Wastong Gamit ng Salita.docx

Wastong Gamit ng Salita

Nang at Ng

Ang wastong wastong paggamit ng ng at nang ay ang isa sa mga hindi masya syadong napagtutuunan ng pansin ng marami sa atin, sa ating pagsusulat. Mababatid na naiiba ang kahulugan ng pangungusap kung nabaliktad ang ating paggamit sa ngat nang, kaya mahalagang malaman ang wastong paggamit ng mga ito.

Sa lesson na ito, ang ituturo ng may-akda ay ang shortcut para para malaman kung ano ang dapat gamitin sa ng o nang sa isang pangungusap. Ang mga sumusunod ay ang mga pagkakataon kung kailan kailangang gamitin ang nangang sa isang pangungusap:

•

Kung ang sumusunod na salita ay pandiwa (verb).

1.

Pag-uulit ng pandiwa Halimbawa:

Talon nang talon

ang

mga

Lipad nang lipad ang mga kalapati.

Ibang halimbawa:

asaktan si Gorrio nang iwanan siya ng kanyang kasintahan. !iglang nagkagulo ang mga tao nang lumabas sa pinto si Lo"i #o$. •

Kung ang sumusunod na salita ay pang-uri (adjective).

bata.

Trusted by over 1 million members

Try Scribd FREE for 30 days to access over 125 million titles without ads or interruptions! Start Free Trial Cancel Anytime.









Halimbawa:

Ang

lumakad nang nang matulin

Sumuko nang mahinahon

•

kung

matinik

ang

ay

malalim.

mga

pugant$.

Kung gagamitin sa unahan ng pangungusap. pangun gusap. Halimbawa:

ang lumalim

ang

gabi

ay

nagsimulang

mag-uwian

ang

mga

bisita.

ang umapaw ang tubig sa ilog ay nagsimulang lumikas ang mga r$sid$nt$.

•

ng nang ay ginagamit bilang pinagsamang na at na.

ka nang hindi nagpapaalam% &Aalis ka na na hindi nagpapaalam%' a. Aalis ka b. Gawin mo nang hindi nagr$r$klamo. &Gawin mo na na hindi nagr$r$klamo.' c. Ang uniporm$ ay itiniklop nang hindi pa pinaplantsa. &Ang uniporm$ ay itiniklop na na hindi

pa

pinaplantsa.'

Sa ibang mga hindi nabanggit sa itaas na pagkakataon ay automatic na na ng ang dapat gamitin.









Mga

Halimbawa:

Ang bahay bahay na ito ito ay pagmamay-ari pagmamay-ari ng mga ($rnand$). Si !$n$di*t ang kumuha ng halabas kanina. !inilisan ng bata ang paglalakad sapagkat siya ay natatakot. Si Marlon pinag-uusapan ng kaniyang mga kaibigan dahil sa kabahuan niya.

Kung at Kong K!N"

!ilang pangatnig na panubali sa hugnayang pangungusap (alimbawa: Mayaman na sana si Tiyo +uan #ung naging matalino lamang sana siya sa paghawak ng p$ra. K$N"

Galing sa panghalip na panaong #o at inaangkupan ng ng. (alimbawa: ais #ong pasalamatan ang lahat ng dumalo sa pagdiriwang ng aking kaarawan.

%ay at %ayroon &astong gamit ng % '  Ginagamit ang may kapag sinusundan ng pangngalan.









 apag sinusundan ng pandiwa 

%ay sasabihin ko sayo.



%ay pupuntahan ako sa Sabado.

 apag sinusundan ng pang-uri 

%ay mahalagang bagay kang dapat matuklasan.



%aymagandang anak si Mang +os$.

 apag sinusundan ng panghalip na panao sa kaukulang paari 

!awat miy$mbro ay may kani-kanilang hinaing.



!awat tao ay may kanya-kanyang probl$ma sa buhay.



Masayang ipinagdiriwang ang pista roon sa may amin.

&astong gamit ng %ayroon

napapasingit na kataga sa salitang sinusundan nito.  apag may napapasingit 

%ayroon pa bang magsasalita ukol sa paksang ito%



%ayroon po kaming isusumbong sa inyo.



Si Mar"in ay mayroon ding magagandang katangian tulad ni +os$ph.

 Ginagamit na panagot sa tanong.











May maasahan ba akong tulong sa kanya%  %ayroon naman.

 Ginagamit kung nangangahulugang ng pagka-may kaya sa buhay 

(ind (indii magan maganda dang ng magp magpang angga gap p na mayroon sapa sapagk gkat at matu matutu tukl klas asan an din din sa bandang huli ang totoong kinatatayuan sa buhay.



