OS PRIMEIROS DEZESSEIS ODUS DE IFÁ PARA INICIANTES NO ESTUDO DA ADIVINHAÇÃO DE IFÁ PELO AWO OLOWASINA KUTI EGBE IFÁ OGUN TI ODE REMO Introdução Em 19 1989 89 vi viaj ajei ei pa para ra Od Ode e Re Rem mo e fu fuii ab abe enç nço oad ado o co com m a inic in icia iaçã ção o na so soci cied edad ade e do doss tr trad adic icio iona nais is ad adiv ivin inha hado dore res, s, chamada chama da Ifá. Na altura da minha minha primeira primeira viagem a África, África, eu considerava-me algo como uma autoridade em Ifá porque eu lia todos os livros que conseguia encontrar sobre este assu as sunt nto o em in ingl glês ês.. Co Como mo so sou u um pr prod odu uto da ed educ ucaç ação ão americana, eu falsamente assumia que como tinha lido muito numa área de conhecimento em particular, eu tinha muito conhecimen conhe cimento to sobre o assunto. assunto. Fiquei chocado chocado e humilhado humilhado no meu primeiro primeiro dia em Ode Ode Remo. Depre Depressa ssa verifiquei verifiquei que as crianças da vila sabiam mais sobre Ifá do que o que vinha em to todo doss os li livr vros os qu que e eu já ha havi via a li lido do.. Is Isto to pa para ra mi mim m significa que a idéia dos mais velhos foi a de testar a minha capacidade de avaliação e entendimento por mim próprio.
Alguns americanos vão a África, são iniciados, voltam para os Estados Unidos e assumem que a sua experiência ritual os torna “experts”, sábios sobre o assunt ass unto. o. É claro para para mim que a pri primei meira ra função função da Iniciação em Ifá é para receber a autorização para um estudo sério e conscencioso do ritual Yoruba tradicio tra dicional. nal. Estes estudos estudos envolvem envolvem os mecanismos mecanismos do sistema e o receber directrizes dos meus professores para o desenvolvimento do bom carácter. Ifá é um uma a trad adiç içã ão or oral al.. Pa Parra mim é cl clar aro o qu que e o método de ensino usado numa tradição oral é para as crianças de 6 anos ensinarem as de quatro e as de oito ensinarem as as de seis e assim por diante. diante. Aprender Ifá numa família tradicional Yoruba começa normalmente na idade idade de 7 anos. Apes Apesar ar de na altura altura ter quaren quarenta ta
anos, compreendi que a única maneira de começar a estudar seriamente Ifá era começar a apreender com as crianças. crianças. Na minha primeira viagem viagem a Ode Remo a maior parte da minha instrução veio de um jovem Awo (adi (a divi vinh nhad ador or)) ch cham amad ado o Was asu. u. El Ele e en ensi sino nouu-me me o protocolo apropriado, ele ensinou-me as cantigas e as rezas. Ele giou-me através do processo de desenvolvimento de um Yawô (noviço) e proporcionou-me o conhecimento de parte signif sig nifica icativ tiva a da min minha ha ini inicia ciação ção.. Nes Nessa sa alt altura ura Wasu tinha nove anos de idade. Na minha segunda viagem a África eu estava apto a conv co nven ence cerr os ad adol oles esce cent ntes es,, aq aque uele less qu que e es esta tava vam m agora a entrar na fase adulta de suas vidas, que eu era um es estu tuda dant nte e sé séri rio o e de dedi dica cado do.. El Eles es ar arra ranj njar aram am tempo para escrever alguma da informação elementar que qu e os an anci ciõe õess ex exig igem em qu que e os es estu tuda dant ntes es ad adul ulto toss memorizem.. este material material tornou-se tornou-se a base base dos meus meus estudos quando eu estava longe dos meus professores, em minha minha casa nos Estados Estados Unidos. Unidos. A maior parte parte da info in form rmaç ação ão qu que e re rece cebi bi di dizi zia a re resp speit eito o ao es estu tudo do da dass rezas e invocações. Na minha terceira viagem, Awo Sina Kuti escreveu-me os primeiros dezasseis versos do Odu Ifá, texto usado na ad adiv ivin inha haçã ção. o. Os te text xtos os co comp mple leto toss en envo volv lvem em duzentos e cinquenta e seis versos de escrita sagrada que são a base para a próxima etapa que é a memorização dos mesmos e a sua transmissão oral. Baba Kuti foi generoso o suficiente para escrever os versos para que assim eu pudesse continuar os meus estudos quando voltasse para casa. Baba Kuti pediu-me para tornar este material acessível para pa ra os es estu tuda dant ntes es sé séri rios os de If Ifá á aq aqui ui no noss Es Esta tado doss Unidos. Unido s. Algun Algunss reclamaram reclamaram de que este materia materiall era “secreto” e que não devia ser mostrado para aqueles que qu e nã não o sã são o in inic icia iado dos. s. Em Od Ode e Re Remo mo as hi hist stór ória ias, s, provérbios e a história sagrada encontrada em Odu Ifá é um conhecimento comum de toda a população, tal como as histórias da Bíblia são conhecidas na maior
parte das comunidad parte comunidades es no mundo. mundo. O que é segredo segredo é a maneira como estas histórias são usadas num ritual. A utilização destas histórias como parte de um ritual é limi li mita tada da aq aque uele less qu que e sa sabe bem m fa faze zerr um ri ritu tual al,, co como mo resultado da sua iniciação em Ifá. Eu disponibilizo o material que me foi entregue pelo Baba Kuti aos estudantes sérios de Ifá que não têm aces ac esso so a pr prof ofes esso sore ress em Áf Áfri rica ca,, pa para ra qu que e po poss ssam am começar o processo de memorização, contemplação e análise dos Odu como uma fonte de inspiração e guia. Este material é geralmente aprendido com a idade de 14 anos. anos. Se Segu guee-se se um períod período o de 10-15 10-15 an anos os para para aprender e memorizar os restantes restantes 240 versos. versos. Incluí os nomes dos restantes versos na sequência em que eles el es sã são o ap apre rend ndid idos os em Od Ode e Re Remo mo.. Ta Tamb mbém ém in incl cluí uí (entre parêntesis) o nome dos Odu tal como eles são chamados no dialecto de Ijebu, falado em Ode Remo. Tenho esp spe erança que este material seja usado, estudado, reproduzido e discutido como base para um maior entendimento e apreciação de uma verdadeira maneira mane ira de ver a vida. Porq Porque ue esta maneira maneira de viver, viver, esta filosofia de vida tem milhares de anos, é claram cla rament ente e do domínio domínio púb públic lico. o. Ist Isto o que querr diz dizer er que ninguém pode reclamar direitos sobre este material , tendo em vista que se o fizesse, atentaria contra a lei e estaria a tentar confiscar uma forma de vida tradicional e a cultura que nos ensina a partilhar o conhecimento do Espírito do Mundo. É minha esperança que os futuros estudantes de Ifá não caiam no erro que eu cometi, acreditando que a vasta cultura de Ifá pode ser capturada pelos escritos e que comecem pelo verdadeiro processo de aprendizagem que só vem com o desenvolvimento de uma disciplina oral. Toda a vez que falei com um adivinhador (Awo) na Nigé Ni géri ria a e fi fizz um uma a pe perg rgun unta ta,, a re resp spos osta ta à pe perg rgun unta ta vinha sempre antecedida por uma citação da sabedoria de Ifá, Ifá, do doss an ance cest stra rais is.. Es Este te é o el elem emen ento to chave chave no
