ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง- พื ้ ้นฐานการซ นฐานการซอมใหญ
ั ข ้ ้นตอนการซ นตอนการซอมใหญ อมใหญ
รายละเอียดทั ยดทั วไป ว่ ่ ไป
รายละเอียดทั ยดทั วไป ว่ ่ ไป อะไรคือคํ อคําที ่ ่ าที กลาวว าววา "การซอมใหญ อมใหญ" ? การซอมใหญ อมใหญเป เปนงานที ่ ่ นงานทีพบสิ ่ ่ พบสิงผิ งผิดปกติ ดปกติและมี และมี การซอมแซมตามตํ อมแซมตามตําแหน าแหนงของป งของปญหาตลอด ญหาตลอด จนมีการถอดแยกชิ ้ ้ การถอดแยกชินส นสวนของเครื ่ ่ วนของเครืองยนต องยนต, ชุดส ดสงกํ งกําลั าลัง, เฟองท องทาย าย, อื ่ ่อืนๆและมี นๆและมีการปรั การปรับ แตง, ซอมแซมหรื อมแซมหรือมี อมีการเปลี ่ ่ การเปลียนชิ ้ ้ ยนชินส นสวน วน ถามี ามีความจํ ความจําเป าเปน
(1/2)
ขั ้ ้นตอนการซ นตอนการซอมใหญ อมใหญ ในสวนของหมวดนี ้ ้ วนของหมวดนีเป เปนขั นขั ้ ้นตอนการซ นตอนการซอม อม ใหญ มีอยู อยู 4 ขั ้ ้นตอนและจะอธิ นตอนและจะอธิบายจุ บายจุดสําคั าคัญของแต ละ ละ ขั ้ ้ขันตอน นตอน 1.
ยืนยันสภาพของป นสภาพของปญหา ญหา/ลักษณะอาการ กษณะอาการ
2.
การถอด/การแยกชิ ้ ้ การแยกชินส นสวน วน
3.
การทําความสะอาด าความสะอาด/การตรวจสอบ
4.
การประกอบชิ ้ ้ การประกอบชินส นสวน วน/การติดตั ้ ้ ดตัง (2/2)
ขั ้ ้นตอนการซ นตอนการซอมใหญ อมใหญ
ยืนยันสภาพของป นยันสภาพของปญหา ญหา/ลัลักษณะอาการ กษณะอาการ
สรุปประเด็ ปประเด็นในการซ นในการซอมใหญ อมใหญ ประเภทของ ปญหาข ญหาขอบกพร อบกพรองที ่ ่ องทีเกิ เกิดขึ ้ ้ ดขึนและส นและสวนใดของ วนใดของ รถยนตที ่ ่ทตีตองการการซ อ งการการซอมใหญ อมใหญ 1.
ยืนยั นยันสภาพของป ญหา ญหา/ลักษะอาการ กษะอาการ
2.
สรางสมมติ ฐานเกี างสมมติ ฐานเกี ่ ่ยวกั ยวกับสาเหตุ ที ่ ่ทเกิ ีเกิด ความผิดปกติ ดปกติ
3.
ตัดสิ ดสินใจอย นใจอยางใดอยางหนึ างหนึ ่งในการซอม อม ใหญววาควรจะดํ า ควรจะดําเนิ าเนินการหรื นการหรือไม อไม
(1/1)
- 1 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง- พื ้ ้นฐานการซ นฐานการซอมใหญ
ั ข ้ ้นตอนการซ นตอนการซอมใหญ อมใหญ การถอด/การแยกชิ การแยกชิ ้ ้นส นสวน วน 1.
การถอด
การถอดสวนที ่ ่ วนทีตตองการซ อ งการซอมใหญ อมใหญออกจาก ออกจาก รถยนตนั ้ ้นันช นชางเทคนิ างเทคนิคตองมี องมีความสามารถ ความสามารถ และทักษะในการแยกชิ ้ ้ กษะในการแยกชินส นสวนออกมา วนออกมา (1)ถอดเครื ่ ่ ถอดเครืองยนต องยนตหรื หรือระบบส อระบบสงกํ งกําลั าลังออก งออก
จากดานบนหรื านบนหรือด อดานล านลางของรถยนต างของรถยนต โดยการใชลิลฟท ิฟท, แมแรง แรง, และอื ่ ่ และอืนๆ นๆ (2)เมื ่ ่ เมือถอดชิ ้ ้ อถอดชินส นสวนที ่ ่ วนทีมีมน้นี ํ ํ้าหนั าหนักมากๆ กมากๆ
จําพวกเครื ่ ่ าพวกเครืองยนต องยนตหรื หรือชุ อชุดส ดสงกําลั าลัง, ในการทํางานต างานตองคํ องคํานึ านึงถึ งถึงความปลอด งความปลอด ภัยอย ยอยางมาก างมาก เพื ่ เพื ่อไม ให ไม ใหมัมันตก นตก หรือกลิ ้ ้ อกลิงลงมา งลงมา เมือมี อมีการถอดชิ ้ ้ การถอดชินส นสวนออกจากรถยนต วนออกจากรถยนต, (3)เมื ่ ่ ขณะปฏิบัติติงานต งานตองระมั องระมัดระวั ดระวังอย งอยาให าใหมีมี รอยขูดขีดหรื ดหรือเกิ อเกิดความเสี ดความเสียหายกั ยหายกับ รถยนต ได (1/3)
การแยกชิ ้ ้ การแยกชินส นสวน วน การแยกชิ ้ ้ การแยกชินส นสวนตามใบสั ่ ่ วนตามใบสังซ งซอมเพื ่ อมเพื ่อ ตรวจสอบคามาตรฐาน, ปรับตั บตั ้ ้งหรื งหรือ ทําการซ าการซอม อม 2.
เครืองยนต องยนต: (1)เครื ่ ่ การถอดแยกชิ ้ ้ การถอดแยกชินส นสวนแต วนแตละชิ ้ ้ ละชินของ นของ เครื ่ ่ เครืองยนต องยนต เชน: เพลาลูกเบี กเบี ้ ้ยว ยว, ฝาสูบหรื บหรือเสื ้ ้ อเสือสู อสูบ, ลูกสู กสูบ, เพลาลูกเบี กเบี ้ ้ยว ยว และอื ่ ่นๆ นๆ ยร: (2)เกียร การถอดแยกชิ ้ ้ การถอดแยกชินส นสวนแต วนแตละชิ ้ ้ ละชินของระบบ นของระบบ สงกํ งกําลั าลัง เชน: ชุดล็ ดล็อคเฟ อคเฟองเกี องเกียร ยร, กามปู ามปูเลื ่ ่ เลือนเกี อนเกียร ยร, ชุดเฟ ดเฟองท องทาย าย และอื ่ ่ และอืนๆ นๆ ขอแนะนํ อแนะนํา: เมื ่ ่ เมือมี อมีการถอดแยกชิ ้ ้ การถอดแยกชินส นสวน วน, ใหนํนาชิ าํ ชิ ้ ้นส นสวน วน อะไหลแต แตละชิ ้ ้ ละชินมาตรวจสอบค นมาตรวจสอบคามาตรฐาน ามาตรฐาน (2/3)
- 2 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง- พื ้ ้นฐานการซ นฐานการซอมใหญ
ดเรียง ยง 3.การจัดเรี
ั ข ้ ้นตอนการซ นตอนการซอมใหญ อมใหญ
เมื ่ ่ เมือมี อมีการแยกชิ การแยกชิ ้ ้นส นสวน วน, ใหจัจัดวางชิ ้ ้ ดวางชินส นสวน วน แตละตั ละตัวให วใหเรี เรียงตามลํ ยงตามลําดั าดับอย บอยางเปน ระเบียบในพื ้ ้ ยบในพืนที ่ ่ นทีตํตาแหน าํ แหนงติดตั ้ ้ ดตัง เพื ่ ่ เพือให อให สะดวกในการประกอบ/ติดตั ้ ้ ดตังอุ งอุปกรณ ปกรณกลั กลับ ตามตําแหน าแหนงเดิ งเดิมได มไดอย อยางถูกต กตอง อง หลังจากประกอบและใส ในตํ งจากประกอบและใส ในตําแหน าแหนง เดิมแล มแลว แมววา ชิ ้ ้ชินส นสวนอะไหล วนอะไหลภายนอกจะ ภายนอกจะ เหมือนกั อนกัน แตความสึ ความสึกหรอของแต กหรอของแตละ ละ ชิ ้ ้ชินส นสวนไม วนไมเท เทากั ากันจึ นจึงต งตองทํ องทําตํ าตําแหน าแหนงบอกไว งบอกไว เพื ่ ่ เพือไม ให อไม ใหเกิ เกิดการสลั ดการสลับตํ บตําแหน าแหนงกั งกันเพื ่ ่ นเพือ ปองกั องกันความผิ นความผิดพลาดที ่ ่ ดพลาดทีจะเกิ จะเกิดขึ ้ ้ ดขึน ขอแนะนํ อแนะนําการบริ าการบริการ: ตําแหน าแหนงที ่ ่ งทีติติดตั ้ ้ ดตัง/ทิศทางการติ ศทางการติดตั ้ ้ ดตัง (ดู “ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน” ของ “พื ้ ้นฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ” ใน PDF หนา 41-45) (3/3)
- 3 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
ั ข ้นตอนการซอมใหญ การทําความสะอาด/การตรวจสอบ 1.การทําความสะอาด
เมื ่อทําความสะอาดชิ ้นสวนที ่มกี ารถอด แยกเรียบรอยแลวจะทําใหเกิดผลลัพธ ดังหัวขอตอไปนี ้ (1)จะทําใหมีการวัดคามาตรฐานไดอยาง
ถูกตองและแมนยํา (2)จะทําใหงายตอการคนพบความผิด
ปกติ (3)ความเปนไปไดที ่จะมีการปองกัน
เศษผงหรือสิ ่งแปลกปลอมเขาไปแทรก อยู ในชิ ้นสวนขณะทําการประกอบติดตั ้ง (4)จะทําการนําเอาคราบสกปรกจําพวก
เขมาคารบอนหรือตะกอนออกจาก ชิ ้นสวนเพื ่อใหกลับสู สภาพเดิมเหมือน ขณะที ่ยังไมมกี ารใชงาน ขอแนะนําการบริการ: การทําความสะอาด / การลาง (ดู “ทักษะพื ้นฐาน” ของ “พื ้นฐานการซอมใหญ” ใน PDF หนา 86-89) (1/2)
- 4 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
ั ข ้นตอนการซอมใหญ
การตรวจสอบ มีการตรวจวัดและตรวจสอบคามาตรฐาน ของชิ ้นสวนแตละอันโดยวิธกี ารที ่เหมาะสม ตามวัตถุประสงคที ่เปนจริง และเห็นคาที ่ วัดไดชัดเจนโดยมีการตรวจสอบหรือ การวัดดวยเครื ่องมือวัด 2.
ขอแนะนําการบริการ: • ระยะหางชองวางน้ ํามัน (ดู “ทักษะพื ้นฐาน” ของ “พื ้นฐานการซอมใหญ” ใน PDF หนา 67-70) • การวัดค า (ดู “ทักษะพื ้นฐาน” ของ “พื ้นฐานการซอมใหญ” ใน PDF หนา 71-74) • การตรวจสอบดวยสายตา (ดู “ทักษะพื ้นฐาน” ของ “พื ้นฐานการซอมใหญ” ใน PDF หนา 91)
เช็คความเที ่ยงตรง ตรวจเช็คหาความผิดปกติ โดยจาก การวัดคาหรื อตรวจสอบคามาตรฐาน ในสาเหตุของปญหาที ่เกิดความผิดปกติข ้นึ ถาสิ ่งเหลานี ้ ไมมกี ารเปลี ่ยนแปลง, คนหาตรวจสอบเกี ่ยวกับขอมูลของสาเหตุ อีกครั ้ง 3.
(2/2)
- 5 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
ั ข ้นตอนการซอมใหญ การประกอบชิ ้นสวน/การติดตั ้ง
การประกอบชิ ้นสวน/การติดตั ้ง การประกอบชิ ้นสวนตองทําตามขั ้นตอน และวิธกี ารที ่ถกู ตองทําใหถูกตองสมบูรณ ตามคู มอื การซอมของโตโยตา 1.
ขอแนะนํา: ดูตามคาแรงขันมาตรฐานที ่กาํ หนดไว ตองทําการเปลี ่ยนชิ ้นสวน ซึ ่งไม สามารถนํากลับมาใช ไดอกี ดังเชนน้ ํายาซีลกันรั ว่ /ปะเก็น กอนทําการประกอบ, นําน้ ํามันหลอ ลื ่น/จาระบีที ่ระบุ ในคู มอื การซอม หลอลื ่นตามตําแหนงที ่คมู อื การซอม กําหนดไว การประกอบชิ ้นสวนอะไหลตอ งใหเขา ที ่ตามสภาพเดิมและตําแหนง/ทิศทาง เดิม •
•
1 3
ประแจตั ้งคาแรงขัน น้ ํามันหลอลื ่น
2 4
•
ปะเก็นใหม ตําแหนงดานหนา
•
ขอแนะนําการบริการ: ตําแหนงที ่ติดตั ้ง/ทิศทางการติดตั ้ง (ดู “ทักษะพื ้นฐาน” ของ “พื ้นฐานการซอมใหญ” ใน PDF หนา 41-45)
(1/2)
- 6 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
ั ข ้นตอนการซอมใหญ
การปรับตั ้ง/การตรวจเช็คการทํางาน เมื ่อใดก็ตามที ่มกี ารประกอบชิ ้นสวน ตองมีการปรับตั ้งและตรวจสอบขั ้นตอน การทํางานและตรวจเช็คตามมาตรฐาน การบํารุงรักษา 2.
3.การตรวจสอบตามคามาตรฐานหลังจาก
การประกอบติดตั ้งเรียบรอยแลว หลังจากมีการซอมเสร็จเรียบรอยแลว ทําการตรวจสอบอาการของปญหาเดิม อีกครั ้งทําการวิเคราะหอกี ครั ้งวายังพบ ความผิดปกติเดิมอยู หรือไม ในเวลาเดียวกันก็ทาํ การตรวจเช็คความ เรียบรอยในการประกอบและการทํางาน ของแตละชิ ้นสวนไดอยางถูกตองควบคู ไปดวย (2/2)
- 7 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
ั ข ้นตอนการซอมใหญ
คําถาม-1
คํากลาวของหัวขอใดตอไปนี ้กลาวถึงวิธกี ารปองกันเกี ่ยวกับการนํ าชิ ้นสวนมาถอดแยก/ประกอบติดตั ้งภายในรถยนต เมื ่อมีการซอมใหญ ไดอยางถูกตอง ? 1. เมื ่อมีการถอดแยก/การประกอบติดตั ้งเครื ่องยนตหรือ
เกียรภายในรถยนต ตองเตรียมชิ ้นสวนอะไหล เพื ่อทําการเปลี ่ยนลวงหนาเพราะวาทอทางน้ ํามันเชื ้อเพลิงหรือทอทางระบบเบรกในหองเครื ่องยนตอาจจะเกิด การเสียหายได
2. สําหรับชุดชิ ้นสวนน้ ําหนักมากๆ
เชนเครื ่องยนตหรือเกียร,ตองแน ใจและใหความสําคัญเปนอยางมาก เรื ่องความปลอดภัยที ่จะไมทาํ ใหตกลงมา
3. เมื ่อใชแมแรงรองรับเครื ่องยนตหรือ
เกียร,ตองแน ใจในการใชมอื ชวยจับเพื ่อปองกันจากการตกหลน
4. เมื ่อใชแมแรงรองรับเครื ่องยนตหรือ
เกียร,ตองแน ใจในการใชมอื ชวยจับเพื ่อปองกันจากการตกหลน เมื ่อมีการถอดแยก/ประกอบติดตั ้ง,เครื ่องยนตหรือเกียรจากตัวถังรถยนต ไมมคี วามจําเปนตองใส ใจเกี ่ยวกับ ความเสียหายของรถยนต,เพราะวาไดทาํ การติดตั ้งผาคลุมบังโคลนเพื ่อปองกันรถเสี ยหายอยู แลว ถาเครื ่องยนต หรือเกียรกระทบกับรถยนต
คําถาม-2
ขอความขางลางขอใดอธิบายเกี ่ยวกับขอควรระวังเบื ้องตนในการติดตั ้งชิ ้นสวนไดอยางถูกตอง? 1. กรณีที ่ชิ ้นสวนชนิดไมนาํ กลับมาใช ใหม เชน
ปะเก็นถายังอยู ในสภาพที ่ดีอยู กส็ ามารถนํากลับมาใช ใหม ได
2. คากําหนดแรงขันโบลทจะกําหนดไว ในคู มือซอมอยางไรก็ตามเมื ่อมีการถอดชิ ้นสวนออกมา
และประกอบเขาใหม ใหขันโบลทดวยคาแรงขันมากกว าคากําหนดเล็กนอย 3. ตองแน ใจวาไดทาจาระบี หรือน้ ํามันเครื ่องในตําแหนงที ่ถูกตองตามคู มอ ื ซอม 4. ถึงแมวาชิ ้นสวนเปนชนิดเดียวกันแตมันก็ ไมสามารถสลับตําแหนงกันได
- 8 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
รายละเอียดทั ่วไป
รายละเอียดทั ่วไป ในบทนี ้เป นรายละเอียดของทักษะพื ้นฐาน ที ่ควรรู ในการทําการซอมใหญ ถาคุณเรียนรู ทักษะการซอมใหญแลวคุณจะ สามารถปฎิบัติทุกขั ้นตอนการทํางานได โดยอางอิงจากคู มือการซอม
(1/3)
1.การตรวจสอบจุดสําคัญสํ าหรับการ
ถอดและการประกอบติดตั ้งชิ ้นสวน
- 1 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
(1) โบลท
การคลายหรือการขันโบลท ใหทาํ ตามขอกําหนดการขันเพื ่อปองกันการบิดงอในขณะทําการประกอบชิ ้นสวนซึ ่งอาจจะตอง ทาน้ ํายากันคลาย (2) โบลททาน้ ํายากันคลาย เพื ่อปองกันโบลท เกิดการคลายตัว โบลทบางตัวอาจจะตองทาน้ ํายากันคลาย (3) พูลเลย เมื ่อมีการถอดและใสโบลทและนัตในชิ ้นสวนที ่หมุนไดตอ งใชเครื ่องมือจับใหชิ ้นสวนอยู กับที ่กอ นที ่จะเริ ่มตามขั ้นตอน การขัน (4) โบลทพลาสติกรีเจน การใชโบลทท ่ีทาํ มาในลักษณะพิเศษ ซึ ่งทํามาใหขันคาแรงบิดตามคาที ่กาํ หนดไดตามความตองการ โบลทชนิดนี ้เราเรียกวาโบลทพลาสติกรีเจน (5) ปะเก็นเหลว/ปะเก็นแผน เพื ่อปองกันการรั ่วของน้ ํามัน ปะเก็นเหลวหรือปะเก็นแผนจะใชกับชิ ้นสวนบางตัว (6)เพลาลูกเบี ้ยว เมื ่อมีการถอดเพลาลูกเบี ้ยวและประกอบเพลาลูกเบี ้ยว จะตองทําใหแรงกดของสปริงวาลวทุกตัวอยู ระดับเดียวกันและใหเพลาลูกเบี ้ยวอยู ในระดับเดียวกันดวย (7) ชิ ้นสวนที ่ประกอบโดยการอัดเขา ชิ ้นสวน เชน เฟองเกียรหรือปลอกเลื ่อนตองทําการอัดเขาและมีความแนนกระชับกับเพลาต องใชการอัด และเครื ่องมือพิเศษในการถอดและการประกอบชิ ้นสวนเหลานี ้ (8) ซีลน้ ํามัน เพื ่อปองกันการรั ่วของน้ ํามัน ซีลน้ ํามันใชกับชิ ้นสวนบางตัว (9) แหวนล็อค แหวนล็อคมีรปู รางชิ ้นสวนเปนแหวนกลมๆ และอยู ในตําแหนงตางๆ ที ่เหมาะสมเพื ่อปองกันการคลายตัวออกของชิ ้นสวน (10) สลัก การอัดสลักเขาในแกนเพลาเพื ่อล็อคชิ ้นสวนบางอัน (11) นัตล็อค/แผนล็อคนัต นัตล็อคและแผนล็อคจะปองกันชิ ้นสวนหลวมตัวอยางงายจากการคลายตัว (12) นัตหัวผา ปองกันการคลายตัว สลักและนัตใชกับชิ ้นสวนบางชิ ้น ิ ตั ้ง /ทิศทางการติดตั ้ง (13) ตําแหนงที ่ตด ตําแหนงที ่ตดิ ตั ้งและทิศทางของชิ ้นสวนจะมีการระบุ ไวชัดเจน (14) ทอยาง/แคลมปรัด ทอทางและทอยางจะถูกรัดดวยแคลมปรัด เมื ่อทําการถอดและใสทอยาง เลือกใชเครื ่องมือที ่เหมาะสมและกระทําอยางถูกตองตามวิธีการ (15) แบตเตอรี ่ เมื ่อมีการปลดขั ้วแบตเตอรี ่ ใหทาํ ตามคําสั ่งที ่ระบุ ไวเพื ่อปองกันการลัดวงจร ๊กตอ (16) ปลั เมื ่อมีการปลดขั ้วตอ อยางแรกใหปลดกลไกล็อคกอน และตอจากนั ้นใหปลดขั ้วต อออก (17) คลิป / ขายึด ชิ ้นสวนภายในจะมีการติดตั ้งดวยคลิป/ขายึด (18) การบัดกรี เมื ่อมีการเปลี ่ยนชิ ้นสวน เชน แปรงถานของมอเตอรสตารทตองมีการบัดกรีชิ ้นสวนใหม (19) ถุงลมนิรภัย ตองมีความมั ่นใจในการปฏิบัตงิ านสําหรับเรื ่องของถุงลมนิรภัยอยางถูกตองถาไมเชนนั ้นอาจจะมีการระเบิด และเกิดสาเหตุอบุ ัตเิ หตุรายแรงขึ ้น (2/3)
- 2 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 2.การตรวจสอบจุดสําคัญสํ าหรับการวัด
และตรวจสอบคามาตราฐาน
(1) ระยะหางชองวางน้ ํามัน
ใช ไดอัลเกจ พลาสติกเกจ และเกจวัดความหนา (ฟลเลอรเกจ) ทําการวัดและตรวจสอบความแตกตางของชองไฟ เรียกวาระยะชองวางระหวางชิ ้นสวน (2)การวัดคา
ใชเวอรเนียรคาลิปเปอรและไมโครมิเตอร ตรวจสอบและวัดชิ ้นสวน (3) การตรวจสอบความคดงอของเพลา
ใชแทนตัววี และไดอัลเกจ ตรวจสอบและวัดความคดงอของเพลา (4) การตรวจความโกงงอ
ตรวจสอบ และวัดการโกงของหนาสัมผัสโดยใช ไมบรรทัดเหล็ก และฟลเลอรเกจ (5) แบ็คแลช
เฟองเกียรจะมีชองวางระหวางฟนเฟอง เพื ่อที ่จะใหเฟองหมุนไดอยางคลองตัวการวัดและปรับแตงชองวางระหวางเฟองจะใช ไดอัลเกจเปนตัววัดคา (6) พรีโหลด
เพื ่อปองกันลูกปนเฟองทายเกิดการขัดตัว ลูกปนจะตองมีคาพรีโหลด และจะตองมีการตรวจสอบและปรับแตงคาพรีโหลดนี ้ดว ย (7) การตรวจสอบความเสียหาย/แตกราว
ตรวจสอบชิ ้นสวนในการแตกราวและเสียหายโดยใชสีพนตรวจเช็ครอยราว (8) ทําความสะอาด/การลาง
เปนการรักษาที ่ถูกตองและทําใหการทําหนาที ่ ไดอยางสมบูรณแบบของชิ ้นสวน จึงตองทําความสะอาดและลางชิ ้นสวน (9) การตรวจสอบดวยสายตา
นําการตรวจสอบดวยสายตามาใชเพื ่อสรางความมั ่นใจวาไมมีสิ ่งที ่ผิดปกติหรือชํารุดเสียหาย (3/3)
- 3 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
โบลท
ทักษะพื ้นฐาน
เมื ่อทําการยึดชิ ้นสวนดวยโบลทหลายตัว ตองปฎิบัติตามรายละเอียดขางลางเพื ่อ ปองกันชิ ้นสวนแตกหักเกิดความเสียหาย และยังชวยใหปฎิบัตงิ านไดอยางสะดวก 1 2 3 4
ลําดับขั ้นการถอดและขันนอต การปองกันชิ ้นสวนตกหลน ความสะดวกในการทํางาน การระมัดระวังในการประกอบโบลท (1/5)
ขอควรระวัง: การถอดโบลทออกเพียงขางเดียวจะ เปนสาเหตุ ใหชิ ้นสวนเกิดการโกง, บิดงอ และเกลียวของโบลทจะ เสียหายได การขันและคลายโบลทสาํ หรับยึด ชิ ้นสวนตางๆ ใหอา งอิงที ่ค มู ือซอม •
•
1 2
โบลท ฝาสูบ (2/5)
การปองกันชิ ้นส วนตกหลน ชิ ้นสวนที ่มีน ํ้าหนักมากๆ เชน เครื ่องยนต และชุดเกียรจะถูกยึดดวยโบลทหลายตัว เมื ่อทําการถอดและประกอบชิ ้นสวนเหลานี ้ จะตองมีการปองกันชิ ้นสวนตกหลนดวย (1)เมื ่อทําการถอดชุดเกียรอยาถอดโบลท ออกทั ้งหมดทีเดียวแต ใหขันโบลท ตัวใด ตัวหนึ ่งใหพอหลวมๆไวชั ่วคราว ิ ามขอ(1)จะสามารถ (2)เมื ่อปฎิบัตต ปองกันไม ใหชุดเกียรหลนไดเมื ่อมี การถอดโบลทตัวสุดทาย 2.
