Der Blatt Kol Satmar Bielage on New Bedford Shul

‫פ ‪ָָ‬אד ע ר ו נ ג פון כת הולכים לדין ולערכאות ‪ַַ‬ארויסגעשליידערט פון‬ ‫ניו י ‪ָָ‬אר ק ע ר געריכטן נ ‪ָָ‬אכ ׳ ן וועלן שענקן פולק ָ‪‬אמע בעלות פון‬ ‫מערערע ס ‪ַַ‬אט מ ‪ַ‬א‪ַ‬אר ע ר קהלה בנינים פ ַ‪‬אר גוי פון נעס ָ‪‬או ק ‪ַַ‬או נ ט י‬ ‫–‬ ‫וויליאַמסבורג‪.‬‬ ‫אַ‬ ‫אין‬ ‫סענזאַציאָנאַלע אויפדעקונג איז די וואָך‬ ‫באַקאַנט געוואָרן אין די ברייטע אידישע‬ ‫גאַס‪ ,‬אַז דער כת מסרבים לדין והולכים‬ ‫בערכאות העולמי האָט פאַרגאַנגענעם‬ ‫וינטער‪ ,‬אין אַ פאַרצווייפלטן פּרואוו‬ ‫צוריק צו דעראַבעווען דעם בית המדרש‬ ‫חדש אין וויליאַמסבורג אויף בעדפאָרד‬ ‫עוועניו קאָרנער ווילסאָן סטריט ‪ – ‬און‬ ‫אין די זעלבע צייט כאַפּן לעגאַלע בעלות‬ ‫אויף נאָך קהלה בנינים ‪ – ‬פּרובירט‬ ‫אויסצושפּילן דעם געריכטליכן סיסטעם‬ ‫דורך לויפן צו אַ ריכטער אין לאָנג‬ ‫איילאַנד און בעטן אַ באַשטעטיגונג צו‬ ‫טראַנספערירן די דיעדס פון עטליכע‬ ‫בנינים‪ ,‬פונעם נאָמען פון פון קהל יטב‬ ‫לב דסאַטמאַר צו אַ קאָרפּאָרעישאן‬ ‫"בעדפאָרד קאָרנער ראָס" וואָס איז‬ ‫אונטער'ן איינפלוס פונעם כת‪.‬‬ ‫די ריכטערין מרס מורפי‪ ,‬פון ניו‬ ‫יאָרק סטעיט סופּרים קאָורט אין נעסאָו‬ ‫קאַונטי‪ ,‬לאָנג‪-‬איילאַנד‪ ,‬וועלכע איז‬ ‫גאַנץ אָנהויב נישט געווען באַהאַוונט‬ ‫מיט'ן קעיס אָבער איז במשך פונעם‬ ‫קורצן פּראָצעס אַרויפגעקומען אויף‬ ‫די קינדערישע דריידעלעך פונעם‬ ‫כת‪ ,‬האָט ש ו י ן פאַרגאַנגענעם יאַנואַר‬ ‫‪ – 24‬יום ב' פּרשת ואלה המשפּטים‬ ‫אשר תשים לפניהם ולא לפני עכו"ם ‪– ‬‬ ‫אַרויסגעשליידערט דעם געריכטליכן‬ ‫פאַרזוך‪.‬‬ ‫אין די איצטיגע טעג נאָך פּסח‪,‬‬ ‫וען עס זענען אָפּגעלאָפן די דריי‬ ‫מאָנאַטן ווילאַנג דער כת האָט געהאַט‬ ‫אַ געלעגנהייט אַריינצוגעבן אַ נאָטיץ‬ ‫אָוו אַפּיעל‪ ,‬איז די נייעס אַרויסגערינען‬ ‫אויסער די ענגע צירקל פון עסקנים‬ ‫דקהל יטב לב דסאַטמאַר וועלכע האָבן‬ ‫יך גוט אונטערגעהאַלטן אין די לעצטע‬ ‫מאָנאַטן פונעם מאָדנעם ספּעקטאַקל‬ ‫ל ל‬

‫און קוועלער אויף די שפּאַלטענעס פון‬ ‫אַ צייטונג‪(.‬‬ ‫קיינער ו ו י ל נישט גלייבן אַז דער כת‬ ‫הולכים בערכאות העולמי איז נאָך אַלץ‬ ‫איינגערעדט אַז מען קען מיט נאַרישע‬ ‫מיטלען אַרויס'גנב'נען אַ ריכטער'ס‬ ‫פאַראָרדענונג צו קענען נאָכאַמאָל‬ ‫גנב'נען דעם בית המדרש החדש אָדער‬ ‫לעגאַלע בעלות אויף נאָך קהלה בנינים‪,‬‬ ‫נאָכדעם וואָס אומצאָליגע ריכטער האָבן‬ ‫ש ו י ן דערקלערט שטיין און ב י י ן אַז דער‬ ‫ניו יאָרק סטעיט געריכט קען זיך נישט‬ ‫אַריינמישן אינעם אינערליכן סכסוך פון‬ ‫קהל יטב לב דסאַטמאַר‪.‬‬ ‫אָבער צווישן די דעמאָראַליזירטע‬ ‫אָנפירער פונעם כת זוכט מען אַלע‬ ‫מיטלען וויאַזוי עטוואָס צו דערהייבן‬ ‫די געפאַלענע געמיטער פון אירע‬ ‫מיטגלידער און מען איז גרייט‬ ‫אונטערצונעמען די אוממעגליכסטע‬ ‫שריט כדי די קליינע קינדער זאָלן נישט‬ ‫איינשלאָפן‪.‬‬ ‫דער כת הולכים בערכאות העולמי‪,‬‬ ‫וועלכע האָבן אַלעמאָל גע'טענה'ט אין‬ ‫געריכט אַז דאָס געריכט טאָר זיך נישט‬ ‫אַריינמישן‪ ,‬ו ו י י ל נאָר דער אייגענער‬ ‫בית דין פאַרשטייט צו די תהלוכי‬ ‫הקהלה‪ ,‬האָט אין יאָר תשס"ו געשאַלט‬ ‫און געיובלט ווען דאָס העכסטע געריכט‬ ‫אין ניו יאָרק סטעיט האָט אָנגענומען די‬ ‫טענה און געאורטיילט אַז דער געריכט‬ ‫קען זיך נישט אַריינמישן‪.‬‬ ‫אָבער קורץ נאָכ'ן ויהי ממחרת‬ ‫ווען דער כת האָט זיך דערזען אַז דער‬ ‫אורטייל מיינט פאַקטיש אַז זיי האָבן‬ ‫ביטער פאַרלוירן דאָס ביסעלע אַזוי‪-‬‬ ‫אויך‪-‬איינגערעדטע בעלות‪ ,‬און דערמיט‬ ‫האָבן זיי פאַרלוירן דעם בעלות אויפ'ן‬ ‫בית החיים מקום מנוחת קדשם פון‬ ‫רבותינו הקדושים בעל דברי יואל‬ ‫ל‬

