REFERAT
PENYAKIT GINJAL KRONIK
Oleh
Dicky Aditya Dwika, S. Ked 0718011050
KEPANITERAAN KLINIK SMF PENYAKIT DALAM FAKULTAS KEDOKTERAN UNIVERSITAS LAMPUNG RUMAH SAKIT UMUM DAERAH ABDOEL MOELOEK 2016
1
DAFTAR DAFTAR ISI IS I
BAB I PENDAHUUAN
!
BAB II PE"BAHASAN A. B. '. D. E. #. (. H. I. *.
DE#INISI K%I&E%IA KASI#IKASI E&IOO(I #AK&O% %ESIKO EPIDE"IOO(I ANA&O"I (IN*A #ISIOO(I (IN*A PA&O#ISIOO(I DIA(NOSIS - (E*AA KINIS - (A"BA%AN ABO%A&O%IU" - (A"BA%AN %ADIOO(IS - BIOP BIOPSI SI DAN PE"E% E"E%IK IKSA SAA AN HIS HIS& &OPA&O(I (IN* (IN*A A K. KO"PIKASI . PENA&AAKSANAAN ". P%O(NOSIS
$ $ $ ) 5 5 + 1$ 17 18 1 1 1 !0 !$
BAB III KESI"PUAN
!)
DA#&A% PUS&AKA
!5
BAB I PENDAHULUAN
2
(i/al adalah eaa2 342a e4et6k kaca2 ya2 te4letak di elaka2 4322a ad3e, at6 di etia ii k3l6a e4te4ali edikit di ata 2a4i i22a2. (i/al e23lah laa ya2 e2ali4 a6k ke dalaya 6t6k e2hailka 64i, eaha aha 9 aha te4tet6 da e2eliiai aha 9 aha ya2 tidak die4l6ka ke dala 64i. Setia 2i/al te4di4i da4i ekita4 at6 /6ta at6a :62i3al e46k64a ik43k3ik ya2 dikeal ea2ai e643, ya2 diat6ka at6 aa lai 3leh /a4i2a ikat. Setia e:43 te4di4i da4i k33e ak6le4 da k33e t66l6, ya2 ked6aya eca4a t46kt64al da :62i3al e4kaita e4at. Ba2ia d3ia ada k33e ak6le4 adalah 2l3e46l6, 6at6 e4ka kaile4 e4et6k 3la teat :ilt4ai ea2ia ai4 da ;at te4la46t da4i da4ah ya2 elewatiya. Seda2ka k33e t66l6 da4i etia e643 adalah 6at6 al64a e4322a e4ii cai4a ya2 te4et6k 3leh at6 laia el eitel. 'ai4a ya2 6dah te4:ilt4ai di 2l3e46l6, ya2 k33iiya ya4i idetik de2a laa, ke6dia e2ali4 ke k33e t66l6 e:43, teat cai4a te4e6t di3di:ikai 3leh e4a2ai ite t4a34tai ya2 e26ahya e/adi 64i. Keadaa diaa 2i/al kehila2a kea6aya 6t6k ee4tahaka 3l6e da k33ii cai4a t66h ya2 e4la262 4324ei:, laat, aa4 da e4i:at i44ee4ile <iaaya e4la262 ee4aa tah6= di e6t de2a 2a2al 2i/al k43ik. (a2al 2i/al k43ik e4i:at aa4 ka4ea hai4 75> /a4i2a 2i/al daat dihac64ka eel6 2a226a :62i 2i/al te4deteki. Ka4ea ea4ya cada2a :62i 2i/al, !5> da4i /a4i2a 2i/al 6dah c6k6 6t6k e/alaka e6a :62i 4e26lat34ik da ek4et34ik 2i/al. Na6 de2a k64a2 da4i !5> /a4i2a :62i3al 2i/al ya2 te4ia, i6:iiei 2i/al aka taak.
<1=
BAB II PEMBAHASAN A.
DEFINISI
3
Peyakit 2i/al k43ik adalah 6at6 43e at3:ii3l32i de2a eti3l32i ya2 e4a2a, e2akiatka e646a
:62i 2i/al ya2 4324ei:, da 66ya
e4akhi4 de2a 2a2al 2i/al. Sela/6tya, 2a2al 2i/al adalah 6at6 keadaa klii ya2 ditadai de2a e646a :62i 2i/al ya2 i4ee4iel, ada 6at6 de4a/at ya2 ee4l6ka te4ai e22ati 2i/al ya2 teta, e46a dialii ata6 t4alatai 2i/al. Da ditadai de2a adaya 64eia < 4etei 64ea da aah it432e laiya dala da4ah=.
B.
KRITERIA
K4ite4ia Peyakit (i/al K43ik
C.
KLASIFIKASI
Klai:ikai Peyakit (i/al K43ik ata Daa4 De4a/at Peyakit De4a /at Pe/elaa #( <l1,7$!= 1 Ke46aka 2i/al de2a #( 34al ata6 0 ! Ke46aka 2i/al de2a #( 4i2a +0 9 8 $ Ke46aka 2i/al de2a #( eda2 $0 9 5 ) Ke46aka 2i/al de2a #( e4at 15 9 ! 5 (a2al 2i/al C 15 ata6 dialii Klai:ikai ata daa4 eyakit, di6at ata daa4 #(, ya2 dihit62 de2a ee426aka 466 K3ckc43:t 9 (a6lt ea2ai e4ik6t @ LFG
(mlm!"1#$%m 2&
<1)0 9 664= e4at ada F= 7! k4eatii laa <2dl= F= ada e4e6a dikalika 0,85
Klai:ikai Peyakit (i/al K43ik ata Daa4 Dia23i Eti3l32i Peyakit &ie ay34 < c3t3h = 4
Peyakit 2i/al diaete Diaete tie 1 da ! Peyakit 2i/al 3 Peyakit 2l3e46la4 <eyakit a6t3i6, i:eki iteik, diaete
3at, e3laa= Peyakit ak6la4 < eyakit e6l6h da4ah ea4, hie4tei, ik43a2i3athi= Peyakit t66l3ite4titial <iel3e:4iti k43ik, at6, 3t46ki, ke4ac6a 3at=
Peyakit
ada
t4alatai
Peyakit kitik <2i/al 3likitik= %e/eki k43ik Ke4ac6a 3at <ikl334i tak43li6= Peyakit 4ec644et <2l3e46la4= &4alat 2l3e46l3athy
D.
