ASUHAN ASUH AN KEPERAW KEPE RAWA ATAN KOMUNI KO MUNITA TAS S PADA KELOMPOK PENYAKIT KRONIS Dosen : Fatma sayekti S.ke.! Ns.! M.ke.!
Ke"omok : #. (. &. +. . '. /. *. -. #). ##.
IKE $ETTY SORAYA %#&'()*+*, IRYATI N. I %#&'()*+-, INA INAYATUN TOYI TOYI$$ $$AH AH %#&' %#&'() ()* *), ), KHAIRA A. %#&'()*#, KRISTOPORUS A. %#&'()*(, KURNIAWAN N. %#&'()*&, LERINA DINDA 0. %#&'()*+, LIA 1IDYA O. %#&'()*, LIA WIDA N. %#&'()*', AHMAD ER1AN %##'()'*(, RYAN DWI S. %##
PROGRAM STUDI ILMU KEPERAWATAN FAKULTAS ILMU KESEHATAN UNIVERSITAS KADIRI 2016
KATA KATA PENGANTAR PENG ANTAR P23i sy2k24 sy2k24 ke5a6i4at A""a5 A""a5 SWT atas se7a"a 4a5mat 6an 5i6aya5 5i6aya58Nya 8Nya eny2s2n eny2s2n
6aat 6aat menye" menye"esai esaikan kan maka"a5 maka"a5 yan7 yan7 9e4326 9e43262" 2" “Asuhan “Asuhan Keperawata Keperawatan n komunitas komunitas pada
1
kelompok penyakit kronis”. kronis”. Peny2s2nan Peny2s2nan maka"a5 ini 6i"ak2kan 6i"ak2kan 2nt2k memen25i memen25i t27as mata k2"ia5 Kee4aatan kom2nitas. Peny2 Peny2s2n s2n menya6 menya6a4i a4i seen25 seen25ny nyaa 9a5a 9a5a te4se"e te4se"esaik saikann annya ya maka"a5 maka"a5 ini! ini! 9e4kat 9e4kat 9im9in7an! 9ant2an! 6an ke43a sama se4ta 6o4on7an 9e49a7ai i5ak se5in77a 6aat te4se"es te4se"esaik aikan an 6en7an 6en7an 9aik. 9aik. Pa6a Pa6a kesem kesematan atan ini! ini! 6en7an 6en7an se7a"a se7a"a 5o4mat 5o4mat eny2 eny2s2n s2n men72;aakan te4ima kasi5 kea6a: #. Fatm Fatmaa say sayekti ekti S.ke S.ke. .!! Ns.! Ns.! M.ke M.ke. .!! se"a se"ak2 k2 em9 em9im im9i 9in7 n7 yan7 an7 se"a se"a"2 "2 sa9a sa9a4 4 mem9e4 mem9e4ik ikan an
e45 e45ati atian an!! 9im9 9im9in in7a 7an! n! en7 en7a4a a4a5a 5an n se4ta se4ta sa4an sa4an8sa 8sa4a 4an n 6a"a 6a"am m
em92atan Maka"a5 ini. (. Teman Teman8tem 8teman an ke"as PSIK 'A! yan7 te"a5 9e42sa5a 9e42sa5a mem9ant mem9ant2! 2! mem9e4ik mem9e4ikan an i6e! en6aat se4ta 6o4on7an se5in77a te4se"esaikannya maka"a5 ini. Peny2s2n menya6a4i 9a5a maka"a5 ini masi5 3a25 6a4i kesem24naan. O"e5 ka4ena it2! eny2s2n men75a4aakan k4itik 6an sa4an 6emi kesem24nan eny2s2nan maka"a5 yan7 se"an32tnya. Ak5i4nya eny2s2n 9e45a4a semo7a isi maka"a5 ini 6aat mem9e4ikan man
Peny2s2n!
