llli
i,i
NA MEDrcrNsKoM FAKrrLrE
ffiffiffitriiJffiif I
TIEMIJA Odgovori nh pitanja za prijemni ispit
q",
n
$,
N -o
\
,q,
q
\
+
l}
\19
[,\.
D
A-/
q;t'
q,
',
Koloidni rasfvori se *o@ disperznih sistema nlieieniin Nemetalni oksidi sa voaoG graae
Vodenirasrvori
l^*r-li hL P
t'
u
l*srl,,iZ
sotl@
baza daja baznu reakciju.
Al:tivaciona energija katalaatora.
s@
Elementiaruggru@ elementl.
Pritisak
i t-p"iffi
rasfvorljivost gasoya u vodi.
M e { a Ii
su do bri prouo
an@
Teqne.ratura pri kojoj stanja iz dvrstog u tedno
ao@ ,or" ," toiko tibli"rio.
?rruo@
Nezasi6eni. rasfvor ye temperaturi mole r,astvoriti joi supitancei.
Ag 9'(
obzirom na broj
c atoma@
trio?e. tetroze. nentoze i heksoze..
A
koloitlnin
Tyadallov efekat pokazuju
D-o- sfvaranja arpota elektranegativnosti
.
Loloid"i;alril.
@
INTORMATOR UPIS I STT'DIJE
13.
t4. 15.
Na konstantnoj temperaturi. produkt topivosti je konstantna velidina. Iaazza brzinu hemijske reakcije je Op5ta formula za
homolopi niz
ASNO3 +
17,
Pb(NO3h +HzS
18.
BaCOr
20.
2t.
2
A(OH}
-+
+2HCl -+ + 3 IIzSOT
+
v=
alkena
KCI -+ AgCl
16.
19.
INFORMATOR UPIS I STT}DIIEI NA.MEDICTNStOtTA'$eriUrrrrUUN.rVERZrTETAUSeru,pVUI,
PbS
PrikaZite shukturird formule fenola, l.hidroksi-4aminobenzena.
kxc 26.
je CJIz,.
+ KNO3
+ 2HNOr
Napi5ite shukturne formule 2-metil-propanola dimetil propanola.
HzCOr+BaClz Alz(SO+b + 6 HzO
H3C-C-CH2OH
oH
cHa
H3C----:C-CH3-
+ (NH+)zCOr -+ CaCOr + 2 NlI4Cl Ako se u I dm3 vodenog rastvora nalazi rastvoreno Q,00365g HCl, koliki je pH tog rasfvora (cr =
I
CHs
27.
CaCl2
i 2,2-
T*'
1007o)?
Napi5ite strukhrme formule orto, meta i para-dimetil
pH= 4
.l
benzena.
i'
I t
ji i,
Izradunajte masenu koncentraciju rastvora saharoze kojije dobiven rastvaraajem 2 g saharoze u 100 cm3 22.
23.
20 g dm'3
rastvora,
1,12 dm' nekog gasa (pri STP) ima masu 1,4 g. Kolika je molekulska masa tog gasa?
28.
.t 28
,-l
gmol Izradunati kolidinsku koncentaciju rastvora koji u I litru sadrZi raslvoreno I 7 g srebro nitrata.
24.
Napisati strukhrnu formulu formaldehida I propanala. 0,1 moldrnl
29. 25.
292
Koliki je broj molekula nihogena pri standardnim uslovima?
u
11,2 dm3-gasa 3xl02r
.. 2 H_Ci
.HH
H.c-c-{ ,,3v H, \
,o
293
ITNFO.RMATOn UPIS
NA MEDICINSKOM
I STUDUE FAKULTETTT I'NTVERZITETA U SARAJEVTI
PrikaZite strul*umu formulu 3-pentanola.'
U 36.
H I
30.
H1C-C-C-C-CH3 "HzIHt OH
Peptidna veza je prisutna kod: a) disabarida 31.
@ E
Ptottin". amllo l$selrna
t;:
i
'r'll
t.:,
32.
ili, ii:
l!.4
i
.
!:.
e
ili.r,l
llRi l(.;.'.:
llri; \r
l1
33.
!,
iijii
liri ll.it ilil{ liliil riii{
34.
rlil I
lliiil
Itil
b) H2so4 c) HNO3'. d) Hcr e)
39,
rastvorljivost u v odi
iii,
[rii 35.
illi: ilHi1
294
u vodi
se slabo
polarnim rastvaradima.
41.
Vedina jedinjenja sa preteZno kovalentnom'vezom slabo provode strujuu .,
43.
u
rastvoru.
-CtHt je propil grupq a CeHs' je fenil gru1pa.
Adicija je reakcija ta dvosilaka i tr,ostruku
venl
Alkeni se obidno dobivaju visokotemperaturnom b
44.
rczgradnjomnafte. Medusobnim povezivanjem dva
45.
a
46.
HrPOq
vi3e monomera
po ljuskama, podljuskama
i
orbitalama zovemo elektrons kom konlig uraciiom. Jedinjenja koja sadrZe halogen, kovalenhto vezanna sp3 karbonov atom, zajednidkim imenom se zovu
alkilhalosenidi
.
Nukleofilna supstitucija
hibridizacije.'
ili
mstajep!!ry. Raspodjelu elektona
48.
ti}h
i
rastvaraju kao
Kada dotle do mijeiaqja jedne s- i ri p-orbitaie kod pobudenog atoma karbona kaZe se da je doSlo clo gg]
t[!r:
Sa porastom broja karbonovih atoma kod alkohola on ada.
40.
41.
ilril
jtri{
ilffi
U kovalentnoj vezi prisutraje; a) bojena reakcija ' b)' sigma veza c) delta veza d) alfa veza e) omega veza
Koja kiselina moZe da se pona5a kao baza: r-a), H2N-CHTCOOH
lil?l
!l
Razlog 5to je voda na sobnoj temperaturi u tednom agregatnom stanju je postojanje hidrosenove veze.
42,
,iii.i
,l],
38.
'e)\ veoma twd
ili',i r
c) jedinjenje d) veoma mekan
Kovalentaa yez4 s obzirom na polarnost, moZe biti: polarna i nepolarna.'
Jedinjenja sa kovalentnom vezom
Dijamant je: a) odlidan provodnik struje b) alohopska modifikacija fosfora
i:
37.
b
d) celuloze e) pentoze
ii
molekuli btiiia,' aidnii'karbona su medusobno
povezani trostrukom vezom. Ta veza se sastoji od 'iedne oi dviie tveze-
je
ona reakcija u kojoj se
j"dnu nakleofilna grupa zamjenjuje drugom nukleofilnom staDom.
!.,295
.:
\
...,
-r
j'
ITNFoRMAT0R
UPrS I STUDTIE
lne rrdIcrNsKoM FATftIIiTETU uNwERzITEra
!::
/r
'
l"
Unutar jedne periode atomski radijus. se smanjuje s Iiieva na desno. CaCO:
51.
CaCl2 + (NH4)2CO3 -+CaCO3 + 2 NF{aCl
52.
2 AgNO3
53.
HzSO+ +Ca(OH)z
54.
3 NaOH + HrPOr -+ Na3POa + 3 HzO
Prikatite strukhrme' formule benzaldehida
61.
+ H2S -+ AgzS +2 HNOr +
CaSOo
,\ r\ U\y'
Napisati hemijske jednadine postepene disocijacije karbouatne kiseline.
+2II2O
Kolika masa natrijum hidroksida treba da je rastvorena u 0,5 dm3 rastvora da bi koncentracija rastvora iznosila 0,4 mol dm3? 6Na-23; H-l; 0-16).
je
sadrZana
u 585
HzCO: c+ H* + HCOgHCO' <+ ff + COs2NapiSite strulrturne formule etan kiseline' propan kiseline i 2-hidroksi propaD kiseline.
8g 63
Koliki je pH vodenog rastvora natrijum hidroksida toncentrailie l0a mol dm'3? Koja kolidina nahijum hlorida supstance? (Na-23; Cl-35,5).
cHr-cooH
cH3-cH2-cooH
Napi5ite strukturne formule oksalne kiseline.
mola
cooH
59.
cooH
N-14; O-16).
CHc
t-
cooH
6xI02l
Najenergidnije sagorij eva:
u I dm'vodenog
rastvora nalazi rastvoreno 0,63 g nitratne kiseline koliki je pH rastvora? ( H-l; se
malonske
I
64.
I
Ako
i
cooH
l0
Koliko atoma ima u 0,4 g kalcijuma? (Ca-40).
CH3-CHOH-COOH
pH* l0
g
57.
58.
3-
Hi:fi-c
?<
62.
56.
i
fenilpropenala.
+?HCI -+CaClz+EzCOr
50.
55.
a I
,l;i
:l
49.
tr{FORIT{AfOn Urrs risir.roryr NA r\,iE$IcrNdxblvt FA*bit"sru rn rivrnzITETA u sARArEvu
.;i;:;
u SARAIEW
pH-2 65.
PrikaZite struktume formule glicerola i acetona.
a) b) ttO d) e)
drvo nafta ProPan
c
oksigen nitrogen.
Etilen glikol je: a) kiselina 60.
b)
o 66.
ll
HgQ:-C-CHg t']. 296
.
' i' '
'Dr d) e)
aldehid
dvohiOroksilni alkohol fiohidrdksilni alkohol
c
gas-
297
IINFORMATOR
lNa
UPIS,I STUDIJE
worcINSKoM LDso
FAKLTLTETU
uNrrr,RzITETA u sARArEw
NA MEDICINSToII
je oznaka za latentnu dozu pri kojoj ugine:
a) 40% eksperimentalnih Zivotinja b) 50% eksperimentalnih Zivotinja c) 60% eksperimentalnih Zivotinja d) izmedu 60 i 80% eksperimentahih
67.
INFORMATOR UPIS I STUDIJEI UNwERZITETA U SARAIEVIJ !
FirtrrreTu
Sa pove6anjem broja'karb-onovih atoma
71. b
Cistin 78.
u lancu broj
izomera naglo raste.
i
cistein su po hemijskom sastalu amino
kkeline.
Zivotinja
e)
sve eksperimentalne iivotinje.
Enzimi ubrzavaju hemijske reakcije smanjenjem 19.
energlje aktivaciie.
30 cm" metanola kod prosjednog dovjeka uzrokuje:
a)
.b) c)
68.
d)
e)
.l iil';
69.
I
], ,1
r
Nukleozidi
privremeno sljepilo trajno sljepilo ili smrt nema znadajruh promjena
razrijedenim kiselinama lako
karhohidrata
heterocikliine baze
'
80.
hidroliziraju
81
tr,tot"tutu hlorofila sadrti pofiirinski prsten u dijem se srediStu nalazi magneziiumov jon.
d.o
t'
b
povetava otpornost organizma euforidno raspoloZenje.
Insulin je hormon koji reguli5e nivo ieiera uktvi.
.q.denozi" trifosfat se sastoji
od gdgning--tiLSre-i
82.
lrifosfata.
83.
Forfo. ,t biolo5kim sistemima najde5ie se nalazi u obhkufusfula.
84.
lz + 2NazSzOr -+ 2NaI
85.
2Al(OlD3 +3HzSO+ -+AIz(SO+)g + 6H2O
86.
NazCOr
+2AgNOr -tAg2CO3 +2NaNOs
87.
NazSO+
+BaClz --+BaSOa + 2NaCl
88.
2
U
iljl'
lrir
70.
i.ill
organskoj hemiji razlikujemo sljedeie hemijske reakcije: supstitaciie, eliminacije i adiciie .
I.j.j]:
Pri homolitidkom kidanjv veza nastaju slobodni
ii:i '
sa
llii
71.
Lll'li
radikali.
li,li
li.ii tiij
Nukleofibra destica,
negativni
elektridni naboj.
73.
Pojedini dlanovi niza alkana medusobno se razlikuju za metilensku -CH2- grupu, pri demu aikani dine tzv. homologni niz, pa je op5ta formula aka\a CoHz,nz.
tt{ llll tiiii l!!il
po pravilu, ima
7)
[i] tiii
Alkani
lltii
74
sa 5 do 17 karbonovih atoma su
teinostipi
Izradunati kolidinsku koncentraciju rastvora 89.
75.
Reakcijom vode i kalcr.lum karbida u laboratoriji moZe dobiti acetilen (etin).
Butan, dije su molekule. gradene od karbonovih '76.
!iljt l
298
atoma vezanih u ianac, zave se u:blUqL.
90.
koji u
ll,l g kalcijum
--<-
,,
-l
--l
Izridunajte masenu koncentraciju rasfvora glukoze koji je dobijen rastvaranjem 5 g glukoze u 100 raslvora.
0,t molom
hlorida. (Ca'"{Q; Cl-3 5,5).
se
lii,l
liil' llll,l
NaNOr + HzSO+ -+NazSOr + 2 HNOr
jednom l\tru sadrZi rastvoreno
sobnoj temperaturi.
liil litl
+NazSaOs
"*'
50
gdm-
299
ilffi illlt
I
,INFQRMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDTCTNSKOM FAKULTETU UNTVERZI',T,ETA U SARAJEW
9l
Koliko je molekula oksigena prisutno u volumenu od 22,4 dnf pri standardnim uslovima?
rn*or
6x
92.
bi se priredio
0,3%o
30/o
rastuota da
rastvor?
r*#ffffi ffi S"ii iffi ffi f
Napisati strukturne formule l-propanola
l0!
propanola.
i
2-
oH
97.
Koliko vode treba dodati u 100 cm'
crxsro* r,i"t
I
H3C-C-CH20H
H3c-c-CH3
900
c-3 98.
Napisati strukhrrne formule dihlormetana, vinil hlorida i benzoeve kiseline.
Dopuniti jednadinu reakcij e CHI:CH2 + HCI -+ CH:-CHzCI Prema gradi karbohidrati obuhvataju:
a)
glicerole j
b) monosaharide
c) d)
99.
93.
e)
CHzClz
CHz:CHCI
Napi5i strukhme formule toluena, anilina i benzoeve kiseline.
100. CHs
amine
b
tipide polihidroksilne alkohole.
Peptidna veza je prisutna kod: a) polisaharida b) disaharida c)_ alkohola d)) proteina
d
i1.S['amino $selina. .'7
94.
\
Alkoho-li s e mo gu pre\egi y3ik(ene: a) )elimiaacijom vode
b)
Kao heteroatomi kod heterociklusa najde5de 95.
se
c)
101
d) e)
pojavljujuN, O iS.
Napi5ite strukhrrne formule l,2-dimetil benzena i
eliminacijom hidrogena eliminacijom acetona reakcijom adicije reakcijom kondenzacije.
Fenol u svojoj strukturi sadrZi: a) benzenov prsten
1,4-dimetil benzena.
b) c) d) e)
t02. 96.
trostrukuvezu amino grupu acetilnu grupu alifatski ostatak.
Naftalen, antracen i 103. 300
a
ko
a
fenantren spadaju
ndenzirqna aromats ks i edini eni s..
u
-) tl
TNFORI{ATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKT]LTETU UNIV.IERZITETA U SARAJEVI]
104.
Na rutii rcnsricju
Piridin j e h eler o cikliin i aromatski amin.
rrruir"'|'li9#gi*in' Jffiil# f
Napisati izraz za osmotiki-pritisak. I 16.
Peptidna v eza ima sljede6u stnrkturu:
fI=cRT
.(.,
:/// 105.
n7.
K"d. d'/" t*fvota imaiu isti osmotski pritisak se kaZe da si izolonidni.
r 18.
PbO.lO3)2+(NH4)zS
za
njlh
H
106.
107. 108.
l:i
t:i
Anilin
se
jo5 zove benz,amin.
Skra6enica za poli vinil hlorid je
l!!-
Opita fomrula za primame
lli 'rl
1
Dimetilamin j e s ekun d ar ni amin.
109
CH'OH. za eter R-O-RI
110
ljuski.
a za ester
alkohole
je ft-
RCOORI.
19.
lli :l rI
lt
:ta:
:ia
111
'it
Cink, kadmijum i Zivu ne svrstavamo u prelazrte elemente jer imaju popunjenu d orbitalu koja sadrZi
2Al(OH)r
t2l
2KBr +Clz
122.
BaCl2
t23.
Ll;
t12.
rll,
i,ir
'
!
rastvorliivosti. Napi5ite elekhonsku konfiguraciju Na' jona ( redni
;'ti ILr
broj nafijuma je
;I. il
'j
1
11).
125.
lsz
l,i
l,r
tt4. *
li
I]
t*'
100
,-3 gom
lz.ae"outl t olidinsku koncenhaciju rastvora koji u jednom litru sadrZi rastvoreno 22,2 g kalcijum hlorida. (Ca-40; C1-35,5)-
rcqi;f t"m*-*tn:um
Koloidni rastvor pokazuje. Tvndallov efekat i
ii i'l
i00
284 g
o? moldns
2s2 2p6.
ilr i.t
rasfvora.
"
13.
irl:
lli, ]{r
\
+ 6t'nllqor -+BaCO: +2NH4C| I"radu"ati ...s"nt\oryentraciju rastvora glukoze
r24.
Iii'r iil.i tx
Brz + 2KCl
sulfata treba odvagati da bi Koju m^st "^tn:um imili kolieinu od 2 mola? Q'la-23; S-32; o-16)'
10 elektrona.
Proizvod koncentracije jona teiko topive soli u njenom zasidenom rastvoru naziva sej plal?JLL
+
Ab(CO:): +6HzO
koii je dobiven rasfvara&m 10 g glukoze
ii:' l;i,
+HgS + ZHCL
+ 3IIzCOg +
120.
Svaka perioda sadrZi elemente sa iednakinr brojem
ti:
HgCl2 +H2S
+PbS + 2NlLrNOr
r 15.
1,i.,
Brownovo lretanje.
u
supstance? Q'ia-23 ; Ci-3 5,5). 126.
Tadka kljudanja neke tednosti je temperatura pn je 'pritisak pua te tednosti jednak vaniskom
kojoj
prifisku.
hlorida sadrZana
fofto t2'7.
117
g b
2
mola
atoma ima u 0,04 g kalcijuma? (Ca-40)' 6x lo2o
!l!,'. Irl: lli, t.t{
l,ll 1'$
302
303
I I n{FoRMATOR UPIS I STUDIIE lNa rcucINSKoM FaKULTBTp UNTVERZITETA Napisati stmktumu formulu
u sARAIEvu
p-aminobenzoeve
kiseline. 133
Zatatno odredivanje pH vrijednosti koristi se: a) lakmus papir b) indikator c)'r pH metar
d) ampermetar e) kolorimetar.
128.
Lipidi
su:
a) b)
r29.
Napisati proces oksidaclie metanola do aldehida koji se oksiduje do kiseline. ,P // ox cD( //
ruc-cri +
*(n
,9
----> *\*
c
Za mjererle specifi dhoq-ugla zakretanja koristi se: a) )polarimetar b) pH metar 35.
I
I
30.
topivi u vodi topivi navazduhu
134.
Napisati strukturu aspirina-
I
c)
amPermetar
d) e)
kolorimetar
Napisati strukturu etil fenil ketona'
136
\\ c-c2Hs 137 138
Napisati strukturnu formulu TNT-a. 'ozN
I
39.
Noz
140.
t32.
kiselina
b) aromatsko jedinjenje c) alkohol d) derivat amonrjaka e) CH3COOH.
o 131
a
svjetiometar.
Glicin je:-a).)amino
'ili lri
a
Jonski produkt vode obiljeZava se simbolom-K, ' Stepen disocijacije obiljeLava se simbolom
a.
Kataliza moZe biti homosenai heterogena.
douiet a"evno izludi putbm urina 30 g uree.
Optidkt aktivna supstanca sadrli asimetriEan C
I4t. 304
c
atom.
305
!i,lli :, .|:
;ll ji,i li
'iI.'
Sa porastom atomskog broja unutar jedne r42.
143. 144.
r45. I' :ll
il' ,l:
146.
t41. 148.
NA IVmDICINSKOM' FA.KULTETU IiNwERZITETA U SARAIEVU
Nitrobenzen:
'6;) je eksPloziv
g]rqpe tdsle. se lako
Lipidi
nerastvorni u vodi.
su
154.
oksidiraju do kiselina.
Aldehidi
I I
iste
periode radijus atoma se smaniuie a unutar jedne
b) ima forqflu CoHsNHz c) je deriva{ glicerola d) ima form\rlu CH:NOz e) je eternitr\iseline
a
Lipidi su estei slicerola i viiih masnih kiselina. Deoksiriboza: Holesterol je po hemijskoj gradt alkohol.
Keratil
Zbi
f,,
ilil
INFORMATOR UPIS I STUDIIE
IINFORMTOR UPISI STUDIIE lwarcorclNsKoMFAKUrrETUUNrsBRztrETAUsARAJEw
1
ljudskoj kosi.
se nalazi u
i neutrona
broja protona
se maseni
@\ 55.
u jednom atomu zove
jt
P"ntoza
b) je disaharid
c) sadrZi nitrogen d) ima aromatsku strulcturu e) ima formulu Co[IrzOe.
a
broi.
ljil
ii 'i,l
149.
irl
'i'i
r
50.
lil ,,il:
151
ii rli r1
ji
r52.
'i;L
1i
Aluminijum
spada
t III aQilIf)
grupu PSE.
Boksil je ruda aiuminijuma,
156.
PoviSenjem temperature raslvorljivost plinova u vodi opada.
Alanin je: a) protein b) alkohol c)'' amino kiselina d) jedinjenje sa peptidnom vezom e) aromatsko jedinjenje,
1i
karakteristidnu za aldehide
a) b)
1l
{i
153"
6)
d) e)
riii.
a) je dvrsta suPstanca c
ts].
li
ne isparava
c)" je otrovan d) polimerizacijom daje Sesterodlani prsten
e)
se
c
konzumira.
:
salicilna kiselina glukoza
glicerol.
b)
reakciju
Acetil hlorid je:
glicin
saharoza
a
Metanol:
ii
Koje od navedenih jedinjenja pokazuje
Atomskim broj em nazivarno : broj protonaujezgri atoma "a) b) jedinicu za dimenziju atoma c) broj elekhona u vanjskoj ljusci d) broj elekhona u jezgri atoma e) broj atoma u molekuli.
a)
c 1
58.
aromatsko jedinjenje kiselinski hlorid
"blr c) aldehid
d) e)
b
alkohol Seier,
iiii
ill,' lti iii ltii I
rlr
U{l
306
307
\
\
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNI\IEBZITETA U SARAJEW
Ni
Vodeni rasfvor NaNO3 je:
a) kiseo b) bazan
1
59.
160.
i
f
2,2-dimetll
propana. cH"
c
plav
164.
"l
t"
H,C-C-CHr
Ijubidast.
CHs-CHz-CHz-CHz-CHt
Koja od navedenih kiselina nema svoj anhidrid: a) HCIO
b)
rmrbnveron r
niditErtr uxir#nzt*#iiiffi{#
Napisati struktume formule n-pentana
I
c)- neutralan
d) e)
rvmijiirxsKbi,r
cH:
Napisati strukturnu formulu 2,4,6'trt;tlitro toluena.
H2so4
c)-,HCIO+
d NO:
ozN
d) Hcl e) H3POa
r6s. cH,oNo2
t'
CHONO,
Napisati op5fu stmkturnu formulu za aldehid, keton, organsku kiseiinu i primami amin.
I
Strukturna formula cH2oNo2 predstavlja:
t6l.
a) glicerol' b) glicerolfosfat c) n'itroglicerol' d) nitratnu kiselinu e) nitritnu kiselhu.
c
166
/2o/f n- i(
ll
H
R-{(\oH
R-NH2
Koncenhacija OH- jona iznosi 10-' mol dm-'. Koliki je pH rastvora?
Esterifikacijom trohidloksilnog alkohola glicerola i
vi5ih masnih kiselina nastaju trigliceridi koji
t:...
nazivajujoS: r62.
a) b)
sapuni deterdZenti
pH:ll
161
se
,
i
Izrablriari masenu koncenhaciju rastvora saharoze koji je dobiven rastvaranjem I g saharoze u 10 c#
c
c)- masti i ulia
1
aj {a.r"gi"
68.
100
,-3
gom
rastvora.
e) flglihidroksiini alkoholi. Koju masu kalijum sulfata heba odvagati da bismo
CH:NHz predstavlja:
163.
308
a) sekundami amin i::t) Primarni amin c) tercijami amin d) kvartemu so e) metanol.
169. b
imali kolidinu od 0,5 molova? (K-39; S-32; O-16).
Kotiki je broj molekula hidro.gena u volumenu 170.
I 1,2 dm' pri STP?
87e
od 3xl02i
309
ITNEORMATOR UPIS I STUDUE l,morcrNsKoM FAKULTETU uNr\ERzITETA u sARAJEVti
INr
NarmDictiqs,*i,,ri,io;'*tllli3#tll*iif
se tokom rastvaranja supstance u vodi oslobada toplota, onda kaZemo da je to etzoterman proces .
Ako t71
Rastvor t72.
u
kojem se, pri datoj temperaturi, moZe
t13.
t74. .,i i Iiil;'l
supstanc
ona temperatura na kojoj a prelazi iz t e in o g u ivrst o agr e gatno stanj e.
Osmoza
je prolaZenje rastvarada
83.
Pb(NO:)z + H2S <+ PbS + 2 HNOr Prikazati hemijskom jednaiinom reakciju srebro nitrata sa amonijum karbonatom. I
84.
2 AgNOr + (NIIa)2CO3 <+ AgzCOr
l
membranu.
+ 2 NILNOT
Napisati stmktumu formulu.metan kiseline.
plo!W..
t7 5.
a baza akceptor
176.
Struju kroz rastvor elektrolita istovremeno prenose kationi i anioni.
177.
Reakcija izmedu kiseline reakcii a neulralizaciie.
:lltt.
1
je
Kiselina je prema Bronsted-Lowry-u donor protona,
li,ii
Prikazati hemijskom jednadinom reakciju olovnog nitrata sa hidrogen sulfidom.
rastvoriti jo5 supstance naziva se nezasiien rastvor.
Tadka mrZnjenja
jflH#f
I
-// ,- -t-o"
85.
Napisati strukturnu formulu benzen karboksilne kiseline,
ii..,l',
iilii ,ili ,
,,
i,\li
i
baze op6enito se zove l 86.
llr-lli i;l Iiili';
[iil,ilt
iH4i
178.
Iiril
r79.
,i;ii. I
rltll,
80.
Baza mijenja crvenu boju lakmusa u playa
Nemetali sa oksigenom daju kiselinske okside. Rastvor je neutralan kada je pH
:
Dovr5ite sljede6u hemijskujednadinu:
Z.
^
Predstavite hemijskom jednadinom reakciju
;iiHi riliiirri
187.
CH3CH(OFI)CH,
disocij acij e sulfatne kiseline.
iilll r
;iii: fi|
r
ilti
i
;htll
J
illt
8l.
H* + HSOaHSOn- <+H* + SOr2HzSOa <+
188.
iirl
@-
i1
H3c-c-
cH3
Dowsite sljededu hemijsku
jednadinu:
,."-fi, 8, o,
- Hrc-fir-(H
o*
,g
itt tll,l
;l!,Ll !tlil i
Sta nastaje oksidacijom etanola?
Pnkazati Sematski hidrogenow vent.
Jtl'i
H
Ilr ,r!tl
182.
it;,
(acetaidehid)
ntt,l
itii* illiii +ll tii
rillli
1
310
89.
,o. ,,/ -H----OI
H
\H
H-F----H-F----H -F 3lL
INFORI'ATOR UPIS I STUDTJEJ
EINFORMATOR I]PIS 1 STIJDUE lNa preprcrNsKoM rarurrnru qNTVEBZITETA u gaBAJEw
NA. MEDTCINSROMFAK,IILTtsTU
ITN&ERZITETA U SARAIEVU
Oznadite polarnost karbonilne grupe
\ l 90.
Zajednidki elektronski par tipidan
c-o
je za sljedeie
jedinjenje:
/
a) CaClz .ff Ctz
t97. 6+
I
6-
d)-l(€\ e) .\ , PbCl'\
Ako je koncentracija OH- jona 10-v mol drn-', kakva
je to sredina?
I
kisela
191
Izradunati masenu koncentaciju rastvora ako je u 2 dm3 tog rastvora rastvoreno 10 g nafrijum hlorida.
U molekuli etina prisutna je medu C atomima: a) jedna 6veza
b) jednao ijednaftveza c) dvije oveze
198. 5
a;i;eana o i dvije e) tri n veze.
gdml
192.
b
c) NaCl
T,
d
veze
Ako se odvaLe 72,6 g ninante kiseline koju kolidinu kiseline smo uzeli? (H-l; N-14; O-16).
r93.
Prema molekulskoj gradi karbohidrati su:
0,2
a-Jr po
6xl0x
b) polihidrbksilni aldehidi i ketoni c) polihidroksilniaromati d) gasovite supstance e) bez ukusa.
199.
Koliko ima atoma u 10,8 g srebra? (Ag-108). 194.
195.
.'tl)
e)
a) elektrolitidkom asocijacijom -b) d
Ca(oH)Cl.
d)- barnu so
312
e)
c) termidkim razlaganjem d) katalitidkom izmjenom e) dijalizom.
NaHSO+
b) so c) kiselu so :
elektrolitidkom disocijacijom
200.
Natrijum oksid sa vodom gradi a) kiselinu t96.
bazu.
b
Nastajanje jona u vodenim rastvorima kiseliaa, baza ili soli, koji provode struju naziva se:
U kisele soli spada:
a) NH+CI b) CaCh c) BaCl2
fihidroksilni alkoholi
mola
Hlor
e
20t.
se
b
industrijski u velikim kolidinama dobiva: elektrolizom vodenog rasfvora NaCl
'a)
b) iz vazduha c) putem reakcije hlora sa vodom d) razlagaqjem metil hlorida e) destilacijom nafte.
?I
313
IINFORMATOR
l'Na
UPIS
\ .
I STUDIJE
morcINsKoM FAKuLTETU uNnEnzITETA u s$AJEw
NA
Polarna je sljededa molekula: a) CClq
202.
209. d
210. 211
d
hemijski su neaktiwi df,' otpuitaju j edan eleklron e) imaju veliku energiju jonizacije.
204.
20s.
ekfronu: kod halogenih elemenata opada unutar jedne Periode je najve6i kod Ia gruPe elemenata
d)'
je
e)
elemeoata se ne mUenja u cijelom PSE"
najve6i kod VIIa (XVII)
214. gruPe
d
215. 216.
n
masne kiseline u prirodi srl sJgglnSLL nlmiti ns k a i o lei ns k a.
masne kiseline imajt od zasidenih.
dto strukture
niie
tadke topljenja
aldehida
i
ketona je
karbonilna gruva. Atdetticli s. t.duciraju do paugl n, h-q lk o h9! a'
Lipiai s,t rastvorljivi
t
qrganskim rastvaradima'
Op5ta srlukturna formula amida je
,P
c)
d)
R-i( -NH,
217.
se:
malati
citrati laktati
e
acetati
e). tartarati.
208.
karbonovih atoma.
ZaJ.d"tdkt
Enzimi imaitulogt katalizatora u organiznu.
a) b)
201.
masne kiseline imaju paran broj
N""*'i6.*
el
Soli vinske kiseline zo\11
206.
212.
213.
a) je najmanji
b) c)
Oksidacl.l- om sekundarnih alkohola nastaju k et o ni'
fri *je.V.
ne reagiraju sa vodom
Afuritet prema
r
friglic.riai s" najzadtupljenij i prirodni lipidi.
Sv. pnt"d".
Alkalni metali: a) u prirodi dolaze u elementarnom stalju 203.
r-Sri:orlea
)
b) oz c) CHz d) HF e) Clz,
b) c)
TNFoRIiIAToR.uP$
nreofcrNslio*r'Fenuiinru uNTvERZITETA u sARAIE!'I
Razlikujemo purinske i piruudil$Le.bme Redni broj predstavtja: a) broj protona b) bro.1 neutrona c) zbir protona i neutrona d) broj elekfrona u zadnjoj ljusci e) zbir protona i elekfrona.
-
metale provode
218.
Stujukroz
219.
Formuia kvarca je ,SiOz.
gkktfuni-
Aluminijlm: a) ' a
220.
b)
je srebmo bijeli metal. je mrki metal
a
c) d) e) seneotaPaubzry
se nalazi u prirodi u elementarnom stanju se nalaziuPrirodi kao gas 1
374
315
UPIS I STUDIIE nmorcrNsKoM FAKSLTETU uNffErzrrETA u sARqIEvt:
IINFORMATOR
fNa
INF'ORMA;TOR UPIS,I STUDIIEI MEDrCINSKOM, r',eXr'I--.reTdI IINIVERZITEIA U SenepVU l
Metali: 221
a) nisu dobri provodnici b) nisu dobri provodnici o) d) e)
Etin je:
toplote
elekticiteta
posjeduju metalnu reietku prelaskom u jonsko stanje se ne mogu legirati.
se
c
226.
d) jedinjenjekoje
namagneti5u
e)
Salicilna kiselina: 222.
6) je aromatska kisehna b) je mineralaa kiselina c) je amino kiselina d) neposjeduje OH grupu e) nije u vezi sa aspirinom.
))? tilil
lii
c
sadrZi sumpor
zelen.
Hidrolizom dipeptida: a
))'I
Acetatna kiselha:
a) se zove jo5 metan kiselina '6) se zove joS etan kiselina c) je aromatska kiselina d) ima formulu CH3CH2COOH e) ima formulu H-COOH
a) element u PSE b) smjesakarbona i hidrogena 'c) jedinjenje hidrogena i karbona
a) dobiju se dvije amino kiseline b) dobiju se tri amino kiseline c) dobiju se masti d) nastaju ulja e) nastaju slobodni 5e6eri.
a
Aluminijum se koristi kao redukciono sredstvo pri b
228
dobrjanju metala iz njihovih oksida. U toku reakcije: a) aluminijum otpu5ta I elektron b) aluminijum otpu5ta 2 elekhona
.O
c
aluminijum otpuSta 3 eleklrona aluminijum se reducira
d) e) ne de5ava se niSta.
;
Mravlja kiselina: 224.
a) je dwsta supstanca b) je aromatsko jedinjenje
c)
se ne mije5a sa vodom
Jonskom vezom povezani su atomi u molekuii: e
229
d) je prijatrog rnirisa "b)' je o5trog mirisa.
225.
316
cucl2 H2o
a
c) 'HCl
d) co e) CO:.
Svojstvo neutralne soli u vodi ima:
a) Zn(oH)Cl b) NaHSOa c) NaCl d) Nll4cl e) CHTCOONFIa.
a) b)
Natrijun je: a) twd metal c
230
b)
uvijek u elementamom stanju
c) ofporan prema d) nemetal e)
mekan.metal.
vodi
e
IINFORMATOR
lNt
UPIS
INFoRMAToR uPIslsruDIIEl ,/ NA mDIcINsKoM FAKIjLTETTJ UNTVERZITETAU sARAfEvu !
I STUDIIE
r*motclNsKoM FAKULTETU ur{TqERzITETA u sARAJEw
Napisati opite stnrkfurire formule etana, etena t
Kovalentna veza je karakteristidna za:
a) b)
c)
23t"
plemenite gasove metale
etina.
245.
olovo
H:C-CH: HzC:CHz
e
HC=CH
d)
protone e) )metan.
Dopunite slj edeiu hemij sku j ednadinu: 246.
Oksidacioni broj fosfora je (+5) u;
a) b)
Acetilen: a)-.je anorgansko j edinjenj . ti) dobro gori i
24',1.
ti,it
i!: ir,
ox ox //o H3C-OH --------> H-C-_H --> PokaZite jonizaciju acetatne kiseline
b
Olomip$at reagira sa hidrogen sulfidom 'a)/ crn talog
lI
t!
lii:
b) c) d) e)
ir 1.1
234.
l ',i
li
dajudi:
l,i
ljj
235.
vodenom
Ako je pH vodenog rastvora 12 kolika je 249.
Pbso4 Pb2s
a
PbS2.
gasa?
koncentracija OH-
jona?
i
Koliki je
PbsH
0,2 g nekog gasa pri standardnim uslovima zauzlm zapreminu od2,24 dm3. Kolikale molarna masa tog
t,
u
CH3COOH<+CH3COO-+If
250.
II i,i
-//o n-c-_OH
rastvoru.
t1
1!
prvom
248.
tii ltt
ti:
u
e
c) je tednost d) je CHs=CHz e) je CH2=CHCI.
233.
HrC-CHzOH
koraku vr5i oksidacija alkohola koji se dalje oksidira
a
e) PzOt
',il-
-r
Dopunite sljede6u hemijsku jednadinu gdje se
HrPOs c) PCI: d) H3P03
232.
HzC:CHz + HzO
PzOs
2
Koja kolidina natrijuma je sadrZana nakijum karbonata? Qrla-23; C-12; 0-16).
251
,r
maseni udio natrijum hidroksida u je dobrjen rastvaranjem 2 g natrijum koji rastvoru hidroksidaul93gvode?
gmol-l
I,i
i
0,01 moldm-3
u 2L2
0,01
g 4 mola
ll
,i,l
ji :i
ii
;rj,i
ffi
Izradunaj broj molekula u 1,01 g kalijum nitrata (K-
r'
iirl
236.
39;N-14;O-16).
6*102r
252.
j
r.!:) ,
23',1.
ili '1,:
ri
ie
zauzimatt 28 g nitrogena pri.
standardnim uslovima? (N- 1 4).
je kolidinska koncentracija ako se u 0,5 litara rastvora nalazi rastvoreno 8,5 g narijum
Kolika
iiti i1.:
zapreminu
.31S
Kolika je kolidina nahijum hlorida sadriana u 0,585
0,01
s supstance fNa-23: C1-35.fl?
mola
253.
')) L dm3
0,2 moldm'3
nitrata? firla-23; N-14; O-16).
tr9
iil iil ilrJ
I
\ TNFORMATOR UPIS r STUDTIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU IJNTSEAZITETA U SARAIEIru
L-ljuska sadrZi maksimalno
a)
b)
i)
254.
d) e)
NLrvoiticn's*ou'ninliitttYl?H#fl+*tl,'Jm1#l Oksidacioni broj sumpora (+4)
:
jedan elektron devet elektrona osam elektrona dvadeset eleklrona dva elektrona.
Rastvor aluminijum(Ill) sulfata disocira
a)
Alr(SOq)z
b)-
Ab(sod:
prema
-+ 2 Al3* + 2 SO42' -->
2
Al3+ + 3 s0+2'
b
c) Al(SOdr + Al3* + 3So+2d) A1:SOq + 3Al3* +SO+2e) AISOa -> Al2* + SOr2-
U reakciji Zn + WSOt a) reducira
p)
2s6,
@
d) e)
+
a) HuS b) SOX c) H2SOn d) FeS e) H2SO5.
2s9.
jednadini: 255.
je u
sljede6em
jedinjenju:
260.
a\,
'//
Hidrolizom tripeptida nastaju: a) amino kiseline b) masne kiseline c) jednostavni Seieri d) jednostavni proteini e) glicerol i masne kiseline.
destice koje imaju dimenzije
ZnSOq + Hz cink se
b
od I do 100
a
nm
pripadaju:
N-
neutralizira oksidira legira hidrolizira.
a) suspenz!y-ama b) pravim rastvorima
26t.
d
emulzijama.
.g) @[ totoiaima
e) nijednom
Fluor:
a) je hemijski 2s7.
b) c)
veoma neaktivan
SOa2-
lako o@uSta elekfrone , lako prima elektrote ,./''
d) je manje
c
reaktivan od joda
e) lako ulazi u reakclju' sa
262.
drugim
3p3 nalazi sL u
a) 2s8.
320
Is' 2s' 2p' 3s') -/
sljededoj-grupi:
c) tre6oj d) drugoj e) Sestoi Gesnaestoi).
sulfidni
sulfitni
b
263.
c
,@ sulfatni d) disulfatni tiosulfatni.
Aromatsko jedinjenj
prvoj
bI !4si{petnaestoj)
a) b) e)
halogenima.
Element koji ima konfiguraciju
jon je:
ej
e :
a) aceton b) formaldehid c) fenol u\; d) metilainin e) etanol:
c
izt
INFORIYIATOR UPIS I STUDIIE NA rffiolcrNs
TNFORMITOR UPIS I STUDTE NA MEDICINSKOM FAKT'LTETU I,JNTVERZITETA U SARAIE\TU
Za gruUo odretlivanje pH vrijednosti koristi
Monosaharid je:
264.
a) glikogen b) saharoza c) celuloza iid) riboza e) skrob. Heterociklidna baza koja dolazi kiselinama je:
a)
u
214.
275.
Slub" kis"lin" i baze predstavllaju slabe elektrolite koji slabo disociraju. Zavisnost rastvorljivosti supstance u raslvaradu od
nukleinskim 276.
c) fosforna kiselina d) maltoza e) svi navedeni spojevi.
reakciju. 217.
'b) prenos nasljednih osobina c) nepoznata d) da gradi polisaharide e)
267.
268. 269. 270.
271
b
qt,| \
279.
c)
<+
HCO:- + H3O*
Talog i raslvor se razdvajaju filtriraniem.
Pr"ma A-h"niusu reakeija neutralizacije se svodi na medusobfi)eadcciju jona r{ t Ot. ,r-, vodenim raslvorima dobro Supsta.rc" t
Proteini, su jedinjeqia sastavljena od amino kiselina mealusobno pov ezanlh peptidnom vezom.
280.
U sastavu hemoglobina ulaze joni ielieza.
281.
provode elektridnu struju su dohri elektrolitL
J*i
m.talu uglarrnom imajl poritivne oksidacione
brojeve.
C)
Svaki enzim p osiedt4e aktivno
*_n
nU esto.
Supstrat se na enzim veZe relativno slahim vezama.
bg@.
je da prenosi
I-\
;-J 'o
rt
(\ 1?
Enzim ubu.ava hemijske reakcije.
Ulogu
'282.
orgarrizam.
213.
Homogeni katalizator je islag agregatnog stanja kao i reaktant.
Nutriju- hurno reagtje sa vodom dajuti natriium hidroksid.
N( 0
Koje od navedenih jedinjenja rastvoreno u vodi ne provodi elektridnu struju:
oksigen koz
272.
322
278.
J +\
da gradi monosaharide.
+ HrO <+ HzCOi
CO2
L
Uloga DNK je: a) katalitidka 266.
krivom
dioksida u vodi ima kiseo karakler radi hemijske reakcije koja se odvija. PrikaZite tu
>.
I
se prikazuje
rasnorliivosti.
ffiw"r kt.b"n
b
Jl
ti
temperature obidno
riboza
b)' guaqln
265,
I
se
Iakmus panir
d
I
283.
a)
retanol
b) natrijumhlorid c) nahijumhidroksid d) hlorovodonik e) natriiumkarbonat.
a
323
TNFORMATOR uqIS I STIIDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNIVENZTTETA U SARAIEW
U amfoterne elektrolite
spada:
Maltoza je:
a) Zu(OH)2 b) NaOH 284.
c)
Ba(OH)2
a
d) HoH e) NaCl
289,
Model H : H predstavlja ilustracijuza: jonsku vezu b) kovalentnuvezu
286.
odvij b
c) metalnu vezu d) hidrogenovuvezu e) dipol.
