PENGUMPULAN DAN PEMERIKSAAN SPUTUM No Dokumen :420/UKM/DWN II/2016 No Revisi : 00 SOP Tgl Terbit : 2 Mei 2016 !l!m!n : 1/" UPT.PUSKESMAS DAWAN II
1.Pengertian
dr. Hinarti Utami NIP 19581230 19581230 199010 2 001 Pengumpulan dan pemeriksaan sputum adalah pemeriksaan dahak yang dikumpulkan dalam 2 hari kunjungan yang erurutan erupa !e"aktu#Pagi#!e"aktu !e"aktu#Pagi#!e"aktu
2.Tujuan
!eagai a$uan dalam menentukan langkah % langkah untuk menunjang suatu diagn&sis '( Paru pada pasien suspek '( Paru dan menentukan p&tensi penularan '( serta !eagai )&ll&" up peng&atan pasien '(
3.Kebijakan
!* *epala Puskesmas N&.30 +!*+,-.II+201 +!*+,-.II+201 tentang Penetapan /enis %/enis Pelayanan *esehatan yang disediakan erdasarkan Pri&ritas di UP' Puskesmas ,a"an II
. Re!ren"i
*epmenkes I N& 3+enkes+!*++2009 3+enkes+!*++2009 tentang ped&man penanggualangan '(4 Ped&man Nasi&nal Pengendalian Pengendalian '( '( 201
#. A$at%&a'an
#l!t $!ng %i&erluk!n !' (ot (ot %!)!k %!)!k sesu!i sesu!i st!n st!n%!r %!r l!bo l!bor! r!to toriu rium m b' *+k *+ker/ er/s&i%o &i%oll ,' -orm -orm T. 0/T 0/T. . 0 0 MDR MDR
(. Langka') $angka'
1' 2'
(etug! (etug!ss men,u,i men,u,i t!ng! t!ng!n n &ert!m! &ert!m! k!li k!li s!!t s!!t kont!k kont!k %eng!n %eng!n &!sien &!sien (etug! (etug!ss men$ men$i!&k i!&k!n !n !l!t !l!t $!ng $!ng %i&erluk! %i&erluk!n n *i! *i!&k! &k!n &ot &ot %!)! %!)!k k st steri eril .eri i%en+t!s i%en+t!s &!%! b!%!n b!%!n &ot %!)!k %!)!k : tulis tulis i%en+ i%en+t!s t!s &!sie &!sien n %!n t!mb!)k t!mb!)k!n !n tulis!n se!ktu &!%! &ot %!)!k $!ng %i!mbil se!ktu %!n tt!mb!)k!n !mb!)k!n tulis!n &!gi &!%! &ot $!ng %i!mbil %!)!kn$! &!%! !ktu &!gi
"'
4' '
)!ri'*+ker/tulis!n %item&elk!n &!%! b!%!n &ot !ng!n &!%! tutu& &ot Tulis i%en+t! i%en+t!ss &!sien &!sien %!n t!ngg!l t!ngg!l &eng!mbil &eng!mbil!n !n %!)!k %!)!k &!%! 3orm 3orm T.
0/T.0 MDR (ersi ersi!& !&!n !n &!si &!sien en o .erit!)u &!sien tent!ng &en+ngn$! men%!&!tk!n %!)!k $!ng o
berku!lit!s untuk menentuk!n &en$!kitn$! #nurk!n &!sien untuk ber%!)!k %!l!m ke!%!!n &erut kosong %!n
o
membersi)k!n rongg! mulut %eng!n berkumur !ir bersi) D!)!k meru&!k!n b!)!n in3eksius m!k! !nurk!n &!sien untuk ber)!+
)!+ s!!t ber%!)!k %!n men,u,i t!ng!n %eng!n s!bun (eng!mbil!n (eng!mbil!n %!)!k %!)!k untuk %i!gnosis T. !%!l!) " k!li *(*5 *(*5 $!itu *e!ktu(!gi *e!ktu(!gi *e!ktu !r! !r! &engu &engum& m&ul! ul!n n %!)!k %!)!k $!ng $!ng b!ik b!ik : Kumu Kumur r kumu kumurr %eng! %eng!n n !ir bersi bersi) ) sebelu sebelum m menge mengelu! lu!rk rk!n !n %!)!k %!)!k .il! .il! meng menggun gun!k !k!n !n gigi gigi &!lsu &!lsu %ile&! %ile&!sk sk!n !n terl terlebi ebi) ) %!)ul %!)ulu u T!rik !rik n!&! n!&!ss %!l %!l!m !m 2" 2" k!l k!lii .uk! .uk! tutu& tutu& &ot %ek!tk %ek!tk!n !n ke ke mulut7b mulut7ber%! er%!)!k )!k %eng! %eng!n n ku!t ku!t %!n lu%!)k!n lu%!)k!n ke
6' 8'
