∏ National Geographic Society, Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ÌË ÎÂÚ‰ÔÛÎÔÈÎfi˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi˜ Î·È ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, ȉڇıËΠÙÔ 1888 Ì ÛÙfi¯Ô «ÙËÓ ÚÔ·ÁˆÁ‹ Î·È ÙË ‰È¿‰ÔÛË Ù˘ ÁˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘». ∞fi ÙËÓ ›‰Ú˘Û‹ Ù˘ ¤¯ÂÈ ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ ¿Óˆ ·fi 7.000 ÂÍÂÚ¢ÓËÙÈΤ˜ ·ÔÛÙÔϤ˜ Î·È ÂÚ¢ÓËÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù·, Û˘Ì‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÛÙË ÁÓÒÛË Ù˘ °Ë˜, Ù˘ ı¿Ï·ÛÛ·˜ Î·È ÙÔ˘ Ô˘Ú·ÓÔ‡, ·ÏÏ¿ Î·È Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ∏ NGS Âηȉ‡ÂÈ Î·È ÂÌÓ¤ÂÈ Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÂηÙÔÌ̇ÚÈ· ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì ÂÚÈÔ‰Èο, ‚È‚Ï›·, ÙËÏÂÔÙÈο ÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ‚›ÓÙÂÔ, ¯¿ÚÙ˜ Î·È ¿ÙÏ·ÓÙ˜, Ì ˘ÔÙÚÔʛ˜ ÁÈ· ¤Ú¢ӷ, Ì ÙÔ ‰È·ÁˆÓÈÛÌfi National Geographic Bee, Ì ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· ÁÈ· ‰·ÛοÏÔ˘˜ Î·È Ì ڈÙÔÔÚÈ·Îfi ÂÔÙÈÎfi ˘ÏÈÎfi ‰È‰·Ûηϛ·˜. ∏ NGS ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È ÛÙȘ ÂÈÛÊÔÚ¤˜ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ Î·È ÛÙ· ¤ÛÔ‰· ·fi ÙËÓ ÒÏËÛË ÙˆÓ ÂÎ·È‰Â˘ÙÈÎÒÓ Ù˘ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ. Δ· ̤ÏË Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙÔ National Geographic, ÙÔ Â›ÛËÌÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi Ù˘ NGS, Î·È ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ‰È¿ÊÔÚ· ÚÔÓfiÌÈ·, fiˆ˜ ÂÎÙÒÛÂȘ ÛÙ· ÚÔ˚fiÓÙ· Ù˘ NGS Î.¿.
∫. ¶∞¶∞ƒƒ∏°√¶√À§√À
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™ ™Δ∏¡ ∫√π¡∏ ¡∂√∂§§∏¡π∫∏ °§ø™™∞ ™Àª¶§∏ƒøª∂¡∏ ∫∞π ∂¶π∫∞πƒ√¶√π∏ª∂¡∏ ª∂Ãπ Δ√ 2004
Δ√ª√™ 14 976 - 1081
∫. ¶∞¶∞ƒƒ∏°√¶√À§√À
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™ ŒÎ‰ÔÛË Ù˘ National Geographic Society ∂∫¢√Δ∏™
°ÈÒÚÁÔ˜ ∫ÔÂÏÈ¿‰Ë˜ ¢π∂À£À¡™∏ ∂∫¢√™∏™
™¿‚‚·˜ ∫·Ú¤Ï˘ ™Àªμ√À§√™ ∂∫¢√™∏™
¡›ÎÔ˜ ª¿ÚÁ·Ú˘ ¢π∂À£À¡™∏ ¢∏ªπ√Àƒ°π∫√À
¶ÂÏ·Á›· °È·ÎÔ˘Ì¿ÎË ∂¶π™Δ∏ª√¡π∫√π ™Àªμ√À§√π - KEIMENA
μ·ÁÁ¤Ï˘ ¢Ú·ÎfiÔ˘ÏÔ˜ ª. ∞ÙÌ·Ù˙›‰Ô˘, μ. ∞Ó·ÁÓˆÛÙÔÔ‡ÏÔ˘, M. °ÂˆÚÁÔ˘‰¿Î˘, ¶. °˘ÊÙÔÔ‡ÏÔ˘, A. ∏ÏÈ¿‰Ë,, ª. £ÂÔ‰ˆÚ·Î¿Î˘, ¡. §È‚·Ófi˜, ¡. ∫·ÛÙÚÈÓ¿Î˘, N. MÂÏ‚¿ÓÈ, ¡. ¶··‰ËÌËÙÚ›Ô˘, μ. ΔÚÈ¿ÓÙË ∂¶πª∂§∂π∞ ∫∂πª∂¡ø¡ - ª∂Δ∞°§øΔΔπ™∏
ª·Ú›· ∞ÏÂ͛Ԣ ∞. μÏ·¯Ô‰‹ÌÔ˘, ∂. °ÏÂ˙¤ÏÏË, μ. ∫ÂÚÂÛÙÂÙ˙‹, ™. ∫ÚÔΛ‰Ë, ∞. ∫ÒÙÛË, ∂. ¶··ÓÈÎÔÏ¿Ô˘, ∏. ™ÈÓÈÁ¿ÏÈ·, ª. ΔÈÎÔÔ‡ÏÔ˘, ∞. ºˆÙÂÈÓÔ‡, ∞. ÷ÌÂ˙ÔÔ‡ÏÔ˘
NATIONAL GEOGRAPHIC SOCIETY «For the increase and diffusion of geographic knowledge» John M. Fahey, Jr. President and Chief Executive Officer Gilbert M. Grosvenor Chairman of the Board Tim T. Kelly President, Global Media Group John Q. Griffin Executive Vice President; President, Publishing Nina D. Hoffman Executive Vice President; President, Book Publishing Group
∫∞§§πΔ∂áπ∫∏ ∂¶πª∂§∂π∞
∂˘ÚÈ›‰Ë˜ ¢ÂÛÔÙ›‰Ë˜ ∞. ∫·ÙÛ¿, °. ª·ÚÙ˙Ô‡ÎÔ˜, ∂. ∫Ô‡ÛÎÔ˘ÚË, °. ∫Ô˘Ú¿Û˘, ™. ∫·ÓÛÔ‡ ∂¶πª∂§∂π∞ ¶∞ƒ∞°ø°∏™
ª·ÓfiÏ˘ ∫·ÛÙÚÈÓ¿Î˘ ª. ª˘ÏˆÓ¿˜, μ. ªÈÚÌÈÏfiÔ˘ÏÔ˜ ∞¡∞¶ΔÀ•∏ §√°π™ªπ∫√À
¡›ÎÔ˜ ∫fiÓÙ˘ °. ¶·¯fi˜, ∫. °ÂÚÔÓÙ‹˜, ª. ¶ÂÊ¿Ó˘ ∂¶∂•∂ƒ°∞™π∞ ∂π∫√¡∞™ ª. Δ˙ÒÚÙ˙˘ 3D DESIGN Δ. ∫·Ùۛη˜
TE™™∂ƒ∞ ¶π ∞.∂. www.4pi.gr ∞ÔÎÏÂÈÛÙÈÎfi˜ ÂΉfiÙ˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Ù˘ National Geographic Society ÁÈ· Ù· μÈ‚Ï›· Î·È Ù· ¶ÂÚÈÔ‰Èο National Geographic Magazine Î·È NG KIDS.
∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∂π™ °. ¶ÈÛÎÔ¿Ó˘, K. ºÔ˘ÙÛ›‰Ë˜
£fi‰ˆÚÔ˜ ™›ÓÔ˘Ï·˜, ¢ËÌ‹ÙÚ˘ ÷Ù˙‹˜ ¢È¢ı‡ÓÔÓÙ˜ ™‡Ì‚Ô˘ÏÔÈ
∂¶πª∂§∂π∞ ∂π∫√¡√°ƒ∞º∏™∏™ Δ. μÂÓÂÙÛ·ÓfiÔ˘ÏÔ˜, ª. ∫·ÏÂÒ‰Ë, ∫. ∫·ÏÔÁÈ¿ÓÓË, ™. ∫Ô˙·Ó›‰Ô˘
∏ÓÈfi¯Ô˘ 26, ÷ϿӉÚÈ 152 38 ΔËÏ. 210 6070100 Fax: 210 6070199 ™˘Ó‰ÚÔ̤˜: 210 6070060, e-mail:
[email protected]
¶∞ƒ∞°ø°∏ ∂ÎÙ‡ˆÛË: 3∂ ∂ÎÙ˘ˆÙÈ΋ ∞.∂. ∫·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔ‰ÂÛ›·: μ·Û›Ï˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘, °ÂÒÚÁÈÔ˜ ™Ù¿ÌÔ˘, General Pack A.E.
©2009-2010 National Geographic Society - Δ¤ÛÛÂÚ· ¶È ∂ȉÈΤ˜ ∂ΉfiÛÂȘ ∞.∂.
¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡∞
[5]
8 μ·Û›ÏÂÈÔ˜ B′ Ô μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˜ ●
∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ● ¶ÚÒÙË
ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μã ηٿ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ● √ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ ·fi ÙÔ 997 ¤ˆ˜ ÙÔ 1002 ● ™˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ - ∫·ÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ 1014 ● μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ 1015-1017 ● √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ËÙÙÒÓÙ·È ÙÔ 1018 - £ÚÈ·Ì‚È΋ ÔÚ›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ●
£¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′
48 ¶·Ú·ÎÌ‹ Î·È Î·Ù¿Ï˘ÛË Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ ●
∑ˆ‹ Î·È ƒˆÌ·Ófi˜ °′ ● ∑ˆ‹ Î·È ªÈ¯·‹Ï ¢′
●
∫·ı·›ÚÂÛË ª·ÓÈ¿ÎË - ∞ÒÏÂÈ· Ù˘
∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜ Î·È Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜ ● ™Ù¿ÛË ™ÂÚ‚›·˜ Î·È μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ● ™Ù¿ÛË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ ●
£¿Ó·ÙÔ˜ ªÈ¯·‹Ï ¢′ - ∫·ı·›ÚÂÛË ÙÔ˘
ªÈ¯·‹Ï ∂′ ● ∑ˆ‹ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £′ ●
ΔÂÏÂ˘Ù·›· ÂȉÚÔÌ‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ Î·Ù¿ ÙÔ
ªÂÛ·›ˆÓ· ● ∞Ú¯ÈÎÔ› fiÏÂÌÔÈ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ● ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ÛÙË ™·Ú‰È΋ ●
£ÂÔ‰ÒÚ·, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·fiÁÔÓÔ˜ Ù˘
̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜
88
¶ÚÒÙÔ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi˜
[6] π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
118 Δ· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù· ●
∞Ó¿ÚÚËÛË πÁÓ·Ù›Ô˘ - ∂ÍÔÚ›· ºˆÙ›Ô˘
●
∂ÈÛÙÔϤ˜ πÁÓ·Ù›Ô˘ Î·È μ·ÛÈÏ›Ԣ ÚÔ˜
ÙÔÓ ¿· ● ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ 869 Ô˘ ηıȤڈÛ ÙËÓ ÂÓÙ·Ú¯›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ●
∫·Ù·‰›ÎË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ÊˆÙÈ·ÓÒÓ
●
∏ ͯˆÚÈÛÙ‹ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙˆÓ ¤ÓÙ ·-
ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ÁÈ· ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ● £¿Ó·ÙÔ˜ πÁÓ·Ù›Ô˘ - ™‡ÓÔ‰Ô˜ 879-880 ● £Ú›·Ì‚Ô˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ● πÛÙÔÚÈ΋ ÂÍ‹ÁËÛË ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ● ¢Â‡ÙÂÚË ÙÒÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ - ΔÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÎÚ›ÛÂȘ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ● ¶ÚÔ·Ó·ÁÁÂϛ˜ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ڋ͢ ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ● √ ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ ● ∏ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï Î·È ÙÔ˘ ¿· ●
102
∏ Ù¤¯ÓË Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ «∞Ó·Á¤ÓÓËÛ˘»
∏ ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ¤ÓˆÛË Â›Ó·È ·‰‡Ó·ÙË
¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡∞
[7]
182 ÀÏÈ΋, ËıÈ΋ Î·È ÂıÓÔÏÔÁÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Â› Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ●
ªˆ·ÌÂı·ÓÔ› - ™Ï¿‚ÔÈ - μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ
●
μÏ¿¯ÔÈ ● ∞Ï‚·ÓÔ› ● ÕÏÏÔÈ Í¤ÓÔÈ ● ∏ ªÈÎÚ¿
∞Û›· Î·È Ô ÂΛ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ● ∏ ÂıÓÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ·ÏÏÔ›ˆÛË ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ● ™ÙÚ·Ùfi˜ ●
ºÔÚÔÏÔÁ›·
210 Δ· ÌÂٷ͇ πÛ··Î›Ô˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ Î·È ∞ÏÂ͛Ԣ ●
μ·ÛÈÏ›· Î·È ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘
∫ÔÌÓËÓÔ‡ ● ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜ √ϤıÚÈ· ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ ● √ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ● √ ƒˆÌ·Ófi˜ ·Ó·¯·ÈÙ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ● ∏ÚˆÈÛÌfi˜ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ·È¯Ì·ÏˆÛ›·, χÙÚˆÛË ● £¿Ó·ÙÔ˜ ƒˆÌ·ÓÔ‡ Î·È ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ● ªÈ¯·‹Ï ∑′ ¢Ô‡Î·˜ - √È Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ∞Û›· ● ¶ÙÒÛË ªÈ¯·‹Ï ∑′ - ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ● ΔÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÒ˙ÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ ∫ÔÌÓËÓfi
160
ΔÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜
[8]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
Ë Û˘ÓÙÚÈ‚‹
ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Î·È Ë Â¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Δ· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˘ ÛËÌ·‰Â‡ÙËÎ·Ó ·fi ÙȘ ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ‰‡Ô ÛÔ˘‰·›ˆÓ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ˆÓ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ™ÎÏËÚÔ‡ Î·È ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ºˆÎ¿. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ÚÔ‚ÏËÌ¿ÙˆÓ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È Ô‰‹ÁËÛ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÛÙÔ ·fiÁÂÈÔ Ù˘ ‰‡Ó·Ì‹˜ Ù˘. ΔÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂÂÎÙ¿ıËΠ̠ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎË Â‰·ÊÒÓ ÛÙ· μ·ÏοÓÈ·, ̤¯ÚÈ ÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë, Î·È ÛÙÔÓ ∫·‡Î·ÛÔ.
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
√È ÙÚÂȘ Ì¿ÁÔÈ Ì ٷ ‰ÒÚ·, ·fi ÙȘ ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ˘ San Vitale ÛÙË ƒ·‚¤Ó·.
[9]
MOUNTAINPIX/SHUTTERSTOCK
[10]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ Ô μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˜
Ô ¤Ó·˜ ÓfiÌÈÌÔ˜ ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ , ‹Ù·Ó 20 ÂÙÒÓ Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, 17. √ ÚÒÙÔ˜ ÏÔÈfiÓ ÌÔÚÔ‡Û ‚¤‚·È·, ÏfiÁˆ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙÔ˘, Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÙËÓ ¿ÛÎËÛË Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ¿ÂÈÚÔ˜ Î·È Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ˜ ·Ó¤Î·ıÂÓ Ó· Û¤‚ÂÙ·È ÙÔÓ Â˘ÓÔ‡¯Ô μ·Û›ÏÂÈÔ2 ˆ˜ ÚÔÛÙ¿ÙË Î·È Ô‰ËÁfi. ∂ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ·fi ·˘Ùfi Ô ÔÏ˘Ì‹¯·ÓÔ˜ ÂΛÓÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ ‰ÈÂÙ¤ÏÂÛ ‰È·‰Ô¯Èο Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ºˆÎ¿ Î·È ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ¤‚Á·ÏÂ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·fi ÙË Ì¤ÛË, ηÙfiÚıˆÛ -·Ó ·Ó fi¯È ‚¤‚·È· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi fiÓÔÌ·, fiˆ˜ ÂΛÓÔÈ ÔÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙËÁÔ›- Ó· ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÂÙ·È ·fiÏ˘Ù· ÁÈ· ·ÚÎÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘. °È· Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘, Î·Ù¤Ê˘Á Û ‰È¿ÊÔÚ· Ù¯ӿÛÌ·Ù·, ÌÂÚÈο ·fi Ù· ÔÔ›· ‹Ù·Ó ÔϤıÚÈ·. ∫˘Ú›ˆ˜ ·Ó·Î¿ÏÂÛ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙË £ÂÔÊ·ÓÒ3, ÙË ÌËÙ¤Ú· ˆ˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ, ÁÈ· Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ Ì¿ÏÏÔÓ -ˆ˜ ·ÓÙ·ÌÔÈ‚‹ ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ Â˘ÂÚÁÂÛ›·- ÛÙËÓ Â‰Ú·›ˆÛË Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ Ì ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ Ô˘ ›¯Â ÛÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ Ù˘4. ¢È·ÊÔÚÂÙÈο, ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ì ÙËÓ ·Ó¿ÎÏËÛË Ù˘ £ÂÔÊ·ÓÒ˜, Ù˘ ÔÔ›·˜ fï˜ ÙÔ fiÓÔÌ· ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ ·ÎÔ˘ÛÙ› ·fi ÙfiÙ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·. √ Úfi‰ÚÔ˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÚÔ¤‚Ë fï˜ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Î·È Û ÌÈ· ¿ÏÏË Ú¿ÍË, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ù· ·›ÙÈ· Î·È Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Â›Ó·È ÈÔ ÁÓˆÛÙ¿. ™ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ÙÔ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi ÚfiÛˆÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó Ô μ¿Ú‰·˜ Ô ™ÎÏËÚfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ -ˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÏ¿Ù˘ fiÏ˘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ Î·ÙÔÚıˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘- ›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ó· ÌËÓ ·Ó¤¯ÂÙ·È Î·Ì›· ¿ÏÏË Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ·ÚÔ˘Û›·. ŒÙÛÈ, Ô Â˘ÓÔ‡¯Ô˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ıÂÒÚËÛ ۈÛÙfi Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘, Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Â˘ÓÔ˚΋ ÛÙ¿ÛË Î·È Ó· ·ÓÙÈÙ¿ÍÂÈ Û √Δ∞¡ ¶∂£∞¡∂ √ μ∞™π§π∞™ πø∞¡¡∏™, 1
·˘ÙfiÓ ÙÔ˘˜ ÁÓˆÛÙÔ‡˜ Û ÂÌ¿˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ¶¤ÙÚÔ Î·È ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙Ë. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi, ÙÔÓ μ¿Ú‰· ÙÔ ™ÎÏËÚfi, ·ÊÔ‡ ÙÔ˘ ·Ê·›ÚÂÛ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÏ¿ÙË, ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙË ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÙË ªÂÛÔÔÙ·Ì›·, ÂÓÒ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ¶¤ÙÚÔ ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ÛÙÚ·ÙËÏ¿ÙË Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙Ë Ì¿ÁÈÛÙÚÔ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜. √ ™ÎÏËÚfi˜ ·Á·Ó¿ÎÙËÛÂ Î·È ‹Á ÁÚ‹ÁÔÚ· ÛÙËÓ Â·Ú¯›· Ô˘ ÙÔ˘ ·Ó·Ù¤ıËÎÂ, fi¯È ÁÈ· Ó· ˘·ÎÔ‡ÛÂÈ ÛÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÙÔ˘ ¢ÓÔ‡¯Ô˘, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ÂΉÈÎËı›. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ Ô˘ ‚ڋΠÂΛ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ Ï¿ÙÚ¢Â, ÙÔÓ ·Ó·ÁfiÚ¢Û ·Ì¤Ûˆ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿ «Î·È ÔÈ ∞Ṳ́ÓÈÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÚÒÙÔÈ ÙȘ ¢ÊË̛˜». √È ÕÚ·‚˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ˘Ôı¿ÏÔ˘Ó Î¿ı ‰È΋ Ì·˜ ÂͤÁÂÚÛË, Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘. ∫¿ÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ·˘ÙÔÌfiÏËÛ·Ó ÙfiÙ ÚÔ˜ ÙÔÓ ™ÎÏËÚfi. ÕÏÏÔÈ, fiˆ˜ Ô ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙˘, ‹Úı·Ó ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì·˙› ÙÔ˘. ™ÙË Ì¿¯Ë Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 976 ÛÙË §¿·Ú· Ù˘ ∫··‰ÔΛ·˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ™ÎÏËÚfi Î·È ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ¶¤ÙÚÔ, ÔÈ ‚·ÛÈÏÈÎÔ› ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹, ÂÓÒ fiÏÔ˜ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘˜ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘ Î·È ¿ÂÈÚÔ ÏÔ‡ÙÔ ¤ÂÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ÓÈÎËÙÒÓ. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÓÈÛ¯‡ıËÎ·Ó ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ì ÙËÓ ÚÔÛ¯ÒÚËÛË Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙Ë, ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ∞Ó‰ÚÔÓ›ÎÔ˘ ÙÔ˘ §˘‰Ô‡ Î·È ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ÙˆÓ ∞ÙٷϤˆÓ5.
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ›Ô Ù˘ ∫··‰ÔΛ·˜. ΔÔ 976 ÛÙË §¿·Ú· Ù˘ ∫··‰ÔΛ·˜ ¤ÁÈÓ ÌÈ· Ì¿¯Ë ÛÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ ‚·ÛÈÏÈÎÔ› ˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ™ÎÏËÚÔ‡. RICHARD HAMILTON SMITH/CORBIS/APEIRON
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
[11]
[12]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ·fi ÂÚ›ȷ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·. √ ºˆÎ¿˜ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ٷ ˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, fiÔ˘ ÙÔÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛÂ Î·È ÂÓÒıËΠ̷˙› ÙÔ˘ Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙Ë. HANAN ISACHAR/ CORBIS/APEIRON
ŸÙ·Ó ÔÈ Âȉ‹ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ù·Ú¿¯ıËΠ‚¤‚·È·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ·ÂÏ›ÛÙËΠÒÛÙ ӷ ÎÈÓËÙÔÔÈËı› ÁÈ· Ó· ÓÈ΋ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Î·È ÙȘ Û˘ÓËıÈṲ̂Ó˜ ÙÔ˘ Ì˯·ÓÔÚڷʛ˜. ŒÂÈÛ ÏÔÈfiÓ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ∞Û›· ÙÔÓ ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ §¤ÔÓÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ı· ›¯Â ˆ˜ Û‡Ì‚Ô˘Ïfi ÙÔ˘ ÙÔÓ Í·ÎÔ˘ÛÙfi ÁÈ· ÙËÓ Â˘ÁψÙÙ›· ÙÔ˘ ·ÙÚ›ÎÈÔ πˆ¿ÓÓË Î·È ÂÈϤÔÓ fiÏË ÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Ó· ‰ˆÚ›˙ÂÈ, Ó· ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ Î·È Ó· οÓÂÈ ÚÔ·ÁˆÁ¤˜, ¢ÂÏÈÛÙÒÓÙ·˜ fiÙÈ Ô §¤ÔÓÙ·˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ¯ˆÚ›˜ ÊÂÈ‰Ò ·˘Ùfi ÙÔ ‰Èη›ˆÌ·, ı· ÚÔÛ¤Ï΢ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÔÛٿ٘. √ §¤ÔÓÙ·˜, ·ÊÔ‡ ‹Á ÛÙÔ ∫ÔÙ˘¿ÂÈÔ Ù˘ ºÚ˘Á›·˜ Î·È ¤ÛÙËÛ ÂΛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ·Ú¯ËÁfi˜ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· Ô ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ ¶¤ÙÚÔ˜, ¿Ú¯ÈÛ ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘, Ô˘ fï˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Î·È ıˆڋıËΠ¤Ó‰ÂÈÍË ·‰˘Ó·Ì›·˜. ΔfiÙ ·ÔÊ¿ÛÈÛ οÙÈ Û˘ÓÂÙfi Î·È Û˘Ó¿Ì· ÙÔÏÌËÚfi. ∞ÊÔ‡ ¤Ê˘Á ·fi ÙÔ ∫ÔÙ˘¿ÂÈÔ Î·È ·ÁÓfiËÛ ÙÔ ™ÎÏËÚfi Ô˘ ›¯Â ·Ú·Ù·¯ı› ÛÙÔ ¢ÈfiÙ·ÌÔ, fiÚÌËÛ ÚÔ˜ Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο, ÁÈ· Ó· ·ÂÈÏ‹ÛÂÈ Ù· ÓÒÙ· ÙˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÒÓ. ∏ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ·˘Ù‹ ηٷÙÚfiÌ·Í ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡ Î·È ÔÏÏÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ıˆÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ Ë ÂͤÁÂÚÛË ÎÈÓ‰‡Ó¢ ӷ ‰È·Ï˘ı›, ÚÔÛ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙÔÓ ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ. μϤÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿ Ô ™ÎÏËÚfi˜, ·¤Û·Û ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙Ë Ì ÙÔÓ ÂÏ·ÊÚ¿ ÔÏÈṲ̂ÓÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ÙÔÓ ‰È¤Ù·Í ӷ ·ÓÙÈÙ·¯ı› fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Û οı ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÙÔ˘
§¤ÔÓÙ· Î·È Ó· ·ÔʇÁÂÈ Ì οı ÙÚfiÔ ÌÈ· ÁÂÓÈ΋ Û˘ÌÏÔ΋ Ì·˙› ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ÂÓÒ Ô ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙˘ ·Ó¤Ï·‚ ÙÔ ¤ÚÁÔ ·˘Ùfi, ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÙÈ ÔÈ ÕÚ·‚˜ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘ μ¤ÚÔÈ·˜ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ÙÔ Û˘ÌʈÓË̤ÓÔ ÂÙ‹ÛÈÔ ÊfiÚÔ Î·È fiÙÈ ·˘ÙÔ› Ô˘ ı· ÌÂÙ¤ÊÂÚ·Ó Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ ı· ÂÚÓÔ‡Û·Ó ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Ì¤Ú· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡Ô ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. ∞˘Ùfi ÙÔ ‹ÍÂÚ·Ó Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ·, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ ‰‡Ô ·ÓÙ›·ÏÔÈ fiÚÌËÛ·Ó Ô ¤Ó·˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘ ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ √͇ÏÈıÔ, ÁÈ· Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ù· ¯Ú‹Ì·Ù·. ™ÙË Ì¿¯Ë Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ μÔ‡ÚÙ˙Ë ÙÚ¿ËΠÛÂ Ê˘Á‹, ¯¿ıËÎ·Ó ÔÏÏÔ› Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ∞Ṳ́ÓÈÔÈ, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ‚·ÛÈÏÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ η٤ÛÊ·Í ·ÓÂϤËÙ·, ÁÈ·Ù› ‹Ù·Ó ÔÈ ÚÒÙÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ÚÔÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ·ÔÛÙ¿ÙË. ªÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ·˘Ù‹, Ô ™ÎÏËÚfi˜ ηٿϷ‚ fiÙÈ Ë Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ÂÍ·ÚÙÈfiÙ·Ó ·fi ÌÈ· ÎÚ›ÛÈÌË Ì¿¯Ë Î·È ÂÈÙ¤ıËΠ¯ˆÚ›˜ ·Ó·‚ÔÏ‹ Ì fiÏÔ ÙÔ˘ ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì·, ÙÔ Ì¤ÛÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ô‰ËÁÔ‡ÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜, ÙË ‰ÂÍÈ¿ Ù¤Ú˘Á· Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊfi˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Î·È ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ °·‚Ú¿˜. ∂ÈÙ¤ıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ÛÙË ƒ·Á¤·, ÛÎfiÙˆÛ ÔÏÏÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ÙÔ‡˜ ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹. ∂Λ ¤ÂÛÂ Ô ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘, ÂΛ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¶¤ÙÚÔ˜, ÂΛ ¤ÂÛ·Ó Î·È ¿ÏÏÔÈ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ› ¿Ó‰Ú˜, ÂÓÒ Ô ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ˜ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ̷˙› Ì ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜. ∏ Ì¿¯Ë ·˘Ù‹ ¤ÁÈÓ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 977 Î·È Ô ™ÎÏËÚfi˜ ¤ÁÈÓ ·ÚÈÔ˜ fiÏ˘ ۯ‰fiÓ Ù˘
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, ÂÓÒ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÈÛ¯ÒÚËÛ ÛÙË ¡›Î·È·. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚ· ‰‡ÛÎÔÏË ÛÙÈÁÌ‹ Ô Â˘ÓÔ‡¯Ô˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜, fiˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ·Ô‰Â›¯ıËΠÈηÓfi˜ Î·È Â¤‰ÂÈÍ ۿÓÈ· ÙfiÏÌË. ∫˘Ú›ˆ˜ ÂÈΤÓÙÚˆÛ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ Ó·˘ÙÈÎfi, ÁÈ·Ù› Ô Ó·‡·Ú¯Ô˜ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡ ªÈ¯·‹Ï ∫Ô˘ÚÙ›ÎÈÔ˜ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· - Î·È ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ Î‡ÚÈÔ˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ, ·ÏÏ¿ ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· ¤ÚıÂÈ Î·È ÛÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ. ŒÙÛÈ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ó·˘ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ˘ÔÓ·‡·Ú¯Ô £Âfi‰ˆÚÔ ∫·Ú·ÓÙËÓfi ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ. ™ÙË ÛÊÔ‰Ú‹ Ó·˘Ì·¯›· Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙË ºÒηȷ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÚÙÈΛԢ ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È ‰È·ÛÎÔÚ›ÛÙËηÓ. ∞ÊÔ‡ ÏÔÈfiÓ ·Ó·ı¿ÚÚËÛ ÚÔÛˆÚÈÓ¿ ·fi ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ·ÓÙÈ·Ú¤Ù·ÍÂ Î·È ÛÙËÓ ÍËÚ¿ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡ fi¯È È· ηÙÒÙÂÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ˘˜ Î·È ·ÙÚ›ÎÈÔ˘˜ Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÔÙ¤, ·ÏÏ¿ ¤Ó·Ó ÈÛ¿ÍÈÔ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ ÙÔ˘. √ ¿Ó‰Ú·˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÛÙÚ¿ÊËΠ‹Ù·Ó Ô μ¿Ú‰·˜ ºˆÎ¿˜, Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ÎÔ˘ÚÔ·Ï¿ÙË §¤ÔÓÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙ·Û›·Û fiÙ·Ó ‹Ù·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ô πˆ¿ÓÓ˘, ηÙfiÈÓ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ηٷı¤ÛÂÈ Ù· fiÏ·, ¤ÁÈÓ ÎÏËÚÈÎfi˜ Î·È ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠӷ ˙ÂÈ ÛÙË Ã›Ô Ì·˙› Ì ÙË Á˘Ó·›Î· Î·È Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘. √ μ¿Ú‰·˜ ºˆÎ¿˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ¤ÌÂÈÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ. ∂›¯Â ‚¤‚·È· ÏfiÁÔ˘˜ Ó· Â›Ó·È ‰˘Û·ÚÂÛÙË̤ÓÔ˜ Ì ÙÔÓ Úfi‰ÚÔ μ·Û›ÏÂÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ Â›¯Â ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÛÎÏËÚ¿ ÌÂ
ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ·ÏÈfiÙÂÚ·, ·ÏÏ¿ Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÌÈÛÔ‡Û ·˘ÙfiÓ Ô˘ ›¯Â ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛ‹ ÙÔ˘, ÙÔÓ μ¿Ú‰· ™ÎÏËÚfi. ∂›¯Â Á›ÓÂÈ ÎÏËÚÈÎfi˜, ·ÏÏ¿ Ë ‚È·ÛÙÈ΋ ·Ó¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ÈÂÚ·ÙÈÎÔ‡ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ ‰ÂÓ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈ΋, ÂÓÒ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, Ô˘ ¤Ú ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ¿ÌÂÛ· ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË Û˘Á΢ڛ·, Î·È Ô È‰È·›ÙÂÚ· ÊÈÏfi‰ÔÍÔ˜ ºˆÎ¿˜ Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó, ͤ¯·Û·Ó ÙȘ ·ÏȤ˜ ‰È·Ì¿¯Â˜ Î·È Î·Ù·¿ÙËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÂÚÔ‡˜ fiÚÎÔ˘˜. √ μ¿Ú‰·˜ ºˆÎ¿˜ ·Ó·ÎÏ‹ıËΠÏÔÈfiÓ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›·, ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Î·È ÛÙ¿ÏıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡. ŒÙÛÈ Û˘Ó¤‚Ë ÙÔ ÂÍ‹˜ ·Ú¿‰ÔÍÔ: Ô ºˆÎ¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙ·ÛÈ¿ÛÂÈ ·ÏÈfiÙÂÚ· ηٿ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ Î·È Â›¯Â ÓÈÎËı› ·fi ÙÔÓ ™ÎÏËÚfi, Âȯ›ÚËÛ ӷ ÓÈ΋ÛÂÈ ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ¿Ó‰Ú·, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙ·ÛÈ¿ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÙfiÙ ‚·ÛÈÏ›·˜. √ ºˆÎ¿˜, Ô˘ Ì ·˘ÙfiÓ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ Â˘ı‡ÓË fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ·ÁÒÓ·, ¤Ú·Û ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ̤ۈ ÙÔ˘ ∂ÏÏËÛfiÓÙÔ˘ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ηÈ, ÚÔ¯ˆÚÒÓÙ·˜ ̤۷ ÛÙË Ó‡¯Ù·, ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·. ∂Λ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÙÔ˘˜ ÂÓ·ÔÌ›ӷÓÙ˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ô˘ ›¯Â ÓÈÎËı› ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ƒ·Á¤· ηÈ, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, ‹Úı Û ·˘ÙfiÓ Ô ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· Ô˘ ›¯Â ˘ÔÛÙ› ‰ÂÓ ÁÓÒÚÈÛÂ, Ê·›ÓÂÙ·È, ¢¯¿ÚÈÛÙË ˘Ô‰Ô¯‹ ·fi ÙÔÓ ™ÎÏËÚfi. ∞fi ÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ· Ô ºˆÎ¿˜ ‹Á ÛÙÔ ∞ÌfiÚÈÔ Î·È ÂΛ ‰¤¯ÙËΠÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÙËÓ Â›ıÂÛË ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡, Ô˘ ÎÈÓ‹ıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·fi ÙË ¡›Î·È·. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ºˆÎ¿6 ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ·ÓÙÈÛÙ·ı›, ·ÏÏ¿ ˘Ô¯ÒÚËÛ Ì ٿÍË, ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· Î·È ÛÙËÓ ·Ó‰Ú›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ ΢ڛ¢Û ÌÈ· ·ÛÊ·Ï‹ ÂÚÈÔ¯‹, Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ Î·È Ó· ·˘Í¿ÓÂÈ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÙÔ˘ ‰‡Ó·ÌË. ∂Λ ÙÔÓ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Ô ™ÎÏËÚfi˜ Î·È ¤ÁÈÓ ‰Â‡ÙÂÚË Ì¿¯Ë ÛÙ· ÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓ· μ·ÛÈÏÈο £¤ÚÌ·, Ô˘ ‹Ù·Ó Ôχ ÈÔ ÛÊÔ‰Ú‹ ·fi ÙËÓ ÚÒÙË Î·È ÛÙËÓ ÔÔ›·, Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ºˆÎ¿ ÙÚ¿ËΠ¿ÏÈ ÛÂ Ê˘Á‹. ΔfiÙ ·˘Ùfi˜, Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈÒÓÙ·˜ fiÙÈ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó Î¿ÔÈ· ÈÛ¯˘Ú‹ ‚Ô‹ıÂÈ·, ÛÙÚ¿ÊËΠÚÔ˜ ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ π‚ËÚ›·˜ ¢·‚›‰, Ô˘ ‹Ù·Ó Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘, Î·È Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÂΛ Ôχ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ‰È·ÛÎÔÚÈÛÙ› ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ˘Ô¯ÒÚËÛË. ŒÙÛÈ, ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿, ÙÔ 979, η٤‚ËΠÛÙËÓ ¶·ÁοÏÂÈ·, ÌÈ· ‰ȿ‰· Ô˘ ·ÏˆÓfiÙ·Ó ‰›Ï· ÛÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ÕÏ˘, fiÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Â Ô ™ÎÏËÚfi˜. ∂Λ ¤ÁÈÓ ÌÈ· ÙÚ›ÙË ÛÊÔ‰Ú‹ Ì¿¯Ë. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ºˆÎ¿ ¿Ú¯ÈÛ ¿ÏÈ Ó· ˘Ô¯ˆÚ›, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi˜, «ÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ Â›Ó·È Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ Ô ¤Ó‰ÔÍÔ˜ ı¿Ó·ÙÔ˜ ·fi ÌÈ· ¿Ó·Ó‰ÚË Î·È Â·›Û¯˘ÓÙË ˙ˆ‹», fiÚÌËÛ ÛÙÔ Ì¤ÛÔ ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡, ÌÔÓÔÌ¿¯ËÛ ̷˙› ÙÔ˘ ηÈ,
[13]
[14]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÚÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ ¤Ó·Ó Ôχ ÛÔ‚·Úfi ÙÚ·˘Ì·ÙÈÛÌfi, ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛÂ, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ˘Ô¯ÒÚËÛË, ÌÈ· Ï·ÌÚ‹ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ó›ÎË. √ ™ÎÏËÚfi˜ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙË ª·ÚÙ˘ÚfiÔÏË Î·È ·fi ÂΛ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ÛÙÔ ¯·Ï›ÊË Ù˘ μ·Á‰¿Ù˘, ÁÈ· Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ Û˘ÌÌ·¯È΋ ‚Ô‹ıÂÈ·. ∂Âȉ‹ Ô ¯·Ï›Ê˘ ‰ÂÓ ¤‰ˆÛ ÔÚÈÛÙÈ΋ ·¿ÓÙËÛË, ·Ó·ÁοÛÙËÎÂ Ô ™ÎÏËÚfi˜ Ó· ¿ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÛÙË μ·Á‰¿ÙË. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ÌfiÏȘ ¤Ì·ı ٷ ÁÂÁÔÓfiÙ·, Ù›ÌËÛ fiˆ˜ ¿ÚÌÔ˙ ÙÔÓ ºˆÎ¿ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË μ·Á‰¿ÙË ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ √˘Ú·Ófi Ì ‰ÈÏ‹ ÂÓÙÔÏ‹: Ó· ·ÔÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ ¯·Ï›ÊË ·fi οı ‚Ô‹ıÂÈ· ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜ Î·È Ó· ˘ÔÛ¯Âı› ·ÌÓËÛÙ›· ÛÙÔÓ ™ÎÏËÚfi Î·È ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ·Ó ÌÂÙ·ÓÔÔ‡Û·Ó Î·È Â¤ÛÙÚÂÊ·Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰·. √ ¯·Ï›Ê˘ fï˜, ÂÂȉ‹ ·ÓËÛ‡¯ËÛ ·fi ÙË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË ÙfiÛÔ ÔÏÏÒÓ ÂÈÊ·ÓÒÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û¿ ÙÔ˘, ‰È¤Ù·Í ӷ Ê˘Ï·ÎÈÛÙÔ‡Ó fiÏÔÈ - Î·È Ô ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ Î·È Ô ™ÎÏËÚfi˜ Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔ› ÙÔ˘. ™Â Ï›ÁÔ ı· ¤¯Ô˘Ì ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÂÍÈÛÙÔÚ‹ÛÔ˘Ì ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÂÚȤÙÂȘ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡. øÛÙfiÛÔ, ÌÂÚÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ηÈ, ΢ڛˆ˜ Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˘ §˘‰Ô‡, Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÔÓÙ·È ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Î·È Ó· ηٷÛÙÚ¤ÊÔ˘Ó ÙË ¯ÒÚ·, ÒÛÔ˘ ÙÔ 980 ‹Ú·Ó ·ÌÓËÛÙ›· Î·È ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∏ Âȯ›ÚËÛË ÏÔÈfiÓ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡ ·¤Ù˘¯Â Î·È Ô Â˘ÓÔ‡¯Ô˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ··ÏÏ¿¯ıËΠÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ ·fi ÙÔÓ ÂÈΛӉ˘ÓÔ ÂΛÓÔ ·ÓÙ›·ÏÔ, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi ÙÔ ¤Ù˘¯Â Ì ηٷÛÙÚÔÊÈΤ˜ ı˘Û›Â˜. °È· Ó· Û˘ÓÙËÚ‹ÛÂÈ ÙËÓ ›ÛÙË ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈÎÒÓ Î·È Ó· ·˘Í‹ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙÔ˘˜, ηٷ۷ٿÏËÛ ٷ ‰ËÌfiÛÈ· ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ·Ú·¯ÒÚËÛ ·ÍÈÒÌ·Ù·. ¢ÂÓ ¤Ù˘¯Â ÔÚÈÛÙÈ΋ Ó›ÎË, ·ÏÏ¿ Î·Ù¤Ê˘Á Û ‰È·‰Ô¯ÈΤ˜ ·ÌÓËÛٛ˜, ÔÈ Ôԛ˜, fiÙ·Ó ·Ú·¯ˆÚÔ‡ÓÙ·È Û ÓÈÎË̤ÓÔ˘˜ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜ ¯ıÚÔ‡˜, Â›Ó·È ÛˆÙ‹ÚȘ, ·ÏÏ¿, fiÙ·Ó ‰›ÓÔÓÙ·È Û ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜ Ô˘ Û˘Ó¯›˙Ô˘Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÔÓÙ·È, ‰ÂÓ Â›Ó·È Ù›ÔÙ· ¿ÏÏÔ ·Ú¿ Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛË Ô˘ ÂÓı·ÚÚ‡ÓÂÈ ÙËÓ Î·Îfi‚Ô˘ÏË ÊÈÏÔ‰ÔÍ›· Î·È ÚÔÂÙÔÈÌ¿˙ÂÈ Î·ÈÓÔ‡ÚÁȘ ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi, ÁÈ· ÙÚ›· Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ· Ë ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ÂÎÙ¤ıËΠ۠ηٷȤÛÂȘ Î·È ÏÂËϷۛ˜ Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô ·ÓÙÈÌ·¯fiÌÂÓ˜ Ï¢ڤ˜. ∏ ›ÛÚ·ÍË ÙˆÓ ÏÔ‡ÛÈˆÓ ÊfiÚˆÓ Ù˘ ηٿÓÙËÛ ‰‡ÛÎÔÏË ‹ ·‰‡Ó·ÙË.
¶ÔÏÏÔ› ÔÓÔÌ·ÛÙÔ› ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Î·È ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Î·ÙÒÙÂÚÔÈ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› Î·È ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·Ó›ÂÚÔ˘ ·ÁÒÓ·. √È Ìˆ·ÌÂı·ÓÔ›, ·ÓÙ› Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙËÓ Â›ıÂÛË ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜, ¤ÁÈÓ·Ó ·ÓÙ›ÛÙÚÔÊ· ‰È·ÈÙËÙ¤˜ Ù˘ Ù‡¯Ë˜ ÙÔ˘˜. ∫·È ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, Ë μÔ˘ÏÁ·Ú›· ˆÊÂÏ‹ıËΠ·fi ·˘Ùfi ÙÔÓ ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi Î·È Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛÂ.
∂·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ πˆ¿ÓÓ˘ ›¯Â ‚¤‚·È· ˘ÔÙ¿ÍÂÈ ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, ·ÏÏ¿, ÁÈ· Ó· ‰ڷȈı› Ë ¤ÓˆÛ‹ Ù˘ Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ¤Ú ӷ ÔÏÔÎÏËÚˆı› ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Î·È Ù˘ ·ÊÔÌÔ›ˆÛ‹˜ Ù˘, Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜, ÂÓÒ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·Ó Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓȘ, Û˘ÛÙËÌ·ÙÈΤ˜ Î·È ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ. √È ŒÏÏËÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ÛÙËÓ Â˘Ú›· ÂÚÈÔ¯‹ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ∞›ÌÔ Î·È ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ ‹Ù·Ó Ï›ÁÔÈ. √È Î‡ÚÈÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔ› Ù˘, ™Ï¿‚ÔÈ Î·È ÂÎÛÏ·‚ÈṲ̂ÓÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ͯ¿ÛÔ˘Ó Â‡ÎÔÏ· fiÙÈ ÁÈ· 300 ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓÈ· ‹Ù·Ó Ï›ÁÔ Ôχ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÈ Î·È, Ì¿ÏÈÛÙ·, ηٿ ηÈÚÔ‡˜ ¤ÎÙÂÈÓ·Ó ÙȘ ΢ÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ·ÍÈÒÛÂȘ ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ £Ú¿Î˘ Î·È Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, μfiÚȘ μ μ′7, ›¯Â ··¯ı› ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È, ¯¿ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ·ÏÈfi ÙÔ˘ ·Í›ˆÌ·, ¤ÁÈÓ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ Ì·Á›ÛÙÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∞ÏÏ¿, ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ fiÙÈ, fiˆ˜ ·Ô‰Â›¯ıËΠϛÁÔ ÌÂÙ¿, Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô μfiÚȘ ‰ÂÓ ıÂÒÚËÛ ÔÚÈÛÙÈ΋ ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ Ù‡¯Ë˜ ÙÔ˘, ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ˘‹Ú¯·Ó ÔÏÏÔ› ‚Ô‚fi‰Â˜ ·ÓÙ¿ÍÈÔÈ ÙÔ˘ ·Ï·ÈÔ‡ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ÛÙÔ Ï·fi, ‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ ·ÎfiÌ· ÈÔ ·ÎÌ·›Ô ÙÔ ÂıÓÈÎfi ÊÚfiÓËÌ· Î·È Î·Ù¿ ‚¿ÛË ·Ó·ÏÏÔ›ˆÙ· Ù· ·ÙÚÔ·Ú¿‰ÔÙ· ¤ıÈÌ·. ŒÙÛÈ, ‹Ù·Ó Ôχ Ê˘ÛÈÎfi ÛÙËÓ ÚÒÙË Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ó·ÙÂÚˆı› ÙÔ ÂıÓÈÎfi ÊÚfiÓËÌ· ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÙfiÛÔ ÈÔ Ôχ, fiÛÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‹Ù·Ó Ë Ù·Â›ÓˆÛË Ô˘ ˘¤ÛÙËÛ·Ó Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·. ∏ ¢ηÈÚ›· ·˘Ù‹ ‰fiıËΠ̠ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ πˆ¿ÓÓË Î·È Ì ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ˘ 976, Ô μfiÚȘ ‰Ú·¤Ù¢Û ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì·˙› Ì ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ƒˆÌ·Ófi8. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÂÍÂÁ¤ÚıËÎ·Ó ÛÙË
ΔÔ 977 Ô ™ÎÏËÚfi˜ ¤ÁÈÓ ·ÚÈÔ˜ fiÏ˘ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË ¡›Î·È·.
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
μÔ˘ÏÁ·Ú›· ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ‚Ô‚fi‰· ™›ÛÌ·Ó9 ·fi ÙÔ ΔÔ‡ÚÓÔ‚Ô. √ Ô›ÎÔ˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ·Ó¤Î·ıÂÓ ‹Ù·Ó ¿Ú· Ôχ ÈÛ¯˘Úfi˜, ÙÂÏÂ˘Ù·›· ›¯Â Á›ÓÂÈ Ôχ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi˜ Î·È ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi, Î·È ÙË ‰‡Ó·ÌË ·˘Ù‹ ÎÏËÚÔÓfiÌËÛ·Ó Î·È ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ™›ÛÌ·Ó, ÔÈ ¢·‚›‰, ªˆ˘Û‹˜, ∞·ÚÒÓ Î·È ™·ÌÔ˘‹Ï. ¡· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘ÌÂ Â‰Ò fiÙÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÔÓfiÌ·˙·Ó ÙÔ˘˜ ‚Ô‚fi‰Â˜ ÎfiÌËÙ˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Î·È fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∫‰ÚËÓfi, ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ·˘ÙÔ› ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ™›ÛÌ·Ó ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ’ ·˘Ùfi ÎÔÌËÙfiÔ˘ÏÔÈ. ∞˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù¿ÏËÍË ÙË Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿ ÛÙË ÌÂ۷ȈÓÈ΋ Ì·˜ ÈÛÙÔÚ›·. ¶ÔÏÏ¿ ÁÂÁÔÓfiÙ· Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛ·ÛÌÔ‡˜ Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ÂÈÙÂı› Ì ÙËÓ ÚÒÙË ·ÊÔÚÌ‹ Ì fiϘ Ù˘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Î·È Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û ÚÈ˙È΋ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙÔ˘ ηÎÔ‡, Ë ‰È¤ÓÂÍË Ô˘ ˘‹Ú¯Â ‹‰Ë ·fi ·ÏÈ¿ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ‚Ô‰ÈÎfi ÂΛÓÔ Ô›ÎÔ Î·È ÛÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ÁÂÓÈ¿ ÂͤÏÂÈ„Â. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÁÈ·Ù› Ô μfiÚȘ ı·Ó·ÙÒıËΠÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ, ÌfiÏȘ ·Ó·¯ÒÚËÛ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·fi οÔÈÔ μÔ‡ÏÁ·ÚÔ, Ô˘ ‰ÂÓ ÙÔÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÏfiÁˆ Ù˘ ÂÓ‰˘Ì·Û›·˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·Ófi˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ¢ÓÔ‡¯Ô˜ Î·È Â›¯Â ÈÔ ‹ÈÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙËÓ ˘ÂÚÔ¯‹ ÙÔ˘ ·ÓÙ›·ÏÔ˘ Ô›ÎÔ˘ Î·È ‰¤¯ÙËΠӷ ÙÔÓ ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ. ∂ÎÙfi˜ ·˘ÙÔ‡, ·fi Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ·‰¤ÏÊÈ· Ô ¢·‚›‰ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ·fi οÔÈÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Ô‰ÔÈfiÚÔ˘˜, Ô ªˆ˘Û‹˜ ¤ÂÛ ÔÏÈÔÚÎÒÓÙ·˜ ÙȘ ™¤ÚÚ˜, Î·È Ô ∞·ÚÒÓ ı·Ó·ÙÒıËΠ·fi ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï Ì·˙› Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÙÔ˘, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÌfiÓÔ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ μÏ·‰ÈÛÏ¿‚Ô ‹ πˆ¿ÓÓË, Ô˘ ÙÔÓ ¤ÛˆÛÂ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ƒ·‰ÔÌ‹Ú ‹ °·‚ÚÈ‹Ï ‹ ƒˆÌ·Ófi˜. ŒÙÛÈ, Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ¤ÁÈÓ ÌÔӿگ˘ fiÏ˘ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ (Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Â›Û˘ Î·È ™Ù¤Ê·ÓÔ˜), Ô ÔÔ›Ô˜, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ÔÏÂÌÈÛÙ‹˜, ÙÔÏÌËÚfi˜ Î·È ·‰˘ÛÒËÙÔ˜, ÌfiÏȘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, ÛÙÚ¿ÊËΠÚÔ˜ ÙË ‰‡ÛË Î·È ÙÔ ÓfiÙÔ. ∂ȯ›ÚËÛ ̿ÏÈÛÙ· ̤۷ Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË ‹Ù·Ó ··Û¯ÔÏË̤ÓË ÛÙËÓ ∞Û›·, Ó· ·Ê·ÈÚ¤ÛÂÈ ·fi ·˘Ù‹ ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜10. ∫·Ù’ ·Ú¯¿˜, ÛÙÚ¿ÊËΠ‰˘ÙÈο Î·È ÂÁη٤ÛÙËÛ ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙËÓ ¶Ú¤Û·, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË Ï›ÌÓË Ÿ¯Úȉ· ‹ ∞¯Ú›‰·. ∞fi ÂΛ, ÂÍÔÚÌÒÓÙ·˜, ¤ÎÙÂÈÓ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, fiÔ˘ ‚ڋΠÎÔÓÙ¿ ÛÙË ¡ÈÎfiÔÏË ·ÔÈ˘ ÔÌÔÁÂÓÒÓ, ÂÁηÙÂÛÙËÌ¤ÓˆÓ ÂΛ ·fi Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ÙÔ˘ §ÂηËÓÔ‡. ¢ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠfï˜ Û ·˘Ù¿, ·ÏÏ¿, ·ÊÔ‡ ÂÚÈfiÚÈÛ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋
ÂÍÔ˘Û›· -ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·- ÌfiÓÔ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È Î˘Ú›Â˘Û ÙË §¿ÚÈÛ·, ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ Ì ÙȘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȤ˜ ÙÔ˘˜ ÛÙ· ÂÓ‰fiÙÂÚ· Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Î·È Î·Ù¤Ù·Í ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘. ªÂÙ¤ÊÂÚ ̿ÏÈÛÙ· Î·È ÙÔ Ï›„·ÓÔ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ ∞¯ÈÏÏ›Ԣ, ÂÈÛÎfiÔ˘ §·Ú›Û˘ (›¯Â ·Ú¢ÚÂı› ÛÙËÓ ∞′ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ™‡ÓÔ‰Ô Ì·˙› Ì ÙÔÓ ƒ‹ÁÈÓÔ ÙˆÓ ™ÎÔ¤ÏˆÓ Î·È ÙÔÓ ¢Èfi‰ˆÚÔ ΔÚ›Î΢), ÙÔ ÔÔ›Ô ÙÔÔı¤ÙËÛ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û¿ ÙÔ˘, ÙËÓ ¶Ú¤Û·11. ∞fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· ̋ΠÛÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ·Â›ÏËÛ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ∞fiη˘ÎÔ˜, ÚfiÁÔÓÔ˜ ÂÓfi˜ Ô›ÎÔ˘ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ıËΠ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁˆÓ, ·ÁˆÓ›ÛÙËΠӷ ‰È·ÛÒÛÂÈ ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ Î·È, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ‚·ÚÈ¿ ¿ÚÚˆÛÙÔ˜, ˙‹ÙËÛ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ·
[15]
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, ÙÔ›Ô ·fi ÙË ªÂÁ¿ÏË ¶Ú¤Û·. √ ™·ÌÔ˘‹Ï ÙÔÔı¤ÙËÛ ÙËÓ ¤‰Ú· Ù˘ ËÁÂÌÔÓ›·˜ ÙÔ˘ Î·È ÙË ‚¿ÛË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ ÛÙË Ï›ÌÓË ¶Ú¤Û·. PAUL A. SOUDERS/ CORBIS/APEIRON
[16]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔ˘ ÔÛ›Ô˘ ¡›ÎˆÓ·, Ô˘ ÙfiÙ ˙Ô‡Û ÛÙË ™¿ÚÙË. ∂ΛÓÔ˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÙÔÓ ıÂÚ¿Â˘ÛÂ, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘ ¤ÊÂÚÂ Î·È ÙËÓ Â˘¯¿ÚÈÛÙË Â›‰ËÛË fiÙÈ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó Î·È ˘Ô¯ÒÚËÛ·Ó Í·ÊÓÈο ÚÔ˜ ÙÔ ‚ÔÚÚ¿. ΔËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ·˘Ù‹, Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 981, ÚÔοÏÂÛÂ Ë Â›‰ËÛË fiÙÈ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ‹Ù·Ó Û›ÁÔ˘ÚÔ Î·È ·¤‚Ë ÎÚ›ÛÈÌÔ, ÏfiÁˆ fiÛˆÓ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó, ÁÈ· ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹ Ù˘ ÌÂ۷ȈÓÈ΋˜ Ì·˜ ÈÛÙÔÚ›·˜. §›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÓˆÚ›ÙÂÚ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ›¯·Ó ËÚÂÌ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞Û›·. √ Úfi‰ÚÔ˜ μ·ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ Û›ÏÂÈÔ˜ ÓfiÌÈ˙ fiÙÈ Â›¯Â ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ Ì ηı‰ÚÈÎÔ‡ Ó·Ô‡ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡. ¢ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ÙÈ Û¯Â‰›·˙ ӷ ∞ÏÂÍ¿ÓÙÂÚ ¡¤‚ÛÎÈ Î¿ÓÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘, Ôχ ÈÔ ÊÔ‚ÂÚÔ‡ ¯ıÚÔ‡ ÛÙË ™fiÊÈ·, Ô˘ ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â Á›ÓÂÈ Î‡ÚÈÔ˜ fiÏ˘ Ù˘ ¤¯ÂÈ ¯ÙÈÛÙ› Û ÂÚÈÔ¯‹˜ ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÓÂÔ‚˘˙·ÓÙÈÓfi Ú˘ıÌfi. ·ÏÏ¿ Í·ÊÓÈο ·ÈÛı¿ÓıËΠfiÙÈ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Í¤Ê¢Á ∏ ÚÒÙË ÛΤ„Ë ·fi ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯fi ÙÔ˘. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ πˆÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÌÂÙ¿ ¿ÓÓË ‹Ù·Ó ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔ˜. ∫·Ù’ fiÓÔÌ· Ë ‚·ÛÈÏÈ΋ ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ÂÍÔ˘Û›· ·ÛÎÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ‰‡Ô ·ÔÁfiÓÔ˘˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜, ÙÔÓ μ·ÛÈÏÂ›Ô μ′ Î·È ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ÙÔ 981 ‹Ù·Ó Ë ÔÏÈÔÚΛ· ∏′,, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Ú¢ڛÛÎÔÓÙ·Ó Û fiÏ· Ù· Û˘Ì‚Ô‡ÏÈ· Ù˘ ΔÚÈ·‰›ÙÛ·˜, Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘, ÛÙËÓ ¤ÁÎÚÈÛË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ˘Ô‚¿ÏÏÔÛËÌÂÚÈÓ‹˜ ™fiÊÈ·˜. ÓÙ·Ó Ù· ¿ÓÙ·. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· fï˜ fiÏ· ·ÔSTEPAN JEZEK/ Ê·Û›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔÓ Úfi‰ÚÔ μ·Û›ÏÂÈÔ, fiÙ·Ó Í·ÊÓÈο SHUTTERSTOCK
·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠ¤Ó· Ó¤Ô ·›ÙËÌ·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ‹Ù·Ó ÙfiÙ ‹‰Ë 25 ÂÙÒÓ. ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÙˆÓ ¤ÓÙ ÂÙÒÓ, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ, ·Ó Î·È Â›¯Â ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ fiÏË ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÛÙÔÓ Úfi‰ÚÔ μ·Û›ÏÂÈÔ, ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ˆÛÙfiÛÔ ·fi ÎÔÓÙ¿ ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, ·¤ÎÙËÛ ۯÂÙÈ΋ ›ڷ Î·È ¿Ú¯ÈÛÂ, Ê·›ÓÂÙ·È, Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È fiÙÈ, fiÛÔ ÈηÓfi˜ Î·È Ó· ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ˜ Ô ¿Ó‰Ú·˜, ¤ıÂÙ Û ΛӉ˘ÓÔ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ ÙÔ˘ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Î·È ·ıÒÓ. ŒÙÛÈ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ‚¤‚·È· Ó· ÌËÓ ÙÔÓ Î·ı·ÈÚ¤ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛˆÓ, ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌÂÓÔ˜ fiÙÈ ·fi ·˘Ù¤˜ ΢ڛˆ˜ ÂÍ·ÚÙÈfiÙ·Ó Ë Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÂÓÒ fiÛÔ Ô ›‰ÈÔ˜ ¤ÌÂÓ ·Ì¤ÙÔ¯Ô˜, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ·Ú¿ Ó· Â›Ó·È ·Ïfi ·È¯Ó›‰È ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ. ¶Ò˜ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′, Ô ÔÔ›Ô˜ fi¯È ÌfiÓÔ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ· ·˘Ù‹, ·ÏÏ¿ Î·È ·Ô‰Â›¯ıËΠ¿ÍÈÔ˜ Ó· ˘ÏÔÔÈ‹ÛÂÈ fiÛ· ›¯Â ÛÎÂÊÙ›, ¿ÚÁËÛ ÙfiÛÔ Ôχ Ó· Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÈ ¤Ú ӷ οÓÂÈ, Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÂÍËÁËı›. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ fï˜ Â›Ó·È fiÙÈ ÙÔ 981 ·ÔÊ¿ÛÈÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ·ÎÔ‡ÛÂÈ ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÙË ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘, Ô˘ ›¯Â ‰˘Û·ÚÂÛÙËı› ·fi ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
ÊÚÔÓ‹Ì·ÙÔ˜, Î·È ¯ˆÚ›˜ Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙÒÓ ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ·Á·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ, ÂÂȉ‹ ÙÔ˘˜ ›¯Â ·ÁÓÔ‹ÛÂÈ. ÕÚ¯ÈÛ ¤ÙÛÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÙËÓ ¤Ó‰ÔÍË ÔÚ›· ÙÔ˘, Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÙË ‰È·Ó‡ÛÂÈ ·Ó¢ÛÙ› ÁÈ· 40 Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ·, Î·È ·Ó·‰Â›¯ıËΠÈÛ¿ÍÈÔ˜ -Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ·- ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÎˉÂÌfiÓˆÓ ÙÔ˘, ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË.
∏ ÚÒÙË ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ ηٿ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ∏ ÚÒÙË ˆÛÙfiÛÔ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ·›ÛÈÔ Ù¤ÏÔ˜. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′,, ÂÍ·ÛÊ·Ï›˙ÔÓÙ·˜ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ, Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ Ù˘ ¢‡Û˘ ∫ÔÓÙÔÛ٤ʷÓÔ, ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ÙÔ 981 ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ƒÔ‰fiË Î·È ÙÔÓ ÔÙ·Ìfi Œ‚ÚÔ. ∞ÊÔ‡ ¤Ú·Û ٷ ÛÙÂÓ¿, ÙË Ê‡Ï·ÍË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ §¤ÔÓÙ· ÙÔ ªÂÏÈÛÛËÓfi, ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÙËΠÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ ™·Ú‰È΋˜ (Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ ™fiÊÈ·˜, Ô˘ ÙfiÙ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ΔÚÈ·‰›ÙÛ·). ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ ¤Î·ÓÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ, Ô ™·ÌÔ˘‹Ï, Á˘ÚÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ηÙ›¯Â ÙȘ ÎÔÚ˘Ê¤˜ ÙˆÓ Á‡Úˆ ‚Ô˘ÓÒÓ, ÂÓÒ Ô ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ∫ÔÓÙÔÛ٤ʷÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ¿ÛÔÓ‰Ô˜ ¯ıÚfi˜ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ªÂÏÈÛÛËÓÔ‡, ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔÓ Î·Ù·ÛÙÚ¤„ÂÈ, ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ·ÂÈÚ›· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ™˘Ó¿ÓÙËÛ ÏÔÈfiÓ ÙË Ó‡¯Ù· ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ μ′ Î·È ÙÔ˘ › fiÙÈ Ô ªÂÏÈÛÛËÓfi˜, ·ÓÙ› Ó· Ê˘Ï¿ÂÈ Ù· ÛÙÂÓ¿, ‹Á ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÁÈ· Ó· ÛÊÂÙÂÚÈÛÙ› ÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi ·Í›ˆÌ· Î·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ·Ó¿ÁÎË Ó· ·ÏÏ¿ÍÔ˘Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÔÚ›·, ıˆÚÒÓÙ·˜ Ù· ˘fiÏÔÈ· ‰Â˘ÙÂÚ‡ÔÓÙ·. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ Ê˘ÛÈο Ù·Ú¿¯ıËÎÂ, ¿ÎÔ˘Û ÙË Û˘Ì‚Ô˘Ï‹ Î·È ‰È¤Ù·Í ӷ ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ÂÛ¢Ṳ̂ӷ. ªfiÏȘ ÙÔ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠ·˘Ùfi Ô ™·ÌÔ˘‹Ï, ÂÈÙ¤ıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ηÈ, ·ÈÊÓȉȿ˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹, η٤Ϸ‚ ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Î·È fiÏÔ ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ›‰È· ÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ÛÎËÓ‹ Ì·˙› Ì ٷ ‚·ÛÈÏÈο ۇ̂ÔÏ·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤Ú·Û ٷ ÛÙÂÓ¿ Î·È Ì ‰˘ÛÎÔÏ›· ηٿÊÂÚ ӷ ‰È·Ê‡ÁÂÈ ÛÙË ºÈÏÈÔ‡ÔÏË Î·È Ó· Ûˆı›. ªfiÏȘ fï˜ ¤ÊÙ·Û ÂΛ, ‚ڋΠÙÔÓ ªÂÏÈÛÛËÓfi Ó· ÊÚÔÓÙ›˙ÂÈ ÙË ÊÚÔ˘Ú¿ Ô˘ ÙÔ˘ ›¯Â ·Ó·ÙÂı›. ŒÙÛÈ, οÏÂÛ ÙÔÓ ∫ÔÓÙÔÛ٤ʷÓÔ Î·È ÙÔÓ Î·ÙËÁfiÚËÛ ˆ˜ „‡ÙË Î·È ˘·›ÙÈÔ Ù˘ ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿Ï˘ Û˘ÌÊÔÚ¿˜. ∂ΛÓÔ˜, ÂÂȉ‹ ÓfiÌÈÛ fiÙÈ Â›¯Â ·ÎfiÌ· ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ¤Ó·Ó Ó¤Ô Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔÓ ÂÍ··Ù‹ÛÂÈ Î·È Ó· ÙÔÓ ·ÔÁÔËÙ‡ÛÂÈ, ÈÛ¯˘Ú›ÛÙËΠ̠·˘ı¿‰ÂÈ· fiÙÈ ÙÔÓ Â›¯Â
Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ÛÂÈ ‰›Î·È·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ ¤È·Û ·fi ÙȘ ÙÚ›¯Â˜ Î·È Ù· Á¤ÓÈ· Î·È ÙÔÓ ¤ÚÈÍ ηٷÁ‹˜, ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ Û fiÏÔ˘˜ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ÛÎÔfi ÛÙÔ ÂÍ‹˜ Ó· ¿ÁÂÙ·È Î·È Ó· ʤÚÂÙ·È ·fi ηӤӷÓ. ¢ÂÓ Â·Ó¤Ï·‚ fï˜ ·Ì¤Ûˆ˜ ÙËÓ Âȯ›ÚËÛË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ·fi ÙË ÌÈ· ÁÈ·Ù› ¤Ú ӷ ηٷӛÍÂÈ ÌÈ· Ó¤· ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÂͤÁÂÚÛË Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÁÈ·Ù› ›¯Â ÂÚÈÛ·ÛÙ› ·fi οÔÈÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ŒÙÛÈ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ÌfiÚÂÛ·Ó ÁÈ· 15 ·ÎfiÌ· ¯ÚfiÓÈ· Ó· ΢ÚÈ·Ú¯‹ÛÔ˘Ó ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙ· ÛÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ¯ÒÚ˜. √ ŸıˆÓ·˜ μ′, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È·‰¤¯ıËΠˆ˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜ ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ·fi ÙÔ 973, Âȯ›ÚËÛ ÙÔ 980 Ó· ΢ÚȇÛÂÈ ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, ˘ÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ Â›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ ·˘Ùfi ÏfiÁˆ ÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘ ÙÔ˘ Ì ÙË £ÂÔÊ·ÓÒ. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ μ′ ›¯Â ÚÔÛ·ı‹ÛÂÈ Ó· ÙÔÓ ·ÔÙÚ¤„ÂÈ ·fi ÙËÓ ˘ÏÔÔ›ËÛË ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ۯ‰›Ô˘ ÙÔ˘ Î·È Â›¯Â ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ∂Âȉ‹ fï˜ ÔÈ ˘Ô‰Â›ÍÂȘ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ŸıˆÓ· μ′ ·¤‚ËÛ·Ó ¿Î·Ú˜, ıÂÒÚËÛ ۈÛÙfi Ó· ÌËÓ ÂÈÌ›ÓÂÈ ÛÙÔ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi fiÏÂÌÔ ÚÈÓ Ú˘ıÌÈÛÙÔ‡Ó Ù· ÈÙ·ÏÈο Ú¿ÁÌ·Ù·. ŒÙÛÈ, ηÙfiÚıˆÛ ڿÁÌ·ÙÈ ÙÔ 982 Ó· ηٷÙÚÔÒÛÂÈ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ ÙËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ŸıˆÓ· μ′ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ Δ¿Ú·ÓÙ·. ∞fi ÙfiÙÂ Ë ÌÔÓ·Ú¯›· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ó¤ÎÙËÛ fiÏ· fiÛ· ›¯Â ¯¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞Ô˘Ï›· Î·È ÛÙËÓ ∫·Ï·‚Ú›· Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· 100 ¯ÚfiÓÈ·. ∞ÊÔ‡ Ô¯‡ÚˆÛ·Ó Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ·, ·Ó¤ıÂÛ·Ó ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ Ì·ÎÚÈÓ‹˜ ÂΛӢ ·گ›·˜ Û ¤Ó·Ó ·ÓÒÙ·ÙÔ ¿Ú¯ÔÓÙ·, Ô˘ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó Î·Ù¿ӈ12, fiˆ˜ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó Î·È Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ ¶·ÊÏ·ÁÔÓ›·˜ Î·È Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ÙˆÓ ª·Ú‰·˚ÙÒÓ13 ∞ÙÙ·Ï›·˜. √ ηÙ¿ӈ Ù˘ πÙ·Ï›·˜ ›¯Â ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙË μ¿ÚË. ∞fi ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ·˘Ùfi Ì¿ÏÈÛÙ· ÚԤ΢„Â, fiˆ˜ ÂÈο˙ÂÙ·È, Ë ∫·ÈÙ·Ó¿Ù·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ Ûˆ˙fiÌÂÓÔ Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· fiÓÔÌ· ÌÈ·˜ ·گ›·˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÂΛӢ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÎÂÓÙÚˆı› ÛÙ· ÚˆÛÈο Ú¿ÁÌ·Ù·. √ ÁÈÔ˜ Î·È ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ™‚È·ÙÔÛÏ¿‚Ô˘ μÏ·‰›ÌËÚÔ˜ ›¯Â ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ Ù· ÛÏ·‚Èο ¤ıÓË ·fi ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂȉˆÏÔÏ·ÙÚ›· ηÈ, ·Ó ÈÛÙ¤„Ô˘Ì ÙÔ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ ¡¤ÛÙÔÚ·, ̈·ÌÂı·ÓÔ›, πÔ˘‰·›ÔÈ, ¢˘ÙÈÎÔ› ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› Î·È ∞Ó·ÙÔÏÈÎÔ› ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó Ì ÚÂۂ›˜ Ó· ÚÔÛËÏ˘Ù›ÛÔ˘Ó ÛÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ıÚËÛΛ· ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· ÂΛÓÔ ÙÔ˘ ‚ÔÚÚ¿. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ ·˘Ùfi˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·Û·Ûı› ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Î·È Ó· ‰Â¯Ù› ÙË Ó¤· ıÚËÛΛ· ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÙËÓ Â›¯Â ‰Â¯Ù› Î·È Ë ÌËÙ¤Ú· Ù˘ ÌËÙ¤Ú·˜ ÙÔ˘, Ë ŸÏÁ·. ∂›¯Â fï˜ ÙfiÛÔ Û˘Áί˘Ì¤Ó˜ ·fi„ÂȘ ÁÈ· ÙÔ ‰fiÁÌ· Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ›ÛÙ˘, Ô˘ ÓfiÌÈÛ fiÙÈ ı· ÂÍ¢ÙÂÏÈ˙fiÙ·Ó
[17]
[18]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·Ó ÙË ‰Â¯fiÙ·Ó Ì ÂÈÚËÓÈÎfi ÙÚfiÔ Î·È fiÙÈ Ë ·ÍÈÔÚ¤ÂÈ¿ ÙÔ˘ ··ÈÙÔ‡Û ӷ ÙËÓ Î·Ù·ÎÙ‹ÛÂÈ Ì ÔÏÂÌÈο ηÙÔÚıÒÌ·Ù·. ŒÙÛÈ, ÙÔ 988 ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ΢ÚȇÛÂÈ Ì ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌË ÙË ÃÂÚÛÒÓ·. ∏ fiÏË ·˘Ù‹, ÁÈ· ÙËÓ ÂÌÔÚÈ΋ ·ÎÌ‹ Ù˘ ÔÔ›·˜ ›¯·Ì ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÌÈÏ‹ÛÔ˘ÌÂ, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·ÎÌ¿˙ÂÈ ¯¿ÚË ÛÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Î·È Ó· ‰È·ÙËÚ› ̤¯ÚÈ Î¿ÔÈÔ ‚·ıÌfi ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi Ù˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ΔÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ˘·›ıÚÔ˘ Ù˘ fï˜ ηÙ¯fiÙ·Ó ·fi ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÌÂÓ ˘‹ÎÔÔÈ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ηıfiÏÔ˘ Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛ‹ ÙÔ˘. ∞Ó ·ÔÛÙÂÏÏfiÙ·Ó Ó·˘ÙÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·, Ë ÃÂÚÛÒÓ· ı· Ûˆ˙fiÙ·Ó Ê˘ÛÈο, ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿ ͤ۷Û ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÌÈ· Ó¤· ÌÂÁ¿ÏË ÂͤÁÂÚÛË, Î·È ¤ÙÛÈ Ë fiÏË ÂÁηٷÏ›ÊıËΠÛÙȘ ‰ÈΤ˜ Ù˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÛÒıËÎÂ Ë ¤ÎıÂÛË ÁÈ’ ·˘Ù¿ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·, Û˘ÁοÏÂÛ ÙÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ ÙˆÓ ÁÂÈÙÔÓÈÎÒÓ Ê˘ÏÒÓ ÁÈ· Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ó Ì·˙› ÙÈ ¤Ú ӷ οÓÔ˘Ó. ∞ÏÏ¿ ·˘ÙÔ› «Î·ıÒ˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÔÏ·‡ÛÂÈ ÔÙ¤ ÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ‡ÓÔÈ·, Ô‡Ù ›¯·Ó ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ÙÚfiÔ ÂÚÈÔ›ËÛ˘» (Â›Ó·È ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ fiÙÈ ÌÈÏ¿ÂÈ ÁÈ· ÂÏÏËÓÈÎfi ÙÚfiÔ Î·È fi¯È ÁÈ· ڈ̷˚Îfi, fiˆ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ÙfiÙÂ) «·¿ÓÙËÛ·Ó fiÙÈ ¤Ù˘¯·Ó Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi Ì ÙÔÓ º›ÏÈÔ Î·È Ì ÚÔ¤ÙÚ„·Ó Ó· οӈ ÙÔ ›‰ÈÔ». ŒÙÛÈ, Ë fiÏË ·Ú·‰fiıËÎÂ, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ‚·ÊÙ›ÛÙËΠÛÙËÓ fiÏË Ô˘ ›¯Â ηٷÎÙ‹ÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′, ÙËÓ ÕÓÓ·. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ·˘Ùfi fi¯È ÌfiÓÔ ¤‰ˆÛ ›Ûˆ ÙË ÃÂÚÛÒÓ·, ·ÏÏ¿ ¤ÛÙÂÈÏÂ Î·È ‚Ô‹ıÂÈ· ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ μ′ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÂͤÁÂÚÛ˘ Ô˘ ›¯Â ÍÂÛ¿ÛÂÈ.
∫·ı·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ÚÔ¤‰ÚÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ∏ ÛÙ¿ÛË ÛÙËÓ ∞Û›· ΔËÓ ÂͤÁÂÚÛË ·˘Ù‹ ›¯·Ó ÚÔηϤÛÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Ù˘ ∞Û›·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ·Ó ÂÂȉ‹ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ‡˜ ›¯Â ·ÁÓÔ‹ÛÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ¶‹Ú·Ó ̤ÚÔ˜ fï˜ Û ·˘Ù‹ Î·È ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ, ·ÓÒÙÂÚÔÈ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ›, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·ÚfiÛÌÂÓ˘ ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ·˜ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ͯÒÚÈÛÂ Ô Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˜ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ª·Ï½ÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤‰ÈˆÍ Ì ·ÙÈ̈ÙÈÎfi ÙÚfiÔ ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›·. ª¿ÏÈÛÙ·, ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ª·Ï½ÓÔ˘ ÛÙÔ Ã·ÚÛÈ·Ófi Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÛÙȘ
15 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ÙÔ˘ 987 ÔÈ Û˘ÓˆÌfiÙ˜ Î·È ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔÓ μ¿Ú‰· ºˆÎ¿, ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ ÙÔ ‰È¿‰ËÌ· Î·È Ù· ¿ÏÏ· ۇ̂ÔÏ· Ù˘ ‚·ÛÈÏÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜. ¢ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ̤¯ÚÈ ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô Ô Úfi‰ÚÔ˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·Ó·Ì›¯ıËΠÛÙË Û΢ˆÚ›· ·˘Ù‹. √ ∫‰ÚËÓfi˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ, ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ô ™ÎÏËÚfi˜ ˘Ô¯ÒÚËÛ ÛÙË ™˘Ú›· Î·È Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·Ó¤Ï·‚ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ì ÈÔ ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÙÚfiÔ, Ô Úfi‰ÚÔ˜ ‰ÂÓ ÂÓ¤ÎÚÈÓ fiÛ· Á›ÓÔÓÙ·Ó Î·È Ù· η٤ÎÚÈÓ ÌÔ˘ÚÌÔ˘Ú›˙ÔÓÙ·˜, ÂÓÒ Ê·ÈÓfiÙ·Ó fiÙÈ Â›¯Â ¿Û¯ËÌ· Û¯¤‰È·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠ·˘Ùfi Î·È ÙÔÓ Î·ı·›ÚÂÛ ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘, ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ·ÏÒ˜ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ¤ÌÂÓ ‹Û˘¯Ô˜ Î·È Â¤ÌÂÓ ӷ ηٷʇÁÂÈ Û ÂÚ›ÂÚÁ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÁÈ· Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙË ¯·Ì¤ÓË ÙÔ˘ ÂÍÔ˘Û›·, ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛ ÛÙÔ ™ÙÂÓfi Î·È ÙÔ˘ ·Ê·›ÚÂÛ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘, ÒÛÙ ӷ ÌËÓ ¤¯ÂÈ fiÚÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ˘ÏÔÔÈ‹ÛÂÈ Ù· ÔϤıÚÈ· ÂΛӷ Û¯¤‰È¿ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 987 Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‚Ú¤ıËΠӷ Â›Ó·È ÌfiÓÔ˜, ¯ˆÚ›˜ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ -Î·È ÂÓÒ ·ÎfiÌ· ‰ÂÓ Â›¯·Ó Ú˘ıÌÈÛÙ› ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜-, ·¤Ó·ÓÙÈ Û ÌÈ· ÊÔ‚ÂÚ‹ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ì¿ÏÈÛÙ· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ¤ÁÈÓ·Ó ·ÎfiÌ· ÈÔ ÂÚ›ÏÔη. √ ™ÎÏËÚfi˜ ‹Ù·Ó Ê˘Ï·ÎÈṲ̂ÓÔ˜ ÛÙË μ·Á‰¿ÙË, ·ÏÏ¿ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ¯·Ï›Ê˘, ·‰˘Ó·ÙÒÓÙ·˜ Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÂͤÁÂÚÛË ÛÙËÓ ¶ÂÚÛ›·, ·Ó¤ıÂÛ ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹ ÛÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ÂΛÓÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ú ̷˙› ÙÔ˘ ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ÔÌÔÁÂÓ›˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜, Û˘ÓÔÏÈο 3.000 ¯ÈÏÈ¿‰Â˜, Î·È Ó›ÎËÛ Ì ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ¶¤ÚÛ˜. ŒÂÈÙ·, ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi ÙË ı¤ÏËÛË ÙÔ˘ ¯·Ï›ÊË, ̋ΠÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, fiÔ˘ ‚ڋΠÙÔÓ ºˆÎ¿ Ó· ÙÔÓ Â¢ÊËÌÔ‡Ó ˆ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÂÓÒ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ¢ÊËÌÔ‡ÓÙ·Ó Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘. ∂Âȉ‹ ¤ÙÛÈ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, Ô ™ÎÏËÚfi˜ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÓÈ΋ÛÂÈ ÙÔÓ ºˆÎ¿ Î·È ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ŒÙÛÈ, ÁÈ· οı ÂӉ¯fiÌÂÓÔ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ Û˘ÓÂÓÓÔËı› Î·È Ì ÙÔ˘˜ ‰‡Ô. °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ÛÙÔÓ ºˆÎ¿ ÚfiÙÂÈÓÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Î·È ‰È·ÓÔÌ‹ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ÂÓÒ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ƒˆÌ·Ófi, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ ·˘Ùfi˜ ·˘ÙÔÌfiÏËÛÂ. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, Ô˘ ›¯Â ·Ó¿ÁÎË ·fi Û˘ÓÂÚÁÔ‡˜ Î·È Û˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘˜,
ΔÔ ÌÓËÌÂ›Ô ÙÔ˘ μÏ·‰›ÌËÚÔ˘ ÛÙÔ ∫›Â‚Ô. √ μÏ·‰›ÌËÚÔ˜, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ™‚È·ÙÔÛÏ¿‚Ô˘, Ô ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ˜ Î·È «‚·ÙÈÛÙ‹˜», ‚·Ù›ÛÙËΠ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜. SERGEY KAMSHYLIN/SHUTTERSTOCK
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
[19]
[20]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
˘Ô‰¤¯ÙËΠÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi Ì ¢¯·Ú›ÛÙËÛË, ÁÈ·Ù› ‹ÍÂÚ fiÙÈ ‹Ù·Ó ¿Ó‰Ú·˜ ¤ÌÂÈÚÔ˜, ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ Î·È ÈηÓfiÙ·ÙÔ˜ ÛÙ· ÔÏÂÌÈο. √ ºˆÎ¿˜ ‰¤¯ÙËΠӷ Û˘ÓÂÚÁ·ÛÙ› Î·È ˘ÔÛ¯¤ıËΠ۠ÂÚ›ÙˆÛË ÂÈÙ˘¯›·˜ Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ÚÒËÓ ·ÓÙ›·ÏÔ ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ™˘Ú›· Î·È ÙË ªÂÛÔÔÙ·Ì›·. ŸÙ·Ó fï˜ Ô ™ÎÏËÚfi˜, ·ÊÔ‡ ›ÛÙ„ ÛÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ Û¯ÂÙÈÎÔ‡˜ fiÚÎÔ˘˜, ‹Úı ÛÙÔÓ ºˆÎ¿ ÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ·, ·˘Ùfi˜ ‰È¤Ù·Í ·Ì¤Ûˆ˜ Ó· Û˘ÏÏËÊı› Î·È Ó· Ê˘Ï·ÎÈÛÙ› ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Δ˘ÚÔÔÈfi, ·ÊÔ‡ ÙÔ˘ ·Ê·›ÚÂÛ ٷ ‚·ÛÈÏÈο ۇ̂ÔÏ·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·ÊÔ‡ ‰È·›ÚÂÛ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÛÙ· ‰‡Ô, ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ ∫·ÏÔ΢Úfi ¢ÂÏÊÈÓ¿ ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË ÃÚ˘ÛfiÔÏË, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜ ‹Á ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙËÓ Õ‚˘‰Ô. ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi, η٤¯ÔÓÙ·˜ Ù·
ÛÙÂÓ¿, ı· ¤ÊÂÚÓ Û ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·˜ ÛÙÂÚÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ Ù· ·Ó·Áη›·. ∞˘Ù¿ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 988, ÂÓÒ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ ÌÂٷ͇ η̛· ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘. ΔfiÙ ÏÔÈfiÓ, Ú˘ıÌ›˙ÔÓÙ·˜ ÔÚÈÛÙÈο ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ Î·È ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ·ÚÎÂÙ‹ Ó·˘ÙÈ΋ ‚Ô‹ıÂÈ·, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÙÂı›. ∞Ú¯Èο ˙‹ÙËÛ ӷ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ı› Ì ÙÔÓ ¢ÂÏÊÈÓ¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ηÙ›¯Â ÙË ÃÚ˘ÛfiÔÏË. ŸÙ·Ó ·˘Ùfi˜ ·ÚÓ‹ıËÎÂ, ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠÙË Ó‡¯Ù· ·¤Ó·ÓÙÈ Î·È ÂÈÙ¤ıËΠ·ÈÊÓȉȷÛÙÈο, ΢ڛ¢Û ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ Îڤ̷Û ¿Óˆ Û ͇ÏÔ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÛËÌÂ›Ô fiÔ˘ ÂΛÓÔ˜ ›¯Â ÛÙ‹ÛÂÈ ÙË ÛÎËÓ‹ ÙÔ˘. ΔÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ºˆÎ¿, ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ -·Ó Î·È Ù˘ÊÏfi˜- Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËΠ̠ÙÔÓ ¢ÂÏÊÈÓ¿, ÙÔÓ Ê˘Ï¿ÎÈÛ ηÈ, ·ÊÔ‡
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
¤‚·Ï ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ ÙȘ ·ÚÌfi˙Ô˘Û˜ ÙÈ̈ڛ˜, ¤ÛÙÚ„ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ë Õ‚˘‰Ô˜, Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙÂÓ¿ ·fi ÙÔÓ ºˆÎ¿, ·ÓÙÈÛÙÂÎfiÙ·Ó. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ Û ·˘Ù‹ ÙÔ ÁÂÓÓ·›Ô Ó·‡·Ú¯Ô ∫˘ÚÈ·Îfi. ™Â Ï›ÁÔ Î·Ù¤ÊÙ·ÛÂ Î·È Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, Î·È ‡ÛÙÂÚ· Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ì·˙› Ì fiÏË ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË. ∂ÓÒ ÔÈ ‰‡Ô ·ÓÙ›·ÏÔÈ ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Ó· Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÙÔ‡Ó ÂÎ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ¿‰ËÓ ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 989, Í·ÊÓÈο Ô ºˆÎ¿˜ ¤ı·ÓÂ, ·ÊÔ‡ ‰ËÏËÙËÚÈ¿ÛÙËÎÂ, fiˆ˜ ÊËÌÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·Ó. ΔfiÙ ÔÈ ·ÔÛٿ٘ ÙÚ¿ËÎ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÂ Ê˘Á‹, ÂÓÒ ÔÈ ‚·ÛÈÏÈÎÔ› ÙÔ‡˜ ηٷ‰›ˆÍ·Ó ÔÏÏ‹ ÒÚ· Î·È Û˘Ó¤Ï·‚·Ó ÙÔ˘˜ ªÂÏÈÛÛËÓÔ‡˜ §¤ÔÓÙ· Î·È £ÂfiÁÓˆÛÙÔ, ÙÔÓ £ÂÔ‰fiÛÈÔ ÙÔ ªÂÛ·Ó‡ÎÙË Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤Î·Ó ÙÔ Á‡ÚÔ ÙÔ˘ ıÚÈ¿Ì‚Ô˘ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·, ‚¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ Ó· οıÔÓÙ·È ¿Óˆ Û Á·˚‰Ô‡ÚÈ·. ∞fi ÙËÓ Ù·Â›ÓˆÛË ·˘Ù‹ ÂÍ·›ÚÂÛ ÌfiÓÔ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ÙÔ ªÂÏÈÛÛËÓfi, ÁÈ·Ù› ·˘Ùfi˜, fiÙ·Ó ÔÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ›¯·Ó ·ÓÙÈ·Ú·Ù·¯ı›, ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ £ÂfiÁÓˆÛÙÔ Ó· ‚Ú›˙ÂÈ Ì ·Ú‹ ÏfiÁÈ· ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÙÔÓ ÚÔ¤ÙÚ„ ӷ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Î·È, ÂÂȉ‹ ÂΛÓÔ˜ ‰ÂÓ ˘¿ÎÔ˘ÛÂ, ÙÔÓ Ì·ÛÙ›ÁˆÛÂ. μϤÔÓÙ·˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ·˘Ù‹, › ÛÙÔ˘˜ ·Ú¢ÚÈÛÎÔ̤ÓÔ˘˜: «μϤÂÙÂ, ·fi ¤Ó· ͇ÏÔ Â›Ó·È Î·È Ô ÛÙ·˘Úfi˜ Î·È ÙÔ ÊÙ˘¿ÚÈ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô Ïȯӛ˙ÂÙ·È ÙÔ ÛÈÙ¿ÚÈ». ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ºˆÎ¿ Ô ™ÎÏËÚfi˜ ÂÏ¢ıÂÚÒıËÎÂ Î·È ·Ú¯Èο ı¤ÏËÛ ӷ Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙËÓ ·ÔÛÙ·Û›·, ·ÏÏ¿ Ì ÚÔÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ -‹ Èı·Ófiٷٷ ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡- η٤ıÂÛ ٷ fiÏ·, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ˆ˜ ·ÓÙ·ÌÔÈ‚‹ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÎÔ˘ÚÔ·Ï¿ÙË. ¢ÂÓ Â›¯Â fï˜ ÙËÓ Ù‡¯Ë Ó· ‰ÂÈ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ μ′, ÁÈ·Ù› ηı’ Ô‰fiÓ Ù˘ÊÏÒıËΠ·fi ÌÈ· ·Ûı¤ÓÂÈ· ÙˆÓ Ì·ÙÈÒÓ. ªÂٷʤÚıËÎÂ Ù˘ÊÏfi˜ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô ÔÔ›Ô˜, ÌfiÏȘ ÙÔÓ Â›‰Â Ó· ÙÔÓ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó, › ÛÙÔ˘˜ ·ÚfiÓÙ˜: «∞˘ÙfiÓ Ô˘ ÊÔ‚fiÌÔ˘Ó Î·È ¤ÙÚÂÌ· ÙÔÓ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ¿ÏÏÔÈ».
ƒ‡ıÌÈÛË ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ÛÙËÓ π‚ËÚ›· Î·È ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›· ΔÔ 990, ÏÔÈfiÓ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ›¯Â ··ÏÏ·¯ı› ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·˜ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ fiÏË ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·14. ¶¿ÏÈ fï˜ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ. ¶ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙÔ Ó· ÂÚÈԉ‡ÛÂÈ ÛÙË £Ú¿ÎË Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, Ô¯‡ÚˆÛ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ‰ÂÓ ÙȘ ηÙ›¯·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ› Î·È Î·Ù¤‚ËΠÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ∂Λ ·¤‰ˆÛ ٷ ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÚÈ· ÛÙÔ
ÌÂÁ·ÏÔÌ¿ÚÙ˘Ú· ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ Î·È ¿ÊËÛ ˆ˜ ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ °ÚËÁfiÚÈÔ Δ·ÚˆÓ›ÙË, ·fiÁÔÓÔ ÙÔ˘ ∞Ṳ́ÓÈÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· ∫ÚÈÎÔÚÈΛԢ (‰ËÏ·‰‹ °ÚËÁÔÚ›Ô˘), Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ˘ÔÙ·¯ı› ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ fiÙ·Ó ‚·Û›ÏÂ˘Â Ô §¤ÔÓÙ·˜, Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ ª·Î‰fiÓ·. ∞ÊÔ‡ ¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ °ÚËÁfiÚÈÔ Δ·ÚˆÓ›ÙË ·ÍÈfiÌ·¯Ô ÛÙÚ·Ùfi, ÁÈ· Ó· ÂÌÔ‰›ÛÂÈ Î·È Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ Á˘Ú›ÛÂÈ ¿ÏÈ ›Ûˆ, ÁÈ· Ó· Ú˘ıÌ›ÛÂÈ Î¿ÔȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∏ π‚ËÚ›· ÚÔ˜ Ù· ‚fiÚÂÈ· Ù˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜ ‹Ù·Ó ·˘ÙfiÓÔÌË Î·È Â›¯Â ‰ÈÎÔ‡˜ Ù˘, ÓÙfiÈÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜, ·ÏÏ¿ ·fi ηÈÚfi ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ϛÁÔ Ôχ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ÂÓÒ ·fi ÙÔÓ §¤ÔÓÙ·, ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ ª·Î‰fiÓ·, ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ π‚ËÚ›·˜ ·ÔÎÙÔ‡Û·Ó ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÎÔ˘ÚÔ·Ï¿ÙË Ù˘ ‚·ÛÈÏÈ΋˜ ·˘Ï‹˜. ΔÔ 991 fï˜, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ π‚ËÚ›·˜ ¢·‚›‰, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ÁÈÔ, ¿ÊËÛ Ì ‰È·ı‹ÎË ÙȘ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ μ′. ∞˘Ùfi˜ ıÂÒÚËÛÂ Û˘ÓÂÙfi Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙË ¯ÒÚ· ·˘Ù‹, Ô˘ ‹Ù·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÏÔ‡ÛÈ· ·ÏÏ¿ Î·È ¿Ú· Ôχ ηٿÏÏËÏË ÁÈ· ÙËÓ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ·ÊÔ‡ ÎÚ·ÙÔ‡Û ٷ ÎÏÂȉȿ ÙˆÓ ÏÂÁfiÌÂÓˆÓ ∫·Û›ˆÓ ‹ ∫·˘Î·Û›ˆÓ ˘ÏÒÓ. °È’ ·˘Ùfi Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‹Úı ÛÙË ¯ÒÚ· ·˘Ù‹, ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘ ÙÔ˘ ‰fiıËΠˆ˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ Î·È ·Ú·¯ÒÚËÛ ÌfiÓÔ ÙÔ ‚fiÚÂÈÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ π‚ËÚ›·˜ ÛÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ¢·‚›‰ °ÂÒÚÁÈÔ, ·ÊÂÓfi˜ ›ıÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ó· ÌËÓ ··ÈÙ‹ÛÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ˆ˜ fiÌËÚÔ ÁÈ’ ·˘Ù¿ Ô˘ Û˘ÌʈӋıËηÓ. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ΢ÚȇÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·ÔÎÙÔ‡Û Ӥ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ Û Ôχ ·ÔÌ·ÎÚ˘Ṳ̂Ó˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ™·Ó Ó· ÌËÓ ¤ÊÙ·Ó ·˘Ùfi, ·ÊÔ‡ ·Ó·ÎÙ‹ıËÎÂ, fiˆ˜ ›‰·ÌÂ, fiÏË Ë ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Ë ‹‰Ë ÙfiÛÔ ÈÛ¯˘Ú‹ ∂ÓÂÙ›· ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ‰È·ÙËÚ› Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ô˘ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÈÊ·ÓÂȷο ›¯·Ó ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜. √ ‰fiÁ˘ ΔÚÈ‚Ô‡ÓÔ˜ ª¤ÌÌÔ˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ª·˘Ú›ÎÈÔ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÁÈ· Ó· ¿ÚÂÈ Î¿ÔÈÔ ·Í›ˆÌ· ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÂΛ, Î·È Ó· ‰È¢ÎÔÏ˘Óı› ¤ÙÛÈ Ë ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ˆ˜ ·ÓÒÙ·ÙÔ˘ ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘. √ ÚfiˆÚÔ˜ ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ΔÚÈ‚Ô˘Ó›Ô˘ Ì·Ù·›ˆÛ ·˘Ùfi ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ. ∞ÏÏ¿ Ô ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˜ √˘ÚÛ¤ÔÏÔ˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √ Ó¤Ô˜ ·˘Ùfi˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÂΛ ÙË ª·Ú›·, ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ∞ÚÁ˘ÚÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚·Û›Ï¢Û ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·. √ ·ÙÚȿگ˘ ÛÙÂÊ¿ÓˆÛ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô Û˘˙‡ÁÔ˘˜ Ì ¯Ú˘Ûfi
[21]
Δ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ Ù›¯Ë Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÙÔ 990, ‹Û˘¯Ô˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÂÓ›Û¯˘Û ÙËÓ ¿Ì˘Ó· Û £Ú¿ÎË Î·È ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÂÁη٤ÛÙËÛ ·ÍÈfiÌ·¯Ô ÛÙÚ·Ùfi ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ˘fi ÙÔÓ °ÚËÁfiÚÈÔ Δ·ÚˆÓ›ÙË ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÛÙ¤ÎÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï. PANOS KARAPANAGIOTIS/ SHUTTERSTOCK
[22]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÛÙÂÊ¿ÓÈ Î·È Ô ÌÂÏÏÔÓÙÈÎfi˜ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ ∂ÓÂÙ›·˜ ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ¤Ù˘¯Â ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋˜ ÙÈÌ‹˜ ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ·ÙÚÈΛԢ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·Ú¿ÍÂÓ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, Ù· ÔÔ›· fï˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó fiÙÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ô˘ ‰ÔÍ·˙fiÙ·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· ·ÏÏ¿ ‰ÔÎÈÌ·˙fiÙ·Ó ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ- ›¯Â ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÈÊ·ÓÂȷ΋ ·Ú¿ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË. ∞fi ÙËÓ π‚ËÚ›· Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ‹Á ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›· Î·È ÛÙË ™˘Ú›·, ÁÈ· Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ Ì οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÂΛ, Ô˘ ›¯Â ÎÈÓ‰˘Ó‡ÛÂÈ ·fi ÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ·Ó·Ù·Ú·¯¤˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ∞ÚÌÂÓ›·˜ ∞‚Ô‡ ∞Ï‹ Ã·Û¿Ó Â·Ó¤Ï·‚ ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ ÔÈ ÂÌ›Úˉ˜ Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘, Ù˘ ¢·Ì·ÛÎÔ‡, Ù˘ Δ‡ÚÔ˘ Î·È Ù˘ μËÚ˘ÙÔ‡ ›¯·Ó ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ηÈ, ·ÊÔ‡ ÛÎfiÙˆÛ·Ó ÙÔÓ ¿Ú¯ÔÓÙ¿ Ù˘ ¢·ÌÈ·Ófi, ¤ıÂÛ·Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ Î›Ó‰˘ÓÔ ÂΛÓË ÙËÓ fiÏË. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ÂΛÓÔ ÙÔ ¯ÚfiÓÔ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÁÈ· Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ Ù· ̈·ÌÂı·ÓÈο ·˘Ù¿ ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ΔÔ 992 ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ·fi ÙËÓ π‚ËÚ›· ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›· Î·È ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ Ó· ˘ÔÁÚ¿„ÂÈ ÂÈÎÔÛ·ÂÙ›˜ ·Ó·Îˆ¯¤˜, ÂÓÒ ÙÔ 994 ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·Ù¿ ÙˆÓ ÂÌ›ÚˉˆÓ Ù˘ ™˘Ú›·˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·Ó¿ÁηÛ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó Í·Ó¿ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ Î·È Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÔÌ‹ÚÔ˘˜. ΔfiÙÂ, Á˘ÚÓÒÓÙ·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ÂÚÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ∫··‰ÔΛ·, ÙÔÓ ˘Ô‰¤¯ÙËÎÂ Î·È ÙÔÓ ÊÈÏÔͤÓËÛ ÏÔ˘ÛÈÔ¿ÚÔ¯· -Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ Î·È fiÏÔ ÙÔ˘ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi- ÛÙȘ ·¯·Ó›˜ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ Ô Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˜ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ª·Ï½ÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓˆÌfiÙ˜ ÙÔ˘ 987 Ô˘ ›¯·Ó Û˘Á¯ˆÚÂı›. ¶fiÛÔ ÌÂÁ¿ÏË ¿Ú·Á ڤÂÈ Ó· ‹Ù·Ó Ë ÂÚÈÔ˘Û›· ÂÓfi˜ ¿Ó‰Ú· Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ηٷ‚¿ÏÂÈ ÙfiÛ˜ ¯ÔÚËÁ›Â˜; ¶fiÛ˜ ÂχıÂÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ η٤ÏËÍ·Ó Ó· Â›Ó·È ˘ÔÙÂÏ›˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ Î·È fiÛÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ ηڈÓfiÙ·Ó ÙfiÛÔ˘˜ fiÚÔ˘˜; √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ÙÔÓ Â˘¯·Ú›ÛÙËÛ ̿ÏÈÛÙ· Î·È ÙÔÓ ÚÔÛοÏÂÛ ӷ ÙÔÓ Û˘Óԉ‡ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ‰ÂÓ ÙÔ˘ ¤ÙÚ„ ӷ Í·Ó·Á˘Ú›ÛÂÈ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. √ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ª·Ï½ÓÔ˜ ¤˙ËÛ ÂΛ Ì fiϘ ÙȘ ·Ó¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ Ù˘
˙ˆ‹˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ fiÏË Ë ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘ ‰Ë̇ıËÎÂ. ∂ÈϤÔÓ, Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Âͤ‰ˆÛ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ·fi ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ ÙÔ˘, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜, ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ Ù· ‚‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÚÔηÙfi¯ˆÓ ÙÔ˘ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜, ··ÁfiÚ¢ ÛÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Ó· ÔÈÎÂÈÔÔÈÔ‡ÓÙ·È Î¿ÔÈÔ ¯ˆÚÈfi ‹ οÔÈÔÓ ·ÁÚfi ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ‹ ηٿ ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘15.
ªÂÁ¿ÏÔ˜ fiÏÂÌÔ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ◊ÙÙ· ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ™ÂÚ¯ÂÈfi ∞fi ÙfiÙ ¿Ú¯ÈÛÂ Ô Û˘Ó¯‹˜, Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˜ Î·È ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ. √ ·ÁÒÓ·˜ ·˘Ùfi˜ ¤ÁÈÓ ·Ó·fiÊ¢ÎÙÔ˜ ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ۯ‰›Ô˘ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÎ·Ï˘ÙfiÙ·Ó ÛÙ·-fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë ¿ÏÏÔÙ‰ȷο Î·È ‰ÂÓ ı· ·Ê·ÈÚÔ‡Û οÔȘ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ ı· Î·Ù¤Ï˘Â ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÙÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÛÙÔ Â˘Úˆ·˚Îfi ¤‰·ÊÔ˜ Î·È ı· ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û ÛÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÔÛÏ·‚È΋ Ê˘Ï‹ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. °È’ ·˘Ùfi Î·È ÙÔ 995 Âȯ›ÚËÛ ӷ ΢ÚȇÛÂÈ Î·È ÙËÓ ›‰È· ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ∫·ıÒ˜ Ô Â¯ıÚfi˜ ÏËÛ›·˙Â, Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ Δ·ÚˆÓ›Ù˘ ·Ú·Ù¿¯ıËΠ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ∞ÛÒÙË ÁÈ· Ó· ηٷÛÎÔ‡ÛÂÈ. ∂ΛÓÔ˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̠ÙËÓ ÚÔÊ˘Ï·Î‹ Î·È ÙËÓ ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹. ∞ÏÏ¿ ¤ÂÛ Û ÂÓ¤‰Ú· ·fi ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎÂ. ªfiÏȘ ÙÔ ¤Ì·ı ·˘Ùfi Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜, ¤ÙÚÂÍ ӷ ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔ ·È‰› ÙÔ˘, Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· Ó· ÙÔ ÂÏ¢ıÂÚÒÛÂÈ, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ÂÚÈ΢ÎÏÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È ¤ÂÛ ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ËÚˆÈο. ªÂÙ¿ ÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ· ·˘Ùfi Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ‰ÂÓ ¤¯·Û ηÈÚfi Ì ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ Î·È ˆÊÂÏ‹ıËΠ·fi ÙËÓ ¤ÓÙ·ÛË Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠÛÙȘ ÓÔÙÈfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ÌÂÚÈΤ˜, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜, η٤¯ÔÓÙ·Ó ·fi Ù· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. ŒÙÛÈ, ¤Ú·Û ٷ ıÂÛÛ·ÏÈο Δ¤ÌË, ‡ÛÙÂÚ· ÙÔÓ ¶ËÓÂÈfi ÔÙ·Ìfi Î·È ÂÈÛ¤‚·Ï ¯ˆÚ›˜ ÂÌfi‰È· ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙË μÔȈٛ·, ÛÙËÓ ∞ÙÙÈ΋ Î·È ÛÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ πÛıÌÔ‡ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘,
ΔÔ 981 Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μã, ·ÊÔ‡ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·.
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ Ù· ¿ÓÙ· Î·È ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ï¿Ê˘Ú·. √ÏfiÎÏËÚÔ ÙÔ Â˘Úˆ·˚Îfi ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó ÚÔÔÚÈṲ̂ÓÔ Ó· ˘Ô·„ÂÈ ÛÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·, ηıÒ˜ Ôχ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ·ÏÏÔ‡ ›¯·Ó Û˘ÓÂÓÓÔËı› Ï›ÁÔ Ôχ Ì ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ fï˜ ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ ·‰Ú·Ó‹˜. √È ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ı˘ÌÔ‡ÓÙ·È ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ ¡ÈÎËÊfiÚÔ √˘Ú·Ófi, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙ·Ï› ÙÔ 980 ÛÙË μ·Á‰¿ÙË ÁÈ· Ó· ·ӷʤÚÂÈ ÙÔÓ ™ÎÏËÚfi Î·È Â›¯Â Ê˘Ï·ÎÈÛÙ› ÂΛ Ì·˙› ÙÔ˘. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ √˘Ú·Ófi˜ ›¯Â ηÙÔÚıÒÛÂÈ Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ·fi ÂΛ -›Ù ̷˙› Ì ÙÔÓ ™ÎÏËÚfi ›Ù Ì ¿ÏÏÔÓ ÙÚfiÔ- Î·È ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ·˘Ù‹ ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË ÛÙÈÁÌ‹ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ™Â ·˘ÙfiÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÛÙÔ‡˜ Î·È ÈηÓÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, ·Ó¤ıÂÛÂ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ Â·Ú¯ÈÒÓ, ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ «¿Û˘ ¢‡Ûˆ˜ ¿Ú¯ÔÓÙ·». √ √˘Ú·Ófi˜, fiÙ·Ó ¤ÊÙ·Û ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ‹Á ̷˙› Ì ٷ ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ ÙÔ˘ Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï, Ô ÔÔ›Ô˜, ÌfiÏȘ ¤Ì·ı fiÙÈ Ó¤Ô˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Î·È Ó¤Ô˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ·Ó¤‚ËΠ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô √˘Ú·Ófi˜ ¤Ú·Û ÙÔ˘˜ Úfiԉ˜ ÙÔ˘ √χÌÔ˘, ¿ÊËÛ ÛÙË §¿ÚÈÛ· ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ηÈ, Ô‰ÔÈÔÚÒÓÙ·˜ Û˘Ó¯Ҙ ̤ۈ Ù˘ οو £ÂÛÛ·Ï›·˜, ¤ÛÙËÛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘ ÛÙȘ fi¯ı˜ ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡ ÔÙ·ÌÔ‡, ÂÓÒ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Û ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ fi¯ıË. √ ÔÙ·Ìfi˜ Ô˘ ¯ÒÚÈ˙ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ›¯Â ÏËÌÌ˘Ú›ÛÂÈ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ‚ÚÔ¯‹, Î·È ¤ÙÛÈ Ë Û˘ÌÏÔ΋ Ê·ÈÓfiÙ·Ó ÚÔ˜ ÙÔ ·ÚfiÓ ·‰‡Ó·ÙË. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ÌfiÏȘ ¤ÂÛÂ Ë Ó‡¯Ù·, ÎÔÈÌÔ‡ÓÙ·Ó ·Ì¤ÚÈÌÓÔÈ, fiÙ·Ó Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ √˘Ú·Ófi˜, ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÔÙ¿ÌÈ ¿Óˆ οو, ‚ڋΠ‰È¿‚·ÛË, ¤Ú·Û ·¤Ó·ÓÙÈ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÈÙ¤ıËÎÂ. √È Â¯ıÚÔ›, ·ÚÔÂÙԛ̷ÛÙÔÈ fiˆ˜ ‹Ù·Ó, ÓÈ΋ıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÎÚ¿ÙÔ˜. ™Ê¿¯ÙËÎ·Ó ·Ó·Ú›ıÌËÙÔÈ, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ÏËÁÒıËηÓ. ª¿ÏÈÛÙ· ı· ·È¯Ì·ÏˆÙ›˙ÔÓÙ·Ó ·Ó ‰ÂÓ ·Ú›ÛÙ·Ó·Ó ÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜, ̤¯ÚÈ Ô˘ ¤ÂÛÂ Ë Ó‡¯Ù· Î·È ‰È¤Ê˘Á·Ó ··Ú·Ù‹ÚËÙÔÈ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿ ÙˆÓ ∞ÈÙˆÏÒÓ Î·È ·fi ÂΛ ̤ۈ Ù˘ ¶›Ó‰Ô˘ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÒÔÈ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ŸÏÔ ÙÔ˘˜ fï˜ ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Ì·˙› Ì ÙËÓ ·Ó·Ú›ıÌËÙË Ï›· ΢ÚȇıËΠ·fi ÙÔ ÓÈÎËÙ‹, ÂÓÒ fiÏÔÈ ÔÈ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ ÂÏ¢ıÂÚÒıËηÓ. ∏ Ì¿¯Ë ·˘Ù‹, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ë Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· Î·È Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ··ÏÏ¿¯ıËÎ·Ó ·fi ÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›·, ÌÔÚ› Ó· ıˆÚËı› ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ·ÍÈÔÌÓËÌfiÓÂ˘Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ì·˜ Î·È Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛˆÙ‹Ú˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡.
√ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ ·fi ÙÔ 997 ¤ˆ˜ ÙÔ 1002 √ ·ÁÒÓ·˜ ·fi ÙfiÙ ‰ÈÂÍ·ÁfiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ‚fiÚÂÈ· Î·È ‰˘ÙÈο Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 997, ·Ó·ÎÙ‹ıËΠÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ, ¯¿ÚË Û ÌÈ· ·Ú¿ÍÂÓË Û‡ÌÙˆÛË. ΔÔÓ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ Δ·ÚˆÓ›ÙË ∞ÛÒÙË Â›¯Â ÂÚˆÙ¢ı› ·Ú¿ÊÔÚ· Ì›· ·fi ÙȘ ÎfiÚ˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, Ô ÔÔ›Ô˜, Á˘ÚÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÛÙÔ ™ÂÚ¯ÂÈfi, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÙËÓ ·ÓÙÚ¤„ÂÈ Ì ÂΛÓÔÓ ÙÔ Ó¤Ô, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ‰ÈfiÚÈÛ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘, ÂÂȉ‹ ›ÛÙ¢ fiÙÈ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ·ÊÔÛȈ̤ÓÔ˜. ∞˘Ùfi˜ fï˜, ·ÊÔ‡ ¤ÂÈÛ ÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘, fi¯È ÌfiÓÔ ¤Ê˘Á ÁÈ· ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ ÙÈÌ‹ıËÎÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ˆ˜ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˜ Î·È Ë Û‡˙˘Áfi˜ ÙÔ˘ ˆ˜ ˙ˆÛÙ‹16, ·ÏÏ¿ Ì ÙË ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË Î¿ÔÈÔ˘ ‰˘Ó¿ÛÙË ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘, Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÃÚ˘Û‹ÏÈÔ˜, Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯Â
[23]
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙËÓ ÔÚÔÛÂÈÚ¿ Ù˘ ¶›Ó‰Ô˘. √ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, ÙÚ·˘Ì·ÙÈṲ̂ÓÔÈ Î·È ·ÚÈÛÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜, ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ·fi ÙË ÛÊ·Á‹, Î·È ÙË Ó‡¯Ù·, ̤ۈ Ù˘ ¶›Ó‰Ô˘, ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. GABRIELA GIANINA/ SHUTTERSTOCK
[24]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
Û˘ÓÂÓÓÔËı› ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, ¤Ù˘¯Â Ó· ·Ú·‰Ôı› ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂΛÓÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÛÙÔÓ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ ¢·ÊÓÔÌ‹ÏË. ¶·ÚfiÙÈ fï˜ ÔÏÏÔ› ¤ÌÂÓ·Ó ÈÛÙÔ› ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Ó· ˘ËÚÂÙ‹ÛÔ˘Ó Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘, ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ Â›Ù fiÓÙˆ˜ ‰È·Ó‡ÔÓÙ·Ó ·fi ÊÈÏÔ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈο ·ÈÛı‹Ì·Ù· ›Ù ÙÔ˘˜ Û˘ÎÔÊ·ÓÙÔ‡Û·Ó ÁÈ’ ·˘Ùfi, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÒÓÙ·˜ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ™ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔ‡¯ÔÓÙ˜ Ù˘ §·Î‰·›ÌÔÓ·˜, Ô ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘ ª·Ï·ÎËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ıˆÚÂ›Ù·È ÚfiÁÔÓÔ˜ ÙˆÓ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· Á·ÈÔÎÙËÌfiÓˆÓ ªÂÏÈÛÛËÓÒÓ, ηÙËÁÔÚ‹ıËΠ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ fiÙÈ Û˘ÓÂÓÓÔ‹ıËΠÎÚ˘Ê¿ Ì ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜. √ ª·Ï·ÎËÓfi˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ì ϛÁ· ÏfiÁÈ· Î·È Ô ∫‰ÚËÓfi˜, ‹Ù·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ‚ÈÔÁÚ¿ÊÔ ÙÔ˘ ÔÛ›Ô˘ ¡›ÎˆÓ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ, ¿Ó‰Ú·˜ Í·ÎÔ˘ÛÙfi˜ ÁÈ· ÙËÓ Â˘Á¤ÓÂÈ· Î·È ÙË Û‡ÓÂÛ‹ ÙÔ˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙË §·Î‰·›ÌÔÓ·, ·ÏÏ¿ Î·È Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÛÙËÓ ˘fiÏÔÈË ∂ÏÏ¿‰·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÏÔÈfiÓ, ¤ÛÙÂÈÏ ‰‡Ô ÙÔ˘Ì¿Ú¯Â˜ ÛÙË §·Î‰·›ÌÔÓ· Î·È ¤ÊÂÚ·Ó ÙÔÓ ª·Ï·ÎËÓfi ‰¤ÛÌÈÔ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∂ΛÓÔ˜ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ·Ô‰Â›ÍÂÈ ÙËÓ ·ıˆfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÎϤ¯ıËÎÂ Û˘ÁÎÏËÙÈÎfi˜, ·Ó ÈÛÙ¤„Ô˘Ì ÙÔ ‚ÈÔÁÚ¿ÊÔ ÙÔ˘ ¡›ÎˆÓ·. ∞fi ÙÔÓ ∫‰ÚËÓfi fï˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ fiÙÈ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ıÂÒÚËÛ ÛÎfiÈÌÔ Ó· ÙÔÓ ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ∫¿ÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ ¤Î·ÓÂ Î·È ÁÈ· ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ μˆ‚fi, ÂÈÊ·Ó‹ οÙÔÈÎÔ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, Ô˘ ηÙËÁÔÚ‹ıËΠ›Û˘ fiÙÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙ ٷ Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÌÂÙ¤ıÂÛ ÛÙËÓ Â‰È¿‰· Ù˘ £Ú¿Î˘. ªÂÚÈÎÔ› Ì¿ÏÈÛÙ· ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜ Ôϛ٘ Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚‹ıËÎ·Ó Ì‹ˆ˜ ˘ÔÛÙÔ‡Ó ÙȘ ›‰È˜ ٷϷȈڛ˜, ηıÒ˜ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ‡ÔÙÔÈ, Î·Ù¤Ê˘Á·Ó ÛÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï. ◊Ù·Ó ÏÔÈfiÓ ÔÏÔÊ¿ÓÂÚÔ fiÙÈ ¤Ú Ԉۉ‹ÔÙ ӷ ηٷÔÏÂÌËı› ·˘Ùfi˜ ¿ÛË ı˘Û›· Î·È Û ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‚ÔÚÂÈfiÙÂÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜, ÁÈ· Ó· ÌË ‰È·‰Ôı› ÙÔ Î·Îfi Ù˘ ·ÔÛÙ·Û›·˜ Î·È ¯·ıÔ‡Ó ·˘Ù¤˜ ÁÈ· ¿ÓÙ·. ŒÙÛÈ, ·fi ÙÔ 999 ¤ˆ˜ ÙÔ 1019 Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÂÈ Î¿ı ¯ÚfiÓÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ¿ÏÏÔÙ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ¿ÏÏÔÙ ·fi ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ‰ÈÂÍ¿ÁÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÛÊÔ‰ÚÔ‡˜ ÔϤÌÔ˘˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ë ÈÛÙÔÚ›·. ΔÔ 999 Âȯ›ÚËÛ ӷ ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ̤ۈ Ù˘ ºÈÏÈÔ‡ÔÏ˘. ∞ÊÔ‡ ‰ÈfiÚÈÛ ÊÚÔ‡Ú·Ú¯fi Ù˘ ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ £ÂÔ‰ˆÚÔοÓÔ, η٤ÛÙÚ„ ÔÏÏ¿ ÊÚÔ‡ÚÈ· Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ΔÚÈ·‰›ÙÛ· (™fiÊÈ·) Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË (ÛËÌÂÚÈÓfi ∫ÔÌÔ˘ÏÙ˙ÈÓ¿). ΔÔ 1000 ¤ÛÙÂÈÏ ‰‡Ó·ÌË ‚·ÚÈ¿ ÔÏÈṲ̂ÓË, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ
£ÂÔ‰ˆÚÔοÓÔ Î·È ÙÔÓ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ ¡ÈÎËÊfiÚÔ •ÈÊ›·, ηٿ ÙˆÓ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÒÓ ÊÚÔ˘Ú›ˆÓ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ∞›ÌÔ, ΢ÚȇÔÓÙ·˜ ÙË ªÂÁ¿ÏË Î·È ÙË ªÈÎÚ‹ ¶Ú·ÈÛÙÏ¿‚· Î·È ÙËÓ ¶Ï›ÛÎÔ˘‚·. ΔÔ 1001 Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·˘Ùfi˜ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ·fi ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÚÒÙ· ÙË μ¤ÚÔÈ·, Ô˘ ÙÔ˘ ÙËÓ ·Ú¤‰ˆÛÂ Ô ÊÚÔ‡Ú·Ú¯fi˜ Ù˘ ¢Ô‚ÚÔÌ‹Ú, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ù›ÌËÛ Ì ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ·Óı˘¿ÙÔ˘. ∫·ÙfiÈÓ, ¤ÂÈÙ· ·fi ›ÌÔÓË ÔÏÈÔÚΛ·, ΢ڛ¢Û ٷ ™¤Ú‚È·, ÌÂÙ¤ÊÂÚ ·fi ÂΛ ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ÂÁη٤ÛÙËÛ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú¿ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙÔÓ ¡ÈÎÔÏÈÙÛ¿, ÙÔ ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô ÙˆÓ ™ÂÚ‚›ˆÓ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô, ·Ó Î·È ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠÁÂÓÓ·›·, ‰ÈfiÚÈÛ ·ÙÚ›ÎÈÔ. ∞˘Ùfi ÙÔ ¤Î·Ó ÁÈ·Ù› Ë Ù·ÎÙÈ΋ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· ‰Â›¯ÓÂÈ Â‡ÓÔÈ· -fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ- ÛÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÙÔ˘˜ ¿ÚÂÈ Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, fï˜, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ› ‹Ù·Ó ·ÓÂϤËÙÔÈ Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ÚÔ‰Ôۛ˜ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘˜. ¶ÚÒÙÔ˜ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ¡ÈÎÔÏÈÙÛ¿˜ ‰ÂÓ ¿ÚÁËÛ ӷ ‰Ú·ÂÙ‡ÛÂÈ, ÂÓÒıËΠ̠ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È ÔÏÈfiÚÎËÛ ٷ ™¤Ú‚È·. ŸÌˆ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠͷÊÓÈο, ÙÂÚÌ¿ÙÈÛ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Î·È ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎÔÏÈÙÛ¿, Ô ÔÔ›Ô˜ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·. ΔÂÏÈο, ÙÔÓ ¤ÊÂÚ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ‰¤ÛÌÈÔ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∫·ÙfiÈÓ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ¤ÛÙÚ„ ÁÈ· Ï›ÁÔ ›Ûˆ, ÂÈÛ··Û ٷ ÊÚÔ‡ÚÈ· Ô˘ ›¯Â ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· Ô ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È Î˘Ú›Â˘Û fiÛ· ›¯·Ó ·ÎfiÌË ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘˜ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÌÂÙ¤ÊÂÚÂ Î·È ÂÁη٤ÛÙËÛ ÛÙÔ μÔÏÂÚfi Ù˘ £Ú·ÎÈ΋˜ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ∞Ê‹ÓÔÓÙ·˜ Û fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· Ô¯˘Ú¿ ·ÍÈfiÌ·¯Â˜ ÊÚÔ˘Ú¤˜, ÎÈÓ‹ıËΠÚÔ˜ ÙÔ ‚ÔÚÚ¿, η٤Ϸ‚ ٷ μÔ‰ÂÓ¿ Î·È Ù· ‰È·ÛÊ¿ÏÈÛ Ì ·ÍÈfiÏÔÁË ÊÚÔ˘Ú¿. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ›Û˘ ÛÙÔ μÔÏÂÚfi Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ∂Âȉ‹ Ô μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˜ ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô˜ ÙˆÓ μÔ‰ÂÓÒÓ, Ô ¢Ú·Í¿Ó, ˙‹ÙËÛ ӷ ηÙÔÈ΋ÛÂÈ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ¤ÊÂÚ ·ÓÙ›ÚÚËÛË, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ ÁÈ· Û‡˙˘ÁÔ ÙË ı˘Á·Ù¤Ú· ÂÓfi˜ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ηÙÔ›ÎÔ˘ Ù˘ fiÏ˘. ŸÌˆ˜ ÂΛÓÔ˜, ·ÊÔ‡ ·¤ÎÙËÛ ‰‡Ô ·È‰È¿ Ì·˙› Ù˘, ‰Ú·¤Ù¢ÛÂ, Û˘ÓÂÏ‹ÊıË, ·ÏÏ¿ ¤Ï·‚Â Û˘Á¯ÒÚËÛË Ì ÙË ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË ÙÔ˘ ÂıÂÚÔ‡ ÙÔ˘. ¢Ú·¤Ù¢Û fï˜ ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿, Î·È ¿ÏÈ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË, Î·È ¿ÏÈ Û˘Á¯ˆÚ‹ıËÎÂ. ∞ÊÔ‡ ·¤ÎÙËÛ ¿ÏÏ· ‰‡Ô ·È‰È¿, ‰Ú·¤Ù¢Û ÁÈ· ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿, ·ÏÏ¿ ÙfiÙ ÙÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó Î·È ÙÔÓ ·Ó·ÛÎÔÏfiÈÛ·Ó. ∞ӷʤÚÔ˘Ì ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ÁÈ· Ó· ·Ô‰Â›ÍÔ˘Ì fiÛÔ ·‰È¿ÏÏ·ÎÙ· ‹Ù·Ó Ù· ¿ıË ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ.
[25]
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›· Ô ÔÙ·Ìfi˜ ∞ÍÈfi˜ Ô˘ ‰È·Û¯›˙ÂÈ ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ¶°¢ª. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÛÙfi¯Ô Ó· ‚ÚÂÈ ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï, ÙÔÓ ·Ó·Î¿Ï˘„ ÛÙËÓ fi¯ıË ÙÔ˘ ∞ÍÈÔ‡, Ô˘ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙfi˜ ˆ˜ μ·Ú‰¿Ú˘. 1236997115/ SHUTTERSTOCK
[26]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂ÈÎfiÓ· ·fi Ù· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ™ÎfiÈ·. ŸÙ·Ó Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ÙˆÓ ™ÎÔ›ˆÓ ƒˆÌ·Ófi˜ ·Ú¤‰ˆÛ ÙËÓ fiÏË ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ‡ ¤‰ÂÈÍ ÌÂÁ¿ÏË ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË Î·È, ·ÊÔ‡ ÙÔÓ ÔÓfiÌ·Û ·ÙÚ›ÎÈÔ, ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ∞‚‡‰Ô˘. LJUPCO SMOKOVSKI/ SHUTTERSTOCK
ΔÔ 1001 ÛËÌÂÈÒıËηÓ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÛÙËÓ ·Ó¿ıÂÛË Ù˘ ·Ú¯ËÁ›·˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÛˆÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ¢‡ÛË. ∂Âȉ‹ ‰È¿ÊÔÚ˜ ·Ú·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ Âȯ›ÚËÛ·Ó ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙËÓ ∫Ô›ÏË ™˘Ú›· Î·È Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÊÔ‚‹ıËΠ̋ˆ˜ ÔÈ Ù·Ú·¯¤˜ ·˘Ù¤˜, ·Ó Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·Ó, ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ÂÓÔ¯ÏËÙÈÎfi ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi ÛÙÔ ‚·ÛÈÎfi ÙÔ˘ Û¯¤‰ÈÔ. ŒÎÚÈÓÂ, ÏÔÈfiÓ, ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙËÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·, ÒÛÙ ӷ ‰È·ÛÊ·ÏÈÛÙ› ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿, ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ √˘Ú·Ófi, Ô ÔÔ›Ô˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ Â›¯Â Û˘ÓÙÚ›„ÂÈ Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜ Î·È Â›¯Â ʤÚÂÈ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈ· ÂÈÚ‹ÓË ÛÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜ ¯ÒÚ˜. ¢È¿‰Ô¯Ô ÙÔ˘ √˘Ú·ÓÔ‡ ‰ÈfiÚÈÛ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ ¢·‚›‰ ∞ÚÈ·Ó›ÙË, ÂÓÒ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‰¤¯ÙËΠÙËÓ ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ £ÂÔ‰ˆÚÔοÓÔ˘ ÏfiÁˆ ÁËÚ·ÙÂÈÒÓ. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó¤ıÂÛ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·Ù‡̷ÙÔ˜ Ù˘ ºÈÏÈÔ‡ÔÏ˘ ÛÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ •ÈÊ›·. ∞ÊÔ‡ Ú‡ıÌÈÛ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ËÁÂۛ˜, ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ÙÔ 1002 ÛÙÔ μȉ›ÓÈÔ, ‰›Ï· ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, Î·È ÙÔ Î·Ù¤Ï·‚ ¤ÂÈÙ· ·fi ÔÎÙ¿ÌËÓË ÔÏÈÔÚΛ·. √ ™·ÌÔ˘‹Ï, ηıÒ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ·¤Ê¢Á ӷ Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÙ› ·fi ÎÔÓÙ¿ Ì ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ. ∂ÈÙ¤ıËÎÂ, ÏÔÈfiÓ, ÂÓÒ ‰È·ÚÎÔ‡ÛÂ Ë ÔÏÈÔÚΛ· ηٿ Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏ˘, ÛÙȘ 15 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, Î·È ¿Ú·Í ͷÊÓÈο ÔÏÏ¿ Ï¿Ê˘Ú· ·fi ÙÔ ·ÓËÁ‡ÚÈ Ô˘ ÁÈÓfiÙ·Ó ÂΛ ÙË Ì¤Ú· Ù˘ ∫ÔÈÌ‹Ûˆ˜ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ Î·È ·fi ·ÏÏÔ‡, Î·È Á‡ÚÈÛ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ fï˜, ·ÊÔ‡ η٤Ϸ‚ ÙÔ μȉ›ÓÈÔ Î·È ÙÔ Ô¯‡ÚˆÛ Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ·, ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·˙ËÙ› ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï, ÏÂËÏ·ÙÒÓÙ·˜ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Î·È Î·Ù·ÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ fiÏ· Ù· ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈο ÊÚÔ‡ÚÈ· Ô˘ ¤‚ÚÈÛΠÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÙÔ˘. ¶ÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÛÙ· ™ÎfiÈ·, ÂÓÙfiÈÛ ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï Ó· ¤¯ÂÈ Î·Ù·ÛÎËÓÒÛÂÈ ·fi ÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ∞ÍÈÔ‡ ÔÙ·ÌÔ‡, Ô˘ ·fi ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó μ·Ú‰¿Ú˘. √ ™·ÌÔ˘‹Ï ¤·ıÂ Â‰Ò ÙÔ ›‰ÈÔ Ô˘ ›¯Â ¿ıÂÈ Î·È ÚÈÓ ·fi ÂÙ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔ ™ÂÚ¯ÂÈfi: ¶·›ÚÓÔÓÙ·˜ ı¿ÚÚÔ˜ ·fi ÙËÓ ÏËÌ̇ڷ ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ Î·È ıˆÚÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ·‰È¿‚·ÙÔ, ¤ÌÂÓ ·Ì¤ÚÈÌÓÔ˜, fiÙ·Ó ¤Ó·˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˘ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ‚ڋΠÌÈ· ‰È¿‚·ÛË, ̤ۈ Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ‚·ÛÈÏÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ¤Ú·Û ÛÙËÓ ·ÓÙ›ÂÚ· fi¯ıË, ÂÈÙ¤ıËΠͷÊÓÈο ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È Î˘Ú›Â˘Û ÙË ÛÎËÓ‹ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È fiÏÔ ÙÔ˘ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰Ô. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ·Ú¤‰ˆÛ ٷ ™ÎfiÈ· Ô ¿Ú¯ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ƒˆÌ·Ófi˜, Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· μfiÚȉԘ. ª¿ÏÈÛÙ·, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤‰ÂÈÍ ÙfiÛË ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË ÛÙËÓ ÂÈÏÈÎÚÈÓ‹ ˘ÔÙ·Á‹ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ÒÛÙ ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠӷ ÙÔÓ ÙÈÌ‹ÛÂÈ Ì ÙÔ ·Ïfi ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ·ÙÚÈΛԢ, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ηÈ
ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ∞‚‡‰Ô˘. ŸÌˆ˜, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ˘‹ÚÍ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Ù˘¯ÂÚfi˜ ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ¶ÂÚÓ›ÎÔ˘, ÙËÓ ÔÔ›· Âȯ›ÚËÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿. ΔÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó, Ê·›ÓÂÙ·È, ‰˘ÛfiÚıËÙÔ Î·È Ô ÊÚÔ‡Ú·Ú¯fi˜ ÙÔ˘ Ô ∫Ú·ÎÚ¿˜ ¿ÚÈÛÙÔ˜ ÛÙ· ÔÏÂÌÈο Î·È Ôχ ÈÛÙfi˜ ÛÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï. ŒÙÛÈ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′, ·ÊÔ‡ ¤¯·Û ·ÓÒÊÂÏ· Ôχ ÛÙÚ·Ùfi Î·È Ì¿Ù·È· ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÙ› ÙÔÓ ∫Ú·ÎÚ¿, ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘, ηıÒ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ÏËÛ›·˙Â Î·È Ô ¯ÂÈÌÒÓ·˜, Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì¤Ûˆ Ù˘ ºÈÏÈÔ‡ÔÏ˘.
∞Ó·Ó¤ˆÛË Ù˘ ÂÈ‚ÔÏ‹˜ Ô˘ ÌÂÙÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ۠·ÏÏËϤÁÁ˘Ô √È ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÙÔ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘ ÁÈ· Ù· ÂfiÌÂÓ· 11 ¯ÚfiÓÈ·. √ ∫‰ÚËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂͤıÂÛ fiÏ· fiÛ· ÂÍÈÛÙÔÚ‹Û·Ì ̤¯ÚÈ ÙÒÚ·, ‰ÂÓ ·ÎÚÈ‚ÔÏÔÁ› ¿ÏÈ ·Ú¿ ÌfiÓÔ ·fi ÙÔ 1014 Î·È ÂÍ‹˜. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙ· ÂӉȿÌÂÛ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ·ÏÒ˜: «√ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ·Ú¤ÏÂÈ ӷ ÂÊÔÚÌ¿ οı ¯ÚfiÓÔ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, Ó· ηٷÛÙÚ¤ÊÂÈ Î·È Ó· ÏÂËÏ·Ù› fi,ÙÈ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û ÛÙÔ ‰È¿‚· ÙÔ˘». ™˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, fiÙÈ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ¤·„ ӷ ‰ÈÂÍ¿ÁÂÈ Ì ›ÛÌ· ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÊÔ‰Úfi fiÏÂÌÔ. ¢ÂÓ ·Ú·ÈÙ‹ıËΠ·ÎfiÌË Î·È fiÙ·Ó Ù· ¯ÚfiÓÈ· ·˘Ù¿ ͤ۷Û ÂͤÁÂÚÛË ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, Ô˘ ηÙÂÛÙ¿ÏË ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ôχ ÎfiÔ, Ô‡Ù fiÙ·Ó ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÔÈ ÕÚ·‚˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ ÛÙ· πÂÚÔÛfiÏ˘Ì· Î·È Î·Ù¤ÛÙÚ„·Ó ÙÔ Ó·fi, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ·ÓÔÈÎÔ‰fiÌËÛË ¿Ú¯ÈÛ ϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·. ªÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÂÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ›¯Â Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Î·È ¿ÏϘ ‰˘ÛÎÔϛ˜. √ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˜ ÂΛÓÔ˜ fiÏÂÌÔ˜ ··ÈÙÔ‡Û ÌÂÁ¿Ï· ¤ÍÔ‰· Î·È ¤Î·Ó ·Ó·fiÊ¢ÎÙË ÙËÓ Ôχ ·˘ÛÙËÚ‹ ›ÛÚ·ÍË ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ. øÛÙfiÛÔ, ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ·˘ÙÔ‡, Î·È ÛÙËÓ ∞Û›·, ÏfiÁˆ ÙˆÓ Â·ÓÂÈÏËÌÌ¤ÓˆÓ ÂÍÂÁ¤ÚÛˆÓ, ÔÏÏÔ› Á·ÈÔÎÙ‹ÌÔÓ˜ ÂÁη٤ÏÂÈ·Ó ÙË ÁË ÙÔ˘˜, Î·È ¤ÙÛÈ ÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·ÌÂ›Ô ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ·fi ÙȘ ÂÈÛÚ¿ÍÂȘ ÙÔ˘, ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙ ¿ÊıÔÓÔ˘˜ fiÚÔ˘˜. ø˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂÈ Í·Ó¿ ̤¯ÚÈ ÂÓfi˜ ÛËÌ›Ԣ ÙÔ˘˜ Á›ÙÔÓ¤˜ ÙÔ˘˜ Ó· ηٷ‚¿ÏÏÔ˘Ó, fiˆ˜ ¿ÏÏÔÙÂ, ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ ÙˆÓ ÂÁηٷÏÂÈÌÌ¤ÓˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ. ∏ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË ·˘Ù‹, Ô˘ ÚˆÙ‡ÙÂÚ· ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÂÈ‚ÔÏ‹ Î·È ‹Ù·Ó ÙfiÙ ÁÂÓÈ΋, ‰ËÏ·‰‹ ÂÈ‚·ÏÏfiÙ·Ó Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Á›ÙÔÓ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ fiÏ· Ù· ÎÔÓÙÈÓ¿ ÂÁηٷÏÂÈÌ̤ӷ ÎÙ‹Ì·Ù·, ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÙÒÚ· ÌfiÓÔ ÛÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
Á·ÈÔÎÙ‹ÌÔÓ˜, Î·È ·˘Ùfi ÌfiÓÔ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ÂÁηٷÏÂÈÌ̤ӷ ÎÙ‹Ì·Ù· ÙˆÓ Ù·ÂÈÓÒÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÙˆÓ ÌÈÎÚÒÓ Á·ÈÔÎÙËÌfiÓˆÓ. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘ÙfiÓ ·¤ÎÙËÛ ¿ÏÏÔ fiÓÔÌ· ηÈ, ·ÓÙ› ÁÈ· ÂÈ‚ÔÏ‹, ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·ÏÏËϤÁÁ˘Ô. ¢ÂÓ ÂÓÓÔԇ̠fiÙÈ ÙÔ ÊÔÚÔÏÔÁÈÎfi ·˘Ùfi ̤ÙÚÔ ¤·„ ӷ ¤¯ÂÈ fiϘ ÙȘ ·‰˘Ó·Ì›Â˜ Ô˘ ÂÎı¤Û·Ì fiÙ·Ó ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ οӷÌ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹, ·ÏÏ¿ ıˆÚԇ̠fiÙÈ ÙÔ ·ÏÏËϤÁÁ˘Ô ‹Ù·Ó Ôχ ÏÈÁfiÙÂÚÔ Î·Ù·ÈÂÛÙÈÎfi Î·È ¿‰ÈÎÔ ·fi ÙËÓ ÂÈ‚ÔÏ‹, ÁÈ·Ù›, fiˆ˜ ÚÔ›·ÌÂ, ÂÈ‚¿Ú˘Ó ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ ÏÔ˘ÛÈfiÙÂÚÔ˘˜ Á·ÈÔÎÙ‹ÌÔÓ˜ ηÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÌfiÓÔ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÁηٷÏÂÈÌ̤ÓË ÁË ÙˆÓ ÊÙˆ¯ÒÓ. ∂Ӊ¯Ô̤ӈ˜ ˘‹ÚÍ·Ó Î¿ÔÈÔÈ ‰˘Ó·ÙÔ› ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ë ˘Ô¯Ú¤ˆÛË ·˘Ù‹ ηٿÓÙËÛ ‰˘Û‚¿ÛÙ·ÎÙË. °ÓˆÚ›˙Ô˘Ì fï˜ fiÙÈ, fiÛÔ Î·È ·Ó ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó ÔÏÏÔ› ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ó· ÙÔ˘˜ ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó Ó· ÂÂÎÙ›ÓÔ˘Ó Ù· ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ·fiÎÙËÛË ÌÈÎÚfiÙÂÚˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ, ÔÏÏÔ› ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÂȉÈÒÎÔ˘Ó ÙȘ ÚÔÛÎÙ‹ÛÂȘ, fiˆ˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È ·fi ÙËÓ Â·Ó¿ÏË„Ë ÙˆÓ ··ÁÔÚ¢ÙÈÎÒÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ ‰È·Ù¿ÍˆÓ. ŒÙÛÈ, Û¯ÂÙÈο Ì ·˘ÙÔ‡˜, ÙÔ ·ÏÏËϤÁÁ˘Ô ÙÔ˘˜ ‚ÔËıÔ‡Û ηٿ ‚¿ÛË Ó· ÈηÓÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙËÓ ÏÂÔÓÂÍ›· ÙÔ˘˜. ªÔÚ› Ì¿ÏÈÛÙ· Ó· ıˆÚËı› ÙÂÏÈο ˆ˜ ¤ÌÌÂÛË Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙˆÓ ÓfiÌˆÓ Ô˘ ÂΉfiıËÎ·Ó ÁÈ· Ó· ÂÚÈÛÙ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ·ÂÚÈfiÚÈÛÙË Â¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ.
∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ÚÔοÏÂÛ ›Û˘ ÙËÓ Î·Ù·ÎÚ·˘Á‹ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. ÀÔ„È·˙fiÌ·ÛÙ fï˜ fiÙÈ ÙÔ ıfiÚ˘‚Ô ·˘ÙfiÓ ÚÔοÏÂÛ·Ó fi¯È ÙfiÛÔ ÔÈ ‰˘Ó·ÙÔ› fiÛÔ Ô ·ÙÚȿگ˘ ™¤ÚÁÈÔ˜ Î·È ÔÏÏÔ› ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Î·È ·ÛÎËÙ¤˜, Ô˘ ı¤ÏËÛ·Ó Ó· ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢ÙÔ‡Ó ÙËÓ ÂÚ›ÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ Î·È Ó· ÂÙ‡¯Ô˘Ó ÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË Ù˘ ¡Â·Ú¿˜, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ºˆÎ¿˜ ›¯Â ··ÁÔÚ‡ÛÂÈ ÙËÓ ·ÊȤڈÛË Á˘ Û ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È ÂÎÎÏËۛ˜. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ¡Â·Ú¿˜ ·˘Ù‹˜, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ηٷÚÁ‹ıËÎÂ Ë ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË, ‰È·ÛÒıËÎÂ Î·È Ì·ÚÙ˘Ú› fiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ›¯Â ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÂÚ› ıÚËÛΛ·˜ ·fi ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ Î·È Ì¿ÏÏÔÓ fiÙÈ, ÂÂȉ‹ ·Ú¢ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙȘ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ, ˘¤ÁÚ·ÊÂ, fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË, fi,ÙÈ ÙÔ˘ ˘¤‚·ÏÏ·Ó, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÍÂÙ¿˙ÂÈ Ôχ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·˘Ùfi ›¯Â Û˘ÓÙ·¯ı›. ¶·Ú·ı¤ÙÔ˘ÌÂ, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¡Â·Ú¿˜ ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜, Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ‹‰Ë ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË, Ó· ÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ· Ù˘ ·Ú·¿Óˆ ·Ú·Ù‹ÚËÛ˘: «∏ ‰ÔṲ̂ÓË ·fi ÙÔ £Âfi ‚·ÛÈÏ›· Ì·˜ ÂÚ‡ÓËÛÂ, Ì·˙› Ì ÌÔÓ·¯Ô‡˜ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ÁÈ· ÙËÓ Â˘Ï¿‚ÂÈ· Î·È ÙËÓ ·ÚÂÙ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜, ÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· Ô˘ ·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ Î·È ÛÙ· ÎÔÈÓˆÊÂÏ‹ ȉڇ̷ٷ Î·È Ë ÔÔ›· ÔÚ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ¡ÈÎËÊfiÚÔ Î·È Â›Ó·È ·ÈÙ›· Î·È Ú›˙· ÙˆÓ ÛËÌÂÚÈÓÒÓ
[27]
[28]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ηÎÒÓ Î·È Ù˘ ÁÂÓÈ΋˜ ·˘Ù‹˜ ·Ó·ÙÚÔ‹˜ Î·È Û‡Á¯˘Û˘, ÂÓÒ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ·‰ÈΛ Î·È ˘‚Ú›˙ÂÈ fi¯È ÌfiÓÔ ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È Ù· ÎÔÈÓˆÊÂÏ‹ ȉڇ̷ٷ, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ £Âfi, οÙÈ Ô˘ ‚‚·ÈÒÓÂÙ·È ¿ÏψÛÙ ·fi Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· (ÁÈ·Ù› ·fi ÙfiÙ Ԣ ›Û¯˘Û ·˘Ù‹ Ë ÓÔÌÔıÂÛ›·, ‰ÂÓ Â›¯Â η̛· ËıÈ΋ ¯ÚËÛÈÌfiÙËÙ· ÛÙË ˙ˆ‹ Ì·˜, ·ÏÏ¿ Ì¿ÏÏÔÓ ¤ÊÂÚÂ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ οı ›‰Ô˘˜). °È’ ·˘Ùfi ıÂÛ›˙ÂÈ Ì ÙÔ ·ÚfiÓ Â˘Û‚¤˜ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ Ó· ·˘ı› ·fi Û‹ÌÂÚ· ·˘Ù‹ Ë ÓÔÌÔıÂÛ›· Î·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜ Ó· Â›Ó·È ¿Î˘ÚË Î·È Ó· ¤ÛÂÈ Û ·Ú·Í›·Ø Ó· ÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ‰Â ÔÈ ÓfiÌÔÈ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ·ÏÈfiÙÂÚ· Û¯ÂÙÈο Ì ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ Î·È Ù· ÎÔÈÓˆÊÂÏ‹ ȉڇ̷ٷ, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ı¤ÛÈÛ·Ó ¿ÚÈÛÙ· Î·È ıÂÔÊÈϤÛٷٷ Ô ·Â›ÌÓËÛÙÔ˜ ·Ô‡˜ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ Ì·˜ Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ Î·È Ô ÚÔÚÔ¿Ô˜ ÙÔ˘. ∫·È ÁÈ· Ó· Â›Ó·È ·ÛÊ·Ï‹˜ Î·È ·ÌÂٷΛÓËÙË Ë ‰È¿Ù·ÍË ·˘Ù‹, ÙËÓ ˘ÔÁÚ¿ÊÔ˘Ì Ì ÙÔ ›‰ÈÔ Ì·˜ ÙÔ ¯¤ÚÈ Î·È ‰È·Ù¿ÛÛÔ˘Ì ӷ ÛÊÚ·ÁÈÛÙ› Ì ¯Ú˘Û‹ ÛÊÚ·Á›‰·». ΔÔ ·ÏÏËϤÁÁ˘Ô ›Û¯˘Û ÁÈ· 25 ¯ÚfiÓÈ· Î·È ÙÔ Î·Ù¿ÚÁËÛÂ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ °′ Ô ∞ÚÁ˘Úfi˜.
™˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ - ∫·ÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ 1014 ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó Ô fiÏÂÌÔ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, ÁÈ· 11 ¯ÚfiÓÈ·, ·ÏÏ¿ ¯ˆÚ›˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ∫·È ·˘Ùfi ÁÈ·Ù›, ·fi ÙË ÌÈ·, Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ‰ÂÓ ÙÔÏÌÔ‡Û ӷ ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ηÈ, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‰ÂÓ ÂȯÂÈÚÔ‡Û ӷ ΢ÚȇÛÂÈ Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· Ì ÔÏÈÔÚΛ·, Ô˘ ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ηٿÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó Ô ÌfiÓÔ˜ ÙÚfiÔ˜ Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ηٿÏË„Ë Ù˘ ¯ÒÚ·˜, Î·È ÂÚÈÔÚÈ˙fiÙ·Ó Û ·Ï¤˜ ÂȉÚÔ̤˜ Î·È ÏÂËϷۛ˜. ΔÂÏÈο, fï˜, ÔÈ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Ô˘ ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ÔÈ ÂȉÚÔ̤˜ ·˘Ù¤˜ ·Ô‰Â›¯ıËÎ·Ó ÙfiÛÔ ÊÔ‚ÂÚ¤˜, ÒÛÙÂ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÙÔ 1014 Ó· οÓÂÈ ÈÔ ÁÂÓÓ·›Â˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó· Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘. °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi, ·fi ÙË ÌÈ· ÂÂȉ‹ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤Î·Ó ¿ÓÙ· ›ıÂÛË Ì¤Ûˆ Ù˘ ÎÏÂÈÛÔ‡Ú·˜ Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∫ÏÂȉ›, Ù›¯ÈÛ ÙË ÛÙÂÓˆfi ηÈ, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·˜ ›Ûˆ ·fi ÙÔ Ù›¯Ô˜ ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË,
ΔÔ ·Ú¯·›Ô ı¤·ÙÚÔ Ù˘ ∏Ú¿ÎÏÂÈ·˜ ÛÙ· μÈÙÒÏÈ· (ªÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ) Ù˘ ¶°¢ª. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, fiÙ·Ó ¤Ì·ı fiÙÈ Ô ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, Ô °·‚ÚÈ‹Ï, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÓÙ¿ÍÈÔ˜ ÙÔ˘ ÚÔηÙfi¯Ô˘ ÙÔ˘, ˘ÚfiÏËÛ ٷ ·Ó¿ÎÙÔÚ¿ ÙÔ˘ ÛÙ· μÈÙÒÏÈ·. VLAS2000/SHUTTERSTOCK
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
ÂÚ›ÌÂÓ ÙÔÓ Â¯ıÚfi ÂΛ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ¤ÛÙÂÈÏ ÁÈ· ·ÓÙÈÂÚÈÛ·ÛÌfi ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ‰È·Ú¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ¢·‚›‰ ¡ÂÛÙˆÚ›ÙÛË, ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ Ì ÌÂÁ¿ÏË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË. ∏ ΛÓËÛË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ÂÌfi‰ÈÛ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ Ó· ÂÈÙÂı› ÛÙÔ ∫ÏÂȉ›. ΔfiÙ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Â›¯Â, ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ∞ÚÈ·Ó›ÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ËÁÂÌÔÓ›· ÌÈ·˜ ÌÔ›Ú·˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ô £ÂÔʇϷÎÙÔ˜ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Úı ӷ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ, Ì·˙› Ì ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï, ÙÔÓ ¡ÂÛÙˆÚ›ÙÛË, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó¿ÁηÛ ӷ Ùڷ› Û ¿Ù·ÎÙË Ê˘Á‹. ¶‹Ú ÔÏÏ¿ Ï¿Ê˘Ú· Î·È ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ Î·È ÍÂΛÓËÛ ӷ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ ÔÏÈÔÚÎÔ‡Û ÙÔ Ô¯˘Úfi ÛÙËÓ ÎÏÂÈÛÔ‡Ú· ÛÙÔ ∫ÏÂȉ›. øÛÙfiÛÔ, Ë ÔÏÈÔÚΛ· ·Ú·ÙÂÈÓfiÙ·Ó. √È ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó Ì ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ· ηÈ, ηıÒ˜ ¯Ù˘Ô‡Û·Ó ·fi „ËÏ¿, ÙÚ·˘Ì¿ÙÈ˙·Ó ÔÏÏÔ‡˜ ÂÈÙÈı¤ÌÂÓÔ˘˜. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ¯¿ÓÂÈ Î¿ı ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ηٿÊÂÚÓ ӷ ‰È·‚› ÙË ÛÙÂÓˆfi, fiÙ·Ó Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ •ÈÊ›·˜ ÛΤÊÙËΠӷ ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ ∫ÏÂȉ›, ÂÚÓÒÓÙ·˜ Ì·˙› Ì ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ÛÙÔ ÓfiÙÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘, Û ¤Ó· „ËÏfi ‚Ô˘Ófi Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÂΛ, ÛÙË μ·Ï·ı›ÛÙ·, Î·È Ó· ·Ó¤‚ÂÈ ÙȘ ·fiÙÔ̘ Ï·ÁȤ˜ ÙÔ˘. ∫¿ÓÔÓÙ·˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î›ÓËÛË, ¤ÏËÍ ͷÊÓÈο ÛÙȘ 29 πÔ˘Ï›Ô˘ Ù· ÓÒÙ· ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, Í·ÊÓÈ·Ṳ̂ÓÔÈ ·fi ÙÔ ·ÚÔÛ‰fiÎËÙÔ Ï‹ÁÌ· ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡, ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ ÂÁηٷÏ›ÔÓÙ·˜ ÙÔ Ù›¯Ô˜. ∞̤ۈ˜ fï˜ Ô •ÈÊ›·˜ Î·È Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‚¿ÏıËÎ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ηٷ‰ÈÒÎÔ˘Ó ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙ·. ΔË Ì¤Ú· ÂΛÓË ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ› ¯ıÚÔ›, ÂÓÒ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎ·Ó Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ. √ ›‰ÈÔ˜ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ÌfiÏȘ Î·È ÌÂÙ¿ ‚›·˜ ‰È¤Ê˘Á ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘, Ô˘ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÁÂÓÓ·›· ÁÈ· Ó· ÛÒÛÂÈ ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ·Ó‚¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Û ¤Ó· ¿ÏÔÁÔ Î·È ÌÂٷʤÚÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ¶Ú›Ï·Ô (ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ¶ÂÚϤ, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ∫ÈÔ˘ÙÛÔ‡Î∫·Ú¿-™Ô˘, ‰˘ÙÈο ÙÔ˘ μ·Ú‰¿ÚË). ŒÂÈÙ· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ı¤ÏËÛÂ, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, Ó· ¿ÚÂÈ ÊÔ‚ÂÚ‹ ÂΉ›ÎËÛË. ¶·Ú¤Ù·Í ÙÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜, Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ʋ̘ ‹Ù·Ó 15.000, Û Ïfi¯Ô˘˜ ÙˆÓ 100 ·Ó‰ÚÒÓ, Î·È ‰È¤Ù·Í ӷ Ù˘ÊψıÔ‡Ó 99 ·fi οı Ïfi¯Ô, ÂÓÒ ·fi ÙÔÓ ÂηÙÔÛÙfi Ó· ·Ê·ÈÚÂı› ÌfiÓÔ ÙÔ ¤Ó· Ì¿ÙÈ, ÁÈ· Ó· ¯ÚËÛÈ̇ÛÂÈ ˆ˜ ÌÔÓfiÊı·ÏÌÔ˜ Ô‰ËÁfi˜ ÙˆÓ ˘ÔÏÔ›ˆÓ. ŒÙÛÈ, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ˘˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ¶Ú›Ï·Ô, ÛÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï. ªfiÏȘ ÂΛÓÔ˜ ·ÓÙ›ÎÚÈÛ ÙÔ ÔÈÎÙÚfi ·˘Ùfi ı¤·Ì·, ÏÈÔı‡ÌËÛÂ Î·È ÙÂÏÈο ¤ı·Ó ·fi ÙËÓ Î·Ú‰È¿ ÙÔ˘ ̤۷ Û ‰‡Ô ̤Ú˜, ÛÙȘ 15 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘. ∞ӷʤÚÔ˘Ì ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi fiˆ˜ ÙÔ ·ÊËÁÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ, ·Ó Î·È Ô ∫‰ÚËÓfi˜ ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ Î¿ÔȘ ·ÌÊÈ‚Ôϛ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ·È¯Ì·ÏÒÙˆÓ Ô˘ Ù˘ÊÏÒıËηÓ. √ ™ÏfiÛÂÚ
Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÈÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ fiÏË ·˘Ù‹ Ë ÈÛÙÔÚ›· Ê·›ÓÂÙ·È ·›ı·ÓË, ·ÏÏ¿ Ù· ¿ıË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ‰‡Ô ¤ıÓË ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ·, ÒÛÙ ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ Ó· ÂÈÓfiËÛ·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· -‹ Ó· ÌÂÁ·ÏÔÔ›ËÛ·Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ- ·˘Ùfi ÙÔÓ ¿ÁÚÈÔ Î·È ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎfi ÙÚfiÔ ÂΉ›ÎËÛ˘. ¶Ú¤ÂÈ ÂÈϤÔÓ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∂˘ÊÚ·›ÌÈÔ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÏfiÁˆ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÁÂÁÔÓfiÙÔ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠμÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˜, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi ÙÔ ÂÒÓ˘ÌÔ ÚÔ¸Ôı¤ÙÂÈ fiÙÈ ı·Ó¿ÙˆÛ ̿ÏÏÔÓ ·Ú¿ fiÙÈ Ù‡ÊψÛ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘. ∞ÎfiÌË Î·È ·Ó ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ‰ÂÓ Ù˘ÊÏÒıËÎ·Ó ÙfiÛ· ¿ÙÔÌ·, ‰ÂÓ Ú¤ÂÈ, fiˆ˜ ¤¯Ô˘Ì ÂÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, Ó· ÎÚ›ÓÔ˘Ì ٷ Ú¿ÁÌ·Ù· Ì ‚¿ÛË ÙȘ ÛËÌÂÚÈÓ¤˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ, Ô‡Ù ӷ ηÙËÁÔÚ‹ÛÔ˘Ì ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ fiÙÈ ‹Ù·Ó ıËÚ›Ô ·Ó‹ÌÂÚÔ. ∏ Ù‡ÊψÛË ‹Ù·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ÌÈ· ÙÚÔÌÂÚ‹ ÔÈÓ‹, fï˜ ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ‹Ù·Ó ·Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂ÓË ·fi ÙÔ ÔÈÓÈÎfi ‰›Î·ÈÔ, fiˆ˜ Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÛÙËÓ ˘Ú¿ ‹ Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ·fi ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¿ÏÏ· ‚·Û·ÓÈÛÙ‹ÚÈ· ‹Ù·Ó ÔÈÓ‹ ·Ó·ÁÓˆÚÈṲ̂ÓË ÁÈ· ÌÂÚÈΤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÛÙȘ ÓÔÌÔıÂۛ˜ ÔÏÏÒÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ·ÈÒÓ·, ÂÓ Ì¤ÚÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ̤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù·. 줂·È·, Ù¤ÙÔȘ ÔÈÓ¤˜ ÚÔηÏÔ‡Ó ·ÎfiÌË ÈÔ ÊÔ‚ÂÚ‹ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙ·Ó ÂÊ·ÚÌfi˙ÔÓÙ·È Û ÔÏÏÔ‡˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ì·˙›. ∞ÏÏ¿ ·ÎfiÌË Î·È ·Ó ˘ÔÙÂı› fiÙÈ Ù˘ÊÏÒıËÎ·Ó ÙfiÛÔÈ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÂÚÈÙÒÛÂȘ Ô˘ Î·È Ù· ÈÔ ÊÈÏ¿ÓıÚˆ· ¤ıÓË ¯¿ÓÔ˘Ó, Ó· ÙÔ Ô‡Ì ¤ÙÛÈ, Ù· ÏÔÁÈο ÙÔ˘˜ Î·È ·ÚÂÎÙÚ¤ÔÓÙ·È Û ·ÓÔÛÈÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· Ô˘ Û˘ÓËı›˙Ô˘Ó ÔÈ ¿ÁÚÈÔÈ Ï·Ô›17. ∏ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÓÒÙÂÚˆÓ ÂıÓÒÓ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÓÂfiÙÂÚÔ˘ ·ÁÁÏÈÎÔ‡, Â›Ó·È ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ÁÂÌ¿ÙË ·fi Ù¤ÙÔÈ· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ∞ÚΛ Ó· ı˘ÌËıÔ‡ÌÂ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÙȘ ÁÂÓÈÎÂ˘Ì¤Ó˜ ÛÊ·Á¤˜ Ô˘ ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ª˘ÙÈÏËÓ·›ˆÓ, ÙˆÓ ªËÏ›ˆÓ Î·È ÙˆÓ Î·ıÔÏÈÎÒÓ πÚÏ·Ó‰ÒÓ. ∞˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ ¿ÏψÛÙ fiÙÈ Â‰Ò ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ‰ÈηÛÙÈ΋ ‹ ÓÔÌÔıÂÙÈ΋ Ú¿ÍË Ô˘ ·ÔÊ·Û›ÛÙËΠ¤ÂÈÙ· ·fi Ì·ÎÚ¿ Î·È ‰ÈÂÍÔ‰È΋ Û˘˙‹ÙËÛË, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚·ÈÓ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ú¿ÍË Ô˘ ¤ÁÈÓ ÛÙËÓ ·ÔÎÔڇʈÛË ÂÓfi˜ Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˘, ÛÊÔ‰ÚÔ‡ Î·È Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘, ˘fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂÓfi˜ ¿ıÔ˘˜ ·ÈÊÓ›‰ÈÔ˘ Î·È ·Û˘ÁÎÚ¿ÙËÙÔ˘, Ô˘ ηٷϷ̂¿ÓÂÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÍ·ÈÚÔ‡ÓÙ·È ÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔ› Ì·˜ Û ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ (ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÔÈ °¿ÏÏÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÛÙËÓ ∞ÊÚÈ΋). √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·ÚÂÎÙÚ¿ËΠÔχ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¿ıÔ˘˜, ηıÒ˜ Ô fiÏÂÌÔ˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ›¯Â ‰È·ÚΤÛÂÈ Ì ‰È·Ï›ÌÌ·Ù· ÂÚ›Ô˘ 40 ¯ÚfiÓÈ·, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ÛÊÔ‰Úfi˜, ÒÛÙ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Û˘Ó¯ÈÛÙ› ÁÈ· ·ÚÎÂÙfi ‰È¿ÛÙËÌ· ·ÎfiÌË, Ôχ ÈÔ Â›ÌÔÓÔ˜ ·fi ÔÙ¤.
[29]
[30]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ·ÊÔ‡ η٤Ϸ‚ Ì ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ ∫ÏÂȉ›, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ £ÂÔʇϷÎÙÔ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË ÚÔ˜ Ù· ‚Ô˘Ó¿ Á‡Úˆ ·fi ÙË ™ÙÚÔ‡ÌÈÙ˙· (ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ™ÙÚÔ‡ÌÓÈÙ˙·, ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ μ·Ú‰¿ÚË), ÁÈ· Ó· ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ Ù· Ô¯˘Ú¿ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È Ó· ÙÔ˘ ·ÓÔ›ÍÂÈ ÙÔ ‰ÚfiÌÔ ÚÔ˜ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ÙÔÓ ¿ÊËÛ·Ó Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·ÓÂÌfi‰ÈÛÙ·, fiÙ·Ó fï˜ ÂΛÓÔ˜ ı¤ÏËÛ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÙÔ˘ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó Ì¤Û· Û ÌÈ· Ì·ÎÚÈ¿ ÛÙÂÓˆfi, η٤ÛÙÚ„·Ó ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ Î·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·ÓˆÏÂıÚ›·˜ ÛÎfiÙˆÛ·Ó Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÛÙÂÓÔ¯ˆÚ‹ıËΠÔχ Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ‰ÂÓ ¤ÎÚÈÓ ÏÔÁÈÎfi Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ·ÏÏ¿ ¤ÛÙÚ„ ÛÙ· ∑·ÁfiÚÈ·, fiÔ˘ ÌÂ Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛË ¤ÁÈÓ ·ÚÈÔ˜ ÂÓfi˜ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ˘ ÊÚÔ˘Ú›Ô˘, ÙÔ˘ ªÂϤÓÈÎÔ˘, Î·È ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÂΛ ·ÚÎÂÙ‹ ÊÚÔ˘Ú¿ ‹Á ÛÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË. ∂Λ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÛÙȘ 24 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÚÚËÛË ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ °·‚ÚÈ‹Ï ‹ ƒˆÌ·ÓÔ‡, Ô˘ ÍÂÂÚÓÔ‡Û ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ÛÙË ÛˆÌ·ÙÈ΋ ÚÒÌË, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó Ôχ ηÙÒÙÂÚÔ˜ ÛÙË ÊÚfiÓËÛË Î·È ÛÙÔ ÓÔ˘. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ÂÌ„‡¯ˆÛ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜, ηÙ‚·›ÓÔÓÙ·˜ ÁÈ· Ï›ÁÔ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÛÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘ ¯ÂÈÌÒÓ· Ó· οÓÂÈ Ó¤· ÂÎÛÙÚ·Ù›·. ∂ÈÙ¤ıËÎÂ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙËÓ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·, ˘ÚfiÏËÛ ٷ ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÙÔ˘ °·‚ÚÈ‹Ï ÛÙÔ μÔ˘Ù¤ÏÈÔ (Û‹ÌÂÚ· μÈÙÒÏÈ·), η٤Ϸ‚ ٷ ÊÚÔ‡ÚÈ· ÙÔ˘ ¶ÚÈÏ¿Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ™Ù˘Â›Ô˘ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ̤ۈ ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ΔÛÂÚÓ¿, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ∂ÚÈÁÒÓ·, Î·È ÙˆÓ μÔ‰ÂÓÒÓ, ¤ÛÙÚ„ ͷӿ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ÛÙȘ 9 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1015.
μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ ÙÔ˘ 1015 ªÂ ÙÔÓ ÂÚ¯ÔÌfi Ù˘ ¿ÓÔÈ͢ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂȉfiıËΠ۠ӤԢ˜ ·ÁÒÓ˜. ™ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ·˘Ùfi Ù· ¿ıË Î·È Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Û˘ÁÎÚÔ‡ÔÓÙ·Ó ÙfiÛÔ Ôχ, ÒÛÙ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Ô˘ ΢ÚÈ¢fiÙ·Ó ÙË ÌÈ· ̤ڷ ÂÏ¢ıÂÚˆÓfiÙ·Ó ÙËÓ ÂÔ̤ÓË, Î·È fiÔÈÔ˜ ÙË ÌÈ· ̤ڷ ÔÚÎÈ˙fiÙ·Ó ›ÛÙË ÂÌÊ·ÓÈ˙fiÙ·Ó ˆ˜ ÚÔ‰fiÙ˘ ÙËÓ ÂfiÌÂÓË. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤Ì·ı fiÙÈ Ë ÊÚÔ˘Ú¿ Ô˘ ›¯Â ÂÁηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÛÙ· μÔ‰ÂÓ¿, fiÙ·Ó ÚÈÓ ·fi 14 ¯ÚfiÓÈ· ›¯Â ΢ÚȇÛÂÈ ÙËÓ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓË ·˘Ù‹ fiÏË, ‡„ˆÛ ͷÊÓÈο ÙË ÛËÌ·›· Ù˘ ÂͤÁÂÚÛ˘. ŒÙÛÈ, η٤Êı·Û ·Ì¤Ûˆ˜ ÂΛ Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÁηÛ ӷ ·Ú·‰Ôı› ÌÂ Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛË. ΔË ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÛÙÔ μÔÏÂÚfi, fiˆ˜ Î·È ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË, Î·È ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ ÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ÂΛ ıÚ·ÎÈÎÒÓ ÛÙÂÓÒÓ, ·ÓÂÁ›ÚÔÓÙ·˜ ÛÙË Ì¤ÛË Ù˘ ÛÙÂÓˆÔ‡ ‰‡Ô ¿ÏÏ· ÊÚÔ‡ÚÈ·, ÙËÓ
∫·Ú‰È¿ Î·È ÙÔÓ ÕÁÈÔ ∏Ï›·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¤ÛÙÚ„ ÁÈ· Ï›ÁÔ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, fiÔ˘ ¤Ï·‚ ÂÈÛÙÔÏ‹ ·fi ÙÔ Ó¤Ô ËÁÂÌfiÓ· ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÙÔÓ °·‚ÚÈ‹Ï, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó ˘ÔÙ·Á‹ Î·È ˘Ô‰Ô‡ÏˆÛË. ¢˘ÛÈÛÙÒÓÙ·˜ fï˜ ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÛÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ·˘Ù¤˜, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ •ÈÊ›· Î·È ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¢ÈÔÁ¤ÓË (ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ Ô˘ ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË) ÛÙË ¯ÒÚ· ÙˆÓ ªÔÁϤӈÓ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÊÙ·ÛÂ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ÂΛ, ÔÏÈfiÚÎËÛ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ Î·È, ¤ÂÈÙ· ·fi ·‰È¿ÎÔ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ, ¤Ûη„ ·fi οو ÙÔ Ù›¯Ô˜ Î·È ÙÔ Î·Ù¤ÛÙÚ„Â, ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·˜ fiÛÔ˘˜ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ì¤Û· Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó. ∂Λ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎ·Ó ÔÏÏÔ› ÂÈÊ·Ó›˜ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, Ô ¢ÔÌÂÙÈ·Ófi˜ ∫·ÛοÓÔ˜, Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ °·‚ÚÈ‹Ï, Ô ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô˜ ÙˆÓ ªÔÁÏ¤ÓˆÓ ∏Ï›Ù˙˘, ¿ÏÏÔÈ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ Î·È ÔÏÏÔ› ·ÏÔ› ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜. ∏ ÊÚÔ˘Ú¿ ÂÍÔÚ›ÛÙËΠÛÙËÓ ÕÓˆ ªË‰›· Ù˘ ∞Û›·˜ (ÙfiÙ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∞Ûڷηӛ·, μ·ÛÔ˘Ú·Î¿Ó) Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ì ÙËÓ ¿‰ÂÈ¿ ÙÔ˘, ÏÂËÏ¿ÙËÛ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ˘ÚfiÏËÛ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ΢ڛ¢ÛÂ Î·È ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ, ÁÂÈÙÔÓÈÎfi ÙˆÓ ªÔÁϤӈÓ, Ù· ∂ÓÒÙÈ·, ηÈ, ÂÓÒ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Ì ·˘Ù¿ ÙÔÓ ∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ, ‹Ú ¿ÏÈ ·fi ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· οÔÈ· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ›‰ËÛË. √ °·‚ÚÈ‹Ï ‰ÂÓ ÚfiÏ·‚ ӷ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ Ì›· ÔÏfiÎÏËÚË ¯ÚÔÓÈ¿ Î·È ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ÂÍ¿‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ‹ μÏ·‰›ÛÏ·‚Ô, ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ›¯Â ÛÒÛÂÈ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ, fiÙ·Ó ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÙÔÓ ı·Ó·ÙÒÛÂÈ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï. √ Ó¤Ô˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ Î·È ÂÈÛÙÔϤ˜ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ Î·È ÙˆÓ ·Ú¯fiÓÙˆÓ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, Ì ÙȘ Ôԛ˜ Û˘ÌʈÓÔ‡Û·Ó fiÏÔÈ Ó· Â›Ó·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ˘‹ÎÔÔÈ ÈÛÙÔ› Î·È ˘ÔÙÂÏ›˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ô ∫·ÛοÓÔ˜, Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ¢ÔÌÂÙÈ·ÓÔ‡ Ô˘ ›¯Â ·È¯Ì·ÏˆÙÈÛÙ› ÛÙ· ªfiÁÏÂÓ·, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÊÚfiÓÙÈÛÂ Î·È Ù›ÌËÛ Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜. ŸÌˆ˜, Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÙÈ Ô πˆ¿ÓÓ˘ Â͇ʷÈÓ ‰fiÏÈ· Û¯¤‰È· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ Î·È ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË. ∞Á·Ó·ÎÙÈṲ̂ÓÔ˜, ÏÔÈfiÓ, ÁÈ· ÙË Ó¤· ·˘Ù‹ ÚÔ‰ÔÛ›·, ÏÂËÏ¿ÙËÛ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ √ÛÙÚÔ‚Ô‡ Î·È ÙÔ˘ ™ˆÛÎÔ‡, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ Â‰È¿‰· Ù˘ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·˜, Ù˘ÊÏÒÓÔÓÙ·˜ ̤۷ ÛÙËÓ ÔÚÁ‹
√ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ Ô μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˜ Û „·ÏÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ 1017-1025. WERNER FORMAN/CORBIS/APEIRON
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
[31]
[32]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ 990 Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μã ›¯Â ··Ï·¯ı› ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ fiÏË ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. ÙÔ˘, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜. ∞fi ÂΛ ¤ÊÙ·Û ¤ˆ˜ ÙËÓ ∞¯Ú›‰·, fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ΢ڛ„ ÙËÓ fiÏË Î·È, ·ÊÔ‡ Ù·ÎÙÔÔ›ËÛ fiÏ· fiÛ· ¤Ú ӷ Á›ÓÔ˘Ó, ·ÔÊ¿ÛÈÛÂ, ·Ó Î·È ÏËÛ›·˙Â Ô ¯ÂÈÌÒÓ·˜, Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÚÔ˜ ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ. ∞˘Ùfi ÙÔ ¤Î·Ó ÁÈ·Ù› ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÙÈ ÙËÓ fiÏË ·ÂÈÏÔ‡ÛÂ Ô πˆ¿ÓÓ˘, Ô˘ ›¯Â ·ÂÏÈÛÙ› ·fi ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂˆÓ ÛÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜ ·گ›Â˜ Î·È ‹ıÂÏ ӷ ÌÂٷʤÚÂÈ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÛÙȘ ‰˘ÙÈΤ˜. ∂ÓÒ fï˜ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÚÔ˜ Ù· ÂÌÚfi˜, ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠͷÊÓÈο fiÙÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÙÔ˘, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ °ÔÓÈÙÛÈ¿Ù˘ Î·È Ô √Ú¤ÛÙ˘, Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯Â ·Ê‹ÛÂÈ ›Ûˆ ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ÂÈÙËÚÔ‡Ó ÙËÓ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·, ¤ÂÛ·Ó Û ÂÓ¤‰Ú· Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯Â ÛÙ‹ÛÂÈ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ Î·È ÂÂÈڷ̤ÓÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, Ô π‚¿Ù˙˘, Î·È fiÙÈ ÂÍÔÏÔıÚ‡ıËÎ·Ó Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ï˘‹ıËΠÔχ, ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·, ηٷ‰›ˆÍ ÙÔÓ π‚¿Ù˙Ë Î·È ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ∞fi ÂΛ ·Ó¤‚ËΠ¿ÏÈ ÛÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ¢·‚›‰ ∞ÚÈ·Ó›ÙË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ™ÙÚÔ‡ÌÈÙ˙·˜ Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ •ÈÊ›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÊÚÔ˘Ú›ˆÓ ÛÙËÓ ΔÚÈ·‰›ÙÛ·. √ ∞ÚÈ·Ó›Ù˘ ΢ڛ¢Û ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ £ÂÚÌ›ÙÛ·, ÂÓÒ Ô •ÈÊ›·˜ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ μÔ˚ÒÓ. Δ¤ÏÔ˜, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Á‡ÚÈÛ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1016.
μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi˜ ¶fiÏÂÌÔ˜ 1016 Î·È 1017 ¡¤· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ΔË ¯ÚÔÓÈ¿ ·˘Ù‹ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ··Û¯fiÏËÛ·Ó ·Ú¯Èο ¿ÏϘ ÛÔ˘‰·›Â˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ. °È· Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙËÓ Δ·˘ÚÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, ¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Ã·˙¿ÚˆÓ18 Ó·˘ÙÈΤ˜ Î·È ¯ÂÚÛ·›Â˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ªÔÁÁfi, ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˘ ÙÔ˘ §˘‰Ô‡, Î·È ˘¤Ù·Í ÙË ¯ÒÚ· Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ μÏ·‰›ÌËÚÔ˘. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ÂÂȉ‹ Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ ÕÓˆ ªË‰›·˜, ™ÂÓ·¯ËÚ›Ì, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙȘ ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜, ·Ú¤‰ˆÛ ÙË ¯ÒÚ· ÙÔ˘ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∂ΛÓÔ˜ ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ·ÙÚ›ÎÈÔ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘
∫··‰ÔΛ·˜, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ›Û˘ ˆ˜ ȉÈÔÎÙËÛ›· ÙȘ fiÏÂȘ ™Â‚¿ÛÙÂÈ·, §¿ÚÈÛ·, Õ‚·Ú· Î·È ¿ÏϘ ÔÏϤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ. ™ÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ªË‰›·˜ ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ ∞ÚÁ˘Úfi, ·ÏÏ¿ ÂÂȉ‹ ·˘Ùfi˜ ·¤Ù˘¯Â, ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ∫ÔÌÓËÓfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ¿ÏÏÔÙ Ì ÙËÓ ÂÈıÒ Î·È ¿ÏÏÔÙ Ì ÙË ‚›· ¤Î·Ó ÙË ¯ÒÚ· ˘‹ÎÔÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ΔÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ Ì‹Ó˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ÛÙËÓ ΔÚÈ·‰›ÙÛ· Î·È Âȯ›ÚËÛ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· ÙÔ˘ ÈÛ¯˘ÚÔ‡ ¶ÂÚÓ›ÎÔ˘. ∞Ó Î·È ÚÔÛ·ıÔ‡Û ›ÌÔÓ· ÁÈ· 88 ̤Ú˜, ‰ÂÓ ¤Ù˘¯Â ÙÔ ÛÙfi¯Ô ÙÔ˘ Î·È ˘Ô¯ÒÚËÛ ¿Ú·ÎÙÔ˜ ÛÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË. •ÂÎÔ‡Ú·Û ÂΛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË Ù˘ ÂfiÌÂÓ˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜, ÙÔ˘ 1017, Î·È ÂÈÙ¤ıËΠ¿ÏÈ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ¢·‚›‰ ∞ÚÈ·Ó›ÙË Î·È ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¢ÈÔÁ¤ÓË Ó· ÏÂËÏ·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ‰ȿ‰Â˜ Ù˘ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·˜. √ ›‰ÈÔ˜ ÂÎfiÚıËÛ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ §ÔÁÁfi, ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·˜ ÛÙ· ÙÚ›· ÙÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜: Ì›· ÌÂÚ›‰· ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ƒÒÛÔ˘˜, Ì›· ÛÙÔÓ ÓÙfiÈÔ ÛÙÚ·Ùfi Î·È Ì›· ʇϷÍ ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘. ⁄ÛÙÂÚ· ‹Á ÛÙËÓ ∫·ÛÙÔÚÈ¿ ÁÈ· Ó· ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙÔ ·fiÚıËÙÔ ·˘Ùfi ÊÚÔ‡ÚÈÔ. ¢È·ÈÛÙÒÓÔÓÙ·˜ fiÛÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ ‹Ù·Ó ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ·, ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠٷ˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Ì ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ÙÔ˘ ¤ÛÙÂÈÏÂ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÛÙÔ ¢ÔÚ‡ÛÙÔÏÔ, fiÙÈ Ô πˆ¿ÓÓ˘ Î·È Ô ∫Ú·ÎÚ¿˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË, Ë ÔÔ›· ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÂÓÈÛ¯˘ı› ·fi ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜, ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Ó· Ï‹ÍÔ˘Ó Ù· ÓÒÙ· ÙÔ˘. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·fi ηÈÚfi ‹ıÂÏ ӷ ·ÁˆÓÈÛÙ› ÂÎ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ¿‰ËÓ Ì ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ¤‚Ï ӷ ·ÔʇÁÔ˘Ó Î¿ı ÎÚ›ÛÈÌË Û˘ÌÏÔ΋, Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ·Ó·ÏˆÓfiÙ·Ó Û ÏÂËϷۛ˜ Î·È ÔÏÈÔÚ˘. ∂¤ÛÙÚ„Â, ÏÔÈfiÓ, Ì ÌÂÁ¿ÏË ÚÔı˘Ì›· ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ, ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ ‰È·›ÛÙˆÓ fiÙÈ Ë ∫·ÛÙÔÚÈ¿ ‰‡ÛÎÔÏ· ı· ΢ÚÈ¢fiÙ·Ó. μ·‰›˙ÔÓÙ·˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜, η٤Ϸ‚Â Î·È ˘ÚfiÏËÛ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ μÔÛÈÁÚ¿‰, Ô¯‡ÚˆÛ ÙË μ¤ÚÔÈ· Î·È ÏÂËÏ¿ÙËÛ ÙȘ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ √ÛÙÚÔ‚Ô‡ Î·È ÙÔ˘ ªÔÏÈÛÎÔ‡. °È· Ì›· ·ÎfiÌË ÊÔÚ¿ ¤¯·Û οı ÂÏ›‰· Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜, ÁÈ·Ù› ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ·ÚÓ‹ıËÎ·Ó Ó· Û˘ÌÌ·¯‹ÛÔ˘Ó Ì ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË Î·È ÙÔÓ ∫Ú·ÎÚ¿, Î·È ¤ÙÛÈ ·˘ÙÔ› ‰ÂÓ ÙfiÏÌËÛ·Ó Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ ¤ÚÁÔ ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
ÛÙÚ¿ÊËΠ¿ÏÈ ÛÙȘ ÔÏÈÔÚ˘, ÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ ·ÚÎÔ‡Û ӷ ÛÙ›ÏÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¢ÈÔÁ¤ÓË Ì ·ÚÎÂÙ‹ ‰‡Ó·ÌË. √ ›‰ÈÔ˜ ÂÎfiÚıËÛÂ Î·È ˘ÚfiÏËÛ ÙË ™¤Ù·ÈÓ·, fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, Î·È Â¤ÙÚ„ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ Ó· ·Ú¿ÍÂÈ ÙË ÌÂÁ¿ÏË ÔÛfiÙËÙ· ÛÈÙ·ÚÈÔ‡ Ô˘ ‹Ù·Ó ·ÔıËÎÂ˘Ì¤ÓÔ ÂΛ. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÙÈ Ô πˆ¿ÓÓ˘, ¤Ì·ı fiÙÈ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ÎÈÓÔ‡ÓÙ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ¤ÛÙËÛ ηÚÙ¤ÚÈ. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÊÔ‚‹ıËΠ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ Ì‹ˆ˜ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ¤ÛÂÈ ÛÙËÓ ·Á›‰·, fiˆ˜ ÙfiÛÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ - Ô °ÔÓÈÙÛÈ¿Ù˘, Ô √Ú¤ÛÙ˘, Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ Î·È Ô Δ·ÚˆÓ›Ù˘. °È’ ·˘Ùfi, ¯ˆÚ›˜ Ó· ·Ó·ÎÔÈÓÒÛÂÈ ÛÂ Î·Ó¤Ó·Ó Ù›ÔÙ·, ¤Ú·Û ¤ÊÈÔ˜ ÌÚÔÛÙ¿ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘, ϤÁÔÓÙ·˜ ÌfiÓÔ «fiÔÈÔ˜ ÔÏÂÌÈÛÙ‹˜ ı¤ÏÂÈ ·˜ Ì ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ», Î·È ÎÈÓ‹ıËΠÂÛ¢Ṳ̂ӷ ÚÔ˜ ÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ù˘ ÂÓ¤‰Ú·˜. ∏ ÂÓÙ‡ˆÛË Ô˘ ÚÔοÏÂÛÂ Ë ·ÚÔÛ‰fiÎËÙË ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘ Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ ÙÔÓ ÙÚfiÌÔ Ô˘ ›¯Â ÚÔηϤÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜. ŸÙ·Ó ÔÈ ÊÚÔ˘ÚÔ› ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Â›‰·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ηٷÊı¿ÓÂÈ, ¤ÙÚÂÍ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÊˆÓ¿˙ÔÓÙ·˜ «‚Â˙‹ÙÂ, Ù˙·›Û·Ú», ‰ËÏ·‰‹ «Ê‡ÁÂÙÂ, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜». √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Â›¯·Ó ʤÚÂÈ ÎÈfiÏ·˜ Û ‰‡-
[33]
ÛÎÔÏË ı¤ÛË ÙÔÓ ¢ÈÔÁ¤ÓË, ·ÏÏ¿ ÌfiÏȘ ¿ÎÔ˘Û·Ó ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ ÂΛÓË ÎÚ·˘Á‹, ÙÚ¿ËÎ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÂ Ê˘Á‹ Ì·˙› Ì ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË. ŒÙÛÈ, ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ¢ÈÔÁ¤ÓË, ·Ó·ÎÙÒÓÙ·˜ ÙÔ ı¿ÚÚÔ˜ ÙÔ˘˜, ηٷ‰›ˆÍ·Ó ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÛÎfiÙˆÛ·Ó ÔÏÏÔ‡˜ Î·È Û˘Ó¤Ï·‚·Ó 200 ¿ÓÔÏÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜, ηıÒ˜ Î·È ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ù· ¿ÏÔÁ· Î·È ÙÔÓ ÂÍÔÏÈÛÌfi ÙÔ˘. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤ÛÙÚ„ ÛÙ· μÔ‰ÂÓ¿, ¤‰ˆÛ ÙȘ ··Ú·›ÙËÙ˜ ‰È·Ù·Á¤˜ Î·È ·Ó·¯ÒÚËÛ ÁÈ· ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÛÙȘ 9 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 1018.
√È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ËÙÙÒÓÙ·È ÙÔ 1018 - £ÚÈ·Ì‚È΋ ÔÚ›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ΔË ¯ÚÔÓÈ¿ ·˘Ù‹ ÎÚ›ıËΠÙÂÏÈο Ô Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˜ ·˘Ùfi˜ fiÏÂÌÔ˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ πˆ¿ÓÓ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Î·È ÚˆÙ‡ÙÂÚ· -›Ù ·fi ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ›Ù ̤ۈ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ ÙÔ˘- ›¯Â ÂÈÙÂı› ÛÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÙÔ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ Ì fiÏË ÙÔ˘ ÙË ‰‡Ó·ÌË. ŸÌˆ˜, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÌÈ·˜ ¿ÁÚÈ·˜ Ì¿¯Ë˜ Ô˘ ¤ÁÈÓ Á‡Úˆ ·fi Ù· Ù›¯Ë Ù˘ fiÏ˘, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ÛÎÔÙÒıËÎÂ.
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, ÂÚ›ȷ ·fi ÙËÓ fiÏË ÃÂÚÛfiÓËÛÔ, ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ™Â‚·ÛÙÔ‡ÔÏË. ΔÔ 1016-1017 Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ η٤Ϸ‚ ÙËÓ Ù·˘ÚÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, ÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ∫ÚÈÌ·›·. APTYP_KOK/ SHUTTERSTOCK
[34]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ °·‚ÚÈ‹Ï Î·È ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÙfiÛ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ Î·È ‹ÙÙ˜, ΢ڛˆ˜ Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ·, ¤ÂÈÛ ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ fiÙÈ ¤Ú ӷ ˘Ô·„Ô˘Ó ÛÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, fiÙ·Ó ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠٷ ÁÂÁÔÓfiÙ·, ‚È¿ÛÙËΠӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÁÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 1018, ÁÈ· Ó· ·ÓÙ·ÌÂÈÊı› ÁÈ· ÙËÓ Î·ÚÙÂÚÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ÂȉÂÍÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘. ªfiÏȘ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË, ‹Úı·Ó ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ÂÚ›ÊËÌÔ˘ ∫Ú·ÎÚ¿ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, ÁÈ· Ó· ·Ó·ÁÁ›ÏÔ˘Ó ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ ÙÔ˘ ηÈ, ‚¤‚·È·, ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË ÙÔ˘ ¶ÂÚÓ›ÎÔ˘, Ô˘ ÔÏÈÔÚ΋ıËΠ̿ٷȷ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜, ηıÒ˜ Î·È ÙˆÓ ˘fiÏÔÈˆÓ 35 ÊÚÔ˘-
Ú›ˆÓ. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ·ÊÔ‡ ÙÔ˘˜ Ù›ÌËÛ ¿ÍÈ· Î·È ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔÓ ∫Ú·ÎÚ¿ ·ÙÚ›ÎÈÔ, ‹Á ÛÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË. ∂Λ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ¿ÏÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ Ù˘ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·˜, ÙÔ˘ ªˆÚÔ‚›Û‰Ô˘ Î·È ÙÔ˘ §ÈÂÓ›Ô˘ Î·È ·Ú¤‰ˆÛ·Ó ÙȘ fiÏÂȘ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ÙÔ˘˜. ºÂ‡ÁÔÓÙ·˜ ·fi ÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË ‹Á ÛÙȘ ™¤ÚÚ˜, fiÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∫Ú·ÎÚ¿˜ Ì ÙÔ˘˜ 35 ÊÚÔ˘Ú¿Ú¯Ô˘˜ ÙÔ˘, Î·È ¤Ù˘¯Â ȉȷ›ÙÂÚ˘ ˘Ô‰Ô¯‹˜. ∂Λ Î·Ù¤Ê˘ÁÂ Î·È Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ™ÙÚÔ‡ÌÈÙ˙·˜ ¢Ú·ÁfiÌÔ˘˙, ÚÔÛʤÚÔÓÙ·˜ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈfi ÙÔ˘ Î·È ÙȘ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È Ê¤ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ πˆ¿ÓÓË Ù˘ ÷ω·›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ·È¯Ì·ÏˆÙÈÛÙ› οÔÙ ·fi ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È Â›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙË Ê˘Ï·Î‹ 22 ÔÏfiÎÏËÚ· ¯ÚfiÓÈ·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
Ù›ÌËÛ ÙÔÓ ¢Ú·ÁfiÌÔ˘˙ Ì ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ·ÙÚÈΛԢ Î·È ÚÔ¯ÒÚËÛ ÚÔ˜ ÙË ™ÙÚÔ‡ÌÈÙ˙·. ¶ÏËÛÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ fiÏË, ›‰Â Ó· ¤Ú¯ÂÙ·È ÚÔ˜ ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ Ô ·Ú¯È›ÛÎÔÔ˜ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Ì ÂÈÛÙÔϤ˜ Ù˘ ª·Ú›·˜, Ù˘ ¯‹Ú·˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, Ô˘ ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ·Ó Û˘ÌʈÓÔ‡Û Û ·˘Ù¿ Ô˘ ÙÔ˘ ˙ËÙÔ‡ÛÂ. ΔÈ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ˘ ˙ËÙÔ‡Û ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ·ÏÏ¿ Û‡ÓÙÔÌ· Ë ª·Ú›· ›ÛÙËΠfiÙÈ Î¿ıÂ Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· Û˘ÓıËÎÔÏfiÁËÛË ‹Ù·Ó ¿Î·ÈÚË, ÁÈ·Ù›, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÙfiÛÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ›¯·Ó ·Ú·‰Ôı› ¯ˆÚ›˜ fiÚÔ˘˜, ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ›¯Â ¿ÂÈ Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È Ô μfiÁ‰·ÓÔ˜, ÙԿگ˘ ÙˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ ÊÚÔ˘Ú›ˆÓ, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ¤ÚıÂÈ ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË ÚÈÓ ·fi ηÈÚfi Ì·˙›
ÙÔ˘, Î·È ‹Ù·Ó ‹‰Ë ‰ÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˜ ˆ˜ ·ÙÚ›ÎÈÔ˜. ∞fi ÙË ™ÙÚÔ‡ÌÈÙ˙· Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙ· ™ÎfiÈ· ηÈ, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÂΛ ÛÙÚ·ÙËÁfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔÓ ¢·‚›‰ ∞ÚÈ·Ó›ÙË, Á‡ÚÈÛ ¿ÏÈ ÚÔ˜ Ù· ›Ûˆ ̤ۈ ÙˆÓ ÊÚÔ˘Ú›ˆÓ ™Ù˘Â›Ô˘ (πÛÙ›‚) Î·È ¶ÚÔÛ¿ÎÔ˘, ¢ÊËÌÔ‡ÌÂÓÔ˜ Î·È ÙÈÌÒÌÂÓÔ˜ Ì ÏÈÙ·Ó›˜ Î·È ‡ÌÓÔ˘˜. ∫·ÙfiÈÓ ÛÙÚ¿ÊËΠ¿ÏÈ ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿ Î·È ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∞¯Ú›‰·, fiÔ˘ Î·È ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘ÛÂ. ™‡ÛÛˆÌÔ˜ Ô Ï·fi˜ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔÓ ÚÔ¸¿ÓÙËÛ «Ì ·È¿Ó˜, Ù˘Ì·ÓÔÎÚÔ˘Û›Â˜ Î·È Â¢ÊË̛˜». ∏ ∞¯Ú›‰·, Ë ·ÏÈ¿ §˘¯Ó›‰·, ‹Ù·Ó ¯ÙÈṲ̂ÓË ¿Óˆ Û ¤Ó·Ó „ËÏfi Î·È Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ ÏfiÊÔ, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· fi¯ıË Ù˘ ÔÌÒÓ˘Ì˘ Ï›ÌÓ˘, ÛÙ· Û‡ÓÔÚ· Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Î·È Ù˘ ∞Ï‚·Ó›·˜. ◊Ù·Ó ÌËÙÚfiÔÏË fiÏ˘ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Î·È ÂΛ ›¯·Ó ¯ÙÈÛÙ› Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ Ù˘ Î·È Â›¯·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› ÔÈ ıËÛ·˘ÚÔ›. ∫¿ÓÔÓÙ·˜ ıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈ΋ ›ÛÔ‰Ô, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‚ڋΠÔχ ¯Ú˘Ûfi, Ì·ÚÁ·ÚÈÙ·Ú¤ÓÈ· ÛÙ¤ÌÌ·Ù·, ¯Ú˘ÛÔ˛Ê·ÓÙ˜ ÊÔÚÂÛȤ˜ Î·È 100 ÎÂÓÙËÓ¿ÚÈ·, ‰ËÏ·‰‹ 10.800.000 ‰Ú·¯Ì¤˜, Ô˘ Ù· ÌÔ›Ú·Û ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘. ∞ÊÔ‡ ‰ÈfiÚÈÛ ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ fiÏ˘ ÙÔÓ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ ¢·ÊÓÔÌ‹ÏË Î·È ¿ÊËÛ ·ÍÈfiÏÔÁË ÊÚÔ˘Ú¿, ‚Á‹Î ӷ ˘Ô‰Â¯Ù› ÙË ¯‹Ú· ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÁÈÔ˘˜ Î·È ÙȘ ¤ÍÈ ı˘Á·Ù¤Ú˜ Ù˘ Î·È ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï. √È ¿ÏÏÔÈ ÙÚÂȘ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Â›¯·Ó ηٷʇÁÂÈ ÛÙÔ fiÚÔ˜ ΔÌÒÚÔ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Ï‚·Ó›· (ΔÔÌfiÚ, ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ μÂÚ·Ù›Ô˘). ∂Λ fï˜ ÂÚÈ΢ÎÏÒıËÎ·Ó ·ÛÊ˘ÎÙÈο Î·È ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰¤¯ÙËΠ̠¢ÁÂÓÈÎfi Î·È ‹ÚÂÌÔ ÙÚfiÔ ÙË ª·Ú›· Î·È fiÛÔ˘˜ ÙË Û˘Ófi‰Â˘·Ó, ·ÏÏ¿ ‰È¤Ù·Í ӷ ÎÚ·ÙËıÔ‡Ó Ì¤¯ÚÈ ÓÂÔÙ¤Ú·˜ ‰È·Ù·Á‹˜. ΔfiÙ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ¿ÏÏÔÈ Â˘ÁÂÓ›˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, Ô ¡ÂÛÙˆÚ›ÙÛ˘, Ô ∑·Ú›ÙÛ˘ Î·È Ô Ó·Úfi˜ ¢Ô‚ÚÔÌ‹Ú, Ô Î·ı¤Ó·˜ Ì ٷ ‰Èο ÙÔ˘ ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ. ŸÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘Ô‰¤¯ÙËΠÊÈÏÈο Î·È ÙÔ˘˜ Ù›ÌËÛ ‚·ÛÈÏÈο. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ ¤Ú·Û ·ÚÎÂÙfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÛÙËÓ ∞¯Ú›‰·, ¤Ê˘Á ·fi ÂΛ ÁÈ· ÙËÓ ¶Ú¤Û·, ÙËÓ ·Á·Ë̤ÓË Î·ÙÔÈΛ· ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, fiÔ˘ ηٷÛ··Û ‰‡Ô ÊÚÔ‡ÚÈ·, ÙÔ ¤Ó· ¿Óˆ ÛÙÔ ‚Ô˘Ófi, Ô˘ ÙÔ ÔÓfiÌ·Û μ·ÛÈÏ›‰·, Î·È ÙÔ ¿ÏÏÔ ÛÙË Ï›ÌÓË Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÂΛ ‰›Ï·. ∞fi ÙËÓ ¶Ú¤Û· ‹Á ÛÙË ¢È¿‚ÔÏË (ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ¢Â‚fiÏ ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘ ∫ÔÚ˘ÙÛ¿˜), fiÔ˘, ·Ó‚·›ÓÔÓÙ·˜ Û „ËÏ‹ Âͤ‰Ú· Ô˘ ηٷÛ΢¿ÛÙËΠÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi, ‰¤¯ÙËΠÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Ô˘ ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ. ∞ÊÔ‡ ÙÔ˘˜ ·ÚËÁfiÚËÛ Ì ÏfiÁÈ· ‹ÚÂÌ· Î·È ÊÈÏ¿ÓıÚˆ·, ÙÔ˘˜ Ù›ÌËÛ ·Ó¿ÏÔÁ·, ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¿ÏÏÔ˘˜ ·ÙÚÈΛԢ˜.
[35]
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›· Ë ‚·ÛÈÏÈ΋ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞¯ÈÏÏ›Ԣ ÛÙÔ ÔÌÒÓ˘ÌÔ ÓËÛ¿ÎÈ Ù˘ ¶Ú¤Û·˜, ÙËÓ ÔÔ›· ¤¯ÙÈÛ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï. ∞ÊÔ‡ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ¤ÌÂÈÓ ·ÚÎÂÙ¿ ÛÙËÓ ∞¯Ú›‰·, ηÙ¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ ¶ÚÂÛÒÓ fiÔ˘ Û˘Ó‹ıÈ˙ ӷ ‰È·Ì¤ÓÂÈ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï. VLAS2000/SHUTTERSTOCK
[36]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ μÀ∑∞¡Δπ¡∏ ∞ÀΔ√∫ƒ∞Δ√ƒπ∞ Δ√¡ 11√ ∞πø¡∞
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
[37]
Ã∞ƒΔ∂™/4
[38]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÂÚȤÙÂȘ ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ÛÙËÓ √¯Ú›‰· Ù˘ ÛËÌÂÚÈÓ‹˜ ¶°¢ª. ∞˘Ùfi˜ Ô˘ ·¿ÏÏ·Í ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ ·fi ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÙÔ˘ μÔ‡ÏÁ·ÚÔ Â¯ıÚfi, ÙÔÓ π‚¿Ù˙Ë, ‹Ù·Ó Ô ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ¢·ÊÓÔÌ‹Ï˘, ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô˜ Ù˘ ∞¯Ú›‰·˜. ARTHUR THEVENART/ CORBIS/APEIRON
∂Λ, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ô‰ËÁ‹ıËÎÂ Ô ‹Úˆ·˜ ÙˆÓ Â‰È¿‰ˆÓ Ù˘ ¶ÂÏ·ÁÔÓ›·˜ π‚¿Ù˙˘. ŸÌˆ˜, fiÛÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi˜ ‹Ù·Ó ÙÒÚ·! √ π‚¿Ù˙˘ ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËΠӷ Û·„ÂÈ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Ô‡Ù ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Ô‡Ù ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ Ù˘ ª·Ú›·˜, ÙˆÓ ·È‰ÈÒÓ Ù˘ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, ·ÏÏ¿ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙÔ ‰‡Û‚·ÙÔ ‚Ô˘Ófi μÚÔ¯ˆÙfi, fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ù· Ï·ÌÚ¿ ·Ó¿ÎÙÔÚ· Ù˘ ¶ÚÔÓ›ÛÙ·˜, ¯ÒÚÔÈ ÁÈ· ·Ó·„˘¯‹ Î·È ÁÈ· ‰È¿ÊÔÚ˜ ¿ÏϘ ·ÔÏ·‡ÛÂȘ. ™˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÌÈ· ·ÚÎÂÙ¿ ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÚÔ˜ Ù· ÂÌÚfi˜, ÛÙÚ¿ÊËΠÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ· Î·È ‹Á ÛÙË ¢È¿‚ÔÏË, ÁÈ· Ó· ··ÏÏ·Á› Î·È ·fi ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ ›Ù Ì ÓÔ˘ıÂۛ˜ ›Ù Ì fiÏÂÌÔ. √ π‚¿Ù˙˘, ·Ú·Ù›ÓÔÓÙ·˜ Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ÚÔÊ¿ÛÂȘ ÙȘ ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ, ·Ó¿ÁηÛ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ ›¯Â ‰ÂÏ·ÛÙ› ·fi ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘, Ó· ¯ÚÔÓÔÙÚÈ‚‹ÛÂÈ ÂΛ ÁÈ· 55 Ë̤Ú˜. ŸÙ·Ó ÙÔ ¤Ì·ı ·˘Ùfi Ô ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ¢·ÊÓÔÌ‹Ï˘, Ô ÔÔ›Ô˜, fiˆ˜ ›‰·ÌÂ, ›¯Â ‰ÈÔÚÈÛı› ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô˜ Ù˘ ∞¯Ú›‰·˜, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ··ÏÏ¿ÍÂÈ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÁÓÔÈ·, Âȯ›ÚËÛ ÌÈ· ÙÔÏÌËÚ‹ Ú¿ÍË, Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ fiÛÔ ·ÊÔÛȈ̤ÓÔÈ Î·È ·Ú¿ÙÔÏÌÔÈ ‹Ù·Ó οÔÈÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ. ™ÙȘ 15 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, ÛÙË ÁÈÔÚÙ‹ Ù˘ ∫ÔÈÌ‹Ûˆ˜ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘, ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â fiÏÔ˜ Ô Ï·fi˜, Ô π‚¿Ù˙˘ ›¯Â ηϤÛÂÈ Û ÏÔ‡ÛÈÔ Á‡̷ ÔÏÏÔ‡˜ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ Á›ÙÔÓ˜. ∂›Ó·È ¢ÓfiËÙÔ fiÙÈ Ô ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ‰ÂÓ ÚÔÛηϤÛÙËÎÂ, ‹Á fï˜ ·ÚfiÛÎÏËÙÔ˜ Ì ‰‡Ô ÌfiÓÔ ÈÛÙÔ‡˜ ˘ËÚ¤Ù˜ ÙÔ˘. √ π‚¿Ù˙˘, ·Ó Î·È ·fiÚËÛ Ԣ ¤Ó·˜ ·ÓÙ›·Ïfi˜ ÙÔ˘ ·Ú¤‰È‰Â Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÙÔ˘, ÙÔÓ ˘Ô‰¤¯ıËΠ̠ÌÂÁ¿ÏË ¯·Ú¿ Î·È ÙÔÓ ·Û¿ÛÙËÎÂ. ªÂÙ¿ ÙË ı›· ·ÎÔÏÔ˘ı›·, ·ÊÔ‡ fiÏÔÈ ÔÈ Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔÈ ‹Á·Ó ÛÙ· ηٷχ̷ٿ ÙÔ˘˜, Ô ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÛÙÔÓ π‚¿Ù˙Ë Î·È ÙÔ˘ › fiÙÈ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ӷ ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ È‰È·ÈÙ¤Úˆ˜ Î·È Ó· ÌÈÏ‹ÛÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘ ÁÈ· οÙÈ Ôχ ·Ó·Áη›Ô Î·È ˆÊ¤ÏÈÌÔ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ. √ π‚¿Ù˙˘, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË fiÙÈ Ô ¢·ÊÓÔÌ‹Ï˘ ‹Á ÁÈ· Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ ÛÙËÓ ·ÔÛÙ·Û›·, ‰È¤Ù·Í ÙÔ˘˜ ˘ËÚ¤Ù˜ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ˘ÓıÔ‡Ó Î·È, ·›ÚÓÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ·fi ÙÔ ¯¤ÚÈ, ÙÔÓ Ô‰‹ÁËÛ Û ¤Ó· ÛÎÈÂÚfi Î·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ÂÚËÌÈÎfi ̤ÚÔ˜ Û ÂΛÓÔ ÙÔ ¯ÒÚÔ ·Ó·„˘¯‹˜. ªfiÏȘ fï˜ ¤ÊÙ·Û·Ó ÂΛ, Ô ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó Ôχ ڈ̷ϤԘ, ÙÔÓ ¤ÚÈÍ ηٷÁ‹˜ Î·È ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ÁfiÓ·ÙÔ ÛÙÔ
ÛÙ‹ıÔ˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ Ù‡ÊψÛ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ‰‡Ô ˘ËÚÂÙÒÓ ÙÔ˘, Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯Â Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ÛÂÈ Ó· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ¿ÓÙ· ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Ó· ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó ·ı¤·ÙÔÈ, fiÛÔ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ. ªÂÙ¤ÊÂÚ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÙÔÓ π‚¿Ù˙Ë Ù˘ÊÏfi ÛÙËÓ ·˘Ï‹ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·Ó¤‚ËÎ·Ó ÛÙÔÓ ÂÍÒÛÙË ÂÓfi˜ ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ì·ÙÔ˜, ÙÚ¿‚ËÍ·Ó Ù· Û·ıÈ¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËÎ·Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ·ıÔ‡Ó. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ˘˜ ÂÚÈ·ÎψÛ ·Ì¤ÙÚËÙÔ Ï‹ıÔ˜ ·ÓıÚÒˆÓ, Ô˘ ÊÒÓ·˙·Ó ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÂΉ›ÎËÛË Î·È ÔÏ›˙ÔÓÙ·Ó Ì ÔÙȉ‹ÔÙ ¤‚ÚÈÛηÓ, ·ÎfiÌË Î·È Ì ‰·˘ÏÔ‡˜ Î·È Ì ‡ÊÏÂÎÙ· ˘ÏÈο. √ ı¿Ó·Ùfi˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓÔ˜. ŸÌˆ˜, Ô ¢·ÊÓÔÌ‹Ï˘ ¤Û΢„ ·fi ÌÈ· fiÚÙ· Î·È ÎÔ˘ÓÒÓÙ·˜ ÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ËÚ¤ÌËÛ ϤÁÔÓÙ·˜ ˆ˜ fi,ÙÈ ¤Î·Ó ÙÔ ¤Î·Ó fi¯È ·fi ÚÔÛˆÈ΋ ¤¯ıÚ· ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜ ·ÏÏ¿ Ì ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ΔÔ˘˜ ¤ÏÂÁ ›Û˘ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó ‚¤‚·È· Ó· ÙÔÓ ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó, ·ÏÏ¿ fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ÔÈ ˘ËÚ¤Ù˜ ÙÔ˘, ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ÔÏfi„˘¯·, ı· ¤ı·ÈÓ·Ó Â˘¯·Ú›ÛÙˆ˜, ÁÈ·Ù› ‹ÍÂÚ·Ó fiÙÈ ˘‹Ú¯Â ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ı· ÂΉÈÎÔ‡ÓÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ ·›Ì· ÙÔ˘˜, Î·È ı· ¤Ú ӷ ÛÎÂÊÙÔ‡Ó Î·Ï¿ ·Ó ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔ˘ ·ÓÙÈÛÙ·ıÔ‡Ó ÁÈ· Ôχ. ∏ ·ÂÈÏ‹ ·˘Ù‹ Í¿ÊÓÈ·Û ÙÔ
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
Ï‹ıÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ¿Ú¯ÈÛ ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿ Ó· ‰È·Ï‡ÂÙ·È. ª¿ÏÈÛÙ·, ÔÈ ÁÂÚÔÓÙfiÙÂÚÔÈ Î·È Û˘ÓÂÙfiÙÂÚÔÈ ÂÂ˘Ê‹ÌËÛ·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ‰‹ÏˆÛ·Ó ˘ÔÙ·Á‹. √ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ˜ ÌfiÚÂÛÂ, ÏÔÈfiÓ, Ì ÙËÓ ¿ÓÂÛ‹ ÙÔ˘ Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙÔÓ π‚¿Ù˙Ë Ù·ÂÈӈ̤ÓÔ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∂ΛÓÔ˜, ‚Ú·‚‡ÔÓÙ·˜ ÙÔ ·Ó‰Ú·Á¿ıËÌ¿ ÙÔ˘, ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ fiÏË ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘ π‚¿Ù˙Ë, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË Ê˘Ï·Î‹. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÛÙË ¢È¿‚ÔÏË. ªÈ· Ó‡¯Ù· οÔÈÔ˜ Ô˘ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ‹Á ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ¯Ù‡ËÛ ÙËÓ fiÚÙ· ÙÔ˘ ηٷχ̷Ùfi˜ ÙÔ˘. √È ÊÚÔ˘ÚÔ› ÙÔÓ ÚÒÙËÛ·Ó ÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó Î·È ÂΛÓÔ˜ ·ÔÎÚ›ıËΠˆ˜ ‹Ù·Ó Ô ¡ÈÎÔÏÈÙÛ¿˜ Î·È fiÙÈ ÂÚ¯fiÙ·Ó Ó· ·Ú·‰Ôı› ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∂›‰·Ì fiÙÈ Ô ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ÚÈÓ ·fi 18 ¯ÚfiÓÈ· ˘ÂÚ·Û›ÛÙËΠÁÂÓÓ·›· Ù· ™¤Ú‚È·, ÙÂÏÈο ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ú·‰Ôı› Î·È fiÙÈ ÙÈÌ‹ıËΠˆ˜ ·ÙÚ›ÎÈÔ˜. ∫·ÙfiÈÓ ÙÔÓ Â›‰·Ì ӷ ‰Ú·ÂÙ‡ÂÈ, Ó· Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È ¿ÏÈ Î·È Ó· Ô‰ËÁÂ›Ù·È ‰¤ÛÌÈÔ˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÂÏ¢ıÂÚÒıËΠ·fi Ù· ‰ÂÛÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ‰Ú·¤Ù¢Û ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿, Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ·ÁÒÓ·. ¢ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ˘Ô·„ÂÈ ÛÙË ÌÔ›Ú· ÙÔ˘ Ô‡ÙÂ
ÌÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ Ù˘ ª·Ú›·˜ Î·È ÙfiÛˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·Ú¯ËÁÒÓ, ·ÏÏ¿ ·Ú¤ÌÂÓ ÎÚ˘Ì̤ÓÔ˜ ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿. μϤÔÓÙ·˜ ÏÔÈfiÓ fiÙÈ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔÈ ·Ú·‰›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙË ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ÛÙ¿ÏıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ Û˘ÏÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ̤۷ ÛÙËÓ ·ÂÏÈÛ›· ÙÔ˘ Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ¤ÏÂÔ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ŸÌˆ˜, ÂΛÓÔ˜ ÓÈÒıÔÓÙ·˜ ·¤¯ıÂÈ· ÁÈ· ÙȘ ÙfiÛ˜ ÚÔ‰Ôۛ˜, ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ÙÔÓ ‰ÂÈ Î·È ‰È¤Ù·Í ӷ ÙÔÓ ÛÙ›ÏÔ˘Ó ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È Ó· ÙÔÓ ‚¿ÏÔ˘Ó ÛÙË Ê˘Ï·Î‹. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ú‡ıÌÈÛ ÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘, Ù˘ ∫ÔÏÒÓÂÈ·˜ Î·È Ù˘ ¢Ú˘ÈÓÔ˘fiψ˜, ÂÁη٤ÛÙËÛ ÛÙ· ı¤Ì·Ù· ÂΛӷ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Î·È Ê‡Ï·Î˜, ÂÓÒ ·fi ÙÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÂΛ ¿ÊËÛ fiÛÔ˘˜ ‹ıÂÏ·Ó Ó· Ì›ÓÔ˘Ó Î·È, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜, ‹Á ÛÙËÓ ∫·ÛÙÔÚÈ¿. ∂Λ ÙÔ˘ ¤ÊÂÚ·Ó ‰‡Ô ÎfiÚ˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, ÔÈ Ôԛ˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙË ª·Ú›·, ÙË ¯‹Ú· ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ÙÔ˘ ‰ÔÏÔÊfiÓÔ˘ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘˜, Ó· οıÂÙ·È ‰›Ï· ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, fiÚÌËÛ·Ó Ó· ÙËÓ ÍÂÛΛÛÔ˘Ó. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ηٿÊÂÚ ӷ ÙȘ ËÚÂÌ‹ÛÂÈ, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙÈ̤˜ Î·È ÏÔ‡ÙË. ŸÛÔ ÁÈ· ÙË ª·Ú›·, ÙËÓ Ù›ÌËÛ Ì ÙÔ ·Í›ˆÌ· Ù˘ ˙ˆÛÙ‹˜ Î·È ÙËÓ ¤ÛÙÂÈÏ Ì ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ Ù˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∫·ÙfiÈÓ, ·ÊÔ‡ ‰È¤Ù·Í ÙÔÓ •ÈÊ›· Ó· ηÙ‰·Ê›ÛÂÈ fiÏ· Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· ÛÙ· ™¤Ú‚È· (·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ∞ÏÈ¿ÎÌÔÓ· Î·È ÛÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ) Î·È ÛÙÔ ™ˆÛÎfi, ÎÈÓ‹ıËΠÚÔ˜ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙˆÓ ™Ù·ÁÒÓ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·,
[39]
[40]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Ó·fi˜ ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiÏˆÓ ÛÙËÓ ∞ÁÔÚ¿ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ, Ô˘ ıÂÌÂÏÈÒıËΠÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ·. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, Ô ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ˜ Î·È μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˜, ÌÂÙ¿ ÙË Û˘ÓÙÚÈ‚‹ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÙÔ 1019 ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∞ı‹Ó·. KHIRMAN VLADIMIR/ SHUTTERSTOCK
fiÔ˘ ‹Á ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ÚÔÛ΢ӋÛÂÈ Ì ÙÔ ˘ËÚÂÙÈÎfi ÙÔ˘ ÚÔÛˆÈÎfi Ô ∂ÏÂÌ¿Á, ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ÙÔ˘ μÂÚ·Ù›Ô˘, Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Ï‚·Ó›·, Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ Û˘Ó¿Ú¯ÔÓÙ¤˜ ÙÔ˘. Ÿˆ˜ ÛˆÛÙ¿ ·Ú·ÙËÚ› Ô ÃÔÊ, ·fi ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÂÚȤÙÂȘ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÂÍ¿ÁÂÙ·È ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ë ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ›¯Â Âͷψı› fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ¿Óˆ ∞Ï‚·Ó›· ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ Î·È ÛÙËÓ Î¿Ùˆ. ΔÚÂȘ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó Ì¤¯ÚȘ ÂÛ¯¿ÙˆÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ·Ú¯·›Ô fiÚÔ˜ ΔfiÌ·ÚÔ, ÙËÓ ΔÔÌfiÚÓÈÙÛ· ‹ ΔfiÌÂÚÈÙ, Î·È Ó·, ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÙÔ˘ μÂÚ·Ù›Ô˘ Ó· ˙ËÙÔ‡Ó Û˘ÁÁÓÒÌË ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÁÈ·Ù› ›¯·Ó ˘Ô·„ÂÈ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ. ª¤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï›Á· Ù· ÛÏ·‚Èο ÔÓfiÌ·Ù· ΈÌÔfiÏÂˆÓ Î·È ¯ˆÚÈÒÓ ÛÙ· ̤ÚË ·˘Ù¿, Ô˘ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ÂΛÓË Î˘ÚÈ·Ú¯›· ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ fiÙÈ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿Ï˘Û‹
Ù˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÂΛ ·ÚÎÂÙÔ› ™Ï·‚Ô‚Ô‡ÏÁ·ÚÔÈ, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÙÂÏÈο Û˘Á¯ˆÓ‡ıËÎ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜, ‰È·ÙËÚ‹ıËÎ·Ó ÔÏÏ¿ ÙÔÈο ÔÓfiÌ·Ù·, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë Î·È Û ¿ÏÏ· ̤ÚË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, fï˜, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÔÏÏÔ› ∞Ï‚·ÓÔ› ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi. ∫·Ù¿ ¿Û· Èı·ÓfiÙËÙ·, ∞Ï‚·Ófi˜ ‹Ù·Ó Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¢·‚›‰ Ô ∞ÚÈ·Ó›Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙfiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ ·˘Ùfi Î·È ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ˘˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ı· ÙÔ˘˜ ‰Ô‡Ì ÙÔ 15Ô ·ÈÒÓ· Ó· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘ ∫·ÛÙÚÈÒÙË Î·Ù¿ ÙˆÓ Ìˆ·ÌÂı·ÓÒÓ.
√È ‰‡Ô ıÚ›·Ì‚ÔÈ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ∞fi ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙˆÓ ™Ù·ÁÒÓ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ· Î·È Î·Ù¤‚ËΠ̤¯ÚÈ ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·. ª¤ÓÔÓÙ·˜ ÛÙË §·Ì›·, Ë ÔÔ›· ÙfiÙ ÏÂÁfiÙ·Ó ∑ËÙÔ‡ÓÈÔ, ÂÈÛΤÊıËΠÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜ fiÔ˘ ÚÈÓ ·fi 24 ¯ÚfiÓÈ· Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ √˘Ú·Ófi˜ ›¯Â ηٷÙÚÔÒÛÂÈ ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï. ∏ ı¤· ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ ÙˆÓ ÂÛfiÓÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Ô˘ ΛÙÔÓÙ·Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÛˆÚÔ‡˜ ÛÙȘ fi¯ı˜ ÙÔ˘ ™ÂÚ¯ÂÈÔ‡ Û˘ÁÎÏfiÓÈÛ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·Ó Î·È Â›¯Â ¿ÚÂÈ Ì¤ÚÔ˜ Û ÙfiÛÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜. ™ÙȘ £ÂÚÌԇϘ ÈηÓÔÔÈ‹ıËΠ¿Ú· Ôχ ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙÔ Ù›¯Ô˜ Ô˘ ηٷÛ΢¿ÛıËΠÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ fiÚÔ˜ ƒÔ˘¤ÓÈ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·¯·›ÙÈÛË ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÙfiÙ ™Î¤ÏÔ˜. ∞fi ÂΛ, ̤ۈ Ù˘ §ÔÎÚ›‰·˜ Î·È Ù˘ μÔȈٛ·˜, ‹Á ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1019. ∂‰Ò Î·È Î·ÈÚfi ‰ÂÓ Ì·˜ ‰fiıËΠ·ÊÔÚÌ‹ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ fiÏ˘ ·˘Ù‹˜. ∞fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 8Ô˘ Î·È ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ· -fiÙ·Ó ‰‡Ô Ó·ڤ˜ ∞ıËÓ·›Â˜, Ë ∂ÈÚ‹ÓË Î·È Ë £ÂÔÊ·ÓÒ, ·Ó¤‚ËÎ·Ó Ë Ì›· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏÏË ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘̤¯ÚÈ ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· ÂÏ¿¯ÈÛÙ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ∞ı‹Ó·. ™Â ·˘Ù‹ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· ÂÍÔÚ›˙ÔÓÙ·È Î·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô˘ ‹Ù·Ó ‹ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ¤ÓÔ¯ÔÈ ÂÛ¯¿Ù˘ ÚÔ‰ÔÛ›·˜. ΔÔ 887 Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ §¤ÔÓÙ·˜ ÂÍfiÚÈÛ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ ∂˘¯·˝ÙˆÓ £Âfi‰ˆÚÔ ™·ÓÙ·‚·ÚËÓfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ηÙËÁÔÚ‹ıËΠfiÙÈ Â›¯Â Û˘ÓˆÌÔÙ‹ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ºÒÙÈÔ. ¶·ÏÈfiÙÂÚ·, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ∂ÈÚ‹Ó˘, ÂÍÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ›‰È· fiÏË ÔÈ ÎÔ˘ÓÈ¿‰ÔÈ Ù˘, fiˆ˜ ÂÍÈÛÙÔÚ‹Û·Ì ÌÈÏÒÓÙ·˜ ÁÈ· ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹. ∂›Û˘, ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó fiÙÈ ÙÔ 915, fiÙ·Ó Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜ ‹Ù·Ó ·Ó‹ÏÈÎÔ˜,
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
[41]
∏ Ì¿¯Ë ÛÙÔ ∫ÏÂȉ› ÙÔ 1014 ‹Ù·Ó Ë ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ô˘ ¤‰ˆÛÂ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μã ηٿ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Î·È ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï μã. ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ·Ó¤¯ÔÓÙ·Ó ÙËÓ Î·Ù·›ÂÛË Ô˘ ÔÊÂÈÏfiÙ·Ó ÛÙËÓ ·ÎÔÏ·Û›· Î·È ÛÙËÓ ·ÏËÛÙ›· ÙÔ˘ ÷ۤ, ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ πÔ‡‚·, ÙÔ˘ ÂÈÙ¤ıËηÓ. ∂ΛÓÔ˜ Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, ·ÏÏ¿ ÔÈ ‰ÈÒÎÙ˜ ÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· Û‚·ÛÙÔ‡Ó ÙÔ ¿Û˘ÏÔ ·˘Ùfi, ÙÔÓ ı·Ó¿ÙˆÛ·Ó Ì ÏÈıÔ‚ÔÏÈÛÌfi ̤۷ ÛÙÔ ı˘ÛÈ·ÛÙ‹ÚÈÔ. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È Èı·Ófiٷٷ ÁÈ· ÙÔÓ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ Ã·Û¤, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜ ¢ÓÔÔ‡ÌÂÓÔ ÙÔ˘ ı›Ԣ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘, ÛÙËÓ ·Ê‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ƒˆÌ·Ófi μ′ (ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·Ù›· ÙÔ˘ ¶ÚÔ˜ ÙÔÓ ›‰ÈÔÓ ˘ÈfiÓ), ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ™·Ú·ÎËÓfi fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔ ÊÚfiÓËÌ· Î·È ÛÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ ÙÔ 913, ÙÔÓ Ã·Û¤ ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó·Ó Ô‡Ùˆ˜ ‹ ¿Ïψ˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÔÈ Â›ÙÚÔÔÈ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∑′. ª¤ÓÔÓÙ·˜ ‹‰Ë ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÏfiÁˆ οÔÈ·˜ ˘ËÚÂÛ›·˜ ‹ Î·È ÂÍÔÚ›·˜, ÚÔοÏÂÛ Ì ÙË ÌÔ¯ıËÚ›· ÙÔ˘ ÙËÓ ·Á·Ó¿ÎÙËÛË ÙˆÓ Î·ÙԛΈÓ. ∞ӷʤÚÔÓÙ·È ÂÈϤÔÓ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ ÂÈÛÎfiˆÓ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, fiˆ˜ ÙÔ˘ ∞Ó·ÛÙ·Û›Ô˘ ÙÔ 872, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÁÚ·„ ηٿ ÙÔ˘ ¿· πˆ¿ÓÓË ∏′ Î·È ‰È·Ù¤ÏÂÛ ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ¡È΋ٷ Î·È ÙÔ˘ ™¿‚‚·, Ô·‰ÒÓ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. ∂›Û˘, ÌÓËÌÔÓ‡ÔÓÙ·È ÔÈ Â›ÛÎÔÔÈ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ £ÂÔ‰‹ÁÈÔ˜ (997), ªÈ¯·‹Ï (1025) Î·È §¤ÔÓÙ·˜ (1054). ∞fi ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· Î·È ÂÍ‹˜ ÔÈ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ fiÏË Á›ÓÔÓÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ˜ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜. ∞Ú¯Èο ¤¯Ô˘Ì ÛÙÔȯ›· ·fi ‰‡Ô ÂÚÈËÁËÙ¤˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘, Ù· ÔÔ›· -fiÛÔ ·ÊÂÏ‹ Î·È ·Ó ›ӷÈ- Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó fiÙÈ Ë Ê‹ÌË Ù˘ fiÏ˘ Ûˆ˙fiÙ·Ó ·ÎfiÌË ·ÎÌ·›· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. √ μÔ˘ÚÁÔ‡Ó‰ÈÔ˜ °Ô˘›‰ˆÓ ÂÁΈÌÈ¿˙ÂÈ ÙËÓ ∞ı‹Ó· ˆ˜ ÌËÙ¤Ú· Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Î·È Ù˘ Ù¤¯Ó˘, ΢ڛˆ˜ fï˜ ı·˘Ì¿˙ÂÈ ÙÔ ıÂ›Ô Î·È ·ÎÔ›ÌËÙÔ Êˆ˜ Ô˘ ›‰Â ÛÙÔÓ ÔÏ˘ÙÂÏ‹ Ó·fi Ù˘ ·ÂÈ·Úı¤ÓÔ˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ ª·Ú›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ·ÏÈfiÙÂÚ· ¶ÚԇϷÈÔ Î·È ·ÓÂÁ¤ÚıËΠ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ π¿ÛÔÓ·. √ πÛÏ·Ó‰fi˜ ™·È‚Ô‡ÏÊ, ËÁ·›ÓÔÓÙ·˜ Ó· ÚÔÛ΢ӋÛÂÈ ÙÔÓ ÕÁÈÔ Δ¿ÊÔ ÙÔ 11021103, ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ Ô‰ÔÈÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙËÓ ¶¿ÙÚ·, Ô˘ ÙËÓ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ fiÏË ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ∞Ó‰Ú¤·, ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ· Î·È Û ¿ÏÏ· ÓËÛÈ¿. ∫¿ÓÂÈ ÏfiÁÔ Â›Û˘ ÁÈ· ÙÔ ‚ÔȈÙÈÎfi ÏÈÌ¿ÓÈ ŸÛÙÔ ÛÙÔÓ ∫ÔÚÈÓıÈ·Îfi ÎfiÏÔ (Û‹ÌÂÚ·
ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È §È‚·‰fiÛÙÔ, ·Ú¯·›· ∫Ú¤Ô˘Û·), ·fi fiÔ˘ ·Ó·¯ÒÚËÛÂ Î·È Ù·Í›‰Â„ ‰‡Ô ̤Ú˜ -›Ù Â˙fi˜ ›Ù ¿Óˆ Û Á·˚‰Ô‡ÚÈ- ÁÈ· Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙȘ £‹‚˜, ÙȘ Ôԛ˜, ϤÂÈ, «Ô Ï·fi˜ ÙȘ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ™Ù‹‚˜». ŒÂÈÙ· οÓÂÈ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙËÓ ∞ı‹Ó·, Ë ÔÔ›· ·¤¯ÂÈ Â›Û˘ ‰‡Ô ̤Ú˜ ¢ı‡ ‰ÚfiÌÔ ·fi ÙÔÓ ∫ÔÚÈÓıÈ·Îfi ÎfiÏÔ Î·È Â›Ó·È ÂÚ›ÊËÌË ÁÈ· ÙÔÓ ·fiÛÙÔÏÔ ¶·‡ÏÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ΋ڢÍ ÂΛ ÙÔ ÏfiÁÔ ÙÔ˘ £ÂÔ‡, Î·È ÙÔÓ ¿ÁÈÔ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÁÂÓÓËı› Û ·˘Ù‹ Î·È Î·Ù˯‹ıËΠ·fi ÙÔÓ ¶·‡ÏÔ ÛÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ›ÛÙË. √ °Ô˘›‰ˆÓ, ÏÔÈfiÓ, ı˘Ì¿Ù·È ΢ڛˆ˜ ÙÔ˘˜ ÂȉˆÏÔÏ¿ÙÚ˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜, Ú‹ÙÔÚ˜ Î·È ‹ÚˆÂ˜, ·Ó Î·È ·Ú·‰fi͈˜ ‰È·ÛÙÚ‚ÏÒÓÂÈ Ù· ÛÙÔȯ›· ÁÈ’ ·˘ÙÔ‡˜. ∞ÎfiÌË, fiˆ˜ ›‰·ÌÂ, ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ· ¶ÚԇϷÈÔ Î·È ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ˆ˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁfi ÙÔ˘ ÙÔÓ π¿ÛÔÓ·. √ ™·È‚Ô‡ÏÊ, ·fi ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÏÂ˘Ú¿, ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ›ÛÙ˘ Î·È ‰ÂÓ Í¯ӿ, ÂÓÓÔ›ٷÈ, Ó· ·ӷϿ‚ÂÈ Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ¿Û‚ËÛÙÔ Ï˘¯Ó¿ÚÈ ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜. ŸÌˆ˜, Î·È ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Ë ∞ı‹Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡Û ÙË Ê‹ÌË Ù˘ ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ¤Ó‰ÔÍÔ˘ ·ÚÂÏıfiÓÙÔ˜ Ù˘. ∞˘Ùfi μ ÛÙÔ Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi ·fi ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ıÚÈ·Ì‚È΋˜ ÔÚ›·˜ ÙÔ˘, ÙËÓ ÔÔ›· ›‰·Ì ӷ ÂȯÂÈÚ› ·fi ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 1018 ¤ˆ˜ ÙËÓ ¿ÓÔÈÍË ÙÔ˘ 1019, ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∞¯Ú›‰· Î·È ·fi ÙËÓ ∞¯Ú›‰· ¤ˆ˜ ÙËÓ ∞ı‹Ó·. ΔÔ ÚÒÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÔÚ›·˜ ·˘Ù‹˜ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ ÁÈ· Ó· ‰Â¯Ù› ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ô˘ η٤¯ÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌË ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ ÛÙË £Ú¿ÎË, ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÛÙËÓ ∞Ï‚·Ó›· Î·È ÁÈ· Ó· Ú˘ıÌ›ÛÂÈ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛ‹ ÙÔ˘˜. ŸÌˆ˜, ·fi ÙËÓ ∫·ÛÙÔÚÈ¿ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÌÔÚÔ‡Û οÏÏÈÛÙ· Ó· ¿ÂÈ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ÁÈ· Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ·fi ÂΛ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ›Ù ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿ ›Ù ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ÁÈ·Ù› ÔÈ ÓÔÙÈfiÙÂÚ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ›¯·Ó ··ÏÏ·Á› ÚÈÓ ·fi 25 ¯ÚfiÓÈ· ·fi οı ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ÂȉÚÔÌ‹ Î·È Î·Ù¿ÎÙËÛË Î·È Â›¯·Ó ˘·¯ı› ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÛÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË. ∏ ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ÂÈÛÎÂÊı› ›Û˘ ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙÔ È‰È·›ÙÂÚÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ·˘Ù¤˜. ∞ÎfiÌË fï˜ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó ·˘Ù‹ Ë ·fiÊ·Û‹ ÙÔ˘, ·Ó ÙÔÓ ÂӉȤÊÂÚÂ Ë ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· ÙˆÓ
[42]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ Î¿ÛÙÚÔ ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘. √ πˆ‚·ÓÂÛ›Î˘, ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘ ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·, ·Ú¤‰ˆÛ ٷ ÎÏÂȉȿ Ù˘ fiÏ˘ ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ, ÊÔ‚Ô‡ÌÂÓÔ˜ Ù˘¯fiÓ Â›ıÂÛË. ŒÙÛÈ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ÈÛfi‚ÈÔ ¿Ú¯ÔÓÙ· ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘ Î·È fiÏ˘ Ù˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜. HAMURISHI/ SHUTTERSTOCK
fiÏÂˆÓ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÂΛӢ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ı· ÚÔÙÈÌÔ‡Û ‚¤‚·È· οÔÈ· ¿ÏÏË fiÏË ˆ˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÛÙ·ıÌfi Ù˘ ÛËÌ·ÓÙÈ΋˜ ÂΛӢ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ Î·È ÔÏÈÙÈ΋˜ ÔÚ›·˜ ÙÔ˘. ∏ ¶¿ÙÚ·, Ë ∫fiÚÈÓıÔ˜ Î·È Ë £‹‚· ‹Ù·Ó Ôχ ÈÔ ·ÍÈfiÏÔÁ˜ ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó· ÁÈ· ÙË ‚ÈÔÙ¯ӛ· Î·È ÙÔÓ ÏÔ‡ÙÔ ÙÔ˘˜. ◊Ù·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· Ôχ Ê˘ÛÈÎfi Ó· ¿ÂÈ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, fiÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ë ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ÂÓÒ Ë ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ Ù˘ ı¤ÛË ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. ∂Ô̤ӈ˜, Ë ÚÔÙ›ÌËÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ∞ı‹Ó· Î·È Ë Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÙÔÓ ÌÂٷʤÚÂÈ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·, ÂÍËÁÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔ ·Ó Ï¿‚Ô˘Ì ˘fi„ÈÓ ÙȘ ¤Ó‰Ô͘ ·Ó·ÌÓ‹ÛÂȘ Ì ÙȘ Ôԛ˜ Û˘Ó‰ÂfiÙ·Ó Î·È ÙfiÙ ÙÔ fiÓÔÌ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ fiÏ˘. ª¿ÏÈÛÙ·, ‰ÂÓ ¤Ú·Û ·ÏÒ˜ ·fi ÙËÓ ∞ı‹Ó·, ·ÏÏ¿ ·Ó¤‚ËΠÛÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË, Ì ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ Ï·ÌÚ¿ ·Ú·Ù·Á̤ÓÔ, Î·È Ì‹Î ÛÙÔÓ ¶·ÚıÂÓÒÓ·, Ô˘ ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ Ûˆ˙fiÙ·Ó ·Î¤Ú·ÈÔ fiˆ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, ÂÓÒ ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ›¯Â ÌÂÙ·‚ÏËı› Û ˘¤ÚÔ¯Ô Ó·fi Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ £ÂÔÙfiÎÔ˘. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤‰ˆÛ ٷ ¢¯·ÚÈÛÙ‹ÚÈ· Ù˘ ӛ΢ ÙÔ˘ Î·È ÛÙfiÏÈÛ Ì ÔÏ˘ÙÂÏ‹ ·Ó·ı‹Ì·Ù· ÙÔ ÈÂÚfi Ù˘. ∞ÊÔ‡, ÏÔÈfiÓ, Ù›ÌËÛ ÙËÓ fiÏË ·˘Ù‹, Ô˘ ‹Ù·Ó ÁÚ·ÊÙfi Ó· Û˘ÌÌÂÙ¿Û¯ÂÈ ÛÙ· ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, η٤‚ËΠ۠·Ú¿Ù·ÍË ÛÙÔÓ ¶ÂÈÚ·È¿ Î·È ·¤Ï¢Û ÁÈ· ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ºÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ÂΛ, ̋ΠıÚÈ·Ì‚Â˘ÙÈο ·fi ÙË ÃÚ˘Û‹ ¶‡ÏË, ÊÔÚÒÓÙ·˜ ¯Ú˘Ûfi ÛÙÂÊ¿ÓÈ, Ô˘ ÛÙÔ ¿Óˆ ̤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ›¯Â ÏÔÊ›Ô ‰È·ÎÔÛÌË̤ÓÔ Ì ‰È·Ì¿ÓÙÈ·. ¶ÚÈÓ ·fi ÙÔ ¿ÚÌ· ‚¿‰È˙·Ó Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ª·Ú›·, ÔÈ ÎfiÚ˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È ¿ÏÏÔÈ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ. √È Â¢ÊË̛˜ ÙÔ˘ Ï·Ô‡ ÂΛÓË ÙË Ì¤Ú· ÙÔ‡ ÚÔÛ¤‰ˆÛ·Ó ›ÛËÌ· ÙËÓ ÚÔÛˆÓ˘Ì›· ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˘, Ô˘ ÙËÓ ÂÈÎ‡ÚˆÛ·Ó ÔÈ ·ÈÒÓ˜ Î·È Ë ÈÛÙÔÚ›·.
