KARACiĞER VE SAFRA SiSTEMi HASTALIKLARI FiTOTERAPÖTiKLERi Doç. Dr. Hüsniye KAYALAR
[email protected]
Karaciğer Kendini sürekli yeniler Günde yaklaşık olarak 4 su bardağı (1 litre) safra yapar ve ince barsağa salgılar. Yağ, protein ve şeker metabolizması metabolizmasını nı düzenler Vücudun ısısını ayarlar. Vücudun ihtiyacı olan su ve vitaminleri yapar. Yağ, protein, şeker ve kan yapımı için gerekli olan maddeleri depolar. Üre karaciğerde oluşur Amonyak uzaklaştırma Kan miktarını ayarlar Kanın pıhtılaşma oranını ayarlar Hormonların görevleri üzerinde etkili olur.
karaciğer yetersizliği karaciğer iltihaplanması karaciğer sirozu safra kesesi iltihabı ve safra kesesi taşı
Ortak Belirtileri :
Hasta, sağ böğründe ağrı hisseder Bağırsaklarında fazla miktarda gaz Karnı şişer, anüsten çıkan gaz pis kokar. Cilt rengi ve bazen de göz akı sararır . Yüzünde ve ellerinde çil gibi lekeler
Hazımsızlıktan Sabahları dilinde pas ve ağzında acılık Nefesde koku. Sabah saatlerinde ensede ağrı Çarpıntı, iştahsızlık İdrarın rengi sabahları sarı ve koyu, daha sonraki saatlerde ise, duru ve açık Sık sık idrar Baldır kaslarında Baldır kaslarında ağrır . El ve ayaklarında şişlik Geceleri uyku istenmez Görme ve işitme duygularında da zayıflık.
Bitkisel kolagoglar safra üretiminde bir artıĢ meydana getiren ajanlardır . Koleretik olanlar ise üretilen safranın daha serbestçe akıĢını sağlayan ajanlardır .
**safra taĢları **Eğer safra taĢları herhangi bir problem meydana getirmiyorsa hiçbir müdahale yapılmamalıdır .
Safra kesesi bozukluklarının ve ağrılı durumlarının koruyucu tedavisi için yine kolagoglardan istifade edilir. terapötiktir. Kombinasyonların esası 3 lü bir terapötiktir.
kolagog (koleretik) + spazmolitik + karminatif laksatif ilave edilebilir. mideyi kuvvetlendirmek için tonik verilebilir.
kolagog ve koleretikler sadece akut durumlar geçtikten sonra değerlendirilmelidir . Ağrı, bulantı ve kusmayı geçirici droglar akut safhasında verilmelidir. Örnek nane, belladon gibi
Bitki kolagoglarının kullanımına ait bazı kurallar mevcuttur : 1. Bitki kolagogları laksatif veya spazmolitik ilaçlara ekivalan değildir . 2. kombine şekilde kullanılırsa terapötik etkisi daha iyidir. 3. Bitki etkisi kolagoglarının kullanılan kombinasyon tipine ve oranlara bağlıdır . Tedavinin başarılı olması, dozaj ve bireysel ihtiyaçlara göre ilaçların seçimine bağlıdır .
4. sadece kolagog değil aynı zamanda pankreası stimüle edici etkileri vardır . Bu tip preparatların hormon tipi etkileri de vardır . 5. Bitki kolagogları uzun süreli kullanımlar için uygundur. 6. Safra kesesine yakın olan organlardaki fonksiyonel bozukluklar, gastrik durumlardaki artan asit üretimi, kural olarak bitki kolagoguna kontraendike değildir .
safra taĢlarını küçültmek bazen ileri bir kolik'e neden olabilmektedir terementi yağı Vücutta doğal olarak oluĢan safra asitleri safra taĢlarının erimesine yardımcı olmaktadır .
Tedavi 12-14 ay gibi bir süre ile olmaktadır . yan etkileri diyare serum transaminaz düzeyinde azalma Ancak tedavi bitince yeni taĢların oluĢumu olasılığı vardır . cerrahi iĢleme alternatifler Kenodeoksikolik asit (Chenodeoxycholic (Chenodeoxycholic acid) Ancak daha iyi tolere edilen urodeoksikolikasit (urodeoxycholic acid) de kullanılır .
bitkisel droglarla tedavi önemli bir rol oynamakta ve semptomatik tedaviyi tamamlamaktadır . Çok bilinen ve acı özelliği için reçetede yer alan bitkisel drogların karaciğer üzerinde faydalı etkileri oldukları gösterilmiştir .
meryemana dikeni
Silybum marianum (L.) Gaertner (Syn= Carduus marianus )
(Meryem ana dikeni, Devedikeni, Akkız)
Compositae meyvaları Fructus Cardui mariae = Fructus Silybi mariae olarak kullanılmaktadır . Ancak bazı kitaplarda Fructus Cardui Marianus olarak yanlış yazılmaktadır . Ancak drog Cnicus benedicti (Carduus benedictus ) bitkisinden elde edilen Herba Cardui benedicti ile karıĢtırılmaktadır .
