UNIVERSIDAD CENTRAL DEL ECUADOR FACULTAD DE INGENIERÍA EN GEOLOGÍA, MINAS, PETRÓLEO Y AMBIENTAL
Ingeniería en PETRÓLEOS
Ingeniería de r!d"##i$n ii
TEMA% Di&!&i'i(!& Di&!&i'i(!& de #!n'r!) de *"+! ICDICD-
LUIS ALBERTO ESCOR.A CÓNDOR
/VO SEMESTRE
ENERO 0123 INTRODUCCIÓN
E) e'r$)e! e& "n re#"r&! na'"ra) n! ren!(a4)e 5 a#'"a)6en'e 'a64i7n e& )a rin#ia) 8"en'e de energía, 5 !r ende generad!r de di(i&a& 5 de&arr!))! e#!n$6i#! de (ari!& aí&e& in#)"id! e) E#"ad!r, e&'e re#"r&! a!r'a #!n e) 9/: de) re&""e&'! genera) de n"e&'r! aí& E#"ad!r; E& !r e))! <"e &e e&'= de&arr!))and! n"e(a& 'e#n!)!gía& ara &er a)i#ada& en #ada "na de )a& e'aa& ne#e&aria& ara )a e>)!'a#i$n de) e'r$)e! 5 de) ga&; La ne#e&idad de r!d"#ir de 6anera e?#ien'e 5 e#!n$6i#a, e(i'and! da@ar )! 6en!& !&i4)e a) 6edi! a64ien'e, a r!6!(id! e) de&arr!))! de !!& !ri!n'a)e& 5 6")'i)a'era)e&, )!& #"a)e& er6i'en "n 6a5!r #!n'a#'! #!n )!& 5a#i6 5a#i6ien ien'!& '!& a)#an a)#anand and! ! 'a&a& 'a&a& 6=& 6=& a)'a& a)'a& <"e )!& !!& !!& #!n(e #!n(en#i n#i!na !na)e& )e& 6e+!rand! en 8!r6a e?#ien'e )a r!d"##i$n; La "'i)ia#i$n de !!& !ri!n'a)e& re<"iere "n 6ane+! de) *"+! de *"id! a 'ra(7& 'ra(7& de) 5a#i6 5a#i6ien ien'! '! ara ara 6a>i6 6a>i6ia iarr )a re#" re#"era era#i$ #i$n n de re&er re&er(a& (a& de e'r$)e!; En "n !! !ri!n'a) d!nde in#)"5e )a &e##i$n (er'i#a), #"r(a'"ra 5 &e##i$n !ri!n'a), e) a"6en'! en )a )!ngi'"d !ri!n'a) de) !!, a !riginad! r!4)e6a& en )a r!d"##i$n, en e) e!r de )!& #a&!&, e) !! 'iene <"e &er a4and!nad! 5 re&er(a& &e <"edan en e) &"4&"e)!; De4id! a) e8e#'! de 'a)$n 5 "n'a, d!nde e) 'a)$n e& )a &e##i$n ?na) de )a #"r(a'"ra a) en'rar en )a &e##i$n ini#ia) de )a )!ngi'"d !ri!n'a) 5 )a "n'a e& )a &e##i$n ?na) de )a )!ngi'"d !ri!n'a) de) !! e&'e e8e#'! er6i'e "n di8eren#ia) de re&i$n <"e !rigina "n in*"+! irreg")ar a )! )arg! de) 'ra5e#'! de) !!, generand! e) 8en$6en! de #!ni?#a#i$n de ag"a ! ga& en e) 'a)$n; E&'! a 6en"d! da )"gar a) ini#i! de )a #!ni?#a#i$n de ag"a ! de ga&, )! <"e r!(!#a "na red"##i$n en )a re#"era#i$n de e'r$)e! 5 "n 4arrid! de&ig"a) de )a !na !na de e'r e'r$) $)e! e!,, r!d r!d"# "#ie iend nd! ! "na "na red"# ed"##i #i$n $n de r!d r!d"# "##i #i$n $n de e'r$)e! en )!& !!& r!d"#'!re&, En e&'e #a&! )a ind"&'ria de) e'r$)e! a i6)e6en'ad! #!6)e'a#i!ne& in'e)igen'e& #!n "n &i&'e6a de #!n'r!) de *"+! ICD&- ara e<"i)i4rar e) er?) de )a r!d"##i$n; L!& L!& di& di&!& !&i' i'i( i(!& !& de #!n' #!n'r! r!)) de *"+! *"+! 'ien 'ienen en #!6! #!6! r! r!$& $&i'! i'! ig"a ig"a)a )arr e) di8eren#ia) de re&i$n a )! )arg! de )a )!ngi'"d de '!d! e) !!; E&'! er6i'e #!n'ri4"ir a )a r!d"##i$n '!'a) a )! )arg! de '!d! e) !! 5 !r )! 'an'! !'i6 !'i6ia iarr )a re#" re#"er era#i a#i$n $n de idr! idr!#ar #ar4"r 4"r!&; !&; Media Median'e n'e )a &i6")a &i6")a#i$ #i$n n de 5a#i6 5a#i6ien ien'!& '!& e& !&i4)e !&i4)e !4&er !4&er(a (ar, r, (aria (ariand! nd! e) n6er n6er! ! 5 'a6a 'a6a@! @! de )!& di&!&i'i(!& de #!n'r!) de *"+!, #!6! &e #!6!r'a e) 5a#i6ien'! 5 #!6! e&'! a5"da a 6i'igar )!& e8e#'!& de )a #!ni?#a#i$n;
OBJETIVOS
O4+e'i(! Genera)
De'er6inar De'er6inar #"=) e& r!$&i'! de )!& di&!&i'i(!& de #!n'r!) de *"+! ICD&- en )a ind"&'ria e'r!)era;
O4+e'i(!& e&e#í?#!&
Deri4ir e) 8"n#i!na6ien'! de )!& di&!&i'i(!& #!n'r!)ad!re& #!n'r!)ad!re& de in*"+! de ag"a 5 )a "'i)idad de )a 'e#n!)!gía en )a #!6)e'a#i$n de !!& !ri!n'a)e& de e'r$)e!; e'r$)e!;
E&'a4)e#er )!& ar=6e'r!& '7#ni#!& 5 e) r!#e&! re&e#'i(! ara )a i6)e6en'a#i$n de )a Te#n!)!gía ICD& Di&!&i'i(!& de #!n'r!) de in*"+!- en !!& !ri!n'a)e&;
Ana)iar e) !rigen 5 )a& #a"&a& de )a r!d"##i$n de ag"a en !!& !ri!n'a)e& de r!d"##i$n de e'r$)e!; e'r$)e!;
C!6 C!6ar arar ar e) de&e de&e6 6e@ e@! ! de "n !! !! !ri !ri! !n' n'a a) #!n #!n ICD ICD&& #!n #!n re&e#'! re&e#'! a "n #a&! #!n(en#i!na);
MARCO TEÓRICO
E) E#"ad!r e& "n aí& #!n a#'i(idad e'r!)era a r!d"#id! e'r$)e! d"ran'e 99 a@!& 5 a )a ar, a r!d"#id! ag"a a&!#iada a) e'r$)e! !r #a&i e) 6i&6! 'ie6!, <"e a e&ar de en "n rin#ii! &er "n (!)"6en in&igni?#an'e, #!n e) a&a a&arr de) de) 'ie6 'ie6! ! a #re# #re#id id! ! de 'a) 'a) 6ane 6anera ra <"e <"e en )a a#'" a#'"a a)ida )idad d )a r!d"##i$n de ag"a ))ega a #an'idade& 6"5 !r en#i6a de )a r!d"##i$n de e'r$)e! en e) E#"ad!r, )a Fig; 2 de'a))a )a r!d"##i$n an"a) de e'r$)e! <"e
'"(! e) aí& d"ran'e e) 012, 6ien'ra& )a Fig; 0 6"e&'ra )a r!d"##i$n r!6edi! de ag"a en e) 012; Fig; 2 L!& 4)!<"e& 5 )a r!d"##i$n e'r!)era en e) aí& ARC, 012-
Fig;
0
Pr!6edi! Pr!6edi! de r!d"##i$n de ag"a de 8!r6a#i$n !r #a6! en e) E#"ad!r en e) a@! 012; ARC, 0121. PROBLEMA PROBLEMA DE PRODU PRODUCCIÓ CCIÓN N DE AGUA AGUA
B=&i B=&i#a #a6e 6en' n'e e e>i& e>i&'e 'en n 're& 're& gran grande de&& gr" gr"!& !& en d!nd d!nde e &e en"6 en"6er eran an )!& di&'in'!& r!4)e6a& a&!#iad!& a )a r!d"##i$n de ag"a en a&!#ia#i$n #!n e) e'r$)e!% 2;2; 2;2;
Pr!4)e6 4)e6a a& A64ien 4ien'a 'a)e )e&&
M"#a& (e#e&, ar'e de) ag"a r!d"#ida e& i6!&i4)e de 'ra'ar ! red"#ir, !r )! <"e &e a#e ne#e&ari! arr!+ar)a en 8!r6a de de&erdi#i!, 5a &ea en "n )ag! ! en )a &"er?#ie 'erre&'re; E&'! #a"&a 6"#!& r!4)e6a& e#!)$gi#!& 5 a64ien'a)e&; E) ag"a de 8!r6a#i$n "ede &er da@ina ara )!& &"e)!& a&'a e) "n' "n'! ! <"e <"e )!& )!& "ed "ede e e&'e e&'eri ri)i )iar ar ara ara )a agri agri#" #")' )'"r "ra; a; E&'! E&'!&& &"e) &"e)!& !& en re&en#ia de "na #an'idad ra!na4)e de ag"a de 8!r6a#i$n &e degradan ! ierden &" e<"i)i4ri! de4id! a )a re&en#ia de &a)e& " !'r!& #!6"e&'!&; 2;0; 2;0;
Pr!4)e6 4)e6= ='i#a 'i#a Oe Oera'i( 'i(a
La r!d"##i$n de grande& (!)6ene& de *"id! i;e;, e'r$)e!, ga& 5 ag"a-, i6)i#a "na gran #an'idad de r!#e&!& en're )!& #"a)e& &e en#"en'ran )!& de&'inad!& a &earar, 'ra'ar 5 di&!ner e) ag"a de 8!r6a#i$n r!d"#ida en a&!#ia a&!#ia#i$ #i$n n #!n e) e'r$ e'r$)e! )e! <"e e>i&' e>i&'en en ara ara e(i'a e(i'arr )!& 5a 6en#i 6en#i!na !nad!& d!& r!4)e6a& a64ien'a)e&; La r!d"##i$n de ag"a "ede )i6i'ar )a (ida 'i) de) !! !! 5 #a"& #a"&ar ar #!rr #!rr!& !&i$ i$n n ! in#r" in#r"&' &'a# a#i! i!ne ne&& en )a& )a& '"4e '"4erí ría& a& 5 )íne )ínea& a& de r!d" r!d"##i ##i$n, $n, !#a&i! !#a&i!nar nar re&e re&en#i n#ia a de arena arena en )!& r!#e r!#e&!& &!& 5 a"6en' a"6en'a a #!n& #!n&id ider era4 a4)e )e6e 6en' n'e e )a #arg #arga a idr idr!&'= !&'='i 'i#a #a de) de) !! !!,, di?# di?#") ")'a 'and nd! ! a&í a&í )a
e>'r e>'ra# a##i #i$n $n de e'r e'r$) $)e! e!;; HL!& L!& re&") e&")'a 'ad! d!&& de )a r!d r!d"# "##i #i$n $n de gran grande de&& (!)"6en de ag"a de 8!r6a#i$n &!n% a- )a ne#e&idad de "na 6=& #!6)e+a &eara#i$n ag"aa#ei'e, ag"aa#ei'e, 4- "na r=ida #!rr!&i$n de )!& e<"i!&, #- )a r=ida di&6in"#i$n de )a re#"era#i$n de idr!#ar4"r!& 5 d- en )'i6a in&'an#ia, re6a'"r! a4and!n! de) !!, 6ien'ra& <"e !'r!& "'i)ian <"í6i#!& ara ge&'i!nar )a r!d"##i$n de ag"a n! de&eada;J BedaiKi, B; D; A)Anai, A; F; A)Anai 5 Paia6an, 011-; 2;; 2;;
Pr!4)e6 4)e6= ='i#a 'i#a E#!n E#!n$ $6i#a i#a
T!da& T!da& )a& e>igen#ia& e>igen#ia& !era#i!na)e& <"e i6)i#a )a r!d"##i$n r!d"##i$n de ag"a #!n e) e'r$)e!, &e 'rad"#en en ga&'!& e#!n$6i#!&, <"e garan'ian )a e?#ien#ia de )!& r!#e&!& !r )!& #"a)e& ne#e&aria6en'e de4e &er ))e(ada e) ag"a de 8!r6a#i$n "na (e <"e &e en#"en'ra en &"er?#ie, ade6=& de #rear "n #!n&idera4)e de&erdi#i! de energía a) )e(an'ar e) (!)"6en e>i&'en'e de ag"a de&de e) re&er(!ri! a&'a )a &"er?#ie, )i6i'and! )a e?#ien#ia de )!& e<"i!& 5 &i&'e6a& de )e(an'a6ien'! ar'i?#ia); La Fig; n!& 6"e&'ra d!nde &e #en'ran )!& ga&'!& a) r!d"#ir ag"a;
Fig; C!&'! de 6ane+! de ag"a ag"a a))i4"r'!n 011Sin e64arg! e) r!4)e6a e#!n$6i#! 6=& grande e& <"e a) r!d"#ir&e ag"a &e )i6i'a )a r!d"##i$n de e'r$)e!, e& de#ir, en're 6a5!r (!)"6en de ag"a &ea r!d"#id! 6en!r &er= e) (!)"6en de e'r$)e! e>'raíd! e>'raíd! 5 a&í &e #!n&ig"e di&6in di&6in"ir "ir )a& ganan# ganan#ia& ia&;; En'!n# En'!n#e& e& e) re+" re+"i#i i#i! ! e#!n$6 e#!n$6i#! i#! #rea #read! d! !r )a re&en#ia de ag"a en &"er?#ie e& de d!& ar'e& )a& 7rdida& #a"&ada& !r e) ga&'! <"e i6)i#a )idiar #!n e) ag"a en &"er?#ie 5 )a red"##i$n de ganan# ganan#ia& ia& !r )a di&6in di&6in"#i "#i$n $n en )a r!d" r!d"##i ##i$n $n de e'r$ e'r$)e! )e!;; E&'!& E&'!& d!& er+"i#i!& e#!n$6i#!& &!n dire#'a6en'e r!!r#i!na)e& a )a #an'idad de ag"a <"e &e r!d"#a +"n'! a) e'r$)e!, e& de#ir, de) #!r'e de ag"a de) 6i&6!, e&'! &e en'iende #!6! #!&'!& de r!d"##i$n de ag"a !r 4arri) de e'r$)e!;
2. FUNDAM FUNDAMENT ENTOS OS TEÓR TEÓRICO ICOS S
La& &ig"ien'e& &!n de?ni#i!ne& 5 r!iedade& #!n )a& #"a)e& &e e>)i#a e) #!6!r'a6ien'! de )!& *"id!& en e) re&er(!ri!; "e &er(ir=n ara en'ender de 6anera 6=& ade#"ada e) r!4)e6a de )a r!d"##i$n de ag"a 5 !r )! 'an'! e) 6!d! de 8"n#i!na6ien'! de )a 'e#n!)!gía ICD; 0;2;
Origen de) Ag"a
E) ag"a &e en#"en'ra re&en'e en '!d!& )!& 5a#i6ien'!& e'r!)er!& 5 e& e) *"id *"id! ! 6=& a4"nd 4"nda an'e n'e; C!n C!n re&e e&e'! '! a )a r! r!d"## d"##i$ i$n n de #r"d!, "d!, e& 8"nda6en'a) di&'ing"ir en're e) ag"a de 4arrid!, e) ag"a a#e'a4)e 5 e) ag"a 6a)a ! e>#e&i(a; 0;0;
Ag"a de 4arrid!