ETIOLOGI <$=
D6a eyea 6taa eyakit 2a2al 2i/al k43i adalah diaete elit6 tie 1 da tie ! <))>= da hie4tei =. Diaete elit6 adalah 6at6 keadaa diaa te4/adi ei2kata kada4 2l6k3a dala da4ah ehi22a eyeaka ke46aka ada 342a-342a ital t66h ee4ti 2i/al da /at62 e4ta e6l6h da4ah, a4a: da ata. Seda2ka hie4tei e46aka keadaa diaa te4/adi ei2kata tekaa da4ah ya2 /ika tidak te4k3t43l aka eyeaka e4a2a /at62, t43ke, da eyakit 2i/al k43ik. (a2al 2i/al k43ik /62a daat eyeaka hie4tei.
K3dii lai ya2 daat eyeaka 2a226a ada
2i/al ata4a lai @ -
Peyakit e4ada2a ee4ti 2l3e46l3e:4iti <10>=, daat eyeaka i:laai da ke46aka ada 6it :ilt4ai 2i/al. "e46aka eyakit keti2a
-
te4e4i2 eyea 2a2al 2i/al k43ik Peyakit ket646a ee4ti eyakit 2i/al 3likitik <$>= eyeaka
eea4a kita di 2i/al da e46ak /a4i2a ekita4, da aid3i t66l6. - "al:34ai ya2 didaatka 3leh ayi ada aat e4ada di dala 4ahi i i6. '3t3hya, eyeita ali4a 64i 34al ehi22a te4/adi ali4a alik 64i -
ke 2i/al. Hal ii eyeaka i:eki da ke46aka ada 2i/al. 66 da eyakit lai ya2 eiliki e:ek ada ite i6 = Peyakit 2i/al 3t46kti: ee4ti at6 al64a keih, t634, eea4a
-
2lad6la 43tat ada 4ia da4e:l6k 64ete4. I:eki t4akt6 64ia4i6 e46la2 kali ee4ti iel3e:4iti k43ik.
5
Pe226aa aal2eik ee4ti acetai3he <&yle3l= da i643:e <"3t4i, Adil= 6t6k wakt6 ya2 laa daat eyeaka e643ati aal2eik ehi22a e4akiat ada ke46aka 2i/al. - Peyakit ak6le4 hie4tei: ialya e:43kle43i da te3i a4te4i -
4eali. Peyea laiya adalah i:eki HIG, eyakit ickle cell, eyalah26aa he43i, ayl3id3i, 236t, hie4a4ati43idie da kake4.
E.
FAKTOR RESIKO #akt34 4eik3 2a2al 2i/al k43ik diata4a lai @ aie de2a diaete elit6
ata6 hie4tei, 3eita ata6 e43k3k, e46ia leih da4i 50 tah6, idiid6 de2a 4iwayat diaete elit6, hie4tei da eyakit 2i/al dala kel6a42a e4ta k66la 36lai
ya2 eiliki a2ka ti22i diaete ata6 hie4tei ee4ti
A:4ica Ae4ica, Hiaic Ae4ica, Aia, Paci:ic Ilade4, da Ae4ica Idia. (4)
F.
EPIDEMIOLOGI
Di Ae4ika Se4ikat, data tah6 15 9 1 eyataka iide eyakit 2i/al k43ik die4ki4aka 100 ka6 e4/6ta ed6d6k e4tah6, da a2ka ii ei2kat ekita4 8> etia tah6ya. Di "alayia, de2a 36lai 18 /6ta, die4ki4aka te4daat 1800 ka6 a46 2a2al 2i/al e4tah6ya. Di e2a4a 9 e2a4a e4kea2 laiya, iide ii die4ki4aka ekita4 )0 9 +0 ka6 e4/6ta ed6d6k e4tah6.
G.
ANATOMI GINJAL <1=
(i/al adalah eaa2 342a e4et6k kaca2 ya2 te4letak di elaka2 4322a ad3e, at6 di etia ii k3l6a e4te4ali edikit diata 2a4i i22a2. Setia 2i/al die4da4ahi 3leh a4te4i 4eali da ea 4eali, ya2 ai2 9 ai2 a6k da kel6a4 2i/al dilek6ka edial ya2 eyeaka 342a ii e4et6k ee4ti 6ci. (i/al e23lah laa ya2 e2ali4 a6k ke dalaya 6t6k e2hailka 64i ya2 ke6dia e2ali4 ke e6ah 4322a e266l et4al <eli 4eali= ya2 te4letak ada a2ia dala ii edial di 6at
6
3l3 ya2 kel6a4 da4i ata edial dekat de2a a2kal <a2ia 43kial= a4te4i da ea 4eali. &e4daat d6a 64ete4, ya2 eyal64ka 64i da4i etia 2i/al ke e6ah kad62 keih. Kad62 keih < 6li 9 6li= ya2 eyia 64i eca4a te34e4, adalah e6ah kat62 e4322a ya2 daat di4e2a2ka da 3l6eya die6aika de2a e26ah 9 6ah tat6 k3t4aktil 3t3t 3l3 di didi2ya. Seca4a e4kala, 64i dik332ka da4i kad62 keih kel6a4 t66h elal6i e6ah al64a, 64et4a. Ba2ia 9 a2ia ite keih dil6a4 2i/al eiliki :62i haya ea2ai al64a 6t6k eidahka 64i kel6a4 t66h. Setelah te4et6k di 2i/al, k33ii da 3l6e 64i tidak e46ah ada aat 64i e2ali4 ke hili4 elitai ii ite keih. Setia 2i/al te4di4i da4i ekita4 at6 /6ta at6a :62i3al e46k64a ik43k3ik ya2 dikeal ea2ai e:43, ya2 diat6ka at6 aa lai 3leh /a4i2a ikat. S66a e:43 di dala 2i/al eet6k d6a dae4ah kh66 @ dae4ah eelah l6a4 ya2 taak 24a6le4 < k34tek 2i/al= da dae4ah a2ia dala ya2 e46a e2iti2a 9 e2iti2a e42a4i 9 2a4i, i4aida 2i/al, ya2 eca4a k3lekti: die6t ed6la 2i/al. Setia e:43 te4di4i da4i k33e ak6le4 da k33e t66l6, ya2 ked6aya eca4a t46kt64al da :62i3al e4kaita e4at. K33e ak6le4 da4i e:43 diata4a lai @ -
A4te4i3l a:e4e e46aka a2ia da4i a4te4i 4eali ya2 6dah te4a2i 9 a2i e/adi e6l6h 9 e6l6h hal6 da e4:62i eyal64ka da4ah ke kaile4 2l3e46l6
-
(l3e46l6 6at6 e4ka kaile4 e4et6k 3la teat :ilt4ai ea2ia ai4 da ;at te4la46t da4i da4ah ya2 elewatiya
-