2
BAB I PENDAHULUAN
1.1 Latar Belaa!"
Dia9etes Me"it2s a6a"a5 ke"ainan meta9o"ik yan7 6itan6ai 6en7an into"e4en 7"2kosa. Penyakit ini 6aat 6ike"o"a 6en7an menyes2aikan e4en;anaan makanan ! ke7iatan 3asmani 6an en7o9atan yan7 ses2ai 6en7an konsens2s en7e"o"aan 6ia9etes 6i In6onesia 6an e4"2nya 6ia6akan en6ekatan in6i=i62a" 9a7i e62kasi 6ia9etes! yan7 6ikena" 6en7an Penta"o7i Te4ai DM me"i2ti : #. Te4ai P4ime4! yan7 te46i4i 6a4i : Peny2"25an Kese5atan! Diet Dia9etes! Lati5an Fisik. (. Te4ai Sek2n6e4! yan7 te46i4i 6a4i : O9at Hio7"ikemi Dia9etes Mi"it2s 9e45292n7an 6en7an menin7katnya ka6a4 7"2kosa 6a4a5 6an 9e4tam9a5nya 4isiko kom"ikasi 7aat 6a424at 9i"a ti6ak 6ike"o"a 6en7an 9aik %Soe7on6o!#---,. Kom"ikasi 6aat tim92" o"e5 ka4ena keti6ak at25an asien 6a"am men3a"ankan 4o74am te4ai se9a7ai 9e4ik2t : en7at24an 6iet! o"a5 4a7a 6an en772naan o9at8o9atan %P2t4a!#--,. $e49a7ai ene"itian te"a5 men2n32kan keti6ak at25an asien DM te45a6a e4aatan 6i4i sen6i4i% E!#--#,. Disamin7 enin7katan 4e=a"ensi DM!
en6e4ita meme4"2kan e4aatan yan7
kom"ek 6an e4aatan yan7 "ama. Keat25an 9e4o9at me42akan 5a4aan 6a4i setia en6e4ita DM. $e4a4ti setia en6e4ita DM san772 me"aksanakan inst42ksi?inst42ksi ata22n
an324an
6okte4nya
a7a4
enyakit
DM
nya
6aat
6ikont4o"
6en7an
9aik%Ha@nam!#-*',. Pa6a 2m2mnya en6e4ita DM at25 9e4o9at kea6a 6okte4 se"ama ia masi5 men6e4ita 7e3a"a yan7 s29yekti< 6an men77an772 5i62 42tinnya se5a4i85a4i. $e7it2 ia 9e9as 6a4i ke"25an ? ke"25an te4se92t maka keat25annya 2nt2k 9e4o9at 9e4k24an7. Keti6akat25an
ini se9a7ai masa"a5 me6is yan7 san7at 9e4at! Tay"o4 B #--#C. La
4e;a Stone B #-*C menyatakan 9a5a mentaati 4ekomen6asi en7o9atan yan7 6ian324kan 6okte4 me42akan masa"a5 yan7 san7at entin7 . Tin7kat keti6akat25an te492kti ;2k2 tin77i 6a"am o2"asi me6is yan7 k4onis. 1
Wa"a22n asien DM te"a5 men6aatkan en7o9atan ! masi5 9anyak asien te4se92t men7a"ami ke7a7a"an. Ha" ini 6ise9a9kan o"e5 9e49a7ai
D2k2n7an yan7 ositi< 2nt2k men75in6a4i ke;emasan. Pem9e4ian in
Mate4i eny2"25an ini me"i2ti en7at24an 6iet yan7 6itekankan a6a & : 3enis! 3a6a" 6an 32m"a5 6iet yan7 6i9e4ikan kea6a asien DM. Disamin7 it2 mate4i eny2"25an 6i
men3a"ankan 4o74am te4ai.
