TONALIDD, O PD
Erik Satie
bibliotecaeriksatie.blogspot.com.ar
TONALIDD, O PD
Erik Satie
bibliotecaeriksatie.blogspot.com.ar
LBROS DE MU1CA MU1CA
RUDOLPH ETI Cleción diriga po FERNADO RUIZ O l
H. H SUCKENHMT:
2. · FDERI ·SOPEÑA
Shbe.
«equiem «equiem» » e úsi áti
3.
uoL E
Ta, Ta , , t.
4
EE
fí y i
5
HM
6
ONE G:
7
NRH SROB SROB
MOLS:
TONALID, TO NALID, OI POL
Ls ús exeete sie.
EO D ALGUNS TDCI MFS S X
e e
EDICONES RALP, . DR,
1965
1< ,r¡;0d ingl: '("uty-A / w
(!%0 h y :uric & Rolf [Ua Bk d] Ln) Tó JO\QÍN HMS
te ibro sá dica jóvn mp hy; pu l é p pu z u gf.
v p t ís b o EDICE AP, -e 4. g 231965
úm. s 8
ZVe 7
PRESNT ACIO
El doct Rph ei, qu ó 7 fbr 1957 mús-í p xna. N Uz (S) n s n s s s Vna s s y s a vsdad p s a msa ns p p g psn sa an m s ñs 2 a an Ia Cnp Ms n s n ñs ps s p y p 3 s as s stas s s aj a ss nsas sp ppa Ta s n ap s as s ss dn jn s a as ás pa a Da s n sgns s i pa a
10
PRESNTACIO
eñ ezas y s e efeeneene so e c reao. La esena e ho esdo está conenida e o Te e Pe Mi, publcado en 195 Haca ael teo se trasadó de New York a Montclar (e Jerse), dond a esa de su rearo esado de al areron os aos ms értes de s vda Alí ople eosas obras rves tes oosines oquestaes: egdo concierto d iao na ora ara von y orquesa concetio aa eo Es ades e anuscro presee ro S da, ean Ret que es na reputaa ansa se e e a pae solst de prme coerto de pano de su ado ano e estrenado po la Oruesta nóca de Dtr 48), parci acamene on e a elabora ó de pesene esdo drane los útos ao e oo la era d s ascrto
lNTODUCI
H í lb fzee cto r l evó d l ú e g o s resa n e d e preo a im (Weu» y u qe cl ha ds ta ort l sarro a ocne i rstc. E en q eá a mao ré e el lor Sat l ia q h amene ls rla qu expon oad n o ie e e a ra la cn e m spl c Y l lco etr scoorm s tl cs c lo onta a cluin de eud o pe dejr c an e
12
ITRDUC
JOAQN HMS
L aa oicn e ace e aor de a evoc música drante nuetro siglo no per revivir con it precisi los ves qe impsaro las distit iete ucales las cracterstica prinipales qe of. E elid, l preseta sintéticamete agrupaas e dos ccones pricipale: 1) la ue inici Debussy partd ució toal contrctiva hacia ua mió armnica ambe al ssttuendo la toalda amóica por la melca 2 la tedencia aton incda po chber e 90 co ibe tzación de la dionncia y la posteior ormlaci a écnica erial dodecatnca Apte e dichs teecia y ss driacioes posteroe e prsta como antanics desde el pnto de ta r ico pore e la segua se pesce totente seg to de lo principios físcos que fundametan las expre s de cononci inancia mientras sigen mated eta igencia e la rier xpone las leas pincpales na tcera direccn que aspira a enlobar e na nte prio a do ndc atriore, o sea si prescidr o eect amóicos de l elacin cosoancia-disona ta tercera dirección la u dena con l denomi e pantoaimo e aerd con eta oietación la rmra are del etá deicda l estudi de enmeno tonal, acendo e icapié ore a inereante distinc ón e establc e oaliad armnica elódica como introucci al a l cocepto e tonalad e las obra de ebssy a eunda prte de a oba e etudia l primer de Scnber en bsca e un stilo totalmente deiga uncioes toales clsica coo cosecuncia de la c q ba coduo al roro bilamient
3
/1 o o a ca a de a ea i e a tnli ¡ uo cada vez m or de mo lacione in tamié o / aci n de la armonía co nes pre pon eranteete c o e im presinit. A prtir de ntce uaui in de so dos era co presible o tanto, ul bl diendo de toa elac al ba d en e a m wcia-di onacia eguidaente e etdia la olin tada por Scber para iitar esta i fiita ibrta d ació de onido e e cace de uos p cips ere e con tityeron la deomiada técic seral decató Finalmente e pne e ator a evolci posterir de d1 téc ica esforzándo e e deostrar que a io ebitán e s prime o etivo con itete e i a la tl d a ir admitiendo proresiaete el s e acordes conso es, siem pe que se hale jstiic dos pr el mcan l Como con ececia de e o dedce l psibiid ,
ablecer una especi de tesi entre la tndenc tone v onae por medio de a panal ad, cyo esti co 1uye el objetivo de la tercera p rte del l ibro.
En esta última ecci que ocu pa s e la it del dio trata pe , de anl z a los divers elemeto q J e intear la i perir ue pro pna el tor ar tro desarro e la msica
omo e pntado ate e mi conce es craent erior el iteé del presente tudio dede el ile put ista de la ex posicin de la ivera ten encia uscal iestad e nestro sig re el e ece coo rien ón paa concl arla e na íntei qu co reda da el . El libro fue termi de e scrr en 1956 y /a úica eolucion en nue ro em po a a e a t
.-gn e meo ae exi te are uficte ara
16
JAQUIN HOMS
PROLG
intra. Y dao éta ha conu a a ndtmnaó a a péda d pdm m a múa, o sunt acntamnto s dmá fat qu ntvnn a acn mcl L acn ta a ma mda apabe a na mca modaa a aa mca (a d n ctn aamnt ppt) o p a f a d caa má a (a a d Wn y ma cnca p jm po a tutua na qu a mca on a mo ampo campo uza ono mp uc mta a mp cnon ma P ta pa no a tampc q a nuc nuo n unt tma m no qu n út m añ a anao un aoo tan ptacua bu tamé xaodnaamn a mfa a tén oma d omp ant acon n a u uzá m tnd maa n t moo ag a mma aca d ud Rt n a tua ctfca fou ta pma dd un pun ta puam oa E té la mtp una qu ta at pua uaua qu a uta pnn patua o a oun utua d pma qu tudan mmo E to ca nt q mc íd a mao atnc a ad d u g a aaá a t na apaat poma u panta a oucn a ma ontmpána u � nca cmo go tl a ta ta a ao JoAQUÍN HOMS. Barcelon, bi d 1964.
DE
AUT
E e e eo en mese. Per s enido · e e uto de efxione eperiencia desarolla a l aro e ca ta ua vda ello cnsidero justi ad unas paaba eias acerca e a iea y oetivs qu ero m atencó resee bro e oeare omo n alegato u mul a d aquelas formas de omposicin ntemorána ue únmente alficao «modeas» de etil, hst adcaet a poio te eenen cona y rea a taad de epresin el aacti u qe ee caceiza la ga sica n ete eido e deb ponee a ece a formas e cmo ció e de ocept de atnalda algunas técnca e a o o tb se pond y quiz n aor e a dea ataónicas que uscan la lu eos nset 2
18
RULPH EI
fútles d nir via artística ejs ode lgr ello el presente libro pretende allar n obeto ropio qu o esé vinculao la rigide e u nuevo es m estruc a orienao haca órmulas uicales del pasd. unqu por esta razó el mpulso que icta la guiente d ucco solamete es de carácer esttico eru, la xplcacó l msmo forzoamente debe asur a udo u car cnico No ostnte el lector comrenderá áclmete que l rnos écnicos son eras forulaciones a ravés e las e las ieas artísticas y umanas relacoadas on la msc que consttyen la fala rel es ti uen mejor descrita Eise toava un pno sobre el u eeo a cer revi incaié para evitar too malentendid Aunue el propósit del resente estuio es describir la evolució e c rts prin en la música contemornea preciaá aer us jemplos e obra de varios cpotores para mos rarlos o aor clarida De etenderse, dese Juego ue d chos c ositores o son citaos ni discutios ara valora artst� mente sus obras, sino olamente par poer de ma iest de ermiadas caractersticas e las mas cua scrcón pu a ser útil ara lustar uestro estuio. As, por jemplo n comositor de la categora arttic de Stravins ky es estu ao solamente ese u aspecto e l a composcón el rítmco esto no implica ue su valr creato ea cosiero limtdo a esta esra Tampoco debe atribirse la meo valorac estética al hecho de ue importantes copositores de ho so lamente sean mencionaos de paso o o o ean absoluo El resente liro no pretee trar nign uadr e la mo derna escena muscal, sno nicaete poe de manifie a de us enecas esec cas mte ahora e-
TAD, ON
1
;1 4ir ua sluea caamee e es, n e aáliss lo ue el au oe osrr meor la eolucón e a a • la m e u epeñ. 1
"
'·
1l
EL PROBMA N SIT
:
.
,
'
;
!
omnz e t9 � G H goa, exerer Xa fUr< Nh Wieead po jel § O aº q nda pesó e e Y a· ¡ a su menalda y v 80 J \ fí a oo ean on r (a re 1r ejan a ua ra {, a ;da aa r. L e sab µae a os meene S t o úe eubeto r á wo. Pc esué }aca ao nie uno e 1 er e reió e a u < ca e e e b dd m ' u a a e 1
·
1
UCIE R! 54 l
D<logues with Afrd N Wa.
24
25
RULPH EI
NAD, TO
a no aaon en poaa p ldo andose e a espee d o f olun que pee esirse as: «Los epts aio en nuesa épa pogesa raualet ese esa o oao onnao aado aa oo be e ondono que es a aala e o aue ea en un ado eed o ea a a enava de apoxan a edao je que sóh>
aad a d ' 1 stia soa se, ás a k el pbea a e ea ibei ago s ta ago muho s ai e esaa agad cep tan dstte e a oa cmo de da, eo o es dsto e a aa ite l eens de a tad a oaa, o 01a eá deaces iia Certat desao de a e e iad e si etsea poems ooa e s ·I c e a aó e a aad aa e e a banaa, v •¡1 a e eas part e a taad aa a aa� om e a cao a. o edea bn eó de ao a adad sia se obeo it s e a anla. Nig be epecíi e a a aa a la rc a esta teeia apuaba. Tdo ue de a ar a a idcaó d dea e ( o a descbeos á cemene) 1 sueo paa ear razaones e ámb , ade a at deida ¡ aa au s a scs esá ads a io e pec e g a d a rds. S a arte ge a 3 c de ee ceto o haceo o aguna cac p el
pd conitr la
y
g .»
D un aea bastane etaña o s se oeten al seo e a atoa- e toaa o uyen una ayoíueo o oae io po ona e lo aolsas Auue ee p e so esaaa l ea e qe a a e eoía eea eevolee a ie e a ee aalda oaví aepaa a aia oaidad as úna sba e tai a a al nflo qu pr la eooa a ón, eún elos, no ¿ía ug pa a ota a va n ad e ua la oaiad; e tm o a aalaoda las deás dade ea are á o e oo etapas ea ee s re Peo e oa ras e po e e auea eoía seaa e egr. U aaüe ma ue a ta spe ace deee término ataia) an u s p a, gnifcvamene, aarn d nod r oe cm «licenci» delzad n e q (Má ane ata an .