A4te4i3l e:e4e &eat kel6a4ya da4ah ya2 tidak di:ilt4ai ke dala k33e t66l6 ei22alka 2l3e46l6 da e46aka at6 9 at6ya a4te4i3l di dala t66h ya2 edaat da4ah da4i kaile4
-
Kaile4 e4it66l6 "e46aka a4te4i3l e:e4e ya2 te4a2i 9 a2i e/adi e4a2kaia kaile4 ya2 ke6dia eet6k /alia e2elili2i ite t66l6 6t6k ee4da4ahi /a4i2a 2i/al da e4e4a dala e4t6ka4a cai4a di l6e
7
t66l6. Kaile4 9 kaile4 e4it66l6 eyat6 eet6k e6la ya2 akhi4ya e2ali4 ke ea 4eali, te3at da4ah ei22alka 2i/al K33e t66l6 da4i etia e:43 adalah al64a e44322a e4ii cai4a ya2 te4et6k 3leh at6 laia el eitel, di ata4a lai @ -
Ka6la B3wa S6at6 ia2iai e4didi2 4aat ya2 eli2k6i 2l3e46l6 6t6k e266lka cai4a ya2 di:ilt4ai 3leh kaile4 2l3e46l6
-
&66l6 43kial Sel646hya te4letak di dala k34tek da a2at e42el62 <e4lik6 9 lik6= ata6 e4elit i ea/a2 e4/alaaya. &66l6 43kial ee4ia cai4a ya2 di:ilt4ai da4i ka6la 3wa
-
e2k62 hele e2k62 ta/a ata6 e4et6k U ata6 ya2 te4ea ke dala ed6la. Pa4 deede le2k62 hele te4ea da4i k34tek ke dala ed6la, a4 aede e4/ala keali ke ata ke dala k34tek. Pa4 aede keali ke dae4ah 2l3e46l6 da4i e:43ya edi4i, teat al64a te4e6t elewati 2a46 ya2 diet6k 3leh a4te4i3l a:e4e da a4te4i3l e:e4e. Dititk ii el 9 el t66l6 da el 9 el ak6le4 e2alai eialiai eet6k aa4at6 /6kta2l3e46l6 ya2 e46aka 6at6 t46kt64 ya2 e4e4a eti2 dala e2at64 :62i 2i/al.
-
&66l6 dital Sel646hya te4letak di k34tek. &66l6 dital ee4ia cai4a da4i le2k62 hele da e2ali4ka ke dala d6kt6 ata6 t66l6 e266l
-
D6kt6 ata6 t66l6 e266l S6at6 d6kt6 e266l ya2 ee4ia cai4a da4i ee4aa e:43 ya2 e4laia. Setia d6kt6 e266l te4ea ke dala ed6la 6t6k e2332ka cai4a ya2 kii telah e46ah e/adi 64i ke dala eli 2i/al &e4daat ! /ei e:43 yait6 e:43 k34tek da e:43 /6ktaed6la ya2
diedaka e4daa4ka l3kai da a/a2 ea2ia t46kt64ya. Ne:43 k34tek e46aka /ei e:43 ya2 ali2 ayak di/6ai da le2k62 ta/a da4i e:43 k34tek haya edikit te4ea ke dala ed6la. Sealikya, e:43 /6ktaed6la te4letak di laia dala k34tek di dekat ed6la da le2k62ya te4ea /a6h ke
8
dala ed6la. Selai it6, kaile4 e4it66l6 e:43 /6ktaed6la eet6k le2k62 ak6le4 ta/a ya2 dikeal ea2ai aa 4ekta, ya2 e4/ala e4dai2a e4at de2a le2k62 hele. S66a a4alel da ka4akte4itik e4eailita da t4a34tai le2k62 hele da aa 4ekta e4e4a eti2 dala kea6a 2i/al e2hailka 64i dala e4a2ai k3et4ai te42at62 ke6t6ha t66h.
H.
FISIOLOGI GINJAL<1=
(i/al elakaaka ti2a 43e daa4 dala e/alaka :62i 4e26lat34ik da ekk4et34ik yait6 @ (1) filtrasi glomerulus &e4/adi :ilt4ai laa ea 43tei ee6 kaile4 2l3e46l6 ke dala ka6la B3wa elal6i ti2a laia ya2 eet6k e4a 2l3e46l6 yait6 didi2 kaile4 2l3e46l6, laia 2elati3a ael6le4 ya2 dikeal ea2ai e4a aal da laia dala ka6la 3wa. Didi2 kaile4 2l3e46l6, ya2 te4di4i da4i elai el ed3tel 2ee2, eiliki l6a2 9 l6a2 de2a ayak 34i 9 34i ea4 ata6 :eet4a, ya2 e6atya e4at6 kali leih e4eael te4hada H!O da ;at te4la46t diadi2ka kaile4 di teat lai. "e4a aal te4di4i da4i 2lik343tei da k3la2e da te4eli di ata4a 2l3e46l6 da ka6la 3wa. K3la2e e2hailka kek6ata t46kt64al, eda2ka 2lik343tei e2haat :ilt4ai 43tei laa kecil. ala66 9
43tei laa ya2 leih ea4 tidak daat di:ilt4ai ka4ea tidak daat elewati 34i 9 34i diata, 34i 9 34i te4e6t eea4ya c6k6 ea4 6t6k elewatka al6i da 43tei laa te4kecil. Na6, 2lik343tei ka4ea e46ata a2at e2ati: aka e3lak al6i da 4itei laa lai, ka4ea ya2 te4akhi4 /62a e46ata e2ati:. De2a deikia, 43tei laa hai4 el646hya tidak daat di :ilt4ai da k64a2 da4i 1> 3lek6l al6i ya2 e4hail l3l3 6t6k a6k ke ka6la 3wa. aia dala ka6la 3wa te4di4i da4i 3d3it, el i4i 264ita ya2 e2elili2i e4ka 2l3e46l6. Setia 3d3it eiliki ayak t3/3la ea/a2 ee4ti kaki ya2 ali2 e/ali de2a t3/3la 3d3it di dekatya. 