E& a<"e))a <"e r!(iene de "n !! in5e#'!r ! de "n a#"í8er! a#'i(! <"e #!n'ri4"5e a) 4arrid! de) e'r$)e! de) 5a#i6ien'!; E) 6ane+! de e&'e 'i! de ag"a e& ar'e 8"nda6en'a) de) 6ane+! de) 5a#i6ien'! 5 "ede #!n'ri4"ir "n 8a#'!r <"e de'er6inan'e en )a r!d"#'i(idad de )!& !!& 5 de )a& re&er(a& ?na)e&; 0;;
Ag"a 4"ena
E& e) ag"a r!d"#ida den'r! de) !5! a "na 'a&a in8eri!r a) )í6i'e e#!n$6i#! de )a re)a#i$n ag"a e'r$)e! RAP-; E& "na #!n&e#"en#ia ine(i'a4)e de) *"+! de ag"a a 'ra(7& de) 5a#i6ien'!, 5 n! &e "ede e)i6inar &in erder ar'e de )a& re&er(a&; re&er(a&; La r!d"##i$n de ag"a 4"ena 'iene )"gar #"and! e>i&'e "n *"+! &i6")'=ne! de e'r$)e! 5 ag"a en '!da )a 6a'ri de )a 8!r6a#i$n; 0;9;
Ag"a 6a)a
E& e) ag"a r!d"#ida den'r! de) !5!, <"e n! r!d"#e e'r$)e!, ! 4ien #"and! )a r!d"##i$n de e'r$)e! n! e& &"?#ien'e ara #!6en&ar e) #!&'!, a&!#iad! a) 6ane+! de ag"a, e& de#ir, ag"a r!d"#ida !r en#i6a de) )í6i'e e#!n$6i#! e#!n$6i# ! de )a RAP; RAP; 0;3;
Pr!d"##i$n de de Ag Ag"a
La r!d r!d"# "##i #i$n $n re6 re6a' a'"r "ra a de ag"a ag"a e& a 6en" 6en"d! d! e) re&") e&")'a 'ad! d! de )a #!ni?# #!ni?#a#i a#i$n $n 5Q! digi'a digi'a#i$ #i$n n #er#a #er#a de "n !! !! r!d" r!d"#'! #'!rr #"and! #"and! e) ag"a ag"a r!(iene de) ni(e) de ag"a )i4re genera)6en'e en )a dire##i$n (er'i#a); P!r )! 'an'!, "n #!n! de ag"a '!6a )"gar en )a ar'e 6=& 4a+a de) in'er(a)! #!6)e'ad! de) !!; La r!d"##i$n de "n !! #a"&a "na #aída de re&i$n en e&e e&e "n'! "n'! de) 5a#i6 #i6ien' ien'! !; Si )a re re&i$n &i$n en )a #ar #ara de) !! !! e& &"?#ie &"?#ien'e n'e6e 6en'e n'e 4a+a, 4a+a, e) !! !! e&'= e&'= #!6)e #!6)e'ad 'ad! ! dire#' dire#'a6 a6en' en'e e &!4re &!4re e) #!n'a#'! ag"a e'r$)e! 5 n! a5 4arrera& de *"+! (er'i#a), en'!n#e& a4r= #!ni?#a#i$n;
Fig; 9; C!ni?#a#i$n de ag"a C"and! e) in*"+! de ag"a e& e) re&")'ad! de "n a#"í8er! de 8!nd! ! )a'era) ane>! a) 5a#i6ien'!, )a r!d"##i$n de ag"a de4e &er 6!ni'!reada, 5a <"e !dría re&")'ar "na #aída &igni?#a'i(a de) (!)"6en '!'a) 5 de )a 6!(i)idad de) e'r$)e!; La& a)'a& 'a&a& de r!d"##i$n de ag"a de&de "na !na, i6)i#a <"e )a er6ea4i)idad re)a'i(a a) ag"a 5 )a &a'"ra#i$n de ag"a en e&a !na &e in#re6en'en; L!& (a)!re& a)'!& de e&'!& ar=6e'r!& a#en 6=& di8í#i) )a r!d"##i$n de e'r$)e! en e&a !na; 0;; 0;;
Di&6 Di&6in in"# "#i$ i$n n de de )a r!d r!d"# "##i #i$n $n de e'r e'r$)e $)e! !
A 6edida <"e &e in#re6en'a )a r!d"##i$n de ag"a en "n !! e'r!)er!, di&6in"5e )a r!d"##i$n de e'r$)e! de) 6i&6!, a&'a ))egar "n 6!6en'!, d"ran'e )a (ida r!d"#'i(a de) !!, d!nde e) #!r'e de ag"a e& 'an e)e(ad! <"e &!4rea&a e) )í6i'e e#!n$6i#! de r!d"##i$n ! <"e e&'=n #er#an!& a "na arena #!n'en'i(a de ag"a; Ta64i7n "ede !#"rrir )a re&en#ia de ag"a en )a r!d"##i$n en !!& &!6e'id!& a in5e##i$n de )a 6i&6a; 0;; 0;;
In#r In#re6 e6en en'! '! en )!& )!& #!&' #!&'!& !& !er !era# a#i!n i!na) a)e& e&
C"an C"and! d! e) #!r' #!r'e e de ag"a ag"a &e a#e a#e #ada #ada (e (e 6=& 6=& e)e(a )e(ad! d!,, )!& )!& #!&' #!&'!& !& !era#i!na)e& 'a64i7n a"6en'an, &e 'ienen <"e de&'inar 6=& re#"r&!& ara )an )an'a 'a&& de 'ra' 'ra'a6 a6ie ien' n'! ! de e&a& e&a& ag"a ag"a&& de 8!r 8!r6a#i 6a#i$n $n ! 6"# 6"#a& a& (e#e (e#e&& 6!(i)iar grande& 'an<"e& ara &" a)6a#ena6ien'!; O'r! r!4)e6a <"e !#a&i!na e) in*"+! e>#e&i(! de ag"a 5 reer#"'e en )!& #!&'!&, e& e) <"e &e de4e e6)ear 6=& re#"r&!& ara e) 6an'eni6ien'! 5 reara#i$n de )!& e<"i!& de &"er?#ie ! de &"4&"e)!, de4ida a <"e e) ag"a #a"&a &e(er!& r!4)e6a& a )a& '"4ería&, 4!64a&, 6a<"inaria& 5 !'r!& e<"i!&, 5a <"e 7&'a e+er#e "n a)'! !der de #!rr!&i$n 5 de&ga&'e&, e& de#ir, )a (ida 'i) de )!& e<"i!& (a a &er 6=& #!r'a <"e )a de "n !! #!n )a& 6i&6a& #ara#'erí&'i#a& er! #!n !#a r!d"##i$n de ag"a; 0;/;
Re&er(!ri!
L!& re&er(!ri!& &!n (!)6ene& de r!#a& !riginad!& d"ran'e )arg!& eri!d!& de 'ie6! <"e 'ienen '!da& )a& #ara#'erí&'i#a& ne#e&aria& ara #!n'ener 5 6an'ener e'r$)e! den'r! de &í; 0;/; 0;/;2; 2;
Re&er e&er(! (!ri ri! ! !6 !6!g !g7n 7ne! e!;;
C"and! "n re&er(!ri! 'iene )a& 6i&6a& #ara#'erí&'i#a& 5 r!iedade& a )! )arg! de '!da &" e>'en&i$n &e #!n&idera #!6! !6!g7ne!, e&'! &e da #!6! re&")'ad! de "n r!#e&! ge!)$gi#! de a#"6")a#i$n de &edi6en'!& 4a+! "n 6i&6! a64ien'e; 0;/; 0;/;0; 0;
Re&er e&er(! (!ri ri! ! e'e e'err!g7 !g7ne! ne!
