DAFTAR ISI DAFTAR ISI..................................................................................................................1
KATA KATA PENGANTAR PENG ANTAR .................................................................................................2 BAB I MATERI KARBON ..........................................................................................3 A. Latar Belakang....... Belakang.............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ........................ ....................3 ...3 B. Rumusan Rumusan Masalah...... Masalah............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. .......................3 ................3 C. Tujuan.... Tujuan........... ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ................................ ............................3 ....3 PEMBAHASAN MATERI MATERI ...........................................................................................4 BAB II MATERI NITROGEN ...................................................................................8 A. Latar Belakang....... Belakang.............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ........................ ....................8 ...8 B. Rumusan Rumusan Masalah...... Masalah............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. .......................8 ................8 C. Tujuan.... Tujuan........... ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ................................ ............................8 ....8 PEMBAHASAN MATERI MATERI ..........................................................................................9 BAB III MATERI OKSIGEN ......................................................................................12 A. Latar Belakang....... Belakang.............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ........................ ....................12 ...12 B. Rumusan Rumusan Masalah...... Masalah............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. .......................12 ................12 C. Tujuan.... Tujuan........... ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ............... .............. ............... ................................ ............................12 ....12 PEMBAHASAN MATERI MATERI ...........................................................................................13 BAB IV P!"T"P........................................................................................................1# $A%TAR P"&TA'A......................................................................................................19
1
KATA PENG PE NGAN ANTAR TAR
Puj( s)ukur s)ukur senant(as senant(as *enul(s u+a*kan u+a*kan keha,(rat keha,(rat Allah Allah &-T atas karun(a rahmat rahmat ,an h(,a)a h(,a)ahn hn)a )a makala makalah h '(m(a '(m(a (n( ,a*at ,a*at kam( kam( selesa selesa(ka (kan. n. &hla/ &hla/at at 0er(r(ng salam *enul(s +urahkan ke*a,a Rasulullah &A- 0eserta keluarga )ang telam mem0a/a manus(a keluar ,ar( aman jah(ll()ah ke aman *era,a0an ke le0(h 0a(k. Penu Penul( l(ss men) men)a, a,ar ar(( 0ah/ 0ah/aa Maka Makala lah h '(m '(m(a (n( (n( jauh jauh ,ar( ,ar( sem sem*urn *urna a meng(ngat keter0atasan /aktu tenaga kemam*uan )ang a,a seh(ngga kr(t(k ,an sara saran n )ang )ang 0ers 0ers( (at at mem0 mem0ang angun un sang sangat at *enu *enul( l(ss hara hara*k *kan an.. &emga Makalah '(m(a (n( mem0er(kan manaat 0ag( *em0a+a terutama *enul(s sen,(r( se0aga( salah satu u*a)a *er0a(kan ,alam *rses *em0elajaran )g 0er,am*ak *,a *en(ngkatan *en(ngkatan mutu *en,(,(kan.
Pen)usun
Penul(s
BAB 1 2
MATERI KARBON A. Latar Belakang 'ar0n meru*akan salah satu unsur ,ar( unsur5unsur )ang ter,a*at ,alam glngan IV A ,an meru*akan salah unsur ter*ent(ng ,alam keh(,u*an sehar(5har( karena ter,a*at le0(h 0an)ak sen)a/aan )ang ter0entuk ,ar( unsur kar0n. 'e(st(me/aan kar0n )ang un(k a,alah ke+en,erungann)a se+ara alam(ah untuk meng(kat ,(r(n)a sen,(r( ,alam ranta(5ranta( atau +(n+(n5+(n+(nt(,ak han)a ,engan (katan tunggal C 5 C teta*( juga mengan,ung (katan gan,a C 6 C serta rangka* t(gaC7C.Ak(0atn)a jen(s sen)a/a kar0n luar 0(asa 0an)akn)a. k(n( ,(*erk(rakan ter,a*at sek(tar ,ua juta jen(s sen)a/a kar0n,an jumlah (tu mak(n men(ngkat ,engan laju k(ra5k(ra l(ma *ersen *er tahun.Alasan 0ag( kesta0(lan termal ranta(5ranta( kar0n a,alah kekuatan hak(k( )ang t(ngg( ,ar( (katan tunggal C 5 C. 'n(guras( elektrn kar0n ,alam kea,aan ,asar a,alah 1s2 2s2 2*2 mu,ah terh(0r(,as( menghas(lkan *erangkat r0(tal s*3 atau s*2:* atau s*:*2. Le0(h ,ar( sem0(lan *uluh *ersen sen)a/a kar0n meru*akan sen)a/a s(ntet(k se,angkan s(san)a ,(*erleh ,ar( mahluk h(,u* tum0uh5tum0uhanhe/anjamur,an m(krrgan(sme serta s(l mereka 0atu0ara ,an m(n)ak 0um(.
B. Rumusan Masalah a. &(at (s(k 0. &(at k(m(a +. A*l(kas( ,alam keh(,u*an sehar(5har( ,. $am*ak *enggunaan
C. Tujuan 1. Men,eskr(*s(kan &(at $an 'arekter(st(k "nsur 'ar0n 2. $a*at Menga*l(kas(kan $alam 'eh(,u*an &ehar(5;ar( 3. $a*at Mengetahu( $am*ak "nsur kar0n $alam 'eh(,u*an &ehar(5;ar(
PEMBAHASAN MATERI 3
A. &ejarah 'ar0n Lat(n< +ar0 arang 'ar0n suatu unsur )ang telah ,(temukan sejak aman *ra5 sejarah sangat 0an)ak ,(temukan ,( alam. 'ar0n juga 0an)ak terkan,ung ,( matahar( 0(ntang50(ntang kmet ,an ams(r ke0an)akan *lanet. 'ar0n ,alam 0entuk 0erl(an m(krsk*(k telah ,(temukan ,( ,alam 0e0era*a meter )ang jatuh ke 0um(. Berl(an alam( juga ,(temukan ,( k(m0erl(te *(*a gunung 0era*( ,( Ar(ka &elatan Arkansas ,an 0e0era*a tem*at la(nn)a. Berl(an sekarang (n( ,(am0(l ,ar( ,asar samu,era ,( le*as *anta( Ca*e =, ;*e. &ek(tar 3>? 0erl(an (n,ustr( )ang ,(*aka( ,( A& sekarang (n( meru*akan has(l s(ntes(s. nerg( ,ar( matahar( ,an 0(ntang50(ntang ,a*at ,(atr(0us(kan set(,akn)a *a,a s(klus kar0n5n(trgen.
B. 'eun(kan Atm 'ar0n Mesk(*un kar0n han)alah salah satu unsur ,ar( sek(an 0an)ak unsur ,alam s(stem *er(,(k teta*( atm kar0n ,a*at ter(kat se+ara k@alen ,engan atm kar0n )ang la(n ,an terha,a* unsur5unsur la(n menurut 0eragam +ara seh(ngga ,a*at mem0entuk 0eeg(tu 0an)ak sen)a/a )ang jumlahn)a ham*er tak terh(ngga. Atm kar0n ,an sen)a/an)a ,a*at ,(0e,akan menja,( em*at jen(s )a(tu < a. Atm C *r(mer < atm C )ang meng(kat 1 atm C )ang la(n 0. Atm C sekun,er < atm C )ang meng(kat 2 atm C )ang la(n +. Atm C ters(er < atm C )ang meng(kat 3 atm C )ang la(n ,. Atm C kuarter < atm C )ang meng(kat 4 atm C )ang la(n 'ar0n ,a*t mem0entuk le0(h 0an)ak sen)a/a ,(0an,(ngkan unsure la(n se0a0 atm kar00n t(,ak han)a ,a*at mem0entuk (katan5(katan kar0n tunggal rangka* ,ua ,an rangka* t(ga teta*( juga 0(as terka(t satu sama la(n mem0entuk struktur ranta( ,an +(n+(n.
