen ditu.



Errima desberdinak identifikatzen ditu eta errima aztertzen du.



Baliabide literario desberdinak ezagutzen ditu: metafora, konparazioa, pertsonifikazioa eta hiperbolea.

*IB: Indartzea behar du.

32


Erantzunak Hasierako ebaluazioa – Irakurritakoaren ulermena (11.orrialdea) 1. Amildegi batetik behera jaurti zuen. Uhartetik ihes egitea. Bai. Gauzak asmatzea zen bere zaletasunik handiena. Eguzkiak argizaria urtu eta hegoak askatu egin zitzaizkion lepotik eta uretara amildu zen. 2. 2, 4, 3, 1. 3. Erantzun askea.

Hasierako ebaluazioa – Irakurritakoaren ulermena (16.orrialdea) 1.

Duela urtebete elkar ikusi gabe egon diren bi lagun topo egiten dute, bere harremanari jarraipena emanez.

2.

Erantzun askea.

3.

Maiatza heldu dela, maiatzaren ukitua nonahi ikus daiteke, besteak beste, portuan.

4.

Maiatza. Maskor. Sekretua. Keinua. Goiza. Gorputza.

Hasierako ebaluazioa – Irakurritakoaren ulermena (18.orrialdea) 1.

G, E, E, G.

2.

Kanadan 55.700 bizi dira 53 auzotan. 2016.urtean Kanadaren iparraldean 84.600 inuit egongo dira.

3.

4.

Janbidea:  Arrantza.  Ehiza: Fokak arpoiekin ehizatzen dituzte. Kultura:  Teknologia aurreratua daukate (Internet); eskuko lana asko baloratzen da.  Sudurrarekin muxu ematen dute. Erantzun askea.

Hasierako ebaluazioa – Gramatika (19-20.orrialdeak) 1. Liburua Ederra Gorria Nenbilen Egin du Izurdea

– izena. – izenondoa. – izena. – aditza. – aditza. – izena.


33

2.

Etxe hau. Neska horrek. Zopa gutxi. Ikasle batzuk. Ume hori. Tarta osoa. Lau gozoki. Auto hura.

3.

Txakur polita. Horko ume txikia. Balea jostalaria. Adiskide minak. Paisaia zoragarria. Pastel goxo hura.

4.

Nork? Zer? Nori? Norengana?

5.

Nik. Zuk. Haiek. Guk. Zuek. Zuk. Nik neuk. Gu.

6. Aditza

Aspektua

Denbora

Modua

Pertsona

Joan gaitezke

Joan

Burutugabea

orainaldia

ahalera

Gu

Geratuko naiz

Geratu

Burutugabea

orainaldia

indikatiboa

Ni

Etor bedi

Etor (-i)

Burutugabea

orainaldia

agintera

Hura

Egin

Burutugabea

orainaldia

ahalera

Haiek-hura

Ikasten zuen

Ikas (-i)

Burutua

lehenaldia

indikatiboa

Hark-hura

Ekar dezagun

Ekar (-i)

Burutugabea

orainaldia

subjuntiboa

Guk-hura

Esan

Burutugabea

orainaldia

ahalera

Zuk-harihura

Ikus (-i)

Burutua

lehenaldia

indikatiboa

Hark-hura

Egin dezakete

Esan diezaiokezu Ikusi du

7. Saldu du – burutua. Dator – puntukaria. Da – puntukaria. Ikusten dago– burutugabea. 8.

34

Erantzun askea.


Hasierako ebaluazioa – Ortografia (21-22.orrialdeak) 1.

Sagasti. Pitxerra. Eskukada. Xamurra. Gaixoa. Hamasei. Zenbakia. Eskaini.

2. Hamaika hitz Villamedianako herriaren ohoretan, eta bat gehiago Artean bederatzi urtetako haurra besterik ez nintzela gizon bat etorri zen nire osaba-izeben etxera, non bainegoen udazkeneko egun batzuk pasatzen; eta sukalderaino sartu eta hitz egiten hasi zen instantera, diosalarik egiteko astirik ere hartu gabe, zutik, bizkarra horman jarrita. Harriturik, gaia neu nintzela konturatu nintzen, gizon hura nitaz ari zela; noiz ikusi ninduen aurreneko aldiz, nola nindoan orduan jantzita. Ez zitzaiola ezer ahanzten, zioen, guzti-guztia zekiela ordukoaz, baita neraman jertsearen kolorea ere; eta niregana zer edo zer makurtu eta ea ez al zen gorria eta izar txurikoa galdetu zidan. 3.

Ahaztezina. Hasiera. Oihala. Bihotza. Ahatea. Haurra. Horia. Zuhaitza.

4.

pertsonaia, giltza, premia. Ekonomia. Zoologia, esperientzia. Lokatza.

5.

Erantzun askea.

6.

Nire abizena Goitiz da. Oporretan Italiara joango gara. Amaiak Atxagaren liburu guztiak irakurri ditu. Habe aldizkarian oso material onak daude.

7.

Jirafa. Hagina. Jipoia. Gimnastika.


35

Hasierako ebaluazioa – Idazmena (23-24.orrialdeak) 1.

Erantzun askea.

2.

Erantzun askea.

3.

Erantzun askea.

Hasierako ebaluazioa – Lexikoa (25-26.orrialdeak) 1.

2.

izar: bizar, bihar. asto: arto, ardo. ur: lur, egur. gari: hari, ari. sagailoa, bela, olatua, muskuilua, ontzia.

3.

Hitz eratorriak: pinudi, ikaragarri, sentikorra, senegaldar. Hitz elkartuak: basozain, eguraldi, bidegurutze, jatetxe.

4.

Irabazi zuen diru guztia astebetean gastatu du. Nire anaiak asko bazkaltzen du. Ez dizut sinesten! Istorio hori ez dago sinesterik! Etxe aurreko zuhaixkak bidea estali du.

5.

Begitan hartu: norbait gorrotatu. Begiz jo: aukeratu. Begia begi truk: mendekua hartu.

6. Gustoko tokian aldaparik ez: gustora zaudenean, edozein arazo gaindi dezakezu. Etxeko kea nahiago auzoko sua baino: nahiz eta arazoak izan, hobe da arazo txikiak izan arazo larriak izatea baino. 7. egunkaria, kazetaria, telebista, irratsaioa, entzuleria, erreportai.

Hasierako ebaluazioa – Literatura (27-28.orrialdeak) 1.

Literatura, hitzak adierazpide gisa erabiltzen duen artea da.

2.

Ibiltzen eta ibiltzen zebilen. Hesiz inguratutako etxeetan bizi dira biak. Mutiko txikia zen,begitarte malenkoniatsukoa. Pijama marraduna zuen soinean, oihalezko bonet marraduna buruan eta besoan izar bat margotuta zuen.

3.

Bikoteei buruz. Ahapaldi bakarra. Hamabi bertso-lerro. Sinalefa: hitz bat bokalez amaitzen denean eta hurrengo bokalez edo h-z hasten denean. Kasu hoietan bi bokalak batera ahoskatzen dira eta silaba bakarra osatzen dute. Irregularra. Ez. Errima ez da aberatsa aditzaren aspektua erabiltzen delako errima egiteko.

36


Aldizkako ebaluazioetarako baliabideak Unitateen ebaluazioa. Hiruhilekoen ebaluazioa. Azken ebaluazioa.


37

Kontrola

1 Izena

Data 1. Egin telebistari buruzko idazlantxoa.

TELEBISTA Aurkezpena: ____________________________________ _______________________________________________ _______________________________________________ Alde onak: ______________________________________ _______________________________________________ Alde txarrak: ____________________________________ _______________________________________________ Nire iritzia: _____________________________________ _______________________________________________ _ 2. Ordenatu osagaiak eta berridatzi esaldiak.  lan / nire / ikaskideek / geldo / oso / dute / egiten / gelako

___________________________________________________________________  badakit / etorri / Pello / dela / ez / gaur / Amaiaren / urtebetetzera

___________________________________________________________________  Maiderri / diot / elkarrekin / deitu / joateko / egitera / erosketak

___________________________________________________________________  zure / dirudi / laguna / nebaren / jatorra / oso

___________________________________________________________________

3. Esan zeintzuk diren perpaus lokabeak (L) eta zeintzuk mendeko perpausak (M).  Ez dakit non utzi ditudan etxeko giltzak.  Amak Josuri opari bat erosi dio bere urtebetetzerako.  Hain triste zegoen ezen negarrez igaro zuen goiz osoa.  Nork apurtu ditu ikastolako leihoak?  Naroari asko gustatu zaio erosi dudan arropa. 38


4. Bihurtu perpaus hauek mendeko perpaus.  Non ote daukat hiztegia? Ez dakit.

___________________________________________________________________  Zer daukat izkutatuta? Ezetz asmatu!

___________________________________________________________________  Non utzi ditu etxeko giltzak? Batek daki!

___________________________________________________________________

5. Aukeratu erantzun egokia kasu bakoitzean eta osatu esaldiak.  Hori edozein ___________ gertatu dakioke.

a) neskari

b) neskei

 Niri izugarri gustatzen zaizkit ___________ erreak

a) gaztain

b) gaztaina

 ___________ horrek kolore eta itxura bereziak ditu.

a) botil

b) botila

 Mikelek esan duena ___________ jakina da!

a) gauza

b) gauz

 Zure aitona ___________ izugarri azkarra iruditzen zait. a) pertsona b) pertson  Gustura irakurtzen ditut ___________-eleberriak.

a) polizi

b) polizia

 Zein ___________ ezagutu zenuen senarra?

a) bidaitan

b) bidaiatan

 Gure baserrian ez dago ___________; abereak daude.

a) piztiarik

b) piztirik

 Zenbait ___________ etxebizitzak arriskuan daude.

a) familiren

b) familiaren

6. Irakurri esaldi hauek.  Haizeak eraman zuen nire oihua.  Itsasoa herriarekin haserretu zen eta kaia apurtu zuen.  Zuhaitzetako gauez munstro ikaragarri handiak ziruditen.  Etxe ondoko ibaiak haritzaren adarrak ferekatzen zituen.

■ Erantzun galderei.  Horrela hitz egiten al dugu normalean? ______________  Zer egiten zaizu harrigarri esaldi bakoitzean? Azpimarratu.  Zer lortu nahi da erabilera berezi horien bitartez?

adierazgarritasuna

objektibotasuna

 Zein testu motatan ageri dira horrelako esaldiak?


39

informaziozko testuetan

40

testu literarioetan


Testa

1 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Herri edo zibilizazio bateko gizarte-egitura eta ezagutza multzoa a) kultur

b) kultura

c) kulturaa

2. Perpausak bi motatakoak izan daitezke: __________ eta __________ a) mendekoak eta bakunak b) bakunak eta elkartuak c) bakunak eta lokabeak 3. Perpaus bakunek zenbat aditz dituzte? a) bat b) bi c) ez daukate aditzik 4. Zein motatako perpausa da hau? Aitor ez dakit noiz etorriko den. a) lokabea

b) mendekoa

c) bakuna

5. Euskarak ez du __________-arazoa izan behar guretzako. a) hizkuntza

b) hizkuntz

c) hizkuntzak

6. Zein da perpaus honetako aditza? Txoriak kabiatik ihes egin zuen. a) ihes egin zuen b) egin zuen c) kabiatik ihes egin zuen 7. Bihurtu perpaus bakun hau mendeko perpaus: Zer egiten nabil? Ezetz asmatu! a) ezetz asmatu zer egiten nabilen! b) ezetz asmatu zer nago egiten! c) ezetz asmatu zer egiten nago! 8. Mendeko perpausetan bi aditz daude: nagusia eta __________ a) laguntzailea

b) mendekoa

c) aginterazkoa

9. Ahozko tradizioko edo prosan idatzitako fikziozko narrazio-lan laburra: a) olerkia

b) ipuina

c) eleberria

10. Zein da baliabide literarioa? a) sinalefa

b) metafora


c) bertso-lerroa 41

1.unitatea

Ebaluaziorako irizpideak Ariketak 1

 Perpaus motak identifikatzen ditu.

2

3

T

T

 Perpaus lokabeak eta mendekoak

5

6

7

8

9

10

T

T

K T

bereizten ditu.

• A itsatsia zuzen erabiltzen ditu.

4

K T

T

 Gai orokor bati buruzko idazlana egiten du.

K

 Testu literarioak eta motak identifikatzen ditu.

K

 Baliabide literarioak identifikatzen ditu.

K

K: Kontrola; T: Test erako proba.

Erantzunak Kontrola 1. 2.

3.

4.

Testa

Erantzun askea.

1. b.

nire gelako ikaskideek oso geldo egiten dute lan / badakit Pello gaur ez dela etorri Amaiaren urtebetetzera. / Maiderri deitu diot elkarrekin erosketak egitera joateko. / zure nebaren laguna oso jatorra dirudi.

2. b.

ez dakit non utzi ditudan etxeko giltzak (M) / Amak Josuri opari bat erosi dio urtebetetzerako (L) / Hain triste zegoen ezen negarrez igaro zuen goiz osoa (M) / Nork apurtu ditu ikastolako leihoak? (L) / Naroari asko gustatu zaio erosi dudan arropa (M).

4. b.

Ez dakit non ote daukadan hiztegia./ Ezetz asmatu zer daukadan izkutatuta! / Batek daki non utzi dituen etxeko giltzak!

7. a.

5.

neskari / gaztain / botila / gauza / pertsona / polizia / bidaiatan / piztirik / familiarik.

6.

42

3. a. 5. a. 6. a. 8. b. 9. b. 10. b.

ez / adierazgarritasuna / testu literarioetan.


Kontrola

2 Izena

Data 1. Berridatzi zuzen h behar duten hitzak. aalke aalke

aate aate

doainik doainik

aatik aatik

loi loi

oial oial

erenegun erenegun

iaz iaz

ihes ihes

 _____________

 _____________

 _____________

 _____________

 _____________

 _____________

 _____________

 _____________

2. Aukeratu gai hauetako bat eta idatzi hitzaldia.  Sari bat ematen dizute eta eskerrak eman nahi dituzu.  Zuk egindako lan bat aurkeztu behar duzu jende askoren aurrean.  Atzerrira zoaz ikastera eta familia agurtu nahi duzu.

3. Adierazi zein motatako esaldiak diren. Ni ez naiz eskolara joango.

1. Galde-perpausa

Utziko didazu joko hori, mesedez?

2. Aginte-perpausa

Bai zera! Ezta zoratuta ere!

3. Adierazpen-perpausa

Etorri bihar pilotalekura gurekin!

4. Harridura-perpausa

4. Berridatzi esaldiak, osagaiak ordenatuz, eta adierazi zati-galderak (z), aukera-galderak (a) ala bai / ez erako galderak (b/e) diren. etorriko / nor / da / eskiatzera?

 ___________________________

nahi / ikasi / gero / duzu / nirekin?

 ___________________________

etorri / Maria / da / June / ala?

 ___________________________

arin / hain / zoaz / nora?

 ___________________________


43

pasatu / nola / duzu / baserrian?

 ___________________________

5. Bihurtu baiezko perpaus hauek ezezko.  Nire izebari mendira joatea gustatzen zaio.

___________________________________________________________________  Txakurrak bart ihes egin zidan etxetik.

___________________________________________________________________  Guggenheim Bilbao Museoa oso ederra iruditzen zait.

___________________________________________________________________  Izurdeek oso azkar egiten dute igeri.

___________________________________________________________________  Zure bizkar-zorroan liburu guztiak sartzen dira.

___________________________________________________________________

6. Jarri esaldietan falta diren puntuazio-markak eta letra larriak.  zer ez duzuela egin alferra halakoak  hartu azukrea irauli ontzi horretan arrautzekin batera eta dena nahastu  aupa ainhoa zelan zabiltza denbora dezente daramagu elkar ikusi gabe 

bilbon egon naiz eta gauza asko erosi ditut prakak alkandorak galtzerdiak eta euritakoa

7. Lotu elementuak eta egin pertsona horren deskribapena, konparazio bidez. Oinak 

Sudurra  Ahoa  Ilea 

 Santimamiñeko leizea  txalupak  arto-bizarra  azenario handia

Deskribapena:

44


Testa

2 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Zein dago zuzen? a) hastoa

b) oihana

c) lehioa

2. Perpaus bakunetan lau perpaus mota daude: _____________________________ a) galde-perpausa, adierazpen-perpausa, aginte-perpausa eta harridura-perpausa. b) galde-perpausa, baiezko perpausak, zehargalderak eta aginte-perpausak. c) adierazpen-perpausa, ezezko perpausak, galde-perpausak eta aginte-perpausak. 3. Nork prestatuko du festa, Mikelek ala Anek? a) aukera-galdera

b) zati-galdera

c) bai / ez erako galdera

4. Jarri ezezka. Bihar Atxondora joango naiz nire ikaskideekin. a) Bihar Atxondora nire ikaskideekin ez noa. b) Bihar ez naiz joango Atxondora nire ikaskideekin. c) Bihar Atxondora ez noa nire ikaskideekin. 5. Bai / ez erako galdera: a) Lagunduko al didazu? b) Tarta edo fruta nahi duzu? c) Zergatik ez duzu ikasi? 6. Oin palmatuak, moko zapala, hanka laburrak eta hego luzeak dituen hegaztia. a) atea

b) ahatea

c) haatea

7. Ez dira maiuskulaz idazten: a) leku-izenak b) pertsona-izenak c) asteko egunen izenak 8. Konparazioak noiz erabiltzen ditugu? a) deskribapenetan

b) idazlan guztietan

c) iritzi-gutunetan

9. Barraskiloa baino _________ zara. Beti gabiltza berandu zure erruz! a) azkarragoa

b) motelagoa

c) biziagoa

10. Enumerazio bat egitean zer puntuazio-marka erabiltzen dugu? a) puntua

b) puntu eta koma


c) koma 45

2.unitatea


 Perpaus bakun motak identifikatzen ditu. Galde-perpaus motak bereizten ditu.

