SEK. MEN KEB CHIO MIN 09000, KULIM KEDAH Bahagian A (15 Markah) Jaa! "#$%a "&a'an 1.
+i "#$-a+an k#+%a+%a n#gara?
#na*aan +i a*a" $#r%%k k#-a+a -#ranan A Mahka Mahka$a $ah h J#na J#naa ah h An* An*ar ara! a!ang ang"a "a B Mahka Mahka$a $ah h K#a+i K#a+i'a 'an n An* An*ar ara!a a!ang ng"a "a C #r*%! #r*%!%ha %han n N#gar N#garan an#ga #gara ra A"ia A"ia /#nggar #nggaraa D Ma'i" Ma'i" K#"#' K#"#'a$a a$a*an *an #r*%! #r*%!%ha %han n Bang"a! Bang"a!ang ang"a "a B#r"a* B#r"a*% % . M#$-r&$&"ikan -rin"i- +an a$a'an -#n+#ka*an ;#rk&ng"ian B#"*ari; B#r'an+a"kan k#-a+a a"-#k ;"i*%a"i $#nang$#nang; • #na*aan +i a*a" !#rkai*an +#ngan A Dia' Dia'&g &g An* An*ar ara!a a!ang ng"a "a Langk Langka aii (LID) (LID) B K%$-%' K%$-%'an an La-a La-an n N#gar N#garaa M#$!a M#$!ang% ng%n n (D) (D) C #rg#r #rg#raka akan n N#ga N#gara ran#ga n#gara ra B#rk#2 B#rk#2%a' %a'ii (NAM (NAM)) D #r*%! #r*%!%ha %han n N#garan N#garan#ga #gara ra A"ia A"ia /#n /#nggar ggaraa (ASEAN) (ASEAN) •
3.
A B C D
4ang 4ang $anakah $anakah !#nar *#n*ang &!#k*i &!#k*i 6&n B#!a" S#na*a S#na*a N%k'#ar ASEAN 7 I M#na$in M#na$in k#"#'a$ k#"#'a$a*an a*an -#rairan -#rairan +i ran*a% ran*a% A"ia A"ia /#ngg /#nggara ara II M#ngga'akkan M#ngga'akkan -#ngg%na -#ngg%naan an *#naga *#naga n%k'#ar n%k'#ar +i ran*a% ran*a% A"ia A"ia /#ng /#nggara gara III M#$!#narkan M#$!#narkan k%a"ak k%a"ak%a"a %a"a !#"ar !#"ar $#$!an* $#$!an*% % $#nangani $#nangani i"% i"% 'an%n 'an%n +i S#'a* S#'a* M#'aka M#'aka I8 M#ng#'akkan M#ng#'akkan k#$%ngkina k#$%ngkinan n -#r'%$!aan -#r'%$!aan "#na*a "#na*a n%k'#ar n%k'#ar +i ran*a% ran*a% A"ia A"ia /#ng /#nggara gara I +an III I +an I8 II +an III II +an I8
. • •
M#$!#ri !an*%an k#angan M#$!#ri !an*%an *#knika' +an !ia"i"a
#na*aan +i a*a" $#r%%k k#-a+a $anaa* ang +i-#r&'#h n#gara +a'a$ A #r*%!%han #r*%!%han K#ra"a$a K#ra"a$a I"'a$ (OIC) (OIC) B #r*%! #r*%!%han %han N#gara N#garaN#g N#gara ara K&$an K&$an#' #' C K#ra"a$a K#ra"a$a Ek&n&$i A"ia A"ia a"iik a"iik (AEC) (AEC) D K%$-%'an K%$-%'an La-an La-an N#gara N#gara M#$!ang%n M#$!ang%n ( D : )
1
5.
#r*%!%han K#ra"a$a Ek&n&$i A"ia a"iik (AEC) K%$-%'an 15 (15) Or+# Bar% Ek&n&$i D%nia (NIEO)
I II III
@%ng"i M#naakan K#ra"a$a S#'a*anS#'a*an @&r%$ -#r%n+ingan #k&n&$i +an -#r+agangan "#ran*a% M#n%!%hkan %"a* #r*%karan Da*a #'a!%ran, #r+agangan +an /#kn&'&gi S#'a*an
4ang $anakah -a+anan ang !#*%' an*ara -#r*%!%han +#ngan %ng"i +a'a$ a+%a' +i a*a" 7 A I III II B II I III C II III I D III I II . 4ang $anakah %"aha #r*%!%han N#garan#gara A"ia /#nggara !agi $#%%+kan k#"*a!i'an -&'i*ik +an k#"#'a$a*an +i ran*a% ini7 I M#"%ara* ASEAN 3 II @&r%$ S#ran*a% ASEAN (A@) III #ranian #r+agangan B#!a" ASEAN (A@/A) I8 #ranian 6&n B#!a" S#na*a N%k'#ar A"ia/#nggara (SEANF@6) A B C D
I +an II I +an III II +an I8 III +an I8
G.
