IBÁ (Fama) Ibà Olódùmarè, Salve Olodumarè Oba a te rere k’ayé O rei de todo o universo… Ibà àtiyo ojó Salve o amanhecer Ìbà àtiwò oòrun Salve o por do sol Ìbà ilè ogééré a f’okó ye’ri Salve a mãe terra Ìbà Òrunmilà Elérìípín Salve Orunmilá testemunha da criação Ìbà igba Irúnmolè ojùkòtún Salve os 200 Irúnmolè da direita Ìbà igba Irúnmolè ojùkòsìn Salve os 200 Irúnmolé da esquerda Ìbà òkànlé-ní Irinwó Irúnmolè Salve de òkànlè a Irinwó (os 401) Irunmolé Ìbà Akódá Salve o primeiro aprendiz de Ifá Ìbà Asèdá Salve o segundo aprendiz de Ifá Ìbà Árabá lótù Ifè Salve o Árabá de Ile Ifé Ìbà àwon Ìyá afín’jú eye Salve as mães dos pássaros formosos Ìbà Egúngún Salve nossos ancestrais (cita-los) Ìbà Bàbá Salve nosso pai Ìbà Yèyé Salve nossa mãe Ìbà Olúwo Baba Salawu Salve nosso Babalawo Ìbà Ojùbònà Baba Jimi Salve nosso Ojubonã Ìbà àwon Alásekù Salve todos que realizaram ritos sagrados antes de nós ORIKÍ ÒRÚNMÌLÀ (Fama) Barapetu Senhor do povo de Ìpetu Bàbá kékeré Òkè Ìgètí
Pai pequeño da comunidade de Ìgètí Elérìípín Testemunha da criação Ibìkéjì Olódùmarè O segundo de Olódumarè Òrìsà ti ó fi gbogboayé fi ojú orórì sí pátápátá Orixa que tem seu Orí ao redor do mundo A bi ara í lu bí ajere O que tem o corpo como uma peneira Òrísà tí ngbé nkan òle gún Orixá que endereça as coisas para o fraco Fágúnwà oko Òyèku Ifá que veio como esposo de Òyéku Olómú nlá a bó’ni má rù O grande peito que alimenta a todos sem perder peso Bàbà Èsù Òdàrà Pai de Exu Òdàrà Òrìsá ti ngba’ni l’òwó eni tí ó ní ìkà nínú Orixá que nos salva das pessoas más. Bàbà akéré fi inú se ogbòn Pai pequeno que é todo sabedoria Òpìtàn Ifè Grande historiador de Ifé A fún ni dá É quem faz possível recontruir Òdùdù tíí du orí ilémèrè kí orí ìlémèrè má ba à fó Salvador da criança emère(abikú). A tún orí eni tí kò sunwón e Modificador da sorte doente para a boa sorte Fónrón òwú kan soso O grande fio mistico A jé ju oògùn O que é mais eficas que a medicina Òpòkí a mú ide s’ojú Olhos (brilho) da pulseira de metal Bàbà Àgbonnìrègún Pai da sagrada palma Ará ìwonràn ní ibi tí ojú rere ti nmó wá Ser de Ìwonràn onde o amanhecer e o dia é prazeiroso Bàbà elépo pupò kò gbúdò je àdìn Pai dono da abundância do dende que não tem necessidade de usar àdín Bàbà eléran púpò kò gbúdò je eran t’ól’èegun
Pai dono da abundânte carne que não tem necessidade de comer ossos. A yó tééré gb’ára sán’lè má fi ara pa O ser delgado que cai sem ferir-se(referência ao lançamento do Opele) A sórò d’ayò Que faz o sofrimento tornar-se alegria Kí a mò ó kí a lá Quem o conhece está salvo Oba Aládé Olódù Mérìndínlógún O rei dos 16 maiores Odu Ifá Oní’lé orí òké tí nrí àfòpin eye Dono de uma casa na montanha do vale dos pássaros S’ayé’ s órun ìbíní Habitante da terra e do céu A jí pa ojó ikú dà O que evita a morte iminente Bàbà mi Ágbonnrègún a tó í fi ara tì bí òkè Meu pai Àgbonnrègún pode-se contar sempre por que é constante como uma roca A tó í bá j’ayé A melhor pessoa para viver ou dedicar seu tempo na vida Ògègè a gbá’yé gún Peso leve que estabiliza a terra e seus habitantes Agírí ilé Ìlógbón Chefe da cidade da sabedoria Àmòí mò tán O que não pode ser compreedido completamente Omo àdó bábà tí í w’èwù oògùn Filho do amuleto de bronze pendurado na roupa Àjànà età tí í m’órí ekùn í sè ‘bo suuru suuru Ajánà, quem sacrifica com a cabeça de um leopardo Òrìsá oko àjé Orixá esposo das bruxas Olójombá a rí apá eran sè ogun Quem salva com sacrifícios da parte dianteira de um animal Olágbá’yé gún O que põe o mundo perfeito Òjòlugbèdú òru O que golpeia o tambor gbèdú no céu Onìwáyé àìkú O que é eterno Òrópòtò níyùn
O que é muito rico em yún(grãos cerimoniais) A jí túú má ká ‘ní O que desperta e começa a cerimônia para a nós Bàbà a f’èdè f’èyò Pai que fala em idiomas e linguas A se yí tí ó sòro í se É quem realiza a tarefa mais dificil Èdú Olójà Orìbojo O mais respeitado rei de pele escura Oba a tún omo dá bí èwù Rei que reconstroi com facilidade Òkinkin a tó eyín erin í fífon O poderoso que sopra as presas do elefante Ikú dúdú àtèwó Morte negra na palma Òró a je’po má pò-òn O mistico que come bastante dende e não fica vermelho Èrìgìàlò O forte a quem as pessoas recorrem Ìbà tó tó tó Salve humildemente Asé
ORIKI ESU Èsú ókíri ókò Seu portador da pedra Èsù otá òrìsà. Exú o vingador dos Orixás. Òlágbokùn O grande combatente Alágbárá O poderoso Omokùnrin dúdú ìta O homem de pele escura de fora Bàbà kékeré Pequeno pai (homem pequeno) Èsú Òdàrà omokùnrin Ìdólófin Esu Odara cidadão de Ìdólófin Ò lé sónsó s’órí esè elésé É quem se senta no colo de sua vitima Kò je kò sì jé kí eni je gbe mì É quem não come e não deixa niguém comer A fi òkúta dípo iyò É quem tranforma pedra em sal Òsé Òtúrá ni orúko tí bábà mò o
Seu pai o chama por Osetura Alágogo ìjá ni orúko ìyá npè é Sua mãe o chama dono do Agogo que anuncia lutas Ò dá sòkòtò pénpé je aláso etù ní íyà Homem pequeno que castiga o poderoso A se ìkà má sè é É quem sempre faz travessuras quando é possível A s’òtún s’òsì lá í ní ìtìjù É quem se orgulha de repartir em dois A tú ká má se é sà É quem dificil de agradar uma vez dispersado Akínlógon, Akánle O valente, é quem dirige seus negócios Pàa pàá wàrà O apressado o repentino A r’oko ká’lé É quem cultiva ao redor da casa A r’oko ká’de É quem cultiva fora da casa Eréjà É quem coleta as dívidas nos mercados Lásúnkàn Abundancia chega próxima Èsú olá ílú Esú a benevolencia do povo Eni se ebo ní oore ni Èsú ngbè A pessoa que faz é quem recebe as graças de Esú Òbembe níjó O grande dançarino Lágemo A criança indulgente do céu A kíí l’ówó láì mú ti Èsú kúrò Para ter abundância pague sua dívida com Esú A kíí l’áyó láì mú ti Èsú kúrò Para ter a felicidade pague sua dívida com Esú A kíí se ohun rere láì mú ti Èsú kúrò Para manter vida boa pague sua dívida com Esú Èsú mo júbà o Esú minhas saudações Èsú má se mí Esú não negues(interfira negativamente) Eni tí kó se ebo ni kí o se Negues a qualquer um que não faça ebo para apasigua-lo Asé
