MAKALAH
HEMOROID
DISUSUN :
MOURISKA PUTRA ANSONI
SEKOLAH TINGGI ILMU KESEHATAN TRI MANDIRI SAKTI BENGKULU TAHUN 2011
DAFTRA ISI
HALAMAN JUDUL ...................................................... .............................................................................................................. ................................................................. ......... DAFTAR DAFTAR ISI ................................................ ....................................................... ................................................................................... ............................ KATAPENGANT KATAPENGANTAR AR ...................................................... .............................................................................................................. .................................................................. .......... BAB I PENDAHULUAN 1 .1 .
Latar
Belakan
1.2. 1.#. 1.#.
........................................................................................................................ T!"!an T!"!an .............. ..................... ............. ............. .............. ............. ............. .............. .............. ............. ............. .............. .............. ............. ............. .............. ............. ............. ........... .... Man$ Man$aa aatt .... ...... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... .... ..... ..... .... .... ..... ..... .... .... .... ..
............ BAB II TINJAUAN TEORITIS 2.1. 2.1. K%n& K%n&e' e' Da&a Da&arr Anan Anant% t%() () F)&) F)&)%l %l% %)) S)&te S)&te( ( Pen*e Pen*ern rnaa aan n
.... ...... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ..
2.2. K%n&e' Da&ar He(%r%)+ ................................................... ........................................................ .......................................................... 2.#. K%n&e' Da&ar A&!,an Ke'era-atan He(%r%)+ ..................................................... ........................................................................ ................... BAB III PENUTUP #.1. #.1. Ke&)(' Ke&)('!la !lan n #.2. Saran
...... .......... ....... ...... ....... ....... ....... ....... ...... ....... ....... ...... ....... ....... ...... ....... ....... ....... ....... ...... ....... ....... ...... ....... ....... ...... ....... ....... ...... ....... ....... ....... ....... ...... ...... ...
.............. ..................... ............. ............. .............. ............. ............. .............. .............. ............. ............. .............. .............. ............. ............. .............. ............. ............. ........... ....
DAFTAR DAFTAR PUSTAKA PUSTAKA ...................................................... .............................................................................................................. .................................................................. ..........
KATA KATA PENGANTAR PENG ANTAR
P!") P!") &!k! &!k!rr 'en!l 'en!l)& )& 'an" 'an"at atkan kan ke ,a+)r ,a+)rat at T!,an T!,an /an Ma,a Ma,a E&a E&a karen karenaa +en +enan an kar!n)ana 'en!l)& +a'at (enele&a)kan (akala, )n). T!"!an 'en!l)&an (akala, )n) a+ala, !nt!k (ena(a, 'eneta,!an ke'a+a 'e(a*a tentan 'enak)t ,e(%r%)+ Pen!l)& (ena+ar) a,-a (akala, )n) (a&), "a!, +ar) &e('!rna %le, karena )t! kr)t)k +an &aran +ar) &e(!a '),ak an er&)$at (e(an!n &elal! ka() ,ara'kan +e() ke&e('!rnaan (akala, )n). Ak,)r kata ka() &a('a)kan ter)(a ka&), ke'a+a &e(!a '),ak an tela, er'eran er'eran &erta &erta +ala +ala( ( 'en 'en!& !&!na !nan n (aka (akala la, , )n) )n) +ar) +ar) a-al a-al &a(' &a('a) a) ak,)r ak,)r.. Se(%a Se(%a T!,an !,an /an Ma,a Ma,a E&a E&a &enant)a&a (er)+,%) &eala !&a,a k)ta. A()n.
Sala( ,%r(at(e) 2011
T)( 'en!l)&
BAB I PENDAHULUAN 1.1.
Latar Belakang He(%r%)+ (er!'akan 'enak)t an &er)n +)"!('a) +) (a&arakat an &a('a) &aat )n)
(a&), anak %ran an &ala, (enert) tentan ,e(%r%)+ +an (a&ala,(a&ala, ke&e,atan an er,!! er,!!nan nan +enan +enan ,e(%r% ,e(%r%)+. )+. He(%r% He(%r%)+ )+ +)kenal +)kenal +enan +enan anak anak )&t)la )&t)la,. ,. Kata Kata ,e(%r%)+ &en+)r) era&al +ar) a,a&a /!nan) a)t!,ae( 3 +ara, +anr,%%& 3 (enal)r "a+) &e(!a 'er+ara,an an a+a +) an!& +)&e!t,e(%r%)+. Se+ankan +) A(er)ka +an Inr)& (e(aka) )&t)la,')le& an era&al +ar) a,a&a Lat)n an erart) %la. I&t)la, la)n an "!a &er)n +)!nakan a+ala,a(e)en an era&al +ar) a,a&a Belan+a. Se+ankan +) In+%ne&)a &en+)r) )&t)la, an 'al)n &er)n +)!nakan a+ala, -a&)r an 'a+a %ran a-a( (e('!n) art) erak +ara,. He(%r%)+ He(%r%)+ &!+a, +)kenal +)kenal &ela(a &ela(a eraa+aa+ eraa+aa+ +an +)+!a (a&), ter(a&!k &ala, &at! 'enak)t an !(!( +)te(!kan +) (ana(ana. D) A(er)ka Ser)kat ,e(%r%)+ +)te( +)te(!ka !kan n +en +enan an "!(l "!(la, a, ka&! ka&!&& (el) (el)'!t '!t)) 445 445 +ar) +ar) &el! &el!r! r!, , 'en+! 'en+!+!k +!k.1 .12 2# # Na(! Na(!n n &aanna $rek!en&) 'a&t) +ar) ,e(%r%)+ &!l)t +)keta,!). Se&e%ran an (en+er)ta ,e(%r%)+ *en+er! *en+er!n n (al! (al! (en!t (en!tara arakan kan 'enak) 'enak)tn tnaa +an tak!t tak!t (e(a (e(aank ankan an t)n+aka t)n+akan n an (!nk)n akan +)lak!kan +%kter. D) &a(')n )t! ,e(%r%)+ (e(an !kanla, 'enak)t an (e(at)kan. Ge"alana +a'at ,)lan t)(!l +an 'a+a &ea)an e&ar ka&!& e"ala ,e(%r%)+ &!+a, lena' +ala( eera'a ,ar) &a"a.4 Men!r!t anat%() ata! letakna ,e(%r%)+ +a'at +)kel%('%kkan (en"a+) +!a a)t! ,e(%r%)+ )nterna +an ,e(%r%)+ ek&terna. Bata& antara )nterna +an ek&terna a+ala, &!at! ar)& 'a+a an!& an +)&e!t l)nea +entata ata! 'e*t)nate l)ne. L)nea +entata a+ala, ar)& 'erte(!an antara 'er(!kaan !&!& e&ar +) &)&) +ala( +an 'er(!kaan k!l)t +) &)&) l!ar. J)ka en"%lan era&al +ar) ata& l)nea +entata (aka ,e(%r%)+na
ter(a&!k ,e(%r%)+ )nterna. Seal)kna ")ka en"%lan era&al +ar) a-a, l)nea +entata ,e(%r%)+na ter(a&!k ,e(%r%)+ ek&terna.4 Ge"ala ,e(%r%)+ &anat ()r)' +enan e"ala kar&)n%(a k%l%rektal. Ole, karena )t! 'a&)en an +atan +enan kel!,an ,e(%r%)+ ,ar!& (en+a'at 'e(er)k&aan an a+ek!at !nt!k (en)nk)rkan ke(!nk)nan a+ana kar&)n%(a k%l%rektal. Sela)n )t! 'e(er)k&aan an a+ek!at "!a +)'erl!kan !nt!k 2 (eneakkan +)an%&)& +an kla&)$)ka&) &erta +era"at ,e(%r%)+ &e,)na 'enananan an te'at +a'at +)er)kan. Pen%atan ,e(%r%)+ +a'at +)lak!kan +enan t)a (%+al)ta& !ta(a a)t! (%+)$)ka&) aa ,)+!' %at%atan 6$ar(ak%l%)&7 t)n+akan 6n%n$ar(ak%l%)&7. 1.2.
Tujuan Penulian
1. T!"!an U(!( D),ara'kan (a,a&)&-a +a'at (e(a,a() )&) +ar) (akala, an ka() !at &erta +a'at (ena(a, 'eneta,!an a) 'e(a*a tentan 'enak)t ,e(%r%)+ +enan a+ana (akala, )n) (a,a&)&-a (a('! (en!a&a) (ater) tentan ,e(%r%)+ 2. T!"!an K,!&!& Da'at (enan(a, )l(! 'eneta,!an +an -a-a&an &erta +),ara'kan (a,a&)&-a +a'at (e(a,a() &erta (enera'kan +ala( ke,)+!'an &e,ar),ar) (enena) 'enak)t ,e(%r%)+.
1.!. 1. Ba) 'en!l)&
Man"aat #enulian
Da'at (e(a,a() (ater) an +)er)kan &erta +a'at (e(er)kan 'eneta,!an ke'a+a 'e(a*a 2. Ba) 'e(a*a D),ara'kan 'ara 'e(a*a +a'at (ena(a, )l(! +an -a-a&an +ala( (ater) 'enak)t ,e(%r%)+ +an (a('! (ena'l)ka&)kana +ala( ke,)+!'an &e,ar),ar).
