ARALING PANLIPUNAN 4 – ARALIN 9 (PROUCTION POSSIBILITY FRONTIER) MGA TERMINO/KONSEPTONG DAPAT TANDAAN: 1. PRODUCTION POSSIBILITY FRONTIER –iba’t ibang pamamaraan ng ekonomiya sa paggamit ng salik ng produksyon (factors of production) at paglikha ng mga produkto. Ito ay isang grapikong paglalarawan ng mga kumbinasyon ng mga salik ng produksyon upang makalikha ng iba’t ibang produkto o serbisyo. 2. TRADE OFF – pamimili sa isa sa dalawa o higit pa na magkaibang bagay. 3. OPPORTUNITY COST – ang halaga ng isinasakripisyong alternatibo sa pagpili sa isa sa dalawang o higit pang magkaibang bagay. 4. PRODUCTION EFFICIENCY – pinakamataas na produksyon ng ekonomiya na nakapaloob sa PPF. 5. CAPITAL INTNESIVE PRODUCTION – paggamit ng mas maraming kapital, makinarya at elektronikong kagamitan kaysa paggawa. Karaniwan ay ito ang sitwasyon sa mga DEVELOPED ECONOMY (MAUNLAD NA MGA EKONOMIYA) tulad ng USA. 6. LABOR INTENSIVE PRODUCTION – paggamit ng mas maraming manggagawa dahil sa kakulangan sa kapital. Karaniwan ay ito ang sitwasyon sa mga DEVELOPING ECONOMIES (PAPAUNLAD NA MGA EKONOMIYA) tulad ng Pilipinas. 7. INEFFICIENCY – hindi paggamit ng lubos sa mga salik ng produksyon. 8. INFEASIBILE PRODUCTION PLAN – hindi makatotohanang plano ng produksyon dahil sobra ang pinaplanong gagawing produkto samantalang kulang naman ang mga salik ng produksyon. 9. PRODUCTION FUNCTION – ang dami ng produktong malilikha ng kombinasyon ng mga salik ng produksyon. 10. PHYSICAL PRODUCT – ang produktong nalilikha ng mga salik. 11. TOTAL PHYSICAL PRODUCT – ang dami ng produkto na kayang gawin ng napiling kumbinasyon ng mga salik ng produksyon. 12. MARGINAL PHYSICAL PRODUCT o RETURNS (BALIK) – ang dami ng produkto na kayang malikha ng isang dagdag na salik. 13. CETERIS PARIBUS (OTHER THINGS BEING EQUAL) - ay nangangahulugan na ang iba pang variable o mga salik, maliban sa variable na sinusuri, ay hindi nagbabago. 1
14. FIXED INPUT – mga input sa produksyon na hindi nagbabago kahit gaano pa karami ang produktong magagawa (halimbawa ay makina). 15. VARIABLE INPUT – mga input ng nagbabago depende sa dami ng magagawang produkto (halimbawa ay paggawa (trabahador/manggagawa), mga raw materials o hilaw na materyales). 16. PRODUKTIBIDAD (PRODUCTIVITY) – ang dami ng nalilikhang produkto ng isang salik. MGA GASTUSIN SA PRODUKSYON: 1. TOTAL COST (TC) – ang kabuuang gastusing fixed at variable. 2. FIXED COST (FC) – ang gastusing hindi nagbabago kahit gaano kataas ang produksyon (halimbawa ay fire insurance, interes sa utang sa bangko, renta oupa ng isang gusali) 3. VARIABLE COST (VC) - ang gastusing nagbabago depende sa dami ng produksyon (halimbawa ay sahod, kuryente, gastos sa hilaw na materyales) 4. MARGINAL COST (MC) – karagdagang gastos-pamproduksyon sa paglikha sa dagdag nay unit ng produkto o serbisyo.
MGA FORMULA:
TOTAL COST TC
=
FC + VC
FC = fixed cost VC = variable cost
AVERAGE COST AC
=
TC Q
TC = total cost Q = quantity o dami ng malilikhang produkto 2
AVERAGE FIXED COST AFC
=
FC Q
FC = fixed cost Q = quantity o dami ng malilikhang produkto
AVERAGE VARIABLE COST AVC
=
VC Q
VC = fixed cost Q = quantity o dami ng malilikhang produkto
MARGINAL COST MC
=
∆TC ∆Q
∆TC = pagbabago sa total cost ∆Q = pagbabago sa nalikhang produkto
Gastusing Dami ng Fixed (Fixed produkto (Q) Cost) FC
0 1 2 3 4 5 6 7
50 50 50 50 50 50 50 50
Gastusing Variable (Variable Cost) FC
0 80 110 150 210 290 400 550
Karagdagang Kabuuang Gastusing ng Average Average Gastusin ng Produksyon Fixed Cost Variable Produksyon (Marginal Cost) (AFC) Cost (AVC) (Total Cost) TC MC