'elah eit ata4a t3/3la ya2 e4dekata dikeal ea2ai celah :ilt4ai, eet6k /ala a2i cai4a 6t6k kel6a4 da4i kaile4 2l3e46l6 da a6k ke dala l6e ka6la 3wa. &ekaa ya2 e4e4a dala 43e la/6 :ilt4ai 2l3e46l6 adalah tekaa da4ah kaile4 2l3e46l6, tekaa 3k3tik k3l3id laa, da tekaa hid43tatik ka6la 3wa. &ekaa kaile4 2l3e46l6 adalah tekaa cai4a ya2 diti6lka 3leh da4ah di dala kaile4 2l3e46l6. &ekaa da4ah 2l3e46l6 ya2 ei2kat ii ed3432 cai4a kel6a4 da4i 2l3e46l6 6t6k a6k ke ka6la 3wa di ea/a2 kaile4 2l3e46l6 da e46aka 2aya 6taa ya2 e2hailka :ilt4ai 2l3e46l6. (#% daat die2a46hi 3leh /6lah tekaa hid43tatik 33tik k3l3id ya2 elitai e4a 2l3e46l6. &ekaa 3k3til laa elawa :ilt4ai, e646a k3et4ai 43tei laa, ehi22a eyeaka ei2kata (#%. Seda2ka tekaa hid43tatik daat ei2kat eca4a tidak te4k3t43l da daat e264a2i la/6 :ilt4ai. Ut6k ee4tahaka (#% teta k3ta, aka daat dik3t43l 3leh 3t34e26lai da k3t43l iati ekt4iik. "ekaie 3t34e26lai ii e4h662a de2a tekaa da4ah a4te4i, ka4ea tekaa te4e6t adalah 2aya ya2 ed3432 da4ah ke dala kaile4 2l3e46l6. *ika tekaa da4ah a4te4i ei2kat, aka aka diik6ti 3leh ei2kata (#%. Ut6k eye6aika ali4a da4ah 2l3e46l6 a2a4 teta k3ta, aka 2i/al elak6kaya de2a e26ah kalie4 a4te4ial a:e4e, ehi22a 4eitei te4hada ali4a da4ah daat die6aika. Aaila (#% ei2kat akiat ei2kata tekaa da4ah a4te4i, aka (#% aka keali e/adi 34al 3leh
10
k3t4iki a4te4i3l a:e4e ya2 aka e646ka ali4a da4ah ke dala 2l3e46l6. Selai ekaie 3t34e26lai, 6t6k e/a2a (#% a2a4 teta k3ta adalah de2a k3t43l iati ekt4iik (#%. Die4ata4ai 3leh a6ka ite a4a: iati ke a4te4i3l a:e4e 6t6k e2at64 tekaa da4ah a4te4i ehi22a te4/adi e46aha (#% akiat 4e:lek a434eet34 te4hada e46aha tekaa da4ah. Dala keadaa 34al, ekita4 !0> laa ya2 a6k ke 2l3e46l6 di:ilt4ai de2a tekaa :ilt4ai 10 H2 da e2hailka 180 :ilt4at 2l3e46l6 etia ha4i 6t6k (#% 4ata 9 4ata 1!5 leit ada 4ia da 1+0 lite4 :ilt4at e4 ha4i de2a (#% 115 leit 6t6k waita.
(2) reabsorpsi tubulus "e46aka 43e e4idaha elekti: ;at 9 ;at da4i a2ia dala t66l6
aka di4ea34i eca4a akti: dit66l6. Sea2ia at4i6 +7> di4ea34i di t66l6 43kial, !5> de4ea34i di le2k62 hele da 8> di t66l6 dital da t66l6 e266l. Nat4i6 ya2 di4ea34i ea2ia ada
ya2 keali ke i4k6lai kaile4 da daat /62a
e4e4a eti2 6t6k 4ea34i 2l6k3a, aa ai3, ai4 da 64ea. 11
c. %ea34i Ai4 Ai4 eca4 aai: di4ea34i elal6i 33i di ea/a2 t66l6. Da4i H!O ya2 di:ilt4ai, 80> aka di4ea34i di t66l6 43kial da aa hele. Ke6dia ia H !O eayak !0> aka di4ea34i di t66l6 dital da d6kt6 e266l de2a k3t43l a34ei. d. %ea34i Kl34ida I3 kl34ida ya2 e46ata e2ati: aka di4ea34i eca4a ai: e2ik6ti e646a 24adie 4ea34i akti: da at4i6 ya2 e46ata 3iti:. *6lah Kl34ida ya2 di4ea34ika ditet6ka 3leh keceata 4ea34i Na e. %ea34i Kali6 Kali6
di:ilt4ai
el646hya
di
2l3e46l6,
ke6dia
aka
di4ea34i eca4a di:6i ai: di t66l6 43kial eayak 50>, )0> kali6 aka di4a34i di aa hele a4 aede teal, da iaya di4ea34i di d6kt6 e266l :.
%ea34i U4ea U4ea e46aka 43d6k akhi4 da4i eta3lie 43tei. U4e6 aka di:ilt4ai el646hya di 2l3e46l6, ke6dia aka di4ea34i ea2ia di kaile4 e4it66l6, da 64ea tidak e2alai 43e ek4ei. Sea2ia 64e6 aka di4ea34i di 6/62 t66l6 43kial ka4ea t66l6 k3t34t6 43kial tidak e4eael te4hada 64ea. Saat ecaai d6kt6 e266l 64ea aka 6lai di4ea34i keali.
2. %ea34i #3:at da Kali6 (i/al eca4a la262 e4e4a e2at64 kada4 ked6a i3 :3:at da kali6 dala laa. Kali6 di:ilt4ai el646hya di 2l3e46l6, )0> di4ea34i di t66l6 k3t34t6 43kial da 50> di4ea34i di aa hele a4 aede. Dala 4ea34i kali6 dikedalika 3leh h33 a4ati43id. I3 :3:at ay2 di:ilt4ai, aka di4ea34i eayak 80> di t66l6 k3t34t6 43kial ke6dia iaya aka diek4eika ke dala 64i. (3) sekresi tubulus P43e e4idaha elekti: ;at 9 ;at da4i da4ah kaile4 e4it66l6 ke dala l6e t66l6. P43e ek4ei te4eti2 adalah ek4ei H , K da i3 9 i3 12
342aik. P43e ek4ei ii eliatka t4a34tai t4aeitel. Di ea/a2 t66l6, i3 H aka diek4ei ke dala cai4a t66l6 ehi22a daat te4caai keeia2a aa aa. Aa 64at da K diek4ei ke dala t66l6 dital. Sekita4 5> da4i kali6 ya2 te4:ilt4ai aka diek4eika ke dala 64i da k3t43l ek4ei i3 K te4e6t diat64 3leh h343 atidi64etik. Ke6dia hail da4i keti2a 43e te4e6t adalah te4/adiya eksresi urin, diaa e6a k3tit6e laa ya2 ecaai t66l6, yait6 ya2 di:ilt4ai ata6 diek4ei tetai tidak di4ea34i, aka teta e4ada di dala t66l6 da e2ali4 ke eli 2i/al 6t6k ek4eika ea2ai 64i.
#62i ei:ik ya2 dilak6ka 3leh 2i/al, ya2 ea2ia ea4 dit6/6ka 6t6k ee4tahaka ketaila li2k62a cai4a ekte4al @ 1.
"ee4tahaka keeia2a H!O dala t66h
!.
"e2at64 /6lah da k3et4ai ea2ia ea4 i3 'ES te4a6k Na , 'l-, K , H'O$-, 'a, "2, SO), PO) da H
$.