Jedinj enj e CHzCHzCHzCH2CH:CH2 zove
290.
d) e)
a
se
u gaswitom stanju): a) prima elektron b) otpu5ta dva elektrona
c
c) se oksidira d) stvara zajednidki elektronski par e) stvara legunr.
se :
a) l-heksen b) 3-heksen
c)
d
Atom natrijuma u reakciji sa atomom hlora (sve
a) 28s.
a) enzim b) monosaharid c) polisaharid d) disaharid e) trisaharid.
1,4-pentadien n-heksan n-heksin.
Najvainiji prirodni izvor
aromatskih
karbohidrogena je:
a
tol
a) ugljen b) nafta c) koksni plin d) zemni plin e) niSta od navedenog nije tadno'
b
Butadieni
28'7.
a) ima 2 dvostruke veze b) ima I dvostmku vezu c) predstavlja jediqienje sa konjugovanim d) e)
288.
3U
$
Polamu kovalentnu vezu ima: a
trostrukim vezana spada u alkine je ciklidno jedinjenje.
Monokarbonske kiseline: a) ne reagiraju sa bazama b) nastaju oksidacijom ketona. c) nastaju redukcijom aldehida d) jade su od anorganskih.kiselina e) s alkoholima daiu estere-
1A')
a) FIF b) co2 c) CIIa d) CzIIt e) NaCl
a
Alkan, 2-metil-3-etilpentan je izomer: e
293.
a) pentana b) heptana c) oktana d) nonana e) dekana.
c
325
\',, 1J..
.
ITNFoRMATOR UPIS I SIUDIJE rrEorcINSKoM plrur,rsru uNrvEB?ITET,4, u SARAJEW
It{l
I
tI
l
Napisati strulchrrne formule aniiina i toluena.
N0-
da,,Otl
to,
UCL
ffq rt
d{o
v
'i
INFORMATOR UPIS I STUDIIEI NA MEDrcrNSxciu
\ r*-"oo",L o,-o" I
.t
-+ R-Coo-R, +H2o
sfuktume formule
iii:
l;i
NaOH + H3PO+
301.
3
302.
HzCOr+
I | 103.
'1. ,4
reruriETu uNrvERzIrere u sena;evu
-+
I
NagPOr + 3 H2O
2NaoH -+
NazCOr +ZHzO
Inadunati pH rastvora koji pokazuje vodeni rasfvor nastao rastvaranjem 0,01 mola natrijum hidroksida u I dm3 rasfvora (a:100%).
pH=12
U
kojem molamom odnosu reaprju kalcijum hidroksid i fosfatna kiselina pri nastajanju kalcijum primarnog fosfata:
tri
a) 1:3 b) 3:l c) l:1 d) 1:2 e) 3:2
peterodlana
sa.
304.
iilr
lil:.
tir.
d
li,,,
t,
li1
.li,j
il., :iril
tii ir,ill
.lil
Napisati strukturne formule
cikloheksana
305.
ciklopentana.
Koiu *usa vode nastaje pri potpunoj neutralizaciji
l[ii! i;
lii!
Ako je pH nekog rastvora 3 kolika je koncentracija OH- jona u rasfvoru?
i
306.
1
mola sulfatne kiseline?
Io-" moldm-3
36g
llfil
Koliko je procentan rastvor koji se
iiijri
ll'
30'l
',
lriiil i];1,, l
l-msfil-2+
@ta
308.
ltl
ii:
filiri
Koliko atoma ima u 3,9 g kalijuma? (K-39)'
fotito ;" *oGtola
llgril, t, !! I.
309.
1:
liii:1'
hlii lltliri
3
10.
dobtje
rastvaranjem 10 g supstance u 40 g vode?
gasa
sadrZano
u 2,24 dm'
20% 6x10n
nekog
pri standardnim uslovima?
Izradunati kolidinsku koncentraciju raslvora kojt u 10 dm3 ima rastvoreno 20 g nahijum hidroksida. [Na-23; 0-16;H-l).
6xl\n
0,05
moldrrl
lii:i,
fifri fiill; liiilii
ilffi
CHt:g1tat,. vinl
t
hlorid.
z +HzSO+ -+CaSOr
+
311.
se
molEkulanalanu 5,6 dm' gasamjerenog
pri standardnim uslovima?
1,5*10'3
2
in
fiiid
d
TNFORMATOR UPIS I STUDTJE
TNFORMATOR UPI$ I STUDIIE r..re
nanprcrNsrou rerur.rbTu
II.NIVER?TTETA U SAAAIEVU
u sARAtEvu NA i{EDlclNsrotr',t Enr,{rrfeTu TINwERZITETA
k*b"*tt. kidine Het*"g"nt kataiizator 1e razliEitos 312.
agregatlog
stanja u odnosu na reaktant'
Knvom r"shiorljivosti se prikazuje zavisnost 313.
rastvorljivosti supstance od let4p eratur e'
314.
kojr dobro disociraju.
31 5.
pH Lakmus papir se koristi za grubo odredivanje vrijednosti.
SO3
318.
sintezu sulfatne
+ HzO *IIzSO+ jednadinom reakciju natrij um
Nazo + HzO
-2NaOH reakciju natrijum
hidroksida i nitratne kiseline'
burnom.reakcijom
NaOH+HNOI +NaNOs+H2O
natrijuma sa@m.
llapit"ti formulu ,,,1
2 HzO
kiseline iz sumpor trioksida i vode'
ffiinom
metali.
@ 3r7.
-* CaCOr +
P"k"*tt h.*t1tk"-lednadinom
P.tk*"ti h.-t; tk"*
Pd 3t6.
kalcijum hidroksidom'
HzCOg + Ca(OI[)z
igke elel
ffistavljaju
J I
Zt(OH)z,A(OfDs i Pb(OfDz
modre galice'
spadaju u baze ali i u
amfolite.
r'i
ji
jezajednidki -
ffitidan 19.
elektronski par.
320.
jedfim imenom
321.
Benzin se doblje frakcionom destilaciiom nafte'
3
toluena, fenola i Pirola'
@le
A OH
zo.
r't dis ah a!
tli"vu
d
U
Napisati strukrumu formuiu glukoze'
322.
Prikazati hemijskom jednadinom reakciju sulfatne kiseline i kalijum hidroksida' HzSOa
3,/.3.
+2KOII
--Y K2SO+
+
ZHzO
Prikazati hemiiskom jednadinom neutralizaciju 329
328
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETI] UNI1ERZITBTA U SARAJEW
NA
Mft
bi.rNgrcjv
i,erurrr;ilff##l+iTli Jtr#i# f
c) nemaju amino grupu d) grade sa bazama estere e) ulaze u sastav protena. &,
il
F-* I
I
Aminosir6etna kiselina zove a) glutaminska b) asparaginska
I
I
335.
se
jo5:
c) lizin d) serin e) ,r&slicin.
Napisati strukturne formule si16etne
Strukturna formula RCOORT karakteristidna je
kiseline i acetaldehida-
/f
_/f
H3c-c/.--bH Hsc, -\H
th{
336.
'1,"<
a) alkohole 'b) estere c) ketone d) Seiere e) aldehide.
za'-
b
Prikazati opStu reakciju saponifikacije.
'\-. \\ + NaOH -+ RCOONa + RI-OH
RCOORT
3JL
a) smjesahidrogena i karbona b) jedinjenje hidrogena i karbona
d) e)
c) plav d) oksid metala e) drugo ime za etanol. Formalin je:
a) aromatsko jedinjenje b) rastvor fenola u vodi c) rastvor fonnaldehida u vodi d) oligosaharid e) smjesa etanola i vode. Amino kiseline:
a)
su aromatidne
Atom kao cjelina predstavlja: a) elektropozitirmu besticu b) elektonegatirmu desticu ,'e) elekhoneutralnu desficu
338.
c
nedefinisanu desticu nestabilnu desticu.
Jedinjenje H2O2 je: a) te5ka voda b) dobar reducent .ej aoUar oksidans d) hidrogen trioksid e) zeleni plin.
Kiselo ie reagovati vodeni rastvor: 339.
a) b)
c)
Na2CO3 K2CO3 NaqPOa
d
331
DvrcinrreroR uPIs t sruDUe
INFOBMATOR UPIS I STUDryE
NA, MEDICTNSfrOT TATITTTiETU ITNTVERZIIETA U SARAIEVT]
NA MEDICINSKOM FAKI.JLTETU ITNIVERZITETA U SARAIEW
d) e)
(NH+)zSO+
c)
CH:COONa.
d) e)
Yeza izmedu razlidito
e)
oksidacijom amino kiselina redukcijom Primarnih alkohola destilacijom fenola.
jona metala i Glicerol ie:
nemetala naziva se: a) semipolarna veza
b) c) d)
lI
hidrogenovaveza kovalentna veza koordinativna veza jonska veza.
a) smjesa Parafina b) kisetina c) proPan d) hidroksilni deriva+*
345
6*J"a^tt U
Alclehidnu grupu sadrZi molekula:
a) glukoze b) saharoze c) fiuktoze d) metanola e) acetona.
346.
a) b)
d
od fenola.
anhidride baze
c)
soli
d) polimere e) ketone. Soli masnih kiselina naziva;u se:
a) b)
Toluen je: a) i*,i
,li
fenol
d
aro matski karb ohidro gen c) kristalna supstanca d) bezbojni plin
b) ,
,!i,i
e)
347.
hemijski element.
Neki alkohol oksidacijom daje kiselinu koja esterifikacijom sa metanolom daje metil-ester
348.
oksatne kiseline. Koji je to alkohol? a) 2-propanol b) propaatriol
l,,.I il 1i
gl
i*ic"r "j d) 1,2-propandiol e)
d) e)
sapuni.
ffi2posjedujemolekuLu a) toluena 'b) nitrobenzena c) alanina d) benzena e) saharoze.
U aromatske karbohidrogene spada:
a) bukn
b)
1,3-propandiol. 349.
Aldehidi nastaju:
a) oksidacijom primarnih alkohola b) oksidaciiom sekuridarnih alkohola
c)
esteri masti dezodoransi deterdZenti
350-
fenol
1e) toluen
d) e)
c
aceton
acetaldehid.
d J.)J
1l[i
IINFORIVT.ATOR T]PIS I SIUDIYT
tii:
lxe
rll
nrEorcrNsKoM
FAKULTETU T.INTT,EBzITETA
TNFoRMAToR UFISMUlIryl NA MEDICINSKOMiFJEULTETU T'NFV''ERZITETA U SARAIE\fiJ I
u saBaJEr't;
6d
Iedinjenje strukhrre H-COOH je:
ii
a) glukoza b) saharoza c) fruktoza d) metan kiselina e) aceton.
li' ll
li;' li. li l'
351
AgNOr +
352.
2 AgNO3 +KzCO: -+Ag2CO3 +2KNO3
KBr
N"ptStt" ttrutttrne formule acetona' acetaldehida i acetatne kiseline.
--+ AgBr + KNOr
o,p ll H.c-8-cH.
ii,t; 1,,. ii. I
Lr
+ HzS +
362.
PbS +2HNO3
353.
Pb[NO])2
l,l;i
354.
3 Ca(OH)z + 2 H3PO+
355.
CaCl2+ (NHr)rCOr -+ CaCO: +2NH4C1
356.
BaCOr
on."-,rl--*
// li3c-c--\oH
lil
li,
//
+Ca:(POr)z + 6IIzO
ll ',1 'll:1, l, :;
Napisati strukturnu formulu 2,4,6 -tibrom fenola-
1,,:l'
ll:tj:
OH
-+ BaClz +HzCO:
Koja kolidina natrijum hlorida je sadrZana u 5,85
lir lli,ilr i|r'i i',i lili:ii.rr
+zHCl
357.
\\
g
0,1mol
supstance?
.l
I
illFr.,i
Kolika kolidina natrijum hidroksida treba da je rastvorena u 0,5 dm3 rastvora da bi koncenffacija
fiiii Tl'li
358.
rastvora iznosila 0,2 mol dm-3?
Br
0,1 mol
llti,
iiji
359.
ls? 2sz 2p6 3s2 365.
Koliki je pH vodenog taslvora kalijum
ll;irl Ititir t1
360.
CH3COOCII3 +
NaOH+ CIIsCOONa +
CII3OII
Napisati elektronsku konfigxaclju ll Mg
lil r'i:
Itiiii
NapiSite primj er za r eakciju saponifikacij e.
364.
l,'i,r
lll I
JbJ.
hidroksida koncentracije 10-3 mol dm-3? Pretpostaviti potpunu disocijaciju molekula.
pH=
l1
366.
nt"inu tr"mijske reakcije se definira kao promjena koncentraciia reaktanata ili produkata t iedinici vremena.
Brzma reakclje ovisi o sljedeiim faktorima kao sn ko n ceE@ i lgrnqe rat ura'
Sto
IuWortllnost plinova u tednostima zavisi
od
lliili
lliil llrili Itiifl
tffiiij
361
Napi5ite stmkturne formule fenola, anilina toluena.
I
367.
nritisku i t emp eratur
368
"H
e.
.r.ii"dnott ori koioi su aminokiseline u obliku 355
rl INFORMATOR UPIS I STITDIIE I UNTVERZITEITA U SARAIEVI.]I IiA.KT'LTETU NA' MEEICINSKOM
'II.$FORMATOR UPIS I STUDIIE NA, IVTEDICINSKOM FAKULTETU} UNIITERZITETA U SARAJEW
dvopolnogjona zove se izoelektriina tsdka. 369.
Kiselinaje
U obrazovanju kovalentne veze udesfvuju elektroni
donorry1ry.
s-orbitale. Ovu vezu zovemo:
Produkt topivosti je stalaa velidina ta kon$tantnoi 310.
3',11
3',12.
tadno odredivanje
-1.
pH vrijednosti koriste se
DHmetri.
319.
Brzina hemijske reakcije oDada 374,
b
c) omega d) delta e) alfa.
kao pH: - Iog ftf'].
Stepen disocijacije se kreCe od 0 do
Za 373.
318.
lemperaturi. Vrijednost pH definisana je
a) pi b) sigma
Dijamant je: a) alohopska modifikacijakarbona b) metal c) mekan
d) e)
tokom
napredovanj a reakcij e.
z
cm hemijsko jedinjenje.
Jedinica za kolidinsku koncentraciju je:
a)
Elektroni u orbitalama se razlikuju prema: 375.
a) velidini b) brzini kretanja
c) spinu d) teZini e)
380.
376.
NaOH Ba(oH)2
c) NHqOH d) Ca(oH), e) KOH.
e)" 7 elekfrona. i
'i
i) rl
336
A
a) svijetle b) loie provode struju c) opalesciraju d) pokazuju TYndallov efekat e) dobro provode struju.
381. c
V"de"i t*wor nakijum hidroksida 10-3
382.
Atom karbona ima:
a) 8 elektrona b) 4 elekhona c) 2 elektrona d) 6 elektrona
I
Pravi rastvori, ako su jonski:
Slaba bazaje:
a) b)
m-3
d) Pa m-2 e) Kg s-'.
U
boji.
mol
bi mol kg c) kg m-'
e
koncentracije
moldm-r ima:
a) pH:11 b) pH:3
a
c) ttrt::
d) pH:2 e) [oH]=3.
d
383.
Pri otD"ni.t
"
"odi
do hemijsk"
t@ipjg
i99l
d 337
INFORMATOR UPIS I ST'I'EIJE
INFQRMATOR UFIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAIEVU
kod:
'
reritjirinru
NA ifitbicrNsxoM
u)H, b) Nz c) NaCl
L']Ti"\rERZITETA
Metali dobro provode toplotu i elektriina straiuEleklronska konfrguracij a ii
\,'di-sd) e)-KCl.
lsz
a) sa porastom pritiska raste
tf a je.
2s2 2p6 3s'
predstaviti hemijskom jednadinom reakciju
Pri sintezi amonijaka iz nitrogena i hidrogena:
oksidacije I -propanola.
prinos
/f
reakcije
b) sa 384_
c) d) e)
38s. 386.
smanjenjem pritiska raste prinos
reakcije sa povi5enjem temperature raste prinos reakcije sa smanjenjem koncentracije reaklanata raste prinos reakcije potrebnoje svjetlo.
a
lik u energij u j onizacij
e.
cacb +Fz
fudL"
butanola.
"lH2 "."-B-"-cH"
--31- Hsc-fi-fi-crr
390.
391
Oksidi alkalnih metala dobro reaguju sa vodom pri demu nastaju hidroksidi.
slabih baza
po
stupnu disocij aciju arsenatne kis eline.
HzAsO+- -+ HAsO+2- + H* HAsOa2- --+ AsOa3- + Ff
Nemetali sa oksigenom dalu kiselinske okside.
i
atl
H3AsOr -J HzAsO+-+ H*
disperznih sistema.
Vodeni rastvor soli jakih kiselina pokazuju ki s e lu reakcljtt.
.
caFt + Clz
oHo
lritaz
389.
Predstavi hemijskom jedna6inom adiciju broma na eten.
HxC:CH2
+ Slt --+ BrHzC-CHzBr
*ati hemijskom ;jednadinorn reakciju izmedu bakra i sulfatne kiseline. p.it
392.
Katalizator snii,ava energij u aktivacij e sistema.
i1
i LI
il lr
rl
II fi
!i
393. 338
kalcijum
prema elekfonima.
Koloidni rasfvori se mogu dobilt' mlieveniem grtbo 388.
+
iz
prit
Atomi halogenih elemenata imaju naiveti afinitet 381.
* H.c-g-C(r
Nupnite reakciju istiskivanja hlora
\ ve
o*
H,c-c-c-oH 'HzH2n2-H
Sve reakcije gorenja su redoks reakciie.
Atomi nemetala imaju
u sAxAIErru
Svi elementi I prupe PSE zovu
se
alkalni metali.
Cu+2HzSOr +CuSOr-i
I
I
ti : l
f trffi;$*S,JiJff*Ht
rrNrvERzlr'ra u
'ARATEW e) 22,4 atoma
f)
irikazati reakciju adicije vode na l-propen' 402.
Hemijski simbol jrj oznakaza"
gfl3-CH=CHz + HzO -+ CHr-CHOH-CH3 Ot
tia*i.joto
ne znam
a) hemijsku vezu b) hemijskojedinjenje ' c) hemijski element d) valenciju
toluena nastaje benzoeva kiselina'
Prikazati to hemijskom jednadirom.
e) broj elekhona
f; ne znam
443. ox
-,-------->
@idacionibroj: a) ('2)
lzradunati broi neutrona
45
,-),
ii,F"
iin,
12
?iw"
vode nastaje potpunom neutralizacijom mola kalcijum hidroksida?
foiu m^u ii tii
405.
1
cl) (0)
30
elementima: 404.
b)
sljededim hemijskim
36s
") d) (+1) e) (+2) nernam
f)
ffCt i C
2:2
c)l:1
.iir:; 'iiil
i:r:!i 0,0365 g hloridne kiseline koliki je pH tog rastvora 406.
!
(ct-l)?
pH=3
d)2:1 e) 0:0 f) ne znam Proton:
tcollto
atomu ima u 0,23 g natrijuma? Qtia- 23)
6x 1o2r
407.
fofito je 408.
pro"entan raswor
koji je
ic)r se nalazi u atomskom j
dobijen
rastvaranjem 3 g supstance u 47 g vode?
6%
Jedan mol neona, pri standardnim uslovima, ima: a) dva atorna
409. ij
li
-,1
jj i l
i
340
b) jedan atom c) Avogadrov broj molekula ,',-d) Avosradrov broi atoma
a) se nalazi u omotadu b) udestvuje u stvaranju kovalentne veze
d
d) je elelilronegativan e) je elektroneutralan f) ne znam
9z{n
'
U periodnom sistemu elemenata: a) ima 18 Perioda
b) ima 7 Perioda su poredani
"j "t"*#ti neina meiala'
po abecednom red.u
INFORMATOR I]PIS I STUPUI NA MEDIcTNs*oM rerur.rETu UNTvERZITETA u SAIAIEW
e) imamanje od 10O-elemenata
f;
a) je uvijek metal 1@ ubrzava hemijsku reakciju c) usporava hemijsku reakciju d) je uvijek obojen e) uvrjek ispari
ne znam
Atom karbona: a) ima 8 elekhona
b) nema izotopa
c) ima
f)
12 neutrona
neznam
d) nema neutrona
(il) i^u 6 Protona Q neanam Atomski broj je: a) broj elektronaujezgri b) broj valentnih elektona c) broj protona i neutrona (dlbroj protona u jezgn e) broj neutrona
f)
Jedinica za masenu koncentraciju je:.
a)%
b)'c 420.
-+d)-moldpi ,*)_Es*J
f)
ne znam
,t)
iste osobine
imaju isti atomski broj d) su svi gasovi e) su svi radioaktirmi
f)
ne znam
Najizrazitij i metali su: a) oni koji se najbolje kuju
Izotopi jednog elementa: a) imaju isti broj neutrona
blimaju
e
c)s
421
b) etementi VIII gruPe-, cj elementi I grupe W' d) elementi nulte gruPe
c
e) Livaizlato
f)
ne znam
ne znam
Nar jon:
Brzina hemijske reakcije: a) je uvijek mala b) je promjena koncentracije reaklanatau
Aaa
jedinici vremena
c) nema vaZnosti u hemijskim procesima
f)
fO, je ista kod svih procosa te) ne zavisi od temperature
f)
a) u M-ljusci nema elektrona ,7 W-/ Uj imu li elektrona je elekhonegativan c) d) se lako oksiduje e) se lako redukuje
a
neznam
Hidrogenova vezaje Prisutna kod:
ne znam
a) metana +23.
16)vode c)
'l
b
Hz
d)- arsina 343
EINFORMATOR
lNe
{JPIS
I STUDIIE.
rvrebrcrNsKoM FAKULTETU rJNrvEBzlrETA u sARArEw
.)
e) nascentnog hidrogena f) ne zram Legure:
i'@ b) 424.
c)
su smjese dva ili viSe metala su uvrjek tedne su crne boje
d) imaju iste osobine kao pojedini elementi e) nemaju nikakvog mataja
a
f) a) '
1..,
,_1, i;l
tl
lr'
426.
!ll
'ili
rr'
se obiljeZava sa
c
a) je onovan gas b) je sastavni dio
irna wijednost oa0 - 1' e) je mjera toplotne provodljivosti
d
neznam
,d) pOH<7 e)
f)
428.
d
pH:o
.
d) je obojen gas e) ne gradijedinjenja f; neznam
hemijski veoma inertni
a)
su
b)
su svi nemetali
oksiduiu se do oksidacionog broja (-1) dj oksiduiu se do oksidacionog broja (+1) . ej u prirodi se nalaze u elementarnom stanJu
ci
f)
ne znam
Lakmus je: a) u baznoj sredini crven (b) u kiseloj sredini crven c) u kiseloj sredini Plav* d) u neutralnoi sredini zelen
.
Elementi I gruPe:
pH:1
b) pH< 7 c) poHX
vazduha
c) nema matajau Zivom orgaruzmu
Baana sredina je:
427.
neznam
Oksigen:
aj
a)
6j, opua" koeficijent elektronegativnosti c) opada atomski radijus d) rastu nemetalna svojsWa e) opada reaktivnost
f)
oC
b) ima wijednost od 0 - 100 c) ima vrijednost od +*
f)
ne znam
a) oPada atomski broj
su iskljudivo organska jedinjenja ne znam
Stepen disocijacije:
'
Od fluora do joda:
d) su obojene suPstance
e)
sredini Zut
Redukcija je Proces: a) primanja elektrona b) otpu5tanja elektrona c) taloZenja d) povedanj a oksidacionog broja
f)
Elekholiti: a) disocrjacijom daju atome b) ne disociraju nego se samo raswaraju
c) provode elekfridnu strujg
"lnoj
e) smanjenjaboje
f1 neznam
425.
o tteot
ne znam
Grafit: a) je twd b
b)
ne Provodi elekfri6nu struju
c) je metai
3M
I
INFORMATOR UPIS I STUDTJE UNTVERZITETA U SARAIE\rT] FAKUL{tsT{j NA, T{EDICINSfrCiIVI'
ITNFoRMATOR UPIS I STtrDlp. lxa rrarptclNsKoM parurrnru uryrvERzITETA u sARArEvu
II
d) uvijek 0
e) atomska masa
f)
ne znam
Prelazni elementi: Metan.le:
a) ne grade kompleksnajedinjenja b) popunjavaju d-ljusftp'!-,
c)
su uglavnom nemetali
d) ne grade legure e) se nalaze u istoj grupi periodnog sistema
f)
a) nezasi6eni karbohidrogen nezasiceni karbohidrat
b) 439.
ne znam
Na sobnoj temperaturi u PSE ima: a) jedan tedan element l'b): dva tedna elementa c) 10 tednih elemenata d) 28 tednih elemenata e) nema tednih elemenata
f;
440.
ne anam
opada atomski radijus 441
f)
c) 2oijednafiveza dLjedra o,jedna zr ijedna v veza iedna o i dvije fiYeze :-4 ne znam t)
Od litijuma do francijuma: a) opadaju metalna svojstva ,r61\'lakie se otpu5ta elektron iz vanjske ljuske
e) opadajonski radijus
ne znam
te)
ne znam
c) telenastajujoni d) opada atomski radijus
d) 3 o veze e) 3 nveze
Trostruku vezu dine: a) 3 o veze b) 3 n veze
b) raste atomski radijus
f)
a) jednostruku vezu !) dvostruku vezu 'c) trostruku vezu
'f)
a) raslu metalna svojstva
d) opada koeficijent elektronegativnosti e) opadaju nemetalna svojstva
d
fi
Medu C atomima etin ima:
Od natrijuma do hlora:
((f
p)- zasi6eni karbohidrat zasi6eni karbohidrogen e) zasi6eno aromatsko jedinj enje f) ne znam
Masti su po hemijskom sastavu: a) alkoholi b) vi5e masne kiseline 442.
c) soli vi5ih masnih kiselina
e
trohidroksilni alkoholi ' -d)
d) esteri
ne znam
f)
ne znam
Valencija je:
@broj
je: Aspiri+ '^""uilitoiltatcilna
elektrona koji udestvuju u hemijskoj
vezi
b) broj elektrona u atomu
443,
')
kiselina
b) salicilna kiselina
c) aromatsklamin
,
a
' 341
TNFORMATOR UPIS r STUDIIE. NA MEDTCINSKOM FAKtixTETU UNTVERZITETA U SARAJEW
d) asparagin
d) trisaharid e) polisaharid
e) keton
f)
444.
f)
ne znam
Amino kiseline su: a) proteini b) jedinjenja sa peptidnom vezom c) polipeptidi
Pirol je:
a) anorganskojedinjenje koje gori
d
449.
e) mineralne kiseline
f)
445.
d) etan kiselina e) formalin
f)
446.
c
450.
447
b) ima dvostruku vezu c) ima trostruku vezu d) nema sve detiri veze razlieil'r i*u veza\adva atoma hidrogena na sebi "i f) neznam
b
c) benzin d) cikloheksan
451.
'$
f.;
f)
aromatsko j edinjenj e ne znam
b) alkene
c
r'q 452.
alkine
c
d) cikloalkane e) diene
e) disaharid :t'
e
C,$zn-zie oP5ta formula za: a) akane
aldoPentoza
d) ketoheksoza
ne znam
U; ulituttki nezasi6eni karbohidrogen
a) polihidroksilni keton
c) aldoheksoza
d
Benzen je: a) zasi6eni karbohidrogen
Glukoza je:
b)
rd) peterodlani heterociklus saN e) peterodlani heterociklus sa O
Asimetridni C atom: 'a)' zakreie ravan polarizovane svjetlosti
ne znam
Aceton nastaje: a) oksidacijom 1-propanola -b), oksiaacijom 2-propanola c) redukcijom 2-propanola d) oksidacijom acetaldehida e) redukcijom propan kiseline f) neznam
b) alkohol c) zasideni heterociklus
f)
neznam
Oksidacij om formaldehida nastaje: a) metanol b) metanal "'6) metan kiselina
ne znam
ne znam
f)
ne znam
)l :,
l:l
448.
348
Saharozale: a) disaharid
b) reduckaju6i 5e6er c) sasfavliena od dviie molekule glukoze
P*i a
453.
fUo homolognog niza alkena je: a) metan
d
b) metil
c) etan" 349
d) polipeptid e) nukleotid
ol_,Eren
e) etin
f)
454.
iL
i!' iJl!
f)
ne znam
Esterska veza nastaje izmeclu: a) dva alkohola b) alkohola i kiseline ':c) aldehida i ketona d) proteina i amino kiseline e) alkana i benzena f) ne znam
i;'
Esterifikacijom gliceroia i nezasi6enih masnih
ii
kiseli:ra nastaju:
tr.
l,l; lt rrl
iil
i:l .:l
455.
tl:tl
,
i,
I
liit,-l: t
tiliii rJ lii
I
ri
b
r'l
456.
460.
d) proteina G) nukleotida
461.
:li{ri;
,liti' iliil;
457.
,lll;t
[?, i
rlliii
.tir,t
ne znam
a) kiseline ' b) hidrokside q) alkohole,
li,i
iliu :illi r
l1ilI
t;.it,r
rd)
aldehide e) ketone I) ne znam
iliN
llltil I
f'itfi
ne znam
a) tadkakljudanja
d
b) napon 462.
458.
a) alkin b) aryipo{iselina
c)/nentid 350
e
pH vrijqdnost d) mala elektroda u obliku tadke e) baterija
f;
Glicil-alanin je:
rlttl iirli;
i|lii
b
Izoelektridna tadka je;
'illt rl,l;1.
ne znam
1b)rizomeri c) razlidite molarne mase d) medusobno potpuno istih osobina e) izotopi
{)
i{{i
;i
nokcionalna grupa
R-CHO je opSta formula za:
li{'r
It:li i
e
d) asimehidni C atom
n-butan i i-butan su: gl alkani sa nitrogenom i jodom
[1]
rillr
ne znam
b) elektron c) jon
@ f)
c) polisaharida
f)
a
d) propanol e) l-propanon Reakivno mjesto organskog jedinjenja je: a) Hatom
t,1t{,
ill ll
c) etilmetilketon
f)
a
c) lo;
459.
neznam Purinske i pirimidinske baze ulaze u sastav: a) alkohola b) polivinil hlorida
l
;l'i r,l
b) dietilketon
fl
iii.r,,' il-l
Aceton je prema IUPAC-u:. 'fl 2-propanon
d) mineralna ulja e) silikonska mast
,lli\ J i:. i,r
i j,il l{l ilil
a) ula b) masti
ne znam
)
c
ne znam
c
463.
-0,25 molovanekog
964?4 ilP'
zauzima
a
,5i
T\{IORMATOR UPIS I STUDIIE,.
' TNFORMATOR UPTSTSTUDT'EJ NA.IVEDICINSI{OM FAXttUfETU UNTVERZITETA U' sARAIEvtl I
NA MEDICINSKOM FATULTETU IINIYfi RZITEIA U SARAJEW zapreminu od:
a) 5,6
c) ima rnasu
b) 11,2 dm3 c) 22,4 drn3
e) ima
d) 44,8 dm3 e)lm3 f) ne znam
f)
,/
(
molekula nekog gasa pri STP zauzima
464.
zapreminu od: a) 5,6 dm3 b) 11,2 dm3 c) 22,4 d# d) 44,8 dml
e)
f)
a) zauzimazapreminu b) irna masu 1 g c) ima masu 2 g
STP: (H-l)
od 11,2 d#
d) e)
ima 0,5 molova molekula ima 1 mol atoma hidrogena
0
ne znam
c
Ako j e pH vrijednost nekog rastvora 4, onda je:
a) POH=4
h
(
lmr
469.
ne znam
16 g oksigena
masu 0,25 g ne znam
6x 1Ozi molekula hidrogena, pri
468. 3x7023
7g
d) ima masu l l g
dm3
b) pH:7 c) pOH - 10 d) poH: la e) tlfl: 1o'ro
D
pri STP zauzimazapreminu od: (O-
c
ne znam
t6) a) 22,4
,; I l'i,
i llLi' ftiti
I
r
465.
Ii,',
i:1. r.il
I' 1i'r
L
t.r
l
l
f)
tii.i i ;r:
lrii:
ll; l!1! l1'r
!
j
466.
lill i.i,
Vodeni raswor hloridne kiseline koncentracije I x 1o-s
d
470
ne znam
a) 14s b) 6x1023
'
!'.', 'I
/ ima:
(Irl-14)
lrl l|
,,',
ir:tl
,
li:,, i:i
1l
46',r.
il :.i0" molekulanirrogena /
ilri
Iif
il.ij
i :
ll;i,,
352
e
104
ne znam
Ako rasfvorimo 8 g natrijum hidroksida u 2 dm3 rastvora, dobijemo rastvor koji pri a: I ima: O{a-
c
23; H-1; O-16)
ne znam
471.
5,6 dm'karbon(Il)-oksida, pri STP: (C-12; O-16) a) ima masu 100
g
b) ima 0,5 molova
:
1, irna:
a) pH: -5 b) pH=9 c) pOH:5
0
,
ri"'
:
atoma nifrogend
c)28e
f)
{x
e) pOH:9
e) 100'C t:
mol drrr3, pri
d) [rI*]:
22,4 dm'nitrogena pri STP
ti.t; '
n \' '
d) 11,2 dm3 e) ldm3
'
ljri, I
dm3
b)22,4cm3 c) ll,2 cm3
/
c
a) pH: b) poH: 1 c) pH: 14 d) poH: 13 e) oH=.pOH=7-1
b
353
il'
\::
IINFORMATOR
lNe
l:
t.
I
UPIS
f)
ii. il'
INFORMATOR UPIS t
I STUDUE.
e)
ne znam
f)
Akoje pOH nekog rastvora
3, ondaje:
l
472.
a) [OH l: I0] mol dm-i b) [}I-l: l0-rrmol dm-3 c) pH:3 d) tFfl: lo-3 mol dm-3 e) ttfl : toH-l: lo-ra mol dm-3
0
.
b 4',76.
i
ii
Ako
ll
I i,i'i
iit;
473.
Xr' ii_
r'll ;,1 ir. il
,,I*! If.lI iilli
b
/
477.
f
! i,rl'
rlil,
414.
ilr:i,: liii'; j!il
ilii
lliri
iiill 1,1
I
e
478.
')lii
iirl ifiL iil Il
ilii :,i;
dobi6emo: 4',7
;rt '!1.r:l
rl
liii r,ii il
iil
I
llt il
lilii Itiii
a) l}%rastvor b) 40%rasrvor
c) 5}%rasrvor d\ 2}%rasfvor
I
ll
5.
354
masena koncentracija rastvora natrijum hidroksida 100 g dm-3, onda je: (Na-23; O-16; H-1) a) c :2,5 mol dm-' bi " :0,25 mol dm-3 .j . :0,100 mol dm-3 Al " :2,5 mol cmr . - zso mol
a
supstance
('
u 40 g
/
m-3
ne znam.
b) 9,8 g c) 24,5 g d)
4,99
ne znam
Ako raslvorimo 10 g
iii,ii
a
K"ttko stam^ sulfatne kiseline t:.eba iz.tagati da se napravii00 cm3 rasrvora, koncentracije 0'5 mol dm-3: ( H - l; S - 32 O - 16) a) 98g
e)
499
0
ne mam
a
,
na bi te napravilo 60 g l0%-nog vodenog rastvora natrijum hlorida treba odvagati: a) 60 gvode i l0 g soli
;ilil ,9(,;:
20 g vode l6 g rastvorene suPstance
0
ne znam
a) y:10 gdm-3 b) y: 2 gdm-3 c) y:20 g dm'3 d) y: 0,14 gdm'3 e) y: 0,37 g dm-3
f)
100 g
d)
;j
Ako je pH vodenog rasrvora kalcijum hidroksida 12, onda je. (Ca-40: O-16;H-1)
ilrri. i:r,l
raslvoru
c)
Ako ie
o:1: (H-l;
i
iiiii
i
a) pH:2 b) poH: 13 c) tH-l:6,3 mol dm-r d) tOH-l = 1g-r+ moldm'3 e) rastvor neutralan
D
,iri.ii
g
masend koncentrdcija vodenog rastvora
nihatne kiseline 6,3 g dm"3,.onda je, pri N-14; O-16)
lr Ilii
je
ne znam.
e) 0 ne znam.
ne znam
l'', lill'
25%rasfvor
2}Yo-nog vodenog rasfvora neke supstance ima rastvoreno: a) 100 g raslvorene suPstance b) 20 g rastvorene suPstance
U 80 l
STUDlynl
NA MEDICINSKOIi{:FAKt,LTETU TNIVERZITETA U SANAIEVU I
rnmorclNsKoM FAKULTETu uNry-ERzITETA u sARAJEw
vode d
479.
b) 10 g vode i 100 g soli c) 6Csolii60gvode
(
d
d) 6gsolii54gvode
e)
10 s soli
i 50 s vode 355
TINFOR.ilIATOR UPIS I STUDIIE
r
trIla
Ne' rasDi cNdrciNi
MEDICTNSKoMFAJCULTETUuNTvERZITETAUsaRATE\ru
0
ne znam.
H t-_.. I
H3C-C-COOH
I
dm3 vodenog rastvora sulfatne kiseline, koncentracije 0,2 mol dm-r, dodamo 4 dm' vode
Ako na
dobi6emo rastvor koncenfracije a) 0,4 mol dm3 480.
:
d)
"j 0
c
-/
0,02 mol dm-'
o,ot mol
a) pH=4 b) pH=3
c; pOH: + d) poH:7
0
484.
9H, I HO-C-CH3 Uj t,t -aimetil-thidroksipropan L c) 2-metil-i-hidroksiPentan ?nt l,, di 2-metil-2-butanol uFr3 ej
0
ne
zlam
a) pH:9 b) poH: e c) pH= lt d) pH:7 e) pH: 3,5
a) o-dihlorbenzen b) p-dihlorbenzen c) m-trihlorbenzen d) benzen hloridna
2
dobiiemo rasfvor diji je: 485.
,/
c
e
kiselina
e) : l,3-dihlor benzen
D
ne znam.
t"
486.
il CH I
lir
H-c-cH3
:.
cHe
lr\,
dimetilbutanol
je:
CH
i1
d
Naziv jedinjenja Po IUPAC-u
ne mam.
cH,
:,1
b
12
sa 900 cm3 vode
f)
kiselina 2-amino-2-karboksietan 2-metll-2-amino acetatna kiselina e) etil amin
c) d)
Naziv ovog jerlinjenja Po IUPAC-u je: a) 3-metil-3-karboksibutan
a
'/
Ako pomijeiamo 100'cm' rastvora diji je pOH =
482.
Ovo jedinjenje Po IUPAC-u se zove: a) 2-amino acetatna kiselina b) 2-amino propanska
0 ne znam
ne znam.
e) pOH:
l
dm-3
Ako na 0,5 dm3 rastvora diji je pH : 2 dodamo 49,5 dm3 vode dobi6emo rastvor diji je: 481.
I NHz
483.
b) lmoldm3 c) 0,04 mol dm-r
ixxitiin#ffiH#i+#ii' iffiHl#
I
ne
^ram
kne po IUPAC-u je: a) 2-metil-3-penten b) 2-metil-4-penten c) 4-metil-2-penten
d) 4-meti1-3-penten e) 3-metil-3-pentin
0
c
ne alam
ij ,l; i
l
356
357
IINFORMATOR
lNe
UPIS
ilGorcINSKoM
I STUDIIE
rarr,triru
uNTvERZITETA u sAnAJEW
Ne rvrsoi crNs*ork'
fUPAC-ovo ime je:
487.
9He I H-c-cl I H-c-cl
a) 2,3-dihlorbutan u) 2,2-dihlorpentan c) 2,3-dibrompropan a) 2-hlor-3-brombutan
,j
l^
I)
CHs
I' H3C-CH
a) b)
488.
tc-o
c)
CH.
t"
491
o
l,2-dihlorbutan
I
cH.
ne znam
d) hidroksi propanal e) 1,3-dihidroksi-2-propanon
l
cH2oH
f)
q. H \,/
tl
,i1,, r;
i,:
.1.i,,
489.
!1.1:l
il" :1,1t'
t:.ii !:i I
uj
? 1,,
c) d)
\"' | H-C-OH I
"t Y t)
e
492.
.ii,'
I
ii,
lj''l 'l:11;
'li
I
l,r
;l1l
ii li;
i
490.
I cH It ^-^-nu
b
493.
ne znam
Y | H" cH""
a) 4-eil-2-pentanol b) 2-etil-4-pentanol c) 3,4-dimetit-2-heksanol d) 3-metil-5.heksanol e) heksanol
cj
:-metil-3-penten
^\ t)
izopenten 3-meril-2-penten ne znam
d) w-)
c
ne znam
jedinjenje bi se zvalo:
u) 3-etil-2-buten b) 2-etil-2-buten
13
neznam
Prema f[JPAC-u ovo
se zOVe:
vr
kiseline
zove:.
:-niatorcibutanal
Ovo jedinjenje po IIiPAC-u
CHs
etil acetat
d) etil ester mravlje e) dimetil eter
0
i'ii
!i
c)
Po IUPAC-u ovo jedinjenje se
CHg tl;i
1ii.i llr),
'o-cH" '"
a) metilfonnijat bi -l metil acitat
0
I
trlii
ne znam
Dati naziv jedinjerya Po IUPAC-U:
,9 --// t-t\
ne znam
2-hidroksi-4-butanol 4-aldehido-2-butanol hidroksiacetaldehid
d
CHa
Koje ime odgovara, Po IIJPAC-u za oYojedinjenje: a) 2-hidroksi-4-butanal
il
D
t"
dietilketon etilhidroksiketon aceton
a) eter b) dietileter c) butiletileter d) 2-metil-propil etil eter e) izoetilpropil ester
I
a
f
IUPAC-ovo ime j edinjenja j e:
cH"
Po IUPAC-u je:
CH,OH
rat'ijmn"ytr#?+lif lftH#
66. ' a) TNT
b)
e
2,4,6-trinitro-1-metil
benzen 494.
c)
d) e)
0
dinamit trinitro benzen
b
triaminotoluen ne znam
,'ilr
'tiil
irl
,iii iilr
lr, ill
I
.i:!
'11t
3ss
INFORMATQR UPIS I STUDITE
NA MEDICINSKOM FAKI'LTETU
Ovo je, Po IUPAC-u:
?Ht I A l! 495.
496.
