1
Contenido
I.
INTRODUCCIÓN...................................... .......................................................... ................................................... ............................... ........... 3
1 .1
............................................................................. ..................................... ......... 7 OBJETIVO GENERAL........................................
1.2 OBJETIVOS ESPECÍFICOS................................................................................7 1.3 II.
IMPORTANCIA Y JUSTIFICACIÓN JUSTIFIC ACIÓN......................................................................7
MARCO TEÓR ÓRIICO....................................... ........................................................... ........................................ .................................... ................ ... 8
2.1 POLÍMEROS- POLIMERIZACIÓN POLIMERIZACIÓN........................................................................9 2.1.1
TIPOS DE DE PO POLIMERIZACIÓN....................................................................11
2.2 PROPIEDADES DE LOS POLÍMEROS..................................................................12 2.3 CLASIFICACIÓN DE LOS POLÍMEROS ................................................................13 2.3.1 TERMOPLÁSTICOS........................................ ........................................................... ............................................. .......................... . 14 2.3.2 TERMOESTABLES........................................ ........................................................... ....................................... ............................. ......... 18 2.3.3 ELASTÓMEROS - TIPOS........................................ ........................................................... ....................................... .................... 20
CAUCHO NATURAL...................................... .......................................................... ....................................... .............................. ........... 23
CAUCHO SINTÉTICO ..................................... ......................................................... ................................... ............... ............. 29
2.4 APLICACIONES DEL DE LOS POLIMEROS:.........................................................48 III. INGENIERIA DE PROCESOS ...................................... .......................................................... ............................................. ......................... 49
3.1 E !"#!$% &'()*&+%-,#(")&+%.............................................................................50 3.1.1 Matera! "r#a! ...................................... .......................................................... ........................................ ................................... ............... 50 3.1.2 De!$r"$%& 'e( Pr)$e!) ..................................... ......................................................... ........................................ .................... .... 50 3.1.3 A"($a$)&e!...................................... .......................................................... ........................................ .................... .............. ..... 57
3.2 E !"#!$% %) !%*%*&+% /+&%*&+%0.................................................................57 3.2.1
Matera! "r#a!...................................... ................................................................................ .......................................... ......... 57
3.2.2 Pr)$e!) *e&era( 'e +a,r$a$%& 'e( ")($()r)"re&) ..............................................58 3.2.3 A"($a$)&e!...................................... .......................................................... ........................................ .................... .............. ..... 61 .......................................................... ............................................. ......................... 66 3.3 C"#!$% &()&+%-*%)&+% &()&+%-*%)&+%......................................
3.3.1 Matera! "r#a! ...................................... .......................................................... ........................................ ................................... ............... 66 3.3.2 Pr)$e!)! 'e +a,r$a$%& ...................................... ..................................................................... ............................... ............ 66 3.3.3 A"($a$)&e!...................................... .......................................................... ........................................ .................... .............. ..... 71 I.
CONCLUSIONES...................................... ......................................................... ....................................... ......................................73 ..................73
. REC RECOMEN OMENDA DAC CION IONES....................................... ........................................................... ................................... ............... .............. .. 75
2
I.
REERENCIALES....................................... .......................................................... ............................... ............ .............. ......... 77 ........................................................... ....................................... ........................................ ................................. ............. 78 ANEO........................................
3
I. INTRODUCCIÓN
4
E& 1/0 B)$4ar'at $re% &a +)r#a 'e $a$4) !&t5t$) "r)'$e&') & ")(6#er) 'e !)"re&) e& & (a,)rat)r). E( !) e7"a&'') 'e 8e46$()! 'e #)t)r 9 "art$(ar#e&te 'e !! &e#:t$)! &$a') e& ()! a;)! 1/ H)+#a&& tra,a?a&') e& e( (a,)rat)r) Ba9er e& E(,er+e(' A(e#a&a ta#,5& t8) 57t) e& ")(#er>ar e( #et( !)"re&) e( "r#er $a$4) !&t5t$). Met( !)"re&) e! 23-'#et(-,ta-13-'e&). E( $e&t6+$) r!) Ser*5 L5,e'e8 $re% e( "r#er ")(6#er) 'e $a$4) !&tet>a') a "artr 'e( ,ta'e&) e& 11<. E!ta +)r#a 'e $a$4) !&t5t$) "r)8e9% (a! ,a!e! "ara (a "r#era "r)'$$%& $)#er$a( a *ra& e!$a(a () =e )$rr% 'ra&te (a Pr#era Gerra M&'a( $)#) re!(ta') 'e (a e!$a!e> 'e $a$4) &atra(. E!ta te#"ra&a +)r#a 'e $a$4) !&t5t$) +e &e8a#e&te ree#"(a>a'a $)& $a$4) &atra( 'e!"5! 'e ter#&ar (a *erra "er) (a! &8e!t*a$)&e! 'e( $a$4) !&t5t$) $)&t&ar)&. E( r!) a#er$a&) I8a& O!tr)#!(e&!@9 4>) &a &8e!t*a$%& !),re e( $a$4) !&t5t$) 9 & a$)"(e 'e #)&%#er)! a $)#e&>)! 'e( !*() . Pr),(e#a! ")(6t$)! =e re!(tar)& 'e *ra&'e! +($ta$)&e! e& e( $)!t) 'e( $a$4) &atra( ((e8ar)& a (a "r)#(*a$%& 'e( P(a& Ste8e&!)& e& 121. E!ta a$ta e!e&$a(#e&te $re% & $arte( e( $a( ') !)")rte a ()! "re$)! 'e( $a$4) #e'a&te (a re*(a$%& 'e (a "r)'$$%& "er) )+erta &!+$e&te e!"e$a(#e&te 'e,') a (a e!$a!e> 'e te#")! 'e *erra 9 ((e8% ta#,5& a &a ,!=e'a 'e +)r#a! a(ter&at8a! 'e( $a$4) !&t5t$). Cer$a 'e 12 e( "re$) 'e( $a$4) &atra( !e 4a,6a &$re#e&ta') a( "&t) 'e =e #$4a! $)#"a;6a! e!t8er)& e7"()ra&') #5t)')! 'e "r)'$r $a$4) !&t5t$) "ara $)#"etr $)& e( $a$4) &atra(. E& ()! E!ta')! U&')! (a &8e!t*a$%& !e e&+)$% e& '+ere&te! #atera(e! =e e& Er)"a ,a!:&')!e e& e( te#"ra&) tra,a?) 'e (a,)rat)r) 'e Ne(a&'. E!t')! ",($a')! e& 13< e!$rt)! &'e"e&'e&te#e&te ")r L5,e'e8 e( e!ta')&'e&!e a((a$e Car)t4er! 9 e( $e&t6+$) a(e#:& Her#a&& Sta'&*er ((e8ar)&
5
e& 131 a &) 'e ()! "r#er)! $a$4)! !&t5t$)! e7t)!)! $)&)$') $)#) &e)"re&) e( $a( +e 'e!arr)((a') e& DP)&t ,a?) (a 're$$%& 'e E.F. B)(t)&. E( &e)"re&) e! a(ta#e&te re!!te&te a( $a()r 9 "r)'$t)! =6#$)! $)#) e( "etr%(e) 9 (a *a!)(&a 9 e! !a') e& #a&*era! 'e $)#,!t,(e 9 $)#) & #atera( a!(a&te e& #a=&ara. La $)#"a;6a T4)@)( a"($% ! &)#,re a & t") 'e $a$4) ,a!a') e& 12'$()r)eta&) e( $a( e!ta,a $)#er$a(#e&te '!")&,(e e& 13<. La "r#era "(a&ta 'e $a$4) e& Er)"a SF-1 'e( r!) S9&t4et$ Fa$4@ $a$4) !&t5t$) J-1K +e e!ta,(e$'a e& R!a ")r Ser*5 a!6(e8$4 L5,e'e8 e& ar)!(a8( ,a?) e( Pr#er P(a& &=e&a( 'e (a U&%& S)85t$a 'e I%!+ Sta(& e( 0 'e ?() 'e 132. E& 13 =6#$)! a(e#a&e! !&tet>ar)& e( "r#er) 'e &a !ere 'e $a$4)! !&t5t$)! $)&)$')! $)#) Buna rubbers. E!t)! era& $)")(6#er)! () =e !*&+$a =e ()! ")(6#er)! +er)& 4e$4)! a "artr 'e ')! #)&%#er)! e& !e$e&$a a(ter&a'a. Otra! #ar$a! &$(6a& a Koroseal =e a(') Se#)& 'e!arr)((% e& 13 9 Sovprene =e $rear)& &)! &8e!t*a')re! r!)! e& 1<. E( $e&t6+$) 'e B.. G))'r$4 C)#"a&9 a(') Se#)& 'e!arr)((% &a 8er!%& &e8a 9 #:! ,arata 'e $a$4) !&t5t$) $)&)$'a $)#) Ameripol e& 1<. A#er")( 4>) a (a "r)'$$%& 'e $a$4) !&t5t$) #$4) #:! re&ta,(e a9'a&') a (a! &e$e!'a'e! 'e( "a6! 'ra&te (a Se*&'a Gerra M&'a(. La "r)'$$%& 'e $a$4) !&t5t$) e& ()! E!ta')! U&')! !e e7"a&'% 'e #a&era #")rta&te e& (a Se*&'a Gerra M&'a( 'e,') a =e (a! ")te&$a! 'e( E?e $)&tr)(a,a& $a! t)')! ()! (#ta')! !#&!tr)! #&'a(e! 'e $a$4) &atra( a #e'a')! 'e 12 &a 8e> =e a"%& $)&=!t% A!a. L)! $a#)&e! #(tare! &e$e!ta,a& $a$4) "ara &e#:t$)! 9 e( $a$4) era t(>a') e& $a! t)'a! (a! 'e#:! #:=&a! 'e *erra. E( *),er&) e!ta')&'e&!e rea(>% & #a9)r 9 e& *ra& #e''a !e$ret)K e!+er>) "ara #e?)rar (a "r)'$$%& 'e $a$4) !&t5t$). U& *ra& e=") 'e =6#$)! 'e #$4a! &!tt$)&e! e!t8) &8)($ra')! &$(9e&') a Ca(8& S)t4er ((er 'e ()! La,)rat)r)! Be((. E( $a$4) =e '!e;ar)& +e e( GRS G)8ere&t
6
R,,er St9re&e Ca$4) 'e E!tre&) 'e( G),er&)K & $)")(6#er) 'e( ,ta'e&) 9 e!tre&) +e (a ,a!e "ara (a "r)'$$%& e!ta')&'e&!e 'e $a$4) !&t5t$) 'ra&te (a Se*&'a Gerra M&'a(. A(re'e')r 'e 1 & t)ta( 'e < +:,r$a! () e!t8er)& #a&+a$tra&') ),te&e&') & 8)(#e& 'e( #atera( 'e ')! 8e$e! (a "r)'$$%& #&'a( 'e $a$4) &atra( a&te! 'e( $)#e&>) 'e (a *erra. E!t) a& re"re!e&ta a(re'e')r 'e (a #ta' 'e (a "r)'$$%& #&'a( t)ta(. La O"era$%& P)&t,(a&@ ,)#,ar'e% ,(a&$)! 'e (a A(e#a&a &a> &$(9e&') (a "(a&ta 'e S$4@)"a e& (a )r((a )re&ta( 'e( r6) R&. La +:,r$a 'e $a$4) !&t5t$)
'e errara Ita(a $er$a 'e & "e&te !),re e( r6)K +e ,)#,ar'ea'a e( 23 'e a*)!t) 'e 1. Otra!
tre!
&!ta(a$)&e!
'e
$a$4)
!&t5t$)
e!t8er)&
e&
L'*!4a+e&O""a 1FK Ha&&)8er L##er re$(a#a$%& 2) 'e 1. Re+&a#e&t)! a'$)&a(e! a( "r)$e!) 'e $rea$%& 'e( $a$4) !&t5t$) $)&t&ar)& 'e!"5! 'e (a *erra. La !6&te!! =6#$a 'e( !)"re&) a$e(er% (a re'$$%& 'e (a &e$e!'a' 'e( $a$4) &atra( 9 (a $a&t'a' e& te#") 'e "a> 'e( $a$4) !&t5t$) e7$e'% (a "r)'$$%& 'e $a$4) &atra( a "r&$")! 'e ()! a;)! 1a') e& *ra& $a&t'a' e& (a #"re!%& te7t(. E& e!te $a!) e! ((a#a') *)#a 'e "e*ar. E& (a #a9)r6a 'e ()! $a!)! !e t(>a '%7') 'e tta&) $)& $)")(#er>a$%& 9 #atera 8)(:t( "ara "r)'$r ta( $a$4) !&t5t$) "ara !) te7t(. A'e#:! e!te t") 'e "re"ara$%& "e'e !er $)&!'era'a "ara !er (a "re"ara$%& 'e( "*#e&t) ,a!a') e& '%7') 'e tta&). E& 2<< $er$a 'e 21 #(()&e! 'e t)&e(a'a! 'e $a$4) +er)& "r)'$'a! 'e (a! $a(e! a(re'e')r 'e / +e !&t5t$).
7
I.1
OBJETIVO GENERAL Dar a $)&)$er ()! !!te#a! 'e #a&+a$tra$%& 'e a(*&)! t")! 'e $a$4) !&t5t$) E!tre&) ,ta'e&)-SBR &e)"re&) et(e&)-"r)"(e&)K A"($a$)&e!.
1.2 OBJETIVOS ESPECÍFICOS 1. Deta((ar (a #atera "r#a "ara (a ),te&$%& 'e ()! '+ere&te! t")! 'e $a$4) !&t5t$). 2. E7"($ar ()! "a!)! a !e*r "ara (a #a&+a$tra$%& 'e ()! t")! 'e $a$4) !&t5t$) !e(e$$)&a')!. 3. I&'$ar !! a"($a$)&e!.
1.3
IMPORTANCIA Y JUSTIFICACIÓN
8
II. MARCO TEÓRICO
9
2.1 POLÍMEROS- POLIMERIZACIÓN
P%&*%' S a&a(>a#)! (a et#)()*6a 'e (a "a(a,ra ")(6#er)! e!ta "r)8e&e 'e( *re*) VP)(9W =e !*&+$a M$4)! 9 VMer)W =e !*&+$a "arte !e*#e&t)X =e e& $)&?&t) !*&+$ar6a #$4a! "arte! ) #$4)! !e*#e&t)!. L)! ")(6#er)! !e 'e+&e& $)#) #a$r)#)(5$(a! #)(5$(a *ra&'eK =e e!t: $)#"e!ta! ) +)r#a'a! ")r &a ) 8ara! &'a'e! =6#$a! 'e&)#&a'a! #)&%#er)! =e !e re"te& a () (ar*) 'e t)'a &a $a'e&a. Ca&') 4a,(a#)! 'e ")(6#er)! () #e?)r e& () =e ")'e#)! "e&!ar e! e& &a #a$r)#)(5$(a 9a =e e!t)! 2 t5r#&)! !e t(>a& "ara 'e!*&ar (a! #!#a! e!tr$tra! =6#$a!. La "arte ,:!$a 'e & ")(6#er) !)& ()! #)&%#er)! ()! #)&%#er)! !)& (a! &'a'e! =6#$a! &'a'e! e!tr$tra(e!K =e !e re"te& a 8e$e! ,a?) $ert)! "atr)&e! 'eter#&a')!K a () (ar*) 'e t)'a (a $a'e&a 'e & ")(6#er). E( ter#&) ")(6#er) 'e!*&a &a $)#,&a$%& 'e & &#er) &) e!"e$+$a') 'e #)&%#er)!. P)r e?e#"() e( #)&%#er) 'e( ")(et(e&) e! e( et(e&) e( $a( !e re"te #$4a! 8e$e! a () (ar*) 'e t)'a (a $a'e&a. P)(et(e&) Y et(e&)-et(e&)-et(e&)-et(e&)-et(e&)-
10
U& ")(6#er) e! $)#) ! &5!e#)! $)& & 4() #$4a! #)&e'a! "er+)ra'a! ")r e( $e&tr) a( +&a( ),te&e#)! &a $a'e&a 'e #)&e'a! e& ')&'e (a! #)&e'a! !er6a& ()! #)&%#er)! 9 (a $a'e&a $)& (a! #)&e'a! !er6a e( ")(6#er). Ca,e 'e!ta$ar =e ()! ")(6#er)! "e'e& !er (&ea(e! e! 'e$r e!tar $)&+)r#a')! ")r &a &$a $a'e&a 'e #)&%#er)! ) e& ! 'e+e$t) (a #e&$)&a'a $a'e&a "e'e "re!e&tar ra#+$a$)&e! 'e #a9)r ) 'e #e&)r ta#a;) a!#!#) "e'e& 'ar!e e&tre$r>a#e&t)! "r)8)$a')! ")r e( e&(a$e e&tre :t)#)! 'e '+ere&te! $a'e&a!. Se*& () e!ta,(e$') ")r (a U&%& I&ter&a$)&a( 'e 6#$a Pra 9 A"($a'a IUPACK e( "r&$") *e&era( =e r*e a (a 4)ra 'e (a 'e&)#&a$%& 'e ()! ")(6#er)! e! e( e#"(e) 'e( "re+?) VPOLIW !e*') 'e (a &'a' e!tr$tra( re"ett8a ")r e?e#"()[ P)(et(e&) ")(e!tre&) ")(reta&) ")($()rr) 'e 8&() e&tre )tr)!. U& 'at) #")rta&te =e !e 'e,e te&er e& $e&ta e! =e err%&ea#e&te !e !e(e $reer =e ()! ")(6#er)! !)& "(:!t$)! $)!a =e &) e! a!6 !& e#,ar*) & ")(6#er) "e'e !er & "(:!t$) 'e"e&'e&') ta&t) 'e( $)&$e"t) 'e "(:!t$) $)#) 'e ! e! &atra( ) !&t5t$). E7!te& & *ra& a,a&$) 'e #atera(e! $9a $)#")!$%& !e ,a!a& e& ")(6#er)! t)')! ()! "(:!t$)! ()! re$,r#e&t)! 'e "&tra ()! a'4e!8)! ()! #atera(e! $)#"e!t)! et$. !)& e?e#"()! 'e #atera(e! ,a!a')! e& ")(6#er)! =e t(>a#)! e& &e!tr) '6a a '6a.
P%)&*)"!)5+ E( ")(6#er) e! & $)#"e!t) =6#$) =e ")!ee &a e(e8a'a #a!a #)(e$(ar 9 =e e! ),te&') a tra85! 'e & "r)$e!) 'e ")(#er>a$%&. La ")(#er>a$%& e! e( "r)$e!) ) (a rea$$%& ")r (a $a( !e &e& 8ara! #)(5$(a! 'e & $)#"e!t) ()! #)&%#er)!K =e ,a?) 'eter#&a'a!
11
$)&'$)&e! e!"e$6+$a! 'e $a()r (> ) $ata(>a')re! !e 'a (a +)r#a$%& 'e &a $a'e&a 'e #(t"(e! e!(a,)&e! 'e #)(5$(a! "ara a!6 e&t)&$e! ),te&er &a #a$r)#)(5$(a ((a#a'a ")(6#er). A'e#:! e( &#er) 'e #)&%#er)! =e !e re"te& e& & ")(6#er) !e ((a#a *ra') 'e ")(#er>a$%&X ()! #atera(e! =e te&e& & a(t) *ra') 'e ")(#er>a$%& !e 'e&)#&a& a(t)! ")(6#er)!.