BAB II TIN%AUAN TEORI
2
2.1 Pe!"ert&a!
Dia9etes mi"it2s a6a"am enyakit meta9o"ik yan7 ke9anyakan 5e4e6ite4 6en7an tan6a 5ie47"ikemia 6an 7"2kos24ia! 6ise4tai 6en7an ata2 ti6ak a6anya 7e3a"a k"inik ak2t ma22n k4onik! se9a7ai aki9at 6a4i k24an7nya ins2"in e
#. Dia9etes tie # 8 ke42sakan se" G men7a4a5 kea6a 6e
2.) Et&*l*"&
3
DM mem2nyai etio"o7i yan7 5ete4o7en! 6imana 9e49a7ai "esi 6aat menye9a9kan ins2
Se9a7ian 9esa4 7am9a4an ato"o7ik 6a4i DM 6aat 6i5292n7kan 6en7an sa"a5 sat2 e
4
a4a5 yan7 me"e9i5i am9an7 7in3a" no4ma" % konsent4asi 7"2kosa 6a4a5 se9esa4 #') ? #*) m7#)) m" ,! akan tim92" 7"ikos24ia ka4ena t292"2s ? t292"2s 4ena"is ti6ak 6aat menye4a kem9a"i sem2a 7"2kosa. "2kos24ia ini akan men7aki9atkan 6i24esis osmotik yan7 menye9a9kan o"i24i 6ise4tai ke5i"an7an so6i2m! k"o4i6a! otasi2m! 6an osat. A6anya o"i24i menye9a9kan 6e5i64asi 6an tim92" o"i6isi. Aki9at 7"2kosa yan7 ke"2a4 9e4sama 24ine maka asien akan men7a"ami keseim9an7an 4otein ne7ati< 6an 9e4at 9a6an men242n se4ta ;en6e42n7 te43a6i o"i
e3a"a yan7 se4in7 m2n;2" a6a DM! yait2 : a, Po"i24ia %9anyak 6an se4in7 ken;in7, 9, Po"ia7ia %9anyak makan, ;, Po"i6isi %9anyak min2m, kem26ian 6i4in7i 6en7an ke"25an8ke"25an : a, Ke"ema5an t2925! "es2! ti6ak 9e4tena7a. 9, $e4at 9a6an men242n ;, Rasa kesem2tan! ka4ena i4itasi %e4an7san7an, a6a se4a92t8se4a92t sa4a< 6, Ke"ainan k2"it! 7ata"87ata"! 9is2"89is2" e, In
5
7, In
a, Test "2kosa 6a4a5 9, 2"a 6a"am 24ine ;, "2kosa to"e4an test 6, P"asma 4oins2"in 2. Pe!"*/ata!
a, Diit 4en6a5 ka"o4i 9, Ee4;ise 2nt2k menin7katkan 32m"a5 6an <2n7si 4eseto4 site ;, Ins2"in 6i9e4ikan 9i"a 6en7an o4a" ti6ak e
Rin7an ata2 "okasi 92kan 6ae4a5 ekst4emitas 6i"ak2kan nek4otomi "2as 6i OK
8
$e4at 6an "okasinya a6a ekt4emitas e4tim9an7an am2tasi
6
$A$ III PEM$AHASAN &.# KASUS Di RT & RW ke"24a5an Ma47o R2k2n te46aat en6262k yan7 men6e4ita 6ia9etes me"it2s 9e432m"a5 &)) o4an7! anita yait2 se9anyak #*) o4an7 6an + "aki8"aki se9anyak #() o4an7. Da4i 32m"a5 en6262k yan7 men6e4ita 6ia9etes me"it2s te4se92t se9anyak #) o4an7 %) , 2sia 6easa 6an &) 2sia "ansia se9anyak -) o4an7! se4ta () i92 5ami" se9anyak ') o4an7. Da4i 6ata
7
te4se92t 6iketa52i Dia9etes Me"it2s 6en7an tie IDDM ( se9anyak / o4an7! NIDDM & se9anyak #) o4an7! 6an DM 6en7an 7an74en &) se9anyak -) o4an7! se4ta DM 7estasiona" se9anyak &) o4an7 %#) ,. Da4i en6262k yan7 men6e4ita DM san7at se6ikit seka"i en6e4ita DM yan7 42tin meme4iksakan ka6a4 72"a 6a4a5nya. As25an kee4aatan ini men772nakan en6ekatan 4oses kee4aatan yan7 me"i2ti : en7ka3ian stat2s kese5atan masya4akat! e42m2san 6ia7nosa kee4aatan! 6an e4en;anaan kee4aatan. Pem9e4ian as25an kee4aatan me"i9atkan ka6e4 kese5atan! toko5 masya4akat 6an iminan i"aya5 te4se92t.
&.(PENKAIAN Pen7ka3ian men772nakan en6ekatan ;omm2nity as a4tne4 me"i2ti : 6ata inti 6an 6ata s29 sistem. ).2.1 Data I!t& *#!&ta' el&#t&
#.