‫צו די געריכטן און אָנגעהויבן טענה'ן‬ ‫פּונקט קאַפּויער‪ ,‬אַז דאָס געריכט זאָל‬ ‫יאָ פּסק'נען אַז זיי זענען קהל יטב לב‬ ‫דסאַטמאַר‪.‬‬ ‫געריכט נאָך געריכט‪ ,‬ריכטער‬ ‫נאָך ריכטער‪ ,‬האָבן קאַטעגאָריש‬ ‫אָפּגעוואָרפן דעם לעכערליכן פאַרלאַנג‪,‬‬ ‫און פאַראַיאָר זומער נאָכדעם וואָס די‬ ‫בילדינג דעפּאַרטמענט פון ניו יאָרק‬ ‫סיטי האָט אויסגעטייטשט דעם אורטייל‬ ‫אַז אויך די שטאָטישע אינסטאַנצן‬ ‫קענען נישט אַריינרעדן ווער ס'איז קהל‬ ‫יטב לב‪ ,‬האָט די שטאָט אָפּגעשפּאַרט‬ ‫דעם בית המדרש החדש מיט ריגל און‬ ‫זיגל‪ ,‬אַרויסוואַרפענדיג דעם כת הולכים‬ ‫בערכאות העולמי וועלכע האָט זיך דאָרט‬ ‫באַקוועם געמאַכט אין די לעצטערע‬ ‫יאָרן מיט נעילת החג‪ ,‬פּאַרענטשעס און‬ ‫בענק מאַגאַזינען און פּסח יאַרידן‪.‬‬ ‫אין אַ לעצטן פּרואוו צוריק צו‬ ‫באַקומען בעלות אויף די ראָס סטריט‬ ‫שוהל‪ ,‬האָט דער כת פאַרגאַנגענעם‬ ‫חודש תמוז תש"ע אונטערגענומען‬ ‫דעם זינלאָזן שפּיל‪ ,‬כאילו זיי האָבן‬ ‫אָפּגעהאַלטן אַ דין תורה ביי ביד"צ‬ ‫משפּט שלום וואָס פּסק'נט אַז קהל‬ ‫יטב לב דסאַטמאַר מוז איבערגעבן‬ ‫פאַר די "בעדפאָרד קאָרנער ראָס"‬ ‫קאָרפּאָרעישאן דעם דיד פון די שוהל‬ ‫פון ביהמ"ד החדש און אַנדערע קהלה‬

‫בנינים‪ ,‬און דערנאָך געלאָפן אין אַ לאָנג‪-‬‬ ‫איילאַנד געריכט בעטן צו באַשטעטיגן‬ ‫דעם פּסק בית דין‪ ,‬האָפענדיג אַז די‬ ‫דאָרטיגע ריכטער וועלן נישט כאַפּן אַז‬ ‫דאָס האָט אַ שייכות מיט'ן סאַטמאַרער‬ ‫קעיס וועלכע איז ש ו י ן אַזויפיל‬ ‫מאָל דורכגעדראָשן געוואָרן אינעם‬ ‫ברוקלינער געריכט‪.‬‬ ‫ווען קהל יטב לב דסאַטמאַר האָט‬ ‫אין יאָר תשנ"ז אָנגעהויבן ב ו י ע ן די‬ ‫נייע שוהל האָט מען אַרויסגענומען‬ ‫אַ מאָרטגעדזש פון ד י י ם סעווינגס‬ ‫באַנק‪ .‬אין די אָנהויב ס' יאָרן האָט די‬ ‫באַנק געוואָלט אַרויסשטעלן די האַלב‬ ‫געבויטע געביידע אויף פאָרקלאָוזשער‪,‬‬ ‫ו ו י י ל זינט דער אויסברוך פונעם סכסוך‬ ‫אינערהאַלב קהל יטב לב דסאַטמאַר‬ ‫איז מער נישט געצאָלט געוואָרן די‬ ‫מאָרטגעדזש פּעימענטס‪.‬‬ ‫דער כת הולכים בערכאות העולמי‬ ‫האָט דאַן מיט אַ דריידל אַריינגעברענגט‬ ‫אינעם בילד קהל מנחת חינוך וועלכע‬ ‫האָט דאַן אָפּגעקויפט דעם מאָרטגעדזש‬ ‫נאָטיץ פון די באַנק און איז געוואָרן דער‬ ‫מלוה אויפ'ן אָרט פון די באַנק‪.‬‬ ‫אַ צייט שפּעטער‪ ,‬אינמיטן יאָר‬ ‫תשס"ב‪ ,‬האָט קהל מנחת חינוך זיך‬ ‫געוואָלט אַרויסזען פונעם גאַנצן עסק‬ ‫ביש און געמאָלדן אַז זי ו ו י ל פאַרקויפן‬ ‫ווייטער דעם מאָרטגעדזש‪ .‬דעמאָלט‬ ‫האָט דער כת צוזאַמגעשטעלט עטליכע‬ ‫מיליאָן דאָלאַר פון אַ צאָל אייגענע‬ ‫נגידים‪ ,‬שטיצער פון די הולכים‬ ‫בערכאות‪ ,‬און אָפּגעקויפט דעם‬ ‫מאָרטגעדזש אונטער אַ קאָרפּאָרעישאן‬ ‫נאָמען " בעדפאָרד קאָרנער ראָס"‪.‬‬ ‫אָנגעבליך האָט דער כת אונטערן‬ ‫נאָמען קהל יטב לב געדאַרפט ווייטער‬ ‫פאָרזעצן די חודשליכע צאָלונגען פאַר‬ ‫"בעדפאָרד קאָרנער ראָס" )פון דאָ און‬ ‫ל‬