2

3

T

K T

 Adierazpen-perpausak erabiltzen ditu.

4

5

K

T

T

K

 Puntuazio-markak zuzen erabiltzen ditu.  

H letra zuzen erabiltzen du.

K T

6

7

K

T

8

9

10

T

T

Deskribapenak egiten ditu konparazioa erabiliz

K

T

T


Erantzunak Kontrola

Testa

1.

ahalke, ahate, dohainik, lohi, oihal, herenegun.

1. b.

2.

Erantzun askea.

2. a.

3.

3.Ni ez naiz eskolara joango / 1. Utziko didazu joko hori, mesedez? / 4. Bai zera! Ezta zoratuta ere! / 2. Etorri bihar pilotalekura gurekin!.

3. a.

4.

Zati-galderak: Nor etorriko da eskiatzera? ; Nola zoaz hain arin?; Nola pasatu duzu baserrian? / Bai / ez erako galderak: Gero nirekin ikasi nahi duzu? / Aukera-galderak: Maria ala June etorri da?.

5. a.

5. Nire izebari ez zaio gustatzen mendira joatea / Txakurrak bart ez zidan ihes egin etxetik / Guggenheim Bilbao Museoa ez zait ederra iruditzen / Izurdeek ez dute azkar igeri egiten / Zure bizkar-zorroan ez dira liburu guztiak sartzen. 6. Zer ez duzuela egin? Alferra halakoak! / Hartu azukrea, irauli ontzi horretan arrautzekin batera eta den nahastu. / Aupa Ainoa! Zelan zabiltza? denbora dezente daramagu elkar ikusi gabe. / Bilbon egon naiz eta gauza asko erosi ditut: prakak, alkandorak, galtzerdiak eta euritakoa.

4. b. 6. b. 7. c. 8. a. 9. b. 10. c.

7. Oinak: txalupak / sudurra: azenario handia. / ahoa: Santimamiñeko Leizea / ilea: arto-bizarra

46


Kontrola

3 Izena

Data 1. Eman gai honi buruzko iritzia eta osatu arrazoien zerrenda. N ATU R A Z AI N D U B E H AR D A IRITZIA: ____________________________________ ____________________________________________ ARRAZOIAK: _________________________________________ _________________________________________ _________________________________________ _________________________________________

2. Ordenatu irudiak eta eman aginduak patata-tortilla egiteko.

3. Erantzun. Nola esango zenioke lagun bati…  …liburu bat uzteko? ___________________________________________________  …zinemara joateko deitzeko? ___________________________________________  …bizikleta ateratzeko? ________________________________________________  …zure txakurrari barrerik ez egiteko? _____________________________________  …ez molestatzeko? ___________________________________________________  …ez kontatzeko inori sekretu bat? _______________________________________  …isilik egoteko? _____________________________________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

47

4. Idatzi marrazki bakoitzari dagokion harridura-perpausa.

5. Bereizi hitz bikoteak, esaldi bana idatziz.  Jaso: ______________________________________________________________  Jazo: ______________________________________________________________  Ezker: _____________________________________________________________  Esker: _____________________________________________________________  Musika: ____________________________________________________________  Muxika: ____________________________________________________________

6. Lotu hitzak metaforak sortzeko, eta egin neskaren deskribapena haiekin eta zuk asmatutako beste batzuekin. Ezpainak  Begiak 

Ile horia  Hortzak 

 Perlak  Petaloak  Urrea  Diamanteak

Deskribapena:

48


Testa

3 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Arropa xaboiarekin __________ behar duzu, bestela ez zaizu garbi geldituko. a) ikusi

b) ikuzi

c) ikuxi

2. Kendu nire bistatik oraintxe! a) ken zaitez b) kendu zaitez c) kendu zara 3. Amak oparitu dizun txakurra asko gustatzen zaizu. a) zein polita den! b) polita da! c) polita dela! 4. Jaten zauden zerbait asko gustatzen zaizunean esaten duzuna. a) Bai goxoa!

b) Ze ona!

c) Goxo dago

5. Ezeztatu. Buka itzazue etxerako lanak eta zoazte ohera! a) Ez bukatu etxerako lanak eta ez joan ohera! b) Ez ezazue etxerako lanak buka eta ez zaitezte ohera joan! c) Ez bukatu etxerako lanak eta zoazte ohera! 6. Iraka__leak ke__ati agertu dira ikasleak direla eta. a) s / x

b) s / z

c) z / x

7. Zein da baliabide literarioa? a) sinalefa

b) metafora

c) oina

8. __________ goxoz ari zitzaion txakurra. a) erauzi

b) erauxi

c) erausi

9. Begi urdin argiak __________ bailiran. a) itsasoa

b) eguzkia

c) ilargia

10. Piano-jole batenak bezalakoak zeintzuk izan daitezke? a) begiak b) ezpainak c) eskuak © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

49

3.unitatea


 Aginte-perpausak identifikatzen eta egiten ditu.  Harridura-perpausak egiten ditu.  Txistukariak ondo erabiltzen ditu.

2

3

4

5

T

K

K

T

T

T

K

6

7

8

9

10

K T

T

 Metaforak identifikatzen ditu.

K T

 Deskribapenak egiten ditu metaforetaz baliatuz.

K

T



3.

Testa Erantzun askea.

1. b.

1. patatak zuritu eta zatitu / 2.zartaginean sartu eta frijitu / 3. arrautzak apurtu eta platerean irabiatu / 4. arrautzak patatekin nahastatu / 5.tortillari buelta eman zartaginean / 6. tortilla platerean jarri. Utzidazu liburua! / Deituidazu zinemara joateko! / Atera ezazu bizikleta! / Ez egiozu barrerik nire txakurrari! / Ez nazazu molestatu! / Ez iezaiozu konta inori sekretu hori! / Isilik egon zaitez!.

4.

Hau bai hotza! / Ze nolako mina! / A ze nolako haizea!

5.

Erantzun askea.

6.

Erantzun askea.

2. a. 3. a. 4. a. 5. b. 6. a. 7. b. 8. c. 9. a. 10. c.

50


Kontrola

4 Izena

Data 1. Bete ezazu inprimakia, oporretan udaleku batera joateko. UDALEKUETARA JOATEKO ESKABIDEA Izen-abizenak: Izen-abizenak: _________________________________________ _________________________________________ Jaiotza-data: Jaiotza-data:______________ ______________ Sexua: Sexua:_________ _________ Adina: Adina: _____ _____ Helbidea: Helbidea:_____________________________________________ _____________________________________________ Herria: Herria:____________________ ____________________ PK: PK: ______________________ ______________________ Telefonoa: Telefonoa: _________________ _________________ E-posta: E-posta: ___________________ ___________________ Aukeratu Aukeratugustuko gustukoudalekua: udalekua: Busturia Busturia

Guardia Guardia

Zarautz Zarautz

Azaldu Azalduzure zureaukeraren aukerarenarrazoiak: arrazoiak: __________________________ __________________________ _____________________________________________________ _____________________________________________________

2. Azpimarratu perpausotako aditzak eta erantzun galderei.  Herenegun zure anaia ikusi nuen kalean, baina ez zidan kasurik egin.  Elkarrenganako errespetuak mantentzen du gizartea bizirik.  Ezin naiz zurekin elkartu; izugarri berandu nabil.  Nire etxetik pasatu ziren eta leiho azpian abestu zuten.  Zenbat aditz agertzen da esaldi bakoitzean? ________________  Nola deritze aditz bakarra duten perpausei? ________________  Eta aditz bat baino gehiago dutenei? _________________

3. Osatu alborakuntza bidezko perpaus hauek.  __________________________ ; jolas-parkera joango gara.  Horra ni ezin naiz joan; ________________________________  Ez esan inori; _______________________________________  ___________________________ ; oso ondo entrenatuak ziren.  _______________________________ ; diru gutxi ematen didate gurasoek.  Kontu handiz ibili behar da; ____________________________________________  _____________________________ ; denbora luzea eman genuen lanean. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

51

4. Bete esaldietako hutsuneak, egitura hauek erabiliz. Nahiz… hala… bai… Nahiz…nahiz nahiz hala…nola nola bai…bai bai Batzuetan… beste batzuetan Zein…zein Ez…ez Batzuetan… beste batzuetan Zein…zein Ez…ez

Nork… Nork…nork nork Hala…nola Hala…nola

 __________ herrian __________ mendian oso pozik bizi gaitezke.  __________ gurasoak __________ alabak elkarrekin joan ziren manifestazioan.  __________ gaur __________ bihar egin dezakezu marrazki hori.  __________ hegazkinak __________ helikopteroak ez didate beldurrik ematen.  Ni pozik joango nintzateke __________ zaldiz __________ astoz.  __________, kantuka ibiltzen da; __________, negar-zotinka.  __________ bizikletan, __________ lasterka lagun guztiok egiten dugu kirola.  Amaia jatorra da __________ kalean __________ etxean.

5. Osatu hitzak, ts, tz, tx idatziz eta egin esaldiak.  Iltze

Laugarren txapela iltzean eseki zuen, aurreko hirurak bezalaxe.

 Garran__i__u

_____________________________________________________  Maha__

_________________________________________________________

 E__i

____________________________________________________________

 A__o

___________________________________________________________

 __alaparta

_______________________________________________________

 __ano

___________________________________________________________  E__i

____________________________________________________________

 Hi__

____________________________________________________

 Hi__

_______________________________________________

6. Irakurri ezaugarriak eta asmatu erantzun zuzena.  Olerkietan eta hitz lauz idatzitako testuetan ageri ohi da.  Oso erraz antzematen zaie.  Erdi Aroan olerkiak buruz ikasteko erabiltzen zituzten.

52


 Erritmoa eta musikaltasuna emateko erabiltzen dira.

Testa

4



Zer dira?

konparazioak

Izena

metaforak

errepikapenak

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Pertsona zaharrei deitzeko modua. a) atzo

b) atxo

c) atso

2. Zer motatako perpausa da hau? Hemen 4.mailako ikasleak daude; hor 5.mailakoak daude. a) elkartua

b) bakuna

c) lokabea

3. Bi perpaus edo gehiago elkar alboratuz sortzen den uztartzea: ______________ a) elkarketa

b) eratorpena

c) alborakuntza

4. Nire aldetik konforme! ____ larunbatean ____ igandean joan gaitezke zinemara. a) ez…ez

b) nahiz…nahiz

c) batzuetan…beste batzuetan

5. ___txakurrek ___ katuek ez didate beldurrik ematen. a) Ez…ez b) Bai…bai c) Nork…nork 6. Hala udan, ____neguan, Kariben beti egiten du eguraldi ona. a) bai

b) nola

c) nahiz

7. ___mendian, ___hondartzan, guztiok jartzen gara martxan. a) Nork…nork b) Nahiz…nahiz c) Zein…zein 8. Zein dago ondo? a) txerri

b) tzarra

c) saihetzi

9. Zertarako erabiltzen dira errepikapenak? a) testuei erritmoa emateko. b) poema osoak egitura bera izateko. c) irakurleak poema hobeto ulertzeko. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

53

10. Hauetatik, zein ez da baliabide literarioa? a) hiperbolea

b) errepikapena

c) bertso-lerroa

4.unitatea


3

4

5

6

7

K T

K T

T

T

T

8

9

10

T

T

K T

 Perpaus elkartuak identifikatzen ditu.  Alborakuntza bidezko perpausak egiten ditu.

 Txistukariak ondo erabiltzen ditu.

2

T

K

 Olerkietako errepikapenak ulertzen

T K

eta lantzen ditu. K: Kontrola; T: Test erako proba.

Erantzunak Kontrola

Testa

1. Erantzun askea.

1. c.

2. Herenegun zure anaia ikusi nuen kalean, baina ez zidan kasurik egin. / Elkarrenganako errespetuak mantentzen du gizartea bizirik. / Ezin naiz zurekin elkartu; izugarri berandu nabil. / Nire etxetik pasatu ziren eta leiho azpian abestu zuten. Bi / bakunak / elkartuak.

2. a.

3. Erantzun askea. 4. Nahiz herrian, nahiz mendian oso pozik bizi gaitezke./ Bai gurasoak bai alabak elkarrekin joan ziren manifestazioan. / Hala gaur nola bihar egin dezakezu marrazki hori. / Ez hegazkinak ez helikopteroak ez didate beldurrik ematen. / Ni pozik joango nintzateke zein zaldiz zein astoz. / Batzuetan kantuka ibiltzen da; beste batzuetan, negar-zotinka. / Nork bizikletan nork lasterka lagun guztiok egiten dugu kirola. / Amaia jatorra da hala kalean nola etxean.

3. c. 4. b. 5. a. 6. b. 7. a. 8. a. 9. a. 10. c.

5. Garrantzitsu; Mahats; Etzi; Atzo; Txalaparta;Txano; Etsi; Hitz; Hits. 6. Errepikapenak.

54


Kontrola

5 Izena

Data 1. Egin ikastetxeko jaiak iragartzeko kartela.

 Jarri izenburua.  Zehaztu

ekitaldiak eta orduak.  Markatu

marrazkiak edo argazkiak jartzeko guneak.

2. Lotu hiru zutabeetako elementuak perpausak sortzeko, eta idatzi esaldiak osorik. Maider  Zuk 

Anton 

Eskiatzera 

 eta eskalatzera eta biok  eta Julen  eta Martini 

   

 elkarrekin dabiltza  gehiago saiatu behar dugu  apurtu zaie bizikleta  joan zen Alpeetara

 ___________________________________________________________________  ___________________________________________________________________  ___________________________________________________________________  ___________________________________________________________________

3. Berridatzi esaldiok.  Oinez zein bizikletaz joatea berdin zait, ez dago oso urrun eta.

______________ nahiz _______________________________  Bizitza honetan askotan aukeratu behar da bata edo bestea.

____________________________ ala __________________  Nahiz zure amak nahiz nireak aurkez dezakete biharko jaialdia.

Zein ___________________ zein ________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

55

4. Bete testuko hutsuneak, laukiko juntagailuak erabiliz. baizik eta baina baizik zein baina ala baizik eta baina baiziketa eta zein baina ala eta eta Gaur goizean, ohean geratu nahi nuen, ___________ gurasoak etorri dira _________ esan didate arin altxatu behar nuela, zaldiz ibiltzera joateko. Nik esan diet ez nuela horrelakorik egin nahi, ___________ ohean geratu. ___________ ez didate kasurik egin __________ altxatu behar izan dut. Zalditegian monitoreak galdetu dit ea zein zaldi nahi nuen, Dadila _________ Amapola. Nik esan diot berdin zitzaidala bata ___________ bestea, nik ez nuela zaldiz ibili nahi. Monitoreak ere ez dit kasurik egin. Dadila tokatu zait, eta orain dator onena: ez naiz zaldi gainean ibili, oinez _________, ezin izan bainaiz zaldi gainera igo. Noiz egingo didate jaramon nagusiek? 5. Markatu ongi idatzita dauden hitzak. ortografia arauak

kultura-etxe

elkarreragin

lan eske

Habe aldizkaria

ipuin-lehiaketa

ogi-bila

jaio-berria

lore-sorta

etxe-barruan

telebista-saio

lankoadernoa

6. Irakurri testua eta erantzun galderei. XOLAK BADU LEHOIEN BERRI –Xola-esan zuen Grogok salan sartu eta gero-.Ikusi al duzu liburu bat hemen nonbait? Nire lagunak astuta utzi du non edo han. –Nik ez dut ezer ikusi-erantzun zuen berak. –Seguru?-galdetu zion berriz Grogok, bai batzekien gezurti galanta zela. –Ni bezalako animalia boteretsu eta nobleek ez dugu sekula gezurrik esaten!-adierazi zuen Xolak. Aurreneko aldiz, lehoi-odola sentitzen zuen bere zainetan. B. ATXAGA, Xolak badu lehoien berri (moldatua)  Zer da Xola? ________________________________________________________  Normala iruditzen zaizu Xolak hitz egitea? _________________________________  Noren ezaugarria da hitz egitea? ________________________________________  Zer baliabide literario da? Zertarako erabiltzen da? __________________________ 56


Testa

5 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. ___________ horretan oso madari onak saltzen dituzte. a) Fruta denda

b) Fruta-denda

c) Frutadenda

2. Hiru motatako juntagailuak daude: ________________________________ a) emendiozkoak, hautakariak eta aurkaritzazkoak. b) emendiozkoak, kausazkoak eta ondoriozkoak. c) hautakariak, aurkaritzazkoak eta kausazkoak. 3. Patata-tortilla nahi duzu? Ogitartekoa nahi duzu? a) Patata-tortilla ala ogitartekoa nahi duzu? b) Nahiz patata tortilla nahiz ogitartekoa nahi duzu? c) Bai patata-tortilla bai ogitartekoa nahi duzu? 4. Ezabatu errepikatzen diren osagaiak. Goizez azterketa dut eta arratsaldez azterketa dut. a) Goizez azterketa dut eta arratsaldez. b) Goizez eta arratsaldez azterketa dut. c) Goizez azterketa eta arratsaldez ere azterketa dut. 5. Asteburuan eskiatzera ______ hondartzara joan gaitezke. a) edo

b) zein

c) bai

6. Ez zait futbola gustatzen. Saskibaloia gustatzen zait. a) Ez zait futbola gustatzen, saskibaloia baizik. b) Ez zait futbola gustatzen, saskibaloia bai. c) Ez zait futbola ezta saskibaloia ere gustatzen. 7. Bero egiten du. Ander ez da bero. a) Bero egiten du eta Ander ez da bero. b) Bero egiten du baina Ander ez da bero. c) Bero egiten du baizik eta Ander ez da bero. 8. Nolakoa da perpaus hau? Bihar paseatzera nahiz zinemara joango gara. a) alborakuntza bidezkoa

b) juntagailu bidezkoa

c) menderakuntzazkoa

9. __________ esker, animaliak eta gauzak pertsonen ezaugarriak har ditzakete. a) Hiperboleari

b) Anaforari

c) Pertsonifikazioari

b) Eguzkiaren argia

c) Suaren berotasuna

10. Zein da pertsonifikazioa? a) Ilargiaren agonia


57

5.unitatea


 Juntagailu motak identifikatzen ditu.  Emendiozko juntagailuak lantzen ditu.

