LALE TÜRKÇE ÖÐRETÝM SETÝ Hazýrlayanlar
Tuncay ÖZTÜRK Sezgin AKÇAY Salih GÜN Ercan TAÞDEMÝR Mertkan MURT Hacý Ömer AYYILDIZ Kadir YILDIRIM Adem ÇALIÞKAN Murat CUMA
Deðerlendirme Kurulu
Ahmet GÜRDAL Ahmet YÝÐÝT Mehmet MÜJDE Ýlhan YILDIRIM Ahmet YILDIRIM
Kapak ve Sayfa Tasarýmý
Ayhan KARAKUÞ Murat ALTINDAÐ Turgay ABLAK
Yayýna Hazýrlýk
Dilset Dizgi ve Grafik
Bu kitabýn tamamýnýn ya da bir kýsmýnýn, kitabý yayýnlayan þirketin önceden izni olmaksýzýn elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayýt sistemi ile çoðaltýlmasý, yayýmlanmasý ve depolanmasý yasaktýr. Bu kitabýn tüm haklarý, Copyright © Sürat Basým Reklamcýlýk ve Eðitim Araçlarý Sanayi Ticaret A.Þ. ye aittir. All rights reserved. No part par t of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the written permission of the Publisher.
Film Çýkýþ
S.G.S.M.
Bu kitabýn hazýrlanmasýnda Türk Dil Kurumunun Ýmla Kýlavuzu (2009) esas alýnmýþtýr. ISBN: 978-9944-450-67-6
Basým Yeri ve Yýlý
Elma Basým Halkalý Cad. Cad. Nu: 164 B4 Blok Sefaköy-K.Çekmece-ÝSTANBUL Tel: +90 (212) 697 30 30 Aðustos 2011
Cumhuriyet Mah. Libadiye Cad. Haminne Çeþmesi Sok. Baran Ýþ Merkezi Nu. 13 34696 ÜSKÜDAR-ÝSTANBUL ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Telefo elefonn : +90 (216) (216) 522 09 00 (Pbx) (Pbx) Fak akss : +90 (2 (216 16)) 44 4433 98 39
LALE TÜRKÇE ÖÐRETÝM SETÝ Hazýrlayanlar
Tuncay ÖZTÜRK Sezgin AKÇAY Salih GÜN Ercan TAÞDEMÝR Mertkan MURT Hacý Ömer AYYILDIZ Kadir YILDIRIM Adem ÇALIÞKAN Murat CUMA
Deðerlendirme Kurulu
Ahmet GÜRDAL Ahmet YÝÐÝT Mehmet MÜJDE Ýlhan YILDIRIM Ahmet YILDIRIM
Kapak ve Sayfa Tasarýmý
Ayhan KARAKUÞ Murat ALTINDAÐ Turgay ABLAK
Yayýna Hazýrlýk
Dilset Dizgi ve Grafik
Bu kitabýn tamamýnýn ya da bir kýsmýnýn, kitabý yayýnlayan þirketin önceden izni olmaksýzýn elektronik, mekanik, fotokopi ya da herhangi bir kayýt sistemi ile çoðaltýlmasý, yayýmlanmasý ve depolanmasý yasaktýr. Bu kitabýn tüm haklarý, Copyright © Sürat Basým Reklamcýlýk ve Eðitim Araçlarý Sanayi Ticaret A.Þ. ye aittir. All rights reserved. No part par t of this book may be reproduced, stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means, electronic, mechanical, photocopying, recording or otherwise, without the written permission of the Publisher.
Film Çýkýþ
S.G.S.M.
Bu kitabýn hazýrlanmasýnda Türk Dil Kurumunun Ýmla Kýlavuzu (2009) esas alýnmýþtýr. ISBN: 978-9944-450-67-6
Basým Yeri ve Yýlý
Elma Basým Halkalý Cad. Cad. Nu: 164 B4 Blok Sefaköy-K.Çekmece-ÝSTANBUL Tel: +90 (212) 697 30 30 Aðustos 2011
Cumhuriyet Mah. Libadiye Cad. Haminne Çeþmesi Sok. Baran Ýþ Merkezi Nu. 13 34696 ÜSKÜDAR-ÝSTANBUL ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Telefo elefonn : +90 (216) (216) 522 09 00 (Pbx) (Pbx) Fak akss : +90 (2 (216 16)) 44 4433 98 39
D D D Þ
H
D K
D A
B
Bugün yaklaþýk 220 milyon konuþuru bulunan Türk dili, Moðol ve Mançu-Tunguz dillerinin de yer aldýðý Altay dil ailesinin en fazla konuþura sahip koludur.
