MANAJEMEN MANAJEME N FASILITAS FASILITAS DAN KESELAMAT KESELA MATAN AN (MFK) PROGRAM KOMITE KESELAMAT KESELAM ATAN AN DAN KESEHAT KE SEHATAN AN KERJA RUMAH SAKIT (K3RS)
PROGRAM Kesehatan dan Keselamatan Kerja Rumah Sakit (K3RS) RSUD Bengkalis 2!"
Penulis D#kumen
$ K3RS
%anggal
$
&alaman
$ !! &alaman
DA'%AR S
&AAMA* DOKUM+* ,,,,,,,,,,,,,,,,,,-,,,--,
DA%AR S -----------------------------------------------------------------------------------------------------
P+*DA&UUA* ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,-,--,,
!
A%AR B+AKA*G ,,,,,,,,,,,,,,,,,--,-,,-
2
%U.UA* UMUM DA* %U.UA* K&USUS ,,,,,,,--,,--,---
3
/
K+GA%A* POKOK DA* R*0A* K+GA%A* ,,,,,--,,,--
1
/
0ARA M+AKSA*AKA* K+GA%A* ,,,,,,,,,,,,-----
/
SASARA* ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,--
/
.AD4A P+AKSA*A K+GAA%A* ,,,,,,,,,,,,-----
5
/
+/AUAS P+AKSA*AA* K+GA%A* DA* P+AORA* ,,,--
!
6
P+*0A%A%A*7 P+APORA* DA* +/AUAS K+GAA%A* ---,,
!!
BAB I
P+*DA&UUA*
Dalam Undang-Undang Nomor 3 Ta!"n #$$% &'n&ang K''!a&an dan aal *+ ,a!a Ua.a K''!a&an K'r/a !ar" d0'l'nggara1an d0'm"a &'ma& 1'r/a2 1!""n.a &'ma& 1'r/a .ang m'm"n.a0 r'01o ,a!a.a 1''!a&an2 m"da! &'r/ang10& 'n.a10& a&a" m'm"n.a0 '1'r/a al0ng 'd010& *$ orang R"ma! a10& adala! "a&" 2 &'ma& 1'r/a
d'ngan 1ond00 ''r&0 &'r',"& d0 a&a '!0ngga !ar" m'n'ra1an Ua.a K''!a&an K'r/a d0am0ng /"ga K''lama&an K'r/a M'ng0nga& 'r1'm,angan 0lm" 'ng'&a!"an dan &'1nolog0 K''!a&an dan K''lama&an K'r/a (K3) R"ma! Sa10& ,a01 d0 &0ng1a& glo,al 4 0n&'rna0onal ma""n d0 &0ng1a& na0onal ,'g0&" 5'a&2 &'r"&ama 'n'raann.a d0 R"ma! Sa10&2 ma1a anga& 'rl" adan.a Program K'r/a K''!a&an dan K''lama&an K'r/a d0 R"ma! Sa10&2 &'n&"n.a rogram 1'r/a K3 0n0 d0'"a01an 'r1'm,angan .ang ada2 1ond00 dan 1'mam"an R"ma! Sa10& 0&" 'nd0r0 D'ngan adan.a K'"&"dan M'n&'r0 K''!a&an R'",l01 Indon'0a Nomor 6 *$784MENKES4SKNIII4#$*$ &'n&ang S&andar K''!a&an dan K''lama&an K'r/a d0 R"ma! Sa10&2 ma1a Program K''!a&an K'r/a d0 R"ma! Sa10& 'rl" d0'm"rna1an agar daa& n&'n50&a1an l0ng1"ngan 1'r/a .ang aman2 '!a& dan rod"1&09 "n&"1 '1'r/a2 aman dan '!a& ,ag0 a0'n2 'ng"n/"ng2 ma.ara1a& dan l0ng1"ngan '10&ar R"ma! Sa10& '!0ngga ro' 'la.anan R"ma! Sa10& '!0ngga ro' 'la.anan R"ma! Sa10& daa& ,'r/alan ,a012 ,'rm"&" dan lan5ar
