Luis Felipe Noé
Noescritos sobre eso que se llama arte
(1966-2006)
Adriana Hidalgo editora
El artista... ¿y eso qué es? (2005)54 H ñ, á b h Uv Tá, b , jv ó gó b hbí h ó b. “Sí, ”, j. F z vvó g: “ ” Y b . Ah . P Sb b fá f . L h h j ív, g v bó b. ¿De qué estamos hablando?
Gbh ó Historia del Arte, : “N x, , A. T h . E hb gí bjb f b b v; h, z . E h hh h . N h gú Pb v Ñ , Cí, B A, b . Ní Vg (“Mimicha” ) x. E H. Gbh, Historia del Arte , B, Gg, .
3
v, g b gf h , g v, v A, b A ú, x, A A ú f í”. P Rg Db h O, Vida y muerte de la Imagen,7 fó Gbh f b f: “N h hh , ó h hh , ó g j quattrocento f, í v í v (378) h f Mg Ág, f V ()”. E v g á , hv g. Db b á g b. Q á , v ó E ú “ h ”. Y h S f f , v, g, , j N g bg á z . P fá f militar E condotiero Y sacerdote E chamán N ú f . S bg, v b v. A “”, j, b ó L ó . L b í Mí A í Y á bb í ú h . C Gbh “” v, b Db, quattrocento f. U á f h
g bó, á v , xí . E ág . P , á h hb la muerte del arte Y, bg, í h , h v, g , . Origen
V g . C hb í , Wg,8 hb v á f z “ j x h g ...”. L bó , , ú b g ó . Y Wg – ñ b Kk–, “ bó ó ”. A b b Wg f fó j ó. E f ó O ó hí , fó g hb j vó h arte ó h. Pbb hb hó zb fí b v. P b, h artista v arte bó zb j. S g á g b bó. P , , ó óg.
Wh Wg, Abstracción y naturaleza , Mx, F C Eó, 3. 8
7
Rg Db, Vida y muerte de la imagen, Pó, B, . 3
37
E óg R Wh ñ: “Ng ó íg vó b b . T xó íf íg b x x í Pí h Nvj, , á E U, , í v b P (...) P b xó b , í, z, , ú . Y ó b , b ó g vó hb. P h ó ó, á, ó ó b, ój, v ”. E R Wh f ó ó vó v óg h, zó b. E j G (Avk) arte , bg, ñ x g b gf artista , h á g , gú v bj g. S í, , f ó ó. “C á b, h h b b f j ú h b. T v ó ú .” P x M í ñ . C h P V. “L b “L ’”, La Recherche , ú f , Pí, vb . T í óg á ú. P V, Teoría poética y estética , M, L B M, V, .
í ó x . F , á bj f g ó í. T b f f : ó gf. U Pó á ñ á.” O , á á vó vó á hh. E b b . R Wh ñ E C ( ó Avk) í ógf f “ x . E ”. P O ó , vó bó x , , á ú, v f hó . A , v g. Sgú óg T T “ f f , v óg, v bó b jg zó , bj f, – , v, , , j-, v gj zó x. L ó á , : f ó. E bz f v”. E g ó v h, , , . A , v bó. E ú La Recherche “E ”, í R Wh (“U Bg bg ”, bí “U v h ó h . ñ”) h í C “, gú , í óg”
38
3
x . C Sv, h g ( fó í í), h hí g XIX Jh Rk v já xó Áf, A A. P g D v bj v Mx g C V: “ E v v g b”, bó . “Mv . Y í g í j.” “P óg – Sv– v háb ‘’ O á j ó f f . S , f v , , f b f v v f v. Y já h b , xó , f óg, x í , .” O óg, M G, v h bó, ú á xí Sv. “P , Áf , vz. E v h hh á. E j á g, h b (...) L á v. L v, vv , , h (...) P , gz h v f g f b f (...) E h vb . Y , (...) E j g bó (...) E ,
v (, , ) á z, v bó b , h v, f, .” G, g ñ g f O, h bí z vv . Af “h , , O h f f ó í (...) E , h j g , h g f , x x f (...) E j b Nv G v á ”.
Concepción espacial
P Fz B, f ó óg , h f . U f vó bj v f . L bj vó í. Y í v íg E U v h v á. “B – Sv– b í v g, ; g v íf gzó , j á hb f.” P b: j h v á bó h bó Cz vá vó f O. E v ó g f z
B P b. D M-P: “S h , Cz g v g í vv ñ f j bj , b f í í z x v. L f , , v f v ó ‘ v’; ó bj já v á, , , ó v , , g, á , v ”. E f J Ph: “E b zó”. E v b. Sgú F “ v representación pers pectiva del espacio á háb ”. E v xó hb , . P , profundidad , í íg f B bb h Cz, fj ó hb z f . S b ó h á j v fj ú v, f vj ó v b v, ó Cz, fjb z í Cz, b, g f, bó vó . M M-P, El mundo de la percepción, Mx, F C Eó, . P F, Études de sociologie de l’art, Pí, Dë, G, 7.