1 2 3
โบลท ถอดโบลทตัวสุดทาย เกียร (3/5)
- 4 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
3.
ความสะดวกในการทํางาน
(1)เมื ่อทําการคลายโบลทถา น้ ําหนัก
ของชิ ้นสวนกดไปที ่โบลทมันจะทําให คลายโบลท ไดอยางลําบากใหรองรับชิ ้น สวนดวยลิฟทเพื ่อกําจัดแรงที ่จะไปกดที ่ โบลทโบลทท ่ ไม ี มนี ้ ําหนักกดทับจะ สามารถคลายใหหลวมไดอยางงาย (2) เมื ่อทําการติดตั ้งโบลทหลายๆ ตัว เชน
บนซัฟเฟรม ถามีการขันโบลท ใหแนน เพียงดานเดียวจะเปนเหตุ ใหโบลทเอียง ไมตรงกับแนวของรูเพื ่อปองกันปญหานี ้ เราควรขันโบลท ยึดไวชั ่วคราวและ จัดรู ใหตรงกับโบลทแลวจึงคอยทําการ ขันแนน 1 2
การขันโบลท ซัฟเฟรม (4/5)
การระมัดระวังในการประกอบโบลท เมื ่อทําการขันโบลทจาํ เปนอยางมาก ที ่จะตองตรวจเช็ควาในรูโบลท ไมมี ของเหลวอยู เชน น้ ํามันหลอลื ่นหรือน้ ํา ถาโบลทถูกขันในสภาวะที ่มีของเหลวอยู ใน รูโบลท แรงดันของของเหลวจะสูงขึ ้น ซึ ่งเปนเหตุ ใหช ้นิ สวนเกิดความเสียหายได 4.
1 2 3
ลมแรงดันสูง โบลท น้ ํามันเครื ่องหรือน้ ํา (5/5)
- 5 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
1 2 3 4
โบลททาน้ ํายากันคลาย
ทักษะพื ้นฐาน
เพื ่อปองกันไม ใหโบลทหลวม โบลทบางตัว จะทาน้ ํายากันคลายดวย เมื ่อจะนําโบลท กลับมาใชอกี มีความจําเปนตองทํา ความสะอาดโบลทและทาน้ ํายากันคลาย ใหม โบลทบางตัวทาดวยน้ ํายากันคลายมากอน แลวกอนที ่จะประกอบ เรียกวา การทาการคลายเบื ้องตน เมื ่อมีการคลายโบลทท ่ีทาน้ ํายาครั ้งแรกจะ ทําไดลาํ บาก แตเมื ่อคลายครั ้งหนึ ่งแลว ครั ้งตอไปจะทําไดงา ย
แปรงถาน ลมแรงดันสูง โบลทเกา รูโบลท
การทําความสะอาด (1)การทําความสะอาดโบลทดว ยแปรง ลวดและจากนั ้นเป าดวยลม (2)ทําความสะอาดน้ ํายากันคลายที ่ ติดแนนในรูโบลทพรอมทั ้งทําความ สะอาดน้ ํามันเครื ่องหลังจากนั ้นใช ลมเปาเศษน้ ํายากันคลายออกจาก รูโบลท 1.
คําเตือน: เมื ่อจะทําการขันโบลท ใหทาํ ความ สะอาดเอาสิ ่งแปลกปลอมออกจาก โบลทและชิ ้นสวนที ่จะขันก อน เพราะ อาจจะทําใหชิ ้นสวนเกิดการเสียหายได ขอแนะนํา: ใหทาํ ความสะอาดน้ ํายากันคลายเกา ออกกอนจะทาน้ ํายากันคลายใหม เพื ่อเพิ ่มประสิทธิภาพการยึดเกาะ (1/2)
- 6 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การขัน (การทาน้ ํายากันคลายใหม) หลังจากทําความสะอาดโบลท ใหทาน้ ํายา กันคลายประมาณฟนที ่ 2 ถึง 3 ของโบลท คําเตือน: น้ ํายากันคลายบางชนิดจะแข็งตัว โดยทันทีทันใดหลังจากทาลงไปที ่ โบลทดังนั ้นเมื ่อใชน้ ํายาชนิดนี ้ หลังจากทาใหขันโบลทอยางรวดเร็ว ถาตองการขันโบลทอยางรวดเร็ว หลังจากทาน้ ํายากันคลาย ตองแนใจ วาไดเตรียมชิ ้นสวนที ่จะติดตั ้งไวเรียบ รอยแลวกอนทําการประกอบ มีน้ ํายากันคลายอยู หลายชนิดดวยกัน การใช ใหปฎิบัติตามคู มือซอม 2.
•
•
•
1 2
โบลท น้ ํายากันคลาย (2/2)
ขอมูลอางอิง: ชนิดของน้ ํายากันคลาย 1. น้ ํายากันคลาย 1324 (น้ ํายาทรีบอนด 1324) คุณสมบัต:ิ น้ ํายากันคลายจะแข็ งตัวเมื ่ออยู ในบริเวณระหวางผิวสัมผัสของโลหะที ่ ไมมี อากาศอยู บริเวณที ่ ใช: กันรั ่วที ่สกรู สีของน้ ํายา: แดง 2. น้ ํายากันคลาย 1344 (น้ ํายาล็อคไททเบอร 242) (น้ ํายาทรีบอนด 1344)
ุคณ ุ สมบัต:ิ น้ ํายากันคลายจะแข็ งตัวเมื ่ออยู ในบริเวณระหวางผิวสัมผัสของโลหะที ่ ไมมี อากาศอยู บริเวณที ่ ใช: กันรั ่วที ่สกรู สีของน้ ํายา: เขียว (1/1)
- 7 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
พูลเลย
ทักษะพื ้นฐาน
เมื ่อจะทําการถอดชิ ้นสวนที ่มีการหมุน เชน พูลเลยจ ะตองจับยึดชิ ้นสวนไวไม ให หมุนตามขณะทําการถอดหรือประกอบ ถาการจับยึดชิ ้นสวนไว ไมดจี ะเปนเหตุ ให โบลทเกิดความเสียหายหรือทําใหการ ขันโบลท ให ไดแรงขันตามคากําหนด จะทําไดยาก ในชิ ้นสวนแตละชนิดจะมีตาํ แหนงและ วิธกี ารจับยึดแตกตางกันไป ใหอางอิงวิธีการจากคู มือซอม วิธกี ารจับยึดชิ ้นสวน: การจับยึด ชินสวนดวยเครื องมือพิเศษ •
•
1 2
3 4 5
การจับยึดชิ ้นส วนดวยเครื ่องมือหรือ ปากกาจับชิ ้นงาน พูลเลยป มน้ ํา เครื ่องมือพิเศษ (ชุดประแจล็อคพูลเลย) ปากกาจับชิ ้นงาน เพลาลูกเบี ้ยว ชุดเฟองไทมม ่ิง ( ไมมี VVT-i) (1/3)
- 8 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
1.การจับยึดชิ ้นสวนดวยเครื ่องมือพิเศษ •
โบลทยดึ เพลาขอเหวี ่ยง
(1) ติดตั ้งเครื ่องมือพิเศษ A เขากับพูลเลย (2) ประกอบเครื ่องมือพิเศษ B
เขากับเครื ่องมือพิเศษ A (3) ยึดเครื ่องมือพิเศษ B ไว (4) ถอดและติดตั ้งโบลทยึดพูลเลย
ขอแนะนํา: ชิ ้นสวนไมสามารถยึดใหแนนดวย เครื ่องมือพิเศษ B อยางเดียว จะตองประกอบเครื ่องมือพิเศษ A เขาไปดวย 1
2
เครื ่องมือพิเศษA:เครื ่องมือที ่ยึดกับ พูลเลยเพลาขอเหวี ่ยง เครื ่องมือพิเศษB:เครื ่องมือที ่ยึด เครื ่องมือพิเศษ A
พูลเลยป มน้ ํา (1) ปรับเขี ้ยวของเครื ่องมือพิเศษใหตรง กับรูบริการแลวประกอบเครื ่องมือ พิเศษเขากับพูลเลย (2) ยึดเครื ่องมือพิเศษไวแลวขันและ คลายโบลทยดึ พูลเลย •
1
2
เครื ่องมือพิเศษ (ชุดประแจล็อคพูลเลย) ปรับเครื ่องมือพิเศษให ไดระยะ ที ่จะใชงาน (2/3)
- 9 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
2. การจับยึดชิ ้นสวนดวยเครื ่องมือหรือ
ปากกาจับชิ ้นงาน ชิ ้นสวนบางชิ ้นถูกออกแบบมาเพื ่อใชจับ ดวยปากกาจับชิ ้นงานและเครื ่องมือ โดยตรง เพลาลูกเบี ้ย ใชปากกาจับชิ ้นงานจับสวนที ่เปน 6 เหลี ่ยมของเพลาลูกเบี ้ยว โดยมีแผน อลูมิเนียมรองอยู ขอแนะนํา: การใชปากกาจับชิ ้นงานบีบแนนเกินไป อาจจะทําใหช ้นิ สวนเสียหายได ประแจเลื ่อน ประแจแหวน เพลาลูกเบี ้ยว ชิ ้นสวนที ่เปน 6 เหลี ่ยม ปากกาจับชิ ้นงาน แผนอลูมิเนียม •
1 2 3 4 5 6
(3/3)
โบลทพลาสติกรีเจน โบลทพลาสติกรีเจน ซึ ่งสามารถเพิ ่มแรงดึงในแนวแกนไดและ ทําใหคา คงที ่ ไมเปลี ่ยนแปลงดังนั ้นใน เครื ่องยนตบว งแบบโบลทท ่ยี ึดฝาสูบและ โบลทยดึ ฝาประกับแบริ ่งจะขันโบลทโดยวิธี พลาสติกรีเจน หัวโบลทแบบ 12 เหลี ่ยม (ภายในและภายนอก) 1 2 3 4
โบลทพลาสติกรีเจน ฝาสูบ เสื ้อสูบ ประกับเพลาขอเหวี ่ยง (1/3)
- 10 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ขอมูลอางอิง: ลักษณะพิเศษของโบลทพลาสติกรีเจน
การขันโบลท ใหแนนเลยยานอีลาสติก ซึ ่งจะมีแรงดึงในแนวแกนและการหมุนของ เกลียวโบลทเปนสัดสวนกัน (ตามรูป A ) ดังนั ้นถาขันโบลท ชนิดนี ้ ใหอยู ในยาน พลาสติกรีเจน ซึ ่งจะทําใหมุมการหมุน ของโบลทเปลี ่ยนไป แตแรงดึงในแนวแกน จะไมเปลี ่ยนตาม วิธีการขันแบบนี ้จะทําให แกนของโบลทบดิ ตัวตานการขันของโบลท เพื ่อเพิ ่มความมั น่ คงของแรงยึดในแนวแกน เกลียวโบลท ดังที ่แสดงใหเห็นในรูปกราฟ
การเปนพลาสติก คุณสมบัตขิ องวัตถุ กค็ ือจะมีการเปลี ่ยน แปลงรูปรางตามแรงภายนอกที ่มากระทํา จะคืนกลับสภาพเดิมเมื ่อเอาแรงออก นี ่คือลักษณะการเปนอีลาสติก ซึ ่ง คุณสมบัตขิ องมันจะทําใหคนื รูปได และถา ออกแรงกระทํามากกวาชวงการยืดตัว แบบอีลาสติกจะทําใหเกิดการเสียรูปแบบ พลาสติก การเปนอีลาสติก คุณสมบัตขิ องวัตถุ ท ่ีมีสภาพอีลาสติกก็คอื จะมีการเปลี ่ยนแปลงรูปรางตามแรง ภายนอกที ่มากระทําและจะคืนกลับ สภาพเดิมเมื ่อเอาแรงออกถาหากวัตถุ ไมคนื กลับสภาพเดิมเมื ่อเอาแรงออก นั ่นแสดงวาออกแรงกระทํามากเกินไป จะทําใหวัตถุพนสภาพการเปนอีลาสติก และตรงจุดนี ้เพียงแตออกแรงกระทําเพียง นิดเดียวก็จะทําใหวัตถุเสียรูปได ซึ ่งจะ เรียกวาเปนการเสียรูปแบบอีลาสติก (1/1)
- 11 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
วิธีการขันโบลทพลาสติกรีเจน วิธกี ารขันโบลทชนิดนี ้จะแตกตางจากการ ขันโบลทท ่ัวๆไป (1)ชโลมน้ ํามันเครื ่องที ่เกลียวและใตหัว โบลท 1.
(2)ประกอบและขันโบลทแบงเปนชวงๆ
และขันให ไดตามกําหนด (3)ทําเครื ่องหมายที ่สว นหนาของหัวโบลท
แตละตัวดวยสี ี ครั ้งให ไดคา มุมตาม (4)ขันโบลทอก 1
กําหนด
เครื ่องหมายสี
ตัวอยางของคากําหนดของมุมขัน 90 องศา +90 องศา 90 องศา 45 องศา +45 องศา ขอแนะนํา: คากําหนดของมุมขันขึ ้นอยู กับ ใหอา งอิงจากคู มือการซอม (5)ตรวจเช็คตําแหนงเครื ่องหมายของ โบลท •
•
•
(2/3)
- 12 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
2. การเลือกโบลทชนิดพลาสติกรีเจน
กลับมาใช ใหม รูปทรงของโบลทชนิดนี ้จะเปลี ่ยนแปลงตาม แรงในแนวแกน ดังนั ้นการตัดสินใจวาจะนําโบลทกลับมาใช ใหมจะตองทําการตรวจวัดตามรูปภาพ เพื ่อนํามาพิจารณาวาจะสามารถนํากลับมา ใช ใหม ไดหรือไม (1)ตรวจวัดตําแหนงการยืดตัวของเสน
ผาศูนยกลางโบลท ที ่เกลียวของโบลท ที ่ ใตหัวโบลท (2)ตรวจวัดความยาวของโบลท ความยาวทั ้งหมด A B
C
1 2 3 4
โบลทพลาสติกรีเจน เวอรเนียรคาลิปเปอร ตรวจวัดระหว างยอดเกลียวโบลท พื ้นที ่การยุบตัวของเกลียวสูงสุด (3/3)
- 13 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ปะเก็นเหลว/ปะเก็นแผน
ทักษะพื ้นฐาน
ชิ ้นสวนที ่ประกอบโดยใชหนาสัมผัสกัน เชน เสื ้อเกียรและอางน้ ํามันเครื ่องจะตอง ทาดวยปะเก็นเหลวหรือปะเก็นแผนเพื ่อ ปองกันน้ ํามันและน้ ํารั ่วบริเวณที ่จะทาดวย ปะเก็นเหลวและปะเก็นแผนจะถูกทํา ใหเปนสวนที ่แข็งแรง ชิ ้นสวนในจุดตางๆ ที ่ทาํ การถอดและ ประกอบซึ ่งตองใชปะเก็นเหลวหรือปะเก็น แผน: ถอดชิ ้นสวนที ่ถูกปะเก็นยึดออก ทําความสะอาดปะเก็นเหลวและปะเก็น การทาปะเก็นเหลว •
•
•
1 2 3
4 5 6
ปะเก็น อางน้ ํามันเครื ่อง เครื ่องมือพิเศษ (มีดตัดปะเก็นน้ ํามันเครื ่อง) เครื ่องมือขูดปะเก็น ผา ปะเก็นเหลว (1/5)
- 14 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ถอดชิ ้นสวนที ่ถกู ปะเก็นยึดออก เมื ่อทําการใชมีดตัดปะเก็นอาง น้ ํามันเครื ่อง (1)ตอกเครื ่องมือพิเศษ (มีดตัดปะเก็น) ตรงเขาไปทีหนาสัมผัสระหวางอ าง น้ ํามันเครื ่องกับเสื ้อสูบหรือ อื ่นๆ ขอแนะนํา: อางน้ ํามันเครื ่องจะบิดงอหรือเสีย รูปทรงไดงา ยเมื ่อตอกมีดตัดปะเก็น เขาไปครั ้งแรกดังนั ้นใหตอกมีดตัด ปะเก็นเขาไปสม่ ําเสมอและเต็มหนา สัมผัสของชิ ้นสวนที ่ถกู ยึดอยู (2) ใหขยับมีดตัดปะเก็นไปในแนวนอน และงัดตามรองที ่เซาะไว (3)การใชมีดตัดปะเก็นถอดแยกชิ ้นสวนที ่ ยึดติดกันดวยดวยน้ ํายากันรั ่วจะตอง แน ใจวาไมทาํ ใหอา งน้ ํามันเครื ่องไมเกิด การบิดงอ ขอควรระวัง: ตองตรวจเช็คตําแหนงของโบลทกอ น ที ่จะทําการตอกมีดตัดปะเก็นเขาไป ใหทาํ การตอกมีดตัดปะเก็นเขาไปที ่ หนาสัมผัสของอางน้ ํามันเครื ่องอยาง ระมัดระวังอยาทําใหหนาสัมผัสบิดงอ ถาหนาสัมผัสเกิดการเสียหายจะเปน สาเหตุ ใหเกิดน้ ํามันรั ่ว ดังนั ้นจะตอง ทํางานอยางระมัดระวังและทําการ ถอดชิ ้นสวนออกทีละนอย 1.