D"ra D"ran' n'e e e) 'ie6 'ie6! ! de 8!r 8!r6a#i 6a#i$n $n de) de) re&er e&er(! (!ri ri!, !, )!& )!& a64i a64ien en'e 'e&& de &edi6en'a#i$n "eden #a64iar, e& de#ir, )a #!n&'i'"#i$n de "na 6i&6a r!#a re&er(! re&er(!ri! ri! "d! dar&e dar&e #!n di8eren'e& di8eren'e& &edi6en'!& &edi6en'!& 5 a64ien'e& a64ien'e&;; Ade6=& Ade6=& #!6! re&")'ad! de &"4&e#"en'e& re!rgania#i!ne& 8í&i#a& 5 <"í6i#a&, #!6! &!n &!n )a #!6 #!6a# a#'a 'a#i #i$n $n,, &!)" &!)"#i #i$n $n,, d!)! d!)!6i 6i'i 'ia a#i #i$n $n 5 #e6e #e6en' n'a# a#i$ i$n, n, )a& )a& #ara#'erí&'i#a& de) 5a#i6ien'! n!r6a)6en'e &!n (aria4)e& 5 en e&e #a&! e) re&er(!ri! e& #!n&iderad! #!6! e'er!g7ne! 0;; 0;;
C!n C!n'a# 'a#'! ag ag"a e'r e'r$) $)e! e! CA CAP-
E& )a !na de 'ran&i#i$n, d!nde &e &earan e) ag"a 5 e) e'r$)e! den'r! de) re&er(!ri!, re&er(!ri!, e&'! e& #a"&ad! !r &" di8eren#ia di8eren#ia de den&idad; En'!n#e&, en )a 6a5!ría de )!& #a&!&, e) ag"a &e en#"en'ra en e) 8!nd! de )a e&'r"#'"ra 5 e) e'r$)e! !r en#i6a de e&'a Fig; 3-;
Fig; 3; Di&'ri4"#i$n 'e$ri#a de )!& *"id!& en e) re&er(!ri!; re&er(!ri!; a))i4"r'!n, 01200;21; 0;21; Re)a#i$ e)a#i$n n ag"aQ ag"aQe' e'r$ r$)e! )e! RAP RAP-Se de?ne #!6! )a re)a#i$n en're )a 'a&a de r!d"##i$n de ag"a 5 )a 'a&a de r!d"##i$n de e'r$)e! 5 "ede !i)ar en're 211: de e'r$)e! 5 211: de ag"a; De?nid! #!6! )a 'a&a de r!d"##i$n de ag"a di(idida !r )a 'a&a '!'a) de e'r$)e!; E&'a& 6edi#i!ne& &e "ede #a)#")ar 8=#i)6en'e !r e+e6)!, RAP de 2 i6)i#a "n #!r'e de ag"a de 31:-, !r de?ni#i$n )a 8$r6")a de) RAP e&% RAP =
2;2-
Vw Vo
D!nde VK% (!)"6en de ag"a #an'idad de ag"aV!% (!)"6en de e'r$)e! #an'idad de e'r$)e!0;22; 0;22; C!n'en C!n'enid! id! de &edi &edi6e 6en'! n'!&& 4=&i#! 4=&i#!&& 5 ag"a BS BSE) BS S Ba& Ba&i# i# Sedi Sedi6e 6en' n' and and a'er a'er-- &e de?n de?ne e #!6! #!6! e) #!n' #!n'en enid! id! de &edi6en'! 4a&e 5 ag"a en "na 6"e&'ra rere&en'a'i(a rere&en'a'i(a de #r"d!, e& de#ir, e& )a #an'idad de &edi6en'!& 5 ag"a 6e#)ada en &!)"#i$n ! e6")&i!nada #!n e) e'r$)e! en "na 6"e&'ra de #r"d!; Para )a #!6er#ia)ia#i$n de) #r"d! e#"a'!rian!, e) e'r$)e! de4e 'ener "n BS 6en!r a) 2:; 0;20; C!r'e de de ag ag"a Se en'iende !r #!r'e de ag"a a )a #an'idad de ag"a )i4re i;e;, e) ag"a <"e &e &eara de) e'r$)e! !r di8eren#ia de den&idade& en 6en!& de 3 6in"'!&6=& e) ag"a e6")&i!nada re&en'e en "n #r"d! Fig; -;
Fig; De'er6ina#i$n de) #!r'e de ag"a 6edian'e en&a5! de )a4!ra'!ri! ) a4!ra'!ri!;;
P!r de?ni#i$n )a 8$r6")a de) C!r'e de ag"a CA-, e&% CA =
Vw Vt
2; 0D$nde%
V'% (!)"6en '!'a) de *"id!
De ig"a) 8!r6a 'ene6!& <"e e) #a"da) !r de?ni#i$n e&% q=
V t
2;
D$nde%
'% 'ie6!
Ree6)aand! Ree6)aand! )a e#"a#i$n en )a e#"a#i$n 0, 'an'! ara e) ag"a #!6! ara e) *"id! '!'a) i;e;, e'r$)e! 5 ag"a-, ara "n 6i&6! 'ie6! &e 'iene%
CA=
qw qw +qo
2;
90;2; 0;2; Di8er Di8eren# en#ia ia en'r en're e #!r'e #!r'e de ag"a ag"a 5 BS BS;; E) #!r'e de ag"a e& e) !r#en'a+e de ag"a <"e e>i&'e en e) '!'a) de) *"id! r!d"#id! i;e;, ag"a )i4re 5 ag"a e6")&i!nada- 5 &!n )!& da'!& <"e e&'=n en )!& re!r'e& diari!& de r!d"##i$n de )!& !!&; En #a64i! BS e& e) #!n' #!n'en enid id! ! de ag"a ag"a e6")& 6")&i! i!na nada da 6=& 6=& &edi &edi6e 6en' n'!& !&,, en "na "na 6"e&' "e&'ra ra rere&en'a'i(a de e'r$)e!, "na (e <"e a &id! &earada e) ag"a )i4re de) '!'a) de) *"id! r!d"#id!; Para e) #!n'r!) de) ag"a &e '!6a en #"en'a e) #!r'e de ag"a, de4id! <"e &e ana)ia e) (!)"6en rea) de ag"a <"e &e e>'rae de&de e) 5a#i6ien'!, 6ien'ra& <"e e) (a)!r de BS e& "&ad! ara ?ne& de ?a)ia#i$n de #an'idad 5 #a)idad de) e'r$)e!; Sin e64arg! e) '7r6in! BS a &id! genera)iad! err$nea6en'e, err$nea6en'e, !r )! #"a) #!n&'a en )!& ) !& re!r'e& e in8!r6e& de )a& #!6a@ía& !erad!ra& 5 de &er(i#i!& &in a#er di8eren#ia en're #!r'e de ag"a 5 BS; 0;29 0;29;; Li6i Li6i'e 'e e#!n e#!n$6 $6i# i#! ! E& a&í #!6! &e #!n!#e a) #!n+"n'! de #ara#'erí&'i#a& en )a r!d"##i$n de e'r$)e! a&'a )!& #"a)e& )a& !era#i!ne& de "n de'er6inad! !! ! #a6! &!n e#!n$6i#a6en'e 8a#'i4)e&; E&'a& #ara#'erí&'i#a& de)i6i'an a&'a <"7 "n'! e& e#!n$6i#a6en'e ren'a4)e r!d"#ir e'r$)e!, 5 e& )a di8eren#ia en'r n're "n !! !!QQ #a6! en !e !era#i$ a#i$n n ! "n ! !!Q #a6 #a6! #er #errad! ! a4and!nad!; a4and!nad!; B=&i#a6en'e B=&i#a6en'e e&'a& #ara#'erí&'i#a& #ara#'erí&'i#a& &!n d!&% • •
E) re#i! de) e'r$)e!; C!r'e de ag"a;
0;23 0;23;; Per6e er6ea4 a4i) i)id idad ad La er6ea4i)idad - e& "na 6edida de )a #aa#idad de "n 6edi! !r!&! ara er6i'ir e) a&! de )!& *"id!& a 'ra(7& de 7), 6ien'ra& 6=& er6ea4)e &ea "na r!#a 6a5!r &er= )a #an'idad de *"id! <"e "ede a&ar !r "nidad de 'ie6! a 'ra(7& de) e&a#i! !r!&!; 0;2; 0;2; Pre& Pre&en# en#ia ia de ag"a ag"a en en !!& !!& !ri !ri!n' !n'a) a)e&; e&; De4id! a )a !na de #!n'a#'! !'en#ia)6en'e e>'endida, )a re&en#ia de ag"a ag"a en "n !! !! !ri !ri! !n' n'a) a) "ed "ede e &er &er 6=& 6=& di8í di8í#i #i)) de #!n' #!n'rr!)ar !)ar <"e <"e )a #!ni?#a#i$n en !!& (er'i#a)e&; E&'a irr"#i$n de ag"a &e de4e en &í a )a e>)!'a#i$n de re&er(!ri! 5 a )a& #ara#'erí&'i#a& de) 6i&6!; E& de#ir #"and! &e ini#ia )a e>'ra##i$n de e'r$)e! !r 6edi! de "n !! )a re&i$n a)reded!r de) !! ini#ia a #aer )! #"a) #rea "n gradien'e de re&i$n a)reded!r de )a (e#indad de) !!; En'!n#e&, d"ran'e #ier'! 'ie6!, de4id! a )a di8eren#ia en're )a den&idad de) e'r$)e! 5 )a den&idad de) ag"a, e>i&'e "na in'er8a de #!n'a#'! ag"ae'r$)e! re)a'i(a6en'e e&'a4)e; Sin e64arg!, )"eg! de #ier'a r!d r!d"# "##i #i$n $n,, )a& )a& 8"er 8"era a&& (i (i!& !&a& a&,, de4i de4id! d! a )!& )!& grad gradie ien' n'e& e& de re& re&i$ i$n n
a)rede a)reded!r d!r de) de) !!, !!, a&an a&an a &er 6a5!r 6a5!re& e& <"e )a& 8"era 8"era&& gra(i' gra(i'a' a'!ri !ria& a& #!n(ir'iend! a )a in'er8a#e ag"ae'r$)e! en ine&'a4)e; En #!n&e#"en#ia, e) #!n'a#'! ag"a e'r$)e! &e e)e(a er6i'iend! )a irr"#i$n de) ag"a en e) !! !! r!d" r!d"#'! #'!rr; E&'a E&'a e)e(a e)e(a#i$ #i$n n &e (er= (er= rea)i rea)iad ada a en a<"e)) a<"e))a& a& !na& !na& ! &e##i!ne& de) !! !ri!n'a) <"e er6i'an de 6e+!r 6anera e) *"+! de )!& *"id!& de&de e) re&er(!ri! a#ia e) !!, )! #"a), &e re&en'a en di8eren'e& #ir #ir#"n& #"n&'a 'an# n#ia ia&& ara ara re&er e&er(! (!ri ri!& !& e'e e'err!g7n !g7ne! e!&& 5 ara ara re&er e&er(! (!ri ri!& !& !6!g7ne!&; 0;2;2; 0;2;2; In'r!6i& In'r!6i&i$n i$n de ag"a en en re&er(!r re&er(!ri!& i!& e'er!g e'er!g7ne!& 7ne!&;; En )!& re&er(!ri!& e'er!g7ne!& )a e)e(a#i$n de) CAP 'iende a dar&e #!6! #!n&e#"en#ia de )a e>i&'en#ia de !na& <"e er6i'en )a 6!(i)idad de )!& *"id!& #!n 6=& 8a#i)idad <"e !'ra& #!6! &e 6"e&'ra en )a Fig; , d!nde W 9 W3 W0 W2;
Fig; ; Drena+e de *"id!& en "n !! !ri!n'a) en "na !na e'er!g7nea; e'er!g7nea; a))i4"r'!n, 011La Fig; /; i)"&'ra )a ))egada de) ag"a !r )a &e##i$n de 6a5!r er6ea4i)idad;
Fig; /; E+e6)! de irr"#i$n de) ag"a en "n Re&er(!ri! e'er!g7ne! a))i4"r'!n, 0120;2;
Re&er(!ri! !6!g7ne!