II.1.1
TIPOS DE POLIMERIZACIÓN P%)&*)"!)5+ %* !%+&+'"!)5+ E& $a'a &%& 'e ()! #)&%#er)! #)(5$(a! #:! "e=e;a! !e "er'e &a #)(5$(a "e=e;a $)#) $)&!e$e&$a 'e e!t) (a #a!a #)(e$(ar 'e( ")(6#er) &) !er: & #(t"() e7a$t) 'e (a #a!a #)(e$(ar 'e( #)&%#er). E!t)! a ! 8e> e& +&$%& 'e (a re"et$%& ) 8are'a' 'e ()! #)&%#er)! !e '8'e& e& 4)#)")(6#er) 9 $)")(6#er)!.
6%%%&*%: Se (e 'e&)#&a a!6 a( ")(6#er) =e e!t: +)r#a') ")r e( #!#) #)&%#er) a () (ar*) 'e t)'a ! $a'e&a e( ")(et(e&) ")(e!tre&) ) ")("r)"(e&) !)& e?e#"()! 'e ")(6#er)! "erte&e$e&te! a e!ta +a#(a.
C%%&*%: Se (e 'e&)#&a a!6 a( ")(6#er) =e e!t: +)r#a') ")r a( #e&)! 2 #)&%#er)! '+ere&te! a () (ar*) 'e t)'a ! $a'e&a e( ABS ) e( SBR !)& e?e#"()! "erte&e$e&te! a e!ta +a#(a.
P%)&*)"!)5+ %* ")!)5+
12
E& e!te $a!) !6 (a #a!a #)(e$(ar 'e( ")(6#er) e! & #(t"() e7a$t) 'e (a #a!a #)(e$(ar 'e( #)&%#er) 9 !e(e& ),!er8ar & "r)$e!) $)#"e!t) 'e tre! +a!e![ &$a$%& "r)"a*a$%& 9 ter#&a$%&.
2.2 PROPIEDADES DE LOS POLÍMEROS E&tre (a! "r)"e'a'e! =e "re!e&ta& ()! ")(6#er)! !e e&$e&tra&[ )t)$)&'$t8'a' e(e$tr)$r)#!#) 9 +)t)(#&!$e&$a. E&tre (a! "r)"e'a'e! =e 'e+&e& (a! "r)"e'a'e! 'e ()! ")(6#er)! (a! #:! #")rta&te! !)&[
La te#"eratra 'e tra&!$%& 86trea 'e( ")(6#er) E( "e!) #e') #)(e$(ar 'e( ")(6#er)
La te#"eratra 'e tra&!$%& 86trea 'eter#&a (a te#"eratra e& (a $a( e( ")(6#er) $a#,a ra'$a(#e&te !! "r)"e'a'e! #e$:&$a! $a&') (a te#"eratra 'e tra&!$%& 86trea e! (*era#e&te &+er)r a (a te#"eratra a#,e&te e( ")(6#er) !e $)#")rta $)#) & #atera( e(:!t$) e(a!t%#er)K $a&') (a te#"eratra 'e tra&!$%& 86trea e! !"er)r a (a te#"eratra a#,e&te e( ")(6#er) !e $)#")rta $)#) & #atera( r6*') ter#)e!ta,(eK. E7!te& '+ere&te! "ar:#etr)! =e #'e& (a! "r)"e'a'e! 'e ()! ")(6#er)! $)#) e( ra') 'e *r) (a 'e&!'a' 'e( ")(6#er) (a '!ta&$a #e'a e&tre (a! $a'e&a! ")(#5r$a! (a ()&*t' 'e( !e*#e&t) $a!-e!t:t$) 'e&tr) 'e (a! $a'e&a! ")(#5r$a! et$... E( "e!) #)(e$(ar #e') 'eter#&a 'e #a&era 're$ta ta&t) e( ta#a;) 'e( ")(6#er) a!6 $)#) !! "r)"e'a'e! ta&t) =6#$a! $)#) #e$:&$a! 8!$)!'a' #)?a') re!!te&$a a (a +(e&$a re!!te&$a a (a a,ra!%&K ")(6#er)! $)& a(t) "e!) #)(e$(ar #e') $)rre!")&'e& a #atera(e! #9 8!$)!)!.
13
2.3 CLASIFICACIÓN DE LOS POLÍMEROS La +)r#a$%& 'e (a! $a'e&a! ")(#5r$a! !e "r)'$e& #e'a&te (a! '+ere&te! ")( rea$$)&e! =e "e'e& )$rrr e&tre ()! #)&%#er)! e!ta! ")( rea$$)&e! !e $(a!+$a& e&[
P)(#er>a$%& P)( $)&'e&!a$%& P)( a'$%&
E& +&$%& 'e (a $)#")!$%& =6#$a ()! ")(6#er)! "e'e& !er[
P%&*%' )+%*78+)!%': C)#) ")r e?e#"() e( 8'r) P%&*%' %*78+)!%': C)#) ")r e?e#"() ()! a'4e!8)! 'e re!&a e")7 L)! ")(6#er)! )r*:&$)! !e "e'e& $(a!+$ar a ! 8e> e& ")(6#er)! &atra(e! 9 ")(6#er)! !&t5t$)!
E& +&$%& a ! )r*e& ()! ")(6#er)! "e'e& !er[
P%&*%' +"(#*"&': E&tre ()! #:! $)&)$')! !e e&$e&tra& (a!
"r)te6&a! e( ADNK (a !e'a e( a(#'%& 9 (a $e(()!a. P%&*%' ')+(9()!%': A=6 te&e#)! a( ")(et(e&) ()! #atera(e! ter#)e!ta,(e! (a ,a=e(ta 9 e( &9()& et$.
E& +&$%& 'e $%#) !e e&$e&tre& e&(a>a'a! ) &'a! e&(a$e! =6#$)! ) +er>a! &ter#)(e$(are!K 9 (a '!")!$%& 'e (a! '+ere&te! $a'e&a! =e $)&+)r#a e( ")(6#er) ()! #atera(e! ")(#5r$)! re!(ta&te! !e $(a!+$a& e&[
Ter#)"(:!t$)! Ter#)e!ta,(e! E(a!t%#er)!
2.3.1 TERMOPLSTICOS
14
L)!
#atera(e! ter#)"(:!t$)! !)& a=e(()!
#atera(e!
=e
e!t:&
+)r#a')! ")r ")(6#er)! =e !e e&$e&tra& &')! #e'a&te +er>a! &ter#)(e$(are! ) +er>a! 'e a& 'er aa(! +)r#a&') e!tr$tra! (&ea(e! ) ra#+$a'a!. U& #atera( ter#)"(:!t$) () ")'e#)! a!e#e?ar a & $)&?&t) 'e $er'a! e&re'a'a! e&tre#e>$(a'a!K =e te&e#)! e&$#a 'e &a #e!a $a&t) #a9)r !ea e( *ra') 'e e&re') 'e (a! $er'a! #a9)r !er: e( e!+er>) =e te&'re#)! =e rea(>ar "ara !e"arar (a! $er'a! &a! 'e )tra! 'a') a =e e( r)>a#e&t) =e !e "r)'$e e&tre $a'a &a 'e (a! $er'a! )+re$e re!!te&$a a !e"arar(a! e& e!te e?e#"() (a! $er'a! re"re!e&ta a ()! ")(6#er)! 9 e( r)>a#e&t) re"re!e&ta (a! +er>a! &ter#)(e$(are! =e ()! #a&te&e &')!. ;E'(*#!(#*" & ()%' & %&*%'.
F#&+(&: T9')' '%,*& 8'()!%'< U+)=&*')" C&+(*" & V&+&#&"<2>>?
E& +&$%& 'e( *ra') 'e (a! +er>a! &ter#)(e$(are! =e !e "r)'$e& e&tre (a! $a'e&a! ")(#5r$a! e!ta! "e'e& a')"tar ')! t")! '+ere&te! 'e e!tr$tra! e!tr$tra! a#)r+a! ) e!tr$tra! $r!ta(&a! !e&') ")!,(e (a e7!te&$a 'e a#,a! e!tr$tra! e& & #!#) #atera( ter#)"(:!t$). •
E'(*#!(#*" "%*@"[ La! $a'e&a! ")(#5r$a! a'=ere& &a e!tr$tra (a'a !e#e?a&te a 'e (a & )8(() 'e 4()! 'e!)r'e&a')!
15
'$4a e!tr$tra a#)r+a e! (a re!")&!a,(e 're$ta 'e (a! "r)"e'a'e! e(:!t$a! 'e ()! #atera(e! ter#)"(:!t$)!. •
E'(*#!(#*" !*)'(")+"[ La! $a'e&a! ")(#5r$a! a'=ere& &a e!tr$tra )r'e&a'a 9 $)#"a$ta !e "e'e& '!t&*r "r&$"a(#e&te e!tr$tra! $)& +)r#a (a#e(ar 9 $)& +)r#a #$e(ar. D$4a e!tr$tra $r!ta(&a e! (a re!")&!a,(e 're$ta 'e (a! "r)"e'a'e! #e$:&$a! 'e re!!te&$a +re&te a e!+er>)! ) $ar*a! a!6 $)#) (a re!!te&$a a (a! te#"eratra! 'e ()! #atera(e! ter#)"(:!t$)!.
S e( #atera( ter#)"(:!t$) '!")&e 'e &a a(ta $)&$e&tra$%& 'e ")(6#er)! $)& e!tr$tra! a#)r+a! '$4) #atera( "re!e&tar: &a "),re re!!te&$a +re&te a $ar*a! "er) &a e7$e(e&te e(a!t$'a' ! ")r e( $)&trar) e( #atera( ter#)"(:!t$) '!")&e 'e &a a(ta $)&$e&tra$%& 'e ")(6#er)! $)& &a e!tr$tra $r!ta(&a e( #atera( "re!e&tar: a(ta! "r)"e'a'e! 'e re!!te&$a 9 e!+er>) +re&te a $ar*a! &$(!) !"era&') &$(!) a ()! #atera(e! ter#)e!ta,(e! "er) ")r )tr) (a') "re!e&tar: "),re! "r)"e'a'e! e(:!t$a! a")rt:&')(e ! $ara$ter6!t$a 'e +ra*('a' e& '$4)! #atera(e!. ;T)%' & E'(*#!(#*"' C*)'(")+"'
F#&+(&: T9')' '%,*& 8'()!%'< U+)=&*')" C&+(*" & V&+&#&"< 2>>?.
C"*"!(&*'()!"' & %' (&*%8'()!%'
16
S)& r6*')! Gra& e!ta,('a' +6!$a 9 #e$:&$a Pre!e&ta& re!!te&$a a( #"a$t) E! +r:*( Te&e& ,e&a 'e+)r#a$%& "(:!t$a $a&') !)& $a(e&ta')! () =e "er#te #)('ear()! +:$(#e&te Pa!a& ")r e!ta') (6=') a( $a(e&tar!e a&te! 'e "a!ar a e!ta') *a!e)!) e! 'e$r !e "e'e& 'erretr S)& !)(,(e! e& $ert)! !)(8e&te! Pe'e& a,!)r,er a(*&)! !)(8e&te! 9 $:&') () 4a$e& !e 4&$4a& M9 '+6$(e! 'e !)('ar O+re$e& ,e&a re!!te&$a a (a 'e+)r#a$%& ")r +(e&$a 'e+)r#a$%& rre$"era,(eK
P*%)&"&' & %' (&*%8'()!%' La! "r)"e'a'e! 'e( #atera( 'e & ")(6#er) ter#)"(:!t$) "e'e& a?!tar!e "ara !at!+a$er (a! &e$e!'a'e! 'e &a a"($a$%& e!"e$6+$a #e'a&te (a #e>$(a 'e (a re!&a ter#)"(:!t$a $)& )tr)! $)#")&e&te!.
C%%*(")&+(% E8'()!%: E& ()! ")(6#er)! ter#)"(:!t$)! (a 'e+)r#a$%& e(:!t$a e! e( re!(ta') 'e ')! #e$a&!#)!. U& e!+er>) a"($a') 4a$e =e !e e!tre& 9 '!t)r!)&e& ()! e&(a$e! $)8a(e&te! 'e (a! $a'e&a! "er#te&') =e e!ta! !e a(ar*e& e(:!t$a#e&te. A( e(#&ar e( e!+er>) !e re$"era& 'e e!ta '!t)r!%& "r:$t$a#e&te 'e #a&era &!ta&t:&ea.
C%%*(")&+(% P8'()!%: L)! ")(6#er)! ter#)"(:!t$)! !e 'e+)r#a& "(:!t$a#e&te $a&') !e e7$e'e a( e!+er>) 'e $a'e&$a. S& e#,ar*) (a 'e+)r#a$%& "(:!t$a &) e! &a $)&!e$e&$a 'e #)8#e&t) 'e '!()$a$%&. E& (*ar 'e e!) (a! $a'e&a! !e e!tra& !e 'e!(>a& ,a?) (a $ar*a $a!a&') &a 'e+)r#a$%& "er#a&e&te.
V)'!%&"'()!)": La $a"a$'a' 'e & e!+er>) "ara "r)8)$ar e( 'e!(>a#e&t) 'e $a'e&a! 9 (a 'e+)r#a$%& "(:!t$a e!t: re(a$)&a'a $)& e( te#") 9 (a ra"'e> 'e 'e+)r#a$%&. S e( e!+er>) !e a"($a (e&ta#e&te (a! $a'e&a! !e 'e!(>a&
17
+:$(#e&te &a a( (a') 'e )traX ! !e a"($a $)& ra"'e> &) )$rre 'e!(>a#e&t) 9 e( ")(6#er) !e $)#")rta 'e #a&era +r:*(.
I"!(%: E( $)#")rta#e&t) 8!$)e(:!t$) ta#,5& a9'a a $)#"re&'er (a! "r)"e'a'e! a( #"a$t) 'e ()! ")(6#er)!. A #9 a(ta! 8e()$'a'e! 'e 'e+)r#a$%& $)#) e& &a "re,a 'e #"a$t) &) 4a9 te#") !+$e&te "ara =e (a! $a'e&a! !e 'e!($e& $a!a&') 'e+)r#a$%& "(:!t$a. E& e!ta! $r$&!ta&$a! ()! ter#)"(:!t$)! !e $)#")rta& 'e #a&era +r:*( 9 te&e& 8a()re! "),re! a( #"a$t). A ,a?a! te#"eratra! e& & e&!a9) a( #"a$t) !e ),!er8a e( $)#")rta#e&t) +r:*( e& ta&t) =e a te#"eratra! #:! e(e8a'a! ')&'e (a! $a'e&a! !e #e8e& $)& #a9)r +a$('a' !e ),!er8a & $)#")rta#e&t) #:! '$t(.
C%**%')5+. E( ata=e ")r &a '8er!'a' 'e &!e$t)! 9 #$r),)! e! &a +)r#a 'e $)rr)!%& e& ()! ")(6#er)!. E( ")(et(e&) e( "r)"(e&) 9 e( ")(e!tre&) !)& re!!te&te! a e!te t") 'e $)rr)!%&.
P*%)&"&' &9!(*)!"': L)! ")(6#er)! ter#)"(:!t$)! !)& #atera(e! a!(a&te! "er) a(*&)! ")(6#er)! ter#)"(:!t$)! $)#"(e?)! $)#) e( a$eta( ")!ee& &a $)&'$t8'a' t5r#$a t(.
E&%' ")!"!)%+&' & "(&*)"&' (&*%8'()!%' P)(et(e&) 'e a(ta "re!%& $)#) #atera( r6*') a"($a') "ara $,erta! 'e #:=&a! e(5$tr$a! t,)! et$.
P)(et(e&) 'e ,a?a "re!%& $)#) #atera( e(:!t$) !a') "ara e( a!(a#e&t) 'e $a,(e! e(5$tr$)! et$.
P)(e!tre&)
a"($a')
"ara
a!(a#e&t)
e(5$tr$)
e#";a'ra!
'e
4erra#e&ta! 9 )tr)!
P)(a#'a !a'a "ara (a +a,r$a$%& 'e $er'a! $)rrea! 'e tra&!#!%& et$.
18
PC ) $()rr) 'e ")(8&() "ara (a +a,r$a$%& 'e #atera(e! a!(a&te! t,)! e&8a!e! et$.
2.3.2 TERMOESTABLES S)& ta#,5& ((a#a')! ter#) +?)! e!t:& +)r#a')! #e'a&te $a()r 9 $)& ) !& "re!%& 'a&') $)#) re!(ta') & "r)'$t) =e e! "er#a&e&te#e&te 'r) .E( $a()r "r#er) a,(a&'a a( #atera( "er) a( a;a'r(e #:! $a()r ) !!ta&$a! =6#$a! e!"e$a(e! !e e&'re$er: ")r & 8ara$%& =6#$a $)&)$'a $)#) ")(#er>a$%& (e*) 'e e!t) &) "e'e !er re,(a&'e$'). La ")(#er>a$%& e! & "r)$e!) =6#$) =e 'a $)#) re!(ta') (e*) 'e e!te (a +)r#a$%& 'e & &e8) $)#"e!t) $9) "e!) #)(e$(ar 8e&e a !er & #(t"() 'e (a !!ta&$a 'e )r*e&. L)! "r)$e!)! =e !e t(>ar)& "ara "(:!t$)! ter#)+ra*a&te! &$(9e& $)#"re!%& ) #)('e) 'e tra&!+ere&$a $)(a') (a#&a') e #"re*&a') a!6 #!#) a(*&)! !)& !a')! "ara (a! e!tr$tra! r6*'a! ) +(e7,(e! 'e e!"#a!. A(*&)! "(:!t$)! ter#)e!ta,(e! ) ter#) +?)! !)&[ •
B"#&)(": !e (e $)&)$e $)& (a! !*(a! P.
Se (e $)&)$e ta#,5& $)& e( &)#,re 'e( ENOL - ORMALDEH\DO 9 $)& (a 'e&)#&a$%& ENOPLASTOS. e &) 'e ()! "r#er)! "(:!t$)! =e !e ),t8er)&. C)&!!te e& & "(:!t$) )!$r) 'r) 9 +r:*( 'e $)()r )!$r) ,r((a&te $)& a!"e$t) #et:($). E!ta e! (a ra>%& ")r (a $a( (a! "e>a! 'e Ba=e(ta !e $)&+&'e& a 8e$e! $)& "e>a! #e$:&$a! $)#) (a! e#"(ea'a! e& (a +a,r$a$%& 'e e(e$tr)')#5!t$)! 9 e& (a &'!tra 'e( at)#%8(. E!ta Ba=e(ta te&e ta#,5& "r)"e'a'e! a!(a&te! ")r () =e !e e#"(ea e& (a +a,r$a$%& 'e e(e#e&t)! e(5$tr$)! 9 e(e$tr%&$)![ I&terr"t)re! e&$4+e! "(a$a 'e !)")rte "ara $r$t)! #"re!)!. C)#)
19
&) !e a,(a&'a ")r e( $a()r 9 "ara a"r)8e$4ar !! "r)"e'a'e! a!(a&te! ta&t) t5r#$a! $)#) e(5$tr$a! (a Ba=e(ta ta#,5& !e e#"(ea "ara #a&*)! 'e te&!()! 9 a"arat)! !)#et')! a( $a()r a"arat)! 'e #a&')! e(5$tr$)! ta")&e! et$. •
P%)(&(*"@#%*&()&+%: Se (e $)&)$e $)& (a! !*(a! PTE.