BAB A%AR B+AKA*G
R"ma! Sa10& adala! 0n&0&"0 'la.anan ma.ara1a& .ang ada& modal2 ada& &'1nolog0 dan ada& 1ar.a2 d0mana dalam '1'r/aan '!ar0-!ar0 m'l0,a&1an "m,'r da.a man"0a d'ngan ,'r,aga0 1a&agor0 dan 1'a!l0an 'r&a d'ngan m'ma1a0 &'1nolog0 dan
,a!an-,a!an ,'r,a!a.a .ang aa,0la &0da1 d01'lola d'ngan ,a01 a1an m'n0m,"l1an ,a!a.a 'n5'maran .ang ,'r'ngar"! &'r!ada a0'n2'ng"n/"ng r"ma! a10&2 ma""n &'r!ada '&"ga r"ma! a10& 0&" 'nd0r0 P'gaa0 r"ma! a10& .ang ,'r'n&"!an lang"ng d'ngan a0'n 'r&a m'ngo'ra01an ala& dan ,a!an ,'r,a!a.a2 'rl" d0l'ng1a0 d'ngan ro'd"r 'la.anan .ang ,0a m'n/am0n 1''!a&an dan 1''lama&ann.a D0am0ng 0&" "la dalam 'n'r0maan 'gaa0 ,ar"2 'rl" d0la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an .ang '1ama agar 'gaa0 &'r',"& ,0a ,'1'r/a o&0mal2 'r&a 'm'r01aan 1''!a&an '5ara ,'r1ala "n&"1 ara '1'r/a g"na m'n/aga 1''!a&ann.a "a.a ,0a ,'1'r/a d'ngan ,a01 P'n0ng1a&an 'la.anan 1''!a&an d0 r"ma! a10&2 ,a01 dar0 'g0 1"al0&a ma""n 1"an&0&a2 m'm,"&"!1an 'n0ng1a&an arana dan raarana 'nd"1"ng .ang m'mada02 nam"n 1ar'na 1'&'r,a&aan la!an dan dana m'n.',a,1an 'ng'm,angan arana dan raarana &0da1 &'r&a&a d'ngan ,a012 ol'! 1ar'na 0&" o&'n0 "n&"1 &0m,"ln.a "a&" ,'n5ana d0 r"ma! a10& 'ma10n m'n0ng1a& P'm'r0n&a! &'la! m'n'&a1an 'r"ndang"ndangan a&a""n 'ra&"ran-'ra&"ran .ang m'n/am0n &'rla1anan.a rogram K''!a&an dan K''lama&an K'r/a (K3) d0 'r"a!aan-'r"a!aan &'rma"1 d0an&aran.a r"ma! a10& RSUD :'ng1al0 ',aga0 ala! a&" "n0& 'la.anan 1''!a&an ma.ara1a& m0l01 'm'r0n&a! !ar" m'la1ana1an rogram K''!a&an dan K''lama&an K'r/a R"ma! Sa10& (K3RS) Un&"1 0&" 'rl" d0,"a& rogram 1'r/a K3RS d0 RSUD :'ng1al0 '!0ngga m'n/am0n 1''!a&an dan 1''lama&an dar0 'gaa02 a0'n dan 'ng"n/"ng RSUD:'ng1al0
BAB %U.UA* UMUM DA* %U.UA* KUSUS P+ROGRAM K3RS
!- %ujuan Umum
T"/"an "m"m dar0 Program K3RS d0 RSUD :'ng1al0 adala! "n&"1 m'n0ng1a&1an 1"al0&a dan rod"1&0;0&a '1'r/a r"ma! a10& dalam m'la1ana1an &"ga dan 9"ng0n.a2 d'ngan /alan m'n5'ga! &0m,"ln.a dan m'ng"rang0 maala! 1''!a&an 1'r/a 'r&a 9a1&or-9a1&or r001o .ang daa& &'r/ad0 ada ma.ara1a& '1'r/a d0 r"ma! a10&
2- %ujuan Khusus -