E>i& E>i&'e 'en n 4=&i# 4=&i#a6 a6en en'e 'e d!& d!& #a&! #a&!&& <"e <"e e>)i >)i#a #an n e i)"& i)"&'r 'ran an )a ))eg ))egad ada a de) de) a#"í8er! a) !! !ri!n'a) #"and! e&'e a'ra(ie&a "n re&er(!ri! !6!g7ne!, e&'!& e&'!& &!n e) HK='er K='er #re&' #re&'ing ingJJ 5 e) e8e#' e8e#'! ! HP"n' HP"n'a a Ta)$n a)$nJ; E& i6!r i6!r'a 'an'e n'e &e@a)ar <"e )a& 8!r6a#i!ne& !6!g7nea& &!n 6"5 !#a& en e) 6"nd! 5 e&e e&e#í #í?# ?#a6 a6en en'e 'e en e) E#"a E#"ad! d!rr n! e>i&'e i&'e ning ning"n "na a #!6 #!6)e )e'a 'a6e 6en' n'e e !6!g7nea; 0;2;2;
a'er #re&'ing;
P!r )a 8!r6 8!r6a a <"e <"e "ed "ede e '!6ar '!6ar )a di&'ri di&'ri4"# 4"#i$n i$n de )!& *"id!& en "n !! !ri! !ri!n'a n'a), ), )a re&e re&en#i n#ia a de ag"a en e) !! &e #!n!#e #!6! HKa'er #re& #re&'i 'ing ngJJ ! H#r H#re&'a e&'a de ag"aJ, <"e &e da #"and! "n a#"í8e a#"í8er! r! &e re& re&en' en'a a en "n !! !ri!n'a) en '!da '!da &" &e##i$ ##i$n, n, #!6! #!6! re&")'ad! de) *"+! re8eren#ia) de ag"a #er#a de "n !! a)'a6en'e de&(iad! " !ri!n'a), #!6! &e 6"e&'ra en )a Fig; 21; Fig; 21; Fen$6en! de #re&'ing en "n !! !ri!n'a) Pe'r!KiXi, 0120;2;0;
E8e#'! HP"n'a Ta)$nJ
Te$ri#a6en'e Te$ri#a6en'e en "na 8!r6a#i$n !6!g7nea, &e r!d"#en #aída& de re&i$n en e) in'er(a)! de) ag"+er! de"4ier'! a 6edida <"e )!& *"id!& *"5en de&de )a r!8"ndidad '!'a) TD- a#ia e) 'a)$n de) !!; C!6! re&")'ad! &e 'iene "na #aída de re&i$n 6a5!r en e) 'a)$n de) !! <"e en )a "n'a, #!n!#id! #!6! e) e8e#'! "n'a 'a)$n, #!6! &e !4&er(a en )a Fig; 22
Fig; ig; 22; 22; E8e# E8e#'! '! "n' "n'a a 'a)$ 'a)$n n en "n !! !! !ri !ri! !n' n'a) a) en "n re&er e&er(! (!ri ri! ! !6!g7ne! a))i4"r'!n, 01200;2/;
In*"en#ia de )a (i!&idad;
Tan'! Tan'! ara re&er(!ri!& e'er!g7ne!& #!6! ara re&er(!ri!& !6!g7ne!& )a (i!&idad de) e'r$)e! <"e #!n'iene e) re&er(!ri! e& "n 8a#'!r de'er6inan'e de'er6inan'e en )a ))egada de) ag"a a) !!; La (i!&idad in*"5e dire#'a6en'e en )a re)a#i$n de 6!(i)idad en're e) ag"a 5 e) e'r$)e!, de 'a) 8!r6a <"e en're 6a5!r &ea )a (i!&idad de) e'r$)e!, 6a5!r 6!(i)idad 'endr= e) ag"a #!n re&e e&e#' #'! ! a) e'r e'r$)e $)e! ! 5 !r !r )! 'an' 'an'! ! e>i& e>i&'i 'ir= r= 6a5! 6a5!rr #!r' #!r'e e de ag"a ag"a en &"er?#ie; 3. TECN TECNOL OLOG OGÍA ÍA DE LOS DISP DISPOS OSIT ITIV IVOS OS DE CONT CONTRO ROL L DE FLUJ FLUJO O (ICD’s)
;2; i&'!ria de) de&arr!))! de&arr!))! 'e#n!)$gi#! de )a erra6ien'a; erra6ien'a; La in(e&'iga#i$n de e&'a 'e#n!)!gía &e genera de4id! a )a ne#e&idad de r!d r!d"# "#ir ir e'r e'r$) $)e! e! 5 'ene 'enerr e) #!n'r #!n'r!) de #an'i #an'ida dade de&& de ag"a ag"a 5 ga& ga& n! de&ead!, r!d"#iend! de 6anera e?#ien'e, 6=& e#!n$6i#a 5 de 8!r6a a6iga4)e #!n e) a64ien'e, a r!6!(id! "n 6a5!r a)#an#e en e) de&arr!))! de !!& !ri!n'a)e& 5 6")'i)a'era)e& <"e er6i'ir=n "n 6a5!r #!n'a#'! #!n e) 5a#i6ien'!; En !!& (er'i#a)e& genera)6en'e &e "'i)ian 'a!ne& de #e6en'!, e6a#ad"ra& e6a#ad"ra& 5 'ra'a6ien'!& <"í6i#!& <"í6i#!& ara 'ra'ar 'ra'ar de #!n'r!)ar #!n'r!)ar e)
*"+! de ag"a er! en &e##i!ne& )arga& er8!rada& en &en'id! !ri!n'a) a 'ra(7& de "n &!)! 5a#i6ien'! 5a#i6ien'! &e )an'ea !'r! !'r! 'i! de de&a8í!; E&'e a"6en'! en )a )!ngi'"d de) !!, a dad! )"gar a a)g"n!& r!4)e6a& en )a r!d"##i$n, #!6! !r e+e6)! erdida& en )!& #!&'!& !era#i!na)e& 5 di&6 di&6in" in"#i #i$n $n en )a r!d r!d"# "##i #i$n $n de e'r e'r$)e $)e!; !; Una Una red"# ed"##i #i$n $n de re& re&i$n i$n a)reded!r de )a &e##i$n de) 'a)$n, #!6! #!n&e#"en#ia de )a #aída de re&i$n !r 8ri##i$n de) *"+! de *"id!& en e) 6i&6! <"e n! e& "ni8!r6e a )! )arg! de) !! 5 #a"&a 6a5!re& 'a&a& de r!d"##i$n en e) 'a)$n; E&'! a 6en"d! da )"gar a rin#ii!& de #!ni?#a#i$n de ag"a ! de ga&, )! <"e r!(!#a "na red"##i$n en )a re#"era#i$n de e'r$)e! 5 "n 4arrid! de&ig"a) de )a !na de e'r$)e!; En 'er6ina#i!ne& 'radi#i!na)e&, )a &!)"#i$n ara #!n'rarre&'ar e) in#re6en'! de) #!r'e de ag"a ! ga& #!n&i&'e en red"#ir e) di=6e'r! de) e&'rang")ad!r en e) #a4ea) de) !!; E&'! red"#e )a #aída de re&i$n , )! #"a) &e 'rad"#e en 'a&a& de r!d"##i$n 6=& 4a+a& er! ni(e)e& 6=& a)'!& de re#"era#i$n a#"6")ada de e'r$)e! , e&'a &!)"#i$n &i6)e !r )! genera) n! 8"n#i!na en )!& !!& er8!rad!& #!n a)'!& =ng")!& de in#)ina#i$n; En )!& )!& !! !!&& 'er6 'er6in inad ad!& !& #!n #!n 'e#n 'e#n!) !)!g !gía ía In'e In'e)i )ige gen' n'e e ! #!6 #!6)e )e'a 'a#i #i!n !ne& e& in'e)igen'e&, )!& !erad!re& "eden ai&)ar ! red"#ir e) *"+! r!(enien'e de !na& r!4)e6='i#a&, "'i)iand! (=)(")a& de 8!nd! de !! a##i!nada& en 8!r6a 8!r6a re6! re6!'a; 'a; Per! er! )!& !!& !!& !ri! !ri!n'a n'a)e& )e&,, di&e@a di&e@ad!& d!& ara ara !'i6i !'i6ia arr )a e>!&i#i$n de) 5a#i6ien'!, a 6en"d! n! &!n #andida'!& ade#"ad!& ara di#a& e&'ra'egia&; Para !!& !ri!n'a)e& an re#"rrid! a )!& di&!&i'i(!& de #!n'r!) de *"+! ICD&- #!64inad!& #!n e6a#ad!re& di)a'a4)e& , &" rin#ia)e& !4+e'i(!& &!n% !6!geniar e) *"+! 'eniend! "n er?) de *"+! "ni8!r6e a )! )arg! de )a &e##i$n !ri!n'a) , 6ini6iand! )a irr"#i$n 'e6rana de ag"a ! ga& en #"a)<"ier "n'! de) 'ra5e#'! de) !! 5 !4'ener a)'a& 'a&a& de *"+! de 8a&e& a)'a6 a)'a6en' en'e e 6$(i)e 6$(i)e&& 6ien'r 6ien'ra& a& &e 8a(!r 8a(!re#e e#e a )a 6en!r 6en!r 6!(i)i 6!(i)idad dad <"e e& e'r$)e! a)#anand! "na #aída de re&i$n #!n'r!)ada; Un e&'"di! de e8e#'i(idad #!n#)"5$ d!& #!6!nen'e& #)a(e&% • •
La &e)e##i$n ar!iada de )!& ICD&- ara "n 'i! de re&er(!ri!; La #!)!#a#i$n #!rre#'a de )!& ICD&- &e)e##i!nad!& de) &i&'e6a #!n 4arrera& an")are& a 'ra(7& de )a &e##i$n !ri!n'a);
Fig; 20% Di&e@! #!n #!6)e'a#i$n ICD& ICD& ara "n !! de'er6inad!, de'er6inad!, a))i4"r'!n, E<"iF)!K A"'!n!6!"& ICD-
• • • •
• • •
•
• •
Bene?#i!& <"e !8re#e e&'a 'e#n!)!gía;
Ma>i6ia )a re#"era#i$n de )a& re&er(a& de e'r$)e! In#re6en'an )a (ida r!d"#'i(a de) !! Aí&)a )a& !na& de r!d"##i$n #!n 6a5!r er6ea4i)idad C!rrige e) *"+! irreg")ar #a"&ad! !r )!& e8e#'!& de) 'a)$n"n'a 5 er6ea4i)idad e'er!g7nea; Ba)an#ea e) *"+! de a)'a& !na& de r!d"#'i(idad Crea "n er?) de r!d"##i$n !6!g7nea C!n'r!) de *"id!& n! de&ead!& de&ead!& re'ra&and! re'ra&and! e) e) a(an#e de ag"a ! ga& ga& en e) re&er(!ri!; C!64a' C!64a'e e )!& 8en$6e 8en$6en!& n!& de #!ni?# #!ni?#a# a#i$n i$n de ag"a ag"a ! 8!r6a 8!r6a#i$ #i$n n de #re&'a& a 'ra(7& de )a& !na& 8ra#'"rada&; E&'=n di&e@ad!& #!n ?ne& de r!d"##i$n ! in5e##i$n; Se "ede a)i#ar en !!& !ri!n'a)e&, de&(iad!& 5 en di(er&!& 'i!& de 5a#i6ien'!&;
;0;C!n'r!)ad!re& de *"+! HICDJ HICDJ E) !4+e'i(! rin#ia) de )a a)i#a#i$n de )!& #!n'r!)ad!re& de *"+! HICDJ !r &"& &"& &ig) &ig)a& a& en ing)e ing)e&& HIn* HIn*!K !K C!n' C!n'r! r!)) De De(i (i#e #eJ, J, Fig"r ig"ra a 22- e& e(i' e(i'ar ar )a r!d"##i$n re6a'"ra de *"id!& inde&ea4)e& de4id! a )!& #!n'ra&'e& de er6ea4i)idade& <"e #a"&an en'rada& re8eren#ia)e& 5Q! e8e#'!& ee)'!e, #rea #reand nd! ! "n er? er?)) de *"+! *"+! !6! !6!g7 g7ne ne! ! en '!da '!da )a &e## &e##i$ i$n n !ri !ri! !n' n'a) a) r!d"#'!ra a 'ra(7& de "n arreg)! de e6a#ad!re& in#a4)e& 5 de) &i&'e6a HICDJ, 6a>i6iand! )a r!d"##i$n de a#ei'e re'ardand! )a en'rada de ga& ! ag"a;
Fig"ra 2; E&'r"#'"ra HICDJ La& ar'e& rin#ia)e& de) &i&'e6a &e deri4en a #!n'in"a#i$n 5 &e 6"e&'ran en )a ?g"ra 29%
Ce!"#$ E& "na 6a))a <"e &ir(e #!6! ?)'r! ara e) #!n'r!) de &$)id!& 5 e(i'ar e) 6a) 8"n#i!na6ien'! de )a erra6ien'a #!n'r!)ad!ra de in*"+!; E) 'a6a@! de e&'e #eda! e& 'a), <"e n! er6i'a a&ar &$)id!& de 'a6a@!& &"eri!re& a) di=6e'r! in'ern! de )!& '"4!& #!n'r!)ad!re& #!n'r!)ad!re& de )a #aída de re&i$n "4i#ad!& en e) ICD;