N e d D K T e n Türk yazý dilinin tarihi VII. ve VIII. yüzyýllarda Orhon vadisinde dikilmiþ olan yazýtlarla baþlar. Gerek Orhon Yazýtlarýnda kul- T lanýlmýþ olan geliþmiþ ve iþlek dil gerekse komþu ülke kaynaklarýnda yer alan bilgiler, Türk yazý dilinin baþlangýcýnýn çok daha eskiye ü r k gittiðini gösterir. Yakýn dönemde bulunan yeni yazýtlarýn okunmasý Türk yazý dilinin tarihini daha da gerilere götürmemizi saðlaya- ç e caktýr. Ayrýca karþýlaþtýrmalý ses ve biçim bilimi çalýþmalarý ve diðer dillerdeki alýntý sözlerden Türkçenin yaþýnýn ortaya konulmasý ? yolunda önemli veriler elde edilmiþtir. Türkçeden Sümerceye geçmiþ olduðu kanýtlanan 168 Türkçe kökenli sözcük, Sümerce ile Türkçenin yaþýt olduðu görüþünün geliþtirilmesini saðlamýþtýr. Esik kurganý buluntularý arasýnda yer alan ve MÖ 4’üncü yüzyýla ait olduðu saptanan bir çanaktaki Orhon yazýsýna benzer harflerle yazýlan iki satýrlýk yazýnýn en eski Türkçe metin olduðu bilinmektedir.
Çin yýllýklarýndaki bir Hun aðýtýna ait iki dize ile birkaç sözcük MS 4’üncü yüzyýl Türkçesi hakkýnda fikir vermektedir. Ancak, edebî metin niteliðindeki ilk büyük metinler Tonyukuk (725), Bilge Kaðan (731) ve Köl Tigin (732) adýna dikilmiþ olan Göktürk Yazýtlarý’dýr.. Türk dilinin ilk sözlüðü ve dil bilgisi kitabý Divanü Lugati’t-Türk Yazýtlarý’dýr Lugati’t-Türk ise 1072 yýlýnda Kâþgarlý Mahmud tarafýndan yazýlmýþtýr. Yaklaþýk 9 bin sözü içeren eser, yalnýzca bir sözlük, yalnýzca bir dil bilgisi kitabý deðil, ayný zamanda Türk yazý dilinin ve aðýzlarýnýn ele alýndýðý, kültür deðerlerinin kayda geçirildiði anýtsal bir kaynaktýr. Kâþgarlý Mahmud; Karahanlý, Uygur, Oðuz, Kýpçak, Kýrgýz ve diðer akraba topluluklarýnýn söz varlýðýný bir araya getirerek hazýrladýðý eserine Divanü Lugati’t-Türk, yani Türk Lehçeleri Sözlüðü adýný vermiþtir. Kâþgarlý Mahmud’un yirmiyi aþkýn yazý dilini ve aðzýný Türk adý altýnda toplamasý, bilimsel bir gerçekliði ortaya koymaktadýr. Büyük ölçüde ortak dil ögelerine dayanan bu yazý dilleri ve aðýzlar, zaman içerisinde kendi iç geliþmelerini sürdürerek sürdürer ek bugün yazý dilleri ve resmî diller hâline gelmiþlerdir. D
C
Yayýlma alaný Kuzey Buz Denizi’nden baþlayýp Hindistan’ýn kuzeyine, Çin Halk Cumhuriyeti’nin içlerinden Avrupa’nýn en uç noktasýna kadar uzanan yaklaþýk 12 milyon kilometrekarelik bu coðrafyada en geçerli dil, Altay dil ailesinin en büyük kolu olan Türk dilidir. 19’uncu yüzyýlda ünlü Türkolog Á. H. Vámbéry, Türk dilinin yayýlma alanýnýn geniþliðini yaptýðý gezi sýrasýnda görmüþ ve Balkanlardan Mançurya’ya kadar yolculuk yapacak bir kiþinin Türk dilini bilmesi durumunda bu yolculuðunu en kolay bir biçimde yapabileceðini, çünkü bu coðrafyada en geçerli dilin Türk dili olduðunu söylemiþti. Bugün bu alan daha da geniþlemiþtir. Özellikle 1960’lý yýllardan itibaren çalýþmak ve okumak baþta olmak üzere çeþitli nedenlerle endüstrileþmiþ Avrupa ülkelerine Türklerin