“Ang Umuusbong na Wika ng Kabataang Filipino sa Paglalaro ng DoTA” ni Gerard Panggat
Concepcion mula sa Salindaw: Varayti at Baryasyon
TESIS NA PANGUNGUSAP: Isang proseso ng komunikasyon ang nagaganap sa bawat paglalaro ng DoTA, at isang proseso rin naman ng pagbuo, pagbu o, pagpili, at pag-internalisa sa mga salita/simbolong gagamitin upang mas mabilis na magkaintindihan at magkaunawaan ang mga manlalaro nito . ANO ANG DOTA? Tinaguriang pinakapopular pinakapopular na nilalaro ng mga kabataang Filipino sa mga computer café ang isang computer game na Defense of The Ancients o DoTA. DoTA. Isa itong “custom scenario” (o mas popular sa terminong “map”) sa WARCRAFT III™. Layunin langng bawat “team” sa DoTA, ay sirain ang mga “ancient” ng kalabang koponan. Maglalaban ang dalawang team na may na may tiglimang “player” bawat isa. Upang magawa ito, ang bawat isang player ay mamimili ng isang “hero” ng kanilang gagamitin. SINU-SINO ANG MGA PILIPINONG NAGLALARO NG DOTA? Bilang isang komunidad, dumaraan ang mga naglalaro ng DoTA mula sa communal common (Clark, 2004). May mga babae at lalake, ground patungong conversational common ground (Clark, propesyonal at mag-aaral, may taga-Maynila at taga-probinsyang taga-probinsyang mga manlalaro ngunit lahat silay’s nagkakaunawaan nagkakaunawaan sa mga ginagamit nilang mga salita habang naglalaro habang naglalaro ng DoTA.
PANGUNAHING IDEYA: Ang umuusbong na mga komunidad dala ng pagbabago sa teknolohiya partikular na sa paksa ng paglalaro ng computer game ay isang panandang-bato sa pagdukal ng varayti at baryasyon ng wikang Filipino. Sa kaso ng mga kabataang k abataang Filipino, ang umuusbong nilang komunidad sa paglalaro ng DoTA ay nakagawa at nakagagamit ng mga bagong salita, mga bagong kahulugan, at mga bagong ekspresyon upang sila’y magkaunawaan.
SUPPORTING IDEYA: 1. Nasa wikang Filipino ang mga karaniwang mabil isang pag-uusap ng bawat b awat team upang maisagawa ng tama ang kanilang plano at bawat kilos up ang matalog ang kalabang team. Mga halimbawa:
nasa gubat sya nagfa- “farm” tara. “ward” ka sa “ilog”
ikaw una mag-“stun” kaso onti pa “life” ko kaya yan. may “heal” ako 2. May kultural na dahilan ang paglalaro at/o pagbabago-bago sa mga salitang nasa itaas. Mas nagiging malay ang mga naglalaro sa totoong katumbas nito sa pananaw -mundo ng karansang Filipino. Mga halimbawa: Ang Elune’s Arrow na tinawag nilang “jumong” dahil isa itong skill ng hero na si Priestess of the Moon (isang klase ng panang malaki na ibinabato niya sa kalabang hero). Naging sikat sa Pilipinas ang Koreanovelang “Jumong” na kung saan ang bida’y isang magaling na archer. “ghost ship” isang malaking barkong sira-sira na naiugnay naman ng mga naglalaro sa trahedya ng mga lumubog na Sulpicio Lines noong 2011 sa Pilipinas. “darkness” at “brownout” na skill ni Night Stalker
“Call
Center Agent” ; kapag gabi ay
naglipana ang mga call center agent “mens” ang skill na Rupture ni Blood Seeker, totoo ngang “malakas ang pagdurugo”; pang aasar mang sabihin nito 3. Sa kaso ng DoTA, maraming mga ordinaryong salita sa wikang Filipino ang “nabihisan” ng panibagong mga kahulugan. Dagadag pa dito ang mga salita at eksp resyong nabuo at ginagamit ng mga kabataang Filipino sa kanilang paglalaro. Mga halimbawa: “asim” - paghabol sa kalaban “ampness” - nakakainis/nakakaasar “imba” - (mula sa salitang Ingles na imbalance) di pantay ang laro, mas malakas ang isang team “makunat” - hero na may mataas na armor “malambot”/ “manipis”/ “papel” - hero na may mababang armor, o hero na may kakaunting buhay “tangke” - magpatama muna sa kalabang hero para makasugod ang mga kakampi
“pagkain” - hero na laging napapatay sa kalabang team “sabaw” - pagkaplano ng isang team kahit sila pa ang may pinakamaraming patay “sawsaw” - pagnakaw ng pamamagitan ng pagpatay ng creeps “bading” - player na takot makipaglaban “pulis” - hero na laging huli kung dumating sa labanan “halimaw” - player na sobrang galing 4. Ilan naman sa mga salitang ginagamit sa DoTA ay ginagamit din naman n g mga naglalaro nito bilang mga ekspresyon sa kanilang pang-araw-araw na mga buhay. Kanilang naiugnay ang totoong gamit nito sa DoTA at ang “matalinghagang” pagpapakahulugan nito sa pang -
araw-araw na karanasan. Ilang halimbawa: “Radiance” - mga taong may body odor o mga babaeng magaganda “Wind Walk” - pagtakas ng isang tao paalis sa isang lugar na hindi namamalayan “Backstab” - taong umaastang kaibigan kung kaharap, ngunit totoong kaaway kung nakatalikod “Stun” - taong nakatulala “godlike” - malakas; o taong sobrang galing sa lahat ng bagay KONKLUSYON: Habang nagagamit ng mga kabataang Filipino ang kanilang umuusbong na wika batay sa paglalaro ng DoTA, isa itong pagpapatunay sa lalong pagpapayaman ng wikang Filipino bilang lingua francca. Malaki ang ginagampanang papel ng kultura sa paggawa at paggamit ng mga kabataang Filipino sa mga bagong salita hinggil sa kanilang paglalaro ng DoTA. Kadalasang, ang “paglalaro” sa mga salitang ito ay may bahid na pang-aasar, kalokohan, at maging ng nakakatwang mga “pagpapakahulugan” na litaw sa kamalayan at kiliti ng mga Filipino. Mula sa sosyolingguwistikong teorya na nakabatay sa pamamalagay na ang wika ay isang
panlipunang phenomenon--- na nagiging makabuluhan ang anumang pahayag, aksiyon, at salita ng isang indibidwal kung ito’y nakakonteksto sa isang lipunan at ginagamit din naman ng iba pang indibidwal o grupo (Constantino, 2005).
Kung may kaibahan sa mga salita’t kahulugan, maging estilo ng pakakipagkomunikasyon ang mga kabataang Filipinong naglalaro ng DoTA, hindi kaya’t maaari din naman itong tingnan bilang isang umuusbong na varayti ng wikang mailalantad nito na hindi lamang sa aspekto ng kaibahan ng heograpikal na espasyo umuusbong ang varayti ng wikang pambansa, bagkus sa aspekto din naman ng interes.
BIBLIOGRAPIYA: Concepcion, Gerard. (2012). “Ang Umuusbong na Wika ng Kabataang Filipino sa Paglalaro ng DoTA.” Salindaw: Varayti at Baryasyon , Jovy M. Peregrino, Pamela C. Constantino, Nilo S. Ocampo, Jayson D. Petras (mga editor), Sentro ng Wikang Filipino, Unibersidad ng Pilipinas. 2012, pp. 176-181.