BAB II TIN$AUAN PUSTAKA
A.
K%ne# Daar Anat%&i 'an (ii%l%gi Site& Pen)ernaan
S)&te( 'en*ernaan ter+)r) ata& &al!ran 'en*ernaan a)t! t!a (!&k!lar 'an"an an (erentan +ar) (!l!t &a('a) an!& +an %ran%ran ak&e&%r)& &e'ert) )) l)+a, kelen"ar &al)8a
,at) kan+!n e('e+! +an 'ankrea&. Sal!ran 'en*ernaan an terletak +)a-a, area +)a$ra(a +)&e!t &al!ran a&tr%)nte&t)nal 6Sl%ane 2004 9 2:17 Sal!ran 'en*ernaan (er!'akan "al!r 6'an"an t%talna 2#2; kak)7 an er"alan +ar) (!l!t (elal!) e&%$a!& la(!n !&!& +an an!&.6S(elt
Me(e*a,kan 'art)kel (akanan ke +ala( ent!k (%lek!ler !nt!k +)*erna
Mena&%r&) ,a&)l 'en*ernaan +ala( ent!k (%lek!l ke*)l ke +ala( al)ran +ara,.
Menel)()na&) (akanan an t)+ak ter*erna +an tera&%r&) +an 'r%+!k &)&a la)n +ar) t!!,.
6S(elt
9 >?7. 1.
M!l!t
M!l!t a+ala, "alan (a&!k (en!"! &)&te( 'en*ernaan +an er)&) %ran ak&e&%r) an er$!n&) +ala( 'r%&e& a-al 'en*enaan. R%na 8e&t)!l!( terletak +)antara )) +an ))r +an ')') &eaa) ata& l!arna. R%na %ral !ta(a +)ata&) )) +an !&) +)a)an +e'an 'alat!( l!nak +an kera& +) a)an ata& l)+a, +)a)an a-a, +an %r%$ar)n +)a)an elakan.
6Sl%ane 2004 9 2:22:#7 a.
B))r
Ter&!&!n +ar) %t%t ranka 6%r)k!lar)& (!l!t7 +an "ar)nan )kat. Oran )n) er$!n&) !nt!k (ener)(a (akanan +an 'r%+!k&) -)*ara. 6Sl%ane 2004 9 2:#7 .
L)+a,
L)+a, +)lekatkan 'a+a +a&ar (!l!t %le, $ren!l!n l)n!a. L)+a, er$!n&) !nt!k (enerakkan (akanan &aat +) k!na, ata! +)telan !nt!k 'ene*a'an +an +ala( 'r%+!k&) -)*ara. 6Sl%ane 2004 9 2:#7 *.
Palat!(
Palat!( tera) ata& 2 a)an a)t!3 'alat!( +!r!( 6'alat!( kera&7 an ter&!&!n ata& ta"!k ta"!k 'alat!( +an &eela, +e'an t!lan (ak&)lar)& +an le), ke elakan ter+)r) +ar) 2 t!lan 'alat!( +an 'alat!( (%le 6'alat!( l!nak7 terletak +) elakan an (er!'akan l)'atan (enant!n an +a'at ererak ter+)r) ata& "ar)nan $)r%&a +an &ela'!t len+)r. 6 Sa)$!++)n 1==> 9 >?7. +.
G))
G)) ter&!&!n +ala( kant%nkant%n 6al8e%l)7 'a+a (an+)!la +an (ak&)la &et)a' lenk!n ar)&an )) 'a+a ra,an (e(ent!k lenk!n )). Lenk!n a)an ata& le), e&ar +ar) a)an a-a, &e,)na )) ata& &e*ara n%r(al (en!t!' )) a-a,. Man!&)a (e('!na) +!a &!&!nan )) a)t! )) 'r)(er +an )) &ek!n+er. )) er$!n&) +ala( 'r%&e& (a&t)ka&) ata! 'en!na,an. Makanan an (a&!k ke +ala( (!l!t +)'%t%n (en"a+) a)ana)an ke*)l +an
er*a('!r +enan &al)8a !nt!k (e(ent!k %l!& (akanan an +a'at +)telan. 6Sl%ane 2004 9 2:47 e.
Kelen"ar l!+a,
Kelen"ar &al)8a (en&ekre&) &al)8a ke +ala( r%na %ral. Sal)8a ter+)r) +ar) *a)ran en*er an (enan+!n en<)( +an *a)ran kental an (enan+!n (!k!&. F!n&) &al)8a a)t! (elar!tkan (akanan &e*ara k)()a !nt!k 'ene*a'an ra&a (ele(akan +an (el!(a&) (akanan &e,)na +a'at +)telan (en!ra) 7 #. E&%$a!& E&%$a!& a+ala, t!a (!&*!lar 'an"anna &ek)tar =10 )n*) 62? *(7 +an er+)a(eter 1 )n*) 6 2?4 *(7. E&%$a!& era-al +ar) area lar)n%$ar)n (ele-at) +)a$ra(a +an ,)at!& e&%$a!& 6l!an7 'a+a area &ek)tar 8ertera t%rak ke &e'!l!, +an (e(!ka keara, la(!n. F!n&) e&%$a!& (enerakkan (akanan +ar) $ar)n ke la(!n (elal!) erak 'er)&tal&)&. 6Sl%ane 2004 9 2:?7 4. La(!n
La(!n a+ala, %ran erent!k J terletak 'a+a a)an &!'er)%r k)r) r%na a+%(en +)a-a, +)a$ra(a. Re)are)a la(!n ter+)r) +ar) a)an "ant!n $!n+!& a+an %ran +an a)an ')l%r!&. F!n&) la(!n a)t! &eaa) 'en)('anan (akanan 'r%+!k&) k)(!& +)e&t) 'r%te)n 'r%+!k&) (!k!& 'r%+!k&) $akt%r )ntr)n&)k +an a&%r&). 6Sl%ane 2004 9 2:?7 ?. U&!& ,al!& U&!& ,al!& a+ala, &e(en 'al)n 'an"an +ar) &al!ran a&tr%)nte&t)nal an "!(la, 'an"an k)rak)ra 2@# +ar) 'an"an t%tal &al!ran. 6S(elt
a. D!%+en!( 3 D)&e!t "!a !&!& +!a ela& "ar) 'an"anna 2? *( (!la) +ar) ')l%r!& &a('a) een!(. Berent!k &e'ert) &e'at! k!+a (elenk!n ke k)r) 'a+a lenk!nan )n) ter+a'at 'ankrea& a)an kanan +!%+en!( ter+a'at &ela'!t len+)r an (e(!k)t +)&e!t 'a')la 8ater). Pa+a 'a')la 8ater) er(!ara &al!ran e('e+! +an &al!ran 'ankrea&. D)n+)n +!%+en!( (e('!na) la')&an (!k%&a an anak (enan+!n kelen"ar Br!nner er$!n&) (e('r%+!k&) eta, )nte&t)n!(. Pe()&a,an +!%+en!( +an een!( +)tan+a) %le, L)a(ent!( Tre)t<.
. /een!( Me('!na) 'an"an 2# (eter ata! 2@? a)an ata&. /een!( terletak +) re)% a+%()nal)& (e+)a &eela, k)r). *.
Ile!(
Me('!na) 'an"an 4? (eter ata! #@? a)an ter()nal. Ile!( *en+er!n terletak +) re)% a+%()nal)& a-a, kanan. Lek!kan een!( +an )le!( (elekat 'a+a +)n+)n a+%(en '%&ter)%r +enan 'erantaraan l)'atan 'er)t%n)!( +an erent!k k)'a& +)kenal &eaa) (e&entr)!(. 6Pr)*e 200; 9 4#:7 F!n&) !&!& ,al!& a)t! 3 a.
Menak,)r) 'r%&e& 'en*ernaan (akanan an +)(!la) +) (!l!t +an +) la(!n. Pr%&e& )n)
+)&ele&a)kan %le, en<)( !&!& +an en<)( 'ankrea& &erta +)ant! e('e+! +an ,at). .
U&!& ,al!& &e*ara &elekt)$ (ena&%r&) 'r%+!k +)e&t).