göçmesi sonucunda Türk dilinin yayýlma alaný Balkanlarý da aþarak Atlas Okyanusu kýyýlarýna ulaþmýþtýr. Türk dili, yoðunluðu Orta Asya ve Orta Doðu’da bulunan ve en azýndan son bin yýldýr yerleþik halklar hâlinde olan; Türkiye Cumhuriyeti, Eski Sovyetler Birliði’nden baðýmsýzlaþmýþ Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan, Kýrgýzistan gibi Türk Cumhuriyetleri, Balkan Ülkeleri, Rusya Federasyonu, Ýran, Irak, Afganistan, Çin Halk Cumhuriyeti gibi devletler içinde konuþma dili veya yazý dili olarak yaþayan yirmi yazý dili koluna ayrýlmaktadýr. Öte yandan büyük çoðunluðu Türkiye Cumhuriyeti vatandaþý olan ve Avrupa Birliði ülkelerine yerleþen yaklaþýk 6 milyon Türk
? e ç k r ü T n e d e N
bulunmaktadýr. Avrupa Birliði üyesi olmayan bazý Avrupa ülkelerinde de önemli ölçüde Türk nüfusu bulunmaktadýr. Bu nüfusun önemli bir bölümü, yaþadýðý ülkenin vatandaþýdýr. Ayrýca Avrupa Birliði’nin yeni üyelerinden Romanya’da, özellikle de Bulgaristan’da bu ülkelerin vatandaþý olarak çok sayýda Türk yaþamaktadýr. Makedonya, Kosova gibi diðer ülkelerdeki yerleþik Türklerle birlikte bütün Avrupa kýtasýndaki Türk nüfusun 7 milyonu aþtýðý düþünülmektedir. Avrupa’daki bu nüfusun tamamýnýn dili Türkiye Türkçesidir. Bu ülkelerde Türkler tarafýndan yayýmlanan gazeteler, dergiler, kitle iletiþim araçlarý Türkiye Türkçesini kullanmaktadýr. Çeþitli dönemlerde Arabistan yarýmadasýndaki ve Kuzey Afrika’daki ülkelere; Güney ve Kuzey Amerika kýtasýnda baþta ABD olmak üzere çeþitli ülkelere ve Avustralya’ya yerleþen konuþurlarý sayesinde, bugün Türk dili dünyanýn dört bir köþesinde yaþayan, konuþulan, kullanýlan dil konumuna ulaþmýþtýr. Uydudan yapýlan radyo ve televizyon yayýnlarý, að ortamýnda yayýncýlýk, yurt dýþýnda da yayýmlanan gazetelerimiz ve dergilerimiz, öðretim kurumlarý ve kurslar aracýlýðýyla bugün Türk dili yeryüzünde etkin bir biçimde iþlevini sürdüren dil konumuna ulaþmýþtýr. D K
G D
v T D
Dillerin nüfus sýralamasý ana dili (birinci dil), ikinci dil, yabancý dil konuþurlarý bakýmýndan birkaç ölçüt göz önünde bulundurularak yapýlmaktadýr. Ana dili, birinci dil, ikinci dil ve yabancý dil olarak konuþurlar bakýmýndan Ýngilizcenin 2 milyara yaklaþan bir konuþuru olduðu kestiriminde bulunulmaktadýr. Ana dili konuþurlarý bakýmýndan yapýlan sýralamalarda ise Çince farklý lehçeleri olmasýna karþýn birinci dil olma özelliðine sahiptir. Birbirinden ses, biçim ve söz varlýðý özellikleri bakýmýndan ayrýlan sekiz ayrý lehçesiyle Çincenin, pek çok lehçesinin yaný sýra Urduca ile birlikte Hintçenin tek dil kabul edildiði ve buna göre dünyada en fazla konuþuru bulunan diller sýralamasýnda Çincenin birinci, Hintçenin dördüncü dil kabul edilmesi karþýsýnda Türk dili de 220 milyona ulaþan konuþuruyla sýralamada tek bir dil olarak kabul edilmelidir. Bu ölçütlerle Türk dili dünyada en fazla konuþuru bulunan diller arasýnda beþinci sýrada yer almaktadýr.