•
1 2 3
เครื ่องมือพิเศษ (มีดตัดปะเก็นน้ ํามันเครื ่อง) อางน้ ํามันเครื ่อง ปะเก็นเหลว
•
•
(2/5)
เมื ่อใชไขควงปากแบนและคอน พลาสติก ใช ไขควงปากแบนสอดเขาไปและใชคอน พลาสติกตอกเพื ่อถอดแยกชิ ้นสวนที ่ถูกยึด อยู ตัวอยางการทํางาน เมื ่อใชคอ นพลาสติก •
•
1 2 3
- 15 -
คอนพลาสติก ฝาครอบเสื ้อเกียร สวนที ่เปนสันของชิ ้นสวน
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ •
การใช ไขควงปากแบน
ทักษะพื ้นฐาน
ขอควรระวัง: ถาใช ไขควงปากแบนจะตองพันดวย เทปเพื ่อปองกันความเสียหายที ่อาจจะ เกิดขึ ้นกับหนาสัมผัสให ใช ไขควงใหงัด จุดที ่อยู ตรงขามกันเปนเสนทะแยง เพื ่อใหสามารถถอดไดราบรื ่น ถาชิ ้นสวนเกิดการบิดงอหรือหนา สัมผัสเสียหายจะเปนสาเหตุทาํ ให น้ ํามันรั ่วได •
•
1 2 3
คอนพลาสติก ฝาครอบเสื ้อเกียร สวนที ่เปนสันของชิ ้นสวน (3/5)
2. วิธีทําความสะอาดปะเก็นและ
ปะเก็นเหลว เพื ่อให ไดประสิทธิภาพสูงสุดตามที ่ตอ งการ จะตองทําความสะอาดปะเก็นและปะเก็น เหลวเกาออกจากชิ ้นสวนใหหมด (1) ขัดสิ ่งสกปรกและปะเก็นเกาออกดวย หินขัด มีดขูดปะเก็น และแปรงลวด (2) ใชน ํ้ามันทําความสะอาดเช็ด ปะเก็นเหลวออก (3) ลางคราบน้ ํามันออกดวย ขอควรระวัง: ตองระมัดระวังไม ใหหนาสัมผัสที ่จะ เคลือบดวยน้ ํายากันรั ่วเกิดการบิดงอ หรือเสียหาย ถามีน ํ้ามันหรือสิ ่งแปลกปลอมอยู ท ่ี หนาสัมผัสที ่จะทาดวยน้ ํายากันรั ่วจะ ทําใหน้ ํายาไมติดแนนและเปนเหตุ ให น้ ํามันรั ่วได •
•
1 2 3 4
ผา เครื ่องมือขูดปะเก็น หินน้ ํามัน แปรงถาน (4/5)
- 16 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
3. การทาปะเก็นเหลว
ทักษะพื ้นฐาน
ตองแนใจวามีการทาปะเก็นเหลวบริเวณ หนาสัมผัสที ่ถูกตองและมีจาํ นวนตามที ่ กําหนด ใหอางอิงที ่ค มู ือซอมกอนที ่จะปฏิบัตแิ ละ จะตองตรวจเช็คสิ ่งแปลกปลอมบนหนา สัมผัสกอนจะทาปะเก็นเหลวโดยดูจากคู มือ การซอม
ขอควรระวัง: น้ ํายาปะเก็นเหลวบางชนิดจะแข็งตัว อยางเร็วดังนั ้นหลังจากทาปะเก็น เหลวจะตองประกอบชิ ้นสวนอยาง รวดเร็ว หลังจากประกอบชิ ้นสวนใหมหามเติม น้ ํามันหลอลื ่นกอน 2 ชั ่วโมง เมื ่อทาปะเก็นเหลวและเมื ่อประกอบ ชิ ้นสวนปรากฎวาชิ ้นสวนเกิดการขยับ ตัวจะตองเช็ดปะเก็นเหลวออกและ ทาปะเก็นเหลวใหม ถาทาปะเก็นในตําแหนงที ่ผิดหรือนอย เกินไปอาจจะเปนเหตุ ใหน้ ํามันรั ่วได ถาทาปะเก็นเหลวมากเกินไปอาจไป อุดตันทอทางน้ ํามันเครื ่องและกรอง ได ขอแนะนํา: ถามีการอุ นน้ ํายาปะเก็นเหลวเล็กนอย จะทําใหทาไดงา ยขึ ้น •
1 2 3 4
ปะเก็นเหลว ฝาครอบเสื ้อเกียร อางน้ ํามันเครื ่องตัวที ่ 1 การทาปะเก็นเหลว
•
•
•
•
(5/5)
- 17 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ขอมูลอางอิง: ชนิดของน้ ํายากันรั ่ว 1. ปะเก็นเหลวสีดาํ (ทรีบอนด 1280) คุณสมบัต:ิ ใชกันน้ ํามันเครื ่องรั ่วไดดี บริเวณที ่ ใช: น้ ํามันเครื ่อง กันอากาศรั ่ว สีของน้ ํายา: สีดาํ 2. ปะเก็นเหลว 1281 (ทรีบอนด 1281) คุณสมบัต:ิ ใชกันน้ ํามันเกียรร ่ัวไดดี บริเวณที ่ ใช: เกียร เฟองทายและปองกัน น้ ํามันเกียรอัตโนมัติ สีของน้ ํายา: สีแดง 3. ปะเก็นเหลว 1282B (ทรีบอนด 1282B) คุณสมบัต:ิ ใชกันน้ ํารั ่วเปนปะเก็นบริเวณ ป มน้ ํา บริเวณที ่ ใช: ปองกันน้ ําหลอเย็นรั ่ว สีของน้ ํายา: สีดาํ
น้ ํายากันคลาย 1131 (ล็อคไทท No.518) (ทรีบอนด 1131) คุณสมบัต:ิ ใชสาํ หรับกันรั ่วบริเวณที ่อากาศ จะตองไมมีการรั ่ว บริเวณที ่ ใช: ใชสาํ หรับกันรั ่วในเกียร อัตโนมัต ในเฉพาะรุ ิ น สีของน้ ํายา: สีขาว 4.
(1/1)
- 18 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
เพลาลูกเบี ้ยว
ทักษะพื ้นฐาน
ในขณะทําการติดตั ้งหรือถอดชิ ้นสวนเพลา ลูกเบี ้ยวซึ ่งทําหนาที ่กดลูกถวยสปริงวาลว ดังนั ้นตองเช็คดูวา ลูกเบี ้ยวจะตองไมอยู ใน ตําแหนงกดลูกถวยสปริงวาลว 1. จัดตํ าแหนงเพลาลูกเบี ้ยวใหสามารถ
ถอดออกมาในแนวและตองแนใจวา ลูกถวยสปริงวาลวไมถูกกด 2.
คลายโบลทยึดประกับแบริ ่งแตละตัว ออกทีละนิดและทําซ้ ําแบบเดิมจนคลาย โบลททุกตัวออกหมด
ขอแนะนํา: การจัดตําแหนงของเพลาลูกเบี ้ยวการ ถอดหรือประกอบโบลทยึดฝาประกับ ขึ ้นอยู กับเครื ่องยนตของแตละรุ น ใหอา งอิงจากคู มือการซอม 1 2 3
ประแจเลื ่อน เพลาลูกเบี ้ยว ประกับแบริ ่งเพลาลูกเบี ้ยว (1/1)
ขอมูลอางอิง: แบบเฟอง2ชั ้น เฟองสองชั ้นจะแยกออกจากเฟองตาม มันจะอยู ระหวางแหวนสปริงและเฟองตาม ซึ ่งสปริงที ่อยู ค ่ันกลางจะลดระยะแบคแลช ของเฟองขับและเฟ องตามทําใหมีเสียงดัง ของเฟองลดลง จุดสําคัญของการถอดและประกอบเพลา ลูกเบี ้ยว เฟองตามรองดวยโบลท ถาระยะขับตัวนอยๆ จัดวางใหเพลา ลูกเบี ้ยวใหอยู ในระดับเสมอกัน •
•
1 2 3 4 5
- 19 -
แหวนล็อค แหวนสปริง เฟองรอง แหวนสปริง เฟองตาม
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
การเปลี ่ยนเพลาลูกเบี ้ยว
ทักษะพื ้นฐาน
(1) ใชโบลทบริการยึดเฟองรองเขากับเฟอง
หลักและถอดแหวนสปริงที ่ดันเฟองรอง ออก (2)จัดใหโบลทยด ึ เฟองรองตั ้งขึ ้นดานเพื ่อ
ไม ใหสปริงวาลวดันเพลาลูกเบี ้ยวและ จัดวางเพลาลูกเบี ้ยวใหอยู ในตําแหนงที ่ สามารถถอดออกในแนวระดับเดียวกัน
ขอแนะนํา: การจัดวางตําแหนงของเพลาลูกเบี ้ยวจะ แตกตางกันตามรุ นของเครื ่องยนต ใหอา งอิงคู มือการซอม โบลทบริการ 2 ี เพลาลูกเบี ้ยว 3 ประกับแบริ ่งเพลาลูกเบี ้ยว 1
(1/2)
(3)ลําดับการถอดประกับแบริ ่งเพลา
ลูกเบี ้ยวที ่ถูกตอง ถาระยะขยับตัวของเฟองรองนอย และเพลาลูกเบี ้ยวเอียงทําใหเกิดแรงกดตอ เพลาอาจทําใหเกิดความเสียหายตอเพลา ลูกเบี ้ยวได
ขอแนะนํา: ลําดับการถอดประกับแบริ ่งจะแตกตาง กันตามรุ นของเครื ่องยนต โดยอางอิงคู มือการซอม 1 2 3 4 5
- 20 -
เพลาลูกเบี ้ยว เฟองรอง เฟองตาม โบลทบริการ ฝาสูบ
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน (4)สําหรับการปฏิบัตงิ านใหทาํ การ ประกอบชิ ้นสวนจะยอนขั ้นตอน การประกอบโดยอางอิงคู มือการซอม 1 2 3 4 5
โบลทบริการ เพลาลูกเบี ้ยวดานเฟองตาม เพลาลูกเบี ้ยวดานเฟองขับ มารคไทมม ่ิง - A มารคไทมม ่ิง - B
(2/2)
ชิ ้นสวนที ่มีการอัดประกอบ ชิ ้นสวนที ่อัดเขาดวยกันเชนเฟองเกียร และดุมคลัตชของเกียรจะยึดเกาะกันแนน เพื ่อปองกันไม ใหหลุดออกไดโดยงาย สําหรับเหตุผลนี ้มีการเลือกใชเครื ่องมือที ่ ไมเหมาะสมหรือปฏิบัติตามขั ้นตอนที ่ ไมถูกตอง ในกรณีนี ้สามารถทําใหชิ ้นสวน เกิดความเสียหายได รายการขางลางเปนวิธีการถอดและ ประกอบชิ ้นสวนที ่ ใชวธิ ีการอัดประกอบ: 1 2 3
4 5
การใชคอ นกระแทก การใชเหล็กดูดพูลเลย การใชเครื ่องมือพิเศษและเครื ่องอัด ไฮดรอลิค การใชเครื ่องมือพิเศษและคอน การถอดชิ ้นสวนโดยใชความรอน (1/7)
- 21 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การใชคอนกระแทก ติดตั ้งตะขอจับเขากับชิ ้นสวนแลวใชคอ น กระแทกเพื ่อเพิ ่มแรงดึงเพื ่อใหชิ ้นสวนหลุด ออกมาดวยแรงกระแทกของน้ ําหนักคอน ถูกใชเพื ่อถอดชิ ้นสวนที ่มีลักษณะเปนรอง สไปน ขอแนะนํา: เมื ่อดึงคอนกระแทกการกระแทกอาจ ทําใหขอเกี ่ยวหลุดจึงเกี ่ยวขอใหม ่ันคง คอนกระแทกถูกใชเพื ่ออัดชิ ้นสวนดวย เหมือนกัน 1.
•
•
1 2 3 4 5
ขอเกี ่ยวดึงซีลน้ ํามัน ขอเกี ่ยวสําหรับดึงเพลาขับ น้ ําหนักกระแทก เพลา ดามจับ
ตัวอยางการทํางาน เมื ่อทําการถอดเพลาขับ •
1 2 3 4
•
1 2 3
เครื ่องมือพิเศษ (คอนกระแทก) ขอเกี ่ยวสําหรับถอดเพลาขับ เพลาขับ รองเพลาขับ
เมื ่อทําการถอดลูกเบี ้ยวของเกียร เครื ่องมือพิเศษ (คอนกระแทก) ลูกปน ขอเกี ่ยวสําหรับถอดซีลน้ ํามัน
(2/7)
- 22 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
การใชเหล็กดูดพูลเลย
2.
ทักษะพื ้นฐาน
(1)วิธีประกอบขอเกี ่ยวสําหรับถอดชิ ้นสวน <1>การติดตั ้งเหล็กดูดขอเกี ่ยวและโบลทจะ
ตองไมเอียงจะตองอยู ระดับเดียวกัน ระหวางขึ ้นและลง <2>ดังนั ้นหมุนโบลท
ยึดขอเกี ่ยว จนกระทั ่งไม ใหขอเกี ่ยวเปดออก 4
ขอควรระวัง: ถาไมทาํ การยึดขอเกี ่ยวใหแนน อาจทําใหช ้นิ สวนเกิดความเสียหายได ึ สามารถปรับตั ้งได <3>เหล็กดึงจะมีท ่ียด โดยใชขันโบลทตัวกลางของเหล็กดึง
ขอควรระวัง: ตองแน ใจวาไดทาจาระบีท ่ีบริเวณ โบลทตัวกลางของเหล็กดึง ขณะทําการถอดถาโบลทของตัวกลาง ของเหล็กดึงรู สกึ ฝดมาก ใหหยุดแลว ตรวจสอบเพราะถายังมีการขันโบลท ตออาจจะทําใหตัวดึงและชิ ้นสวนเกิด การเสียหายได •
•
1 2 3 4 5 6
เครื ่องมือพิเศษ (ตัวดึง) ขอเกี ่ยว โบลทตัวกลาง โบลทยึด ประแจเลื ่อน จาระบี
(3/7)
- 23 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
(2) ตัวอยางขั ้นตอนการใช
ทักษะพื ้นฐาน
เมื ่อใชสาํ หรับอัดชิ ้นส วนออก (ถอดลูกหมากปลายแร็ค) ใหขันโบลท ตัวกลางเขาอัดที ่นัตลูกหมาก ปลายเพลาแร็คแลวถอดลูกหมากปลาย เพลาออก •
1 2 3 4 5 6
เครื ่องมือพิเศษ(เครื ่องมือดูดลูกหมาก) โบลทตัวกลาง คอมา ยางกันฝุ น ลูกหมาก ลูกหมากปลายคันสง
เมื ่อทําการถอดชิ ้นส วนออก (ทําการถอดเฟองเกียร 5ของชุดเกียร) ขันโบลทตัวกลางของเครื ่องมือสําหรับดึง คันที ่เพลาสงกําลังเพื ่อดึงพูลเลยออก •
1 2 3 4 5 6
7
เครื ่องมือพิเศษ (เซ็ท B) โบลทตัวกลาง ดุมเกียร เฟองขับเกียร 5 ประแจเลื ่อน เครื ่องมือพิเศษ (เครื ่องมือสําหรับรองปองกันปลาย เพลาเสียหาย) เพลาสงกําลังของเกียร
เมื ่อใชเครื ่องมือสําหรับดึงประกอบ กับโบลท(ถอดพูลเลยเพลาขอเหวี ่ยง) ขันโบลทตัวกลางของเครื ่องมือสําหรับดึง คันที ่เพลาสงกําลังเพื ่อดึงพูลเลยออก •
1 2 3 4
เครื ่องมือพิเศษ (เซ็ท B) โบลทตัวกลาง พูลเลยเพลาขอเหวี ่ยง ประแจเลื ่อน
(4/7)
- 24 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
3. การใชเครื ่องมือพิเศษและเครื ่องอัด
ไฮดรอลิค ติดตั ้งชิ ้นสวนเขากับเครื ่องมือพิเศษแลวใช เครื ่องอัด อัดชิ ้นสวนออก วิธี ใชเครื ่องอัด ติดตั ้งชิ ้นสวนเขาที ่เครื ่องอัด แลวใหแรง กดลงบนชิ ้นสวนในลักษณะแนวดิ ่ง ให ใชแรงดันในการอัดชิ ้นสวนเขาออก อยางชาๆ ในการใชเครื ่องอัดจะตอง เลือกเครื ่องมือพิเศษใหเหมาะพอดีกับ แตละชิ ้นสวน ถาอัดดวยแรงเกิน 100 กิโลกรัมแรง ใหหยุดตรวจพบวาเกิดขอขัดของ อยางไร ถามีการกดดวยแรงเกิน100กิโลกรัม แรงอาจทําใหเครื ่องอัดและชิ ้นสวน เกิดการเสียหายได เมื อทําการถอดโดยการอัดดวยเครื องอัด ไฮดรอลิคชิ ้นสวนขยับลงดานลาง ฉะนั ้นให ใชมือจับชิ ้นสวนไวดว ย •
•
•
•
1 2 3 4
เครื ่องอัดไฮดรอลิค เครื ่องมือพิเศษ เกินกวา 100 กิโลกรัมแรง ปองกันอย าใหชิ ้นสวนรวงหลน
ตัวอยางการทํางาน สลักลูกสูบ •
1 2
3 4 5 6
- 25 -
เครื ่องอัดไฮดรอลิค เครื ่องมือพิเศษ (เครื ่องมือถอดและเปลี ่ยนสลักลูกสูบ) สลักลูกสูบ ประกับเพลาลูกเบี ้ยว ลูกสูบ กานสูบ
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ •
1 2 3 4
ทักษะพื ้นฐาน เฟองเกียรบนเพลาสงกําลัง
เครื ่องอัดไฮดรอลิค เครื ่องมือพิเศษสําหรับถอดตลับลูกปน ลูกปนเพลาสงกําลัง เฟองตามเกียร 4
(5/7)
การใชเครื ่องมือพิเศษและคอน การใชเครื ่องมือพิเศษจะตองเลือกใช ให เหมาะสมกับวิธี การสวมอัดหรือเลือกให เหมาะสมกับชนิ ดของลูกปนหรือซีลน้ ํามัน ที ่จะประกอบ ดังนั ้นอางอิงคู มือการซอม ในการเลือกเครื ่องมือพิเศษและวิธีการ ทําใหเหมาะสมที ่สุด 4.
วิธี ใชเครื ่องมือพิเศษ (การถอดเปลี ่ยนตลับลูกปน) (1)เลือกเครื ่องมือพิเศษโดยดูจากลักษณะ ของชิ ้นสวน เมื ่อรูปรางของชิ ้นสวนเปนลักษณะ พิเศษเลือกชองวางซึ ่งปกปองชิ ้นสวน จากการกระแทกแลวเลือกใชเครื ่องมือ พิเศษ (2)ระยะอัดเขา เลือกใชเครื ่องมือพิเศษใหเหมาะสมกับ ระยะอัดเขา 1 2 3 4
- 26 -
กดสวมดานนอก กดสวมดานใน กดชิ ้นงานใหเสมอกัน เมื ่อมีคาความลึกที ่กาํ หนด
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ตัวอยางการทํางาน ซีลน้ ํามันเสื ้อเกียร •
1 2
3
คอน เครื ่องมือพิเศษ (ดามตอกและหัวสําหรับถอดเปลี ่ยน) ซีลน้ ํามันเสื ้อเกียร
(6/7)
การใหความรอนกับชิ ้นสวน (ปลอกกานวาลว) เมื ่อฝาสูบไดรับความรอนจะขยายตัว ดังนั ้นจะทําใหปลอกกานวาลวหลวมและ สามารถถอดไดงา ย 5.
1 2 3
4 5
ฝาสูบ ปลอกกานวาล ว เครื ่องมือพิเศษ (เครื ่องมือถอดเปลี ่ยนปลอกกานวาล) คอน เวอรเนียรคาลิปเปอร
การถอด ุ หภูมิสูง (1) ใหความรอนที ่ฝาสูบจนมีอณ 80 ถึง 100 องศาเซลเซียส •
(2) ใชเครื ่องมือพิเศษประกอบเขากับ
ปลอกกานวาลวแลวตอกดวยคอนเพื ่อ ถอดปลอกกานวาลวออกจากฝาสูบ
- 27 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน •
การอัดปลอกกานวาลวเขา
(1) ใหความรอนที ่ฝาสูบจนมีอณ ุ หภูมิสูง 80 ถึง 100 องศาเซลเซียส (2) ใชเครื ่องมือพิเศษประกอบเขากับ
ปลอกกานวาลวและตอกดวยคอน (3)วัดระยะที ่ตอกเขาดวยเวอรเนียรคาลิป
เปอร
ขอแนะนํา: ถาอุ นฝาสูบดวยความรอนมากเกินไป จะทําใหฝาสูบยืดขยายออก ขอควรระวัง: สําหรับระยะที ่ตอกปลอกกานวาลวเขา ใหอา งอิงคาที ่ถูกตองจากคู มือ (7/7)
ซีลน้ ํามัน ซีลน้ ํามันใช ในการปองกันน้ ํามันรั ่ว ถาเลือกใชเครื ่องมือประกอบไมถูกตองกับ รูปรางของซีลน้ ํามันหรือตําแหนงการติดตั ้ง สามารถเปนสาเหตุทาํ ใหชิ ้นสวนเกิดความ เสียหายได เครื ่องมือพิเศษอื ่นๆ ถูกนํามาใชสาํ หรับ การถอดและติดตั ้งของซีลน้ ํามัน 1 2 3
- 28 -
ซีลน้ ํามัน เครื ่องยนต เกียร
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การเลือกใชเครื ่องมือพิเศษในการ ประกอบซีลน้ ํามันมีจุดสังเกตในการ เลือกใชดังรายละเอียดขางลาง (1)การเลือกโดยดูจากตําแหนงที ่จะอัด ซีลน้ ํามันเขา เมื ่อทําการประกอบซีลเขาไปในชิ ้นสวนที ่มี รูปรางเปนทรงกระบอกหรือเพลาเลือก ตําแหนงการอัดที ่จะไม ใหซีลหรือชิ ้นสวน เกิดความเสียหาย (2)ระยะอัดเขา เลือกใชเครื ่องมือพิเศษใหเหมาะสมกับ ระยะอัดเขา (3)โดยใชตัวนําศูนย ชุดตัวนําศูนยเมื ่ออัดซีลเขาไปในชิ ้นสวน ที ่อยู ในลักษณะเอียง ไมทาํ ใหขอบเกิดการเสียหาย 2 ประกอบซีลโดยใหซีลและชิ ้นสวนอยู ในระดับเดียวกัน 3 เมื ่อมีคา ความลึกที ่กาํ หนด 4 ประกอบโดยมีตัวนําปองกันซีลบิดเบี ้ยว 1
(1/2)
วิธกี ารถอดและประกอบซีลน้ ํามันจะมีวธิ ี ดังแสดงขางลาง:
การถอด การใชเครื ่องมือถอดซีลน้ ํามัน ในกรณีถอดซีลน้ ํามันของชุดเกียร ใชขายึดที ่ซีลน้ ํามันแลวใชต มุ น้ ําหนัก กระแทกดึงซีลน้ ํามันออก 1.