C)&!!te e& & #atera( ,(a&') +(e7,(e 9 te&a> re!!te&te a ()! "r)'$t)! =6#$)! te&e &a re!!te&$a a (a tra$$%& 'e 1 - 3 N##2 9 &a 'e&!'a' 'e 2.2 *$#3.E! $a"a> 'e re!!tr te#"eratra! 'e 3<< ]C 'ra&te (ar*)! "er)')! $a! !& !+rr #)'+$a$)&e!. Se a"($a e& (a +a,r$a$%& 'e $)?&ete! !e$)! 8:(8(a! re8e!t#e&t)! a!(a&te! e(e$tr%&$)! et$. ;E&%' & (&*%'(",&' '# &'(*#!(#*" #)!"
B"#&)(" F#&+(&:))&)".%*7<2>14.
P%)(&(*"@#%*&()&+%
20
2.3.3 ELASTÓMEROS - TIPOS
E"'(5&*%'
U& e(a!t%#er) e! & #atera( ")(#5r$) =e e74,e e(a!t$'a'. De a$er') $)& (a! "r)"e'a'e! #e$:&$a! !e te&e =e ()! e(a!t%#er)! 'e,e& e!trar!e r:"'a#e&te ,a?) te&!%& $)& ")$a "5r''a 'e e&er*6a 9 $a()rX $a&') !e (,era& 'e (a +er>a 'e,e& re$),rar !! '#e&!)&e! )r*&a(e! ")r e+e$t) 'e( re,)teX e!ta re$"era$%& 'e,e !er ((e8a'a a $a,) $)& (a #e&)r 'e+)r#a$%&. P)r () a&ter)r "ara =e & #atera( !ea e(a!t%#er) 'e,e !er & ")(6#er) 'e a(t) "e!) #)(e$(ar 'e,e ")!eer &a a(ta #)8('a' !e*#e&ta( &a a(ta te#"eratra 'e tra&!$%& 86trea e& e( e!ta') &) e!tra'). L)! a!"e$t)! 9a #e&$)&a')! &'$a& =e !! +er>a! &ter#)(e$(are! !)& '5,(e! a'e#:! 'e =e ! e!tr$tra e! +(e7,(eX ")r )tr) (a') "ara *ara&t>ar (a a(ta #)8('a' !e*#e&ta( ! e!tr$tra ")!ee & #6&#) *ra') 'e )r'e& e& e( e!ta') &) e!tra')X 9 ")r (t#) "ara "re8e&r (a
21
'e+)r#a$%& "er#a&e&te 9 "ara "er#tr (a r:"'a retra$$%& !! $a'e&a! e!t:& "er#a&e&te#e&te e&tre$r>a'a!.
F%*#"!)5+ & %' &"'(5&*%' Para (a ),te&$%& 'e ()! e(a!t%#er)! !e t(>a $)#) #atera "r#a e( $a$4) =e e! #e>$(a') $)& $ert)! $)#"e!t)! 9 (e*) 8($a&>a') "ara =e "re!e&te (a! $ara$ter6!t$a! =e 'e+&e& a( e(a!t%#er) #e&$)&a'a! a&ter)r#e&te. E& (a &'!tra !e !e(e$$)&a& ()! $)#"e!t)! a #e>$(ar $)& e( $a$4) 'e ta( #a&era =e #)'+=e& !! "r)"e'a'e! a $)&8e&e&$a 9 =e "er#ta& (a re'$$%& 'e ()! $)!t)!X a e(() !e (e 'e&)#&a +)r#(a$%&. L)! #atera(e! =e !e t(>a& e& (a! +)r#(a$)&e! 'e e(a!t%#er)! !e $ta& a $)&t&a$%&[
-C"*7"': Se a;a'e& a( e(a!t%#er) "ara re+)r>ar e( "r)'$t) 8($a&>a')X (a #:! $)#& e& (a &'!tra 'e( $a$4) e! e( &e*r) 'e 4#).
-A#"+(&' & *%!&'")&+(%: S)& a*re*a')! "ara #)'+$ar (a! "r)"e'a'e! 'e( $a$4) 'ra&te e( "r)$e!) ) &a eta"a e!"e$6+$a 'e( #!#)X e&tre e(()! 'e!ta$a& ()! (,r$a&te! 9 ()! "(a!t+$a&te!. E!t)! (t#)! !e t(>a& $a&') !e 'e!ea &$re#e&tar (a +(e7,('a' 'e (a #e>$(aX ()! #:! $)#&e! !)& ()! a$ete! 'e 4'r)$ar,r)!.
-A7&+(&' =#!"+)"+(&': S)& #atera(e! =e "r)#e8e& e( e&(a$e e!"a$a( 'e (a! $a'e&a! 'e( $a$4). Se t(>a& e&tre )tr)! e( a>+re !K "er%7')! $)#) e( '$#( "er%7') DCPK 9 re!&a! +e&%($a!.
- A!&&*"+(&': S)& #atera(e! =e $)#,&a')! $)& ()! a*e&te! 8($a&>a&te! re'$e& e( te#") 'e 8($a&>a$%& 9 #e?)ra& (a! "r)"e'a'e! +6!$a! 'e( "r)'$t). L)! a$e(era&te! !e a"($a& 'e (a! !*e&te! +)r#a![
22
S!te#a 'e a$e(era$%& !#"(e[ Se ,a!a e& (a a"($a$%& 'e & a$e(era&te "r#ar). E!te !e 'e+&e $)#) a=e( $9a a$t8'a' "r)'$e & $ra') !at!+a$t)r) e& te#")! e!"e$6+$)!. C)#,&a$%& 'e ')! ) #:! a$e(era&te![ C)&!!te e& (a a"($a$%& 'e( a$e(era&te "r#ar) a$)#"a;a') 'e & a$e(era&te $)& #e&)r a$t8'a' ((a#a') !e$&'ar). Se a"($a e& #a9)r "r)")r$%& e( "r#ar) 9 (a #a!a 'e( !e$&'ar) $)rre!")&'e a & a"r)7#a') 'e 1< a 2< 'e (a #a!a t)ta(. E!ta $)#,&a$%& $)&!*e $rear & e+e$t) !&er*6!t$). A$e(era&te! 'e a$$%& retar'a'a[ N) !)& a+e$ta')! ")r (a te#"eratra 'e "r)$e!a#e&t) "er) "r)'$e& $ra')! !at!+a$t)r)! a te#"eratra! )r'&ara! 'e 8($a&>a$%& 'e e!ta #a&era )+re$e& &a "r)te$$%& a&te e( $ra') "re#atr). C)& re!"e$t) a (a a$t8'a' re(at8a 'e ()! a$e(era&te! e&tre ()! (e&t)! !e te&e (a a&(&a e&tre ()! #)'era'a#e&te r:"')! (a '+e&(*a&'&a DPGK 9 (a 4e7a#et(e&)tetra#&a e&tre ()! r:"')! e( 2#er$a"t),e&>)ta>)( MBTK 9 e( '!(+r) 'e ,e&>)ta$() MBTSK 9 ")r (t#) ()! (traa$e(era&te! $)#) e( '!(+r) 'e tetra#et( tra# TMTDK 't)$ar,a#at)! 9 7a&tat)!.
-A!()="%*&' & "!&&*"!)5+: S)& !!ta&$a! =e +)r#a& $)#"(e?)! $)& ()! a$e(era&te! "ara a$t8ar()! () =e $)&'$e a ),te&er ()! #:7#)! ,e&e+$)! 'e( !!te#a ")r e( &$re#e&t) 'e (a 8e()$'a' 'e 8($a&>a$%&. L)! a$t8a')re! e!t:& a*r"a')! 'e (a !*e&te +)r#a[ -I&)r*:&$)![ Pr&$"a(#e&te %7')! 'e #eta(e! $)#) %7') 'e >&$ a'e#:! 'e $a( 4'rata'a (tar*r) %7') 'e "()#) %7') 'e #a*&e!) e 4'r%7')!. -Á$')! )r*:&$)![ N)r#a(#e&te !)& !a')! $)& %7')! #et:($)! 9 !)& ")r () *e&era( :$')! #)&),:!$)! 'e a(t) "e!) #)(e$(ar ) #e>$(a! 'e :$') e!te:r$) (:r$) "a(#6t$) 9 #r6!t$) 9 a$ete! 4'r)*e&a')! 'e "a(#a $a!t)r "e!$a') 9 (&a>a.
23
-S!ta&$a! a($a(&a![ E?e#"()! 'e 5!ta! !)& a#&a! !a(e! 'e a#&a! $)& :$')! '5,(e!X 5!ta! &$re#e&ta& (a 8e()$'a' 'e $ra') a tra85! 'e( &$re#e&t) 'e( "H 'e( $a$4).
-A7&+(&' & *&')'(&+!)" " &+=&&!))&+(%: Se &$(9e& t)')! ()! a*e&te! =e a9'a& a e8tar (a r"tra 'e (a! $a'e&a! ) a(tera$)&e! =6#$a! 'e (a! #!#a! =e "r)'$e& e( e&8e?e$#e&t) 'e( $a$4) 8($a&>a'). U& e?e#"() 'e e!t)! a*e&te! !)& ()! a&t)7'a&te!.
-I+7*&)&+(&' )'!&8+&%': E&tre e(()! 'e!ta$a& ()! $)()ra&te! 9 ()! a*e&te! retar'a&te! a (a ((a#a. Para (a &te*ra$%& 'e ()! $)#"e!t)! 9a #e&$)&a')! !e t(>a $)#e&te & #)(&) 'e r)'(()! ) & #e>$(a')r &ter&) t") Ba&,r9. E& a#,)! e=")! 4a9 =e te&er e& $e&ta ()! !*e&te! a!"e$t)! "ara "r)'$r & #e>$(a') %"t#)X e& "r#er (*ar "ara $a'a $a$4) e7!te & ra&*) %"t#) 'e te#"eratra 'e )"era$%& a'e#:! e! &e$e!ar) &$)r")rar ()! &*re'e&te! e& & )r'e& e!"e$6+$). P)r )tr) (a') e( #e>$(a') !e ((e8a a $a,) ")r eta"a! 9 e( te#") 'e 'ra$%& 'e (a! #!#a! e! #")rta&te $)&tr)(ar() a( *a( =e !e 'e,e $)&tr)(ar (a te#"eratra +&a( 'e( "r)$e!) "ara e8tar (a 8($a&>a$%& "re#atra. De&tr) 'e ()! e(a!t%#er)! te&e#)! a[ E( $a$4) &atra( 9 $a$4) !&t5t$).
TIPOS
CAUC6O NATURAL
E( $a$4) &atra( e! & 4'r)$ar,r) =e !e e&$e&tra e& e( (:te7 'e $erta! 8are'a'e! 'e :r,)(e! 'e (a! +a#(a![ M)r:$ea! E+)r,:$ea! A")$&:$ea! 9 A!$(e"a':$ea!. Ma9)r#e&te e( $a$4) e! e7tra6') 'e (a e!"e$e He8ea Bra!(e&!! "erte&e$e&te a (a +a#(a 'e (a! E+)r,:$ea! )r*&ar) 'e( A#a>)&a!. Sr 'e A#5r$a.
O,(&+!)5+
24
Para e7traer e( $a$4) !e 4a$e& &$!)&e! 'e +)r#a 'a*)&a( 9 e& :&*() 4a$a a,a?) a"r)7#a'a#e&te e&tre 2< 9 3< *ra')! e& (a $)rte>a 'e( :r,)(. D$4) $)rte "r)'$e &a !!"e&!%& a$)!a ((a#a'a (:te7 'e a(re'e')r 'e 3<-< 'e $a$4) !e$). E& (a *ra !e #e!tra (a &atra(e>a &ter&a 'e( $a$4) e& ')&'e !e rea(>a& (a! &$!)&e! &'$a') ()! $a&a(e! ")r ')&'e $r$(a e( (:te7 9 (a! >)&a! 'e (a $)rte>a 9 (a #a'era 'e( :r,)(.
;N"(#*"&" )+(&*+" & !"#!$% #&7% & "' )+!)')%+&'
F#&+(&: F*)&&+($"< E. /'&()&,*& 130. C#*'% & !""!)("!)5+ I+#'(*)" T&!+%%7" & !"#!$%< U+)=&*')" & L)"< . 23< L)".
E( (:te7 "r)'$t) 'e $a'a $)rte e! re$)*') a"r)7#a'a#e&te 'ra&te $atr) 4)ra! e& & re$"e&te 9 !e(e !er 'e &)! 3< #(. Le*) 'e e!t) !e arra&$a & tr)>) 'e (a $)rte>a 'e (a ,a!e 'e( tr)&$) 9 !e ta"a e( $)rte $)& e( ),?et8) =e !e 8e(8a *e&erar 9 !e e7tra*a &e8a#e&te. P)r () ta&t)
25
e( (:te7 (6=') "e'e !er $)&$e&tra') 9 8e&'') $)#) L:te7 Natra( $)a*(a') 9 tra&!+)r#a') e& '8er!)! *ra')! 'e $a$4) !e$). E( !*e&te *r:+$) e!=e#at>a e( )r*e& 'e ()! *ra')! #:! #")rta&te! 'e $a$4) &atra(. ^ C%%')!)5+ & !"#!
%$F#&+(&: F*)&&+($"< E. /'&()&,*& 130. C#*'% & !""!)("!)5+ I+#'(*)" T&!+%%7" & !"#!$%< U+)=&*')" & L)"< . 24< L)".
Le*) e( (:te7 'e!'e e( #)#e&t) 'e ! e7tra$$%& e! !)#et') a 8ara! )"era$)&e! $)& e( +& 'e e8tar ! $)&ta#&a$%& $)& 4)?a! 9 ra#a!. Para e!t) !e $)a*(a #e'a&te $a()r ) ")r a$$%& 'e :$')! =e ta#,5& 4a$e =e (a! "art6$(a! e& !!"e&!%& 'e( $a$4) e& e( (:te7 !e a*(t&e&K (e*) 'e e!t) !e (e 4a$e "a!ar a tra85! 'e r)'(()! "ara 'ar(e +)r#a 'e $a"a! 'e $a$4) 'e & e!"e!)r a"r)7#a') 'e <. $#. 9 +&a(#e&te !e !e$a a( are ) $)& 4#) "ara ! '!tr,$%&.
26
;G*"@)!" !%&*!)" "*" " &(*"!!)5+ & !"#!
%$F#&+(&:%+%7*"@)"'.!%<2>13.
P*%)&"&' G&+&*"&' E( $a$4) &atra( e! & ")(6#er) (&ea( =e te&e $)#) "r&$"a( #)&%#er) a( I!)"re&) 2- #et(,ta'e&) $9a +%r#(a =6#$a e! CH6 e( $a( e! & (6=') 'e re(at8a 8)(at('a'. E& (a +*ra !e #e!tra (a $)#")!$%& =6#$a 'e( $a$4) .
27
;C%%')!)5+ #)!" & !"#!
%$F#&+(&: F*)&&+($"< E. /'&()&,*& 130. C#*'% & !""!)("!)5+ I+#'(*)" T&!+%%7" & !"#!$%< U+)=&*')" & L)"< . 44< L)".
La &%& 'e ()! e&(a$e! 'e ()! #)&%#er)! "e'e +)r#ar $a'e&a! $)rta! 9 (ar*a! (a! $a(e! 'e"e&'e&') 'e ! 8ara,('a' 'e ta#a;) e7"($a& (a 8!$)!'a' 'e( $a$4). A $)&t&a$%& !e 'e!$r,r: a (a! "r&$"a(e! "r)"e'a'e! 'e( $a$4) &atra([
R&')'(&+!)" &!8+)!": E( $a$4) &atra( e! e( =e "re!e&ta #:! #ar$a'a#e&te e( +e&%#e&) 'e $r!ta(>a$%& ")r ta&t) te&e &a ,e&a re!!te&$a #e$:&$a =e $)&!!te e& (a re!!te&$a $)&tra t)') t") 'e r)tra =e "e'e !er "r)'$'a ")r +er>a! 'e tra$$%& t)r=e +(e7%& $)#"re!%& 'e!*arre 9 a,ra!%&.
6)'(9*&')': E!te $a$4) e! & #atera( 8!$)e(:!t$) e( $a( $)&!#e e&er*6a 9 retar'a ! 'e+)r#a$%& a&te &a +er>a. La 4!t5re!! e!t: re"re!e&ta'a ")r e!a e&er*6a =e &) "er#te +:$(#e&te (a 'e+)r#a$%& 'e( $a$4). E!
28
#")rta&te &'$ar =e a 2<< _ C e( $a$4) &atra( e! #9 ,(a&') ")r=e !! !)($)&e! !)& #e&)! 8!$)!a! ")r () =e a te#"eratra! e&tre 1<< _C 9 1< _C 9a !e "e'e "r)$e!ar +:$(#e&te.
D&'7"**")&+(% @"()7": La re!!te&$a a( 'e!*arre ")r "arte 'e( $a$4) &atra( e! ,e&a. E!ta !e #'e 4a$e&') & $)rte &$a( a &a "r),eta 'e $a$4) (e*) !e (e rea(>a & e!tra#e&t) ')&'e !e ),!er8a e( *ra') 'e 'e!*arre. La r)tra ) $re$#e&t) 'e( $)rte +at*aK &$a( 'eter#&ar: (a re!!te&$a 'e( $a$4) &atra(.
P*%)&"&' & @*)!!)5+ &'7"'(&: E( 'e!*a!te ) a,ra!%& 'e( $a$4) !e "r)'$e $a&') 5!te e! !)#et') a &a +r$$%& $)&tra &a !"er+$e =e "r)8)$a e( 'e!"re&'#e&t) 'e "e=e;a! "art6$(a! 'e $a$4). Otra! $)&!'era$)&e! a t)#ar e& $e&ta e! =e e( $a$4) e! &!)(,(e e& a*a 9 a 'eter#&a'a! te#"eratra! te&e '!t&ta! $ara$ter6!t$a! =e !)& (a! !*e&te![ ;C"*"!(&*)'()!"' & !"#!$% " &(&*)+""' (&&*"(#*"'.
F#&+(&: $((:&'.&+!"*(".'+.!%(&( K?1HH?34KC"#!$%.$(.V)')("% &+ O!(#,*& 2>>?.
Ta#,5& $a,e &'$ar 'e"e&'e&') 'e (a te#"eratra (a 'e&!'a' 'e( $a$4) 8ar6a. A < _ C (a 'e&!'a' e! 'e <.< 9 a 2< _ C e! 'e <.3.
R&'))&+!)": E!ta e! (a #e''a 'e e(a!t$'a' a&te (a a"($a$%& 'e +er>a! '&:#$a!. E& e( $a!) 'e( $a$4) 5!ta e! #e''a #e'a&te (a a"($a$%& 'e (a! +er>a! "r)8e&e&te! 'e "5&'()! =e re,)ta& a
29
'eter#&a'a a(tra !),re e( $a$4). La re!(e&$a 'e( $a$4) e&t)&$e! e!tar: e&te&''a $)#) (a re(a$%& 'e (a e(a!t$'a' "r)'$'a ")r e( $4)=e 'e &a +er>a "r)8e&e&te 'e & "5&'() a 'eter#&a'a a(tra.
CAUC6O SINTTICO
e&e a !er &a !!ta&$a ),te&'a art+$a(#e&te ")r rea$$)&e! =6#$a! $)&)$'a! $)#) $)&'e&!a$%& ) ")(#er>a$%& a "artr 'e 'eter#&a')! 4'r)$ar,r)! &!atra')!. E( $a$4) !&t5t$) te&e $)#) $)#"e!t) ,:!$) a( #)&%#er) e( $a( +)r#a #)(5$(a! *ra&'e! a( r e&tre(a>:&')!e $)& #)&%#er)! 'e ! #!#) t").