T'r,'n&"1 dan &'r,0nan.a "n0& organ0a0 'm,0na dan 'la1ana 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a d0 r"ma! a10& m'lal"0 1'r/a ama l0n&a rograrr& dan l0n&a 0n&ala0l4"n0&
-
M'n0ng1a&n.a 1"al0&a 'la.anan 1''!a&an 1'r/a ar0"rna "n&"1 ma.ara1a& '1'r/a d0 r"ma! a10&
-
T'r'n"!0n.a .ara&-.ara& 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a d0 ,'r,aga0 /'n0 '1'r/aan d0 r"ma! a10&
-
M'n0ng1a&n.a 1'mam"an ma.ara1a& '1'r/a r"ma! a10& dalam m'nolong d0r0 'nd0r0 dar0 an5aman gangg"an dan r001o 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a
-
M'n0ng1a&n.a ro9'0onal0m' d0 ,0dang 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a ,ag0 ara 'm,0na2 'la1ana2 'ngg'ra12 dan 'nd"1"ng rogram K-3 d0 r"ma! a10&
-
T'rla1anan.a 0&'m 0n9orma0 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a 'r&a /ar0ngan 'la.anann.a d0 r"ma! a10&
BAB / K+GA%A* POKOK DA* R*0A* K+GA%A*
K'g0a&an o1o1 dan r0n50an 1'g0a&an rogram 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a r"ma! a10& (K3RS) adala! ',aga0 ,'r01"&6 * M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ','l"m ,'1'r/a ,ag0 SDM R"ma! Sa10& a P'm'r01aan 9001 l'ng1a< , K''garan /aman0< 5 Ron&g'n ar"-ar" (,0la 'rl")< d6 La,ora&or0"m r"&0n< ' P'm'r01aan la0n .ang d0angga 'rl"< 9
P'm'r01aan .ang '"a0 1',"&"!an g"na m'n5'ga! ,a!a.a .ang d0'r10ra1an &0m,"l2 1!""n.a "n&"1 '1'r/aan-'1'r/aan &'r&'n&"<
g J01a 3 (&0ga) ,"lan ','l"mn.a &'la! d0la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ol'! do1&'r ('m'r01aan ,'r1ala)2 /01a &0da1 ada 1'rag"-rag"an ma1a &0da1 'rl" d0la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ','l"m ,'1'r/a
# M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala ,ag0 SDM R"ma! a10&6 a P'm'r01aan ,'r1ala m'l0"&0 'm'r01aan 9001 l'ng1a2 1''garan /aman02 RO ar"-ar" (,0la 'rl") dan la,ora&or0"m r"&0n2 'r&a 'm'r01aan- 'm'r01aan la0n .ang d0angga 'rl"< , P'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala ,ag0 SDM R"ma! Sa10& '1"rang- 1"rangn.a * (a&") &a!"n '1al0 3 M'la1"1an P'm'r01aan 1''!a&an 1!"" ada 6 a SDM R"ma! Sa10& .ang &'la! m'ngalam0 1'5'la1aan a&a" 'n.a10& .ang m'm'rl"1an 'raa&an .ang l',0! dar0 # (d"a) m0ngg" , SDM R"ma! Sa10& .ang ,'r"0a d0 a&a +$ Ta!"n a&a" SDM R"ma! Sa10& .ang an0&a dan SDM R"ma! Sa10& .ang 