BUKU SAKU KELAS 5 SEMESTER 1 TEMA 2 SUB TEMA 1 MACAM-MACAM PERISTIWA DALAM KEHIDUPAN RANGKUMAN 1. Gagasan Gagasan utama utama aa!a" aa!a" #$%n&ata #$%n&ataan an &ang &ang m$n'a m$n'a( ( (nt( (nt( a%( s$!u%u" (s( #a%ag%a). Tu'uann&a untu* m$ma"am( (s( +a,aan. T$%a#at T$%a#at #aa #a a aa! t$nga" atau a*"(% a*"( % #a%ag%a). 2. T$*n( $*n(* * m$m+ m$m+a, a,a a a. S,ann(ng /m$m(na(0 aa!a" m$m+a,a $ngan sang sangat at ,$#a ,$#at. t. D$ng D$ngan an *ata ata !a(n !a(n m$m+ m$m+a, a,a a s$*( s$*(!a !as s "a!aman $m( "a!aman s$,a%a m$%ata. +. S*(mm(ng /m$m+a,a s$*(!as0 aa!a" m$m+a,a s$*(!as untu* m$ng$ta"u( m$ng$ta"u( (s( umum umum atau atau +ag(an +ag(an a%( suatu +a,aan. Han&a #**-#** gagasan utaman&a sa'a. . Gam+ Gam+a% a% m$%u#a m$%u#a*a *an n +ag(an +ag(an #$nt(n #$nt(ng g a%( s$+ua" s$+ua" +a,aa +a,aan n *a%$ *a%$na na *(ta s$%(ng* s$%(ng*a!( a!( !$+(" !$+(" mua" mua" m$ma"am m$ma"am(( s$+ua" s$+ua" gama+% a%(#aa s$%ang*a(an *ata-*ata. 3. P$ta #(*(%a #(*(%an n /m(n ma#s0 ma#s0 a#at a#at (*ata (*ata*a *an n s$+aga s$+aga(( ,a%a ,a%a m$n,a n,atat tat &ang *%$a *%$at( t()) an an $)$ $)$*t( *t() m$!a!u !a!u(( s$+ua +ua" (ag ( ag%a %am. m. B$%t B$%tu' u'ua uan n m$m+ m$m+an antu tu *(ta *(ta a!a a!am m m$m+ m$m+ua uatt %ang* %ang*um uman an an an m$n,a m$n,atat tat "a!-" "a!-"a! a! #$nt(n #$nt(ng g &ang &ang sa!(ng sa!(ng +$%*a(tan. 5. Lang*a Lang*a"-!a "-!ang* ng*a" a" s$+$!um s$+$!um m$!a* m$!a*u* u*an an %$#% %$#%tas$ tas$.. a. T$ntu $ntu*a *an n (n)% (n)%ma mas( s( +. T$ntu*an $ntu*an an "u+ung( "u+ung( na%asum na%asum+$% +$% ,. Sus usun un a) a)ta ta%% #$%t #$%ta an&aa n&aan n 4. Lang*a Lang*a"-!a "-!ang* ng*a" a" m$m+uat m$m+uat !a#%an !a#%an %$#% %$#%tas$. tas$. a. Nama na%a na%as sum+$ um+$%% +. Nama %$# $#%t$% %t$% ,. Ha%( a an tta angga! . T#(* $. Has(! ). K$s(m#u!an . M$n$ntu* M$n$ntu*an an +(!anga +(!angan n &ang &ang t(a* t(a* (*$ta" (*$ta"u( u( a!am a!am +$ntu* +$ntu* ,$%(ta. a. T$ntu*an $ntu*an (*$ta" (*$ta"u( u( an an (tan&a (tan&a*a *an n