• •
•
Projek sub-serantau Pertubuhan Negara-negara Asia Tenggara ( ASEAN) Kaa"an #r*%$!%han S#gi /iga In+&n#"iaMa'a"ia/hai'an+ (IM//) Kaa"an #r*%$!%han ASEAN /i$%r Br%n#iIn+&n#"iaMa'a"ia@i'i-ina (BIM
EAA) #$!ang%nan L#$!angan M#k&ng
S*ra*#gi k#ra"a$a -#$!ang%nan i'aah k#2i' #r*%!%han N#garaN#gara A"ia /#nggara ( ASEAN) +i a*a" a+a'ah %n*%k A $#ng%rangkan %rang -#$!ang%nan an*ara n#gara angg&*a ASEAN B $#%%+kan -#r"#ki*aran ang "#'a$a* +i ran*a% A"ia /#nggara C $#$-#r*ingka*kan h%!%ngan +an k#ra"a$a n#gara angg&*a D $#nga+akan -r&#k %"aha"a$a -#rin+%"*rian ASEAN
. • •
K&$%ni*i Er&-ah (EC) #r*%!%han N#garan#gara A"ia /#nggara (ASEAN)
4ang $anakah k#"a$aan &!#k*i !agi -#r*%!%han-#r*%!%han +i a*a" 7 I M#%%+kan k#ra"a$a #k&n&$i ang !#r"ia* "#ran*a% II M#n%arakan -#n+a-a* !#r"a$a -a+a -#ringka* an*ara!ang"a III M#narik -#'a!%r a"ing %n*%k $#nana$ $&+a' +i n#garan#gara angg&*a I8 M#n#raga$kan "#ka*an *ari -#r+agangan +a'a$ ka'angan n#garan#gara angg&*a A B C D
I +an II I +an III II +an I8 III +an I8
9.
4ang $anakah $#r%-akan k#-#n*ingan Ma'a"ia $#nga+akan h%!%ngan +%a ha'a +#ngan n#garan#gara A"ia Bara* (k#2%a'i I"ra#') +an Arika U*ara 7
A B C D
M#$%+ahkan %r%"an %a' !#'i $inak -#*r&'#%$ $#n*ah B#k#ra"a$a %n*%k $#$a"*ikan I"ra#' k#'%ar +ari a'#"*in N#garan#gara ini $a"ih $%n+%r +a'a$ !i+ang *#kn&'&gi +an #k&n&$i N#garan#gara ini $#r%-akan -a"aran !ar% +a'a$ !i+ang -#'a!%ran +an -#r+agangan
10. 4ang $anakah $#r%-akan 'angkah'angkah +ia$!i' n#gara angg&*a ASEAN "#$a"a k#$#'#"#*an #k&n&$i7 I II III I8 A B C D
M#$!%a* -ina$an +#ngan Bank D%nia M#$ini$%$kan -#ng#'%aran k&$&+i*i %*a$a M#naga $%*% !arangan "%-aa "*an+ing -a"aran g'&!a' M#ningka*kan k#ra"a$a $#$!iaai -r&#k +#ngan $#n#+iakan %$'ah "aha$ "a$a I +an II I +an I8 II +an III III +an I8
11. 4ang $anakah $#r%-akan %"aha ASEAN !agi $#%%+kan k#"*a!i'an -&'i*ik +an k#"#'a$a*an +i ran*a% ini7 I II III I8 A C.
ASEAN 3 @&r%$ S#ran*a% ASEAN (A@) 6&n A$an, B#!a" +an B#rk#2%a'i (6O@AN) Kaa"an #r+agangan B#!a" ASEAN (A@/A) I +an II II +an III
B. I +an I8 D. III +an I8
3
1. Ma'a"ia
J#-%n, K#"a*%an Er&-ah, A$#rika Sarika*, A%"*ra'ia +an K&r#a
4ang $anakah !#rkai*an +#ngan k#-#n*ingan h%!%ngan n#garan#gara +i a*a"7 I II III I8
akan +agangan %*a$a S%$!#r -#'a!%ran +an *#kn&'&gi M#ng%a*kan k#"#'a$a*an N#gara M#nga*a"i $a"a'ah h%*ang N#gara
A B C D 13.
I +an II I +an I8 II +an III III +an I8
M#na+ikan ASEAN -#r*%!%han "#ran*a% ang '#!ih !#rk#"an, !#r"#-a+%, !#r+a"arkan -#ra*%ran +an !#r&ri#n*a"ikan -#n+%+%k #na*aan +i a*a" $#r%%k k#-a+a A iaga$ ASEAN B D&k*rin ASEAN C @&r%$ S#ran*a% ASEAN (A@) D #ranian #r+agangan B#!a" ASEAN (A@/A)
1.