1
" Pa ego é g o onj Pe b y 1
RUDLPH ETI
toa a ao epoicamn e ataos e u setido vago y caua, s auie gú senüo ie cocreto D heco a so a euo coudido o sigiicao diectamete oueto: e de «atoa». Sn eargo atoaidad e e se eco e í le atriuio paece se la nca e aopa onsierao la tre gand ted e v a e reentadas e la uietes pág o ea esia e a exresi etrucal armnca dae lo úm siglo Pmeramete la tonad, a u l ca ea rga te ligaa elaone ta dera d eómen po de la se aro A pai e a a desu de etedese l oci de toadad y aa adio nteo a ou s moi o o opes ua e la utas tena haca la onalidad, qe al co cs gauras paa alcana oplet ealzación cond jo a etao e lerd opeta de reacioe oes; la ta apunta aca la ponli ue e lao má to eane u eo efoue de a foma e coone eao idea iheente a la toaa ao ta estul ae urgr too compe siea e nea posilidae ccas icuso no opo d a po mo ecr eta etapa part la o decoe gt qe ha egudo a ica e uta época ci ets atagónco y ge cómo 1 tonala y la atonad een e qu oncda ae a a stsi té el poe ce de a oa otitue ó e e
PRIERA PT
TONALID
E oeto d e eo coo se dcao en as á receetes es iestigar anlizar el cocpto estruc a oco eplorado tericaente al cual h sio sign ombre de atoaia como téro técico aa e earlo ara ello será ieitabe buscar el orige oculto e o conceto rimeramente entro del mbito e estos bien odos sistemas uscles tonal tonal. este tere o ctor eberá segir nuestra euccioes co oco e eia a que eces será reciso reetir e l reseta hecos uy coocdos e toos quizá quer en �o omento ierto are idctico e estuio escolar Ciamos s earo en qe ronto emostaemo que no eóenos e aariena elemetal reseta u nue o ca s iteeta dede el t de vis k ose cabo eo ca
29
TIDA, ON PL
ARMONI TL término o e oo e ú o el mosio usiólogo a José F aos e igo asado Pretn omn un uca, cuy o e ha neriao uante aros egn u un ríoo ms obdo (no como o ) oo da o ecoa roo o oo oa ne na. Ee o ol uo o no o n no xcio coo e e a oa o o mno De oene oga oo a üe b e a o a mno o a e oco o e ona. o e o o a a
snao mno a u hasta sgrao. onaa ea ncra preacin snca sgfcaba ago esrecamnte reao a u ono más ue u tnia como consecci cua trno aona ua a tio En oras efnoe onada y oa a ras e no a e a cona on na e eroo ua respeco a ua ca teda sino en a aso óa spen l comen f o una oa pnte e l ecala erenca erza ravtaora e una accin ca mága mean una veraera nca nine unda l lenuaje a consue oro la alda e ro on pln oa» odas esas cueson tenn un alan urio a pura rinooía aa auar a enera e senio e ! in que uea a tor n e conomeno usr ; os trinos ia drcto an rono aarn co de nesras ccpcione los feno saes hasa o uo n m o 1acón e ar e coocón. Vono pu a consran e o om o usic e cua u ndeo tnco ee una uerza cea consr orarmo qe z de ec o os: oon e Vecal, o o e n ón arno ios onomanes man o on 1
El término «úsca á» e udo qí y g p, omo xó bv o · -0 . 1
30
31
RUDOLPH ETI
A, N
clsivamn estas armonas n fora e trad aore séptma novna y us rsctivas nveriones. E a e en todo aso coniderabmnt ampliado y nricido iant innmrabs rrsos, tales como ssnsons, a pacions, nots d pao y atracions d toda cas. Sin e bargo, todas stas constrccion armónicas scunaria mdio d las cales s apliaa el cauda disonib d co binacions de sonidos hasta alcanzar zonas my aljaa las armonas ndaenta, eran tóricaente concebida ban sido históricaene introdcida en el uso pr como simpls dsvacions, como «cepcione» d a « adera» armonías báca, anqu estas xcecione e a mndo ás nuroa qu las armonías coniderada ale. rinalnt tales exceciones ea «aronías e rñas a la «armona», eran ratadas co disoancias o como cobinaciones trañas a as r armónicas) y debía ser prearadas resuetas giendo ciertas relas n el ran crso d timo, sin ebargo, s onstant uo ó a ac as faiiars a odo y, a prscindirs d ]a obiatoridad prearación y rsoución, adquiriron rcntente el cter d enidades arónicas indpndiente eectaen etias. N s tarea roia de ete euio el análii e ado de sta cstin, q, por otr arte, s in conocid d cualquier músco ejercitado y ped r fácent re dada raando aln manal d armona E aspecto hoizontal de fenómno tonal qe exrea con la aara tonalidad tien s orign, d modo ar e la relacin d una nota con alunos d s armónico re Si una nota (or ejelo, el OL) prorea horon mnte hacia otra nota (), en rlación con a cua a ateri es eundo arónico uerior a progresin arece
o odo co ao peo y deinido haa na e ción, n in 2• E entido eutvo ntensica onid ablmnte i ñado etcaent a a do notas us e ectivos aróncos upeore e de a progesin no o ene Jga de noa a a o ene do amona; or eje o, la tríaa d L progresa hcia a íada de D VI 1 n el acord de O deeeña e pae d nota eni on repcto a A opio tieo o el poderoo ipul el fndaenta domnate hacia el (tónica), la reión qie el eno de na eouc, d una dionacia que se dirge aa n oeivo: a ononancia a ua a disonante de a ominante e nteica naturalene amos o aore de pt o e oea en gr d imp tríaa legado a ete nto oene oear a gee stió ¿o qu as quint terers aparecen onan e a nuetro oído, ientas a pti a onider onanes a per de n a eri d anco medatamente a las trcra? Muo e a habado y ecto eecto a elo, tanto d punto d vita atco omo del mical u no on ne aiaent dntico) e aecto ical, creo que el o mr estar más incinado a rcibir coo disonanca cua ir cominación de dos o ás nota simltánea si exis una combinación á cononant n a nmediaa veciad a cal la donancia pda ser elt, i cttye na pnin. Po onsiguiente oo en a edaa
ndad d la y era o e en l c El prime amónco, a ctav s a dén a fum o p ch . 2
36
RübOLH ET!
. á l y Y ¡v : o e � q e e no tics e ú s Tod ap ej ex l ec moí «ña» mln XG;( Cme té Shke eg aab e M1 (Nebndomiat), z ec e;. nd e e em d e ua ua a ta e e Q P ec e e te am J c " L krptló z ní ju de u id e g evcn o, ú e as s d : b Sh (é Nuevas teorí y fn, H ). E y im aa ca f m oa D o á �
TONALID, U P!
n E n ] o b e are n ó eó n omic e ouo a la Trá e We e nd sia e a > a oora n e u nu e o a ne ea amee e e p F , e o ca e o eo o ba lee aaa I ü ure esa e a a la e n · e tnala óc. N one, n { e pe asarse a \' pos n o e feee o a " m
40
1
RUOLPH EI
TA, . ND
(v j e p á a e to s s esc) Pe n aa i éod a a a ca e o 1 º) se oen exaño o E a meo bsev ie uos aas ese s es csó e a F) s eva; m s @) e os e le o g y aía tros aa 0) e u o ecir, c a me e e e a ea ec 'te La z de e feóm e r ús, e e -ua el a oce oo a d encudraa sito q m6-í. N e eec c p a a s a a sin n s ea oncls a � ía e i o en u c c do os e h e n sr e · s ame e cebd oo d ue me ee na eeca ea o U aa e e a a o Da oo a e o e neca e e na e s caa o caa es f o dos os old onld a m os es as en l a m o e ces S nob l ó l ncd ond d a ia cl. i
o v e dane n e e f 1.
e nd sea na q r a mo as uo a m o ame lan n e e o a n r e a e e mo ce . u s o e pe m a aee so u a p dea l s as n bb es e qe eem o qe s l no s c s (Ú z Cua eido es n sn m em es eoo es m h esua a eo éame s oc e o c s e
1
1 E u p q es c v ógco r o exama h ás m l úo nazdo, t e aas o faen eini d e o aa. S ebarg o j o e t l eo ok a el hco
48
RUOLH ETI
e le eaan en aea o a a eca ue po etoc eab e e o si. so aife hae o con ane place veja one facsas epñola aas ane a cesón e gee conceto e u poe coei proa ús co las ismas o ha io eaete aclaaa En o o o a dua q l eoa que eieo " aaosa ea copooe ea dstitas e s eteete a a ea eán Ua eoda de Beeoen Bra o Wane puee a eo aniada eate omatmos deaones oulatoia otas de pao e oa clae Peo s cleo eecia cotoo nteo es n arg aablmee coc na e ltnte e ca ania Mentas ue a eloías e Deuss o et cetada obe e cocpto e la caecia csi on e efeto de donantenica y su ota uameta Aes e eo eto couye e fndo de ese teret eo siempr ecben tóa vé de u eí, o ea pnos ocle qe ren de apoo a las sa Si tos sto ete eeco copoba e etas tca o so e tpo aróo o mldico te de r á adeate en e eo e este polea amos a codea eamte po oeno nero pe eene eemplo trato e la toaa elóica e cato o Nosoto eonoao ae como su pincpa aracterta to e eco píaos oaemte onci la eodía u oc sobe la nca e cair po e curo a e igua domiae n o eemento aóo peete a taé e popio po eódc ao eo las posi o eta o ee
ONAID, TOLA P
9
Coo e o ha opoado ae paaeao ca eoa cae ot de la sma pee tansoada e a tca po mple acetuaci apoyándoe soe ea es ecir, edte n apopao faseo etaente, la xibidad de et tpo eico es ta frte ue amete ya ea po a deacón e a nea oa aca aer oo pno e reposo o po ao exteo a a dea eldca e odelo riga podeos dota la ueva ota e la caa de a tica (defiitva o tntoa) cuiaos e iuie e esaio nfasis eae a acea aeada del faseo te es peian e éoo zado p s paa oa ss es óic E foa uy sumai poía os de; l onl el á ou o uye e ol a os e el setio ue có ebssy y qe a ga pare de u seos ancese e aoe y taé ees contiron y saroao to rá deotrao cocetente deto e oco oeo earo a esti ls eaiacones compes e s e dicha esfera o se debe ovia qe ompoico o cesone de oas omonia coo ea po o eo ast dde pe aca uestro coe eas a eodís okós ctaas so s oo cos sco o pare e coda d cotsto y aró os o o o p ae ea ndaet e eas comone de sonos debussiianas s dae s deños edo e em 2 194 se epoce e conoo o a po de Rf ' o e 4
52
RUDOLPH Rl'! 1
' ae a ada e MI o. Per e oen n· trcn d glo taci ; a i aa rca pu la ea ia o et ci cecilmt lgao no e eca la tura e eb y exa n l co en ao an iea l cua ic elo 2 ° l o o Rfljos n e agu (s des n pe r popia laa ao l R o cial prora d el om 1 o sget: R moDF FSO bmo rp A o ol epué o cua a l o sobr l L bl mcoao y r mo coá 35 l n rul o c l óa To eo o nttye oón soe onn d o e cuo óo cn rono l o d ai a sc reonne l rcalió co 48 f poa de oo a largo ol coá 6) o a bl y eo copaes 66) C oo luo ot it oí n o o ccó l o coo obó b co l ote l o coo nq i o c lo o r l g a L a b o ea úma no l a dom rul or l ó b o l ot l o u b é cocba l iu l o o a mn o c l o oo
TNALI, fD PD
no a - a � as poenes ees prpas da d ete t tza iato s ea e e e us uioes tñ e r E emo a trs e A e, e es l i aonzain es e rera e e una domne, pe pe c s o a nfu ejido sia e s ss J e e RE emo, uu se vesete z, ea a eaió nt Dby, d ó prr mt-c q i . er iuio o eaa por a , t ía ma s pse e ei o rero vieo e E z d d á í d .
ee e ie enendd eel e eta en o alno n a ailao, ei tue o rt et e hho, nuo a ne neie eo onaida l en e se cacaa mio adoales pr eep e ento rodu e e ejpo ª a er nter cmo a cie ueni pns raa p a talia la ne mafene lta am baaa e l ero, a a iepe aae oa o ar l ai
54
RULPH' EI
TOAD, N
; eít d ol
e o sse d clacc ar con co moría de o clc je f ravsr d ear l gd anica s de nclene eoda pe edí rsd e a el d color pofc odo a so de u copsoe
lóica.
·. i gn d pno re e in é d ul eabcó Deu y e e aa e úsc erp, o e l un so d ma el u a Ex eu a aded u one e o de g pedals l en bo o sosd uq o Va d e p de � l ! u t pd a w b d n qe t i n e dn p i ei ac u Ú' Í zin d eodí oña Y m 1 zó d q bs e Pq m q ods ea u o e lo co epesió m cm u c h U oa u o ní am d conc j ll ss L e d st e a om e u de o qe j e lo de s o ev e ps l om da pr o ·2 .