T% '#*#+!#* de #aída de re&i$n% E) *"id! de r!d"##i$n e& 8!rad! a a&ar !r )!& '"4!& #!n'r!)ad!re& de #aída de re&i$n an'e& de en'rar a )a '"4ería de r!d"##i$n !r )!& "er'!& de *"+!;
P%e*#s e F+%,#$ S!n )!& "er'!& !r )!& #"a)e& en'ra e) *"id!, r!(enien'e r!(enien'e de )!& '"4!& #!n'r!)ad!re& de #aída de re&i$n, a) in'eri!r de )a '"4ería de r!d"##i$n; E&'!& 'ienen 1;03J de di=6e'r! 5 a5 "n '!'a) de 20 "er'!& #!n "n =rea e8e#'i(a '!'a) #!64inada de 1;3/ ")g0
Fig"ra 29; E&<"e6a HICDJ% E) #!n'r!)ad!r de *"+! #!n&i&'e en "na #=6ara an")ar ada'ada a "na '"4ería de #eda! de #!n'r!) de ?n!&, e&'e #eda! e& ne#e&ari! ara e(i'ar )a r!d" r!d"##i ##i$n $n de ?n!& ?n!& 5 6an'e 6an'ener ner )a 8"n#i! 8"n#i!na) na)ida idad d de )a erra6 erra6ien ien'a 'a,, #=6ara de *"+! 5 '"4!& de #!n'r!) <"e r!!r#i!nan "n #!n'r!) a )a #aída
de re&i$n; ; L!& "er'!& &!n di&e@ad!& ara n! #rear ning"na #aída de re&i$n 5 &!n "na (ía &i6)e de #!6"ni#a#i$n #!n e) in'eri!r de )a '"4ería; ;;De?ni#i$n de) di&!&i'i(! de #!n'r!) de in*"+! ICD-; L!& di&!&i'i(!& de #!n'r!) de *"+! &e "'i)ian ara e<"i)i4rar e) er?) de *"+! de r!d"##i$n a )! )arg! de '!da )a )!ngi'"d de) !! 5 #!6en&ar )a (aria#i$n de )a er6ea4i)idad; E) ICD de4er= &er di&e@ad! ara #!n'r!)ar e) *"+! &in )a ne#e&idad de in'er(en#i$n; a5 d!& 6e#ani&6!& 4=&i#!& de )a #aída de re&i$n "'i)iad!& a#'"a)6en'e en )!& ICD, re&'ri##i$n ! 8ri##i$n; B=&i#a6en'e e>i&'en d!& gr"!& de ICD, )a& a&í ))a6ada& ICD Ha&i(a&J 5 "na n"e(a genera#i$n en di&!&i'i(!& de #!n'r!) de in*"+! #!n!#id!& #!6! ICD ICD Ha"' Ha"'$n $n!6 !6!& !&JJ ! !r !r &"& &"& &ig)a &ig)a&& en ing) ing)e& e& AICD AICD A"' A"'!n !n!6 !6!" !"&& In*! In*!K K C!n'r!) De(i#e-; ;;2;
Di&!&i'i(!& a&i(!& de C!n'r!) de In*"+!;
L!& L!& di& di&!& !&i' i'i( i(!& !& de #!n' #!n'rr!) de in*"+ in*"+! ! a&i a&i(! (!&, &, )!& )!& #"a) #"a)e& e& ))a6a ))a6arre6!& e6!& &i6 &i6)e )e6e 6en' n'e e HICD HICD&J &J n! &!n &!n 6=& 6=& <"e <"e (=)( (=)(")a ")a&& de #!n' #!n'rr!) de *"+! *"+! <"e <"e re'enden a+"&'ar e) drena+e de *"id! en '!da )a &e##i$n !ri!n'a) a "na 6i&6a 'a&a, re'ra&and! a&í, en )! !&i4)e, )a in'r!6i&i$n de ag"a en e) !! a) #rear "n drena+e !6!g7ne! de) *"id! en e) re&er(!ri!; re&er(!ri!; Fig; Fig; 23;-; E&'! &e )!gra 'an'! ara re&er(!ri!& !6!g7ne!& Fig; 2;- #!6! ara re&er(!ri!& e'er!g7ne!& Fig; 2-
Fig; 23; C!n'r!) de in*"+! en e) !! !ri!n'a) a))i4"r'!n, 012-
Fig; 2; E8e#'! de) ICD en "n re&er(!ri! !6!g7ne! a))i4"r'!n, 012-
Fig; 2; E8e#'! de) ICD en "n re&er(!ri! e'er!g7ne!; a))i4"r'!n, 012U&and! )a in8!r6a#i$n <"e &e 'iene de) re&er(!ri! er8!rad!, a#er#a de )a& #ara#' #ara#'er erí&' í&'i#a i#a&& e'r! e'r!8í& 8í&i#a i#a&& de )a !na, !na, &e "ede "ede rea)i rea)iar ar "na di(i&i di(i&i$n $n i6aginaria den'r! de e&'a, &earand! "n re&er(!ri! en (aria& &e##i!ne& &egn &" er6ea4i)idad; Para #!6)e'ar e) !! #!n ICD& &e &earan e&'a& &e##i!ne& 6edian'e e) "&! de e6a#ad"ra& e6a#ad"ra& in#a4)e&; En'!n#e& &e "eden de?nir a )!& ICD& #!6! #!<"e& <"e !4&'r"5en e) *"+! de) *"id! en )a& &e##i!ne& de 6a5!r er6ea4i)idad <"e a'ra(ie&a )a &e##i$n !ri!n'a) de) !!, er6i'iend! a&í "n drena+e !6!g7ne! de&de '!da& )a& &e##i!ne& de di&'in'a er6ea4i)idad, re'ardand! )a ))egada de) ag"a; E) ICD ICD #!n& #!n&'a 'a de "na "na #=6a #=6ara ra an") an")ar ar 5 "na "na 6a)) 6a))a a en "na "na '"4e '"4erí ría a de r!d"##i$n e&'=ndar; E) *"id! de) re&er(!ri! a&a 'ra(7& de )a 6a))a, e ingre&a a )a #=6ara an")ar de *"+!; E) *"+! ingre&a a "n #!n+"n'! de #!Xe& '"4!&, n!)e&- <"e generan "na #aída de re&i$n, 5 )"eg! a#ia )a '"4ería de r!d"##i$n a 'ra(7& de "n #!n+"n'! de "er'!&, #!6! 'e$ri#a6en'e &e
6"e&'ra en )a Fig; 2; E) n6er! de #!Xe&, iden'i?#a#i$n, 'i! 5 di&e@! &e #!n?g"ran ara r!!r#i!nar )a #aída de re&i$n ne#e&aria !r di&e@!;
Fig; 2/; Pa&! de) *"id! a 'ra(7& de "n ICD Aadn!5, 011;9;Deri#i$n de) di&!&i'i(! de #!n'r!) de *"+! ICDE) ICD reg")ad!r de in*"+! #!n&i&'e de #ana)e& de *"+! <"e (arían en n6er n6er!, !, )!ngi' )!ngi'"d "d 5 &"er &"er?#i ?#ie e 'ran&( 'ran&(er er&a &a)) 4a&ada 4a&ada en re<"e re<"eri6 ri6ien ien'!& '!& de r!d"##i$n 5 #!n!#i6ien'! de) re&er(!ri!; re&er(!ri!; E) 6ane+! de )a 8ra##i$n de *"+! a )!& ag"+er!& de) &i&'e6a ICD e& )!grad! !r "n dire##i!na6ien'! de) *"+! a 'ra(7& de )a 'ra5e#'!ria de *"+! #!n "na di6en&i$n 5 )!ngi'"d #!n!#ida&; La )!ngi'"d 5 )a 8!r6a de )a 'ra5e#'!ria de) *"+! #rean "n in#re6en'! en )a re&i&'en#ia re&i&'en#ia ara *"ir 6ien'ra& <"e e) *"+! a"6en'a; Si &e in#re6en'a )a re&i&'en#ia #!6! in#re6en'a e) #a"da) &!4re e) #a"da) de di&e@! &e e(i'a <"e "n &$)! &eg6en'! de) di&!&i'i(! de #!n'r!) de *"+! r!d"#a a (e)!#idade& 6"#! 6=& a)'a& <"e !'r!& &eg6en'!&; Reg")and! e) #a"da) de *"+! en #ada &i&'e6a de) Di&!&i'i(! de C!n'r!) de F)"+! 5 a#!6a@ad! #!n re&'ri##i!ne& en e) an")ar Pa#Xer& Pa#Xer& in#a4)e- &e )!gra "na 4"ena &eg6en'a#i$n de) !! 5 #!n'r!) de) *"+! en #ada !na deendiend! de &" er6ea4i)idad er6ea4i)idad 4=&i#a6en'e; E&'e &i&'e6a de #!6)e'a#i$n #!n #ana)e&, re&'ringen e) *"+! de *"id!& de )a &e##i$n de) ?)'r! , ara 'ener "n 4"en di&e@! 5 !4'ener 4"en!& re&")'ad!& 'eni 'enien end! d! "n e<"i e<"i)i4 )i4ri ri! ! !6! !6!g7 g7ne ne! ! en e) er? er?)) de r!d r!d"## "##i$ i$n n &e de4e de4e ana)iar e) 'a6a@! 5 e) n6er! de #ana)e& <"e 'iene e) ICD&; A#'"a)6en'e, )!& di&e@!& de ICD& 6=& "'i)iad!& &!n de 9 'i!& en e) 6er#ad! de )a ind"&'ria e'r!)era%
ICD 'i! !ri?#i! ICD 'i! 4!<"i))a ICD 'i! #ana) e)i#!ida) ICD Ti! T"4! Cai)ar
;3;Deri#i$n de )!& 'i!& de ICD&; ;3;2;
ICD 'i! de !ri?#i!
U&a 6)'i)e& !ri?#i!& <"e &!n ar'e de "na #a6i&a in&'a)ada den'r! de )a #=6ara de) ICD a)reded!r de )a '"4ería, e&'!& !ri?#i!& &!n de di=6e'r! 5 #ara#'erí&'i#a& de *"+! #!n!#ida& generand! "na re&i$n di8eren#ia) ! #aída de re&i$n de&eada ara ig"a)ar e) *"+! a 'ra(7& de) di&!&i'i(!; E&'e 67'!d! e&en#ia)6en'e !4)iga a) )í<"id! a ir de "n =rea 6=& grande a&'a )!& "er'!& de e<"e@! di=6e'r! #reand! "na re&i&'en#ia re&i&'en#ia a) *"+!; E&'e #a64i! en )a re&i$n 6ien'ra& <"e *"5e er6i'e a "n ICD& 8"n#i!nar;
Fig; 2% ICD 'i! !ri?#i! A)ana'i Fran#i!, Mar! 0121 ZICD& ara red"#ir de r!d"##i$n de ag"a;3;0;
ICD 'i! 4!<"i))a
E& &i6i)ar &i6i)ar a )a& #ara#'erí #ara#'erí&'i#a &'i#a&& de *"+! de) ICD 'i! !ri?#i!, !ri?#i!, en e&'e e&'e #a&! #ada a#!)a6ien'! 'iene a&'a / 4!<"i))a& ;E) 'a6a@! de )a 4!<"i))a e& rede'er6inad! ! re#!n?g"rad! ara #rear "na #aída de re&i$n dada a "na ra'a de *"+! dada e&'a e& indeendien'e de )a (i!&idad de) *"id!; E) di=6e'r! e>'ern! #en'ra)iad! de) a#!)a6ien'! r!(ee "n ai&)a6ien'! 6íni6! a) ICD de) #a&ing, er6i'iend! a) *"id! r!d"#ir a 'ra(7& de '!da& )a& 4!<"i))a&; La de&(en'a+a #!n 7&'e di&e@! e& <"e n! er6i'e )a ?)'ra#i$n de )!& *"id!& 5 )a& ar'í#")a& de )a 8!r6a#i$n er!&i!nar=n 5 'aar=n )a& 4!<"i))a&;
Fig; 01% ICD 'i! 4!<"i))a B!r+a B!r+a [a#Xe)ine [a#Xe)ine , Ener! Ener! 0121 ZU'i)ia#i$n ICD& ara re'ra&ar re'ra&ar )a r!d"##i$n de ag"a en !!& !ri!n'a)e& a er8!rar&e en e) 4)!<"e 2;3;;
ICD 'i! #ana) e)i#!ida)