S%r%hanaa #n2#gahan J#naah +an K#a+i'an J#naah S%r%hanaa Da+ah Nark&*ik
#na*aan +i a*a" $#r%%k k#-a+a -#ng'i!a*an Ma'a"ia +a'a$ A ASEAN B #r*%!%han N#garaN#gara I"'a$ (OIC) C #r*%!%han Bang"aBang"a B#r"a*% (BB) D #r*%!%han N#garaN#gara B#rk#2%a'i (NAM) 15
Ma*'a$a* -#r%%+an K&$%ni*i A"ia /i$%r a+a'ah %n*%k I M#ngha-%"kan %rang -#r!#aan an*ara n#garan#gara $#$!ang%n +#ngan n#garan#gara -#rin+%"*rian II $#ng#'akkan k&n'ik +an $#ningka*kan k#a$anan n#gara angg&*a III M#'ak"anakan 'i!#ra'i"a"i -#r+agangan "#ran*a% I8 M#$!#n*%k !'&k #k&n&$i A"ia /i$%r A B C D
I +an III I +an I8 II +an III II +an I8 Bahagian B (15 Markah)
Jawab satu soalan sahaja dalam bahagian ini.
15
1. B#r+a"arkan a+%a' +i !aah, h%raikan -&'a #k"-&r* Ma'a"ia k# N#garan#gara I"'a$ *#r-i'ih an*ara *ah%n 00 hingga anggara *ah%n 010. J#'a"kan $#nga-a !#r'ak% -#ningka*an #k"-&r* Ma'a"ia k# n#garan#gara *#r*#n*%. Ma'a"ia Ek"-&r* K# N#garan#gara I"'a$ /#r-i'ih an*ara /ah%n 00 hingga Anggaran /ah%n 010 N#gara
aki"*an Nig#ria In+&n#"ia /%rki Ara! Sa%+i /%ni"ia M#"ir J%$'ah Anggaran
00 J%$'ah (M J%*a) 1 11 5 1 0 909 0 53 1G 505 33 9 39
009 J%$'ah (M J%*a) 1 05 1.5 5 9 5.9 0 . 5 0.59 5.0 15 09 15.G1 3 13 3.G 9 0 100
1.1 5.3 G.0 0.9 .0 1.1 .50 100
010 J%$'ah (M J%*a) 1 03 1.0 G 3 . 11 GG 9. 533 1.5 G 1G 0.9 95 19.3 5 .13 11 31 100
(Di-#*ik +an +i%!ah"%aikan +ari-a+a, La-&ran MI/I , 010)
1G. B#r+a"arkan 2ar*a a'iran +i !aah, h%raikan 2a!aran ang +iha+a-i &'#h Ma'a"ia *#rha+an#gara ASEAN ang +ina*akan. (15 Markah)
5
K#!%+aaan Indonesia
/hai'an+
Ek&n&$i
ASEAN (MALAYSIA)
@i'i-ina
S&"ia'
Singa-%ra
&'i*ik
(S%$!#r Di-#*ik +an +i%!ah "%ai +ari-a+a <#ngaian A$ S/M , .K%!#ran?, #n#r!i* I'$% Nak*i S+n Bh+., 013)
Bahagian C (50 Markah) i'ih dua +ari-a+a *a%k +i !aah +an *%'i" karangan ang -anang an*ara 300 hingga 350 -a*ah -#rka*aan. 1. M%*akhir ini !#n2ana a'a$ $#r%-akan #n&$#na ang "#ring $#'an+a +i !#!#ra-a !%ah n#gara. Bin2angkan #ni" !an*%an k#$an%"iaan ang aar +i!#rikan %n*%k $#ringankan k#"#ng"araan $ang"a !#n2ana a'a$. 19. Ma'a"ia $#n&k&ng -#n%h ha"ra* #r*%!%han N#garan#gara A"ia /#nggara (ASEAN) %n*%k $#na+ikan A"ia /#nggara "#!agai 6&n B#!a", A$an +an B#rk#2%a'i. Bin2angkan *%%an ha"ra* *#r"#!%*. 0.
Or+#r Bar% Ek&n&$i D%nia $#na+i "a'%ran k#-a+a n#gara S#'a*an S#'a*an %n*%k $#$!%a* *%n*%*an #k&n&$i !agi "a*% angka $a"a -anang. J#'a"kan *%n*%*an #k&n&$i ang +a-a* $#$a%kan #k&n&$i Ma'a"ia.
