- Corel Draw X5Priručnik
Centar za informatički razvoj – InfoARS Stepe Stepanovića 51, 78 000 Banja Luka Telefon: +387 66 99 66 88 Telefon: +387 66 99 66 00 Web site: www.infoars.net, www.skolaracunara.com
Sadržaj Uvod – Računarska Grafika........................................ ................................................................... ............................................... .............................................. .............................. .... 3 Rasterska grafika ..................................... ................................................................ ............................................... .............................................. .............................................. ....................... ... 5 Vektorska grafika ........................................ .................................................................. .............................................. ............................................... .............................................. ................... 5
Crtanje i prednosti .............................................. .................................................................. ............................................... ............................................... .................................. .............. 5 Jednostavni geometrijski oblici ......................................... ............................................................. ............................................... ............................................... .................... 6 Vektorske radnje........................................................... ............................................................................... ............................................... ............................................... ........................ .... 6 Prikazne tehnologije ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... .......................................... ............... 6
Tehnologije štampe ............................................ ................................................................ ............................................... ............................................... .................................. .............. 7 Corel Draw X5 – radno okruženje ...................................... ................................................................. .............................................. .......................................... ....................... 8
Izgled prozora CorelDRAW-a ....................................... .................................................................. .............................................. .............................................. ........................... 8 Bitni pojmovi....................................................... ........................................................................... .............................................. .............................................. ................................... ............... 9 Osnovni alati........................................ ................................................................... ............................................... .............................................. .............................................. ........................... ....... 9 Rad s krivuljama ...................................... ................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ...................... 19
Zatvaranje segmenata ............................................................. ................................................................................ .............................................. ................................... ........ 20 Rad s objektima....................................... .................................................................. .............................................. .............................................. ............................................... ...................... 21 Upravljanje oblicima ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... ........................................ ............. 24 Maske ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... ............................................... .................................... ................ 27 Ispune ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... ............................................... .................................... ................ 28
Gradijenti .............................................. .................................................................. ........................................ ............................................... ............................................... .......................... ...... 28 Patterni ........................................ .................................................................. .............................................. .............................................. .............................................. .............................. .......... 28 Rad s bojama ....................................... .................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ......................... ..... 29 3D efekti ...................................... ................................................................. ............................................... ............................................... ............................................... ................................ ............ 30 Providnost ....................................... .................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ............................. ......... 32 Dodavanje stranica na dokument i kreiranje novih dokumenata ........................................ ...................................................... .............. 33
Korištenje lenjira.......................................... .............................................................. ........................................ ............................................... .............................................. ................... 34 Rad s tekstom ...................................... ................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ......................... ..... 35
Detaljno uređivanje paragrafa.......................................... .............................................................. ............................................... ............................................. .................. 37 Detaljno uređivanje pojedinačnih slova ................................ .................................................... .............................................. ........................................ .............. 37 Povezivanje paragraf okvira .......................................... .............................................................. ............................................... ............................................... ...................... 38 Omotavanje teksta oko objekta – wrapping ................................ .................................................... ............................................... ................................. ...... 39 Upis teksta na objekat ............................................ ................................................................ .............................................. .............................................. ............................. ......... 39 Rad s Bitmapama ........................................ .................................................................. .............................................. ............................................... ............................................ ................. 40
Rad s efektima ....................................................... ........................................................................... ............................................... ............................................... ............................. ......... 41 Kolor korekcije .................................................... ........................................................................ ............................................... .............................................. ................................ ............. 42 Priprema za štampu ....................................... .................................................................. ............................................... ............................................... ........................................ ............. 43
Priprema za štampu i direktan ispis u PDF (PDF publishing) ....................................... ............................................................. ...................... 43 Korisničke opcije PDF-a........................................ PDF-a............................................................ .............................................. .............................................. ................................ ............ 43 Literatura ...................................... ................................................................ .............................................. ............................................... ............................................... ................................ ............ 45
Sadržaj Uvod – Računarska Grafika........................................ ................................................................... ............................................... .............................................. .............................. .... 3 Rasterska grafika ..................................... ................................................................ ............................................... .............................................. .............................................. ....................... ... 5 Vektorska grafika ........................................ .................................................................. .............................................. ............................................... .............................................. ................... 5
Crtanje i prednosti .............................................. .................................................................. ............................................... ............................................... .................................. .............. 5 Jednostavni geometrijski oblici ......................................... ............................................................. ............................................... ............................................... .................... 6 Vektorske radnje........................................................... ............................................................................... ............................................... ............................................... ........................ .... 6 Prikazne tehnologije ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... .......................................... ............... 6
Tehnologije štampe ............................................ ................................................................ ............................................... ............................................... .................................. .............. 7 Corel Draw X5 – radno okruženje ...................................... ................................................................. .............................................. .......................................... ....................... 8
Izgled prozora CorelDRAW-a ....................................... .................................................................. .............................................. .............................................. ........................... 8 Bitni pojmovi....................................................... ........................................................................... .............................................. .............................................. ................................... ............... 9 Osnovni alati........................................ ................................................................... ............................................... .............................................. .............................................. ........................... ....... 9 Rad s krivuljama ...................................... ................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ...................... 19
Zatvaranje segmenata ............................................................. ................................................................................ .............................................. ................................... ........ 20 Rad s objektima....................................... .................................................................. .............................................. .............................................. ............................................... ...................... 21 Upravljanje oblicima ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... ........................................ ............. 24 Maske ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... ............................................... .................................... ................ 27 Ispune ....................................... ................................................................. .............................................. ............................................... ............................................... .................................... ................ 28
Gradijenti .............................................. .................................................................. ........................................ ............................................... ............................................... .......................... ...... 28 Patterni ........................................ .................................................................. .............................................. .............................................. .............................................. .............................. .......... 28 Rad s bojama ....................................... .................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ......................... ..... 29 3D efekti ...................................... ................................................................. ............................................... ............................................... ............................................... ................................ ............ 30 Providnost ....................................... .................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ............................. ......... 32 Dodavanje stranica na dokument i kreiranje novih dokumenata ........................................ ...................................................... .............. 33
Korištenje lenjira.......................................... .............................................................. ........................................ ............................................... .............................................. ................... 34 Rad s tekstom ...................................... ................................................................. ............................................... .............................................. .............................................. ......................... ..... 35
Detaljno uređivanje paragrafa.......................................... .............................................................. ............................................... ............................................. .................. 37 Detaljno uređivanje pojedinačnih slova ................................ .................................................... .............................................. ........................................ .............. 37 Povezivanje paragraf okvira .......................................... .............................................................. ............................................... ............................................... ...................... 38 Omotavanje teksta oko objekta – wrapping ................................ .................................................... ............................................... ................................. ...... 39 Upis teksta na objekat ............................................ ................................................................ .............................................. .............................................. ............................. ......... 39 Rad s Bitmapama ........................................ .................................................................. .............................................. ............................................... ............................................ ................. 40
Rad s efektima ....................................................... ........................................................................... ............................................... ............................................... ............................. ......... 41 Kolor korekcije .................................................... ........................................................................ ............................................... .............................................. ................................ ............. 42 Priprema za štampu ....................................... .................................................................. ............................................... ............................................... ........................................ ............. 43
Priprema za štampu i direktan ispis u PDF (PDF publishing) ....................................... ............................................................. ...................... 43 Korisničke opcije PDF-a........................................ PDF-a............................................................ .............................................. .............................................. ................................ ............ 43 Literatura ...................................... ................................................................ .............................................. ............................................... ............................................... ................................ ............ 45
Uvod – Računarska Grafika Računarska grafika se naglo razvija i širi od pojave PC-a. Visoko razvijena sposobnost prepoznavanja oblika kod čovjeka čini računarsku grafiku jednim od najprirodnijih načina komunikacije s računarom. Grafička interakcija pomoću rasterskog prikaza postala je standardnim sastavnim delom računarskih korisničkih interfejsa.