ORIKI OBÀTÁLÁ Òrìsà nlá bàntà banta nínú àlà Òrìsà grande em uma grande veste branca Ó sún nínú àlà Ele dorme em uma veste branca Ò jí nínú àlà Ele desperta em uma veste branca Ò ti inú àlà dìde Ele se levanta dentro de uma veste branca Oko Yemòó Esposo de Yemòó Asé. ORIKI ÒRÌSÀ OKO Òrìsà Oko àgbà Ìràwò Òrìsà Oko maioral no povo de Ìràwò Oko Eléfun Esposo da dona do efun Bí o bá gbèmí Se você me apoia Nóò bá o re Ìràwò Àgbà Irei com você até Ìràwò Àgbà Òrìsà Oko àgbà Ìràwò Òrìsà Oko maioral no povo de Ìràwò Ode tíí pèè-là Caçador que mata Omo Isápá le tétété l’órí iyán O filho deu Isápá refogado com inhame Omo Ògìyán kò gbudò je é Filhos(devotos) de Ogìyán não debe comer Isápá abençoado Asé ORIKI ÒSUN Òsun aládé òkín Osun deusa com uma coroa de plumas de pavão Òònì ‘molè odò Deusa senhora do río Ògùdù gbàdà (onomatopéia do som das ondas do rio) Ògbàdàgbaramù Poderosamente grande Obìnrìn gb’ònà okùnrin sá
O homem corre sempre que Osún controla o caminho (quando o rio se enche) Gbàdàmù gbadamù tí kò se é gbá légbèé mú Poderoso mar que não pode ser levantado Ètìtì èkó a gba orun oko má sùn Ètìtì èkó quem se recusa a dormir com seu esposo quando não é sua vez de faze-lo Yèyé ò a fi ide re omo Oh! Mãe você mima o filho com sua pulseira Òyeye ní’mà eni ide kìí sùn A sábia que nunca dorme A gbé’nú ìmà fi ohun t’ore Ela que é cheia de sabedoria e que a reparte Ota wéré wéré ni ti Òsun Òsun pedra jovem Ò wa yanrìn wa yanrìn k’ówó sí Ela quem enterra seu dinheiro na areia Òsun ko k’òwó t’èmi fún mi o Òsun deme meu próprio dinheiro (faça-me rico) Má ri owò t’èmi wa yanrìn Não enterre meu dinheiro na areia ( abra minha sorte) Ore Yèyé o ! Obridado mãezinha Asé
ORIKI OYA Obìnrin tó torí ogun dá irun àgbòn sí A mulher que cresce a barba devido a guerra Èfùfùlèlè tí í dá igi l’okè l’óké Vento forte que põe abaixo as árvores desde suas copas A sú òjò má rò Ela que ameaça com o tempo nublado chuvas e nunca chove Òrìsà mérìndínlógún tí mbe l´ódó Sàngó, Uma das 16 deusas rivais que competiam por Sàngó como seu marido. ní bí i ká sán apá, ní bí i ká yan ni Oya fi gba oko l’ówó o won Oyá ganhou seu marido por seu encanto, personalidade sua graça sua elegância de movimentos Oya a r’íná bo’ra bí aso Oya se cobre com o fogo como se fosse um vestido
ÌWÚRE IFA IRE (Ìwòri Mejì - Fama) Eni a ba wá’de là á ba re’lé Regressamos a casa com quem havíamos saído Eni ajá ba wá ni aja mbá lo O cachorro regressa a casa com quem havia saído D’ifa fún Éjí koko Ìwòrì Lançou Ifá para Ejí ter sorte Ìwòrì Èyí ti yó te’jú mó Akápò régí régí Que buscava melhor bem estar por seu babalao escolhido Ifá te’jú mó mi k’owò mí ire Ifá mantém seu olhos vigilantes em mim, de-me coisas boas(ire) Èjí koko Ìwòrí Ejí ter sorte Ìwòrì Ifá te’jú mó mi k’owò mí ire Ifá mantém seu olhos vigilantes em mim e de-me coisas boas(ire) Èjí koko Ìwòrí Ejí ter sorte Ìwòrì Ti o bá te’jú mó mi, mà á l’ówó l’ówó Se mantiver os olhos vigilantes em mim terei riquezas Èjí koko Ìwòrí Ejí ter sorte Ìwòrì Ifá te’jú mó mi k’owò mí ire Ifá mantém seu olhos vigilantes em mim, de-me coisas boas(ire) Èjí koko Ìwòrí Ejí ter sorte Ìwòrì Ifá te’jú mó mi, mà á ní’re gbogbo Se mantiver os olhos vigilantes em mim terei todas coisa boas(ire) Èjí koko Ìwòrí Ejí ter sorte Ìwòrì Ifá te’jú mó mi k’owò mí ire Ifá mantém seu olhos vigilantes em mim, de-me coisas boas(ire) Èjí koko Ìwòrí Ejí ter sorte Ìwòrì ÌWÚRE IFA PROSPERIDADE (Ìretè Òturá – Esèkan Olà - Fama)
Ayé ni rére A vida é eterna Awò ni jòjò Pele fresca de bebe Òtàrà-tárá ni odò nsàn A corenteza flui rapidamente Téré-téré ni omi eri nsun A correnteza sai aos borbotões em centelhas D’Ifá fún won ní òrun mi òrun òun Lançou Ifá para eles em meu céu e no seu céu A bù fún won ní èlà mi èlà Lançou igual para eles em minha vida Èyin ará òrun mi òrun òun Vocês gente de meu céu e de seu céu Èyin ará èlà mi èlà Vocês de minha vida Ifá ní tí a bá jí Ifá diz que quando se desperta Ki eni má a kì’ni Devem-no saudar Aláikì’nini odì eni Não o saúdem com hostilidade Ifá mo jí mo kí o, l’ónìí, mo yìn’borù Ifá desperto hoje e te saúdo àborù (o ebó seja aceito) Òpè Agúnká mo jí mo kí o l’ònìí, moy`n ‘boyè A sagrada palma motriz, desperto hoje e te saúdo àboye( o ebó me traga vida) Ifá mo jí mo kí o, l’ónìí, mo yìn’bo sìse Ifá desperto hoje e te saúdo abo síse ( que as orações se manifestem) Ifá o jí ire l’ónìí, mo ri oyin ná Ifá hoje bom dia a você, por favor adoce minha vida Òpè Agúnká o jí ire l’ónìí, àjìjà mogbe ìsèlé A sagrada palma motriz, você hoje despertou muito bem Ifá o jí ire l’ònìí kíkàn ekùn ogidan tíí m’ójú ogun lê Ifá você despertou bem, o tigre que faz a frente uma guerra mortal Ifá o jí ire l’ònìí omo Olíre Ifá hoje você despertou bem, filho de Olire Ifá o jí ire l’ònìí omo Olíre Ifá hoje você despertou bem, filho de Olire Ifá o jí ire l’ònìí enìkan ákì bí abi Ifá hoje você despertou bem, forte