Meryemana dikeni tıbbi olarak uzun bir geçmiĢe sahiptir. Orta çağdan beri Meryemana dikeni bitkisinin tohumlarında karaciğer üzerine spesifik etkisi olan bir maddeye sahip olduğu biliniyordu. 19. yüzyıl Alman tıp doktoru Rademacber karaciğerinden rahatsız olan hastalarına bu tohumlardan hazırlanmıĢ bir tentürü ilaç olarak kullanıyordu. Günümüzde birçok farmakopede kendi ismine atfen Tincture Cardui mariae Rademacber adı ile yer almakta ve kullanılmaktadır .
flavonolignan yapısında olan silimarin (silymarin) dir. silibin=silibinin, silidianin ve silikristin karıĢımından ibarettir. antihepatotoksik Hayvan denemelerinde yüksek dozlarda bile güvenli olarak kullanılabileceği ve yan etkilerinin olmadığı ortaya konmuĢtur . embriyotoksik etkisinin olmadığı da saptanmıĢtır . Karbontetraklorür nökrotropik karaciğerde toksik yağ dejenerasyonunu azaltmaktadır .
Amanita phalloides
-amanitin ve phalloidin silimarin oral veya intravenöz yolla verildiğinde karaciğerde meydana gelen harabiyeti harabiye ti süratle iyileĢtirdiği görülmüĢtür . silimarin karaciğer paranĢima hücrelerinin membranları üzerine direkt olarak etki edip karaciğerin harabiyetini önlediği ve bu Ģekilde tedavi ettiği belirtilmektedir.
Kronik hepatit ilk 2 hafta içinde gastrointestinal semptomların düzeldiği gözlenmiĢtir . Drog ile tedavide kronik hepatit ve akut hepatit'in postakut safhalarında özellikle, alkoliklerde yağlanmıĢ karaciğerin ve hatta sirozun tedavisinde çok iyi sonuçlar alındığı belirtilmektedir. bilirubin seviyesinin hızla normale döndüğü tespit edilmiĢtir . Yine serum tolerans ve transminaz aktiviteleri de normale dönüĢmüĢtür .
Fitofarmakonları : Weber and Weberlin Carduus monoplant draje Schaper and Brümmer'in Esberigal N draje ve çözeltisi Madaus´un Legalon 70 veya 140 mg lık draje, kapsül veya süspansiyon Ģeklindeki ilaçları Legalon SĠL adlı ampulunü Pascoe’nin Poscohepan Tropten adlı damlası
Merckle´nin Silibene 140 mg lık filmtablet Ģeklindeki ilacı Klein’in Marianon Dr. Klein N adlı damlası
Stroschein'in Hegrimarin adlı kapsul ct-Arzneimittel'in Silymarin von ct-70,-140 mg'lık filmtableti filmtableti,, Ġntermuti Pharma'nın Silymarin Leber-kapseln adlı kapsülü, Ziethen'in Silymarin 70 "Ziethen" adlı kapsül Ģeklindeki ilacı ile Durachemie'nin Durasilymarin Durasilymarin 35,70,150 mg'lik kapsülleri Ģeklindeki
Madaus'un Legalon drajesi 70 mg'lık 20, 100, 400, 2000, 4000 drajelik ambalajları halinde piyasaya sunulan bu ilacın 70 mg'lık olanının bir drajesinde: 70 mg Silimarin (en az 30 mg'ı silibinin olacak Ģekilde) 90 mg Fructus Cardui mariae ekstresi taĢır .
Bu ilaç karaciğer toksisitesine bağlı rahatsızlıklarda, kronik ve iltihabi karaciğer ve hastalıklarında karaciğer sirozunun destekleyici tedavisinde kullanılır . yan etki:hafif laksatif Günlük dozu: ağır durumlarda aralıklı bir tedavide günde 3 defa 2 draje şeklindedir . Silimarin'in karaciğer üzerine etkisiyle droğun etkisi aynıdır . Tedavi çok erken erken bırakılmamalıdır .
Vitamin B12 karaciğeri güçlendirme
Ancak silimarin'in çok daha iyi tedavi edici bir madde olduğu ve hiçbir yan etkisinin bulunmadığı kesinlikle kabul edilmiĢtir .
PREPARATLARI çay ve tentür şeklinde reçetelere girer
1. Çay Drog olarak günlük doz 15 g dır . İki tatlı kaşığı drog hafifçe ezilir ve bir çay fincanı kaynar suya ilave edilip 15 dakika süre ile demlendirilir, süzülür. Böylece hazırlanan çay günde 3 defa 1 çay fincanı olacak şekilde içilir. Bu infüzyon sabahları aç karnına, öğle yemeğinden yarım saat önce ve yatmadan önce içilir. Tedavide bir gelişme olduğunda 1/4 fincan şeklinde öğleden sonra ve akşam yemeğinden yaklaşık yarım saat önce içilir.
Bir miktar nane hem tadı hem de etkiyi artırır .
2. reçete
bir fincan nane çayına 20-25 damla devedikeni tentürü (1/10 luk) ilave edilerek hazırlanan bu damladan günde 3 defa içilebilir ve böyle bir tedaviye hafta boyunca devam etmek mümkündür.
Silimarin Bu karaciğer paranĢima koruyucu bir etki olarak gösterilmektedir. Eğer silimarin yeterince erken verilmez ise hasar tamamen önlenemez.
hepatit'in akut safhası Silimarin'in bileĢikleri silibin yine Amanita mantarlarının zehirli bileĢiklerinin etkilerini önlemektedir. karaciğerdeki hücre membranlarındaki reseptörleri doldurarak anatoksinlerin giriĢimini önler. Silimarin suda iyi çözünmez. Silibin ise daha kolay çözünmesi ile daha hızlı bir etki sağlaması açısından önemlidir. Silibin´in zamanında bulunması silimarin´in yüksek dozlarda zamanında verilmesi önemlidir. Silibin ve silimarin 48 saat içinde verilmek zorunluluğundadır . Eğer tedavi 48 saatten fazla gecikirse karaciğer hasarının geliĢmesi olasılığı yüksektir. Hastayı komaya sokabilir. Ancak bu safhada bile silibin'in hasarı önleyebilecek etkide olduğu saptanmıĢtır .
