KONSEP KEPERCAYAAN DAN KETUHANAN
Tamadun-tamadun yang perlu kami kaji melalui hasil tugasan ini ialah tamadun Melayu, tamadun China, tamadun India dan juga tamadun Jepun. Terlebih dahulu, sebelum kita meneliti dengan lebih mendalam mendalam mengenai konsep kepercayaan kepercayaan dan ketuhanan ketuhanan dalam tamadun, eloklah sekiranya kita melihat dahulu apa itu tamadun
Definisi tamadun Melalui buku Tamadun Islam dan Tamadun Asia hasil karya Azhar Hj. Mad Aros, ; Tamadun dari segi bahasa membawa maksud yang sama dengan perkataan civilation dalam dalam bahas bahasa a Ingge Inggeris ris.. Istil Istilah ah tamad tamadun un bera berasa sall darip daripada ada perk perkata ataan an Arab, Arab, iaitu iaitu ‘maddana’ yang beerti ‘kehalusan budi bahasa’ dan ‘kesopanan tingkah laku’. Tamadun juga membawa erti membuka bandar. Terbit pula perkataan ‘madinah’ yang bermaksud Bandar dan juga ‘madani’ iaitu orang yang berkelakuan seperti orang Bandar yang bersifat halus dalam berbudi bahasa dan beradab sopan dalam tingkah laku. Edward L. Farmers pula mendefinisikan tamadun sebagai sebagai satu unit budaya yang besar yang mengandungi norma-norma sosial, tradisi dan institusi yang dikongsi bersama dan diwarisi dari generasi generasi ke generasi. generasi. Profesor Profesor Wan Hashim Teh berpendap berpendapat at bahawa bahawa perbezaan antara tamadun dengan budaya ialah tahap pencapaiannya. Kesim Kesimpul pulan anny nya, a, tamad tamadun un boleh boleh ditak ditakrif rifka kan n sebag sebagai ai sejum sejumlah lah penc pencap apaia aian n dan dan pemerol pemeroleha ehan n dalam dalam segala segala perlakuan, perlakuan, pemikiran pemikiran dan penciptaan penciptaan yang baik, halus, sopan santun bagi pembentukan peribadi, akhlak, tingkah laku serta budi bahasa yang mulia bagi individu dan juga sesuatu kelompok manusia yang membentuk sesebuah masy masyar arak akat at atau atau Nega Negara ra bang bangsa sa.. Ring Ringka kasn snya ya,, tama tamadu dun n bole boleh h dili diliha hatt seba sebaga gaii pencapaian satu bentuk budaya tinggi.
TAMADUN MELAYU
Tamadun Melayu adalah tamadun yang dibentuk oleh sekumpulan manusia yang boleh digolongkan secara luas sebagai kumpulan orang-orang Melayu dan bertempat di suatu wilayah di Asia Tenggara yang dikenali sebagai Gugusan Kepulauan Melayu (Malay Archipelago) atau gugusan kepulauan Melayu –Indonesia, Nusantara, Alam Melayu, Tanah Jawi dan sebagainya.
KONSEP KEPERCAYAAN DAN KETUHANAN DALAM TAMADUN MELAYU
Melalu Melaluii hasil hasil tugas tugasan an Azhar Azhar Hj. Mad Aros Aros melal melalui ui bukun bukunya ya (Tam (Tamad adun un Islam Islam dan dan Tamadun Asia), beliau telah menghuraikan tentang tamadun orang Melayu dengan selengkapnya. Menur Menurut ut belia beliau, u, sebel sebelum um kedat kedatang angan an Islam Islam,, orang orang Melay Melayu u telah telah terleb terlebih ih dahu dahulu lu menganu menganutt agama agama Hindu Hindu dan Buddha Buddha kerana kerana pengaru pengaruh h yang yang dibawa dibawa oleh mereka sebelum sebelum itu. Walau Walau bagaima bagaimanapu napun, n, sebelum sebelum munculn munculnya ya agama agama Hindu, Hindu, Islam Islam dan Buddha, orang Melayu menggunakan sistem peribumi iaitu mengamalkan kepercayaan animisme dan dinamisme. Menurut kepercayaan ini, mereka percaya bahawa setiap benda ada jiwa, roh atau semangat semangat yang mempunyai mempunyai perwatakan sendiri yang dapat membawa kesan baik atau buruk. Roh nenek moyang yang dinamakan ‘’hyang’’ yang sama dengan ‘poyang’ atau ‘moyang’ dipercayai masih berada di kalangan mereka dan mempunyai tenaga yang kuat kuat serta serta boleh boleh memp mempeng engar aruhi uhi merek mereka. a. Oleh Oleh itu, itu, roh perlu perlu diten ditenang angka kan n melal melalui ui upacara pemujaan dan penyembahan.
TAMADUN MELAYU
Tamadun Melayu adalah tamadun yang dibentuk oleh sekumpulan manusia yang boleh digolongkan secara luas sebagai kumpulan orang-orang Melayu dan bertempat di suatu wilayah di Asia Tenggara yang dikenali sebagai Gugusan Kepulauan Melayu (Malay Archipelago) atau gugusan kepulauan Melayu –Indonesia, Nusantara, Alam Melayu, Tanah Jawi dan sebagainya.
KONSEP KEPERCAYAAN DAN KETUHANAN DALAM TAMADUN MELAYU
Melalu Melaluii hasil hasil tugas tugasan an Azhar Azhar Hj. Mad Aros Aros melal melalui ui bukun bukunya ya (Tam (Tamad adun un Islam Islam dan dan Tamadun Asia), beliau telah menghuraikan tentang tamadun orang Melayu dengan selengkapnya. Menur Menurut ut belia beliau, u, sebel sebelum um kedat kedatang angan an Islam Islam,, orang orang Melay Melayu u telah telah terleb terlebih ih dahu dahulu lu menganu menganutt agama agama Hindu Hindu dan Buddha Buddha kerana kerana pengaru pengaruh h yang yang dibawa dibawa oleh mereka sebelum sebelum itu. Walau Walau bagaima bagaimanapu napun, n, sebelum sebelum munculn munculnya ya agama agama Hindu, Hindu, Islam Islam dan Buddha, orang Melayu menggunakan sistem peribumi iaitu mengamalkan kepercayaan animisme dan dinamisme. Menurut kepercayaan ini, mereka percaya bahawa setiap benda ada jiwa, roh atau semangat semangat yang mempunyai mempunyai perwatakan sendiri yang dapat membawa kesan baik atau buruk. Roh nenek moyang yang dinamakan ‘’hyang’’ yang sama dengan ‘poyang’ atau ‘moyang’ dipercayai masih berada di kalangan mereka dan mempunyai tenaga yang kuat kuat serta serta boleh boleh memp mempeng engar aruhi uhi merek mereka. a. Oleh Oleh itu, itu, roh perlu perlu diten ditenang angka kan n melal melalui ui upacara pemujaan dan penyembahan.
Ada yang menganggap ‘Hyang ‘sebagai jelmaan Tuhan, maka timbullah istilah ‘sembah hyang’, iaitu menyembah roh jelmaan Tuhan. Pawang, bomoh dan dalang merupakan perantar perantara a yang boleh boleh menghu menghubung bungii ‘hyang’ ‘hyang’ iaitu iaitu melalui melalui upacara upacara jampi, jampi, serapah serapah,, penyajian, penyembelihan, pewayangan, perbomohan dan lain-lain. Namun, Namun, ada pendapat pendapat yang mengatakan mengatakan bahawa telah wujud wujud agama agama Tauhid, Tauhid, iaitu iaitu kepercayaan kepada Tuhan Yang Maha Esa di Alam Melayu. Perkataan Tuhan itu sendiri sendiri berasal berasal daripad daripada a perkata perkataan an ‘tuha-a ‘tuha-an’ n’ iaitu iaitu ganding gandingan an perkataa perkataan n ‘tuha’ ‘tuha’ yang yang bermaksud ‘tua’ dan akhiran ‘an’ yang membawa maksud yang paling tua atau yang tidak ada permulaan. permulaan. Maka timbullah timbullah konsep ‘Sang Hyang Tunggal’ Tunggal’ yang bermaksud bermaksud Tuhan Yang Maha Esa, yang merupakan peninggalan daripada agama tauhid yang primordial yang dibawa oleh para nabi. Seterusnya, penerimaan Islam ke dalam tamadun Melayu, kami telah mendapatkan pembacaan melalui internet. Agama Islam menjadi asas utama dalam pembentukan tamadun Melayu. Islam telah menjadi menjadi agama agama rasmi rasmi sebaga sebagaiman imana a diperun diperuntukk tukkan an dalam dalam Perkara Perkara 3 Perlemba Perlembagaa gaan n Persekutuan. Islam juga menjadi anutan yang tidak boleh dipisahkan daripada tamadun Melayu Melayu.. Dalam Dalam perke perkemb mban angan ganny nya, a, tamad tamadun un Melay Melayu u sema semakin kin man man tap denga dengan n kedatangan agama Islam dan kewujudan adat istiadat Melayu. Islam dan adat budaya Mela Melayu yu tela telah h beri berint nter erak aksi si dan dan beri berint nteg egra rasi si anta antara ra satu satu sama sama lain lain sert serta a sali saling ng melengkapi
antara
keduanya
dalam
tamadun
Melayu.
