TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ
B1 Ders Kitabı
www.yee.org.tr
www.yunusemrevakfi.com.tr
PİLOT BASKI
YUNUS EMRE ENSTİTÜSÜ TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ
Yunus Emre Enstitüsü Türkçe Öğretim Seti
B1 Yayın Türü ve Basım Tarihi Ders Kitabı - 2014 İmtiyaz Sahibi Prof. Dr. Hayati DEVELİ Editörler Yrd. Doç. Dr. Erol BARIN Dr. Şaban ÇOBANOĞLU Doç. Dr. Mustafa BALCI Doç. Dr. Cihan ÖZDEMİR Yayına Hazırlayanlar Yrd. Doç. Dr. İbrahim ATABEY Yrd. Doç. Dr. İbrahim GÜLTEKİN Doç. Dr. Mahir KALFA Yrd. Doç. Dr. Filiz METE Aydan ERYİĞİT Uğur KILIÇ Dizgi ve Tasarım Selçuk DOĞAN Kürşat ARAMAK Yasin İL Ayla KALKAN İllüstrasyonlar Uğur POLAT Basım Merdiven Reklam Tanıtım Şehit Bilgin Sokak 6 / 1 Demirtepe - Çankaya / ANKARA www.merdivenreklam.com - Tel: 0 312 232 30 88 - 232 31 02 Yönetim Yeri Anafartalar Mah. Atatürk Bulvarı Nu: 11 Ulus-Ankara Tel: 0.312 309 11 88 Faks: 0.312 309 16 15 www.yunusemrevakfi.com.tr
[email protected] ISBN 978-605-87010-2-1 © 2014 Yunus Emre Enstitüsü Bütün hakları saklıdır.
SUNUŞ
Bu materyal, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi alanında pilot uygulama yapmak üzere eğitim amacıyla hazırlanmış olup kâr amacı gütmemektedir.
© 2014 - Yunus Emre Enstitüsü Yunus Emre Enstitüsünün yazılı izni olmadan tamamen veya kısmen kopyalanamaz, çoğaltılamaz. All rights reserved. No part of the content of this book may be reproduced without the written permission of Yunus Emre Institute.
1. ÜNİTE Haberin Var mı?
2. ÜNİTE
9-26
A) Fısıltı Haberleri
10
B) Son Dakika
16
C) Sosyal Medya
20
Yorumlar ve Görüşler 27-44 A) Söyleşi
28
B) İş Görüşmesi
33
C) Haydi Gazete Çıkaralım!
39
3. ÜNİTE Eğitim
45-62
A) Eğitim Şart!
46
B) Bir Lisan Bir İnsan
52
C) Kitap Kurdu
57
4. ÜNİTE Kurgu
63-80
A) 5 N 1 K
64
B) Hangi Film?
69
C) Ödül
74
Dil Bilgisi
• -ken • -mAktA üstüne yok
Dil Bilgisi
• -Iş • bence, bana göre
Dil Bilgisi
• -sA şart • -dIk, -AcAk
Dil Bilgisi
• -l-,-n- edilgen çatı
Dinleme
Okuma
Konuşma
Yazma
• Bizim Mahalle
• Genç İhtiyarlar
• Dedikodu
• Miras
• Akşam Haberleri
• İletişim Araçları
• Hastayken
• Ne Yaparsınız?
• Ak Sakallı Google Dede
• Yetenek İşi
• Sosyal Medya
• Teknolojik Araçlar
Dinleme
Okuma
Konuşma
Yazma
• Yalan Dünya
• Türkü Baba
• Sanatlarımız
• Bizim Türkümüz
• Çalışmak İstiyoruz
• Yarın Buluşalım
• Kemal Hocanın Notları
• Görüşmede
• Bilmece
• Yemek Kokusu
• Hangi Yemeği Yiyelim?
• En İyi Film
Dinleme
Okuma
Konuşma
Yazma
• Sınav Sonucu Belli • Büyük Heyecan Oldu
• Üniversitem
• Araştıralım
• Fare ile Aslan
• Karga ile Tilki
• Eski Kitabım
• Dilin Önemi
• Sitemsiz Dostlarimiz: Kitaplar
• En Değerli Ödülüm • Kitap Okumak
Dinleme
Okuma
Konuşma
• Kitap Okumanın Faydaları
Yazma
• Kıyamet Senaryoları
• Uykudaki • Rüyalar Âlemi Dünyamız: Rüyalar
• Film Dünyası
• Anket
• Ağustos Böceği ile • Ne, ne zaman Karınca söylenir?
• Film Festivalleri
• Çiçek Festivali
• Festivallerimiz
• Satıyorum
• Senaryo
5. ÜNİTE Gelin Tanış Olalım A) Türkçe Öğreniyorum B) Evim Evim, Güzel Evim
81-98
Dil Bilgisi
82 87
• Gereklik kipi: -malı. • –alı, -dığından beri, -dı …-alı.
• Ettirgen çatı: -dır-, -ir-, -t-, -ar-
C) Garanti Belgesi
6. ÜNİTE
Engelleri Kaldıralım
93 99-116
A) Biyografi
100
B) Yağmur Adam
105
C) Zor Hayatlar
109
7. ÜNİTE Kutlama
117-134
A) Kutlu Olsun
118
B) Hayat Bayram Olsa
124
C) Oğlan Bizim Kız Bizim
128
8. ÜNİTE Ömür Dediğin
135-152
A) Unutulmayan Aşklar
136
B) Başarı Hikâyeleri
142
C) Kendi Hikâyem
146
Dil Bilgisi • Dönüşlü çatı: -n-, -l• “Kendi” dönüşlülük • • • •
zamiri -mAk lazım -mAk zorunda kal-mAk gerek-mAk şart
Dil Bilgisi
• Sıfat Fiiller ( -An, -DIk, -AcAk)
Dil Bilgisi
• Genel tekrar
Dinleme
Okuma
Konuşma
Yazma
• Kafede
• Kültür Elçileri Türkiye’de
• Dün Öğrendiklerimiz
• Kursa Kayıt
• Bir Ömür
• Hangisini Alalım?
• Hayalimdeki Ev
• Hakkımı Arıyorum
• Sürpriz!
• Garanti Belgesi
• Görünmez Kaza
• Karikatür
Okuma
Konuşma
Dinleme
Yazma
• Dalgalandım da Duruldum
• Parmaklarıyla Gören Adam
• Yönetici
• Engelleri Aşalım
• Ankara Film Festivali
• Yağmur Adam
• Engelli Dünya
• Sol Ayağım
• Bu Kim?
• Nasıl Yardım Ederiz
• Engellerimiz
• Engeller Nerede
Dinleme
Okuma
Konuşma
Yazma
• Festivaller
• Haka Dansı
• Festivale Gidelim
• Davet Mektubu
• Şeker Gibi Bir Bayram
• Gül Dalında Bir Dilek
• Olağanüstü
• Bayramınız Kutlu Olsun
• İyi ki Doğdun
• Düğün Nasıldı?
• Dünyadaki Doğum • Düğün Günü Kutlamaları
Dinleme
Okuma
• Emrah İle Selvihan • Tahir ile Zühre
Konuşma
Yazma
• Aşk Öyküleri
• Başyapıt
• Bir Başarı Öyküsü
• Bir Liderin Doğuşu
• Önemli Adam
• Üniversiteniz
• İdil Biret
• Ayşe Kulin
• Başımdan Geçenler
• Kazanan
1. Ünite
Saat Kulesi - İzmir
Haberin Var mı? Bölümler A. Fısıltı Haberleri B. Son Dakika C. Sosyal Medya
Beceriler • •
Görsel, yazılı ve işitsel haberleri anlama İletişim ve basınla ilgili temel kavramları kullanma
Dil Bilgisi • •
-ken -mAktA üstüne yok
Kelimeler • • •
Basın Sosyal Medya Haberler
1. ÜNİTE Üniteye Hazırlık
• Mahallenizdeki olayları kimden öğreniyorsunuz?
• Hangi iletişim aracını kullanıyorsunuz? • Sosyal paylaşım sayfalarını kullanıyor
DERSKİTABI
musunuz? Niçin?
10
A) Fısıltı Haberleri 1 Dinleyelim, tamamlayalım.
Bizim Mahalle Yeri
Bizim mahalle çok sevimli insanlarla doludur. Bu mahallede herkes birbiriyle iyi geçinir. size mahallemizi tanıtayım.
Mahallemizin muhtarı Osman Bey kızıyla yaşıyor, eşi birkaç yıl önce öldü. Osman Bey kızı ona çok güzel yemekler yapıyor. Osman Bey, bugünlerde Öğretmen Canan Hanım’a karşı güzel duygular hissediyor. Canan Hanım da ona yakınlık duyuyor. Mahallemizdeki kahvenin çaycısı Dursun, Karadenizli. Karadeniz Bölgesi’nin insanları şakacı ve komik olur. Dursun da tam bir Karadenizli. Uzun burnu, kendine has konuşması herkesin çok hoşuna gider. Onun Maviş adında bir muhabbet kuşu var. Dursun çay Maviş, Dursun'un omzunda gezer. Dursun, Osman Bey’in kızı Hatice'den hoşlanıyor. Hatice, Dursun sürekli Hatice’ye bakıyormuş. Kuaför Sema, Selçuk ile evli. Selçuk taksi şoförü. Onların Yiğit adında bir çocukları var. Sema Hanım epey kilo almış. Yiğit, annesine “tombiş anne” diyormuş. Mahallemizde bir de “Garip Ömer” adında biri var. Garip, ilginç hareketler yapıyor. Bazen Hayriye Hanım’ı sinirlendiriyor. Hayriye Hanım çok sinirli biri. Herkes ona Asabi Hayriye diyor. Mahallede daha birçok kişi var. Manav Remzi, Şişman Kasap Erdal, Bakkal Cavit, Tamirci Serdar… Hepsi güler yüzlü, arkadaş canlısı insanlar… Bütün bu bilgileri kimden mi öğrendim? Tabii ki Dedikoducu Mualla Hanım’dan. Mahalledekiler ona “Ayaklı Gazete” diyor. Mahallede neler olmuş, kim ölmüş, kim hastaymış, kim kime âşıkmış? Onunla sohbet her şeyi öğrenebilirsiniz. Haberlerin manşetleri de, ayrıntıları da onda. Siz de bizim mahalleye gelin. Mualla Hanım’ı mutlaka görürsünüz. birisi yanınıza yaklaşır ve adınızı meraklı meraklı sorar. İşte o, bizim Dedikoducu Mualla'dır. dikkat edin. Sırlarınızı öğrenip herkese anlatabilir.
HABERİN VAR MI? YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 Tamamlayalım. 1. Yeri gelmişken . 2. Osman Bey işteyken . 3. Dursun çay dağıtırken . 4. Hatice, balkondayken . 5. Sema Hanım hamileyken . 6. Garip, sokaktayken . 7. Onunla sohbet ederken . 9. Konuşurken .
3 Eşleştirelim. 3
11 _
Asabi Hayriye
1. komik
_
Dedikoducu Mualla
2. meraklı
_
Kasap Erdal
3. sinirli
Çaycı Dursun
4. şişman
4 İnceleyelim.
Telefonla konuşurken işe geç kaldım.
Tam mesaj gönderecekken şarjım bitti.
Sen bana bir satır yazmazken ben sana destanlar yazdım.
Yağmur yağmışken yıkanalım.
Sabah işe giderken bir adam bana hastanenin yerini sordu.
Arkadaşlarımla top oynarken sokağa aniden bir araba girdi.
DERSKİTABI
8. Mahalledeyken .
1. Ünite Haberin Var mı?
5 Yeniden yazalım. 1. Bisiklet sürüyordum. Aniden yere düştüm. 2. Çalışıyorum, lütfen rahatsız etmeyin.
1. Bisiklete sürerken aniden yere düştüm. 2.
.
televizyon seyreder.
3.
.
4. Araba yıkıyormuş, üstünü ıslatmış.
4.
.
5.
.
6.
.
3. O, bir yandan ödev yapar bir yandan da
5. Sempozyum için İstanbul’a gelmiş.Aynı zamanda Ayasofya’yı gezmiş. 6. Televizyon izliyormuş, yemek yanmış.
DERSKİTABI
6 Okuyalım.
12
Genç İhtiyarlar 123 yaşındayken reklam yıldızı oldu Kahramanmaraş’ta yaşayan 123 yaşındaki Mehmet Tatar, bir şeker firmasının reklam filminde oynadı. 12 çocuk, 65 torun sahibi Mehmet Tatar, film setindeyken çok heyecanlanmış. Mehmet Tatar, yaşına rağmen geç oyunculardan daha istekli görünüyor.
Everest’e tırmanan en yaşlı dağcı unvanı Miura’ya verildi Japon dağcı Yuichiro Miura, 'Dünya'nın çatısı' olarak bilinen Everest tepesine 80 yaşında tırmanarak bu noktaya çıkan en yaşlı dağcı unvanını elde etti. Televizyonda yayınlanan görüntülerde, Miura'nın kızı Emili ile konuşma anı yer aldı. Japon dağcı, kızına, "80 yaşında bile hâlâ iyi işler çıkarabiliyorum." dedi. Japon dağcının, tepedeyken çok keyifli olduğu görüldü.
72 yaşında madalyaya doymuyor Hasan Kınalı millî bir atlet. 72 yaşında ama yarışmalarda birinciliği kimseye bırakmıyor. Odası madalya ve kupalarla dolu. O yarışlara katılmaya devam ediyor. Sağlığını dengeli beslenerek koruyor. Her sabah spor salonuna gidiyor. Spor salonundayken herkes onun performansına şaşırıyor.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
7 Tamamlayalım. 1. Mehmet Tatar, film setindeyken çok heyecanlanmış.
8. Annem ev
2. Eğitimine hasta
bile devam etmiş.
9. Kardeşim ders
3. Spor salonunda performansına şaşırıyor.
herkes onun
bize harika börekler yapar. öğretmenini dikkatlice
dinler. 10. Arkadaşım yemek
4. Biz tatil
eve hırsız girmiş.
5. Ben trafik
telefonla konuşmam
6. Babam neşeli
harçlık isteyelim.
7. Moralim bozuk
hiç konuşmam.
çok düşünceliydi.
11. Uçağa ilk kez bindim hava
çok
heyecanlandım. 12. Tiyatro
çok eğlendik.
13
Ekonomist Serdar Şenol Değerlendiriyor
Altın Altın, bu yılın zirvesine çıktı. Uluslararası piyasalarda altının ons fiyatı 1706 doları aşarak yıl içindeki en yüksek düzeye ulaştı. Altın, yatırımcı için risksiz bir yatırım aracı. Bu nedenle yükselişi devam eder diye düşünüyorum. Altınını satmak isteyenler bu yükselişi değerlendirebilirler. Avro
Avro, Avrupa para piyasalarındaki tedirginlik nedeniyle bugün düşüşe
geçti. Serbest piyasada avro 3,02 TL’den işlem gördü. Düşüş kısa süreli olacak, avro hafta içinde yükselişe geçecek. Tahminler bu yönde. Dolar Dolar, Amerika Bankalar Birliğinden gelen olumlu sinyallerle avro karşısında değer kazandı. Gün içinde küçük iniş çıkışlar yaşandı. Ancak piyasalar kapanırken dolar yükselişe geçerek 2,20 TL’den alıcı buldu. Borsa
Borsa İstanbul (BİST) 100 endeksi, ikinci seans kapanışına göre 225,65
puan artarak günün ilk yarısını 72.754,62 puandan tamamladı. Birinci seansta, hisse senetleri ortalama 0,31 oranında değer kazandı.
D 1. Altın, yılın zirvesine çıktı. 2. Avro yükselişe geçti. 3. Dolar, avrodan daha değerli. 4. Borsa değer kazandı. 5. Avrodaki düşüş sürecek. 6. Altın, yükselişine devam edecek.
Y
DERSKİTABI
8 Okuyalım, işaretleyelim.
1. Ünite Haberin Var mı? 9 Okuyalım, tahmin edelim.
Köpeğe İki Milyon Avro Miras Kaldı
İtalya’nın Caserta şehrinde kızı ve torunlarıyla birlikte yaşayan 84 yaşındaki bir kadın, ölürken tüm mirasını köpeğine bıraktı. Bu kararı avukatı açıkladı. Vasiyete göre, Kikko adlı köpek iki daire, yüzlerce dönüm tarla ve bankadaki paraların sahibi olacak.
DERSKİTABI
İtalyan kanunlarına göre, bir eşya ya da parayı ev hayvanlarına bırakırken hayvanı da birine miras bırakmak gerekiyor. Yaşlı kadın, bunu düşünerek köpeğini avukatına miras bırakmış. Şimdi bütün bu servet avukat tarafından köpek için kullanılacak. Gazeteciler avukatın köpekle alışveriş yaparken fotoğrafını çekmek için birbirleriyle yarışıyorlar.
14
İtalya'da bir köpeğe iki milyon avro miras kalmış! İtalya'da köpeklere puro Köpek iki yasakmış! milyona puro almış!
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
10 Yazalım.
Miras
Size bir yakınınızdan büyük bir
15
11 Okuyalım, tartışalım.
Dedikodu
Yanımızda olmayan birinin arkasından
olumsuz şeyler konuşmaya dedikodu denir. Dedikodu bazen yalan bazen gerçektir. Ancak her ikisi de insanları üzer. "Dedikodu" tıpkı yalan haber gibidir. İnsanların arasında hemen yayılır. En güzel davranış, insanların yanlışlarını kendilerine söylemek ve onlara kendini düzeltmesi için şans tanımaktır. Dedikodu yapar mısınız? Niçin?
Diyelim ki bir arkadaşınız sizin dedikodunuzu yapmış. Nasıl bir tepki verirsiniz?
Birisi yanınızda en yakın arkadaşınızın dedikodusunu ediyor. Ne yaparsınız?
DERSKİTABI
miras kaldı. Neler yaparsınız?
1. Ünite Haberin Var mı?
B) Son Dakika 1 Okuyalım, cevaplayalım.
İletişim Araçları İnsanlar, haberleşmek için tarih boyunca çeşitli iletişim araçlarını kullanmışlardır. Teknoloji yokken insanlar dumanla, sesle ve güvercinleri kullanarak birbirleriyle iletişim kurmuşlardır. Teknolojinin gelişmesiyle de elektronik aletler ve basın-yayın araçlarını iletişimde kullanmaya başlamışlardır.
DERSKİTABI
İnsanlar, günümüzde birçok iletişim aracı kullanmaktadırlar. Bu iletişim araçları bizi sevdiklerimize ulaştırırken hayatımızı da kolaylaştırmaktadır. Eskiden insanlar günlerce mektup beklerken şimdi en uzaktaki yakınlarımıza bile farklı iletişim araçları ile kısa sürede ulaşıyoruz.
16
Bilgisayar ve internet günümüzde en büyük iletişim araçlarındandır. E-postalar, forumlar ve sosyal medya dünyayı küçük bir köy hâline getirmiştir. Sanki aynı yerde yaşıyor gibi internet sayesinde birbirimize hemen ulaşıyoruz. Televizyon, sinema, radyo gibi araçlar kitleler arasında iletişim sağlar. Bir televizyon haberi anında milyonlarca insanı bilgilendirir. Bir film, seyircilerin fikirlerinde önemli değişiklikler meydana getirebilir. Radyo dinlerken birçok yeni bilgi öğrenebiliriz. Telefon, cep telefonu, faks da önemli iletişim araçlarındandır. İnsanlar birbirlerinden uzaktayken haberleşmek için genellikle telefon kullanırlar. Çağımızda özellikle cep telefonu yaygın olarak kullanılmaktadır. Çünkü insanların işte çalışırken, dışarıda dolaşırken birbirlerine cep telefonları ile ulaşmaları daha kolaydır. Bazı iletişim araçları yazı ve semboller aracılığıyla insanlar ve toplumlar arasında iletişimi sağlar. Gazeteler, dergiler, afişler, el ilanları, yazılı tabelalar, mektuplar ve notlar bu tür iletişim araçlarındandır.
1. İletişim araçları nelerdir? . 2. Eski zamanlarda insanlar hangi iletişim araçlarını kullanmışlardır? . 3. Kitleler arasında iletişim kurmak için hangi iletişim araçları kullanılır? . 4. Sizce en hızlı ve en kolay iletişim aracı hangisidir? Neden? .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 Tamamlayalım.
-ken • Eve gelirken manava uğradım. • Pazara gitmiş___ bana da meyve al. • Araba sürüyor___ dikkatini dağıtmayalım. • Kardeşim anneme hiçbir zaman danışmaz___ ben hep danışırım. • Yeni bir telefon alacak___ son anda vazgeçti. • Ben küçük___ çok yaramazdım.
• Öğrenci___ birçok kitap aldım.
17
• Dışarı çıkmış___ bana da gazete alır mısın? 3 Yazalım.
Ne Yaparsınız? Bir topluluk önünde konuşurken kendinizi nasıl hissedersiniz?
.
16 yaşındasınız. Bir akşam arkadaşlarınızla sözleşt iniz. Tam
dışarı çıkacakken babanız “Gidemezsin. Vakit çok geç.” dedi. Ne yaparsınız?
4 Anlatalım.
Hastayken Hastayken genellikle nelere dikkat edersiniz?
.
DERSKİTABI
• İşe gider___ Ahmet'le karşılaştım.
1. Ünite Haberin Var mı? 5 Tamamlayalım. 1. Sen bu satırları okurken ben çok uzaklarda olacağım. 2. Sen yemekte
ben hastaneye gittim.
3. Ayşe sofrayı hazırlar sohbet ettik. 4. Biz İstanbul’da 5. Hasta
Babaannem kitap onu dinleriz.
biz
Ders telefonunla oynamamalısın.
hiçbir şey yemek istemiyorum.
7. Alican üç yaşında mışlar. DERSKİTABI
Ahmet Bey’le
siz neredeydiniz?
6. İnsan tehlikede
18
Yemek yaparken telefon çaldı.
korkudan titrer. Antalya’ya taşın-
8. Yıllardır bizim yüzümüz gülmez lar hep mutlu yaşadı.
on-
Aylin, müzik
uyudu.
6 Dinleyelim, tamamlayalım, eşleştirelim.
Akşam Haberleri
06 AR 0622 plakalı bir araç, Sivas’tan İstanbul’a kaza yaptı. Kazada iki kişi hafif yaralandı. görenler cankurtaran çağırdılar. Olay yerine gelen sağlık ekibi yaralılara ilk müdahaleyi yaptı. Kapanan yol kısa sürede açıldı. Balkanlardan gelen soğuk havanın etkisiyle sıcaklık 10 °C düşecek. yağmurlar bekleniyor. Dışarıya şemsiyesiz çıkmamanızı öneririz. Yağmurlar hafta boyunca devam edecek. Hafta sonu programı bu bilgileri göz önünde bulundurmanızı tavsiye ederiz. Beşiktaş, geçen hafta Fenerbahçe ile 2-2 berabere kalarak kaybetti. Beşiktaş, bu haftaki Gençlerbirliği maçında da yenildi. Galibiyet Beşiktaş’ın mağlup olması taraftarlarını üzdü. Beşiktaş taraftarları için hüsran dolu bir hafta oldu. Pazar günü giren “Fetih 1453” adlı filmi, daha ilk gününde 100.000 kişi seyretti. Seyirciler sinemadan beğenilerini ifade ettiler. Yönetmen Faruk Aksoy, “Bu ilgiyi bekliyorduk.” diye konuştu.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
7 Okuyalım, eşleştirelim.
Haberler İletişim araçlarına günlük hayatımızın her anında ihtiyaç duyarız. Dünyadaki gelişmelerden, toplumsal olaylardan haberdar olmak için genellikle kitle iletişim araçlarını kullanırız.
Televizyon ve radyonun hayatımızda çok büyük bir yeri vardır. Evde otururken, işte çalışırken, yolculuk yaparken haber programları sayesinde, ülkemizdeki ve dünyadaki olaylar hakkında bilgi sahibi oluruz. Ayrıca haber programları hayatımızı kolaylaştırır. Örneğin, yolculuk yaparken radyo haberlerini dinlemek, trafiğe kapalı yollar konusunda bilgi sahibi olmamızı sağlar. Sabah evden çıkarken hava durumu haberlerini dinleyerek o günkü hava durumu konusunda bilgi sahibi oluruz. Sonra bu bilgiye göre giyinip dışarı çıkarız. Haber programlarını; ana haber bültenleri, son dakika haberleri, spor haberleri, magazin haberleri ve hava durumu haberleri gibi gruplara ayırabiliriz. Ana haber bültenleri, akşam 18.00 ile 20.00 saatleri arasında yayınlanır. Gün içinde gelişen olayları bize aktarır. Böylece gündem hakkında bilgi sahibi oluruz. Son dakika haberleri, aniden gelişen ve dikkat çeken bilgileri içerir. İnsanlar son dakika yazısını ekranda görür ve hemen dikkatle habere yönelir. Spor haberleri, farklı spor dalları hakkındaki haberleri içerir. Transfer haberleri, maç saatleri, karşılaşmaların sonuçları gibi bilgiler yer alır. Magazin haberleri; sinema, tiyatro, kültür ve sanat dünyasının ünlü isimleriyle ilgili haberleri içerir. Hava durumu haberlerinde ise ülke ve dünya genelindeki günlük veya haftalık hava şartları anlatılır. 1 Son dakika haberleri
2 Hava durumu haberleri
4 Spor haberleri
MANİSA'DA DEPREM!
OSCAR BRAD PİTT'İN!
3 Ana haber bülteni
5 Magazin haberleri
19
DERSKİTABI
İletişim kurmak için yaygın olarak televizyon, radyo, internet ve gazete kullanırız. Bunlar içinde de en çok televizyon ve radyo programlarından yararlanırız.
1. Ünite Haberin Var mı?
C. Sosyal Medya 1 Dinleyelim, yerleştirelim, cevaplayalım.
Ak Sakallı Google Dede
terimi
girişimci
ararken
rakibi
şirketi
tanıtma
Google, California’da Menlo Parkı'nda iki üniversite öğrencisi
tarafından kuruldu. Milton Sirrota, google kelimesini “Matematik ve Hayal Gücü” adlı kitaptan aldı. Google bir matematik
dir.
Bir rakamına, yüz sıfır eklenmesi anlamına gelir. İki üniversite öğrencisi olan Larry Page ve Sergey Brin üni-
DERSKİTABI
versiteyi
turlarında tanışırlar. 1998 yılında Google adlı
kurarlar. “www.google.com”un kurucusu olan iki
20
tartışırlar. Bu tartışmadan güzel fikirler çıkar ve bugünkü büyük arama motoru “google” meydana gelir. Google 14 yıl içinde hızla büyür. Güzel girişimlerle herkesi şaşırtır. Daha sonra hisselerini halka açar ve Microsoft gibi dev firmaların
olur. Google, 14 yaşında. Ancak genç yaşına rağmen ak sakallı,
bilgin bir dede gibi. Her soruya cevap veriyor. Milyonlarca insan bir konuyla ilgili bilgi
bu bilgin dedeye başvuruyor.
Google İle İlgili Bazı Bilgiler
Bugünkü değeri:157 milyar Dolar
Çalışan sayısı: 19.604
Reklam payı: % 40
Arama Motorları Sıralaması: 1.
Dil Sayısı: 112
1. Google nerede kurulmuş? Google California’da Menlo Parkı'nda kurulmuş. 2. Google ne anlama geliyor? ___________________________. 3. Google ne zaman şirket hâline geliyor? ____________________________. 4. Google’ın kurucuları arasındaki iletişim nasıl? ___________________________. 5. Google neden dedeye benzetilmiş? ___________________________. 6. Google’ın bügün değeri ne kadardır? ___________________________.
farklı fikirlere sahiptir. Sürekli
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 Okuyalım, tamamlayalım.
Yetenek İşi Kimi insanlar, bazı işleri çok güzel yaparlar. Örneğin benim annem çok güzel kek yapar. Kek yapmakta üstüne yoktur. Kardeşim çok komik bir çocuktur. Bizi hep güldürür, sürekli şakalar yapar. Babamın matematik bilgisi çok iyidir. Matematik ödevlerimize yardım eder. Problem çözmekte babamın üstüne yoktur. Benim hiçbir yeteneğim yok sanmayın. Bugünlerde annem biraz şikâyetçi, gürültüden uyuyamıyor ama gitar çalmakta üstüme yoktur. Arkadaşımın sesi çok güzel bana şarkılarıyla eşlik eder. Biz çok iyi bir ikiliyiz.
üstüme yok.
Annemin
üstüne yok.
Babamın
üstüne yok.
21
3 Tamamlayalım.
yemek yapmakta
bağlama çalmakta
araba sürmekte
futbol oynamakta
tenis oynamakta
ney üflemekte
Yemek yapmak ta üs tüne yo k.
üs tüne yok.
üs tüne yok.
üs tüne yo k.
üs tün e
yo k .
üs tüne yo k.
DERSKİTABI
Benim
1. Ünite Haberin Var mı? 4 Okuyalım, tartışalım.
Sosyal Medya Hayatı Paylaşıyoruz
Bence, sosyal paylaşım siteleri çok faydalı. Her gün
milyonlarca insan, sosyal paylaşım sitelerini kullanıyor. İnsanlar, hayatlarındaki önemli olayları bu sayede arkadaşlarıyla paylaşabiliyorlar. Bazı insanlar fotoğraflarını, bazıları duygu ve düşüncelerini bazıları da çeşitli etkinlik haberlerini bu sayfalarda paylaşıyor.
İnsanların yanı sıra pek çok kurum ve kuruluş bu site-
lerde gruplar kurarak insanlara ulaşmaya çalışıyor. Sivil toplum kuruluşları, üyelerine ve gönüllülere bu sayfalar aracılığıyla mesajlarını iletiyor. Hatta devlet başkanları, cumhurbaşkanları, başbakanlar, bakanlar sosyal paylaşım siteleri aracılığıyla va-
DERSKİTABI
tandaşlarla iletişim kuruyor. Böylece sosyal paylaşım siteleri, büyük bir iletişim görevi üstleniyor.
22 Hayattan Kopuyoruz
Bence, sosyal paylaşım siteleri insanları birbirinden ko-
parıyor. Bazı uzmanlara göre sosyal paylaşım siteleri insanları yalnızlaştırıyor. Sanal ortam, insanları toplumdan hatta yakın çevresinden uzaklaştırarak sosyalleşmeyi engelliyor. Aile bireyleri, birbiriyle iletişim kurmak yerine sosyal paylaşım sitelerinde başkalarıyla iletişim kurmayı tercih ediyor. Aynı evin içinde, farklı odalarda, birbirinden habersiz yaşayan insanlar var. Çocuklar anne ve babalarıyla, eşler birbirleriyle iletişim kurmuyor. Saatlerce sosyal paylaşım sitelerinde vakit geçiren insanlar, sanal bir ortamla gerçeklerden uzaklaşıyor. Bu nedenle sosyal paylaşım siteleri yerine yüz yüze iletişim kurmak gerek. Aynı ortamı paylaşarak sohbet etmek çok daha zevkli…
Siz hangi görüşe katılıyorsunuz? Niçin?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Yazalım.
Teknolojik Araçlar Bilgisayar ve internette çok vakit geçiriyorum çünkü . Bilgisayar ve internette çok vakit geçirmiyorum çünkü .
Telefonla saatlerce konuşuyor, mesajlaşıyorum çünkü .
Televizyonu çok izliyorum çünkü . Televizyonu çok izlemiyorum çünkü .
Bilgisayar oyunlarını çok oynuyorum çünkü . Bilgisayar oyunlarını oynamıyorum çünkü .
6 Okuyalım, işaretleyelim. 1 Yalan söylemekte üstüne yok
3 Tırmanmakta üstüne yok
2 Uyumakta üstüne yok
4 Kovalamakta üstüne yok
23
DERSKİTABI
Telefonla saatlerce konuşmuyor, mesajlaşmıyorum çünkü .
1. Ünite Haberin Var mı?
Kültür Çağlayanı Tellal
Günümüzde liderler, devlet adamları insanlara bir ha-
beri iletmek için basın toplantısı düzenliyorlar. Bu toplantılara gazeteciler ve muhabirler katılıyor. Bazı televizyon kanalları bu toplantıları canlı yayınlıyor. Böylece liderler ve devlet adamları vatandaşlarla iletişim kuruyor, onlara mesajlarını iletiyor.
Eskiden durum böyle değildi. Türk devletlerinde padi-
DERSKİTABI
şahlar isteklerini tellallarla halka iletirdi. Tellallar, padişahın duyurularını halka güzel ve gür sesleriyle duyururlardı. Tellal şehrin meydanına çıkar, önce davul
24
çalardı. Davulun sesini duyan insanlar tellalın etrafında toplanırlardı. Sonra tellal söze başlardı. Tellalın sözü genelde şu ifadeyle başlardı: “Ey ahali! Duyduk duymadık demeyin!” Bu sözden sonra asıl konuya geçer ve halka bilgi verirdi.
Kelime Dünyası
* borsa
* internet
* haber
* ayaklı gazete
* reklam
* sanal or tam
* dedikodu
* sosyal medya
* gazete
* oyun
* tellal
* fısıltı
Yazalım • Sizi çok etkileyen bir haberi yazalım.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Gündelik konuşmalardaki temel deyimleri ve kalıp sözleri anlayabilirim.
Konuşmanın konusuna ilişkin çıkarımlarda bulunabilirim.
Konuşmalardaki sebep-sonuç ilişkilerini fark edebilirim.
Güncel ve bilinen konularda yazılmış kısa gazete haberlerini anlayabilirim.
Genel konularla ilgili metinlerde anlamını bilmediğim sözcük veya ifadeleri bağlamdan hareketle anlayabilirim.
Öyküleme, betimleme ve açıklamalarda kullanılan ifade ve yapıları anlayabilirim.
Bilinen etkinlik ve konularla ilgili bir diyaloğu başlatabilir ve sürdürebilirim.
Bir olaya ilişkin temel duygularımı (şaşırma, mutluluk, üzüntü, ilgilenme ve kayıtsızlık gibi) karşımdaki kişlere ifade edebilirim.
Bir tartışmada görüş ve düşüncelerimi ifade edebilir, başkalarından konuyla ilgili görüş isteyebilirim.
Deneyimlerimi ayrıntılarıyla aktarabilirim.
İlgi alanıma giren konularda, kişisel görüşlerimi yansıtan metinler yazabilirim.
Kişisel yorum bildiren ifade ve kalıpları kullanabilirim.
25
DERSKİTABI
KENDİMİ
M U R O Y İ R İ D N E L DEĞER
1. Ünite Haberin Var mı?
DEĞERLENDİRME Cümleleri tamamlayalım. yüzerken
almışken
gitmişken
geçerken
yıkarken
giderken
başlarken
söyleyecekken
atacakken
gitmişken
1. Eve __________ bir köpek gördüm. 2. Arabayı _________ bana yardım etti. 3. Takım elbise _________ bir de kravat aldık.
DERSKİTABI
4. Bana sırrını __________ annesi içeri girdi.
26
5. Evinizin önünden __________ seni gördüm 6. Eczaneye _________ bana da bir ağrı kesici al. 7. Yaz mevsimi __________ yeni kıyafetler aldım. 8. Elimdeki kâğıdı yere __________ arkadaşım “Atma” dedi? 9. Afyon’a ________ kaymak yemeden dönmeyelim. 10. Denizde ________ yüzüğünü kaybetmiş.
Araba sürmekte üstüne yok. Basket atmakta üstüne yok. Bilardo oynamakta üstüne yok. Gol atmakta üstüne yok.
2. Ünite
Kapadokya - Nevşehir
Yorumlar ve Görüşler Bölümler A. Saat Kaçta? • B. Ne Kadar? Kaç Lira? C. Nerede? Ne Za• man? •
Beceriler Bir olayın ayrıntılarını anlama Öz geçmiş yazma İş görüşmesi yapma
Dil Bilgisi
•
-Iş
Kelimeler • • • • •
İş başvurusu Sanat Buluşma Haber Gazete
2. ÜNİTE Üniteye Hazırlık • •
DERSKİTABI
•
Ünlü ya da başarılı kişilerin yaşam öyküleri ilgimi çekiyor. Tam ya da yarı zamanlı bir işte çalışmak istiyorum. Okul gazetesi çıkarıyoruz.