•
1 2 3 4
- 29 -
ตุ มน้ ําหนัก ขายึด ซีลน้ ํามันเสื ้อเกียร เกียร
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การใชเหล็กดูดพูลเลย เมื ่อซีลน้ ํามันหนาเกียร การขันโบลทตรงกลางเครื ่องมือดูดใหดัน เพลาออกตรงๆ จะทําให ซีลน้ ํามันถูกดึงออกมาดวยพรอมกัน •
1
2 3
เครื ่องมือพิเศษ (เครื ่องมือสําหรับดูดลูกปน) ขายึด ซีลน้ ํามันหนาเกียร
การใชไขควงปากแบน เมื ่อซีลหนาเครื ่องยนต สอดปลายไขควงปากแบนเขากับขอบ ซีลน้ ํามันแลวงัดออก เมื ่อซีลทายเครื ่องยนต ใชมีดคัตเตอร ตัดขอบของซีลน้ ํามันเพื ่อที ่ จะใหมีชองวางสําหรับสอดไขควงได •
ไขควงปากแบน 2 ผา 3 ซีลหนาเครื ่องยนต 4 ซีลทายเครื ่องยนต 1
- 30 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 2. การติดตั ้ง
การใชเครื ่องมือพิเศษและคอน ในกรณีถอดซีลน้ ํามันของชุดเกียร เครื ่องมือพิเศษจําเปนตองเลือกใหเหมาะ สมกับวิธกี ารประกอบซีลหรือเครื ่องมือ พิเศษอื ่นๆ การเลือกขึ ้นอยู กับชนิดของซีลน้ ํามัน ดังนั ้น อางอิงคู มือการซอมในการเลือก เครื ่องมือพิเศษและวิธีการทําใหเหมาะสม ที ่สุด •
1
2 3
เครื ่องมือพิเศษ (สําหรับถอดและเปลี ่ยน) คอน ซีลน้ ํามันหนาเกียร (2/2)
แหวนล็อค สําหรับการถอดจะมีแหวนล็อคอยู 2 ประเภทดวยกัน คือ ชนิดถางออก และชนิดหุบเขา การใชเครื ่องมือที ่เหมาะสมขึ ้นอยู กับ ลักษณะรูปรางหรือตําแหนงการถอดและ การใสของแหวนล็อค การเลือกใชเครื ่องมือที ่ ไมเหมาะสมหรือ การใชแรงที ่มากเกินไปอาจทําใหชิ ้นสวน หรือแหวนล็อคเสียหาย การถอดในลักษณะถางออก การถอดในลักษณะหุบเขา คีมถางแหวน คีมหุบแหวน 1 2 3 4
- 31 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ชนิดของคีม ีเครื ่องมืออยู หลายชนิดดวยกันสําหรับใช ในการถอดและประกอบแหวนล็อก ดังนั ้นปากจับของเครื ่องมือบางชิ ้นสามารถ เปลี ่ยนสลับกันได การเลือกใชเครื ่องมือหรือคีมที ่มีความ เหมาะสมที ่สุดขึ ้นอยู กับชนิดของแหวนล็อค
ขอแนะนํา: รองแหวนบางสวนถูกปรับตั ้งโดย แหวนล็อค ตองแน ใจในการที ่แหวนล็อคตองหมุน รอบๆอยางคลองตัวหลังจากที ่ ประกอบเขาไป ยืนยันชิ ้นสวนนั ้นถูกแหวนล็อคติดตั ้ง อยู ในรองแหวนอยางสนิทพอดี (แหวนล็อคอาจจะไมหมุนในบางกรณี ขึ ้นอยู กับตํ าแหนงในการใชงาน) เมื ่อแหวนล็อคเกิดการเสียรูปให เปลี ่ยนแหวนล็อคตัวใหม •
•
•
1 2 3 A B
เฟองเกียรเพลาสงกําลัง แหวนล็อค ไขควงปากแบน รองใสแหวนล็อค ความหนาแหวนล็อค (1/3)
- 32 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ประเภทถาง (1)”การใชคีมถางแหวนล็อค ใชคีมถางจับบริเวณปากของแหวนล็อค และดานตรงขามของแหวนล็อคใชมือ ประคองไว ใชคมี ถาง ถางแหวนล็อคออก เพื ่อใช ในการถอดหรือใสแหวนล็อคใน บริเวณที ่กาํ หนด 1.
1 2 3
คีมถางแหวน แหวนล็อค เสื ้อเกียร
(2)การใช ไขควงปากแบน
ใช ไขควงปากแบน 2 อันจับที ่ปาก แหวนล็อคตัวละขางและเคาะดวยคอน ที ่ดา มไขควงพรอมกันทั ้ง 2 อันเพื ่อถอด แหวนล็อคออก ใชแทงทองเหลืองอัดเบาๆ ดานตรงขามกับปากแหวนล็ อค และทําการตอกแทงทองเหลืองดวยคอน
ขอควรระวัง: ใชผา กั ้นเพื ่อปองกันแหวนล็อค กระเด็นออกมาอาจหายได ตองแน ใจวาไมมีวัสดุอยางอื ่นติดอยู กับแทงทองเหลือง •
•
1 2 3 4 5
ไขควงปากแบน ผา แหวนล็อค เสื ้อเกียร คอน (2/3)
- 33 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ประเภทหุบเขา (1) การใชคีมหุบแหวนล็อค ใชปากคีมหุบแหวนสอดเขาไปในรูปาก แหวนล็อคและบีบคีมใหปากแหวนล็อค หุบเขาเพื ่อทําการถอดหรือใสแหวนล็อค ในที ่กาํ หนด 2.
1 2 3
คีมถางแหวน แหวนล็อค กระบอกแมป ม เบรก
(2) การใช ไขควงปากแบน
ใช ไขควงปากแบนคอยๆสอดเขาไปที ่ปลาย ของแหวนล็อค เพื ่อทําการถอดแหวนล็อค การประกอบแหวนในตําแหนงติดตั ้ง งัดแหวนล็อคดวยไขควงแบนจนกระทั ่งเขา ไปในรองของแหวนล็อคอยางสนิทพอดี แหวนล็อค 2 ไขควงปากแบน 3 ชุดคลัตชอันเดอร ไดรของเกียรอัตโนมัติ 1
(3) การใชปากกาจับชิ ้นงาน
การประกอบแหวนล็อคเขากับเพลา จับยึดแหวนล็อคกับเพลาด วยปากกาและ ทําการบีบเพื ่อใหแหวนล็อคเขาพอดีกับรอง แหวนที ่เพลา 1 2 3
ปากกาจับชิ ้นงาน แหวนล็อค ชุดอาเมเจอรมอเตอรสตารท
(3/3)
- 34 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง - พื ้ ้พืนฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ
ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน
สลัก สลักล็ กล็อคจะถู อคจะถูกใช กใชเมื ่ ่ เมือทํ อทําการยึ าการยึดเพลา ขณะทําการถอดและติ าการถอดและติดตั ้ ้ ดตังสลั งสลักกระทํ กกระทําโดย าโดย การตอกเขาไปในรูสลั สลัก นสลักล็ กล็อคเข อคเขาไปจนถึ าไปจนถึงตํ งตําแหน าแหนงที งที ่ ่ 1. ดันสลั สามารถใชมืมือดั อดันได นได เหล็กส กสงและค งและคอนตอกสลั อนตอกสลักลงไปโดย กลงไปโดย 2. ใชเหล็ สลักจะต กจะตองไม องไมเอี เอียง ยง
ขอควรระวัง อควรระวัง: ถาตอกสลั าตอกสลักเอี กเอียงจะเป ยงจะเปนเหตุ นเหตุ ใหสลั สลัก และชิ ้ ้ และชินส นสวนเกิ วนเกิดการเสี ดการเสียหาย ยหาย เลือกขนาดของเหล็ อกขนาดของเหล็กส กสงในการตอก งในการตอก สลักเข กเขาใหเหมาะสม เหมาะสม การประกอบสลักบางชนิ การประกอบสลักบางชนิดอาจจะมี คําแนะนํ าแนะนําอย าอยางอื ่ ่ างอืนให นใหออางอิ า งอิง จากคู จากคูมืมือซ อซอม อม •
•
•
1 2 3 4 5
สลักล็ กล็อค อค เหล็กส กสง คอน สลักป กปองกั องกันการเข นการเขาเกี าเกียร ยรถอย ถอย เสื ้ ้อเกี อเกียร ยร (1/1)
นัตล็ ตล็อค อค/แผนล็ นล็อคนั อคนัต นัตล็ ตล็อคหรื อคหรือแผ อแผนล็ นล็อคจะใช อคจะใชกักับชิ ้ ้ บชินส นสวนที ่ ่ วนที เคลื ่ ่ เคลือนที อนที ได ่ ่ ได โดยชวยป วยปองกั องกันไม ให นไม ใหโบลท โบลท คลายออกจากการยึดดวยการย้ ํ ํ วยการย้าส าสวนของ วนของ นัตหรื ตหรือพั อพับแผ บแผนล็ นล็อค อค เชนเดี นเดียวกั ยวกันกั นกับการประกอบสลั บการประกอบสลักล็ กล็อคของ อคของ ชุดเฟ ดเฟองท องทาย าย ชิ ้ ้นส นสวนบางอย วนบางอยางในการ างในการ ประกอบตองตอกให องตอกใหยุยบุ ตัวเพื วเพื ่ ่อป อปองกั องกันไม ให นไม ให เลื ่ ่อนตั อนตัวออกได วออกได 1 2
นัตล็ ตล็อค อค แผนล็อคนั อคนัต (1/4)
- 35 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง - พื ้ ้พืนฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ
ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน
นัตล็ นัตล็อค อค ตอกสวนที ่ ่ วนทียุยบตั บุ ตัวของนั วของนัตให ตใหเสี เสียรู ยรูปเพื ่ ปเพื ่อ ปองกั องกันนั นนัตคลายตั ตคลายตัว การตอกสวนที ่ ่ นทียุยบตัวของนั บุ ตัวของนัตออก ตออก 1.
•
เครืองมื องมือพิ อพิเศษตอกจุดที ่ ่ ดทียุยบุ ตัว (1) ใชเครื ่ ่ บริเวณร เวณรองของเพลาขั องของเพลาขับ สอดเครืองมื องมือเข อเขาไปที ่ ่ าไปทีชชองแล องแลวงั วงัดขึ ้ ้ ดขึนลง นลง (2)สอดเครื ่ ่ เพื ่ ่ เพือให อใหจุจดที ่ ่ ดุ ทียุยบุ ตัวคลายออก วคลายออก
ขอควรระวัง อควรระวัง: ถาตอกเครื ่ ่ าตอกเครืองมื องมือพิ อพิเศษเขามากเกินไป นไป อาจจะทําให าใหเกลี เกลียวของสกรู ยวของสกรูเสี เสียหายได ยหายได ถาตอกส าตอกสวนที ่ ่ วนทียุยบุ ตัวออกมาไม วออกมาไมพอเมื พอเมื ่ ่อ ทําการถอดนั าการถอดนัตล็ อคออกอาจจะทํ อคออกอาจจะทําให าให สกรูเกิ เกิดการเสี ดการเสียหายได ยหายได •
•
1 2
3 4
นัตล็ อค อค เครื ่ ่ เครืองมื องมือพิ อพิเศษ เศษ กตอกนัตยึ ตยึดเพลาขั ดเพลาขับ ) (เหล็กตอกนั คอน บริเวณที ่ ่ เวณทีจะตอก จะตอก
ตอก นนัตล็ อคให อคให ไดคคา แรงขันที ่ ่ นทีกํกาหนด าํ หนด (1)ขันนั •
ยบลงไปใน บุ ลงไปใน (2)ตอกปลายของนัตล็ อคใหยุ รองของสกรู องของสกรู
ขอควรระวัง อควรระวัง: ใชนันัตล็ ตล็อคตั อคตัวใหม วใหม 1 2 3 4
- 36 -
นัตล็ อค อค สกัด คอน บริเวณที ่ ่ เวณทีจะตอก จะตอก
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง - พื ้ ้พืนฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ
ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน
ชนิดของนัตล็ ดของนัตล็อค อค นัตที ่ ่ ตทีปปองกั อ งกันการคลายตั นการคลายตัวออกด วออกดวยตั วยตัวของ วของ มันเองเรี นเองเรียกว ยกวานัตล็ อค อค 1 2
สวนที ่ ่ วนทีเป เปนยาง นยาง สวนที ่ ่ วนทีถูถูกตี กตี ใหยุยุบตั บตัว
(2/4)
แผนล็ นล็อคนัต คนัต การถอดแผนล็ นล็อค อค สกัดและคอนถอดแผนล็ อคออก (1) ใชสกั สกัดและคอนตอกแผ นล็อคบริ อคบริเวณ เวณ (2) ใชสกั สวนที ่ ่ วนทีตีตพัพี ับไวออาออกให า ออกใหสุสุด ขอควรระวัง อควรระวัง: ถาตี าตีแผ แผนล็ นล็อคให อคใหออาออกไม า ออกไมสุสดุ อาจจะทํา ใหโบลท โบลทและชิ ้ ้ และชินส นสวนเสี วนเสียหายได 2.
•
1 2 3 4 5 6
- 37 -
แผนล็อคนั อคนัต สกัด คอน แผนอลูมิมเนี ิเนียม ยม ปากกาจับชิ บชิ ้ ้นงาน นงาน เสื ้ ้อเฟ อเฟองท องทาย าย
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน •
ตอก
(1) ใชสกัดสอดเข าที ่แผนล็อคเล็กนอย (2)ตอกสกัดแผนล็ อคดวยคอนและตอก
แผนล็อคยึดโบลททุกตัว
ขอควรระวัง: เมื ่อตอกแผนล็อคนัต เมื ่อทําการตอก โบลททางดานขางอาจทําใหนัตหลวม ได ใชแผนล็อคตัวใหมประกอบเขาทุ กครั ง •
•
1 2 3 4 5 6
แผนล็อคนัต สกัด คอน แผนอลูมิเนียม ปากกาจับชิ ้นงาน เสื ้อเฟองทาย (3/4)
- 38 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
สลักของเสื ้อเฟองทาย สลักเสื ้อเฟองทายจะปองกันไม ใหสลักล็อค เพลาเฟองดอกจอกเลื ่อนออก การถอด 3.
•
(1) ใชสกัดตอกลงไปที ่แผนล็อคสลักของ
ชุดเฟองทาย (2) ใชคอนตอกที ่หัวสกัดจนกระทั ่งแผน
•
ล็อคถูกตีอา ออกจนสุด การติดตั ้ง
(1) ใชสกัดตอกยึดแผ นล็อคสลักของชุด
เฟองทาย (2) ใชคอนตอกที ่หัวสกัดเพื ่อยึดแผนล็อค
เขากับสลัก
ขอควรระวัง: ถามีการถอดสลักล็อคเพลา กอนที ่จะ ตอกแผนล็อคออกจนอาสุดอาจจะเปน สาเหตุ ใหเสื ้อเฟองทายเกิดการเสียหาย ได 1 2 3 4 5 6
เสื ้อเฟองทาย สลัก สกัด คอน แผนอลูมิเนียม ปากกาจับชิ ้นงาน (4/4)
นัตหัวผา นัตหัวผาเปนนัตที ่ตดิ ตั ้งบนชิ ้นสวนที ่มีการ หมุน เชน ปองกันขอตอพวงมาลัยหลวม นัตแบบนี ้จะมีลักษณะพิเศษ คือ จะมีรอง ที ่ผา ไวเพื ่อใหสลักสอดผานนัตล็อค
1 2 3
- 39 -
นัตหัวผา สลักล็อค ลูกหมากปลายคันส ง
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน (1/2)
1.
การถอด
(1)ดัดสลักยึดใหเหยียดตรงและดึงออก
จากนัตหัวผา (2)ถอดนัตหัวผา 1 2
นัตหัวผา สลักล็อค
2. การติดตั ้ง (1)ขันนัตหัวผาตามคาแรงขันที ่กาํ หนด (2)ขันนัตจนร องผาของหัวนัตตรงกับรูของ
โบลท (3)เสียบสลักเขาที ่รูโบลทแลวพับสลักให
เรียบรอย
ขอแนะนํา: ประกอบสลักใหขาดานที ่ยาวอยู ดานบน เลือกสลักที ่จะประกอบเขาไปให ได ขนาดพอเหมาะกับรูโบลท •
•
1 2
นัตหัวผา สลักล็อค (2/2)
- 40 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ตําแหนงที ่ติดตั ้ง/ทิศทางการติดตั ้ง ชิ ้นสวนมีการกําหนดตําแหนงและทิศทาง ของการประกอบอยางชัดเจน ถาสิ ่งที ่ กําหนดไวเหล านี ้มีการติดตั ้งอยางไม ถูกตองขณะทําการประกอบชิ ้นสวนจะ เกิดความเสียหายและอาจจะไมอยู ใน สภาพที ่จะนํามาประกอบได ชิ ้นสวนแบบนี ้จะมีลักษณะที ่บงบอกเปน เครื ่องหมาย รูปราง การชี ้บง เปนตัวเลข และอื ่นๆ เมื ่อมีการถอดชิ ้นสวนเหลานี ้ ตองทําการบันทึกลักษณะการชี ้บงอยาง ละเอียดกอนทําตามขั ้นตอนของการ ประกอบตองแน ใจเสมอวาชิ ้นสวนที ่จะ ทําการเปลี ่ยนจะตองเหมือนกับตัวเดิมเปน อะไหลของแทและประกอบตามตําแหนง ทิศทางอยางถูกตอง เครื ่องหมายของชิ ้นสวนที ่มีการกําหนด ตําแหนงและทิศทาง การทําเครื ่องหมาย / ติดปาย การประกอบชิ ้นสวนไวช ั่วคราว การจัดเรียงชิ ้นสวนตางๆ ตามลําดับที ่ถอดแยก/ ทําเครื ่องหมายเปนตัวเลขกํากับไว ตรวจสอบตําแหนงทิศทางของชิ นสวน •
•
•
•
1 2 3
ลักษณะเครื ่องหมาย การบงชี ้เปนตัวเลข ประกับเพลาขอเหวี ่ยง (1/5)
- 41 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การทําเครื ่องหมาย / ติดปาย ถอดชิ ้นสวนตางๆ ที ่มีความคลายคลึงกัน เชน ทอยางและขั ้วตอตางๆ ซึ ่งจําเปนตอง ใสกลับตําแหนงเดิม จากนั ้นใหทาํ เครื ่องหมายหรือติดปายบอก สายพานไทมมิ ่ง ดานหลังของสายพานไทมมิ ่ง ทําเครื ่องหมายลูกศรดวยชอลก ชี ้บงตาม ทิศทางการหมุนกอนทําการถอด เชนเดียวกันทําเครื ่องหมายที ่สายพานให ตรงกับเครื ่องหมายที ่เฟองเพลาลูกเบี ้ยว และเฟองเพลาขอเหวี ่ยง เมื ่อทําการประกอบสายพานไทมมิ ่ง ใหเครื ่องหมายลูกศรและเครื ่องหมาย ตําแหนงของสายพานถูกตองตามตําแหนง และทิศทางการหมุน ขั ้วตอ/ทอยาง เมื ่อทําการถอดอุปกรณทางไฟฟาและ ชิ ้นสวนขอตอทอทางทําปายบงชี ้บนขั ้วตอ/ ทอยางเพื ่อจะไดทาํ การประกอบไดอยางถูก ตอง เครื ่องหมายลูกศร สายพานไทมม ่ิง ปาย ขั ้วต อ 1.
•
•
1 2 3 4
(2/5)
- 42 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ขอมูลอางอิง: ชิ ้นสวนหมุน ในการประกอบชิ ้นสวนหมุนในทิศทางที ่ผิด จะมีการเปลี ่ยนแปลงความสมดุลยและ ตําแหนงการติดตั ้งซึ ่งจะเกิดสาเหตุผิดปกติ มีเสียงดัง และการสั ่นสะเทือน การประกอบชิ ้นสวนหมุนที ่ถกู ตองใหทาํ เครื ่องหมาย เมื ่อมีการถอดและทําการ ประกอบกลับใหตรงตามตําแหนงเดิม เพลากลาง เพลากลาง X หนาแปลนเฟองทาย ดรัมเบรก ดรัมเบรก X หนาแปลนดุมลอหลัง •
•
1 2 3 4 5
ทําเครื ่องหมาย เพลากลาง หนาแปลนเฟ องทาย ดรัมเบรก หนาแปลนดุมลอหลัง (1/1)
- 43 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การประกอบชิ ้นสวนไวช ั่วคราว สําหรับชิ ้นสวนที ่ประกอบหรือติดตั ้งดวย โบลทหลากหลายขนาดความยาวหรือ ความหนาแตกตางกัน จนยากที ่จะระบุ ตําแหนงติดตั ้งได เพื ่อปองกันปญหานี ้ ใหทดลองประกอบ หรือติดตั ้งดวยโบลทหรือนัตชั ่วคราวเพื ่อ คนหาให ไดตาํ แหนงของโบลทและนัตที ่ ถูกตอง การประกอบชั ่วคราว (ฝาครอบโซ ไทมมิ ่ง) ฝาครอบประกอบดวยโบลทหลายตัว ดังนั ้น ทดลองใสโบลทเขาไปในรูของ ฝาครอบกอน 2.
•
1 2 3 4
ฝาครอบโซ ไทมม ่ิง นัต โบลทชนิด A โบลทชนิด B
การประกอบชั ่วคราว (ปลอกเลื ่อน) ตรวจเช็คทิศทางและตําแหนงการใสของ ชุดปลอกเลื ่อน •
1 2 3 4
ดุมเกียร ตัวหนอน สปริงตัวหนอน ปลอกเลื ่อน
(3/5)
- 44 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 3. การจัดเรียงชิ ้นสวนตางๆ
ตามลําดับที ่ถอดแยก/ ทําเครื ่องหมายเปนตัวเลขกํากับไว ในถาดรองเปนการวางชิ ้นสวนที ่มีลักษณะ คลายคลึงกันจัดไวเปนหมวดหมู ในถาดใส และจัดเรียงชิ ้นสวนตามลําดับหมายเลข เพื ่อจะไม ใหมีการผิดพลาดในขณะทําการ ประกอบ (1)ทําหมายเลขติดไวเปนหมวดหมู ในถาด
ใสและตําแหนงของชิ ้นสวนในการถอด ตามลําดับ (2)ประกับแบริ ่งและอื ่นๆมีการบงชี ้
หมายเลขทุกตัว ดังนั ้นการระบุ หมายเลขตองทําลวงหนาและกําหนด ตําแหนงชิ ้นสวนกอนที ่จะมีการถอด ตามลําดับแลวใสเปนหมวดหมู ใน ถาดใส 1 2 3 4
กานสูบ วาลว สปริงวาลว ประกับแบริ ่งเพลาลูกเบี ้ยว (4/5)
4.ตรวจสอบตําแหนงทิศทางของชิ ้นสวน
สําหรับชิ ้นสวนที ่มีทิศทางประกอบเขาดวย กัน ตองแน ใจวาติดตั ้งที ่ถูกตองในทิศทาง ลูกสูบ/กานสูบ เครื ่องหมายดานหนาบนหัวลูกสูบจะตอง จัดใหตรงกับเครื ่องหมายดานหนาของกาน สูบในแนวเดียวกัน ประกับแบริ ่งเพลาลูกเบี ้ยว เครื ่องหมายดานหนาและลํ าดับหมายเลข หันไปดานหนาเครื ่องและเรียงตามลําดับ •
•
1 2 3 4
ลูกสูบ กานสูบ เครื ่องหมายดานหนา ประกับแบริ ่งเพลาลูกเบี ้ยว (5/5)
- 45 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ทอยาง/แคลมปรัด ทอยางที ่รัดดวยแคลมปเพื ่อจะได ไมเลื ่อน หลุดเมื ่อถอดแคลมปรัดจะตองใชเครื ่องมือ จับใหถกู ตองเพราะวาถาจับผิดวิธีอาจทําให เกิดความเสียหายไดเมื ่อทําการประกอบ แคลมปรัดทอ จะตองรัดในตําแหนงเดิม
การถอดแคลมปรัดแบบสปริ ง (1) ใชคีมจับปากของแคลมป ใหตรงกับ ตําแหนงและบีบใหแคลมปขยายตัวออก 1.