Sk#$a Jaa-an Bahagian A
1.A .A 3.B .B 5.C .C G.A .A 9. D 10.D 11.C 1.A 13.A 1.C 15.C
Bahagian B Pendahuuan Ma'a"ia $#r%-akan angg&*a #r"i+angan N#garan#gara I"'a$ (OIC) ang ak*i . S#!agai angg&*a D Ma'a"ia $#na+ikan OIC "#!agai -#n*a" $#$a"arkan !aranganna k# n#gara n#gara angg&*a Idea Poa Perubahan
1. J%$'ah k#"#'%r%han -#r+agangan Ma'a"ia k# n#garan#gara I"'a$ *i+ak k&n"i"*#n 00 %$'ah -#r+agangan M9 39 %*a *%r%n k#-a+a M9 0 %*a -a+a *ah%n 009 iai*% -#n%r%nan "#!anak M33 %*a a*a% kirakira 0.3 010 +ianggarkan !#r'ak% -#ningka*an k#-a+a M11 31 %*a iai*% +ianggarkan $#ningka* "#!anak M 35 %*a iai*% kirakira 3.31 . J%$'ah #r+agangan /i+ak k&n"i"*#n #r+agangan k# aki"*an *i+ak k&n"i"*#n 00 %$'ah -#r+agangan M1 11 %*a $#ningka* k#-a+a M1 05 %*a -a+a *ah%n 009 iai*% -#ningka*an "#!anak M %*a a*a% kirakira 5.1 010 +ianggarkan $#n%r%n k#-a+a M1 03 %*a a*a% kirakira 0.1G
#r+agangan k# /%ni"ia *i+ak k&n"i"*#n 00 %$'ah -#r+agangan M1G 505 %*a $#n%r%n k#-a+a M15 09 %*a -a+a *ah%n 009 iai*% -#n%r%nan "#!anak M 13 %*a a*a% kirakira 13.G 010 +ianggarkan $#ningka* k#-a+a M 95 %*a a*a% kirakira MG %*a 5.09
G
3. J%$'ah -#r+agangan $#ningka* #r+agangan k# Nig#ria $#n%n%kkan -#ningka*an 00 %$'ah -#r+agangan ia'ah M5 1 %*a +ianggarkan $#ningka* k#-a+a MG 3 %*a -a+a *ah%n 010 J%$'ah -#ningka*an M 00 %*a a*a% kirakira . #r+agangan k# In+&n#"ia $#n%n%kkan -#ningka*an 00 %$'ah -#r+agangan ia'ah M 0 %*a +ianggarkan $#ningka* k#-a+a M11 GG %*a -a+a *ah%n 010 J%$'ah -#ningka*an M G3 %*a a*a% kirakira G1. #r+agangan k# Ara! Sa%+i $#n%n%kkan -#ningka*an 00 %$'ah -#r+agangan ia'ah M0 53 %*a +ianggarkan $#ningka* "#!anak MG 1G %*a -a+a *ah%n 010 J%$'ah -#ningka*an M11 %*a a*a% kirakira 19.3 . J%$'ah -#r+agangan $#n%r%n #r+agangan k# /%rki $#n%n%kkan -#n%r%nan 00 %$'ah -#r+agangan M 909 %*a +ianggarkan $#n%r%n k#-a+a M533 %*a a*a% kirakira M3G %*a a*a% kirakira 1.3 #r+agangan k# O$an $#n%n%kkan -#n%r%nan 00 %$'ah -#r+agangan M 33 %*a +ianggarkan $#n%r%n k#-a+a M 5 %*a a*a% kirakira M1 0 %*a a*a% kirakira 1.G A! Poa "andingan 00 #r+agangan k# Ara! Sa%+i $#r%-akan -#r+agangan *#r!#"ar !#r%$'ah M0 53 %*a a*a% kirakira .0 +aria-+a %$'ah k#"#'%r%han -#r+agangan M9 39 %*a
#r+agangan k# /%rki $#r%-akan -#r+agangan *#r#n+ah !#r%$'ah M 909 %*a a*a% kirakira 0.9 +aria-+a %$'ah k#"#'%r%han -#r+agangan M9 39 %*a 009 #r+agangan k# Ara! Sa%+i $#r%-akan -#r+agangan *#r!#"ar !#r%$'ah M %*a a*a% kirakira 5.0 +ari-a+a %$'ah k#"#'%r%han -#r+agangan M9, 0 %*a #r+agangan k# /%rki $#r%-akan -#r+agangan *#r#n+ah !#r%$'ah M5 %*a a*a% kira kira 0.59 +ari-a+a %$'ah k#"#'%r%han -#r+agangan M 9, 0 %*a. 010 #r+agangan k# Ara! Sa%+i +ianggarkan $#r%-akan -#r+agangan *#r!#"ar !#r%$'ah MG 1G %*a a*a% kirakira 0.9 +ari-a+a %$'ah -#r+agangan g +ianggarkan M111,31 %*a.
#r+agangan k# /%rki +ianggarkan $#r%-akan -#r+agangan *#r#n+ah iai*% M533 %*a a*a% kirakira 0.5 +ari-a+a %$'ah -#r+aganga n g +ianggarkan M111,31 %*a. B. @ak*&r -#ningka*an #k"-&r* k# n#garan#gara *#r*#n*% 1. . 3. . 5.