C. Bentuk 'ar0n 'ar0n ,(temukan ,( alam ,alam t(ga 0entuk altr*(k< amr*hus gra(t ,an 0erl(an. $(*erk(rakan a,a 0entuk keem*at )ang ,(se0ut kar0n *ut(h �. Cera*h(te sera(t meru*akan 0ahan terlunak se,angkan 0el(an 0ahan )ang terkeras. =ra(t ,(temukan ,alam ,ua 0entuk< ala ,an 0eta. Mereka mem(l(k( s(at (,ent(k. ke+ual( struktur kr(stal mereka. =ra(t alam( ,(la*rkan mengan,ung se0an)ak 3>? 0entuk 0eta se,angkan 0ahan s(ntes(s mem(l(k( 0entuk ala. Bentuk ala heDagnal ,a*at ,(kn@ers( ke 0eta melalu( *rses mekan(kal ,an 0entuk 0eta kem0al( menja,( 0entuk ala ,engan +ara memanaskann)a *a,a suhu ,( atas 1>>> ,erajat Cel+(us. Pa,a tahun 19E9 a,a 0entuk altr*(k 0aru kar0n )ang ,(*r,uks( *a,a saat su0l(mas( gra(t *(rlt(k *)rl)t(+ gra*h(te *a,a tekanan ren,ah. $( 0a/ah kn,(s( ree5@a*r(at(n @a*r(sas( 0e0as ,( atas 2FF>' kar0n ter0entuk se0aga( kr(stal5kr(stal tran*aran ke+(l *a,a te*(an gra(t. 1. &(at5&(at "nsur 'ar0n 'ar0n ,(ks(,a ,(temuka ,( atms(r 0um( ,an terlarut ,alam a(r. 'ar0n juga meru*akan 0ahan 0atu 0esar ,alam 0entuk kar0nat unsur5unsur 0er(kut< kals(um magnes(um ,an 0es(. Batu0ara m(n)ak ,an gas 0um( a,alah h(,rkar0n. 'ar0n sangat un(k karena ,a*at mem0entuk 0an)ak sen)a/a ,engan h(,rgen ks(gen n(trgen ,an unsur5unsur la(nn)a. $alam 0an)ak sen)a/a (n( atm kar0n ser(ng ter(kat ,engan atm kar0n la(nn)a. A,a sek(tar se*uluh juta sen)a/a kar0n r(0uan ,( antaran)a sangat @(tal 0ag( keh(,u*an. Tan*a kar0n 0as(s keh(,u*an menja,( mustah(l. -alau s(l(kn *ernah ,(*erk(rakan ,a*at menggant(kan kar0n ,alam mem0entuk 0e0era*a sen)a/a sekarang (n( ,(ketahu( sangat sukar mem0entuk sen)a/a )ang sta0(l ,engan unta(an atm5atm s(l(kn. Atms(r *lanet Mars mengan,ung 9E2? CG2. Be0era*a sen)a/a5sen)a/a *ent(ng kar0n a,alah kar0n ,(ks(,a CG2 kar0n mnks(,a CG kar0n ,(sul(,a C&2 klrrm C;Cl3 kar0n tetraklr(,a CCl4 metana C;4 et(len C2;4 aset(len C2;2 0enena CE;E asam +ukaC;3CGG; ,an turunan5turunan mereka.
$. &(at %(s(ka ,an '(m(a "nsur 'ar0n
4
•
&(at %(s(ka 1. 2. 3. 4. F. E. #. 8. 9.
•
%asa *a,a suhu kamar Bentuk kr(stal(n Massa jen(s T(t(k leleh T(t(k ,(,(h $ens(tas 'alr le0ur 'alr ua* 'alr jen(s
< *a,at < (ntan ,an gra(t < 22E# gH+m gra(t ,an 3F13 gH+m ,(amn, < 43>>54#>> ' < 4>>> ' < 22E# gH+m3 gra(t 3F1F gH+m3 ,(amn, < 1>> kJHml gra(t ,an 12> kJHml ,(amn, < 3FF8 kJHml < 8F1# JHml' gra(t ,an E11F JHml' ,(amn,
&(at '(m(a 1. B(langan ks(,as( 2. lektrnegat((tas 3. nerg( (n(sas( 4. nerg( (n(sas( ke52 F. nerg( (n(sas( ke53 E. Jar(5jat( atm #. Jar(5jar( k@alen 8. Jar(5jar( Van,er -aals 9. kn,ukt((tas termal 1>. &truktur 'r(stal
< 4321>51525354 < 2FF skala *aul( < 1>8E kJHml < 23F2E kJHml < 4E2>F kJHml < #> *m < ## *m < 1#> *m < 11951EF gra(t 9>>523>> ,(amn, -Hm' < heksagnal
. 'e0era,aan "nsur 'ar0n ,( Alam 'e0era,aan kar0n ,( alam terja,( ,alam ,ua /uju, )ang *ertama ,alam /uju, m(neral ,an )ang ke,ua ,alam /uju, gra(t. Intan meru*akan /uju, m(neral ,ar( kar0n. In( ,(se0a0kan satu atm kar0n 0er(katan k@alen ,engan em*at atm kar0n la(n seh(ngga mem0entuk gemetr( mlekul tetrahe,ral mlekul 0erkem0ang ke segala arah menja,( mlekul )ang sangat keras. Arang /uju, gra(t ,ar( kar0n juga ter(kat ,engan em*at atm ka0n )ang la(n teta*( gemetr( mlekuln)a t(,ak mem0entuk tetrahe,ral karena han)a a,a t(ga (katan )ang 0er(katan k@alen teta* se,angkan )ang satu (katan lag( mem0entuk (katan k@alen sesaat ,engan atm kar0n la*(san atas ,an 0a/ah se+ara 0ergant(an. &ela(n (tu unsur kar0n ,( alam juga ter,a*at ,( ,alam kerak 0um( ,alam 0entuk unsur 0e0as ,an sen)a/a. &en)a/a alam(ah kar0n )ang utama a,alah at5at rgan(k m(saln)a sen)a/a rgan(k ,alam jar(ngan tu0uh makhluk h(,u* 0a(k tum0uhan mau*un he/an. &ela(n (tu ,alam 0ahan )ang 0erasal ,ar( 0en,a h(,u* se*ert( arang ,an m(n)ak 0um(. Juga ter,a*at ,alam sen)a/a rgan(k kmers(al m(saln)a sen)a/a asam asetat C;3CGG; ,an ren C%C. &en)a/a kar0n la(nn)a a,alah sen)a/a kar0n anrgan(k )a(tu sen)a/a kar0n,(ks(,a CG2 ,an 0atuan kar0nat CG3 )ang ,(kenal se0aga( m(neral se*ert( kar0nat ,ar( unsur IIA MgCG3 &rCG3 ,an BaCG3. Juga ke0an)akan ter,a*at ,alam sen)a/a kar0nat ,an 0(kar0nat m(saln)a sen)a/a natr(um kar0nat !a2CG3 ,an natr(um 0(kar0nat !a;CG3. $( ,alam keh(,u*an sehar(5har( kar0n memang sangat 0er*eran terutama *a,a mahluk h(,u*. &e0ag(an 0esar mahluk h(,u* mengan,ung atm kar0n (n( ,a*at ,(ketahu( j(ka mahluk h(,u* terse0ut ,(0akar maka akan men)(sakan at )ang 0er/arna h(tam se*ert( ka)u ,(0akar
5
0(natang ,(0akar atau 0ahkan manus(a )ang ter0akar. Kat h(tam s(sa ,ar( *em0akaran (tu a,alah kar0n. •
Kegunaan unsur karbon