‫אַ שטר הסכם דורך אַ מכלומרשט‬ ‫פאָרשטייער פון "בעדפאָרד" און‬ ‫פאָרשטייער פונעם כת‪ ,‬אַז היות מע‬ ‫האָט ש ו י ן נישט געצאָלט ד ר י י יאָ‬ ‫מאָרטגעדזש און די היתר עיסקא רוחי‬ ‫פאַר די נגידים דערגרייכט ש ו י ן צו ‪.5‬‬ ‫מיליאָן דאָלאַר‪ ,‬דעריבער אויב מע‬ ‫וועט נישט באַצאָלן דעם סכום ביז‬ ‫באַשטימטע צייט‪ ,‬איז דער כת מחויב‬ ‫תיכף ומיד צו טראַנספערירן דע‬ ‫דיד פונעם בית המדרש צו בעדפאָר‬ ‫קאָרפּאָרעישאן‪ ,‬און מען האָט אוי‬ ‫איינגעלייגט עטליכע בנינים פון ד‬ ‫קהלה אַלס משכון וואָס וועט אַריבערגיי‬ ‫אונטער "בעדפאָרד'ס" רשות אויב מע‬ ‫וועט נישט באַצאָלן דעם מאָרגעטדז‬ ‫סכום‪.‬‬ ‫דער שטר הסכם שרייבט‪ ,‬אַז אין פאַ‬ ‫מען באַצאָלט נישט דעם מאָרטגעדז‬ ‫ביז די באַשטימטע צייט‪ ,‬וועלן די לאַט‬ ‫נומערן פון די פאָלגענדע בנינים פאַל‬ ‫צום רשות פון "בעדפאָרד"‪ :‬די געבייד‬ ‫פון בית המדרש החדש אויף בעדפאָר‬ ‫קאָרנער ווילסאָן‪ ,‬דאָס ה ו י ז פון רביה"‬ ‫בעל ברך משה מסאַטמאַר זי"ע‪ ,‬דאָ‬ ‫‪152‬‬ ‫בית המדרש אויף ‪2‬‬ ‫‪ 15‬ראָדני סטריט‬ ‫דער אָפיס אויף ‪ 150‬ראָדני‪ ,‬און דער בני‬ ‫פון התאחדות אברכים בניני זופּניק‪.‬‬ ‫ווי פאַרשטענדליך איז אַלעס געווע‬ ‫אַ פּורים שפּיל‪ ,‬און איז בלויז געווען‬ ‫פאָרגעברייטער פּלאַן אַז געוויס וועט‬ ‫מען נישט צאָלן ווייטער די מאָרטגעדז‬ ‫צאָלונגען )א י י ן טאַש וועט נישט צאָל‬ ‫פאַר די צווייטע(‪ ,‬און אויב דער כת וועט‬ ‫עווענטועל פאַרלירן אין ברוקלינע‬ ‫געריכט‪ ,‬אָדער אַפּעלאַט געריכט‪ ,‬וועט‬ ‫דער בית המדרש החדש און אויך אַנדער‬ ‫קהלה בנינים אויטאָמאַטיש באַלאַנגע‬ ‫פאַר בעדפאָרד קאָרפּאָרעישאָן‪ ,‬וועלכ‬ ‫וועט ש ו י ן האָבן בעלות דערויף זינט‬ ‫ל‬

‫פ ‪ָָ‬אד ע ר ו נ ג פון כת הולכים לדין ולערכאות ‪ַ‬א‪ַ‬ארויסגעשליידערט פון‬ ‫ניו י ‪ָָ‬אר ק ע ר געריכטן נ ‪ָָ‬אכ ׳ ן וועלן שענקן פולק ָ‪‬אמע בעלות פון‬ ‫מערערע ס ‪ַַ‬אט מ ‪ַ‬א‪ַ‬אר ע ר קהלה בנינים פ ַ‪‬אר גוי פון נעס ָ‪‬או ק ‪ַַ‬או נ ט י‬ ‫)פארזעצונג פון זייט ‪(1‬‬