ÀÔÙ·Á‹ ™ÈÚÌ›Ô˘ Î·È ∞ÚÌÂÓ›·˜ ªÂÙ¿ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ‚È¿ÛÙËÎ·Ó Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Ù· ÁÂÈÙÔÓÈο ÛÏ·‚Èο ¤ıÓË ÙˆÓ ÃÚˆ‚¿ÙˆÓ19. ŸÙ·Ó ÔÈ ‰‡Ô ¿Ú¯ÔÓÙ¤˜ ÙÔ˘˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛıËÎ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ¤Ï·‚·Ó ·fi ·˘ÙfiÓ ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È ·ÚÎÂÙ¤˜ ÎÙ‹ÛÂȘ. ŒÓ·˜ ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ˘ÔÙ·¯ı›, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙÔ˘ ™ÈÚÌ›Ô˘, ÌÈ·˜ fiÏ˘ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ fi¯ıË ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ ™¿Ô˘, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ù· ÌÂÁ¿Ï˘ ¤ÎÙ·Û˘ ÂÚ›ȷ Ê·›ÓÔÓÙ·È Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ÌÈÎÚ‹ fiÏË ª‹ÙÚÔ‚ÈÙ˜. ŸÌˆ˜ Ô ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÂΛӢ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘, ·ÊÔ‡ ı·Ó¿ÙˆÛ ÙÔÓ ¿Ó‰Ú·,
·Ú¤Ï·‚ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ·fi ÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘, Ë ÔÔ›· ÛÙ¿ÏıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ·ÓÙÚ‡ÙËΠ¤Ó·Ó ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ fiÏ˘. ∫·ÙfiÈÓ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÍÂÎÔ˘Ú¿ÛÙËΠÁÈ· ÌÈÎÚfi ‰È¿ÛÙËÌ· ·fi ÙÔ˘˜ ·‰È¿ÎÔÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ Î·È ÂˆÊÂÏ‹ıËΠ·fi ÙËÓ ·Ó¿·˘Ï· ·˘Ù‹ ÁÈ· Ó· ·Ó·Î·ÈÓ›ÛÂÈ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÙÔÓ ·ÁˆÁfi ÙÔ˘ √˘¿ÏÂÓÙ·, Ô˘ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ Â›¯Â ¯ÙÈÛÙ› ۯ‰fiÓ ÂÍ·Ú¯‹˜. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÍÂÎÔ˘Ú¿ÛÙËΠÁÈ· Ôχ Ï›ÁÔ. ΔÔ 1021 ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ë Â›‰ËÛË fiÙÈ Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ ∞‚·ÛÁ›·˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ·Ú·‚›·Û ÙË Û˘Óı‹ÎË Ô˘ ›¯Â Û˘ÌʈÓËı› ÚÈÓ ·fi 18 ¯ÚfiÓÈ· Î·È Âȯ›ÚËÛ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙȘ ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ¯ÒÚ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‹Ù·Ó ‹‰Ë ÙfiÙ 66 ÂÙÒÓ. ∞fi ·˘Ù¿, Ù· 40 ¯ÚfiÓÈ· Ù· ¤Ú·Û ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÂÓÒ Ù· 20 ۯ‰fiÓ ‹Ù·Ó Û˘Ó¯Ҙ ¤ÊÈÔ˜ Û ÂΛӘ ÙȘ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ. ∂›¯Â, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ÌËÓ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Ó¤Â˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË fï˜ ‰›ÛÙ·˙ ӷ ·Ó·ı¤ÛÂÈ ÙÔ ÛˆÊÚÔÓÈÛÌfi ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, fiÙ·Ó ·Ô˘Û›·˙Â Ô ›‰ÈÔ˜, ‰ÂÓ Âȉ›ÎÓ˘·Ó ÙËÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ÂȉÂÍÈfiÙËÙ·. ∫·È ›¯Â ÛÒÌ· ÛȉÂÚ¤ÓÈÔ Î·È ·Î·Ù¿‚ÏËÙË ‰‡Ó·ÌË ı¤ÏËÛ˘. ŒÙÛÈ, ÙÔ 1022 ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
∞‚·ÛÁ›·. ∂›¯Â ‹‰Ë ÏËÛÈ¿ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, fiÙ·Ó ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÙÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÙÔ˘, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ •ÈÊ›·˜ Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ºˆÎ¿, ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, ·Á·Ó·ÎÙÈṲ̂ÓÔÈ ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ›¯Â ¿ÚÂÈ Ì·˙› ÙÔ˘, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ·Ó ÛÙÚ·Ùfi ÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ· Î·È ÛÙȘ Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯¤˜ Î·È ÛÙ·Û›·Û·Ó. ∏ ›‰ËÛË ‹Ù·Ó ÙÚÔÌÂÚ‹ Î·È ÚÔοÏÂÛ ÌÂÁ¿ÏË ·ÁˆÓ›· ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ӷ ÊÔ‚‹ıËΠ̋ˆ˜ ÂÚÈ΢ÎψÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ∞‚·ÛÁÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·ÔÛٿ٘ Î·È ¿ı·ÈÓ ·Ó·ÓfiÚıˆÙË Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹. ∂˘Ù˘¯Ò˜, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ÂÈÛÙÔϤ˜ Û ηı¤Ó·Ó ¯ˆÚÈÛÙ¿ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜, ηٿÊÂÚ ӷ ÚÔηϤÛÂÈ ‰˘ÛÈÛÙ›· ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜. √ •ÈÊ›·˜ ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ ÙÔÓ ºˆÎ¿, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜ ‰È·Ï‡ıËηÓ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô •ÈÊ›·˜ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË, ÛÙ¿ÏıËΠÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·, ÂÍÔÚ›ÛÙËΠÛÙÔ ÓËÛ› ÙÔ˘ ∞ÓÙÈÁfiÓÔ˘ Î·È ¤ÁÈÓ ÌÔÓ·¯fi˜. ∞ÊÔ‡, ÏÔÈfiÓ, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ··ÏÏ¿¯ıËΠ̠·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÔÛٿ٘, ηٷÙÚfiˆÛ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ Ì ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ·Ó¿ÁηÛ ӷ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ fiÛ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ‡ ˙‹ÙËÛÂ Î·È Ó· ‰ÒÛÂÈ fiÌËÚÔ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ¶·ÁÎÚ¿ÙÈÔ, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ·¤ÓÂÈÌ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ Ì·Á›ÛÙÚÔ˘. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ô πˆ‚·ÓÂÛ›Î˘, Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘ ÛÙË ªÂÁ¿ÏË ∞ÚÌÂÓ›· (Û‹ÌÂÚ· ÕÓÈ,
·ÏÈfiÙÂÚ· Õ‚ÓÈÎÔ), Ô ÔÔ›Ô˜ ˘‹ÚÍ ۇÌÌ·¯Ô˜ ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚‹ıËΠ̋ˆ˜ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÙÔ˘ ÂÈÙÂı›, ·Ú·‰fiıËΠ۠·˘ÙfiÓ, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ Î·È Ù· ÎÏÂȉȿ Ù˘ fiÏ˘ ÙÔ˘. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ ‰¤¯ÙËÎÂ Î·È ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ̿ÁÈÛÙÚÔ Î·È ÈÛfi‚ÈÔ ¿Ú¯ÔÓÙ· fi¯È ÌfiÓÔ ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘ ·ÏÏ¿ Î·È fiÏ˘ Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜, ·ÔÛÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ fï˜ ¤ÁÁÚ·ÊË ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ fiÏË Ë ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ı· ÂÚÈÂÚ¯fiÙ·Ó ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜.
∏ ÌÂÁ¿ÏË ·Í›· ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ∏ ‰È¢ı¤ÙËÛË ·˘Ù‹ ÙˆÓ ·ÚÌÂÓÈ·ÎÒÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÛÙËÓ ÔÔ›· ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Î·Ó ÙÔ fiÓÔÌ· ÙˆÓ Ìˆ·ÌÂı·ÓÒÓ, Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ fiÛÔ ·Û‹Ì·ÓÙÔÈ ‹Ù·Ó ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹. °ÂÓÈο, ÂÂȉ‹ ÊÙ¿Û·Ì ‹‰Ë ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ó· ÂÍÈÛÙÔÚ‹ÛÔ˘Ì fiÏË Û¯Â‰fiÓ ÙËÓ ÔÏ˘ıÚ‡ÏËÙË ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′, ÌÔÚԇ̠ӷ ‰È·ÈÛÙÒÛÔ˘Ì fiÙÈ ·fi Ù· Ï·ÌÚfiÙÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ ÔÙ¤ ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ù¤ÙÔÈ· ·Í›· ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. ™ÙËÓ ∞Û›· Ë ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∫Ôϯ›‰· ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¿Óˆ ™˘Ú›· Î·È ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο ̤¯ÚÈ ÙË ªÂÁ¿ÏË ∞ÚÌÂÓ›·. ™ÙËÓ ∂˘ÚÒË ¿Ú¯È˙ ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ Î·È ÛÙ· ‰˘ÙÈο ¤ÊÙ·Ó ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÙÈ΋ Î·È ÙËÓ ∫ÚÔ·Ù›·. ™ÙȘ ÂӉȿÌÂÛ˜ ı¿Ï·ÛÛ˜ ¿Ú¯È˙ ·fi ÙËÓ Δ·˘ÚÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Î·È ¤ÊÙ·Ó ¤ˆ˜ ÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È ÙËÓ ∫Ú‹ÙË. ªÈ· ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, Ë £ÂÔÊ·ÓÒ, ›¯Â ·Ó¤‚ÂÈ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜, Î·È ÌÈ· ¿ÏÏË, Ë ÕÓÓ·, ÛÙÔÓ ËÁÂÌÔÓÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ ƒˆÛ›·˜. ∞fi ÙfiÙ Ԣ ·Û¿ÛÙËΠÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Î·È ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙËÓ ÕÓÓ·, Ô μÏ·‰›ÌËÚÔ˜ ‹Ù·Ó ÈÛÙfi˜ Û‡ÌÌ·¯Ô˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, ÂÓÒ ÔÈ ¯ÒÚ˜
[43]
[44]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ›Ó·Î· ÙÔ˘ Gentile Bellini, ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ì ı¤Ì· ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÔÌ‹ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ª¿ÚÎÔ˘. ∏ ∂ÓÂÙ›·, Ë ÔÔ›· ·Ó¤Î·ıÂÓ ‹Ù·Ó ÌÈ· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË fiÏË, ÁÈ· ÏfiÁÔ˘˜ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔ ÂÌfiÚÈÔ, ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙Â Ù˘Èο ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ˆ˜ ΢ڛ·Ú¯Ë Î·È ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· fiÏË. DAVID LEES/ CORBIS/APEIRON
Ô˘ ÂÍÔ˘Û›·˙ ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó ¤ÎÙÔÙÂ Î·È ÁÈ· ÔÏÏÔ‡˜ ·ÈÒÓ˜ ÛÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜. ∞ÏËı‡ÂÈ fiÙÈ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ μÏ·‰›ÌËÚÔ˘ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· Ù˘ ÕÓÓ·˜, ¤Ó·˜ Û˘ÁÁÂÓ‹˜ ÙÔ˘, Ô ·ÔηÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˘˜ ÃÚ˘Ûfi¯ÂÈÚ, Âȯ›ÚËÛ ÙÔ 1024 Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË ÂȉÚÔÌ‹, ̤ۈ ÙÔ˘ ∂‡ÍÂÈÓÔ˘ fiÓÙÔ˘, ÛÙÔ μfiÛÔÚÔ Î·È ÛÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ. ŸÌˆ˜, Á‡Úˆ ·fi ÙË §‹ÌÓÔ ‰¤¯ÙËΠ›ıÂÛË ·fi ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙˆÓ ∫È‚˘Ú·ÈˆÙÒÓ Î·È ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ Ù˘ ™¿ÌÔ˘ ¢·‚›‰, ·fi ÙȘ ∞¯Ú›‰Â˜, Î·È ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ∫·‚¿ÛÈÏ· Î·È Î·Ù·ÙÚÔÒıËÎÂ. √ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi˜ ÛÙfiÏÔ˜ ‹Ù·Ó ¿ÓÙÔÙÂ Ô Î·Ï‡ÙÂÚ· ·Ӊڈ̤ÓÔ˜. ∏ Ù·¯‡ÙËÙ· Ì ÙËÓ ÔÔ›·, ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹, ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙË §‹ÌÓÔ ÔÈ Ó·˘ÙÈΤ˜ ÌÔ›Ú˜ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢, Ù˘ ™¿ÌÔ˘ Î·È Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ ÔÈ ‰È·Ù·Á¤˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¤ÊÙ·Ó·Ó Û ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ· Î·È ÂÎÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ÂÏ¿¯ÈÛÙË ·Ó·‚ÔÏ‹. ∏ ·Ï‹ıÂÈ· Â›Ó·È fiÙÈ Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜
ÛÙËÓ ÍËÚ¿ ‰ÂÓ ˘ÛÙÂÚÔ‡Û Û ۯ¤ÛË ÌÂ Î·Ó¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ, ·Ú¿ Ù· ¿ÛÙÔ¯· Û¯fiÏÈ· Ô˘ ¤ÁÚ·„ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ Ô §Ô˘ÈÙÚ¿Ó‰Ô˜. ∞Ó ·Ó·ÏÔÁÈÛÙԇ̠Ҙ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÌfiÓÔ ÛÙÔ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi ¶fiÏÂÌÔ, Î·È ÂȉÈο ÛÙË ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ Ê¿ÛË, fiÙ·Ó ÁÈ· 20 Û˘Ó¯‹ ¯ÚfiÓÈ· ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÂÈ Û˘Ó¯Ҙ Î·È Î¿ı ¯ÚfiÓÔ Ó· Ì¿¯ÂÙ·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÁÈ· ‰¤Î· Ì‹Ó˜- ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ, ΢ÚȇÔÓÙ·˜ ÊÚÔ‡ÚÈ·, ÂÎÔÚıÒÓÙ·˜ Ôχ Ô¯˘ÚˆÌ¤Ó˜ ÛÙÂÓˆÔ‡˜, ÚÔ¯ˆÚÒÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¿ÏÏÔÙ ÚÔ˜ ÙÔ μȉ›ÓÈÔ, ¿ÏÏÔÙ ÚÔ˜ ÙËÓ ∞¯Ú›‰· Î·È ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ, ¿ÏÏÔÙ ÚÔ˜ ÙË §¿ÚÈÛ· Î·È ÙË §·Ì›·, ·ÓÙȷχÔÓÙ·˜ ¤Ó· ¤ıÓÔ˜ ÔÏÂÌÈÎfiÙ·ÙÔ, ΢ÚÈÂ˘Ì¤ÓÔ ·fi ÊÔ‚ÂÚfiÙ·ÙÔ ¿ıÔ˜, Ú¤ÂÈ Ó· ÔÌÔÏÔÁ‹ÛÔ˘Ì ˆ˜, ÁÈ· Ó· ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙÂÏÈο Û ¤Ó·Ó ·ÁÒÓ· ÙfiÛÔ Â›ÌÔÓÔ, ¤Ú ӷ ‰È·ı¤ÙÂÈ ·Ó·ÁηÛÙÈο fiϘ ÙȘ ··Ú·›ÙËÙ˜ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi ·ÚÂÙ¤˜, ‰ËÏ·‰‹ ÂÈı·Ú¯›·, ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ·, ÂÍ¿ÛÎËÛË, ηٿÏÏËÏÔ ÔÏÈÛÌfi Î·È ¤ÌÂÈÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. √È ÂÌÔÚÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË ‹Ù·Ó Û˘Ó¯›˜ Î·È ÂÈÎÂډ›˜ fiÛÔ ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙÂ. ¶fiÛÔ
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ‹Ù·Ó Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Î·È ÙÔ ÂÍ‹˜: ∏ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚË fiÏË Ù˘ ¢‡Û˘, Ë ∂ÓÂÙ›·, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ¿ÓÙÔÙ -¤ÛÙˆ ÂÈÊ·ÓÂȷο ÌfiÓÔ- ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ·Ú¯Èο Ë ∂ÓÂÙ›· Û˘Ó˘ÔÏÔÁÈ˙fiÙ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì·˙› Ì ٷ ·Ú·ÚÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ÂÍ·Ú¯¿ÙÔ˘ Ù˘ ƒ·‚¤ÓÓ·˜, ÂÓÒ ÔÈ ‰fiÁˉ˜ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ ˆ˜ ›ÙÚÔÔ› ÙÔ˘˜, fiˆ˜ ÔÈ ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ ÛÙË ƒÒÌË, ÛÙË ¡Â¿ÔÏË Î·È ÛÙË ™ÈÎÂÏ›·. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ë fiÏË ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó ÂÍ·Ú¯‹˜ ۯ‰fiÓ ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË. ∫·È ÌÔÏÔÓfiÙÈ ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ¤˜ Ù˘ ›¯·Ó Ï¿‚ÂÈ ‰È¿ÊÔÚ· ÙÈÌËÙÈο ·ÍÈÒÌ·Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ‚ÔËıÔ‡Û Ì ÙÔ ÛÙfiÏÔ Ù˘, ·Ú¿ ÌfiÓÔ Â¿Ó ·˘Ùfi Û˘Ó¤ÊÂÚÂ Î·È ÙËÓ ›‰È·. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ ÔÈ ºÚ¿ÁÎÔÈ Î˘ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÛÙËÓ πÙ·Ï›·, Ë ∂ÓÂÙ›· ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·ÛÂ, Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÚÔÓfiÌÈ· ·fi ·˘ÙÔ‡˜, Ó· ·Ó·Ù‡ÍÂÈ Â¯ıÚÈ΋ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ‰fiÁË πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ¶·ÚÙÂÙÛÈ¿ÙÛÈÔ (827-829), ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÙÔÓ Â›¯Â ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ‡·ÙÔ Ô ÙfiÙ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ §¤ÔÓÙ·˜ ∂′,, ·ÓÙÈη٤ÛÙËÛ ÙÔÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ ÔÏÈÔ‡¯Ô Ù˘, ÙÔÓ ŒÏÏËÓ· ¿ÁÈÔ £Âfi‰ˆÚÔ, Ì ÙÔÓ Â˘·ÁÁÂÏÈÛÙ‹ ª¿ÚÎÔ. ∞fi ÙfiÙ ̿ٷȷ ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Û˘Ó¤¯È˙·Ó Ó· ÂΉ›‰Ô˘Ó Ú˘ıÌÈÛÙÈο ‰È·Ù¿ÁÌ·Ù· ÁÈ· ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ. ∂ΛÓÔÈ ÙÔ˘˜ ¤‰ÈÓ·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙË ÛËÌ·Û›· ηÈ, ·Ú¿ ÙȘ ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ··ÁÔÚ‡ÛÂȘ ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÂÌÔÚÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ˘˜ ™·Ú·ÎËÓÔ‡˜, ·ÏÏ¿ Âȉ›‰ÔÓÙ·Ó Î·È ÛÙË ÛˆÌ·ÙÂÌÔÚ›·. øÛÙfiÛÔ, ÂÂȉ‹ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ›¯·Ó ÌÂÁ¿Ï· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÛÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, Ë ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‰È¤Ûˆ˙ ·ÎfiÌË ÙËÓ ·ÏÈ¿ Ù˘ Ï¿Ì„Ë, ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÙˆÓ ∂ÓÂÙÒÓ ÊÚfiÓÙÈ˙·Ó Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÌÈ· ÂÈÊ·ÓÂȷ΋ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·, ‰Â¯fiÌÂÓÔÈ Î·È ÂÈ˙ËÙÒÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ·ÍÈÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‰ÈfiÙÈ ·ÊÂÓfi˜ Ë ÙÈÌ‹ Ô˘ ·¤ÚÚ ·fi ·˘Ù¿ ·‡Í·Ó ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÌÔϛ٘ ÙÔ˘˜, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ÁÈ·Ù› Ì ÙÔ ÚfiÛ¯ËÌ· Ù˘ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜ ηٿÊÂÚÓ·Ó Ó· ·ÔÎÔÌ›˙Ô˘Ó ÛËÌ·ÓÙÈο ÔʤÏË ÁÈ· ÙÔ ÂÌfiÚÈfi ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ 991, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′, ÂΉfiıËΠ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ Ô˘ Ú‡ıÌÈ˙ ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ Ì ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ηÈ, ΢ڛˆ˜, fiÚÈ˙ fiÙÈ Î¿ı ÂÓÂÙÈÎfi
[45]
ÏÔ›Ô Ô˘ ÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∂ÓÂÙ›· Ì ÛÎÔfi ÙÔ ÂÌfiÚÈÔ ‹ ·fi οÔÈÔ ¿ÏÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÛÙ· ÏÈÌ¿ÓÈ· ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ı· Ï‹ÚˆÓ ÛÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·ÌÂ›Ô ÌfiÓÔ 17 ¯Ú˘Û¿ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·, ‰ËÏ·‰‹ 255 ÂÚ›Ô˘ ‰Ú·¯Ì¤˜, ÂÓÒ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, ÏfiÁˆ ÙˆÓ Î·Ù·¯Ú‹ÛÂˆÓ ÙˆÓ Î·ÙÒÙÂÚˆÓ ˘·ÏϋψÓ, Û˘Ó¤‚·ÈÓÂ Û˘¯Ó¿ οı ÏÔ›Ô Ó· ÏËÚÒÓÂÈ ¿Óˆ ·fi 30 ¯Ú˘Û¿ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· (450 ‰Ú·¯Ì¤˜). ∂ÈϤÔÓ, ÂÂȉ‹ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô Î·È ÙËÓ ·ÔÙ›ÌËÛË ÙˆÓ ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÛÙ· ÂÓÂÙÈο ÏÔ›· ÔÈ ÏÈÌÂÓÈΤ˜ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ (¯·ÚÙÔ˘Ï¿ÚÈÔÈ, ·Ú·ı·Ï¿ÛÛÈÔÈ ÓÔÙ¿ÚÈÔÈ, ÏÈÌÂӿگ˜, ÁÂÓÈÎÔ› ˘fiÏÔÁÔÈ, ͢ÏÔοϷÌÔÈ, ÎÔÌÂÚÎÈ¿ÚÈÔÈ ∞‚‡‰Ô˘ Î·È ¿ÏÏÔÈ) ¤Î·Ó·Ó ÔÏϤ˜ ηٷ¯Ú‹ÛÂȘ, ÙÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ fiÚÈ˙ fiÙÈ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ fiÙÈ ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô Î·È ÙËÓ ·ÔÙ›ÌËÛË ÙˆÓ ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ ı· ‰ÈÂÓÂÚÁÔ‡Û ÌfiÓÔ Ô ÏÔÁÔı¤Ù˘ ÙˆÓ ÔÈÎÈ·ÎÒÓ, fiˆ˜ ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó Ô ˘Ô˘ÚÁfi˜ Ô˘ ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË ‚·ÛÈÏÈ΋ ÂÚÈÔ˘Û›·. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, fï˜, ÂÂȉ‹ Î·È ÔÈ ∂ÓÂÙÔ› ÂÎÙÚ¤ÔÓÙ·Ó Û ηٷ¯Ú‹ÛÂȘ, ÌÂٷʤÚÔÓÙ·˜ Ì ٷ ÏÔ›· ÙÔ˘˜ fi¯È ÌfiÓÔ ‰Èο ÙÔ˘˜ ÂÌÔÚ‡̷ٷ ·ÏÏ¿ Î·È ÙˆÓ ∞Ì·ÏÊÈÙÒÓ, ÙˆÓ πÔ˘‰·›ˆÓ, ÙˆÓ §ÔÁÁÔ‚·Ú‰›ˆÓ ·fi ÙËÓ fiÏË Ù˘ μ¿Ú˘ Î·È ¿ÏψÓ, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÈ ÏÈÌÂÓÈÎÔ› Î·È ¿ÏÏÔÈ ÊfiÚÔÈ ‹Ù·Ó, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ‚·Ú‡ÙÂÚÔÈ, ÙÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ ··ÁfiÚ¢ ÚËÙ¿ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ηٷ¯Ú‹ÛÂȘ ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ Ì ÙËÓ ÔÈÓ‹ Ó· ¯¿ÛÔ˘Ó Ù· ÚÔÓfiÌÈ¿ ÙÔ˘˜. ∂Ô̤ӈ˜, Ì ÙÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ ·˘Ùfi ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜ ÔÚÈṲ̂ӷ ÚÔÓfiÌÈ·, Û η̛· ÂÚ›ÙˆÛË fï˜ ÂΛӷ Ù· ÔϤıÚÈ· ÚÔÓfiÌÈ· Ô˘ ·ÚÁfiÙÂÚ· ˘¤Ûη„·Ó Ù· ıÂ̤ÏÈ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ, ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÙËÎ·Ó Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ Ù·Ì›Ԣ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù· ¤ÛÔ‰¿ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ Â˘Úˆ·˚Îfi ÂÌfiÚÈÔ Ó· Â›Ó·È ¿ÓÙÔÙ ¿ÊıÔÓ·. ŒÙÛÈ, ÏÔÈfiÓ, ÂÍËÁÂ›Ù·È ÁÈ·Ù› Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ÂÓÒ ÁÈ· 40 Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ· ¤Î·Ó ÙfiÛÔ ÔÏÏÔ‡˜ Î·È ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ‰··ÓËÚÔ‡˜ ÔϤÌÔ˘˜ Î·È ÂÓÒ, ÁÈ· Ó· ·Ó·ÎÔ˘Ê›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ÙÔ˘, ‰ÂÓ ÂÈÛ¤Ú·Í ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ÂÙÒÓ, ηٿÊÂÚ ӷ ¤¯ÂÈ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ Ê˘Ï·ÛÛfiÌÂÓÔ ÂÈÛfi‰ËÌ·, Ô˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∑ˆÓ·Ú¿, ·ÓÂÚ¯fiÙ·Ó ÛÙ· 200.000 ¯Ú˘Û¿ Ù¿Ï·ÓÙ· Û ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·, ÂÎÙfi˜ ·fi ·Ó·Ú›ıÌËÙ· ÔχÙÈÌ· ÛÎÂ‡Ë Î·È ¿ÏÏ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·. ΔÈ ÂÓÓÔ› Ô ∑ˆÓ·Ú¿˜ Ì ÙË Ï¤ÍË «Ù¿Ï·ÓÙ·»
√ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μã ˘‹ÚÍ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ Ô˘ ‰fiÍ·Û·Ó ÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi ÙÔ 10Ô Î·È ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ·.
[46]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·ÎÚÈ‚Ò˜. √È ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÌÂÙÚÔ‡Û·Ó ÙfiÙÂ Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· (15 ‰Ú·¯Ì¤˜), Ï›ÙÚ˜ (72 ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·) Î·È ÎÂÓÙËÓ¿ÚÈ· (100 Ï›ÙÚ˜). 줂·È·, Ù¿Ï·ÓÙ· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡Ó Ù· ·Ï¿ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ì ÌÈ· ÚÒÙË Ì·ÙÈ¿ Ê·›ÓÂÙ·È ÈÔ ÏÔÁÈÎfi Ó· ·Ô‰Ôı› ÙÔ Ì¤ÁÈÛÙÔ ÓÔÌÈÛÌ·ÙÈÎfi ̤ÙÚÔ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ Ì ÙÔ Ì¤ÁÈÛÙÔ ÓÔÌÈÛÌ·ÙÈÎfi ̤ÙÚÔ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘. ŒÙÛÈ, fï˜, Ù· 200.000 ÎÂÓÙËÓ¿ÚÈ·, ·Ó ·Ó·Ï‡ÔÓÙ·Ó Û ϛÙÚ˜, ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· Î·È ‰Ú·¯Ì¤˜, ı· η٤ÏËÁ·Ó ÛÂ Ì˘ıÈο ÔÛ¿. ∂Ô̤ӈ˜, ÙÔ Èı·ÓfiÙÂÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ Ô ∑ˆÓ·Ú¿˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ Â‰Ò Ù¿Ï·ÓÙ· ÙȘ Ï›ÙÚ˜, fiÔ˘ ÔÈ 200.000, ‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘ 216.000.000 ‰Ú·¯Ì¤˜, ·Ó‚¿˙Ô˘Ó ÙÔ Ê˘Ï·ÛÛfiÌÂÓÔ ÂÈÛfi‰ËÌ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Û ÔÛfi ÈηÓfi Ú¿ÁÌ·ÙÈ Ó· Ê·ÓÂÚÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¿ÊıÔÓÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜.
¶ÚÒÙË ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙˆÓ ¡ÔÚÌ·ÓÓÒÓ £¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ ∂ÓÒ, ÏÔÈfiÓ, ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ·˘Ù‹ Ë Ï·ÌÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË, ¤Ó· Î·È ÌfiÓÔ Û‡ÓÓÂÊÔ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ÛÙÔÓ Î·ı·Úfi ÔÚ›˙ÔÓÙ·Ø ¤Ó· Û‡ÓÓÂÊÔ ÌÈÎÚfi, ÙÔ ÔÔ›Ô fï˜ ¤ÎÚ˘‚ ̤۷ ÙÔ˘ Ì›· ·fi ÙȘ ÔÏϤ˜ ηٷÈÁ›‰Â˜ Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· ÎÏÔÓ›ÛÔ˘Ó Û˘ı¤ÌÂÏ· ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ∂›¯·Ì ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì fiÙÈ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘ ÂΉËÏÒıËΠÛÙ¿ÛË ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÙÔ 1009 Î·È ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ÚfiÎÚÈÙÔ˜ Ù˘ μ¿Ú˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ªÂÏ. ∞Ú¯Èο Ô ªÂÏ Ó›ÎËÛÂ, ·ÏÏ¿ ÙÔ 1011 Ô Î·Ù¿ӈ Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ∞ÚÁ˘Úfi˜ ¤ÁÈÓ ·ÚÈÔ˜ Ù˘ μ¿Ú˘ Î·È Ï›ÁÔ ¤ÏÂÈ„Â Ó· Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ ÙÔÓ ªÂÏ, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ÙÚ¿ËΠÛÂ Ê˘Á‹ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ‰È·Ûˆı›. ∏ ÛÙ¿ÛË, ÏÔÈfiÓ, ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÙËΠÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ÙfiÙÂ, ·ÏÏ¿ Ô ªÂÏ ‰ÂÓ ¤·„ ӷ ۯ‰ȿ˙ÂÈ ÂΉ›ÎËÛË Î·È Ó· ·Ó·˙ËÙ› Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi. ΔÔ 1016 ‹Úı·Ó ÌÂÚÈÎÔ› ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ˆ˜ ÚÔÛ΢ÓËÙ¤˜ ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, ÁÈ·Ù› ÂΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ‰ÂÓ ‹Á·ÈÓ·Ó ÚÔÛ΢ÓËÙ¤˜ ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ ÕÁÈÔ Δ¿ÊÔ ·ÏÏ¿ Î·È Û ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ÈÔ ÎÔÓÙÈÓ¿ ̤ÚË, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‹Ù·Ó Î·È ÙÔ fiÚÔ˜ °¿ÚÁ·ÓÔ ÛÙËÓ ∞Ô˘Ï›·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÊËÌÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· Ù· ı·‡Ì·Ù· Ô˘ ¤Î·Ó ÂΛ Ô ·Ú¯¿ÁÁÂÏÔ˜ ªÈ¯·‹Ï. √È ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÔ ÙÔÏÌËÚfi Î·È ÙÔ ÈÔ ÔÓËÚfi ·fi Ù· ÁÂÚÌ·ÓÈο ¤ıÓË Ô˘ ˘ÂÚ›¯·Ó ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË. ΔËÓ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË Î˘ÚÈ·Ú¯Ô‡Û·Ó Û ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ ‚fiÚÂÈ·˜ °·ÏÏ›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ¡ÔÚÌ·Ó‰›·, ‹Ù·Ó fï˜ ¿ÓÙ· Úfiı˘ÌÔÈ Ó·
ÍÂÎÈÓ‹ÛÔ˘Ó Ó¤Â˜ ÔÏÂÌÈΤ˜ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ. ŒÙÛÈ, Ô ªÂÏ, Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÚÔÛ΢ÓËÙ¤˜ ÂΛÓÔ˘˜, ‡ÎÔÏ· ÙÔ˘˜ ¤ÂÈÛ ӷ ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ˆ˜ ·ÌÔÈ‚‹ ÙȘ ˆÚ·ÈfiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜ Ù˘ Á˘. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ·˘ÙÔ›, fiÙ·Ó Â¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Ï‹ıÔ˜ ·fi Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙ˜, Á‡ÚÈÛ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ∞Ô˘Ï›· ÙÔ 1018 Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ªÂÏ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹, ÁÈ· οÔÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ·, ›¯·Ó ÂÈÙ˘¯›Â˜, Û‡ÓÙÔÌ· fï˜ ÙÔ˘˜ ηٷÙÚfiˆÛÂ Ô ÈηÓfi˜ ηÙ¿ӈ μÔ˘ÁÈ·Ófi˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÛÙÂÈÏ ·Ì¤Ûˆ˜ ÂΛ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜. ŸÌˆ˜, Ô ·Ó›ÎËÙÔ˜ ªÂÏ ·Ó·˙‹ÙËÛÂ Î·È ‚Ú‹ÎÂ Ó¤Ô Û‡ÌÌ·¯Ô, ÙÔÓ ÙfiÙ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜ ∂ÚÚ›ÎÔ μ μ′,, ÙÔ ‰È¿‰Ô¯Ô ÙÔ˘ ŸıˆÓ· °°′. √ μÔ˘ÁÈ·Ófi˜ ηٿÊÂÚ ӷ ·ÓÙÈÛÙ·ı› ÛÙÔ Ó¤Ô ·˘Ùfi ¯ıÚfi, ·ÏÏ¿ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÁÈÓfiÙ·Ó Ì¤Ú· Ì ÙË Ì¤Ú· fiÏÔ Î·È ÈÔ ÂÈÛÊ·Ï‹˜. √È ÓÙfiÈÔÈ, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â Âı¿ÓÂÈ Ô ªÂÏ, ÛÙ·Û›·˙·Ó Û˘Ó¯Ҙ, ÔÈ ™·Ú·ÎËÓÔ›, Ì ÔÚÌËÙ‹ÚÈÔ ÙË ™ÈÎÂÏ›·, ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û·Ó ÙȘ ηٷÛÙÚÔÊÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜, ·fi ÙÔ ‚ÔÚÚ¿ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡Û ÂÈı¤ÛÂȘ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ù˘ °ÂÚÌ·Ó›·˜, ÂÓÒ ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ¤ÛÙÚ„·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘˜ ·ÔÙ˘¯›· ÁÈ· Ó· ˘ËÚÂÙ‹ÛÔ˘Ó, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ, fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Û ‰È·Ì¿¯Ë, ÚÔÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·˜ fï˜ ¤ÙÛÈ ÙÂÏÈο ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ıÚ›·Ì‚Ô. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ‚¤‚·È· Ó· ÚԂϤ„ÂÈ fiÙÈ ÂΛÓÔÈ ÔÈ Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙ˜ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ΢ÚÈ·Ú¯‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ Î¿Ùˆ ™ÈÎÂÏ›· Î·È ÛÙËÓ πÙ·Ï›·, Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÔ˘Ó ÌÂÁ¿Ï˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ ηٿ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘ ∏›ÚÔ˘ Î·È Ù˘ ΢ڛˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Ó· ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ÚÒÙË Ê¿ÛË ÙˆÓ ÛÙ·˘ÚÔÊÔÚÈÒÓ. ∞ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó fï˜ fiÙÈ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· ··ÈÙÔ‡Û ȉȷ›ÙÂÚË ÚÔÛÔ¯‹, ÂÓÒ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1025 ¤ÛÙÂÈÏ ÂΛ ÈÛ¯˘Ú‹ ‰‡Ó·ÌË Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ √Ú¤ÛÙË, ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÛÙÔ‡˜ ÙÔ˘ ¢ÓÔ‡¯Ô˘˜, ÛÎÔ‡ÔÓÙ·˜ Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÁÈ· Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·ÓÒÙÂÚË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ Âȯ›ÚËÛ˘. •Â¯ÓÔ‡Û fï˜ fiÙÈ ‹Ù·Ó 70 ÂÙÒÓ Î·È fiÙÈ Ë Â›ÔÓË ˙ˆ‹ Ô˘ ›¯Â οÓÂÈ ÙÔÓ Â›¯Â ÂÍ·ÛıÂÓ›ÛÂÈ ÛˆÌ·ÙÈο. §›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ √Ú¤ÛÙË ·ÚÚÒÛÙËÛ ͷÊÓÈο Î·È ÛÙȘ 15 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ ÙË Ì·ÎÚfi¯ÚÔÓË Î·È ¤Ó‰ÔÍË ÔÚ›· ÙÔ˘.
∂›ÏÔÁÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ˘‹ÚÍÂ Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ‹ÚˆÂ˜ Ô˘ ‰fiÍ·Û·Ó ÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 10Ô˘ Î·È ÛÙÔ ÚÒÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ ÙÔ˘
μ∞™π§∂π√™ μ′ √ μ√À§°∞ƒ√∫Δ√¡√™
11Ô˘ ·ÈÒÓ·. √È ŒÏÏËÓ˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ‰ÂÓ ¯ÚÂÈ¿˙ÔÓÙ·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Û¯fiÏÈ· ÁÈ· Ó· ı·˘Ì¿ÛÔ˘Ó, Ó· ·Á·‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÂÎÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ. £¤ÏÔ˘Ì fï˜ Ó· ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ÌÈ· ·Ú·Ù‹ÚËÛË Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ˘˜ ͤÓÔ˘˜. Δ· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ·˘Ù¿ Ù· ͤڷÛ Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ªÂÛ·›ˆÓ· ¤Ó·˜ ÌfiÓÔ ¿Ó‰Ú·˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘, Ô ∫¿ÚÔÏÔ˜ Ô ª¤Á·˜. ∫·È fï˜, ÂÓÒ Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ Ù˘ ¢‡Û˘ ÂÍÈÛÙÔÚÔ‡ÓÙ·È ·ÓÙÔ‡ ‰ÈÂÍÔ‰Èο, Ë ÌÂ۷ȈÓÈ΋ Ì·˜ ÈÛÙÔÚ›·, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ë ÂÓ ÏfiÁˆ ÂÚ›Ô‰fi˜ Ù˘, ‰ÂÓ ‹Ú ÙË ı¤ÛË Ô˘ Ù˘ ¿ÚÌÔ˙ ÛÙËÓ ÂȉÈ΋ ‹ ÛÙË ÁÂÓÈ΋ ÂÍÈÛÙfiÚËÛË ÙˆÓ ÂÚÈÂÙÂÈÒÓ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ Á¤ÓÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ·Ó Ë Û¯ÂÙÈ΋ ·Í›· ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ÂÍ·ÚÙ¿Ù·È ·fi ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË Ô˘ ·˘Ù¿ ›¯·Ó ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ï›ÁÔ Ôχ ÛÙËÓ Ù‡¯Ë ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ ̤ÚÔ˘˜ Ù˘ ·ÓıÚˆfiÙËÙ·˜, ÛÙË ÌÂ۷ȈÓÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‚¤‚·È· ÔÏÏ¿ ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ Ó· ˘ÂÚ¤¯Ô˘Ó ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ùfi ·fi ÂΛӷ Ô˘ Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó Û ÂÌ¿˜ Î·È ·Ó·Ê¤ÚıËÎ·Ó ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ. ŒÓ· ·fi Ù· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ··Û¯ÔÏÔ‡Ó Î·È ÚÔ‚ÏËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Î·Ù¿ ηÈÚÔ‡˜ fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Â›Ó·È ÙÔ ÏÂÁfiÌÂÓÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ˙‹-
ÙËÌ·, ‰ËÏ·‰‹ Ô ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ı· Ú˘ıÌÈÛÙ› Ë ·ÌÔÈ‚·›· ÔÏÈÙÈ΋ Û¯¤ÛË ÙˆÓ ÂıÓÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÂȉÈÎfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ̈·ÌÂı·ÓÈÎÔ‡, ÙÔ˘ ÛÏ·‚ÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡. ŸÌˆ˜, ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· Ú˘ıÌ›ÛÔ˘Ó ÚÈÓ ·fi 900 ¯ÚfiÓÈ· Ô ºˆÎ¿˜, Ô πˆ¿ÓÓ˘ Î·È Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′. √ ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ‰È¢ı¤ÙËÛ·Ó ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ·˘Ùfi ÂËÚ¤·Û ۛÁÔ˘Ú· ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Î·È Ù· ¿ıË fi¯È ÌfiÓÔ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÔÏfiÎÏËÚÔ˘ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈṲ̂ÓÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘. ∫·È ·˘Ùfi ÁÈ·Ù› -ÁÈ· Ó· ÂÚÈÔÚÈÛıԇ̠۠‰‡Ô ÌfiÓÔ-, ·Ó ‰ÂÓ Î·Ù·Ï‡ÔÓÙ·Ó ÙfiÙÂ Ë Ìˆ·ÌÂı·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È Ë ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ, ‰ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ÔÈ· ı· ‹Ù·Ó Û‹ÌÂÚ· Ë ·ÌÔÈ‚·›· Ù‡¯Ë ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ÙˆÓ Ìˆ·ÌÂı·ÓÒÓ Î·È ÙˆÓ ™Ï¿‚ˆÓ. ÿÛˆ˜ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ˙‹ÙËÌ· Ó· ÌËÓ ˘‹Ú¯Â, ·ÏÏ¿ ·Ó ˘‹Ú¯Â, ·˘Ùfi ı· ›¯Â Û˘Ì‚Â› ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ˘fi ¿ÏϘ Û˘ÁÎ˘Ú›Â˜ Î·È ˘fi ¿ÏÏÔ˘˜ fiÚÔ˘˜. ŒÙÛÈ, Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ÚԷӷʤÚıËÎ·Ó Î·È ÔÈ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘˜ ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·È, ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ·, Ó· Ï¿‚Ô˘Ó Û fiÏË ÙËÓ Â˘Úˆ·˚΋ ÈÛÙÔÚ›· ÌÈ· ı¤ÛË Ôχ ηχÙÂÚË ·fi ·˘Ù‹ Ô˘ η٤¯Ô˘Ó ¤ˆ˜ ÙÒÚ·.
[47]
¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ·fi ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ Δ¿ËÙ· ÙÔ˘ ª·ÁȤ, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ 1073-1082. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Î˘ÚÈ·Ú¯Ô‡Û·Ó ÛÙË ‚fiÚÂÈ· °·ÏÏ›·, ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ‚Ϥ„ÂȘ ÛÙȘ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ALFREDO DAGLI ORTI/ THE ART ARCHIVE/ CORBIS/APEIRON
[48]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ
ÂÎÚfiÛˆÔÈ
Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜
‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ΔÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· Ë ÂÍÔ˘Û›· ¤Ú·Û ÛÙ·‰È·Î¿ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÌÂÏÒÓ Ù˘ ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˘ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ΢‚¤ÚÓËÛÂ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′, ÁÈ· ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ·Ó¤‚ËÎ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ Û‡˙˘ÁÔÈ Ù˘ ÎfiÚ˘ ÙÔ˘, ∑ˆ‹˜. ∏ ̷ΉÔÓÈ΋ ‰˘Ó·ÛÙ›· ÂÈ‚›ˆÛ ̤¯ÚÈ ÙÔ 1056, ÔfiÙ ¤ı·ÓÂ Î·È Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÎfiÚË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, Ë £ÂÔ‰ÒÚ·.
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜.
[49]
KHZ/SHUTTERSTOCK
[50]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·Ú·ÎÌ‹ Î·È Î·Ù¿Ï˘ÛË
Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜
·ÓÙÚ¢Ù› ÔÙ¤, ÁÈ’ ·˘Ùfi ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ¿ÛÎËÛË Ù˘ ·ÓÒÙ·Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′20, Ô ÔÔ›Ô˜ Î·È ÚˆÙ‡ÙÂÚ· ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó fiÙÈ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ·˘Ù‹ ·ÏÏ¿ ÌfiÓÔ Ù˘Èο. ΔÔ fiÛÔ ‰›ÎÈÔ Â›¯Â Ó· ÌË ÌÔÈÚ¿˙ÂÙ·È ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ì ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ·Ô‰Â›¯ıËΠϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi Ù· ›‰È· Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·. °È·Ù› Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ‹‰Ë 67 ÂÙÒÓ, ‰È·ÛΤ‰·˙ ·ÎfiÌË Ì ÙȘ ÈÔ‰ÚƠ̂˜, ÙÔ˘˜ Ì›ÌÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÁÂψÙÔÔÈÔ‡˜, Î·È ÍÂÓ˘¯ÙÔ‡Û ·›˙ÔÓÙ·˜ ˙¿ÚÈ· ‹ ÎÔÙÙ¿‚Ô˘˜21. ∫·ı·ÈÚÔ‡Û ÈηÓÔ‡˜ Î·È ¤ÌÂÈÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ‹ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Î·È ÚÔˆıÔ‡Û ÛÙ· ˘„ËÏfiÙÂÚ· ·ÍÈÒÌ·Ù· ·ÓıÚÒÔ˘˜ ‰Ô˘ÏÔÚ›˜, ·Ó›Î·ÓÔ˘˜ Î·È ÙÈÔÙ¤ÓÈÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÙÔ˘ ı·Ï·ÌËfiÏÔ, ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô, ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Î·È ·Ú·ÎÔÈÌÒÌÂÓÔ, ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ, ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ, ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ, Î·È ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ, ÙÔÓ ™˘ÌÂÒÓ, ‰ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ Ù˘ μ›ÁÏ˘22, ‰ËÏ·‰‹ ÓÂÎÙ¤·Ú¯Ô. ΔÔÓ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ, ¤Ó·Ó ·Û‹Ì·ÓÙÔ ˘ËÚ¤ÙË, ÙÔÓ ¤Î·Ó ̤Á· ÂÙ·ÈÚÂÈ¿Ú¯ËØ Î¿ÔÈÔÓ Â˘ÓÔ‡¯Ô ™ÔÓ‰‡ÏË, ‰Ô‡Î· ∞ÓÙÈԯ›·˜, Î·È ÙÔÓ ¡È΋ٷ ·fi ÙËÓ ¶ÈÛȉ›·, ‰Ô‡Î· π‚ËÚ›·˜ - ÔÈ ‰˘Ô ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ‰È·‚fiËÙÔÈ ÁÈ· ÙËÓ Î·ÎÔ‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜. ª¿ÏÈÛÙ·, ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠ۠·˘Ù¿, ·ÏÏ¿ Ù‡ÊψÛÂ Î·È ÙÈÌÒÚËÛ Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÔÏÏÔ‡˜ ÂÈÊ·Ó›˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ÚÔÊ¿ÛÂȘ - ÙÔ ÛÔ˘‰·›Ô ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ ªË‰›·˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ∫ÔÌÓËÓfi, ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ μ¿Ú‰· ºˆÎ¿, ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ μ·Û›ÏÂÈÔ ™ÎÏËÚfi, ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ∫Ô˘ÚÎÔ‡· Î·È ¿ÏÏÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó·Î¿ÏÂÛ ·fi ÙËÓ πÙ·Ï›· ÙÔÓ √Ú¤ÛÙË Î·È ÙÔÓ μÔ˘ÁÈ·Ófi. ∂ÓfiÛˆ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′ ·ÓÙ¿ÌÂÈ‚Â Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·ÏȤ˜ Î·È ÚfiÛÊ·Ù˜ ˘ËÚÂۛ˜, ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, ÌËÓ ÌÔÚÒÓÙ·˜ Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ ηٷ›ÂÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ °ÂˆÚÁ›Ô˘ (ÙÔÓ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó ªˆÚÔÁÂÒÚÁÈÔ), ÙÔÓ ÛÎfiÙˆÛ·Ó Î·È ¿Ú·Í·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ı‡ÌˆÛ ÙfiÛÔ Ôχ, Ô˘ Ô √ μ∞™π§∂π√™ ¢∂¡ ∂πÃ∂, √¶ø™ º∞π¡∂Δ∞π,
ÔÓËÚfi˜ ÂΛÓÔ˜ ·ÓÙÈÚfiÛˆfi˜ ÙÔ˘ ›¯Â ·˘Ùfi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, ÒÛÙ fi¯È ÌfiÓÔ ÙÈÌÒÚËÛ ÛÎÏËÚ¿ fiÛÔ˘˜ ‰È¤Ú·Í·Ó ÙÔ ÊfiÓÔ, ·ÏÏ¿ Ù‡ÊψÛÂ Î·È ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ¡·˘¿ÎÙÔ˘, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â η̛· ·Ó¿ÌÂÈÍË ÛÙË ‰ÔÏÔÊÔÓ›·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ·ÊÔ‡ ÂÈÛ¤Ú·Í ÙÔ˘˜ ηı˘ÛÙÂÚË̤ÓÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ ÙˆÓ ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘, ›Â˙ ÁÈ· Ó· ÂÈÛÚ¿ÍÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ Ù˘ ‰È΋˜ ÙÔ˘ ÂÍÔ˘Û›·˜. ŒÙÛÈ, ÔÈ Ôϛ٘, ÂÂȉ‹ ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ηٷ‚¿ÏÔ˘Ó Û ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ¤ÓÙ ÂÙÒÓ, ÂÍ·ÓÙÏ‹ıËÎ·Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈο. ∂˘Ù˘¯Ò˜, ‰ÂÓ ÙfiÏÌËÛ ‹ ‰ÂÓ ÚfiÊÙ·Û ӷ ηı·ÈÚ¤ÛÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ Âηȉ‡ÙËÎ·Ó ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË Û¯ÔÏ‹ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘. ŸÙ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ 1026 ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ23 ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ™ÈÚÌ›Ô˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̷˙› ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ·Ó¿ÁηÛ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜. ΔËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿, ÂÓÒ Ô ·Ó¿ÍÈÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ¤·ı ·ÓˆÏÂıÚ›· ·fi ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ fiÛÔ ˙Ô‡ÛÂ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ›¯·Ó ÂÚÈÔÚÈÛÙ›, ·ÏÏ¿ ‹‰Ë Í·Ó¿Ú¯ÈÛ·Ó ÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜, ÔÈ ·ÏÈÔ› ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Ù˘ ™¿ÌÔ˘ Î·È Ù˘ Ã›Ô˘, °ÂÒÚÁÈÔ˜ £ÂÔ‰ˆÚÔοÓÔ˜ Î·È μÂÚÈ‚fi˘, Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËÎ·Ó Ì ÙÔÓ ·Ú·‚ÈÎfi ÛÙfiÏÔ Ô˘ ›¯Â ÂÈÙÂı› ÛÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜ Î·È ÙÔÓ ¤ÙÚ„·Ó ÛÂ Ê˘Á‹ ΢ÚȇÔÓÙ·˜ Î·È 12 ÛοÊË Ì ٷ ÏËÚÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜. ∞ÎfiÌË ÈÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Â˘Ù‡¯ËÌ· ‹Ù·Ó ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ·ÚÚÒÛÙËÛ ͷÊÓÈο ÙÔ ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1028 Î·È ¤ı·ÓÂ.
∏ ∑ˆ‹, ÎfiÚË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∏′, ‰¤¯ÙËΠӷ ·ÓÙÚ¢Ù› ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi °′ Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘, £ÂÔ‰ÒÚ·, Ë ÔÔ›· ÙÔÓ ·¤ÚÚÈ„Â ‰ÈfiÙÈ ÙÔÓ ÂÍ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Ó· ¯ˆÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ÚÒÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘. PAVLEMARJANOVIC/SHUTTERSTOCK
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
[51]
[52]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∑ˆ‹ Î·È ƒˆÌ·Ófi˜ °′ √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′ ‰ÂÓ ·¤ÎÙËÛ ÁÈÔ˘˜ ·fi ÙÔ Á¿ÌÔ ÙÔ˘ Ì ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ·ÙÚÈΛԢ ∞Ï˘›Ô˘, ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÙÚÂȘ ÎfiÚ˜, ÙȘ ÌÔÓ·‰ÈΤ˜ ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˘˜ ÙÔ˘ ̷ΉÔÓÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘. ∏ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË, Ë ∂˘‰ÔΛ·, ›¯Â Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯‹, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏϘ ‰‡Ô, Ë ∑ˆ‹ Î·È Ë £ÂÔ‰ÒÚ·, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ Û ËÏÈΛ·, ›¯·Ó Ì›ÓÂÈ ·Ó‡·ÓÙÚ˜ ̤¯ÚÈ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ̤Ú˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘˜. ΔfiÙÂ, ÏÔÈfiÓ, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ Ó· ÏËÛÈ¿˙ÂÈ, ηٿϷ‚ fiÙÈ ‹Ù·Ó ηÈÚfi˜ Ó· ·Û¯ÔÏËı› Ì ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ‰È·‰Ô¯‹˜ ÙÔ˘ Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·ÓÙÚ¤„ÂÈ ÙË Ì›· ·fi ÙȘ ÎfiÚ˜ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, ·ÊÔ‡ ÙÔ ÛΤÊÙËΠÙfiÛÔ ·ÚÁ¿, Û˘ÌÂÚÈʤÚıËÎÂ Î·È ¿ÏÈ ·Û‡ÓÂÙ·, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙ ÙÔ Û˘Ó‹ıÈ˙Â. ΔÔ ÏÔÁÈÎfiÙÂÚÔ ‹Ù·Ó Ó· ‰È·Ï¤ÍÂÈ Á·ÌÚfi Î·È ‰È¿‰Ô¯Ô ¤Ó·Ó ÈηÓfi ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ - Ù¤ÙÔÈÔÈ ˘‹Ú¯·Ó ·ÚÎÂÙÔ›. ∞˘Ùfi˜ fï˜ ÚÔÙ›ÌËÛ ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ ƒˆÌ·Ófi ∞ÚÁ˘Úfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚¤‚·È· ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ Ô›ÎÔ˘˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ¿ÂÈÚÔ˜ ÛÙ· ÔÏÂÌÈο ηÈ, ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, ¤ÁÁ·ÌÔ˜. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠ̠·ÂÈϤ˜ Ó· ¯ˆÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ Û‡˙˘ÁÔ. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ÂÂȉ‹ Ë ÓÂfiÙÂÚË £ÂÔ‰ÒÚ· ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËΠӷ ·ÓÙÚ¢Ù› ¿Ó‰Ú· Ô˘ ¯ÒÚÈÛ Ì ÙË ‚›· ÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘, ÙÔÓ Ó˘ÌʇıËÎÂ Ë ∑ˆ‹24, Ë ÔÔ›·, ·Ó Î·È ‰È¤Ó˘Â ÙÔ 48Ô ¤ÙÔ˜ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ Ù˘, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ‰‡ÛÎÔÏË. ÕÚ¯ÈÛ ‚¤‚·È· οˆ˜ ·ÚÁ¿ ÙË Û˘˙˘ÁÈ΋ Ù˘ ˙ˆ‹, ·ÏÏ¿ ·Ô˙ËÌÈÒıËΠ·ÚÎÂÙ¿ ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·ı˘ÛÙ¤ÚËÛË, ·ÊÔ‡ ÛÙ· 54 ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‹Ú ‰Â‡ÙÂÚÔ Û‡˙˘ÁÔ, ÂÓÒ Û ËÏÈΛ· 62 ·ÓÙÚ‡ÙËÎÂ Î·È ÙÚ›ÙÔÓ, ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔ˘˜ ÂÍˆÛ˘˙˘ÁÈÎÔ‡˜ ‰ÂÛÌÔ‡˜ Ô˘ ›¯Â ÛÙÔ ÌÂٷ͇. øÛÙfiÛÔ, Ô Ó¤Ô˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ƒˆÌ·Ófi˜25, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÍÈfiÏÔÁÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ‰ÂÓ Â›¯Â ÙÔÓ Î·Îfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘. ∂·Ó¤ÊÂÚ ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈÊ·Ó›˜ ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ ¤‰ÈˆÍÂ Ô ÚÔοÙÔ¯fi˜ ÙÔ˘, ‹ ÙÔ˘˜ Û˘Ì·Ú·ÛÙ¿ıËΠ̠‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜. ∂Λӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ •ÈÊ›·˜, Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘ Ô˘ ›¯Â ÂÍÔÚÈÛÙ› ÛÙËÓ ∞ÓÙÈÁfiÓË Â› μ·ÛÈÏ›Ԣ, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ȷ Ó· ·Ó·ÌÂȯı› ÛÙ· ‰ËÌfiÛÈ· Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È ¤ÁÈÓ ÌÔÓ·¯fi˜ ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ™ÙÔ˘‰›Ô˘. ∂ÈϤÔÓ, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ·Ô‰Â›¯ıËΠÂÈÂÈΤÛÙÂÚÔ˜ ÛÙËÓ Â›ÛÚ·ÍË ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ, ηٷÚÁÒÓÙ·˜ Î·È ÙÔ ·ÏÏËϤÁÁ˘ÔÓ. 줂·È·, ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ ÂÁΈÌÈ¿˙Ô˘Ó ÂÈϤÔÓ ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÓ¤ÚÁÂȤ˜ ÙÔ˘, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ·Í›· Â›Ó·È ·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹ÛÈÌË. ∞ӷʤÚÔ˘Ó fiÙÈ Ï‹ÚˆÛ ÔÏÏ¿ ȉȈÙÈο ¯Ú¤Ë,
°ÂÒÚÁÈÔ˜
ª·ÓÈ¿Î˘ μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ô˘ ¤‰Ú·Û ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ¤ÁÈÓ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Û Ó·ڋ ËÏÈΛ·. √ ª·ÓÈ¿Î˘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÛÙÔ ÚÔÛ΋ÓÈÔ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù· ¤ÙË 10291030 ˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜-΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ ÙˆÓ ·ÎÚÈÙÈÎÒÓ fiÏÂˆÓ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ªÂÛÔÔÙ·Ì›·˜. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, ‹Ù·Ó ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÛÙÔ ÌÈÎÚfi ı¤Ì· ΔÂÏÔ‡¯. √ ª·ÓÈ¿Î˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Ì ٤¯Ó·ÛÌ· ÂÍÔÏfiıÚ¢Û ¤Ó· ·Ú·‚ÈÎfi ·fiÛ·ÛÌ·, ÚÔ‹¯ıË Û ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙˆÓ ·Ú¢ÊÚ·Ùȉ›ˆÓ fiÏÂˆÓ Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· Û ηÙ¿ӈ Ù˘ ∫¿Ùˆ ªË‰›·˜. ∞fi ÙË ı¤ÛË ·˘Ù‹ ·Ó¤Ï·‚ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ηٿ ÙÔ˘ πÛÏ¿Ì. ΔÔ 1032 η٤Ϸ‚ ÙË ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Î·È ÏÔ‡ÛÈ· fiÏË Ù˘ √ÛÚÔËÓ‹˜, Œ‰ÂÛÛ·, ηÙfiÈÓ ‰ˆÚÔ‰ÔΛ·˜ ÙÔ˘ ΔÔ‡ÚÎÔ˘ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ Ù˘. ™ÙËÓ fiÏË ·˘Ù‹ ·Ó·Î·Ï‡ÊıËΠ¤Ó· ÛÔ˘‰·›Ô ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ÎÂÈÌ‹ÏÈÔ, Ë È‰ÈfiÁÚ·ÊË (·fiÎÚ˘ÊË) ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ πËÛÔ‡ ÃÚÈÛÙÔ‡ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙfiÙ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ Œ‰ÂÛÛ·˜, Ë ÔÔ›· ÛÙ¿ÏıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì ÙÈ̤˜. ∏ ηٿÏË„Ë Ù˘ Œ‰ÂÛÛ·˜ ›¯Â ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜ ‰·ÊÈΤ˜ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ ÂΠ̤ÚÔ˘˜ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ ÚÔ˜ ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. √È ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ªÈ¯·‹Ï ¢′ Ó· ÛÙ›ÏÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÛÙË ™ÈÎÂÏ›·, fiÔ˘ Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ‰¿ÊË ·ÂÈÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜. ¢ÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙÚ·ÙËÁfi˜
§ÔÁÁÈ‚·Ú‰›·˜. ™ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ¤Ï·‚·Ó ̤ÚÔ˜ Ì ÙÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Ô μ·Ú·ÁÁÔÚÒÛÔ˜ ¡ÙÚÔ˘˙›Ó· ηÈ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
Ô ıÚ˘ÏÈÎfi˜ ÿڷÏÓÙ, Ô ÌÂÙ¤ÂÈÙ·
πÙ·Ï›·. ∞Ó Î·È Ô ∫·Ï·Ê¿Ù˘ Û‡ÓÙÔÌ·
ÛÙËÓ fiÏË ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘, Ë ÔÔ›·
‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ¡ÔÚ‚ËÁ›·˜. √È ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜
·Ó·ÙÚ¿ËÎÂ, ÔÈ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ˜ ∑ˆ‹ ηÈ
·Ú·‰fiıËΠ·Ì·¯ËÙ› (·Ú¯¤˜ 1043).
‰˘Ó¿ÌÂȘ ·Ô‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ƒ‹ÁÈÔ
£ÂÔ‰ÒÚ· ·Ú·¯ÒÚËÛ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈΤ˜
™ÙËÓ ›‰È· ÂÚÈÔ¯‹ ÚÔÛ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙÔ
Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ πÙ·Ï›·˜ ÙÔ 1038 Î·È ÙÔ ›‰ÈÔ
‰˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙÔÓ ª·ÓÈ¿ÎË, Ô˘ ¤ÊÙ·ÛÂ
ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ Î·È ÔÈ
¤ÙÔ˜ ÔÏÈÔÚ΋ıËÎÂ Î·È Î·Ù·Ï‹ÊıËΠË
ÛÙÔÓ Δ¿Ú·ÓÙ· Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜ ÙÔ
ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜ ‚¿‰ÈÛ·Ó ÚÔ˜ ÙËÓ
ªÂÛÛ‹ÓË. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛ ٷ¯Â›· ¤ϷÛË
¶¿Û¯· ÙÔ˘ 1042. ∞̤ۈ˜ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË
ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·. √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜
Î·È Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ™ÈÎÂÏ›·˜.
¿ÏÏ·Í ˘¤Ú ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ. ¶ÔÏϤ˜
ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ¤ÚıÂÈ Û οÔÈÔ
√È ÕÚ·‚˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ÛÙËÓ
fiÏÂȘ ·Ó·Î·Ù·Ï‹ÊıËÎ·Ó Î·È Ë
Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi Ì ÙÔÓ ª·ÓÈ¿ÎË, ·ÏÏ¿ ÔÈ
ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Ó· ÔÚÁ·ÓÒÛÔ˘Ó
ÓÔÚÌ·Ó‰È΋ ·ÂÈÏ‹ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÂ
ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÔÚÚ›ÊıËηÓ
·ÓÙ›ÛÙ·ÛË, ·Ú·Ì¤ÚÈÛ·Ó ÙȘ ÌÂٷ͇
ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ‚·ıÌfi. ¶¿ÏÈ fï˜ Ô
ÂÚÈÊÚÔÓËÙÈο. ∏ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË, ÏÔÈfiÓ,
ÙÔ˘˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜ Î·È ¤Ï·‚·Ó ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ
ª·ÓÈ¿Î˘ ¤ÂÛ ı‡Ì· ‰È·‚ÔÏ‹˜ ηÈ
‹Ù·Ó ‚¤‚·ÈË, ÁÈ’ ·˘Ùfi Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË
·fi ÙËÓ ∞ÊÚÈ΋. ™˘ÁΤÓÙÚˆÛ·Ó ¤ÙÛÈ
Û˘ÎÔÊ·ÓÙ›·˜ ·fi ÙÔÓ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô
Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÔÁÎ҉˜ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì·,
¤Ó· ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì·, ÙÔ ÔÔ›Ô
ƒˆÌ·Ófi ™ÎÏËÚfi ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘
ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ¤ıÂÛ ÙÔÓ
¤Û¢Û ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔÓ
ÊıÈÓÔÒÚÔ˘ ÙÔ˘ 1042. √ ƒˆÌ·Ófi˜
·ÂÈÚÔfiÏÂÌÔ Â˘ÓÔ‡¯Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi. √È ‰‡Ô
¤ÊÙ·Û ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ó· ÏÂËÏ·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ
¶ÂÚÁ·ÌËÓfi. √È ‰‡Ô ·ÓÙ›·ÏÔÈ
ÛÙÚ·ÙÔ› Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ƒ·Ì¤ÙÙ·,
ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË ÛÙË ªÈÎÚ¿
Û˘Ó·ÓÙ‹ıËÎ·Ó ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ÎÔÓÙ¿
fiÔ˘ ÔÈ ·Ú·‚ÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ˘¤ÛÙËÛ·Ó
∞Û›·, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ó· ·ÙÈÌ¿ÛÂÈ ÙË
ÛÙËÓ ∞ÌÊ›ÔÏË. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘
·ÓˆÏÂıÚ›·. ΔÔ 1040 ÈÛ¯˘Ú‹ ·Ú·‚È΋
Û‡˙˘ÁÔ ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘. ∏ ›‰ËÛË ÙˆÓ
ª·ÓÈ¿ÎË, ÂÌÂÈÚÔfiÏÂÌÔ˜ Î·È Ì ÈηӋ
ÛÙÚ·ÙÈ¿, ÂÓÈÛ¯˘Ì¤ÓË ·ÎfiÌ· ÌÈ· ÊÔÚ¿
Ú¿ÍÂˆÓ ·˘ÙÒÓ ÂÍfiÚÁÈÛ ÙÔÓ ª·ÓÈ¿ÎË,
ËÁÂÛ›·, Û‡ÓÙÔÌ· ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ ÙÔ˘
·fi ÙË ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈ΋ ‚fiÚÂÈ· ∞ÊÚÈ΋,
Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ¤ÙÔ˘˜
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ÛÙÚ·Ù‡̷ÙÔ˜, ηٿ
Âȯ›ÚËÛ ӷ ·Ó·Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ Ù· ¯·Ì¤Ó·
ÛÙ·Û›·ÛÂ Î·È ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËÎÂ
ÛÙËÓ Î·Ù·‰›ˆÍË Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ,
‰¿ÊË, ÔÈ ÕÚ·‚˜ fï˜ ËÙÙ‹ıËÎ·Ó Î·È
·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ·fi Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٿ
Ô ËÁ¤Ù˘ ÙˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÒÓ ÛÎÔÙÒıËÎÂ
¿ÏÈ. ΔfiÙ ¤ÊÙ·Û ·fi ÙËÓ ¶fiÏË
ÙÔ˘. ŒÂÈÙ· Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi
·Ó·¿ÓÙ¯·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ô ÛÙÚ·Ùfi˜
‰È·Ù·Á‹ ·Ó¿ÎÏËÛ˘ ÙÔ˘ ÓÈÎËÊfiÚÔ˘
ÙÔ˘ Î·È ¤Ú·Û ÛÙË μ·ÏηÓÈ΋,
ÙÔ˘ Ó· ‰È·Ï˘ı›.
ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡, Û˘Ó¤ÂÈ· Û˘ÎÔÊ·ÓÙ›·˜ ·fi ÙÔ Ó·‡·Ú¯Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ, Ô˘ ÙÂÏÔ‡Û ˘fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË ÛÙË ™ÈÎÂÏ›·. ŒÙÛÈ, Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ·Ó·ÎÏ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Î·È Ê˘Ï·Î›ÛÙËÎÂ. ™ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÛÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· ‰ÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜. Èڛ˜ ÈηӋ ËÁÂÛ›·, ÙÔ ÛÈÎÂÏÈÎfi Ì¤ÙˆÔ Î·Ù¤ÚÚ¢ÛÂ Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· ÌfiÓÔ Ë ªÂÛÛ‹ÓË ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ˘fi ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ΢ÚÈ·Ú¯›·. √È ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô› ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔÈ ÙËÓ ·ÛÙ¿ıÂÈ· Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó Î·Ù·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ fiÏÂȘ ÙˆÓ ÚÒËÓ ÂÚÁÔ‰ÔÙÒÓ ÙÔ˘˜. √ Ó¤Ô˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ªÈ¯·‹Ï ∂′ Ô ∫·Ï·Ê¿Ù˘ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠÙÔ Ï¿ıÔ˜ ÙÔ˘ ÚÔηÙfi¯Ô˘ ÙÔ˘, ·ÔÊ˘Ï¿ÎÈÛ ÙÔÓ ª·ÓÈ¿ÎË (1042) Î·È ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËΠӷ ÙÔÓ ÛÙ›ÏÂÈ ÛÙËÓ
[53]
ΔÔ 1038 ÔÈ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ˘fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ª·ÓÈ¿ÎË, η٤Ϸ‚·Ó ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ™ÈÎÂÏ›·. ÕÔ„Ë ·fi ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ˘ ∫¿ÛÙÚÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË ÛÙȘ ™˘Ú·ÎÔ‡Û˜. RIPANI MASSIMO/ VISUAL PHOTOS
[54]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
fiÙÈ ·‡ÍËÛ ηٿ 80 Ï›ÙÚ˜ ¯Ú˘ÛÔ‡ ÙËÓ ÂȯÔÚ‹ÁËÛË Ô˘ ÚfiÛÊÂÚ οı ¯ÚfiÓÔ ÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·ÌÂ›Ô ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂÎÎÏËÛ›·, Ë ÔÔ›· ¤ÊÙ·Û ӷ ¤¯ÂÈ 100 Ï›ÙÚ˜ ¯Ú˘ÛÔ‡. §¤Ó ›Û˘ fiÙÈ ¤‰ˆÛ ¿Ú· ÔÏÏ¿ ¯Ú‹Ì·Ù· ÁÈ· ÙË ÛˆÙËÚ›· Ù˘ „˘¯‹˜ ÙÔ˘ ÂıÂÚÔ‡ ÙÔ˘. ∂ÓÒ Î·Ù·Û·Ù·ÏÔ‡Û ¤ÙÛÈ Ù· ‰ËÌfiÛÈ· ¯Ú‹Ì·Ù·, ηıÔ‰ËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ·‰˘Ó·Ì›·˜ ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ·fi Û˘ÎÔÊ¿ÓÙ˜, ÙÈ̈ÚÔ‡Û ÁÈ· Û˘ÎÔÊ·ÓÙ›· ·ÓıÚÒÔ˘˜ ·ıÒÔ˘˜. Δ‡ÊψÛ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÁÈÔ Ù˘ ÚÒËÓ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÂÍfiÚÈÛ ÙËÓ ›‰È·, ÂÓÒ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ù˘ ›¯Â ·ÔÓ›ÌÂÈ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ Ù˘ ˙ˆÛÙ‹˜, Ê˘Ï¿ÎÈÛ ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¢ÈÔÁ¤ÓË, ÙÔÓ ÓÈÎËÙ‹ ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ, Ì·ÛÙ›ÁˆÛ ‰ËÌfiÛÈ· ¿Ó‰Ú˜ ÂÈÊ·Ó›˜ ˆ˜ Û˘ÓˆÌfiÙ˜, ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔÓ ∂˘ÛÙ¿ıÈÔ ¢·ÊÓÔÌ‹ÏË,
Ô˘ ÙfiÛÔ Â›¯Â ‰È·ÎÚÈı› ÛÙÔ μÔ˘ÏÁ·ÚÈÎfi ¶fiÏÂÌÔ, ηıÒ˜ Î·È ÙÚÂȘ ÂÁÁÔÓÔ‡˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï μÔ‡ÚÙ˙Ë. Δ¤ÏÔ˜, ¤‰ÈˆÍ ·fi Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ ÙÔ˘, £ÂÔ‰ÒÚ·, ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙË ÛÙÔ ·ÔηÏÔ‡ÌÂÓÔ ¶ÂÙÚ›Ô. ∏ ·ÓÈηÓfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Ê¿ÓËΠ΢ڛˆ˜ ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ Ù˘ ™˘Ú›·˜. √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ªÈ¯·‹Ï ™ÔÓ‰‡Ï˘, Ô˘ ›¯Â ËÙÙËı› ·fi ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜ ÂÓfiÛˆ ·ÎfiÌË ˙Ô‡ÛÂ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ·Ó¿ÍÈÔ˜ Ó· ·ÓÙ·ÔÎÚÈı› ÛÙÔ ¤ÚÁÔ Ô˘ ÙÔ˘ ›¯Â ·Ó·ÙÂı›. °È’ ·˘Ùfi Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ÂÓ¤ÚÁËÛ ۈÛÙ¿ ·‡ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, ·ÓÙ› Ó· ·Ó·ı¤ÛÂÈ ÙÔ ‰‡ÛÎÔÏÔ ÂΛÓÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ· Û οÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÈηÓÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‰ÈfiÚÈÛ ËÁÂ-
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÌfiÓ· Ù˘ ™˘Ú›·˜ ÙÔ Á·ÌÚfi ÙÔ˘, Û‡˙˘ÁÔ Ù˘ ·‰ÂÏÊ‹˜ ÙÔ˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∫·Ú·ÓÙËÓfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÁÈÔ ÙÔÓ ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙfi ›Ûˆ˜ Ó·‡·Ú¯Ô Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÂΛÓË˜Ø fiˆ˜ ı· ‰Ô‡ÌÂ, fï˜, Ô ›‰ÈÔ˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÓÙ¿ÍÈÔ˜ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ Ô˘ ÙÔ˘ ·Ó·Ù¤ıËÎÂ. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÙÔ 1030. ºÙ¿ÓÔÓÙ·˜, ÏÔÈfiÓ, ÛÙÔ ºÈÏÔÌ‹ÏÈÔ Ù˘ ºÚ˘Á›·˜ Ì ۇÛÛˆÌË ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘, ›‰Â ÙÔ˘˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÙˆÓ Ìˆ·ÌÂı·ÓÒÓ Ù˘ μ¤ÚÔÈ·˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ÷Ï›Ԣ, Ó· ʤÚÓÔ˘Ó ÔÏÏ¿ ‰ÒÚ· ·Ú·Î·ÏÒÓÙ·˜ Ó· Ù‡¯Ô˘Ó Ù˘ Û˘Ì¿ıÂÈ·˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÁÈ· fiÛ· Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó Î·È ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ ı· η٤‚·ÏÏ·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ÊfiÚÔ Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯Â ÂÈ‚ÏËı› › ºˆÎ¿. √È ÈÔ ¤ÌÂÈÚÔÈ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡
Û˘Ì‚Ô‡ÏÂ˘Û·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ‰Â¯Ù› ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ «Î·È Ó· ÌËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ™˘Ú›·˜ ̘ ÛÙÔ Î·ÏÔη›ÚÈ, fiÙ·Ó ÙÔ ÓÂÚfi Û·Ó›˙ÂÈ ÂΛ, ÂÓÒ ÔÈ ÕÚ·‚˜ Â›Ó·È ·Û˘Ó·ÁÒÓÈÛÙÔÈ, ÁÈ·Ù› Â›Ó·È Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔÈ ÛÙË ˙¤ÛÙË, ÛÙÔ ÂÎÙ˘ÊψÙÈÎfi ʈ˜ ÙÔ˘ ‹ÏÈÔ˘ Î·È ÛÙÔ˘˜ η‡ÛˆÓ˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÓÔÏÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ·˘Ù¤˜ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜». ŸÌˆ˜, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ¿ÎÔ˘Û ÙȘ ÊÚfiÓÈ̘ ÂΛӘ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ Î·È ÂÈÙ¤ıËΠÛÙË ™˘Ú›· ·ı·›ÓÔÓÙ·˜ fi,ÙÈ ÚÔ¤‚Ï„·Ó ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÙÔ˘: ∞ÔÎÏ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ‚Ú¤ıËΠ۠‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË Î·È ÓÈ΋ıËÎÂ. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÓÈ΋ıËΠÌfiÓÔ ÏfiÁˆ ηÎÔ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Î·È ·fi ÙÔ ÂÍ‹˜: √ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·ÓÈ¿Î˘, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÚÈÛÙÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ηÙ›¯Â ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ fiÏË, fiÙ·Ó 800 ÕÚ·‚˜ Ô˘ ¤ÛÙÚÂÊ·Ó ·fi ÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜ ÙÔ‡ ˙‹ÙËÛ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ·Ú·‰ÒÛÂÈ ÙËÓ fiÏË ÙÔ˘, ·ÓÙ› ÁÈ· ¿ÏÏË ·¿ÓÙËÛË, ÙÔ˘˜ ¤ÛÊ·Í fiÏÔ˘˜ Î·È ‹Ú ÙȘ 280 η̋Ϙ ÙÔ˘˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ÊÔÚو̤Ó˜ Ï¿Ê˘Ú·. ∫fi‚ÔÓÙ·˜, Ù¤ÏÔ˜, Û‡Ìʈӷ Ì ٷ ÔıˆÌ·ÓÈο ¤ıÈÌ· Ô˘ ÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù·, ÙȘ ̇Ù˜ Î·È Ù· ·ÊÙÈ¿ ÙÔ˘˜, Ù· ‹Á ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ· Î·È ¤ÌÂÓ ÛÙÔ Û›ÙÈ ÙÔ˘ ºˆÎ¿. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·ÓÙ¿ÌÂÈ„Â ÙÔÓ ª·ÓÈ¿ÎË ÁÈ· ÙȘ ˘ËÚÂۛ˜ ÙÔ˘ ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Î·Ù¿ӈ Ù˘ ∫¿Ùˆ ªË‰›·˜, fiÔ˘ ·˘Ùfi˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ӷ Ì¿¯ÂÙ·È ÁÂÓÓ·›· ηٿ ÙˆÓ Ìˆ·ÌÂı·ÓÒÓ, ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ì ÂÈÙ˘¯›·. ∞Ó·¯ˆÚÒÓÙ·˜ fï˜ ÁÈ· ÙË ™˘Ú›·, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ‰ÈfiÚÈÛ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ ÙÔÓ ™˘ÌÂÒÓ, ÙÔ ÁÓˆÛÙfi Û ÂÌ¿˜ ˘ËÚ¤ÙË ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∏′, Î·È ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ οÔÈÔÓ ¡È΋ٷ. ∫·È ÔÈ ‰‡Ô, fiÓÙ·˜ ·Ó¿ÍÈÔÈ, ηٷÙÚÔÒıËÎ·Ó Í·Ó¿ ·fi ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜. ΔfiÙ ÌfiÓÔ ‹Ú ۈÛÙ‹ ·fiÊ·ÛË Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË ¯ÒÚ· ÂΛÓË ÙÔÓ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ Î·È Ì¤Á· ÂÙ·ÈÚÂÈ¿Ú¯Ë £ÂfiÎÙÈÛÙÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÚÔÛٿل ÙÔ Ê›ÏÔ ÂÌ›ÚË Ù˘ ΔÚ›ÔÏ˘ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔÔ fiÛÔ ÂÓ›Û¯˘Û ÙËÓ ·Í›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ô £ÂfiÎÙÈÛÙÔ˜ ÙÔ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘ÌÂ Î·È ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1031 Ô ÂÌ›Ú˘ ÙÔ˘ ÷Ï›Ԣ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ Ì ÔÏÏ¿ ‰ÒÚ· ÁÈ· Ó· ·Ó·ÓÂÒÛÂÈ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ ÂÈÚ‹Ó˘ Î·È Ó· ·ӷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ÏËڈ̋ ÙˆÓ ·ÏÈÒÓ ÊfiÚˆÓ. ∞fi ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÏÂ˘Ú¿ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔ Ã·Ï¤È ÙÔÓ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ £ÂÔʇϷÎÙÔ ÙÔÓ ∞ıËÓ·›Ô, ÂȂ‚·›ˆÛ ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Î·È ·Ô‰¤¯ÙËΠÙË Û‡ÌÚ·ÍË Ì ÙÔ˘˜ ÷ϛ٘. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ Ìˆ·ÌÂı·ÓÔ› Ù˘ ™˘Ú›·˜, Ô˘ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ηٷÓÈ΋ÛÔ˘Ó Ô ºˆÎ¿˜, Ô πˆ¿ÓÓ˘ Î·È Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ‰ÂÓ ı· ˘¤Î˘Ù·Ó ·fi Ù¤ÙÔȘ
[55]
ªÂٷ͈Ùfi ‡Ê·ÛÌ· Û˘Úȷ΋˜ ‹ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘ Ì ¤ÓÙÔÓ· Ù· ÛËÌ¿‰È· Ù˘ ÂÈÚÚÔ‹˜ Ù˘ ÂÚÛÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘. ¶·Ú¿ ÙȘ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ˙ÂÛÙÔ‡ Îϛ̷ÙÔ˜ Î·È ÙÔ˘ η‡ÛˆÓ·, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ™˘Ú›·˜, fiÔ˘ Î·È ÓÈ΋ıËÎÂ. WERNER FORMAN ARCHIVE/ SCALA
[56]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶›Ó·Î·˜ ÙÔ˘ Dominique Vivant Denon, Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ 1770-1825, Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙË μÂÏfiÓ· Ù˘ ∫ÏÂÔ¿ÙÚ·˜ ÛÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·. ΔËÓ ·ÓÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ Î¿Ï˘Ù·Ó ÔÈ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙËÁÒÓ ÙÔ˘, fiˆ˜ ÙÔ˘ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ˘ ΔÂÎÓ¤· ∞‚˘‰ËÓÔ‡, Ô˘, ηÙ¢ı˘ÓfiÌÂÓÔ˜ ÛÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, η٤Ϸ‚ ÔÏÏ¿ ÏÔ›· ÙˆÓ ™·Ú·ÎËÓÒÓ Î·È ¿Ú·Í ÔÏÏ¿ Ï¿Ê˘Ú·. STAPLETON COLLECTION/ CORBIS/APEIRON
ÚÔÛˆÚÈÓ¤˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ ·Ó‰ÚÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, fiÛË ·Í›· Î·È ·Ó ›¯·Ó, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Û˘ÁÎÚÈıÔ‡Ó Ì ÂΛÓÔ˘˜. √È ˘fiÏÔÈÔÈ ÂÌ›Úˉ˜ Û˘Ó¤¯È˙·Ó ÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ Î·È ¿ÏÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ÙÔ 1032. ∂›¯Â ‹‰Ë ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙ· ªÂÛ¿Ó·ÎÙ·, fiÙ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ Âȉ‹ÛÂȘ ·Ó·¯·›ÙÈÛ·Ó ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘: ™ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ηÙËÁÔÚ‹ıËΠ¿ÏÈ fiÙÈ ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙË £ÂÔ‰ÒÚ· ۯ‰›·˙ ÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ηıÂÛÙÒÙÔ˜Ø ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ Â›¯·Ó ‰È·‚› ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Î·È ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó ÙË ªÔÈÛ›·Ø ÔÈ ÕÚ·‚˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó Ù· ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ÚÔÂÏ·‡ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ ÙËÓ ˘ÚfiÏËÛ·Ó. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘, ›Ù ÁÈ·Ù› Û˘Ó·ÈÛı¿ÓıËΠÙËÓ ÂÓÔ¯‹ ÙÔ˘ ›Ù ÁÈ·Ù› ·ÂÏ›ÛÙËΠÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ¿‰ÈÎˆÓ ÂÈı¤ÛÂˆÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ÙȘ Ôԛ˜ ‰Â¯fiÙ·Ó ·fi ηÈÚfi, ·˘ÙÔÎÙfiÓËÛÂ, ÂÓÒ Ë £ÂÔ‰ÒÚ· ¤Ï·‚ ÙÔ Û¯‹Ì· Ù˘ ÌÔÓ·¯‹˜ ·fi ÙË ∑ˆ‹, Ë ÔÔ›· ›ÛÙ¢ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈο Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó ÔÈ ÂÈ‚Ô˘Ï¤˜ Î·È Ù· ÛοӉ·Ï·. √È ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛ·Ó Î·Ó¤Ó·Ó ·ÓÙ›·ÏÔ, ¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜Ø Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ∫·Ú·ÓÙËÓfi˜, Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ¡·˘Ï›Ô˘, Ó›ÎËÛ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ƒ·Ô˘Û·›ˆÓ ÙÔÓ ·Ú·‚ÈÎfi ÛÙfiÏÔ Î·È Î·Ù¤ÛÙÚ„ ٷ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ¯ıÚÈο ÏÔ›·. ŸÌˆ˜, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¤ÛÙÚ„ ·fi Ù· ªÂÛ¿Ó·ÎÙ· ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. °‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1033 ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠٷ Ó¤· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ∫·Ú·ÓÙËÓÔ‡. √È ÕÚ·‚˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ Âȯ›ÚËÛ·Ó ‰Â‡ÙÂÚË ÂȉÚÔÌ‹ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ Î·È ÙˆÓ ·Ú·Ï›ˆÓ, Ì 1.000 ÏÔ›· ÛÙ· ÔÔ›· ¤‚·ÈÓ·Ó 10.000 ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜. √ ∫·Ú·ÓÙËÓfi˜ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̛̠· ÌÔ›Ú· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, ÙËÓ ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ 500 ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜. °È· ¿ÏÏË ÌÈ· ÊÔÚ¿, ÛÙ· Ù¤ÏË Ù˘ ›‰È·˜ ¯ÚÔÓÈ¿˜, ¤Ù˘¯Â ¿ÏÏË Ó›ÎË Î·Ù¿ ÙˆÓ ™·Ú·ÎËÓÒÓ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ 600 ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜. ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹, ¿ÏÏÔ˜ ÛÙfiÏÔ˜ Ô˘ ÛÙ¿ÏıËΠ̠ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ ΔÂÎÓ¤· ÙÔÓ ∞‚˘‰ËÓfi ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ, ·ÊÔ‡ ÏËÛ›·Û ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, ΢ڛ¢Û ÔÏÏ¿ ÏÔ›· Î·È ¿Ú·Í ÔÏÏ¿ Ï¿Ê˘Ú·. ∂ÈϤÔÓ, Ô ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ ¡È΋ٷ˜ ¶ËÁÔÓ›Ù˘ ¤ÊÙ·Û ¤ˆ˜ ÙË μ·‚˘ÏÒÓ· Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙÔ Ôχ ÎÔÓÙÈÓfi Ù˘ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ¶ÂÚÎÚ›Ó. √È ÛÙÚ·ÙËÁÔ›, ÏÔÈfiÓ, Î·È ÔÈ Ó·‡·Ú¯ÔÈ ·Ó·Ï‹ÚˆÓ·Ó, fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û·Ó, ÙËÓ ·ÓÈηÓfiÙËÙ· Î·È Ù· ÛÊ¿ÏÌ·Ù· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∏ ˘fiÏË„Ë ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi ›¯Â ‰È·ÙËÚËı› Û ٤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi, ÒÛÙ ÙÔ 1030, ·ÊfiÙÔ˘ ¤ı·ÓÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ ∞‚·ÛÁ›·˜26 °ÂÒÚÁÈÔ˜, Ë ¯‹Ú· ÙÔ˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÌÂ
‰ÒÚ· ÁÈ· Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·Ó·Ó¤ˆÛË Ù˘ ·ÏÈ¿˜ Û˘ÌÌ·¯›·˜ Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ¤‰ˆÛ ۇ˙˘ÁÔ ÛÙÔ ÁÈÔ Ù˘ ¶·ÁÎÚ¿ÙÈÔ ÙËÓ ·ÓÈ„È¿ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ÙËÓ ∂ϤÓË, ÂÓÒ ÙÔ 1033 ·Ú¤‰ˆÛÂ Î·È ÙÔ Ô¯˘Úfi ÊÚÔ‡ÚÈÔ, ÙËÓ ∞Ó·ÎÔ˘Ê‹. ∂ÓÒ fï˜ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ÂÌÓ¤ÂÈ Û‚·ÛÌfi ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi Î·È ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÙÔ˘ Ó· ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È Î·È ÂÓ Ì¤ÚÂÈ Ó· ηٷÙÚÔÒÓÔÓÙ·È, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ‹Ù·Ó ÌÔÈÚ·›Ô Ó· ¤ÛÂÈ ı‡Ì· ÙˆÓ ÁÂÚÔÓÙÈÎÒÓ ÂÚˆÙÈÎÒÓ ·ıÒÓ Ù˘ ›‰È·˜ Ù˘ Á˘Ó·›Î·˜ ÙÔ˘. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ›¯Â ÚÔÛÏ¿‚ÂÈ ÚÈÓ ·fi ηÈÚfi ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ οÔÈÔÓ ¶·ÊÏ·ÁfiÓ· ¢ÓÔ‡¯Ô ÔÓfiÌ·ÙÈ πˆ¿ÓÓË, Ô ÔÔ›Ô˜, ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÂΛÓÔ˜ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ, ¤ÁÈÓ ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔ˜. ¢ÈÔÚ›ÛÙËΠ·Ú¯Èο Ú·ÈfiÛÈÙÔ˜27 Î·È ¤ÂÈÙ· ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜28. √ πˆ¿ÓÓ˘ ›¯Â Ù¤ÛÛÂÚ· ·‰¤ÏÊÈ·, Ù· ÔÔ›· ›¯·Ó ¿ÚÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÍÔ˘Û›Â˜, ·Ó Î·È Ù· ·ÁÁ¤ÏÌ·Ù· Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û·Ó ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¤ÓÙÈÌ·, ÂȉÈο ·˘Ùfi ÙÔ˘ ·Ú·¯·Ú¿ÎÙË. ŒÓ·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, Ô ªÈ¯·‹Ï29, Ô˘ ‹Ù·Ó Ôχ ˆÚ·›Ô˜ Î·È Ôχ Ó¤Ô˜, ›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Î¿ÔÈÔ ·Í›ˆÌ· ÛÙËÓ ·˘Ï‹ Î·È ¤ÙÛÈ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û˘Ó¯Ҙ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ·. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ‹‰Ë 60 ÂÙÒÓ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˘Ô„È·ÛÙ› fiÙÈ Ë ∑ˆ‹, Ë ÔÔ›· ›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ Ù· 50, ı· ÚÔÙÈÌÔ‡Û οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÙfiÛÔ Ó·Úfi. ∫·È fï˜, ¤ÙÛÈ Û˘Ó¤‚Ë, Î·È Ô ¤ÚˆÙ¿˜ Ù˘ η٤ÏËÍ ӷ Â›Ó·È ÙfiÛÔ ·Ú¿ÊÔÚÔ˜ Î·È ÙÚÂÏfi˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∫‰ÚËÓfi, ÒÛÙÂ, ˘Ô‰·˘ÏÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙË ÊÈÏÔ‰ÔÍ›· ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï Î·È ÙË ÊÈÏ·Ú¯›· ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ÙËÓ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔ Ó· ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ÛÂÈ ÙÔ Û‡˙˘Áfi Ù˘ Ì ‰ËÏËÙ‹ÚÈÔ Ô˘ ÂÓÂÚÁÔ‡Û ÛÈÁ¿ ÛÈÁ¿. ŸÌˆ˜, Ô ·Ó˘fiÌÔÓÔ˜ ªÈ¯·‹Ï ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ ‰ËÏËÙËÚ›Ô˘, Î·È ¤ÙÛÈ ÛÙȘ 11 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1034 (ÙË ªÂÁ¿ÏË ¶¤ÌÙË), ÂÓÒ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙÔ ÏÔ˘ÙÚfi ÙÔ˘ ·Ï·ÙÈÔ‡, ÙÔÓ ¤ÓÈÍ ̤۷ ÂΛ. ΔË Ó‡¯Ù·, ÂÓÒ „¿ÏÏÔÓÙ·Ó Ù· ÕÁÈ· ¶¿ıË, ÎÏ‹ıËÎÂ, ‰‹ıÂÓ ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ƒˆÌ·Ófi, Ô ÙfiÙ ·ÙÚȿگ˘ ∞ϤÍÈÔ˜ Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ› ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·. ∂ΛÓÔ˜ ‚È¿ÛÙËΠӷ ¿ÂÈ, ·ÏÏ¿ ‚ڋΠÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÓÂÎÚfi Î·È ÙË ∑ˆ‹ Ó· οıÂÙ·È ÛÙÔÓ Â›ÛËÌÔ ıÚfiÓÔ ¤¯ÔÓÙ·˜ ÎÔÓÙ¿ Ù˘ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï. ΔfiÙ ¤Ì·ı fiÙÈ ÎÏ‹ıËΠÁÈ· Ó· ¢ÏÔÁ‹ÛÂÈ ÙÔ Á¿ÌÔ ÙÔ˘˜. √ ∞ϤÍÈÔ˜ Í·ÊÓÈ¿ÛÙËÎÂ Î·È ÛÙÂÎfiÙ·Ó ¿Ó·˘‰Ô˜ ÌËÓ Í¤ÚÔÓÙ·˜ ÙÈ Ó· οÓÂÈ, fiÙ·Ó Ô πˆ¿ÓÓ˘ Î·È Ë ∑ˆ‹ ÙÔ‡ ÚfiÛÊÂÚ·Ó 50 Ï›ÙÚ˜ ¯Ú˘ÛÔ‡ Î·È ¿ÏϘ 50 ÁÈ· ÙÔÓ ˘fiÏÔÈÔ ÎÏ‹ÚÔ Î·È ¤ÙÛÈ ÙÔÓ ¤ÂÈÛ·Ó Ó· Á›ÓÂÈ Ë ÙÂÏÂÙ‹ ÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘. ∏ ÛÎËÓ‹ ·˘Ù‹, ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘, Â›Ó·È Ì›· ·fi ÙȘ ÊÔ‚ÂÚfiÙÂÚ˜ Ù˘ ÌÂ۷ȈÓÈ΋˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ Î·È Ì·ÚÙ˘Ú› ̤¯ÚÈ ÔÈÔ ‚·ıÌfi ÌÔÚ› Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó Ë Î·ÎÔ‹ıÂÈ· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È Ô ÂÌ·ÈÁÌfi˜ ÙˆÓ ÈÔ ÈÂÚÒÓ ıÂÛÌÒÓ.
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
[57]
[58]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ªÈ¯·‹Ï ¢′ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ˆ˜ ÓÈÎËÙ‹˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Û ·˘Ù‹ ÙË ÌÈÎÚÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
∑ˆ‹ Î·È ªÈ¯·‹Ï ¢′ øÛÙfiÛÔ, Ë ∑ˆ‹, Ô˘ ·Ó¤‚·Û ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi ıÚfiÓÔ ÙÔÓ ÂÚ·ÛÙ‹ Ù˘ ÓÔÌ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ, ·ÓÙ› ÁÈ· Û‡˙˘ÁÔ Î·È ‚·ÛÈÏÈ¿, ı· ›¯Â οÔÈÔ ‰Ô‡ÏÔ Î·È ˘ËÚ¤ÙË, ‰È·„‡ÛÙËÎÂ. √ ªÈ¯·‹Ï ‹Ù·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ·Ó›Î·ÓÔ˜ Ó· ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ› ÙȘ ‰ËÌfiÛȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ, ÂÓÒ ÂÈϤÔÓ ¤·Û¯Â ·fi ÂÈÏË„›·, Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÙÔ Û¯‹Ì· Î·È ÙÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ‰ÂÓ ÙËÓ ·Ó¤Ï·‚Â Ë ∑ˆ‹ ·ÏÏ¿ Ô ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, Ô πˆ¿ÓÓ˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó Ú·ÎÙÈÎfi˜ Î·È ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ·Ó¤Ï·‚ ÙË Û˘ÓÔÏÈ΋ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙÔ Ù·ÂÈÓfi ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘. ª¿ÏÈÛÙ·, ÁÈ· Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ·fi ÙȘ ¢ÌÂÙ¿‚ÔϘ ‰È·ı¤ÛÂȘ Ù˘ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜, ÊÚfiÓÙÈÛ ӷ ÙËÓ ÂÚÈÛÙÔȯ›˙Ô˘Ó Î˘Ú›ˆ˜ Á˘Ó·›Î˜ Î·È ‰ÈÎÔ› ÙÔ˘ ¢ÓÔ‡¯ÔÈ, ̤ۈ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÂÈÙËÚÔ‡ÛÂ Î·È Ú‡ıÌÈ˙ fiϘ ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ Ù˘: «Δ˘ ··ÁfiÚ¢Û ӷ οÓÂÈ ÂÚÈ¿ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ÂÈÛΤÙÂÙ·È Ù· ÏÔ˘ÙÚ¿ Î·È Ù˘ ÛÙ¤ÚËÛ οı „˘¯·ÁˆÁ›·». ∞ÊÔ‡, ÏÔÈfiÓ, ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘, ·Ó¤ıÂÛ ٷ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ÌÂÁ¿Ï· ·ÍÈÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ Û˘ÁÁÂÓ›˜: ¢ÈfiÚÈÛ ‰Ô‡Î· Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ¡È΋ٷ, ηÈ, ·ÊfiÙÔ˘ ¤ı·Ó ·˘Ùfi˜, ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ·‰ÂÏÊfi
ÙÔ˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ. ¶ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ ¤Î·Ó ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ °ÂÒÚÁÈÔ, η›Û·Ú· ÙÔ ÁÈÔ Ù˘ ·‰ÂÏÊ‹˜ ÙÔ˘ ª·Ú›·˜, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï, Î·È Â›ÛÎÔÔ ¡ÈÎÔÌˉ›·˜ οÔÈÔÓ Â›Û˘ Û˘ÁÁÂÓ‹ ÙÔ˘, ÙÔÓ Â˘ÓÔ‡¯Ô ∞ÓÙÒÓÈÔ ¶¿¯ËÙ·. ŸÙ·Ó ¤Ó·˜ ÂÈÊ·Ó‹˜ ¿Ó‰Ú·˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢·Ï·ÛÛËÓfi˜, ÂͤÊÚ·Û ÙËÓ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· fiÏ· ·˘Ù¿ Î·È ¤‰ÂÈÍ ÙËÓ ÂÚÈÊÚfiÓËÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙË ¯˘‰·›· Î·È ÙÈÔÙ¤ÓÈ· ·˘Ù‹ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ·Ú¯Èο ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔÓ ÂÍ¢ÌÂÓ›ÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛ ÛÙÔ ÓËÛ› ¶Ï¿ÙË. º˘Ï¿ÎÈÛ ÙÔÓ ¿Ó‰Ú· Ù˘ ı˘Á·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, ‰‹Ì¢Û ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÚÈÒÓ ÏÔ‡ÛÈˆÓ Î·È Â˘ÁÂÓÈ΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜ Ê›ÏˆÓ ÙÔ˘ ·fi ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Î·È ÙËÓ ·Ú¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, Ô˘ Û‡ÓÙÔÌ· ‰ÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∂ÓÒ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Ì ÙÔ Ó· ¢ÂÚÁÂÙ› ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È Ó· ÙÈ̈Ú› ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÊÚÔÓÔ‡ÓÙ˜, ÔÈ ™·Ú·ÎËÓÔ› Î˘Ú›Â˘Û·Ó Ù· ª‡Ú· Ù˘ §˘Î›·˜, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ∞‚·ÛÁ›·˜ ¶·ÁÎÚ¿ÙÈÔ˜ ÛÊÂÙÂÚ›ÛÙÈΠfiÏ· Ù· ÊÚÔ‡ÚÈ· Ô˘ ›¯·Ó ‰Ôı› ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ÔÈ Ã·Ï›Ù˜ ¤‰ÈˆÍ·Ó ÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ ÙÔ˘˜ Ô˘ ÙÔÓ Â›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ÂÎfiÚıËÛ·Ó ÙË ªÔÈÛ›· ÚÔÂÏ·‡ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ÔÈ ÕÚ·‚˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó ÙȘ ∫˘ÎÏ¿‰Â˜. «√ πˆ¿ÓÓ˘ ‰ÂÓ ÓÔÈ·˙fiÙ·Ó ÁÈ· Ù›ÔÙÂ, ÂÓÒ Ë ÌfiÓË ÙÔ˘
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
·Û¯ÔÏ›· ‹Ù·Ó Ó· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı› ÙÔÓ ¢·Ï·ÛÛËÓfi, Ì‹ˆ˜ ÙÔ˘ ÍÂʇÁÔ˘Ó ÔÈ Ì˯·ÓÔÚڷʛ˜ ÙÔ˘». ◊ Ì¿ÏÏÔÓ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È Ù· ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Ì ¿ÏÏ·, Ôχ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ¤ÚÁ·. °È·Ù› ÙÔ 1037, Ô˘ ›¯Â ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÍËÚ·Û›· ÏfiÁˆ ·Ú·ÙÂٷ̤Ó˘ ·ÓÔÌ‚Ú›·˜, ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ ˆ˜ ·ÌÔÈ‚‹ ÁÈ· ÙË ¯ÚËÛÙ‹ ÙÔ˘˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·Ó Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ¿ÓˆıÂÓ ‚Ô‹ıÂÈ·. ŒÎ·Ó·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÏÈÙ·Ó›·, fiÔ˘ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û ÙÔ ¿ÁÈÔÓ Ì·Ó‰‹ÏÈÔÓ30, Ô Ì¤Á·˜ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ÚÔ˜ ÙËÓ ∞‡Á·ÚÔ31 Î·È Ô ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ˜ Ù· ¿ÁÈ· Û¿ÚÁ·Ó·. ∞ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È ¿ÏÏË ÏÈÙ·Ó›· ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Î·È ÙÔÓ ÎÏ‹ÚÔ. ŸÌˆ˜, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ¤‚ÚÂÍÂ, ·ÏÏ¿ ¤ÂÛ ÙfiÛÔ Ôχ ¯·Ï¿˙È, ÒÛÙ ÍÂÚ›˙ˆÛ ٷ ‰¤ÓÙÚ· Î·È ÛÎfiÚÈÛ ٷ ÎÂÚ·Ì›‰È· Ù˘ fiÏ˘. ¶Ôχ ÈÔ ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ, ÏfiÁˆ Ù˘ ¤ÏÏÂȄ˘ ÛÈÙ·ÚÈÔ‡ ÛÙËÓ fiÏË, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ·ÁfiÚ·Û ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· 100.000 Ìfi‰È·32 ÛÈÙ·ÚÈÔ‡ ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ì ·˘Ù¿ Ó· ·ÚËÁÔÚ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Ôϛ٘. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi Ì·ÚÙ˘Ú› fiÙÈ fi¯È ÌfiÓÔ Ë ‚ÈÔÙ¯ӛ· ·ÏÏ¿ Î·È Ë ÁˆÚÁ›· ¿ÎÌ·˙·Ó ÙfiÙ ÛÙȘ ΢ڛˆ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ¯ÒÚ˜. º·›ÓÂÙ·È ¿ÓÙˆ˜ fiÙÈ ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ Û˘ÌÊÔÚÒÓ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ¤ÎÚÈÓ ÈÔ ·ÛʷϤ˜ Ó· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÙÔ 1037 ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ì ·ÓÒÙ·ÙÔ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ·Í›ˆÌ·. ∂ȉ›ˆÍÂ, ÏÔÈfiÓ, ̤ۈ Û˘ÁÁÂÓÒÓ Î·È Ê›ÏˆÓ ÙÔ˘ ÌËÙÚÔÔÏÈÙÒÓ Ó· ηı·ÈÚ¤ÛÂÈ ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ Î·È Ó· ·Ó·ÁÔÚ¢ı› Ô ›‰ÈÔ˜ ·ÙÚȿگ˘ Ì ÙËÓ ·ÈÙÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ Ô ∞ϤÍÈÔ˜ «‰ÂÓ ‹Ú ÙÔ ıÚfiÓÔ Ì ÙËÓ „‹ÊÔ ÙˆÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤ˆÓ ·ÏÏ¿ ¤ÂÈÙ· ·fi ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ μ·ÛÈÏ›Ԣ». √ ·ÙÚȿگ˘ fï˜ ·¿ÓÙËÛ ¤Í˘Ó· fiÙÈ ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔ˜ Ó· ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÙÔ ıÚfiÓÔ Û ·˘ÙfiÓ Ô˘ ÙÔ ‹ıÂÏÂ, ·Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ηı·ÈÚÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈ ÌËÙÚÔÔϛ٘ Ô˘ ¯ÂÈÚÔÙfiÓËÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ·Ó·ıÂÌ·Ù›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ ÙÚÂȘ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ô˘ ¤ÛÙÂ„Â Ô ›‰ÈÔ˜. ∫·È ÂÂȉ‹ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ÌËÙÚÔÔϛ٘ ·fi ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÙÔ˘˜ ›¯Â ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ÛÂÈ Ô ∞ϤÍÈÔ˜, ÂȉÈο ÙÔÓ ∞ÓÙÒÓÈÔ ¶¿¯ËÙ· Ù˘ ¡ÈÎÔÌ‹‰ÂÈ·˜, ÂÓÒ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ›¯Â ÛÙ¤„ÂÈ Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï, ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÙÂÏÈο fiÏË ·˘Ù‹ Ë Ì˯·ÓÔÚÚ·Ê›· Î·È ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ‰ÈÔÈΛ Ô È‰ÈÔÙÂÏ‹˜ Î·È ÏÂÔÓ¤ÎÙ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜.