Concepción del mundo
Aí h z b . V í h b Pwh, í , v Mg-Hg. “E gó g hbí v í áb . L hb í , áj b b hj, g b í h, v v b, ví á . U í ó í g v áb ó vó . E v f g Mg-Hg g ú f z . P á fzb, í áb . E ó ú á f Ch, vví ñ. E Pwh ó g zó v. D z b v í vz í jó x. “Có h g z, j ú h b g “L h hb v v , hb í , g áj, , ... “L ú f b í. Y j g z Pwh Pwh .” 3 Pg, Pwh í hb g í, ú v f N ú í E Pwh í , h 3
L R, Textos de estética taoísta , M, Az E, 83. 3
bj , ó v ó . E hh, h , . Pwh b ú b í á g . P b í ví . S g hbí hh áb , Pwh hz . L , í Pwh, í, hb h v g: . P, b ñ M-P, í hh, ó , ág , “ í”. E “ í” fj b bj, b , b ú, bb . U g f f (, , ) hb á v ó bj , b. S bg, : v b gú , j, v ó . E , g ó , b v ( z) á, vz, bj vb, bb . E . Cb vó h ó f. E b g güí, , g v Y g güí
E : h g , , , -
, á, f, v gí bó v g v v gj, , j . U b f f , b , xj, , b g v : b. L b á f , ó h hh b bb. H bz b, á ó v: h: “M z”, v, g h . P vó b g vó , , fjb b x. O , v b . Má á ó h x ó . E v h í. D í , á, á á óg . S ó v óg. A gj ó g h bz, – vg v– á ó güí í, j , ó g ó , v , f f ó . E f h íb, h b , . D , f f , f fz ú g. S hbí gj , , bí jg, homo sapiens homo ludens.
Imagen lingüística
L f í jg. S , , g h, hb v, ó , b , g f: f g . U bj , á, g á b . E v h h ó güí: b gj b. S A Pg í b b . C b b gf b. L áf í v. Tb C Dv Fh í x b . E , f á f – h hh hb ó fó– b b, , , bj bó h h , f. E fí v v í, g – , v gj í– h ó bó. Y ó güí bó v . C g á z gj b bó . D, h, h f ó j .
Ah hb ó á j v: í, , b , h.
“L b í ó x ”, í V. Y h E . “Y ”, í Rb. Y E v h ú . Lg b fj f h j. L hb Rb jí Pwh b jb “hb” fá . P h f, Pwh vví í , Rb f. P Pwh z, Rb f hb. Y í vv Pwh. Dj hb v, hb , b bj vó , f j, bz í, ú v, j í Cz . Aí b vó hb v “x bj” hb Lv-S: hb b . E í b Pwh vó í , , hb vv b b v. L í v vzó. P Cz fj hb vzó bó ó . A Cz gó bó í bú ág hb: Gg Oí, V Ggh O, g x P Áf, H M Mx b. E bó z í v ( jg b) vzó. Y ú . A vg.
7
¿Murió el artista?
E exceso de objeto hb Lv-S v O vz á exceso de objeto cultural íf vz á z. E gg hb , , í z , f , , á , ú hb íf. P v , . A z á hb g vv á h g , h. A b Hg g fb hbí gó v: ó í hbí Agü, G. E g í g . Y h fb Hg. L h v f bí ó h , , , f j . U fí “x bj ” vv b í h . Q, , , b j Hg. S f v “ f í ó í b f ; h b . L ó h á .” Oj: b Rf, ú f: “L ó h
( b) á ”. A La Virgen con el niño Rf f, h, “bz -”. Hg f, Agü gg, g ó á . “N á b”. E : “ E v b g, á v (...) hb bz , xg g , g ó , f vv bjv. L , f h b f ó z x x.” E í í pos mortem , , b ñ Gbh, “ ó hg h ó Agü g , b á”. P, b (7) ó á Fh Shg hbí h: “E gg, z fó í , ó g gz (...) E hb á g, v v. ¡Y f v vz!” Y h Ag Shg á g ó á á g . L b Hg h Shg, El grito Mh ( b j g XX) G á. Hg í zó L bz “” P hbb b “f ó x”. Y f v – , á hb P D’Ag Fx D, La religión de la pintura (Escritos de filosofía romántica del arte), M, Ak, .
G. W. F. Hg, Esthétique , Pí, F, 7. 8
h – g. P , g b á . L ó gí ó x fí h, “”, , vó , j, b, .
III Arte, poder y América Latina (1966-2000)