Çince
4
1.300.000.000 Sekiz lehçesiyle birlikte
Ýngilizce
427.000.000
Ýspanyolca
266.000.000
Hintçe
260.000.000 Bütün lehçeleriyle ve Urduca ile birlikte
Türk dili
220.000.000 Bütün lehçeleriyle birlikte
Arapça
181.000.000 Bütün lehçeleriyle birlikte
Portekizce
165.000.000
Bengalce
162.000.000
Rusça
158.000.000
Japonca
124.000.000
Almanca
121.000.000
Fransýzca
116.000.000
T D
Ö
Ana dili konuþurlarý dýþýnda Türk dili lehçelerinin birinci dil, ikinci dil veya yabancý dil konuþurlarý da bulunmaktadýr. Özellikle Türkiye Türkçesinin pek çok ülkede konuþuru olduðu saptanmýþtýr. Ethnologue verilerine göre Türkiye Cumhuriyeti dýþýnda 34 ülkede Türkiye Türkçesi konuþuru bulunmaktadýr. Konuþur nüfusunun yaný sýra Sovyetler Birliði’nin daðýlmasý, Körfez Savaþý gibi yakýn tarihte yaþadýðýmýz olaylar, Türkiye Cumhuriyeti’nin bölgesinde ve dünyadaki önemini artýrmýþ, Türkiye çekim merkezi hâline gelmiþtir. Bu geliþmeler, Türkiye Türkçesinin Türk cumhuriyetlerinde ve diðer ülkelerde öðretimi konusunda çeþitli aþamalardaki yeni öðretim kurumlarýnýn, üniversitelerde yeni bölümlerin kurulmasýný ve özel dershanelerde kurslarýn açýlmasýný saðlamýþtýr. Ülkelerdeki Türk nüfusun yoðunluðuna ve isteme göre ortaöðretim kurumlarýnda Türkçenin öðretildiði seksen yedi ülke bulunmaktadýr. En az bir ortaöðretim kurumunda Türkçenin öðretildiði bu ülkeler þunlardýr: ABD, Afganistan, Almanya, Angola, Arjantin, Arnavutluk, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Bangladeþ, Belçika, Benin, Bosna-Hersek, Brezilya, Bulgaristan, Burkina-Faso, Burma, Çad, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Ekvator Ginesi, Endonezya, Etyopya, Fas, Fildiþi Sahilleri, Filipinler, Fransa, Gabon, Gana, Gine, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Kore, Gürcistan, Hindistan, Hollanda, Irak, Ýngiltere, Japonya, Kamboçya, Kamerun, Kanada, Kazakistan, Kenya, Kýrgýzistan, Kongo Demokratik Cumhuriyeti, Kosova, Laos, Letonya, Liberya, Litvanya, Macaristan, Madagaskar, Makedonya, Malavi, Maldiv Adalarý, Malezya, Mali, Meksika, Moðolistan, Moldova, Moritanya, Mozambik, Nepal, Nijer, Nijerya, Orta Afrika Cumhuriyeti, Pakistan, Papua Yeni Gine, Polonya, Romanya, Rusya, Senegal, Sýrbistan, Sri Lanka, Sudan, Suudi Arabistan, Tacikistan, Tanzanya, Tayland, Tayvan, Togo, Türkmenistan, Uganda, Ukrayna, Ürdün, Vietnam, Yemen. Bazý ülkelerde ortaöðretim kurumlarýnda Türkçenin öðretilmesinin yaný sýra özel kurslarda da talebe göre Türkçe öðretilmektedir. Kurslarýnda Türkçenin öðretildiði kýrk altý ülke saptanmýþtýr. Bu ülkeler þunlardýr: ABD, Almanya, Belçika, Beyaz Rusya, BosnaHersek, Bulgaristan, Cezayir, Çin, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Hollanda, Irak, Ýngiltere, Ýrlanda, Ýspanya, Ýsveç, Ýsviçre, Ýtalya, Ýzlanda, Japonya, Kýrgýzistan, Kolombiya, Letonya, Litvanya, Lübnan, Lüksemburg, Makedonya, Malta, Meksika, Mýsýr, Moðolistan, Norveç, Peru, Polonya, Portekiz, Rusya, Singapur, Slovakya, Slovenya, Þili, Türkmenistan, Vietnam, Yunanistan. Dokuz ülkede Türkçe öðretiminin yapýldýðý üniversite bulunmaktadýr. Bu ülkeler þunlardýr: Arnavutluk, Azerbaycan, BosnaHersek, Gürcistan, Irak, Kazakistan, Kýrgýzistan, Romanya, Türkmenistan. Bünyesinde Türkçe öðretilen, Türk dili ve edebiyatý araþtýrmalarýnýn yapýldýðý, Türkoloji bölümlerinin bulunduðu yirmi sekiz ülke vardýr. Bu ülkeler þunladýr: Almanya, Avustralya, Azerbaycan, Beyaz Rusya, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Endonezya, Fildiþi Sahilleri, Gürcistan, Irak, Ýran, Ýsveç, Japonya, Kamerun, Kazakistan, Kýrgýzistan, Kolombiya, Kosova, Litvanya, Macaristan, Mýsýr, Moldova, Romanya, Rusya, Türkmenistan, Ukrayna, Venezuela, Yemen.