[59]
√È Ûˆ˙fiÌÂÓÔÈ ¤ÁÎÚÈÙÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Î·È Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘˜ ΔÔ Â˘Ù‡¯ËÌ· Â›Ó·È fiÙÈ, fiÛÔÈ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó ÔÈ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜ ÚÔÒıËÛÂ, ‰ÂÓ ÂͤÏÂÈ„·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ·ÏÈÔ› ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘. ŒÙÛÈ, ÔÈ ÕÚ·‚˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ Î·È Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜, Ô˘ ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ›¯·Ó ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙ· ÓËÛÈ¿ ÙˆÓ ∫˘ÎÏ¿‰ˆÓ Î·È ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ· ÙÔ˘ £Ú·ÎËÛ›Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, ηٷÓÈ΋ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÂΛ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Î·È 500 Ô˘ ¤˙ËÛ·Ó Ô‰ËÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ŸÏÔÈ fï˜ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ·Ó·ÛÎÔÏÔ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙËÓ ·Ú·Ï›· ·fi ÙÔ ∞Ùڷ̇ÙÙÈÔ ¤ˆ˜ ÙÔ ™ÙÚfi‚ÈÏÔ. ¶¿ÏÈ ÔÈ ›‰ÈÔÈ Ô˘ ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ·˘Ù¤˜ ηٷÙÚÔÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙˆÓ ∫È‚˘Ú·ÈˆÙÒÓ33, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô Ã·Á¤ ¤ÛÙÂÈÏ 500 ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¤ÓÈÍ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ·. ∏ ™ÂÚ‚›·, Ô˘ ›¯Â ·ÔÛٷًÛÂÈ, ·Ó·ÁοÛÙËÎÂ Î·È ¿ÏÈ Ó· ˘ÔÙ·¯ı›. Δ¤ÏÔ˜, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·ÓÈ¿Î˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ú¯Èο ›¯Â ÌÂÙ·ÙÂı› ·fi ÙËÓ ∫¿Ùˆ ÛÙËÓ ÕÓˆ ªË‰›·, ÛÙ¿ÏıËΠ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ·fi ÙȘ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ ÙÔ˘ ∂˘ÊÚ¿ÙË Î·È ÙÔ˘ Δ›ÁÚË ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· Î·È ·¤‰ÂÈÍ ÂΛ ÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ·ÎfiÌË Ó· ηٷʤÚÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ fiÙ·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û ÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. ∂›‰·Ì ÙËÓ ¤ÎÚ˘ıÌË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯·Ó ÂÚȤÏıÂÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μã. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·˘Ùfi˜, ÌfiÏȘ Ó›ÎËÛ ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ √Ú¤ÛÙË ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· ÛÎÔ‡ÔÓÙ·˜ Ó· ¿ÂÈ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ÂΛ ÁÈ· Ó· ‰ڷÈÒÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ Î·È ·ÔÊ·Û›˙ÔÓÙ·˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi Ó· ·ӷÎÙ‹ÛÂÈ ÂȉÈο ÙË ™ÈÎÂÏ›· ·fi ÙÔ˘˜ ™·Ú·ÎËÓÔ‡˜, ÁÈ·Ù› ηٷϿ‚·ÈÓ ¿Ú· Ôχ ηϿ fiÙÈ, fiÛÔ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂΛÓÔ ÓËÛ›, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ, ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ¿ÛÔÓ‰ˆÓ ¯ıÚÒÓ, ‹Ù·Ó ÂÈÛÊ·Ï‹˜ Ë ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·. ŸÌˆ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤ı·Ó ÚÔÙÔ‡ ÚÔÏ¿‚ÂÈ Ó· ÂÎÙÂϤÛÂÈ ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘, ÂÓÒ ÙÔÓ √Ú¤ÛÙË ÙÔÓ ·Ó·Î¿ÏÂÛÂ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′. √ ƒˆÌ·Ófi˜ °′ ¤ÛÙÂÈÏ ¿ÏÏÔ ÛÙÚ·Ùfi, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ οÓÂÈ Ù›ÔÙ ÛÔ˘‰·›Ô ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÓÈηÓfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËÌÂÈÒÛÔ˘ÌÂ
∏ ∑ˆ‹ ·Ó¤‚·Û ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔÓ ÂÚ·ÛÙ‹ Ù˘ ªÈ¯·‹Ï ¢′ ÓÔÌ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ı· ¤¯ÂÈ ˘ËÚ¤ÙË, ·ÏÏ¿ ‰È·„‡ÛÙËÎÂ.
[60]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi fiÙÈ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÙ·È ·ÍÈfiÌ·¯Ô˜, ϤÁÂÙ·È Â›Û˘ fiÙÈ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ·fi ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÙË ª·Î‰ÔÓ›·, οÙÈ Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÔÈ ¯ÒÚ˜ ·˘Ù¤˜ ‰È¤ıÂÙ·Ó, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Î·È ·ÚÎÂÙfi Ì¿¯ÈÌÔ ÏËı˘ÛÌfi. ∞˘Ù‹ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· › ªÈ¯·‹Ï ¢′. √È ™·Ú·ÎËÓÔ› Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜, ÔÈ §ÔÁÁÔ‚¿Ú‰ÈÔÈ, ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ Î·È ·fi ¤Ó· ‰È¿ÛÙËÌ· Î·È ÌÂÙ¿ ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Î·È Ì ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ÔÈ ·‰È¿ÎÔ· ÌÂÙ·ÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔÈ Î·Ù¿ӈ ÌfiÏȘ Î·È ÌÂÙ¿ ‚›·˜ ηٿÊÂÚÓ·Ó Ó· Û˘ÁÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó ÙfiÛÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, fiÙ·Ó Î¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÌÈ· ÂÌʇÏÈ· ‰È·Ì¿¯Ë ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜ Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜ ¤‰ˆÛ ÛÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ·ÚÎÂÙ¤˜ ÂÏ›‰Â˜ fiÙÈ ı· ·ӷÎÙÔ‡Û ÙÔ ÓËÛ› ·˘Ùfi, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â ¯¿ÛÂÈ ÚÈÓ ·fi 200 Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ·.
∫·ı·›ÚÂÛË ª·ÓÈ¿ÎË ∞ÒÏÂÈ· Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜ Î·È Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜ ¢‡Ô ·‰¤ÏÊÈ·, Ô ∞‚Ô‡Ï-∞Ê¿Ú Î·È Ô ∞‚Ô‡-÷ʘ, ÊÈÏÔÓ›ÎËÛ·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. √ ∞‚Ô‡Ï-∞Ê¿Ú ÓÈ΋ıËΠÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·fi ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ Î·È ˙‹ÙËÛ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ηÙ¿ӈ Ù˘ ∞Ô˘Ï›·˜ Î·È Ù˘ ∫·Ï·‚Ú›·˜, §¤ÔÓÙ· øÔ‡. √ §¤ÔÓÙ·˜ ¤Ú·Û ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· Î·È Ó›ÎËÛ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔÓ ∞‚Ô‡-÷ʘ, ·ÏÏ¿ Ô ∞‚Ô‡Ï-∞Ê¿Ú ÊÔ‚‹ıËΠ̋ˆ˜ ÂΛÓÔÈ Ô˘ ÙÔÓ ‚Ô‹ıËÛ·Ó Á›ÓÔÓÙ·Ó ÙÂÏÈο ΢ڛ·Ú¯ÔÈ Î·È ‹Úı ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ÔÈ ‰‡Ô ·ÓÙ›·ÏÔÈ Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó, ˙‹ÙËÛ·Ó Î·È ¤Ï·‚·Ó ‚Ô‹ıÂÈ· ·fi ÙËÓ ∞ÊÚÈ΋. √ §¤ÔÓÙ·˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ȷ Ó· ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ 15.000 ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ô˘ ›¯Â ·ÂÏ¢ıÂÚÒÛÂÈ. √ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜ Ù· ¤Ì·ı ·˘Ù¿ Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Í·Ó¿ ÛÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ Û¯Â‰›ˆÓ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′. °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· ·ÍÈfiÏÔÁË ‰‡Ó·ÌË Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ °ÂÒÚÁÈÔ ª·ÓÈ¿ÎË. ∂ÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ Ô˘ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÂΛ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ‹Ù·Ó Ô ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜, Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ (Û‡˙˘ÁÔ˜ ÌÈ·˜ ·‰ÂÏÊ‹˜ ÙÔ˘). ªfiÏȘ Ô ª·ÓÈ¿Î˘ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ ƒ‹ÁÈÔ ÙÔ 1038, ‰È¤Ù·Í fiÏ· Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ù˘ ∞Ô˘Ï›·˜ Î·È Ù˘ ∫·Ï·‚Ú›·˜ Ó· ¿Ó ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘. ∂ÈϤÔÓ, ÚÔۤϷ‚ 300 ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÁÈÔ˘˜ ÂÓfi˜ ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡ ·ÁˆÓÈÛÙ‹ Ù˘ Ê˘Ï‹˜ ·˘Ù‹˜, ÙÔ˘ Δ·ÁÎÚ¤‰Ô˘. ∂ÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·˜, ÏÔÈfiÓ, Î·È ÚÔÛٷهÔÓÙ·˜ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÙË ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ¤ÊÂÚ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË,
¤Ú·Û ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· Î·È ÂÎfiÚıËÛ ·Ì¤Ûˆ˜ Î·È ÙË ªÂÛÛ‹ÓË Î·È ÙȘ ™˘Ú·ÎÔ‡Û˜. ŸÙ·Ó fï˜ η٤ÊÙ·Û·Ó ·fi ÙËÓ ∞ÊÚÈ΋ 50.000 ¿Ó‰Ú˜ ÁÈ· Ó· Û˘Ó‰Ú¿ÌÔ˘Ó Ù· ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ·, ¤ÁÈÓ ÎÚ›ÛÈÌË Ì¿¯Ë ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ÏÂÁfiÌÂÓ· ƒ‹Ì·Ù·, ÛÙËÓ ÔÔ›· Ô ª·ÓÈ¿Î˘ Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ◊Ù·Ó ÙfiÛÔÈ ÔÈ ÓÂÎÚÔ›, ÒÛÙ ϤÁÂÙ·È ˆ˜ ÙÔ ‰ÈÏ·Ófi ÔÙ¿ÌÈ ÏËÌ̇ÚÈÛ ·fi ·›Ì·. §ÈÁÔÛÙÔ› ÕÚ·‚˜ ÛÒıËηÓ, ÂÓÒ Ô ª·ÓÈ¿Î˘, ÌÂÙ¿ ÙÔ ıÚ›·Ì‚Ô ·˘Ùfi, η٤Ϸ‚ ‰È·‰Ô¯Èο 13 ÛÈÎÂÏÈΤ˜ fiÏÂȘ. ™Â ηıÂÌ›· ¤¯ÙÈ˙ ·ÎÚfiÔÏË Î·È ¿ÊËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ ÊÚÔ˘Ú¿ ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ Î¿ı ÂͤÁÂÚÛË ÙˆÓ ÓÙfiȈÓ. £· ÌÔÚÔ‡Û ̿ÏÈÛÙ· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ fiÏÔ ÙÔ ÓËÛ› Î·È Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ Û ·˘Ùfi, ·Ó Ô ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ‰ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì Ҙ Î·È ÁÈ·Ù› Û˘Ó¤Ï·‚ ÙËÓ È‰¤· Ó· ı¤ÛÂÈ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ Âȯ›ÚËÛ˘ ·˘Ù‹˜ ÙÔÓ ¿ÚÈÛÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ª·ÓÈ¿ÎË, ‰ÂÓ Â›¯Â ÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ ÂÍ·Ú¯‹˜ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· Ù˘ ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ÙÔÓ ¿ıÏÈÔ Á·ÌÚfi ÙÔ˘ ™Ù¤Ê·ÓÔ. √È ÕÚ·‚˜ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜, ÛÙËÓ ·ÓÒÙÂÚË Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ˘·ÁfiÙ·Ó Ë ™ÈÎÂÏ›· Î·È ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÛÙÂÏÓ·Ó ÙÔ˘˜ ÛÙfiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ·Ú·Ï›ˆÓ, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÌËÓ ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó Ì οı ÙÚfiÔ ÁÈ· ÙËÓ Â·Ó¿ÎÙËÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÂΛÓÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. ∞Ó Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ·ÁÚ˘ÓÔ‡ÛÂ Î·È ‹Ù·Ó Âȉ¤ÍÈÔ˜, ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ·ÓÔȯً ı¿Ï·ÛÛ· Î·È Ó· ÙÔÓ Û˘ÓÙÚ›„ÂÈ ‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ó· ÙÔ˘ ÚÔηϤÛÂÈ ÌÂÁ¿Ï˜ ˙ËÌȤ˜ ÚÔÙÔ‡ ·Ô‚È‚¿ÛÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘. ¢ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ ·fi ·˘Ù¿, Î·È ¤ÙÛÈ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ ·Ô‚È‚¿ÛÙËΠ¿ÓÂÙ· ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÌÈ· ·ÓÔȯً ‰ȿ‰·, ÙȘ ÏÂÁfiÌÂÓ˜ ¢Ú·Á›Ó˜. ªfiÏȘ ÙÔ ¤Ì·ı ·˘Ùfi Ô ª·ÓÈ¿Î˘, ‚È¿ÛÙËΠӷ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÂÈÙÂı› ηٿ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ·Ú·ÁÁ¤ÏÓÔÓÙ·˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÛÙÔÓ ™Ù¤Ê·ÓÔ Ó· ÂÈÙËÚ› ÚÔÛÂÎÙÈο ÙËÓ ·Ú·Ï›· ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÌÔÚÔ‡Ó ÔÈ ÕÚ·‚˜, ·ÊÔ‡ ÓÈÎËıÔ‡Ó, Ó· ÛˆıÔ‡Ó ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜. ¶ÔϤÌËÛ·Ó ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜ Î·È Ô ª·ÓÈ¿Î˘ ηٷÙÚfiˆÛ ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹. ∞Ó ÈÛÙ¤„Ô˘Ì ÙÔÓ ∫‰ÚËÓfi, ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó ¿Óˆ ·fi
∞ÂÈÎfiÓÈÛË ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙˆÓ ™·Ú·ÎËÓÒÓ Ì ÌÔ˘ÛÈÎÔ‡˜ Î·È ¤ÊÈÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ Û η̋Ϙ. ∏ ÂÌʇÏÈ· ‰È·Ì¿¯Ë Ë ÔÔ›· ›¯Â ÍÂÛ¿ÛÂÈ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ™·Ú·ÎËÓÔ‡˜ Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜ › ªÈ¯·‹Ï ¢′ ¤‰ˆÛ ÂÏ›‰Â˜ fiÙÈ ÙÔ ÓËÛ› ı· ÂÚÓÔ‡Û ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜ Û ÂÏÏËÓÈο ¯¤ÚÈ·. HULTON-DEUTSCH COLLECTION/CORBIS/APEIRON
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
[61]
[62]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
50.000 ÕÚ·‚˜, fï˜ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜ ηٿÊÂÚ ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ ··Ú·Ù‹ÚËÙÔ˜ ·fi ÙȘ ÊÚÔ˘Ú¤˜ ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ Î·È Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ÛÙËÓ ∞ÊÚÈ΋. √ ª·ÓÈ¿Î˘, ‰˘Û·ÚÂÛÙË̤ÓÔ˜ Â‰Ò Î·È Î·ÈÚfi Ì ÙÔ Ó·‡·Ú¯Ô, ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ Û˘ÁÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙËÓ ÔÚÁ‹ ÙÔ˘, fiÙ·Ó ÙÔÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛÂ. ΔÔÓ ÂÚȇ‚ÚÈÛÂ, ÙÔÓ ¯Ù‡ËÛ ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Î·È ÙÔÓ ·ÔοÏÂÛ ÙÂ̤ÏË, ¿Ó·Ó‰ÚÔ Î·È ÚÔ‰fiÙË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. √ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÙÔÓ ÂΉÈÎËı› Î·È ¤ÁÚ·„ ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ fiÙÈ Ô ª·ÓÈ¿Î˘ ۯ‰›·˙ ·ÔÛÙ·Û›· ηٿ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ◊Ù·Ó, fiˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔ˘ πˆ¿ÓÓË, Û‡˙˘ÁÔ˜ ÌÈ·˜ ·‰ÂÏÊ‹˜ ÙÔ˘, Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ·Ú¿ Ó· Á›ÓÂÈ ÈÛÙ¢Ùfi˜. √ ª·ÓÈ¿Î˘ Ô‰ËÁ‹ıËΠ·Ì¤Ûˆ˜ ‰¤ÛÌÈÔ˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È fiÏË ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ·Ó¤Ï·‚Â Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜, Ì·˙› Ì οÔÈÔÓ Â˘ÓÔ‡¯Ô μ·Û›ÏÂÈÔ ¶Â‰È·‰›ÙË Ô˘ ›¯Â ÛÙ·Ï› Ì·˙› ÙÔ˘. ∞˘Ùfi ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙfi ÁÈ· Ó· ¯¿ÛÔ˘Ó Û ϛÁÔ ÔÈ
ŒÏÏËÓ˜ ÙË ™ÈÎÂÏ›·, ÙËÓ ÔÔ›· ÌfiÏȘ ›¯·Ó ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ. √È ÕÚ·‚˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ¿ÓÙ· ÙˆÓ ÔÌÔıÚ‹ÛÎˆÓ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ∞ÊÚÈ΋ Î·È ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔÈ ÙË ‰ÂÈÏ›·, ÙË ÓˆıÚfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ·ÈÛ¯ÚÔΤډÂÈ· ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÒÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ, η٤Ϸ‚·Ó ¤ˆ˜ ÙÔ 1041 fiϘ ÙȘ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ηٷÎÙË̤Ó˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ fiÏÂȘ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË ªÂÛÛ‹ÓË. ΔËÓ fiÏË ·˘Ù‹ ¤ÛˆÛ·Ó ÁÈ· Ï›ÁÔ ÔÈ Âȉ¤ÍÈÔÈ ¯ÂÈÚÈÛÌÔ› ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú¿Ú¯Ô˘ Ù˘ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ Ï·ÌÚÔ‡˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ Î·È, ηıÒ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÌfiÓÔ ÙÔ Î‡ÚÈÔ fiÓÔÌ· ›¯Â ÎÔÈÓfi Ì ÙÔ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ Â› §¤ÔÓÙ· ™ÔÊÔ‡, Ô˘ ı· ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÔ˘Ì ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ› ÛÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ŸÌˆ˜, ÔÈ ‰‡Ô ·Ú¯ËÁÔ› ÙÔ˘, Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ Î·È Ô ¶Â‰È¿Ù˘, ¤Ê˘Á·Ó ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÁÈ· ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·. ∫·È Û·Ó Ó· ÌËÓ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙfi ·˘Ùfi, fiÙ·Ó Ô ª·ÓÈ¿Î˘
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÌÂٷʤÚıËΠ‰¤ÛÌÈÔ˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠηÙ¿ӈ Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜ Ô ªÈ¯·‹Ï ¢ÔÎÂÈ·Ófi˜, ¿ÓıÚˆÔ˜ ·Ó¿ÍÈÔ˜, fiˆ˜ fiÏÔÈ fiÛÔÈ ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË Â‡ÓÔÈ· ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘. ºÙ¿ÓÔÓÙ·˜ Ô ¢ÔÎÂÈ·Ófi˜, ‹Úı Û ڋÍË Ì ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯Â ¿ÚÂÈ ¤Í˘Ó· Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ Ô ª·ÓÈ¿Î˘ Î·È ÙÔÓ Â›¯·Ó ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ôχ ÛÙ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ηÙÔÚıÒÌ·Ù·. Ÿ¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ٷ ÙÚfiÊÈÌ· Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÌʈӋÛÂÈ, ·ÏÏ¿ ¤‚ÚÈÛÂ Î·È Ì·ÛÙ›ÁˆÛ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÁÈ· Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ Â·ÓfiÚıˆÛË ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·‰ÈΛ·, ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙÔ˘˜ ÁÂÓÓ·›Ô˘˜ ÂΛÓÔ˘˜ Ì·¯ËÙ¤˜ Ó· Á›ÓÔ˘Ó Â¯ıÚÔ› ·fi Û‡ÌÌ·¯ÔÈ Ô˘ ‹Ù·Ó. ΔfiÙ ڿÁÌ·ÙÈ ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ·ÂÏ›ÛÙËÎ·Ó Î·È ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ΢ÚȇÛÔ˘Ó ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· ÁÈ· ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi. ™˘ÁΤÓÙÚˆÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÔÏÏÔ‡˜ Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙ˜ ·fi ÙËÓ ¿Óˆ Î·È ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Î·È Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ËÚˆÈÎÔ‡˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ Δ·ÁÎÚ¤‰Ô˘ ηٷÙÚfiˆÛ·Ó ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1041 ÙÔÓ ·˘ı¿‰Ë ÛÙ· ÏfiÁÈ· Î·È ·‰¤ÍÈÔ ÛÙ· ¤ÚÁ· ¢ÔÎÂÈ·Ófi. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ ¤·˘Û ·Ì¤Ûˆ˜ ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ¤ÛÙÂÈÏÂ Ó¤Ô Î·Ù¿ӈ, ÙÔÓ μÔ˚ˆ¿ÓÓË. √ ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜ Û˘ÁÁ¤Ó¢ Ì ¿ÏÏÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi Ì ÙÔ ›‰ÈÔ fiÓÔÌ·, Ô˘ ›¯Â ÛÙ·Ï› ÂΛ › μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′, Î·È ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó fiÙÈ Â›¯Â οÔÈ· ÈηÓfiÙËÙ·. ŸÌˆ˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯Â ¿ÚÂÈ ·ÚÎÂÙ‹ Ó¤· ‰‡Ó·ÌË Ì·˙› ÙÔ˘, ËÙÙ‹ıËΠÔÏÔÛ¯ÂÚÒ˜, ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎÂ Î·È Ô‰ËÁ‹ıËÎÂ, Û ÂÈÓ›ÎÈ· ÔÌ‹, ̤¯ÚÈ ÙÔ μÂÓ‚¤ÓÙÔ. ŒÙÛÈ, ÙÔ 1041 ›¯Â ¯·ı› ÔÏfiÎÏËÚË Ë ™ÈÎÂÏ›·, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË ªÂÛÛ‹ÓË, Î·È Ë ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË Ù¤ÛÛÂÚȘ fiÏÂȘ, ÙÔ μÚÂÓÙ‹ÛÈÔ, ÙÔÓ À‰ÚÔ‡ÓÙ·, ÙÔÓ Δ¿Ú·ÓÙ· Î·È ÙË μ¿ÚË. ŸÏË Ë ˘fiÏÔÈË ¯ÒÚ· ›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ ‹‰Ë ÛÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜.
™Ù¿ÛË ™ÂÚ‚›·˜ Î·È μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ °ÂÓÈο fï˜ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó ¿Û¯ËÌË. ∂Âȉ‹ Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ∞‚·ÛÁ›·˜ ¶·ÁÎÚ¿ÙÈÔ˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÂÓԯϛ ÙËÓ π‚ËÚ›·, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, ÁÈ· ÙËÓ ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ fï˜, ·Ó Î·È ÙÔÓ Â›¯Â ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ·Ìʤ‚·ÏÏÂ, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, Î·È Ô ›‰ÈÔ˜, ÁÈ·Ù› ˘ÔÛ¯fiÙ·Ó fiÙÈ ı· ÙÔ˘ ¤ÛÙÂÏÓ ˆ˜ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ Î·È Û˘Ì·Ú·ÛÙ¿ÙË ÛÙÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ ÙÔÓ ¢·Ï·ÛÛËÓfi. ¢ÂÓ ¤Î·Ó fï˜ οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ, ·ÏÏ¿, ·ÂÓ·ÓÙ›·˜, ÂÓÙ›ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ¤¯ıÚ· ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÂΛÓÔ ÙÔÓ Í·ÎÔ˘ÛÙfi ¿Ó‰Ú·, ÂÍfiÚÈÛ ٷ ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘ Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, Ô ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ¤ÛÙÚ„ ¿Ú·ÎÙÔ˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ‰Ú·¤Ù¢Û ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·Ó¤ÎÙËÛ ÙËÓ ·ÏÈ¿ ÙÔ˘ ÂÍÔ˘Û›·, ¤‰ÈˆÍ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi
Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜ £ÂfiÊÈÏÔ ∂ÚˆÙÈÎfi Î·È Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ¶ÚÔ‚·Ù¿, ÙÔÓ ·Ì·ı¤ÛÙ·ÙÔ ÂΛÓÔ Â˘ÓÔ‡¯Ô Ô˘ ›¯Â ÛÙ·Ï› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ ‹Ù·Ó fiÙÈ ÙËÓ ›‰È· ¯ÚÔÓÈ¿, ÙÔ 1040, ·ӷÛÙ¿ÙËÛÂ Î·È Ë μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ΔËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÚÔοÏÂÛÂ Ë ÏÂÔÓÂÍ›· ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′, fiÙ·Ó ˘¤Ù·Í ÙȘ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ¿ÏÏÔÙ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Â›Ûڷ͢ ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ ¿ÊËÛ fiˆ˜ ÙÔÓ Â›¯Â ηıÔÚ›ÛÂÈ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ·˘Ù¤˜ οı ˙¢Á¿ÚÈ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ‰›ÓÂÈ «¤Ó· Ìfi‰ÈÔ ÛÈÙ·ÚÈÔ‡ Î·È Î¯ÚÈÔ‡ Î·È Ì›· ÛÙ¿ÌÓ· ÎÚ·Û›». ŸÌˆ˜ Ô ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜, ·ÓÙ› Ó· ÂÈÛÚ¿ÙÙÂÈ ÙÔ ÊfiÚÔ Û ›‰Ô˜, ··›ÙËÛ ÙËÓ Î·Ù·‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ Û ÓÔÌ›ÛÌ·Ù·. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ¯ˆÚÒÓ ‰˘Û·ÚÂÛÙ‹ıËηÓ, fiÛˆ Ì¿ÏÏÔÓ ·ÊÔ‡, ¤¯ÔÓÙ·˜ ˘ÔÙ·¯ı› ÌfiÏȘ ÚÈÓ ·fi 20 ¯ÚfiÓÈ·, ‰È·ÙËÚÔ‡Û·Ó ¤ÓÙÔÓË ÙËÓ ·ÓÙÈ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ηٷÎÙËÙ¤˜. ŒÙÛÈ ‹Ù·Ó ‰È·ÌÔÚʈ̤ÓË Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË fiÙ·Ó ÙÔ 1040 Ô μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˜ ¶¤ÙÚÔ˜ ¢ÂÏ¿ÓÔ˜, ‰Ô‡ÏÔ˜ ÂÓfi˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡, ·¤‰Ú·Û ·fi ÙËÓ fiÏË, ÂÚÈÏ·Ó‹ıËΠ̤¯ÚÈ ÙÔ μÂÏÈÁÚ¿‰È Î·È Â›Â ÛÙÔ˘˜ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘ fiÙÈ ‹Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, Î·È ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙÔÓ ›ÛÙ„Â, ·ÊÔ‡ ˙ËÙÔ‡Û ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· Ó· ·ӷÛٷًÛÂÈ. ∞Ó·ÁÔÚ‡ıËÎÂ, ÏÔÈfiÓ, ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Î·È Â¢ÊËÌ‹ıËΠ۠‰È¿ÊÔÚ˜ fiÏÂȘ ÙÔ˘˜, ÛÙË ¡·˚ÛÛfi (¡›ÛÛ·), ÛÙ· ™Îԇȷ Î·È ·ÏÏÔ‡, ÂÓÒ ·fi fiÔ˘ ÂÚÓÔ‡Û ÊÔÓ‡ÔÓÙ·Ó ÛÎÏËÚ¿ Î·È ·¿ÓıÚˆ· ÔÈ Â¯ıÚÔ›. ª·ı·›ÓÔÓÙ·˜ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ·˘Ù¿ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ™˘Ó·‰ËÓfi˜, ‚È¿ÛÙËΠӷ Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÙ› Ì ÙÔÓ ¢ÂÏ·Ófi Î·È Ó· ÚÔÏ¿‚ÂÈ ÙÔ Î·Îfi ÚÈÓ ÌÂÁ·ÏÒÛÂÈ. ™ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ fï˜ ‹Úı Û ڋÍË Ì ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ˘ÔÛÙÚ¿ÙËÁÔ˘˜, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ¢ÂÚÌÔη˝ÙË, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ ‰È¤‚·Ï ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ fiÙÈ Û¯Â‰›·˙ ӷ ·ÔÛٷًÛÂÈ. √ ™˘Ó·‰ËÓfi˜ ‹Ù·Ó ·ÍȈ̷ÙÈÎfi˜ ÁÂÓÓ·›Ô˜ Î·È ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜, ÂÓÒ Ô ¢ÂÚÌÔη˝Ù˘ ¿ÂÈÚÔ˜ Î·È Ê·‡ÏÔ˜Ø ¤ÙÛÈ, ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ô πˆ¿ÓÓ˘ Ó· ηı·ÈÚ¤ÛÂÈ ÙÔÓ ÚÒÙÔ, ‰È·Ù¿ÛÛÔÓÙ·˜ Ó· Ê˘Ï·ÎÈÛÙ› ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ÙÔÓ Î·Ù‹ÁÔÚfi ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ·Ó Ë Î·Î›· ¤¯ÂÈ ÙË ÏÔÁÈ΋ Ù˘, ¤¯Ô˘Ó Î·È Ù· ›‰È· Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÏÔÁÈ΋. √ ¢ÂÚÌÔη˝Ù˘, ·ÓÙ› Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ, ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙÔ Ó· ·ÔÁ˘ÌÓÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ˘ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi. ∂Âȉ‹ fï˜ ÊÔ‚‹ıËΠÙË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· Ô˘ ÚÔοÏÂÛÂ, ¤Ê˘Á ̤۷ ÛÙË Ó‡¯Ù·. ΔfiÙÂ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ·fi ¢·ÏÌ¿Ù˜ Î·È ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ÈÛÙÔ‡˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ·ÔÛÙ¿ÙËÛÂ Î·È ·Ó¤‰ÂÈÍ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ¤Ó·Ó
[63]
™ÎËÓ‹ ·fi ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë Ì ÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ª·ÓÈ¿ÎË Î·È ÙË ÌÂÙ·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
[64]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·ÍȈ̷ÙÈÎfi ÙÔ˘, ÙÔÓ ΔÂȯÔÌËÚfi, ÊËÌÈṲ̂ÓÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó‰Ú›· Î·È ÙË Û‡ÓÂÛ‹ ÙÔ˘. ∂Ô̤ӈ˜, ÂΉËÏÒıËÎ·Ó ‰‡Ô ÛÙ¿ÛÂȘ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, Ë Ì›· Ì ÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ Î·È Ë ¿ÏÏË Ì ÙÔÓ ΔÂȯÔÌËÚfi. øÛÙfiÛÔ Ô ¢ÂÏ¿ÓÔ˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ÈÔ ·ÓÔ‡ÚÁÔ˜, ¤ÂÈÛ ÙÔÓ ΔÂȯÔÌËÚfi Ì ÊÈÏÈΤ˜ ÂÈÛÙÔϤ˜ Ó· Û˘ÌÚ¿ÍÔ˘Ó. ŸÙ·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó Ù· ‰‡Ô ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ, ÙÔ˘˜ Ì›ÏËÛÂ Î·È Â›Â fiÙÈ, ·Ó ‹ıÂÏ·Ó ·˘ÙfiÓ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÙÔÓ ÂÁÁÔÓfi ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï, ı· ¤Ú ӷ ‰ÈÒÍÔ˘Ó ÙÔÓ ΔÂȯÔÌËÚfi. ∞Ó ¿ÏÈ ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ΔÂȯÔÌËÚfi, ·˜ ¤‰Èˆ¯Ó·Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ, ÁÈ·Ù›, fiˆ˜ › ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο, «Û ¤Ó· ‰·ÛÔÙfiÈ ‰ÂÓ Á›ÓÂÙ·È Ó· ÎÂÏ·Ë‰Ô‡Ó ‰‡Ô Ô˘ÏÈ¿, Ô‡ÙÂ Î·È ÌÈ· ¯ÒÚ· ÌÔÚ› Ó· ÚÔԉ‡ÛÂÈ fiÙ·Ó Î˘‚ÂÚÓÈ¤Ù·È ·fi ‰‡Ô ·Ú¯ËÁÔ‡˜». ªfiÏȘ › ·˘Ù¿ Ù· ÏfiÁÈ·, ¤ÁÈÓ Ôχ˜ ıfiÚ˘‚Ô˜, ·ÏÏ¿ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÚÔÙ›ÌËÛ·Ó ·˘ÙfiÓ ÁÈ· ·Ú¯ËÁfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. √ ‰‡ÛÙ˘¯Ô˜ ΔÂȯÔÌËÚfi˜ ÏÈıÔ‚ÔÏ‹ıËÎÂ, ÂÓÒ Ô ¢ÂÏ¿ÓÔ˜, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ fiϘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘, fiÚÌËÛ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ªÈ¯·‹Ï, Ô˘, fiˆ˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ¤·Û¯Â ·fi ÂÈÏË„›·, ›ÛÙ„ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ıÂڷ¢Ù› ·Ó ¤ÛÙÂÏÓÂ, Û fiÏ· Ù· ı¤Ì·Ù· Î·È Ù· ÓËÛÈ¿, ÛÙÔ˘˜ ÁÂÚÔÓÙfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi ‰‡Ô ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· Î·È ÛÙÔ˘˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜ ·fi ¤Ó·. ∂ÈϤÔÓ, Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· ¿ÓÙ· Ù˘ ıÂڷ›·˜, ‚¿ÊÙÈ˙ ·È‰È¿ Ô˘ ÌfiÏȘ ›¯·Ó ÁÂÓÓËı› ‰›ÓÔÓÙ·˜ ·fi ¤Ó· ÓfiÌÈÛÌ· Î·È Ù¤ÛÛÂÚ· ÌÈÏÈ·Ú›ÛÈ·. ŸÌˆ˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›‰Â ηÌÈ¿ ‚ÂÏÙ›ˆÛË, ÂÓÒ Ë Î·Ù¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ Ì¿ÏÏÔÓ ¯ÂÈÚÔÙ¤Ú¢Â, ·ÊÔ‡ ÙÔÓ ‚Ú‹ÎÂ Î·È ¿ÏÏË ·Ûı¤ÓÂÈ·, Ë ˘‰ÚˆÈΛ·, ÂÓ·fiıÂÛ ȷ fiϘ ÙÔ˘ ÙȘ ÂÏ›‰Â˜ ÛÙÔÓ ¿ÁÈÔ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Î·ÈÚfi ˙Ô‡Û ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ÚÔÛ¢¯fiÙ·Ó ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘ ηÏÏ›ÓÈÎÔ˘ ·˘ÙÔ‡ Ì¿ÚÙ˘Ú·. ªÂ ·˘Ù¿ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó fiÙ·Ó ÏËÛ›·Û ÙËÓ fiÏË Ô ¢ÂÏ¿ÓÔ˜. √‡ÙÂ Î·È Â›¯Â, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÌÂÁ¿ÏË ›ÛÙË ÛÙÔÓ ¿ÁÈÔ ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô ˙ËÙÔ‡Û ۈÙËÚ›·, ÁÈ·Ù›, ÌfiÏȘ ¤Ì·ı fiÙÈ ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ›, ¤Ê˘Á ÂÛ¢Ṳ̂ӷ ÚÔ˜ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ fiϘ ÙȘ ·ÔÛ΢¤˜ ÙÔ˘ Î·È fiÛ· ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ÔχÙÈÌ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ›¯Â, ·Ú·ÁÁ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï π‚¿ÙÛË, ¤Ó·Ó ¿ÓıÚˆÔ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙfi˜ ÙÔ˘, Ó· Ù· ÌÂٷʤÚÂÈ ‡ÛÙÂÚ· ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. ŸÌˆ˜ Ô π‚¿ÙÛ˘, Ô˘ Èı·Ófiٷٷ ‹Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ÔÌÒÓ˘ÌÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, Ô
ÔÔ›Ô˜ ÔϤÌËÛ ÙfiÛÔ ÂÈÛÌ·ÙÈο ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μã, ·ÓÙ› Ó· ÂÎÙÂϤÛÂÈ ÙËÓ ·Ú·ÁÁÂÏ›· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·˘ÙÔÌfiÏËÛ ÛÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ Ì·˙› Ì fiÏ· ÂΛӷ Ù· ÔχÙÈÌ· Ú¿ÁÌ·Ù·. ΔfiÙÂ Ô Ó¤Ô˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯Â, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, Ù· ··Ú·›ÙËÙ· fiÏ· ÁÈ· Ó· ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ÛÙÚ¿ÊËΠÚÔ˜ Ù· ‰˘ÙÈο Î·È Ù· ÓfiÙÈ·. ∫˘Ú›Â˘Û ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ∫·˘Î¿ÓÔ˘, ÂÓÒ Ì ÙË Û˘Ó‰ÚÔÌ‹ ÂÓfi˜ ¿ÏÏÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡, ÙÔ˘ ∞Óı›ÌÔ˘, ηٷÙÚfiˆÛ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ∞ÏϷηÛÛ¤· Û ÌÈ· ÎÚ›ÛÈÌË Ì¿¯Ë ¤Íˆ ·fi ÙË £‹‚·, fiÔ˘ ¤¯·Û·Ó ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ¿Ú· ÔÏÏÔ› £Ë‚·›ÔÈ. ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ Î·È ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¡ÈÎfiÔÏ˘, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ÙËÓ Î·Ù·›ÂÛË ÙÔ˘ ÂΛ ÂÈÛÚ¿ÎÙÔÚ· ÙˆÓ ‰ËÌfiÛÈˆÓ ÊfiÚˆÓ, πˆ¿ÓÓË ∫Ô˘ÙÛÔ̇ÙË, ÙÔÓ ÛÎfiÙˆÛ·Ó Î·È Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó Ì ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜. °ÂÓÈο Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË ·˘Ù‹ ÂΉËÏÒıËÎÂ Î·È ÂÍ·ÏÒıËΠÏfiÁˆ Ù˘ ÊÔ‚ÂÚ‹˜ ÊÈÏ·ÚÁ˘Ú›·˜ ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘ πˆ¿ÓÓË. ∂›‰·Ì fiÙÈ ··›ÙËÛ ӷ ηٷ‚¿ÏÏÔÓÙ·È Û ¯Ú‹Ì·Ù· ÔÈ ÊfiÚÔÈ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, fï˜ ÚÈÓ ·fi ·˘Ùfi Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ı¤ÛÈÛÂ Î·È Ó¤Ô˘˜ ÊfiÚÔ˘˜. ŒÓ·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ‹Ù·Ó Î·È ÙÔ ÏÂÁfiÌÂÓÔ ·ÂÚÈÎfiÓ, ÌÈ· ÂÈÓfiËÛË ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â ηٷÚÁËı›. ∂ÚfiÎÂÈÙÔ Î·Ù¿ ¿Û· Èı·Ófiٷٷ ÁÈ· ÊfiÚÔ Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ·Ú¿ı˘Ú· ÙˆÓ ÛÈÙÈÒÓ Ô˘ ¤‚ÏÂ·Ó ÛÙË ÏˆÊfiÚÔ Î·È ˘ÔÏÔÁÈ˙fiÙ·Ó ÙÒÚ· ÛÙ· Ù¤ÛÛÂÚ· ‹ ¤ÍÈ ‹ ›ÎÔÛÈ ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ¤Ú ӷ ηٷ‚¿ÏÏÂÈ Î¿ı ¯ˆÚÈfi ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ¤ÎÙ·Û‹ ÙÔ˘. ∏ ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· ‹Ù·Ó ÁÂÓÈ΋ Î·È ÙËÓ ˘Ô‰·‡ÏÈ˙·Ó ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ù· ˘fiÏÔÈ· ·ÚÓËÙÈο ÛÙÔȯ›· Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘. ™ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·ÔηχÊıËÎÂ Û˘ÓˆÌÔÛ›·, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ34 Î·È ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ª·ÎÚÂÌ‚ÔÏ›ÙË, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÍÔÚ›ÛıËÎ·Ó Î·È ‰Ë̇ıËÎ·Ó ÔÈ ÂÚÈÔ˘Û›Â˜ ÙÔ˘˜. ∫·È ÛÙ· ªÂÛ¿Ó·ÎÙ· Ù˘ ºÚ˘Á›·˜ ÔÏÏÔ› ·ÓÒÙÂÚÔÈ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ› ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Û˘ÓˆÌfiÙËÛ·Ó Î·Ù¿ ÙÔ˘ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ηıÒ˜ ·Á·Ó·ÎÙÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔÓ ‚Ï¤Ô˘Ó Ó· η٤¯ÂÈ ¤Ó· ÙfiÛÔ ˘„ËÏfi ÛÙÚ·ÙËÁÈÎfi ·Í›ˆÌ·. ŸÌˆ˜ ÙÔ˘˜ Úfi‰ˆÛ·Ó, Î·È ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ù˘ÊÏÒıËηÓ, ÂÓÒ Ô
ΔÔ 1041 ›¯·Ó ¯·ı› Ë ™ÈÎÂÏ›·, Ë ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, Î·È fiÏË Ë ˘fiÏÔÈË ¯ÒÚ· ›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ ÛÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô‡˜.
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ Û˘ÓˆÌÔÛ›·˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ Δ·ÚˆÓ›Ù˘, ·ÊÔ‡ ‚·Û·Ó›ÛÙËÎÂ, ÛÙ¿ÏıËΠÛÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ Î·È ‰ÂÓ ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈ ÁÓˆÛÙfi ÙÈ ·¤ÁÈÓÂ. ∞Ó Î·È ÔÈ Û˘ÓˆÌÔۛ˜ ·˘Ù¤˜ ÚÔÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó, Ô πˆ¿ÓÓ˘, Ô˘ ¤¯·Û ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ™˘Ú›·˜ Î·È Ù˘ π‚ËÚ›·˜, fiÏË Û¯Â‰fiÓ ÙË ™ÈÎÂÏ›· Î·È ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, ‰‡ÛÎÔÏ· ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË, ·Ó ‰ÂÓ ‚ÔËıÔ‡Û Û ·˘Ùfi οÔÈÔ˜ ÂÈÊ·Ó‹˜ μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˜. ΔÔ ™Â٤̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1040, Ï›ÁÔ˘˜ ÌfiÏȘ Ì‹Ó˜ ·fi ÙfiÙ Ԣ ÍÂΛÓËÛÂ Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË, ‰Ú·¤Ù¢Û ͷÊÓÈο ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ô ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ ∞ÏÔ˘ÛÈ·Ófi˜, ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞·ÚÒÓ, ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ÚÒËÓ ‚·ÛÈÏÈ¿ ™·ÌÔ˘‹Ï, ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ‹‰Ë Ù˘ £ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏ˘ ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·. √È ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ Ì·˜ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó fiÙÈ Ô ∞ÏÔ˘ÛÈ¿ÓÔ˜ ‰Ú·¤Ù¢Û ÁÈ·Ù› Ô ¿ÏËÛÙÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘ ÙÔÓ ·Ó¿ÁηÛ ӷ ÏËÚÒÓÂÈ 50 Ï›ÙÚ˜ ¯Ú˘ÛÔ‡ Î·È ÂÈϤÔÓ ÙÔ˘ ·Ê·›ÚÂÛ ÌÈ· Ôχ ˆÚ·›· ÂÚÈÔ¯‹ ÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ·. ∂Âȉ‹ Âȉ›ˆÍ ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ‰ÈηȈı› ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô ∞ÏÔ˘ÛÈ¿ÓÔ˜ ·ÂÏ›ÛÙËÎÂ, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, Î·È ¤Ê˘Á ÚÔ˜ ÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚‹ıËΠ̋ˆ˜ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÙÔÓ ∞ÏÔ˘ÛÈ¿ÓÔ ˆ˜ ·Ú¯ËÁfi, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ÁÓ‹ÛÈÔ˜ ·fiÁÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘, ÙÔÓ Î·Ù¤ÛÙËÛÂ Û˘Ó¿Ú¯ÔÓÙ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ·Ú·¯ÒÚËÛ ÛÙÚ·Ùfi 40.000 ·Ó‰ÚÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢. √ ∞ÏÔ˘ÛÈ¿ÓÔ˜, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ·, ÓÈ΋ıËΠηٿ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ £ÂÛÛ·ÏÔÓÈΛ˜ ÙË Ì¤Ú· Ù˘ ÁÈÔÚÙ‹˜ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ ¢ËÌËÙÚ›Ô˘, ÙÔ˘ ÚÔÛÙ¿ÙË Ù˘ fiÏ˘. ™ÙË Ì¿¯Ë ·˘Ù‹ ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó 15.000 μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ
Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎ·Ó ¿ÏÏÔÈ ÙfiÛÔÈ ÂÚ›Ô˘. √È ˘fiÏÔÈÔÈ ÁÏ›ÙˆÛ·Ó Î·Ù·Ê‡ÁÔÓÙ·˜ ÛÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ù‡ÊψÛ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ Ì ÚÔ‰ÔÛ›· ÁÈ· Ó· ¿ÂÈ ‡ÛÙÂÚ· ÛÙË ªÔÛ˘ÓÔ‡ÔÏË, ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ªÈ¯·‹Ï. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚÔÒıËÛ ÙÔÓ ÚfiÛÊ˘Á· ÛÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ Ì·Á›ÛÙÚÔ˘ ηÈ, ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ÛÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ÚÔ¯ÒÚËÛ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, Û˘Ó¤Ï·‚ ÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ Î·È ÙÔÓ π‚¿ÙÛË, ‰È¤Ï˘Û Ì ¢ÎÔÏ›· Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. ŒÙÛÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ. ŸÛÔ ÁÈ· ÙË ‰È΋ Ì·˜ ¿Ô„Ë, ÈÛÙ‡ԢÌ fiÙÈ Ë ‰Ú·¤Ù¢ÛË ÙÔ˘ ∞ÏÔ˘ÛÈ¿ÓÔ˘ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ‹Ù·Ó ÂÎ ÙˆÓ ÚÔÙ¤ÚˆÓ Û˘ÌʈÓË̤ÓË Ì ÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ, ÁÈ·Ù› ·ÏÏÈÒ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ì Ҙ ·˘Ùfi˜, ·ÊÔ‡ ¤ÁÈÓ ·ÚÈÔ˜ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Ì ÙËÓ Ù‡ÊψÛË ÙÔ˘ ¢ÂÏ¿ÓÔ˘, ¤Û¢Û ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.
™Ù¿ÛË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 1041, ηٷӛÁËΠÂΛÓË Ë ÛÙ¿ÛË Ô˘ ‰È‹ÚÎÂÛ ¤Ó·Ó ÔÏfiÎÏËÚÔ ¯ÚfiÓÔ. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ¤ÁÈÓ·Ó Î·È ¿ÏÈ ˘‹ÎÔÔÈ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ™¤Ú‚ÔÈ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔÈ ˘fi ÙÔÓ ËÁÂÌÔÓ›· ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ μÔ˚ÛÏ¿‚Ô˘. ŸÌˆ˜, ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÛÙÔ ¿ÏÏÔ ¿ÎÚÔ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘, ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·, ÂΉËÏÒıËΠ¿ÏÏË ÛÙ¿ÛË. ∫·È ϤÌ «fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È», ÁÈ·Ù› ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ
[65]
ªÈÎÚÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ·fi ÙÔÓ ¢ÂÏ¿ÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠˆ˜ ÂÁÁÔÓfi˜ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï Î·È ¤ÙÛÈ ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
[66]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ 1883 Ì ÙÔ ¿Á·ÏÌ· ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ª¿ÚÎÔ˘. √ ÂÚ›ÊËÌÔ˜ §¤ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 1688 ÌÂٷʤÚıËΠÛÙË μÂÓÂÙ›· ·fi ÙÔÓ ºÚ·ÁΛÛÎÔ ªÔÚÔ˙›ÓË. MICHAEL MASLAN HISTORIC PHOTOGRAPHS/ CORBIS/APEIRON
‰ÂÓ ÙËÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó Î·ıfiÏÔ˘. ∏ ÌfiÓË Ì·ÚÙ˘Ú›· Â›Ó·È ÌÈ· ÚÔ˘ÓÈ΋ ÂÈÁÚ·Ê‹, ÁÈ· ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ ÂÚÌËÓ›· Ù˘ ÔÔ›·˜ fï˜ οÔÈÔÈ ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙȘ ÂÈÊ˘Ï¿ÍÂȘ ÙÔ˘˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ Ì·˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ ÂÚ›Ô˘ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 17Ô˘ ·ÈÒÓ· ˘‹Ú¯Â ·ÎfiÌË, fi¯È ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡ ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿, fiˆ˜ ›·Ó ÌÂÚÈÎÔ›, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ Ì˘¯fi, ·¤Ó·ÓÙÈ ·fi ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ, ÂΛ ÂÚ›Ô˘ fiÔ˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· Ô ΔÈÓ¿ÓÂÈÔ˜35 ΋Ԙ ‹ Ë Ï·Ù›· ÙÔ˘ £ÂÌÈÛÙÔÎÏ‹, ¤Ó· ÎÔÏÔÛÛÈ·›Ô ÏÈÔÓÙ¿ÚÈ Ô˘, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ηıÈṲ̂ÓÔ, ›¯Â ‡„Ô˜ ÂÚ›Ô˘ ‰¤Î· fi‰È· Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘ ÏÈÔÓÙ·ÚÈÔ‡ ‹ ÙÔ˘ ‰Ú¿ÎÔ˘. ΔÔ ÏÈÔÓÙ¿ÚÈ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ÙfiÙÂ Ô ÌfiÓÔ˜ ÌfiÓÈÌÔ˜ οÙÔÈÎÔ˜ ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡. ∫ÔÓÙ¿ ÙÔ˘ ˘‹Ú¯Â ÌfiÓÔ ¤Ó· Û›ÙÈ Ô˘ ¯ÚË̢ۛ ˆ˜ ·Ôı‹ÎË ÂÌÔÚÂ˘Ì¿ÙˆÓ Î·È ÙÂψÓ›Ô. ŸÌˆ˜, ÙÔ 1688 ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÙÔÓ ÂÚËÌ›ÙË ÂΛÓÔ ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿ ÛÙËÓ ∂ÓÂÙ›· Ô ÔÏ˘ıÚ‡ÏËÙÔ˜ ∂ÓÂÙfi˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ Î·È ‰fiÁ˘ ºÚ·ÁΛÛÎÔ˜ ªÔÚÔ˙›Ó˘ ˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÙÚfi·È· Ù˘ ¿ÏˆÛ˘ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘
ÔÔ›·˜ ¤ÁÈÓÂ Î·È Ë ·Ó·Ù›Ó·ÍË ÙÔ˘ ¶·ÚıÂÓÒÓ·. ªfiÏȘ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚÔÓÈ¿ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ·ÈÒÓ· ·Ú·ÙËÚ‹ıËΠfiÙÈ ÙÔ ÏÈÔÓÙ¿ÚÈ ·˘Ùfi ¤ÊÂÚ ÛÙÔ˘˜ ÒÌÔ˘˜ Î·È ÛÙ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÚÔ˘ÓÈ΋ ÂÈÁÚ·Ê‹36, ‰ËÏ·‰‹ ÛηӉÈÓ·‚È΋. øÛÙfiÛÔ, ̤¯ÚÈ ÚfiÛÊ·Ù· fiϘ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· Ù˘ ›¯·Ó ·ÔÙ‡¯ÂÈ. √ÚÈṲ̂ÓÔÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ·ÌÊÈ‚¿ÏÏÔ˘Ó Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ·Ó Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Ù˘ ÂÈÁÚ·Ê‹˜ ‹Ù·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÚÔ˘ÓÈο Î·È fi¯È ÊÔÈÓÈÎÈο ‹ ·Ó¿Ú¯·È· ·ÛÈ·ÙÈο. ΔÂÏÈο, ÙÔ 1856 Ô ¢·Ófi˜ ·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ˜ ƒ·ÊÓ ‰ËÌÔÛ›Â˘Û ÌÈ· ÂÚÌËÓ›· Ù˘ ÂÈÁÚ·Ê‹˜, Ô˘ ·Ó¤ÊÂÚÂ, ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÏÈÔÓÙ·ÚÈÔ‡, Ù· ÂÍ‹˜: «√ Ã¿ÎˆÓ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ √˘ÏÊ, ∞ÛÌÔ‡Ó‰ Î·È √¤ÚÓ Î˘Ú›Â˘Û ÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ·˘Ùfi. √È ¿Ó‰Ú˜ ·˘ÙÔ› Î·È Ô Ã·Ú¿Ï‰ Ô ª·ÎÚfi˜ ¤‚·ÏÏ·Ó ‚·ÚȤ˜ ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜ ÔÈÓ¤˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ï·Ô‡. √ ¢·ÏÎ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ۠¯ÒÚ˜ Ôχ Ì·ÎÚÈÓ¤˜. √ ∂Á›Ï Î·È Ô ƒ·ÁÓ¿Ú ÂÎÛÙÚ¿ÙÂ˘Û·Ó ÛÙË ƒÔ˘Ì·Ó›· Î·È ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·». ™ÙË ‰ÂÍÈ¿ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÏÈÔÓÙ·ÚÈÔ‡ Ô ƒ·ÊÓ ‰È¿‚·Û ٷ ÂÍ‹˜:
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
«√ ∞ÛÌÔ‡Ó‰ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ∞Á›Ú, £ÔÚÏ›Ê, £ÔÚ‰ Î·È π‚¿Ú ¯¿Ú·Í·Ó ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÚÔ‡ÓÔ˘˜ ηٿ ·Ú·ÁÁÂÏ›· ÙÔ˘ ÷ڿω ÙÔ˘ ª·ÎÚÔ‡, ·Ó Î·È ÔÈ ÔÚÁÈṲ̂ÓÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ı¤ÏËÛ·Ó Ó· ÙÔ ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó ·˘Ùfi». ŸÌˆ˜ Î·È ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· ˘‹ÚÍ·Ó ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ μ·Ú¿ÁÁÔ˘˜ Ô˘ ÚԷӷʤÚıËηÓ, Ô ÌfiÓÔ˜ ÁÓˆÛÙfi˜ Î·È ·fi ·ÏÏÔ‡ Â›Ó·È Ô Ã·Ú¿Ï‰ Ô ª·ÎÚfi˜, Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÛÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ˆ˜ ·Ú¯ËÁfi˜ Ô˘ η٤ÛÙÂÈÏ ÙË ÛÙ¿ÛË ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ¤ÁÈÓ ÏfiÁÔ˜. √ ÔÏ˘ıÚ‡ÏËÙÔ˜ ÷ڿω ·Ó·¯ÒÚËÛ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ 1030 ·fi ÙË ‚fiÚÂÈ· ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ Î·È ‰È·Ù¤ÏÂÛ ·fi ÙÔ 1033 ̤¯ÚÈ ÙÔ 1043 ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ ÊÚÔ˘Ú¿˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi μ·Ú¿ÁÁÔ˘˜. ¶ÔϤÌËÛ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜, Ô˘ ›¯·Ó ÂÈÙÂı› ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ηÈ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, Î·È ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· ˘fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË. À‹ÚÍ ÂÚ·ÛÙ‹˜ Ù˘ ª·Ú›·˜, ·ÓÈ„È¿˜ Ù˘ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜ ∑ˆ‹˜, Î·È ÙÔÓ ÂÚˆÙ‡ÙËÎÂ Î·È Ë ·ÎfiÏ·ÛÙË ÂΛÓË ÁÚÈ¿, ÛÙ· ·ÈÛı‹Ì·Ù· Ù˘ ÔÔ›·˜ ‰ÂÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎÂ. ΔÂÏÈο, ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙfiÛÔ ¯Ú˘Û¿ÊÈ, ÒÛÙ 12 Ó·ÚÔ› Ì ‰˘ÛÎÔÏ›· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó. ∂Λ ‚·Û›Ï„ ÙÔ 1047 ÛÙË ¡ÔÚ‚ËÁ›· Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡ °Ô˘ÏȤÏÌÔ˘ ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂÎÛÙÚ·Ù›· ηٿ Ù˘ ∞ÁÁÏ›·˜. ™ÎÔÙÒıËΠÙÔ 1066 ÛÙË Ì¿¯Ë Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô °Ô˘ÏȤÏÌÔ˜ ΢ڛ„ ÙË ¯ÒÚ· ÂΛÓË Î·È ›‰Ú˘Û ÂΛ ÙË ÓÔÚÌ·ÓÓÈ΋ ËÁÂÌÔÓ›·, Ô˘ ÙfiÛÔ Ôχ ¤‰Ú·Û ÛÙË ‰È·ÌfiÚʈÛË Ù˘ ·ÁÁÏÈ΋˜ ÔÏÈÙ›·˜, ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÁÏÒÛÛ·˜. ∂Ô̤ӈ˜, Ù· ÛÙÔȯ›· Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ÁÈ· ÙË ˙ˆ‹ Î·È Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡ ÂΛÓÔ˘ ‹Úˆ·, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÔÈ ÂÚȤÙÂȘ ı˘Ì›˙Ô˘Ó Û ÔÏÏ¿ ·˘Ù¤˜ ÙˆÓ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÒÓ ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ËÚˆÈÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ Û˘ÌʈÓÔ‡Ó Ì ٷ ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ƒ·ÊÓ ÛÙËÓ ÂÚÌËÓ›· ÙÔ˘. °È·Ù› Â›Ó·È Û›ÁÔ˘ÚÔ fiÙÈ Ô Ã·Ú¿Ï‰ Ô ª·ÎÚfi˜ ˘ËÚÂÙÔ‡Û ÛÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi Ì·˜ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì·˙› Ì ÔÏÏÔ‡˜ Û˘Ì·ÙÚÈÒÙ˜ ÙÔ˘. ∂Ô̤ӈ˜, fiÛÔ ‰ÂÓ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈο Ï·Óı·Ṳ̂ÓË Ë ÂÚÌËÓ›· ·˘Ù‹, ‰ÈηÈԇ̷ÛÙ ӷ ÚÔÛı¤ÛÔ˘Ì ÛÙ· ÏÈÁÔÛÙ¿ ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙËÓ ∞ı‹Ó· fiÛ· ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ·fi Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ Î·È ¤ÊÙ·Û·Ó Ì¤¯ÚÈ Ù· ‰Èο Ì·˜, Î·È ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ÙˆÓ ∞ıËÓ·›ˆÓ. ∫·È ϤÌ «ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÔÏ‹ Ù˘ ÛÙ¿Û˘» ÁÈ·Ù› ÁÈ· ÙËÓ ›‰È· ÙË ÛÙ¿ÛË ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ٛÔÙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ. √ ÃÔÊ ˘Ôı¤ÙÂÈ fiÙÈ ¤ÁÈÓ ¤ÂÈÙ· ·fi Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ™Ï¿‚Ô˘˜ ‹ ™·Ú·ÎËÓÔ‡˜ ‹ Î·È ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙ· ·fi οı ÍÂÓÈ΋ ÂÈÚÚÔ‹. ™‡Ìʈӷ Ì ÙË ‰È΋ Ì·˜ ¿Ô„Ë, ÈÔ Èı·Ófi Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ·Ú·ÎÏ¿‰È Ù˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋˜ ·ӿÛÙ·Û˘
Î·È ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ ÊÔ‚ÂÚ‹˜ ηٷ›ÂÛ˘ ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë Ì ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¡ÈÎfiÔÏ˘. ŸÏ· ·˘Ù¿ fï˜ Â›Ó·È ÂÈηۛ˜. ∞fi ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ‚Á·›ÓÂÈ ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ô ¶ÂÈÚ·È¿˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÙfiÙ ¤ÚËÌÔ˜, fiˆ˜ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ·ÏÏ¿ ηÙÔÈÎÔ‡ÓÙ·Ó, ·ÊÔ‡ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È fiÙÈ Î˘ÚȇıËΠÌfiÓÔ ·˘Ùfi˜ Î·È ÏfiÁˆ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÁÂÁÔÓfiÙÔ˜ Ê·›ÓÂÙ·È ˆ˜ ηٷӛÁËÎÂ Ë Â·Ó¿ÛÙ·ÛË. √È ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜ ÔÈÓ¤˜ Ô˘ ÂÈ‚Ï‹ıËÎ·Ó ÎÚ›ÓÔÓÙ·È ‚·ÚȤ˜, ›Ûˆ˜ fï˜, ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ˘fiÏÔÈ·, ÔÈ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜ ÂΛÓÔÈ ÙÔ˘ ‚ÔÚÚ¿ Û˘ÌÂÚÈʤÚıËÎ·Ó Ì ÂÈ›ÎÂÈ· ·¤Ó·ÓÙÈ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ fiÏË, Ô˘ ÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ Ù˘ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¿ÊËÛ ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Û˘ÁΛÓËÙÔ˘˜. ΔÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÛÙ· ‰ËÌÔÙÈο ÙÚ·ÁÔ‡‰È· ÙÔ˘ ‚ÔÚÚ¿ ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÊËÌ›˙ÂÙ·È «Ë fiÏË ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ ˆ˜ ÌËÙ¤Ú· οı ÂÈÛÙ‹Ì˘, ·È‰·ÁˆÁfi˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ Î·È fiÙÈ Î·ÌÈ¿ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â fiÌÔÈ¿ Ù˘ Û fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË Ï·ÌÚfiÙËÙ· Î·È ÙË Ê‹ÌË». ΔȘ ·Ú·‰fiÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ‰È¤‰ˆÛ·Ó ‚¤‚·È· ÛÙȘ ˘ÂÚ‚fiÚÂȘ ÂΛӘ ¯ÒÚ˜ ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÔÈ ™Î·Ó‰ÈÓ·‚Ô›, Ô˘ ·ÓÙ›ÎÚÈÛ·Ó Î·È Û‚¿ÛÙËÎ·Ó Ù· Ï›„·Ó· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ‰fiÍ·˜.
£¿Ó·ÙÔ˜ ªÈ¯·‹Ï ¢′ ∫·ı·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∂ ∂′ ∂ÓÒ Û˘Ó¯›˜ ÛÙ¿ÛÂȘ Û˘ÁÎÏfiÓÈ˙·Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È Â·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ‹ÙÙ˜ ÙÔ ·ÎÚˆÙËÚ›·˙·Ó, ÛÙ· ›‰È· Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÌÈ· ¤ÎÚ˘ıÌË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË. ∞fi ÙÔ 1038 ·ÎfiÌË Ë ∑ˆ‹ Âȯ›ÚËÛ ӷ ‰ËÏËÙËÚÈ¿ÛÂÈ ÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ. ∞˘Ùfi˜, ·Ó Î·È Â›¯Â ÚÔÏ¿‚ÂÈ ÙÔ ‰fiÏÈÔ Û¯¤‰ÈÔ, ‰ÂÓ ‹Ú ÂΉ›ÎËÛË ÁÈ·Ù› ÊÔ‚fiÙ·Ó Ì‹ˆ˜, Û ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ¤‚Á·ÈÓ ·fi ÙË Ì¤ÛË Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ·, ¤·ÈÚÓ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ë ÓÂfiÙÂÚË ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘, Ë £ÂÔ‰ÒÚ·, ÏfiÁˆ Ù˘ Â˘Û¤‚ÂÈ·˜ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈ˙fiÙ·Ó Ô Ì·Î‰ÔÓÈÎfi˜ Ô›ÎÔ˜. ∞Ó Û˘Ó¤‚·ÈÓ ·˘Ùfi, Ë £ÂÔ‰ÒÚ· ı· ·ÓÙÚ¢fiÙ·Ó Î¿ÔÈÔÓ Â˘ÁÂÓ‹ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‚¤‚·È· ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ·Ó¯ı› ÙËÓ ·Ú¿Ù·ÛË Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ¤ÌÂÏÏ ӷ ÍÂʇÁÂÈ ÁÈ· Ôχ ·fi ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ Ô˘ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ‰È·‚ϤÂÈ, ·Ó Î·È ÚÔ‹Ïı ·fi ·ÏÏÔ‡. √ ªÈ¯·‹Ï ¢′, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¯ÂÈÚÔÙ¤ÚÂ˘Â Ì¤Ú· Ì ÙË Ì¤Ú·, ¤ı·Ó ÛÙȘ 10 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1041 Î·È ¤ÙÛÈ Ë ∑ˆ‹ ·¤ÌÂÈÓ ΢ڛ·Ú¯Ë Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘. ∞̤ۈ˜ ÂÍfiÚÈÛ ÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ Î·È Ù· ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘, ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ· fï˜ ‰ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ˘ÈÔı¤ÙËÛ ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘˜, ÙÔÓ Î·›Û·Ú· ªÈ¯·‹Ï, Î·È ÙÔÓ ¤ÛÙ„ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÛÙȘ 11 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘. √ ∑ˆÓ·Ú¿˜ ‚‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ ¤Î·Ó ¤ÂÈÙ· ·fi ÂÈÛ‹ÁËÛË ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË. ŸÌˆ˜, Ô ∫‰ÚËÓfi˜ Î·È Ô °Ï˘Î¿˜
[67]
[68]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ªÈ¯·‹Ï ∂′ ÂÚÈfiÚÈÛ ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ∑ˆ‹ ÛÙÔ ÓËÛ› ¶Ú›ÁÎÈÔ Î·È Ù˘ ¤‚·Ï ӷ ÂÚÈ‚ÏËı› ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi Û¯‹Ì·. ™‡Á¯ÚÔÓË ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. PAUL H. KUIPER/ CORBIS/APEIRON
·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó fiÙÈ Ô ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜ ›¯Â ÂÍÔÚÈÛÙ› ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ˘ÈÔıÂÛ›· Î·È ÙË ÛÙ¤„Ë. ∫·È ¤ÂÈÙ·, ·fi Ù· ÂfiÌÂÓ· Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ›¯Â ›Û˘ ÂÍÔÚÈÛÙ› ÚÈÓ ·Ó¤‚ÂÈ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘, Î·È ¤ÙÛÈ Ë Ì·ÚÙ˘Ú›· ÙÔ˘ ∫‰ÚËÓÔ‡ Î·È ÙÔ˘ °Ï˘Î¿ Ê·›ÓÂÙ·È ÈÔ Èı·Ó‹, ·Ó Î·È Ô‡Ù ̤ۈ ·˘Ù‹˜ ÂÍËÁÂ›Ù·È Ò˜ Ë ∑ˆ‹ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·Ú·‰ÒÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘ ÛÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi, ·ÊÔ‡ ÂÍfiÚÈÛ ÙÔ˘˜ ı›Ԣ˜ ÙÔ˘. √ˆÛ‰‹ÔÙÂ Ô ªÈ¯·‹Ï ∂′37 Û˘ÌÂÚÈʤÚıËΠ·Ú¯Èο Ôχ ηϿ ÛÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ· Î·È ÙËÓ ¤ÂÈÛ ӷ ·Ó·Î·Ï¤ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔ ıÂ›Ô ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È Ó· ÙÔÓ Î¿ÓÂÈ Óˆ‚ÂÏ›ÛÈÌÔ38. ™‡ÓÙÔÌ· fï˜, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ı¿ÚÚÔ˜ ·fi ÙËÓ ˘Ô‰Ô¯‹ Ô˘ ÙÔ˘ ÂÈʇϷÍÂ Ô Ï·fi˜ ηٿ ÙËÓ Â›ÛËÌË Â›ÛÔ‰fi ÙÔ˘ ÛÙÔ Ó·fi ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞ÔÛÙfiψÓ, Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ∞ÚÈÏ›Ô˘ ÙÔ˘ 1042, ÙËÓ ∫˘Úȷ΋ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÕÁÈÔ ¶¿Û¯·, ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ‡ÎÔÏ· Ó· ··ÏÏ·Á› ·fi ÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ·. ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, ÌfiÏȘ ¤ÛÙÚ„ ·fi ÙËÓ ÙÂÏÂÙ‹ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·, ¤‰ÈˆÍ ÙÔ Ê›ÏÔ Ù˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∞ϤÍÈÔ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ÛÙÔ ™ÙÂÓfi Î·È ÙË Ó‡¯Ù· ÂÚÈfiÚÈÛ ÛÙËÓ ¶Ú›ÁÎÈÔ ÙË ∑ˆ‹ Ì ÙË ‰È·Ù·Á‹ Ó· Ï¿‚ÂÈ ÙÔ Û¯‹Ì· Ù˘ ÌÔÓ·¯‹˜. ¶Ôχ ÓˆÚ›˜ ÙÔ Úˆ› Ù˘ ÂfiÌÂÓ˘ ̤ڷ˜ ·Ú¿ÁÁÂÈÏ ÛÙÔÓ ¤·Ú¯Ô Ù˘ fiÏ˘ Ó· ‰È·‚¿ÛÂÈ ÛÙÔ ºfiÚÔ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÌÚÔÛÙ¿ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ôϛ٘, ‰È·Î‹Ú˘ÍË ‹, fiˆ˜ ϤÂÈ Ô ∫‰ÚËÓfi˜, ·Ó·ÊÔÚ¿ Ô˘ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ٷ ÂÍ‹˜: «∂Âȉ‹ Ë ∑ˆ‹ ·Ô‰Â›¯ıËΠη΋ ‚·Û›ÏÈÛÛ·, ÂÍÔÚ›ÛÙËΠ·fi ̤ӷ, Î·È Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ÂΉÈÒ¯ıËΠ·fi ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÂÂȉ‹ Û˘ÌʈÓÔ‡Û ̷˙› Ù˘. ∂Û›˜, Ô Ï·fi˜ ÌÔ˘, ·Ó Û˘Ó¯›ÛÂÙ ӷ ¤¯ÂÙ ٷ ›‰È· ÊÈÏÈο ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÁÈ· ̤ӷ, ı· ·ÔÏ·‡ÛÂÙ ÌÂÁ¿Ï˜ ÙÈ̤˜ Î·È ÔÏÏ¿ ·Á·ı¿ Î·È ı· ˙‹ÛÂÙ ¯ˆÚ›˜ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È Ï‡Â˜». ŸÌˆ˜ ÂΛÓË ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ηٿϷ‚ fiÙÈ ÔÈ Â¢ÊË̛˜ Ù˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˘ ̤ڷ˜ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ıÂÙfi ÁÈÔ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ Î·È fi¯È ÛÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘, Ô˘ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ›¯Â ¯¿ÛÂÈ ÙË ™ÈÎÂÏ›· Î·È ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÂÚÈÊÚÔÓËÙÈο ·fi ÙÔ Ï·fi ηϷʿÙ˘, ›Ù ÁÈ·Ù› ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÙÔ Â¿ÁÁÂÏÌ¿ ÙÔ˘ ›Ù ÁÈ·Ù› ·Ô‰Â›¯ıËΠÙfiÛÔ ·Ó›Î·ÓÔ˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜, ÒÛÙÂ Ô Ï·fi˜ ·ÔηÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ¤ÙÛÈ ı¤ÏËÛ ӷ ‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ‹Ù·Ó ÈÔ Î·Ù¿ÏÏËÏÔ˜ Ó· ÂÈÛ΢¿˙ÂÈ ÏÔ›· ·Ú¿ Ó· ΢‚ÂÚÓ¿ ÛÙfiÏÔ˘˜. ¶¤Ú· ·fi ·˘Ùfi, Ô ‰‹ÌÔ˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ·Ú¿ Ó· ·Á·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ‚ϤÔÓÙ·˜ ÂΛÓÔÓ Ô˘ ÚÈÓ ·fi Ù¤ÛÛÂÚȘ Ì‹Ó˜ ›¯Â ÔÚÎÈÛÙ› ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ ∂ÛÙ·˘ÚˆÌ¤ÓÔ ˘·ÎÔ‹ Î·È ·Á¿Ë ÛÙË ıÂÙ‹ ÙÔ˘ ÌËÙ¤Ú· Ó· ÙË ‚Ú›˙ÂÈ ÙÒÚ· Î·È Ó· Ù˘ Û˘ÌÂÚÈʤÚÂÙ·È ÙfiÛÔ ¿Û¯ËÌ·. ªfiÏȘ, ÏÔÈfiÓ, Ô ¤·Ú¯Ô˜ ‰È¿‚·ÛÂ
ÙË ‰È·Î‹Ú˘ÍË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ÛÙÔ Ï·fi, ̤۷ ÛÙË ‚·ıÈ¿ ÛÈÁ‹ ·ÎÔ‡ÛÙËΠÌÈ· ʈӋ Ô˘ ¤ÏÂÁÂ: «∂Ì›˜ Ô‡Ù ›ÔÚÎÔ ÙÔ˘ ÛÙ·˘ÚÔ‡ ı¤ÏÔ˘Ì ‚·ÛÈÏÈ¿ Ô‡Ù ηϷʿÙË, ·ÏÏ¿ ÙËÓ ·ÏÈ¿ Ì·˜ ÌËÙ¤Ú· Ô˘ ¤¯ÂÈ Î·È Ù· ÎÏËÚÔÓÔÌÈο ‰ÈηÈÒÌ·Ù·, ÙË ∑ˆ‹». ∞̤ۈ˜ Û‡ÛÛˆÌÔ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÊÒÓ·Í «Ó· Û˘ÓÙÚÈ‚Ô‡Ó Ù· ÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ηϷʿÙË» Î·È ·Ú¿˙ÔÓÙ·˜ ¤ÙÚ˜, ηı›ÛÌ·Ù· Î·È Í‡Ï· Ï›ÁÔ ¤ÏÂÈ„Â Ó· ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó ÙÔÓ ¤·Ú¯Ô, ·Ó ‰ÂÓ ÚÔÏ¿‚·ÈÓ ӷ ʇÁÂÈ. ∫·ÙfiÈÓ ¤ÙÚÂÍ·Ó ÚÔ˜ ÙË ªÂÁ¿ÏË ∂ÎÎÏËÛ›·, fiÔ˘ ›¯Â ‹‰Ë ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ Ô ·ÙÚȿگ˘ Î·È Â›¯Â Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› Ë Û‡ÁÎÏËÙÔ˜, ··ÈÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜. ŸÌˆ˜, ÂÂȉ‹ ÁÓÒÚÈ˙·Ó fiÙÈ ·˘Ù‹ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ¤ÎÚÈÓ·Ó Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÊÚfiÓÈÌÔ Ó· ʤÚÔ˘Ó ·fi ÙÔ ¶¤ÙÚÈÔ ÛÙË ªÂÁ¿ÏË ∂ÎÎÏËÛ›· ÙË £ÂÔ‰ÒÚ·, ÙËÓ ÔÔ›· ¤ÓÙ˘Û·Ó Ì ‚·ÛÈÏÈÎfi ¤Ó‰˘Ì· Î·È ÙËÓ ·ÔοÏÂÛ·Ó ‚·Û›ÏÈÛÛ· Ì·˙› Ì ÙË ∑ˆ‹, ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· fiÚÌËÛ·Ó ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ·fi ‰È¿ÊÔÚ· ÛËÌ›·, ΢ڛˆ˜ ·fi ÙÔÓ πfi‰ÚÔÌÔ, ÁÈ· Ó· ηı·ÈÚ¤ÛÔ˘Ó ¯ˆÚ›˜ ¯ÚÔÓÔÙÚÈ‚‹ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï. ∂ΛÓÔ˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ fiϘ ÙÔ˘ ÙȘ ÚÔÛ‰Ô˘ Ó· Ì·Ù·ÈÒÓÔÓÙ·È Î·È ‰ÂÈÏÈ¿˙ÔÓÙ·˜ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ÔÚÁ‹ Î·È ÛÙËÓ ÔÚÌ‹ ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ·ÎfiÌË Ó· Ûˆı›, ·Ó ·ӤÊÂÚ ÙË ∑ˆ‹. ΔËÓ ¤ÊÂÚÂ, ÏÔÈfiÓ, ·fi ÙËÓ ¶Ú›ÁÎÈÔ Î·È ÂÙÒÓÙ·˜ ·fi ¿Óˆ Ù˘ Ù· ÌÔÓ·¯Èο ÂÓ‰‡Ì·Ù· Ù˘ ÊfiÚÂÛ ٷ ‚·ÛÈÏÈο Î·È ¤Ê˘Á ̷˙› Ù˘, ̤ۈ ÙÔ˘ Îԯϛ·, ÚÔ˜ ÙÔÓ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
πfi‰ÚÔÌÔ. ºÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ÂΛ ·Ó·ÛËÎÒıËΠÛÙÔ Î¿ıÈÛÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÌÈÏ‹ÛÂÈ ÛÙÔ Ï·fi ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎÂ Ë ÂÈı˘Ì›· ÙÔ˘, ‰ËÏ·‰‹ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ¤ÛÙÚÂ„Â Î·È fiÏ· ‹Ù·Ó ÂÓÙ¿ÍÂÈ. ŸÌˆ˜, ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ‰ÂÓ ÙÔÓ ¿ÊËÛ ӷ Û˘Ó¯›ÛÂÈ ‚Ú›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Û˘Ó¯Ҙ Î·È ÂÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ ¤ÙÚ˜ Î·È ‚¤ÏË. ΔfiÙÂ Ô ªÈ¯·‹Ï ·ÂÏÈṲ̂ÓÔ˜ ı¤ÏËÛ ӷ ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ™ÙÔ˘‰›Ô˘ Î·È Ó· Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯fi˜. √ ı›Ԙ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ı˘Ì‹ıËΠfiÙÈ Â›¯Â ‰È·ÙÂϤÛÂÈ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Î·È ‰ÂÓ Î·Ù·‰¤¯ÙËΠӷ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ¯ˆÚ›˜ ·ÓÙ›ÛÙ·ÛË. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ ¤ÂÈÛ ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘, fiÏÈÛ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ·Ï·ÙÈÔ‡, ηÏÒÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ· fiÏË ÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ÙÔ˘ ÊÚÔ˘Ú¿. ŸÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·, ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÁÓˆÛË Ù˘ ÚÒÙ˘ ‰È·Î‹Ú˘Í˘ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ÛÙÔ ºfiÚÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙˆÓ Â¯ıÚÔÚ·ÍÈÒÓ, Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÙË ¢Â˘Ù¤Ú· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ∫˘Úȷ΋ ÙÔ˘ £ˆÌ¿ Î·È ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ÙË Ó‡¯Ù· Ù˘ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ΔÚ›ÙË. √È Ôϛ٘ Ô˘ ›¯·Ó ·ӷÛٷًÛÂÈ ‹Ù·Ó Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ·Ó·ÎÙfiÚˆÓ, ·ÏÏ¿ ÔÈ ÈÔ ÔÏÏÔ› ‹Ù·Ó ¿ÔÏÔÈ, ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÌfiÓÔ Í‡Ï·, ¤ÙÚ˜ Î·È Ù· ·ÚfiÌÔÈ·. ªÂ ·˘Ù¿ Ù· ̤۷ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Ó Î·Ù¿ ÙˆÓ ÂÓfiÏˆÓ Ô˘ ›¯·Ó Ô¯˘Úˆı› ̤۷ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·.
°È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÔÈ ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘ ·ӿÛÙ·Û˘ ¤ÎÚÈÓ·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ·fi ÙÚ›· ÛËÌ›· ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ó· ‰È·ÈÚ¤ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜: ÌÂÙˆÈο ·fi ÙÔÓ ∞˘ÁÔ˘ÛÙ¤·, ‰ÂÍÈ¿ ·fi ÙÔ ÛÊ·ÈÚÈÛÙ‹ÚÈÔ ‹ Ù˙˘Î·ÓÈÛÙ‹ÚÈÔ39 Î·È ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ·fi ÙÔÓ πfi‰ÚÔÌÔ. ŒÙÛÈ, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ¯ˆÚÈÛÙÔ‡Ó Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Û ÙÚ›· ̤ÚË. ∞Ú¯Èο, ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙËÓ ˘ÂÚÔ¯‹ ÙˆÓ fiÏˆÓ Î·È ÙËÓ Ô¯‡ÚˆÛË ÙˆÓ ·Ó·ÎÙfiÚˆÓ, ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ÔÏϤ˜ ÒÚ˜ Î·È Ó· ÛÎÔÙÒÛÔ˘Ó ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÔÏÔ˘˜ Ôϛ٘, ·ÊÔ‡ ϤÁÂÙ·È fiÙÈ ÙË Ì¤Ú· ÂΛÓË ¯¿ıËÎ·Ó 3.000 ·fi ·˘ÙÔ‡˜. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜ Ô Ï·fi˜ ηÙfiÚıˆÛ ӷ Û¿ÛÂÈ ÙȘ ‡Ï˜ ÙˆÓ ·Ó·ÎÙfiÚˆÓ, ·ÏÏ¿ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ fiÏË ÙË Ó‡¯Ù· ¿Ú·˙·Ó ÙÔ ¯Ú˘Û¿ÊÈ Î·È Ù· ¿ÏÏ· ÔχÙÈÌ· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ¤‚ÚÈÛηÓ. ∂ÈϤÔÓ, η٤ÛÙÚÂÊ·Ó ÙȘ ÊÔÚÔÏÔÁÈΤ˜ ·ÔÁڷʤ˜ Ô˘ Ì ÙfiÛË ÂÈ̤ÏÂÈ· ›¯Â ηٷÚÙ›ÛÂÈ Ô ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘. §›ÁÔÈ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· Û˘ÏÏ¿‚Ô˘Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∞˘Ùfi˜ fï˜ ÚfiÏ·‚ ӷ ÂÈ‚È‚·ÛÙ› Û ¤Ó· ‚·ÛÈÏÈÎfi ‰Úfïӷ Ì ÙÔ ıÂ›Ô ÙÔ˘ Î·È ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ôχ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Î·È Ó· ηٷʇÁÂÈ ÛÙË ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘ ÙÔ Úˆ› Ù˘ ΔÂÙ¿ÚÙ˘. ∂Λ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È Ô ı›Ԙ ÙÔ˘ ¤Ï·‚·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi Û¯‹Ì·.
[69]
[70]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∑ˆ‹ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £′ √ϤıÚÈ· ΢‚¤ÚÓËÛË ºÂ‡ÁÔÓÙ·˜ Ô ªÈ¯·‹Ï, ¿ÊËÛ ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ ÙË ∑ˆ‹, Ë ÔÔ›· ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛÂ Î·È ¿ÏÈ. ºÚfiÓÙÈÛ ·Ì¤Ûˆ˜ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·, ·ÏÏ¿ ÙÔ Ï‹ıÔ˜ ÙËÓ ÂÌfi‰ÈÛÂ Î·È ··›ÙËÛ ӷ Û˘Ì‚·ÛÈχÛÂÈ Ì·˙› Ù˘. °È· Ó· ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒÛÂÈ ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË £ÂÔ‰ÒÚ·˜ ÛÙ· ÔÏÈÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù·, Ë ∑ˆ‹ Ì˯·Ó‡ÙËΠοÔÈÔÓ ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÈηÓÔÔÈ‹ÛÂÈ Î·È ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÊÔ‚ÂÚfi ¿ıÔ˜ Ù˘ ·fi Ù· ÔÏÏ¿ Ô˘ ›¯Â. ∏ ∑ˆ‹ ‹Ù·Ó ϤÔÓ 62 ÂÙÒÓ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›¯Â ˘ÈÔıÂÙ‹ÛÂÈ ¤Ó·Ó ÈÔ Û˘ÓÂÙfi ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ‰È·ÙËÚÔ‡Û ÂÚˆÙÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔÓ Î·Ù¿ӈ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∞ÚÙÔÎÏ›ÓË. ΔÔÓ ¿Ó‰Ú· ·˘Ùfi, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ¤ÁÁ·ÌÔ˜, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÙÔÓ ·ÓÙÚ¢Ù› Î·È Ó· ÙÔÓ ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÂÈ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÂÏ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ Ì¤Ûˆ ·˘ÙÔ‡ ı· ηٿÊÂÚÓ ÌfiÓË Ù˘ Ó· ÎÈÓ› Ù· Ó‹Ì·Ù·. ŸÌˆ˜, Ë Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÚfiÏ·‚ ӷ ‰ËÏËÙËÚÈ¿ÛÂÈ ÙÔ Û‡˙˘Áfi Ù˘ ÚÈÓ ÌÂÈ Û ÂÊ·ÚÌÔÁ‹ ·˘Ùfi ÙÔ Û¯¤‰ÈÔ. ŒÙÛÈ Ë ∑ˆ‹, Ô˘ Ù›ÔÙ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙËÓ ÂÌÔ‰›ÛÂÈ Ó· ÂÎÏËÚÒÛÂÈ ÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ Ù˘, ÛÙÚ¿ÊËΠ۠¿ÏÏÔÓ ¿Ó‰Ú·. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜40, ÁÈ· ÙÔÓ
ÔÔ›Ô Â›¯Â ‰È·‰Ôı› Ë Ê‹ÌË fiÙÈ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Á›ÓÂÈ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÂȉ‹ ·ÔÏ¿Ì‚·Ó ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË Â‡ÓÔÈ· Ù˘ ∑ˆ‹˜, ›¯Â ÂÍÔÚÈÛÙ› ÛÙË ª˘ÙÈÏ‹ÓË Ì ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘ πˆ¿ÓÓË. ™ÙÔ ÌÂٷ͇ ÂΛÓË ‚Ú‹ÎÂ, fiˆ˜ ›·Ì ·Ú·¿Óˆ, ¿ÏÏË ·ÚËÁÔÚÈ¿, ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∞ÚÙÔÎÏ›ÓË. ∞̤ۈ˜ ÌfiÏȘ ‹Ú ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Ù˘ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, ·Ó·Î¿ÏÂÛ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔÓ ªÔÓÔÌ¿¯Ô Î·È ÙÔÓ ‰ÈfiÚÈÛÂ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∫‰ÚËÓfi, ‰ÈηÛÙ‹Ó ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. ∫·ıÒ˜, ÏÔÈfiÓ, ›¯Â ·ÔÙ‡¯ÂÈ Ô Á¿ÌÔ˜ Ù˘ Ì ÙÔÓ ∞ÚÙÔÎÏ›ÓË, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·Ó·ÏËÚÒÛÂÈ ÙÔÓ ¤Ó· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Ì ÙÔÓ ¿ÏÏÔ. ∫¿ÏÂÛ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ÙÔÓ ªÔÓÔÌ¿¯Ô, ÙÔÓ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÛÙȘ 11 πÔ˘Ó›Ô˘ Î·È ÙËÓ ÂÔ̤ÓË ÙÔÓ ¤ÛÙ„ ‚·ÛÈÏÈ¿, 50 ÂÚ›Ô˘ ̤Ú˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¤ÍˆÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∂ ∂′. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £′ Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ‹Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ˜. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔηÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÔÈ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Ô˘ ›¯Â Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Â›¯·Ó ÁÈÁ·ÓÙˆı›, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ë ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘ Ó· ·Ô‚› Ì›· ·fi ÙȘ ÈÔ ÔϤıÚȘ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ì·˜. ∂ÍfiÚÈÛ ÙÔÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ πˆ¿ÓÓË ÛÙË §¤Û‚Ô, fiÔ˘ ·˘Ùfi˜ ¤ı·Ó ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∂′ ÛÙË Ã›Ô Î·È ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ÙÔÓ Óˆ‚ÂÏ›ÛÈÌÔ ÛÙË ™¿ÌÔ. ŒÂÈÙ· ÂΉ‹ÏˆÛ ÙË ÊÈÏÔÊÚfiÓËÛ‹
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ‡˜ ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÚÔ·ÁˆÁ¤˜, ÛÙÔ Ï·fi Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜ ÌÔÈÚ¿˙ÔÓÙ·˜ ¯Ú˘Û¿ÊÈ Î·È ÛÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ÛÎÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ï˘Ù¤Ú¢ÛË Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘˜. ∫·ÙfiÈÓ ‰ÈfiÚÈÛ ̿ÁÈÛÙÚÔ Î·È ÚˆÙÔÛÙÚ¿ÙÔÚ· ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ™ÎÏËÚfi, ·Ó¿ÍÈÔ ·fiÁÔÓÔ ÂÓfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜ Ô›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Î·È ÂÛÙ›·Û ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ™¤Ú‚Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ μÔ˚ÛıÏ¿‚Ô. √ ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜ ¤Ú ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙ›, ηıÒ˜ ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠÛÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË Ù˘ ™ÂÚ‚›·˜, ·ÏÏ¿ ÂÈÛ¤‚·ÏÂ Î·È Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Á‡Úˆ ·fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ŸÌˆ˜, ÙÔ ¤ÚÁÔ ·˘Ùfi ¤Ú ӷ ÙÔ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ·ÓÙ¿ÍÈfi˜ ÙÔ˘. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ·Ó¤ıÂÛ ÙËÓ ÙÈ̈ڛ· ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ ÛÙÔÓ ÙfiÙ ¿Ú¯ÔÓÙ· ÙÔ˘ ¢˘ÚÚ·¯›Ô˘ ªÈ¯·‹Ï, ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ‰ÈÔÚÈÛÙ› ÚfiÛÊ·Ù·, ÁÈ’ ·˘Ùfi Î·È Î·ıfiÏÔ˘ ¤ÌÂÈÚÔ. ∂ÈÛ¤‚·Ï ÛÙË ™ÂÚ‚›· ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ Ì 60.000 ¿Ó‰Ú˜ Î·È ÙË ÏÂËÏ¿ÙËÛ ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔ˜, ·ÏÏ¿, fiÙ·Ó ¤ÊÙ·ÛÂ Ë ÛÙÈÁÌ‹ Ù˘ ÂÈÛÙÚÔÊ‹˜, ‰È·Û¯›˙ÔÓÙ·˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ ·fiÎÚËÌÓÔ˘˜ Î·È ÛÙÂÓÔ‡˜, ¯Ù˘‹ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ¤¯·Û 40.000 ¿Ó‰Ú˜, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Î·È ÂÙ¿ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. √ ›‰ÈÔ˜ ηٿÊÂÚ ӷ ÁÏÈÙÒÛÂÈ Û ·ÍÈÔχËÙË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ì ٷ ¿ıÏÈ· ·ÔÌÂÈÓ¿ÚÈ· Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÈ¿˜. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÛÙȘ 20 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 1043, ¤ı·ÓÂ Ô ·ÙÚȿگ˘ ∞ϤÍÈÔ˜ Î·È ·Ó·‰Â›¯ıËΠÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi˜ ·ÙÚȿگ˘ Ô ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ (‹, fiˆ˜ ÙÔÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜, ∫ËÚÔÏÏ¿ÚÈÔ˜), ÙÔÓ ÔÔ›Ô Û˘Ó·ÓÙ‹Û·Ì ÚÈÓ ·fi ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· Ó· Û˘ÓˆÌÔÙ› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘ Î·È ı· ÙÔÓ ‰Ô‡Ì ӷ ÚˆÙÔÛÙ·Ù› ÛÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ‰È·›ÚÂÛ˘ ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ. ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ›¯·Ó ÂΉËψı› ‰‡Ô ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ, Ô˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Û·Ó ÙË ÓÔÛËÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ. ∏ ∑ˆ‹, ÛÙÔ Û‡ÓÙÔÌÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ô˘ ΢‚¤ÚÓËÛ ÌÂٷ͇ ∞ÚÈÏ›Ô˘ Î·È πÔ˘Ó›Ô˘ Ù˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˘ ¯ÚÔÓÈ¿˜, ›¯Â ¿ÚÂÈ ÌÈ· Û˘ÓÂÙ‹ ·fiÊ·ÛË ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· ÛÙÚ·ÙËÁfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi °ÂÒÚÁÈÔ ª·ÓÈ¿ÎË. ∂¿Ó ˘‹Ú¯Â ¿ÓıÚˆÔ˜ ÈηÓfi˜ Ó· ·ÔηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÛÙȘ ‰˘ÙÈΤ˜ ÂΛӘ ¯ÒÚ˜ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ·˘Ùfi˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔ˜ ·fi ÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÛÙ· ƒ‹Ì·Ù· Î·È ÛÙȘ ¢Ú·Á›Ó˜. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, Ô ª·ÓÈ¿Î˘ ›¯Â Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÙ› ·fi ·ÏÈ¿ Ì ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ™ÎÏËÚfi, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ·Ó¤‰ÂÈÍÂ, fiˆ˜ ›‰·ÌÂ, Ì¿ÁÈÛÙÚÔ Î·È ÚˆÙÔÛÙÚ¿ÙÔÚ·. √ ™ÎÏËÚfi˜ ‰ÂÓ Â›¯Â η̛· ÚÔÛˆÈ΋ ·Í›·, η٤ÏËÍ fï˜ Ó· Á›ÓÂÈ ·Ó›Û¯˘ÚÔ˜ ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ Î·È ÌfiÓÔ fiÙÈ Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜, Ô˘ Ê˘ÛÈο ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·Á·¿ÂÈ ÙË ∑ˆ‹, ·Ó·Ï‹ÚˆÓ ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ‰Â›¯ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡, ÙËÓ
ÔÔ›· Ô Ï·fi˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ·ÊÂϤÛÙÂÚ· ÙËÓ ·ÔηÏÔ‡Û ™ÎÏ‹Ú·ÈÓ·. √ ·‰ÂÏÊfi˜ Ù˘, ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔ˜ ÙË ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ, η٤ÛÙÚÂÊ ٷ ÎÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ·fiÓÙ· ª·ÓÈ¿ÎË, Ù· ÔÔ›· ÁÂÈÙfiÓ¢·Ó Ì ٷ ‰Èο ÙÔ˘ ÛÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ, Î·È ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ ÂÚȇ‚ÚÈ˙ ÙË Û˘˙˘ÁÈ΋ ÙÔ˘ ÙÈÌ‹. ∫·È Û·Ó Ó· ÌËÓ ¤ÊÙ·Ó·Ó fiÏ· ·˘Ù¿, ¤ÂÈÛ ÙÔÓ ªÔÓÔÌ¿¯Ô Ó· ·‡ÛÂÈ ÙÔÓ ª·ÓÈ¿ÎË Î·È Ó· ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ÛÙË ı¤ÛË ÙÔ˘ ¤Ó·Ó ¿ıÏÈÔ ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó ¶¿Ú‰Ô˜. √ÚÁÈṲ̂ÓÔ˜ ·fi ÙȘ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ ·˘Ù¤˜, Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘ πÙ·Ï›·˜ ÛÎfiÙˆÛ ÙÔÓ ¶¿Ú‰Ô. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÊfiÚÂÛ ÙÔ ‰È¿‰ËÌ· Î·È Ù· ¿ÏÏ· ۇ̂ÔÏ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ÎÈÓ‹ıËΠ̠fiÏÔ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ π‰ÚÔ‡ÓÙ· ÛÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ Î·È ÍÂΛÓËÛ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ù·Ú¿¯ÙËΠÙfiÛÔ Ôχ, ÒÛÙ ÙÔ˘ ¤ÁÚ·„ ÂÈÛÙÔÏ‹ Î·È ÙÔÓ ·Ú·Î·ÏÔ‡Û ӷ ·Ôı¤ÛÂÈ Ù· fiÏ·, Ì ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË Ó· ÙÔ˘ ÚÔÛʤÚÂÈ Î¿ı ¢ÂÚÁÂÛ›·. √ ª·ÓÈ¿Î˘ ‰ÂÓ ÌÂٷ›ÛÙËÎÂ Î·È ¤ÙÛÈ ÛÙ¿ÏıËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‰‡Ó·ÌË, ÂÓÒ ÙË ÛÙÚ·ÙËÁ›· ·Ó¤Ï·‚Â Ô Â˘ÓÔ‡¯Ô˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜, Ô˘ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ˘‹ÚÍ ı·Ï·ÌËfiÏÔ˜ Ù˘ ‚·Û›ÏÈÛÛ·˜. ªÂ Ù¤ÙÔÈÔÓ ·ÓÙ›·ÏÔ ‰ÂÓ ÁÈÓfiÙ·Ó ·Ú¿ Ó· ˘ÂÚÈÛ¯‡ÛÂÈ Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ‹˜ Ô˘ η٤Êı·Ó ·fi ÙË ¢‡ÛË. ∫ÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ √ÛÙÚÔ‚fi ¤ÁÈÓ ̿¯Ë ÛÙËÓ ÔÔ›· Ô ª·ÓÈ¿Î˘ ÚÔÔÚ‡ÙËÎÂ ÙˆÓ Ù·ÁÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘, ÔϤÌËÛÂ, fiˆ˜ ¿ÓÙ·, Ï·ÌÚ¿ Î·È ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔÓ ™Ù¤Ê·ÓÔ. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔÓ ·ÔοÏÂÛ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·ÏÏ¿ ¤Í·ÊÓ· Ô ª·ÓÈ¿Î˘ ¯Ù˘‹ıËΠηٿÛÙËı·, ¿ÁÓˆÛÙÔ ·fi ÔÈÔÓ, ¤ÂÛ ·fi ÙÔ ¿ÏÔÁfi ÙÔ˘ Î·È ¤ı·ÓÂ. ∞̤ۈ˜ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ·Ó·ÙÚ¿ËÎÂ. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ·Ú·‰fiıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ËÙÙË̤ÓÔ˘˜ Î·È Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜, ·ÓÙ› ÁÈ· Ê˘Á¿˜, ̋ΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÚÔ·ÈÔÊfiÚÔ˜ ʤÚÔÓÙ·˜ ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ¿Óˆ Û ¤Ó· ‰fiÚ˘ ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË. ŸÛÔ ÁÈ· ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ÛÙÂÚ‹ıËΠ¤Ó·Ó ¿ÚÈÛÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi. ∫·È ÂÓÒ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÔÓÙ·Ó ·˘Ù¿ ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ˘ 1043, ¿ÏÏË ·fiÂÈÚ· ·ÔÛÙ·Û›·˜ ÛËÌÂÈÒıËΠÛÙËÓ ∫‡ÚÔ. √ £ÂfiÊÈÏÔ˜ Ô ∂ÚˆÙÈÎfi˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ Â›¯Â ‰ÈÒÍÂÈ ·fi ÙË ™ÂÚ‚›· ÙfiÛÔ Â‡ÎÔÏ· Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ μÔ˚ÛıÏ¿‚Ô˜, ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠηÙfiÈÓ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÂΛÓÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ∞Û›·. ∂ÎÌÂÙ·ÏχÙËΠÙË ÁÂÓÈο Ù·Ú·Á̤ÓË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Î·È ÛÙ·Û›·Û Ì ÚfiÊ·ÛË ÙȘ ‚·ÚȤ˜ ÊÔÚÔÏÔÁ›Â˜. ΔÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚ fï˜ ‡ÎÔÏ· Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ÷Á¤, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Û˘Ó·ÓÙ‹Û·ÌÂ Î·È Â› ªÈ¯·‹Ï ¢′ Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ÛÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ Ù˘ ∞ÊÚÈ΋˜ Î·È Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜. √‰‹ÁËÛ ÙÔÓ £ÂfiÊÈÏÔ ∂ÚˆÙÈÎfi ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô ÔÔ›Ô˜,
[71]
∂ÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ·fi ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë. O Ï·fi˜ ·Ô‰ÔÎÈÌ¿˙ÂÈ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∂′, ÙÔÓ ·ÔηÏÔ‡ÌÂÓÔ ÂÈÚˆÓÈο «Î·Ï·Ê¿ÙË», ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·fiÊ·Û‹ ÙÔ˘ Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ∑ˆ‹ ÛÙËÓ ¶Ú›ÁÎÈÔ, ·Ó·Áο˙ÔÓÙ¿˜ ÙË Ó· Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯‹. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
[72]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·ÊÔ‡ ‰È¤Ù·Í ӷ ÙÔÓ ÓÙ‡ÛÔ˘Ó Ì Á˘Ó·ÈΛ· ÚÔ‡¯· Î·È Ó· ÙÔÓ ÂÚÈʤÚÔ˘Ó ÛÙÔÓ πfi‰ÚÔÌÔ, ‰‹Ì¢Û fiÏ· ÙÔ˘ Ù· ˘¿Ú¯ÔÓÙ· Î·È ÙÔÓ ·¤Ï˘ÛÂ.
ΔÂÏÂ˘Ù·›· ÂȉÚÔÌ‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ Î·Ù¿ ÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ·
ªÈÎÚÔÁÚ·Ê›· ·fi ÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë. ™ÎËÓ¤˜ ·fi ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ Î·È Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·˜ ∑ˆ‹˜. K¿Ùˆ, Ô Á¿ÌÔ˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ë ÛÙ¤„Ë ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
™Ù· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ¤ÙÔ˘˜, ÙÔ˘ 1043, ÌÈ· ¿ÏÏË Î·Ù·ÈÁ›‰· ¤ÏËÍ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ô μÏ·‰›ÌËÚÔ˜ Î·È Ô Ï·fi˜ ÙÔ˘ ·Û¿ÛÙËÎ·Ó ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi, ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ÂÈÚËÓÈΤ˜. ∏ ÂȉÚÔÌ‹ ÙÔ˘ ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ˘ ÃÚ˘Ûfi¯ÂÈÚ· ÙÔ 1024 ‹Ù·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÚÔÛˆÈ΋ Âȯ›ÚËÛË ·Ú¿ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ƒÒÛÔ˘ ËÁÂÌfiÓ·. ΔÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ›¯Â ÚÔηϤÛÂÈ Ú‹ÍË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰‡Ô ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂȘ Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ¤ÌÔÚÔÈ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· ÂÌÔÚ‡ÔÓÙ·È ·ÓÂÓfi¯ÏËÙ· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ì ‚¿ÛË ÙȘ ·ÏÈfiÙÂÚ˜ Û˘Ìʈӛ˜. øÛÙfiÛÔ, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ·˘Ù¿ ÁÈ· Ù· ÔÔ›· οÓÔ˘Ì ÏfiÁÔ, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÌÈ·˜ ÊÈÏÔÓÈΛ·˜ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·, ÛÎÔÙÒıËΠοÔÈÔ˜ ÂÈÊ·Ó‹˜ ƒÒÛÔ˜. °È· Ó· ÂΉÈÎËı› ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ °È·ÚÔÛÏ¿‚ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1043 ηٿ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ 100.000 ¿Ó‰Ú˜, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ μÏ·‰›ÌËÚÔ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÊÙ·Û·Ó Ì ÌÔÓfiÍ˘Ï· ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ ÙÔ˘ º¿ÚÔ˘, ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ ¶fiÓÙÔ˘. √ º¿ÚÔ˜ Â›Ó·È Èı·Ófiٷٷ ÙÔ ·Ú¯·›Ô Ù¯ÓËÙfi ÏÈÌ¿ÓÈ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ƒÔ‡ÌÂÏÈ ∫·‚¿Î, Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ϤÁÂÙ·È ª·‡ÚÔ˜ ªfiÏÔ˜. ¶Ú¤ÂÈ ¿ÓÙˆ˜ Ó· ÛËÌÂÈÒÛÔ˘Ì fiÙÈ Ô ∫‰ÚËÓfi˜ οÓÂÈ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÌÔÓfiÍ˘Ï·. ∂›‰·Ì fï˜ fiÙÈ ÛÙËÓ ÂȉÚÔÌ‹ ÙÔ˘ 865 Ô ¡È΋ٷ˜ ·ÔηÏÔ‡Û ٷ ÚˆÛÈο ÏÔ›· ÙÚÔ¯·ÓÙ‹ÚÈ·, ‰ËÏ·‰‹ Ù·¯‡ÏÔ· ÛÙ· ÔÔ›· ¤‚·ÈÓ·Ó 40 Ì 60 ¿Ó‰Ú˜. ¶Ú¤ÂÈ, ÏÔÈfiÓ, Ó· ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ô ÛÙfiÏÔ˜ ÙÔ˘ μÏ·‰›ÌËÚÔ˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi Ù¤ÙÔÈ· ÏÔ›·, ·Ó fi¯È ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ·. ŸÙ·Ó Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ μÏ·‰›ÌËÚÔ˘, ‚È¿ÛÙËΠӷ ÛÙ›ÏÂÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·˜ ·Ô˙ËÌ›ˆÛË, ·Ó Û˘Ó¤‚Ë Î¿ÙÈ ·Ó¿ÚÌÔÛÙÔ. ŸÌˆ˜, ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ‰ÈÒ¯ÙËÎ·Ó Ì ·ÂÈϤ˜ Î·È ‚ÚÈÛȤ˜. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·fi ÙË ÌÈ· ÛÎfiÚÈÛ ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜ ÂÌfiÚÔ˘˜ ÛÙ· ÂÛˆÙÂÚÈο ı¤Ì·Ù·, ÁÈ· Ó· ÌËÓ ÚÔηϤÛÔ˘Ó Î¿ÔÈÔ Î·Îfi ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·, Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ¤Ï¢ÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ Ì ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÛÙÔ º¿ÚÔ. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ÈÈÎÔ‡ ÙÔÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿. ºÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ÂΛ, ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ‰›ÛÙ·Û ӷ ÌÂÈ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ, ·ÏÏ¿ ‰È·›ÛÙˆÛ fiÙÈ Ô‡ÙÂ Î·È ÔÈ ƒÒÛÔÈ ‹Ù·Ó Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ‚ÁÔ˘Ó ·fi ·˘Ùfi.
∂·Ó¤Ï·‚Â, ÏÔÈfiÓ, ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÚ› ÂÈÚ‹Ó˘, ·ÏÏ¿ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ··›ÙËÛ·Ó, ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Û‡ÓÂÙ·, ÙÚÂȘ Ï›ÙÚ˜ ¯Ú˘ÛÔ‡ ÁÈ· οı ¿Ó‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∞˘Ùfi Û‹Ì·ÈÓ ÔÛfi 300.000 ÏÈÙÚÒÓ, ·Ó ‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ‹Ù·Ó 100.000. ΔfiÙ ȷ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰È¤Ù·Í ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ £ÂÔ‰ˆÚÔοÓÔ Ó· ÌÂÈ ÛÙÔ ÏÈÌ¿ÓÈ Ì ÙÚÂȘ ‰ÚfïÓ˜ ÁÈ· Ó· ˘Ô¯ÚÂÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Ì ·ÎÚÔ‚ÔÏÈÛÌÔ‡˜ Ó· ‚ÁÔ˘Ó Î·È Ó· Ó·˘Ì·¯‹ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ·ÓÔȯً ı¿Ï·ÛÛ·. ∞ÓÙ› Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙ› ÛÙÔÓ ·ÎÚÔ‚ÔÏÈÛÌfi, Ô ÙÔÏÌËÚfi˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ ÎÈÓ‹ıËΠÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡. ∫·Ù¿ÊÂÚ ӷ ο„ÂÈ ÂÙ¿ ÏÔ›· Ì ÙÔ ˘ÁÚfi ˘Ú, Ó· ‚˘ı›ÛÂÈ ÙÚ›· ·‡Ù·Ó‰Ú· Î·È Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ¤Ó· ˉÒÓÙ·˜ ̤۷ Û ·˘Ùfi. ∫·ıÒ˜, ÏÔÈfiÓ, ÚÔ‹Ï·˘ÓÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ì fiÏÔ ÙÔ ÛÙfiÏÔ ÙÔ˘, ÔÈ ƒÒÛÔÈ, ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ıËÌ¿ ÙÔ˘˜ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Ì ٷ Ï›Á· ÏÔ›·, ·¤Ê˘Á·Ó Ó· Ù· ‚¿ÏÔ˘Ó Ì ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ Î·È ¤ÂÛ·Ó ¿Óˆ Û ÛÎÔ¤ÏÔ˘˜, ‚Ú¿¯È· Î·È ˘Ê¿ÏÔ˘˜. §fiÁˆ ÙÔ˘ ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ Î·È Î·ıÒ˜ ÙÔ˘˜ ¯Ù‡ËÛ ٷ˘Ùfi¯ÚÔÓ· ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿ Ë ÛÙÚ·ÙÈ¿ ÙÔ˘ ÈÈÎÔ‡, ÚÔ¯ˆÚÒÓÙ·˜ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙÔ ÛÙfiÏÔ, ¤¯·Û·Ó ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÏÔ›· ÙÔ˘˜ ηÈ, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È, ÂÚ›Ô˘ 15.000 ¿Ó‰Ú˜. ŒÙÛÈ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô ∫‰ÚËÓfi˜, ÂÓÒ Ô ∫·Ú·Ì˙›Ó41 ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È fiÙÈ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ¤·ı·Ó ÙË Û˘ÌÊÔÚ¿ ·˘Ù‹ ÏfiÁˆ ηٷÈÁ›‰·˜ Î·È fi¯È ·fi ÙËÓ Â›ıÂÛË ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜. ∫¿ÙÈ ·ÚfiÌÔÈÔ ·Ó¤ÊÂÚÂ Î·È Ô ™Ï¿‚Ô˜ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˜ ¡¤ÛÙÔÚ·˜. ∫·È ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌfiÓÔ Ô ∫‰ÚËÓfi˜, Ô˘ ıˆÚÂ›Ù·È ·fi fiÏÔ˘˜ Ô ÈÔ ·ÍÈfiÈÛÙÔ˜ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ·˘Ù¿, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∑ˆÓ·Ú¿˜ ·Ú·ÙËÚ› fiÙÈ ·ÏÒ˜ Ô ·Ó·ÙÔÏÈÎfi˜ ¿ÓÂÌÔ˜ ‹Ù·Ó ·ÓÙ›ıÂÙÔ˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜. ¶¿ÓÙˆ˜, ÔÈ ƒÒÛÔÈ ‹‰Ë ‰È·Û¿ÛÙËηÓ. ∫¿ÔÈÔÈ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘˜ ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·, ÂÓÒ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ, ÂÂȉ‹ Ù· ÏÔ›· Ô˘ ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ‹Ù·Ó Ï›Á·, Âȉ›ˆÍ·Ó Ó· ‰È·Ê‡ÁÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿. √È ÚÒÙÔÈ, ¤¯ÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÙÔÓ μÏ·‰›ÌËÚÔ, ηٷ‰ÈÒ¯ıËÎ·Ó ÌfiÓÔ ·fi 24 ÏÔ›· Î·È Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ∫›Â‚Ô, ·ÊÔ‡ η٤Ϸ‚·Ó Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· Î·È Î·Ù¤ÛÙÚ„·Ó Ù· ˘fiÏÔÈ·. ŸÛÔÈ ‰È¤Ê˘Á·Ó ·fi ÙËÓ ÍËÚ¿ ¯Ù˘‹ıËÎ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙË μ¿ÚÓ· ·fi ÙÔÓ ÂΛ ÛÙÚ·ÙËÁfi ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›‰·Ì ӷ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ÚÈÓ ·fi ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· ÛÙË ªÂÛÛ‹ÓË Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ, ÏÔÈfiÓ, ÛÎÔÙÒıËηÓ, ÂÓÒ 800 ·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. √ ∫·Ú·Ì˙›Ó, ·ÊÔ‡ ı¤ÏËÛ ӷ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ ÛÙÔ º¿ÚÔ ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ ηٷÈÁ›‰·˜ Î·È fi¯È Ù˘ ˘Ô¯ÒÚËÛ‹˜ ÙÔ˘˜ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ÛÙfiÏÔ, ‚‚·ÈÒÓÂÈ Ì ·Á·Ó¿ÎÙËÛË fiÙÈ ÔÈ ƒÒÛÔÈ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ Ù˘ÊÏÒıËηÓ. ∞fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ Ô ∫‰ÚËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ÔÙ¤ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÛ˜ Ù˘ÊÏÒÛÂȘ ¤ÁÈÓ·Ó, ‰ÂÓ Î¿ÓÂÈ ÏfiÁÔ ÁÈ· οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. ∫·ıÒ˜ ‰È·ÈÛÙÒÓÂÙÂ, ÔÈ ÔÌfi‰ÔÍÔÈ ÈÛÙÔÚÈÎÔ› ‰ÂÓ Â›Ó·È ÈÔ ÂÈÂÈΛ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÙÂÚfi‰ÔÍÔ˘˜ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi. ∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙˆÓ ƒÒÛˆÓ Î·Ù¿ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜. ΔÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙÔ˘˜ ˘¤ÁÚ·„Â Û˘Óı‹Î˜ ÂÈÚ‹Ó˘ Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ÂÓÒ ÔÈ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ Â¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙÔ ∫›Â‚Ô. ºÔ‚ÂÚ¤˜ ÂÌʇÏȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ Í¤Û·Û·Ó Î·ÙfiÈÓ ÛÙË ƒˆÛ›· ÁÈ· ÔÏÏÔ‡˜ ·ÈÒÓ˜ Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ.