"eeliha4a 3l6e laa ya2 e6ai, ehi22a a2at e4e4a dala e2at64a /a2ka a/a2 tekaa da4ah a4te4i. #62i ii dilakaaka elal6i e4a 2i/al ea2ai e2at64 keeia2a 2a4a da H!O
).
"eat6 eeliha4a keeia2a aa 9 aa t66h, de2a eye6aika e2el6a4a H da H'O$- elal6i 64i
5.
"eeliha4a 33la4ita
+.
"e2ek4eika
7.
"e2ek4eika ayak eyawa ai2. "ialya 3at, ;at eaah ada akaa, etiida, da aha 9 aha ek32e 3-6t4ii laiya ya2 e4hail a6k ke dala t66h
8.
"eek4eika e4it433ieti, 6at6 h343 ya2 daat e4a2a2 eet6ka el da4ah e4ah
.
"eek4eika 4ei, 6at6 h343 e;iatik ya2 eic6 4eaki e4atai ya2 eti2 dala 43e k3e4ai 2a4a 3leh 2i/al
10.
I.
"e26ah itai D e/adi et6k akti:ya
PATOFISIOLOGI
Pat3:ii3l32i eyakit 2i/al k43ik ada awalya te42at62 ada eyakit ya2 edaa4i, tetai dala e4kea2a ela/6tya 43e ya2 te4/adi k64a2 leih aa. Pada 2a2al 2i/al k43ik te4/adi e264a2a aa 2i/al e2akiatka hie4t43:i t46kt64al da :62i3al e:43 ya2 aih te4ia. Hal ii e2akiatka te4/adiya hie4:ilt4ai, ya2 diik6ti 3leh ei2kata tekaa kaile4 da ali4a da4ah 2l3e46l6. P43e adatai ii e4la262 i2kat, akhi4ya diik6ti 3leh 43e aladatai e46a kle43i e:43 ya2 aih te4ia. P43e ii akhi4ya diik6ti de2a e646a :62i e:43 ya2 4324ei:. Pe46aha :62i e643 ya2 te4ia etelah ke46aka 2i/al eyeaka eet6ka /a4i2a ikat, eda2ka e:43 ya2 aih 6t6h aka e2alai ei2kata ea ek4ei ehi22a te4/adi li2ka4a eta hie4:ilt4ai da ei2kata ali4a da4ah 2l3e46l6. Deikia ete46ya, keadaa ii e4la/6t eye46ai 6at6 ikl6 ya2 e4akhi4 de2a (a2al (i/al &e4ial <((&= ata6 Ed Sta2e %eal Dieae
<5=
Aeia (a226a eet6ka e4it433ieti di 2i/al eyeaka e646a 43d6ki e4it433ieti ehi22a tidak te4/adi 43e eet6ka e4it43it ei6lka aeia ditadai de2a e646a /6lah e4it43it, e646a kada4 H da diik6ti de2a e646a kada4 heat3k4it da4ah. Selai it6 ((K daat eyeaka 2a226a 6k3a la62 <2at4iati 64eik6= ya2 e4i2 eyeaka e4da4aha al64a ce4a. Adaya t3kik 64eik 14
ada ((K aka ee2a46hi aa a46h da4i el da4ah e4ah e/adi edek, ada keadaa 34al 1!0 ha4i e/adi 70 9 80 ha4i da t3kik 64eik ii daat e6ya e:ek ihiii e4it433iei -
Seak a:a "e646t aya dieaka ka4ea ada ke46aka ada 6it :ilt4ai 2i/al ehi22a eyeaka e646a e4:6i 2i/al akhi4ya e/adi ikeik 2i/al. Hal te4e6t eyeaka te4/adiya eleaa 4ei ya2 te4daat di aa4at6 /6Jta2l3e46l6 ehi22a e26ah a2i3tei32e e/adi a2itei I. al6 3leh c3e4ti2 e;ye, a2i3tei I di6ah e/adi a2i3tei II. A2i3tei II e4a2a2 eleaa ald3te43 da ADH ehi22a eyeaka 4etei Na'l da ai4
3l6e
da4ah ke e4i:e4
ekt4ael ei2kat
cai4a e4leiha et4ikel ki4i 2a2al e3a
GH ei2kata
tekaa ea 6l3ali
3l6e
tekaa at4i6 ki4i
ei2kata
ei2kata
tekaa di kaile4 a46
edea
a46 eak a:a -
Aid3i Pada 2a2al 2i/al k43ik, aid3i eta3lik daat te4/adi akiat e646a kea6a 2i/al 6t6k e2ek4eika i3 H die4tai de2a e646a kada4 ika43at
e4aaa
k6a6l
ya2
ti6l
ka4ea
ke6t6ha
6t6k
ei2katka ek4ei ka43 di3kida 6t6k e264a2i kea4aha aid3i -
Hie4tei Dieaka ka4ea ada ke46aka ada 6it :ilt4ai 2i/al ehi22a eyeaka e646a e4:6i 2i/al akhi4ya e/adi ikeik 2i/al. Hal te4e6t eyeaka te4/adiya eleaa 4ei ya2 te4daat di aa4at6 /6Jta2l3e46l6 ehi22a e26ah a2i3tei32e e/adi a2itei I. al6 3leh c3e4ti2 e;ye, a2i3tei I di6ah e/adi a2i3tei II. 15
A2i3tei II eiliki e:ek a3k3t4iki k6at ehi22a ei2katka -
tekaa da4ah. Hie4liideia Pe646a (#% eyeaka e646a eecaha aa leak ea 3leh 2i/al ehi22a eyeaka hie4liideia.
-
Hie464ikeia &e4/adi 2a226a ek4ei 2i/al ehi22a aa 64at te4ak66lai di dala da4ah
-
Hi3at4eia Pei2kata ek4ei at4i6 daat dieaka 3leh e2el6a4a h343 etida at4i64etik ya2 daat e2haat 4ea34i at4i6 ada t66l6 2i/al. Bila :62i 2i/al te46 e646k die4tai de2a e646a /6lah e:43, at4i64ei aka ei2kat. Hi3at4eia ya2 die4tai de2a 4etei ai4 ya2 e4leiha aka eyeaka dil6i at4i6 di cai4a ekt4ael6le4. Keadaa hi3et4eia ditadai de2a 2a226a al64a ece4aa e46a k4a, dia4e da 6tah.