5
3 c d n v i la opcó d n od d oó op st e s cuene e s oe o ea d qunt ocaa t o ar caracterstca A ed e qe sto co ers de eblda l la d ro de e qn aralea en áca plcn be ur qe o t prnd de geo recu o ebs od s «ana» orqu n n n mí bot, i « cor» nono . st p d cesone arca n
ido n cnto otn u e de una vcu la ec q eg n obra de oteroe e áe csoe a ud se cviere e per a t t o de o 6 •
• Ua vez cooid l sn qut p Dby, o j rf m q amteurs h o q p m. L ó í m g f i o d, c a l c ya mnzcó. P o ám Y 1
SEGUNDA PRT
ATONLID
CHNERG, BA VO TIL Mienras Debusy aún esaba trabajando eaolan es un comoso ienés algo más oven que é emedía en oa irección a búsquda e un nuevo estio. l e e ese oen comostor ea nol Sber nteresante constaa el heco e que as produccione Shnbeg e auel epo o sea en su rm peíodo e cón estaban má freene oeas en cetos aoales consevare qe s de sus redeceores germáos: trauss Ree o aler Ua clnació haia un o cmo alo wanea e eo az ves (u vd e Brücker) rma na buea pae e a pi as de Snr ae com e sexteo e cuer Noche trnsfigura, e pema sfnco Plé y Misand rmr r a catata Gürrl r. Uo esac e q esas ra e adere más cua
62
TONALID, P
RUDLPH RETI
dosamente ás iaente, al conceto caencia! clási ss nmdiatos predecesores nqu, de consiguiete, a jzgar or a música qe cía en aque tiepo, Schnberg debía se considerad o n tadicinalista sin embgo, no hay dda d q tabi sentía n pfndo anhelo en s orazn qu l ipulsaba ci l ha lago de n estilo no tradicinal sto puee p rs eJo tdav en las bras qu sibi a continuac en las cuales el ás tadicional idioa ea eeplazdo : una clara y casi lie tonalad El cmbi se produo con soprendente apide st echo altament inesate a oseva. Aunqe Schnbe ial de s primer período dbió comprende qe se hab a punto de enunciar a la tonalidad s aro qu no se pec e solt e su música n puente esilsti e facilite aso gradal de la epansin orgánica a la disolción d onalidad como podmos oservar en ls bras de Rge tauss hnber vitó con toda evidncia l paso po nn estadio intedio y n luar e elo pasó d la más st onaldad a la más ibe atonalida. un cuando lunas sicones como el seundo cateto d cued la pme snoía de cámar contenían partes u apoxima ] idia atonal, tenan otas casi decididament tonales. Algunos bservadoes atiban esa conadiccón a puesto de qu en ella époa no haba hlldo la xpe écnica de un estil cap aydal a ence la imitació el cocepto amónico clásco de un modo gradul, en l e helo d un soo salto n ebao éste debe habe sd en l supusto d ura una cincia un decto e daderaente aortundo desd un punto d ista istóic menudo en hstria e las ats s dcincias técnc
6}
na se etn enaos po e ec e nd a nca, ndo a e n nuo esto Se mo u cnbeg deció ta o azos qu l ea bn a coepo cásco e oaa e un solo olp o eza, 90 pbó s pie pa 11 L ton hbí ec s pió mú. E e qu su cn casó n aea po ore e do scal todaa ped s b an o da r as óene eneaciones p de dido por odo ndo (peend o o aado q pea suscita ic a ada o) Vea, donde Shnbeg y donde ebido pasad usial la adii lásica esaba uch á pod a que Fraca Inlte uc aba l e od do destnd ot oo se trata de ua boma cnber, sin embao no adó e poba a ta e ss compsicones suietes etr ls cales fban l Gg L las «Cnc pezas paa qesa op. 6» P y tas que tataba etón y eiaent 1 .
Dbemo uza a Du Scnber como eón de ndca oue olmn dscrib los principos los etremos a volcón. Pro xsten abén n a órbita germánia, cas al mismo tiempo qu Schnbr errollaba su estilo jeplos q e separn cho las orma onles esalecds y que al propo teo e irigen haca obetios bsane ueo la aonadad Un ueña ro caraceríca estra d st aanado stio uede rse n l eplo 3 omad a ópra de Ego Wlls A/kesti, compea e 192. En generl a olción haca la atonada ncluso n l m xtreo caso de atonalidad riere cho mnos reajs nción suctral q la olcón hacia nos y más coplos o delo d mionldad que erán co más dlan e uo na v oada l decón e abandona l vejos a de to y onida laba n fil noc 1
t4
65
RUDLPH ET
T'ALID, ON P
o ep segundo prí e podc n de cner es que e mbr e e tc s l deonda écc d «cpicn o t». E coe mn qe l obas e nd peodo ún e menconao ntes, e e na ia a o p eno e atnl t e co e musca te pe pa pao pailen e la ti an lo aes y ls progeioe de ever ninn n de ecion tna entre de nn e lo po que es denmind o l exeoe de tonala amónic ói n o nd mca e ane nid sene o conen a la pción ó de s ae: e a do pmers piea mplean ee pclm eo o e con una e principa enia r ampañamient oe e oo pae (spae en ee pe) nt eoró pl d e anaadt eon etospecv sen a J na erse fea de m N a da de coi o e s d pe e o p d e e er Ets o que
tam qe n a mns cntnt ctda sn quá l men trsant de u at lvo n o d de ea p ejempl Pi la. n t ba aprte e contr cn n estimulnte tet id n el denin Shmm acmpa p n lotico emiimprsonis cnjnto ntumnl cn n vivo ntrs mura igns nuíoc d qu n la g ce Scnber enguj mic q d habe cn na deaándse e a mima dircn n l hubie nco dirmnt hci la atnalida n ac n má próim cierto uev sti pcíico e dis tes elane trar de la pantonali n g, n prosii ic cmn Pero etoc tuv gr n acntcimien m ii en su voción et egnd pr qu comnzó n 1908 tmn en rto snti n 1912 nq ct cns cn qes p d 94 permncn det l mim L sigint q tri Cic piz r pian p 3 frn plca n 23 ntrtant be deic t ctividads solamene tajó pdicmnt n lgns cmpsicne usicale qu nn terminó ¿Cóm xca c a a a ac v ca, a q z añ? sts die o d acii e n he e a apaci craa nbe demen que ago d abe sucdi o en u o, l qe meda l fencia de esistble mps e Saente debió as centa d hbe ea n ceó s sad ecisba una pa que le ermtie uc e m sai dl mim ar descbr sa raones e s go p le e e so a s msm eamna
audces y mbion ró q pd h l f d Sbg d tk é, Consagracó de l Pimv . S bg x d z fí d: Sbg d d Sv á j ( d 17)
5
6
RULPH EI
ota acea e s caes ra e . e ss comoscos isnmo de u aco aa aa aao a corder s ednas esp as e agtaba ocaba su mee dun ese dei peíodo S tata su pincpal trb óco lb teto sobre monía, blicao 19 2• l eco e dicho libro en el ino a eu de Schnbrg quizá s teso poso e l e cas e su cooscone, o lo as iano a menconaas s ca aba blicad iemo ates Cualqiea q sa lorc áctca eda abse a es ratado co lo xto nadie gaá qu en iso e ofra or osjo esios teóico a un vel atísc aa os esco cido e la ic sical s Tratdo e mní (Hmilh) no era ua rida colecó e egas sino ondo cuso acrca los isos ceaos qe ab nacmieo las egla y ls cio dotcs líscs e les nfní ie Ahoa bie: e ealda la may e e ro o e la msca modn, sno copo mliaes rela ado co a arn trdicona ebago ne too el lbo se riera a la onalia clsic l lecto centa dsde el pciio e lo que á lendo sólo seta na astacó terca sobe la pácta ial sglos asaos e anecr d na v ea usicl está apoimao Solamee en las úlas ágs el ga uas ocas idcacons-e daco 2 Las ct y deuccion gen h u e l óT emaa oa {Harmonie[ehe, Uvr E, Va).
TONAD,
7
a aurla e s s ona «a) Esas cacos obe l no ega amóco onc a, en, co oce la ácca a co ici í chg éca u ia cdete on s sguo odo e ecó l . Ac, lno la br ecrpcó e latva a aas as aon qu su o e emo uda b orse qe onsitua l esa o al d u engaje ca n o e enos qe o erse de l agdd e explcos E tal c ualqr lcor hub rdo ilstions má vldo ras Po lo os o ra ar algo deind; éico acca los vos to aios d armon q a o cocab a odo l mdo n bgo e eo ofc l ttado te e un ugtón tate geralizada e e oa adelante los m más dses» habrá e ser ncopoados al caudl ai c guno ors o de comoscos chberg e sus scíulos oros e ceke B o se oe ingú pcp n ng ecpci écni ocreta ceca e l uala sas aroa ie ee eués sus is y irables obsracones o l mecaiso aróc dl eíodo ásico l coosio d a impresó és l traar epoe ss ropias ies mónis e haer lgao a un callej si alia se etemete aálogo l que llegó e su c cdo al o epo y e dbocó e el oo d de ño e silencio icdo Qe ta n es a mea du có reuoa del ator l stdio porá se ro o eosrad odo l op chnbrg coo stgo e ra o oava
140
RUDOLPH ETI
NA, ,
reoscin de asas amiares (com or emo ] reticón o rcauacin de una sonata) une sus art una soa entiad arquitectónica Estos dos simes rcrs a formacón de gruos y la rcapituación tmátca, o uyeron las fuents rnciaes de dsarro lo d las a� as ormas sicas n el rodo cáico. Todos los s as formas tas coo l e sonata rondó inu mucos otros, constituyn meras alicaciones sccas ada tadas a cirtos os d composición d naturaeza tmác armónica rtmica. Po o cuando en la ra modea a baron los disños armónicos rítmicos los esqumas o aes se austaron a cambio exprmenado por aull ero el ajuste sólo tna lugar caso or caso, uesto e· a msica moderna l diseño de a comosición no se dr de una base armónca niateral, sino de una mutud d progresiones armóncas y atroes ríticos or consig te, no iste osibiida de qu un solo esquma rinc pueda corrsonder a tal aridad. Admá, aunque o ap rzca un odelo ormal secfico no daace el conp to profndo e formaaqu prnci que en la sca c ica gaba esquemas de tónicaomiante que n úsica modrna faciita a comosior e desaroo de cualqier tpo de stt fom que dsee diae la apic ción de dirsas foras e agrupaminto rcapitaci hco ste principio constitue a coo ants a b a creación de ormas uscales Pero os atonaistas del smo odo qu itan tra reguar la agrupaci dmaado maniiesta gnr ent tampoco se cinan al uso de as recaituacions. s nauramente no signiica qu su msica sé dprovist sntdo orma o ta asa db s pron
ada n otro tieo de fora, e de l conienca o a esde luego si esta unidad motívica ud utiur mletamnte los rnciios dscrtos anteriormente para la ció de grandes formas s ua cuestó discutbe En una como l prmr movmo dl tercr cuartto de cuer a e Schnber po jmo hasta l auditor que ncentre co su lenuaje dudará sobre a verdadera dsposici ibrio de sus distinas secciones tanto desd el punto d a constructivo coo de draático Díciment odr e case por qué fue conbido e la ora constructa qu ta; por qué por jmpo finaiza en la orma y o dcdido por l autor En suma la fora nterna a oma teátca, no s d nigún odo olidad ste tio < úica lo que está usne de ela s simemet una ctra formal xterna bn definida de sentido arquitecco En contrast los modrnos no atonalisas odríaos c o antoastas por e hcho de o iarse a rncio tructurales ecícos como os dodcatónico tie na pobilidades a su disposión para la cració o utacó de cuaquier clase de oras o esqumas ormales ag El cuarto monto de a úsica para curdas sión clesa de Bartók de cua ora mos cmetao ateriormete e ercer tpo estra siguinte s a: A , C D E F G A. más hacia el i omino aarec una recapitulacón abreada el a d prir tip epasionado la origal r cmtica en forma de ua variant datóica uqu ree esta fora os coctraa que el simp a tripatto de sonata pro no nos ógca su ar coa stta corrsp prce
14
142
RUDLPH ETI
a las múlte eacoes oaes cas en a ie Bak. L más ove enerac1o e cosores oecat:; n embaro, de mismo modo qe se an aroxiado a o asectos de l poalia també se ha acercado a oncepto má lbe mejor organzao e «oma» A os preseta de ueo e ese domo e amiliar ano mo o erdaeros atoalstas cas badonaron a ora} ) crea por eio e grupos constctvo 8; lo otrs ando aca l patoaliad, má ben ntesicaron el secc ieto y la ogaizaci e po en ss composcio tablciedo eqema iduales para cd composc Toaía eise oto aspecto sifcatvo e el cu se e obserr este smo ntaoismo, por o meos pa E la mc clásc se io uso e un prcpo estua] cya aplcac ca se cnitió en n le a saber el ar recrso e los temas» el setio clsco l er des sicaes e cera rc courció acterístic que or s cala, oció y nfass consttí mportantes pilres e cosccin e obra co marc cmente la sucesn e gpo Fue solme ecenci naura sta endenci de qe o copoire de dich elo, oblgado or l c srucural ae decr dcidiern car s rimro pao atonalida con l oocin d breíia iezs. Schbg efie a eaonar brevead d aqulla oras, añadendo en aqel io n él n u dcílos ean a cocica de l ó d «namet decb-dce-qe uero senido de ora ra orr al oraro a euiliar a rea ocó extrordiaria breedd» (Estlo e ida, ág. 105) El n obr el hecho d «xtoriari brevdad staba jfa br l ea de ec r ar odd b 8
TOND, NALI PNN
3
one e inten la composcón. Con ee so o e moldaban tb s o menos curso aróo e J ma, como eresi el esquea caenci! áco S brgo, los atonasa coeo e s movieto i soante etron eaero atoat a ncpo e mismoearo arcaamente el o e eas ro destacados porqe evocban deaaa reicec de c os seccioao ecioaos co a costruc oa Pero cno e a ms eciee eoucn os core odeatóco, e se a ecro aerorete e aejro m más de la aoada los tea reaparecern eia emete , con elos oos los coocdos recuros de ar ación por seccoes recuacoe e u sedo at os ieos esqemas formales Naralmete las soa o atas suites, e o roucen o mdernos copos or, se o o oalst no eá coceba e curd o e esquem de tóncoante ero e cio ue e, anque a riao en mle aeos ebemo eone e tod ere o sn e abdemo e opini e os ultrarracle que no concbe la po ldad e q nua ea oa o erctur empaar l fora ota in ebargo a ore eoa e mita a es e la or ise cots onos e ar cse e em hca ele U eas ee ra en cesin de l ic aeátca a múica aetca no ebe er c o o agns eces co múc n te músca emác o se e l erctua i oencia temca o mo tvica, anqe urae s o ue emplear y derro ibremee ico eo e o e nd
146
RULPH ET
n posiciones de este tpo nzcn d ea musicl del ompositor o se efetúa prtieo e n ea ras otico, si ás bin de un «comple sonoro l rmino «orde» no esigna adcame ue se quiere significr) sus polie e esar eno de rupos ms amplios. La ormcó ásica ont e, pues el pulso structurl el grupo nero y es ree pada odadaen po a siuie ració, que d ún moo debe quedr relacionaa con la prir Vmos a referios a un ejeplo creo, los comase ciales de la sonaa ero para piano e Pierre Bou ej 11 s mps 1 4 ieteene onsituye l prime po, ivido n dos sugrpos, A u primera ist se puede reer que se trata e iseñ oeatónio- es bastante posile ue el autor consi neida esta obra en dicho sistema n aálisis ás pro undo nos reela algo istno. pier upo arc do en el ejemplo) eoluiona ee un F sostenio a xpresivo RE , siniitivmente mién onlue on E, un E acentuado on un sfz. A través e ello, na epe cie de onalidaddese lueo, ua «toalia po reiterac e auras de sonidos» bastante tonluica e rupo. guiente rupo (B), respuesta el prie toava er on una pena ratificacin el nicia: osteo, MI eol, o epresao e nmeros, oo se inca en e ejemplo , 2, 3, D ea foa se crea una esrcta a ada en la inensifiaión e iéntias isposiciones e o últo E inicia, al propio tiepo e coieno e la r nrouión de as series iniiales ue aparece hora e orm retrórad 9, 8, 7, 6, 5, , 3, , e iénco os es rpos iniiales jutos ( B C cotruo
AD, 'I ."