Ifá o jí ire l’ònìí omo elépo púpò kò gbódò j’àdín Ifá hoje você despertou bem, filho do dono da abundância do dendê que não deve comer adín. Ifá o jí ire l’ònìí omo eléran púpò kò gbódò je eran ti ó ní egungun Ifá hoje você desperta bem, filho do dono da carne em abundância que não tem motivo para comer ossos (Ifá tem tudo) Ifá o jí ire l’ònìí omo elékuru tébó-tébó ilé Ido Ifá hoje você despertou bem, filho da dono do delicioso èkuru da cidade de Idó Ifá o jí ire l’ònìí omo òkan sayé lébé-lébé bi abá òwú Ifá hoje você despertou bem, filho da alma que leva a vida tão ligeiramente como o algodão Ifá o jí ire l’ònìí omo ihóró etí kò gb’elèjì ní rínrìn, Ifá hoje você despertou bem, filho do buraco do ouvido que não é tão amplo para que duas pessoas caminhem por ele. Ifá o jí ire l’ònìí omo etí ì bá gb’elèjí ní rínrín Ifá hoje você despertou bem, filho de onde os buracos(ouvidos) são amplos para que duas pessoas caminhem por ele mbá mu owó rindo mà mu pon omi rè é wà sí’lé eu havia enchido os ouvidos com água então os bloqueava com os dedos para levar água ao lugar) Ifá o jí ire l’ònìí omo Olokun na mi ki ngb’ésè lé sègi Ifá hoje você despertou bem, filho de Olokun, golpee-me o braço e me de segi (faça rico pelo ato de fazer divinação) Ifá o jí ire l’ònìí ò Barapetu o jí ire Ifá hoje você acordou bem, Barapetu bom dia Ifá o jí ire l’ònìí omo Olókun rànmù-rànmú eni etí odi Ifá hoje você acordou bem, filho de Olókun ránmù-rànmù que vive na fronteira Ifá o jí ire l’ònìí omo èyí tí ó bá tètè ká’lá ni y’ó tètè ka ikàn Ifá hoje você acordou bem, filho de quem é rápido em depenar okra e que será rápido em arrancar os ovos do jardim
Ifá o jí ire l’ònìí omo èyí tí ó bá tètè ka ikàn ni 200 são as folhas de oríjìn (folha do perdão) possam elas perdoar minhas falhas, erros e os y’o tètè ká òroro omo òkan sòfìnní Ifá hoje você acordou bem, filho de quem é delitos menores, 200 são as folhas de oríjín rápido em arrancar os ovos do jardim será rápido Torí ti àkúko adìye bá ko keke-réèke a fi ònà em depenar òroro filho da árvore de Sòfinní. han àwon òsìnà Por que qçuando o galo cnata ao amanhecer, Ifá dákun má se jé ki ó pé kí o to gbè mí Ifá não permitas que passe muito tempo antes de permite que as pessoas voltem por seus caminhos que me bendigas a aldeia Ifá dákun má se jé ki ó pé kí o tó là mí Eni rere e t’okèèrè wá kí e wá sìn mi t’owó Ifá não permitas que passe muito tempo antes de t’owó owó o yin que me de prosperidade Boa gente venham rapidamente para adorarme com seu dinheiro, boas pessoas. Ifá nitorí ewé dá’moníto kì í fi ito tiré é d’òla kí ó tó dá’mo Òsun l’óun yó lá mí làyé more Ifá por que a folha de dá’monito nunca prosterga Ele (Ifá) disse que ele me fará rica minha vida minha prosperidade Èsèkan Olá Ifá l’óun yó là mí l’áyé more, Ifá dákun má se jé ki ówó tán l’ówó mi kí ntó Èsèkan Olà Èsèkan Olà (Irete Otura) , Ifá diz que ele me fará ní òmíràn si Ifá não permitas que me falte dinheiro antes te rico Èsèkan Olà que te bendigas Nitorí wípé èrù ki í tán ní’bi wín ti nje é ÌWÚRE IFA OWO Porque nunca há um final para fazer sacrifícios (Irete Osé – Iretè Alájé - Fama) Orí ì mi di orí efun àdó nígbàyí o Meu ori seja como orí de efun de nossas mães Pónsá ,l’ótùn ún Oponsá está a direita Eni rere, e t’òkè réré wá kí e wá ba mi ò eni rere Òyè bi s’ósi Boa gente venha de todos os lados para Crepúsculo está a esquerda patrocinar-me Agbedegbe òrun hàn fírí-fìrí-fírí Kí e wá bá mi t’owó t’owó t’ó mbe l’ówó o yín As centelhas do céu Vocês devem vir e fazer-me rico com seu Mo bá Òrìsà Nlá l’ésè òkè dinheiro e doce Encontrei-me com Obatala ao pé da colina Eni rere, e ti òkè r´ré wá kí e wá sìn mí o eni Ò s’owó òjé yanram yánran yanran Com as mão repletas de chumbo rere Boa gente venham de todos os lados rápido e Olú Ìbíní pèlè o adorem-me boa gente Rei do Benin minhas saudações Kí e wá bá mi t’olá t’olá a yín Àgbà ìbíní pèlè o Vocês devem vir e fazer-me prospero e prospero Maiorais de Benin saudações e doce Omo arí’gba àkarà digbe Filho do que usa 200 Akara para prevenir o Eni rere, e ti òkè réré wá kí e wá sìn mí o eni perigo rere Boa gente venham de todos os lados rápido e Olomo sìn-ìn-rìngingin adorem-me boa gente Olomo sìn-ìn-rìngingin é um nome de saudação Ifá dákun ti mo bá sè ó kí o f’orí jìn mí Àwon ló se Ifá fún Orúnmìlà Ifá não permitas, se te ofendi, amavelmente lhe Lançaram Ifá para Orunmilá peço que me perdoe Wón ní odún odún nì ni olà Ifá pé Eles dizem este ano é de éxito para Orunmilá Igba ni ewé oríjìn won kà sáí fí òràn t’èmi jìn mí ò, igba l’ewé oríjìn Òrunmìlà ní t’ó bá jé odún odún nì-ín ni olà Orunmilá diz se este ano é de èxito...
t’òun bá pé àwon wo ni kí òun ké sí A quem devo chamar ¿ Wón ní kí ó ké sí Alábàá Eles dizem que deve chamar a Alábàá(o dono dos pensamentos positivos) Wón ní kí ó ké sí Aláse Eles dizem que deve chamar a Aláse(o dono do asé) Kí ó ké sí àwon ágbà gìrìsà Que deve também chamar os orixás legendários (agbas) Kí ó ké sí àwon adelé Que deve também chamar os adelé (os que cuidam da casa quando os donos estão fora) Kí ó ké àwon adébíopón èyínkùnlé Òrunmìlá Que deve também chamar ao adébíopon em seu quintal dos fundos Mo bá omi kan ó nsàn tèrè térè Me encontro(busco) uma corrente que flua suavemente Mo bá omo tuntun a bi àtélesè rokí rokí Veio o recém nascido com seus limpos e pequenos pés Àsé àwon ni wón fi kókóró olà tèmi lé l’ówó Nunca entendi que são so guardiões da nave de meu exito financeiro Omo tuntun ó tó gégé kí osílèkùn olà tèmi fún mi Recém nascido é hora de você abrir a porta do exíto para mim Ewé abíyindin ló ní kí gbogbo ire ó bí yindin sími n’ílé É abíyindin(folha) que diz que todo ire deve multiplicar-se em minha casa Àpadà ló ní kí ajé ó pa’rí dà wá sí òdò mi É àpada(folha) quem diz que a riqueza deve regressar e vir para minha casa Ifá má mà jé kí nmú ire tèmi tì l’àye Ifá permita-me manter firmemente ire em minha vida Nítorí wípé enu eja kì í b’omi í tì l’òdó Porque o peixe nunca fracassa em manter a água em sua boca no rio Ìretè Alájé sé ajé were were tèmi wá á bá mi áse Ìretè Alájé faça dinheiro para mim imediatamente. Ase.