-
Hie4:3:ateia Pe646a :62i 2i/al e2akiatka e646a ek4ei :3:at ehi22a :3:at ayak ya2 e4ada dala i4k6lai da4ah. *ika kela46taya te4laa6i, :3:at aka e42a62 de2 'a ! 6t6k eet6k kali6 :3:at ya2 6ka4 la46t. Kali6 :3:at ya2 te44eiitai aka e2eda di edi da k6lit < e4t646t-t646t eyeaka ye4i edi da 464it6=
-
Hi3kaleia Dieaka ka4ea 'a ! eet6k k3lek de2a :3:at. Keadaa hi3kaleia e4a2a2 eleaa P&H da4i kele/a4 a4ati43id ehi22a e3iliai kali6 :3:at da4i t6la2. Akiatya te4/adi deie4aliai t6la2 <3te3alaia=. Biaaya P&H a6 e6at k3et4ai :3:at di dala laa teta 4edah de2a e2haat 4ea34iya di2i/al. *adi eki6 te4/adi 3iliai kali6 :3:at da4i t6la2, 43d6kiya di laa tidak e4leiha da k3et4ai 'a! daat ei2kat. Na6 ada i6:iiei 2i/al, ek4eiya elal6i 2i/al tidak daat diti2katka ehi22a k3et4ai :3:at di laa ei2kat. Sela/6tya k3et4ai 'aHPO) 16
te44eiitai da k3et4ai 'a! di laa teta 4edah. Oleh ka4ea it6, 4a2a2a 6t6k eleaa P&H teta e4la262. Dala keadaa e4a2a2a ya2 te46-ee46 ii, kele/a4 a4ati43id e2alai hie4t43:i ahka eaki eleaka leih ayak P&H. Kelaia ya2 e4kaita de2a
hi3kaleia
adalah
hie4:3:ateia,
3te3dit43:i
4eal
da
hie4a4ati43idie ek6de4. Ka4ea 4eet34 P&H elai te4daat di 2i/al da t6la2, /62a te4daat di ayak 342a lai < ite a4a:, la62, el da4ah da 23ad=, did62a P&H e4e4a dala te4/adiya e4a2ai kelaia di 342a te4e6t. Peet6ka kalit4i3l e4k64a2 ada 2ahal 2i/al /62a e4e4a dala eyeaka 2a226a eta3lie ie4al. Biaaya h343 ii e4a2a2 a34i kali6 da :3:at di 66. Na6 ka4ea te4/adi e646a kalit4i3l, aka eyeaka e646ya a34i :3:at di 66, hal ii ee4e4at keadaa hi3kaleia -
Hie4kaleia Pada keadaa aid3i eta3lik diaa k3et4ai i3 H laa ei2kat, aka i3 hid432e te4e6t aka e4di:6i ke dala el 9el 2i/al ehi22a e2akiatka ke3c34a i3 K ke dala laa. Pei2kata k3et4ai i3 H dala el 2i/al aka eyeaka ei2kata ek4ei hid432e, eda2ka ek4ei kali6 di 2i/al aka e4k64a2 ehi22a eyeaka hie4kaleia. (aa4a klii da4i kelaia kali6 ii e4kaita de2a ite a4a: da 3t3t /at62, 4a2ka da 3l3 ehi22a daat eyeaka keleaha 3t3t da hila2ya 4e:lek ted3 dala, 2a226a 3tilita al64a ce4a da kelaia etal.
-
P43tei64ia P43tei64ia e46aka eada 6t6k e2etah6i eyea da4i ke46aka 2i/al ada ((K ee4ti D", 2l3e46l3e:4iti da hie4tei. P43tei64ia 2l3e46la4 e4kaita de2a e/6lah eyakit 2i/al ya2 eliatka 2l3e46l6. Bee4aa ekaie eyeaka keaika e4eailita 2l3e46l6 da eic6 te4/adiya 2l3e46l3kle43i. Sehi22a 3lek6l 43tei e46k64a ea4 ee4ti al6i da i632l36li aka ea elewati e4a :ilt4ai. Pada keadaa 43tei64ia e4at aka te4/adi e2el6a4a $,5 2 43tei ata6 leih ya2 die6 de2a id43 e:43tik.
-
U4eia 17
Kada4 64ea ya2 ti22i dala da4ah die6t 64eia. Peyea da4i 64eia ada ((K adalah akiat 2a226a :62i :ilt4ai ada 2i/al ehi22a daat te4/adi ak66lai 64e6 dala da4ah. U4ea dala 64i daat e4di:6i ke ali4a da4ah da eyeaka t3kiita ya2 ee2a46hi 2l3e46l6 da ik43ak6la4iai 2i/al ata6 t66l6 2i/al. Bila :ilt4ai 2l3e46l6 k64a2 da4i 10> da4i 34al, aka 2e/ala klii 64eia 6lai te4lihat. Paie aka e6/6kka 2e/ala i4itai t4akt6 2at43itetial, 2a226a e643l32i, a:a ee4ti a3ia <:et34 64eik6=, e4ika4diti 64eia da e63iti 64eik. (a226a ada e4e4al adaat te4/adi ada keadaa 64e6 ya2 a2at ti22i da eyeaka k3a 64eik6.
J.
DIAGNOSIS
GEJALA KLINIS
Pada 2a2al 2i/al k43ik, 2e/ala 9 2e/alaya e4kea2 eca4a e4laha. Pada awalya tidak ada 2e/ala aa ekali, kelaia :62i 2i/al haya daat diketah6i da4i ee4ikaa la34at34i6. Se/ala de2a e4kea2ya eyakit, aka laa kelaaa aka te4/adi ei2kata kada4 64e6 da4ah eaki ti22i <64eia=. Pada tadi6 ii, ede4ita e6/6kka 2e/ala 9 2e/ala :iik ya2 eliatka kelaia e4a2ai 342a ee4ti @ -
Kelaia al64a ce4a @ a:6 aka e646, 6al, 6tah da :et34 64eik
-
Kelaia k6lit @ 64ea :43t da 2atal di k6lit
-
Kelaia e6436k6la4 @ t62kai leah, a4atei, k4a 3t3t, daya k3et4ai e646, i3ia, 2eliah
-
Kelaia ka4di3ak6la4 @ hie4tei, eak a:a, ye4i dada, edea
-
(a226a kelai @ liid3 e646, 3kt64ia, 3li2364ia
Pada tadi6 ya2 ali2 dii eyakit 2i/al k43ik, te4/adi kehila2a daya cada2 2i/al, ada keadaa aa aal #( aih 34al ata6 alah ei2kat. Ke6dia eca4a e4laha tai ati, aka te4/adi e646a :62i e:43 ya2 4324ei:, ya2 ditadai de2a ei2kata kada4 64ea da k4eatii e46. Saai ada #( eea4 +0 > aie aih el6 e4aaka kel6ha 6lai te4/adi kel6ha ada ee4ti 3kt64ia, ada leah, 6al, a:6 aka 18
k64a2 da e646a e4at ada. Saai ada #( k64a2 $0 > aie ee4lihatka 2e/ala da tada 64eia ya2 yata ee4ti aeia, ei2kata tekaa da4ah, 2a226a eta3lie :3:34 da kali6, 464it6, 6al, 6tah da lai ea2aiya. Paie /62a 6dah te4kea i:eki ee4ti i:eki al64a keih, i:eki al64a a:a, a66 i:eki al64a ce4a. *62a aka te4/adi 2a226a keeia2a ai4 ee4ti hi3 ata6 hie43l6ia, 2a226a keeia2a elekt43lit ata4a lai at4i6 da kali6. Pada #( di awah 15 > aka te4/adi 2e/ala da k3likai ya2 leih e4i6 da aie 6dah ee4l6ka te4ai e22ati 2i/al <4eal 4elaceet the4ay= ata4a lai dialii ata6 t4alatai 2i/al. Pada keadaa ii aie dikataka aai ada tadi6 2a2al 2i/al.