Chelidonium majus L.
(Kırlangıç Otu, Temre Otu)
Papaveraceae Parlak turuncu renkli sütümsü Ģekilde bir sıvı içerir. Herba Chelidonii
alkaloit Kelidonin (Chelidonine) sanguinarin protopin flavonoitler, saponinler ve karoten içeren bileĢikler de taĢır . kelidonin,, papaverine yakın yapıdadır . kelidonin safra kanalı ve bronĢlara direkt etki ederek spazmolitik ve hafif sedatif etki gösterir taze halde iken etkileri daha belirgindir.
çay spazmolitik etkisi daha az olduğu için bu durumda belladon bu tip preparatlarda tercih edilir edilir.. kırlangıç otu ve pelin otu'nun beraber yer aldığı preparatlarda pankreatik salgıların belirgin bir artışının meydana geldiği belirtilmiştir .
Kırlangıç otunun kolagog etkisi kelidoksantin (Chelidoxanthine) adlı bir alkaloit (ki bu berberinin anoloğudur)’den meydana geldiği gösterilmiĢtir .
PREPARATLARI çay ve tentürü İnfüzyon şeklinde hazırlanan bir çay preparatı: Kaynamış bir fincan suya 2 tatlı kaşığı Herba Chelidonii konulur. 10 dakika bekletilir, süzülür. Yemekler arası sıcak olarak alınır . Günde 3 defa ve de 3 hafta süre ile tedavi sürdürülür. Chelidonium'un Rademacher'in Tentürü: Tentürü : Bu preparat farmakopelerde yer alan bir reçetedir. Günde 3 defa 20 damla şeklinde kullanılır .
DRF kolagog tentürü Devedikeni tentürü 10 K Chelidonium Chelidon ium tentürü 2.5 K Nux vomica tentürü 2.5 K Günde 3 defa 30 damla şeklinde kullanılır .
Ancak DRF'nin güçlü kolagog tentürüne spazmolitik etki için belladon ve koleretik etki içinde nane ilave edilerek hazırlanan kombinasyonu: Nane yağı 1.0 K Belladon tentürü 4.0 K Chelidonium tentürü / Devedikeni tentürü / 30 K'a tamamlamak için herbirinden eĢit miktar alınır . Günde 3 defa 40 damla şeklinde kullanılır .
Fitofarmakonları
Steiner'in Aristochol Konzentrat- Kapseln, -Granulat adIı kapsül ve granülesi Aristochol N Tropfen adlı damlası
Galenika Hetterich'in Chelidophyt N adlı damlası Nattermann'ın Chologogum N Nattermann Kapseln adlı kapsülü
Chologogum N Nattermann Tropfen Tropfen adlı damlası Albert-Roussel'in Cholagutt-N adlı çözeltisi Weleda'nın Choleodoron adlı damlası
Steiner'in Cholaris adlı tableti Pascoe'nin Gailopas 100 adlı tableti
Steiner'in Aristochol N Tropfen adlı damla 20, 50 ve 100 ml'lik ambalajı Ģeklindeki bu ilacın 1 ml(= 27 damla)'inde; Herba Chelidonii tentürü (1: 7) 0.16-0.15 ml (ki bu 20 mg kelidonin içerir) Herba Millefolii ekstresi 0.17 ml Herba ile Radix Taraxaci ekstresi 0.17 ml Flos Stoechados ekstresi 0.15 ml Herba Absinthii ekstresi 0.05 ml ihtiva eder.
Bu ilaç özellikle yemek yendikten sonra meydana gelen sindirim rahatsızlığında (ki bu azalan safra ve pankreas sekresyonuna bağlı olarak meydana gelen rahatsızlıklarda), kronik ve subakut safra yolu hastalıklarında (kolesistopati, safra yolu disknesi), postkolesistektomi sendromunda, fonksiyonel posthepatik şikayetlerde kullanılır .
Ġlaç, ileus, kolestas, safra anfizemi gibi safra yolu sistemi ağırlıklı hastalıklarda kontraendikedir.. kontraendikedir Herba Millefolii'nin de yer aldığı Compositae familyasında bulunan bitkilere karşı duyarlığı olan kişiler ve safra taşı olan kişiler doktor tavsiyesine göre alabilirler. Ayrıca % 53 volum alkol içerdiği unutulmamalıdır . Ġlaç, günde 3 defa 13-20 damla bir miktar su ile alınır . Kür tipi tedavide ise günde 3 defa 13 damla yine bir miktar su ile alınır .
Cynara scolymus L.