processo de trazer a eterna verdade para o momento presente. A secção dos comentários serve para a interpretação dos versos. Não é uma parte do material que trad tr adic icio iona nalm lmen ente te se seja ja me memo mori riza zado do.. O ma mate teri rial al sugerido para fazer as oferendas pode ser modificado, dependendo das circunstâncias específicas da adiv ad ivin inha haçã ção. o. A ch chav ave e pa para ra ef efec ecti tiva vame ment nte e fa faze zerr adiv ad ivin inha haçã ção, o, é a ha habi bili lida dade de pa para ra ve verr cl clar aram amen ente te o objectivo e procurar soluções para alcançar o objectivo em todos os recursos disponíveis do adivinhador. Ase o. Awo Fa’lokun Fatunmbi I I I I I I I I ÈJIOGBÈ Não-há-lugar-na-Terra-onde-nã Não-há-lugarna-Terra-onde-não-possa-encontra o-possa-encontrar-ar-afelicidade, jogou Ifá para Òdùnkún (Batata Doce) no dia em que ele partia para a Terra de Isu (inhame) e Agbàdó (cereal). Ifá aconselhou aconselhou Òdùnkún a fazer ebo para a sua vida ser tão doce quanto Isu e Agbàdó. Isu e Agbàdó foram saboreados pelas gentes da Terra e eles não são tão doces doces quanto Òdùnkún. Òdùnkún. Foi nesse dia que Òdùnkún dançou e cantou dizendo que podia fazer o eb ebo o no nova vame ment nte e e re repe peti tirr ve veze zess se sem m co cont nta. a. If Ifá á avis av isou ou:: “N “Não ão há va valo lorr em re repe peti tirr o eb ebo. o. Òd Òdùn ùnkú kún n cantou e dançou em honra do Awo, enquanto o Awo louv lo uvav ava a If Ifá á e en enqu quan anto to If Ifá á lo louv uvav ava a Ol Olod odun unm mar aré. é. Quando Òdùnkún começou a cantar, Èsú colocou-lhe uma canção na sua boca e Òdùnkún começou a cantar: Ayé Sènrén ti dun, o dun ju oyin lo. Ayé Sènrén ti dun, o dun ju oyin lo. Òrísà je aye mi o dun, Aláyun Gbáláyun. Òrísà je aye mi o dun, Aláyun Gbáláyun. A vida da Batata Doce é tão doce quanto o mel A vida da Batata Doce é tão doce quanto o mel
Imorta Imor tais is,, de deix ixem em a min inha ha vi vida da se serr do doce ce,, o Al Aláy áyun un Gbáláyun Imor Im orta tais is,, de deix ixem em a min inha ha vi vida da se serr do doce ce,, o Al Aláy áyun un Gbáláyun Comentário: Ifá diz que a pessoa está prestes a iniciar uma viagem via gem.. Ifá diz diz que há a benção benção de uma longa longa vida, vida, abundânc abun dância ia e descendência. descendência. Ifá diz que a estrela estrela da pessoa brilhará sobre todos os que encontrar na sua caminhad cam inhada. a. Ifá diz que a pessoa deve deve comer batata batatass doces como medicina para a boa sorte. Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 akuko (galos), 1 epo (garrafa de dendê), 1 prato branco, 4 eko (aca (a caçá çás) s),, áà áàdù dùn n (f (far arof ofa a de az azei eite te), ), e mu muit itas as co cois isas as doces (mel, açúcar, doces) e 25 nira (moedas), oferecendo tudo a Obàtálá e Ògún. Akogi–l’apa–amarrando–ele–pró Akogi–l’apa–am arrando–ele–próprio–com–co prio–com–corda rda lançou Ifá para o Difamador em casa, o Difamador na rua ru a e Òr Òrún únmi milà là no di dia a em qu que e to todo doss di diss sser eram am pa para ra faze fa zerr eb ebo o dentro dentro de casa casa e fo fora ra de casa, casa, na rua. rua. O Difamador dentro de casa e o Difamador na rua recusaram-se a fazer o ebo. ebo. Òrúnmilà fez o ebo e saiu vitorioso sobre os seus inimigos dentro de sua casa e sobre sobr e os inimigos inimigos fora de casa. Òrùn Òrùnmilà milà ficou ficou muito feliz e começou a cantar e a dançar em louvor ao Awo, enqu en quan anto to o Aw Awo o lo louv uvav ava a If Ifá, á, en enqu quan anto to If Ifá á lo louv uvav ava a Olodumar Olod umare. e. Quan Quando do Òrùnmilà Òrùnmilà começou começou a cantar, cantar, Èsú colocou-lhe uma canção na boca. Òrùnmilà cantou: Elénìní Ilé, Elénìní òde o. Elénìní Ilé, Elénìní òde o. Kini mo ra lowo yin. Elénìní Ilé, Elénìní òde o. Difamador em casa, Difamador na rua. Difamador em casa, Difamador na rua. O que eu comprei de vocês? Difamador em casa, Difamador na rua. Comentário: Ifá diz que os Imortais Imortais insistem na na justiça. Ifá diz que esta pessoa pessoa irá receber receber a benção benção da abundância. abundância. Ifá
diz que há muita gente a difamar esta pessoa, tanto em casa casa como mo trabal trabalho. ho. Ifá diz diz que esta pessoa pessoa asce as cend nder erá á so sobr bre e se seus us in inim imig igos os.. If Ifá á diz qu que e es esta ta pessoa deverá dedicar-se a Ifá. Etutu (Oferenda): 3 eiyelé (pombos), 1 epo (garrafa ( garrafa de dendê), 3 eko (acaçás), 16 nira (moedas), e oferecer tudo a Obàtálá e Ogun. Éèwò (tabu, Interdições) : nozes moídas, cogumelos e roupas pretas. II II II II II II II II ÒYEKÚ MÉJÌ Alegria-recebida-em-casa-não-é-tã Alegria-recebida -em-casa-não-é-tão-forte-quantoo-forte-quantoalegria-recebida-na-quinta, jogou Ifá para Onikabidun no di dia a em qu que e On Onik ikab abid idum um qu quer eria ia au aume ment ntar ar a su sua a alegr ale gria. ia. Ifá aconsel aconselhou hou Onikabid Onikabidun un par para a rec recebe eberr 5 enxada enx adass tr trata atadas das com med medici icina na de Ifá Ifá.. Oni Onikab kabidu idun n levou levo u as enxadas enxadas para sua sua casa. As pessoas pessoas da casa levaram as enxadas para a quinta, e as pessoas da quin qu inta ta le leva vara ram m as su suas as en enxa xada dass pa para ra a su sua a ca casa sa.. Ambos os grupos se encontraram na estrada entre a casa e a quinta. As pessoas da da quinta disseram disseram que as suas enxadas enxadas foram usadas para para escavar riquezas. As pessoas da casa disseram que as suas enxadas foram usada usa dass par para a sep sepult ultar ar tri triste stezas zas.. Oni Onikab kabidu idun n est estava ava muito feliz, ele começou a cantar e a dançar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava louv ava Olodunmar Olodunmare. e. Quan Quando do Onikabidun Onikabidun começou começou a cantar, Èsú Èsú colocou-lhe colocou-lhe palavras palavras na boca. boca. Assim canta canta Onikabidun: Ìyòyò ke wa yo fun mi o. Ìyòyò ke wa yo fun mi o. A mi yò nilé, a mi yo lájò. Ìyòyò Aye e, Ìyòyò. Júbilo, deixe as pessoas virem até mim com alegria. Júbilo, deixe as pessoas virem até mim com alegria.
Alegria em casa, alegria na quinta. Júbilo, deixe as pessoas virem até mim com alegria. Comentário: Ifá diz que a pessoa receberá a benção da alegria. alegria. Ifá diz qu que e qu qual alqu quer er qu que e se seja ja a al aleg egri ria a na vi vida da de dest sta a pessoa pes soa,, ela será será red redob obrad rada. a. Ifá diz que a ben benção ção da alegr ale gria ia inclui inclui abu abund ndânc ância ia e cri crianç anças. as. Ifá diz que as coisas não correrão bem na vida desta pessoa enq en quant nto o não fi fizzer eb ebo o. Ifá diz qu que e a vid ida a des estta pessoa pess oa anda em zig zig zag entre entre a boa e a má sorte. sorte. Ifá diz que es estta pes esso soa a tem pr pro obl blem emas as em ace ceit ita ar a alegria na sua vida e a sua atitude deve mudar. Etutu (Oferenda): 4 eiyelè (pombos) s),, 4 abo adìe (galinhas), 1 eku (rato), 1 Eja aro (peixe-gato preto), 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco, dinheiro (tal como for determinado pelo Awo), e oferecer tudo aos Ibeji. O Awo deverá marcar marcar este odu odu com iyerosun em 5 en enxa xada dass pa para ra se sere rem m gu guar arda dada dass de dent ntro ro de ca casa sa e noutras 5 para serem mantidas fora de casa. Minha-mão-direita-Oye-minha-mão-esquerda-Oyedois-Oyes-tornam-se-verdade-em-frente-da dois-Oyes-torna m-se-verdade-em-frente-da-tina -tina jogou Ifá para Ape com Cabeça-de-dendê e Alagoro Opero no dia em que Ape não queria perder tudo o que possuía. Ifá aconselhou aconselhou Ape a fazer ebo. Ape fez ebo no dia em em que ele guardo guardou u as coisas que lhe lhe pertenciam pertenciam.. Desde esse dia, quando Ape volteia junto às árvores com o filho ao colo, colo, a criança criança não não cai. Ape está muito muito feliz, feliz, ele começou a cantar e a dançar em louvor do Awo, enqu en quan anto to o Aw Awo o lo louv uvav ava a If Ifá, á, en enqu quan anto to If Ifá á lo louv uvav ava a Olod Ol odum umar aré. é. Qu Quan ando do Ape co com meç eçou ou a ca cant ntar ar,, Ès Èsú ú colocou-lhe palavras na boca. boca. Ape cantou: cantou: Mo ru iyán, mo ru iyán o. Ilè edun pa pòjù. Ilè edun pa pòjù Mo ru iyán, mo ru iyán o. Ilè edun pa pòjù. Eu ofereci arráteis de inhame. A casa não tem infortúnio. Eu ofereci arráteis de inhame. A casa não tem infortúnio.