Kedat Kedatan angan gan Islam Islam telah telah meny menyeb ebabk abkan an berla berlaku ku prose proses s Islam Islamisa isasi si di Alam Alam Melayu Melayu dengan kesan-kesannya sebagaimana yang dilihat dalam sejarah. Antaranya, berlaku perubahan akidah Melayu kepada kehidupan kerohanian. Namun, masih ada unsurunsur budaya Hindu-Buddha dan animisme yang masih diamalkan. Proses Islamisasi dalam masyarakat Melayu telah merubah pelbagai aspek kehidupan seperti rohani, intelektual dan kemasyarakatan. Penerimaan Islam ke dalam masyarakat Melayu adalah secara damai dan sejahtera. Tidak Tidak terda terdapat pat bukti bukti sejar sejarah ah yang yang meng mengata ataka kan n masy masyar araka akatt Nusan Nusantar tara a mene menerim rima a
kemasukan Islam secara paksa. Jika ada pun, perselisihan yang wujud adalah bersifat setempat dan tidak menyeluruh disebabkan faktor keengganan menerima perubahan. Misal Misalnya nya,, peper peperan angan gan di antar antara a Raja Raja Raden Raden Fatt Fattah ah (Ciri) (Ciri) denga dengan n Prabu Prabu Udar Udara a (Majapahit)
pada
awal
abad
ke-16
M
(Hamka,
1965
:
488-493).
Islam datang ke Nusantara pad a awal abad 1 Hijrah (kurun 7 dan 8M) (Hamka, 1965 : 433-434). Islamisasi semakin pesat apabila kerajaan Islam berpusat di Baghdad jatuh ke tangan tangan tentera tentera Monggol Monggol pada pada tahun tahun 1258M. 1258M. Ini menyeba menyebabkan bkan usaha Islamisa Islamisasi si terb terbuk uka a
ke
kawa kawasa sann-ka kawa wasa san n
baru baru
term termas asuk ukla lah h
Nusa Nusant ntar ara. a.
Sele Selepa pas s
1258 1258M, M,
kemu kemunc ncula ulan n keraj kerajaa aan-k n-kera erajaa jaan n Islam Islam di Nusant Nusantara ara tidak tidak dapat dapat diben dibendu dung ng lagi. lagi. Antaran Antaranya, ya, Kerajaa Kerajaan n Aceh, Aceh, Terengg Terengganu, anu, Melaka, Melaka, Patani, Patani, Banten, Banten, Mataram, Mataram, Brunai, Brunai, Sulu dan sebagainya. Kedatangan Islam ke Alam Melayu telah memantapkan keseluruhan pandangan dunia Melayu. Melayu. Proses Proses pentakri pentakrifan fan semula semula berlaku berlaku.. Ayat –ayat di dalam dalam Al-Quran Al-Quran bukan sahaja sahaja untuk untuk mengeta mengetahui hui segala segala rahsia rahsia tersembu tersembunyi nyi Tuhan, Tuhan, malah malah menguk mengukuhka uhkan n keyakinan, ketaqwaan, dan ketauhidan mereka kepada Allah S.W.T. Konsep tauhid menc mencak akupi upi ketau ketauhid hidan an Rabbu Rabbubiy biya, a, iaitu iaitu kees keesaa aan n Tuha Tuhan n sebag sebagai ai Rabb Rabb Penci Pencipta pta,, Pemilik dan Pentadbir yang tunggal bagi alam ini, dan juga tauhid ‘ubudiyah’, iaitu penyembahan, pemujaan, pengharapan dan permohonan hanya kepada Tuhan yang Esa. Juga Juga terca tercakup kup dalam dalam konse konsep p tauhid tauhid ialah ialah prins prinsip ip tenta tentang ng kejad kejadia ian n alam alam seme semesta sta sebagai ciptaan Tuhan untuk memanfaatkan manusia secara berpada. Ia juga adalah untuk menjadi satu tanda atau ayat bagi mengenali kewujudan, sifat dan perbuatan Tuhan Tuhan Rabbul’ Rabbul’ alamin. alamin. Selain Selain itu, ia turut turut dikaitka dikaitkan n dengan dengan konsep konsep tauhid tauhid tentang tentang kejadian manusia manusia sebagai hamba Tuhan atau ‘’ abdullah’’ abdullah’’ , dan sebagai wakil Tuhan di alam dunia ini. Lantaran Pandangan Semesta Melayu berpusat kepada manusia, masyarakat Melayu menyed menyedari ari bahawa bahawa seluruh seluruh hidup mereka mereka juga terfokus terfokus dan terarah kepada Tuhan (god-centered). Oleh itu, masyarakat Melayu menyedari dan meyakini bahawa Allah
S.W.T. Maha Berkuasa dan Maha Mengsihani. Bahkan, Pandangan Semesta Melayu juga turut dibentuk berasaskan habluminallah dan habluminannas. Masyarakat Melayu juga turut mempunyai satu kepercayaan iaitu mengenal diri dan pencipta. Menurut mereka, manusia merupakan ciptaan Tuhan yang paling istimewa. Ia terbentuk daripada roh dan jasad. Ia mempunyai ciri-ciri tersendiri yang berbeza dengan makhluk hidup yang lain, iaitu ilmu pengetahuan dan keahlian yang merupakan hasil fikiran yang membezakannya daripada binatang dan mengangkatnya sebagai makhluk yang berfikir. Selain itu, mereka juga percaya bahawa manusia tidak boleh hidup sendiri tanpa bantuan makhluk lain. Manusia amat perlu kepada pengaruh atau kebolehan untuk mengendalikan kehidupannya. Dengan pengaruh tersebut, manusia mampu mengawal dan menundukkan makhluk yang lebih kuat. Begitu juga dengan kuasa yang sering dikaitkan dengan manusia. Masyarakat Melayu percaya, dengan kuasa, apa yang diperlukan dapat dicapai. Masyarakat Melayu percaya, manusia perlu mengenali Pencipta sebenar yang menjadikannya serta sifat-sifat keagungan dan kesempurnaan yang ada pada-Nya. Pengetahuan dan keyakinan kepada Pencipta yang sebenar akan membentuk satu budaya berfikir sebelum mengambil sesuatu tindakan yang bakal membentuk tamadun.
TAMADUN INDIA
Tamadun India merupakan tamadun yang tertua di dunia dan proses perkembangannya mengalami masa yang panjang. Tamadun India mempunyai keunikannya yang tersendiri meliputi pola perkembangan sejarah, masyarakat, budaya dan sosial masyarakatnya. Pembinaan tamadun India adalah hasil daripada pertembungan dua bangsa yang utama iaitu dikenali sebagai Aryan dan Dravidin. Hasil daripada proses pertembungan tersebut melahirkan interaksi yang akhirnya membawa kepada kelahiran agama Hindu dan penjelmaan sistem kasta. Perkembangan seterusnya menjadikan Tamadun India sebuah tamadun yang agung hingga pengaruhnya keluar daripada tamadun khasnya di Asia.
Modul TITAS, Tamadun Islam dan Tamadun Asia (Zuraini Hj. Jamil @Osman & Ahmad Yunus Kasim
KONSEP KETUHANAN DAN KEPERCAYAAN DI DALAM TAMADUN INDIA
Sepertimana tamadun-tamadun lain, tamadun India turut mempunyai kepercayaan dan konsep ketuhanannya yang tersendiri. Contoh pertama disini ialah dengan penemuan sebuah mohor di Lembah Indus. Gambar pada mohor itu menunjukkan seorang manusia yang bertanduk tiga sedang duduk bersila seolah-olah membuat yoga. Tiga tanduk pada gambar tersebut ditafsirkan sebagai menandakan tiga fungsi utama Tuhan. Menurut mereka, fungsi –fungsi tersebut ialah penciptaan, pemeliharaan , dan pemusnahan (disertai penjanaan semula kuasa). Agama Hindu (Saivisme) menekankan perkara-perkara ini sebagai fungsi Tuhan. Di sekelilingnya terdapat pelbagai binatang seperti lembu, harimau, gajah, dan manusia. Sir John Marshall, Sir Mortimer Wheeler dan beberapa orang sarjana kaji purba mentafsirkan mohor ini sebagai menandakan konsep proto-shiva, iaitu bentuk penyembahan Shiva yang terawal. Gambar pada mohor itu juga ditafsirkan sebagai konsep Mahayogi dalam falsafah Saivisme. Tuhan Shiva dikatakan sentiasa melakukan yoga dan menjadi mahaguru yang menurunkan yoga ini kepada manusia. Selain itu, mohor ini juga ditafsirkan sebagai menunjukkan konsep pasu-pati yang menjadi falsafah Saivisme. Pasu menandakan kiwa, dan pati menandakan Tuhan. Tuhan merupakan ketua bagi semua jiwa. Binatang serta manusia di sekeliling ditafsir sebagai mewakili jiwa-jiwa, manakala rupa manusia di tengah-tengahnya sebagai pati-ketua kepada jiwa-jiwa itu. Selain itu, penemuan patung wanita pula ditafsirkan sebagai penyembahan kepada Dewi Ibu. Perlu diingat bahawa amalan penyembahan Dewi Ibu amat popular di India Selatan khasnya dalam kalangan masyarakat Tamil. Tambahan lagi, manusia dalam tamadun India turut menjadikan kolam permandian untuk tujuan keagamaan mereka. Konsep mendirikan kolam di tempat-temat suci (kuil)
merupakan suatu amalan yang hanya terdapat dalam kalangan orang India Selatan sahaja. Tidak dapat dinafikan, agama juga adalah merupakan salah satu faktor dalam kelahiran tamdun India. Pada tahun 2000 Sebelum Masihi, kawasan –kawasan di antara Asia Tengah dengan Poland (India Utara) diduduki oleh kaum Arya yang berbadan tinggi, berkulit cerah dan bermuka panjang. Mereka menternak kuda dan binatang lain serta terlibat sedikit dalam aktiviti pertanian. Antara tahun 2000-1500 S.M, mungkin mereka berpindah dari kawasan-kawasan ini bukan sahaja kerana kekurangan rumput bagi ternakan mereka, tetapi kerana tekanan populasi. Akibatnya mereka berpindah ke kawasan barat, timur dan selatam serta menakluki dan berkahwin dengan penduduk tempatan. Kumpulan barat memasuki dan mendiami di Asia Kecil serta menubuhkan empayar Hittite. Sebuah lagi kumpulan menjelajah ke Timur dan mereka dikenali sebagai Mittani iaitu di timur laut Syria. Raja-raja mereka mempunyai nama-nama Indo-Arya dan dewa dewi seperti Indara, Uruvna, Mitira, dan Nasatiya. Pengetahuan tentang agama orang Indo-Arya diperoleh daripada karya-karya Veda, terutama Rig Veda, yang mempunyai 1028 mazmur dan dianggap sebagai kitab agama yang tertua di dunia. Sebenarnya, Rig Veda merupakan koleksi mazmur-mazmur yang digunakan dalam upacara pengorbanan. Dalam perkembangan pemikiran orang Indo-Arya, terdapat beberapa peringkat. Pada mulanya, terdapat kaum Indo-Arya yang mempunyai kepercayaan bahawa setiap unsur alam semula jadi mempengaruhi kehidupan manusia. Oleh itu, mereka memuja unsur-unsur seperti matahari, api, angin, pokok, sungai dan sebagainya. Mereka percaya bahawa setiap unsur ini bernyawa dan membawa kebaikan atau keburukan kepada manusia.