Riayat ata2 se3a4a5 e4kem9an7an kom2nitas
Lokasi
:
•
P4oinsi
: aa Tim24
•
Ka92aten kotama6ya
: Pa;itan
•
Ke;amatan
: S2m9e4 As4i
•
Ke"24a5an
: Ma47o42k2n
•
R
: )
•
Rt
: )&
•
L2as i"aya5
: .(() m(
$atas i"aya5i"aya5
•
Uta4a
: a"an 4aya me"ati
•
Se"atan
: RT )' RW )+
•
$a4at
: RT )/
•
Tim24
: RT #* RW )&
Kea6aan tana5 men242t eman
•
#. Data 6emo74a
2m"a5 en6e4ita 5ie4tensi
: () o4an7 8
2m"a5 en6e4ita T$ Pa42
: ' o4an7
&,
2m"a5 en6e4ita asma
: () o4an7
+,
2m"a5 en6e4ita DM
: &)) o4an7
$e46asa4kan ke"omok en6e4ita DM
•
Anak8anak
:8
•
Rema3a
:8
•
Deasa
: #) o4an7 %) ,
•
Lansia
: -) o4an7 %&) ,
•
I92 5ami"
: ') o4an7 %(),
$e46asa4kan a7ama
•
Is"am
: () o4an7 %*),
•
K4isten
: &) o4an7 %#),
•
Hin62
: # o4an7 %,
•
$265a
: # o4an7 %,
•
Kon752;2
:8
•
Kato"ik
:8
$e46asa4akan s2k2 9an7sa aa Ma624a S2n6a WNI ket242nan 2m"a5 en6e4ita DM 7an74ene Stat2s e4kainan Kain Ti6ak kain D26a an6a • • • • •
(,
• • • •
: (#) o4an7 %/), : / o4an7 %(, : - o4an7 %&, : ' o4an7 %(, : -) o4an7 : #- o4an7 %', : ') o4an7 %(), : &) o4an7 %#), : # o4an7 %,
9
).2.2 Data '#/ '&'te
#. Data "in7k2n7an
S2m9e4 ai4 6an ai4 min2m Penye6iaan Ai4 9e4si5 PAM S2m24 S2n7ai
: #*) o4an7 %'), : #() o4an7 %+),
• • •
:8
Penye6iaan ai4 min2m •
PAM
: #) o4an7 %),
•
S2m24
: -) o4an7 %&),
•
S2n7ai
•
Lain8"ainai4 mine4a"
:8
Pen7o"a5an ai4 min2m Masak Ti6ak 6imasak Pen7e"o"aan ai4 min2m Se"a"2 6imasak Ai4 menta5
: &)) o4an7 %#)),
• •
• •
9.
:8 : &)) o4an7 %#)), :8
Sa"24an em92an7an ai4sama5
;.
: ') o4an7 %(),
Ke9iasaan mem92an7 sama5 •
Dian7k2t et27as
: &)
•
Di92an7 sem9a4an7an
: /)
Pem92an7an ai4 "im9a5 •
ota4it
: #))
•
S2n7ai
:8
Kea6aan em92an7an ai4 "im9a5 •
$aik"an;a4
•
Koto4
: ( : /
am9an
Keemi"ikan 3am9an •
Memi"iki 3am9an
: *) 10
•
Ti6ak memi"iki 3am9an
: ()
Ma;am 3am9an yan7 6imi"iki •
Setitank
: /
•
Dis2n7ai
: (
Kea6aan 3am9an •
$e4si5
: +
•
Koto4
:
6. Kea6aan 42ma5
Tie 42ma5 •
Tie Ae4manen
: (#) o4an7 %/),
•
Tie $semie4manen
: / o4an7 %(,
•
tie 0ti6ak e4manen
: # o4an7 %,
Stat2s 42ma5 •
Mi"ik 42ma5 sen6i4i
: #*) o4an7 %'),
•
Kont4ak
: #() o4an7 %+),
Lantai 42ma5 •
Tana5
: &) o4an7 %#),
•
Paan
: -) o4an7 %&),
•
Te7e"ke4amik
: #*) o4an7 %'),
1enti"asi •
A6a
: (+) o4an7 %*),
•
Ti6ak a6a
: ') o4an7 %(),
L2as kama4 ti624 •
Memen25i sya4at
: #*) o4an7 %'),
•
Ti6ak memen25i sya4at
: #() o4an7 %+),
Pene4an7an 42ma5 o"e5 mata5a4i $aik 02k2 K24an7 • • •
e,
: #() o4an7 %+), : #) o4an7 %), : &) o4an7 %#),
Ha"aman 42ma5
Keemi"ikan eka4an7an 11
Memi"iki : (+) o4an7 %*), Ti6ak memi"iki : ') o4an7 %(), Peman
• • • • •
(.