147
sore a proresin sosenio, m nicao, no ostnte el eo de que � grpo s prolnge durnte el iete o e prenmos emr e e un cierto pulso ton ta e ie · e ber surgi de una ea sil et N i a fijr la aención solente en lo elee eias el implso tonal, ejano e lo tod es e es tructurales presentes. galene qeda e e i preunta de si el cpositor o e sje artsico onvincente esde el o e esi e ite l apliain e ss teías eiriéonos a otro ejempl, tro sivo e la ópera de Bejan Brin El rapto de Luci ejeplo , dee ser bien entio ue es ee e ningún moo lo introucimos par estae in pale lismo ni similitu respecto al primero, sin s en ra mostrar el pronuniao onraste on aul n los aspeo eilístico esrutural e nclso eolóico. recsane po epresentar dos extremo as its oe puee demostrar más enátiante un diverentes e nes pueen alcnarse prtieno de las ás ejas et rs. e tal or, la pntonalia pee incluso inica n síntesis e toalia y atonlia, enómeno e aemo más eplctamente en posterior oaión n efecto, as como e ejemplo de Boul os es o a etrea atonaliad pee, a e e t e anulaa interiomente por su propa estrctr tnal, el eje plo de Britten emuesta mo un cos s l tamente toal perite rer ago batne to a
148
RUDLPH ETI
i ae la nenicaci descacn e s i ra re a el ejeml e ritten ría acer a rreneneene onl cmo el de oulez ton in er la nldad l d en csi esaaee s no sge noro nteiore d las íneas y no toma deasao ermete n ideración la exansones d ndol amóni ee sni cuso el prolongado edal e pue e ar la ein e ue más e na ae amónca sob a oan recen y diesiican la amonas supeo e m era empld el edal en l úsa clsic) es en a are n smle ondo coloístio desnado a poui iacie eme nue e sonido con las oes sper mona sies ás bien «elodías aóia» i varialeente se sueponen pacialmente e ada na de ela entr cuano toava suena a anerior ránose as ocultas relacone aonales efetos nro enre ella y el ao. elo contbe a oina na esecie e iefble seonalidad. Y en cuanto al maism enr las líneas e las oces coales están exréaa n rm ema cas ranales el «aompaamient ruesl con u intrmentación gaente usera de lierad a njn casi na coloan no tmtca L eemo de Boulez y de Briten repeimos sól se a uxtaust q con el proóso de emostar c e ile dirre haci l aola ateno e erucrale uy disintos Al llegar a ese no nos enms ciramee en na e la enadas namenals iz en el n oal e nesta inestigan A n a emo u cno icaete atoal ateto
TONID, AL PlL
4 9
oo e e epo e Boue, e el , onal emic com en la cta e la pera e Bre embargo aa n de ells conuce eños e re den los onceptos e onaliad atnalia e a s eda que e te y el > a eluc ara avanar con ea, araene sge a ne ca so que s ben arce slmee eae· io cano iegenes e solamete e reúe uc a Esa endenia la onaa ea aca ituao ms all de abos cocepto, s ar rer ravs del pugaorio de la aonla el tematsm, pd ser obsevao e na gan pae e la prcn oep ánea. Eeó a manesase e l opsre g ses aeans notablmet Vaa W Ar Coplan Coplan en algn de oras, co pr eeml en s Tercera inona», h intrc esl c esonal que el aniestado en us s pu]r e pogaáos poemas orquesale En algunas pate e esta oa e pn ea rales que aben nueas persei e rac 'nsrc va El eepo 13 e una ca el oen el egn ento la snon fanre cal e l romps � a aca el F ao entas el SI naual (que e anei en el suente sozt el compá ) ñae or de caácte moa n el comás 7 la nea se elea sosendo desde el cua esps e alguna ecacn otvcas conlue nalmente e SI atral (copae 1 y 12. s ues el upo enteo puede er terpeao ba os aspetos: o e ellos conserndolo centa sore e nata n uo l oa s al e l
15 4
15
RUDLlH ETI
TONALI, D P
d P a a endo e a d ucin dnto en dife oba e u o aut Iando er l do cpios ditit d re ción podíao e: u d s ra a e ben ed a e exió a de cecin d l n idiid de lo nce n y lo de eo éolo a oe be a dene ; mie e ueo er aca a btención de lo oe eto coco as de ea ta ea la fn de l mto diiduale lo o umena oa a a d oa a a abe ld e a S emag re ago o pone ngna oaida ia geera, en la aa e ao ede ie u endo pncipio de oueación todas la obra de n copoor qiera a oda la pare de una ora. az de qe tale atcines o ocida genemnte c readad es e a dieencia eninda ue son m ca n pncipi aane o epre apicadas ntegae e la prctica con free son cambaa coaa gú s ecione m menán de copo N dd de u l in cea a de coptoe lo e men eada bre la ln or nigie ene má a el ogo e naec de olo los aue eánco o obstae i cmaas ba o La. Mer e Debuss y Ptouchk, de ak c lo Poms infó, d tra las «Cinc pa para resa» de e op 16 daremo e ealer on cetez cál e lo o o e oposco
e Ms ien n se iete cliado a decr aos p os on alicao e cada na de ellas Así, pes la e i de los dos pinciio iene na portancia piorda te eórca. n ebarg representa ueras reale qe en la ente el compositor n lo ivero peroo e a. Una teenca en a euc e coo ic in eao peis uiveral e rresstibleene durante la a cetia la tedencia a ensancar el epecto de l a increeta us posibilidaes de matzación co aón ertaente esta tendencia habría tansrmado p ha la aleta rqetal en un ei de benció de ls á aado eecto de no habe do p las ltacione e ipe la aala el ecaniso físico de los intets mucale o coposite, apad por el ingeno e ejecutante itentarn sobreasar estas limitacine me ae aria estratagea rtuoica a a en que el epectr de coores pede e decoeto n nnmeabe atices icluso con la lmiadas po lias ntrmentales de u caeto d cerda puee pobae n el ejemplo de Weben citado ateroe (e 7) olamente el prmer cop edo poemos te clors fndaentalne disntos sonio ormal on aco, con legn pizzica La ocava auetadas osenio en el endo vio el ce!o en u e de aco cecen La de sptia aumetda qe esonden F e p la ila, aeá e tar dispe e diia dipn a eán da en piato coiación ge e a n e O c oa e ce e
156
7
RULPH EI
TOND, AON N
e sucede as acas dináica f, p, p eguidas a del copás 3 por u acorde e arco sobre el cul arcado u acento E uiente cao e iniatur (c pás 4) ebe tocarse obre e ponticeo, de uevo e re el cual se indica todavía n diminuedo. Todo esto o rre en os primeros cuatro compaes u cuadro si prevalece durate toa la pieza El resultado e a men muy efecivo; peo o enos frecueteente, si ebar fecto neutraliza el otro. Pero apare de as fiitas posibilidades e oido versificado que lo trumetos de cuerda pemiten, e eral podemos econtrar e a partituras odernas toda se de eectos especiales, tae coo el piicato e glisa de las cuerdas, glisandi de series de arónicos e las tro pa, glisandi e tímpanos, etc. Agunos de etos re iertaene aportan u enriquecimiento de la paeta, ienr oros prouce aor efecto en la partitura que e a audic Quizá, si ebargo, a úsica se haa, de hecho, ras de u fatático ato, ara acaar una apitud espectro sonoro jaás ado, que convertia e super os intento ates ecritos. En las páia siuintes direm alo ás acerca e esas poiiiae, qe recienteente iiao uá eo ato htoia de la m
po pecfico, taes como os que e tiepo pasado na añadiéndose a lo conocidos por la introduci de os instrumentos >, io una categoría eteraente nuea oidos Este desarroo e inici en cierto etido co la nció del raófono y la radio a lo cuale se arearo intemente el anfono y ua serie de aparato basados a eletróica o dich meio o solamente e a facido eormeete la fiació y posterior reproducci de o cae de oidos y ruidos io que han permiti lorar osibilidad de tableer a oluntad toda case de abios imbres y altura de sonidos, de variació de tipo y diámi< e sua, de transformar una piea de cualquiera aera inable e icluso inimaginabe. o debe orprendernos, pues, qe a sica o ane todo dustria de la msica e haa apreurado a hacer uso de ichas posibilidade. Ho día e a radio el ciema como todas las esferas afnes, lo rcro eleróico no slo osttuye uo de los princiale agentes de produccin de oidos sio que infuyen coniderablemente en e eo sta en el cotenido de a sica producida Hasta e proio arte uc a participao e ee des olo Muchos copositore cuvan la música eectrónica, articularmete e Francia eania en enor propor ón en Aérica, se haa dividido e varia teencia o era de epear o á racae etiede ue lo o 1
EL MIAGRO ÓNICO
Sin embargo, al pp tiem db vias qu much ut md tumnt n a m e icii de gu gn. Han acmañad a be duante mini uu hyan gd a u ua fccamit at a útim uria Et e un hch igiicati u n muta qu a gu n ntumt uad y dí n n caua n ft a óc t 9
Como e ie oo o cmetos tecno d nuestro tiempo ha pesto ambi a uestra dipoi innmerabes recuos ara a proucci e ua a rad e uvo o No ame neo son
158
RULPH EI
nido elrnicos represenan a única erdaera mus1 nuestra poca que toda la música anerio o ardará e s consideraa coo un estadio priitivo prehstóico dest a dearecer de la prcica artíica Sin ebargo, la música producida por lo «electróico dfíclee jstiia tan aroganes pretensione Y de cu quier modo por ahora el prncipal interés de odos lo eperenan ese campo parece centrarse en las múlip posiilidad técnicas derivadas del nuevo mundo sonoro de su cualidade sco-acúscas ms ue e s contenid propiaene msical. Elo se explica también por el hecho que hasta el prsene se han ocupado ms de a músic elecr nica los genieros u los composiores o equipos mixos ngeniers y composiores in emargo, como nuesro pres e esudio no tiene por objeo el examen de odo lo aco cido en la música conteornea sino que raa de desenr ñar los principios que impulsan la dirección de las ive corrienes maniesadas no entraremo en deaes acca desarrolo de la música electónica 10• Pero hay un aspeco d la msma que consideaos de gran interés dede nueso pu o de isa s que no hay duda de que gracias al progre ecnolco iniciao por esos eperienos elcromusica el compoio legará co el timpo a ener a su dispoi No obstane, db bsv qu l mpsir fnc- n Edg V uno d n un hc d c o ondd nudo n u o l «d» d s deso. P p ps rcn Hny Cwll zó u xncn ágo sndo ño 9 n u pn n s u nn Banshee, nodj e on n do n�ncs qu su d n unbn n h l dn usc cnzdo n é d uo nc 10
OAJD, T N
no sól ua ift e r :rrmpd , bé t t c .
No hay duda e ue lmene a pca l tónica sá todaa basa eo e se sado au g nos compoores e cÚa cnca ondc oo i o hubie a n o oo o l me e uiera u cerca de elo se oe pá er aanzado guraene has q e e oa on meo o m or dicho mquina apda mercado ola mee en laraoio podo ias con las cu l compoior pueda rasr fcne en ealidad o que u iaiacin creadora e: ua quie mbnció poliónica de ino o cloe oene eno die, einte o incuena as o s y olamene nonces por ser aadido un ue p lo a los fcinaes o cientos qe onstiu n isoa de a música. Acerca de la situacó n ete uro etadio convnr adir aluns obseacio unque econcemo o d talle acualmee l consen e pueen eiarse d ismo, en, no oa o po qu pueen pretos n cae en espeon uia n dicho uo de la nc cuad e cpo ea iepea» u coon inruno» pa la repduccin d ec la ea e ieprec deb ambiar. unque e mu probablal menos durane mu ha décadasUe los ntprees desaparecan derán a ir nuevas fncion dedo l copoo o e sailidades en ag aa omndo en cambo cago alna de su uones en os l copoo cualquier cas, enrá la sliad de ansfoma e dad omco ompe
160
16
RUDLPH ET!