+. Buat m$! mat$mat(*a ,. S$!$sa(*an $ngan t$*n(* &ang s$sua( . P$%(*sa *$m+a!( 'aa+an Cnt"6 I+u m$m+$!( 125 g$!as a(% m(n$%a!. Saat a,a%a a%(san +$+$%a#a g$!as a(% m(n$%a! untu* tamu. 7(*a a(% m(n$%a! &ang t(a* (sa'(*an aa 35 g$!as +$%a#a g$!as a(% &ang (sa'(*an8 P$n&$!$sa(an6 D(*$ta"u( 6 +an&a* a(% m(n$%a! mu!a-mu!a 9 125 g$!as S(sa a(% m(n$%a! 9 35 g$!as D(tan&a 6 +an&a* a(% m(n$%a! &ang (sa'(*an8 M$! mat$mat(*a6 125 9 : ; 35 125 < 35 9 => 7a( +an&a* a(% m(n$%a! &ang (sa'(*an aa!a" => g$!as. =. Dau% a(%6 #$ngua#an /$?a#%as(0 #$ng$m+unan /*n$nsas(0 "u'an /#%$s(#(tas(0
@. K$g(atan manus(a &ang m$ngganggu au% a(%6 a. P$n$+angan "utan +$%!$+("an +. P$m+uangan !(m+a" (nust%& ,. P$nggunaan #$st(s(a an #u#u* *(m(a +$%!$+("an . P$m+angunan a$%a" #$%*taan
1>.ungs( gam+a% (!!ust%as( a. M$na%(* #$%"at(an #$m+a,a +. M$nam+a" *$(na"an +a,aan ,. M$m#$%'$!as (s( an a!u% ,$%(ta . M$m#$%'$!as #$san #%ms( #%u* 11.Lang*a" m$nggam+a% (!!ust%as( a. M$ma"am( (s( t$*s atau ,$%(ta +. M$n&(a#*an a!at an +a"an ,. M$m+uat s*$tsa . M$nggam+a% an m$a%na( 12.Ba"asa m$n'a( a!at *mun(*as( &ang $)$*t() a!am "u+ungan anta% manus(a +a(* !(san mau#un tu!(san. 1.P$%(!a*u umum mas&a%a*at Inn$s(a a. Gtng %&ng 6 #$ngama!an Pan,as(!a s(!a *$$m#at +. Rama" tama" ,. S#an santun 13.B$ntu* *$%'asama a. D( %uma". Cnt"6 anggta *$!ua%ga sa!(ng m$m+antu m$n&$!$sa(*an #$*$%'aan %uma" +. D( s$*!a". Cnt"6 a%ga s$*!a" m$ngaa*an *$%'a +"a*t( m$m+$%s("*an !(ng*ungan s$*!a" ,. D( mas&a%a*at. Cnt"6 m$m+antu t$tangga &ang m$nga!am( mus(+a". 15.M$n$ntu*an #$%s$ntas$ *$na(*an an #$nu%unan Rumus6 selisih nilai
a. P$%s$ntas$ *$na(*an 9
nilai awal
1>>
selisih nilai
+. P$%s$ntas$ #$nu%unan 9
nilai awal
1>>
Cnt"6 "a%ga m(n&a* g%(ng mu!a-mu!a R# 1>.>>>>> #$% !(t$%. 7(*a "a%ga m(n&a* g%(ng s$*a%ang R# 12.5>>>> t$ntu*an #$%s$ntas$ *$na(*ann&a8 P$n&$!$sa(an6
selisih nilai
P$%s$ntas$ *$na(*an
9
9
nilai awal
12.500 −10.000 10.000
1>>
1>>
2.500
9
10.000
1>> 9 25
7a( *$na(*an "a%ga m(n&a* g%$ng aa!a" 25 14.M$n$ntu*an +(!angan &ang t(a* (*$ta"u( a%( #$%samaan Cnt"6 15 p 9 5 P$n&$!$sa(an6 Untu* m$n$ntu*an n(!a( p %uas *(%( "a%us sama $ngan %uas *anan 15 p 9 5 15 p 9 225 p 9 225 6 15 9 15 1.Inust%( m$%u#a*an *$g(atan $*nm( &ang m$ng!a" +a"an m$nta" +a"an +a*u atau +a%ang s$t$nga" 'a( m$n'a( +a%ang 'a( &ang +$%n(!a( !$+(" t(ngg(. 1=.Inust%( aa ua6 a. Inust%( +$sa% 6 #$%a!atan ma! an t$naga *$%'a +$%'um!a" +$sa%. Cnt"6 #a+%(* +a'a #a+%(* m+(! +. Inust%( *$,(! 6 Inust%( %uma" tangga 6 #$%a!atan ma! an t$naga *$%'a t(a* +$g(tu +$sa%. Cnt"6 #$%a'(n s$#atu m$+$!