(2)ถอดแคลมปโดยการดึงเลื ่อนสปริงให
หลุดออกจากขอตอทอ
ขอควรระวัง: ถาปลายแคลมปรัดบิดงอเสียรูปไม ควรนํากลับมาใช ใหมจะตองเปลี ่ยน แคลมปรัด •
1 2
แคลมปรัดทอ ทอยาง
ขอแนะนํา: ชนิดของแคลมปรัดและ ขอตอแบบสวมเร็ว ชนิดของแคลมปรัด ในรถยนตจะใชแคลมปรัดหลายชนิด •
- 46 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน •
ชนิดของขอตอแบบสวมเร็ว
การถอด สําหรับระบบเชื ้อเพลิงในรถยนต จะใชแคลมปแบบสวมเร็ว 1.
1 2 3 4 5
ทอยาง ทอเหล็ก ตัวล็อค โอ-ริง เครื ่องมือพิเศษ (ถอดทอยาง)
ขอตอชนิดคลิปล็อค การถอดขั ้วตอใหกดปลายของคลิปล็อค ขอตอและดึงออก •
1 2 3 4
ทอยาง ทอเหล็ก คลิปขอตอ โอ-ริง
ขอตอชนิดล็อค 2 ชั ้น การถอดขั ้วตอใหกดตรงปุ มล็อคของขอตอ ตามรูปภาพ ตรงลูกศรใหญ •
1 2 3 4
- 47 -
ทอยาง ทอเหล็ก ปุ มล็อค โอ-ริง
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ขอตอแบบรีเทนเนอร หมุนตัวรีเทนเนอรออกจากขอล็อคและ ดึงออก •
1 2 3 4
ทอยาง ทอเหล็ก ตัวล็อค โอ-ริง
(1/1)
2. การติดตั ้ง
สําหรับระบบเชื ้อเพลิงในรถยนตจะใช ขอตอแบบสวมเร็ว (1)ชะโลมน้ ํามันเชื ้อเพลิงที ่โอ -ริง
เพื ่อปองกันการรั ่วของน้ ํามัน ิ เสียง (2)ตอขอตอใหเขาที ่จนกระทั ่งไดยน ๊ก" "คลิ (3)ดึงขอตอเบาๆในทิศทางการถอด
เพื ่อทําการตรวจเช็ควาขอตอเขาล็อค
ขอควรระวัง: ตรวจเช็ควาไมมีสิ ่งสกปรกอยู รอบๆ ขอตอกอนลงมือทํางานจะตองทํา ความสะอาดเสียกอน โอ-ริงถูกใช ในขอตอแบบเร็ว ถาขอตอสกปรกจะทําใหโอริงเสียหายและเปนสาเหตุ ใหน ํ้ามันรั ่ว อยาใชเครื ่องมือชนิดอื ่น (ยกเวนเครื ่องมือพิเศษ) ถาขอตอถอดยากใหดันทอน้ ํามันเขา ดานในและปลดสลักล็อค การทําอยางนี ้จะทําใหขอตอถอดออก งาย ( ไมมีเครื ่องมือพิเศษ) หามโคงงอหรือบิดทอน้ ํามัน หลังจากถอดทอน้ ํามัน ให ใชถงุ พลาสติกคลุมทอน้ ํามัน •
•
•
•
•
•
(1/1)
- 48 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ํา 2.การปลดทอน้ (1)ทําเครื ่องหมายบนทอน้ ําและดาน
ขอตอ (2)ดึงเลื ่อนแคลมปรัดตรงกลางทอโดยใช
เครื ่องมือใหถูกประเภทและวิธีการ (3)เพื ่อปองกันทอยางไม ใหเกิดความ
เสียหายใชผาพันรอบๆทอยางแลว ใชคมี ดึงเลื ่อนทอยางในขณะเดียวกัน ใหหมุนทอไปพรอมกันดวย
1 2 3 4 5 6
- 49 -
แคลมปรัดทอ ทอยางหมอน้ ํา หมอน้ ํา มารคแสดง ผา คีม
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ขอควรระวัง: การบิดทอยางอยางแรง อาจทําใหทอยางเสียรูปได การใชคมี จับทอยางแนนเกินไป อาจทําใหทอยางและชิ ้นสวนที ่ตอ กัน เสียหายได เมื ่อถอดทอยางออกใชผา อุดทอเพื ่อ ปองกันไม ใหน้ ํารั ่วออก หรือปองกัน สิ ่งแปลกปลอมจากดานนอกเขาไป ในทอ •
•
•
(2/3)
การตอทอยาง (1)ทําความสะอาดทอยางและสวนที ่จะตอ เขาดวยกัน (2)จัดทําเครื ่องหมายใหตรงกันและวาง แคลมปรัดตรงตําแหนงเดิม 3.
ขอควรระวัง: ถาเครื ่องหมายไมตรงกันและตําแหนง ไมอยู ในตําแหนงเดิมอาจทําใหน้ ํารั ่ว ได ถาแคลมปเสียรูป ใหเปลี ่ยนอันใหม •
•
1 2 3 4
แคลมปรัดทอ ทอยาง ตําแหนงเดิมแคลมปรัด มารคแสดง (3/3)
- 50 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
แบตเตอรี ่ เมื ่อทําการถอดชิ ้นสวนทางไฟฟาและ แบตเตอรี ่ ใหปลดขั ้วลบ (-) ของแบตเตอรี ่ ออกกอนที ่จะลงปฏิบัตงิ าน เพื ่อปองกัน การลัดวงจร คําแนะนําในการปลดขั ้วลบ (-) ของแบตเตอรี ่ บันทึกขอมูลแสดงผลเก็บไว การปลดและตอกลับตามลําดับ การคืนขอมูลหนวยความจํา •
•
•
(1/4)
บันทึกขอมูลรถเก็บไว การปลดขั ้วลบ (-) แบตเตอรี ่จะลบขอมูลที ่บันทึกไว ในหนวย ความจํา เชน ECU ออก เพื ่อเก็บรักษา ขอมูลไว ใหทาํ การจดบันทึกกอน ขอมูล ตางๆเหลานี ้ขึ ้นอยู กับรุ นและเกรดของ รถยนต บางชนิดจะมีการบันทึกขอมูลไว ในหนวย ความจํา DTC (รหัสวิเคราะหปญหา) สถานีวิทยุ ตําแหนงเบาะ (มีระบบหนวยความจํา) ตําแหนงพวงมาลัย (มีระบบหนวยความจํา) อื ่นๆ 1.
1 2 3
4
(2/4)
- 51 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 2.การปลดและตอกลับตามลําดับ (1)ดึงกุญแจออกจากสวิทชกญ ุ แจที ่คอพวง
มาลัยออก
ขอควรระวัง: ในการปลดสายขั ้วแบตเตอรี ่ ในขณะที ่ สวิตชจดุ ระเบิดอยู ในตําแหนง ON จะเปนดอันตรายเปนอยางมาก เพราะวาจะเกิดการไหลของกระแสไฟ จะทําใหเกิดประกายไฟระหวางสายขั ้ว แบตเตอรี ่กับขั ้วของแบตเตอรี ่ (2)ทําการคลายนัตขั ้วลบ (-) ของแบตเตอรี ่ ใหหลวมและปลดขั ้วสาย แบตเตอรี ่ออก ขอควรระวัง: การถอดขั ้วสายของแบตเตอรี ่โดยการ หมุนสามารถทําใหขั ้วแบตเตอรี ่ถูกขูด ขีดได การถอดขั ้วสายของแบตเตอรี ่ท ่ีผดิ ขั ้น ตอนสามารถทําใหเกิดสาเหตุลัดวงจร ซึ ่งสามารถทําใหฟว สขาดหรือชุด สายไฟไหม ได (3) ใสขั ้วสายแบตเตอรี ่ •
•
ขอควรระวัง: ใหสวิตชจดุ ระเบิดอยู ในตําแหนง OFF ใสข ้ัวสายบวก (+) แบตเตอรี ่กอ นแลวจึงใสขั ้วสายลบ (-) ของแบตเตอรี ่ 1 2 3 4
- 52 -
สวิตชจดุ ระเบิด ขั ้วลบ (-) แบตเตอรี ่ ขั ้วบวก (+) แบตเตอรี ่ แบตเตอรี ่
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน •
1 2 3 4 5
ลัดวงจร โดยทั ่วไปชิ ้นสวนทางไฟฟาในรถยนต จากวงจรไฟฟาจะไปลงกราวดท ่ีตัวถัง รถยนตการปลดขั ้วบวก (+) แบตเตอรี ่โดยไมปลดขั ้วลบ (-) ออกกอน อาจเปนสาเหตุ ใหเกิดการ ลัดวงจรไดเมื ่อขั ้วบวก (+) ไปสัมผัส ถูกเครื ่องมือหรือสายไฟอื ่น
ขั ้วลบ (-) แบตเตอรี ่ ขั ้วบวก (+) แบตเตอรี ่ เครื ่องมือ แบตเตอรี ่ จุดตอกราวด (3/4)
3. การคืนขอมูลหนวยความจํา
คืนขอมูลที ่จดบันทึกไว ใหกับรถ การคืนขอมูลที ่บันทึกไว ใหแกอปุ กรณดังนี ้ 1 ตั ้งสถานีวิทยุ 2 การตั ้งนาฬิกา 3 ตําแหนงพวงมาลัย (มีระบบหนวยความจํา) 4 ตําแหนงเบาะ (มีระบบหนวยความจํา) อื ่นๆ (4/4)
- 53 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ปลั ๊กตอ ระบบไฟฟาเปนสวนประกอบของรถยนต ซึ ่งมีการตอกันดวย ปลั ๊กตอ ดังนั ้นเมื ่อมีการถอดและประกอบสวน ประกอบของระบบไฟฟา มีความจําเปน ที ่จะตองมีการปลดปลั ๊กของ ปลั ๊กตอ ปลั ๊กตอมีอยู ดวยกันหลายประเภท เมื ่อมีการปลดปลั ๊กแตละชนิดตองมีวธิ ีการ ซึ ่งเหมาะสมและถูกตองติดปายบนปลั ๊กตอ เพื ่อระบุตาํ แหนงของปลั ๊กตอเมื ่อมีการตอ ปลั ๊กเขาดวยกัน 1 2 3
ชุดสายไฟและขั ้วตอ ปลั ๊กตอ ปาย
การปลดปลั ๊กตอ หลังจากปลดขอเกี ่ยวออกแลวจึงปลดปลั ๊ก ตอออก 1.
ขอควรระวัง: ปลดขั ้วต อโดยการดึงชุดสายไฟ สามารถทําใหสายไฟขาดไดเพื ่อ ปองกันปญหานี ้ปลดขั ้วต อโดยจับที ่ชุด ขั ้วตอ เมื ่อปลดขั ้วต อไดยาก ดันขั ้วตอเขาไป ดานในของขั ้วตออีกดานหนึ ่งจะทําให ปลดล็อคขั ้วต อไดงา ย •
•
(1/2)
- 54 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การตอปลั ๊กต อ ตอปลั ๊กตอใหสนิทจนไดยนิ เสียง "คลิก" ๊กตอล็อค) (ปลั 2.
ขอแนะนํา: ปายที ่ติดไว ใชอา งอิงขณะทําการปลด หรือใสป ๊ลักตอใหอยู ในสภาพเดิม ตรวจดูเครื ่องหมายทิศทางของขั ้วตอ เมื ่อทําการประกอบชิ ้นสวน และ ระมัดระวังไม ใหชดุ สายไฟมีความตึง มากเกินไป •
•
(2/2)
ขอมูลอางอิง: จะมีการถอดและประกอบขั ้วตอแบบ พิเศษไดอยางไร ปลั ๊กตอแบบสวมเขาและกานล็อค •
1.
ปลดปลั ๊กตอ
(1)กดตําแหนงหมายเลข
ในภาพเพื ่อ ปลดล็อคและดึงกานล็อคขึ ้น จากนั ้นดึงกานล็อคออกใหสุด
๊กตอออก (2)ปลดปลั 1 2
- 55 -
กานล็อค ล็อค
2
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 2.
การใสป ๊ลักตอ
(1)สวมขั ้วต อเขาไปโดยใหกา นล็อคยกตัว
ขึ ้น (2)กดกานล็อคลงจนกระทั ่งไดยินเสียง
ล็อคดัง “คลิก” 1 2
กานล็อค ล็อค
(1/3)
•
1.
ปลั ๊กตอล็อคแบบ 2 ชั ้น การปลดปลั ๊กตอ
(1) ปลดล็อคชั ้นที ่ 2 ออก
๊กตอ (2) ปลดล็อคชั ้นแรกออกแลวปลดปลั 1 2
2.
กานล็อค ล็อค
การใสป ๊ลักตอ
ลักตอชั ้นแรกใหล็อคแนนกอน (1) ใสป ๊ (2)กดล็อคชั ้นที ่ 2 ใหกานล็อคสนิท 1 2
กานล็อค ล็อค
(2/3)
- 56 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน •
ล็อคปลั ๊กตอดวยโบลท
การปลดปลั ๊กตอ คลายโบลทดว ยไขควง และอื ่นๆเพื ่อปลด ปลั ๊กตอออก 1.
ขอแนะนํา: ถาโบลทตามไมคลายออกใหคลาย โบลทขณะเดียวกับดึ งขั ้วต อขึ ้นใหตึง
1
โบลท
การใสป ๊ลักตอ ขันโบลทดว ยไขควงและอื ่นๆเพื ่อใสป ๊ลักตอ ใหแนน 2.
ขอแนะนํา: ขันโบลทจนกระทั ่งรู สกึ ตึงมือพอดีและ แนนสนิท 1
โบลท
(3/3)
- 57 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
คลิป / ขายึด อุปกรณภายในเชนแผงคอนโซลแผงประตู จะถูกยึดดวยคลิป เนื ่องจากคลิป มีหลายชนิด ดังนั ้น การถอดคลิปแตละชนิดจะตองใช วิธกี ารที ่เหมาะสม
การถอดคลิป/ขายึด (1) อางอิงคู มือการซอม เพื ่อดูตาํ แหนงและรูปทรงของคลิป 1.
(2) ใชเทปพันปลายไขควง
กอนที ่จะถอดคลิปเพื ่อปองกันการเกิ ด ความเสียหายกับชิ ้นสวน (3) เลือกใชเครื ่องมือหรือไขควง
เพื ่อถอดคลิปใหเหมาะสมกับชนิดของ คลิปล็อคหรือดึงออกดวยมือ การดึงคลิปผิดทิศทางอาจเปนสาเหตุ ทําใหชิ ้นสวนเสียหายได
ขอแนะนํา: คลิปล็อคมีหลายชนิด ดังนั ้นตองตรวจเช็คตําแหนงของคลิป และอยาทําคลิปหาย คลิป •
1 2 3 4
- 58 -
แผงขางประตู ฝาครอบหองเก็บสัมภาระ แผงบังลมใตกระจก ฝาครอบมาตรวัดรวม
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน •
1 2 3 4 5 6 7 8
ขายึด สวิตชควบคุมไฟหนา กระจังหนา ฝาครอบชุดสายไฟดานลาง แผงบันได แผงครอบเครื ่องเลนวิทยุ/เทป ฝาครอบมาตรวัดรวม สวิตชกระจกไฟฟา แผงครอบเสาเกงหนา (1/3)
2. การติดตั ้งคลิป/ขายึด (1) เมื ่อใชคลิป/ขายึด
การจะนํากลับมาใช ใหม ไดหรือไม จะตองพิจารณาจากหัวขอขางลาง: •
•
•
ขายึดแตกหักหรือไม คลิปบิดเบี ้ยวหรืองอหรือไม ชิ ้นสวนที ่จะใสคลิปบิดเบี ้ยวหรือไม
(2/3)
- 59 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน (2) ใสคลิปใหตรงตําแหนง
และตรวจเช็ควาคลิปเขาไดพอดีเบา วิธีการใสคลิปขึ ้นอยู กับชนิดของคลิป •
•
•
1 2 3 4
•
1 2 3 4 5 6 7 8
สําหรับการติดตั ้ง จะตองตรวจเช็คตําแหนงของคลิปกอน การติดตั ้งผิดวิธีอาจทําใหคลิปเสียหาย ได ดังนั ้นจะตองเช็คตําแหนงกอนการ ติดตั ้ง
คลิป แผงขางประตู ฝาครอบหองเก็บสัมภาระ แผงบังลมใตกระจก แผงครอบมาตรวัดรวม
ขายึด สวิตชควบคุมไฟหนา กระจังหนา ฝาครอบชุดสายไฟดานลาง แผงบันได แผงครอบเครื ่องเลนวิทยุ/เทป ฝาครอบมาตรวัดรวม สวิตชกระจกไฟฟา แผงครอบเสาเกงหนา (3/3)
- 60 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การบัดกรี การบัดกรีจะใชสาํ หรับงานบัดกรีชิ ้นสวน ทางไฟฟาหรือสายไฟ เนื ่องจากหัวแรง จะรอนในขณะจับจะตองมีความระมัดระวัง ในขณะปฏิบัตงิ านนิยมใชตะกั ่วใน การบัดกรีถาใสตะกั ่วมากไปอาจทําใหเกิด การลัดวงจร การบัดกรีจะตองปฏิบัติตามขั ้นตอน ดังตอไปนี ้
การทําความสะอาด (1) ขจัดคราบจาระบีน ํ้ามันสนิมหรือ สิ ่งสกปรกออกจากบริเวณที ่บัดกรี (2) ทําความสะอาดปลายหัวแรง ขอแนะนํา: อยาใชกระดาษทราย ขัดปลายหัวแรง เพื ่อปองกันหัวแรงชํารุดให ใชผาเปยก หรือฟองน้ ําในการทําความสะอาด 1.
1 2 3
หัวบัดกรี ฟองน้ ํา ผา (1/2)
- 61 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 2.
การบัดกรี
(1)อุ นใหปลายหัวแรงใหมีอณ ุ หภูม ในการ ิ
ทํางาน (2)กดปลายหัวแรงลงบนพื ้นที ่ชิ ้นสวนที ่
ตองการบัดกรี ใหรอนเปนเวลาสัก 2-3 วินาที หลังจากนั ้นใหทาํ การบัดกรี
ขอแนะนํา: การใสตะกั ่วบัดกรีมากไปอาจทําใหเกิด การลัดวงจร (3)หลังจากบัดกรี ใหดงึ ปลายหัวแรงออก เมื ่อตะกั ่วบัดกรีตดิ ผิวงานแลว ขอควรระวัง: จุดบัดกรีจะตองรอนระวังอยาใหมี ความรอนสูงอาจทําใหเกิดการไหม ได อยาสูดดมควันของตะกั ่วบัดกรี เพราะอาจทําใหเกิดอันตรายตอชีวติ •
•
1 2 3
หัวบัดกรี ตัวเรือนมอเตอรสตารท แปรงถาน
ยความ 3.ขอควรระวังกอนการบัดกรีดว รอนสูง (1)อยาใชหัวแรงที ่มีคา เกิน 30 วัตต ลงบนชิ ้นสวนอิเล็คทรอนิคส เชน ECU เพราะอาจทําใหช ้นิ สวนเกิดความ เสียหายได (2) อยากดหัวแรงแชนานเกินความจําเปน เพราะอาจทําใหช ้นิ สวนเกิดความ เสียหาย 1
หัวบัดกรี
2
ECU (2/2)
- 62 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ถุงลมนิรภัย การปฏิบัติเกี ่ยวกับถุงลมนิรภัยทํางานไม ถูกตองหรือใชวธิ ีท ่ีผดิ ซึ ่งอาจทําให เกิดอุบัตเิ หตุท ่ีรุนแรงในขณะที ่ถุงลมนิรภัย ทํางานการซอมที ่ผิดวิธีอาจเปนสาเหตุ ใหถุงลมนิรภัยทํางานบกพรอง ดังนั ้นเพื ่อปองกันขัอผิดพลาดในการปฏิบัติ งานจะตองอางอิงจากคู มือซอม
(1/6)
1.
การปองกันการทํางานที ่ ไมถกู ตอง
ECU
ระบบถุงลมนิรภัยจะมีแหลงจายไฟสํารอง หลังจากที ่ทาํ การถอดขั ้วลบจะตองรอ ประมาณ 90 วินาทีกอ นที ่จะทําการ ปฏิบัตงิ าน การปฏิบัติงานไมถูกวิธีอาจทําใหระบบ ถุงลมนิรภัยและเข็มขัดนิรภัยชนิดดึงรั ้ง กลับทํางานไมสมบูรณซึ ่งจะทําใหเกิด อันตรายมาก (1) ยืนยันรหัสวิเคราะหปญหา
ุ แจไปตําแหนง "LOCK" (2) บิดสวิตชกญ (3) ปลดขั ้วลบ (-) แบตเตอรี ่ (4) รอประมาณ 90วินาทีเริ ่มทําการ
ถอดประกอบชุดถุงลมนิรภัย 1 2 3
เครื ่องมือวิเคราะหปญ หา ขั ้วลบ (-) แบตเตอรี ่ ขั ้วต อถุงลมนิรภัย (2/6)
- 63 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การปลดและตอขั ้วตอถุงลมนิรภัย ขั ้วตอและชุดสายไฟของถุงลมนิรภัย จะมีสีเหลืองและใชขั ้วตอชนิดพิเศษดวย ชนิดของขั ้วต อระบบถุงลมนริภัยมีดังนี ้ (ชุดเซ็นเซอรถงุ ลมนิรภัยตัวกลาง/ แปนพวงมาลัย และอื ่นๆ ) เปนตน แบบเลื ่อน 2.