ÌWÚRE ORI (Irosun Meji – Olósùn Meji - Fama) Aláta tóro èwon Odùdúwà Dono da pimenta reta prende Odúdúwà Eni ará rò ní í ràrò mó Quem quer se sente comodo sabe se comportar Babaláwo Réré ló d’ifá fún Orí Babaláwo de Réré lançou Ifá para Ori Orí nti òrun bò w’áyé Orí vinha do céu para a terra Wón ní kí Orí rú’bo Orí foi aconselhado a fazer ebó Orí rú’bó Ori fez o ebó Orí t’ów’áyé t’ól’oun ò ní l’ówó Orí que vinha para a terra e disse que não seria rico Osùn m f’orí mi sùn o Ifá jé kí nl’ówó l’óde ayé Osún (o que escuta e abençoa) te digo meus desejos, Ifá me faça rico na terra Orí t’ów’áyé t’ól’óun ó ní l’aya tábí l’óko Ori que disse que não teria esposa ou marido Òsún mo f’orí mi sùn ó Ifá jé kí nl’áya tàbí l’oko l’ode ayé Osún digo meus desejos, Ifá permita que eu tenha um bom marido/esposa na terra Orí t’ów’áyé t’ól’óun ò ní ní ire Orí que veio a terra e diz que eu não teria ire Òsún mo f’orí mi sún ó, ifá jé kí ni ni ire gbogbo l’óde ayé Òsún digo meus desejos, Ifá permita-me ter todo ire na terra. ÌWÚRE ORI (Otura Ogbe – Otura Ori-ire - Fama) Ká jí ní kùtùkùtú Para despertar cedo pela manhã Ká mú ohun ìpín kò ‘pín E pagar ao destino sua divida D’ifá fún Olomo ajíbá’re-pàdé Lançou Ifá para o filho do dono que ia encontrarse com a sorte
Èmi ni mo jí ní kùtùkùtú ti mo f’ohun ìpín kò’pìn Isto é o que dou ao destino, minha dívida ao despertar pela manhã Èmi ni mo bá ire pàdé l’la Portanto e por isto que me encotro com sorte hoje pela manhã ÌWÚRE BORI (Iworí Ogunda – Iwori Àwèdá - Fama) Iwòndá Iwònle Ìwòrì ti è le kokooko bí ota Iworí que está tão duro como uma pedra A d’ifá fún Ori Lançou Ifá para Orí Tí nlo we’rí Ògundá Quando ia limpar a cabeça de Ogundá Ò we orí eda Ele(Ifá) limpa a cabeça de eda (eda significa limpeza perfeita) Orí edá dá A cabeça de Edá está perfeitamente limpa Ìwòri ló we’rí Ogundá ire, Ìwòrì Foi Iwóri quem limpou a cabeça de Ogundá para coisas boas Iworí Ò we’rí emó Ele limpou a cabeça de emó (emó significa indiscutivelmente limpa) Orí emó mó A cabeça de Emó está indiscutivelmente limpa Ìwòri ló we’rí Ogundá ire, Ìwòrì Foi Iwóri quem limpou a cabeça de Ogundá para coisas boas Iworí Tani yó we’ríì mi í mi ? Quem limpará minha cabeça ? Awede wèlèkè Idé limpador sutil Ifá ni yó we’ríì mi í mi Ifá limpará minha cabeça por mí. Awede wèlèkè. Idé limpador sutil Asé. ÌWÚRE BORI (Òwónrín Ogbe - Fama)
Òwónrín bábá Ifá Òwónrín pai de Ifá Èjí Ogbè ni bábá Òpèlè Éji Ogbè é o pai de Opèlè Àrámotà ni bàbà Sàngó Àrámotá e o pai de Sango Ò d’olú tanta Havia começado a chispar Iná ta wèrè-wèrè jáko Gentil chispas de fogo que queima a fazenda Òòrùn ta wérè-wèrè jáko A intensidade do sol queima o caminho D’ífá fún Orunmilá Lançou Ifá para Orunmilá Bábá nlo rèé we orí olà l’odó O babalao vai ao rio limpar sua cabeça para a prosperidade Èyin ò mò p’órí èdá wé ló dá ire Saiba você que é a cabeça que Orunmilá limpa que mais está limpa Asé ÌWÚRE ÈSÙ (Òwónrín Ogbe - Fama) Òwónrín Sogbè, ooro tééré Òwónrín Sogbè ooro tééré Awo inú igbó O adivinho do bosque A d’ifá fún ènìyàn Lançou Ifá para uma pessoa Èyí ti Èsù Òdárà nwó tèlé l’éhìn Que estava rodeado por negatividade, que era induzida por Esú Odara Mo rú’bo eye‘lé Fez ebo para os pássaros da casa Mo rú’bo eye oko Fez ebo para os pássaros da fazenda Elésù padà l’éhìn mi ò elèsù Pessoa malvada saia de minhas costas ÌWÚRE IRE ÈSÙ (Ògúndá Ìwòrì - Fama) Ògúndá l’awo alàgbá Ògúndá é o awo para o tambor de àgbá Ìwòrì l’awo Alùpèsè
Ìwòrì e o awo para ìpèsè (tambor) Ogun ti a l’àgbá lù’pèsè sí Guerra iminente que se anuncia entre o barril e o tambor de ìpèsè Ogun kúrò l’ógun àyódà Não é mais uma guerra secreta Ogun d’ogun l’ówó oba A guerra se converteu em rei A d’ifá fún ómókùnrin dúdú ìta Lançou Ifá para o homem negro de fora(Esu) E dúró e kí Èsù Detenha-se e saude a Èsù (respeite ele) Eni dúró kí Èsù Os que se detem para saudarem Èsù Èsù ni yó ò tún tiwón se Èsù olhará por seu bem estar E dúró e kí Ésù Detenha-se e saude a Èsù
ÌWÚRE EGUNGUN (Òtúrúpòn Méjì – Fama -para oferendas aos antepassados) Aré di aré àánú Agora é um jogo lamentável Ìyérè di ìyèrè arò Ìyèrè Ifa agora é um lamento ( canto litúrgico) Bí ojú bá se méjì, wón a wò’ran Quando os olhos são dois, observam como os acontecimentos se revelam Bí esè bá se méjì, wón a rìn gìrì gìrì l’òná Quando as pernas são duas caminham rapidamente Bèbè ìdí se méji, won a jòkó l’órí ení As ancas são duas, elas se sentam em uma esteira. Owó kan kò ró seke-seke Uma mão não tilinteia Bè è ni esè kan kò se gìrì gìrì l’òná Também uma perna não caminha muito rapidamente Òtòòtò ni èèyàn se npe’ni ti a kì í jé Como pode alguém se recusar a responder o chamado de uma pessoa responsável Wón ní kí nkúnlè nkí ará iwájú Pedem-me para ajoelhar e saudar esses que vieram antes de mim.