2

3

4

6

7

T

T

8

9

10

T

T

T K

 Juntagailu hautakariak lantzen ditu.

T T

K

 Aurkaritzazko juntagailuak lantzen ditu.  Marratxoa ondo erabiltzen du.

5

T K

T

K

 Pertsonifikazioa identifikatzen

K

eta aztertzen du. K: Kontrola; T: Test erako proba.


3.

4.


1. b.

Maider eta Julen elkarrekin dabiltza./ Zuk eta biok gehiago saiatu behar dugu./ Antoni eta Martini apurtu zaie bizikleta./ Eskiatzera eta eskalatzera joan zen Alpeetara. Oinez nahiz bizikletaz joatea berdin zait, ez dago oso urrun eta. / Bizitza honetan askotan aukeratu 4. b. behar da bata ala bestea. / Zein zure amak zein nireak aurkez dezakete biharko jaialdia. Gaur goizean, ohean geratu nahi nuen, baina gurasoak etorri dira eta esan didate arin altxatu behar nuela, zaldiz ibiltzera joateko. Nik esan diet ez nuela horrelakorik egin nahi, baizik eta ohean geratu. Baina ez didate kasurik egin eta altxatu behar izan dut. Zaldi tegian monitoreak galdetu dit ea zein zaldi nahi nuen, Dadila ala Amapola. Nik esan diot berdin zitzaidala bata zein bestea, nik ez nuela zaldiz ibili nahi. Monitoreak ere ez dit kasurik egin. Dadila tokatu zait, eta orain dator onena: ez naiz zaldi gainean ibili, oinez baizik, ezin naiz bainaiz zaldi gaitera igo. Noiz egingo didate jaramon nagusiek.

5.

lan-eske; ogi-bila; kultura-etxe; Habe aldizkaria; telebistasaio; elkarreragin; ipuin-lehiaketa; lore-sorta.

6.

Animalia bat / Ez / Pertsonen ezaugarria / Pertsonifikazioa / Animaliei gizakien ezaugarriak emateko.

58

2. a. 3. a. 4. b. 5. a. 6. a. 7. b. 8. b. 9. c. 10. a.


Kontrola

6 Izena

Data 1. Prestatu inkesta bat zure lagunek dituzten zaletasunen berri emateko. IINNKKEESSTTAA Klase-orduetatikkanpo kanpozer zer egitea egiteagustatze gustatzezaizu? zaizu? Klase-orduetatik __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ 2. Lotu zutabeetako perpausak. Andonik ez zekien Ainarak esan zion Ez dut gogoratzen Lehen galdetu dizute Lagunek esan zioten

    

 zer gertatu zitzaidan  nondik joan behar zuen.  Anderrekin gustatuta zegoela.  beraiekin joateko.  ea noiz bukatuko duzun lantxo hori.

3. Berridatzi esaldiak.  Oihanek Anartzi galdetu dio: ¨Noiz utziko nauzu bakean?¨

_____________________________________ -(e)n __________________________  ¨Gontzal tentela da¨. Alaitzek ez du esan

_____________________________________ -(e)nik ________________________  Alkateak iragarri zuen: ¨Hurrengo olinpiadak hemen izango dira¨.

______________________________________________________________ -(e)la.  Irakasleak lehen esan digu: ¨Egon zaitezte isilik¨.

______________________________________________________________ -teko. 4. Ordenatu hitzak esaldiak osatzeko.  Amaiari / noiz / dio / ea / Kontxik / ezkonduko / galdetu / den / Leandrorekin

___________________________________________________________________ _  ez / behar / lan / dakit / zer / dudan / egin / Nik / aurrera / ateratzeko / hori © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

59

___________________________________________________________________ _  zion / baserritarren / galdetu / Mendizaleak / iristeko / nondik / behar / zuen / tontorrera/ joan

___________________________________________________________________ _  ezin / ziur / esan / dizut / bihar / Nik / etorriko / ez / ala / naizen

___________________________________________________________________ _  ez / konturatu / eta / Asier / zen / zetorren / baloia / buruan / eman / nondik / bete-

betean / zion ___________________________________________________________________ _ 5. Osatu hitzak s, z, x, ts, tz, tx jarriz.  __akela

 ame__

 __erriki

 __a__traka

 __uhai__

 kala__ori

 __ator

 __aihe__

 errau__

6. Jarri testuan falta diren puntuazio-markak eta letra larriak. Zugarramurdira oinez iristea ezinezkoa zen elurra goian-behean ari zuen gehiago

eta hotz handia zegoen

gero eta zaldia

ere barrura ekarri behar izan zuten beldur baitziren haizete hartan hilko zitzaien

ezin zuten surik piztu

ez zutelako izan bazuten

baina

egia esan

egurrik piztu

keak bertan itoko zituen

TOTI MÁRTINEZ DE LEZEA, Ilargiaren alaba 7. Irakurri esaldi hauek eta erantzun. Hain hanka luzeak zituen non salgai-tren bat ere pasa zitekeen azpitik. Oso emakume serioa ematen zuen. Azken irribarrea XVI.mendean-edo egingo zuen. Ez dugu esango sudur handia zuenik, bera sudurrari itsatsita zegoela baizik.  Arruntak dira goiko deskribapenak? Zein da haien berezitasuna?

60


a) errealitatea puztea

b) pertsonifikazioa

c) konparazioa

 Zer baliabide literario oinarritzen da horretan? Asmatu beste bi.

___________________________________________________________________ _

Testa

6

___________________________________________________________________ _

Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Etxean sartzeko behar dugun tresna. a) giltsa

b) giltza

c) giltxa

2. Puntu ostean letra………..idatzi behar dugu. a) larria

b) xehea

c) kursibaz

3. Zein da mendeko perpausa? Ez dizut esan Ane bihar ez datorrela. a) ez dizut esan

b) Ane bihar ez datorrela c) datorrela

4. Zein motatako perpausa da aurrekoa? a) perpaus erlatiboa

b) helburuzko perpausa

c) perpaus osagarria

5. Zeintzuk dira perpaus osagarrien menderagailu ohikoenak? a) –en , ela, -enik –teko. b) –tzeagatik, -tzeko. c) –tzean, -tzeko, -ela. 6. Non utzi dituzu liburuak? (Ezin dut gogoratu). a) Ezin dut gogoratu non utzi ditudan liburuak. b) Ezin dut gogoratu non utzi ditut liburuak. c) Ezin dut gogoratu liburuak non daude. 7. Ez nuen uste horrelakorik egiteko gai (zen).


61

a) ez nuen uste horrelakorik egiteko gai zela. b) ez nuen uste horrelakorik egiteko gai zenik. c) ez nuen uste horrelakorik egiteko gai zen. 8. Esan digute euskarako azterketa oso erraza ____________ a) izango dela

b) izango denik

c) izango den

9. Zer baliabide literario darabilgu adierazpen bat errealitatetik kanpo utzi nahi dugunean? a) hiperbolea

b) aliterazioa

c) metafora

10. Hauetatik zein da hiperbolea? a) Begi urdinak zituen, aurpegian bi zeru balitu bezala. b) Aitorren aitona oso zaharra da. Badirudi mende bat daramala bizkarrean. c) Goizean ez zegoen inor mendian; zuhaitzek bakarrik hitz egiten zidaten.

6.unitatea

Ebaluaziorako irizpideak Ariketak

1

 Perpaus osagarriak identifikatzen eta aztertzen ditu.

 Txistukari arruntak eta multzokariak ondo erabiltzen ditu.

 Puntuazio-markak ondo erabiltzen ditu.

2

3

4

5

6

7

8

K

K T

K T

T

T

T

T

T

9

10

T

T

K T

K

 Hiperbolea identifikatzen eta aztertzen du.

K

Kontrola K: Kontrola; T: Test erako proba. 1.

Erantzun askea.

2.Erantzunak Andonik ez zekien nondik joan behar zuen./ Ainarak esan zion Anderrekin gustatuta zegoela./ Ez dut gogoratzen zer gertatu zitzaidan. / Lehen galdetu dizute ea noiz bukatuko duzun lantxo. Hori. / Lagunek esan zioten beraiekin joateko. 3.

Testa 1. b.

Oihanek Anartzi galdetu dio ea noiz utziko duen bakean./ Alaitzek ez du esan Gontzal tontoa denik./ Alkateak iragarri zuen hurrengo olinpiadak hemen izango direla./ Irakasleak lehen esan digu isilik egoteko.

2. a.

Kontxik Amaiari galdetu dio ea noiz ezkonduko den Leandrorekin./ Nik hori aurrera ateratzeko ez dakit zer egin behar dudan. / Mendizaleak baserritarrari galdetu zion nondik joan behar zuen tontorrera iristeko. / Asier ez zen konturatu nondik zetorren baloia eta bete-betean buruan eman zion.

4. c.

5.

sakela; sastraka; sator; amets; zuhaitz; saihets; txerriki; kalatxori; errauts.

8. a.

6.

Zugarramurdira oinez iristea ezinezkoa zen. Elurra goianBehean ari zuen, gero eta gehiago, eta hotz handia zegoen. Zaldia ere barrura ekarri behar izan zuten, beldur baitziren haizete hartan hilko zitzaien.Ezin zuten surik piztu, egurrik ez zutelako; baina, egia esan, piztu izan bazuten, keak itoko zituen.

4.

7.62

Errealitatea puztea / Hiperbolea ; erantzun askea .

3. b. 5. a. 6. a. 7. b. 9. a. 10. b.


Kontrola

7 Izena

Data 1. Idatzi erreklamazio-orria gai honi buruz. BALOI GUTXI DAUDE JOLAS-ORDUAN ARITZEKO Izen-abizenak: ________________________________________ Maila: ______________ Ikasgela: ___________ Adina: ______ Tutorea: _____________________________________________ Erreklamazioaren arrazoia: ______________________________ ____________________________________________________ Eguna: __________________________

Sinadura

2. Berridatzi esaldiak.  Atzo nik aurkitutako bizikleta Edurnerena zen.

_________________________ -(e)n _____________________________________  Txikitan bizi izandako gauzek berebiziko garrantzia izaten dute geroago.

_________________________ -(e)n _____________________________________  Oso polita da aurtengo Ibilaldirako egindako abestia.

_________________________ -(e)n _____________________________________  Izugarri entretenigarriak izaten dira aktore horrek egindako filmak.

_________________________ -(e)n _____________________________________ 3. Aukeratu zuzena kasu bakoitzean.  Zure etxe aurrean __________________ zurrumurru ugari sorrarazi ditu.

a) gertatutakoak

b) gertatu dena

c) gertatutakoaz

 Guk __________________ daude haserre.

a) esandakoa

b) esan genuenagatik

c) esandakoari

 Leihoa __________________ zigor gogorra jarrito diote.

a) apurtutakoaren

b) apurtutakoarentzat

c) apurtu duenari

 Mutil horrek __________________ ez du ezer entzun.

a) esandakoaren

b) esan duena


c) esandakoaz 63

4. Idatzi hitz hauen definizioak, perpaus erlatiboak erabiliz.  Arotza: _____________________________________________  Igeltseroa: __________________________________________  Iturgina: ____________________________________________  Argiketaria: __________________________________________  Pintorea: ____________________________________________

5. Lotu esaldiok perpaus erlatiboen bidez.  Gero lagun bat etorriko da. Lagun horrek primeran egiten du surfean.

__________________________________________________________________  Erloju bat oparitu didate. Erloju hori nik eskatu nuen.

__________________________________________________________________  Bizikletak gurpila zulatuta du. Bizikleta hori berria da.

__________________________________________________________________  Iloba abesti bat ari da kantatzen. Beti kantatzen du abesti bera.

__________________________________________________________________ 6. Eman hitz hauen definizioak.  Ahurra: ___________________________________________________________  Haurra: ___________________________________________________________  Hona: ____________________________________________________________  Ona: _____________________________________________________________  Hoztu: ____________________________________________________________  Ostu: _____________________________________________________________  Harana: ___________________________________________________________  Arana: ____________________________________________________________

7. Lotu esaldiak irudiekin sinestesiak osatzeko. 2

a) Txakur bat zaunka egiten.

1

b) Etxeko txirrina jotzean. c) Kitarrek sortzen duten soinua.

3

4

d) Pianoaren irudia.

64


Testa

7 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Izenlagun-funtzioa duen mendeko perpausa: __________________ a) adierazpen perpaus osagarria b) perpaus erlatiboa c) kausazko perpausa 2. Atzo ikusi nuen __________ senarra hil egin zaio. a) andreari

b) andrea

c) andreak

3. Osatu erlatibozko perpausa. Amaiak tarta jan du. Tarta amak egin du. a) Amaiak eginiko tarta amak jan du. b) Amak egindako tarta Amaiak jan du. c) Amak egin du tarta eta Amaiak jan du. 4. Berridatzi. Iaz ingurunerako egindako lana aurkitu dut. a) Iaz ingurunerako egin nuen lana aurkitu dut. b) Aurkitutako lana ingurunekoa da. c) Iaz ingurunerako lan bat egin nuen eta aurkitu dut. 5. Bihar etorriko den ______________ prestatzen ari naiz azterketa. a) ikaslea

b) ikaslearentzat

c) ikaslearen

6. Bozketa batean aukeratua dena. a) hautetsia

b) ahutetsia

c) autetsia

b) mahatsa

c) humezurtz

7. Aukeratu zuzena dena. a) ilobi

8. Zerekin lotuko zenuke musikaren soinua? a) umeekin

b) bizipenekin

c) animaliekin

9. Zure ustez posible al da nota musikalak koloreekin lotzea? a) Bai, sinestesikoek egiten dute b) Ez c) Ezinezkoa da 10. Zer da sinestesia? a) Zentzumen desberdinen nahasketen zirrara multzoa da. b) Gertatzeko ezinezkoak diren gauzen multzoa da. c) Koloreen esanahia ulertzeko modu bat da.

7.unitatea


Ebaluaziorako irizpideak

65

Ariketak 1

 Erreklamazio-gutuna egitea.

K

 Perpaus erlatiboak aztertzea eta sortzea.

T

2

3

4

5

K T

K T

K T

K T

 H letra ondo erabiltzea.  Sinestesia ulertzea, identifikatzea eta

6

7

K T

T K

sortzea.

8

9

10

T

T

T



3.

4.


1. b.

Atzo nik aurkitu nuen bizikleta Edurnerena zen. Txikitan bizi izaten diren gauzek berebiziko garrantzia izaten dute geroago / Oso polita da aurtengo Ibilaldirako egin duten abestia./ Izugarri entretenigarriak izaten dira aktore horrek egiten dituen filmak.

2. a.

Zure etxe aurrean gertatutakoak zurrumurru ugari sorrarazi ditu./ Guk esan genuenagatik daude haserre. Leihoa apurtu duenari zigor gogorra jarrito diote./ Mutil horrek esandakoaz ez du ezer entzun.

5. b.

Arotza: zura lantzen duen pertsona. / Igeltseroa: hormak eta bestelako zenbait eraikuntza-lan egiten dituen langilea. / Iturgina: eraikinetan ura eta gasa eramaten duen eta tutueria jartzen duen pertsona. / Argiketaria: aparato eta instalazio elektrikoak muntatu eta konpontzen dituena. / Pintorea: pintura-lanak egiten dituena.

7. b.

5.

Gero etorriko den laguna primeran egiten du surfean. Nik eskatutako erlojua oparitu didate./ Berria den bizikletari gurpilak zulatu zaizkio./ Ilobak beti abesten duen abesti bera kantatzen ari da.