Comentário : Ifá diz que a pessoa deve fazer ebo para assegurar que não nã o pe perd rder erá á o qu que e ga ganh nhou ou at até é ag agor ora. a. If Ifá á diz qu que e ofer eren end das de ad adim imu u (c (co omid ida a) com úm ar arrá ráttel de inhame inh ame devem devem ser dadas dadas ao seu Òrisà. Òrisà. Ifá diz diz que a pess pe ssoa oa de deve ve “v “vest estir ir”” o as asse sent ntam amen ento to do se seu u Òr Òrisá isá pessoal. Ifá diz que orações orações devem ser ofertadas para afastar afas tar uma inespera inesperada da morte morte ou infortúnio. infortúnio. Ifá diz que a pe pess sso oa tem lu luttad ado o mui uitto e qu que e rec eceb eber erá á a benção da paz. Etutu (Oferenda): 5 eiyelè (pombos) s),, 4 abo adìe (galinhas), 1 prato branco, 1 epo (óleo de palma), iyan (inhame pilado), dinheiro (em quantidade estabelecida pelo Awo), e oferecer aos Ibeji. Éèwò (tabu, Interdições) : ratos cinzentos, não cobrir a cabeça com folhas quando chove. II II I I I I II II ÌWÒRI MÉJÌ O-almofariz-que-usamos-para-pila O-almofariz-que-u samos-para-pilar-inhame-não-ér-inhame-não-éusado-para-esburacar-o-velho-e-u usado-para-esb uracar-o-velho-e-usado-vaso-tapad sado-vaso-tapadoodurante-meses jogou Ifá para Olu no dia em que ele queria ir para Ilé Olókun (casa do Deus do Oceano) e a Ilé Olosa (casa da Deusa da Lagoa). Ifá aconselhou a fazer ebo para a viagem ser abençoada pelos Deuses. Olu fez fez o ebo ebo.. Che Chegou gou à casa casa de Olókun Olókun e gan ganhou hou 3 vez ezes es no jo jogo go ay ayo o (j (jog ogo o de az aza ar). Ol Oló óku kun n tin inh ha prometido que daria metade da sua fortuna a quem o ven encces esse se a jo jog gar ay ayo o. Olu fo foii a casa de Ol Olo osa e ganhouu-llhe 3 vezes ao jogo ayo. Olosa tinha prometido que daria metade da sua riqueza a quem a gan anha hass sse e a jo joga garr ay ayo. o. Is Isto to foi no di dia a em que Olu recebeu a benção benção da abundância. abundância. Olu cantou e dançou em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enqu en quan anto to If Ifá á lo louv uvav ava a Ol Olod odun unma mare re.. Qu Quan ando do Ol Olu u começou a cantar, Èsú pôs-lhe na boca uma canção. Olu cantou:
Mo bolu t’ayo mo kan re o. Mo bolu t’ayo mo kan re o. Mo bolu t’ayo lóyìnbó o. Mo bolu t’ayo mo kan re o, o, o, o. Eu joguei ayo com Olu, eu recebi a benção. Eu joguei ayo com Olu, eu recebi a benção. Eu joguei ayo com Olu na casa do estrangeiro. Eu joguei ayo com Olu, recebi a benção. Comentário: Ifá diz que a pessoa deve fazer ebo a pedir a benção que necess necessita ita.. Ifá diz que a pes pessoa soa deve deve ter prátic prática a em jogos jogos de azar. azar. Ifá diz que que a pessoa deve deve oferecer oferecer um carn rnei eiro ro ao se seu u El Eled eda a. Ifá diz que a pes esso soa a encontrará a boa sorte pela mão de um estranho. Etutu (Oferenda): 1 eiyelè (pombo), 1 abo adìe (galin (ga linhas has), ), 1 pra prato to bra branco nco,, eko (ac (acaçá açás) s) e di dinhe nheiro iro (em (e m qu quan anttid idad ade e a se serr det eter erm min ina ada pe pelo lo Awo), e oferecer tudo a Obàtálá. O-que-tu-gostas-eu-não-gosto-qual-f O-que-tu-gosta s-eu-não-gosto-qual-ficará-entre-nós icará-entre-nós jog jogou ou If Ifá á pa para ra On Onim imut utii Iw Iwor ori, i, fi filh lhos os da daqu quel eles es qu que e montam cavalos com arrogância em frente de Olu no dia em que iam começar a ser tratadas como se esti es tive vess ssem em mo mort rtas as.. If Ifá á ac acon onse selh lhou ou as cr cria ianç nças as a fazer fa zerem em ebo. ebo. As crian crianças ças fizer fizeram am o ebo. ebo. O adivin adivinho ho diss sse e que a imagem da pessoa morta nunca foi sepult sep ultada ada.. A pa parti rtirr des desse se dia as cri crianç anças as souberam souberam que estavam entre os vivos. Comentário : Ifá diz que a pessoa deve fazer ebo para precaver-se da morte morte e da doença doença.. Ifá diz diz que esta pessoa pessoa deve deve fazer ebo de modo a que o mundo não o trate como se estivesse estiv esse morto morto ou moribund moribundo. o. Ifá diz que a pessoa pessoa deve receber 2 imagens de Ibeji, uma imagem femi fe mini nina na e ou outr tra a mas asccul ulin ina a, pa parra co colo loccar no se seu u orat or atór ório io pe pess ssoa oal. l. If Ifá á di dizz qu que e os Ìb Ìbej ejii da darr-lh lhee-ão ão protecção contra contra os inimigos, morte e doença. Etutu (Oferenda): 4 eiyelè (pombos) s),, 4 abo adìe (galinhas), 1 prato branco, eko (acaçás), eku
(peque (peq ueno no rato to), ), 1 ep epo o (ó (ólleo de de dend ndê) ê) e 50 ni nirra (moedas) e oferecer tudo a Ìbeji e Obàtálá. Éèwò (tabu, Interdições) : cão e òri (fruta). I I II II II II I I IDÍ MÉJÌ Os-dois-apoios-que-uso-para-me-sentar-sãoconfortáveis jogou Ifá para Onibode Ejiejiemogun no dia em que Onibode Ejiemogun queria ser agraciado com a boa sorte sorte várias várias vezes ao dia. Ifá aconselho aconselhou u Onibode Ejiejiemogun a fazer um ebo para que a boa sorte sort e não passasse passasse a seu lado. Onibo Onibode de Ejiejiemogu Ejiejiemogun n fezz o eb fe ebo. o. A pa part rtir ir desse desse dia a bo boa a so sort rte e pa pass ssou ou a visitar Onibode Ejiejiemogun várias vezes ao dia. Comentário : Ifá If á di dizz qu que e a pe pess ssoa oa re rece cebe berá rá be benç nçõe õess se o eb ebo o fo forr feito. Ifá diz que esta pessoa pessoa acredita que a boa boa sorte lhe passou ao lado. Ifá diz que que quando, no passado, passado, a boa sorte veio até esta pessoa, escapou-se-lhe entre os dedos. dedos. Ifá diz que esta pessoa pessoa continua continua optimist optimista a sobre o futuro e que deve oferecer orações ao Òrisà pedindo que o ajude a alcançar os seus sonhos. Ifá diz que as constantes orações transformarão os sonhos desta pessoa em realidade. Etutu (Oferenda): 4 eiyelè (pombos), todas as comidas (ofere (of erenda nda de com comida idass sec secas) as),, 4 eko (acaçás) (acaçás),, 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco e 40 nira (moedas) e oferecer tudo a Èsú. Eetale Eet alewawa-com com-gb -gbagd agdegb egbaga agada da-ol -olhos hos jog jogou ou Ifá par para a Òrun Òr unmi milá lá no di dia a em qu que e Òr Òrun unmi milá lá ca carr rreg egav ava a o pe peso so dos seus problemas até aos três lugares de reunião da mort mo rte. e. El Ele e er era a o pa pato to a qu quem em chama chamamo moss so soji jiji ji e o peso dos seus problemas estava sendo carregado para os três lugares lugares de reunião reunião da morte. morte. Ifá aconselho aconselhou u Òrunmilá a fazer ebo para a morte, doença e toneladas de problemas não o cumprimen enttasse sem m nos três luga lu gare ress de re reun uniã ião o da mor orte te.. Òr Òrun unm mil ilá á fe fezz o eb ebo o e
passou sem problemas nos três lugares de reunião da mor orte te co com m os se seus us pr prob oble lema mas. s. Am Ambo boss fi fize zera ram m a viagem via gem des desarm armado ados. s. Òr Òrunm unmilá ilá com começo eçou u a can canta tarr e a dançar em elogio ao Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodumare. Comentário : Ifá diz que a pessoa deve fazer ebo para que as pedras jogadas pela morte e doença não o alcancem. Etutu (Oferenda): 3 Ako okuta (pedras duras), 3 eiyelè (pombo (po mbos), s), 1 eko (ac (acaçá açá), ), 1 àgb àgbo o (ca (carn rneir eira), a), 1 pra prato to branco e dinheiro em quantia determinada pelo Awo, oferecendo tudo a Èsú. Éèwò (tabu, Interdições) : Se um inhame se partir quando for removido do seu recipiente, não deve ser comi co mido do.. Nã Não o es esca cava varr bu bura raco coss pe pert rto o da en entr trad ada a da cidade. I I II II
I I II II