Mo kúnlè mo kí ará iwájú Ajoelhar-me e saudar esses que vieram antes de mim. Wón ní kí nkúnlè kí npe èrò ti mbe l’èhìn Pedem-me para ajoelhar e chamar esses que vieram antes de mim. Mo kúnlè mo pe èrò ti mbé l’éhìn Ajoelhar-me e chamar esses que vieram antes de mim. Wón ní “Àwon wo ni ará iwájú ilé eni ? Eles perguntaram “ Quem são eses antes de você ? Mo ní “Eégún ilé baba eni l’ará iwájú eni” Respondi “Seus antepassados paternais são esses que vieram antes de você. Mo ní “Òrìsà ilé baba eni èrò ti mbe l’èhìn?” Eles perguntaram quem são estes atráz de você Mo ní “Òrìsà ilé baba eni ti mbe l’èhìn” Respondi, é o Orixá de seu pai que está atráz de você. Alápandédé ló kó ‘lé ré tán Quando Alápndédé (passaro Etíope tragador) constroe seu ninho Kò kan omo, kò kan òkè, ó gbe sí agbede méjì òrun O ninho não toca o mar e o céu (suspenso no ar) O nwo Olódùmarè l’ójú l’ójú Olhando a Deus no céu O nwo ará ayé l’énu Olhando os seres humanos na Terra Àtàngègèrè d’ifá fún Odúsolá omo Àrànnasè Àtàngègèrè lançou ifá para Odúsolá filho de Àrànnasè Èyí ti bàbá rè fi s’ílè kú ní kékeré lénje lénje O qual seu pai havia morrido quando(Odúsolá) era uma criança pequena Láì mo dídá owó Sem conhecimento de cómo lançar Ifá Láì mo òntè alè Sem conhecimento de cómo marcar Odú Lái bá won d’Òtù Ifè s’odún rí E não havendo estado em Ilè Ifé para ser testemunha do festival de Ifá Ò wá di ìgbá kínní wón kó ohun orò s’ílè ó tu púrú s’ékun
Quando todos os elementos rituais estavam preparados para que Odùsolá começasse a oferenda ele começou a chorar. Ó ní bí omi ni wón kó nta s’ìlé òun kò mò Dizendo que ele não sabia se a água devia ser oferecida primeiro Ìsòrò òrun e wá bá mi tún órò yìí se Ìsòrò òrun Espiritos divinos desçam e façam deste ritual um éxito para mim, espíritos divinos. Bí otí ni wón kó nta s’ìlè mi ò mò o Se é o Oti que se deve oferecer primeiro eu não sei. Ìsòrò òrun e wá bá mi tún órò yìí se Ìsòrò òrun Espiritos divinos desçam e façam deste ritual um éxito para mim, espíritos divinos. Bí otí ni wón kó nta s’ìlè mi ò mò o Se é o obi que se deve oferecer primeiro eu não sei. Ìsòrò òrun e wá bá mi tún órò yìí se Ìsòrò òrun Espiritos divinos desçam e façam deste ritual um éxito para mim, espíritos divinos. Asé.
ÌWÚRE PROSPERIDADE (Òfún Méjì - Fama) Ore j’óre Regalo é regalo Orá j órà (sentido figurado) Enìkan kí í gbé’gbá morò kó má rò Qualquer um que carregue a cabaça da prosperidade deve prosperar D’ifá fún Òrúnmilà Lançou Ifá para Orunmilá Bàbà nse awo lo Òde Ìrò Bàbá está em uma missão espiritual na cidade da prosperidade (Ìrò) Ènìyàn kí í dé morò kó má rò Qualquer um que chegue ao povo da prosperidade debe prosperar Òrúnmìlà mo dé morò jèkí ara ò rò mí Orúnmilá estou no povo da prosperidade permita-me ser próspero
Asé ÌWÚRE PROTEÇÃO-OMI (Eji Ogbe - Fama) Alóló omi Água limpa, Alóló omi Água limpa, Ati w’áyé igún Vem a terra o Abutre Ati r’òrun Akala Vai ao ao Céu de Akala (especie de ave) Ojú ro igúnnugú tòki O Abutre se sente saudável Difá fún Olomitutu Lançou Ifá para Dona das águas frescas Tí í sé aya Agbonmiregun Esposa de Ifá (outro nome de Orunmila) Orunmilá ní ó dí èké eku Orunmilá diz, até que consiga uma pedaço grande de rato Mo ní èrìwò (ewo) Ife Eu digo é um tabú em Ilé Ifé Èrìgìalò kò ní fi Olomitutu fun iku pa Orunmilá nunca permitirá que a morte venha em Olómitútù . Orunmilá fará de tudo para protegela Òun rè mà ti d’imùlè Eles fizeram um acordo Olodumare Asé ! Olodumare assim seja Asé de Olodumare Asé ! Tó Assim seja Olodumare, assim seja ÌWÚRE IRE ÈSÙ (Èjì Ogbè – Fama) Moer a casca de ovo caipira marque o Odu Èjì Ogbè no pó do ovo e reze o ìwúre abaixo. Após misturar com èko e comer (no mínimo 3 vezes ao ano)
Asúré tete bé omo l’órí l’orúko tí à npe Ifá O decapita rápido é o nome que chamamos Ifá Arín’nàsààsà gbá’mo ní’gbò
O que caminha o caminho precipidadamente e luta com a cabeça de traz l’orúko ti à npe Ògèdè é quem chamamos ògèdè(um encanto) A kó jáin jàin wó’lú l’orúko tí a npe àásán O que trouxe desgostos a cidade é o nome que chamamos àásán( ará-sá – ataque ao trono) Um encanto enviado silenciosamente na mente Òtá okùnrin, òtá obìnrin Sejam os inimigos homem ou mulher Kí wón má a ró’jú pa’ra won Permita que se matem deliberadamente (cometam suicidio) Nítorí ojú ni adìye nró tó fi npa eyin rè A galinha deliberadamente choca seus ovos com compaixão Kí gbogbo òtá á mi ró’jú pa’ra won Permita que meus inimigos se matem
ÌWÚRE PROTEÇÃO (Èjí Ogbé – Fama) Pegue um copo com água mastigue 7 ou 9 ataré (sem engolir), marque o Odu Éjí Ogbé na água Reze o encantamento abaixo e exale três vezes sobre a água. A pessoa deverá tomar três goles de água e/ou tomar banho com ela.