'ar0n a,alah suatu unsur )ang sangat lu/es ,an 0erguna. 'egunaan kar0n han)a akan jelas terl(hat a*a0(la k(ta se0utkan satu *ersatu ,alam 0er0aga( 0entuk keh(,u*an sehar(5har(. Ber,asarkan unsurn)a kegunaan kar0n ter0ag( menja,( ,ua )a(tu< a =ra(t 0a(k )ang alam(ah mau*un s(ntet(k mem*un)a( 0an)ak kegunaan. 'egunaann)a (tu ,( antaran)a untuk 0ahan h(tam ,alam *ens(l 0(asa *(gmen ,alam +at h(tam 0ahan *em0uatan krus mangkk untuk 0ahan k(m(a elekt,e untuk *enggunaan *a,a suhu )ang sangat t(ngg( *elumas ker(ng 0(la ser0uk gra(t ,(,(s*ers(kan ,engan m(n)ak akan ,(has(lkan *elumas +a(r. 0 Intan terutama )ang 0ern,a ,an ke+(l5ke+(l ,(gunakan ,alam (n,ustr( untuk mem0uat 0u0uk *enggsk )ang *al(ng keras untuk r,a *engasah ujung mata 0r ,an g(g( gergaj(. &ela(n (tu kar0n juga ,(*erlukan untuk *(gmen h(tam ,( ,alam t(nta +etak untuk 0uku majalah ,an surat ka0ar kertas kar0n 0ahan 0akar m0(l sem(r se*atu *enguat ,an *engeras 0ahan karet 0an ,alam ,an 0arang50arang karet ,an se0aga( unsur *ent(ng untuk knstruks( 0erma+am5ma+am *eralatan l(str(k ,an nukl(r mula( ,ar( sa*u *en)e,t ,e0u untuk rumah tangga sam*a( ,(nam )ang *al(ng 0esar ,an rektr nukl(r . Busur kar0n ,(gunakan untuk mem0uat ra,(as( tam*ak ,an ultra@(let ,alam sejumlah 0esar *rses (n,ustr( )ang 0ergantung *a,a reaks( tk(m(a. 'ar0n juga mem(l(k( manaat ,(0(,ang *ertan(an )a(tu se0aga( *em0angun 0ahan rgan(k karena se0ag(an 0esar 0ahan ker(ng tanaman ter,(r( ,ar( 0ahan rgan(k ,(am0(l tanaman 0eru*a CG2. 'ar0n juga 0er*eran ,alam *em0uatan 0aja. Baja a,alah lgam *a,uan lgam 0es( se0aga( unsur ,asar ,engan kar0n se0aga( unsur *a,uan utaman)a. 'an,ungan unsur kar0n ,alam 0aja 0erk(sar antara >.2? h(ngga 2.1? 0erat sesua( gra,e5n)a. %ungs( kar0n ,alam 0aja a,alah se0aga( unsur *engeras ,engan men+egah ,(slkas( 0ergeser *a,a k(s( kr(stal +r)stal latt(+e atm 0es(. "nsur *a,uan la(n )ang 0(asa ,(tam0ahkan sela(n kar0n a,alah t(tan(um krm +hrm(um n(kel @ana,(um +0alt ,an tungsten /lram. $engan mem@ar(as(kan kan,ungan kar0n ,an unsur *a,uan la(nn)a 0er0aga( jen(s kual(tas 0aja 0(sa ,(,a*atkan. Penam0ahan kan,ungan kar0n *a,a 0aja ,a*at men(ngkatkan kekerasan har,ness ,an kekuatan tar(kn)a tens(le strength namun ,( s(s( la(n mem0uatn)a menja,( getas 0r(ttle serta menurunkan keuletann)a ,u+t(l(t). &e,angkan kegunaan kar0n 0er,asarkan *ersen)a/aann)a )a(tu< =as CG2 ,alam a(r akan mem0entuk sen)a/a ;2CG3. Asam kar0nat ;2CG3 0(la ,(tam0ahkan ke ,alam m(numan m(numan 0erkar0nas( akan mem0er(kan rasa tajam )ang
6
men)egarkan. Asam kar0nat ;2CG3 meru*akan 0ahan 0aku untuk *em0uatan garam5garam kar0nat. CG2 ,alam u,ara 0erungs( untuk menjaga suhu *ermukaan 0um( *a,a malam har( agar t(,ak terlalu ,(ng(n. CG2 ,alam u,ara ,a*at men)era* s(nar (nra merah s(nar )ang mengan,ung energ( *anas ,ar( s(nar matahar( )ang ,(*antulkan 0um(. Pa,a malam har( CG2 mele*askan (nra merah terse0ut ke *ermukaan 0um( )ang ,(ng(n seh(ngga *ermukaan 0um( menja,( hangat. •
Kerugian Karbon
A,a*un sen)a/a kar0n mem*un)a( ,am*ak negat( se0aga( 0er(kut < 1. 'ar0n ,(sul(,a C&2 0era+un 0(la tersera* kul(t serta mu,ah ter0akar ,an mele,ak terutama 0(la mengalam( gesekan 2. 'ar0n tetraklr(,a CCl4 0era+un 0(la tertelan terh(sa* ,an tersera* kul(t. &ela(n (tu *em(+u terja,(n)a kanker 3. &(at CG2 )ang ,a*at men)era* s(nar (nra merah lalu memantulkann)a kem0al( ke *ermukaan 0um( ,(se0ut eek rumah ka+a green huse ee+t. Akan teta*( 0(la ka,ar CG2 terlalu 0esar ,( u,ara ,a*at mengak(0atkan suhu *ermukaan 0um( 0ertam0ah *anas seh(ngga terja,( *emanasan gl0al *emanasan )ang merata ,( *ermukaan 0um(. Ak(0at ,ar( *emanasan gl0al ,( *ermukaan 0um( terse0ut es ,( kutu0 akan men+a(r ,an ,a*at men(m0ulkan 0anj(r ,( kta5kta *anta( seluruh ,un(a.
BAB II MATERI NITROGEN
A. Latar Belakang $alam keh(,u*an sehar( har( k(ta 0an)ak manaaatkan unsur lgam ,an nn lgam untuk ke*erluan trans*rtas( (n,ustr( ,an 0angunan. Penggunaan lgam ,an nn lgam mak(n men(ngkat se(r(ng ,engan *erkem0angan (lmu teknlg( ,an (n,ustr). $ar( 1>9 unsur )ang telah ,( temukan a,a 92 unsur )ang ter,a*at ,( alam ,an #> unsur ,(antaran)a a,akah lgam. ;an)a se0ag(an saja ,ar( lgam lgam (n( )ang ,(manaatkan leh manus(a se+ara meluas. Alam In,nes(a ka)a akan 0(j(h
7
lgam )ang a,a ,alam *rut 0um( In,nes(a. "ntuk (tu an,a harus mengetahu( (lmu ,an teknlg( untuk menglahn)a. Lgam ,( alam *a,a umumn)a ter,a*at ,alam 0entuk sen)a/a 0ukan unsur 0e0as. &en)a/a lgam ter,a*at ,alam 0er0aga( 0atuan ,alam kerak 0um(. Batuan )ang mengan,ung sen)a/a lgam ,alam ka,ar t(ngg( ,(se0ut B(j(h. &en)a/a lgam )ang ,(kan,ung 0(j(h ,(se0ut m(neral. $alam makalah (n( kam( akan mem0ahas tentang unsur nn5lgam n(trgen. !(trgen a,alah salah satu unsur glngan V A )ang meru*akan unsur nnlgam ,an gas )ang *al(ng 0an)ak ,( atms(r 0um(. !(trgen ter,a*at ,alam 0entuk unsur 0e0as ,( u,ara #8? @lume se0aga( ammn(a )ang 0erasal ,ar( sen)a/a sen)a/a n(trgen serta ,alam 0e0era*a m(neral se*ert( kal(um n(trat. !(trgen meru*akan unsur )ang relat( sta0(l teta*( mem0entuk (st* (st* )ang 4 ,(antaran)a 0ers(at ra,(akt(.
B. Rumusan Masalah
1. 2. 3. 4. F.
Baga(mana sejarah *enemuan n(trgen A*a saja s(at k(m(a ,an s(at (s(ka ,ar( uns(r n(trgen Baga(mana +ara *em0uatann)a A*a kegunaaan unsur n(trgen ,alam keh(,u*an sehar(5har( $am*ak unsur n(trgen ,alam keh(,u*an sehar(5har(
C. Tujuan
1. 2. 3. 4.
Mengetahu( sejarah unsur n(trgen. "ntuk mengetahu( tentang *engert(an unsur n(trgen. "ntuk mengetahu( *em0uatan sen)a/a *a,uan n(trgen 'egunaan n(trgen ,alam keh(,u*an sehar(5har(.