Bagi masyarakat dalam tamadun India, mereka merasakan terdapat kuasa yang menolong manusia dalam kehidupan dan ada yang mendatangkan kemalangan sert malapetaka seperti banjir, taufan, dan lain-lain. Oleh itu, mereka berfikir bahawa semua kuasa ini patut digembirakan, lalu mereka memuja kuasa-kuasa tersebut dengan melakukan pengorbanan dan penyembahan. Biasanya, upacara ini diiringi dengan pembacaan dan nyanyian mazmur-mazmur daripada Veda-veda. Semasa mengucapkan mazmur-mazmur ini, sifat kuasa unsurunsur alam digambarkan sebagai anggota badan kuasa-kuasa yang tertentu. Misalnya sinaran matahari, dianggap sebagai tangan dan lidah serta api dianggap sebagai tanduk bagi kuasa api. Upacara pengorbanan sebagai amalan agama diberikan kedudukan utama dalam kultus Indo-Arya. Pengorbanan dianggap sebagai amalan agama yang terbaik kerana manusia dapat menggembirakan dewa-dewi. Kebiasaannya, pengorbanan ini ditujukan kepada dewa dewi ataupun kepada anasir-anasir jahat seperti asura atau raksasa dengan tujuan yang tertentu, iaitu untuk mendapatkan faedah kebendaan seperti kekayaan, kesihatan, ternakan, panjang umur,anak lelaki dan lain-lain. Sebenarnya, ketakutan kepada dewa dewi, keinginan untuk kehidupan yang sempurna serta kepercayaan, memberi ilham kepada mereka bahawa pemberian mereka akan tetap membuahkan hasil atau ganjaran. Ini menyebabkan mereka terus memberi pemberian kepada dewa-dewi melalui upacara pengorbanan. Dalam perkembangan agama Vedik, penyembahan kepada dewa-dewi dengan mengadakan upacara pengorbanan menandakan aspek ritualistik agama mereka. Ini menjadi perkara penting dalam sistem kepercayaan agama. Namun, fikiran seperti ini tidak kekal sebab kepercayaan dan pemikiran orang Indo-Arya berkembang, dari peringkat konkrit ke peringkat abstrak apabila pemikiran falsafah berkenaan Tuhan diperkenalkan. Di sini, upacara tidak lagi menjadi penting kerana ia bersifat duniawi serta perseorangan. Falsafah Vedik mementingkan lima konsep yang saling mempunyai perkaitan antara satu sama lain, iaitu Brahman, Karma, Moksha, dan Samsara. Brahman menandakan
Tuhan yang dibincangkan sebagai satu prinsip yang menyelubungi segala-galanya (roh duniawi). Atma menandakan roh individu dalam badan manusia yang bertujuan untuk diserap ke dalam roh duniawi, Brahman. Karma merupakan jumlah perbuatan, fikiran dan pertuturan yang dilakukan oleh individu dalam sesuatu kehidupan dan akibatnya yang akan dialami dalam kehidupan akan datang, iaitu selepas kematian. Moksha ialah pelepasan daripada kehidupan duniawi dan penyatuan dengan Brahman. Jadi ,tiap-tiap Atma adalah untuk membebaskan diri daripada karma dan mencapai moksha.
BUDDHISME Buddhisme ialah satu doktrin yang terkenal di seluruh dunia tetapi ia telah diperkenalkan di India oleh Siddhartha Gautama Buddha. Beliau telah dibesarkan di dalam istana dan jauh daripada kesusahan. Ketika berusia 29 tahun, keinginannya untuk mencari kebenaran menyebabkan beliau meninggalkan hidup mewah di istana dan keluarganya lalu mengembara. Inilah titik tolak bermulanya pengembaraan beliau sehingga membawa kepada kewujudan agama Buddha. Buddha tidak mengajar hal-hal tentang ketuhanan, metafizikal atau suatu falsafah kerana beliau tidak menggalakkan falsafah. Sebaliknya, ajaran Buddha merupakan ajaran-ajaran psikologi, etika yang berkaitan dengan kehidupan. Dalam agama Buddha, tahap pertama untuk membebaskan diri daripada pusingan kelahiran adalah dengan mengamalkan sila ataupun moral yang tinggi seperti mengelakkan pembunuhan, tidak mencuri , tidak berdusta, mengawal perasaan diri, tidak mengumpat, tidak gila pada kekayaan, tidak menjalankan upacara pengorbanan yang melibatkan darah, tidak sembahyang pada matahari atau Brahma dan sebagainya. Ini perlu diikuti dengan renungan (samadhi), kesedaran (prajna), mencapai sambodhi (mengetahui kebenaran sepenuhnya) dan akhirnya mencapai nirwana, iaitu terlepas daripada pusingan kelahiran. Terdapat beberapa ajaran dalam agama Buddha. Antaranya ialah ajaran Buddha tentang Dhamma. Dhamma ialah ajaran-ajaran dasar Buddha. intisari ajaran Dhamma dirangkumkan dalam empat kebenaran yang mulia iaitu Dukka, Samudaya, Nirodha, dan Marga. Buddha turut mengajar tentang Anitya. Istilah Nitya beerti kekal. Manakala Anitya pula bermaksud sesuatu yang tidak kekal ataupun fana. Menurut ajaran Buddha, segala apa yang terdapat di dunia adalah fana. Semua itu sentiasa berubah dari semasa ke semasa. Seterusnya, Buddha juga mengajar konsep Karma. Ia mengatakan bahawa perbuatan baik akan membawa kesan baik dan perbuatan akan membawa padah. Ia merupakan penjelasan yang ringkas bagi konsep karma. Ajaran ini menegaskan bahawa setiap perlakuan akan tetap meninggalkan kesan.
Nirwana juga merupakan salah ajaran berasaskan dari agama Buddha. istilah nirwana boleh dikatakan sebagai suatu keadaan apabila sesuatu makhluk itu melepaskan segala ikatan duniawi, mengetahui kebenaran serta memperoleh kesedaran secara keseluruhan. Ia merupakan keadaan apabila api keinginan dipadamkan sama sekali. Tujuan agama Buddha ialah menyediakan ‘pemadam api’. Orang yang mencapai keadan nirwana dikatakan berada dalam keadaan bahagia, gembira dan ketenangan yang berkekalan. Ajaran Buddha tidak mementingkan konsep ketuhanan.
JAINISME Pada zaman yang sama, iaitu pada hujung zaman Vedik terdapat satu lagi agama yang mempengaruhi kepercayaan agama orang India Utara. Mahavira (nama asalnya Vardhammana) telah memperkenalkan agama Jaina yang mempunyai banyak persamaan dengan ajaran Upanishad dan Buddhisme. Agama ini mementingkan undang-undang, sebab dan akibat yang dipercayai menentukan kelahiran semula roh-roh individu. Oleh itu, konsep karma dan samsara yang terdapat dalam Upanishad ditekankan. Ajaran Mahavira menandungi Sembilan prinsip atau nava-tattva, iaitu jiva (roh terdapat dalam semua benda yang bergerak dan bernyawa termasuk tumbuhan dan ia adalah kekal abadi) Sembilan prinsip tersebut ialah ajiva (benda-benda yang tidak bernyawa), asrava (daya penarik), karma (perbuatan, fikiran individu yang akan menentukan kelahiran semula roh) bandha (ikatan roh dengan keinginan dan kejahilan), samvara (menahan pengaliran karam), nirjara (penghapusan karma), dan siddhi (pelepasan dari kelahiran semula). Bagi mencapai siddhi, agama Jaina mengesyorkan tiga cara iaitu, kepercayaan yang baik, pengetahuan yang benar, dan kelakuan baik yang menekankan disiplin.