Èjí Ogbè mo pè é Èjí Ogbè eu te chamo Mi ò pè é fún ikú, Eu te chamo para a morte Mi ò pè é fún àrùn Eu te chamo para a doença Ire ní mo pè é fún Estou te chamando para o bem Gbogbo enikéni ti ó bá ngbé ogun tì mí Qualquer um que empreenda guerra contra mim Kí o bá mi ségun won Você(Eji Ogbe) deve conquista-lo para mim Eríwo yà, àyà gbó áyà’tó Eríwo yá e a lingua para chamar a atenção de Ifá. Áyàbó e àyàtó respondem todos que estejam próximos Olúwènwèko, òwènwèko ò Boa limpeza ou limpeza
Osó ní ó bá nfi ohun burúkú pe orí……(nome da pessoa) Se são os feiticeiros quem tentam lançar um encanto em (nome da pessoa) Nesta parte trocar por àjé(feiticeira), Onísègun(erbolário), babalorixá, elésín òmírán (outros espiritualistas), Enikéni (qualquer pessoa) e repetir….. Àdàbí ti kìí bá fi omi wè Exceto se ele não se banhe Àdàbí ti kìí bá fi omi bó’jú Exceto se ele não lave o rosto Gbogbo ohun imi won a má a tò wón lo Todas suas conspirações e feitiços maus o seguirão sempre Torí eníkan kìí bá omi s’òtá Porque ninguém faz inimizade com a água Omi l’omo abù ‘wè omo l’omo abù mu A água é essencial para lavar-se a água é essencial para beber Èjí Ogbè ìwo ni oba Ifá Èjí Ogbè você é o rei de Ifá Ifá kan kìí b’orí Èjí Ogbè Nenhum outro Odu Ifá vem antes de Èjí Ogbè Gbobo àwon ti wón ngb’ógun ti (nome da pessoa) Qualquer um que empreenda guerra contra (nome da pessoa) em (local aonde estão os atormentadores) Kí onísé omi má a jé fún won Permita que o mensageiro da água os visite com más mensagens Émi ni kí nbo’rí àwon òtá mi. Asé Permita-me vencer todos meus inimigos e atormentadores ÌWÚRE MEMORIZAÇÃO(Ìsòyè) (Òbárá Ìwòri – Òbánìkòsi – Fama) Èrúlá – ( quiabo que secou no pé) Èrowó(búzios pequenos) Queime a èrúlá e moa os èrowó até fazer pó Misture ambos Marque o Odu Òbárá Ìwòri no pó Reze cada linha abaixo 3 vezes
Depois pegue o pó ponha no mél e tome uma colher uma vez por semana durante 3 meses
A kúrú molóde O pequeno que vive fora Àwon ni wón e Ifá fún Kúregbè Eles que fizeram Ifá para Kúregbé Ní ‘jó tó kó Ifá, kó Ifá ti kò ní ‘yè nínú Quando ele (Kúregbè) aprendeu muito sobre Ifá e necessitou da capacidade de conservar em sua memória Ní ‘jó tó kó oògùn kó oògún ti kò ní ‘yè nínú Quando ele (Kúregbè) aprendeu muitas medicinas e necessitou da capacidade de conservar em sua memória Òrúnmìlà ní tó bá e bí ìe t’òun bá ni Orunmilá lhe disse se as coisas tem que ser do seu jeito de fazer Àbí bí ìse t’èmi bá ni Ou a minha forma de fazer as coisas Òní “Èrúlá kìí gbe kó gbàgbé àti à” Ele (Orunmilá) disse “la okra seca nunca deixa de abrir” quer dizer o pacote deve abrir-se Òbàrànìkòsì Ifá má kò ó mi ní iyè lo Òbàrànìkòsì Ifá por favor não me tire a capacidade de recordar das coisas. Asé Sacralização do Opón Ifá (o fundo) Obi, Orógbó, ataare, Otí e Ìyèrosun Coloque o iyerosun no opon, marque o Odu Ifá que será ativado. Prepare o Obi e o Orogbo. Coloque-os na cabeça do Opon. Reze seu Ibá. Reze o oriki Odu. Mastigue um pedaço de Obi, Orogbo e ataare. Molhe a boca comum pouco de Otí. Levante o Opon Ifá para ver seu fundo. Sopre o àse no círculo de tráz 3 vezes. Depois reze.
Sísà à jé o. (3x) Permita que esta reza produza o resultado desejado Aláwìíjé (3x) O que comanda deve manifestar-se Aláejé (3x)
Ela que faz deve manifestar-se Aláwìíjé l’orúko ti à npe Ifá (3x) Aláwìíjé é o nome que chamamos Ifá Alásàjé l’orúko ti a npe Òsanyìn (3x) Alásàjé é o nome que chamamos Òsanyìn Aláejé l’orúko ti à npe èyin Ìyámi (3x) Aláejé e o nome que chamamos as nossas mães Omo àjé kìí e òògùn kó má jè é (3x) A medicina do filho de Ajé debe trabalhar sempre Kí èyí ti èmi ( seu nome) e yìí jé bí iná (3x) Permita que esta medicina que eu (seu nome) preparo manifeste imediatamente Kó là bí oòrùn (3x) Permita que se manifeste como o a subida do sol Àse, àse, àse.
IBA IYAMI OSORONGA(Fama) Iyami Osoronga Minha mãe Osorongá Afín‘jú eye O pássaro imaculado A pa má wà á igún Voce que mata sem buscar o abutre (pois come toda a carne, ossos, intestinos e sangue) Oníwòwó àdó Dona de muitas cabaças medicinais Ò ru’mo l’óógùn dànú Ela que torna os feitiços impotentes Ológbò dúdú òru Gato preto da noite Olokiki oru, Habitante famosa da noite A jé’dò tútù má bí Ela quem não sofre de nausas por comer o fígado crú Obinrin dudu regi regi Formosa mulher negra Èyí ti í lo nígbá ojà bá tú Que é sempre a última a deixar o mercado Dà’se d’èpè nù ti í gbé ‘ni mì bí kàlòkàlò Ela quem dá o asé é capaz de maldizer maldizer nos enquanto nos engole como uma máquina Òjìji firí, Sombra sintilante
Afégégé ní’yèé Pássaro de penas rápidas (leves) A ró igba a so má ba’lè 200 panos ao seu redor como roupas nunca são sulficiêntemente largos para ela Eléyin’jú egé eye ní Morè Pássaro formoso em Morè (lugarejo de Ile Ifé) A je apá je orí, Ela quem come a cabeça pelo braço a j’èdò j’ohun o fígado pelas cordas vocais ati inú òroòro jé fun o intestino pela irritação da bechiga Ò wè nínú omo sàló sàló Ela se banha (em sangue) como um peixe Ode t ‘apó y’oró àrònìmòjà t’àpò oògùn Caçadora ela traz o veneno e os feitiços no bolso Èyin èbìtì ká’wó s’éyìn s’oro Traz o frio que destroi A bà l’órí igi ìrókò má yè Ela pousa comodamente na árvore de Iroko Ò ró gogoro l’óko olóko A posição mística temerosa dela pode ser vista na fazenda de qualquer um Oníbànté pèlèjà tí í bá ni jà lái f’owó kan ni A combatente que luta invisivelmente (ataca sua vítima de longe) Ológbò dúdú etí ojà Gato negro na beira do mercado Èse a b’ìrù gìlò gìlò O gato com um perfil largo Ají ká ìgboro a rìn ká ìgboro A saqueadora da cidade Ò jí ní kùtù f’omi ìgboro bó’jú Ela que começa a rondar as ruas de manhã cedo Tí a bá pe’rí akoni àá fi idà na’lé E com grande temor que os corajosos a chamam Ìbà tó tó tó Meus respeitos humildemente
Quando estavam preocupados com o surgimento da guerra Wón ní kí wón k’ára nílè o jàre ebo ní wón se Foram aconselhados a fazer ebo Wón gb’ébo wón rú’bo wón gbé’rù wón tù Fizeram o ebo e apaziguaram o Òrìsá Ogun kò jàà-jà kó ja Ògbómòsó Nunca travou-se a guerra em Ògbómòsó Mo wo inú okò mo simi Entro na canoa e descanço
OGBÈ ÒGÚNDÁ Canto liturgíco
ORIKI IFÁ EWURE (Òsá Ìrosùn - para oferecer uma cabra a Ifá)
Odíderé a b’ohún kororo O papagaio cinza com uma vóz clara D’ifá fún won ni Ògbómòsó ajílété Lançou Ifá para eles em ajílété Ògbómòsó Ní’jó ti wón nkominú ogun
Canção Mo wo’nú okò mo simi o (2x) Ogun kò jàà-jà ko já Ògbómòsó Mo wo’nú okò mo simi o (2x) ÒTÚRÁ OGBÈ (canto liturgico) Sòsòró Awo Àbàtà Sòsòró o adivinho de àbàtá Lo d’ifá fún Olórí-ire àpésìn Lançou Ifá para a pessoa de sorte, este que as pessoas adoram Ní jó tó ntì ‘kòlé órun bó wá ìkòlé ayé No dia que vinha do céu para a terra Wón ní ebo ní kí o se kí ó bo orí i rè Foi aconselhado a fazer ebo e também propiciar seu orí O gbé’bo o rú’bo ó bo orí Ele fez o ebo e também propiciou seu orí Sòsòró mà dé o awo ábàtà Aquí vem Sòsòró o adivinho de àbàtá Èyin ò mó pé Olórí-ire là á pé sìn É Olórí-ire quem as pessoas adoram Canção Sòsòró dé (2x) Sòsòró mà dé o Awo Àbàtà (2x) Olórí-ire là á pé sìn o (2x)
Òsá roro Sangrento Òsá Ìrosún roro Sangrento Ìrosùn
D’ifá fún Arororárá Lançou Ifá para Arororárá Èyín títí s’aya Àgbonnìrègún Esposa de Òrùnmilá Won ní kó rú’bo Ele (Òrùnmilá) lhe disse para fazer ebó Kí Arororárà má bà á kú Para que Arororárà mantivesse a vida Won rú’bo Então fez-se o ebo Njé Arororárà o Oh Arororárà
Èjè l’Èdú o mu o Ifá deve tomar sangue Arororárà o Arororárà o Canção Arororárà o Èjè l’Èdú o mu o Arororárà o
ELEMENTOS DOS EBOS ( Fama) Ebó Ikú Adiye (galinha) ou àkúko (galo), àgùntàn (ovelha) ou àgbò (carneiro), Epo pupa (dendê), Otí, Obi, Orógbó Egungun (ancestrais) são os únicas energias que pode ser alimentado para esta situação Animal macho ou fêmea depende do ancestral, única excessão a isto é quando Ifá recomenda animais femeas para acalmar (èrò).