¶ÚÒÙË ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙˆÓ ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ªÔÚ› ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ó· ··ÏÏ¿¯ıËΠ·fi ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÊÔ‚ÂÚÔ‡˜ ¯ıÚÔ‡˜, ·ÊÔ‡ ÔÈ ƒÒÛÔÈ ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ È· Ó· ·Ó·ÌÂȯıÔ‡Ó ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο Ú¿ÁÌ·Ù· ·Ú¿ ÌfiÓÔ ¤ÂÈÙ· ·fi ¤ÍÈ Î·È Ï¤ÔÓ ·ÈÒÓ˜ Î·È Î¿Ùˆ ·fi ÂÓÙÂÏÒ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜, ÚÔÛÙ¤ıËΠfï˜ ÙÒÚ· ÛÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ·ÏÈÔ‡˜ Î·È Ó¤Ô˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÊÔ‚ÂÚfiÙ·ÙÔ˜ ·ÓÙ›·ÏÔ˜ ·fi ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÔÈ ÏÂÁfiÌÂÓÔÈ ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. ∞Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó Ôχ ‡ÎÔÏ·, ηıÒ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤Î·Ó ÙÔ ¤Ó· ÛÊ¿ÏÌ· ÌÂÙ¿ ÙÔ ¿ÏÏÔ, ηÈ
[73]
[74]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¡fiÌÈÛÌ· ÙÔ˘ 1042-1055 Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′. ARALDO DE LUCA/ CORBIS/APEIRON
ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ Î·È ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· ˙ˆ‹, ·ÏÏ¿ Î·È ÂÂȉ‹ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÎÏÔÓÈ˙fiÙ·Ó ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙ· ·fi ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ Û˘ÓˆÌÔۛ˜ Î·È ÛÙ¿ÛÂȘ. ∏ Û¯¤ÛË ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘ Ì ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ ™ÎÏËÚÔ‡ ηٿÓÙËÛ ÙfiÛÔ ÛηӉ·Ï҉˘, ÒÛÙ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ‰È·‰fiıËÎÂ Ë Ê‹ÌË fiÙÈ Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ÛÎÂÊÙfiÙ·Ó Ó· ‰ÈÒÍÂÈ Î·È ÙËÓ ›‰È· ÙË Û‡˙˘Áfi ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ·‰ÂÚÊ‹ Ù˘ ÁÈ· Ó· ·Ó·‰Â›ÍÂÈ ‚·Û›ÏÈÛÛ· ÙËÓ Âڈ̤ÓË ÙÔ˘. ◊Ù·Ó ÂfiÌÂÓÔ Ó· ·Ó·Ûٷوı› Ô Ï·fi˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Î·È ¤ÙÛÈ ÛÙȘ 9 ª·ÚÙ›Ô˘ ÙÔ˘ 1044, ÂÓÒ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ηÙ¢ı‡ÓıËΠÂ˙fi˜ ÚÔ˜ ÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ™ˆÙ‹Ú· ÛÙË Ã·Ï΋42 ÁÈ· Ó· ¿ÂÈ ·fi ÂΛ ¤ÊÈÔ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÛËÎfi (ÙÔÓ Î˘Ú›ˆ˜ Ó·fi) ÙˆÓ ™·Ú¿ÓÙ· ∞Á›ˆÓ ª·ÚÙ‡ÚˆÓ, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ÌÓ‹ÌË ÁÈÔÚÙ·˙fiÙ·Ó ÂΛÓË ÙË Ì¤Ú·, Í·ÊÓÈο, ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· ·Ó¤‚ÂÈ ÛÙÔ ¿ÏÔÁÔ, ·ÎÔ‡ÛÙËΠÌÈ· ʈӋ ̤۷ ·fi ÙÔ Ï‹ıÔ˜: «∂Ì›˜ ‰ÂÓ ı¤ÏÔ˘Ì ‚·Û›ÏÈÛÛ· ÙË ™ÎÏ‹Ú·ÈÓ· Ô‡Ù ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ Ó· ı·Ó·ÙˆıÔ‡Ó ÔÈ ÌËÙ¤Ú˜ Ì·˜, ∑ˆ‹ Î·È £ÂÔ‰ÒÚ·». ΔËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÌÂÁ¿ÏË Ù·Ú·¯‹ Î·È ı· ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·Ó ÔÏÏÔ› ¿ÓıÚˆÔÈ, ›Ûˆ˜ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ·Ó ÔÈ ‚·Û›ÏÈÛÛ˜ ‰ÂÓ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó ÂÛ¢Ṳ̂ӷ ·fi „ËÏ¿ ÁÈ· Ó· ηıËÛ˘¯¿ÛÔ˘Ó ÙÔ Ï·fi. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙË ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ÙÂÏÂÙ‹ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·. ∫·È ›Ûˆ˜ ÁÈ· Ó· ηÏÔÈ¿ÛÂÈ ÙÔ Ï·fi, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ Â¯ıÚÈÎfi˜ ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘, ¤Î·Ó ÙfiÙ ¤Ó· ¿ÏÏÔ Ï¿ıÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô, ÁÈ· Ó· ÙÔ Î·Ù·Ï¿‚Ô˘Ì ۋÌÂÚ·, Ú¤ÂÈ Ó· ¤¯Ô˘Ì ¿ÓÙ· ˘fi„Ë fiÙÈ ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ ÂÈÎÚ·Ù¤ÛÙÂÚÔ Û˘Ó·›ÛıËÌ· ‹Ù·Ó ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi. ŸÌˆ˜, ıÚËÛΛ· ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ Ï·ÙÚ¢ÙÈÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜. ª¤¯ÚÈ ÙËÓ ¿ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ, ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂÎÎÏËÛ›· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ™ÔÊ›·˜, Ë £Â›· §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó Î¿ı ∫˘Úȷ΋ Î·È ™¿‚‚·ÙÔ Î·È Î¿ı ›ÛËÌË ÁÈÔÚÙ‹, fi¯È fï˜ οı ̤ڷ ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ˘‹Ú¯·Ó ¯Ú‹Ì·Ù·. ™‹ÌÂÚ· ÔÈ ÈÔ Â˘Û‚›˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ı· ıˆÚÔ‡Û·Ó fiÙÈ ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜ ÂΛӘ ‹Ù·Ó ˘ÂÚ·ÚÎÂÙ¤˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜, ·ÓÙ·ÔÎÚÈ-
ÓfiÌÂÓÔ˜ ÛÙ· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Ï·Ô‡, ¤ÎÚÈÓ ۈÛÙfi Ó· ÙÂÏÂ›Ù·È Ë £Â›· §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›· οı ̤ڷ Î·È ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ÚfiÛÊÂÚ ¿ÊıÔÓ· ¯Ú‹Ì·Ù· ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ÂÎÎÏËÛ›·. °È· Ó· ÂÍÔÈÎÔÓÔÌ‹ÛÂÈ fï˜ Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ·˘Ù¿, ·¿ÏÏ·Í ÙÔ˘˜ ÿ‚ËÚ˜ ·fi ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· Û˘ÓÙËÚÔ‡Ó 50.000 ¿Ó‰Ú˜ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·fi ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÔ¯‹ Î·È ·ÓÙ› ÁÈ· ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ˙‹ÙËÛ ӷ ÙÔ˘ ÏËÚÒÓÔ˘Ó ÊfiÚÔ˘˜. ªÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ ·˘ÙÒÓ Û·Ù·ÏÔ‡ÓÙ·Ó ÁÈ· Ó· ·˘ÍËıÔ‡Ó ÔÈ ·ÊÔṲ́˜ ÙˆÓ ·ÚÁÈÒÓ ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·˜. °È· Ó· ·ÓÙÈÏËÊıԇ̠ۋÌÂÚ· ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ ı¤ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÔÈ ÏÔÁÈfiÙÂÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÂΛӢ Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ˙ËÙ‹Ì·Ù· ·˘Ù¿, ı· ¤Ú ӷ ‰Ô‡Ì Ҙ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Ô ∫‰ÚËÓfi˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î›ÓËÛË ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘. √ ∫‰ÚËÓfi˜ ·Á·Ó·ÎÙ› Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË ÙÔ˘ È‚ËÚÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡Ø ·Á·Ó·ÎÙ› ÁÈ·Ù› ·fi ÙfiÙ ¿Ú¯ÈÛ ӷ Êı›ÓÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜ fï˜, ›Ù ÂÂȉ‹ ÊÔ‚fiÙ·Ó Â›Ù ÂÂȉ‹ Û‚fiÙ·Ó ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË, ϤÂÈ fiÙÈ Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ¤Î·Ó ÌÂÚÈο ηϿ ¤ÚÁ· Ô˘ ·Í›˙Ô˘Ó Ó· Ù· ÌÓËÌÔÓ‡ÛÂÈ Ë ÈÛÙÔÚ›·. ™Â ·˘Ù¿ Û˘ÁηٷϤÁÂÈ ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ Ù¤ÏÂÛË Ù˘ £Â›·˜ §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ™ÔÊ›·˜, Ë ÔÔ›· fï˜ ··ÈÙÔ‡Û ÔÏÏ¿ ¯Ú‹Ì·Ù·, ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ‚·Ú‡ÙÈÌˆÓ ÈÂÚÒÓ ÎÂÈÌËÏ›ˆÓ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ Ó·fi, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÂÓfi˜ ÔÏ˘ÙÂϤÛÙ·ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡. ∂ÓÒ, ÏÔÈfiÓ, Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÚÔηÏÔ‡Û ·Ú¿ÏÏËÏ· fiÏÂÌÔ ¿Î·ÈÚÔ Î·È ÔϤıÚÈÔ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ πˆ‚·ÓÂÛ›ÎÔ˘. ∂›‰·Ì fiÙÈ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘ ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·, ·ÊÔ‡ ˘ÔÙ¿¯ıËΠÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ËÁÂÌÔÓ›· Î·È ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ Î·È Ù˘ ªÂÁ¿Ï˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜, Ì ÙÔÓ fiÚÔ fiÙÈ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ fiÏË ·˘Ù‹ Ë ÂÍÔ˘Û›· ı· ÂÚÓÔ‡Û ÛÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ŸÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô πˆ‚·Ó¤ÛÈÎÔ˜, Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∫·Î›ÎÈÔ˜ ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËΠÙËÓ ·‰˘Ó·Ì›· ÙˆÓ ‰È·‰fi¯ˆÓ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ Î·È ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ·Ú¤‰ˆÛ ÙËÓ ·ÙÚÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·.
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
[75]
ΔÔ˘Ú·ÓÈο ο ¤ıÓË ªÂ ·˘Ùfi ÙÔ fiÓÔÌ· ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÔÏÏÔ› Ï·Ô› ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ÕÏÏÔÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ‹Ù·Ó ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ›, ηٿÁÔÓÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ·fi ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞ÏÙ¿È Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Û›·˜, Î·È ¿ÏÏÔÈ fi¯È. ∫ÔÈÓfi ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ Ï·ÒÓ ‹Ù·Ó Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, Ë ÔÔ›· ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠ̠ÙË ÌÔÚÊ‹ ÔÏÏÒÓ ‰È·Ï¤ÎÙˆÓ. ∏ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ˆ˜ ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜ ¿ÙÔÌ· ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜. √È μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÙÔ˘ 6Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ· ıˆÚÔ‡Û·Ó ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ™Î‡ı˜, ÙÔ˘˜ ª·ÛÛ·Á¤Ù˜, ÙÔ˘˜ ™¿Î˜, ÙÔ˘˜ √‡ÓÓÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÷˙¿ÚÔ˘˜, ÂÓÒ ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ·ÔηÏÔ‡Û·Ó ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÙÔ˘˜
ÚÔ·Ó·ÊÂÚı›۷˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘
ÊÔÚ¿ Ì ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ 1301
√‡ÁÁÚÔ˘˜. ΔÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ
ηٷϋÁÂÈ ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ·˘Ù‹,
ÛÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ μ·Ê¤·, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË
Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̠ÙÔ Ê‡ÏÔ ÙˆÓ
Ë ·Ú¿‰ÔÛË ‰ËÏ·‰‹, «Â›Ó·È ›ϷÛÙË
¡ÈÎÔÌ‹‰ÂÈ·. √ μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜
¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ. ∞˘Ù‹ ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÙËÓ
Î·È ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· Ù˘ ηÙÔÈÓ‹˜
ªÔ˘˙¿ÏˆÓ ËÙÙ‹ıËΠÁÈ·Ù› Ô ÛÙÚ·Ùfi˜
ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËΠ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi
ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈ΋˜ ıˆڛ·˜».
ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÍÂÂÚÓÔ‡Û Ùo˘˜ 2.000
ʇÏÔ, ÔÈ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ, Ô˘
√ ∞˘ÛÙÚÈ·Îfi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜
¿Ó‰Ú˜. ΔÔ 1326 Ô √ÛÌ¿Ó Î·Ù¤Ï·‚ ÙËÓ
ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÌfiÓÈÌ· ÛÙË ªÈÎÚ¿
¤˙ËÛ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘
¶ÚÔ‡Û·, ÂÓÒ ÙÔ 1329 Ô ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘
∞Û›· (ȉȷ›ÙÂÚ· ÌÂÙ¿ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘˜ ÛÙÔ
ÛÙËÓ ∞ÁÁÏ›·, ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ΢ڛˆ˜
√Ú¯¿Ó Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̠ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi
ª·Ù˙ÈΤÚÙ), ÂÁηıȉڇÔÓÙ·˜ ÙÔ
ÛÙËÓ ·Ï·ÈfiÙÂÚË ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ÈÛÙÔÚÈ΋
ÛÙÚ·Ùfi ÛÙË Ì¿ÏÏÔÓ ·ÌÊ›ÚÚÔË Ì¿¯Ë
™Ô˘ÏÙ·Ó¿ÙÔ ÙÔ˘ πÎÔÓ›Ô˘. ŒÂÈÙ· ·fi
ËÁ‹, ÙÔ Iskender-name ÙÔ˘ Ahmedi,
ÙÔ˘ ¶ÂÏÂοÓÔ˘. ΔÔ 1331 η٤Ϸ‚ ÙË
‰‡Ô ·ÈÒÓ˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ
‰È·Ù›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ıˆÚÔ‡Û·Ó
¡›Î·È· Î·È ÙÔ 1337 ÙË ¡ÈÎÔÌ‹‰ÂÈ·. ΔÔ
ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË, ¤Ó· ÌÈÎÚfi ÙÌ‹Ì·
ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ· °·˙‹‰ˆÓ,
1354 ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ¤Ú·Û·Ó ÛÙËÓ
ÂÓfi˜ ¿ÏÏÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ʇÏÔ˘, ÙˆÓ
ÔÏÂÌÈÛÙÒÓ ‰ËÏ·‰‹ Ù˘
∂˘ÚÒË (ηٿÏË„Ë Ù˘ ∫·ÏÏ›ÔÏ˘)
√‡˙ˆÓ ‹ √ÁÔ‡˙ÈˆÓ ˘fi ÙÔÓ Ê‡Ï·Ú¯Ô
ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈ΋˜ ıÚËÛΛ·˜, ÊÚÔ˘ÚÒÓ
Î·È ÙÔ 1430 Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË
∂ÚÙÔÁÚÔ‡Ï, ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ
ÙˆÓ Û˘ÓfiÚˆÓ ·ÊÔÛÈˆÌ¤ÓˆÓ ÛÙÔ˘˜
Î·È Ù· πˆ¿ÓÓÈÓ·. ΔÔ 1453 Ì ÙËÓ
™·ÁÁ¿ÚÈÔ ÔÙ·Ìfi, ÛÙËÓ ÂÚÈʤÚÂÈ· ÙÔ˘
·ÁÒÓ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ·›ÛÙˆÓ.
ηٿÏË„Ë Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘
¢ÔÚ˘Ï·›Ô˘. ΔÔ 1259 ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ Ô ÁÈÔ˜
∞ӷʤÚÂÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ÙËÓ ÎÙËÙÔÚÈ΋
ηٷχıËÎÂ Î·È Ù˘Èο ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi
Î·È ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ∂ÚÙÔÁÚÔ‡Ï, √ıÌ¿Ó ‹
ÂÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ Ù˙·ÌÈÔ‡ ÙÔ˘ √Ú¯¿Ó ÛÙËÓ
ÎÚ¿ÙÔ˜, ÂÓÒ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· fiϘ ÔÈ
√ÛÌ¿Ó, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËΠˆ˜ Ô
¶ÚÔ‡Û· (1337), Ë ÔÔ›· ϤÂÈ Ù· ÂÍ‹˜:
ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ –Ì ÂÍ·›ÚÂÛË Ù·
ÁÂӿگ˘ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‹
«™Ô˘ÏÙ¿ÓÔ˜ √Ú¯¿Ó, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘
∂Ù¿ÓËÛ· Ù· ÔÔ›· ΢ÚȇıËÎ·Ó ·fi
√ÛÌ·ÓÏ‹‰ˆÓ (√ Paul Wittek ·ÔÚÚ›ÙÂÈ
ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ÙˆÓ °·˙‹‰ˆÓ √ıÌ¿Ó, °·˙‹˜,
ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÁÈ· Ôχ ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi
ÙËÓ ¿Ô„Ë fiÙÈ ÔÈ √ıˆÌ·ÓÔ› ηٿÁÔÓÙ·È
ÁÈÔ˜ °·˙‹, ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ÙˆÓ ÔÚÈ˙fiÓÙˆÓ,
‰È¿ÛÙËÌ·– ÂÚÈ‹Ïı·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ
·fi ÙÔ˘˜ √ÁÔ‡˙Ô˘˜. ÀÔÛÙËÚ›˙ÂÈ
‹Úˆ·˜ Ù˘ √ÈÎÔ˘Ì¤Ó˘».
√ıˆÌ·ÓÒÓ, Ì ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙËÓ ∫Ú‹ÙË ÙÔ
fiÙÈ Ë ÊÈÏÔÏÔÁÈ΋ ÎÚÈÙÈ΋ Ù˘
√ √ıÌ¿Ó Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠÁÈ· ÚÒÙË
1669.
√ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ √Ú¯¿Ó, Ô˘ ‰È‡ڢÓ ÙËÓ ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ηٷÎÙÒÓÙ·˜ ‰¿ÊË Û ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∞Ó·ÙÔÏ›·˜. SCALA
[76]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ΔËÓ ÎÚ¿ÙËÛ ÁÈ· ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË Î·È ¤Î·ÓÂ Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. √ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜, Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙÔ˘˜ ¿ÌÂÛÔ˘˜ ÚÔηÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘, ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠ۠·˘Ù¿ Î·È Î·ıÒ˜ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÈηÓfi˜ Ó· ÂȯÂÈÚ‹ÛÂÈ Ó¤Â˜ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ, ·Ú‹ÁÁÂÈÏ ÛÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ π‚ËÚ›·˜ ªÈ¯·‹Ï π·Û›ÙË Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ∫·Î›ÎÈÔ. ŸÙ·Ó ·˘Ùfi˜ ·¤Ù˘¯Â, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¤ÛÙÂÈÏ ¿ÏÏÔ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÛÙÚ·ÙËÁfi, ÂÓÒ ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ οÏÂÛ ÙÔ Ìˆ·ÌÂı·Ófi ËÁÂÌfiÓ· ÙÔ˘ ΔÈ‚›Ô˘ Î·È Ù˘ ¶ÂÚÛ·ÚÌÂÓ›·˜ ∞‚Ô˘ÏÛ‚¿Ú Ó· ÙÔÓ Û˘Ó‰Ú¿ÌÂÈ ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ı· ÙÔ˘ ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û fiÛ· ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ∫·Î›ÎÈÔ˘ ı· ΢ڛ¢Â. √ ∫·Î›ÎÈÔ˜, ÌËÓ ÌÔÚÒÓÙ·˜ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ‰‡Ô ¯ıÚÔ‡˜, ·Ú¤‰ˆÛ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔ ÕÓÈÔ. ∫·ÙfiÈÓ ‹Á ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË fiÔ˘ ÙÈÌ‹ıËΠˆ˜ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˜. ΔÔ˘ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎ·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· Î·È ÏÔ‡ÛȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Î·È ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ¤Ú·Û ÙËÓ ˘fiÏÔÈË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÂÈÚËÓÈο Î·È ·Ù¿Ú·¯·. øÛÙfiÛÔ, Ô ∞‚Ô˘ÏÛ‚¿Ú ··›ÙËÛ ӷ ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ‰Èο ÙÔ˘ fiÛ· ̤ÚË Â›¯Â ηٷʤÚÂÈ Ó· ΢ÚȇÛÂÈ. ∞fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘, Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ͤ¯·Û ÙȘ Û˘Ìʈӛ˜ Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔÓ ‰ÈÒÍÂÈ ·fi ÂΛ. °È· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi fï˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï π·Û›ÙË, Ô˘ ›¯Â ·ÔÙ‡¯ÂÈ ÛÙËÓ ÚÒÙË ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∫·ÎÈΛԢ Î·È ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ·fi ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ fi¯È ȉȷ›ÙÂÚ· ÈηÓÔ‡˜ ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ Û˘Ó‹ıÈ˙ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜. Ÿˆ˜ ‹Ù·Ó ·Ó·ÌÂÓfiÌÂÓÔ, Ô π·Û›Ù˘ ÓÈ΋ıËΠηٿ ÎÚ¿ÙÔ˜. ΔÂÏÈο, ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, Ô ‹Úˆ·˜ Ù˘ ªÂÛÛ‹Ó˘ Î·È Ù˘ μ¿ÚÓ·˜, Î·È Ô Ì¤Á·˜ ÂÙ·ÈÚÂȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜. ¶¤Ù˘¯·Ó ÔÏϤ˜ ӛΘ ηٿ ÙÔ˘ ∞‚Ô˘ÏÛ‚¿Ú Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1047 Î·È ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ı· ÙÔÓ ÂÍÔÏfiıÚ¢·Ó ¿Ó, ÏfiÁˆ ÌÈ·˜ ÌÂÁ¿Ï˘ ÛÙ¿Û˘ Ô˘ ͤ۷Û ÛÙË £Ú¿ÎË, ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ηÏÔ‡ÛÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ó· Û‡ÛÔ˘Ó Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÔ˘Ó Û˘ÓıËÎÔÏÔÁÒÓÙ·˜ Ì ÙÔ Ìˆ·ÌÂı·Ófi ËÁÂÌfiÓ·. ∂ÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ÛÙ¿Û˘ ÛÙË £Ú¿ÎË ‹Ù·Ó Ô ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ §¤ÔÓÙ·˜ ΔÔÚÓ›ÎÈÔ˜, ÚÒËÓ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘ π‚ËÚ›·˜, Ô˘ ›¯Â Î·È ·˘Ùfi˜ ÔÏÏÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ó· Â›Ó·È ‰˘Û·ÚÂÛÙË̤ÓÔ˜ ηٿ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. μڋΠ̿ÏÈÛÙ· ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Úfiı˘ÌÔ˘˜ Ó· ÙÔÓ ÛÙËÚ›ÍÔ˘Ó, ÁÈ·Ù› ‹Ù·Ó ·ÚÔÏÈṲ̂ÓÔÈ Î·È ¿Ú·ÎÙÔÈ, ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË μ·Ù¿Ù˙Ë, ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ™ÙÚ·‚Ô̇ÙË, ÙÔÓ ¶ÔχÓ, ÙÔÓ ª·ÚÈ·Ófi μÚ·Ó¿ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜. ™˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·˜, ÏÔÈfiÓ, ·ÍÈfiÏÔÁË ‰‡Ó·ÌË, ¤ÁÈÓ ·ÚÈÔ˜ fiÏˆÓ Û¯Â‰fiÓ ÙˆÓ ıÚ·ÎÈÎÒÓ Î·È Ì·Î‰ÔÓÈÎÒÓ fiψÓ, ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È Âȯ›ÚËÛ ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. °È· ηϋ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘, Ô ΔÔÚÓ›ÎÈÔ˜, ·Ó Î·È Â›¯Â ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ Î·Ù¿Ï-
ÏËÏ· ÙËÓ Âȯ›ÚËÛË, ‰ÂÓ ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛ Ì ÙËÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ· Î·È ¤‰ˆÛ ¯ÚfiÓÔ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ηϤÛÂÈ Î·È Ó· ʤÚÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ·ӤϷ‚ ÙÔ Ï¿ıÔ˜ Ó· ı¤ÛÂÈ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï π·Û›ÙË, Ô˘ ›¯Â ËÙÙËı› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·. ŸÌˆ˜ Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ Û˘ÓÙÚfiÊÔ˘˜ ÙÔ˘ ΔÔÚÓÈΛԢ ·ÂÏ›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙË ÓˆıÚfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ ÂÁη٤ÏÂÈ„·Ó. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ‰È·ÛÎÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ÙÂÏÈο Ô π·Û›Ù˘ ‰ÂÓ ÔϤÌËÛ ηıfiÏÔ˘ Ì ÂΛÓÔ ÙÔÓ ·ÓÙ›·ÏÔ. √ ΔÔÚÓ›ÎÈÔ˜ Î·È ÔÈ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔÈ Ô·‰Ô› ÙÔ˘, fiÛÔÈ ÙÔ˘ ¤ÌÂÈÓ·Ó ÈÛÙÔ› ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, Û˘ÓÂÏ‹ÊıËÛ·Ó Â‡ÎÔÏ· ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ. √ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ Ù‡ÊψÛ ÙÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜, ÂÓÒ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ‰È·fiÌ¢ÛÂ, ‰‹Ì¢Û ÙȘ ÂÚÈÔ˘Û›Â˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÍfiÚÈÛÂ. ŒÙÛÈ Â›¯Â ‰È·ÌÔÚʈı› Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË fiÙ·Ó ¿Ú¯ÈÛ·Ó «Ù· ·fi ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·Î¿», fiˆ˜ ϤÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ô ∫‰ÚËÓfi˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‹Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ ·ÎfiÏ·ÛÙÔ˜ ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ ÙÔ˘ ˙ˆ‹, Û¿Ù·ÏÔ˜ ÛÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ¯Ú‹Ì·ÙÔ˜ ηÈ, ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ, Û˘Ì·ıÔ‡Û ȉȷ›ÙÂÚ· ·ÓıÚÒÔ˘˜ ·Ó›Î·ÓÔ˘˜. ΔÔ ÈÔ ÊÔ‚ÂÚfi fï˜ ·fi fiÏ· ‹Ù·Ó fiÙÈ Â›¯Â ·ÚÈÔ Û‡Ì‚Ô˘Ïfi ÙÔ˘ ‹ ·Ú·‰˘Ó·ÛÙ‡ÔÓÙ·, fiˆ˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ÙfiÙÂ, ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ §Âȯԇ‰Ë. √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ÌÔÚʈ̤ÓÔ˜, ·ÏÏ¿ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÔ ÏfiÁÔ Â›¯Â ÙËÓ ·Í›ˆÛË Ó· ‰È·¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·È Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ. ŒÙÛÈ, ›¯Â Û˘ÁÎÚÔ˘ÛÙ› Ì ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔ˘˜ ÈηÓfiÙÂÚÔ˘˜, Î·È Â›¯Â Á›ÓÂÈ ·Ú¯ËÁfi˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘, Ë ÔÔ›· Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÂÚ¯fiÙ·Ó Û ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË Ì ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ÛÙ·‰È·Î¿ ÌÂÁ¿Ï· ‰ÂÈÓ¿, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ·˘Ù¿ Ô˘ ˘¤ÊÂÚ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜.
∞Ú¯ÈÎÔ› fiÏÂÌÔÈ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Δ· ÙÔ˘ÚÎÈο ¤ıÓË ·Ó‹ÎÔ˘Ó ÛÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ÙÔ˘Ú·ÓÈ΋ Ê˘Ï‹. °È· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ΔÔ˘Ú·Ó›ˆÓ, ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ Î·È Ù· ÔÈΛϷ ȉÈÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ οӷÌ ‹‰Ë ÏfiÁÔ. √ÚÈṲ̂ӷ ÙÔ˘ÚÎÈο ¤ıÓË ‰È¤Û¯ÈÛ·Ó ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Û›· Î·È ÛÙÔ ÍÂΛÓËÌ· ÙˆÓ ÌÂ۷ȈÓÈÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ Â›¯·Ó ‹‰Ë ·Ó·Ù‡ÍÂÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ÁÈ·Ù› ÔÈ Õ‚·Ú˜, ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Î·È ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ‹Ù·Ó ¤ıÓË ÙÔ˘ÚÎÈο. øÛÙfiÛÔ, ÂȉÈο Ì ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· ΔÔ‡ÚÎÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÂÌϤÎÔÓÙ·È ÛÙȘ ‰ÈΤ˜ Ì·˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÌfiÓÔ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ô˘
[77]
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ £′, ·fi „ËÊȉˆÙfi ÛÙËÓ ∞Á›· ™ÔÊ›·. CHRIS HELLIER/ CORBIS/APEIRON
[78]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞ÊÔ‡ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ··ÏÏ¿¯ÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ƒÒÛÔ˘˜, ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÔÈ ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜. ÂÍÈÛÙÔÚÔ‡ÌÂ. Δ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·È Ì ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜, ÔÈ Ôԛ˜ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ì·˜, Ù· ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ηٿ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÌfiÓÔ ·fi ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ÂÚÈÏ·ÓÈfiÓÙ·Ó ÙfiÙ ÓÔÌ·‰Èο ÛÙË ¯ÒÚ· ÙˆÓ ÛËÌÂÚÈÓÒÓ ∫ÈÚÁ›˙ˆÓ. Ÿˆ˜ Û˘Ó¤‚·ÈÓÂ Î·È Û ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ÔÌfiÊ˘Ï· ÛÙ›ÊË, Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ˘ÔÙÂÏ‹˜ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ¯·Ó μÈÁÔ‡ ‹ π·ÁÎÔ‡. °‡Úˆ ÛÙÔ 970 ÔÈ Ê˘Ï¤˜ ÂΛӘ, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÏÂÁfiÙ·Ó ™ÂÏÙ˙Ô‡Î, ·fi fiÔ˘ ‹Ú·Ó ÙÔ fiÓÔÌ· ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ·ÊÔ‡ ··ÏÏ¿¯ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·, ÌÂÙ·Ó¿ÛÙÂ˘Û·Ó Û ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ μÔ˘¯·Ú›·˜, ·Û¿ÛÙËÎ·Ó ÙÔÓ ÈÛÏ·ÌÈÛÌfi ÁÈ· Ó· ÚÔÛٷ٢ÙÔ‡Ó ·fi Ù· ·Ú·Î›ÌÂÓ· ٷٷÚÈο ÛÙ›ÊË Î·È ¤ÁÈÓ·Ó ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ Î·ıÒ˜ ÂÓÒıËÎ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ› ÔÌfiÊ˘ÏÔÈ. √È ¿ÌÂÛÔÈ ‰È¿‰Ô¯ÔÈ ÙÔ˘ ™ÂÏÙ˙Ô‡Î, ‰ËÏ·‰‹ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ Ô πÛÌ·‹Ï ‹ ∞ÚÛÏ¿Ó Î·È ÔÈ ·ÓÈ„ÈÔ› ÙÔ˘, π·‚ÁÔ‡, ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á Î·È ¢·Ô‡‰ °·‚ÚÔ˘‚¤Á, ÂÎÌÂÙ·ÏχıËÎ·Ó ÙȘ ÂÌʇÏȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ ÙÔ˘ ÈÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ̈·ÌÂı·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ù˘ ∞Û›·˜, ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙˆÓ °·˙Ó·‚ȉÒÓ, Î·È ›‰Ú˘Û·Ó ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂΛÓÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô˘ÎȉÒÓ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚfiÎÂÈÙÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· ÂÂÎÙ›ÓÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙË ªÂÛfiÁÂÈÔ. √ ∫‰ÚËÓfi˜ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙȘ ÚÒÙ˜ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô˘ÎȉÒÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ì ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ˆ˜ ÂÍ‹˜: °‡Úˆ ÛÙÔ 1045 Ô ÙfiÙ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô˘ÎȉÒÓ ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á ›¯Â ‹‰Ë ηٷϿ‚ÂÈ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙˆÓ °·˙Ó·‚ȉÒÓ. ∞ÊÔ‡ ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Ù˘ ¶ÂÚÛ›·˜, ¤Î·Ó ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÙË Ã·Ì·‰¿, ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ·Ú¯·›· ∂΂¿Ù·Ó·. ∞˘Ù‹, ÏÔÈfiÓ, ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ô ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ÂÍ¿‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ∫Ô˘ÙÏÔ˘ÌÔ‡˜, ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÌÂÚÈÎÒÓ ·Ú·‚ÈÎÒÓ Ê˘ÏÒÓ. ∞˘Ùfi˜ fï˜ ÓÈ΋ıËÎÂ Î·È ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ı¤ÏËÛ ӷ ‰È·Û¯›ÛÂÈ ÙË ªË‰›· (ÙÔ μ·ÛÔ˘Ú·Î¿Ó) Î·È ˙‹ÙËÛ ÙËÓ ¿‰ÂÈ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ Ù˘, ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ·Ú·‰˘Ó·ÛÙ‡ÔÓÙÔ˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ §Âȯԇ‰Ë. ∂Âȉ‹ Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·ÓÙÈÙ·¯ı› ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Û˘ÌÏÔ΋, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ·ÂÈÚÔfiÏÂÌÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ÙÚ¿ËΠÛÂ Ê˘Á‹ Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎ·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ ηÈ
ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ Ô ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÛÔ fiÌÔÚÊË ‹Ù·Ó Ë ÌˉÈ΋ ¯ÒÚ· ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ fiÙÈ ˘‹Ú¯Â ÂΛ ÌÈ· ·Ó›Û¯˘ÚË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, Î·È ı¤ÏËÛ ӷ ÙËÓ Î·Ù·ÎÙ‹ÛÂÈ ÛÙ¤ÏÓÔÓÙ·˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ·Ú¯Èο ÙÔ 1048 ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘, ÙÔÓ ∞Û¿Ó, Ì 20.000 ¿Ó‰Ú˜. ™ÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘ ªË‰›·˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙÂ Ô ∞·ÚÒÓ, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ πˆ¿ÓÓË. √ ∞·ÚÒÓ ¤Û¢Û ӷ ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡ ÙÔ˘ ∞Ó›Ô˘ Î·È Ù˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˘. √ ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜, ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ ˆ˜ Û˘Ó‹ıˆ˜ Î·È Âȉ¤ÍÈÔ˜, η٤Êı·ÛÂ Î·È Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙÔÓ ∞Û¿Ó, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÎÔÙÒıËΠÛÙË Ì¿¯Ë Ì ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ ÙÔ˘. ΔfiÙÂ Ô ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á ·Á·Ó¿ÎÙËÛÂ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ μ·ÛÔ˘Ú·Î¿Ó ¿ÏÏÔ ÛÙÚ·Ùfi 100.000 ·Ó‰ÚÒÓ, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, πÌÚ·‹Ì πÓ¿Ï. √ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ ÚfiÙÂÈÓ ӷ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È Ó· ÙÔ˘˜ ·ÔÎÚÔ‡ÛÔ˘Ó ¤Íˆ ·fi Ù· Û‡ÓÔÚ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÚÔ˜ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÙÔ˘˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ¿ÏÔÁ·, ‹Ù·Ó ηٿÎÔÔÈ ·fi ÙËÓ Ô‰ÔÈÔÚ›· Î·È ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó ÔÏÏ¿ ··Ú·›ÙËÙ· ÂÊfi‰È·, ÂÓÒ Ô ‚·ÛÈÏÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, fi¯È ÌfiÓÔ ‰È¤ıÂÙ ٷ ¿ÓÙ·, ·ÏÏ¿ ›¯Â Î·È ÙÔӈ̤ÓÔ ËıÈÎfi ÏfiÁˆ Ù˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˘ ӛ΢ ÙÔ˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿ Ô ∞·ÚÒÓ ‰ÂÓ ¿ÎÔ˘Û ÙȘ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜ ÙÔ˘ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˘, ·ÏÏ¿ ˙‹ÙËÛ ÙË ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ Ò˜ ¤Ú ӷ ÎÈÓËı›. ™ÙÔ ÌÂٷ͇ ·Ô¯ÒÚËÛ ÛÙËÓ π‚ËÚ›· Î·È ·Ú¿ÁÁÂÈÏ ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ªË‰›·˜ Ó· ÚÔÛٷ٢ÙÔ‡Ó Ì¤Û· ÛÙ· ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ›Ûˆ ·fi Ù· Ù›¯Ë. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, Ô˘, fiÙ·Ó Â›¯Â ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ‰‡Ô ¿Ó‰Ú˜, ¤ÏÂÁ ¿ÓÙ· ÙÔÓ ÈÔ ·Î·Ù¿ÏÏËÏÔ, ÂÓ¤ÎÚÈÓ ÙËÓ Î›ÓËÛË ÙÔ˘ ∞·ÚÒÓ Î·È ÙÔÓ ‰È¤Ù·Í ӷ ·Ó·‚¿ÏÂÈ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ Ì¤¯ÚÈ Ó· Û‡ÛÂÈ Û ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ù˘ π‚ËÚ›·˜, Ô §È·Ú›Ù˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â Ï¿‚ÂÈ Û¯ÂÙÈ΋ ‰È·Ù·Á‹. §¤ÁÂÙ·È fiÙÈ Ô ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó Ì˘·ÏˆÌ¤ÓÔ˜ Î·È ÁÂÓÓ·›Ô˜. øÛÙfiÛÔ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ fiÙÈ ‰ÂÓ Â¤‰ÂÈÍ ٤ÙÔȘ ·ÚÂÙ¤˜ Û ·˘Ùfi ÙÔÓ fiÏÂÌÔ, ›¯Â ÚÔηϤÛÂÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· Ù˘ π‚ËÚ›·˜ ¶·ÁÎÚ·Ù›Ô˘ Î·È ÂÈϤÔÓ ÔÈ ÿ‚ËÚ˜ ‰ÂÓ Û˘ÓÙËÚÔ‡Û·Ó Ï¤ÔÓ ÙÔ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÛÙÚ·Ùfi ÙˆÓ 50.000 ·Ó‰ÚÒÓ, ÁÈ·Ù› Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜, ¤ÏÂÍ ӷ ÂÈÛÚ¿ÙÙÂÈ ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È Ó· Ù· Û·Ù·Ï¿ -ͤÚÔ˘Ì Ì ÔÈÔ ÙÚfiÔ- ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. °È· ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ·Ó·‚Ï‹ıËÎÂ Ë Û˘ÁÎÚfiÙËÛË Ù˘ ‚Ô‹ıÂÈ·˜ Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔÓ ∞·ÚÒÓ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô πÌÚ·‹Ì ÔÏÈfiÚÎËÛ Ì ÙËÓ ¿ÓÂÛ‹ ÙÔ˘ ÌÈ· Ôχ ÏÔ‡ÛÈ· Î·È ·Ù›¯ÈÛÙË fiÏË ÙÔ˘ μ·ÛÔ˘Ú·Î¿Ó, ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› ¿Óˆ ·fi 150.000 ¿ÓıÚˆÔÈ. ª¿Ù·È· ¿Û¯È˙Â Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ Ó· ›ÛÂÈ ÙÔÓ ∞·ÚÒÓ fiÙÈ ÙÔ ¯Ú¤Ô˜ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ó· ÂÈÙÂıÔ‡Ó ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÁÈ· Ó· ÛÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÔÏÈÔÚÎÔ‡ÌÂÓÔ˘˜. √ ∞·ÚÒÓ ··ÓÙÔ‡Û fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÛˆÛÙfi Ó· Ú¿ÍÔ˘Ó ·ÓÙ›ıÂÙ· ·fi ÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ı¤ÏËÛË, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·Ù¤Ï·‚·Ó Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙËÓ fiÏË Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ıËÛ·˘ÚÔ‡˜ Ù˘, Ù· fiÏ· Î·È Ù· ¯Ú‹ÛÈÌ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·, ÂÓÒ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٷʇÁÂÈ ÂΛ οËÎ·Ó ‹ ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËηÓ. ∫¿ÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ¤ÊÙ·ÛÂ Ô §È·Ú›Ù˘, Î·È ÙfiÙÂ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ‚Á‹Î ӷ Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¤ÛÂ˘Û·Ó Â›Û˘ Ó· ·ÓÙÈ·Ú·Ù·¯ıÔ‡Ó. ∂Âȉ‹ fï˜ ‚¿‰È˙·Ó ‰È·ÛÎÔÚÈṲ̂ÓÔÈ, Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ ÚfiÙÂÈÓ ӷ ÙÔ˘˜ ¯Ù˘‹ÛÔ˘Ó ·Ì¤Ûˆ˜, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌË ·Û‡ÓÙ·ÎÙÔÈ. √ §È-
[79]
·Ú›Ù˘ fï˜ ‰ÂÓ Û˘ÌÊÒÓËÛ ÁÈ·Ù› ‹Ù·Ó ™¿‚‚·ÙÔ Î·È ıˆÚÔ‡Û ·˘Ù‹ ÙË Ì¤Ú· ·ÔÊÚ¿‰·. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ Î¤Ú‰ÈÛ ٛÔÙ ·fi ÙËÓ ·Ó·‚ÔÏ‹. √ πÌÚ·‹Ì Û˘Ó¤Ù·Í ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ Î·È ÂÈÙ¤ıËΠÙËÓ ›‰È· ̤ڷ ·Ó·Áο˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ §È·Ú›ÙË Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ™¿‚‚·ÙÔ. ∏ Ì¿¯Ë ‰fiıËΠÛÙȘ 18 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ∫·ÂÙÚfi. √ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ Î·È Ô ∞·ÚÒÓ, Ô‰ËÁÒÓÙ·˜ Ô ¤Ó·˜ ÙË ‰ÂÍÈ¿ Ù¤Ú˘Á· Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹, Ó›ÎËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Ô §È·Ú›Ù˘, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, ÓÈ΋ıËÎÂ Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ̷˙› Ì ÔÏÏÔ‡˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, Ë ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ô˘ ÙËÓ ·Ó¤ÌÂÓ·Ó ÙfiÛÔ Î·ÈÚfi ÚÔͤÓËÛ ÌÂÁ¿ÏË ˙ËÌÈ¿. ∂˘Ù˘¯Ò˜, Ô πÌÚ·‹Ì ·ÚΤÛÙËΠÛÙË Ó›ÎË ·˘Ù‹ Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜. ∞˘Ùfi˜ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙÔÓ §È·Ú›ÙË ¯ˆÚ›˜ χÙÚ·, ·ÏÏ¿ ··›ÙËÛ ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÊfiÚÔ. √ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ·ÚÓ‹ıËÎÂ, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ Â¯ıÚÔڷ͛˜ Û˘Ó¯›ÛÙËÎ·Ó ÚÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ·Ô‰Â›¯ıËÎ·Ó ÙfiÛÔ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈΤ˜ fiÛÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÁÈ·Ù› Ô ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á ÛÙ· ·Ì¤Ûˆ˜ ÂfiÌÂÓ· ¯ÚfiÓÈ· ÂÛÙ›·Û ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘ ÛÙËÓ Î·Ù¿Ï˘ÛË ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Ìˆ·ÌÂı·ÓÈÎÒÓ ÎÚ·ÙÒÓ. ∞Ó¿ÁÏ˘ÊÔ Ì ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛË ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÔÏÂÌÈÛÙÒÓ. ALFREDO DAGLI ORTI/ THE ART ARCHIVE/ CORBIS/APEIRON
[80]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ÛÙË ™·Ú‰È΋ £¿Ó·ÙÔ˜ ∑ˆ‹˜ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÔÈ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ¿ÏÏ· ‰ÂÈÓ¿. ŒÓ·˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ, Ô ∫ÂÁ¤Ó˘, ÂÂȉ‹ ‹Úı Û ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË Ì ÙÔÓ ·ÓÒÙ·ÙÔ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜, ÙÔÓ Δ˘Ú¿¯, ˙‹ÙËÛÂ Î·È ‚ڋΠ¿Û˘ÏÔ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘, Ô˘ ·ÚÈıÌÔ‡Û·Ó 20.000 ¿Ó‰Ú˜. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ·ÙÚ›ÎÈÔ˜ Î·È ‰¤¯ÙËΠ̷˙› Ì ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ ÙÔ˘ ÙÔ ÕÁÈÔ μ¿ÙÈÛÌ·. ∞ÊÔ‡ ÙÔ˘ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎ·Ó ÙÚ›· ÊÚÔ‡ÚÈ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Î·È ·ÚÎÂÙ‹ ¤ÎÙ·ÛË ÛÙË ¯ÒÚ·, ˘ÔÛ¯¤ıËΠӷ ˘ËÚÂÙ› ÈÛÙ¿ ÙË ‚·ÛÈÏ›· ˆ˜ Û‡ÌÌ·¯Ô˜. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠ۠·˘Ù¿ Î·È ÂȯÂÈÚÔ‡Û ÂȉÚÔ̤˜ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ ··›ÙËÛ ̿ٷȷ ÈηÓÔÔ›ËÛË ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ¤Ú·Û ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 1048 ÙÔÓ ·ÁˆÌ¤ÓÔ ÔÙ·Ìfi Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜, 800.000 ¿Ó‰Ú˜, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, Î·È Âȯ›ÚËÛ ӷ ÏÂËÏ·Ù‹ÛÂÈ ÙË ¯ÒÚ·. ∂Âȉ‹ fï˜ ÔÈ ‚¿Ú‚·ÚÔÈ ·˘ÙÔ› ·Ê¤ıËÎ·Ó ÛÙ· ¿ıË
ÙÔ˘˜ Î·È ¤ÊÙ·Û·Ó Û ÌÂÁ¿ÏÔ ÛËÌÂ›Ô ·Ú·Ï˘Û›·˜, ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘ £Ú¿Î˘ Î·È Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜, Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Î·È ÙÔ˘ ∫ÂÁ¤ÓË, ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Â‡ÎÔÏ· ÙÔÓ Δ˘Ú¿¯ Î·È fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ÙÔ˘ Ó· ·Ú·‰ÔıÔ‡Ó. √ Δ˘Ú¿¯ Ì 140 ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘ ‹Á·Ó ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û· Î·È ‚·Ù›ÛÙËηÓ, ‹Ú·Ó ‰È¿ÊÔÚ· ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È ¤ÌÂÈÓ·Ó ÂΛ, ÂÓÒ ÔÈ ˘fiÏÔȘ ‰Âο‰Â˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙȘ ‰ȿ‰Â˜ Á‡Úˆ ·fi ÙË ™·Ú‰È΋ Î·È Û ¿ÏÏ· ̤ÚË Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Î·È Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, ÔÈ Ôԛ˜ fï˜ ‹Ù·Ó ¤ÚË̘, Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ı· ·¤ÊÂÚ·Ó ÛÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·ÌÂ›Ô ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ÊfiÚÔ˘˜. ŸÌˆ˜, Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ¿ÏÏ·Í ÏfiÁˆ ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ÂÚÈÂÙÂÈÒÓ ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡ ÔϤÌÔ˘. √ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, ·Ó Î·È ÙÔÓ ··Û¯ÔÏÔ‡Û·Ó Î˘Ú›ˆ˜, fiˆ˜ ›·ÌÂ, ¿ÏÏ· ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÌÂÏ‹ÛÂÈ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Î·È Â›¯Â ÂÈÙÂı› Ì ·ÚÎÂÙ‹ ‰‡Ó·ÌË ÛÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙÂÚ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰È¤Ù·Í ӷ Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ· ·ÚÎÂÙfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ·ÔÎÚÔ‡ÛÂÈ, ÂÓÒ ÙËÓ ›‰È· ÛÙÈÁÌ‹ ¤ÛÙÂÈÏ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
·˘Ùfi Î·È 15.000 ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜. ∞˘ÙÔ› ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ˘¿ÎÔ˘Û·Ó Î·È ¤Ú·Û·Ó ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· fï˜ ÌÂÙ¿ÓȈ۷Ó, ¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙË £Ú¿ÎË, ÂÓÒıËÎ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ˘˜ ÔÌÔʇÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ™·Ú‰È΋˜ ‹ ΔÚÈ·‰›Ù˙·˜ Î·È ‰È·Û¯›˙ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ ∞›ÌÔ Â·Ó¤Ï·‚·Ó ÙȘ ÏÂËϷۛ˜ ηٿ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÂÊfiÚÌËÛ ÛÙËÓ π‚ËÚ›·, ·ÏÏ¿ ·¤Ù˘¯Â Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ¤Ó· ·fi Ù· ÔÏÏ¿ Î·È Ô¯˘Ú¿ Ù˘ ÊÚÔ‡ÚÈ· Î·È ¤ÙÛÈ Â¤ÛÙÚ„ ¿Ú·ÎÙÔ˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘. ΔÔ ›‰ÈÔ Î·È Ô ∞‚Ô˘ÏÛ‚¿Ú, Ô Ìˆ·ÌÂı·Ófi˜ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ÙÔ˘ ΔÈ‚›Ô˘, ȤÛÙËΠ·fi ÙËÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌË ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÂÈÚ‹ÓË Î·È Ó· ‰ÒÛÂÈ fiÌËÚÔ ¤Ó·Ó Ôχ ÛÙÂÓfi Û˘ÁÁÂÓ‹ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ›¯·Ó ÂÚȤÏıÂÈ Û ÊÔ‚ÂÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ, ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ ÔÈ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ∫ÂÁ¤ÓË ÂÓÒıËÎ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜, ·ÊÔ‡ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰È¤Ú·Í ÙÔ ÛÊ¿ÏÌ· Ó· Ê˘Ï·Î›ÛÂÈ ÙÔÓ ∫ÂÁ¤ÓË ÂËÚ·Ṳ̂ÓÔ˜ ·fi ·‚¿ÛÈ̘ Û˘ÎÔÊ·Óٛ˜. °‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1049 Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∞ÚÈ·Ó›Ù˘, ÁÂÓÈÎfi˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙˆÓ Ù·ÁÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ¢‡Û˘, ÂÊfiÚÌËÛ ·fi ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË Î·È Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ¢È¿ÌÔÏË (ÛËÌÂÚÈÓ‹ π¿ÌÔÏË) ÓÈ΋ıËΠ¯¿ÓÔÓÙ·˜ ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ª·Î‰fiÓ˜ Î·È £Ú¿Î˜ ηÈ, ÌÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ £Âfi‰ˆÚÔ ™ÙÚ·‚Ô̇ÙË Î·È ¶ÔχÓ. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ ¤Ú ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ fiϘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÙÚÔÌÂÚÒÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ Â¯ıÚÒÓ Î·È ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi οÏÂÛ ÛÙË £Ú¿ÎË, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, Î·È Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο Ù¿ÁÌ·Ù·. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË ÙÔ˘ Δ˘Ú¿¯ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Â›ÛËÌˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË fiÙÈ ı· Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙËÓ ÂÈÚ‹Ó¢ÛË, ¤ÛÙÂÈÏÂ Î·È ·˘ÙÔ‡˜ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÔÌÔʇÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ¶¿Óˆ ·fi fiÏ· fï˜ ¤Ú ӷ ÛÙËÚ›ÍÂÈ ÙȘ ÂÏ›‰Â˜ ÙÔ˘ ÛÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Î·È ÛÙËÓ Âȉ¤ÍÈ· ‰ÈÔ›ÎËÛ‹ ÙÔ˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, ÂÓÒ Ù· Ù¿ÁÌ·Ù· Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÛÙË £Ú¿ÎË ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÈfiÚÈÛ ·ÓÒÙ·ÙÔ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜ οÔÈÔÓ Â˘ÓÔ‡¯Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔÙ ÈÂÚ¤·˜, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ‰È·Ù¤ÏÂÛ ˘ËÚ¤Ù˘ ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘, ÂÓÒ Ï›ÁÔ ÚÈÓ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ Â›¯Â ¯Ú›ÛÂÈ, ¯ˆÚ›˜ ÙȘ ··Ú·›ÙËÙ˜ ‰È·‰Èηۛ˜, ÛÙÚ·ÙËÁfi. ª·˙› ÙÔ˘ ‚¤‚·È· ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ Î·È ÙÔÓ ∂Ú‚¤‚ÈÔ ºÚ·ÁÎfiˆÏÔ, ÙÔÓ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÌÈÛıÔÊfiÚˆÓ ºÚ¿ÁΈÓ, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ ÚËÙ‹ ‰È·Ù·Á‹ Ó· ˘·ÎÔ‡Ó ÛÙȘ ÂÓÙÔϤ˜ Î·È ÛÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘. √ÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ˜ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜, ·Ó·¯Ò-
ÚËÛÂ Î·È ‰È¿‚ËΠÙÔÓ ∞›ÌÔ Ì¤Ûˆ Ù˘ ÏÂÁfiÌÂÓ˘ ™È‰ËÚ¿˜ (‡Ï˘). ŒÊÙÈ·Í ԯ˘Úfi ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Ì‹ÁÔÓÙ·˜ ·ÛÛ¿ÏÔ˘˜ ÛÙ· ∂ηÙfi μÔ˘Ó¿ Î·È Û¯Â‰›·˙ ӷ ÂÈÙÂı› ÙËÓ ÂÔ̤ÓË Ì ÂÏ·ÊÚ‡ ÔÏÈÛÌfi, ÁÈ·Ù› Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ Ê·ÓÙ·˙fiÙ·Ó fiÙÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ΢ÚȇÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Ì ÙËÓ ÚÒÙË ÔÏÂÌÈ΋ ÎÚ·˘Á‹. ª¿ÏÈÛÙ·, ‰ÂÓ ÓÔÈ·˙fiÙ·Ó ÁÈ· Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔ Ò˜ ‰ÂÓ ı· ͤÊ¢Á ηӤӷ˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ı· ·È¯Ì·ÏÒÙÈ˙Â. °È’ ·˘Ùfi Î·È ‹Ù·Ó ÂÊԉȷṲ̂ÓÔ˜ Ì ‰È¿ÊÔÚ· Û¯ÔÈÓÈ¿ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ ‰¤ÛÂÈ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô Δ˘Ú¿¯ Î·È ÔÈ ‰ÈÎÔ› ÙÔ˘, ·ÓÙ› Ó· ›ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÔÌÔʇÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ó· ˘ÔÙ·¯ıÔ‡Ó, ÂÓÒıËÎ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜. ŸÙ·Ó ‰È·‰fiıËΠfiÙÈ Î·Ù¤Êı·ÛÂ Ë ‚·ÛÈÏÈ΋ ‰‡Ó·ÌË, ÔÈ ÁÂÓÓ·ÈfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û·Ó Ó· ÙËÓ ÚÔηϤÛÔ˘Ó Û ̿¯Ë. μϤÔÓÙ·˜ ·˘Ù¿ Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, ·Ó·ÊÒÓËÛ fiÙÈ ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÏÏËÏË ÛÙÈÁÌ‹ ÁÈ· Û˘ÌÏÔ΋, ÁÈ·Ù›, ηıÒ˜ ÔÈ Â¯ıÚÔ› ‹Ù·Ó ‰È·ÛÎÔÚÈṲ̂ÓÔÈ Î·È ·Û‡ÓÙ·ÎÙÔÈ, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Â‡ÎÔÏ· Ó· ËÙÙËıÔ‡Ó. øÛÙfiÛÔ, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ÂÚÈÁ¤Ï·Û ÙË ÁÓÒÌË ÙÔ˘ ¤ÌÂÈÚÔ˘ ·˘ÙÔ‡ ¿Ó‰Ú· Î·È ÙÔÓ ÂÈÙ›ÌËÛ ϤÁÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ Ó· ÌËÓ Î¿ÓÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi, ÂÓÒ ‹Ù·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜. «Ÿ¯È» ÊÒÓ·ÍÂ, «‰ÂÓ Ú¤ÂÈ Ó· ÂÈÙÂıԇ̠ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙÔ˘˜ ‰È·ÛÎÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜ ÁÈ·Ù› ÌÔÚ› Ó· ÊÔ‚ËıÔ‡Ó Î·È Ó· ÎÚ˘ÊÙÔ‡Ó ÛÙȘ Ïfi¯Ì˜. ∂ÁÒ ‰ÂÓ Â›Ì·È, ʛϠÌÔ˘, ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ΢ÓËÁÂÙÈÎÒÓ Û·ψÓ, Ô˘ „¿¯ÓÔÓÙ·˜ Ì ÙËÓ fiÛÊÚËÛË ı· ÍÂÙÚ˘ÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ·fi ÙȘ ÎÚ˘„ÒÓ˜ ÙÔ˘˜». ŒÙÛÈ, Ë Û˘ÌÏÔ΋ ·Ó·‚Ï‹ıËΠÁÈ· ÙËÓ ÂÔ̤ÓË. ∏ Ì¿¯Ë ¤ÁÈÓ ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜, fiˆ˜ ı¤ÏËÛÂ Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ Ô˘ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û ˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ, Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ Ô‰ËÁÔ‡Û ÙË ‰ÂÍÈ¿ Ù¤Ú˘Á· Î·È Ô ºÚ·ÁÎfiˆÏÔ˜ ÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹. ∞̤ۈ˜ fiÙ·Ó ¿Ú¯ÈÛÂ Ë Û˘ÌÏÔ΋, ÚÒÙÔ˜ ÙÚ¿ËΠÛÂ Ê˘Á‹ Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ Î·È Ì·˙› ÙÔ˘ fiÏÔÈ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ. Ÿˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ô ∫‰ÚËÓfi˜, «‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó Ô‡Ù ÙÔ ıfiÚ˘‚Ô ·fi ÙȘ ÔϤ˜ ÙˆÓ ·ÏfiÁˆÓ Î·È ÌfiÓÔ Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, Ì ÏÈÁÔÛÙÔ‡˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ Î·È ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ÙÔÓ ˘ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÈÛÙ¿ ·Ú¤ÌÂÈÓÂ Î·È ·ÁˆÓ›ÛÙËΠËÚˆÈο Î·È ¤ÂÛ Ì fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Á‡Úˆ ÙÔ˘». ΔÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈÎÒÓ Î·È Ô ˘fiÏÔÈÔ˜ ÂÍÔÏÈÛÌfi˜ ¤ÂÛ·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ. ∫·È ÂÓÒ Û·Ï¢·Ó ÙÔ˘˜ Ï›ÁÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˘, ¤Ó·˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˜, Ô˘ ›¯Â ‰ÂÈ ¿ÏÏÔÙ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi, ÙÔÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜. √ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ ›¯Â ‰‡Ô ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÏËÁ¤˜: ÛÙÔ Á˘ÌÓfi ÙÔ˘ ÎÂÊ¿ÏÈ, ÂÂȉ‹ ›¯Â ¤ÛÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÓÔ˜ ÙÔ˘, ·fi ÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ ̤¯ÚÈ Ù· ÊÚ‡‰È·, Î·È ·fi ÙÔÓ ÙÚ¿¯ËÏÔ ¤ˆ˜ ÙÔ ÛÙfiÌ·. ∞Ó¤Ó fï˜ ·ÎfiÌË, Î·È Ô Î·Ïfi˜ ÂΛÓÔ˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˜ ÙÔÓ ·fiıÂÛ ¿Óˆ ÛÙÔ ¿ÏÔÁfi ÙÔ˘, ÙÔÓ
[81]
æËÊȉˆÙfi ÛÙËÓ ∞Á›· ™ÔÊ›·. √ ÃÚÈÛÙfi˜ ÂÓ Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ˙‡ÁÔ˘˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ Î·È ∑ˆ‹˜. PAVLEMARJANOVIC/ SHUTTERSTOCK
[82]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Ô‰‹ÁËÛ ÛÙË ÛÎËÓ‹ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÂÚÈÔÈ‹ıËΠ̠ÌÂÁ¿ÏË ÊÚÔÓÙ›‰·. ŒÙÛÈ ÛÒıËÎÂ Ô ÛÔ˘‰·›Ô˜ ·˘Ùfi˜ ¿Ó‰Ú·˜, ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ı· ¤¯Ô˘Ì ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·ÎfiÌË ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·. √È ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Â› ¤ÓÙ ¯ÚfiÓÈ· ·ÎfiÌË Ó· ÏÂËÏ·ÙÔ‡Ó Î·È Ó· ˘ÚÔÏÔ‡Ó ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, ÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÙË £Ú¿ÎË. Δ· ‚·ÛÈÏÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ηٷÙÚÔÒıËÎ·Ó ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È ÌfiÓÔ Î·Ù¿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· η٤ÛÙÚÂÊ·Ó ÌÂÚÈο ÙÌ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜, ̤¯ÚÈ Ô˘ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1054 ÔÈ ‚¿Ú‚·ÚÔÈ ·˘ÙÔ› ‰ÂÏ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙȘ ‰ˆÚ¤˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó ÛÂ Û˘Óı‹ÎË ÂÈÚ‹Ó˘ 30 ¯ÚfiÓˆÓ. √ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ··ÏÏ·Á› Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·fi ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜, ÁÈ·Ù› ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·fi Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο Û˘Ó¤¯È˙·Ó ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘˜ Ȥ˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ó· ÂÛÙÈ¿ÛÂÈ Î·È ¿ÏÈ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿. ™˘ÓÂÙfiÙÂÚË ·Ú¿ ÔÙ¤ ¿ÏÏÔÙ ‹Ù·Ó Ë Î›ÓËÛ‹ ÙÔ˘ Ó· ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ÙÔÓ πÛ·¿ÎÈÔ ∫ÔÌÓËÓfi, ¤Ó·Ó ÔÓÔÌ·ÛÙfi ¿Ó‰Ú· Ô˘ ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó ·fi Ô›ÎÔ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Î·È Â›¯Â ‰È·ÎÚÈı› Û ÔϤÌÔ˘˜ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∂ÈϤÔÓ, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÌÂÙ¤ÊÂÚ ÛÙËÓ ∞Û›· Ù· ̷ΉÔÓÈο Ù¿ÁÌ·Ù· Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ43, ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ÛËÌÂÈÒÛÂÈ Ó›Î˜ ηٿ ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ. ∫·Ù¿ÊÂÚ ̿ÏÈÛÙ· Ó· ·ÍÈÔÔÈ‹ÛÂÈ Ù· Â˘Úˆ·˚ο ı¤Ì·Ù· ÛÙËÓ ∞Û›· ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ·fi ÙÔ 1053 Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ ™¤Ú‚ˆÓ ªÈ¯·‹ÏÔ˜, Ô ÁÈÔ˜ Î·È ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘, ›¯Â Û˘Ó¿„ÂÈ ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔÓ ªÔÓÔÌ¿¯Ô, ¤ÁÈÓ ۇÌÌ·¯Ô˜ Î·È ÙÈÌ‹ıËΠ̠ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÚˆÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ˘. ŸÌˆ˜, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £ã, ·ÊÔ‡ ‰È¤Ù·Í ٷ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ηٿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ¤ı·Ó ÛÙȘ 11 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1055 ·fi Ô‰¿ÁÚ·, Ô˘ ÙÔÓ Ù·Ï·ÈˆÚÔ‡Û Ôχ ηÈÚfi. §›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ ı¤ÏËÛ ӷ ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ÙÔ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ Î·È ÂͤÏÂÍ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ¶ÚˆÙ‡ÔÓÙ·, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙfiÙ ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜. ŸÌˆ˜, ÔÈ ¿Ó‰Ú˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÌÂÚ›‰·˜ ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó ÙË £ÂÔ‰ÒÚ·, ÙËÓ ÔÔ›· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ηıÔ‰ËÁÔ‡Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÙÔ˘˜. (∏ ∑ˆ‹ ›¯Â Âı¿ÓÂÈ ÙÔ 1050.) ∂ÎÌÂÙ·ÏχÙËÎ·Ó ÙËÓ Â‡ÓÔÈ· Ô˘ ¤ÙÚÂÊ ·ÎfiÌË Ô Ï·fi˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÛÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ·ÔÁfiÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ̷ΉÔÓÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘, Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÙË £ÂÔ‰ÒÚ· ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ηÈ, ·ÊfiÙÔ˘ ¤ı·ÓÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ‚·Û›ÏÈÛÛ·. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜ fï˜ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ¶ÚˆÙ‡ÔÓÙ·, Ô˘ ÂÚ¯fiÙ·Ó Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, Î·È ÙÔÓ ÂÚÈfiÚÈÛ·Ó ÙÂÏÈο Û οÔÈÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ £Ú·ÎËÛ›Ô˘.
£ÂÔ‰ÒÚ·, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·fiÁÔÓÔ˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ∏ £ÂÔ‰ÒÚ· ˘‹ÚÍ ڿÁÌ·ÙÈ ˘Ô¯Â›ÚÈÔ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÌÂÚ›‰·˜ Ô˘ ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚ¢Û ‚·Û›ÏÈÛÛ·. ¢ÈfiÚÈÛ ·ÚÈÔ ˘Ô˘ÚÁfi Ù˘ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ÌÂÚ›‰·˜ ·˘Ù‹˜, ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ™ÙÚ·‚ÔÛfiÓ‰˘ÏÔ. Δ· ·ÓÒٷٷ ·ÍÈÒÌ·Ù· ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ Ù· ·Ó·ı¤ÛÂÈ Û ÙÚÂȘ ¢ÓÔ‡¯Ô˘˜, ·ÏÈÔ‡˜ Ù˘ ˘ËÚ¤Ù˜: ·Ó·ÁfiÚ¢Û ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ Î·È ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ηٿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ·Ó·Î·ÏÒÓÙ·˜ ÙÔÓ ÚÔοÙÔ¯fi ÙÔ˘ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ πÛ·¿ÎÈÔ ∫ÔÌÓËÓfi, ÂÓÒ ‰ÈfiÚÈÛ ÏÔÁÔı¤ÙË ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ÙÔÓ ¡È΋ٷ Î·È Ó˘ÎÙ¤·Ú¯Ô ÙÔÓ ª·ÓÔ˘‹Ï. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜, ÌfiÏȘ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·ÓÙ› Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÚÔ˜ Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο, ¤ÛÙÚ„ Ì ٷ ̷ΉÔÓÈο ÙÔ˘ Ù¿ÁÌ·Ù· ÛÙË ÃÚ˘ÛfiÔÏËØ ÙfiÙÂ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ·, ‹ Ì¿ÏÏÔÓ ÂΛÓÔÈ Ô˘ ÎÈÓÔ‡Û·Ó Ù· Ó‹Ì·Ù· Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘, ÙÔÓ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó, ÁÈ·Ù› Ù¿¯· ˘Ô¯ÒÚËÛ ·Û‡ÓÙ·ÎÙ·, ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛ·Ó Î·È ÙÔ˘ ‰‹ÌÂ˘Û·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›·. ∫·ıÒ˜ fï˜ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË ÙÔ˘ ™ÙÚ·‚ÔÛfiÓ‰˘ÏÔ˘ ¤·ÈÚÓ ÛÙ·‰È·Î¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Ù˘, ‚Á¿˙ÔÓÙ·˜ ·fi ÙË Ì¤ÛË ÙÔ˘˜ ÈηÓfiÙÂÚÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, Í·ÊÓÈο Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ·, Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1056, ·ÚÚÒÛÙËÛ ·fi ÂÈÏÂfi, Î·È ¤ÙÛÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ› ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÔ˘Ó ÁÈ· ÙÔ ‰È¿‰Ô¯Ô. ªÂ ÙË £ÂÔ‰ÒÚ· ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ¯·ı› Î·È Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ÁfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ̷ΉÔÓÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘. ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·Ó·ÁÔÚ¢ı› Ó¤· ‰˘Ó·ÛÙ›·, ÔÈ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ˘·ÁfiÚ¢·Ó Ó· ÎÏËı› ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈÊ·Ó¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÁÈ·Ù› ÌfiÓÔ ¤ÙÛÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ûˆı› ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ÙÔ Î‡ÎψӷÓ. ŸÌˆ˜, Ë ÂÎÏÔÁ‹ ÂÓfi˜ Ù¤ÙÔÈÔ˘ ¿Ó‰Ú· ı· ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ÙÒÛË Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÌÂÚ›‰·˜. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi Ô §¤ÔÓÙ·˜ Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙfi˜ ÙÔ˘, ÚÔÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÙȘ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘˜ Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÈηÓÔÔÈÒÓÙ·˜ Ù˘Èο ÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÓÒÌ˘, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ·Ó‚¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Î¿ÔÈÔÓ ¿Ó‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ Ó· Â›Ó·È ·Ïfi ÂÎÙÂÏÂÛÙÈÎfi ÙÔ˘˜ fiÚÁ·ÓÔ. ∞Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó, ÏÔÈfiÓ, ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔÓ ·ÙÚ›ÎÈÔ ªÈ¯·‹Ï44, ÁÓˆÛÙfi ˆ˜ ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎfiÓ. ◊Ù·Ó μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÛÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ Î·È Â›¯Â ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ Î¿ÔÙ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ Â›¯Â ‰È·ÎÚÈı› ÔÙ¤ Î·È ÙÒÚ· ‹Ù·Ó Á¤ÚÔÓÙ·˜, ·ÓfiËÙÔ˜ Î·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ¿ÂÈÚÔ˜. «∫·È ·˘Ùfi ¤Î·Ó·Ó» ϤÂÈ Ô ∫‰ÚËÓfi˜ «ÁÈ· Ó· ¤¯ÂÈ ·˘Ùfi˜ ÙÔ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
Û¯‹Ì· Î·È ÙÔ fiÓÔÌ· ÌfiÓÔ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ÂÓÒ ÔÈ ›‰ÈÔÈ Ó· ‰ÈÂÍ¿ÁÔ˘Ó Ù· ÎÔÈÓ¿ fiˆ˜ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Î·È Ó· Â›Ó·È Î‡ÚÈÔÈ ÙˆÓ ¿ÓÙˆÓ, ·ÊÔ‡ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÔÚΛÛÙËΠÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ¤Î·Ó οÙÈ Ô˘ ı· ·ÓÙ¤‚·ÈÓ ÛÙË ÁÓÒÌË Î·È ÛÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜».
ªÈ¯·‹Ï ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜ πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜ ÛÙȘ 30 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ô ªÈ¯·‹Ï ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜. √È ¿ÓıÚˆÔ› ÙÔ˘ Ì¿ÏÈÛÙ· ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËÎ·Ó Û ·˘Ùfi, ·ÏÏ¿ ÂÚÈÊÚfiÓËÛ·Ó Ì οı ÙÚfiÔ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜. √ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, Ô˘ ›¯Â ÁÏÈÙÒÛÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜, ›¯Â ‰ÈÔÚÈÛÙ› ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜, ·ÏÏ¿ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ ¤·˘Û ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ·ÓÙÈη٤ÛÙËÛ Ì ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÔÓfiÌ·Û √˘Ú·Ófi, ÁÈ·Ù› Ù¿¯· ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ÂΛÓÔ ¡ÈÎËÊfiÚÔ √˘Ú·Ófi, Ô˘ ηٷÙÚfiˆÛ οÔÙ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ™ÂÚ¯ÂÈfi ÔÙ·Ìfi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜. ŸÙ·Ó ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, Î·È Ì·˙› ÙÔ˘˜ Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ Î·È Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜, ÁÈ· Ó· ¯·ÈÚÂÙ›ÛÔ˘Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô ªÈ¯·‹Ï Î·È Ô Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ·˜ ™ÙÚ·‚ÔÛfiÓ‰˘ÏÔ˜ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ Ù›ÌËÛ·Ó Î·ıfiÏÔ˘. ŸÙ·Ó ÂΛÓÔÈ ·Ú·Ù‹ÚËÛ·Ó ÛÙÔÓ §¤ÔÓÙ· fiÙÈ ‹Ù·Ó Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ·Ú¤ÂÈ· ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ‰ÂÈ ÔÙ¤ ¯ıÚfi ηٿ ÚfiÛˆÔ, Ó· Ï·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ·Ïfi¯ÂÚ· ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È ‚Ú·‚›·, ÂÓÒ ·˘ÙÔ› Ô˘ ÔÏÂÌÔ‡Û·Ó ·fi ·È‰È¿ Î·È ·ÁÚ˘ÓÔ‡Û·Ó ÁÈ· Ó· ÎÔÈÌÔ‡ÓÙ·È ÂΛÓÔÈ ‹Û˘¯ÔÈ, Ó· ÂÚÈÊÚÔÓÔ‡ÓÙ·È Î·È Ó· ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·È Î¿ı ‚·ÛÈÏÈ΋ ÙÈÌ‹, Ô Úˆı˘Ô˘ÚÁfi˜ ÙfiÏÌËÛ ӷ ÙÔ˘˜ ‰ÈÒÍÂÈ Ì ‚ÚÈÛȤ˜ Î·È Ó· ÙÔ˘˜ ÂÍ¢ÙÂÏ›ÛÂÈ ÙÔÓ Î·ı¤Ó· ͯˆÚÈÛÙ¿. ŸÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, οˆ˜ ¤ÙÛÈ Û˘ÌÂÚÈʤÚıËÎ·Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡, fï˜ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ ÙÔÓ ·Ó·Î¿ÏÂÛ·Ó ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· Î·È ÙÔ ‰ÈfiÚÈÛ·Ó ¿ÏÈ ÛÙÚ·-
ÙËÁfi ÙˆÓ Ì·Î‰ÔÓÈÎÒÓ Ù·ÁÌ¿ÙˆÓ Î·Ù¿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, Ô˘ Û˘Ó¤¯È˙·Ó ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙË ªÂÁ¿ÏË ∞ÚÌÂÓ›·. ŸÙ·Ó fï˜ ¤ÛÙÚÂ„Â Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ÈΤÙ¢Û ӷ ÙÔ˘ ‰Ôı› ›Ûˆ Ë ÂÚÈÔ˘Û›· Ô˘ ÙÔ˘ ›¯Â ‰Ë̇ÛÂÈ Ë £ÂÔ‰ÒÚ·, ·ÊÔ‡ ›¯Â ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÙ› ϤÔÓ fiÙÈ ¿‰Èη ›¯Â ÙÈ̈ÚËı›, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ ¤‰ÈˆÍ ϤÁÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ·Á¤Úˆ¯· «¡· οÓÂȘ ¤ÚÁ· Î·È ‡ÛÙÂÚ· Ó· ˙ËÙ¿˜ ÌÈÛıÔ‡˜», Ϙ Î·È ‰ÂÓ Â›¯Â οÓÂÈ ÙÔ Î·ı‹ÎÔÓ ÙÔ˘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜ ‹ Ë ÂÈÛÙÚÔÊ‹ Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘, Ô˘ ¿‰Èη ‰Ë̇ÙËÎÂ, ı· ÌÔÚÔ‡Û ÔÙ¤ Ó· ˘ÔÏÔÁÈÛÙ› ˆ˜ ÌÈÛıfi˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ÔÈ ÌÂÁ¿ÏÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ì¤¯ÚÈ ÂÓfi˜ ÛËÌ›Ԣ Ó· ˘Ê›ÛÙ·ÓÙ·È Ù¤ÙÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ fiÛÔ ˙Ô‡Û·Ó ·ÎfiÌË ÔÈ ·fiÁÔÓÔÈ ÙÔ˘ ̷ΉÔÓÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·Ó¯ıÔ‡Ó ÙȘ ‚ÚÈÛȤ˜ ÙÔ˘ ÍÂ̈ڷ̤ÓÔ˘ ÂΛÓÔ˘ Á¤ÚÔÓÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ô‡Ù ÎÏËÚÔÓÔÌÈÎfi ‰Èη›ˆÌ· ›¯Â ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô‡Ù οÔÈ· ÚÔÛˆÈ΋ ·Í›·. ŒÙÛÈ, ÂÓÒ ·Ú¤ÌÂÓ·Ó ·ÎfiÌË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Û˘ÓÂÓÓÔ‹ıËÎ·Ó Ì˘ÛÙÈο, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ, ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi Î·È ÙÔÓ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, Î·È ‹Ú·Ó ÙËÓ ·fiÊ·ÛË Ó· ηı·ÈÚ¤ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï Î·È Ó· ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÔ˘Ó ¿ÏÏÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÔÚ›ÛÔ˘Ó ÔÈÔÓ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ÂÎϤÍÔ˘Ó, fiÏÔÈ Ì·˙› Û˘ÌÊÒÓËÛ·Ó fiÙÈ ÙÔ ÚfiÛˆÔ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ˘ÂÚ›¯Â Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ËÏÈΛ· Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ó‰Ú›· Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÌÂÈÚ›·. ŸÌˆ˜, Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ ›¯Â ÙË Û˘ÓÂÙ‹ ÌÂÙÚÈÔÊÚÔÛ‡ÓË Ù˘ ·ÏËıÈÓ‹˜ ·Í›·˜. °ÓÒÚÈ˙ ‚¤‚·È· fiÙÈ ‹Ù·Ó Ô ¿ÚÈÛÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÙfiÙ ËÁÂÌfiÓ˜, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË fï˜ ‹ÍÂÚ ›Û˘ fiÙÈ Ë Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ù·ÂÈÓ‹, fiÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÚÔÙÈÌÔ‡Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Ó· Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È Ë ÂÈÊ·Ó‹˜ ηٷÁˆÁ‹ Ì ÙËÓ ·ÚÂÙ‹ Î·È ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ Î·Ù·ÏÏËÏfiÙÂÚÔ˜ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙÔ ˘¤ÚÙ·ÙÔ ·Í›ˆÌ· ‹Ù·Ó Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙȘ Ï·ÌÚ¤˜ ˘ËÚÂۛ˜ Ô˘ ›¯Â ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ‰È¤ıÂÙ ÂÈϤÔÓ ÙÔ ÏÂÔÓ¤ÎÙËÌ· Ù˘ ¤Ó‰Ô͢ ηٷÁˆÁ‹˜. ∫·ıÒ˜, ÏÔÈfiÓ, fiÏÔÈ
[83]
¡fiÌÈÛÌ· ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· £ÂÔ‰ÒÚ·, ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·fiÁÔÓÔ ÙÔ˘ ̷ΉÔÓÈÎÔ‡ Ô›ÎÔ˘. GIANNI DAGLI ORTI/ CORBIS/APEIRON
[84]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ‡ÏË §Â‡ÎË Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ¡›Î·È·˜, ÛËÌÂÚÈÓÔ‡ π˙Ó›Î. √ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, Ì·˙› Ì ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÒÓ Î·È ÙÔ˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯·Ó ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÂÈ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ›, ÚÔ¯ÒÚËÛ ÚÔ˜ ÙË ¡›Î·È· Ó· Û˘Ó·ÓÙ‹ÛÂÈ Ù· ‚·ÛÈÏÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ªÈ¯·‹Ï. ROGER WOOD/ CORBIS/APEIRON
¯·ÈÚ¤ÙÈ˙·Ó ÙÔÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ ˆ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÂΛÓÔ˜ ÛËÎÒıËÎÂ Î·È ÂÂ˘Ê‹ÌËÛ ˆ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔÓ πÛ·¿ÎÈÔ ∫ÔÌÓËÓfi, ÂÓÒ ÚÔ¤ÙÚÂ„Â Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Ó· ÙÔÓ ÌÈÌËıÔ‡Ó ¯ˆÚ›˜ ηӤӷ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ Ê¿ÓËΠ‡ÏÔÁÔ Ó· ÌÂÙ·‚Ô‡Ó ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ô˘ ‰ÈÔÈÎÔ‡ÛÂ Î·È ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ÛÙ· ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜, ÁÈ· Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÔ˘Ó ·ÚÎÂÙ¤˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Î·È Ó· ÂÈÙÂıÔ‡Ó fiÏÔÈ Ì·˙› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜. ŒÙÛÈ, ·Ô¯·ÈÚ¤ÙÈÛ·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ˘ÔÙ¢ı› Ù›ÔÙ ÁÈ· ÙË Û˘ÓˆÌÔÛ›·, Î·È ·Ó·¯ÒÚËÛ·Ó ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1057. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, Ë ÚÒÙË Î›ÓËÛË Ô˘ ¤ÁÈÓ ÁÈ· Ó· ÂÎÙÂÏÂÛÙÔ‡Ó ÔÈ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ·¤Ù˘¯Â, ÁÈ·Ù› Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜, Ô˘ ÍÂΛÓËÛ ÙË ÛÙ¿ÛË, ÚÔÙÔ‡ ηıÔ‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ Î·È ÚÔÙÔ‡ ÚÔÂÙÔÈÌ·ÛÙÔ‡Ó ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ Û˘ÓˆÌfiÙ˜, Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Î·È Ù˘ÊÏÒıËÎÂ
·fi ÙÔÓ ËÁÂÌfiÓ· ÙˆÓ ¶ÈÛȉÒÓ Î·È ÙˆÓ §˘Î·fiÓˆÓ §˘Î¿ÓıË. ΔfiÙ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ Û˘ÓˆÌfiÙ˜ Ô˘ ÂÚÈÛÙÔ›¯È˙·Ó ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi Î·È ÙÔÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ™ÎÏËÚfi˜ (Ô˘ ÙÔÓ Â›‰·Ì ӷ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ› ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘), Ô μÔ‡ÚÙ˙˘, Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, Ù· ·È‰È¿ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ∞ÚÁ˘ÚÔ‡ Î·È fiÏÔÈ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ¿Ó‰Ú˜ Ó· ÌËÓ Î¿ÓÔ˘Ó Ù›ÔÙÂ Î·È ÊÔ‚Ô‡ÌÂÓÔÈ Ì‹ˆ˜ Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ·Ó·ÎÚÈÓfiÙ·Ó Î·È ·ÔÎ¿Ï˘Ù ÙË Û˘ÓˆÌÔÛ›·, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ÂÈÛ‡ÛÔ˘Ó ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ÛÙ¿Û˘. ™˘ÁÎÂÓÙÚÒıËηÓ, ÏÔÈfiÓ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ηı˘ÛÙÂÚ‹ÛÔ˘Ó Î·ıfiÏÔ˘ ÛÙËÓ ∫·ÛÙ·ÌÒÓ·, ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÙ‹Ì· ÙÔ˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ ÛÙËÓ ¶·ÊÏ·ÁÔÓ›·, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ ‚Ú‹Î·Ó Ó· ‰ÈÛÙ¿˙ÂÈ ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÔÙ˘¯›·˜ ÙÔ˘ μÚ˘ÂÓÓ›Ô˘ Î·È Ù˘ ·Ú·Í›·˜ ÙÔ˘ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˘ ÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ·. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ‰ÂÓ ¤‰ˆÛ·Ó ÛËÌ·Û›· ÛÙÔ˘˜
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
‰ÈÛÙ·ÁÌÔ‡˜ ÙÔ˘, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ·Ó ·ÚÎÂÙÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î·È ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ Î·È ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔÓ πÛ·¿ÎÈÔ45 ÛÙȘ 8 πÔ˘Ó›Ô˘. ∞Ó¿ÁÁÂÈÏ·Ó ¯ˆÚ›˜ ¯ÚÔÓÔÙÚÈ‚¤˜ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÛÙÔÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ӷ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ¿Ú·ÎÙÔ˜, ·ÏÏ¿ ÏfiÁˆ Ù˘ ¢Á¤ÓÂÈ·˜ ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ›¯Â ‚ÚÂı› Û ȉȷ›ÙÂÚ· ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË. ŸÙ·Ó ÚÈÓ ·fi ‰‡Ô Ì‹Ó˜ ›¯Â ·Ó·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Û˘Ó¿ÓÙËÛ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ¡ÈÎÔÌ‹‰ÂÈ· οÔÈÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi Ù·¯˘‰ÚfiÌÔ Î·È, ÂÂȉ‹ ıˆÚÔ‡Û ·Ó¿ÍÈ¿ ÙÔ˘ ÙË Ì˘ÛÙÈ΋ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙˆÓ ·ÔÊ¿ÛˆÓ, ÂȉÔÔ›ËÛ Ì ÙÔÓ Ù·¯˘‰ÚfiÌÔ ÂΛÓÔ ÙÔ ÏÔÁÔı¤ÙË ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ¡È΋ٷ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È Î‡ÚÈfi ÙÔ˘ fiÙÈ Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ï¤ÔÓ Ó· ·Ó¯ÙÔ‡Ó ÙËÓ ÂÚÈÊÚfiÓËÛË ·fi ̤ÚÔ˘˜ ÙÔ˘ Î·È fiÙÈ, ·Ó ÙÔ ‹ıÂÏ·Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·˜ ¤ÛÙÂÏÓ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ‰‡Ó·ÌË ÁÈ· Ó· ÎÚÈı› Ë ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ·˘Ù‹ Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ¤Û¢Û ӷ Á˘Ú›ÛÂÈ ÛÙ· ÎÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜ ÙfiÙÂ, Ì·ı·›ÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜ ·Ú¤ÌÂÓ ·‰Ú·Ó‹˜, ‰ÂÓ ‹ıÂÏÂ, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙÔ ÂÁ¯Â›ÚËÌ·, Ó· ÂÎı¤ÛÂÈ ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi Î·È ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÙÔ˘ ¯ˆÚ›˜ ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ Û ¢ı‡Ó˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÔʇÁÔ˘Ó Ì ÙË ÛȈ‹ ÙÔ˘˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÂÂȉ‹ ›¯Â ·Ôηχ„ÂÈ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹, ÙÔÓ ··Û¯ÔÏÔ‡Û ÈÔ Ôχ Ò˜ ı· ‰È·ÛÊ¿ÏÈ˙ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘. ŸÙ·Ó fï˜ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠٷ ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ¶·ÊÏ·ÁÔÓ›·˜, Û˘ÓÙ¿¯ıËΠ̠ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙˆÓ Ù·ÁÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ∫··‰ÔΛ·˜ Î·È Ù˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜ Î·È ¤ÓˆÛ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ Ì ·˘Ù¤˜ ÙÔ˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡, Ô˘ ÚÔ¯ˆÚÔ‡Û ‹‰Ë Ì ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÛÙÚ·Ùfi ÚÔ˜ ÙË ¡›Î·È·. ∏ ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Ô‡Ù ÌÈÎÚ‹ Ô‡Ù ·Û‡ÓÙ·¯ÙË, ÁÈ·Ù› ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi fiÏ· Ù· Ù¿ÁÌ·Ù· Î·È Ù· ı¤Ì·Ù· Ù˘ ¢‡Û˘ Î·È ·fi ÔÚÈṲ̂ӷ Ù¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, Ù· ÔÔ›· ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÂÈÛÙ› Ó· ¿ÚÔ˘Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙË ÛÙ¿ÛË. √È ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Ù˘ ›¯·Ó ‰Â˘ÙÂÚÂ‡Ô˘Û· ı¤ÛË ÛÙËÓ ÈÂÚ·Ú¯›·, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔÈ ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÂÌÂÈÚ›· Î·È ÛÙË ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘˜, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Δ·Ú¯·ÓÈÒÙ˘, ÛÙÚ·ÙËÏ¿Ù˘ Ù˘ ¢‡Û˘ Î·È fiÏˆÓ ÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ, Ô §˘Î¿Óı˘,
[85]
Ô˘ ÌÓËÌÔÓ‡۷Ì ϛÁÔ ÈÔ ¿Óˆ, Î·È ¿ÏÏÔÈ ÓÙfiÈÔÈ Î·È ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ. øÛÙfiÛÔ, ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·ÓÒÙ·ÙÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ô ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ £Âfi‰ˆÚÔ˜, Ô ·ÏÈfi˜ ˘ËÚ¤Ù˘ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜, ‹Ù·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ¿ÂÈÚÔ˜ ÛÙ· ÔÏÂÌÈο. ŸÛÔ ÁÈ· ÙÔ Û˘Ó¿Ú¯ÔÓÙ· Î·È Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ ∞·ÚÒÓ, Ô˘ ‰fiıËΠÛÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ·, ›¯Â ‰È·ÙÂϤÛÂÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜, ·ÏÏ¿, fiˆ˜ ›‰·Ì ÛÙÔÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi fiÏÂÌÔ, ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ¢fiÙ·Ó ¿ÓÙ· Î·È ‰›ÛÙ·˙ ۯÂÙÈο Ì ÙÔ ÙÈ ¤Ú ӷ οÓÂÈ. ŒÙÛÈ, ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÔÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙÔ› ‹Úı·Ó ·ÓÙÈ̤وÔÈ ÛÙË ¡›Î·È· «Û ÌÈ· ÂÚÈÔ¯‹ Ô˘ ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ ÙËÓ ÔÓfiÌ·˙·Ó Չ˻. √ ∞·ÚÒÓ ‹Ù·Ó ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÂÚ‹ Ù¤Ú˘Á· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Î·È ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ‰ÂÍÈ¿˜ Ù¤Ú˘Á·˜ ÙˆÓ ·ÓÙȿψÓ, ƒˆÌ·Ófi ™ÎÏËÚfi, ¤Ó· ÌÂÙÚÈfiÙ·ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ Ê¿ÓËΠ‰ÈÛÙ·ÎÙÈÎfi˜, fiˆ˜ ÙÔ Û˘Ó‹ıÈ˙Â, Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÙÈ ¤Ú ӷ οÓÂÈ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·. √ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ Û˘Ó¤ÙÚÈ„Â ÙË ‰ÂÍÈ¿ Ù¤Ú˘Á· ÙˆÓ ·ÓÙȿψÓ, ÙËÓ ÔÔ›· Ô‰ËÁÔ‡ÛÂ Ô Δ·Ú¯·ÓÈÒÙ˘, Î·È ¯Ù‡ËÛÂ Û·Ó ÎÂÚ·˘Ófi˜ ÙȘ ÛÎËÓ¤˜ ÙÔ˘˜, ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ¿˜ Ù˜ Î·È ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ù· Ï¿Ê˘Ú·. √ ∫ÔÌÓËÓfi˜ fiÚÌËÛ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∞·ÚÒÓ Î·È ‚Ú›ÛÎÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ fiÏÔ˘˜ ÂΛ ηٷÙÚÔÌ·Á̤ÓÔ˘˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ÙÔ˘ ͇ÏÈÓÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Ô˘, ¤ÙÚ„ ÛÂ Ê˘Á‹ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Ê·›ÓÔÓÙ·Ó Ó· ˘ÂÚÙÂÚÔ‡Ó. ∏ Ì¿¯Ë ‹Ù·Ó ÎÚ›ÛÈÌË ÁÈ·Ù› ÔÏÏÔ› ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÎÔÙÒıËηÓ, ÂÓÒ ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËηÓ. ∞fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ ¤ÂÛ·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙÔÈ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î·È ¤Ó·˜ ÌfiÓÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜, Ô §¤ÔÓÙ·˜ Ô ∞ÓÙ›Ô¯Ô˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘, Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ªÈ¯·‹Ï Ê¿ÓËΠÈÔ Û˘ÓÂÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘˜ ÙÔ˘, ÁÈ·Ù› ›¯Â ·ÔÊ·Û›ÛÂÈ Ó· ·Ú·ÈÙËı› ·fi ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, ·ÏÏ¿ ÂΛÓÔÈ ··›ÙËÛ·Ó Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ, ¯ˆÚ›˜ fï˜ Ó· οÓÔ˘Ó Î¿ÙÈ ÛÔ˘‰·›Ô Î·È ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfi. ¶ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó ·ÏÒ˜ Ó· ‰È·Ú·ÁÌ·Ù¢ÙÔ‡Ó Ì ÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜, ·Ó·ı¤ÙÔÓÙ·˜ ÙÔ ¤ÚÁÔ ·˘Ùfi Û ÙÚÂȘ ¿Ó‰Ú˜ Ôχ ÛÔÊÔ‡˜, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙfiÙ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÌÂÚ›‰·˜, ÙÔÓ Úfi‰ÚÔ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ §Âȯԇ‰Ë, ÙÔÓ Úfi‰ÚÔ £Âfi‰ˆÚÔ ∞ψfi Î·È ÙÔÓ ‡·ÙÔ ÙˆÓ ÊÈÏÔÛfiʈÓ, ÙÔÓ æÂÏÏfi.
∏ £ÂÔ‰ÒÚ· ˘‹ÚÍ ڿÁÌ·ÙÈ ˘Ô¯Â›ÚÈÔ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÌÂÚ›‰·˜ Ô˘ ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚ¢Û ‚·Û›ÏÈÛÛ·.
[86]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Ó·fi˜ ÙÔ˘ ™ˆÙ‹Ú· ÛÙË ÃÒÚ·, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔÂÏÈο, Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ›ÛËÌ· ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙËÓ 1Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1057, ·ÊÔ‡ ·ÔÛ‡ÚıËÎÂ Ô ªÈ¯·‹Ï Ì ÙËÓ ·ÚfiÙÚ˘ÓÛË Î·È ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. INTS VIKMANIS/ SHUTTERSTOCK
™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜ ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙË ¡ÈÎÔÌ‹‰ÂÈ·. ∂Λ ÙÔÓ Û˘Ó¿ÓÙËÛ·Ó ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ÙÔ˘ ÚfiÙÂÈÓ·Ó Ó· ηٷı¤ÛÂÈ Ù· fiÏ·, Ì ÙË Û˘Ìʈӛ· Ó· ˘ÈÔıÂÙËı› ·fi ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï, Ó· ·Ó·ÁÔÚ¢ı› η›Û·Ú·˜ Î·È Ó· ·ÌÓËÛÙ¢ıÔ‡Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔ› ÙÔ˘. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ ÔÈ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ Ê¿ÓËÎ·Ó ·ÛÙ›˜ ÛÙÔ˘˜ ÓÈÎËÙ¤˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ó ¿Ú·ÁÔÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ŒÏ·‚·Ó fï˜ Ó¤· ÂÓÙÔÏ‹, Í·Ó·Á‡ÚÈÛ·Ó ÛÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi, Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ‹‰Ë ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ƒ¤Â˜, Î·È ÙÔ˘ ÚfiÙÂÈÓ·Ó Ó· ˘ÈÔıÂÙËı› Î·È Ó· ·Ó·ÁÔÚ¢ı› fi¯È ϤÔÓ Î·›Û·Ú·˜ ·ÏÏ¿ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È ÂÈϤÔÓ Ó· ÂÈÎ˘ÚˆıÔ‡Ó Â›ÛËÌ· fiÛÔÈ Ù›ÙÏÔÈ Â›¯·Ó ·ÔÓÂÌËı› Û ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÂÎÛÙÚ¿ÙÂ˘Û·Ó Ì·˙› ÙÔ˘. ΔfiÛÔ Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜ fiÛÔ Î·È ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ô˘ ÙÔÓ ÂÚÈÛÙÔ›¯È˙·Ó Ê¿ÓËÎ·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó οı ‰È¿ıÂÛË Ó· ‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ÙÔÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÌÂÓ ÛÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï. ∏ ÁÓÒÌË ·˘Ù‹ ÙÂÏÈο ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ, ηıÒ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ϤÁÂÙ·È fiÙÈ Î·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜, ·Ú·‚·›ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ¯Ú¤Ô˜ ÙÔ˘˜ ˆ˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜, ÙÔÓ ·Ú·ÎÈÓÔ‡Û·Ó ÌÂ Ì˘ÛÙÈΤ˜ Û˘ÓÔÌÈϛ˜ Ó· ÌËÓ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ. ∞Ó ·˘Ùfi Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ·, ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ Î·È ÔÈ ÛÙÂÓÔ› Ê›ÏÔÈ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ· ÈÛÙÔ›. ∫·È Ì‹ˆ˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ‰›ÎÈÔ; ∫·ıÒ˜, ÏÔÈfiÓ, Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û ·‰È¿ÏÏ·ÎÙË ÛÙ¿ÛË Î·È Ô ÓÈÎËÊfiÚÔ˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙȘ ‡Ï˜ Ù˘ fiÏ˘, ÂÓÒ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔ› Ù˘, Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÈÔ ·ÎÚȂ›˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜, ÂÙÔÈÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Ó· ‰ÈÒÍÔ˘Ó ÙÔ Á¤ÚÔÓÙ· Î·È Ó· ˘Ô‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘ Ì ÂÈÓ›ÎÈ· Î·È ‡ÌÓÔ˘˜, Ô ªÈ¯·‹Ï ÌÔ›Ú·˙ ٷ ¯Ú‹Ì·Ù· ÙÔ˘ Ù·Ì›Ԣ ÛÙÔ Ï·fi ‹ ÛÙÔ˘˜ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÂÏ›˙ÔÓÙ·˜ Ó· ÙÔ˘˜ ¿ÚÂÈ Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘. ™Î¤ÊÙËÎÂ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ˆ˜ ·ÛʷϤ˜ ÚÔ‡ÚÁÈÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡, Î·È ÙË Û‡ÓÙ·ÍË ÂÓfi˜ ÂÁÁÚ¿ÊÔ˘, Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ÔÈ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ› ˘fiÛ¯ÔÓÙ·Ó, Ì fiÚÎÔ˘˜ ÊÚÈÎÙÔ‡˜ Î·È ‚·ÚȤ˜ ηٿÚ˜ Ó· ÌËÓ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÔÙ¤ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi. ŸÏÔÈ ÔÈ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ› ˘¤ÁÚ·„·Ó ÙÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ ·˘Ùfi, fiÙ·Ó fï˜ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËÎ·Ó fiÙÈ Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜ ›¯Â ÚÔÛÂÁÁ›ÛÂÈ ÙÔ ¯ˆÚÈfi ∞Ï̤·˜ Î·È fiÙÈ ÙËÓ ÂÔ̤ÓË ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÛÙÚ·ÙÔ‰‡ÛÂÈ ÛÙ· ·Ï¿ÙÈ· ÙÔ˘ ¢·Ì·ÙÚ‡Ô˜, Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÙÔ Úˆ› ¤Íˆ ·fi ÙÔ ·ÙÚȷگ›Ô, Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ™ÔÊ›·˜ Î·È ·Ú¯Èο ÙÔÓ ·Ú·Î¿ÏÂÛ·Ó Ó· ·ÚÔ˘ÛÈ·ÛÙ› ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È Ó· ··ÈÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ÂÁÁÚ¿ÊÔ˘. √ ÏfiÁÔ˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ÙËÓ ·Ú¿ÎÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ·˘Ù‹ Â›Ó·È ·ÍÈÔÌÓËÌfiÓ¢ÙÔ˜. ∂Âȉ‹, ›·Ó, Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ªÈ¯·‹Ï ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi ÌÂ
ÙËÓ ÚÂۂ›· ÙÔ˘, ·Ó Ûˆ˙fiÙ·Ó ·Ó¤·ÊÔ ÙÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ, ¤Ó· ·fi Ù· ‰‡Ô ı· Û˘Ó¤‚·ÈÓÂ, Î·È ¿ÏÈ fï˜ ı· ‹Ù·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ Ï¿ıÔ˜: ·Ó ¢ÊËÌÔ‡Û·Ó Î·È ·˘ÙÔ› ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi ˆ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿, ı· ›¯·Ó ·Ú·‚› ÙÔ˘˜ fiÚÎÔ˘˜ ÙÔ˘˜Ø ·Ó ¿ÏÈ ‰ÂÓ ‰¤¯ÔÓÙ·Ó Ó· ÙÔ Î¿ÓÔ˘Ó, ı· ÙÈ̈ÚÔ‡ÓÙ·Ó. √ ·ÙÚȿگ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ú¯Èο Ê¿ÓËΠӷ ÂÍ·Ó·Áο˙ÂÙ·È ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÙÔ Ï‹ıÔ˜ Ô˘ ›¯Â Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› Á‡Úˆ ÙÔ˘˜, ÙÂÏÈο ‰¤¯ÙËΠÚfiı˘Ì· ÙËÓ ·Ú¿ÎÏËÛË. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ·ÙÚȿگ˘, Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ› Î·È Ï·fi˜, ·Ú·‚ϤÔÓÙ·˜ ¤ÁÁÚ·Ê· Î·È fiÚÎÔ˘˜, ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó Ì ÌÈ· ʈӋ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi. √ ·ÙÚȿگ˘, ·Ó·Ï·Ì‚¿ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÎÈÓ‹Ì·ÙÔ˜, Ì‹Ó˘Û ÛÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi Ó· ÂÈÛ‡ÛÂÈ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÙËÓ ¿ÊÈÍ‹ ÙÔ˘, ÂÓÒ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·fi Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· «ÁÈ·Ù› ηıfiÏÔ˘ ‰ÂÓ ÙÔ˘ Ù·›ÚÈ·˙·Ó». ŸÙ·Ó Ô Á¤ÚÔÓÙ·˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚÒÙËÛ ÙÔ˘˜ ÌËÙÚÔÔϛ٘ Ô˘ ›¯·Ó ÛÙ·Ï› ÙÈ ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÚfiÛÊÂÚÂ Ô ·ÙÚȿگ˘ ·ÓÙ› Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ÂΛÓÔÈ ·ÔÎÚ›ıËηÓ: «ΔËÓ Ô˘Ú¿ÓÈ· ‚·ÛÈÏ›·». ΔfiÙÂ Ô ªÈ¯·‹Ï ¤‚Á·Ï ÙËÓ ÔÚÊ˘Ú‹ ÂÓ‰˘Ì·Û›· Î·È Ù· ÎfiÎÎÈÓ· ¤‰ÈÏ¿ ÙÔ˘, ÊfiÚÂÛ ÚÔ‡¯· ȉÈÒÙË Î·È Â¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ Î·ÙÔÈΛ· ÙÔ˘, fiÔ˘, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ¤Ï·‚ ϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi Û¯‹Ì·. ŸÏ· ·˘Ù¿ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›ÛÙËÎ·Ó ÛÙȘ 30 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘. ¶Ôχ Úˆ› ÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú· ¤Ï¢Û ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ô ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ Ì ‰Úfïӷ Ì·˙› Ì ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ¢ÁÂÓ›˜ Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ٷ ·Ó¿ÎÙÔÚ·, ÁÈ·Ù› Ô Ó¤Ô˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔÓ Â›¯Â ‰ÈÔÚ›ÛÂÈ ÎÔ˘ÚÔ·Ï¿ÙË. ∫·Ù¿
ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ¤ÊÙ·ÛÂ Î·È Ô ∫ÔÌÓËÓfi˜. ΔËÓ ÂÔ̤ÓË, 1Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1057, ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠ›ÛËÌ· ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Î·È ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ¿Óˆ ÛÙÔÓ ¿Ì‚ˆÓ· Ô ·ÙÚȿگ˘ ÙÔ‡ ÊfiÚÂÛ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi ‰È¿‰ËÌ·. √ πÛ¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ. ∂‰Ò, ÏÔÈfiÓ, ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÔÔ›·˜ ΢‚¤ÚÓËÛ ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ô Ì·Î‰ÔÓÈÎfi˜ Ô›ÎÔ˜. ¢ÂÓ ı· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ì fï˜ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÙËÓ ÂÍÈÛÙfiÚËÛË ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜, ÁÈ·Ù› Ú¤ÂÈ Ó· ‰ÒÛÔ˘Ì ÌÈ· Ï‹ÚË ÂÈÎfiÓ· ÁÈ· Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ·˘Ù‹˜ ÂÍÂÙ¿˙ÔÓÙ·˜ ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì·˜ Ì ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·.
[87]
[88]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶ÚÒÙÔ˜ ¶ ÒÙ ˜ μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ μ ˙ ÈÓfi˜ ΔÔ fiÓÔÌ· Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (867-1057) ¤¯ÂÈ Û˘Ó‰Âı› Ì ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚË ·Ó¿Ù˘ÍË ÛÙÔÓ ÙÔ̤· ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ, ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ Ù¯ÓÒÓ. ø˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, Ë ÂÚ›Ô‰Ô˜ ·˘Ù‹ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ÌÂÏÂÙËÙ¤˜ «ª·Î‰ÔÓÈ΋ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË».
™Â ÔÓÔÌ·ÛÙÔ‡˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ÏÔÁ›Ô˘˜, fiˆ˜ Ô ºÒÙÈÔ˜, Ô ∞Ú¤ı·˜, Ô ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi˜ Î.¿., ·ÏÏ¿ Î·È Û ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜, fiˆ˜ Ô §¤ÔÓÙ·˜ ™Δ′ Î·È Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∑′ Ô˘ ˘‹ÚÍ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ·Ú¿ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜, ÔÊ›ÏÂÙ·È Ë ‰È¿ÛˆÛË ÔÏÏÒÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ
Û˘ÁÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. ¢‡Ô Â›Ó·È ÔÈ ÂÔ¯¤˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÌÈ· ¤ÓÙÔÓË ÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ ÙË ÌÂϤÙË ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·È‰Â›·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔÓ Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi, Ë ÚÒÙË ÙÔÓ 9Ô-10Ô ·ÈÒÓ· Î·È Ë ‰Â‡ÙÂÚË ÙÔ 13Ô-14Ô ·ÈÒÓ·.
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
√˘Ì·ÓÈÛÌfi˜ √ Ì ÓÈÛÌfi˜ ∞˘Ù¤˜ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·Ó ·ÏÏËϤӉÂÙ· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ Ë ‰Â‡ÙÂÚË ·Ó·Á¤ÓÓËÛË ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ‰ÂÓ ı· ›¯Â ›Ûˆ˜ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ·Ó ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÚÔËÁËı› Ë Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË, Ë ‰È¿ÛˆÛË Î·È Ë ÂÚÌËÓ›· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜. ™ÙËÓ ·Ú·¿Óˆ ÂͤÏÈÍË Û˘Ó¤‚·Ï ÛÂ
ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Î·È Ë ÌÂÙ·ÙÚÔ‹ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÒÓ Î¤ÓÙÚˆÓ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Û ΤÓÙÚ· ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜. ™ÙË ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ Î¤ÓÙÚÔ, ¿ÓıËÛÂ Ë ˘ÌÓÔÁÚ·Ê›· Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ¤Ó·
™¯¤‰ÈÔ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ™ÙÔ˘‰›Ô˘, ÂÓfi˜ ·fi Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· ÓÂ˘Ì·ÙÈο ΤÓÙÚ· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. PUBLIC DOMAIN
[89]
[90]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi „ËÊȉˆÙfi ÛÙËÓ ∞Á›· ™ÔÊ›· Ì ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ™Δ’ ÙÔÓ ™ÔÊfi. SCALA
√ ¿ÁÈÔ˜ ∞Ú¤ı·˜ Ì ÙÔÓ ¿ÁÈÔ ∂˘ÛÙÚ¿ÙÈÔ. §ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). PUBLIC DOMAIN
ÛÔ˘‰·›Ô ·ÓÙÈÁÚ·ÊÈÎfi ΤÓÙÚÔ. ∂Λ ›¯Â ÔÚÁ·Óˆı› Ë ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ¯ÂÈÚÔÁÚ¿ÊˆÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÔ˘‰›Ù˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜ – ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ™ÙÔ˘‰›Ù˘ Î·È Ô Î·ÏÏÈÁÚ¿ÊÔ˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ™ÙÔ˘‰›Ù˘, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÛÒ˙ÔÓÙ·È Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·. ™ÙËÓ ·˘ÍË̤ÓË ˙‹ÙËÛË ÙˆÓ ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ıËÎÂ Ë ÂÈÓfiËÛË ÂÓfi˜ Ó¤Ô˘ Î·È Ù·¯‡ÙÂÚÔ˘ ÙÚfiÔ˘ ÁÚ·Ê‹˜, Ù˘ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘, Ô˘ ·ÓÙÈη٤ÛÙËÛ ÙË ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹ Î·È Û˘Ó‰¤ıËΠÛÙÂÓ¿ Ì ÙËÓ ·Ó·Á¤ÓÓËÛË Ù˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ ˙ˆ‹˜ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ·. √È Î˘ÚÈfiÙÂÚÔÈ ÂÌÓ¢ÛÙ¤˜ Ù˘ ΛÓËÛ˘ ·˘Ù‹˜ ˘‹ÚÍ·Ó ·Ú¯Èο Ô πˆ¿ÓÓ˘ Ô °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi˜, Ô §¤ÔÓÙ·˜ Ô ºÈÏfiÛÔÊÔ˜ ‹ ª·ıËÌ·ÙÈÎfi˜, Ô ºÒÙÈÔ˜ Î·È Ô ∫·ÈÛ·Ú›·˜ ∞Ú¤ı·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ·Ó·˙ËÙÔ‡Ó ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Û ÌÔÓ¤˜ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜ Î·È ÙˆÓ ÁÂÈÙÔÓÈÎÒÓ fiψÓ, ÛÙË μÈı˘Ó›·, ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, Î·È ·Ú¿ÁÁÂÏÓ·Ó ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘˜ ‹
Ù· ·ÔÎÙÔ‡Û·Ó ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÌÏÔ˘Ù›ÛÔ˘Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ‹ ·ÙÚÈ·Ú¯È΋ ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË. ªÈ· Ó¤· Ê¿ÛË ·Ó¿Ù˘Í˘ Ù˘ ·È‰Â›·˜ Î·È ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÛËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛÂ Ë ›‰Ú˘ÛË Ù˘ Û¯ÔÏ‹˜ Ù˘ ª·ÁÓ·‡Ú·˜ ÙÔ 849 ·fi ÙÔÓ ∫·›Û·Ú· μ¿Ú‰·, Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ·ÚÔ¯‹ ÌfiÚʈÛ˘ ·ÓˆÙ¿ÙÔ˘ ÂȤ‰Ô˘ Û fiÛÔ˘˜ ÙÔ ÂÈı˘ÌÔ‡Û·Ó. ∂ÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ¤Ó· ·Ó‰È‰·ÎÙ‹ÚÈÔ, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ù¤ıËÎÂ Ô §¤ÔÓÙ·˜ Ô ºÈÏfiÛÔÊÔ˜. ∫·Ù¿ ÙË ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∑′ ÙÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘ ›¯·Ó È‰Ú˘ı› ÔÈ ¤‰Ú˜ Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, Ù˘ ÁˆÌÂÙÚ›·˜, Ù˘ ·ÛÙÚÔÓÔÌ›·˜ Î·È Ù˘ ÚËÙÔÚÈ΋˜, ÂÓÒ Û˘ÌÏËڈ̷ÙÈο ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·Ó ·ÚÈıÌËÙÈ΋, ÌÔ˘ÛÈ΋, ÁÚ·ÌÌ·ÙÈ΋, ÓÔÌÔÏÔÁ›· Î·È È·ÙÚÈ΋. ∞fi ÙÔ˘˜ ÛÔ˘‰·ÛÙ¤˜ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Î·È Ù· ÓÔÌÈο ÛÒÌ·Ù· ¤ÏÂÁ·Ó ÙÔ˘˜ ·ÓÒÙÂÚÔ˘˜ ˘·ÏÏ‹ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ ·ÓÂÈÛÙ‹ÌÈÔ ‰È·ÈÚ¤ıËΠ۠‰‡Ô Û¯ÔϤ˜, Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Î·È Ù˘ ÓÔÌÈ΋˜.