I H-C-cte I cHs ?H, I ?"' E:o I H-C-C-CH" ICHs tt cH,
'l
497. ,
HO-CH I
H-C-C-CHa
ttl
lH,
r,lll
lril
CHs
iil
a)
izohelaan
bj cj
2-metrl pentan
d) e)
2-metil-3-pentin 2,2-metil butrn 4-metil-2,-pentin
I
ne znam
ovo je; Po IUPAC-u: a) etil ester butana bi etil-2-etil meril keton c) etil butil keton d) l-metil-propil etil keton
e)
f;
CHs I
e
f)
H"c-cH H:C C
it t CHr
ilt
d
Ime po ILIPAC-u je:
a) 3-propil-1-pentin b) 3-etil-1-heksin c) etil propilpropin d) 4-etil-5-heksin e) 3-propil-4-pentin
D
ne mam
CH
CHr ll
aceton ne znam
a) 4-metil-2,3-helcsadiol b) 4- etll-2,3 -pentadiol c) 2- etil-3,4-pentadiol d) 3-metil-4,5-heksadiol e) heksanol
t'
CHn
Ovo je, po IUPAC-u:
I" HO-cH ,,11
UNNTERZITETA U SARAIEVU
HsC-9 I frn 8r,'
Ovo jedinjenje Po IUPAC-u se zove:
a)
b)
c) dj
butadien izobuten l,3-butadien 2-metil-1-buten
e) 2-metil-I,3-butadien 1) ne znam
a
neznam
Ovo jedinjenje po IUPAC-u se zove:
a) metil toluen b) metil benzen 498.
c)
d) CHa e)
f)
360
l,3-dimetil benzen
c
p-dimetil bqnzgn o-dimetil benzen neznam
351
INFQRMATOR UPIS I STUDIIE
.
lNe
Mporcn'rsxol,t
rrwurriru
uNrvE-RzITETA u sARa.JEvu
ii
BIOLOGIJA _ ODGOVORI
a:
il
9.
I
I
10-80% ukupne suhe tvari protop{azme drne bielanievine.
2.
Cenotipovi parentalne @) generacije su heterozigotni, odredite genotipove i fenotipove prve filijalne boja; a: brjela boja
A=crna
Aa x A,a
P: Gameti:
(Fl)
i'
Sta
nile taino
A? l\fl
i jedan
bijeli (aa)
za mitohondrije?
A. u njima se odvija proces aerobnog 6elijskog B. unutra5nja membrana je ,paborana" C. vanjska membrana je glatka D. u njima se odvija proces fotofosforilacije
i'
Akn su roditelji heterozigoti (Ss) onda postoii mogutnost 05%) da niihova dieca imaiu i plave oSLIs!u profazii metafazi je u: 10. ffiosoma
A. kolidini DNK B. strulcturi profazni su jednostruki, a
disanja
C. D. stupnju sPiralizacije E. ooloZaiu centromere
i';'l lt,r i
it
4.
ltri
'
:r1r
i
!ji'-r
I
f p-"a velike raanowsnosti Zivotinjskih organizarna postoje samo tri osnotnb tipa kretanja'. ameboidno. ciliiarno i
iiiii
5.
1ll
iiill
i:il
tit
i'j,
Navedite najznadajnije karakteristike, odnosno atribute populacije (minimum 4): a)veliiina b)gustina c)prostorni rcspored d) natalitet e)mortalitet fl spolna sfuktura g)uzrasna sfruhura
najvi5e ga ima 12. Foe etnt aro unutraSnjosti 13.
i:.i1.
ilr
i
6.
ili' 1:il
i( ii li;]1
til
i
Mendelov zakon rastavljanja (segregacije) osobina glast: (I dntso-i filiialnoi generaciii monohibridnqg ul{ritania dolazi ok) d o r as tavli an i a k e gr eq acii e) os ob in a : i e tvr t in a p o t om aka (2 5 ispoliava recesivnu osobinu ftakvu.ie imao recesivni roditeli)'
ti
i,lir
iennine
(75o'4)
t4
1
lii. !?!i l.:l1l
r I iii l1i
8_
ilil
potomaka dominantnu osobinu.
liii, Ii
i
tli:
flli' Ilil'
ffll ,ili{
Koje wste aglutinina sadrZi kw dovjeka?
a 6ini Boumanova iahura, u dtjoj
je smjeiten slomerul'
Koje genotipove nazivamo homozigokrim?
Ai-homozisot dominantan : aa-homoztgot Alelni par iine iednaki aleli'
16.?
reces ivan
ispoljiti
ffiski d)homozieot dominantan i
l5
@pne
ako
je genotiP:
h@
diobe (mejoze jedan i
mqozedva). Rezultat,prve mejotidke diobe
sP:
a) dvije diploidne 6elije
b) detri diploidne delije c) detri haploidne ielije
d) dviie haploidne d
Iir!
it
Kako se naziva djelimidno sljepilo zaboje (neraspoznavanje crvene i zelene boje)? Daltonizarn.
gfuibeta
u lelljamaiglrB imiiita.
a) samo homozigot dominantan-AA b) samo heterozigot- Aa c) homozigot recesivan-aa
I ill
i,,l'
delijama je grylcogen, a
@otinjskim
*tra
i:,t,ll
I
1l
miiicno kretanje.
iifil
melafazni
udvostrudeni rasporedu gena
E. sadrZe enzime za oksidativnu fosforilaciju
t,,ll
Otac i majka imaju smedu boju odiju. Postoji li mogudnost da njihovo dijete irna plavu boju odiju? Smeda boja - dominantno - S; plava boja -recesivno-s Genotipoii za smedu boju: homozigot dominantan-SS, heterozigot-Ss Genotip za plavtt boju. homozigot recesivan - ss
P:SsxSs S,s Gameti: S,s SS, Ss, Ss, ss Fl:
'Aa
Fl genotipovi: AA, Aa, Aa-?iFenotipovi Fl: 3 crne boje (AA, Aa, Aa) 3.
generacije,
Rijeiite zadatakt
!n-.
363
IINFqRMATOR
lna
16_
UPIS I STUDTIE
Kako se naziya minimalni krvni pritisak i koliko iznosi:
22.
Diiastolni 8-10,6kPa. 17. Translacija je proces prevodenja:
A.redoslijeda tripleta baza
iRNK u
redoslijed
bazasaDNKnaDNK C. sarno koda u kodon na IRNK D.redoslijeda baza sa jednog lanca DNK na RNK
18. I
Hromatide postaju samostalai hromosomi u: A. G2 periodu interfaze B. S periodu rnterfaze
/,J
24
25
mjestimiino grupirane u nerrme centre. Navedite redoslijedom o d evolu cij ski najprimitivnijeg tipa centraliziranog nervno g
,li
iii
l: ,t
ii1
i;i
364
Svjetiost, temperatura I vlaznost spacla]u u gruptr qDtottcun i matskih ekoloSkih faktora.
p."*
a Mendelov om zakonu s egregacije (rastavlj anj a) o sobia4 u drugoj filijalnoj generaciji dominantna osobina 6e se ispoljiti
kod:
A.75Y" Potomaka
a) vrpiasti nervni sistem b) sangliiski nervni sistem c) c.ievasti nervni sistem.
c.
Organizrni uske ekolo5ke valence faktor su: a) eurivalentni b) stenovalentni c) mezovalentni
dijete 00
< energije u 6eliji su mitohondriii, a u njima se odvija aerobno disan-ie-pri demu se oslobodi (koliko?) -36
sistema prema funkcionalno sloZenijim:
B. 100%
D. E.
20. Ujednoj DNKmolekuli: A. broj piuinskih baza se razlikuje od broja pirimidinskih B. tripleti baza se zovu antikodoni C. broj timinskih jednak je broju citozinskih nukleotida D. broj adeirinskih jadnak je broju timinskih nukleotida E. broj citozinskih jednak je broju uracilnih nukleotida
zr.
B0;
kl
t9. Centralizirani nervni sistem obuhvata nervne 6elije
1:
0
molekula ATPa.
ll,
I.rl
je
a majka B. Jedno od detvero djece
P:AOxB0 8,0 Gameti: A,0 AB, A0,80, 00 Fl:
kodona u antikodon
C. anafazimejozejedan D. anafazi mitoze E. profazi mejoze dva r.i
Rijeiite zadatakt Otac je A krvne grupe,
Genotipovi: otac A0; majka
B.
l:
I
lavne grupe. Odredite genotipove roditelja i djeteta, te utwdite koju kwnu grupu mogu imati ostala djeca.
aminokiselina
E-
TNFORMATOR UPIS I STtTDIIE
NA I'IEDICTNSKOM FAi(AL*:ETU IJNTVERZTTETA U SARAIEVTJ I
vrnolcrNsKoM FAKULTETu uNrvERzrrETA u sARArEw
odnosu
neki ekoloiki
26
50% 25% ponudena rje3enja nisu ispraroa
Prema obliku specifidne energue Sto rh clovodl u s[anJe nadraZenosti prijemnici draZi swstavaju se u razlidite
kategorije:
fotoreceptori
w'
mehanoreceDtori
,-
termorecePtori elektromagnetski reQeptori
hemoreceptori '., 27
Na polovima diobenog vretena nalaze se: A. cenhomere
B. C.
centrosomi ribosomi D- nukleosomi E- lizosomi -Jb5
INFORMATOR UPIS I.STUD{IE NA MEDICINSKOM FAKTILTETU UNTY.ERZITETA U SAXAJEVU 26- Porijela
A. B.
krvnih sutiova na arterije i vene izw5ena je na osnolu:
INFORMATOR UPIS I STUDIJE NA TvIEDICINSKOM FAKULTETII UNI\TERZITETA U SAR{IEVU
JO.
a)virogeni b\ zooqeni u odnosu na srce
A. Prokariotske felije sadrie DNK, iRNK, rRNK,
JO-
tRNK
B. Koenzom je obavezno Protein C. ATP nastaje u tamnoj, a tro5i se u svijetloj
I
ir
30.
ti
ril r']
'lii til i, ir,,1
Primama produkcija organske matenje
u
ogranidenaje: a) enersltom bj gustinbm populacija heterotrofrIih organizama c) starobiujedinki d) matcrijom koja kruZi u ekosistemu
lll!
31
't)i.l
:l:
ii' Il il, ,t ir
tri kategorije organizama. Stenofotidni
b) sradivni materi.ial 41
odnosu na celuu cuom cliobom su nastale'
.+L.
iJ,
Kemijska kontrola kod Zivotinja zasniva se naradu enclokrini!]. Lltjeida. oclnosno niihovih prodttkalahormona koji podstidu iii ko're oai"a.ne metibolidke procese.
iilli
iit: iii.il
!j .iil
14
-it"ii;Jih"t x I}t'}/l
:.ll
,:iil
ieludac, tanko itkbclp qiievo
sistema nalaze se pliuvcling. criieine llljezde,te jetra i pankreas.
iii
,l!ii
,ll, i\
ii
35. Primama mokrada
i
.
Ribosomi u stanicama eukariota mogu biti vezaniza endonlazmatski retikulum i slobodni u citoplazmi'
i
44
Definirajte gustinu populacije i kako se iztaiava: Gustinaie kvantitativni izraz veliiine populaci.ie u odnosu na
nroleina.
r,
itili {ii
lil i {11
i,eludione
- uitafiltrat kwi, razlikule se od kwt po
odsustvu uobliienih lrrttnih elemenata
:itii i
.
DDtrobawog
irlii
4a
sistern kod dovjeka dine: usta, idriielo. iedniak. Trobavni
Naveaiie nazFlTroilu mu$karaca i Zena) na;bro;ngth uoblidenih elemenata krvi! broj u muskaraca je 4'5 - 5 x t0D /1, au \;-;; Zena 4-4.5
ri.i
.,ii
oidnim telii ama. Diobo.m.diploidne !..elii e
;;;;i";; nast'aiu dviie noie diploidne celiie, genetiiki n li-i]"iiiio"t kvoiitativno) identiine mEduiobno, kao i u
32.
ili,li
Obiasnite -rtnto* suStrnu mltozel se odriava knrakteristiCan broi hromosoma u svim
i iiiskn-dipl
ir t: Jl.l:i
iit,
U
40. niotoStu utogu ptavih polisaharidaje dvojaka, sluie kao: ' a)zalihe rezervne energ|e,
su:
a) uske ekolo5ke valence u odnosu temperahru b) Siroke ekolo5ke valence u odnosu na kisik cj uske ekoloSlh^valence u odnosu na sljetlost d) Sirote ekolo5kdvalence u odnosu na svjetlost
illr i
se
I
unutar6elii$oi:
39. Koji su najdeS6i neurotransmiten'/ acetilholin i noradrenalin
Prema Sirini ekoloSke valence u odnosu na nekr ekolosl(l laKtor
razlikuju
rzlaze se na powSini tijela
uronjene E. imajt veoma malu kolidinu meduielijskog supstrata
ekosistemu
i1::
r't,i
c) antroqogent d) fttogeni
D. luie masu organskih materija u koje su i same
fotosinteze Biotop je biotidka komponenta ekosistema E. Protoplazina ie sloZeni koloidni hidrofobni sistem.
,i
kao Posebne
Ceiij e vezir.nih tkiva: A. oblaZu unutra5njost organa probavnog sistema B. oblaZu unutrainjost organa mokra6nog sistema
C.
fazi
D.
;iri
se
Monogenske osobine proizilaze iz prostog odnosa: jedan enzim iedsn-Egn - iedna osobina'
29. Zaolrlrrtite slovo ispred tadne tvrdnje:
L
izdvajaju
grupe:
velidine (duZine) debljine boje krvi u njima
C. D. pravca kretanja krvi u sudu E. krgnog pritiska
ffiora
I I
I
366
367
TNFORMAT.OR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKUUTETU UNTVERZITETA U SARAJEW
45. Sinteza lipida se odvija u: A. granuliranon endoplazmatskom retikulumu
B. glatkom endoplazmatskom retikulumu C. lizosomima D. diktiosomima E. mitohondrijama
NA r\eDiirNsrdrr'
i;ixinrs-#lfs##l+Hii Jffiffi
r
Gffiu
ais*i" stimuliraju promjene koncentracr'1e: ais"u knrbondioksida, b) iona hidrogeia i
51
-R'.
a)
c) oksisena u 57.
rw
kfli
Orcfitfit t;k"6S[".
valencom koja nije ni ekstremno
Siroka ni ekstremno uSka su:
46. Himatokrit pokazuje zapreminski odnos izrnedu: A. pojedinih tiPova leukocita B. leukocita i eritrocita C. eritrocita i trombocita D. krwne plazme i uobliEenih kn'nih elemenata (krvnih stanica)
E.
a) mezovalentni b) stenovalentni c) eurivalentni 53. Izraiajnost (ekpresivnost) gena 1e mJera rytet'tztte
ispoljwania oiobine
l
ka-iu gen
dokaze evolucij
54.
r.r@ke
55
Deffitt. genetidko inienj erstvo
56.
O
57
Fo sistemu
)
a) anabolizam i b) katabolizam
membrana, od liPoiro teina.
(aerobno disanje) se odvija u detiri glavne "t'stdacija etape, svaka se sastoji od stupnjevitih biokemijskih reakcija, a
49, Bi"to5ka
ditav proces se moZe predstaviti jednadinom: CdIEOa+ 60z- 6COz+ 6HzQ + enerst-ia
e :
^t-- *^1. t;;.ln hnmnlomti i
47. Osno'me kategorije metabolidkih procesa su:
se sastoji od unutar4ie\spoliainie jedrove 48. J"dr"r" "t"J"i"a omembrane, a sv-aka od njih je hemijski graclena, kao i 6elijska
opredieli4ie'
!
:cito7lazma
i
'iedro'
uEI ruwzw sloZenosti deli.lske grade zlvl s( ima jasno 6elija dija Organizrni u dviie kategorije' ".aii.fiti iife.enrirano i"dto nazivaju se eukarioti'
".tiitko
58. Defrnirajte draZi!
50,
nervni sistem nalazimokod iov,ieka, a "Jevasti opdi plan organizacije 6ine: Ij somatski lli moZdano-moZdinski nervni sistem, u okviru
f-lajra*ije*jr
kojeg su: a) centralni nervni sistem, h\.neriferni nervni s is tem D yegel$iNnt ili autonomnj nenni sistem, koji obuhvata: a\
simpatiiki i
nadratai bodraiai). 59
r Impulsi koji stiZu do srca putem slmpatlKusa Pardruuporh efekte: odgovaraju6e ."gotituin iad. Navedi a) simpatikus - ubrzova rad srca,.. bj parasimpat lsJs - uspornva rad srca ..
b\ oarasimoatiiki dio 369 368
INFORMATOR UPIS I STUDIIE
Ne worcrNsKoM
FAKULTETU tTNTVERZITETA U SARAJEW
muZjaka bijele boje sa Zenkom cme 60. Ukt5t"qlem?va "^-orca, (F1) su dva potomka crna i potomaka generaciji prvoj boje, u (parentalna - P roditelja genotipove Odredite bijela. dva generacija) i potomaka (F1 -generacija)' Bijela boja - a; crna boja -A
F1:
,i ''i
67.
f"to
Aa, poei"j"
aa,
Aa,
puteva i p1u6a. Disajni Putevt su: a) nosna dupl.ia' b)
idriielo.
c) grkl-ian, d\ duinik, e) duinice, f) osranci duinica u Plutima'
aa x Zenka Aa A, a a
P: muZjak Gameti: a,
se sastoji od disajnih
aa
proces replikacije DNK?
',1
ii 'i
uz
,i
uieite odgovaraiutih enzimal
a)
iii i|1 :
mejoze jedan: d)diPloten
N"t"dtt. pAfaze :uptofazi
ji
62. futo oUluSojavamo Daunov sindrom? To ie hromoiomopatiia koia pogada osobe-s-a iednim prekobroinim hromosomom 2l (trisomiia 2l-)'
iir
:1!i
iil 'r'i. r iir
e)&iskirezs
@anakaomorfoloskih primjere' dokaza evolucije. Navesti
,il
63.
;ii
-sl;;ih;;otini;,
il,tr
i
'i{
leptoten zigoten
b) c) pshitgn
sliiepo qi.ievo u ioviekn' itd'
iiii' lili: ;;1.
ilii
64.
stanice:
:ld Jrr'l
:ili i,i(i
iili il; ,tli ' i,l r
i
rit rli
illr irlt Iti
r"J
-""j
"
p"t citoplazrnatskih organel a animalne
65. 66.
{i
pqazli,
llr lrll
nave sti virusi' gliivice' balcteriie i
i faktori
-
neodgovaraiuta zqitita i sl'
U kojoj se tazt me.;t
ili tipove organizacije nerlrrog
sistema: a) di.{uzni ili sistem nervnih spletova, b) centralizirani nervni sistem.
l,i
i.l-
-
pr:i rodu' navesti: nepravilan poloZai e I q) o pr ema' tr ai aqi e r a d a' ne a d ekv atn a (z a s t a fi
fiffioloSt
ffi
Ptof.ston"t"t bolest mogu uzrokovati: uj UiofoSf.i faktori
a) ribosomi b) lizosomi c) mitohondriii d) Golgijev aParat e) en d opl az ma lski r etiku I um
li:
.
N"".dtt.
(tehade) razdvalaju ra
univalente (dijade)? a) metafazi mejoze jedan b) metafazi mejoze dva c) anafazi mejoze jedan d) anafazimejoze dva e) telofazi mejoze dva
:il* ,
rii
liii irlt lrll
Iil{ (Ifl i,;ilr
370
-enti
T
INFORMATOR IIPIS I STUDTIE
NA NrEbrcrNSKOM FAKIJU]ILTU UNffERZTTETA U SARAJE\rU 73. S obzirom na karakteristidan oblik i funkciju razlikuju se dva tipa 6elija dula vida: depi6i i 3tapi6i. U normahom ljudskom
P:AaxAa b Fl: AA, Aa, Aa,
oku:
A. depiii i Stapiii su ravnomjemo rasporedeni u mreh'rjadi B. gustina depi6a opada ka srediSnjem dijelu mreZnjade C. gustina Stapiia raste ka sredi5njem dijelu mreZnjade
je graden difuzni nervni sistem (DNS) i gdje
80. ga nalazimo
u kidmenjaka? DNS .ie sraden 'od mreiasto povezanih nervnih celiia, kiimeniaka sa nalazimo u srcu i criievnom zidu.
a
u
81
Upt""""tt"l"om sadrZaju od neorganskih supstanci u ielijama dominira vodar zasltpljena je prosjedno 70-85%. Urf.rfuaiu*i" rada organa homeostaza je rezultat: kemijske (humoralnd
t).
d
aa
Postoji mogu6nost {75%) 79. Kada je kretanje (tok rastenja) populacije negativno'/ Kada ie mortalitet veti od nataliteta.
D. gustina Eepifa raste ka sredi3njem dijelu mreZnjade 14. Kako
A,
Gameti: A,
Opi5ite promjene u toku udisanja (inspirium)! a) Dijafragma se kontrahu.ie i spuita. b) Metlurebami mi5iii se koitah4iu i ppgljZu rebra. c) Grudna kost se pomjera prema napriied. Uslijed a+b + c grudni ko5 se.firi.
i
i
organskih sistema
i
odrZavanje
nervne kontrole.
82. S obzirom na katakteristike gracle i funkcrje, razlilcu;u se tn dijela debelog crijeva:
a\ inte.stinum caecum h\ intestinum colon
c\ inte.stinum rectum 76. Organizmi Siroke ekolo5ke valence u odnosu na temperaturu SU:
grade Boumanova
iahura i slomerul'
83.
M"tplgtJe* tl"t"Sce
84
S obzirom na Siri:ru ekolo3ke valence u odnosu na stepen
a) stenohigridni
b) euritermni
vlaZnosti razlikuj emo tri kategorijd organizma: a\ eurihitriini
c) mezotermni d ewihigridni
b\ mezohisriini 77. Zaolcuiite slovo ispred 1t6as
tvdnje:
c) stenohigriini.
A. U profazi mitoze hromosomi su dvohromatidni. B. Gameti sadrZe parove alela za istu osobinu.
85
C. Gonade su osnovne funkcionalne jedinice nasljedivanja' D. Transkripcijom jednog gena prepisuje se kompletan lanac
Koji
genotip je heterozigotan?
Aa - genotirt sa.iednim dominantnim i iednim recesivnim
alelom u alelnom pata.
DNK,
E. U profazi mitoze se odvija konjugacija
homolognih
86.
hromosoma.
78. Rije5ite zadalakr. Otac i majka su zdravi. Njihovo prvorodeno dijete boluje od jedne monogenske, autosomno recesivne bolesti. Ustanovite postoji li mogu6nost radanja i zdrave djece? Genotioovi: bolesno diiete aa: zdtav otac Aai zdrava maika Aa 372
Pljuvadka sadrti er:zim ptialin (amilazu) koji podinje razTaganj e
Q1
Kako
se
u sl i i k o h i dr a t a
joi
.
naziva maksimalni lcrvni pritisak i kobko unosr
Sistolni oritisak. 16-17,3 kPa' 88. Glikoneogeneza se
je proces sinteze slikngena iz gllkoze,
a odvu
u ietri. 5IJ
INFORMATOR UPIS I
IINFORMATOR UPIS I STUDUE ri,ffi olcrNSKqM rarurrsru uqrvERzITETA u sARArEw 89.
Definirajte pojam homeostaza. Navedite najmanje tri primjera: OdrZavanie stabilnosti unutarnie sredine org.anizma kao rez
u
sprege
-
or e pulir qi u cih
is t em a n a pr=in c ip u p ovr atn e a, izoionii a, izo osmii izottroteinemiia. izoglikemii
I t at s am
STUDUEI
NA I4EDICINSKoM FArC{LTETU T'NTyERZTTETA U SARAIEVU
IN-q.
91.
s
e,
I
se moZe podijeliti u dvrje kategorije po stepenu sloZenosti 6elijske grade: prokariote i eukariote- U neieldske (acelulame) oblike, dija grada ne dostiZe sloZenost grade delija
Zivi svijet
spadaju: a) vintsi
termoregulaciia. itd.
b) viroidi c) ptie!1
90. Crijevni sok sadrZi ferrnente (navesti ih):
polipeptidaze, dipeplidaze. nukle aze, s aharazu, maltazu, Iaktazu
98
za ekskreciju u dovjeka su: a) bubrezi
9I Organ!
b) mokratovodi
99. Humoralna ftemijska) regulacija rada srca odvtla se pod uticajem hormoni (a, b) i mineralnih materija (c, d) navedite primjere!
c) moh'atna beiika
d) izvodni molo"atni kanal o?
Navesti dvije osnovne skupine ekolo5kih faktora: a)
biotiiki
b) abiotiiki
94. Kolidina (masa) Zena masa
krvi
lavi
zavisi od ukupne tjelesne mase' Kod
iznosi
:
A. 6,5 -7,"1,o/o tjelesne B. 1,1*',|,8% c. 5 - 5,5% D. 9,2 * l0,5yo E. 5.5 -6,1%
f-L-r^) tt\_/ 96. Prikupljanje, obrada i rasporedivanje sekreta obavlja se u:
A^ lizosomima B.' ribosomimd
C. Golgijevom aparatu D. cenfiosomima E.hondriosomima
d) kalcli.
r00 .q.r'o.toboo razlagartje glikoze u mi5i6ima dovodi do: a) opadanja sadrZaja Plikogena b) porasta - nakupljanja mliieine kisiline
mase
95. Grafidki prikazati genealo5ki simbol za bradnu vezul
374
a) adrenilin
b) tiroksin c) kalii
93. Intermedijemo nasljedivanje se ispoljava u sludaju kada se fenotip heterozipota razlikuieodfenotipa oba homozisota.
,
Dehnirajte recePtore! Receptori su specijalizirane teliie, llcivg -i organi sa posebno . izraiinom otob itto. n a dr ail-i iv o s ti. Kod vi 5e6e lij skih organizama taloru osobinu imaju narodit o iulne i ner-vni 6el1je'
101 Gameti nastaju od:
a) haploidnih 6elija mitozom b) haploidnih delija mejozom jedan c) diploidnih 6elija mejozom d) diploidnih ielija mitozom e) ve6 postoje6ih gameta gena nije jednaka' ali se u prosjeku mutant odredenog gena moZe naii u jednom od 1 00.000 do 1.000.000 gameta-
t02 ft"tveo"iju mutacija pojedinih
103 Najrasprostranjenij e
toksikomanije su:
a) nikotiniza!4
b) alkoholizam c\ narkomaniiq. 37s
_l
,
INFOBMATOR ,UPIS I STUDIIE
NA MEDICINSKOM FAKULTETU qNTERZITETA U SARAJEM] 104 Osnovne
koji
NA MEDICTNSKOM
diferencijacije protoplazrne su: periferni, rjedi dio
n2
se naziva citoplazma. a centralni, gu5ii, odvojeni dio se
naziva jecftp. 105 Po stepenu sloZenosti
ielijske
grade
Svaki gamet sadrZi: A. par gena(alela) za istu osobinu B. homoioge hromosome C. haploidan broj udvostrudenih Slentotoma
se
E.
a) mikoplazme I
iaina teliia i soermatozoidi
izvriioci
tt4
sadrZe (koliko?) 46
se
putem:
23
hromosoma-
Broj bijelih krvnih stanica tli leukocita kod dovjeka iznosi' 4-8 x
115
t07 Nersna regulacija rada srca odvija a) simpatikusnog i b) p ar as imp a t i ku sn o g sistema
1;
tijela
bromosoma, a gameti (navedi nazive):
106 Definirajte efektore: To su neposredni reakcik organinna na primljene informacije o promjenama u unutamjoj i spoljnoj sredini. Kod viSe6elijskih organizama to su najde56e miiiti i tliiezde.
:
dijada
23 puahromosoma
l3 Diploidne 6elije dovjekovog
c) modrozelene alge.
tl
I
odreiluju fenotipsko ispoljavanje osobine
prokarioti, a tu spadaju:
b) bakteriie
-
Sere;eVU
D. samo jedan gen (alel) iz para gena (alela) koji
Livi svijet
se moZe Organizrni 6elijske grad.e, alibez
podijeliti u dvije kategorije. odvojenog ielijskog jedranazivaju
INFORMATOR UPISISTUDIIEI
FAKTTLTETU UNTVERZITETA U
Id/l.
U sastav skeieta udova ulaze; a) rameni poias i kosti gor4iih udova. b) karliini po-ias
i kosti doniih udova.
116 Definirajte natalitet i kako se izradunava!
i,i
n I
108 Razgradnja glukoze
je pod kontrolom vi5e hormona. Navesti
Produkci-ia novih-iedinki u populaciii. Izraiava se bro.iem rodenih iedinki u populaci.ii u.iedinici wemena.
najmanje tri:
Inzulin. kortikosteroidi. slukason, tiroksin i adrenalin. 109
117
r*aiite
osnovne odnos e meclu proces ima autoreproduciranj a molekula DNK i nadmolekulskih biolo5kih struktura: P
autoreprodukcija molekyla
DNK
a hromosoma
autoreprodukcij
(J
111
Sta
a kao posljedicainutaciie
\eliie
odredenbg oena.
Ovisnosl o drosama. Psihiiki i -fiziiki poremeja_ii (asresivnosr. halucinacie. asoci.ialnost. sklonost suicidu. nesanica,
376
recesivnosti glasi:
nrtoi seneraci.ii potomaka monohibridnos ulsiania iistih
a
je narkomanija? Navedite posljedice!
poremebaii u radu organa i dr.).
-
variieleta ispoliava se samo dominantna osobina. autoreprodukcij
118 Objasnite uzrok dalekovidosti.
Oina jabuiica .ie neito krata
110 Sta su enzimopatije? Enzimopatiie su nasli edne bolesti uzrokovane nedostatkom
odredeno? enzima,
Mendelov zakon dominantnosti
i
slika predmeta
pgda
iza
mreZniaie. 119
Prema uslovljenosti tjelesne temperahue od tempetature okoline, Zivotinje se dijele na homeoterme ipoikiloterme'
120 U elementarnom sastavu biotidkih sisterna najzastupljeniji su:
C,H,OiN.
3il
IINFOR.il{ATOR
lrul
UPIS
I STUDUE
worcrNsKoM FAKULTETU uNTIIERZITETA u sARAJEw
t2l
Objasnite suitinu mejoze ! Redukc ij a broi a hr omo s oma Mqioza se sastqii od dviie uzastopne diobe koiima orethodi (p rii e p rt' e dio b es amo .i e dnb u dv o s tru i av ani e hr om o s om a polazne celiie na lcraiu diploidne da od tako meioze-iedan). diobe nasta-iu ietri teliie sa haploidnim hromosomskim
INFORMATOR UPIS I STUDIIEI NA MEbICTNSKoM FAr€tjiTETU UNTVERZTTETA u sAR/iIEVtr r
129
G.n.tidkt -at"rijal bakterija je
130
Os*vu s"ih tt*tportrih funkcija kroz ielijske membrane eine
smje5ten u citoplazmi t predstavlja bakt;rijsko koje se naziva nukleoid'
poj ave fi zidkih kretanj a:
a) di.fuziie
b) osmoze c\ aktivno s trans porta
broiem. 122 Prema nadinu bojenja, granulocite dijelimo na: a) neutrqfilne
b) bazofilne
su funkcionalno manji m dljelom zradivna- a v etinom energetska .i edi4i en-ia '
i
c) eozinofilne.
t23 Osnovna svojstva mi5iinih stanica
-
l3l @ohidrati
uvj etovana je razli6itim auaeki&lrys ' (Eega) 20, (koliko?) kJmbiniranjem
132
@ina
133
ffifeklu
su:
a) elastidnost
nadraZljivost i c) kontraldilnost.
dijelimou dvije osnovne
grupe: a) stimulatori
b)
b) inhibitori 124 Definirajte mortalitet i kako se inaLava: Mortalitet predstavlia neqativan faktor ras!.enia populaciie, a
r34
vremena.
ffi
135
"*-"-bt" @aZenu
136
@lja
inaiava se broiem ueinulih (umrlih) iedinki u "iedinici
g d"
att1 a
odvij a s e u mit o h o ndri i am a' sposobnost nadraili ivosti'
Stoje'narodito karakteristidno za iulne i nervne teliie'
125 Mendelov zakon uniformnosti glasi:
Prvo pokoljenie (prva.fili.ialna seneraclia-Fl\ iz kriiania iistih (feno I ip v arii e te t a.i e fe no tip s ki i sen o t ip s ki u ni.fo rmn a dominantna osobina; senotip -heteroziso4)
r26
Obj asnite
sultinu kratkovido
sti !
Oina iabuiica.ie neito izdiiena. slika predmeta koii se sleda psdq Epred-W9zd-de.
t2 1 Odakle potide energija za aktilti transport kroz celijsku membraru? -ATP-q
t28 U sastal Zivih organizama ulazi ogtoman broj elemenataPrsma koncentracijskom sadrZaju dijele se na:
se
u dva osnovna oblika:
a) difuzni (sistem nervnih spletova)
b) centralizirani nertni sislem.'
Z.lud.fno- soku djeluju fermenti:
137 U a)
pep;tt-
b) labferment i c) manja kolldtna ieludiane lipaze' razlrcltl suoovm 138 Iako postoje razliditi tipovi tjelesne teenostl r ,it,.toi, ipakje mogu6- na6i jednu zajednidku funkcijukojom saZim;ju ostale uloge tjelesnih tednosti' Kako se nazivara se
a) malcroelemente
uloga (a), i navesti najmanje tri primjera (b):
b\ mikroelemente c\ ultramikroelemente
a) transporlna ili Pri.ienosna b)iJi[otiikih pidukata, hraTi ivth
no'i i iespi'ato'nih
nlinnttn hnrmonn. i t.d. 379 378
EINFORI{ATOR UPIS I STUDIIE
INa morcrNsKoM
FAKtniTETU uNTvE RZITETA
u sARAJEw
NA
139 Kakyu firnkciju imaju srdani zalisei?
A-nabolizam obuhvata procese sinteze jednostavnijih tvari nastaju sloZenije,
pri
u kojima
iircuii"#W#Sl+If i' Jtr;l#
I
produkcijom u ekosistemu se: ._ a) znatajno povedava kolidina organske materije b) smanjuje kolidina materije c) pove6ava broj konzumenata d) pove6ava broj producenata
od
demu se energija
Oparinova koacervana teorija o postanku Zivota na ZercIji je: a) biogena
jedan oblik materije transformira u drugi oblik
e)
troii. 141
i,crNs(oM
148 Sekundamom
Usmieravaiu tok krti kroz srce,od pretkomora u kpmore i iz koniora prema aorti. odnosno pluinqi arteriii. 140
rvffi
149 Komplementame baze naspramnih DNK medusobno su Povezane:
nukleotida dvolandane
a) ortofosfomom kiselinom
b) abiogena
b) deoksiribozom
c) antropogena d) zoogena
c) vodikovim vezamn d) hidroksilnim grupama
-
a:
it .;
'
142 Faktori evolucije po Dawinu su: a) hip enep r o dukcti a p ot om aka
i
150
a) nekih virusa
l
rl
V_tartiabtlrce!
i
f r,
c) nasliedivanie d) borba za opstanak
l'1,,i
e) selekci.ia.
ii. i;,1,
u:
i:ij
'
r
'. 143 Varijabilnost se ogleda ) g (razl ii it o s ti enot ip s ke i .fen m ii e4i ari u p o pula cij e ili i e.dinke.
,ij l;i
I
tlul :
!
': " 'i,;:
il
144 Divergenbm specijacija p oie ttte diveroenc U om
/i!
! :.;{.
li'r1: 1;
!..il
I
''11
)
'li ,',,1:,i.
b) bakterija c) modrozelenih algi d) mikoplazrni e) nekih eukariota
o t ip s ke s
truktur e
u datim (stvamim)
DNK
i
d) tRNK e) rRNK 152
a
slvarnu produkciiu iedinki
"uautoreprodukciju a) samo jedan lanac ve6 postoje6e
.jinNr
je proces nastanka novih wsta iz iedne ft ai il ani iva4i em,).
r46 EkoloSki natalitet predstavlj
molekula dvolandane DNK je:
Mut'icu
b) oba lanca ve6 Postoje6e DNK
145 Osnolrne karalcteristike ekolo5kih faktora su: iromi erliivost i s kupno dj elovani e.
uvietima
i,ivotne sredine; 147 Prostoma sfrulctura biocenoze zasruva se na:
lokalno razliiitim kombinaciiama biotiikih / abiotiikih faktora unutar biotipa.
380
151
153
D""
l)NK "r""t"" su:
tipa reparacije "gre5aka" nastalih pri replikaciji
nutem {otoreaktivaciie aracii a is-i ec ani em (el6 c izii om)
1
-
2
- rep
A"tik"d* je
slijed od
tri
baze
u molelmli IRNK koje
su
komplementarne a) tripletu u DNK b) tripletu u iRNK c) kodu
381
i'. t:)r
:t
IINFORMATOR
Ilt*
I SIUDUE
UPIS
lmolcINSKoM FAKI;LTEr.u uNrlERzrrETA u
sARATEW
,','
154
odr.aeni'fuktori neopnoani ru
@u
koagulaciju kwi nastaje oboljenje koje A. Birgerova bolest B. embolija
se
zove:
158
t en a k o i e de t e rm
in i r qi
u v ar li anle
.i e dn
e
Zakon disto6e gameta glas|. u svakom se gametu nalazi samo iedan iz para oena (alela) koii odredu-iu razvoi posmatrane nasliedne osobine.
je
koncentracija pojedinadnih makroelemenata u
biomasi organizrna (a), naveiti tri najzastupljenija (b)! a) 0,04% i viie b) kis eonik, u gAen ik'Ltptlpzjk
160
Ilromatin
je
preteZno od 161
gradivni materijal hromosoma,
Di/K
i
raznovrsnost.
E. omogudava da muSkar ac
sastoji
r66
hi el an i evin e
se
l'ena produkuju
i
@Asumisiti
iiti
broj
iliiezde-
receptora.) do odgovarajudth--rcradh--aefisLq a najde56e se naziv a|l os-i etqi na (senzorha) vlakna'
t""kfi
dovjtlka razlikujemo fri dijela: ".iJ"w (duodenum) dvan-aestopalaind lli a) podetni dii (iqunum) prazno criievo lli dio irediinji b)
r67 N"
c) zaw5ni diolliusukano criievo (ileury).
168
U
trvi
zdravog dovjeka odnos izmedu krrme plazme
stanicaje oko 55
se
Wpleizs.
:
169 Srdano tkivo dine 3 a)
perikard
47Yo
sloja:
I
l
F)
{3
b) miokard c) endokard
bro t eini.)
r62 Autoreplikacija DNK
382
a
i
haploidnih.gameta
Oko 95% organskih sastojaka Zivih biia dine: a) usli ikohidrati (glucidi.) b) masti flipidi)
c)
i
odrZavanje stalnog broja hroTosoma (karakteristidnog za vrstu) u generatijama potomaka, kao i genotipsku (fenotipsku)
je
6elijski organel prisutan u svim iivotiniskim ietijama, a omogudava formiranje diobenoF vretend.
l5 9 Centrosom
iI
- D. obezbjeilule
is t e
je odreden fenotip heterozigota u sludaju kodominantnog oblika naslj etlivanj a? Odreden ie istodobnim dielovaniem dva aktivna alela, od koiih svaki "proizvodi" svoi enzim, a osobina-ie rezultat kalalitiikog
Kolika
lu ien-i em
omogu6ava odrZavanje stalnog broja hromosoma u svim somatskim ielijama jednog organizma B. redukuje broj spolnih 6elija C. obezbijeduje potpunu genetidku identidnost 6elijakierki sa delijom-majkom'
155
t5i
im
A.
isobine 156
ii e z d a s unu t a r ni
164 Mejoza je znadajna jer:
C. ateroskleroza D. hemofilija E. angina pektoris 155 Sta su aleli? Var ii an t e .i e d n o g
t63 Zoohott.to.ti su pr d iltkti il endobinih tkiva.
i udvostnrbavanj
u S podfazi interfaze.
e hromosoma odvij aju
174
obuhwata metabolidke pr ocese razsradni e do iednostavnih sastqiaka pri demu se spojeva sloienih oslobada. energija
K"t^b"ti""-
3&i
TNFORMATOR UPIS r STUDIIE IrNA MEDICINSKOM FAKULTETU IINTVERZITETA U SARAIEW 171 Kidma je osnovni dio skeleta dovjeka: sastoji se od 33 prSljena. Navesti wste i broj pr5ljena: a) vratni 7
b)
-
INFORMATOR UPISI
34
119 Dva osnovna megaekosistema biosfere su:
l)
-
rntdni* I2 -5
c) slabinski
c) guanin - citozin d) timin - guanin e) wacil-timin
l8
d) lanac IRNK
i porijeklo razlikuju se dva osnovna tipa
varijabilnosti: (nesenetiika)
:
182 Specifidna "lidna karta" pojedinih molekula
modifrkacije
Osnovni preduvjeti za nastanak nove grupe organizama u procesu makroevolucije su: a) ppgLoianie ,globodnop ili nedovolino
iirsto
zaposiednutos
staniita. b) postoianie enee organizanta ko.ia ie po svoiim osobinama sposobna da zaggsiedne slobodna stuniita
't,l
DNKje
odreclena
(dime): redoslii edom heterocikliinih baza u polinukleotidnom lanciu.
2. nasljedna (genetidka) = _mulsgljg.
t7
vei postojeii lanac iRNK
b) oba lanca dvolandane DNK c) samo jedan od lanaca dvolandane DNK
sliinu finkciju.
174 S obzirom na uzroke
Matrica za shtezu iRNK je: a)
t73 Aaalogni organi su oni koji imaju razliiito evoluciono
nenasl_iedna
u molekuli DNK su:
- guanin b) adenin - timin a) adenin
t72 Koacervati (prema Oparinu) sul. nakupine organske materiie (koloidne kapl.iic4 u vodi. obaviiene nekom vrs/om membrane preko koie razmieniu.iu materiiu sa spol.inom sredinom, diiele si, odnosno raspddaiu (poietna karika u na.rtanku iivih bi6a).
l.
vazduina sredina
2) vodena sredina. 180 Komplementarne baze
d) lvstaini - 5 e) repni - 4-5.
porijeklo, a
SruTgry"'
NA IVIEDICINSKOM:FAKIULTETU UNIVERZITSIA U SAF"AIEW I
t83 Kod je triplet baza u molekuli DNK i predstavlja Sifru za odredetu aminokiselinu u siitezi proteina.
t84 Osnowe etape u realizadj| genetidke i:rformacif e (biosintezi proteina) su: a) transkripci.ia
:
b) translaciia
i;
t76 Prema stepenu integracije sistema koji proudava ekologija dijeli na:
se
a) idio ekolosiju ( aut ekolo ei i u)
b) sinekoloeiju. r,ii . i.t,
t7'1 Sta je ekolo5ka valenca?
Amplituda varirania nekos ekoloikog .faktora unutar ko.ie ie
185
Spiralizacija hromosoma je minimalna u: a) metafazi
b) anafazi c) interfazi d) telofazi e) profazi
mowt iivot.