ÌROSÙN MÉJÌ Sua-boca-sua-boca Sua-boca-s ua-boca jogou Ifá para Apeni no dia em que ele foi ameaçado pelas bocas do mundo. mundo. Ifá aconselhou Apeni Apeni a fazer ebo para para evitar a morte e a destruição provocadas provocadas pelas bocas bocas do mundo. mundo. Apeni fez o ebo. Apeni foi protegido da morte e da destruição destruição causadas causadas pelas bocas do mundo. mundo. Apeni cantava e dançava e louvava o Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodumare. Quando Apeni começou a cantar, cantar, Èsú pôs uma canção em sua boca. Apeni cantou: Enu won, enu won è le pa Àpéni. Enu won, enu won è le pa Àpéni. Sua boca, sua boca não pode matar Apeni. Sua boca, sua boca, não pode matar Apeni. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa pessoa deve fazer ebo para para ser protegido dos seus inimigos. Ifá diz que as oferendas devem ser feitas à família Egungun. Etutu (oferenda): 4 eiyelé (pombos), 4 abo adie adie (galinhas), 1 epo (óleo de de dendê), akara (acarajés), (acarajés), moin-moin (bolas de farinha) e 16 nira (moedas), e oferecer tudo a Ori e Egungun. Porogun-de-Igbodu-com-aPorogun -de-Igbodu-com-a-base-de-madeira base-de-madeira jogou Ifá para Okansusu Irosu no dia em que Okansusu Irosu fez a viagem de casa dos ancestrais para a casa das gentes da terra. terra. Ifá aconselhou Okansusu Okansusu Irosu a fazer ebo e que quando quando Okansusu Irosu moesse inhame ele veria a criança a comê-lo, quando Okansusu Irosu preparasse preparasse sopa, ele veria a criança a comê-la. comê-la. Okansusu Irosu fez o ebo e viu a criança a comer tudo o que ele cozinhava. cozinhava. Okansusu Irosu começou começou a cantar e dançar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava
Olodunmaré. Assim que Okansusu Irosu começou a cantar cantar,, Èsú colocou uma canção na sua boca. Okansusu Irosu cantou assim: Baba ma je nikan jé, iyán ti mo gún. Baba ma je nikan jé, Obè ti mo se. Baba ma je nikan jé. Pai, não me deixes comer sozinho, os inhames que eu preparei. Pai, não me deixes comer sozinho, a sopa que eu preparei. Pai, não me deixes comer soxinho. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa ou alguém perto dela procura engravidar engravidar.. Ifá diz que fazendo o ebo ele trará a benção de filhos. Etutu (Oferenda): iyan (inhame pilado), pilado), eba (sopa), coisas coisas doces, 1 eiyelé (pombo), 1 abo adie (galinha), 1 prato branco, 1 epo (óleode dendê) e 35 nira (moedas). Oferecer a Ori e a Egungun. Egungun. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Cobra, roupa vermelha. II II II II I I I I ÒWÓNRÍN MÉJÌ (OHENREN MÉJÌ) Ladrão-mas-não-o-ladrão-qu Ladrão-mas-n ão-o-ladrão-que-fez-o-awoe-fez-o-awo-levar-noss levar-nossas-coisas-na-n as-coisas-na-nossa-presen ossa-presença ça jogou Ifá para a Folhagem Owon no dia em que ela queria ter o poder de um chefe do mar. mar. ifá aconselhou a Folhagem Owon a fazer um ebo para assim poder receber a benção benção da fama. fama. A Folhagem Folhagem Owon fez o ebo e tornou-se tornou-se um chefe. chefe. A Folhagem Owon começou a cantar e a dançar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré Olodunmaré.. Quando a Folhagem Owon começou a cantar, cantar, Èsú colocou-lhe uma canção na boca. Folhagem Owon cantou assim: Owon mì jó, Owon mì yò. Owon ti mú ota oye b’odò. Owon mì jó, Owon mì yò. Owon dança de dia, Owon canta de dia. Owon ficou com o poder de um chefe do mar. Owon dança de dia, Owon canta de dia. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa deve fazer ebo para que possa receber um importante título ou posição. posição. Ifá diz que a pessoa tem a cabeça de um líder. líder. Ifá diz que a pessoa deve assumir a posição de responsabilidade responsabilidade dentro da sua família. família. Ifá diz que a pessoa pode ajudar um familiar a resolver um problema. Etutu (Oferenda): 6 eiyelé (pombos), 6 abo adie adie (galinhas), 6 eku (ratos pequenos), 6 eja aro (peixe-gato preto), 1 prato branco e 25 nira (moedas), e oferecer a Obàtálá e Èsú. É-a-grande-árvore-qu É-a-gra nde-árvore-que-tem-um-sino-de-latão e-tem-um-sino-de-latão-escuro-que-deba -escuro-que-debaixo-da-pequenaixo-da-pequenapalmeira-soltou-insultos-dizendo-que palmeira-so ltou-insultos-dizendo-que-ninguém-devia-puxar-ninguém-devia-puxar-a-cabaçaa-cabaçagradualmente-para-além gradualmen te-para-além-deles -deles quem jogou Ifá para Ologbo Jigolo (gato preguiçoso), no dia em que Ologbo Jigolo se encontrou atacado por aqueles que atiram pedras. Ifá aconselhou aconselhou Ologbo Jigolo a fazer ebo. Ologbo Jigolo fez o ebo. A partir desse dia Ologbo Jigolo viajou sem sem preocupações. Ologbo Jigolo começou começou a dançar e a cantar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré. Quando Ologbo Jigolo começou a cantar cantar,, Èsú colocou-l colocou-lhe he uma canção canção na boca. Ologbo Jigolo cantou: Òlógbò dúdú esse, gòòlò ma se lo, gòòlò ma se bo. Gato preto, preguiçoso eu irei, preguiçoso eu voltarei.
Comentário: Comentário: Ifá diz que se esta pessoa está planeando viajar ela deverá fazer ebo para se prevenir contra contra as pedradas, pedradas, os problemas. Ifá diz que depois de fazer o ebo esta pessoa deverá usar ervas Eyonu pata atrair coisas boas enquanto viajar. Etutu (Oferenda): 10 okete (ratazanas), (ratazanas), 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco e 50 nira (moedas), oferecer a Obàtálá e a Èsú. I I II II II II II II ÒBÀRÀ MÉJÌ Lavando-a-mão-direita-c Lavan do-a-mão-direita-com-a-mão-esq om-a-mão-esquerda-e-lava uerda-e-lavando-a-mão-esq ndo-a-mão-esquerda-com-auerda-com-amão-direita jogou Ifá para Awun (madeira (madeira branca) no dia em que ele queria ter a sua cabeça limpa. limpa. Ifá aconselhou aconselhou Awun Awun a fazer ebo. ebo. Awun fez o ebo. Isto foi no dia em que Awun Awun recebeu uma cabeça cabeça boa. Awun cantou cantou e dançou em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré Olodunmaré.. Quando Awun começou a cantar, cantar, Èsú colocou-lhe uma cançao na sua boca. Awun cantou: Awún de na, Awún dèrò. Orí ire l’Awún l’Awún nwe. Awún de na, Awún dèrò. Orí ire l’Awún l’Awún nwe. Awun chegou, Awun desembaraçou-se. É a boa sorte que Awun usa no banho. Awun chegou, Awun desembaraçou-se. É a boa sorte que Awun usa no banho. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa deve ter a sua cabeça limpa para que a mão do Awo possa livrá-la da carga. Ifá diz que a pessoa deve adorar Ifá para que a sua carga possa continuar aliviada. Etutu (Oferenda): 4 eiyelé (pombos), 4 abo adie adie (galinhas), 1 epo (óleo (óleo de dendê), 6 iyan funfun (inhame branco), 6 eko (acaçás) e 50 nira (moedas), e oferecer a Èsú. Abarere Awo Odán jogou Ifá para Odán no dia em que ele se preparava para se reestabelecer reestabel ecer.. Ifá aconselhou Odán a fazer ebo para que a área tivesse sombra. Odán fez o ebo. A área começou a ter sombra. Odán começou a cantar e a dançar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré. Quando Odán começou a cantar cantar,, Èsú colocoucolocou-lhe lhe uma canção na boca. Odán cantou: Odán nbi, Odán ti múlè Ibùdó o. Odán nbi, Odán ti múlè Ibùdó o. Odán nasceu, Odán sobreviveu, Odán estabeleceu-se. Odán nasceu, Odán sobreviveu, Odán estabeleceu-se. Comentário:: Comentário Ifá diz que é uma boa altura para esta pessoa pessoa começar um novo projecto. projecto. Ifá diz que esta pessoa quer movimentar-se movimentar-se na altura certa. certa. Ifá diz que esta pessoa está prestes a entrar entrar numa relação relação e que esta relação será boa. Ifá diz que esta pessoa receberá a benção da abundância e a benção de um bom relacionamento. Eturu (Oferenda): 4 eiyelé (pombos), 4 abo adie adie (galinhas), 1 epo (óleo (óleo de dendÊ), 1 prato branco, 4 eko (acaçás (acaçás)) e 100 nira (moedas), e oferecer a Èsú. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Caçar pássaros pequenos. II II II II II II I I ÒKÀNRÀN MÉJÌ
