grupa a
Mapa świata. Ludność i urbanizacja
................................................... imię i nazwisko
1. Podkreśl nazwy trzech terytoriów będących enklawami. (0–1 p.) Alaska, Grenlandia, Islandia, Lesotho, Monako, obwód kaliningradzki, Nepal, San Marino, Suazi, Watykan
3. Podkreśl w poniższym tekście prawidłowe informacje. (0–4 p.) Kraje wysoko rozwinięte odznaczają się z reguły niskim / wysokim współczynnikiem urodzeń. Niski / Wysoki współczynnik dzietności, niski / wysoki współczynnik zgonów oraz wzrost / spadek przyrostu naturalnego przyczyniają się do tego, że społeczeństwa tych państw określa się jako młode / stare. W krajach tych dominuje model rodziny wielodzietnej / 2+1. Niełatwą sytuację demograficzną utrudnia tam dodatkowo rosnąca / malejąca liczba osób w starszym wieku i, co za tym idzie, rosnące / malejące wydatki państwa na opieką zdrowotną oraz emerytury i renty.
6. Wpisz w odpowiednie miejsca na mapie świata litery oznaczające poszczególne bariery osadnicze. (0–2 p.) A – bariera termiczna B – bariera wysokościowa C – bariera wodna D – bariera świetlna
4. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. (0–1 p.) W IV fazie modelu przejścia demograficznego a) kończy się eksplozja demograficzna. b) wartości współczynników: urodzeń i zgonów utrzymują się na bardzo wysokim poziomie. c) znajdują się społeczeństwa starzejące się.
5. Wpisz we właściwe miejsca obok piramidy wieku i płci ludności Polski litery odpowiadające poniższym opisom. (0–2 p.) A – niż demograficzny z okresu II wojny światowej B – wyż demograficzny będący echem powojennego wyżu kompensacyjnego C – nadwyżka mężczyzn
7. Wymienione niżej obszary podziel na słabo i gęsto zaludnione, wpisując ich nazwy do odpowiednich kolumn tabeli. (0–3 p.) Nizina Amazonki, Kalahari, Wyżyna Patagońska, Nizina La Platy, Nizina Chińska, Alaska, Wyspy Brytyjskie, Honsiu, Półwysep Arabski Obszary słabo zaludnione
Obszary gęsto zaludnione
Cecha: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .........
8. Wpisz obok zdania prawdziwego literę P, a obok fałszywego – literę F. (0–3 p.) a) Buddyzm zachęca do niewielkiej konsumpcji dóbr. .....
..........
.......................................................... ..........
b) Najważniejszą księgą islamu jest Tora.
.....
c) Wyznawcy hinduizmu wierzą w reinkarnację.
.....
d) W judaizmie obowiązuje zakaz spożywania baraniny. .....
e) Jednym z obowiązków muzułmanina jest jałmużna. .....
f) Hinduizm to religia monoteistyczna.
..........................................................
10. Uzupełnij poniższe definicje odpowiednimi terminami. (0–2 p.) a) Proces szybkiego wzrostu liczby mieszkańców przedmieść i jednoczesnego spadku liczby mieszkańców centrów miast to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
.....
9. Określ fizjonomię miasta przedstawionego na
poniższej fotografii. Wypisz cechę, na której podstawie udało Ci się ustalić jego typ fizjonomiczny. (0–1 p.)
..........................................................
.
.........
b) Zespół miast składający się z dużego, wyraźnie dominującego miasta centralnego i otaczającej go strefy podmiejskiej to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..........................................................
.
........ .
c) Procentowy udział mieszkańców miast w ogólnej liczbie ludności to ..........................................................
.
...................................................
d) Procesy urbanizacyjne, w których wzrost odsetka ludności miejskiej nie jest związany z rozwojem społecznogospodarczym, lecz z brakiem miejsc pracy na wsi określane są jako . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . Typ fizjonomiczny: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
..........................................................