A. Söyleşi
28
1 Okuyalım, işaretleyelim
Türkü Baba
Halk ozanı Neşet Ertaş, 1938 yılında Kırşehir’in Çiçekdağı ilçesinde doğdu. Henüz çocuk yaşta annesi Döndü Hanım’ı kaybetti. Küçük yaşlardan itibaren babası Muharrem Ertaş ile birlikte yörenin düğünlerinde saz çalıp türkü söyledi. 15 yaşında, “gurbet”e yani İstanbul’a gitmek istedi ama elindeki para sadece yolun yarısına yetti. “Kırşehir’den Ankara’ya otobüs iki buçuk liraydı. İki buçuk liram vardı, Ankara’ya kadar geldim. Duraktaki çığırtkana
‘İstanbul’a gideceğim ama param yok.’ dedim. Yanımda sazım vardı. ‘Saz çal.’ dedi. Otobüste ayakta yolculuk karşılığı öğleden, gece geç saate kadar saz çalıp türkü söyledim. Sirkeci’de bir otele sazımı koydum, karın tokluğuna iş aradım ama bulamadım.” Bir akşam, bir plak şirketinin tabelasını gördü. Sazını alıp sabah erkenden ümitle oraya gitti: Babasının “Neden garip garip ötersin bülbül?” adlı türküsünü söyledi. Plak şirketinin sahibi, Neşet Ertaş’ın sesinden çok etkilendi. Böylece 15 yaşındaki Neşet Ertaş, 1957’de ilk plağını çıkardı. Babası Muharrem Ertaş’ın çok sayıda türküsü vardı ama hiçbirinde imzası yoktu. Neşet Ertaş, kendisinin bir imzası olmasını istedi. “Babama, ‘Bir şeyler yazıyorum, ne diyeyim sonunda?’ dedim. Babam, ‘Bize garipler derler, oğlum.’ dedi. Onun için türkülerimin son bölümünde ‘garip’ sözcüğü yer alır...” Bir yıl sonra Ankara’ya gitti. Orada Leylâ isimli bir kızla tanıştı. Onunla evlenmek istedi ancak babası izin vermedi. Babası oğluna bir türküyle seslendi: "Temiz ruhlu, saf kalplisin, şöhretsin/Hakkın vardır evlenmeye evladım/ Mevlâm sana yapanları kahretsin/Aslı bozuk alma dedim evladım.”
YORUMLAR VE GÖRÜŞLER YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Neşet Ertaş da babasına türküyle cevap verdi: “Yazımızı felek yazdı Mevlâdan değil/Senin dediklerin evladan değil/ Her hata suç bende Leylâ'da değil /Aslı bozuk deme gel şu insana" Neşet Ertaş, Leylâ’yla evlendi ve üç çocukları oldu. 1977’de parmakları felç oldu. “Almanya’ya gittim, cereyan tedavileri uyguladılar. İyileştikten sonra üç çocuğumu yanıma aldım. Onlar, ekmeklerini ellerine aldıktan sonra Türkiye’ye döndüm.“ 2000 yılında İstanbul Konseri ile sahnelere geri döndü. Üniversitede okuyamadı ama Türkiye’nin büyük saz ustalarından biri olarak İTÜ’den fahri doktora unvanını aldı. 2010’da UNESCO onu “Yaşayan İnsan Hazinesi” seçti. Hayranları ona“Türkü Baba” ve “Bozkırın Tezenesi” dediler. D
Y
Neşet Ertaş halk ozanıdır. Neşet Ertaş’ın annesi, o küçükken öldü. İlk plağını evlendikten sonra çıkardı. Ankara’dan İstanbul’a ilk gidişinde ayakta yolculuk karşılığında şarkı söyledi. Her türküsünün başlangıcında “garip” kelimesi vardır. Üniversite eğitimi yoktur.
2 Dinleyelim, söyleyelim.
3 Yazalım, söyleyelim.
Bizim Türkümüz Yalan Dünya Hep sen mi ağladın hep sen mi yandın, Ben de gülemedim yalan dünyada Sen beni gönlümce mutlu mu sandın Ömrümü boş yere çalan dünyada. Ah yalan dünyada, yalan dünyada Yalandan yüzüme gülen dünyada Sen ağladın canım ben ise yandım Dünyayı gönlümce olacak sandım Boş yere aldandım, boş yere kandım Rengi gözümde solan dünyada
________
Ah yalan dünyada yalan dünyada Yalandan yüzüme gülen dünyada
Neşet Ertaş
___________
29
DERSKİTABI
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
DERSKİTABI
4 İnceleyelim.
30
Birbirimizi seviyoruz.
Birbirlerine baktılar.
Birbirleriyle evleniyorlar.
Birbirlerinin saçlarını çekiyorlar.
Hatayı birbirlerinde arıyorlar.
Bebeklerin üçü de birbirinden güzel.
5 Seçelim, yerleştirelim. birbirlerinde - birbirine - birbirleriyle - birbirimize - birbirimizi - birbirimizden 1. Neşet Ertaş ve Leyla ______________ evlenmek istediler. 2. Biz, ______________çok seviyoruz. 3. Tek yumurta ikizleri _______________benzer. 4. Ayhan ile ben ________________hoşlanıyoruz. 5. Eşler, bazen hatayı ________________ararlar. 6. Serhan’la _______________ hiç kızmayız.
6 Dinleyelim, tamamlayalım, cevaplayalım.
Etem Çalışkan 1928 Tarsus doğumlu sanatçı, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinden mezun olduktan sonra gazetelerde, dergilerde ressam, kaligraf, araştırmacı ve röportajcı olarak görev yaptı. Türk Büyükleri, Yunus Emre Divanı, Nutuk gibi birçok ölümsüz esere yazı ve çizgileriyle hayat verdi. "Atatürk'ün Gençliğe Hitabesi", "İstiklâl Marşı" ve “Nutuk”u hat sanatıyla yazdı.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Gazeteci
Hocam, hattatlık aileden mi geliyor?
Etem Çalışkan
Hayır, ailemde hattat yok. Ben de güzel yazı yazmak için çok uğraşmadım. Sanıyorum, bu yetenek bende doğuştan var.
Gazeteci
Kaligrafi ile hüsnühattın anlamı aynı mıdır?
Etem Çalışkan
Temelde kaligrafi de hüsnühat da “ ”dır.
Gazeteci
Hat kelimesi Arap harflerini akla getiriyor. Sizce de öyle mi?
Etem Çalışkan
Harflerin hepsi kutsaldır. Yazı çünkü insanlar öğrenir. Güzel yazının Arap harfleriyle veya Latin harfleriyle yazılması önemli değildir.
Gazeteci
Siz Arap harfleriyle yazmayı denediniz mi?
Etem Çalışkan
Hayır, denemedim. Hocam Emin Barın bana, “Arap harfleriyle mi devam edeceksin, Latin harfleriyle mi?” diye sordu. Biliyorsunuz Arap harfleri sola, Latin harfleri ise sağa doğru yazılır. Her ikisinin bilek hareketleri farklıdır. Hocam, “İkisine de devam edebilirsin ama birinde mükemmel olman lazım, ona göre seç.” dedi. Ben de Latin harflerini tercih ettim.
Gazeteci
Güzel yazı yazmak niçin önemlidir?
Etem Çalışkan
Güzel konuşmak niçin önemli? da aynı sebeple önemlidir.
Gazeteci
Bize Anıtkabir’deki çalışmanızdan da söz eder misiniz?
Etem Çalışkan
1953 yılında İstanbul Güzel Sanatlar Akademisinde öğrenciydim. Hocam bana “Etem, bütün yaz yanımda olacaksın. Seninle Anıtkabir’deki Atatürk’ün Gençliğe Hitabesi’ni ve Onuncu Yıl Nutku’nu yazacağız.” dedi. 10 Kasım’a kadar çalışmamızı tamamladık. Hocam ve benim için çok bir çalışmaydı.
Gazeteci
Hocam, bize değerli zamanınızı ayırdınız. Teşekkür ederiz.
için, değil mi? Güzel yazmak
1. Etem Çalışkan’ın hattatlık yeteneği aileden mi geliyor? ______________________________________________________________. 2. Hattatlıkta Arap veya Latin harflerinin kullanılması arasında ne fark vardır? ______________________________________________________________. 3. Etem Çalışkan, çalışmalarında hangi alfabeyi tercih etmiştir? ______________________________________________________________. 4. Etem Çalışkan’a göre, güzel yazı yazmak niçin önemlidir? ______________________________________________________________. 5. Etem Çalışkan, hangi eserleri hat sanatıyla yazmıştır? _______________________________________________________________ .
31
DERSKİTABI
Etem Çalışkan’la Sohbet
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
7 İnceleyelim.
Hat Sanatı (Hüsnühat) Hat sanatı (hüsnühat), “Arapça, hüsn (güzel) + hat (yazı): Güzel yazı sanatıdır.” Daha açık bir anlatımla "İşaretlere anlamlı, ahenkli ve hünerli bir şekilde biçim verilmesi sanatı"dır. Özellikle matbaanın kullanımından önce büyük önem kazanmıştır. Yazı sistemlerine veya farklı hat kültürlerine göre sınıflandırılır: İslam hat sanatı, Arap hat sanatı, Pers hat sanatı, Japon hat sanatı, Çin hat sanatı, Batı hat sanatı gibi... 8 Konuşalım.
Sanatlarımız
Daha önce, hat sanatıyla yazılmış bir eser gördünüz mü? Bu sanatla ilgilenmek ister misiniz? Niçin?
DERSKİTABI
9 Tekrar yazalım.
32
1. 2. 3. 4. 5.
Yılbaşında Ayşe bana hediye verdi. Ben de Ayşe'ye hediye verdim. Yılbaşında Ayşe'yle birbirimize hediye verdik. Sevgi Ahmet'i seviyor. Ahmet de Sevgi'yi seviyor. . Annem babama güveniyor. Babam da anneme güveniyor. . Sen Selim'den ayrılamıyorsun. Selim de senden ayrılamıyor. . Birsen Lale'ye kızdı. Lale de Birsen'e kızdı. .
Kelime Dünyası
* türkü
* hüsnü hat
* ozan
* plak
* ressam
* kültür
* ozan
* kaligrafi
* saz
* müzik
* söz
* kaligraf
Yazalım Siz de ülkenizdeki ünlü halk ozanı / yazar / oyuncu / tiyatroculardan birini genel özellikleriyle( şiirleri, türküleri, kitapları, oynadığı oyunlar vb.) arkadaşlarınıza tanıtınız.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
B. Görüşler/İş Görüşmesi 1 Okuyalım, tamamlayalım.
Yarın Buluşalım Ayşegül
:Alo, Zehracığım merhaba. Evde misin?
Zehra
:Evdeyim, ders çalışıyorum.
Ayşegül
:Bilgisayarın açık mı? iskur.gov.tr’de bir iş ilanı gördüm. Hemen bakar mısın?
Zehra
:Açık, bir dakika bekle. Tamam, buldum; bakıyorum. Hımm, evet! Şartlar bize uyuyor.
Ayşegül
:Ne dersin? Başvuralım mı?
Zehra
:Başvuralım ama daha önce bir iş görüşmesine gitmedik. Ne yapmamız, nasıl
davranmamız gerekiyor, bilmiyoruz.
Ayşegül
:İletişim Fakültesinde, Kemal Hoca “Etkili İletişim” dersi veriyor.
Yarın öğlen buluşalım. Hoca’ya gidip ondan yardım isteyelim.
Zehra
:Olur, Kemal Hoca ile daha önce hiç karşılaşmadık. Bu sayede tanışır,
bilgilerinden yararlanırız.
Ayşegül
:Yarın bire yirmi kala senin için uygun mu?
Zehra
:Uygun, İletişim Fakültesinin önünde buluşalım.
Ayşegül
:Tamam canım, görüşmek üzere…
Zehra
:Görüşürüz.
33
Seyahat Danışmanları Arıyoruz. Ne İçin Arıyoruz? Otel ve tatil ürünlerini tanıtmak için iş, doğa ve kültür turizm hakkında müşterileri bilgilendirmek için.
Kimleri Arıyoruz? 19-25 yaş arası Üniversitelerin turizm ve otel işletmeciliği bölümü öğrencisi Yarı zamanlı çalışma sistemine uyum sağlayacak Seyahat engeli olmayacak gençleri arıyoruz.
1. Ayşegül, iskur.gov.tr’de bir 2. Zehra ve Ayşegül, daha önce bir iş
gördü. gitmediler.
3. Zehra ve Ayşegül, Kemal Hoca’dan yardım
karar verdiler.
4. Kemal Hoca, İletişim Fakültesinde
dersi veriyor.
5. Zehra ve Ayşegül, Kemal Hoca ile daha önce
.
6. Zehra ve Ayşegül, İletişim Fakültesinin önünde
.
DERSKİTABI
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
DERSKİTABI
2 İnceleyelim, tamamlayalım.
34
Kuşlar uçuşuyor.
Arabalar çarpıştı.
Adam ve kadın tokalaşıyor.
Genç kızla delikanlı .
Çocuklar el ele .
Çocuklar aralarında .
3 Eşleştirelim. 1. Çocuklar, sabahtan akşama kadar etrafta
anlaşırız.
2. Her sabah komşumla
tokalaştılar.
3. Ramazan ve Kurban bayramlarında ailece
koşuştular.
4. Kardeşim çok sakin bir çocuktur, onunla her konuda
vedalaştı.
5. Anne ve kızı birbirlerini çok özlemişler, hasretle
selamlaşırız.
6. Sinemanın önünde kavga çıktı, iki adam
paslaştı.
7. Takım kaptanları, maç başlamadan önce hakemle
bayramlaşırız.
8. Gelin ve damat geçerken konfetiler havada
yumruklaştılar.
9. Futbolcu, kaleye şut atmadan önce takım arkadaşıyla
kucaklaştılar.
10. Filmin sonunda aktörle aktris
uçuştu.
4 Tekrar yazalım. 1. Orhan, Semra’ya baktı. Semra da Orhan’a baktı. __________________________________________________. 2. Emel Hanım kızını kucakladı. Kızı da Emel Hanım’ı kucakladı. ___________________________________________________. 3. Araba otobüse çarptı. Otobüs arabaya çarptı. ___________________________________________________. 4. Emine Hanım, Erhan Bey’e selam verdi. Erhan Bey de Emine Hanım’a selam verdi. ___________________________________________________. 5. Sermin arkadaşına veda etti. Arkadaşı da Sermin’e veda etti. ___________________________________________________.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Dinleyelim, tamamlayalım, işaretleyelim.
Zehra Hocam, merhaba. Zamanınız var mı? Sizinle bir konuyu konuşmak istiyorum. Kemal Bey Tabii, ama on beş dakika sonra derse gideceğim. Kısaca anlatırsanız sevinirim. Zehra Hocam, ben Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümünde okuyorum. Bir gördük ve başvurmak istiyorum ama sırasında nasıl davranmam gerekiyor, bilmiyorum. İnternette gördüm. Siz, dersi veriyorsunuz. Bana yardımcı olur musunuz? Kemal Bey Şu anda zamanım yok. Bu yüzden bunları uzun uzun anlatamam. Taşınabilir belleğiniz varsa bilgisayarımdan bazı küçük notlar yükleyebilirim. Zehra Çok sevinirim hocam. Kemal Bey Derslerinizle birlikte mi yürüteceksiniz? Zehra Evet hocam. bir iş. Ben de bunun için istiyorum. Kemal Bey Tamam o zaman. Umarım, işinize yarar.Sonuçtan beni haberdar edin, olur mu? Zehra Tabii hocam, haber veririm.
D 1. Ayşegül ile Zehra, Kemal Hoca ile görüşmeye gittiler. 2. Kemal Hoca etkili okuma dersi veriyor. 3. Kemal Hocanın zamanı var, uzun uzun konuştular. 4. Ayşegül ile Zehra hem çalışmak hem de okuldaki derslerine devam etmek istiyorlar. 5. Kemal Hoca onlara küçük notlar verdi. 6. Kemal Hoca görüşmenin sonucunu merak ediyor.
Y
35
DERSKİTABI
Çalışmak İstiyoruz
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
Görüşmeden Önce • Görüşmenizden önce, şirket hakkında bilgi edinin. • Size ne tür sorular sorabilirler, tahmin etmeye çalışın. • Siz de onlara sormak için sorular hazırlayın. • Birçok işveren görüşmede, öz geçmişinize dayanan sorular sorabilir. Bundan dolayı görüşme öncesinde öz geçmişinizi gözden geçirin. • Görüşmeye geç kalmayın, ancak “Erken gideceğim.” diye, saatlerce önce gidip orada beklemeyin. Beş on dakika önce gitmek yeterlidir.
6 Konuşalım.
DERSKİTABI
Kemal Hocanın Notları Sizce, Kemal Hoca'nın iş görüşmesi not-
36
ları Ayşegül ve Zehra için yol gösterici olabilir mi? Hangi yönlerden olabilir?/olamaz?
Görüşme Sırasında • İlk intiba ve tanışma anı önemlidir. Kendinizi açık ifade edin ve dürüst davranın. • Önceki işyerlerinizi veya yöneticilerinizi • hiçbir şekilde kötülemeyin. • Başarıya odaklanın. Yeteneklerinizi iyi ifade edin. • Soruların yanıtlarını verirken uzun konuşmak doğru değildir. Kısa ve öz konuşun. • İş görüşmesinin sonlarına doğru işverenin sizden beklentilerini öğrenin. Farklılık yaratmaya çalışın.
Görüşme Sonrasında • Birçok işveren, görüşmeden sonra size ne zaman cevap vereceklerini söyleyecektir. Herhangi bir cevap alamazsanız, şirketi siz arayın. • Bir ek belge istedilerse zaman geçirmeden teslim edin. • Bazı durumlarda, işveren sizinle çalışma isteğini belli edebilir. Bu durumda, sizi memnun etmeyen şartları işverenle konuşun.
7 Yazalım.
Görüşmede
Kutucukların içindeki bilgilerden birini seçelim ve öneri ile ilgili görüşümüzü anlatan
paragraf yazalım.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
8 Dinleyelim, tamamlayalım, cevaplayalım. İnsan Kaynakları Müdürü Zehra İnsan Kaynakları Müdürü Zehra İnsan Kaynakları Müdürü Zehra İnsan Kaynakları Müdürü Zehra İnsan Kaynakları Müdürü Zehra
İnsan Kaynakları Müdürü Zehra İnsan Kaynakları Müdürü
Zehra İnsan Kaynakları Müdürü
Buyurun, hoş geldiniz. Hoş bulduk. Öğrencisiniz, değil mi? Evet, öğrenciyim. Ofisimizi bulmakta zorluk çektiniz mi? Hayır, kolayca buldum. Bize kendinizden kısaca ? Ben, Hacettepe Üniversitesi, Meslek Yüksek Okulu, Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü, son sınıf öğrencisiyim. 21 yaşındayım. Üç kardeşiz. Babam öğretmen annem mimar. Niçin bizimle çalışmak istiyorsunuz? Pek çok sebep var. Öncelikle bölümümle ilgili istiyorum.Yarı zamanlı eleman aramanız da ilanınıza başvurmamda önemli bir etken. Ayrıca, para kazanmak da istiyorum. Daha önce böyle bir işte çalıştınız mı? Hayır, kabul ederseniz ilk defa çalışacağım. Peki Zehra Hanım. Görüşmeden önce okuduk. Ancak, biz sizinle ilgili daha ayrıntılı bilgi istiyoruz. Lütfen, müdürlüğümüzden bir öz geçmiş formu alın. Doldurduktan sonra birlikte en geç yarın bize teslim edin. Diğer adaylarla da görüştükten sonra gelecek hafta size sonucu bildireceğiz. Teşekkür ederim. Rica ederiz.
1.
Zehra, niçin çalışmak istiyor?
.
2.
Zehra, daha önce böyle bir işte çalışmış mı?
.
3.
İnsan kaynakları müdürü, Zehra’dan neler istiyor?
.
4.
Sonucu Zehra’ya ne zaman bildirecekler?
.
9 Seçelim, yerleştirelim. 1. Akın ile Güler üniversite yıllarında tanıştılar.
çarpıştı
2. Murat çok üzgündü, dün sabaha kadar
.
3. Siz dün Ulus’taki durakta 4. Kaçta buluşmak üzere
mu?
sözleştiniz paslaştılar
?
5. Kardeşimi çok özlemişim, uzun uzun
.
dertleştik
6. Basketbolcular potanın altında
.
kucaklaştık
7. Dün otobanda bir tır ile otobüs
.
buluştunuz
37
DERSKİTABI
İş Görüşmesi
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
9 Yazalım.
ÖZ GEÇMİŞİM
Zehra KARAMAN
Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: 23 Şubat 1991 Doğum Yeri: İstanbul Medeni Hali: Bekâr E-Posta:
[email protected] İş ve Staj Deneyimi Haziran-Ağustos 2011 (90 gün) Kaya Oteli, Halkla İlişkiler Bölümü, Stajyer Yabancı Dil Bilgisi İngilizce: Okuma-Yazma-Konuşma, İleri düzey. Eğitimler ve Seminerler 2011 Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi “Turizm Gelişim Semineri”
DERSKİTABI
ÖZ GEÇMİŞİM 38
Kişisel Bilgiler Doğum Tarihi: Doğum Yeri: Medeni Hali: E-Posta: İş ve Staj Deneyimi
Eğitim Bilgiler
2010-... Hacettepe Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü, Son Sınıf Kariyer Hedefi Bir uluslararası seyahat şirketinde halkla ilişkiler bölümünün yöneticisi olmak İlgi Alanları Fotoğrafçılık: İFSAK ileri fotoğrafçılık kursu(2009-…) Voleybol: Hacettepe Üniversitesi (2010-….) Referans Hacettepe Üniversitesi Meslek Yüksek Okulu Turizm ve Otel İşletmeciliği Bölümü Başkanı - Selçuk ŞAHİN
___________ Eğitim Bilgiler
Kariyer Hedefi İlgi Alanları
Yabancı Dil Bilgisi Eğitimler ve Seminerler
Referans
Kelime Dünyası
* form
* eleman
* ilan
* s taj
* başvuru
* şirket
* işveren
* kariyer
* iş görüşmesi
* insan kaynakları
* yarı zamanlı
* referans mekt ubu
Konuşalım
• Sizin bir şirketiniz var ve eleman arıyorsunuz. İş ilanınızda yukarıdaki kelimelerle ilgili hangi bilgileri istersiniz?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
C) Haydi Gazete Çıkaralım! 1 Dinleyelim, işaretleyelim.
Öğretmen Ayşe Öğretmen
Gül Öğretmen
Öğrenciler Öğretmen
Çocuklar, size bir soracağım. Bakalım, bilecek misiniz? Dünyada neler oluyor, nerede, kim, ne yapmış, her şeyi ondan öğrenebiliyoruz. Çok kolay, cevabı buldum: Bilgisayar. Tabii ki değil. Çok sabırsızsın Ayşe. Biraz daha dinle lütfen. İçinde pek çok bilgi var. Biz bu bilgileri milyonlarca liraya satın alamayız. O, dünyayı ayağımıza getiriyor. Bilim insanları, öğretmenler, iş adamları, yazarlar, herkes onun içinde. Televizyon mu öğretmenim? Hayır, değil. Esas ipucunu henüz vermedim. Onun içinde , bulmacalar, tanıtım köşeleri, televizyon rehberi gibi bölümler var. Bulduk, … Evet çocuklar, bildiniz. … Size bu bilmeceyi niçin sordum, biliyor musunuz? Sizinle, bir gazete sayfası hazırlamak istiyorum. Bunun için örnek bir köşe yazısı ve film tanıtımı getirdim. Hep birlikte bu yazıyı ve tanıtımı okuyacağız sonra biz de bunlara benzer yazılar yazacağız. Eminim, çok hoşunuza gidecek.
1. Öğretmen, öğrencilere _____________ soruyor. 2. Ayşe’ye göre, bilmecenin cevabı _____________. 3. Gül’e göre, bilmecenin cevabı ____________. 4. Öğretmene göre gazete __________ ayağımıza getiriyor. 5. Öğretmen, örnek ____________ ve ___________ getirdi.
2 Doğru cevabı bulalım. Öğretmen öğrencilerle ne hazırlamak istiyor?
Bir gazetede hangisi yoktur?
A) gazete sayfası
A) köşe yazıları
B) internet sayfası
B) bulmaca
C) internet sitesi
C) ödev köşesi
D) alışveriş sitesi
D) kültür-sanat köşesi
39
DERSKİTABI
Bilmece
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
3 Okuyalım, cevaplayalım.
Yemek Kokusu Yemek kokusu, “mutlu ev” kokusudur. Koca bir sofrada, koca bir aile gelir gözümüzün önüne. Aç kurtlar gibi çocuklar, yorgun ama mutlu bir baba, onlar için bütün gün uğraşmış bir anne... Belki bir babaanne... Neşe, muhabbet... Yalnızları en çok bu kokular ürkütür... Ne yaparsan yap, yemek kokusunun evine sızmasını engelleyemezsin. Görmemek kolay. Kaparsın panjurunu, çekersin perdeni, “mutlu evler” artık kadrajında değildir. Eh sesi de engellersin. Açarsın televizyonu, koyarsın kendi müziğini, sesler dışarıda kalır... Fakat koku illa ki sızar bir yerlerden. Durduramazsın... Üstelik ses bir an gelir sonra biter. Koku yerleşir. Koltuğuna oturur, kanepene serilir. Bakarsın yatağına da yatmıştır... Yastığına sinmiştir...
DERSKİTABI
Yemek kokusunu ancak başka bir yemek kokusu durdurur. Yazık ki yalnızların felaketi de işte budur. Çoğu yalnız kişi, yemek yapmaz. Başkalarının kokusu, işte bu
40
yüzden en çok yalnızların evine sızar. Yemek, başkalarıyla güzeldir. Bütün o sarmaları, dolmaları, kat kat börekleri, tek tek mantıları, biri, “Off, çok güzel olmuş!” desin diye yaparız. Hiç kimse kendisi için sarma sarmaz. Biber dolması doldurmaz. Hem demiyorlar mı, akşam yemeği olmasa daha iyi olur, diye... İşte bu yüzden yalnızları en çok yemek kokusu rahatsız eder. Yalnızlıklarını, sofrasızlıklarını, muhabbetsizliklerini en çok o hatırlatır çünkü... (Mutlu Tönbekici, Vatan Gazetesi)
1. Yazara göre yemek kokusu nedir? . 2. Yalnızları en çok ne ürkütür? . 3. Ses ile koku arasında ne fark vardır? . 4. Yemek kokusunu ne engeller? . 5. Yemek kokusu, yalnızlara ne hatırlatır? .
4 Konuşalım.
Yemek Kokusu Yazarın yemek kokusu konusundaki düşüncelerine katılıyor musunuz? Yemek kokusu size neleri hatırlatıyor?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Okuyalım, işaretleyelim. Filmin Adı
Babam ve Oğlum
Kahramanlar Sadık, oğlu Deniz, Sadık’ın babası Hüseyin, annesi Nuran, abisi Salim, teyzesi, yengesi ve Deniz’in sütannesi Fatma Hanım.
Olay, yıllar önce Sadık’ın üniversitede okumak için başka şehre gitmesiyle başlar. Babası, çiftlikteki işlere yardımcı olması için Sadık’ın ziraat mühendisliğinde okumasını istemektedir. Sadık, babasının isteğine karşı çıkar, gazetecilik bölümünde okumaya karar verir. Hüseyin Bey, Sadık’ın bu kararına çok kızar, onu evlatlıktan reddeder. Sadık, kararından dönmez ve gazetecilik bölümünde okur. Mezun olduktan sonra evlenir. Çocuğunun doğumunda karısını kaybeder. 1980 yılında askerî darbe olmuştur. O gece herhangi bir araç bulamaz ve karısını hastaneye yetiştiremez. Oğlu Deniz doğduktan sonra siyasi nedenlerden dolayı hapse girer. Hapisten çıktıktan sonra, oğlu yedi yaşındayken Sadık, akciğer kanserine yakalanır. Birkaç aylık ömrü kalmıştır. Oğlunu babasının evine götürmeye ve babasına her şeyi anlatmaya karar verir. Önceleri, Hüseyin Bey, oğluna karşı çok sert davranır, ancak Sadık’ın hastalığını öğrendikten sonra pişman olur. Artık çok geçtir. Sadık ölür. Deniz, babasının ölümünden sonra içine kapanır, uzun süre konuşamaz. Dedesi, tekrar hayata dönmesi için ona bir kamera hediye eder. Deniz için artık her şey bambaşkadır…
D
Filmde 1. Sadık ve babası arasındaki anlaşmazlık 2. Sadık’ın tek başına çocuğunu büyütmesi 3. Sadık’ın meslekî başarıları 4. Sadık’ın tedavi sürecinde yaşadıkları 5. Sadık’ın babasının pişmanlığı 6. Sadık’ın çocuğunu anne ve babasına emanet etmesi 1. Yılda kaç kez sinemaya gidersiniz? 2. Hangi tür filmlerden hoşlanırsınız? 3. Ülkenizdeki ünlü film yönetmenleri kimlerdir? 4. Şimdiye kadar, en çok hangi film sizi etkiledi? 5. Film senaryosu yazmayı düşündünüz mü?
6 Yazalım.
En İyi Film Defterinize hoşunuza giden bir filmin konusunu yazınız.
. . . . .
Y
41
DERSKİTABI
Yönetmen/Senarist Çağan Irmak
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
Kültür Çağlayanı Tercüman-ı Ahvâl İlk özel gazetedir. Agâh Efendi, yardımcısı Şinasi ile birlikte 22 Ekim1860’ta çıkarmıştır. Fiyatı, 1 Kuruş’tur. Önceleri, sadece pazar günleri, 25. sayısından sonra haftada üç, zamanla da haftada beş gün yayımlanmıştır. Gazetenin yazarlarından Ahmet Vefik
DERSKİTABI
Paşa, Şinasi ve Refik Bey, yazılarında, Osmanlı toplumunun geri kalma nedenlerini ve ülkede olup bitenleri tartışmışlardır. İlk Türkçe tiyatro oyunu olan Şair Ev-
42
lenmesi de dizi hâlinde ilk defa Tercüman-ı Ahvâl’de yayımlanmıştır. 792 sayı yayımlandıktan sonra 11 Mart 1866’da kapanmıştır.
Kelime Dünyası
* oyuncu
* köşe yazısı
* gazete
* haber
* köşe yazarı
* internet sitesi
* bilmece
* senaryo
* bulmaca
* senaris t
* kahraman
* yayımlamak
İşaretleyelim.
• Haberleri nereden takip edersiniz. televizyon
internet
gazete
radyo
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Konuşma standart dilde açıkça ifade edildiği sürece konuşmanın ana hatlarını takip edebilirim.
Kısa bir öyküyü anlayabilir ve sonra ne olacağı konusunda tahminlerde bulunabilirim.
Yavaş ve açık olduğunda ilgi alanıma giren konulardaki radyo haberlerini ve ses kayıtlarını ana hatlarıyla anlayabilirim.
Güncel ve bildik konularda yazılmış kısa gazete metinlerini ana hatlarıyla anlayabilirim.
Gazete veya dergilerde kişisel yorumlar içeren makale ve röportajları anlayabilirim.
Bir metindeki bilinmeyen kelime veya ifadelerin anlamını bağlamdan hareketle tahmin edebilirim.
Kısa metinleri (örneğin kısa haberleri) tarayarak içerisindeki önemli bilgileri (örneğin “Kim, nerede, ne yapmış?” gibi) bulabilirim.
Basit broşürlerdeki en önemli bilgileri anlayabilirim.
Duygu ve düşüncelerimi katarak deneyimlerimi ayrıntılarıyla anlatabilirim.
Hayallerimi, umutlarımı ve amaçlarımı ifade edebilirim.
Planlarımı, hedef ve davranışlarımı nedenleriyle açıklayabilirim.
Bir kitap veya filmin konusu hakkında bilgi verebilir, onun hakkındaki düşüncelerimi söyleyebilirim.
43
DERSKİTABI
KENDİMİ
M U R O Y İ R İ D N E L DEĞER
2. Ünite Yorumlar ve Görüşler
DEĞERLENDİRME 1. Serpil ile sokakta _______________________
6. Mustafa’yla on yıl önce okulda ________________.
A) karşıladık
A) tanıştık
B) karşıdayız
B) uyuştuk
C) karşılıyoruz
C) örtüştük
D) karşılaştık
D) uçuştuk
2. Kediler birbirlerini ________________.
7. Birbirimizle konuşmaya cesaret edemiyoruz, sadece _______________.
A) koklaşıyor B) kokluyor C) koklaştı
DERSKİTABI
D) koklaşır
44
A) bakışıyoruz B) bozuşuyoruz C) yumruklaşıyoruz D) dövüşüyoruz
3. Her sabah bahçemde kuşlar ______________.
8. Çok acıktım, benimle ekmeğini ________________?
A) ödeşir
A) hesaplaşır mısın
B) uyuşur
B) bekleşir misin
C) gülüşür
C) ödeşir misin
D) ötüşür
D) bölüşür müsün
4. Biz Rasim ile her konuda _________________.
9. Annemle saat dokuzda buluşmak için ______________.
A) tanışırız
A) selamlaştık
B) bakışırız
B) gülüştük
C) anlaşırız
C) sözleştik
D) buluşuruz
D) takıştık
5. İki arkadaş _______________ barıştılar.
10. Yangın anında insanlar dört bir yana ________________ .
A) paslaşıp B) kucaklaşıp C) çarpışıp D) tanışıp
A) kaçışır B) haberleşir C) vedalaşır D) görüşür
3. Ünite
Erciyes Dağı - Kayseri
Eğitim Bölümler A. Eğitim Şart! B. Bir Lisan Bir İnsan C. Kitap Kurdu
Beceriler • • •
Sınav başvurusu yapma Üniversiteye kayıt yap• tırma • Tartışmalarda görüşlerini ifade etme
Dil Bilgisi -sA şart -dIk, -AcAk
Kelimeler • • •
Kazanmak Kitap okumak Kayıt yaptırmak
3. ÜNİTE Üniteye Hazırlık • • •
Üniversiteyi kazanırsam bilim adamı olacağım. Bir dil öğrendiyseniz yeni bir insan olursunuz. Kitap okuyorsanız dünyayı daha iyi anlarsınız.
A) Eğitim Şart! DERSKİTABI
1 Okuyalım, cevaplayalım.
46
Büyük Heyecan
Sevim, bu sabah erken kalktı. Çok heyecanlıydı. Aslında bütün gece doğru dürüst uyuyamadı. Gece boyunca hayaller kurdu. Bugün üniversiteye giriş sınavının sonuçları açıklanacak. Eğer istediği bölümü kazanırsa annesi, babası ve kardeşi çok sevinecek. Bunu biliyor. Aslında, kendisi onlardan daha çok sevinecek.
Elini, yüzünü yıkayıp salona geçti. Salonda annesiyle babasını gördü. Onlar da erken kalkmışlar. Meraklı ve heyecanlıydılar. Zaten annesi her sabah erken kalkıyor. Kendisi ne kadar erken uyanırsa uyansın, annesi o kalkmadan önce kahvaltıyı hazırlıyor. Annesi, kızının okula kahvaltı yapıp gitmesini istiyor. Sevim, doktor olmak istiyor, bunun için sadece tıp fakültelerini tercih etti. Tercih listesinin ilk sıralarında Hacettepe, Gazi ve Ankara Üniversitesi var. İstanbul, Atatürk, Ege, Akdeniz ve Çukurova Üniversitesinin tıp fakültelerini de tercih etti ama o Ankara’da okumak istiyor. Sevim’in ailesi Ankara’da oturuyor. Sevim, Ankara dışında bir üniversiteyi kazanırsa yurtta kalacak. Birçok üniversite öğrencisi yurtta kalmayı tercih eder. Fakat Sevim, annesinin kahvaltılarını çok özleyecek bundan dolayı Ankara’dan ayrılmak istemiyor. 1. Sevim, bugün niçin erken kalkmış? . 2. Sevim gece boyunca ne yapmış? . 3. Sevim, üniversiteyi kazanırsa kimler sevinecek? . 4. Sevim’in annesi her sabah niçin erken kalkıyor? .
5. Sevim, niçin sadece tıp fakültelerini tercih etmiş? . 6. Sevim, sadece Ankara’daki üniversiteleri mi tercih etmiş? . 7. Sevim, üniversiteyi nerede okumak istiyor? Niçin? .
EĞİTİM YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 Dinleyelim, dolduralım.
Sınav Sonucu Belli Oldu
1. Sevim internette,
bakıyor.
2. Sevim’in kalbi,
fırlayacak.
3. Sevim
kazanmış.
4. Burak,
okumak istiyor.
5. Burak, Sevim’e göre
kazanabilir.