‫די געריכטן אין ברוקלין האָבן ענדגילטיג‬ ‫געאורטיילט אַז דער כת האָט נישט קיין‬ ‫אויטאָריטעט אויפ'ן נאָמען קהל יטב‬ ‫לב דסאַטמאַר‪ ,‬און איידער די בילדינג‬ ‫דעפּאַרטמענט האָט פאַראַיאָר צווישן‬ ‫פּסח און שבועות אַרויסגעשליידערט‬ ‫דעם כת פונעם בית המדרש החדש‪.‬‬ ‫נאָכדעם וואָס דער כת האָט געזען‬ ‫אַז ק י י ן שום שתדלנות העלפט נישט צו‬ ‫באַאיינפלוסן די בילדינג דעפּאַרטמענט‬ ‫אַז זיי זאָלן צוריק באַקומען איינטריט‬ ‫אינעם בית המדרש החדש‪ ,‬האָבן זיי‬ ‫אַפירגענומען דעם אַלטן פאַרזשאַוועטן‬ ‫פּלאַן און דאָס פּרובירט צו נוצן אַלס‬ ‫לעצטער מיטל‪ ,‬נאָר אַנשטאָט גיין‬ ‫גלייך צו ערכאות‪ ,‬ווי ז י י ע ר שטייגער‬ ‫ש ו י ן לאַנגע יאָרן‪ ,‬האָט מען באַשלאָסן‬ ‫דאָסמאָל אַריינצונעמען אויך אַ בית דין‬ ‫אינעם שפּיל‪.‬‬ ‫פאַראַיאָר חודש תמוז האָט‬ ‫"בעדפאָרד" כלומרשט גערופן דעם‬ ‫כת אונטערן נאָמען קהל יטב לב צו‬ ‫דין תורה ביי בי"ד משפּט שלום‪ ,‬אַז‬ ‫אינצווישן האָט זיך ש ו י ן דער חוב אויפ'ן‬ ‫מאָרטגעדזש אָנגעזאַמלט ביז ‪ 16‬מיליאָן‬ ‫דאָלאַר און היות דער כת האָט נישט צו‬ ‫באַצאָלן‪ ,‬זאָל דער בי"ד פּסק'נען אַז דער‬ ‫כת איז מחויב צו טראַנספערירן דעם‬ ‫דיעד פונעם בית המדרש החדש‪ ,‬ווי אויך‬ ‫די דיעדס פון אַלע דערמאַנטע געביידעס‬ ‫אינעם משכון‪ ,‬פאַר בעדפאָרד‪.‬‬ ‫בי" דמשפּטשלוםהאָטאויסגעהערט‬ ‫די טענות בכובד ראש ובעיון רב‪ ...‬און‬ ‫נאָך עטליכע זיצונגען און גביית עדות‬ ‫אָט דער בי"ד טאַקע אָנגענומען די‬ ‫טענה)!( און אַרויסגעגעבן אַ פּסק אַז‬

‫דער כת איז מחויב צו טראַנספערירן‬ ‫אַלע דיעדס צו בעדפאָרד‪ ,‬אויף אַ‬ ‫לעגאַלן וועג דורך אַ לויער‪.‬‬ ‫איצט האָט ש ו י ן דער כת געהאַט אַ‬ ‫פּסק בי"ד אין די האַנט אַז אַלע דיעדס‬ ‫ווערן אַריבערגעשריבן צו בעדפאָרד‪.‬‬ ‫מען דאַרף נאָר זען אַז דאָס געריכט זאָל‬ ‫דאָס אויך באַשטעטיגן‪ ,‬ו ו י י ל דאָס געזעץ‬ ‫לויטעט אַז סיי וועלכע דיעד טראַנספער‬ ‫פון נכסי ציבור‪ ,‬מוז פריער באַשטעטיגט‬ ‫ווערן דורך אַ ריכטער‪.‬‬ ‫דאַרף מען איצט אַפירזוכן אַ‬ ‫ריכטער וואָס וועט גרייט ז י י ן צו מאַכן אַ‬ ‫שנעלן באַשלוס‪ ,‬זאָפאָרט פאָרסירן דעם‬ ‫פּסק בי"ד‪ ,‬און אורטיילן לעגאַל אַז קהל‬ ‫יטב לב דסאַטמאַר דאַרף טראַנספערירן‬ ‫די בעלות און דיעדס פון ביהמ"ד החדש‬ ‫אויף ווילסאָן קאָרנער בעדפאָרד‪ ,‬דאָס‬ ‫‪152‬‬ ‫ביהמ"ד אויף ‪2‬‬ ‫‪ 15‬ראָדני סטריט‪ ,‬דאָס‬ ‫ה ו י ז אויף ‪ 150‬ראָדני סטריט‪ ,‬די בנינים‬ ‫התאחדות אברכים בניני זופּניק און ביתו‬ ‫נאוה פון מרן הגה"ק בעל ברך משה‬ ‫זי"ע‪ ,‬צו די קאָרפּאָרעישאן "בעדפאָרד‬ ‫קאָרנער ראָס"‬ ‫איצט הויבט זיך אָבער אָן די קאָפּ‬ ‫ווייטאָג‪ :‬וויאַזוי שמוגלט מען דאָס‬ ‫צוריק אַ ר י י ן אין געריכט‪ ,‬נאָכדעם וואָס‬ ‫דער געריכט האָט שוין אַזויפיל מאָל‬ ‫אַרויסגעשליידערט יעדע קעיס וואָס‬ ‫האָט נאָר געהאַט אַ שייכות מיט דעם‬ ‫סאַטמאַרער סכסוך?‬ ‫צום ערשט האָט מען זיך פאַרבינדן‬ ‫מיט אַ גויאישן פּלאָמבער פון נעסאָו‬ ‫קאַונטי‪ ,‬מר‪ .‬קרעיג פאָרלעדער‬ ‫וועלכער וואוינט אויף ‪ 404‬בעי‪-‬וויו‬ ‫עוועניו אין אינוואָוד‪ ,‬לאָנג איילאַנד‬ ‫און אים געשטעלט אין שפּיץ פון די‬