§∂ø¡ ™Δ′ √ ™√º√™ ◊ ª∞£∏ª∞Δπ∫√™ ∏ ÚÒÙË ÌÔÚÊ‹ ÂÓfi˜ ÁÓ‹ÛÈÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Ù˘ «∞Ó·Á¤ÓÓËÛ˘» ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ‹Ú ۿÚη Î·È ÔÛÙ¿ ÛÙÔ ÚfiÛˆÔ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™ÔÊÔ‡ ‹ ª·ıËÌ·ÙÈÎÔ‡. °ÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÏÏ¿, ηıÒ˜ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÂΛÓË Ë ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓË ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙËÓ Î·ÙÂÍÔ¯‹Ó ÌÂ۷ȈÓÈ΋ ̤ıÔ‰Ô Ù˘ Ì·ıËÙ›·˜ ÎÔÓÙ¿ Û οÔÈÔ ÌÔÚʈ̤ÓÔ ¿ÓıÚˆÔ Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ™Â Ó·ڋ ËÏÈΛ· Û˘Ó·ÓÙ¿Ù·È ÛÙÔ ÓËÛ› Ù˘ ÕÓ‰ÚÔ˘ Ó· ÛÔ˘‰¿˙ÂÈ ÎÔÓÙ¿ Û οÔÈÔ ‰¿ÛηÏÔ ÚËÙÔÚÈ΋, ·ÚÈıÌËÙÈ΋ Î·È ÊÈÏÔÛÔÊ›·. ŸÙ·Ó ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ Ù˘ Û¯ÔÏ‹˜ Ù˘ ª·ÁÓ·‡Ú·˜. ∞Ó Î·È ‰ÂÓ ÛÒ˙ÂÙ·È Î·Ó¤Ó· ·fi Ù· ÊÈÏÔÛÔÊÈο Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ·, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ˘‹ÚÍÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÂΉfiÙ˘ Ï·ÙˆÓÈÎÒÓ ‰È·ÏfiÁˆÓ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ΔÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ Â›Ù¢ÁÌ· ÙÔ˘
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
§¤ÔÓÙ· ˘‹ÚÍÂ Ë ÂÈÓfiËÛË ÙÔ˘ ÔÙÈÎÔ‡ ÙËϤÁÚ·ÊÔ˘, ÌÈ·˜ ÛÂÈÚ¿ ‰ËÏ·‰‹ ÊÚ˘ÎÙˆÚÈÒÓ Ô˘, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙÔ˘ §Ô‡ÏÔ˘ ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· Ù˘ Δ·ÚÛÔ‡ Î·È Î·Ù·Ï‹ÁÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÛÙÔ ∏ÏÈ·ÎfiÓ ÙÔ˘ º¿ÚÔ˘, ÂÓËÌ¤ÚˆÓ·Ó Ì¤Û· Û ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÌÈ·˜ ÒÚ·˜ ÁÈ· fiÏ· Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ‰È·‰Ú·Ì·Ù›˙ÔÓÙ·Ó ÂΛ, ·fi fiÔ˘ ÔÈ ÕÚ·‚˜ ¤Î·Ó·Ó ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙ· ‰¿ÊË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. 줂·È·, ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙˆÓ ÊÚ˘ÎÙˆÚÈÒÓ ÂÊ·ÚÌÔ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ, ·ÏÏ¿ Ë Î·ÈÓÔÙÔÌ›· Ô˘ ÂÈÛ‹¯ıË ‹Ù·Ó Ë ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· Ó· ÌÂÙ·‰›‰ÂÙ·È Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ·˘ÙÔ‡ fi¯È ¤Ó· ÌfiÓÔ Ì‹Ó˘Ì· Î·È ¿ÓÙ· ÙÔ ›‰ÈÔ ·ÏÏ¿ 12 ‰È·ÊÔÚÂÙÈο, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ, ¯¿ÚË Û ηϿ Û˘Á¯ÚÔÓÈṲ̂ӷ ÚÔÏfiÁÈ· Ô˘ ›¯Â ÂÈÓÔ‹ÛÂÈ Î·È Î·Ù·Û΢¿ÛÂÈ Ô §¤ÔÓÙ·˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ ËÁ¤˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÙÔÓ ÔÙÈÎfi ÙËϤÁÚ·ÊÔ ÈÛ¯˘Ú›˙ÔÓÙ·È fiÙÈ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ªÈ¯·‹Ï °′ ¤‰ˆÛ ÂÓÙÔÏ‹ Ó· ηٷÚÁ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ ÊÚ˘Îوڛ˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·, ÒÛÙÂ Ë ·Ó·ÁÁÂÏ›· ÂÓfi˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ ÛÙ· Û‡ÓÔÚ· Ó· ÌËÓ ·ÔÙÂÏ› ÂÌfi‰ÈÔ ÛÙË ‰ÈÂÍ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÈÔ‰ÚÔÌÈÒÓ, ÙÔ˘ ·Á·Ë̤ÓÔ˘ ı¿̷ÙÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. √ §¤ÔÓÙ·˜ ·Û¯ÔÏ‹ıËÎÂ Î·È Ì ÙȘ ıÂÙÈΤ˜ ÂÈÛً̘, fiˆ˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ·fi ÙȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÙˆÓ ËÁÒÓ – fiÙÈ Â›¯Â ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÂÁ¯ÂÈÚȉ›ˆÓ Ì˯·ÓÈ΋˜, ¤Ó· ·ÛÙÚÔÓÔÌÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ £¤ˆÓ· ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú¤· Î·È ¤Ó· ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ÁˆÌÂÙÚ›·˜ ÙÔ˘ ¶ÚfiÎÏÔ˘ ÙÔ˘ •·Óı›Ô˘. ∏ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË Ì ÙȘ Ê˘ÛÈΤ˜ ÂÈÛً̘ ‰ÂÓ ÂÌfi‰ÈÛÂ Î·È ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛ‹ ÙÔ˘ Ì ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· ÙˆÓ ·ÛÙÂÚÈÛÌÒÓ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ Úfi‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ ̤ÏÏÔÓÙÔ˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ˘ ·Ô‰›‰ÂÙ·È Ë Û˘ÁÁÚ·Ê‹ ÌÈ·˜ ÌÂıfi‰Ô˘ ÁÈ· ÙËÓ Úfi‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ ̤ÏÏÔÓÙÔ˜ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ ∂˘·ÁÁÂÏ›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ æ·ÏÙËÚ›Ô˘, Ô˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙ·
[91]
[92]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ˆ˜ Ô›ËÌ· ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ÙÔ˘ ™ÔÊÔ‡ Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙ¿ıËΠ·ÊÔÚÌ‹ Ó· ηÙËÁÔÚËı› ·fi ÙÔ Ì·ıËÙ‹ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ™ÈÎÂÏÈÒÙË, ÙÔÓ ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ ºÈÏfiÛÔÊÔ ‹ °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi, ˆ˜ ÂȉˆÏÔÏ¿ÙÚ˘. ∏ ª∂§∂Δ∏ Δø¡ ∫§∞™π∫ø¡ ∫∞π √ ¶∞Δƒπ∞ƒÃ∏™ ºøΔπ√™ √ ºÒÙÈÔ˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ÏfiÁÈÔ˘˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘, ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¿ÓÔ‰fi ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚfiÌËÛ ˆ˜ ·ÓÒÙÂÚÔ˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˜ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁfi˜. ∂Ï¿¯ÈÛÙ· Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¿ ÁÈ· ÙȘ ÛÔ˘‰¤˜ ÙÔ˘ Î·È ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ‰ÂÓ Â›Ì·ÛÙ Û ı¤ÛË Ó· ÙÂÎÌËÚÈÒÛÔ˘Ì Ì ‚‚·ÈfiÙËÙ· ÙËÓ ËÁ‹ ·fiÎÙËÛ˘
ÙˆÓ ÁÓÒÛÂÒÓ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÎÏ·ÛÈÎÒÓ, Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜ Î·È ıÂÔÏÔÁ›·˜. ∏ ÚˆÙÔÊ·Ó‹˜ ·È‰Â›· ÙÔ˘ Â›Ó·È ÂÌÊ·Ó‹˜ Û ‰‡Ô ·fi Ù· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘: ΔÔ §ÂÍÈÎfi Î·È ÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË. ΔÔ §ÂÍÈÎfi ıˆÚÂ›Ù·È ÙÔ ÚÒÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ηÈ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ¤¯ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ú·ÎÙÈÎfi ·Ú¿ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎfi, ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÛËÌÂ›Ô ·Ó·ÊÔÚ¿˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÏÂÍÈÎÔÁÚ¿ÊÔ˘˜. ∏ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Î·È ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜, Ô˘ ·fi ÙÔ 14 ·ÈÒÓ· ··ÓÙ¿Ù·È Î·È Ì ÙËÓ ÔÓÔÌ·Û›· ª˘ÚÈfi‚È‚ÏÔ˜, Â›Ó·È ÌÈ· Û˘ÏÏÔÁ‹ ·fi 279 ÛËÌÂÈÒÛÂȘ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û ‚È‚Ï›· ÂȉˆÏÔÏ·ÙÚÒÓ ·ÏÏ¿ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ Ô˘ ›¯Â ÌÂÏÂÙ‹ÛÂÈ Ô ºÒÙÈÔ˜. °È· οÔÈÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ Ô ºÒÙÈÔ˜ ·Ú¤¯ÂÈ Î¿ÔÈ· ‚ÈÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›· Î·È Û‡ÓÙÔ̘ ·ÏÏ¿ ‰ËÎÙÈΤ˜ ÎÚ›ÛÂȘ ÁÈ· ÙË ÏÔÁÔÙ¯ÓÈ΋ ÙÔ˘˜ ·Í›·. ªÂٷ͇ ÙˆÓ ÎÔÛÌÈÎÒÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‰È·ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÛËÌ·ÓÙÈο ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÂÓ‰ÂÈÎÙÈο Ù· ‚È‚Ï›· 3140 ÙÔ˘ ¢Èfi‰ˆÚÔ˘ ÙÔ˘ ™ÈÎÂÏÈÒÙË, Ù· ¶ÂÚÛÈο Î·È Ù· πÓ‰Èο, ÈÛÙÔÚÈο ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ∫ÙËÛ›·, È·ÙÚÈΤ˜ Ú·ÁÌ·Ù›˜ ÙÔ˘ £ÂfiÊÚ·ÛÙÔ˘ Î.¿. ∂›Û˘, ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÂÚÈÏ‹„ÂȘ Î·È ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· 100 ÂÚ›Ô˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ, Ù· ÔÔ›· Ô ºÒÙÈÔ˜ ÌÂÙ·¯ÂÈÚ›ÛÙËΠ̠‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi ÙÚfiÔ Û ۯ¤ÛË Ì ٷ ÎÔÛÌÈο, ÁÈ· Ù· ÔÔ›· ÂΉ‹ÏˆÓ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎfi ÂӉȷʤÚÔÓ Î·È Ù· ÂͤٷÛ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙËÓ ¿Ô„Ë Ù˘ ÌÔÚÊ‹˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Û ¤ÚÁ· Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÔÓÙ·È Ì ÙË ıÚËÛΛ·, ‹Ú ı¤ÛË ˆ˜ ÚÔ˜ ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ. ∞ƒ∂£∞™ Ÿˆ˜ Î·È Ô ºÒÙÈÔ˜, Ô ∞Ú¤ı·˜, ·Ú¯È›ÛÎÔÔ˜ ∫·ÈÛ·Ú›·˜ Ù˘ ∫··‰ÔΛ·˜, ˘‹ÚÍ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˜ ÌÂÏÂÙËÙ‹˜ ÙˆÓ ÎÏ·ÛÈÎÒÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. ∂›ÎÔÛÈ ÂÚ›Ô˘ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ
Û˘ÁÁڷʤˆÓ ·ÓÙÈÁÚ¿ÊËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ∞Ú¤ı· ·fi ÙÔ˘˜ ¢·›ÛıËÙÔ˘˜ ·‡ÚÔ˘˜ Û ÈÔ ·ÓıÂÎÙÈΤ˜ ÂÚÁ·ÌËÓ¤˜ Î·È ÂÌÏÔ˘Ù›ÛÙËÎ·Ó Ì ȉÈfiÁÚ·Ê· Û¯fiÏÈ· ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡, ÁˆÁÚ·ÊÈÎÔ‡, ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎÔ‡ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘. ∂ͤ‰ˆÛ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ Ï·ÙˆÓÈÎÔ‡˜ ‰È·ÏfiÁÔ˘˜, ÂÌÏÔ˘ÙÈṲ̂ÓÔ˘˜ Ì ۯfiÏÈ· Î·È ÂÈÛ·ÁˆÁ¤˜ ÁÈ· ÙËÓ Ï·ÙˆÓÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›· Î·È ·ÚÎÂÙ¿ ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË. ∞ÓÙ¤ÁÚ·„Â, ›Û˘, ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ∂˘ÎÏ›‰Ë, ÙÔ˘ §Ô˘ÎÈ·ÓÔ‡, ÙÔ˘ ¶·˘Û·Ó›·. ∏ ΢ÚÈfiÙÂÚË ıÂÔÏÔÁÈ΋ Ú·ÁÌ·Ù›· ÙÔ˘ ∞Ú¤ı· Â›Ó·È Ô Û¯ÔÏÈ·ÛÌfi˜ Ù˘ ∞ÔÎ¿Ï˘„˘ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, Ô˘ ÛÙËÚ›¯ÙËΠÛÙÔ ÚÔÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ 6Ô˘-7Ô˘ ·ÈÒÓ· ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÈÛÎfio˘ ∫·ÈÛ·Ú›·˜ ∞Ó‰Ú¤·. √ ∂°∫À∫§√¶∞π¢π™ª√™ Δ√À 10 √À ∞πø¡∞ √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∑ ∑′ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜, Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ȉÈfiÙËÙ· Ì ÂΛÓË ÙÔ˘ ÏfiÁÈÔ˘, ˘‹ÚÍ ÚÔÛÙ¿Ù˘ ÙˆÓ Ù¯ÓÒÓ Î·È Â¤‚Ï„ ÌÈ· ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙË ÛÂÈÚ¿ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ÂÁ΢ÎÏԷȉÂÈÒÓ. ∂Âȉ‹ ›ÛÙ¢ fiÙÈ Ë ÈÛÙÔÚ›· ¤¯ÂÈ ıˆÚËÙÈ΋ Î·È Ú·ÎÙÈ΋ ·Í›·, ˙‹ÙËÛ ÙËÓ ·Ô‰ÂÏÙ›ˆÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ˘‹Ú¯·Ó. ∞Ó Î·È Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ì ÔÈ· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù· Û˘Ó¤Ù·ÍÂ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ÔÈ· ·Ó¤ıÂÛ Û ¿ÏÏÔ˘˜, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· Â›Ó·È ÙÔ ¤ÚÁÔ πÛÙÔÚÈ΋ ¢È‹ÁËÛË ÙÔ˘ ‚›Ô˘ Î·È ÙˆÓ Ú¿ÍÂˆÓ μ·ÛÈÏ›Ԣ ·Ôȉ›ÌÔ˘ μ·ÛÈϤˆ˜, Ô˘ ·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ›‰Ô˜ ÂÁÎˆÌ›Ô˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÚfiÁÔÓfi ÙÔ˘, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· μ·Û›ÏÂÈÔ ∞′. ™ÙÔ ÂÁ¯ÂÈÚ›‰ÈÔ ¶ÚÔ˜ ÙÔÓ ›‰ÈÔÓ ÀÈfiÓ ƒˆÌ·ÓfiÓ ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È ÛÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ƒˆÌ·Ófi ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔ˘˜ ·ÓÒÙ·ÙÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¶ÂÚȤ¯ÂÈ Ï‹ıÔ˜ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ, ÁˆÁÚ·ÊÈÎÒÓ Î·È ÂıÓÔÏÔÁÈÎÒÓ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ. ¶ÔÏϤ˜ ·fi ·˘Ù¤˜,
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
Ô˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ·fi ÙȘ ˘ËÚÂۛ˜ ηٷÛÎÔ›·˜, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÛÎÔÔ‡˜ Î·È ÛÙȘ ÌÂıfi‰Ô˘˜ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ‰Èψ̷ٛ·˜ Î·È Î·ı›ÛÙ·ÓÙ·È ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÂÌÈÛÙ¢ÙÈΤ˜. ™ËÌ·ÓÙÈ΋ ËÁ‹ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ÁÈ· ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ ·˘Ï‹˜ ·ÔÙÂÏ› ÙÔ ¤ÚÁÔ ŒÎıÂÛȘ Ù˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Δ¿Íˆ˜, Ô˘ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎfi Ù˘ÈÎfi Ù˘ ·˘Ï‹˜, ÛÙËÓ ÂÓ‰˘Ì·Û›· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË ‰È·ÊfiÚˆÓ ÙÂÏÂÙÒÓ Î·È ·ÁÒÓˆÓ ÛÙÔÓ πfi‰ÚÔÌÔ Î.Ï. ∞ÍÈÔÌÓËÌfiÓ¢ÙË Â›Ó·È Î·È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· Û‡ÓÙ·Í˘ Ì ÙËÓ Â›‚ÏÂ„Ë ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ Ù˘ «ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂÈ·˜», Ô˘ ··ÚÙ›˙ÂÙ·È ·fi 53 ÙfiÌÔ˘˜ Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ¯ˆÚ›· ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ¤ÚÁˆÓ Ì ÛÙfi¯Ô ÙËÓ Î·Ù¿Ù·ÍË Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›·˜. ™Ô˘‰·›Ô ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Â›Ó·È ÙÔ ÏÂÍÈÎfi Ù˘ ™Ô‡‰·˜,, ¤Ó· ·fi Ù· ÂÎÙÂÓ¤ÛÙÂÚ· ·fi Ù· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÏÂÍÈο, Ô˘, ÂÎÙfi˜ ·fi ÂÙ˘ÌÔÏÔÁÈο Ï‹ÌÌ·Ù·, ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î·È Ï‹ÌÌ·Ù· ÏÔÁÔÙ¯ӛ·˜, ÈÛÙÔÚ›·˜, ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Î·È ÂÈÛÙËÌÒÓ. Ã√¡√°ƒ∞ºπ∞ √È ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ηٷȿÛÙËÎ·Ó Ì ‚ÈÔÁڷʛ˜ ÚÔÛÒˆÓ, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ‰È·ÊfiÚˆÓ ·ÍÈÔÂÚ›ÂÚÁˆÓ Ê·ÈÓÔ̤ӈÓ, fiˆ˜ ÛÂÈÛÌÔ›, ı·‡Ì·Ù· Î·È ÈÛÙÔÚÈο ÁÂÁÔÓfiÙ·, Ù· ÔÔ›· ·ÚÔ˘Û›·Û·Ó Ì ·˘ÛÙËÚ‹ ËÌÂÚÔÏÔÁȷ΋ ÛÂÈÚ¿. ™Ô˘‰·›Ô˜ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˜ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ‹Ù·Ó Ô £ÂÔÊ¿Ó˘ Ô √ÌÔÏÔÁËÙ‹˜ (752-818). ∏ ¯ÚÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ·ÔÙÂÏ› ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ËÁ‹ ÁÈ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ 7Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ· Ô˘ ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı›. ™‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÙÔ˘ £ÂÔÊ¿ÓË ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˜ Î·È ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ·ÙÚȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ‹Ù·Ó Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÊ›ÏÔ˘Ì ‰‡Ô ¯ÚÔÓÔÁڷʛ˜: ΔÔ ¯ÚÔÓÔÁÚ·ÊÈÎfi Û‡ÓÙÔÌÔ, Ô˘ ηχÙÂÈ
ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ¤ˆ˜ ÙÔ 829, Î·È ÙÔ πÛÙÔÚ›· Û‡ÓÙÔÌÔ˜, Ô˘ ÂÍÈÛÙÔÚ› Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ·fi ÙÔ 702 ¤ˆ˜ ÙÔ 769. ™ËÌ·ÓÙÈ΋ ¯ÚÔÓÔÁÚ·ÊÈ΋ ÂÚÁ·Û›· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Â›Ó·È ÙÔ ¤ÚÁÔ Ì ÙÔ Û˘ÏÏÔÁÈÎfi Ù›ÙÏÔ √È ÌÂÙ¿ £ÂÔÊ¿ÓËÓ, Ô˘ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó ÙË ¯ÚÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ·fi ÙÔ 813 ¤ˆ˜ ÙÔ 961. ∞·ÚÙ›˙ÂÙ·È ·fi ¤ÍÈ ÈÛÙÔÚÈο ÎÂÊ¿Ï·È·, Ù· ÔÔ›· Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó Ì ‚¿ÛË Ù· ‚È‚Ï›· Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ ÙÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘.
∂ÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤ÓÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
™ÙÔ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏÔ‡ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È Â‡ÎÔÏ· Ë ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈ΋ ÛΤ„Ë ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ·. ™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, ÚÔÙÔÌ‹ ÙÔ˘ ¶Ï¿ÙˆÓ·, Ô˘, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ æÂÏÏfi, ‹Ù·Ó Ô ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). FRANCESCO RICCARDO IACOMINO/SHUTTERSTOCK
[93]
[94]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ªπÃ∞∏§ æ∂§§√™ ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘ ˘¿Ú¯ÂÈ ¤Ó· ÎÂÓfi ÛÙË Û˘Ó¤¯ÈÛË Ù˘ ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·ÊÈ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô Î·Ï‡ÙÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ·fi Ù· ¤ÚÁ· ÙˆÓ ¯ÚÔÓÈÎÔÁڿʈÓ. ªÈ· Ù¤ÙÔÈ· ¯ÚÔÓÔÁÚ·Ê›·, Ô˘ ηχÙÂÈ Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· ·fi ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Δ˙ÈÌÈÛ΋ (976) ¤ˆ˜ ÙÔ 1077, Ì·˜ ·Ú¤‰ˆÛÂ Ô ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi˜ (10181078), Ô˘ ‰È¤ıÂÙ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÂÌ‚Ú›ıÂÈ·, ¢ÁψÙÙ›· Î·È Â›¯Â ηٷϿ‚ÂÈ Ôχ ˘„ËÏ¿ ·ÍÈÒÌ·Ù·, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÔÔ›· Î·È ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·. ¶·Ú’ fiÏÔ Ô˘ Ë ¯ÚÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÂÏÏ›„ÂȘ Û ‚·ÛÈο ı¤Ì·Ù· (ÔÓfiÌ·Ù· ÚÔÛÒˆÓ, ÙfiˆÓ Î.Ï.), ·ÔÙÂÏ›
ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ËÁ‹ ÏËÚÔÊÔÚÈÒÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ‚›Ô˘˜ ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ Î·È ÙȘ ‰ÔÏÔÏÔ˘ ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ Î·È ÙˆÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈÒÓ ÙÔ˘˜. ΔÔ Û˘ÁÁÚ·ÊÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏÔ‡ ˘‹ÚÍ ÔχÏ¢ÚÔ, ηıÒ˜ Î¿Ï˘Ù ϋıÔ˜ ıÂÌ¿ÙˆÓ (ıÂÔÏÔÁ›·, Ï·ÙˆÓÈ΋ Î·È ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›·, ÊÈÏÔÏÔÁ›·, ÌÔ˘ÛÈ΋, ÈÛÙÔÚ›·, ·ÛÙÚÔÏÔÁ›·). ™ÙÔÓ ÙÔ̤· Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ‰ÂÓ ·Ú‹Á·Á ڈÙfiÙ˘Ë ÊÈÏÔÛÔÊÈ΋ ÛΤ„Ë, ·ÏÏ¿ ÌÂϤÙËÛÂ, fiˆ˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ‰È·ÙÂÈÓfiÙ·Ó, fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜, ÈÛ¯˘ÚÈÛÌfi˜ Ô˘ ›Ûˆ˜ Â›Ó·È ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎfi˜. ¶¿ÓÙˆ˜, ıˆÚÔ‡Û ÙÔÓ ¶Ï¿ÙˆÓ· ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÊÈÏfiÛÔÊÔ Î·È Î·ÙËÁÔÚ‹ıËΠÁÈ· ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ·fi ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·, ηıÒ˜ Ô fiÚÔ˜
«ŒÏÏËÓ» ‹ «ÂÏÏËÓÈÎfi˜» ‹Ù·Ó Û˘ÓÒÓ˘ÌÔ˜ ÙÔ˘ ÂȉˆÏÔÏ¿ÙÚ˘. ¢ÂÓ ·Ú·Ì¤ÏËÛ fï˜ Î·È ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË. ™˘Ó¤ÁÚ·„ ۯfiÏÈ· ÁÈ· Ù· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË º˘ÛÈ΋ ·ÎÚfi·ÛȘ, ¶ÂÚ› ÂÚÌËÓ›·˜ Î·È ∞Ó·Ï˘ÙÈο. ΔÔ ¤ÚÁÔ Ô˘ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ ÙËÓ Â˘Ú‡Ù·ÙË ÌfiÚʈÛË Î·È Ù· ÓÂ˘Ì·ÙÈο ÙÔ˘ ÚÔÛfiÓÙ· Â›Ó·È Ë ¢È‰·Ûηϛ· ·ÓÙÔ‰·‹, ÌÈ· ıÂÔÏÔÁÈ΋ Î·È ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ÂÁ΢ÎÏÔ·›‰ÂÈ· Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ 201 Ï‹ÌÌ·Ù·. ™ÙÔ ¤ÚÁÔ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·È ÔÈ ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈΤ˜ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ æÂÏÏÔ‡ Î·È Û˘ÌϤÎÔÓÙ·È ÔÈ Ì˘ÛÙÈÎÈÛÙÈΤ˜ ȉ¤Â˜ ÁÈ· ÙË ÊÒÙÈÛË Ù˘ „˘¯‹˜ Ì ٷ ÛÙÔȯ›· Ù˘ ÏÔÁÈ΋˜ ÁÓÒÛ˘ Î·È Ù˘ ÔÚıÔÏÔÁÈ΋˜ ·fi‰ÂÈ͢.
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
[95]
¶·Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ∏ ·Ó¿ÁÓˆÛË Î·È Ë ÁψÛÛÈ΋ ηٷÓfiËÛË ÙˆÓ ËÁÒÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ‚·ÛÈΤ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ¤Ú¢ӷ˜. ∏ ÁÏÒÛÛ· Î·È Ë ÁÚ·Ê‹ Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∂Ô¯‹˜ ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ¤Ó· ·˘ÙfiÓÔÌÔ Û‡ÛÙËÌ· Ô˘ ÂÎÊÚ¿˙ÂÈ ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ÙȘ ȉÈÔÙ˘›Â˜ Ù˘, ·ÏÏ¿ ÌÈ· Ì·ÎÚ¿ ÂÍÂÏÈÎÙÈ΋ ‰È·‰Èηۛ· Ô˘ ÍÂÎÈÓ¿ ·fi ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛË Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ ÁÏÒÛÛ·˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ËÁ¤˜ ¤¯Ô˘Ó ÁÚ·Ê› ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ¿ÏϘ ÛÙËÓ ·ÙÙÈΛ˙Ô˘Û·, ¿ÏϘ ÛÙËÓ ·ÙÙÈ΋, ¿ÏϘ Û ·ÏÔ‡ÛÙÂÚË ÌÔÚÊ‹, ÙËÓ ÎÔÈÓ‹. √È Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÙÔ˘ ‰˘ÙÈÎÔ‡ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÙË Ï·ÙÈÓÈ΋, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÛÂ Î·È ÙËÓ Â›ÛËÌË ÁÏÒÛÛ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ◊‰Ë fï˜ ·fi ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ· ÂÈÛ‹ÏıÂ
ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· ˙ˆ‹ Î·È Ë ÂÏÏËÓÈ΋, ·Ú¯Èο ÁÈ· ÙË Û‡ÓÙ·ÍË ÌÂÌÔÓˆÌ¤ÓˆÓ ÓfïÓ, ÂÓÒ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ¿ÏÌ· Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛÂ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ∞′, Ô ÔÔ›Ô˜ Û˘Ó¤Ù·Í ÙȘ ¡Â·Ú¤˜ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·. ∫·ıÒ˜ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÚ·Ê‹ ¤¯ÂÈ ‰È¿ÚÎÂÈ· ¯ÈÏÈÂÙËÚ›‰ˆÓ, ˘¤ÛÙË, fiˆ˜ Â›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi, ·ÏÏ·Á¤˜, ÁÈ· ÙËÓ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÂȉÈÎÔ› ÂÈÛÙËÌÔÓÈÎÔ› ÎÏ¿‰ÔÈ, fiˆ˜ Ë ·Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ÁÓˆÛË ÙˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ, Î·È Ë Îˆ‰ÈÎÔÏÔÁ›·, ÁÈ· ÙË ÌÂϤÙË ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ ·Ú¿‰ÔÛ˘ ÙˆÓ ¯ÂÈÚÔÁڿʈÓ. ∏ ·Ï·ÈÔÁÚ·Ê›· ˆ˜ ÂÈÛÙ‹ÌË ¤¯ÂÈ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ ÙȘ ·Ú¯·›Â˜ Áڷʤ˜ ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ Ê¿ÛÂȘ Ù˘ ÂͤÏÈ͢ Î·È Ù˘ ÌÂÙ·ÌfiÚʈۋ˜ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ. π‰È·›ÙÂÚÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ Ù˘ ¤ÚÂ˘Ó¿˜ Ù˘ ·ÔÙÂÏ›, ›Û˘, Ë ÛÔ˘‰‹ Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ ÙˆÓ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊˆÓ Îˆ‰›ÎˆÓ Ô˘ ÛÒıËÎ·Ó ¤ˆ˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜ Û ÂÚÁ·ÌËÓ‹ Î·È Û ¯·ÚÙ›. ∏ ª∂°∞§√°ƒ∞ªª∞Δ∏ ∂§§∏¡π∫∏ °ƒ∞º∏ ∞ÊÂÙËÚ›· ÛÙËÓ ·‰È¿ÎÔË ÂÍÂÏÈÎÙÈ΋ ÔÚ›· Ù˘ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ Ô˘ ·fi ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙˆÓ ÎÂÊ·Ï·›ˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ¤ÊÙ·Û ÛÙË ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË, Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ Î˘Ú›ˆ˜ ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ, ·ÔÙÂÏ› ÙÔ ¤ÙÔ˜ 403-402 .Ã. ΔfiÙÂ Ô ¿Ú¯ÔÓÙ·˜ ∂˘ÎÏ›‰Ë˜ ηıȤڈÛ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÙÔ ÈˆÓÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ, Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ ·Ú·ÁΈӛ˙ÔÓÙ·˜ Ù· ÙÔÈο ›‰Ë ÁÚ·Ê‹˜. ŒÙÛÈ, ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ Û fiÏË ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¤Ó· ÎÔÈÓfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ Û ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹, ÙËÓ ÈÔ ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Ù˘ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì Û ̷ÚÌ¿ÚÈÓ˜ ‹ ¯¿ÏÎÈÓ˜ ÂÈÁڷʤ˜. ∏ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰‡Ô ·Ú¿ÏÏËϘ
¶Ï·Î¤Ù· Ì ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÚ·Ê‹ (·ÚÈÛÙÂÚ‹ ÛÂÏ›‰·). CENAP REFIK ONGAN/ SHUTTERSTOCK
™Ù·˘ÚÔÂȉ‹˜ ¯¿ÏÎÈÓË ÛÊÚ·Á›‰· ÁÈ· „ˆÌ›. ∏ ·Ó·ıËÌ·ÙÈ΋ ÂÈÁÚ·Ê‹ ÁÚ¿ÊÂÈ «È‰ÈÔÎÙËÛ›· ÙÔ˘» ‹ «ÛÙË ÌÓ‹ÌË ÙÔ˘ ¢ÔÌËÙÈ·ÓÔ‡». WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
[96]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Û˘Ó·ÏÏ·Á¤˜ (Û˘Ì‚fiÏ·È·, ‰È·ı‹Î˜ Î.Ï.). ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ù· ‰ËÌfiÛÈ· ¤ÁÁÚ·Ê· ˘ÈÔıÂÙÔ‡Û·Ó ÌÈ· ÈÔ Â›ÛËÌË ÁÚ·Ê‹, ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈ΋, ÛÙËÓ ÔÔ›· Ù· ÛÙÔÏ›‰È· Î·È ÔÈ ÂÚÈÙÙ¤˜ ÁÚ·Ì̤˜ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ‰È·ÛÊ¿ÏÈ˙·Ó ÙË ÁÓËÛÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ÂÁÁڿʈÓ. Δ¤ÏÔ˜, ÔÈ ÁÚ·Ê›˜, Ô˘ ·ÓÙ¤ÁÚ·Ê·Ó ‰È¿ÊÔÚ· ¤ÚÁ· Û ηÏÏÈÁÚ·ÊÈÎfi Ù‡Ô ÁÚ·Ê‹˜ ÌÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ÚԉȷÁڷʤ˜, ÈηÓÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ‚È‚ÏÈfiÊÈÏˆÓ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ‚È‚Ïȷ΋ ÁÚ·Ê‹. ∏ ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹ ‰ÂÓ ‰È·ÙËÚ‹ıËΠÌfiÓÔ ÛÙËÓ ÂÈÁÚ·ÊÈ΋ Ù¤¯ÓË, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙË ÁÚ·Ê‹ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ, fiˆ˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È Û ¿˘ÚÔ ÙÔ˘ ªÔ˘Û›Ԣ ÙÔ˘ μÂÚÔÏ›ÓÔ˘ Ì ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ΔÈÌÔı¤Ô˘ ¶¤ÚÛ˜ (4Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ .Ã.). ΔÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi ›¯Â ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ Î·È ÙË ‰È¿‰ÔÛË ÔÏÏÒÓ ÎÏ·ÛÈÎÒÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘ ‰È·ÛÒ˙Ô˘Ó ‰‡Ô Ù‡Ô˘˜ ÁÚ·Ê‹˜, ÙË «‚·Î¯˘Ï›‰ÂÈ·» Î·È ÙË ÚˆÌ·˚΋ ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË. ∏ ÚÒÙË ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ Ù˘ ·fi ¤Ó·Ó ΢ÏÈÓ‰ÚÈÎfi ¿˘ÚÔ ÙÔ˘ μÚÂÙ·ÓÈÎÔ‡ ªÔ˘Û›Ԣ Ô˘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÛÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã. Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ μ·Î¯˘Ï›‰Ë. √ Ù‡Ô˜ ·˘Ùfi˜ ‰È·ÙËÚ› ÙËÓ ·˘ÛÙËÚ‹ ÁˆÌÂÙÚÈ΋ ÌÔÚÊ‹ ÙˆÓ ÎÂÊ·Ï·›ˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ÂÈÌË·ÓÔÓÙ·˜ fiÙ ÙȘ ηٷÎfiÚ˘Ê˜ Î·È fiÙ ÙȘ ÔÚÈ˙fiÓÙȘ ÁÚ·Ì̤˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ë ÚˆÌ·˚΋ ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË, ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈ΋ ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ÔÔ›·˜ √ ÛÙ·˘Úfi˜ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ·fi ÙÔ ÌÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ¶°¢ª. SCALA
ÁÚ·Ì̤˜, ¯ˆÚ›˜ ÔÈ ÎÂÚ·›Â˜ ÙÔ˘˜ Ó· ÍÂÂÚÓÔ‡Ó ÙÔ ‰ÈÏfi ·˘Ùfi fiÚÈÔ, ‹Ù·Ó Ô Î·ÓfiÓ·˜ ÛÙȘ ·ÙÙÈΤ˜ ÂÈÁڷʤ˜. Ÿˆ˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi, Ë ÁÚ·Ê‹ Â›Ó·È Û˘Ó¯‹˜, ¯ˆÚ›˜ ‰ËÏ·‰‹ ¯ˆÚÈÛÌfi ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ϤÍÂȘ Î·È ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ó‡̷ٷ Î·È ÙfiÓÔÈ. ∏ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ÛËÌ›ˆÓ ÛÙ›Í˘, ÙˆÓ ÙfiÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ÓÂ˘Ì¿ÙˆÓ, Ô˘ ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛÙÔÓ ∞ÚÈÛÙÔÊ¿ÓË ÙÔÓ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ·ÔÙ¤ÏÂÛ ¤Ó· ·ÎfiÌË ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÈÙ¿¯˘Ó ÙË ‰È·‰Èηۛ· ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÏÔÔ›ËÛË.
™ÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ÛÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ· Û˘Ó˘‹ÚÍ·Ó ÙÚÂȘ Ù‡ÔÈ ÁÚ·Ê‹˜, Ô˘ ‹Ù·Ó Û˘Ó¿ÚÙËÛË Ù˘ Û¯¤Û˘ Ô˘ ‰È·ÌÔÚʈÓfiÙ·Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ›‰ÈÔ ÙÔ ¤ÚÁÔ Î·È ÛÙÔÓ ·Ú·Ï‹ÙË ÙÔ˘: Ë ÂÈÛÂÛ˘Ṳ́ÓË, Ë ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈ΋ Î·È Ë ‚È‚Ïȷ΋ ÁÚ·Ê‹. ∏ ÂÈÛÂÛ˘Ṳ́ÓË ‹ ÎÔÈÓ‹ ‹Ù·Ó ¤Ó· ÎÔÈÓfiÙ˘Ô fiÚÁ·ÓÔ ÁÚ·Ê‹˜, Ô˘ Â͢ËÚÂÙÔ‡Û ÙË ÁÚ·Ù‹ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÛÙȘ ‰È·ÚÔÛˆÈΤ˜ ‹ Û˘ÁÁÂÓÈΤ˜ ÙÔ˘˜ Û¯¤ÛÂȘ (ÂÈÛÙÔϤ˜) ‹
Û˘Ó·ÓÙ¿Ì Û ¤Ó·Ó ¿˘ÚÔ ÙÔ˘ 2Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì.Ã., Ô˘ ÂÚȤ¯ÂÈ ·fiÛ·ÛÌ· ·fi ÙËÓ πÏÈ¿‰· ÙÔ˘ √Ì‹ÚÔ˘, Ì·ÚÙ˘Ú› ÌÈ· Ù¿ÛË ÁÈ· ÛÙÚÔÁÁ˘ÏÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ. ΔÔ ÂfiÌÂÓÔ ‚‹Ì· ÂͤÏÈ͢ Ù˘ ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘ ÙÔ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÛÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ‚È‚ÏÈ΋ ÁÚ·Ê‹, Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ¤ÙÛÈ ÂÂȉ‹ Ù· ÁÓËÛÈfiÙÂÚ· ‰Â›ÁÌ·Ù¿ Ù˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È Û ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Ù· ÔÔ›· ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÙË μ›‚ÏÔ. Δ˘Èο ‰Â›ÁÌ·Ù· Ù˘ ÙÂÏÂÈÔÔÈË̤Ó˘ ÌÔÚÊ‹˜, fiˆ˜
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
[97]
¶¿˘ÚÔ˜ Ì ÙËÓ ∂ÈÛÙÔÏ‹ ÚÔ˜ ∂‚Ú·›Ô˘˜, ÁÚ·Ì̤ÓË ÛÙ· ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈο. ÃÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÌÂٷ͇ 3Ô˘ Î·È 4Ô˘ ·ÈÒÓ·. CORBIS/APEIRON
[98]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
··ÓÙ¿Ù·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔÓ 4Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã., ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ‰‡Ô ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ ÎÒ‰ÈΘ Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÙË μ›‚ÏÔ – Ô ¤Ó·˜ Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡ Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ μÚÂÙ·ÓÈÎÔ‡ ªÔ˘Û›Ԣ. 줂·È·, Ô ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ë ‚È‚ÏÈ΋ ÁÚ·Ê‹ ÂÍ·ÏÒıËÎÂ Î·È Î·ıÈÂÚÒıËΠÔÊ›ÏÂÙ·È Î·È ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ Û˘Á΢ڛ· ·ÓÙÈηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ·‡ÚÔ˘ Ì ÙËÓ ÂÚÁ·ÌËÓ‹, ¤Ó· ÈÔ Â˘¤ÏÈÎÙÔ Î·È Ì ÔÌ·ÏfiÙÂÚË ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ˘ÏÈÎfi, ÛÙË ÌÔÚÊÔÔ›ËÛË ÙˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Û ʇÏÏ· Î·È ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ÏfiÁˆ ÂͿψÛ˘ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ οı ÂÎÎÏËÛ›· Ó· ¤¯ÂÈ ·fi ¤Ó· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·ÓÙ›ÁÚ·ÊÔ Ù˘ ∞Á›·˜ °Ú·Ê‹˜. ∞Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙË ÌÔÚÊ‹, ¤ÌÊ·ÛË ‰›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ ·ÈÛıËÙÈ΋ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Â›Ó·È ÔÈ ¤ÓÙÔÓ˜ ʈÙÔÛÎÈ¿ÛÂȘ Ô˘ ÚÔÛ‰›‰Ô˘Ó ÂÍÂ˙ËÙË̤ÓË ÂÌÊ¿ÓÈÛË. Δ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰Â›ÁÌ·Ù· Ù˘ ‚È‚ÏÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜ Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· Û ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ÔÏ˘ÙÂÏÒÓ ÌÓËÌÂÈ·ÎÒÓ ¯ÂÈÚÔÁڿʈÓ, ÙÔ˘˜ ÏÂÁfiÌÂÓÔ˘˜ ÔÚÊ˘ÚÔ‡˜ ÎÒ‰ÈΘ, Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙Ô˘Ó Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ· ·fi ÙËÓ ¿Ô„Ë Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜. Δ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¤¯Ô˘Ó ¯Ú˘Ûfi ‹ ·ÛË̤ÓÈÔ ÛÙÈÏÓfi ¯ÚÒÌ· Î·È ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·È ¿Óˆ Û ÎfiÎÎÈÓË ÂÚÁ·ÌËÓ‹, ÂÓÒ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÔ‡ÓÙ·È Î·È Ì ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜. ¶Ï¿È ÛÙË ‚È‚ÏÈ΋ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹, Ô˘ ·Ú¯›˙ÂÈ Ó· ·Ú·ÎÌ¿˙ÂÈ ·fi ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·, ›¯·Ó ·Ó·Ù˘¯ı›, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ºÈÏfiÔÓÔ˜, Î·È ‰È¿ÊÔÚÔÈ ¿ÏÏÔÈ Ù‡ÔÈ ÁÚ·Ê‹˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÚÔ‹Ïı ·fi ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ Î·È ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠÎÔÙÈ΋ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹. ∞˘Ù‹ ˘ÈÔıÂÙ‹ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ∫fiÙ˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘ Î·È ··ÓÙ¿Ù·È ÛÙ· ›ÛËÌ· ¤ÁÁÚ·Ê· ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜. ∞ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi ‰Â›ÁÌ· Â›Ó·È ¤Ó· ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î›ÌÂÓÔ ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÙˆÓ ¶ÚÔÊËÙÒÓ Ù˘ ¶·Ï·È¿˜
¢È·ı‹Î˘, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¤¯Ô˘Ó οıÂÙË ÊÔÚ¿. ™ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ê¿ÛË ÙÔ˘ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˘ Ú˘ıÌÔ‡, Ô˘ ‹Ù·Ó Û ÈÛ¯‡ ¤ˆ˜ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ·, ·Ó·Ù‡¯ıËΠ¤Ó·˜ ·ÎfiÌË Ù‡Ô˜ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜, Ë Ô͢ÎfiÚ˘ÊË, Ô˘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠ̠‰‡Ô ÌÔÚʤ˜: ÙËÓ ÎÂÎÏÈ̤ÓË Ô͢ÎfiÚ˘ÊË, ÛÙËÓ ÔÔ›· Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ¤¯Ô˘Ó ÂÏ·ÊÚ¿ ÎÏ›ÛË ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿, Ì ԄÈÌfiÙÂÚÔ ‰Â›ÁÌ· Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ ÙÔ æ·ÏÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ √˘Û¤ÓÛÎË (862), Î·È ÙËÓ fiÚıÈ· Ô͢ÎfiÚ˘ÊË, Ô˘ ÂÈ̤ÓÂÈ ÛÙȘ ÂÓÙ˘ÒÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÎÈÔʈÙÈÛÌÔ‡. ŒÓ· Û˘Ó‰˘·ÛÌfi Ù˘ ‚È‚ÏÈ΋˜ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘ Î·È Ù˘ Ô͢ÎfiÚ˘Ê˘ ÁÚ·Ê‹˜ ·ÔÙÂÏ› Ë ÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ ∂˘·ÁÁÂÏÈ·Ú›ˆÓ, ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈÎÒÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Ô˘ ÂÚȤ¯Ô˘Ó ÂÚÈÎÔ¤˜ ·fi Ù· ∂˘·ÁÁ¤ÏÈ· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∏ ÁÚ·Ê‹ ·˘Ù‹ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ‹ ˆ˜ ÛÙÚÔÁÁ˘ÏfiÛ¯ËÌË ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË. ∏ ªπ∫ƒ√°ƒ∞ªª∞Δ∏ ∂§§∏¡π∫∏ °ƒ∞º∏ √ Ù‡Ô˜ Ù˘ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÁ‡Úˆ ÛÙÔ 800 Î·È Î˘ÚÈ¿Ú¯ËÛ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÂfiÌÂÓˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ·ÈÒÓˆÓ, ÒÛÔ˘ ¤ÊÙ·ÛÂ, ÂÍÂÏÈÎÙÈο, ¤ˆ˜ ÙȘ ̤Ú˜ Ì·˜. ∏ ¯Ú‹ÛË Ù˘ Ï·ÙÈÓÈ΋˜ ˆ˜
ÁÏÒÛÛ·˜ ÙˆÓ Â›ÛËÌˆÓ ÂÁÁÚ¿ÊˆÓ Î·È ÛÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ·ÎfiÌË ÂÚÈÔ¯¤˜ ÂËÚ¤·Û ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙfiÛÔ Ù˘ Ï·ÙÈÓÈ΋˜ fiÛÔ Î·È Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜. √È Ó¤Â˜ ÔÏÈÙÈÎÔÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÙÔÓ 5o ·ÈÒÓ·, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ë ·Ú·ÎÌ‹ ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ‚›Ô˘, ÂÚÈfiÚÈÛ·Ó ÙË ÁÓÒÛË Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ Û ¤Ó·Ó ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔ Î‡ÎÏÔ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÁÚ·ÊÂÈÔÎÚ·ÙÒÓ, Ô˘ ÂͤÙÂÈÓ·Ó ÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘˜ Î·È Û ȉȈÙÈο ¤ÁÁÚ·Ê·, Ì ·Ó·fiÊ¢ÎÙË Û˘Ó¤ÂÈ· ÙËÓ ·ÏÏËÏ›‰Ú·ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÂÈÛÂÛ˘Ṳ́ÓË. √È ·ÌÔÈ‚·›Â˜ ÂÈÚÚÔ¤˜ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ¤ÙÛÈ ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÈÛÂÛ˘Ṳ́Ó˘, Ô˘ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ ·˘ÙfiÓÔÌË ¤ÎÊÚ·ÛË ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Û ‰‡Ô ÙÔÌ›˜: ÙËÓ Â›ÛËÌË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÁÚ·ÌÌ·Ù›· Î·È ÙË Û˘ÓËıÈṲ̂ÓË ÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ ÎÔÈÓÒÓ ·ÓıÚÒˆÓ. ∂›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi Ë ÁÚ·Ê‹ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù›·˜ Ó· ‰È·ÙËÚ› ÙÔÓ ÙfiÓÔ Ù˘ ÂÈÛËÌfiÙËÙ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È ÛÙË Û¯¤ÛË Ô˘ ‰È·ÙËÚ› Ì ÙË ‚È‚ÏÈ΋ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË, ÂÓÒ Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÚ·Ê‹ ·ÔÎfiËΠ·fi ÙË ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË Î·È Âȉ›ˆÍ ¤Ó·Ó ‡ÎÔÏÔ Î·È Ù·¯‡ ÁÚ·ÊÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÁÓÒÚÈÛÌ· ÙˆÓ ÂÈÛÂÛ˘Ṳ́ӈÓ
[99]
√ ™ÈÓ·˚ÙÈÎfi˜ ∫Ò‰Èη˜ (Codex Sinaiticus) Â›Ó·È ¤Ó·˜ ·Ú¯·›Ô˜ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ˜ ÎÒ‰Èη˜ Ô˘ ÂÚȤ¯ÂÈ Ù· ‚È‚Ï›· Ù˘ ∫·ÈÓ‹˜ ¢È·ı‹Î˘ Î·È ¤Ó· ̤ÚÔ˜ ÙˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Ù˘ ¶·Ï·È¿˜ ¢È·ı‹Î˘. º˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙË μÚÂÙ·ÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ §ÔÓ‰›ÓÔ˘ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). SCALA
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ì ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÚ·Ê‹, Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ ÏÈÔÓÙ·ÚÈÔ‡. ALFREDO DAGLI ORTI/CORBIS/APEIRON
[100]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÁÚ·ÊÒÓ Â›Ó·È fiÙÈ Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È Âӈ̤ӷ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Î·È Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó Û˘ÏÏ·‚¤˜ Î·È ÔÏfiÎÏËÚ˜ ϤÍÂȘ ¯ˆÚ›˜ Ó· Ï˘ı› Ë Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜. ∏ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹ ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÌ„‹ Ù˘ ÂÌÊ¿ÓÈÛË, Î·È ÙÔ Û·Ê‹ ¯ˆÚÈÛÌfi ÙˆÓ Ï¤ÍÂˆÓ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. Δ· ÁÚ¿ÌÌ·Ù· Â›Ó·È fiÚıÈ· ‹ Ì ÂÏ·ÊÚ¿ ·fiÎÏÈÛË ÚÔ˜ Ù· ‰ÂÍÈ¿ ‹ Ù· ·ÚÈÛÙÂÚ¿. ΔÔ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ Ûˆ˙fiÌÂÓÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÂÈÛÂÛ˘Ṳ́ÓË ÁÚ·Ê‹ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÊÈÏÔÏÔÁÈÎÔ‡ ¤ÚÁÔ˘ Â›Ó·È Ô ÎÒ‰Èη˜ Ô˘ Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡ Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î›ÌÂÓÔ Ì ‰È‰·Ûηϛ˜ ¶·Ù¤ÚˆÓ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ (Doctrina patrum). ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ÌÂÏÂÙËÙ¤˜, ÛËÌ·›ÓÔÓÙ· ÚfiÏÔ ÛÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜, Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ Ô˘ ·˘Ù‹ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ·, ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ·Ó Ù· ‚È‚ÏÈÔÁÚ·ÊÈο ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ,
Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ™ÙÔ˘‰›Ô˘, ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È Î·È ÙÔ ·Ú¯·ÈfiÙÂÚÔ ¯ÚÔÓÔÏÔÁË̤ÓÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ (835) ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ˘ Ú˘ıÌÔ‡, ÙÔ ∂˘·ÁÁ¤ÏÈÔ √˘Û¤ÓÛÎË. ∞ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ô ÚfiÏÔ ‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ·Ó Î·È Ù· ‚È‚ÏÈÔÁÚ·ÊÈο ΤÓÙÚ· ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ ÛÙË ™˘Ú›·˜, ÙˆÓ πÂÚÔÛÔÏ‡ÌˆÓ Î·È ÙÔ˘ ™ÈÓ¿. ∏ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ·˘Ù‹, Ë ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚË ÛÙ· 2.500 ¯ÚfiÓÈ· ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÚ·Ê‹˜,
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
¤·ÈÍ ΢ڛ·Ú¯Ô ÚfiÏÔ ÛÙËÓ ·Ó·Á¤ÓÓËÛË ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ 9Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÛÙÔÓ «¶ÚÒÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi», fiˆ˜ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ °¿ÏÏÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔÏfiÁÔ ¶ÔÏ §Â̤ÚÏ. √È Î˘ÚÈfiÙÂÚÔÈ ÂÌÓ¢ÛÙ¤˜ Ù˘ ΛÓËÛ˘ ·˘Ù‹˜ ¤‰ÂÈÍ·Ó ˙ˆËÚfi ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙË ÛÔ˘‰‹ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, ·Ó·˙‹ÙËÛ·Ó ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Û ÌÔÓ¤˜ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜ Î·È ÙˆÓ ÁÂÈÙÔÓÈÎÒÓ fiÏÂˆÓ Î·È ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó Û¯ÔϤ˜
·ÓÙÈÁÚ·Ê‹˜, ÛÙȘ Ôԛ˜ ÌÂÙ·¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó (ÌÂÙ·ÁÚ¿ÊÔÓÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ·fi ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË Û ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹) ‰È¿ÊÔÚ· ΛÌÂÓ·. ÿÚË ÛÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ ÏÔÁ›ˆÓ fiˆ˜ Ô πˆ¿ÓÓ˘ Ô °Ú·ÌÌ·ÙÈÎfi˜, Ô §¤ÔÓÙ·˜ Ô ºÈÏfiÛÔÊÔ˜, Ô ·ÙÚȿگ˘ ºÒÙÈÔ˜ Î·È Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ∫·ÈÛ·Ú›·˜ ∞Ú¤ı·˜ ÂÚÈÛ˘ÓÂϤÁËÛ·Ó ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Ì ÂÚȯfiÌÂÓÔ ıÂÙÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ Î·È ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ıËÛ·˘ÚÔ‡˜ Ù˘ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ. ◊‰Ë fï˜ ·fi ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ·Ú·ÙËÚ‹ıËÎ·Ó Ó¤Â˜ Ù¿ÛÂȘ ÛÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜ Ì ÙËÓ ˘ÈÔı¤ÙËÛË Î·ÈÓÔÙÔÌÈÒÓ Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÙËÓ Â·ÓÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·ÙˆÓ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚˆÓ ÛÙË ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹. √ÚÈṲ̂ӷ ÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÌÂÙ·‚Ï‹ıËÎ·Ó ·fi ÌÈÎÚ¿ Û ÎÂÊ·Ï·›· ›Ù ÁÈ·Ù› Ë ÎÂÊ·Ï·ÈÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ·Ú¿ÏÏËÏ· Û ÂÈÎÂÊ·Ï›‰Â˜ ›Ù ·fi ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ ÚÔÙ‡ˆÓ Ô˘ ÌÂÙ·¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ¤ÙÛÈ Ô Ó¤Ô˜ Ú˘ıÌfi˜ Ù˘ ÌÂÈÎÙ‹˜ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·Ù˘ ÁÚ·Ê‹˜, Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ¤ˆ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¢‡Ô Â›Ó·È ÔÈ ‚·ÛÈÎÔ› Ù‡ÔÈ Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÙËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹: Ë fiÚıÈ· ηÏÏÈÁÚ·ÊÈ΋, Ô˘ ÏËÛ›·˙ ÙËÓ Î·ı·Ú‹ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÂÈÛ‹Á·Á ٷ ÌÂÁ·ÏÔÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÛËÌ›· ∂ Î·È ∏, Î·È ÙËÓ Î·ÏÏÈÁÚ·ÊÈ΋ Ì ÎÏ›ÛË ÁÚ·Ê‹. ∞fi ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ· οı ÎÒ‰Èη˜ ·¤ÎÙËÛ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ȉÈÔÌÔÚÊ›· Î·È ·ÔÙ‡ˆÛ ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ‡ÊÔ˜ ÙˆÓ ·ÓÙÈÁڷʤˆÓ. Δ· ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÔÏÏÒÓ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÒÓ Î¤ÓÙÚˆÓ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ (∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ™ÈÓ¿, μÈı˘Ó›·) ‰È·ÛÒ˙Ô˘Ó Ù¯ÓÔÙÚÔÈΤ˜ ·ÔÎÏ›ÛÂȘ Î·È È‰È·›ÙÂÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÁÚ·Ê‹˜ Î·È ‹Ú·Ó ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔÓ ÙfiÔ ÚÔ¤Ï¢Û˘ (Ù‡Ô˜ ÁÚ·Ê‹˜ ÌÔÓ‹˜ ¶ÚÔ‰ÚfiÌÔ˘ Ù˘ ¶¤ÙÚ·˜ Î.Ï.). ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 13Ô˘ Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛËÌÂÈÒıËΠӤ· ¿ÓıËÛË
ÙˆÓ ÛÔ˘‰ÒÓ Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, Ô˘ ÚÔÔȈÓÈ˙fiÙ·Ó ÙÔ ‰˘ÙÈÎfi Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi. ¢ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó Û¯ÔϤ˜ fiˆ˜ ÙÔ˘ ª¿ÍÈÌÔ˘ ¶Ï·ÓÔ‡‰Ë, ÛÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ Î·È ÔÈ ÌÔÚʈ̤ÓÔÈ ·Ó·˙ËÙÔ‡Û·Ó ·Ú¯·›· ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Ù· ÔÔ›· fi¯È ÌfiÓÔ Ù· ·ÓÙ¤ÁÚ·Ê·Ó ·ÏÏ¿ Î·È Ù· Û¯ÔÏ›·˙·Ó, ηÈ, ηıÒ˜ ÂӉȷʤÚÔÓÙ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ· ÙÔ ÂÚȯfiÌÂÓÔ ·Ú¿ ÁÈ· ÙË ÌÔÚÊ‹, ‰ÂÓ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Î¿ÔÈÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÚfiÙ˘Ô ÁÚ·Ê‹˜. ŒÙÛÈ, ˘‹Ú¯·Ó ÔχÙÈÌÔÈ ÎÒ‰ÈΘ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ÂÂȉ‹ ›¯·Ó ÚÔÛˆÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÁÚ·Ê‹˜, ‰ÂÓ Âȉ¤¯ÔÓÙ·Ó Ù·ÍÈÓfiÌËÛË. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÔÈ Î·ÏÏÈÁÚ·ÊÈΤ˜ Û¯ÔϤ˜ Ô˘ ›¯·Ó ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹ ÙˆÓ Îˆ‰›ÎˆÓ ˘ÈÔı¤ÙËÛ·Ó ÌÈ· ηÓÔÓÈ΋ ÁÚ·Ê‹ Ô˘ ›¯Â ˆ˜ ÚfiÙ˘fi Ù˘ ÙË ÌÂÈÎÙ‹ ÌÈÎÚÔÁÚ¿ÌÌ·ÙË ÙÔ˘ 10Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. √ ÂfiÌÂÓÔ˜ ·ÈÒÓ·˜, Ô˘ ‹Ù·Ó Î·È Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ‰È·‰ÚÔÌ‹˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ¯·Ú·ÎÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÁÂÓÈÎfiÙÂÚË ·ÛÙ¿ıÂÈ· Û ÔÏÏÔ‡˜ ÙÔÌ›˜ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ˙ˆ‹˜. ∏ ·ÛÙ¿ıÂÈ· ·˘Ù‹ ·ÂÈÎÔÓ›ÛÙËÎÂ Î·È ÛÙË ÁÚ·Ê‹, ηıÒ˜ Ë ‰È¿Ï˘ÛË Î·È ÙÔ Ó‡̷ Ù˘ ·ÂÈı·Ú¯›·˜ Ô˘ ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ ¢ÓfiËÛ·Ó ÙËÓ ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ Î·È ÙË ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛË. √È Î·ÏÏÈÁÚ·ÊÈΤ˜ Û¯ÔϤ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ηٿÚÙÈ˙·Ó ·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ ·ÓÙÈÁÚ·Ê›˜ Έ‰›ÎˆÓ, Ô˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó È· ‰Â̤ÓÔÈ Ì ÙË Û¯ÔÏ‹ ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·ÏÏ¿ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û·Ó ˆ˜ ÂχıÂÚÔÈ Â·ÁÁÂÏ̷ٛ˜ Ô˘ ·ÓÙ¤ÁÚ·Ê·Ó Î·È ‰È¤ıÂÙ·Ó ÛÙËÓ ·ÁÔÚ¿ Ì ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ΛÌÂÓ· Û¿ÓÈ· Î·È ÂÚÈ˙‹ÙËÙ·. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, ·fi ÙË Û‡Á¯ÚÔÓË ÔÈÎÈÏfiÌÔÚÊË ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ· ¤Î·Ó·Ó ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜ Ù· ÚÒÙ· Ù˘ÔÁÚ·ÊÈο ÛÙÔȯ›·. ∞˘Ù¿ ÂÈ‚Ï‹ıËÎ·Ó ÔÚÈÛÙÈο Î·È Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ Ù‡ˆÛË ÙˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Ô˘ ‰ÂÓ ·Ó¤ÎÔ„Â ÙËÓ ÔÚ›· Ù˘ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê˘ ¤Î‰ÔÛ˘ Ô˘ ηÏÏÈÂÚÁ‹ıËÎÂ Î·È ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÂfiÌÂÓÔ˘˜ ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ·ÈÒÓ˜.
[101]
¢›Ù˘¯Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·Ï›Ì„ËÛÙÔ˘, οو ·fi Ì›ÁÌ· ʈÙfi˜ ‚ÔÏÊÚ·Ì›Ô˘ Î·È ˘ÂÚÈÒ‰Ô˘˜ ·ÎÙ›Ó·˜. ∞ÔηχÙÂÈ ÙËÓ ·Ú¯È΋ ÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· οو ·fi ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ΛÌÂÓÔ ÙÔ˘ 13Ô˘ ·ÈÒÓ·. GEORGE STEINMETZ/ CORBIS/APEIRON
[102]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Ë Ù¤¯ÓË Ù˘ ª·Î‰ÔÓÈ΋˜
«∞Ó·Á¤ÓÓËÛ˘»
√ fiÚÔ˜ «ª·Î‰ÔÓÈ΋ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË» ¤¯ÂÈ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÁÈ· Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·Á¿Ë ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿. Ÿˆ˜ Î·È ÛÙÔÓ fiÚÔ «¶·Ï·ÈÔÏfiÁÂÈ· ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË» (Ô ÔÔ›Ô˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÁÈ· Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÈ ÌÈ· ·ÓÙ›ÛÙÔÈ¯Ë Ù¿ÛË Ô˘ ·Ú·ÙËÚ‹ıËΠÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË ÙÔ 14Ô ·ÈÒÓ·), Ë Ï¤ÍË «∞Ó·Á¤ÓÓËÛË»
ÂȯÂÈÚ› Ó· Û˘ÓÔ„›ÛÂÈ ÙËÓ Ô˘Û›· ÙÔ˘ Ê·ÈÓÔ̤ÓÔ˘, ·Ú·ÏÏËÏ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ Ì ¤Ó· Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Ô˘ ·Ú·ÙËÚ‹ıËΠÛÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋ ΢ڛˆ˜ Ù¤¯ÓË ÙÔ 15Ô ·ÈÒÓ·. ∏ ‰È·ÊÔÚ¿ Â›Ó·È fiÙÈ, ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ÈÙ·ÏÈÎÔ‡ Ê·ÈÓÔ̤ÓÔ˘, ÙÔÓ fiÚÔ «∞Ó·Á¤ÓÓËÛË» ÙÔÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ·Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÔÈ πÙ·ÏÔ› ηÏÏÈÙ¤¯Ó˜ Î·È ÔÈ ıˆÚËÙÈÎÔ› ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÁÈ· Ó· ‰È·ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó ÙË
ıÂÌÂÏȷ΋ ÂÔ›ıËÛ‹ ÙÔ˘˜ fiÙÈ Ë Ù¤¯ÓË ¤Ú ӷ ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙȘ ÌÂ۷ȈÓÈΤ˜ Û˘Ì‚¿ÛÂȘ Î·È Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ¿ÌÂÛ˘ ·Ú·Ù‹ÚËÛ˘ Ù˘ ʇÛ˘ ηÈ, Û ‰Â‡ÙÂÚÔ ÛÙ¿‰ÈÔ, Ó· ÚԂ› ÛÙË «Ì›ÌËÛË Ù˘ ʇÛ˘». ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ›ÛÙ¢·Ó fiÙÈ ı· Í·Ó·ÁÂÓÓÈfiÙ·Ó Ë Ù¤¯ÓË Ù˘ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, ÙËÓ ÔÔ›· ıˆÚÔ‡Û·Ó ÚfiÙ˘Ô ÙÂÏÂÈfiÙËÙ·˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, fiÙ·Ó ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ÙÔ˘ 10Ô˘ ‹ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË, Ô‡Ù ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÙË Ï¤ÍË «·Ó·Á¤ÓÓËÛË» Ô‡ÙÂ, Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ıˆÚÔ‡Ó fiÙÈ Ë ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ Ù¿ÛË Ô˘ ÂÌ›˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ì Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ fiÚÔ ‹Ù·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋, ηÈÓÔÙfiÌ· ‹ ·Ó·ÙÚÂÙÈ΋. ™Â η̛· ÂÚ›ÙˆÛË, ›Û˘, Î·È ·˘Ùfi Â›Ó·È ÙÔ Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ, ‰ÂÓ ı¤ÙÔ˘Ó ÛÙfi¯Ô˘˜ fiˆ˜ ÙËÓ ¿ÌÂÛË ·Ú·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ʇÛ˘ Î·È ÙË Ì›ÌËÛ‹ Ù˘. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ì›· ·fi ÙȘ ·ÚȘ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ÈÙ·ÏÈ΋˜ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛ˘ ‹Ù·Ó Ë ¯ÂÈڷʤÙËÛË ÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË ·fi ÙË ÌÂ۷ȈÓÈ΋ ·ÓÙ›ÏË„Ë, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ‹Ù·Ó ·Ïfi˜ ¯ÂÈÚÒÓ·ÎÙ·˜ Î·È ÙÔÔıÂÙÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙÔ ›‰ÈÔ Â›Â‰Ô Ì ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ¿ÏÏÔ ÂÚÁ¿ÙË ‹ Ù¯ӛÙË. Œ¯Ô˘ÌÂ, ÂÔ̤ӈ˜, Ó· οÓÔ˘Ì Ì ʷÈÓfiÌÂÓ· ÙÂÏ›ˆ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο, Ô˘ Û η̛· ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó ÛÙ’ ·Ï‹ıÂÈ· Ó· Û˘ÁÎÚÈıÔ‡Ó. √È ÏfiÁÔÈ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô fiÚÔ˜ «∞Ó·Á¤ÓÓËÛË» ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠηٷ¯ÚËÛÙÈο, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÂÈ Ê·ÈÓfiÌÂÓ· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ Ù¤¯Ó˘, Â›Ó·È Û‡ÓıÂÙÔÈ. ∞˘Ùfi Ô˘ ¤¯ÂÈ, ›Ûˆ˜,
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ºÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ·. √ ¿ÁÈÔ˜ ªÂÚÎÔ‡ÚÈÔ˜. 10Ô˜ ·ÈÒÓ·˜, ∞›Á˘ÙÔ˜, ÌÔÓ‹ ∞Á›·˜ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘ ™ÈÓ¿ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ª√¡∏ ™π¡∞
ªÂÙ·ÏÏÈÎfi ϷΛ‰ÈÔ Ì ·ÊÈÂڈ̷ÙÈ΋ ¯Ú‹ÛË. ÷ÏÎfi˜. ∞Ú¯¤˜ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¡Δ∞ª¶∞ƒΔ√¡ √√À∫™/ √À∞™π¡°∫Δ√¡
[103]
[104]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ª·ÚÌ¿ÚÈÓË Ï¿Î· Ì ·Ó¿ÁÏ˘ÊË ·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ ∞ÁÈÔÛÔÚ›ÙÈÛÛ·˜. ª¤Û· 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¡Δ∞ª¶∞ƒΔ√¡ √√À∫™/ √À∞™π¡°∫Δ√¡
ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÛËÌ·Û›· Â›Ó·È Ó· ηٷÓÔ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ›, ÁÈ· ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ΢ڛˆ˜ ÏfiÁÔ˘˜, ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘˜ ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˘˜ Ù˘ ƒˆÌ·˚΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ªÂ ÂÍ·›ÚÂÛË ÙË ıÚËÛΛ·, ÂÔ̤ӈ˜, ÁÈ· ÙËÓ ÔÔ›· ‚·Û›˙ÔÓÙ·Ó ÛÙË μ›‚ÏÔ, ıˆÚËÙÈο ›¯·Ó οı ÏfiÁÔ Ó· ÂÎÙÈÌÔ‡Ó ÙË ÚˆÌ·˚΋ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË, ÙË ÚˆÌ·˚΋ ÏÔÁÔÙ¯ӛ· Î·È Ù· ÚfiÙ˘¿ ÙÔ˘˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ·Ú¯·›· ÂÏÏËÓÈ΋ Ù¤¯ÓË Î·È ÏÔÁÔÙ¯ӛ·. ∞˘Ù‹ Ë ÁÂÓÈ΋ Ù¿ÛË, Ô˘ ¿ÓÙ· ‹Ù·Ó ˘·ÚÎÙ‹ ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÈÛÙÔÚ›·, ÁÓÒÚÈÛ ÁÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜, ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÂÍ¿ÚÛÂȘ Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈfi‰Ô˘˜ (fiˆ˜ Ô 10Ô˜ Î·È Ô 14Ô˜ ·ÈÒÓ·˜) Î·È Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÔÌ¿‰Â˜ ̤۷ ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÎÔÈÓˆÓ›·. ÕÚ·, ÙÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ıfiÏÔ˘ ·Ú¿‰ÔÍÔ, ÂÚÌËÓ‡ÂÙ·È Ì ‚¿ÛË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ·Èٛ˜ Î·È ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·Ó¤Ó·˜ ÏfiÁÔ˜ Ó· Û˘Á¯¤ÂÙ·È (οı ¿ÏÏÔ Ì¿ÏÈÛÙ·) Ì ÙÔ Ôχ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎfi Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ∞Ó·Á¤ÓÓËÛ˘ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË. º√ƒ∏Δ∂™ ∂π∫√¡∂™ Δ∏™ ∂¶√Ã∏™ Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ (867-1057) ¶¤Ú· ·fi Ù· ıÂÌÂÏÈÒ‰Ë ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÛÙ· ÔÔ›· ›¯Â ÙËÓ ·ÈÙ›· Ù˘, Ë ÂÈÎÔÓÔÌ·¯›· ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ‰È¢ÎÚÈÓÈÛÙ› ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔ ‰fiÁÌ· Ô˘ ÓÔÌÈÌÔÔÈÔ‡Û ÙËÓ ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ ÚÔÛÒˆÓ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡. ∫·ıÔÚ›ÛÙËΠ¤ÙÛÈ fiÙÈ, ̤ۈ Ù˘ ÚÔÛ·ÓËÛ˘ ÙˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ, Ë Ï·ÙÚ›· ·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛÙ· ÂÈÎÔÓÈ˙fiÌÂÓ· ÚfiÛˆ· Î·È fi¯È ÛÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ˆ˜ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ. ¶¿ÓÙˆ˜, ¤ÁÈÓ ·Ô‰ÂÎÙfi fiÙÈ Ë ÂÈÎfiÓ· ÂÚȤ¯ÂÈ Î·Ù¿ οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ¤Ó· ̤ÚÔ˜, ¤Ó· «ÎÔÌÌ¿ÙÈ» ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ÚÔÛÒÔ˘ Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ, ÌÈ· ı¤ÛË Ô˘ ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó Û ¤Ó· ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈÎfi ıÂÔÏÔÁÈÎfi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÙÔ ÔÔ›Ô
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
∂ÈÎÔÓ›‰ÈÔ. ÃÚ˘Ûfi˜ Î·È ÂÚ›ÎÏÂÈÛÙÔ ÛÌ¿ÏÙÔ. √ ¿ÁÈÔ˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜ ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ·ÎfiÌË ˆ˜ «ÔÏÈÙÈÎfi˜» ¿ÁÈÔ˜. ∞Ú¯¤˜ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· (·ÚÈÛÙÂÚ¿). ∫ƒ∞Δπ∫√ ª√À™∂π√ μ∂ƒ√§π¡√À
∏ÌÈÔχÙÈÌÔ˜ Ï›ıÔ˜ (›·ÛȘ) Ì ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡. ª¤Û· 10Ô˘ ·ÈÒÓ· (οو). ª√À™∂π√ μπ∫Δøƒπ∞™ ∫∞π ∞§μ∂ƒΔ√À/ §√¡¢π¡√
·Ô‰È‰fiÙ·Ó ÛÙÔÓ ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ ÙÔÓ ∞ÚÂÔ·Á›ÙË. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÔÚÈ˙fiÙ·Ó fiÙÈ ÔÈ ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ ·ÂÈÎÔÓ›ÛÂˆÓ ‰ÂÓ ¤Ú ӷ ·˘ÙÂÓÂÚÁÔ‡Ó, ·ÏÏ¿ fiÊÂÈÏ·Ó Ó· ˘ÔÙ¿ÛÛÔÓÙ·È ÛÙȘ ˘Ô‰Â›ÍÂȘ ÙˆÓ ·Ú·ÁÁÂÏÈÔ‰ÔÙÒÓ ÙÔ˘˜, ȉ›ˆ˜ ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ˆÓ. ∞˘Ù¤˜ ÔÈ ·Ú·‰Ô¯¤˜ ¤‰ˆÛ·Ó Ó¤· ÒıËÛË ÛÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÈÎfiÓˆÓ Î·È ¤ÌÌÂÛ· ÚÔˆıÔ‡Û·Ó ÙËÓ Î·ıȤڈÛË Û˘ÁÎÂÎÚÈÌ¤ÓˆÓ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎÒÓ Ù‡ˆÓ Î·È Û¯ËÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ ı· ÂͤÊÚ·˙·Ó ηχÙÂÚ· Ù· ‚·ÛÈο
ıÂÔÏÔÁÈο ÓÔ‹Ì·Ù· ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ÛÙË °Ë, ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ‹ ÙÔ ÚfiÏÔ Ô˘ ¤·È˙·Ó Û ·˘Ù‹ Ù· ˘fiÏÔÈ· ÈÂÚ¿ ÚfiÛˆ·, fiˆ˜ Ë £ÂÔÙfiÎÔ˜ Î·È ÔÈ ¿ÁÈÔÈ. √È ‰ÈÂÚÁ·Û›Â˜ ·˘Ù¤˜, ÔÈ Ôԛ˜ Û ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·, ¤Ï·‚·Ó Û ÔÏÏ¿ ÛËÌ›· ˘fi„Ë ÙËÓ ÚÔÂÈÎÔÓÔÌ·¯È΋ ÂÈÎÔÓÈÛÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË, ÂÓÒ Û ¿ÏÏ· ÙËÓ ·Ó·Ó¤ˆÛ·Ó ‹ Î·È ÙËÓ ·ÔÛÈÒËÛ·Ó. ª›· ·fi ÙȘ ÚˆÈÌfiÙÂÚ˜ ÂÈÎfiÓ˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË ÌÔÓ‹
[105]
[106]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
™ÈÓ¿, ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Á‡Úˆ ÛÙÔ 900 Î·È ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙËÓ ∞Ó¿ÏË„Ë ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡. ™ÎËÓ¤˜ ·fi ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ‹Ù·Ó Û˘Ó‹ıÂȘ ‹‰Ë ·fi ÙËÓ ÚÔÂÈÎÔÓÔÌ·¯È΋ ÂÔ¯‹ Î·È ÛÙË ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋, Î·È Û ¿ÏϘ Ù¤¯Ó˜. ΔÒÚ· fï˜ ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Á›ÓÂÙ·È ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋˜ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·˜. ¢È·ÌÔÚÊÒıËΠ¤ÙÛÈ, ÛÙ·‰È·Î¿, ¤Ó· Û‡ÓÔÏÔ ·fi 12 ÛÎËÓ¤˜, Ô˘ ÍÂÎÈÓÔ‡Û·Ó ·fi ÙÔÓ ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÌfi Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ ηÈ, ̤ۈ ÙˆÓ ¶·ıÒÓ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, η٤ÏËÁ·Ó ÛÙËÓ ∫Ô›ÌËÛË Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘. √È ÛÎËÓ¤˜ ·˘Ù¤˜, ÁÓˆÛÙ¤˜ Û˘ÓÔÏÈο ˆ˜ ¢ˆ‰ÂοÔÚÙÔ, ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ÁÈÔÚÙ¤˜ Ô˘ ÙÈÌÔ‡ÛÂ Ë ∂ÎÎÏËÛ›· ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ¤ÙÔ˘˜. ∏ ÌÓËÌÂȷ΋ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÙȘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÛÂ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛËÌ›· ̤۷ ÛÙÔ˘˜ Ó·Ô‡˜, ÂÓÒ ¤ÁÈÓ Ôχ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ı¤Ì· Î·È ÁÈ· ÙȘ ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜, fiÔ˘ ›Ù ·ÚÔ˘ÛÈ·˙fiÙ·Ó Î·ıÂÌÈ¿ ·˘ÙfiÓÔÌ· ›ÙÂ Û˘Ó‰˘¿˙ÔÓÙ·Ó ÔÏϤ˜ Ì·˙› ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ‹ Ì ¿ÏÏ· ı¤Ì·Ù·. ™Ò˙ÔÓÙ·È Ï›Á˜ ÂÈÎfiÓ˜ ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹, Ô˘ ÌÔÚ› ·ÎfiÌË Ó· ıˆÚËı› ÚÒÈÌË ÁÈ· ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ÊÔÚËÙÒÓ ÂÈÎfiÓˆÓ. ™ÙË ÌÔÓ‹ ™ÈÓ¿, .¯., ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· Ôχ ÂӉȷʤÚÔ˘Û· ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ·Á›Ô˘ ªÂÚÎÔ˘Ú›Ô˘, ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. √È ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ› ¿ÁÈÔÈ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔÂÈÎÔÓÔÌ·¯ÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜, Î·È ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÁÓˆÛÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜ ηٿ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ·, ¤ÁÈÓ·Ó ‰ËÌÔÊÈÏ›˜ ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË ÌfiÓÔ ÙËÓ ·Ì¤Ûˆ˜ ÂfiÌÂÓË ÂÔ¯‹, ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ. ΔfiÙ ‰ÂÓ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÌfiÓÔ Ó¤ÔÈ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ› ¿ÁÈÔÈ, ·ÏÏ¿ Î·È ·Ï·ÈfiÙÂÚÔÈ ¿ÁÈÔÈ Ô˘ ¤ˆ˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ÂÈÎÔÓÔÌ·¯›·˜ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·Ó ˆ˜ ÔÏÈÙÈÎÔ› ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ (fiˆ˜ Ô ¿ÁÈÔ˜ ¢ËÌ‹ÙÚÈÔ˜) «ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒıËηӻ ÔÚÈÛÙÈο Û ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜. ∏ «ÌÂÙ·ÌfiÚʈÛË» ·˘Ù‹ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ¿ÌÂÛ· Ì ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÂÍÂÏ›ÍÂȘ Ô˘, Û ‚¿ıÔ˜ ¯ÚfiÓÔ˘, ¤ÊÂÚ·Ó ÙËÓ
ºÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ·. √ ¿ÁÈÔ˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜. °‡Úˆ ÛÙÔ 1000, ∞›Á˘ÙÔ˜ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ª√¡∏ ™π¡∞
¶Ï·Î›‰ÈÔ ·fi ÂÏÂÊ·ÓÙÔÛÙfi, Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙË £ÂÔÙfiÎÔ ¤ÓıÚÔÓË Î·È ‚ÚÂÊÔÎÚ·ÙÔ‡Û·. ¢Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi 10Ô˘-·Ú¯¤˜ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· (·ÚÈÛÙÂÚ¿). ª√À™∂π√ Δ∂á∏™ Δ√À ∫§πμ∂§∞¡Δ/√Ã∞´√
•‡ÏÈÓË Ï¿Î· Ì ·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ °¤ÓÓËÛ˘ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ Î·È Ù˘ ÚÔÛ·ÓËÛ˘ ÙˆÓ ª¿ÁˆÓ. 9Ô˜-10Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ (οو). ¡∞√™ Δ√À ∞ª¶√À ™∞ƒ°∫∞/∫∞´ƒ√
¿Ú¯Ô˘Û· Ù¿ÍË Ó· ·ÓÙÏ› ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ Î·Ù·Ï˘ÙÈο ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ÚÔÂÚ¯fiÌÂÓË Î·È Ë ›‰È· Û˘¯Ófiٷٷ ·fi ÙȘ ·ÓÒÙÂÚ˜ Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘. ¶Ú¤ÂÈ, ›Û˘, Ó· ·Ó·ÊÂÚı› ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ¿ÏÏˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ ·fi ÙË ÌÔÓ‹ ™ÈÓ¿, ÔÈ Ôԛ˜ ÂÈÎÔÓ›˙Ô˘Ó ·Á›Ô˘˜ fiˆ˜ ÔÈ ∑ˆÛÈÌ¿˜ Î·È ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ (·Ú¯¤˜ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·), º›ÏÈÔ˜ (‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi 10Ô˘ ·ÈÒÓ·) Î·È ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ (Á‡Úˆ ÛÙÔ 1000). √È ÂÈÎfiÓ˜ ·˘Ù¤˜ Â›Ó·È ÂÍ·ÈÚÂÙÈο ÏÈÙ¤˜ ÛÙËÓ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘˜, ¤Ó· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ô˘ ‰ÂÓ ı· ¿„ÂÈ Ó· ˘Ê›ÛÙ·Ù·È Î·È ÛÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ ÂÔ¯¤˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, fï˜, ·fi ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¿ ˘‹ÚÍ·Ó Î·È ÈÔ Û‡ÓıÂÙ˜ ÂÈÎfiÓ˜ ·Á›ˆÓ, ÛÙȘ Ôԛ˜ Ù· ÎÂÓÙÚÈο ÚfiÛˆ· ÙˆÓ ·Á›ˆÓ Û˘Óԉ‡ÔÓÙ·Ó ÂÚÈÊÂÚÂȷο ·fi ÏËıÒÚ· ÛÎËÓÒÓ ÙÔ˘ ‚›Ô˘ ‹ ÙÔ˘ Ì·ÚÙ˘Ú›Ô˘ ÙÔ˘˜. ∂ÈÛËÌ·›ÓÔ˘ÌÂ, Ù¤ÏÔ˜, ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÌÈ·˜ ÛÔ˘‰·›·˜ ÏÂÈ„·ÓÔı‹Î˘ÛÙ·˘ÚÔı‹Î˘ ·fi ÂÈ¯Ú˘ÛˆÌ¤ÓÔ
[107]
[108]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
͇ÏÔ, ˙ˆÁÚ·ÊÈṲ̂ÓÔ Ì ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ πˆ¿ÓÓË ÃÚ˘ÛÔÛÙfiÌÔ˘ Î·È Ù˘ ™Ù·‡ÚˆÛ˘ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ ÛÙÔ Î¿Ï˘ÌÌ·, Î·È Ì ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘, ·ÁÁ¤ÏˆÓ Î·È ÙˆÓ ·ÔÛÙfiÏˆÓ ¶¤ÙÚÔ˘ Î·È ¶·‡ÏÔ˘ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi. º˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙÔ μ·ÙÈηÓfi Î·È ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Á‡Úˆ ÛÙÔ 920 Ì 930. ∞fi ÙËÓ ¿Ô„Ë Ù˘ Ù¯ÓÔÙÚÔ›·˜, ‰‡Ô Â›Ó·È ÔÈ ÁÂÓÈΤ˜ Ù¿ÛÂȘ Ô˘ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Ó. ∏ ÚÒÙË, ÈÔ ÂχıÂÚË Î·È Ï·ÛÙÈ΋, ‰È·ÙËÚ› ÈÛ¯˘Ú‹ ÙËÓ ·Ó¿ÌÓËÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ Ô˘ Û˘Ó·ÓÙ¿Ù·È ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Î·È Û ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜ ÌÈ·˜ ÔÏfiÎÏËÚ˘ ÔÌ¿‰·˜ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ. ∏ ‰Â‡ÙÂÚË, ÈÔ ·˘ÛÙËÚ‹ Î·È ÁÚ·ÌÌÈ΋, ı˘Ì›˙ÂÈ ÙËÓ Ù¯ÓÔÙÚÔ›· ÙˆÓ „ËÊȉˆÙÒÓ Î·È ÙˆÓ ÙÔȯÔÁÚ·ÊÈÒÓ ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ˘ √Û›Ô˘ §Ô˘Î¿ ÛÙË μÔȈٛ·, fiÔ˘ ‚·ÛÈο ÛÙÔȯ›· Â›Ó·È Ë ÏÈÙfiÙËÙ· Î·È Ë Û¯ËÌ·ÙÔÔ›ËÛË. ¢›Ï· Û ·˘Ù¿ Ù·
΢ڛ·Ú¯· Ù¯ÓÔÙÚÔÈο Ú‡̷ٷ, ÙÔÈΤ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ (fiˆ˜ ÛÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ ªÂÚÎÔ˘Ú›Ô˘, Ô˘ ›‰·Ì ·Ú·¿Óˆ) ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ó Ù· ÂÚÈÊÂÚÂȷο ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È ÙÔ˘˜ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘˜ Ù˘ ·گ›·˜. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ, ·fi Ù˘ÔÏÔÁÈ΋ ¿Ô„Ë, ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ıÂÔÏÔÁ›· «ÂÈÎfiÓ·» ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È Î¿ı ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÈÂÚÔ‡ ÚÔÛÒÔ˘ ‹ ÈÂÚ‹˜ ÛÎËÓ‹˜, Û ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ηÏÏÈÙ¯ÓÈÎfi ̤ÛÔ Î·È ·Ó ¤¯ÂÈ ÂÎÙÂÏÂÛÙ›. Àfi ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ·, Ù· ¤ÚÁ· Ù˘ ÌÓËÌÂȷ΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ („ËÊȉˆÙ¿, ÙÔȯÔÁڷʛ˜), ·ÏÏ¿ Î·È Î¿ı ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÈÂÚÔ‡ ÚÔÛÒÔ˘, Û ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ˘ÏÈÎfi, ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ıˆÚËıÔ‡Ó «ÂÈÎfiÓ˜». ∂›Ó·È, ‚¤‚·È·, ÛˆÛÙfi Ó· Á›ÓÂÈ ‰È¿ÎÚÈÛË ·fi ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ «ÂÈÎfiÓˆÓ» ÂÎÂ›ÓˆÓ Ô˘ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·È ÊÔÚËÙ¤˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, fï˜, Ú¤ÂÈ Ó·
ÂÈÛËÌ·Óı› fiÙÈ Ô fiÚÔ˜ «ÊÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ·» ‰ÂÓ ·ÊÔÚ¿ ÙfiÛÔ Û ÌÈ· Ù¯ÓÈ΋ (‰ËÏ·‰‹ ‰ÂÓ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÌfiÓÔ ÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÈÂÚÒÓ ÚÔÛÒˆÓ Û ͇ÏÔ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ˙ˆÁÚ·ÊÈÛÙ› Ì ·‚ÁÔÙ¤ÌÂÚ·), fiˆ˜ ¤¯ÂÈ ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Ó· ıˆÚ›ٷÈ, ·ÏÏ¿ Û ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ¯Ú‹ÛË ‹ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·. ∂ΛÓÔ Ô˘ -¿Óˆ Î·È ·fi ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋- ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙȘ ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜ Â›Ó·È Ë ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÊÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ· ÌÔÚ› Ó· ıˆÚËı› οı ÊÔÚËÙfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ Ô˘ ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ¤Ó· ÈÂÚfi ÚfiÛˆÔ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ô ÈÛÙfi˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ·˘Ùfi ÙÔ ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ, ·Ô‰›‰ÂÈ ‹ ÌÔÚ› Ó· ·Ô‰ÒÛÂÈ Ï·ÙÚ›· (ÚÔÛ·ÓËÛË, ·Û·ÛÌfi, ·fi‰ÔÛË Û‚·ÛÌÔ‡ Ì ı˘Ì›·Ì· Î.Ï.). ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ Ë ‰È¿ÎÚÈÛË ·Ó¿ÌÂÛ· Û ÊÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ· Î·È ÌÓËÌÂȷ΋ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋, .¯., Û˘¯Ó¿ ‰ÂÓ Â›Ó·È
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
‡ÎÔÏË ˘fiıÂÛË. ™Â οÔÈ· Ì·ÚÌ¿ÚÈÓ· ‹ ¯ÙÈÛÙ¿ Ù¤ÌÏ·, Ï.¯., ÔÚÈṲ̂ӷ ‹ Î·È fiÏ· Ù· ‰È¿ÛÙ˘Ï· ·ÓÔ›ÁÌ·Ù· Â›Ó·È ÎÏÂÈÛÙ¿, Û¯ËÌ·Ù›˙ÔÓÙ·˜ ¤Ó·Ó ÂÓÈ·›Ô ÙÔ›¯Ô Ì ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ ÛÒÌ· ÙÔ˘ Ù¤ÌÏÔ˘, Î·È ¿Óˆ ÙÔ˘˜ ¤¯Ô˘Ó ˙ˆÁÚ·ÊÈÛÙ› ÙÔȯÔÁڷʛ˜ Ô˘ ¤·È˙·Ó ¢ı¤ˆ˜ ÙÔ ÚfiÏÔ Ù˘ ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜. ¢ËÏ·‰‹, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ÙÔȯÔÁڷʛ˜, ‰¤¯ÔÓÙ·Ó Ú¿ÍÂȘ Ï·ÙÚ›·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔ‡˜, fiˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÔÈ ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜. Δ¤ÙÔȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¤˜ ·fi Ó·Ô‡˜ ÛÙËÓ ¶°¢ª (¡¤ÚÂ˙È ÙÔ˘ 1164, ™Ù¿ÚÔ ¡·ÁÎÔÚ›ÙÛÈÓÔ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ·), ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ (¶·Ó·Á›· ÙÔ˘ Õڷη ÙÔ˘ 1192) Î·È ·fi ·ÏÏÔ‡. ™ÙÔ Ó·fi Ù˘ ¶fiÚÙ·˜ ¶·Ó·ÁÈ¿˜ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, Ì¿ÏÈÛÙ·, ÛÙȘ ·Ú·ÛÙ¿‰Â˜ ÙÔ˘ Ù¤ÌÏÔ˘ ÔÈ ÌÓËÌÂȷΤ˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÚfiÏÔ ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜ Â›Ó·È „ËÊȉˆÙ¤˜ (Ù¤ÏË 13Ô˘ ·ÈÒÓ·). ∏ ‰˘ÛÎÔÏ›· ‰È¿ÎÚÈÛ˘ ÌÂٷ͇ ÌÓËÌÂȷ΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ Î·È ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜ ÌÔÚ› Ó· ÚÔ·„ÂÈ Î·È ¤Ú· ·fi ÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ Ù¤ÌÏÔ˘. ∞˘Ùfi Û˘Ì‚·›ÓÂÈ, .¯., Û ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ Ó·fi Ù˘ ¶°¢ª, ÛÙËÓ ∞Á›· ™ÔÊ›· Ù˘ ∞¯Ú›‰·˜ (ÂÚ. 1050), fiÔ˘ ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ÛÂÈÚ¿ ·fi ÙÔȯÔÁÚ·ÊË̤ӷ ÔÚÙÚ¤Ù· ·Á›ˆÓ ÌÈÌÔ‡ÓÙ·È ÍÂοı·Ú· ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜. ∞ÓÙ›ÛÙÚÔÊ·, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜ Ô˘ Ó· ηٷÛ΢¿ÛÙËÎ·Ó Ì ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ Ù˘ ÙÔȯÔÁÚ·Ê›·˜, ¤¯Ô˘Ì ÔÏϤ˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ, ·fi ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¿, Ô˘ Â›Ó·È Î·ÌˆÌ¤Ó˜ Ì ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ ÙÔ˘ „ËÊȉˆÙÔ‡. ∞˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ, ·fi ¿ÏÏÔ ‰ÚfiÌÔ, fiÙÈ Ë Ù¯ÓÈ΋ ‹ ÙÔ ˘ÏÈÎfi ηٷÛ΢‹˜ ‰ÂÓ Î·ıÔÚ›˙ÂÈ ·fiÏ˘Ù· Î·È ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ ·ÓÙÈÎÂÈ̤ӈÓ. ŒÓ· ˘ÏÈÎfi ‹ ÌÈ· Ù¯ÓÈ΋ ÌÔÚ› Ó· Â͢ËÚÂÙ› ÔÏϤ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ¯Ú‹ÛÂȘ ηÈ, ·ÓÙ›ÛÙÚÔÊ·, ÌÈ· Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ¯Ú‹ÛË ÌÔÚ› Ó· ηχÙÂÙ·È ·fi ÔÏÏ¿ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ˘ÏÈο ‹ Ù¯ÓÈΤ˜. Œ¯Ô˘ÌÂ, .¯., ÂÚÈÙÒÛÂȘ ·Ó¿ÁÏ˘ÊˆÓ Û ̿ÚÌ·ÚÔ ·Ú·ÛÙ¿ÛˆÓ, Ô˘ fi¯È ÌfiÓÔ ÌÈÌÔ‡ÓÙ·È, ·ÏÏ¿ ΢ÚÈÔÏÂÎÙÈο
[109]
ºÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ·. √È ¿ÁÈÔÈ ∑ˆÛÈÌ¿˜ Î·È ¡ÈÎfiÏ·Ô˜. ¶ÚÒÙÔ ÌÈÛfi 10Ô˘ ·ÈÒÓ· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·, ·ÚÈÛÙÂÚ¿). ª√¡∏ ™π¡∞
ºÔÚËÙ‹ ÂÈÎfiÓ·. √ ¿ÁÈÔ˜ º›ÏÈÔ˜. ¢Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi 10Ô˘ ·ÈÒÓ· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·, ‰ÂÍÈ¿). ª√¡∏ ™π¡∞
∏ ·Á›· ∂˘‰ÔΛ·. ª¿ÚÌ·ÚÔ Î·È ¤ÓıÂÙ˜ ¤Á¯ÚˆÌ˜ Á˘¿ÏÈÓ˜ „ËÊ›‰Â˜. ∞Ú¯¤˜ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· ∞ƒÃ∞π√§√°π∫√ ª√À™∂π√ ∫ø¡™Δ∞¡Δπ¡√À¶√§∏™
[110]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ª·ÚÌ¿ÚÈÓË Ï¿Î· ·fi ÂÈÛÙ‡ÏÈÔ Ù¤ÌÏÔ˘. ∞ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ·ÔÛÙfiÏÔ˘˜ π¿Îˆ‚Ô Î·È º›ÏÈÔ, ηıÒ˜ Î·È ÙÔÓ ¿ÁÈÔ §Ô˘Î¿. ¢Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. μÀ∑∞¡Δπ¡√ ∫∞π Ãπ™Δπ∞¡π∫√ ª√À™∂π√ ∞£∏¡ø¡
·›˙Ô˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÊÔÚËÙÒÓ ÂÈÎfiÓˆÓ. ŒÓ· Ôχ ÂÓ‰ÂÈÎÙÈÎfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·ÊÔÚ¿ Û ¤Ó· ÂÈÛÙ‡ÏÈÔ Ì·ÚÌ¿ÚÈÓÔ˘ (ηıÒ˜ Ê·›ÓÂÙ·È) Ù¤ÌÏÔ˘, fiÔ˘, ·ÓÙ› ÁÈ· ͇ÏÈÓ˜ ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜, ÔÈ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ‹Ù·Ó ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ¿Óˆ ÛÙË Û˘Ì·Á‹ Ì·ÚÌ¿ÚÈÓË ÊÚ›˙· ÙÔ˘ ÂÈÛÙ˘Ï›Ô˘. ΔÔ Û¿ÓÈÔ ·˘Ùfi ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ μ˘˙·ÓÙÈÓfi ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ∞ı‹Ó·˜, Î·È ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÈ ÙÚÂȘ ·ÔÛÙfiÏÔ˘˜ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÌ‹Ì· ªÂÁ¿Ï˘ ¢¤ËÛ˘. Ÿˆ˜ fï˜ Î·È ÔÈ ÙÔȯÔÁڷʛ˜ Ô˘ ˘ÔηıÈÛÙÔ‡Û·Ó ÊÔÚËÙ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜, ¤ÙÛÈ Î·È ÔÈ ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ Û ϛıÔ ÂÈÎfiÓ˜ ‰ÂÓ ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔ ¯ÒÚÔ ÙÔ˘ Ù¤ÌÏÔ˘. À¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ÔÏfiÎÏËÚË ÔÌ¿‰· ·fi ÂÈÎfiÓ˜ Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘, ·ÁÁ¤ÏˆÓ, ‰È·ÊfiÚˆÓ ·Á›ˆÓ Î·È ÛÎËÓÒÓ ·fi ÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, ÛηÏÈÛÌ¤ÓˆÓ ·Ó¿ÁÏ˘Ê· Û ϛıÈÓ˜ ϿΘ (Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì·ÚÌ¿ÚÔ˘), ÔÈ Ôԛ˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Â›Ó·È ÙÔÔıÂÙË̤Ó˜ Û ‰È¿ÊÔÚ· ÛËÌ›· ÂÓfi˜ Ó·Ô‡. √È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfiÙÂÚ˜ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Î·È ÔÈ ÈÔ ·ÏȤ˜ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙÔ ÚÒÙÔ
ÌÈÛfi ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∫¿ˆ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ Â›Ó·È Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÌÈ·˜ ı·˘Ì¿ÛÈ·˜ ·Ú¿ÛÙ·Û˘ Ù˘ ·Á›·˜ ∂˘‰ÔΛ·˜. ΔÔ ¤ÚÁÔ ·˘Ùfi, ÙÔ ÔÔ›Ô ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ §È‚fi˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÒÚ· ÛÙÔ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ÌÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ fiÏ˘ Î·È ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Èı·Ófiٷٷ ÛÙÔ 907. ∏ ‰È·ÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ·fi Ù· ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· Â›Ó·È fiÙÈ Ì ÛÎÔfi Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÙË ÌÔÚÊ‹ Ù˘ ·Á›·˜ Ô Ù¯ӛÙ˘ ‰ÂÓ ·Ê·›ÚÂÛ ˘ÏÈÎfi Á‡Úˆ ·fi ·˘Ù‹ ÒÛÙ ӷ ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ÚÔ˜ Ù· ¤Íˆ, ·ÏÏ¿, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ¤Ûη„ ÙËÓ Ï¿Î·, ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ÌÈ· ÎÔÈÏfiÙËÙ· Ì ÙÔ Û¯‹Ì· ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ·Á›·˜, Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Î¿Ï˘„ ÙËÓ ÎÔÈÏfiÙËÙ· ·˘Ù‹ Ì ÎÔÌÌ¿ÙÈ· ¯ÚˆÌ·ÙÈÛÙÔ‡ Á˘·ÏÈÔ‡. ∏ Ù¯ÓÈ΋ ·˘Ù‹ Â›Ó·È ·ÚfiÌÔÈ· Ì ÂΛÓË ÙÔ˘ Ì·ÚÌ¿ÚÈÓÔ˘ ÂÈÛÙ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ªÔ˘Û›Ԣ, Ô˘ Û˘Ó·ÓÙ‹Û·Ì ϛÁÔ ÈÔ ¿Óˆ. ªÔÏÔÓfiÙÈ ¤ÚÁ· fiˆ˜ Ù· ·Ú·¿Óˆ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÊÔÚËÙ¿ (ÂÊfiÛÔÓ ‹Ù·Ó Ì¿ÏÏÔÓ ÂÓۈ̷و̤ӷ Û ÙÔ›¯Ô˘˜ ‹ Û ¿ÏÏ· ÛÙ·ıÂÚ¿ ÛËÌ›·), Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ ÂÈÙÂÏÔ‡Û·Ó ÚfiÏÔ˘˜ ÊÔÚËÙÒÓ ÂÈÎfiÓˆÓ.
√È ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Î˘Ì·›ÓÔÓÙ·È Î·Ù¿ ̤ÛÔ fiÚÔ Á‡Úˆ ÛÙÔ ¤Ó· ̤ÙÚÔ ‡„Ô˜ Î·È 30 ¤ˆ˜ 60 ÂηÙÔÛÙ¿ Ï¿ÙÔ˜ – ˘¿Ú¯Ô˘Ó fï˜ Î·È Î¿ÔÈ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· ‹ Î·È ÌÈÎÚfiÙÂÚ·. ™Â ÂÚÈÔ¯¤˜ fiˆ˜ Ë ∞›Á˘ÙÔ˜ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ·fi ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÈÂÚ¤˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ Û ͇ÏÔ, fiˆ˜ ·˘Ù‹ Ù˘ °¤ÓÓËÛ˘ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ Î·È Ù˘ ¶ÚÔÛ·ÓËÛ˘ ÙˆÓ ª¿ÁˆÓ ·fi ÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ∞ÌÔ‡ ™·ÚÁο, ÛÙÔ ∫¿ÈÚÔ (9Ô˜-10Ô˜ ·ÈÒÓ·˜). Ÿˆ˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·fi ÈÔ ÚfiÛÊ·Ù˜ ÂÔ¯¤˜, ÙÔ Í‡ÏÔ Â›Ó·È ¤Ó· Ôχ ÚfiÛÊÔÚÔ ˘ÏÈÎfi ÁÈ· Ù¤ÙÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›Â˜ (.¯., ÛÙ· ͢ÏfiÁÏ˘Ù· Ù¤ÌÏ·), Ë ‰È·Ù‹ÚËÛ‹ ÙÔ˘ fï˜ ¢ÓÔÂ›Ù·È ÌfiÓÔ ·fi Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ Û˘Óı‹Î˜. ∞Í›˙ÂÈ, Ù¤ÏÔ˜, Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ Û ÂÚÈÔ¯¤˜ fiˆ˜ Ë ∞ÚÌÂÓ›· ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ÈÂÚ¤˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Â›Ó·È ÛηÏÈṲ̂Ó˜ ÛÙÔ˘˜ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡˜ ÙÔ›¯Ô˘˜ ÙˆÓ Ó·ÒÓ. ™ÙȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ΢ÚÈÔÏÂÎÙÈο ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô fiÔ˘ Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È Ù· ÎÂÊ¿Ï·È· Ù˘ ÁÏ˘ÙÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜. ΔÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ÙÔ ÂÏÂÊ·ÓÙÔÛÙfi ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÔχ ÁÈ· ÙËÓ
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
·ÚÔ˘Û›·ÛË ÈÂÚÒÓ ÚÔÛÒˆÓ ‹ ÛÎËÓÒÓ. ∂ÎÙfi˜ ·fi Ù· ‰›Ù˘¯· ‹ Ù· ÙÚ›Ù˘¯·, ÛÙ· ÔÔ›· ‹‰Ë ·Ó·ÊÂÚı‹Î·ÌÂ, ˘¿Ú¯ÂÈ ÌÈ· ÏËıÒÚ· ·fi Ù¤ÙÔÈ· ÂÏÂÊ·ÓÙÔÛÙ¤ÈÓ· ϷΛ‰È·. √È ‰È·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ÊÔÚ¤˜ ÂÓÙ˘ˆÛȷο ÌÈÎÚ¤˜ (ÙÔ Ôχ 25 ÂηÙÔÛÙ¿ Ì‹ÎÔ˜ Î·È ¤ˆ˜ 15 Ï¿ÙÔ˜), Ú¿ÁÌ· Ô˘ ·ÏÒ˜ ÂÈÙ›ÓÂÈ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ¤ÚÁ· ˘„ËÏ‹˜ Ù¯ÓÈ΋˜ Î·È ··Ú¿ÌÈÏÏ˘ Ù¤¯Ó˘. ¶ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ϷΛ‰È· ·Ó‹Î·Ó Î·È ·˘Ù¿ Û ‰›Ù˘¯· ‹ ÙÚ›Ù˘¯· Ô˘ Ù· ˘fiÏÔÈ· ÙÌ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘˜ ¤¯Ô˘Ó È· ¯·ı›. ÕÏÏ·, ¿ÏÈ, ·Ó‹Î·Ó Û ۇÓÔÏ· ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋˜ ÌÔÚÊ‹˜ Î·È ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜. ∞fi ÙȘ Ô¤˜ Ô˘ Û˘¯Ó¿ ʤÚÔ˘Ó ÛÙ· ¿ÎÚ· Ù˘ ÂÈÊ¿ÓÂÈ¿˜ ÙÔ˘˜ ÌÔÚԇ̠ӷ Û˘ÌÂÚ¿ÓÔ˘Ì fiÙÈ ÔÚÈṲ̂ӷ ϷΛ‰È· ‹Ù·Ó ·Ú¯Èο ÚÔÛËψ̤ӷ Î¿Ô˘. ¶ÔÏÏ¿, Ï.¯., Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Î¿Ï˘Ù·Ó ÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ͇ÏÈÓˆÓ ÎÈ‚ˆÙȉ›ˆÓ (fiˆ˜ ÙÔ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·fi ÎÈ‚ˆÙ›‰È· Ô˘ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÔÏfiÎÏËÚ·) ‹ ›¯·Ó ¯ÚËÛÈÌÔÔÈËı› ˆ˜ ηχÌÌ·Ù· ÛÙ· ÂÍÒÊ˘ÏÏ· ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ. ™›ÁÔ˘Ú·, fï˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÁÈ· Ó· ÎÔÛÌ‹ÛÔ˘Ó Î·È ¿ÏÏ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·. ¶Ôχ ÎÔÓÙ¿ Û ·˘Ù¿ Ù· ϷΛ‰È· ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ¿ÏÏ· Ô˘ Â›Ó·È Î·Ù·Û΢·Ṳ̂ӷ ·fi ˘ÏÈο fiˆ˜ Ô ÛÙ·ٛÙ˘ Ï›ıÔ˜, Ù· ÔÔ›· ʤÚÔ˘Ó Â›Û˘ fiÌÔȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ. ΔfiÛÔ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ ÂÏÂÊ·ÓÙÔÛÙ¤ÈÓˆÓ fiÛÔ Î·È Û ·˘Ù‹ ÙˆÓ Ï›ıÈÓˆÓ Ï·Îȉ›ˆÓ, ¿ÓÙˆ˜, Â›Ó·È ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ·ÚÓËı› ηÓ›˜ fiÙÈ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ÙË ¯Ú‹ÛË Î·È ÙË ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÙÔ˘˜, Ù· ϷΛ‰È· ·˘Ù¿ ›¯·Ó ‹ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙÔ ÚfiÏÔ ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜ ȉȈÙÈ΋˜ Ï·ÙÚ›·˜. ™Â ·ÚfiÌÔȘ ÛΤ„ÂȘ Ô‰ËÁÔ‡Ó Î·È ÔÈ ÂÚÈÙÒÛÂȘ οÔÈˆÓ ÌÂÙ·ÏÏÈÎÒÓ Ï·Îȉ›ˆÓ, Ô˘ ʤÚÔ˘Ó Â›Û˘ ÈÂÚ¤˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ, ›Ù ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ›Ù η̤̈Ó˜ Ì ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ ÙÔ˘ ÛÌ¿ÏÙÔ˘. À¿Ú¯Ô˘Ó ÌÂÚÈο Ù¤ÙÔÈ· ϷΛ‰È· Ô˘ ηٿ ¿Û· Èı·ÓfiÙËÙ· ›¯·Ó ·ÔÙÂı› Û οÔÈÔ˘˜ Ó·Ô‡˜ ˆ˜
·ÊÈÂÚÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÈÛÙÒÓ. ™ÙÔ ‚·ıÌfi Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ÈÂÚ¤˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ, ›Û˘, ÌÂÙ·ÏÏÈο ·ÓÙÈΛÌÂÓ· fiˆ˜ ÛÙ·˘ÚÔ›, ÏÂÈ„·ÓÔı‹Î˜, ÛÙ·˘ÚÔı‹Î˜, ÂÁÎfiÏÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È ·ÓÙÈΛÌÂÓ· ÔÏ˘ÙÂÏ›·˜ ·fi ËÌÈÔχÙÈÌÔ˘˜ Ï›ıÔ˘˜ Ì ÌÂÙ·ÏÏÈο ÛÙÔȯ›· (ÔÙ‹ÚÈ·, ÈÓ¿ÎÈ·, ‰›ÛÎÔÈ Î.Ï.), ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ȉˆıÔ‡Ó Î·È ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ Ù˘ ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜. ∞˘ÙÔ› ÔÈ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ› ÁÈ· Ù· fiÚÈ· Ù˘ ¤ÓÓÔÈ·˜ Ù˘ ÊÔÚËÙ‹˜ ÂÈÎfiÓ·˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÂÂÎÙ·ıÔ‡Ó Î·È Û ¿ÏÏ· ˘ÏÈο, fiˆ˜ Ù· ˘Ê¿ÛÌ·Ù· ‹ Ù· ¤ÚÁ· Ù˘ ÌÂÙ·ÏÏÔÙ¯ӛ·˜. ∂›Ó·È Ì¿ÏÏÔÓ ÔÚıfiÙÂÚÔ, fï˜, Ó· ·Ó·ÊÂÚıÔ‡ÌÂ Â‰Ò Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÌÈÎÚÔÛÎÔÈΤ˜ ·ÂÈÎÔÓ›ÛÂȘ ÈÂÚÒÓ ÚÔÛÒˆÓ ‹ ÛÎËÓÒÓ ¿Óˆ Û ÔχÙÈÌÔ˘˜ ‹ ËÌÈÔχÙÈÌÔ˘˜ Ï›ıÔ˘˜ (ÛÙ·ٛÙË, ·ÈÌ·Ù›ÙË, Û·Ú‰fiÓ˘¯·, ϿȘ Ï¿˙Ô˘ÏÈ, ›·ÛÈ, fiÓ˘¯·, ÔÚ›· ÎÚ‡ÛÙ·ÏÏÔ, ÔÊ›ÙË, ÛÂÚÂÓÙ›ÓË,
[111]
˘·ÏfiÌ·˙· Î.Ï.), Ô˘, ηٿÏÏËÏ· ÎÔÌ̤ÓÔÈ Î·È ÂÂÍÂÚÁ·Ṳ̂ÓÔÈ, ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó Û˘Ó‹ıˆ˜ Ó· «‰ÂıÔ‡Ó» Û οÔÈÔ ÌÂÙ·ÏÏÈÎfi Ï·›ÛÈÔ (¯Ú˘Ûfi, ·ÚÁ˘Úfi Î.Ï.) Î·È Ó· ·Ó·ÚÙËıÔ‡Ó ÛÙÔ ÛÙ‹ıÔ˜ ÙˆÓ ÈÛÙÒÓ. ∫·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·˘Ù‹, ·Ú¿ ÙȘ ÙÂÚ¿ÛÙȘ ‰È·ÊÔÚ¤˜ ÛÙ· ˘ÏÈο Î·È ÛÙȘ Ù¯ÓÈΤ˜, Ë ÚÔÛÙ·Û›· ‹ Ë ÚÔÊ˘Ï·ÎÙÈ΋ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Ô˘ ·Ó·Ì¤ÓÂÙ·È ·fi ÙË ¯Ú‹ÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Î¿ÓÂÈ ÙȘ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ·fiÏ˘Ù· ÈÛÔ‰‡Ó·Ì˜ Ì ÂΛӘ ÙˆÓ ÊÔÚËÙÒÓ ÂÈÎfiÓˆÓ, ȉ›ˆ˜ ·˘ÙÒÓ Ô˘ (fiˆ˜ Ù· ÙÚ›Ù˘¯·) ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ȉȈÙÈ΋ Ï·ÙÚ›·. £· ÙÂÏÂÈÒÛÔ˘Ì ÙËÓ Ú·ÁÌ¿Ù¢ÛË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ Ì ÙȘ Û¿ÓȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ οÔÈˆÓ ÂÊ˘·ÏˆÌ¤ÓˆÓ ÎÂÚ·ÌÈÎÒÓ Ï·Îȉ›ˆÓ Ô˘ ʤÚÔ˘Ó ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÈÂÚÒÓ ÚÔÛÒˆÓ. ∂›ÎÔÛÈ ÂÚ›Ô˘ Ù¤ÙÔÈ· ϷΛ‰È· Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ¶ÈÓ·ÎÔı‹ÎË √˘fiÏÙÂÚ˜ Ù˘ μ·ÏÙÈÌfiÚ˘ (Ì ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘
∫ÂÚ·ÌÈο ÂÊ˘·ÏˆÌ¤Ó· ϷΛ‰È· Ô˘ Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘. Δ¤ÏË 9Ô˘-·Ú¯¤˜ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∂£¡π∫√ ∞ƒÃ∞π√§√°π∫√ ª√À™∂π√/™√ºπ∞
[112]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·Á›Ô˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘, ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ πÁÓ·Ù›Ô˘ Î·È ¿ÏÏˆÓ ·Á›ˆÓ) Î·È ¤Ó· ÛÙÔ ªÔ˘ÛÂ›Ô ÙÔ˘ §Ô‡‚ÚÔ˘ (Ì ·Ú¿ÛÙ·ÛË Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘ Ì ÙÔ ÌÈÎÚfi ÃÚÈÛÙfi Û ÛÙËı¿ÚÈÔ). ªÈ· ÔÌ¿‰· ·fi 24 ¿ÏÏ· ϷΛ‰È· ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÙÔ 1909 ηٿ ÙËÓ ·Ó·Ûηʋ ÂÓfi˜ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· Î·È Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È ÙÒÚ· ÛÙÔ ∂ıÓÈÎfi ∞Ú¯·ÈÔÏÔÁÈÎfi ªÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ™fiÊÈ·˜. ΔÔÔıÂÙË̤ӷ ÙÔ ¤Ó· ‰›Ï· ÛÙÔ ¿ÏÏÔ, Û¯ËÌ·Ù›˙Ô˘Ó fiÏ· Ì·˙› ÙÔ ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘. ŸÏ· Ù· ·Ú·¿Óˆ
ϷΛ‰È·, ÛÙ· ÔÔ›· Ú¤ÂÈ Ó· ÚÔÛÙÂıÔ‡Ó Î¿ÔÈ· ·ÎfiÌË Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ÛÙË ªfiÛ¯·, ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È Á‡Úˆ ÛÙÔ 1000. £¤ÙÔ˘Ó ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ·ÎÚÈ‚‹ ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘˜, ȉ›ˆ˜ ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÔÚÈṲ̂ӷ ·fi ·˘Ù¿ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·ÔÛ¿ÛÙËÎ·Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ì›· ÊÔÚ¿ ·fi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô fiÔ˘ ›¯·Ó ·Ú¯Èο ÙÔÔıÂÙËı›, Ì ÛÎÔfi Ó· Í·Ó·¯ÚËÛÈÌÔÔÈËıÔ‡Ó Î¿Ô˘ ·ÏÏÔ‡.