5a5a& 'r&a SDM R"ma! Sa10& .ang! ,'r"0a m"da .ang mana m'la1"1an '1'r/aan &'r&'n&"
5 SDM R"ma! Sa10& .ang &'rdaa& d"gaan-d"gaan &'r&'n&" m'ng'na0 gang"angang"an 1''!a&an 'rl" d0la1"1an 'm'r01aan 1!"" '"a0 d'ngan 1',"&"!an d P'm'r01aan 1''!a&an-1''!a&an 1!"" d0ada1an "la aa,0la &'rdaa& 1'l"!an-1'l"!an d0an&ara SDM R"ma! Sa10&2 a&a" a&a 'ngama&an dar0 Ogan9'a0 P'la1ana K3RS + M'la1ana1an 'nd0d01an dan 'n."l"!an 4 'la&0!an &'n&ang 1''!a&an 1'r/a dan m'm,'r01an ,an&"an 1'ada SDM R"ma! a10& dalam 'n.'"a0an d0r02 ,a01 2 9001 ma""n m'n&al =ang d0'rl"1an an&ara la0n 6 a In9orma0 "m"m R"ma! Sa10& dan 9a0l0&a a&a" arana .ang &'r1a0& d'ngan K3< , In9oma0 &'n&ang r001o dan ,a!a.a 1!"" d0 &'ma& 1'r/an.a< 5 SPO 1'r/a2 SPO 'rala&an2 SPO 'ngg"naan ala& 'l0nd"ng d0r0 dan 1'a/0,ann.a< d Or0'n&a0 K3 d0 &'ma& 1'r/a< ' M'la1ana1an 'nd0d01an2 'la&0!an a&a""n romo0 4 'n."l"!an 1''!a&an 1'r/a '5ara ,'r1ala dan ,'r1'0nam,"ngan '"a0 1',"&"!an dalam rang1a ,"da.a K3 > M'n0ng1a&1an 1''!a&an ,adan2 1ond00 m'n&al (ro!an0) dan 1'mam"an 9001 SDM R"ma! Sa10&6 a P'm,'r0an ma1anan &am,a!an d'ngan g0?0 .ang m'n5"1"0 "n&"1 SDM R"ma! Sa10& .ang d0na malam2 '&"ga rad0olog02 '&"ga la,or2 '&"ga 1'l0ng2 dll< , P'm,'r0an 0m"n0a0 ,ag0 SDM R"ma! Sa10&< 5 Ola!raga2 'nam 1''!a&an dan r'1r'a0< d P'm,0naan m'n&al 4 ro!an0
M'm,'r01an 'ngo,a&an dan 'raa&an 'r&a r'!a,0l0&a0 ,ag0 SDM R"ma! a10& .ang m'nd'r0&a a10&
a M'm,'r01an 'ngo,a&an daar '5ara gra&0 1'ada 'l"r"! SDM R"ma! Sa10&< , M'm,'r01an 'ngo,a&an dan m'nangg"ng ,0a.a 'ngo,a&an "n&"1 SDM R"ma! Sa10& .ang &'r1'na P'n.a10& A10,a& K'r/a (PAK)< 5 M'n0nda1lan/"&0 !a0l 'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala dan 'm'r01aan 1''!a&an 1!""< d M'la1"1an "a.a r'!a,0l0&a0 '"a0 'n.a10& &'r1a0& 8 M'la1"1an 1oord0na0 d'ngan &0m Pan0&0a P'n5'ga!an dan P'ng'ndal0an In9'10 m'ng'na0 'n"laran 0n9'10 &'r!ada SDM R"ma! Sa10& dan a0'n 6 a P'r&'m"an 1oord0na0< , P'm,a!aan 1a"< 5 P'nangg"langan 1'/ad0an 0n9'10 noo1om0al 7 M'la1ana1an 1'g0a&an "r;'0lan 1''!a&an 1'r/a < a M'la1"1an 'm'&aan (ma0ng) &'ma& 1'r/a m'ng0d'n&0901a0 /'n0 ,a!a.a dan ,'arn.a r001o< , M'la1"1an anal0a !a0l 'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala dan 1!""