TONALIDA, ALAD PD
�e o da rsltara de posle notacn tone mos magnaroshabría llegado la era de la poscó aeáia del arito de la atolidad. Si ebargo se roduc una sorprsa Pues lexoando ejor sbr ello usamente parce currir o conraro Y sa consaació nos couce a uo d los puos esacados en caenaieno de nuestros pensamenos Toda ve que está próxia la era n qu e msco porá spoer de ua nfinia e oos y tibrs se ia te aparatos lecrócos o por cualquier oro proed ieto uchas cocpioes que oy a nos parece prpedades videtes e la iaria ruina usical resultarán aticuadas o cluso se esvanecerán oalene La giosa scala cro áia e nuetro ssema be eprao tapoo tenrá ra ón e subsistir Pero existe un element que n pede elegas al vd, poque etá baad en un fenómen natual pemanente. Ese elemen esá c:udo p l see de mnc de aa sndo y mnía que se devn e e El hcho de qu l fuuro músico haga o no so de s as armonas s ua cuesón sna pra stéica; del mismo modo qu ucho úsicos no las utiian hoy da se n hos vso Pero nuca podrá ser desroada como principio drecvo erno o pla d la cosrució usical aunu actua no se usen co tals fies Y es res cto resulta especalee pertnenes las palaras e a ans caas segú las cules la rebln aaa raamene nnc uede teer éxo en l are H da los aguardisas e la úsica lecrónca se r ocia ane la iea que no xisirá lmes par su af e reovacin e rupura con el pasado E las ormacio s oe os esae ls euoo los cuaes e#
a ecs ua e a la úsica elecrnca rsuta divdo oberar cómo lo «vejos caalleros d la sa modera» chberg los dodatonistas nr los, o tataos con bévola ovalida como caros prnts, n tto ancaos El moento elcrónico no sá todaa basane avanzado para que sus adpos rconoza dóde la su sistea se problma que a causa de la paricipaó d compleos elemeos tecnolgcos e ás trcado ue ulqui oo problea d pasaos prodos s cntra l custión e cóm ee nese esa múc do lo e e mplc dent de l cente de l elucn muscal ero aquí l pliro e sumegse n l vacío s especialme udo a aplitu a maor ilmitación del campo ucal rqurir mperosamete la ncsidad de por ord n la dvesia la imensidad de su ro territoro los úscos deberán escoger evablmet ntre la isolucó caos o la ogaiación dl nfinto. Es l mismo anta onismo que opo ho da las uerzas de la atonalidad y la noala o elo dspu d alunos rodos quzá u oo laos e neesaros vos a olver a nuesto atual o
TOLIAD, ND, PAA
163
ales objecines s eargo nue e jstcaas, s bas en premisas asas. d co d qu el autor no s onseraría n mo g ra pra dictar reglas estnas a n nuo m composci, las os conceciones o de natrlea nurble. a «coposción oatica» cote cc es c, ago q coaable-dno e c is la écnca e la fa. a panonda, ao u concpto generl e composició, coo la tnad atonlidad No pe ser id m n o ma o por un conjunto e reas sino que so e· c cmprensil scribeno s naturalea eto ex o sus versas acetas cualidaes a pnala c tuy una tendncia una proación, como lo era l lia la atonalad. Nunca hbo absola tonal deos bl en nnguna composcón ni asol nlda: r o oncepo dstintvos ha exstido e a md e a toaldad; sin embargo, no po e mero cncet s
V. LA FU D PT COMO SIEI GR n las antriors deduccions os nentao re nt a traés d na escripcón iecta eo ea étodos ás idirctos, dsarrollar n uaro los p formaió opsicional qu hemos eoao jo e ino pantonald. in bargo, a pear de netro esu en ostrar l problema sd toos los nulos posiles, de scdr q inlso n la ente los ctores qu segido nstrs plicacions on algún rs sbsista ligra snsación d qu l fondo de nuera tss, por jep la aturaleza técnica de la pantonalda, no haya queado linado n térino suficnteent concros ompaa por ejplo, o la fora n qu introucia en la ú la ida d la coposición en oce onos reglaa por sri d rglas actas, el concpto d panoaa qu emo descrito parc sr dasado eero un cre cs indfido
n eae, pue en edd ienr l ec q · emon cu de mú.
En relacn con ello de trsee era cuerdo prsonal n certo tieo, cuano aca oco ñ qu s saba la técnca oectónica el autr ho 1 prgnta a un joen pero y be on poo «¿Cuál fu la causa qu l plsó bannar n stilo composcón en el cual s haba pa l t, para aoptar la nuea técnica?> pus una dua, o la siguient respues ea es dr eresr ms o enos be Es que copré pareci sector- en n or t e c
164
RULPH ETI
teda qe uea tal "este e ate o ténca ecata sa e a ra dsva de m o e técna.» Subjetvamente a ne e n s eaapunaa hacia eea éca tístca Pu ostraba una tma con po e de compo d n oaa ú aco q pea eones te msm s eo eago csdeando e ndo el poblema ebea maanos e el deseo d pear dltas tcnic sea reamente ua de las tarea heetes al ceo Un coposo certamente o de ta l cltaes peo apoo es aonabe qe las bs ue. La nca cuet qe pae astcamente mpotan e el esutado repoda a su vis ceaoa s qu e oedmento utad para logralo A n de aaar eo esta cuestn pede se ee os de nueo a n_et aneo comparacó de la técnca ocatónca on la de la uga tatar e eauar agnas aea e esta anaoga pmer eco que salta a la vsta ue la ompoó de as o paa el caso de passcaglas o esenta dcutade ese e pn e ista del pncnte menta desde u pn de mia más eevad repre enta mtdos má ácles de compo En readad ee meno eeo maiao al compostor pues los es eas estrutuaes de l smas estn en certo sentdo edetermnados. Natuaee esto o plca ue no es an muhas fga pssags de an ategora eo alo rada en e e e qe e copotor so cea erdades oba e at n en el pocdmento que escogó a peaas be a e d a teno
AA, OD N1
5
sar el e n n a ermado En ist e todo eso no o pee me d eñ e e un opor se ene cia e so de la oecatónica «or r dltad e eresi, e e inclia rer en el o e cta esperanza de qe le ermr oyse sobr se más egura; e e n s utizcn estará mo eso l peligro e no sber allar a ma ea eas, en n e con con o le pea reempl l pensameno por la or Este eeo e pocó e ieo ante la posiid de peree en l· éo e a ea expresn msca e seguramee a las ae e iplsaron aa pa a posito adopcón e ica tcnia Repomen ela signiicao e en ls os sos misms composores muern crecee encia a aaonr a gida aplicacin e a écc n a� la, a ace de e algo e esla ca opest a e la rig nermente ecos gescó o eale; si a lo aados a sracón ya i eiamene e e el oo ecro ajo la enm ción e pantod puen se on las 'cs forms anae oecati e pe s ¡ oroa na eena a aprmacón bs se Ceramee el e ne e l proxmain o e no de ls nos má gios a eal e J olción msc de nuero iempo er lo abn eta no e os á eias e ras probles, e s oecencas l een e cmprnis rse s o aaao n o sn prec
16
RUDOLPH RETI
fzas r, tao as od com écia E j lga no s e ova a ato a catnca no ta too o u a cho la a ericd mto d a cooscó de undo de as osda Ha a ps e cmpotor a mut o to s ueas mbacion amóc o o d e eas contgncas rítmas y strutraes ra ma uca a oddo ext L vea t uo mndo prsvo, o co a aa s mt era pose ar o a bas utu arao a mchos pstors ac l tcca ónca. o a acacó dca cca, e a e la ma mo rgda, enaa a mso tm crta rnunca a ucas ea ó, s la a u los prop opsor itt caa las e de a cnica ue ho da sa poos lo u a c e co sma áldo d copoc mco r aaa atatat to oda lr Po metas mata us 1 .
V c o á ib, d ls á ca aotecimient uicals e sta époa pue asmi eo y s aio gnifido: secalmee, e enden t e a a iáca uante s úias décaas s o tr a ued uica ineraa sps e o íod e elatia actida ceaora. Pus e racimen o a en oa e xra s s puess iplss uest tem sin inclnarse hacia ingú em L a d sa ase aó a ree ovi o odo a vece ico u aa adica pro e jeiv eticamene aan la sntesis e aa; rc e a i no a aa 1
NAL,
7
a auu foa lebl sre quean as o la compscn q no podr sr abrdaos ate a toaad en cabio pude or s au oba aer eprió atoal incrpora a oo ea aearo de útples talidades Ral po l eho d costitu estado d reacios to luctuates la atonala pu dota os ñs a d u n nicado, dar gar a a creacón de eo tpo eóds ntr d uea mlodías, eas acos aócas dntro d nas aras e io cort ds arítcas y no esucturals e ere d a s alta ida A a u de tas consacons no pude ordros ls auras cotmpoáeas ddeancas y as d oa no dera muco tre sí a prera ista. bas , or to, iradar oalete fera de octo de caoate Y la smlitu aaree anto ás acsada e cao que la oba odecatica s eansina esde u a rta aca domio toa cuad las bra a s cuy ua as atnales e su diseño N obs y a ea e o eo ist ua dereni r a úsca que dsaroa aspects aes u elea o, aunque en rt ua drire de lea atnales (o ocure e la atoaliad) a úsica ttate ada e la oadad, a ad puda prsar en aons agunas mpccnes tonal coo oce oy da ucas obrs docaónicas) Ceramet a drenca a uriciamte pu o acaa e danal en cuato a pris y a oa basad n princpio de f. Pu la ca aoa ad no et lgad a ngú atn orato al
168
9
RUDPH ETI
OAIAD, TONAAD, PALDD
strucur anal odecóna ü e o ncl n s cnstccón mucl a uar sme cund sint qu xprs e a ecr aqu ment mtmn e esgase e eas un ntncón crer l si o e esn n trst cn l cmpoor an n aa cmprmis y s erm a n p rmnecr cnscn d e p ajo ual rnrs sus ieas rcaa a ca jaa, n « nism» n s rate ú blidds pda rme a
es oean e a aenc! a oeena ca. mbs eemens rao aren esa ens nto o a, o o s as o alcan. d an reazaos oo evos, en s as eír oa n ea oanes se oao eane s ee as s eerms an a no erío e ce pa an d copoo fans n J (copueo 1950). os a a rae o res oresaes c esa n ne a la a s a onada, e e o d o aae saa mon sde lue en e eepo d pán 27 slamen ran as oces s senae aa fa a maran riur copeta s h rrenc a diversas secco es a eñano eos n aes rup na s rance en ee 4 n uacn acenden mna en acr fe· anad La onsn aa s es o a, nq s rnca pae nra o inante O, aca ua gan raae cnr armnc d vn a ra uda onirmada e se a a a ues meras h amona na an, s r ions as omas ca ea a, ea e cnc Y sa eoa an s cnaa o br e cm na ee a mca es acoaa o ao ans or nstrum d ca Las o e ao o oF o ao
E GRAN IA STRU D A MÚICA NMPÁ En se ntgnsm nr a a gnism aun cund a dec no a nid ni n pc en rncipaae an e rncips rbes m oneáne: dim s cnstrccin sc ma cn db nrntrs c cmso, an utza é seril cm sl libre E danc, s s pest ldmene en eedene a cuntr n irm bas sua nna oa d seri pro n esta nduabl fimza ct s haa nnao aa a uó ga n ntn. d de s u n el as l com sir d s r Ese , a nrna plr pest d xprar � ada p a as u a sa
ª
17
RUDOLPH ET!