Interaktivna grafika kao sredstvo efikasne komunikacije izme đu korisnika i računara poboljšava sposobnost razumijevanja podataka, uočavanja trendova i vizualizacije stvarnih i imaginarnih objekata. Na taj način doprinosi povećanju kvaliteta rezultata rada i proizvoda, smanjenju troškova analize i projektovanja, te povećanju produktivnosti.
Sadržaj računarske grafike Računarska grafika (engl. computer graphics ) obuhvata stvaranje, čuvanje i upotrebu modela i slika objekata. Modeli i objekti računarske grafike potiču iz različitih područ ja: prirode, nauke, inženjerstva, apstraktnih koncepata... Dok je predmet računarske grafike sinteza slika na osnovu računarskih modela stvarnih ili imaginarnih objekata, obrnuti procesi analize scene i rekonstrukcije modela objekata predmet su discipline koja se naziva obrada slike (engl. image processing ). ). Obrada slike obuhvata podpodruč ja: poboljšanje slike (engl. image enhancement ) - razvoj i primjena tehnika poboljšanja kvaliteta slike i pove ćanja kontrasta, detekcije i prepoznavanja uzoraka (engl. pattern detection and recognition ) - otkrivanje standardnih uzoraka na slici uključujući npr. optičko prepoznavanje alfanumeričkih znakova (engl. optical character recognition ), ), analizu scene i računarski vid (engl. scene analysis and computer vision ) - prepoznavanje i rekonstrukcija 3D modela scene na osnovu više 2D slika. Iako se računarska grafika i obrada slike bave računarskom obradom slika u početku svog razvoja bile su razdvojene discipline. S razvojem rasterske grafičke tehnologije dolazi do trenda konvergencije ovih dveju disciplina.
Primjeri primjene računarske grafike
Računarska grafika danas se koristi u različitim područ jima privrede, administracije, edukacije, zabave i svakodnevnog kućnog života. Područ je primjene se ubrzano širi s rasprostranjenošću računara. Neki primjeri primjene računarske grafike uključuju:
•
korisničke interfejse (većina aplikacija na personalnim računarima i na radnim stanicama imaju grafički sistem prozora (engl. graphical user interface – GUI) pomoću koga komuniciraju sa korisnicima. Primjeri takvih aplikacija uključuju obradu teksta, stono izdavaštvo, proračunske tabele...);
•
interaktivno crtanje (u poslovnim, naučnim i tehnološkim primenama računarska grafika koristi se za prikazivanje funkcija, dijagrama, histograma i sličnih grafičkih prikaza sa svrhom jasnijeg sagledavanja složenih pojava i olakšanja procesa od lučivanja);
•
•
•
kancelarijska automatizacija i elektronsko izdavaštvo (računarska grafika široko se koristi za izradu elektronskih i štampanih dokumenata); projektovanje pomoću računara (engl. Computer Aided Design - CAD danas se standardno koristi za projektovanje sistema i komponenata u mašinstvu, elektrotehnici, elektronici, telekomunikacijama, računarstvu...); simulacija i animacija (računarska grafika koristi se za naučnu i inženjersku vizuelizaciju i zabavu; područ ja primene obuhvataju prikaze apstraktnih matematičkih modela vremenski promenljivih pojava, TV i filmsku tehnologiju...);
•
umjetnost (računarska grafika se koristi za kreiranje umetničkih slika – digitalna umetnost);
•
trgovina (računarska grafika se koristi za vizuelnu animaciju i elektronsku trgovinu);
•
upravljanje procesima (podaci iz senzora dinamički se prikazuju u prikladnom grafičkom obliku);
•
•
geografski informacioni sistemi (računarska grafika koristi se za ta čan prikaz geografski raspodeljenih i rasprostranjenih sistema i mernih podataka npr. u telekomunikacijama i telemetriji); grafičko programiranje (računarska grafika se koristi za automatizaciju procesa programiranja virtuelnih sistema, npr. u instrumentaciji).
Rasterska grafika Rasterska grafika ili bitmapa je podatak koji predstavlja pravougaonu mrežu piksela ili obojenih tačaka, na nekom grafičkom izlaznom uređaju kao što je monitor ili na papiru. Svaka boja pojedinog piksela je posebno definisana tako da (na primer) RGB slike sadrže tri bajta po svakom pikselu, svaki bajt sadrži jednu posebno definisanu boju. Red Green Blue - to znači da svaka boja ima svoju vrijednost, mijenjanjem vrednosti se dobijaju druge boje osim ove tri osnovne. Što je više ovih vrednosti slika će zauzimati više prostora. Ako je slika crnobijela to znači da piksel zahtjeva samo jedan bit za razliku od slike u boji koja zahteva tri bajta (RGB) po jednom pikselu. Crno-bijele slike su upravo radi toga manje po zauzimanju prostora. Rasterska RGB slika, svaki piksel ima svoju R, G i B vrednost koja se meri u %.
Vektorska grafika Vektorska grafika ili geometijsko oblikovanje (eng. Vector graphics, geometric modeling ) je način prikazivanja slike pomoću geometrijskih oblika kao što su tačke, linije, krive i poligoni, a koji su zasnovani na matematičkim jednačinama. U principu, vektorski oblici se mnogo lakše pamte nego zahtevne rasterske (bitmapirane) slike. Skoro svi današnji računarski grafički prikazi prevode vektorsku sliku u rasterski format. Rasterska slika je memorisana u memoriju i sadrži podatke za svaki pojedina čni piksel neke slike. Pojam vektorska grafika je većinom korišten u kontekstu dvo-dimenzionalne računarske grafike. Skoro svako 3D prikazivanje je izvršeno pomoću 2D vektorske tehnike (pomoću tačaka, linija i poligona).