Fasi"itas 2m2m 6an kese5atan a, Fasi"itas 2m2m #
Sa4ana ke7iatan ke"omok
• • • •
(
Ka4an7 ta42na Pen7a3ian 0e4ama5 a7ama PKK
: # ke"omok : ( ke"omok : # ke"omok : # ka"i e4 92"an
Temat e4k2m2"an 2m2m
• • • • •
$a"ai 6esa D2k25 RW RT Mas3i6M2s5o"a
: a6a %# 92a5, : a6a %# 92a5, : a6a %# 92a5, : a6a %# 92a5, : a6a %( 92a5,
9, Fasi"itas kese5atan #.
Peman
• • • •
(.
: #) o4an7 %), : ) o4an7 %#'!', : ( o4an7 %*!&, : / o4an7 %(,
Ke9iasaan ;5e;k 2 kese5atan
• •
&.
P2skesmas R2ma5 sakit Pa4a 6okte4 sasta P4aktek kese5atan "ain
R2tin tia 92"an a4an7
: -) o4an7 %&), : (#) o4an7 %/),
Ekonomi a.
Ka4ekte4istik eke43aan
• • •
PNSA$RI Pe7aai sasta Wi4asasta
: ') o4an7 %(), : ') o4an7 %(), : &) o4an7 %#), 12
$2425 tania94ik Pen75asi"an 4ata84ata e492"an J6a4i UMR UMR ? #.))).)))!)) 6a4i UMR •
9.
• • •
;.
:#) o4an7 %), : #) o4an7 %), : -) o4an7 %&), : ') o4an7 %(),
Pen7e"2a4an 4ata84ata e492"an
•
J6a4i UMR
: #' o4an7 %,
•
UMR ? #.))).)))!))
: #) o4an7 %&,
•
6a4i UMR
: &) o4an7 %#),
6. Keemi"ikan 2sa5a
• • • •
+.
Toko Wa42n7 makanan UKM Ti6ak 2nya
: &) o4an7 %#), : # o4an7 %, : - o4an7 %&, : (+' o4an7 %*(,
Keamanan 6an t4anso4tasi a.
Keamanan
#.
Diet makan
• • •
(.
: /) % (#) o47 , : () % ') o47 , :#) % &) o47 ,
Keat25an te45a6a 6iet
• • •
&.
Ke9iasaan makan makanan manis Ke9iasaan makan makanan 9e4"emak Lain8"ain
Pat25 Ka6an78ka6an7 Ti6ak at25
: ( % / o47 , : &) % -) o47 , : + %#& o47 ,
Ke9iasaan 9e4o"a5 4a7a
•
Se4in7
: # %+ o47 ,
•
Ka6an78ka6an7
: +) %#() o47 ,
13
Ti6ak e4na5
•
+.
Ke9iasaan se5a4i85a4i
•
.
Memakai a"as kaki
Setia saat
: ') % #*) o47 ,
Saat 6i "2a4 42ma5
: &) % -) o47,
a4an7 memakai
: #) % &) o47 ,
Ke9iasaan men;2;i kaki se9e"2m ti624
9.
: + %#& o47 ,
Se4in7 Ka6an78ka6an7 Ti6ak e4na5
: #) % &) o47 , : # % +) o47 , : / % (( o47 ,
T4anso4tasi
#, Fasi"itas t4anso4tasi
: a"an 4aya! an7k2tan 2m2m! am92"an
(, A"at t4anso4tasi yan7 6imi"iki
• • • •
See6a Moto4 Mo9i" Lain8"ain 9e;ak
: -) o4an7 %&), : #() o4an7 %+), : ' o4an7 %(, : *+ o4an7 %(*,
&, Pen772naan sa4ana t4anso4tasi o"e5 masya4akat
.
An7k2tan 2m2m
: #' o4an7 %,
Ken6a4aan 4i9a6i
: #& o4an7 %+,
Po"itik 6an eme4inta5an a, St42kt24 o47anisasi
: a6a
Te46aat kea"a 6esa 6an e4an7katnya 14
A6a o47anisasi ka4an7 ta42na
9, Ke"omok "ayanan kea6a masya4akat %kk! ka4an7 ta42na! anti! osyan62,
'.
;, Ke9i3akan eme4inta5 6a"am e"ayanan kese5atan
: a6a yait2 2skesmas
6, Ke9i3akan eme4inta5 k52s2s 2nt2k enyakit DM
: 9e"2m a6a
e,
: 9e"2m a6a
Pe4an se4ta a4tai 6a"am e"ayanan kese5atan
Sistem kom2nikasi a.
