ginagawa. Kundi, naron ang baston. Nabaston ako ng
SINGAPORE: Ang Istorya Ng Taxi Driver
tatay ko. Kahit binata na at malapit nang mag-asawa
By Catherine Lim
baston parin. Istriktong masyado ang tatay ko, at
Revised By: M.R. Avena
mabuti „yon-maging „yon-maging istrikto ang magulang. Kundi, walang silbi ang labas ng mga bata. Di mag-aaral,
(1)Ayos, Ma‟am. Sigurado-Darating Sigurado -Darating kayo sa miting ng mas
aalpas at magna-night club o magda- drugs o sex. Tama
Maaga sa t‟yempo. Dito tayo dumaan, Ma‟am. Konting
ba ako, Ma‟am? Ngayong, laking sakit ng ulo sa
Trapik, konting bara ng mga kotse. Medya-ora lang,
magulang ang kabataan. Nakita na n‟yo yong teenager
Naro‟n na tayo. Kaya h‟wag kayong magmag-alala, Ma‟am
d‟on sa labas ng coffee shop? Kita nyo na Ma‟am? Mga estudyante palang palang „yon, pero kung umasta „kala mo
(2)Ano yon. Ma‟am? Oho, oho. Ha, ha-dalawampung ha -dalawampung taon
mga big shot magastos, naninigarilyo na, kung magbihis
Na „kong taxi driver, Ma‟am. Panahon pa ng kopongkopong -
sunod sa moda at mahilig na sa sex. Naku, Ma‟am,
Kopong. Di pa ganito ang Singapore-nanikip sa tao,
kabisado ko na yan. Bilang taxi driver, kilala ko ang mga
Bising-bisi. Noon mas tahimik, kokonti pa lang ang taxi
iyan at mga bisyo nila
Drivers, at di-masyadong maraming kotse at bus (8)Kayo, Ma‟am dib a sabi nyo titser ti tser kayo? Alam nyo ba (3)Oho, Ma‟am, kumikita naman. Di malaki pero pwede
ang mga batang babae na „yan-kinse, „yan-kinse, disisais anyos?
Na. Anong mabuti? Para umasenso sa Singapore, sipag
Papasok ng eskwela ang mga „yan sa umaga na
Lang. Sa mga tulad naming no read, no write,w alang
nakauniporme. Pagkatapos ng eskwela, di uuwi ang
kapital para sa negosyo, kailangang magpatulo ng
mga „yan. May dalang damit ang mga „yan sa school
pawis nang kumita para sa misis at mga bata
magpapalit ng suot, magmemeyk-up. Walang alam ang mga magulang nila. Sasabihin sa mama nila, may miting
(4)Oho, Ma‟am malaki ang pamilya ko. Walong anak -anim
daw, may sports o laro, may gano‟n, ganito, pero ang
na lalaki,dalawang babae.Talagang malaki, ha, ha
totoo e naglalakwatsa at kung anu-anong kalokohan ang
problema,, no Ma‟am? Pero noon, wala naming family
pinaggagawa
planning sa Singapore. Ang daming mag-anak ng pamilya;taun-taon. Dalawa,tatlong anak, pigil na. Sabi
(9)A, Ma‟am, mukhang ayaw ninyong maniniwala. Pero
ng gobyerno, “tama na.”
„yan ang totoo. Alam ko lahat ang kalokohan nila Isinisakay ko sila sa taxi ko. Madalas, do‟n sila sa bowling
(5)Buti na lang, malalaki na ang mga anak ko. Apat sa mga
Alley o coffee coffee shop o hotel naghihintay. naghihintay. Tapos
anak kong lalaki kumakayod na, isang negosyante,
lalapitan ng mga turisting kano o Europeo. Gan‟on sila
dalawang clerk, „yong isa titser sa primary school. Yong
maglibang at kumita ng extrang pera. Maniniwala ba
isa namay nasa National Service, at yong isa, nag-aaral
kayo, Ma‟am, Ma‟am, kung sasabihin ko kung ga‟no kadami ng
pa, sa Secondary Four. Yong pinakamatanda kong
pera nila? Anak ng-! Kagabi, tong batang sakay ko-kyut
babae, beynte anyos na siyang mahigit, sa bahay lang,
na kyut, nakameyk-ap at seksi ang suot. Sabi sa akin,
tumutulung sa nanay niya
dalhin ko ra sa Orchid Mansions. Kilalang-kilala ang l lugar na „yon, isang four storey na apartment. Tapos T apos
(6)Wala po, wala pa siyang asawa. Masyadong mahiyain
greenbacks-teg ten dollars lahat. Humugot ito ng isa at
at medyo sakitin pero ang bait, masunurin. Yong isa
sabi, “keep the change” wala raw s‟yang tyempo. Para
kong babe-ay, babe-ay, naku, Ma‟am, laking problema sa ama
sabihin ko sa inyo, Ma‟am buwan buway mas malaki
pag‟yong anak na babae‟y salbahe at lumalaban sa
ang kinikita ko sa mga teenager na ito kaysa d‟on sa
magulang. Napakalungkot, parang parusa sa Diyos.
nakikiapagbargain sa „kin na „wag na raw ibaba ang metro pero naghihintay pa ng sukli nilang ten cents.