A-madeira-dura-da-floresta-usada-para-fazer-Osunsun-não-dá-sumo-enquanto-aárvore-usada-para-fazer-Atori-faz-desenhos-de-sangue jogou Ifá para Sakoto no dia em que ele viajava para para a cidade de Owa. Ifá aconselhou Sakoto Sakoto a fazer ebo. Sakoto fez o ebo. Quando Sakoto viajava viajava a caminho de Owa Owa encontrou Èsú e deulhe um acaçá. Èsú agarrou no acaçá e transformou-se numa mulher. Èsú transformado numa mulher perguntou a Sakoto o que lhe poderia dar. dar. Sakoto deu à mulher um acaçá. Èsú agarrou no acaçá e transformou-se numa criança pequena. Èsú transformado transformado numa criança criança pequena perguntou a Sakoto o que é que ele lhe lhe daria. Sakoto deu-lhe deu-lhe um acaçá. Na viagem Sakoto deu deu 3 acaçás. acaçás. Èsú perguntou a Sakoto para para onde ele ia. Sakoto disse que estava estava viajando para Owa. Èsú disse a Sakoto Sakoto que as gentes de Owa Owa sofriam há muito muito tempo de uma longa seca. Èsú apontou um caminho para para o ado (pequena cabaça usada para para transportar transpor tar medicamentos) e disse a Sakoto para para ir até lá. Èsú disse que alguém no ado lhe diria: “arranca-me” “arranca-me” e os outros ficariam em silêncio. silêncio. Sakoto foi instruído a apanhar um dos ado enquanto o resto ficaria em silêncio e que devia cortá-lo por cima. cima. Èsú disse a Sakoto Sakoto que quando se aproximasse aproximasse da entrada entrada de Owa ele deveria colocar o ado em cima da cabeça e anunciar que trazia chuva. Sakoto fez tal como lhe tinham dito e entrou na cidade dizendo: “Povo de Owa, eu trago chuva.” chuva.” Imediat Imediatamente amente começou a chover chover.. No dia seguinte o Oba de Owa mandou o mensageiro dozer ao seu povo que queria encontrar-se com o estrangeiro que tinha dito que trazia trazia a chuva. Sakoto foi levado à presença presença do Oba e o Oba dividiu dividiu toda a sua riqueza e pertences, dando metade metade a Sakoto. Foi no dia em que Sakoto Sakoto recebeu as bençãos bençãos que tinha pedido. Sakoto começou começou a cantar e dançar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré. Quando Sakoto começou a cantar cantar,, Èsú colocou colocou-lhe -lhe uma canção na boca. boca. Sakoto cantou: Sàkòtò mo léwà, awo ire dun bo n’ife. Sàkòtò mo léwà, awo ire dun bo n’ife. Sakoto é belo, boa adivinhação é doce de louvar. Sakoto é belo, boa adivinhação é doce de louvar. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa pessoa vai partir em viagem. viagem. Ifá diz que a pessoa deve deve fazer ebo para que a viagem viagem lhe traga fama e abundância. Ifá diz que quando a pessoa pessoa chegar ao seu destino será capaz de resolver um problema, o que lhe trará boa sorte. Ifá diz que a pessoa deve oferecer acaçás a Èsú antes de viajar. viajar. Ifá diz que quando esta pessoa chegar ao seu destino receberá muitos benefícios. Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 adie (galos), (galos), 1 epo (óleo de dendê), dendê), 1 prato branco, branco, 4 eko (acaçás) e 20 nira (moedas), e oferecer a Ògún e Èsú. Há-vários-caminhos-para-encontrar-a-terra-dos-ancestrais jogou Ifá para Igbegbe (rato) no dia em que iam vender ratos ratos no mercado. mercado. Ifá aconselhou Igbegbe a fazer ebo para para poder ver as coisas claramente. claramente. Igbegbe fez o ebo e ficou com uma visão clara. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa pessoa não está vendo as coisas claramente. claramente. Ifá diz que esta pessoa deve fazer ebo para se afastar da confusão. Etutu (Oferenda) : 2 4 eiyelé (pombos), 3 adie (galos), (galos), 1 epo (óleo de dendê), dendê), mariwo (pó de folhas de palmeira), 1 prato branco e 25 nira (moedas), e oferecer a Ògún e Èsú. I I I I I I II II ÒGÚNDÁ MÉJÌ
Pó-de-folhas-de-palmeira jogou Ifá para o Tigre no dia em que o Tigre ia caçar. Ifá aconselhou o Tigre a fazer ebo para para ele recolher os frutos frutos dos seus esforços. esforços. O Tigre estava estava relutante em fazer o ebo. O Tigre foi à caça caça e capturou um veado veado que colocou debaixo de uma palmeira. palmeira. Quando estava prestes prestes a comer o veado, pó das folhas de palmeira caíram da árvore e tornaram o veado sagrado. O Tigre continuou a caçada e capturou um antílope que colocou perto de um formigueiro. Quando ele ia comer comer o antílope, ficou coberto de formigas. O Tigre voltou ao ao Awo e perguntou o que deveria deveria ser feito para recolher os frutos dos dos seus esforços. esforços. Ifá aconselhou o Tigre a fazer ebo. O Tigre fez o ebo. A partir desse desse dia, o Tigre Tigre come toda a presa que captura na sua caçada. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa deve fazer ebo para recolher os frutos do seu trabalho. Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 adie (galos), 1 pedaço de couro, 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco, e 55 nira (moedas), e oferecer a Ògún e Ifá. Eluku-não-tem-Oro-e-não-tem-s Eluku-não-tem-O ro-e-não-tem-sino-de-metal ino-de-metal jogou Ifá para o povo de IdenaMagbon no dia em que que toda a cidade foi suplicar suplicar por boa sorte. Ifá aconselhou o povo de Idena-Magbon a fazer ebo para que eles pudessem obter boa sorte e assim colocar colocar um fim ao seu seu desespero. O povo de Idena-Magbon Idena-Magbon fez o ebo. Isto foi no dia em que o povo de Idena-Magbon recebeu a benção da boa sorte. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa deve fazer ebo para se assegurar que a boa sorte vem aos seus caminhos. caminhos. Ifá diz que muitas bençãos bençãos estão próximas mas mas há o risco de serem perdidas se o ebo não for feito. Etutu (Oferenda) : 2 agogo (sinos de metal), metal), 2 eiyelé (pombos), 2 adie (galos), (galos), 2 Osunsun (varetas (varetas usadas para tocar os agogos) e dinheiro na quantia determinada pelo Awo. Os agogo serão serão marcados marcados com iyerosun. iyerosun. Um agogo é para para o awo awo e o outro é para a pessoa que recebeu este Odu. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Carregar dinheiro numa bolsa ou carteira abençoada para protecção. II II I I I I I I ÒSÁ MÉJÌ A-roda-dianteira-car A-rodadianteira-carrega-o-dinheiro-enqua rega-o-dinheiro-enquanto-a-roda-tr nto-a-roda-traseira-ca aseira-carrega-grãosrrega-grãosenquanto-Ògèdègédé-se-mantiver-a enquanto-Ògèdègé dé-se-mantiver-a-brilhar-no-a -brilhar-no-alto-do-rio lto-do-rio jogou Ifá para Òrúnmilà no dia em que ele se preparava para para ir para lugares longínquos. longínquos. Ifá aconselhou Òrúnmilà a fazer ebo antes de começar a viagem. Òrúnmilà fez o ebo. Òrúnmilà ofereceu cachaça a todos os que viajavam com ele. Quando terminaram de beber, beber, olharam-see uns aos outrose disseram que o homem a quem quiseram prejudicar olharam-s lhes tinha oferecido bebida. bebida. Disseram todos que já não queriam queriam prejudicar Òrúnmilà. Desde esse dia Òrúnmilà Òrúnmilà nunca mais foi prejudicado. prejudicado. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa vai trabalhar para o estrangeiro e que deve ir em frente e aceitar o trabalho. Ifá diz que esta pessoa deve viajar até à lagoa onde haverá haverá uma brisa (isto é uma uma referência a um tipo de rompimento numa iniciação). iniciação). Ifá diz que esta pessoa tem muitos inimigos. Ifá diz que se esta pessoa pessoa fizer ebo os seus inimigos dar-lhe-ão dar-lhe-ão uma chance chance no seu coração. coração. Ifá diz que esta pessoa deve oferecer 2 garrafas de cachaça, uma deve ser dada aos seus inimigos e a outra deve ser dada ao Awo. Awo. Ifá diz que antes de dar o cachaça aos aos seus inimigos, esta pessoa deve tomar uma bebida da garrafa na presença deles.
Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 adie (galos), (galos), 1 epo (óleo de dendÊ), dendÊ), 4 sacos de farofa, 1 prato branco, 2 oti (garrafas de cachaça ou aguardente) e 100 nira (moedas), oferecer tudo a Iyáàmi. Enquanto-fazemos-tudo-bem-ninguém-d Enquanto-faz emos-tudo-bem-ninguém-diz-nada-quando-n iz-nada-quando-nos-enganamos os-enganamos-as-más-as-máspessoas-começam-logo-a-fala pessoas-com eçam-logo-a-falarr foi quem jogou Ifá para Ejipabileseigi no dia em que ele procurava procurava fama e fortuna. fortuna. Ifá aconselhou Ejipabileseigi Ejipabileseigi a fazer ebo. Ejipabileseigi fez o ebo. A partir desse dia Ejipabileseigi foi conhecido como um grande homem. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa pessoa deve fazer um ebo em nome nome dos ancestrais. ancestrais. Ifá diz que se a pessoa fizer o ebo não não perderá o que já já tem. Ifá diz que esta pessoa ajudou ajudou muitas outras e que algumas algumas não apreciaram a ajuda. ajuda. Ifá diz que a pessoa deve ignorar aqueles que não apreciam o seu trabalho e continuar a fazer boas coisas no mundo. Ifá diz que o bom trabalho trabalho em breve lhe trará trará boa fortuna. fortuna. Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 adie (galos), (galos), obi (noz de kola), kola), orogbo (kola amarga), 1 prato branco, branco, 1 epo (óleo de dendê) e 25 nira (moedas). Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Comer sopa directamente da panela. II II I I II II II II ÌKÁ MÉJÌ O-pássaro-voa-no-céu O-pássaro -voa-no-céu-enquanto-o-descon -enquanto-o-desconhecido-viaja-n hecido-viaja-no-mar-enquan o-mar-enquanto-o-cãoto-o-cãovem-buscar-seu-nome foi quem jogou Ifá para Erelu do Mar, o filho do barco do mar,, o santuário no alto do mar, mar mar, no dia em que ele procurava por abundância. Ifá aconselhou Erelu Erelu do Mar a fazer ebo. Erelu do Mar Mar fez o ebo. A partir desse desse dia Erelu do Mar recebeu recebeu todas as bençãos bençãos que pediu. Erelu do Mar começou começou a cantar e a dançar em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré. Quando Erelu do Mar começou a cantar, cantar, Èsú colocou-lhe uma canção na boca. boca. Erelu do Mar cantou cantou assim: Okò mi sí, okò mi gbò. Okò mi sí, okò mi gbò. Èbuté ire 1 oko mi lo. Èbuté ire 1 oko mi lo. O barco do mar vem, barco do mar agitado. O barco do mar mar vem, barco do mar agitado. É um mar bom onde o barco navega. É um mar bom onde o barco barco navega. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa pessoa deve fazer ebo se vai vai partir numa viagem. viagem. Ifá diz que a pessoa deve fazer fazer ebo se ela ganha a vida com um barco. Ifá diz que a pessoa pessoa ficará rica se trabalha com um estranho. Etutu (Oferenda) : 1 prato branco, branco, 1 pequeno barco de madeira (para (para colocar no prato branco), branco), ògedè wéère (banana), eyin (ovo), 1 epo (óleo de dendê), 1 adie (galo) e dinheiro a ser ser determinado pelo Awo. Awo. Oferecer a Èsú. Èsú. Tu-és-mau-eu-sou-mau jogou Ifá para Agbadu (cobra) que era maciona barriga, no dia em que Agbadu ia ser coroado chefe. chefe. Ifá aconselhou Agbadu Agbadu a fazer ebo. Agbadu recusou-se recusou-se a fazer o ebo. A partir desse dia, sempre sempre que alguém vê Agbadu, foge. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa pessoa passa por um período período difícil no seu relacionamento. relacionamento. Ifá diz que se a pessoa pessoa é casada, está a ter ter problemas no seu casamento. casamento. Ifá diz que esta pessoa está demasiado ansiosa e que isso proporciona as condições para que
os seus problemas problemas aumentem. Ifá diz que há pessoas pessoas que a querem ajudar ajudar mas que ela as afasta do seu caminho. Ifá diz que a pessoa precisa precisa de coragem. coragem. Etutu (Oferenda) : 1 ori agbadu (cabeça (cabeça de cobra), cobra), 1 eiyelé (pombo), 1 adie (galo), 1 epo (óleo de dendê) e dinheiro em quantia a ser determinada pelo Awo. Oferecer a Èsú. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Macacos cinzentos. II II II II I I II II ÒTÚRÚPÒN MÉJÌ Cabeça-macia-de-palmeira Cabeça-mac ia-de-palmeira foi quem jogou Ifá para Ikusigbade (morte esqueceme) no dia em que a morte morte olhava para para ela. Ifá aconselhou Ikusigbade Ikusigbade a fazer ebo. Ikusigbade fez o ebo e recebeu recebeu a benção de uma longa longa vida. Comentário:: Comentário Ifá diz que se esta pessoa pessoa está grávida deve deve fazer ebo para para prevenir abiku. Ifá diz que o bébé prometeu aos outros espíritos que voltaria em breve para a terra dos ancestrais. ancestra is. Ifá diz que o ebo deve ser feito para que o bébé mude mude a sua promessa promessa de voltar para junto dos ancestrais antes de crescer. Etutu (Oferenda) : Mariwo (folhas de palmeira), 1 eiyelé (pombo), (pombo), 1 adie (galo), 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco e 50 nira (moedas), e oferecer aos Ibeji. Dilui-o-couro-que-cobriu-a-cara-do-Egungun foi quem jogou Ifá para Yaya e Yàyá no dia em que ambos queriam construir uma casa. ifá aconselhou Yaya e Yàyá a fazer um ebo. Yay Yayaa recusou-se a fazer o ebo. Yàyá fez o ebo. A casa construíd construídaa por Yaya Yaya ruiu. A casa feita por Yàyá permaneceu permaneceu de pé o resto da sua vida e ele lá viveu confortavelmente a partir desse dia. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa está procurando um novo lugar para viver viver.. Ifá diz que esta pessoa deve fazer um ebo para encontrar um lugar confortável para viver. Etutu (Oferenda) : adimu aos ancestrais, ancestrais, oferecendo a Egungun e Ibeji. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Obi com 3 lados. l ados. I I II II I I I I ÒTÙRÁ MÉJÌ Como-a-água-flui-sobre-o-camin Como-a-águ a-flui-sobre-o-caminho-o-caminho-flui-s ho-o-caminho-flui-sobre-o-rio-Eri obre-o-rio-Eri foi quem jogou Ifá para Muslim das longas vestes no dia em que Muslim das longas l ongas vestes tentava seguir o caminho dos ancestrais. ancestrais. Ifá aconselhou Muslim das longas vestes vestes a fazer ebo. Muslim das das longas vestes vestes fez o ebo. A partir desse dia as coisas correram suavemente na vida de Muslim das longas vestes. Comentário:: Comentário Ifá diz que a pessoa deve levar uma vida devota para receber bençãos. Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 adie (galos), (galos), 2 terços de grãos, 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco e dinheiro em quantia a ser determinada pelo Awo. Oferecer a Obàtálá. É-o-ovo-que-rejeitou-o-espírito-daÉ-o-ovo-qu e-rejeitou-o-espírito-da-criança-é-o-es criança-é-o-esperma-que-rejeitou-o-es perma-que-rejeitou-o-espíritopíritoda-criança quem jogou Ifá para Terra e os poderes destrutivos que vivem na terra, no dia em que a Terra Terra queria ir vender no mercado. mercado . Ifá aconselhou aconselho u a Terra Terra a fazer ebo para que a Terra não fosse prejudicada pelos poderes destrutivos que vivem na terra. A Terra Terra fez o ebo. A partir desse dia, o lucro permaneceu com a Terra. Terra. Comentário:: Comentário