•
(1) ปลดขั ้วตอ
ใหดึงตัวเลื ่อนเพื ่อปลดล็อคของขั ้วตอ จากนั ้นใหดงึ ขั ้วตอออก (2) การใสขั ้วตอ
ขั ้วตอจะล็อคเองโดยอัตโนมัตขิ ณะสวมเขา ดวยกัน แบบล็อค 2 ชั ้น •
(1)ปลดขั ้วต อ
ถอดตัวล็อคชั ้นที ่ 2 ออกกอนโดยทําการ ดึงขึ ้น จากนั ้นถอดตัวล็อคชั ้นที ่ 1ออก โดยการจับที ่ข ้ัวต อแลวดึงออก (2)การใสขั ้วตอ
สวมขั ้วตอเขาดวยกันจนกระทั ่งล็อคชั ้นที ่ 1 ล็อคเขาที ่ จากนั ้นใหกดล็อคชั ้นที ่ 2 เขา 1 2
แบบเลื ่อน แบบล็อค 2 ชั ้น (3/6)
- 64 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ขอควรระวังเบื ้องตนในการถอด/ ติดตั ้งถุงลมนิรภัย SRS (1) การปฏิบัติเกี ่ยวกับชุ ดสายไฟขด เมื ่อถอดและติดตั ้งพวงมาลัยตองแนใจวา ประกอบชุดสายไฟขดไดตาํ แหนงกึ ่งกลาง <1>หมุนสายไฟขดทวนเข็มนาฬิกาจน กระทั ่งล็อค ขอแนะนํา: สายไฟขดจะหมุนไดมากที ่สุด 5 รอบ <2>หมุนสายไฟขดตามเข็มนาฬิกาจาก ตําแหนงล็อคไป 2.5 รอบและตรงกับ เครื ่องหมายกึ ่งกลางตําแหนงดังแสดง ในรูป คําเตือน: ถาเครื ่องหมายและจํานวนรอบของ สายไฟขดไมตรงอาจทําใหสายไฟขด เสียหาย 3.
1 2
สายไฟขด เครื ่องหมายกึ ่งกลาง (4/6)
(2) การวางแปนพวงมาลัย •
•
หลังจากถอดแปนพวงมาลัยออกมา จะตองใหวางใหแปนพวงมาลัยอยู ดาน บน ในขณะที ่ทาํ การวางแปนพวงมาลัย หามนําสิ ่งของหรือวัตถุ อื ่นๆ วางไวดา นบนถุงลมนิรภัย และหามวางใหดานถุงลมนิรภัยคว่ ําลง
ขอควรระวัง: ในขณะถอดแปนพวงมาลัยออกมา และวางคว่ ําลง ถาถุงลมนิรภัยทํางาน ในขณะนั ้นจะทําใหเกิดอุบัตเิ หตุท ่ีราย แรงได 1
แปนแตร (5/6)
- 65 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน (3)การตรวจเช็คโดยใชมัลติมิเตอร
หามทําการวัดคาความตานทานของชุด เซ็นเซอรกลางถุงลมนิรภัย
ขอควรระวัง: ถาใชมัลติเตอรวัดคาความตานทาน อาจทําใหถงุ ลมนิรภัย และเข็มขัด นิรภัยแบบดึงกลับลวงหนา ทํางาน เพราะวามัลติมิเตอรจะจายไฟ ไปยังชนวนของชุ ดถุงลมนิรภัยและ เข็มขัดซึ ่งจะเปนอันตรายมาก 1 2 3 4
ขั ้วต อถุงลมนิรภัย มัลติมิเตอร ชุดเซ็นเซอรกลางถุงลมนิรภัย แปนแตรพวงมาลัย (มีระบบถุงลมนิรภัย)
(4) อื ่นๆ •
•
•
•
•
•
จะมีฉลากเตือนติดไว และตองปฏิบัติตามอยางเครงครัด หามทําการถอดแยกชิ ้นสวน หามนําถุงลมนิรภัยจากรถคันอื ่นมาใช หามเขาใกลกับความรอนสูงหรือสัมผัส กับเปลวไฟโดยตรง หามทาจารบี น้ ํายาทําความสะอาด น้ ํามันหลอลื ่น หรือความชื ้นอื ่นๆ ที ่ ชุดถุงลม ถามีความชื ้นเกิดขึ ้น ใหรีบเช็ดออก ใหกาํ จัดถุงลมนิรภัยทิ ้ง หลังจาก ถุงลมนิรภัยทํางานแลว
คําเตือน: คําเตือนตางๆ นอกจากดานบน ใหอา งอิงจากคู มือการซอม (6/6)
- 66 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
คําแนะนําสําหรับการวัดและการตรวจสอบ
ระยะหางชองวางน้ ํามัน ระยะหางที ่กลาวถึงเปนการเวนระยะที ่ เหมาะสมของชิ ้นสวน 2 ชิ ้น เพื ่อใหน ํ้ามันเครื ่องเขาไปอยู ระหวางระยะ หาง เพื ่อเปนการหลอลื ่นระหวางชิ ้นสวนดี ดังนั ้นตองตรวจสอบใหระยะหางอยู ในคา ตามกําหนด เพื ่อปองกันการติ ดขัด และมีเสียงดัง การทําใหระยะหางอยู ในคาที ่เหมาะสม ทําการปรับตั ้งระยะหางใหอยู ในคากําหนด หรือเปลี ่ยนชิ ้นสวนที ่สกึ หรอ 1 2 3 4 5
•
ระยะหางปกติ ระยะหางระหวางชิ ้นสวนมาก ระยะหางระหวางชิ ้นสวนนอย น้ ํามันหลอลื ่น ี ลูกสูบ
แนวรัศมี และแนวรุน
วิธกี ารวัดระยะหางระหวางชิ ้นสวน การวัดดวยการคํานวณ การวัดโดยใชพลาสติกเกจ การวัดโดยใช ไดอัลเกจ การวัดโดยใชฟลเลอรเกจ •
•
•
•
ขอแนะนํา: ระยะหางมากกวาคาอางอิงที ่กาํ หนด จะกอใหเกิดเสียงดังผิดปกติและการ สั ่นสะเทือน ระยะหางนอยกวาคาอางอิงที ่กาํ หนด กอใหเกิดการติดขัดหรือชิ ้นสวนเกิด ความเสียหาย ระยะหางมากขึ ้นในสภาพปกติ เพราะวามันสึกหรอเนื ่องจากการ ใชงาน ดังนั ้นเมื ่อมีการวัดระยะหาง นองกวาคาอางอิง ใหสงสัยไววา เกินการผิดพลาดในการวัด •
1 A
ไดอัลเกจ ระยะหางในแนวรุน
2 B
เฟองเกียร 5 บนเพลาสงกําลัง ระยะหางในแนวรัศมี
•
•
(1/5)
- 67 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การวัดดวยการคํานวณ คํานวณระยะหางระหวางชิ ้นสวนโดยใช ขนาดของชิ ้นสวน 2 สวนที ่วัดได (1)วัดเสนผาศูนยกลางดานในและเสน ผาศูนยกลางดานนอก ระยะหางระหวางชิ ้นสวน=เสนผาศูนย กลางภายใน -เสนผาศูนยกลางภายนอก ในชิ ้นสวนที ่เปนรูปทรงกระบอก มีวิธกี ารวัดอยางอื ่นๆ อีก มีลักษณะเปนเทเปอร มีลักษณะเปนวงรี อางอิงหนวยของ "การวัด" (2)การวัดความหนา และรองบากของชิ ้นสวน ระยะหางระหวางชิ ้นสวน=ความกวาง ของรอง - ความหนา 1.
•
•
1 3 5 7 9 A C
2 เสื ้อสูบ ไซลินเดอรเกจ 4 ลูกสูบ ไมโครมิเตอร ระยะหางระหวางชิ ้นสวน 6 เวอรเนียรคาลิปเปอร 8 กามปู ลูกสูบ ระยะหางระหวางชิ ้นสวน เสนผาศูนยกลางดานใน B ี เสนผาศูนยกลางดานนอก D ความหนา ความกวางของรอง
(2/5)
- 68 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การวัดโดยใชพลาสติกเกจ การวัดพลาสติ กเกจที ่มีการยุบตัวตาม จํานวนตารางคากําหนดของชองวางของ แบริ ่งเพลาขอเหวี ่ยง และแบริ ่งกานสูบ ถาระยะชองวางน้ ํามันหลอลื ่นนอยไปจะทํา ใหเกจแบนมากและชองของตารางความ แบนจะเพิ ่มขึ ้น ถาระยะชองวางน้ ํามันหลอลื ่นมากไปจะ ทําใหเกจแบนนอยและชองของตารางความ แบนจะนอยลง ฝุน (1)ทําความสะอาดคราบน้ ํามันหรือ บริเวณที ่จะทําการวัดและประกับแบริ ่ง (2)นําเกจมาทาบเทากับความกวางของ ปะกับแบริ ่งและหักออกทีละอันจากซอง 2.
พลาสติกเกจ 2 ประแจวัดแรงบิ ด 3 สวนที ่กวางที ่สุดของพลาสติกเกจ 4 เพลาขอเหวี ่ยง 5 แบริ ่งกานสูบ 6 ฝาประกับกานสูบ 7 กานสูบ 8 ชองวางน้ ํามัน 9 เพิ ่ม 10 ชองวางที ่นอย 11 ลด 12 ชองวางที ่มาก 1
(3)นําเกจที ่หักออกจากซองและจัดวาง
ใหขนานตามขอของเพลาที ่จะทํา การวัด (4)ขันประกับแบริ ่งตามคาแรงขันที ่
กําหนด
คําเตือน: หามหมุนเพลาขณะทําการขันประกับ แบริ ่ง การวัดค าจะไมสมบรูณถ าเพลามีการ หมุน (5)ถอดประกับแบริ ่ง (6)อานคาความแตกตางของแรงกดบน พลาสติกเกจจากแถบวัดบนซองของเกจ ขอแนะนํา: ถาแรงกดเกิดความแตกตางบนเกจที ่ ถูกอัดทําใหขนาดความแบนของเกจไม เทากันใหทาํ การวัดและอานคากําหนด ตามขนาดที ่ติดตั ้งบนซองเกจ
(3/5)
- 69 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การวัดโดยใช ไดอัลเกจ มีการเคลื ่อนตัวของชิ ้นสวนในแนวรุนหรือ ในแนวรัศมี ในชิ ้นสวนที ่มีการประกอบแลว ดังนั ้นจึงตองมีการวัดระยะหางตามการ เคลื ่อนตัวของชิ ้นสวน (1)ปรับปลายเข็มวัดไดอัลเกจในตําแหนง การวัดชิ ้นสวนที ่เหมาะสม (2)ขยับชิ ้นสวนและทําการวัดระยะช องวาง ขอแนะนํา: ติดตั ้งฐานแมเหล็กในตําแหนงที ่ม ่ันคง เมื ่อทําการวัดชิ ้นสวนที ่เปนอลูมิเนียม เชนเครื ่องยนตและเกียร ใหยดึ ฐาน แมเหล็กบนแทนงานซอมใหญจงึ จะ สามารถใหแมเหล็กยึดติดแนนในที ่ต ้ัง ไดหรือใชแผนเหล็กยึดชิ ้นสวนดวย โบลทและจึงทําการติดตั ้งฐาน แมเหล็กและทําการปรับเกจที ่ชิ ้นสวน การวัดใหเหมาะสม 3.
•
1 3 5 7
ไดอัลเกจ ระยะหางในแนวรัศมี น เกียร แผนโลหะ
2 4 6 8
ฐานแมเหล็ก ระยะหางในแนวรุน เพลาสงกําลังของเกียร ฝาสูบ
•
(4/5)
4.
การวัดโดยใช ฟล เลอรเกจ
สอดฟลเลอรเกจในชองวางของแหวนลูกสูบ และทําการวัดคาสูงสุดที ่วัดเขาไปใน แนวนอน
ขอแนะนํา: ฟลเลอรเกจอานไดจากคาความหนา บนเกจ ดวยความฝดเล็กนอย แต ไมฝด จนติด •
1 2 3
ฟลเลอรเกจ แหวนลูกสูบ ลูกสูบ (5/5)
- 70 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การวัดคา ถาชิ ้นสวนแตละสวนที ่ตดิ ตั ้งในรถยนต ไมมี การทําใหอยู ในคากําหนดมาตรฐาน อาจเกิดเสียงดังผิดปกติ และเกิดการสึกหรอผิดปกติ ได ตามภาพเปนการวัดเกี ่ยวกับเรื ่องขนาดของ ชิ ้นสวน ขึ ้นอยู กับตํ าแหนงการวัด โดยการเลือกเครื ่องมือวัดให เหมาะสม กับชิ ้นงาน การวัดความเอียงของชิ ้นสวน การวัดความยาวและความหนา การวัดเสนผาศูนยกลางดานในและ ดานนอก •
•
•
1 2 3 4 5 6 7 8 9
คาความเอียง ความยาว เสนผาศูนยกลางดานนอก เหล็กฉาก สปริงวาลว วาลว เวอรเนียรคาลิปเปอร ไมโครมิเตอร เพลาสงกําลัง
ขอแนะนํา: แทนวัดระดับ แทนวัดระดับจะแบนเรียบทําขึ ้นจาก จําพวกทองเหลืองและโดยสวนใหญ ใชรวมกับไดอัลเกจแทนวัดระดับ จะวางอยู อยางมั ่นคง ดังนั ้นมันถูกใช สําหรับการวัดคามาตรฐาน 1 2 3
ตรวจสอบความคดงอ (รันเอาท) ตรวจสอบมุมเอียง แทนวัดระดับ (1/5)
- 71 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
วัดความเอียงของสปริงวาลว ในการวัดความเอียง วัดมุมของชิ ้นสวน (1)วางสปริงวาลวบนแทนวัดระดับ (2)นําเหล็กฉากวางทาบกับสปริง (3)เลือกความหนาของฟลเลอรเกจตาม คาที ่กาํ หนดที ่สามารถวัดในตํ าแหนงที ่ มีระยะหางที ่เหมาะสมในขณะที ่ทาํ การ หมุนสปริง 1.
ขอแนะนํา: เมื ่อทําการวัดดวยฟลเลอรเกจปรากฎ วาความเอียงมากกวาคาที ่กาํ หนดให เปลี ่ยนสปริงใหม 1 2 3 4
แทนวัดระดับ เหล็กฉาก ฟลเลอรเกจ สปริงวาลว (2/5)
การวัดคาความยาวและความหนา ใชเวอรเนียรคาลิปเปอร หรือ ไมโครมิเตอร เพื ่อวัดความยาวและความหนา วัดตําแหนงหนาสัมผัสที ่มีการเคลื ่อนตัว จุดที ่มีการสึกหรอมากที ่สุด ถาคาที ่วัดได มีมากกวา 1 คา ใหอานคาที ่นอ ยที ่สุด 2.
1 2 3 4 5 6 A B
เวอรเนียรคาลิปเปอร แปรงถาน ตําแหนงการวัด (สึกหรอมากที ่สดุ ) สเตเตอร ไมโครมิเตอร ลูกถวยกดวาลว ความยาว ความหนา (3/5)
- 72 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน 3. การวัดคาเสนผาศูนยกลางภายใน
และภายนอก โดยทั ่วไปแลว ชิ ้นสวนจะสึกหรอไมเทากัน ดังนั ้นตองเช็คสวนที ่มีการสึกหรอและวัด คาที ่ผิดปกติ ในที ่นี ้กลาวถึงมุมเรียว และมุมรี สําหรับในสวนนี ้ชิ ้นสวนบางชิ ้น ระบุตาํ แหนงของการวัด (1) เสนผาศูนยกลางภายใน ใชเวอรเนียรคาลิปเปอร ไซลินเดอรเกจหรือคาลิปเปอรเกจ วัดเสนผาศูนยกลางภายในของชิ ้นสวน พิจารณาวามีการสึกหรอผิดปกติหรือไม วัดชิ ้นสวนหลายๆ ตําแหนง และอานคาที ่มากที ่สุด (2)เสนผาศูนยกลางภายนอก ใชเวอรเนียรคาลิปเปอรหรือไมโครมิเตอร วัดเสนผาศูนยกลางดานนอกของชิ ้นสวน พิจารณามีการสึกหรอผิดปกติหรือไม วัดชิ ้นสวนหลายๆ ตําแหนงและอานคาที ่นอ ยที ่สุด ไซลินเดอรเกจ 2 ไมโครมิเตอร A เสนผาศูนยกลางภายใน B เสนผาศูนยกลางภายนอก 1
(4/5)
- 73 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน (3)มีลักษณะเปนมุมเทเปอร
การวัดคาเพื ่อตรวจเช็คชิ ้นสวนใดสวนหนึ ่ง มีการสึกหรอเปนเทเปอรหรือไม ใหทาํ การวัดค าเสนผาศูนยกลางภายใน 3 ตําแหนงดวยกัน คือ ดานบน สวนกลาง และดานลาง ตามรูป A,B,C (4)มีลักษณะเปนวงรี
การวัดคาเพื ่อตรวจเช็คชิ ้นสวนวาสวนใด สวนหนึ ่งมีการสึกหรอเปนรูปวงรี หรือไม ใหทําการวัดเสนผาศูนยกลางภายใน 2 ตําแหนงดวยกันตามแนวเสนทแยงมุมตาม รูป a และ b
1 2
มีลักษณะเปนมุมเทเปอร มีลักษณะเปนวงรี (5/5)
- 74 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การตรวจสอบความคดงอของเพลา ถาเพลามีการบิดเบี ้ยว ถูกกระแทกเปนรอยขรุขระจนไมอาจหมุน เลื ่อนไดคลอง
การตรวจสอบ (1)วางบล็อกรูปตัววี (V)บนแทนระดับ เพื ่อรองรับขอเพลา 2 ขาง (2)วางชุดไดอัลเกจบนแทนระดับใชปลาย เข็มจับที ่มุมตรงขอตอสวนกลางของ เพลาใหเหมาะสม ทําการวัดคาการแกวงตัวของเพลาขณะ ทําการหมุน a ขอแนะนํา: วิธีขั ้นตอนการวัดใหดจู ากรูปภาพ การอานคาการวัดอยางถูกตอง ใหทาํ การหมุนเพลาอยางชาๆ •
•
¶éÒ¤èҢͧ¡ÒÃÇÑ´à»ÅÕ è¹ä»ÁÒËÃ×Í¢Ö é¹æ ŧæãËéËÅÕ¡àÅÕ è§¨Ò¡ÃÙ¹ ÓÁÑ é ¹¢Í§ ¢éÍà¾ÅÒ·Õ è·Ó¡ÒÃÇÑ´
แทนวัดระดับ 2 ไดอัลเกจ 3 บล็อกรูปตัววี 4 ฐานแมเหล็ก 5 เพลาสงกําลังของเกียร 1
(1/1)
- 75 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การตรวจสอบความโกงงอ การโกงตัวของผิวหนาสัมผัสระหวาง ชิ ้นสวนจะทําใหเกิดการรั ่วของกาซ หรือของเหลว
การตรวจสอบ (1) ใช ไมบรรทัดเหล็ก และฟลเลอรเกจ ตรวจสอบเสื ้อสูบตามแนวตั ้ง แนวนอน และตามแนวทะแยงมุมใน 6 ตําแหนงตามรูปที ่แสดง (2) ตรวจเช็ควาความหนาของฟลเลอรเกจ
ไมเกินคากําหนดเมื ่อสอดเขาวัดชอง วางระหวางไมบรรทัดเหล็กกับเสื ้อสูบ
คําเตือน: ถามีความโกงตัวเกินคากําหนด ใหเปลี ่ยนชิ ้นสวนที ่เกี ่ยวของ 1 2 3
ไมบรรทัดเหล็ก ฟลเลอรเกจ เสื ้อสูบ (1/1)
แบ็คแลช แบ็คแล็ช คือ ระยะฟรี ในทิศทางการหมุน เฟองระหวางฟนเฟองแบ็คแลช จะยอมให เฟองเกียรสามารถหมุนในทิศทางที ่ ตองการ ซึ ่งจะปองกันจากการติ ดขัดของ เฟองเกียรหรือเสียงดังของเฟอง 1 2 3
ปกติ มาก นอย (1/4)
- 76 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การวัดระยะแบ็คแลช เมื ่อทําการวัดระยะแบ็คแลชจะตองให ชิ ้นสวนหนึ ่งอยู กับที ่และใหอกี ชิ ้นสวน ขยับตัว วัดระยะแบ็ คแลชประมาณ 3 ตําแหนงขึ ้นไป 1.
•
เฟองขางของชุดเฟองทาย
(1)ติดตั ้งไดอัลเกจเขากับเสื ้อเฟองทาย
และจัดตําแหนงเข็มไดอัลเกจเพื ่อทํา การวัดเขาที ่ฟนเฟองขาง (2)กดเฟองดอกจอกที ่เสื ้อเฟองทาย
ขยับหมุนเฟองขางในทิ ศทางเปน วงกลมเพื ่อจัดระยะแบ็คแลชของ เฟองขาง และเฟองดอกจอก
1 2 3 4
•
ไดอัลเกจ ฐานแมเหล็ก เฟองขาง เฟองพิเนียน
เฟองบายศรีเฟองทายหลัง
(1)ติดตั ้งไดอัลเกจเขากับเสื ้อเฟองทาย
และปรับปลายเข็มไดอัลเกจใหสัมผัส กับเฟองบายศรี (2)จับเฟองเดือยหมูและขยับหมุนเฟอง
บายศรี ในทิศทางวงกลมเพื ่อวัดระยะ แบ็คแลชเฟองบายศรีและเฟองเดือยหมู 1 2 3 4 5
ไดอัลเกจ ฐานแมเหล็ก เฟองเดือยหมู เฟองบายศรี เฟองทายหลัง (2/4)
- 77 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ปรับตั ้งระยะแบ็คแล็ช การปรับระยะแบ็คแลชมี 2 วิธี ปรับตั ้งดวยแผนชิม ( ในเสื ้อดานเฟองขาง) ความหนาของแผนชิมของเฟองขางมีหลาย ชนิด ถามีการเปลี ่ยนจะทําใหระยะ แบ็คแลชเปลี ่ยนแปลง (1) ใช ไดอัลเกจวัดระยะแบ็ คแลชของ เฟองขาง (2)เมื ่อปรับตั ้งระยะแบ็คแลชไดคาที ่ ตองการถอดเฟองขางเฟองทายเพื ่อ เลือกแผนชิมใหม งการ (3)เลือกแผนชิมตามขนาดที ่ตอ (4)ประกอบเสื ้อเฟองทาย (5)วัดคาระยะแบ็คแลชและปรับหา คาความหนาของแผนชิมหลายๆ ครั ้งจนกระทั ่งไดคา แผนชิมตามที ่ ตองการ 2.