6. Onlar ailece
gitmeye karar vermişler.
7. Burak,
Antalya’ya gitmeyi kabul etti.
1. keşke + fiil + -sA: Keşke çiçekler kışın da açsa.
3. eğer + fiil + -(I/A)r ise / -(I/A)rsA:
(Çiçeklerin kışın da açmasını istiyorum.)
Eğer çiçekler kışın da açarsa bahçemiz çok güzel olur / olacak.
yağmur yağsa. (Yağmurun yağmasını istiyorum.)
Keşke
yağmur yağarsa bitkiler yeşerir / yeşerecek.
Eğer
yağmur yağmasa. (Yağmurun yağmasını istemiyorum.)
yağmur yağmazsa bitkiler yeşermez / yeşermeyecek.
2. eğer + fiil + -sA: (Eğer) zengin olsam dünyayı gezerim.
(Ama zengin değilim ve dünyayı gezemiyorum.)
Eğer hava soğuksa ise/soğuksa atkını boynuna sar.
çocuk koşsa arkadaşlarına yetişir / yetişecek. (Ama koşmuyor ve arkadaşlarına yetişemeyecek.)
Eğer
47
Çanta maviyse çocuk onu beğenir.
Eğer
çocuk koşmasa arkadaşlarına yetişemez / yetişemeyecek. (Ama koşuyor ve arkadaşlarına yetişebilecek.)
çanta mavi değilse çocuk onu beğenmez.
3 Seçelim, yazalım. 1.
, şimdi çocuk olsam.
2.
, uyusa baş ağrısı geçecek.
3.
, dinlese seni anlayacak.
4.
, insanlar hiç üzülmese.
5.
, daha çok kitap okusam.
6.
, yemek yemese hastalanacak.
keşke
eğer
4 Yerleştirelim. yatarsak
çizersem
düşersen
donarsa
öğrenirsen
tamamlarsın
kırılır
kokacak
kaldıracağım
uyanamayız
1.
Resim
2.
Bilgisayar programlarını
3.
Yere
seni ben ayağa
4.
Geç
sabah erken
5.
Çiçekleri
6.
Şişedeki su
koparmazsanız olabilirim
senin kadar başarılı bir ressam
.
projeyi
. . .
bahçemiz her zaman güzel şişe
.
.
DERSKİTABI
4. eğer + isim + ise / -(y)sA:
3. Ünite Eğitim 5 Yerleştirelim. bozuksa
değilse
uçaktaysa
değilseniz
kolluysa
pahalıysa
oturabiliriz
gidin
vazgeçelim
giyerim
kalırsınız
veremez
1.
Gömlek uzun
2.
Saatiniz
3.
Hava soğuk
4.
Bu sınıfın öğrencisi
5.
Bu araba
onu
.
derse geç
.
bahçede kendi sınıfınıza almaktan
6.
. . .
bize telefonla cevap
.
6 Okuyalım, işaretleyelim.
Sevim Üniversiteye Kayıt Yaptırıyor Sevim ve ailesi, Antalya’da çok eğlenceli ve mutlu bir yedi gün geçirdikten sonra Ankara’ya döndü. Bir hafta boyunca hemen her akşam üniversiteye kayıt şartları ve dersler hakkında konuştular. Hatta başı ağrıyanlar, Sevim’den ilaç (!) bile istediler. Sevim, önce üniversiteye kayıt şartlarını öğrendi. Bütün bilgiler, üniversitenin internetteki sitesinde vardı. Hacettepe Öğrenci Takip Sistemi ogrenci.hacettepe.edu.tr DERSKİTABI
Dosya
48
Düzen
Görünüm
Sık Kullanılanlar
Araçlar
Yardım
Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrenci Kayıt Sistemi
Ana Sayfa
Duyurular
Kayıt
Yardım
Değerli Öğrencimiz, Üniversitemize kesin kayıtla ilgili ayrıntılı bilgileri bu sayfalarda okuyabilirsiniz. Kayıt işlemlerinizin kısa sürede ve sağlıklı tamamlanabilmesi için açıklamaları dikkatli bir şekilde okuyunuz. Herhangi bir soru ya da sorununuzu kayıt gününüzde görevlilere iletiniz. Başarılarınızın devamını dileriz.
Kesin Kayıtla İlgili Önemli Notlar
Öğrenci İşleri Dairesi Başkanlığı
1. Üniversiteye kayıtla ilgili herhangi bir zarf veya dosya adayların adreslerine, posta yoluyla gönderilmeyecektir. 2. Bazı kimlik bilgilerinizi internet adresinden girerek öğrenci numaranızı ve “Öğrenci Bilgi Formu” doldurmak için gerekli geçici şifrenizi öğreniniz. 3. Öğrenci Bilgi Formunu Doldurma İşlemleri: a) Öğrenci İşleri Dairesi Başkanlığının web sayfasındaki “Yeni Kazananlar” menüsünde bulunan “Öğrenci Bilgi Formu” sayfasını açınız. b) Öğrenci numaranızı ve geçici şifrenizi kullanarak istenen kişisel bilgilerinizi giriniz. c) Karşınıza gelen sayfaya, kendinize ait bilgileri ve soruların cevaplarını yazınız. ç) Sayfanın altında bulunan “Kaydet” tuşuna basarak bilgilerinizi sistemimize aktarınız. d) “Öğrenci Bilgi Formu”nun çıktısını herhangi bir yazıcıdan alınız. (Bu çıktıyı, kesin kayıt sırasında görevlilere teslim etmelisiniz.) e) Çıktıyı aldıktan sonra bilgilerinizde herhangi bir değişiklik yapmayınız. 4. Fakülteniz için ilan edilen kayıt günlerinde, öğrenci numarasının son rakamı çift olan öğrencilerin kayıt işlemleri saat 09.3012.00 arasında, son rakamı tek olan öğrencilerin kayıt işlemleri saat 13.00-16.30 arasında yapılacaktır. 5. Kayıt gününde, öğrencilerin hepsinin kayıtları bitmeden kayıt işlemleri sona ermeyecektir. Herhangi bir mazeret nedeniyle belirtilen günde kayıt yaptıramayan adayların kayıtları bir hafta sonra yapılacaktır. 6. Kayıt için adayların bizzat başvurmaları gerekmektedir. 7. Kesin kayıt için istenen belgelerin suretleri ya da fotokopileri kabul edilmez. (Nüfus cüzdanı hariç) 8. Posta ile kayıt yapılmaz. 9. Eksik belge ile kayıt yapılmaz. 10. Belirtilen tarihlerde kaydını yaptırmayan adaylar herhangi bir hak iddia edemezler.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
D
Y
1. Gerekli bilgiler öğrencilere posta ile gönderilecektir. 2. Öğrenciler, geçici şifrelerini internetten öğrenecektir. 3. Çıktı, kesin kayıt sırasında görevlilere verilecektir. 4. Çıktıyı aldıktan sonra bilgileri değiştirebilirsiniz. 5. Üniversiteye kaydı öğrencinin kendisi yaptırmalıdır. 6. Mazereti olanlar bir hafta sonra kayıt yaptırabilirler. 7. Eksik belgesi olanlar daha sonra tamamlayabilir. 8. Belgelerin fotokopileri kayıt için yeterli değildir.
7 Okuyalım, cevaplayalım.
Sevim’in Kazandığı Fakülte Tıp
Fakültesi,
1967
yılında
kurulan
Hacettepe
Üniversitesinin çekirdeğini oluşturdu. 1954’te Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesine bağlı olarak kurulan “Çocuk Sağlığı Kürsüsü” ise, Hacettepe Tıp Fakültesinin başlangıcı sayılabilir. Bu kürsü, ilk
1958’de Çocuk Sağlığı Enstitüsü kuruldu. Bu Enstitü, Hacettepe Çocuk Hastanesinde eğitim, öğretim ve araştırma çalışmalarına başladı. 1961 yılında Sağlık Bilimleri Yüksek Okulu hizmete açıldı. 1954 yılından itibaren hem eğitim ve öğretim devam etti hem de yetenekli gençler ihtisas, doktora ve araştırma için yurt dışına gönderildi. Bu gençler, Hacettepe Üniversitesi öğretim kadrosunun önemli bir kısmını oluşturdu. 1965 yılında Hacettepe Bilim Merkezi, 1966’da ise Hacettepe Tıp Merkezi Hastanesi hizmete girdi. Hacettepe Üniversitesi kurulduktan sonra Tıp ve Sağlık Bilimleri Fakültesinin adı Tıp Fakültesi olarak değiştirildi. Tıp Fakültesi, ilk mezunlarını 1969 yılında verdi. 1. Hacettepe Üniversitesinin ilk fakültesi hangisidir? . 2. Hacettepe Üniversitesi ne zaman kurulmuştur? . 3. Hacettepe Tıp Fakültesinin başlangıcı hangi kürsüdür? . 4. Tıp ve Sağlık Fakültesinin adı ne olarak değiştirilmiştir? . 5. 1969 yılında Tıp Fakültesinde ne olmuştur? .
49
DERSKİTABI
çalışmalarını hastaların evlerinde uygulamalı olarak yürütmüştür.
3. Ünite Eğitim
8 Okuyalım, dolduralım.
Üniversitemizd DERSKİTABI
Eğitim
50
Beslenme
Üniversitemizde yardımcı doçent, doçent ve profesörlerden oluşan zengin bir öğretim üyesi kadrosu görev yapmaktadır. Öğrenciler kitap ihtiyaçlarını, zengin kütüphanemizden sağlayabilirler. Kütüphane ve çalışma salonları yirmi dört saat açıktır. Zaman sınırı olmadan bilgisayar ve internet kullanma imkânı vardır. Üniversitemizde, yüz adet öğrenci topluluğu faaliyet göstermektedir. Öğrencilerimiz, bu topluluklarda derslerin dışında ilgi ve meraklarına uygun etkinliklerde bulunabilirler.
Üniversitemiz, öğrenci yemekhanesinde öğrencilere çok ucuza öğle yemeği vermektedir. Bunun yanında üniversite yerleşkesi içinde çok sayıda yemek yeme ve sohbet etme mekânı vardır. Öğrencilerimiz isterlerse buralarda kahvaltı yapıp öğle ve akşam yemeklerini yiyebilirler.
1. Bu üniversitenin öğretim üyeleri
2. Üniversitemizde, yemekhaneden başka yemek vardır.
oluşmaktadır.
2. Öğrenciler, kitap sağlamaktadır. 3.
Sağlık
her zaman açıktır.
4. Öğrenciler, her zaman kullanabilirler. 5. Öğrenciler, derslerle birlikte
1. Üniversitemizde, öğrenciler yiyorlar.
bulunabilirler.
Üniversitemizde sağlık merkezi bulunmaktadır. Bu merkezde doktor, hemşire, sağlık memuru, hasta bakıcılar çalışmaktadır. Sağlık merkezinden bütün öğrenciler yararlanabilmektedir. Bu merkezde muayene, röntgen filmi çekimi, kan ve idrar tahlili hizmetleri verilmektedir. Ağır ve acil hastalar hastanelere sevk edilmektedir. Ayrıca merkezde 24 saat açık eczane de bulunmaktadır. 1. Sağlık merkezinde çalışmaktadır. 2. Sağlık merkezine, muayene için gelebilir. 3. Sağlık merkezi, sevk ediyor. 4. Sağlık merkezinde 24 saat bulunmaktadır.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
zdeki İmkânlar Çevre
Üniversitemiz, geniş bir yeşil alan içinde kurulmuştur. Yeşil alanda çiçekler, ağaçlar ve çim vardır. Bazı ağaçların adını bilmiyoruz. Bunları, ağaçların gövdesindeki yazılardan öğrenmek mümkündür. Öğrenciler, yerleşkedeki fıskiyeli süs havuzunun çevresinde, sıralara oturarak kitap okuyup, dinlenip sohbet edebilirler. Üniversitemizin havası da ağaçlar ve çiçekler sayesinde tertemizdir.
2. Üniversitemizde, öğrenci evleri pahalıdır.
2. Ağaçların adlarını,
3. Öğrenciler, isterlerse
3. Öğrenciler, havuzun
.
1. Üniversitemizde, vardır. öğrenebiliriz. kitap okuyabilirler. 4. Üniversitemizin
Spor
Üniversitemizde spor salonu ve yüzme havuzu vardır. Spor salonunda; spor aletleriyle çalışmak; basketbol, voleybol, hentbol gibi salon sporlarını yapmak mümkündür. Yüzme havuzunu hem amatör hem de profesyonel yüzücüler kullanabilirler. Yüzme salonundan faydalanmak isteyenler, cüzi miktarda yıllık aidat ödemektedir. 1. Üniversitemizde, mümkündür. 2. Yüzme havuzunu, kullanabilir. 3. Yüzme havuzunun fazla değildir. 4. Sağlık merkezinde 24 saat bulunmaktadır.
çok temizdir.
51
DERSKİTABI
Barınma
Üniversitemiz, öğrencilere yurt, öğrenci evi gibi barınma imkânları sunmaktadır. Bunların ücreti yüksek değildir ama öğrenci evleri yurtlardan biraz daha pahalıdır. Yurtta kalmak istemeyen öğrenciler, biraz fazla ödeyerek öğrenci evlerinde kalabilirler. Bunların dışında öğrenciler, yerleşke civarındaki evlerden de kiralayabilirler. 1. Üniversitemizde, öğrenciler barınabilmektedir.
3. Ünite Eğitim
9 Konuşalım.
Üniversitem
Bir üniversite hakkında bilgi edindiyseniz bu bilgileri anlatınız.
10 Yazalım.
Araştıralım
Çevrenizdeki bir üniversitenin eğitim, barınma, sağlık vb. imkânlarını araştırıp yazınız.
DERSKİTABI
52
Kelime Dünyası
* ilaç
* barınmak
* aidat
* yemekhane
* yıllık
* teslim et mek
* yerleşke
* öğrenci evi
* yur t
* öğrenci numarası
* mazeret
* kayıt yaptırmak
Yazalım • Üniversiteyi okurken nerede kaldınız / kalmak istiyorsunuz?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
B) Bir Lisan Bir İnsan 1 Okuyalım, cevaplayalım.
Karga ile Tilki Bir dala konmuştu karga cenapları; Ağzında bir parça peynir vardı. Sayın tilki kokuyu almış olmalı, Ona nağme yapmaya başladı: “Oooo! Karga cenapları, merhaba! Ne kadar güzelsiniz, ne kadar şirinsiniz! Gözüm kör olsun yalanım varsa, Tüyleriniz gibiyse sesiniz, Sultanı sayılırsınız bütün bu ormanın.” Keyfinden aklı başından gitti bay karganın. Göstermek için güzel sesini Açınca ağzını düşürdü nevalesini. Size küçük bir ders vereceğim. Her dalkavuk bir alığın sırtından geçinir; Bu derse de fazla olmasa gerek bir peynir.” Karga şaşkın, mahcup, biraz da geç ama, Yemin etti gayrı faka basmayacağına. 1. Tilki, kargaya niçin güzel sözler söylemiş?
. 2. Tilki, kargaya hangi güzel sözleri söylemiş?
. 3. Karga, peyniri niçin yere düşürmüş?
. 4. Tilki, kargaya hangi dersi vermiş?
. 5. Karga bu dersi aldığı için memnun olmuş mu? Niçin?
. 6. Yazarlar, hikâyelerde niçin hayvanları konuştururlar? Tartışınız.
. 7. Bu manzumeyi düz yazıya çeviriniz. Karga cenapları bir dala konmuştu. Ağzında bir parça peynir vardı.
. .
53
DERSKİTABI
Tilki kapıp onu dedi ki: “Efendiciğim,
3. Ünite Eğitim
2 Dinleyelim, işaretleyelim D
Y
1. Fabllar öğüt vermek için yazılmıştır. 2. "Fabl" kelimesinin kökeni Latincedir. 3. Fabllarda aslında insanlar anlatılmaktadır. 4. Fabllardaki hikâyelerde çok zeki insanlar vardır. 5. Orhan Veli Kanık, ünlü bir fabl yazarıdır.
1. eğer + fiil + -yor ise / -yorsa:
2. eğer + fiil + -(y)AcAk ise / -(y)AcAksA:
Eğer çocuk uyuyorsa televizyonun sesini kısalım.
Eğer gelecekseniz sizi bekleyelim.
yağmur yağıyor ise / yağıyorsa şemsiyeyi çantaya koy. Eğer
yağmur yağmıyor ise / yağmıyorsa şemsiyeyi çantaya koyma.
Eğer
yemek yiyecek isen / yiyeceksen lokantaya gitmelisin. yemek yemeyecek isen / yemeyeceksen burada oturabilirsin.
3 İnceleyelim, cevaplayalım. DERSKİTABI
Sen Hangi Dilleri Biliyorsun? 54
Ben sadece . Türkçe biliyorum
Ben Boşnakça ve Sırpça biliyorum ama Türkiye'ye gidersem Türkçeyi de öğreneceğim.
1. 2. 3.
Ben Türkçenin yanında İngilizce biliyorum.
Benim bildiğim diller şunlar: Türkçe, Almanca ve Rusça.
Ben Türkçeyle birlikte Arapça ve Farsça biliyorum.
Benim ana a dilim Japonc ama Türkçe öğrenmeye başladım.
Ben Türkçeden başka dil bilmiyorum.
Ben Türkçeden başka Çince ve İspanyolca konuşabiliyorum.
Sen hangi dilleri biliyorsun? . Sen hangi dilleri, hangi seviyede biliyorsun? . Hayvanlar insanlar gibi konuşabilir mi? Niçin? .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
4 Yazalım. bana yine kızacaksan
denize gireceksek
ders çalışıyorsanız
eve erken gelecekseniz
uyuyacaksanız
yolculuğa çıkıyorlarsa
1.
televizyonun sesini kısayım.
2.
odanın lambasını kapatmayı unutmayın.
3.
sofrayı siz hazırlayın.
4.
muslukları kontrol etsinler.
5.
hiç konuşmayalım.
6.
Antalya’ya gitmeliyiz.
5 Yazalım.
Dilin Önemi “Bir dil, bir insan.” sözünü nasıl açıklarsınız?
6 Konuşalım.
Eski Kitabım Dilinizde yazılan eski kitaplar hakkında bilgi toplayıp sınıfta anlatınız.
7 Okuyalım, işaretleyelim
Dil Ne Taşır? Öğrenci Öğretmenim, izin verirseniz size bazı sorular sormak istiyorum. Öğretmen Tabii, sorabilirsin. Cevabı biliyorsam şimdi söylerim, yoksa size ödev veririm. Öğrenci Tamam, bilmiyorsanız biz araştırırız, öğretmenim. Bize dil hakkında biraz bilgi verebilir misiniz? Öğretmen Dil, bir millete ait ne varsa hepsini taşır. Dil bir hafızadır. Öğrenci Hafızada neler vardır? Öğretmen Neler yok ki! Hatıralar, duygular, düşünceler, tecrübeler, maddi ve manevi değerler... Öğrenci Bu durumda dil bir hazine oluyor, değil mi öğretmenim? Öğretmen Tam senin dediğin gibi. Değerli varlıklarımızı koruyacaksak, ileriye taşıyacaksak bunu dil sayesinde yaparız.
55
DERSKİTABI
DERSKİTABI
3. Ünite Eğitim
Öğrenci Her dil böyle midir, öğretmenim? Öğretmen Evet, her dil böyledir. Dillerin arasında farklar vardır ama bütün diller kendi milletinin değerlerini içinde barındırır. Öğrenci Yabancı bir dili öğrendiysek o dili konuşan milletin özelliklerini de öğreniyoruz, değil mi öğretmenim? Öğretmen Doğru söylüyorsun. Bir dili öğrenmişseniz o milleti de öğrenirsiniz. Aksi hâlde o dili öğrenmek zorlaşır. Öğrenci Bunun için mi “Bir dil, bir insan” diyoruz. Öğretmen Evet, her yabancı dil bizi farklı bir insan yapıyor. Biraz, o yabancı dili konuşan insanlar gibi düşünmeye başlıyoruz. Öğrenci Onlar gibi düşünmek zararlı mı öğretmenim? Öğretmen Kendi dilini de çok iyi bilirsen, doğru kullanırsan zararlı değildir. Öğrenci Peki öğretmenim, Türkçeyi yabancılara öğretmek için en eski kitap ne zaman yazılmış? Öğretmen Çok eski, taa 11. yüzyılda Kaşgarlı Mahmut, Arapların Türkçeyi kolay öğrenebilmesi için bir sözlük yazmış. Öğrenci Evet, şimdi hatırladım, adı Divanü Lügat’it-Türk, değil mi öğretmenim? Öğretmen Evet, öyle. Kaşgarlı Mahmut bu sözlükte, Türkçe kelimelerin Arapça açıklamalarını yapmış. Bazı kelimeler için örnek cümleler yazmış. Öğrenci Ne güzel! Şimdiki çağdaş sözlükler gibi. Öğretmen Tabii, tabii. D Y
56
1. Dil, millete ait her şeyi taşımaz. 2. Dil, bir milletin hazinesidir. 3. Bazı diller hazine değildir. 4. Yabancı dil öğrenen kişiler kendi dillerini unuturlar. 5. Divanü Lügat'it-Türk bir sözlüktür. 6. Türkçe uzun bir süredir yabancı dil olarak öğretilmektedir.
Kelime Dünyası
* efendi
* dal
* sultan
* öğüt vermek
* karınca
* ders çıkarmak
* konmak
* yemin et mek
* karga
* t ilki
* şaşkın
* dalkavuk
Yazalım • Yukarıdaki kelimelerle ilgili bir hikâye yazınız.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
C) Kitap Kurdu 1 Sorular hakkında düşünelim ve konuşalım.
Kitap Okumak
1. Sizce kitap okumak gerekli mi? Niçin? 2. Siz kitap okuyor musunuz? 3. Hangi sıklıkta kitap okuyorsunuz? 4. Ne tür kitaplar okuyorsunuz? 5. Sizce gelişmiş ülkeler çok kitap okuyan ülkeler midir? Niçin?
2 Okuyalım, yazalım. Kitap okumak, insan için en kolay öğrenme yoludur. Gelişmiş ülkelerdeki insanlar, bilgilerinin yarıdan fazlasını kitap okuyarak öğrenmişlerdir. Kitap okumuyorsak toplumumuzun ilerlemesine engel oluyoruz, demektir. Geri kalmış toplumların sorunlarının birçoğu ancak kitap okumayla çözülebilir. Ne yazık ki bu toplumlarda insanlar vakitlerini faydasız işlerle geçiriyorlar. İnsanlar kitap okursa iyi yetişir ve başarılı olur. Öğrenciler kitap okurlarsa sınavlarda daha yüksek not alırlar. Bu insanların sohbetleri bile farklıdır. Bundan dolayı bunların her zaman başucu kitapları vardır. Kitap okumanın faydalarını şöyle sıralayabiliriz: 1. Zihni geliştirir. 2. Dil gelişimini olumlu yönde etkiler. 3. Düşünce dünyasını genişletir. 4. Kelime hazinesini arttırır. 5. Öğrenirken sıkılmayı engeller. 6. İletişim becerisini arttırır. 7. Hayatın zorluklarına karşı direnç kazandırır. 8. Kötü alışkanlıklardan korur. 1. Yukarıdaki metni okuduktan sonra kendinizi nasıl hissettiniz? Anlatınız. Metni okuduktan sonra kendimi iyi hissettim, çünkü ben ayda en az bir kitap okuyorum.
. 2. Yukarıdaki özelliklerden hangisini kendinizde görüyorsunuz? Anlatınız. Kitap okursam kelime hazinem gelişir. Bunu biliyorum ve devamlı kitap okuyorum.
.
57
DERSKİTABI
Kitap Okumanın Faydaları
3. Ünite Eğitim
1. eğer + fiil + -DI ise / -DIysA: Eğer kitabı buldu isen / bulduysan okuyalım.
2. eğer + fiil + -mIş ise / -mIşsA: Eğer gelecekseniz sizi bekleyelim.
bilgisayar bozuldu ise / bozulduysa tamirciye götür. Eğer
Eğer
bilgisayar bozulmadı ise / bozulmadıysa yazılarımızı yazabiliriz.
doktor gelmiş ise / gelmişse hastayı muayenehaneye getirebilirsiniz. doktor gelmemiş ise / gelmemişse hastayı hiç kıpırdatmayın.
3 Dinleyelim, cevaplayalım.
Sitemsiz Dostlarımız: Kitaplar 1. İnsan ilişkilerinde en önemli dostluklar nasıldır?
. 2. "Sitem" ne demektir?
. 3. Kitaplar niçin sitemsiz dostlarımızdır?
. 4. Size hediye edilen ilk kitabı hatırlıyor musunuz? Bu kitap sizi nasıl etkilemişti?
. DERSKİTABI
5. Sizin de dost kitaplarınız var mı? Bunlar hangi tür kitaplardır?
58
. 4 Okuyalım, dolduralım.
En Değerli Ödülüm
Adım Hakan Güçlü. İlkokul dördüncü sınıfta
okuyorum. Yaşım daha küçük ama kitap okumayı çok seviyorum. Daha şimdiden "En çok bu yazarı seviyorum.", "Bu kitabı çok beğendim." diyebiliyorsam bunu kitaplara borçluyum. Şimdiye kadar, yukarıdaki belgeden daha değerli bir ödül almadım. Evde, salonumuzun duvarına astım. Annem ve babam da kitap okumayı seviyorlar ve benimle gurur duyuyorlar. Bundan sonra yazar ve şairlerle tanışıp onlara kitaplarını imzalatacağım. Onlara çok şey borçluyuz. 1. Hakan, öğrencisidir. 2. Hakan'a çok kitap okumuş ve verilmiştir. 3. Hakan, kitaplara borçludur. 4. Hakan, istiyor. 5. Hakan'a göre .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Okuyalım, cevaplayalım.
Kitap Okuyorum, Hem de Çok Hızlı Artık sadece okumak yetmiyor, aynı zamanda hızlı okumak gerekiyor. Hatta hızlı okumak da yeterli değil, hızlı anlamak ve hızlı hatırlamak lazım. Bir kişi hızlı okursa, hızlı anlarsa ve hızlı hatırlarsa sınavlarda diğerlerine göre daha başarılı olabilir. Hızlı okuma, doğuştan gelen ve kişiye özgü olan bir yetenek değildir. Belli yöntemler kullanılarak zamanla geliştirilen bir zihin becerisidir. Yani kim bu yöntemleri kullanırsa o hızlı okuyabilir. Önemli olan daha fazla çalışmaktır. 2007 ve 2008 yıllarında Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu olan Gül Atay ve Cahit Şimşek, doğuştan hızlı okuma yeteneğine sahip değillerdi. Her ikisi de azimleriyle ve çalışarak hızlı okuma şampiyonu oldular.
CAHİT ŞİMŞEK 2008 YILI TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONU
GÜL ATAY 2007 YILI TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONU
Aşağıda, 2008 yılı Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonası'nın sonuçları vardır.
59
2008 YILI TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONASI SONUÇLARI Sıra No
ADI ve SOYADI
OKUMA HIZI (Kelime / Dakika)
ANLAMA ORANI (%)
YARIŞMA PUANI
1
CAHİT ŞİMŞEK
678
67
454
2
KHATANBAATAR KHANDSUREN
669
67
448
3
MUSTAFA CUMHUR KAFES
665
67
446
4
SEÇKİN ALTINEL
464
73
339
5
SERVET ÖZKURT
294
93
273
6
DOLUNAY CAN
406
67
272
1. Hızlı okumak niçin bir ihtiyaçtır? . 2. Sadece hızlı okumak yeterli midir? Niçin? . 3. Herkes hızlı okuyup hızlı anlayabilir mi? . 4. Türkiye hızlı okuma şampiyonları çalışmaya başlamadan önce nasıl okuyorlardı? . 5. 2008 yılına ait hızlı okuma tablosunu inceleyip sonuçları anlatınız. _______________________________________________________________________ .
6 Konuşalım. Okul dışında bazı kurslara gideriz. Bunlara “kişisel eğitim kursu” diyoruz. Siz böyle bir kursa gittiniz mi? - Eğer gittiyseniz hangi kursa, niçin gittiniz? Orada neler öğrendiniz? Kendinizi nasıl geliştirdiniz? - Eğer gitmediyseniz ileride gitmek ister misiniz? Sebepleri neler? Anlatınız.
DERSKİTABI
Onlar başlangıçta dakikada 300 okuyabiliyorlardı ve anlama oranları %70 civarındaydı. Kurslara devam edip yöntemleri uyguladılar ve çok çalıştılar. Böylece dakikada 1000'e yakın kelimeyi okumaya ve %90'a yakın oranda anlamaya başladılar. Hızlı okuma, anlama oranını düşürmüyor. Çalışılırsa anlama oranı yükseliyor. Dünyada bu alanın önemli isimlerinden olan hafıza şampiyonu Melik Duyar şöyle diyor: "Araba kullanma videosu izleyerek araba sürmeyi, piyano çalma kitabı okuyarak piyano çalmayı öğrenemezsiniz."
3. Ünite Eğitim
Kültür Çağlayanı Türklerde Kitap Ciltleme Sanatı Kâğıdın Asya’da keşfinden sonra Türklerde kitap ciltleme sanatı gelişmiş ve bir sanat kolu hâline gelmiştir. Türklerin ilk kitap ciltleri, MS 7. yüzyılda Doğu Türkistan’daki Uygur Türklerinde görülür. Uygur sanatkârları Çin’e yerleştikten sonra Çin’de ciltçilik gelişmiştir. Uygur Türkleri, İran ve Irak’a da gelerek bu memleketlerde cilt sanatının ilerlemesinde büyük rol oynadılar. Ciltçilik Doğu Türkistan ve Horasan’dan sonra Arap Yarımadası ve Irak’ta gelişmiştir. Türkler, dünyada ilk defa işlenmiş deri üzerine madenî kalıpla baskı yaptılar. O tarihlerde, Avrupa’da ciltçilik yoktu. Avrupa’da 12. yüzyılın ilk yarısına kadar kâğıt üretimi de yoktu. Avrupa’daki ilk kâğıt üretimini, 12. yüzyılda Endülüs Müslümanları yapmış ve Avrupalılar kâğıt yapmayı buradan öğrenmiştir. Asya’da ilk kâğıt fabrikası, Türkistan’daki Semerkant’ta MS 652 yılında kurulmuştur. DERSKİTABI
Ciltçilik, Türkistan’a özgü bir sanattır. Türklerin Müslüman olmasından sonra büyük bir ge-
60
lişme gösterdi. İslamiyet’in üç kıtaya yayılması, Kur’an-ı Kerim’in çoğaltılması, din ve fen ile ilgili eserlerin korunması ciltçiliği geliştirdi. Türkler, Kur’an-ı Kerim’den dolayı bütün kitaplara saygı göstermişlerdir.
Kelime Dünyası
* ödül
* hızlı okumak
* sitem
* gelişt irmek
* zihin
* gelişmiş
* beceri
* geri kalmış
* yayılmak
* ciltlemek
* üret im
* kitap kurdu
Anlatalım.
• Hangi tür kitaplar okumaktan hoşlanıyorsunuz?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Bir konuyla ilgili başkalarının görüşlerini sorabilirim.
Sağlık, siyaset, spor, magazin, eğitim, çevre, beslenme vb. alanlarda yazılmış bir metinde anlamını bilmediğim sözcük veya ifadelerin anlamını bağlamdan hareketle tahmin edebilirim.
Kişisel yorum bildiren ifade ve kalıpları kullanabilirim.
Bir görüşe karşı çıktığımı açık bir şekilde ve nezaket kuralları çerçevesinde ifade edebilirim.
Bir görüşe katıldığımı açık bir şekilde ifade edebilirim.
Bir konuyla ilgili başkalarının görüşlerini sorabilirim. 61
Kişisel yorum bildiren ifade ve kalıpları kullanabilirim.
Kitap veya filmin konusunu ana hatlarıyla anlayabilir ve yorumlayabilirim.
Kitabın veya filmin ana düşüncesini ifade edebilirim.
DERSKİTABI
KENDİMİ
M U R O Y İ R İ D N E L DEĞER
3. Ünite Eğitim
DEĞERLENDİRME
DERSKİTABI
1-6. Sorulardaki boşluklara uygun seçenekleri işaretleyiniz.
62
1. Eğer, hiç kar ______________________ kayak yapamayız.
6. Eğer, sınava ___________________ daha fazla çalışmalısın.
A) yağarsa
A) girdiysen
B) yağmazsa
B) girsen
C) yağacaksa
C) yağacaksa
D) yağar
D) gireceksen
2. Eğer, yumurta ___________________ ocağı söndür.
7. Eğer, kitabı ___________________ bana verir misin?
A) haşlanmamışsa
A) okumadıysan
B) haşlanacaksa
B) okuduysan
C) haşlanmışsa
C) okuyacaksan
D) haşlanmasa
D) okumamışsan
3. Keşke, herkes mutlu ____________ .
8. Keşke, çocukluk günlerimize ___________________ .
A) olsa B) olmasa C) olursa D) olmuşsa
A) dönebilsek B) döneceksek C) dönersek D) dönmesek
4. Eğer, hasta iyileşmişse taburcu _______________ .
9. Eğer, futbolu ___________________ hafta sonu seyretmek için gidebiliriz.
A) olursa
A) sevmezsen
B) olamaz
B) sevmeyeceksen
C) olacaksa
C) seviyorsan
D) olabilir
D) sevmiyorsan
5. Eğer, dişin ağrıyorsa dişçiye ____________ .
10. Eğer, Türkçeyi ___________________ Türkiye'de üniversitede okuyabilirsin.
A) gitsen
A) öğrenmezsen
B) gidersen
B) öğrendiysen
C) git
C) öğrenmeyeceksen
D) gitme
D) öğrenmediysen
4. Ünite
Mevlana Türbesi - Konya
Yorumlar ve Görüşler Bölümler A. 5 N 1 K B. Hangi Film? C. Ödül
Beceriler • •
Kamusal alanlarda ikili konuşmalar yapma Alışveriş yapma
Dil Bilgisi • -l-,-n- edilgen çatı
Kelimeler • • • •
Sinema Bilet Görüşme Rüya
4. ÜNİTE Üniteye Hazırlık
• Dünyanın sonu mu geliyor? • Haberci rüya var mı? • Uzaylılara inanıyor musunuz?
A) 5 N 1 K 1 Dinleyelim, okuyalım.
DERSKİTABI
Kıyamet Senaryoları 64
Tarih boyunca dünyanın sona erişi, yani kıyamet hakkında birçok senaryo üretildi. Çeşitli doğa olayları veya tarihi olaylardan hareketle “Dünyanın sonu geldi!” denildi. Dünya tarihinin en büyük kıyamet teorilerinden biri M.S. 1000 yılında yaşandı. Papa II. Sylvester tarafından, İsa Peygamber’in doğumunun 1000. yıl dönümünde “Dünya yok olacak!” denildi. Cennete gitmek için insanlar, mallarını yoksullara dağıttı, günahlarından arınmak için kiliselere koştu. Ancak 1 Ocak 1000’de kıyamet kopmadı. 1499 yılında bazı bilim adamları tarafından gezegenlerin durumuna bakılarak “20 Şubat 1524’te büyük bir tufan ile dünya yok olacak!” denildi. Bu habere Avrupa’da çok büyük ilgi gösterildi ve haber 100 kitapçıkla bütün Avrupa’ya yayıldı. Yüzlerce tekne ve çok büyük gemiler inşa edildi. O günün sabahında büyük gemilerden yer almak için insanlar birbirlerini öldürdüler. Fakat 20 Şubat 1524 yılında da kıyamet kopmadı. Aksine o yıl büyük bir kuraklık yaşandı. 1641’de bir astronom tarafından Mısır piramitlerinin köşelerindeki bazı işaretler “Dünyanın sonunun habercisi ”olarak yorumlandı. 5 Ocak 1881 yılı dünyanın son günü olarak değerlendirildi. Bu fikre de insanlar büyük ilgi gösterdi. Yine kıyamet kopmadı… Tufanlar ve piramitler dünyanın sonunu getirmeyince insanlar uzay incelemelerinden hareketle yeni kıyamet senaryoları üretti. 1910’da “Halley kuyrukluyıldızı Dünya’nın yakınından geçecek ve büyük bir sel oluşturacak!” fikri ortaya atıldı. Ancak Halley, o gün Dünya’nın yanından geçip gitti. Sel olmadı. Ünlü bir gazete “Hâlâ hayattayız.” diye başlık attı. Maya takvimine göre 21 Aralık 2012 dünyanın son günüydü. İnsanlar bu bilgiye de ilgi gösterdi. “İzmir’in Şirince Köyü ile Fransa’nın Bugaraş Köyü kıyametten etkilenmeyecek.” diye haberler yapıldı. İnsanlar kıyametten kaçmak için 21 Aralık’ta bu köylerdeki otellerden yer ayırttı. Ancak, yine hiçbir şey olmadı… Dünyanın sonu hakkında çok şey söylendi, birçok senaryo yazıldı. Gelecekte de bu senaryolar devam edecek… Bakalım yeni bir kıyamet senaryosu ne zaman, nasıl, nerede ve kim tarafından yazılacak.