[email protected]'uan #$m+angunan (nust%( 6 a. M$n(ng*at*an #$%tum+u"an $*nm( +. M$n(ng*at*an *$s$'a"t$%aan %a*&at ,. M$m#$%!uas !a#angan *$%'a . M$ng(*ut*an mas&a%a*at $*nm( !$ma" a!am #$m+angunan $*nm( $. M$n(ng*at*an #$n$%(maan $?(sa N$ga%a m$!a!u( $*s#% 2>.Dam#a* #s(t() #$m+angunan (nust%(6
a. T$%s$(a !a#angan *$%'a +. M$m#$%+$sa% man)aat +a"an m$nta" ,. M$n(ng*at*an *$s$'a"t$%aan . K$+utu"an mas&a%a*at t$%#$nu"( $. M$ngu%ang( *$t$%gantungan t$%"aa# +angsa !a(n ). M$n%ng sum+$% a&a manus(a +$%*(% ma'u 21.Dam#a* n$gat() #$m+angunan (nust%(6 a. P$n,$ma%an a(% tana" an ua%a +. Ban&a* u%+an(sas( ,. C$n$%ung *nsumt() . Ban&a* #$mu*(man *umu" ( *ta $. M$n(m+u!*an #$manasan g!+a! 22.D$+at m$%u#a*an #$m+a"asan an #$%tu*a%an #$na#at m$ng$na( suatu "a! $ngan sa!(ng m$m+$%( a!asan untu* m$m#$%ta"an*an #$na#atn&a untu* m$nguta%a*an #$na#at s$,a%a !g(s '$!as an t$%st%u*tu% 2.Ha!-"a! a!am $+at a. M$m+$%(*an a%gum$nt s$sua( t$ma +. T(a* m$mtng #$m+(,a%aan !aan $+at ,. M$ng"a%ga( s$t(a# #$na#at !aan . Santun saat m$nguta%a*an #$na#at 23.M$n&$!$sa(*an masa!a" #$%s$ntas$ S$+ua" t* m$m+$%(*an #tngan "a%ga 3> untu* s$mua +u*u ,$%(ta. An( (ng(n m$m+$!( t(ga +u*u ,$%(ta $ngan "a%ga R# 5.>>>.>>+u*u. B$%a#a*a" uang &ang "a%us (+a&a%*an An(8 P$n&$!$sa(an6 Ha%ga s$+ua" +u*u ,$%(ta s$t$!a" ((s*n 9 5.>>> < /3> 5.>>>0 9 5.>>> < 13.>>> 9 21.>>> Ha%ga tta! untu* s$%( +u*u 9 21.>>> 9 4.>>> 7a( uang &ang "a%us (+a&a%*an An( aa!a" R# 4.>>>>>. 25.P$man)aatan a(% a. D( %uma" 6 untu* m(num man( m$n,u,( m$n&(%am tanaman an s$+aga(n&a.
