STANDAR OPERASIONAL PROSEDUR SENAM KAKI PADA PENDERITA DIABETES MELITUS
Pengertian
: Latihan menggerakkan lutut, kaki,telapak kaki !ari"#ari kaki $ang %itu#uukan pa%a pen%erita %ia&ete' mellitu'
Tu#uann$a $aitu
: ( Mem&an Mem&antu tu meln meln)ark )arkan an 'irku 'irkula'i la'i %arah %arah * Memper Memperkua kuatt +t+t"+ +t+t"+t+t t+t ke)il ke)il kaki kaki Men)eg Men)egah ah ter#a%i ter#a%in$ n$aa kelaina kelainan n &entuk &entuk kaki kaki
Ke&i#akan
: Terapi ini %apat %ilakukan pa%a klien %engan menga#arkan langkah" langkah latihan 'e)ara &ertahap, %imulai %engan mem&eri in'truk'i Apa&il Apa&ilaa 'u%ah 'u%ah ha-al ha-al langka langkah"la h"langk ngkahn$ ahn$a, a, %apat %apat %ilaku %ilakukan kan 'e)ara 'e)ara man% man%ir irii tanp tanpaa in'tr in'truk uk'i 'i Prin Prin'ip 'ip relak relak'a 'aii $ng $ng %ila %ilaku kuka kan n a%ala a%alah h mengatur p+la na-a', meregangkan +t+t %an relak'a'i, %iikuti %engan pera'aan mengeluarkan 'eluruh ketegangan, 'ehingga %apat %ira'akan ken$amanan %an rilek'
PROSEDUR
: PERSIAPAN ( P+'i P+'i'i 'i kli klien en ril rilek ek' ' * Klien Klien memakai memakai )elan )elan $ang $ang ti%ak ti%ak ketat ketat .l+ngga .l+nggar/ r/ Klie Klien n ti% ti%ak ter% ter%ap apat at keluh eluhan an n$er n$erii pa%a a%a kaki, aki, $ang ang %apat apat mengganggu pr+'e' latihan 0 Dila Dilaku kuka kan n 'e'u 'e'uai ai tah tahap apan an PELAKSANAAN ( In'tru In'truk'i k'ikan kan klien klien %u%u %u%uk k 'e)ara 'e)ara &enar &enar %iata' %iata' kur'i, kur'i, %u%u %u%uk k tegak, tegak, ti%ak &er'an%ar %engan kaki %ilantai * In'truk'ikan In'truk'ikan klien untuk meletakkan1 meletakkan1 &ertumpu &ertumpu pa%a pa%a tumit %ilantai, %ilantai, #ari"#ari ke%ua &elah kaki %itarik keata' %an ke&a2ah 'e&an$ak (3 kali kali Pa%a Pa%a 'aat arah ke&a2a ke&a2ah h hin%ar hin%arii #ari"#ar #ari"#arii kaki kaki men$en men$entuh tuh lantai Deng Dengan an tumi tumitt teta tetap p %i lant lantai ai,, tari tarik1 k1an angk gkat at tela telapa pak k kaki kaki keat keata' a' kemu%i kemu%ian an #ari"#ar #ari"#arii kaki kaki %iletak %iletakkan kan %i lantai lantai %engan %engan tumit tumit kaki kaki %iangkat keata'.%iulang (3 kali/
0 Selan#utn$a tumit tetap %ilantai, &agian %epan kaki %iangkat keata' %an &uat putara 43 + %engan pergerakan pa%a pergelangan kaki, 'e&an$ak (3 kali 5 !ari"#ari kaki %iletakkan %ilantai, tumit %iangkat %an putaran 433 %engan pergerakkan pa%a pergelangan kaki 'e&an$ak (3 kali 4 Kaki %iangkat ke ata' %engan meluru'kan lutut, &uat putaran 433 %engan pergerakan pa%a pergelangan kaki, 'e&an$ak (3 kali 6 Lutut %iluru'kan, lalu a$unkan kem&ali ke &a2ah 'e&an$ak (3 kali, ulangi langkah ini untuk kaki $ang 'e&elumn$a 7 Letakkan 'ehelai k+ran %ilantai, &entuk k+ran itu men#a%i 'eperti &+la %engan ke%ua &elah kaki, kemu%ian &uka &+la men#a%i lem&aran 'eperti 'emula menggunakan ke%ua &elah kaki S+&ek k+ran men#a%i *, lem&ar 'atun$a '+&ek men#a%i ke)il"ke)il lalu pin%ahkan pa%a kerta' $ang utuh 'atu per'atu lalu &ungku' kem&ali men#a%i &ulatan &+la Lakukan 'ekali 'a#a
INDIKATOR PEN8APAIAN: Su&$ekti- : Pera'aan $ang %ira'akan 'etelah latihan: ke'emutan &erkurang, kaki tera'a ringan, n$eri &erkurang O&$ekti- : Palpa'i 'uhu kulit tera'a hangat, )apillar$ re-ill time n+rmal, na%i kaki tera&a