6Sl%ane 2004 9 2=07 ;. U&!& e&ar U&!& e&ar ata! k%l%n erent!k ta!n (!&k!lar er%na +enan 'an"an &ek)tar 1? ( an terentan +ar) &ek!( &e,)na kanal)& an) +en an +)a(eter &ek)tar ;? *(. U&!& e&ar t)+ak (e()l)k) 8)l) t)+ak (e()l)k) l)'atanl)'atan &)rk!lar +an +)a(eterna le), lear 'an"anna le), 'en+ek +an +aa reanna le), e&ar +)an+)n !&!& ,al!&. 6Sl%ane 2004 9 2=47
F!n&) !&!& e&ar a+ala, 3 a. Mena&%r&) :0 5 =0 5 a)r +an elektr%l)t +ar) k)(!& an ter&)&a +an (en!a, k)(!& +ar) *a)ran (en"a+) (a&&a &e() 'a+at. . U&!& e&ar ,ana (e('r%+!k&) (!k!&. Sekre&)na t)+ak (enan+!n en<)( ata! ,%r(%n 'en*ernaan. *. Se"!(la, akter) +ala( k%l%n (a('! (en*erna &e"!(la, ke*)l &el!l%&a +an (e('r%+!k&) &e+)k)t kal%r) n!tr)ent a) t!!, +ala( &et)a' ,ar). +. U&!& e&ar (enek&kre&)
K%l%n A&en+en
K%l%n a&en+en (erentan +ar) &ek!( &a('a) ke te') a-a, ,at) +)&eela, kanan +an (e(al)k &e*ara ,%r)<%ntal 'a+a $lek&!ra ,e'at)ka. 27
K%l%n Tran8er&!(
K%l%n tran8er&!( (erentan (en)lan a+%(en +) a-a, ,at) +an la(!n &a('a) kete') lateral )n"al k)r) te('atna (e(!tar kea-a, 'a+a $lek&!ra &'len)k. #7
K%l%n De&en+en.
Merentan kea-a, 'a+a &)&) k)r) a+%(en. 6Sl%ane 2004 9 2=47 47
K%l%n S)(%)+
K%l%n &)(%)+ (!la) &et)n) Kr)&ta )l)aka +an (e(ent!k lek!kan erent!k S. lek!kan a)an a-a, (e(el%k ke k)r) &e-akt! k%l%n &)(%)+ er&at! +enan rekt!(. 6Pr)*e 200; 9 4?;7
*. Rekt!( Me(entan +ar) k%l%n &)(%)+ ,)na an!& 6(!ara ke a)an l!ar t!!,7. 1 )n*) terak,)r +ar) rekt!( +)&e!t &eaa) kanal)& an) +an +)l)n+!n) %le, %t%t &')nter an) ek&tern!& +an )ntern!&. Pan"an rekt!( +an kanal)& an) a+ala, &ek)tar 1? *(. 6Pr)*e 200; 9 4?;7 +. An!&
A+ala, a)an +ar) &al!ran 'en*ernaan an (en,!!nkan rekt!( +enan +!n)a l!ar. Terletak +) +a&ar 'el8)& +)n+)nna +)'erk!at %le, +!a &$)nter 3 17
S$)nter an) )nterna +)ken+al)kan %le, &ara$ %t%n%(
27
S$)nter an) ek&terna +)ken+al)kan %le, &)&te( &ara$ 8%l!nter
De$eka&) +)ken+al)kan %le, &$)nter an) ek&terna +an )nterna. Re$lek +e$eka&) ter)ntera&) 'a+a (e+!la &')nal)& &e(en &akral ke+!a +an kee('at. Ot%t &$)nter ek&terna +an )nterna erelak&a&) 'a+a -akt! an!& tertar)k keata& (ele),) (a&&a $e&e&. De$eka&) +a'at +),a(at %le, k%ntrak&) 8%l!ntar %t%t &$)nter ek&terna +an le8at%r an). B)la +e$eka&) t)+ak &e('!rna rekt!( (en"a+) relak& +an ke)n)nan +e$eka&) (en,)lan. A)r teta' ter!& +)a&%r&) +ar) (a&&a $e&e& &e,)na $e&e& (en"a+) kera& +an (eneakan le), &!karna +e$eka&). Tekanan 'a+a $e&e& an erle),an (eneakan t)(!lna k%ne&t) 8ena ,e(%r%)+al)& )nterna +an ek&terna &e,)na ter"a+)
B.
,e(%r%)+
68ena
K%ne# Daar He&%r%i'
8ar)k%&a
rekt!(7.
6Pr)*e
200;
9
4?:4?=7.
1. De"enii
1. He(%rr,%)+ are +)late+ en%re+ 8e)n& )n t,e l)n)n %$ t,e re*t!(. He(%r%)+ a+ala, 'e(e&aran +an 'en%n"%lan 8ena +)&ek)tar rekt!(. 6P%tter 1==> 9 1#>47. 2. He(%rr,%)+ are +)late+ 8ar)*%&e 8e)n& %$ t,e an!& an+ re*t!(. He(%r%)+ a+ala, +)lata&) 'e(!l!, +ara, 8ena 8ar)*%&e 'a+a an!& +an rekt!(. 6Ree8e& 1=== 9 1;27. #. He(%r%)+ a+ala, +)lata&) 'lek&!& 6ana(an 'e(!l!, +ara,7 8ena an (en)tar) rektal +an anal. 6Ta(a%n 2000 9 1427. 4. He(%r%)+ 6Ca&)r7 a+ala, 'e(enkakan "ar)nan an (enan+!n 'e(!l!, al)k 68ena7 +an terletak +) +)n+)n rekt!( +an an!&. 6---.(e+)*a&t%re.*%( 20017. ?. He(%rr,%)+& are a *%((%n 'r%le( %$ t,e an!& an+ re*t!(. T,e %**!r -,en t,e 8e)n& ar%!n+ t,e an!& %r l%-er re*t!( e*%(e &-%llen an+ )n$la(e+ %$ten a& a re&!lt %$ &tra)n)n +!r)n a %-el (%8e(ent.
He(%r%)+ a+ala, &!at! (a&ala, !(!( 'a+a an!& +an rekt!(. /an ter"a+) )la 8ena8ena +)&ek)tar an!& +an rekt!( (enala() 'era+anan an +)ak)atkan karena (ene+an &ela(a !an a)r e&ar. 6---.,e(%rr,%)+&.e(e+t8.*%( 20017 ;. He(%r%)+ a+ala, 'elearan 'e(!l!, +ara, +) a-a, &ela'!t len+)r an!& (en"a+) &e(a*a( enan k,!&!& &e,)na (e(ent!k !('alan en"%lan. 6---.kalt)('%&t.-e.)+ 20027. >. He(%r%)+ a+ala, 'er+ara,an an kel!ar le-at an!& er!'a +ara, &ear +enan ata! tan'a +)&erta) len+)r t)+ak ter(a&!k 'er+ara,an an era&al +ar) a)ana)an la(!n +an !&!& ,al!&. 6---.!lt)net)n+%ne&)a.*%( 200?7 :. He(%r%)+ a+ala, 'elearan 8ar)&e& &at! &e(en @ le), 'e(!l!, +ara, 8ena ,e(%r%)+ale& 6a*%n7 'a+a '%r%& !&!& +an an!& an +)&eakan karena %t%t 'e(!l!, +ara, &ek)tar an!& @ +!!r k!ran ela&t)& &e,)na *a)ran +ara, ter,a(at +an (e(e&ar. 6---.$k!)).%r 200;7. =. He(%r%)+ a+ala, &!at! 'enak)t 'elearan 'e(!l!, +ara, al)k 68ena7 an ter+a'at +) +aera, &al!ran *erna a)an a-a, an erata&an +enan +!!r@an!&. 6---.al)'%&t.*%( 200#7.
2.
Eti%l%gi
He(%r%)+ +a'at ter"a+) karena +)lata&) 6'elearan7 )n$la(a&) 6'era+anan7 ata! 'e(enkakan 8ena ,e(%r%)+al)& an +)&eakan3
K%n&t)'a&) kr%n)k3 &!l)t !an a)r e&ar &e,)na ,ar!& (ene"an.
Ke,a()lan3 karena 'enekanan "an)n 'a+a 'er!t.
D)are kr%n)k.
U&)a lan"!t.
D!+!k terlal! la(a
H!!nan &ek& 'eranal.
Pa+a eera'a )n+)8)+! ter"a+) ,)'ertr%$) &$)nter an) 6'e(enkakan %t%t@ kle' +!!r7
%&tr!k&) 6&!(atan7 $!n&)%nal ak)at &'a&(e 6ke"an7 +an 'ene(')tan kanal an%rektal 6&al!ran +!!r!"!n ak,)r !&!& e&ar7 6---.&!ara(er+eka.*%( 200?7 !.
Pat%"ii%l%gi
Mene+an &ela(a !an a)r e&ar +a'at (en)nkatkan tekanan )ntra a+%()nal +an 8ena ,e(%r%)+al (en)(!lkan +)&ten&) 'a+a 8ena ,e(%r%)+al. B)la !"!n rekt!( 'en!, %le, k%t%ran %&tr!k&) 8ena (!nk)n )&a ter"a+). Seaa) &ala, &at! ak)at +ar) 'en!lanan +an 'er'an"anan (en)nkatkan tekanan +an %&tr!k&) &e,)na +)lata&) 'er(anen 'a+a 8ena ,e(%r%)+al +a'at ter"a+). D)&ten&) "!a +a'at (enak)atkan ter"a+)na tr%(%&)& +an 'er+ara,an. 6L!k(an& 1==> 9 10:?7 He(%r%)+ t)(!l ak)at k%ne&t) 8ena an +)&eakan %le, an!an al)ran +ara, al)k +ar) 8ena ,e(%r%)+al)&. 6Pr)*e 200; 9 4;>7
He(%r%)+ +a'at (en)(!lkan ner) ,eat ak)at )n$la(a&) +an e+e(a an +)&eakan %le, tr%(%&)&. Tr%(%&)& a+ala, 'e(ek!an +ara, +ala( ,e(%r%)+. 6S(elt
*. a.