+. D( s$*!a" 6 untu* m(num m$n&(%am tanaman m$m+$%s("*an !anta( an '$n$!a m$m+$%s("*an , m$n,u,( #$%a!atan !a+ an s$+aga(n&a. 24.P$ng$!!aan a(% a. M$man)aat*an sum+$% a(% s$$s($n mung*(n +. T(a* m$m+uang !(m+a" *$ sum+$% a(% ,. Man( $ngan a(% s$,u*u#n&a . M$nutu# *$%an a(% '(*a t(a* s$ang (guna*an 2.T$*s $s*%(#s( 6 tu!(san &ang m$nggam+a%*an suatu +&$* t$m#at atau #$%(st(a t$%t$ntu $ngan '$!as an t$%#$%(n,(. C(%(-,(%(6 a. m$nggam+a%*an atau m$!u*(s*an s$suatu +. #$nggam+a%an +&$* !$+(" t$%#$%(n,(. M(sa!6 ,(%(-,(%( *"usus6 a%na u*u%an +$ntu* *$aaan *"usus !a(nn&a. 2=.P$%u+a"an ss(a! 6 #$%u+a"an &ang t$%'a( #aa n%ma *$+(asaan s(*a# *$#$%,a&aan t%a(s( #!a #(*(% an t(ng*a" !a*u &ang aa ( mas&a%a*at. 2@.a*t% #$n&$+a+ t$%'a( #$%u+a"an ss(a!6 a. P$n&$+a%an (n)%mas( &ang ,$#at +. B$%tam+a" atau +$%*u%angn&a 'um!a" #$nuu* ,. P$%u+a"an (*!(m . Aan&a #$n$muan +a%u $. S&st$m #$n((*an s$ma*(n ma'u ). P$nuu* suatu t$m#at m$m(!(*( !ata% +$!a*ang +$%+$a >.As#$* &ang t$%am#a* a%( #$%u+a"an ss(a! aa!a" $*nm( *$+ua&aan #$n((*an an s$+aga(n&a. 1.P$ta m$%u#a*an a!at &ang (guna*an untu* m$nun'u**an a%a". Lang*a" m$m+uat #$ta6 a. M$m+uat s*$tsa +. M$nu!(s*an t$m#at-t$m#at umum ,. M$m+uat #$ta asa% . M$nggam+a% unsu%-unsu% #$nt(ng s$#$%t( 'a!an %uma" $. B$%(*an #$tun'u* a%a" mata ang(n '(*a #$%!u
SUB TEMA 2 PERISTIWA-PERISTIWA PENTING RANGKUMAN 1. B$ntu* (n)%mas( a. T$%su%at &a(tu (n)%mas( &ang t$%a#at s$,a%a '$!as #aa s$+ua" t$*s +a,aan +. T$%s(%at &a(tu (n)%mas( &ang t(a* a#at s$,a%a !angsung (#$%!$" a%( t$*s +a,aan. 2. K$s$ta%aan #$%*a!(an >25 p 9 1> >2 >25 p 9 2 1
p
.
9 2 6 >25 9 2 6
4
92 39=
'a( >25 = 9 1> >2 a*t% &ang m$m#$%,$#at atau m$m#$%!am+at #%s$s au% a(% a. En$%g& mata"a%( #%s$s #$ngua#an +. K$!$m+a+an ua%a gum#a!an m$nung s$ma*(n +an&a* ,. Ang(n m$m(,u "u'an . Su"u ua%a +$sa% *$,(! ,u%a" "u'an Km(*6 "as(! *a%&a s$n( +$%u#a ,$%(ta +$%gam+a% &ang m$m(!(*( a!u% ,$%(ta. 7$n(s #$%tan&aan a. P$%tan&aan #$ma"aman +$%s()at #$ma"aman $ngan *ata-*ata s$n(%(. Cnt"6 '$!as*an u%a(*an +an(ng*an +. P$%tan&aan #$ng$ta"uan +$%"u+ungan $ngan #$ng$ta"uan &ang (m(!(*(. Cnt"6 a#a (mana *a#an s(a#a tu!(s*an ,. P$%tan&aan #$n$%a#an untu* m$n$%a#*an #$ng$ta"uan &ang (t$%(ma. . P$%tan&aan ana!(s(s 'aa+an ($nt(*as( +u*t( m$na%(* *$s(m#u!an. $. P$%tan&aan $?a!uas( 'aa+ann&a #$n(!a(an atau #$na#at. Ha* an *$a'(+an a!am *$"(u#an s$"a%(-"a%(. Kewajiban Hak M$ng"$mat #$nggunaan M$na#at a(% +$%s("
3. 5.
4.