178
Dva osnorna atributa od kojih zavisi tok rasterlja populacije su:
aatglrte!_ i 384
mortalitet
186 Faza mitoze u
smje5teni
kojoj
su
hrombsomi maksimalno slcraCeni i ravni diobenog wetena zove se
u ekvatorijalnoj
metafaza. 38s
IINfORMATOR
Iwa
I
UPIS
worcrNsKoM
STUDITE
FAKT;LTETU uNrvERzrrETA
u sARAJEw
187 Sta su mutacije?
Matei.ialne promiene
INFORMATOR UPIS I STUDIJE NA MEDICINSKOM FAKULTETU {JNTVIIRZITETA U SARAIEVT}
195 u sastavu nasl.iedne
suDstance. kaie dovode
(qenetiikel
ppputsgrij.
koncentraciju mikroelemenata u biomasi organizma (a) i tri najzastupljenija mikroelementa (b).
196
a) manie od A,04oh b) ieliezo. cink, bakar.
lqe Citoplazmatski organeli eukanotskih delija
koji
sadrZe
hidrolitidke enzime nazivaju se lizosomi-
Osmoza
j
ivu (telii s ku) membranu.
nasljedivanja fenotip heterozigota je: dominantnog (AA) homozigota fenotip a) isti kao i b) isti kao i fenotip homozigota recesivnog (aa) c) razlikuje se od fenotipa oba homozigota'
@
p.osljeduju nervni impuls iz nclrvnih centara t97 Efe.e"tn" "t"k"a do perifernih organa (qfektoraL a desie se nazivaju motorna vlakna.
e proces kretanj a rastvaraia (vode) Y,roz
polupropustli
198 Gd;e;e (J
Od jedne delije-majke procesom mitoze nastaju dvije 6elijek6eri: . A. s haploidnim brojem hromosoma, genetidki iste
. '
'B- s. diploidnim brojem jednostmkih hromosoma i
200
C. s diploidnim brojem udvostrudenih hromosoma i
Al
D. s diploidnim brojem iednostrukih hromosoma i genetiiki istovjetne
meclu sobno
i d eliji-majci
i genetidki
identidne
r92 Postoje dva tipa endoplazmatskog retikuiuma. To su: l. granultrani 2. elatki
386
201
ppryeirpprugg$L slatki i . sri-ari-tniiit As$E!9tL nadrailiivost i kontraWilnost
termoregulacija- Pod se stvaranie podrazumijeva kemijskom termoregulacijom'
@zidka
202 Faktori evolucije su: a) varijabilnost i nasljedivanje,
b)selekcija,
u mastima se nazivaju
vitamini. Navesti detiri najvaZnlja:A194
duodenum'
toplote tokom metabolitkih procesa'
ieliji-majci.
Vitamini rastvorljivi
-
Navesti osnovna svojstva miSiinih stanica (b)! a)
istim genskim sadrlajem
E. s haploidnim brojem hromosoma
utudiju odvodni kanali jetre i pankreasa?
ooietni tanki dio criieva
199
razliditom genetidkom uputom
193
ona podrazumijeva?
(Jiestalost u ko.iqi se odredeni gen (genotip) ispoliava u
da oromiena odredenih fenotipskih
188 Navesti
191
penetrabilnost (probojnost)'
@njihova Sta
osobina
190
I!
L
E-
liposolubilni
K
Krajnji ishod Krebsovog ciklusa u energetskom biiansu je (koliko?) 36 molekula ATP-a.
c)izolacija, d) genetidki drift 243 S obzirom na prilagodenost muthanog organizma Zivotnol sredini, razlikuju se tri tipa mutaciia: 1) neeativnb m,uiaciie (letalnq)
2) neutralne 3\ oozitivne 387
INFORMATOR UPIS I STUDIJE. NA MEDTCINSKOM FAKUITETU LTNTVERZITETA U SAIAIEVU 204 Objasniti slijede6e tipove izolacije:
a) hibridna sterilnost - iedinke se mow pariti, ali im .ie potomstvo neplodno (hibridi kon-ia i masarca.). bl hibridna invijabilnost potomstvo usine u toku embrionalnos razvita (hibridi koze i ovcq)-
NA r'{ED
lirNr*o* Fi*ui"E tm?#fi;:+"Fftt'i
tnNf. ima dva aklivna mjesta:
:I
Oblik hromosoma ovlsl o
20: Koje su osnovne faze procesa antropogeneze? a) USlhwnsts i
ooiopotoZulu
centromere
i shodno
tome
razlikuju se: a) metacentriini hromosomi, b) submet ac entriini hromos o mi, c) akro c en tri ini hr o mo s om i, d) telo c entr iini h ro mos omi'
b) humana Orgauizrni Siroke ekolo5ke valence su:
i.l
ffi* i
a) eurivalentni
b) stenovalentni c) mezovalentni 207
*
ruk""sije (u ekosistemu)? Smiene biocenoza u ekosistemu-
3ta
se 'a hromosomu koje
z,ove lokus.
208 Jedna od karakteristika svake biocenozs je i njen kvalitativni sastav.
iime je odreden?
f"t."a"lo"
Broiem vrsta kqie ulaze u nien sastav209
""t"n
S obzirom na velidinu ljudske populacije razlikuju se tri osnovne kategorije:
l) minimalnavelidina obezbjeduje 2) optim alna velidina obezbj
poveianje
ua$L
eeluj e zadov o li cwai
recesivnom osobinom\'
reprodukciju, ut
i
standard,
je
ona iznad ko-ie bi svako dalinie predstavljalo opasnost i naruSavalo rawroteZu
3) maksimalna velidina
@mosomskihmutacija: a) numeriike
b\ snaWurne.
u Zivotnoj sredini.
i!:
,rii
210 Purinske baze u sastavu molekule DNK su: a) adenin b) timin c) guanin
d) citozin e) uracil
2tt
388
segregacije glasi:
eime je primarno odretlen poloZaj (redoslijed) odredene aminokiseliae u polipeptidnom lancu? Redoiliiedom trioleta baza ftodpvdtt larcu,DNE
fahori al fiziike
I)
kemiiske c) bioloike
se
dijele na:
)!,
l'ir
ili, ,' iii;;:,,:
'l:t,l
IINFORMATOR
T]PIS
I STUDUE
Ir.ta mbtcINSKoM rirtrrrbru
INFORMATOR UPIS I STUDTJE
uNrvERzIrETA u SARAIEIIJ
NA I,{EDICINSKOM FATruLTETU
I
tlUwnnzri'Era u SARAJEVU I
lr' iul,
,.'|'!),
220
s izmedu
Rea*cij" broja hromosoma odvija se u:
Navesti odgovarajuie vrijednosti (u % na 1)l neutro.filni granulociti: od 0'60 do 0.70 eozino-filni granulociti: od 0'02 do 0'04
b) interfazi c) anafazi mejoze jedan d) anafazi mejoze dva
bazqfilni granulociti: od-do 0,005 limfociti od 0.20 do 0'30
bitno razlikuje od difuztonlh r
221 Altir.ni kretanja jer zahtrjeva transport se
utroiak
ry7nggJlLad 0.04 do 0.06
energiie.
'))') Bjelandevine predstavljaju osnovnu
strukturnu
ivaju ti centri (b)?
1
a) centri automa.tiie
funkcionalnu komponentu biolo5kih sistema'
b)
ffil
111 Biokatalizatori kode ili usmjeravaju procese u Zlvlm slstemlma, fo su:
@
iVEi ovinti i6ul ar!i,c-e4t4r'
t"
izda}urcg4j maksimqlno.i
prethodne mal
b) vitamini c) enzimi
. ekspira
e'
i
224 Na osnovu otapala vitami,ne dijelimo na: a) rasnorliive u mastima (liposolubilni) b) r as n orli iv e u .vo di (hidr o s o lubilni\.
izvor energije?
225 P"tazn^ s"pst*c. u Krebsovom ciklusu, nastala glikolizom, j e pir osr pzdgrs- kisslils
toplote i to Preko tri l\ radiiaciia
226 Sistem kemijske regulacije djeluje putem hormona r
kolidinom zraka nakon
en to.1u
a) hormoni
A d en ozin
ffi Koilrolra
227 U okviru cjelovitog nerllnog sistema slsavaca razhl{uJemo:
moidano agfolj4;b1(cerebrospinah:i) i autonomni fuesetaliwi) dio-
je glavni nePosredni
trifo s fa t (AT P ) .
odrazumijeva se odava4i e mehanizma:
2) kondukciia 3) evaporaciia
brzinu i intenzitet biokemiiskih reakcija-
1\ 2)
Pojedinim
vrsta leukocita.
a) mitozi
ielijama eukariota odvija se u: a)
ribosomima
b) mitohondrijama c)
jedru
d) citoplazmi
228 U tanto* Ctiier,u obavlja se najvaZmji dio varenja hrane u kome udestvuju probavni sokovi: a) pankreasni b) criievni. c) iutni sok
390
IRI{I(
*"J"
fu"k.tJt
jedru b) citoplazmi a)
c) centrosomima d) diktiosomima
"
biosintezi proteina obavlja u:
I
INFORMATOR UPIS I STUDIIE.
INe rcbrcnrlrortt E{KiiLTbTU TJNTvERZITETA
u sARArEw
236 Fazamejoze u k-ojoj se.dijade razdvajaju na monade zove se: a) metafaza mejoze jedan b) telofaza mejoze jedan
c) anafaza mejoze jedan d) anafaza mejoze dva e) telofaza mcjoze jcdan
putevi makroevolucije?
2) Put poveiavania prilasodenosti bez bitnog usloiniavania
244 Abiotidki ekolo5ki faktori se diiele na: a) edqfske: .faktori tla,
b) orografske : nadmorskavisina, nagib. strana sviieta. c) klimatske : svietlost, temperatura, vlaZnost.
b) genotipovima c) genima d) gonadama (spolnim ilijezdama)
245 Tri osnovne kategorije ekolo5kih uzrasnih klasa su: a) pleLeryPdulttjYrs b) reproduWivna c) postreproduktivna
238 llromosomi se vezuju za niti diobenog vretena: a) telomerom ij
om
c) centromerom d) hljazmama
vid
246 Osnovni ishrane.
239 Bakterijsko >jedro> - nukleoid je: a) obavijen dvostrukom membranom b) graden od proteina, Iipida, hromosoma i DNK -c) < u citoplazmi d) posebno odvoj ena diferencij acij a protoplazme
su osnovne postavke: a) Lamarkove evolucione teorije
DNK: a) Osvald
a)
tgll.
liveri
'bdine
249 Osnovne gradivne jedinice DNK su nukleotidi, a'oni su gradeni
.
od ortofosforne kiseline- dboksiriboze i
heterocikliine baze.
241 Sta podrazumijeva izolacija kao jedan od falctora evolucije? OzraniCavan-ie (prekid) razm.iene sena medu poijilaciiama uzrokav a no r az I i i i t im iz o I ac io nim meh anizm im a.
penetiikih promiena.
u biocenozi su lanci
248 Ko je (a) i kada (b) dokazao da je osnovni genetidki matenjal
b) Darvinove teorije prirodnog odabiranja. c) Oparinove evolucione teorije
242 Objasniti oblik filetidke specijacije A---+ B --+ C. I edno smi erna evoluc i oi a tr ansformacii a (pr eobrqzb
povezanosti populacija
247 Akcije, kao oblik meduodnosa u ekosistemu, podrazumijevaju uticaj spoliainie sredine ita Ziva bita.
240 Zakon upohebe i neupotrebe organa, kao i princip gradijacije
392
su osnovni
I) Put usavriwania i usloiniavaryia tielesne grade.
3) Put uproitavania tielesne grade.
a) gametima
usliied nasomilaiih
Koji
tielesne grade.
231 Gametogeneza se odvija u:
b) sekundarnom konstrikc
243
a) v;1e
250 Diploidnu bromosomsku gamituru dovjeka dine ftoliko?) 46 hromosoma, od kojih su 44 autosomi i 2 spolni liromosomi' 251 Stepen spiralizacije hromosoma mijenja se tokom 6elijskog ciklusa, u kojoj fazi je: a) maksimalan, b) minimalan? a) metafazi
b) interfazt
393
IINFORMATOR
UPIS
rNronvetoR UPIS I STUDIJE NA TVTEDTCINSKOM.FAKULTET0 UNTVERZITETA U SAflAJEVU
I STUDIIE
lNa urucrNbrona FAKULTETU uNTvERZITETA
u sARAJEw
252 Osnovne funkcije (osobine) gena su: a) obnwlia samos sebe (azttoreprodukciia.)
Leptoten i zigoten su podfaze: a) mitoze b) profaze mejoze jedan c)profazemejoze dva d) interfaze
b) odreduie strukturu proteina (odnosno odredene RNK) c)
wsng!p-89-uti9!is-(mu!t!)
253 Sta su modifikacije? N en a s l-i edn e p r omi en e fen o t ip a uz r o kov a n e
fa H or i m
a s r e d in e.
254 S obzirom na kolidinu genetidkog materijala zahva6enog mutacij om razlikuju se: a) penske mutaciie oms ke mut ac ii e c) genomske mutaciie.
II
'
Fotoliza vode u procesu fotosinteze se odvija: a) u svijetloj fazi b) u tamnoj fazi c) bez ude56a energija d) u stromi hloroplasta
b) hromos
Procesom fotosinteze se: a) proizvodi energija b) oslobada CO2
255 Posljedice germinalnih mutacija ispoljavaju se na: a) nivou datog organizma
c) troli kisik.
d) oslobatla kisik
b) potomstvu. c) gametima d) genotipovima 25C
263 nuniti"
a)D
iistih variieteta
su
2s7 U sludaj u rnonogensko g dominantno-recesivnog nasljedivanj a dominantna osobina 6e se fenotipski ispoljiti u sludaju kad je
genotip ftakav?) Homorigat dominonton (M 258 Citoplazmatski organeli eukariotske ielije koji sadrZe
hidrolitidke enzime
su:
a) ribosomi b) cenfrosom
c) mitohondriji
d) lizosomi. 259 Cetijski ciklus obuhvata: a) samo interfazni period b) period diobe (mitotidki) c) interfazni i mitotidki period
d) samo meiotidki period. 394
"
obolj enj e uzrokovano nedosta&om vitamina
:
b)A
Kako glasi Mendelov zakon uniformnosti?
Sve iedinke FI seneraciie b ]{riiania fenolipski i genotipski uniformne.
;
.
c)c d)K Supstanca na naziva se: a) apoenzim b) koenzim
koju
se
odnosi djelovanje odredenog enztna
c) holoenzim
d) supstrat Vazopresin je hormon: a) prednjeg reZnja hipofize
b) zadnjeg reZnja hiPofize c) nadbubrein e
llij ezde
Osno"n" gradivna jedinica polinukleotidnog lanca DNK je: a) nukleotid
b) nukleozid
IINFORMATOR
INe
UPIS I STT]DIIE
nasorcrNsKoM FAKuLTETU ITNTVERZITETA u sARAJEW
267 Slijed od
tri heterocikiidte
baze (triplet) u lancu DNK naziva
INFORMATOR UPIS I STUDUE NA MEDICINSKOM.FAXULTETU UNTVERZITETA U SARAIEW
274
I I
Dehnirati populaciju: Skup.iedinki iste vrste na istom prostoru. u isto vriieme, rannie4iu genetiiki materi.ial i daiu vitalno potomstvo.
se:
a) genetidka Sifra (kod) b) kodon c) antikodon d) matrica zasintezu proteina.
275
Abiotidka
i
biotidka komponenta ekosistema su povezane
neprekidnim kraieniem materiie i protokom energi.ie-
268 Definirati gen, s obzirom na strukturu u funkciju. O snovna-orgtan izaciona i funkcionalna i edinica nasli ednog materiiala (DNK), odnosno, dio molekule DNK sraden od odredenos brqia nukleotida ko.ii sadrli itlformaciiu za sintezu odredenos nolipeptida. odnosno odredene kNK.
27( Fosili su: a) morfoloSko-anatomski dokazi evolucije
b) paleontolobki dokazi c) embriolo5ki dokazi
I
;
Genotip Genotip
i:
ll-
211 Specijacija je proces nastaJan;a:
aa: homozigot Aa: heterozisot
a) nove vrste
b) populacija 270 Diploidna hromosomska gamitura se nalazi u: a) spotnirn 6elijama
b) somatskim (tjelesnim) ielijama c) u svim Celijama d) samo u gametima 271 Promjene sfukture DNK koje dovode do promjene osobina
nazivaju
c) biocenoza. 278 S obzirom na brzinu procesa evolucije, razlikuju se tri osnone kategorije. To su: 1) horotelibna (prosjedno brza), 2) braditelidna (sporija od prosjeEne) i
3\ tahiteliina (bria od prosieind
.
se:
279 Spolj a5nj e di s anj e podrazumij eva razrnj enu gasova izrnedu
a) modifikacije b) mutacije
.t)oliainie sredine i tielesne teinosti.
c) reparacije. 280 Tuberkulozaj e zaraznabolest, najde5ie organa za disanje
)1) Sinteza iRNK u delijama eukariota a) citoplazrni
se
odvija u:
,
(plu6a), Kako se prenosi? Kapl i iin om infekc ii om.
b)jedarcu c)
jedru
d) ribosomima e) endoplazmatskom retikulumu
Idioekologija proudava odnose: a)
jedinki i sredine
b) populacije, biocenoza i sredine c) medu Zivim bidima u biocenozi d) biotooa i biocenoze. 396
281 U
krvi dovjeka postoje tri wste krvrih stanica. To
leuhociti, eritrociti i
su:
trombociti.
282 Sta su antigeni?
Strane materiie kaie, dospievii u organizam. izazivaiu niegovu
imunoloiku reakciiu.
397
ITNFoRMATOR
INA
UPIS
I STUDIIE
ItrDICINSKoM.F'AK{'LTETU TTNWERZITETA u SARAJEW
283 Arterije su l
NA MEDT.INSK.M 10
1
su:
292 Osnovna funkcij a centrosoma I e : a) formiranje i polaritet diobenog vretena b) biosinteza Proteina c) hidroliza ugljenih hidrata d) sinteza masti
285 Nerva 6elija se naziva: a) neuron b) neurit c) dendrit d) nefron
293 Autoreprodukcija DNK se odvija: a) u G1 periodu interfaze
286 Mijolinska ovojnica je karalcteristidna za: a) bijela nervna vlakna b) siva nervna vlakna
b)uSperioduinterfaze c) tokom citokineze d) tokom kariokineze'
c) dendrite. d) sinaose
i
odraZavanj
a
cj
elovitosti
(integriteta) organizrna sastoji se od'. receptora, pIllpdryih e.fektor.a.
288 Fotoreceptorski dio ljudskog oka je:
a)
eeiiSG Oif..encijacije bez lipoproteinske membrane
f
c) ribosomi d) lizosomi e) jedro
284 Sta je embolija? Zaieoli eni e krvnih sudova embol om.
p6ovs. i
j.HI#.,H
a) nukleolusi b) mitohondriji
c)ia.ib.
287 Sistem, obavj e5tavanj a (informacij e)
FiKULiE'#HgH#i*Iiii
294
@olognih
hromosoma se od'?-ij a:
a) u mitozi
b) u zigotenu Profaze mejoze jedan c) u diplotenu d) u profazi mejoze dva
mreinjata
b) slijepamrlja c) roZnjada.
d) sudovnjada 289 Kod kratkovidosti slika predmeta pada: a) ispred mreZnjaie
b) izarueinjate c) upodrudje iute mrlje. d) u slijepu mrlju
295 Aerobno disanje se odvija: a) samo na svjetlosti b) samo u tami c) samo u mi5idnim delijama
d; u svim 6elijama aerotrnih organizama, na svjetlu i
u
tami. 296 nef'ogr^ je oboljenje uzrokovano nedostatkom vitamina:
a)D
b)A 290 Defurirati 6eliju! Osnovna iedinica erade i funkciie iivih bi6a. Na.imaniiosnovni. samoslalni iivi (bioloSki) sistem).
398
c) Br (PP)
d)c
399
IINFOBMATOR UPIS I STUDUE r"mucrNsKoM FAKUIITETU uNTvERZITETA U sARArEw
lxe
291 Apoenzim i koenzim zajedno dine:
TNFORMATOR UFIS I STtrD{E
NA
304
a) holoenzim (kompletan enzim) b) supshat c) aklivnu grupu d) ahivni centar
MEDTCTNSKOM FAKULTETU UNwBRZI.TETA U SARAIEVLI
Genopatije su nasljedne bolesti uzrokovane mutacijom: a) hromosoma b) gena c) genoma d) genotipa
298 Adrenalin je hormon:
305 Osnovne kategor!'e meduodnosa u ekosistemu su:
akciie. reakciie
a) srfi nadbubreZne ihjezde b) kore nadbubreZne Llljezde
i
koakciie.
306 Genetidka varijabilnost gameta uzrokovana je i : A. rekombinacijom gena u profazi mejoze
c) pankreasa d) Stitne illjezde
B. rekombinacijom gena izmetlu
299 Stalni dijelovi svakog nukleotida u sastal'u DNK su:
dva
i
hromatida
homologih hromosoma
C. rekombinacijom gena izmeclu hromatida jednog
a) deoksiriboza i ortofosforna kiselina b) citozin i guanin c) adenin
i,
rJ
hrdmosoma
D.
d) timin
krosing-overom
izmedu
hromatida nehomologih
hromosoma
l;{i
'1r
Molekula DNK nastala autoreplikacijom sastoji se od:
a).dva polinukleotidna lanca
-
jednog "starog"
i
307 Produkcija organske
jednog
novog b) samo jednog polinukleotidnog lanca - novog c) jednog lzurca DNK i jednog iRNK d) dva polinukleotidna lanca nastala istovremeno (oba nova) 301 Sta se podrazumijeva pod pojmom multipli alelizam? Poiavu da se iedan pen iavlia u viie od dviie alelne variiante
Genotip Aa
Genotip
:
AA:
u
ekosistemu
koliiinom materi.ie koja lo-uii
homozigot
ekosistemom.
b) morfololko-anatomski dokazi c) embriolo5ki dokazi evolucije d) biokemijski dokazi
(A
--+
B --+ C
naziva se:
-
)
a) frletiika specij acij a b) divergentna specijacij a c) geografska specijacij a. d) popuiacrj ska specij acij a
metlusobno homolognih hromosoma (hromosomskih
parova) c) samo od nehomolognih autosoma d) samo od homolognih spolnih hromosoma
310 S obzirom na brzhu procesa evolucije, razlikuju se
tri osnovne
kategorije. Prosjedna brzita evolucije oznadava se kao horoteliina evolucija" brZa od prosjedne klo tdhiteliina, a sooriia od orosiedne kao bradileliina
400
je 'ograntdena
308 Rudimentirani organi su: a) paleontoloSki dokazi evolucije
309 Jednosmjema evoluciona preobrazba vrsta
heterozigot
303 Diploidna hromosomska garnihua se sastoji od: a) medusobno nehomolognih hromosoma
b)
(odredena)
materije
.
40i
'
lir, ii'i"
T
fli'
INFORMATOR UPIS I STUDIIE
fNe
li'ir i
uentcrNsKoM
FAKULTETU uNTvERZITETA u sARAJEw
Unutamje disanje podrazumijeva razmjenu gasova t_ielesne teinosti i tkiva.
izrnedu
t:
311
i.
312 Nervna regulaclja disanja w5i se preko centra za disanje koji ne nalazi u produienoi moidini.
,
[,,,. lirl:',
JIJ
I
Odluduju6u ulogu u procesu koagulacije krvi imaju: a) erihociti tr) trombociti
,.-
321 Kod dalekovidosti Slika predmeta pada: a) ispred mreZnjade
b) iza mreZnjate c) u podrudje Zute rnrlje d) u slijepu mrlju 322 Defirirati tkivo!
Shtp teli.ia.iedinsnene funbicie (za.iedno sa proizvodima tih
celiid.
c) monociti
d) leukociti
l;
314 Sta su antitijela?
lii,
Aktivne materiie koie imaiu sposobnost
neutralizaejie
antigena.
323 Celuloaii 6elijski zid je vanjski omotad: a) 6elija ko5tanog tkiva b) mi5iinih delija c) biljnih delija d) prokariotskih 6elija
ilii'i
iiili
315 Vene su krrrni sudovi koji: a) odvode krv iz srca
324 Nukleoplazma ftarioplazma) je osnovna masa: a) jedra
b) dovode krv u srce
i,'ir1;
b) citoplazme c) mitohondrija
c)ia.ib.
f,tiij
je
nomb?
d) jedarca
Krvni usruiak.
lriitil
316
Sta
lfiff t:rJ{ri
317
Dendriti (kratki, razgranali nenrni nastavci) prenose impulse a) od tijela jednog do dendrita slijede6eg neruona
I
lLiit
!
b) ka tijelu neurona c) od tijela neurona do efektora.
[]ilil f1,lii,
32s Periodi (faze) interfaze su: a) leptoten
b)Gr'SiGz c) citokineza d) kariokineza.
lliil
E!itii lfril{t
il1il
318 Svanova ovojnicaje tanki, vanjski omotad: a) tijela neurona
b) produiene moZdine c) bijelih i sivih nervnih vlakana (aksona)
lll,ii
iliii fll!t Iftt{' i,tiii
326 IJ anafazi mejozejedan razdvajaju se:' a) sestrinske hromatide (hromosom i njegova koptja)
b) dijade c) homologni hromosomi (tetrade, bivalenti) d) univalenti
319 Receptori imaju sposobnost prijema odgovarajulh draii.
l{il!
illtj
320 NajuZe, centralno podntdje mreZnjade a)
llh
b) slijepa mrlja c) roZnjada
|{lt 402
{iH
iliii
iuta mrlja
.: , rNronilerci* Y.If :,tlgglI
NN UNOTbTNSXOT'I TERULTBTU LT'TN,ERZITETA U SARiJEVU
se
naziva:
32',1
Formula: CoHrzOe + 6oz'-+ 6COz + 6HzO + energ{a, prikazuje proces: a) fotosinteze b) anaerobnog disanja c) aerobnos disania 403
NINFORMATOR
UPIS
lNa lreoIcINSKoM
pe*i.io"*
uFrS r srrmrye' U SARAIEW C'INIE*.2ITETA NA MEDICINSKOM FAK:LiiiETiJ
nwiirirrliron
I STUDIIE
FAKIIITETU uNrvERzrTETA u SARAJEvU
anemija
je
obotjenje uzrokovano nedostatkorn
vitamina:
a)D
hto*oro*rku g*itura sastoji se 'd: ilu p arova) ;ffi "*il homo lognitr"homosoma (hromos omskih b) metlusobno nehomolognih hromosoma c) spolnih hromosoma d) autosoma
b)c c)A d) Erz
f otiptoiail a) gena
Apoenzim je komponenta enzima koja: a) prePoznaje supstrat b) odreduje tip biokemijske reakcije c) prekrda djelovanje erubna Q odredu.le brzinu biokemijske reakcije
"
su mutacij e:
b) stnrkture hromosoma c) genoma se odvija: A. u k"arioplazrni, istovremeno sa transkripcij.om -S. iek nakon transkripcije u nukleoplazmi
prokariota -f.ur"ta"t1a rca
ciioptazmi C. "u"it"pi"g*i,
inzulin je hormon: a) gu5terade (Pankreasa) b) Stitne Llljezde (tireoidee)
na
polisomima
i
istovremeno
sa
transkriPcijom
D.
retikulum na ribosomima vezanim za endoplazmatski
istovremeno sa reptikacrjom DNK Peflrnirati biocenozu-
c) hipofize d) p aratiroidn lh Llijezda
E
I{omplement ame baze u molekuli DNK. su: a) adenin - guanin b) adenin - uracil c) timin
-
d) citozin
adenin guanin
-
se
a)
To Ju:
jednostmki lanac DNK
b) dvostrukr lanac DNK d) iRNK Prikazati put (nadin) djelovanja gena:
-) inzim
--'+biokemiiska
:
o
reducenti'
anjem nastaje viSe
reakciia -tosobina
cma boJa, a : brjela boja. Koja od ove dvije varijante nasljeduje dominantno, a koja recesivno?
A
osnovne ekolo5ke
Hornologni i analogni organi su: a) paleontolo5ki dokazi evolucije b) morfoloSko-anatomski dokazi c) embriolobki dokazi evolucije'
c) IRNK
gen
r gatizama. ' piducenti, konzumenti i
kate gorij e
Matrica za biosintezu Proteina je:
tri
se
novih vrsta naziva se: a) fi letidka sPecij acij a b) divergentna sPecij acija c) maluoevolucija
crna boja = dominantno
d) milroevolucija
bijela boja =lsse[Ptlq
I
INFORMATOR UPIS I
INFORMATOR UPIS I-STUDIIE
342
STUDIIEI
NA MEDICINSKOIWFAIfl,JLIETU UNTVERZITETA U SARAJEW
NA IffiDICINSKOM FAKULTETU TJNIVERZITETA U SARAIEW
Prosjedna brzina evolucije oznadava se kao horotelidna evolucija, a evolucija sporija od prosjedne kao braditeliina
I
349 Neuriti (aksoni) preRose impulse: a) od receptora ka tijelu neurona
b) od tijela neurona ka dendritu susjednog neurona ili
evolucija.
efektoru 343 Citoplazrnatski organeli koji nisu prisuhi u animalnim 6elijama su:
c) od receptora do efektora
A. ribosomi B. Ieukoplasti
35C
Aferentna ili ushodna nervna vlakna provode impulse od receptora (periferiie) ka nervnim centrima.
C. mitohondriji
D. hondriosomi
E.
351
Efektori su neposredni izvriioci reakcije organizma
na
primljene draZi
diktiosomi
344 Broj disajnih pokreta (udisaj, izdisaj) dovjeka, u norrnalnim u
352 MreZnjada je:
uvjetima, iznosi 16do l8uminuti.
a) fotoreceptorski dio ljudskog oka b) za5titni dio oka c) pomocni dio oka.
345 Od jeclne 6elije nakon prve mejotidke diobe nastaju: A. dvije haploidne 6elije - gameti "8. dvije diploidne delije - medusobno genetidki razlidite C. detri haploidne potpuo iste 6elije
D. dvije 6elije s haploidnim brojem hromosoma (dijada) E. dvije 6elije s haploidnim brojern jednostrukih hromosoma
353 Astigmatizam je mana oka koja se javlja u sludaju kad: a) slika predmeta pada ispred mrefirjade b) svjetlosne zrake ne padaju u zajednidku taCku c) slika predmeta padaiza mreZnjade
(monada
346
Koje komponente (organi) ulaze u sastav imrurolo3kog sistema?
354 Definirati
i
356
vij
i ateroskleroza. Kakvaje
bolest (ulratko opisati)? Smaniujs se promier i elqstiinost krvnih sudova uslied taloienia holesterdla i mesti, kao i knlcifikaciiom (zalveieniem).
4A6
Kod ljudi se razlikuju detri krvne glupe:.4-
P r e tho d n im
b o I e s t im
a
(i 4fekc ii am
d
i /i
LABi0.
Ii v akc inom.
358 Dijastolni krvni pritisak se joi naziva: a) maksimalni (< gornj i>)
eme dij asto le
348 Jedna od bolesti krvnih sudovaje
izdisaiu.
351 Kako se stide aktivni imunitet?
b) minimalna za wijeme sistole c) minimalna za vrijeme dijastole d)maksimaln a za
Skup tkiva iste.funkciie.
355 f-untcioniran"ie pluda bazira se na disajnim polretirna: udisaiu
Koitana sri, timus, slezena, lcrainici, limfui i'votpyj--l3juifui sudovi), i etra. leukaciti.... 347 Vrijednost krvnog pritiska je: a) ista za wijeme sistole i dijastole
organ!
to
b) minimalni c) puls (bilo)
- "donji"
J 59 Sta oznadava termi:r "angina pektoris"? Srianu bol. 407
IINFORMATOR UPIS I STUDUE I r.n lrenrcrNsKoM FAKULTETU uNTvERzITETA u sAR.aJEw
INFORMATOR UPIS I STUDIJET NA MEDICTNSKOM FATiULTETIJ UNTVERZITETA U SARAIEVU I
368 U anafazi mitoze razdvajaju se: a) homologni hromosomi b) tetrade
360 Medusobni spoj susjednih neurona ostvaruje se preko: a) spoinice (sinapse) b) dendrita c) neurita
c) bivalenti
d) sestrinske hromatide
36t Eferentna ili nishodna nervna vlakna provode impulse
od
nertnih centara do efektora (perifernih organa). 362
Dva
a) mjesta vezivanja hromatida jednog hromosoma
(bivalenata) Dnzidhe veze izmeilu homolognih hromosoma
osnovna vida regulacije cjelovitosti
(uskladivanje - kontrole rada organa nervna i humoralna regulacija. 363
369 Hijazme su:
i
organizma organskih sistema) su
1ntamrljaie a)najuZe, centralno podruije mreZnjaie sa fotoreceptorima b) podrudje mreZnjade bez fotoreceptora
c) mjesta vezivanja hromosoma za niti diobenog vretena d) mjesta lokacije gena na hromosomu
370 Formula CoHrzOo + 2CzHsOH +ZCOz pnlcazu.le procesl a) aerobnog disanja
b) alkoholnog vrenja c) glikoze d) asimilacije
c) podrudje roZnjade
364 U sludaju kada zami5ljena osa pogleda nije paralelna (edno ili oba oka pomjerena prema vani ili rurutra) nastaje bolest oka koja se naziva:
371 Stco.Uuq" oUotl..enj e uzrokovano nedostatkom' vitamina:
a)c b)D c)A d)K
a) razrokost (strabizam) b) daltonizam c) katarakta (rnrena) 365 Definirati organski sitem! Slatp orsana iste funkciie
372 Koenzim je komPonenta enzima koja: a) prepoznaje suPstrat
b) odrettuje tip biokemijske reakcije c) aktivira llljezde d) prekida djelovanje eruima
366 Osnolrna citoplazrnatska masa u kojoj su citoplazmatski
organeli, naziva a) hijaloplazma (citosol) b) hondrioplazma c) diktioplazma d) karioplazma
ii, :t..
I
i.ijl
16 I Protoplazma je:
a) sloieni koloidni hidrofilni sistem
b) sloZeni lipidni hidrofobni sistem c) koloidni hidrofobni sistem d) sloZeni iipofilni sistem 408
J 73
Tiroksin je hormon: a) hipofize n; Siitne Lhiezde
c) oanlgea,*a 374 fulot"tutu pNK (prema Votsonu i Kriku) je gratlena od: a) jedno g polinukleotidnog lanca b) dva polinukleofidna lanca povezana vodikovim veza c) nukleotida povezanih deoksiribozom d; dva lanca medusobno povezana ortofosfomom'kiselinom 409
IINFORMATOR UPIS I STUDIJE ilmolcINSKoM FAKULTETU uNTvERZITETA u saRArEt'u
lNa
375 Prva etapa u realizaciji genetidke inforrnacije (biosintezi proteina) je: a) transkripcija b) translacija c) reparacija
Fenotip je rezultat medudjelovanja nenasliednih (fahora sredine\ i nasliednih faktora. 3"/"1 !.
'l'r ri',
;l'i lir
Poligenske se osobine nasljeduju pod uticajem: a) multiplih alela b) ve6eg broja razliiitih gena c) izoalela d) poliploidija
Ii,,, ,i ii,i
379 Ako
;iiir
je formula kariotipa
41
,XXX (umjesto normalnog
,iii,
a) stnrkturnoj hromosomskoj aberacij i autosoma b) numeridkoj hromosomskoj aberacij i auto s oma
i;i'i
c) numeridkoj hromosomskoj aberaciji spolnih hromosoma
fiil
38t Definirati ogrmridavajuci ekolo5ki faktor. Onai koii svoiim nepovolinim dielova
il,ii iiliir:,1
381
iidii
ilfir
i$ii
Jime je odredena kvantitativna strukhua biocenoze? Broinim odnosom populaci"ia koie ulaze u 4ien sastw,
liiiri
I'il,
I
l.l;i
l;llir
lhil
c) mo rfoloSko-anatomskih dokaza lHii I
iii.i
Itjni
410
f
se:.
a) oblici prilagoclenosti uvjetima sredine b) putevi evolucije c) pravci evolucije 386 Pasivni imunitet se stide: a) prethodnim infekcijama (boleidu)
bj vakcinacijom c)unobenjem
u
organizam gotovih antitijela (serumom
npr.) 381
Aktivni (stedeni) imunitet
se
razvija:
a) nakon oboljenja ili vakcinacijom b) uno5enjem u organizam antitijela c) mutacijom odredenih gena 388 Antigeni su: a) vrsta gena
b) materije koje Stite organizam od infekcije
c) sve strane materije koje ilazivaju imunoloSku reakciju
389 Fagocitoza je: a) univerzalna sposobnost svih celija
b) sfiogo specifidna imunolo3ka reakcija c; sposobnost posebnih 6elija - fagocita da razloie bilo
koji
antigen
390 383 Atavizrni, kao dokazi evolucije, pripadaju skupinr: a) paleontolo5kih dokaza b) embriolo5kih dokaza
reruira'flffiH#l+ff f JH;l#
385 Mimikrija, aposemija i kriptidna obojenost su:
382 U okviru produkcije organske materije (biolo5ki produktivitet) razlikuju se dvije kategorije. To su: tu4ernq i sekundanta produkcija.
liiii
crNsrona
b) makroevolucija c) specijacija
iire4ie.iedinh.
iti r'{
Di
a) mikoevolucija
46,XX), radi se o;
ilir
ME
384 Proces nadtanka vi5ih sisteimatskih kategorljanazla
318 Spolni hromosomi Zene suXX. a muikarca{.
ili,
I
NA
agt"tnuJtju (sljepljivanje) eritrocita se desava u sludaju ako dovjek:
a) 0 krvne grupe primi transfuzijom, krv A krvne grupe b) AB krvne grupe primi krv A krune grupe c) AB krvne grupe primi krv 0 krvne grupe d) AB krvle grupe primi krv B krrne grupe
4tt
1
iil
ETNFORMATOR UPIS I STIIDTIE
lrrn
391
rtreorclNsKoM
rarur,reru rmtvERzITETA u sARArBvIl
Koje krvne grupe su ljudi koji smiju (ne6e
nastupiti
aglutinacija) primiti lcrv bilo koje krvne grupe (univerzalni
397
a)B b) AB
a
funkcije:
d) kore nadbubreZnnih Zlijezda
c)o d)A
tt"gati** krvni
posljedica poreme6aj
a) srZi nadbubreLntb LIllezda b) gu5terade c) p araititnih Llllezda
primaoci):
392 ntr
@kao
398
sistema (objedinjuje
@nog
i
regulira
aklivnost ostalih)je:
faktor je zastupljen u humanoj populaciji
a) pankreas
oko: a) 5A%
b) Stitna Llllezda c) gudterada d) bipofiza
b) ts"h c) 5%
d)30% 393
Ako s" dovjeku koji je Rh negativan, transfuzijom da Rh pozitivna krv, nastupit 6e hemolitidka rczgradnja eritrocita: tansfuziji b) pri slijededoj transfuziji a) odmah, pri prvoj
c) ne6e nikada d) samo ukoliko su razlidite AB0 krvne grupe, bez obzira na Rh faktor 394 Osnovna funkcija eritrocita je;
a) transport respiratornih gasoYa b) koagulacija krvi c) fagocitoza d) zaltita organizma od infekcija 395 Prag nadraZaja.le:
a) najve6i intenzitet dra-Zi koju moZe podnijeti neki receptor b) minimalna veliiina draZi koja izazova nadraiaj c) maksimalna velidina draiina koju reagira efektor d) maksimalni intenzitet draZi koji izazivanadrai:aj
396 Estron i estadiol su horrnont: a) prednjeg reZnja hipofize b) zadnjeg reinja hopofue c) adenofipofize d) jajnika
399
prilikom poroda je: a) prolaktin
b)
progesteron
.
c) aldosteron d) oksitocin e) testosteron
400 Broj zuba kod odraslog dovjeka je: a) 32 (u svakoj vilici Po 1Q b) 34
c)28 d) 30
e)26 401 dovjek u svakoj a) 4 kutnjaka
vilici ima Po;
b) 6 kutnjaka c) 8 kutnjaka d) 10 kutnjaka e) 12 kutnjaka 402 Ukupan broj sjekutiia kod dovjekaje:
a)8 b)6 c)
10
d)4 4t2
funkcioniranje maternice
@ormalno
.
413
T
TINFORMATOR UPIS I STUDIJE INe rurorcINSKoM rerwrrru UNTvERzITETA u SARAIE\I 403 Nukleoid je:
a) bakterijsko >
b) osnovna gradivna jedinica DNK c) osnovna gradivna jedinica hromosoma d) komponenta hromatina eukariota e) jedro virusa i Priona 404
Crt"pt"t."ttk*.g*"ii
408 :"dro;e p.isutto u svim ielijama dovjeka izuzev a) eritrocitima b) neuronima c) epitelnim 6elijama d) mi5iihim celijama e) spermatozoidima
f) ne mam
prisutni i u prokariotskim i u
eukariotskim 6elijama su: a) mitohondriji
409 Gno*i--gtuaivnimateri a) polisaharidi
b) lipidi
b) ribosomi
c)
405
6"trjtt
d) Iipoproteini
aParat
i o.g*"li
e) monosaharidi
fiju unutrainja membrana obrazuje brojne
nabore (lciste) su: a) lizosomi b) ribosomi c) mitohondriji d) cenhosomi e) plastidi 406 Polisomi su: a) biljni plastidi
b) specifidni lizosomi c) wsta virhsa d) elementi priona i viroida e) nizovi (skuPovi) ribosoma
f) ne anam 40'l
c) oligosaharidi
endoplazmatski retikulum
d) Golilijev e) lizosomi
@':a)
propu5ta sve materije, ali samo u celiju b) propu5ta sve materije iz ielije c) i a) i b) ali iskljudivo aktivnim transportom
al
jalieli jskemembranesu:
pasivno propuita samo odreclene male molekule
410 Jedrova membrana se mikroskopslc na1Jasnue delija u stadiju: a) interfaze b) profaze c) metafaze d) anafaze e) telofaze 411
je ogranideno dvostrukom membranom membranom jednostrukom b) je ogranideno membranom (nema membranu) "ijJogtuoideno "i jasno se uodava za wijeme anafaze d) a)
e) dezintegri5e se u interfazi
4t2 Materija
od koje su gradeni hromosomt nazlva se'
a) hondriosom
b) kariolimfa c) nukleoplazma d) karioplazrna e) hromafin
(selektivno j e ProPusna) e) regulira promet materija samo pasivnim transportom
415
4r4
tjj'f i
ii,'i lt l: 1,,,'
TNFORMITOR ttPIS'I STUDTJEi
nTNFoRMATOR rlPls I S',TUDIIE INe I"morclNsKoM FAKULTETU UNTvERZITETA u sAxArEw 413 Ihomosomi u delijama organizama razliditih wsta su: a) istog
NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNIqEFCZIT€TA u SARAIEVU
41
oblikq ali razlidite velidine
b) razliditog oblika, a iste velidine c) istog oblika i velidine d) isiog broj4 a razliditog oblika i velidine
I
Haploidan broj hromosoma je zashrpljen u: a)6elijama jetre b) mi$i6nim 6elijama c)
jajnim delijama
d) neuronima e) epitelnim 6elijama
e) razliditog broja, oblika i veliiine 414 Ilromosomska konstitucija mu$karca i Zene se razlikuju: a) u broju b) u obliku c) u velidini d) po sastalu autosoma
419 tlap to iatta ittomosomska gamitura dovj eka s adrZr: a) io jedan autosom svakog Para
b) po dva spolna hromosoma c) samo spolne hromosome d) homologne parove
e) po jedan autosom svakog homolognog pararil'jedan
e) po.spolnim hromosomima
spolni hromosom 415 U ielijama organizama iste wste hromosomi su:
a\ razliEili samo po velidini b) razliditi samo po obliku c) razliditog broj4 a istog oblika i velidine d) razliditog bloja i velidine, a istog oblika e) istog broja, oblika i pribliino iste veliiine 416 Mu5ko, normalno dijete, rodit ie se ako spermatozoid koji, uz autosome, sadrZi: a) X hromosom b) XY hromosome c) Y hromosom d) YY hromosome e) XX hromosome 411
pored autosoma sadrZi: a) X hromosom
b) XX hromosome c) samo autoso{r d) XY hromosome e) XXY hromosome
4L6
Dtpl"tdt" ht"*"t"*ska gamitura dovjeka
sb sastoji od:
a) Z2parahomolognih hromosoma b) 22 para autosoma i dva spolna hromosoma .j ;.aoog para spolnih hromosoma i 46 autosoma d) 22 para autosoma i Y hromosoma e) 22 autosoma i X hromosoma
'
j
jajnu 6eliju oplodi
Zensko dijete sa jednim prekobrojnim spolnim htomosomom 6e se ako haploidni,spermatozoid oplodi jajnu ieliju koja
rodit
420
42r Osoba kariotipa 46,W- jel. a) Zenskog spola i normalnog kariotipa b) Zenskog spola, s numeridkom aberacijom autosoma spola, s numeridkom aberacijom spolnih "jZ"nskog hromosoma d) mu5kog spola, norrnalnog kariotipa e) mu5kog spola, s numeri6kom aberacijom autosoma L1') Oblik bromosoma je odreden poloZajem; a) centromere b telomere c) cenhosoma d) polisoma e) sekundarn e konstrikcij e
471
iii;
I
iiL'.