Fasi"itas kom2nikasi yan7 a6a
Ra6io T1 Te"eon5an65one Ma3a"a5Ko4an
9.
;.
: (( o4an7 %/ , : #' o4an7 % , : #() o4an7 %+) , : #& o4an7 %+,
Fasi"itas kom2nikasi yan7 men2n3an7 2nt2k ke"omok DM
Poste4 tentan7 6iit DM
: a6a
Pam<"et tentan7 enan7anan DM
: a6a
Lea<"et tentan7 enan7anan DM
: a6a
Ke7iatan yan7 men2n3an7 ke7iatan DM
Peny2"25an o"e5 ka6e4 6a4i masya4akat 6an o"e5 et27as kese5atan 6a4i P2skesmas : a6a tai 3a4an7
/.
Pen6i6ikan Dist4i92si en6262kan 9e46asa4kan tin7kat en6i6ikan
*.
•
SD
: #& o4an7 %+,
•
SLTP
: -) o4an7 %&),
•
SLTA
•
Pe47242an tin77i
: ') o4an7 %(), : # o4an7 %,
Rek4easi 15
•
Temat isata yan7 9iasanya 6ik2n32n7i taman kota 6an a"2n ? a"2n.
•
A6a 4o74am seta52n seka"i 6ia6akan 4o74am isata 9e4sama ka6e4 kese5atan RT ) RW )& Ke"24a5an Ma47o R2k2n.
&.& Ana"isa Data No
#.
Pen7e"omokan Data Ds :
Etio"o7i
Masa"a5
Da4i 5asi" aan;a4a 6i 6aat tin7kat
Pen7eta52an yan7
Keti6akat25an
en6i6ikan a6a ) a47a yan7 ti6ak
k24an7
te45a6a 6iet Di RT &
at25 men3a"ankan 6iet
RW ke"24a5an
Do :
Ma47o R2k2n
8 6ata menye92tkan 9a5a tin7kat en6i6ikan SD se9anyak #& o4an7 %+, 8 eny2"25an ka6e4 6a4i masya4akat 6an et27as kese5atan 6a4i 2skesmas 3a4an7 a6a 8 ke9iasaan masya4akat makan makanan yan7 manis se9anyak (#) o4an7 %/), Ds: (
Da4i 5asi" aan;a4a 6i6aat keti6ak
Fakto4 en75asi"an
Keti6akat25an
at25an masya4akat 2nt2k
yan7 4en6a5
masya4akaten6e4ita
me"aksanakan ;5e;k 2 kese5atan
DM me"aksanakan
se9anyak (#- o4an7 %/),
;5e;k 2 kese5atan
Do:
Di RT & RW
8 se9anyak (#) o4an7 3a4an7 ;5e;k
ke"24a5an Ma47o
292"an
R2k2n
8 "2"2san SD se9anyak #& o4an7 8 "2"2san SLTP se9anyak -) o4an7 8 en75asi"an J UMR se9anyak #) o4an7 8 en75asi"an UMR8#.))).))) se9anyak -) o4an7 8 en75asi"an UMR ') o4an7
Ds: &
Da4i 5asi" aan;a4a 6i6aat 32m"a5
K24an7nya
Resiko
en6e4ita DM &)) o4an7
en7eta52an en6e4ita
en6e4ita 7an774en Di
16
enin7katan
Do:
DM tentan7
RT & RW ke"24a5an
832m"a5 en6e4ita DM 6en7an 7an774en
en;e7a5an te43a6inya
Ma47o R2k2n
se9anyak &) %-) o4an7,
"2ka 7an774en
8 6ist4i92si en6e4ita DM 9e46asa4kan tin7kat en6i6ikan
:+ %#& o4an7,
SLTP
:&) %-) o4an7,
SLTA
:() %') o4an7,
Pe47242an tin77i:%# o4an7, 8se9anyak (#) o4an7 %/), en6e4ita DM ti6ak ;5e;k 2 se;a4a 42tin 8 ke9iasaan se5a4i 5a4i en6e4ita DM yan7 setia saat memakai a"as kaki se9anyak + o4an7 %#,!saat 6i"a2a4 42ma5 / o4an7 %(, 6an 3a4an7 memakai #*) o4an7 %'),
&.+ PRIORITAS MASALAH D&a"!*'a
Pe!t&!"!4a
Per#/a5a!