H%!%ngan Di-'&$a*ik ang !aik F%%+ rakan +agang !ar% "#-#r*i Nig#ria akan Dagang *ra+i"i "#-#r*i In+&n#"ia #rk#$!angan #k&n&$i ang $#$!#rang"angkan #r$in*aan ang *inggi "#-#r*i In+&n#"ia
B#n*%k aa-an 11
S&a'an 1G #n+ah%'%an Ma'a"ia $#$-%nai h%!%ngan ra-a* +#ngan n#gara ASEAN M#'i-%*i "&"ia', #k&n&$i, -&'i*ik +an !%+aa I"ii"i -#n*ing I+#a 1 Ma'a"ia +#ngan In+&n#"ia K&nran*a"i In+&n#"ia K#raaan In+&n#"ia $#ngangga- -#n%!%han Ma'a"ia "#!agai "a*% "*ra*#gi -ihak Bri*i"h ingin $#ng%a"ai A"ia /#nggara. a+a !%'an S#-*#$!#r 193, r#"i+#n S%karn& $#'ak%kan -#n#n*angan *#rha+a -#$!#n*%kan Ma'ai"a k#rana ingin $#n#n*ang -#naahan +i n%"an*ara %n*%k $#naga $a"a +#-an /anah M#'a%, Br%n#i, Sa!ah +an Saraak +an $#na'akan "#$%'a "#$anga an*i-#naahan. %'a% Si-a+anLigi*an #r*ikaian an*ara Ma'a"iaIn+&n#"ia !#rh%!%ng %'a% Si-a+anLigi*an *#'ah +i"#'#"iakan +i Mahka$ah An*ara!ang"a (ICJ) +#ngan k#-%*%"an !#r-ihak k#-a+a Ma'a"ia . Ma'a"ia !#raa +a'a$ k#" ini k#ran *#r+a-a* !%k*i k%k%h *#n*ang kaa'an "#r*a -#n*a+!iran +i %'ai Si-a+anLigi*an *#r%*a$a +a'a$ -#ng%*i-an *#'%r -#n%, "arang !%r%ng "#r*a -#ng#'%aran "%ra* k%a"a k#-a+a -#n+%+%k S#$-&rna $#$%ng%* *#'%r -#n%. #n+a*ang /an-a Iin +an Ca!aran k#-a+a Ma'a"ia K#$a"%kan -#n+a*ang *an-a iin In+&n#"ia $#r%-akan "a*% 2a!aran !#"ar ang +iha+a-i &'#h Ma'a"ia. Bi'angan k#$a"%kan a+a'ah *i+ak *#rha+. M#r#ka "#ring ka'i $a"%k k# Ma'a"ia "#2ara hara$ $#ngg%nakan -#rah% k#2i' K#+%*aan a"ing -%'a k%rang !#k#ra"a$a k#+%*aan a"ing #nggan $#ng#'%arkan +&k%$#n -#ra'anan "#$#n*ara k#-a+a raka*na "%-aa $#r#ka +a-a* +ihan*ar !a'ik. I+#a Ma'a"ia +#ngan Singa-%ra Ma"a'ah !#ka'an air.
9
Singa-%ra !#rgan*%ng k#-a+a Ma'a"ia %n*%k $#n+a-a*kan !#ka'an air ang $%rah a'a%-%n Singa-%ra !&'#h $#n+a-a*kan air +ari "%$!#r 'ain. S#!#narna i"% !#ka'an air Ma'a"ia k# Singa-%ra a+a'ah !#ra"a"kan k#-a+a -#ranian an*ara k#raaan Ma'a"ia +an Singa-%ra. Bagi -#n+%+%k Ma'a"ia -#$!#ka'an air k# Singa-%ra $#ng%n*%ngkan raka* Singa-%ra !#r!an+ing raka* Ma'a"ia.
Saingan #'a!%han /an%ng L#-a". #'a!%han /an%ng #'#-a" (/) *#r'#*ak +i !ara* +aa S#$anan%ng Ma'a"ia +na -#'a!%han ini $#r%-akan -#'a!%han ang k#+%a +i n#g#ri J&h&r +an $#r%-akan -#ng%$-%' !arangan %*a$a +i Ma'a"ia. /%%an -#$!inaan -#'a!%han ini &'#h S#a-&r* /#r$ina' (J&h&r) "+n !h+ a+a'ah %n*%k !#r"aing +#ngan #'a!%han Singa-%ra $#'a'%i *ara k%a'i*i ang "#*an+ing *#*a-i 2a k&" ang r#n+ah *#rha+a- -#'anggan. %'a% Ba*% %*ih Singa-%ra $#$!an*ah a-a!i'a Ma'a"ia $#$a"%kan %a'% Ba*% %*ih +a'a$ -#*a Ma'a"ia ang +i*#r!i*kan -a+a 19G9. Singa-%ra $#n+aka -%'a% ini a+a'ah $i'ikna k#rana "#ak !#r*ah%n*ah%n -ihak !#rk%a"a Singa-%ra *#'ah $#ng#n+a'ikan r%$ah a-i +i %'a% Ba*% %*ih. Ma'a"ia %ga +ika*an *i+ak $#$!an*ah *in+akan Singa-%ra *#r"#!%*. Mahka$ah k#a+i'an An*ara!ang"a (ICJ) +i Hag%#, B#'an+a $#$!i2arakan k#" *#r"#!