IINFORMATOR
,
I\IFORMATOR UPIS I STUDIIE
I STUDIIE
UPIS
ltqe wucINsKoM
ljllr i,::
FAKTTLTETU uNTvERZITETA
u sARAJEw
NA MEDICINSKOM
ft'ti I
ll:r
ij'it
'
423 Sestrinske hromatide jednog hromosoma povezane su: a) telomerom
,
428 U
r""f""t -ttoze
FAKIJLTETU UNIVERZITETA U SARAJEVU
prema'svakom polu ielije odlazt:
a) haploidan broj udvostrudenih hromosoma
li
b) nitima diobenog vretena
b) haploidan broj jednostrukih hromosoma
litrl'
c) centromerom
"j d) diploidan broj udvostmdenih
iri
lr
i
aiitoiO"n broj hromatida (iednostrukih hromosoma)
d) centrosomom
il,j' tir lr::
'
429 424 Metafazrri bromosom se sastoji od;
iii''1,
il
a) dvije sestre hromatide b) jedne hromatide c) detri hromatide d) jednog nukleofi lamenta e) jedne hromatide i jedne centromere
.i
iii;ri
lli,i l,lr' litiil {ji
iir
lil it
fiiri{l fUi;
Gl
periodu interfaze delija sadrZi: a)diploidan broj udvostrufsnih (po dvije sestrinske hromatide) hromOsoma
425 U
' fii, ii [i irlt
b) diploidan broj jednostrukih hromosoma
li
c) haploidan broj udvostrudenih hromosoma d) haploidan broj jednostrukil hromosoma
tilili
lliill'i1 lliiiqt
426 Duplikacija (udvostrudavanje) svakog hromosoma odvija se u: a) metzfazimitoze
tlli$
$liiil lidiil
$ili,t,
d) telofazi e) interfazi
IvfrtozomsedtJele
e) telofazi.mej-oze j edan
<
a) spermatozoidi
b)jajne ielije c) gameti d) spolne ielije e) somatske (tjelesne) 6elije 431 Mejozom nastaju: a) neuroni
e)somatske ielije
d)ielofazi mitoze
t{tli
c) anafazr
e) S podfazi interfaze
427 Razdvaj anj e sestrinskih hromatida svakog hromosoma odvij.a se u: a) anafazi mitoze b) a:rafazi mejoze jedan c) anafazi mejoze dva
liiitl
optidkim mikroskoPom? a) profazi b) metafazi
d) anafazi mejoze
illl:lli
{fiiil
hromosomi najjasnrje vide
@
b) mi5iine 6elije c) garneti d) diploidne 6elije
b) metafazimejoze c) anafazi mitoze
fiiili
hromosoma
e) haploidan broj dijada
e) nukleofilamentom f) ne znam
t,
II
432 Mejoza - je dioba koja se sastoji od:
a)
dvije
uzastopne diobe kojima prethodi jedno
udvostrutavanje svakog hromosoma b)jedne diobe kojoj su prethodile dvije duplikacije hromosoma rlOuij. diobe i dvije uzastopne duplikacije hromosoma d) dvije uzastopne diobe autosoma e) duplikacije heterosoma i redukcije broja autosoma
lliii,
tili, Il fit{t1i
ffifli llrli'li
i
ltilii i,, llililtl' lfiiirii
418
479
l:,:j 'I
it
TNFORMATOR UPIS I STITDTIE NA MEDICINSKOM FAKUI,'TETU UNIVERZTTETA U SARAIEW 433 Homologni hromosomi se medusobno razlikuju po: a) velidini
INFORMATOR UPIS I STUDIIE I NA ME,DICINSKOM FAKULTETU UNTfERZITETA U SARAIEVUI 438 Ako se jedan gen javlja u tri i vi5e alelne varijante govorimo o: a) multiplom (viSestrukom) alelizmu
b) poligenskom nasljedivanju c) dominantnom aielizmu d) recesivnom naslj edivanju e) intermedijemom alelizmu
b) obliku c) poloZaju cenhomere
d)porijeklu (iedan je porijeklom od majke, a drugi od oca) e) poloZaju genaza iste osobine ri
434 Geni za odredenu osobinu (aleli) su locirani: a) na nehomolognim hromosomima b) na razliditim lokusima homolognih hromosoma c) na bilo kojim hromosomima, sludajno se rasporeduju
!l fri ri
li li .l
l,r
!il
zakonitosti
a) formalna genetika
b) citogenetika c) genetika razvila d) molekularna genetika. e) populacijska genetika
r
!rA,'rl
{;'
, ,,
[;iiir jir,l '-1.
b) dva razlidita gena, jednim od oca, a drugim od majke
AA Grni boja) x aa (bijela boja); F1: Aa (crna boja) U F1 generaciji je isPoljen: a) Mendelov zakon uniformnosti
jedaim hromosomom d)jednim alelom e) jednim gametom
b) zakon rastavljanja osobina c) zakon slobodnog kombinovanja osobina d) multipli alelizam
435 Jedna monogenska osobina je determinisana: a) jednim genom (iednim parom alela)
ll'!.r '
.
440 P:
c)
I
:.i
:.
f.; ne znam
ffill
43C
Sr,1,ir:: i
fti\I!.
t,iili,:
tli ril
Obt"rt g.t"ifte koja proudava pojave i nasljedivanja zove se:
d) na odretlenim homolognim lokusima odredenih homolognih hromosoma e) na homolognim lokusima nehomolognih hromosoma
ii; :ji fi;
439
l,
l:' '
i,i i{,iil
:,.
Alelogeni ili aleli su: a) varijante istog gena b) varijante dva razlidita gena c) geni koji odreduju razlidite osobine d) mj esta jade spiralizacije hromoneme e) mjesta slabije spiralizacije hromoneme
aa (bijela boja) 441 P: AA (crna boja) x F2: AA, Aa, Aa (crna boja -3), aa (bijela boja -1) Prikazan je Mendelov zakon: a) uniformnosti
b) slobodnog i nezavisnog kombinovanja osobina c) rastavljanja (segregacije) osobina d) disto6e gameta e) dominantnosti-recesivnosti
]i.i
437 Jedan par alela a) razlidite
-
.
Aa odreduje:
osobine
.
b) iste varijante razliditih osobina
442
N*or.o
i fenotipova
genotipova
nasljedivanja:
c) spol
p' tr 1 (crveni cvijet)
d) varijante iste osobine e) varijante razliditih osobina
F1: Aa (ruZidasti
x
aa
(boje cvijeta) odrediti tip
(bijeli cvijet);
cvijet)
a) domin'antno -recesivn o
b) kodominantno c) recesivno d) dominantno e) intermediierno 420
421
IINFORMATOR UPIS I STUDIJE lNe rrrcucrNsKoM FAKULTETU uNTvERzITETA u SARAJEw
NAMEDI.INSK'MF*.oiTE'i'TiSHHl+Iil,tiffi#'rHf
443 Poligenske osobine su one koje se nasljeduju pod uticajem:
449 Glavna funkcija vidnih 6elija - depi6a (druri6a) jeste: a) uodavanje predmeta
a) razliditih alelajednog gena
b) multiplih alela c) spola
b) slike i prepoznavanje boja c) uodavanj e svj etlosti d) razlikovanje pravca svjetlosti e) uodavanj e (razlikovanj e) velidine predmeta
d) ve6eg broja razliditih gena e) vi5estukih alela
f) ne znam 444 Grana genetike koj a proudava poli gensko naslj edivanj e j este a) biometrijska genetika b) formalna genetika c) citogenetika d) ekogenetika e) molekulama genetika 445 Osnovni biotidki (bioloSki) sistem jeste: a) jedinka (individua)
b) populacija c) wsta d) porodica
450
patto"i"a*
nastaje kao posljedica poremedene funkcije:
a) vidnih 6elija -depida (duni6a) b) virlnih 6elija - Stapi6a
c)
roZnjad
d) beorg'ade e) sudovnjade f) ne znam 451 Kratkovidost j e poslj edica: a) smanjenog broja depiia b) smanjenog broja StaPi6a c) pove6anog broja depi6a i Stapida
e) biocenoza
NajviSi razvojni stupanj funkcije vida jeste: a) uodavanje svjetlosti b) razlikovarij
:
e
j adine svj etlosti
d) suviie lratke odnejabudice. e) suvi5e dugaike (izduZene) olnc jabudice 452 Mehanoreceptori zvudnih vibracija nalaze se u:
c) razlikovanje pravca svjetlosti
a)
d) naziranje svjetlosnih slika e) razlikovanje svjetlosnih slika
b) vanjskom uhu c) srefujem uhu d) Eustahijevoj trubi
44'r Stapi6i i depiii (duniii) u oku su; a) za5titne 6elije b) potpome 6elije c) deliie iula vida (vidne delije) d) ielije suznih Zlijezda e) 6elije odnih miSi6a_ 448 Glavno funkcionalno svojstvo vidnih 6elija- Stapida jeste: a) uoiavanje predmeta b) > slike c) prepoznavanje boja
Kortijevom organu unutrabnjeg uha
e) znrkovodu
4s3 Centar dula sluha nalazi se u: a) produZenoj moZdini b) malom mozgu c) sljepoodnoj oblasti kore velikog mozga d) deonoj oblasti kore velikog thozga e) srednjem mozgu
d) uodavanj e svjetlosti e) 422
razlikovanie pravca svietlosti 4?3
ITNFORMATOR
lNe
UPIS
I STI]DTIE
rreprcrNsKoM FAKUrrbru r.rNrvERzrrETAU sARAIEw
454 Culo ravnoteie kod dovjeka nalazi se u: a) vanjskom uhu b) srednjem uhu c) unutra5njem uhu d) puZnici e) medumozgu 455 Termoreceptori za hladno najudestaliji su na: a) usnama b) obrazima
46
b) l0-12 dana c) 10-12 mjeseci
d)
461 Eritropoezaje proces:
a) nastanka (sfvaranja) eritrocita b) razaranja eritrocita c)
d) jeziku e) Ietlima
.i'
'r'i.l
4s6 Hemolinifa je tjelesna tednost: a) dupljara i spuZvi
1,.
J,''
r
,t1
b) ve6ine beskidmenjaka c) dovjeka d) kidmenjaka e) svih sisara
,l,i til. t1
i
I'i
i1ijll
li,t
iilit
457 Od.usblidenih elemenata tjelesna tednost- hemoiimfa sadrZi:
in;ili
a) eritrocite b) trombocite
fiilt airl
ixfiti ri't;l ; iJi:1,;
iirfii lllilr
ti:;
i.i.'r.:
lii.i
e)
.
iii,i; ,
a) ko5tanoj srZi b) slezini c) timusu d) krvotoku e) limfirim Llliezdama
filr ffi';'
lllii :lilj'l
krv i limfa
459 Trombociti (knne plodice ) nastaju u:
Iti.;i ir.j
littii
463 U desnu pretkomoru srca ulijevaju se:
a) gornja i donja Suplja vena b) pludne vene c) pluCne arterije d) samo gornja Suplja vena e)samo donja Suplja vena
a) krv i hidrolimfa b) krv i hemolimfa c) krv, hemolimfa i limfa d) krv, hidrolimfa i limfa
{ilii.l
t:i
462 DuZina Zivota eritrocita je: a) do 7 dana b) do 7 mjeseci c) do 12 sati d) do 120 sati e) do 120 dana
c) leukocite d) epitelne ielije e) nervne ieliie 458 Tjelesne tednosti kidmenjaka su:
ijjr,li
4U
4-8 dana
e) 4-8 sedmica
c) prstima
,lt
DuZina Zivota hombocita jeste: a) 10-12 sati
4 64
Iz desne komore srca polazi: a) aorta b) gomja i donja Suplja vena c) pluCna arterija d) pluina vena e) samo donia pludna vena
465 U lijevu pretkomoru srca ulijevaju se: a) gomja i donja Suplja vena b) samo gomja Suplja vena c) samo donja Suplja vena
d) pludne vene €) o"ludi.re drteriie 425
1"1,,
lii ilti'
,
|1,i', li::
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVENZITETA U SARAIEW 466 Aortapolazi iz:
NA I\,ruDICINSKOM FAKULTETTJ'irNrvElilrrere u sen',ilew 472
a) lijeve komore srca b) desne komore c) lijeve pretkomore d) desne pretkomore
li'
li, ii
INFORMATOR UPIS I'STUDIIE
e) perikardiuma
46'l Srceje smje5teno u srdanoj kesi koja se zove:
bubreine daiice b) bubreine karlice
c) endokard d) miofibril
c) kore bubrega d) Boumanove dahru e) bubreZnog kanalida
perikardium
Aparat kojim se snima i prati rad srca zove se: a) elektrokardiograf
kapsuli
a)
b) miokard
4 68
-
413 Mokraiovod (ureter) Polazi tz:
a) perikard
e)
474
b) elekhokariogram
a) bubreZnoj karlici
c) mikrokariograf d) mikrokardiodram
b) bubreinoj dahuri
c) Malpigijevim tjela5cima d) sabirnim kanalidima e) mokra6ovodu
469 Krvni pritisak je najveii u:
a) plu6npj arteriji
b) plu6noj veni c) aorti d) gomjoj Supljoj veni
I
tjelasce nalazi se u:
ffivo a) kori bubrega b) vanjskom omotadu bubrega c) srZi bubrega d) bubreZnoj karlici e) bubreZnoj da5ici
I
4',15
ffi
se dijele na duge, kratke i
pljosnate. Duge kosti ulaze u sastav skeleta: a) trupa
e) donjoj Supljoj veni
b) udova 474 Osnovnu masu zuba dini: a) zubna gled b) zubna pulpa
c) kruna d) cement e) dentin 411 Osnovna morfolo5ka i fu:rkcionalna jedinica bubrega je: a) neurit
b) nefron c) neuron
c) trupa i udova e) udova i kidme 416
e nePolretno, Pokretno i
elastidno. Elastidno su Povezane:
: 'l
a) kosti glave
b) kosti udova i c) kosti lubanje d) kosti udova i kosti lubanje ej Hdmeni pr5ljeni metlusobno i rebra sa grudnom kosfi
d) glomerul e) Malpieiievo tielaSce 426
427
IINFORMATOR
INe
UPIS I STUDTIN
ueorcrxsxowr FArtnircru rlNrvERzrrETA u sARArEw
477 Muskulatura unutrainjih organa izgradena 1e od: a) popredno-prugastih mi5i6a
4',18
b) glatkog miSidnog tkiva c) popredno-prugastog i glatkog mi5iinog tkiva d) glatkih mi5i6a sa tetivama e) ne znam Popredno-prugasti mi5i6i su povezani sa kostima: a) tetivama b) hrskavicom c) miofibrilama d) miofilamentom e) aktinskim vlaknima
479 Acarus scabiei je uzrodnik zarazrrcg oboljenja koje se zove: a) psoriaza
b) dermatomikoza c) Suga (skabies) d) sifilis e) gonoreja 480 Skolioza j e.deformacija: a) popredno-prugastih mi5i6a
b) glatkog mi5iinog tkiva c) zuba
483 SIDA je skra6eni naziv za: a) bezopasno oboljenje krvnih sudova
b) deformaciju skeleta c) specifidnu koinu bolest
d) sindrom stedene imunodeficitarnosti e) snncem izazv anu alergiiu 484 Urr"enit< slnaroma stedene imunodefi citarno sti (SIDA) j e: a) stafi lokokna infekcij a b) streptokokna infekcija c) gonokokna infekcija d) specifidna patogena gljivica e) 485
HTLV-III virus
Vl"rs .qipS-a uzrokuje vrlo izraZen deficit imuniteta dovjekatako
Sto:
d) razara limfocite e\ razan eritrocite 486 Frva diploidna 6elija od koje podinjg razvoj dovjeka jeste: a) jajna delija b) sperrnatozoid c) gamet
d) zigot
e)stopala
e) Zenska spolna delija
a) zarazna spolna bolest b) bolest organa za disanje c) koZna bolest d) gljividna infekcija koZe e) bakterija 482 Treponema pallidum je uzrodnik bolesti koja se zove: a) tuberkuloza
b) triper c) psoriaza
d) skabies e) lues (sifilis)
kod
a) razara krvne sudove b) razara limfoe sudove c) uzrokuje deformaciju skeleta
d) kiime
481 Kapavac (gonoreja,'triper) je:
428
INFORMATOR UPIS I STUDITEI NA MEDTCTNSKoM FArruiiiTti'ttNivERzrrETA u SA-(AIEVU I
48'l ZigotnNtale: a) prostom biobom jajne 6elije b) mejotidkom diobom jajne 6elije c) mitotidkom diobom spermatozoida d) mejotidkom diobom spennatozoida e) spajanjem mu5kog i Zenskog gameta (oplodnja) 488 Prenatalni razvoj dovjeka prosjedno haje: a) 10 lunarnih mjeseci (280 dana)
b) 9 lunamih mjeseci c) 270 dana d) 365 dana e) 29o dana
4n
,iii:
;rl ' ':,
','
TNFORMATOR UPIS I STUDIJE
1
liili,' :
IINFORMATOR
lx,r
UPIS
unorchrsKoid
I STUDIIE
NA MEDICINSKOM FAI(ULTETTi UNNTERZITETA U
FAKULTETU uNTvERZITETA u sAnArEw
SARAJEVT]
I T
1,",1,
' ;, ' ,ll r:
,1,]i
t,i,
tiit, ri.l
495 Um1"rto koJ. heterociklidne baze ugraduje u molekulu RNK? a) adenina
489 Fetalna faza prenatalnog Zivota traje od: a) zadetka do rodenja b) tredeg mjeseca trudnoie do roilenja c) petog mjeseca Zivota do rodenja d) od rodenja do smrti e) od roatenia do soolne zrelosti 494 Gametogeneza j e proces: a) spajanja gameta
b) timina c) guanina d) citozina 496
a) CGACTG
c) raznnoZavanj a gameta d) nastajanja gameta
b) TCGATC
491
ato j" antikodon ACG, b) rGC c) AUG
c) diobe spermatozida d) raspadanja spermatozoida
d)
a)
c)
499
Koja heterociklidna baza ulazi u sastav RNK, a nema je
uracil
UGA sadrZati protein?
jtot.i"r"drfi
500 u
baza, koliko
ffieterociklidnih a) 50 b) 1so c) 1350 d) 80 e) 210
d) ribosomima e) endoplazmatskom retikulumu
e)
cur
e)
aminokiselina ie
jedru
b) guanin c) citozin d) timin
UTA
d)
ielije
493 Sinteza IRNK u delijama eukariota se odvija u: a) citoplazmi b) jedarcu
a) adenin
TAC
b) cAT
a) nastajanja Zenskih spolnih delija b) razvoja mu5kih spolnih 6elija c) oplodnje d) diobejajne 6elije (ootide)
DNK?'
AGr
e) UAG 498 alo je kodon ACU, onda je antikodon:
e) eiakulaciie 492 Oogenezaje proces:
c)
onda je kodon:
a) UGC
ielije
b) nastajanja mu5kih gameta
e) rastajajne
DNK AGCTAG, ondaje u
c) GTATCA d) TCGGTC
491 Spermatogeneza j e proces:
430
tancu
drugom:
e) razararla gameta
494
@
b) dijeljenja gameta
a) spajanja spermatozoida ijajne
(u sastavu DNK) se uracil
210
aminokiselina,
od
koliko
heterociklidnih baza se sastoji matrica? a) 60 b) 70 c) 630
d)
180
e) 930
-o
43r
IINFORMATOR
',,'
fNe
UPIS
. r'--..
I STTIDIIE
wnTcINSKoMFAKULTETUuNTvERzITETAUSARAJEVu
Pored naziva i oznake fizikalne velidine upi5ite naziv i oanaku
pomak
bntna
Ai i
termodinamidka temperatura
2
T
6
R: metar (m) metar u sekundi (ms'l) kelvin (K)
Proizvod mase tijela i trenutne brzine, F = mi, nazlva se: a, imuls sile b. kolidina kretanja "a impuls mase d. promjena impulsa e. kinetidka energija f. ne aam Dva tijela dine izoliran sistem. Jednadiba / \m,i, + mri, = \m., + mr)i , gdje su na lijevoj shani jednadZbe medudj elovanja, predstavlja: a. zakon odrZanja mase zakon odrZanja energije
.. .1.
a
ne znam
toplinska energija koja ulazi u termodinamidki sistem ili ga 7
napu5ta pod utjecajem razlike temperatura naziva se:
(R: koliiina topline)
U toplotnoj maSini kolidina topline a. moZe se u potpunosti transformirati u mehanidki rad b. obavezno se u potpunosti transformira u mehanidki rad c. fransformira se u mehanidki rad i poveianje unutarnje
b
8
d. e.
f.
energije se tro5i, iskijudivo, napoveianje unutarnje dnergije se poveCavajer tijelo vrSi rad ne znam
Veza izrnedu apsolutne temperature T (K) i temperature Celsiusovoj skali t("C) je:
d
b. c. zakon potpuno elastidnog sudara d. zakon potpuno neelastidnog sudara e. zakon svii rrsta sudara f. ne zrnam
a. pV: const. b. PV:nR c. pVR'l:const. d. VT'r:VrTr-t e. V:bT
f.
impulsi tijela prije medudjelovanja a na desnoj strani nakon 3
:.'.
Koja od jednadZbi predstavlja Boyle- Marriotteov zakon:
Zadaciza prijemni ispit sa tadnim odgovorima
I
;).:
NA MEDICINSKOM FAKULTETU TINIVERZITETA U SARAIEVUI
@r(rrcu njene Sljedinice:
:
I
Konstantna sila djeluje u smjeru kretanja tijela. Napisati tnaz koji ie ova sila izrrr5iti na putu s.
'za mehanidki rad
c
u'
a. t-273,15+T b. T:273,16+t c. T:273,15+t d. T:327,15+t e. T=- 273,15+t f. ne ztam
c
4
R:
|,i .ri
:iil !ij
5
A= F.3
cos6y=l
Kada su sile koje djeluju na materijalnu tadku u ravnoteZi, onda ona: a. se kre6e ubrzano b. se kre6e usporeno c. se krede iskljudivo po krufooj putanji d. se krece isklju6ivo po pravoj liniji
e. miruje
f. 432
=Fscosg:Fs, a=0>
ne znam
Napi5ite inaz za hidrostatidki pritisak tekudine. 10
R: p= pgh f.lapisite iaaz z" Coulombov zakon kojim se iskazuje medudjetovanie dva tadkasta naboja u vakuumu na medusobnom rastojanju r
,
''
lt D'
- r
F -
o.o"_ 4tEo 7'
-3)!Lt
431
l;ri iti, i l qiii'
r
i i.l
lri
"l
ITNF0RMATOR
lNe
' - ;'
,Nro.!{Lr9+uPflll99lryl T
NA MEDICINSKOM FAIruLTETU UNfi'ERZITETA U SARAIEVU
l
brojno j ednaka radu koj eg izvrSi sila pri premj eStariju j edinidnog p ozitivno g naboja iz beskonadnosti do promatrane tadke elektridnog polja zove se: a. elekhidni napon b. elektridni potencijal u promatranoj tabki polja c. elektridni kapacitet
Velidina koj
:ii;r
''r,
ilr
: ,
I STUDtp
l
rl
i :i,' l ,ii,,
UPIS
motcINSKoM rertrrrBru uNn'ERzrrETA u sARArEvu
elektridno g
I
,!ll !;li .1, i,i',
t2
d. e.
f.
aje
p
L""gtt"d*alt" v.tovi koje ljudskom
olj a
b
I'I
elektridna potencijalna energija
pot osue u kojem se elektridne energija bespovratno Pretvara krug u toplinsku energiju (kada je potro5ad prikljuden u strujni
ne mam
kroz koji protide izmjenidna struja) zove se: kapacitivni otPor
a. U:Rf' b. I:URI
c. U:Eq, d. r--RU' e. R:A f. ne mam
b
18
e.
f.
C,,:Cr+Ct*C*Ca
19
aje:
l5
Elektro magnetska indukctj a. pojava nastanka eleLriridne struje u provodniku pod djelovanjem promjenljivog magnetnog polj a b- pojava nastanka prorqjedjive struje pod djelovanjem elektridnog polja c. pojava namagnetisanja provodnika d- pojava privladenja provodnika kroz koji protide struja e. velidina koja dobro opisuje magnetsko polje f. ne znam
a
20
Kulon je jedinica za: elekhidni kapacitet
I6
434
^. magnetski kapacitet b. c. jakost elektridne struje d- elektridni otpor e. elektridni naboi f. ne'Znam
e
prefvomik rnduktor transformator omski otPor ne znar{
B*l p"ttilCtt*tjl
kapacitela,vezani paralelno u bateriju kondenzatora, onda je ukupni kapacitet:
R:
^. b. c.
d-
Ako su detiri kondenzatora, poznatih elektridnih I4
e
c. 16kHz- 20 000Ilz d. l6kHz- 20WIz . l6Hz- Zjkllz f. ne znam e
elektridni rad
Koja od navedenih relacija predstavlja Ohmov zakon:
l3
uho moZe registrirati
imaju frekvenciju: a. lH:z- l6Hz b. 16LIz-20 000 kHz
ko.1" ttap.u,ri matematidko
naziva se: a. oscilatorno kretanje b. elongacija c- amplituda d. udestalost matematidkog klatna e. frekvencija izrnjenidne struje f. ne znam Ak" d.st*. elastidne sredine osciliraju okomito na pravac prostiranja vala kaZemo da se kroz elastidnu sredinu Siri:
a. stojni va1 b. traasverzalni val c. okomiti val d. longitudinalni val e. progresivni val f. ne z:ram Spektar eleltromegnetnog zradenja j e: a. energetski skup spektralnih stanja b. skup elekhomapetnih elongacija
e
21
klatno u ls
c. valni skuP d. skup elekhomagnetnih valova svih valnih duljina e. skup valnih duljina izmedu 16i2A 000 Hz f- ne znam
d
b
d
435
jl
i..
ii' ii,
EINFORMATOR
lnte
UPIS
I S:ruDIIE
wnrcrNsKoM FAKULTETU uNfvERzITETA u sARAJEw
NA MEDi
crNr*o''
n*"o"f li?ffi l+Iff iffiEi# f
i,l
Na slici je prikazanaravna ugiadana pow$ina i pravac upadne zrake svjetlosti. Ima se ucrtati pravac i smjer reflektirane zrake tako da vrijedi zakon refleksije. R:
wrLoj tadki oko dva wjetlosna izvorq koji emitiraju jednakih valnih duljina i amplituda, odriava stalna svjetlost fazna razlikaizmedu emitiranih zraka, nastupit 6e pojava: a. di{iakcije svjetlosti b. ogiba svjetlosti c. interferenci.je svjetlosti d. disperzije svjetlosti e. polarizacije svjetlosti
ato
25
re u
f.
22
c
ne mam
Kao rezultat disperzije brjele svjetlosti na zaklonu rzapnzme uodava se: a. spektar boja
Upadni ugao: uglu refleksije
b.
26
c.
skup crno- bijelih linija skup koncenlridnih crno- bijelih krogova pruge interferencije
f.
ne znam
d. e.
Prikazati prolazak monohromatske svjetlosne nake lrroz prizrnu
a
svijetli maksimumi i tamni minimumi
Svjetiost se emitira
ili apsorbira u kvantima koji
se
nazivalu:
a. fononi b. tahioni 27 23
c.
leptoni elekboni fotoni
f.
ne znam
d. e.
e
U ato*.t t" nalaze stacionarna stanja u kojima se elektroni
keiu
^. aadenje b. ali ne emitiraju elektromagnetno zradenja c. i neprekidno emitiraju elektomagnetno aadenja
:ot+b-t j"jednadZba
sfernog ogledala i tankog sabime a, b. Objasnitiveh(nef, leie. R:
7t
24
436
f- foknlna daljina a- udaljenost predmeta od tiemena ogledala (centra lete) b- udaljenost likn od tjemena ogledala (centra lite)
ubrzano i zbog toga ubrzano emitiraju elekhomagnelno
1Q
d. e.
i poltemeno emitiraju elektromapatno zradenja i zbog toga usporeno emitiraju elektromagnetsko
f.
ne znam
b
nadenle
437
TNFORMATOR UPIS I STUDIIE I NA MEDICINSKOM FAIruLTETU {JNTVERZIfETA U SARAIEVUI
INFORMATOR UPIS I STU.DIJE NA MEDICINSKOM FAKTJI,TETU I.]NTVERZITETA U SARAJEW
Dopunite nuklearnu reakciju kojom jq Rutherford dokazao
Ako zanemarimo Coulombovo odbijanje elekhona kvantno
29
stanje elekfrona u atomu odretluju: a. koordinate x, y, z b. impuls elektrona i njegov poloZaj c. energija elektrona d. detiri kvantna broja
postojanje jednog od nukleonau jezgn atoma:
'l d
w+lne -r?+tlo
33
R: ';N+:He{b'lo
e.
glavni kvatni broj n Koristeii Bohrov model atoma prikaZite Lymanovu spekhalnu seriju.
jednadibu B-raspadaelementa
NapiSite R:
34
R:
n:4 30
X
l.x->-\u+rl1+iv" t^ t
04 ---A
Q-+ / i I -+4
to.
Jo
Apsolutno dvrsto tijelo je nadv za tijelo koje: a. koje ima apsolutni indeks dwstode jednak jedinici b, ima stalae dimenzije i oblik samo kada miruje c. ne mijenja oblik ako se kre6e ubrzano
n=3
n:2 n:1 35
d. ne moZemo nikako deformirati e. kod kojeg uzajam4i raspored destica ostaje stalan za
f.
31
N
Broj protona uJezgnJe: a. maseni broj b. jednak broju neutrona u jezgru c. ovisan o hemijskoj reakciji d. atomski broj e. uvijek manji na kraju hemijske reakcije nego na
e
wijeme kretanja ne znam
S."dtrii int"n"itet brzine je (k' skalar) koji predstavlja (R:konstantnu bninu) kojom bi se tijelo moralo kretati da bi za isto (R: vrijeme) preSlo isti (R: pur) kao pri stvamom
d
kretarS'u.
podetku
f.
ne mam
Vrijeme za koje se broj radioaLtivnih jezgara smanji na polovinu je: a. zakon radioaktivnog raspada 32
438
b. wijeme raspada ' c. wijeme Zivota radioal'livnog elementa d. wijeme poluiivota radioaktivnog elementa e, poluwijeme poluraspada radioaktivnog elementa f. neznam
JO
d
Upi5ite
izraz!
R:
As
Lt
439
e
I
TNFORMATOR UPIS I STUDr;r NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNIVERZITETA U SARAJEVU IskaZite jednadZbom ovisnost brzine o vremenu za jednakousporeno kretanje tijel4 a potom prikaZite u v-t dijagramu-
I
ii
R: v-vo-at
INFORMATOR UPISI STUDIIEI
NA MEDICINSKOM FAKULTETI] UNfVERZITETA U SARAIE+U Razlika u shukhrri.materije posljedica je; a. razliditog broja molekula po jedinici volumena b. poiaetljivosti destica koje grade materiju c. razlidite medusobne udaljenosti molekula d. razlike u jakosti privladnih sila medu desticama e. minimuma potencijalne enrgije
f.
neznam
Iskazati rijedima Pascalov zakotzatekucine i napisati odgovarajudu matematidku relaciju.
R:
Pritisak se u tekutinama prenosi podjednako u svim
prolcima. se pri konadnom dijelu puta s sila koja djeluje na tijelo ne mijenja po intenzitetu i ako je ugao koji sila zaklapa sa pravcem pomjeranja neizmjenjen, rad sile na tom dijelu puta je:
Ako
Na osnovu jednadZbe kontinuiteta objasniti u kojem je dijelu strujne cijevi nejednakog presjeka, pritisak tekudine vedi.
R; I=F.F=4.r=Fscosd Vjestadki satelit mase m kre6e se oko Zemlje po eliptidkoj putanji. U kojoj tadki satelit ima ve6u brzinu (u A ili u P). Sistem Zemlja- satelit smatrati izoliranim sistemom.
.4s
Sv = const.
R: PZ:rt
E>Etvz>vl
ZA:rz
Fluid
mVtr! = ntv2r2 lllj,l.Il rilll:..i1 igtlli:!
jii:i, ilri
'
::!l i:li
,!:: ri'
vlrt: v2f 2 ' \ < rz.a v\ > v2
S,v, = .lrv,
q.e.d.
se
ubrzava u smjeru suienja cijevi teje pritisak
veiiu
Plin zagrdavamo u izobamom procesu. Ako mu se volumen pove6ao od Vr na Vz izradunati koliki je rad plin ianrSio.
I
i'' i1.
i[,
I
InTFoRMATOR UPIS I STUDUE INe nmucINSKoM FAKULTETU uNTvERZITETA u sARAJEW
INFoRMAToR uPts r sruDIIE
Ne ranorCnrsrou pAxurrnrti uf.I[vERzrfbte u sanAJBw
I
I
i"'r'
i,'t
Jakost magnefnog polja struje koja tede kroz pravolinijski provodnik u tadki koja je na okomitom rastojanju a ima oblik:
!
i razlike u ovim findamentalnim
u"I
iri:i,
I
d-
a-LJL
:.,
1,ll' i I
l:ll:
t,;,
.t,.
iil
R: Sliinosti:
o a
b.
2zra
obadvije sile opadaiu sa kvadratom rastojanja elektriina sila ovisi o nabojima kao ito gravitacijska ovisi o masi
47
,lii i '
.,rii!: i1 i,
,,1
i,l'li
t",ill
I
illllii
[iitii
;liit
r!iiltji r
Razlike:
E D o
f.
N Koliki je rezultuju6i elektri6ni potencijal u nekoj tadki
fill$ll
sloZenog elektridnog polja kojeg obrabuju vi5e naboja, ako su elektridni potencijali pojedinih naboja u toj tadki
f,M{j $tt{tl
Qr,Qz,Qt,Qt?
ne zram
Ako u magnetsko polje vektora magnetne indukcije B uleti pozitivni naboj q, brzhom i , okomito na vektor indukcije, na naboj ie djelovati (R: Lorentzova sl/a) intenziteta (R: p = qvB)i primora6e ga da se kre6e (R: ravnomiernb'kruino)' Kako odrelujemo smjer inducirane,struj,e?
49
$H;ffi
$ti$1 l{itqii
4na
'lt'
!ltiil[
r/"Y
c;{1"1 V fn I I
Leraovim pravilom: Inducirana struia ima takav smjer da se svoiim magnetskim poliem suprotstavlja wroku svogd
R.-
nastarcka.
4
fl$i{i'
Prosto harmonijsko osciliranje oscilatora baziva sila koja se mijenja po velidini proporcionalno (R: elongaciji) a psmjerena
{t[}J}l sltisL fiu1M
ifilltit
Hitri
b
a
I
ilill11:
t}]tiiii
I
a
gravitacijska sila je iskljuiivo privlaina elektriina silaje ili privlaina ili odbojna razlikuiu se i u konstanti, razliiite su brojne vrijednosti, gravilaciiska konstanta ie univerzalna a koistanta u-Coulombovom zakonu ovisi o sredini'u kojoi se naboji nalaze.
ltliilj
Hil[1i
PoLn
d.
lirll$
tlfffti
^
L.
1rf
i'j' ,iiiii ililii
U
I
Utjecaj temperature na eleklridni otpor provodnika iskazuje
se
{
jednadZbom:
je uvijek ka (R: ravnoteinom poloiaju). Matematidki zapis toga je: (R:
F = -kt)
il]t3tii
Put koji precie val za period T naziva se:
Ht[il+ lll liil+
a. b.
tilitiiJ
tlilii{i
n lfikitj lfrH$, illl+iliil
ililh$: [Iluilt
il$[H
:4(t
+ ar)
51
elongacija amplituda razLlka puteva
c. a :"h"4tj-_g e. poluperiod f. ne znam
d
443
I.IPN I STUDIIE rtmorcrNsKoM rAKUtTLru UNTVERZITETA u sARArEw
INa
i::
\-, Descartes- Sneliusov zako loma glasi:
od navedenih izraza predstavljajednadibu idbalnog stanja plina?
Koji
L
(R: Odnos sinusa upadnog ugla i sinusa lomljenog ugla jednakje odnosu brzine valova u te dviie sredine, a upadna 52
zraka, normala i lomljena zraka leie u istoj ravni.) sin
p
vz
Sirenj e promj enljivo g elektromagnetnog p olj a kroz pros tor naziva se (R: elehromaglelno zraienje). Skup (R: 53
Razludivanje oka je: uodavanje predmeta ako postoji razlika u sjaju
60
Predmeta iPozarline gledanje samo jednim okom
b. c. osobina oka da vidi razdvojena dva bliska predmeta
55
i:: 1..:'
li,i,
iii 'ii i
I
b. jakost polja raste s udaljeno5iu c. jakostpolja spada s udaljeno56u d. jakost polja opada s kvadratom udaljenosti e. jakost polja raste s kvadratom udaljenosti
s6
;l
'ii,,i:.
'iil'
62
nezrram se kolidina topline preda tijelu mase m polaane tvari ako se njegova temperatura povisi od tt do tz?
444
tz-t
J
Trajni efekti interferencije svjetlosti mogu se javiti samo kod (R: koherentnih) inrora svjetlosti. To je svjetlost koja je emitirana (R: jedndkomfrekvencijom) i stalnom @.:faznom razlikom). J. Stefan i L. Bolanann su ustanovili daje energija koju, u jednoj sekundi zradi kvadratni metar powiine apsolutno crnog tijela srazmjerna: a. detvrtom stepenu valne duljine emitirane svjetlosti b. deh,ntom stepenu frekvencije emitirane svjetlosti c. detvrtom stepenu pow5ine tijela
e
oC' detvrtom stepenu iemperature izrai,ene u defi.rtom stepenu apsolutr.re temperature tijela f. ne znam Promjena energije S: fotona) pri rasprSenju na slobodnim elektronima naziva se Comptonov efekt. (R: Foton)'pi sudaru sa slobodnim elektronom predaje samo jedan dio (R: energije) elekfronu, pa je (R: energii a fotona) nakon raspr5enja (R.' ' mania).
Relacije zaenerglju fotona E = 63
R:
i
r,t,. ..1 i.
,,liii
d
Kolika 51
c
d. e.
f.
l;, fiii rl;i"
61
udaljenosti od naboja? a. jakost polja ne ovisi o udaljenosti
,lrit, i,,i
c
Kako ovisi jakost elektridnog polja tadkastog naboja o
Ji ll
irl
sposobnost oka da vidi oSho predmete na razliditim rastojanjima sposobnost da se vide razlidite boje u isto wijeme
e. f. ne.nam
I
iji;ii;
,;.;:
d.
a. ubrzano b. usporeno c. ravnomjerno d. sve manjeg i manjeg radijusa e. koja je oderdena trenutnom brzinom f. neznam
59
(R: U homogenoj providnoi sredini suietlost.se kre(e pravolinijski.)
a.
c
Ako na tijelo djeluje stalna sila okomito na pravac trenutne brzine tijelo ie se lcretati po kruZnici
elehromagnetnih valova) svih (R: valnih) duljina dini (R: sp ehar elehrom a gnetno g zraienj a) Kako glasi zakon pravolinijskog Sirenja svjetlosti?
54
a- pV = const. b. pW = const. c. pV =nRT d. pV =nkT e. pT =nVR f- ne znam
58
sma_4
,,..
;ryEgi.ueto.n urrslsri{1ryi 1.. .. . , .... i , NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARATE\"T,'I
IINFORMATOR
ir'
(R:
du
ftvi impuls
h
LTaZAYAJI)
/L
alnu) prirldu (R. suj etlosti).. 44s
]NFORMATOR
fi're
UPIS
I STIIDIIE
MEolcINSKoM EAKULTETU uNrvERzITETA u sARArEw Osnovu Bohrove teorije atoma vodika dine dva postulata. Kako glasi prvi Bohiov postulat? (R: Atom se moie nalaziti samo u odreilenim stacionarnim stanjima. (J tim stanjima atom ne emitira niti apsorbira elektromagnetsko zraienje iako se elektron krete ubrzano.)
Stabihost jezgn veiine atoma (usprkos djelovanju snaZnih odbojnih eleklrostatidkih sila izmetlu protona) anak je da je u
jezgi
,
@z
c. elehromagnetskomedudjelovanje d. slabo nukleamo medudjelovanje e.
jako nukleamo medudjelovanje neznam Prvu reakciju sa vje5tadki ubrzanim protonima izveli su Cocroft i Walton. To je reakcija, ltt(pa)i&". Napisati
f.
drugadije ovu nuklearnu reakciju.