Klai"ikai Berdasarkan asal / tempat penyebabnya:
17
He(%r%)+ )nterna
He(%r%)+ )n) era&al +ar) 8ena ,e(%r%)+ale& &!'er)%r +an (e+)al terletak +)ata& ar)& an%rektal +an +)t!t!') %le, (!k%&a an!&. ,e(%r%)+ )n) teta' era+a +) +ala( an!&. 27
He(%r%)+ ek&terna
He(%r%)+ )n) +)karenakan a+ana +)lata&) 6'elearan 'e(!l!, +ara,7 8ena ,e(%r%)+ale& )n$er)%r terletak +)a-a, ar)& an%rektal +an +)t!t!') %le, (!k%&a !&!&. ,e(%r%)+ )n) kel!ar +ar) an!& 6-a&)r l!ar7
b.
17
Hemoroid interna diklasifikasikan lagi berdasarkan perkembangannya :
T)nkat 1 3 )a&ana a&)(t%(at)k +an t)+ak +a'at +)l),at "aran ter"a+) 'er+ara,an
en"%lan +a'at (a&!k ke(al) +enan &'%ntan.
27
T)nkat 2 3 e"ala 'er+ara,anna er-arna (era, &ear 'a+a &aat +e$eka&) 6!an a)r
e&ar7 en"%lan +a'at +)l),at +)&ek)tar ')n)r an!& +an +a'at ke(al) +enan &'%ntan. #7
T)nkat # 3 'r%la'&!& ,e(%r%)+ ter"a+) &etela, +e$eka&) +an "aran ter"a+) 'er+ara,an
'r%la'&!& +a'at ke(al) +enan +)ant!. 47
T)nkat 4 3 ter"a+) 'r%la'& +an &!l)t ke(al) +enan &'%ntan.
6---.$k!)).%r 200;7 +.
Tan'a 'an ,ejala
Ter"a+) en"%lanen"%lan +)&ek)tar +!!r &et)a' kal) !an a)r e&ar.
Ra&a &ak)t ata! ner).
Ra&a &ak)t an t)(!l karena 'r%la'& ,e(%r%)+ 6en"%lan t)+ak +a'at ke(al)7 +ar) ter"e')t karena a+ana tr%(!&.
Per),.
Per+ara,an &ear +)&ek)tar an!&.
Per+ara,an ter"a+) +)karenakan a+ana r!'t!r 8ar)&e&.
Pera&aan t)+ak na(an 6+!+!k terlal! la(a +an er"alan t)+ak k!at la(a7
Kel!ar len+)r an (eneakan 'era&aan )&) rekt!( el!( kel!ar &e(!a.
6---.$k!)).%r 200;7 Ge"alae"ala an la)n ter(a&!k 3
an!&
Ra&a atal 'a+a rektal.
K%n&t)'a&).
Ner).
Per+ara,an er-arna (era, teran.
Pr%la'& +a'at ter"a+) 'a+a ka&!& erat.
6Bla*k 1==> 9 1:2;7 -.
K%likai
K%('l)ka&) ,e(%r%)+ an 'al)n &er)n a+ala, 3 a.
Per+ara,an.
.
Tr%(%&)&.
Tr%(%&)& a+ala, 'e(ek!an +ara, +ala( ,e(%r%)+. *.
He(%r%)+al &tran!la&).
He(%r%)+al &tran!la&) a+ala, ,e(%r%)+ an 'r%la'& +enan &!'la) +ara, +),alan) %le, &$)nter an). 6L!k(an& 1==> 9 10:?7 .
Pe&erikaan Diagn%tik
Pe(er)k&aan an +)lak!kan antara la)n 3 a.
Pe(er)k&aan *%l%k +!!r
.
An%rekt%&k%') 6!nt!k (el),at kela)nan an!& +an rekt!(7
6---.&!ara(er+eka.*%( 200?7 *.
Pe(er)k&aan re*tal +an 'al'a&) +))tal.
+.
Pr%*t%&*%') ata! *%l%n%&*%' 6!nt!k (en!n"!kkan ,e(%r%)+ )nternal7
6Ree8e& 1=== 9 1;27 /.
Penatalakanaan
a.
Me'i
17
Far(ak%l%)&
Men!nakan %at !nt!k (el!nakkan $e&e& @ '&)ll)!( akan (en!ran) &e(el)t +an
terlal! (ene+an &aat +e$eka&) +enan +e()k)an re&)k% terkena ,e(%r%)+ erk!ran.
Men!nakan %at !nt!k (en!ran)@(en,)lankan kel!,an ra&a &ak)t atal +an
ker!&akan 'a+a +aera, an!&. Oat )n) ter&e+)a +ala( +!a ent!k a)t! +ala( ent!k &!'%&)t%r)a !nt!k ,e(%r%)+ )nterna +an +ala( ent!k kr)( @ &ale' !nt!k ,e(%r%)+ ek&terna.
Oat !nt!k (en,ent)kan 'er+ara,an anak +)!nakan a+ala, *a('!ran +)%&()n 6=057
+an ,e&'er)+)n 61057 27
N%n$ar(ak%l%)& Pera)k) '%la ,)+!' 6(akanan +an ()n!(73 'eranak k%n&!(&) (akanan an
(enan+!n &erat 6!a, +an &a!ran7 k!ran le), #0 ra(@,ar) &erat &el!l%&a an t)+ak +a'at +)&era' &ela(a 'r%&e& 'en*ernaan (akanan +a'at (eran&an erak !&!& aar le), lan*ar
&ela)n )t! &erat &el!l%&a +a'at (en)('an a)r &e,)na +a'at (el!nakkan $e&e&. Men!ran) (akanan an terlal! 'e+a& ata! terlal! a&a(. Men,)n+ar) (akanan an &!l)t +)*erna %le, !&!&. T)+ak (enk%n&!(&) alk%,%l k%') +an ()n!(an er&%+a. Peranak ()n!( a)r '!t), #0 40 **@k BB@,ar).
Pera)k) '%la !an a)r e&ar 3 (enant) *l%&et "%nk%k (en"a+) *l%&et +!+!k. J)ka
terlal! anak "%nk%k %t%t 'an!l +a'at tertekan kea-a, &e,)na +a'at (en,)(')t 'e(!l!, +ara,.
Pen+er)ta ,e(%r%)+ +)an"!rkan !nt!k (en"aa keer&),an l%kal +aera, an!& +enan *ara
(eren+a( an!& +ala( a)r &ela(a 101? (en)t t)a kal) &e,ar). Sela)n )t! 'en+er)ta +)&arankan !nt!k t)+ak terlal! anak +!+!k ata! t)+!r le), a)k anak er"alan. #7
T)n+akan ()n)(al )n8a&)$
D)lak!kan ")ka 'en%atan $ar(ak%l%) +an n%n $ar(ak%l%) t)+ak er,a&)l t)n+akan an +a'at +)lak!kan +)antarana a+ala, 3
Skler%&k%') ,e(%r%)+ +)lak!kan +enan *ara (en!nt)kkan %at lan&!n ke'a+a
en"%lan @ 'r%la'& ,e(%r%)+na.
L)a&) ')ta karet +)lak!kan +enan *ara (en)kat ,e(%r%)+. Pr%la'& akan (en"a+) la!
+an '!t!& tan'a ra&a &ak)t.
Pen)naran &)nar la&er.
D)&)nar) &)nar )n$ra re+.
D)al)r) ar!& l)&tr)k 6elektr%k%a!la&)7
He(%r%)+e%l&)&
6---.$k!)).%r 200;7 0.
Pe&0e'aan
Tera') e+a, +)lak!kan 'a+a ,e(%r%)+ +era"at III +an I +enan 'en!l)t 'r%la'& tr%(%&)& ata! ,e(%r%)+ an e&ar +enan 'er+ara,an er!lan. P)l),an 'e(e+a,an a+ala, ,e(%r%)+ekt%() &e*ara ter!ka &e*ara tert!t!' ata! &e*ara &!(!k%&a. B)la ter"a+) k%('l)ka&) 'er+ara,an +a'at +)er)kan %at ,e(%&tat)k &e'ert) a&a( tranek&a(at an ter!kt) &e*ara er(akna
e$ekt)$
(en,ent)kan
'er+ara,an
+an
(en*ea,
'er+ara,an
!lan.
6---.&!ara(er+eka.*%( 200?7 Tera') (e+)kal ,ana +)!nakan !nt!k ka&!& r)nan ,e(%r%)+ tan'a k%('l)ka&) +enan (an)$e&ta&) r)nan. Pen%atan (el)'!t) 3 17
Ge"ala ,e(%r%)+ +an ket)+akna(anan +a'at +),)lankan +enan ,)ene 'er&%nal an
a)k. 27
Men,)n+ar) (ene"an an erle),an &ela(a +e$eka&).
#7
D))t t)n) &erat.
47
Pe(er)an lak&at)$ an er$!n&) (ena&%r&) a)r &aat (ele-at) an!&.