6.

Ahurra: eskuaren barneko aldea.; Haurra: gizaki oso gaztea. / Hona: toki edo leku honetara. ; Ona: egitekoa ongi betetzen duena.; Hoztu: hotzago bihurtu. ; Oztu: lapurtu. / Harana: mendiz inguratutako lurralde luze eta laua. ; Arana: aranondoaren fruitua.

7.

66

3. b. 4. a. 6. a. 8. b. 9. a. 10. a.

1-d ; 2- a ; 3-b ; 4-c.


Kontrola

8 Izena

Data 1. Ordenatu puntuok eta idatzi berria. ■ Ezer gertatu ez ■ Ikasle bati golpe eman pilotarekin ■ Anbulantzi etorri ■ Jolastokian ■ Pilota-partida batean ■ Atzo arratsaldeko 6etan ■ Umea hospitalera eraman

Izenburua: Izenburua: ________________________ ________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________ _________________________________

2. Berridatzi esaldiak, berdintasunezko edo desberdintasunezko konparazioak eginez.  Bilbotik Donostiara 100km daude. Bilbotik Santanderrera 100km daude.

___________________________________________________________________  Ibaizabal ibai luze samarra da. Danubio oso ibai luzea da.

___________________________________________________________________  Auto horretan, 6 pertsona sartzen dira. Hango autoan, 6 pertsona sartzen dira.

___________________________________________________________________ 3. Adierazi zein menderagailu erabiliko zenukeen kasu bakoitzean.  Julen zu _________ handia da.

a) beste

 Nire txakurrak zureak _________ urte ditu.

a) bezain b) beste

 Bizkaiko kostaldea Gipuzkoako kostaldea ________ polita da.

a) adina

b) bezain

b) bezain

4. Ordenatu hitzak esaldiak osatzeko.  baino / inon / jende / Txinan / bizi / gehiago / da

___________________________________________________________________  lehoia / askoz / gepardoa / baino / da / azkarragoa

___________________________________________________________________  gimnastika- / dut / baino / matematika- / eskolan / hobeto / eskolan / askoz / pasatzen

___________________________________________________________________  da / baino / orangutana / txinpantzea / txikiagoa

___________________________________________________________________  katuak / dira / baino / txakurrak / arinagoak / izaten

___________________________________________________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

67

5. Sartu marratxoa behar den tokietan. D i l i n - d a l a n Aitona Txomin behin Txindoki mendira joan zen egur bila. Oso goiz altxatu zen eta lo faltagatik despistatu eta galdu egin zen. Pagomari lepoan zegoela, bat batean ekaitz izugarri batek harrapatu zuen eta estalpe bila hasi behar izan zuen. Handik lasterrera aurkitu zuen eta bertan sartu zen, lo egiteko asmoz. Lokartu berria zelarik, zarata arraro batek iratzarri zuen: atera hurbildu zen ikusteko zehatz mehatz zer izan zitekeen; eta hara zer, eta artalde erraldoi bat aurkitu zuen. Negar egin nahi izan zuen. Hura izan zen gaua, hura! Gau osoa dilin-dalan eman ez zuen bada.

6. Irakurri olerkia eta erantzun galderei. «Tiriki-tauki-tauki, malluaren otsa... Gaur gora nai nukela nik Gabi-arotza, bai burni-arotza malluaren otsa. Tiriki-tauki-tauki Olaren durunda gure ibar-zelaietan noiztandik entzun da? Noiztandik entzun da Olaren durunda?». MANUEL LEKUONA  Ba al da errepikatzen den soinurik? Zein?

___________________________________________________________________  Zenbat silabakoak dira bertso-lerroak?

___________________________________________________________________  Zein baliabide literario da hots edo silaben errepikapena?

___________________________________________________________________ 68


Testa

8 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Berridatzi. Mikel oso azkarra da. Ane ere bai. a) Mikel Ane bezain azkarra da. b) Mikel eta Ane oso azkarrak dira. c) Mikel Ane baino azkarragoa da. 2. Zein motatakoa da konparazio hau? Unai Miren baino txikiagoa da. a) berdintasunezkoa

b) desberdintasunezkoa

c) ez da konparazio bat

3. Hauetatik zein da berdintasunezko konparazioa? a) Nik zuk beste diru daukat. b) Nik zuk baino diru gehiago daukat. c) Nik zuk baino diru gutxiago daukat. 4. Zeintzuk dira berdintasunezko konparazioak egiteko menderagailuak? a) baino…-ago

b) bezain

c) bezain, beste, adina

5. Jokin Maider baino __________ da. a) lotsatia

b) lotsatiagoa

c) lotsatiago

6. Eman beste era batera konparazio hau. Nik zuk beste liburu ditut. a) Nik zuk adina liburu ditut. b) Nik zuk baino liburu gehiago ditut. c) Nik zuk baino liburu gutxiago ditut. 7. Egin konparazioa. Zuek ordu asko lo egin / logura handia izan. a) Zenbat eta gehiago lo egin, orduan eta logura handiagoa duzue. b) Gero eta gehiago lo egiteagatik, orduan eta logura handiagoa duzue. c) Zenbat eta gehiago lo egin, gero eta logura gutxiago duzue. 8. Ikastetxe bateko ikasleek erabiltzen duten liburua. a) eskola-liburu

b) eskola liburu

c) eskola liburua

b) lekuz kanpo

c) itsas-ontzi

b) tok-tok

c) tik-tik

9. Aukeratu zuzena dena. a) kulturetxe 10. Zein da ur-tanten soinua? a) tak-tak


69

8.unitatea


 Berri bat idaztea.

K

 Berdintasunezko eta desberdintasunezko

T

konparazioak identifikatzea eta egitea.

2

3

4

5

6

7

K T

K T

K T

T

T

T

 Marratxoa ondo erabiltzea.

K

 Aliterazioa zer den jakitea eta

8

9

T

T

K

identifikatzea.

10

T



3. 4.

Erantzun askea.

1. a.

Bilbotik Donostiara, Bilbotik Santanderrera bezain beste kilometro daude. Ibaizabal Danubioa bezain ibai luzea da. Auto horretan, beste hangokoan adina pertsona sartzen dira. Julen zu bezain handia da. / Nire txakurrak zureak beste urte ditu. / Bizkaiko kostaldea Gipuzkoako kostaldea bezain polita da. Txinan inon baino jende gehiago bizi da. Gepardoa lehoia baino azkarragoa da. Gimnastika-eskolan matematika-eskolan baino askoz hobeto pasatzen dut. Txinpantzea orangutana baino txikiagoa da. Katuak txakurrak baino arinagoak izaten dira.

5. 6.

Testa

egur-bila; bat-batean; estalpe-bila; zehatz-mehatz.

3. a. 4. c. 5. b. 6. a. 7. a. 8. a. 9. b.

Tiriki tauki tiriki tauki; malluaren otsa; arotza; olaren durunda; noiztandik entzun da / 7/ 6 ko bertso-lerroak dira./ Aliterazioa.

70

2. b.

10. a.


Kontrola

9 Izena

Data 1. Prestatu bizikleta elektriko baten iragarkia, elementu hauek kontuan hartuz. Izena

Eslogana

Ezaugarriak

Irudia

2. Lotu esaldiak, denborazko perpausak sortzeko, eta azpimarratu denborazkoa ez den bakarra. Telefonoz deitu nizunerako  Iker heltzen denean  Ez nekien  Ikasten dudan bitartean  Kaletik nindoala 

 noiz etorriko zinen.  ez dut musikarik entzuten.  loreontzi bat erori zen balkoi batetik.  irtengo gara.  etxetik alde egina zinen.

3. Erantzun galderoi.  Zein da ikusten duzun lehenengo pertsona ohetik jaiki bezain laster?

___________________________________________________________________  Zer egiten duzu gosaldu eta berehala?

___________________________________________________________________ 4. Berridatzi esaldiak.  Trena herritik pasatu. Turuta oso gogor jo.

_________________________ baino lehen, _______________________________  Mutil batek jolastu nahi zuen. Logela atondu behar zuen.

_________________________ aurretik, __________________________________  Dutxatik irten. Ondo lehortu behar dugu bainugela.

_________________________ ostean ____________________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

71

 Diaboloa gorantz bota. Jaso egin behar da.

_________________________ ondoren, __________________________________  Kirola egiten dugu. Osasuntsuago gaude.

_________________________ -(e)netik __________________________________  Zu heldu. Ni ez naiz mugituko.

_________________________ arte ______________________________________  Pintoreek lan egiten dute. Kantatzen dute.

_________________________ -(e)n bitartean ______________________________ 5. Berridatzi esaldiak.  Gizonak txakurra isiltzera behartu zuen.

______________________________________ -arazi ______________________  Gurasoek seme-alabak egunero ohetik jaikitzera behartzen dituzte.

______________________________________ -arazten _____________________  Gidariak jendeari autobusera sartzeko agindu zion.

______________________________________ -arazi _______________________  Film horrek barre egitera behartu ninduten.

______________________________________ eragin _______________________  Entrenatzaileak beti agintzen digu lasterka egiteko.

______________________________________ eragiten _____________________ 6. Lotu ezaugarriak eta genero literarioak.  Neurtitzez idatzita daude.  Hitz lauz idatzita egon ohi dira.  Asmatutako zein benetako gertakariak     

72

kontatzen dituzte. Neurtitzez zein hitz lauz idatzita egon dira. Egilearen sentimenduak eta pentsamenduak agertzen dituzte. Olerkiak eta bertsoak genero honetakoak dira. Jendaurrean antzezteko sortu dira. Genero honen barruan ipuinak, elezaharrak eta eleberriak daude.

Narrazioa Narrazioa

Lirika Lirika

Antzerkia Antzerkia


Testa

9 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Guk Aneri motxila _____________ (ekarri). a) ekarrarazi diogu

b) ekar erazi diogu

c) ekarriarazi diogu

2. Zer motatakoa da esaldi hau? Bilbon ikusi zintudanean, asko poztu nintzen. a) kausazkoa

b) denborazkoa

c) helburuzkoa

3. Zer adieraz dezakete denborazko perpausek? a) maiztasuna eta aurrekotasuna. b) aldiberekotasuna, berehalakotasuna, aurrekotasuna, gerokotasuna, iraupena eta maiztasuna. c) aurrekotasuna, maiztasuna eta iraupena. 4. Zer adierazten du perpaus honek? Bizikletan zihoala jaten zuen. a) berehalakotasuna

b) maiztasuna

c) aurrekotasuna

5. Hauetatik, zein da gerokotasunezkoa? a) Eskolak amaitu bezain laster, etxera joan zen. b) Eskolak amaitu eta gero, etxera joan zen. c) Eskolak amaitu bitartean, etxera joan zen. 6. Ez naiz asko luzatuko. Nik lana egiten dudan_________, zu has zaitez bazkaria egiten. a) –ean

b) bezain laster

c) bitartean

7. Narrazioetan zer ezaugarri bereizten dira? a) narratzailea, pertsonaiak eta ekintza. b) pertsonaiak eta ekintzak. c) 3.pertsonaren erabilera. 8. Narrazioak autobiografikoak edo fikziozkoak izan daitezke? a) ez

b) bai

c) bakarrik autobiografikoak

9. Zer genero literariotan sentimenduak dira nagusi? a) lirikan

b) narratiban

c) antzerkian

10. Hauetatik, zein da antzerti-lana? a) Obabakoak

b) Printze txikia


c) Romeo eta Julieta 73

9.unitatea


 Iragarki bat egitea. egitea. sortzea.

3

4

5

6

K T

K T

K T

T

T

7

8

9

10

T

T

T

T

K

 Denborazko perpausak identifikatzea eta  Aditz arazleak ulertzea eta esaldiak

2

T

K

 Narratiba, lirika eta antzerkia

K

desberdintzea. K: Kontrola; T: Test erako proba.


Erantzun askea.

1. a.

Telefonoz deitu nizunerako etxetik alde egina zinen. / Iker heltzen denean irtengo gara. / Ez nekien noiz etorriko zinen./ Ikasten dudan bitartean ez dut musikarik entzuten./ Kaletik nindoala loreontzi bat erori zen balkoi batetik.

3. 4.

Testa

Erantzun askea.

3. b. 4. a. 5. b.

Trena herritik pasatu baino lehen, turuta. Gogor jotzen du./ Mutil batek jolastu nahi zuen logela atondu aurretik./ Dutxatik irten ostean, ondo lehortu behar dugu bainugela./ Diabola gorantz bota ondoren, jaso egin behar da./ Kirola egiten dugunetik, osasuntsuago gaude./ Zu heldu arte, ni ez naiz mugituko./ Pintoreek lan egiten duten bitartean, kantatzen dute.

5.

Gizonak txakurra isilarazi zuen./ Gurasoek semealabak egunero ohetik jaikiarazten dituzte./ Gidariak jendea autobusera sarrarazten du./ Film horrek barrea eraginarazten zidan./ Entrenatzaileak beti lasterka egitera eragiten digu.

6.

Narrazioa: neurtitzez zein hitz lauz idatzita egon ohi da; asmatutako zein benetako gertakariak kontatzen dituzte; genero honen barruan ipuinak, elezaharrak eta eleberriak daude. Lirika: neurtitzez idatzita daude; olerkiak eta bertsoak genero honetakoak dira;egilearen sentimenduak eta pentsamenduak agertzen dituzte. Antzerkia: hitz lauz idatzita egon ohi dira; jendaurrean antzezteko sortu dira.

74

2. b.

6. c. 7. a. 8. b. 9. a. 10. c.


Kontrola

10 Izena

Data 1. Prestatu itsasontzi bateko kapitainari egingo zeniokeen elkarrizketa. IZENBURUA: IZENBURUA: ______________ ______________ AURKEZPENA: AURKEZPENA: ___________________________________ ___________________________________ GALDERA: GALDERA: ______________________________________ ______________________________________ ERANTZUNA: ERANTZUNA: ____________________________________ ____________________________________ GALDERA: GALDERA: ______________________________________ ______________________________________ 2. Osatu esaldiak moduzko menderagailuak era egokian jarriz. ERANTZUNA: ERANTZUNA: bezala moduan gisan arabera ____________________________________ bezala moduan gisan arabera ____________________________________ GALDERA: GALDERA:

 Lanak bukatutakoan, utzi liburuak dauden _______________

______________________________________ ______________________________________

 Dilistak, amak egiten dituen _______________ egingo ditugu.

ERANTZUNA: ERANTZUNA:

 Irakasleak esandakoaren _____________, oso zaila izango da azterketa gainditzea.

………………………………………………………… …………………………………………………………

 Amaiak esan duen _________________, beti kexaka zabiltza. Kexati hutsa zara! GALDERA: GALDERA:

……………………………………………………………. ……………………………………………………………. 3. Lotu bi zutabeak ondoriozko perpausak egiteko. Hain da altua Hain da lotsatia Hainbeste argaldu da Azterketa hau hain da zaila

   

 ezen arropa berria erosi beharko du.  non ez baitu ezer esan.  ezen sabairaino heltzen baita.  ezen ezinezkoa izango zaidan gainditzea.

4. Asmatu ondoriozko perpaus hauen bigarren zatia.  Hain da azkarra ______________________________________________________  Miren hain zegoen pozik _______________________________________________  Hain gaixo nago ______________________________________________________  Hain aberatsak dira ___________________________________________________  Filma hain zen aspergarria _____________________________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

75

5. Eman beste era batera ondoko moduzko perpausak.  Julenek esan duen moduan egin dugu lana.

___________________________________________________________________  Zure moduko neska batekin topo egin dut goizean.

___________________________________________________________________  Maddalenek jokatzen duen moduan jokatzen du Gorkak.

___________________________________________________________________

6. Aukeratu zuzena.  Osabak __________________________________ euro eman zidan atzo.

a) berrogei eta hamar

b) berrogeita hamar

 Gaur __________________________________ altxatu naiz ohetik.

a) zortzirak eta hogeietan

b) zortziak eta hogeian

 Sestao, __________________________________

a) 2006ko maiatzaren 19a

b) 2006ko maiatzaren 19an

 800/2=400 __________________________________

a) zortzirehun zati 2 berdin laurehun

b) zortzirehun zati bi berdin laurehun

7. Irakurri testua eta erantzun. Izar ederrak argi egiten dau Zazpi aingeru aldean ditu zeru altuan bakarrik, ez da bakarrik, lagunak ditu zortzigarrena gaixorik; zazpi mediku ekarri deutsez Jaun zerukoak emonik. India-Madriletatik.

Harek igarri, harek igarri nondik dagoen gaixorik; amore-minak baditu honek entrañetara sarturik.