KURGU YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 Cevaplayalım. 1. Kıyamet nedir? . 2. Kıyamet senaryoları nelere göre üretiliyor? . 3. Kıyamet teorilerinden en büyüğü ne zaman ve kim tarafından ortaya atılıyor? . 4. 2012 kıyamet senaryosuna göre nerede kıyamet yaşanmayacak, deniliyor? . 5. Metne göre hangi tarihler dünyanın sonu olarak nitelendiriliyor? . 6. Kıyamete karşı hangi önlemler alınıyor? . Edilgenlik Ekleri -l, -ıl, -il, ul, -ül
65 Ali, camı kırdı.
Ayşe, kapıyı açtı.
Öğrenciler, yeni oyun parkını gördüler.
Cam kırıldı.
Kapı açıldı.
Oyun parkı görüldü.
Cam, Ali tarafından kırıldı.
Kapı, Ayşe tarafından açıldı.
Oyun parkı, öğrenciler tarafından görüldü.
Polis, hırsızı yakaladı.
Babam, arabayı yıkadı.
Elif, ışığı kapadı.
Araba yıkandı.
Işık kapandı.
Araba, babam tarafından yıkandı.
Işık, Elif tarafından kapandı
Hırsız yakalandı.
bulmak
→
bululmak
→
bulunmak
yıkamak
→
yıkalmak
→
yıkanmak
Hırsız, polis tarafından yakalandı.
DERSKİTABI
-ın, -in, -un, -ün
4. Ünite Kurgu
3 Tamamlayalım. 1. Milenyumun başlangıcı dünyanın sonu olarak gör_______. 2. Yeni kıyamet senaryoları yaz_______. 3. Bilim adamları tarafından “Evren yaklaşık 22 milyar yıl sonra yok olacak” fikri öne sür_______. 4. Bir araştırmada “Büyük Patlama’dan 5 milyar yıl sonra Güneş Dünya’yı yok edecek.” de_______. 5. Bir görüşe göre kıyametin 2129 yılında yaşanacağı tahmin et_______. 6. Mısırlı Reşad Halife tarafından Dünya’nın son günü 2280 yılının ilk günü olarak hesapla_______.
4 Yazalım. 1. Bu fikre insanlar büyük ilgi gösterdi. 2. Bu fikre büyük ilgi gösterildi. . 3. Kıyamet, Bugaraş ve Şirince köylerini etkilemeyecek. . 4. Bir grup, “Kıyametten insanları UFO’lar kurtaracak.” fikrini savunuyor. . 5. Köylüler “21 Aralık’ta köye yüzlerce ziyaretçi gelecek.” fikrine inanıyor.
DERSKİTABI
.
66
5 Okuyalım.
Uykudaki Dünyamız: Rüyalar Rüya, çağlar boyunca insanlar tarafından hep merak edilmiş. Rüya ile ilgili çok şey yazılmış, söylenmiş. Bazı toplumlarda rüyalara çok önem verilmiş. “Rüyaların tanrılar tarafından verilir.” düşüncesine inanılmış, bazen bir hediye bazen bir ceza olarak görülmüş. Zamanla rüyalar kâhinler tarafından yorumlanmış. “İlk ne zaman yorumlanmış?” sorusuna kesin bir cevap verilememekte. Ama rüya yorumlamada Babil kâhinlerinin ünü bilinmekte. Zamanla Eski Mısırlılar, eski Yunanlılar ve Araplar tarafından rüya yorumlarıyla ilgili kitaplar yazılmış. Peki rüya nedir? Bazen sevindirici veya üzücü olaylar uykuda gerçekteki gibi yaşanır. İşte buna rüya denir. Rüyalar soyut ve metafizik olaylardır. En dikkat çekici özelliği süresidir. Rüyalar çok kısa sürede görülür. Bazen 15-20 dakika rüyalarımızı anlatırız. Aslında bir rüya birkaç saniyede görülür. Dr. Klein bir araştırmasında “En uzun rüya 90 saniye sürer.” demiştir. Rüyalar bazen çok açıktır ve gelecekten haber verir. Bunlara haberci rüyalar denir. Eski Amerika başkanı Abraham Lincoln, 14 Nisan 1865 gecesi bir rüya görür. Beyaz Saray’ın hizmetkârları telaşla, oradan oraya koşuşturur ve herkese “Başkanımız öldürüldü.” haberini verirler. Sabah olunca Lincoln, rüyayı eşine ve yakınlarına anlatır. Tedirgin olmuştur ancak. Lincoln’ün yakınları tarafından bu rüya iyiye yorumlanır. “Ömrünüz uzayacak.” derler. Aynı günün akşamı Abraham Lincoln tiyatroya gider. Tiyatroda rüyası gerçekleşir. Lincoln öldürülür. Bir kişi aynı rüyayı farklı zamanlarda ve birkaç kez görebilir. Bir rüya başka insanlar tarafından da görülebilir. Her rüyanın yorumu aynı değildir. Çünkü rüyalar yaşantımızla ilgilidir. Her insanın yaşantısı farklıdır. Bu nedenle aynı rüyaların yorumları farklı olur.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
6 İşaretleyelim. D
Y
1. Rüyalar bazı toplumlarda ödül ve ceza olarak görülmüş. 2. Rüya yorumlamada Babil kâhinlerinin ünü biliniyor. 3. Lincoln rüyasında öldürülür. 4. Lincoln’ün rüyası kötü yorumlanıyor. 5. Aynı rüya birkaç kişi tarafından görülebilir. 6. Rüyalar her zaman aynı şekilde tabir edilir.
7 Okuyalım. Annesi Kağan Annesi Kağan Annesi Kağan
Annesi Kağan
Annesi Kağan
Annesi Kağan Annesi
Günaydın oğlum. Vakit geç oldu. Kalkmayacak mısın? Günaydın anne. Hemen kalkıyorum… Çok ilginç bir rüya gördüm. Hayırdır inşallah. Ne gördün? Rüyamda hafta sonu, okulda Ankara gezisi düzenleniyor ve arkadaşlarımla birlikte geziye katılıyoruz. Sonra? Mavi bir minibüs okulun önünde bekliyor. Hava güneşli. Üzerimde beyaz bir gömlek, açık mavi bir pantolon var. Kıyafetleri yeni almışız. İlk o gün giymişim. Arkadaşlarım “Kıyafetlerin çok yakışmış.” diyorlar. Ne güzel… Başka? Öğretmenimiz bize sesleniyor ve sırayla minibüse biniyoruz. Selim ile birlikte oturuyoruz. Öğretmenimiz en son minibüse biniyor. Sonra hareket ediyoruz. Okuldan çıktıktan sonra büyük, çevresi yeşil bir yolda ilerliyoruz. Öğretmenimiz “Beypazarı’na gidiyoruz.” diyor. Radyoda bir türkü çalıyor ve hep birlikte türkü söylüyor, eğleniyoruz. Türkü bitince Selim’le muhabbet ediyoruz. Bir süre sonra başımı cama yaslayıp uykuya dalıyorum. Rüyamda “Beypazarı’ndayım. Bir okul gezisinde… Selim’e dönüp “Ne çabuk geldik?” diye soruyorum… Konuşmuyor. Beypazarı’na ilk gelişim. Bu yüzden merakla çevreyi seyrediyorum. Eski ahşap binalar dikkatimi çekiyor. Çarşı çok kalabalık… Ara sokaklardan birine giriyorum. Arkadaşlarımı ve öğretmenimizi kaybediyorum. Tek başıma gezmeye devam ediyorum. Her köşe başında havuç suyu satılıyor. Çok ilginç buluyorum. Yanımdan geçen bir adam arkadaşına “Beypazarı’nın havucu meşhurdur” diyor… İlginç bir rüya… Peki, başka ne gördün? Biraz daha yürüyorum. Güzel bir ses duyuluyor. Biri türkü söylüyor, bağlama çalıyor. Sese doğru yürüyorum. Camiyi geçip tepeye doğru ilerliyorum. Duvarın üzerinde bir adam elinde bağlamasıyla türkü söylüyor. Bir anda turistler geliyor. Onlar da alkışlarla türküye ritim tutuyorlar. Esnaflar turistlere çok iyi davranıyor. Turistlere cezerye ve çay ikram ediliyor. Türküler söyleniyor, çaylar içiliyor. Herkes çok mutlu… Sonra arkadan bir ses duyuyorum. Selim beni arıyor. Yanıma yaklaşıp elini omzuma koyuyor ve “Burada ne yapıyorsun?” diye soruyor. Tam o anda uyanıyorum. Gözlerimi açıyorum, Selim gülümseyerek “Geldik.” diyor… Peki, sonra? Tam minibüsten inerken “Günaydın.” dedin ve beni uyandırdın. İnşallah bu rüya senin için hayırlara vesile olur. Haydi kalk elini yüzünü yıka, kahvaltı edeceğiz.
67
DERSKİTABI
Rüya İçinde Rüya
4. Ünite Kurgu
8 Cevaplayalım. 1. Kağan, rüyasında nereye gidiyor? ______________________________________________________ 2. Kağan, rüyasında neler görüyor? ______________________________________________________ 3. Kağan’ın rüyasında kimler, ne söylüyor? ______________________________________________________ 4. Rüyada turistlere nasıl davranılıyor ve neler ikram ediliyor? ______________________________________________________
9 Konuşalım.
Rüyalar Âlemi
Korkunç bir rüya İlginç bir rüya * Görsellerdeki rüyalarda neler anlatılıyor olabilir? * Sizi en çok etkileyen bir rüyayı anlatınız.
Mutlu bir rüya
10 Okuyalım.
DERSKİTABI
Dertliyim!
68
Sekreter Serdar Bey Sekreter Serdar Bey Sekreter Sekreter Hakan Bey Serdar Bey Hakan Bey Serdar Bey Hakan Bey Serdar Bey Hakan Bey Serdar Bey
Hakan Bey Serdar Bey Hakan Bey Serdar Bey
Buyurun beyefendi! Avukat Hakan Bey’le görüşmek istiyorum. Konu nedir? Birkaç gün önce internetten bir ürün aldım. Ürünün paketi açıktı. Bu konuda ne yapabilirim, bilmiyorum. Bu konuda bir avukata danışmak istedim. Bekleyin, kendisine haber vereyim. Telefon görüşmesinden sonra… Buyurun Hakan Bey sizi bekliyor. Buyurun. Merhaba, ben Serdar Kılıç. Öğretmenim. Memnun oldum, Serdar Bey. Sorun nedir? Kredi kartım ile internetten alışveriş yaptım. Bir fotoğraf makinesi sipariş ettim. Ürün geldi mi? Ürün geldi. Sorun burada değil. Ancak ben kutusu açılmamış bir makine istedim. Kutu açılmış mı? Kutu açıktı ayrıca makine de kullanılmış. Bu durumu ilgili siteye açıkladım. Ancak kabul etmediler. Kargoda sorun olabileceğini söylediler. Ben de “Bu benim sorunum değil.” dedim. Ürünü geri almayacaklarını belirttiler. Ben bu durumu kabul edemem. Sizce ne yapmalıyım? Kanuna göre bu durum ayıplı mal satışıdır. Sizden bir dilekçe alacağım. Satıcı firmaya dava açacağız ve bu ayıplı ürünün iadesini isteyeceğiz. Tamam, bu dava ne kadar sürer? Dava üç aya kadar sonuçlanır. Hay Allah! Şimdi işin yoksa uğraş!
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
11 Eşleştirelim. Serdar Bey ne satın aldı?
dava açmayı öneriyor
Serdar Bey alışverişi nereden yaptı?
kutu açıktı
Serdar bey ne iş yapıyor?
üç ay sonra
Ürün nasıl geldi?
öğretmen
Firma ürünü geri alıyor mu?
İnternetten
Avukat ürün için ne diyor?
Almıyor
Avukat ne öneriyor?
ayıplı mal
Dava ne zaman sonuçlanır?
fotoğraf makinesi
12 Yazalım.
Satıyorum lo
ji
ye n
ha
Kelime Dünyası
* gezegen
* mahkeme
* yorumla
* kıyamet
* kâhin
* savunmak
* avukat
* dava açmajk
* tanık
* ürün
* firma
* hâkim
Konuşalım. • Bir rüyamızı anlatalım.
69
DERSKİTABI
. hız lı
Yeni bir bilgisayar için bir reklam senaryosu yazınız.
i
fif
te
o kn
4. Ünite Kurgu
B) Hangi Film? 1 Dinleyelim, tamamlayalım.
Film Dünyası
1. Komedi filmlerinde gerçek veya gerçekleşmesi mümkün, gülünç olaylar anlatılır. Genellikle başrol oyuncularının başına komik olaylar gelir. Filmde mizah ve alay oldukça fazladır. İnsanları güldürmek ve eğlendirmek amacıyla hazırlanır. 2. Tarihî filmler, tarihî gerçeklerden yola çıkılarak çekilir. Bu filmlerde karakterler tarafından genellikle gerçek kişiler ve gerçek olaylar anlatılır. Tarihî olaylar senaristler tarafından izleyicilerin beklentilerine göre yeniden şekillendirilir. Böylece tarihî filmler, tarihî belgesellerden ayrılır. DERSKİTABI
3. Bilim kurgu filmlerinde, bir olay çerçevesinde yakın veya uzak gelecekteki bilimsel ve
70
teknolojik gelişmeler anlatılır. Genellikle bu filmlerde bugünkü teknoloji kullanılmaz, gelecekteki teknolojik aletlere yer verilir. Uzay araçları, bilimsel yenilikler, felaketler bilim kurgu filmlerinde sık sık gösterilir. 4. Korku filmleri, insanların korkularından, gerçeküstü olaylardan yola çıkılarak hazırlanır. Bu filmlerde gerilim ve heyecan yüksek seviyededir. Ruhlar, yaratıklar gibi korkutucu unsulara yer verilir. 5. Romantik filmlerde genellikle başroldeki bayan ve erkek oyuncunun birbirlerine karşı sevgisi ve aşkı anlatılır. Filmdeki olaylar başrol oyuncularının çevresinde gelişir.
2 Eşleştirelim. 1. Gülmek, eğlenmek için
korku filmleri izlenir.
2. Geçmişteki gerçekleri öğrenmek için
bilim kurgu filmleri izlenir.
3. Gelecekteki dünyayı görmek için
komedi filmleri izlenir.
4. Gerilim ve heyecan için
romantik filmler izlenir.
5. Duygusal yönü geliştirmek için
tarihi filmler izlenir.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
3 Okuyalım.
Anket
İnsanlar zevklerine, ihtiyaçlarına, ilgilerine göre çeşitli hobiler bulurlar. Bazıları fotoğraf çekmekten, bazıları gezip yeni yerler görmekten, bazıları da spor yapmaktan çok büyük zevk alır. Hobiler insanları günlük hayatın stresinden kurtarır, onların kendilerini ifade etmelerine yardımcı olur. İnsanlar, kendilerini yormadan aynı zamanda eğlendirecek hobilerle yakından ilgilenir. İnsanlar arasında en çok kitap okuma ve film izleme tercih edilir. Çünkü kitap okurken veya film izlerken fazla enerji harcamanız gerekmez. Filmler ve kitaplar sizi rahatlatır. Onların kurgularına kapılır, günlük hayattaki bütün sıkıntılarınızdan uzaklaşırsınız. Bazı kitaplar sinema perdesine aktarılır. Türkiye’de bir internet sayfası tarafından yapılan bir ankette, “Bir kitabın filmi çıkınca kitap değil, kitabın filmi tercih ediliyor.” sonucuna ulaşılmış. Aynı ankette insanlara “Hangi filmleri tercih ediyorsunuz?” sorusu da sorulmuş. Bu ankete göre Türkiye’nin yüzde 26’sı aksiyon filmlerini, yüzde 24’ü macera filmlerini, yüzde 21’i romantik filmleri, yüzde 20’si bilim-kurgu filmlerini, yüzde 9’u diğer filmleri tercih ediyor.
4 Cevaplayalım.
2. Hobilerin yararları nelerdir? 3. İnsanlar tarafından ne tür hobiler tercih edilir? 4. Türkiye’de en çok hangi filmler tercih edilir?
. . . .
5 Okuyalım.
Sinema Daveti Aysel Sevim Aysel Sevim Aysel Sevim Aysel Sevim Aysel Sevim Aysel Sevim Aysel Sevim Aysel
Sevim Aysel
71
Merhaba Sevim. Merhaba Aysel. İş çıkışı ne yapıyorsun? Bilmem… Bir planım yok. Sen ne yapıyorsun? Sinemaya gitmek istiyorum. Sen de gelir misin? Olur, gelirim. Harika! Peki, hangi filme gitmeyi düşünüyorsun? “Aşk Tesadüfleri Sever” isimli romantik bir film varmış. Dün Ayşe Hanım’la kızı gitmişler. Öve öve bitiremediler. Film çok güzelmiş. Merak ettim, ona gitmek istiyorum. Sen ne dersin? Olur, canım. Ne demek… Peki, filmde neler anlatılıyor, biliyor musun? Evet, bugün internetten baktım. Özgür ile Deniz’in dünyaya aynı gün gelmeleri, çocukluk yıllarını birlikte geçirmeleri ve aşkları anlatılıyor. İlginç bir hikâye… Peki, hangi sinemaya gideceğiz? “Büyük Fener” sinemasına ne dersin? Ben orayı bilmiyorum. Buraya çok yakın. Buradan çıkınca köşedeki hastaneye varıyorsun. Oradan sağa, Kızılırmak Caddesine dönüyorsun. Çiçekçileri geçip ilk sağdan Karanfil Sokağına giriyorsun. Sinema büyük alışveriş merkezinin içinde, ikinci katta. Tamam, olur. Saat 18.00’de görüşürüz. Görüşürüz.
DERSKİTABI
1. Hobiler neye göre seçilir?
4. Ünite Kurgu
6 Cevaplayalım. 1. Aysel, kimi sinemaya davet ediyor? _________________________________________________________________ 2. Metinde hangi filme, ne zaman gidiyorlar? _________________________________________________________________ 3. Filmin konusu nedir? _________________________________________________________________ 4. “Kadıköy Sineması” nerededir? _________________________________________________________________
7 Eşleştirelim.
Ne, ne zaman söylenir? Yeni bir gömlek aldım.
Canını sıkma.
Sınavım çok kötü geçti.
Sorun değil.
Sabahtan beri başım çok ağrıyor.
Ben de senin kadar sevindim.
Yanlışlıkla defterine çay döktüm.
Hayırlı olsun.
Kardeşim üniversiteyi kazandı, çok mutlu oldum.
Geçmiş olsun.
8 Yazalım, diyalog kuralım.
DERSKİTABI
Ağustos Böceği ile Karınca 72
9 Yazalım, konuşalım. Ali
Merhaba Ozan.
Ozan Merhaba Ali. Ali
Nasılsın?
Ozan İyiyim Ali. Teşekkür ederim. Sen nasılsın? Ali
Teşekkür ederim, ben de iyiyim. Okuldan sonra bir planın var mı?
Ozan Hayır, yok. Senin? Ali Ozan Ali Ozan Ali Ozan
Sinemaya gitmeyi düşünüyorum.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
10 Bir masal yazalım.
Masal kahramanlarımızı bulun!
73
.
Kelime Dünyası
* parkur
* tırmanış
* pansiyon
* manzara
* kavşak
* arazi
* rota
* yayla
* teleferik
* geleneksel
* taşlık
* kişi başı
Konuşalım. • En sevdiğimiz filmin senaryosunu anlatalım.
DERSKİTABI
4. Ünite Kurgu
C) Ödül 1 Dinleyelim, okuyalım.
Festivaller
DERSKİTABI
Altın Portakal Film Festivali Antalya Altın Portakal Film Festivali, Avrupa ve Asya´nın en köklü film festivallerinden biridir. Bu festival Türkiye’nin en eski film festivalidir. İlk olarak 1950´li yılların ortalarında, Antalya tarihî Aspendos Tiyatrosu´nda düzenlenir. Konserler ve tiyatrolar, Antalya Altın Portakal Film Festivali´nin temel taşını oluşturur. Festival, her yıl yaz aylarında yapılır ve halk tarafından yoğun ilgi ile karşılanır. Festivaldeki gösteriler gelenekselleşir. Festival, 1960´lı yılların başına kadar bir şenlik havasında sürer. Şenlik, bir süre sonra sinemayla birleşerek “Antalya Altın Portakal Film Festivali”ne dönüşür. Önce Antalya için bir amblem aranır. Yörenin simgesi portakal, deniz ve Venüs Heykeli birleştirilir. Portakal sadece amblemin içine girmekle kalmaz, film festivalinin de ismi olur.
74
Cannes Film Festivali İlk olarak 1946’da Fransa’nın güneyindeki Cannes kentinde düzenlendi. Bu festival uluslararası bir film festivalidir. Büyük ödül, Altın Palmiye’dir. Cannes Film Festivali Avrupa’daki en önemli üç film festivalinden biridir. Cannes Film Festivali’nde her yıl ortalama 20 film yarışır. Bu filmler jüri başkanı ve jüri üyeleri tarafından ödüllendirilir. Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye, Büyük Jüri, En İyi Yönetmen, En iyi Kadın Oyuncu, En İyi Erkek Oyuncu, En İyi Senaryo, En İyi Kısa film, Altın Kamera ve Jüri ödülleri verilir. Uluslararası Belgesel Film Festivali 1988 yılından beri her yıl Hollanda’nın başkenti Amsterdam’da düzenlenir. Dünyanın en büyük belgesel festivalidir. Festival ilk olarak Amsterdam şehir merkezindeki Leidsplein’da düzenlenir. Daha sonraları festivalin kapsamı genişler, festival birçok merkez ve sinemalarda da gerçekleştirilir. Festivalin amacı, yaratıcı belgeselleri desteklemek ve bu belgeselleri çok sayıda seyirciyle buluşturmaktır. Festival, önce küçük bir festival olarak düzenlenir fakat zamanla gelişerek büyük bir festivale dönüşür. Festivalde yaklaşık 120.000 izleyici bu belgeselleri seyretmektedir.
2 İşaretleyelim.
D 1. Altın Portakal Film Festivali her yaz Antalya’da yapılır. 2. Altın Portakal Film Festivali ilk olarak 1960 yılında düzenlenir. 3. Sinemanın birleştirilmesiyle Altın Portakal, film festivaline dönüştürülür. 4. Portakal, deniz ve Venüs heykeli Antalya’daki festivalin amblemi olarak seçilir. 5. Cannes Film Festivali Avrupa’daki en köklü film festivalidir. 6. Cannes Film Festivali’nde sadece Altın Palmiye Ödülü verilir. 7. Amsterdam’da her yıl büyük bir belgesel festivali yapılır. 8. Amsterdam Uluslararası Belgesel Film Festivali’nin ilki 1988 yılında yapılır. 9. Belgesel film festivalinde her yıl 1200 kişi tarafından filmler izlenir.
Y
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
3 Yazalım. Altın Portakal Film Festivali İlk olarak ne zaman yapılmış? Nerede yapılır?
.
.
Festivalde neler yapılır?
.
Hangi ödüller verilir? . Cannes Film Festivali İlk olarak ne zaman yapılmış? Nerede yapılır?
.
.
Festivalde neler yapılır?
.
Hangi ödüller verilir? . Uluslararası Belgesel Film Festivali İlk olarak ne zaman yapılmış? Nerede yapılır?
.
.
Festivalde neler yapılır?
.
4 Okuyalım.
Çiçek Festivali
75 Sincan Uluslararası Lale Festivali Sincan, Ankara’nın en köklü ilçelerinden biridir. Şehir merkezine 27 kilometre uzaklıktadır. Sincan’ın kuruluş tarihi kesin olarak bilinmez. Ancak 17. yüzyıl arşiv kayıtlarında Sincan Köyü’nün adına rastlanır. Sincan 1920’li yıllarda çok küçük bir kasabadır. Orada 28 ev ve bir mescit bulunur. Zamanla insanlar Sincan’a göç ederler.
Göç sonucu, 1950 yılında nüfusu 1258’e ulaşır. İnsanlar, Sincan’a gelirken buraya lale soğanları getirirler ve lale soğanları ekilir. O gün bu gündür, Sincan’da lâle yetiştirilir. Lale, Sincan’ın sembolü olmaya başlar. Sincan’da her yıl 22-25 Nisan tarihleri Lale Haftası olarak kutlanır. Bu tarihlerde Sincan Lale Meydanı’nda “Uluslararası Lale Festivali” düzenlenir. Çiçekçiler lalelerini yarıştırır. Festivalde “En Güzel Lale”, “En güzel Lale Bahçesi” ve “En İyi Lale Üreticisi” ödülleri verilir. Ayrıca Sincanlı sanatçılar tarafından Ankara Oyun Havaları çalınır, söylenir.
DERSKİTABI
Hangi ödüller verilir? .
4. Ünite Kurgu Uluslararası Bayındır Çiçek Festivali Bayındır, İzmir’in tarihî ilçelerinden biridir. Kral Yolu üzerinde bulunan ilçe Milat’tan önce 2000 yılında da bir şehir merkezi olarak biliniyor. Bayındır, verimli topraklar üzerine kurulu güzel ilçedir. Burada halk genellikle çiftçilik yapar. Çiçek yetiştiriciliği çok yaygındır. Bayındır’da çiçek üretimine Osmanlı Devleti döneminde başlanmış ve çiçek yetiştiriciliğine bugün de devam ediliyor. Eskiden beri Bayındır’da her yıl çiçek şölenleri düzenlenir. Şölenler, 2009 yılında festivale dönüştürülür. 2010 yılında ise festival uluslararası bir kimlik kazanır. Her yıl nisan ayının ortalarında “Uluslararası Bayındır Çiçek Festivali” yapılır. Festivalde konserler, yarışmalar, halk oyunları gösterileri ve uçurtma yarışmaları yapılır. Ayrıca festival sırasında ziyaretçilere yöresel yemekler ikram edilir. Her yıl çok sayıda ziyaretçi Bayındır’a gelir. 2011 yılında festival bölgesi 700 bin kişi tarafından ziyaret edilmiştir.
DERSKİTABI
3 Cevaplayalım.
76
1.
Sincan’da Lale Festivali ne zaman yapılır?
.
2.
Sincan’a laleler ne zaman getirilir?
.
3.
Uluslararası Lale Festivali’nde neler yapılır ve hangi ödüller verilir?
.
4.
Bayındır’da yaygın olarak ne ile uğraşılır?
.
5.
2010 yılında “Uluslararası Çiçek Festivali”nde nasıl bir değişiklik yapılır?
.
6.
2011 yılındaki Uluslararası Bayındır Çiçek Festivali’ni kaç kişi ziyaret etmiştir?
.
4 Konuşalım.
Festivallerimiz Daha önce hiç festivale katıldınız mı? Şehrinizde herhangi bir festival yapılıyor mu?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ A2
5 Tahmin edelim, yazalım.
Senaryo
77
DERSKİTABI
Resimlere bakarak filmin senaryosunu tahmin edelim.
4. Ünite Kurgu
Kültür Çağlayanı Türk Toplumunda Rüya Türk toplumunda rüyaların önemli bir yeri vardır. Rüyalar, hayata ışık tutar. Rüyada görülen nesne ve kavramların farklı anlamları vardır. Örneğin rüyada kar görmek iki şekilde yorumlanır. Kışın görülen kar rüyaları iyi olarak yorumlanır. Bu rüyalar güzel bir haber almaya ve sıkıntılardan kurtulmaya işaret eder. Mevsimsiz görülen kar rüyası ise, ani değişikliklerle hayatin alt üst olmasına yorumlanır. Rüyada balık görmek bir mülk sahibi olmak olarak değerlendirilir. Bulanık suda
DERSKİTABI
balık avlamak ise insanın üzülmesine işaret eder.
78
Kelime Dünyası
* heykel
* göç
* şölen
* verimli
* uçur t ma
* mescit
* yoğun
* arşiv
* kuruluş
* şenlik
* yaratıcı
* kasaba
İşaretleyelim
• Haberleri nereden takip edersiniz? internet
gazete
televizyon
radyo
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Gündelik konuşmalardaki temel deyim ve kalıpları anlayabilirim.
Bir konuşmada sebep-sonuç ilişkilerini anlayabilirim.
Dinlediğim metinlerin ana hatlarını çok rahat anlayabilirim.
Güncel konularda yazılmış gazete haberlerini anlayabilirim.
Metinlerde geçen anlamını bilmediğim kelimeleri bağlamdan hareketle anlayabilirim.
Öyküleme, betimleme ve açıklamalarda kullanılan ifadeleri anlayabilirim. 79
Konuşmalarımda duygu ve düşüncelerimi ifade eden kalıpları kullanabilirim.
Beklenti ve umut ettiklerim hakkında bilgi verebilirim.
Okuduğum bir kitap ya da izlediğim bir filmle ilgili düşüncelerimi ifade edebilirim.
İlgi alanıma giren konularda kişisel görüşlerimi yansıtan kısa yazılar yazabilirim.
Bazı olayların nedenleri hakkında yakın çevreme e-posta ya da mektup yazabilirim.
Kişisel yorum ya da ifadelerimde kalıp ifadeleri kullanabilirim.
DERSKİTABI
M U R O Y İ R İ D N E L R E Ğ E D İ M İ D N KE
4. Ünite Kurgu
DEĞERLENDİRME 1. Yanlış cümleyi işaretleyiniz. B) Akif yemek yedi. Yemek yendi.
6. Doğruyu bulunuz. seninle resim sergisine gelemeyeceğim. A) Dün.
C) Özgür mektup yazdı. Mektup yazıldı.
B) Yarın
D) Ercan kitap okudu. Kitap okuldu.
C) Geçen gün
A) Hırsız bankayı soydu. Banka soyuldu.
D) Dün akşam
2. Yanlışı cümleyi işaretleyiniz. B) Çocuk annesi tarafından öpüldü.
7. Boşlukları doldurunuz. Kapı , Ayşe A) tarafından / açındı
C) Öğrencilerle pikniğe gidildi.
B) dolayı / açıldı
D) Sınavda dinleme soruları da soruldu.
C) tarafından / açıldı
A) Cam rüzgâr tarafından kırındı.
DERSKİTABI
D) ile / açındı
80
3. Doğruyu bulunuz.
8. Yanlışı bulunuz.
A) Araba geçen hafta satındı.
A) Eğer param olursa bu geziye katılabilirim.
B) Çanta hırsızlar tarafından çalındı.
B) Eğer kitap okursa sınavda başarılı olur.
C) Mağaza saat üçte kapaldı.
C) Eğer biz de gidelim.
D) Derse saat dokuzda başlaldı.
D) Eğer pikniğe gidersek sen de gel.
4. Boşluğu doldurunuz. Bu elbise güzel. A) bense
9. Yanlışı bulunuz. bu sorunun cevabını bilmiyorum. A) Gerçekten
B) benim C) bence D) benden
5. Doğruyu bulunuz. Turistler en güzel ilimiz Antalya’dır. A) -e göre. B) daha C) -den çok D) -den biri
B) Eğer C) Maalesef D) Ne yazık ki
10. Bir arkadaşınız parasını kaybetti. Ona ne dersiniz? A) Geçmiş olsun. B) Çok üzüldüm. C) Sorun değil. D) Ne yazık ki!
5. Ünite
Abant Gölü - Bolu
Gelin Tanış Olalım Bölümler A. Türkçe Öğreniyorum B. Evim Evim, Güzel Evim C. Garanti Belgesi
Beceriler • • • •
Yasal haklarını bilme Kurslara kayıt yaptırma Ev eşyaları satın alma Yapılması gerekenleri söyleyebilme
Dil Bilgisi • • •
Gereklik kipi: -malı. –alı, -dığından beri, -dı …-alı. Ettirgen çatı: -dır-, -ir-, -t-, -ar-
Kelimeler • • • • •
Ev Eşya Kurs Belge Yasa
5. ÜNİTE Üniteye Hazırlık • • •
Türkçe kursuna kayıt yaptırmak için hangi belgeleri hazırladınız? Ne zamandan beri Türkçe kursuna devam ediyorsunuz? Türkçe kursuna başlayalı kaç ay oldu?
A. Türkçe Öğreniyorum 1 Dinleyelim, tamamlayalım.
DERSKİTABI
Kafede
82
1. Sofya, Türkçe kursuna başlayalı . -DAn beri
2. Sofya, şu an kuruna devam ediyor. 3. Sofya Eylül
4. Sofya, A1 kurunu
Türkçe kursuna beri gidiyor.
-DIğIndAn beri -AlI
tamamladı.
5. Kursta başarılı öğrenciler Türkçe Yaz Okulu Programı’na gitmeye 6. Mariya, kafeye 7. Onlar,
.
vır vır vır konuşuyor.
gitmeye karar veriyorlar.
GELİN TANIŞ OLALIM YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 Eşleştirelim, cevapları tamamlayalım. 1.Ne zamandan beri çok çalışıyor?
Türkçe kursuna gittiğinden beri çok çalışıyor. Sınavlar başla evden dışarı çıkmadı. Sınava gir boncuk boncuk ter döküyor. Onu gör gözlerime uyku girmiyor.
2. Ne zamandan beri horluyor? 3. Ne zamandan beri evden dışarı çıkmıyor? 4. Ne zamandan beri boncuk boncuk terliyor? 5. Ne zamandan beri iyileşmeye başladı? 6. Ne zamandan beri telefon etmedi? 7. Ne zamandan beri gözlerine uyku girmiyor? 8. Ne zamanda beri derslerine çalışıyor?
Git bir kez telefon etmedi. Tuzu ve şekeri azalt iyileşmeye başladı. Yat horluyor.
Sınıfta kal derslerine çalışıyor.
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.
Ne zamandan beri yağmur yağmadı? Yazdan beri bir damla yağmur yağmadı. ? Akşam bir kelime konuşmadı. ? Sabah seni burada bekliyorum. ? Geçen yıl Türkiye’de yaşıyor. ? Eylül Türkçe kursuna gidiyor. ? İki saat konuşuyor. ? Geçen hafta ağzına doğru dürüst bir lokma girmedi. ? İki gün çok öksürüyor.
4 Tamamlayalım. 1. Cep telefonu çıkalı ev telefonları daha az kullanılmaya başlandı. 2. Televizyon çık
komşuluklar azaldı.
3. Onu sevdim sev
gözüm başka birini görmüyor.
4. Film başla
15 dakika oldu.
5. Onunla görüşme
çok değişmiş. Saçına ak düşmüş ve kilo almış.
6. Bir satır yazma
üç ay oldu.
7. İşe başla
evde yemek yapmayı bıraktı.
83
DERSKİTABI
3 Soruları yazalım, cevapları tamamlayalım.
5. Ünite Gelin Tanış Olalım
5 Okuyalım, cevaplayalım.
Kültür Elçileri Türkiye'de
Yunus Emre Enstitüsü Bülten ~ Mart 2014
Bu yıl Türkçe Yaz Okuluna 44 ülkeden 244 kursiyer ve öğrenci katıldı. Böylece öğrenciler, Türkçe ve Türk kültürünü yerinde tanıma fırsatı buldular. Türkçe ile Köprüler Kuruyoruz Türkçe Yaz Okulu Programı, farklı dilleri ve kültürleri bir araya getirdi. Bu programa Yunus Emre Türk Kültür Merkezlerindeki başarılı kursiyerlerle Türkoloji öğrencileri katıldı. Türkçe Konuşuyoruz, Türkçe Anlaşıyoruz Kursiyerler Türkçe Yaz Okulunda, geziler sayesinde Türkiye’yi ve Türk kültürünü yakından tanıdılar. Öğretmenlerinden aldıkları dersler ve seminerler ile Türkiye hakkındaki bilgilerini pekiştirdiler.Türkçe pratiklerini geliştirdiler, birbirleriyle Türkçe konuşup Türkçe anlaştılar. 14 Farklı Şehir 14 Farklı Program Kursiyerler; İzmir, Muğla, Kastamonu, Samsun, Kayseri, Nevşehir, Adıyaman, Gaziantep, Erzurum, Konya, Çankırı ve Kırklareli illerine gittiler. Bu şehirlerde Türk geleneklerini, yöresel kültürü, yemekleri ve el sanatlarını yakından tanıma fırsatı buldular.Üniversiteleri dolaştılar ve akademisyenlerle görüştüler. Türkiye’de eğitim, burslar, iş imkânları ve şehirlerin tarihi hakkında bilgi aldılar.