?7
Ren+a( +!+!k +enan &ale' +an &!'%&)t%r)a an (enan+!n ana&te&).
;7
T)ra, ar)n.
>7
T)n+akan n%n %'erat)$ &e'ert) 3 $%t%k%a!la&) )n$ra (era, +)ater() )'%lar +an tera') la&er.
:7
In"ek&) lar!tan &kler%&an !nt!k ,e(%r%)+ er!k!ran ke*)l +an er+ara,.
=7
T)n+akan e+a, k%n&er8a&)$ ,e(%r%)+ )nternal a+ala, 'r%&e+!r l)a&) ')takaret.
107
He(%r%)+ekt%() kr)%&)r!r) a+ala, (et%+e !nt!k (enankat ,e(%r%)+ +enan *ara
(e(ek!kan "ar)nan ,e(%r%)+ &ela(a -akt! tertent! &a('a) t)(!l nekr%&)&. 117 La&er N+3/AG +)!nakan ter!ta(a 'a+a ,e(%r%)+ ek&ternal. 6S(elt
K%ne# Daar Auan Ke#era3atan He&%r%i'
Pr%&e& ke'era-atan a+ala, (et%+e +)(ana &!at! k%n&e' +)tera'kan +ala( 'rakt)k ke'era-atan. Hal )n) )a&a +)&e!t &eaa) &!at! 'en+ekatan 'r%le( &%l8)n an (e(erl!kan )l(! te,n)k +an ketera(')lan )nter'er&%nal +an +)t!"!kan !nt!k (e(en!,) ke!t!,an kl)en@ kel!ara. D)(ana 'r%&e& ke'era-atan ter+)r) +ar) l)(a ta,a' an &e!en&)al +an er,!!nan3 'enka")an +)an%&)& 'eren*anaan 'elak&anaan +an e8al!a&).6N!r&ala( 2001 9 17 Pr%&e& ke'era-atan a+ala, (et%+e &)&te()k +)(ana &e*ara lan&!n 'era-at er&a(a kl)en &e*ara er&a(a (enent!kan (a&ala, ke'era-atan &e,)na (e(!t!,kan a&!,an ke'era-atan (e(!at 'eren*anaan +an ren*ana )('le(enta&) &erta (ene8al!a&) ,a&)l a&!,an ke'era-atan. 6Ga$$ar 1=== 9 ?47 Pr%&e& ke'era-atan a+ala, &at! 'en+ekatan !nt!k 'e(e*a,an (a&ala, an (e(!nk)nkan &e%ran 'era-at !nt!k (en%ran)&)r +an (e(er)kan a&!,an ke'era-atan. Pr%&e& ke'era-atan (er!'akan &!at! ele(en +ar) 'e()k)ran kr)t)& an (e('er%le,kan 'era-at !nt!k (e(!at ke'!t!&an +an (ena()l t)n+akan an +)+a&arkan ata& 'ert)(anan. S!at! 'r%&e& a+ala, &at! ranka)an +ar) lanka,lanka, ata! k%('%nenk%('%nen 'et!n"!k@ 'enent! !nt!k (en*a'a)
t!"!an. T)a karakter)&t)k +ar) &!at! 'r%&e& a+ala, P!r'%&e Oran):7. P!r'%&e a+ala, t!"!an ata! (ak&!+ an &'e&)$)k +ar) 'r%&e&. Pr%&e& ke'era-atan +)!nakan !nt!k (en+)an%&a +an (era-at re&'%n (an!&)a 'a+a k%n+)&) &e,at +an &ak)t. 6A(er)*an N!r&e& A&&%*)at)%n1=:07. Oran) 9 10# 7 A&!,an Ke'era-atan a+ala, $akt%r 'ent)n +ala( &!r8)8al 'a&)en +an +ala( a&'eka&'ek 'e(el),araan re,a)l)tat)$ +an 're8ent)$ 'era-atan ke&e,atan. Unt!k &a('a) 'a+a ,al )n) 'r%$e&) ke'era-atan tela, (en)+ent)$)ka&)kan 'r%&e& 'e(e*a,an (a&ala, an (ena!nkan ele(en an 'al)n +))n)nkan +ar) &en) ke'era-atan +enan ele(en an 'al)n rele8an +ar) &)&te( te%r) +enan (en!nakan (et%+e )l()a,. 6D%en%e& 2000 9 ; +)k!t)' +ar) S,%re1==:7 Dala( (elak!kan a&!,an ke'era-atan ter+a'at eera'a lanka, an ,ar!& +)te('!,. A+a'!n lanka, ter&e!t a+ala, &eaa) er)k!t 3
1.
Penka")an
Penka")an a+ala, ta,a' a-al +ar) 'r%&e& ke'era-atan +an (er!'akan &!at! 'r%&e& an &)&te(at)& +ala( 'en!('!lan +ata +ar) eraa) &!(er +ata !nt!k (ene8al!a&) +an (en)+ent)$)ka&) &tat!& ke&e,atan kl)en. 6N!r&ala( 2001 9 1>7
Mer!'akan +a&ar !ta(a ata! lanka, a-al +ar) 'r%&e& ke'era-atan &e*ara ke&el!r!,an. Pa+a ta,a' )n) &e(!a +ata@)n$%r(a&) tentan kl)en an +)!t!,kan +)k!('!lkan +an +)anal)&a !nt!k (enent!kan +)an%&a ke'era-atan. 6Ga$$ar 1=== 9 ?>7 Dala( ta,a' 'enka")an +)lak!kan 'en!('!lan +ata +enan *ara k%(!n)ka&) an e$ekt)$ %&er8a&) +an 'e(er)k&aan $)&)k. Data an +)k!('!lkan ter+)r) +ar) +ata +a&ar +an +ata $%k!&. Penka")an ke'era-atan +ata +a&ar an k%('re,en&)$ a+ala, k!('!lan +ata an er)&)kan (enena) &tat!& ke&e,atan kl)en ke(a('!an kl)en !nt!k (enel%la ke&e,atan +an ke'era-atanna ter,a+a' +)r)na &en+)r) +an ,a&)l k%n&!lta&) +ar) (e+)& 6tera')7 ata! 'r%$e&) ke&e,atan la)nna. Se+ankan +ata $%k!& a+ala, +ata tentan 'er!a,an'er!a,an ata! re&'%n kl)en ter,a+a' ke&e,atan +an (a&ala, ke&e,atanna &erta ,al,al an (en*ak!' t)n+akan an +)lak!kan ke'a+a kl)en. 6N!r&ala( 2001 9 1>7 Penka")an an +a'at +)lak!kan 'a+a kl)en +enan He(%r%)+ (el)'!t) 3 a.
Riwayat kesehatan diambil ntk menentkan adanya gatal! rasa terbakar dan nyeri
berserta karakteristiknya
17
A'aka, )n) ter"a+) &ela(a +e$eka&)
27
Bera'a la(a )n) erak,)r
#7
A+aka, ner) a+%(en +),!!nkan +enan ,al )t!
47
A'aka, ter+a'at 'er+ara,an +ar) rekt!(
?7
Seera'a anak
;7
Seera'a &er)n
>7
A'aka, -arnana
:7
A+aka, raa& la)n &e'ert) (!k!& ata! '!&
b.
"ertanyaan lain berhbngan dengan pola eliminasi dan penggnaan laksatif
17
R)-aat +)et ter(a&!k (a&!kan &erat
27
J!(la, lat),an
#7
T)nkat akt)8)ta&
47
Peker"aan 6k,!&!&na )la (en,ar!&kan +!+!k ata! er+)r) la(a7
6S(elt=7 #. "emeriksaan fisik pada klien dengan hemoroid adalah sebagai berikt:
a.
Ka") t)nkat ke&a+aran 6ka*a! (ental letar) t)+ak (ere&'%n7.
.
Uk!r tan+atan+a 8)tal 6TD (en)nkat@ (en!r!n tak)kar+)7.
*.
A!&k!lta&) !n) na$a&.
+.
Ka") k!l)t 6'!*at enkak +)n)n7.
e.
Ka") ter,a+a' ner) ata! (!al.
$.
A+%(en 3 Ner) tekan 'a+a a+%(en )&a ter"a+) k%n&t)'a&).
.
An!& 3 Pe(e&aran 'e(!l!, +ara, al)k 68ena7 'a+a an!& ter+a'at en"%lan 'a+a an!&
ner) 'a+a an!& 'er+ara,an. 6Enra( 1=== 9 >:=7
2.
D)an%&a Ke'era-atan
D)an%&a ke'era-atan a+ala, ke'!t!&an kl)n)k tentan re&'%n )n+)8)+! kel!ara +an (a&arakat tentan (a&ala, ke&e,atan akt!al ata! '%ten&)al &eaa) +a&ar &elek&) )nter8en&) ke'era-atan !nt!k (en*a'a) t!"!an a&!,an ke'era-atan &e&!a) +enan ke-enanan 'era-at. 6N!r&ala( 2001 9 #? +)k!t)' +ar) NANDA7 D)an%&a ke'era-atan a+ala, 'ernataan an (en"ela&kan &tat!&@ (a&ala, ke&e,atan akt!al ata! '%ten&)al. T!"!anna a+ala, (en)+ent)$)ka&) a+ana (a&ala, akt!al er+a&arkan re&'%n kl)en ter,a+a' (a&ala, ata! 'enak)t $akt%r$akt%r an erk%ntr)!&) ata! 'enea a+ana (a&ala, ke(a('!an kl)en (en*ea, ata! (en,)lankan (a&ala,. 6Ga$$ar1=== 9 ;17 T!"!an +)an%&a ke'era-atan a+ala, !nt!k (en)+ent)$)ka&) 3 a.