%*. I+#a 3 Ma'a"ia +#ngan /hai'an+. #'arian a$ai -#'arian +ari S#'a*an /hai'an+. M#n+a-a* -#r'in+%ngan +ari-a+a "a%+ara $ara +i Ma'a"ia /ingga' "#2ara hara$ M#na+ikan Ma'a"ia "#!agai h%! %n*%k $#'ak%kan -#$!#r&n*akan. Ma'a"ia *#'ah $#ngg#"a /hai'an+ %n*%k $#nga$!i' *in+akan "#gara. #n#'%+%-an B#r'ak% -#n#'%+%-an !arangan +an $an%"ia Sin+ik#* $%+ah !#r*in+ak ak*i I+#a Ma'a"ia +#ngan @i'i-ina I"% Sa!ah Fa'a%-%n Sa!ah $#r%-akan "#!ahagian +ari-a+a n#gara Ma'a"ia, na$%n @i'i-ina $#n+aka Sa!ah a+a'ah $i'ikna. K#a+aan ini $#ni$!%'kan ra"a *i+ak -%a" ha*i -#n+%+%k Ma'a"ia *#rha+a- "ikak#raaan @i'i-ina. I"% K#-%'a%an S-ar*' K#-%'a%an "-ar*' *#r+iri +ari-a+ !#!#ra-a !%ah -%'a% "#-#r*i %'a% /#r%$!%, I"'#*, A*&', %'a% Karang +an 'ain'ain ang *#r'#*ak +i La%* China S#'a*an. K#-%'a%an ini *#r'#*ak +i kaa"an -#rairan @i'i-ina +an Sa!ah
10
K#-%'a%an S-ar*' a+a'ah "a*% +ari-a+a *iga k#-%'a%an +i A"ia /#nggara ang $#$-%nai '#!ih +ari-a+a 30 000 !%ah -%'a% +an *#r%$!%.
K#"i$-%'an H%!%ngan an*ara n#gara ASEAN a+a'ah -#n*ing M#$-#ngar%hi k#a$anan +an k#"#ah*#raan -#n+%+%k. Bahagian C 1. B#n2ana a'a$ $#n#!a!kan k#hi'angan naa +an k#r&"akan har*a !#n+a ang *#r%k %"*#r% !an*%an k#$an%"iaan -#r'% +ih%'%r k#-a+a $ang"a $a'ang ini. /#r+a-a* -#'!agai #ni" !an*%an ang !&'#h +ih%'%r k#-a+a $#r#ka. I+#a H%raian 1. Ban*%an Ban*%an k#-akaran khi+$a* !an*% $%'a %n*%k $#n#'a$a* • k#-akaran $ang"a $#n#'a$a* Ban*%an -#ra'a*an %n*%k $#ng#"an +an $#n#'a$a* • $ang"a "#-#r*i !&*, #nka%*, a'a* i!#r &-*ik (%n*%k $#ng#"an $ang"a !aah r%n*%han) . B#ka'an $akanan +an $in%$an
•
#ng#+aran $akanan *#r-%*%" k#rana $a"a'ah -#ngangk%*an
•
Kaa"an -#nana$an a*a% -#ng#'%aran $%"nah
•
S%$!#r $akanan +an $in%$an *#r2#$ar +an *i+ak !&'#h +ig%nakan
3. B#ka'an %!a*an +an k#'#ngka-an -#r%!a*an
•
B#n2ana a'a$ +ikai*kan +#ngan k#2#+#raan, k#hi'angan angg&*a !a+an a*a% -#naki*
•
#naki* !aaan #k*&r +ari -#r#-%*an $aa* $#r#!ak +an $#n#!a!kan -#naki* "#-#r*i *a%n, 2iri* !iri*
. /#$-a* !#r*#+%h
•
Ban*%an "#-#r*i kh#$ah a*a% *#$-a* -#r'in+%ngan +i-#r'%kan *#r%*a$a ika *#$-a* -#ngina-an "#$#n*ara *i+ak +a-a* +i"#+iakan.
•
Ban*%an $#$!ina "#$%'a r%$ah a*a% !#r-in+ah +i kaa"an ang '#!ih "#'a$a* %n*%k $#ng#'akkan +ari-a+a k#2#'akaan !#r%'ang k#$!a'i
5. Ban*%an -akaian
•
akaian %n*%k $#n%*%- *%!%h !a+an.
11
•
S#'i$%* *#r%*a$a ika $%"i$ "#%k !agi n#gara ang $#nga'a$i $%"i$ "#%k.
. #rkhi+$a*an -"ik&'&gi +an ka%n"#'ing
•
Mang"a *#r%*a$ana kanakkanak $#nga'a$i *ra%$a k#rana k#hi'angan naa &rang ang *#r"aang +an k#r&"akan har*a !#n+a
•
S&k&ngan $&ra' $#ningka*kan k#akinan +iri $#ng#'akkan k#$%r%ngan +an -#r%angan %n*%k $#n#r%"kan k#hi+%-an
G. K#-#r'%an kha" ani*a +an kanakkanak
•
Kanakkanak $#$#r'%kan "%"% &r$%'a +an k#-#r'%an !ai ang 'ain
•
Fani*a %ga $#$#r'%kan !arang k#-#r'%an ani*a "#-#r*i *%a'a ani*a +an "#!againa.