P*)+!)"&' T)%' & C"#!$% S)+(9()!% C)& e( $)rrer 'e( te#") !e 4a& 'e!arr)((a') &#er)!)! t")! 'e $a$4) $)& "r)"e'a'e! e!"e$6+$a! ()! $a(e! !r8e& "ara a"($a$)&e! e!"e$a(e! e& (a &'!tra. A $)&t&a$%& !e #e&$)&ar: 9 !e 4ar: &a ,re8e 'e!$r"$%& 'e a(*&)! t")! 'e $a$4) !&t5t$) t(>a')! e& (a &'!tra[
C"#!$% ,#()!%: e!te e! & $)")(6#er) 'e ,a?) &8e( 'e &!tara$%& =e e!t: +)r#a') ")r !),t(e&) e !)"re&) a"r)7#a'a#e&te 3 'e( $)&te&') t)ta(K. E!te $)")(#er) e! "(:!t$) &) ta& +(e7,(e $)#) e( $a$4) &atra( re!!te&te a (a )7'a$%& 9 a (a a$$%& 'e "r)'$t)! $)rr)!8)!. A '+ere&$a 'e( $a$4) &atra( e( $a$4) ,t6($) e! '+6$( 'e 8($a&>ar.
C%*%'&": e! & ")(6#er) $)&+)r#a') ")r #)&%#er)! 'e $()rr) 'e 8&(). E! & t") 'e $a$4) =e &) !e "e'e 8($a&>ar "er) te&e #:!
30
re!!te&$a a (a a,ra!%& =e e( $a$4) &atra( !e#"re 9 $a&') &) !e (e !)#eta a a(ta! te#"eratra!. E( $)r)!ea( e! re!!te&te a( $a()r (a $)rr)!%& 9 (a e(e$tr$'a'.
T)%!%: E! ),te&') ")r $)")(#er>a$%& 'e '$()rr) 'e et(e&) 9 tetra!(+r) 'e !)'). N) !e 'eter)ra e& "re!e&$a 'e e(e$tr$'a' 9 (a (> 9 e! #9 t(>a') $)#) a!(a&te e(5$tr$). S "r&$"a( #")rta&$a !e 'e,e a =e "e'e tra,a?ar!e 9 8($a&>ar!e $)#) e( $a$4) &atra(. Te&e#)! =e )tr)! $a$4)! !&t5t$)! 4a& !') +)r#a')! $)& #5t)')! 'e ")(#er>a$%& "are$')! a ()! a&ter)re! (a &$a '+ere&$a e! =e !e 4a& re'$') ()! $)!t)! 9 !e 4a #e?)ra') (a $a('a' 'e( ")(6#er) a( t(>ar e( "etr%(e) $)#) a't8) 'ra&te (a eta"a 'e ")(#er>a$%&.
P%&*%' & B#(")&+%: $)&!ta 'e & *a! &$)()r) 'e )()r "are$') a( 'e (a *a!)(&a "r)'$') e& (a 'e!t(a$%& 'e( "etr%(e) 9 !a') "ara (a +a,r$a$%& 'e $a$4) !&t5t$) SBS. E( $a$4) +a,r$a') ")r (a ")(#er>a$%& 'e ,ta'e&) e! 'r) 9 a te#"eratra a#,e&te te&e & $)#")rta#e&t) e(a!t)#5tr$) #e&tra!
"e'e !er "r)$e!a') $)#)
"(:!t$). E! '+6$( 'e tratar 9 "re!e&ta ,a?a 4!t5re!!. ;C%#&'(% #)!% & #+ !"#!$% ')+(9()!% ("," & ()%' & !"#!$%' ')+(9()!%'.
F#&+(&:#+%&"+("'.,%7'%(.!%<2>12.
31
EL CAUC6O ESTIRENO-BUTADIENO /SBR0 E( $a$4) e!tre&)-,ta'e&) +re$e&te#e&te a,re8a') SBR 'e( &*(5! St9re&e-Bta'e&e R,,erK e! & e(a!t%#er) !&t5t$) ),te&') #e'a&te (a ")(#er>a$%& 'e &a #e>$(a 'e e!tre&) 9 'e ,ta'e&). E! e( $a$4) !&t5t$) $)& #a9)r 8)(#e& 'e "r)'$$%& #&'a(. S "r&$"a( a"($a$%& e! e& (a +a,r$a$%& 'e &e#:t$)!. U&a 'e (a! 8e&ta?a! era =e ! "r)'$$%& te&6a &a #9 ,e&a re(a$%& $)!t)-t('a'. E( $a$4) !&t5t$) +e !a') "ara '!#&r e( $)&!#) 'e (a! +e&te! &atra(e! 'e $a$4) e!"e$a(#e&te e& e( :rea 'e (a +a,r$a$%& 'e &e#:t$)! =e e& e!e #)#e&t) a& $)&!!t6a& 'e $a$4) !%('). Otr)! "a6!e! $)#e&>ar)& a $)"ar ()! e!+er>)! 9 a (a '5$a'a !*e&te #$4a! &a$)&e! 'e!arr)((a'a! e!ta,a& e& e( &e*)$) 'e (a $rea$%& 'e( SBR "ara !er !a') e& &a 8are'a' 'e "r)'$t)!.
P*%)&"&' Ra&*)! 'e 're>a '!")&,(e[
Pr)'$t)! r6*')![ < S4A - < S4A
⇒
Pr)'$t)! #$r) ")r)!)![ 1< S4A ` 3 S4A Me$:&$a! •
M)'era'a re!(e&$a.
32
•
E7$e(e&te re!!te&$a a (a a,ra!%&.
•
M)'era'a re!!te&$a a( 'e!*arr).
•
E7$e(e&te re!!te&$a a( #"a$t).
•
M)'era'a re!!te&$a a (a +(e7%&.
6!$a! •
Te#"eratra 'e !er8$)[ `1< ]C a 0< ]C.
•
Ba?a re!!te&$a a (a &te#"ere )7'a$%& )>)&) (> !)(arK.
•
E7$e(e&te re!!te&$a e(5$tr$a.
•
M9 ,a?a "er#ea,('a' a ()! *a!e!.
6#$a! •
Be&a re!!te&$a a( a*a "er) "),re re!!te&$a a( 8a")r 'e a*a.
•
N) ")!ee& re!!te&$a a ()! 4'r)$ar,r)! a(+:t$)! ar)#:t$)! $()ra')!K.
•
Ba?a re!!te&$a a :$')! '(')! #e&)r a& e& $a!) 'e #a9)r $)&$e&tra$%&.
•
Ba?a re!!te&$a a ()! a$ete! a&#a( 9 8e*eta(K.
E ,#(")&+% E( 13-,ta'e&) e! & a(=e&) =e !e "r)'$e e& (a 'e!t(a$%& 'e( "etr%(e). E( 13-,ta'e&) )$"a e( (*ar &#er) 3 e&tre (a! !!ta&$a!
33
=6#$a! 'e #:! a(ta "r)'$$%& e& ()! EE. UU. E! & *a! &$)()r) 'e )()r (e8e#e&te "are$') a (a *a!)(&a. E( &)#,re Bta'e&) ta#,5& "e'e 4a$er re+ere&$a a ! !%#er) 12,ta'e&). A&=e ! #")rta&$a e! $a! &(a a( (a') 'e( 13-,ta'e&). Cer$a 'e( 0 'e( 13-,ta'e&) =e !e #a&+a$tra !e !a "ara +a,r$ar $a$4) !&t5t$). E( $a$4) !&t5t$) e! !a') e7te&!a#e&te e& &e#:t$)! "ara at)#%8(e! 9 $a#)&e!. Ta#,5& !e !a "ara +a,r$ar "(:!t$)! e&tre ()! =e !e &$(9e& ()! a$r6($)!. La *a!)(&a $)&te&e "e=e;a! $a&t'a'e! 'e 13-,ta'e&).
U'%' La #a9)r6a 'e( ,ta'e&) !e ")(#er>a "ara "r)'$r $a$4) !&t5t$). Me&tra! =e e( ")(,ta'e&) e! e& !6 #9 !a8e $a! (6=') ()! $)")(6#er) "re"ara')! a "artr 'e #e>$(a! 'e ,ta'e&) $)& e!tre&) 9) 'e a$r()&tr() ta(e! $)#) a$r()&tr() ,ta'e&) e!tre&) ABSK a$r()&tr()-,ta'e&) NBRK 9 e!tre&)-,ta'e&) SBRK !)& re!!te&te! 9 e(:!t$)! . SBR e! e( #atera( #:! t(>a') "ara (a +a,r$a$%& 'e &e#:t$)! 'e at)#%8(e!. Ca&t'a'e! #:! "e=e;a! 'e ,ta'e&) !e t(>a "ara 4a$er e( &ter#e'ar) 'e( &9()& a'")&tr() #e'a&te (a a'$%& 'e &a #)(5$(a 'e $a&r) 'e 4'r%*e&) a $a'a &) 'e ()! '),(e! e&(a$e! e& & "r)$e!) ((a#a') 4'r)$a&a$%& 'e!arr)((a') ")r DP)&t. Otr)! #atera(e! 'e $a$4) !&t5t$) $)#) e( $()r)"re&) 9 e( !(+)(a&) !)(8e&te ta#,5& !)& +a,r$a')! a "artr 'e ,ta'e&). E( ,ta'e&) !e t(>a e& (a "r)'$$%& &'!tra( 'e -8&($$()4e7e&) a tra85! 'e &a rea$$%& 'e '#er>a$%& 'e De(! A('er. E( 8&($$()4e7e&) e! &a #"re>a $)#& =e !e e&$e&tra e& e( a(#a$e&a#e&t) 'e ,ta'e&). E( C$())$ta'e&) 9 e( $$()')'e$atre&) !e "r)'$e& a tra85! 'e rea$$)&e! '#er>a'a! 9 tr#er>a'a! $ata(>a'a! ")r &6=e( 9 tta&) re!"e$t8a#e&te. E( Bta'e&) ta#,5& e! t( e& (a !6&te!! 'e $$()
34
a($a&)! 9 $$() a(=e&)! 9a =e rea$$)&a $)& ()! '),(e! 9 ()! tr"(e! e&(a$e! tra85! 'e (a rea$$%& 'e De(!-A('er .
E'()*&+% E( e!tre&) e! & 4'r)$ar,r) ar)#:t$) 'e +%r#(a C/H/ & a&(() 'e ,e&$e&) $)& & !!tt9e&te et(e&) #a&+a$tra') ")r (a &'!tra =6#$a. E!te $)#"e!t) #)(e$(ar !e $)&)$e ta#,5& $)#) 8&( ,e&$e&) ete&(,e&$e&) $&a#e&) ) +e&(et(e&). E! & (6=') &$)()r) 'e ar)#a '($e =e !e e8a")ra +:$(#e&te. A #e&') $)&te&e )tr)! "r)'$t)! =6#$)! =e (e 'a& & ar)#a "e&etra&te 9 'e!a*ra'a,(e. E( e!tre&) e! a")(ar 9 ")r ta&t) !e '!e(8e e& a(*&)! (6=')! )r*:&$)! "er) &) !e '!e(8e #9 +:$(#e&te e& a*a. Se "r)'$e& #(()&e! 'e t)&e(a'a! a( a;) "ara +a,r$ar "r)'$t)! ta(e! $)#) $a$4) "(:!t$)! #atera( a!(a&te $a;er6a! "arte! 'e at)#%8(e! e&8a!e! 'e a(#e&t)! 9 re8e!t#e&t) 'e a(+)#,ra!. La #a9)r6a 'e e!t)! "r)'$t)! $)&te&e& e!tre&) e& +)r#a 'e &a $a'e&a (ar*a ")( e!tre&)K a'e#:! 'e e!tre&) !& +)r#ar $a'e&a!. Ta#,5& a"are$e& ,a?)! &8e(e! 'e e!tre&) e& '+ere&te! a(#e&t)! $)#) +rta! 4)rta(>a! &e$e! ,e,'a! 9 $ar&e!.
P*%)&"&' & C"#!$% SBR P*%!&'"% Sa(8) $e!t)&e! 'e 'eta((e ) #a*&t' ()! $a$4)! SBR !e "r)$e!a& e& ()! #!#)! e=")! 9 'e( #!#) #)') =e e( Ca$4) Natra(. La "r#er '+ere&$a ra'$a e& =e re=ere& #e&)! #a!t$a$%& &$a( "ara & a'e$a') "r)$e!a#e&t) ")!ter)r e& a(*&)! $a!)! $a! &&*&)K 'e #)') =e "er#te& & #a9)r re&'#e&t) 'e( e=") 'e #e>$(a'). E& $a#,) re=ere& a(*) #:! 'e ")te&$a 9 *e&era& #:! $a()r 'ra&te e( #e>$(a'). Da') =e ! 8!$)!'a' e! #:! $)&!ta&te 9 #e&)! !e&!,(e a
35
(a #a!t$a$%& #e$:&$a "er#te& e!ta,(e$er $)&'$)&e! 'e tra,a?) &)r#a(>a'a! $)& #e&)r re!*) 'e 8ara$%& &$(!) +re&te a 'e!8a$)&e! 'e( "r)$e!a#e&t). Otra '+ere&$a =e !e "e'e e!ta,(e$er e&tre e( SBR 9 e( Ca$4) Natra( e! e( #e&)r &8e( 'e "e*a?)!'a' e& $r') 'e( "r#er). S !e re=ere a#e&tar(a !e 'e,er:& t(>ar re!&a! =e +a8)re>$a& e!ta $ara$ter6!t$a e& t") 9 $a&t'a' a$)r'e! $)& (a! &e$e!'a'e! e& "r)$e!). De,') a ! #a9)r $a"a$'a' 'e $ar*a &e*r) 'e 4#)K ()! SBR "e'e& #e>$(ar!e $)& !e$e&$a &8ert'a $$() "-!'e ')&K e& #e&)r te#") 9 $)& %"t#a '!"er!%& 'e #e>$(a'). S! "r)"e'a'e! 'e e7tr!%& !)& !"er)re! a (a! 'e( Ca$4) Natra( ")r te&er #e&)r te&'e&$a a (a "re8($a&>a$%& e7$e"t) =e e( &8e( 9 t") 'e &e*r) 'e 4#) &+(9a #:! =e e( $a$4) e& e!te a!"e$t)K.
P*%)&"&' & *#(#*" a 4e#)! #e&$)&a') a&ter)r#e&te =e 'e,') a =e ! e!tr$tra #)(e$(ar &) "er#te (a $r!ta(>a$%& ()! $a$4)! SBR &) te&e& ,e&a! "r)"e'a'e! #e$:&$a! ")r ! !)()! 9 re=ere& a(t)! 8)(#e&e! 'e $ar*a re+)r>a&te e& ()! $)#"e!t)!. E( ta#a;) 'e "art6$(a 'e( &e*r) 'e 4#) e#"(ea') ?e*a & "a"e( #")rta&te e& (a $ar*a 'e r)tra 'e ()! $)#"e!t)! 'e $a$4) SBR. L)! $)#"e!t)! =e $)&te&e& &e*r)! 'e ta#a;) 'e "art6$(a "e=e;) 'a& ()! 8a()re! #:! a(t)! e& $ar*a %"t#aX $)& & e7$e!) 'e &e*r) 'e 4#) #:! a((: 'e & $ert) &8e( (a $ar*a 'e r)tra $)#e&>a a 'e$re$er.
P*%)&"&' )+8)!"'
36
La! "r)"e'a'e! '&:#$a! 'e( $a$4) SBR (#ta& ! !) "ara a"($a$)&e! ')&'e (a *e&era$%& 'e $a()r 'e,') a !)($ta$)&e! $6$($a! e! #")rta&te[ 'e,') a ! *ra& +a!e "(:!t$a ()! 8($a&>a')! 'e SBR te&e& a(ta 4!t5re!!. >:! e!te $)#")rta#e&t) !ea (a '+ere&$a #:! *ra&'e =e $)& re!"e$t) a (a! "r)"e'a'e! '&:#$a! te&*a e( $a$4) SBR $)& re!"e$t) a( Natra(.
E'(" &'=&+("" & SBR &' !*()!" $a&') !e trata 'e art6$()! 'e *)#a 'e *ra& e!"e!)r !)#et')! a e!+er>)! re"ett8)! 'e,') a (a #a(a $)&'$t8'a' t5r#$a 'e (a *)#a 9 a ! $)&!e$e&te &e+$e&$a e& (a '!"a$%& 'e $a()r. A&te e( +e&%#e&) 'e +at*a e( SBR te&e &a *ra& re!!te&$a a( a*reta#e&t) "er) +a((a e& #atera 'e $re$#e&t) 'e *reta! ) $)rte! 'e,') a !! re(at8a#e&te ,a?a! "r)"e'a'e! 'e r"tra. T)'a! e!ta! 'e!8e&ta?a! !e "e'e& #e?)rar $)#,&a&') (a! "r)"e'a'e! 'e ()! '+ere&te! $a$4)! e& #e>$(a! 'e SBRNR e& "r)")r$)&e! =e 'e"e&'e& 'e ()! re=!t)! 9 $)&'$)&e! 'e !) a =e 8a& a !)#eter!e ()! $)#"e!t)!.
D&7*""!)5+ De ()! ')! t")! 'e 'e*ra'a$%& !e "e'e a+r#ar =e e( $a$4) SBR a8e&ta?a a( &atra( ta&t) e& re!!te&$a a (a re8er!%& $)#) e& re!!te&$a a( )>)&) 9 e&8e?e$#e&t) )7'at8) e& *e&era(. S re!!te&$a a( )>)&) (e 'a #a9)r ")!,('a' 'e !) e& art6$()! e7"e!t)! a (a &te#"ere $a&') &) 4a9 ra>)&e! =e ?!t+=e& e( !) 'e )tr) e(a!t%#er) #:! re!!te&te.
A,*"')5+ E( $a$4) SBR te&e ,e&a re!!te&$a a( 'e!*a!te e!"e$a(#e&te a a=e( =e re!")&'a #:! a #e$a&!#)! 'e +at*a ")r r)>a#e&t). E& e!te
37
!e&t') !e $)#")rta #e?)r =e e( Ca$4) Natra( 9 'e a46 ! a')"$%& $a! &8er!a( e& (a! ,a&'a! 'e r)'a#e&t) "ara &e#:t$)! 'e at)#%8(e!. S a(ta 4!t5re!! =e !e #a&+e!ta e& &a #a9)r *e&era$%& 'e $a()r re!tr&*e ! !) e& $,erta! 'e 8e46$()! "e!a')! ')&'e e( e!"e!)r 'e (a ,a&'a 'e r)'a#e&t) &) "er#te $)#) 9a !e '?) '!"ar e( $a()r e& "re?$) 'e (a re!!te&$a 9 'ra$%& 'e( $a!$) 'e (a $,ertaK. S re!!te&$a a (a a,ra!%& !e &$re#e&ta 'e a$er') a( t") 9 $a&t'a' 'e &e*r) 'e 4#) e#"(ea') 9 !e "e'e #e?)rar &)ta,(e#e&te ! !e t(>a a( SBR $)#,&a') $)& Ca$4) P)(,ta'e&) e& (a +)r#(a$%&.