Bugün Türk dili, yaklaþýk 12 milyon kilometre karelik bir alanda 220 milyon nüfusun konuþtuðu, yüze yakýn ülkede öðretiminin yapýldýðý, kökleri tarihin en eski dönemlerine kadar uzanan, 600 bini aþkýn söz varlýðýna sahip bir dünya dilidir. Geçmiþi boyunca Çinceden Farsçaya, Arapçadan Macarcaya kadar pek çok dille etkileþim içerisine girmiþ olan Türk dilinin bir kolu olarak yalnýzca Türkiye Türkçesinin dünya dillerine verdiði sözcüklerin sayýsý 11 binin üzerindedir. Genel Türk dili olarak diðer dillere verdiðimiz sözcük sayýsý ise 20 binin üzerindedir. Özellikle giyim, yiyecek, askerlik baþta olmak üzere hemen her alanda çok sayýda Türk dili kökenli sözcük ile tarihte ve bugün Türk soylu halklarýn yaþadýðý coðraf yalardaki Türk dili kökenli çok sayýda yer adý dünya dillerinde varlýðýný bugün de sürdürmektedir. Dünyanýn hemen her bölgesinde öðretimi yapýlan, bilimsel araþtýrmalara konu olan, dünya dillerine katkýda bulunan Türk dili, en yaygýn ve en köklü dünya dillerinden biridir.
5
a d n I k k a H p a t i K H Dünyanýn geniþ bir coðrafyasýnda konuþulan Türkçe, yurt içinde ve yurt dýþýnda, özellikle yabancýlarýn öðrenmeye çalýþtýklarý dillerden biri olmuþtur. Yurt dýþýnda Türkçe öðretmek amacýyla, modern dil öðretim tekniklerine uygun ders kitaplarýnýn hazýrlanmasý zaruret hâline gelmiþtir. Türkçeyi en modern dil öðretim teknikleriyle öðretmeyi hedefleyen Dilset Yayýnlarý 10 yýldan beri yabancýlara Türkçe öðretimi konusunda çalýþmalar yapmaktadýr. Dilset Yayýnlarý’nýn 130 ülkede okutulan yaklaþýk 150 parçalýk Türkçe öðretim setleri bulunmaktadýr. Dilset Yayýnlarý’nýn yazarlarý bu dokümanlarý yurt dýþýnda uygulamakta ve Türkçe öðretimi konusundaki tecrübelerini yeni eserlere yansýtmaktadýrlar. Dilset Yayýnlarý son yýllarda bölgesel farklýlýklara göre Türkçe öðretim kitaplarý hazýrlamaktadýr. Bu çalýþmalardan biri de “Lale Türkçe Öðretim Seti”dir. Lale Türkçe Öðretim Seti, Avrupa Dil Kriterleri çerçevesinde, modern dil öðretim teknikleriyle hazýrlanmýþ, Türkçeyi kolay ve eðlenceli bir þekilde öðretmeyi hedeflemektedir. Çoklu zekâ kuramýna uygun hazýrlanan bu set 12-18 yaþ aralýðýndaki Türkçeyi yeni öðrenen öðrencilere hitap etmektedir. Lale Türkçe Öðretim Seti; Ders Kitabý, Çalýþma Kitabý, Dil Bilgisi Kitabý, Öðretmen Kitabý, Okuma Kitaplarý, Etkileþimli CD, Seslendirme CD’si ve Posterlerden oluþan zengin bir içeriðe sahiptir. Ders kitaplarý 12 üniteden oluþmaktadýr. Üniteler kolaydan zora, yakýndan uzaða i lkelerine göre öðrencilerin günlük hayatta kullanabilecekleri konulardan ve etkinliklerden oluþmaktadýr. Kitaplar renkli olup öðrencilerin yaþ seviyelerine uygun resim ve fotoðraflarla tasarlanmýþtýr. Çalýþma kitaplarý da resimlerle ve fotoðraflarla desteklenmiþtir. Çalýþma kitaplarýnda ders kitabýndaki ünitelerin bölümleriyle ilgili etkinlikler verilmiþtir.
6
G
Ö
Ders kitabýnýn baþýnda giriþ bölümü yer almaktadýr. Bu bölümde “Sýnýf Dili, Renkler, Aylar, Günler, Sayýlar, Sýfatlar…” gibi öðrencilerin sürekli baþvurabileceði temel konular verilmiþtir.