E&'e E&'e di&e di&e@! @! "&a "&a "n ni# ni#! ! #ana #ana)) e)i e)i#! #!id ida) a) #!n #!n di=6 di=6e' e'rr! 5 )!ng )!ngi' i'"d "d rer!gra6ada& ara i6!ner re&i$n di8eren#ia) e&e#í?#a a "na ra'a de *"+! e&e#í?#a; E&'e #ana) e)i#!ida) en("e)'! a)reded!r de) '"4! in8eri!r "'i)ia )a 8ri##i$n de )a &"er?#ie &"er?#ie ! (ía '!r'"!&a '!r'"!&a i6!niend! a&í "na #aída ! di&'ri4"#i$n de re&i$n a )! )arg! de '!da )a )!ngi'"d de) !! !riginand! n"6er!&a& !#a&i!ne& "n #a64i! en )a dire##i$n 'ran&(er&a) de) e'r$)e! a 'ra(7& de) di&!&i'i(!; U&and! )a 8ri##i$n ara #rear "na re&i&'en#ia a) *"+! er6i'e e) "&! de "n #ana) #!n "na 6a5!r =rea 'ran&(er&a) 'ran&(er&a) de "n !ri?#i! de ICD 4a&e, 'eniend! e) #!n'r!) de (e)!#idad de )a r!d"##i$n )!#a) a 'ra(7& de #ada #ana) indi(id"a) a )! )arg! de) !! #!6! "na 8"n#i$n 'an'! de #aída de re&i$n 6edia di&e@ada 5 )a
r!d"#'i(idad 6edia de) !!;
Fig; 02% ICD 'i! #ana) e)i#!ida) A)a5 ErXa), S#)"64erger, S#)"64erger, 0121 ZDi&!&i'i(!& de C!n'r!) de In*"+!E) *"id *"id! ! "ed "ede e 'a64 'a64i7 i7n n en'r en'rar ar en "n ?)'r ?)'r! ! ran" ran"ra rad! d! de )!d! )!d!;; E) ?)'r ?)'r! ! ran" ran"ra rad! d! e(i' e(i'a a <"e <"e )a an' an'a) a))a )a &ea &ea #!n' #!n'a6 a6in inad ada a !r !r e) )!d! )!d! d"ra d"ran' n'e e #"a)<"ier 8"'"ra !era#i$n de 6a'ad! de !!; Ve!,!s e+ ICD -# '!!+ /e+-'#-!+
Des0e!,!s e+ ICD -# '!!+ /e+-'#-!+
E) ICD ICD 'i! 'i! #ana #ana)) r!( r!(!# !#a a en "n in'er in'er(a (a)! )! 6=& 6=& )arg! )arg! "na #aída #aída de re&i$n 6a5!r <"e )!& di&!&i'i(!& 'i! 'i! 4!<" 4!<"i) i))a )a 5 'i! 'i! !ri? !ri?#i #i!, !, "na "na (en'a+a e& <"e red"#ir= )a !&i4i)idad de de&ga&'e ! 'a!na 'a!na6ie 6ien'! n'! de )a& en'ra en'rada& da& de) ICD;
Una de&(en'a+a e& <"e e) di&!& di&!&i'i i'i(! (! deen deende de de )a 8ri##i 8ri##i$n $n ara #rear "na re&i$n di8eren#ia), 5 e&'! i6)i#a <"e )a #aída de re&i$n rea) #reada &er= 6=& &"e'i4)e a e8e#'!& de e6")&i$n
;3;9;
ICD Ti! T"4! #ai)ar
C!n&i& C!n&i&'e 'e en "na #=6ar #=6ara a an")ar an")ar &!4re &!4re "na '"4erí '"4ería a e&'=n e&'=nda darr a#ana a#ana)ad )ada; a; C"and! e& "'i)iad! "n ?)'r!, e) *"id! de) re&er(!ri! e& r!d"#id! de&de )a 8!r6a#i$n a 'ra(7& de) ?)'r! de arena a )a #=6ara de *"+!; La #aída de re&i$n re<"erida e& #reada !r "n +"eg! de #ai)are&; De&"7& de *"ir a 'ra(7& de )!& #ai)are& e) *"+! r!#ede den'r! de )a '"4ería a 'ra(7& de "n +"eg! de en'rada&; La )!ngi'"d 5 di=6e'r! in'eri!r de) #ai)ar e&'= di&e@ad! ara r!d"#ir )a re&i$n di8eren#ia) ne#e&i'ada ara )a e?#ien#ia $'i6a de )a #!6)e'a#i$n;
Fig; 00% ICD 'i! T"4! #ai)ar a))i4"r'!n, E<"iF)!K A"'!n!6!"& ICD&-
Fig; 0% Par'e& de) ICD 'i! T"4! #ai)ar a))i4"r'!n, ZE<"iF)!K A"'!n!6!"& ICD&;;Prin#ii!& de) di&!&i'i(! de #!n'r!) de *"+! ICD-; E) rin#ia) 4ene?#i! de )a 'e#n!)!gía de) ICD e& &" #aa#idad de e<"i)i4rar )!& )!& er? er?)e )e&& de *"+! *"+! 5 #!n' #!n'ra ra *"+! *"+! a )! )ar )arg! de )a )!ng )!ngi' i'"d "d de) de) !! !! !ri!n'a); Para i)"&'rar e&'! en '7r6in!& &i6)e&, '!6a6!& "na 6ang"era de +ardín, <"e rere&en'a "na in5e##i$n de ag"a en e) !! !ri!n'a), 5 !ne6!& "n 'a$n en e) e>'re6! de 7&'a (er ?g; 09-; L!& ag"+er!& de) 6i&6! di=6e'r! &e a#en a )! )arg! de )a )!ngi'"d ) !ngi'"d de )a 6ang"era; C"and! &e 4!64ea e) ag"a )a 6a5!r ar'e de) #!rr! de ag"a &a)e a#ia 8"era a 'ra(7& de) ri6er &i&'e6a de ag"+er!& 5 6"5 !#! ! nada de ag"a (a a#ia )!& ag"+er!& )!#a)iad!& en e) e>'re6! de )a 6ang"era; N! a5 )a &"?#ien'e re&i$n energía ara e6"+ar e) ag"a a 'ra(7& de) 'a)$n de )a 6ang"era; En 7&'e #a&! )a 6a5!ría de) ag"a in5e#'ada ir= en )a& !na& #er#ana& #er#ana& a) 'a)$n 6ien'ra& )a& !na& en )a "n'a n! re#i4ir=n re&i$n; re&i$n; E&'! E&'! ))e( ))e(ar aría ía a "n 'e6 'e6ra ran! n! a(an a(an#e #e de ag"a ag"a en )a& )a& !na !na&& <"e <"e e&'= e&'=n n re#i4iend! 6"#a ag"a 5 e) 4arrid! ine?#a en !na& <"e re#i4en !#! ! nada de ag"a Si #a64ia6!& )!& ag"+er!& )arg!& )arg!& !r "n!& 6=& e<"e@!&, )a 6i&6a energía "ede e(en'"a)6en'e di&'ri4"ir e) ag"a a )! )arg! de '!da )a )!ngi'"d de )a 6ang"era (er ?g;03-; E) 6i&6! rin#ii! a &id! "&ad! !r 6"#!& a@!& en )a irriga#i$n en )a agri#")'"ra, e&e#ia)6en'e en regi!ne& d!nde e) ag"a n! e& en#!n'rada en a4"ndan#ia;
Fig; 09 Prin#ii! de )a 'e#n!)!gía ICD rere&en'ad! #!6! "na 6ang"era de +ardín #!n ag"+er!& grande& B!r+a [a#Xe)ine [a#Xe)ine , Ener! 0121 ZU'i)ia#i$n ICD & ara re'ra&ar )a r!d"##i$n de ag"a en !!& !ri!n'a)e& a er8!rar&e en e) 4)!<"e 2-
Fig; 03 Prin#ii! de )a 'e#n!)!gía ICD rere&en'ad! rere&en'ad! #!6! "na 6ang"era de +ar +ardín dín #!n #!n ag"+ ag"+er er!& !& 6in 6in ") ")!& !& B!r B!r+a +a [a#X [a#Xe) e)in ine e , Ener Ener! ! 012 0121 1 ZU'i ZU'i)i )ia a#i #i$n $n ICD ICD&& ara ara re'ra e'ra&a &arr )a r!d r!d"# "##i #i$n $n de ag"a ag"a en !! !!&& !ri!n'a)e& a er8!rar&e en e) 4)!<"e 29; DISPOSITIVOS ICD INSTALADOS EN ECUADOR Pe'r!a6a!na& e&'= &"& !!& !!& !ri! !ri!n'a n'a)e& )e& en )a &e)(a &e)(a
e>)!'and! a6a$ a6a$ni# ni#a a
a) 6=>i6! de E#"ad! E#"ad!rr gra#ia gra#ia&& a )a&
'er6ina#i!ne& <"e in#)"5en "nidade& de #!n'r!) de *"+! ICD, !r &"& &ig)a& en ing)7&-; E) re#!n e#!n!# !#i6 i6ie ien' n'! ! de )a& )a& de?# de?#iien# en#ia& ia& de )!& )!& !! !!&& !r !ri!n i!n'a 'a)e )e&& #!n(en#i!na)e& 6!'i($ a Pe'r!a6a!na& a a4!rdar de an'e6an!, #!n )a a&i&'en#ia de S#)"64erger, S#)"64erger, )a& #"e&'i!ne& de irr"#i$n 'e6rana de ag"a 5 )!& #!n'ra&'e& de e'er!geneidad 5 er6ea4i)idad; En #!6ara#i$n #!n )a& 'er6ina#i!ne& #!n(en#i!na)e& de !!&, )a in&'a)a#i$n de di&!&i'i(!& ICD an de6!&'rad! <"e &e )!gra "n 6e+!r de&e6e@! de )!& !!&, "na re'ra&! en )a !'en#ia) irr"#i$n 'e6rana de ag"a, e) #!n'r!) de )a r!d"##i$n de arena 5 "na e?#a re&'ri##i$n de )a& 8a&e& a)'a6en'e 6!(i4)e&; .1.
P#"#s /#*-"#!+es
L!& !!& !ri!n'a)e& &!n &"eri!re& a )!& !!& #!n(en#i!na)e& en #"an'! a r!d"##i$n 5 re#"era#i$n &in e64arg!, e&'=n e>"e&'!& a )a 'e6rana #!ni?#a#i$n de ag"a a#ia e) 'a)$n de) !!; De4id! a )a (aria#i$n de )a er6ea4i)idad 5 )a r!>i6idad de 'ra6a& de ag"a, e) ag"a "ede irr"6ir !r #"a)<" )<"ier ar'e de) !! n! &$)! en e) 'a)$n-; M=& an, )a& 'er6ina 'er6ina#i!ne #i!ne&& #!n(en#i!n #!n(en#i!na)e& a)e& n! 6ane+an 6ane+an e?#ien'e6 e?#ien'e6en'e en'e )!& #!n'ra&' #!n'ra&'e& e& de e'e e'err!gen !genei eida dad d ! de er6 er6ea ea4i 4i)id )idad ad en#! en#!n' n'ra rad! d!&& a )! )ar )arg! de )a 8!r 8!r6a#i 6a#i$n $n;; La irr" irr"# #i$ i$n n 'e6 'e6ra rana na de ag"a g"a red"# ed"#e e e) !'e !'en# n#ia ia)) de re#"era#i$n de idr!#ar4"r!& #"and! e) ag"a irr"6e, )!& idr!#ar4"r!& &e a&an !r a)'! 5, en #!n&e#"en#ia, n! &e "eden drenar; La (en'a+a 6=& i6!r'an'e de )a er8!ra#i$n !ri!n'a) e& <"e in#re6en'a n!'a4)e6en'e e) re'!rn! de )a in(er&i$n; E&'a 'e#n!)!gía en'ra@a 6a5!r #!6)e #!6)e+ida +idad d en )a& !era !era#i! #i!ne& ne& de aer' aer'"ra "ra,, #!6)e #!6)e'a 'a#i$ #i$n n 5 "e&' "e&'a a en &er(i#i! de "n !! e'r!)er!, &i &e )e #!6ara #!n "n !! (er'i#a), er! e) #!n'a#'! en're )a arena e'r!)í8era 5 )a '"4ería de) !! e& 6a5!r 5, !r )! 'an'!, 'an'!, e) índi#e de r!d"#'i(idad r!d"#'i(idad de #r"d! a"6en'a, a"6en'a, #!n e) !4(i! 4ene?#i! 4ene?#i! <"e e&'! rere&en'a; E&'! "ede re&")'ar en "n in#re6en'! in#re6en'! &"&'an#ia) en )a& 'a&a& de r!d"##i$n a "na #aída #!n&'an'e de re&i$n, ! a "na red"##i$n en )a #aída de re&i$n a 'a&a& de r!d"##i$n #!n&'an'e&; La red"##i$n en )a #aída de re&i$n e& ar'i#")ar6en'e 4ene?#i!&! en 5a#i6ien'!& r!en&!& a )a #!ni?#a#i$n de ga& ! ag"a, 5 6=& re#ien'e6en'e en 5a#i6ien'!& #!n r!4)e6a& de #!n'r!) de arena 9;2;2; Ven'a+a& <"e !8re#e )a Per8!ra#i$n de P!!& !ri!n'a)e& an'e )a Per8!ra#i$n de P!!& Ver'i#a)e& La& rin#ia)e& (en'a+a& <"e re&en'a "n !! !ri!n'a) an'e "na (er'i#a) &!n )a& &ig"ien'e&%