Crtanje i prednosti Kao primer, razmotrimo krug nekog radiusa r . Glavni podaci koje računarski program treba da zna kako bi isrctao krug su: 1. radius r 2. koordinatnu poziciju centralne tačke kruga 3. stil i boju linije (može biti i providna) 4. stil i boju punjenja objekta (može biti i providno)
Prednosti ovakvog načina crtanja nad rasterskom grafikom: •
Ovako mala količina informacija omogućuje mnogo manju veličinu datoteke
•
Mogućnost približavanja (zoom) bez gubitka na kvalitetu
•
Sve ove informacije su zapam ćene i mogu se kasnije mijenjati, to zna či da pomeranje, skaliranje, rotiranje i popunjavanje, itd., ne smanjuju kvalitet crteža kao kod rasterske slike.
JEDNOSTAVNI GEOMETRIJSKI OBLICI •
Linije
•
Poligoni
•
Krugovi i elipse
•
Bézier krive
•
Tekst (računarski fontovi, kao što je TrueType, nastali su od Bézier krivih)
VEKTORSKE RADNJE Vektorski grafički programi obično omogućuju okretanje, pomjeranje, skaliranje (sažimanje ili povećavanje), iskrivljavanje i ostale transformacije objekata, k ao i mijenjanje z-redosljeda i povezivanje jednostavnih objekata u više komplikovanih. Zahtevnije transformacije uklju čuju i Boolove operacije (unija, razlika, presjek, itd.). Vektorska grafika je savršena za jednostavne ili složene crteže koji ne treba da budu foto-realisti čni. Na primjer, PostScript i PDF stranice koriste jezik vektorskog grafičkog modela.
Prikazne tehnologije Kvalitet slike na prikaznim ure đajima zavisi od veli čina koje određuju sposobnost prikazivanja najmanjih elemenata i najfinijih struktura. Veličina tačke (engl. dot size, spot size ) je prečnik jedne tačke na slici koju generiše uređaj na svom izlazu. Gustina tačaka ili adresibilnost (engl. adressability ) je broj pojedninačnih (ne nužno i razlučivih) tačaka po jedinici dužine (po pravilu se koristi jedinica dpi - dots per inch ) koje je moguće generisati. Ova se veličina može razlikovati za vertikalnu i horizontalnu dimenziju. Adresibilnost u smjeru x ose odgovara recipročnoj vrijednosti razmaka između središta tačaka na adresama (x,y) i (x+1,y), a adresa u smjeru y ose recipročnoj vrednosti razmaka između središta tačaka na adresama (x,y) i (x,y+1). Razmak među tačkama (engl. interdot distance ) je recipročna vrednost adresibilnosti. Obično je poželjno da veličina tačke bude nešto veća od razmaka među tačkama jer se na taj način omogućava prikazivanje glatkih oblika zbog delimičnog preklapanja susjednih tačaka.
Rezolucija predstavlja broj razlučivih linija po jedinici dužine (uobičajeno se koristi jedinica inč – cca. 2,54 cm) koje uređaj može generisati. Definiše se kao najveći broj razlučivih naizmeničnih crnih i belih linija po jedinici dužine (uobičajeno se koristi jednica: lines per inch , ili u slučaju izražavanja u broju crno-belih parova linija: line- pairs per inch ).
Tehnologije štampe
Matrični štampač koristi glavu sa 7 do 24 iglice koje se pojedinačno mogu pokretati i na taj na čin pritiskati traku natopljenu mastilom na površinu papira. Glava se pokreće u koracima sleva udesno i red po red odozgo prema dole. Na taj način ostvaruje se rasterska struktura mogućih tačaka na otisnutoj slici. Gustina tačaka u ovoj strukturi može se povećati dvostrukim prolaskom glave preko istog retka uz pomak za polovinu razmaka među iglicama. Takođe, moguće je štampati i slike u boji primjenom traka u boji. Ploter iscrtava sliku pokretanjem pera preko površine papira na proizvoljan na čin. U tehnologiji plotera s ravnom pločom (engl. flatbed plotter ) papir se pričvršćuje na ploču elektrostatičkim naelektrisanjem, vakuumom ili nekim drugim načinom. Pero se postavlja na početnu tačku crte i spušta na površinu papira. Pero se pokreće po površini papira do krajnje tačke i tada se podiže. Ovaj uređaj analogan je vektorskoj tehnologiji crtanja. U tehnologiji rotacijskih plotera (engl. drum plotter ) papir se rotira pomoću bubnja koji rotira, a pero se pokreće duž linijske putanje uzduž bubnja u oba smjera.
Elektrostatički ploter (engl. electrostatic plotter ) nanosi negativno naelektrisanje na delove bijelog papira koji trebaju postati crni. Nakon toga ga izlaže toku pozitivno naelektrisanog crnog tonera koji prijanja uz mesta s negativnim naelektrisanjem.
U laserskom štampaču laserski zrak (snop) prelazi preko pozitivno naelektrisanog rotirajućeg bubnja presvučenog slojem selena. Područ ja preko kojih pređe zrak gube naelektrisanje, a pozitivno naelektrisanje ostaje samo na područ jima koja trebaju postati crna. Negativno naelektrisani toner u prahu prijanja na pozitivno naelektrisana područ ja bubnja, a zatim se prenosi na beli papir. Za štampu u boji postupak se ponavlja tri puta, za svaku primarnu boju po jednom. Laserski štampa či su procesorski kontrolisani. Procesori obavljaju i rastersko pretvaranje slike. Često pri tome koriste Postscript, jezik za opis dokumenata i slika.
Štampač sa mlaznicom (engl. ink-jet printer ) nanosi mastilo na površinu papira. Štampači u boji nanose cijan, magenta, žutu, a ponekad i crnu boju na papir. U ve ćini slučajeva pera s mastilom su ugrađena u glavu koja se pokreće lijevo i desno dok se papir pokre će red po red kao kod matričnih štampača. Sve boje nanose se istovremeno.
Štampač s termalnim prenosom (engl. thermal-transfor printer ) koristi tehnologiju sličnu elektrostatičkim ploterima. Grejači prenose pigment s voštanog papira u boji na čisti papir. Voštani papir u boji i čisti papir zajedno se provlače ispod trake s grejačima koji se selektivno griju. Za štampanje u boji koriste se namoti voštanog papira s trakama u cijan, magenta, žutoj i crnoj boji. 7
Termalni sublimacioni štampač (engl. thermal sublimation dye transfer printer ) baziran je na tehnologiji sličnoj štampačima s termalnim prenosom. Kvalitetniji proces grejanja i prenosa boje omogu ćava nanošenje
više nivoa (tipično 256) intenziteta cijan, magenta i žute čime se ostvaruje visokokvalitetna reprodukcija slike s punom bojom.
Corel Draw X5 – radno okruženje CorelDRAW je moćan program za grafičko oblikovanje , a ponajviše za industrijski dizajn – naljepnica, ambalaže za proizvode, natpisa, logotipa firmi i sli čno. Pored toga on korisniku pruža velike mogu ćnosti preloma teksta koji sadrži dosta grafike. CorelDRAW je program za DTP (DeskTop Publishing) ili za stono izdavaštvo, ali i za izradu slika, pozivnica, tehni čkih crteža, publikacija, raznih kataloga...