Ebó contra Ìjá (luta disputa, guerra) Esú é a única energia que pode ser chamada para isto. Òbúko (bode), Àkùko (galo) Epo pupa (dendê), Otí, Obi, Orógbó
Ebó para Ìrìnàjó ( viagem, jornada tranquila) (1) Oferecimento para Obatala Ìgbín (caramujo), comida sem sal Ìlèkè (mucã) Obàtálá deveria ser usada. O Ìlèkè (mucã) deveria ser lavada com omi Ìgbín e também a face da pessoa poderia ser lavada regularmente com omi Ìgbín. Um das medicina a seguir (oògún) poderiam ser prepararadas antes da viagem (2) 7 sementes de gbàyónjo 7 sementes de ataare Misture as duas e mastigue. Depois engula e faça uma oração. (3) 7 sementes de àfòla mastigue, engula e depois começe a viagem.
Ebó prosperidade Ofereça a Ori (destino): Omi àgbon (água de coco), Lave o Ori com ewè awede
Ebó para Ire (trazer coisas boas) Esú é a única energia que pode ser chamada para isto. Òbúko (bode), Àkùko (galo) Epo pupa (dendê), Otí, Obi, Orógbó
Ebó para ter criança Ofereça a Osun. Os oferecimentos para Osun nestas situações utilizam animais que já tiveram crias. Adìye (que já teve pintinhos), Ewúré (cabra que já teve filhote)
Adionalmente como medicina ofereça Osùn, Efun e Àìlu herbs
Ebó para calma serenidade e paz na vida Os elementos mais usados são: Elédè (porco) para Ifá, Òrí (manteiga de karite), Ìgbín (caramujo), Ewúré (cabra para Ifá)
Ebó para vitoria sobre os inimigos Eyelé (pombo) para Odù Òbúko (bode) para Ògún ou Esù
Ebó contra Ejó (litigio) Ewúré para Ifá
Ewé para trabalhos menores de Ifá (ebos) Àjé (feiticeiras) : Àjéòkobálé (guiné ), Èèpo òbò ( casca ou raiz de òbò) Ìpèsè usualmente é colocado aos pés do ìbépe (papaia)
Àrvores apropriadas para plantar próximos aos assentamentos Akòko, Ahún, Awùsá, Ìrókò, Ìbépe (papaya), Àràbà , Ìyeyè (caja)
OFERENDAS E EWO (tabus - Fama) ÒRÙNMÌLÁ Eku Ifá (ratos Ìlákòsì, edá, olósè, oúngbalè ìjòru ou òfón-òn, òkété) Eja àrò ( peixe gato defumado) Obi àbàtà (nozes de cola) Ataaré (pimenta de guiné) Otí àgàdàgídí ( vinho de banana) Otí gidi (gin) Epo pupa (azeite de dendê) Àgbébò adìye (galinha adulta) Eye etù (galinha de angola – marrom escuro) Ewúré ( cabra adulta) Ejá àrò tútù (peixe gato fresco) Èkuru (bolinho de feijão) Erinlá ( boi) Iyán (inhame amassado) Obè ègúnsí ( molho de melão)
Oyin (mel sempre acompanhada com òrí ) Orógbó (kola amarga) Ìgbín ( caramujo) Àmàlà ( por pedido especial) Edé (camarão em trabalhos específicos) Wàrá ( leite em trabalhos especiais) Ewo (tabus) Orí àti ìrù òkété (cabeça e rabo de cambá) Eyin adìye (ovos de galinha) Àdín ( óleo do coquinho do dendê) Eku àgó ( rato àgó ) ÈSÚ Epo pupa (muito azeite de dendê) Òrí ( gordura do óleo de dendê)
Ìyèré ( folha de pimenta) Ìgbín ( caramujo) Òbúko ( bode ) Gùgúrú ( pipoca ) Obi àbàtà (nozes de cola) Orógbó (kola amarga) Otí gidi (gin) Ewo (tabus) Ata pupa (pimenta vermelha) Ajá ( cachorro ) Ewúro ( boldo ) Igún ( abutre, urubú) Àdín ( óleo do coquinho do dendê)
Omi tútù ( água fresca ) Isu ( inhame ) Ohun ògbìn ( tudo que se coma) Epo pupa (azeite de dendê) Obi àbàtà (nozes de cola) Orógbó (kola amarga) Eye etù (galinha de angola escura) Òbúko ( bode ) Àkùko ( galo para seu Èsú ) Abo adiye ( galinha ) Efun ( giz branco) Osùn ( pó vermelho ) Otí (licor) Ewo (tabus)
ORÍ
Àdín ( óleo do coquinho do dendê)
Eja àrò ( peixe gato defumado) Eye etù (galinha de angola ) Òbúko ( bode ) Àgbò (carneiro ) Àkùko funfun ( galo branco ) Pépéyé (pato) Eyelé funfun (pombo branco) Ìgbín ( caramujo) Iyán áti obè ègúnsí ( inhame socado com molho de melão) Otí gidi (gin) Obi àbàtà (nozes de cola) Orógbó (kola amarga) Epo pupa (azeite de dendê) Oyin (mel) Ìrèké ( cana de açucar, melaço) Àádùn ( bolinho de milho) Omi ágbon ( água de coco) Àgbon ( coco ) Àkèré ( rã )
EGÚNGÚN (antepassados) Àgbò (carneiro) Eyelè ( pombo ) Òòlè/móyín-móyín ( bolinho de feijão cozidos) Àkàrà ( bolinho de feijão frito) Omi tútú ( água fresca ) Emu òpe ( vinho de palma) Obí àbàtà ( noz de kola ) Oùnje ti enu bá nje ( tudo que se come) ÒSUN (Orixá) Èko ( bolinho de farinha de milho) Adìye àgádá (galinha com patas amarradas) Eyin adìye (ovo de galinha) Otí sèkèté ( vinho de milho) Ògèdè òmìnì ( banana da terra) Ewo (tabus)
Ewo (tabus) Àdín ( óleo do coquinho do dendê)
Òkà bàbà ( milho de guiné) Eku emó ( rato emó) Àdín ( óleo do coquinho do dendê) Os alimentos proibidos para Ifá