Ma&ala, +)(ana a+ana re&'%n kl)en ter,a+a' &tat!& ke&e,atan ata! 'enak)t.
.
Fakt%r$akt%r an (en!n"an ata! (eneakan &!at! (a&ala, 6et)%l%)7
*.
Ke(a('!an kl)en !nt!k (en*ea, ata! (enele&a)kan (a&ala,.
6N!r&ala( 2001 9 #;7
Lanka,lanka, +ala( +)an%&a ke'era-atan +a'at +)e+akan (en"a+) 3 a.
Kla&)$)ka&) +an anal)&a +ata.
.
Inter'reta&) +ata.
*.
al)+a&) +ata.
+.
Per!(!&an +)an%&a ke'era-atan.
6N!r&ala( 2001 9 #;7 D)an%&a ke'era-atan +a'at +)e+akan (en"a+) ? kate%r) 3 akt!al re&)k% ke(!nk)nan -ellne& &n+r%(. 6N!r&ala( 2001 9 4#7 D)an%&a ke'era-atan an (!nk)n t)(!l 'a+a 'a&)en +enan ,e(%r%)+ a+ala, 3 a.
Ner) er,!!nan +enan )r)ta&) tekanan +an &en&)t)$)ta& 'a+a area rektal ata! anal
&ek!n+er ak)at 'enak)t an%rektal. .
K%n&t)'a&) er,!!nan +enan (enaa)kan +%r%nan !nt!k +e$eka&) ak)at ner)
&ela(a el)()na&) *.
An&)eta& er,!!nan +enan ren*ana 'e(e+a,an +an ra&a (al!.
+.
Re&)k% ter,a+a' )n$ek&) er,!!nan +enan 'erta,anan 'r)(er t)+ak a+ek!at.
6S(elt=7
#.
Peren*anaan Ke'era-atan 6INTERENSI7
Setela, (er!(!&kan +)an%&a ke'era-atan lanka, er)k!tna a+ala, (enent!kan 'eren*anaan ke'era-atan. Peren*anaan (el)'!t) 'ene(anan &trate) +e&a)n !nt!k (en*ea, (en!ran) +an (en%rek&) (a&ala,(a&ala, an +) )+ent)$)ka&) 'a+a +)an%&a ke'era-atan. Ta,a' )n) +)(!la) &etela, (enent!kan +)an%&a ke'era-atan +an (en)('!lkan ren*ana +%k!(enta&).
Ta,a'an +ala( 'eren*anaan )n) (el)'!t) 3 (enent!kan 'r)%r)ta& (enent!kan kr)ter)a ,a&)l (enent!kan ren*ana t)n+akan +an 'en+%k!(enta&)an. 6N!r&ala( 2001 9 ?17 T!"!an 'eren*anaan a+ala, (en!ran) (en,)lankan +an (en*ea, (a&ala, ke'era-atan kl)en. Ta,a' 'eren*anaan ke'era-atan a+ala, 'enent!an 'r)%r)ta& +)an%&a ke'era-atan 'eneta'an &a&aran 6%al7 +an t!"!an 6%"e*t)8e7 'eneta'an kr)ter)a e8al!a&) +an (er!(!&kan )nter8en&) ke'era-atan. 6Ga$$ar 1==> 9 ;#7 A+a eera'a k%('%nen an 'erl! +)'er,at)kan +ala( lanka,lanka, 'en!&!nan 'eren*anaan a)t! 3 (enent!kan 'r)%r)ta& (enent!kan kr)ter)a ,a&)l (enent!kan ren*ana t)n+akan +an +%k!(enta&). Unt!k (enent!kan 'r)%r)ta& a+a +!a ,)rark) an +a'at +)!nakan a)t! 3 a.
Hirarki $%aslow& '()*+,! membagi kebthan dalam lima tahap yait : kebthan
fisiologis! rasa aman dan nyaman! sosial! harga diri dan aktalisasi diri
17
Ke!t!,an $)&)%l%)& 6P,&)%l%)*al Nee+7 an (er!'akan ke!t!,an '%k%k !ta(a.
M)&alna 3 !+ara &ear 6O27 a)r 6H2O7 *a)ran elektr%l)t (akanan +an &e )la ke!t!,an )n) t)+ak ter'en!,) akan ter"a+) ket)+ak&e)(anan $)&)%l%)& ()&alna 3
a7
Kek!ranan %k&)en (eneakan &e&ak.
7
Kek!ranan *a)ran@ a)r (eneakan +e,)+ra&).
27
Ke!t!,an akan ra&a a(an 6Sa$et Nee+7
M)&alna 3 ra&a a(an ter,)n+ar +ar) 'enak)t an!an 'en*!r)an 'erl)n+!nan ,!k!(.
#7
Ke!t!,an +)*)nta) +an (en*)nta) 6L%8e Nee+7
M)&alna 3 (en+a(akan ka&), &aan )n)n +)*)nta)@ +)ter)(a %le, kel%('%k. 47
Ke!t!,an ,ara +)r) 6E&tee( Nee+7
M)&alna 3 )n)n +),ara)@ (en,ara) 9 a+ana re&'ek +ar) %ran la)n. T%leran&) +ala( ,)+!' er+a(')nan. ?7
Ke!t!,an akt!al)&a&) +)r) 6Sel$ A*t!al)
M)&alna 3 )n)n +)ak!)@ +)'!"a )n)n er,a&)l )n)n (en%n"%l@ le), +ar) %ran la)n. b.
Hirarki $-alish&! menelaskan kebthan %aslow lebih mendalami dengan membagi
kebthan fisiologis menadi kebthan ntk bertahan hidp dan stimlasi. 'Nrsalam! 00( 1 2,
A+a'!n 'eren*anaan@ )nter8en&) +ar) +)an%&a an t)(!l 'a+a 'a&)en ,e(%r%)+ a+ala,3 a.
Nyeri berhubungan dengan iritasi, tekanan, dan sensitifitas pada area rektal atau anal
sekunder akibat penyakit anorektal. T!"!an
3 Ner) erk!ran ata! ,)lan
Kr)ter)a ,a&)l
3 Mela'%rkan ner) ,)lan
Men!nka'kan (et%+e an (e(er)kan 'en,)lanan Men+e(%n&tra&)kan 'en!naan )nter8en&) tera'e!t)k 6()&al ketera(')lan relak&a&)7 !nt!k (en,)lankan ner). Ren*ana t)n+akan 3
Man+)r) 17
Ka") karakter)&t)k )nten&)ta& +an l%ka&) ner).
Ra&)%nal
3 Me(ant! (enent!kan )nter8en&) +an (e(er)kan +a&ar !nt!k 'eran+)nan +an
e8al!a&) ter,a+a' tera'). 27
Panta! tan+atan+a 8)tal.
Ra&)%nal Ra&)%nal
3 Per!a,an $rek!en&) "ant!n (en!n"!kkan a,-a 'a&)en (enala() ner). 3
Men)nkatkan relak&a&) +an (!nk)n (en)nkatkan k%')n 'a&)en +enan
(e($%k!&kan ke(al) 'er,at)an. #7
Ka") ,al,al an +a'at (en)nkatkan ra&a ner).
Ra&)%nal 3 D)!nakan &eaa) +a&ar +ar) t)n+akan &elan"!tna. 47
H)n+arkan ,al,al an +a'at (en)(!lkan ner)
Ra&)%nal 3 Men,)n+arkan &t)(!la&) an +a'at (enak)atkan 'en)nkatan ra&a ner) &e'ert) (en!ran) $rek!en&) +an +!ra&) k%ntak +enan a)an an +)ra&a ner) ?7
A"arkan te,n)k +)&trak&) +an relak&a&)
Ra&)%nal 3 Relak&a&) +)!nakan !nt!k (en!ran) &t)(!l!& ner) +an (enal),kan 'er,at)an ter,a+a' ner). ;7
D%r%n kl)en !nt!k a(!la&) +)n).
Ra&)%nal
3
kelan*aran $lat!&
Men)nkatkan n%r(al)&a&) $!n&) %ran *%nt%, (eran&an 'er)&talt)k +an
K%la%ra&) >7
Ber)kan anale&)k &e&!a) )n+)ka&).
Ra&)%nal 3 Men)nkatkan kena(anan +an !nt!k (en,)lankan ner) &e+an &a('a) erat. b.