Pe!ele'a&a! #!t#
eera3ata!
e!4ele'a&a!
*'&t&( #!t#
e!&!"ata! 3al&ta'
a'ala5
e!4ele'a&a! -&
5&-#
1 re!-a5
*#!&ta'
0 t&-a a-a
2 'e-a!"
0 t&-a a-a
1 re!-a5
) t&!""&
1 re!-a5
2 'e-a!"
2 'e-a!"
) t&!""&
'7*re
) t&!""&
Keti6akat25an te45a6a 6iit 6i RT RW
&
ke"24a5an
Ma47o
R2k2n
&
&
&
-
&
(
#
'
9e45292n7an 6en7an Pen7eta52an yan7 k24an7 Keti6akat25an masya4akaten6e4it a DM me"aksanakan 17
;5e;k 2 kese5atan 6i
RT
RW
ke"24a5an
&
Ma47o
R2k2n 9e45292n7an 6en7an
en75asi"an
yan7
4en6a5 Resiko enin7katan en6e4ita 6i
RT
7an774en
ke"24a5an
RW
&
Ma47o
R2k2n 9e45292n7an 6en7an
K24an7nya
&
(
(
/
en7eta52an en6e4ita
DM
tenytan7 en;e7a5an te43a6inya
"2ka
7an774en
)., PEREN8ANAAN
D&a"!*'a eera3ata! #, Keti6akat25an
T#$#a!
te45a6a 6iet 6i RT RW &
3an7ka en6ek:
T232an#.
ke"24a5an Ma47o R2k2n
I!ter9e!'& $ina #.
Sa'ara! Ka6e4 #.
5292n7an
kese5atan
sa"in7 e4;aya
masya4akat 6an
a5! tanya
#.
Met*-e
KIE 0e4am
9e45292n7an 6en7an
Sete"a5
6en7an
masya4akat
3aa9! 6isk2si!
Pen7eta52an yan7 k24an7
6i"ak2kan
masya4akat
yan7 men6e4ita
6emonst4asi.
6itan6ai 6en7an :
as25an
#.
Lak2k DM
kee4aatan
an en6i6ikan#.
9a5a tin7kat en6i6ikan
se"ama #
kese5atan
en6e4ita DM 6i
SD se9anyak #& o4an7
min772
tentan7 6iit
RT RW &
%+,
6i5a4akan
2nt2k
ke"24a5an
en6e4ita DM
en6e4ita DM
ma47o42k2n
en7o9atan
$e4ikan
Sem2a
te45a6a 6iit
eny2"25an
en6e4ita DM 6i
tentan7
RT
entin7nya
ke"24a5an
6ata menye92tkan
eny2"25an ka6e4 6a4i masya4akat 6an et27as kese5atan 6a4i P2skesmas 3a4an7 a6a
Sem2a
at25 tye45a6a
T232an
18
RW &
3an7ka an3an7: ke9iasaan
masya4akat
keat25an
ma47o42k2n
makan makanan yan7 manis
8
en7o9atan
se9anyak (#) o4an7 %/),
Masya4akat
te45a6a
men7eta52i
9a7i en6e4ita
tentan7 6iit
DM
6iit
2nt2k en6e4ita DM 8 Masya4akat men7eta52i tentan7 entin7nya keat2a5an en7o9atan (,
Resiko enin7katan
Sete"a5
#.
$e4ika #.
Se"2425 #.
KIE!
en6e4ita 7an774en 6i RT
6i"ak2kan
n 5ea"t5
en6e4ita DM 6i
6emonst4asi!
RW & ke"24a5an Ma47o
as25an
e62;ation a6a
RT RW &
6an
R2k2n 9e45292n7an 6en7an
kee4aatan
en6e4ita DM
Ke"24a5an
6emonst4asi
K24an7nya en7eta52an
6a"am akt2 #
tentan7 ;a4a
Ma47o R2k2n #.
en6e4ita DM tenytan7
min772 ti6ak
en;e7a5an #.
en;e7a5an te43a6inya "2ka
te43a6i
te43a6inya "2ka
en6e4ita DM
7an774en 6i tan6ai 6en7an:
enin7katan
7an74en! 6an
6an ke"2a47a 6i#.
en6e4ita DM
enye9a9
RT RW &
DM 6en7an 7an774en
6en7an
te43a6inya "2ka
se9anyak &) %-) o4an7,
7an774en
7an74ene
32m"a5 en6e4ita
6ist4i92si en6e4ita DM 9e46asa4kan tin7kat
T232an(.