 Nola dago idatzita, neurtitzez ala hitz lauz? _______________________________  Zein da gaia? ________________________________________________________  Zer genero literariori dagokio? ___________________________________________

76


Testa

10 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Noiz argitaratu zen euskarazko lehen liburua? a) 1545.urtean

b) 1545an

c) 1545en

2. Amak esan …………, logela txukundu dut. a) moduan

b) bezala

c) gisan

3. Irakasleak egiten duen _________, zuzenduko ditugu guk ere gure idazlanak. a) gisan

b) moduko

c) erara

4. Aukeratu zuzena dena. a) Hain zen gizena ezen, ez zen atetik sartzen. b) Hain da argia non, denetarik daki. c) Hainbeste lan egiten du non, lehertuta bukatuko du. 5. Bukatu esaldia. Hain zen zaharra ezen… a) mende bat zuen gainean. b) mende bat gainean zuela zirudien. c) mende bat du. 6. Eman hasiera ondoriozko perpaus honi: … ezen bi itsaso diruditen. a) Hain begi urdinak dituzu… b) Hain begiak urdinak dituzu… c) Hain begi urdinak dituzun… 7. Idatzi letraz eragiketa hau. 950:2 = 475 a) bederatzirehun eta berrogeita hamar zati bi berdin laurehun eta hirurogeita hamabost. b) bederatziehun eta berrogeitahamar zati bi berdin lauehun eta hirurogeita hamabost. c) bederatzirehun eta berrogeita hamar zati bi berdin lauehun eta hirurogeita hamabost. 8. Noiz hasi zen Guda Zibila? a) 1936.eko uztailaren 17an

b) 1936ko uztaileko 17an

c) 1936.eko uztaila 17an

9. Erromantzeak, soilik maitasun-istorioak al dira? a) bai

b) ez dira maitasun-istorioak c) ez

10. Hauetatik, zein da erromantzea? a) Beotibarko gudua © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

b) Kresala

c) Alostorrea 77

10.unitatea


 Elkarrizketa bat egitea.

K

 Datak eta zenbakiak ondo idaztea.

T

 Moduzko perpausak egitea.  Ondoriozko perpausak egitea.

2

K T

3

4

T K

5

6

7

8

K

T

T

9

10

T

T

K K T

T

 Erromantzea zer den jakitea eta aztertzea.

T K



3.

Erantzun askea.

6.

1. a.

Lanak bukatutakoan, utzi liburuak dauden bezala./ Dilistak, amak egiten dituen gisan egingo ditugu./ Irakasleak esandakoaren arabera, oso zaila izango da azterketa gainditzea./ Amak esan duen moduan, beti kexaka zabiltza.

2. b.

Hain da altua, ezen sabairaino heltzen baita./ Hain da lotsatia, non ez baitu ezer esan./ Hainbeste argaldu da, ezen arropa berria erosi beharko du./ Azterketa hau hain da zaila, ezen ezinezkoa izango da gainditzea.

5. b.

4. 5.

Testa

Julenek esan duen bezala egin dugu lana./ Zu bezalako neska batekin topo egin dut goizean./ Maddalenek jokatzen duen eran jokatzen du Gorkak. Osabak berrogeita hamar euro eman zidan atzo./ Gaur zortzirak eta hogeietan altxatu naiz ohetik./ Sestao, 2006ko maiatzaren 19an./ Zortziehun zati bi berdin laurehun.

78

4. a. 6. a. 7. a.

Erantzun askea.

7.

3. a.

8. a. 9. c. 10. a.

Neurtitzez / Izarrei buruzkoa / Erromantzea.


Kontrola

11 Izena

Data 1. Idatzi artikulu bat gai honi buruz. Gero eta arrain gutxiago harrapatzen da gure kostaldean

_______________________________________ _______________________________________

 Nolakoa zen arrantza antzina?

_______________________________________ _______________________________________

 Zer arazo dituzte arrantzaleek

_______________________________________ _______________________________________

gaur egun?  Eman zure iritzia.

_______________________________________ _______________________________________ _______________________________________ _______________________________________ _______________________________________ _______________________________________

______ ______ 2. Idatzi baldintza-perpaus hauek beste era batera.  Bizikletatik eroriko bazina, min hartuko zenuke.

___________________________________________________________________  Lanera oinez joango balitz, ez luke zirkulazio-arazorik izango.

__________________________________________________________________  Ordenagailua erabiliko bagenu, askoz garbiago geratuko litzaiguke lan hori.

__________________________________________________________________ 3. Amaitu baldintza-perpausak ondorioa asmatuz.  Liburu asko irakurriz gero, ______________________________________________  Kirola egin ezik, ______________________________________________________  Goiz oheratu ezean, __________________________________________________  Autobusa hartzekotan, _________________________________________________  Telebistarik ikusi ezean, _______________________________________________

4. Berridatzi esaldi hauek, kontzesio-perpausak sortuz.  Askotan ikusi dut film hori. Arratsaldean berriz ikusiko dut.

___________________________________________________________________  Neska-mutil horiek oso argalak dira. Baserri-lanetan gogotsu eta sendo jardun dira.

___________________________________________________________________  Zure txakurrak zaunka asko egiten du. Ez dio inori koska egin inoiz.

___________________________________________________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

79

5. Bete hutsuneak laukiko hitzekin. serio-serio serio-serio hitz hitzegiteko egiteko lasai-lasai lasai-lasai negar negaregiten egiten amorruaren amorruz poz-pozik aitona-amonak amorruaren amorruz poz-pozik aitona-amonak errieta errietaegin egin harro-harro arin-arin egongelan minbera harro-harro arin-arin egongelan minbera NEGARRONTZIAREN ORDAINA Gaur goizean _____________ nengoen _____________ jolasten. Bat-batean, txakurra kaletik etorri da, _____________ sartu da eta egiten ari nintzen gaztelua erabat suntsitu du. Orduan ni oso _____________ naizenez, _____________ hasi naiz _____________ eta _____________ etorri dira ikustera zer gertatzen zen. Han zegoen sarraskia ikusi dutenean txakurrari _____________ diote eta ni kontsolatzen saiatu dira. Baina, niri pasatzen ez zitzaidala ikusita, esan didate ea nahi nuen haiekin paseoan joan. Ni orduan _____________ jarri naiz eta _____________ esan diet ez naizela umea eta ez _____________ horrela. _____________ jarri dira haiek hori entzutean eta esan didate umea ez naizenez ez neukala arrazoirik hainbeste negar egiteko eta, beraz ez zidatela beste gaztelurik erosi behar. Ederra egin dut, gero! 6. Irakurri testua eta erantzun galderei. LEHOI ERREGE ONA Bazen behin inoiz haserretzen ez zen lehoi bat, krudela ere ez zena, ezta bortitza ere; lehoi hura errege izatera heldu zen. Beraren agintaldian animaliek elkarri barkamena eskatzeko batzar orokorra egin zen. Bertan otsoak bakea eman zion bildotsari, panterak gameluari, tigreak oreinari, azeriak erbiari… Erbi lotsatiak orduan esan zien: –Benetan askotan egin dut amets gaurkoa bezalako egunarekin, indartsuenek ahulok errespetatuko gaituzten egunarekin. Hor esanda, inoiz baino arinago ekin zion lasterka egiteari.  Nor dira protagonistak? _______________________________________________  Ba al dago irakaspenik? _______________________________________________  Zer genero literariotakoa da? ___________________________________________ 80


Testa

11 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Norabait joan eta handik itzultzea. a) joan etorri

b) joanetorri

c) joan-etorri

b) jar-leku

c) zuri-gorri

2. Inguratu zuzen dagoena. a) eliz-gizon 3. Zein dago zuzen? a) Garaiz etorriz gero, tarta zati bat jan ahal izango duzu. b) Garaiz etorri ezgero, tarta zati bat jan ahal izango duzu. c) Garaiz etorrizkero, tarta zati bat jan ahal izango duzu. 4. Eman esaldi hau beste era batera. Oker egon ezean, goizean geltokian ikusi zaitut. a) Oker banago, goizean geltokian ikusi zaitut. b) Oker egon ezik, goizean geltokian ikusi zaitut. c) Oker egon ez ezik, goizean geltokian ikusi zaitut. 5. Irunek gehiago ikasiko balu… a) nota hobeak aterako ditu. b) nota hobeak aterako lituzke. c) nota hobeak atera lituzke. 6. Horrelako harrera beroa egin eta hain jaki goxoak eskainita, nola ez da, ba, etorriko! a) Horrelako harrera beroa egin eta hain kaki goxoak eskaintzen dituzunez gero,etorriko da. b) Horrelako harrera beroa egin ezean kaki goxoak eskaintzen, etorriko da. c) Horrelako harrera beroa egin ez ezik kaki goxoak eskaintzen, etorriko da. 7. Erantzun galderari. Gezurra esan dizut. Nirekin haserretuko zara? a) Ez. Gezurra esan arren, ez naiz zurekin haserretuko. b) Ez. Gezurra nahiz eta esan, ez naiz zurekin haserretuko. c) Ez. Gezurra nahiz eta esan arren, ez naiz zurekin haserretuko. 8. EAEn ekonomia % 4 haziko da; hala ere, langabezia ez da %14tik jaitsiko. a) Nahiz eta EAEn ekonomia % 4 hazi, langabezia ez da %14tik jaitsiko. b) Nahiz eta, EAEn ekonomia % 4 hazi, langabezia ez da % 14tik jaitsiko. c) EAEn ekonomia % 4 hazi denez gero, langabezia ez da % 14 tik jaitsiko. 9. Alegiak ikasbide moralik eskaintzen al du? a) ez

b) bai

c) ipuin batzuetan bakarrik

10. Alegietan zeintzuk izan ohi dira protagonistak? a) animaliak beti

b) gauzak


c) animaliak edo gauzak 81

11.unitatea


 Artikulu bat idaztea.

2

3

4

5

6

K

K T

T

T

T

8

T

T

9

10

T

T

K

 Baldintza-perpausak egitea.  Kontzesio-perpausak egitea.  Marratxoa ondo erabiltzea.

7

K T

T

K

 Alegia baten azterketa egitea eta bere

K

ezaugarriak ikustea. K: Kontrola; T: Test erako proba.


Erantzun askea.

5. 6.

1. c.

Bizikletatik eroriz gero, min hartuko zenuke. Lanera oinez joatekotan, ez luke zirkulazio-arazorik izango. Ordenagailua erabiliz gero, askoz garbiago geratuko litzaiguke lan hori.

3. 4.

Testa

3. a. 4. b.

Erantzun askea. Nahiz eta film hori askotan ikusi dudan, berriz ikusiko dut. Neska-mutil horiek nahiz eta baserri-lanetan gogotsu eta sendo jardun, oso argalak dira. Zure txakurrak nahiz eta zaunka asko egin, ez dio inori koska egin. lasai-lasai; poz-pozik; egongelan; aitona-amonak; errieta egin; harroharro; amorruaren amorruz; hitz egiteko; serio-serio. Animaliak: lehoia, erbia, bildotsa, pantera, gamelua, tigrea, oreina, azeria…/ Bai, indartsuak ahulak direnak errespetatzea. / Alegia.

82

2. c.

5. b. 6. a. 7. a. 8. a. 9. b. 10. c.


Kontrola

12 Izena

Data 1. Egin erreportajea gai honi buruz, puntu hauek kontuan hartuz.  Bilatu informazioa eta

antolatu.  Sartu adituen aipuak

edo ikuspuntuak.  Aukeratu argazkiak,

marrazkiak…  Jarri izenburua.

BBEERRO OTTEEG GII--EEFFEEKKTTUUAA __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ __________________________________________ _________________________________________ _________________________________________

2. Adierazi zein den gehien gustatzen zaizun kirola eta eman hiru arrazoi.  Gehien gustatzen zaidan kirola

__________________________________ da.  Zergatik? _____________________________

______________________________ -(e)lako; _____________________________________ bait- _________________________________; _____________________________________ __________________________________ -eta. 3. Erantzun galderei, kausazko perpausak idatziz.  Zergatik etortzen zara eskolara? _________________________________________  Zergatik ikusten duzu telebista? _________________________________________  Zergatik gosaltzen duzu egunero? _______________________________________  Zergatik dutxatzen zara? _______________________________________________

4. Ordenatu hitzak esaldiak osatzeko.  banoa / hori / etxera / aurpegi / ikusteagatik / triste / zure / ez

___________________________________________________________________  ordainduko / pozik / ilargira / milioi / joatearren / nituzke / hainbat

___________________________________________________________________  berri / dabiltza / bat / erostekotan / etxe / gurasoak © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

83

5. Asmatu helburuzko perpaus hauen lehenengo zatia.  _______________________ etorri dira zure lagunak.  _______________________ dirua aurrezten dabil.  _______________________ edozer egingo zenuke.  _______________________ joango gara partidura.  _______________________ ekarri duzue pastela.

6. Bete esaldietako hutsuneak, kasu bakoitzean aukera zuzena eginez.  Futbolari, niri asko gustatzen zaidan _____________, hainbatek gorroto dio.

a) kirolak

b) kirola

c) kirolari

 Neska horrentzat, zure ondean eseri _____________, gozoki horiek ekarri dituzte.

a) denari

b) denak

c) denarentzat

 Film horrek, hainbeste hunkitu _____________, oscar bat irabazi du.

a) gintuenari

b) gintuenak

c) gintuena

 Gona hori, hainbeste balio _____________, gotik behera zikindu duzu.

a) duena

b) duenak

c) duenarekin

7. Asmatu ipuin bat edo kontatu dakizun bat, ezaugarri hauek kontuan hartuz.  Kontakizun laburra da.  Pertsonaia ereduak

hauek dira: zintzoa, gaiztoa, inozoa, argia…  Hiru atal izaten dituzte:

hasiera, korapiloa eta amaiera.

IPUINA ______________________ ______________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________ ____________________________________

84


Testa

12 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Nik ezingo nuke erabaki hori hartu, oso gogorra __________ a) baita

b) baida

c) bait da

2. Mutil hori, atzo aurkeztu zenidan…, oso atsegina da. a) –ak

b) –a

c) -ari

3. Erantzun. Zergatik joaten zara mendira? a) Kirola egitea gustatzen zaidalako. b) Kirola egitea gustatzen zait. c) Kirola egitea gustoko dut. 4. _______________ igo da zuhaitzera. a) Sagarrak hartzea

b) Sagarrak hartzeko

c) Sagarrak hartzen

5. Zer galderari erantzuten dio aurreko perpausak? a) Zertarako?

b) Zer?

c) Zertara?

6. Ez gezur gehiagorik esan, zu izan _________ lapurra. a) baizara

b) baitzara

c) bait zara

7. Nirekin haserretu da. Horregatik joan da. a) Nirekin haserretu da joan baita. b) Joateagatik nirekin haserretu da. c) Joan da nirekin haserretu delako. 8. Hemen zaude. Elkarrekin prestatuko dugu bazkaria. a) Hemen egoteagatik, elkarrekin prestatuko dugu bazkaria. b) Hemen zaudenez gero, elkarrekin prestatuko dugu bazkaria. c) Elkarrekin prestatuko dugu bazkaria, hemen zaude-eta. 9. Zer da ipuina? a) Irudimenak sortutako alegiazko kontakizuna, jostatzeko helburua duena. b) Narrazio bat, zerbait irakastea helburua duena. c) Irudimenak sortutako narrazioa helburu zehatzik ez duena. 10. Erreportajeetan zertarako aipatzen dira adituen iritziak edo ikuspuntuak? a) Erreportajea aspergarria izateko. b) Erreportajeari garrantzia emateko. c) Irakurleengan jakinmina pizteko. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

85

12.unitatea


 Erreportaje bat egitea eta ezaugarriak aztertzea.

3

4

5

6

7

8

9

K T

 Kausazko eta helburuzko perpausak T

10 T

K

sortzea.

 Hitz elkartuak ondo idaztea.

2

K T

K T

K T

T

T

T

T

K

 Ipuinaren ezaugarriak ikustea eta ipuin bat

K

idaztea.

T



3. 4.

5.

Testa

Erantzun askea.

1. a.

Erantzun eredua. Gehien gustatzen zaidan kirola txirrindularitza da. Hankak sendo izateko balio duelako; oso ona baita osasunerako; oso kirola gogorra da-eta. Erantzun eredua. Ikasi behar dudalako./ Oso gustoko baitut./ Beharrezkoa delako osasunerako./ Garbi egoteko.

2. b. 3. a. 4. b. 5. a.

Zure aurpegi triste hori ez ikusteagatik ni banoa etxera./ Hainbat milioi ordainduko nituzke ilargira joatearren./ Gurasoak etxe berri bat erostekotan dabiltza.

6. a.

Futbolari, niri asko gustatzen zaidan kirolari, hainbatek gorroto dio./ Neska horrentzat, zure ondean eseri denarentzat, gozoki horiek ekarri dituzte./ Film horrek, hainbeste hunkitu gintuenak, oscar bat irabazi du./ Gona hori, hainbeste balio duena, gotik behera zikindu duzu.

8. b.

7. c. 9. a. 10. c.

6. Erantzun askea.

86


Kontrola

13 Izena

Data 1. Idatzi energiari buruzko txostena.  Aipatu ezagutzen dituzun energia motak eta azaldu haien ezaugarriak:

berriztagarriak ala berriztaezinak diren, erabilerak, kutsatzen duten… ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ ______________________________________________________________ 2. Erantzun ondoko galderei.  Nor da neska hura? (Maddalen)

__________________________________________________________________  Nor da Maddalen? (neska hura)

__________________________________________________________________  Non bizi da Iratxeren ahizpa? (Gasteiz)

__________________________________________________________________  Nor bizi da Gasteizen? (Iratxeren ahizpa)

__________________________________________________________________  Zer dauka Edortak poltsikoan? (6 euro)

__________________________________________________________________  Nork dauzka 6 euro poltsikoan? (Edorta)

__________________________________________________________________ 3. Zuzendu okerrak eta berridatzi esaldiak.  Nor da Unai? Hori Unai da.