•
1 3 5 A
ไดอัลเกจ เสื ้อเฟองทาย เฟองพิเนียน คาแบ็คแลชนอย
2 4 6 B
ฐานแมเหล็ก เฟองขาง แผนชิม จ คาแบ็คแลชมาก
ขอแนะนํา: การวัดระยะแบ็คแลชเฟองขางจะมี แผนชิมหลายขนาด ดังนั ้นในการหา คาแผนชิมจะตองทําการปรับโดยการ ถอด ประกอบหลายๆครั ้งตามที ่ ตองการ ถาแผนชิมหนาระยะแบ็คแลชจะนอย และถาแผนชิมบางระยะแบ็คแลชจะ เพิ ่มขึ ้น •
•
(3/4)
- 78 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ปรับตั ้งโดยใชนัตปรับตั ้ง (เฟองบายศรีและเฟองเดือยหมู เฟองทายหลัง) เลื ่อนเสื ้อเฟองทายโดยการหมุนเฟอง บายศรีซาย-ขวาและขันนัตปรับตั ้ง ระยะแบ็คแลช ขอแนะนํา: ปรับพรีโหลดลูกปนของลูกปนดานขาง ลวงหนา ซึ ่งจะมีการเปลี ่ยนคา พรีโหลดลูกปนดานขาง หมุนนัตปรับตั ้งเขาซาย-ขวาใหเทาๆ กันในระหวางทําขั ้นตอนนี ้จะตองหมุน ดานหนึ ่งแลวคลายดานหนึ ่ง •
•
•
1 2 3 4 5
นัตปรับตั ้ง เฟองบายศรี เฟองเดือยหมู เสื ้อเฟองทาย ไดอัลเกจ (4/4)
พรีโหลด พรีโหลดคือการปรับตั ้งความตึงของลูกปน ในสภาวะที ่รับภาระหรือในขณะที ่ ไมมีภาระ จุดประสงคของการปรับพรีโหลด คือการปองกันการติ ดขัดของลูกปน ซึ ่งจะชวยผอนแรงกระชากของลูกปนที ่จะ กระทําตอเพลา โดยทั ่วไปในตําแหนงที ่เกิดแรงกระทํามาก จะใชลูกปนชนิดเทเปอร ซึ ่งแรงที ่กระทําตอลูกปนจะไปดันแผนประ กับลูกปนดานนอก 1 2 3
แบริ ่งแบบเทเปอร แผนประกับลู กปนดานนอก แผนประกับลู กปนดานใน (1/7)
- 79 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
วิธีการวัด มีวิธกี ารอยู 2 แบบสําหรับการวัดพรี โหลด วัดเมื ่อเริ ่มมีแรงบิด วัดแรงบิดเมื ่อชิ ้นสวนเริ ่มหมุนแรงบิด เริ ่มตนจะมากกวาการเลื ่อนของแรงบิด ปกติ 1.
•
1 2 3
ประแจวัดแรงบิด หนาแปลนเฟ องทาย เพลาเฟองเดือยหมู
วัดโดยการใชตาชั ่งสปริง วัดแรงบิดของชิ ้นสวนที ่มีการหมุน (1)กอนปรับพรีโหลดหมุนหรือดึงตาชั ่ง สปริงหลายๆ ครั ้งเพื ่อทําการวัด (2)วัดคาพรีโหลดดวยประแจวัดแรงบิด หรือตาชั ่งสปริง •
1 2
ตาชั ่งสปริง ดุมลอ (2/7)
วิธกี ารปรับตั ้ง วิธกี ารปรับตั ้งพรีโหลดมี 3 วิธี 2.
A B C
1 2 3
ปรับตั ้งดวยแผนชิม ปรับตั ้งดวยนัตปรับตั ้ง ปรับตั ้งดวยสเปเซอร แผนชิม นัตปรับตั ้ง สเปเซอร (3/7)
- 80 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ปรับตั ้งดวยแผนชิม (ลูกปนขางเฟองทายของรถขับ เคลื ่อนลอหนา) ปรับความตึงของลูกปนโดยเปลี ่ยนขนาด แผนชิมของลูกปนขาง (1)ประกอบเสื ้อเฟองทาย (2)หมุนชุดเฟองทายตามเข็มหรือทวนเข็ม นาฬิกาจนลูกปนมีคา ความตึงพอดี (3)วัดพรีโหลด •
(4)ถาพรีโหลดไมอยู ในคากําหนดปรับ 1 2 3 4 5
คาพรีโหลดโดยการเปลี ่ยนขนาดความ หนาของแผนชิม
เสื ้อเฟองทาย เสื ้อเกียร เสื ้อเกียร แผนชิม ประแจวัดคาแรงบิด
ขอแนะนํา: การปรับพรีโหลดโดยการเปลี ่ยนแผน ชิมดานหลังของลูกปนขางการเปลี ่ยน แผนชิมจะตองทดลองปรับหลายๆ ครั ้งถอดประกอบชุดเฟองทายหลายๆ ครั ้งจะไดคาตามที ่ตองการ เมื ่อทําการเปลี ่ยนแผนชิมใชแผนชิม ให ไดคา ความหนาตามที ่ตอ งการ ถาใชแผนชิมหนาคาพรีโหลดจะเพิ ่ม ขึ ้นในทางกลับกันถาใชแผนชิมบางคา พรีโหลดจะลดลง •
•
•
(4/7)
- 81 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ปรับตั ้งโดยใชนัตปรับตั ้ง (ลูกปนขางเฟองทายของรถขับ เคลื ่อนลอหลัง) ปรับตั ้งโดยการใชนัตปรับตั ้ง (1)วางไดอัลเกจใสดา นหลังของนัตปรับตั ้ง ที ่ดานขวาของเฟองบายศรี (2)ขันนัตปรับตั ้งเขาหาเฟองบายศรี จนกระทั ่งเข็มไดอัลเกจเริ ่มกระดิก (ตําแหนงพรีโหลดเปนศูนย) (3)จากพรีโหลดเปนศูนยขันนัตปรับตั ้ง ดานเฟองเดือยหมูเขาไปอีก 1 ถึง 1.5 เกลียว และเพิ ่มพรีโหลดลูกปนขาง (4)วัดคาพรีโหลด (5)ปรับพรีโหลดโดยหมุนนัตปรับตั ้ง เพื ่อที ่จะวัด จนไดคาที ่กาํ หนด ขอแนะนํา: ถาขันนัตปรับตั ้งมากเกินไป คาพรีโหลดจะเพิ ่มขึ ้นถาขันนัต ปรับตั ้งนอยไป คาพรีโหลดลดลง ในการปรับตั ้งพรีโหลดชนิดนี ้ การวัดพรีโหลดดานใดดานหนึ ่งเปน เรื ่องยากดังนั ้นการวัดต องวัดพรีโหลด รวมที ่กระทําตอเฟองเดือยหมูและ ลูกปนขาง •
1 2 3 4 5 6 7 8
ฐานแมเหล็ก ไดอัลเกจ นัตปรับตั ้ง ริงเกียร 1 ถึง 1.5 นัต (ขันนัตปรับตั ้ง) ประแจวัดแรงบิด หนาแปลนเฟองทาย แบริ ่งแบบเทเปอร
•
•
(5/7)
- 82 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การปรับตั ้งโดยใชนัตปรับตั ้ง (ลูกปนดุมลอ) การปรับตั ้งประเภทนี ้ลูกปนจะเปนชนิด เทเปอรของดุมลอ การปรับพรีโหลดโดยใชการขันนัตในการ ปรับตั ้ง (1)ขันนัตปรับตั ้งให ไดแรงบิดตามคาที ่ กําหนด (2)หมุนดุมเพลาลอหนาหลายๆ ครั ้ง จนกระทั ่งลูกปนรู สกึ ตึงมือ •
(3)คลายนัตปรับตั ้งจนสามารถหมุนดวย
มือได (4)ปรับพรีโหลดในขณะที ่ขันนัตปรับตั ้ง
ขอแนะนํา: ถาขันนัตปรับตั ้งมากเกินไปคาพรีโหลด จะเพิ ่มขึ ้น ถาขันนัตปรับตั ้งนอยไป คาพรีโหลดลดลง 1 2 3
ดุมลอ ประแจวัดคาแรงบิด ตาชั ่งสปริง (6/7)
- 83 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
ปรับตั ้งดวยปลอกรอง (พิเนียนเกียรของเฟองทายหลัง ของรถขับเคลื ่อนลอหลัง ) ปรับตั ้งโหลดที ่พยายามกระทํากับแบริ ่งโดย การขันนัตปลอกยุ บ •
1 2 3 4 5
ในกรณีของไฮลักซ LN 19# (1)ขันนัตยึ ดหนาแปลนให ไดคา แรงขันที ่ กําหนด คาแรงขันที ่กาํ หนด: 108 นิวตัน-เมตร (1,100 กก.-ซม., 80 ฟุต-ปอนด) (2)วัดคาพรีโหลด
ประแจวัดคาแรงบิด หนาแปลนเฟองทาย ชองวางใหยุบตัว นัต ปลอกแบริ ่ง
(3)ถาคาพรีโหลดไมเพียงพอใหขันนัต
เขาไปดวยแรงขันเพิ ่มขึ ้นครั ้งละ 13 นิวตัน-เมตร (130 กก.-ซม, 9 ฟุตปอนด) แลวทําการวัดคาพรีโหลด ทําการปรับไปเรื ่อยๆจนกระทั ่งคา พรีโหลดไดคา ตามกําหนด (4)เมื ่อทําการขันนัตจนไดคา แรงขันมาก
กวาคากําหนดแตถา คาพรีโหลดยังไม ไดตามคาที ่กาํ หนดใหเปลี ่ยนปลอกยุบ แลวทําการปรับตั ้งใหม คาแรงขันสูงสุด: 343 นิวตัน-เมตร (3,500 กก.-ซม., 253 ฟุต-ปอนด)
ขอแนะนํา: ปลอกยุบไมสามารถนํากลับมาใช ไดอกี (7/7)
- 84 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การตรวจสอบความเสียหาย/แตกราว ตรวจสอบรอยแตกราวและความเสียหายที ่ เสื ้อสูบกับฝาสู บ และสวนอื ่นๆ โดยการตรวจสอบดวยสายตา หรือใชสเปรยตรวจสอบรอยแตกราว และรอยรั ่วที ่มีขนาดเล็กที ่ ไมสามารถตรวจ ดวยสายตาได
การตรวจสอบโดยใชสเปรย การตรวจสอบนี ้ ใชตรวจสอบการรั ่ว และการแตกราวของหนาสัมผัส โดยมีสเปรยท ่ ใช ี อยู 3 ชนิด: สเปรยฉีดเขาตามรอยแตกราวมีสีแดง สเปรยทําความสะอาดมีสีน ํ้าเงิน และสเปรยเรงปฎิกริ ิยามีสีขาว 1.ทําความสะอาดบริเวณที ่จะตรวจสอบ 2.ฉีดสเปรยและปลอยใหผิวสัมผัสแหง (สีแดง) 3.ทําความสะอาดโดยฉีดสเปรย ํ้าเงิน) (สีน ิ ยิ า (สีขาว) 4.ฉีดสเปรยเรงปฎิกร 5.รอยแตกราวตางๆจะปรากฎขึ ้นเปน
สีแดง 1
ฝาสูบ (1/1)
- 85 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง - พื ้ ้พืนฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ
ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน
การทําความสะอาด าความสะอาด/การลาง าง 1.วัตถุ วัตถุประสงค ประสงคของการทํ ของการทําความสะอาด าความสะอาด/
การลาง าง าเอาเขมาคาร าคารบอนและอื ่ ่ บอนและอืนๆที ่ ่ นๆทีสะสม สะสม (1)นําเอาเขม อยู อยูออกจากชิ ้ ้ ออกจากชินส นสวน วน เพื ่ ่อการทํ อการทําหน าหนาที ่ ่ าที ไดอย อยางสมบู างสมบูรณ รณ และมีประสิ ประสิทธิ ทธิภาพ ภาพ าเอาสิ ่ ่งสกปรกออกเพื ่ ่ งสกปรกออกเพือความ อความ (2)การนําเอาสิ แมนยํ นยําในการวั าในการวัด และการตรวจสอบ าเอาสิ ่ ่งแปลกปลอมออกเพื ่ ่ งแปลกปลอมออกเพือ (3)การนําเอาสิ ประกอบชิ ้ ้ ประกอบชินส นสวนได วนไดอย อยางแม างแมนยํ นยําและ าและ ถูกต กตอง อง 1 2 3 4 5 6
วาลว ไดอัลเกจ ลเกจ หนาแปลนเฟ องท องทาย าย เพลาขอเหวี ่ ่ อเหวียง ยง แบริ ่ ่ แบริงประกั งประกับเพลาข บเพลาขอเหวี ่ ่ อเหวียงตั ยงตัวล วลาง าง ประกับแบริ ่ ่ บแบริงเพลาข งเพลาขอเหวี ่ ่ อเหวียง ยง (1/6)
การใชมีดขู ดขูดประเก็ ดประเก็น, แปรงลวด และหินขั นขัด ถามี ามีเขม เขมาคาร าคารบอนติ บอนติดแน ดแนนที ่ ่ นทีชิ ้ ้ชินส นสวน วน ใหขูขดู ดวยมี วยมีดขู ดขูดประเก็ ดประเก็น และทําความ าความ สะอาดดวยแปรงลวด วยแปรงลวด และหินขั นขัด คําเตื าเตือน อน: การใชแปรงลวดจะทํ แปรงลวดจะทําให าใหชิช ้ ้นส นิ สวนที ่ ่ วนทีเป เปน พลาสติกเกิ กเกิดความเสี ดความเสียหายเลื ยหายเลือกแปรง อกแปรง ใหเหมาะสมตามวั เหมาะสมตามวัสดุ สดุที ่ ่ ใช ท ใช ี ทํทาชิ าํ ชิ ้ ้นส นสวน วน ระมัดระวั ดระวังไม ให งไม ใหหน หนาสั าสัมผั มผัสที ่ ่ สทีมีมการติ ีการติด แนนของสิ ่ ่ ของสิงสกปรกเกิ งสกปรกเกิดเสี ดเสียรู ยรูปและ ปและ เสียหายได ยหายได 2.
•
•
1 2 3 4 5
มีดขู ดขูดปะเก็ ดปะเก็น หินขั นขัด แปรงลวด ฝาสูบ กานสู านสูบ (2/6)
- 86 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง - พื ้ ้พืนฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ
ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน
ขอมู อมูลอ ลอางอิ างอิง: วาลวของเครื ่ วของเครื ่องยนต ในวาลวไอดี วไอดี และวาลวไอเสี วไอเสีย มีคราบเขม คราบเขมาคาร าคารบอนสะสมอยู บอนสะสมอยูมากบริ มากบริเวณ เวณ หลังวาล งวาลวนํ วนําออกโดยใช าออกโดยใชแท แทนสว นสวานเจาะ านเจาะ และอื ่ ่ และอืนๆ นๆ 1. ประยุกต กต ใชอุอปกรณ ปุ กรณที ่ ่ทจะช ีจะชวยนํ วยนําเขม าเขมา ออกจากวาลว ดจับวาล บวาลวเข วเขากั ากับแท บแทนสว นสวานเจาะใช านเจาะใชมีมีด 2. ยึดจั ขูดปะเก็ ดปะเก็นหรื นหรือกระดาษทราย อกระดาษทราย เพื ่อนํา เขมาคาร าคารบอนที ่ ่ บอนทีสะสมออกขณะสว สะสมออกขณะสวาน าน ทํางานหมุ างานหมุน 1 2 3
วาลว กระดาษทราย แทนสว นสวานเจาะ านเจาะ (1/1)
การใชน ํ้ามั ามันล นลาง าง ใชแปรง แปรง และอื ่ ่ และอืนๆทํ นๆทําความสะอาด าความสะอาด ดวยน้ วยน้ ํ ํามั ามันล นลาง าง 3.
คําเตื าเตือน อน: น้ ํ ํามั ามันก นกาดหรื าดหรือน้ อน้ ํ ํามั ามันเบนซิ นเบนซินจะเป นจะเปน สาเหตุ ให สาเหตุ ใหชิช ้ ้นส นิ สวนที ่ ่ วนทีเป เปนยางหรื นยางหรือ พลาสติกเสื ่ ่ กเสือมสภาพ อมสภาพ ดังนั ้ ้ งนันไม นไมควรใช ควรใช กับชิ ้ ้ บชินส นสวนเหล วนเหลานี านี ้ ้ หลังจากทํ งจากทําความสะอาดด าความสะอาดดวยน้ วยน้ ํ ํามั ามัน กาดหรื าดหรือน้ อน้ ํ ํามั ามันเบนซิ นเบนซินให นใหลลางด างดวยน้ วยน้ ํ ํา เสมอ เมื ่ ่ เมือชิ ้ ้ อชินส นสวนมี วนมีความชื ้ ้ ความชืนและเกิ นและเกิด สนิมจะป มจะปองกั องกันด นดวยน้ วยน้ ํ ํามั ามันหล นหลอลื ่ ่ อลืน ซึ ่ ่ซึงจะใช งจะใชน้น ํ ํ้ามั ามันหล นหลอลื ่ ่ อลืนของเครื ่ ่ นของเครืองยนต องยนต ชโลมที ่ ่ ชโลมทีชิช ้ ้นส นิ สวน วน •
•
1 2 3
น้ ํ ํามั ามันก นกาด าด แปรงลวด ฝาสูบ (3/6)
- 87 -
ชางเทคนิ างเทคนิคระดั คระดับสู บสูง - พื ้ ้พืนฐานการซ นฐานการซอมใหญ อมใหญ
ทักษะพื ้ ้ กษะพืนฐาน นฐาน
การใชลมแรงดันสู นสูง ใชปปนลมเป นลมเปาสิ ่ ่ าสิงสกปรก งสกปรก, ความชื ้ ้ ความชืนและ นและ น้ ํ ํามั ามันออกด นออกดวยแรงดั วยแรงดันลมสู นลมสูง คําเตื าเตือน อน: ขณะใชปปนลมให น ลมใหกดหั กดหัวเป วเปาลมให าลมใหต่ต ํ ําลง า่ ลง เพราะวาฝุ า ฝุนที นที ่ ่กระจายออกไปสามารถ กระจายออกไปสามารถ ทําให าใหเกิ เกิดความสกปรกหรื ดความสกปรกหรือเป อเปน อันตรายต นตรายตอสุ อสุขภาพได ขภาพได 4.
1 2 3
ปนลม นลม ดุมเกี มเกียร ยร ความชื ้ ้ ความชืน (4/6)
ลางจาระบี างจาระบีหรื หรือกาวที ่ ่ อกาวทีหน หนาสั าสัมผั มผัส หลังจากการล งจากการลางมี างมีคราบมั คราบมันที ่ ่ นทีหน หนาสั าสัมผั มผัส ใหทํทาความสะอาดด ําความสะอาดดวยน้ วยน้ ํ ํามั ามันเบนซิ นเบนซินและ นและ อื ่ ่นๆ นๆ คําเตื าเตือน อน: ถามี ามีน้ ํ ํน้ามั ามันหรื นหรือจาระบี อจาระบีอยู อยู บนบริเวณใส เวณใส ปะเก็นเหลว นเหลว ซีลเลอร ลเลอร ปะเก็น และอื ่ ่ และอืนๆ นๆ จะทําให าใหน้น ํ ํ้ายาเหล ายาเหลานี ้ ้ ไม านี ไมสามารถยึ สามารถยึด เกาะติดได ดไดซึซ ่ ่งเป งึ เปนสาเหตุ นสาเหตุการรั ่ ่ การรัวของ วของ น้ ํ ํน้ามั ามันได นได 5.
1 2 3
ผา อางน้ างน้ ํ ํามั ามันเครื ่ ่ นเครืองตั องตัวที วที ่ ่ 1 น้ ํ ํามั ามันเบนซิ นเบนซิน (5/6)
- 88 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การใชสเปรยทําความสะอาดผาเบรก ฝุนจากผาเบรกจะเปนอันตรายตอสุขภาพ ดังนั ้นการใชสเปรยทําความสะอาดผาเบรก โดยเฉพาะจะไมทาํ ให ฝุนเบรกกระจายไป รอบๆ 6.
1 2
ฝกเบรก สเปรยทาํ ความสะอาดผาเบรก
คําเตือน: การทําความสะอาดชิ ้นสวนเบรก (ยกเวนสําหรับผาเบรก ฝกเบรก) หามใชน ํ้ามันเบรกและน้ ํามันอื ่นๆ ลางเชนน้ ํามันกาด หรือน้ ํามันเบนซิน ควรใชแตน ํ้ามันเบรกเทานั ้น เมื ่อใชน ํ้ามันลางจะทําใหชิ ้นสวนที ่เปน ยางเกิดความเสียหายเชน ยางลูกถวย น้ ํามันเบรก และมีผลทําให ประสิทธิภาพในการเบรกลดลง 1 2
การลางดวยเบนซินหรือน้ ํามันกาด แมป ม เบรก (6/6)
- 89 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
การตรวจสอบดวยสายตา ตรวจเช็คความผิดปกติหรือความเสียหาย ของชิ ้นสวนดวยสายตา, ถาตรวจเช็คดวย สายตาพบวามีความเสียหายเกิดขึ ้น ใหตรวจเช็คความผิดปกติของชิ ้นสวนที ่ เกี ่ยวของของชิ ้นสวนที ่เสียหายดวยและทํา การเปลี ่ยนถาจําเปน การตรวจเช็คดวย สายตาจะมีการตรวจสอบตามขั ้นตอน ขางลาง
การทําความสะอาด/การลาง เมื ่อสิ ่งสกปรกหรือเขมาคารบอนถูกสะสม อยู บนชิ ้นสวน ใหทาํ ความสะอาดเพื ่อที ่จะ ทําใหตรวจเช็คชิ ้นสวนไดอยางถูกตอง 2. ตรวจเช็ค (1)ตรวจเช็คบริเวณที ่เกิดความผิดปกติ ของการเกิดเขมาหรือตําแหนงอื ่นๆ ทั ่วไป (2)ตรวจเช็คการเปลี ่ยนรูปรางแตกราว หรือเสียหาย (3)ตรวจเช็คความสึกหรอโดยการสังเกต (4)ตรวจสอบการเปลี ่ยนสีของบริเวณ ที ่เปนโลหะเนื ่องจากการเผาไหม 1.