(Enginar)
Compositae Enginar hoĢa giden acı tadı ile tercih edilen bir bitkidir. sinaropikrin (cynaropicrin) seskiterpen lakton
Folium Cynarae scolymi Yapraklardaki acı madde acı indeksinde 11.500 olarak ifade edilmekte edilmektedir dir.. Bu madde bitki çiçeklenmeden hemen önce ve meyva olgunlaĢtıktan sonra en yüksek seviyededir.
sinarin (cynarin) adlı madde izole edilmiştir safra oluşumunu stimüle eder" silimarin'e benzer şekilde karaciğer fonksiyonlarını stimüle ederek antitoksik bir etki gösterir.
taze ekstreleri
yapraklarının ve köklerinin
sulu
karaciğer rejenerasyonunu artırıcı karaciğerde kan akımını hızlandırıcı
Bu durum durumdur.
enginar bitkisi için özel bir
karaciğer ve safra aktivitelerini birleĢtirir . Enginar ekstrelerinin dispeptik semptomların hızla yok ettiği, ağrı var ise bu ağrının hemen kaybolduğu, bulantı, öğürme ve karın ĢiĢliği gibi semptomları ortadan kaldırdığı belirtilmektedir.
nontoksik ve iyi tolere edilen bir bitkidir kan lipitlerinde azalma Kolin esteraz seviyesinde düşme karaciğer yağ karaciğer yağ dejenerasyonunda değişiklikler de oluşmaktadır .
safra taĢları safra taĢı oluĢumu ile kolesterol metabolizması arasında yakın bir iliĢki olduğu bilinmektedir. Enginar ekstrelerinin serum kolestrolünün seviyesindeki düĢme olayı ile safra taĢlarının meydana gelmesi olayı arasında bir iliĢkinin olabileceği var sayılmaktadır .
safra taşları hastalığının endikasyonunda özellikle kullanılabileceği belirtilmektedir sinarin aromatik asitler gibi (ki ençok bilinen nikotinik asittir) yağları eritici
Bu aromatik asitler kanda aĢırı yağ bulunma durumlarında (hyperlipaemia) ve arterioskleroz da önemli etkileri vardır . Ancak bunların gastrik yan etkileri, kadınların klimakterik (climacteric) dönemlerinde meydana gelen kızarıklık gibi yan etkileri enginar ekstreleri ile düzeltmek mümkündür.
PREPARATLARI Roland'ın Cynarzym N adlı drajesi Serturner 'in Hepar-SL forte adlı drajesi Kytta'nın Neurochol S adlı draje ve damlası Weber and Weber'in Galenavowen-N adlı drajesi, Bernsdorf'un Cyanarix N adlı draje ve pres suyu Galenika Hetterich'in Carminagal adlı draje gibi ilaçlardır .
Weber and Weber'in Galenavowen -N ad Iı drajesinde: 100 drajelik ambalajı şeklinde mevcut preparatın bir drajesi içinde: Fructus Ammi visnagae 25 mg Folium Boldo 50 mg Fructus Cardui mariae 10 mg Rhizoma Curcumae longae 50 mg Herba Cynarae 50 mg Herba Centaurii minoris'in 5 mg (temizlenmiş kuru şekli) Herba Hyperici 5 mg Cortex Syzygii cumini 25 mg ihtiva eder.
Bu ilaç da karaciğer, safra sistemi hastalıklarında ve özellikle karaciğer, safra iltihaplarında, yetersiz safra akışı ile birlikte meydana gelen kabızlıkta ve de karın üst bölgesinde doluluk hissinin giderilmesinde kullanılır . Ancak ilaç safra yolu tıkanıklığında, ağır safra iltihabında, bağırsak tıkanıklığında yolu kontraendikedir. İlaç günde 3 defa 2 draje şeklinde yemek esnasında bir miktar sıvı ile alınır . Çocuklarda ise dozun yarısı uygulanır . Cynara cardunculus'un yaprakları o yöre halkı tarafından sebze olarak yenmektedir. Ayrıca tohumlarından yağ elde edilmektedir.
Fumaria officinalis L.
(ġahdere otu)
Fumariaceae Herba Fumaria adlı drog elde edilir. Alkaloit protopin ve türevi alkaloitler, tanen ve irritan içerir. özelliği olan fumarik asit (paramaleic asid) içerir. Fumaria'nın safra kanallarında belirgin etkileri olduğu saptanmıştır .
papaverin gibi fumarin (=protopin)'in spazmolitik etkisi vardır .
sulu infüzyonu intravenöz olarak verildiğinde düşük olan safra sekresyonunun arttığı, eğer safra kesesi hiperaktif ise safra akışının azaldığı tesbit edilmiştir . Buna karşılık safra sistemi normal ise hiçbir etki yapmadığı gözlenmiştir . Böylece bitkinin safra sistemi üzerinde regüle edici bir etkiye sahip olduğu ortaya konmuĢtur . Bu durum droğun çift yönlü koleretik (amphichleretic) ajan olarak tarif edilmesine yol açmıştır . safra etkisini kronik Ayrıca droğun disknesia’de olduğu gibi safra koliğinin akut durumlarında da kullanılabileceği sonucuna varılmıştır
Bir Fransız firması Herba Fumaria'nın kurutulmuş püskürtülerek ekstresini üretmektedir. Ayrıca Almanya’da mevcut preparatları vardır . Nattermann'ın Oddibil adlı drajesi Merckle'nin Bilobene adlı filmtableti
ile
Merckle'nin Bilobene 50 ve 100'lük şelindeki ambalajı olan bu preparatın bir filmtabletinde; 250 mg Fumaria officinalis' in in püskürtülerek kurutulmuş sulu ekstresi (ki bu protopin üzerinden hesaplanmış 3,75 mg total alkaloit içerir) makrogol, Ayrıca mısır nişastası, kopolividon, talk, magnezyumstearat, polimetilakrilat, E 171, E 172 gibi yardımcı maddeleri de içerir.
safra-safra yolu ile mide-bağırsak yolu sisteminin fonksiyonel bozukluklarında (koletiasis, kolesistitis, safra yolu disknesi) kullanılır . Hamilelerde kontraendik kontraendikedir edir.. Ġlaç günde 3 defa 1-3 filmtablet yemeklerden önce bir miktar sıvı ile alınır . Ancak akut durumlarda 6 filmtablet'e kadar alınabilir . Gece Ģikayetlerinde yatmadan önce 1 filmtablet ilave olarak alınabilir .