DERSKİTABI
Kursiyerler, Nevşehir’de atölyelerde tezgâh başına geçtiler ve topraktan çanak çömlek yaptılar. Çankırı’da “Yaren” geleneğini yakından tanıma fırsatı buldular ve bir Yaren Gecesine konuk oldular. Türkçe tekerlemeler, şiirler ve Türk 84 müziği eşliğinde geleneksel Türk sofrasında yemek yediler. İstanbul’da Sultan Ahmet Camisi, Ayasofya Müzesi, Topkapı Sarayı, Kapalı Çarşı, Dolmabahçe Sarayı, Eyüp Sultan ve daha birçok tarihî mekânı gezdiler. On beş gün süren Türkçe Yaz Okulu, Ankara’da başladı, İstanbul’da muhteşem bir törenle sona erdi. Tören tarihî Küçüksu Kasrı’nda gerçekleştirildi. Program’a Yunus Emre’nin “Gelintanış olalım, işi kolay kılalım, sevelim, sevilelim, bu dünya kimseye kalmaz” sözleri ile veda edildi.
35
1. Türkçe Yaz Okulu Programına kaç ülkeden kaç kursiyer ve öğrenci katıldı? . 2. Türkçe Yaz Okulu Programının düzenlenme amacı nedir? . 3. Türkçe Yaz Okulu Programında öğrenciler hangi dilde konuşup anlaşmaktadır? . 4. Türkçe Yaz Okulu Programında öğrenciler Türkiye hakkında hangi konularda bilgi aldılar? . 5. Öğrenciler, hangi şehirde ne yaptılar, nereleri gezdiler? .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
6 Dinleyelim, anlatalım.
Yunus Emre Türk Kültür Merkezi’nde
Kurs başlayalı kaç ay olmuş? Kurs başlayalı üç ay olmuş. Yeni kur ne zaman başlayacak? . Merkez Müdürü onlara ne veriyor? . Merkez Müdürü onlardan ne yapmalarını istiyor? .
7 Okuyalım, cevaplayalım.
Üsküp Yunus Emre Türk Kültür Merkezi Neden Türkçe Öğrenmeli? • Dünya genelinde yaklaşık 220 milyon insan Türkçe konuşmaktadır. Köklü geçmişi olan Türkçe zengin söz varlığıyla bir dünya dilidir. Türkçe evrensel bir dildir. • Türkçe günümüzde 12 milyon kilometrekarelik bir alanda kullanılmaktadır. Avrasya’da, Asya’da ve Avrupa’da en fazla kullanılan dilerden biridir. Türkçe Öğrenmek Türkiye’yi daha iyi tanımaktır. • Türkiye, dünya ekonomisinde söz sahibi bir ülkedir. • Türkiye, inşaat, sanayi, tarım-hayvancılık, turizm ve diğer sektörlerde birçok uluslararası şirkete ev sahipliği yapmaktadır. • Türkiye’deki birçok üniversite dünyanın marka üniversiteleri arasında yer almaktadır. Türkiye’de lisans ve lisans üstü öğrenim görmek için Türkçe bilmek gereklidir. Genel Kurslar
İş Türkçesi
Uzman eğitim kadrosuyla verilen genel amaçlı Türkçe kurslarında Türkçe öğretimi altı basamak (A1, A2, B1, B2, C1, C2) olarak düzenlenmiştir. Her basamak tamamlandıktan sonra kur atlama sınavı yapılmaktadır. Sınıflarımız en fazla 16 kişiliktir.
Türkiye ile ticari ilişkiler kurmak ya da diğer sektörlerde özel amaçlı çalışmalar yapmak istiyorsunuz. O hâlde çeşitli mesleklere yönelik Türkçe kurslarımız sizin için ideal bir seçenektir. İş Türkçesi kursunda bir kur 72 saatten oluşmaktadır.
Katılım Koşulları
İletişim Bilgileri
Kurslarımıza katılmak için yaş sınırı yoktur. Kursa kesin kayıt yaptırmak için kimlik fotokopisi, 2 adet vesikalık fotoğraf dışında başvuru formunu doldurmak gerekmektedir. Derslere devam zorunluluğu %70’tir. Devamsızlık sınırını aşanlar kurs bitirme sınavına alınmazlar.
Adres: Ul. 27 Mart no: 7-a, 100 Üsküp Makedonya, Tel: +389 2 320 91 21 Faks: +389 2 322 12 33 www.yunusemrevakfi.com.tr www.facebook.com/yunusemreuskup
85
DERSKİTABI
1. 2. 3. 4.
5. Ünite Gelin Tanış Olalım 1.
Kurs kaydı için neler gerekiyor?
Kurs kaydı için kimlik fotokopisi ve dört adet vesikalık fotoğraf gerekiyor.
2.
Sofya, fotoğraf için görevliye ne soruyor?
.
3.
Görevli kimliğin fotokopisini nerede çektirebileceklerini söylüyor?
.
4.
Görevli, onlardan neyi doldurmalarını istiyor?
.
8 Okuyalım, cevaplayalım.
DERSKİTABI
Kayıt Bürosunda
Görevli Sofya
86
Görevli Sofya Görevli Sofya Görevli Sofya Görevli Sofya
Buyurun, hoş geldiniz. Size nasıl yardımcı olabilirim? Bizi buraya Müdür Bey gönderdi. Arkadaşım Türkçe kursuna kayıt yaptırmak istiyor. Tabi, kaydınızı yapmamız için kimliğinizin fotokopisi ve iki adet vesikalık fotoğrafınız gerekiyor. Fotoğrafları bir gün sonra getirebilir miyiz? Olur, ancak geç kalmayınız. Ayrıca cadde üstünde bir fotoğrafçı var, fotoğrafı orada çektirebilirsiniz. Peki, burada fotokopi çektirebiliyor muyuz? Elbette. Fotokopi odasında kimliğinizin fotokopisini çektirebilirsiniz. Yardımınız için çok teşekkür ederiz. Daha bitmedi. Bir de size doldurmanız için kayıt formu vereceğim. Bu formu doldurunuz sonra bana getiriniz. Tamam hanımefendi. Şimdi dolduruyoruz. -Dır- , -t-, -Ir-, -Ar-
1. Kurs kaydı için neler gerekiyor? Kurs kaydı için kimlik fotokopisi ve dört adet vesikalık fotoğraf gerekiyor. 2. Sofya, fotoğraf için görevliye ne soruyor? . 3. Görevli kimliğin fotokopisini nerede çektirebileceklerini söylüyor? . 4. Görevli, onlardan neyi doldurmalarını istiyor? .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
9 Fiillere dikkat ederek okuyalım. Görevli kimliğin fotokopisini çekiyor.
Mariya, görevliye kimliğinin fotokopisini çektiriyor.
Aydan Hanım, saçlarını boyadı.
Aydan Hanım, kuaföre saçlarını boyattı.
Diş hekimi dişimi çekti.
Diş hekimine dişimi çektirdim.
Fotoğrafçı Mariya’nın fotoğrafını çekiyor.
Mariya, fotoğrafçıya fotoğraf çektiriyor.
Tamirci, arabayı tamir ediyor.
Ahmet Bey, tamirciye arabayı tamir ettiriyor.
Ali, bilgisayarına yeni bir program kuruyor.
Ali, bilgisayarına yeni bir program kurduruyor.
10 Tamamlayalım. 1.
Futbolcular, sahada antrenman yapıyorlar.
Antrenör, futbolculara antrenman yaptırıyor.
2.
Öğrenciler bahçede top oynadılar.
Öğretmen, öğrencilere bahçede top
3.
Ayşe Hanım, çiçekleri sulayacak.
Ayşe Hanım, bahçıvana çiçekleri
4.
Derya, valizini taşıyor.
Derya, otel görevlisine valizini .
5.
Taksi şoför, arabasını yıkıyor.
Taksi şoförü, oto yıkayıcısına arabasını
6.
Görevli piknik yerini temizledi.
Görevli, piknikçilere piknik yerini
. .
.
87
11 Tamamlayalım.
Kursa Kayıt Yunus Emre Türk Kültür Merkezine, Türkçe kursuna katılma ve kurs hakkında bilgi alma isteğinizi belirten bir e-posta gönderiniz.
İletişim Formu
kurs süresi
E-Posta Adresiniz:
Mesaj:
kurs saatleri
Konu:
Gönder
kısaca kendini tanıtma
İptal
ödeme şekilleri kurs ücreti
12 Karşılıklı konuşalım.
Dün Öğrendiklerimiz Arkadaşınız dün Türkçe kursuna gelmedi ve size kursta neler öğrendiğinizi soruyor. Bu konuda arkadaşlarınızla canlandırma çalışması yapınız.
DERSKİTABI
.
5. Ünite Gelin Tanış Olalım
B. Evim Evim, Güzel Evim 1 Dinleyelim, özetleyelim.
Bir Ömür
Serdar Bey 30 yıl boyunca Anadolu’nun birçok şehrinde görev yaptı. 30 yıl sonra da emekli oldu. Şimdi o, artık emekli bir hakim. Eşi Sevim Hanım da onunla birlikte o şehir senin bu şehir benim dolaştı durdu. O da emekli olana kadar yüzlerce öğrenci yetiştirdi. Sevim Hanım ile Serdar Bey’in iki çocukları var. Adem, 26 yaşında ve mimar. Sevim Hanım ve Serdar Bey, oğulları Adem’i geçen yaz evlendirdiler. Bugünlerde torun bekliyorlar. Diğer çocukları Gözde ise üniversitede okuyor. Dördüncü sınıf öğrencisi. Serdar Bey ile Sevim Hanım, şimdiye kadar bir yerde uzun müddet kalmadılar. Bu yüzden de henüz bir ev alamadılar. Artık ev alma zamanı geldi diye düşünüyorlar. Sakin, huzurlu bir hayat yaşayıp emekliliğin tadını çıkarmak istiyorlar. Kızları Gözde’yi de yanlarına alıp ev bakmak için emlakçıya gitmeye karar verdiler. Şimdi onların emlakçıda neler konuştuklarını hep birlikte dinleyelim. “Bir Ömür” adlı metni birkaç cümle ile özetleyiniz.
2 Dinleyelim, cevaplayalım.
DERSKİTABI
Emlakçıda
88
1.Sevim Hanım, eşi ve kızları Gözde, niçin emlakçıya gidiyorlar? . 2. Emlakçı, onlara ne ikram ediyor? . 3. Kim, ne içmek istiyor? . 4. Sevim Hanım, nasıl bir ev istiyor? . 5. Serdar Bey, nasıl bir ev istiyor? . 6. Kızları Gözde babasına ne söylüyor? . 7. Emlakçı onlara ne öneriyor? .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
3 Okuyalım.
İlan No.:3
Açıklamalar Anadolu Lisesine yakın konumda, kapalı garajlı, 1. sınıf malzeme, parka, toplu ulaşım araçlarına yakın, merkezi konumda, alışveriş merkezi yanında, lüks dubleks daire. Keyifle oturunuz. İlan No.:4
Açıklamalar Evimiz şehir gürültüsünden uzak ve bahçelidir. Bahçe içinde 40 adet bakımlı meyve ağacı mevcuttur. Arsa genişliği 1400 m2, bina oturumu 130 m2’dir.
: İstanbul / Ataşehir : 145 000 TL : 30 Kasım 2012 : Apartman Dairesi : 90 m2 : 2+1 :4 : Yüksek Giriş :1 :1 : Kombi Doğalgaz :5 : İkinci El
Satılık Apartman Dairesi Adres : İstanbul /Kadıköy Fiyatı : 185 000 TL İlan Tarihi : 28 Kasım 2012 Cinsi : Apartman Dairesi Metrekare : 110 m2 Oda Sayısı : 2+1 Binanın kat sayısı : 4 Dairenin katı : Çatı dubleks Banyo sayısı :1 Binanın Yaşı :1 Yapı Tipi : Betonarme Yapı Durumu : Sıfır Satılık Bahçeli Müstakil Ev Adres : İstanbul / Sancaktepe Fiyatı : 385 000 TL İlan Tarihi : 29 Kasım 2012 Metrekare : 350m2 Oda Sayısı : 6+1 Banyo Sayısı :2 Emlak Tipi : Müstakil Ev Binanın Yaşı : 9 Yıl Isıtma : Kombi (Doğalgaz) Yapı Durumu : İkinci El Kullanım Durumu : Mal sahibi oturuyor. Balkon Sayısı :3 Krediye Uygun : Evet
89
DERSKİTABI
Açıklamalar Dış kapı çelik, iç kapılar Amerikan panel kapıdır, oda zeminleri laminat parke, odalar saten boya, kartonpiyerli, duşakabinli, kapalı otoparkı var,
Satılık Apartman Dairesi Adres Fiyatı İlan Tarihi Cinsi Metrekare Oda Sayısı Binanın Kat Sayısı Dairenin Katı Banyo Sayısı Tuvalet sayısı Isıtma Binanın Yaşı Yapı Durumu
İlan No.:2
İlan No.:2
: İstanbul/ Ataşehir : 250 000 TL : 29 Kasım 2012 : Apartman Dairesi : 155 m2 : 3+1 :6 :5 :1 :1 : Kombi Doğalgaz : 15 : İkinci El
İlan No.:3
Açıklamalar Dış kapı çelik, iç kapılar mobilya doğrama, ıslak zeminler, koridor kalebodur, oda zeminleri ağaç parke, duşakabinli, balkonda barbekü var. Alışveriş yerlerine yakın, ulaşıma yakın, krediye uygun.
Satılık Apartman Dairesi Adres Fiyatı İlan Tarihi Cinsi Metrekare Oda Sayısı Binanın Kat Sayısı Dairenin Katı Banyo Sayısı Tuvalet sayısı Isıtma Binanın Yaşı Yapı Durumu
İlan No.:4
İlan No.:1
İlan No.:1
ALTINKANAT MÜTEAHHİT
5. Ünite Gelin Tanış Olalım
Özellikleri Müstakil ev Mal sahibi oturuyor. Balkonlu Apartman dairesi Oda sayısı 3+1 Banyo sayısı 2 Kombili (Doğalgazlı) Binanın yaşı 9 155 m2 Yapı durumu: 2. el Fiyatı: 145 000 TL İlan tarihi: 30 Kasım 2012 Krediye uygun
1 No.lu Ev
2 No.lu Ev
3 No.lu Ev
4 No.lu Ev X
4 Okuyalım, boşlukları dolduralım.
DERSKİTABI
Hangisini Alalım? Sevim Hanım Ben, 1 numaralı daireyi beğendim. Hem büyük hem de alışveriş merkezine yakın. Serdar Bey Bence bahçeli ve müstakil evi alalım. Hem sen, “Şehrin gürültüsünden uzaklaşmak istiyorum.” demiyor musun? Sevim Hanım Ben ayrıca, şehir merkezine yakın olmasını da istiyorum. Hastane, park, çarşı ayağımızın dibinde olmalı. Serdar Bey Müstakil evin bahçesinde ayrıca 40 adet meyve ağacı varmış. Bol bol meyve yeriz. Sevim Hanım O evin fiyatı da çok yüksek. Serdar Bey Senin beğendiğin evin fiyatı da düşük sayılmaz. Gözde Anne, baba! Yine bana hiç sormuyorsunuz. Kendi kendinize tartışıyorsunuz. Serdar Bey Haklısın kızım. Hep annenin yüzünden. Sence de bizim için en uygunu müstakil ev değil mi? Sevim Hanım Serdar, bırak da Gözde kendisi söylesin. Niçin müdahale ediyorsun? Gözde Ben, bu evlerin hiçbirini beğenmedim. Üstelik çok pahalılar. Bence başka emlakçılara da gitmemiz gerek. Ayrıca internette de farklı ilanlara bakabiliriz. Serdar Bey Zaten benim de gözüm tutmamıştı bu evleri.
90
için
ayrıca
bundan dolayı
çünkü
Sevim Hanım, alışveriş merkezine yakın olduğu
yor. Sevim Hanım aldıkları evin
yüzünden
1 numaralı daireyi beğeni-
hastane, park ve çarşının da yakın olmasını isti-
yor. Müstakil ev bahçeli ve bahçesinde 40 adet meyve ağacı bulunmaktadır.
Serdar Bey, müstakil evi satın almak istiyor. Sevim Hanım, müstakil evi istemiyor,
müstakil evin fiyatı çok yüksek. Gözde, anne ve babasının kendisine sormaması
onlara sitem ediyor. Onların ev alma düşüncesi gerçekleşmiyor,
aralarında anlaşamıyorlar.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Konuşalım, anlatalım.
Hayalimdeki Ev 1.
Oturduğunuz evi tanıtınız.
2.
Hayalinizdeki evi anlatınız.
3.
Karşılıklı konuşalım.
Bence...
Yeni bir ev satın alacaksınız. An-
cak eşiniz ve çocuklarınızla (ya da anne ve babanızla) evin özellikleri, yeri vb. konularında anlaşamıyorsunuz. Herkes kendi istediği evin satın alınmasını istiyor. Bu durumda birbirinizi ikna etmeniz gerekiyor. Konuyla ilgili canlandırma etkinliği yapınız.
6 Yazalım. Bir evde kiracı olarak oturuyorsunuz. Bir gün kapınızın zili çaldı. Gelen ev sahibiniz. Ev sahibinizin yanında uzun boylu orta yaşlı bir adam var. Ev sahibinizle aranızda şöyle bir konuşma geçiyor: -Merhaba Mustafa Bey. -Merhaba Selim Bey, hoş geldiniz. -Teşekkür ederim. Sizi tanıştırayım. Bu Ahmet Bey, yeni ev sahibiniz. Yeni ev sahibiniz evde kendilerinin oturacağını söylüyor ve sizden bir ay içinde evi boşaltmanızı istiyor. Ancak sizin bir ayda evi boşlatmanız mümkün değil. Kiracı olarak hakkınızı aramak için ilgili mahkemeye başvurmak istiyorsunuz. Bunun için bir dilekçe yazmanız gerekiyor. Durumunuzu gerekçeleriyle birlikte açık olarak ifade eden bir dilekçe yazınız.
.
91
DERSKİTABI
Hakkımı Arıyorum
5. Ünite Gelin Tanış Olalım
C. Garanti Belgesi 1 Dinleyelim, tahmin edelim, cevaplayalım.
Sürpriz!
DERSKİTABI
Sevim Hanım
92
1. 2. 3. 4. 5. 6.
Serdar Bey
Gözde
Serdar Bey ve ailesi, ev bulmak için nerelere baktılar, kimlere sordular? . Onlar, istedikleri gibi bir ev bulabildiler mi? Niçin? . Sevim Hanımın hayalindeki ev hangi özelliklere sahiptir? . Serdar Bey nerelere yakın olması önemli değildir? Onun hayalinde nasıl bir ev vardır? . Sevim Hanım ve Serdar Bey’in oğlu Adem’in, sürprizi nedir? . Sevim Hanım ve Serdar Bey, Adem’in sürprizi karşısında ne yapıyorlar? .
2 Dinleyelim, işaretleyelim.
Servis Görevlisini Beklerken D Sevim Hanım, servis görevlisinin gelmesini sabırsızlıkla bekliyor. Müşteri ile yapılan telefon görüşmeleri kayıt altına alınıyor. Arızalı ürünler için 3 tuşuna basmak gerekiyor. Müşteri temsilcisine bağlanmak için 7 tuşuna basmak gerekiyor. Teknik destek alabilmek için 1 tuşuna basmak gerekiyor. Buzdolabının kod numarası SNT dört yüz kırk dört sıfır iki yüz dörttür. Sevim Hanım’a telefonda günlük haberler hakkında bilgi veriyorlar. Servis görevlileri saat 2.00’de gelecekler.
Y
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
3 Okuyalım, işaretleyelim.
Garanti Belgesi
Sevim Hanım Servis Görevlisi Sevim Hanım Servis Görevlisi Sevim Hanım Servis Görevlisi Sevim Hanım Servis Görevlisi Sevim Hanım Servis Görevlisi
Buzdolabını mutfağın neresine yerleştirmemizi istersiniz? Sağ köşeye. En uygun yer orası. Tamam efendim, zaten topraklı priz de burada. Biliyorsunuz, buzdolabının fişini muhakkak topraklı prize takmalıyız. Evet haklısınız, benim de en fazla korktuğum şey elektrik kaçağıdır. Allah korusun, bu konular ihmale gelmez. Efendim, buzdolabınızı yerleştirdik, fişini de prize taktık, herhangi bir sorun yok, gayet güzel çalışıyor. Yalnız buzdolabının daha verimli çalışması için kullanma kılavuzundaki önerilere dikkat etmelisiniz. Haklısınız. Dolabın çalışması ile ilgili bir sorun çıktığında bizi telefonla arayabilirsiniz. Ayrıca kullanma kılavuzunda elektronik posta adresimiz bulunmaktadır. Şikâyetlerinizi e-posta ile de servisimize iletebilirsiniz. İnşallah herhangi bir sorun yaşamayız. Bu da buzdolabının garanti belgesi. Biliyorsunuz buzdolabınız beş yıl garanti kapsamında. Ayrıca şu belgeyi imzalamanız gerekiyor. O nedir? Buzdolabınızı kurduğumuza dair bir belge. Tabii evet, hemen imzalıyorum. Teşekkür ederim. Dolabınız hayırlı olsun, güle güle kullanın. İnşallah memnun kalırsınız.
1.Sevim Hanım, buzdolabının mutfakta nereye yerleştirilmesini istiyor? . 2. Sevim Hanım’ın en çok korktuğu şey nedir? . 3. Buzdolabının daha verimli çalışması için neye dikkat edilmelidir? .. 4. Servis görevlisi, Sevim Hanım’a buzdolabı ile ilgili bir sorun çıkarsa ne yapmasını söylüyor? .. 5. Servis görevlisi, Sevim Hanım’a ne imzalatıyor? Niçin? .
4 Okuyalım. ALTINKANAT BUZDOLABI İÇİN GARANTİ BELGESİ Altınkanat buzdolabı, Kullanma Kılavuzunda gösterildiği şekilde kullanılması ve dışarıdan hiç kimsenin el sürmemesi, yani Altınkanat’ın yetkili kıldığı görevliler dışında şahıslar tarafından bakım, onarım ve başka bir sebeple müdahale edilmemiş olması şartıyla; malzeme, işçilik ve imalat kusurlarına karşı BEŞ YIL SÜRE İLE GARANTİ KAPSAMINDADIR. Aşağıdaki yazılı ilk satış tarihinden başlayarak beş yıl içinde buzdolabının kendiliğinden bozulduğu bildirilir ve tarafımızdan yapılacak incelemede durum kesinleşirse, BEDELSİZ OLARAK ONARMAYI VE GEREKEN PARÇALARI BEDELSİZ OLARAK DEĞİŞTİRMEYİ üstümüze aldığımız bildiririz. ALTINKANAT A.Ş. Seri No: 121224
Genel Müdür İbrahim ALTINKANAT
Satış Tarihi: ../../… Satış Firma: (Kaşe ve İmza)
5 YIL
93
DERSKİTABI
Servis Görevlisi Sevim Hanım Servis Görevlisi
5. Ünite Gelin Tanış Olalım 5 Okuyalım, cevaplayalım.
Buzdolabı Kullanım Talimatı • Enerji tüketimini %10-25 oranında azaltabilmeniz için buzdolabını, ocak, fırın ve radyatör gibi ısıtıcı eşyalardan uzak bir yere koymalısınız. • Buzdolabını en verimli şekilde kullanmak için, sıcaklığını +5 derecede, derin dondurucunun sıcaklığını ise -18 derecede tutmaya özen göstermelisiniz. • Yemeklerinizi dolaba koymadan önce oda sıcaklığında soğutun. Böylece fazla enerji tüketiminin önüne geçmiş olursunuz. • Buzdolabının kapılarının hava sızdırmaz olmasına dikkat ediniz. Derin dondurucuda buz kalınlığının 7 mm’den fazla olmamasına dikkat ediniz.
DERSKİTABI
1. 2. 3. 4. 5.
94
Buzdolabının enerji tüketimini azaltmak için ne yapmalıyız? . Buzdolabını en verimli şekilde kullanmak için sıcaklığı kaç derecede tutmalıyız? . Derin dondurucunun sıcaklığını kaç derecede tutmaya özen göstermeliyiz? . Gereksiz enerji tüketiminin önüne geçmek için ne yapmalıyız? . Derin dondurucuda başka neye dikkat etmeliyiz? .
6 Okuyalım.
Kuruluş: 2009
9 Ocak 2014 Perşembe BİR GAZETE HABERİ Üniversite Öğrencisi Elektrik Akımına Kapıldı Saç kurutma makinesi ile saçlarını kurutan üniversite öğrencisi genç kızı elektrik çarptı. İzmir’in Konak ilçesinde oturan Güzel Sanatlar Fakültesi 1. sınıf öğrencisi Figen Güneş banyo yaptıktan sonra saç kurutma makinesiyle saçlarını kurutmaya başladı. Bu sırada saç kurutma makinesinden kaynaklanan elektrik kaçağı sebebiyle elektrik akımına kapıldı. Olay üzerine ev arkadaşları hemen ambulans çağırdılar. Hastaneye kaldırılan genç kız tedavi altına alındı.
Basından
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
7 Okuyalım, cevaplayalım. Elektrik Kazalarına Karşı Neler Yapılmalı? • Elektrik kazalarına karşı alınacak önlemler ve ilk yardım çok iyi bilinmelidir. -mAlI • Elektrik devresinde çalışmaya başlamadan önce enerji kesilmelidir. • Arızalı aygıt ve elektrik donanımı hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. • Çıplak elle akım taşıyan hatlara dokunulmamalıdır. • Çalışmaya başlamadan önce kauçuk ya da lastik ayakkabı giyilmelidir. • Sadece sağ el kullanarak çalışılmalıdır. • Çalışma sırasında zihin dağınık olmamalı, bütün dikkat işe verilmelidir. • Islak elle elektrik anahtarlarının konumu değiştirilmemelidir. • En önemlisi, elektrik kazalarında vakit kaybetmeden yetkili kişiye haber verilmelidir. 1.Elektrik devresinde çalışmaya başlamadan önce ne yapılmalıdır? . 2. Çalışmaya başlamadan önce ne tür bir ayakkabı giyilmelidir? . 3. Elektrik arızaları kim tarafından onarılmalı? . 4. Akım taşıyan hatlara ne ile dokunulmamalı? .
1.
Televizyonu kapattıktan sonra fişini
indirmeliyiz.
2.
Bebekleri elektrikli ev aletlerinden uzak
çekmeliyiz.
3.
Elektriği kesmek için sigortaları
tutmalıyız.
4.
Elektrik akımına kapılan kişiye çıplak elle
kullanmalıyız.
5.
Elektrikli ev aletlerini kullanım talimatlarına uygun
dokunmamalıyız.
9 Yazalım.
Karikatür a. Aşağıdaki karikatürleri inceleyiniz. Karikatürlerle ilgili zihninizde oluşan kelimeleri yazınız.
. . . . b. Karikatürlerin altına karikatürleri anlatan birer cümle yazınız.
10 Konuşalım, anlatalım.
Görünmez Kaza 1. Yeni aldığınız bilgisayarınızda bir arıza meydana geldi. Bu sorun karşısında ne yaparsınız? Nereyi ararsınız? Konu ile ilgili olarak bilgisayar teknik servisi ile aranızda geçecek bir telefon konuşması canlandırınız. 2. Başınıza gelen bir ev kazasını anlatınız.
95
DERSKİTABI
8 Eşleştirelim.
5. Ünite Gelin Tanış Olalım Kültür Çağlayanı Ömrün Garanti Belgesi Var mı?
DERSKİTABI
Teknoloji çağında yaşıyoruz. Eski zamanlarda yolculuklar çok uzun sürer, bir şehirden başka bir şehre gitmek için günlerce haftalarca yolculuk yapmak gerekirdi. Ya şimdi? Otobüsler, hızlı trenler, uçaklar o uzun mesafeleri kısalttılar, ömrümüze ömür kattılar. Eski zamanlarda insanlar,ne radyo ne televizyon gördüler. Bilgisayarın çok çok uzağında yaşadılar. Uzun gecelerin karanlığını, isli idare lambalarının loş ışığında aydınlattılar. Şimdi öylemi ya? Evimizin baş köşesinde yer alan televizyonlar sayesinde her gün, her akşam dünyanın dört bir yanından anında haberdar oluyoruz. Hatta internet vasıtasıyla dünyayı elimize, avucumuzun içine alıyoruz. Diyorlar ya, dünya küçük bir köy. Yok yok, köy bile değil, masamızın üstündeki bilgisayarın ekranından yansıyan küçücük yuvarlak bir daire. Eskiden ne çamaşır makinesi ne de bulaşık makinesi vardı. Derin dondurucularımız hatta buzdolabımız bileyoktu. Dolayısıyla yiyeceklerimizi uzun süre saklayamıyor; kışın, yaz yiyeceklerini, yazın da kış yiyeceklerini yemekten mahrum kalıyorduk. Şimdi ne iyi! Artık, hamsi yemek için hamsinin kulağına kar suyu kaçmasını beklemeye gerek yok. Derin dondurucularımızı kıştan hamsiyle dolduruyor, ya-
96
zın da afiyetle “hamsi tava” yiyebiliyoruz. Üstelik evimizdeki her türlü makinenin GARANTİ BELGESİ de var. Eskiden şehirler bu kadar kalabalık, köyler de bu denli ıssız değildi. Teknoloji çağında yaşıyoruz, şehirler artık çok kalabalık, bir apartmanda neredeyse bir köy ahalisi yaşıyor. Özellikle Pazar günleri evlerin ses geçirir duvarlarının arasından çocuk sesleri yerine GARANTİ’si henüz dolmamış çamaşır makinesinin, elektrikli süpürgelerin vınlama sesleri yükseliyor. Eskiden makine sesleri yoktu ama evlerin bahçelerinde kuş seslerine karışan çocuk sesleri vardı. Eskiden evler birbirine bu kadar yakın değildi ama komşu komşunun külüne muhtaçtı. Şimdiki zamanlarda uçak var, hızlı tren var, makineler var, her şey var. İyi de; sohbete, bir dostla bir bardak çay içmek için köşe başındaki çayevinde soluklanmaya niçin vakit yok? Hani nerede kaldı bir kahvenin kırk yıl hatırı? Sahi, ömrün GARANTİ BELGESİ var mı? Ruhumuz arıza yaptığında hangi servisi arıyoruz?..
Kelime Dünyası
* kursiyer
* servis görevlisi
* broşür
* garant i belgesi
* İş Türkçesi
* kullanma kılavuzu
* apar t man dairesi
* elekt ronik pos ta
* satılık
* tüket ici mahkemesi
* dubleks
* ilk yardım
Anlatalım.
• Kelimelerden hareketle müşteri, emlakçı, kurs müdürü, öğ-
renci, ya da servis görevlisi müşteri diyaloğları oluşturunuz ve canlandırınız.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Görsellerden yararlanarak dinlediklerimi anlayabilirim.
Ön bilgilerimi kullanarak dinlediklerimi anlayabilirim.
Günlük hayattaki cihazların kılavuzlarındaki sesli yönergeleri ve bildirimleri anlayabilirim.
Kılavuzlarda kullanılan terim ve kalıpları anlayabilirim.
Bir ilanla ilgili geniş bilgi isteyebilirim.
Biçimsel özelliklerine dikkat ederek resmî yazılar yazabilirim.
Resmî makamlara yazılan talep ve şikâyet dilekçelerini anlayabilirim.
İlanlardaki kiralık ve satılık gibi temel kavramları anlayabilirim.
Öğrendiğim cümle kalıplarını doğru kullanabilirim.
Görsellerden hareketle cümle ve metinler yazabilirim.
Özgeçmiş formu doldurabilirim.
Bir ilana başvurabilirim.
97
DERSKİTABI
M U R O Y İ R İ D N E L R E Ğ E D İ M İ D N KE
5. Ünite Gelin Tanış Olalım
DEĞERLENDİRME 1. Diyalog, hangisiyle tamamlanırsa sorulan sorunun cevabı eksik olur?
7. Cümle hangisiyle tamamlanamaz.
Ali: Ahmet gideli kaç ay oldu?
Uzun yola çıkmadan önce muhakkak arabaya bakım _______________.
Yaşar: Üç ay.
A) yaptır.
B) yaptırmalı.
Ali: Nasılmış? Alışabilmiş mi oralara?
C) yaptırmalısın.
D) yaptırmadı.
Yaşar: Bilmiyorum, hiç görüşmedik.
8. Onunla bir daha hiç bir şekilde ________________.
Ali: Görüşmediniz mi? Hiç telefon açmadı mı? Yaşar: ________________________________ _________.
A) görüşmeyeceksin. B) görüşmemelisin. C) görüştürmedi.
D) görüşmelisin.
A) Evet, gittiğinden beri hiç telefon açmadı. B) Evet, gitti gideli hiç telefon açmadı. C) Evet, gideli görüşmedik. D) Evet, görüşmedik, gitti gideli hiç telefon açmadı.
9) Uçak kalkmadan bir saat önce hava alanında ____________________. A) gitmelisin.
B) olmalısın.
C) ulaşmalısın.
D) varmalısın
2. Cümle hangisiyle tamamlanamaz. Hasta bakıcı hastayı yatağına ___________________. A) yattı
B) yatırdı
C) yatıracak
D) yatırıyor
Tamamlayalım.
DERSKİTABI
3. Ali Bey, park görevlisine arabasını ________________.
98
A) park etti.
B) park ediyor.
C) park ettirdi.
D) park edecek.
Polisler, soyguncuyu konuşturdular. 4. Kerem, yıpranmış kitapları ciltçiye _______________. A) ciltledi.
B) ciltletti.
C) ciltlendi.
D) ciltlemiş.
5. Öğretmen, öğrencilere piknikten sonra çevreyi ________________.
10. Konuşmalara göre boşluğa hangisinin gelmesi uygun değildir? Kurt: İki günden beri midem ağrıyor doktor hanım. Kuzu: Hımm, bir muayene edelim. Ağzınızı açın. Kurt: Ölecek miyim doktor hanım? Kuzu: Kaç gündür yemek yemediniz? Kurt: Üç günden beri ağzıma bir lokma girmedi. Kuzu: Mideniz iyice zayıflamış, _____________________________.
A) temizledi.
B) temizlendi.
Kurt: Bence de. Neden sizi yemekle başlamayayım?
C) temizliyor.
D) temizletti.
A) …hemen mide filmi çektirmeliyiz.
6. Hakim, mahkeme kararını katibe _________________. A) yazdırdı.
B) yazdı.
C) yazıldı.
D) yazıştı.
B)… beslenmenize dikkat etmelisiniz. C)… sağlıklı beslenmelisiniz. D)… hemen bir şeyler yemelisiniz.
6. Ünite
Alanya Kalesi - Antalya
Engelleri Kaldıralım Bölümler
A. Biyografi B. Yağmur Adam C. Zor Hayatlar
Beceriler • • •
Görgü kurallarını bilme İşaret levhalarını okuyabilme Dinlediği ya da okuduğu bir öyküyü başkasına anlatabilme
Dil Bilgisi • • • • • •
Dönüşlü çatı: -n-, -l“Kendi” dönüşlülük zamiri -mAk lazım -mAk zorunda kal-mAk gerek-mAk şart
Kelimeler • • • •
Engelli Görmek Saygı Yaşam
6. ÜNİTE Üniteye Hazırlık
• İşaret dili biliyor musunuz? • Grip olduğumuzda neden tat ala-
mayız? • Duyu organlarımızın hayatımızdaki yeri nedir?
A. Biyografi 1 Okuyalım, cevaplayalım.
Parmaklarıyla Gören Adam Eşref Armağan, dünya çapında çok özel bir ressamdır. Eserleri, hem Türkiye’de hem de yurt dışındaki sergilerde yer almıştır.