Izgled prozora CorelDRAW-a
Prozor CorelDRAW-a je slika koju na ekranu vidite kada se pokrene program. Ovde vidite osnovna pomo}na sredstva u vidu komandnih menija, linija alata, palete sa alatima, statusne linije i palete boja (slika 1.1). Kada je dokument otvoren, podešavanja koja vidite u liniji alata odnose se na dokument koji je trenutno otvoren. Na primer, na liniji osobina (property bar) nalaze se komande za orijentaciju i veličinu/tip papira i jedinice mere.
8
Bitni pojmovi Treba spomenuti dva veoma bitna pojma u Corel-u, bitmape i vektorske grafike, i objasniti razliku među njima jer je Corel program koji radi sa vektorskim grafikama i sve što se u njemu stvara je vektorske prirode, ali on podržava i rad sa bitmapama. Vektorske grafike su slike koje su odre đene matematičkim opisima koji određuju poziciju, oblik i smjer povlačenja linija. Pošto su u osnovi svih objekata matematičke formule, zaključak je da se jedan takav objekat može beskonačno uvećavati i smanjivati bez gubitaka i deformiteta. Bitmape se skupovi tačaka koje predstavljaju sliku. Uvećanjem jedne takve slike vidimo postojanje tačaka i razmaka među ta čkama. Daljim uvećanjem se ovaj efekat povećava. Kod bitmapa ima gubitaka i deformiteta. Sada prednost vektorske grafike dolazi do izražaja. Vektorske grafike su idealne za crtanje logoa i ilustracija, jer su one nezavisne o rezoluciji i mogu se povećavati na bilo koju veličinu bez gubljenja kvaliteta. Bitmape su odli čne za fotografije i digitalne crteže jer dobro prikazuju gradacije boje, ali one su zavisne o rezoluciji i promjenom veličine dolazi do gubitka kvalitete slike.
Osnovni alati Pick Tool - Alat za selektovanje, mjenjanje veličine i rotiranje objekata. Kada je objekat selektovan označen je sa osam kockica koje ga okružuju. Da bi se objekt premjestio potrebno je da se klikne na njega i drže ći lijevi taster miša prevu če na željeno mjesto.
Da bi se objekat zarotirao potrebno ga je selektovati, zatim se postavlja centar rotacije. To je krug sa ta čkom u svom centru kojim se određuje oko koje tačke će se objekat rotirati. Kada je postavljen centar rotacije objekat se rotira povlačenjem jedne od strelica koje se nalaze na uglovima.
Mijenjanje veličine, odnosno transformacija, podrazumjeva izmjenu dimenzija objekta po obe9 ose. Transformacija po obe ose odjednom se vrši tako što se drži za jednu od kockica koje se nalaze na uglovima, i povlači prema centru ili od njega. Ako se objekat želi uve ćati ili smanjiti samo po širini povla či se kockica sa
lijeve ili desne strane. Za visinu je potrebno držati gornju ili donju kockicu. Ako se prilikom izvo đenja drži taster SHIFT objekat će se redimenzionirati simetrično u odnosu na svoj centar.
Shape Tool – Alat koji služi za oblikovanje osnovnih objekata, čvorova i linija. Ovaj alat je koristan za stvaranje pravougaonika sa zakrivljenim ivicama. Prvo se objekat selektuje (koriste ći Pick Tool). Onda se bira Shape Tool, hvata za jedan od kvadratića i polukružno vuče da bi se odredio stepen zaobljenja.
Knife Tool – Alat za presijecanje objekata odnosno za stvaranje dva ili više objekata od jednog. Presijecanje se vrši tako što se odredi početna i krajnja tačka na objektu i on se transformiše u Curve , odnosno u objekat koji se sastoji iz tačaka, nodova, koje se nalaze na putanji koja određuje konture objekta.
Smudge Brush Tool – Alat za distorziju tako što se vuče po vanjskoj liniji objekta. Efekat ove distorzije može se primjeniti na unutrašnjost ili spoljašnjost objekta. Na Property Bar- u se može odrediti veličina vrha alata, nagibni ugao alata i smjer alata. Za najbolju upotrebu ovog alata preporučuje se korištenje grafičkog tableta.
Roughen Brush Tool – Alat za distorziju koji objektima dodaje zupčaste ili nazubljene ivice. Može se kontrolisati veličina, ugao, smjer i broj nazupčenja. Za najbolju upotrebu ovog alata preporučuje se korištenje grafičkog tableta.
Free transform Tool – Alat za transformisanje objekata tomoću Free rotation, Angle reflection, Scale i Skew tool-ova. se koristi za rotiranje objekata. Radi tako što se mišem odredi centar rotacije i onda, 10 prevlačenjem miša, rotira se objekat. Free rotation
koristi za preslikavanje objekata. Radi tako što se odabere centar preslikavanja i, rotirajući objekat, postavi se u željeni položaj. Angle reflection se Scale služi
za promjenu dimenzija objekta. Povla čenjem miša u bilo kojem pravcu objekat automatski mijenja i visinu i širinu. Skew služi za
krivljenje objekta. Povlačenjem miša u bilo kojem pravcu mijenja se nagib objekta. Što se dalje povlači objekat bude više zakrivljen.
Crop Tool – Alat koji služi da se odstrane neželjena područ ja u objektima. Ovaj alat se koristi tako što se povlačenjem miša selektuje oblast koja želi da se zadrži. Zatim se dvostrukim klikom unutar selektovanog područ ja izvrši isjecanje.
Eraser Tool – Alat za brisanje dijelova objekata. Bilo koji dio objekta može biti obrisan. Kada se napravi nov krug, kvadrat ili neki drugi njima sli čan oblik, čini se kao da on nema ispunjenost, odnosno boju. Eraser tool pokazuje da to nije tačno.
Virtual Segment Delete Tool – Alat za brisanje dijelova objekata koji se presijecaju. Ovaj alat se koristi tako što se mišem odredi oblast u kojoj se objekti presijecaju i ona automatski nestaje.
Zoom Tool - Alat za mijenjanje nivoa uvećanja u prozoru za crtanje. Uve ćanje se može vršiti na dva na čina: samo pritiskom na određeno mjesto ili određivanjem površine koja se zumira. Odredi se početna tačka i kursorom prevuče do krajnje tačke i uvećaće se sve što je bilo izabrano. Umanjenje se vrši na isti način samo uz držanje tastera SHIFT.
Hand Tool – Alat za pomjeranje radne površine u bilo kojem pravcu.
11
Freehand Tool - Alat za crtanje slobodnom rukom. Crtanje se vrši tako što se klikne mišem i onda drži taster dok se crta. Prave linije se mogu nacrtati tako što će se samo kliknuti na početnu i krajnu tačku prave.