PEMBAHASAN MATERI
Nitrogen (N
!(trgen atau at lemas a,alah unsur k(m(a )ang mem(l(k( lam0ang ! ,an nmr atm #. B(asan)a ,(temukan se0aga( gas tan*a /arna tan*a 0au tan*a rasa ,an meru*akan gas
8
,(atm(k 0ukan lgam )ang sta0(l sangat sul(t 0ereaks( ,engan unsur atau sen)a/a la(nn)a. $(namakan at lemas karena at (n( 0ers(at malas t(,ak akt( 0ereaks( ,engan unsur la(nn)a. !(trgen meng(s( #8>8 *ersen atms(r Bum( ,an ter,a*at ,alam 0an)ak jar(ngan h(,u*. !(trgen ,(temukan leh $an(el Rutherr, *a,a 1##2 )ang men)e0utn)a udara beracun atau udara tetap. Pengetahuan 0ah/a ter,a*at *e+ahan u,ara )ang t(,ak mem0antu ,alam *em0akaran telah ,(ketahu( leh ahl( k(m(a sejak akh(r a0a, ke518 lag(. !(trgen *a,a masa )ang le0(h kurang sama leh Carl -(lhelm &+heele ;enr) Ca@en,(sh ,an Jse*h Pr(estle) )ang men)e0utn)a se0aga( udara terbakar atau udara telah flogistat . =as n(trgen a,alah +uku* lemas seh(ngga ,(namakan leh Ant(ne La@(s(er se0aga( azote ,ar(*a,a *erkataan Nunan( OQS )ang 0ermaksu, Utak 0ern)a/aU. Si!at !isika
1. Beru*a gas ,(atm(+ !2 t(,ak 0er0au t(,ak 0erasa t(,ak 0er/arna ,an se,(k(t larut ,alam a(r. 2. Bers(at nn *lar seh(ngga ga)a Van $eer -aals antar mlekul sangat ke+(l 3. &(at (s(k n(trgen )ang la(n T(t(k ,(,(h
< ##3E '
T(t(k le0ur
< E31F '
Berat jen(s relat(@e
< >9#
Berat mlekul
< 28>13
'alr *ele0uran
< >#2> kJHml
'alr *engua*an
< FF# kJHm
'a*as(tas kalr ,alm suhu kamar
< 29124 JHml '
Si!at ki"ia
1. Mlekul !2 0er(katan k@alen rangka* t(ga mem(l(k( energ) (katan )ang relat(@e 0esar )a(tu 94E kJHml seh(ngga sangat sta0(l atau sukar 0ereaks( *a,a suhu t(ngg( en,term ,engan 0antuan katal(s. 2. Pa,a suhu ruangan !2 0ereaks( sangat lam0at ,engan lgam L( menghas(lkan L(3!. &e,angakan ,engan lgam5lgam la(n ,a*at ,(lakukan ,engan +ara mengerjakan ln+atan 0unga a*( l(str(k melalu( gas n(trgen )ang 0ertekanan ren,ah *rses (n( ,(katal(sas( leh a,an)a ks(gen hm ter0entuk n(trgen akt( !2 menja,( 2! )ang ,a*at mem0entuk sen)a/a n(tr(,a ,engan lgam5lgam tertentu. 3. !(trgen 0ereaks( ,engan h),rgen atau aks(gen *a,a suhu )ang t(ngg( se*ert( ,alam ln+atan 0unga a*( l(str(k mem0entuk gas !;3 ,an !G3 .
Sen#a$aan Nitrogen
&en)a/aan n(trgen ter0ag( manja,( < 1. !(tr(,a ;(,r(,a !;3 garam amn(um h(,ras(n !2;4 h(,rks(lam(n !;2G; 2. Gks(,a n(trgen !2G !G !G2 !2GF 3. Asam n(tr(t
9
Penggunaan
!(trgen mem(l(k( 0er0aga( ke*erluan. &ela(n *em0uatan ammn(a *enggunaan ter0esar ,(gunakan ,alam (n,ustr( n(trgen elektrn(k untuk lush u,ara ,ar( ta0ung @akum se0elum ta0ung ,(metera(kan. $alam *eras( *engerjaan lgam n(trgen ,(gunakan untuk mengntrl tungku atmser selama *emanasan ,an *en,(ng(nan lgam. !(trgen ,(gunakan untuk mem0uat 0er0aga( 0ahan *ele,ak termasuk ammonium nitrate amn(um n(trat nitroglycerin n(trgl(ser(n nitrocellulose an, n(trselulsa ,an trinitrotoluene (TNT). tr(n(trtluene T!T. ;al la(n ,(gunakan se0aga( rer(gerant zat pendingin) 0a(k untuk *em0ekuan *eren,aman *r,uk makanan ,an untuk trans*rtas( makanan ,an ,alam 0entuk +a(r ,(gunakan (n,ustr( m(n)ak untuk mem0angun tekanan ,alam sumur untuk memaksa. m(n)ak mentah ke *ermukaan. Penggunaan gas amn(a 0erma+am5ma+am a,a )ang langsung ,(gunakan se0aga( *u*uk *em0uatan *ul* untuk kertas *em0uatan garam n(trat ,an asam n(trat 0er0aga( jen(s 0ahan *ele,ak *em0uatan sen)a/a n(tr ,an 0er0aga( jen(s rer(geran. $ar( gas (n( juga ,a*at ,(0uat urea h(,ra(na ,an h(,rks(lam(na. =as amn(a 0an)ak juga )ang langsung ,(gunakan se0aga( *u*uk namun jumlahn)a mas(h terlalu ke+(l untuk menghas(lkan jumlah *anen )ang maks(mum. Maka ,ar( (tu ,(+(*takan *u*uk +am*uran )a(tu *u*uk )ang mengan,ung t(ga unsur *ent(ng untuk tum0uhan ! : P2GF : ' 2G. Pemaka(an )ang (ntens( ,(hara*kan akan menguntungkan semua *(hak. !(trgen ,a*at mem*er+e*at *en)ul(ngan m(n)ak !2 +a(r ,(gunakan untuk men,(ng(nkan has(l makanan ,an 0an )ang memaka( n(trgen *un)a 0an)ak manaat ,(0an,(ng j(ka 0an )ang mas(h menggunakan ang(n 0(asa. Ba%a#a Nitrogen
L(m0ah 0aja n(trat meru*akan *en)e0a0 utama *en+emaran a(r sunga( ,an a(r 0a/ah tanah. &en)a/a )ang mengan,ung s(an 5C! menghas(lkan garam )ang sangat 0era+un ,an 0(sa mem0a/a kemat(an *a,a he/an ,an manus(a.
Su"ber
=as n(trgen !2 terkan,ung se0an)ak #81? ,( u,ara. &e0aga( *er0an,(ngan atms(r Mars han)a mengan,ung 2E? n(trgen. $ar( atms(r 0um( gas n(trgen ,a*at ,(has(lkan melalu( *rses *en+a(ran l(uea+t(n ,an ,(st(las( raks(. !(trgen ,(temukan *a,a mahluk h(,u* se0aga( 0ag(an sen)a/a5sen)a/a 0(lg(s.
$ama*ak !egat(@e "nsurH&en)a/a !(trgen
<
a. Mu,ah ter0akar 0. $a*at men)e0a0kan hujan asam )ang ,a*at merusak 0angunan ,an hutan.
10
+. !(trgen ,(ks(,a !2 0ereaks( sangat kuat ,engan 0ahan *ere,uks( serat ,a*at men)e0a0kan kera+unan melalu( *ernaasan. ,. !(trgen tr(ks(,a !3 ,a*at men)e0a0kan kera+unan melalu( *ernaasan ,an ,a*at men)e0a0kan (r(tas(. e. Cam*uran ! ,an !2 )ang 0(asa ,(tan,a( ,engan !GD ,( u,ara se+ara langsung t(,ak 0era+un *a,a manus(a.. akan teta*( !D )ang 0ereaks( ,engan at5at *en+emar la(nn)a ,an men(m0ulkan asa* ka0ut atau smog )ang ,a*at mengak(0atkan mata ker(ng sesak naas serta *a,a tum0uhan ,a*at men)e0a0kan tanamana +e*at menja,( la)u.