Ifá diz que esta pessoa deve fazer um ebo para que os ancestrais destrutivos destrutivos da sua família não lhe roubem roubem a abundância. abundância. Ifá diz que esta pessoa pessoa deve fazer uma oferenda ou agrado aos seus companheiros para que eles não se tornem ciumentos, invejosos e destruidores. Etutu (Oferenda) : 1 eiyelé (pombo), 1 adie (galo), (galo), 1 prato branco, branco, 1 epo (óleo de dendê) e 100 nira (moedas) e oferecer a Obàtálá. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Óleo cru. I I I I II II I I ÌRETÈ MÉJÌ Àmukíkùtù jogou Ifá para o povo de Ipere Amuyo no dia em que eles iam usar aguardente para para adormecer as suas crianças. crianças. iFá aconselhou o povo de Ipere Amuyo a fazer ebo. O povo de Ipere Amuyo Amuyo fez o ebo. A partir desse desse dia, as crianças de Ipere Amuyo desenvolveram bom carácter. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa pessoa terá muitos filhos. Ifá diz que esta pessoa pessoa deve fazer ebo para que eles tenham abundância e bom carácter. Etutu (Oferenda) : 1 adie (galo), 1 eiyelé (pombo), (pombo), 1 garrafa de óleo óleo de dendÊ, 1 prato brancoeko (acaçás) e 40 nira (moedas). Oferecer a Osun e a Ifá. O-grão-inferior-da-esquerda-eO-grão-infer ior-da-esquerda-e-o-grão-inferior-da o-grão-inferior-da-direita-nunca-dis -direita-nunca-discutiram-entre-s cutiram-entre-sii foi quem jogou Ifá para Imò Omi no dia em que ela ia abortar. abortar. Ifá aconselhou Imò Omi a fazer ebo. Imò Omi fez o ebo. Imò Omi recebeu a benção de de ter filhos. Imò Omi cantou e dançou em honra do Awo, enquanto o Awo louvava Ifá, enquanto Ifá louvava Olodunmaré. Quando Imò Omi começou a cantar cantar,, Èsú colocou-lhe uma canção na na boca. Imò Omi cantou: cantou: Ko de si omo láte, omo wun ju ileke. i leke. Ko de si omo láte, omo wun ju ileke. i leke. Não há crianças à venda. Eu amo crianças mais do que amo os grãos. Não há crianças à venda. Eu amo crianças mais do que amo os grãos. Comentário:: Comentário Ifá diz que a mulher que quer ter filhos deve fazer um ebo com as suas jóias e pedir aos ancestrais a benção de ter crianças. Etutu (Oferenda) : 1 eiyelé (pombo), 1 adie (galo), (galo), grãos, eko (acaçás), (acaçás), 1 epo (óleo de dendê), 1 prato branco e 45 nira (moedas), e oferecer a Osun e a Ifá. Éèwò (tabu, Interdições Interdições)) : Galo, espinafres. I I II II I I II II ÒSÉ MÉJÌ Pòròmìsolè jogou Ifá para Òtú no dia em que Òtú viajava viajava para Ijebu. Ifá aconselhou Òtú Òtú a fazer ebo. Òtú fez o ebo. A partir desse desse dia Òtú foi foi uma pessoa importante. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa deve fazer ebo para ser olhada como uma pessoa importante. Etutu (Oferenda) : 1 eiyelé (pombo), 1 adie (galo), acarajés, 1 epo (óleo de dendê), eko (acaçás) e 40 nira (moedas), oferecendo tudo ao Orí. Quando-a-noite-cai-as-fo Quando-anoite-cai-as-folhas-da-floresta-tr lhas-da-floresta-transformam-seansformam-se-enquanto-as-fo enquanto-as-folhas-dolhas-doGbòdògi-se-transformam-em-pess Gbòdògi-se-tra nsformam-em-pessoa, oa, foi quem jogou Ifá para Túwase Ihuloko no dia em que Túwase Ihuloko queria que as coisas boas do Orun viessem ter com ele el e
à terra. terra. Ifá aconselhou aconselhou Túwase Túwase Ihuloko a fazer ebo. Túwase Ihuloko fez o ebo. A partir desse dia, as coisas boas do Orun viajaram para a terra. Comentário:: Comentário Ifá diz que a boa sorte desta pessoa está dividida entre a parte espiritual e a parte humana. Ifá diz que esta pessoa deve fazer ebo para receber as bençãos dos Espíritos da Terra. Etutu (Oferenda) : 4 eiyelé (pombos), 4 adie (galos), (galos), 1 epo (óleo de dendê), dendê), 1 prato branco e 30 nira (moedas), oferecidos a Orí. II II I I II II I I ÒFÙN MÉJÌ (ORAGUN MÉJÌ) Ogbe-o-estrangeiro Ogbe-o-estr angeiro foi quem jogou Ifá para Òrisànlá no dia em que Òrisànlá procurava procura va por abundância. abundância. Ifá aconselhou Òrisànlá Òrisànlá a fazer ebo. Òrisànlá fez o ebo. A partir desse dia Òrisànlá teve todas as bençãos que precisava. precisava. Kiki ire (reza para a boa sorte): Ogbe funfun kenewen o difa fun Òrisànlá won ni ko rúbo, Pe gbogbo nkan to n’to ko ni wó, o rúbó ojo ti gbogbo nkan to N’to ko wo mó niyen. Ase. Ogbe o estrangeiro jogou Ifá para Òrisànlá a quem disse para fazer ebo para que tudo o que ele fizesse corresse bem, ele fez o ebo e todos os dias recebe as bençãos que necessita. Possa assim ser ser.. Comentário:: Comentário Ifá diz que esta pessoa pessoa deve adorar adorar Obàtálá. Ifá diz que esta pessoa é um adorador de Obàtálá Obàtálá e que deve fazer ebo de Obàtálá para pedir abundância. abundância. Ifá diz que a oferenda deve ser feita com a recitação deste Odu. Etutu (Oferenda) : adimu de Obàtálá. Todas-as-coisas-aparecem-como-os-espinhos-que-ferem-os-pés foi quem jogou Ifá para Eléjìòràngún Eléjìòràngún no dia em que que ele estava no meio dos seus inimigos. Ifá aconselhou Eléjìòràngún Eléjìòràngún a fazer ebo. Eléjìòràngún Eléjìòràngún fez o ebo. A partir daquele dia Eléjìòràngún derrotou os seus inimigos. Comentário : Ifá diz que esta pessoa pessoa deve fazer ebo para para Oro. Ifá diz que Oro ajudará ajudará esta pessoa nos seus esforços para derrotar os seus inimigos. Eturu (Oferenda): 4 eiyelé (pombos), 4 adi e (galos ou galinhas), 1 epo (azeite de dendê), 1 prato branco, eko (acaçás) e dinheiro, determinados pelo adivinho e oferecer tudo a Oro.
ORDEM DE MAIORIDADE DOS OMO ODU (COM OS NOMES DE INVOCAÇÃO) OGBE
17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 35. 36. 37. 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62.
Ogbe – Oyeku (Ogbe’Yeku) Oyeku – Ogbe (Oyeku l’Ogbe) Ogbe – Iwori (Ogbewehin) Iwori – Ogbe (W (Woribogbe) oribogbe) Ogbe – Odi (Ogbe’di) Odi – Ogbe (Idigbe) Ogbe – Irosun (Ogbe’rosu) Irosun – Ogbe (Irosu Ogbe) Ogbe – Oworin (Ogbeworin) Oworin – Ogbe (Oworinsogbe) Ogbe – Obara (Ogbe Bara) Obara – Ogbe (Obarabogbe) Ogbe – Okanran (Ogbekoran) Okanran – Ogbe (Okanransode) Ogbe – Ogunda (Ogbedunga) Ogunda – Ogbe (Odundabede) Ogbe – Osa (Ogbesa) Osa – Ogbe (Osagbe) Ogbe – Ika (Ogbe ka) Ika – Ogbe (Ikagbe) Ogbe – Oturupon (Ogbe Turupon) Oturupon – Ogbe (Oturupon’gbe) Ogbe – Otura (Ogbetura) Otura – Ogbe (Otura Oriko) Ogbe – Irete (Ogbe ate) Irete – Ogbe (Irete – agbe) Ogbe – Ose (Ogbe’se) Ose – Ogbe (Osomina) Ogbe – Ofun (Ogbe’fun) Ofun – Ogbe (Pfun’gbe) OYEKU Oyeku – Iwori (Oyeku Wori) Iwori – Oyeku (Iwori’yeku) Oyeku – Odi (Oyeku’di) Odi – Oyeku (Idi’yeku) Oyeku – Irosun (Oyeku’rousu) Irosun – Oyeku (Irosu’yeku) Oyeku – Oworin (Oyeku Wonrin) Oworin – Oyeku (Oworin’yeku) Oyeku – Obara (Oyeku Bara) Obara – Oyeku (Obara’yeku) Oyeku – Okanran (Oyeku lekan) Okanran – Oyeku (Okonron’y (Okonron’yeku) eku) Oyeku – Ogunda (Oyeku Eguntan) Ogunda – Oyeku (Ogunda’aiku) Oyeku – Osa (Oyeku Gasa) Osa – Oyeku (Osa’yeku)
63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71. 72. 73. 74.
Oyeku – Ika (Oyekubeka (Oyekubeka)) Ika – Oyeku (Ika’yeku) Oyeku – Oturupon (Oyekubatutu) Oturupon – Oyeku (Oturupon’yeku) Oyeku – Otura (Oyekubatuye) Otura – Oyeku (Otura – aiku) Oyeku – Irete (Oyeku’rete) Irete – Oyeku (Irete’yeku) Oyeku – Ose (Oyekuse) Ose – Oyeku (Osesaiku) Oyeku – Ofun (Oyeku’fun) Ofun – Oyeku (Ofun’yeku)
IWORI 75. 76. 77. 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90. 91. 92. 93. 94. 95. 96. 97. 98. 99. 100. 101. 102. 103. 104. 105. 106. 107. 108. 109. 110. 111.