Bezier Tool - Alat za crtanje krivih linija jedan po jedan segment. Crtanje se vrši tako što se mišem odre đuju tačke koje će biti spojene linijama. Drugi na čin je da se odmah nakon postavljanja druge ta čke, ne puštajući taster miša, krivoj da oblik tako što se kursor okreće oko tačke u polukružnim kretnjama. Da bi se prestalo sa crtanjem potrebno je pritisnuti taster ESC.
Artistic Media Tool – Alat koji služi za umjetničkom crtanje. Na Property Bar- u se može izabrati jedan od modova: Brush, Sprayer, Calligraphic i Pressure Brush alat simulira crtanje slikarskim kistom Sprayer alat postavlja niz objekata duž linije. Može se odrediti razmak između objekata i njihov redoslijed. Calligraphic alat simulira crtanje kaligrafskom olovkom. Debljina kaligrafskih linija se određuje smjerom i uglom
vrha olovke. Pressure alat simulira crtanje olovkom osjetljivom na pritisak
Pen Tool – Alat za crtanje krivih linija jedan po jedan segment tako što se precizno postavljaju nodovi i kontroliše oblik svakog zakrivljenog segmenta. Ako se pri postavljanju noda drži pritisnut lijevi taster miša onda se dobija zakrivljeni segment, dok se samo jednim klikom dobija ravni segment. Da bi se prestalo sa crtanjem potrebno je pritisnuti taster ESC.
Polyline Tool – Alat za crtanje ravnih i krivih linija koje se sastoje iz zakrivljenih i ravnih segmenata. Ako se pri crtanju drži pritisnut lijevi taster miša onda se slobodnom rukom i tako se mogu dobiti zakrivljeni segmenti, dok se samo jednim klikom dobija ravni segment. Da bi se prestalo sa crtanjem potrebno je pritisnuti taster ESC.
3-Point Curve Tool – Alat za crtanje krivih definisanjem početka i kraja, a zatim se određuje zakrivljenost. Kada se označi početna tačka, bez puštanja tastera miša, vuče se do krajnje tačke i pušta taster. Onda se pomjeranjem miša u stranu određuje zakrivljenost. 12
Interactive Connector Tool – Alat za spajanje dva objekta linijom. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka na jednom objektu i zatim se vuče do krajnje tačke na drugom objektu.
Dimension Tool – Alat za kotiranje. Crtanje se vrši tako što se postave početna i krajnja tačka kotiranja, a zatim se pozicionira ispis i visina kote. Ispis se vrši automatski i može se odrediti do 10 decimala.
Smart Fill Tool – Alat za bojenje zatvorenih objekata koji, za raziku od ostalih alat alata za bojenje, detektuje ivice objekta i stvara zatvorenu putanju tako da se objekat može obojiti. Na primjer ako se nacrta linija koja se presijeca i pravi petlje Smart Fill Tool detektuje ivice petlji i boji ih. Bitno je samo da je putanja linije potpuno zatvorena.
Smart Drawing Tool – Alat koji pretvara crteže nacrtane slobodnom rukom u osnovne oblike i zaobljene krive. Ako se objekat ne pretvori u osnovni oblik onda se zaobljuje. Može se podesiti nivo prepoznavanja oblika i pretvaranja u objekte, može se podesiti nivo zaobljavanja koje se primjenjuje na krive, može se odrediti vrijeme koje prolazi između crtanja i primjene prepoznavanja oblika i može se promjeniti debljina i stil linija oblika koji je nacrtan putem prepoznavanja oblika
13
Rectangle Tool - Alat za crtanje kvadrata i pravougaonika. Crtanje se vrši tako što se odredi po četna tačka i, ne puštajući taster miša, vuče dijagonalno dok se ne dobije željeni pravougaonik. Ako se drži taster SHIFT onda će se pravougaonik crtati iz centra. Držanjem tastera CTRL dobija se kvadrat, a držanjem i CTRL i SHIFT – kvadrat iz centra.
3 Point Rectangle Tool - Alat za crtanje pravouganika tako što se prvo odredi osnovna linija a zatim visina. Crtanje se vrši tako što se, drže ći lijevi taster, mišem povla či osnovna linija. Nakon puštanja lijevog tastera povlačenjem miša lijevo-desno ili gore-dole određuje se visina ili dužina, zavisno od toga da li je osnovna linija povučena horizontalno ili vertikalno.
Elipse Tool – Alat za crtanje elipsi i krugova. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster miša, vuče u pravcu u kojem se elipsa treba prostirati. Ako se drži taster SHIFT onda će se elipsa crtati iz centra. Držanjem tastera CTRL dobija se krug, a držanjem i CTRL i SHIFT – krug iz centra.
3 Point Elipse Tool – Alat za crtanje elipsi tako što se prvo odredi ce ntralna linija a zatim visina. Crtanje se vrši tako što se, držeći lijevi taster, mišem povla či centralna linija. Nakon puštanja lijevog tastera povlačenjem miša lijevo-desno ili gore-dole određuje se širina ili visina, zavisno od toga da li je centralna linija povučena horizontalno ili vertikalno.
Polygon Tool – Alat za crtanje simetričnih mnogougaonika. Mnogougaonik može imati od 3 do 500 stranica. Crtanje se vrši tako što se odredi po četna tačka i, ne puštajući taster miša, dok se ne dobije željeni oblik mnogougla. Broj stranica se određuje na Property Bar -u.
Star Tool - Alat za crtanje zvijezda. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i ne puštajući taster miš vuče dok se ne dobije željeni oblik zvijezde. Broj krakova se određuje na Property Bar -u.
Complex Star Tool – Alat za crtanje kompleksinih zvijezda kojima se kraci presjecaju. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka, i ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik zvijezde. Broj krakova se određuje na Property Bar -u. 14
Graph Paper Tool – Alat za crtanje mreže linija koje nalikuju tabeli. Crtanje se vrši tako što se odredi po četna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik. Na Property bar -u se može odrediti broj kolona i redova koje mreža ima.
Spiral Tool – Alat za crtanje simetričnih i logaritamskih spirala. Kod logaritamskih spirala moguće je odrediti rezmak između revolucija spirale. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik spirale. Na Property bar -u se može izabrati simetrična ili logaritamska spirala. Ako se odabere logaritamska spirala može se koristiti kliza č, koji ima vrijednost od 0 do 100, i koji određuje razmak između revolucija spirale.
Basic Shapes Tool – Alat u kojem se za crtanje može odabirati između raznih osnovnih oblika koji se biraju na Property Bar -u prije crtanja. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik.
Arrow Shapes Tool - Alat za crtanje strelica raznih oblika i smjerova koji se mogu odrediti na Property Bar -u. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik strelice.