GAMBARAN LABORATORIUM
(aa4a la34at34i6 eyakit 2i/al k43ik eli6ti @ a= Se6ai de2a eyakit ya2 edaa4iya = Pe646a :62i 2i/al e46a ei2akata kada4 64e6 da k4eatii e46, da e646a #( c= Kelaia i3kiiawi da4ah eli6ti e646a kada4 he32l3i, ei2kata kada4 aa 64at, hie4 ata6 hi3kaleia, hi3at4eia, hie4 ata6 hi3kl34eia, hie4:3:ateia, hi3kaleia, aid3i eta3lik d= Kelaia 64ialii eli6ti 43tei64ia, heat64ia, le6k364ia, cat, i3te64ia
GAMBARAN RADIOLOGIS
Pee4ikaa 4adi3l32i eyakit 2i/al k43ik eli6ti @ a= #3t3 3l3 ad3e, ia taak at6 4adi3 9 3ak = Piel324a:i it4aea /a4a2 dike4/aka ka4ea k3t4a e4i2 tidak ia elewati :ilte4 2l3e46l6, diai2 kekhawati4a te4/adiya e2a46h t3kik 3leh k3t4a te4hada 2i/al ya2 6dah e2alai ke46aka c= Piel324a:i ate24ad ata6 4et4324ad e6ai idikai d= Ult4a3324a:i 2i/al ia ee4lihatka 6k64a 2i/al ya2 e2ecil, k34tek ya2 eii, adaya hid43e:43i ata6 at6 2i/al, kita, aa, kali:ikai e= Pee4ikaa eidaia 2i/al ata6 4e324a:i ila ada idikai
19
BIOPSI DAN PEMERIKSAAN HISTOPATOLOGI GINJAL
Dilak6ka ada aie de2a 6k64a 2i/al ya2 aih edekati 34al, diaa dia23i eca4a 3iai: tidak ia dite2akka da e4t6/6a 6t6k e2etah6i eti3l32i, eetaka te4ai, 4323i da e2eal6ai hail te4ai ya2 6dah die4ika. K3t4aidikai ada 6k64a 2i/al ya2 e2ecil, 2i/al 3likitik, hie4tei ya2 tidak te4kedali, i:eki e4ie:4ik, 2a226a eek6a da4ah, 2a2al a:a, da 3eita.
K.
KOMPLIKASI
(a2al 2i/al k43ik daat eyeaka e4a2ai k3likai ea2ai e4ik6t @
L.
-
Hie4kaleia
-
Aid3i eta3lik
-
K3likai ka4di3ak6le4 < hie4tei da 'H# =
-
Kelaia heat3l32i
-
Ote3dit43:i 4eal
-
(a226a e643l32i < e643ati e4i:e4 da ee:al3ati=
-
&aa e23ata aka te4/adi k3a 64eik
PENATALAKSANAAN
Peatalakaaa eyakit 2i/al k43ik eli6ti @ 1= &e4ai ei:ik te4hada eyakit daa4ya akt6 ya2 teat 6t6k te4ai eyakit daa4ya adalah eel6 te4/adiya e646a #(. Bila #( 6dah e646 aai !0-$0> da4i 34al, te4ai te4hada eyakit daa4 6dah tidak ayak e4a:aat. != Pece2aha da te4ai te4hada k3dii k334id Peti2 ekali 6t6k e2ik6ti da ecatat keceata e646a #( 6t6k 2etah6i k3dii k334id ya2 daat ee4646k keadaa aie. $= "ee4laat e4646ka :62i 2i/al #akt34 6taa eyea e4646ka :62i 2i/al adalah te4/adiya hie4:ilt4ai 2l3e46l6. 'a4a 6t6k e264a2i hie4:ilt4ai 2l3e46l6 adalah @ o
Peataa a6a 43tei
20
Ka4ea keleiha 43tei tidak daat diia didala t66h tetai di ecah e/adi 64ea da 6tai it432e lai, ya2 te46taa diek4eika elal6i 2i/al elai it6 akaa ti22i 43tei ya2 e2ad62 i3 hyd432e, 3:at, 6l:at, da i3 a342aik laiya /62a diek4eika elal6i 2i/al. Oleh ka4ea it6, ee4ia diet ti22i 43tei ada ede4ita 2a2al 2i/al k43ik aka e2akiatka ei6a 6tai it432e da i3 a342aik laiya da e2akiatka id43 64eia. Peataa a6a 43tei /62a e4kaita de2a eataa a6a :3:at, ka4ea 43tei da :3:at elal6 e4aal da4i 6e4 ya2 aa da 6t6k ece2ah te4/adiya hie4:3:ateia Peataa A6a P43tei da #3:at ada Peyakit (i/al K43ik (# leit A6a 43tei 2k2ha4i #3:at 2k2ha4i +0 &idak dia/64ka &idak diatai !5 9 +0 0,+ 9 0,8k2ha4i, te4a6k C 10 2
0,$5
24k2h4
ilai
i3l32i ti22i 0,+ 9 0,8k2ha4i, te4a6k C 10 2
5 -!5
0,$5 24k2h4 43tei ilai i3l32i ti22i ata6 taaha
0,$
2
aa
ai3 eeial ata6 aa ket3 C+0<id.e:43tik 0,8k2ha4i <1 24 43tei =
C2
2 43tei64ia ata6 0,$ 2k2 taaha
aa
ai3
eeial ata6 aa ket3 o
&e4ai :a4ak3l32i Ut6k
e264a2i hie4tei it4a2l3e46l6. Peakaia
atihie4tei ee4kecil
ihiit34=
diai2
e4a:aat
3at 6t6k
4eik3 ka4di3ak6la4 /62a a2at eti2 6t6k
ee4laat e4646ka ke46aka e:43 de2a e264a2i hie4tei it4a2l3e46la4 da hie4t43:i 2l3e46l6 )= Pece2aha da te4ai te4hada eyakit ka4di3ak6la4
21
De2a ca4a e2edalia D", e2edalia hie4tei, e2edalia diliideia, e2edalia aeia, e2edalia hie4:3:ateia da te4ai te4hada keleiha cai4a da 2a226a keeia2a elekt43lit. 5= Pece2aha da te4ai te4hada eyakit k3likai -
Aeia Eal6ai te4hada aeia di6lai aaat kada4 he32l3i C 10 2> ata6 heat3k4it C $0> eli6ti eal6ai te4hada tat6 ei < kada4 ei e46e46 i43, kaaita ikat ei t3tal t3tal i43 idi2 caacity, :e4iti e46=, eca4i 6e4 e4da4aha 34:3l32i e4it43it, ke62kia adaya he3lii,dll. Pee4ia e4it433iti
-
Ote3dit43:i 4eal Peatalakaa 3te3dit43:i 4eal daat dilak6ka elal6i @ i.