A"6en'a e) índi#e de r!d"#'i(idad de 're& a #in#! (e#e&, ara "na 6i&6a #aída de re&i$n; In#re6en'a e) =rea de drena+e !r !! en e) 5a#i6ien'!; Red"#e Red"#e )a #!ni?#a#i$n de ag"a 5Q! ga& en 8!r6a#i!ne& 8!r6a#i!ne& #!n r!4)e6a& de in'er8a&e de *"id!&, 5 de )!& r!4)e6a& de r!d"##i$n de arena, !r !r )! <"e <"e e& r! r!4a4) 4a4)e e <"e a"6en "6en''e e) re#!4r #!4r! ! ?na ?na) de )!& )!& 5a#i6ien'!&; Ma5! Ma5!rr e'r e'r$) $)e! e! r!d r!d"# "#id id! ! !r !r !! !! a) ?na) ?na) de &" (ida (ida,, #!n #!n )a #!n& #!n&e# e#"e "en' n'e e red"# ed"##i #i$n $n de) de) n6e n6err! de !! !!&& re<"e e<"eri rid! d!&& ara ara de&arr!))ar "n 5a#i6ien'!;
P"ed P"ede e #!ne #!ne#' #'ar ar 8ra# 8ra#'" '"ra ra&& (er' (er'i#a i#a)e )e&& en e) #a&! #a&! de 8!r 8!r6a#i 6a#i!n !ne& e& #a)#=rea&; Red"##i$n Red"##i$n i6!r'an'e de) i6a#'! a64ien'a); 9;0;U'i)ia#i$n de )!& di&!&i'i(!& ICD
La (en'a+ (en'a+a a #)a(e #)a(e de "'i)i "'i)iar ar di&!& di&!&i'i( i'i(!& !& ICD e& <"e a+"&'a a+"&'an n )a re&i re&i$n, $n, 4a)an#ean e) *"+! a 'ra(7& de '!da )a &e##i$n !ri!n'a) de) !!, re'ra&an re'ra&an )a irr"#i$n 'e6rana de ag"a 5 er6i'en "n =rea de drena+e "ni8!r6e; La a)i#a#i$n de di&!&i'i(!& ICD !&een di&'in'!& !4+e'i(!&% 2; O4'ener O4'ener "n er?) er?) de in*"+! "ni8!r "ni8!r6e 6e a )! )arg! )arg! de) !!, re&'r re&'ringie ingiend! nd! e) *"+! *"+! en )a& !na& !na& de a)'a a)'a 6!(i)id 6!(i)idad ad e&'i6" e&'i6")ar )ar &i6")' &i6")'=n =nea ea6en 6en'e 'e )a& !na& de r!d"##i$n 4a+a ! 6!derada, re'ardand! a&í )a irr"#i$n de ag"a; 0; Ba)an Ba)an#ea #earr )a 'a&a 'a&a de *"+! *"+! de )a& 8a&e& 8a&e& a)'a6e a)'a6en'e n'e 6$(i)e 6$(i)e&& 6ien'ra& 6ien'ra& &e 8a(!re#e )a 8a&e de e'r$)e! 6en!& 6$(i) 5 ; A+"&' A+"&'ar ar )a re&i$n re&i$n a )! )arg! )arg! de '!da )a &e##i$n &e##i$n de) !! #!n'r #!n'r!)a !)and! nd! )a #aída de re&i$n-; L!& 4ene?#i!& in#)"5en%
Me+!r )i6iea de) !! Mini6ia#i$n de) e8e#'! 'a)$n\"n'a Red"##i$n Red"##i$n de )a #!ni?#a#i$n de ga& 5 ag"a O'i6iand! e) *"+! r!(enien'e r!(enien'e de )a& !na& a)'a6en'e r!d"#'i(a& E&'i6")a#i$n de )!& in'er(a)!& de 4a+a ! 6!derada er6ea4i)idad er6ea4i)idad
Fig; 0% F"n#i!na6ien'! e in'era##i$n de "na 'er6ina#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD; L!& *"id!& ingre&an en e) ?)'r! 5 *"5en en e) e&a#i! an")ar en're )a& )ínea& de a#er! a>ia)e& 5 )a '"4ería 4a&e &in er8!rar a#ia e) en#a6i&ad! de) di&!&i'i(! ICD, an'e& de a&ar a 'ra(7& de )a& 4!<"i))a& 5 a#ia )a '"4ería de r!d"##i$n 9;;Oera#i$n 5 8"n#i$n de )!& ICD en e) B)!<"e 23, E#"ad!r
L!& di&!&i'i(!& ICD !eran #!6! &e 6"e&'ra en )a Fig;0; E) *"id! de&de e) re&er(!ri! *"5e a 'ra(7& de) ?)'r! 5 )"eg! en're )a 6a))a de) 6i&6! 5 )a '"4ería 4a&e a#ia e) en#a6i&ad! 5 )"eg! a 'ra(7& de )a& 4!<"i))a& de #er=6i#a; C"and! e) *"+! en'ra en )a& 4!<"i))a&, )a energía !'en#ia) &e 'ran&8!r6a 'ran&8!r6a en energía #in7'i#a, )a #"a) &e a4&!r4e en )a #a(idad rin#ia) de )a #a6i&a; E&'! r!(!#a )a #aída de re&i$n en're e) e&a#i! an")ar 5 )a '"4ería de r!d"##i$n; E>i&'en di8eren'e& 'a6a@!& de 4!<"i))a&, ) ! #"a) a#e !&i4)e di&e@ar )a 'er6ina#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD a#!rde #!n )a ge!6e'ría de) !! 5 )a ) a 'a&a de *"+!; La #!n?g"ra#i$n de )a 4!<"i))a de )!& di&!&i'i(!& ICD ICD &e "ed "ede e e8e# e8e#'" '"ar ar de an'e an'e6a 6an! n! !, a)'e a)'errna'i na'i(a (a6e 6en' n'e, e, &e "ed "ede e rea)iaren rea)iaren )a )!#a#i$n; La 6a))a de a#er! de) ?)'r! !'i6ia )a di&'ri4"#i$n de) 'a6a@! de )a& ar'í#")a& de) 6a'eria) de "en'e! 5 &e "'i)ia ara e) #!n'r!) de )a r!d"##i$n de arena; Para ara r!( r!(ee eerr )a &!)"# &!)"#i$ i$n n de 'er 'er6ina 6ina#i #i$n $n $'i $'i6a 6a ara ara "n 5a#i 5a#i6i 6ien en'! '! e&e#í?#!, &e de4en in(e&'igar (aria& #!n?g"ra#i!ne& 5 eenari!& de )!& di&!&i'i(!& ICD; E) 6!de)ad! a 'ra(7& de) an=)i&i& N!da) e& )a 6anera 6=& e?#ien'e en 'ie6! 5 6=& e#!n$6i#a6en'e e8e#'i(a de &i6")ar di&'in'!& eenari!& de 'er6ina#i$n, ade6=& de er6i'ir "na &e)e##i$n #"idad!&a en'r en're e (ari (aria a& !#i !#i!n !ne& e& de di&e di&e@! @!&& de 'er 'er6ina 6ina#i #i$n $n,, 6ini 6ini6i 6ia and nd! ! )a in#er'id"64re; E) an=)i&i& N!da) redi#e <"7 &"#eder= en "n eenari! de r!n$&'i#!Q(a)ida#i$n 5 e) 6e+!r #a&! e& "'i)iad! #!6! da'! de en'rada en "n &i & i6")ad!r din=6i#! de) 5a#i6ien'!
Fig"ra 0% U4i#a#i$n de )!& #a6!& rin#ia)e&% #a6!& PaXa S"r 5 Ed7n Y"'"ri, Y"'"ri, "4i#ad!& en en )a C"en#a Orien'e Orien'e de) A6a!na& A6a!na& E#"a'!rian! E#"a'!rian! E) B!<"e 23 en )a C"en#a Orien'e de) E#"ad!r &e #!6!ne de d!& #a6!& rin#i rin#ia) a)e&% e&% PaX aXa a S"r 5 Eden Eden Y"'"ri "'"ri Fig; Fig; 0-; 0-; A64!& A64!& &!n 5a#i6 5a#i6ien ien'!& '!& #)=&'i#!& #"5!& &i&'e6a& r!#a*"id! re&en'an r!iedade& (aria4)e&; E&'a #"en#a 8!r6a ar'e de )!& &i&'e6a& de drena+e de) Rí! A6a!na& 5 #"4re "n =rea de ar!>i6ada6en'e /1;111 X60, 5 e& 6"5 r!)í?#a en )a r!d"##i$n de e'r$)e! 5 ga&; L!& de&a8í!& <"e re&en'a e) 5a#i6ien'! en e) B)!<"e 23 in#)"5en 8ri##i!ne& !#a&i!nada& !r e) e8e#'! 'a)$n \"n'a 5 e) #!n'ra&'e de er6ea4i)idade&; Ade6=&, ar'e& de )!& !!& e&'=n !&i#i!nada& #er#a de) #!n'a#'! ag"a \e'r$)e! 5 e&'=n e>"e&'a& a "na irr"#i$n 'e6rana de ag"a Fig; 0/-; En "n 5a#i6ien'! e'er!g7ne! e'er!g7ne! #"5a r!#a e>i4e r!iedade& (aria4)e&, <"e !&ee #aa& de a)'a er6ea4i)idad, re&en'a
#!6ar'i6 #!6ar'i6en'a en'a)ia# )ia#i$n i$n 5 #"5a deri#i$ deri#i$n n e& in#ier'a, in#ier'a, )a& 'er6ina 'er6ina#i!ne& #i!ne& #!n(en#i!na)e& &!n r!en&a& a "n drena+e re8eren#ia) a )! )arg! de !na& )adr!na& #!n #aa& de a)'a er6ea4i)idad; E&'! &e 'rad"#e en "n drena+e n! "ni8!r6e de) 5a#i6ien'! 5 en "n 4arrid! n! e?#ien'e de) =rea e) #"a) de+a re&er(a& a&ada& !r a)'! Fig; -;
Fig"ra 0/% Ter6ina#i!ne& &in "nidade& de #!n'r!) de *"+! ICD; La 'e#n!)!gía de di&!&i'i(!& ICD a'ena 5Q! e)i6ina e) e8e#'! 'a)$n "n'a en "n 5a#i6ien'! !6!g7ne!, #!n&!)idad! ! n!; E&'!& di&!&i'i(!& er6i'en <"e '!da )a &e##i$n de) !! #!n'ri4"5a a )a r!d"##i$n 9;9;Si6")a#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD en e) B)!<"e 23 De4id! a) e&e&!r de) 5a#i6ien'!, )a #!)"6na #!) "6na de e'r$)e! 5 e) 8"er'e e6"+e de ag"a, ag"a, &e &e)e# &e)e##i! #i!nar nar!n !n !!& !!& !ri! !ri!n'a n'a)e& )e& ara ara &er &er 'er6in 'er6inad! ad!&& #!n di&!&i'i(!& ICD, en )"gar de) !! de&(iad! #!n(en#i!na); Ini#ia)6en'e, &e #!n&id #!n&idera erar! r!n n (ari! (ari!&& een eenar ari!& i!& de &i6")a &i6")a#i$ #i$n n !&i4) !&i4)e& e& #!n e) !4+e'! !4+e'! de e(a)"ar e) de&e6e@! de )!& di&!&i'i(!& ICD (er&"& e) de "na 'er6ina#i$n #!n( #!n(en en#i #i!n !na) a);; Se e(a) e(a)"a "arr!n )a& )a& re&" e&"e& e&'a 'a&& ara ara "n !! !! 5 )"eg )"eg! ! &e #!)! #!)!#a #arr!n )!& )!& di& di&!& !&i' i'i( i(!& !& 8ren 8ren'e 'e a "na "na 8!r 8!r6a#i 6a#i$n $n #!n& #!n&!) !)id idad ada; a; La& La& &i6")a#i!ne& &e ))e(ar!n a #a4! #!n "n &i6")ad!r idr=")i#! de an=)i&i& N!da N!da)) ara ara #!6 #!6ar arar ar e) de&e de&e6 6e@ e@! ! de "na "na 'er 'er6ina 6ina#i #i$n $n #!n #!n ?)'r ?)'r!& !& #!n(en#i!na)e& (er&"& e) de "na 'er6ina#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD; Se !'$ !r en8!<" en8!<"e e 6"5 #!n&er #!n&er(a (ad!r d!r,, '!6an '!6and! d! #!6! #!6! #ri'er #ri'eri! i! de &e)e# &e)e##i$ #i$n n )a #!6ara#i$n de )a in'era##i$n en're )a re&i$n, )a #!n'ri4"#i$n de *"+! de) 5a#i6ien'! a) !! 5 )a red"##i$n de) #!r'e de ag"a; E) re&")'ad! 6!&'r$ 6!&'r$ "na e?#ien'e de6!ra de)a irr"#i$n de ag"a d!nde<"iera <"e 8"e&e- 5 "na r!d r!d"# "##i #i$n $n 6e+! 6e+!ra rada da;; E) #!r' #!r'e e de ag"a ag"a &e red"+ ed"+! ! de #er #er#a de) de) 9: 9: 'er6ina#i$n #!n(en#i!na)- a a)reded!r de) 1: "'i)iand! di&!&i'i(!& ICD en )a 'er6ina#i$n ?na); Se e!gi$ ICD& #!n "n en#a6i&ad! de&6!n'a4)e