___________________________________________________________________  Nor dago komunean? Leire komunean dago.

__________________________________________________________________ © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

87

4. Idatzi galdera egokia.  Gaur Gernikara nire amarekin joan naiz.

___________________________________________________________________  Kepak janaria arratsaldean egin du.

___________________________________________________________________  Amaia eta Jon joan dira euskaltegira gaur.

___________________________________________________________________  Zure liburuak goiko apal horretan daude.

___________________________________________________________________  Herriko plazan Xabier dago.

___________________________________________________________________ 5. Iakurri testua eta erantzun galderari. H U R A Z O R A M E N A Iaz AEBra joan nintzen udan, eta benetan zoramena izan zen. Hegazkinean, pilotuari ingelesez ongi ulertzen nion, baina zelako nahastea neurriekin: ez dakit zenbat ft-etara geunden; nik neure oinei eta aitaren oinei begiratzen nien, eta pentsatzen nuen «erdibidea izango da, bestela…». Abiadura kt-etan neurtzen zuten, korapiloa neuk neukana. Distantzia ere M-etan neurtzen zuten. Heldu baino lehen itzuli nahi nuen EBra, hemengo neurriak ondo ezagutzen ditut-eta. Eskerrak gurasoek esan zidatela zer zen gauza bakoitza, bestela…  Zer dira AEB eta EB? _________________________________________________

■ Lotu laburdurak eta haien esanahiak. Ondoren, lotu baliokideak. ft  kt  M

 korapilo (knot)   milia   oin (feet) 

 30,48 cm  1.852 m/h  1.852 m

6. Idatzi irakurri duzun azken liburuaren sinopsia.  Gogoratu sinopsian ez dela amaiera kontatu behar.

______________________ ______________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ 88


Testa

13 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Helduen Alfabetatze eta Berriztatzerako Erakundea. a) HABE

b) HBE

c) ABE

2. Egin galdera. Ni Lezaman bizi naiz. a) Nor bizi da?

b) Non bizi zara?

c) Zer egiten duzu Lezaman?

3. Nor bizi da etxe honetan? a) Izaskun etxe honetan bizi da. b) Bizi, Izaskun bizi da. c) Izaskun bizi da etxe honetan. 4. Zein da erantzun honi dagokion galdera? Ez, ez dago lekurik. a) dago lekurik?

b) badago lekurik?

c) lekurik?

b) Hori da Josu

c) Josu da hori

5. Nor da Josu? a) Hori Josu da 6. Zer da EHSF? a) Euskal Herriko Surf Federazioa. b) Euskal Herriko Surflarien Formakuntza. c) Euskal Herriko Surflarien Federazioa. 7. Norentzat da gutun hori? a) Anerentzat da. b) Gutuna Anerentzat da. c) Gutun hori da Anerentzat. 8. Zeintzuk dira txosten batek dituen atalak? a) Izenburua eta azalpena. b) Izenburua, azalpena, jardunbidea, gomendioak eta iruzkinak. c) Izenburua, azalpena eta jardunbidea. 9. Zer da Toti Martinez de Lezearen Nur eta oihan misteriotsua ? a) eleberria

b) ipuina

c) antzerkia

10. Eleberri baten laburpenari ______________ deritzo. a) iruzkina

b) hausnarketa


c) sinopsia 89

13.unitatea


 Txosten bat egitea eta txostenaren ezaugarriak ezagutzea.

3

4

5

6

7

K

 Perpauseko osagaien ordena ez-markatua

8

9

10

T

T

T K T

eta galdegaia identifikatzea.

 Siglen eta laburdurak ondo erabiltzea.

2

K T

K T

T

T K

 Eleberria lantzea.

T T K



Testa

Erantzun askea.

1. a.

Maddalen da./ Neska hura da./ Gasteizen bizi da./ Iratxeren ahizpa bizi da./ 6 euro dauzka./ Edortak dauzka.

3.

Hori da Unai./ Leire dago komunean. Norekin joan zara? / Noiz egin du janaria? / Nortzuk joan dira gaur euskaltegira? / Non daude nire liburuak? / Non dago Xabier?

5.

Siglak./ ft: oin (feet):1.852 ; kt: korapilo (knot): 1.852 m/h; M: milia: 30,48 cm Erantzun askea.

3. c. 4. b.

4.

6.

2. b.

5. b. 6. a. 7. a. 8. b. 9. a. 10. c.

90


Kontrola

14 Izena

Data 1. Idatzi gustoko duzun liburuaren aipamena eta itsatsi liburuaren irudia. Egilea: _____________________________________________ Izenburua: __________________________________________ Itzultzailea: _________________________________________ Argitaletxea: ________________________________________ Lekua eta urtea: __________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ _____ Sinadura

2. Egin esaldi bana, lokailu hauek erabiliz.  Ere: _______________________________________________________________  Ere bai: ____________________________________________________________  Gainera: ____________________________________________________________  Behintzat: ___________________________________________________________  Gutxienez: __________________________________________________________

3. Berridatzi esaldiak.  Zintzo ibili. Telebista ikusi gabe geratuko zara.

________________________________ bestela ____________________________  Katua gaixorik dago. Familia ondo.

________________________________ osterantzean ________________________  Hanka apurtu zuen. Ederto ibili zen menditik.

________________________________ bestela ____________________________


91

4. Bete esaldietako hutsuneak, lokailu egokiak aukeratuz.  Neuk, _________________, ez nuen botila apurtu.

a) gutxienez

b) behintzat

 Maletak galdu dira, ____________ bidaia ona eduki dugu.

a) bestela

b) gainera

 Felipe etorri zen lasterka, eta Miren ________________

a) ere bai

b) ere

 Auto hori ez dabil ondo; ____________ oso zaharra da.

a) behintzat

b) gainera

 ______________ hamaika aldiz altxatu zuen harria.

a) behintzat

b) gutxienez

5. Idatzi izenak irudien azpian.

6. Asmatu argazki honentzako ipuin bat prosa poetikoa erabiliz.

92


Testa

14 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Triskatzearen ondorioa. a) txikizio

b) txikitzio

c) txikiziu

2. Berandu jeiki zen; ___________ autobusa galdu zuen. a) behintzat

b) bestela

c) gainera

3. Lotu esaldiak. Miren ez da etorriko. Nik hori uste dut. a) Miren ez da etorriko; behintzat, nik hori uste dut. b) Miren ez da etorriko; bestela, nik hori uste dut. c) Miren ez da etorriko; gainera, nik hori uste dut. 4. Naroa atzo heldu zen. Asier atzo heldu zen. a) Naroa atzo heldu zen; Asier ere. b) Naroa eta Asier atzo heldu ziren. c) Asier atzo heldu zen; halaber, Naroa atzo heldu zen. 5. Mahaitik bi edalontzi lurrera jausi dira eta bi plater… erori dira. a) ere

b) gainera

c) osterantzean

6. Ez banaiz garaiz heltzen, joan zaitezte; _________, berandu iritsiko zarete kontzertura. a) eta

b) ere

c) bestela

7. ______________ hamar ikasle joango dira txangora. a) gutxienez

b) osterantzean

c) ere

8. Ezin dut irakurri. Ezin dut telebista ikusi. a) Ezin dut irakurri eta telebista ikusi. b) Ezin dut irakurri ezta telebista ikusi ere. c) Ezin dut irakurri; gainera telebista ezin dut ikusi. 9. Prosa poetikoan, zer da nagusi? a) narrazioa

b) deskribapena

c) ez bata ez bestea

10. Zeintzuk dira prosa poetikoaren berezitasunak? a) ez dauka errimarik eta ez ditu ekintzak azaltzen baizik eta sentimenduak adierazten. b) prosa izan arren, errima dauka eta munduaren ikuspegia deskribatzen du. c) ez dauka errimarik eta ekintzak azaltzen ditu ipuinetan bezala. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

93

14.unitatea


 Liburu baten aipamena egitea.

3

4

5

6

7

8

K T

K T

K T

T

T

T

T

9

10

T

T

K

 Emendiozko lokailuak eta hautakariak ondo erabiltzea.

 Maileguak zuzen idaztea.

2

T

K

 Prosa poetikoa erabiltzea eta bere

K

berezitasunak ezagutzea. K: Kontrola; T: Test erako proba.

Erantzunak Kontrola

Testa

1.

Erantzun askea.

1. a.

2.

Erantzun askea.

2. c.

3.

4.

Zintzo ibili; bestela, telebista ikusi gabe geratuko zara./ Katua gaixorik dago; osterantzean, familia ondo./ Hanka apurtu zuen; bestela, ederto ibili zen menditik. Neuk, behintzat, ez nuen botila apurtu./ Maletak galdu dira, bestela bidaia ona eduki dugu./ Felipe etorri zen lasterka, eta Miren ere./ Auto hori ez dabil ondo; gainera oso zaharra da./ Gutxienez hamaika aldiz altxatu zuen harria. 6. c.

5.

Patata-tortilla; galletak; izozkia; bonbilla; jertsea; makillaje.

3. a. 4. b. 5. a. 6. c. 7. a. 8. b. 9. b. 10. a.

94


Kontrola

15 Izena

Data 1. Idatzi aurkezpen-gutun labur bat, puntuok kontutan izanik.    

ETBko saio batean parte hartu nahi duzu. Eman zure datuak argi eta garbi. Azaldu ondo zertan hartu nahi duzun parte. Saiatu zure aldeko arrazoiak ematen.

_____________________

_____________________

_____________________

_____________________

________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ________________________________________________________________ ______________________________ 2. Berridatzi esaldiak, antzeko esanahia duten lokailuak erabiliz.  Gaur itsaskirria dago; hala ere, arreba familiarekin itsasoratuko da.

___________________________________________________________________  Oso nekatuta heldu nintzen jolas-parkera; txakurra, berriz, saltoka.

___________________________________________________________________  Auto hori oso zaharra da; dena dela, niri asko gustatzen zait.

___________________________________________________________________  Erbia osoa animalia arina da; dortoka, ostera, oso motela.

___________________________________________________________________ 3. Lotu esaldiak eta idatzi osorik, lokailu egokiak erabiliz.  Pintatu berria da

 zergatik ez zara isiltzen?

 Balkoi hori oso zaharra da

 zer egingo dugu?

 Ezin gara museora joan

 ez, ukitu.

 Ez dakizu zer esan behar duzun

 kontuz ibili.



___________________________; beraz, _________________________________



___________________________; orduan, ________________________________


95



___________________________; beraz, _________________________________



___________________________; orduan,

________________________________ 4. Lotu esaldiak.  Ez nintzen eskolara joan

 izan ere, neguan euri asko egin du.

 Nire herrian uholdeak egon dira

 zeren, berarekin haserretuta dago.

 Maiderrek ez dio Aneri oparirik erosi

 zeren, buztanatik heldu zion.

 Txakurrak zaunka egin zion umeari

 zeren, sukarra izan nuen.

5. Bilatu letra-zopan definizio hauei dagozkien hitzak.  Azerbaijaneko biztanlea.

A

Z

E

 Afganistaneko biztanlea.

S

F

U A

E

A

G

 Patata eta arrautzekin egiten

den opila.  Web-orrien multzoa dagoen lekua.  Txokolatezko eta intxaurrezko bizkotxoa.  Zeelanda Berriko fruitua, iletsua kanpotik eta berdea barrutik.

G E T

I

J

R E

B

I

O P

A

R A

O L

R B

A

A

N D A

R

O P

L

I

T

E

B

K

E

T

O N

W Z

U E

I

T

S

U U

E

N A

P

O W A

I

K

N U B

J

G

U T

Z

E

I

I

E

S

I

T

E

S

T

E

B

A

L

U T

X

A

E

F

A

L

L

I

T

R O T

P

U W

E

6. Asmatu eta idatzi antzezlan baten eszena bat, puntu hauek kontuan hartuta.   

Asmatu pertsonaiak eta ekintzak. Deskribatu zerk agertu behar duen agertokian eta nola. Sortu elkarrizketa. ___________________________ ___________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________ _______________________________________________________________

96


_______________________________________________________________ _______________________________________________________________

Testa

15 Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Sofia hiriburuko biztanlea. a) sofiar

b) sofistar

c) sofiatar

2. Nire amak egiten duen ____________ asko gustatzen zait. a) gailetak

b) galletak

c) gaileteak

3. Autoa hondatuta dago; _________, oinez joan beharko dugu. a) bestalde

b) hala ere

c) beraz

4. Zu ez zinen bertan egon; ________ isilik egon. a) hortaz

b) izan ere

c) gainera

5. Gaur izotza egingo du, __________, zerua garbi-garbi dago. a) ostera

b) zeren

c) orduan

6. Hau izugarri polita da; beste hori, __________, ez dut gogoko. a) ordea

b) bestela

c) izan ere

7. Ez dut uste ezer dakienik;___________ galdetuko diot. a) beraz b) alabaina c) bestela 8. Zein motatakoa da aurreko perpauseko lokailua? a) aurkaritzazkoa b) emendiozkoa c) kausazkoa 9. Hauetatik, zein da antzezlana? a) Hamlet b) Ni ez naiz hemengoa c) Otto Pette


97

10. Zertarako erabiltzen dira akotazioak? a) eszena baten zehaztasunak emateko. b) antzezlana luzatzeko. c) ikusleak nahasteko.

15.unitatea


1

 Aurkezpen-gutun bat egitea. lokailuak desberdintzea eta ondo erabiltzea. idaztea.

3

4

5

6

7

8

K

K T

K T

T

T

T

T

9

10

T

T

K

 Aurkaritzako, ondoriozko eta kausazko

 Herritar-izenak eta maileguak ondo

2

T

T

K

 Antzerkiaren ezaugarriak ikustea eta

K

antzezlan bat egitea. K: Kontrola; T: Test erako proba.


3.

4.

Testa

Erantzun askea.

1. a.

Gaur itsaskirria dago; dena dela, arreba familiarekin itsasoratuko da./ Oso nekatuta heldu nintzen jolasparkera; txakurra, berriz, saltoka./ Auto hori oso zaharra da; hala ere, niri asko gustatzen zait./ Erbia oso animalia arina da; dortoka, ordea, oso motela.

2. b.

Pintatu berria da; beraz, ez ukitu./ Balkoi hori oso zaharra da; orduan, kontuz ibili./ Ezin gara museora joan; orduan; zer egingo dugu? / Ez dakizu zer esan behar duzun; beraz, zergatik ez zara isiltzen?

5. b.

Ez nintzen eskolara joan; zeren, sukarra izan nuen./ Nire herrian uholdeak egon dira; izan ere, neguan euri asko egin du./ Maiderrek ez dio Aneri oparirik erosi; zeren, berarekin haserretuta dago./ Txakurrak zaunka egin zion umeari; zeren, buztanatik heldu zion.

7. b.

5.

azerbaijandar; afganiar; tortilla; web gune; brownie; kiwi.

6.

Erantzun askea.

98

3. a. 4. a. 6. a. 8. c. 9. a. 10. a.


Kontrola

Ebaluazioa. Lehen hiruhilekoa Izena

Data 1. Egin idazlantxo bat gai honi buruz.   

Egin zooen deskribapen labur-laburra. Aipatu alde onak eta txarrak. Animaliak Eman zure iritzia. zooetan Lehenengo eta behin, ____________________________________ _______________________________________________________________ (Orain leku horien alde onak eta txarrak.) Alde batetik, ____________________ _______________________________________________________________ Baina beste aldetik, _______________________________________________________________ Azkenik esan behar dut, nire ustez, _______________________________________________________________

2. Irakurri testua eta inguratu bertako izen guztiak. E m p i r e

S t a t e

Langile askok eraiki zuten, duela 75 urte, Empire State etxeorratza. Azkar egin zuten, 13 hilabetean, New Yorkeko eta munduko eraikinik altuera: 102 solairu eta 443 metro. Depresioaren urteak ziren eta bertan lan egin zuten 3.400 langileak prest ziren lau xentimoren truke edozein lan egiteko. Segurtasun-neurririk gabe, kaskorik eta uhalik gabe ibili ziren langileak bertan. William Lamb arkitektoak diseinatu zuen eta 41 milioi dolar kostatu zen. ■ Azpimarratu perpaus bakunak. Zergatik dira bakunak? ____________________________________ _____________________________________________ 3. Adierazi aginte-perpaus (A) ala harridura-perpaus (H) diren. Hori bai, gizon txikia!

Etor hadi, oraintxe momentuan!

Hau da hegazkin handia!

Goazen kobazulora!

Bota ezazu paper hori zakarrontzira!

Nolako beldurra pasatu dudan norian!


99

4. Berridatzi esaldiak.  Zelaira sartzen saiatu nintzen; ez zegoen lekurik.

____________________ baina _____________________  Ez zuen Anek margotu; Mariak margota zuen.

_________________________________________ baizik.  Zorte handia izan du; ez da berriro agertuko.

____________________ eta _______________________  Ez zuen arin egin gaztelu hura; astiro egin zuen.

_________________________________________ baino. 5. Egin galderak adierazpen-perpaus hauei.  Jonek txokolatezko tarta ekarri du.