ORANG TAMIL Maklumat-maklumat tentang agama dan kepercayaan tamdun India yang diterangkan sebelum ini ialah masyarakat India yang tinggal di India Utara. Sekarang kita masuk pual kepada masyarakat India Selatan atau lebih dikenali sebagai orang Tamil. Pembahagian India Selatan yang berdasarkan linguistic adalah perkembangan kemudian. Pada awalnya, keseluruhan India Selatan dikenali sebagai tanah Tamil yang diperintah oleh tiga orang raja besar dan berates-ratus ketua wilayah yang mempunyai sempadan masing-masing. Konsep ketuhanan dan kepercayaan bagi orang Tamil agak berbeza dengan masyarakat India Utara kerana mempunyai kepercayaan tersendiri. Terdapat bebera[a dewa –dewi yang disembah oleh masyarakat Tamil. Oleh sebab negeri mereka dibahagikan kepada lima kategori menurut bentuk muka bumi, maka setiap kawasan mempunyai satu dewa atau dewi utama di samping dewa-dewi lain. Misalnya, Dewi Korravai di Palai, dan Dewa Varunan di Nevthal. Dalam penyembahan dewa –dewi ini , masyarakat Tamil mengadakan beberapa upacara agama seperti velan verityattudan kuravai untuk Dewa Murukan. Pemujaan dewa ini menjadi popular dalam kalangan masyarakat Tamil secara amnya. Seperti dalam masyarakat India Arya di India Utara, kepercayaan agama masyarakat Tamil juga bermula dengan animism dan totemisme, iaitu kepercayaan bahawa beberapa unsur alam semula jadi mempunyai kuasa. Kemudian, mereka telah menggunakan benda-benda tersebut sebagai simbol ketuhanan. Tetapi, kepercayaan ini juga telah melalui proses antromorfisme, iaitu kuasa-kuasa yang disembah itu diberi nama dan rupa. Hubungan rapat kehidupan mereka dengan alam semula jadi menyebabkan unsur-unsur alam di sesuatu kawasan turut menjadi sebahagian daripada benda yang disertakan bersama dewa –dewi yang disembah. Misalnya, burung merak yang terdapat di kawasan kurinchi dan lembing yang digunkan oleh penghuni kawasan itu disertakan dengan Dewa Murukan. Dewa Mayon di kawasan mullai diberikan seruling yang digunakan oleh penternak.
Kepercayaan monoteisme dengan konsep Tuhan juga terdapat dalam kalangan masyarakat Tamil kerana perkataan-perkataan seperti deivam, iraivan, dan kadavul yang menandakan prinsip ketuhanan yang agung digunakan oleh para penyair. Mereka menganggap dewa-dewi yang disembah sebagai manifestasi Tuhan yang disifatkan sebagai prinsip abstrak.
TAMADUN CHINA
Tamadun China merupakan sebuah tamadun yang besar dan telah dibentuk oleh masyarakat
yang
berbilang
kaum.
Mengikut
sejarah,
bangsa
yang
banyak
menyumbang dalam pembinaan dan perkembangan Tamdun China adalah bangsa Tionghua (minzu) iaitu bangsa yang moden yang terdiri daripada pelbagai kaum di negara China. Tamadun China mempunyai sifat-sifat terbuka dalam interaksinya dengan tamadun-tamadun dunia lain, integratif dan dinamik walaupun pernah dicabar oleh tamadun-tamdun lain dan mengalami perubahan-perubahan dalam proses perkembangannya yang panjang. Namun, jauh daripada terserap oleh tamadun lain, tamdun
China
mengekalkan
identitinya
sebagai
berkesinambungan dan kekal pada keseluruhannya.
suatu
tamadun
yang
KONSEP KEPERCAYAAN DAN KETUHANAN DI DALAM TAMADUN CHINA
Konsep ketuhanan dan kepercayaan dalam tamadun China agak berbeza daripada tamadun lain kerana terdapat pelbagai aliran agama dan kepercayaan yang dicampur dengan
kepercayaan
tradisi
dan
adat
resam.
Masyarakat
tamadun
China
mengutamakan amalan dan kepercayaan yang dapat memberikan kesejahteraan, kebahagiaan, dan kekayaan. Agama bagi mereka adalah lebih berupa kepercayaan yang berlandaskan pengajaran ahli falsafah seperti Buddha, Confucius dan Lao Tze. Pada zaman Shang, di peringkat awal masyarakat mengamalkan pemujaan alam semula jadi seperti angin, bumi, dan sungai. Tidak ketinggalan upacara pemujaan roh nenek moyang dan dewa-dewi. Upacara dilakukan oleh pawang mereka. Kepercayaan terhadap dewa dipercayai dapat membantu mengawal dan meningkatkan hasil tanaman kerana mereka percaya bahawa semua dewa berada di syurga dan mempunyai kuasa menolong manusia di dunia untuk berbuat baik atau jahat. Contohnya masyarakat Shang turut menyembah ‘Dewa Biji-bijian’. Mereka turut menjadikan binatang sebagai korban semasa proses pemujaan. Dalam upacara pemujaan tersebut, pawang akan mendapat ‘’tulang dawata’’(oracle bone) yang mana ia merupakan lambang yang diukir di atas tulang kerbau dan kulit kura-kura. Raja akan mengikut tafsiran yang dibuat oleh pawang berdasarkan tulang tersebut. Lazimnya, raja meminta nasihat berhubung dengan masa yang sesuai untuk perang, memburu, mengembara dan memilih hari yang baik daripada takwim Shang. Masyarakat dalam tamadun China turut memiliki kepercayaan kepada anak syurga. Ini adalah untuk mengesahkan pemerintahan sesebuah dinasti. Ia dilakukan dengan menonjolkan unsur suci dan sakti yang mampu menarik keyakinan dan ketaatan rakyat kepada pemerintah tersebut. Anak syurga dianggap sebagai perantara antara bumi dengan syurga. Contoh Dinasti Chou mengamalkan kepercayaan tersebut untuk mengukuhkan kedudukan pemerintah Dinasti Chou.
Agama
&
Kepercayaan
Tamadun China
(http://fastnote.wordpress.com/agama-
kepercayaan-tamadun-china/ )
Selain itu, pada zaman Chou, terdapat satu upacara penyembahan yang berbeza. Mereka menyembah bulan, sungai , binatang, dan mereka turut menyembah roh nenek moyang sendiri. Mereka percaya bahawa roh-roh tersebut akan memberi kemakmuran kepada mereka. Mereka juga mengamalkan upacara pengorbanan binatang seperti pada zaman Shang. Bidang rohani masyarakat China semakin berkembang apabila mereka menggelarkan Tuhan mereka sebagai ‘’Tien’’ atau syurga serta menganggap raja sebagai anak Tuhan (son of heaven) yang dikatakan telah mendapat mandat untuk memerintah. Seterusnya, pada zaman Han pula amalan penyembahan tokoh-tokoh agung diperkenalkan oleh Hu Ti. Beliau mengarahkan supaya tokong dibina untuk Han Kao Tsu(ibu bapanya) di seluruh negara. Pada zaman Han dan Tang juga, menyaksikan perkembangan orang Buddha yang dibawa dari India. Dalam tamadun China, terdapat empat aliran pemikiran utama iaitu Confusianisme, Taoisme, Maoisme (Mo Ti), dan Legalisme. Ajaran confusianisme
dipelopori oleh
Confucius (Kung Fu Tze), seorang ahli falsafah China yang terkenal. Pada dasarnya, ia adalah merupakan satu falsafah kemanusiaan yang pada akhirnya dijadikan sebagai satu kepercayaan. Pada zaman purba, kuasa tertinggi dikenali sebagai Tuhan yang memerintah alam semesta. Istilah kuno ini menjelaskan dasar agama bangsa China semasa dinasti Shang (1766-1122 S.M). Confucius telah meninggalkan secara radikalnya daripada satu kepercayaan agama kepada Tuhan yang tertinggi. Beliau tidak pernah bercakap tentang ‘’ Shangdi’’ tapi merujukkannya kepada kuasa tertinggi dalam istilah ‘’tian’’ yang beerti langit atau syurga. ‘’Tian’’ yang dimaksudkan beliau adalah mempunyai tujuan tertentu dan ia adalah penguasa kepada segalanya.
Berbalik kepada konsep ketuhanan, masyarakat Cina telah menganut agama Buddha sejak ribuan tahun dahulu. Perkembangan agama Buddha di Negara China berlaku semasa pemerintahan Dinasti Han (zaman Han Timur). Perkembangan ini adalah kemuncak dari interaksi antara tamdun China dengan India. Ajaran Buddha bermula dari Tamadun India dan kemudian disebarkan ke dalam masyarakat Cina semasa interaksi antara tamadun itu berlaku. Buddhisme banyak dipengaruhi oleh agama Hindu dan aspek-aspek budaya India seperti kesusasteraan, kesenian, muzik dan sebagainya kerana agama ini wujud dalam kerangka budaya masyarakat India. Pada mulanya, masyarakat Cina agak berat menerima agama ini kerana pegangannya yang berbeza dan tidak begitu sesuai bagi institusi keluarga, etika, politik, dan moral orang Cina. Hal ini kerana, mereka sudah terbiasa dengan falsafah yang telah lam diperkenalkan seperti falsafah konfusianisme. Walau bagaimanapun, penduduk negara China dapat menyesuaikan diri dengan agama Buddha dan agama ini diserap ke dalam budaya sedikit demi sedikit. Namun, ajaran yang dibawa tetap tidak berubah. Antara pemimpin yang menganuti agama ajaran Buddha ialah Maharaja Han Ming Ti. Beliau dikatakan mendapat mimpi tentang agama tersebut. Walaupun agama Buddha masuk ke negara China semasa pemerintahan Dinasti Han, tetapi proses perkembangannya terlalu lambat dan hanya dianuti oleh beberapa orang kerabat diraja sahaja. Ketika zaman dinasti Wei Utara, agama Buddha mendapat sambutan yang luas. Ketika cendekiawan Konfucianisme tidak lagi mempunyai pengaruh dalam pentadbiran, agama Buddha mula berkembang pesat waima pada sebelumnya cendekiawan Konfucianisme banyak menentang agama tersebut. Ajaran-ajaran Buddha tentang penderitaan manusia serta cara untuk mengatasinya sehingga melepasi penderitaan tersebut, iaitu mencapai nirvana telah berperanan sebagai ubat pada rakyat negara China yang pada ketika itu mengalami keadaan huruhara. Mazhab Buddha Mahayana telah berkembang sebagai ajaran Buddha yang turut dipengaruhi oleh unsur-unsur penyembahan dewa dewa tempatan.