Konstipasi berhubungan dengan mengabaikan dorongan untuk defekasi akibat nyeri
selama eliminasi T!"!an
3 El)()na&) ke(al) n%r(al.
Kr)ter)a ,a&)l
3 Me(!at ke(al) '%la an n%r(al +ar) $!n&) !&!&.
Pa&)en +a'at (enel!arkan $e&e& l!nak@ k%n&)&ten&) aak erent!k tan'a (ene"an Men*)'takan ke(al) ke'!a&an '%la el)()na&) !&!& Ren*ana t)n+akan 3 Man+)r) 17
atat a+ana +)&ten&) a+%(en +an a!&k!lta&) 'er)&talt)k !&!&.
Ra&)%nal
3 D)&ten&) +an ,)lanna 'er)&talt)k !&!& (er!'akan tan+a a,-a $!n&) +e$eka&)
,)lan an ke(!nk)nan er,!!nan +enan ke,)lanan 'er&ara$an 'ara&)('at)k !&!& e&ar +enan t)at)a 27
An"!rkan lat),an +e$eka&) &e*ara terat!r
Ra&)%nal
3 Pr%ra( !nt!k &e!(!r ,)+!' )n) 'erl! !nt!k &e*ara r!t)n (enel!arkan $e&e& +an
)a&ana ter(a&!k &t)(!la&) (an!al ()n!( "!& +an@ ata! *a)ran ,anat +an (en!nakan
'el!nak $e&e& ata! &!'%&)t%r)a 'a+a )nter8al tertent!. Ke(a('!an (en%ntr%l 'enel!aran $e&e& 'ent)n !nt!k ke(an+)r)an $)&)k 'a&)en +an 'ener)(aan &%&)al. #7
An"!rkan 'a&)en !nt!k ()n!( 'al)n &e+)k)t 2000 (l@ ,ar)
Ra&)%nal 3 Da'at (ele(ekkan $e&e& (e($a&)l)ta&) el)()na&). 47
An"!rkan 'a&)en !nt!k (akan(akanan an &e,at +an an ter(a&!k (akanan an
er&erat. Ra&)%nal 3 Men)nkatkan k%n&)&ten&) $e&e& !nt!k (ele-at) !&!& +enan (!+a,. ?7
An"!rkan !nt!k (elak!kan 'ererakan ata! a(!la&) &e&!a) ke(a('!an.
Ra&)%nal 3 Men&t)(!la&) 'er)&talt)k an (e($a&)l)ta&) terent!kna $lat!&. ;7
Per)k&a ke(al) a+ana +e$eka&) karena $e&e& an kera& ata! karena 'en!r!nan@ &a('a)
t)+ak a+ana $e&e& ata! +)are. Ra&)%nal
3 Penel!aran $e&e& &e*ara (an!al +enan ,at),at) (!nk)n 'erl! an +)lak!kan
er&a(aan +enan )nter8en&) la)n !nt!k (en&t)(!la&) 'enel!aran $e&e&. K%la%ra&) >7
T)nkatkan +))t (akanan er&erat.
Ra&)%nal 3 Me(ant! +ala( (enat!r k%n&)&ten&) $ekal +an (en!r!nkan k%n&t)'a&). :7
Ber) %at 'ele(ek $e&e& &!'%&)t%r)a lak&at)$ ata! ene(a ")ka +)'erl!kan.
Ra&)%nal
3
Men*ea, k%n&t)'a&) (en!r!nkan +)&ten&) a+%(en +an (e(ant! +ala(
keterat!ran $!n&) +e$eka&).
c.
Ansietas berhubungan dengan rencana pembedahan dan rasa malu
T!"!an
3 Pa&)en +a'at (ener)(a &e*ara nata k%n+)&) 'enak)t +enan '%&)t)$.
Kr)ter)a ,a&)l
3 Men!n"!kkan r)lek& +an (ela'%rkan 'en!r!nan an&)eta& &a('a) t)nkat
+)tanan). Menatakan 'era&aan +an *ara an &e,at !nt!k (en,a+a') (a&ala, Men!n"!kkan ketera(')lan 'e(e*a,an (a&ala, +an 'en!naan &!(er &e*ara e$ekt)$ Ren*ana t)n+akan 3 Man+)r) 17
E8al!a&) t)nkat an&)eta& *atat re&'%n 8eral +an n%n 8eral 'a&)en. D%r%n ek&'re&) ea&
akan e(%&). Ra&)%nal
3 Ketak!tan +a'at ter"a+) karena ner) ,eat (en)nkatkan 'era&aan &ak)t 'ent)n
+ala( 'r%&e+!r +)an%&t)k +an ke(!nk)nan 'e(e+a,an. 27
Jela&kan 'r%&e+!r ata! a&!,an an +)er)kan. Ulan) 'en"ela&an +enan &er)n ata& &e&!a)
ke!t!,an. Ra&)%nal
3 Ra&a tak!t akan ket)+akta,!an +)'erke*)l +enan )n$%r(a&) ata! 'eneta,!an +an
+a'at (en)nkatkan 'ener)(aan +)al)&)&. #7
D%r%n (enatakan 'era&aan. Ber)kan !('an al)k.
Ra&)%nal
3
Me(!at ,!!nan tera'e!t)k. Me(ant! 'a&)en@ %ran ter+ekat +ala(
(en)+ent)$)ka&) (a&ala, an (eneakan &tre&&.
47
T!n"!kkan )n+)kat%r '%&)t)$ 'en%atan *%nt%, 'era)kan n)la) la%rat%r)!( TD &ta)l
erk!ranna kelela,an. Ra&)%nal 3 Men)nkatkan 'era&aan er,a&)l ata! (a"! ?7
Ber)kan l)nk!nan an tenan 'a+a 'a&)en..
Ra&)%nal
3 Me()n+a,kan 'a&)en &tre&& +ar) l!ar (en)nkatkan relak&a&) (e(ant!
(en!r!nkan an&)eta&. ;7
Bant! 'a&)en ela"ar (ekan)&(e k%')n ar! ()&al 3 te,n)k (enata&) &tre&& ketera(')lan
%ran)&a&). Ra&)%nal
3 Bela"ar *ara ar! !nt!k (enata&) (a&ala, +a'at (e(ant! +ala( (en!r!nkan
&tre&& +an an&)eta& (en)nkatkan k%ntr%l 'enak)t. d.
Resiko terhadap infeksi berhubungan dengan pertahanan primer tidak adekuat.
T!"!an
3 In$ek&) t)+ak ter"a+)
Kr)ter)a ,a&)l
3 Menatakan 'e(a,a(an 'enea ata! $akt%r re&)k%
Men)nkatkan -akt! 'ene(!,an ea& tan+a )n$ek&) T)+ak +e(a( Ber'art)&)'a&) 'a+a akt)$)ta& !nt!k (en!r!nkan re&)k% )n$ek&). Ren*ana t)n+akan 3 Man+)r)
17
Ka") tan+atan+a )n$ek&).
Ra&)%nal
3 Meneta,!) tan+atan+a )n$ek&) &e+)n) (!nk)n &e,)na +a'at +)lak!kan t)n+akan
ke'era-atan &elan"!tna. 27
Perta,ankan tekn)k a&e't)k 'a+a 'era-atan ,e(%r%)+.
Ra&)%nal #7
3 Men!r!nkan re&)k% )n$ek&)
Ka") tan+atan+a 8)tal +enan &er)n *atat t)+ak (e(a)kna ata! erlan"!tna ,)'%ten&)
'en!r!nan tekanan +ara, tak)kar+)a +e(a( tak)'nea Ra&)%nal
3
Tan+a a+ana &%k &e't)k (eneakan 8a&%+)lata&) ke,)lanan *a)ran +ar)
&)rk!la&) +an ren+a,na &tat!& *!ra, "ant!n. 47
An"!rkan kl)en +an kel!ara !nt!k (en"aa keer&),an +aera, an!&.
Ra&)%nal
3 Me()n)(alkan re&)k% ter"a+)na )n$ek&).
K%la%ra&) ?7
Ber)kan ant))%t)k &e&!a) )n+)ka&)
Ra&)%nal *.
3 Unt!k (en*ea, +an (enanan) )n$ek&)
Pelakanaan 4IMPLEMENTASI5
Pelak&anaan t)n+akan ke'era-atan a+ala, )n)&)at)$ +ar) ren*ana t)n+akan !nt!k (en*a'a) t!"!an an &'e&)$)k. Ta,a' 'elak&anaan +)(!la) &etela, ren*ana t)n+akan +)&!&!n +an +)t!"!kan 'a+a n!r&)n %r+er& !nt!k (e(ant! kl)en (en*a'a) t!"!an an +),ara'kan.