A, N I
o ats esci to co a os en de a REL) ora e cojo aro ie oo l grupo e Y e eo ese el pno dcio: l cho e a a cl calza e una N ol e e l a la rona s as xe a oa c c l ara as sa Pod ca o p a. la e ca c el qe eú e t es é al aro el gue coás ls as cas s, p l MI ; o, e A (do o oó las cale as t a roa. póxo cás a o e obese es l S , eecnt b a armoí. s tr ba cá cosciet drrlaa es eaor. es e e cpás e e qe etr l n el OL aral l pr vio bira haber do el uno clie d a loda o como esta oa o e oa a arona u era r o coac g ela e o emt el A (el cu co oa Too a la ena a oe coplej arcs pen ser uso r al o a ctr oe u ba trcra. s cceo óicos y mó upo costie una rdae unia y sra r cu e s og e mpulso pri el c 7 a la s spa d ra scene a co 8. t desso oo ovene de oo l ma. i conros o cl como doi l issci ia gi o 8 s } pr V D l gu
F soio) aue o r c ek e ermooí a e disño ee o ie la a trodció n o ee apoaos e proo on tmto pcsió u prime u col caao a da ob te ero g u cro or g , co vas tes, ale u cao conra e e s cuer sao e ao d a il 2 e l par na S aa ino (4 la as tc de S a (5. u iica el ob óca mo 14 b «oi» dl t ri aera meóio dl propio a e no fe s c rico las ot q o a onn» e oato pao poc a la oa. ola el S famtal r pum rc (8 ee eci dl o a e 4 c arra rico es or l S o o cao e oco eo el dso el a co a u to ecaa com t eo eao a cuado e aoo e rdas complenta e loa co eab o oo e so o obsae a cusi o oaa ad r o raal si e u pa eso s o e ae ds u cado o l iicai, a s a oseo sose ost o s coiui osi t
170
12
RUDOLPH RETI
73
NA, ,
áso l r ma eñalad on as as a ejemplos. E eguno ta s traaa n toa a cin ivrsas toaida que etrcruan, hata a iaci desarro (2). u coinz parte d S como ta a e ás e entrcruza con ierte toaidas. ta secin conduc almnt, a a oda e íx la cua es aanado n 3) y 34) cuando almte se o ina o mes e co tas u raro al ropio e trasare io caleidocico 4 Vae a denerse un intate a sur l cso ls cco t 1
d
. o rieros iolns a unson o la i r et tona l qu s aora tema riil esar as trasormacioes dl tma cal. Los guos iois y la terra rompa ruidosamete a cotuación e er ea e un erosate acetuado y . o oonlos y onabaos a o de la coda ue ueron intoducos or rmea z
o e este a arttra la ua lo se an au gera icaciones por onto orobar proó de rete análsi. trata e otrar que el so posicoa dsarrola n esa partitura auque a prime ista puea parecr or u traa y etura m alto de olaje ca arbaramete conebio n rala est tado e ua iequoa base etuctural que po o agiacón e mpstor quede ueta a iuna rgla quea. Y o que psila st oro s l ho e que dea mec armócas pocedn gualet n esta de un msm mpulso tmto unicador Otro méodo ara alanzar u obti imlar es qu � muestra en e iguient úti ejemlo. ¿Prmir el or ua ve ás que cte aluns pasaje ua is a a Tr eoras para Orusta? Nvamente igura tan óo en e ejempo ua reduó ieo a us ea eseciae eempo 1 (g. 1 etra a ccón ial a obra. Los upo ores copas 7 1 e destaca por u instruntació ompuesta e apa ceeta piano campaas. E eje 1 ustra algua nvrione etei vara e estos os acoe pues de la iea atene en os msb
C
e derva a la b.
5 Ades d td l ad s baos del on sot d las troa s o l be de omino uu n sta aa oora u t sr a tnals ta claran o tra atoae, a p qe l oint tra n tua S efto fl s toal i atoal o st d
te todo conee pone n eieca alguos cotra o a técica odcatóica: primro e eco de que os dos ord bsicos cotie una ota cm, l MI, podra oteer más de ua otros ejmpos; uo, qu adems a versio oimno corios riaones rs puee tambin aare toda ca vcie e a iea origia ero coiceo co a idea ectra e a técica era e ese caso también a melo
174
TNA, AAA RUDOLPH EI
oní eden iem e eoo e un e ásic e e o t ee o aoes n emgo eón cnane a bas etu a ecogd no es a ly o un reg, ino mret po covo erl. s emas pcpe n aols o mens como aianes de modeo tuc a, eo en muchas aes oneión en las ue gi es eaa hata adonada cn nea conf racne Un ve ica los redents principo genes o a euia pción a po 5 b. idea ieene s os cres bs puee abn eguie e cuo edo o ompe inile -6 e e smos e ye a mbnaón AMIS-F n as e en, mentras n os opases 9- gua el DOOL- nio unt con e A natua en ajo e mp 12) ra a os tnoione ls aords bicos. ? ¿ie gn veto e nia en et cfacó' Y cao ei, cá e? Ca to o deles de too eóco sn deiidaente tonaes. i eg, e oo eo agunas l ntas treas e ieñ apaee l cnfgaión bad se a onaida meód «tnad tua e onio» a cua está bs de aca e A co objetivo P eempo, A ompás 1R otenio ompás 7-A em 1)-L 1 5; o eción cn una nea eóica á baja: LA (1MI 4 -S -FA teno 10)-A (2)-MI bemo (14-LA En t paas, to as lnea cnveen b e as e amo itto e inepenene o cts e sen es d º petenecen do eer oeo d a msa ra eeo i
se ri a d uga e aer, inras que l ¡ e oepne al ez l tc vimieo, que caát li, ai otico permte ua te o b phibd pea d a mcaa reia e a r etuct de t do vien rpe a prie tn cnr oe a ma a e o os aod áic eiane ia ta al». a ida ats l ob d mus d ts ls em era otar q atáds basa d mtdo ria úsia ue tan ser earr sbr ua óa bae, an ué aer aanao uea tal sic hnbr qu riv ete abado a la atnaad utaza bc ócaent ú tuo que pira repaar azos ot. E eó ae entrado e utiut a téca odeatóna. ero t eb uh mico buarn luón e o ireción evuta atiend d la biaa rea onao td ls enómns o a ua a unica eas melódas rn, e ptor da larn un compo ta d s levaa cp naldae ruaas, el ua gd gradal n nuevo conepto etural a atnaidad. d u, en ete sui, a atalida y la pano tenan e critas co atípa elti ogen sóic, su eo tc us a atta. o si la volun pue d aueo n t la ndiiones q nta lo recte earo, e ee uante los póxo a una e as tae ese ia e os u teoridoes ostrá en ea J camo nueva noe iva exres
176
RUDOLPH RETI
nc sel (e oe on y a) a ,plic tro to b
y
17
TONALIDAD, DA PD
cuando se com o.
Así pues a esa e os las ierenc fundaentles d ncipio la rácic cal tiende a n aromcn re ellos Como eestrn nmerosos emlos proen e e campos sicles my vergene a eudo los ms eenes spes eslos usicales manifesn un tenden �i común: l e qe tno si prn e l más inconcioal alid como e l aoldd se esfueran en crar algo evo un tercer concepo. Aqu pare clrmene isible nción fal más eeva e l pnonld o v í c éo Sin d, tonali la aonlia en ss forms
s urs constituen os princiios contrsaos e rrecn bles. Pero según se ha motrado en delle en las ág s enes s tonl solmene mantiee su oma oinlmnte si onlia enelve en sí n esao más lo en el ue l crclo cenc! no es solene el aro ero el cl l epresón ebe esarrollrse, sno una multd de relcones onles que se ntenscan oponen aun a a or e for qe fnalmene su espu ás s mecnso constte n ireciva composcionl en ta cso la onld la tonli eben erpnrars aavllosamene a panonlid es el n elemeno ii ·aor. No sólo ebe nic la tnlda la onlidd sino e n ss ms altas rlciones ino cobi s trs olia aonlia y anonaero de n sio nersl e libertad oránia. En nerl, pdeo a a inci uizá a s qe n snoma d e eenc ac na snesis ses n na s m copas an os
as carcersca e lo rn , a rfernos «so» lo hcemos con lea conc¡c e los eligros e l o e ese eqoco t no 1c e trt del heco e que por un lao icilene s llra e la histora eroo en l cual ped o ervarse l aundncia e dist tos a enu conradicoros lengs coexten al po po tiepo como en l c e str er tonliad a lcada expansonaa la, ltnala, onld oecatonismo neorromnsmo, o ob jeo, eotiso, úsica concrea eectróna, etc es lsta figuran ca oras nconensurbles na a lo or ntncondam e pes en úli 0 álisis e esas tenencias lue iersas carcterísica estétic cs sa cro lógics. in embargo tas de t e ta versi este n comn enoinado resena un b e nio l vadero lenua uscl esro mo. n todo ello se mplca lores si os gos e os asteneos de uzgar u Lo e os nteres esaltr s la sorprendene vrea qe se s va en a bsque omún. o es extrño pus qe zn bfrccones sstcs partculars n prmer lu na teneci e unos compositores eprarse t s e stintas tcncs ediane lenaes mscal vernte antgonsas n ferens oras a veces en diss rtes e la isª obra n sguno lar alunos c specicos dento e s rs prncles de l eoln, como, por e jempl, ero éoo de orci ruc l ra l l icols lonmsky emple ro e n toncsmo» ent ca caor l rre u o ª
2
0 Véase . S!MKY Music ne 1901
178
RULPH ET
EPILOGO STC
aivo aicado por Sravinsky o idad rige e eido erical, ienra e 1a cesn ho zotal no corresonde a ideas onales. uue resulte fasciante toda ea la de unifomi ¿o er síoma de u deseo de acan n eto de ex sió musica ms deinido e ineqoo lo bao la ate aariencia de u ulicdad Dimitri itrooulos, e director de oquesta en a a si sorrendió a u isitate con aluna oione oi e sobre la úsica dodecatónca E ocas palbas, lo q iroouos parece esperar es e adenmeto de una esp- 3 •
c d múic dodctóica d br a Ra.
y
v aálg
Tal oini puede arecer de moeno a dertida pa doja ara eiar a solucin de u poblema isouble Pe o constitue una forma ecantadoa e ntenconadame ingeua de eresar e más oundo neo de nuesa ép ca? o emos soñado odos osoos en a úsica e l cual los nuevos intrincados y vioenos astos de as m radicales creacions de nuestro tiemo emane a beea umanidad de las ás sies óa muice de pasado?
En el Dc c on ri de Música Hvr 1 una fase oprendente enabeza iportante párrafo. La fase sorprend
porque oniene una eición de aualeza tan · sub jev que uno podría es perar encontrara en ua mono grafa tética, pe nunca en u traajo omo el de referncia po otra part tan ob jetivo y digo de coana omo es el Dc-
ionario Ha vard. La fase dce: «a uea múca es, breemente dnida, atiroánica» como es!
2
Coo se ret en Music aker, ü G N Yok A. Knof 953.