Iwori – Odi (Iwori’di) Odi – Iwori (Idiwori) Iwori – Irosun (Iwori Wosu) Irosun – Iwori (Irosu Wori) Iwori – Owonrin (Iwori Wonrin) Owonrin – Iwori (Owonrin Wori) Iwori – Obara (Iwori Bara) Obara – Iwori (Obara Wori) Iwori – Okanran (Iwori Okanran) Okanran – Iwori (Okanran Wori) Iwori – Ogunda (Iworiwogunda) Ogunda – Iwori (Ogunda Wori) Iwori – Osa (Iworiwosa) Osa – Iwori (Osa Wori) Iwori – Ika (Iworiwoka) Ika – Iwori (Ika Wori) Iwori – Oturupon (Iwori’turupon) Oturupon – Iwori (Oturupo (Oturupon n Wori) Iwori – Otura (Iworiwotur (Iworiwotura) a) Otura – Iwori (Otura Wori) Iwori – Irete (Iwori – ate) Irete – Iwori (Irete Wor Wori) i) Iwori – Ose (Iworiwase) Ose – Iwori (Ose Wori) Iwori – Ofun (Iworiwofun) Ofun – Iwori (Ofun Wori) ODI (IDI) Odi – Irosun (Idi osu) Irosun – Odi (Irosu’di) Odi – Owonrin (Ido Owonrin) Owonrin – Odi (Owonrin’di) Odi – Obara (Idi Obara) Obara – Odi (Obara’di) Odi – Okanran (Idi Okanran) Okanran – Odi (Okanran Di) Odi – Ogunda (Idi Ogunda) Ogunda – Odi (Ogunda’di) Odi – Osa (Idi’sa)
112. 113. 114. 115. 116. 117. 118. 119. 120. 121. 122. 123. 124.
Osa – Odi (Osa’di) Odi – Ika (Idika) Ika – Odi (Ika Di) Odi – Oturupon (Idi Turupon) Oturupon – Odi (Oturupon Di) Odi – Otura (Idi Otura) Otura – Odi (Otura Di) Odi – Irete (Idi Irete) Irete – Odi – (Irete Di) Odi – Ose (Idi Ose) Ose – Odi (Ose Di) Odi – Ofun (Idi Ofun) Ofun – Odi (Ofun Di)
IROSUN 125. 126. 127. 128. 129. 130. 131. 132. 133. 134. 135. 136. 137. 138. 139. 140. 141. 142. 143. 144. 145. 146. 147. 148. 149. 150. 151. 152. 153. 154. 155. 156. 157. 158. 159. 160.
Irosun – Owonrin (Irosu Wonrin) Owonrin – Irosun (Owonrin’r (Owonrin’rosu) osu) Irosun – Obara (Irosu Obara) Obara – Irosun (Obara’rosu) Irosun – Okanran (Irosu Okanran) Okanran – Irosun (Okanran’rosu) Irosun – Ogunda (Irosu Ogunda) Ogunda – Irosun (Ogunda Rosu) Irosun – Osa (Irosu Osa) Osa – Irosun (Osa Rosu) Irosun – Ika (Irosu Oka) Ika – Irosun (Ika’rosu) Irosun – Oturupon (Irosu Turupon) Oturupon – Irosun (Oturupon Rosu) Irosun – Otura (Irosu Tura) Otura – Irosun (Otura Rosu) Irosun – Irete (Irosu Rete) Irete – Irosun (Irete Rosu) Irosun – Ose (Irosu Ose) Ose – Irosun (Ose’rosu) Irosun – Ofun (Irosu Ofun) Ofun – Irosun (Ofun’rosu) OWORIN Owonrin – Obara (Owonrin’b (Owonrin’bara) ara) Obara – Owonrin (Obara wonrin) Owonrin – Okanran (Owonrinkanran) Okanran – Owonrin (Okanran Won) Owonrin – Ogunda (Owonringunda) Ogunda – Owonrin (Ogundawonr (Ogundawonrin) in) Owonrin – Osa (Owonrin’sa) Osa – Owonrin (Osa Wonrin) Owonrin – Ika (Owonrin’ka) Ika – Owonrin (Ika Wonrin) Owonrin – Oturupon (Owonrin Turupon) Oturupon – Owonrin (T (Turupon urupon Wonrin) Owonrin – Otura (Owonrin Otura) Otura – Owonrin (Otura Wonrin)
161. 162. 163. 164. 165. 166. 167. 168. 169. 170. 171. 172. 173. 174. 175. 176. 177. 178. 179. 180. 181. 182. 183. 184. 185. 186. 187. 188. 189. 190. 191. 192. 193. 194. 195. 196. 197. 198. 199. 200.
Owonrin – Irete (Owonrin’rete) Irete – Owonrin (Irete Wonrin) Owonrin – Ose (Owonrin’ (Owonrin’se) se) Ose – Owonrin (Ose wonrin) Owonrin – Ofun (Owonrin’fu) Ofun – Owonrin (Ofun wonrin) OBARA Obara – Okanran (Obara Konran) Okanran – Obara (Okanran’bara) Obara – Ogunda (Obara Ogunda) Ogunda – Obara (Ogunda’bar (Ogunda’bara) a) Obara – Osa (Obara’sa) Osa – Obara (Osa’bara) Obara – Ika (Obara’ka) Ika – Obara (Ika’bara) Obara – Oturupon (Obara Turupon) Oturupon – Obara (Oturupon’bar (Oturupon’bara) a) Obara – Oura (Obara’tura) Otura – Obara (Otura’bara) Obara – Irete (Obara’rete) Irete – Obara (Irete Obara) Obara – Ose (Obara Ose) Ose – Obara (Ose – Obara) Obara – Ofun (Obara’fu) Ofun – Obara (Ofun’bara) OKANRAN Okanran – Ogunda (Okanran’gunda) Ogunda – Okanran (Ogunda’ka (Ogunda’kanran) nran) Okanran – Osa (Okanran’sa) Osa – Okanran (Osa’karan) Okanran – Ika (Okanran’ka) Ika – Okanran (Ika’karan) Okanran – Oturupon (Okanran Turupon) Oturupon – Okanran (Oturupon’ (Oturupon’karan) karan) Okanran – Otura (Okanran’tura) Otura – Okanran (Otura’kanran) Okanran – Irete (Okanran-ate) Irete – Okanran (Irete Okanran Okanran)) Okanran – Ose (Okanran’se) Ose – Okanran (Ose’kanran) Okanran – Ofun (Okanran’fu) Ofun – Okanran (Ofun’kanran)
OGUNDA 201. 202. 203. 204. 205. 206. 207. 208.
Ogunda – Osa (Ogunda’sa) Osa – Ogunda (Osa’gunda) Ogunda – Ika (Ogunda’ka) Ika – Ogunda (Ika’gunda) Ogunda – Oturupon Oturupon – Ogunda (Oturupon’gunda) Ogunda – Otura (Ogunda Tura) Otura – Ogunda (Oturagunda)
209. 210. 211. 212. 213. 214. 215. 216. 217. 218. 219. 220. 221. 222. 223. 224. 225. 226.
Ogunda – Irete (Ogunda’rete) Irete – Ogunda (Irete’gunda) Ogunda – Ose (Ogundase) Ose – Ogunda (Ise-Eguntan) Ogunda – Ofun (Ogunda’fu) Ofun – Ogunda (Ofun – Eguntan) OSA Osa – Ika (Osa’ka) Ika – Osa (Ika’sa) Osa- Oturupon (Osa’turupon) Oturupon – Osa (Oturupon (Oturupon’sa) ’sa) Osa – Otura (Osa’tura) Otura – Osa (Otura’sa) Osa – Irete (Osa’rete) Irete – Osa (Irete’sa (Irete’sa)) Osa – Ose (Osa’se) Ose – Osa (Ose’sa) Osa – Ofun (Osa’fu) Ofun – Osa (Ofun’sa)
IKA 227. 228. 229. 230. 231. 232. 233. 234. 235. 236. 237. 238. 239. 240. 241. 242. 243. 244.
Ika – Oturupon (Ika Turupon) Oturupon – Ika (Oturupon’ka (Oturupon’ka)) Ika – Otura (Ika Otura) Otura – Ika (Otura’ka) Ika – Irete (Ika’rete) Irete – Ika (Irete’ka) Ika – Ose (Ika Ose) Ose – Ika (Ose’ka) Ika – Ofun (Ika Ofun) Ofun – Ika (Ofun’ka) OTURUPON Oturupon – Otura (Oturupon’tur (Oturupon’tura) a) Otura – Oturupon (Otura Turupon) Oturupon – Irete (Oturupon’rete) Irete – Oturupon (Irete Turupon) Oturupon – Ose (Oturupon’se) Ose – Oturupon (Ose’turupon) Oturupon – Ofun (Oturupon’fun (Oturupon’fun)) Ofun – Oturupon (Ofun Turupon)
OTURA 245. 246. 247. 248. 249. 250. 251.
Otura – Irete (Otura’ (Otura’rete) rete) Irete – Otura (Irete’tura) Otura – Ose (Otura’se) Ose – Otura (Ose’tura) Otura – Ofun (Otura’fu) Ofun – Otura (Ofun’tura) IRETE Irete – Ose (Irete-se)
252. 253. 254.
Ose – Irete (Oseb’Irete) Irete – Ofun (Irete’fu) Ofun – Irete (Ofun’rete)
OSE 255. 256.
Ose – Ofun (Ose’fu) Ofun – Ose (Ofun’se)