R: !ti+'p-+iue+ine Koje od navedenih fizikalnih velidina ne pripadaju skupu osnovrrih fizikalnih velidina (SI) :
a. telina z" b, vrijeme c. jakost elektridnog poljg d. elelctricni napon .Z .. . -2
enetgtJa
neznam
kojim
c. teZina tijela d. teziste e. sila vjeianja f. neznam
\"--
U SARAIEVU
III Newtonov
polju Zemlje na visini je energija tijela? potencijalna h od povr5ine Zem\le. Kolika
@rjskom 'R; E, = St*1e
mCh (J)
t.*t"d*"t*dk"
g s istema
o
dreduj u makro skopski
parametri:
a. masa b. volumen c. gusto6a d. pritisak e. temPerafura f. ne znam
* *"2. mijenjati unutamja energija sistema? a. iskljudivo mehaniEkim radom b. iskljudivo zagrijavanjem c. mehanidkim radom i zagrijavanjem d. uzimanjem vedih dijelova sistema e. smanjivanjem sistema do malih nzmjeta
K"k"
f.
ne znam
svaki njen dlan'
@bjasniti
"-"'
Sila kojom tijelo djeluje na horizontalnu podlogu kaja miruje, ili na tadku vjeSanja zove se: a. gravitacijska sila b. reakcija podloge
se iskapirje
zakon-
atoma najjade:
a. gravitacijsko medudjelovanje b. univerzalno metludjelovanje
e. f.
INFORMATOR UPIS I STT'DIJEI
NA MEDICINSKOM FAKUUTETU UNTVERZITETA
R: p+
ov2
../
reh+t:-=coU.L" /-/
p' - iP o tiainj i iii:i tis "tr pgh-vistnski Pritisak 7
F -brtinski 2
pritisak
t
INFORMATOR UPIS r STUDTIB, NA MEDTCINSKOM FAKrrr.TErU tnqrvenzlTETA u
SARAJEVIJ
NA MEDrcINsriou
Ukupni naboj atoma He je:
Na naboj Q koji se kre6e u magnetskom polju indukcije'B brzinom v koja je okomita na veklor magnetske indukcije,
a'Q=2e
74
b. Q= -2e c. Q=2e-2e-0
d. Q:2e+2e=4e
&.
c
79
ne znam
Elektridni kapacitet iskazujemo relacijom:
a- L=-
U O
80
b. C:8U o
'75
d.
c
U
C=QE
e. L --
E O
81
f.
llrl
'ilr ,: fl ti
76
tji
neznam Pri tijeku elektriEne struje kroz potro5ad on se zagijava.Iuaz za Joule- Leruov zakon je:
a1
a. R:Rr+Rz+Rg+...+Rn b. c:c1+cr+c3+...+ct c. It+I2+I3+...+I.:0 d. E-IR:O e. lt:ie:Rr:Rz f. neznam
dL U
LIls't
b. JCt. 78
c.,.-1Cs't A.
JS
e.
Vs
f.
neznam
Amperova sila
F:BI/ e
b. Sila eleklridnog Polja F=QE c. Sila magnetnog Polja F:QB d. Coulombova sila e. Lorentzova ttlu P:QvB f, ne znam
Impedanca strujnog kola je naziv za'. a. dva kola koja su u rezonanciji b. kapacitivni otpor u kolu izmjenidne struje c. sve otpore koji nisu termogeni elektridni otpori d. ukupni otpor u kolima izrnjenidne struje e. frekvenciju oscilatornog kola f ne znam Tijelo koje oscilira ima minimum potencijalne energue u;
a. najvi5oj tadki osciliranja b. najntlojtadki osciliranja c. ravnotehom PoloZaju d. tadki u kojoj je frekvencija jednaka nuli e. tadki u kojoj je frekvencija osciliranja maksimalna f. ne znam
sredine osciliraju u pravcu prostiranja "t"stidne se kroz elastidnu sredinu Sire: valova kaiemo da vaiovi longitudinalni a. b. transverzalni valovi c. stojni valovi d. linijski valovi e. kuglasti valovi
f.
Elektridni irapori se izaLavau jedinicama:
a.
,
d
c
Ak" d.rtt""
R: O:UII Koja od navedenih relacija predstavlja I Kircchoffov zakon?
,iir
f
djeluje:
Q=2p
f.
rarurrpffi'Hg$ilfii itrH#
b
83
ne znam
Zvueni uuio"i frekvencije vede od 20 000*lznazivaju se: a. superrvuk b. hiperzvuk c. ultrazvuk
d. e.
f.
a
c
hiperultranuk
nadnuk ne znam
448
449
;t$ .i
TINFORMATOR UPIS I STUDIJE ueorcINSKoM FAKULTETU uNTvBRZITETA u sARATEW
lNe
84
Uzajamno prefvaranje energije elektridnog i magnetnog polja u oscilatornom kolu naziva se: a. elektromagnetske oscilacije b. konverzija energije c. prinudno osciliranje d. elekhomagnetski spektarzradenja e. praZnjenje oscilatornog kola
f.
N.e
a
89
neznam
Paralelan snop svjetlosnih zraka pada na tanku rasipnu leiu paraleho glavnoj optidkoj osi. PrikaZite pravce lomljenih
Pri prolasku svjetlosti liroz otvore dije su dimenzije komparabilne sa valnom duljinom svjetlosti nastaje: a. polarizacija svjetlosti b. difrakcija svjetlosti c. disperzija svjetlosti d. koherencija e. interferencija svjetlosti f. ne znam
I"t"" rvj"tltsti k"lf emitiraju svjetlost jednakih amplituda
naka. R:
90 86
F.l''
b. dioptrimetar c. miopija d. presbiopija e. diophija
f-
9l
e
ne znam
Svjetlost je: a. monohromatske prirode b. mehanidki val
450
i
c. d. dualne prirode e. vrstarendgenskog f. ne znam
elektromapetsk spektar
jednaki izvori
c. koherentni izvori d. monohromatski izvori e. polihromatski izvori f. ne znam
Et"ktt"."g".t"o
Jedinica za optidku jakost le6e je: a. metar
88
b
jednakih valnih duljina su: a. dekoherentni izvori
b.
8',1
f
ueoicrNsrovr'arurt."H;Y##?Siif ltr#.#
d
92
tr:-mv a. -1 2 b. E:kz c. E:mgh d. E:hl e. E:h9 A f. ne znam
c
u-ad.qle se sastoji od destica dija je energija:
2
ft"ttto"i. najjade vezattza jezgrukada se nalazi u: a. oroo*orn 5tanju b. stanju sa najviSom energijom c. najudaljenijem stacionamom stanju d. stanju u kojemu ne zradi energiju e. osDovnom stacionarnom stanju f. ne znam
e
zradenja
4st
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKI,]LTETU UNIVERZITETA U
SARAJEVU
Koristeii Bohrov model prikazati Paschenovu spekhalnu
ta
seriju vodikovog atoma (n:3). 91
j"
nutteama fisija?
jezgri
R: Nuklearnafisiia je proces ciiepanja teikih atomskih
na lakia iezsra.
K"j" ftrik"tt* uelidin" pripadaju skupu
n=5
a. sila b. brzina
93
t:4
98
n:3
n:l
da u atomu ne mogu postojati dva elektrona koja imaju jednaka sva detiri kvantna broja naziva se: a. Prvi Bohrov postulat b. Drugi Bohrov postulat c. Heisenbergovo nadelo neodredenosti
d.
Paulijev princip
e.
.Princip iskljudenja dehrrtog ne znam
.,i.
a. N:Z-A b, N:A-Z c. N:A+Z d. N:(A-Z)+p e. N=p+e
\i
ne znam
''.',
'
I
f.
99 d
'I a
,,lii '
:1,1,
R:
-rs,
r* l:l tr
'0
,
100
a atomske j ezgre
I
t02
i
_rr Arl
= io + fit onda
b
i l-\'-
e
izoliran proces kruZni proces proces s minimalnom energijom
-' s.' ne mam
t/1
f'rr-h a:
proces u kojem se sistem wadap po6etno
stanje naziva se: a. izoproces b. adijabatski proces c. radni proces
d. e. f.
ru2
r,
a. hitac nagore b. hitac nadolje c. slobodni pad d. kosi hitac e. horizontalni hitac f. ne mam ti.letuie 36oC.Izrazite je u K. Gmp.*t "" ""kog R : T(K) 4f q +27 3,r 5 :3 6+21 3,1 5-309,1 5K fe.rnoainu*ien
c
tr
T=6,67'10-rtNmTkg-'
Ako se brzina nekog tijela iskazuje relacijom je kretanje tog tijela:
101
96
r- [
F- = /-f
b
izveden hansforrniranj medudjelovanjem atomske iezgre i neke elementarne destice ili druge jezgre naziva se: a. prirodna radioaktivnost b. prisilni raspad c. nuklearna reakcija d. elementarni raspad e. hemijska reakcija f. nezn.am Proce s
ne znam
m,l7L
ilx'
'*,i\. ,,,ii
d
/--
Broj neutrona u jezgri nekog atoma odreden je izlazom:
, iir.
e. f
f.
95
ubrzanje
jakost eleklridne struje kolidina elektriciteta
Napisati inaz zaNewtonov zakon opce gravitacije. Napisati brojnu vrij edno st univerzalne gravitacij ske konstante.
Twdnja
r,i;
c. d.
n:2
94
osnovnih velidiira?
'
453
-
,tr.,
:l' i rir
I
IINFORMATOR UPIS I STUDIIE lNe ltrOrcINSKoM FAKULTETU
INFORMATOR UPIS I STUDIJE U SA3AIEVIJ FAI(ULTETU.tINTqERZITETA NA ]\GDTCINSKOM
UNTVERZITETA U SARAIEVU
I I
i' i:
I i:
.
iloaotnu
ir
kolu kapacitet pove6amo "scilatornom puta, a induktivitet smanjimo 4 puta, onda se period oscilatornog kola:
:
a. 0"1MHz b. 6,28H2 c. 6,28\.4H2 d. l0MHz e. 2,5kHz f- ne znam
tbr
Ak" u rd*t"""t
frekvencija idealnog oscilatornog kola koje sadrZi
indulrtivitet L:2,5trft1i kondenzator kapaciteta C:lnF je
a
fiz
Odnos snagu primara i sekundara kod idealnog fransformatora ,
'j" a. ve6i od I r04
b. manji od c. jednak 1 d.
1
LM
jednak 0 ovisi o broju namotaja
e. f- nezl].arn XuUoi ir smj"Sten u nekoj tadki izmeclu polova stalnog silom: b-
c.
d. e.
f-
f. ne znam Frekvencija struje u gradskoj rnreZi u Bosni i Hercegovtntle je: 5AHz, au USA je 60H2. Induktivni o@or zavojnice a. l,2pula ve6i u BiH b. l,2puta ve6i u USA c. jednak, bez obz.r:ada li je zavojnica u BiH ili u USA d. ovisi o pridodatom kondenzatoru e. ovisi i o drugim otPorima u kolu f.
usmjerenom paralelno magnetnom polju usrnjerenom prema sjevernom magnetnom polu srnjer sile ovisi o predznaku naboja
e
b.
w6
4U
a
d. 10-6 e. l,7g rc-3 f. ne znam
b. magnetno Polje c. snaga magnetnog Polja d. magnetna indukcija e. broj magnetnih silnica f. ne anam
T"-p.r"tuta ptioo t-t sijalici je 20 "C. Upalimo li sijalicu, pritiiak plina se udvostrudi a temperatura unutar sijalice se
d
t,l
je
1
povisi na: a. 596K b. 400c
Tra*f*rnutor je prikljuden na gradsku mreiu pri demu napon na sekundaru l2V-Kolikaje struja na primaru kad se na
$j
l,g7 l0'2 2n10-e
^A
nemaJ;n
a. 54 b. 270mA c- 5ml\ d. 500mA e. '7?04 L ne aam
neznam
a.
kojajejednaka nuli
sekundar prikljudi potro5ad od 60W
b
samorndukcije 2H spojena je paralelno sa kondenzatorom kapaciteta lnF. Omjer LaU.ti*og i kapacitivnog otpora pri frekvenciji 0,5kHz je:
U jedinioama T mjeri se: a. 6agnetni fluks 106
a. pove6a detiri Puta b. smanji detiri Puta c. pove6a osam Puta d. smanji dvaput e. poveia dvaPut
T.t"fdtk; tt,rS"t." koeficijenta
magneta.,Magnetrio polje na naboj djeluje ;. okomitom na smjer magnetnog polja
i 105
l6
a
c.313,15K
d.
10"c
e.
?
293,15K neznam pojavu kod tekuiina nazivamo kapilarnost?
f. fop
b
1t2
k:
u uskim u iirokim tekucine cijevima (kapilarama) u odnasu no nivo no,gudama..-. -.,..
Pojnu podizania ili spuitania nivoa tekutine
455
TNFoRMATOR UPrS r srUDrIE
IINFORMATOR UPIS I STUDIIE
[.ie
tt3
worcrNsKoM rarurreTu uNwERzrrETa r] sARArEw Osobina teku6ine da joj se volumen ne mijenja pod djelovanjem spolja5nje sile naziva se: a. laminarnost b. stacionarnost c. postojanost d. nestiSljivost e. idealnost f. ne znam
NA MEDICINSKOM FAKULTBTU UNTVERZITE'TA U
Kojiinaz predstavlja Joule- Lenzov
d
I17
f,
Q:uzRt
ll8 d
Na strujni provodnik duljine / kroz koji protide struja jakosti I, magnetsko polje indukcije B djeluje: a. Lorentzovom silom b. elektrostatidkom silom c. Amperovom silom d. silom elektridnog polja e. Biot- Savar- Laplaceovom silom
c.
119
d
a. aktivni b. realni c. kondenzatorski de.
f.
d. e.
f-
pad napona
II Kircchof,fov zakon
d
tennogeni kapacitivni
znam
t2l
oscilaciju naziva se: a. puno wijeme b. frekvencija ili udestanost
ne znam
. 456
e
' ne jednu punu Vrijeme za koje tijelo koje oscilira napravi
.
elekhootpornu'silu elekhidni otpor te grane
b
naziva se:
predstavlja:
c.
-1
Elekh'idni otpor koji pruZa izmjenidnoj struji kondenzator
Ako je R suma svih elektridnih otpora u grani sloZenog sh-ujnog kruga kroz koji protide slruja jakosti I, onda izraz RI
116
1\'lm
d. VA'I e. VCt f. ne znam
neznam
elektromotornl silu
a
L.9
b. c'rt .,
r20
a. b.
Q:mC(tz+r) Q=RItt
f. ne znam Jedinica za eleklridni kapacitet je: ^ -l
ne znam
Na naboj u elektridnom po5-u djeluje: a. gravitacijska sila b. nukleama sila c. sila eleklridnog pola d. Coulombova sila e. Amperova sila
f.
zakon?
1
a.
115
I I
( 1)" e. Z = -l R' +l Lo__(tf) \ f. neznam
ketanje:
tt4
d.
c'
Elektridnu struju u vodljivim fvarima predstavlja usmjereno
a. atoma b. pozitivnihjona c. negativnih jona d. slobodnih elektrona e. valentnih elektrona
a. b.
P=u2Rr
SARAIEYT]
c. period d. wijeme osciliranja e. poluwijeme osciliranja
c
f. . ne znam 45;1
[:,rt
ITNFoRMATOR
.[,i,i
lNe
i:"rll .li
ti,t
INFORMATOR UPIS I STUDIIEI NA MEDlcrNSrolt'ilrur-rEru trNrrnnzITETA U sanapw I
I STUDIIE
i.
l',
Put koji val prerle u toku jednog perioda je:
ll
a. b.
i,t' I
UPiS
urorclNsKoM FAKULTETU uNIIERZITETA u sARAJEw
ii:,
c.
t22
d. e.
i'ii.r
i,ii !'ri'
infrazvuk
123
r28 se:
t'-
,,il',1r r
'11:tlr:t iilLil l
e.
stojni val
f.
c
ne znam
kojim dijelovima elektromagnetnog spektra vidljiva oblast? Sa
;iiilii liiilii'
129
se granidi
124
R : inft acrreno zraieni e//v:iglliivg ph lg;L;pekta/l u ltrali ubiias to zraienj e Definirati apsolutni indeks loma neke sledine.
ffiil gUi.ji:i tit;[i{i
llflllii
125
R: n ffifrIf
126
R:
=-v
Ugao kojeg upadna zraka gradi sa normalom mora biti
ffiffi
veti od graniinog ugla.
ffii fil1liii
Dokaz da je bijela svjetlost sloZene prirode jest pojava spektra boja na zaklonu tza pizme kroz koju je svj etlost pro 5la. Ova
iIJ{IIil
pojava-se n'aziva
F,
a
metala pri fotoelek'tridnom efeklu potrebno je: a. metal zagrijati b. metal hladiti c. da energija elektrona bude manja od izlaznog rada tog metala d. cla intenzitet svjetlosti bude 5to veii e. da foton ima energiju ve6u ili jednaku izlaznom radu tog metala f. ne znam
e
f. neznam b*t"ktt* napustio povriinu
+
/
.
Reakciia soaiania lahkih iezgri u teie. \ '\/ -tu]eouH.u.oafi,,,ija2 Kvant svjetlosti se emitira: a. pri prelazu elektrona iz pobudenog u.osnovno stacionarno stanje b. pri prelazu elektrona iz osnovnog u pobutleno stanje c. pri kretanju elektrona po stacionarnoj orbiti 131 d. kada elektronnaPu5ta atom e. pri prijelazima elektrona sa prve orbite na bilo koju
Svjetlost iz optidki gu56e sredine dolazi na granicu sa optidki rjedom sredinom. Koji uvjet mora biti zadovoljen pa da nastupi totalla refl eksij ?
ffinli hH!iii
130
c
ato su u svjetlosnom valu zastupljene oscilacije u svim pravcima okomitim na pravac prostiranja svjetlosnog vala, takvu svjetlost nazivamo : a. prirodna b. llnearno polarizirana c. koherentna d. obojena e. jednobojna D"
d. ultrazvuk
.
;iiliir; Lll li
d
niskozvr:dni b. nedujni
,ii;i'i iilrii
amplituda elongacija valna duljira polovina valne duljine
f. neznam Zvudni valovi dija je frekvencija manja od 16Hz nazivaju
iil,
l'il,
putnarazlika
Fn
R'
a
drugu orbitu
lfl{ffi
r21
IfiiIHi
a. b.
: "
interferencija disperzija spektralna analiza
c. d. difrakcija
f. po
f.
a. b.
b
t32
c.
ne mam .
ffiiffi ilffiHlf
458
uritna"u, *onohromatska
svj
et
lost v elikog interziteta,
nastala stimuliranom emisijom naziva
e. polarizacija
tHfffi
f
neznam
.
se:
apsorbirana svjetlost laserska svjetlost
b
struja fotona
d. Iinijski polarizirana svjetlost e. ultravioletna svjetlost f,.-..ne.znam 459
EINFORMATOR UPIS I STUDIIE lttia MEnlcrNSKoM FAKULTETS gNTqERZITETA u sARArE\ru Jezgre jednakog atomskog zovu se:
133
a
razliditog masenog broja
je
a. b.
c. d. e.
f. l; ',
lll :l tr'.i :ir l! ti: ii-i .' r:i.l
135
r
.11;t t,
iiij';i. .'.;:::l ;t;ll
I = F. J = -e.s cosa = f''s' @oponasanje
(R:
t41
daje fokus udaljen od cenha leCe 2m daje fokus udaljen od cenha lede I m daje fokus udaljen od centra 1e6e 50 cm da je fokus pomaknut iman optidke ose za 2 m je rastojanje izmadu dva fokusa 2m
OsNor,'NA. pIzIKALNA
duljina I
,iij rll
136
I
"i
t37
142 a
kg
i
:I
,!,
'i
r39
460
r
e
6
O' U:AO-')
Sr1" ko1"m magnetto polje djeluje na pravolinijski strujni provodnik duljine I koji je postavljen gkomilo na magnetne
(R: A) (R: cd) Djelovanje sile je statidko kada sila izazove promjenu (R: oblika) ilis:. volumena) ttjela, a dinamidko kadauazove
*t=matzr)
c
polia' $. : Razlika potenciiala izmedu dviie taike el,ektriinog ilit nopon izmedu dviie taike jednakie radu koii inrii tnFnkn nndie[ienim naboiem
(R: motl
izvora
iskazuje i:zrazom(R: Fu =
b. gusto6a c. pritisak d. kolidina toPlote e. voluman f. kolidina gasa g. temPeratura h. entropija i. entalfija j. slobodna energija k. ne znam
elektriino polie pri pomicanju pozitivnog naboia Q izmedu tih
K
ormienu (R. kretania\ tliela. Te1ina tijela na polovima i na ekvatoru Zemlje S.: nye) ista. Uzrok je djelovanje (R: centrifugalne sile) na tijelo koje se
rl j
143
(R: s)
(R: termodinamiika temperatura) kolidina tvari jakost elektridne struje
F's'l = F's)
Definirajte elektridni naPon.
OsNovt'Ia JEoINICA u SI m
wijeme
iakost svietiosnog
ir
vELICINA
(R: masa)
l;lr
jezgra se
ne znam
Popuniti tabelu:
=
nego druge tvari. Naime, kada joj se temperahua povecava od OoC do 4oC njezin se volumen (R: smanjuje). To znadi da se pri tome gusto6a vode (R:povetava). Ovo svoJstvo se nazrva temperaturna $; anomalij a vode).
termodinamidki Parametri gasa? a. specifidna toPlota
ne znam a
cos00
Koje od navedenih fizikalnjh velidiaa nazivamo
c
transformira; a. u sloZenijujezgru b. u lakiujezgru c. tako da se atomski broj ne mijenja d. tako da atomski i maseni broj ostaju nepromijenjni e. jezgra ostaje ista jer u njoj nema elektrona
f.
,:,
f
rArurre'ffi3rugnlf f t'tr#ffi
izraz za rad te sile.
Pri betaraspaduiz jezgre izlijedu elektroni tt:
,i,i...
icrNsxcint
140
jakost tanke sabime le& 2D onda to znadi:
da
MED
Ako ko.rstantna sila djeluje u smjem kretanja tijela, napisati
a. izotoni b, izobari c. izotopi d. defektne e. nuklearne f. ne znam Ako
t34
broja
NA
riLoi"" i kroz koji te6e struja jakoiti I naziva sila) i iskazuje se izrazom: 144
a. F:Blv b. F:BII c. F:B,S d. F:BUI e. F:BIv
f.
se (R: Amperbva
b
ne znam
461
INFORMATOR UPIS I STUDIJEI NA I\GDICINSKOM FAI$LTETU TTNTrcNZITETA U SARAIEW I
IINFORMATOR UPIS I.STUDTJE. lI'Ie r,GorcINSKoM FAKULTETL UNTVERZITETA" u sARArEw Duljina cekas-Zice u elektridnoj-lemilici je 2m, a presjek joj je 0,05mm2. Ako je otpornost lei;icel,lpC)rn ondaje njen
d lil :i
146
a. b. c. 750 Puta (uve6anja se mnoZe) d. 0 (jei mora biti jednako uve6anje okulara
a
e. Jrk*t
JednadZba preslikavanja za sfemo ogledalo moZe se iskazati rijedima: Zbir reciprodnih vrijednosti udaljenosti slike i udaljenosti @'. predmeta) od tjernena sfemog ogledala jednaka je (R: reciproinoj vrijednosti) (R: iiine daljine ogledala)
td*g p"lja u tadki u kojoj "t.kt silom od 8N je:
d. 400 NC-' e. 0,25 NC-r
e.
f.
148
3oo ooo krns-r 120 Mms-r
d
0 ms-l
Na kojoj udaljenosti od le6e heba postaviti zaklon da se dobije ja'sna slikd'predmeta udaljenosti l0cm od optidkog sredi5ta le6e dija je fokalna daljina 8cm? a. 80 cm
10 cm
ne Tnall
462
a.
b. c.
karakteriziraju nabijeno tijelo
eleklridni naboj elektridni kapacitet elektridni Potencijal magnetska indukcija ukupni o@or geometrijski rasPored naboja
f. g. elektridna struja h- Coulombov zakon i. Amperov zakon j. Lorentzova sila
Smicanje (paralelno pomjeranje) zraka pri prolasku kroz planparalelnu plodu utoliko je vede Sto je ploda (R; deblja), lto je (R.: veii) upadni ugao i Sto je [R: veii) indeks prelamanja plode.
4
e
d. e.
neznam
b. 1.25 m c. 0,4 m d. 4m
ne znam
ffi
a. 1240 rns'l b. 340 ms-r d.
ono djeluje na nabol
a. 16 mCN b. 16 000 NC c. 4kNC-t f.
'
i objelriva funkcionirao) bi mikroskoP da ovisi o valnoj duljini svjetlosti koju koristimo
Q:2mC
Brzina svjetlosti u dijamantu (n=2,5) je.
4
a na
"Ul.ttl*;ednog 15 puta. Ukupno okularu
otpor:
a, 44 {2 b. 0,1 c, c. 10Q d. 4,4 Q, e. 1kA f. neznam
mihoskopa piSe.da uve6ava 50 puta' uve6anje mikroskopaje: 65 Puta (uve6anja se zbrajaju) 50 puta (uzima se veia vrijednost)
li"
r"l"gret"-ai"i:" sila strujom su: c
oko bilo koje tadke na provodniku sa
a. zatvorene b. otvorene c. sa zavr5ecima u Provoclniku d. sa zavr3ecima u beskonadnosti e. paralelne saprovodnikom f. neznam
INFORMATOR UPrS
NA
I.
STUDIIE
bftst
1rc ',
ttn
ut
/r"
/
,
) &t-. i
oFtvt
iHei ffinnle
t 1tW
Granice vidljivog spektra su380nm'i 780nm. Njtma odgovaraju frekvencije:
.
Jezgre sujedna od druge udaljene:
fo
a. 2'10'tom 11-/ b. l-4. l0-'m c. +.tO{m d, 1,2pm e.
f.
de
p
spoji se u
a.a
b.8rp c. (ll8) d. 4ro e. 2E
f.
rp
d
neznam
ziualcij je ,do
e.4,6'10-leeV
f. Dat
Qe
,{ut
O r;----;- a^l\Br) +Eix. m
$
8@+vn)
QvB m
f.
4&
ne znam
R'Z:6,N=A-Z:I'
Zamjerombi to bio element sa7
protona i 6 neutrona:
'fN,
a. b.
F+E m
je element ?C. Koji element bi dobili zamjenqm
a to se
ostvari.emisijom
/-
'
Brzrnaelektona je 0,5c. Njihova valna ddina.(uzeybi u obzir relativistidko pove6anje mase) je:
b
m d.
ne znam
neutrona protonima a protona neutronima i kako to ostvariti?
2m
b.
:
a. 2,76eY b. 3,2'10-reeV c. 5,3eV d. 1,4eV
e
Nabijena Eestica ulije6e okomito na sil-nice magnetnog i elektridnog polja koje su.paralelne. IJhlrzarqe destice je: a.
T8o lotaHz
Snop svjetlosti valne duljine 41Onm izbacuje elektrone iz kalcija koji se zaustavljaju potencijalom 268mV. Izlazriiad
a oE)or se pri tome smanji za 5%o?
a. 20% b. t5% c. 25% d. L2,5yo e. 32,6Yo f. ne znam
c
3,84lol4Hz 3,84WIz
a. 9'7,Znm b. 393,4nrn c. 656,3nm d. 486,lnm e. 4l0,2nm f. ne znam
$,
Zakoliko 6eYopasti snagauredaja ako napon padnezaL|Yo,
f6
i d. 1,B9kIIz i e. 380'lor4Hz i f. ne znam c.. 7,89'lor4rlz
3,84nHz 780 MHz
Vaha duljina koja nastaje powatkom elektrona sa freieg pobudenog stanja (n-4) u osnovno stanje (m=l) iznosi:
jednu kap. Potencijal nastale kapije:
'/
a. 7,89nHz i b, 380 MHz i
2m
ne mam Osam kapljica vode jednakih naboja i potencijala
',
INFORMATOR UPIS I STT'DIIE I NA MEDICTNSKoM FAKULTETu rnrrwnzlfETn u sena,yrvu I
MEDTCTNSKOM FAKULTETU r-rNIv4RZrTE',;tA U sAR.{IE\rrJ
Odbojna Couiombova sila izmedu jezgn
ftN t:
\u,
4,2'10-Itm 4,2nrn
c.
0,8'10-em
f.
ne znam
d
d. 4,2pm e- 0,6nm 465
uPrs r
il
rrNFoRMAroR INA MEDICINSKOM
rt5o*
FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAJEVTJ
U zapisu nuklearne reakcije '$U +]n-+tfrna + Y +2]n
,Y
Pri nukleamim reakcijama wijedi zakon oduvanja masenog broja. Objasnite znadenje ovog zakona.
ozna(aval.
a. liz, b. Hx, ;n, ") d, ftx,
rc/
e. f.
R0
ie
110 b
-Kr
l7l
ne znam Objasnite kako nastaje rvuk.
t64
Zakola kretanja kaZemo da su periodidna kretanja 165
172
R'. Naizmj eniinim zguinj avanj em i razrij edivanj em sloj ev a elastiine sredine pri nrosliraniu lonsitudinalnih valova.
R: Za ona koja
se
ponavljaju
u
a. djelovanja sile gravitacije b. blizine Zemlje
jednakim vremenskim
inter-ttalima na iednak naiin. u kolo izmjenidne struje prikljuden kondenzator, kaZemo da je u kolu: a. aktiwi otpor
b. indulctivni opor c. kapacitivni otpor d. imedanca e. kondenzirani otpor f. neznam
t6'1
168
169
S
173
e
I ektrom
asne
c.
djeiovanja Coulombovih sila medu atomima tekuiine destica teku6ine destica tekudine sa desticama stjenki
d
d. medudjelovanja e. medudjelovanja
f.
c
posude ne znam
Haotidno kretanje destica poznatoje u fizici kao:
irenj e promjenljivo g elektromagnetsko g
nazivamo (R:
(R: Zaser) je uredaj koji emitira koherentnu svjetlost veoma velikog intenziteta. Slobodna powsina teku6ine ima sferni oblik. Zakrivljenost sferne povr5ine rezultat je:
?
Akoje
t66
R: Zbir masenih brojeva (A) iestica koje ulaze u nuklearnu reakciju jednak ie zbiru masenih broieva iestica koje nastaiu renkciiomElektri6nu struju u metalima predstavlja usmjereno kretanje (R: slobodnih) elekhona pod djelovanjem (R: elektriinog poUa)'
ts
p
t74
olj a kroz prostor
ki v an.
Svjetlost se kroz homegenu sredinu prostire pravolinijski. Ova osobinasvjetlosti poznata je u geometrijskoj optici kao zakon (R: pravocrtnoi p prostirani a svi etlostil. Raz'je5enje problema zradenja crnog tijela predstavlja Planckova hipoteza o emisiji i apsorpciji energije crnog tijela. Prema ovoj hipotezi crno tijelo emitira ili apsorbira energiju; a. iskljudivo kontinuirano b. iskljudivo u diskretnim kolidiaama '-c. na jedan ili drugi nadin, ovisno o uvjetima d. uglavnom kontinuirano e. uglavnom u diskretnim kolidinama- kvantima f. ne znam
a. destidni haos b. propulzivni haos c, browoouo fuetznjeS/ d. difirziono kretanje e. haotidna osmoza
f.
neznam
PrikaZite raspored elektrona u elektronskim ljuskama, prema Bohrovom modelu, elementa rednog broja 10.
t75
R: N=2n2,
n=I, n:2,
b
N:2 N=8
prva staza: 2 elektrona druga staza: 8 elektrona
(llunno: I0 elektrona Sta su a-zrake
t76
?
R: To su jezge atoma hellia
:He.\P
466 467
?q't WdJ':'fi] sruDrJE **LTETU uNrvERzITErA u sARAJEw '"uf
INFORMATOR UPIS I STIjDIIE NA MEDTCINSKOM FAKULTETu frNrvERzrrtra. u s,eneyrvu
rrNFoRMAroR uprsr
Iil
r*;;^ii""*
Nap iSite pored date.mj eme'j edinice odgovaraj u6u fi
177
velidin: K N A F
zikalnu
w .
(R: termodinayrliika remperatura)
S:sita) W
iR: jakost elelctri\ne struje)
-
U strujnom kolu serijski su povezani kondenzatori'kapaciteta Cr,Cz i C3. Napisati iztazza ekvivalentni otpor-
,/ 183
R: c,4:
/
kre6e brzinom v.
184
'a/
R: ^E,.^2:!^,
V
185
=roQ+u)
Koji od ndvedenih inazapredstavlja Hookeov zakon:
b. V:bT, b:const. c. o=86 :
186 c
d r=zrlL 1jg
e. F:6trnrv
f.
i:
l8l
ii
ne znam IskaZite formulom nadelo o oduvanju energijg primjenjeno u podrudju toplinskih pojava.
R: ALr
:,i
:8-
187
a. pV:const. b" cm=cbnst.
468
c. Sv:const. d. Is-const e. o. + oelL +Lov' 2 f. ne mam
c
=const.
188
d
ne z.nam
Amplituda periodidnog kretanja je (R: najveta udoljenost o scilatora od ravno.teEnog poloiaj a). Elektroma gnetski valovi: a. se ne mogu Siriti kroz dvrsta tijela b. $ire se brii:rom 300 000 kms'r ili vecom c. ne mogu se polarizirati d. ne mogu se nikad i nigdje Siriti manjom brzinom od 300 000 kms-' e. Sire se brziaom 300 0\0 kms-r ili manjom
f.
A
Jednadiba kontinuiteta u hidrodinamici je:
182
a.
a. pV:const.
r80
je naziv zaoru relaciju? (R: Drugi
Ako magnetske silnice polja magnetske indukcije B prolaze okomito kroz pow5inu S, onda je magnetski fluks:
temperaturi?
R:
^9l.Koii
Newtonov zakon\
179
rl
moZemo zapishti kao:
fR: F =
Koji|n;raz opisuje ovisnost volumena dwstih tijela i tekuiina o \'
cfl+fl+c{
Ako na neko tijelo stalne mase !n djeluje stalna sila F koja za vrijeme Al piomjeni brzinu tijela za Av onda to matematidki
(R, elekt iiri kopo"it", V Napisati lzrazzakinetidku energiju tijela mase m koje.se
r78
I I
neznam
Interferencijom dva vala jednake amplitude i frekvencije, koji se kreiu dui istog pravca u suprotnim smjerovima, nastaje: a. progresivni val b. valovi se poni5tavaju c. reflektirani val d. koherentni val e- stojgi val
f.
e
e
ne m-am 469
\ ll
INFoB.I!{ATOR UPIS I STWIIE U SARAIEW
IINFORMATOR UPIS I STUDIJE
Irul
tli l:l
urorcrNsKoM
FAKI;LTETU. UNJvERZITETAU SABAIEw
NA MEDrcrNsrou reriurrETu uNrvERzIiTTA
I
I
l,t i
U kojim granicama se nalazi zvuk kojeg moZe dovjek regishirati svojim uhom?
j
il 189
l, I
t,
l,
li
l', l:
li,
r90
lr,
i, 191
lr
,,
i
lir 'lii'
192
,ii;;i rliili
il,i,
liiii i!it.
193
rIili
Ispod 16Hz je infranruk, neiuianza ljudsko uho. Preko 20 000H2 ie ultrannk, takoder neiujan zg ltudlLg 149. U kolu izmjenidne struje nalazi se zavojnica. Kako nazivamo otpor koji 6e se u njoj javiti?
ltriiti ifijjjiJ
lililii I{iilll rllli{l
Izvori elektromagnetskih valova
su (R:
a. bozoni b. barioni
negativnog nabojaje radijalno.
t99
Pnk.Zit. et.kt"6ne linije sila oko tadkastog usamljenog pozitivnog naboja. Kako se zove ovo pilje?
e
Polje tadkastog
pozitivnog nabojaje radijalno.
.e. fotoni
iliilil
f-
ne znam Nukleoni su 6estice koje grade (R: iezgre atoma)
illiilj ,illri; ri;tii: iil
\H
ill
1i I
195
itlrt,i
mase i trenutne brzine
Polje tadkastog
c. fononi d. fermioni
iilii{l
sile i vremena mase i wemena sile i Puta
negativnog naboja. Kako se zove ovo polje?
zanormo) i (R:
izvora ne'utjedu6i jadan na drugi. Ova osobina u geomehijskoj optici poznataje kao (R: zakon neovisnosti .t v i p I lo snih .r n on ov a ) Na osnow koje fizikalne pojave je mogui prenos svjetlosti kroz stakleno vlakno?
194
rnase tijela i ubrzanja
prituZit" elktridne linije sila oko usamljenog tadkastog
otvoreno\ oscilatomo kolo. Ako svjetlost potjede od medusobno neovisnih izvora, snop zraka iz jedno gizvora prolazi kr-oz snop naka rz drugog
lliilii
i
dine ih (R:
neutroni) i (R: protoni) Simbolidki prikaZite a -raspad jezgre'
200
i1,11
lil,qil
195
lii;lii Itl;ri"
l
uitlfl
x: ix-+iae+i-ir Sta
su 7-zraci
R.'
Io
ili:il ;i;tii, t
198
R: Na osnovu totglne reflelsiie. Da bi objasnio fotoelektridni efekt Einstein je uveo pretpostavku da se svjetlost sastoji od desfica 6ljaje energija proporcionalna fiekvenciji. Ove destice se zol'11:
ilr {l il1i41i
tII
20 kHz
R: Induktivni otpor
1,,
l;'
R: 16I{z-
Impuls tijela je: proizvod ^. proizvod b. c. proizvod d. proizvod e. proizvod f. neznam
it5
{il
197
Ili:
'l{lti lfi:ilii
liliiii
I'i.t,141
iii;iii 1rIHi
470
?
su struj e vis oko energetskih fotona. To ie elektromagnetsko zraienievisoke energiie. 471
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICTNSKOM FAKT'LTETU UNTVERZITETA U
INFOR"VATOR UPIS I STTIDIIEI NA'ridEDrcrNSKoM FAKruLTEru tn-rr,veRZITETA U SAriiIEtu
l
SARAIEIVU
Pri zagrijavanju tijela koja od navedenih velidina ostaje
201
nepromjenjena? a. volumen tijela b. unutamja energda
c.
gustoia
f.
ne znam
207
(R: nepovralni) Pri istjecanju tekuirne koz mali ofvor strujne linije se zgusnu tako da je pow5ina mlaza manja od pow5ine otvora posude.
d
d. teZina tijela e. povr5ina tijela
Ova pojava se naziva:
Prijelaz elektrona iz stanja viSe u stanje niZe energije praieno je:
,P
209
a.
4cm:0,4m
b.
20'C:293,15K
a
th:360s d. 12309:12,3lkg
b
b'
o
l00pF:1OnF 3V:300OmV 10am:0,01fm
h.
800Gw:0.8Tw
e.
f.
f
tijelo
(k
210
R:
2n
manje) mase dobije ve6e ubrzanje.
l+u
-
.
-1. (ms')
i:l
206
472
kapacitet jednakie
koliiniku koliiine
b. ugao pod kojim je badeno jednak 900 c. ugao podkojim jebadeno jednak 1350 d. badeno nagore e. badeno nadolje f. ne mam
a. 100O b. 0,lQ c. 1000mfi d, 4c) e. 4mf) f. ne mam
b
Sila kojom magnetno polje maguetne indukcije B djeluje na nabojenu desticu naboja Q, koja se kre6e brzinom f, a pri tome su vektori magnetne indukcije i brzine medusobno okomiti nanvase (R: Lorentzova) sila i oblika je:
Tijelo ie pri kosom-hicu imati ve6i domet ako je: a. ugao pod kojim je badeno jednak nuli
;:.1
Elektriini
elehriciteta na ploiama kondenzatora i postignutog elektriinos potenciial izmedu ploia. Jedinica ie.farad (F) Jedinica zakapacitetplodastog kondenzatoraje (R: farad), a u upohebi sr-r, najdelie, manji dijelovi (R: pikofarad), (R: milcrofar ad), (R: nanofarad). U strujno kolo serijski je povezano 5 otpomika od 20 mCI. Ukupni otpor ove grane kolaje:
Kako brzina zrlgka u zraku ovisi o temperafuri? 205
R:
5
h
Ako na tijela razliditih masa djelujemo jednakim silama, onda 204
d
Definirati elektridni kapacitet kondenzatora
Koje su tadne twdnje:
c.
a. kapilarnostteku6ine b. laminamost taku6ine c. elastidnost mlaza d. kontrakcijamlaza e. diskonfinuitet mlaza f. ne znam
208
a. apsorpcijom kvanta energije b. difirzijom kvanta energije c. emisijom fonona d. disperzijom fotona e. emisijom fotona f. ne znam
202
Zajednidko bbiljeZje termodinamidkih procesa je njihova jednosmjernost. Naimt, suprofno mehanidkim procesim4 terrnodinami6ki piocesi su
2t2 c
a. F:BI/ b, F:QBS
..
d. e.
.f.
p:evB F:QBI F:QIB
.neznam 473
INFORMATOR UPIS I STUDIJE MEDTCTNSKOM FAKULIETU. {rNrVEMrrETA U SARAIEVU
INFoRMAToR UPIS I sru?Iuil ..: NA MEDICINSKOM FAI(}LTETIJ TTNTIJ"ER TTE:rE U SARAIEVUI
NA
213
Magnetni polovi postoje:' a. kao izolirani dijelovi magneta b. i onda kada tijelo prestane pokazivati magnetska svojstva c. iskljudivo u paru d. u paru ali se mogu i odvojiti kao pojedinadni polovi e. samo ako postoji viSak jedne wste naboja u tijelu
f.
Tijelo koje apsorbira cjelokupno zradenje koje na njega pada naziva se: c
220
ne znam
f.
Definirati ftekvenciju osciliranja. 214
2ts
interferencijavalova
22).
ravninsko prostiranje valova difrakcija ravnih valova porananje valova polarizacija valova ne znam
a a
222
R: Pod podrazumijeva se razlika masa j s I o b o dnih nukleon a k oj i gr a de j ezgnt i mas e ez gr e'
Zmp+(A-Z)m,-m,
Pr*t orrkl.u*u reakciju oswario je Rutherford tako
c^
-3-, lc rt
co:3.108ms'1
ili
Napi5ite tu nuklearnu
reakciju.
1aA
proton
1
c
Sto
je alfa
desticama gadao jezgru atoma duiika. Rezultat reakcije je rlO jedne od elementarnih destica. i nastanak tzotopa tlsika
R: U toj pouiesnoi reakciii uz izotop
'{uRlnR
474
ne znam
Naboj jezgre je odreilen brojem (R: prolona) u Jezgri I rznosl (R: Ze)
L,m=
nadin?
R. c =
219
223
R: Transformatori su uredaji koji izmjeniinu stntju jednog napona transformiraju u izmjeniinu slruju drugog napona, ali iednake frekvenciie. Brzina eleklromagnetnih valova ovisi o elektridnim i magnetdm osobinama sredine kroz koju se 5ire. Na koji
,'#
e
Def,rnirati defekt mase:
infrazvuk, akojefrektenbijavalova ispod )6 Hz ultrazvuk, ako ie frekvenciiavalova iznad 20W{z Sta su elektridni transformatori i koja je njihova uloga?
