CASTRO, Celso. Evolucioni Evolucionismo smo
Cultural:
Textos de Morgan, Tylor e Frazer.
Rio de Janeiro: Jorge Zahar Editor, 2!.
" ne#ess$rio %ara se entender todo o %ro#esso de s&rgi'ento dos #on#eitos a sere' tratados (&e o #ontexto antro%ol)gi#o *i*ido d&rante o s+#&lo - 'ar#a*a na Antro%ologia &' %ro#esso de #onsolida/o e %or 0&s#a de se& o01eto de %es(&isa. Sendo assi' entende'se atra*+s de Celso Castro os #on#eitos do %ensa'ento (&e 3or'ara' as 0ases do e*olionis'o #<&ral, (&e trata*a de #o'o res%onder e entender o %ro#esso e*ol&ti*o h&'ano e s&as in#)gnitas. 4ode 4o de' 'se se 3r 3ris isar ar de dent ntro ro de dess sse e #on onte text xto, o, #o #o'o 'o re re3e 3ere ren# n#ia iall de ela0ora/o desse #on#eito, tr5s %ensadores, Morgan, Tylor e Franzer, eles tinha' grande in3l&5n#ia dos %ost&lados 6ar7inistas, sendo assi', tinha' #o'o re3eren#ial a 0ase #ienti3i#a de (&e a raa h&'ana teria &' 'es'o an#estral #o'&', dessa 3or'a a grande (&est/o (&e s&rgi& 3oi: #o'o %ode ha*er &'a grande di*ersidade #<&ral entre os %o*os se h$ so'ente &'a orige' #o'&'8 Sendo assi', a res%osta (&e en#ontrara' 3oi (&e existia na h&'anidade &' %ro#esso de e*ol&/o linear, (&e saia da sel*ageria, %ara a 0ar0$rie e de%ois %ara a #i*iliza/o. 9%odese a3ir'ar agora, #o' 0ase e' #on*in#ente e*id5n#ia, (&e a sel*ageria %re#ede& a 0ar0$rie e' todas as tri0os da h&'anidade, assi' #o'o se sa0e (&e a 0ar0$rie %re#ede& a #i*iliza/o. A hist)ria da raa h&'ana + &'a s) na 3onte, na ex%eri5n#ia, no %rogresso ”. ;CASTRO, 2!, %.<<= Morg Mo rgan an te te*e *e gr gran ande de in in3l3l&5 &5n# n#ia ia de Ma Marx rx e Ang ngel els, s, de dess ssa a 3o 3or' r'a a %ensa*a (&e o desen*ol*i'ento da id+ia de %ro%riedade teria sido o %ro#esso de#isi*o %ara o s&rgi'ento da #i*iliza/o. A#redita*a ta'0+' (&e atra*+s do #onhe#i'ento antro%ol)gi#o #onte'%or>neo %oderia se en#ontrar a 3erra'enta %ara entender a hist)ria %assada, sendo assi', est&do& so0re os A0or?genes A&stralianos, @ndios -ro(&eses, -ro(&eses, Aste#as, Aste#as, regos e Ro'anos. Ro'anos. Ente En tend nde ese se tr tra* a*+s +s de Mo Morg rgan an o #o #on# n#ei eito to de &n &nid idad ade e %s %s?( ?(&i &i#a #a h&'ana, %ois se entendia (&e a h&'anidade %rogredi& a %artir de &' gr&%o
#o'&'
e
es%e#i3i#o,
estando
%resente
no
desen*ol*i'ento
&'a
ho'ogeneidade %or nat&reza, %or+' #o' n?*eis di3erentes de e*ol&/o nas #i*ilizaBes. 4odese ta'0+' 3risar os #on#eitos de Tylor, %ois 3oi #onsiderado ser o %ai de antro%ologia #<&ral, %or ter sido o %ri'eiro a a3ir'ar o #on#eito de #<&ra. sa*a de o0ser*aBes t?%i#as de literat&ra de *iage',atra*+s das inD'eras *iagens (&e ele 3ez, dando aten/o ao %er?odo %r+#olo'0iano, a#reditando na s&%erioridade Estad&nidense so0re a Col'0ia. Era est&dioso e' rela/o %r+hist)ria h&'ana, &sa*a do a&xilio da ar(&eologia e antro%ologia. Gessa +%o#a era' 0astante #o'&ns os #ha'ados antro%)logos de ga0inetes, (&e n/o ia' a #a'%o 3azer s&as o0ser*aBes, se&s est&dos era' 0aseados '&itas *ezes e' relat)rios de *ia1antes, sendo assi' Tylor se 0aseia na id+ia do est&do da re#orr5n#ia dos 3atos e' di3erentes l&gares. Ele assinala, e' %ri'eiro, l&gar, (&e se de*e tentar o0ter di*ersos relatos so0re o 'es'o so0re o 'es'o o01eto, s&0'etendoos assi', a &' 9teste de re#orr5n#iaH. Caso relatos inde%endentes de ele'entos #<&rais e' +%o#as o& l&gares di3erentes se1a' #on*ergentes, 3i#aria di3?#il, seg&ndo Tylor, atri0&?los ao a#aso o& a &'a 3ra&de inten#ional. ;CASTRO, 2!, %.II=