______________________________________  Ez, ez dut zure autoa ikusi.

______________________________________  Igorrek mendia nahiago du hondartza baino.

______________________________________  Neska ura Ikerne da.

______________________________________ 6. Aukeratu hitz bikote hauetatik zuzen idatzita dagoena eta egin esaldi bana.  bat-batean / bapatean

 ikus entzule / ikus-entzule

 bidai / bidaia

 garrantzitsu / garrantsitzu

 uzatu / uxatu

 untzi / untxi

7. Lotu gezi bidez ezaugarriak eta baliabide literarioak. BALIABIDE LITERARIOAK

EZAUGARRIAK Antzeko elementuak identifikatzean datza. Ez da bezalako, moduko, eta horrelako hitzik azalduko. Normalean, bezala, bezalako, moduko hitzak agertuko dira. Iruditu aditza ere askotan ager daiteke. Erritmoa eta musikaltasuna emateko erabiltzen da. Garai batean olerkiak buruz ikasteko ere erabiltzen zen.

100

     

 metafora  konparazioa  errepikapena


Testa

Ebaluazioa. Lehen hiruhilekoa Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Norbaiti zerbait leporatu. a) egotsi

b) egotxi

c) egotzi

2. Hauetatik, zein da perpaus bakuna? a) Nik badakit b) Ez dut entzun esan duzuna c) Ea ikusten dudan 3. Osatu aginte perpausa. Isilik! a) Isilik egon!

b) Isilik izan!

c) Isilik eduki!

4. Eraman liburu guztiak zure gelara! a) Eraman ezazu!

b) Eraman itzazu!

c) Eraman iezaiozu!

5. Zure lagunak oso gustoko duzun zerbait oparitu dizu. a) Zein polita den!

b) Polita!

c) Gustoko dut!

6. Zure herriko harri-jasotzaileak 250 kiloko harria altxatu du. a) Hori da indarra, hori!

b) Ze indartsua!

c) Zenbat indar!

7. Maider gose zen. Estibalitzek jaten eman zion. a) Maider gose zen eta Estibalitzek jaten eman zion. b) Maider eta Estibalitzek elkarrekin bazkaldu zuten. c) Maider gose zen; Estibalitz, ordea, ez. 8. Zer nahiago duzu, mendia ala hondartza? a) Nahiz mendia nahiz hondartza gustoko ditut. b) Nahiz mendia eta hondartza gustoko ditut. c) Mendia bai hondartza gustoko ditut. 9. Ez zen zurekin joan; nirekin joan zen. a) Ez zen zurekin joan eta nirekin ere ez. b) Ez zen zurekin joan, nirekin baizik. c) Zurekin eta nirekin joan zen. 10. Zertarako erabiltzen dira baliabide literarioak? a) Testuak politagoak izateko. b) Eguneroko hizkera arruntetik urruntzeko. c) Poesia eta prosa bereizteko. © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

101

Lehen hiruhilekoaren ebaluazioa


 Idazlan bat egitea.

K

 Txistukariak eta marratxoa ondo

T

erabiltzea.

 Perpaus bakunak identifikatzea.  Aginte- eta harridura-perpausak bereiztea eta lantzea.

 Juntadura eta alborakuntza bereiztea eta lantzea.

2

3

4

5

6

7

8

9

T

T

T

10

K K T K T

T

T

T

K

 Galde-perpausak lantzea.

K

 Hiru baliabide literario aztertzea:

K

konparazioa, metafora eta errepikapena.

T




1. c.

langile / urte / Empire State / etxe-orratza / solairu / urteak / William Lamb arkitektoak / milioi dolar. Langile askok eraiki zuten / Azkar egin zuten / Segurtasun-neurririk gabe, kaskorik eta uhalik gabe ibili ziren langileak bertan.

2. a.

Aginte-perpausak: Bota ezazu paper hori zakarrontzira! / Etor hadi, oraintxe momentuan! / Goazen kobazulora; Harridura-perpausak: Hori bai, gizon txikia! / Hau da hegazkin handia! / Nolako beldurra pasatu dudan norian!.

5. a.

Zelaira sartzen saiatu nintzen baina ez zegoen lekurik. Ez zuen Anek margota, Mariak baizik./ Zorte handia Izan du eta ez da berriro gertatuko./ Ez zuen arin egin gaztelu hura, astiro baino.

8. a.

5.

Zer ekarri du Jonek? / Ikusi al duzu nire autoa? / Zer nahiago du Igorrek? / Nor da neska hura?

10. b.

6.

bat-batean / garrantzitsu / ikus-entzule / uxatu / bidaia / untxi; Erantzun askea.

7.

Metafora: ez da bezalako, moduko, eta horrelako hitzik azalduko.; Iruditu aditza ere askotan ager daiteke./ Konparazioa: antzeko elementuak identifikatzean datza; normalean bezala, bezalako, moduko hitzak agertuko dira. Errepikapena: erritmoa eta musikaltasuna emateko erabiltzen da; garai batean buruz ikasteko ere erabiltzen zen.

3.

4.

102

3. a. 4. b. 6. a. 7. a. 9. b.


Kontrola

Ebaluazioa. Bigarren hiruhilekoa Izena

Data 1. Asmatu gertaera bat eta idatzi hari buruzko albistea.  Gogoratu: titulua, azpititulua, argazki/marrazkia, nork, zer, non, noiz, nola, zergatik…

_________________________ _________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ ________________________________________________ 2. Aukeratu zuzena eta idatzi.  Irratian esan dute gero euria egingo _____________________________________.

a) duen

b) duela

c) duenik

 Ez dut uste berandu helduko ___________________________________________.

a) naizenik

b) naizela

c) anisen

 Nik badakit nor etorriko _______________________________________________.

a) den

b) dela

c) denik

 Aitak kontatu zidan gaztetan soldaduzka egin ______________________________.

a) zuela

b) zuen

c) zuenik

 Ez dakit Aitor nire urtebetetze-festara etorriko ______________________________.

a) den

b) dela

c) denik

3. Ordenatu esaldiak eta idatzi.  erositako / Albertok / asko / erlojuak / ditu / gauza.    

___________________________________________________________________ irakurri / liburua / luzea / Mariasunek / oso / duen / da. ___________________________________________________________________ egin / zuen / benetan / Egañak / agurra / izan / hunkigarria / zen. ___________________________________________________________________ egin / Agurtu / txakurrak / duzunari / alde / dio. ___________________________________________________________________ goizean / dudan / emakumea / ikusi / auzokidea / da / zure.


103

___________________________________________________________________ 4. Osatu ondoriozko perpausak.  Hain buru argia zuen __________________________________________________  Hain alferra zara _____________________________________________________  Hainbeste argaltzen ari naiz ____________________________________________  Hain urduri zegoen aurkezlea ___________________________________________  Hainbeste denbora pasa zuen itxaroten ___________________________________

5. Lotu esaldiak moduzko perpausak osatzeko.  Ondo portatzeko esan zidan irakasleak. Ondo portatu naiz.

________________________________________________  Mikel sukarrarekin joan zen. Mikel sukarrarekin itzuli da.

________________________________________________  Amak pastela horrela egiteko esan zidan. Nik pastela horrela egin nuen.

__________________________________________________________________  Ikasgai guztiak gaindituta opari bat egingo zidala esan zidan. Oparia egin zidan.

__________________________________________________________________ 6. Idatzi puntuazio-markak hutsuneetan eta letra larriak behar direnetan. Z a z p i

k o l o r e

ate hura motxilan neraman giltzarrapoaz itxi nuen (…) baita zuloak komuneko paperaz banan (…) banan estali ere (…) beste horrenbeste egin behar izan nuen gelan sartzeko ate nagusiarekin eta egurrezko hormetako beste hainbat zulorekin ere (…) gero (…) gelaz kanpoko komunera joatera ausartu barik (…) ohean etzan nintzen (…) ondoezik eta gau luzea pasatzeko prestatu nintzen (…) JON ARRETXE, Zazpi kolore ( moldatua) 7. Erreparatu goiko testuari eta erantzun.  Zein genero literariori dagokio testua? Zergatik?

__________________________________________________________________  Asmatu testuarentzako bukaera bat.

__________________________________________________________________ 104


__________________________________________________________________


105

Testa

Ebaluazioa. Bigarren hiruhilekoa Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. _____________ letra larriz idazten dira. a) Izen bereziak b) Izen arruntak c) Izen zenbakaitzak 2. Amak esan du asteburuan garbiketa _____________ a) egin

b) egiteko

c) egitea

3. Argi dago txapelketa nik irabaziko _____________ a) dudala

b) dudanik

c) dudan

4. Ez zekien hain goiz etorriko _____________ a) zinela

b) zinenik

c) zinen

5. Nondik joan behar dut Atxondora? Galdetu zigun. a) Galdetu zigun ea nondik joan behar zuen Atxondora. b) Galdetu zigun nondik joaten zen Atxondora. c) Galdetu zigun nondik joan Atxondora. 6. Telebistan agertzen diren _____________ asko gustatzen zaizkit. a) animaliak

b) animalia

c) animaliei

7. Kalean aurkitu duzuen liburuari azala falta zaio. a) Kalean aurkitu duzuenari azala falta zaio. b) Kalean aurkitutakoa falta zaio. c) Kalean aurkitu duzue liburua eta ez dauka azala. 8. Hain zen ederra _______________________________________ a) ezen jendea begira geratzen zitzaion b) ezen jendeak begiratzen du. c) ezen jendea begira dauka. 9. Hau gosea! Edozer jateko _____________nago. a) bezala

b) bezalako

c) moduan

10. Hauetatik, zein dagokio genero narratiboari? a) eleberria 106

b) antzerkia

c) erromantzea © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Bigarren hiruhilekoaren ebaluazioa


1

 Albiste bat idaztea.

2

3

4

5

K T

T

T

T

 Perpaus erlatiboak lantzea.

K

 Ondoriozko perpausak lantzea.

T

T

K

 Moduzko perpausak lantzea. erabiltzea.

7

8

9

10

K

 Perpaus osagarriak lantzea.

 Puntuazio-markak eta letra larriak ondo

6

T K

T

 Genero narratiboa lantzea.

K K

T


Erantzunak Kontrola

Testa

1. Erantzun askea.

1. a.

2. Irratian esan dute gero euria egingo duela. Ez dut uste berandu helduko naizenik. Nik badakit nor etorriko den. Aitak kontatu zidan gaztetan soldaduzka egin zuela.

2. b.

3. Albertok eositako erlojuak gauza asko ditu./ Mariasunek irakurri duen liburua oso luzea da./ Egañak egin zuen agurra benetan hunkigarria Izan zen./ Agurtu duzunari txakurrak alde egin dio. 4. Erantzun askea. 5. Irakasleak esan bezala, ondo portatu naiz./ Mikel joan zen bezala itzuli da, sukarrarekin./ Amak esan zidan moduan egin nuen pastela./ Esan bezala, opari bat egin zidan ikasgai guztiak gainditu nituelako. 6. Ate hura motxilan neraman giltzarrapoaz itxi nuen, baita zuloak komuneko paperaz banan-banan estali ere. Beste horrenbeste egin behar izan nuen gelan sartzeko ate nagusiarekin eta egurrezko hormetako beste hainbat zulorekin ere. Gero, gelaz kanpoko komunera joatera ausartu barik, ohean etzan nintzen, ondoezik eta gau luzea pasatzeko prestatu nintzen.

3. a. 4. b. 5. a. 6. a. 7. a. 8. a. 9. c. 10. a.

7. Narratibari. Pertsonaia batzuei jazotako gertakizunak kontatzen direlako. Ekintzak ordena kronologikoan azaltzen dira./ Erantzun askea.


107

Kontrola

Ebaluazioa. Hirugarren ebaluazioa Izena

Data 1. Idatzi artikulua gertakari honi buruz.  Seigarren mailako ikasleek bost eguneko ikasketa-bidaia egingo dute. Kontuan izan

puntu hauek:  Asmatu izenburua  Azaldu gertakaria ahalik zehatzena.  Eman zure iritzia.

______________________ ______________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________________________________ ________________ ________________

2. Eman amaiera perpaus hauei.  Ameriketara joan nahi izanez gero, ______________________________________  Autobusa huts egin ezean, _____________________________________________  Partidua galdu arren, _________________________________________________  Kuban bizi izando banintz, _____________________________________________  Nahiz eta oso goiz izan, _______________________________________________  Haize gogorra zebilen arren, ___________________________________________  Altuagoa izango balitz, ________________________________________________  Nahiz eta etxerako lanak egin nahi ez dituen, ______________________________  Motorra edukiz gero, _________________________________________________

3. Berridatzi esaldiak.  Ez ziren Andaluziara joan, nahi izan ez zutelako.

______________________________________ bait- ________________________  Etor zaitez hona. Harrikoa egin behar duzu.

____________________________________________________________ -t(z)era.  Liburuei azala jartzea komeni da ondo kontserba daitezen.

____________________________________________________________ -t(z)eko.  Pertsona horrekin egotearren ez dakit zer emango nukeen.

__________________________________ teagatik __________________________ 108


4. Egin galderak galdetzaile egokia erabiliz.  Amarekin egin ditut etxerako lanak.

___________________________________  Ez, hemen ez dago lekurik guztiontzat.

___________________________________  Guri entsalada gustatzen zaigu.

___________________________________  Maitane orain Beasainen bizi da.

___________________________________  Gaur espagetiak jan dituzte.

_____________________________________

5. Bete esaldietako hutsuneak, aukera egokia eginez.  Horretaz oso gutxi dakizu; ___________ egon zaitez isilik.

a) ordea

b) beraz

c) behintzat

 100.000 lagun bilduko ziren Ibilaldian, ___________

a) behintzat

b) gutxienez

c) berriz

 Oso mutil ederra da; ___________, primeran abesten du.

a) gainera

b) izan ere

c) ostera

 Eskerrak agertu zela; ___________, ez dakit zer egingo nuen.

a) bestela

b) behintzat

c) zeren

6. Markatu. Hitz-bikote hauetatik zein daude zuzen idatzita? aiton-amonak

zirti-zarta

tipi-tapa

ipar alde

bete-betean

batik-bat

apurka-apurka

musika eskola

pol pol

7. Bete taula hau genero literario bakoitzaren hiruna ezaugarrirekin. IPUINA ELEBERRIA ANTZERKIA ALEGIA


109

Testa

Ebaluazioa. Hirugarren hiruhilekoa Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Oinez eta lasai ibili. a) tapa tapa

b) tapa-tapa

c) tap tap

2. Etortzen bazara, oso ondo pasatuko duzu. a) Etorriz gero, oso ondo pasatuko duzu. b) Etorri ez ezik, oso ondo pasatuko duzu. c) Etorrizkero, oso ondo pasatuko duzu. 3. Bakarrik txokolate gabeko galletak geratzen dira. Nahi al duzu? a) Bai, txokolatezkoak ez izan arren, hartuko ditut. b) Bai, txokolatezkoak ez direnez, hartuko ditut. c) Bai, txokolatezko gabeak izan arren, hartuko ditut. 4. Zergatik barazkiak jan behar ditugu? a) osasuntsu egongo ginateke. b) osasuntsu egon nahi dugulako. c) osasuntsu egotea komeni da. 5. Berandu heldu zinen. Autobusa galdu zenuen. a) Berandu heldu zinenez gero, autobusa galdu zenuen. b) Berandu heldu zinen eta ondoren autobusa galdu zenuen. c) Berandu heldu izan bazina, autobusa galduko zenuen. 6. Ez du tarta oso ondo egin baina; __________, espero dut zapore ona izatea. a) ere

b) gainera

c) behintzat

7. Lanez lepo nabil; ___________ ondo nago. a) bestela

b) gutxienez

c) eta

8. Ane oso langilea da; Iker, ________, oso alferra. a) osterantzean

b) berriz

c) orduan

9. Gertatu denaz, ez dakizu ezer; _________, egon isilik. a) beraz

b) gainera

c) ordea

10. Genero hauetatik, zeinetan gertaerak ekitalditan banatzen dira? a) ipuina 110

b) antzerkia

c) eleberria © 2009 Zubia Editoriala, S. L. / Santillana Educación, S. L.

Hirugarren hiruhilekoaren ebaluazioa


1

 Artikulu bat egitea.

2

3

4

5

T

T

7

8

9

T

T

T

T

10

K

 Baldintzazko perpausak lantzea.

K T

 Kontzesio-perpausak lantzea.

K

T

 Kausazko perpausak lantzea.

K

 Helburuzko perpausak lantzea.

K

 Galdegaia identifikatzea.

K

 Lokailuak: emendiozkoak, hautakariak,

K

aurkaritzakoak, ondoriozkoak eta kausazkoak lantzea.


6

T

 Alegiaren, ipuinaren, eleberriaren eta antzerkiaren ezaugarriak aztertzea.

K K

T


Erantzunak Kontrola

Testa

1.

Erantzun askea.

1. b.

2.

Erantzun askea.

2. a.

3.

4.

5.

6. 7.