2t'l
a. energiju svjetlosne zrake b. Planckov zakot zraderLja c. energiju fonona d. energiju proizvoljnog broja fotona e. enersiiu iednog fotona JJz_
uha?
R:
neznam
f-
Kako nazivamo zvudne valove izvan granica dujnosti ljudskog
2t6
e
E=hfje izrazza:
R: Frekvencija (uiestalost) je broj oscilacija u jedinici vremena (f=nt-| . f:TI). Pojava prostiranja valova samo ujednoj ravnini naziva se:
a. b. c. d. e; f.
a. bijelo tijelo b. neprozimo tijeio c. cmo tijelo d. sivo tijrlo e. 3p-sglutno Sma-tijeio-
lH-.)
,r<
kisi( tlo yastao je i \'J
'iw+iii-+'lo+la
tp ^l
tlkoliko je granidna powSina glatka ili presvudena materijalom koji dobro reflektira svjetlost najveci dio svjetlosti 6e se reflektirati. Takve pow5ine zovemo (R: opledala\.
225
415
INFORMATOR IIPIS I STTIDIIE n relrCrNSKOM FAKULTETU UNn'ERZITETA U SARAtrEW
INFORMATOR UPIS I STUDIIE I NA ivrriDrcrNsKoM iiAKtiirErt-i rillrwFlzITETA u sARATEvUI
lle
Klnalicana ledu, prilikom izvodenja piruete zamahom noge postiZe obrtni moment. Na koji nadin postiZe veiu brzinu obrtaja i Sta, ustvarij mrjenja tim pokretom? 226
Koji
a.
R; Smatrajuti sistem izoliranim sistemom vrijedi zakon oiuvanja zamaha: Ir0)r'= Ita, ili Ia = const. Skupljanjem nogu (iti ruku) uz osu vrtnje, klizaiica sanjuje
Ako se svjetlostkrede kroz homogenuprovidnu sredilu brzinom v, koliki je apsolutni indeks lofoa te sredine?
233
il
it,
il,,
228
iiil; ili.' .:.1
,ri
f.
iiiii lfl,i '.':;
229 j
230
,il
rll
d
srgnja
energija je stalna. Ova twdnja poznata jekao (R:
pod utjecajem elektridnog polja ne znam
234
Pri zagrijavanju tijela rurse m od temperature T1 do temperature T2 ono primi kolidinu topline (k Q:mC(Tz-Tr)).
Najj edn ostavniji oblik kretanja j e raltomj emo pravolinij sko kretanje. Osnovna ntatajka ovog kretanja je da mu je vektor brzine jednak (R: nuli), tj. vektor brzine se (R:. ne mijenja) tijekom kretanja.
e.
f.
Boyle- Marriotteov zakon iskazan je rzrazom:
gravitacijsko laetanje
i
(R: medudjelovanje) (R: tijela).
a. pV:nkT b. V:V6(1+at) c. pnq(1+at) d. pri T:const., pV:const. e. pV:nRt f. ne znam
d
',1?
Procesi u kojima se ne de5ava ianjena topline sa drugim
d
kretanje konstantnom brzinom ne znam
Sila je fizikalna velidina kojom opisujemo
4',16
odrZanja energije) i iskazuje se relacijom (R:
R: Beta.iraci su snopovi eleldrona
a.
i
:
E:Ep+Eo:const.)
235
232
zakon
Sta su beta zraci?
b. hitac-ira.niZe c. hitac navi5e d. slobodan pad
e
njihove medusobne razdaljine Bilo koja dva tadkasta tijela medusobno se privlade silom srazmjernoj produktu tih masa a obrnuto srazmj emoj loiadratu nj iho ve medus obne udalj enosti f- neznam U izoliranom sistemu, ukojemu nema sila fienja, mehanidka
Iz izrazav":2gH zakljudujemo da se tijelo kre6e u gravitacijskom polju Zemlje i da je to hetanje poznato kao: 231
se uvijek privlade silom koja je srazmjerna zbiru masa a obmuto srazmjema kvadratu njihove udaljenosti Bilo koja dva tijela privlade se silom srazrnjernoj zbiru masa a obmuto srazrnjemoj kvadratu udaljenosti Bilo koja dva tijela se privlade silom srazmjemoj unrno5ku masa a obmuto srazrnjemoj kvadratu
Dvije mase
e.
234
l
,i
'
e.
l:,
il
Elektron 6e pre6i na vi5i energetski nivo ako: a. emitira kvant energije b. je energija u ni-Zem nivou mala c. je bio nestabilan u ni,Zem nivou d. apsorbira kvant energije jednak razlici energija ta dv4"
c. d.
R: n:cv-l 1lr
Dvije mase najde56e se privlade silom srazmjernoj umno5ku masa a obmuto srazmjernoj njihovom rastojanju
b.
moment inerciie tiiela I, te tako povetava ugaonu brzinu. 227
od navedenih iskaza pred5favlja Newtonov zakon op6e
gravitacije:
236
tijelima nazivaju se: a. izohomi b. izobami
c.
izoprocesi adijabatski konstantni
f.
ne zram
d. e.
d
471
t; 1i l:i
IINFORMATOR
i
llrA
{ir
UPIS
INFOR-\IATOR UPIS I STUDIFEI UNTVERZITETA U SAIiAIEVU T FAKULTETU NA T4EDICINSKOM
I STUDIIE
rtmorcINSKoM FAKILTETU uNnERZITETA u SARAJEw Raspodjela pritiska duZ jedne stujne linije u teku6ini je takva
237
da
je zbir (k: spoljainjeg), visinskog i (R: dinamiikog)
pritiska u svakoj njenoj tadkijednak. 244
Napisati Ohmov zakon.
,i, I
238
i
R:.I:UR-I i\i U=IR ili R_UT]
i I
ri
,'l'
,ri.
239
ii,i
|:, 'i:
Ampermetar se u sbujno kolu uvijek ukljuduje (R: serijski) sa potro5adem, a voltmetar (P:'. paralelno), Jakost magnetnog polja u centru solenoida, koji ima N navoja namotanih na duljini /, kroz koji protide struja jakosti I, data je
,
a. H--NII b. H:NIIl c. H--Nrtl d. H:IINI e. H:NtItl
'.i:; iit '
240 i
:iiiti, i!lr!: 'iiI: 'r'.1i[l r{tjil
.
illitri ;fi,1i'
H|{ir
fll{r
til}l 'ii{, riii!, l;li
l
247
l
r'tt r ri, ;Ili
iiii !llil, [nii.
L+L
f
f.
[tit1
l.!tJti
Ifii! ll:!:ill
litiii
illili iitJ!
F$li{
Hiil f{t{]i IffiI}
ltllli ffii$l Ih[Ji
ne znam
k"lt
izmjenidne struje nalazi potroSad na kojem se
" elekhidna energija pretvara u toplinu
ne znam
a-
b.
a Aa
kaZemo da je potroSad:
toplinski stroj omski otpor
c. jalovi otpor d. induktivni otpor e. kapacitivni oQor
f.
Sa
b
ne znam
kojim zradenjima
se
granidi vidljivi dio elektromeignetnog
spektra zratetja? 248 R: Sa infracrvenim zraienjem i sa ultravioletnim zraieniem'
Il.lii:
tflii
d. e.J
Ato ."
Magneti mogu biti (R: stalni ili permanentni) i (k: vremenski ovisni ili povremeni),
d
bel
b
lllli:' lltilr liiiili
{rtiil !lllrr tli+!
c.W
246
Tvari u kojima se jakost magnetskog polja pove6a u odnosu na jakost polja u vakuumu nazivaju se (R: paramagnetske tvar), a one u kojima se jakost magnetskog polja smanjuje prema jakosti polja u vakuumu zovu se (R: diiamagnetske tvari).
a
f. ne znam Za festit" toie.osciliraju na jednak na6in kaZemo da su (R: a fazi), a za destice koje osciliraju tako da imaju suprotne elongacije kaZemo da su (R: u protufaii). Jedinica za subjektivnu jakost zwka je: a. ista kao i za objekfivnujakost zvuka b. 6ujnost
izrazom;
iii il'
245
Valna duljina je put Sto ga'val prede: a. za wijeme dok izvrsi samo jednu punu oscilaciju b. za wijeme dok izvrdi dvije pune oscilacije c. za vrijeme dok se val ne odbije i1i prelomi na prepreci d. za vrijeme 1 sekunde e. dok od brijega ne stigae do prve dolje
243
Kretanje koje vr5i oscilator pod djelovanjem elastidne sile kx zove se: a. elastidno kretanje b. elastidne oscilacije c. Newtonovsko kretanje d. anharmonijsko, osciliranje e. harmonijskb osciliranje
f.
ne
znam
\
F:-
Sij"lo tij.to je naziv
za tijelo koje zradenje (koje na njega
pada) e
249
a. u potpunosti aPsorbira b. u potpunosti refleklira c. djelomidno reflektira, ali najve6im dijelom apsorbira d. djelomiEno apsorbira, ali najve6im dijelom refleklira e. n'ajveiim dijelom propu5ta sve osim bijeie svjetlosti f. neznam
b
4n
IINFORMATOR UPIS I STUDIIE INe trunrclNsKoM FATrULTETU
TTNTVBRZITETA
u SARAIEw
r 1t
Koji proces nazivamo nukleama fisija? 250
\ III we vnnicrNsKoM \I r /l/
Kakav je raspored elekhona u elektronskim ljuskama atom4 prema Paulijevom principu, elementa'rednog broja 16?
_t
R: Dioba (cjepanje) teike atomske jezgre na dvije lakie jezgre, pri iemu se oslobada znaiaina koliiina nuklearne energije.
,rt
Pri nuklearnim reakcijama wijedi zakon odrZanja atomskog broja. Objasnite znadenje ovog zakona. 251
i,i
252
2/6
r:i, ll1,
Trljanjem staklene Sipke krpom od vune oba tijela
d
2l
se
naelekfriziraju jadnakim kolidinama naelektrisanj a suprotnog predmaka. Trljanjem a- su na tijelu slvorene nove kolidine naelektrisanja b. je poveiana kolidina naeleknisanjajednbg predznaka 253
na ra6un smanjenja naelektrisanja drugog predznaka
c, je izwiena preraspodjela naelektrisairja na tijelima d. se naelektrisanje jednog predznaka moZe bespowatno
258
pretvoriti u naelekkisanje drugog predmaka
e.
se
f.
ne znam
elektroni kao nosioci naelektrisanja mogu pretvoriti u pozitrone
daje:
480
a. idealan b. rijedak c. apsolutno rijedak d. fluidan e. na temperaturi apsolutna nule f. neznam
2
(od mogutih
a
I8)
+8+ 6= I 6 elektrona Z
R: N:A-Z:235-92:143
c.
1dm3
d.
10-2m3
e.
,3 lm
f.
ne znam
Do promjene impulsa tijela moZe do6i: a. samo zbog medudjelovanja sa drugim hjelima b. i bez djelovanja drugih tijela c. samo onda ako druga tijela sa kojima medudjeluje imaju ve6u masu d. samo onda ako druga tijela sa kojima medudjeluje imaju manju masu e. i promjenom koordinatnog sistema
f-
Jakost privladnih sila mqdu desticama plina je wlo slaba. U slud aju zanemarivanj a medudj elovanj a desti c a za plin kaZemo
2s4
:
Zan:], N:2
Jedan kilogram vode na temperaturi 4"C ima volumen: a. 100 cm3 b. 100 dm3
valna duljina svjetlosti frekvancija svjetlosti
b. c. relativni indeks loma d. apsolutni indeks loma ,.g e. odnos mase i volumena"sredine f. ne anam
Za'n:2, N=8 Za n=3, N:6
Koliko neutrona ima'zllU
Optidku. gustodu sredine karakterizira:
a.
R: N:2n2, n:1,2,3,...
Ukupno
R: IJ svim nuklearnim reakciiarna mora biti saiavan naboj. Zbir naboja prije i nakon reakciib mora biti jednak.
TNFoRMATbR UPISI STUDIIEI uxrvenzlrnTA u sAIAIEvu I
FAKULTETu
259
c
a
ne znam
na Frocesi u kojima se jedna termodinamidka velidina mijenja ' osnovu promjene druge termodinamidke velidine pri konstantnoj tre6oj termodinamidkbj velidini nazivaju se: a. adijabatski procesi b. procesi dvije termodinamidke velidine c. izolirani procesi d. nepovratni procesi e. izoprocesi f. ne znam
e
46i
lil' l:l
INFORMATOR UPIS I STUDIJEI
IINFORMATOR UPIS I STUDIIE fNa rtEorcrNSKoM FAKULTETU uNnrEnzITETA u sARAJEW
NA MEDICINSKOM FAKULiIETU {rNrvERzITiETA u SARAIEVUI
Dijelovi magneta na kojima je rnaieno magletno djelovanje
264
nazivaju se: a. elementarni magrretiii b. maksimalne wledriosti magneta c. sekundarni dijelovi magneta
lzraz
e
d. glavni dijelovi magneta e. polovi magneta f. ne anam
:i li11i
rtt
Il
iiii
lliiii
262
ril,
d.
e.
li ii
val iste prirode kao i infiazluk, samo mnogo ve6e frekvencije val koji se, kao i nrudni valovi, ne moZe Siriti u
f.
ritii
lirii
neznam
U$p"o broj nukleona @: maseni broj)
263
rlllr
u
jezgri biljeZimo sa A i nazivamo ga
264
$ili
Galvanski elementi su izvori (F*'. istosmjerne stntie), dok su (F:. generatori) izvori izrnjenidne struje.
molekula.
265
}irh
Zavijeme ttijelu
|i1ii
ubrzanje tijela?
tiiii
li[:
ilti iri'F,
titli
$iit
i!li iHlii ?f}ji,
flltt
tHiii
rHii
266
R: a=
v^
-v, t
se
brziria promijenila od v1 do v2.Kolikoje
se
I " lm mY-. m'Y' P = Zr:E = ,mv' --
D;f*it"ti t"ttrainju
l'ilr liirl
tijela mase m koje
kreie brzinom v kao flurkciju impulsa tijela'
Jako medudjelovanje je naziv za nukleamo metludjelovanje koje drZi @: nukleone) na okupu n $': iezgri atoma)-
Iijt
(ttll
neznam
R: E* =
ilft
ffiil
a
a. ravnomjerno Pravolinijski b. jednakoubrzano kruino e. ra',rnomjemo kruZno d. po eliPtidkoj Putanji e. .rultom brzinom, jer sila djeluje okomito na pravac
ffinergiju
$ili
fli4i lt1u
brzinom v Podne na pravac okomitom pravcu. po centra djelovati sila iz nekog laetati: nastaviti tijelo se 6e onda brzine ti.lota,
f.
d'li
ffiI
a. raloomjemom pravolinijskom kretanju b. jednakousporenom kretanju sa podetnom brzinom c. iednakoubrzanom kretanu bez po6etne brzine d. jednakoubrzanom kretanju sa podetnom brzinom e. iomUlnu"iji jednolikog i jednakoubrzanog kretanja
kretanja
vakuumu
ilii
predstavlja prijedeni put u wemenu t pri:
@dnolikom
Svjetlostje: ,V/ a. transverzalni valW b. longitudinalni val c. stojni val
,1, i
a!2 ,2+!-
s = vnt
energiju tijela'
svih R: (Jnutrainju energiju tijela iine kinetiika. energija tih medudjelovania mtolekula tfiLta i poiincijalna energtja
o (R: monohromatska) (R: frelcvenciji) Ili svjetlost a prepoznaJemo ih po (R: boii),
p,gti ttttenata rednog broja "tot*Un jezgre nazlva se: nestabilnosti zbog 82 nastao
i rurpua veieg od
a. nuklearna energija b. nuklearna frzija c. nuklearna hsija d. prirodna radioaktivnost e. vjeBtadka radioalliwost
TNFORMATOR UPrS r STI'DIIE
NA MEDICTNSKOM FAKULTETU. IINTVERZITETA U SARAIEW
273
214
I
rr'
ii ii,
li
e
c
sile i predenog Puta sile i wemena djelovanja sile
278
ii'l' 1, .
1
li
rl ,1iiii il,i
l
11<
il!il rr)ilit
i!i!lrl ii i.
t.
b 2"19
u ls
ne znam
::ii",
ii,ij fii,l ii,,1ll t:i !i, ti: ril
li;
jl
216
iit.i, *;rlii lir;li'
f.
,ji
'
,'ji
280
I'2.t
.'
./
.,' '/ ,n,-.\\,'\ ,:'
.'
,/
\
\j
.l:ir
d
ne znam
281
R: Uz:UfIt:Iz=l'{z:Nt , indel
-//'
Carnotove toplinske maiine
282
R:T je jedini cazamagnetsku indukcijug'St. /t .r!
iii ,li .,1
a. ubrzano b. u smjeru maPetskog Polja c. suprotno smjeru magnetskog polja d. okomito na smjer magnetskog pof a e. struja ne6e teii ' Napisati tzv. transformatorski omjer.
/ l:.Y ' "./
nezanm
z',t7
lir
i'
e
Koja se fizikalna velidina mjeri u T?
ij
.!' i;
a. 1000s b. 6,28s c. 100s d. 10ms e. 1ms f. ne znam
f.
e
\
,;i,
til
encija izmjenidne struje 6280s-' onda je
prstena kre6e se translatorno u homogenom magnetnom polju- Prstenbm Ce te6i konstantnom i vremenski inducirana struja ako se on kre6e:
b. c- teZinu tijela d. masu tijela e- silu kojo tijelo privladi druga tijela f. ne znam
a. elektridni kapacitat b. jakost eleklridne struje o. rad elektridnog polja d. snaga elektridnog polja e. elektriili napon ..
fr"t
pro*Oolt oblika
Koju fizikalnu velidinu karakterizira kolidnik rada kojeg je potrebnoizrrr5iti pri premjeitanju naboja izrnedu dvije tadke elektridnog polja i velidine tog naboja?
.,
a
periodjednak:
iill t:i ttI ll,:;il
a. 140-l1* .' b. i;41v c. 220Y
Ak" ie kn Z""
inaz za: \ E:*su-' jegustoCu tijeta \ ' specifidnu teZinu tijela
11
i!'
izmjenidnog napona je l98V' Njegova
e. 1,4 kV f. ne znam
,!!
i;
".Jednost fektivna vrij edno st j e :
d.310v
Pod > podrazumij eva se makroskopsko tijeto dije su dimenzije zanemarive u odnosu na: a. dio prostora u kojem se ono kre6e b. druga tijela koja ga okruZuju c. velidinu ipolotaj referentnog sistema
f.
!:
ii
M"kri*.l."
mase i ubrzanja mase i vramena mase i trenutne brzine
d- Si jedinicu duljine e. rastojanje koje prede
il
;J.i:
ii
Impuls tijelaje: a. proizvod b. proizvod c. proizvod d. proizvod e- proizvod f. rteznam
484
tf:Net*)
R: KKD
Q' -Q' - .loo% ili
Q,T
KKD
:ry,100% 485
IINFORMATOR UPIS I STUDIJE
llre
raxurriru
roEorcrNSKoM
r s-ruDrJE : ,., -. : . . INFOBMATOR NE MSDTCINSKOM FAKULTETU UNNIERZITETA U SANAIEVTJ
pPIS
uNTvERzITETA u sARAJEw
Koja od navedenih relacija predstavlja Gay- Lussacov zakon:
Svjetlost se u sredstvu indeksa loma 1,5 ktete Ims. Za to vrijeme je preSla put: a. 200lan b. 1,5km
a. pV: const b. p1e(1+at)
l i I
c. pV:nkT d. V,=Vo(7+at) APz Tt T2 f. neznam
l" 283
iiir i'
ril
iii,:i
ii'il
d.
283
ll1'
lritii: ilrl i!r I
f.
ftkii
284
n:
ilfifill
popreini
R
289
285
ilhiit
I
=P
S,
290
p =otPornost, l: duljina provodnika, S:
286
ftlifiii lil{iliri
lffiiili
28',1
t4ii!tj]
ffiidx
Polarizacij a svj etlosti pokazuj e: a. daje svjetlost korpuskularne prirode b. da oscilira longitudinalno prema smjeru Sirenja c. daje svjetlost struja fotona d. da oscilira transverzalno prema smjeru Sirenja e. da je svjetlost elekkomagnetni val f. ne znam
Kako se simbolidki zapisuje B- raspad') 292
R: T+200+27 3,1547 3,1 5K T:-t 00+27 3.1 5:17 3,r5K R: t:T-27
5:10-27 3,15 =-263 JS9C T:T-2't 3,1 5= 6000 -27 3,r s:61 26,8 50 C Napisati inazza Brewsterov zakon i iskazati rijedima
R: lx-->rl,r+-le Kako se simbolidki zapisuje p'taspad'! 293
3,1
R: tga=n
)
R: hv = mr' + .\ , it/ ,/' K"k" t. ti"tb"tten zYpisuje ataspad?
R: !x->r!,Y*,1, @opa
ta.1
\Y-/
Sujetlosi4a')raka, odbijena od nekog prozlrnog sredsh,a, bit te linearno polarizirana ako ie tangens upadnog ugla nepolarizirane zrake jednak indeluu loma tog sredsfua.
294
smanji se na jednu detvrtinu
podetne vrijednosti za godinu dana. Koliko je wijeme poluraspada? a. 6 mjeseci 3 mjeseca 1520 godina d. 24 sata e. godina dana ne znam
b. c.
a
f.'
486
ffi$i
ne znam
Rt Lx--+l--iY+:He
zakon. ffi#.
200m 3 l08m
291
pres i ek prov.o
Pretvorite u Celzijeve stupnjeve 10K i 6000K. ffii$il
a
Napi5ite Einsteinour jednadZbu za fotoefekt-
dnika Pr"t""rit" u kelvine ZUOUC i -100'C.
Itil}iili
d. e.
150m
ne znam
illl*I1
iffit#r
=Vo(l+ a t)
Napisati ovisnost elektridnog otpora o geometrijskim osobinama provodnika.
llltlii;i
il${i
V,
D, D^ g- !_! =:__L TTV
l:iri'
c. f.
a. pV: const b. p(V+b):Rt c. pV:nkT
tl iii':
lr;,
It"rlilj
288
Koja od navedenih relacija predstavlja Charlesov zakon:
l,:i,
i
d
lI
487
TNFORMATOR UPIS I STI]DIIEI NA MEDTCTNSKoM FAKULTETU rjllnmnzlTETA u s,4'liipvu I
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKIILTETU UNTVERZITETA U SARAJEW
U reakciji
IA
e+lne+\C
+ X nastaju:
b. elektroni c. neutroni
295
d. eV
c
pozitroni rendgenske zrake
301
je jedinicaza:
a. naboj b. silu c. snagu
296
Kilogram mase na Zemljinom polu i u Sarajevu:
F
a. protoni
d-
d
enersiiu
e. elektridno f. ne znam ,Dopnni reakciju:
polje
[,lt + X-+iif+]n 302
/;',;. :1lli
il
297
a. ima jednaku teZirru, jer je masa konstantna b. teZije u Sarajevu c. teZije na polu d. ovisi o temperaturi e. nije moguie govoriti o < f. ne znam
R: 27+[:JQ!1, [=4 l3+ZFl5, Z:2,
PoloZaj tijela mogude je odrediti: a. apsolufno u odnosu na tijelo koje miruje naZemlji b. ako se tijelo kre6e jednoliko u odnosu na tijelo koje miruje u Svemiru c. samo relativno u odnosu na referentno tijelo d. apsolutno u odnosu na koordinatni sistem e. apsolutno u odnosuna referentno tijelo
f.
neznam
;1=,, I7e
,i I
Sta rli
298
-3r1
irili
i
t;
. .rii ij .],'j
.ti iJr
irlr
299
,ii
.Ilil 'i;) ,Jlti:
',.ri
Vrijeme za koje se poietni broi iestica tog preparata smcnii na pola. Ako je impuls destice je 6,6256l}'"'kgms'', onda je njena de Broglieva valna duljina :
a. 6,6 nm b. 1000pm c. lO0fin \L.,' d. 0, jer se radi o destici e. 6,6256'l}-ttm f- neznam a.
i; i .i
kojoj
300
1:
f.
,t.
rii il
488
mjeri.
303
P''. P, = Pgh
Sve sile u prirodi se mogu svesti na detiri tipa medudjelovanj a, tzv. tetii fundament4lne sile. To su: a. (R: gravitacijske sile) izmetlu @: svih tijela)
c
b. (k 304
3,8976'10'teJ
b. I ,6'1 0-r c. 3,6789 mI d. e.
itl
se
R:
Kvant zelene svjetlosti dija je valna duljina u vakuumu 510 nm ima energiju:
ii;
i
Napisati jednadZbu ovisnosti pritiska teku6iae o dubini na'
je wijeme poluraspada radioaktivnog prepnata?
\
eJ
a
jake nuklearnesile) izmedu (k: nuktbona)
(R: stabe nuklearne sile) u procesu transformacije (R:
3,8796kI 510 eV ne znam
(R:
elelctromagnetske sile)izmedu (X: nabyenth tiiela)
atomskih jezgri)
f\
s
489
INFORMATOR UPISI STUDIIE
Na usbrcrnsKoM
FAKULTETU uNrvERzITETh
u
INFORMAToR UpIS I sruDrtEl NA MEDTCINSKOM FAKULTETU UNTWnZITETA U SARAJEVU I
SARAJEW
Period osciliranja matematidkog klatna odreden je izrazom:
17
a. r =zol; ,V 308
b. r =znf t.
305 l;,r
rli;,
ii:iii :rr
2r\
S
ne znam (m je masa koja visi o niti duljine
lil
elastidnosti,
tui:
ilrl&il
$Hlj Hlfi{
#tr #lfil $lltli
I t je koeficijent
g je ubrzanje sile Zemljrne teZe)
h
309
b.
306
c. d.
transverzalni valovi frekvencije od 16 Hz do 2000H2 longitudinalni valovi frekvencije od 16 Hz do 20kLIz longifudinal-ni valovi frekvencije od 16IIz do 2000
e.
Hz transverzahi valovi frekvencije iznad 20kLlz
f.
mc
I
f.
/
ne anam
Ht{ii Hijtii
lilflll t{tiill
ffiflft liMt{
fl(iifi.
ffifii t$fifl
Akomodacija oka je:
a. b. c. d.
e.
f.
uodavanje razlike u sjaju predmeta i okoline nemogu6nost razlikovanja osnovnih boja mogu6nost razlikovanja osnovnih boja mogu6nost da se jednim okom vidi ditav predmet kao i sa dva oka sposobnost oka da vidi o5tro predmet na razliditim rastojanjima od oka
neznam
neznam
(v- brzina mikrobestice, c-brzina svjetlosti, tn- masa mikrodestice, ft-Planckova konstanta, f frekvenciia pridruZenog vala etoj" ut op* otpor u kolu izrnjenidne sfruje dat relacijom R2
r\2
+l Lat- - | ca)
-[
$ifii Hlth
b
L
d S"=:' .c
Mehanidki valovi koji mogu kod zdrave osobe dovesti do titranja bubne opne i tako proizvesti osje6aj zvuka su: a. transverzal,ni valovi frekvencije od 16 Hz do 2\kJIz
fiiii ttl)l
ne znam
a. tr=mhv b. )L- h -mv .mv
F
f. iiiiil 'li
f-
p.e-u d" Biogliejevoj hipotezi valna duljina mikrodestice mase tn, koja se kre6e brzinom vje:
d. r = zn{*
c T:I
ir:
rir rii'l
c
d. brzinom svjetlosti e. razliditim fazama
c. r =znf
tif
Disperzija polihromatske svjetlcisti na prizrni nastaje zbog toga Sto se komponente svjetlosti prostiru kroz prizmu; a. pod razliditim uglom b. u razliditim smjerovima c. razliditim brzinama
310
koje oQore sadrZi kolo i kako su oni
povezani medu sobom? (R: Koto sadrii: termogeni elektriini otpor, induktivni otpor kapacitivni otpor, koji su spojeni serijski u kolu izmieniine
i
Geomen"ijska optika je zasnovana na sljedecim zakonima:
311
I. (R: Zakon provolinijskog prostiranj a sujetlosti) il. (R: Zakon neovisnosti sujetlosnih snopova) m. (R: Zakon refleluije) IV. (Rr Zakon loma) 49L
NINFORMATOR UPIS I STUDIIE nrebrcrNsKoM FAKITLTETU uNTvERZITBTA u sARAIEW
INFORIUATOR UPIS I STUDIIE I NA iGDTCTNSKOM FAT(['LfETU UNrvSRzrrETA U SARAIE+UI
lNa
Napisati matematidki twdnju daje jakost elektridne struje srazrnjema srednjoj brzini elektrona u provodniku.
312
Heisenbergov princip neodredenosti iskazuje se relacijom neodiedenosti:
mo
:i.
lil:'
cmog
t, i.l
,,,
iiii
rijela:
fL) a"s,
a. srazmjema apsolutn-oj temperafuri tijela b. obmuto srazmjerna apsolutnoj temperaturi lljela ,y a. srazmjema dehrrtom stepenu temperature tijeia d. obrnuto srazrnjema snazi natenja e. pomjerena prema crvenom dijelu spektra f. neznam
314
c.
imaju uvijek jednake brojne vrijednosti, ali su razlidite sile dvije su sile razlidite prirode, mogu biti jednake u
_
D = -tnv '2
b.
F=^ol
7
b
.11-; \c'
;=-L
rl
f. SI :,;i,
r:i,;1' ,i'1,
:
.
I
'','l'j ,,,.;ii
316
iil,
i),!
]ll' '.t,li,
l:i
'lil; i;i
492
'" ,,
ne zf,Iam Snaga a
brzinom svjetlosti
ne znam
jedinica za impuls sile je:
a.N b. kgms-r c. kgms-z d. Ns r{-, e. kgs f. ne mam
l',
1'
,
d. jednaka nuli ako tijelo miruje e. jednaka nuli ako se tijelo kre6e
2_ .y
-mi P=lv
318
se kre6e:
svjetlosti
I
a.
FLt = moLi
a. veCa od mase koja miruje b. manja od mase koja miruje c. jednaka masi koja mimje, ako se tijelo kre6e brzinom
315
se kre6u
je:
Prema teoriji relativnosti masa tijela se mijenja s brzinom, pa
je masa tijela koje
ili
jednoliko po pravcu s obzirom na Zerrilju d. imaju uvijek razlldite vrijednosti e. djeluju na isto tijelo f- neznam Relativistidki :zrazzaimpuls destice dija je masa mirovania
b
Wienov zakon pomjeranja iskazuje dinjenicu da je valna dulj ina koj oj pripada maks imalna energij3 zrad enj a'apsolurno
t'
jednoje te isto
sludaju da tijelo i podloga miruju
a- Ax.x>h b. Ap,'L, > c. Lv,.Lx>h d. Ax-Ly>h e. Lp,-Ly2h f. ne znam
Ft
.i
a.
b.
(R:I:neSv-)
313
i teilna tdela:
Sila teZe
je:
a. P =Wt b. P=Fv c. P =Wv d. P=Ft I e. P=-mv't 2 f. neznam (F- si1a, W- rad sile, v- brzina tijela, m- masa tijela, t-
d
wiieme dielovania sile) Napisati osnovni zakon zarotacijsko kretanje krutog tijela.
(R: M = Id, M je
moment sile koii djeluje na lquto ttjelo,
I'
lNe.
321
rerurrnru
rvrebrcrNsKoM
ST
jedinica
z.a
INFORMATOR UPIS I STUDUE UNTVERZITETA U SARAJEVU FAKLLTETU MEDICINSKOM NA
I STU9IIE
UPIS
ITNFoRMATOR
ITNTvERZITETA
u saRArEw
B;-a ,""k" t -"t-
moment inercije je:
a. kgm' b. kgm c. Nm-2 d. Nm I(gm e. --) f. ne znam
(R: v, =33l,sil-tr;U
(R:
b.
n=0,1,2,3,...)
\m :2n,l-fr \JS
valova maksimalna je
c
r = k*^l!
d.
T = 2trJlcnt
\k
327
+J
ufazi= Znn
-
xz
kada
je:
(R:
Ap
=(zn+l)n
,/,-ri _) -x, t-!-!/ valova je mi:rimalna
@erferenciji
e
tr e. T =2n^l-
odnosno
7r*!,=(2,+t)L
'
n:0,1,2, j,...)
vk
??1
kad su valovi
x.-x, Lrp ').= 2n-*
n
^s-')
kad je:
a. T =2r"1:
f.
temperaturoh i moZemo je
@erferenciji
E
322
se s
odrediti izrazom'..
Period osciliranja materijalne tadke mase m, koja je zakatena za oprugu koeficijenta elastidnosti k je:
T
*Uenja
ne znam
(zn tt"l| t + A' ) predstavlja jednadZbu
B."inu zvrka u dvrstim tijelima je: :
) ,F. prinudnih oscilacija u. b. priguienih oscilacija ' c. prostiranja valova
d
d. harmonijskog osciliranja e. elektromagnetnih valova
t.
ne znam
se val kre6e u pozitivnom smjeru x-osi ondaje elongacija tadke na udaljenosti x od izvora vala datajednadZbom (valna jed:radZba):
Ako
324
(zn
g": y(x,r)= lsml
r
I,---
494
znx.r,
),
|
)
)'
f.
ne znam
(E- Youngov modul elastidnosti, p -gusto6a dvrstog tijela, p- pritisak, Z-volumen tijela)
I!
r
TNFORT4ATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAIEVU
: . ,;. .,r.. ..-..:.
r , rr'rFonMA|Fo-RrJPIsr.sruDIIElI
NA MI?DICINSKOM FAKULTETU UNTV"ERZITETA U SARAIEVU
Gay- Lussacov zakon je:
a. pV:nRT b. p--p6(1+at) 329
Kapacitet kugle radijusa r je:
c. p=po\+at) d. v =Yo(t+et) e.
a. L^U =r
d '
b.
pV:consl.
lo
n-
f.
ne znam Charlesov zakon je:
a. pV:nRT b. p=p6(I+at) 330
C = 4neo€,r
334
c. p=po(l*",L2
f.
r
4tane,
r'
t8
d.
d. pV:const e. V =vn(l+at)
4It€oE,
e.
C = 4zre
f.
ne
b
t,Lo r
mam
ne znam
Velidina potencij alne energije odredene tadke elekkidnog polja data je izrazom:
331
a. Eo=e.a,U( b. Eo = mgh c. E =Oeh !ea
Energija pohranjena u nabijenom elektridnom kondenzatoru
j",
a. \CUz
d. L o=-.4
4treoE,
b.
a
IO
1
c. :-CU
r
2
335
e. r=V d f. ne znam
d
ne znam
elementamog naboja? Elektridna vodljivost mjen se u: a. ohmima b. negativnim ohmima
(R: 1,610''.1C),
"/ elektridnom
U homogenom put x, izvr5it ce rad JJJ
1-
d. -cu' 2 e. 2-z OU f.
Naboj bilo kojeg tijela moZe biti samo vi5ekratnik elementamog naboja e: Q:ne. Kolika je vrijeilnost 332
CU
a. I[t:Ex b. W:QEx ,/t c. lV=Ux d. t/:Q, e. l4/:eEtx
f.
polju jakosti E, ako naboj Q prede
:
c.
b
336
siemensima
d. ms' , -l e. Jm f. ne znam
ne mam
496 491
I'
]
;
JINFORMATOR
INa
UPIS
I STUDIIE
INFORMATORUPISISTUDIJEI . j., -. NA MEDICINSKOM FATdLTETU UNr\'ERZri:ETA U SARAIEW I
worcrNsKoM FAK{ILTETU uNTvERZITETA u sARAJEw
Ohmov zakonza zatvoreni skujni krug u kojemu se nalazi izvor elektromotome sile e sa unutarnjim otporom Ru je:
^. vl)-
I-r
-"
.
struja jakosti.f u wemenu r, kada je na krajevima provodnika naPon U, je: Rad Sto
U
a.
R ll t c 'u
340
^
(;-
e
d
_UI
,,, fr --
14/
R
t
={J2
It
ne znaln E
f_
-3t& <--. ne
t
w=
d. I=L
t
=!'t I U
R+R"
e.
w
b. w=!-
& U+e
3)t
gairtrii
aam
,
Snaga struje je: l2
a- P--
JR
I Kirchhoffovo pravilo je:
a.
I=0
b.,R1*R2+R3+... +Rn:Ru c. Rlt +R2-t +Rj-/+... +R,'l:.Pu-/ 338
d. Z':Lnt e. lt = tr+ 12+ 13+.,./,
f.
b.
P =U'zI
^
D-
341
U2 R
U
d. P=-t
I
e
e. f.
=o
ne znam
P ={J2R ne znam
pt..u l*l"ouom
a. Q:URI t/2 b. O=-
II Kirchhoffovo pravilo je: a. I--0 b. R1+R2+R.l*... +R,:R,
c.
339
Rlt +R2-t+Rj-t ....,FRn-1
d L'=Lo.V' e. lt f.
= tr+ I.,+
ne znam
zakonu toplinski udinak elektridne struje je:
Rt
(J,
=P;l
13+...1, = o
d
342
c. O=-t R
c
d. e.
ne znam 498
499
IIINFORMATOR UPIS I STUDIIE
It.te urorcrNsroM
FAKILTETrI UNTvERzITETA u sARArEw
NA MEDIC
Jakost magnetskog polja 11u tadki O udaljenoj za I od naboja p koji se ke6e brzinom v data je Biot- Savart- Laplaceovim zakonom koji pi5emo u obliku:
2lrl
x
Ovsin (l't) h D. nr' =- __---=" 4rd'
b. 34'l
4E
ne znam
u
b. tesla c. Am d. Vm
iii .l
iii
iil rl
iir
iii ;ii
if
neznam Relativna permeabilnost tvari je: a. omjer magnetske indukcije u wari i jakosti magaetskog polja u tvari b. omjer magnetskog polja u tvari i mapetske indukcije u tvari c. omjer magnetske indukcije u fvari i vakuumu za istu jakost polja d. produkt magnetske indukcije i magnetskog pog-a u istoj tadki tvari e. produkt magnetske iducije i jakosti magnetskog polja
f.
a. Tm b. Wbm-2 c. GaA-tm d. TmA e. TmA-t I. ne zlam
o=a*- Kfr|t
b. H=N! 348
I
a
c. n =4 N
d. H=N'! x e. H=NIx f- ne mam Jakost magnetskog polja u srediStu lauZne petlje radijusa a data je
inazom'.
a. H=Ia b. H=1 T
u
nezr'am
Jedinica za relativnu permeabilnost tvari je:
d
Iakost magnetskog polja urutar zavojnice duljine x sa i/ nanrotaja kroz koju protide struja jakosti I dzta j6 izrazom:
Jakost magrretskog polja se izraiava u jedinicama: a- gaus
f-
c. H =2x!I e. H =l-L 4nx f. neznam
lt t_e(ixt)
ep)
I
=2n:
2tu
)
irl'
H
d. H= I
4nl ./
-\ H'-Qtvsin<\i,l =
Jffi {H T
Jakost mapetskog polja na udaijenosti.r od ravnog vodida
4np
g
LTE#IS##ffi lfii
kojim tede struja jakosti /je data irl:azom:
a. H=-Ovl
"@'
INS KO M: FAKU
349
c_ n =L-1tl 4na
d
I d. H =-
2a
e. n=: ilnl 2ta f. neznam s01
-
IINFORMATOR UPIS I STUDIIE rrreucrusxonr rerurriru
lNa
INFOR"htraTOR UPIS I
TINTuERZITETA u sARAJEw
Elekridni oscilatorni kug sastoji se od zavojnice induli:tiviteta L i kondenzatora kapaciteta C. Vlastita frekvencija takvog oscilatomog kola data je (Thomsonovom) formulom :
1
Zn.J
LC
t7 d. v =zo.rli . YL l_ L l- n L1 e. v--r1 )r
f.
a. b.
fi\"ptor*l l.
c.
353
-
^
L.
d
f.
u.L ,_L-
fT U.
4
(k=0,1,2,3,.. )
e.
cjelobrojnom umno5ku valnih duljiriai
t.
ne alam
....-,---{-1 i = t'l'
)
interferencija) 6e nastati akoje razlika optidkih puteva dviju
z;rakal.
_4
Tr ut
k1,
do pojadanja intenziteta u nekim tadkama prostora a smanjenja u drugim Midmum rasvjete (tzv. destruktirT ra
Iz
U, - N, //'
Iz
2"
hrterfet.*ij^ J" ,brajanje koherentnih valova pri kojem dolazi
__!
u2 1,
e
cjelobrojnom umno5ku detvrtina valnih duljina: 5=
neznam
U2
jednaka nuli jednaka neovisna o indeksu loma sredsfva cjelobrojnom umno5ku polovina valnih duljina:
5 = k!,(k=0,1.2,3,...)
d.
Transformator je uredaj koji izmjenidnu struju jednog napona i jakosti transformira u izrnjenidnu struju drugog napona i jakosti. Princip rada transformatora zasnovan je na principu elektromagnetske indukcij e . Za idealan fiansformator wijedi relacija: ^
va
zraka'.
'lLC v -
!
ojem dolazi prostora a do pojadanja intenziteta u nekim tadkama (tzv. konstruklivna Pojadanje smanjenja u drugim. interierencija) 6e riastati ako j:raptika optiqkih p YUu
tntetfer.ttciluje zbraianje kohgrentnih
a. v:ZrJLC 2n b. v=--v,
STUDIJEI
NA I/EDICTNSKOM FAKULIETU IJNN'IEfrZITETA U SARAIEW
a. jednaka b. jednaka
N, f
=t' f
c.
)t
-:--U,N Nr Uz
354
nepamom broju polovina valnih nepamom broju vatnih duljina
parnom broju polovina vatnih duljina: 6 = 2k
(k-0,
r
,2.3,...)
d. parnom broju Eewrtina valnih duljina: 6
ne znam
Svjetlost je:
(k=0,1,2,3,...) cjelobrojnom unno5ku valnih duljina 6
a. longitudinalni mehanidki val b. transverzalni mehanidki val c. transverzalni eleklromagnetski val d. longitudinalai elektromagnetski val e. iste prirode kao i zvuk, samo puno vi5e frekvencije f. neznam
dufina 42',
\{
a
,
=2ki :
k).,
(k-0,1,2,3,...)
f.
ne znam
503 i, r;in
EINFORMATOR UPIS I STTTDIIE
INl
perurrbru
rrmorcINSKoM
uNTvERZITETA u sARArEW
f+
Nao,*orinisxona'r,c*rliE#5i$#gl#IJirtttffi
?'q
Opti6ka re5etka se sastoji od ekvidistantnih pukotina udaljenih jedna od druge za d. Ovaudaljenost d zove se konstanta redetke. Uvjet maksimuma rasvjete ie biti u smjerovima koji sa normalom na resetku grade ugao a koji je odreden
Potvrdu ekvivalentnosti energije i mase pokazuje foton, koji se pona.Sa i kao val i kao destica. Masa fotona je:
h.
uvjetom:
355
a. sina = kJ' b. d'sina=kL 2
a.