Ramai mubaligh Buddha dari Negara China pergi ke India untuk mendalami ajaran Buddha yang kebanyakannya ditulis dalam bahasa Sanskrit. Tokoh-tokoh agama Buddha berketurunan Cina ialah Fa Hsien, Hsuan Tsang dan I-Tsing. Dalam usaha mengembangkan ajaran Buddha, penterjemahan kitab-kitab meliputi kitab Mahayana dan Hinayana dilakukan dan dinamakan Tripitaka. Ligalisme ialah satu ajaran yang muncul demi kepentingan undang-undang sebagai satu-satunya cara untuk mencapai kecekapan kerajaan dan ketertiban masyarakat. Salah satu karya ajaran ini ialah Kuan Tzu yang ditunjuk dan diabadikan kepada Kuan Chung, iaitu Ketua Menteri Ch’I. Ajaran ini menyatakan undang-undang dan hukuman berat merupakan satu cara untuk membawa kestabilan dan keamanan bagi negara. Ironisnya, penganut ajaran Ligalisme tidak mempercayai konsep kasih sayang dan kasihan. Teori-teori ini dipraktikkan pada zaman Dinasti Chin Hsun Ching. Walaupun melibatkan pembunuhan, Hsun Ching percaya pendidikan adalah alat untuk memperbaiki kejahatan manusia. Han Fei, seorang penulis Ligalisme mencadangkan penguatkuasaan undang-undang untuk mengelakkan manusia bertindak liar. Han Fei berpendapat ajaran Konfusius adalah hipokrit dan mementingkan diri sendiri. Baginya, nilai yang baik hanya boleh dilihat dalam dua bidang, iaitu ketekunan bekerja dan dalam perang. Selain agama-agama dan kepercayaan yang telah diterangkan di atas, terdapat juga agama lain yang menjadi agama anutan bagi minoriti masyarakat Cina. Agama Islam merupakan salah satu agama yang popular dalam kalangan orang Cina dan penganutnya dipanggil ‘’ Hui’’. Islam mula bertapak di negara China pada abad ke -7 Masihi dan masih bertahan sehingga kini. Ini dapat dibuktikan dengan pembinaan masjid yang banyak di negara China. Selain itu, agama Kristian Katolik juga dianuti oleh sesetengah penduduk di negara China sejak abad ke-13 lagi. Pada hari ini, walaupun kerajaan negara China di bawah pimpinan pihak kerajaan komunis, namun kerajaan tidak melakukan penindasan ke atas penganut-penganut agama tertentu. Ia adalah menurut Artikel 36 Perlembagaan Negara China berkata bahawa rakyat diberi kebebasan untuk mengamalkan apa jua kepercayaan dan agama mereka.
KOSMOLOGI DALAM MASYARAKAT CINA Tian Terdapat beberapa lagi kepercayaan yang melibatkan alam semesta dalam masyarakat Cina iaitu tian. Tian pada umumnya merujuk kepada langit, tetapi bukan langit yang selalu kita lihat, ia lebih kepada satu ketinggian iaitu dipanggil syurga (heaven). Ia juga boleh dikatakan merujuk kepada dewa yang mereka puja atau sembah. Semasa pemerintahan Dinasti Chou, tian dirujuk kepada makhluk unggul yang mempunyai kuasa,menguasai perjalanan hidup dan menentukan nasib dengan adanya mandat dari syurga yang beliau peroleh. Mereka
juga
dianggap
bertanggungjawab
untuk
sebagai menjaga
wakil
Tuhan
keamanan
untuk serta
mentadbir menjaga
bumi.
Tian
kebajikan
dan
kemakmuran rakyat. Tian juga dikatakan berhak untuk menghukum sesiapa yang melakukan kesalahan. Raja-raja yang dikaitkan dengan tian hendaklah melaksanakan pemerintahan dengan adil dan saksama. Jika melakukan sebaliknya, Tuhan akan menarik balik kuasa yang diberikan. Konfucius menyatakan bahawa tian adalah Tuhan terunggul yang menentukan nasib seseorang. Dalam kitab Tao pula mempunyai makna yang sama dengan Tao. Namun telah disimpulkan kepada beberapa perkara. Pertama, tian dirujuk kepada langit dan ketinggian. Kedua, tian dilihat sebagai pemerintah dunia (merujuk kepada Maharaja Tertinggi dalam empayar tian. Ketiga, tian dimaksudkan juga dengan nasib seseorang. Keempat, tian merupakan teori metafizik Cina yang menumpu perhatian kepada konsep Yin dan Yang. Manakala yang kelima ialah, tian juga boleh dirujuk kepada prinsip moral.
Di/ Ti Konsep Di/ Ti merujuk kepada bumi. Jika digabungkan perkataan Tian dan Di, maka lahirlah konsep alam fizikal. Dalam teori Yin dan Yang, tian dirujuk kepada proses penciptaan
makhluk-makhluk
dan
dia
akan
bertindak
untuk
menjaga
dan
memeliharanya. Walau bagaimanapun, ‘’di’’ boleh dimaksudkan sebagai ‘’Shangdi’’, iaitu makhluk yang unggul. Bagi masyarakat kebanyakan’’di ‘’ boleh dirujuk kepada dewa tertinggi yang menguasai dewa-dewa lain.
Dao/Tao Dao merujuk kepada jalan atau lorong. Jalan yang dimaksudkan ialah cara kelakuan atau tabiat sama ada baik atau buruk. Kung Fu -Tze menganggap dao sebagai hokum moral yang perlu dipatuhi seseorang. Dao yang dimaksudkan dalam pentadbiran ialah sesuatu
yang
dapat
menjamin
kebahagiaan
dan
kebaikan
kepada
rakyat
keseluruhannya. Daoisme merujuk kepada sesuatu yang agung. Jika dirujuk kepad kitab, Dao dikatakan asas kepada segala benda-benda hidup,’’tian’’ dan ‘’di’’ juga berasal daripada perkataan ‘’dao’’. Dao menjadikan sesuatu secara spontan dan tidak mempunyai tujuan tertentu. Selain kepercayaan di atas, terdapat juga prinsip The Golden Mean (Zhongyong), iaitu merujuk kepada kesederhanaan. Pegangan ini tidak mengambil kekerasan sebagai penyelesaian masalah, malahan mengamalkan sikap toleransi bagi menghadapi sesuatu masalah. Konsep Yin dan Yang merupakan salah satu konsep yang diperkenalkan oleh pembawa falsafah Taoisme. Dalam kehidupan seharian, terdapat banyak perkara yang berlawanan seperti lelaki dan perempuan, siang dan malam, gelap dan terang, dan lainlain. Tetapi perkaran ini adalah saling melengkapi dan memerlukan antara satu sama lain untuk mencapai keseimbangan. Satu lagi unsur yang agak penting dalam kepercayaan masyarakat di negara China ialah The Grand Unity atau datung . Ia merujuk kepada satu pencapaian yang paling sempurna atau utopia. Ia juga dikaitkan
dengan dunia yang dikongsi oleh manusia sejagat secara adil. Confucius berpendapat apabila konsep ini dijalankan, maka dunia akan dikongsi oleh semua manusia dengan adil dan saksama.
TAMADUN JEPUN
Keluasan keseluruhan negara Jepun ialah 377 819 kilometer persegi. Umumnya, Jepun terdiri daripada empat kepulauan yang utama, iaitu Honshu, Hokkaido, Kyushu, dan Shikoku serta kepulauan kecil yang lain. Negara Jepun juga dikenali sebagai negara matahari terbit yang terletak di bahagian Timur Benua Asia. Negara Jepun mengalami iklim empat musim, iaitu musim bunga, panas, luruh dan sejuk. Peradaban Jepun merupakan peradaban yang ekslusif disebabkan ia terasing daripada peradaban lain. Tamadun Jepun juga dikenali sebagai ‘’island nature’’ (negara kepulauan). Pembinaan tamdun Jepun boleh dikatakan telah berasimilasi dan berakulturasi dengan peradaban daripada China . Banyak hasil-hasil Jepun adalah berunsurkan tamdun China. Antaranya ialah seperti unsur agama dan kepercayaan. Di dalam tamdun Jepun juga terdapat kepercayaan Buddhisme, Confuciusme,dan Taoisme yang mana terdapat juga dalam tamadun China. Namun begitu, kepelbagaian agama tidak menjadi masalah dalam peradaban Jepun malahan dapat berkembang secara baik. Walaupun tamadun Jepun menerima banyak unsur-unsur luar, ia masih mampu mengekalkan jatidirinya.
KONSEP KEPERCAYAAN DAN KETUHANAN DI DALAM TAMADUN JEPUN
Masyarakat Jepun dikatakan berasal daripada keturunan orang Ainu yang telah wujud sejak 5000 tahun dahulu. Orang Ainu adalah bangsa Ptotokaukasian yang telah menduduki Jepun lebih awal daripada orang Mongoloid. Mereka berkemungkinan mempunyai hubungan dengan orang dari Negara China,
Korea dan Indo-China.