(7)Ngayon, iba ang kabataan, di tulad naming noon
Pwe! Binubwisit akong talaga ng iba sa kanila. Pero
Noon, wala sa amin ang matigas ang ulo. „Pag sinabi ng
Itong mga batang „to walang tawaran. Bayad lang nang
magulang mag ulang namin na, h‟wag gawin ito, di naming
Bayad. At sobrang makikipagromansa sa taxi, kaya di
bale kung mag-iikot ka nang husto at singilin sila sa
Tarantadong anak ko at sinunggaban ko sa balikat at
metro!
Leeg at saka pinagsasampal ko at binugbog syang muli. Estupida! Walang hiya! Pinilit ako ilayo ng asawa ko
(10)Sabihin ko sa inyo, Ma‟am, meron dy‟an n a di
at ilang kapitbahay. Palagay ko‟y napatay ko ang batang
pinoproblema kung magkano ang ginagasta sa taxi.
iyon kung di ako naawat.
Ganito yon Ma‟am: Paglampas ng ala-una ng umaga, Mas malaki ang kita. Doon ako paparada sa labas ng
(12)Tatlong araw kinulong sa kanyang kwarto. Nahiya
Elory Hotel o Tung Court o Orchid Mansions at sigurado,
akong sabihin sa kanyang titser kung ano ang nangyari,
Ma‟am ayos ang buto-buto. Noong sabado, Ma‟am,
kaya sabi ko nalang may sakit si Lay Choo, at kung
walang biro-sa isang araw lang kumita ako ng halos
p‟wede, i-excuse nya sa klase. Ay naku, Ma‟am. Anong
one hundred fifty dollars! Ang iba ny‟on, para sa
nararamdaman ninyo kung nasa lugar ko kayo?
serbisyo. May turista kasi na di alam kung saan
Pinababa n‟ya ang kanyang sarili, ganyon ang ama
pupunta, kaya ako na ang nagsasabi at dinadala ko sila d‟on.
N‟yay maghapong pasada nang pasada ng taksi para
Ekstrang kita din „yon. Ay, naku, Ma‟am, kung
Maipadala sya sa unibersidad.
Ikukw‟ento ko sa inyo ang lahat, di tayo matatapos (13)Ano „yon Ma‟am? Oho, oho – okey na ho ang lahat (11)Pero ito ang masasabi ko sa inyo. Kung meron kayong
Salamat. Di sya pwedeng lumabas ng bahay, liban kung
dalagita at sasabihin sa inyo, “Mommy, may miting
Papasok sa iskwela at bilin ko sa ina nya, check-in lagi
kami sa iskwela ngayon at di ako uuwi,” h‟wag n‟yonh
Ang ginagawa nyan at „yong mga kabarkada nya, kung
sasabihin, “Sige hija” pero usisain nyo ang lahat.
anong klaseng mga ito. Ay, naku Ma‟am ang kabataan
Ngayo‟y di ninyo mapagkakatiwalaan ang mga bata,
ngayon – anong sakit ng ulo.
Di tulad noon. Ay naku, Ma‟am nasasabi ko ito dahil Ako mismo‟y may dalagita. Mahal na mahal ko ang
(14)Ano „yon Ma‟am? A, sorry ho, Ma‟am di ko kayo
batang ito. Napakabait nya at ang sipag mag-aral.
Mahihintay matapos ang inyong miting. Kailangan
Nakikita ko ang report cards at „yong sinusulat ng
kong lumarga, kaya pasensya na ho. Nagmamadali ako
Kanyang titser na “Very Good” o “Excellent”, sa report
Ma‟am, papuntang Hotel Elory. Maraming mga batang
Cards nya. Nag-aaral sya sa bahay at tumutulong sa
Maisasakay. Kaya sorry nalang, Ma‟am at maraming
nanay nya. Pero minsay tinatamad at sasabihin
salamat.
n‟ya, pinababalik daw s‟ya ng titser sa iskwela para makapag-aaral pa, para maturuan pa sa subject na mahina siya – yon daw Math, Ma‟am. At ako naman, pinayagan ko sya, at araw-araw, gabi na siya umuwi, tapos mag-aral, tuloy tulog. Isang araw-naku, Ma‟am hanggang ngayoy ginagalit pa ako. Isang araw, nagdadrive ako ng taksi, parelaks-relaks lang, nang may nakita akong dalagita ng nakakahawig ng sa aking Lay Choo, may kasamang mga batang babae at ilang Europeo sa labas ng coffee shop. Sabi ko, hindi pwedeng si Lay Choo at ang isang ito e bihis na bihis, nakameyk-ap At magaslaw kumilos.Di ganon ang anak ko. Tapos Pumasok sila sa coffee shop. At „yong puso ko sobra ang Pa‟no nga sabihin „yon, Ma‟am? Yong puso ko, parang Binabayo ng kung ano. Sabi ko, mabantyagan nga, at tingnan ko ang kalokohan nya. Nong sumunod na araw, nand‟yon sa uli. Ipinarada ko ang taxi ko, Ma‟am. Galit na galit ako noon. Sinugod ko ang