a(% M$man)aat*an a(% untu* +$%+aga( *$+utu"an T$%"(na% a%( +$n,ana a!am . M$n&$!$sa(*an masa!a" *$samaan $*s#%$s( #$%*a!(an Cnt"6 S$+ua" %um t$%(s( #$nu" m(n&a* tana" s$+an&a* .>>> !(t$%. M(n&a* tana" t$%s$+ut a*an (a!(%*an sam#a( "a+(s *$ a!am +$+$%a#a *a!$ng &ang a#at m$muat m(n&a* s$+an&a* 2 a%( 'um!a" m(n&a* a!am %um. B$%a#a +an&a* *a!$ng &ang "a%us (s$(a*an untu* m$nam#ung s$mua m(n&a* a%( %um t$%s$+ut8 P$n&$!$sa(an6 M(sa! +an&a* *a!$ng &ang "a%us (s$(a*an 9 n n /2 .>>>0 9 .>>> n 9 .>>> 6 /2 .>>>0 9 .>>> 6 4> 9 5> 7a( +an&a* *a!$ng &ang "a%us (s$(a*an untu* m$nam#ung s$mua m(n&a* tana" t$%s$+ut s$+an&a* 5> +ua" =. P$%'uangan +angsa Inn$s(a m$!aan #$n'a'a" a. P$n'a'a"an (!a*u*an !$" B$!ana P%tug(s an 7$#ang +. Tu'uan #$n'a'a"an 6 m$n,a%( a$%a" 'a'a"an an m$n,a%( %$m#a"-%$m#a" ,. Dam#a* #$n'a'a"an6 *$s$ngsa%aan &ang t$%amat +ang*(tn&a g$n$%as( mua Inn$s(a @. Ha* an *$a'(+an s(sa ( s$*!a" a. Ha* s(sa (. M$na#at #$nga'a%an ((. M$ngguna*an sa%ana an #%asa%ana #$n((*an &ang aa (((. M$ng$mu*a*an #$na#atn&a $ngan ,a%a &ang s#an +. K$a'(+an s(sa (. B$!a'a% $ngan +a(* ((. M$matu"( s$mua tata t$%t(+
(((. M$ng"%mat( %ang !a(n ( s$*!a" 1>.a*t% &ang m$m#$nga%u"( au% a(% an am#a*n&a a. P$n$+angan "utan !(a% ,aangan a(% tana" +$%*u%ang +. P$m+angunan 'a!an m$ngguna*an as#a! atau +$tn %$sa#an a(% s$(*(t ,. P$nggunaan a(% +$%!$+("an 11.Ha%mn( mus(* a. Ha%mn( aa!a" *$s$!a%asan "u+ungan anta%a naa &ang satu $ngan naa &ang !a(n saat ($nga%*an +$%sama-sama. +. ungs(n&a s$+aga( asa% #$m+uatan s$+ua" *a%&a mus(*. 12.A!at mus(* %(tm(s an m$!(s a. R(tm(s &a(tu a!at mus(* &ang t(a* m$m(!(*( naa. ungs(n&a aga% *a%&a mus(* &ang (ma(n*an a#at t$ta# sta+(!. Cnt"6 t%(ang!$ %um g$nang tam+%(n an ma%a*as. +. M$!(s &a(tu a!at mus(* &ang +$%naa an m$m#un&a( (%ama. Cnt"6 g(ta% "a%mn(,a #(an #(an(*a. ,. T%(ang!$ m$%u#a*an a!at mus(* +$%+$ntu* s$g(t(ga &ang t$%+uat a%( +a"an !gam. Ca%a m$ma(n*ann&a $ngan m$m$gang gantungan ta!( #aa tangan *(%( an tangan *anan m$mu*u!n&a $ngan #$mu*u!. 1.Pa"!aan Nas(na! a. Pa"!aan aa!a" %ang &ang (angga# +$%'asa #aa +angsa an N$ga%a. Cnt"6 Pang$%an D(#n$g% 13.T*" P$%g$%a*an Nas(na! a. P$%g$%a*an nas(na! m$%u#a*an #$%'uangan #aa masa #$%a!("an a%( #$%'uangan &ang s$+$!umn&a +$%s()at *$a$%a"an m$nu'u #$%'uangan &ang !$+(" !uas an +$%s*a!a nas(na!. +. a*t% #$n%ng (. P$%asaan s$nas(+ ((. La"(%n&a g!ngan t$%#$!a'a% (((. Mun,u! an +$%*$m+ang s$mangat #$%samaan $%a'at ,. T*" 6 D%. C(#t Mangun*usum
SUB TEMA MANUSIA DAN PERISTIWA ALAM RANGKUMAN 1. D$ngan m$n(ng*atn&a 'um!a" #$nuu* *$+utu"an a(% +$%s(" 'uga a*an t$%us +$%tam+a". P$n&$+a+ utama m$nu%unn&a 'um!a" a(% +$%s(" aa!a" +$%*u%angn&a !uas "utan s$,a%a ,$#at ( +$%+aga( t$m#at ( +um(.