∂π∫√¡√°ƒ∞º∏ª∂¡∞ Ã∂πƒ√°ƒ∞º∞ Δ∏™ ∂¶√Ã∏™ Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ ªÔÏÔÓfiÙÈ ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ë ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ӷ ıˆÚÂ›Ù·È ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·fi ÔÚÈṲ̂ÓÔ˘˜ ·ÎÏÔ˘˜ ·Ú·ÁÁÂÏÈÔ‰ÔÙÒÓ. ∏ ÚÔÙ›ÌËÛË ÛÙȘ Ï·ÛÙÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, ÔÈ Ôԛ˜ ‰È¤ÊÂÚ·Ó ÚÈ˙Èο ·fi ÙȘ ·Ê·ÈÚÂÙÈΤ˜, Û˘ÓÔÙÈΤ˜, ÈÂÚ·ÙÈΤ˜ Î·È ·˘ÛÙËÚ¤˜ ÌÔÚʤ˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÌÊ·ÓÈÛÙ› ηٿ ÙËÓ ‡ÛÙÂÚË ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ÂÈÎÚ¿ÙËÛ·Ó Î·Ù¿ ÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ·, ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È Û ÔÏÏÔ‡˜ ÎÏ¿‰Ô˘˜ Ù˘ Ù¤¯Ó˘. ¢ÂÓ ı· ‹Ù·Ó, fï˜, ÛÊ¿ÏÌ· Ó· ԇ̠fiÙÈ (·Ó Î·È ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Â›Û˘ Û οÔÈ· ¤ÚÁ· ÌÂÙ·ÏÏÔÙ¯ӛ·˜ Ì ·Ó¿ÁÏ˘Ê˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ 6Ô˘-7Ô˘ ·ÈÒÓ·, Û οÔÈ· ¤ÚÁ· ÌÈÎÚÔÁÏ˘ÙÈ΋˜ Û ÂÏÂÊ·ÓÙfi‰ÔÓÙÔ ÙÔ˘ 5Ô˘-6Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 10Ô˘-11Ô˘ ·ÈÒÓ·, ηıÒ˜ Î·È Û οÔÈ· ¤ÚÁ· ÌÓËÌÂȷ΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ·fi Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È ·fi ÙËÓ πÙ·Ï›· ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ·) ·˘Ù‹ Ë «ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ Ù¿ÛË» ÂÓÙ˘ˆÛÈ¿˙ÂÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ fiÙ·Ó ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ÛÙ· ÈÛÙÔÚË̤ӷ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ‚È‚Ï›·. ¢Â›ÁÌ·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ù¿Û˘ Â›Ó·È ¤ÓÙÔÓ· Û ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊËÌ¤ÓˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Ô˘ ηٷÛ΢¿ÛÙËÎ·Ó ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙ· ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ ·˘Ï‹˜. ŒÓ· ·fi ·˘Ù¿ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ∂ıÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ °·ÏÏ›·˜ Î·È ÂÚȤ¯ÂÈ ÙȘ √ÌÈϛ˜ ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ¡·˙È·Ó˙ËÓÔ‡. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·Ú·ÁÁÂÏ›· Ô˘ Û¯ÂÙ›˙ÂÙ·È ¿ÌÂÛ· Ì ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· μ·Û›ÏÂÈÔ ∞′, ÙÔÓ ÚÒÙÔ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ. ∏ ·Ú·ÁÁÂÏ›· Ú¤ÂÈ Ó· ¤ÁÈÓ ÌÂٷ͇ 879 Î·È 883. ™Â ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜, Ë ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ·˘ÙÔ‡ Â›Ó·È Ù˘Èο ÌÂ۷ȈÓÈ΋ ÛÙË Û‡ÏÏË„Ë. ™Â ÔÚÈṲ̂Ó˜
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜, fï˜, ȉȷ›ÙÂÚ· Û ÂΛӘ Ô˘ ηٷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ÛÂÏ›‰·, Â›Ó·È Ê·ÓÂÚ‹ Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ·Ô‰ÔıÔ‡Ó Ù· Ê˘ÛÈÔÁÓˆÌÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Î·È ÙÔ ‹ıÔ˜ ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ Ì ÙÚfiÔ˘˜ Ô˘ Ì·˜ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙÔ› ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ Ù¤¯ÓË: ڈ̷Ϥ· ÛÒÌ·Ù·, ·ÚÌÔÓÈΤ˜ ·Ó·ÏÔÁ›Â˜, Ï·ÛÙÈ΋ Î·È ÏÂÙÔÌÂÚ‹˜ Ù˘¯ÔÏÔÁ›·, Á·Ï‹ÓÈ· ¤ÎÊÚ·ÛË, ·ÊËÁËÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·, ÔÈÎÈÏ›· ÛÙË ¯ÚˆÌ·ÙÈ΋ Îϛ̷η. ªÈ· ÛÂÈÚ¿ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊËÌ¤ÓˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì¿˜ ʤÚÓÂÈ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙ· ηχÙÂÚ· ‰Â›ÁÌ·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ù¿Û˘. ΔÔ ÚÒÙÔ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜ Â›Ó·È ¤Ó· æ·ÏÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ Ù˘ °·ÏÏ›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÂÈ Û˘Ó‰Âı› Ì ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∑′ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘, ƒˆÌ·Ófi μ′, Î·È ÙÔÔıÂÙÂ›Ù·È ¯ÚÔÓÈο ÌÂٷ͇ 950 Î·È 970. ¶ÚÔ˚fiÓ ·Ó·ÌÊ›‚ÔÏ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘, ‰È·ÎËÚ‡ÙÙÂÈ ÙËÓ ÂÎÙ›ÌËÛË ÙˆÓ
·ÓıÚÒˆÓ Ô˘ ÙÔ ·Ú‹ÁÁÂÈÏ·Ó Î·È ÙÔ ¤ÊÙÈ·Í·Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ·Ú¿‰ÔÛË, fi¯È ÌfiÓÔ Ì¤Ûˆ Ù˘ Ù¯ÓÔÙÚÔ›·˜ ÙˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ, ·ÏÏ¿ Î·È Ì¤Ûˆ ÙˆÓ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎÒÓ ÂÈÏÔÁÒÓ (·ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È ÚÔÛˆÔÔÈ‹ÛÂȘ ·ÊËÚËÌ¤ÓˆÓ ÂÓÓÔÈÒÓ, fiˆ˜ Ë ¡‡¯Ù·, Ô ŸÚıÚÔ˜, Ë ªÂψ‰›·, Ë ™ÔÊ›·, Ë ¶ÚÔÊËÙ›·). ŒÚÁÔ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ÂÚÁ·ÛÙËÚ›Ô˘ Â›Ó·È Î·È ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜, Ô ÚÒÙÔ˜ ÙfiÌÔ˜ ·fi ÌÈ· ‰›ÙÔÌË ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤ÓË μ›‚ÏÔ, Ô˘ ÊÈÏÔÙ¯ӋıËΠÁÈ· ÙÔÓ «·ÙÚ›ÎÈÔ Ú·Èfi˙ÈÙÔ Û·ÎÂÏÏ¿ÚÈÔ» §¤ÔÓÙ· ÌÂٷ͇ 930 Î·È 940, ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ· ¤Ó·Ó ˘„ËÏfi ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ ·˘Ï‹˜. √ ÚÒÙÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÙfiÌÔ˜ (Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ¤¯ÂÈ ¯·ı›) Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡ Î·È ‰È·ÙËÚ›, Û οˆ˜ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ‚·ıÌfi ·ÏÏ¿ Û ·Ó¿ÏÔÁË ¤ÓÙ·ÛË Ì ÙÔ æ·ÏÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, Ù· ÂÏÏËÓÔڈ̷˚ο Ù¯ÓÔÙÚÔÈο
¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο. ΔÔ ÂÎÏËÎÙÈÎfiÙÂÚÔ fiÏ˘ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÛÂÈÚ¿˜, ¿ÓÙˆ˜, Â›Ó·È ¤Ó· ¿ÏÏÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ Ù˘ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚȤ¯ÂÈ ÛÎËÓ¤˜ ·fi ÙÔ ‚È‚Ï›Ô Ù˘ ¶·Ï·È¿˜ ¢È·ı‹Î˘ Ô˘ ‰ÈËÁÂ›Ù·È ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ πËÛÔ‡ ÙÔ˘ ¡·˘‹, Û˘Óԉ¢fiÌÂÓ˜ ·fi οÔÈ· ¯ˆÚ›· ÙÔ˘ ‚È‚ÏÈÎÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ·˘Ùfi ·Ú·¤ÌÂÈ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· fi¯È ÌfiÓÔ Ì¤Ûˆ Ù˘ Ù¯ÓÔÙÚÔ›·˜ Î·È Ù˘ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·Ê›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ÙËÓ ›‰È· ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘, ÂÊfiÛÔÓ ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÎÒ‰Èη, ·ÏÏ¿ ÁÈ· ÂÈÏËÙ¿ÚÈÔ, fiˆ˜ ÂΛӷ Ù˘ ÎÏ·ÛÈ΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. ∫·Ù·Û΢·Ṳ̂ÓÔ Èı·Ófiٷٷ ÁÈ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑ ∑′ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ Á‡Úˆ ÛÙÔ 950, ›Ûˆ˜ ˆ˜ ÂÓı‡ÌËÌ· ÁÈ· ÙȘ ӛΘ ÙÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ, ÙÔ ÂÈÏËÙ¿ÚÈÔ ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏ› ÌÈ· ¤Ó‰ÂÈÍË ÁÈ· ÙÔ ‚·ıÌfi Ù˘ ÂÎÙ›ÌËÛ˘ Ô˘ ¤ÙÚÂÊ·Ó ÔÈ Î‡ÎÏÔÈ Ù˘ ·˘Ï‹˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙËÓ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜.
[113]
ΔÔ fiÚ·Ì· ÙÔ˘ ÚÔÊ‹ÙË πÂ˙ÂÎÈ‹Ï. º‡ÏÏÔ 438 verso, ·fi ÙÔÓ ∫Ò‰. Gr. 510 Ì ÙȘ ÔÌÈϛ˜ ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ¡·˙È·Ó˙ËÓÔ‡. ¶ÂÚ›Ô˘ 879-883 (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ∂£¡π∫∏ μπμ§π√£∏∫∏/ ¶∞ƒπ™π
∏ Û˘Ó¿ÓÙËÛË ÙÔ˘ πËÛÔ‡ ÙÔ˘ ¡·˘‹ Ì ÙÔÓ ·Ú¯¿ÁÁÂÏÔ ªÈ¯·‹Ï, ÛÙËÓ πÂÚȯÒ. ΔÌ‹Ì· ·fi ÙÔ ÂÈÏËÙ¿ÚÈÔ Palat. Gr. 431 Ù˘ ∞ÔÛÙÔÏÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡. ¶ÂÚ›Ô˘ 950. μ∞Δπ∫∞¡√
[114]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÕÓıÚˆÔÈ Ô˘ ‰ÂÓ Í¯ÓÔ‡Û·Ó ÔÙ¤ fiÙÈ ÚÈÓ Î·È ¿Óˆ ·fi fiÏ· ‹Ù·Ó ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›, ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙·Ó ˆÛÙfiÛÔ Ó· Ù·˘Ù›ÛÔ˘Ó Û˘Ì‚ÔÏÈο ÙȘ ˘„ËϤ˜ ·Í›Â˜ Ù˘ ÌfiÚʈÛ˘, Ù˘ ·È‰Â›·˜ Î·È Ù˘ Â˘Ú˘Ì¿ıÂÈ·˜ Ì ÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, ÂÓۈ̷ÙÒÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÂÈÏÂÎÙÈο ÛÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ÙÔ˘˜ Û‡Ì·Ó ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ·Á·ÓÈÛÙÈ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘. ∏ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ Ù¯ÓÔÙÚÔÈ΋ Ù¿ÛË Â›Ó·È Ê·ÓÂÚ‹ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Û ÌÈ· ‰Âο‰· ·ÎfiÌË ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ: ‰‡Ô ΔÂÙڷ¢¿ÁÁÂÏ·, ¤Ó· Ù˘ ∂ıÓÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ (ÂÚ. 950) Î·È ¤Ó· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ™Ù·˘ÚÔÓÈ΋ٷ, ÛÙÔ ÕÁÈÔ ŸÚÔ˜ (950-960)Ø ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË μ›‚ÏÔ ÙÔ˘ ª¿ÁÈÛÙÚÔ˘ ¡È΋ٷ Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È Û ÙÚ›· ÙÌ‹Ì·Ù· ‰È·ÛÎÔÚÈṲ̂ӷ ÛÙË ºÏˆÚÂÓÙ›·, ÛÙÔ ΔÔÚ›ÓÔ Î·È ÛÙËÓ ∫ÔÂÁ¯¿ÁË (9751000)Ø ¤Ó· ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚȤ¯ÂÈ ÙÔ ¤ÚÁÔ £ËÚȷο Î·È ∞ÏÂÍÈÊ¿Ú̷η ÙÔ˘ Û˘ÁÁڷʤ· Ù˘ ÂÏÏËÓÈÛÙÈ΋˜ ÂÔ¯‹˜ ¡›Î·Ó‰ÚÔ˘ ÙÔ˘ ∫ÔÏÔÊÒÓÈÔ˘, Ô˘ Ú·ÁÌ·Ù‡ÂÙ·È Ù· ·ÓÙ›‰ÔÙ· ÁÈ· Ù· ‰·ÁÎÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÊȉÈÒÓ Î·È ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ∂ıÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ °·ÏÏ›·˜ (ÂÚ. 950) Î·È Î¿ÔÈ· ·ÎfiÌË. ∫¿ˆ˜ ÈÔ Û˘ÁÎÚ·ÙË̤ÓË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ·˘Ù‹ Ë Ù¯ÓÔÙÚÔÈ΋ Ù¿ÛË Û ¿ÏÏ· ÈÛÙÔÚË̤ӷ ‚È‚Ï›·, fiˆ˜ Û ·˘Ùfi Ô˘ Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡ Î·È ÂÚȤ¯ÂÈ ¤Ó· ÂÚ›ÊËÌÔ Î›ÌÂÓÔ, ÙË ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ΔÔÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ πÓ‰ÈÎÔχÛÙË. ΔÔ È‰È·›ÙÂÚÔ ·˘Ùfi ‚È‚Ï›Ô ·ÓÙÈÁÚ¿ÊËÎÂ Î·È ÂÈÎÔÓÔÁÚ·Ê‹ıËΠÛÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ‰ÂηÂٛ˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì ‚¿ÛË ¤Ó· Ôχ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ ÚfiÙ˘Ô, ÙÔ˘ 6Ô˘ ›Ûˆ˜ ·ÈÒÓ·. √ Û˘ÁÁڷʤ·˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·Ï·ÈÔ‡ ÎÂÈ̤ÓÔ˘, Ô ∫ÔÛÌ¿˜, ›¯Â Ù·Íȉ¤„ÂÈ Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ πÓ‰›· ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ·, ηÈ, ·ÊÔ‡ ¤ÛÙÚ„ ÛÙÔÓ ÙfiÔ ÙÔ˘, ÛÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, η٤ÁÚ·„ ÙȘ ÂÌÂÈڛ˜ ÙÔ˘ (547549). ŒÙÛÈ, ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∫ÔÛÌ¿ ·ÔÙ˘ÒÓÂÈ Ì ·ÎÚ›‚ÂÈ· ÙË ÁˆÎÂÓÙÚÈ΋ ·ÓÙ›ÏË„Ë Ô˘ ›¯·Ó ÁÈ·
[115]
Àfi‰ÂÈÍË ÁÈ· ÙË ıÂڷ›· ÙˆÓ ÔÛÙÒÓ ÙÔ˘ ηÚÔ‡. º‡ÏÏÔ 197 recto, ·fi ÙÔÓ ∫Ò‰. Plut. LXXIV, 7 (π·ÙÚÈ΋ ∞ÓıÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ∞ÔÏÏÒÓÈÔ˘ ∫ÈÙȤˆ˜). ªÂٷ͇ 925 Î·È 950 (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). §∞Àƒ∂¡Δπ∞¡∏ μπμ§π√£∏∫∏/ º§øƒ∂¡Δπ∞
∏ ¢¤ËÛË Î·È ÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÙ¤˜. º‡ÏÏÔ 1 verso, ·fi ÙÔÓ ∫Ò‰. ∞ 92 (∂˘·ÁÁÂÏÈÛÙ¿ÚÈÔ). ¶ÂÚ›Ô˘ 950. ª√¡∏ ª∂°π™Δ∏™ §∞Àƒ∞™/∞°π√ √ƒ√™
ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È ÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔ› ÙÔ˘, ÌÈ· ÂÈÎfiÓ· Ù˘Èο ÌÂ۷ȈÓÈ΋ Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋, Ô˘ ·Ú¤ÌÂÈÓÂ Ë ›‰È· ηı’ fiÏË ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∂Ô¯‹ ̤¯ÚÈ Î·È Ôχ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 16Ô ·ÈÒÓ· (ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË) Î·È ÙÔ 18Ô ·ÈÒÓ· (ÛÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ∞Ó·ÙÔÏ‹). ™ÙÔ Û‡ÓÔÏfi Ù˘ Ë ÂÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘, ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ȉÈfiÌÔÚÊÔ˘ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ Ô˘ ηÏÂ›Ù·È Ó· ˘ËÚÂÙ‹ÛÂÈ, ‰ÂÓ ÚÔÛʤÚÂÙ·È ÁÈ· Û˘ÁÎÚ›ÛÂȘ Ì ٷ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Ô˘ ›‰·Ì ·Ú·¿Óˆ, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË ›Ûˆ˜ οÔȘ ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜ fiÔ˘ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ÈÂÚ¿ ÚfiÛˆ· Î·È fiÔ˘ ‰È·ÈÛÙÒÓÂÙ·È fiÙÈ Ë
ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ Ù¯ÓÔÙÚÔÈ΋ Ù¿ÛË Û˘Ó‰˘¿˙ÂÙ·È Ì ÈÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋˜ ¤ÎÊÚ·Û˘. ∂Í›ÛÔ˘ ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ¢fiÌÂÓË ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È Ë ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ Ù¯ÓÔÙÚÔÈ΋ Ù¿ÛË Û ¤Ó· ÈÛÙÔÚË̤ÓÔ ‚È‚Ï›Ô ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ∂ıÓÈ΋ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È ÂÚȤ¯ÂÈ ÙȘ √ÌÈϛ˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ ÃÚ˘ÛÔÛÙfiÌÔ˘, ÂÓfi˜ ¿ÏÏÔ˘ ÛÔ˘‰·›Ô˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔ‡ Û˘ÁÁڷʤ·. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ‰Â›ÁÌ· ÌÈ·˜ ÛÂÈÚ¿˜ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊËÌ¤ÓˆÓ ‚È‚Ï›ˆÓ Ô˘ ÚÔÙ›ÓÔ˘Ó ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ, ÈÔ ÌÂÙÚÈÔ·ı‹
[116]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÌÔÓ‹˜ π‚‹ÚˆÓ ÛÙÔ ÕÁÈÔ ŸÚÔ˜, Î·È ÌÈ· ∫·ÈÓ‹ ¢È·ı‹ÎË Ù˘ μÚÂÙ·ÓÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘, ÛÙÔ §ÔÓ‰›ÓÔ. ∫·È Ù· ÙÚ›· ·˘Ù¿ ‚È‚Ï›· ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È Á‡Úˆ ÛÙÔ 950, ÂÓÒ ¤Ó· ·ÎfiÌË, ÙÔ ÔÔ›Ô ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ 925 Î·È ÛÙÔ 950 Î·È ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÌÈ· ÛÂÈÚ¿ ·fi ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤Ó˜ È·ÙÚÈΤ˜ Ú·ÁÌ·Ù›˜ ÙÔ˘ ∞ÔÏÏÒÓÈÔ˘ ·fi ÙÔ ∫›ÙÈÔ (Û‹ÌÂÚ· ÛÙË §·˘ÚÂÓÙÈ·Ó‹ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ ºÏˆÚÂÓÙ›·˜), ·ÔÙÂÏ› ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ‰Â›ÁÌ· ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·¤‰È‰·Ó ÙÔ ·ÓıÚÒÈÓÔ ÛÒÌ· ÔÈ Î·ÏÏÈÙ¤¯Ó˜ ÙÔ˘ ªÂÛ·›ˆÓ·. Δ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·˘Ù¿ ‚È‚Ï›· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÌÈ· ηϋ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ›ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ë ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ Ù¯ÓÔÙÚÔÈ΋ Ù¿ÛË, ·Ó ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌÈ· ÂÍ·›ÚÂÛË, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ‚·‰›˙ÂÈ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙËÓ Î˘Ú›·Ú¯Ë Ù¿ÛË Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ Ù¤¯Ó˘,
ÙÚfiÔ ·ÊÔÌÔ›ˆÛ˘ Ù˘ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋˜ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋˜ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜. √ ÙÚfiÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÂÚÈÔÚ›˙ÂÈ Ù· ÂÏÏËÓÔڈ̷˚ο ÛÙÔȯ›· ÛÙËÓ ¤ÎÊÚ·ÛË ÙˆÓ ÚÔÛÒˆÓ (ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘ ¯ÂÈÚÔÁÚ¿ÊÔ˘ Ô πˆ¿ÓÓ˘ Ô ÃÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ Î·È Ô ·fiÛÙÔÏÔ˜ ¶·‡ÏÔ˜ ÌÔÈ¿˙Ô˘Ó ÛÙÔ ‡ÊÔ˜ Ì ·Ú¯·›Ô˘˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜) Î·È ÛÙÔ ÛÎËÓÈÎfi (Ù· ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈο ÛÙÔȯ›· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·È ›Ûˆ ·fi Ù· ÚfiÛˆ·, ·fi Ù· ÔÔ›· ÎÚ¤ÌÔÓÙ·È ÂÙ¿ÛÌ·Ù·, fiˆ˜ ÛÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ı¤·ÙÚÔ), ÂÓÒ ˆ˜ ÚÔ˜ ÙȘ ·Ó·ÏÔÁ›Â˜ ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ Î·È ÙËÓ ˘Ô‰‹ÏˆÛË ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ˘ÂÚÈÛ¯‡Ô˘Ó ÔÈ ÌÂ۷ȈÓÈΤ˜
Û˘Ì‚¿ÛÂȘ, Ë ·Ê·›ÚÂÛË Î·È Ë ˘ÂÚ‚·ÙÈÎfiÙËÙ·. Δ¤ÙÔÈ· Â›Ó·È Î·È Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÌÈ·˜ ÌÈÎÚÔÁÚ·Ê›·˜ ÙÔ˘ ¢·ÁÁÂÏÈÛÙ‹ ª¿ÚÎÔ˘ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘, ÂÓÒ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ·Ó‹Î Û οÔÈÔ ¿ÏÏÔ ‚È‚Ï›Ô, Û ηÙÔÈÓ‹ ÂÔ¯‹ ·ÔÛ¿ÛÙËÎÂ Î·È ÂÓۈ̷ÙÒıËΠ۠¤Ó· ΔÂÙڷ¢¿ÁÁÂÏÔ Ô˘ ÙÒÚ· Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙË ÌÔÓ‹ ºÈÏÔı¤Ô˘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜. ¶·ÚfiÌÔȘ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ ÈÛ¯‡Ô˘Ó, ›Û˘, ÁÈ· ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÌÔÚʤ˜ ÚÔÊËÙÒÓ ‹ ¢·ÁÁÂÏÈÛÙÒÓ, Û ¤Ó· ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤ÓÔ ‚È‚Ï›Ô ÙˆÓ ÚÔÊËÙÒÓ Ù˘ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡, ¤Ó· ΔÂÙڷ¢¿ÁÁÂÏÔ Ù˘
Ë ÔÔ›· ‰›ÓÂÈ ¤ÌÊ·ÛË ÛÙËÓ ÈÂÚ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ, ÛÙËÓ ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· Ù˘ ¤ÎÊÚ·Û˘, ÛÙË Û˘ÓÔÙÈ΋ ·fi‰ÔÛË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÈÓÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ Î·È ÛÙËÓ ˘ÂÚ‚·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¯ÒÚÔ˘ ̤۷ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ÎÈÓÔ‡ÓÙ·È Ù· ÚfiÛˆ· ‹ ‰ÈÂÍ¿ÁÂÙ·È Ë ‰Ú¿ÛË. ΔÔ ÂÚÒÙËÌ· Ô˘ Ù›ıÂÙ·È Î¿ı ÊÔÚ¿ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÔÈ· ·fi ÙȘ Ù¯ÓÔÙÚÔÈΤ˜ Ù¿ÛÂȘ Â›Ó·È ·ÓÒÙÂÚË ÔÈÔÙÈο, ·ÏÏ¿ ·Ó Ë ÂÈÏÔÁ‹ Ù˘ ÌÈ·˜ ‹ Ù˘ ¿ÏÏ˘ Ù¯ÓÔÙÚÔ›·˜ ÛËÌ·›ÓÂÈ Î¿ÙÈ ·Ú·¿Óˆ ·fi ·Ï‹ ·ÈÛıËÙÈ΋ ÚÔÙ›ÌËÛË, ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ÛËÌ·›ÓÂÈ Î¿ÙÈ ÁÈ· ÙÔ ÓfiËÌ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó Ù· ‚È‚Ï›·, ÁÈ· ÙÔ Ì‹Ó˘Ì· Ô˘ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ÌÂÙ·‰ÒÛÔ˘Ó ÔÈ ·Ú·ÁÁÂÏÈÔ‰fiÙ˜, ÔÈ ÁÚ·Ê›˜ Î·È ÔÈ ˙ˆÁÚ¿ÊÔÈ, ¿Ú·, ·Ó ÛËÌ·›ÓÂÈ Î¿ÙÈ, Î·È ÙÈ, ÁÈ· ÙȘ ȉ¤Â˜ Ô˘ ›¯·Ó ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ›. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ Ô˘ Ù¯ÓÔÙÚÔÈο ·ÌÊÈÙ·Ï·ÓÙ‡ÂÙ·È ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Î·È ÛÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ· ‚ÚÈÛÎfiÌ·ÛÙÂ Î·È Ì ÙË ÌÈÎÚÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ¢·ÁÁÂÏÈÛÙ‹ ª¿ÚÎÔ˘ ·fi ¤Ó· ΔÂÙڷ¢¿ÁÁÂÏÔ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ ¶·ÓÂÈÛÙËÌ›Ô˘ ÙÔ˘ ¶Ú›ÓÛÙÔÓ (∏¶∞). ¢›Ï· Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ú¿ÛÙ·ÛË ÌÔÚ› Ó· ÙÔÔıÂÙËı› Ë ÔÏfiÛˆÌË ·ÂÈÎfiÓÈÛË
¶∞ƒ∞∫ª∏ ∫∞π ∫∞Δ∞§À™∏ Δ∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™ Δø¡ ª∞∫∂¢√¡ø¡
ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ Û˘Óԉ¢fiÌÂÓË ·fi ÌÂÙ¿ÏÏÈ· Ù˘ £ÂÔÙfiÎÔ˘, ÙÔ˘ ¶ÚÔ‰ÚfiÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ Â˘·ÁÁÂÏÈÛÙÒÓ Û ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÙ¿ÚÈÔ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ªÂÁ›ÛÙ˘ §·‡Ú·˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ (ÂÚ. 950), Ì ÛÎÔfi Ó· ηٷ‰Âȯı› fiÙÈ ¿ÓÙ· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂΉԯ¤˜ Î·È ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ› ‚·ıÌÔ› ÛÙËÓ ·ÊÔÌÔ›ˆÛË Î·È ÛÙËÓ ·Ó¿‰ÂÈÍË ·ÚfiÌÔÈˆÓ Ù¯ÓÔÙÚÔÈÎÒÓ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ. ∞fi Ù· ÂÎÏËÎÙÈÎfiÙÂÚ· ‰Â›ÁÌ·Ù· Ù˘ ·ÌÊÈÙ·Ï¿ÓÙ¢Û˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ηÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿ Î·È ÛÙËÓ ·˘ÛÙËÚ‹ Ù¯ÓÔÙÚÔ›· ÙÔ˘ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡, ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ Â›Ó·È ¤Ó· ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤ÓÔ ‚È‚Ï›Ô, ÙÔ ÔÔ›Ô ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠÁÈ· ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· μ·Û›ÏÂÈÔ μ′,, Á‡Úˆ ÛÙÔ 985. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ ÚÒÙÔ (ÙÔÓ ÌfiÓÔ Ô˘ ÛÒ˙ÂÙ·È) ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÙfiÌÔ˘˜ ÂÓfi˜ ªËÓÔÏÔÁ›Ô˘, ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ· ¤Ó· ™˘Ó·Í¿ÚÈ ‹ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ, Ô˘ ÛÎÔfi˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· ı˘Ì›˙ÂÈ ÔÈÔÈ ¿ÁÈÔÈ ‹ ÔÈ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÁÈÔÚÙ¿˙ÂÈ Î¿ı ̤ڷ Ë ∂ÎÎÏËÛ›·. √ ÙfiÌÔ˜ ÍÂÎÈÓ¿ ·fi ÙËÓ 1Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘, ÙËÓ ÚÒÙË Ì¤Ú· ÙÔ˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔ‡ ¤ÙÔ˘˜, Î·È ÊÙ¿ÓÂÈ ¤ˆ˜ ÙȘ 28 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘. ∫¿ı ÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ·ÊÈÂÚÒÓÂÈ ÙÔ ÌÈÛfi ¯ÒÚÔ ÛÙÔ Î›ÌÂÓÔ Î·È ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ÌÈÛfi Û ÌÈ· Û˘Óԉ¢ÙÈ΋ ÂÈÎfiÓ·. À¿Ú¯Ô˘Ó Û˘ÓÔÏÈο 430 ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜, Î·È ·˘Ùfi ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÙfiÌÔ. ΔÔ ‚È‚Ï›Ô Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙË μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ μ·ÙÈηÓÔ‡. ŒÓ· ·fi Ù· ÈÔ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ Â›Ó·È fiÙÈ ‰›Ï· Û οı ÂÈÎfiÓ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˘ Ô˘ ˘ÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ ÙË ˙ˆÁÚ¿ÊÈÛÂ. ™˘ÓÔÏÈο Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È ÔÎÙÒ ÔÓfiÌ·Ù·, ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ·ÚÔ˘Û›· ı¤ÙÂÈ ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, ΢ڛˆ˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ fiÙÈ, Ì ‚¿ÛË ÙȘ ÌÈÎÚ¤˜ Ù¯ÓÔÙÚÔÈΤ˜ ‰È·ÊÔÚ¤˜, ÔÈ ÂÈÎfiÓ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· ÔÌ·‰ÔÔÈËıÔ‡Ó Î·Ù¿ ÙÚfiÔ Ô˘ Ó· ·ÓÙÈÛÙÔȯ› ÛÙ· ÔÎÙÒ ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ˘ÔÁÚ·ÊÒÓ. ∫ÔÓÙ¿ ÛÙÔ ªËÓÔÏfiÁÈÔ ·˘Ùfi ı· Ú¤ÂÈ
Ó· ÙÔÔıÂÙ‹ÛÔ˘Ì ¤Ó· æ·ÏÙ‹ÚÈÔ Ô˘ Û‹ÌÂÚ· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙË ª·ÚÎÈ·Ó‹ μÈ‚ÏÈÔı‹ÎË Ù˘ μÂÓÂÙ›·˜ Î·È Î·Ù·Û΢¿ÛÙËÎÂ Î·È ·˘Ùfi ÁÈ· ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ μ′ Á‡Úˆ ÛÙÔ 1004, ηıÒ˜ Î·È ¤Ó· ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÙ¿ÚÈÔ ·fi ÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ™ÈÓ¿ Ô˘ ηٷÛ΢¿ÛÙËΠÁ‡Úˆ ÛÙÔ 1000. ∫·È ÛÙ· ‰‡Ô ·˘Ù¿ ‚È‚Ï›· Ë ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· ¤¯ÂÈ Û¯Â‰fiÓ Í¯·ÛÙ›, Ú¿ÁÌ· Ô˘ Ì·˜ Ô‰ËÁ› ÛÙËÓ ·Ú·Ù‹ÚËÛË fiÙÈ ÔÈ È‰ÂÔÏÔÁÈΤ˜ ÚÔ¸Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ (∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∑′) ‹Ù·Ó ÂÌÊ·ÓÒ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ·fi ÂΛӘ ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ (μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′).
√ ¢·ÁÁÂÏÈÛÙ‹˜ ª·Ùı·›Ô˜. º‡ÏÏÔ 4 verso, ·fi ÙÔÓ ∫Ò‰. 56 (ΔÂÙڷ¢¿ÁÁÂÏÔ). ¶ÂÚ›Ô˘ 950 (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ∂£¡π∫∏ μπμ§π√£∏∫∏ ∞£∏¡ø¡
√ ¢·ÁÁÂÏÈÛÙ‹˜ §Ô˘Î¿˜. º‡ÏÏÔ 162 verso, ·fi ÙÔÓ ∫Ò‰. Add. MS 28815 (∫·ÈÓ‹ ¢È·ı‹ÎË). ¶ÂÚ›Ô˘ 950. μƒ∂Δ∞¡π∫∏ μπμ§π√£∏∫∏ §√¡¢π¡√À
[117]
[118]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÙÔ Û¯›ÛÌ·
Ì ÙË ¢‡ÛË ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘ Î·È Ù˘ ·ÙÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘ ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ Ì ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ù˘ ƒÒÌ˘ ¤ÊÙ·Û·Ó ÛÙÔ ÈÔ ÎÚ›ÛÈÌÔ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘˜. ∏ ¤ÓÙÔÓË ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Ì ÙÔÓ ¿· Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔ ™¯›ÛÌ· ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤ÌÂÏÏ ӷ ηıÔÚ›ÛÂÈ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ¢‡Û˘ ÙÔ˘˜ ÂfiÌÂÓÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜.
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
μ·ÛÈÏÈ΋ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ª¿ÚÎÔ˘, μÂÓÂÙ›·.
[119]
TETRA IMAGES/CORBIS/APEIRON
[120]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·
› Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜
‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· fiÙ·Ó ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜. √ ÎÏ‹ÚÔ˜ ‹Ù·Ó ‰È·ÈÚÂ̤ÓÔ˜ Û ‰‡Ô ·ÓÙ›·Ï· ÛÙÚ·Ùfi‰·. ΔÔ ¤Ó· ·fi ·˘Ù¿, ·Ó Î·È Û˘Ó¤Ú·Í ÛÙËÓ Î·Ù¿ÚÁËÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘, ‰È·ÙËÚÔ‡Û οÔÈ· ÂÏ¢ıÂÚ›· ÂÔÈı‹ÛÂˆÓ Î·È ‰ÔÁÌ¿ÙˆÓ, ÂÓÒ ÙÔ ¿ÏÏÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi ‰ÂÈÛȉ·ÈÌÔӛ˜ Ô˘ ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ‹ıÂÏ·Ó Ó· ·ӷʤÚÔ˘Ó ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·. ™ÙÔ ÚÒÙÔ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ‹Ù·Ó Ô ºÒÙÈÔ˜, ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ô πÁÓ¿ÙÈÔ˜. ªÂ ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ›¯Â ¯ÂÈÚÔÙÔÓËı› ÛÙȘ 25 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 857 ·ÙÚȿگ˘ Ô ºÒÙÈÔ˜, fiÙ·Ó ÂΉÈÒ¯ıËÎÂ Ô πÁÓ¿ÙÈÔ˜. ∞ÏÏ¿ ÔÈ ÈÁÓ·ÙÈ·ÓÔ› ‰ÂÓ ·Ú¤‰ˆÛ·Ó Ù· fiÏ· ¯ˆÚ›˜ Ì¿¯Ë Î·È ·ÓÙÈÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ʈÙÈ·ÓÔ‡˜ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Î·È ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ Â¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ∞′. ∞˘Ùfi˜ ÂÎÌÂÙ·ÏχÙËΠÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÁÈ· Ó· ÂÍ·Û΋ÛÂÈ Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ù· ÔÔ›· Â‰Ò Î·È Î·ÈÚfi ‹ıÂÏ ӷ ÛÊÂÙÂÚÈÛÙ› Û fiÏË ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È Î·ı·›ÚÂÛ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ۠ͯˆÚÈÛÙ‹ Û‡ÓÔ‰Ô Ô˘ Û˘ÁοÏÂÛ ÙÔ 863 ÛÙË ÌËÙÚfiÔÏ‹ ÙÔ˘. ™ÙȘ ·ÊÔṲ́˜ ·˘Ù¤˜ Ù˘ ‰È·Ì¿¯Ë˜ ÚÔÛÙ¤ıËÎÂ Î·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ Ô ¿·˜ ı¤ÏËÛ ӷ ¿ÚÂÈ ÛÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· Ô˘ ›¯Â ÚfiÛÊ·Ù· ÂίÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÙ›. ∏ μÔ˘ÏÁ·Ú›· fï˜ ·Ó‹Î ÛÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ›¯·Ó ·Ê·ÈÚÂı› ÚÈÓ ·fi ηÈÚfi ·fi ÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ ηÈ, ÂÈϤÔÓ, ›¯Â ÚÔÛËÏ˘ÙÈÛÙ› ÛÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ›ÛÙË Ì ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ Î·È Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ŒÙÛÈ, Ô ºÒÙÈÔ˜ ηًÁÁÂÈÏ Ì ÂÁ·ÎÏÈÔ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎÔ‡˜ ıÚfiÓÔ˘˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ÙÔÓ ¿· ¡ÈÎfiÏ·Ô ˆ˜ ·ÈÚÂÙÈÎfi Î·È ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 867 Û˘ÁοÏÂÛ ÌÂÁ¿ÏË Û‡ÓÔ‰Ô ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ ÙÔÓ Î·ı·›ÚÂÛÂ Î·È ÙÔÓ ·Ó·ıÂÌ¿ÙÈÛÂ, ÂÓÒ Î·Ù·‰›Î·Û οı ΢ÚÈ·Ú¯È΋ ·Ú¤Ì‚·ÛË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ÛÙȘ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜
∂∫£∂™∞ª∂ ∏¢∏ ¶ø™
∂ÎÎÏËÛ›·˜. ¶ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÎÙÂϤÛÂÈ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ·˘Ù‹ ÚÔÛÂÙ·ÈÚ›ÛÙËΠÙÔÓ ÙfiÙ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ° Ó· ¢‡Û˘ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ μ′, ·ÊÔ‡ ¤ÂÈÛ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï °′ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ÙÔ˘ ȉÈfiÙËÙ·. ∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û fiÙ·Ó ¤ÁÈÓ ÌÔӿگ˘ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ÛÙȘ 23 ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 867, ·ÊÔ‡ ›¯Â ° √ ºÒÙÈÔ˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó ··ÏÏ·¯ı› ·fi ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï °′. Ó· ¤¯ÂÈ ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙÔ ıÚ›·Ì‚fi ÙÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Î·È ÛÙË ¢‡ÛË. •·ÊÓÈο, fï˜, ÙÔ ÛÎËÓÈÎfi ¿ÏÏ·ÍÂ.
∞Ó¿ÚÚËÛË πÁÓ·Ù›Ô˘ ∂ÍÔÚ›· ºˆÙ›Ô˘ ΔËÓ ÂÔ̤ÓË Ù˘ ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û‹˜ ÙÔ˘ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ ÙÔÓ ºÒÙÈÔØ ÙÔÓ ÂÚÈfiÚÈÛ Û οÔÈÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ô˘ ÏÂÁfiÙ·Ó ™Î¤Ë, ·Ó·Î¿ÏÂÛ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔÓ πÁÓ¿ÙÈÔ Î·È ÙÔ˘ ·Ú¤‰ˆÛ ¿ÏÈ ÙÔ Ë‰¿ÏÈÔ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ΔÈ ÚÔοÏÂÛÂ, fï˜, ·˘Ù‹ ÙËÓ ·ÚÔÛ‰fiÎËÙË ·Ó·ÙÚÔ‹; ∞ÎÔ‡ÛÙËΠfiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ Ì ÙÔÓ ºÒÙÈÔ fiÙ·Ó ÙÔ˘ ·ÚÓ‹ıËΠÙË £Â›· ªÂÙ¿ÏË„Ë Î·È ÙÔÓ ·ÔοÏÂÛ ÊÔÓÈ¿ Î·È ·Ó¿ÍÈÔ ÙˆÓ ·¯Ú¿ÓÙˆÓ Ì˘ÛÙËÚ›ˆÓ. ∞˘Ùfi fï˜ ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚Ë ÔÙ¤ Î·È ÙÔ ·¤‰ÂÈÍ·Ó ÍÂοı·Ú· ÔÏÏÔ› ÛÔÊÔ› ÓÂfiÙÂÚÔÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜. ¶Ú·ÁÌ·ÙÈο, fiˆ˜ ›‰·ÌÂ, Ô ºÒÙÈÔ˜ ›¯Â ˆ˜ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ Ó· ÎÔϷ·ÂÈ Î¿ı ΢ڛ·Ú¯Ô. ÕÏψÛÙ ›¯Â Û˘Ì‚È‚·ÛÙ›, fiˆ˜ ͤÚÔ˘Ì ‹‰Ë, Ì ÙÔ ‰ÔÏÔÊfiÓÔ ÙÔ˘ Ê›ÏÔ˘ ÙÔ˘ Î·È Â˘ÂÚÁ¤ÙË μ¿Ú‰· ηÈ, ‚¤‚·È·, ‰ÂÓ ı· ‰›ÛÙ·˙ ӷ Û˘ÌÊÈÏȈı› Ì ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤‰ÈˆÍ ÙÂÏÈο ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï °′
™Ù·˘Úfi˜ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ μ′, ÌÔ˘ÛÂ›Ô Ù˘ ‚·ÛÈÏÈ΋˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘, μ·ÙÈηÓfi. SCALA
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
[121]
[122]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÌfiÓÔ fiÙ·Ó ‹Ù·Ó ÔÏÔÊ¿ÓÂÚÔ fiÙÈ ÎÈÓ‰‡Ó¢ ·fi ·˘ÙfiÓ. ™˘ÓÂÒ˜, ‹Ù·Ó ÔÏÈÙÈÎÔ› ÔÈ ÏfiÁÔÈ Ô˘ ˘·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ- Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ› Î·È Â͈ÙÂÚÈÎÔ› ÏfiÁÔÈ. ¶ÚÒÙÔÓ, ÔÈ ÈÁÓ·ÙÈ·ÓÔ› ‹Ù·Ó ·Û‡ÁÎÚÈÙ· ÈÔ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ʈÙÈ·ÓÔ‡˜. ªÔÚ› ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ó· Ù¿ÛÛÔÓÙ·Ó Ì ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·ÏÏ¿ ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙÔ˘ ·Ó›Û¯˘ÚÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÔ‡ Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜ Î·È Ô Ï·fi˜ ‹Ù·Ó Ù˘ÊÏ¿ ·ÊÔÛȈ̤ÓÔÈ ÛÙÔÓ πÁÓ¿ÙÈÔ. ™˘ÓÂÒ˜, ηٿ ÙËÓ ·ÙÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ı· ‹Ù·Ó ·Ó¿ÏÔÁË Ì ÂΛÓË ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘. √ ·ÓÒÙÂÚÔ˜ ÎÏ‹ÚÔ˜ Î·È ÔÈ ·ÓÒÙÂÚ˜ ÎÔÈÓˆÓÈο Ù¿ÍÂȘ ı· ‹Ù·Ó ¢¯·ÚÈÛÙË̤ÓÔÈ, ·ÏÏ¿ Ë ÌÂÁ¿ÏË ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ ı· ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÔÏÈÙ¢fiÙ·Ó Î·È ı· ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ¤ÙÛÈ ÌÂÁ¿ÏË ·Ó·Ù·Ú·¯‹ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, οÙÈ Ô˘ ‹ıÂÏ ӷ
·ÔʇÁÂÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ·ÊÔ‡ ‚·ÛÈÎfi˜ ÙÔ˘ ÛÎÔfi˜ ‹Ù·Ó Ó· ·ÓÔÚıÒÛÂÈ Î·È Ó· ·Ó·‰ÈÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ, fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì ‚¿ÛË ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ÁÈ· Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ¤Ú ·Ó·ÁηÛÙÈο Ó· ÂÈ΢ÚÒÛÂÈ -Î·È ›Ûˆ˜ Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ- ÙȘ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ Ô˘ ¤Î·ÓÂ Ô ªÈ¯·‹Ï °′ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ μ′. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, fï˜, ıˆÚÔ‡Û ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔ ÙÔ Ó· ‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ˘Ô¯ˆÚÔ‡Û οˆ˜ ÛÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ·Ú¿ Û ÂΛӘ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ¢‡Û˘. √È ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ̷ٷȈıÔ‡Ó ÛÙËÓ Ú¿ÍË, fiˆ˜ Û˘Ó¤‚Ë ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ∂ÈÚ‹Ó˘ Î·È ÙÔ˘ Δ·Ú·Û›Ô˘. √ ÏfiÁÔ˜ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ë ÌÂÚ›‰· Ô˘ ÙȘ ˘ÔÛÙ‹ÚÈ˙Â, fiÙ·Ó ‹Ú ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
∂ÎÎÏËÛ›·˜, fiˆ˜ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi, ‰ÂÓ Â›¯Â ϤÔÓ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ˙‹ÏÔ ÁÈ· Ó· οÓÂÈ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ ÂÂȉ‹ ·˘Ùfi ÂÚ¯fiÙ·Ó Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ٷ ‰Èο Ù˘ Û˘ÌʤÚÔÓÙ·. √ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˜ μ′, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ›¯Â ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ôχ ÈÔ Ú·ÎÙÈΤ˜. ¢ÂÓ ÙÔ˘ ·ÚÎÔ‡Û ӷ ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÙ› Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi˜ ÙÔ˘ Ù›ÙÏÔ˜, ·ÏÏ¿ ›¯Â ÙËÓ ·Í›ˆÛË Ó· ·ÔηÏÂ›Ù·È ·˘ÙÔÎÚ¿ÙˆÚ ·‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ ƒˆÌ·›ˆÓ, ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·˜ ·ÏÒ˜ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ¡¤·˜ ƒÒÌ˘, Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÚÔÂÙÔÈÌ·˙fiÙ·Ó Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ·Ê·ÈÚÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ οı ‰Èη›ˆÌ· › Ù˘ πÙ·Ï›·˜ Î·È Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÙfiÙ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ··›ÙËÛË ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó fiÙÈ ÂÚ¯fiÙ·Ó Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ٷ ÈÔ ‚·ÛÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ô §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ˜ μ′ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÈηÓfi˜ Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ Ù¤ÙÔȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ‹ ÙÔ˘˜, ¤ÛÙˆ Î·È ÙËÓ ¤ÌÌÂÛË, ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˆÊÂÏËı› ¿ÏÏÔ˜ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi˜ ·fi ·˘ÙfiÓ ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘. ŒÂÈÙ·, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡ÛÂ, Ô‡Ù fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ ¿·, Ó· ÂÎÙÂϤÛÂÈ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ Ô˘ ›¯Â Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ì¿ÏÈÛÙ·, Û˘Ì‚È‚¿ÛÙËΠ̷˙› ÙÔ˘. ™˘ÓÂÒ˜, Î·È Û ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ‹Ù·Ó ÚÔÙÈÌfiÙÂÚË Ë Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ ¿· ·Ú¿ Ì ÙÔÓ §Ô˘‰Ô‚›ÎÔ, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÓÈÎËı› Ô ¿·˜ Û˘Ó¿ÙÔÓÙ·˜ Û˘ÌÌ·¯›· Ì ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô.
∂ÈÛÙÔϤ˜ πÁÓ·Ù›Ô˘ Î·È μ·ÛÈÏ›Ԣ ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿· ŸÏ· ·˘Ù¿ Ù· ›¯Â ‹‰Ë ˘ÔÏÔÁ›ÛÂÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Î·È Â›¯Â ‰È·ÊˆÓ‹ÛÂÈ, ÚÈÓ ·fi ηÈÚfi, Ì ÙȘ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘ μ¿Ú‰· Î·È ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ˙‹ÙËÌ·. ™Â ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ ÂÍËÁÂ›Ù·È ÁÈ·Ù›, ÌfiÏȘ ·¤ÌÂÈÓ ÌÔÓ·‰ÈÎfi˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˜ Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘, ıÂÒÚËÛ ˆ˜ ¤Ó· ·fi Ù· ÚÒÙ· ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙ· ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÎÏËÛË ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Î·È Ô πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ¤ÁÚ·„·Ó ÂÈÛÙÔϤ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿· ¡ÈÎfiÏ·Ô ÂÓËÌÂÚÒÓÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ ÁÈ· ÙË ÌÂÙ·‚ÔÏ‹ Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ∞ÎfiÌË ÙÔÓ ·Ú·Î·ÏÔ‡Û·Ó Ó· Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ÛÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ‰È¢ı¤ÙËÛË Ù˘ ˘fiıÂÛ˘ ·˘Ù‹˜ Ì ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋˜ Û˘Ófi‰Ô˘, ¤ÚÁÔ Ù˘ ÔÔ›·˜ ı· ‹Ù·Ó Ë ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÂÈÚ‹Ó˘. ∂›Ó·È ÂÚÈÙÙfi Ó· ·ÚÓËıԇ̠fiÙÈ ÙÔ Î›ÌÂÓÔ ÙˆÓ ÂÈÛÙÔÏÒÓ ·˘ÙÒÓ, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ù˘ ÂÈÛÙÔÏ‹˜ ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘, ÂÚÈ›¯Â οÔȘ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎÔ‡ Û‚·ÛÌÔ‡ ηÈ
·ÊÔÛ›ˆÛ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, ÙȘ Ôԛ˜ ·˘Ùfi˜ Î·È ÔÈ ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÚÌËÓ‡ÛÔ˘Ó ˆ˜ ·Ô‰Ô¯‹ Î·È ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ Î˘ÚÈ·Ú¯ÈÎÒÓ ÙÔ˘ ··ÈÙ‹ÛˆÓ. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÔÓfiÌ·˙ ¤ÓıÂÔÓ Î·È ·ÔÛÙÔÏÈÎ‹Ó ÙË ÁÓÒÌËÓ ÙÔ˘ ¿·. √ πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ‚‚·›ˆÓ fiÙÈ «Ô ·ÚÈÔ˜ ËÌÒÓ πËÛÔ‡˜ ÃÚÈÛÙfi˜, Ô ı·گÈÎfiÙ·ÙÔ˜ Î·È ·ÓÙÔ‰‡Ó·ÌÔ˜ ÏfiÁÔ˜, ¤¯ÂÈ ÂÎϤÍÂÈ ¤Ó·Ó ÌfiÓÔ ÁÈ·ÙÚfi (ÙˆÓ ·ÛıÂÓÂÈÒÓ Î·È ÙÚ·˘Ì¿ÙˆÓ ÙˆÓ ÌÂÏÒÓ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜), ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ·‰ÂÏÊÈ΋ Î·È ·ÙÚÈ΋ ÛÔ˘ ÔÛÈfiÙËÙ·». ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·Ú¤ıÂÛ ÙȘ ÁÓˆÛÙ¤˜ ÊÚ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ™ˆÙ‹Ú· ÚÔ˜ ÙÔÓ ·fiÛÙÔÏÔ ¶¤ÙÚÔ: «∂Û‡ Â›Û·È Ô ¶¤ÙÚÔ˜ Î·È ¿Óˆ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ¤ÙÚ· ı· ÔÈÎÔ‰ÔÌ‹Ûˆ ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÌÔ˘, Î·È ÔÈ ‡Ï˜ ÙÔ˘ Õ‰Ë ‰ÂÓ ı· ˘ÂÚÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ¿Óˆ Ù˘», «∫·È ı· ÛÔ˘ ‰ÒÛˆ Ù· ÎÏÂȉȿ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ Ô˘Ú·ÓÔ‡ Î.Ï.», «ΔȘ ̷οÚȘ ·˘Ù¤˜ ʈӤ˜ ‰ÂÓ ÙȘ ÂÚȤÁÚ·„ ÌfiÓÔ Ì ÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ÎÔÚ˘Ê·›Ô˘ (·ÔÛÙfiÏÔ˘) ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ·Ú·¤Ì„ÂÈ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÈÂڿگ˜ Ù˘ ÚÂÛ‚˘Ù¤Ú·˜ ƒÒÌ˘», «∫·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ·fi ·ÏÈ¿ Î·È ·Ó¤Î·ıÂÓ (ÔÈ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ƒÒÌ˘) ‹Ù·Ó ·˘ÙÔ› Ô˘ ÍÂÚ›˙ˆÛ·Ó Ù· ÔÓËÚ¿ ÛοӉ·Ï· Ô˘ ÚÔ‹Ïı·Ó ·fi ·ÈÚ¤ÛÂȘ Î·È ·Ú·ÓƠ̂˜», «∫·È ÙÒÚ·, ‰Â, Ë Ì·Î·ÚÈfiÙËÙ¿ ÛÔ˘, Ô˘ ¿ÍÈ· η٤¯ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ô˘ ÛÔ˘ ‰fiıËΠ·fi ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfi… ÙÔÓ (ºÒÙÈÔ) Ô˘ ̋Π·fi ÙÔ ·Ú¿ı˘ÚÔ Û·Ó ÏËÛÙ‹˜ ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙˆÓ ÚÔ‚¿ÙˆÓ… ÙÔÓ ¤ÎԄ˜ ·fi ÙÔ ÎÔÈÓfi ÛÒÌ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì ÙËÓ Â¤Ì‚·ÛË Ù˘ ÈÂÚ·Ú¯È΋˜ Î·È ·ÔÛÙÔÏÈ΋˜ ÛÔ˘ ÂÍÔ˘Û›·˜». 줂·È·, Ì ÙȘ ÂÎÊÚ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÙ·È Ë Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ¿· Ù˘ ƒÒÌ˘. ΔfiÙ fï˜, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ·Ó·Ù¤ıËΠÌfiÓÔ Û ·˘ÙfiÓ Ë ÔÚÈÛÙÈ΋ Î·È ÙÂÏÈ΋ ‰È¢ı¤ÙËÛË Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ˘fiıÂÛ˘, ·ÏÏ¿ Û˘ÁÎÏ‹ıËΠÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Û‡ÓÔ‰Ô˜; °È·Ù› Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ¿·˜ Û˘ÌʈÓÔ‡Û ӷ Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ·˘Ù‹; ¶Ò˜, fï˜, ı· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ·˘Ù‹Ó; ø˜ Úfi‰ÚÔ˜; ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ΢ڛ·Ú¯Ô˜. ø˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˜; ΔfiÙ ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ Ó· Á›ÓÂÈ Û‡ÓÔ‰Ô˜; ∂›Ó·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘, fiÛÔ ÎÔϷ΢ÙÈ΋ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó, ‰ÂÓ ¤Ï˘Ó ÙÔ ˙‹ÙËÌ·, fiˆ˜ ‰È·‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ› Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ô ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ì ÙËÓ ÚfiÙ·Û‹ ÙÔ˘ Ó· Û˘ÁÎÏËı› ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ˘Ô‰Â›ÎӢ fiÙÈ ‰ÂÓ ·Ú·‰Â¯fiÙ·Ó ·fiÏ˘Ù· ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ¿·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ÔÈ Î·Ù·ÛÙ¿ÛÂȘ ¤‰ÂÈÍ·Ó fiÙÈ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È Ô ·ÙÚȿگ˘ Û η̛· ÂÚ›ÙˆÛË ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÚfiıÂÛË Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÛÙ· ÏfiÁÈ· ÙÔ˘˜ ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ·fiÏ˘Ù˘ ˘ÔÙ·Á‹˜ ÛÙÔÓ ¿·. μ·ÛÈÎfi˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, ‹Ù·Ó Ó· ÂÈÙ¢¯ı› Ë ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÓfiÙËÙ· Î·È ÂÈÚ‹ÓË Ì ÙË Û‡ÌÚ·ÍË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, Î·È ÁÈ· Ó· ÂÈÙ‡¯ÂÈ
[123]
√È ÂÈÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Î·È ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘ ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ ¿· ¡ÈÎfiÏ·Ô ∞′, Ô˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËΠˆ˜ ¿ÁÈÔ˜ ·fi ÙË ÚˆÌ·ÈÔηıÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ORIONTRAIL/ SHUTTERSTOCK
[124]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙË Û‡ÌÚ·ÍË ·˘Ù‹, ÙÔ˘ ·Ú¤‰ˆÛ ˆ˜ ı‡Ì·Ù· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ ʈÙÈ·ÓÔ‡˜, Ì ÙËÓ ÂÈʇϷÍË fï˜ Ó· ‰È·ÛÒÛÂÈ ·ÏÒ‚ËÙÔ ÙÔ Î˘ÚÈ·Ú¯ÈÎfi ‰Èη›ˆÌ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì·˜. ∞fi ·˘Ùfi Û˘Ó¿ÁÂÙ·È fiÙÈ Ë ÔÏÈÙ›· Î·È Ë ∂ÎÎÏËÛ›· Ì·˜ ‰ÂÓ ¤‰ÈÓ·Ó È‰È·›ÙÂÚË ÛËÌ·Û›· ÛÙȘ ηÙËÁÔڛ˜ ÂÚ› ·›ÚÂÛ˘ Ô˘ ›¯Â ··ÁÁ›ÏÂÈ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ Ô ºÒÙÈÔ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ Î·È Â›¯Â ÂÈ΢ÚÒÛÂÈ Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Û‡ÓÔ‰Ô˜, ·ÏÏ¿ ΢ڛ·Ú¯Ô ̤ÏËÌ¿ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ë ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·˜ ÙˆÓ ·Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Ì ÙËÓ ÂÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÏËÚÒÌ·ÙÔ˜.
Û˘Ó·ÈÓÂÙÈο, ·ÊÔ‡ Ô ‚·ÛÈÎfi˜ ‹ Ì¿ÏÏÔÓ Ô ÌÔÓ·‰ÈÎfi˜ ÛÎÔfi˜ Ù˘ ‹Ù·Ó Ó· ·ӷÏËÊı› Ë Î·Ù·‰›ÎË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ÊˆÙÈ·ÓÒÓ, fiÛˆÓ ‰ÂÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÙË ÌÂÙ·‚ÔÏ‹ Ô˘ ¤ÁÈÓÂ, Ì ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ· Ó· ÂÈÎ˘ÚˆıÔ‡Ó ÔÈ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Î·È ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘. ∞ÏÏ¿, ·Ó Î·È Ù‹ÚËÛ·Ó Û˘Ó·ÈÓÂÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË, ‰ÂÓ ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó Û η̛· ÂÚ›ÙˆÛË Û fiϘ ÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ Î·È ÙˆÓ ÙÔÔÙËÚËÙÒÓ ÙÔ˘. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ Ù˘ ¤ÓˆÛ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô Ô ¿·˜ ¤ÛÙÂÈÏ ·fi ÙË ƒÒÌË Û˘ÓÙ·Á̤ÓÔ ÛÙ· Ï·ÙÈÓÈο ÁÈ· Ó· ˘ÔÁÚ·Ê› ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ‰ÂÓ ÌÂÙ·ÊÚ¿ÛÙËΠηٿ ϤÍË ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο.
∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ 869 Ô˘ ηıȤڈÛ ÙËÓ ÂÓÙ·Ú¯›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜
∏ ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÈÔ Û˘ÓÔÙÈ΋ Î·È Ì ÙÚfiÔ Ô˘ ·Ó·ÈÚÔ‡Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ ˘ÔÙ·Á‹˜ ÛÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ıÚfiÓÔ. ∞˘Ù‹ ÙË ‰‹ÏˆÛË, Ô˘ ›¯Â ‰È·Ù˘ˆı› Ì ٤ÙÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο, ˘¤ÁÚ·„·Ó ÔÈ Â›ÛÎÔÔÈ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ªÂ ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ¤ÁÈÓ fi,ÙÈ Â›¯Â ‹‰Ë οÓÂÈ Ô ·ÙÚȿگ˘ Δ·Ú¿ÛÈÔ˜ Û¯ÂÙÈο Ì ÙȘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ ∞ ∞′ ηٿ ÙË ∑′ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ™‡ÓÔ‰Ô. ΔÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ΛÌÂÓÔ Ô˘ ˘¤ÁÚ·„·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ·Ó¤ÊÂÚ ·Ï¿ fiÙÈ ·Ó·ıÂÌ¿ÙÈ˙·Ó ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘, fiÙÈ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó fiÏ· fiÛ· ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ Î·È ÌÂÙ¿ Ô ∞‰ÚÈ·Ófi˜, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ԢıÂÓ¿ ÏfiÁÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Ù˘ ΢ÚÈ·Ú¯È΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÙÔ˘ ¿·46. ªÂ ÙȘ ÂfiÌÂÓ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Î·È ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Á›ÓÂÈ ·ÎfiÌ· ÈÔ ÍÂοı·ÚË Ë ÚfiıÂÛË ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘ Î·È ÙˆÓ Á‡Úˆ ÙÔ˘˜ ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ı¤Ì·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ, Ë ·Ú¯‹ Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙȘ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ Û˘Ófi‰Ô˘ Â›Ó·È fiÙÈ fi¯È ÌfiÓÔ Ô ¿·˜ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ¤ÓÙ ·ÙÚȿگ˜, ‰ËÏ·‰‹ Ô ƒÒÌ˘, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜, Ô ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜, Ô ∞ÓÙÈԯ›·˜ Î·È Ô πÂÚÔÛÔχ̈Ó, ‹Ù·Ó ·˘ÙÔ› Ô˘ ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·Ó Ó· ÎÚ›ÓÔ˘Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡ οı ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ˙‹ÙËÌ· Ô˘ ·ÊÔÚÔ‡Û Û fiÏË ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·. ¶ÚÒÙÔ˜ Ô ·ÙÚȿگ˘ πÂÚÔÛÔÏ‡ÌˆÓ ∏Ï›·˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ fiÙÈ «ÙÔ ¶Ó‡̷ ÙÔ ÕÁÈÔ ÙÔÔı¤ÙËÛ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÙȘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ÎÂʷϤ˜ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂÍ·Ê·Ó›˙ÔÓÙ·È Ì¤Ûˆ
øÛÙfiÛÔ, Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ¢‡Û˘ ¤Û¢Û ӷ ˆÊÂÏËı› ·fi ÙȘ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ ÙȘ Ôԛ˜ Ê·›ÓÔÓÙ·Ó Ó· οÓÔ˘Ó ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ Ì ÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Î·È Ô πÁÓ¿ÙÈÔ˜. ŸÙ·Ó ¤ÊÙ·Û·Ó ÔÈ ÂÈÛÙÔϤ˜ ·˘Ù¤˜ ÛÙË ƒÒÌË, Ô ¿·˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ›¯Â Âı¿ÓÂÈ, ·ÏÏ¿ Ô ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ μ′ Û˘ÁοÏÂÛ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ πÔ˘Ó›Ô˘ 869 ͯˆÚÈÛÙ‹ Û‡ÓÔ‰Ô ÛÙË ƒÒÌË, Ë ÔÔ›· ηٷ‰›Î·Û fiϘ ÙȘ Û˘Ófi‰Ô˘˜ Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·Ù¿ ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘ Ù˘ ƒÒÌ˘ Î·È ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘ ˆ˜ ·Ú·Û˘Ó·ÁˆÁ¤˜, ·Ó·ıÂÌ¿ÙÈÛ ¿ÏÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È ¤‰ˆÛÂ Û˘Á¯ÒÚÂÛË Û fiÛÔ˘˜ ›¯·Ó Û˘ÌÚ¿ÍÂÈ Ì ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, Â¿Ó Â›¯·Ó ÌÂÙ·ÓÔ‹ÛÂÈ Î·È Ê·›ÓÔÓÙ·Ó fiÙÈ Â›¯·Ó ÂÈÛÙ› ·fi Ù· ·Èο ‰fiÁÌ·Ù·. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ·˘Ùfi, Ô ¿·˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÚÂȘ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÁÈ· Ó· ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ÙȘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Î·È Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÔ˘Ó Ó· ˘ÔÁÚ·ÊÔ‡Ó fiÏ· ·˘Ù¿ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ˆ˜ ‰‹ÏˆÛË ÚËÙ‹˜ ˘ÔÙ·Á‹˜ ÛÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ıÚfiÓÔ Î·È Ù· ‰fiÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· Ó· ÚÔ‰Ú‡ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Û‡ÓÔ‰Ô, Ë ÔÔ›· ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ‰ÈÂÍ·¯ı› ÂΛ. ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ Û˘Ó‹Ïı ÛÙȘ 5 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 869 Î·È Û ·˘Ù‹ ÙfiÛÔ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ fiÛÔ Î·È Ô πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· Û˘Ó¯›ÛÔ˘Ó Ó· ÔÏÈÙ‡ÔÓÙ·È fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÈÔ
™ÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 869 ˘ÔÁÚ¿ÊÙËÎÂ Ô ·Ó·ıÂÌ·ÙÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È Î·ıÈÂÚÒıËÎÂ Ë ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ¤ÓÙ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ Û fiÏË ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·.
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
·˘ÙÒÓ Ù· ÛοӉ·Ï· Ô˘ ·Ó·‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·È ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ £ÂÔ‡» Î·È ÔÓfiÌ·Û ·ÏÒ˜ ÚÔηı‹ÌÂÓÔ ÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ·Ï·ÈfiÙÂÚ˘ ƒÒÌ˘. √ ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ™Ì‡ÚÓ˘ ªËÙÚÔÊ¿Ó˘, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÛÙÔ‡˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘, ‰Â›¯ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ Ï‹ÚË ÈÛfiÙËÙ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¤ÓÙ ÈÂÚ·Ú¯ÒÓ, › fiÙÈ Ô £Âfi˜ «¤‚·Ï ÛÙÔ ÛÙÂÚ¤ˆÌ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ʈÙÔ‰fiÙ˜, ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ÎÂʷϤ˜, Ó· ʈٛ˙Ô˘Ó fiÏË ÙË °Ë, ÒÛÙ ӷ ÂÍÔ˘ÛÈ¿˙Ô˘Ó ÙËÓ Ë̤ڷ Î·È ÙË Ó‡¯Ù· Î·È Ó· ͯˆÚ›˙Ô˘Ó ÛÙÔ Ì¤ÛÔ ÙÔ˘ ÛÎÔÙ·‰ÈÔ‡ Î·È ÛÙÔ Ì¤ÛÔ ÙÔ˘ ʈÙfi˜». ∞ÎfiÌË Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‰È·Ù‡ˆÛ Ì ÈÔ ÚËÙÔÚÈÎfi ÙÚfiÔ ·˘Ù‹ ÙËÓ ·Ú¯‹, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÔÈ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÎÚ›ÓÔÓÙ·Ó fi¯È ·fi ¤Ó·Ó ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ÚˆÙÒÓÙ·˜ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο: «¶ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ηٷχÛÂÈ ·fiÊ·ÛË ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÒÓ ıÚfiÓˆÓ;». ªÂ ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÚfiÔ Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi˜ ›ÙÚÔÔ˜ μ·¿Ó˘, ÛÙËÓ ·Ú·›ÓÂÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ʈÙÈ·ÓÔ‡˜, ÙÔ˘˜ ÚÒÙËÛÂ: «¢Â›Í·Ù ·˘Ù‹ ÙËÓ ÒÚ· fiÙÈ Â›Ù οÔÈÔ˜ ·ÈÚÂÙÈÎfi˜ ›Ù οÔÈÔ˜ Û¯ÈÛÌ·ÙÈÎfi˜ Û ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ÙfiÔ, ¤Íˆ ·fi ÙÔ˘˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÔ‡˜ ıÚfiÓÔ˘˜, ÌÔÚ› Ó· ÁÏÈÙÒÛÂÈ. ∂¿Ó, ÏÔÈfiÓ, Û‹ÌÂÚ· Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ·ÙÚȷگ›·, fiÛˆ Ì¿ÏÏÔÓ Ù· ¤ÓÙÂ, Û·˜ ηٷÎÚ›ÓÔ˘Ó, ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· Û·˜ ‚ÔËı‹ÛÂÈ;». √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ¤Î·Ó ÏfiÁÔ ÌfiÓÔ ÁÈ· Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ÙÚȿگ˜. √ μ·¿Ó˘ Ì›ÏËÛ ·Ú¯Èο ÁÈ· Ù¤ÛÛÂÚȘ Î·È ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÁÈ· ¤ÓÙÂ, ηıÒ˜ Ô Û‡ÁÎÂÏÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 870 Î·È ‰ÂÓ ÌÂÙ›¯Â ·Ú¯Èο ÛÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘, ·ÏÏ¿ ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ¤Ó·ÙË Û˘Ó‰ڛ·ÛË, ˆÛÙfiÛÔ ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙ‹ ÂÎ ÙˆÓ ÚÔÙ¤ÚˆÓ Ë Û˘ÌfiÚÂ˘Û‹ ÙÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ·ÙÚȿگ˜. √È ·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ ¿·, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô˘ ÚÔ‹‰Ú¢·Ó ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô Î·È ¿ÎÔ˘Û·Ó fiϘ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·fi„ÂȘ, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ÙȘ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛ·Ó ·ÏÏ¿ Î·È Ì¤Ûˆ ÔÚÈÛÌ¤ÓˆÓ Î·ÓfiÓˆÓ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘, fiˆ˜ Ô 4Ô˜, Ô 17Ô˜ Î·È Ô 21Ô˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ, ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÙËÓ ÈÛfiÙËÙ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¤ÓÙ ·Ú¯ËÁÒÓ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ™˘ÓÂÒ˜, ÔÈ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Î·È ÔÈ ÔÏÈÙÈÎÔ› ¿Ó‰Ú˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ·˘Ù‹Ó ÙË Û‡ÓÔ‰Ô ·¤‰ÂÈÍ·Ó Ì ۷ʋÓÂÈ·, Ì ÙȘ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ Î·È ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜, fiÙÈ ·Â›¯·Ó Ôχ ·fi ÙËÓ ·Ô‰Ô¯‹ ΢ÚÈ·Ú¯ÈÎÔ‡ ‰ÈηÈÒÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ¿· ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·47.
∫·Ù·‰›ÎË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ÊˆÙÈ·ÓÒÓ ∞˘Ùfi ¤ÁÈÓ ·ÎfiÌ· ÈÔ Ê·ÓÂÚfi ·fi ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ‰ÈÂÎÂÚ·ÈÒıËÎÂ Ë ˘fiıÂÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ÊˆÙÈ·ÓÒÓ. ™ÙËÓ ¤ÎÙË Û˘Ó‰ڛ·ÛË, Ë ÔÔ›· ¤ÁÈÓ ÛÙȘ 25 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘, ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿·, ·ÊÔ‡ ›‰·Ó fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ·Ó Î·È ÚÔÛ‹¯ıË ÂÓÒÈÔÓ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘, ·ÚÓ‹ıËΠӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· Ù˘, ÈÛ¯˘Ú›ÛÙËÎ·Ó fiÙÈ fiÛ· ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ˙‹ÙËÌ· ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎ·Ó ÔÚÈÛÙÈο Î·È ·ÌÂÙ¿ÎÏËÙ· ·fi ÙÔÓ ÂÓÙÔϤ· ÙÔ˘˜. ∂ÈϤÔÓ, ›·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó ÂÚÈÙÙfi Ó· ÂÈÙÚ¤„Ô˘Ó Î¿ÔÈ· ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ·ÔÏÔÁ›· ÙˆÓ ÊˆÙÈ·ÓÒÓ ÂÈÛÎfiˆÓ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, fï˜, ··›ÙËÛ ӷ ·ÎÔ‡ÛÂÈ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘˜ ʈÙÈ·ÓÔ‡˜ ηÈ,
[125]
ΔÂÏÈο, ÏfiÁˆ ı·Ó¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ ¿· ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ∞′, ·Ú·Ï‹Ù˘ ÙˆÓ ÂÈÛÙÔÏÒÓ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Î·È ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘ ‹Ù·Ó Ô ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘, ¿·˜ ∞‰ÚÈ·Ófi˜ μ′. ART MEDIA/HIP/SCALA
[126]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·ÊÔ‡ ÚÔ‹‰Ú¢Û ·˘ÙÔÚÔÛÒˆ˜ Û ÂΛÓË ÙË Û˘Ó‰ڛ·ÛË, ‰È¤Ù·Í ӷ ÚÔÛ¤ÏıÔ˘Ó ÔÈ Î·ÙËÁÔÚÔ‡ÌÂÓÔÈ, ·Ú¿ ÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜ ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ·ÓÙÈÚÔÛÒˆÓ ÙÔ˘ ¿·, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÙ¿¯ıËÎ·Ó ¿ÏÏÔ. ΔÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‹Ù·Ó ÙÔ ›‰ÈÔ. ∂Âȉ‹ ÔÈ ÊˆÙÈ·ÓÔ› ›ÛÎÔÔÈ ·ÚÓ‹ıËηÓ, fiˆ˜ Î·È Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜, Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÔ˘Ó ÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘, ηٷ‰ÈοÛÙËηÓ, fiˆ˜ Î·È ·˘Ùfi˜, Î·È ·Ó·ıÂÌ·Ù›ÛÙËÎ·Ó Ì·˙› Ì ÙÔÓ ºÒÙÈÔ. ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜, fï˜, ‰ÂÓ ·Ú›ÛÙ·ÙÔ ˆ˜ ·Ïfi˜ ÂÎÙÂÏÂÛÙ‹˜ ÙˆÓ ·ÔÊ¿ÛÂˆÓ Ô˘ ›¯Â ¿ÚÂÈ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ Ô ¿·˜, ·ÏÏ¿ Âͤ‰ˆÛ ‰È΋ Ù˘ ·fiÊ·ÛË, ·ÊÔ‡ ¿ÎÔ˘Û ÙÔ˘˜ ηÙËÁÔÚÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜. ¡· ÛËÌÂÈÒÛÔ˘Ì Û ·˘Ùfi ÙÔ ÛËÌÂ›Ô fiÙÈ ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ ʈÙÈ·ÓÔ‡˜ ÎÏ‹ıËÎ·Ó ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ fiÁ‰Ô˘ Û˘Ó‰ڛ·Û˘, Ô˘ ¤ÁÈÓ ¡ˆÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ Cesare Nebbia, ÛÙȘ 5 ¡ÔÂÌ‚Ú›Ô˘, Î·È ÔÈ ·ÓÙÈÚfiÛˆÔÈ ÙˆÓ ÂÈÎÔÓÔÌ¿Ì ı¤Ì· ÙË ¢′ ¯ˆÓ. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÚÂȘ, Ô ÎÏËÚÈÎfi˜ ¡È΋ٷ˜, Ô ÓÔÌÈÎfi˜ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ £ÂÔÊ¿Ó˘ Î·È Î¿ÔÈÔ˜ £ÂfiÊÈÏÔ˜, ·ÊÔ‡ ··ÚÓ‹ıËÎ·Ó ™‡ÓÔ‰Ô, Ë ÔÔ›· Ù· ‰fiÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜, ¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙËÓ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û· ∂΂ڛÛÎÂÙ·È ÛÙÔ μ·ÙÈηÓfi. ÎÏËÛ›·, Ì ÙÔÓ ¤·ÈÓÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘. ∏ ¢′ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ ∞ÏÏ¿ Ô ÈÔ ÁÓˆÛÙfi˜ ·fi fiÏÔ˘˜, Ô ËÏÈÎȈ̤ÓÔ˜ ÚÔ™‡ÓÔ‰Ô˜ Ù˘ ÛÙ¿Ù˘ Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡Ô ∫Ú›ıÈÓÔ˜, ·Ú¤ÌÂÈÓ ÈÛÙfi˜ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ Î·È ·Ó·ÔÏ˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜ ıÂÌ·Ù›ÛÙËΠ̷˙› Ì fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜ Î·È ˙ˆÓÙ·∏′ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋, ÓÔ‡˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘. ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ Âͤ‰ˆÛ ›Û˘ Î·È Î¿ÂÓÒ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ ÔÈ ÔÚıfi‰ÔÍÔÈ ÛÙ· ‰‡Ô ‚·ÛÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ‰È¢ıÂÙ‹ıËÎ·Ó ·fi ·˘ÙËÓ ·ÔοÏÂÛ·Ó Ù‹Ó: ÙËÓ Î·Ù·‰›ÎË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙˆÓ ÊˆÙÈ·ÓÒÓ Î·È „¢‰ÔfiÁ‰ÔË ‹ „¢‰ÔÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋, ÙËÓ Î·Ù·‰›ÎË ÙˆÓ ÂÈÎÔÓÔÌ¿¯ˆÓ. ŒÂÈÙ· ·fi ·˘Ùfi Ë ‰ÈfiÙÈ ıˆڋıËΠۇÓÔ‰Ô˜ ¤ÎÏÂÈÛ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ ÛÙË ‰¤Î·ÙË Û˘ÓÂfiÙÈ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ‰Ú›·ÛË, Ô˘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠÛÙȘ 28 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ΢ÚÈ·Ú¯Èο 870. ¶ÚÔÙÔ‡ ÎËÚ‡ÍÂÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚÒÙËÛ ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÛÙÔÓ ·Ó fiÏÔÈ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÔÌfiʈӷ ·˘Ù¿ Ô˘ ·ÔÊ·Û›ÛÙË¿· Ù˘ ƒÒÌ˘. ηÓ. ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·ÔÎÚ›ıËΠ̠·ÓËÁ˘ÚÈΤ˜ ¢ÊËSCALA ̛˜ Î·È Ó¤Ô˘˜ ·Ó·ıÂÌ·ÙÈÛÌÔ‡˜ ηٿ ÙˆÓ ·ÓÙÈÊÚÔÓÔ‡ÓÙˆÓ. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÈı˘ÌÔ‡ÛÂ Î·È ¤ÏÈ˙ ӷ ÎÏ›ÛÂÈ Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi ÙȘ fiÚÙ˜ Û οı ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ‰È·Ì¿¯Ë, ÚfiÛıÂÛÂ: «ªÂ ÙË Ï‹ÍË ·˘Ù‹˜ Ù˘ ∞Á›·˜ Î·È √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋˜ ∑′ ™˘Ófi‰Ô˘, fiÔÈÔ˜ ı¤ÏÂÈ Ó· ÂÓ·ÓÙȈı› ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ £ÂÔ‡, fiÔÈÔ˜ Î·È ·Ó ›ӷÈ, ‰ÂÓ ı· ¿ÚÂÈ Û˘Á¯ÒÚÂÛË ·fi ÙË ‚·ÛÈÏ›· Ì·˜, ·ÏÏ¿ ı· ηÙËÁÔÚËı› Û ‰›ÎË Î·È ı· ·ÂÏ·ı› ·fi ÙËÓ fiÏË Ì·˜».
∫Ú›ÛÂȘ ÁÈ· ÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 869 ∞˘Ù¿ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Û‡ÓÔ‰Ô, ÙËÓ ÔÔ›· ÔÈ §·Ù›ÓÔÈ ·ÔοÏÂÛ·Ó ∏′ √ÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋, ·Ó Î·È Ì οÔȘ ÂÈÊ˘Ï¿ÍÂȘ, ÂÓÒ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÙËÓ Â›·Ó ·ÚÁfi-
ÙÂÚ· „¢‰ÔfiÁ‰ÔË, „¢‰ÔÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋, ‚›·ÈË Î·È ·Ú¿ÓÔÌË. ∞˘Ù¿ ›ÛÙ¢·Ó ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Û‡ÓÔ‰Ô ÔÈ ‰‡Ô ·ÓÙ›ıÂÙ˜ ÌÂÚ›‰Â˜ ÁÈ·Ù› ‰‹ıÂÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ··›ÙËÛË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘. øÛÙfiÛÔ, ·fi fiÛ· ‹‰Ë ·Ú·ı¤Û·ÌÂ, Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È Û·ÊÒ˜ fiÙÈ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·˘Ù‹ ηıȤڈÛÂ, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÈÛfiÙËÙ·˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¤ÓÙ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÙË ÏÂÁfiÌÂÓË ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÓÙ·Ú¯›·, Î·È ·ÏÒ˜ ÔÓfiÌ·Û ÚÔηı‹ÌÂÓÔ ÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ·Ï·ÈfiÙÂÚ˘ ƒÒÌ˘. ∞Ó fï˜ ‹Ù·Ó ¤ÙÛÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜, ÂÓÒ ¤ÁÈÓ Ì ٤ÙÔÈ· ÚÔı˘Ì›· ·Ô‰ÂÎÙ‹ ·fi ÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜; ∫·Ù’ ·Ú¯¿˜, Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ì fiÙÈ Ô ∞‰ÚÈ·Ófi˜ μ μ′ ·Ô‰¤¯ÙËΠÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 869 ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÂÈ·ڈÛ ·˘Ù¿ Ô˘ ÂÈÒıËÎ·Ó Î·È ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎ·Ó Û ·˘Ù‹ ÁÈ· ÙËÓ ÂÓÙ·Ú¯›·. ∞˘Ùfi fï˜ ‰ÂÓ ÌÂÈÒÓÂÈ Î·ıfiÏÔ˘ ÙÔ Î‡ÚÔ˜ ÙˆÓ ·ÔÊ¿ÛˆÓ, fi¯È ÌfiÓÔ ÁÈ·Ù› ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÂͤÊÚ·Û·Ó ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ ÁÈ·Ù› ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ô ¿·˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ Û˘ÌÚ¿ÍÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ ÛÙË Ú‡ıÌÈÛË ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ, ¤ÛÙˆ Î·È ˆ˜ ÚÒÙÔ˜ ÌÂٷ͇ ›ÛˆÓ, ‰ÂÓ Â›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ó· ·Ó·ÈÚ¤ÛÂÈ ÌÔÓÔÌÂÚÒ˜ ·˘Ù¿ Ô˘ ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÎÔÈÓÔ‡. ∞ÏÏ¿ ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û οÔÈÔ˜ Ó· ·ÌÊÈÛ‚ËÙ‹ÛÂÈ ·˘Ù¿ Ô˘ ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÓÙ·Ú¯›·, Ì‹ˆ˜ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÂÈ΢ÚÒıËÎÂ Ë Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ·Í›ˆÛË ÙÔ˘ ¿·; ∞fi ·˘Ù¿ Ô˘ ÂÎı¤Û·Ì ·Ú·¿Óˆ Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi ˆ˜ fi¯È. ™˘ÓÂÒ˜, Ú¤ÂÈ Î¿ı ÊÔÚ¿ Ó· ÂÍËÁ› ηÓ›˜ ÁÈ·Ù› Ô ¿·˜ ·Ô‰¤¯ÙËΠÙË Û‡ÓÔ‰Ô, ÂÓÒ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÙËÓ Î·Ù·‰›Î·Û·Ó. ΔÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi Âȯ›ÚËÌ· Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔ‚¿ÏÂÈ Î¿ÔÈÔ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ Â›Ó·È fiÙÈ ‹Ù·Ó Ï›ÁÔÈ ÔÈ ÈÂڿگ˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ·˘Ù‹. ™ÙËÓ ÚÒÙË Û˘Ó‰ڛ·ÛË Â›¯·Ó ·Ú¢ÚÂı›, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë πÁÓ¿ÙÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ Ù˘ ƒÒÌ˘, Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ Î·È ÙˆÓ πÂÚÔÛÔχ̈Ó, ÌfiÓÔ 12 ›ÛÎÔÔÈ. 줂·È·, Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ·˘Í¿ÓÔÓÙ·Ó Û οıÂ Û˘Ó‰ڛ·ÛË, ÁÈ· Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÔ˘˜ 102, ·ÏÏ¿ Î·È ¿ÏÈ Ô ·ÚÈıÌfi˜ ·˘Ùfi˜ Â›Ó·È ÌÈÎÚfi˜ Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙÔ˘˜ ÂÈÛÎfiÔ˘˜ Ô˘ Û˘ÁÎÚfiÙËÛ·Ó ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ Û˘Ófi‰Ô˘˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, fiÛ˜ ·fi fiÏÔ˘˜ ‹ ·fi ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËÎ·Ó Û˘ÓÔ‰ÈΤ˜. °È· Ó· ÂÚÈÔÚÈÛıԇ̠ÌfiÓÔ ÛÙȘ ‰‡Ô ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜, ÛÙȘ Ôԛ˜ ÚÔ‹‰ÚÂ˘Â Ô ºÒÙÈÔ˜, ÙÔ 861 Î·È ÙÔ 867, ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì fiÙÈ ÛÙËÓ ÚÒÙË Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó 318 ›ÛÎÔÔÈ, ÂÓÒ ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË ÔÈ Ú¿ÍÂȘ ʤÚÔ˘Ó ÙȘ ˘ÔÁڷʤ˜ 1.000 ÂÈÛÎfiˆÓ. ∂›Ó·È, ÏÔÈfiÓ, ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ·Â›¯·Ó
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
[127]
[128]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
·fi ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË Û‡ÓÔ‰Ô Î·È ¤ÌÂÈÓ·Ó ÈÛÙÔ› ÛÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·Ó Î·È Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚÔÛٿل Ì οı ÙÚfiÔ ÙÔÓ πÁÓ¿ÙÈÔ, Î·È ·˘Ùfi Û˘ÓÈÛÙ¿ ·ÎfiÌ· Ì›· ·fi‰ÂÈÍË ÙÔ˘ fiÛÔ ¿‰ÈÎË Â›Ó·È Ë Î·ÙËÁÔÚ›· Ô˘ ·ӷϷ̂¿ÓÔ˘Ó ÙfiÛÔ Û˘¯Ó¿ ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ›, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ì·˜ ¯ÂÈÚ·ÁˆÁÔ‡Û·Ó Î·Ù¿ ÙÔ ‰ÔÎÔ‡Ó ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·. √È ¢˘ÙÈÎÔ› ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·È ÙÔ ÌÈÎÚfi ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ÂÈÛÎfiˆÓ Ô˘ ‰¤¯ÙËÎ·Ó Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 869, ·ÏÏ¿ ·ÓÙÈÙ¿ÛÛÔ˘Ó fiÙÈ Ë ·Í›· ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ Û˘Ófi‰ˆÓ ‰ÂÓ ÎÚ›ıËΠÔÙ¤ ·fi ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤ˆÓ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ·˘Ù¤˜ Î·È fiÙÈ Ë ÓÔÌÈÌfiÙËÙ· Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÛÙËÚ›˙ÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ ÙÔÔÙËÚËÙÒÓ Ù˘ ¢‡Û˘ Î·È ÙˆÓ ÙÔÔÙËÚËÙÒÓ ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ªÂ ‰Â‰Ô̤ӷ fï˜ fiÏ· ·˘Ù¿ Ô˘ Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÛÙËÓ ÏÂÈÔÓfiÙËÙ· ÙˆÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓˆÓ Û˘Ófi‰ˆÓ, ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ηٷ‰ÈοÛÔ˘Ì ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÁÈ· ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎÂ. ¶¿ÓÙˆ˜, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ›ÛÙËÎ·Ó fiÙÈ Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÂÚÈÔÚÈÛı› ÛÙËÓ ÚÔ‰ڛ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ô˘ ÙÔ˘ ·Ú·¯ˆÚ‹ıËÎÂ. ¶ÂÚ›Ô˘ ÁÈ· 150 ¯ÚfiÓÈ·, ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ, Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÙËÚÔ‡Ó ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ ÙËÓ ›‰È· ÌÂÙÚÈÔ·ı‹ Î·È Û˘ÓÂÙ‹ ÛÙ¿ÛË Ô˘ ›‰·Ì ӷ ÂÈÎÚ·Ù› ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 869, fiÙ·Ó Í·ÊÓÈο Ô ¿·˜ §¤ÔÓÙ·˜ £′, ·ÓÙÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÙÔ Âȯ›ÚËÌ· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, ·ÊfiÚÈÛ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ˆ˜ ·ÈÚÂÙÈ΋. ΔfiÙ ηٿϷ‚·Ó, ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â ÙÚfiÔ˜ Ó· ÂÍ¢ÌÂÓÈÛı› Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ Î·È Ó· Û˘ÌÔÚ¢ı› Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÂÈÚËÓÈο, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ Ó‡̷ Î·È ÙÔ ÁÚ¿ÌÌ· ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÒÓ Û˘Ófi‰ˆÓ. ΔfiÙ ÌfiÓÔ, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ ¿ÏÈ ÙÔ fiÏÔ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ·ÓÙÈÙ¿ÍÔ˘Ó ÛÙËÓ ·ÛÙ·Ì¿ÙËÙË Â›ıÂÛË Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi ÊÚ·ÁÌfi ·fi ÙÔ˘˜ ÔÚÈÛÌÔ‡˜, Ô˘ ·ӷϋÊıËÎ·Ó ÙfiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ·fi ÙȘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈΤ˜ Û˘Ófi‰Ô˘˜, ÁÈ· ÙȘ ·Ï¤˜ Ù˘ ÚÂۂ›˜. ŒÙÛÈ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·Ì˘ÓıÔ‡Ó, ηٷ‰›Î·Û·Ó fiÛ˜ ηÈÓÔÙƠ̂˜ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ·Ó ÛÙË ¢‡ÛË Î·È ·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙ· ÈÔ ·Ú¯·›· ‰fiÁÌ·Ù· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ÂΛӷ Ô˘ ‹Ù·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ Î·È Ù· ¤ıÈÌ¿ Ù˘, Ì ÛÎÔfi Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘, ›Ù ·Ú·‰Â¯fiÙ·Ó ÙȘ ·ÚÂÎÙÚÔ¤˜ ÙÔ˘ ›Ù ¤ÌÂÓ Û ·˘Ù¤˜ -›Ù ‰ËÏ·‰‹ ˘Ô¯ˆÚÔ‡Û ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ›Ù ‰È·¯ÒÚÈ˙ ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ·fi ·˘Ù‹- Ó· ¯¿ÛÂÈ Ô‡Ùˆ˜ ‹ ¿Ïψ˜ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ó· ·Û΋ÛÂÈ ÙÔ Î˘ÚÈ·Ú¯ÈÎfi ÙÔ˘ ‰Èη›ˆÌ· Û ·˘Ù‹. ∂Âȉ‹ fï˜ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ 869 ›¯Â ·Ú·ÌÂÚ›ÛÂÈ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÊÚ·ÁÌfi -ÙȘ ‚¿ÛÂȘ ÙÔ˘ ÙȘ ›¯Â ‚¿ÏÂÈ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ 867-, ηıÒ˜ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠӷ ·ӷϿ‚ÂÈ Î·È Ó·
ηÙÔ¯˘ÚÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ ÔÚÈÛÌÔ‡˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ë ÈÛ¯‡˜ ›¯Â ·Ô‰Âȯı› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ó·Ú΋˜, ıˆڋıËΠfiÙÈ ¤Ú ӷ ·Ô‰ÔÎÈÌ·Ûı› Î·È Ó· ηٷ‰ÈηÛı›. °›ÓÂÙ·È ‹‰Ë ·ÓÙÈÏËÙfi ÁÈ· ÔÈÔ ÏfiÁÔ ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ›, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ÙËÓ ·Ô‰¤¯ÙËηÓ. ªÔÚ› ‚¤‚·È· ·˘Ù‹ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ Ó· ÌËÓ ÂÈ·ڈÛ ԢÛÈ·ÛÙÈο ÙȘ ΢ÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤·, ηıÒ˜ ηıȤڈÛÂ, ÌÈ· ¿ÏÏË ·Ú¯‹, ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÓÙ·Ú¯›·, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· Ê¿ÓËΠӷ ˘Ô·ÙÂÈ ÛÙË ı¤ÏËÛË Î·È ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ ¿·, ÁÈ·Ù› ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ Ì ÙȘ Ôԛ˜ ·˘Ùfi˜ ÎÏ‹ıËΠӷ Û˘ÌÌÂÙ¤¯ÂÈ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÂÌÊ·ÓÈ˙fiÙ·Ó ˆ˜ ‰È·ÈÙËÙ‹˜, ηٿ ¤Ó·Ó ÙÚfiÔ, ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÁÈ·Ù› Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ 867, Ô˘ ¤ÊÂÚ η›ÚÈÔ Ï‹ÁÌ· ÛÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ··›ÙËÛË ÙÔ˘ ¿·, ·Ó·ÙÚ¿ËΠϋڈ˜, ηıÒ˜ Ô ºÒÙÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ›¯Â ΢ڛˆ˜ ·ÓÙÈÙ·¯ı› ÛÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘, ηٷ‰ÈοÛÙËÎÂ Î·È Ù¤ıËÎ·Ó Û ÈÛ¯‡ fiϘ ÔÈ È‰ÈfiÚÚ˘ı̘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Î·È ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙÔ˘ ¿· ηٿ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. ŸÏ· ·˘Ù¿ ıˆڋıËÎ·Ó ¤Ó· ›‰Ô˜ ¤ÌÌÂÛ˘ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ˘ Ù˘ ÂÈı˘ÌËÙ‹˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ Î·È ÔÈ ¿Â˜, ÌÂÙ¿ ÙËÓ Ù·Â›ÓˆÛË Ô˘ ›¯·Ó ˘ÔÛÙ› ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 867, ıÂÒÚËÛ·Ó Û˘ÓÂÙfi Ó· ·ÚÎÂÛÙÔ‡Ó ÛÙË Û¯ÂÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÈηÓÔÔ›ËÛË, Ì ÙËÓ ÂÈʇϷÍË Ó· ÂȉÈÒÍÔ˘Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙË Û˘ÌÏ‹ÚˆÛ‹ Ù˘.
∏ ͯˆÚÈÛÙ‹ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙˆÓ ¤ÓÙ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ÁÈ· ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, ÏÔÈfiÓ, ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÙÔ Û‡ÛÙËÌ· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÂΛÓÔ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ Î·È ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘. ¢ËÏ·‰‹ ÙÔ ˙‹ÙËÌ·, ·ÓÙ› Ó· Â›Ó·È ·Ï¿ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi, η٤ÏËÍ ¿ÏÈ ‰ÔÁÌ·ÙÈÎfi. °È’ ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÂÎÊÚ¿˙Ô˘Ì ÙË Ï‡Ë Ì·˜, ηıÒ˜ Ô ºÒÙÈÔ˜ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi˜ Ô˘ ÚÒÙÔ˜ ¤ıÂÛ ÙË ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË. ªÔÚ›, ‚¤‚·È·, ÔÈ §·Ù›ÓÔÈ Ó· ÌÂÙ·¯ÂÈÚ›˙ÔÓÙ·Ó ·fi ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÙÔ fiÏÔ ·˘Ùfi, ·ÏÏ¿ ÁÈ· ÂÌ¿˜ ı· Â›Ó·È ¿ÓÙ· ÚÔÙÈÌfiÙÂÚÔ Ó· ¤ÌÂÓ Û ·˘ÙÔ‡˜ Ë ·Ú¯È΋ ¢ı‡ÓË ÁÈ· ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ù˘ ‰È·›ÚÂÛ˘. ∂·ÓÂÚ¯fiÌ·ÛÙ ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ Î·È ÛÙÔÓ πÁÓ¿ÙÈÔ Î·È Û˘Ó¯›˙Ô˘Ì ӷ ·ÈÓԇ̠ÙË ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ, ηıÒ˜ ¯¿ÚË Û ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ı˘Û›·Û·Ó ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì·˜, fiˆ˜ ·Ô‰Â›¯ıËÎÂ. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ›¯·Ó ÂÚ¿ÛÂÈ ÌfiÓÔ ÙÚÂȘ ̤Ú˜ ·fi ÙË Ï‹ÍË Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÂΛӢ Û˘Ófi‰Ô˘, fiÙ·Ó Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Û˘ÁοÏÂ۠ͯˆÚÈÛÙ‹ Û‡ÓÔ‰Ô ÙˆÓ ¤ÓÙ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ‹ ÙˆÓ ¤ÓÙ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÁÈ· Ó· χÛÂÈ ÙÔ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi Úfi‚ÏËÌ·. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, fiˆ˜ ‹‰Ë ͤÚÔ˘ÌÂ, ›¯·Ó
[129]
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ÙˆÓ ÙÂÏÒÓ ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ì ÙËÓ ÙÂÏÂÙ‹ ÙÔ˘ ÓÈÙ‹ÚÔ˜ ÛÙÔ ¶·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô πÂÚÔÛÔχ̈Ó. ªÂٷ͇ ¿ÏψÓ, ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 869 ηıÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È Ë ÈÂÚ·Ú¯È΋ Ù¿ÍË ÙˆÓ ·ÙÚȷگ›ˆÓ, Ì ·˘Ùfi Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ Ó· ¤¯ÂÈ Ù· ÚˆÙ›· ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ‰ËÏ·‰‹ Ù˘ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜, Ù˘ ∞ÓÙÈԯ›·˜ Î·È πÂÚÔÛÔχ̈Ó. PHILIP SPRUYT/ STAPLETON COLLECTION/ CORBIS/APEIRON
[130]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∞Á›· ΔÚ¿Â˙· Ì ÙË ÊÈÁÔ‡Ú· ÚÔÛ¢¯fiÌÂÓÔ˘ ÈÂÚ¿Ú¯Ë. ELIO CIOL/ CORBIS/APEIRON
ÚfiÛÊ·Ù· ·Ô‰Â¯Ù› ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Ì ÂÓ¤ÚÁÂȘ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜. ∞ÏÏ¿, ·ÊÔ‡ ÂÍ·ÛÊ¿ÏÈÛ·Ó ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ÏÂÔÓÂÎÙ‹Ì·Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜, Ê¿ÓËÎ·Ó ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Úfiı˘ÌÔÈ Ó· ˘ÔÙ·¯ıÔ‡Ó ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·, Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· Ó· ·ÔÎÔÌ›ÛÔ˘Ó ·ÚfiÌÔÈ· ÔʤÏË Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ºÚ¿ÁÎÔ˘˜. ŒÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ fï˜, ÂÂȉ‹ ıÂÒÚËÛ·Ó ÈÔ Û˘ÌʤÚÔ˘Û· ÙËÓ ¤ÓˆÛË Ì ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ¤ÛÙÂÈÏ·Ó ÂΛ Ú¤Û‚ÂȘ, ÂÓÒ ‰È·ÚÎÔ‡Û ·ÎfiÌ· Ë ÌÂÁ¿ÏË Û‡ÓÔ‰Ô˜, ÁÈ· Ó· Ï˘ı› ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Û ÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ıÚfiÓÔ˘˜, Ù˘ ·ÏÈ¿˜ ‹ Ù˘ Ó¤·˜ ƒÒÌ˘, ı· ˘·ÁfiÙ·Ó Ë ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó Ô ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ οÏÂÛ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë πÁÓ¿ÙÈÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ. √ πÁÓ¿ÙÈÔ˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ·ÚÒÓ, ‰ÂÓ ‹Ú ̤ÚÔ˜ ÛÙË Û˘˙‹ÙËÛË Ô‡Ù ÛÙË Ï‹„Ë Ù˘
·fiÊ·Û˘, ηıÒ˜ ˆ˜ ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÂÌÏÂÎfiÙ·Ó ¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ˘fiıÂÛË Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÎÚÈı›. ∞ÏÏ¿ ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿·, fiÙ·Ó ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ¤ıÂÛ·Ó ÙÔ ˙‹ÙËÌ¿ ÙÔ˘˜, ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ··ÓÙ‹ÛÔ˘Ó fiÙÈ Ë μÔ˘ÏÁ·Ú›· ‹Ù·Ó ‹‰Ë ˘ÔÙ·Á̤ÓË ÛÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ıÚfiÓÔ, ηıÒ˜ Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ·Â˘ı‡ÓıËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ƒÒÌ˘ ·Ú·‰›‰ÔÓÙ·˜ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘, ÙË ¯ÒÚ· ÙÔ˘ Î·È ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ÙÔ˘ Î·È ‰¤¯ÙËΠ·fi ÙÔ ıÚfiÓÔ ·˘Ùfi Ô‰ËÁ›Â˜, ‰È‰·Ûηϛ˜, ÂÈÛÎfiÔ˘˜ Î·È ÈÂÚ›˜. ∏ ηٿÛÙ·ÛË ‹Ù·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ¤ÙÛÈ, fï˜ ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ·Ú·Ù‹ÚËÛ·Ó Ì ÙË ÛÂÈÚ¿ ÙÔ˘˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ÎÚ›ÓÔ˘Ó Ò˜ ›¯·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ·ÏÏ¿ Ò˜ ¤Ú ӷ ‰È¢ıÂÙËıÔ‡Ó. ƒÒÙËÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Û ÔÈÔÓ ·Ó‹ÎÂ Ë ¯ÒÚ· ÙÔ˘˜ fiÙ·Ó ÙËÓ ˘¤Ù·Í·Ó, Î·È ·Ó ˘‹Ú¯·Ó ÙfiÙ ÂΛ ŒÏÏËÓ˜ ‹ §·Ù›ÓÔÈ ÈÂÚ›˜. ∂Âȉ‹ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ·¿ÓÙËÛ·Ó fiÙÈ Ë ¯ÒÚ· ·Ó‹Î ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Î·È ÙfiÙÂ
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
˘‹Ú¯·Ó ÂΛ ÌfiÓÔ ŒÏÏËÓ˜ ÈÂÚ›˜, ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó fiÙÈ Ë ¯ÒÚ· ·Ó‹Î ÛÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ΔfiÙ ÍÂΛÓËÛ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË Û˘˙‹ÙËÛË, Ô˘ ›¯Â ˆ˜ Û˘Ó¤ÂÈ· Ó· ÂÈÎ˘Úˆı› ÙÂÏÈο Ë ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ·fiÊ·ÛË, οÙÈ Ô˘ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ϷÌÚfi ‰Â›ÁÌ· ÂÊ·ÚÌÔÁ‹˜ Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÂÓÙ·Ú¯›·˜. √È ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿· ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú‹ıËηÓ, ·ÏÏ¿ Ë ·fiÊ·ÛË ÂÎÙÂϤÛÙËÎÂ, Î·È ¤ÙÛÈ Î·Ù¤ÛÙË ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ fiÙÈ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ 869 ηıȤڈÛ ÙËÓ ÈÛfiÙËÙ· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·Ú¯ËÁÒÓ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È fi¯È ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÂÓfi˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜48.