Achillea millefolium L.
(Civanperçemi)
Compositae Herba Millefolii tanen, acı maddeler, flavonlar, uçucu yağ (kamazulen, azulen, matrisin vb maddeler), steroller ve triterpenler içerir. uçucu yağ mavi mavi renklidir. renklidir. Chamomillae'ye benzer bir etki gösterir. İltihabı önleyici ve tedavi edici (antiphlogistic) etkisi vardır . Ayrıca enflamasyonları da tedavi eder.
acı tonik karminatif spazmolitik küçük pelvisteki, parametriumdaki spastik durumları ve vejetatif bozuklukları tedavi edici olarak da kullanılır . Acı etkiye sahip olduğundan midenin atonik durumları için de değerlendirilebilir .
çay ve ekstreleri Her iki şekilde de kullanıldığında tedavi birkaç hafta sürmelidir.
Almanya'da Herba Millefolii Steiner'in Aristochol N Tropfen adlı damlası, Galenika Hetterich'in Digestivum-Hetterich N adlı damlası Stada'nın Magen-Tee Stada N adlı mide-bağırsak çayı
Infirmarius-Rovit'in Magen-Darm-Tee adlı mide çayı
Infirmarius-Rovit'in mide-bağırsak çayı
Magen-Darm-Tee
adlı
100 g'lık ambalajı şeklindeki bu preparatın 100 g´ında ; Rhizoma Calami 5 g Herba Cardui benedicti 10 g Herba Centaurii 15 g Flores Chamomillae 15 g Radix Liquiritiae 15 g Folia Melissae 5 g Folia Menthae piperitiae 10 g Herba Millefolii 5 g Folia Salviae 5 g Herba Visci 10 g içerir.
Bu ilaçta gastrit, duedonit, kronik sindirim sistemi rahatsızlığında, kronik gastropati, midebağırsak krampları, iştahsızlık, flatulens, mide ülseri, onikiparmak bağırsağı rahatsızlığında, şiddetli gaz hissinin bulunduğu zamanlarda ve Roemheld sendromu gibi rahatsızlıklarda kullanılmaktadır . Ġlaç, bir fincan sıcak suya bir tatlı kaĢığı konulur ve 5-7 dakika demlendirilir, süzülür ve içilir. Günde 3 fincan hazırlanarak kullanılır .
Raphanus sativus L.
(Turp)
Cruciferae gıdai
Radix Raphani sativi
tohumlar Osmanlı tababeti
sabit yağ glikorafanin adıyla tanınan kükürtlü bir glikozit taşır . Glikozit hidroliz edildiğinde meydana gelen maddenin mikrop öldürücü etkiye sahip bir hardal esansı olduğu saptanmıştır . Yine tohumları iştah açıcı, safra söktürücü ve uyarıcı olarak kullanılmıştır . Mısır'da piramitlerin yapımında çalışan insanlara salgın hastalığa karşı korumak amacıyla soğan, sarımsak ve turp verildiği tarihi kayıtlarda
mevcuttur. Safra hastalığının tedavisi için eskiden beri tanınan ve kullanılan bir bitkidir.
Turp suyu buzdolabında bekletilir
keskin tadı uzaklaştırılır Biraz şeker veya daha iyisi keten tohumu (müsilajı nedeniyle) önce eklenir. Böylece turp sıvısı evde kolayca hazırlanır . Normal olarak her gün 100-150 ml verilir. Bu birkaç porsiyona bölünerek alınır . Bu tedaviye 4-5 gün devam edilir. Sonra 2-3 gün ara verilir. Tedavinin etkili olabilmesi için süre önemlidir. Avrupa'da turp suyu elde eden bazı firmalar mevcuttur.
barsak üzerinde tonik Ayrıca hafif stimüle edici barsak peristaltizmini artırıp boşaltım vazifesini de görür diyare bile olabilir Safra kesesi ve karaciğerler üzerine etkisinin barsak yolu ile indirekt bir etki Ayrıca intestinal flora üzerine de olumlu etkileri vardır . Turp suyu ile tedavi safra yollarını etkileyen bozukluklardan safra disknezisi, disknezisi , safra dispepsisi ve kronik konstipasyonu iyileştirmek için kullanılır . Ayrıca safra kesesi enflamasyonunun sub-akut safhasında başlamalı ve uzun süre devam etmelidir etmelidir..
Çoğu insan turp suyunu iyi tolere edemez. Bu tip insanlarda mide ekĢimesi ve gaz yapabilir. Bu irritan etkisinden dolayıdır . Böyle durumlarda diğer safra hastalıklarında kullanılan droglara geçilmelidir.
Taraxacum officinalis Weber.
(Kara hindiba)
Compositae Radix Taraxaci toprak üstü kısımları Kök tipik bir yumru şeklinde olup oldukça büyüktür.