Franzer era interessado %elos #ost&'es #l$ssi#os ; a&tores gregos e a ro'anos= sendo assi' a#a0o& es#re*endo &' li*ro so0re a 'itologia #l$ssi#a.Ele ta'0+' se dete*e a est&dar e ela0orar #on#eitos so0re a tra1et)ria de e*ol&/o do ho'e', sendo assi' a#redita*a na s&%erioridade do %o*o e&ro%e&, *endo os n/o a#identais #o'o 9sel*agensH 9o& '&se& *i*oH de a#ordo #o' o a&tor 9eles era' re%resentantes de eta%as anteriores da tra1et)ria &ni*ersal do ho'e' r&'o a #ondiBes dos %o*os 'ais a*anadosH;CASTRO, 2!, %.2= Gessa +%o#a a ar(&eologia n/o era t/o desen*ol*ida, sendo assi' a#redita*ase (&e as o0ser*aBes dos %o*os (&e eles #redita*a' ser sel*age', #onte'%or>neos a eles era a 3or'a de se ter &'a id+ia so0re o #o'%orta'ento dos %o*os %ri'iti*os, #ha'ado de '+todo #o'%arati*o %odendo se exe'%li3i#ar atra*+s da seg&inte 3rase, 9Os e&ro%e&s %ode'
en#ontrar entre os ha0itantes da roel>ndia o& entre 'aoris '&itos ele'entos %ara re#onstr&ir o (&adro de se&s an#estrais %ri'iti*osH Tylor ;a%&d CASTRO , 2!, %.IK= Co'o ta'0+' a o0ser*a/o de #o'%orta'entos #onte'%or>neos %ara se en#ontrar *est?gios da(&ilo (&e eles a#redita*a' ser traos (&e %er'ane#era' do %assado da h&'anidade, #o'o as #renas, s&%erstiBes e #rendi#es. Condi/o (&e %ro%or#iona*a a antro%ologia n/o s) est&dar as so#iedades 9sel*agensH, 'as #o'o ta'0+' s&a %r)%ria so#iedade. 4odese %er#e0er a grande %ers%e#ti*a de olhar etno#5ntri#a (&e 'ar#a o %ensa'ento %resente nesses a&tores, %or+' os #itados e*olionistas 3ora' 0astante #riti#ados %or antro%)logos (&e &sa*a' de o&tro ti%o de ex%li#a/o so0re a (&est/o da di*ersidade #<&ral, &sando a id+ia de di3&s/o, n/o de e*ol&/o. Sendo esse #on#eito ex%li#itado atra*+s do a&tor da seg&inte 'aneira: 4ara a es#ola difusionista, a o#orr5n#ia de ele'entos #<&rais se'elhantes e' d&as regiBes geogra3i#a'ente a3astadas n/o seria a %ro*a da exist5n#ia de &' Dni#o e 'es'o #o'inho e*ol&ti*o, #o'o %ensa*a os e*olionistasL o %ress&%osto di3&sionista, diante do 'es'o 3ato, era (&e de*eria ter o#orrido a di3&sa de ele'entos entre esses 'es'o l&gares;%or #o'er#io, g&erra, *iagens o& (&ais(&er o&tros 'eios=. ;CASTRO, 2! ,%.I!=
4odese #itar ta'0+' o&tra (&e0ra #o' o e*olionis'o #<&ral, atra*+s de %ensadores #o'o, Franz oas e ronisla7 Mlino7sNi, trazendo a %ers%e#ti*a de %ensa'ento a
i'%ort>n#ia da %es(&isa de #a'%o, %ara o
entendi'ento %re#iso da %es(&isa antro%ol)gi#a #o'o ta'0+' ressalta*a' a *is/o de '<i%li#idade #<&ral, trazendo o ter'o 9as #<&raH. 6entro do #on#eito de e*ol&/o #<&ral, entra d&as linhas de in*estiga/o &'a 3or'ada %or in*estiga/o e des#o0ertas e o&tra %or instit&i/o %ri'arias. Sendo assi' ex%lanase (&e a #i*iliza/o s) %asso& a ser #onstit&?da atra*+s da #on#e%/o de %ro%riedade e a %artir da? se 3or'o& a id+ia de %ol?ti#a e go*erno, #ara#terizando o %rogresso h&'ano.
4odese %er#e0er (&e 'es'o #o' os ro'%i'entos antro%ol)gi#os aos #on#eitos do e*olionis'o #<&ral, eles ainda se 'ostra' 0astantes %resentes e' 'eio ao senso #o'&', %ois ainda se %er#e0e entre os seres h&'anos, o %ensa'ento etno#5ntri#o de s&%erioridade, o (&e 3ez d&rante a hist)ria o#orrer tantos 'assa#res de &'a #<&ra so0re a o&tra.