PRODUCCIÓN DE CAUC6O SBR - MTODOS DE PRODUCCIÓN DE LAS MATERIAS PRIMAS O,(&+!)5+ & B#(")&+% Se ),te&e "r&$"a(#e&te a "artr 'e ()! *a!e! 'e( "etr%(e) !e*& '+ere&te! "r)$e!)!. •
E( "r#er) !e ,a!a e& e( $ra$@&* t5r#$) 'e( "etr%(e) a#e&ta&') (a te#"eratra 9 '!#&9e&') (a "re!%& 'e #a&era 'e #e?)rar e( re&'#e&t) 'e Bta'e&) $)#) "r)'$t).
•
E( #:! t(>a') e& (a a$ta('a' !e +&'a#e&ta e& (a 'e! 4'r)*e&a$%& $ata(6t$a 'e( Bta&) ) 'e( Bt(e&). E& e( $a!) 'e
38
e#"(ear ,ta&) !e 'e!4'r)*e&a "r#er) a ,t(e&) 9 'e!"5! a Bta'e&)[
•
E& a#,)! $a!)! e( "r)'$t) ),te&') a 'e "r+$ar!e a tra85! 'e( a*re*a') 'e & a*e&te 'e e(#&a$%& =e +)r#a &a #e>$(a 'e e,(($%& $)&!ta&te $)& e( Bta'e&) '!#&9e&') (a 8)(at('a' 'e e!te (t#) re!"e$t) 'e !! #"re>a!. E!te #5t)') "er#te ),te&er & "r)'$t) $)& & 'e "re>a. N) ),!ta&te (a e7tra$$%& ")r '!)(8e&te "are$e !er e( #5t)') $)& #e?)r re&'#e&t). E( '!)(8e&te t(>a') e& e!ta t5$&$a e! e( +r+ra(. o
E! ")!,(e ta#,5& ),te&er Bta'e&) a "artr 'e a($)4)( et6($) ")r #e') 'e (a $)&8er!%& $ata(6t$a[
o
E( "r)$e!) er)"e) t(>a a$eta('e46') $)#) #atera "r#a e( $a( +)r#a A(')( 9 ")r 4'r)*e&a$%& !e ),te&e e( 13-,t(e&) *($)( =e ")r 'e!4'rata$%& 'e ,ta'e&).
E( "r)$e!) a#er$a&) +a,r$a ,ta'e&) "arte&') 'e a($)4)( et6($). E( a($)4)( !e )7'a $ata(6t$a#e&te a a$eta('e46') 9 5!te rea$$)&a e& $a(e&te $)& #:! a($)4)( e& "re!e&$a 'e & $ata(>a')r "ara +)r#ar e( ,ta'e&)[
39
O,(&+!)5+ & E'()*&+% Ta#,5& ((a#a') 8&( ,e&$e&) !e "re"ara a "artr 'e( ,e&$e&) 9 a$et(e&) #e'a&te (a rea$$%& 'e re'e(-Cra+t!. E( et(,e&$e&) ),te&') !e 'e!4'r)*e&a ")r ! #e>$(a $)& 8a")r a /<< _C e& "re!e&$a 'e & $ata(>a')r 'e ,a7ta[
DIFERENCIAS ENTRE EL CAUC6O SBR Y EL CAUC6O NATURAL A $)&t&a$%& !e 8er: (a $)#"ara$%& e&tre e( $a$4) SBR 9 e( $a$4) &atra([ •
SBR e! &+er)r a (a *)#a &atra( "ara "r)$e!a') re!!te&$a a (a tra$$%& 9 a (a r)tra a'4ere&$a 9 $a(e&ta#e&t) &ter&).
•
SBR e! !"er)r e& "er#ea,('a' e&8e?e$#e&t) 9 re!!te&$a a( $a()r 9 'e!*a!te.
•
La 8($a&>a$%& 'e SBR re=ere #e&)! a>+re "er) #:! a$e(era')r.
•
E( e+e$t) re+)r>a')r 'e( &e*r) 'e $ar,%& e! #$4) #:! "r)&&$a') !),re SBR =e !),re *)#a &atra(.
40
•
Para !) e& &e#:t$)! SBR e! #e?)r "ara 8e46$()! 'e "a!a?er)! e& ta&t) =e (a *)#a &atra( e! "re+er,(e "ara 8e46$()! t(tar)! 9 at),!e!.
•
La! SBR e7te&''a! $)& a$ete !e !a& "r&$"a(#e&te "ara +a,r$a$%& 'e &e#:t$)! $)rrea! $&ta! tra&!")rta')ra! et$.K 9 !e(a! 'e >a"at)!X (a! #e>$(a! #ae!tra! 'e SBR !e e#"(ea& e& (a "r)'$$%& e& #a!a 'e $,erta! 'e &e#:t$)!.
CUADRO COMPARATIVO Propiedades
Caucho Natural
20-90
40-90
Resistencia a la rotura
Buena
Regular
Resistencia abrasiva
Excelente
Buena
Resistencia a la compresión
Buena
Excelente
Permeabilidad a los gases
Regular
Regular
Rango de Dureza
SBR
41
CAUC6O NEOPRENO E! & ")(6#er) $)&+)r#a') ")r e( #)&%#er) $()r)"re&) =e te&e $)#) #atera! "r#a! a( et&) 9 a( :$') $()r46'r$). Te&e $)#) "r&$"a( "r)"e'a' a (a re!!te&$a a( $a()r 9 a "r)'$t)! =6#$)! $)#) a$ete! 9 "etr%(e)!. A$ta $)#) a!(a&te e& $a,(e! 9 #a=&ara!.
S+(&')' E( ")($()r)"re&) !e ),te&e a "artr 'e( #)&%#er) $()r)"re&). L)! $a$4)! 'e ")($()r)"re&) !e ),te&e& ")r ")(#er>a$%& e& e#(!%&. La ")(#er>a$%& ")r e#(!%& 'e( $()r)"re&) !")&e (a '!"er!%& 'e *)ta! 'e( #)&%#er) e& +a!e a$)!a !a&') a*e&te! te&!)a$t8)! a'e$a')! &)r#a(#e&te ?a,)&e! 'e $)()+)&aK *e&era(#e&te a "H e&tre 1< 9 12. La ")(#er>a$%& !e &$a #e'a&te (a a'$%& 'e & $ata(>a')r =e $)&te&e ra'$a(e! (,re! "er!(+at)!K. La a'$%& 'e "er!(+at)! !e 8a re*(a&') a () (ar*) 'e( "r)$e!) 'e +)r#a =e (a $)&8er!%& 'e( #)&%#er) #e!tre &a 8ara$%& (&ea( e& +&$%& 'e( te#")
Dra&te (a e(a,)ra$%& 'e( ")($()r)"re&) !e "e'e #)'+$ar e( "e!) #)(e$(ar 'e( ")(6#er) #e'a&te (a a'$%& 'e a>+re ) #er$a"ta&)!. E& e( $a!) 'e( a>+re !e a;a'e a( #)&%#er) a( "r&$") 'e( "r)$e!) a&te!
42
&$(!) 'e !er e#(!)&a'). E( a>+re a$ta $)#) $)#)&%#er) 'a&') (*ar a & ")(6#er) 'e "e!) #)(e$(ar #9 e(e8a') "ar$a(#e&te e&tre$r>a') &!)(,(e. E( $()r)"re&) te&e ')! e&(a$e! '),(e! ")r () =e !e () ((a#a 'e&). E( ")($()r)"re&) te&e $ara$ter6!t$a! !#(are! a (a! 'e )tr)! ")(6#er)! 'e&) $)#) e( ")(!)"re&) 9 e( ")(,ta'e&).
S+(&')' & !%*%*&+% C()r)"re&) e! e( &)#,re $)#& "ara e( $)#"e!t) )r*:&$) 2-$()r),ta13-'e&) 'e +%r#(a CH2YCC(-CHYCH2. C()r)"re&) !e "r)'$e e& tre! eta"a! a "artr 'e( 13-,ta'e&)[ $()ra$%& !)#er>a$%& 'e "arte 'e( "r)'$t) 9 'e!4'r)$()ra$%& 'e 3-'$()r)-1,te&). C()ra$%&[ La $()ra$%& 'e( ,ta'e&) $)&'$e a &a #e>$(a e& e=(,r) 'e 3-'$()r)-1-,te&) 9 ()! !%#er)! $! 9 tra&! 'e( 1-'$()r)-2-,te&).
I!)#er>a$%&[ Ca&') !e "rete&'e =e ()! '$()r),ta'e&)! !ea& trata')! ")r 'e!4'r)4a()*e&a$%& "ara *e&erar 2-$()r),ta'e&) e( 1'$()r)-2-,te&) 'e,e !er !)#er>a') a 3-'$()r),te&) "ara () $a( !e t(>a $),re #et:($) ) $()rr) $"r)!) =e a$ta& $)#) $ata(>a')re! 'e (a rea$$%& 'e !)#er>a$%&.
43
De!4'r)4a()*e&a$%&[ E( (t#) "a!) e! (a 'e!4'r)$()ra$%& 'e( 3'$()r)-1-,te&) "r)'$5&')!e $()r)"re&) ) $()r),ta'e&) $)& & e7$e(e&te re&'#e&t).
E!ta 'e!4'r)4a()*e&a$%& #"($a (a "5r''a 'e & :t)#) 'e 4'r%*e&) e& (a ")!$%& 3 9 e( :t)#) 'e $()r) e& (a ")!$%& +)r#a&') & '),(e e&(a$e e&tre ()! $ar,)&)! 3 9 . E& 1/3 a"r)7#a'a#e&te 2.<<<.<<< @* !e "r)'?er)& 'e e!ta #a&era. La "r&$"a( #"re>a 'e( $()r)"re&) "re"ara') 'e e!ta #a&era e! 1-$()r),ta-13-'e&) =e !e(e !er !e"ara')!
")r
'e!t(a$%&
Ha!ta (a '5$a'a 'e 1< (a "r)'$$%& 'e $()r)"re&) +e ')#&a') ")r e( "r)$e!) 'e a$et(e&) =e +e #)'e(a') 'e!"5! 'e (a !6&te!! )r*&a( 'e( 8&(a$et(e&). E& e!te "r)$e!) e( a$et(e&) e! '#er>a') "ara 'ar a$et(e&) 'e 8&() =e !e $)#,&a $)& e( $()rr) 'e 4'r%*e&) "ara "r)'$r -$()r)-12-,ta'e&) =e e& "re!e&$a 'e $()rr) $"r)!) !e re)r*a&>a 'a&') 2-$()r),ta-13-'e&)[
1. E!te "r)$e!) te&e a(t)! $)!t)! 'e &8er!%& 9 e&er*5t$)!. P)r )tra "arte e( a$et(e&) 'e 8&() &ter#e') e! &e!ta,(e E!te "r)$e!) 'e a$et(e&) 4a !') ree#"(a>a') ")r & "r)$e!) =e a;a'e C(2 a &) 'e ()! '),(e! e&(a$e! e& 13-,ta'e&) 9 ! ")!ter)r e(#&a$%&
44
"r)'$e
HC(
a!6
$)#)
e(
$()r)"re&).
V#!"+)"!)5+ La 8($a&>a$%& 'e( $a$4) &e)"re&) ) ")($()r)"re&) $a$4) CRK !e ((e8a a $a,) !a&') %7')! 'e #eta( $)&$reta#e&te M*O 9 Z&O 9 e& )$a!)&e! P,OK "re+ere&te#e&te e& 8e> 'e ()! $)#"e!t)! 'e a>+re =e !)& !a')! $)& #$4)! $a$4)! &atra(e! 9 !&t5t$)!. A'e#:! 'e,') a )tr)! +a$t)re! 'e ! "r)$e!a') "r&$"a(#e&te e( !$)r$4 =e e! e( "re#atr) e&tre$r>a#e&t) e& (a! *)#a! ")r (a &+(e&$a 'e( $a()rK (a e(e$$%& 'e( a$e(era&te !e r*e ")r re*(a! '+ere&te! a )tr)! $a$4)! 'e&)!. L)! a$e(era&te! #:! $)&8e&$)&a(#e&te !a')! !)& "r),(e#:t$)! $a&') ()! $a$4)! CR !)& $ra')! 9 e( a$e(era&te #:! #")rta&te e! (a Et(e&t)rea ETUK
C"*"!(&*)'()!"' E( &e)"re&) e! &$)()r) 9 $)& & $)()r "are$') a( 'e( 5ter. La! "r&$"a(e! $ara$ter6!t$a! 'e( ")(6#er) !)&[ - Re!!te&$a a (a 'e*ra'a$%& a $a!a 'e( !)( e( )>)&) 9 e( $(#a. - Be&a re!!te&$a a( e&8e?e$#e&t) - Pre!e&ta re!!te&$a a$e"ta,(e a !)(8e&te! 9 a*e&te! =6#$)!. - E! re!!te&te a 'a;)! $a!a')! ")r (a +(e7%& 9 (a t)r!%&. - A'4e!%& a #$4)! !!trat)! a'4e!8)!K La! $ara$ter6!t$a! 'e ()! ")(6#er)! e& *e&era( !)& a+e$ta'a! ")r (a 8($a&>a$%& 'e e!t)!. La e!tr$tra 'e( ")(6#er) "e'e !er #)'+$a'a ")r $)")(#er>a$%& 'e( $()r)"re&) $)& a>+re % $)& 23-'$()r)-13-,ta'e&). E7!te& ')! t")! "r&$"a(e! 'e &e)"re&)
45
-+&%*&+% )+#'(*)": E! e( =e !e t(>a e& (a +a,r$a$%& 'e re'a! 'e at)#%8( ?&ta! t%r$a! ?&ta! 'e $)$4e! et$...
- +&%*&+% !&#"*: e e! e( 'e ()! tra?e! 'e ,$e). PROPIEDADES FÍSICAS: M%+5&*% /C%*%*&+%0 )r#(a[ -CHC(Pe!) M)(5$(ar[ //3 P&t) 'e E,(($%&[ ]C P&t) 'e !%&[ -13<]C P&t) 'e (a!4[ -1]C S)(,('a' e& A*a[ <.<<211 *r.#( C)#")!$%& E(e#e&ta([ Car,)&) 2 H'r%*e&)[ C()r)[ <<
P%)!%*%*&+% P)(6#er) &) 8($a&>a') De&!'a'[ 123< F*.# 3 Te#"eratra 'e Cr!ta(>a$%&[ 22/ F Te#"eratra 'e !%&[ 32/-31 F Ca"a$'a' Ca()r6+$a[ 22 @/F*.FK C)#"re!,('a'[ /< 7 1< -12 Pa-1 \&'$e 'e Re+ra$$%&[ 1./ Ca()r 'e !%&[ 7 1< -3 F*. C)e+$e&te 'e E7"a&!%&[ << 7 1< - @-1 P)(6#er) ($a&>a') De&!'a'[ 12< F*.# 3 Te#"eratra 'e Cr!ta(>a$%&[ 22/ F C)#"re!,('a'[ 3< 7 1< -12 Pa-1
46
Ca"a$'a' Ca()r6+$a[ 22 @/F*.FK C)&'$t8'a' T5r#$a[ <12 #-@K C)&!ta&te De(5$tr$a[ ` /1 H> C)&'$t8'a'[ 3 a 1<< "S# E()&*a$%& M:7#a[ /<< ` 1<<< Re!!te&$a T5&!([ 2 ` 3/ MPa
Caucho etileno-propileno 1. P*%)&"&' !"*"!(&*'()!"' L)! $a$4)! 'e et(e&)-"r)"(e&) !e 'e!ta$a& ")r ! re!!te&$a a( $a()r )7'a$%& )>)&) 9 a (a &te#"ere 'e,') a ! e!tr$tra ")(#5r$a 'e $a'e&a !atra'a. C)#) e(a!t%#er)! &) ")(are! te&e& ,e&a re!!t8'a' e(5$tr$a 9 re!!te&$a a !)(8e&te! ")(are! $)#) a*a :$')! :($a(! 5!tere! +)!+ata')! 9 #$4a! $et)&a! 9 a($)4)(e!. L)! *ra')! a#)r+)! ) 'e ,a?a $r!ta(&'a' te&e& e7$e(e&te +(e7,('a' a ,a?a te#"eratra $)& &a te#"eratra 'e tra&!$%& 86trea 'e -<]C. Re!!te&$a! a( a*reta#e&t) ")r $a()r a te#"eratra! 'e 13<]C "e'e& !er ),te&'a! #e'a&te !!te#a! 'e 8($a&>a$%& $)& a>+re 9 re!!te&$a! a( $a()r 'e 4a!ta 1<]C "e'e& ),te&er!e #e'a&te $ra $)& !!te#a! 'e "er%7'). La re!!te&$a a (a $)#"re!%& e! ,e&a "art$(ar#e&te a a(ta! te#"eratra! ! !)& t(>a')! !!te#a! 'e $ra') ,a!a')! e& a>+re ) "er%7')!. E!t)! ")(6#er)! re!")&'e& 'e +)r#a a$e"ta,(e &$(!) $)& a(ta! $ar*a! 'e re((e&) 9 "(a!t+$a&te '!#&9e&') ! "re$). E!t)! &$(!) "e'e& 'e!arr)((ar a(ta re!!te&$a a( 'e!*arr) 9 a (a tra$$%& e7$e(e&te re!!te&$a a (a a,ra!%& $)#) a!6 ta#,5& !e 8e #e?)ra'a ! re!!te&$a a( 4&$4a#e&t) ")r a$ete 9 ! retar') a (a ((a#a.
47
P*%)&"&' 7&+&*"&' & %' &"'(5&*%' & &()&+%-*%)&+% P*%)&"&' & %&*% V"%* !$)!'a' M))&e9 ML 1 b -2<< 12]C C)&te&') 'e et(e&) a /< e& "e!) C)&te&') 'e 'e&) < a 1 e& "e!) De&!'a' </ a </0* $#3 P*%)&"&' =#!"+)"% Dre>a S4)re AK Re!!te&$a a (a tra$$%& E()&*a$%& C)#"re!%& Te#"eratra 'e tra,a?) Re!!te&$a a( 'e!*arr) Re!!te&$a a (a a,ra!%& E(a!t$'a' Pr)"e'a'e! e(5$tr$a!
V"%* 3< a 0 a 21MPa 1<< a << 2< a < -< a 1<]C Me'a&a a ,e&a Be&a a e7$e(e&te Me'a&a a ,e&a E7$e(e&te!
L)! ra&*)! "e'e& !er #a9)re! 'e"e&'e&') (a $)#")!$%&. N) t)'a! (a! "r)"e'a'e! "e'e& ()*rar!e e& & #!#) $)#"e!t).
E'(*#!(#*" '+(&')' #)!" L)! $a$4)! 'e et(e&)-"r)"(e&) !)& !&tet>a')! ta&t) e& ,()=e! ) a "artr 'e #)&%#er)! $)#) ()! ")(6#er)! ter#)"(:!t$)! ")("r)"(e&) 9 ")(et(e&). E( et(e&) 9 e( "r)"(e&) !)& $)#,&a')! a( a>ar "ara "r)'$r ")(6#er)! e(:!t$)! 9 e!ta,(e!. U&a a#"(a +a#(a 'e e(a!t%#er)! 'e et(e&)-"r)"(e&) "e'e& !er "r)'$')! a($a&>a&') 'e!'e e!tr$tra! a#)r+a! &) $r!ta(&a! 4a!ta !e#-$r!ta(&a! 'e"e&'e&') 'e (a $)#")!$%& 'e( ")(6#er) 9 'e $%#) !)& $)#,&a')!. E!t)! ")(6#er)! ta#,5& !)& "r)'$')! e& & a#"() ra&*) 'e 8!$)!'a'e! M))&e9 ) "e!)! #)(e$(are!K. E( et(e&) 9 e( "r)"(e&) !e $)#,&a& "ara +)r#ar & ")(6#er) 'e $a'e&a $ar,)&a'a !atra'a =6#$a#e&te e!ta,(e *e&era&') &a e7$e(e&te re!!te&$a a( $a()r a (a )7'a$%& a( )>)&) 9 a (a &te#"ere. U& ter$er #)&%#er) 'e&) &) $)&?*a') "e'e !er ter")(#er>a') 'e +)r#a $)&tr)(a'a "ara #a&te&er (a $a'e&a !atra'a 9 &a >)&a
48
rea$t8a &) !atra'a a & (a') 'e (a $a'e&a "r&$"a( !!$e"t,(e 'e !+rr 8($a&>a$%& ) #)'+$a$%& =6#$a 'e( ")(6#er). L)! ter")(6#er) !)& 'e&)#&a')! EPDM et(e&)"r)"(e&)-'e&) $)& (a M 4a$e&') re+ere&$a a (a e!tr$tra 'e $a'e&a !atra'aK. E( $)")(6#er) et(e&)-"r)"(e&) !e 'e&)#&a EPM.