"e2atai hie4:3:ateia
Peataa a6a :3:at +00 9 800 2ha4i
Pee4ia e2ikat :3:at, ee4ti 2a4a, kali6, all6ii6 hid43kida, 2a4a a2ei6. Die4ika eca4a 34al 6t6k e2haat a34i :3:at ya2 e4aal da4i akaa. (a4a kali6 ya2 ayak diakai adalah kali6 ka43at <'a'O$= da calci6 acetate
Pee4ia aha kali6 eetik, ya2 daat e2hata 4eet34 'a ada kele/a4 a4ati43id, de2a aa eelae4 hid43khl34ida.
ii.
Pee4ia kalit4i3l Peakaia diatai ada aie de2a kada4 :3:at da4ah 34al da kada4 h343 a4ati43id
ca43ate
di /a4i2a ya2
die6t
kali:ikai
etatatik, diai2 it6 /62a daat e2akiatka eekaa ya2 e4leiha te4hada kele/a4 a4ati43id. iii.
Peataa cai4a da elekt43lit
22
Peataa a6a cai4a 6t6k ece2ah te4/adiya edea da k3ikai ka4di3ak6la4 a2at e4l6 dilak6ka. "aka ai4 ya2 a6k dia/64ka 500 9 800 l ditaah /6lah 64i. Elekt43lit ya2 ha46 diawai a6aaya adalah kali6 da at4i6. Peataa kali6 dilak6ka ka4ea hie4kaleia daat e2akiatka a4itia /at62 ya2 :atal. Oleh ka4ea it6, ee4ia 3at 9 3at ya2 e2ad62 kali6 da akaa ya2 ti22i kali6 <ee4ti 6ah da ay64a= ha46 diatai. Kada4 kali6 da4ah dia/64ka $,5 9 5,5 ELlt. Peataa
at4i6
diak6dka
6t6k
e2edalika
hie4tei da edea. *6lah 2a4a at4i6 ya2 die4ika, die6aika de2a ti22iya tekaa da4ah da de4a/at edea ya2 te4/adi. += &e4ai e22ati 2i/al e46a dialii ata6 t4alatai 2i/al Dilak6ka ada eyakit 2i/al k43ik tadi6 5, yait6 ada #( C 15 lt. Be46a he3dialii, e4it3eal dialii ata6 t4alatai 2i/al.
M.
PROGNOSIS
Peyakit ((K tidak daat die6hka ehi22a 4323i /a2ka a/a2ya 646k, kec6ali dilak6ka t4alatai 2i/al. Peatalakaaa ya2 dilak6ka eka4a2 ii, e4t6/6a haya 6t6k ece2ah 4324ei:ita da4i ((K it6 edi4i. Selai it6, iaaya ((K e4i2 te4/adi taa diada4i aai ecaai ti2kat la/6t da ei6lka 2e/ala ehi22a ea2aaya e4i2kali te4laat. <$=
23
BAB III KESIMPULAN
(a2al 2i/al k43ik adalah 6at6 keadaa klii ya2 ditadai de2a e646a :62i 2i/al ya2 4324ei: da i4ee4iel, ada 6at6 de4a/at ya2 ee4l6ka te4ai e22ati 2i/al ya2 teta, e46a dialii ata6 t4alatai 2i/al. Da ditadai de2a adaya 64eia < 4etei 64ea da aah it432e laiya dala da4ah= D6a eyea 6taa eyakit 2a2al 2i/al k43i adalah diaete elit6 tie 1 da tie ! <))>= da hie4tei =. K3dii lai ya2 daat eyeaka 2a226a ada 2i/al ata4a lai eyakit e4ada2a ee4ti 2l3e46l3e:4iti <10>= e46aka eyakit keti2a te4e4i2 eyea 2a2al 2i/al k43ik. Pada 2a2al 2i/al k43ik, 2e/ala 9 2e/alaya e4kea2 eca4a e4laha. Pada awalya tidak ada 2e/ala aa ekali, kelaia :62i 2i/al haya daat diketah6i da4i ee4ikaa la34at34i6. Se/ala de2a e4kea2ya eyakit, aka laa kelaaa aka te4/adi ei2kata kada4 64e6 da4ah eaki ti22i <64eia=. Pada tadi6 ii, ede4ita e6/6kka 2e/ala 9 2e/ala :iik ya2 eliatka kelaia e4a2ai 342a ee4ti kelaia al64a ce4a <a:6 aka e646, 6al, 6tah da :et34 64eik=, kelaia k6lit <64ea :43t da 2atal di k6lit=, kelaia e6436k6la4
3t3t, daya k3et4ai e646, i3ia, 2eliah=, kelaia ka4di3ak6la4
DAFTAR PUSTAKA
1. She4w33d, a64alee. Site Keih. #ii3l32i "a6ia da4i Sel ke Site. Edii !. *aka4ta @ Pee4it B6k6 Ked3kte4a E'( M !001. . )+$ 9 50$. !. S6d3y3, A. dkk. Peyakit (i/al K43ik. B6k6 A/a4 Il6 Peyakit Dala. *ilid II. Edii G. *aka4ta @ P6at Pee4ita IPD #K UI M !00. . 10$5 9 10)0. $. Kaal6di Aeliaa. !010. (a2al (i/al K43ik. *aka4ta @ Ba2ia Il6 Peyakit Dala UPH. ). 'liical 4actice 26idelie :34 ch43ic kidey dieae@ eal6ati3, clai:icati3 ad t4ati:icati3, New 34k Nati3al Kidey #36dati3, !00!. 5. Sile4a2l, S da a2, #. (a2al (i/al k43i. &ek Atla Be4wa4a Pat3:ii3l32i. 'etaka I. *aka4ta @ Pee4it B6k6 Ked3kte4a E(' M !007. . 110 9 115.
25