Ders kitabý; “Kelimeler, Okuma-Anlama, Dinleme-Anlama, Konuþma, Yazma, Dil Bilgisi, Ýzleme-Anlama, Deðerlendirme, Oyun Eðlence, Sözlükçe ve Proje Ödevi” bölümlerinden oluþmaktadýr.
Kelimeler bölümünde üniteyle ilgili hedef kelimeler verilmiþtir.
Okuma-Anlama bölümünde konuyla ilgili bir metin bir de diyalog verilmiþtir. Metinler için özel fotoðraflar çekilmiþtir.
Dinleme-Anlama bölümünde kolaydan zora doðru farklý dinleme metinleri verilmiþtir.
Konuþma bölümlerinde öðrencilerin günlük hayatta kullanabilecekleri diyaloglar verilmiþtir. Bu bölümdeki diyaloglar resimlendirilmiþtir.
Yazma bölümünde konuyla ilgili yazma etkinlikleri verilmiþtir.
Dil Bilgisi bölümünde konuyla ilgili dil bilgisi kurallarý öðrencilerin seviyelerine uygun bir þekilde özet hâlinde verilmiþtir. Ayrýca dil bilgisi konularýnýn ayrýntýlý bir þekilde uygulamalarýyla anlatýldýðý Dil Bilgisi Kitabý hazýrlanmýþtýr.
Ýzleme-Anlama bölümünde 3-4 dakikalýk filmler ve bu filmlerle ilgili etkinlikler verilmiþtir. Bu bölümün amacý öðrencilerin görsel ve iþitsel olarak Türkçe öðrenme becerilerini geliþtirmektir. Bu bölümdeki filmler ders kitabýndaki konulara paralel olarak senarize edilmiþtir. Filmlerin çekimi gerçek mekânlarda yapýlmýþtýr. Filmler; normal ve kontrollü olmak üzere iki farklý þekilde seslendirilmiþtir.
Deðerlendirme bölümünde konunun geneliyle ilgili deðerlendirme sorularý bulunmaktadýr.
Oyun eðlence bölümünde konularla ilgili, öðrencileri eðlendirecek oyunlar hazýrlanmýþtýr.
Sözlükçe bölümünde üniteyle ilgili isimler ve fiiller verilmiþtir.
Proje Ödevi bölümünde öðrencilerin üniteyle ilgili yapacaklarý proje ödevleri verilmiþtir.
Çalýþma kitabý; “Resimli Sözlük, Kelimeler, Okuma-Anlama, Dinleme-Anlama, Yazma, Dil Bilgisi ve Deðerlendirme” bölümlerinden oluþmaktadýr.
Çalýþma kitabýnýn baþýnda üniteyle ilgili iki sayfalýk Resimli Sözlük bölümü bulunmaktadýr. Bu bölümde ünitede geçen en önemli kelimeler resimli olarak verilmiþtir.
Çalýþma kitabýndaki Okuma-Anlama ve Dinleme-Anlama bölümündeki metinler de seslendirilmiþtir.
Lale Türkçe Öðretim Seti’ne baðlý olarak öðrencilerin okuma becerilerini geliþtirmek amacýyla 12 adet okuma kitabý hazýrlanmýþtýr. Bu kitaplardan 6 tanesi çizgi roman tarzýndadýr. Okuma kitaplarý dramatize edilerek seslendirilmiþtir. Lale Türkçe Öðretim Seti’nin yurt dýþýnda Türkçe öðretimine çok önemli bir yenilik getireceðini umuyoruz. DÝLSET YAYINLARI 7
r e l i k e d n i ç i
Sayfa
Sayfa
19 Selamlaþma Tanýþma
91
Okul
Meslekler
Sayfa
Sayfa
31
103
Zaman
Sayfa
Günler Dersler
43
Sayfa
Meyveler Sebzeler
Sayfa
Ev
Ülkeler
Akrabalar 8
55
115 Sayfa
127 Yiyecekler Ýçecekler
Sayfa
Sayfa
67
139
Yemekler Y emekler
Sayfa
Sayfa
79
151
Giyecekler
Harf Sýrasý
Harfin Okunuþu
1
Kitap Yazýsý
El Yazýsý
Büyük
Küçük
Büyük
Küçük
a
A
a
2
be
B
b
3
ce
C
c
4
çe
Ç
ç
5
de
D
d
6
e
E
e
7
fe
F
f
8
ge
G
g
9
yumuþak ge
Ð
ð
10
he
H
h
11
ý
I
ý
12
i
Ý
i
13
je
J
j
14
ke
K
k
15
le
L
l
16
me
M
m
17
ne
N
n
18
o
O
o
19
ö
Ö
ö
20
pe
P
p
21
re
R
r
22
se
S
s
23
þe
Þ
þ
24
te
T
t
25
u
U
u
26
ü
Ü
ü
27
ve
V
v
28
ye
Y
y
29
ze
Z
z
A B C Ç D E F G Ð H I Ý J K L M N O Ö P R S Þ T U Ü V Y Z
a b c ç d e f g ð h ý i j k l m n o ö p r s þ t u ü v y z
A l f a b e
9
i l i D f I n I S
Oku Merhaba
Yaz
Merhaba
Bu ne?