.......
...........
......................................................... ...........
.
grupa
b
Mapa świata. Ludność i urbanizacja
...................................................
1. Podkreśl nazwy trzech terytoriów będących eksklawami. (0–1 p.) Alaska, Bornholm, Ceuta, Grenlandia, Lesotho, Monako, obwód kaliningradzki, Portoryko, San Marino, Watykan
3. Podkreśl w poniższym tekście prawidłowe informacje. (0–4 p.) Kraje słabo rozwinięte odznaczają się z reguły niskim / wysokim współczynnikiem przyrostu naturalnego. Niski / Wysoki współczynnik dzietności, stosunkowo niski / wysoki współczynnik zgonów oraz wysoki / niski współczynnik urodzeń przyczyniają się do tego, że społeczeństwa tych państw określa się jako młode / stare. W krajach tych dominuje model rodziny wielodzietnej / 2+1. Niełatwą sytuację demograficzną utrudnia tam dodatkowo dobrze / słabo rozwinięty system emerytalny oraz wysoki / niski stopień znajomości metod planowania rodziny.
6. Wpisz w odpowiednie miejsca na mapie świata litery oznaczające poszczególne bariery osadnicze. (0–2 p.) A – bariera termiczna B – bariera wysokościowa C – bariera wodna D – bariera świetlna
4. Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania. (0–1 p.) W I fazie modelu przejścia demograficznego a) wartość współczynnika dzietności jest niższa niż 2. b) rozpoczyna się eksplozja demograficzna. c) wartości współczynników: urodzeń i zgonów utrzymują się na bardzo wysokim poziomie.
5. Wpisz we właściwe miejsca obok piramidy wieku i płci ludności Polski litery odpowiadające poniższym opisom. (0–2 p.) A – niż demograficzny będący echem niżu wojennego B – wyż demograficzny związany z kompensacją strat wojennych C – nadwyżka kobiet
7. Podziel obszary, których nazwy wymieniono poniżej, na słabo i gęsto zaludnione. W tym celu uzupełnij tabelę. (0–3 p.) Delta Nilu, Jawa, Kalifornia, Labrador, Laponia, Nizina Gangesu, Nizina Środkowoeuropejska, Sahara, zachodnia część Australii Obszary słabo zaludnione
Obszary gęsto zaludnione
Cecha: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .......
8. Wpisz obok zdania prawdziwego literę P, a obok zdania fałszywego – literę F. (0–3 p.) a) Protestanckich duchownych obowiązuje celibat.
....
.......................................................... ........
.......................................................... ........
b)W islamie obowiązuje zakaz spożywania wieprzowiny.
.....
c) Wyznawcy judaizmu mają obowiązek obrzezania synów w ósmym roku życia.
a) Proces przenoszenia się zamożnej ludności
.....
d) W społeczeństwach buddyjskich występuje dyskryminacja kobiet.
.....
f) Muzułmanie wykorzystują surowce naturalne w niewielkim stopniu.
z dzielnic śródmiejskich na obszary znacznie oddalone od centrów miast to
.....
e) Hinduistów obowiązuje wegetarianizm.
10. Uzupełnij poniższe definicje odpowiednimi terminami. (0–2 p.)
.....
9. Określ fizjonomię miasta przedstawionego na poniższej fotografii. Wypisz cechę, na której podstawie udało Ci się ustalić jego typ fizjonomiczny. (0–1 p.)
........................................................ ...................................
.
b) Proces ponownego wzrostu liczby mieszkańców centrów miast w następstwie działań rewitalizacyjnych tych obszarów to . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........................................................
.
. . . . . . .. . .
c) Zespół miast składający się z kilku miast o podobnej wielkości, bez jednego ośrodka wyraźnie dominującego to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........................................................
.
. . . . . . . . . . . ..
d) Proces rozwoju miast to . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ........................................................ ...........
Typ fizjonomiczny: .........................................
......................................................... ........
.