%!l!m &ot *etel! *etel!) ) seles! seles!ii ber%!) ber%!)!k !k tutu& tutu& r!&! r!&!tt &ot %!)!k %!)!k ter terseb sebut ut *ege *eger! r! ,u,i ,u,i t!n t!ng! g!n n %eng %eng!n !n !ir !ir %!n %!n s!b s!bun un (!sien (!sien mel!kuk mel!kuk!n !n &engum&ul &engum&ul!n !n %!)!k %!)!k %i ru!ng!n ru!ng!n &engum&u &engum&ul!n l!n %!)!k %!)!k #&!bil! tern$!t! tern$!t! %!)!k +%!k memenu)i s$!r!t s$!r!t &emeriks!!n &emeriks!!n se&er+ se&er+ !ir !ir liur liur !t!u
9'
volume kur!ng7&!sien %imint! ber%!)!k l!gi #&!bi!l #&!bi!l &!sien &!sien kesulit kesulit!n !n mengelu mengelu!rk !rk!n !n %!)!k %!)!k &!sien &!sien %!&!t %iberik %iberik!n !n eks&ektor!n se&er+ . !t!u ;liserol ;u!$!,ol!s se)!ri sebelu &engelu!r!n
<'
%!)!k %!n !nurk!n minum b!n$!k (!sien %i!nurk!n %i!nurk!n ol!)r!g! ol!)r!g! ring!n se&er+ l!ri ke,il/&etug ke,il/&etug!s !s mel!kuk!n mel!kuk!n te&uk!n
ring!n %eng!n ke%u! tel!&!k t!ng!n &!%! &unggung &!sien sel!m! " menit 10' *el!nutn$! *el!nutn$! &!sien ber%!)!k ber%!)!k se&er+ bu+r 4 %i!t!s %i!t!s 11' !r! menil!i %!)!k se,!r! m!krosko&ik m!krosko&ik =!kuk!n =!kuk!n &enil!i! &enil!i!n n ter)!% ter)!%!& !& %!)!k %!)!k &!sien &!sien t!n&! t!n&! membuk! membuk! tutu& &ot mel!lui %in%ing &ot $!ng tr!ns&!r!n 12' !l $!ng $!ng )!rus %i!m!+ %i!m!+ !%!l!) volume volume " ml
1/"
1"' 14' 1' 16' 18'
*.&agan A$ir
*etel!) menil!i ku!lit!s %!)!k seger! men,u,i t!ng!n %eng!n !ir %!n s!bun D!)!k %ib!! untuk %i&eriks! %i l!bor!torium %isert!i %eng!n T. 0/T. 0 MDR (etug!s men,!t!t +n%!k!n %!l!m rek!m me%is (etug!s mer!&ik!n !l!t *etel!) seles!i +n%!k!n &etug!s )!rus men,u,i t!ng!n %eng!n !ir %!n s!bun'
,u,i t!ng!n &ert!m! kont!k
(ersi!&!n !l!t
%gn &!sien
(ersi!&!n &!sien :
M!ksu%/tuu!n
!r! mengelu!rk!n %!)!k
(!sien mengelu!rk!n %!)!k
.is!
Ti%!k
ek ku!lit!s/ku!n+t!s
.eri eks&ektor!n /minum !ir
Ti%!k >! .er%!)!k kemb!li (!sien u,i t!ng!n Di&eriks! l!bor!torium
!t!t %!l!m rek!m me%is
R!&ik!n !l!t
u,i t!ng!n
+.,a$ 'a$ -ang er$u /ier'atikan
*emu! &!sien %e!s!7rem!!7!n!k $!ng %!&!t mengelu!rk!n %!)!k5 $!ng %i%ug! men%erit! T. &!ru )!rus men!l!ni &emeriks!!n %!)!k mikrosko&is minim!l 2 k!li untuk 3 u& &engob!t!n T. 5%!n seb!ikn$! " k!li'*!l!) s!tu s&e,imen $!ng %i!mbil )!rus ber!s!l %!ri %!)!k &!gi )!ri'
*e!ktu &ert!m! : %!)!k %ikum&ulk!n &!%! s!!t sus&ek T. %!n berkunung &ert!m! k!li'(!%! s!!t &ul!ng sus&ek memb!! &ot %!)!k untuk
mengum&ulk!n %!)!k &!gi &!%! )!ri ke%u! (!gi : %!)!k %ikum&ulk!n %i rum!) &!%! &!gi )!ri ke%u! seger! setel!) b!ngun +%ur'(ot %ib!! %!n %iser!)k!n sen%iri ke&!%! &etug!s
0.Unit Terkait 1.Dkuen Terkait
l!bor!torium *e!ktu ke%u! : %!)!k %ikum&ulk!n %i l!bor!torium &!%! )!ri ke%u! s!!t
men$er!)k!n %!)!k &!gi =!bor!torium7&oliklinik terk!it7&uskesm!s &emb!ntu Rek!m me%is7!t!t!n ke&er!!t!n7-orm T. 047T. 017T. 02
2/"
11.Rekaan ,i"tri" eruba'an
No
>!ng %irub!)
Isi (erub!)!n
T!ngg!l Mul!i
"/"