1, 2, ...
Merhaba
10
Dinle
Bu, ...
Tekrar et
Cevap ver
Say
Kapat
Aç
Parmak kaldýr
Göster
Kalk
Otur
Tahtayý sil
Al
Ver
Yardým et
Çiz
Ýþaretle
A: Memnun oldum. B: Ben de.
Bak
Anlamadým
Gel
Sessiz ol
Git
11
Günler
Renkler S ar ý T ur un c u
P em b e
r a l I y a S r e l k n e R r e l n ü G
K ýr mý z ý
Y e þi l M o r
M av i
K ah v er e n gi
G r i
La c iv e r t
S i y a h B e y a z
Sayýlar 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
12
bir iki üç dört beþ altý yedi sekiz dokuz on
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
on bir on iki on üç on dört on beþ on altý on yedi on sekiz on dokuz yirmi
10 20 30 40 50 60 70 80 90 100
on yirmi otuz kýrk elli altmýþ yetmiþ seksen doksan yüz
100 200 300 400 500 600 700 800 900 1000
yüz iki yüz üç yüz dört yüz beþ yüz altý yüz yedi yüz sekiz yüz dokuz yüz bin
Parmak Saç Göz Kulak Burun
Baþ
Dudak
V ü c u d u m u z
Boyun
Kol
El
Diz
Bacak
Ayak
13
r a l t a f I S Aðýr
Hafif
Büyük
Küçük
Çalýþkan
Tembel
Dar
Geniþ
Genç
Yaþlý
Hasta
Ýyi
–5x + 6 + x = 1 – x + 8 8+7=?
14
Çirkin
Güzel
Zor
Kolay
30.000 TL
100 TL
Mutlu
Üzgün
Pahalý
Ucuz
Temiz
Kirli
Uzak
Yakýn
Uzun
Kýsa
Yeni
Eski
Zayýf
Þiþman
Zengin
Fakir
15
ÇOKLUK EKÝ
SORU EKÝ
-lar, -ler
I r a l I p a Y i s i g l i B l i D l e m e T
ÝYELÝK EKÝ
mý, mi, mu, mü
FÝÝLLERDE OLUMSUZLUK EKÝ -ma, -me
Birinci Tekil Þahýs Ýyelik Ekleri
-(ý) m, -(i) m, -(u) m, -(ü) m
Ýkinci Tekil Þahýs Ýyelik Ekleri
-(ý) n, -(i) n, -(u) n, -(ü) n
Üçüncü Tekil Þahýs Ýyelik Ekleri
-(ý), -(i), -(u), -(ü), -sý, -si, -su, -sü
Birinci Çoðul Þahýs Ýyelik Ekleri
-(ý) mýz, -(i) miz, -(u) muz, -(ü) müz
Ýkinci Çoðul Þahýs Ýyelik Ekleri
-(ý) nýz, -(i) niz, -(u) nuz, -(ü) nüz
Üçüncü Çoðul Þahýs Ýyelik Ekleri
-lar+ý, -ler+i
ZAMÝRLER Þahýs Zamirleri
Ýþaret Zamirleri
Soru Zamirleri
Dönüþlülük Zamiri
ben, sen, o, biz, siz, onlar
bu, þu, o, bunlar, þunlar, onlar
kim, ne
kendi
Belgisiz (Belirsizlik) Ýlgi (Aitlik) Zamiri Zamirleri herkes, kimisi, birçoðu, bazýlarý, her -ki biri, kimileri…
SIFATLARDA DERECELENDÝRME
SIFATLAR Ýþaret Sýfatlarý
Sayý Sýfatlarý
Soru Sýfatlarý
daha, pek, çok, en
nasýl, hangi, ne bir, birinci, birer, bir bazý, bütün, birkaç, kadar, kaç, kaçýncý, buçuk... az, çok, her... kaçar...