Ang mga Moral$s ay mayroonsa bayan ng /olor$s.

&astong paggamit ng ubu#in at ubu#an

S0!0 subuki kina nay y nang nangan anga gahu hulu luga gan n ng pags pagsus usur urii o pags pagsis isii-ya yasa satt sa uri, uri,la laka kas s o  Ang subu kakayahan ng isang tao o bagay. 

ubu#inmong gamitin ang sabong ito at baka hiyang sa iyo.



ubu#inmong kumain ng gulay at prutas upang sumigla ka.



usubu#inng mga mga tagalalawigan ang galing ng mga tagalunsod.

S0!0A  Ang subukanay nangangahulugan ng pagtingin upang malaman ang ginawa ng isang

tao o mga tao. 

Subukanmo siya upang malaman mo ang kanyang s$kr$to.



Ani 2rap noon, 3Wag n4yo akong subukan56.









&astong paggamit ng Pahiran at Pahirin

#A(7 bagay,alisin ang bagay. bagay.  Angpahirinay nangangahulugan ng pag-alis o pagpawi sa isang bagay,alisin 

Pahirin mo ang iyong pawis sa noo.



Pahirin mo ang iyong uling sa mukha.

#A(7A

alawaang maaaring ibigay na #ahulugan ng pahiran.

1.Ang lunan o bahagi ng lunan o bagay na pinanggagalingan ng bagay na pinahid. Sa ganitong gamit ang pahiran ay may layon.

8. agagamitdin agagamitdin angpahiransakah angpahiransakahulugangp ulugangpaglalag aglalagayngkau ayngkauntingbag ntingbagayat ayat karaniwanay karaniwanay sabahagingkatawan.



Pahiran mo ng "i*ks ang aking likod.



Pinapahiran ng langis ng dalaga ang kanyang buhok.



!akit mo pinapahiran ng alkohol ang iyong mga kamay.











9#27A(  Tinutukoy ng op$rahin ang tiyak na bahaging tinitistis. 

Ang mga mata ng matanda ay ooperahin bukas.



ailan nakatakdang operahin ang iyong bukol sa dibdib%



Ooperahin na ang bukol sa tuhod ni 2rnani.

9#27A(A  Tinutukoy nito ang tao at hindi ang bahagi ng katawan. 

Ooperahanna ng doktor ang naghihirap na may sakit.



Inoperahanna si 2mil kahapon.



Si i* ay kasalukuyang inooperahansa pagamutan ng St.Luk$.

&astong gamit ng *in+ *aw+ aw at in

7 at 7AW katagang rinat raw ay ginagamit kung ang sinusundang salita ay nagtatapos  Ang mga katagang sa patinig at sa malapatinig na

at









ay ginagamit kung ang salitang sinusundan ay nagtatapos sa #atinig  Angdinatdaw ay maliban sa w at at y . 

Takot dinsiyang magsinungaling kagaya mo.



Masakit daw ang ang ulo ni Marlon kaya hindi siya nakapasok sa klas$.



Malakas dinang patahian nila katulad ng patahian ninyo.

&astong paggamit ng #ung ,di+ #ung di at #undi



Ang #ungdi & i; not' ay pinaikling kung hindi.



Ang #ungdi ay di dapat gamitin. Walang salitang ganito.



Ang #undi ay kolokyalismo ng kung4di.



Kungdi ka sana mapagmataas ay kaibigan mo pa rin si Lou$la.



Walang makakapasok sa gusali #undi ang mga $mpl$yado lamang.

&astong gamit ng KIN at KI

 Ang#ina

panandang pang#ayarian sa pangngalan katulad ng sina.









&astong paggamit ng Pinto at Pintuan

 Ang pinto (door) ay bahagi ng daanan na isinasara at ibinubukas. Ginagawa ito upang

ilagay sa pintuan. 

sinara niya ang pinto upang hindi makapasok angt lamok.

pintuan (doorway) (doorway) ay ang kinalalagyan ng pinto. to rin ang bahaging daraanan  Ang pintuan

kapag bumukas na ang pinto. 

akaharang sa pintuan ang paso ng halaman kung kaya4t hindi niya maisara ang pinto.

&astong paggamit ng /agdan at /agdanan

 Anghagdan (stairs)ay mga baytang at inaakyatanat binababaan sa bahay=gusali. 

Mabilis niyang inakyat ang hagdan upang marating ang klinika.

 Ang hagdanan hagdanan ( stairway) ay bahaging bahay na kinalalagyan ng hagdan.











Iwan nalang niya ang bag niya sa kots$ ko.

 Ang iwanan (to leave something to somebody) ay nangangahulugang bibigyan ng

kung ano ang isang tao. 