DERSKİTABI
Eşref Armağan doğuştan görme engelli bir ressamdır. Hiçbir zaman gün batımını,
100
baharın renklerini, çiçek açan doğayı görmedi. O, görmeden mükemmel eserler yaratan bir dehadır. Eserleri karşısında herkes büyülenir. İstanbul'da, Fatih’in mütevazı mahallelerinden birinde dünyaya geldi. Eşref Armağan, ne çocukluk çağında ne de yetişkinken öğrenim gördü. Yazmayı kendi kendine öğrendi. Eşref Armağan, bütün gün dükkânda baca boruları keserek babasına yardım etti. Boş zamanını da resim çizerek geçirdi. Altı yaşındayken kendi kendine kâğıt üzerine kalem ile resim çizmeye başladı. On sekiz yaşında ise parmaklarıyla yağlı boya resim yapmaya başladı. Yağlı boyadan akrilik boyaya ve tuvale geçti. Elleri artık onun gözleri oldu. Görmemesine rağmen çizdikleriyle doğayı yansıttı. Resim yapmak onun için bir tutkuydu. Ressam Armağan, birçok kişiye resim yapma konusunda yardımcı oldu.
ENGELLERİ KALDIRALIM YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
1. Eşref Armağan’a resim çizmeyi kim öğretmiş? . 2. Eşref Armağan ne zamandan beri görmüyor? . 3. Eşref Armağan neden çok ünlüdür? 4. Sizce Armağan nasıl bir kişiliğe sahip? 5. Neden yazmayı kendi kendine öğrendi?
2 Oyun zamanı.
Körebe Gözleri bağlanan öğrencinin dokunarak sınıftaki eşyaları bilmesi ve söylemesi istenir.
. . .
6. Engelli olmak sizce sanatla ilgilenmeye engel midir? Niçin? .
3 Okuyalım, işaretleyelim.
Bir Sanatçının Doğuşu Türk müziğinin ünlü sesi Müzeyyen Senar, 1919 yılında Bursa’da dünyaya geldi. Müzik eğitimine Anadolu Musiki Cemiyetinde, kemençe üstadı Kemal Niyazi Seyhun Bey ve udi Hayriye Hanım ile başladı. Muhteşem bir sese sahipti. Bu yetenekli kız çocuğunun ünü kısa sürede yayıldı. Devrin önemli üstatları ona dersler verdiler. Üstatlar zamanın sevilen şarkılarının yanı sıra, kendi bestelerini de öğretip söylemesine yardımcı oldular.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Atatürk de Müzeyyen Senar’ın sesini çok beğendi ve onu defalarca canlı olarak dinledi.
101
Müzeyyen Senar, 1938 yılında Ankara Radyosunun ilk yayınlarına katıldı ve 1941 yılına kadar radyo aracılığıyla dinleyicileri ile buluşmayı sürdürdü. Son sahne konserini 1983 yılında İstanbul Bebek Gazinosunda verdi. Bu tarihten sonra yalnızca çok özel müzikli toplantılarda şarkı söyledi. Türk müziğinin ünlü sesi Müzeyyen Senar bir Devlet Sanatçısıdır. Doğru 1. Bursa’da 1919 yılında doğdu. 2. İlk müzik eğitmenleri Kemal Niyazi Seyhun Bey ve Hayriye Hanımdır. 3. Bu yetenekli kız çocuğu zamanın ünlü şarkılarını kendi kendine öğrendi. 4. Senar pek çok gazinoda şarkı söyledi. 5. Senar beş yıl radyo yayınlarında şarkı söyledi. 6. Atatürk’ün huzurunda, özel meclislerinde şarkı söyledi. 7. Son sahne konserlerini 1983 yılında İstanbul Bebek Gazinosu’nda vermedi. 8. Müzeyyen Senar, Türk Sanat Müziği’nin ünlü sesi, Devlet Sanatçısıdır.
Yanlış
DERSKİTABI
Senar, Kemal Niyazi Bey ve Hayriye Hanım’ın desteğiyle İstanbul Radyosunda şarkı söylemeye başladı. Perşembe günleri yayımlanan bu programlar, geniş kitleler tarafından ilgiyle dinlendi.
6. Ünite Engelleri Kaldıralım
4 Dinleyelim, tamamlayalım.
Dalgalandım da Duruldum sev-
mahvet-
sevme-
koş-
vurul-
erit-
dalgalan-
vurul-
gör-
sev-
yorul-
durul-
öldürsar-
Ne olursun güzelim beni
Yaktın yaktın kül ettin
beni
Yar deyip de sinene
Mecnuna döndürdün
beni
beni
Bir gün
Aşık gibi
En sonunda sen beni
Kardeş gibi sev beni
Dalgalandım da
da duruldum
Koştum ardından
ardından yoruldum
Binlerce güzel
de
En son sana
Binlerce güzel
de
En son sana
5 İnceleyelim.
Kim Yaptı ve Kimi Etkiledi?
DERSKİTABI
süslemek-süslenmek -n kendi -l yormak-yorulmak
102 Adam saçını tarıyor. Adam taranıyor.
Kim? Kimi? 1. Koştum ardından, yoruldum.
Kim koştu? Ben. Kimi yordu? Kendi kendini.
Yormak Yorulmak
2. Hırsız pişman oldu ve “Ben ne yaptım?” diye dövündü.
Kim dövdü? Ben. Kimi dövdü? Kendi kendini.
Dövmek Dövülmek
3. Genç kadın süslendi.
Kim süsledi? Ben. Kimi süsledi? Kendi kendini.
Süslemek Süslenmek
4. Çocuk tek başına yıkandı.
Kim yıkadı? Ben. Kimi yıkadı? Kendi kendini.
Yıkamak Yıkanmak
5. Adam çok övünüyor.
Kim övüyor? Ben. Kimi övüyor? Kendi kendini.
Övmek Övünmek
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Yemeğe gideceğim. Süsleniyorum.
Genç kadın süslendi.
Patilerim çok kirlenmiş. Yalanıyorum.
Kedi yalandı.
Saklambaç oynuyoruz. Saklanıyorum.
Çocuk saklandı.
103 Ben büyüdüm. Tek başıma yıkanıyorum.
Çocuk tek başına yıkandı.
7 Tamamlayalım.
Sevinmek
Meraklanmak
Soyunmak
Annem beni görse çok sevinir. Babam geç kaldığı için
.
Çocuk havuza atlamak için hemen Hırsız şaşkın şaşkın etrafına
. .
Bakınmak
DERSKİTABI
6 İnceleyelim.
6. Ünite Engelleri Kaldıralım
8 Okuyalım, işaretleyelim.
Sanat Galerisi Sinan Ayça Elif Sinan Elif Ayça Elif Ayça Sinan Elif Sinan Ayça Elif Sinan Ayça Elif
DERSKİTABI
Ayça Elif
104
Sinan Ayça
Arkadaşlar nereye gidiyoruz, hâlâ söylemediniz? Biraz daha sabret! Çok şaşıracaksın gördüklerine. Yüzünün şeklini görmek istiyorum içeride. Tamam, anladım. Bu caddede yeni açılan sanat galerisine götürüyorsunuz beni. Çok zekisin! Kendi kendine resim yapmayı öğrendin ve bununla övünüyorsun. Şimdi bir de içerideki tabloları gör! Haydi, içeriye girelim! Kalabalık olmaya başlıyor. Bütün tabloları görmek istiyorum. Aman Allah’ım, nasıl bir şey bu!.. Ressam, dünyada dâhi ilan edilmiş. İnanılmaz bir şey… Harvard Üniversitesi kendisini özel olarak davet etti. Ne var bu kadar abartacak! Benim resimlerim de çok güzel. Şaşkın arkadaşım! Anladın mı ressamın kim olduğunu sen? Eşref Armağan bu… Doğuştan görme engelli, dünyaca ünlü ressam. Hadi canım! Elbette biliyorum onu. İnanamıyorum! Bunları o mu yapmış? Bunlar muhteşem! Bu tabloları güneşi, gökyüzünü hatta hiçbir şeyi görmemiş bir adam yapıyor. Sinan’ın dili tutuldu. Tabloları hayranlıkla inceliyor. Şimdi bütün bu tabloları, görmeyen bir ressam yapmış, öyle mi? Ben bir daha övünmeyeceğim arkadaşlar, söz! Üstelik kendi kendine öğrenmiş resim yapmayı. Engelli biri için yaşamak ne kadar zordur. Bakın, içeride tekerlekli sandalyede insanlar var. Onlara, buraya girebilmeleri için mutlaka birileri yardımcı olmuştur. Dikkat ettiniz mi arkadaşlar? Binanın önünde merdiven var ama rampa yoktu. Doğru. Kendi kendilerine binaya girebilmeleri mümkün değil. Nasıl dikkatimizden kaçıyor bu kadar önemli şeyler! Arkadaşlar iyi ki beni de getirdiniz. Bu, gerçekten görülmeye değer bir sergi. Haydi, bu şahane tabloların önünde bir fotoğrafımı çekin. Biraz bekleyeceksin Sinan çünkü önce Elif ile birlikte, bina sorumlusuna rampa sorununu anlatacağız.
9 Tamamlayalım. (Eşref Armağan, Elif, Ayça, Sinan)
,
ve
iyi arkadaştır.
ve
da resim yapıyor ve övünmeyi seviyor. ressamı bilmiyor.
,
kalabalıktan hoşlanmıyor.
görmeden resim yapıyor.
fotoğraf çektirmek istiyor.
ilk önce
tablolara inanamıyor.
içerideki tekerlekli sandalyede insanları fark ediyor. bahsediyor.
’ı bir sergiye götürüyorlar.
çok dikkatli biridir ve rampadan ve
bina sorumlusuna gidiyor.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
10 Cevaplayalım. 1. 2. 3.
Sinan nasıl bir gençtir? . Elif ve Ayça niçin rampa sorununu anlatacaklar? . Elif engelli insanların sergiye gelirken zorlandıklarını niçin söylüyor? .
11 Konuşalım.
Yönetici Diyaloğu tamamlayalım ve canlandıralım. Elif: İyi günler. Bina sorumlusu siz misiniz? Ayça: _____________________________. Elif:_______________________________. ____:______________________________.
Bina Sorumlusu: İyi günler. Hoş geldiniz, buyurun gençler. Bina Sorumlusu: _____________________. Bina Sorumlusu: _____________________. Bina Sorumlusu: _____________________.
12 Yazalım.
Engelleri Aşalım
Kelime Dünyası
105
* süslenmek
* mücadeleci
* dalgalanmak
* döndürmek
* durulmak
* dövünmek
* öldürmek
* özürlü
* vurulmak
* rampa
* dövünmek
* engelli
Yazalım. • Engellilere yardım için bir kampanya projesi hazırlayınız.
DERSKİTABI
Hayatlarını kolaylaştırmak için ne yapmak lazım?
6. Ünite Engelleri Kaldıralım
B. Yağmur Adam 1 Dinleyelim, işaretleyelim.
Ankara Film Festivali
Umut Bey
Gönül Hanım Doğru
1. Umut Bey Gönül Hanımı hiç aramaz. 2. Umut Bey ve Gönül Hanım iyi anlaşamıyorlar. 3. Gönül Hanım bilim kurgu filmlerini sevmiyor. 4. Umut Bey sinemaya gitmeyi teklif ediyor. 5. Gönül Hanım sinemaya gitmek istemiyor.
DERSKİTABI
6. Umut Bey ve Gönül Hanım’ın çocukları yoktur.
106
7. Gönül Hanım bir dernekte çalışıyor.
2 Zıt anlamlıları bulalım. 1. genç
üst
5. hızlı
kara
2. açık
hafif
6. ince
küçük
3. alt
kapalı
7. ak
kalın
4. ağır
yaşlı
8. büyük
yavaş
Yanlış
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
3 Okuyalım, cevaplayalım.
Yağmur Adam Charlie (Tom Cruise), bencil bir şehir çocuğudur. Los Angeles'ta yaşamaktadır. Bir ithal araba satıcısıdır. Senelerdir babasını görmemiştir. Babası öldükten sonra 3 milyon dolar miras kalır. Babasının cenazesinde kendisine kalan mirası öğrenir: Kendisine sadece 1949 model bir Buick Roadmaster marka araba kalmıştır. Babası bütün parayı Charlie’nin ağabeyi Raymond'a (Dustin Hoffmann) bırakmıştır. Raymond bakıma muhtaç, otistik bir dâhidir ve bir engelliler kliniğinde kalmaktadır. Charlie, mirastan vazgeçmek niyetinde değildir. Bunun için Raymond'u klinikten kaçırıp ülke çapında bir seyahate çıkarır. Yol boyunca ağabeyinin alışkanlıklarıyla, takıntılarıyla çileden çıkar. Ancak otistik ağabeyinin matematik ve ezberleme konusundaki olağanüstü yeteneği karşısında hayretler içerisinde kalır. Ağabeyinin bu kabiliyetinden yararlanarak Las Vegas'taki kumarhanelerde para kazanmaya çalışır. Yol boyunca Charlie
1. İki kardeş yıllar sonra nasıl bir araya geldi? . 2. Charlie babasının kendisine bıraktığı mirastan memnun oldu mu? . 3. Raymond nasıl biridir? . 4. Ağabeyi Charlie’yi neden şaşırtıyor? .
4 Altı çizili ifadelerin yerine gelebilecek ifadeleri seçelim. (kabiliyet - bencil - ithal - bakıma muhtaç - ölmek - kaçırmak- çileden çıkarmak - dâhi-)
Charlie sadece kendini düşünen bir şehir çocuğudur. Los Angeles'ta yaşamakta ve başka
ülkelerden alınan arabaları satmaktadır. Senelerdir görmediği babası vefat etmiştir. Babasının cenazesinde kendisine kalan mirası öğrenir: Kendisine sadece bir araba kalmıştır. Babası bütün parasını Charlie’nin ağabeyi Raymond'a bırakmıştır. Raymond, kendisine bakamayan, otistik bir dehadır ve bir engelliler kliniğinde kalmaktadır. Charlie, mirastan vazgeçmek niyetinde değildir. Bunun için Raymond'u klinikten izinsiz alıp ülke çapında bir seyahate çıkarır. Yol boyunca ağabeyinin alışkanlıklarıyla, takıntılarıyla çok sinirlendirir. Ancak otistik ağabeyinin matematik ve ezberleme konusundaki olağanüstü yeteneği karşısında hayretler içerisinde kalır. Ağabeyinin bu becerisinden yararlanarak Las Vegas'taki kumarhanelerde para kazanmaya çalışır. Yol boyunca Charlie hem Raymond'u hem de kendini tanıma fırsatı bulur.
107
DERSKİTABI
hem Raymond'u hem de kendini tanıma fırsatı bulur.
6. Ünite Engelleri Kaldıralım 5 Yazalım.
Sol Ayağım Sol ayağım filmi hakkında bilgi veriniz. Filmin adı:
.
Filmin konusu:
.
Oyuncuların adları:
.
Önemli karakterlerin adları ve kişilik özellikleri: . Filmin ana düşüncesi:
.
Filmin özeti:
.
Filmi beğendiniz mi? Niçin? .
6 Konuşalım.
Engelli Dünya
DERSKİTABI
Sizce engelliler en çok hangi sorunlarla karşı karşıya geliyorlar? Açıklayınız. Engellilerle ilgili bildiğiniz başka filmler var mı?
108
Kelime Dünyası
* dernek
* insanüs tü
* dâhi
* macera
* bencil
* bilimkurgu
* gerçeküs tü
* yetenek
* miras
* takıntı
* cenaze
* senaryo
Yazalım. • Kelimelerle kısa bir film kurgulayınız.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
C. Zor Hayatlar 1 Dinleyelim, işaretleyelim.
Bu Kim?
Eli Bowen
Jim Abbott
Ludwig van Beethoven
Bu Kim?
Nazmiye Muslu
Eli Bowen
Jim Abbott
Nazmiye Muslu
Fakir bir ailenin çocuğuydu. Amerika'nın sevilen beyzbolcularından biri. İnşaatlarda kiremit taşımış. Ellerini kullanmakta usta oldu. 1817’de tamamen sağır oldu. Doğuştan sağ eli yoktu. Çiftliklerde çalıştı. En başarılı engelli sporcu seçildi. 1987 yılında en iyi amatör sporcu seçildi. Kilisede piyano çaldı.
109
Konya doğdu. Beyzbola profesyonel olarak on yaşında başladı.
2 Cümleleri tamamlayalım. a) Okula gitmedi ama
.
deli gibi kendi kendine konuşuyorsun.
b) Sen hata yaptın ve
.
okuma, yazmayı kendi kendine başardı.
c) Osman çok pişman oldu ama
.
sen de kendin kendine gelin güvey olma.
d) Bence sakin ol biraz çünkü
.
kendin ettin, kendin buldun.
e) Henüz karar vermedim ve
.
kendi düşen ağlamaz.
DERSKİTABI
1801’de işitme problemleri yaşamaya başladı.
6. Ünite Engelleri Kaldıralım
3 Cümleleri okuyalım, tamamlayalım. Başarılı olmak için çok çalışmak lazım.
-mAk lazım
Bazı insanlar daha zor şartlarda yaşamak zorunda kalıyorlar.
-mAk zorunda kal-
Hayallerinin peşinden gitmek gerekiyor.
-mAk gerek-mAk şart
Engellilerin hayatını kolaylaştırmak şart! Yazar olmak için_______________.
a) başarılı olmak lazım.
Babası iflas edince okulu bırakarak_____________.
b) çalışmak zorunda kaldı.
Faydalı olmak için_______________.
c) çok okumak gerek.
Ayağının iyileşmesi için___________.
d) alçıya almak şart.
4 Okuyalım, cevaplayalım.
13 yaşında görme yetisini tamamen kaybeden Erik Weihenmayer, ülkesinde öğretmenlik ve güreş antrenörlüğü yapmaktaydı. Adını tarihe ilk geçirdiği olay 2001 yılında Everest'e tırmanması oldu. Böylece dünyanın en yüksek zirvesi Everest'e tırmanan ilk DERSKİTABI
görme engelli oldu ancak bu onu durdurmadı Hong
110
Kong, İsviçre, Tayland ve Şili'de dünyanın en yüksek zirvelerine tırmandı. 2008 yılında 7 kıtanın da en yüksek zirvesini görebilen dünya çapında bir sporcu oldu. Birçok dergi ve spor kuruluşundan ödüller alan Erik, Touch the Top of the World adlı kitabıyla bu maceralarını sevenlerine ulaştırdı. 1. Erik Weihenmayer kaç yaşında görme engelli oldu?
1.
.
2.Adını tarihe nasıl geçirdi?
2.
.
3. Everest’e tırmanan ilk kişi miydi?
3.
.
4. Erik Weihenmayer nasıl dünyaca ünlü bir sporcu oldu?
4.
.
5. Ne kitabı yazdı?
5.
.
6. Sizce Erik Weihenmayer nasıl biridir?
6.
.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Verilen kelimelerle cümle kuralım. 1. -dünya- sporcudur- görme- çapında-engelli -bir . 2. tamamen- yaşında- kaybetti- görme- 13- yetisini. . 3. ilk- görme- tırmanan- engellidir- Everest'e. . 4. kuruluşundan- dergi- spor- aldı- birçok- ödüller- ve. .
6 Okuyalım, işaretleyelim.
Nasıl Yardım Ederiz
Zaman zaman engelli bireylerle karşılaşırız.
Bizden çeşitli konularda yardım isterler. Peki, onlara en uygun biçimde nasıl yardımcı olabileceğimizi biliyor muyuz? İşte birkaç ipucu! Görme engelliye bir adresi nasıl tarif edebiliriz? “Bu kaldırımı üç sokak takip ederek karşıya geçin, ilk sokağa girin.” demek, görme engelli biri için İş yerimize gelen görme engelli birine “Sağınıza üç adım atarsanız sandalyeyi bulursunuz.” demek gerekir. Bir görme engelliyle tokalaşmak için eline dokunmalıyız. Yoksa elimiz havada kalabilir. Bir yerde görme engelli biri var ise onunla konuşmak için yapılacak şey, o kişinin omzuna dokunmaktır. Ortopedik engelli (koltuk değnekli) bireylere yardım etmek için de bazı konulara dikkat etmemiz gerekir. Ortopedik engelliler özellikle merdivenlerde, kaldırımlarda rampa yoksa sorun yaşarlar. Tekerlekli sandalye kullanan ortopedik engelliler en çok kaldırımları, basamakları inip çıkarken yardıma ihtiyaç duyarlar. Bu gibi durumlarda, tekerlekli sandalyenin arkaya yatırılması ve çekilmesi gerekir. Toplu taşıma araçlarına inip binerken de sorun yaşarlar. Bu durumdaki biri bizden yardım istediği zaman onların koltuk değneklerinden tutmamalı, ona ne şekilde yardım istediğini sormalıyız.
111
DERSKİTABI
doğru bir adres tarifi olur.
6. Ünite Engelleri Kaldıralım
D Adresi, görme engelli birine farklı tarif etmeliyiz.
Y
Bir görme engelliyle tokalaşmak için eline dokunmalıyız. Ortopedik engelli bireylere yardım ederken koltuk değneklerinden tutmalıyız. Ortopedik engelliler herhangi bir sorun yaşamazlar. Görme engelli birinin onunla konuştuğunuzu anlaması için elini tutmanız şarttır.
7 Konuşalım.
Engellerimiz 1. Bedensel engellerin neler olduğunu anlatınız. 2. Bu engellerin ortaya çıkış sebepleri neler olabilir? 3. Bu engellilerin günlük yaşantılarındaki zorlukları anlatınız.
8 Yazalım.
Engeller Nerede Engelli insanların yaşadığı zorlukları yazalım. Sokakta; DERSKİTABI
112
Evde; Okulda; İşte;
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
9 Eş anlamları bulalım. sene
yıl
al
beyaz
şehir
kabiliyet
yüz
yaşlı
özürlü
il
ak
surat
yetenek
engelli
ihtiyar
kırmızı
10 Eş seslileri bulalım.
Ağlamak sana yakışmıyor. Haydi, gül artık!
2. Kağıt, kalem alıp telefon numaramı yaz! Bu yaz tatile gitmek istiyorum.
3. Raflar kitap ve dergi dolu. Bu mevsimde dolu yağıyor. Çok ilginç!
4. Gördüğüm en asil ve hırçın at. Şu kağıtları çantama at, lütfen!
5. Mehmet çok güzel piyano çalıyor. Zili çalıyorum ama evde kimse yok galiba.
6. Ayşe çok aç. Yemek yemek istiyor. Lütfen kapıyı açın.
7. Evde kaçtane televizyon var? Eve saat kaçta vardınız.
8. Senin yüzün neden asık? Hava çok sıcak yüzmek istiyorum.
113
DERSKİTABI
1. Gül en sevdiğim çiçektir.
6. Ünite Engelleri Kaldıralım
Kültür Çağlayanı Aşık Veysel ŞATIROĞLU
DERSKİTABI
Büyük halk ozanı Veysel Şatıroğlu, 25 Ekim 1894’te Sivas’ta doğdu. 21 Mart 1973’te vefat etti. Sivas ili Şarkışla ilçesinin Sivrialan köyünde çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Âşık Veysel, 7 yaşında çiçek hastalığı sonucunda sol gözünü, bir talihsizlik sonucuyla da sağ gözünü kaybetti. Babasının, Âşık Veysel'e oyalanması için aldığı sazla önce başka ozanların türkülerini çalmaya başladı daha sonra kendi sözlerini yazıp söylemeye başladı. Âşık Veysel, Âşık geleneğinin büyük temsilcilerinden biridir. Bir dönem yurdu dolaşarak Köy Enstitüleri'nde saz hocalığı yaptı. Şarkışla'da her yıl adına şenlikler yapılır. Eserlerinde Türkçesi yalındır. Dili ustalıkla kullanır. Yöntemi gösterişsiz ve nerdeyse kusursuzdur. Yaşama sevinciyle hüzün, iyimserlikle umutsuzluk şiirlerinde iç içeydi. Doğa, toplumsal olaylar, din ve siyasete ince eleştiriler yönelttiği şiirleri de var. Şiirleri, Deyişler (1944) , Sazımdan Sesler (1950) , Dostlar Beni Hatırlasın (1970) isimli kitaplarında toplandı. Ölümünden sonra Bütün Şiirleri (1984) adıyla eserleri tekrar yayınlandı.
114
Kelime Dünyası
* birey
* macera
* or topedik
* tekerlekli sandalye
* kolt uk değneği
* rampa
* ozan
* hüzün
* çiçek has talığı
* türkü
* zirve
* işit me
Konuşalım.
• Sizin ülkenizde de engelli ve ünlü bir sanatçınız varmı?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Gündelik konuşmalardaki, temel deyim ve kalıpları, durumları, duyguları anlayabilirim.
Bir konuşmanın konusuna ilişkin çıkarımlarda bulunabilirim.
Dinlediğim metinlerin temel hatlarını ve konusunu anlayabilirim.
Güncel haberleri ana hatlarıyla anlayabilirim.
Güncel (ekonomi, siyaset, magazin, eğitim, spor…) konularda yazılmış kısa gazete haberlerinin konusunu anlayabilirim.
Sağlık, siyaset, spor, magazin, eğitim, çevre, beslenme vb. alanlarda yazılmış bir metinde anlamını bilmediği sözcük veya ifadeleri bağlamdan hareketle anlayabilirim.
Bir konuşma veya tartışmanın ana konusundan uzaklaşmadan diyaloğu sürdürebilirim.
Düşüncelerimi farklı ifadelerle diyaloğun akışına uygun olarak anlatabilirim.
Duygu ve düşüncelerimi ifade edebilirim.
Okuduğum veya dinlediğim bir öyküyü anlatabilirim.
Bir olaya ait izlenimlerimi yazılı olarak iafade edebilirim.
Deneyimlerimi yazılı olarak anlatabilirim.
115
DERSKİTABI
M U R O Y İ R İ D N E L R E Ğ E D İ M İ D N KE
6. Ünite Engelleri Kaldıralım DEĞERLENDİRME 1. Hasta olur diye çok __________.
6. ____________ havalar ısınmaya başlar.
A) üzüleceğim
A) yazın
B) umursadım
B) kışın
C) merak edeceğim
C) ilkbaharda
D) endişelendim
D) sonbaharda
2. Fazla ____________ iyi değildir.
7. Uçağımız yarım saat _________ kalkacak.
A) övünecek
A) geçe
B) övündü
B) geçti
C) övünmek
C) kala
D) övünüyor
D) sonra
3. O kadar olgun ki yaşını asla _______.
8. Kapalı mekânlarda sigara _________ yasaktır.
A) belli etmez B) söyler C) gizlemez
DERSKİTABI
D) ifade eder
116
A) içmedi B) içiyor C) içmek D) içmiyor
4. Öyle kolay değil sanatçı _________.
9. Bu ayın 27’_____ arabayla gelecekler.
A) olacaksın
A) si
B) oldun
B) de
C) olmak
C) den beri
D) oluyorsun
D) sinde
5. ___________ çünkü çok geç kaldı.
10. Atkısını oyuncak ayısına ________.
A) telaşlandı
A) sardı
B) akıllandı
B) sarındı
C) hızlı oldu
C) sarktı
D) gerindi
D) sarıldı
7. Ünite
Ölüdeniz - Fethiye
Kutlama Bölümler
Beceriler •
A. Kutlu Olsun • B. Hayat Bayram Olsa C. Oğlan Bizim Kız • Bizim
Kutlamalarla ilgili kavramları kullanma Tebrik etmeye yönelik illetiler yazma Âdet ve geleneklerle ilgili temel kavramları tanıma
Dil Bilgisi
•
• Sıfat Fiiller ( -An, -DIk, • -AcAk) • •
Kelimeler Kutlama Davet Düğün Şölen
7. ÜNİTE Ramazan Bayramınız
Mübarek Olsun...
Üniteye Hazırlık
• Sizce dünyadaki en ilginç kutlama nedir?
• Doğum gününüzde neler yaparsınız? • En son ne zaman bir düğüne katıldınız? Düğün nasıldı?
A. Kutlu Olsun 1 Dinleyelim, yerleştirelim ve işaretleyelim.
Festivaller
DERSKİTABI
Hindistan - İspanya - Japonya
118
D 1. İspanyollar yılbaşında çam ağacının başında toplanır. 2. Hindistan’da erkekler yılbaşında renkli elbiseler giyer. 3. Japonya’da en önemli kutlamalar yılbaşı kutlamalarıdır. 4. Yılbaşında Hindistan’da muz ve mango ağaçları süslenir. 5. İspanya’da yılbaşı kutlamaları üç gün sürer. 6. Yılbaşı gecesi Japonya’da insanlar on iki üzüm tanesi yer.
Y
KUTLAMA YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
2 İnceleyelim. koş
a,ı,o,u
(y) an
*Hırsızın peşinden koşan polisler onu yakaladı.
bil
e,i,ö,ü
(y) en
*Bütün soruları bilen yarışmacı ödüllendirilmiş.
ağla dinle gel
-an -en -(y)an - (y)en
*Ağlayan bebeği annesine götürür müsün? *Konuşmayı dinleyen seyirciler çok etkilenmiş. *Sinemaya gelmeyen öğrenciler tiyatroya gitti
3 Tamamlayalım.
ağla(y)___ adam
uç___ daire
119 düşün__ adam
yüz___ ada
uç__ kuş
yürü___ merdiven
koş___
at
şarkı söyle___ kız
DERSKİTABI
gül___ çocuk
7. Ünite Kutlama
4 Okuyalım, cevaplayalım.
Haka Dansı Haka dansı, Yeni Zelanda’ya özgü bir dans türüdür. Yeni Zelanda'nın en önemli kültür sembollerinden biri olan "Haka“, ilginç bir danstır. Haka dansı bir savaş dansıdır. Yeni Zelanda'da yaşayan Maori kabilesinin dansı olan Haka, ilk kez 1810 yılında ortaya çıkar. Efsaneye göre kabilenin savaş şeflerinden Rauparaha, rakip kabile savaşçılarının kendisini öldürmek için geldiğini öğrenir ve kaçmaya başlar. Bir çukura girerek saklanır. Çukurun başında onu vücudu kıllarla kaplı bir savaşçı liderinin beklediğini görür. Ancak bu kişi ona acır ve Rauparaha’ya özgürlüğünü verir. Rauparaha da çukurdan çıkar ve günümüze kadar gelen Haka dansının sözleriyle dans etmeye başlar. Rauparaha, bu dansla kendisini öldürmek isteyen savaşçılardan intikam almak için yemin eder. Rauparaha, daha sonra bu dansı tüm Maorilere öğretir. O günden sonra Maoriler savaşlardan önce düşmanlarını korkutmak için Haka dansı yapmaya başlar. Haka dansında dansçılar, gözlerinin beyaz kısmını izleyenlere gösterir. Dansçılar bir yandan ellerini bedenlerine vururken bir yandan da ayaklarını yere vurarak dans ederler. "Ka mate ka mate" yani "Ölüyorum, ölüyorum!" sözleriyle başlayan dans, Maori yerlisinin, düşmanın insafa geldiği an söylediği, "Ka ora, Ka ora!" yani “Yaşıyorum, yaşıyorum!" sözleriyle devam eder.
DERSKİTABI
Haka dansını izleyenlerin çoğu, bu dansı çok sevimli bulurlar. Ancak sert el kol hareketleriyle yapılan dansın saldırgan etkiler bıraktığını düşünenler de var. Zamanla Maorilerin bu dansı, ada sınırlarını aşar. Günümüzde spor salonlarında ve sahalarda bu dansın kullanımı hızla yaygınlaşıyor. Basketbol ve futbolda bu dans, renkli bir gösteri ve güdüleme amacıyla kullanılıyor. Haka dansı yapan sporcular, eğlenerek ısındıkları için mutlular.
120 1. Haka dansı hangi ülkeye ait bir danstır?
. 2. Haka dansı ne zaman ortaya çıkmış? . 3. Haka dansı nasıl ortaya çıkmış? . 4. Maorilere Haka dansını kim öğretmiş? . 5. Maoriler Haka dansını ne zaman yapıyor? . 6. Haka dansı günümüzde hangi amaçla kullanılıyor? .
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 İnceleyelim. gel-
*Gelecek yıl yeni bir işe başlayacağım.
tanı-
-(y)AcAk
*Toplantıda tanıdık kimseyi göremedik.
yap-
-DIk
*Yapılacak işleri önceden planlayalım.
bil-
* Dergide bildik konuların dışında yeni bir şey yok.
iç-
*Çölde içecek su bulmak zordur.
6 Okuyalım, cevaplayalım.
Mezun Olduğumuz Gün Sayın Müdürüm,
Değerli Meslektaşlarım,
Sevgili Gençler, Bir eğitim-öğretim yılının daha sonuna geldik. Zaman su gibi hızla akıyor. Emi-
nim, hepiniz okula başladığınız ilk günü hatırlıyorsunuzdur. Bizler, ilk günden itibaren sizlere karşı anne baba gibi olmaya çalıştık. Sizlere yürüyeceğiniz zor hayat yolunda işinize yarayacak, bilgi ve beceriler kazandırmak için uğraştık. Bugün sizlerin huzurunda öğrencilerini bir evlat gibi gören öğretmen arkadaşlarıma teşekkür ediyorum.
Değerli öğrencilerimiz, hepinizin bir hedefi olduğunu biliyoruz. Hedefinize ulaşırken size
aldığınız eğitim yol gösterecek. Önünüze çıkacak engellere takılmayın ve asla pes etmeyin. Güzel bir hayat için geleceğinizi iyi planlamalı, sorunlarınıza çözüm aramalısınız. Böylece başarılı olmak için engelleri bir
Lise yılları güzel bir anı olarak geride kalırken, tekrarı olmayan hayat yolunda sizlere başarılar diliyorum. Yolunuz, bahtınız açık olsun.
1. Sizce bu konuşmayı yapan kim? Tahmin edin. . 2. Öğretmenlerin öğrencilere nasıl davrandığını yazınız. . 3. Konuşmayı yapan kişi öğrencilerden ne istiyor? . 4. “Yolunuz, bahtınız açık olsun.” cümlesiyle ne anlatılmak isteniyor? .
121
DERSKİTABI
bir aşacak, hayalini kurduğunuz güzel bir hayat süreceksiniz.
7. Ünite Kutlama
7 Bulalım. S
D
K
T
T
S
Ğ
C
O
M
E
D
K
R
Ö
A
İ
Z
F
E
J
D
J
Z
R
A
Ü
H
H
Z
U
K
T
U
E
Y
Ş
K
G
U
M
E
Z
U
N
I
H
E
Ş
N
İ
L
Y
İ
İ
O
A
P
O
İ
Y
Ğ
A
Y
K
P
B
İ
H
Y
Ş
S
E
H
E
C
Ü
B
B
E
T
D
İ
P
L
O
M
A
M
T
kep mezuniyet
tören
8 İnceleyelim. gel-
bil-
mezun
cüppe
*Ahmet Bey’e geldiğimi haber verin.
tanıyap-
diploma
*Yaptığın davranış hiç doğru değil. -(y)AcAk
-Im/-In/-
-DIk
ImIz/-lArI
*Sen, tanıdığımız en iyi insansın. *Yedikleri yemek onları zehirlemiş.
iç-
9 Konuşalım.
DERSKİTABI
Festivale Gidelim
Holi Festivali Baharın gelişini ve kötülük 122 karşısında iyiliğin zaferini gösteren Holi Festivali Hindistan’da kutlanır. Holi Festivali, insanların rengârenk kıyafetler giydiği bir festivaldir. Hint halkı bu festivalde rengârenk boyaları, önce yüzlerine sürüyor daha sonra ise birbirlerinin vücutlarına atıyorlar. İnsanların üzerine dökülen, etrafa saçılan boyalar, baharın gelişiyle başlayan çok renkliliği ve yeniden doğuşu simgeliyor. Hayatınıza renk katmak için Hindistan’daki bu coşkulu festivale bir mart ayında mutlaka gidin ve sadece eğlencenin tadını çıkarın. Yanınıza mutlaka eski bir tişörtünüzü ve sulu boyalarınızı alın.
Rio Karnavalı Brezilya'nın Rio de Janeiro şehrinde düzenlenen, dünyanın en tanınmış festivallerinden biridir. Bu karnavalda insanlar, birçok parti ve eğlence düzenliyorlar. Birçok dans grubu farklı dans gösterileri ile festivale renk katıyor. Dünyada Rio Karnavalı’na katılmak isteyen binlerce turist var. Siz de mi katılmak istiyorsunuz? O zaman, erken hareket edin ve yeni yıl gelmeden çok önce otel odanızı ve biletlerini rezerve ettirin. Kendiniz için bir kostüm almayı da unutmayın.