BAB III MATERI OKSIGEN
A. Latar 0elakang Bahan k(m(a 0ukan meru*akan 0ahan a0strak )ang memat(kan ,an t(,ak *erlu ,(takut(. 'e0an)akan 0ahan H at k(m(a terja,( se+ara alam(ah ,(0um( ,(sekel(l(ng k(ta atau ,(has(lkan leh 0en,a h(,u* termasuk 0(natang ,an tum0uh5tum0uhan. Batuan50atuan ,an *as(r 0es( emas *erak ,an tem0aga atau*un se*ert( at5at k(m(a ,(alam )ang telah ter0entuk ,alam
11
/uju, gas ke0era,aann)a sangat ,ekat ,engan k(ta 0ahkan ,(antar at5at terse0ut ,(0utuhkan leh k(ta. &alah satu +nthn)a a,alah at k(m(aHunsur k(m(a ks(gen. Gks(gen meru*akan at k(m(a )ang ke0era,aann)a sangat ,(0utuhkan leh makhluk h(,u* /alau*un memang ter,a*at tum0uhan )ang justru mam*u menghas(lkan ks(gen. Gks(gen meru*akan unsur *al(ng mel(m*ah ket(ga ,( alam semesta 0er,asarkan massa ,an unsur *al(ng mel(m*ah ,( kerak Bum(. $( alam ks(gen 0e0as ,(has(lkan ,ar( tl(s(s a(r selama ts(ntes(s ks(gen(k. =anggang h(jau ,an s(an0akter( ,( l(ngkungan lautan menghas(lkan sek(tar #>? ks(gen 0e0as )ang ,(has(lkan ,( 0um( se,angkan s(san)a ,(has(lkan leh tum0uhan ,aratan. Gks(gen 0er*eran ,alam meta0l(sme manus(a &et(a* sel ,alam tu0uh manus(a mem0utuhkan ks(gen untuk mem0elah untuk 0ertum0uh ,an untuk sel teta* h(,u*. &emua kelm*k mlekul struktural )ang ter,a*at *a,a rgan(sme h(,u* se*ert( *rte(n kar0h(,rat ,an lemak mengan,ung ks(gen. $em(k(an *ula sen)a/a anrgan(k )ang ter,a*at *a,a +angkang g(g( ,an tulang he/an. Gks(gen juga 0er*eran ,alam *rses tns(ntes(s tum0uhan. $ar( ke0era,aan ,an ungs( ks(gen )ang 0eg(tu ,ekat ,engan keh(,u*an makhluk h(,u* termasuk manus(a maka ju,ul mengena( ks(gen (n( menar(k untuk ,(0ahas ,an t(,ak akan 0eg(tu sul(t untuk ,(ja0arkan. B. Rumusan Masalah a. Baga(mana s(at k(m(a ,an s(at (s(ka *a,a ks(gen 0. Baga(mana ,engan ke0era,aan ks(gen ,( alam +. A*a saja kegunaan ,ar( ks(gen C. 1. 2. 3.
Tujuan "ntuk mengetahu( s(at k(m(a ,an s(at (s(ka *a,a ks(gen. "ntuk mengetahu( ke0era,aan ks(gen ,( alam. "ntuk mengetahu( kegunaan ,ar( ks(gen.
Pe"ba%asan Materi A& Se'ara% Oksigen Gks(gen se+ara ter*(sah ,(temukan leh Carl -(lhelm &+heele ,( "**sala *a,a tahun 1##3 ,an Jse*h Pr(estle) ,( -(ltsh(re *a,a tahun 1##4. Temuan Pr(estle) le0(h terkenal leh karena *u0l(kas(n)a meru*akan )ang *ertama kal( ,(+etak. Ist(lah oxygen ,(+(*takan leh Ant(ne La@(s(er *a,a tahun 1### )ang eks*er(menn)a ,engan ks(gen 0erhas(l meruntuhkan ter( lg(stn *em0akaran ,an krs( )ang terkenal. Gks(gen se+ara (n,ustr( ,(has(lkan ,engan ,(st(las( 0ert(ngkat u,ara +a(r ,engan munggunakan el(t untuk mem(sahkan kar0n ,(ks(,a ,an n(trgen ,ar( u,ara atau*un elektrl(s(s a(r ,ll. Gks(gen ,(gunakan ,alam *r,uks( 0aja *last(k ,an tekst(l (a juga ,(gunakan se0aga( *r*elan rket untuk tera*( ks(gen ,an se0aga( *en)kng keh(,u*an *a,a *esa/at ter0ang ka*al selam *ener0angan luar angkasa ,an *en)elaman .
12
B& Si!atsi!at Oksigen
Gks(gen atau at asam a,alah unsur k(m(a ,alam s(stem ta0el *er(,(k )ang mem*un)a( lam0ang G ,an nmr atm 8. Ia meru*akan unsur glngan kalkgen,an ,a*at ,engan mu,ah 0ereaks( ,engan ham*(r semua unsur la(nn)a utaman)a menja,( ks(,a. Pa,a Tem*eratur ,an tekanan
stan,ar
,ua
atm
unsur
(n( 0er(katan menja,(
,(ks(gen
)a(tu
sen)a/a
gas ,(atm(k ,engan rumus G2 )ang t(,ak 0er/arna t(,ak 0erasa ,an t(,ak 0er0au. Gks(gen meru*akan unsur *al(ng mel(m*ah ket(ga ,( alam semesta 0er,asarkan massa ,an unsur *al(ng mel(m*ah ,( kerak Bum(. =as ks(gen ,(atm(k meng(s( 2>9? @lume atmser 0um(. &emua
kelm*k
mlekul
struktural
se*ert( *rte(n kar0h(,rat ,an lemak anrgan(k )ang
ter,a*at
*a,a
)ang
ter,a*at
mengan,ung
+angkang
g(g(
*a,a
ks(gen.
,an
tulang
rgan(sme
$em(k(an he/an.
h(,u*
*ula sen)a/a
Gks(gen
,alam
0entuk G2 ,(has(lkan ,ar( a(r leh s(an0akter( ganggang ,an tum0uhan selamats(ntes(s ,an ,(gunakan *a,a res*(ras( sel leh ham*(r semua makhluk h(,u*. Gks(gen 0era+un 0ag( rgan(sme anaer0 )ang meru*akan 0entuk keh(,u*an *al(ng ,m(nan *a,a masa5masa a/al e@lus( keh(,u*an. G2 kemu,(an mula( 0erakumulas( *a,a atmser sek(tar 2F m(l(ar tahun )ang lalu. Ter,a*at *ulaaltr* ks(gen la(nn)a )a(tu n G3. La*(san n *a,a atmser mem0antu mel(n,ung( 0(ser ,ar( ra,(as( ultra@(let namun *a,a *ermukaan 0um( (a a,alah *lutan )ang meru*akan *r,uk sam*(ng ,ar( as0ut.
1. &(at %(s(ka Gks(gen a,alah unsur )ang sangat umum ,(antara unsur5unsur glngan E )ang 0eranggtakan G & &e Te,an P. "nsur (n( mem*un)a( kn(guras( elektrn s2 *4 ,alam t(ngkat energ( )ang tert(ngg(. Atm unsur (n( ,a*at mem0entuk (katan (n ,an (katan k@alen. Massa atm relat(@e
1F9944 gHml
'n(guras( ele+trn
1s2 2s2 2s4
Ja(5jar( atm
E> *m
Jar(5jar( k@alen
#3 *m
'eelektrnegat(an
344skala Paul(ng
nerg( In(sas( I
13139 kJHml
nerg( In(sas( II
33883 kJHml
nerg In(sas( III
F3>>F kJHml
13
'era*atan
12# *a,atan
T(t(k Beku
52189WC
T(t(k leleh
51829WC
Ptens(al lektr,a
:>4>1
Massa jen(s
>WCX1>132FkPa 1429 gHL
&(at magnet(k
Paramagnet(k
2. &(at '(m(a A,a t(ga (st* ks(gen )ang ter,a*at ,(alam ,engan 00t (st* *er sma 1EG 1F9949
1#
1E
G 99#E? 1#G >>4? ,an 18G >2?