Zaman Jomon bermula kira-kira 7000 S.M , ketika zaman ini belum wujud ketamadunan lagi kerana masyarakat Jepun hidup secara nomad dan menjalani kehidupan secara menangkap ikan, berburu dan mengumpul makanan. Makanan utama masyarakat Jomon ialah buah acorn yang dipungut dari hutan yang dikatakan mengandungi tannin. Mereka juga belum tahu bercucuk tanam tetapi mereka telah mempunyai kemahiran membuat barangan tembikar. Tembikar yang dibuat oleh mereka dinamakan Tembikar Jomon yang diperbuat daripada tanah liat Jomon dan mempunyai corak yang unik dengan hiasan tali belati. Masyarakat Jomon masih lagi hidup secara primitif dan tidak tahu menggunakan peralatan logam. Ini berdasarkan penemuan peralatan yang diperbuat daripada batu oleh ahli arkeologi. Menurut pakar antropologi, pada zaman Jomon sudah mempunyai
kepercayaan
kuno
apabila
masyarakatnya
mengamalkan
kepercayaan berasaskan animism, iaitu kepercayaan menyembah alam semesta dan semangat. Kepercayaan seumpama ini dapat dikesan melalui artifak yang ditemui di perkhuburan dan juga tulang-tulang yang membuktikan bahawa mereka amat takut kepada sihir dan hantu. Selepas Zaman Jomon, Zaman Yayoi pula mengambil tempat iaitu bermula pada tahun 300 S.M hingga 300 Masihi. Ia adalah merupakan zaman peralihan budaya selepas Zaman Jomon. Pada zaman Yayoi, bermulanya Zaman Neolitik. Pada masa ini, pengaruh tamadun China mula diserap masuk ke dalam Tamadun Jepun terutama dari Dinasti Han. Kemasukan tamadun China ke Jepun menyebabkan masyarakat Jepun telah mengalami perubahan dalam kehidupan mereka. Pengaruh Tamadun China yang dibawa masuk ke Jepun ialah kemasukan agama Buddha oleh Putera Shotoku.
Selain itu, terdapat satu puak baru yang terhasil di Zaman Yayoi ini kesan daripada kemasukan pengaruh China tersebut iaitu puak Yamato. orang China yang bermigran ke Jepun telah banyak mengajar orang Jepun tentang cara hidup yang lebih sistematik seperti cara bertani, iaitu menanam padi sawah, penggunaan logam, perbezaan ras dan cara membuat senjata. Kesannya, masyarakat Yamato telah mula bercucuk tanam dengan menanam padi dan seterusnya masyarakat telah mula memakan nasi. Namun, masyarakat Yamato bukanlah vegetarian sepenuhnya kerana mereka memakan nasi bersama ikan atau memakan begitu sahaja. Puak Yamato pada zaman ini menyembah dewa yang dipanggil Amaterasu Omikami (Dewa Matahari), sehingga lahirnya agama Shinto awal. Penganutnya percaya bahawa setiap benda di dunia ini mempunyai semangat yang mereka gelar sebagai Kami (Tuhan). Pandangan semesta di Jepun dipengaruhi oleh kewujudan agama di Jepun. Agama yang terpenting sekali di Jepun ialah Shinto. Agama ini merupakan satu agama asal dan bukan berasal dari pengaruh luar. Berdasarkan agama Shinto, manusia itu adalah baik dan tiada istilah dosa di dalam kehidupan. Shinto meletakkan dunia sebagai tumpuan yang utama. Namun, ia tidaklah menafikan kewujudan dunia lain. Menurut lagenda purba Jepun, bumi Jepun adalah tanah yang baik diwujud atau dijadikan oleh Kami, dewa sembahan mereka. Menurut mereka lagi, terdapat tiga lagi dunia lain iaitu Takama dan Nohara (syurga), yomi no kuni (dunia bawah/neraka), dan Tokyo no kuni (dunia) Oleh itu , menurut pandangan semesta Jepun, jika Kami tidak dilayan dengan baik, manusia akan terdedah kepada pencemaran dan dikenakan tatari atau sumpahan. Maka, mereka melakukan pemujaan dengan penuh khusyuk untuk mendapatkan restu di dalam bentuk hasil tarian yang baik, perlindungan dan kebakaran, penyakit dan sebagainya. Pemujaan kepada Kami iaitu Tuhan dalam agama Shinto dilakukan pada musim tertentu. Antaranya dalam upacara Shinto yang paling asas ialah ‘’Matsuri’’. Kepada masyarakat Jepun, perkataan ‘’Matsuri’’ amat penting dalam kehidupan kerana
dalam hampir setiap perayaan asli di Jepun amat berkait rapat dengan pertanian, terutama padi. Zaman Nara bermula pada tahun 710- 94 Masihi. Zaman ini merupakan sebuah zaman dalam kronologi sejarah Jepun yang banyak memberi sumbangan kepada kerajaan Tamadun Jepun. Pemerintah pada zaman ini ialah Maharaja Gemmyo yang berpusat di Nara. Pada masa ini, telah wujud sebuah keluarga yang amat berpengaruh iaitu keluarga Fujiwara. Hubungan Jepun dengan Negara China ama rapat pada zaman ini dan ia merupakan kemuncak peminjaman Tamadun China. Sistem pemerintahan juga telah berubah, iaitu dari sistem uji kepada sistem pemerintahan berpusat yang ditiru daripada Tamadun China. Selain itu, agama Buddha tersebar meluas pada zaman ini, walau bagaimanapun ia masih tidak dapat menggantikan agama Shinto. Oleh itu, masyarakat Jepun mengamalkan kedua-dua agama ini. Pada hujung kurun ke -6, agama Buddha berkembang dengan meluas kerana mendapat sokongan daripada Putera Shotoku. Putera Shotoku adalah orang pertama yang mempelbagaikan kehidupan masyarakat Jepun dengan pemikiran dunia Buddha. Kemasukan agama Buddha ke Jepun dibuktikan dengan pembinaan sebuah patung Buddha yang amat besar bernama Gakku Busatsa yang dibuat daripada tembaga dan memerlukan ramai tenaga buruh. Kepada masyarakat Jepun, mereka juga turut mempercayai serapah dan jampi untuk menyembuhkan sesuatu penyakit, memohon keselamatan daripada kemalangan dan untuk mendapatkan jodoh yang baik. Kesemuanya ini dapat dilihat semasa era pemerintahan Keshogunan Tokugawa (1603- 1863 SM). Begitulah juga dengan pandangan semesta Jepun yang berkait rapat dengan ajaran Zen-Buddhaisme, iaitu setiap manusia perlu menghormati kepada alam semesta melalui proses meditasi (bertapa). Oleh yang demikian, rumah ibadat telah membina sebuah taman mini yang mempunyai kaitan dengan alam.
Persoalan tentang kematian Dalam hal ini, masyarakat Jepun percaya bahawa segala kehidupan akan menghadapi kematian. Perkara ini diterangkan dalam agama Zen Buddhisme. Pada peringkat awal, pengenalan idea-idea Zen Buddhisme lebih popular diamalkan di kalangan para samurai di Jepun. Kemudian masyarakat bawahan turut sama terpengaruh dengan falsafah ini. Begitu juga dengan aspek pengawalan diri. Oleh yang demikian, dengan adanya falsafah tersebut, ia telah dapat mendisiplinkan diri pengikutnya. Seterusnya, ia telah dapat menanamkan sifat-sifat dan nilai-nilai murni dalam diri individu orang Jepun. Dengan erti kata lain, mereka sentiasa menjaga maruah bangsa Jepun dalam kehidupan bermasyarakat bercirikan kejepunan. Selain itu, dalam ajaran Zen telah diterapkan dengan mengasuh masyarakat Jepun supaya sekiranya sesuatu keputusan itu telah dibuat, tetapi akhirnya mendatangkan keputusan negatif, maka perkara itu tidak boleh disesali. Oleh itu, tidak menghairankan sekiranya pada zaman kontemporari ini kita akan sentiasa melihat bagaimana masyarakat Jepun begitu berani dalam membuat sesuatu keputusan. Sebaliknya, dalam kalangan parti pemerintah tidak ramai membuat keputusan politik. Namun, apa yang lebih penting lagi ialah falsafah sedemikian telah mempengaruhi pemikiran dan tingkah laku masyarakat Jepun.
Sepertimana tamadun China, tamadun Jepun turut menganuti ajaran Confucius. Ajaran Confucius telah mempengaruhi falsafah dan pemikiran orang Jepun melalui lima prinsip. Pertama, hubungan raja dengan rakyat, kedua, hubungan anak lelaki dengan ayah, ketiga, hubungan adik dengan abang, keempat, hubungan isteri dengan suami, dan kelima ialah hubungan kawan dengan kawan. Melalui prinsip-prinsip tersebut, Jepun berjaya melahirkan rakyat yang mempunyai semangat patriotik dan cintakan negaranya. Ini membawa kepada semangat berani mati dan mereka beranggapan bahawa Maharaja Jepun merupakan wakil daripada Tuhan. Oleh itu, rakyat perlu taat dan setia kepada maharaja dan mempastikan supaya kedudukan maharaja sentiasa terpelihara.
Selain itu, melalui prinsip ini juga wanita sering kali dipandang rendah dalam masyarakat berbanding kaum lelaki. Sejak zaman awal lagi, wanira Jepun telah diasuh untuk berkhidmat kepada lelaki dengan patuh. Mereka ini telah diindoktrinasikan dengan pandangan bahawa mereka tidak boleh banyak bertanya dan perlu menurut arahan secara patuh. Masyarakat tradisional Jepun, menganggap bahawa matlamat hidup seseorang wanita adalah untuk menjadi seorang isteri yang diterima dan menjadi seorang ibu yang dihormati.