‫מר‪.‬‬

‫בעדפאָרד קאָרפּאָרעישאן‪ .‬וויבאַלד‬ ‫פאָרלעדער איז אַן איינוואוינער אין‬ ‫נעסאָו קאַונטי‪ ,‬וועט ער ז י י ן דער וואָס‬ ‫וועט אַריינברענגען דעם פאַרלאַנג אין‬ ‫געריכט און אַזוי וועט עס אָנגענומען‬ ‫ווערן אין נעסאָו קאַונטי געריכט‪.‬‬ ‫אָנהויב חשון תשע"א‪ ,‬נאָכדעם וואָס‬ ‫דער כת האָט געפּראַוועט נעילת החג‬ ‫אין ראָדני סטריט‪ ,‬האָט דער פּלאָמבער‬ ‫מר‪ .‬פאָרלעדער אַריינגעפירט דעם‬ ‫געריכטליכן פאַרלאַנג אין נעסאָו קאַונטי‬ ‫געריכט און געבעטן אַז די ריכטערין זאָל‬ ‫פאָרסירן דעם פּסק בי"ד און צווינגען‬ ‫קהל יטב לב אים איבערצושרייבן די‬ ‫קהלה בנינים אויף בעדפאָרד עוועניו‪,‬‬ ‫ראָדני סטריט און קיעפּ סטריט‪) .‬ס'איז‬ ‫נישט קלאָר צי דער פּלאָמבער האָט אויך‬ ‫געהאַט תביעות אויף די סידורים און‬ ‫חומשים פון די בתי מדרשים וועלכע‬ ‫דאַרפן טראַנספערירט ווערן צו אים‪(.‬‬ ‫ווער איז דער אַנדערער צד?‬ ‫אַ מאַן מיט'ן נאָמען יודא לעיזער‬ ‫דזשעקאָבס‪.‬‬ ‫ווער איז דאָס?‬ ‫)אויפ'ן קעפּל פון די אָנקלאַגע‬ ‫איז נישט אָנגעגעבן געוואָרן‪ ,‬נישט אַז‬ ‫פאָרלעדער פאַרטרעט בעדפאָרד‪ ,‬און‬ ‫נישט אַז דזשעיקאָבס פּרעזענטירט קהל‬ ‫יטב לב דסאַטמאַר‪ ,‬וועלענדיג באַהאַלטן‬ ‫די אידענטיטעט פונעם קעיס‪ ,‬כדי מען‬ ‫זאָל דאָס נישט קענען אַזוי ג ר י נ ג נאָכזוכן‬ ‫אויפ'ן געריכטליכן קאָמפּיוטער נעץ‪(.‬‬ ‫ווי עס שטעלט זיך היינט אַרויס‬ ‫איז דזשעיקאָבס דער היינטיגער א‪.‬ג‪.‬‬ ‫סעקרעטאַר פון דעם כת הולכים‬ ‫בערכאות‪ ,‬וועלכער האָט ש ו י ן אין‬ ‫פריערדיגע מסירות והליכה לערכאות‬

‫פונעם כת זיך אָנגעגעבן מיט'ן נאָמען‬ ‫"חיים דזשעיקאָבאָוויטץ" און אַלעמאָל‬ ‫איז ז י י ן נאָמען אַזוי ערשינען אין די‬ ‫לעגאַלע פּאַפּירן‪.‬‬ ‫אָבער כדי נישט צו ציען‬ ‫אויפמערקזאַמקייט מיט'ן נאָמען‬ ‫"חיים דזשעיקאָבאָוויטץ" וואָס וועט‬ ‫באַלד ציען פעדימער צו פריערדיגע‬ ‫אַרויסגעוואָרפענע קלאַגעס אינעם‬ ‫סכסוך פון קהל יטב לב דסאַטמאַר‪,‬‬ ‫איז דער אָנקלעגער מר‪ .‬פאָרלעדער‬ ‫אָנגעזאָגט געוואָרן צו מאַכן אַ ש י נ ו י‬ ‫השם און דאָסמאָל אָנרופן דעם חיים‬ ‫דזשעיקאָבאָוויטץ מיט'ן נאָמען יודא‬ ‫ליעזער דזשעיקאָבס‪.‬‬ ‫באַלד ביים אַריינגעבן דעם ערשטן‬ ‫בינטל לעגאַלע פּאַפּירן צום געריכט‬ ‫אין נעסאָו קאַונטי‪ ,‬האָט די ריכטערין‬ ‫אַנטזאָגט אַריינצוקוקן ד ע ר י ן‪ ,‬זאָגענדיג‬ ‫אַז זי זעט עפּעס דריידעלעך און‬ ‫קונצן‪ ,‬ו ו י י ל אינעווייניג אין די פּאַפּירן‬ ‫ערשיינען מערערע נעמען אַלס צדדים‬ ‫אינעם סכסוך‪ ,‬צ ו ו י ש ן זיי בעדפאָרד‬ ‫קאָרנער ראָס און קהל יטב לב דסאַטמאַר‪,‬‬ ‫און אויב זענען דיצ ו ו י י קאָרפּאָרעישאנס‬ ‫צדדים‪ ,‬פאַרוואָס ערשיינען נישט די‬ ‫נעמען אינעם קעפּל?‬ ‫צו פאַרגלעטן דעם ביטערן ג ר י י ז‪,‬‬ ‫איז דער געריכטליכער פאַרלאַנג‬ ‫צו פאָרסירן דעם פּסק בי"ד פריש‬ ‫אַריינגעגעבן געוואָרן‪ ,‬דאָסמאָל אויף‬ ‫אַזאַ וועג‪ :‬מר‪ .‬פאָרלעדער רופט אין‬ ‫געריכט מר‪ .‬יודא לעיזער דזשעיקאָבס‪,‬‬ ‫און מר‪ .‬דזשעיקאָבס ‪ – ‬אַלס אַ דריטער‬ ‫צד ‪ – ‬רופט אין געריכט ב י י ד ע‬ ‫קאָרפּאָרעישאָנס‪ ,‬בעדפאָרד קאָרנער‬ ‫ראָס און קהל יטב לב דסאַטמאַר‪ ,‬און‬ ‫מר‪ .‬דזשעיקאָבס פאָדערט אין געריכט‬ ‫אַז דער געריכטליכער פּראָצעדור זאָל‬ ‫גיין צווישן בעדפאָרד און קהל יטב לב‪,‬‬ ‫נישט צ ו ו י ש ן מר‪ .‬פאָרלעדער און אים‪.‬‬ ‫אין צוגאָב‪ ,‬פאָדערט אויך מר‪.‬‬ ‫י‪.‬ל‪ .‬דזשעיקאָבס‪ ,‬אַז דאָס געריכט זאָל‬