Flowchart Shapes Tool – Alat za crtanje raznih dijagrama koji se biraju na Property Bar -u prije crtanja. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik dijagrama.
Banner Shapes Tool - Alat za crtanje vrpčastih objekata i eksplozivnih oblika, koji se biraju na Property Bar -u prije crtanja. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik.
Callout Shapes Tool - Alat za crtanje kalota i oznaka, čiji oblik se može odabrati na Property Bar -u prije crtanja. Crtanje se vrši tako što se odredi početna tačka i, ne puštajući taster, miš vuče dok se ne dobije željeni oblik. 15
Text Tool – Alat za ukucavanje teksta direktno u crtež kao artistic ili paragraph tekst. Razlika između njih je što se na artistic tekst mogu primjeniti razni efekti i može se koristiti za stvaranje efektivnih naptisa, logoa za firme ili bilo čega što bi svojom ljepotom i kreativnošću trebalo da privuče pažnju. Paragraph tekst se koristi tako što se klikne i razvuče box
u koji se unosi tekst.
Artistic tekst mod započinje samo jednim klikom na radnu površinu i
zatim se može unijeti tekst.
Interactive Blend Tool – Alat za stapanje dva odjekta. Ovaj alat se koristi tako što se, držeći lijevi taster miša, povuče od jednog do drugog objekta. Na Property Bar -u se može odrediti broj koraka u stapanju. Ako je boja objekata različita onda se i ona postepeno mijenja. Ako se drži taster ALT može se slobodnom rukom odrediti putanja stapanja.
Interactive Contour Tool - Alat za ucrtavanje kontura objekta. Ovaj alat se koristi tako što se mišem povu če od mjesta do kojeg trebaju ići konture do ivice objekta. Na Property Bar- u se može odrediti razmak između kontura, i samim tim njihov broj, i da li konture idu unutar ili izvan objekta.
Interactive Distortion Tool – Alat za distorziju, odnosno za pravljenje pravilnih iskrivljenja objekta. Na Property Bar- u se može odabrati jedna od tri vrste distorzije: Push and Pull, Zipper i Twister Distorzija Push and Pull gura ili privlači nodove u odnosu na centar. Prvo se odredi ta čka od koje 16 počinje distorzija a zatim se povlači u pravcu u kojem se želi dobiti distorzija. Na Property Bar- u se može odrediti amplituda, odnosno stepen izvitoperenja.
Distorzija Zipper pruža mogućnost nazubljivanja objekta. Koristi se kao i prethodna, s tim da pored amplitude postoji i frekvencija ili u čestalost pojavljivanja zubaca. Distorzija Twister pruža mogućnost uvrtanja objekta. Klikom miša se određuje centar uvrtanja. Zatim, ne puštajući lijevi taster, određuje se pravac uvrtanja koji može biti u pravcu kretanja kazaljke na satu ili suprotan.
Interactive Drop Shadow Tool - Alat za sjenčenje objekata. Sjenke se dodaju tako što se, drže ći lijevi taster miša, povlači od centra do mjesta na kojem želim da se nalazi sjenka. Na Property Bar- u se može odabrati oštrina ivice sjenke, jačina sjenke i boja sjenke.
Interactive Envelope Tool – Alat pomoću kojeg se objekat može izobličiti tako što se vuku čvorovi, nodovi, omota. Postoje četri osnovna moda koji se biraju na Property Bar -u. Ovaj alat se koristi tako što se nodovi pomjeraju u željenom pravcu dok se ne dobije željeni oblik. Na Property Bar -u se mogu izvršiti detaljna podešavanja dobijenog objekta.
Interactive Extrude Tool – Alat za dodavanje iluzije dubine objektu, odnosno treće dimenzije. Na Property Bar- u se mogu podesiti dubina, smjer, pravac, intezitet, boja i još neki efekti. Ovaj alat se koristi tako što se, držeći lijevi taster miša, povlači dok se ne dobije željena dubina objekta.
17
Interactive Transparency Tool – Alat za dodavanje providnosti objektu. Ovaj alat se koristi tako što se postavi početna tačka i ne puštajući lijevi taster miša povla či do krajnje tačke. Na Property Bar- u se može odrediti intenzitet i smjer providnosti.
Eyedropper Tool – Alat pomoću kojeg se mogu kopirati osobine objekta kao što su boja, debljina linija, veličina i efekti.
Paintbucket Tool – Alat pomoću kojeg se mogu primjeniti osobine objekta kao što su boja, debljina linija, veličina i efekti, na drugi objekat, nakon što se izaberu pomoću Eyedropper tool-a.
Outline Tool – Alat pomoću kojeg se određuju osobine ivica objekata. On ivici objekta dodaje boju, debljinu, oblik uglova, način završetka linija i razne druge efekte. Ovaj alat se koristi tako što se selektuje prethodno nacrtan objekt a zatim mu se pomoću Outline Pen Tool- a određuju osobine.
Fill Tool – Alat pomoću kojeg se objektu dodjeljuje boja. Postoji pet različitih načina dodavanja boje: -
objektu dodaje čvrstu boju koja ima samo jednu nijansu. Pored velikog broja predefinisanih boja moguće je samostalno miksati sopstvene nove boje.
-
Fountain Fill objekat
boji sa uz efekat prelivanja boja. Postoji nekoliko načina prelivanja: linear – kod kojeg se boje prelivaju sa jednog kraja objekta na drugi, radial – kod kojeg prelivanje ide iz neke tačke prema periferiji objekta po sistemu koncentričnih krugova, conical – kod kojeg se prelivanje odvija po kružnoj putanji i square – kod kojeg prelivanje proizilazi iz serije koncentričnih kvadrata.
-
Pattern Fill objektu
dodaje matricu ili uzorak koji se ponavlja. CorelDRAW korisniku daje mogu ćnost samostalnog pravljenja šara koje se onda dodaju objektu.
-
Texture Fill objekat
Uniform Fill
boji uzorcima prirodnih materijala. Korisnik može izabrati jednu od velikog broja 18 tekstura a može i sam da napravi teksturu kakva mu treba.
-
PostScrip Fill objekat
boji posebnom vrstom teksture koja se dobija uz pomoć programskog jezika PostScript i tako se dobijaju neke veoma komplikovane teksture.
Interactive Fill Tool – Alat pomoću kojeg se na objekat nanose iste boje kao i sa Fill Tool-om samo bez svih naprednih podešavanja. Na Property Bar- u se bira tip nanošenja boje i sama boja.
Interactive Mesh Tool – Alat pomoću kojeg se na objekat može primjeniti efekat mreže što korisniku omogućava da na različite dijelove objekta nanose boje sa različitim efektima.
Rad s krivuljama Corel vam dozvoljava da dodajete linije raznim tehnikama i alatima. Nakon što nacrtate odre đenu liniju, te primjenite na nju ispunu i obru, po želji, možete ih naknadno oblikovati, takođe po želji. Corel vam dozvoljava da iscrtavate od ravnih do najzahtjevnijih i najraznolikijih zakrivljenih linija potezom vašeg miša. Možete takođe crtati zakrivljene segmente i na njih naknadno dodavati čvorove koje možete naknadno još mijenjati.