E'(*#!(#*" #)!" & EPDM !%+ ENB
Ha9 ')! $(a!e! 'e ter")(6#er) $)#e&te t(>a')! "r&$"a(#e&te e( et('e& &)r,)&e&) ENBK !e*') 'e '$$()"e&ta'e&) DCPDK. Ca'a 'e&) !e &$)r")ra $)& &a '+ere&te te&'e&$a "ara &tr)'$r &a (ar*a $a'e&a ra#+$a'a ) ")(6#er)! $)& $a'e&a! (atera(e! =e &+(9e& e& e( "r)$e!a') 9 e( *ra') 'e $ra') ")r 8($a&>a$%& $)& a>+re ) "er%7'). U&a '+ere&$a #")rta&te =e &tr)'$e e( 'e&) e! (a ")!,('a' 'e & $e&tr) rea$t8) "r)"$) "ara (a 8($a&>a$%& $)& a>+re a '+ere&$a 'e( EPM =e &) "e'e !er 8($a&>a') $)& a>+re ")r $are$er 'e &!atra$)&e! e& ! $a'e&a $ar,)&a'a.
T"," & !%"*"!)5+ '&7+ & )&+% #())"%' D)&+% ENB DCPD
C#*"
P*%)&"&' %,(&+)"' R:"') 9 a(t) Be&a re!!te&$a *ra') 'e a (a tra$$%& 9 $ra') $)#"re!%& Le&t) $ra') Be&a re!!te&$a $)& a>+re a (a $)#"re!%&
C"&+"' "*7"' *")@)!""' De #e'a a ,a?a E(e8a'a
Otr) ter$er #)&%#er)! t(>a') a&=e #e&)! +re$e&te e! e( 8&( &)r,)r&e&) NBK. L)! 'e&)! ")r () *e&era( $)#"re&'e& 'e!'e e( 2 4a!ta & 12 e& "e!) 'e (a $)#")!$%& !r8e& $)#) e&(a$e! $r>a')! "ara e( $ra') $)& a>+re 9 +&$)&a& $)#) & $)a*e&te e& e( $ra') $)& "er%7')!.
49
Cata(>a')re! e!"e$a(e! !)& t(>a')! "ara ")(#er>ar ()! #)&%#er)! e& e!tr$tra! ")(#5r$a! $)&tr)(a'a!. De!'e & $)#e&>) e& ()! e(a!t%#er)! 'e et(e&)-"r)"(e&) 4a& !') t(>a'a! &a +a#(a 'e $ata(>a')re! 'e&)#&a')! 'e Ze*(er-Natta. La! #e?)ra! e& ()! $ata(>a')re! 9 "r)$e!)! 'er)& $)#) re!(ta') e( &$re#e&t) 'e (a "r)'$t8'a' #a&te&e&') (a e!tr$tra 'e( ")(6#er). E!t)! $ata(>a')re! !e +)r#a& & !t ")r rea$$%& 'e (a! !a(e! 'e 8a&a') 9 4a(r)! 'e a(=()-a(#&). M:! re$e&te#e&te &a &e8a +a#(a 'e $ata(>a')re! 'e&)#&a'a! #eta()$e&) +e 'e!arr)((a'a 9 t(>a'a e& (a "r)'$$%& $)#er$a( 'e e(a!t%#er)! 'e et(e&)-"r)"(e&).
2.4 APLICACIONES DEL DE LOS POLIMEROS:
Re8e!t#e&t)! A'4e!8)! Matera(e! e!tr$tra(e! Matera(e! 'e &*e&er6a E&8a!a')! R)"a Bater6a! C)&'$t)re! De")rte! B)#e'$&a Matera(e! $)& %"t$a &) (&ea( e(e$tr)(#&!$e&$a
50
III. INGENIERIA DE PROCESOS
51
3.1 E !"#!$% &'()*&+%-,#(")&+% La ta,(a =e !e e&$e&tra a $)&t&a$%& ")!ee (a! #atera! "r#a! &e$e!ara! "ara "r)'$r & Ca$4) SBR 'e (a !ere 1<<.
3.1.1 M"(&*)"' *)"' P*%#!(%' Bta'e&) E!tre&) A*a ?a,%& 'e :$')! *ra!)! )tr) e#(!+$a&te ')'e$( #er$a"ta&) 4'r%7') 'e "-#e&ta&) S(+at) +err)!) S(+)7(at) 'e !)')
P"*(&' &+ &'% 02 2/ 1/.< <3 <2 <3 <<1 <<
3.1.2 D&'!*)!)5+ & P*%!&'% P*%!&'%' & E#')5+ &+ F*% E!ta e! (a t5$&$a #:! !a'a 9 re"re!e&ta e( < 'e (a $a"a$'a' 'e "r)'$$%& #&'a(. T)')! ()! "r)$e!)! !)& $)&t&)! 9 *e&era(#e&te e!t:& a(ta#e&te at)#at>a')!. Te&e& (a $a"a$'a' 'e "r)'$r #$4)! t")! 'e SBR. Ca'a &!ta(a$%& ")!ee $atr) !e$$)&e![ •
Pre"ara$%& 'e rea$t8)!
•
P)(#er>a$%&.
•
Re$"era$%& 'e #)&%#er)!.
•
C)a*(a$%& 9 !e$a') 'e *)#a.
52
P*&"*"!)5+ & *&"!()=%' L)! #)&%#er)! !)& trata')! $)& !)'a $:!t$a e& ta&=e! a*ta')! "ara re#)8er ()! &4,')re! 'e ")(#er>a$%& !a')! "ara e( tra&!")rte 9 a(#a$e&a#e&t) 'e #)&%#er)!. A $)&t&a$%& ()! e+(e&te! !)& (a8a')! $)& a*a "ara re#)8er $a(=er 8e!t*) 'e $:!t$a. L)! ')! #)&%#er)! "arte 'e ()! $a(e! re"re!e&ta (a $)rre&te 'e re$$(a?e (e*) 'e (a rea$$%& !)& #e>$(a')! e& "r)")r$)&e! e& "e!) 'e ,ta'e&)e!tre&) 'e 3 a 1. Se !a& ta&=e! 'e "e!) 9 'e "re"ara$%& "ara "re"arar (a! '+ere&te! e#(!)&e! 9 !)($)&e! re=er'a! "ara (a! !e$$)&e! 'e rea$$%& ) ,e& 'e a$a,a') 'e( "r)'$t).
S%#!)5+ & ",5+ E!te e! !a') $)#) "r)8!%& e#(!+$a')ra. S $)#")!$%& 'e"e&'e 'e( t") 'e "r)'$t) +&a( 'e!ea'). U!a(#e&te e! &a !)($%& 'e ?a,%& 'e :$')! *ra!)! ) !a(e! :$'a! $ar,)76($a! ta(e! $)#) :$') 8er!:t$) ) :$') ,e&>)$).
I+)!)"%* T)')! ()! "r)$e!)! !a& !!te#a! re')7. C)#) a*e&te re'$t)r +re$e&te#e&te !e t(>a !(+)7(at) 'e !)'). E( a*e&te )7'a&te e! 4'r)"er%7') 'e $#e&) ) "re+ere&te#e&te 4'r)"er%7') 'e "ara#e&ta&) =e "er#te 8e()$'a'e! 'e rea$$%& #a9)re! 'a'a ! $a"a$'a' "ara 'e!$)#")&er!e r:"'a#e&te. E( =e(ata&te e! !(+at) +err)!).
T&*)+"!)5+ ",*#("
53
E& (a a,r#a')ra #a9)r6a 'e ()! $a!)! (a $)&8er!%& 'e #)&%#er)! e! #e&)r 'e( 'a') =e (a e(e8a'a $)&8er!%& $a!a &a tra&!+)r#a$%& "ar$a( 'e( ")(6#er) e& *e(. Para *ara&t>ar &a $a('a' &+)r#e 'e( "r)'$t) (a rea$$%& !e 'ete&e a"e&a! !e a($a&>a (a $)&8er!%& 'e!ea'a. Se !a& 8ar)! &4,')re! e& !)($%& ta(e! $)#) '#et('t)$ar,a#at) 'e !)').
E'(",))"%*&' E!t)! !)& e#(!)&e! =e !e a*re*a& a( (:te7 a&te! 'e (a $)a*(a$%& "ara "re8e&r (a 'e*ra'a$%& ")r )7'a$%& 9 e( e&tre$>a#e&t) 'e( ")(6#er) 'ra&te (a! )"era$)&e! 'e a$a,a') 9 a(#a$e&a#e&t). Se !a& 8ar)! e!ta,(>a')re! &$(9e&') N-+e&( a(+a-&a+t(a#&a Ne)>)&a D PBNA 22 ) A$- K.
C%"7#"+(&' La ")(#er>a$%& *e&era & (:te7 e! 'e$r &a #a!a 8!$)!a e& e#(!%&. S !e 'e!ea & e(a!t%#er) !%(') e( (:te7 'e,e !er $)a*(a') #e'a&te e( a*re*a') 'e !!ta&$a! =6#$a!. E( $)a*(a&te "r&$"a( e! &a !)($%& 'e $()rr) 'e !)') $)&te&e&') :$') !(+r$).
R&7#"%*&' & &'% %&!#"* E( "e!) #)(e$(ar 'e( "r)'$t) +&a( !e re*(a #e'a&te #er$a"ta&)! $)#) ')'e$( #er$a"ta&) =e a9'a a (#tar e( "e!) #)(e$(ar )r*&a&') tra&!+ere&$a! 'e $a'e&a!.
R&"!!)5+ & %)&*)"!)5+ La rea$$%& tra&!$rre e& &a !ere 'e rea$t)re! a*ta')! a &a te#"eratra 'e _C 9 &a "re!%& 'e 1 a ,are! "ara #a&te&er e( ,ta'e&) e& e!ta') (6='). E( te#") 'e ")(#er>a$%& e! 'e 1<4. Ca'a rea$t)r $)& &a $a"a$'a' 'e 1 a 2< #3 !e #a&te&e e& &a at#%!+era &erte "ara e8tar $a(=er e&tre$r>a#e&t). E!t)! rea$t)re! $e&ta& $)& &a
54
$a#!a e7ter&a 9 e!t:& e="a')! $)& &a ,)#,a 'e $r$(a$%& 'e !a(#era +r6a a#)&6a$)K. U&a &!ta(a$%& $)& &a $a"a$'a' 'e "r)'$$%& 'e <.<<< ta;) 'e ")(6#er) !e$) re=ere 'e> rea$t)re! e& !ere. La e#(!%& "a!a a tra85! 'e $a'a rea$t)r e& +(?) a!$e&'e&te 'ra&te 1 4 a&te! 'e "a!ar a( rea$t)r !*e&te. P)r () ta&t) "ara (a $)&8er!%& t)ta( 'e( < (a $)&8er!%& 'e #)&%#er) ")r rea$t)r 'e,er: !er 'e( .Se &tr)'$e &a !)($%& 'e ')'e$( #er$a"t:& e& e( rea$t)r +&a( "ara 'ete&er (a ")(#er>a$%&. Se !a & a't8) $)#) 4'ra>&a ) & 'er8a') 'e (a 4'r)7(a#&a "ara e8tar (a +)r#a$%& 'e e!"#a c"a()#ta! 'e #a6>dK $a&') e( (:te7 e! $a(e&ta'). E( (:te7 !e ,)#,ea a & ta&=e 'e a#)rt*a#e&t) #a&te&') a &a "re!%& 'e ,are! a <_C ")r &9e$$%& a,erta 'e 8a")r.
R&!#&*"!)5+ & %+5&*%' E( < 'e ()! #)&%#er)! &) rea$$)&a&te 'e,e !er re$"era') 9 a $)&t&a$%& re$$(a'). E( ,ta'e&) e! 8a")r>a') e& ')! ta&=e! 'e a$$%& r:"'a e& !ere. L)! (t#)! re!t)! 'e ,ta'e&) !)& re#)8')! ")r #e') 'e &a ,)#,a 'e 8a$6). E!te e! e&+ra') re$)#"r#') 9 (e*) e&8a') a & 'e$a&ta')r ')&'e !e !e"ara 'e( a*a. A $)&t&a$%& e! ,)#,ea') a & ta&=e 'e a(#a$e&a#e&t) e& "re!e&$a 'e & &4,')r. E( (:te7 (,re 'e ,ta'e&) e! ,)#,ea') a &a $)(#&a 'e ,a&'e?a! e& (a ,a!e 'e (a $a( !e &9e$ta 8a")r ,are!K "ara 'e!a()?ar e( #)&%#er) 'e e!tre&). E!te e! e&+ra') 9 e&8a') a & ta&=e 'e 'e$a&ta$%& ')&'e !e !e"ara 'e( a*a arra!tra'a. Le*) e! ,)#,ea') a( ta&=e 'e a(#a$e&a#e&t).
55
C%"7#"!)5+ '&!"% E( (:te7 =e a,a&')&a e( +)&') 'e (a $)(#&a e! e&+ra') 9 (e*) a(#a$e&a') e& ta&=e! 'e 4)#)*e&e>a$%& 8)(#e& &tar) /<< #3 K. E( &#er) 'e e!t)! ta&=e! 'e"e&'e 'e( ra&*) 'e *ra'a$)&e! 'e SBR =e (a &'a' 'e,e "r)'$r *e&era(#e&te e&tre tre! 9 !e!K. E( a&t)7'a&te N-+e&( a(+a-&a+t(a#&a a"r)7#a'a#e&te 1 e& "e!)K !e a*re*a a( (:te7 e( =e e&t)&$e! !e $)a*(a ")r e( a*re*a') !$e!8) 'e !a( 9 :$') !(+r$) '('). R)#"e&') (a e#(!%& e( :$') "er#te a( $)")(6#er) "re$"tar e& +)r#a 'e #*a?a! (a! =e !e e&?a*a& $)& a*a "ara re#)8er #"re>a! &)r*:&$a!.A $)&t&a$%& e( ")(6#er) =e $)&te&e a"r)7#a'a#e&te < 'e a*a e! !e$a') 4)r&) 'e t&e(K 9 "re&!a') e& +)r#a 'e +ar')! 'e < @*
P*%!&'%'
& %)&*)"!)5+ '%#!)5+
&+ E!t)! "r)$e!)!
re"re!e&ta& e( 1< 'e (a
$a"a$'a'
#&'a( 9 !e !a&
e& a(*&)!
"a6!e!
a'e#:! 'e( "r)$e!) 'e e#(!%&. E( #5t)') 'e )+re$e (a 8e&ta?a 'e &a *ra& +(e7,('a'
!)($%& 'a')
"er#te (a "r)'$$%& 'e SBR ) ")(,ta'e&)
=e
#e'a&te e( !) 'e &$a')re!
$)& e#,ar*)
,a!e 'e (t). S& (a! *ra'a$)&e! 'e SBR 'e ()!
"r)$e!)! e& !)($%& !)& #:! '+6$(e! 'e "r)$e!ar =e ()! ")(6#er)! 'e "r)$e!)! e& e#(!%& '+$(ta&') ! !) e& &e#:t$)! .
56
La! $a"a$'a'e! ")r (6&ea 8a& 'e 2.<<< a 3<.<<< ta;). E!t)! "r)$e!)! =e !)& #9 !#(are! a( "r)$e!) 'e ")(#er>a$%& 'e ,ta'e&) e& !)($%& !)& a'e$a')! "ara $a"a$'a'e! 'e 4a!ta 1<<.<<< ta;). A(*&)! "&t)! #")rta&te![ 1. E( &$a')r e! ,t() 'e (t). 2. E( !)(8e&te e! & 4'r)$ar,r) $)#) e( 4e7a&). La "r)")r$%& 'e "e!)! !)(8e&te#)&%#er) e! 'e /. E!t) "r)'$e & ")(6#er) #:! 8!$)!) 4a$a e( +&a( 'e (a rea$$%& e& ta&t) =e a!e*ra a'e$a'a a*ta$%& 'e( rea$t)r 9 &a ,e&a tra&!+ere&$a 'e $a()r. U&a $)&$e&tra$%& 'e #)&%#er) #:! e(e8a'a e& e( !)(8e&te a9'ar6a a &$re#e&tar (a 8e()$'a' 'e ")(#er>a$%& 9 a re'$r e( &#er) 'e rea$t)re! "er) e7*r6a #a9)r :rea 'e &ter$a#,) 'e $a()r 9 (#tar6a e( "e!) #)(e$(ar 'e( #)&%#er) 'a'a (a a(ta 8!$)!'a' 'e( #e') rea$t8). 3. L)! rea$t)re! !)& 'e a$er) 8tr+$a') e&$a#!a') 9 e="a') $)& & a*ta')r 'e tr,&a. . La rea$$%& 'e ")(#er>a$%& te&e (*ar a 1 ,are! 9 <_C. E( te#") 'e (a rea$$%& e! 'e 4 "ara &a $)&8er!%& 'e & /. . E( !!te#a 'e "r+$a$%& ")r re#)$%& ")r *)("e 9 8a")r 'e,er6a !er8r "ara ),te&er e( #:7#) 'e re$"era$%& 'e 4e7a&) 9 ta#,5& "ara $)&$e&trar (a SBR 'e (a "a!ta (a "a!ta e! (a !)($%& 'e ")(6#er) $)&$e&tra'a 'e( 1< a( 1K. . La! )"era$)&e! 'e a$a,a') !)& (a! #!#a! =e a=e((a! 'e!$r"ta! "ara e( $a!) 'e( "r)$e!) 'e e#(!%&.
57
S)($%&-SBR e! "r)'$'a ")r & "r)$e!) 'e ")(#er>a$%& a&%&$a. La ")(#er>a$%& !e &$a ")r ()! $)#"e!t)! 'e a(=(-(t). e'a e!tr$ta#e&te e7$(') 'e( A*a. E( "r)$e!) e! 4)#)*5&e) =e "r)")r$)&a & #a9)r $)&tr)( !),re e( "r)$e!) "er#te&') a'a"ta$%& 'e( ")(6#er). E( $)#"e!t) 'e )r*a&)(t) !e !#a a &) 'e ()! #)&%#er)! (a *e&era$%& 'e & $ar,a&%& =e (e*) !e !#a a )tr) #)&%#er) 9 a!6 !$e!8a#e&te. E& re(a$%& $)& E-SBR S-SBR !e +a8)re$e $a'a 8e> #:! 9a =e )+re$e & #e?)r a*arre e& #)?a') 9 (a re!!te&$a a( r)'a#e&t) =e !e tra'$e e& &a #a9)r !e*r'a' 9 &a #e?)r e$)&)#6a 'e $)#,!t,(e re!"e$t8a#e&te.