‫פאָרסירן דעם פּסק בי"ד און פאַרלאַנגע‬ ‫אַז קהל יטב לב זאָל טראַנספערירן בעלו‬ ‫און די דיעדס פון די אויבנדערמאַנט‬ ‫געביידעס צו בעדפאָרד‪.‬‬ ‫איצט אַז דער אמת איז שוי‬ ‫אַרויפגעשווימען ווער די צדדי‬ ‫זענען‪ ,‬האָט יודא לעיזער דזשעיקאָב‬ ‫מורא באַקומען אַז עס וועט פריע‬ ‫אָדער שפּעטער אַרויפשווימען אַז ע‬ ‫איז ש ו י ן געווען פאַרבינדן מיט קה‬ ‫יטב לב דסאַטמאַר אין פריערדיג‬ ‫קעיסעס וואו ער האָט זיך אָנגעגעב‬ ‫מיט אַן אַנדערן נאָמען‪ ,‬האָט ער ביי‬ ‫צווייטן בינטל פּאַפּירן מיטגעגעבן אַ‬ ‫עפידעוויט אַז עכט איז ער גאָר "חיי‬ ‫דזשעיקאָבאָוויטץ" און דער נאָמע‬ ‫ערשיינט אויך אויף ז י י ן פּאַספּאָרט‬ ‫נאָר ט י י ל רופן אים "יודא לעיזע‬ ‫דזשעיקאָבס" און מען קען אים רופ‬ ‫מיט ב י י ד ע נעמען; ער איז נישט מקפּי‬ ‫וויאַזוי מען רופט אים‪.‬‬ ‫דאָסמאָל האָט די ריכטערי‬ ‫אָנגענומען די קעיס און זי האָט‬ ‫אָנגעהויבן אַריינקוקן אין די היסטאָרי‬ ‫פונעם גאַנצן קעיס צו פאַרשטיי‬ ‫פּונקטליך וואָס דאָ ווערט פאַרלאַנגט‬ ‫און ווער פאַרלאַנגט פון וועמען‪.‬‬ ‫אין איר פיר זייטיגן אורטייל‬ ‫ב' פּרשת ואלה המשפּטים אש‬ ‫תשים לפניהם‪ ,‬ולמספּרם יאַנואַר ‪24‬‬ ‫דערציילט נישט די ריכטערין וויאַזוי ז‬ ‫האָט זיך דערוואוסט אַז דאָס איז באמ‬ ‫אַ ברוקלינער קעיס און דאָס איז אַ‬ ‫אַלטע אויסגעדראָשענע קעיס וועלכ‬ ‫איז ש ו י ן מערערע מאָל אַרויסגעוואָרפ‬ ‫געוואָרן פון קינגס קאַונטי און אָראַנדז‬ ‫קאַונטי געריכט הייזער‪.‬‬ ‫זי שרייבט אָבער יאָ קלאָר‪ ,‬אַז ז‬ ‫האָט זיך דערוואוסט ביים איבערקוק‬ ‫דעם קעיס אַז דער סאַטמאַרער קהל‬ ‫איז ש ו י ן פאַרמישט לאַנגע יאָרן אין‬ ‫)פארזעצונג אויף זייט ‪(3‬‬

‫פ ‪ָ‬א‪ָ‬אד ע ר ו נ ג פון כת הולכים לדין ולערכאות ‪ַ‬א‪ַ‬ארויסגעשליידערט פון‬ ‫ניו י ‪ָָ‬אר ק ע ר געריכטן נ ‪ָָ‬אכ ׳ ן וועלן שענקן פולק ָ‪‬אמע בעלות פון‬ ‫מערערע ס ‪ַַ‬אט מ ‪ַ‬א‪ַ‬אר ע ר קהלה בנינים פ ַ‪‬אר גוי פון נעס ָ‪‬או ק ‪ַַ‬או נ ט י‬ ‫)פארזעצונג פון זייט ‪(2‬‬

‫גרויסע צאָל פון געריכטליכע קלאַגעס‬ ‫אין קינגס קאַונטי געריכט ה ו י ז‪ ,‬ש ו י ן‬ ‫ינט יאָר ‪ '02‬און דער איצטיגער‬ ‫פאַרלאַנג איז בלויז נאָך אַ ט י י ל פון די‬ ‫אַלטע קעיסעס‪.‬‬ ‫ריכטערין מורפי מערקט אָן‬ ‫אינעם אורטייל עטליכע מאָדנע‬ ‫ערשיינונגען וועלכע האָבן געצויגן איר‬ ‫אויפמערקזאַמקייט‪:‬‬ ‫•‬ ‫אַז די קהלה און איר‬ ‫פאָרשטייער מר‪ .‬דזשעיקאָבס‪ ,‬וועלכע‬ ‫אָבן דאָך לכאורה פאַרלוירן ביים בי"ד‬ ‫און וואָלטן געדאַרפט ערשיינען אין די‬ ‫געריכט‪-‬פּאַפּירן אַלס אָנגעקלאָגטע‪,‬‬ ‫נישט אַלס אָנקלעגער‪ ,‬ערשיינען גאָר אין‬ ‫צווייטן בינטל פּאַפּירן אַלס אָנקלעגער‬ ‫ועלכע פאַרלאַנגען צו פאָרסירן דעם‬ ‫פּסק בי"ד‪...‬‬ ‫•‬ ‫די ערשטע בינטל פּאַפּירן‬ ‫אַריינגעגעבן דורך מר‪ .‬פאָרלעדער‪ ,‬איז‬ ‫לויט ז י י ן אייגענע הודאה אַריינגעגעבן‬ ‫געוואָרן אונטער ז י י ן פּריוואַטן נאָמען‪,‬‬ ‫קעגן דעם יחיד יודא לעיזער דשעיקאָבס‪,‬‬ ‫בעת פאָרלעדער האָט געוואוסט אַז דער‬ ‫בי"ד זיצונג איז פאָרגעקומען צווישן‬ ‫בעדפאָרד און קהל יטב לב‪.‬‬ ‫•‬ ‫דער נתבע מר‪ .‬דזשעיקאָבס‬ ‫איז אָנגעבליך אַ דירעקטאָר פון קהל‬ ‫יטב לב און ז י י ן לעגאַלער נאָמען איז‬ ‫טאַקע חיים דזשעיקאָבאָוויטץ אָבער‬