Venedik Karnavalı Kanalları ve gondollarıyla tanınan Venedik’te insanların maske takarak sokaklara döküldüğü karnaval, on gün sürer. Geçmişi çok eskilere dayanan ve köklü bir gelenek halini alan bu karnavalda insanlar çeşitli maskeler takarlar. Jüri, en farklı ve etkileyici maskeyi takan kişiyi ödüllendirir. Karnaval boyunca insanlar, gondollarla kenti dolaşırlar. Bu karnavala ilgi çok büyük. Sizi de bu gizemli karnavala bekliyoruz.
Hangi festivale katılmak istersiniz? Niçin?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
10 Tamamlayalım.
-DIk , -AcAk 1. Yaptığım resimleri bir sergide sergiledim. 4. Gez______ yerlerin bir planını yapalım. 2. Al______ arabayı önceden test etti. 5. Senin otur______ ev gerçekten güzel. 3. Sizin bin______ uçak bir saat sonra kalkacakmış. 6. Ankara’ya gel______ gün kaza yapmış.
11 Cevap yazalım.
Davet Mektubu
Sevgili Arkadaşım, Üniversitemizde 28 Mayıs’ta 7. Bahar Şenliği düzenlenecek. Şenlik çok eğlenceli olacak. Seni de aramızda görmek isteriz. ,
123 * yılbaşı
* doğum günü
* kutlama
* mezun
* fes t ival
* mezuniyet
* şölen
* diploma
* şenlik
* hediye
* eğlence
* hediyeleşmek
Yazalım • Ülkenizdeki bir festivali anlatınız.
DERSKİTABI
Kelime Dünyası
7. Ünite Kutlama
B. Hayat Bayram Olsa 1 Dinleyelim, işaretleyelim.
Şeker Gibi Bir Bayram D
Y
1. Bayramlar yaklaştığında insanlar alışverişe çıkar. 2. Bayramlarda gelen misafirlere çikolata ve tatlı ikram edilir. 3. Bayramlarda misafir geleceği için evden dışarı çıkılmaz. 4. Bayramlarda gezilerek büyüklerin elleri öpülür. 5. Şehirlerin meydanlarında festivalleri andıran kutlamalar yapılır. 6. Birbirine küsen insanlar bayramlarda barışır.
DERSKİTABI
2 Yerleştirelim. gelecek
124
güleceği
sevdiklerin
Bayram Kartları
Ramazan Bayramınız
Mübarek Olsun..
Hayırlı ve Güzel
Bayramlar.
Ramazan Bayramınızı Kutlarım.
__________ hep yanında
Yüzünün hep _________,
__________
olsun, bayramın mübarek
iyi bir bayram diliyorum.
görüşmek üzere.
olsun.
bayram
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Bayramınız Kutlu Olsun..
3 Yazalım.
Benim ülkemde
Bayramı kutlanır. Bu
bayramda .
eden
çıkan
olduğundan
yaklaştığında
geleceği
pişirdiği
geldiğinde
bekleyen
toplayan
bayramlaşan
1.
Bu yıl bayram tatili kısa memlekete gidemeyeceğim.
2.
Bayram evlerde hazırlıklar başlar
3.
Bayramda misafir
4.
Bayram namazından
5.
Bayramlarda büyüklerini ziyaret
6.
Bayramda annemin
7.
Bayram içimi bir sevinç kaplar.
8.
Bayram günlerinde şeker
9.
Bayramda sıcak pide almak için fırında sıra
10.
Bayramda sokakta birbirleriyle insanlar görürsünüz.
için işleri bir an önce bitirmeliyim.
erkekler hızla evlerine doğru giderler. insanlar huzur duyarlar.
böreklerle kahvaltı yaptık.
çocuklar kapınızı çalar. insanlar olur.
125
DERSKİTABI
4 Yerleştirelim.
7. Ünite Kutlama
5 Okuyalım.
Gül Dalında Bir Dilek
Hıdırellez, Türk dünyasında kutlanan mevsimlik bayramlardan biridir. Hızır günü olarak adlandırılan Hıdırellez günü, Hızır isimli iyilik sever bir din büyüğü ile İlyas Peygamber’in yeryüzünde buluştukları gündür. Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 6 Mayıs (5 Mayıs gecesi) tarihinde kutlanır. Bugün aynı zamanda tabiatın uyanışı olarak kabul edilir. Hıdırellez gecesi Hızır’ın uğradığı yerlere ve dokunduğu şeylere bereket vereceği inancıyla çeşitli uygulamalar yapılır. Yiyecek kaplarının, ambarların ve para keselerinin ağızları açık bırakılır. Ev, bağ, bahçe, araba isteyen kimseler, Hıdrellez gecesi gül ağacının altına istediklerinin küçük bir örneğini yaparlarsa Hızır’ın kendilerine yardım edeceğine inanırlar. Aynı zamanda dileklerini kırmızı kurdeleye bağlayıp gül ağacına asarlar. Bir yıl boyunca dileklerinin yerine gelmesini beklerler. Bazı kimseler de ateş yakıp dilek dilerler. Ondan sonra yaktıkları ateşin üstünden atlarlar. Hızır adı verilen iyi kalpli insanın Allah’ın kendisine verdiği güçle şunları yapabileceğine inanılır:
• Allah'a inanan, kalbi temiz insanlara yardım eder. • Uğradığı yerlere bolluk, bereket, zenginlik getirir. • Dertlilere deva, hastalara şifa verir. • Bitkilerin yeşermesini, hayvanların üremesini, insanların kuvvetlenmesini sağlar. • İnsanların şanslarının açılmasına yardım eder. • Uğur ve kısmet sembolüdür. Hıdırellez günü ateş yakılıp üzerinden atlanılması, oyuncak evler yapıp gerçeğine kavuşulacağının düşünülmesi gibi âdetler, halkın iyilik dilekleri olarak kabul edilir.
6 Cevaplayalım. 1. Hıdırellez günü kimlerin buluştuğu gündür? ____________________________________________________. 2. Hıdırellez hangi tarihte kutlanır? ____________________________________________________. 3. Hıdırellez’de hangi mevsimin başladığına inanılır? ____________________________________________________. 4. Ev ve araba isteyenler Hıdırellez günü neler yaparlar? ____________________________________________________. 5. Hızır’ın nelerin sembolü olduğuna inanılır? ____________________________________________________.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
7 Konuşalım.
Olağanüstü Ülkenizde ve kültürünüzde olağanüstü özellikleri olduğu düşünülen kişiler var mı?
Size şans getirdiğine inandığınız bir şey var mı?
Hayatınızda olağanüstü bir olay yaşadınız mı?
Elinizde sihirli bir değnek olsa neleri değiştirmek isterdiniz?
Kelime Dünyası
* bayram alışverişi
* şans
* el öpmek
* kısmet
* kutlama
* uğur
* dilek
* ikram
* bolluk
* huzur
* bereket
* ziyaret
Konuşalım. • Ülkenizde bayramlar nasıl geçiyor? • Bayramlarda neler yapıyorsunuz?
7. Ünite Kutlama
C. Oğlan Bizim Kız Bizim 1 Dinleyelim, cevaplayalım
Dünyadaki Doğum Günü Kutlamaları
1. 2. 3. 4.
Doğum günü kutlamalarında milletler arasında farklılık gösteren uygulamalar nelerdir? . Türkiye’de bir yaşına giren çocuklar için neler yapılır? . Japonya’da en önemli doğum günü kutlamaları hangi yaşlarda yapılır? . Avrupa’da insanlar yirmi birinci doğum gününde anahtar figürünü nerede ve niçin kullanır? .
2 Konuşalım.
DERSKİTABI
İyi ki Doğdun
128
• Sizce
ülkeler
arasında
çeşitlilik
gösteren
uygulamaların nedenleri nelerdir?
• Ülkenizde uygulanan doğum günü kutlamalarını anlatınız.
• Doğum günü kutlamalarında genellikle neler yapılır?
• Ülkenizde önemli görülen ve özel bir kutlama yapılan bir yaş var mıdır?
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
3 Okuyalım, cevaplayalım.
Düğün
Pelin
Sarah Pelin
Merhaba Sarah, ne yapıyorsun? Merhaba Pelin. Geçen gün gittiğimiz yerlerin fotoğraflarına bakıyorum. Sen ne yapıyorsun? Alışverişe gitmek için hazırlanıyorum. Bu hafta sonu yakın arkadaşım Seda’nın ablası Sevgi evleniyor. Onun düğününe gitmeyi düşünüyorum. Onun için alışveriş yapmam gerek. Aa! Öyle mi? Evet, sen de düğüne gelmek ister misin?
Sarah
Elbette, çok isterim. Ben hiç Türk düğününe gitmedim. Çok sevinirim. İnsanlar düğünde neler yapar, biraz anlatır mısın?
Pelin
Tabii ki, anlatayım. Türkiye’de düğünler genellikle cuma gününden başlar ve üç gün sürer. İlk gün, damadın evine bayrak asılır ve bir sonraki gün için hazırlıklara başlanır. İkinci günün akşamı gelin evinde kına gecesi yapılır. Kına gecesinde bir eğlence düzenlenir. Türküler eşliğinde geline kına yakılır. Sonra yemek yenir ve çeşitli geleneksel oyunlar oynanır. Üçüncü gün, düğün günüdür. Damat ve ailesi gelini alır ve oğlan evine getirir. Gelin, oğlan evine geldiği zaman düğün başlar. Anladım. Peki , gelin alma nedir? Üçüncü gün öğleden önce damadın ailesi kız evine gider. Gelinin erkek kardeşi gelinin beline kırmızı bir kuşak bağlar ve damat gelini evden çıkarır. Beyaz gelinliğin üzerine kırmızı kuşak bağlanınca gelinlik kırmızı beyaz bayrak rengi olur. Ne güzel… Sonra neler yapılır? Damadın evinde düğün yapılır. Herkes eğlenir; şarkılar, türküler söyler. Düğün sonunda herkes evine gider. Damat gelinin duvağını açar ve geline yüz görümlüğü takar. Böylece düğün biter. Peki yüz görümlüğü nedir? Damat gelinin duvağını açmadan önce beş tane altını bir kurdeleye bağlar ve duvağı açıp gelinin boynuna takar. Buna yüz görümlüğü denir. Çok güzel. Bir an önce düğüne gidip bol bol fotoğraf çekmek için sabırsızlanıyorum.
Sarah Pelin
Sarah Pelin
Sarah Pelin Selin
1. Pelin niçin alışverişe gitmek istiyor? . 2. Türkiye'de düğünler ne kadar sürüyor? . 3. İnsanlar düğün hazırlıkları için neler yapıyorlar? . 4. Gelin alma nedir? . 5. Yüz görümlüğü nedir? .
129
DERSKİTABI
Pelin Sarah
7. Ünite Kutlama
4 Yazalım.
Düğün Nasıldı? Düğününüz nasıldı? / Nasıl bir düğününüz olsun istersiniz?
.
5 Dolduralım. veren
sığındığım
gelecek
Sevdiğin insanlarla birlikte
DERSKİTABI
yaşayacağın
________________sana
Yüreğinden _______
mutluluk getirmesi
güzelliklerin gerçekleşmesi
dileğiyle…
dileğiyle.
_________ nice yıllara….
130
geçen
Sevinçlerimde hep yanımdaydın, sıkıntılarımda
Bugün dünyayı istediğin bir renge boya.
_________ limanım oldun.
Sana değer _______insanları çağır yanına.
Seni çok seviyorum canım annem! İyi ki varsın.
Mutlu ve güzel bir gün yaşa.
6 İnceleyelim. *Onu gördüğümde çok mutlu oluyorum.
geltanı- -(y) AcAk yap-DIk biliç-
*Onu gördüğüm zaman çok mutlu oluyorum -Im/-In/-ImIz/- zaman -da/-nda lArI
*Yaz geldiğinde tatile çıkacak. *Yaz geldiği zaman tatile çıkacak.
-de/-nde *Yedikleri yemek onları zehirlemiş. *Utandığımızda yüzümüz kızarır. *Utandığımız zaman yüzümüz kızarır.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
7 Eşleştirelim, yazalım. Utandığım zaman
öğretmenimden özür dilerim.
Babam eve geldiği zaman
canım hiçbir şey istemiyor.
Okula geç kaldığımda
yüzüm kızarır.
Yaz geldiği zaman
tatile giderler.
Hasta olduğumda
hepimizi öper.
1.
Utandığım zaman yüzüm kızarır.
2.
.
3.
.
4.
.
5.
.
6.
.
8 Okuyalım, yerleştirelim.
Tuzlu Kahve
verdiğiniz
yaptığımız
aldığı
sevdiğiniz düşündüğünüz
Tuzlu kahve içer misiniz? Hatta bu kahvenin içinde biraz acı biber, limon ve yağ da var. Yüzünüzün
şekli tahmin edebiliyorum. İçersiniz,
içersiniz. Gönülden seven insan içer. Diyelim ki çok
ve evlenmeyi
insanın ailesiyle tanışmaya gittiniz. Burada gönül insan size bir kahve ikram etti. Bu kahve az önce tarifini
kahveden.
İçmez misiniz? İçmem, diyebilirsiniz. İşte o zaman sevdiğiniz kişi, size darılabilir. Neden mi? Çünkü bu kahveyi içmek sevdiğiniz kişiye “Senin elinden zehir olsa içerim demek.” Âdete bir bağlılık yemini. Damat adayı bu kahveyi herkes sevgisine şahit olmuş olur. İşte bu adet Türkiye’de evlilik öncesi kız isteme merasimlerinin vazgeçilmez bir unsuru.
131
DERSKİTABI
içtiğinde
7. Ünite Kutlama
Kültür Çağlayanı Bir Yastıkta Kocamak Evlilik aynı hayatı paylaşmak, neşeli ve hüzünlü günlere ortak olmak demek. Türk geleneklerinde evlenmeyi düşünen gençler, kendilerine bir ömrü paylaşacakları bir hayat arkadaşı seçerler. Evlenenlerin bir yastıkta yaşlanması dilenir, çünkü eşlerin yattığı çift kişilik yataklarda ikisi tarafından kullanılmak üzere yalnızca bir adet ince, uzun yastık olur. Bu yastık bir ömrü paylaşmanın sembolüdür. Eğer eşler arasında küçük kırgınlıklar olmuşsa “küstüm yastığı” denilen iki ayrı yastıkta yatarlar. Küsen eşin gönlü alındıktan sonra küstüm yastığı büyük yastıkla değiştirilir. Aynı yastıkta kırk yıl, elli yıl geçiren eşler birbirlerine büyük bir sadakat duygusu ile bağlanırlar.
DERSKİTABI
Kelime Dünyası 132 * düğün
* kına gecesi
* damat
* kız is temek
* dans
* eş
* gelin
* sadakat
* davet
* duvak
* evlilik
* türkü
Yazalım • Düğün ile ilgili gelenekleriniz nelerdir? Anlatalım.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Standart dildeki konuşmaları genel hatlarıyla anlayabilirim.
Olay merkezli metinleri tüm yönleriyle anlayabilirim.
Öyküde verilmek istenen ana iletiyi anlayabilirim.
Öyküdeki kişilerin temel özelliklerini anlayabilirim.
Mektuplarda yer alan dilek, temenni ve duyguları anlayabilirim.
Metinlerde anlamını bilmediğim sözcükleri bağlamdan hareketle anlayabilirim.
Öyküleme, betimleme ve açıklamalarda kullanılan ifade ve yapıları anlayabilirim.
Duygu ve düşünceleri ifade eden kalıpları kullanabilirim.
Beklenti ve umut ettiklerim hakkında bilgi verebilirim.
Bilinen etkinlik ve konularla ilgili bir diyaloğu başlatabilir veya sürdürebilirim.
Olayların sebepleri, gelişimleri ve sonuçları hakkında bilgi almak için, arkadaşlarıma / yakınlarıma mektup, belgegeçer veya e-posta yazabilirim.
Deneyimlerimi ayrıntılarıyla aktarabilirim.
133
DERSKİTABI
M U R O Y İ R İ D N E L R E Ğ E D İ M İ D N KE
7. Ünite Kutlama DEĞERLENDİRME 1. Ona gitarımla en _________________ şarkıyı çalacağım.
6. Yağmur başladı, piknik ____________ ıslandı.
A) seven
A) yaptığı
B) sevip
B) yaparak
C) sevecek
C) yapacak
D) sevdiği
D) yapanlar
2. Kışın _________________ ayakkabısı yokmuş.
7. Öğretmeni ____________ ziyaretine gitmiş.
A) giyen
A) özleyip
B) giydiği
B) özlemek
C) giyecek
C) özleyenler
D) giyip
D) özlediğim
3. Yeni __________ elbiseyi düğünde giyecek.
8. Zamanın kıymetini ____________ , vaktini iyi değerlendirir.
A) alacak
A) bilen
B) alarak
B) bildiğim
C) aldığı
C) bilmekten
D) alan
D) bilecek
4. Türkçe ____________öğrenciler, Türkiye’ye gezmeye gidecekler.
9. ____________ yıl liseye başlayacağım.
DERSKİTABI
A) öğrenmekten B) öğrenmeyi
134
C) öğrendiği D) öğrenen
5. ____________ bir şey ister misiniz? A) içmekten B) içmeyi C) içecek D) içtiğiniz
A) gelen B) gelecek C) gelmekte D) geldiği
10. ____________ zaman sana haber veririm. A) çıkacağım B) çıkan C) çıkmakta D) çıkıp
8. Ünite
Sümela Manastırı - Trabzon
Ömür Dediğin Bölümler
Beceriler •
A. Unutulmayan Aşklar B. Başarı Hikâyeleri C. Kendi Hikâyem
• •
Halk hikâyeleri ile ilgili temel söz ve kavramlar Başarıya ulaşmak ile ilgili temel söz ve eylemler Kişisel başarılar ile ilgili temel söz ve kalıplar
Dil Bilgisi
•
Genel tekrar
Kelimeler
• • •
aşk, âşık başarı, azim, çalışma yetenek, ödül
8. ÜNİTE Üniteye Hazırlık
•
Seversin, kavuşamazsın, "aşk" olur. (Âşık Veysel) • İstemek, başarmanın yarısıdır. • Başarının anahtarı, yetenek ve çok çalışmaktır
A. Unutulmayan Aşklar 1 Okuyalım, cevaplayalım.
DERSKİTABI
Tahir ile Zühre
136
Eski zamanlarda bir padişah vardır. Bu padişahın malı, mülkü her şeyi vardır ama ne yazık ki çocuğu yoktur. Padişahın vezirinin de çocuğu yoktur. Padişahla vezir bir gün yollara düşüp dertlerine çare ararlar. Bir ağacın altında yaşlı bir dervişle karşılaşırlar. Dertlerini dervişe anlatırlar. Derviş, koynundan çıkardığı bir elmayı ikiye bölüp onlara verir ve birinin kızı, diğerinin oğlu olacağını söyler. Büyüdükten sonra onları birbirleriyle evlendirmelerini nasihat eder. Padişahla veziri ülkelerine dönerler. Dokuz ay on gün sonra padişahın bir kızı, vezirin de bir oğlu olur. Çocukların adını Zühre ve Tahir koyarlar. İkisini sarayda birlikte büyütürler. Günler geçer; Zühre Tahir’e, Tahir de Zühre’ye âşık olur. Gün boyu birbirlerine mâniler söylerler. Ancak, Zühre’nin annesi, kızını bir vezirin oğluyla değil bir padişahla evlendirmek istemektedir. Türlü hilelerle padişahla Tahir’in arasını bozar ve Tahir’i Mardin Kalesi’ne hapse göndertir. Tahir, bu kalede yedi yıl boyunca işkence görür. Bu sırada Zühre’yi bir padişaha verirler, düğün hazırlıklarına başlanır. Bunu duyan Tahir hapisten kaçar, âşık kılığına girip elinde sazıyla düğün evine varır. Burada herkesle mâni atışmaları yapar, kimse onunla baş edemez. Zühre, Tahir’i görür ve çok sevinir. Kaçmaya karar verirler. Aynı gün, Tahir yol başında iki atla bekler. Ama Karadiken adlı köle onları görür ve padişaha haber verir. Tahir yakalanır. Padişah ona, içinde Zühre geçmeyecek bir türkü söylemesini ister. Ama o yapamaz. Padişah da Tahir’i öldürtür. Bunu gören Zühre Tahir’in yanı başında can verir. Zühre’ye âşık olan ve onun Tahir’le evlenmesini engelleyen Karadiken de kendi canına kıyar. Tahir ile Zühre’yi yan yana mezarlara koyarlar. Başuçlarına da Karadiken adlı köleyi gömerler. Zühre’nin mezarının üstünde bir pembe gül, Tahir’in mezarının üzerinde bir kırmızı gül çıkar. Karadiken’in mezarında ise kara bir diken çalısı çıkar. Çalı, bu güllerin kavuşmasını engeller. Burayı ziyaret eden her âşık, çalıyı keser ama o yeniden çıkar.
ÖMÜR DEDİĞİN YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
1. Padişah ve veziri niçin dertlidirler? ____________________________________________. 2. Onların dertlerine kim çare bulur? ____________________________________________. 3. Zühre’nin annesi ne istemektedir? ____________________________________________. 4. Tahir niçin hapisten kaçar? ____________________________________________. 5. Tahir ile Zühre kavuşabildiler mi? ____________________________________________. 6. Mezarlarındaki pembe gül ile kırmızı gül kavuşabilirler mi? Niçin? ____________________________________________.
2 Konuşalım.
Aşk Öyküleri Tahir ile Zühre bir Türk halk öyküsüdür. Siz de kültürünüze ait bir aşk öyküsünü arkadaşlarınıza anlatınız.
3 Eşleştirelim. 1. mal mülk
ölmek
2. öğütlemek
çeşitli
3. can vermek
bir araya gelmek
4. cana kıymak
hile
5. entrika
öldürmek
6. türlü
maddî varlık
7. kavuşmak
nasihat etmek
fırçalamalısınız
bakmalıyız
kaldırmamalısın
olmalılar
yememelisin
dilemeli
bitirmeliyiz
almalıyız
1. Caddenin karşısına geçmeden önce trafik ışıklarına ________________. 2. Belinizin incinmesini istemiyorsanız ağır eşyalar ________________. 3. Kütüphanede çalışırken sessiz ________________. 4. Yatmadan önce dişlerinizi ________________. 5. Sebze ve meyveleri yıkamadan ________________. 6. Benden özür ________________. 7. Televizyon seyretmek istiyorsak ödevlerimizi ________________. 8. Doktora gitmeden önce sekreterinden randevu ________________.
137
DERSKİTABI
4 Seçelim, yerleştirelim.
8. Ünite Ömür Dediğin
5 İnceleyelim, konuşalım.
Unutulmayan Türk Aşk Filmleri
Sultan (1973)
Çalıkuşu (1968)
DERSKİTABI
Unutulmayan Aşk Filmleri
138
Keşanlı Ali Destanı (1965)
Selvi Boylu Al Yazmalım (1977)
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
6 Yazalım.
Başyapıt Siz de ülkenizdeki aşk filmlerinden birini örnekteki gibi tanıtınız.
Çalıkuşu, Reşat Nuri Güntekin’in ro-
manından 1966 yılında sinemaya uyarlanmıştır. Başrollerinde Türkan Şoray ve Kartal Tibet oynamıştır. Filmin konusu: Birbirlerini çok seven Feride ile Kâmran’ın çeşitli nedenlerle ayrılmaları ve birbirlerinden ayrı geçen zamanda yaşadıkları olaylardır.
Filmin ana düşüncesi: Araya ne ka-
dar büyük engeller girerse girsin gerçek bir aşk asla yok olmaz. Örnekteki gibi “hatırlatma/uyarı” cümleleri yazalım. 1. Memur işe geç geldi. 2. Öğrenciler koridorda kavga ediyorlar. Öğretmen: _______________________________? 3. Çocuk ödevini yapmadı. Baba: ___________________________________? 4. Delikanlı yatağını toplamadı. Anne: ___________________________________?
xx xxx xx xxx xxxxx xxx xxxxxx xxx xxxxxx xx xxx xxxxxx xxx xxx xx xxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxx xxx xxxxxx xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxx xxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xx xxx xxx xxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxx xxx xxx xxxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxx xxxx xxx xxxxx xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxxxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxx xx xxxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxx xxx xxx xxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xx xxxx xxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx xxx xx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxxx xxx xx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xx xxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxxx xxx xxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xxxx xxx xxxx xxx xxx xxx xxx xxx xxxx xxxx xxxx xx xxxx xxxx xxxx xxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxx xx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxx xxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxx xxxx xxx xxxx xx xxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxx xx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxx xxxxxxx xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxxxx xxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxx xxxx xxxx xxx xx xxxx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxx xx xxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xx xxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx xxx xxx xxxx xxx xxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xx xxxx xxxx xxx xxx xxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxx xxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxx xxx xxxx xxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxxx xxx xxxx xx xxxx xxx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx xx xxx xxx xx xxx xxxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxx xx xxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxx xxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxx xx xxx xxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxx xxx xxx xxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxx xxx xxxx xxx xxxx xxx xxx xxxx xxx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxx xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxx xxxx xxx xxxx xx xxx xxxxxx xxx xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xxx xxx xxxx xxx xx xxx xxxxxxxx xxxx xxx xxx xx xxx xxxx xxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx xxx xxxx xxxx
139
N
ASSIG
1 TO TER AU NO FIL
2
INFINIT
1 PUSH
5. Kardeşi kapıyı çalmadan odaya girdi. Ayşe: ___________________________________? 6. Ahmet Bey çiçekleri sulamayı unuttu. Eşi: _____________________________________? 7. Sema Hanım uçağa yetişemedi. Eşi: _____________________________________?
2
MAN
GAIN
Y
R
L HD
ITA
3
DIG
EO
VID
CAME
RA
ORDE REC
X1
HDR-F
K AUTO LOC
DERSKİTABI
Müdür: Size işe geç gelmemenizi söylemedim mi?
8. Ünite Ömür Dediğin
7 Dinleyelim, cevaplayalım.
Emrah İle Selvihan
1. Emrah ile Selvihan’ın aşkları nerede başlar? _______________________________________________. 2. Selvihan’ın Şah Abbas’la evlenme şartı nedir? Niçin böyle bir şart koşar? ____________________________________________. 3. Emrah, kaç sene sonra Selvihan’ı bulur? ___________________________________________. 4. Şah Abbas, Selvihan’ı serbest bıraktıktan sonra ne olur? ____________________________________________. 5. Kuğu Han’dan Emrah’ı kim kurtarır? ____________________________________________. 6. Kuğu Han’dan kurtulduktan sonra ne olur? ____________________________________________. 7. Emrah öldükten sonra Selvihan ne yapar? ____________________________________________.
8 Okuyalım.
9 Okuyalım.
Seherde Uğradım Ben Bir Güzele
Mânilerimiz
Seherde uğradım ben bir güzele Dedim sarhoş musun söyledi yok yok Ak elleri boğum boğum kınalı Dedim bayram mıdır söyledi yok yok *** Dedim inci nedir dedi dişimdir Dedim kalem nedir dedi kaşımdır Dedim on beş nedir dedi yaşımdır Dedim daha var mı söyledi yok yok *** Dedim Erciş nedir dedi ilimdir Dedim gider misin dedi yolumdur Dedim sefil Emrah dedi kulumdur Dedim satar mısın söyledi yok yok Ercişli Emrah
Karanfili ekemedim Suyunu dökemedim Yârimden ayırdılar Yüzünü göremedim *** Ayvalar dilim dilim Darılmış benim gülüm Ben gülüme ne dedim Kurusun ağzım dilim *** Asmanın arasından Alamadım üzümü Kaldır yârim şapkanı Göremedim yüzünü
DERSKİTABI
Kelime Dünyası
140
* zindan
* âşık
* vezir
* şair
* kale beyi
* han
* mezar
* padişah
* şah
* köle
* mâni
* derviş
Yazalım • Yukarıdaki kelimelerle cümleler yazınız.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
B. Başarı Hikâyeleri 1 Okuyalım, dinleyelim.
Bir Liderin Doğuşu Mustafa, öğrenimine, Selanik’te önce mahalle mektebinde, sonra da altı yaşındayken Şemsi Efendi İlkokulunda başladı. 1894’te Selanik Askerî Ortaokulunun imtihanlarını kazandı. Dördüncü sınıftayken okuduğu on bir dersin onundan tam not aldı. 1896’da kaydolduğu Manastır Askerî Lisesini de 2. olarak bitirdi. Askerî öğreniminin yanı sıra yabancı dil öğrenimini de ihmal etmedi; yazları izinli olarak Selânik'e döndü ve Fransızca dersleri aldı. 1899 yılında Harp Okuluna kaydoldu. Okulu başarıyla tamamladı. 1902’de Harp Akademisine girdi. Mustafa Kemal akademideki ilk yılını anılarında şöyle anlatır: “Derslerime çok iyi çalıştım. Memleketin idaresinde ve siyasetinde fenalıklar olduğunu bu yıllarda keşfetmeye başladım...” Mustafa Kemal, Harp Okulunda ve Harp Akademisinde de zekâsı, yetenekleri ve üstün kişiliği ile tanındı. Arkadaşlarının içten sevgi ve saygısını kazandı. Ülke sorunlarıyla ilgilenmesi ve düşüncelerini cesaretle ifade etmesiyle dikkat çekti. Askerlik derslerine büyük ilgisinin yanında matematikte, edebiyatta ve hitabette de çok başarılıydı. Okuldan kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. Mustafa Kemal, 1905 yılında Şam’a atandı. Şam’da 5. Ordu’nun emrinde kaldığı üç yıl içinde Suriye’nin hemen her yerini dolaştı, memleket idaresindeki aksaklıkları, ordunun eğitim ve öğretimindeki eksiklikleri gördü. Osmanlı Devleti, 1. Dünya Savaşı sonunda, mağlup oldu. 30 Ekim 1918'de "Mondros Mütarekesi" adı verilen şartları ağır bir anlaşma imzalamak zorunda kaldı. Bu anlaşma şartlarına dayanılarak memleketin birçok bölgesi galip devletlerce işgal edildi, ordu dağıtıldı, bütün silâh ve cephane galip devletlerin emrine verildi. Memleket ve milletin içinde bulunduğu şartlar ağırdı. Osmanlı memleketleri tamamen parçalandı. İstanbul ve İstanbul Hükümeti İtilâf Devletlerinin baskı ve kontrolü altına girdi. 1919’da Samsun’da Millî Mücadele’yi başlattı. 23 Nisan 1920’de, Türkiye Büyük Millet Meclisini açtı. Meclis, Mustafa Kemal’i Cumhurbaşkanı seçti. Mustafa Kemal, Türk Kurtuluş Savaşı’nı başarıyla yönetti ve büyük bir zafer kazandı. 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet’i ilan etti ve böylece Türkiye Cumhuriyeti Devleti’ni kurdu. Cumhurbaşkanı olduktan sonra birçok alanda yenilik yaptı. Bu yenilikleri halk destekledi ve kısa sürede ülke gelişti. 24 Kasım 1934’te TBMM, kendisine “Atatürk” soyadını verdi. Yabancı devlet adamlarını Türkiye’ye davet etti. 10 Kasım 1938 sabahı saat dokuzu beş geçe hayata gözlerini yumdu. Türk milleti onu unutmadı ve ona bir anıt mezar (Anıtkabir) yaptı. Atatürk şu anda Anıtkabir’de yatmaktadır.
141
DERSKİTABI
Yeni Lider Yeni Devlet
8. Ünite Ömür Dediğin
2 İşaretleyelim. Bir Liderin Doğuşu
D
Y
1. Mustafa Kemal, ilkokuldan sonra askerî okullarda eğitim gördü. 2. Okul hayatı süresince başarılı bir öğrenciydi. 3. Eğitiminde askerlik ön plandaydı, yabancı dil öğrenmeye önem vermedi. 4. Ülke ile ilgili düşüncelerini çekinmeden ifade etti. 5. Ülke sorunlarıyla ilk defa Harp Okulundayken ilgilenmeye başladı. 6. Harp Akademisini teğmen rütbesiyle bitirdi. Yeni Lider Yeni Devlet
D
1. Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra şartları ağır bir
Y
antlaşma imzalamak zorunda kaldı. 2. Mustafa Kemal, 1919’da Millî Mücadele’yi başlattı. 3. Mustafa Kemal, bütün milletvekilleri tarafından başbakan seçildi. 4. Mustafa Kemal, Cumhuriyet’i ilan ettikten sonra pek çok yenilik yaptı. 5. Halk, bu yeniliklerde, Atatürk’e destek oldu. 6. Padişah ona Atatürk soyadını verdi.
3 Konuşalım.
Önemli Kişiler Ülkenizin tarihinde yer etmiş kişilerden birini anlatınız.
DERSKİTABI
4 Seçelim, yerleştirelim.
142
yapan
edecek geçen
1. Sizin
kaldığı
bineceğiniz ağrıyan
uçak, bir saat sonra kalkacak.
2. Doktor, 3. Şu anda 4. Yarın seni muayene 5. Ayşe’nin 6. Öğretmen, ödevini 7. Trafik polisi, kırmızı ışıkta 8. Sadaka
oturduğum
dişi için ağrı kesici ilaç verdi. ev durağa çok yakın. doktorun muayenehanesi nerede? otel beş yıldızlı. öğrencileri ödüllendirdi. sürücüye ceza yazdı. dilenci, bizden daha zengin.
verdiğiniz
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
5 Okuyalım, işaretleyelim.
GAZETE ÇOBANLIKTAN ÖSS ZAFERİNE Şanlıurfa'da, Güleç Ailesi'nin çobanlık yapan biri kız üç çocuğunun hepsi Üniversiteye giriş sınavında başarılı oldu. Şanlıurfa'da yaşayan Güleç ailesinin yedi çocuğundan 22 yaşındaki Zehra, 19 yaşındaki Ali ve 17 yaşındaki Halil, gün içerisinde çobanlık yapıp koyun sağdı, akşamları ise ders çalışarak Üniversiteye giriş sınavına hazırlandı. Güleç kardeşler, kendilerini başarıya ulaştıran en önemli özelliğin derslerine düzenli çalışmaları olduğunu söylediler. "Gündüzleri babamızla birlikte gidip koyunları evden alıp meralara ve tarlalara götürüyoruz. Bahar aylarında ise bölgedeki meralara gidiyoruz. Burada çadırlarda kalıp çobanlık yapıyoruz. Meradan döndükten sonra bizim yardımımız ile Zehra koyunları sağıyor. Akşam olunca hep birlikte ders çalışıyoruz. Aynı anda sınavı kazanmamız bizi çok sevindirdi" dediler. Okuma-yazma bilmeyen 55 yaşındaki baba Hasan Güleç ise çocuklarının kendisi gibi cahil kalmamasına seviniyor. "Ben de, eşim Sultan da okula hiç gitmedik. Cahilliğin ne demek olduğunu bizden daha iyi kimse bilemez. Kendi kendime 'Ne olursa olsun çocuklarımı okutacağım' diye söz verdim. Hayatım boyunca çocuklarımın benimle aynı kaderi paylaşmamasını istedim. Onlar okusunlar diye uğraştım. Çok şükür bunda da başarılı oldum. Yok
1. Ailedeki çocuk sayısı 2. Gençlerin yaptıkları iş 3. Ailedeki maddî güçlük. 4. Gençlerin başarıları 5. Anne ve babanın eğitim seviyeleri 6. Gençlerin başarılarının nedeni 7. Babanın sevinci
6 Yazalım.
Üniversiteniz Siz de üniversitenizi kazanma başarınızı yazınız
143
DERSKİTABI
Var
8. Ünite Ömür Dediğin
7 Dinleyelim, tamamlayalım.
Bir Başarı Öyküsü 1. Semiha Topal, üniversiteye giriş sınavı, dil puanında Türkiye _________ oldu. 2. Semiha’nın babası __________, annesi ____________. 3. Semiha’nın bir _______ bir ___________ kardeşi var. 4. Semiha’nın çalışmak için özel bir odası yok. Bu yüzden, derslerine __________ çalışmış. 5. Semiha, günde on saat ders ______________. O, az ama ___________ çalışmış. 6. Semiha, öğrencilere, _____________ ve __________________ çalışmayı tavsiye ediyor.
8 İşaretleyelim.
D 1. Semiha, sözel bölümdeki soruların tamamını doğru cevapladı. 2. Babasının geliri orta seviyede. 3. Sınıfı çok kalabalıktı. 4. Okulda, teneffüslerde ders çalıştı. 5. Genellikle sınavdan önceki akşam çok çalışır.