SD o4an7,
:+ %#&
SLTP : &) %-) o4an7, SLTA : () %') o4an7, Pe47242an
a5! tanya 3aa9! 6isk2si Tin6ak an "an7s2n7
#.
0e4am a5! tanya 3aa9! 6isk2si
n kea6a
3an7ka en6ek :
en6e4ita DM
Lato!
8 Pen6e4ita DM
ma22n
mate4i! s;4een!
men7eta52i ;a4a
ke"2a47anya
6an "ea<"et
en;e7a5an
tentan7
te43a6inya "2ka
e4aatan "2ka
7an774en
7an74ene
en6i6ikan
A3a4ka
Se"2425
0e4am
#. 8 Pen6e4ita DM men7e4ti ;a4a
$e4ika n eny2"25an tentan7
e4aatan "2ka 19
L0D!
entin7nya tin77i:%# o4an7, se9anyak (#) o4an7
7an774en
men7eta52i
;5e;k 2 se;a4a 42tin
enye9a9
se5a4i
5a4i
en6e4ita DM yan7 setia saat
memakai
se9anyak
a"as
+
en6e4ita DM
#.
Lak2k an 05e;k 2
te43a6inya "2ka
72"a 6a4a5
7an774en
kaki o4an7
6a4a5 9a7i
8 Pen6e4ita DM
%/), en6e4ita DM ti6ak
ke9iasaan
;5e;k 2 72"a
74atis a6a en6e4ita DM
T232an 3an7ka an3an7:
%#,!saat 6i"a2a4 42ma5 / o4an7
%(,
6an
3a4an7
memakai #*) o4an7 %'),
Sete"a5 6i"ak2kan as25an kee4aatan se"ama # min772 6i5a4akan sem2a masya4akat en6e4ita DM 6aat at25 6a"am me"aksanakan ;5e;k 2 72"a 6a4a5
(. &,
$e4ika (.
Ke"24a
Keti6akat25an
8 Masya4akat
n eny2"25an
5an Ma47o
Lato!
masya4akaten6e4ita DM
en6e4ita DM
tentan7
R2k2n
mate4i! s;4een!
me"aksanakan ;5e;k 2
men7eta52i
4esiko tentan7#.
kese5atan 6i RT RW &
tentan7 4esiko
keti6akat25an en6e4ita DM 6i
ke"24a5an Ma47o R2k2n
keti6aket25an
en6e4ita DM
RT RW &
9e45292n7an 6en7an
2nt2k
tentan7 ;5e;k
ke"24a5an
en75asi"an yan7 4en6a5
me"aksanakan
2 72"a 6a4a5
ma47o R2k2n
6itan6ai 6en7an:
;5e;k 2 72"a
#.
6a4a5
Se"2425
Se"2425 en6e4ita DM 6i
20
6an "ea<"e
L0D!
se9anyak (#) o4an7
RT RW & ke"24a5an
3a4an7 ;5e;k 292"an
ma47o R2k2n
"2"2san SD se9anyak #& o4an7 "2"2san SLTP se9anyak -) o4an7 en75asi"an J UMR se9anyak #) o4an7 en75asi"an UMR8 #.))).))) se9anyak -) o4an7 en75asi"an UMR ') o4an7
DAFTAR PUSTAKA 21
Doen7es! Ma4i"yn E. Ren;ana As25an Kee4aatan Pe6oman 2nt2k Pe4en;anaan 6an Pen6ok2mentasian Pe4aatan Pasien e6isi & a"i5 9a5asa I Ma6e Ka4iasa. %#---,. aka4ta : E0. 0a4enito! Lyn6a 2a"". %#--/,. $2k2 Sak2 Dia7nosa Kee4aatan e6isi ' a"i5 9a5asa YasminAsi5. aka4ta : E0 Sme"t@e4! S2@anne 0! $4en6a 9a4e. %())(,. $2k2 A3a4 Kee4aatan Me6ika" $e6a5 $42nne4 S266a4t5 E6isi * 1o" ( a"i5 9a5asa H. Y. K2n;a4a! An64y Ha4tono! Moni;a Este4! Yasmin asi5. aka4ta : E0.
22