Kara hindiba yaprakları da halk tarafından salata şeklinde gıdai maksatla kullanılır . Acı ve aromatik tada sahiptir.
taraksakin (taraxacin) adlı acı madde karbonhidrat triterpen (taraxestrol) Steroller Flavonoitler müsilaj ve vitaminler
karaciğer ve böbreklere etkili bazı hormonları da stimüle eden enzim gibi maddeleri de taşır
Kara hindiba böbrek fonksiyonunu destekler. destekler . karaciğerde salgı artırıcı diüretik etkiyi de gösterir Safra şikayetleri olanlar için iyi bir drogdur. Bu drog safra taşlarına karşı da kullanılmaktadır . 4-6 haftalık süre için kullanılmalıdır . üst epigastriumdaki semptomlarda bir düzelme
PREPARATLARI Drogtan çay
şeklinde
preparatı
hazırlanabilir 1-2 tatlı kaşığı drog bir fincan suya konur. Bir müddet kaynatılır . 15 dakika bekletilir, süzülür. 4-6 hafta boyunca bir fincan sabah ve akşam alınır .
Taze kara hindibanın sıvı şeklindeki ürünleri de mevcuttur. Bundan 1 çorba kaşığı yarım bardak suda sabah akşam alınır . Almanya'da mevcut preparatları Steiner'in Aristochol N Tropfen adlı damlası, Kytta'nın Neurochol S adlı damla ve drajesi, Hoyer'in Nieron-Tee N adlı çayı (poşet şeklinde) ile Nieron S adlı kapsül ve sıvısı Pascoe'nin Pascohepan adlı damlası Hoyer'in Urol S Kapseln adlı kapsülü
Pascoe'nin Pascohepan Damlanın 1 g'ında ; Herba Chelidonii ekstrefluidi (1:8-1.2) 100 mg (ki bu da kelidonin üzerinden hesaplanmış 0.12 mg total alkaloit içerir) Fructus Cardui mariae ekstrefluidi (1:8-1.2) 250 mg (ki buda silibin üzerinden hesaplanmış 2 mg silymarin içerir) Herba ile Radix Taraxaci (1: 1) 250 mg Lignum Quassiae (Cortex Quassiae) (1:10) 200 mg içerir
hepatopati toksik karaciğer karaciğer hasarı hasarı karaciğer tıkanıklığı ve safra sekresyonunu uyarmada kullanılır Ancak safra yolu tıkanıklığı, safra anfizemi ile bağırsak tıkanıklığı gibi durumlarda kontraendikedir. acı maddeler hiperasidite mide şikayetleri şeklinde yan etkiler görülebilir görülebilir.. % 40 volüm alkol içerdiği unutulmamalıdır . Damla günde 3 defa 10 damla şeklinde bir miktar sıvı içinde alınır . 20, 50 ml'lik ambalajı şeklinde piyasada mevcuttur.
REÇETELER Safra kesesi veya kolagog çaylar: çaylar: Safra terapötik olarak ilacının karminatif+antispazmodik bir ajan ve bir laksatif ile desteklenmesi
Nane yaprakları 50.0 K =kolagog olarak. Melissa yaprakları 20.0 K = sedatif adjuvan olarak Rezene tohumları 20.0 K = tamamlayıcı karminatif olarak Frangula kabuğu 10.0 K =hafif bir laksatif olarak 1-2 tatlı kaşığı bir fincan kaynayan suya ilave edilir. 5-10 dakika bekletilir, süzülür, bir fincan sıcak iken içilir. Günde 3 defa yemeklerden sonra ve gece yatmadan önce alınır .
Kolagog özelliği olan bitkileri içeren çay karışımı: Kalkan dikeni herbası Pelinotu herbası Nane yaprakları Meryemana dikeni meyvası Kara hindiba kök ve herbası 100.0 K yapmak için eşit miktarlar alınır . 1 fincan kaynayan suya 1 tatlı kaşığı konulur. 20 dakika bekletilir, süzülür ve günde 3 defa alınır . 3-4 hafta kullanılır .
German Extemporaneous Formulae'nin aldığı basit formülasyon ve aynı zamanda Curcuma infüzyonu: Karaman kimyon tohumu / Rezene tohumu / aa 10.0 K Nane yaprakları 30.0 K Çivanperçemi herbası / Ölmezçiçek bitkisinin çiçekleri / aa 20.0 K Sinameki yaprakları, 15.0 K 1 fincan kaynayan suya 1-2 tatlı kaşığı konulur. 15 dakika bekletilir, süzülür. Sabah ve gece 1 fincan içilir.
Acı bir çay örneği: karminatif ve hafif laksatif özellikleri yanında safra kanallarında iyi bir tonik etkisi vardır ; Karaman kimyonu tohumu 10.0 K Nane yaprakları / Pelinotu herbası / aa 30.0 K Frangula kabuğu / Sinameki yaprakları, parçalanmış / aa 15.0 K 1 fincan kaynar suya, 1-2 tatlı kaşığı konur, 10 dakika bekletilir, süzülür. Sabah ve akşam 1 fincan içilir. Bu çayın yıllarca çok faydalı olduğu kanıtlanmıştır . Aylarca kullanılabilir .