Penutup B#n2ana a'a$ $#ngg#rakkan "#$anga* k#ki*aan *an-a $#ngira -#r!#aan i+#&'&gi +an aga$a. #a$a%an & Mana-'ana idea S&a'an 19 #n+ah%'%an #r*%!%han N#garan#gara A"ia /#nggara (ASEAN) : $#n+a-a* "&k&ngan +ari-a+a n#gra angg&*a. I"ii"i #n*ing 1. M#na+i !'&k !#!a" /i+ak $ah% N#gara A"ia /#nggara $#na+i a'a*an !'&k k%a"a !#"ar ASEAN ia'ah N#gara ang "#+ang $#$!ang%n ang "#$#$angna -#r'%kan !an*%an *#kn&'&gi N#gara !ara*. Bi$!ang akan $#ngg%nakan -#'%ang ang a+a %n*%k $#na+ikan N#garan#gara A"ia /#nggara "#!agai $ang"a. B'&k !ara* +an k&$%ni" $a"ing$a"ing ingin $#'%a"kan -#ngar%h $#r#ka M#$-#ngar%hi i+#&'&g *#$-a*an
. 3.
/i+ak $#n2#r&!&h n#gara A"ia /#nggara #ngg%naan k%a"a *#n*#ra %n*%k $#$!an*% N#gara A"ia /#nggara $#$!&'#hkan k%a"a n#"ar $#ng#*ah%i rah"ia k#k%a*an N#gara. M#r#ka $%+ah $#n2#r&!&h +an $#ng%ga* k#"#'a$a*an -#n+%+%k *#$-a*an. M#na+ikan -#n+%+%k "#n*ia"a +a'a$ k#a+aan k#*ak%*an M#rangka "i"*#$ -#n*a+!iran "#"#!%ah N#gara "#'#-a" $#n2#r&!&h. M#ng#'ak +ari-a+a $#na+i -%"a* -#ng%ian n%2'#ar 1
. 5.
ASEAN !i$!ang N#gara !ara* +an K&$%ni" akan $#ngg%nakan N#gara ASEAN "#!agai *#$-a* %n*%k $#ng%i n%2'#ar. ASEAN *#'ah $#na+ikan *#$-a* A"ia /#nggara "#!agai &n ang !#!a" "#na*a n%2'#ar (SEANF@6) M#ng%i n%2'#ar +i "#ki*ar kaa"an A"ia /#nggara "anga* !ahaa k#-a+a naa +an k#"iha*an $a"araka* *#$-a*an. Hi+%- -#n+%+%k ASEAN akan "#n*ia"a !#ra+a +a'a$ -#n+#ri*aan aki!a* n%2'#ar. M#ng#ka'kan k#a$anan ASEAN "#n*ia"a $#nga+akan h%!%ngan +i-'&$a*i2 +#ngan $ana$ana N#gara 6O@AN $#r%-akan "a*% i+#n*i* k#a$anan N#gara "#ran*a% Fa'a%-%n "#"#*#ngah N#gara ASEAN "#-#r*i Singa-%ra $#$!#narkan *#n*#ra A$#rika "arika* $#n+ara* +i N#gara $#r#ka na$%n *%%anna a+a'ah "#!agai 'a*ihan. #ng#ka'an ASEAN "#!agai N#gara a,an +ih&r$a*i &'#h N#garan#gara k%a"a !#"ar. H%!%ngan +i-'&$a*ik 6O@AN $#$%+ahkan N#gara A"ia /#nggara $#nga+akan h%!%ngan +i-'&$a*ik +#ngan n#gara 'ain. #rh%!%ngan +#ngan %"ia $#'a'%i Si+ang K#$%n2ak ASEAN%"ia, SEANIn+ia, ASEANK&r#a +an J#-%n $#n%n%kkan h%!%ngan +i-'&$a*ik '#!ih !aik H%!%ngan +i-'&$a*ik $#ningka*kan #k&n&$i N#gara H%!%ngan +i-'&$a*i2 ang #ra* !%kan "ahaa $#ningka*kan k#!aikan *#*a-% %ga $#$%+ahkan -#$in+ahan *#kn&'&gi.
#n%*%#ranan 6O@AN +a'a$ $#naga k#a$anan a+a'ah "anga* -#n*ing. N#gara !ara* $#nghr&$a*i N#gara A"ia /#nggara "#!agai N#gara !#r+a%'a*. J%"*#r% -#ng#ka'an N#gara ASEAN "#!agai &n ang !#!a", a$an +an !#rk#2%a'i.