Možete crtati zakrivljene linije definišući im samo širinu i visinu, te ih naknadno zatvoriti u zatvorenu krivulju.
19
Neke linije imaju kontrolne čvorove i tačke kojima možete manipulisati kako crtate. Najbolji primjer su crteži nastali Bezierovim krivuljama.
S Bezierovim krivuljama možete naknadno kontrolisati kontrolne tačke za što precizniji crtež tako što ćete kontolisati hvatišta tih kontrolnih tačaka ili micati kompletne tačke.
Zatvaranje segmenata
Da bi ste zatvorili neku krivulju to možete učiniti na sljedeći način. 1. Selektujte krivulju 2. Kliknite na Arrange – Close path Drugi način je da kliknete na ikonicu u alatnoj traci koja ima zada ću da zatvori vašu krivulju, a ona izgleda ovako: 20
Rad s objektima Objektima možete upravljati kada god ih selektujete. Neke od radnji su: -
Dupliciranje – (klasična copy-paste metoda / CTRL+D – dupliciranje i „+“ na tastaturi)
-
Pozicioniranje – slobodno pomicanje ili ukucavanje koordinata
-
Poravnanje – kroz Align & Distribute opciju u glavnom meniju
21
-
Grupisanje – stavljanje više objekata u grupe (CTRL + G ili Arrange – Group u glavnom meniju)
-
Razgrupisanje – „razbijanje“ grupe (CTRL + U ili Arrang – Ungroup u glavnom meniju)
-
Zaključavanje objekata – spriječavamo pomicanje objekata na ovaj način (desni klik „Lock Object“)
-
Mijenjanje poretka objekata (Arrange – Order ili na tastaturi CTRL + PageUP/PageDown)
-
Mijenje veličine – pomoću kontrolnih tačaka ili upisivanjem ručno dimenzija
-
Rotacija – rotacija pomoću kontrolnih tačaka ili upisivanjem ručno ugla rotacije
22
-
Preslikavanje – horizontal / vertical mirror – pomoću ikonica :
-
Kombinovanje objekata – dobijamo jedan objekat kojem možemo mijenjati ispunu i obrub za razliku od dva ili više pojedinačnih objekata (Desni klik pa combine ili Arrange - Combine)
23
Upravljanje oblicima Oblicima možete upravljati pomoću kontrolnih tačaka/ čvorova, njihovih hvatišta ili kompletnih segmenata. Da bi mogli upravljati kontrolnih tačaka potrebno je, ako već nije to učinjeno, da objekat pretvorimo u krivulju. To radimo tako da kliknemo desnom tipkom miša na selektovani objekat i izabeemo opciju „Convert to curves“ ili kroz glavni meni, pod opcijom Arrange izaberemo opciju „Convert to curves“. To se odnosi i na tekstove ako želimo njima manipulisati kao sa klasičnim vektorskim krivuljama.
Kontrolne ta čk e ili č vorovi su klju čn e komponente svake krivulje
Za dodavanje kontrolne tačke na krivulju, izaberemo shape tool:
selektujemo krivulju (npr. Bezierovu)
kliknemo na mjesto gdje želimo dodati tačku i u gornjoj alatno traci izaberemo ikonicu + za dodavanje
Slično je i sa oduzimanjem, samo što to možemo napraviti i kada selektujemo ta čku na krivulji i pritisnemo tipku DEL na tastaturi ili izaberemo ikonicu – u glavnoj alatnoj traci za oduzimanje te tačke
24
Na svaki objekat možete primjeniti alate iz glavne alatne trake s lijeve strane, te postići neke od efekata: - Skew – iskrivljenje (horizontalno ili vertikalno)
-
Smudge – Zamućivanje
-
Roughtening - Nazubljivanje
-
Distorzije
-
Izrezivanje i izdvajanje (npr. knife tool)
-
Razbijanje krivulja Klikom na kod desnog klika na objekat
25
-
Rezanje – Trim opcija (Arrange - Shaping - Trim)
-
Spajanje (Arrange - Shaping - Weld)
-
Izdvajanje – Intersect (Arrange - Shaping - Intersect)
26
Maske Maske nam služe kako bi naše rasterske/bitmap objekte smjestili unutar vektorskih u neki oblik kontejnera. Taj kontejner može biti bilo koji oblik (Atristic text ili bilo koji vektorski oblik).
1. Izaberite objekat koji želite maskirati 2. Kliknite na Effects – PowerClip – Place Inside container 3. Kliknite objekat koji želite koristiti kao kontejner Za editovanje maske: 1. Izaberite maskirani objekat 2. Kliknite na Effects – PowerClip – Edit contents 3. Napravite izmjene 4. Kliknite na Effects – PowerClip – Finish edit this level
27
Ispune Gradijenti Fountain Fill opcija kod vrste ispune. Imamo 4 vrste: -
Linearni
-
Radijalni
-
Conical
-
Kvadratni
Patterni Dodavanje patterna/tekstura u ispuni
28
Rad s bojama Osnovna kolor paleta s kojom ćemo raditi je CMYK paleta C – cyan (palava) M – magenta (crvena) Y – yellow (žuta) K – key (crna)
Ova boja je kompatibilna i preferirana od svih štamparija i za digitalnu štampu tako da je ujedno i najupotrbljivija od svih paleta. Nemojte se zbuniti ako vam na monitoru boje ne izgledaju kao na papiru, to je sasvim normalno za ovu paletu boja.
29
3D efekti U corelu takođe možemo dodati iluziju dubine na nacrtane objekte, kao što su izvlačenje kontura, mijenjanje perspektive, sjenke, dodavanje dubine sadržaju. Za ovu namjenu koristimo sljedeće alate iz glave alatne trake:
- Konture
- Perspektiva (Effects – Add perspective u glavnom meniju)
30
- Izvlačenje sadržaja u dubinu (Extrusions)
- Sjenke
31
Providnost Na svaki objekat možemo dodati providnost koristeći Transparency alat...
1. Selektujete objekat 2. Izaberete transparency alat 3. Izaberete vrstu providnosti 4. Izaberete ako je potrebno boju iz palete 5. Primjenite providnost Vrsta providnosti:
Svaka ima svoj finalan proizvod, a razlikuju se po efektu dok primjena na sam objekat ostaje ista po navedenim koracima.