Kolagog damlalar; belladon tentürü ilavesi Kolagog damlalar semptomatik tedavi için oldukça değerlidir . Safra kesesi hastalığı olan kişiler kişiler çoğu çoğu zaman bu damlaları yanlarında taşıyabilirler . Özellikle fazla yemek yedikten, gaz oluşturucu yiyeceklerden sonra veya semptomlar oluşunca hemen kullanabilirler.
Güçlü karminatif ve sedatif etkili damla örnekleri ; Kimyon yağı 5.0 K Pelinotu tentürü / Nux vomica / Karminatif tentür / aa 10.0 K Valeriana tentürü 15.0 K Günde 3 defa, yemeklerden sonra 30 damla bir sıvı ile alınır . Çoğu durumda etkiyi artırmak için Belladon tentürü 10.0 K ilave edilebilir,
Güçlü ,acı etkili damlalara örnekler; Bunların tonik etkileri nedeniyle iştahı stimüle ederler. Meryemana dikeni tentürü / Pelinotu tentürü / aa 15.0 K Nane ruhu 20.0 K Az miktar suda yemeklerden biraz önce ve günde 2 defa 20 damla şeklinde kullanılır .
Antispazmodik damlalar; Kimyon yağı 5.0 K Belladon tentürü / Chelidonium tentürü / Meryemana dikeni tentürü / aa 10.0 K Valeriana tentürü 15.0 K Günde 3 defa 20 damla bir sıvı ile alınır . DRF'de verilmiş kolagog tentür ve güçlü kolagog tentürü de oldukça etkilidir. etkilidir. Güçlü kolagog tentürü aynı zamanda Belladon tentürü de içerir. Günde 3 defa 30 damla şeklinde verilir.
Artemisia absinthium L.
(Pelinotu, acıpelin, akpelin) Compositae L. bitkisinin çiçekli yapraklı toprak üstü kısımları Herba Absinthii droğunu verir. Bitkinin bol miktarda kültürü de yapılmaktadır . Artemisia
absinthium
Aromatiktir anabsintin) acı maddeler (absintin ve anabsintin) uçucu yağ taşır . Uçucu yağın % 90’ı absintol (tuyon) içerir. Toksik etkileri bulunmayan acı maddeler bitkiye büyük özellik kazandırır . Bu acı maddelerin karminatif ve koleretik özelliği vardır . Uçucu yağ (absinthe) toksik etkilidir ve birçok Avrupa ülkesinde bu etkisinden dolayı kullanımı yasaklanmıştır . Fazla miktarlarda kullanıldığında santral sinir sistemi üzerine kuvvetli toksik etki gösterir. Daha ileri aşamada felç meydana getirebilir. Ancak pelinotu kullanılan preparatlarında uçucu yağ çok az miktarda taşıdığı için toksisite göstermez. Yine küçük dozlarda kullanıldığında santral stimülanı etkiye sahiptir. Ayrıca uçucu yağın kurt düşürücü etkisi de vardır .
Pelinotu genellikle mide ve safra ilacı olarak kullanılır . Pelinotu dispepsi için özellikle tavsiye edilir. Hem mide hem de safraya etkili olduğu için fiziko-vegetatif değiĢime eğilimi olan kuvvetsiz kiĢilerde görülen bu durumda oldukça etkilidir. Zira bu durumdaki kiĢiler iĢtah kaybı ve her tür yiyecekten nefret etme gibi bir sıkıntı içindedirler. Böyle kiĢiler huzursuz, yorgun ve her an depresyona gireceklermiĢ gibi haraket ederler. Bu durum o kiĢilerin safra ve mide Ģikayetlerinden ileri gelen bir psikolojik durumudur. Pelinotu ile tedavi bu tip hastalarda çok olumlu neticeler verir.
Pelinotu tonik inflüenza ve zatürre vücudun zayıf zayıf düşmesi düşmesi durumunu tolere edici bir rol 3-4 hafta kadar infüzyonu şeklinde kullanılması önerilmektedir. Pelinotu'nun çayı, ekstresi ve tentürü halinde kullanımı ile fitofarmakaları da mevcuttur. Pelinotu çayı; Bir tatlı kaşığı pelinotu bir bir çay fincanı suda 5 dakika kaynatılır, süzülür sıcak halde hazırlanan çay sabah akşam günde 2 defa olmak üzere içilir. Yemeklerden sonra alınması önerilmektedir. Terapötik tedavi 3-4 hafta sürer. Safra kesesi semptomlarının değişikliğine göre çay arasıra alınarak tedaviye devam edilir. Safra kesesi ve midede bir müddet sonra bir rahatlama sağlanmış olur.
Pelinotu tentürü; tentürü; bu da 1/10 kısım suda 5 damla şeklinde günde 3 defa kullanılır . Pelinotu ekstrelerinden hazırlanmış pilül şeklindeki preparatlar da her doz için 0.1-0.2 g şeklinde kullanılır . Diğer bir kullanım şeklide pelinotunun iyi bir şarapla muamelesi suretiyle hazırlanmış preparatı da mevcuttur. Bunun için pelinotu şarap içerisinde bir müddet bekletilir, süzülür. Bu da safra kesesi ve dispepsi için hastalıkları durumları önerilmektedir. pelinotundan hazırlanan dekoksiyonun ve çayın özellikle kıl kurtlarına karşı antihelmentik olarak kullanılmaktadır .
Redel'in Abdomilon Çözelti Pascoe'nin Amara Tropfen -Pascoe S adlı damlası Steiner'in Aristochol N Tropfen adlı damlası, Galenica Hetterich'in Digestivum -Hetterich N Tropfen adlı damlası Biopharma'nın Gastroflorin N Tropfen adlı damlası söylenebilir.