1. P*%)&"&'
E#')5+ &+ F*%
S%#!)5+
R&')'(&+!)" " " (&+')5+ /7!20
211
220
E%+7"!)5+ " " *%(#*" /0
3/<
0<
M5#% /3>>0 /7!20
1
130
R&')'(&+!)" " &'7"**% /,)+ " 2>C0
32<
31<
3.1.3 A)!"!)%+&'
E( e(a!t%#er) !e t(>a a#"(a#e&te e& ()! &e#:t$)! ta$)&e! 9 !e(a! 'e $a(>a') ?&ta! 9 *)#a! 'e #a!$ar &$(!). Se trata 'e & #atera( 'e (a #atera =e $)#"te $)& e( $a$4) &atra(. L:te7 SBR !e t(>a a#"(a#e&te e& ()! "a"e(e! e!t$a')! !e&') &a 'e (a! re!&a! #:! re&ta,(e! "ara e&(a>ar
58
re$,r#e&t)! "*#e&ta')!. Ta#,5& !e t(>a e& a"($a$)&e! 'e $)&!tr$$%& $)#) & a*e&te 'e !e((a') 9 'e &%& 4a$e =e 'etr:! $)#) &a a(ter&at8a a PA "er) e! #:! $)!t)!). E& (a (t#a a"($a$%& =e )+re$e &a #a9)r 'ra,('a' #e&)r $)&tra$$%& 9 #a9)r +(e7,('a' a'e#:! 'e !er re!!te&te a (a e#(!+$a$%& e& $)&'$)&e! 'e 4#e'a'. SBR !e "e'e t(>ar "ara ta&=e 4a,ta$)&e! ) !"er+$e! 4#e'a! & "r)$e!) e& e( =e e( $a$4) !e "&ta !),re t)'a (a !"er+$e (a +)r#a$%& 'e & re8e!t#e&t) a "re,a 'e 4#e'a' $)&t&a !& +!ra!X & e?e#"() t6"$) !er6a & !%ta&). A'$)&a(#e&te !e t(>a e& a(*&a! ta,(a! 'e $)rtar 'e *)#a.
3.2 E !"#!$% %) !%*%*&+% /+&%*&+%0 La ta,(a #e!tra (a +)r#(a$%& 'e( $a$4) t(>a') 3.2.1
M"(&*)"' *)"' C%%+&+(&'
-
-
-
SBR12< SBR1<2 HSB1< A$') !(6$$) "re$"ta') Re!&a 'e $#ar)&a4'r)$ar,r) A>+re a$eta') N-$$()4e7(-2-,e&>)ta>)(!(+e&a#'a D!(+r) 'e tetra#et( tra# A$') e!te:r$) Ó7') 'e >&$ P)(et(e&*($)("# <<
P"*(&' %* !)&+ & !"#!$%/!!0 0.2/ 1.1 2/.0 2<. 2./3 1.1 <. <.13 <.2 3.11 <.2 <.
3.2.2 P*%!&'% 7&+&*" & @",*)!"!)5+ & %)!%*%*&+% L)! ")(6#er)! 'e &e)"re&) !)& "r&$"a(#e&te +a,r$a')! !a&') ")(#er>a$%& ")r e#(!%& e& rea$t)re! ,at$4 9 e(
59
")(6#er) e! a!(a') #e'a&te "r)$e'#e&t)! 'e !e$a') e& +r6). La ")(#er>a$%& 'e( $()r)"re&) &8)($ra ()! #!#)! "a!)! =e (a ")(#er>a$%& ")r e#(!%& 'e )tr)! #)&%#er)! 'e 'e&)! "r&$"a(#e&te[ •
E#(!+$a$%&
•
I&$a$%& 9 $at:(!!
•
Tra&!+ere&$a 'e $a()r
•
C)&8er!%& 'e( #)&%#er)
•
Re$"era$%& 'e( #)&%#er)
•
A!(a#e&t) 'e( #)&%#er)
E#')@)!"!)5+ Se '!e(8e& $a&t'a'e! a"r)"a'a! 'e a>+re e& e( $()r)"re&) 9 (a !)($%& !e e#(!)&a e& &a +a!e a$)!a =e $)&te&e 4'r%7') 'e !)') 9 (a !a( 'e !)') "r)'$t) 'e (a $)&'e&!a$%& 'e( :$') &a+ta(e&!(+)&$). La! ')! +a!e! (='a! !)& e#(!)&a'a! #e'a&te re$r$(a$%& a tra85! 'e &a ,)#,a $e&tr6+*a $)& e( ),?et8) 'e 'ar(e a (a! "art6$(a! & ta#a;) 'e 3 #$r%#etr)! 'e ':#etr). L)! e#(!+$a&te! #:! !a')! e& (a ")(#er>a$%& 'e( $()r)"re&) !)&[ •
•
:$')! 'e( t") 'e a(=( !(+at) ) a(=( !(+)&at) ?a,)&e! $at%&$)! $)#) e( ,r)#at) 'e $et("r'&).
La e(e$$%& 'e( !r+a$ta&te 'e"e&'e 'e( t") 'e "r)$e!) 'e ")(#er>a$%& =e !e 'e!ee $)#) ta#,5& 'e (a '!")&,('a' 'e( !r+a$ta&te ) 'e"e&'e&te ta#,5& 'e +a$t)re! e$)&%#$)!.
60
P%)&*)"!)5+ Ca&') !e 4a $)#"(eta') (a e#(!%& (e #e>$(a !e ((e8a a( ")(#er>a')r e( $a( e!t: e&$4a=eta') 9 $)& a*ta$%&. La ")(#er>a$%& !e &$a $)& &a !)($%& a$)!a 'e "er!(+)&at) 'e ")ta!). La te#"eratra !e #a&te&e a < ]C #e'a&te re$r$(a$%& 'e !a(#era 9 $)&tr)( e& (a 8e()$'a' 'e a*ta$%&. La $)&8er!%& 'e( #)&%#er) e! !e*'a #e'a&te (a #e'$%& 'e (a 'e&!'a' 'e (a e#(!%&. La ")(#er>a$%& !e 'ete&e a( 1 'e $)&8er!%&
'e&!'a'
'e
1<
@*(K
a;a'e&')
&a
!)($%&
'e 7(e&) 9 '!(+r) 'e tetraet(tra&) & "(a!t+$a&te 9 e!ta,(>a')rK. La e!tr$tra $)&?*a'a 'e( $()r)"re&) e! a(ta#e&te rea$t8a a & ata=e $)& ra'$a(e! (,re! 'e,') a (a &+(e&$a 'e( :t)#) 'e $()r) a(ta#e&te e(e$tr)&e*at8) () $a( +a$(ta (a a'$%& 'e ra'$a(e! a( #)&%#er). De 4e$4) (a #)(5$(a 'e $()r)"re&) e! #$4) #:! rea$t8a =e )tra! #)(5$(a! 'e 'e&) )(e+&a! =e "re+ere& +)r#ar !%#er)!. La ")(#er>a$%& 'e( $()r)"re&) e! e7)t5r#$a $)& & $a()r 'e rea$$%& 'e 2/ a 03 @#)(. E& &a ")(#er>a$%& e& e#(!%& (a! e!+era! 'e #)&%#er) !)& '!"er!a'a! e& &a +a!e a$)!a ")r #e') 'e (a !"er+$e 'e a(*& !r+a$ta&te *e&era(#e&te e( #e') !e e&$e&tra a "H 1< ` 12. La ")(#er>a$%& e! &$a'a ")r #e') & $ata(>a')r 'e ra'$a(e! (,re! 9 (a rea$$%& )$rre 'e #a&era !)t5r#$a *e&era(#e&te a -2< ` < ]C 4a!ta =e !e a($a&>a (a $)&8er!%& 'e!ea'a 'e( #)&%#er). E!ta $)&8er!%& 'e!ea'a !e 'eter#&a #'e&') e( &$re#e&t) e& (a *ra8e'a' e!"e$6+$a 'e (a e#(!%& $)&tra a(*&a $)rre(a$%& e#"6r$a 'e *! 8! $)&8er!%&. La ")(#er>a$%& !e 'ete&e 'e!tr9e&') ()! ra'$a(e! (,re! "re!e&te! ")r #e') 'e (a a'$%& 'e & e!ta,(>a&te 'e a$$%& r:"'a. Le*) 'e re#)8er e( #)&%#er) =e &) 4a rea$$)&a') e( ")(6#er) e! a!(a')
61
'e!e!ta,(>a&') e( !!te#a $)()'a( !e"ara&') (a +a!e a$)!a 9 !e$a&') e( ")(6#er). La '!tr,$%& 'e "e!)! #)(e$(are! 'e( ")(6#er) 8ar6a a( &$re#e&tar (a $)&8er!%& 'e (a rea$$%&.
S&"*"!)5+ & *%#!(% La e#(!%& !e "a!a ")r & +(tr) 'e 8a")r "ara re$)*er e( #)&%#er) =e &) 4a rea$$)&a') 9 !e e&+r6a e&t)&$e! a 2< ]C e!ta te#"eratra !e #a&te&e 'ra&te / 4)ra! $)& e( +& 'e e!ta,(>ar e( ")(6#er) "(a!t+$a$%&K. Le*) e( (:te7 a($a(&) !e a$'+$a a & "H 'e ` /. E!t) ter#&a (a a$$%& "(a!t+$a')ra 'e( '!(+r) 'e tra&) "re"ara&') e( (:te7 "ara e( a!(a#e&t) 'e( ")(6#er). E( &e)"re&) e! a!(a') 'e( (:te7 #e'a&te & "r)$e'#e&t) 'e $)a*(a$%& $)&t&a 'e (a "e(6$(a 'e ")(6#er) !e*'a 'e & (a8a') 9 & !e$a'). E( ")(6#er) !e$) e! !e$$)&a') e& tra! $)&t&a! 9 e#"a$a'). E( 57t) 'e e!te "r)$e!) 'e"e&'e 'e ()*rar (a $)#"(eta $)a*(a$%& 'e( (:te7 e& &)! ")$)! !e*&')! a &a te#"eratra 'e e&tre -1< ]C 9 -1 ]C () $a( (e "r)")r$)&a a (a "e(6$(a !+$e&te re!!te&$a "ara !)")rtar e( (a8a') 9 e( !e$a'). La "r&$"a( &&)8a$%& 4a !') "r),a,(e#e&te e( 'e!arr)(() 'e "r)$e!)! 'e ")(#er>a$%& $)&t&a () $a( te&e &+(e&$a! !*&+$at8a! e& e( $)!t) 'e +a,r$a$%&. E& "(a&ta! 'e "r)'$$%& #(t"(e e! "re+er,(e !ar & "r)$e!) ")r ()te!.
62
ESQUEMA DE PRODUCCIÓN DE POLICLOROPRENO
3.2.3 A)!"!)%+&' U'%' 7&+&*"&' La &er$a =6#$a 'e( &e)"re&) 4a$e =e !ea #9 a'e$a') "ara a"($a$)&e! &'!tra(e! ta(e! $)#) ?&ta! #a&*era! 9 re8e!t#e&t)! re!!te&te! a (a $)rr)!%&. Pe'e !er t(>a') $)#) ,a!e "ara a'4e!8)! a!(a#e&t) 'e( r') e& (a! &!ta(a$)&e! 'e tra&!+)r#a')re! 'e ")te&$a 9 $)#) re((e&) e& $a?a! #et:($a! "ara "r)te*er e( $)&te&') a( te#") =e "er#te & a?!te "er+e$t). E! re!!te&te a (a =e#a #e?)r =e (a! *)#a! a ,a!e e7$(!8a#e&te 'e 4'r)$ar,r)! ")r () =e !e () t(>a e& (a $&ta a!(a&te "ara "erta! 'e &$e&')! 9 a"($a$)&e! re(a$)&a'a! ta(e! $)#) *a&te! 9 #a!$ar((a!.
63
U'% "!#8()!% E( &e)"re&) e! $)#e&te t(>a') $)#) #atera( 'e ,)ta! "ara (a "e!$a $)& #)!$a 9a =e "r)")r$)&a & e7$e(e&te a!(a#e&t) $)&tra e( +r6). La! ,)ta! 'e &e)"re&) !)& ")r () *e&era( 'e a(re'e')r 'e ## 'e e!"e!)r 9 'e "re$) #e') e& $)#"ara$%& $)& ()! #atera(e! #:! ,arat)! $)#) e( &9()& 9 e( $a$4). E& ! e!ta') &at8) e( &e)"re&) e! & #atera( +(e7,(e #9 "are$') a (a *)#a $)& "r)"e'a'e! 'e a!(a#e&t) !#(are! a( $a$4). Para a"($a$)&e! 'e "r)te$$%& 'e ,$e) e( &e)"re&) e! +a,r$a') $)& +)r#a$%& 'e e!"#a "(:!t$a $)& *a! &tr%*e&) ")r (a! "r)"e'a'e! a!(a&te! 'e (a! "e=e;a! ,r,?a! 'e *a! $erra'a! 9 !e"ara'a! e( &tr%*e&) e! !a') ")r $)&8e&e&$a =6#$a &) ")r !er !"er)r a( are $)#) a!(a&teK. La! $5((a! 'e e!"#a 4a$e ta#,5& =e e( #atera( !ea #9 +()ta&te 9 e( ,>) 'e,e $)#"e&!ar e!t) $)& e( !) 'e "e!a!. E( e!"e!)r 'e tra?e! 'e &e)"re&) "ara "r)te$$%& $)&tra e( a*a +r6a !e 4a$e *e&era(#e&te 'e 0 ## 'e e!"e!)r. Per) e( #atera( !e $)#"r#e ,a?) (a "re!%& 'e( a*a 9 $a'a 8e> #:! 'e(*a'a a #a9)re! "r)+&''a'e! & tra?e 'e &e)"re&) 'e 0 ## 4#e') )+re$e &a "r)te$$%& #$4) #e&)r a #e&)! 'e $e& #etr)! 'e "r)+&''a'. U& a8a&$e re$e&te e& tra?e! 'e &e)"re&) 'e ,$e) e! e( !"er-+(e7 =e #e>$(a !"a&'e7 $)& e( &e)"re&) "ara &a #a9)r +(e7,('a'. C)#) re!(ta') (a! (:#&a! 'e tra?e 'e &e)"re&) !e +a,r$a& e& '+ere&te! *ra')! 'e"e&'e&') 'e (a a"($a$%&. E( tra?e 'e ,$e) 'e &e)"re&) e! #:! 'e&!e 9 #e&)! +(e7,(e () =e *ara&t>a ! 'ra,('a' 9 re'$e (a $)#"re!%& e& "r)+&''a'. L)! tra?e! =e &&$a e!t:& e7"e!t)! a *ra&'e! +er>a! 'e $)#"re!%& $)&te&e& #:! *a! ")r () =e !)& #:! $a(e&te! "ara e( #!#) e!"e!)r. L)! tra?e! "ara &ata$%& $)#"ett8a !)& 'e e!"#a e7"a&''a "e!t) =e te&e& =e !er #9 +(e7,(e "ara "er#tr e( #)8#e&t) (,re 'e( &a'a')r. La 'e!8e&ta?a e! =e !)& ,a!ta&te +r:*(e!.
64
A!!&'%*)%' $%7"*&%' Re$e&te#e&te e( &e)"re&) !e 4a $)&8ert') e& & #atera( "ara (a $)&+e$$%& 'e a$$e!)r)! 'e !) ')#5!t$) &$(9e&') "e>a! 'e (a"t)" P)' $)&tr)(e! re#)t)! 9 e( re,e$) e& ,$$(eta!. E& e!te #er$a') a 8e$e! $)#"te $)& e( PU 'e ,a?a re!(e&$a =e e! & #atera( #:! re!!te&te a( #"a$t) "er) #e&)! t(>a').
D&%*(&' Ta#,5& e& ()! (t#)! a;)! * & +a,r$a&te 'e "at&e! e& (6&ea 4a &$)r")ra') 'e &e)"re&) e& (a $)&!tr$$%& 'e a(*&a! 'e !! #:! ")"(are! (6&ea! 'e "r)'$t)! e& ()! $a(e! e( &e)"re&) a;a'e re+er>) !)")rte "ara e( t),(()K 9 "r)te*e $)&tra a,ra!)&e! $)#) ")$)! #atera(e! 4a$e&. C)#) &a !#"(e $e!t%& 'e 'ra,('a' 9 8'a t( 'e( "r)'$t) re8e!t#e&t)! $)&!tr')! $)& a't8)! 'e &e)"re&) !)& t6"$a#e&te #:! $ar)! =e )tr)!. E( &e)"re&) e! & #atera( ")"(ar e& e( #&') e$e!tre a!6 =e !e t(>a e& $&$4a! #a&t((a! a(#)4a'((a! 9 #$4a! )tra! a"($a$)&e!. A #e&') !e t(>a e& Ar!)+t ?e*) $)& r+(e! 'e are $)#"r#')K $)#) &a "re&'a 'e "r)te$$%& 9a =e e! () !+$e&te#e&te 'e(*a'a $)#) "ara !e&tr e( *)("e "er) () !+$e&te#e&te *re!a $)#) "ara re'$r (a 8e()$'a' 'e #"a$t). C$4(()! 9 e!"a'a! 'e e&tre&a#e&t) !)& 'e &e)"re&) "ara (a !e*ra &!tr$$%& 'e 'e+e&!a "er!)&a( !"arr&* 9 'e#)!tra$)&e! 'e arte! #ar$a(e!.
65
M')!" a#a4a +a,r$a&te 'e I&!tr#e&t)! #!$a(e! 4a $)#e&>a') a !!ttr ()! ta")&e! !a')! "ara e( !e((a') 'e &!tr#e&t)! 'e 8e&t) ")r e?e#"() !e((ar (a! ?&ta! 'e $(ar&ete! ),)e!K $)& &e)"re&).
O*(%&)" E& (a a$t a$t8' 8'a' a' 'e (a )rt )rt)"e' )"e'a a e! #9 #9 +re$ +re$e e&t &te e e( !) !) 'e art6 art6$ $() ()!! )rt)"r)t5!$)! +a,r$a')! $)& #atera( 'e &e)"re&) =e ")r !! e!"e$a(e! $ara$ter6!t$a! !e t(>a& e& ()! trata#e&t)! 'e ter#)tera"a.
R&!#,*))&+(% & !",&' E( ")($()r)"re&) e! !#(ar a( $a$4) &atra( "er) #:! re!!te&te a ()! a$ete! ()! '!)(8e&te! (a (> !)(ar (a +(e7%& e( $a()r 9 (a! ((a#a!. P)r t)'a! e!ta! $a(' $a('a'e a'e! ! ()! $a$4)! $a$4)! !&t5t !&t5t$) $)!! !e 4a& $)&8ert $)&8ert') ') e& &a #ater #atera a "r#a "r#a e!e&$a( e& (a +a,r$a$%& 'e $)&'$t)re! e(5$tr$)!.