Iwanan mo 4kong p$rang pambili ng pananghalian.

&astong paggamit ng 0unton+ 0ungtong at 0ungtong.

 Ang tungtong ay pana#ip sa palayo# o #awali. 

(indi Makita niMang 2;r$n ang tungtong ng palayok sa kusina.

 Ang tuntong ay pagyapa# sa anumang bagay. baga y. 

0umuntong siya sa m$sa upang maabot ang bumbilya.

 Ang tunton ay pagba#as o paghanap sa ba#as ng anumang bagay.

(indi komatuntong kung saan na nagsuot ang aming tuta

&astong "amit ng mga alita

Ang bawat salita ay may tiyak na kahulugan. Maaaring magbago ang kahulugan









1. %' at %'*$$N

Ginagamit ang may kung itoy sinusundan ng mga sumusunod na bahagi ng pananalita:

#angngalan #andiwa #ang-uri #anghalip na #aari #antukoy na Mga #ang-ukol na Sa May prutas siyang dala. May kumakatok sa labas. May matalino siyang anak.











Sinusundan ng isang kataga o ingklitik (al. Mayroon ba siyang pasalubong% Mayroon nga bang bagong #a>$ro sila% Sinusundan ng panghalip palagyo (al. Mayroon siyang kots$. Mayroon kaming palaisdaan sa !ula*an. Mayroon tayong pagsusulit sa








3. KI at KIN

Walang salitang #ila. Ang #ina ay maramihan ng kay. (al. #akidala ang laruang ito kina !$nny at Maris. Makikipag-usap ako kina $* at ona.

4. NN" at N"

Ginagamit ang ng bilang: a.

atumbas ng of ng ng ngl$s









a.

atumbas ng when sa ngl$s (al. umakain kami ng hapunan nang dumating si Tiyo !$rting. Tapos Tapos na ang palabas nang pumasok ng tanghalan si !$n.

b.

atumbas ng so that o o in order to sa ngl$s (al. Mag-aral kayo nang mabuti nang kayoy makapasa. Magsumikap ka nang ang buhay moy guminhawa.

*.

#inagsamang pang-abay na na at pang-angkop na ng (al. umain &na@ng' nang lugaw ang batang maysakit. Tinanggap &na@ng' nang nahihiyang bata ang kanyang r$galo.









7. K!N" at K$N"

Ginagam Ginagamit it ang #ung bilan bilang g pang pangatn atnig ig na panub panubali ali.. atum atumbas bas nito nito ang ang if sa sa ngl$s ang #ong ay panghalip panao sa kaukulang paari. (al. Matutulog na ako kung papatayin mo na ang ilaw. abasB ang binili kong aklat.

8. K!N" I at K!NI

Ang #undi ay galing sa salitang 3kung hindi6 o if not sa sa ngl$s ang #undi naman









. /"N at /"NN

Ang hagdan &stairs' ay ang baytang na inaakyatan at binababaan. Samantala,

ang hagdanan &stairway' ay ang bahaging kinalalagyan ng hagdan. (al. agmamadaling inakyat ni Mar"in ang mga hagdan. lagay mo ang hagdanan sa tapat ng bintana.

1;. P/I*IN at P/I*N< P!NIN at P!NN

Ang pahirin at punasin &wipe off ' ay nangangahulugang alisin o tanggalin.

Ang pahiran at punasan &to apply ' ay nangangahulugang lagyan.











9op$rahan si 7$y sa tiyan sa Sabado.

12. &IIN at &IN

Ginagamit Ginagamit ang walisin &sweep the dirt ' kung tumutukoy sa bagay na aalisin o lilinisin samantalang ang walisan ay tumutokoy naman sa lugar & to sweep the place '. (al. Walisin ninyo ang mga kalat sa sahig.









(al. Sundin mong lagi ang sinasabi ng iyong mga magulang dahil para rin iyon sa iyong kabutihan. Sundan mo ang mga kabayanihang ipinakita ng iyong ama sa bayan. Sundan mo siya baka siya maligaw.

15. !>!KIN at !>!KN









18. I&N at I&NN Iwan &to leave something or somebody '  huwag isama Iwanan &to leave something to somebody '  bigyan

(al. niwan ni Arni$ ang kots$ sa garah$. niwanan ni 7$n$ ng p$ra si +oy bago siya umalis.









' Kumuha &to get ' %anguha &to gather, to collect '

(al. umuha ng isang basong tubig si $th para kay +$an. anguha ng mga kabib$ ang mga bata sa dalampasigan.

21. /I  at /IN  /IN

Wastong Gamit ng Salita.docx

Recommend Documents