ara er6i'ir )a #a)i4ra#i$n #!n )!& da'!& en 'ie6! rea) 5 a+"&'e ?na), re(i! a )a in&'a)a#i$n de) e<"i! de 'er6ina#i$n; 9;3;Per8!ra#i$n #!n #!n'r!) ge!)$gi#! La erra6ien'a #)a(e de ge!na(ega#i$n 5 ad<"i&i#i$n de regi&'r!& d"ran'e )a er8!r er8!ra#i a#i$n $n LDLD-,, en )a 8!r6a# 8!r6a#i$n i$n #!n&!) #!n&!)ida idada da e& "n de)ine de)inead! ad!rr de 4!rde& de #aa #!n #aa#idad de na(ega#i$n den'r! de) 5a#i6ien'!; La erra6ien'a e8e#'a "na 6edi#i$n dire##i!na) r!8"nda de 1 grad!& 5 a)'a6en'e &en&i4)e a )!& #!n'ra&'e& de )a 8!r6a#i$n, ade6=& de !&eer )a #aa#idad de 6!&'rar )a !rien'a#i$n de )!& 4!rde& a&'a 02 ie& de di&'an#ia de&d de&de e )a ar ared de) de) !! !!;; Para ara e))! e))! "'i) "'i)i ia a "na "na #!64 #!64in ina# a#i$n i$n de )'i )'i6a 6a 'e#n!)!gía #!n 4!4inad! in#)inad! 5 8re#"en#ia& 5 e&a#ia6ien'!& 6)'i)e&; 9;;Ter6ina#i$n de) !! E) !! en #"e&'i$n 8"e e) ri6er !! !ri!n'a) 'er6inad! #!n di&!&i'i(!& ICD en "na 8!r6a 8!r6a#i$ #i$n n #!n&!) #!n&!)ida idada da en e) B)!<"e B)!<"e23; 23; E) !&i#i !&i#i!na !na6ie 6ien'! n'! re#i&! de) !!, )a na(ega#i$n de) 6i&6! 5 )!& da'!& de ge!#!n'r!) en 'ie6! rea), er6i'ier!n a )!& ingenier!& re(i&ar 5 #a)i4rar e) #a&! 4a&e de 6!de)ad! #!n di&!&i'i(!& ICD 5 (eri?#ar )a 'er6ina#i$n de?ni'i(a #!n 'a)e& di& di&!& !&i' i'i( i(!& !&;; La #!n? #!n?g" g"ra ra#i #i$n $n 5 e) 'a6a 'a6a@! @! de )a& )a& 4!<" 4!<"i) i))a )a&& de )!& )!& di&!&i'i(!& ICD 8"er!n er8e##i!nad!& 5 re#!n?g"rad!& en e) &i'i! de) !! an'e& de 4a+ar a) 6i&6! e) di&!&i'i(! ICD #!6)e'a6en'e a+"&'a4)e; La Fig; 9 6"e&'ra e) diagra6a de'er6ina#i$n de'er6ina#i$n ?na) #!n ICD& 5 e6a<"e'ad!re&; e6a<"e'ad!re&; L!& e6a e6a#a #ad! d!rre& 6ini 6ini6i 6ia an n e) *"+! *"+! an") an")a ar 5 )!& )!& rie& rie&g! g!&& de% de% er!& er!&i$ i$n n 5 'a!na6ien'! de )!& ?)'r!&; La &i6")a#i$n de )a irr"#i$n de ag"a en )a 'er6ina#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD, 6!&'r$ "na di&6in"#i$n &igni?#a'i(a de) #!r' #!r'e e de ag"a ag"a en #!6 #!6a ara#i ra#i$n $n #!n #!n )a !4'e !4'eni nida da en "na "na 'er 'er6ina 6ina#i #i$n $n
#!n(en#i!na) Fig"r ig"ra a 0% 0% Ar<" Ar<"i' i'e# e#'" '"ra ra ?na) ?na) de )a 'er6 'er6in ina# a#i$n i$n #!n #!n di& di&!& !&i' i'i( i(!& !& ICD ICD in&' in&'a) a)a ad!& d!& en e) !! !!,, e) #"a #"a) 8"e 8"e 'er 'er6ina 6inad! d! 8ren 8ren'e 'e "na "na 8!r 8!r6a#i 6a#i$n $n #!n&!)idada; La 'er6ina#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD a 6!&'rad! "n 6e+!r de&e6e@! <"e e) de "na 'er6ina#i$n #!n(en#i!na);
9;;De&e6e@! de) !! La in&'a)a#i$n de di&!&i'i(!& ICD 8ren'e a )a 8!r6a#i$n #!n&!)idada a de6!&'rad! "n 6e+!r de&e6e@! <"e e) !4'enid! #!n "na 'er6ina#i$n #!n( #!n(en en#i #i!n !na) a),, red"# ed"#ie iend nd! ! e) #!r' #!r'e e de ag"a, g"a, 4a)a 4a)an# n#ea eand nd! ! e) *"+! *"+!,, 6!ni'!reand! )a re&i$n 5 de6!rand! )a !'en#ia) irr"#i$n 'e6rana de ag"a; La e?#ien'e !era#i$n de) #a6! 8"e !&i4)e gra#ia& a )a &i6")a#i$n 'e6rana de di&'in'!& eenari!& 5 #a&!& 4a&e #!n di&!&i'i(!& ICD; Se "'i)i$ )a !#i$n de en#a6i&ad! de&6!n'a4)e de) di&!&i'i(! ICD 5 )!& da'!& en 'ie6! rea) 8a#i)i'ar!n e) re?na6ien'! de) 'a6a@! de )a 4!<"i))a a "'i)iar #!n #!n )!& )!& di& di&!& !&i' i'i( i(!& !& ICD ICD '!'a '!'a)6 )6en en'e 'e a+"& a+"&'a 'a4) 4)e& e& en )"ga )"garr de "'i) "'i)i iar ar #!n?g"ra#i!ne& ?+a&; La e>i'!&a in&'a)a#i$n de di&!&i'i(!& ICD, 6!'i($ a Pe'r!a6a!na& a a)i#ar e&'a 'e#n!)!gía en !'r!& #a6!&;
CONCLUSIONES
E) !4+e'i(! rin#ia) de )a a)i#a#i$n de )!& #!n'r!)ad!re& de *"+! HICDJ e& e(i'ar )a r!d"##i$n re6a'"ra re6a'"ra de *"id!& inde&ea4)e& de4id! a )!& )!& #!n #!n'ra& 'ra&''e& de er6 er6ea4i ea4i)i )ida dade de&& <"e <"e #a"&a "&an en'r en'ra ada& da& re8e re8ere ren#i n#ia)e a)e&, &, #rea #reand! nd! "n er?) er?) de *"+! *"+! !6!g7 !6!g7ne ne! ! en '!da '!da )a &e##i$n !ri!n'a) r!d"#'!ra a 'ra(7& de "n arreg)! de e6a#ad!re& in#a4)e& 5 de) &i&'e6a HICDJ, 6a>i6iand! )a r!d"##i$n de a#ei'e re'ardand! )a en'rada de ga& ! ag"a;
L!& di&!&i'i(!& ICD !eran #!6! &e 6"e&'ra en )a Fig;0; E) *"id! de&de e) re&er(!ri! *"5e a 'ra(7& de) ?)'r! 5 )"eg! en're )a 6a))a de) 6i&6! 5 )a '"4ería 4a&e a#ia e) en#a6i&ad! 5 )"eg! a 'ra(7& de )a& 4!<" 4!<"i) i))a )a&& de #er= #er=6i 6i#a #a;; C"an C"and! d! e) *"+! *"+! en'r en'ra a en )a& )a& 4!<" 4!<"i) i))a )a&, &, )a ener energí gía a !'e !'en# n#ia ia)) &e 'ran 'ran&8 &8!r !r6a 6a en ener energía gía #in7 #in7'i 'i#a #a,, )a #"a) #"a) &e a4&!r4e en )a #a(idad rin#ia) de )a #a6i&a; E&'! r!(!#a )a #aída de re&i$n en're e) e&a#i! an")ar 5 )a '"4ería de r!d"##i$n;
E>i&'en di8eren'e& 'a6a@!& de 4!<"i))a&, )! #"a) a#e !&i4)e di&e@ar )a 'er6ina#i$n #!n di&!&i'i(!& ICD a#!rde #!n )a ge!6e'ría de) !! 5 )a 'a&a de *"+!; La #!n?g"ra#i$n de )a 4!<"i))a de )!& di&!&i'i(!& ICD &e "ede e8e#'"ar de an'e6an! !, a)'erna'i(a6en'e, &e "ede rea)i ea)iar aren en )a )!#a )!#a#i #i$n $n;; La 6a))a 6a))a de a#er a#er! ! de) de) ?)'r ?)'r! ! !'i !'i6i 6ia a )a di&'ri4"#i$n de) 'a6a@! de )a& ar'í#")a& de) 6a'eria) de "en'e! 5 &e "'i)ia ara e) #!n'r!) de )a r!d"##i$n de arena;
La r!d"##i$n re6a'"ra de ag"a e& e) re&")'ad! de )a #!ni?#a#i$n #er#a de "n !! r!d"#'!r #"and! e) ag"a r!(iene de) ni(e) de ag"a )i4re genera)6en'e genera)6en'e en )a dire##i$n (er'i#a); P!r P!r )! 'an'!, "n #!n!
de ag"a '!6a )"gar en )a ar'e 6=& 4a+a de) in'er(a)! #!6)e'ad! de) !!; La r!d"##i$n de "n !! #a"&a "na #aída de re&i$n en e&e "n'! de) 5a#i6i i6ien'!; Si )a re&i$n en )a #ar #ara de) !! e& &"?#ien'e6en'e 4a+a, e) !! e&'= #!6)e'ad! dire#'a6en'e &!4re e) #!n'a#'! ag"a e'r$)e! 5 n! a5 4arrera& de *"+! (er'i#a), en'!n#e& a4r= #!ni?#a#i$n;
La& a)'a& 'a&a& de r!d"##i$n de ag"a de&de "na !na, i6)i#a <"e )a er6ea4i)idad er6ea4i)idad re)a'i(a a) ag"a 5 )a &a'"ra#i$n de ag"a en e&a !na &e in#re6en'en; L!& (a)!re& a)'!& de e&'!& ar=6e'r!& a#en 6=& di8í#i) )a r!d"##i$n de e'r$)e! en e&a !na;
E&'a4)e#er )!& ar=6e'r!& '7#ni#!& 5 e) r!#e&! re&e#'i(! ara )a i6)e6en'a#i$n de )a Te#n!)!gía ICD& Di&!&i'i(!& de #!n'r!) de in*"+!- en !!& !ri!n'a)e&;
C!6 C!6ar arar ar e) de&e de&e6 6e@ e@! ! de "n !! !! !ri !ri! !n' n'a a) #!n #!n ICD ICD&& #!n #!n re&e#'! re&e#'! a "n #a&! #!n(en#i!na);
''%QQ;2/;29/;221Q]Q6ediaQFi)e&Qre&!"r ''%QQ;2/;29/;221Q]Q6ediaQF i)e&Qre&!"r#e&Q!i)?e)d^re #e&Q!i)?e)d^re(ieKQ&ani&21Q&r (ieKQ&ani&21Q&r2 2 1Q#!6!&i'!;d8 ''%QQ6edia;are)0122;#)X;#!6;"5Qran ''%QQ6edia;are )0122;#)X;#!6;"5QraneQQ29EPer eQQ29EPere;d8 e;d8 ''%QQKKK;&)4;#!6Q]Q6ediaQFi)e&Qre&!"r#e&Q!i)?e)d^re(ieKQ&ani&21Q&r21Q 1^#!n'r!)dein*"+!;d8 ''%QQe&;ri4d;#!6Qd!#Q3/02QUnidade&deC!n' ''%QQe&;ri4d;#!6 Qd!#Q3/02QUnidade&deC!n'r!)deF)"+!_r r!)deF)"+!_ri4d i4d ''%QQKKK;'!)!6e!;"na6;6>%/1/1Q>6)"iQ4i'&'r ''%QQKKK;'!)!6e!;"na 6;6>%/1/1Q>6)"iQ4i'&'rea6Qand)eQ20;09/;30; ea6Qand)eQ20;09/;30;21 21 1Q21/QTe&i&;d8`&e<"en#e2 E) Pae) de )!& Di&!&i'i(!& de C!n'r!) de F)"+! ICD- ara O'i6iar e) Rendi6ien'! de P!!& !ri!n'a)e&b ?)e%QQQC%QU&er&Q4e''!QD!Kn)!ad&QT ?)e%QQQC%QU&er& Q4e''!QD!Kn)!ad&QTUCE1120092;d8 UCE1120092;d8 ''%QQri;4i4)i!'e#a;"d!;ed";(eQ4i'&'rea6Q2093/Q000Q2Q2 ''%QQri;4i4)i!'e#a;"d!;ed";(eQ4i'&'r ea6Q2093/Q000Q2Q2 TESIS;IP122;C0;d8 ''%QQre!&i'!ri!;"'e;ed";e ''%QQre!&i'!r i!;"'e;ed";e#Q4i'&'rea #Q4i'&'rea6Q2093/Q2/11Q2Q39^2;d8 6Q2093/Q2/11Q2Q39^2;d8