9 Seçelim, yerleştirelim. kurulandı
bulundu
açıldı
saklandı
görüştü
ettirdi
yıkandı
temizletti
çalıştırdım
giyindi
1. Rüzgâr nedeniyle sınıfın pencereleri açıldı. 2. İki arkadaş baş başa _____________.
DERSKİTABI
3. Babam, arabamı tamir ___________.
144
4. Çocuk, ağacın arkasına ____________. 5. Günlerdir aradığımız kitap ____________. 6. Anne, çocuklarına odalarını _____________. 7. Bulaşıklar _______________. 8. Banyodan sonra _____________. 9. Kardeşime ders
.
10. Babam sabah erkenden
ve çıktı.
Y
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
10 Seçelim, yerleştirelim. edersen
çalışırsan
etmezsen
yaparsan
çıksa
konuşsalar
çıkarsan
olursam
yatarsan
olsa
1. Hava çok puslu, keşke güneş çıksa. 2. Başım ağrıyor, gençler keşke başka yerde ____________. 3. Çok ____________ sınavda başarılı olursun. 4. Yoksullara yardım ____________ sevap kazanırsın. 5. Şemsiyeni almadan sokağa ____________ ıslanırsın. 6. Erken____________erken uyanırsın. 7. Buzlu yolda dikkat ____________ düşersin. 8. Keşke her gün bayram ____________. zayıflarsın.
10. Derslerimde başarılı
babam bana bilgisayar alacak.
Kelime Dünyası
* zekâ
* başarı
* sınav
* puan
* burs
* not
* hayırsever
* gurur
* imt ihan
* samimiyet
* cahil
* dökmek
Anlatalım. • Yukarıdaki kelimeleri kullanarak aile bireylerinizden birinin başarısını anlatınız
145
DERSKİTABI
9. Rejim
8. Ünite Ömür Dediğin
C. Kendi Hikâyem 1 Okuyalım, işaretleyelim.
Ayşe Kulin Arnavutköy Amerikan Kız Koleji Edebiyat Bölümünü bitirdi. Çeşitli gazete ve dergilerde editör ve muhabir olarak çalıştı. Uzun yıllar televizyon, reklam ve sinema filmlerinde sahne yapımcısı, sanat yönetmeni ve senarist olarak görev yaptı. Öykülerden oluşan ilk kitabı “Güneşe Dön Yüzünü” 1984 yılında yayımlandı. Bu kitaptaki “Gülizar” adlı öyküyü, “Kırık Bebek” adıyla senaryolaştırdı ve bu sinema filmi 1986 yılının Kültür Bakanlığı Ödülü’nü kazandı. 1986’da sahne yapımcılığını ve sanat yönetmenliğini üstlendiği “Ayaşlı ve Kiracıları” adlı dizideki çalışmasıyla Tiyatro Yazarları Derneği’nin En iyi Sanat Yönetmeni Ödülü’nü aldı. 1996 yılında “Foto Sabah Resimleri” adlı öyküsü Haldun Taner Öykü Ödülü’nü, bir yıl sonra aynı adı taşıyan kitabı Sait Faik Hikâye Armağanı’nı kazandı. Miss Dean’in sınıfında, bir kitap okuduk. Miss Dean, kitabı bitirip üzerinde tartıştıktan sonra bizden romanla ilgili bir kompozisyon yazmamızı istedi. “Bu kitabın
DERSKİTABI
146
size ne ifade ettiğini yazınız.” dedi. Miss Dean, bir sonraki dersine, düzeltmelerini yaptığı kompozisyonlarımızla geldi. “Yirmi kişilik sınıfta, size sadece bir kişinin kâğıdını okuyacağım, kızlar.” dedi. “Çünkü sadece bir arkadaşınızınki okunmaya değer. Dinleyin ve bir fikir nasıl geliştirilir, kompozisyon nasıl yazılır, görün.” Eline kompozisyonlardan birini alıp okumaya başladı. Kimimiz dinledik, kimimiz dinler gibi yaptık. Ben, dinleyenlerin arasındaydım. Okudukları, nedense hiç yabancı gelmedi. Kompozisyonun bana ait olabileceği umuduna ancak kompozisyonun sonuna doğru kapıldım. Miss Dean, okumayı bitirdi ve “Bu yazının sahibi yanıma gelsin.” dedi. Benden çıt çıkmadı. Ya başka biri de benim yazdıklarıma benzer bir şey yazmışsa? “Kulin, neden yanıma gelmiyorsun? Bunu sen yazmadın mı yoksa?” Bacaklarım titreyerek, kalbim çarparak hocanın yanına yürüdüm. “Arkadaşınızı alkışlayın ve bir dahaki sefere siz de onun gibi yazmaya gayret edin.” dedi Miss Dean. O anı, şu güne kadar en ufak ayrıntısıyla hatırladığıma göre, acaba Miss Dean’in yanında gururla dikilirken mi karar verdim yazar olmaya? Dersin sonunda sınıftan çıkarken Marusya yanıma geldi. Marusya, koleje girerken benimle aynı sınava katılan ve sınavı birincilikle kazanan Rus asıllı arkadaşımızdı. “Ben sana matematik öğretirsem sen de bana kompozisyon yazmasını öğretir misin?” diye sordu. Ben mi Marusya’ya bir şey öğreteceğim! Yanlış duyduğumu zannettim. Israr etti. “Öğretemem Marusya.” dedim samimiyetle. “Çünkü nasıl yazdığımı ben de bilmiyorum. İçimden gelenleri kaleme döküyorum, bunun bir formülü, bir denklemi yok.” Merdivenlerde, bir sonraki derse koştururken yüzümde kocaman bir gülümseme vardı. Marusya benden kompozisyon dersi istiyor, demek ben gerçekten yetenekliydim. Yazar olmalıydım ben, yazar! Ayşe Kulin Hayat, s.120-121
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
D
Y
Var
Yok
1. Öğretmen, yirmi kişilik sınıfta sadece bir kişinin kompozisyonunu beğendi. 2. Ayşe Kulin, öğretmendeki kompozisyonun kendisine ait olduğuna inanamadı. 3. Ayşe Kulin okula birinci olarak girdi. 4. Ayşe Kulin’in sınıfında Rus asıllı bir öğrenci vardı. 5. Ayşe Kulin’in okuduğu okula sınavla öğrenci alınıyor. 6. Ayşe Kulin’in kompozisyonu hayallerle ilgiliydi. 7. Öğretmeni, Ayşe Kulin’in kompozisyonunu diğer öğrencilere örnek olması için okudu.
1. Öğretmenin öğrencisini övmesi 2. Öğrencinin heyecanı 3. Öğrencilerin kıskançlığı 4. Öğretmenin başarılı öğrenciye tam not vermesi 5. Bir öğrencinin diğer öğrenciden yardım istemesi 6. Kompozisyon yazmanın formülü 7. Öğretmenin başarısız öğrencilere kızması 8. Sınıftaki öğrencilerin cinsiyeti
2 Konuşalım.
Başımdan Geçenler 3 Eşleştirelim. Ne zaman?
Ne söylersiniz?
1. Okul servisini kaçırdınız.
Keşke şimdi buz gibi bir su olsa.
2. Arkadaşınızla kavga ettiniz, pişmansınız.
Keşke hava daha serin olsa.
3. Stadyumda maç seyrediyorsunuz.
Keşke şimdi evde olsam, dışarıyı seyretsem.
4. Sağanak yağmur yağıyor.
Keşke biraz daha uyusam.
5. Çok sıcak, terliyorsunuz.
Keşke benim takımım karşı takımı yense.
6. Filmi çok beğendiniz.
Keşke daha sakin olsam.
7. Susadınız.
Keşke şimdi okula ışınlansam.
8. Çok uykunuz var.
Keşke birlikte seyretsek.
147
DERSKİTABI
Sizin için önemli olan ya da hayatınıza yön veren bir anınızı anlatınız.
8. Ünite Ömür Dediğin
4 Dinleyelim, tamamlayalım.
İdil Biret Türkiye’nin “harika çocuğu” İdil Biret’in müziğe olan ilgisi 2 yaşında başladı. 5 yaşında, olağandışı müzik yeteneği ile Türk ve Avrupalı müzik çevrelerinin hayranlığını kazandı. Yedi yaşında ailesiyle birlikte Fransa’ya gönderildi. 16 yaşından bu yana dünya sahnelerinde yerini aldı. 1. İdil Biret, __________, _______________ ve ________________ ikamet ediyor. 2. İdil Biret’e göre __________________ önemi yok. 3. İdil Biret için, hem Avrupa kültürünü hem de ___________ kültürünü tanımak büyük bir şans. 4. İdil Biret, Türkiye ile olan _______________ hiç koparmamış. 5. Doğu müziğinde ______________ çalgılar gelişmiştir. 6. İdil Biret’e göre, Türkiye’de __________, ______________ hatta _____________ kültürlerini de kapsayan özel bir kültürel doku var. 7. İdil Biret’e göre, tanıtımların ____________________ yönelik ve sürekli yapılması gerekiyor.
DERSKİTABI
5 Eşleştirelim.
148
müsait
alaka
ön yargı
izlemek
sebep
sürekli
ilgi
uygun
devamlı
neden
mekân
peşin hüküm
takip et-
ferdî
bireysel
etken
his
duygu
faktör
yer
6 İşaretleyelim. Aşağıdaki ifadeleri farklı kaç biçimde söyleyebiliriz, kutucukları işaretleyiniz.
Türkiye ile olan bağlarımı hiç koparmadım. Türkiye ile ilişkimi kesmedim. Türkiye ile her zaman ilgilendim. Türkiye’ye kendimi her zaman bağladım. Türkiye ile ilgili bağlantılarımı bitirmedim.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
On altı yaşından bu yana dünya sahnelerinde yerini aldı. On altı yaşından beri dünyanın çeşitli yerlerinde konserler verdi. On altı yaşına kadar dünyanın her yerinde gösterilere çıktı. On altı yaşından bu zamana kadar dünyanın çeşitli yerlerinde piyano çaldı. On altı yaşından günümüze kadar yurt içinde ve yurt dışında konserler verdi.
7 Yazalım.
Kişisel Başarılar Herhangi bir alanda ödül kazandınız mı? (spor, yarışma, öykü yazma…) Okul içi/okul dışı başarılarınız var mı? Bu ödülü/başarıyı kazanabilmek için ne tür çalışmalar yaptınız?
8 Eşleştirelim. Kutudaki cümleleri, konuşma balonlarına yerleştirelim. Allah Allah! Nerede kaldı bu kız? Bu trenden de inmedi. Allah zihin açıklığı versin kızım. Allahaısmarladık. Hay Allah! Yarım saattir gözlüğümü arıyorum ama gözlüğüm gözümdeymiş! Allah’a şükür iyileştin yavrum. Neden hâlâ dönmediler? Allah korusun başlarına bir şey mi geldi acaba? Allaha ısmarladık
149
DERSKİTABI
1. 2. 3. 4. 5. 6.
8. Ünite Ömür Dediğin 9 Eşleştirelim. Sebeplerle sonuçları eşleştirelim. 1. Sürücülerin trafik ışıklarına uymamaları 2. Ders çalışmaman 3. Yüksek topuklu ayakkabılar 4. Gelenekler 5. Çöplerin zamanında toplanmaması 6. Çocukların yemekten önce şeker yemesi 7. Çocukların yeterince süt içmesi 8. Kalorisi yüksek yiyecekler yemeniz 9. Kalecinin gol yemesi 10. Ekonomik kriz
geçmişimizi unutmamamızı sağlar. çalışanların işsiz kalmasına sebep olacak. kemiklerinin sağlam olmasını sağlar. kilo almanıza sebep olmuş. kötü kokuya sebep oldu. sınavlarında başarısız olmana yol açtı. iştahlarının kesilmesine yol açar. trafik kazalarına neden olur. takımın maçı kaybetmesine neden oldu. ayakların ağrımasına sebep olur.
Kültür Çağlayanı Türk Sinemasının Unutulmaz ikilisi Münir Özkul - Adile Naşit Münir Özkul, “Hababam Sınıfı” filmlerindeki tatlı sert müdür yardımcısı “Kel Mahmut”; Adile Naşit ise müstahdem “Hafize Ana” tiplemeleriyle tanınır. Ama esas olarak “Neşeli Günler”, “Gülen Gözler”, “Bizim Aile” ve “Aile Şerefi” gibi filmlerde oynadıkları karı koca rolleriyle Türk halkının gönlünde taht kurmuşlardır. Halk onları öyle benimsemiştir ki, pek çok kişi, onların gerçek hayatta da evli olduklarına inanmıştır. Oynadıkları filmler, ailece izlenecek filmlerin ilk sıralarındadır. Bu filmlerde Münir Özkul, “adil, babacan ve dürüst baba”yı, Adile Naşit de “ aileyi bir arada tutan, beraberliğe önem veren ve kocasına hep destek olan anne”yi canlandırmıştır.
DERSKİTABI
Kelime Dünyası
150
* kitle
* ödül
* kültür
* formül
* fikir
* bağ
* önyargı
* umut
* kimlik
* babacan
* denklem
* müs tahdem
Yazalım
• Kelimeleri kullanarak birkaç cümle yazalım.
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Dinlediğim metinlerin temel hatlarını ve konusunu anlayabilirim.
Güncel haberleri ana hatlarıyla anlayabilirim.
Kısa bir öyküdeki ana konuyu anlayabilirim.
Bir öyküdeki olaylar arasında neden sonuç ilişkilerini anlayabilirim.
Bir öyküdeki kişilerin temel özelliklerini anlatabilirim.
Planlarımı, hedef ve davranışlarımı nedenleriyle açıklayabilirim.
Bir öyküyü anlatabilirim.
Duygu ve düşüncelerimi açıkça ifade edebilirim.
Bilinen ve ilgi alanıma giren konularda konuşabilirim. 151
Samimi bir ortamda yapılan tartışmalara katılabilirim.
Bir görüşe katıldığımı veya karşı çıktığımı ifade edebilirim.
Bir kitap veya filmin konusunu ana hatlarıyla anlayabilir ve yorumlayabilirim.
DERSKİTABI
KENDİMİ
M U R O Y İ R İ D N E L DEĞER
8. Ünite Ömür Dediğin DEĞERLENDİRME 1. Tatil _________ annesinin yanından ayrılmadı.
6. Bir daha ____________ bana söz vermişti.
A) geldi
A) yapmayacağına
B) bitmiş
B) yaptı
C) olduğunda
C) yapacakken
D) yokken
D) yapsa
2. Size gel_____ yolda dayıma rastladım.
7. Buzdolabını aç___ içindeki sütü al____ istiyorum.
A) –irken B) –iyor C) –dim
DERSKİTABI
D) –ecek
A) -tı, -dı B) -ıp, -ıp C) -ıp, -acağım D) -ıp, -mak
3. Aslında çok kolay bir sınavdı ama ______.
8. Buraya geldiğimden _____ kilo almaya başladım.
A) hemen bitirdi.
A) boyu
B) zaman çok uzundu.
B) süresince
C) zaman çok kısaydı.
C) beri
D) hemen bitirdi.
D) diye
4. Beni duymadın galiba ___________.
9. Hâlâ çocuk ______ düşünüyor.
A) gelir misin dedi.
A) olduğum
B) gelir misin diye dedim.
B) olduğumda
C) gelir misin diyeceğim.
C) olduğumu
D) gelir misin diye sordum.
D) olduğumdan
5. Nedenini açıklar mısın dediğimde bana seninle _______________.
10. Mağazada gördüğüm ______ beğenmedim.
A) söylüyorum dedi.
A) her şeyi
B) nedeni olduğunu söyledi.
B) hiçbir şeyi
C) neden söyledi.
C) hepsini
D) konuşmamı söyledi.
D) hiçbiri
152
Dizin
DERSKİTABI
Ünite1
154
açıklamak açmak ad adam afiş ahali aile ak akşam aktarmak alan alet alıcı alışveriş almak altın ama an ana ancak ancak ani anlamak anlatmak anne ara araba aracı araç arama arası arka arkadaş artmak asıl âşık aşmak atlet avukat ayaklı ayırmak aynı ayrıca ayrıntı baba bakmak balkan balkon banka basın başbakan başkan başlamak başvurmak
bazen bazı beğeni bekle ben benzetmek berabere beslemek bırakmak bile bilgi bilgilenmek bilgin bilgisayar binmek birbir birçok birey birinci birkaç birlik bisiklet bitmek biz borsa boş boy bozuk bölüm börek böylece bu bugün bugün bulmak burun bülten bütün büyük cankurtaran canlı cep cevap cumhurbaşkanı çağ çağırmak çalış çalışmak çay çaycı çaydanlık çekmek çeşitli çevre çık çiz
çocuk çok çöz çünkü dağıtmak daha daire dal danışmak davranmak davul dede dedikodu değer değerlendirmek değil değişiklik denemek dengeli dergi ders destan devam devlet dışarı dikkat dikkatli dil dinle dinlemek dolaş dolaşmak dolu doymak dönüm duman dur durum duy duygu duymak dünya düşmek düşünce düşünceli düşünmek düşünmek düzeltmek düzenlemek düzenli düzey eğitmek eğlenmek ekip ekle ekran
el elektronik en endeks epey e-posta eski eş eşlik eşya etkinlik etmek etraf ev evli ey faks fare farklı faydanmak fikir film firma fiyat flaş forum fotoğraf galibiyet garip gazete gazeteci gece geç gel geliş genç genel genellik gerçekleştirmek getirmek gezmek gibi gir girişimci girmek git gitar gitmek giy gönder gönül gör göre gören görev görmek
gösterim göz grup gül gün gündem günlük gür gürültü güvercin güzel haber haberdar haberleş hafif hafta haftalık hâl halk hamile hangi harçlık hareket harika has hasta hastane hatta hava hayat hayvan hazır hemen hemşire hep hepsi her herkes heyecanlanmak hırsız hızlı hiç hiçbir hisse hissetmek hoşlanmak hüsran ıslatmak iç içermek için içmek ifade ihtiyaç iki ikinci
ilan ile iletişim iletmek ilgili ilginç ilk inmek insan internet isim istek istekli istemek iş işlem işte iyi iyileşmek kadar kadın kahve kal kalmak kalp kanal kantin kanun kapalı kapamak kapatmak kapı karar kardeş karşı karşılaş katılmak kayıp kaza kazanmak kek kelime kendi kılavuz kısa kız kilo kim kimse kişi kitle kolay kolaylaştırmak komik konu konuş
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
o oda oku okul olarak olay olmak olumlu olumsuz omuz ons oran ortalama ortam otur oyna oynamak oyuncu ödev öğrenci öğrenmek öğretmek ölmek ön önce önemli önermek örnek özellik padişah para pay paylaş paylaşmak pek performans piyasa plakalı problem puan puro radyasyon radyo rağmen rahatsız rakam reklam renk risksiz saat sabah sağlamak sağlık sahip sahiplenmek sakallı
salon sanal sanat sanki sanmak satır satmak sayfa seans selam sempozyum sen senet serbest servet ses set sevimli sevmek seyir seyirci seyirmek sıcaklık sıfır sır sinema sinirlenmek sinirli sinyal site sivil siz sofra soğuk sohbet sokak son sonra sonuç sormak soru sosyal sönmek söylemek söz sözleşmek spor süre sürekli süreli sürmek şakacı şakayapmak şans şarjım şarkı
şart şaşmak şehir şeker şemsiye şey şiddetli şikâyetçi şimdi şirket şoför şu tabela tabii tahmin taksi tam tamamlamak tanı tanışmak tanışmamak taraf taraftar tarih tarla tartışmak tasarım taşınmak tat tatil tavsiye tedirginlik tehlike teknoloji telefon televizyon tellal tercih terim tıp tıpkı tırman titremek tiyatro tombiş top toplanmak toplanmamak toplantı topluluk toplum torun trafik transfer tur tüm
tür uçak ulaş ulaşmak uluslararası unutmak unvan uzak uzaklaşmak uzman uzun üç ülke üniversite ünlü üst üstlenmek üye üzmek vakit varmak vatandaş vazgeçmek ve vermek veya vurgulamak yada yağ yağmur yakın yakınlık yaklaşmak yalan yalnızlaşmak yalnızlık yan yanıtlamak yani yap yapı yapmak yaralanmak yararlanmak yardım yarı yarış yarışmak yasak yaş yaşlı yaşmak yatırımcı yaygın yayın yayınlamak
yaymak yaz yazılı yemek yememek yeni yenilmek yer yetenek yıkamak yıkanmak yıl yok yol yolculuk yormak yön yönelmek yönetmen yüksek yükseliş yüz yüzlü zaman zevkli zirve
Ünite2
aday akciğer anlaşmak ayrıntı bağır başvurmak başvuru bayramlaşmak beklenti belge bilek biliminsanı bilmece bozkır bulmaca buluşmak çarpışmak çığırtkan çöl darbe davranmak deneyim dertleşmek dolmak düğün dürüst engellemek engellenmek
155
DERSKİTABI
konuşmak koparmak korku korumak koşmak kovala köpek köy kullan kullanmak kupa kur kuruluş kurum küçük kültür laf lamba lider lisans lütfen maç madalya madalya magazin mağlup mahalle manav manşet matematik maymun medya medya mekan mektup meraklı mesaj meydan meyve millî milyar milyon miras moral motor muhabir muhtar mutlaka mutlu müdahale nasıl neden nerede neşeli nine not
DERSKİTABI
Dizin
156
etki fahridoktora felaket felç felek form garip gözlemek gurbet gurur haberdaretmek hapis hata hattat hazine hitabe hüsnühat iletişim imza internet intiba ipucu işletme işveren işyeri kadraj kahraman kaligraf kaligrafi karıntokluğu kariyer karşılaşmak konfeti koşuşmak köşeyazarı köşeyazısı kötülemek kucaklama kucaklaşmak kutsal kültür mantı matbaa mevlâ muhabbet nutuk odaklanmak ofis otoban oyuncu ozan ömür ötmek öz özlemek panjur
paslaşmak perde pota referans rehber röportaj ruh sabırsız saf sararmak sarma saz selamlaşmak senarist senaryo sırma sızlamak sızmak sinmek sistem solmak solmamak sözleşmek staj süreç şirket şöhret tabela tanışmak tanıtım tartışmamak tartışmak taşınabilirbellek tedavi tezene tokalaşmak toplum türkü. uçuşmak uğraşmak ürkütmek vedalaşmak yararlanmak yaratmak yarızamanlı yayımlamak yönetici yönetmen yönetmen Yöre yumruklaşyüklemek yürütmek zorluk çekmek
Ünite3
acil aidat alık anlayarak barınmak başı ağrımak başucu kitabı beceri belge ciltlemek çıktı çözülmek dal dalkavuk ders çıkarmak ders direnç doğru dürüst doğuştan dolaylı efendi eksik fabl faka basmak geçici gelişmiş geliştirmek geri kalmış gurur duymak hayal kurmak hızlı okumak hizmete açmak ilaç işlem karga karınca kayıt yaptırmak kesin kayıt kitap ciltlemek kitap kurdu konmak mahcup manzum mazeret nağme notalmak oran ödül ödüllendirmek öğrenci evi öğrenci numarası öğüt vermek özlemek sanatkâr saygı göstermek sayılmak
sevketmek sıkılmak sıklık sırtından geçinmek sitem sorun sultan suret şaşkın tercih listesi teslim etmek tilki uygulamalı üçkıta üniversiteye giriş sınavı üretim yayılmak yemekhane yeminetmek yerleşke yeşermek yıllık zarf zihin
Ünite4
aktarmak amblem anket arınmak arşiv avlamak başrol belgesel bilim-kurgu birleştirmek bulanık danışmak dava değerlendirmek destelemek dilekçe dönüşmek etkilenmek festival gezegen hâkim heykel ışık tutmak ikram etmek işaret etmek jüri kahin kutlamak lâle mahkeme
mizah mülk nesne ödül önermek önlem sel sembol senaryo simge şenlik tabir etmek tanık tekne teori tufan uçurtma uluslararası uzay üretmek verimli yaratık yoğun ilgi yorumlamak yöre yöresel
Ünite5
ahali akademisyen akım araç-gereç arızalı artmak arzetmek aydınlatmak aygıt bağlanmak barbekü basamak başvuru formu bedel bedelsiz belge bildirmek buluşturmak burs çanak çömlek çekmek derin dondurucu doğalgaz dolmuş dubleks duşakabin düzenlemek elektrik akımı
elektrik devresi elektrik kaçağı elektronik posta emlakçı engelli etkinlik evrensel faaliyet firma fiş fotoğraf çektirmek garanti belgesi gelenek gerçekleştirmek gözü tutmamak harcamak hat havadis hayata geçirmek hedeflemek heyet hoşgörü ısıtıcı ısıtma ıssız iade idare lambası ikinciel ikram etmek ilan ilk yardım inceleme is kabuklu yemiş kanun kapılmak kasır katılım kauçuk kayıt altına almak kaza kılavuz kimlik konuk olmak koridor kredi çekmek kur kur atlama sınavı kurmak kurmak kuruluş kurum kusurlu lisans üstü lokma loş ışık
mahrum kalmak mermer misafir etmek mobilya muhakkak mutfak tezgahı müdahale etmek müddet münasebet müstakil ev müze nazik onarmak öksürmek önermek önüne geçmek özen göstermek parke pekişme proje radyatör raf saten boya saydırmak sektör semt servis servis görevlisi sızdırmak sigorta standart sulamak şikâyet tadını çıkarmak talep etmek tanıtmak taşıtaracı tedavi altına alınmak teknik destek telaş ter dökmek torun tören tren seferi tuş tüketici unvan uygulama ürün kodu vakıf valilik vesikalık yaz okulu yazılım yerel yetiştirmek
yetkili zihin
ünite6
abartmak acıklı adım adını duyurmak aile geçindirmek akrobat alışkanlık amatör bağlı olmak bakıma muhtaç bayılmak bencil beste bilimkurgu bir başka deyişle birey bitişik biyografi büyülenmek cenaze çap çileden çıkmak dâhi dalgalanmak davet etmek değişiklik deha deli dernek dernek destek destek olmak devir dikkatten kaçmak dili tutulmak doğma büyüme doğuştan dokunmak döndürmek dönem dövünmek dövünmek durulmak dünyaya gelmek dünyaya gözlerini açmak eksik eleştiri engelli eritmek etkilemek ezberlemek
felç festival fırsat forma geçim gerçeküstü gösterişsiz gün batımı güreş güvey haber vermek halk ozanı hata hayal hayata veda etmek hayırdır hayran hüzün iç içe ilan edilmek ilgi incelemek insanüstü inşaat işitmek işten çıkmak ithal kaçırmak Kalabalık kaldırım karar vermek karşı karşıya gelmek karşılaşmak katkıda bulunmak kemençe kiremit kitle Kolay gelsin koltuk değneği konser kumarhane kusursuz kül etmek macera madalya mahvetmek marka meşhur miras muhteşem mutlaka mücadeleci mükemmel mütevazı müzisyen nerdeyse
ortaya çıkmak ortopedik otistik oyalanmak öldürmek övünmek özürlü pişman rampa rekor sabretmek sağır sahne sakin olmak saklanmak sine sirk siyaset sorun sürdürmek süslenmek şahane şaşırmak şaşkın şenlik takılmak takıntı takıntı takip talihsizlik taranmak tarif tekerlekli sandalye tekrar temsilci tesadüfen tıbbi müdahale tırmanmak toplamak toplanmak toplantı toplu taşıma toplumsal olay turne tutku tuval ulaştırmak usta olmak uygun ün ünlü üstad üye vazgeçmek vurulmak yalanmak
yalın yansıtmak yararlanmak yaratmak yayımlanmak yayınlanmak yetenek yetenekli yeti yöneltmek zeki zirve zorunda kalmak
Ünite7
abla acımak açık açılmak ad ada adam adet âdet adım adlandırmak ağaç ağız ağlamak aile ait akıl akmak akraba alışveriş almak alt altın amaç ambar an anahtar anı anlamak anlatmak anne ara araba aramak arife arkadaş asla asmak aşmak at ateş
atlamak avrupa ay ayak aynı ayrı ayrılmak baba bağ bağlamak bağlanmak bahar bahçe baht bakmak bambu barışmak basketbol baş başarı başarılı başlamak başucu bayrak bayram bayramlık bebek beceri beden beklemek bel benzemek beraber berber bereket beş beyaz bırakmak bilgi bilmek bin bir biraz birçok biriktirmek birinci birlik bitirmek bitki bitmek biz bolluk boyamak boyun boyunca börek
157
DERSKİTABI
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
DERSKİTABI
Dizin
158
böylece bu bugün bulmak bulunmak buluşmak bütün büyük cadde cami can canım cuma cübbe cümle çağırmak çalınma çalışmak çam çarşı çekmek çeşitli çeşitlilik çevre çıkarmak çıkmak çiçek çift çikolatalar çocuk çocukluk çok çözüm çukur çünkü daire dakika dal damat dans dansçı davet davranış davranmak değer değerli değil değiştirmek değnek demek dergi dertli deva devam dış diğer
dilek dilemek din dinlemek diploma doğum dokunmak dolaşmak dökülmek dönmek dört dua duvak duygu duymak düğün dün dünya düşman düşünmek düzen düzenlemek efsane eğitim eğlence eğlenceli eğlenmek el elbette elbise elli emin en engel erkek eş eşlik eşya etki etkinlik etmek ev evlat evlenmek evlilik ezan fakir farklı farklılık festival fırlamak figür fotoğraf futbolda gece geç
geçen geçmek gelecek gelin gelinlik gelmek genç genellik gerçek gerçekleşmek gerçekten geri getirmek girmek gitmek giymek giysi gondol gönül görmek görülmek görümlük görüntü görüşmek gösteri göstermek götürmek göz güç güdüleme gül gülmek gün güzel güzellik haber hafta hâlâ halk hangi harçlık hareket hareketlilik hasta hatırlamak hayat hayvan hazırlamak hazırlanmak hazırlık hedef herkes hıdırellez hırsız hız hızır
hiç huzur hüzünlü ısınmak ışıklandırmak iç içecek için içinde içmek iki ikram ileri ilginç ilk inanç inanış inanmak ince insaf insan intikam isim istek istemek iş itibaren iyi iyilik izleyen kabile kabristan kabul kaçmak kadın kahvaltı kalem kalkmak kalmak kalp kanal kap kapı kaplamak kaplı kardeş katılmak kavuşmak kaza kazanmak kep kese kesin kez kıl kına
kırgınlık kırk kırmızı kısa kısım kısmet kıyafet kız kızarmak kim kimono kimse kişi kişi kişilik kitap kol konu konuşma korkutmak koşmak koymak kötülük kullanmak kurdele kurmak kurtulmak kuşak kutlama kutlamak kutu kuvvetlenmek kuyumcu küçük kültür küsmek lider liman lise maddi makas mango maske mayıs mektup memleket merak merhaba mesaj meslek meslektaş mevsim mevsimlik meydan mezun mezuniyet
millet misafirler mutlaka mutlu mutluluk muz mübarek müdür mümkün müslümanlar namaz nasıl ne nesne neşe neşeli nice not o ocak oğlan okul olağanüstü olarak olay olgunluk olmak on onlar orta ortak oruç oturmak oynamak oyun oyuncak ödüllendirmek öğle öğrenci öğrenmek öğretim öğretmek öğretmen öldürmek ölmek ömür ön önce önemli öpmek örnek özel özellik özgü özgürlük özlem
özür para parti pasta paylaşmak pazar peki pes plan polis rakip rengarenk renk renkli resim ruh saat sabah sabırsızlanmak sadakat sağlamak saha saklanmak saldırgan salon sanmak savaş saye sayın seçmek sembol sergi sergilemek sert sevgili sevimli sevinç sevinmek sevmek seyirci sığınmak sık sıkıntı sınır sıra sihirli simge sinema sokak son sonra soru sorun söylemek söz spor
su sürmek süs şans şarkı şef şehir şeker şekil şenlik şifa tabiat tabii tahmin takılmak takmak tam tane tanıdık tanımak tapınak taraf tarih tarla tatil tatlı tekrar temiz terzi test teşekkür tiyatro toplanmak toplantı tören tutmak türk türkü türlü türü uçak uçmak uğramak uğraşmak uğur ulaşmak utanmak uyanış uygulama uyumak uzun üç üçüncü ülke üniversite üremek
üst üzere üzüm var ve vermek vurmak vücut yakalamak yakın yakmak yan yapmak yaramak yardım yarı yarışmacı yastık yaş yaşamak yaşayış yaşlanmak yatak yatmak yaygınlaşmak yaz yazmak yedi yemek yemek yemin yeni yeni yer yerli yeryüzü yeşermek yıl yılbaşı yirmi yiyecek yok yol yürek yürümek yüz yüzük zafer zehir zenginlik zor
ünite8 adil ağrı kesici akademi
aksaklık alaka anıt mezar anlaşma armağan atanmak atışmak ayırmak ayrıntı ayva babacan bağ (üzüm bağı) bağlamak baskı baş etmek başlatmak başucu benzer bireysel boğum cahil cahillik canlandırmak cemaat cephane cesaret ceza cumhurbaşkanı çalgı çalı çığlık atmak çobanlık darılmak denklem dert derviş destek olmak desteklemek diken dikkat çekmek dilenci doku dolaşmak dökmek duygu düğün düzen eksiklik engellemek esna etken
faktör fenalık ferdî feryat etmek formül gayret etmek gelişmek gözlerini yum (ölmek) gurur halk han hapis harika hile his hitabet huzura çıkmak ısrar etmek ışınlanmak idare ifade etmek ihmal etmek ikamet etmek ilan etmek ilgi imtihan inci işgal etmek işkence itiraz etmek iz sürmek kader kale kale beyi kaleme dökmek kapsamak karanfil kent keşfetmek kırık kıskançlık kıyaslamak kimlik kitle kocaman kontrol altı koparmak korumak koşturmak koyun
köle kul kurmak kurmay kurtuluş kurukurulan kültürel mağlup mahalle mal mâni meclis mekân mektup memleket mensup olmak mera mezar millet millî muayenehane muhabir mücadele müsaade etmek müsait mütareke naaş nasihat nişanlamak niyet tutmak ordu ödül ödüllendirmek ön yargı övmek padişah parçalanmak peşin hüküm puslu replik rivayet göre ruh rütbe sadaka sağanak sağmak sahne saklanmak saldırmak samimiyet
159
DERSKİTABI
YUNUS EMRE TÜRKÇE ÖĞRETİM SETİ B1
Dizin
DERSKİTABI
sarhoş seher senarist silâh siyaset sözel şah taht kurmak tanınmak tarla tartışmak tatlı sert temizletmek teslim etmek titremek uğramak umut uygun üstün vezir yankılanmak yapımcı yazar yenilik yetenek yoksul yönetmek yönetmek yönetmen yüzbaşı zafer zekâ zindan
160
Dil Bilgisi B1 - 1. ÜNİTE
B1 - 4. ÜNİTE
• -ken zarf -fiil eki. Telefonla konuşurken işe geç kaldım.
• Edilgen çatı: -l-, -n-. Bulaşıklar yıkandı.
Gece sokaktayken sokağın lambaları aniden söndü.
B1 - 5. ÜNİTE
• -mAktA Kek yapmakta üstüne yok.
• Gereklilik kipi: mAlI. Bu ilacı içmelisin.
B1 - 2. ÜNİTE
• -AlI, -DIğIndAn beri, - DI... -AlI Eve gideli çok oldu.
• İşteş çatı: -ş. Her sabah komşumla selamlaşırım.
İstanbul'a gittiğinden beri görüşemiyoruz.
Çocuklar parkta koşuştular.
Gitti gideli yüzü gülmüyor.
• bence, bana göre. Bence, bu sınav çok zor olacak.
• Ettirgen çatı: -DIr-, -Ir-, -t-, -Ar. Saçlarımı kestirdim.
Bana göre, bu sorunun cevabı yanlış.
B1 - 3. ÜNİTE • Dilek kipi (keşke): -sA. Keşke yağmur yağsa. • Şart kipi (eğer): -sA, -IrsA.
B1 - 6. ÜNİTE • Dönüşlü çatı: -n-, -l-, Ona hediye aldım. Çok sevindi. • "kendi" dönüşlülük zamiri. Evde herşeyi kendim yapıyorum.
Ders çalışırsan, başarılı olursun.
B1 - 7. ÜNİTE
• Ad cümlelerinde şart.
• Sıfat - Fiil ekleri: -An-. Derse gelmeyen öğrenciler sınav sonucunu öğrenemedi.
Eğer hastaysan, yarın işe gelme.
• -dIk ve -AcAk Sıfat fiil ekleri. Dün izlediğim filmi beğendim. Kalacağımız oteli arayacağım.
B1 - 8. ÜNİTE • Serbest dil bilgisi konuları (Tekrar).