Abdomilon Likit Bunun 100 g 'nın içeriği şöyledir : 0.6 g Radix Angelicae'nın v/v % 30'Iuk etanol ile hazırlanmış 1:1 'lik ekstrefluidi 1.0 g Radix Gentianae'nın v/v % 5 'lik etanol ile hazırlanmış 1: 1’lik ekstrefluidi 1.0 g Cortex Frangulae'nin v/v % 40'Iık etanol ile hazırlanmış 1: 1 'lik ekstrefluidi 3.0 g Rhizoma Calami'nin v/v % 20'Iik etanol ile hazırlanmış 1: 1'Iik ekstrefluidi 1.0 g Folia Melissae v/v % 20'Iik etanol ile hazırlanmış 1 :1'lik ekstrefluidi 2.4 g Radix Rhei (Rhizoma Rhei)'nin v/v % 70'Iik etancı ile hazırlanmış 1: 1'Iik ekstrefluidi 0.5 g Herba Absinthi'nin v/v % 20'Iik etanol ile hazırlanmış 1: 1'lik ekstrefluidi
Ayrıca Oleum Ole um Anisi 0.020 g Oleum Carvi 0.030 g Oleum Geiurbani 0.020 g Oleum Valerianae 0.006 g Mentol 0.020 g Oleum Citri 0.002 g Oleum Chamomillae 0.002 g Basit Ģurup Etanol % 96 Saf su CaC03 Kalsiyum tartarat içerir.
Uçucu yağları ve yardımcı maddeleri bir yana bırakırsak geride kalan formülasyonda laksatif etkili bazı droglarla stomaşik etkili bazı droglarla kombine edildiklerini görürüz. Bunlar ayrıca dispeptik şikayetler açısından da etkili droglardır . Aromatik tonik etkileri de dismenorede,, abdomen vardır . Abdomilon adlı ilaç dismenorede athezyonu,, karın ve karınaltı organlarının iltihabı gibi athezyonu karın bölgesindeki kronik tahriş durumlarının semptomatik tedavisinde spastik obstipasyon, obstipasyon, tahriş olmuş kolon ve kronik magenatoni gibi fonksiyonel mide bağırsak rahatsızlıklarında kullanılır . İlaç ileus (bağırsak düğümlenmesi), morbus crohnicum gibi akut iltihabi bağırsak hastalıklarında mide ve 12 parmak bağırsağının urlarında, hamilelikte ve emzirme döneminde kontraendikedir
potasyum kaybı Potasyum eksikliğinin kalpte fonksiyon bozukluğuna ve kas zafiyetine Abdomilon kalp glikozitleri diüretikler, kullanırken antiaritmikler, kortikosteroitler kullanılırsa ilaç etkileĢmesi olacağı da bilinmelidir. Compositae familyasında yer alan diğer Artemisia türleri de mevcuttur. Bunlardan Miskotu olarak bilinen Artemisia vulgaris L. bitkisi uçucu yağ ve acı maddeler taĢır . Gıdai maksatlarla kullanılır . Tarhum adı ile tanınan Artemisia dracunculus L. ile Artemisia abrotonum L. adlı bitkiler de mevcuttur. Bu bitkiler kumarin yapısında bileĢikler (isofraxidin, scopoletin, umbelliferon) taĢır . Bu bitkilerde tonik ve koleretik olarak dispepsiye karĢı kullanılmaktadır . Ayrıca gıdai maksatla da kullanılırlar .
Beta vulgaris L. (Yabani pancar)
Chenopodiaceae, ince köklü otsu ots u bir bitkidir bitki dir.. Yaprakları etli olup büyük ovat şeklindedir . betain (betaine)'in enginara benzer etkidedir Betain tatlımsı bir tada sahip, beyaz renkte bir üründür. Bilhassa karaciğer hücrelerinde metilasyon siklüsu üzerine metilleyici bir ajan olarak etki eder. Bu karaciğer hücrelerinin rejenerasyonunu ve trigliseritlerin taşınabilir bir yağa dönüşmesini sağlar .
Betain esansiyel hepatotropik ve lipotropik aminoasitlerden biridir. Yan etkisi yoktur iyi tolere edilir ve bu bakımdan iyi bir karaciğer ilacı olarak kullanılır . Enginar gibi yağ metabolizmasına da etki eder. Almanya'da mevcut birçok preparatları vardır . Schwabe'nin Flacar adlı kombinasyon şeklindeki preparatında betain, sorbitol ve üvez acuparia) doğal meyvalarının (Sorbus bileşiklerini içerir.
*Karaciğer paranşimayı etkileyen akut ve *Karaciğer paranşimayı kronik hastalıklarda: Silimarin ile tedavi edilmelidir (Legalon) * Safra hastalıklarının tümü ve ayrıca karaciğerin korunması veya iyileştirilmesi enginar ve pelinotu (Betulum gibi koleretik ve kolekinetik maddelerin kombinasyonu) ile tedavi edilmelidir.
HEPATOTOKSİK BİTKİLER
Troglizatone —Tip II diyabette -non-alkolik steatohepatit, kc enzimlerini düşürme ***FULMİNANT HEPATİT KC ilaç metabolize eden organ Biotransformasyon Akut, kronik hepatit, sarılık, vasküler lezyonlar, hepatik yetmezlik, siroz