G 1E9991
18
G 1#9992. ks(gen meru*akan unsur
utama ,alam kerak 0um( )a(tu meru*akan kurang le0(h 4EE? massa kerak 0um( 89? ,alam a(r ,an k(ra5k(ra 21? ,( atms(r. Gks(gen ,engan kn(guras( elektrn 1s2 2s2 2*4 ,a*at mem0entuk ,ua (katan k@alen. &uatu s(at khas )ang jelas *a,a unsur5unsur gru* VI A a,alah 0ah/a atm5atm mereka han)a memerlukan ,ua elektrn lag( untuk men+a*a( kn(guras( s2 *E ,ar( gas mul(a. 'arena (tu mereka ser(ng 0ereaks( se0aga( at *engks(, ,engan men+a*a( kea,aan ks(,as( 52. ks(gen a,alah at *engks(, )ang *al(ng kuat. )& Kebera*aan Oksigen *i A+a"
Gks(gen meru*akan unsur *al(ng mel(m*ah ket(ga ,( alam semesta 0er,asarkan massa ,an unsur *al(ng mel(m*ah ,( kerak Bum(. =as ks(gen ,(atm(k meng(s( 2>9? @lume atmser 0um(. &emua kelm*k mlekul struktural )ang ter,a*at *a,a rgan(sme h(,u* se*ert( *rte(n kar0h(,rat ,an lemak mengan,ung ks(gen. $em(k(an *ula sen)a/a anrgan(k )ang ter,a*at *a,a +angkang g(g( ,an tulang he/an. Gks(gen ,alam 0entuk G2 ,(has(lkan ,ar( a(r leh s(an0akter( ganggang ,an tum0uhan selama ts(ntes(s ,an ,(gunakan *a,a res*(ras( sel leh ham*(r semua makhluk h(,u*. Gks(gen 0era+un 0ag( rgan(sme anaer0 )ang meru*akan 0entuk keh(,u*an *al(ng ,m(nan *a,a masa5masa a/al e@lus( keh(,u*an. G2 kemu,(an mula( 0erakumulas( *a,a atmser sek(tar 2F m(l)ar tahun )ang lalu. Ter,a*at *ula altr* ks(gen la(nn)a )a(tu n G3. La*(san n *a,a atmser mem0antu mel(n,ung( 0(ser ,ar( ra,(as( ultra@(let namun *a,a *ermukaan 0um( (a a,alah *lutan )ang meru*akan *r,uk sam*(ng ,ar( as0ut. Menurut massan)a ks(gen meru*akan unsur k(m(a *al(ng mel(m*ah ,( 0(ser u,ara laut ,an tanah 0um(. Gks(gen meru*akan unsur k(m(a *al(ng mel(m*ah ket(ga ,( alam semesta setelah h(,rgen ,an hel(um. &ek(tar >9? massa Matahar( a,alah ks(gen. Gks(gen meng(s( sek(tar 492? massa kerak 0um( ,an meru*akan km*nen utama ,alam samu,era 888?
14
0er,asarkan massa. =as ks(gen meru*akan km*nen *al(ng umum ke,ua ,alam atmser 0um( men,u,uk( 21>? @lume ,an 231? massa sek(tar 1>1F tn atmser. Bum( mem(l(k( ket(,akla(man *a,a atmsern)a ,(0an,(ngkan *lanet5*lanet la(nn)a ,alam s(stem tata sur)a karena (a mem(l(k( knsentras( gas ks(gen )ang t(ngg( ,( atmsern)a. Ban,(ngkan ,engan Mars )ang han)a mem(l(k( >1? G2 0er,asarkan @lume ,an Venus )ang 0ahkan mem(l(k( ka,ar knsentras( )ang le0(h ren,ah. !amun G2 )ang 0era,a ,( *lanet5*lanet sela(n 0um( han)a ,(has(lkan ,ar( ra,(as( ultra@(let )ang men(m*a mlekul5mlekul 0eratm ks(gen m(saln)a kar0n ,(ks(,a. 'nsentras( gas ks(gen ,( Bum( )ang t(,ak la(m (n( meru*akan ak(0at ,ar( s(klus ks(gen. &(klus 0(gek(m(a (n( menjelaskan *ergerakan ks(gen ,( ,alam ,an ,( antara t(ga reser@(r utama 0um(< atmser 0(ser ,an l(tser. %aktr utama )ang men,rng s(klus ks(gen (n( a,alah ts(ntes(s. %ts(ntes(s mele*askan ks(gen ke atmser manakala res*(ras( ,an *rses *em0usukan mengh(langkann)a ,ar( atmser. $alam kea,aan keset(m0angan laju *r,uks( ,an knsums( ks(gen a,alah sek(tar 1H2>>> keseluruhan ks(gen )ang a,a ,( atmser set(a* tahunn)a.
D& Kegunaan Oksigen Gks(gen 0(asan)a ,(gunakan se0aga( *engks(,a han)a lur(n mem*un)a(
negat( elektrn )ang le0(h t(ngg(. Gks(gen juga ,(gunakan se0aga( 0ahan *engks(,a ,alam 0ahan a*( rket. Gks(gen juga *ent(ng untuk *ernaasan ,an ,(gunakan ,engan meluas ,alam 0(,ang *eru0atan. Gks(gen juga ,(gunakan ,engan meluas ,( ka/asan )ang kurang ks(gen se*ert( *en,ak( gunung juruter0ang )ang mem0a/a 0ekalan ks(gen tam0ahan. Gks(gen juga ,(gunakan untuk *eng(m*alan ,an ,alam *rses *em0uatan 0es( ,an metanl. Gks(gen meru*akan satu unsur *ent(ng tu0uh manus(a 0ersama5sama ,engan h(,rgen kar0n ,an n(trgen. Teta*( ks(gen meru*akan satu5satun)a unsur )ang ,(*erlu set(a* m(n(t.
'esemua
*rses
*ent(ng
se*ert(
*ernaasan
*ere,aran
ungs(
tak
*engha,aman *en)(ngk(ran 0ahan 0uangan *ertum0uhan sel ,an t(su serta *em0(akan han)a 0erlaku a*a0(la ter,a*at 0an)ak ks(gen. Gks(gen meru*akan sum0er tenaga )ang segera 0ag( ke0an)akan *rses meta0l(sme ,alam sel ,an t(su. &e0ag(an 0esar ,ar( *r,uks( ks(gen ,(gunakan *a,a (n,ustr) 0aja. Bes( tuag )ang ,(*erleh ,ar( tanur t(ngg( 0s( kasar mengan,ung kar0n sek(tar 354 ?. 'a,ar kar0n )ang terlalu t(ngg( (tu men)e0a0kan 0es( tuang kurang kuat ,an ra*uh. 'a,ar kar0n ,alam 0es( tuang ,(kurang( ,engan ks(,as( )ang terken,al(. &e0ag(an ke+(l ks(gen ,(gunakan 0ersama5sama ,engan gas aset(len etuna untuk mengelas. Pem0akaran gas aset(len 0(as men+a*a( suhu 3>>>C. &ela(n (tu ks(gen +a(r ,(gunakan se0aga( 0ahan 0akar rket. E& Da",aknegati! unsur-sen#a$a oksigen
.
15
a. $a*at men)e0a0kan 0aha)a ke0akaran /uju, gas 0. $a*at men)e0a0kan (r(tas( *a,a kul(t /uju, +a(r +. Gks(gen )ang 0erle0(han ,a*at mem*engaruh( 0uah50uahan ,an sa)ur sa)uran menja,( +e*at 0usuk ,. Alat5alat )ang ter0entuk ,ar( lgam j(ka terkena ks(gen mu,ah mengalam( krs( *erkaratan e. Gks(gen ,( lur(,a G%2 mu,ah mele,ak 0(la terkena kntam(nas( ,engan a(r atau u,ara
BAB I/ PEN0T0P
•
'es(m*ulan $ar( Mater( 'ar0n < 1. 'ar0n meru*akan unsur utama ,alam sen)a/a rgan(k ,an anrgan(k )ang 0eg(tu 0an)ak jumlah ,an jen(sn)a
2.