‫"פון צייט צו צייט איז ער אויך באַקאַנט‬ ‫אַלס יודא לעיזער דזשעיקאָבס"‪.‬‬ ‫די קהלה און אירע אָפיסעס‪,‬‬ ‫•‬ ‫דער בי"ד משפּט שלום ‪ – ‬ווי אויך אַלע‬ ‫בנינים און שטחים וועלכע שטייען דאָ‬ ‫פאַר'ן קאָורט צו ווערן טראַנספערירט‬ ‫פון די קהלה צו בעדפאָרד כדי צו באַצאָלן‬ ‫די גרויסע מאָרטגעדזש הלואה‪ ,‬אַלעס‬ ‫געפינט זיך אין קינגס קאַונטי )ברוקלין‪,‬‬ ‫ניו יאָרק(‪ .‬בלויז מר‪ .‬פאָרלעדער און די‬ ‫אָפיציעלע אָפיס פון בעדפאָרד‪ ,‬געפינען‬ ‫זיך אין נעסאָו קאַונטי‪.‬‬ ‫•‬ ‫דער שטר הסכם )פון‬ ‫תשס"ה( זאָגט קלאָר אַז אין פאַל פון סיי‬ ‫וועלכן סכסוך צווישן די צ ו ו י י צדדים‬ ‫)בעדפאָרד און קהל יטב לב( וועט מען‬ ‫דאָס ברענגען פאַר'ן בית דין פון קהל‬ ‫יטב לב דסאַטמאַר‪ ,‬און ק י י ן שום צד‬ ‫טאָר נישט ג י י ן מיט'ן סכסוך פאָרנט פון‬ ‫סיי וועלכע אַנדערן בית דין‪ ,‬אָדער צום‬ ‫ג ו י א י ש ן געריכט‪.‬‬ ‫•‬ ‫אין צוגאָב ווערט באַטאָנט‬ ‫אינעם פּסק בי"ד פון תש"ע אין‬ ‫פּאַראַגראַף ‪ ,5‬אַז אויב וועט ז י י ן סיי‬ ‫וועלכע פראַגע אָדער קאָנפליקט איבער‬ ‫פאַרשטיין אָדער דורכצופירן דעם‬ ‫אורטייל פונעם בית דין‪ ,‬וועלן זיך די‬ ‫צדדים צוריקקערן צו דעם זעלבן בי"ד‬ ‫)משפּט שלום(‪ ,‬וועלכע וועלן ווייטער‬ ‫באַהאַנדלען דעם ענין‪.‬‬ ‫•‬ ‫פון דעם אַלעם לערנט דאָס‬ ‫געריכט קלאָר אַרויס‪ ,‬אַז די צדדים האָבן‬

‫אויסגעקליבן ווייטער פאָרצוזעצן דעם‬ ‫ענין ביי אַ רבנישן בית דין‪ ,‬ווי איידער‬ ‫אין געריכט‪ .‬די צדדים דאַרפן זיך האַלטן‬ ‫צו דעם אָפּמאַך‪.‬‬ ‫•‬ ‫טראָץ צוליב דעם פּונקט‬ ‫אַליין וואָלט שוין דער געריכט געקענט‬ ‫אַרויסוואַרפן דעם גאַנצן געריכטליכן‬ ‫פאַרלאַנג‪ ,‬גייט אָבער דאָס געריכט‬ ‫מיט אַ טריט ווייטער און וועט ווייטער‬ ‫אַריינקוקן אינעם פאַרלאַנג‪ ,‬און זי קומט‬ ‫צו די פאָלגענדע מסקנות‪:‬‬ ‫•‬ ‫דער קעיס איז אַ טייל פון‬ ‫דעם אַלטן סאַטמאַרער קאָנפליקט וואָס‬ ‫ציט זיך ש ו י ן אין ברוקלינער געריכט‬ ‫זינט יאָר ‪ ,'02‬און דער דעמאָלטדיגער‬ ‫אַדמיניסטראַטיווער ריכטער פּעשי האָט‬ ‫געפונען פאַר וויכטיג צוזאַמצושטעלן‬ ‫אַלע סאַטמאַרער קעיסעס אין איין‬ ‫קעיס ביי א י י ן ריכטער‪ ,‬צו פאַרמיידן‬ ‫צ ו ו י ש ן אַנדערע ריכטער שאַפּינג און‬ ‫קעגנזייטיגע אורטיילן‪.‬‬ ‫•‬ ‫אַריינקוקענדיג אין די‬ ‫פריערדיגע קעיסעס‪ ,‬און באַקענענדיג‬ ‫זיך מיט'ן שטאַטוס פון די קהלה'ס‬ ‫קאָרפּאָרעישאן אין ניו יאָרק'ס‬ ‫רעליגיעזע קאָרפּאָרעישאָן געזעצן און‬ ‫ניו יאָרק נאָן‪-‬פאָר‪-‬פּראַפיט געזעצן‪,‬‬ ‫ווערן אַלע פאַרלאַנגען אַנטזאָגט‪ .‬אויב‬ ‫האָבן זיי עפּעס וואָס צו פאַרלאַנגען‪,‬‬ ‫זאָלן זיי גיין קיין ברוקלין און בכלל‪,‬‬ ‫זעט זי נישט אַז דאָס טראַנספערירן איז‬ ‫לטובת די מיטגלידער פון די קהלה‪,‬‬