32
Dodavanje stranica na dokument i kreiranje novih dokumenata Kada kreirate novi dokument, potrebno je da izaberete veličinu (dimenzij papira) te profil boja te ostale opcije po izboru: Dakle, File – New
Naknadno to možete promjeniti iz glavne naslovne alatne trake ili ručno upisati potrenu veličinu i orijentaciju stranice i prikaza:
33
Nove stranice u postojeći dokument dodajemo tako da kliknemo na + u donjem dijelu prikaza na našoj stranici
Korištenje lenjira Radi lakšeg i preciznijeg crtanja, možemo aktivirati pomoćene lenjire, mrežu ili izvući pomoćne linije s lenjira... Opcije
Primjer mreže i lenjira:
Pomoćne linije izvlačimo s lenjira pomoću drag and drop metode i one nisu vidljive u štampi, samo nam služe kao orijentir kod crtanja:
Mogu biti horizontalne i vertikalne...
34
Rad s tekstom U corelu postoje dvije vrste teksta – artistic text i paragraf tekst. Artisitc text – za kratke linije teksta sa širokom primjenom i na koju je primjeniv širok spektar vizuelnih efekata:
Paragraf tekst – za veće količine teksta, pogodne za prijelom stranica i na kojemu je potrebno detaljno tekstualno editovanje...
Paragraf tekst možemo smjestiti i unutar objekata stim da će i dalje zadržati svoje osnovno oblikovanje... Neke od opcija teksta: -
Drop cap opcija – početno veliko slovo (Text – drop cap)
35
-
Tabovi – uvlake teksta
-
Columns – kolone, postavljanje teksta u više kolona
-
Bullets – dodavanje bulleta na paragrafe ili liste
-
Ubacivanje posebnih znakova
-
Promjena veličine slova – Change case
36
Detaljno uređivanje paragrafa Da bi smo omogućili detaljno uređivanje paragrafa, potrebno je prvo tu opciju aktivirati kroz glavni meni na Text – paragraph formatting
Nakon toga ćemo dobiti sljedeće opcije u desnom sidebaru,
gdje možemo podešavati razne opcije paragrafa, a neke od njih su: -
poravnanje
-
razmaci
-
visina linije
-
uvlake
-
širine riječi
-
širine pojedinačnog slova itd...
Detaljno uređivanje pojedinačnih slova Da bi smo omogućili detaljno uređivanje slova, potrebno je prvo tu opciju aktivirati kroz glavni meni na Text – Character Formatting
37
Neke od opcije koje možemo podesiti su: Vrste fontova, veli čina slova, ukraci, pozicije slova, pomaci slova, itd...
Nakon aktivacije panela dobiti ćemo sljedeće opcije u desnom sidebaru,
Povezivanje paragraf okvira Da bi smo povezali više paragraf boxova, potrebno je na dnu samog paragraf okvira, kliknuti na mali pravougaonik i zatim kliknuti u postojeći ili iscrtati novi paragraf okvir:
- sada su okviri povezani
38
Omotavanje teksta oko objekta – wrapping
Da bismo omogućili ovu opciju potrebno je da na objekat napravimo desni klik – properties, zatim, izaberemo opciju general i aktiviramo opciju za wrapping selektujući neku od ponuđenih vrsta omotavanja...
Upis teksta na objekat Kada želite neki tekst postaviti na neki već nacrtani objekat, selektujte tekst i objekat na koji želite postaviti ga, a zatim, kliknite u glavnom meniju na Text – Fit Text to Path.
39
Rad s Bitmapama S obzirom da Corel aplikacija nije direktno namjenjena radu s rasterima / bitmapama, ne ćemo se previše zadržavati na mogućnosti koje corel nudi za rad s istima, samo treba istaknuti, da Corel podržava elementarne funkcije rada s bitmapama i primjenu raznih efekata na njih. Najvažnija i najkorisnija funkcija u radu s bitmapa koju ćemo često koristiti je konverzija bitmapa. S obzirom da ćemo s corelom uglavnom raditi pripreme za štampu, potrebno je konvertovati bitmape u odre đenu rezoluciju (najmanje 300dpi za štampu) i određeni profil boja (CMYK)... Konverziju radimo preko glavnog izbornika, tako što pristupimo toj mogućnosti na sljedeći način:
Kada nam se otvori sljedeći prozor:
Potrebno je upisati željenu rezoluciju i izabrati željene opcije. Kada završimo s odabirom, potvrdimo selekciju s OK.
40
Rad s efektima
Neki od ofekata koje možemo primjeniti na naše bitmape su 3D efekti, Rad s kistovima i četkicama, Izoštravanja, zamućenja, efekti kamere, transformacije boja, izvlačenje kontura, primjene tekstura, distorzije razne, dodavanje ili uklanjanje šuma, itd... Panel sa svim efektima se nalazi u glavnom meniju, rubrici Bitmaps:
41
Kolor korekcije Opcijama za kolor korekcije pristupamo preko glavnog menija i opcije Effects, na sljedeći način:
Svaka od ovih opcija nudi razzne tehnike poboljšanja prikaza slike, od poboljšanja kontrasta, balansa boja, upravljanja s krivuljama boja, itd... da bi smo dobili što optimalniji rezultat. Iako to Corelu nije glavna namjena, možemo u njemu postići vrlo kvalitetne rezultate koje ina če postižemo s nekim aplikacijama koje imaju za cilj isključivo obradu digitalnih fotografija...
42
Priprema za štampu Priprema za štampu i direktan ispis u PDF (PDF publishing) Da bismo spremili dokument i objavili ga u PDF formatu, ispratimo sljedeće korake: 1. Kliknite na File – Publish to PDF 2. Izaberite među ponuđenim opcijama vrsta PDF-ova neku od sljedećih: a. PDF for document distribution – omogućava kompresiju bitmapa i za uopštenu primjenu je idealan, kao i za ispis na inkjet i laserskim štampačima b. PDF for prepress – omogućava takođe kompresiju bitmapa, integraciju fontova i pogodan je za štamparije. Za detaljne postavke potrebno je napraviti konsultaciju sa štamparijom u kojoj ćete štampati veše dokumente. c. PDF for the Web – omogućava kompresiju bitmapa i teksta i optimalan je za upotrebu na internetu. d. PDF for editing - omogućava kompresiju, integraciju fontova te omogućava spremanje fontova u punoj rezoluciji, tako da fajl možete naknadno editovati po potrebi. e. PDF/X-1 – Svi objekti se pretvaraju automatski u CMYK, omogu ćena je komresija i čuvaju se originalno sve boje. Pogodan je takođe za štampu i razmjenu dokumenata f.
PDF/X-1a – isto kao X-1, samo što ne podržava enkripciju i napredno upravljanje fontovima.
g. PDF/X-3 – Omogućava CMYK i CB paletu boja te je naprednija verzija X-1a formata 3. Izaberite folder gdje želite spremiti dokument te naziv dokumenta, te ga zatim spremite klikom na „Save“
Korisničke opcije PDF-a 1. Izaberite profil boja koji želite
43
2. Odabir mogućnosti kompresije, te izlazne rezolucije
3. Mogućnost izbora „napusta“ po rubu stranice, uključivanja raznih štamparskih kalibracijskih opcija i reznih linija
44