KEPERCAYAAN- PERAYAAN TRADISI MASYARAKAT JEPUN Jepun merupakan sebuah negara yang mempunyai empat musim serta penuh dengan perayaan yang unik dalam musim yang berbeza. Perayaan yang unik serta penuh kebahagiaan ini telah mewujudkan masyarakat Jepun yang dipenuhi suasana harmoni
dan tenteram. Perayaan –perayaan yang disambut ini adalah merupakan kepercayaan bagi masyarakat Jepun. Hari perayaan Tahun Baru (1 Januari) Dikenali juga sebagai O-shoogatsu kepada masyarakat Jepun. Ia merupakan hari yang paling penting dalam satu permulaan tahun yang baharu. Pada hari tersebut, ahli-ahli keluarga akan berkumpul dan meminum sejenis arak (sakai) untuk memastikan kehidupan yang kekal pada masa akan datang. Selain itu, sup yang bersama kuih yang likat
(o-zooni dan osechi-ryoon) akan dihidangkan dengan memberi maksud
melupuskan segala ingatan yang buruk pada tahun lalu. Kanak-kanak akan diberi sampul yang berwang
(otoshidama) daripada ibu bapa
mereka. Perhiasan akan dibuat di depan rumah dengan dipenuhi straw yang berwarnawarni yang menghalang segala keburukan masuk ke dalam rumah. Penyembahan dii tempat ibadat (tori) untuk meminta nasib baik pada tahun yang akan datang akan dijalankan. Pada zaman yang moden ini, ramai kanak-kanak meluangkan masa dalam permainan elektronik semasa perayaan dijalankan, tetapi sesetengah permainan tradisional seperti layang-layang berwarna-warni, gasing, bulu tangkis, patung gusti kertas juga popular dalam perayaan tersebut. Semasa perayaan dijalankan, kebanyakan syarikat dan jabatan kerajaan diberi cuti selama tiga hari.
Perayaan Patung (3 Mac) Ia adalah merupakan satu hari perayaan kepada keluarga yang mempunyai anak perempuan. Anak-anak perempuan akan diberi satu set patung memainkan watak perempuan yang berpakaian zaman lampau yang mewakili keunggulan maharaja zaman lampau. Mereka juga akan meraikan perayaan ini dengan minum sejenis arak (sakai putih) yang berasa manis. Patung-patung ini akan dihias selama satu minggu dan disimpan semula untuk tahun hadapan. Perayaan ini dikenali sebagai Hinamatsuri dikalangan orang Jepun.
Perayaan Tanabata (7 Julai) Menurut lagenda Jepun, hari perayaan ini adalah mengenai cinta antara dua pasangan kekasih, bintang Vega dengan bintang Altair yang akan bertemu di bima sakti. Pada hari tersebut, kanak-kanak akan menulis harapan mereka dan digantung di atas pokok buluh yang penuh dengan hiasan dengan kertas yang berwarna-warni (origami).
Perayaan O-Bon (13-15 Ogos) Ia adalah merupakan satu perayaan yang disediakan kepada mereka yang sudah meninggal dunia. Menurut agama Buddha, roh-roh mereka akan kembali ke dunia nyata pada masa tersebut. Untuk menunjuk jalan kembali kepada rumah masing-masing, kuda yang diperbuat daripada sayur-sayuran musim panas akan disediakan. Setiap rumah akan menyalakan sebagai tanda bagi roh-roh nenek moyang mereka. Pada 16 Ogos, tanglung dinyalakan demi menghantar balik roh-roh semula ke dunia akhirat. Sesetengah keluarga menghantar secara meletakkan tanglung kertas di sungai.
Hari Orang Dewasa (15 Januari) Hari perayaan ini dilaksanakan selepas Perang Dunia Kedua demi menganugerahkan pemuda pemudi yang mencapai umur 20 sebagai ahli baharu yang menceburkan diri dalam kehidupan masyarakat. Mereka diberi hak warganegara sepenuhnya seperti hak dalam pengundian dan diberi nasihat bersedia memikul tanggungjawab dalam pembentukan masyarakat. Dikenali sebagai Seiji no hi dalam masyarakat Jepun. Upacara anugerah diadakan di merata tempat di negara Jepun. Ketika perayaan ini, wanita akan memakai pakaian ‘kimono’.
Setsubun (3 Februari)
Perayaan ini biasanya dirayakan sebelum hari permulaan musim bunga. Namun pada zaman moden ini, ia telah diterapkan harinya iaitu pada 3 atau 4 Februari. Cara tradisional untuk merayakan perayaan ini adalah mencampak biji-biji kacang di merata kawasan rumah bertujuan menghalau segala roh-roh jahat dari rumah. Kepercayaan bahawa jika seseorang makan biji kacang mengikut usia dia sendiri
akan
mendatangkan kesihatan sepanjang tahun itu.
Perayaan Menikmati Bunga Sakura (April) Dikenali sebagai Hanami yang membawa maksud menikmati bunga. Ia merupakan satu perayaan dengan menikmati kecantikan bunga sakura. Media massa akan menyiarkan masa-masa bagi menikmati bunga-bunga sakura kembang. Orang ramai akan membawa pelbagai makanan dan sakai untuk menikmati perkembangan bunga sakura di merata tempat yang penuh kecantikan di bawah pokok bunga sakura. Yozakura yang merupakan bunga sakura putih mendatangkan kecantikan yang istimewa pada waktu malam. Orang ramai akan meraikan perayaan ini hingga waktu malam dengan menyanyi dan menari.
Hari Kanak-kanak (5 Mei) Ini adalah salah satu kepercayaan bagi masyarakat China. Ia lebih ditujukan kepada kanak-kanak lelaki sahaja. Keluarga yang mempunyai ramai anak lelaki akan meraikannya dengan menaikkan bendera yang berbentuk ikan kaloi yang berwarna (koinobori) di luar rumah mereka. Ini mewakili kekuatan dan keberanian seseorang anak lelaki. Selain itu, patung samurai yang berperisai juga akan dihiaskan. Hari perayaan ini juga dikenalkan sebagai Kodomo ni Hi dan Tango no sekku.
PERSAMAAN DAN PERBEZAAN PEGANGAN DI DALAM ASPEK KETUHANAN BAGI SETIAP TAMADUN
Persamaan antara tamadun dapat dilihat dalam konteks wujudnya budaya dan nilai-nilai sejagat yang dikongsi bersama antara manusia di dalam sesebuah tamadun. Ini kerana dalam setiap tamadun, nilai-nilai dan budaya kesejagatan ini diamalkan oleh
masyarakat sebagai budaya dan nilai hidup masing-masing. Dalam memperkatakan tentang tamadun juga adalah lebih mudah mencari perbezaan daripada persamaan. Ini disebabkan setiap tamadun itu dibina atas unsur agama dan budaya yang berbeza malah perbezaan paling asas, ketara dan sensitif adalah agama. Oleh itu, seharusnya persamaan yang terdapat dalam tamadun ini hendaklah diaplikasikan dalam kehidupan bertamadun kerana ini merupakan peluang untuk menjalin hubungan baik antara masyarakat bertamadun di dunia. Seterusnya perbezaan yang wujud pula perlulah ditangani secara berhati-hati, bertolak ansur, saling memahami dan bekerjasama bagi mengelakkan berlakunya sebarang konflik terutamanya di Negara yang mempunyai masyarakat majmuk. Disamping itu, perlu ditanam juga dalam diri masyarakat yang bertamadun agar tidak membesar-besarkan perbezaan yang ada sebaliknya perbezaan ini seharusnya dianggap sebagai keunikan bagi tamadun-tamadun berkenaan serta semua pihak perlu mengamalkan prinsip menghormati dan mengiktiraf tamadun orang lain.
MODUL TITAS: Tamadun Islam dan Tamadun Asia. m/s 21
Persamaan Pegangan Aspek Ketuhanan dalam Tamadun Melayu, Jepun, India, dan China
Persamaan antara tamadun boleh meliputi dari pelbagai aspek. Ia juga boleh meliputi hidup bermasyarakat, agama, amalan-amalan kepercayaan dan sebagainya. Perbezaan dan peraturan ini hanyalah dari segi sumber, penguatkuasaan dan beberapa aspek lain.
Melalui keempat-empat tamadun yang telah dikaji, kami mendapati terdapat beberapa persamaan yang terkandung dalam pegangan kepercayaan masyarakatnya. Persamaan yang paling utama ini terkandung di dalam keempat-empat tamadun dan telah diamalkan sejak berkurun dahulu. Kepercayaan yang sama tersebut ialah kepercayaan animisme. Tamadun Melayu, China, India, dan Jepun masing-masing pernah mengamalkan kepercayaan ini pada suatu masa dahulu. Bagi tamadun Melayu, sebelum kedatangan Islam, masyarakat dalam tamadun Melayu pernah mengamalkan kepercayaan animisme. Masyarakat pada masa itu menyembah pelbagai perkara seperti pokok, batu, matahari, dan sebagainya. Bagi masyarakat tamadun China pula, pada Zaman Shang, pada peringkat awalnya masyarakatnya mengamalkan pemujaan alam semulajadi seperti angin, bumi dan sungai. Upacara pemujaan sedemikian akan dilakukan oleh pawang-pawang mereka. Sementara itu, bagi tamadun India pula dalam perkembangan pemikiran orang Indo-Arya, pada mulanya mereka mempercayai bahawa setiap unsur alam semulajadi mempengaruhi kehidupan
manusia. Oleh itu, sebagai
tanda
hormat mereka
menyembah unsur-unsur seperti api, matahari, angin, pokok, sungai dan sebagainya. Menurut pakar antropologi, pada zaman Jomon iaitu dalam Tamadun Jepun, mereka sudah
mempunyai
kepercayaan
kuno apabila
mereka mengamalkan
kepercayaan berasaskan animisme iaitu kepercayaan menyembah alam semesta dan semangat. Ini adalah salah satu persamaan yang boleh didapati di dalam keempat-empat tamadun tersebut. Secara rumusnya, pada peringkat awal, tamadun Melayu, China, India dan Jepun masing-masing adalah mempunyai satu pegangan agama yang sama iaitu animisme. Melalui kepercayaan ini, masyarakat dalam tamadun-tamadun ini menyembah perkara-perkara yang mempunyai unsur alam seperti pokok, batu, matahari, angin dan api.