‫וואָס איז איינע פון די באַדינגונגען‬ ‫וועלכע פאַרלאַנגען זיך אַז דאָס געריכט‬ ‫זאָל קענען אורטיילן אויף אַ טראַנספער‬ ‫פון נכסי הציבור‪.‬‬ ‫•‬ ‫מיט'ן באַטאָנען אַז זי זעט‬ ‫נישט אַז די דיעד טראַנספערס זענען‬ ‫לטובת הציבור‪ ,‬האָט די ריכטערין‬ ‫אַנערקענט דאָס הפקרות פונעם כת אַז‬ ‫זיי זענען גרייט אַוועקצוגעבן ריזיגע‬ ‫פאַרמעגנס און בנינים וואָס די קהלה‬ ‫האָט עררייכט מיט בלוט און שווייס‬ ‫לאַנגע יאָרן‪ ,‬און צוליב אומ'אחריות‬ ‫איז מען מוכן ומזומן איבערצושרייבן‬ ‫נכסים פון די קהלה אין ברוקלין פאַר אַ‬ ‫צווייטע קאָרפּאָרעישאן אין ווייטן לאָנג‬ ‫איילאַנד‪.‬‬ ‫•‬ ‫זי ענדיגט דעם אורטייל מיט‬ ‫אַ פּאַראַגראַף אין וועלכן זי ערקלערט‬ ‫אַז דער גאַנצער געריכטליכער פאַרלאַנג‬ ‫איז דורכגענומען מיט אומ'יושר‪,‬‬ ‫דריידעלעך און פעלערן און במילא איז‬ ‫דער גאַנצער פאַרלאַנג אַנטזאָגט און‬ ‫אַרויסגעשליידערט פון געריכט‪.‬‬ ‫אַ לעגאַלער עקספּערט ווייזט אָן‪,‬‬ ‫אַז אונטער געווענליכע אומשטענדן‬ ‫איז אַזאַ פאַרלאַנג צו טראַנספערירן אַ‬ ‫דיעד אַ לייכטער פּראָצעדור‪ ,‬נאָכדערצו‬ ‫ווען ב י י ד ע צדדים )בעדפאָרד און דער‬ ‫כת( שטימען א י י ן דערצו וואָלט דאָס‬ ‫געדאַרפט פלינק באַשטעטיגט ווערן‬ ‫דורך אַ ריכטער‪ .‬אָבער דאָס מזל און‬ ‫אומבאַלימפּערניש‪ ,‬און די הבטחה פון‬

‫"העברת פּי ה' היא לא תצלח"‪ ,‬האָט זי‬ ‫באַגלייט ביז ק י י ן לאָנג‪-‬איילאַנד‪ ,‬או‬ ‫אַהיימגעשיקט פון לאָנג‪-‬איילאַנד מיט‬ ‫געזאַלצענעם טעם אין מויל‪.‬‬ ‫*‬

‫אחרי ככלות הכל האַלט דער כ‬ ‫"הולכים לדין" און "הולכים בערכאו‬ ‫העולמי" אין די האַנט‪ :‬אַ פיר זייטיג‬ ‫שטר הסכם פון תשס"ה‪,‬אונטערגעשריב‬ ‫מיט צ ו ו י י פעסטע עדות‪ ,‬אַן א י י ן‪-‬זייט‬ ‫פּסק פון בי"ד משפּט שלום‪ ,‬און אַ פי‬ ‫זייטיגן אורטייל פון די הויכגעשעצט‬ ‫ריכטערין מורפי וועלכע זאָגט לא מיט‬ ‫אַן אלף צו באַשטעטיגן אַריבערצופיר‬ ‫נכסים פון קהל יטב לב דסאַטמאַר צום‬ ‫גויאישן פּלאָמער פון לאָנג איילאַנד מר‪.‬‬ ‫פאָרלעדער‪.‬‬ ‫עס איז צום האָפן אַז דער כ‬ ‫וועט זיך אומקערן צום בית דין‪ ,‬אָבע‬ ‫דאָסמאָל כדת וכהלכה צו אַ בית די‬ ‫כשר בישראל און זיך שטעלן ערליך צו‬ ‫דין תורה ויקוב הדין את ההר איינמאָ‬ ‫פאַר אַלעמאָל‪.‬‬ ‫אויב נישט‪ ,‬זאָלן זיי זיך כאָט‬ ‫שטעלן צו דין תורה מיט "בעדפאָרד"‬ ‫צום אייגענעם בד"צ וועלכע קענען זי‬ ‫ז י י ע ר גוט אויס מיט די תהלוכי הקהל‬ ‫און זענען ז י י ע ר ז י י ע ר פּאַסיג און כש‬ ‫צו פירן די דין תורה‪.‬‬ ‫און אויב דער אייגענער בד"‬ ‫איז איצט נאָך פּסח פאַרנומען צו‬ ‫באַהאַנדלען די שאלות פון ישן או‬ ‫חדש‪ ,‬זאָל מען כאָטש פאָלגן דעם‬ ‫הויכגעשעצטן געריכט ה ו י ז פון נעסאָו‬ ‫און צוריקגיין צו בי"ד משפּט שלו‬ ‫זיך פריש אויס'טענה'ן מיט'ן נעסאָוע‬ ‫פּלאָמבער‪ ,‬צו קענען ווייטער טראָגן מיט‬ ‫שטאָלץ און ווירדע דעם נייעם נאָמע‬ ‫"כת הולכים לדין וערכאות העולמי"‪.‬‬

Der Blatt Kol Satmar Bielage on New Bedford Shul

Recommend Documents