1
DARLENE SHIEN M. FLORES
Ang awiting bayan (tinatawag ding kantahing-bayan) kantahing-bayan)
ay
isang
Naging malaganap (sa panahon ng mga Kastila) ang mga awiting bayan
tulang inaawit na nagpapahayag ng
sa
damdamin,
kaniyang awiting bayan ang mga
kaugalian,
karanasan,
pananampalataya,
gawain
hanapbuhay
mga
buong
Pilipinas.
May
kani-
o
naninirahan sa kapatagan at maging sa
taong
bulubundukin ng Luzon, Bisaya’t
naninirahan sa isang pook. Maraming
Mindanaw. Sa pananaliksik na ito,
uri ng mga awitin. May mga awit
ang pinagtutuunan nang buong pansin
tungkol sa pagdakila sa kanilang
ay ang mga awiting bayang Bisaya o
Bathala, pag-awit sa pagsisisi sa
Visayan folksongs (sa dakong Bisayas
kasalanan, pag-awit upang sumagana
at Mindanaw).
ng
ang ani, pag-awit sa pakikidigma, pag-awit sa tagumpay, pag-awit sa
PARUPARONG PARUPARONG BUKID
pagpapatulog ng bata, pag-awit sa
Paruparong bukid na lilipad-lipad
kasal, pag-awit bilang pagpuri sa
Sa gitna ng daan papagapagaspas
kanilang mga ninuno. May mga awit
Isang bara ang tapis
namang malaswa ang sinasabi ay may
Isang dangkal ang manggas
kagaspangan ang mga pananalita.
Ang sayang de kola Isang piyesa ang sayad
Ang mga awiting bayan ay isa sa mga matatandang uri ng panitikang
May payneta pa siya — siya — uy! uy!
Filipino na lumitaw bago dumating
May suklay pa man din — din — uy! uy!
ang
mga
Kastila.
Ito’y
mga
Nagwas de-ohetes ang palalabasin palalabasin
naglalarawan ng kalinangan ng ating
Haharap sa altar at mananalamin mananalamin
tinalikdang panahon. Karamihan sa
At saka lalakad nang pakendeng-
mga ito ay may labindalawang pantig.
kendeng.
FILIPINO V/ MGA AWITING BAYAN
DARLENE SHIEN M. FLORES
2
Dalhin mo ang buslo, sisidlan ng hinog Pagdating sa dulo'y uunda-undayog Kumapit ka Neneng, baka ka mahulog. Halika na Neneng at tayo'y magsimba At iyong isuot ang baro mo't saya Ang baro mo't sayang pagkagandaganda Kay ganda ng kulay -- berde, puti, pula. Ako'y ibigin mo, lalaking matapang Ang baril ko'y pito, ang sundang ko'y siyam Ang lalakarin ko'y parte ng dinulang Isang pinggang pansit ang aking kalaban. LERON, LERON, SINTA
MAGTANIM AY DI BIRO Leron, Leron, sinta Buko ng papaya Dala dala'y buslo Sisidlan ng sinta Pagdating sa dulo'y Nabali ang sanga, Kapos kapalaran Humanap ng iba. Halika na Neneng, tayo'y manampalok
Magtanim ay di biro Maghapong nakayuko Di naman makatayo Di naman makaupo
Bisig ko’y namamanhid Baywang ko’y nangangawit. Binti ko’y namimintig Sa pagkababad sa tubig. FILIPINO V/ MGA AWITING BAYAN
DARLENE SHIEN M. FLORES
Kung gumiri'y parang tandang Kay-pagkasawing-palad Ng inianak sa hirap, Ang bisig kung di iunat, Di kumita ng pilak.
Santo Niño sa Pandakan Putoseko sa tindahan Kung ayaw mong magpautang
Sa umagang pagkagising Lahat ay iisipin Kung saan may patanim May masarap na pagkain.
Halina, halina, mga kaliyag, Tayo’y magsipag-unat-unat.
Uubusin ka ng langgam Mama, mama, namamangka Pasakayin yaring bata. Pagdating sa Maynila Ipagpalit ng manika.
Magpanibago tayo ng lakas Para sa araw ng bukas
(Braso ko’y namamanhid Baywang ko’y nangangawit.
Ale, ale, namamayong Pasukubin yaring sanggol.
Binti ko’y namimintig Sa pagkababad sa tubig.)
Pagdating sa Malabon Ipagpalit ng bagoong.
SITSIRITSIT Sitsiritsit, alibangbang
BAHAY KUBO
Salaginto at salagubang Bahay kubo, kahit munti, Ang babae sa lansangan FILIPINO V/ MGA AWITING BAYAN
3
DARLENE SHIEN M. FLORES
ang halaman duon ay sari-sari. Singkamas at talong, Sigarilyas at mani. Sitaw, bataw, patani. Kundol, patola, upo't kalabasa. At saka meron pa, Labanos, mustasa. Sibuyas, kamatis, Bawang at luya. Sa paligid-ligid ay puno ng linga.
FILIPINO V/ MGA AWITING BAYAN
4