< 5 M'la1"1an &0nda1 lan/"& anal0a 'm'r01aan 1''!a&an dan 1!"" (d0r"/"1 1' '0al0 &'r1a0&2 ro&a0 1'r/a2 m'r'1om'nda01an 'm,'r0an 0&0ra!a& 1'r/a)< d M'la1"1an 'man&a"an 'r1'm,angan 1''!a&an SDM R"ma! Sa10& % M'la1ana1an 'man&a"an l0ng1"ngan 1'r/a dan 'rgonom05 .ang ,'r1a0&an d'ngan 1''!a&an 1'r/a ('man&a"an4'ng"1"ran &'r!ada 9a1&or 90012 10m0a2,0olog02 01olog0 dan 'rgonom0) *$ M'm,"a& ';al"a02 'n5a&a&an dan 'laoran 1'g0a&an K3RS .ang d0ama01an 1'ada D0r'1&"r R"ma! Sa10& dan Un0& T'1n0 &'r1a0& d0 0la.a! 1'r/a R"ma! Sa10&
BAB / 0ARA M+AKSA*AKA* K+GA%A* K+S+&A%A* K+R.A
:'r01"& 5ara m'la1ana1an 1'g0a&an rogram 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a r"ma! a10& (K3RS)6 a M@U &andar ,ag0 SDM R"ma! Sa10& ','l"m ,'1'r/a , M@U ,'r1ala ,ag0 SDM .ang ,'r&"ga d0 l0ng1"ngan r001o &0ngg0 5 M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an 1!"" ,ag0 SDM R"ma! Sa10&2 &'r1a0& d'ngan 1ond00-1ond00 1!"" (a10& lama2 1'5a5a&andll) d So0al0a0 dan 'la&0!an K3RS ' P'm,'r0an ma1anan '1&ra ('1&ra 9ood0ng) ,ag0 '&"ga r0&0 9
P'm,'r0an 'ngo,a&an ,ag0 SDM .ang a10& (PAK)
g M'la1"1an 1ood0na0 d'ngan T0m PPI R"ma! Sa10& ! M'la1"1an 1'g0a&an ma0ng &'ma&-&'ma& ,'r001o dan ,'r,a!a.a ,ag0 '&"ga4 SDM R"ma! Sa10& 0
M'm,"a& laoran 1'g0a&an K3RS 1' D0r'1&"r R"ma! Sa10&
BAB / SASARA* PROGRAM K+S+&A%A* K+R.A
Saaran rogram K''!a&an K'r/a d0 R"ma! Sa10& adala! &'r5aa0n.a 'l"r"! '1'r/a R"ma! Sa10& &'r!0ndar dar0 'n.a10& a10,a& 1'r/a %%2 dar0 1'5'la1aan aa& ,'1'r/a dan raa aman ,'1'r/a '10&ar *$$ @"&om'r 0n&'rnal (SDM R"ma! Sa10&) m'raa "a ol'! 1ar'na 1''!a&ann.a dan 1'amanann.a d0'r!a&01an '!0ngga daa& m'ng!a0l1an 10n'r/a .ang ,a01 T'r5aa0n.a m"&" 'la.anan 1''!a&an .ang ma10mal2 aman '!0ngga a0'n-a0'n dan 1'l"arga a0'n daa& &'r"a1an .ang nan&0n.a a1an m'n/ad0 'langgan .ang lo.al ,a!1an daa& m'n/ad0 'maar r"ma! a10&
BAB / .AD4A P+AKSA*AA* K+GA%A* :'r01"& /adal 'la1anaan 1'g0a&an rogram 1''!a&an dan 1''lama&an 1'r/a r"ma! a10& (K3RS) d0 RSUD :'ng1al0 %ahun 2!1 *#
Kegiatan Jan
*
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ','l"m ,'1'r/a ,ag0 SDM r"ma! a10&
#
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala SDM r0&0
3
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an 1!""