ÒRÌSÀ OKO AJE (Deusa do dinheiro) Eja àrò ( peixe gato defumado)
Otí (gin) Oyin (mel) Obì àbàtà ( noz de kola) Orógbó ( noz de cola amarga) Eyelé funfun ( pomba branca) Edé (camarão) Àgùntàn ( ovelha) Ewo (tabú)
Até certa parte o assentamento de Ajé proíbe sangue Avareza, mesquinhez ÀJÈ ( feiticeiras) Òkété ( gambá ) Epo pupa (azeite de dendê) Eyin adìye ( ovos de galinha ) Aaka ( devoradores de insetos noturnos com porco espinho) Inú eran ( vísceras ) Ògede wéwé ( banana da guiné) Ìrèké ( cana de açucar, melaço) Pépéye ( pato )
Ewo (tabus )
Gèlè ( panos de cabeça, oferendas não comestíveis) SÀNGÒ Obé gbègìrì ( sopa de feijão temperada com carne ou não ) Àmàlà Emu òpe ( vinho de palma ) Otí ( gin ) Orógbó ( kola amarga ) Àkùkò adìye ( galo, frango ) Àgbò oko/ìjàpá ( tartaruga da terra) Àgbò ( carneiro ) Òbúko ( bode ) Ewo ( tabus )
Àdín ( óleo do coquinho do dendê) Eran èsúrú ( carne de èsúrú ) Isu ewùrà ( inhame de água ) Eku àgó ( rato àgó ) Èwà sèsé ( alguns feijões brancos ) Obi àbàtà (nozes de cola)
Ewo (tabu)
OBÀTÁLÁ Ìkùjèbú (tipo de grão duro) EGBÉ ( sociedade dos abiku ) Ìrèké ( cana de açucar, melaço ) Àádùn ( bolinho de milho ) Wòwò àgbàdo ( milho cozido com pedaços de coco) Oyin ( mel ) Èso ( frutas ) Èfó tètè ( vegetal verde ) Oúnje ìpanu ( bocados de comidas ) Àgùntàn ( ovelha ) Àkárá ( bolinhos de feijão fritos ) Ògèdè wéwé ( banana da terra ) Èkuru ( bolinhos de feijão ) Èko ( farinha de milho )
Àgbébó adìye funfun( galinha adulta branca) Ìgbín ( caramujo ) Iyán ( inhame socado ) Obè ègúnsí ( sopa de ègúnsí ) Àté ( comidas sem sal ) Òrí ( manteiga de …) Efun ( pó branco ) Ègbo ( milho branco cozido ) Obì ifin ( noz de cola branca ) Wárà ( leite ) Omi àgbon ( água de coco ) Omi ìgbín ( água do caramujo ) Omi òtún ( água fresca ) Ewo
Emu òpe ( vinho de palma ) Otí ( gin, licor )
Iyò ( sal ) Àdín ( óleo do coquinho do dendê) Iná ( luz ) Ajá ( cachorro ) Èsun isu ( inhame tostado ) Aró ( tinta de tingir ) ÒGÚN Ajá ( cachorro ) Ìjàpá ( tartaruga da terra ) Ìgbín ( caramujo ) Àkùko adìye ( galo, frango ) Otí ( gin ) Emu ópe ( vinho de palma) Obì àbàtá ( noz de cola ) Orógbó ( kola amarga ) Epo pupa ( azeite de dendê ) Gúgúrú ( pipoca ) Èpà ( amendoin ) Èsun isu ( inhame assado ) Èwà èyan ( feijão cosido a seco ) Ògùrò ( vinho de palma doce ) Ewo ( tabus)
Àdín ( óleo do coquinho do dendê ) Ejò ( cobra, serpente ) Adìye ( galinha )
ERINLÈ Ajá ( cachorro ) Ewúré ( cabra ) Àkùko adìye ( galo, frango ) Eyelé ( pombo ) Iyán ( inhame socado ) Ewo ( tabus )
Eran erin ( carne de elefante ) Àdín ( óleo do coquinho do dendezeiro ) ORÒ Àgbò ( carneiro ) OBALÚWAYÉ Eja kíká ( peixe seco ) Pétèkú(feijão cozido com farinha de inhame) Èyan àgbàdo ( milho cozido ) Asáró ( farinha de inhame ) Èwà èyan ( feijão cozidos a seco ) Obì àbàtá ( noz de cola ) Orógbó ( kola amarga ) Epo pupa ( azeite de dendê ) Obuko ( bode )
ÌBEJÌ Ewo ( tabus )
Èwà ( feijão cozido ) Àádùn ( bolinhos de feijão ) Ìpanu omodé ( doces ) Èso ( frutas ) Ìrèké ( cana de açucar, melaço) Epo pupa ( azeite de dendê ) Èkuru ( bolinho de feijão cozido no vapor) Adìye ( galinha ) Ewo ( tabus)
Eran orí igi ( animais que vivem em árvores ) Àdín ( óleo do coquinho do dendezeiro )
Ògèdè òmìnì ( banana da terra ) ÒSÀNYÌN Obì Eyin (ovo) Oyin (mel) Ìjàpá ( tartaruga da terra ) Otí ( gin ) Ataare ( pimenta da guiné ) ODÙ
Ìgbín ( caramujo ) Eyelé ( pomba ) Iyán ( inhame socado ) Obè òrí ( sopa cozida de manteiga de coco) Ewúré ( cabra ) Elédè ( veado ) Àgbò ( carneiro ) Ìsáwìrì ( caramujos pequenos )
Àgbò ( carneiro ) Èéfí ( fumaça, fumo ) Àdín ( óleo do coquinho do dendê ) Àkùko ( galo ) Òbúko ( bode ) YEMOJA
Epo ( azeite de dendê ) Àdín ( óleo do coquinho do dende )
Iyán ( inhame socado ) Àsáró ( farinha de inhame ) Ewúré ( cabra ) Adìye ( galinha ) Pépéye ( pato )
OYA
Ewo (tabus)
Eran òdá ( pedaço de carne grande ) Ègbo ( milho branco cozido ) Ewúré ( cabra ) Agúntàn ( ovelha ) Èwà sèsé ( feijão sèsé ) Èwá òsosò ( feijão misto cozidos com pedaços de coco ) Iyán ( inhame socado ) Àmàlá Èko ( farinha de milho ) Oóyó ( quiabo ) Gbègìrì ( guisado de feijão )
Ajá ( cachorro ) Àdín ( óleo do coquinho do dendê )
Ewo ( tabus )
Ewo ( tabus )
ÒSÙN IFÁ Àkúko adìye ( galo, frango ) Àgbò ( carneiro ) Obì àbàtá ( noz de kola ) Ewo ( tabus )
Ikú ( morte ) : Òbúòtóyò Àrún ( doença ) : Ìyèré