I+#'(*)" "#(%%(*) E& at)#%8(e! !e !a "ara !!te#a! 'e &!)&)r>a$%& 9 $)&tr)( 'e 8,ra$%&. E( $)&tr)( 'e 8,ra$%& "r)")r$)&a & a#)rt*a#e&t) a( #)8#e&t) &atra( 'e ()! #)t)re! e& #:=&a!. E( ")(6#er) e! t( e& e!te t") 'e a"($a$)&e! 'e,') a ! $a"a$'a' 'e a,!)r,er (a e&er*6a #e$:&$a. La! 8e&ta?a! 'e & !!te#a 'e a#)rt*a#e&t) !)& e&tre )tra! (a 'e e7te&'er (a 8'a 'e ()! #)t)re! 9 ()! a$$e!)r)! $)&e$ta')! a e!t)! 9 re'$r ! r') 'e )"era$%&. Per) e( !) #:! #")rta&te e& (a &'!tra at)#)tr> ra'$a e& (a +a,r$a$%& 'e #a&*era! 9 $)rrea!.
66
A$&')=%' E( &e)" &e)"re re&) &) e! t( t(> >a' a') ) "ara "ara (a +a,r +a,r$ $a$ a$% %& & 'e a'4e a'4e! !8) 8)!! 'e $)&t $)&ta$ a$t) t).. re$e&te#e& re$e&te#e&te te (a '($%& '($%& 'e( &e)"re&) &e)"re&) !e ((e8a a $a,) e& &a #e>$(a 'e ')! '!)(8e&te! '!)(8e&te! t)(e&) t)(e&) 9 & '!)(8e&te a(+:t$) a(+:t$) 'e e8a")ra$%& e8a")ra$%& r:"'a e& 8ara'a! 8ara'a! "r)")r$)&e! #:! e( a*re*a') 'e $)()+)&a re!&aK rea$$)&a'a $)& %7') 'e #a*&e!).
F%*#"!)5+ ()!" & #+ "$&')=% C%%+&+(&
P"*(&' %* !)&+(% !"#!$% /!!0 P)($()r)"re&) 1<< Re!&a <-< Ó7') 'e >&$ O7') 'e #a*&e!) A&t)7'a&te 2 D!)(8e&te! <<
&
La $)(a 'e &e)"re&) e! & a'4e!8) 'ea( ")r ! +er>a "ara e( "e*a') 'e *)#a te(a! 'e H9"a()&-Ne)"re&) E8a 9 !"er+$e! ")$) ")r)!a! $)& $er) !e( !e(a a et$. et$. S ,a?a ,a?a 8!$) 8!$)! !'a 'a' ' "er# "er#te te &a &a #e?) #e?)rr "e&e "e&etr tra$ a$%& %& 9 & #a9)r #a9)r re&'#e&t). E!te a'4e!8) "e'e ret$(ar!e "ara a#e&tar (a re!!te&$a a (a te#"eratra a (a 4'r%(!! 9 (a &te#"ere. e a"($a !),re (a! !"er+$e! a "e*ar "re8a#e&te (?a'a!K 9 !e 'e?a )rear 'e 1
O(*%' #'%' E( &e)"re&) !e t(>a e& #:!$ara! "ara (a "r)te$$%& 'e (a $ara "ara e( a!(a#e&t) 'e >%$a()! 'e CPU "ara 4a$er $,rea!e&t)! "ara at)#%8(e! a
67
"re,a 'e a*a e& +)r#a (6='a ) (:#&a! "ara #e#,ra&a! e(a!t)#5r$a! "ara te$4)! ) ta"a?&ta! 9 e& &a #e>$(a 'e &e)"re&)-!"a&'e7 "ara (a +a,r$a$%& 'e a!e&t) 'e !((a! 'e re'a!. De,') a ! re!!te&$a =6#$a 9 'ra,('a' e( &e)"re&) !e t(>a a 8e$e! e& (a +a,r$a$%& 'e *a&te! 'e (a8ar "(at)! !),re t)') $)#) &a a(ter&at8a a( (:te7. E& (a #)'a e( &e)"re&) 4a !') t(>a') ")r '!e;a')re! $)#) Garet4 P*4 Ba(e&$a*a La&8& 9 a&* era.
3.3 C"#!$% &()&+%-*%)&+% La ta,(a #e!tra &!#)! a rea(>ar e& e( "r)$e!) 'e( $a$4) #e&$)&a').
3.3.1 M"(&*)"' *)"' -
P*%#!(%' Et(e&) Pr)"(e&) A*a a't8)! 'e "r)$e!a#e&t) a*e&te! 4)#)*e&e>a&te!
P"*(&' &+ &'% a /< a 0 1/.< <3 <2
3.3.2 P*%!&'%' & @",*)!"!)5+ EL PROCESO DE POLIMERIZACIÓN EN SOLUCIÓN A)()=%' & P*%!&'")&+(% Ca(=er #atera( !a') e& ')!! re(at8a#e&te ,a?a! =e #e?)ra (a! $ara$t $ara$ter6 er6!t !t$ $a! a! 'e "r)$ "r)$e!a e!a# #e& e&t) t) !& !& a+e$ a+e$ta tarr !*& !*&++$a $att8a 8a#e& #e&te te (a! (a! "r)"e'a'e! +6!$a!.
A7&+(&' 6%%7&+&)"+(&' S)& #e>$(a! a ,a!e 'e re!&a! =e e74,e& &a ,e&a $)#"at,('a' $)& 8ar)! e(a!t%#er)! 9 +a$(ta& (a #e>$(a a tra85! 'e a,(a&'a#e&t) 9 4#e$ta$%& te#"ra&)! 'e (a! &ter+a$e! 'e( ")(6#er). a =e (a re!&a! 'e a,(a&' a,(a&'a# a#e&t e&t) ) e74,e e74,e& & &a $erta $erta "e*a?)! "e*a?)!'a 'a' ' ()! ")(6#e ")(6#er)! r)! =e te&'e& a 'e!#e&>ar!e 9 (a! #e>$(a! 'e ")(6#er)! !e &r:& #:!
68
r:"'a#e&te (a e&tra'a 'e e&er*6a !e #a&te&e e& & &8e( a(t) e& )tra! "a(a,ra! e( #e>$(a') e! #:! e+e$t8) 9 ()! te#")! 'e #e>$(a') a #e&') "e'e& re'$r!e.
E#'%* C)& &a a#"(a *a#a 'e e7"(!)re! 'e ')! eta"a! Ha!$) )+re$e &#er)!a! ")!,('a'e! &'8'a(e! "ara & $)&tr)( 'e #)8#e&t) 9 & 'e!#)('e) +a,(e! 'ra&te e( "r)$e!) 'e #)('e) ")r &9e$$%&.
E"+'%* E! & a*e&te 4&$4a&te a*e&te e7"a&!)rK 'e *ra& !e*r'a' 'e e(a,)ra$%& 9 a(#a$e&a?e =e !r8e "ara (a +a,r$a$%& 'e art6$()! ")r)!)! &)')r)! e& e!"e$a( "ara ()! =e !)& +a,r$a')! a a(ta! te#"eratra!
S&!"%* L)! !e$a')re! 'e $&ta +a,r$a')! a #e''a *ara&t>a& e( !e$a') e+$a> 'e ")(6#er)!
E( "r)$e!) 'e ")(#er>a$%& e& !)($%& e! e( #:! a#"(a#e&te t(>a') 9 ! *ra& 8er!at('a' ()*ra &a a#"(a *a#a 'e ")(6#er)!. E( !!te#a 'e et(e&) "r)"(e&) 9 $ata(>a')r !)& ")(#er>a')! e& e7$e!) 'e !)(8e&te 4'r)$ar,)&a'). S !)& t(>a')! e!ta,(>a')re! 9 a$ete! e!t)! !)& a;a'')! 're$ta#e&te 'e!"5! 'e (a ")(#er>a$%&. E( !)(8e&te 9 #)&%#er)! &) rea$$)&a')! !)& e&t)&$e! !e"ara')! #e'a&te a*a $a(e&te 8a")r ) #e'a&te e8a")ra$%& #e$:&$a. E( ")(6#er) e( $a( !e 4a((a e& +)r#a 'e *r#)! e! !e$a') #e'a&te e(#&a$%& 'e( a*a e& t)r&(()! "re&!a! #e$:&$a! 9) 4)r&)! 'e !e$a'). L)! *r#)! !e$)! !)& (e*) $)&+)r#a')! e& ,a(a! ) e7tr')! e& "e((et!. L)! ")(6#er)! 'e a(ta 8!$)!'a' !)& 8e&'')! a *ra&e( e& +)r#a 'e ,a(a! 'e!#e&>a'a! )
69
"e((et!. L)! *ra')! a#)r+)! !)& $)#er$a(>a')! $)#e&te e& ,a(a! !%('a!.
REPRESENTACIÓN DEL PROCESO DE FABRICACIÓN DEL CAUC6O ETILENO-PROPILENO
E( "r)$e!) 'e ")(#er>a$%& e& !!"e&!%& e! &a #)'+$a$%& 'e (a ")(#er>a$%& e& #a!a. E( !!te#a 'e #)&%#er)! 9 $ata(>a')r e! &9e$ta') e& & rea$t)r ((e&) $)& "r)"(e&). La ")(#er>a$%& te&e (*ar e& +)r#a e'ata +)r#a&') *r#)! 'e ")(6#er) =e &) e! !)(,(e e& e( "r)"(e&). La ")(#er>a$%& e& !!"e&!%& re'$e (a &e$e!'a' 'e !)(8e&te 9 e=")! "ara (a #a&"(a$%& 'e( !)(8e&te 9 (a ,a?a 8!$)!'a' 'e (a !!"e&!%& a9'a a( $)&tr)( 'e (a te#"eratra 'e( "r)$e!) 9 a (a #a&"(a$%& 'e( "r)'$t). E( "r)$e!) &) e!t: (#ta') ")r (a 8!$)!'a' 'e (a !)($%& 'e +)r#a =e ")(6#er)! $)& a(t)! "e!)! #)(e$(are! "e'e& !er "r)'$')! !& & "r)$e!) a'$)&a(. La e(#&a$%& 'e( "r)"(e&) 9 ter#)&%#er) $)#"(eta& e( "r)$e!) a&te! 'e( $)&+)r#a') 9 e#,a(a') 'e( "r)'$t).
70
ESQUEMA DEL PROCESO DE POLIMERIZACIÓN EN SUSPENSIÓN
La te$&)()*6a "ara ")(#er>a$%& e& e!ta') *a!e)!) +e re$e&te#e&te 'e!arr)((a'a "ara (a ),te&$%& 'e $a$4)! 'e et(e&)-"r)"(e&). E( rea$t)r $)&!!te e& & (e$4) +('>a') 8ert$a(. L)! #)&%#er)! 9 &tr%*e&) e& +)r#a 'e *a! $)& e( $ata(>a')r !)& &tr)'$')! a( rea$t)r 9 e( "r)'$t) !%(') e! re#)8') "er%'$a#e&te. E( $a()r 'e rea$$%& e! retra') #e'a&te (a $r$(a$%& 'e *a! =e a'e#:! !r8e "ara *e&erar e( (e$4) +('). N) !)& t(>a')! !)(8e&te! e(#&a&') (a &e$e!'a' 'e &a eta"a ")!ter)r 'e e(#&a$%& (a8a') 9 !e$a'). E!te "r)$e!) ta#")$) e!t: (#ta') ")r (a 8!$)!'a' 'e (a !)($%& $)& () =e !e ()*ra& ")(6#er)! $)& a(t)! "e!)! #)(e$(are! !& a+e$tar (a "r)'$t8'a'. Se &9e$ta &a $a&t'a' !!ta&$a( 'e &e*r) 'e 4#) a( rea$t)r $)#) & a9'a&te 'e +('>a$%& "ara "re8e&r =e !e "e*e& ()! *r:&()! 'e ")(6#er)!
71
+)r#a')! e&tre !6 ) e& (a! "are'e! 'e( rea$t)r. Per) ()! "r)'$t)! "re"ara')! &$(!) $)& &)! &8e(e! ,a?)! 'e &e*r) 'e $ar,)&) !)& $)#"(eta#e&te &e*r)! 9 &) re!(ta& !at!+a$t)r)! "ara a"($a$)&e! =e re=ere&
"r)'$t)!
$)()rea,(e!. A*e&te!
$)a'98a&te!
,(a&$)!
$)()rea,(e! 'e (a +('>a$%& &$(9e& '+ere&te! t")! 'e !6($e! $a($&a'a! ar$((a! ta($) 9 $ar,)&at) 'e $a($). U& "r),(e#a "r&$"a( 'e (a a'$%& 'e e!t)! $)a'98a&te! 'e (a +('>a$%& ,(a&$)! $)()rea,(e! 'ra&te (a "r)'$$%& e! ! te&'e&$a a *e&erar &a! +erte! $ar*a! e!t:t$a! &e*at8a! () =e e& $)&'$)&e! 'e ")(#er>a$%& $)&'$e a =e !e a$#(e re!&a !),re (a! "are'e! 'e( rea$t)r. L) =e "e'e !er !a(8a') $)& (a t(>a$%& 'e a(*& a*e&te a&te!t:t$). E( "r)'$t) ),te&') !e +)r#a e& *r:&()! "ara "er#tr & r:"') #e>$(a') ")!ter)r.
3.3.3 A)!"!)%+&'
V&$!#%' E( $a$4) EPDM !e t(>a $)#e&te e& !e((a&te e& t)')! ()! 8e46$()!. E!t) &$(9e !e(()! 'e (a! "erta! ?&ta! 'e 8e&ta&a! !e(()! 'e (a $arr)$er6a 9 a 8e$e! ?&ta! "ara e( $a")te. E& *e&era( EPDM !e t(>a e!"e$a(#e&te e& (a! #a&*era! e& e( $r$t) 'e( !!te#a 'e e&+ra#e&t) 'e & at)#%8( A'e#:! e( EPDM "e'e !er t(>a') $)#) t,) 'e $ar*a 'e are e& #)t)re! tr,). M:! e!"e$6+$a#e&te !e "e'e t(>ar "ara $)&e$tar e( (a') +r6) 'e( re+r*era')r 'e are 'e $ar*a ta#,5& $)&)$') $)#) &ter$))(erK "ara e( $)(e$t)r 'e a'#!%&.
72
S&"% & #&*("' & !8"*"' E( EPDM )+re$e &a ,e&a "er+)r#a&$e e& e( a!(a#e&t) t5r#$). Se t(>a e& "erta! 'e $:#ara! +r*)r6+$a! "ara e( !e((a').
E#)% & '&7#*)" L)! $a$4)! 'e et(e&)-"r)"(e&) !e t(>a& ta#,5& $)#) #atera( "ara (a! ?&ta! 'e (a $ara 'e ()! re!"ra')re! &'!tra(e! $)& #a9)r +re$e&$a e(e*'a 9a =e e( !) 'e (a !($)&a !e 'e,e e8tar ")r () *e&era( e& a#,e&te! $)& "&tra e& aer)!)( 'e &'!tra! at)#)tr$e!.
A)'")&+(% & !",&' E( EPDM !e t(>a ta#,5& $)#) #atera( "ara (a e&8)(tra e7ter)r 'e ()! $a,(e! t(>a')! e& ()! a"arat)! e(5$tr$)! "ara (a &!ta(a$%& a( are (,re ) e7"e!ta! a (a (> U.
I&*&",))"!)5+ & (&!$%' E( EPDM !e t(>a $)#) re8e!t#e&t) a "re,a 'e a*a 'e te$4)!. Te&e (a 8e&ta?a 'e =e &) $)&ta#&a e( a*a 'e ((8a e!$rr'a =e e! 'e 8ta( #")rta&$a ! e( 'e;) 'e $a!a 'e!ea t(>ar e!ta a*a "ara (a 4*e&e "er!)&a(. ara! $a!a! $e&ta& $)& a$#(a')re! 'e a*a 'e ((8a ")r () ta&t) 'e,e& 4a$er !) 'e e!te t") 'e te$4)!.
73
74
IV. CONCLUSIONES
•
E( $a$4) !&t5t$) 4a !') &a *ra& re8)($%& "ara e( #&') "er) a& a!6 e( &atra( &) 4a "er'') ! #")rta&$a #a! $)& (a! a(>a! 'e( "etr%(e) (a &'!tra
•
'e( $a$4) t)#a #a9)r +er>a 'e,') a =e ! "r)'$$%& e! 'e ,a?) $)!t). E( "r)$e!) 'e 8($a&>a$%& 4a$e #:! re!!te&te 9 'ra'era (a a$$%& "er#te&') =e ! "er)') 'e 8'a t( !ea #:! e7te&!).
75
•
L)! $a$4)! ta(e! $)#) e( et(e&)-"r)"(e&) !e 'e!ta$a& ")r ! re!!te&$a a( $a()r )7'a$%& )>)&) 9 a (a &te#"ere 'e,') a ! e!tr$tra ")(#5r$a 'e
•
$a'e&a !atra'a. L)! $a$4)! e& ")(6#er)! re!")&'e& 'e +)r#a a$e"ta,(e &$(!) $)& a(ta!
•
$ar*a! 'e re((e&) 9 "(a!t+$a&te '!#&9e&') ! "re$). Pre!e&ta& *ra& t('a' e& !e((a&te 'e 8e46$()! e!"e$a(#e&te e& (a! #a&*era! 'e e&+ra#e&t) 'e( at)#%8(. Ta#,5& !e !a e& e( !e((a') 'e (a!
•
"erta! 'e $:#ara! +r*)r6+$a!. Pre!e&ta& *ra& t('a' e& ()! e=")! 'e 'e !e*r'a' e!"e$6+$a#e&te e& ()!
•
e=")! 'e re!"ra$%&. La ")(#er>a$%& $)#) "r)$e!) re"re!e&ta e( 1< 'e (a $a"a$'a' #&'a( &) re!(ta re(e8a&te e& "a6!e! $)& &'!tra 'e "etr)=6#$a "er) e! #9 !a') e&
• •
"a6!e! e& 86a! 'e 'e!arr)(() ta(e! $)#) ()! 'e A#5r$a 'e( !r A!a 9 :+r$a. Pre!e&ta& )"era$)&e! 'e a$a,a') ta(e! $)#) ()! 'e (a e#(!%&. E( $a$4) e!tre&) ,ta'e&) re"re!e&ta e( $a$4) 'e #a9)r t('a' a &8e( #&'a( ")r=e re"re!e&ta e( < e& !) 'e "r)$e!)! 'e e#(!%& e& +r).
76
V. RECOMENDACIONES
•
L)! "r)$e!)! !e$e&$a rea(>a'a 'e &8e!t*a$%& e& ()! e&!a9)! "(a&tea')! "ara e( #e?)r $)&tr)( 'e( "r)$e!) !)() 'e,er:& !er rea(>a')! e& (a +re$e&$a
•
!e;a(a'a 9a =e &a +re$e&$a e7$e!8a !*&+$a & *ra& *a!t) e$)&%#$). La +re$e&$a !e;a(a'a e& 5( e! !+$e&te "ara r $)&tr)(a&') a ()! "r)'$t)! 9a =e (a 're>a e! (a "r)"e'a' #:! #")rta&te a e8a(ar. Te&er e& $e&ta !! "r)"e'a'e! e& (a re!!te&$a a e(e8a'a! te#"eratra! "ara & !) a'e$a') ,a?) $)&'$)&e! a'e$a'a!.
77
•
De,') a =e ()! ")(&e! !)& +a,r$a')! e& *ra&'e! $a&t'a'e! 9 &) te&e& & $)&tr)( 'e $a('a' &a 8e> =e !e 4a $(#&a') ! "r)$e!) 'e +a,r$a$%& (a a"($a$%& 'e( #e!tre) ")r a$e"ta$%& !er: 'e *ra& a")9) "ara $)&tr)(ar (a $a&t'a' 'e ()! #!#)! 9 'eter#&ar $:(e! !a(e& +era 'e e!"e$+$a$%&.
78
VI. REFERENCIALES