2 •
¡Cieraete ta l
Hvd Dtony f Muc o WI A ara ni y s, 93. Que gneaizacin exactent n beracó ua, n a xesn n imác unto d vsta ét, ao q e demot �se c neva cta. uen q e esp _onb d a dec0n de eción d Dconaro, a e aado o, camnt, cuan i (ajo 'n): «u ere lo Juantes de hoy ec comú e la aplccn d ti ane r a a a no na o B1
3
ANIRRO IM OMANC O
180
La efnicn no so e sctle no taé eencal t aga Ant too el asto omno e la «neva múca» (calera e a la defic de este to) no e e oo agno nterpretao como so depe s n siml mpso estétco En seguo lar sure tate era icudes cuado uno se dspone a aizar o e ealment sgnfca e roatcso usical o categoa tética y ue los tro sjtda ota ec. a traé e os cuales se explca geeramen e no á ue slogan autocos probemátco e s smos S ste ag téo estéticosca qe aa caba tanteente e eido e e eteo proceso aléco de a eocón toavía a cbiao éste es el e romatso Y ógcamet el de atromaticismo, coo término pto a n octo a ao po s ismo oaa esua ás ao esentraña or lo menos agna e as co ia mplcadas e os msmos recoaeos algnos os htóricos témno atromanticiso aparece en stuos tétos imeros e uero o coo eacó a ietos tpos entmetadad barata e se aba
en». Y m dan: «E ia d a e endenia o p xi alg m ;n el dt q d ca sin reió Sól l udian ue hya prendid or Fantí cromi, a la Apps d eehov d r gida r añad m de ate gra df eia a br eere amn Id co es n óia ereenn n l jo n reitcin ln a é de ha un ar de siglo ino u n h aha frlane teóic q iú gui
TNALIAD, TA P'
RUDLPH ETl
poeao na pat d a prouó sa. Ia p alent ido cont ceo mro e compoie crcos ue entonce foab maoa los ca cb tan el nevo eto acnoe d seco fato nien modentas se a piamente conra elo, ó amtiendo estas alts, no noguecinose ela i embargo, a cotinuacn de esta teenca qe ía e ticada en s misma, no lo el entalimo io li orete eocional qu aiara una comosici msic decarada tabú. Certaente eacn eó tan s qe cato eprestaba ncilmnt f elo c doma y le a proclamase que e oo hco n a ao musal proocara una eaccó pesoal pei irecta e l ote ermita sopea baa a ca En la actuaia podeos osia aa o ls efecos nmedatos de a · ata ' i tzan s pondidad n emro, o deb lva : ta de ectació emoconl ampoo eba ei el onuno d esta ces pa u la fomaco uaas para disraer a atción e a ni 3
•
Aq e mim , dsd ego, ne a� ora prmen ia Si mrg l tr , ' s ü bd, a fuer sigiiai roi, l efre a m el siglo paad, de útis br de ethov ls gn Brh, u Brkr Mahe n d s ntoveria u rientada más rde a i r 10 valo betivo, ivo y n· trctule l mi l betvo, n movo trle de la ma t s pareemnt u no obta a e hc L sic d os gds rnic e m chmn Ch, W Bahm, ofuda ertad etr er ra de dl o má tromn r á d mí 3
182
RUOLPH ETI
Ctae maón aba o ta e eto erso mo a ata vuar de presi pemeo En e etemo ouesto in em ago la pur erucuai «ojet» ee iia esuaación e re Ls forma muscles son atea i meos que ascend s po ae n trasmi el lao metasco de ozó o Nturet veadra robemátc y e c ca o de toda auetció eta en e co cu o e tiromticiso so se vtó en re a ula la falt de gcón aciead eprev, o d form soprnte en temo rcete i e o otlt su propio sigcao. Dio ue a t ev emocn se covró asombosmente e emo oa la ttu real quó personazd. epresón suea o to omca s desl urtvmente ror ls eri la esrctura etme prers ego e los pretos msca ectróc, s ani t stao sperromnticismo a e se leó e d so sentmentaes. Aunue ara paróico ea evoución o ce gca ino toal e tiromantcismo co tu ua speci d codte esttico or a ala de oo oso peo o pued ser aenio e mo alo dspert tonaliad Muy ponto e rotciso q e l úsi áctc o tatas irucione iodrá ti e e po teórco. Esto o sica u térmo vuelva s ap e mism o. pá uo sloga u odá oetvos téc tto cluso astéco Tal rtsó pee pa u ll tn e ce o temn
TALIOD, N P
183
eo o mca vernácla exresó uicl mea q h tado e tnto S emo d eve qe e mso tra e evos a o ser dene e poxmcó omáca u e rt o estn un os ceoías ásicas categoas qu cos nee eace reaarece E útimo sis, to o et onso tcos como mántco cor n omto beto o oevo otros semetes so oment coe de temoog E igicao mb · ca ue o on meet meos vehícus eté cos o caos de caes a que el úco oimo met vitada cnr er. Inud mte a má ta tstc de estos feóeos e e echo d e oas ls eias v iee; q edo genio cedo qu ls troduce o muso ee detem curso músa duat tod ua g era lea et s ropo taao la set ete lo esrurá Lo nos omátco tomá co seme a que a uo d os solamte os ee an Pe ere seá ao vecs cuano
LIA, ANID PTO
I CA PO ENGE SU RT L A M n el curso de este estudio e nao aar n c ro, alo sumariamente, de un nu coneo de cpos ión que hasta el presente no había sido objeo e invea ción teória in emargo, no ha duda e ue mucs co psitores e o tienen conciea e u isenia o po menos recurren a él inuitivamee. soimos el nre pantonaiad como símblo linüístco e esa nueva tenencia ara señaar su indepennia ndamental n resec a la atonalidad la tonaliad, que sn a menudo estma como las únis psiilidades de vón unque a la lu de nuestras euciones atonaa pantonalia represe tan principios ivergentes, la antonalia e anad ara caracerizar la direión que, ialmente, nstituir l iea más general y urdera, nuesra resenación no en en modo aguno a presentar la atnada cmo un movimien t eseable antatstico ue ae ae paóc
185
sólo entenems que la crrene elua de ol a preparaba el avenimiento de la pantonlia sin e fnalmente ha tenido a orporarla plenamente en ella, a esar e que, sin uda, la atonalida ede tener que renun iar en este prceso a na parte e su prpia naturale Y esto se reere no solamente a la atnalida mo prncii espeíio, sino a todos sus cmponentes técnicos, a sus ele entos armónos y meódios, sus característias rítmicas ncluso a su paraelo estético, el antirromantiismo nstitu una de las fasinantes experiencias e nuesra era muscal a consataión el desarrollo evolutvo según el c un co epto de mposición prepara a aparición de to nue basao en ran parte de su prpo aterial ténio que en e proeso abia su veraea naturaea ireción n es· pritu investigadr uede, con razón preguntarse si estos aneimientos alarmantes no coresponden verdaeraen cabios eneraes en la estruura espiritul de su tiem Durane las últimas écadas e a obserado una ee cia a comprene y esribir el srlo e ars n como un proeso inepenene estacado de la evoluc eneral sino ormano arte de a vasta orriente de acotec ientos espirituales y soiales raés de los uale a fiesta la histria humana. a msca n articuar, pr aler de edios eresvos mu aamente nectas a los os suesos dl muno exterio a pesar e la uere apea ión que eerce en a ene humana, fue urane uo mpo onsideraa asi mo un dominio aisao us ex enas estétias l condiiones de su meanism estrutu ral arean seu lees ropias sn reacin aun con periencias extramusiaes Ho ía esta visión ha cambiad otamente un en núero e eos nos h ee
186
187
RUDLPH ET
TNALID, P
a oroa co a en ncs aes a música es iuda o a é S ea neca p e e a e eneralmene aceado exse crene e era o meos rcnoa auue ec re e meo e ho no es mens e raa e correne e eras or meo de a ua e e nue a pc echo e e e ea a rerenas e uesrs sueñ e a er ¿o n n s sueñs sobe reaa? Y sed a e e reaia en mo rmo Nsro o es en rana. E ar mae e as cvlzacón hmaa no o nca poca ta ea erspecas amenar De lego s rm na mada erospcva a a sra aada eemo adm ue e muno ue semre armena r ruas caás oes e todo énero. Pero oy ía ese cjuno d ccs anca a acanao a ma a ue la esecie mana esá eramene amezado de eticón Aunqe este es e cadro eer e a sain, a mr e a gene asoa e fe ca ndividua mra n a meza de miedo y atur eno e mndo e eo msmo en clctiidad an creao e óne roen uac e uezas escos o r escaa a osears aenos e eo e ue uesro resee esao de ecesos de toa lase aoracó de esmaco fas ya fue resaada lgn ddas aás en domo ecc: e l e as are ueos temos ese uo oc ersonas, meno q e o roos artsa ma en sero ales resao co m eca r e reaoar e
e e are con el e mund rea e e e ao a emenca a mere se coieo e o ss rncas ue nrern s as e e e eacones arsca se ce edo e rc prlema ms nsans rus psc n ¿Poía a a ae erve e cen a e dsonanca so ea cad mndo eo e are va o prno reuesa e orma erbeme maa Ls caos qe regoca e fero erno e ne enameno no aran e ransrmrse falmene ad eerre n ls escr e ws Mumrd 1, o de los m esmuans y snceos ensades e nues o se uen encnrar aunaes ec emsrao se orrbe araesm us o pee er movo erea e e a ente ue ara lrarse e se ea errrco r r enero a are mdern y trate incso mone ccons moraes o hasa legae cnra roema, s embargo no es an me co paec o olamene sera ieeae n reo a los ust oca vcorana, ue euvaldra a eear a medioc a ala de imanacn ceadra a na funcón cena si ae todo, resulaa absoamente imosie Ua e en e ro de a sora a nenaa muca e nca se ha eecao n reada ue e ecesr e eec a 1 Véase, por jemplo aítuo «Rnovacó » y icine í d eu e MFO In tle Nam of Siy, Ha Ba a Ca N Yk 954.
]8
RULPH E
NAID, N TOJ
trs sio canar una más profuna compensin e uralez y objeto del arte su mter de sus relaciones a a. No seremos nunca capaces de ambiar la rea mentrs no daos cambr nues ueos
provocr nmdiata compresió to y q e o térin la maas constitue supeo jue en a aloración artístic esgracdaente, s eargo t reeCa no es menos proemtica que la anterior o pr lo enos na asta simpliicación del prolema Pero el hec e se os no hace m concente la teoa e la tre e Pues la torre de ri que envolva aunas de las ndes obras de re de pasao no ue buscad por e r ta sino impuesta por e muno exterio rtst sura o su atro aislamiento do eces haer sio ozado o necesida interna a crear ormas por las cuaes ue con eno a una torre de maril; su impulso, s eargo, t al creación ue entones nariablemene un anhelo d iar la torre y emstrar que era iustamente sentenciado ero debeos ole a nuestro ema a su capo espec o n nuestro tiepo e gustos usicales ionlasas todo ! que parecía irme e inatcale en el uo nid s derrmado Fenenos que ueron cnsieraos ndestructile no solamente son iscutidos, sin eclar s ineistentes: la construcción temática la coerec tona a sietría rtmica cmo tamién la antesis onsonanciaisonanca asta certo punto es posble qu tal estron ento de alores puea resultr eneficoso a l lara inlu o para el futur desarrolo de estos smos enómenos pue udar a evitar su petriicació Y cuando con tat ceteza mo el a sigue a la noce uean a reg e ueo ee que hayan camao supericialmente us rs y nones, pero no su naturaleza interna ni su nención La panaliad pr su propa estura ya cnsttuye un sgn dente de su renacieno Y oo la dsanca es la más aillosa la daea de tas a ioe
LA TORE DE MFI
Ho a en que os sueños e a coertio en ese eora erda y la reada les a qutado el útmo e encanto que luso os sueños ás peetios posee ] artista, comrobando Ia eaa e ulteriores hor eces prueb e retirarse en un misterioso aislamiento en speie de odernismo reacinaro ne as amiciones entias reempazan los pulsos reaors alejan nao e su o santuario Desde uego cuando los oseradres airtieran qe eguir a músa moderna ica ruta se enontrarían ellos · mos eterras en una torre de ai los tratadistas de a anguardista no tardarían e tomar a delanter 1 opoitor odeo elrar es no sól debe o probar e la trre de marfil constue su suerte, sno ebe uchar r isfutar e ea T separacin en r va an, pude consitur en el uturo uno es ataladres gracias a l cales a eoluc aa pgresar acia una existen ms alta y son En s s aos loos el ate usa como o son u bras de Bach el últo peroo e Beetoven, estas nes e erdo o ha opnn a uern ant n iero ento l attud es si opnsible oón o e ue erdad
189
19
RUDOLPH ETl
qu han riecdo l ró msa trvé g y e á oa o ga po. Y b, a a x ] co o o o o a o aa o ía a a c ú a o
ILUSTRACONE M
TALID, ONAA P
193
TONAD MELIC
Ex.1 Jewish Ca (cordng t l)
0¡ � ! F J. f J .
-
(� ¡ l
-�
r .1-
1; J ¡ 1;. i4-
4
J !i ¡ l . t ¡ J ;
'�
B
LA TONID E BUSY TOADA, ANLI P Yx.2 ia,�
Debusy: R,/tl da '.
-
I
� f
r
-�; -·�' .
+�-
•a.
s•·a �
,
,
•.
i�
í:
V
,6f
,.
"
-
�
l
óO
(d),
-
1
Jr
56
ó6
,· 1
<. F
¡
193
19 7
ALID, TL l'N
RUDOLPH EI
I I HoBR D ÉSPLGUE A COMJ TN
Ex. 4 Schoenbrg; ti Qual\ N Al/ gro mol/
V! l u
� 'ªg 1 6 2
;¡ H Vla
Ve.
•
p
7
seri tó¡da (u
En jemplo anteir cd go onene s . L u oe omá 3 é eempo bí 1-2 o q
208
9
TNAA, NAA ANAJA
RUDOLPH EI
CHARLES IVE ,
.
-
-
-
-.
-+
7+
74
Ex.10 lves: To,u Rads No3 Andat c m
·�a) Chimes
*� it
. �-
1-
t
t
r
" «
i
* ' f . b. 1.b� - . _ �
,_
-
fr"·'�
-
�
p
.
�·
qj I
Q 7
� . 3 ' b wJ I r r • 14 J E 7 " 10 8
� r �J4
-
t
4
8
2
1
r
-
1
2
8
4
S 9
10 U 1
U
se eeo casara enos pre 0 s ra so eado desps de a foración de a cca odecaóca e e esco e 5 o ea cs a cada aes qe Seg zara teas dodecaócos ss ora an -aros coo e e Ies s eó dJO tea e l si _u ene ro d oa e fora sar a a aoa s
E eemplo esá oado e concero para pano y o nrumentos solistas (Kamermusik, núero 2) de Hidemth (1924. Anqe se traa de u vedadero polirrio, ndemth onsgue áblmene trasfrma e un pere enañiad ara ejutante n e eep ª espeaente e diret pee despés de haer mrcado e tepo e arácter d a arte d piao aderrse aereente a ritmo rear de , / de a rquesta nando en a musiaida de ansta para austar el ritmo de 4/ e su parte a de aéa Q la ariante de ejemplo \ on la irrución e la ropeta e e rito de / de piano a suaión resta ms delada. Per aun en ese aso, n un oco de ensao se ns ge ora e equibrio sepre e todos los eecutates ntenga iremente el alor de as notas e e el omún deona íco e o o oeno cntatad 8
14
RUDOLPH RETI
210
NA, D P
espus de ucho ño de aslaiento arstco d euerzos frustrados aa lorar que u úca era od oprendda, es ecio en 954 a e ocen aos, empie ora a aaer la aenó S emargo, edadera panc e o el c eazaones co epeco al utu etá eos e e enteraen coendo. eeca e og eoo, eda cbda eo or opcn con s e oro msre de la m éoa a poona de ceg su adeto o emp e oe anere , en eac con o coetos ro cm e ar ue ndo n poona e me es e n má dver c cme u as. Tin ocue i k ar e s ue ec o caene ccbda so e e cáico e n cao or mra e h, eblece o po lo menos nten aber en gu de s cooscione una polifonía de gu Ua olo e l eo o o a n o ee mu e aro or e p da amnc pntc. c, as o d caerca e: ddo oio lerd de aeo agrución, s en e de e n ae a ece ar oac n d cocuec d s conco de o d p. aa ricua re bev m d de d u d 1
p
' 8 ,.- · ·
Scnbe o e 1 e l sere e ditna ocn trica y rímc. E eet cón, oaen la nota 2 (D) e reepla r ra i ema ces e co a le dode cnca esán tratadas liremente. Véase la parttur Tone rads no. 3 Per nernaional Coporaon Nuev Yor Aunque en l eccón generl e ee esi tu orunida e etudar agua de la oa de elaor es ea etructurale caracterscas de are e, con ene amlar a anerore eercas cn alguna nuev eracione aturaente, los ree ejemo ctado sl peen dar a uy lera idea de mltd u ae siier e e as de aliar n oco l cia odr onseuire reela l ma amósfera arttica u eman sus crecones e Ive fe uno de lo ocos verdadero oare ue an existido en a ir e arte uicaL
.