(1/1)
- 90 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
คําถาม-1 ขอความใดตอไปนี ้อธิบายเกี ่ยวกับปะเก็ นหรือปะเก็นเหลวไดถูกตอง? 1. ปะเก็นเหลวจะทําหนาที ่ปองกันการรั ่วของน้ ํามันถาผิวหนาสัมผัสมีรอยขูดขีดทําใหเกิดขอบกพรองจะทําให
น้ ํามันเกิดการรั ่วได ดังนั ้นเมื ่อมีการถอดชิ ้นสวน จะตองระวังอยางมากไม ใหผวิ หนาสัมผัสเปนรอย 2. สลักกันเลื ่อนหนาสัมผัสระหวาง เสื ้อสูบกับอางน้ ํามันเครื ่องติดกันอยู ดว ยประเก็นเหลว ใชเครื ่องมือตัดซีล ตัดจากหนาสัมผัสดานขางเพื ่อถอดอางน้ ํามันเครื ่อง ในลักษณะนี ้หนาสัมผัสอางน้ ํามันเครื ่องจะเสียรูป ดังนั ้นตองทําใหหนาสัมผัสเรียบเสมอกอนโดยการซอมดวยมือ 3. เมื ่อทําการทาปะเก็นเหลว แมวา มีเศษวัตถุ ในตําแหนงที ่ทาซีลแตจะไมมีผลตอประสิทธิภาพการเกาะติด ของประเก็นเหลวและจะไมเกิดปญหาน้ ํามันเครื ่องรั ่วซึม 4. สําหรับชิ ้นสวนเชน ฝาครอบเกียรจงตี ใหหนักด วยคอนเพื ่อที ่จะกระแทกใหการยึดติดของประเก็นเหลว ตอชิ ้นงานคลายออกจากนั ้นจึงถอดออก
คําถาม-2 ตามรายการขางลางอธิบายเกี ่ยวกับชิ ้นสวนที ่มีการอัดประกอบใหเลือกหัวขอที ่อธิบายไดถูกตองที ่สดุ 1.ชิ ้นสวนที ่ประกอบโดยใชเครื ่องมือพิเศษ
เชน พูลเลยเพลาขอเหวี ่ยง ถาเกิดการติดขัดในระหว างใชเครื ่องมือพิเศษ หามใชแรงขันตอ และตรวจสอบหาสาเหตุการติดขัด 2.ชิ ้นสวนที ่ประกอบโดยใชเครื ่องมือพิเศษเชนพูลเลยเ พลาขอเหวี ่ยงถาแรงในการอัดเขาสูงเกินไปในระหวางติดตั ้ง ให ใชคอ นพลาสติกชวยเคาะบนชิ ้นสวนหลายๆจุด 3.สําหรับชิ ้นสวนที ่ประกอบโดยใชเครื ่องอัดถาแรงในการอัดมากกวา 10 กิโลกรัมใหหยุด และตรวจสอบหาสาเหตุ 4. เมื ่อทําการถอดชิ ้นสวนโดยใชตัวดูด ถาขอเกี ่ยวติดตั ้งในลักษณะเอียง จะไมสามารถดูดชิ ้นงานออกมาได
คําถาม-3 ตามรายการขางลางเปนรายละเอียดเกี ่ยวกับแบตเตอรี ่ ใหเลือกขอที ่อธิบายไดเหมาะสมที ่สุด 1. เมื ่อทําการถอดอุปกรณ ไฟฟาใหปลดขั ้วบวก (+) แบตเตอรี ่
กอนจะเริ ่มตนถอดอุปกรณ 2. การถอดขั ้วแบตเตอรี ่จะทําใหขอมูลตางๆ ในหนวยความจําถูกลบออก เชนสถานีวิทยุที ่เลือกไว หรือรหัสวิเคราะหปญหาซึ ่งมันเปนสิ ่งจําเปนที ่จะตองทําการบันทึกขอมูลตางๆ กอนปลดขั ้วแบตเตอรี ่ 3. กอนจะถอดแบตเตอรี ่ออกจากรถยนต ใหคายประจุไฟฟาออกจากแบตเตอรี ่ ใหหมดกอน ิ 4. เมื ่อทําการถอดขั ้วแบตเตอรี ่ แหลงจายไฟจะถูกตัด ดังนั ้นจะทําใหสตารทเครื ่องยาวนานและเครื ่องยนต ไมตด อาการดังกลาวจะไมเกิดขึ ้น ถาสวิตชจดุ ระเบิดอยู ตาํ แหนง ON ขณะทําการถอดขั ้วแบตเตอรี ่
- 91 -
ชางเทคนิคระดับสูง - พื ้นฐานการซอมใหญ
ทักษะพื ้นฐาน
คําถาม-4 ขอใดตามหัวขอดานลางที ่กลาวถึงการตรวจสอบความโกงงอของเสื ้อสูบไดถูกตอง? 1. เมื ่อพบความโกงงอบนหนาสัมผัสระหวางเสื ้อสูบและฝาสูบ เพื ่อปองกันน้ ํามันเครื ่องและกําลังอัดรั ่ว
ตองใชซีลกันรั ว่ อยางถูกตอง 2. ใช ไมบรรทัดเหล็กและฟลเลอรเกจ ตรวจสอบ 2 ตําแหนงดวยกัน ในแนวตั ้งหรือแนวนอน 3. การตรวจสอบความโกงงอโดยยืนยันจากคากําหนดที ่ ไมสามารถสอดฟลเลอรเกจเขาไประหวางเสื ้อสูบและ ไมบรรทัดเหล็กได ู ตอง 4. เมื ่อคาความโกงงอเกินคาที ่กาํ หนดทําการเจียรปาดเสื ้อสูบเพื ่อทําใหอยู ในคาที ่ถก
คําถาม-5 ขอความใดตอไปนี ้กล าวเกี ่ยวกับการทําความสะอาดและการลาง เลือกคํากลาวที ่เหมาะสมที ่สดุ 1. เมื ่อนํา น้ ํามันกาดหรือน้ ํามันเบนซินมาทําการลางคราบน้ ํามันตางๆมันเปนสิ ่งที ่เหมาะสมสําหรับ
ทําความสะอาดชิ ้นสวนที ่เปนยางหรือพลาสติก และอื ่นๆ 2. เมื ่อมีการลางโดยใชแปรง การเปลี ่ยนชนิดของแปรงขึ ้นอยู กับวัสดุ ท ่ีนาํ มาทําชิ ้นสวน 3. จุดประสงคหลักของการลางและทําความสะอาดชิ ้นสวนคือ เพื ่อลดเวลาในการถอดแยกชิ ้นสวน
ิ อยู บนหนาสัมผัสชิ ้นสวน ไมจาํ เปนตองเช็ดออกเพราะวา 4. แมวา ถามีน ํ้ามันหรือจาระบีตด น้ ํายาทาปะเก็น,น้ ํายากันรั ่ว, ปะเก็น และอื ่นๆ จะมีการดูดซับที ่ดี
- 92 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
แบบทดสอบ
แบบทดสอบ ทําแบบทดสอบนี ้หลังจากศึกษาแตละบทเรียนในหลักสูตรนี ้จบแลว คลิกปุ ม "เริ ่มทําแบบทดสอบ" พิมพคําตอบทั ้งหมดของทานในแบบทดสอบบนหนาจอ หลังจากตอบคําถามทั ้งหมดเสร็จแลว ใหคลิกที ่ "ผลการทดสอบ" ที ่ดานลางของจอ หนาตางใหมจะปรากฎบนจอคอมพิวเตอร จงพิมพ ใบคําตอบหลังจากกรอกรายละเอียดครบถวนแลว จากนั ้นนําเอกสารที ่พมิ พออกมานําสงครูฝก •
•
•
•
•
- 1 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
แบบทดสอบ
คําถาม-1 ขอความขางลางขอใดอธิบายเกี ่ยวกับขอควรระวังเบื ้องตนในการถอดแยกชิ ้นสวนอยางถูกตอง ? ก. ในการทําตามขั ้นตอนอยางมีประสิทธิภาพการถอดแยกชิ ้นสวนทุกชิ ้นจะตองทําแคครั ้งเดียวและตรวจสอบ ชิ ้นสวนทั ้งหมดพรอมๆ กัน ข. ชิ ้นสวนทุกชิ ้นจะมีเครื ่องหมายที ่แสดงทิศทาง และตําแหนงในการประกอบ ดังนั ้นการประกอบก็สามารถที ่จะทําไดงา ย ค. เมื ่อมีการจัดประเภทชิ ้นสวนทั ้งหมดเปนประเภทตางๆ และเก็บอยางเปนระเบียบเมื ่อมีการถอดแยก จะทําใหสามารถประกอบไดอยางถูกตอง ในเวลาที ่มกี ารประกอบ จะไมเกิดปญหาแมวา มีการรวมกันของชิ ้นสวนที ่เปลี ่ยนแปลง (ตัวอยาง เชน เมื ่อมีการถอดวาลว จัดประเภทลู กถวยวาลวใหอยู ในชุดวางเปนกลุ มเดียวกัน และสปริงวาลวอยู ในชุดวางกลุ มเดียวกันจัดเก็บไวเปนกลุ มๆ ไป) ง. ในทุกๆ ครั ้งที ่มกี ารถอดชิ ้นสวนแตละชิ ้น ตรวจสอบสภาพในการประกอบ สิ ่งสกปรก การสึกหรอ ความบกพรอง และการแตกเสียหาย และอื ่นๆ
คําถาม-2 ขอใดตอไปนี ้กลาวถึงเกี ่ยวกับการทําความสะอาดชิ ้นสวนอะไหลที ่ถอดแยกออกไดอยางถูกตอง? ก. เพราะวาการทําความสะอาดชิ ้นสวนอะไหลที ่มีการถอดแยกชิ ้นสวนอะไหลจะไดรับความเสียหาย, เพราะฉะนั ้นไม ตอ งทําความสะอาดชิ ้นสวนอื ่นๆ มากกวาที ่มกี ารระบุ ไว ข. เมื ่อทําความสะอาดชิ ้นสวนที ่มกี ารถอดแยก เมื ่อปฎิบัตพิ ิจารณาดูวาชิ ้นสวนเหลานั ้นอยู ในสภาพดีหรือไม มันไมมคี วามจําเปนที ่จะตองทําความสะอาดถามีสิ ่งแปลกปลอมติดอยู เล็กนอยเทานั ้น ค. ถาเราไมสนใจการทําความสะอาดชิ ้นสวนที ่มีการถอดแยกทําใหยากตอการพิจารณาวาชิ ้นสวนอยู ในสภาพดี หรือไมเปนสาเหตุ ใหทานไมพบปญหาและพิสูจนทราบไม ได ดังนั ้นสิ ่งแปลกปลอมสามารถหลุดเขาไปในขณะที ่ทาํ การประกอบกลับ ซึ ่งมีผลกับสมรรถนะ สําหรับเหตุผลเหลานี ้ ตองแนใจทําความสะอาดชิ ้นสวนไดอยางสะอาดเรียบรอย ง. สําหรับการทําความสะอาดชิ ้นสวนที ่มกี ารถอดแยกใหทาํ ความสะอาดชิ ้นสวน สวนที ่ตอ งการวัดเท านั ้น คือตําแหนงซึ ่งนําเครื ่องมือมาสัมผัสตรงที ่ทาํ ความสะอาดไวมันไมมคี วามจําเปนที ่จะตองทําความสะอาด ชิ ้นสวนใหสมบูรณทั ้งหมดเพราะวามันสามารถที ่จะมีการพิจารณาวามีสภาพดีอยู หรือไม
คําถาม-3 ขอความใดตอไปนี ้อธิบายเกี ่ยวกับการถอดและการติดตั ้งโบลท ไดถกู ตอง? ก. เมื ่อทําการขันหรือคลายโบลทจาํ นวนมาก ถาไมปฎิบัตติ ามขั ้นตอนที ่กาํ หนดอาจเปนสาเหตุทาํ ใหโบลทคดงอ หรือบิดตัวได ข. เมื ่อถอดชิ ้นสวนของเพลา คลายโบลทจากจุดศูนยกลางไปยังปลายของชิ ้นสวน และถอดชิ ้นสวนออก ซึ ่งจะไมทาํ ใหชิ ้นสวนหรือแบริ ่งเกิดความเสียหาย ค. เมื ่อชิ ้นสวนถูกติดตั ้งบนเพลาที ่มกี ารหมุนดวยโบลท ในการคลายหรือขันโบลท จะทําใหเพลาหมุนตามไปดวยกัน ดังนั ้นตองมีคนหนึ ่งจับเพลาไวดว ยมือ และอีกคนทําการคลายหรือขันโบลท ง. เมื ่อมีการขันหรื อคลายโบลท ไปรอบๆ เสนรอบวง เชน บนลอชวยแรง คลายหรือขันใหเทาๆ กันตามเข็มนาฬิกาในแตละครั ้ง
- 2 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
แบบทดสอบ
คําถาม-4 ขอความใดตอไปนี ้กลาวถึงโบลท ซึ ่งมีการทาน้ ํายากันคลาย ขอความใดตอไปนี ้กลาวไดถูกตอง ? ก. เมื ่อทําการถอดโบลทที ่มีน ํ้ายากันคลายออกจะไมสามารถนํากลับมาใช ไดอีกจะตองใชโบลทตัวใหม ข. น้ ํายากันคลายที ่ทาไวที ่โบลทจะเปนตัวปองกันไม ใหโบลทคลายตัวออก ดังนั ้นใหขันโบลท ดวยแรงขันที ่นอยกวาคากําหนด ค. เมื ่อทําการขันโบลท ที ่ทาน้ ํายากันคลาย ใหทาน้ ํายากันคลายใหมทับของเกาไดเลยเพื ่อใหการยึดแนนยิ ่งขึ ้น ง. น้ ํายากันคลายจะมีอยู ดวยกันหลายประเภทใหเลือกใช ใหเหมาะสมกับตําแหนงที ่จะทาน้ ํายา และอื ่นๆ
คําถาม-5 ขอใดตอไปนี ้กลาวเกี ่ยวกับการถอดโบลทพูลเลยเพลาขอเหวี ่ยง (ชิ ้นสวนที ่มกี ารหมุน) เลือกขอความที ่เหมาะสมที ่สุด? ก. การทําการคลายโบลทซ ่งึ หมุนตามไปกับพูลเลย ซึ ่งคนหนึ ่งจะตองจับยึ ดพูลเลยไวดว ยมือและอีกคนหนึ ่งทําการคลายโบลทออก ข. การทําการคลายโบลทซึ ่งหมุนตามไปกับพูลเลยซึ ่งจะตองสอดไมแข็งที ่เปนงามหรืออุปกรณที ่มลี ักษณะ เหมือนกันเขาไประหวางพูลเลยกับเครื ่องยนตเพื ่อจับยึดพูลเลย ค. การทําการคลายโบลท ซึ ่งหมุนตามไปกับพูลเลย ซึ ่งจะตองจับยึดพูลเลยด วยเครื ่องมือพิเศษ (SST) เพื ่อทําการคลายโบลท ง. การทําการคลายโบลท ซึ ่งหมุนตามไปกับพู ลเลยซงึ ่ จะตองจับยึดพูลเลยดว ยปากกาจับชิ ้นงาน และทําการคลายโบลทออก
- 3 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
แบบทดสอบ
คําถาม-6 ขอใดตอไปนี ้กลาวเกี ่ยวกับปลอกกานวาลว เลือกขอความที ่เหมาะสมที ่สุด? ก. เมื ่อปลอกกานวาลวถอดยาก ทําฝาสูบใหเย็นลงจนถึงอุณหภูมริ ะหวาง -20 ถึง 0 องศาเซลเซียส ถึงจะทําการถอดไดงา ย ข. เมื ่อทําการถอดปลอกกานวาลว ใหทาํ การถอดที ่อณ ุ หภูมหิ องในพื ้นที ่ปฏิบัตงิ าน ระหวาง 20 ถึง 30 องศาเซลเซียส ค. เมื ่อทําการถอดปลอกกานวาลว ทําใหฝาสูบรอนขึ ้นที ่อณ ุ หภูมิ ระหวาง 80 ถึง 100 องศาเซลเซียสจะทําใหถอดไดงา ย ง. เมื ่อปลอกกานวาลวทําการถอดยาก ทําฝาสูบรอนขึ ้นที ่อณ ุ หภูมิ ระหวาง 140 ถึง 160 องศาเซลเซียส ถึงจะทําการถอดไดงา ย
คําถาม-7 ขอความใดตอไปนี ้กลาวเกี ่ยวกับเรื ่องนัตล็อคและแผนล็อคนัต เลือกขอความที ่เหมาะสมที ่สุด? ก. เมื ่อมีการติดตั ้งนัตล็ อคของเพลาขับ ตอกรอบๆของนัตล็อคเพื ่อที ่จะกันไม ใหมันถูกถอดออกได ข. เมื ่อถอดนัตล็ อคและแผนล็อคนัตตองแนใจในการทําใหรปู รางกลับคืนไดอยางสมบูรณและสามารถนําชิ ้นสวน ซึ ่งเสียรูปเล็กนอยกลับมาใช ค. นัตล็อคและแผนล็อคนัต ใช ในการปองกันโบลท และนัตจากการคลายตัว ง. สําหรับแผนล็อคนัต การพับบางส วนของแผนเพื ่อปองกันการคลายตัว มันไมมคี วามจําเปนที ่จะตองพับทั ้งแผน
คําถาม-8 ขอความใดตอไปนี ้กลาวเกี ่ยวกับเรื ่องทอยางและแคลมปรัด เลือกคํากลาวที ่เหมาะสมที ่สดุ ? ก. ทอยางถูกยึดติดดวยน้ ํายากันรั ่วและถูกรัดดวยแคลมปรัด ดังนั ้นมันไมสามารถหลุดออกได ข. เมื ่อทําการถอดทอยาง หักแคลมปโดยการขยายใหอาออก ค. เมื ่อมีการติดตั ้งทอยาง ติดตั ้งมันในตําแหนง ซึ ่งเปนรอยเดิมและเปนทิศทางเดียวกัน กอนที ่จะมีการถอดออกมา ง. ทอยางมีการติดตั ้งดวยแคลมปรัด ใหตัดในตําแหนงรอยเดิมออกและจากนั ้นทําการติดตั ้งแคลมปรัดเขาไป
คําถาม-9 ขอความใดตอไปนี ้กลาวเกี ่ยวกับขั ้วตอ เลือกขอความที ่เหมาะสมที ่สุด? ก. ขั ้วตอมีอยู ดว ยกันหลายชนิด และวิธกี ารสําหรับปลดขั ้วตอจะทําในลักษณะเดียวกัน ข. กอนที ่จะทําการปลดขั ้วตอ ติดปายแสดงตําแหนงการตอจะทําใหงายขณะทําการประกอบ ค. ถาขั ้วตอมีการปลดยาก ใหดงึ ชุดสายไฟเพื ่อปลดขณะกดตําแหนงล็อคออก ง. เมื ่ออุปกรณทางไฟฟาทํางานอยางถูกตองตลอดเวลาในการไหลของกระแส มันไมจาํ เปนตองใสขั ้วตอของอุปกรณทางไฟฟาจนกระทั ่งล็อคตลอดการไหลของกระแส
- 4 -
ชางเทคนิคระดับสูง- พื ้นฐานการซอมใหญ
แบบทดสอบ
คําถาม-10 ขอความใดตอไปนี ้กลาวเกี ่ยวกับการบัดกรี เลือกขอความที ่เหมาะสมที ่สดุ ? ก. เมื ่อทําการบัดกรี ทาจาระบี ในตําแหนงที ่มกี ารบัดกรี ข. หลังการใชหัวแรงบัดกรี ทําความสะอาดดวยน้ ําและทําใหแหงโดยเก็บไว ในที ่รม ค. ในขณะที ่ ใชหัวแรงบัดกรี เมื ่อทําความสะอาดปลายหัวแรงที ่มตี ะกั ่วเกาะมากเกินไป ให ใชฟองน้ ําดูดซับทําความสะอาด ง. ในการทําความสะอาดปลายหัวแรงบัดกรีที ่มตี ะกั ่วเกาะติดมากเกินไป ให ใชกระดาษทรายขัดจนกระทั ่งมันวาว
คําถาม-11 ใหเลือกหัวขอที ่กลาวเกี ่ยวกับระยะหางระหวางชิ ้นสวนไดถกู ตอง ก. เมื ่อทําการวัดระยะรุนของเกียรโดยใช ไดอัลเกจ จะตองจัดใหปลายเข็มวัดของไดอั ลเกจสัมผัสกับเฟองที ่จะทําการวัดเป นมุม 45 องศา ข. เมื ่อทําการวัดช องวางน้ ํามันของเพลาขอเหวี ่ยงและกานสูบ โดยใชเกจอัด ถาระยะชองวางน้ ํามันนอยจะทําใหพลาสติกเกจมีความแบนนอย ค. ระยะชองวางที ่วัดไดจะไมนอยกวาคามาตรฐาน ดังนั ้นถาวัดไดคานอยกวาคากําหนดแสดงวามีการวัดผิ ดพลาด ง. เมื ่อระยะชองวางเกินคามาตรฐานสูงสุด ใหวัดชิ ้นสวนทั ้งสองแลวนําคาเปรียบเทียบกัน และใหเปลี ่ยนชิ ้นที ่มคี าใกลกับคามาตรฐานสูงสุด
คําถาม-12 ใหเลือกหัวขอที ่กลาวเกี ่ยวกับการวัดขนาดไดถูกตอง ก. เมื ่อทําการวัดขนาดเสนผาศูนยกลางภายในของชิ ้นสวน ใหวัดหลายๆ ตําแหนงและคํานวณคาเฉลี ่ย เพื ่อหาคาการสึกหรอของชิ ้นสวน ข. เมื ่อทําการตรวจเช็ควาสปริงมีความเอียงถูกตองหรือไมบนแทนระดับ ซึ ่งจะทําการวัดโดยใชเหล็กฉาก, ไมโครมิเตอรและแทนระดับ ค. เมื ่อทําการวัดขนาดเสนผาศูนยกลางภายนอกของลูกสูบโดยใช ไมโครมิเตอร ใหวัดหลายๆ ตําแหนงและอานคาที ่นอยที ่สุด ง. เมื ่อทําการวัดเพื ่อตรวจสอบการสึกหรอลักษณะวงรี ใหวัดเสนผาศูนยกลางสูงสุดและต่ ําสุดเพียงอยางใด อยางหนึ ่ง
คําถาม-13 ใหเลือกขอความที ่กลาวเกี ่ยวกับความคดงอของเพลาในชุดเกียร ไดถกู ตอง ? ก. เมื ่อเพลาสงกําลังเกิดความคดงอของเพลา จะเกิดสาเหตุการสั ่นสะเทือนและการหมุน และการเลื ่อนตัวที ่ ไมราบเรียบ ข. เมื ่อทําการตรวจสอบความคดงอของเพลาสงกําลัง จะใชว-ี บล็อกและไดอัลเกจ และนอกจากนี ้ ยังสามารถตรวจสอบบนโตะทํางานที ่พ ้นื ไมเรียบไดเชนกัน ค. ในการวัดจัดใหปลายเข็มวัดของไดอัลเกจสัมผัสกับเพลาสงกําลังเปนมุม 45องศา ง. ถาทานปดรูน้ ํามันของเพลาสงกําลังดวยเทป และอื ่นๆ เพื ่อปองกันคาของการวัดเกิดการเปลี ่ยนแปลงโดย รูของน้ ํามัน มันไมจาํ เปนตองหลบหลีกรูเมื ่อพิจารณาการวัดดวยปลายของไดอัลเกจ
- 5 -