+
So0al0a0 dan 'la&0!an K3RS
>
P'm,'r0an '1&ra 9ood0ng
P'ngo,a&an dan 'raa&an SDM RS .ang a10&
8
P'r&'m"an 1oord0na0 d'ngan &0m PPI
7
M'la1"1an ma0ng &'ma& B ,'r'01o dan ,'r,a!a.a
%
P'man&a"an l0ng1"ngan 1'r/a dan 'rgonom0
*$
M'm,"a& laoran K3RS 1' D0r'1&"r
F',
Mar
Ar
M'0
J"n
J"l
Ag
S'
O1&
No;
D'
BAB / +/AUAS P+AKSA*AA* K+GA%A* DA* P+APORA*
E;al"a0 d0la1"1an '&0a 'nam ,"lan '1al0 '"a0 d'ngan /adal .ang &'la! d0""n dan ';al"a0 d0la1"1an ol'! &0m K3RS .AD4A AK%/%AS %ahun 2!1 *#
+8aluasi
Kegiatan .an
*
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ','l"m ,'1'r/a ,ag0 SDM r"ma! a10&
#
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala SDM r0&0
3
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an 1!""
+
So0al0a0 dan 'la&0!an K3RS
>
P'm,'r0an '1&ra 9ood0ng
P'ngo,a&an dan 'raa&an SDM RS .ang a10&
8
P'r&'m"an 1oord0na0 d'ngan &0m PPI
7
M'la1"1an ma0ng &'ma& ,'r'01o dan ,'r,a!a.a
%
P'man&a"an l0ng1"ngan 1'r/a dan 'rgonom0
*$
M'm,"a& laoran K3RS 1' D0r'1&"r
'e9
Mar
A:r
Mei
.un
.AD4A +/AUAS *#
%ahun 2!1
Kegiatan .ul
Ags
Se:
Okt
+8aluasi *#8
Des
*
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ','l"m ,'1'r/a ,ag0 SDM r"ma! a10&
#
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an ,'r1ala SDM r0&0
3
M'la1"1an 'm'r01aan 1''!a&an 1!""
+
So0al0a0 dan 'la&0!an K3RS
>
P'm,'r0an '1&ra 9ood0ng
P'ngo,a&an dan 'raa&an SDM RS .ang a10&
8
P'r&'m"an 1oord0na0 d'ngan &0m PPI
7
M'la1"1an ma0ng &'ma& ,'r'01o dan ,'r,a!a.a
%
P'man&a"an l0ng1"ngan 1'r/a dan 'rgonom0
*$
M'm,"a& laoran K3RS 1' D0r'1&"r
BAB 6 P+*0A%A%A** P+APORA* DA* +/AUAS K+GA%A*
Un0&-"n0& a&a" 0n&ala0 d0 RSUD :'ng1al0 m'la1"1an 'n5a&a&an 1'g0a&an dar0 rogram 1''!a&an 1'r/a2 m'la1"1an 'n5a&a&an ,0la &'r/ad0 1'5'la1aan a10,a& '1'r/aann.a a&a" '&"ga a10& a10,a& '1'r/aann.a2 &'r/ad0 ,an.a1n.a '&"ga .ang a,'n &0da1 ,'1'r/a 'r&a ada 1a"-1a" 1!"" 1'm"d0an m'laor1an 1' 1'ala 0n&ala0 1'm"d0an 1'ala 0n&ala0 a&a" 1'ala "n0& a1an m'laor1an 1' &0m K3RS T0m K3RS ,'r1oord0na0 d'ngan T0m PPI dan Pa&0'n& Sa9'&.2 m'm,"a& laoran 1' D0r'1&"r R"ma! Sa10& S'm"a 1'g0a&an dar0 rogram 1''!a&an 1'r/a d0 r"ma! a10& '&'la! d0la1ana1an a&a""n &0da1 &'rla1ana dan d0la1"1an ';al"a0 ol'! &0m K3RS K'm"d0an &0m K3RS m'm,"a& laoran '&0a &a!"nn.a 1' D0r'1&"r r"ma! a10&
Alur Pela:#ran
Un0&-"n0&4In&ala0
K'ala In&ala0
TIM K3RS
TIM PPI
D0r'1&"r