'ar0n meng(s( tem*at khusus ,(antaran)a unsur5unsur ,alam keragaman ,an kekm*leksan ,alm sen)a/a )ang ,a*at ,(0entukn)a.
3.
'ar0n juga meru*akan at *a,at )ang tegar )ang 0(asa ,(anggga* se0aga( mlekul raksasa )ang te,(r( ,ar( 0an)ak sekal( atm.
4.
'ar0n ter0entuk ,alam ,ua 0entuk kr(stal(n )a(tu
<
Y =ra(t )ang meru*akan at h(tam )ang 0enar50enar terasa 0erm(n)ak se0aga( 0u0uk ker(ng )ang ,(gunakan se0aga(
*elumas.
Y Intan )ang meru*akan at *a,at t(,ak 0er/arna )ang 0(sa ,(asah menja,( kr(stal5 kr(stal gemerla*an )ang meru*akan m(neral )ang *al(ng keras ,an *al(ng 0a(k untuk menggsk. Intan 0(asa ,(kenan rang meru*akan mlekul 0esar )ang mele0ar ,ar( tga ,(mens( ruang seh(ngga atm5atmn)a ter(kat sangat kuat satu sama la(n. ;al (n( mengak(0atkan (ntan sangat keras. •
'es(m*ulan $ar( Mater( !(trgen < 1. !(trgen a,alah unsur k(m(a 0eru*a gas )ang t(,ak 0er/arna )ang mem(l(k( lam0ang !. !(trgen ,a*at ,(gunakan untuk mem*er+e*at *en)ul(ngan m(n)ak !2 +a(r ,(gunakan untuk men,(ng(nkan has(l makanan ,an *eng(s(an ang(n *a,a ken,araan.
2. 16
•
'es(m*ulan,ar( Mater( Gks(gen < 1. Gks(gen a,alah gas )ang t(,ak 0er/arna ,an t(,ak 0er0au. &uhu kr(t(sn)a (alah
5118> C (n(
0erart( ks(gen han)a ,a*at ,(+a(rkan ,( 0a/ah suhu 5118 >C. Gks(gen +a(r men,(,(h *a,a 5183 C ,an mem0eku *a,a 5218 > C. Gks(gen *a,at ,an +a(r 0er/arna 0(ru terang ,an 0ers(at *aramagnet(k.
2.
Menurut massan)a ks(gen meru*akan unsur k(m(a *al(ng mel(m*ah ,( 0(ser u,ara laut ,an tanah 0um(. Gks(gen meru*akan unsur k(m(a *al(ng mel(m*ah ket(ga ,( alam semesta setelah h(,rgen ,an hel(um. &ek(tar >9? massa Matahar( a,alah ks(gen. Gks(gen meng(s( sek(tar 492? massa kerak 0um( ,an meru*akan km*nen utama ,alam samu,era 888? 0er,asarkan massa. =as ks(gen meru*akan km*nen *al(ng umum ke,ua ,alam atmser 0um( men,u,uk( 21>? @lume ,an 231? massa sek(tar 1> 1F tn atmser.
3.
Gks(gen ,a*at mem0entuk sen)a/a5sen)a/a k(gen )akn( sen)a/a ks(,a *erks(,a su*erks(,a.
4. F. E.
&en)a/a Gks(,a a,alah sen)a/a 0(ner suatu unsur ,engan ks(gen.
#.
$alam skala (n,ustr( ks(gen ,(*erleh ,ar( ,est(las( 0ert(ngkat u,ara )ang ,(+a(rkan. $alam
Perks(,a a,alah sen)a/a )ang ks(genn)a mem(l(k( 0(langan ks(,a( 51. &u*erks(,a a,alah sen)a/a )ang ks(genn)a mem(lk( 0(langan ks(,as( 5
.
skala la0ratr(um ks(gen ,a*at ,(0uat ,engan +ara memanaskan ser0uk kal(um klrat 'ClG3 ,engan katal(satr mangan ,(ks(,a 0atu ka/( mengura(kan h),rgen *erks(,a ;2G2 ,engan MnG2 se0aga( katal(s elektrl(s(s a(r )ang ,(0er( asam sulat memanaskan 0ar(um *erks(,a BaG2.
8.
Gks(gen 0er*eran 0an)ak ,alam keh(,u*an makhluk h(,u*. "ntuk manus(a ks(gen 0er*eran ,alam *rses meta0l(sme. Juga ks(gen 0er*eran ,alam *rses ts(ntes(s. &e0ag(an 0esar ,ar( *r,uks( ks(gen ,(gunakan *a,a (n,ustr) 0aja.
17
$A%TAR P"&TA'A %(le
13.makalah n(trgen .htt*12H>9Hmakalah5 n(trgen.html Anshr)(ran. Penuntun 0elajar k(m(a.januar( 1988.gane+a aDa+t 0an,ung. htt*
18
1. 1. BAB 1 PENDAHULUAN Latar Belakang se!a "en#a $ang a#a #% ala %n% engan#!ng !ns!r k%%a& "a%k #ala "ent!k l'ga ata! !ns!r "e"asn$a& sen$a(an$a& ata! )a#!an l'gan$a. *ak "%sa #%)!ngk%r%& sela%n e"er%kan an+aat& "e"era)a !ns!r k%%a e"er%kan #a)ak negat%+ ter,a#a) l%ngk!ngan #an kese,atan. -eg!naan #an #a)ak #ar% !ns!r!ns!r k%%a "eserta /ara en/ega, #an enangan%n$a t%#ak terle)as #ar% s%+at $ang #%%l%k% !ns!r!ns!r terse"!t. elal!% akala, %n% ka% ,ara)kan )e"a/a #a)at ea,a% #an engeta,!% kel%)a,an -ar"'n& N%tr'gen& #an ks%gen #% ala
2. 2. *!!an Pen!l%san engeta,!% #an ea,a% ke"era#aan N%tr'gen&ks%gen& -ar"'n #% ala. 2. engeta,!% #an ea,a% )engel')'kan s%+ats%+at N%tr'gen&ks%gen& -ar"'n. 3. engeta,!% #an ea,a% keg!naaan N%tr'gen&ks%gen& -ar"'n. 4. engeta,!% #an ea,a% )e"!atan N%tr'gen& ks%gen& -ar"'n. 1.
3. 3. !!san asala, e"era)a "an$ak ke"era#aan N%tr'gen&ks%gen& -ar"'n #% ala 2. Baga%ana )engel')'kan #an s%+ats%+at N%tr'gen&ks%gen& -ar"'n 3. A)aka, keg!naan #ar% N%tr'gen& ks%gen& -ar"'n 4. Baga%anaka, )e"!atan N%tr'gen&ks%gen& -ar"'n 1.
4. 4. an+aat Pen!l%san Has%l #ar% )en!l%san %n% #%,ara)kan #a)at e"er%kan an+aat ke)a#a se!a )%,ak $ang e"a/an$a !!n$a #an k,!s!sn$a ke)a#a s%s(a !nt!k ena"a, (a(asan #an )ea,aan tentang k%%a !ns!r.