bu, þu, o
KÝPÝN ADI KÝPÝN EKÝ
EK-FÝÝL Ek-Fiilin Görülen Geçmiþ Ek-Fiilin Geniþ Zamaný Zamaný -ým, -sýn, -dýr, -ýz, -sýnýz, -dýrlar
HÂL (DURUM) EKLERÝ Yalýn Hâl Belirtme (Yükleme) Hâli Yönelme Hâli Bulunma Hâli Ayrýlma (Çýkma) Hâli Vasýta Hâli Ýlgi Hâli Eþitlik Hâli
-idim, -idin, -idi, -idik, -idiniz, -idiler
Ek-Fiilin Duyulan Geçmiþ Zamaný -imiþim, -imiþsin, -imiþ, -imiþiz, -imiþsiniz, -imiþler
YETERLÝK FÝÝLÝ Ekler
16
Belgisiz (Belirsizlik) Sýfatlarý
-ý, -i, -u, -ü -a, -e -da, -de -dan, -den -ile -ýn, -in, -un, -ün -ca, -ce
-abil, -ebil
ÜNSÜZ UYUMU f, s, t, k, ç, þ, h, p + c, d, g
ç, t, k
ÜNSÜZ YUMUÞMASI p, ç, t, k + a, e, ý, i, u, ü
b, c, d, g, ð
KÝPLER HABER (BÝLDÝRME) KÝPLERÝ
BASÝT ZAMANLAR
Duyulan Görülen (öðrenilen) KÝPÝN ADI Geçmiþ Geçmiþ Zaman Zaman KÝPÝN EKÝ
-mýþ -miþ -muþ -müþ
Þimdiki Zaman
-dý -di -du -dü
DÝLEK KÝPLERÝ
Gelecek Zaman
Geniþ Zaman -r -ar -er
-acak -ecek
-yor
Ýstek Kipi Emir Kipi
-a -e
-
Dilek Þart Gereklilik Kipi Kipi
-sa, -se
-malý -meli
Y e r Y ö n
YER-YÖN Kuzey Kuzeybatý
Yukarý Kuzeydoðu
Batý
Doðu
Güneybatý
Sol
Sað
Güneydoðu Aþaðý
Güney
Altýnda
Üstünde
Ýçinde
Arkasýnda
Yanýnda
Önünde
Arasýnda
Köþesinde 17
r a l d A n a l I n a l u K e d ’ e y i k r ü T
18
Abdullah Ahmet Akif Ali Alparslan Arif Asým Atilla Ayhan Aziz Bayram Bedirhan Berk Bilal Burak Burhan Bülent Can Celal Cem Cemil Cengiz Cihan Cüneyt Çetin Davut Efe Ekrem Emin Emre Enes Engin Ercan Erdal Erdem Erhan Erol Ertuðrul Eþref Eyüp Faruk
Erkek Adlarý Fatih Ferhat Fevzi Fikret Furkan Gökhan Hakan Halil Hamdi Hamit Hamza Harun Hasan Hayrettin Hidayet Hilmi Hüseyin Ýbrahim Ýhsan Ýlhan Ýshak Ýsmet Ýzzet Kadir Kamil Kemal Kerem Kerim Levent Lokman Mahmut Mehmet Mesut Metin Murat Mustafa Nazým Necati Necip Nedim Nihat
Nuh Nuri Oðuz Okan Oktay Onur Orhan Osman Ömer Özcan Özgür Ramazan Recep Rýdvan Rüþtü Sadýk Salih Sami Selçuk Selim Semih Sezgin Sinan Süleyman Þakir Þeref Tahir Taner Tarýk Tuncay Turgut Ufuk Uður Ulvi Vehbi Volkan Yahya Yavuz Yusuf Yücel Zübeyr
Arzu Aslý Aysun Ayþe Ayten Azize Beyza Burcu Büþra Canan Cemile Ceyda Ceylan Çiðdem Demet Dilek Duygu Ebru Ece Elif Emel Emine Esin Esma Fatma Fikriye Gamze Güler Gülay Gülten Handan Hatice Havva Hilal Hülya Ýnci Ýpek Jale Jülide Kader Kevser
Kýz Adlarý Kübra Lale Leyla Mehtap Meltem Meryem Mine Müge Nazan Nazlý Necla Nergis Neslihan Neþe Nihal Nihan Nurgül Nurten Oya Özge Özlem Pýnar Reyhan Rukiye Seda Selma Serap Sümeyra Þebnem Þengül Þeyda Tuba Tuðçe Türkan Yasemin Yeliz Zehra Zerrin Zeynep Züleyha Zümrüt