/r
b,
ti r,Y d. d .sina - (zt, nl! c. d.sna
358
e. d .sina = (Zt, nt)I f. ne znam redspektra.
a-
d.
504
=-4 L
Jezgra nekog elementa moZe se prirodnirn putem promijeniti.
Tu pojaw zovemo radioaktivni raspad. Zakon radioaktivnog raspada moZe se napisati u obliku:
A,
4i,, =-nc e
a.
A,
Iy =
rttu
JYog
1T
b. N=Noe
Prema I Bohrovom postulatu elektron se moZe kretati oko jezgre samo po odredenim, kruinim putanjama (tzv. stacionama staqia). Brztna eldktrona na n-toj stazi je: a. srazmjerna glavnom kvantnom broju n b. srazmjema kvadratu glavnog kvantnog broja ' c. obrnuto srazqjerna glavnom kvantnom broju d. obrnuto srazmjerna kvadratu glavnog kvantnog broja e. neovisna o glavnom kvantnom broju ijednakaje
brzini svjetlosti neznam
l I -.r\
/t
/r,
c. N: rur9-._-,
r
f-
m
,l c^
ne znam
d. )"*,^ =lL+ "u ch e'lt^A^;^= * l L-------3!--)l f. neznam
357
a
*=4t
ogibni ugao, 2- valna duljina, k-
k:0,1,2,3,...)
.he
"he= c' n^-
m:-v
h
a. l^in = --1,
356
c h
m=-h
Zaustavljanjem brzih elektrona nastaje rendgensko zradenje. Granidna valna duljina rendgenskih zraka je:
o'
-A c
=
(d- konstanta redetke,
{#l
3s9
d. N-- b5--J
c
Tt 2
NN
c
e. 1/:Lt f. ne znam (
I, je wijeme poluraspada, Nsje podetni broj
2. radioaklivnih jezgri)
50s
TNFORMATOR UPIS I srliDtp NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTYERZITETA U SARAIEW
nrrFomaroR UPIS I STUDTJEI NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAIEVTJI
Hitac prema dolje je sloZeno kretanje sastavljeno od . jednolikog kretanja vertikalno prema dolje i slobodnog pada' Predeni put kod ovog lcretanja dat je izrazom:
a. s=vt b. s=vo*vt
363
c- 5:5l*Yl*at d. .s:so +vlt+-
al2 ./.
'.
'o'*t ne z,nam
364
365
H =lo )o
e. 11:visna.e+L 2gz
f.
Horizontalan hitacje sloZeno kretanje koje se sastoji od
366
8-y a. x = '),,2'
^ t,,-- 8 -, z,l^ U/ f.
-
s,.r
ne mam
I
a. L--Iz-It b. L:log(71) r =toloe! d. L=ln(2/I) e. L:1}(IyI)
b. x=yot
o.
ztam
i 12 objektivne jakosti mrka, onda je subjektivna jakost drugog zwka u odnosu na Prvi:
jednolikog laetanja u horizontalnom smjeru i slobodnog pada. Putanja tijela pri horizontalnom hicu data je jednadZbom:
=-LY2 )tt
ne
sve sile koje djeluju na tijelo.
b. 25h J c. 25 mJ d. 49,05J e. 49,05 MJ
Ako
ne marn
Y
d
na tijelo
kg palo je s visine h za wijeme 5s. Kinetidka energija tijela pri udaru o tlo je: a. 1202,95 I
rl -lo q
'
[ -u
frpto tnus. t
2
d.
)
c. suma svih unutarnjih sila jednaka nuli d. vektorska suma svih sila i svih momenata
f.
H:vot+af 6
f.
suma svih sila koje djeluju na tijelo jednaka nuli suma svih momenata sila koji djeluju na tijelo jednaka
e. mogu6e zanemaiti 2
d.
a. b.
--:
jeifuak nuli
relacijom: a. H=gt
^
ne
e
nuli
kratanja prema gore bninom ve i siobodnog pada. Najve6a visina koju moZe dostiii tijelo izbadeno podetnom brzinom vo navi5e je poznata kao domet vertikahog hica i data je
:361
znam
f,
Kruto tijelo je u ravnoteZi ako je:
Vertikalni hitac je sloZeno iaetanje sastavljeno od jednolikog
b.
Osnovni zakoni mehanike vrijede u koordinatnim sistemima se kre6u jednoliko po pravcu. Takvi sistemi, u kojima wijede Newtonovi zakoni mehanike, zovLr se: a. jednoliki sistemi b. konstantni sistemi c. Newtonovi sistemi d. pravocrtni sistemi e. inercijalni sistemi
koji miruju ili
f.
neznam
U spektru elektromagnetskog zradenja razlikujemo vr5e oblasti. Poredajte i}l po vatnim duljinama.
e. ',=4, ),,'
367
(R: radioyalouil infracrveno zraienie, vidliivi dio, u ltr a t i u b i qsY zr ai eni e ; ien dgen sko z r ai eni e, gama zra i eni e)
nezram
i
,is
a
ii'
I ;
NINFORMATOR IIPIS I STUDIIE
INA
.
MEDIcINsxonrrertrrrLruuNt\tERzITETAUsARAJEw
a.F ^s
368
313
I A
c.
b
A'so
IIlt illlz
/
374
I ne znam
Iskaiite relacijom tvrdnju dajejakost elektridne struje
(R: /:neSa n- broj elektrona u jediniinom volumenu, elementarni naboj, S- pdvriina presieka provodnika,
e-
v=
sredni a brzina elektrona)
Elektridniotpor provodnika mijenja se s temperaturom prema
375
zakonu: 370
f.
Na tijelo djelqu dvije meclusobno okomite sile intenziteta 9N i 12N. Intenzitet rezultuju6e sile je:
7 t./.
d. 9,8lkg e. 100kg
f. 508
ne zram
a
1000N ne znam
b. --.i.:-
c. 3'16
onda je njegova masa:
98lkg 98,lkg
c. 1Okg
d
Da bi se masa destice utrostrudila, destica se mora kretati
a. 3N b. 21N c. 12N d. 24N e. 15N f. ne znam a. b.
Na trjeto{ot"*ena 500 dm3 koje je potpulo zaronjeno u vodu dielovat 6e sila uzgona: (za gtueti 10 ms-z) 5l$J b. 10N 500N d. 48,05N
e.
R,:Rs(l+at) )
Ako je teZina tijela 981N,
a. l b. 1/3 c.9 d. llg e. f. ne mam 1
proporcionatna srednjoj brzini elekhona u provodniku.
371
d
ne znam masu m1 i m2 imaju razlidite brzine a jednake kinetidke energije. Ako je omjer brzina v1 I V2=3, onda je omjer masa
tr
(R:
b. Sestputa c. dvanaest Puta d" devet puta e. 300%
fi.y'iti
d.
369
I
f.
Aso
f.
STUDIIEI
Tdelo se kre6e po kruZnici konstantnom brzinom. Ako mu se brzina poveda tri puta, onda se centripetalna sila pove6ala: a. tri puta
povr5inske napetosti teku6ine?
b.
INF-ORMATOR UPISI
NA MEDIiINSKOM i'JKdLTETU UNIVE.RZITETA U SARAIEVU
\b
d. e e.
f. s09
j
I
lrj
l;. 1r
INFOR*\TATOR UPIS I STUDIIE I NA MEDICINSKOM FAKuLTt'Tit UNTVERZITETA U SATiAIEVU I
UPI-S I STUDIIE uBorcrNSKoM FAKT;LTETU UNTvERZITETA u SARAJEw
IINFORMATOR
lNa
lpA
sadrZi
Kroz potro3ad tede struja jakosti l0 mA tokom 5 dana. Koliki je naboj pro5ao pohoSadem?
MA:
a- 10-'E i J .=-bl0-" t_,
a.
c. 106 d. 10r8 e. 10t' f. ne znam a. b. c. d. e. f.
382
f.
u
a. 100 ps b. 100 ns c. 0,1 ns d. 100ps e. l00ms
poluraspada nekog radioaktivnog elementa je 15 minuta. ia2 satapodetni se broj radioaktivnih jezgri smanji na:
a. b.
64
383
1
d.
n8 I 256 ne znam
ne znam
a. 900kg b. l,llkg c. ll,lkg
lzrazzaimpuis sile je:
384
b.
Fv
c.
l?s
d.
FLt
90kg
d
mv ne znam
9ke ne znam
pritisak na stijenke podmornice koja je na dubini 50 m je:
a. 0,2MPa b. 0,5MPa c. lMPa
Izraz za snagu je:
a. b.
mv
d..
Fs''
0,5mv2
c. Fi e. f.
0,25 0,125
I
Volumen od l0 L benzina ima masu (gusto6a benzina je 90Okgmi):
f.
ne znam
Vr1"*e
ne znam
Koliko haje jedna puna oscilacija?
d. e.
180c
c. 432kC d. 4320MC
U oscilatornom kolu nastaju oscilacije frekvencije l0MHz.
f.
s0c
e.. 4320C
jednom namotaju proporcionalan je: magnetskom polju gustodi magnetskog fluksa magnetskom fluksu wemenu u kojemu se mijenja magnetski fluks brzini promjene magnetskog fluksa
Inducirani napon
b
Ft
385
d.
2MPa
e.
5MPa
f.
b
ne znam
ne znam 577
eJ
t_ i.enn rBruBffinzIrETA
INFORMATOR TJPIS I STUDI
NA MEDrcINsrou
TNFORMATOR UPrS r STUDI_IEI NA' MEDICINSKOM FAKTILTETU TINTVTNZITETA U SARAIEVT' I
u sA4AIEw
ie: --\ ^.(srryWza 202cm e. b. c. 76cm f-
Jedinica za otpornost (specifidni otpor) je:
386
..
c. Om' d. om-l e. f)-lm-l f, ne znam
b
387
ri
392
393
mase 70 kg nalazi se u liftu koji se jednoliko spu5ta. TeLina dovjeka jc: a. 70 kg d. 254 N
394
Odrediti kapacitet kondenzatora koji bi imao isti otpor kao zavojnica induktiviteta 150 mH i zanemarivog omskog otpora za'izmjenidnu struju fiekvancije 50 Hz. a. 67,6 pC d. 150 pC
iovjek
djelovanja sile gravitacijc djelovanja Coulombove sile medudjelovanja iestica zidova posudc i destica
d) medudjelovanja destica teku6ine e) djelovanja nuklearnih sila unutar molekula tekucine
.. t!
;l
"iit
0
l
l.'l,i
;ill
:::,rl' r;t rlr
388
';il
.lil' ;l'
',':l :tl !rl
;,.iii
389
iiii
iI
se
jednoliko spulta.
b. 687 N c.1000N
b. 6 pC c. 7,1 pC
70 kg
687 N 1000
N
\4-/'
b
70N
pi
5,9*lou rnr-'
r)
ne znam doseg-neke sile 1 fin, onda se to moZe iskazati i kao:
Ako je
,iti ,ii 11i
i,ll'
390 ii,i 'ili
iii
hiljditi dio milionitog dijela milioniti dio milijarditog $ijgla sto hiljaditidio milimetra b* milijarditi dio centimctra w) hiljaditi dio nanomeha
x)
'tt
391 512
na znam
Valna duliina elekhomaFtretskog vala frekvenciie 5263A
e. 70N f. neznam
a
e. 32PC f. ne znam
a. 5oo ms-t b. 2,1 '106 ms-l c. l 06 ms-l
395
d. 9,1.704 -r-t e. 5,9'106 ms-l f. ne znam
e
"
Pri prelazu izzrakau staklo upadni ugao svjetlostije 50'a ugao loma je 30'. Kolika je brzina svjetlosti u staklu?
d
a. b. c.
396
0,1c
s) 0 u) v)
b
Izradunati brzinu elekhona ubrzanog razlikom potencij ala od 100 Y. (m": 9,11'1Oitk8, e :1,6'1g-reC)
254 N
n) 2,1xl0o ms-' o) 106 ms-l q)
i',iil
jri{
u.liftu koji
m) 500 ms-l
ili
iit1l
se
neznam Izradunafi brzinu elekfona ubrzanog razlikom potencijala od 100V. (6":9,1 I x l0-3rkg, e=l,6xl0're C)
!:J
'iilll t,\iil
i) j) l)
il;
,
g) h)
k)
iil iit
iirjil
neznam
eovjek masc 70 kgnalazi Teina dovjeka je:
,:iti
a
a. 1 ms-z d. 1,8 ms-2 b. 0,3 ms'z e. 9,81 ms-2 c. 2,3 ms-z f. ne znam
tekucine ';
200 cm 152 cm ne znam
Akceleracija automobila koji jednoliko ubrzava od 36 kmh do 54 kmh-' na putu 62,5 m je'.
Slobodna povr5ina teku6ine ima sfemi oblik. Zakrivljenost slobodne povrKine je re tltAt:
a) b) c)
a
MHz
*s-' 1,96'108 ms-r 3,25 . 10? ms-l 1,5.107
d. 3.107 ms-l e. 4,6'108 ms-1 f. ' ne znam
b
PridruZena valna duljina protonu kinetidke energije 500 eV
je b
397
b. 1pm c. 0.5pm
;!::
i:l
:i:
t;
;;,
r,1i.:
riii
!sir
spl
m. Izradunati odgovarajuiu valnu duljinu protona kinetidke energije 2 keV. d. 2'10-13 m a. 2nm 10-12
398
e" f.
c
5'10-12 m
neznam visi o nerastegliivoi niti. Nit I ke Tiielo mase
se
otklone od 51i
INFORMATOR UPIS I STUDIJEI NA }TEDICINSKOM FAICULTETU UNTVERZITETA U SARAJE\1J I
INFORMATOR UPIS I STUDIIE NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAJEW
vertikale za60u i pusti. Napetost niti u trenutku prolaska tijela kroz ravnoteZni poloZaj je :
a. 29N b. 20N c. 39N
li l' Ii
lr i,l tlt.
I
399
a. 3J b. 6J c. 3 mJ
b
f.
d. e. f.
6mJ 6kJ
40s
a. serijskim spajanjem sva tri otpornika; b. paralelnim spajanjem sva'tri otpornika; c. spajanjem dva otpornika paralelno i serijskim
406
c
pridodavanjem treieg; d. spajanjem dva otpornika serijski i paralelnim pridodavanjem treieg; niie mozu6e sastaviti otpor od zadatthkomponenti.
a.9,81 ms-2 b. 4,905 ms-2 c. 3,27 m$2
Tijelo pliva u tekudini tako
( d
da mu
a. 402 b.
l
401
408
f.
1
409 c
410
neznam
Kroz grijalicu snage 2 kW tede struja jakosti 20 A. Koliki je 403
404 514
a. 100 b. 0,0i c. 500
1000
Pritisku od 10 Pa odgovara na zemlii pritisak stupca vode
cm3
b
125cml
plt"
j"
ne znam
nepromijenjen
puta
b. puta c.
poraste dva
puta- .---* t'
Doraste detiri
Puta
d'
e'
smanji se dva
f'
ne zram
a. f) b. ()m c. Qm2
a. ]n b' ip c. *e K"lidt"a."dtt"ktt"""g
4tr
2
godine
f'
:
'l,lt
je: b
ne znam
+ t->li'l't +zln.
d.
-e
a
e'Y
f.
ne znam dana na godinu za se smanji izotopa
^. 2 mjeseca b. c. 3600s
4t2 ia*foi
b
d: Clm-l e. f,l-lm-r
jednu defwtinu podelne wijednosti. Vrijeme poluraspada je
?
d. 50 e. 5 f. ne znam
e. f,
nop.tnite nuklearnu reakciju
8
otpor grijalice (u O)
;.
d'
"m' iiso#
Jedtntc^ ta otromott (stari naziv: specifiini otpor l)
ga
1 J
ne znam
tmJ"Sten uposudu ptalnog volumena' Ako oC 0C onda pritisak: na 2T temperutura poraite od 0 poraste 273 osterie
1
2
f'
d
etilnog aikohola ( p = 0,8g"m-t )ima volumen: I kg-a. 800 cmj 80oo
c.
f. neznam je uronjeno 75%
e.
d
d.a
d. 50J e, 500 J
a. I kJ b. 100 J c. 10 J
ld*l"t d
O.
34
ne znam
1
;.
volumena. Koliki ie dio volumena biti uronjen ako stavimo u tekuiinu dva puta veie gustoie ?
11
d
f'
+t-+l!r+]n e-f
Til"lo-t"te
na sljedeii nadin:
401
c.
1020 mm 0,102 mm
f. ne znam kg koje slobodno pada na kraju puta od 5 m ima kinetidku energiju:
c
ne znam
Zemlje ? (R - radijus Zemlje)
b.
n p
a.
d'
e.
Dopunite nukleamu reakciju: !,+.t
Otpornik od l5 O moZe se sastaviti od tri otpomika od l0 O
400
a. 1,02 mm b. 10,2 mm c. 102 mm
d. 59N e. 30N
neznam mase 150 g pri brzini od 20 tijelo izvr5iti rad moZe Koliki cms-l na radun svoje kinetidke energije?
i:
a
visine:
d. lo godtne e. 6 mjeseci
f.
:
e
ne znam
ptltt t" pro5irio izobarno zbog promjgne te 515
TNFORMATOR UPIS I STITDIIE
NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNNIERZITETA od
-50
uC
do 173
uC.
Volumen
se
pri ovom procesu
poveiao: a.
b.
puta tri pnla detiri puta
f.
a. negativnijonilalcra b. atomi bakra c-
svi polcretnijoni
a.
d. 50 puta e. 773 puta
dva
bakra
indeks loma tvari)
a
Nosioci elektridne struje u bakru su: 413
U SARAIEW
bakra
a. pMRT /'r b. pM(RTLI \t{
e.
d.
elektroni pozitivni joni
f.
ne znam
d
4t5
f.
419
').
417
sl6
d
--
d.
a
2
N
e.
a
1/ 8
f.
ne mam
Ako je relativni indeks loma zrak- staklo 1,50 a zrak- voda 1,33 koliki je relativni indeks loma voda-staklo ?
a.
420 d
2,53
b. 1,13 c. 7,33 d. 1,50
b
e. 0,88 f ne mam
ne znam
Telina tijela je 9810 N. Njegova masa je: ms-
421
e
d- 1,5m e. 5m f. ne znam
a. 15m b. 50m c. 0,5 m.
422 !i
ne znam
Brewsterov zakon glasi (a je upadni
d
n
f.
.':
423 til
najmanju frekvenciju? a. rendgensko ua&nje b. vidljivo svjetlo c. infracrveno svjetlo d. ultraljubidasto svjetlo
e. gama zradenje
.tf.
ku| P je kut loma,
a. 981 kg b. 9810 kg c. 9,81 t d. lt e. 9,81kg f. ne znam
Koji od navedenil dijelova elektromagnetskog spektra ima
:
e. smanjiti masu kuglice
418
7N
)
a. prodfiljiti duljinu njihala d. poveiati amplitudu njihala c: skratiti njiha.lo .v b. pove6ati masu kuglice f.
n
e. tgF=,, f. ne znam
3
jadnak3l0V
Ako ura njihalica kasni onda treba
-
'o:?
2N
neznaru
Na kojoj dubini u vodi je pritisak 1,5 bar ? (Neka je atrnosferski pritisak I bar, gustoia vode 1 gcm-3, a g:10 416
b.
b
Efektivni napon gradske mreZeje : a. srednja wijednost izrnjenidnog napona b. maksimalna wijednost izrnjenidnog napona c. napon koji je, pribliZno, 70% manji od 3 1 0V d. napon koji je, pribliZno, 30% manji od 310 V
e. f.
sina
Ako je podetni broj jezgara nekog radioaktivnog elementa N, koliko ih se raspadne nakon tri vremena poluraspada ? a.
d. pIuIRTt e. pM)RT
c. pMR-'T
d.
P)
-b cosa :_---T sina c. ry(a- B)= n
ne znam
Gusto6a idealnog plina mase rn i volumena Y semoi:e izradunati iz jednadZbe.staqji idealnog plina pomo6u izraza: 414
tg(a +
:
ne znam
Koliko enersiie
se oslobodi
pri fisiii 0,5 kg urana, ako
se u
5t?
ii
INFORI\.IdTOR UPIS I
INFORMATOR UPIS I STUDIJE NA MEDICINSKOM FA-KULTETU UNI.YERZITETA U SAXAJEVI]
l]'ii'
NA MEDIC
IN SKOM FAKULTETU IINIVERZ ITETA U
S
STUDUEI ARAIEW
E
l,i
energiju tran"sformira 0,2Yo wana?
il,i,, if
ll
a. 9 l0tJ b. 0,5 lot'J c. 100 kJ d.0,6 losJ e. 90 TJ f. neznam
,
l,i,;
Pri prelasku izjedne sredine u drugu val: e
428
Efektir,na vrijednost sinusnog napona je 220 V . Maksimalna yrijednost (u V) je:
a. 110
l.'l 424
b. 220 c. 330 d. 440
429
Zakon ekvivalenfirosti mase ienergije (Einstein, 1905.) ima
a. E:hv b. E:mc2 d. e.
b
a. b. c.
mv
E=mc
_1 E:-mv-
a.
430
4"26
427 ffitfr 51&
Nosioci elektriEne struje u aluminiju su: a. negativni joni allminija b. atomi aluminija c. pozitivni joni aluminija d. pokretri joni aluminija e. elektroni f. neznam
b
3,2
pm
3,
300 000 km 3,2 m 280 m ne znam
je 1 TW. To je:
loeJs-l 10't Js
e
10e Js
d.-!!5+
{
L/
f-
99O
b. 1f, c- 0,01 C2 d. 0,1 e) e. 0,99 Cl f. ne znam
duljinu '
ne znam
Snaga neke hidrocentrale
2 Devedeset devet jednakih otpomika od I Cl spojent su paralelno. Ekvivalentni ofpor ovog spojaje:
fidifll
ililffi
^h I --
b. c. d. e.
f.
oblik:
^
mijenja frekvenciju ne mijenja frekvenciju mijenja frekvenciju i valnu ne mijenja vainu duljinu ne mijenja brzinu
Radiostanica NABA emitira signal na frekvenciji 107,2 MHz. Valna duljina tih valova je: a. 2,8 m
e
c. 310 =--f. ne mam
425
a. b. c. d. e. f.
to"Is2 ne znam
U
Nukleame sile djeluju na rastojanjima manjim od l0 fm.TnaLeno u m to je
431 e
a. l0-15 b. 10'e c. l0-12 d. l0-r4 ' e. 1o't8 f. ne znam
:
d
rii ,,rl
ti
{
5L9
IINFORMATOR
lNe
UPIS I STUDUE
Ako
NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAIEW
je a upadni
wari, onda
se
ngao, B ugao loma a n indeks loma neke Brewsterov zakon pide u obiiku:
a.
E(a+ P)=
,
COSG
b.
432
INFORMATOR UPISI STTIDIIE
iumorcrNsKoM rarur,rBru uxrvERzITETh u sARAIEyu
C.
d.
e'
Ako neki izotop ima 13 neutrona i I I protona, onda je to:
n 436
sina sina
c
cosd
a. iiNo b. l;At c. ?iet d. )ic, e. iiNo f.
tgQ=n -=n
ry@- P)=
ne znam
a kondenzator
437 c
d
438
Tijelu mase I kg temperatura se povisi za l' C. Ako je specifidna toplina tog tijela 120 Jkg-lK'I, onda je promjena
435
f.
520
ilatorno g
a. devetputa ve6a b. devet puta manja c. tri puta veda d. tri puta manja e. Sest puta ve6a f. ne mam
d
c.
polarizacija difrakcija
f.
neznam
d. e. Snellov
a
zakon
Ako sijalicu od 60 W svaki dan koristimo po 5 sati, ona 6e za 30 danapotroditi elektridne
energije:
unutra5nje energije:
a. l20I b. 120 kJ c. 393,15 J d. 153,i5 J e. 120 mJ
sc
optidku mreZicu zove se: a. disperzija b. intcrferencija
energiju nastaje joS i jedan:
434
o
Razlaganje prirodne svjetlosti na boje pri prolasku kroz
!
a. neutron b. proton c. elektron d. pozitron e. gama foton f- ne znam
stane nepromj enj en, fr ekvencij a
o
kola je:
Za vrijeme dva perioda otklon tijela koje vrSi harmonijske oscilacije j ednak je nuli:
433
e
Ako u oscilatomom kolu zamijenimo zavojnicu drugom zavojnicom koja ima 9 puta veci koeficijent samoindukcije,
n
a. osamputa b- dvaput c. detiri puta d. 2n puta e. 2Jiputa f. ne znam' Fuzijom I lle i U nastaje jezgra I n e . U z oslobodenu
JI
a
439
a. 900W b. 9 kwh c. 900 Wh d. 9000 J e. 60 kwh
f.
ne mam
i
b
ne znam
ltl
ii: i:il
H';
iEr
izr
IINFORMATOR
lNe
UPIS
INFORNIATOR UPIS I STUDIIEI UNNTERZITEIA U SARAIE\rI]I FAKULTETU NA MEDICINSKOM
I STUDIIE
nmntcINSKoM FAKULTETU frNIITERZITETA u sAR4EVU
b.
440
c.
13,33 kPa' Njemu odgovara hidrostatski pritisak stupca vode visokog:
pove6ati masu kugle
skratiti nit pove6ati amplitudu smanjiti masu kugle
d. e. f. ne zram
Efektivni napon gradske mreZe je: ' a. srednja vrijednost napona 441
b. c.
310
v
pribliZno 10Yo manji od maksimalne wijednosti
d
napona
d. e.
f.
pribliZno pribliZno neznam
300/o marLji od 70o/o
veti
442
e.
f.
v
f.
100'l0e v 2500 NC
.
energiju od 3'10'o L Zbog
a. masa Sunca ne6e Promijeniti b. masa Sunca smanji u sekundi 2a3,3 Mt c. masa Sunca smanji u sekundi za33 l0' kg d. masa Sunca smanji u sekundi za3I0'.'kg e. masa Sunca smanji u seku:rdi za9 l0'kg
neznam
@asrcauminuti,
a. 0,5 Am-t b. 0,5 T c. 507 d. 500 wb e. 50 Am-t f. ne znam
a
klatna otueeou o nit. Ako kroz ravnoteini poloZaj kugla pri je silazalezanjaniti onda ms-l I brzirom ;"tt prolasku kroz ravnotebri PoloZaj:
:
raditi brZe
^. raditi sporije b. c. ostati bez Promjene d. promijeniti amplitudu e. prestati da radi f. neznam
a. 90 b. 30 c. 1.5 -?. -B-e. 540
ffilmikuglamaselkg
Ako sat, koji radi na principu matematidkog klatna, prenesemo sa sjevernog pola na ekvator onda 6e on
ondaje
frekvencija (u Hz):
qtoj:
444
630 10-e J ne znam
toga se:
Zav ojnica od I 00 zav oja je duga I 0 cm. Ako kroz nju tede struja jakosti 500 p A onda je jakost magnetskog polja u
M3
duljine 630 nm je:
630 10-re J
@ a
100 100 NC-t
a. l0m b. 13,33 m c. 1,36 m d. 1333 m e, l00m f. neznam @valne a. 630 J b. 6,63 10-r4J c. 3,16 l0 te J de.
maksimalne vrijednosti
od minimalne wijednosti napona
Ako na naboj od 5 nC djeluje sila od 500 N ondajejakost elektridnog polja: a- 100 GNC-'
b. c. d.
je
@ovjeka
Ako sat, koji radi na principu klatna, kasni onda treba: a. produljiti nit
b
a. 10,8i N b. 1N c. 9,81N d. 98,1N e. 981 N
Eaa
.t
'.
IINFORMATOR UPISI STUDIIE
TNa
INFORMATOR UPIS I STT]DIIE
MEDICINSKOM FAKULTETU UNryERZITETA U SARAIEW
NA MEDicINsxcju
Sijalica ima sobnu temperaturu l8 'C. Nakon 5to je upalimo, 0C. Pritisak plina u sijalici
450
f.
,,il
d
454
dvaputa
,ll
deset puta ne znam
:ll
;ili
iiii
4sl
ilii
a. 13600 kgl-r b. 13,6 103 kgm'3 c- 13,6 kgl-r d. 1360 kgm'3 e. 1360 kgdm-3 f. ne znam
r
b
455
.iil ltl
452
lfl
a. 0,25H2 b. llHz " c. 1,5 Hz d. 40Hz e. 30Hz f. neztam
4s6 a
c
ne znam
451
Val frekvenclje M0 Hz Siri se kroz glicerin brzinom 7480 ms-r' Vulna duljina iz:aieaau m je:
'il iil 4s3
fliiil
ltiil 11
5U
a. 17 b. 450 c. 0,06 d. 16,2 e. 4,5 f. ne znam
a. 9,81 m b. 29,43 m c. 88,29 m d. 4,91m e. 24,53 m f. neznam
e
Koja relacija opisuje jednoliko kretanje?
;lril
iilr
0,1
b. 1,5 c. 600 f.
';ill
l1l
49N 50N 0,5 N
Tijelo u slobodnom padu, za wijeme fre6e sekunde padanja
osciliranja je:
rJ1
flt
49 kN
c.
d. 60 e. 30
Klatno napravi 30 oscilacija u 2 minute. Frekvencija
illl
t
b
a
prede put:
ffi
rilll
490,5 N
a.
llrll
jil
f
f. ne znam Ako je period osciliranja klatna 0,05 s, onda ie ono u pola minute napraviti oscilacija:
iill ,Ii
.:
a.
d.
Litra neke teku6ine ima masu 13,6 kg. GustoCa teku6ine je:
t
I
se tijelo volumeina 50 dm'potpuno potopi u vodu (gusto6a vode je Igcrnr) na njega 6e djelovati sila uzgona od:
,ii ,li
trNrvERzrrnra u senapvu
Ako
temperatura joj se poviii na 309 se pri tome poveia: a. detiri puta b. tri puta c. nula puta
d. e.
rAruirnru
a
a. a=4+21 (ms') b. s=sin2t (m) c. v=4t2 -2 (msl; d. v=5r+3 (ms-r) e. s=2t+7 (m) f. ne znam
Tijelo mase 80 dag izduZi oprugu za I l0 rnm. Konstanta elastidnosti opruge je: 458
a. 71,35 Nm-r b. 0,811 Nm-t c. 1,37 Nm-r d. 8800 Nm-l
a
s25
!
INFORMATOR I]PIS I STUDryN
INFORMATOR UPIS I STUDUE
NA MEDICINSKOM FAKULTETU I.INTVERZITETA U SARAJEW
1:l
llli
,459
ii
b. 8l ms-2 10,98 ms-2 c. o' 9,81 *s-t e. 89,2'7 ms'2 f. ne znam
f.
464
a. 600 b. 34,6 c. 0,6 d. I e. 6,4 f. ne znam @6e
d. e.
ugao loma je
292.15 277.16
466
(R:
14.15
'
14
a. 1:2 b. 2:3 c- l:4 d. 7:2n e. l:4r
526
a. l:4 b. l:2 c. 1:16 d.7:4n
zr
f,-'l
///'.yg
= 9l=
v{
a
300. (ql+ka je brzina svjetlosti u staklu? 1
sn/l//"
n
= "loric = sin30'
1,e58.t08rns-2 )
PridruZena iEE-a duljina protopu kinetidke energije 500 eV l0-12m. Izradunati odgovaraju6u valnu duljinu protona kinetidke energije 2 keV.
je
2nm
a
f.
46',1
^. ipm b. c. 0,5 pm d. 0,2 nm
c
e.
5Pm neznam Napisati inaz za predeni put kod jednakoubtzanog gibanja
ne znam
f,
Periodi osciliranja dva matematidka klatna su u omjeru l:4. Duljine njihovih niti su u omjeru: 463
a
n.i pr"lurtt, iznakau staklo upadni ugao svjetlostije 50",
2'7'7.15
f. ne znam Duljine niti dva matematidka klatna su u omjeru 1:4. Periodi su im u omjeru: 462
9,81 gcm-' urouemo u vodu
je I 000 kgmt), onda 6c na nj ega djetovati
a. l0N b. 9,81N c. 9810 N d. 981 N e. 100N f. ne atam
465
0C. Promjena topline Q, temperatura mu se povisi na 19 temperature tljela, inai,ena u K je:
c.
b
Arhimedova sila uzgona koja je jednaka:
c
Tijelo ima temperaturu 5 'C. Ako mu dovedemo kolidinu
461
ne zriam
(gustoZa vode
^. b. c. 0,58 PHz d. t'73wrz s. 5,7'1012 Hz f. ne znam a. b.
4:1
(izraZenom u SI):
Ako je valna duljina zelene svjetlosti 520 nm odgovaraju6a frekvencija je: 460
J I
Ako je pritisak vode (gusto6a vode je 1 gcm-') u nekoj cijevi 0,6 MPa, onda 6e voda laoz otvor na cijevi isticati brzinom
a
520 nHz 0,65'10e Hz
MEDTCTNSKOM FAKULTETU TDITVERZITETA U SARAIEW
e.
0,0088 Nm f. ne 7.nam Radijus Zemlje je 1,88 radijusa Marsa, a masa Zemlje je 9,1 masa Marsa. Akceleracija sile teZe na Marsu je: a. 3,81 ms-2
l:lr,
itrl
NA
ubrzanjem a i Podetne brzine vp. 468 c
I
(R: s=so+vot+-dt-)". 827
./
IINFORMATOR
Ixe
G: 469
UPIS I STUDIIE
INFORMATOR
r"morcINSKoM FAKULTiITU UNTvERZITETA u SARAIE!'u mg
jeinazza:
d. e.
a. gustinu tijela b. masu tijela c. teZinu tijela d. bilo koju silu e. specifidnu teZinu fijela
f.
470
li lt ,ir
li
4'71
ii'jl iltll li,ii
b.
neznam
475
fetti"e koje udesh'uju u gradi (R:atomske jezgre) i dine ih (R: proton) i(R: neutroni)'
rd
,.it
foUto te
a
riitl
preparata
llwo
ti[
poluZivota
|lt
,r!. iiiillt r,:ll
472
a. e.
;;I
f.
ili
;tt
476
b.
'rli tll
473
,illj 'il1 !:llll
c.
je 14,8 dana2
1,48 10r8
477
9.38101e
zl,es'rcte 9,38'1023 ne znam
t"bjektivnu jadinu nr:ka je:
f.
rll'
kelvin
d
ne anam
Za ferti"e
kaZemo da su:
ilr
474
.rtllt
,llll ,
t*terijalne
;;l .r{ll
lJii
)illli
illi
tlil l,ii
,ilii
528
e
znam
b. njegova masa na mjesecu biti Sest puta manja c. i na Mjesecu njegova masa biti 70 kg d. njegova masa na mjesecu biti Sest puta ve6a e. njegova teZina na Mjesecu bit 6e Sest puta ve6a
c
ne znam
a. l0 ms-l b. 9,81 ms'r "d 5,097 ms-l loo ms-l " 7,07 ms-l f. ne znam
,
a
2.9,81ms-2 -5,097m = l0ms-t)
c
d. podcweno e. radiovalovi'
sredine koje osciluju na isti nacrn
a. u fazi b. u opoziciji faza c. komoiementarne
00dm3
f.r
d
U Sundevoj svjetlosti postoji i zradenje manjih talasnih duZina od ljubidaste svjetlosti. Jedno od njih nazivamo: a. infracrveno zraienje violetno naEerrje b. 478 c. ulhavioletno zradenje
,{
;ll
e.
(R: v= Jzsu =
barel
d. bel e. Wm-z
dmt
Tijelo slobodno pada sa visine 5,097 rn. Kolikom brzinom 6e tijelo udariti u Zemlju?
"" a. candela
:illl
*3
d.
f.
testica emitirati 10 rng radioaktivnog utoku jednog dana, ako je njegovo vrijeme
14,8'10"
J"ditti""
,iir
::t.
li:lll
ii
a. b. c.
c.
Zemlji
@: koliiina elektriciteta)
'il:
.00 cm3 0 dm3
Ako tijelo naZemlji ima masu 70 kg, onda ie: a. njegova teZina nd Mjesecu biti jednaka teLirttna
velidinu: K (R: aPsolutna temPeratura) N @; si/a) kg (R: masa) T (R: magnetska indukcija)
C
i:ill
ne znam
k logram vode na temperaturi 4" C ima zapreminu:
a.
N"pt5tdpot.d d"te mjerne jedinice odgovaraju6u fizidku ii
fazno komplementarne
protufame
f.
Jedan
N"kt"""*t
i
UPISISTUDIIEL I
NA MEDICINSKOM FAKULTETU UNTVERZITETA U SARAIEVU
f. a
479
neznam
Normalnu temperaturu (36"C) i pritisak dovjeka (120/80 mmHg) ir,azn u SI jedinicama.
(R : T:27 3, I 5 + 3 6:i09, I 5 K o=120x133,322Pa:15998,64Pa=
I6
kPa 529
t
iili \\'ti, lil,:l
iifi
IINFORMATOR
INa
UPIS
I STUDIIE
TNFORMATOR UPIS I STUDIIE
morcrNsKoM FAKnLTETU uNTvERzITBTA u sARATEW
I
NA MBDICINSKOM FAK{JLTETU UNTVERZITETA U SARAIEVUI
rl!, :!11'
l[:
;ilri lilr.
Sa
P:80x1 33.322Pr10665,76Pa: I 0,67 kPa kojim zradenjima se granidi vidljiva oblast spektra
tisak manii Kako se odreduje smjer inducirane struje?
elektromagaetsko g zra denj a? titii
480
(R; infracrtteno zraienje sa strane manjih frekvencija i ultraliubiiasto zraimie sa strane vetih frekvenciia) Prvi zakon termodinamike:
liiiii tii!i1 i
iirt
riilir irl:li
481
Iriiii
486
{
/d
a. wijedi gotovo uvijek Y b. wijedi samo u ravnoteZnim procesima \ c. predstavljazakon odrZanja energije u termodinamici d. ne wijedi za i.ive sustave e. vrijedi samo za niske temperature f. ne znam
Apsolutno dwsto tijelo jenaziv za tijelo: a. u kojem uzajamni raspored destica ostaje nepromjenjen za wijeme kretanja; b. koje ima apsolutni hdeks dwsto6e; c. koje ima stalan oblik i dimenzije samo u stanju 482 mirovanja
488
484
485
530
leZe u tstoj
ravni, a
nrsina=nzsin0) Sirenj e promj enlj ivo g elektromagnetsko g polj a kroz prostor a
nazivamo 489
490
(R: elektromagnetsko zraienje) Skup (R: elektromagnetskih) valova svih (R: valnih) duljina 6ini (R: sp elttar el ehr om a pnetsko g zraieni a). Zakon pravolinijskog prostiranja svjetlosti glasi: (R: Svietlost se u homosenoi sredini prostire pravoliniiski) Koliki je omjer brzine zvuka i brzine svjetlosti u zraku (t=20
oc)t
c
491
(R:
(R: A--o(Vrh) J) Na osnovu jednadZbe kontinuiteta objasnite u kojem je dijelu strujne cijevi, nejednakog presjeka, pritisak ve6i. CR: Srvr:Szvz Manji popredni presjek, ve(abrzinai obmuto. Znadiu suZenom diielu ciievi ie brzina veia. a onda ie tu
(R: Upadni zrak, normala i lomlieni zrak
upadni i lomljeni ugao su povezani relaciiom:
koje je otpomo na sjedenje za razIiL
487
nrotivi oromieni zbos l;oie ie nastala) Prosto harmonijsko osciliranje oscilatora izaziva sila koja se mijenja po velidini proporcionalno (R- sa udaf enoi1u od ravnoteinog poloiaja) a usmjerenaje uvijek (R: ka ravnotehtom poloiaju).Izraz za tu silu je: (R: F:-lc<) Descartes- Snelliusov zakon prelamanja valova glasi:
de.
materije; b. pokretljivosti destica materije; c. razlike u jadini privladnih sila medu desticama; d. razlidite medusobne udaljenosti destica e. razlidite mase destica koje grade materiju f. neznam Gas, u izobarnon procesu se zagrijava. Ako se zapremina gasa poveiala od Vr na Vz koliki je rad izw5io gas?
t\
(R: Smjer inducirane struje odreden je Lenzovim pravilom: Inducirana struja ima smier da se svojim magnetskim poljem
492
v r
,r,.,
\
to [- 213.15
'3'108
:1 14,3'10-8:1,14' 10-6)
Kako se zove ureclaj koji emitira koherentnu svjetlost velikog tl;tenziteta? Laser\ Definirati frekvenciju i navesti joj SI jedinicu (P.'.
493
(R: Frekvenciia ie broi punih oscilaciia u iednoi sekundi. SI 531
/
INFORMATOR UPIS I STIIDIIE I NA MEDICINSKOM FAKULTETIU UNTYBRZITETA U SARAIE+UI
IIINFORMATOR UPIS I STUDIIE
I
rqe wnrcINSKoM FAKULTETU rrNrvERzIlETh u SARAIEYU iedinica za frekvenciiu ie s-' koia se zove herc- Hz) Na osnovu koje fizikalne pojave je mogu6 prenos svjetlosti kroz stakleno vlakno?
494 (R: ffa osnovu pojave totalne reJleksiie)
499
da muje uronjeno 75% volumena. Koliki ie dio volumena biti uronjen ako ga stavimo u tekucinu dva puta veie gustoie?
Tijelo pliva u teku6ini tako 495
Ukoliko
je
granidna poln5iaa glatka
ili je
b
pres.vudena
materijalom koji dobro odbija svjetlost, najveci dio svjetlosti
(R;66,66%) Koliki rad
moZe
ie biti odbijen. Takve povr5ine nazivamo:
izvriiti tijelo
mase 150 g pri brzini od 20
500
na radun svoje kinetidke energije?
"*s-la. 3J 496
Spektar elektromagnetskog aadenj a j e: a. energetski spektar b. skup elektromagnetskih valova svih valnih duljina a, skup elekfromagnetskih oscilacija d. valni skup spektralni skup f. ne znam
b. 6J c. 3mJ d. 6mJ e. 6kJ f- ne znam
c 501
a. leie b. ogledala c. lupe d. glatke povriine e. stakla f. ne znam
b
Galvanski elementi su izvori @: istosmjerne elektriine struje), dok su (R: generalori) irvori i4rnjeni6ne struje.
Otpornik od 15 Q moZe se sastaviti od tri otpornika od 10 O na sljedeii nadin:
a. serijskim spajanjem svatri otpornika b. paraletaim spajanjem sva tri otpomika c. spajanjem dva otpornikaparaleluo i serijskim
497
d. e.
f.
dodavanjem treieg spajanjem dva otpornika serijski i paralelnim dodavanjern treieg nije mogude sastaviti otpomik od zadanih elemenata
c
neznam
Koja relacija predstavlja vezu termodinamidke temperature i temperatue izraisne u Celsiusovoj skali: 498
a. t= 27i,l5+T b. T: 273,15+t,y
c. 7: 2 j7,15 +tu
b
0
d. T= -237,15+t e. T:(273,15-32)+t
f.
neznam
532
533
o;*
r,
/