Ez ziren Andaluziara joan, nahi izan ez baitzuten. Etor zaitez hona harriko egitera./ Liburuei azala jartzea komeni da kontserbatzeko./ Pertsona horrekin egoteagatik ez dakit zer emango nukeen. Norekin egin dituzu etxerako lanak? / Ba al dago lekurik guztiontzat? / Zer janari gustatzen zaizue? Maitane orain non bizi da? / Zer jan dute gaur? Horretaz oso gutxi dakizu; beraz, egon zaitez isilik. 100.000 lagun bilduko ziren Ibilaldian, gutxienez. Oso mutil ederra da; gainera, primeran abesten du. Eskerrak agertu zela; bestela, ez dakit zer egingo nuen. aiton-amonak / apurka-apurka / bete-betean / tipitapa.

3. a. 4. b. 5. a. 6. c. 7. a. 8. b. 9. a. 10. b.

Ipuina: prosaz idatzia / kontakizun laburra / hiru atal: hasiera, korapiloa eta amaiera; Eleberria: ipuina baino luzeagoa / ataletan edo kapitulutan banatua / gaiaren araberako eleberri desberdinak; Antzerkia: jendaurrean antzeztu / elkarrizketa hitz lauz zein neurtitzez / ekitaldiak eszenatan banatu; Alegia: ipuin laburrak / pertsonaiak animaliak dira / ikasbide morala ondorio gisa.

.


111

Kontrola

Azken ebaluazioa Izena

Data 1. Berridatzi esaldiak galde- eta harridura-perpausen bidez. 

Hemen ez dago urik. (Ba-…) ____________________________________________



Hori nire arreba da. ____________________________________________



Asko gustatu zait gaur ezagutu dudan gizona. ____________________________________________



Haizeak ez dit ibiltzen uzten. ____________________________________________

2. Adierazi zein esaldi mota diren.  osagarriak O

 erlatiboak E

 konparaziozkoak K

 denborazkoak D

 Inoiz ez dut ikusi hori bezain neska indartsurik.  Atxagak idatziriko azken liburua oso ona iruditzen zait.  Ez dizut esango nork zikindu dizkizun prakak.  Atzo errepidetik gindoazela azeri eder bat ikusi genuen.  Inork ez du Armstrongek beste tour irabazi.  Ez dut jakin hemen zeundenik.  Durangotik Gasteizera Durangotik Bilbora baino kilometro gehiago dago.

3. Bete esaldietako hutsuneak lokailu egokiekin. bestela bestela

hala halaere ere

gutxienez gutxienez

ordea ordea

izan izanere ere

beraz beraz

 Jende asko egon zen kontzertuan; 20.000 pertsona _______________  Ondo portatu; _______________, klasetik botako zaitut.  Denbora librea dut; _______________, hemen geratuko naiz.  Autoa ez dabil ondo; _______________, kontuz ibili errepidean.  Ezin izan dut deitu; _______________, oso lanpetuta ibili naiz.  Zure etxea berria da; nirea, _______________, oso zaharra.

112


4. Osatu esaldiak bakoitzari dagokion menderagailua jarriz.  Esan didate (joan) ______________  Jakin nahi dut atzo gauean gertatu zenagatik haserretu (izan) ____________ ala ez.  Amak esandakoaren ______________ bihar euria egingo du.  Zurekin (egon) ______________ joan naiz lasterketara.  Aurrekoan Mikel ez zen ikastolara joan gaixorik ( egon) ______________  Asko ikasi ______________ ez zuen azterketa gainditzea lortu.  Gurekin (etorri) ______________, goxo-goxo afalduko duzu.  Atzo ezagutu nuen neska zu ______________ alaia da.  Hain da zakarra __________ inork ez __________ hitzik zuzentzen.  Amaiak egin duen ______________ egin du Eneritzek marrazkia.

5. Aukeratu erantzun zuzena.  Nire amamarekin basora joan naiz ______________

a) egur-bila

b) egur bila

 ______________ horretan egin dut Egiptora joateko

erreserba. a) Bidaia agentzia

b) Bidaia-agentzia

 Bere enpresatik bota berri dute eta ______________ bat

egin diot. a) lan kontratu

b) lan-kontratu

 ______________ arriskuan jartzen du bere burua.

a) Txitean-pitean

b) Txitean pitean

 Eskola horretan euskarazko ______________ onak dituzte.

a) ikasliburu

b) ikas-liburu

6. Bilatu kaxan esaldi bakoitzari dagokion hitza.  Dinamarkako hiriburuko herritarra.  Getxoko herritarrak.

getxokoak

 Argia emateko balio dute.

galletak

 Laranja famatuenak hangoak dira.

bonbilak

 Gosarian jaten ditut.


bombillak

kopenhagetar

Balentzia getxoztarrak

gailetak

kopenhageztar

bombillak

Valentzia

getxozkotarrak

gaileteak

kopenhagarra

Valenzia

113

7. Begiratu irudiak eta osatu irudi bakoitzaren izena.

__ __r__g__a

l__i__o__

oi__a__a

__e__a__t__a

8. Egin zure ikastetxean ospatuko den liburu-eguna iragartzeko kartela. ____________________ ____________________ _____________________________________ _____________________________________ GO OG GO ORRAATTUU G  Jarri izenburua.  Jarri izenburua.  Zehaztu Zehaztuekitaldien ekitaldienorduak. orduak.   Erantsi Erantsiargazkiren argazkirenbat. bat. 

_____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________ _____________________________________

9. Irakurri testua eta bereizi hasiera, korapiloa eta amaiera. Gaur arratsaldean ez gara txantxetan ibili, zuzendaria etorri bait da klasera notak ematera. Ez zetorren oso pozik gure boletinak besapean zituela sartu denean. –Urte asko daramat irakaskuntzan eta ez dut holako klase distraiturik inoiz ikusi-esan du. Ez nuen etxera heldu nahi banekielako aitak errieta galanta botako zidala. Baina etxean sartzean, aita eta ama bizimoduaren garestitzeaz hitz egiten ari ziren. Amak gelara bidali nau. Gelara igo, ohean etzan eta negarrez hasi naiz. Egia esateko, nire aitatxok eta amatxok maiteko banindute, gehixeago arduratuko lirateke nitaz. GOSCINNY SEMPER, Nikolas Txiki (moldatua)

10. Zer generori dagokio Nikolas Txikiren testua? ____________________________ ■ Asmatu beste amaiera bat aurreko testuarentzako.

__________________________________________________________ 114


Testa

Azken ebaluazioa Izena

Data

Inguratu erantzun zuzena. 1. Aukeratu zuzena dena. a) Nork egin duen galdetu duzu, baina ez du norbaitek egin. b) Zer nahi dudan? Bada, ezer. c) Inork ikusi al ditu nire liburuak? 2. Beste era batera esanda, nola dira Gasteizen bizi direnak? a) Gasteiztarrak

b) Gasteiziarrak

c) Gastetarrak

3. Zer dira maileguak? a) Norbaitek asmatutako hitzak. b) Euskaraz itzuli ezin diren hitzak. c) Euskarak beste hizkuntza batzuetatik hartutako hitzak. 4. Perpaus hauetatik, zein da bakuna? a) Ba al dakizu hori? b) Ez dakit nondik etorri den. c) Ez badakizu zertaz ari garen, isil zaitez! 5. Nolako perpausa da aukeratu duzuna? a) harridura-perpausa

b) aginte-perpausa

c) galde-perpausa

6. Nola deritzo eskola batean ikasketak zuzentzen dituenari? a) ikasketa-burua

b) ikasketaburua

c) ikasburua

7. Eraman arropa guztia zure logelara! a) Eraman ezazu arropa guztia zure logelara! b) Eraman itzazu arropa guztia zure logelara! c) Eraman bedi arropa guztia zure logelara! 8. Zer duzu nahiago gaur _________ bihar joatea? a) edo

b) ala

c) nahiz

9. Ez zait okela gustatzen. Arraina gustatzen zait. a) Ez zait okela gustatzen, arraina baizik. b) Ez zait okela eta arraina gustatzen. c) Okela zein arraina gustatzen zait. 10. Eguraldiko gizonak esan du asteburuan eguzkia egingo ____________ a) duen

b) duenik


c) duela 115

11. Ez dut uste garaiz helduko ___________ a) naizenik

b) naizelako

c) naizen

12. Alkandora atzo erosi nuen. Alkandora asko gustatzen zait. a) Atzo erosi nuen alkandora eta gustatzen zait. b) Atzo erositako alkandora asko gustatzen zait. c) Alkandora atzo erosi nuen; gustoko dut. 13. Anek 500 euro ditu. Guk 500 euro ditugu. a) Anek guk adina euro ditu. b) Anek guk baino euro gehiago ditu. c) Anek gure beste euro ditu. 14. Hortzak garbitzen ditut. Ohera noa. a) Ohera joan ostean, hortzak garbitzen ditut. b) Ohera joan aurretik, hortzak garbitzen ditut. c) Ohera joan bezain laster, hortzak garbitzen ditut. 15. Oso oker ez banago, oso ondo egin dut azterketa. a) Oker egon ezean, oso ondo egin dut azterketa. b) Oker egon ez ezik, oso ondo egin dut azterketa. c) Oker egonez gero, oso ondo egin dut azterketa. 16. Lagunduko bazenit asko eskertuko _______________ a) dizut

b) nizuke

c) zaitut

17. Pieza batzuk galdu ditut. Osatu ahal izango duzu? a) Pieza batzuk galdu dituzun arren, osatuko dut. b) Pieza batzuk galtzeagatik, osatuko dut. c) Pieza batzuk galdu dira; beraz, osatuko dut. 18. Goizean ezin izan da ohetik atera. Bart berandu oheratu zen. a) Bart berandu oheratzeagatik, goizean ezin izan da ohetik atera. b) Bart berandu oheratu zenean, goizean ezin izan da ohetik atera. c) Bart berandu oheratu eta goizean ezin da ohetik atera. 19. Zu _______ etorri naiz honaino. a) ikusten

b) ikustearren

c) ikusiz

20. Hain zen itsua _________________________________________ a) ezen, betaurrekoak erabili ordez, lupak erabiltzen zituen. b) ezen, betaurrekoak izan beharrean, lupak erabiltzen ditu. c) ezen betaurrekoak erabili ez ezean, lupak erabiltzen zituen. 116


21. Asko gustatu zait zure idazlana. Nik zure _________ egingo dut. a) arabera b) bezala c) moduan 22. Berandu zebilen; _________, etxeko eskaileretatik erori zen. a) behintzat b) eta c) gainera 23. Ez dakit zenbat madari erosi; _________,sei erosiko ditut. a) gutxienez b) bestela c) ere 24. Ez du euskarako azterketa gainditu; _________, ondo dabil. a) ere b) osterantzean c) gainera 25. Oso nekatuta nago; _________, lagunduko dizut erosketak egiten. a) hala ere

b) eta

c) bestela

26. Maiderri asko gustatzen zaio hirian egotea; Julenek, _________, nahiago du herriko lasaitasuna. a) edo

b) berriz

c) orduan

27. Ez nekien nora joan; _________, ideia bat bururatu zitzaidan. a) orduan

b) ondoren

c) osterantzean

28. Ez dizut abisua eman; _________, ez zara garaiz etorri. a) hala ere

b) zeren

c) ordea

29. Zer ipuin motetan pertsonaiak animaliak dira? a) eleberrian b) alegian c) erromantzean 30. Zeintzuk dira genero literarioak? a) narrazioa, lirika eta antzerkia. b) narrazioa eta antzerkia. c) narrazioa.


117

Azken ebaluazioa


 Galde- eta harridura-perpausak egitea.

2

3

4

5

6

7

8

9

10

K

 Perpaus-osagarriak, erlatibozkoak,

K

konparaziozkoak eta denborazkoak bereiztea.

 Lokailu mota desberdinak bereiztea.

K

 Mendeko perpaus mota desberdinak bereiztea.

K


K

 Maileguak eta herritar izenak ondo erabiltzea.

K

 H letra ondo erabiltzea.

K

 Kartelak egitea.

K

 Ipuin baten egitura aztertzea.

K

 Genero narratiboa identifikatzea.

K

Ariketak 1

 Galde-perpausak ondo identifikatzea eta zuzen erabiltzea.

 Herri izenak zuzen erabiltzea.  Maileguak zer diren jakitea.  Perpaus bakunak identifikatzea.  Marratxoa zuzen erabiltzea.  Aginte-perpausak egiten jakitea.  Mota desberdinetako juntagailuak zuzen erabiltzea.

 Perpaus osagarriak zuzen erabiltzea.

118

2

3

4

T

5

6

7

8

9

T

T

10

T T T T T T

T


Ariketak 11

 Perpaus osagarriak ondo erabiltzea.

12

13

14

15

16

T

T

17

18

19

20

T

 Perpaus erlatiboak zuzen erabiltzea.

T

 Konparazio-perpausak egitea.

T

 Denborazko perpausen menderagailu

T

desberdinak bereiztea.

 Baldintza-perpausak ondo egitea.  Kontzesio-perpausak egitea.

T

 Kausazko perpausak egitea.

T

 Helburuzko perpausak identifikatzea.

T

 Ondorio-perpausak egitea.

T

Ariketak 21

 Moduzko perpausak egitea.  Emendiozko lokailuak ondo erabiltzea.  Lokailu hautakariak zuzen erabiltzea.  Aurkaritzazko lokailuak identifikatzea eta zuzen erabiltzea.

 Ondoriozko lokailuak zuzen erabiltzea.  Kausazko lokailuak zuzen erabiltzea.  Alegiaren ezaugarriak identifikatzea.  Genero literarioak identifikatzea.

22

23

T

T

24

25

26

T

T

27

28

29

30

T

T

T T T T



119

Erantzunak Kontrola 1.

Ba al dago urik? / Nor da hori? / Zer gustatu zaizu? / Zergatik ez duzu ibiltzen?

2.

Inoiz ez dut ikusihori bezain neska indartsurik.(K) /Atxagak idatziriko azken liburua oso ona iruditzen zait.(E) / Ez dizut esango nork zikindu dizkizun prakak.(O) Atzo errepidetik gindoazela azeri eder bat ikusi genuen.(D) / Inork ez du Armstrongek beste tour irabazi. (K) / Ez dut jakin hemen zeundenik.(O) / Durangotik Gasteizera Durangotik Bilbora baino kilometro gehiago dago.(K)

3.

4.

Jende asko egon zen kontzertuan; 20.000 gutxienez./ Ondo portatu; bestela, klasetik botako zaitut./ Denbora librea dut; hala ere, hemen geratuko naiz./ Autoa ez dabil ondo; beraz, kontuz ibili errepidean./ Ezin izan dut deitu; izan ere, oso lanpetuta ibili naiz./ Zure etxea berria da; nirea, ordea, oso zaharra. Esan didate joateko./ Jakin nahi dut atzo gauean gertatu zenagatik haserretu den ala ez./Amak esandakoaren arabera bihar euria egingo du./ Zurekin egotearren joan naiz lasterketara./ Aurrekoan Mikel ez zen ikastolara joan gaixorik egoteagatik./ Asko ikasi arren, ez zuen azterketa gainditzea lortu./ Gurekin etortzen bazara, goxogoxo afalduko duzu./ Atzo ezagutu nuen neska zu bezain alaia da./ Hain da zakarra ezen inork ez dion hitzik zuzentzen./ Amaiak egin duen moduan egin du Eneritzek marrazkia.

5.

Nire amamarekin basora joan naiz egur-bila./ Bidaia-agentzia horretan egin dut Egiptora joateko erreserba./ Bere enpresatik bota berri dute eta lan-kontratu bat egin diot./ Txitean-pitean arriskuan jartzen du bere burua./ Eskola horretan euskarazko ikasliburu onak dituzte.

6.

Dinamarkako hiriburuko herritarra: kopenhagetar / Getxoko herritarrak: getxoztarrak./ Argia emateko balio dute: bonbillak./ Laranja famatuenak hangoak dira: Valentzia./ Gosarian jaten ditut: galletak.

7.

haragia / leihoa / oihala / hegaztia.

8. 9.

Erantzun askea. Hasiera: Gaur arratsaldean ez gara txantxetan ibili, zuzendaria etorri bait da klasera notak ematera. Ez zetorren oso pozik gure boletinak besapean zituela sartu denean. Korapiloa: Urte asko daramat irakaskuntzan eta ez dut holako klase distraiturik inoiz ikusiesan du.Ez nuen etxera heldu nahi banekielako aitak errieta galanta botako zidala. Baina etxean sartzean, aita eta ama bizimoduaren garestitzeaz hitz egiten ari ziren. Amak gelara bidali nau. Gelara igo, ohean etzan eta negarrez hasi naiz. Amaiera: Egia esateko, nire aitatxok eta amatxok maiteko banindute, gehixeago arduratuko lirateke nitaz.

10.

Narratibari./ Erantzun askea.

.Testa 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

120

c. a. c. a. c. a. a. a. a. c. a. b.

16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29.

b. a. a. b. a. c. c. a. b. a. b. a. b. b.

30. a.


plural 13. a.

14. b. 15. a.


121

EBALUAZIOA GAIKA EUSKARA 6.doc

Recommend Documents