1 ar onoc efcias uént d v va l EY S CW: Charles !v, xo nivy k 195.
21
RUDLPH
RETI
consitue la ase arectóica o sóo e sus á iga tesca oraiones, cm, r ejepo a Cart Sfoía sino tambié de aga de us s smpe y huids cea ce cmo uee cnsatarse e su copsió ra u The Unaswrd Qutio. La a e ve y la topeta solista ue e ella costituye tes rupos absolut ene dvegene qe imbia la iteogacó e Ho be dede s et ie y los ruores e no ue e contan, itegan una pefecta uida. ieente e e diseñ el pea eecia, e ca ls rcietes iore e e en haerse ao cunta, osiste e e uica dcs emen dspares e una aiza ón artstica. En tiepos de Gabiel os oes coos o te q aonta esa dcad Pues a ltpicidad de gu ence sa ciert punto solaete xerna e eete t preaa deto cam damó mú e e a úsica odera tal om a aina Ie la eendec y eid e gpo e o Y sa diverida sólo puee se cli e es o cuó a mnd�pr eo e aqela rea cio de dde e ode ás eeado dtas a á ame e el esene estud. e etaene ue a eemetar E su ittos de eaiación de sus eos a vees se e opó a lave e os is e a ce aso na oa ac a eag ecs geno le etió bre a a epeenta eearse o u eade e es zas muaes A o acaa u a c se e tro repec a to e en e edo téc eden a eao ás cerca de u obet0
TALIAD, TONALA PNNAA
3
ESTRUCA IL M D P BOZ
214
ONAD,
RULPH RETI
MULTONAAD ONA DE BJI BRN
( .<12 Bri!en: b ap of uc-l
: = l' =:� É! i(
1 O P - te �-
,
i ra E
Chorus
Smce
ti
life
b
�
. /\
-
1
1 Grc:t
· gan
love
r
�*jÍ
:
t
:�
el.
5
22
RULPH RET
FUENTS
(e¡
En e ejempo () a oa úsde de sn á· eí a be qu
SOH Jewish Muc: lt Hra Dveo p mn. rig b enr ol and Cpn N Yk : R f/ d Aiai Da & . E priéae, ai - L hé g uoiation Dr & e Eieur o réai P WLLSZ: Ak Cygh 193 enewe 95 Uivera n Vna RG: Sn Q N 4 yh 19 ir Inc Nw o B V C oygh 16 Uierl diin na. K: o gs, P orgt 37 Uiea i (on yg fo United a iged oey ae I �: F o o Q ght 1922, e e 149 dtio, ina. : 'o oprigh J . est o MT Kk 2 orgh 19 eed 195 ' ehe az T 3 p 1 a0a oato w . - oh ic P n .
F
Piano St N. l or f h po itio usicas, Pas RI: The R f Luce rgh 146 b oy & awk d. s b esi ND ymph N 3. origh 4 b o ae by rmion JI Pn Cro Corigt 5 by g & Par : Th 1\;g G ri 5 b ud rther Yr.
NDICE ALFBTO
ac tabié Mr. Grtr ber hi e per ara reodui as arta qu apare e ánas
AKES, Wesz: 6 n., 16, 196 iust. Antirmnticismo: 1-18, 18 EL, ili 1 n. A-ritm -rito 123-13 160. Amoní, nevo coc 13 . rmonís uctunts 8108. Arónicas, us 45, 77 80, 160 r y iem 184-10. Atonliad: 22-16, 61-91, 102 ., 10 ., 111, 6, 12-130, 14145, 14, 151, 160, 16, 165168, 17-16, 182 184 s., 201; concepto d cnberg, 1 ., 78 BH, uan btn: 2 4 179 n 188. Bns (Coell): 158 n R, Bel 6, 13. Músi cur rc n t 4 s 18, 120-122 147 s, 02 lu. BTHOVN udg vn: 48,
56 5, 126, 19 n. 180 n., 88. f c: 56 n. onaas ra o: 56 n. BR, Albn: 8 113. nirto r ilín or uest 85, 198 s is 19-201 cni oeni 18 . ilust. BERZ ecto 1$3 Biton!i 946 buy: 56, 5, 175. BLHR oris: 89 n., 133 BLE, iere: son úmro 1 ar no: 146-4. BRHS, one: 22 48, 80 . BRN, njmín: El d Lu: 1449, 4 . ilus RUKNR Anton 6, 180 UO rruccio: 96 BTUE tic 4 Cn bíbico: 38, 41, 43 48-5 57, 119 193 ilt nt udío: v cto bíco. Cto grgorn 384 43-4
ID ALETIO
226 CAELLA ld: 9
Ctedl urgid (eb
sy): 57, 5 ilust. Cntr toal: 05 s Cic iezas para oqta, o 6 cnbrg): 63, 54. «olo la música, evolució: 52-56. Composició on dc c tonos: 64 73-82 ver también: tcica d decaóica). Concord v): 0-03, s. ilust Consgció l Prmver
(travink): 4 n Conoaia donacia: 30 ., 68-7, 8, 83 ., 0-8 32, 189 s CAND aon: 150 ecera sinía: s. 216 ilust
COUERIN ran�os: 45. WE Hr 58 n., 2 . Cuat nin con oquta (chber): 65. OIN, Fi rais: 95 1 n. AAI, : 8 . 9 n 34.
De Mou Lin, e
ei): ils. EBUSSY, Claue 23, 3 s., 15, 120 3 32, 4 ; toa iad: 5 95 1; oiad 43-59, 3 3 · 8 14 s. iu L a 195 Mer 5 Reflets l'eu: 9-5 94 . ilut isoa osnana: osnana: r cosoacia soacias ' gradai l 0 n D Gin at) 135 n UR, J.; 0
Ei
mukher
NI IO Sp
(Mo-
zart): 96 n E/c (traus): 46 cala: 34 ., 43; e n eb y: 57. spaña: ve úica esañola Est ie cnber): 84 . 42 n. ÉTS, o: 28
Flut ág, a (Mzat): 93
it. ma mical: 37-5. FORTNER, olfa: 8 n. ancia, desarollo: ver mica facesa Fua, técca de la: 63 s. GABRIE. rea: 212 GEA oad: 78 n Geo iedes chberg): 63 GEARD oberto: 89 . ürrelie bg 6. HABA lois: 144. Honieeh cnberg): 66 s. 71.
Har Dcy f usc:
6 n 18 1 n. HUE of .: 74 . HUE HAN Fra oef: 16. ENE Ha er: 8 . HL chard .: 73 . 80 n. 86 n., 88 HEI, Paul: 1 n. ne n ert rt de i a n : 35 35,, 207 s. ilu., 208. HANN ichard: 89 n., 9. nglatera, desalo: ve úi ca glsa !VS Cale: 75 n., 13 202. Ccrd -3, 209 . lu. C nfoía 1.
227
h Uwee Qu Quee on
úsia nga, a: 49 5, 63, 1 . 16 n
JNAEK, eos: 94. INE, Ha: 8 JIVE, ndr ociert par iano: 169, 73, 27-29 ilut.
WSIE, Hans: 97 n Noch rfgur : 62.
RNE, : 87 n. 89 n. , ul Hr: 151, 16. IBERANN, f: 8, 8 n. L isoi u Sd travny): 206 ilut ISZ, Fan:
qtai: 152-56.
22
e
MALER, Gtav: 23, 47, 62, 5, 17, 150, 180 . Me, (ebussy): 15. HIAUD arius: 5 s MITROULS, itri: 78. Moalidad: 25, 177 MüUSSORSK, Modeto: 47. MAR, ofag madeu 96 , 113, 26. Don nn 13 n. lu c: 3 ilt. in us/che us/cher p 96 n ORD, is: 187 Músic a aemana, aemana, dearlo: 4 . 6 63 n. Múca americaa: , 7 n., 1, 136 14 ., 158 n. músca amática: 143-151, 16 3 ilst. múic cáca: 5 ., 2-37, 39 46 57 ., 3 104 124 ., 13810 142, 153, 168 s. úca coceta: coceta: 177, 181 úsa d daza: 127 úca ecica: 156-11, 177 18. úca aola: 4 8 ., 5. ca ollóica: 3 . 47 s 58 120. a race srrolo: 4 5 s. 63 6.
Orques hbl, (ore: 29.
andiatonismo»: 77. an-tm: 27, 3, 3, 151 Pantoalidad: 26 s., 5, 3-178, 182, ., 89, 201. fra: 137-11 ín ei eneal: 62-17; fa ta sícas d la: 16 llé y en cb): 61 Pruck travisk): 154 Pr u (hber): hber): 3, 65. Pm snncos u): 4, 154. lio e go: 211. Plirto: en Hinderith 207 s., ilu. n ve: 211. lioalida: 25 96, 77 PRI uce: 21 . AE Ja Pilp: 4 Rt uceia l itte): 47-4, 24 . ilt Re n l'a l' a eb) 454 . ilust EER Max: 23, 61. TI, uolph: 1 .
Th on ee n
22 ilt
Th Themti Poces n u. e: 137 n., 144.
aleoría aa rqus 17375 21 . ilut itmo: 24 , 133; ama: 136; lásic: 14126 13; reone odra: 12-37
IIE LBEI
Rmantici rod oánti: 16 138, 153 179 . R Josef: 89 134 n R Rusa: 47. 47. o
SAH, Curt: 44 n Salo (Sta): 46. SIE ric: 3, 58 . IABIN exander: 59, 4 HN inrih: 35 36 . SH . Rober: 50 n. SHNABE rtur: 56 n HONG, rno: 35 47 6 87 0 93 111, 144, 16, 175, 99, 09 11. Cinco piezas ara orqua p. 6: 63 154. uartes e cerda: 6 ilu 78 141, 197 ilu Cuatro ancione n orques a: 65. Est Est e ie,: 84 , 142 Grge Ldr dr 63. Grer 61. N che rfgur 62 Peé y M 61 errt Lur 63 65. Piezas para piano: 63-65, 74 n inonía de cáara: 62. Texto sobr armonía: 66-68 1. HEE Fra: 67 HUMANN Robr 81 n. SEAE, uprey: 89 n 0 IE, atas: 89 n, SHE ernar: ernar: 29. S an: 07 infona e cámara Snbg): 62 ní h eeovn) 6 n NMKY, ic: 177 EIN in: 7 n SU SU Rica Rica: : 23 61 , 07 50 /er 46
P óc 46 154. 46. VINY, or: 64 n, 95 10-133, 178, 1 C vra: 64 n. 'Hree St: 0 'Hr iust etuhk: 54
cnic ecatnica: , 63 n 64 s, 71 s 73-8, 18, 14-143 46, 16, 16-168, 173-178 19719 iust 9 09. scrient r Schn ber 75-78 olcin: 83-91 uncin tíia: 86 s emas us de: 14 e m The Th m Pr Muc Th (Rei: 137 n, 44. Tnaida: 7-59, 03, 07 147 163 176. bann d a: 23 , 6 citu d Schnbe: 76 s 84 ; vr abién écnica doe catia rónica (o clia): 28-7 4 45-47 55 63 07, 19 , 22 s, 13 onal: 08 onceto: 22 s 6, 36 D tio de: 342. n ebusy: ver busy ntrecruzaient d onai daes: 123, 175 xtnión exanió) 2 06 177 ndenida: 07. eica 8-42 , 47 57 s, 7, 123 174, ilus o eiteracin de atas oca l soni: 1-, 146 nicas móil: 4 , 08 11 s
IE LB de ma 188-19. A (Shnbrg: ver hr. á ! aner 36 46. o
Uw Qu he (!: 12
A ga 158 n UGHAN WI Raph 14. iea: 6 6
2
AE Ricard: 2 36 6 8 95 134 18 . r ! 36 46 GY Rudo: 89 E ntn: «Cnc m miento pra cuaet de cr da»: 6-8 2 2 . lut E, on: 63 n, 1 u. WHIH at: 21. ZI ni ni 90 s
INDCE
Págs. PSEIÓ . . . . •
9
NOUCI '
P L A , OBM E SÍNI . .
21
7
RR R
TONALID l
. . . . . AIDA ICA .. . . .. ... . DA USY . . .
2 38 4
SEGU PRE NI 111
CHNBEG VO EO CHNBEG MIN E O . .. ... . O A I
6 8
TR RT
NTN l 1
INLA OD . NAS FLN . . Tónicas mile .
9 98 0