Perbezaan Pegangan Aspek Ketuhanan dalam Tamadun Melayu, Jepun, India, dan China Semua tamadun menekankan perihal kerohanian, mempunyai doktrin dan amalan-amalan tertentu yang berbentuk ritual dan spiritual. Demikian juga kepercayaan tentang kehidupan selepas mati, pembalasan terhadap perbuatan manusia dan pelbagai aspek lain. Namun begitu, terdapat juga perbezaan yang berpunca daripada manfestasi ketuhanan yand ada pada setiap agama. Contohnya, persamaan dan perbezaan
doktrin dalam kepercayaan agama Hindu dan Buddha. Doktrin karma kedua-dua agama ini berkait rapat dengan konsep reinkarnasi (kelahiran semula/ penjelmaan semula). Dalam agama Hindu, reinkarnasi membawa maksud seseorang akan menjelma semula selepas kematiaannya dalam bentuk manusia. Ini berdasarkan konsep penjelmaan semula dewa-dewa Hindu. Bagi agama Hindu, kehidupan merupakan kesengsaraan dan kelahiran semula dianggap kesengsaraan yang dikenali sebagai Smasara. Penganut agama Hindu berharap terlepas dari reinkarnasi dengan mencapai tahap moksya. Ajaran agama Buddha pula untuk melenyapkan karma, memutuskan lingkaran Samsara dan mencapai nirwana. Cara mencapai pembebasan mutlak ini disebut empat kebenaran utama. Empat kebenaran utama tersebut ialah; •
Hidup adalah penderitaan
•
Penderitaan adalah disebabkan keinginan memenuhi keperluan dunia
•
Penderitaan dapat dihapuskan dengan menindas hasrat atau kehendak
•
Cara menyingkirkan hasrat adalah melalui Astamarga atau Jalan Lapan Lapis. http://www.scribd.com /doc/17295737/INTERAKSI-TAMADUN –AKSES PADA 26 MAC 2010
Perbezaan –perbezaan konsep kepercayaan
Seperti yang kita tahu, konsep kepercayaan dan ketuhanan dalam setiap tamadun adalah berbeza-beza dan pelbagai. Salah satu daripadanya ialah institusi agama. Bagi Tamadun Melayu, selepas kedatangan Islam yang telah menggantikan agama HinduBuddha, banyak perubahan telah berlaku. Institusi agama terpenting bagi Tamadun Melayu ialah masjid. Masjid menjadi tempat utama bagi masyarakat Melayu Islam menyampaikan ilmu, belajar, dan bersosial.
Selain itu, ajaran Islam yang dianuti masyarakat Melayu mempercayai Allah Yang Maha Esa iaitu hanya terdapat satu Tuhan. Masyarakat Islam menyembah Allah dengan menggunakan satu kiblat yang sama iaitu Mekah. Selain itu, hanya terdapat dua sumber utama yang sahih bagi masyarakat Melayu Islam iaitu Al-Quran dan AsSunnah. Mereka berpegang kepada dua sumber ini dalam menjalani kehidupan seharian. Bagi masyarakat India, institusi agama terpenting mereka adalah kuil . Masyarakat India Hindu banyak menyembah dewa-dewa kerana bagi mereka, dewa-dewa tersebutlah yang menjaga dan menentukan hidup mereka. Sebagai contoh, salah satu penemuan yang menunjukkan konsep kerohanian masyarakat di Lembah Indus ialah sebuah mohor. Gambar pada mohor itu menunjukkan seorang manusia yang bertanduk tiga duduk bersilaseolah-olah membuat yoga. Tiga tanduknya ditafsirkan sebagai menandakan tiga fungsi utama Tuhan, iaitu penciptaan, pemeliharaan, dan pemusnahan (disertai penjanaan semula kuasa). Agama Hindu (Saivisme) sangat menekankan perkara-perkara ini sebagai fungsi Tuhan. Selain itu, penemuan patung wanita pula ditafsirkan sebagai penyembahan kepada Dewi Ibu. Perlu diingat bahawa amalan penyembahan Dewi Ibu amat popular di India Selatan khasnya di kalangan masyarakat Tamil. Disini, dapatlah kita katakan bahawa masyarakat India banyak menyembah patung-patung yang mereka anggap sebagai dewa dewi. Selain contoh-contoh yang dinyatakan di atas, masih terdapat banyak lagi jenis-jenis patung dan dewa dewi yang disembah masyarakat India Hindu. Seperti yang kita ketahui, agama terawal bagi masyarakat China adalah sama seperti tanadun-tamadun
lain iaitu
animisme.
Melalui
agama
ini,
masyarakat China
mengamalkan pemujaan alam semula jadi seperti angin, bumi dan sungai. Walaupun pada dasarnya, masyarakat China juga menyembah pokok dan yang seumpamanya seperti masyarakat lain, terdapat satu penambahan dalam kepercayaan mereka. Mereka juga menyembah roh nenek moyang dan
dewa dewi mereka. Upacara
dilakukan oleh pawang. Salah satu unsur yang tidak terdapat dalam tamadun lain ialah amalan pengorbanan. Dalam upacara penyembahan, akan ada sesuatu untuk
dikorbankan. Bukan setakat binatang, malahan mereka juga mengorbankan nyawa manusia. Semua ini adalah amalan-amalan yang berlaku ketika zaman Shang. Manakala, pada Zaman Chou pula, penyembahan bulan, sungai dan binatang dilakukan. Mereka percaya bahawa roh-roh tersebut akan memberi kemakmuran kepada mereka. Mereka juga turut mengamalkan upacara pengorbanan binatang. Perkembangan dalam bidang kerohanian menyebabkan mereka mula menyembah Tuhan yang dipanggil ‘’Tien’’ atau syurga serta menganggap raja sebagai anak Tuhan (son of heaven) yang mendapat mandate untuk memerintah. Pada Zaman Han, amalan penyembahan tokoh-tokoh agung diperkenalkan oleh Hu Ti. Beliau mengarahkan supaya tokong dibina untuk Han Kao Tsu (ibu bapanya)di seluruh negara. Pada zaman Han dan Tang juga, menyaksikan perkembangan orang Buddha yang dibawa dari India.
Bagi tamadun Jepun, satu fakta menarik tentang agama mereka yang tidak ada dalam tamadun lain ialah agama Shinto. Shinto adalah merupakan agama awal yang lahir dalam tamadun Jepun pada zaman Yamato. Menariknya, agama ini adalah agama asal Jepun yang telah wujud sejak 2000 tahun dahulu dan tidak dipengaruhi atau dibawa oleh mana-mana pihak . Agama ini lahir setelah puak Yamato menyembah suatu dewa yagn dipanggil Amaterasu Omikami (Dewa Matahari). Penganutnya percaya bahawa setiap benda di dunia ini mempunyai semangat yang mereka gelar sebagai Kami (Tuhan).
Agama Buddha turut menyerap masuk ke Tamadun Jepun dari China namun pada peringkat awal kemasukannya, agama Shinto masih diamalkan. Kemasukan agama Buddha ke Jepun dibuktikan dengan pembinaan sebuah patung Buddha yang amat besar bernama Gakku Busatsa yang dibuat daripada tembaga dan memerlukan ramai tenaga buruh.
Apabila memperkatakan falsafah dan pandangan semesta Jepun, satu perkara penting yang tidak boleh dinafikan ialah ianya diwarnai oleh prinsip-prinsip yang terkandung di dalam doktrin agama Buddha serta nilai-nilai moral dan etika dalam Konfucian. Prinsipprinsip tersebut telah mempengaruhi sudut falsafah dan pandangan semesta Jepun secara menyeluruh. Oleh itu, kita boleh mengatakan bahawa falsafah dan pandangan semesta masyarakat Jepun telah dipengaruhi oleh idea-idea daripada peradaban Negara China tetapi telah disesuaikan mengikut kehendak serta cita rasa Jepun. Dalam masyarakat Jepun, aspek yang diberikan keutamaan ialah dua konsep ketuhanan. Kesemuanya ini sangat berkaitan dengan alam. Pertamanya, tentang entiti kuasa luar biasa yang memberi pemeliharaan, menjaga dan mengasihani. Setiap yang dilakukan mestilah mendapat restu dan penghormatan daripada Tuhan ini. Contoh dalam upacara keagamaan seperti pemujaan kepada ‘’uji kami’’ iaitu Tuhan kepada suku. Upacara ini telah diamalkan sejak dahulu oleh pelbagai kumpulan manusia di Jepun. Pemujaan ini berkait rapat dengan penghormatan kepada semangat nenek moyang ketua suku kaum tertentu. Tuhan suku ini akan menjadi ‘’penjaga’’ kepada penduduk tempatan dan juga ‘’pelindung’’ kepada tanaman. Seterusnya, berkaitan dengan asas kepada kejadian realiti kepada asas dalaman. Asas dalaman ini pula seringkali dikaitkan dengan taakulan, pemikiran,hati dan kemurniaan jiwa. Perkara ini dapat digambarkan melalui falsafah Tao, Konfusianisme, dan Buddha. Apa yang pasti ialah sesuatu yang menjadi teras dalaman kepercayaan atau pandangan masyarakat Jepun adalah yang berkaitan dengan alam.
Bagi masyarakat Melayu yang majoritinya beragama Islam, selain percayakan Allah Yang Esa iaitu satu, mereka juga mempercayai konsep dosa pahala. Mereka percaya, jika kita berbuat kebaikan dan meninggalkan kejahatan, seseorang manusia itu akan memperoh pahala. Begitu juga sebaliknya, jika kita melakukan kejahatan, kita bakal menanggung dosa. Namun ini adalah jauh berbeza dengan masyarakat Jepun. Berdasarkan agama Shinto, manusia itu adalah baik dan tiada istilah dosa di dalam kehidupan . Shinto