S&a'an 0 #n+ah%'%an Or+#r Bar% Ek&n&$i Bar% +i!#n*%k +i +a'a$ #r"i+angan Kha" k# BB. Or+#r Bar% ini $#na+i "a'%ran k#-a+a N#gara S#'a*an"#'a*an %n*%k $#ningka*kan *%n*%*an #k&n&$i N#gara. /%n*%*an ini "anga* -#n*ing +a'a$ $#$a%kan #k&n&$i N#ga ra *#r%*a$a Ma'a"ia. I"ii"i -#n*ing 1.
M#n+a-a*kan -a"aran '%a" Ma'a"ia "#!agai N#gara +%nia k#*iga +an "#+ang $#$!ang%n $#nghara-kan -#n%a'an k&$&+i*i "ia- +an "#-ar%h "ia- %n*%k +i%a'. #n%a'an !arangan *#$-a*an !#rgan*%ng k#-a+a -#r$in*aan +ari-a+a N#gara Er&-ah +an A$#rika. a"aran ang '%a" $#ng%n*%ngkan N#gara $#$!ang%n "#-#r*i Ma'a"ia k#rana -r&+%k*ii*i ang +ik#'%arkan "#-#r*i !ahan $#n*ah, !ahan '&ga$ +an #'#k*r&nik +i%a' +#ngan harga g *inggi.
13
. 3. . 5.
C%kai !arangan %ga +ihara- +ik%rangkan +in#garan#gara $a%. M#ngha-%"kan -#ngaa'an hak -#ng#'%aran kha" (S-#2ia' Draing igh*") Barangan N#gara $#$!ang%n a+a'ah !#r+a"arkan hak -#n%a'an !arangan ang +ik#'%arkan "#*ia- *ah%n. #ngaa'an hak -#ng#'%aran $#n#!a!kan !arangan *#$-a*an *i+ak +a-a* !#r"aing +#ngan !arangan N#gara $a% ang '#!ih a%h $%rah. M#ngaha-%"kan -#ngaa'an $#n#!a!kan !arangan Ma'a"ia $#na+i $aha' +an "%kar $#n#$!%"i -a"aran N#gara !ara*. B#r'ak% +i"kri$ina"i ang k#*ara an*ara N#gara $#$!ang%n +#ngan N#gara $a%. Or+#r Bar% Ek&n$i +i-#r2aai +a-a* $#nga*a"i $a"a'ah harga !arang #r-in+ahan *#kn&'&gi K#-akaran *#kn&'&gi N#gara !ara* "anga* *inggi +a'a$ "#2*&r in+%"*r. M#$!an*% $#ng#n+a'ikan "#2*&r -#rin+%"*ri +i N#gara S#'a*an"#'a*an a*a% "#+ang $#$!ang%n. M#ngg%nakan k#$ahiran *#kn&'&gi ang 2anggih %n*%k $#$!aiki +an $#ng%!ah "%ai -#ng#'%aran M#$!an*% %n*%k $#ng#n+a'ikan $#"in !#ra* +#ngan 2#-a* +an 2#ka-. M#ningka*kan -r&+%k*ii*i ang !anak +#ngan k&" ang r#n+ah. %n+ingan "#$%'a !#!an h%*ang N#gara Ma'a"ia $#$#r'%kan !an*%an k#angan %n*%k $#ng#n+a'ikan -r&#k -#$!ang%nan n#gara. Fa'a%-%n Ma'a"ia *i+ak !#rh%*ang -a+a IM@ "#2ara 'ang"%ng na$%n -ina$an ang +ari Bank +%nia $#n#!a!kan N#gara *#r-ak"a !#rgan*%ng k#-a+a N#gara !ara*. N#gara "#+ang $#$!ang%n $#$in*a k%rang ka+ar a#+ah !arangan #k"-&r*. %n+ingan "#$%'a h%*ang +a-a* $#ng%rangkan !#!an k#angan "#+ang $#$!ang%n. Ek&n&$i N#gara +a-a* +i$a%kan. #r*a$!ahan -#'a!%r a"ing /%n*%*an #k&n&$i n#gara a+a'ah $#nga'akkan ra$ai -#'a!%r a"ing $#'a!%r +i Ma'a"ia K#$a"%kan -#'a!%r a"ing $#ningka*kan -#'%ang -#k#raan +an -#$!inaan '#!ih !anak -r&+%k*ii*i M#ng%rangkan !#!an k#angan k#raaan $#'a'%i i$-&r* +an #k"-&r* n#gara. /ari +an 2%kai n#gara +a-a* +ik%rangkan a-a!i'a "a$!%*an -#'a!%r $#ningka*.
#n%*%U"aha Or+#r Bar% #k&n&$i $#$!#ri k#akinan k#-a+a n#gara "#+ang $#$!ang%n "#-#r*i Ma'a"ia %n*%k $#ningka*kan #k&n&$i n#gara. K#ra"a$a Ma'a"ia +#ngan N#gara S#'a*an S#'a*an $#'a'%i Or+#r Bar% Ek&n&$i akan $#ng%rangkan -#rgan*%ngan #k&n&$i n#gara "#+ang $#$!ang%n.
1