Pelak&anaan a+ala, )n)&)at)$ +ar) ren*ana t)n+akan !nt!k (en*a'a) t!"!an an &'e&)$)k. Ta,a' 'elak&anaan 'era-atan (er!'akan t)n+akan 'e(er)an a&!,an ke'era-atan an +)lak!kan &e*ara nata !nt!k (e(ant! kl)en (en*a'a) t!"!an 'a+a ren*ana t)n+akan an tela, +)!at. 6N!r&ala( 2001 9 ;# +)k!t)' +ar) Ler et.al 1==;7 Hal,al an ,ar!& +)'er,at)kan ket)ka (elak!kan )('le(enta&) a+ala, )nter8en&) +)lak&anakan &e&!a) +enan ren*ana &etela, +)lak!kan 8al)+a&) 'en!a&aan ketera(')lan )nter 'er&%nal )ntelekt!al +an tekn)kal )nter8en&) ,ar!& +)lak!kan +enan *er(at +an e$)&)en 'a+a &)t!a&) an te'at kea(anan $)&)k +an '&)k%l%) +)l)n+!n) +an +%k!(enta&) ke'era-atan er!'a 'en*atatan +an 'ela'%ran. 6Ga$$ar 1=== 9 ;?7 T!"!an +ar) 'elak&anaan a+ala, (e(ant! kl)en +ala( (en*a'a) t!"!an an tela, +)teta'kan an (en*ak!' 'en)nkatan ke&e,atan 'en*ea,an 'enak)t 'e(!l),an ke&e,atan +an (e($a&)l)ta&) k%')n. 6N!r&ala( 2001 9 ;#7 Dala( 'elak&anaan t)n+akan a+a t)a ta,a'an an ,ar!& +)lal!) a)t! 'er&)a'an 'eren*anaan +an +%k!(enta&). a.
Fa&e 'er&)a'an (el)'!t)3
17
Re8)e- t)n+akan ke'era-atan
27
Menanal)&a 'eneta,!an +an ketera(')lan an +)'erl!kan
#7
Meneta,!) k%('l)ka&) an (!nk)n t)(!l
47
Menent!kan +an (e('er&)a'kan 'eralatan an +)'erl!kan
?7
Per&)a'an l)nk!nan an k%n+!&)$
;7
Men)+ent)$)ka&) a&'ek ,!k!( +an et)k
. 17
Fa&e )nter8en&)3 In+e'en+en3 T)n+akan an +)lak!kan %le, 'era-at tan'a 'et!n"!k ata! 'er)nta, +%kter
ata! t)( ke&e,atan la)n. 27
Inter+e'en+en3 T)n+akan 'era-at an (elak!kan ker"a&a(a +enan t)( ke&e,atan la)n
6)<) +%kter la%rat%r)!( +ll7. #7
De'en+en3 Ber,!!nan +enan t)n+akan (e+)& ata! (enan+akan +)(ana t)n+akan (e+)&
+)lak&anakan. *.
Fa&e +%k!(enta&)
Mer!'akan &!at! 'en*atatan lenka' +an ak!rat +ar) t)n+akan an tela, +)lak&anakan an ter+)r) +ar) t)a t)'e a)t!3 17
S%!r*e& Or)ente+ Re*%r+& 6SOR7
27
Pr%le( Or)ente+ Re*%r+& 6POR7
#7
%('!ter A&&)&te+ Re*%r+& 6AR7
6N!r&ala( 20019 ?# +)k!t)' +ar) Gr)$$)t, 1=:;7 +.
E6aluai
E8al!a&) a+ala, t)n+akan )ntelekt!al !nt!k (elenka') 'r%&e& ke'era-atan an (enan+akan &eera'a "a!, +)an%&a ke'era-atan ren*ana t)n+akan +an 'elak&anaanna &!+a, er,a&)l
+)*a'a). Melal!) e8al!a&) (e(!nk)nkan 'era-at !nt!k (e(%n)t%r keal'aan an ter"a+) &ela(a ta,a' 'enka")an anal)&a 'eren*anaan +an 'elak&anaan t)n+akan. 6N!r&ala( 2001 9 >1 +)k!t)' +ar) Inata8)*)!& Bane 1==47 E8al!a&) &eaa) &e&!at! an +)ren*anakan +an 'eran+)nan an &)&te(at)k 'a+a &tat!& ke&e,atan kl)en. 6N!r&ala( 2001 9 >1 +)k!t)' +ar) Gr)$$)t, +an ,r)&ten&en 1=:;7 T!"!an e8al!a&) a+ala, !nt!k (el),at ke(a('!an kl)en (en*a'a) t!"!an. Hal )n) )&a +)lak&anakan +enan (elak&anakan ,!!nan +enan kl)en er+a&arkan re&'%n kl)en ter,a+a' t)n+akan ke'era-atan an +)er)kan &e,)na 'era-at +a'at (ena()l ke'!t!&an 3 a.
Menak,)r) ren*ana t)n+akan ke'era-atan 6kl)en tela, (en*a'a) t!"!an an +)teta'kan7.
.
Me(%+)$)ka&) ren*ana t)n+akan ke'era-atan 6kl)en (enala() ke&!l)tan !nt!k (en*a'a)
t!"!an7. *.
Mener!&kan ren*ana t)n+akan ke'era-atan 6kl)en (e(erl!kan -akt! an le), la(a
!nt!k (en*a'a) t!"!an7. 6N!r&ala( 2001 9 >1 +)k!t)' +ar) Ier et. al 1==;7 A+a 2 k%('%nen !nt!k (ene8al!a&) k!al)ta& t)n+akan ke'era-atan a)t! 3 a.
Pr%&e& 6F%r(at)$7
A+ala, e8al!a&) an +)lak&anakan &eera &etela, 'eren*anaan ke'era-atan +)lak&anakan !nt!k (e(ant! kee$ekt)$an ter,a+a' t)n+akan. .
Ha&)l 6S!(at)$7
A+ala, e8al!a&) an +a'at +)l),at 'a+a 'er!a,an 'er)lak! ata! &tat!& ke&e,atan kl)en 'a+a ak,)r t)n+akan 'era-atan kl)en. 6N!r&ala( 2001 9 >4 +)k!t)' +ar) Ier et. al 1==;7 K%('%nen e8al!a&) +a'at +)a) (en"a+) ? a)t!3 a.
Menent!kan kr)ter)a &tan+ar +an 'ertanaan e8al!a&).
.
Men!('!lkan +ata (enena) kea+aan kl)en terar!.
*.
Menanal)&a +an (e(an+)nkan +ata ter,a+a' kr)ter)a +an &tan+ar.
+.
Merank!( ,a&)l +an (e(!at ke&)('!lan.
e.
Melak&anakan t)n+akan an &e&!a) er+a&arkan ke&)('!lan.
6 N!r&ala( 2001 9 >4 +)k!t)' +ar) P)nnell Mene&e& 1=:; 7
A+a'!n kr)ter)a an +),ara'kan 'a+a e8al!a&) +ar) 'enak)t ,e(%r%)+ a+ala,3 a.
Ner) erk!ran ata! ,)lan.
.
El)()na&) ke(al) n%r(al.
*.
Pa&)en +a'at (ener)(a &e*ara nata k%n+)&) +enan '%&)t)$.
+.
In$ek&) t)+ak ter"a+).
BAB III PENUTUP A. KESIMPULAN
He(%r%)+ a+ala, 'e(e&aran antalan 8a&k!lar +ar) anal kanal. He(%r%)+ ter+)r) +ar) +!a "en)& a)t! ,e(%r%)+ )nterna an terletak +) ata& l)nea +entata +an ,e(%r%)+ ek&terna an terletak +) a-a, l)nea +entata. D)an%&)& +)teakkan +enan ana(ne&a )n&'ek&) *%l%k +!!r +an 'en)la)an an%&k%'. B)la 'erl! +)lak!kan 'e(er)k&aan 'r%kt%&)(%)+%&k%') !nt!k
(en)nk)rkan ke(!nk)nan ra+an +an keana&an. Man)$e&ta&) kl)n)& ,e(%r%)+ a)t! 'er+ara,an le-at an!& er-arna (era, &ear +an t)+ak ter*a('!r +enan $e&e&. Penatalak&anaan ,e(%r%)+ a)t! +enan k%n&er8at)$ (e(!at nekr%&)& "ar)nan +an tera') %'erat)$. Pr%n%&)& ,e(%r%)+ a)k )la +)er)kan tera') an &e&!a). B. SARAN
He(%r%)+ &!+a, +)kenal &ela(a eraa+aa+ +an +)+!a (a&), ter(a&!k &ala, &at! 'enak)t an !(!( +)te(!kan +) (ana(ana. D) A(er)ka Ser)kat ,e(%r%)+ +)te(!kan +enan "!(la, ka&!& (el)'!t) 445 +ar) &el!r!, 'en+!+!k.12# Na(!n &aanna $rek!en&) 'a&t) +ar) ,e(%r%)+ &!l)t +)keta,!). Se&e%ran an (en+er)ta ,e(%r%)+ *en+er!n (al! (en!tarakan 'enak)tna +an tak!t (e(aankan t)n+akan an (!nk)n akan +)lak!kan +%kter (aka +enan a+ana (akala, )n) +) ,ara'kan +a'at (e(er)kan 'enananan 'a&)en ,e(%r%)+ &e&!a) &tan+ar 'r%&e+!r 'elaanan ke&e,atan an 'r%$e&)%nal.
DA(TAR PUSTAKA
1. Dr. M.T. Dar+"at 1=:>. K!('!lan K!l)a, )l(! Be+a, K,!&!&. Pener)t Ak&ara Me+)&)na Sale(a Jakarta. 2. S8)a An+er&%n Pr)*e 1==1. Pat%$)&)%l%) K%n&e' Kl)n)k Pr%&e&Pr%&e& Pener)t !k! Ke+%kteran EG Jakarta.