Strategijski menadžment
Branimir Inić
Dva najznačajnija atributa društvenog okuženja su demografko i kulturno okruženje. • Demografsko okruženje Demografsko okruženje predstavlja deskripciju distribucije stanovništva prema odabranim karakteristikama - gde su ljudi, njihov broj, ko su, njihova starost, pol, etničko poreklo, dohodak i zanimanje i označava se kao demografija 1. Preko nje se na najjednostavniji način kvantificiraju sledeći društveni trendovi (prikaz porasta stanovništva sveta kroz istoriju dat je na Slici 2. [100]. Promena starosne strukture stanovništva. 1. Jedan od najvažnijih demografskih trendova jeste promena starosne strukture stanovništva. Stanovništvo stari iz dva razloga. Prvo, opada stopa nataliteta, a raste dužina životnog veka. Razlozi smanjenja stope nataliteta uzrokovani su smanjenjem porodice, koja je opet rezultat želje da se poboljša lični standard, sve veće želje žena da rade van kuće, većeg znanja i poboljšane tehnologije u kontroli rađanja. Retko se danas u porodicama rada više od dva deteta. Drugi faktor koji doprinosi opštem starenju stanovništva jeste produženi vek života, uz poboljšanje zdravstvene zaštite. Promena starosne strukture stanovništva ima za rezultat različite stope rasta za različite starosne grupe tokom decenije, a ove razlike će snažno uticati na strategije za potencijalno tržište. Promene u porodici. 2. Neke od promena u porodici odnose se na kasnije sklapanje braka. manji broj dece, višu stopu razvoda, više zaposlenih majki, tako da se slobodno može konstatovati da se gubi tradicionalna porodica (2005. godine 50% radne snage biće žene, a preko 33% hispano i afro amerikanci). 3. Geografske promene u stanovništvu. Pomeranje iz ruralnih u urbana područja je skoro vekovna tradicija, ali se u novije vreme primećuje i suprotna tendencija - povratak u manje gradove i sela. 4. Bolje obrazovanje i više radnika sa belim okovratnikom - inženjera znanja (1983-1993. u SAD procenat belih muških menadžera smanjio se sa 55 na 47, a za žene se popeo sa 37 na 42). Porast broja obrazovanih ljudi povećava tražnju za kvalitetnim proizvodima, knjigama, časopisima i putovanjima. Ovi demografski trendovi su veoma pouzdani za kratak i srednji rok. Postoji malo opravdanja za kompanije koje budu zatečene demografskim kretanjima. Oprezne kompanije mogu da naprave listu glavnih demografskih trendova, tačno objasne njihove implikacije za određenu granu, i ove implikacije klasifikuju rangirajući ih od vrlo pozitivnih do vrlo negativnih. Politeizam (mnogoboštvo). 5. Naša pojačana tendencija da dopunimo svoj sistem tradicionalnog religioznog verovanja drugim verama i aktivnostima. Postnuklearne porodice. 6. Smrt mita o porodičnom modelu tata + mama + 2+2 dece. Ponovno grupisanje. 7. Naša tendencija da se pridruzujemo velikim socijalnim grupama sa zajedničkim interesima, bez obzira na geografski položaj ili porodične veze. Nedostatak poverenja. 8. 1
Nauka o osobinama nekog naroda, nauka o stanovništvu.
53