5. 5. BAB PEBAHAAN 2.1. -el%)a,an N%tr'gen #% Ala A. -e"era#aan N%tr'gen N%tr'gen er!)akan !ns!r $ang )al%ng el%)a, $ang #a)at #engan !#a, #%akses 'le, an!s%a. D% ala& n%tr'gen "er"ent!k se"aga% sen$a(a N2 #engan ka#ar 78&03 'l! #an 75&45 "erat. N%tr'gen a#ala, gas $ang t%#ak "er(arna& t%#ak "er"a! #an t%#ak "erasa& serta en/a%r )a#a s!,! 195&8 :; #an e"ek! )a#a s!,! 210 :;. N%tr'gen #%)er'le, #engan /ara #%st%las% "ert%ngkat !#ara /a%r. N%tr'gen ter#a)at #% ala se"aga% !ns!r "e"as "er!)a 'lek!l #%at'%k 25 > 16 N> 7 H> 0&4P> #an 0&4 . 6. 6. B. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. %+at%+at N%tr'gen ?%s%k #ar% n%tr'gen se)ert% "er+asa gas "erassa en%s 1&251 g@L t%t%k le"!rn$a 63&15 -& t%t%k #%#%, 77&36 t%t%k kr%t%sn$a 126&21 - N%tr'gen /a%r en#%#%, )a#a 196 0/& #an e"ek! )a#a 2100;. r!kt!r #ar% gas n%tr'gen a#ala, "er!)a -r%stal ,eag'nal. -elektr'negat%+an gas n%tr'gen en#!#!k% )er%ngkat ke3 setela, '!r #an 'ks%gen. Cas n%tr'gen teras!k ke#ala gas $ang %nert < t%#ak reakt%+ =. Hal %n% #%se"a"kan 'le, "esarn$a energ% %katan antara %katan rangka) t%ga N. 7. 7. ;. -eg!naan N%tr'gen D%)aka% !nt!k e"!at a'n%a
19
)!)!k !rea. HN3 F /a)!ran 1 F 3 G HN3 F H;l #%se"!t a!a reg%a
9. 9. -eg!naan a'n%a& antara la%n F e"!at )!)!k& se)ert% !rea <;
10.10. 2. Asa N%trat Asa n%trat teras!k #ala asa k!at& #% ana #a)at elar!tkan ,a)%r se!a l'ga& ke/!al% eas #an )lat%na. Asa n%trat "er!)a at /a%r ern%, )a#a s!,! "%asa #an #a)at "er/a)!r se)!rna #engan a%r #ala segala )er"an#%ngan. Asa n%trat #%"!at #engan elal!% t%ga ta,a)& #%kenal #engan )r'ses s(al#& se"aga% "er%k!t. !la!la a'n%a #an !#ara "erle"%, #%al%rkan elal!% katal%s Pt , )a#a s!,! 950 :;& ke!#%an #%#%ng%nkan sa)a% s!,! en/a)a% 150 :; #% ana gas #%/a)!r #engan !#ara $ang akan eng,as%lkan N2. N2
13.13. ;. -eg!naan ks%gen Cas 'ks%gen #%g!nakan !nt!k )erna)asan se!a ak,l!k ,%#!). Cas 'ks%gen #%)erl!kan !nt!k )r'ses )e"akaran. Pa#a
20
%n#!str% k%%a& 'ks%gen #%g!nakan se"aga% 'ks%#at'r !nt!k e"!at sen$a(asen$a(a k%%a. ks%gen /a%r #%g!nakan !nt!k "a,an "akar r'ket. ;a)!ran gas 'ks%gen #an ,%#r'gen #%g!nakan se"aga% "a,an "akar )esa(at r!ang angkasa
14.14. D. Pe"!atan ks%gen. e/ara %n#!str%& #engan )r'ses )e%sa,an kr%'gen%k #%st%las% !#ara akan #%)er'le, 'ks%gen #engan ke!rn%an 99&5& se#angkan #engan )r'ses a#s'r)s% ak! akan #%)er'le, 'ks%gen #engan ke!rn%an 90 93 <-%rk t,er& 'l. 17=. Dala skala la"'rat'r%!& 'ks%gen #a)at #%)er'le, #engan /ara "er%k!t. Peanasan /a)!ran n2#an H24& )r'ses %n% )ertaa kal% #%)erkenalkan 'le, ;. I. /,eele<1771= eaks%F n2
15.15. 2.3. -el%)a,an -ar"'n #% Ala A. -e"era#aan -ar"'n -e"era#aan kar"'n #% ala tera#% #ala #!a (!!#& $ang )ertaa #ala (!!# %neral #an $ang ke#!a #ala (!!# grat. ntan er!)akan (!!# %neral #ar% kar"'n. n% #%se"a"kan sat! at' kar"'n "er%katan k'alen #engan e)at at' kar"'n la%n se,%ngga e"ent!k ge'etr% 'lek!l tetra,e#ral& 'lek!l "erke"ang ke segala ara, ena#% 'lek!l $ang sangat keras. Arang& (!!# grat #ar% kar"'n& !ga ter%kat #engan e)at at' ka"'n $ang la%n& teta)% ge'etr% 'lek!ln$a t%#ak e"ent!k tetra,e#ral& karena ,an$a a#a t%ga %katan $ang "er%katan k'alen teta) se#angkan $ang sat! %katan lag% e"ent!k %katan k'alen sesaat #engan at' kar"'n la)%san atas #an "a(a, se/ara "ergant%an. 16.16. B. %+at%+at -ar"'n %+at ?%s%ka ?asa )a#a s!,! kaar Bent!k kr%stal%n assa en%s *%t%k lele, *%t%k #%#%, Dens%tas <#%a'n#= -al'r le"!r <#%a'n#= -al'r !a) -al'r en%s . ?-A -A F )a#at F %ntan #an grat F 2&267 g@/O
17.17. . %+at -%%a B%langan 'ks%#as% Elektr'negat%tas Energ% %'n%sas% Energ% %'n%sas% ke2 Energ% %'n%sas% ke3 ar% at% at' ar%ar% k'alen ar%ar% Qan#er Iaals k'n#!kt%tas teral I@tr!kt!r -r%stal F 4&3&2&1&0&1&2&3&4 F 2&55
18.18. -eg!naan #an ker!g%an kar"'n ϖ -eg!naan Crat& "a%k $ang ala%a, a!)!n s%ntet%k e)!n$a% "an$ak keg!naan. -eg!naann$a %t! #% antaran$a !nt!k "a,an ,%ta #ala )ens%l "%asa& )%gen #ala /at ,%ta& "a,an )e"!atan kr!s <angk'k !nt!k "a,an k%%a=& elekt'#e !nt!k )engg!naan )a#a s!,! $ang sangat t%ngg%& )el!as ker%ng& "%la ser"!k grat #%#%s)ers%kan #engan %n$ak akan #%,as%lkan )el!as /a%r. . ntan& ter!taa $ang "ern'#a #an ke/%lke/%l #%g!nakan #ala %n#!str% !nt!k e"!at "!"!k )engg's'k $ang )al%ng keras !nt!k r'#a )engasa,& !!ng ata "'r #an g%g% gerga%. . 19.19. ϖ -er!g%an -ar"'n #%s!l#a ;2& "era/!n "%la tersera) k!l%t serta !#a, ter"akar #an ele#ak ter!taa "%la engala% gesekan. -ar"'n tetrakl'r%#a ;;l4& "era/!n "%la tertelan& ter,%sa)& #an tersera) k!l%t. ela%n %t! )e%/! tera#%n$a kanker. %+at ;2 $ang #a)at en$era) s%nar %n+ra era, lal! eant!lkann$a ke"al% ke )er!kaan "!% #%se"!t e+ek
21
r!a, ka/a
21.21. . ks%gen er!)akan !ns!r $ang )al%ng "an$ak #% "!% #an er!)akan eleen )al%ng )ent%ng #ala ke,%#!)an. e!a ak,l!k ,%#!) e"!t!,kan 'ks%gen !nt!k )r'ses res)%ras% <)erna)asan=. ks%gen ter#a)at #% ala #ala kea#aan "e"as #an #ala "ent!k sen$a(a. Dala kea#aan "e"as #% ala& 'ks%gen e)!n$a% #!a al'tr')%& $a%t! gas 'ks%gen <2= #an gas ''n <3=. -el%)a,an 'ks%gen #% ala M 20 #an #ala a%r M 5. Uns!r 'ks%gen !#a, "ereaks% #engan se!a !ns!r& ke/!al% #engan gas !l%a r%ngan. 22.22. -ar"'n -ar"'n er!)akan !ns!r !taa #ala sen$a(a 'rgan%k #an an'rgan%k $ang "eg%t! "an$ak !la, #an en%sn$a -ar"'n eng%s% te)at k,!s!s #%antaran$a !ns!r!ns!r #ala keragaan #an kek')leksan #al sen$a(a $ang #a)at #%"ent!kn$a. -ar"'n !ga er!)akan at )a#at $ang tegar& $ang "%asa #%anggga) se"aga% 'lek!l raksasa $ang te#%r% #ar% "an$ak sekal% at'
23.23. ELEA *A-AH
22