∞ÍÈÔÚ‹˜ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·‰›ÎË ÙÔ˘ ∞ÏÏ¿, ·Ó Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‰ÂÓ ı˘Û›·Û ԇÙ ÛÙÔ ÂÏ¿¯ÈÛÙÔ Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, Ô Î‡ÚÈÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Î·Ù¤‚·Û ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È ·Ô‰ÔΛ̷Û fiÏ· fiÛ· ›¯·Ó Á›ÓÂÈ ·fi ·˘ÙfiÓ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ¢‡Û˘, ‰ËÏ·‰‹ Ë ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÂÈÚ‹Ó˘, ·¤Ù˘¯Â ÁÈ· οÔÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ·. √È ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ÊˆÙÈ·ÓÔ› ›ÛÎÔÔÈ, ·Ó Î·È Î·Ù·‰ÈοÛÙËÎ·Ó Î·È ÂÍÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙË Û‡ÓÔ‰Ô, ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÈÛÙÔ› ÛÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜. ªÂ ÙËÓ ·ÚËÁÔÚÈ¿ Î·È ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛ‹ ÙÔ˘, ηıÒ˜ ˙Ô‡Û ȷ ÛÙ· ™ÙÂÓ¿ ÙÔ˘ μÔÛfiÚÔ˘, Û˘ÁÎÚfiÙËÛ·Ó Í¯ˆÚÈÛÙ‹ ∂ÎÎÏËÛ›· ̤۷ ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·, ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·˜ ͯˆÚÈÛÙ‹ ÈÂÚ·Ú¯›·, ÙÂÏÒÓÙ·˜ ͯˆÚÈÛÙ¤˜ ÈÂÚÔÙÂÏÂÛٛ˜ Î·È ¤¯ÔÓÙ·˜ ͯˆÚÈÛÙÔ‡˜ ÈÛÙÔ‡˜. √È ÈÛÙÔ› ·˘ÙÔ› ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ Ì ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘, ηıÒ˜, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤Ú·Ì ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, Ë ÌÂÚ›‰· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙȘ ÈÔ Î·ÏÏÈÂÚÁË̤Ó˜ Î·È ·ÓÒÙÂÚ˜ Ù¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÂÓÒ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ πÁÓ¿ÙÈÔ Û˘ÛÂÈÚˆÓfiÙ·Ó Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˜ fiÁÎÔ˜ ÙÔ˘ Ï·Ô‡ Î·È ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ. ∞Ó fï˜ ÔÈ ÊˆÙÈ·ÓÔ› ˘ÔÏ›ÔÓÙ·Ó Û ·ÚÈıÌfi, ˘ÂÚ›Û¯˘·Ó ÛÙ· ÏÔ‡ÙË Î·È ÛÙËÓ ·È‰Â›·. ∂Âȉ‹, ÏÔÈfiÓ, ηÙ›¯·Ó Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi Ù· ‰ËÌfiÛÈ· ·ÍÈÒÌ·Ù·, Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, Ô˘ ÔÏÈÙ¢fiÙ·Ó ¿ÓÙ· Û˘Ó·ÈÓÂÙÈο, ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ‚›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·˘ÙÒÓ Ô˘ ËÙÙ‹ıËηÓ, ‡ÎÔÏ· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÂÙ·È Î·Ó›˜ Ò˜ ·˘ÙÔ› ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó ·fi fiϘ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ηÈ, ΢ڛˆ˜, ·fi ÙËÓ ·ÓÔ¯‹ Ù˘ ΢‚¤ÚÓËÛ˘. ∂Í·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó, ÏÔÈfiÓ, ·Ó fi¯È Ó· ·ÓÙÈÌ¿¯ÔÓÙ·È ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ, Ó· ·Ú·Ì¤ÓÔ˘Ó ‰È·¯ˆÚÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ·˘Ù‹. ŒÙÛÈ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÁÈ· οÔÈ· ¯ÚfiÓÈ·, ·ÏÏ¿ Ô
ºÒÙÈÔ˜ ηٿϷ‚ ·fi Ôχ ÓˆÚ›˜ ‰‡ÛÎÔÏ· ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔÓ Â·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÛÙÔ ÙÈÌfiÓÈ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ∂ÈϤÔÓ, ÂÂȉ‹ Ô‡Ù ‰ÔÁÌ·ÙÈο ‰È·ÊˆÓÔ‡Û Ì ·˘Ù¿ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó Ô‡Ù ‹Ù·Ó ÛÙË Ê‡ÛË ÙÔ˘ Ó· ȉȈÙ‡ÛÂÈ, ÛΤÊÙËΠ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ì ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‚ÁÂÈ ·fi ÙË ‰˘Û¿ÚÂÛÙË ı¤ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ‚ÚÂı›. ¶Ú¤ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ‰ÔΛ̷Û ӷ ‰ËÌ·ÁˆÁ‹ÛÂÈ, ‰ËÏ·‰‹ ‰ÂÓ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛı› ÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ‡˜ Ì ÙÔ Ó· ·ÚÓËı› ÙÔÓ ÂχıÂÚÔ ÙÚfiÔ ÛΤ„˘ ÙÔ˘ ÁÈ· ¯¿ÚË ÙˆÓ ÚÔηٷϋ„ÂˆÓ ÙÔ˘ fi¯ÏÔ˘. √ ºÒÙÈÔ˜, Ô˘ ÙfiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È ÙfiÛÔ Ôχ ÎÔϿ΢۠ÙÔ˘˜ ÈÛ¯˘ÚÔ‡˜ ‰˘Ó¿ÛÙ˜, ‰ÂÓ Î·Ù·‰¤¯ÙËΠÔÙ¤ Ó· ÎÔϷ·ÛÂÈ ÙÔ Ï‹ıÔ˜. ∂›Ó·È, ÏÔÈfiÓ, Û ÌÂÁ¿ÏÔ ÔÛÔÛÙfi ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ù· ÌÂÁ¿Ï· Ó‡̷ٷ ‰È·ÛÒ˙Ô˘Ó, ·ÎfiÌ· Î·È Ì¤Û· ÛÙȘ η˘ ÙÔ˘˜, οÔȘ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈΤ˜ Û˘Ó‹ıÂȘ. ΔÔ 869, Î·È ÚÈÓ ·fi ÙË Û‡ÓÔ‰Ô Î·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ¿ Ù˘, Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÔÚÈṲ̂Ó˜ Ê˘ÛÈΤ˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË: ‰˘Ó·Ùfi˜ ÛÂÈÛÌfi˜ Î·È ÛÊÔ‰Ú‹ ηٷÈÁ›‰·. ∂Í·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ÛÂÈÛÌÔ‡ ÔÏϤ˜ ÂÎÎÏËۛ˜ Î·È Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Û›ÙÈ· Î·È ÂÚÈÛÙ‡ÏÈ· ηÙ‰·Ê›ÛÙËηÓ, ÛÎÔÙÒıËÎ·Ó ·Ì¤ÙÚËÙÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Î·È ÔÏÏ¿ ˙Ò·, ÂÓÒ ÏfiÁˆ Ù˘ ηٷÈÁ›‰·˜, ÂÎÙfi˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ Û˘ÌÊÔÚÒÓ, Ô ÌfiÏ˘‚‰Ô˜ Ù˘ ÛÙ¤Á˘ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô˘ Ù˘Ï›¯ıËÎÂ Û·Ó ÌÂÌ‚Ú¿ÓË. ŸÙ·Ó ÚÈÓ ·fi ÔÎÙÒ ¯ÚfiÓÈ· ›¯Â Á›ÓÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÛÂÈÛÌfi˜, ÔÈ ÈÁÓ·ÙÈ·ÓÔ› ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û·Ó Ó· ÂÚÌËÓ‡ÛÔ˘Ó ÙË Û˘ÌÊÔÚ¿ ÂΛÓË ˆ˜ ÛËÌ¿‰È Ù˘ ÔÚÁ‹˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ÁÈ· ÙÔÓ ÙfiÙ ηٷÙÚÂÁÌfi ÙÔ˘ ·Ú¯ËÁÔ‡ ÙÔ˘˜. Δ›ÔÙ·, ÏÔÈfiÓ, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÈÔ Ê˘ÛÈÎfi ·fi ÙÔ Ó· ÂÍËÁËıÔ‡Ó Î·È ÔÈ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÙÔ˘ 869 ˆ˜ Û˘Ó¤ÂȘ ÙˆÓ ·ıËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. ∫¿ÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ı¤ÏËÛ·Ó Ó· ˆÊÂÏËıÔ‡Ó ·fi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi, ÁÈ· Ó· ÂÓÙ˘ˆÛÈ¿ÛÔ˘Ó Ù· Ï‹ıË Î·È Ó· ÎÂÚ‰›ÛÔ˘Ó ÙË Û˘Ì¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔÓ ¤ÎÙˆÙÔ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. ∞ÏÏ¿ Ô ºÒÙÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 861 ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ ÎËÚ‡ÍÂÈ ·fi ÙÔÓ ¿Ì‚ˆÓ· fiÙÈ ÔÈ ÛÂÈÛÌÔ› ‰ÂÓ Û˘Ì‚·›ÓÔ˘Ó ÏfiÁˆ ÙÔ˘ Ï‹ıÔ˘˜ ÙˆÓ ·Ì·ÚÙÈÒÓ Ì·˜ ·ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ˘Âگ›ÏÈÛË ÙˆÓ ˘‰¿ÙˆÓ, ‰ÂÓ Â›ÛÙËΠԇÙ ÙfiÙ ӷ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ fiÏÔ ÙˆÓ ·ÓÙÈ¿ÏˆÓ ÙÔ˘ ÚÔ˜ fiÊÂÏfi˜ ÙÔ˘. ∞¿ÓÙËÛÂ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙÔÓ ·ÏÈfi ÙÔ˘ Ê›ÏÔ, Ô˘ ¤¯·Û ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘ Î·È ÂÍÔÚ›ÛÙËΠ̷˙› Ì ·˘ÙfiÓ, ÙÔÓ °ÚËÁfiÚÈÔ ∞Û‚ÂÛÙ¿, Ô ÔÔ›Ô˜ Èı·Ófiٷٷ ÙÔÓ ÚÔ¤ÙÚ ӷ ‰ÒÛÂÈ Ù¤ÙÔÈ· ÂÚÌËÓ›· ÛÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, Ì ηÙËÁÔÚËÌ·ÙÈÎfi ÙÚfiÔ: «∂ÁÒ fï˜ ‰ÂÓ ı· ¤ÏÂÁ· fiÙÈ Ë fiÏË ÙÈ̈ÚÂ›Ù·È ÁÈ· ÙȘ ·‰È˘ Û ‚¿ÚÔ˜ Ì·˜ ·ÓÙ› Ó· ·˘Í¿ÓÂÈ Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘, Î·È Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ˆ Ô‡ÙÂ Ë ‰È΋ Û·˜ ÔÛÈfiÙËÙ· Ó· ˘ÔÓÔ› Ù¤ÙÔÈ·
[131]
[132]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ºÒÙÈÔ˜, ·Ó Î·È Î·ı·ÈÚ¤ıËÎÂ, ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ʤÚÂÙ·È Ì Û‚·ÛÌfi ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. Ú¿ÁÌ·Ù·». ∞fi ·˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ÙÔ Î¿ÓÂÈ Î·È ·˘Ùfi ›Ûˆ˜ ÁÈ·Ù› ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ˙‹ÙËÌ·, ÁÈ· Ó· ÙÔ Î¿ÓÂÈ, ¤Ú ӷ ·Ú·‚› ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Ù˘ ÏÔÁÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜. √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ·˘Ùfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜, fiˆ˜ ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ì·˜, ·Ú·‚›·Û ·Ú·¿Óˆ ·fi Ì›· ÊÔÚ¿ ÙÔÓ ÎÒ‰Èη Ù˘ ËıÈ΋˜, Û‚¿ÛÙËΠ¿ÓÙÔÙÂ, ˆ˜ ÁÓ‹ÛÈÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜, ÙÔÓ ÎÒ‰Èη Ù˘ ÏÔÁÈ΋˜. √ ºÒÙÈÔ˜, ÏÔÈfiÓ, ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ‰ËÌ·ÁˆÁ‹ÛÂÈ, ÂÂȉ‹ fï˜ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ӷ Í·Ó¿ÚıÂÈ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·, ·Ó·˙‹ÙËÛ ¿ÏÏÔ ÛÙ‹ÚÈÁÌ· Î·È ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È ¿ÏÏÔ ·fi ÙË ‚·ÛÈÏ›·. ŒÙÛÈ, ·Ó Î·È Î·ı·ÈÚ¤ıËÎÂ, ÂÍÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È Î·Ù·‰ÈοÛÙËΠ·fi ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ, ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ʤÚÂÙ·È Ì Û‚·ÛÌfi ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ Î·È ·Ú·ÎÈÓÔ‡Û ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘ Ó· ‡¯ÔÓÙ·È ˘¤Ú ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ÙˆÓ ÁÈˆÓ ÙÔ˘ ÛÙȘ ÈÂÚÔ˘ÚÁ›Â˜. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘, ¤‚Ï ̠¢¯·Ú›ÛÙËÛË fiÏ· ·˘Ù¿, ÁÈ·Ù› Ì ‰Â‰Ô̤ÓÔ fiÙÈ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ÙËÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÈÚ‹ÓË Î·È ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌÂÓÔ˜ fiÙÈ Ô ËÏÈÎȈ̤ÓÔ˜ πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ‰ÂÓ ı· ˙Ô‡Û Ôχ ·ÎfiÌ·, ÚÔ·ÈÛı·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ Ë ÂÈÏÔÁ‹ ¿ÏÏÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ ı· fi͢Ó ÙȘ ˘¿Ú¯Ô˘Û˜ ‰È·Ì¿¯Â˜, ÂÓÒ Ë ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ πÁÓ·Ù›Ô˘, ÌÔÚÔ‡Û ӷ ʤÚÂÈ, ÂÈÙ¤ÏÔ˘˜, ÙË Û˘Ó·›ÓÂÛË, Ì οÔÈÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi ÙÔ˘ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ÈÁÓ·ÙÈ·ÓÔ‡˜ Î·È ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ¢‡Û˘. ŒÙÛÈ, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÔÙ¤ ‰ÂÓ Î·Ù·‰›ˆÍ Ì ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, οı ̤ڷ ÁÈÓfiÙ·Ó fiÏÔ Î·È ÈÔ ÂÈÂÈ΋˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙÈÌÒÓÙ·˜ ΢ڛˆ˜ ÙË ÛÔÊ›· ÙÔ˘. ¶ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 876 Ô ºÒÙÈÔ˜ ·Ó·ÎÏ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ ÙÔ˘ ·Ó·Ù¤ıËÎÂ Ë ·Ó·ÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ÁÈˆÓ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿: ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ·, ÙÔ˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘. √È Â¯ıÚÔ› ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ÈÛ¯˘Ú›ÛıËÎ·Ó fiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ô‰ËÁ‹ıËΠ۠·˘Ù‹ ÙËÓ Ú¿ÍË ÂÂȉ‹ ÎÔϷ·ÙËΠÔχ ·fi ÙË ÁÂÓ·ÏÔÁ›· Ô˘ Û˘ÓÙ¿¯ıËÎÂ, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È, ·fi ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛÙÔ, ÛÙËÓ ÔÔ›· Ô ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÂÌÊ·ÓÈ˙fiÙ·Ó Ó· ηٿÁÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ·Ó¿Ú¯·ÈÔ Î·È ·Û›ÁÓˆÛÙÔ Ô›ÎÔ ÙˆÓ ∞ÚÛ·ÎȉÒÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ. ÕÏÏÔÈ ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ·Ó¿ÎÏËÛ‹
ÙÔ˘ ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÙËΠ̷̠ÁÈο ÓÂÚ¿ Î·È Ê·ÁËÙ¿, Ù· ÔÔ›· ÚÔÛʤÚıËÎ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ·fi ÙÔ ÌÔÓ·¯fi £Âfi‰ˆÚÔ ™·ÓÙ·‚·ÚËÓfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÛÎÔ‡Û ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÚÚÔ‹ ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ Î·È ‹Ù·Ó ÛÙÂÓfi˜ Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. ∞˘ÙÔ› ÔÈ ÈÛ¯˘ÚÈÛÌÔ› Û˘Ì‚·‰›˙Ô˘Ó Ì ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÛΤ„˘ Î·È ÙȘ ÚÔηٷϋ„ÂȘ ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ·. ∞ÏÏ¿ ÂÂȉ‹ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜, fiÛÔ ÎÂÓfi‰ÔÍÔ˜ Î·È ‰ÂÈÛȉ·›ÌÔÓ·˜ Î·È ·Ó ˘ÔÙÂı› fiÙÈ ‹Ù·Ó, ‹Ù·Ó Î·È ¿ÓıÚˆÔ˜ Û˘ÓÂÙfi˜, Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ› ÏfiÁÔÈ ÎÔÈÓÔ‡ Û˘ÌʤÚÔÓÙÔ˜ ˘·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ÙËÓ ·fiÊ·Û‹ ÙÔ˘.
£¿Ó·ÙÔ˜ πÁÓ·Ù›Ô˘ ¡¤· ¿ÓÔ‰Ô˜ ºˆÙ›Ô˘ ™‡ÓÔ‰Ô˜ 879-880 §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ 87749 -Û‡Ìʈӷ Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÔ 878-, ¤ı·ÓÂ Ô ·ÙÚȿگ˘ πÁÓ¿ÙÈÔ˜. ΔËÓ ÙÚ›ÙË Ì¤Ú· ·fi ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ Ô ºÒÙÈÔ˜ η٤Ϸ‚ ÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË ÊÔÚ¿, Ì ÚÔÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ. √È ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ Û›ÁÔ˘Ú· ı· ·Ó·ÚˆÙÈÔ‡ÓÙ·È Ò˜ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· ÈÛ¯‡Ô˘Ó ÔÈ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ Û˘Ófi‰Ô˘, Ë ÔÔ›· ›¯Â Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈËı› ÚÈÓ ·fi ÔÎÙÒ ¯ÚfiÓÈ·, Ì ÙËÓ ÚÔ‰ڛ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ, Î·È Â›¯Â ·Ó·ıÂÌ·Ù›ÛÂÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Ì ·ÓËÁ˘ÚÈÎfi ÙÚfiÔ. ∏ ÌfiÓË ÂÍ‹ÁËÛË Ô˘ ÌÔÚԇ̠ӷ ‰ÒÛÔ˘ÌÂ Â›Ó·È Î¿ÙÈ Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂÈ Î·È ¿ÏϘ ÊÔÚ¤˜, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ÔÈ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ˜ Û‡ÓÔ‰ÔÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙË ÛËÌ·Û›· Ô˘ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ˘˜ ·Ô‰fiıËÎÂ. ∞ÎfiÌ·, ÂÂȉ‹ Û˘ÁηÏÔ‡ÓÙ·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ٷ ÂοÛÙÔÙÂ Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, ‰ÂÓ ›Û¯˘·Ó ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÁÈ· fiÛÔ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ·Ó·Áη›Ô Ó· ÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ·Ú·ÌÂÚ›˙ÔÓÙ·Ó ¯ˆÚ›˜ ÔÏϤ˜ ‰È·Ù˘ÒÛÂȘ. ΔÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi Ï›ÁÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜, ÈÂÚ›˜, ÌÔÓ·¯Ô‡˜ Î·È Ï·˚ÎÔ‡˜, fiÏÔÈ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ·Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó Î·È ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ˆ˜ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ·ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÙÚÂȘ ·ÙÚȿگ˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∞˜ ÌËÓ ÂˆÊÂÏËıÔ‡Ó ·fi ·˘Ùfi ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ› ÁÈ· Ó· ÚËÙÔÚ‡ÛÔ˘Ó Î·Ù¿ Ù˘ ‰Ô˘ÏÔÚ¤ÂÈ·˜ ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÎÏ‹ÚÔ˘, fiÙÈ ˘ÔÙ¿ÛÛÂÙ·È ¿ÓÙÔÙ Úfiı˘Ì· ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ÁÈ·Ù› ·˘Ùfi ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¤Î·Ó ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ˙‹ÙËÌ· Î·È Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜, ͯÓÒÓÙ·˜ ÙËÓ Î·Ù·‰›ÎË Î·Ù¿ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ô˘ „‹ÊÈÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙÔ 867, ¤Û¢Û ӷ ·Ó·ÁÁ›ÏÂÈ ÌÂ Â˘Ï¿‚ÂÈ· ÛÙÔÓ ¿· ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÙÔÓ ·Ú·Î·Ï¤ÛÂÈ Ó· Û˘ÌÚ¿ÍÂÈ Ì ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ˘˜ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô Ô˘ ۯ‰›·˙ ӷ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÁÈ· ÙËÓ ÂÈ·ڈÛË ÙˆÓ fiÛˆÓ Â›¯·Ó Á›ÓÂÈ. ∂›Ó·È ›Û˘ ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Î·È Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ¿ÊËÛ ÛÙËÓ ¿ÎÚË ÙȘ Ú¿ÍÂȘ Î·È ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÚÔηÙfi¯ˆÓ ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡, ÙȘ Ôԛ˜ ›¯Â ·Û·ÛÙ› Î·È Ô ›‰ÈÔ˜. •¤¯·Û ›Û˘ ÙË ÌÂÁ¿ÏË Û‡ÓÔ‰Ô, ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ˆ˜ fiÁ‰ÔË ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋, Î·È ¤Û¢Û ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ50 ÚÒÙ· Ì ÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙˆÓ fiÛˆÓ ¤ÁÈÓ·Ó ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô Ô˘ Û˘ÁοÏÂÛÂ Ô ºÒÙÈÔ˜ Û ÂΛÓË ÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·˘Ù‹, Ô˘ Û˘Ó‹Ïı ÙÔ ¡Ô¤Ì‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 879 Î·È ·ÊÔ‡ Û˘Ó‰ڛ·Û ÂÙ¿ ÊÔÚ¤˜ ‰È·Ï‡ıËΠÙÔ ª¿ÚÙÈÔ ÙÔ˘ 880, ›¯Â Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ·fi ÂΛÓË Ô˘ ›¯Â Û˘ÁÎÏËı› ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÚÈÓ ·fi ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ· Î·È ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó Ë Ï¤ÔÓ ·ÓËÁ˘ÚÈ΋ ·fi fiϘ ÙȘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÛÙË Ã·ÏÎˉfiÓ·. ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ Ù¤ÛÛÂÚȘ ·ÙÚȿگ˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿·, ·Ú¢ڤıËÎ·Ó Û ·˘Ù‹ ÂÚ›Ô˘ 360 ÌËÙÚÔÔϛ٘, ·Ú¯È›ÛÎÔÔÈ Î·È Â›ÛÎÔÔÈ. ¢ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠӷ ÂÈ΢ÚÒÛÂÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·ÏÏ¿ ۯ‰fiÓ ÙÔÓ ıÂÔÔ›ËÛÂ, ηıÒ˜ ÙÔÓ ·Ó¤‰ÂÈÍ ·ÓÒÙÂÚÔ ·fi ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ, ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ‰ÂÓ ÚÔ‹‰ÚÂ˘Û·Ó, fiˆ˜ ¿ÏÏÔÙÂ, ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿·, ·ÏÏ¿, Ô ºÒÙÈÔ˜. ŸÙ·Ó ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· Û˘Ó‰ڛ·ÛË, ‡ÛÙÂÚ· ·fi ‰È·Ú΋ ÂÁÎÒÌÈ· ÁÈ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, Ô ¶ÚÔÎfiÈÔ˜ Ù˘ ∫·ÈÛ·Ú›·˜ ÊÒÓ·ÍÂ: «Δ¤ÙÔÈÔ˜ ¤Ú ·ÏËıÈÓ¿ Ó· Â›Ó·È ·˘Ùfi˜ Ô˘ ÙÔ˘ Ù˘¯·›ÓÂÈ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ, fiˆ˜ Ô ·Ú¯ÈÔÈ̤ӷ˜ ÃÚÈÛÙfi˜, Ô £Âfi˜ Ì·˜». √È ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿· ÂÈÎ‡ÚˆÛ·Ó ÙÔ ÏfiÁÔ Ï¤ÁÔÓÙ·˜: «∫·È ÂÌ›˜ Ô˘ ηÙÔÈÎԇ̠ÛÙȘ ÂÛ¯·ÙȤ˜ Ù˘ Á˘, ·˘Ù¿ ·Îԇ̻, οÙÈ Ô˘ ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ ÙÔÔı¤ÙËÛ·Ó ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Û ·ÓÒÙÂÚË ÌÔ›Ú· ·fi ÂΛÓË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘. ™ÙËÓ Ù¤Ù·ÚÙË Û˘Ó‰ڛ·ÛË ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿· ·fi ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ·¤ÓÂÈÌ·Ó ÛÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÙËÓ ·ÓÒÙÂÚË ı¤ÛË ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. ∫·ıÒ˜ ÔÏfiÎÏËÚË Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·Ó·ÊÒÓËÛ «fiÏÔÈ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó fiÙÈ Ô £Âfi˜ ηÙÔÈΛ ̤۷ ÙÔ˘», ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÚfiÛıÂÛ·Ó Î·Ù¿ ϤÍË Ù· ÂÍ‹˜: «ΔÔ ¤ÏÂÔ˜ ÙÔ˘
£ÂÔ‡ Î·È Ë ¤ÌÓÂ˘Û‹ ÙÔ˘ ÛÎfiÚÈÛ·Ó Ù¤ÙÔÈÔ Êˆ˜ ÛÙËÓ Î·ı·Ú‹ „˘¯‹ ÙÔ˘ ·ÁÈfiÙ·ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, Ô˘ ÛÙÔÏ›˙ÂÈ Î·È ÊˆÙ›˙ÂÈ fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ. Ÿˆ˜ ·ÎÚÈ‚Ò˜ Ô ‹ÏÈÔ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÌfiÓÔ ÛÙÔÓ Ô˘Ú·Ófi ·ÏÏ¿ ʈٛ˙ÂÈ fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Á‡Úˆ ·fi ÙË ÁË, ¤ÙÛÈ Î·È Ô ‰ÂÛfiÙ˘ Ì·˜, Ô Î‡ÚÈÔ˜ ºÒÙÈÔ˜, ¤¯ÂÈ ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÏÏ¿ ʈٛ˙ÂÈ fiÏÔ ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È ÙÔÓ Î¿ÓÂÈ Ó· Ï¿ÌÂÈ». ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ··ÁfiÚ¢Û ηÙËÁÔÚËÌ·ÙÈο οı ÚÔÛı‹ÎË ÛÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜. ™ÙȘ 13 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 880 Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ Ì ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ Î·È ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÂÈ·ڈÛ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘.
[133]
√ ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â¿ÓÔ‰fi ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ, ·Ú¿ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ ÙˆÓ ÚÔηÙfi¯ˆÓ ÙÔ˘, ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ∞′ Î·È ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ μ′. ART MEDIA/HIP/SCALA
[134]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ·fiÛÙÔÏÔ˜ ¶·‡ÏÔ˜ ÎËÚ‡ÙÙÂÈ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ŒÚÁÔ ¿ÁÓˆÛÙÔ˘ ηÏÏÈÙ¤¯ÓË. VISUAL PHOTOS
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
[135]
£Ú›·Ì‚Ô˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë ÈÔ Â˘Ù˘¯ÈṲ̂ÓË ÛÙÈÁÌ‹ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. √ ·ÁÒÓ·˜ Ô˘ ›¯Â ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ¤¯ÂÈ ÛÙÂÊı› Ì ·fiÏ˘ÙË ÂÈÙ˘¯›·. ∏ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÈÚ‹ÓË Î·È Ë ÂÓfiÙËÙ· ›¯·Ó ·ÔηٷÛÙ·ı› Î·È ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Î·È ÛÙË ¢‡ÛË. √ ›‰ÈÔ˜, Ô˘ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ ‹Ù·Ó ÂÍfiÚÈÛÙÔ˜ Î·È Î·Ù¿‰ÈÎÔ˜, ›‰Â ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ Ó· ÚÔ‰Ú‡ÂÈ ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ fiÏÔ˘ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÎÔ˘Û ӷ ÙÔÓ ·Ó‚¿˙Ô˘Ó ÛÙËÓ ˘„ËÏfiÙÂÚË ı¤ÛË, ÂΛ fiÔ˘ ηÓ›˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔηÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ Î·È Î·Ó›˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰È·‰fi¯Ô˘˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ·Ó¤ÏıÂÈ Î·È, ÂÈϤÔÓ, ÙÔ˘˜ ¿ÎÔ˘Û ӷ ÂÈ΢ÚÒÓÔ˘Ó ÙÔ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ Ù˘ ·ÏÈ¿˜ ÙÔ˘ ηٷ‰›Î˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Î·ÈÓÔÙÔÌÈÒÓ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì ÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË Ô˘ „‹ÊÈÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Î¿ı ÚÔÛı‹Î˘ ÛÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ ∏ ‚·ÛÈÏÈ΋ ÙÔ˘ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜. ªÂ Ï›Á· ÏfiÁÈ·, Ô ıÚ›·Ì‚Ô˜ ‹Ù·Ó Ï‹Ú˘. ∞Á›Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ÛÙÔ μ·ÙÈηÓfi. £Ú›·Ì‚Ô˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜, ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi˜, ÚÔÛˆÈÎfi˜. ∞˘Ù¿ fï˜ Ù· ¯Ú˘Û¿ fiÓÂÈÚ· ‰ÂÓ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ‰È·ÚΤÛÔ˘Ó Ôχ. √ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘ ·Ô‰Â¯fiÙ·Ó ÌfiÓÔ Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘, ÛËÌÂÈÒÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ, ·Ó ÔÈ ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ› ÙÔ˘ ¤Î·Ó·Ó οÙÈ Û ·˘Ù‹ Ô˘ ‹Ù·Ó ·ÓÙ›ıÂÙÔ Ì ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ ÙÔ˘, ı· ÙÔ ·Ó·Î‹Ú˘ÛÛ ¿Î˘ÚÔ Î·È ı· ·ÚÓÈfiÙ·Ó ÙËÓ ÈÛ¯‡ ÙÔ˘. √È ¢˘ÙÈÎÔ› ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ‰ÂÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ÚÔÏ¿‚ÂÈ, ÂÊfiÛÔÓ Ï¤ÔÓ Ô ºÒÙÈÔ˜ ›¯Â ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘, ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ Î·È Û˘Ó¯‹ ‰È¿ÛÙ·ÛË ÌÂٷ͇ Ù˘ ·ÏÈ¿˜ Î·È Ù˘ Ó¤·˜ ƒÒÌ˘, ÏfiÁˆ Ù˘ ÔÔ›·˜ Ô ÚˆÌ·˚Îfi˜ ıÚfiÓÔ˜ ı· ¤¯·Ó οı ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÂÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ ÛÙ· Ú¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∞ÎfiÌË Â›¯Â ·Ó¿ÁÎË ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ™·Ú·ÎËÓÒÓ Ô˘ ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi οı ¿ÏÏË ÊÔÚ¿ ÙȘ ·ÈΤ˜ ¯ÒÚ˜, Î·È Ù¤ÏÔ˜ ¤ÏÈ˙ ӷ ÙÔ˘ ‰ÔıÔ‡Ó Ë μÔ˘ÏÁ·Ú›· Î·È Î¿ÔȘ ¿ÏϘ ·گ›Â˜ ÁÈ· ÙȘ Ôԛ˜ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ӷ ÚÔ‚¿ÏÏÂÈ ·ÍÈÒÛÂȘ. ∞ӷʤÚÔ˘Ó ·ÎfiÌ· ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ› fiÙÈ, ·Ó Î·È Â›¯Â ÛÔ‚·ÚÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ó· ‰Ú¿ÛÂÈ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ Û˘Ófi‰Ô˘ Ô˘ Û˘ÁÎÏ‹ıËΠÙÔ 869, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ı¤ÏËÛ ӷ ‰È·ÛÒÛÂÈ, fiÛÔ ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ, ÙÔ Î‡ÚÔ˜ fiÛˆÓ Â›¯·Ó „ËÊÈÛÙ› ·ÏÈfiÙÂÚ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, ·Ô‰Â¯fiÌÂÓÔ˜ ·˘ÙfiÓ ÌfiÓÔ ˘fi οÔÈÔ˘˜ fiÚÔ˘˜, Ì ‚·ÛÈÎfiÙÂÚÔ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ Û˘ÁÁÓÒÌË Û ۇÓÔ‰Ô Î·È Ó· ÌËÓ ·Ó·ÌÂȯı› ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ÛÙ· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜. ÀÔÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ·ÎfiÌ· fiÙÈ fiÏ· ·˘Ù¿
ΔÔ 881 Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ·fi ÙÔÓ ¿Ì‚ˆÓ· ÙÔ˘ Ó·Ô‡ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ·Ó·ıÂÌ¿ÙÈÛ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ºÒÙÈÔ. RAGNE KABANOVA/ SHUTTERSTOCK
[136]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Ô ¿·˜ ·Â˘ı˘ÓfiÌÂÓÔ˜ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô Ì¤Ûˆ ÙˆÓ ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÒÓ ÙÔ˘ Î·È ÛÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ Ô˘ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛÂ, ·ÏÏ¿ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ·ÏÏÔ›ˆÛ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙȘ ÚÔı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, ÂÓÒ ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘, Ô˘ ¯ÂÈÚ·ÁˆÁ‹ıËÎ·Ó Î·È ‰ÂÏ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ͤ¯·Û·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ ÙÔ˘˜ Î·È ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ¯ˆÚ›˜ η̛· ÂÈʇϷÍË, ·Ó·‚·ıÌ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ì¿ÏÈÛÙ· Û ‡„Ë ·ÓÒÙÂÚ· ۯ‰fiÓ Î·È ·fi ÙÔ˘ ÂÓÙÔϤ· ÙÔ˘˜. ŸÏ· ·˘Ù¿ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ Ù· ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠ̠ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÎÚ›‚ÂÈ· ·fi ¤Ó· Ó¤Ô ÚÂÛ‚Â˘Ù‹ Ô˘ ¤ÛÙÂÈÏ ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 880, ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ ª·Ú›ÓÔ. ΔÔ ÂfiÌÂÓÔ ¤ÙÔ˜ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔÓ ¿Ì‚ˆÓ· ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘ Î·È ÎÚ·ÙÒÓÙ·˜ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ ÙÔ Â˘·ÁÁ¤ÏÈÔ ·Ó·ıÂÌ¿ÙÈÛ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Ï¤ÁÔÓÙ·˜ ˆ˜ ı· ‹Ù·Ó ·Ó·ıÂÌ·ÙÈṲ̂ÓÔ˜ ·˘Ùfi˜ Ô˘ ‰ÂÓ ıˆÚÔ‡Û ·Ó·ıÂÌ·ÙÈṲ̂ÓÔ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ‰›Î·ÈÔ ÙÔ˘ £ÂÔ‡, fiˆ˜ ÙÔÓ Â›¯·Ó ·Ó·ıÂÌ·Ù›ÛÂÈ ÔÈ ·ÁÈfiÙ·ÙÔÈ ÚÔοÙÔ¯Ô› ÙÔ˘ ¿Â˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ Î·È ∞‰ÚÈ·Ófi˜. °ÎÚ·‚Ô‡Ú· ¢ÂÓ ı¤ÏÔ˘Ì ӷ ÂÂÎÙ·ıÔ‡ÌÂ Â‰Ò Û ·˘Ù¿ Ô˘ ÙÔ˘ Antoine Louis ·ÓÙ·¿ÓÙËÛ·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ‹ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÓÙÈÙ¿Romanet ·fi ¤ÚÁÔ ÍÔ˘Ó ÛÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·ÚÔ˘Û›·Û·Ó Ù· Ú¿ÁÙÔ˘ Jean-Michel Ì·Ù· ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ›. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ·Ú·‰¤¯ÔÓÙ·È fiÙÈ ‹Ù·Ó Moreau, ÙÔ˘ 17651810, Ì ÙË ™‡ÓÔ‰Ô Î˘Ú›ˆ˜ ÔÏÈÙÈÎÔ› ÏfiÁÔÈ Ô˘ ¤ÂÈÛ·Ó ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË Ó· Ù˘ ΔÚÔ˘¿ ÙÔ˘ 878, ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ. ŒÙÛÈ, fï˜, ‰ÂÓ ·Ú·‰¤¯ÔÛÙËÓ ÔÔ›· ÓÙ·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· fiÙÈ Ë Î·ÙËÁÔÚ›·, Ô˘ ÙfiÛ˜ ÊÔÚ¤˜ ÚÔ‹‰Ú¢Û ÂÍ·¤Ï˘Û·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ‰È΋˜ Ì·˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ÈÛ¯‡ÂÈ Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′. ÂÍ›ÛÔ˘ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Î·È ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·; √È ·ÓÙÈSTEFANO BIANCHETTI/ CORBIS/APEIRON ÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ ¿·, ϤÓÂ, ·Ú·‚›·Û·Ó ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ ÙÔ˘˜. ∞ÏÏ¿ ·˘Ùfi ÙÔ Âȯ›ÚËÌ· Ô˘ ·ӷϷ̂¿ÓÂÙ·È ‰È·ÚÎÒ˜ ·fi ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· (ÁÈ·Ù› ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠ›Û˘ ÁÈ· ÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 861, ηıÒ˜ ÙÔ˘ 869, Î·È ÁÈ· ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›·) ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË Ì·˜, ÙÔ ¤Ó· ·fi Ù· ‰‡Ô: ‹ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â Î·Ó¤Ó·Ó ¿ÓıÚˆÔ ÛÙÔȯÂȈ‰Ò˜ Ù›ÌÈÔ Ô˘ Ó· ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÈÛÙ¿ ÙȘ Ô‰ËÁ›Â˜ Ô˘ ÙÔ˘ ¤‰ÈÓ ‹ fiÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ›, ÌfiÏȘ ¤‚ÏÂ·Ó ·fi ÎÔÓÙ¿ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, ηٷϿ‚·ÈÓ·Ó fiÛÔ ·Ú¿ÏÔÁ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÓÙÔϤ· ÙÔ˘˜ Î·È ÔÏÈÙ‡ÔÓÙ·Ó Ì ÙÚfiÔ Ù¤ÙÔÈÔ Ô˘ Ó· Û˘Ì‚È‚¿˙Ô˘Ó ÙȘ ÂÓÙÔϤ˜ ·˘Ù¤˜ Ì ÙÔ ‚·ÛÈÎfi ÛÎÔfi ÙÔ˘˜: ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Î·È ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ÂÓfiÙËÙ·˜. ÕÏψÛÙÂ, Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ·Ú¯Èο ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ ÙÔ˘ 879-880. ªÔÚ› ‚¤‚·È· Ó· ÙȘ ÂÈ·ڈÛ Ì οÔÈ· ÂÈʇϷÍË, ·ÏÏ¿ ÙÔ ›‰ÈÔ ¤Î·ÓÂ Î·È Ô ∞‰ÚÈ·Ófi˜ μ′ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 879, ÙËÓ ÔÔ›· ˆÛÙfiÛÔ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ˆ˜ fiÁ‰ÔË ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋,
·Ú¿ ÙȘ ÂÈÊ˘Ï¿ÍÂȘ Ô˘ ›¯Â ÂÎÊÚ¿ÛÂÈ. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ ·˘Ù‹ Ë ÂÈ·ڈÛË Â›¯Â ·fiÏ˘ÙÔ Î‡ÚÔ˜ Î·È ÛÙË ¢‡ÛË, ηıÒ˜ ̤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ÔÏÏÔ› ¢˘ÙÈÎÔ› ÙÔÓ Î·ÙËÁÔÚÔ‡Ó ÁÈ· ·ÈÛ¯Ú‹ ·Ó·Ó‰Ú›·, ¿ÏÏÔÈ ÁÈ· ·‰˘Ó·Ì›· ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ¿ÏÏÔÈ ÁÈ· ¤ÏÏÂÈ„Ë Û‡ÓÂÛ˘ Î·È ÚÔÓÔËÙÈÎfiÙËÙ·˜. ª¿ÏÈÛÙ·, Ô Î·Ú‰ÈÓ¿ÏÈÔ˜ μ·ÚÒÓÈÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ó· ‰È·Ù˘ÒÛÂÈ ÙËÓ ÂÈηۛ· fiÙÈ Ô Ì‡ıÔ˜ Ù˘ ¿ÈÛÛ·˜ πˆ¿ÓÓ·˜ ›¯Â ÙȘ Ú›˙˜ ÙÔ˘ ÛÙÔ ıËÏ˘Ú‹ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÏÈÙ‡ÙËÎÂ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ºÒÙÈÔ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi, ÛÒ˙ÂÙ·È ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ¿· πˆ¿ÓÓË ∏′ ÚÔ˜ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·Ô‰¤¯ÂÙ·È ÍÂοı·Ú· Ì›· ·fi ÙȘ ‚·ÛÈÎfiÙÂÚ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ Û˘Ófi‰Ô˘ Î·È ·Ô‰ÔÎÈÌ¿˙ÂÈ Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈο ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÚÔÛı‹ÎË ÛÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜ ‹ ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ¿ÏÏË ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛ‹ ÙÔ˘, ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ÂÈϤÔÓ Î·Ù¿ ϤÍË Ù· ÂÍ‹˜: «°ÓˆÛÙÔÔÈԇ̠ÛÙËÓ ·È‰ÂÛÈÌfiÙËÙ¿ ÛÔ˘ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ¿ÚıÚÔ ·˘Ùfi, Ô˘ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÛοӉ·Ï· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡, Î·È ÙË ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ì fiÙÈ ·˘Ù¿ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÌfiÓÔ ÏfiÁÈ·, ·ÏÏ¿ fiÙÈ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙Ô˘Ì ·Ú·‚¿Ù˜ ÙˆÓ ı›ˆÓ ÏfiÁˆÓ Î·È ÛÙÚ‚ψ٤˜ Ù˘ ıÂÔÏÔÁ›·˜, ÙÔ˘ ‰ÂÛfiÙË ÃÚÈÛÙÔ‡ Î·È ÙˆÓ ÏÔÈÒÓ ·Ù¤ÚˆÓ ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÙfiÏÌËÛ·Ó Ì¤Û· ÛÙËÓ ·ÓÔËÛ›· ÙÔ˘˜ Û ۇÓÔ‰Ô Ó· ÚÔ‰ÒÛÔ˘Ó ÙÔ ¿ÁÈÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ Î·È ÙÔ˘˜ ηٷٿÛÛÔ˘Ì Ì ÙÔÓ πÔ‡‰·». √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ› ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡Ó ÙË ÁÓËÛÈfiÙËÙ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂÈÛÙÔÏ‹˜, ·ÏÏ¿ Ô ¶›¯ÏÂÚ, ·ÊÔ‡ ·Ó·Û··Û ٷ ΢ÚÈfiÙÂÚ· ÂȯÂÈÚ‹Ì·Ù· Ì ٷ ÔÔ›· ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ·Ô‰Â›ÍÔ˘Ó fiÙÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÁÓ‹ÛÈ·, ·Ô‰¤¯ÂÙ·È ¯ˆÚ›˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi ·˘Ù‹ ÙË ‰‹ÏˆÛË ˆ˜ ÁÓ‹ÛÈ·. ∫·È ÁÈ·Ù› fi¯È, ·ÊÔ‡ Û‹ÌÂÚ· Â›Ó·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙË ÛÔÊ‹ ·fi‰ÂÈÍË ÙÔ˘ ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ, fiÙÈ Ô ÚˆÌ·˚Îfi˜ ıÚfiÓÔ˜ ηٿ ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ·Â›¯Â Ôχ ·ÎfiÌ· ·fi ÙÔ Ó· ·Ô‰Â¯Ù› οÔÈ· ÚÔÛı‹ÎË ÛÙÔ Û‡Ì‚ÔÏÔ. Δ¤ÏÔ˜, ·˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È Î·È ÙÔ Ï¤ÔÓ ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔ Â›Ó·È fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜ ‰ÂÓ Ê¿ÓËΠÔÙ¤ Ó· ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ‹ Ó· ˘·ÈÓ›ÛÛÂÙ·È ÙÔ ·Ó¿ıÂÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô Ï¤ÁÂÙ·È fiÙÈ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ·‹ÁÁÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ÛÙÔ ÏfiÁÔ Ô˘ Û˘Ó¤Ù·Í Ôχ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ì ٛÙÏÔ §fiÁˆ ÂÚ› Ù˘ ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ Ó‡̷ÙÔ˜ Ì˘ÛÙ·ÁˆÁ›·˜, ÌÈÏ¿ ÁÈ· ÙÔÓ ¿· πˆ¿ÓÓË Ì ÙÚfiÔ Ô˘ Ê·›ÓÂÙ·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ fiÙÈ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ¤¯ÂÈ È‰È·›ÙÂÚ· ÊÈÏÈ΋ ‰È¿ıÂÛË ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘. °È·Ù› ÛÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ 88 ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÏfiÁÔ˘ ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È Ì ÙȘ ÂÍ‹˜ ÊÚ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘: «√ ‰ÈÎfi˜ ÌÔ˘ πˆ¿ÓÓ˘ (‰ÈÎfi˜ ÌÔ˘ ˆ˜ ÚÔ˜ Ù· ¿ÏÏ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ·Ù› ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÎÔÓÙ¿ ÛÙ· ‰Èο Ì·˜ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜), ·˘Ùfi˜, ÏÔÈfiÓ, Ô ‰ÈÎfi˜ Ì·˜ πˆ¿ÓÓ˘,
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
Ô ÙfiÛÔ ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜ ÛÙË ÛΤ„Ë, Ô ÙfiÛÔ ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜ ÛÙËÓ Â˘Û¤‚ÂÈ· Î·È Ô ÙfiÛÔ ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜ ÛÙÔ Ó· ¯ıÚ‡ÂÙ·È Î·È Ó· ÓÈοÂÈ Î¿ı ·‰ÈΛ· Î·È ·Û¤‚ÂÈ·, ÌÔÚ› fi¯È ÌfiÓÔ Ó· Ú˘ıÌ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ÈÂÚÔ‡˜ ıÂÛÌÔ‡˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔ˘˜ ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ Î·È Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤ÂÈ ÙËÓ ·Ù·Í›· Û ٿÍË. ∞˘Ùfi˜ Ô ¯·ÚÈÛÌ·ÙÈÎfi˜ ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ Ì ÙÔ˘˜ ıÂÔÛ‚ԇÌÂÓÔ˘˜ Î·È ÂÚ›ÊËÌÔ˘˜ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ¶·‡ÏÔ, ∂˘Á¤ÓÈÔ Î·È ¶¤ÙÚÔ, ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Î·È ÈÂÚ›˜ ÙÔ˘ £ÂÔ‡, Ô˘ ·Ú·‚Ú¤ıËÎ·Ó ÛÙË Û‡ÓÔ‰fi Ì·˜ (ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 879-880), ·˘Ùfi˜, ÏÔÈfiÓ, Ô˘ ·Ô‰¤¯ÂÙ·È ÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜ ηıÒ˜ Ë Î·ıÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ £ÂÔ‡ Î·È ÔÈ ÚÈÓ ·fi ·˘ÙfiÓ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ƒÒÌ˘, ˘¤ÁÚ·„Â Î·È ÛÊÚ¿ÁÈÛ Ì ÙȘ ϤÍÂȘ, ÙË ÛΤ„Ë Î·È Ù· ÈÂÚ¿ ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ ·Ó·ÊÂÚÔÌ¤ÓˆÓ Í·ÎÔ˘ÛÙÒÓ Î·È ı·˘Ì¿ÛÈˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ». ∞fi ·˘Ù¿ Î·È ·fi ÙȘ ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ Ô˘ ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜ ÁÈ· ÙË Û‡ÓÔ‰Ô Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËΠÙÔ 879-880 ÌÔÚ› ÏÔÁÈο ηÓ›˜ Ó· ηٷϋÍÂÈ ÛÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ô ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ·Ó·ıÂÌ¿-
ÙÈÛ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ ·Ó·Î¿ÏÂÛ ÙËÓ ÂÈ·ڈÛË Ô˘ ›¯Â ‰Ôı› ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô. ∞ÎfiÌ· fiÙÈ ·˘Ù¿ ¤ÁÈÓ·Ó ·fi ÙÔ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ ª·Ú›ÓÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÛÙ·Ï› ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ˆ˜ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ οÔÈ·˜ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÌÂÚ›‰·˜ ƒˆÌ·›ˆÓ ÂÈÛÎfiˆÓ, ›¯Â ¤ÏıÂÈ Û ڋÍË Ì ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ΢ڛˆ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Î·È ¿ÏÏˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ Î·È fiÙÈ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ô ª·Ú›ÓÔ˜ ·¤‰ˆÛ ·˘Ùfi ÙÔÓ ·Ó·ıÂÌ·ÙÈÛÌfi ÛÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∏′ ÁÈ· Ó· ÌË Ê·Ó› fiÙÈ ÛÙË ÛÂÈÚ¿ ÙˆÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤ˆÓ Ù˘ ƒÒÌ˘ ˘‹ÚÍ οÔÈÔ˜ Ô˘ Û˘Ì‚È‚¿ÛÙËΠϋڈ˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ÈÂÚ¿Ú¯Ë Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∞ÏÏ¿, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·Î˘ÚÒıËΠ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔÓ ¿· πˆ¿ÓÓË ∏′, ¿ÏÈ Ì ‚¿ÛË fiÛ· ÚԷӷʤڷÌÂ, ηٷϋÁÔ˘Ì ÛÙÔ ıÏÈ‚ÂÚfi ÁÈ· ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∏′, ·ÊÔ‡ Û˘Ì‚È‚¿ÛÙËΠ̠ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÁÈ· ÔÏÈÙÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜, ·ÚÁfiÙÂÚ·, ¿ÏÈ ÏfiÁˆ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ, ‹Úı Û ڋÍË Ì·˙› ÙÔ˘.
[137]
[138]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ÈÛÙÔÚÈ΋ ÂÍ‹ÁËÛË ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ¶ÔÈÔ Â›Ó·È fï˜ ÙÔ fiÊÂÏÔ˜ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ Û˘˙ËÙ‹ÛÂˆÓ Î·È ÙˆÓ ‰È·ÊˆÓÈÒÓ Ô˘ Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·È Ì¿Ù·È· ÙfiÛÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜; ∏ ‰È¿ÛÙ·ÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ, ÏfiÁˆ Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÙfiÙÂ, ‹Ù·Ó ÚԉȷÁÂÁÚ·Ì̤ÓË. √ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi˜ Î·È Ô ‰˘ÙÈÎfi˜ ÎfiÛÌÔ˜ ¿Ú· Ôχ ‰‡ÛÎÔÏ· ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÙfiÙ ӷ Û˘Ì‚È‚·ÛÙÔ‡Ó, ηıÒ˜ ÔÙ¤ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ ‰ÂÓ ÙÔ Â›¯·Ó οÓÂÈ ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, ·Ó Î·È ÔÈ ÏfiÁÔÈ ÙÔ˘ ‰È·¯ˆÚÈÛÌÔ‡ ‹Ù·Ó ¿ÏÏÔÙ Ôχ ÏÈÁfiÙÂÚÔÈ ·fi fi,ÙÈ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÛÙÔÓ 1Ô ·ÈÒÓ· Ô˘ ÔÏÔÎÏËÚÒıËÎÂ Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ ƒÒÌ˘ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, fi¯È ÌfiÓÔ ‹Ù·Ó ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙË Ë ÔÏÈÙÈ΋ ˘ÂÚÔ¯‹ Ù˘ ¢‡Û˘, ·ÏÏ¿ Î·È fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋, ÛÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ Î·È ÛÙËÓ ËıÈ΋ ˙ˆ‹ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙÌËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘, ›¯Â ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÌÂÁ¿ÏË Û‡ÌÓÔÈ·, ·Ó fi¯È Ï‹Ú˘ Ù·‡ÙÈÛË. øÛÙfiÛÔ, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· fiÏˆÓ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÌʇÏÈˆÓ ÔÏ¤ÌˆÓ Ô˘ ÎÏfiÓÈÛ·Ó ÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ÎfiÛÌÔ, ÚÔÙÔ‡ ·ÎfiÌ· ˘·¯ı› ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘, ›‰·Ì ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ó· ‰È¯ÔÙÔÌÂ›Ù·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Î·È ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Ó· ÂÍÂÁ›ÚÂÙ·È ¿ÓÙ· ˘fi ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ ÙÔ˘ ÂÓfi˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ Ï·ÙÈÓÈ΋˜ ¢‡Û˘ Ô˘ Ù·ÛÛfiÙ·Ó Ì ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ·ÓÙ›·ÏÔ. ΔfiÙ ‚¤‚·È· Ë ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÁÓÒÚÈ˙Â Û˘Ó¯›˜ ‹ÙÙ˜, ÁÈ· ÙÚÂȘ ÂÚ›Ô˘ ·ÈÒÓ˜, ÂÓÒ Â›¯Â ÂÈÙ¢¯ı› Î·È ÂÍ·ÛÊ·ÏÈÛÙ› Ë ÂÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ fiˆ˜ Î·È Ë ˘ÂÚÔ¯‹ Ù˘ ¢‡Û˘. ΔÔÓ 3Ô fï˜ Î·È ÙÔÓ 4Ô ·ÈÒÓ·, fi¯È ÌfiÓÔ ˘Ô‚·ÛÌ›ÛÙËÎÂ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ˘ÂÚÔ¯‹ Ù˘ ¢‡Û˘ ÏfiÁˆ Ù˘ ÛÙ·‰È·Î‹˜ ·Ú·ÎÌ‹˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ıÂÛÌÒÓ, ·ÏÏ¿ Î·È Ë ÎÔÈÓˆÓÈ΋, ËıÈ΋ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÏfiÁˆ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Ô˘ ÁÂÓÓ‹ıËÎÂ, ·Ó·Ù‡¯ıËÎÂ Î·È Û˘ÛÙËÌ·ÙÔÔÈ‹ıËΠ۠·˘Ù‹, ·Ó·‰Â›¯ıËΠÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ·Û‡ÁÎÚÈÙ· ·ÓÒÙÂÚË ·fi ÙË ‰˘ÙÈ΋. ŒÙÛÈ, Ë ∞Ó·ÙÔÏ‹ ·ÔÛ¿ÛÙËΠ·fi ÙË ¢‡ÛË, ·ÔÙ¤ÏÂ۠ͯˆÚÈÛÙfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ›‰Ú˘Û Ӥ· ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û· Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ Ï‹ÚÔ˘˜ Î·Ù¿Ï˘Û˘
√ ∫·ÚÏÔÌ¿ÁÓÔ˜ Û ›Ó·Î· ÙÔ˘ Jean Victor Schnetz. ∂› Ù˘ Ô˘Û›·˜ Ë ‰È¤ÓÂÍË ÌÂٷ͇ ‰˘ÙÈ΋˜ Î·È ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÚԤ΢„ fiÙ·Ó Ô ∫·ÚÏÔÌ¿ÁÓÔ˜ ›‰Ú˘Û ÙË Ó¤· ڈ̷˚΋ ‰˘ÙÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È ¤‚·Ï ٿÍË ÛÙÔ ¯¿Ô˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙË ¢‡ÛË. ALFREDO DAGLI ORTI/THE ART ARCHIVE/CORBIS/APEIRON
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜, ¤ÌÂÈÓ ÌÔÓ·‰È΋ ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˜, ·ÓÙÈÚfiÛˆÔ˜ Î·È ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡. ∫·ıÒ˜ ÛÙË ¢‡ÛË ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó Ë ÔÏ˘Î¤Ê·ÏË ·Ó·Ú¯›·, Ë ·Ì¿ıÂÈ·, Ë ·ÓÔÌ›· Î·È Ë ‚›·, Ô˘ ¤ÊÂÚ·Ó Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÔÈ ‚¿Ú‚·ÚÔÈ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Î·Ù¤Ï˘Û·Ó ÙË ‰˘ÙÈ΋ ÌÔÓ·Ú¯›·, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔ·„ÂÈ Î·Ì›· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯È΋ ·Í›ˆÛË ·fi ÙË ¢‡ÛË ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ë ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÂÂȉ‹ ‰È¤ÛˆÛ ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ÙÌ‹Ì· Ô˘ ·¤ÌÂÓ ·fi ÙÔ ·Ú¯·›Ô ڈ̷˚Îfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ıˆÚÔ‡Û ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘ ÙÔ ÌÔÓ·‰ÈÎfi ‰È¿‰Ô¯Ô fiÏˆÓ ÙˆÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ Î·È ¿ÓÙÔÙ ‰È·ÙËÚÔ‡Û ÙȘ Û¯ÂÙÈΤ˜ ·ÍÈÒÛÂȘ, ÂÓÒ Î·Ù¿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· ÂȯÂÈÚÔ‡Û ӷ ÙȘ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÂÈ Ì ÙȘ ·Ó·ÎÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ ‰˘ÙÈÎÒÓ ¯ˆÚÒÓ. ∞ÏÏ¿ ÌfiÏȘ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁÂ›Ù·È ÌÈ· Ó¤· ‡ڢıÌË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, ÌÂÙ¿ ÙÔ ¯¿Ô˜ Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ·Ú¯Èο ÛÙË ¢‡ÛË, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ fiÙ·Ó È‰Ú‡ıËÎÂ Ë Ó¤· ‰˘ÙÈ΋ ڈ̷˚΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ·fi ÙÔÓ ∫·ÚÏÔÌ¿ÁÓÔ, ÚԤ΢„ ÛÊÔ‰Ú‹ ‰È·Ì¿¯Ë Î·È ‰È¤ÓÂÍË ÌÂٷ͇ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ¢‡Û˘. ∏ Ó¤· ‰˘ÙÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓË ÛÙÔ fiÙÈ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠÛÙË ƒÒÌË, ÈÛ¯˘ÚÈ˙fiÙ·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó ‰È¿‰Ô¯Ô˜ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ڈ̷˚΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ηÈ, ÂÔ̤ӈ˜, ‰ÈηÈÔ‡ÓÙ·Ó Ó· ÂÍÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ fiÏË ÙËÓ ÈÙ·ÏÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ. ∏ ·Ó·ÙÔÏÈ΋, ¿ÏÈ, ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓË ÛÙË Û˘Ó¯‹ Î·È ·‰È¿ÎÔË ‡·ÚÍ‹ Ù˘, ÈÛ¯˘ÚÈ˙fiÙ·Ó fiÙÈ ·˘Ù‹ Î·È ÌfiÓÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔ ·Ú¯·›Ô ڈ̷˚Îfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È ‰ÂÓ ÂÈıfiÙ·Ó Ó· ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù˘ ÛÙËÓ πÙ·Ï›·. ™Â ·˘Ù‹ ÙË ‰È·Ì¿¯Ë ·Ú·‰Â¯fiÌ·ÛÙ fiÙÈ Â›¯Â ¿‰ÈÎÔ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· fi¯È ÙfiÛÔ fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ ·ÌÊÈÛ‚ËÙÔ‡ÌÂÓ˜ ¯ÒÚ˜ (ÁÈ·Ù›, ÙÂÏÈο, ÂÂȉ‹ ηÙ›¯Â Ô‡Ùˆ˜ ‹ ¿Ïψ˜ ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· Î·È ÙË ™ÈÎÂÏ›·, ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi Ó· ÌË ı¤ÏÂÈ Ó· ÙȘ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·Ì·¯ËÙ›) fiÛÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Í›ˆÛË Ô˘ Úfi‚·ÏÂ. ∂ÓÒ Ë Ó¤· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Ù˘ ¢‡Û˘ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙËÓ ·Ú¯·›· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·ÚÓ‹ıËΠӷ οÓÂÈ ÙÔ ›‰ÈÔ ÁÈ· ÙË Ó¤· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ηٷϿ‚ÂÈ fiÙÈ Û ·˘Ùfi ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ù· ÙÂÙÂÏÂṲ̂ӷ ÁÂÁÔÓfiÙ· ¤¯Ô˘Ó ÌÈ· ·Î·Ù·Ì¿¯ËÙË ‰‡Ó·ÌË Î·È ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ Ù· ·Ô‰¤¯ÂÙ·È, ÂÊfiÛÔÓ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· Ù· ÓÈ΋ÛÂÈ, ÎÈÓ‰˘Ó‡ÂÈ Ó· ÓÈÎËı› Ô ›‰ÈÔ˜. ◊Ù·Ó Ê·ÓÂÚfi ÂÈϤÔÓ fiÙÈ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, Ë ÔÔ›· ÌfiÏȘ Ô˘ ηٿÊÂÚÓ ӷ ‰È·ÛÒÛÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘ ·fi ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ÙËÓ ÂÚȤ‚·Ï·Ó, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ÏÔÁÈο Ó· ÂÏ›˙ÂÈ fiÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ó·ÙÚ¤„ÂÈ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ›¯Â Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ› ÛÙË ¢‡ÛË. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚÒÙË ·ÊÔÚÌ‹ Ù˘ ‰È·Ì¿¯Ë˜ ÚÔÛÙ¤ıËÎÂ Î·È Ë
‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛË Ô˘ ›¯Â ÚÔ·„ÂÈ ÛÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋, ËıÈ΋ Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ˙ˆ‹ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎfiÛ̈Ó, ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ÊÂÔ˘‰·Ú¯ÈÎÔ‡, ÙÔ˘ ·ÔÏ˘Ù·Ú¯ÈÎÔ‡ ‚›Ô˘ Ô˘ ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠÛÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È ÙÔ˘ ÌÔÓ·Ú¯ÈÎÔ‡, ÙÔ˘ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ˘, ÙÔ˘ Û˘ÁÎÚÔÙË̤ÓÔ˘ ‚›Ô˘ Ô˘ ›¯Â ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. √È ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ηϤ˜ Î·È ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ˘‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌ· ÌÂÁ¿ÏË ¤ÏÏÂÈ„Ë ·È‰Â›·˜ Î·È ¯·ÌËÏfi ‚ÈÔÙÈÎfi ›‰Ô, ÂÓÒ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ¿ÎÌ·˙·Ó Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ÔÈ Ù¤¯Ó˜ Î·È Ë ‚ÈÔÙ¯ӛ·. √‡Ù fï˜ Ë Î·ı·Ú¿ ÔÏÈÙÈ΋ ‰È¤ÓÂÍË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÒÓ Ô‡ÙÂ Ë ·ÓÙ›ıÂÛË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ÎÔÈÓˆÓÈÒÓ ı· ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¤˜ ÁÈ· Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó Û ÌÈ· ÔÚÈÛÙÈ΋ ‰È·›ÚÂÛË, Â¿Ó ÌÈ· ÙÚ›ÙË ‰‡Ó·ÌË ‰ÂÓ ÂˆÊÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÂΛӘ ÙȘ ·ÓÙÈı¤ÛÂȘ Î·È ‰ÈÂÓ¤ÍÂȘ ÁÈ· Ó· ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ, Ó· ˘Ôı¿Ï„ÂÈ Î·È Ó· Û˘ÛÙËÌ·ÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÌÂٷ͇ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ¢‡Û˘. √È ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ‹‰Ë ÙË ÛÙ·‰È·Î‹ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ Î˘ÚÈ·Ú¯ÈÎÒÓ ·ÍÈÒÛÂˆÓ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙËÓ ·‰È¿ÎÔË ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ˘ÔÙ¿ÍÂÈ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·, ÌÂÙ·¯ÂÈÚ›ÛÙËΠ̠ÌÂÁ¿ÏË ÂȉÂÍÈfiÙËÙ· ÚÔ˜ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù‡ı˘ÓÛË Ù· ÔÏÈÙÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ Ó¤·˜ ‰˘ÙÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È ÙËÓ ÔÈÎÈÏfiÌÔÚÊË ·ÓÙ›ıÂÛË Ù˘ Ó¤·˜ ‰˘ÙÈ΋˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜. °ÓˆÚ›˙Ô˘Ó ·ÎfiÌ· ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ fiÙÈ Î·È Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·, ·Ó Î·È ¿ÓÙ· ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó Ù· ÚˆÙ›· Ù˘ ƒÒÌ˘, ÔÙ¤ ‰ÂÓ Â›¯·Ó Û˘ÌʈӋÛÂÈ ÛÙÔ Ó· ÌÂÙ·‚ÏËıÔ‡Ó Ù· ÚˆÙ›· ·˘Ù¿ Û ΢ÚÈ·Ú¯›·. ∂‰Ò ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ë ·ÏËıÈÓ‹, Ë ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙË ‰È·›ÚÂÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Î·È fi¯È ÛÙȘ ‰ÔÁÌ·ÙÈΤ˜ Î·È Û˘ÓÔ‰ÈΤ˜ Û˘˙ËÙ‹ÛÂȘ, ÔÈ Ôԛ˜ ‹Ù·Ó ·Ï¿ ÚÔÊ¿ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ÁÈ’ ·˘Ù¤˜ ·Ó·ÏÒıËÎ·Ó Î·È ·Ó·ÏÒÓÔÓÙ·È Ì¤¯ÚÈ Î·È Û‹ÌÂÚ· ÔÏϤ˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ Î·È ¿ıË. √È ‰‡Ô ∂ÎÎÏËۛ˜ ¯ˆÚ›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ·Ù› Ë ‰˘ÙÈ΋ ‹ıÂÏ ӷ ΢ÚÈ·Ú¯‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ Î·È Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ıˆÚÔ‡Û fiÙÈ ‰ÂÓ ˘Ô¯ÚˆÓfiÙ·Ó Ó· ˘ÔÙ·¯ı› ÛÙË ‰˘ÙÈ΋. ŸÛÔ ÁÈ· ÙË ‰È·Ì¿¯Ë ÌÂٷ͇ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ Î·È ‰˘ÙÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ›·Ì fiÙÈ Â›¯Â ¿‰ÈÎÔ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ÂÓÒ ÁÈ· ÙË ‰È·Ì¿¯Ë ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Ú¤ÂÈ Ó· ԇ̠fiÙÈ Â›¯Â ¿‰ÈÎÔ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. √È ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ù˘ ‰ÂÓ ÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·Ó Ô‡Ù ÛÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Ô‡Ù ÛÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ·fiÚÚÔÈ· οÔÈÔ˘ ÊÈÏfi‰ÔÍÔ˘ ıÂÔÎÚ·ÙÈÎÔ‡ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ë ∞Ó·ÙÔÏ‹ ‰ÂÓ Â›¯Â η̛· ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ˘Ô·„ÂÈ, fiˆ˜ ÙÂÏÈο Î·È ÔÏfiÎÏËÚË Ë ∂˘ÚÒË Ô˘ ·ӷÛÙ¿ÙËÛÂ, ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ‹ ÏÈÁfiÙÂÚÔ, ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘.
[139]
[140]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂ÓÒ fï˜ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ›¯Â οı ‰›ÎÈÔ, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÌÈ· Ôχ ÌÂÙÚÈÔ·ı‹ ÔÏÈÙÈ΋ ·¤Ó·ÓÙÈ Û ÌÈ· ÔÏÔÊ¿ÓÂÚË ·‰ÈΛ· Ô˘ ·˘Í·ÓfiÙ·Ó ·‰È¿ÎÔ· Û ‚¿ÚÔ˜ Ù˘. ¢ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÔÙ¤ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Ù· ÚˆÙ›· ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ Î·È Ó· ÂȉÈÒÎÂÈ ÙËÓ ¤ÓˆÛË Ì ‰›Î·ÈÔ˘˜ fiÚÔ˘˜. √ ›‰ÈÔ˜ Ô ºÒÙÈÔ˜, ÌfiÏȘ ÛÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ ƒÒÌ˘ ·Ó¤‚ËΠ¿Ó‰Ú·˜ Ô˘ ›¯Â ÙËÓ Î·Ï‹ ‰È¿ıÂÛË Ó· Û˘Ì‚È‚·ÛÙ› Ì·˙› ÙÔ˘, fi¯È ÌfiÓÔ ¿ÊËÛ ηٿ ̤ÚÔ˜ ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË ÂÁ·ÎÏÈfi ÙÔ˘ ·ÏÏ¿ Î·È ‰ÂÓ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛ ٷ ÚˆÙ›· ÙÔ˘ ¿·, ÂÈ̤ÓÔÓÙ·˜ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË Î¿ı ÚÔÛı‹Î˘ ÛÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜. ªÈ· ··ÁfiÚ¢ÛË, Ë ÔÔ›·, fiˆ˜ ›·Ì ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, ‰ÂÓ ÚfiÛ‚·ÏÏ ηıfiÏÔ˘, ÂΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi, ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ Â›¯Â ·Ô‰Â¯Ù› ·ÎfiÌ· ÙËÓ ÚÔÛı‹ÎËØ ·ÓÙ›ıÂÙ·, ÙËÓ ·¤ÚÚÈÙÂ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜. √ ›‰ÈÔ˜, ÏÔÈfiÓ, Ô ºÒÙÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ÂÓÒ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ù˘ ÚÒÙ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ›¯Â ÊÂÚı› Ì ٤ÙÔÈ· ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ· ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿· ¡ÈÎfiÏ·Ô, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·ÊÔ‡ ÂÍÔÚÁ›ÛÙËΠ‰›Î·È· ·fi ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ¿·, ›¯Â Ì¿ÏÏÔÓ ˘ÂÚ‚ÔÏÈ΋ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË. ΔÂÏÈο fï˜, ηٿ ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ·ÙÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÂÈÙ‡¯ÂÈ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi Ì ÙÔÓ ¿·. ∞ÏÏ¿ fiÏË ·˘Ù‹ Ë ÂÈ›ÎÂÈ· Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ÌÂÙÚÈ¿ÛÂÈ ÙË ÊÈÏÔ‰ÔÍ›· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜, Ë ÔÔ›· Û˘ÌʈÓÔ‡Û ηٿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· Ó· ·Ó·ıÂÚÌ¿ÓÂÈ ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ Ù˘ Ì·˙› Ì·˜ ÌfiÓÔ Î·È ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ˆÊÂÏËı› ·fi ·˘Ùfi, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÂȉÈÒÍÂÈ ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ÂÈı˘Ì›·˜ Ù˘ Ó· ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ. ŸÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô Î·Ïfi˜ Î·È ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ∏′, ÛÙ· Ù¤ÏË ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 832, ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ª·Ú›ÓÔ˜, ÂΛÓÔ˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÈÛÙfi˜ Ì·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ ¿· ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘. ¢ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi ·Ó ›¯Â ›ÛÂÈ ÙÔÓ ÚÔοÙÔ¯fi ÙÔ˘ Ó· ·Ó·ıÂÌ·Ù›ÛÂÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ÙÔ ¤Î·Ó fï˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ÌfiÏȘ ‹Ú ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ıÚfiÓÔ. √ ºÒÙÈÔ˜, ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘, ÚfiÛ‚·Ï ÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ª·Ú›ÓÔ˘ Ì ÙËÓ ·ÈÙÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ ÌÂٷ٤ıËΠ·fi ÙËÓ
ÂÈÛÎÔ‹ ÙÔ˘ ∫ËÚÂÓÛ›Ô˘ Ù˘ ∂ÙÚÔ˘Ú›·˜ ÛÙËÓ ÂÈÛÎÔ‹ ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ·Ú¿ ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Ô˘ ÙÔ ··ÁfiÚ¢·Ó51. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ fï˜ ·˘Ù‹ Ë ··ÁfiÚ¢ÛË Â›¯Â ·Ú·‚È·ÛÙ› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·fi ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È ÂȉÈο ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯›· Î·È ÂÙ¿ ÊÔÚ¤˜ ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ë ··ÁfiÚ¢ÛË ÂΛÓË ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó fiÙÈ Â›¯Â ηٷÚÁËı› Î·È ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ˘Ô¯ÚˆÙÈ΋ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÂÓÒ ÛÙË ¢‡ÛË ÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó ·˘ÛÙËÚ¿ ̤¯ÚÈ ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹, ·ÏÏ¿, ·Ó Ë ∂ÎÎÏËÛ›· Â›Ó·È Ì›·, fi,ÙÈ ıˆÚÂ›Ù·È ÂÈÙÚÂÙfi Û ÂÌ¿˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ·ÔÙÂÏ› ·Û˘Á¯ÒÚËÙË ·Ú¿‚·ÛË ¤Ú· ·fi ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÙÈ΋. ŒÙÛÈ, ‰ÂÓ ‰ÈÛÙ¿˙Ô˘Ì ӷ ·ӷϿ‚Ô˘ÌÂ Â‰Ò fi,ÙÈ Â›·ÌÂ Î·È ¿ÏÏË ÊÔÚ¿ ÁÈ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ ÂÓÒ ·Ú¯Èο ›¯Â ‰›ÎÈÔ Ó· ·ÔÚÚ›ÙÂÈ ÙȘ ΢ÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ·ÍÈÒÛÂȘ Ù˘ ƒÒÌ˘, Û fi,ÙÈ ·ÊÔÚ¿ fï˜ ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Î¿ÔȘ ÊÔÚ¤˜ Û˘ÌÂÚÈʤÚıËΠ̠ÙÚfiÔ Ô˘ Ë ·ÌÂÚfiÏËÙË ÈÛÙÔÚ›· ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ÔÓÔÌ¿ÛÂÈ Û˘ÓÂÙfi. √ ª·Ú›ÓÔ˜ ¤ı·Ó ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ˘ 884, ·ÊÔ‡ ·Ú¯ÈÂÚ¿Ù¢Û ÁÈ· ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·. √ ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘, ∞‰ÚÈ·Ófi˜ °°′, Ô ÔÔ›Ô˜ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÌÈ· ÛÙ¿ÛË ÊÈÏÈ΋ ÚÔ˜ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È ÚÔ˜ ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ¤ÁÚ·„ ÌÈ· ÈÎÚfi¯ÔÏË ÂÈÛÙÔÏ‹ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ª·Ú›ÓÔ˘, ›Û˘ ¤ı·Ó Û ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·, ÚÔ˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 885, ÁÈ’ ·˘Ùfi ÛÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ·¿∂ ∞¿ÓÙËÛÂ Ô ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡, ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ∂′. ÓÙËÛ fï˜ Ì ÙÚfiÔ ÂÚ‹Ê·ÓÔ Î·È Ú·ÁÌ·ÙÈο ·Î·Ù¿ÏÏËÏÔ ÁÈ· Ó· Û˘Ì‚È‚¿ÛÂÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·: «ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Û·˜ ‰fiıËΠ·fi ÙÔÓ £Âfi Ë ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ˙ˆ‹˜, ¤ÙÛÈ Î·È Û ÂÌ¿˜ ‰fiıËΠ·fi ÙÔÓ ÎÔÚ˘Ê·›Ô ¶¤ÙÚÔ Ë ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·… °È·Ù› ÙÔ Î·ıÂÛÙÒ˜ Î·È Ë ÈÂÚ·Ú¯›· ÛÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘ ¤¯Ô˘Ó ‰È·ÌÔÚʈı› Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘, ÁÈ’ ·˘Ùfi Î·È ÂÌ›˜ Û˘Ì‚Ô˘Ï‡ԢÌÂ Î·È ‰È‰¿ÛÎÔ˘Ì fiÏÔ˘˜ Ì ÙËÓ ÈÔ ÔÚı‹ ‰È‰·Ûηϛ·… ◊ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙ÂȘ fiÙÈ Û fiϘ ÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ ΢Úȷگ› Ë ÈÂÚ‹ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ;» Î·È ¿ÏÏ· ÔÏÏ¿ Ù¤ÙÔÈ·. ¢ÂÓ ·ÚÎÂ›Ù·È Ó· ·ÔηÏ› ÙÔÓ ¿· ›ÙÚÔÔ ÙÔ˘
ª›· ·fi ÙȘ ÚÒÙ˜ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ÙÔ˘ ™ÔÊÔ‡ ‹Ù·Ó Ë ¤ÍˆÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È Ë ÂÍÔÚ›· ÙÔ˘ ÛÙË ÌÔÓ‹ ∞ÚÌÂÓÈ·ÎÒÓ.
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
[141]
ÎÔÚ˘Ê·›Ô˘ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·ÔÛÙfiÏÔ˘˜, ÙÔÓ ÂÍÔÌÔÈÒÓÂÈ ¿ÌÂÛ· Ì ÙÔ ™ˆÙ‹Ú· ‰ËÏÒÓÔÓÙ·˜: «(Ô ºÒÙÈÔ˜) Ô˘ Ì›·Ó ÙËÓ ˘ÔÙ·Á̤ÓË ÛÙÔ £Âfi ·ÎÔ‹ ÛÔ˘ Ì ÙÔ Ó· ÂÎÊÚ¿˙ÂÙ·È ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ÁÈÔÙ¿ÙÔ˘ ª·Ú›ÓÔ˘, ÙfiÏÌËÛ ӷ ‚Ï·ÛÊËÌ‹ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘ ËÌÒÓ πËÛÔ‡ ÃÚÈÛÙÔ‡». √È ··ÈÙ‹ÛÂȘ, ÏÔÈfiÓ, ÙˆÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤ˆÓ Ù˘ ƒÒÌ˘ ·ÓÙ› Ó· Á›ÓÔÓÙ·È ÈÔ ÌÂÙÚÈÔ·ı›˜, ·ÓÙ›ıÂÙ· ÎÔÚ˘ÊÒÓÔÓÙ·Ó. øÛÙfiÛÔ, ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ÚÔÂÙÔ›Ì·Û·Ó Î·È ‡ÛÙÂÚ· ·fi Ï›ÁÔ Ô‰‹ÁËÛ·Ó Û οÔÈÔ ÚfiÛηÈÚÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi52.
¢Â‡ÙÂÚË ÙÒÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ - ΔÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ÎÚ›ÛÂȘ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ŸÙ·Ó ¤ÊÙ·ÛÂ Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ¿· ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‰ÂÓ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó È· ÛÙË ˙ˆ‹ ‹ ¤ÊÙ·Û ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ Û˘Ó¤‚Ë ÛÙȘ 29 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 886. ª›· ·fi ÙȘ ÚÒÙ˜ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ÙÔ˘ ™ÔÊÔ‡ ‹Ù·Ó Ë ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È Ë ÂÍÔÚ›· ÙÔ˘ ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ∞ÚÌÂÓÈ·ÎÒÓ. √ §¤ÔÓÙ·˜ ˘‹ÚÍ ̷ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ›¯Â ‰Â›ÍÂÈ ÌÂÁ¿ÏÔ Û‚·ÛÌfi Î·È ·Á¿Ë ÚÔ˜ ÂΛÓÔÓ. °È· ÔÈÔ ÏfiÁÔ, ÏÔÈfiÓ, ·˘Ù‹ Ë ÌÂÙ·ÛÙÚÔÊ‹ ÌfiÏȘ ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·; √ Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, £Âfi‰ˆÚÔ˜ ™·ÓÙ·‚·ÚËÓfi˜, Ô˘ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ·ÛΛ ÌÂÁ¿ÏË ÂÈÚÚÔ‹ ÛÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ, ‰ÂÓ Â›¯Â ηÙÔÚıÒÛÂÈ ÔÙ¤ Ó· ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÙËÓ Â‡ÓÔÈ· ÙÔ˘ ›‰ÔÍÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ §¤ÔÓÙ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ ‰È·ÎˆÌˆ‰Ô‡Û ˆ˜ ··ÙÂÒÓ· Î·È ·Á‡ÚÙË Ô˘ ·Ú¤Û˘Ú ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Û ÔÏÏ¿ ÛÊ¿ÏÌ·Ù·. ŒÙÛÈ, Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÙÔÓ ‚Á¿ÏÂÈ ·fi ÙË Ì¤ÛË Î·È ÙÔÓ ·ÚÔ˘Û›·Û Ì ٤ÙÔÈ· ÂÈÙ˘¯›· Ó· ÂÈ‚Ô˘Ï‡ÂÙ·È ÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ÒÛÙÂ Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ÙÔÓ Ê˘Ï¿ÎÈÛ ÁÈ· ÙÚÂȘ Ì‹Ó˜ Î·È ÙÔÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÌfiÓÔ ÌÂÙ¿ ÙȘ ·ÓÂÈÏËÌ̤Ó˜ ·ÈÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÒÓ. ∞˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· Î·È ÙÔ˘ ™·ÓÙ·‚·ÚËÓÔ‡ fiÙ·Ó Ô ÚÒÙÔ˜ ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˘˜, Ë ‰›Î·ÈË ‰˘Ṳ̂ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ ·¤Ó·ÓÙÈ Û ÂΛÓÔ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ ¤ÊÙ·Ó ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ‰‹ıÂÓ ˘ÔÎÈÓ‹ÛÂÈ fiÏË ÂΛÓË ÙË Ú·‰ÈÔ˘ÚÁ›· ηٿ ÙÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜, ÁÈ· Ó· ·Ú·‰ÒÛÂÈ ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ·Ú¯‹ Û ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÙÔ˘. ™ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· fï˜ Ô §¤ÔÓÙ·˜ ‰ÂÓ ıÂÒÚËÛ ÔÙ¤ ÛÔ‚·Ú‹ ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù·ÁÁÂÏ›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘
ºˆÙ›Ô˘. °ÓÒÚÈ˙ fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜ ›¯Â ÌÂÛÔÏ·‚‹ÛÂÈ ˘¤Ú ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ÙÔÓ Î·ÈÚfi Ô˘ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ôχ ÂÍÔÚÁÈṲ̂ÓÔ˜ Ì·˙› ÙÔ˘. ŸÙ·Ó ¤ÁÈÓÂ, ÏÔÈfiÓ. ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ‰›Î·Û ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔÓ ™·ÓÙ·‚·ÚËÓfi ÁÈ· ÂÛ¯¿ÙË ÚÔ‰ÔÛ›·, ÙÔÓ Î·Ù·‰›Î·Û ̤ۈ Ù˘ Û˘ÁÎÏ‹ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó·. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ Û˘ÌÂÚȤϷ‚ Û ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·ÏÏ¿, fiÙ·Ó ¤ÁÚ·„ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ ÛÙÔÓ ¿· ™Ù¤Ê·ÓÔ, ·Ó¤ÊÂÚ fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜ ·Ú·ÈÙ‹ıËΠ̠ÂÈÛÙÔÏ‹ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È fi¯È fiÙÈ ÂΉÈÒ¯ıËΠ·fi ·˘ÙfiÓ. ∞˘Ùfi ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ï‹ıÂÈ·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ô ºÒÙÈÔ˜ ·Ú·ÈÙ‹ıËΠÔÈÎÂÈÔıÂÏÒ˜. øÛÙfiÛÔ, ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ô §¤ÔÓÙ·˜ ‹ıÂÏ ӷ ÂÚÈÛÒÛÂÈ ÙËÓ ˘fiÏË„Ë ÙÔ˘ ¿Ó‰Ú·, οÙÈ Ô˘ ‰ÂÓ ı· Û˘Ó¤‚·ÈÓ ·Ó ÙÔÓ Î·Ù¤ÙÚˆÁ ÙÔ ¿ıÔ˜ Ù˘ ÂΉ›ÎËÛ˘. ÕÏϘ ‹Ù·Ó ÔÈ ·Èٛ˜ ÁÈ· ÙȘ Ôԛ˜ ÙÔÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ. √ §¤ÔÓÙ·˜ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Á›ÓÂÈ ·fiÏ˘ÙÔ˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˜ fiÛÔ ·Ú¤ÌÂÓ ·ÙÚȿگ˘ Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ ›¯Â ¿ÚÂÈ Î·È ‰È·ÙËÚÔ‡Û ¿ÓÙÔÙ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘ Î·È ·È‰·ÁˆÁÔ‡ ÙÔ˘. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, ÁÈ· Ó·
°ÎÚ·‚Ô‡Ú· Ì ÙÔÓ ∞‰ÚÈ·Ófi °′. √ ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∏′, ª·Ú›ÓÔ˜, ·Â‚›ˆÛ ÌfiÏȘ Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ·ÊfiÙÔ˘ ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ·È΋ ¤‰Ú·, Î·È ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ∞‰ÚÈ·Ófi˜ °′. ART MEDIA/HIP/SCALA
[142]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
°ÎÚ·‚Ô‡Ú· Ì ÙÔÓ ¿· ºÔÚÌfi˙Ô, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È·‰¤¯ÙËΠÙÔÓ ¿· ™Ù¤Ê·ÓÔ Î·È Î·Ù·‰›ˆÍ ÙÔ˘˜ ÎÏËÚÈÎÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ¯ÂÈÚÔÙÔÓËı› ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ºÒÙÈÔ. WHITE IMAGES/SCALA
Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ fiÏË ÙËÓ ÎÚ·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ÙfiÛÔ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ fiÛÔ Î·È ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋, ›¯Â ·ÊÈÂÚÒÛÂÈ ÛÙ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ÙÔ ÓÂfiÙÂÚÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ™Ù¤Ê·ÓÔ ÛÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì ÛÎÔfi Ó· ÙÔÓ ·Ó‚¿ÛÂÈ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ. √ Ó·Úfi˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ›¯Â Ï¿‚ÂÈ ÙÔ ‰È·ÎÔÓÈÎfi ¯Ú›ÛÌ· ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Î·È Â›¯Â ˘¿ÚÍÂÈ Û‡ÁÎÂÏÏfi˜ ÙÔ˘, ‰ËÏ·‰‹ ηÙ›¯Â ÙÔ ÚÒÙÔ ·Í›ˆÌ· ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë fiÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜. Δ¤ÏÔ˜, Ô §¤ÔÓÙ·˜ ›¯Â ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ Ë ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ı· ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi Ì ÙË ƒÒÌË, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÏfiÁˆÓ, ·ÊÔ‡ ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ˆ˜ ÚfiÊ·ÛË ÙË ÊÈÏ›· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Ì ÙÔÓ ™·ÓÙ·‚·ÚËÓfi, ›Û¢Û ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ Û ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ÌfiÏȘ 16 ¯ÚÔÓÒÓ. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËΠÁÈ· ‰Â‡ÙÂÚË Î·È ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Ô ºÒÙÈÔ˜. ∞fi ÙfiÙ ÙÔ ÌfiÓÔ Ô˘ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ Â›Ó·È fiÙÈ ¤ı·Ó ÛÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÛÙȘ 6 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 891. ªÔÚ› ‚¤‚·È· Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Ó· ¤Ú·Û·Ó ÛÙËÓ ·Ê¿ÓÂÈ·, ·ÏÏ¿ ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ı· ·ÓÙ˯ԇÛ ÁÈ· ·ÈÒÓ˜, Ì ÂÁÎÒÌÈ· Î·È ‚Ï·ÛÊË̛˜, ̤¯ÚÈ ÙËÓ Â˘ÏÔÁË̤ÓË ÂΛÓË Ì¤Ú· Ô˘ Ô ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi˜ ÎfiÛÌÔ˜ ı· ·¤‚·ÏÏ ··Ú¯·ÈˆÌ¤Ó˜ ÚÔÏ‹„ÂȘ Î·È ¿ıË, ·Ó¿ÍÈ· ÙˆÓ ÙˆÚÈÓÒÓ Î·ÈÚÒÓ, Î·È ı· ·¤‰È‰Â ÙÂÏÈο ‰ÈηÈÔÛ‡ÓË Û fiÏÔ˘˜ ·ÓÂÍ·ÈÚ¤Ùˆ˜ ÙÔ˘˜ ‹ÚˆÂ˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ›Ù ·Ó‹Î·Ó ÛÙË ¢‡ÛË Â›Ù ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. £· Û˘Á¯ˆÚ¤ÛÂÈ ÙfiÙ ÙȘ ·Ì·Úٛ˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ÏfiÁˆ Ù˘ ÌÂÁ·ÏÔÊ˘˝·˜ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘.
∏ ¯ÚËÛÙfiÙËÙ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ì·˜ - ∏ ÔÚÓÔÎÚ·Ù›· ÛÙË ƒÒÌË √ §¤ÔÓÙ·˜ ™Δ′ ‰ÂÓ ¤Î·Ó ϿıÔ˜ fiÙ·Ó ‹ÏÈ˙ fiÙÈ ÌfiÏȘ ·ÔÌ·ÎÚ˘ÓfiÙ·Ó Ô ºÒÙÈÔ˜ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ, Ë ‰È¿ıÂÛË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó ÈÔ Â˘ÓÔ˚΋. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ·fi ÙfiÙ ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ¤ÁÈÓ·Ó ÈÔ ‹È˜. ∞ÏÏ¿, ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜, ÂÓÒ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÚÔÛ·ı› Ì οı ÙÚfiÔ Ó· ÂÍ¢ÌÂÓ›ÛÂÈ ÙË ‰˘ÙÈ΋, Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‰ÂÓ ·¤‚Ï ۠ٛÔÙ ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ÛÙÔ Ò˜ ı· ˆÊÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ Î·ÏÔÚÔ·›ÚÂÙË ‰È¿ıÂÛË ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ÁÈ· Ó· ÂȂ‚·ÈÒÛÂÈ ÙȘ ΢ÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ Ù˘ ·ÍÈÒÛÂȘ, ¯ˆÚ›˜ ˆÛÙfiÛÔ Ó· ÂӉȷʤÚÂÙ·È ÁÈ· Ù· ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘. ™ÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ Ì ÙȘ Ôԛ˜ ·Ó·ÁÁ¤ÏıËÎ·Ó ÛÙË ƒÒÌË Ë ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È Ë ·Ó·ÁfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘, Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ›¯Â ‰Èη›ˆÌ· Î·È ÈÂÚfi ηı‹ÎÔÓ Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ fiÙÈ ÁÈ· ηӤӷ ÏfiÁÔ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Û˘ÌʈӋÛÂÈ Ì ÙË ÛηӉ·ÏÒ‰Ë ·Ó·ÁfiÚ¢ÛË Û ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ÂÓfi˜ ·È‰ÈÔ‡, ÌfiÏȘ 16 ÂÙÒÓ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÁÈ· ÙËÓ ·Ï‹ ÂÎÏÔÁ‹ ˘Ô‰È·ÎfiÓÔ˘ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ 15Ô Î·ÓfiÓ· Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ ÛÙÔÓ ΔÚÔ‡ÏÏÔ- Ó· Â›Ó·È ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 20 ÂÙÒÓ, ÂÓÒ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙË 123Ë ¡Â·Ú¿ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡, ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ 13, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 25 ÂÙÒÓ. ∏ ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· fï˜, Ô˘ ¢¯·ÚÈÛÙ‹ıËΠȉȷ›ÙÂÚ· ÁÈ· ÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ÊÔ‚ÂÚÔ‡ Ù˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘, ‰ÂÓ Â›Â Ù›ÔÙ· ÁÈ· ÙËÓ ¿ÙÔË ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘. ¶ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠӷ ÈηÓÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ ¿ÛÔÓ‰Ô Ì›ÛÔ˜ Ù˘ ÁÈ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·Ó Î·È Â›¯Â ÂΤÛÂÈ ·fi ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘, ÂÈ̤ÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ, ÂÂȉ‹
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
Ë ¯ÂÈÚÔÙÔÓ›· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ¿Î˘ÚË, ı· ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÌfiÓÔ ·Ïfi˜ Ï·˚Îfi˜, οÙÈ Ô˘ Û˘Ó·ÁfiÙ·Ó fiÙÈ fiÛÔÈ Â›¯·Ó ¯ÂÈÚÔÙÔÓËı› ·fi ·˘ÙfiÓ ‹Ù·Ó ·ÏÔ› Ï·˚ÎÔ›. √È ¯ÂÈÚÔÙÔӛ˜ ÙˆÓ ·ÓÒÙÂÚˆÓ Î·È Î·ÙÒÙÂÚˆÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÒÓ ÙÔ˘ À„›ÛÙÔ˘, fiÛ˜ ¤ÁÈÓ·Ó Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÓÓ¤· Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÔÏ˘¿ÚÈı̘ ÒÛÙÂ Ë ·Î‡ÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜ ı· ÚÔηÏÔ‡Û ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ·Ó·ÛٿوÛË Û fiÏË ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. ∞˘Ùfi Â›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ Î·ıÒ˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ÈÁÓ·ÙÈ·ÓÔ› Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ Î·È Â›¯·Ó ‹‰Ë ·Ó·ÎÏËı› ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· Î·È ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙËÓ È‰È·›ÙÂÚË Â‡ÓÔÈ· Ù˘ ƒÒÌ˘, ÌÈÛÔ‡Û·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÂÍËÁ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔÓ ¿· ™Ù¤Ê·ÓÔ fiÙÈ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· ‰È¢ıÂÙËı› ÙÔ ˙‹ÙËÌ·. ∞Ó fï˜ Ô ¿·˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ ÛÙËϛ٢ ÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ÔÌÒÓ˘ÌÔ˘ ·Ó‹ÏÈÎÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ηÓ›˜ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ʤÚÂÈ ÏÔÁÈ΋ ·ÓÙ›ÚÚËÛË Û ·˘Ù‹ ÙË ÏÔÁÈ΋ ‰È·Ì·ÚÙ˘Ú›·. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ¿ÎÚË ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ¤Á΢ÚË ‹ ¿Î˘ÚË ¯ÂÈÚÔÙÔÓ›· ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, ·ÎÔÏÔ˘ıԇ̠ÙË ÁÓÒÌË Ô˘ ÂͤÊÚ·ÛÂ Ô ¶›¯ÏÂÚ, fiÙÈ ‰ËÏ·‰‹ οı ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙÔ ı¤Ì· ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ‹Ù·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ¿ÙÔË ·ÊÔ‡ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∏′ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ›ÛËÌ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ˆ˜ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Î·È Û˘Ó¤Ú·Í Ì ·ÓËÁ˘ÚÈÎfi ÙÚfiÔ Ì·˙› ÙÔ˘. ∂ÈϤÔÓ, Î·È Ô ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ¿· ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ ºÔÚÌfi˙Ô˘, ÙÔ 891, ¤ÌÂÓ ӷ ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È fiÙÈ fiÛÔÈ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ˙ËÙÔ‡Û·Ó Û˘ÁÁÓÒÌË, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ‰ÂÎÙÔ› ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·Ú¿ ÌfiÓÔ ˆ˜ ·ÏÔ› Ï·˚ÎÔ›. ◊Ù·Ó Ê˘ÛÈο ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÏÔÁÈÛÌÔ‡˜ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ŒÙÛÈ, ηٿ ÙËÓ ·ÙÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ∞ÓÙˆÓ›Ô˘ μ′ ÙÔ˘ ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ˘ ∫·˘Ï¤·, Ô˘ ‰È·‰¤¯ÙËΠÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ™Ù¤Ê·ÓÔ Ô˘ ¤ı·Ó ÙÔ 893, Û˘ÁÎÏ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÌÂÁ¿ÏË Û‡ÓÔ‰Ô˜ Ì ÛÎÔfi Ó· ·ÔÚÚ›„ÂÈ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ ºÔÚÌfi˙Ô˘, ·ÔʇÁÔÓÙ·˜ fï˜ ηٿ Ù· ÏÔÈ¿ ¿ÌÂÛË Ú‹ÍË Ì ÙË ÚˆÌ·˚΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ∏ Ú‹ÍË ‚¤‚·È· ‰ÂÓ ‹ÚıÂ, ·ÏÏ¿ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ¤ÌÂÓ ӷ ·ÔÎÏ›ÂÈ fiÛÔ˘˜ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËηÓ
[143]
·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ. ª¿ÏÈÛÙ·, ·ÚÓÔ‡ÓÙ·Ó Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ Î·È ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ∞ÓÙÒÓÈÔ. ΔÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ Â›Ó·È fiÙÈ ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ÂÁ›ÚÂÈ Ù¤ÙÔȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ, ÂÓÒ Â›¯·Ó ‹‰Ë ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Ó ÌÂÁ¿ÏË ·Ó·ÛٿوÛË Î·È Â˘ÙÂÏÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎÔ‡ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ ÛÙË ƒÒÌË, Û ٤ÙÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÒÛÙ ·fi ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ºÔÚÌfi˙Ô˘, Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÌfiÏȘ ‰‡Ô ÂÙÒÓ, ·fi ÙÔ 896 ¤ˆ˜ ÙÔ 898, ¤ÓÙ ¿Â˜ η٤Ϸ‚·Ó ÙÔÓ ·ÓÒÙ·ÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ¢‡Û˘. ∞ÎfiÌ· ÈÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú·‰Ô¯‹ ÙÔ˘ ¶›¯ÏÂÚ, Â›Ó·È fiÙÈ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙȘ Â˘Ï·‚›˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙË ¢‡ÛË Ì¤¯ÚÈ ÙȘ ̤Ú˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∫ËÚÔ˘Ï·Ú›Ô˘, ·Ó Î·È ı· ‹Ù·Ó Ôχ ÏÔÁÈÎfi Ó· οÓÂÈ Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ÂˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓË ·fi ÙËÓ ¿ıÏÈ· ηٿÛÙ·ÛË ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÛÙË ƒÒÌË, Ë ÔÔ›· Û˘Ó¯›ÛÙËΠ·‰È¿ÎÔ· ۯ‰fiÓ fiÏÔ ·˘Ùfi ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ·, ‰ËÏ·‰‹ ÁÈ· ÂÓ¿ÌÈÛË ÂÚ›Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¶ÔÙ¤ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ ÈÔ Ê·ÓÂÚfi ÙÔ fiÛÔ ‹ıÂÏ·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ÂÓfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Î·È ÔÙ¤ ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍ·Ó ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Î·ÚÙÂÚÈÎfiÙËÙ· Î·È ·ÓÔ¯‹ ÁÈ’ ·˘Ùfi. ™ÙË ƒÒÌË ·fi ÙÔ 882 ̤¯ÚÈ ÙÔ 1049, ·fi ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ∏′ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· £′, η٤Ϸ‚·Ó ÙËÓ ·Ú¯‹ 46 ¿Â˜, ÂÓÒ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÔ ›‰ÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ·, ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ‰ËÏ·‰‹ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ, ·Ó¤‚ËÎ·Ó ÛÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ıÚfiÓÔ ÌfiÓÔ 16 ·ÙÚȿگ˜. ∞fi ·˘Ùfi ‹‰Ë ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙË Û˘¯Ó‹ ÂÓ·ÏÏ·Á‹ ÙˆÓ ·ÒÓ, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Ë ∂ÎÎÏËÛ›· ÛÙË ƒÒÌË Û˘ÁÎÏÔÓÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÔÏϤ˜ ·Ó·Ù·Ú¿ÍÂȘ. ∞˘Ùfi fï˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙfi. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿Â˜ ‹Ù·Ó Ù· ÏÈÁfiÙÂÚÔ ÂӉ‰ÂÈÁ̤ӷ ¿ÙÔÌ·. ∫˘Ú›ˆ˜ ηٿ ÙÔ ÚÒÙÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· ›Û¯˘Û ÛÙË ƒÒÌË Ë ÏÂÁfiÌÂÓË ·fi ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ÔÚÓÔÎÚ·Ù›·, ‰ËÏ·‰‹ Ë ·fiÏ˘ÙË ·ÓÙÔ‰˘Ó·Ì›· ÙÚÈÒÓ ·Û›ÁÓˆÛÙˆÓ ÁÈ· ÙËÓ Î·ÎÔ‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Á˘Ó·ÈÎÒÓ, Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜ Î·È ÙˆÓ ‰‡Ô ı˘Á·Ù¤ÚˆÓ Ù˘, ª·ÚÔΛ·˜ Î·È £ÂÔ‰ÒÚ·˜ Ù˘ ÓÂfiÙÂÚ˘, ÔÈ Ôԛ˜ ¯ÂÈÚÔÙÔÓÔ‡Û·Ó Î·È Î·ı·ÈÚÔ‡Û·Ó ˆ˜ ¿Â˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÂÚ·ÛÙ¤˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜. °ÂÓÈο, ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ· Ë ¤ÎÙˆÛË ÙˆÓ ËıÒÓ ÛÙË ƒÒÌË Î·È ÛÂ
ŸÛÔÈ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ, ·ÎfiÌË ÎÈ ·Ó ˙ËÙÔ‡Û·Ó Û˘ÁÁÓÒÌË, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ‰ÂÎÙÔ› ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ·Ú¿ ÌfiÓÔÈ ˆ˜ ·ÏÔ› Ï·˚ÎÔ›.
[144]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÔÏfiÎÏËÚË ÙËÓ πÙ·Ï›·, ηıÒ˜ Î·È Ë ·Û¤‚ÂÈ· ÚÔ˜ Ù· ı›·, ÒÛÙÂ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÈÛÙÔÚÈÎfi ™ÏfiÛÂÚ, ·Ó Ë ·ÚÂÙ‹ Î·È Ë ıÚËÛΛ· ‹Ù·Ó ·fi Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ Â›Ó·È ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ Ó· ηٷÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ·˘Ùfi, ÙÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ ı· ›¯·Ó ÂÍ·ÏÂÈÊı› Û ÂΛӘ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜. ∂ÓÒ ¤ÙÛÈ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ì ÙÔ˘˜ ¿Â˜, ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÂΛÓË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·Ó¤‚ËÎ·Ó ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ ¿Ó‰Ú˜, ÔÚÈṲ̂ÓÔÈ ÂÎ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‰È¤Ú„·Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÂÙ‹ Î·È ÙË ÛÙ·ıÂÚfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘˜. ŸÏÔÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi ¤Ó·Ó, ÙÔÓ £ÂÔʇϷÎÙÔ, ‰ÂÓ ÚÔοÏÂÛ·Ó ÛοӉ·Ï· ÛÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ÎfiÛÌÔ. ΔÈ ÂÌfi‰ÈÛ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜ ·Ó fi¯È Ó· ‰È·Îfi„Ô˘Ó Û¯¤ÛÂȘ Ì ÌÈ· ∂ÎÎÏËÛ›· Ô˘ ›¯Â ηٷÓÙ‹ÛÂÈ ·Ó¿ÍÈ· Ó· ʤÚÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ ÈÂÚfi fiÓÔÌ·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó Ù· ÚˆÙ›· Ù˘ ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÎÚ›ÛË Ù˘ Î·È ÙËÚÒÓÙ·˜ ÁÂÓÈο ÌÈ· ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙ› Ù˘ Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó ÂΛÓË Ô˘ ÚÔ¤‰Ú¢ Û fiϘ ÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘; ªfiÓÔ Ë ÂÈı˘Ì›· Ó· ÌË ‰È·Û·Ï¢ıÔ‡Ó Ù· Û‡Ìʈӷ Ì ·˘ÙÔ‡˜ ηıÈÂڈ̤ӷ ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ Î·È Ó· ÌË ‰ÒÛÔ˘Ó ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙË ‰È¿ÛÙ·ÛË, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ›¯·Ó Ôχ ηÏÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÁÈ· οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ˘¤ÌÂÈÓ·Ó Ù· ·›Û¯Ë ÙˆÓ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹Ì·ÙˆÓ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜ Î·È Ù˘ ª·ÚԢΛ·˜ Î·È Ê¿ÓËÎ·Ó ·ÓÂÎÙÈÎÔ› ÛÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙˆÓ ·ÒÓ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÂÚ›ÊËÌÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ÙÂÙÚ·Á·Ì›·˜ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™Δ′, ÙËÓ ·Ú¿ÓÔÌË ÂÎÏÔÁ‹ Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë £ÂÔÊ˘Ï¿ÎÙÔ˘.
ΔÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ÙÂÙÚ·Á·Ì›·˜ - √ ÂÍ·›ÚÂÙÔ˜ ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ •¤ÚÔ˘Ì fiÙÈ Ô §¤ÔÓÙ·˜ ™Δ′ Û¿ÓÈ· ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÛÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ ÙÔ˘ ˙ˆ‹ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ËıÈ΋˜ Ô˘ ‡ÎÔÏ· ÍÂÛÙfiÌÈ˙Â. ∞·ÁfiÚ¢Û ¤ÙÛÈ, Ì ÙËÓ 91Ë ¡Â·Ú¿ ÙÔ˘ ÙË Û˘Ì‚›ˆÛË Ì Âڈ̤ÓË, ·ÔηÏÒÓÙ·˜ ÙËÓ «fi¯È ÌfiÓÔ ‡‚ÚË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ›ÛÙ˘ ·ÏÏ¿ Î·È Ù˘ ʇÛ˘». ∂ÈϤÔÓ, Ì ÙËÓ 90‹ ÂÈ·ڈÓ ÙÔ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ‰›Î·ÈÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô fi¯È ÌfiÓÔ ··ÁfiÚ¢ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ ·ÏÏ¿ Ì ‰˘ÛÎÔÏ›· ¤ÙÚ ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ, fiÚÈÛ «·˘ÙÔ› Ô˘ οÓÔ˘Ó ÙÚ›ÙÔ Á¿ÌÔ Ó· ÂÚÓÔ‡Ó ·fi ‰›ÎË» Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÚÒÙÔ˜ ·˘Ùfi˜ ·Ú·‚›·ÛÂ Î·È ÙȘ ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ. ∂ÓÒ ˙Ô‡Û ·ÎfiÌ· Ë ÚÒÙË ÙÔ˘ Û‡˙˘ÁÔ˜, Ë £ÂÔÊ·ÓÒ, ‰È¤Ú·Í ÌÔȯ›· Î·È Û˘˙Ô‡Û Ì ÙË ∑ˆ‹53, Ô˘ ‹Ù·Ó ı˘Á·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ™Ù˘ÏÈ·ÓÔ‡ ∑·Ô‡ÙÛ·. ∞˘Ù‹ ‰ËÏËÙËÚ›·Û ÙÔ ‰ÈÎfi Ù˘ Û‡˙˘ÁÔ Î·È ÌfiÚÂÛ ¤ÙÛÈ Ó· ÙËÓ ·ÓÙÚ¢Ù› Ô §¤ÔÓÙ·˜, ÌfiÏȘ ¤ı·ÓÂ Ë £ÂÔÊ·ÓÒ, οÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Á¿ÌÔ ÙÔ˘.
√ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ Á¿ÌÔ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛοӉ·ÏÔ Î·È Ô ÙfiÙ ·ÙÚȿگ˘ ∞ÓÙÒÓÈÔ˜ Ô ∫·˘Ï¤·˜ ·ÚÓ‹ıËΠӷ ÙÔÓ Â˘ÏÔÁ‹ÛÂÈ, ÂÓÒ Ô ÎÏËÚÈÎfi˜ ÙÔ˘ ·Ï·ÙÈÔ‡ Ô˘ ÙÔ ¤Î·Ó ηı·ÈÚ¤ıËÎÂ. ⁄ÛÙÂÚ· ·fi ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ Î·È ÔÎÙÒ Ì‹Ó˜ Ë ∑ˆ‹ ¤ı·ÓÂ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô §¤ÔÓÙ·˜ ‹Ú ÙÚ›ÙË Û‡˙˘ÁÔ, ÙËÓ ∂˘‰ÔΛ·, Ô˘ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙË ª·ÈÔÓ›· Î·È ‹Ù·Ó ·Û›ÁÓˆÛÙË ÁÈ· ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ Ù˘, ¤ı·Ó fï˜ ηٿ ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÙÔÎÂÙfi Ì·˙› Ì ÙÔ ·È‰›. ΔfiÙÂ Ô §¤ÔÓÙ·˜, ηıÒ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ‰È¿‰Ô¯Ô, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û ٤ٷÚÙÔ Á¿ÌÔ Î·È ‰È¿ÏÂÍ ÁÈ’ ·˘Ùfi ÙË ∑ˆ‹ ∫·Ú‚ˆÓÔ„›Ó·54, ÙËÓ ÂÁÁÔÓ‹ ‹ ‰ÈÛ¤ÁÁÔÓË Ù˘ ·‰ÂÏÊ‹˜ ÙÔ˘ ÔÌÔÏÔÁËÙ‹ £ÂÔÊ¿ÓË, Ù· ÎfiηϷ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‚¤‚·È· ¤ÙÚÈÍ·Ó ÛÙÔ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ ÛοӉ·ÏÔ Ô˘ ÚÔοÏÂÛÂ Ë ·ÓÈ„È¿ ÙÔ˘. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô §¤ÔÓÙ·˜ ·Ú¯Èο Û˘˙Ô‡Û ̷˙› Ù˘ Î·È ÌfiÓÔ ·ÊÔ‡ ·˘Ù‹ Á¤ÓÓËÛ ÁÈÔ, ÙÔ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ‚·ÛÈÏÈ¿ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ÙÔÓ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ, ‰È¤Ù·Í ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Ó· ¢ÏÔÁ‹ÛÂÈ ÙÔ Á¿ÌÔ ·˘Ùfi. ∞ÏÏ¿ ‹‰Ë ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ô ·Â›ÌÓËÛÙÔ˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª˘ÛÙÈÎfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó Ë ÚÔÛˆÔÔ›ËÛË Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ÔÚıfiÙËÙ·˜ Î·È ·Ó‰Ú›·˜. ¢ÂÓ ·Ó¯fiÙ·Ó ÙËÓ Í‰ȿÓÙÚÔË ·Ú·‚›·ÛË fiÏˆÓ ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ Î·È ÔÏÈÙÈÎÒÓ ÓfïÓ. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ·Ó¤Ï·‚ ‰‡ÛÎÔÏÔ ·ÁÒÓ· ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛË ÙÔ˘ ‰Èη›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÂÈÙ· ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚȤÙÂȘ ÙÂÏÈο ı· ¤ÊÂÚÓ Ì ÂÈÙ˘¯›· Û ¤Ú·˜, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ÛÙÔ˘˜ ¿Â˜ Ô˘ ·Ó·‰Â›¯ıËÎ·Ó Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. √ ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ Û fiÏË ·˘Ù‹ ÙËÓ ˘fiıÂÛË Û˘ÌÂÚÈʤÚıËΠ̠ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ· Î·È ÛÙ·ıÂÚfiÙËÙ·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÚÔÙÔ‡ ·Ôηχ„ÂÈ ÙÔ ÛÎÔfi ÙÔ˘ Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û ٤ٷÚÙÔ Á¿ÌÔ, ˙‹ÙËÛ ӷ ‚·ÊÙÈÛÙ› ÙÔ ‚Ú¤ÊÔ˜. √ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ʤÚıËΠ̠ÂÈ›ÎÂÈ·, ¤¯ÔÓÙ·˜ ›Ûˆ˜ ÛÙÔ Ì˘·Ïfi ÙÔ˘ Î·È ÙÔ Û˘ÌʤÚÔÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ô˘ ›¯Â ·Ó¿ÁÎË ·fi ¤Ó· ‰È¿‰Ô¯Ô. £ÂÒÚËÛ fiÙÈ ÙÔ ·È‰› ÌÔÚÔ‡Û ӷ ‚·ÊÙÈÛÙ› Î·È Ó· ˘ÈÔıÂÙËı› ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·ÏÏ¿ ÌfiÓÔ Ì ÙÔÓ fiÚÔ fiÙÈ ı· ÛÙ·Ì·ÙÔ‡Û ӷ Û˘˙› Ì ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ ·È‰ÈÔ‡. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ·ÊÔ‡ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÔÚΛÛÙËΠfiÙÈ ı· ÂÁη٤ÏÂÈ ÙË ∑ˆ‹, ÙÂϤÛÙËΠ̠·ÓËÁ˘ÚÈÎfi ÙÚfiÔ ÙÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ ÙÔ˘ ‚·ÊÙ›ÛÌ·ÙÔ˜ ηٿ ÙË ÁÈÔÚÙ‹ ÙˆÓ £ÂÔÊ·Ó›ˆÓ ÙÔ˘ 906. ªfiÏȘ fï˜ ¤Ú·Û·Ó ÙÚÂȘ ̤Ú˜ ·fi ÙË ‚¿ÊÙÈÛË, Ë ∑ˆ‹ Ì ‚·ÛÈÏÈ΋ Û˘Óԉ›· ¤ÊÙ·Û ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ· Î·È ÛÙÂÊ·ÓÒıËΠÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ΔÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÛοӉ·ÏÔ ‹Ù·Ó fiÙÈ, ÂÂȉ‹ Ô §¤ÔÓÙ·˜ ‹ÍÂÚ fiÙÈ Ô‡ÙÂ Ô ·ÙÚȿگ˘ Ô‡Ù ¿ÏÏÔ˜ ηÓ›˜ ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ ‰ÂÓ ı· ¢ÏÔÁÔ‡Û ·˘Ùfi ÙÔ Á¿ÌÔ, ÊfiÚÂÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙÔ ÛÙÂÊ¿ÓÈ ÛÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ Ù˘ ∑ˆ‹˜ Î·È Ù¤ÏÂÛ ÙÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ, ÌÂ Û˘Ó¤ÂÈ· Ó· Â›Ó·È Ô ›‰ÈÔ˜ Î·È Á·ÌÚfi˜ Î·È ÈÂÚ¤·˜. ∞ÏÏ¿ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ›¯Â, Ê·›ÓÂÙ·È,
[145]
°ÎÚ·‚Ô‡Ú· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì ÙË ª·ÚÔΛ·. ΔÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ·Ú·ÙËÚ‹ıËΠ¤ÎÏ˘ÛË ËıÒÓ ÛÙË ƒÒÌË, ·ÊÔ‡ ·ÌÊÈ‚fiÏÔ˘ ËıÈ΋˜ Á˘Ó·›Î˜, fiˆ˜ Ë £ÂÔ‰ÒÚ· Î·È ÔÈ ‰‡Ô ÎfiÚ˜ Ù˘, ª·ÚÔΛ· Î·È £ÂÔ‰ÒÚ· Ë ÓÂfiÙÂÚË, ·Ó¤‚·˙·Ó Î·È Î·Ù¤‚·˙·Ó ÛÙÔÓ ·ÈÎfi ıÚfiÓÔ ÙÔ‡˜ ÂÚ·ÛÙ¤˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜. WHITE IMAGES/SCALA
[146]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
æËÊȉˆÙfi ÛÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÙÔ˘ Ó¿ÚıËη ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜. √ §¤ÔÓÙ·˜ ™Δ′ ·ÓÙÚ‡ÙËΠ٤ÛÛÂÚȘ ÊÔÚ¤˜, ÂÓÒ Â›¯Â ÂÈ΢ÚÒÛÂÈ Ô ›‰ÈÔ˜ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÔ‡˜ ÓfiÌÔ˘˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ··ÁfiÚ¢·Ó ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
·ÌÊÈ‚Ôϛ˜ ÁÈ· ÙÔ Î‡ÚÔ˜ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÙÂÏÂÙ‹˜ Î·È ‚ڋΠ¤Ó·Ó ÂÈı‹ÓÈÔ ÈÂÚ¤·, Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó £ˆÌ¿˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ӤϷ‚ ÙËÓ ÈÂÚÔÙÂÏÂÛÙ›·. ªÚÔÛÙ¿ ÛÙ· ·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ ·˘Ù¿ ÛÊ¿ÏÌ·Ù·, Ô ·ÙÚȿگ˘ ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙ·ıÂÚfi˜ ÛÙȘ ÂÔÈı‹ÛÂȘ ÙÔ˘ Î·È ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙËÓ ˘ÔÌÔÓ‹ ÙÔ˘. ∫·ı·›ÚÂÛ ÙÔÓ ÈÂÚ¤· £ˆÌ¿, ·Ú·Î¿ÏÂÛ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ÌËÓ ÂÈÌ›ÓÂÈ ÛÙÔÓ ·Ú¿ÓÔÌÔ Á¿ÌÔ, ·Ú·ı¤ÙÔÓÙ·˜ fiÏ· Ù· ηٷÛÙÚÔÊÈο ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ·Ú·‚›·Û˘ ÙˆÓ ÓfïÓ. ¶·Ú·Ù‹ÚËÛ ÂÈϤÔÓ, fiÙÈ, ·Ó Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ϤÁÂÙ·È ¿ÁÚ·ÊÔ˜ ÓfiÌÔ˜, ϤÁÂÙ·È ¤ÙÛÈ «fi¯È ÁÈ· Ó· ·Ú·ÓÔÌ› Î·È Ó· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈ› ·ÏÒ˜ ÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ Ù· ¿ÁÚ·Ê· ¤ÚÁ· ÙÔ˘ Ó· Â›Ó·È Ù¤ÙÔÈ· fiˆ˜ Ô ¤ÁÁÚ·ÊÔ˜ ÓfiÌÔ˜». ∫·ıÒ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ÌÂÙ·ÂÈıfiÙ·Ó, ÙÔÓ ·Ú·Î¿ÏÂÛ ıÂÚÌ¿ Ó· ¯ˆÚ›ÛÂÈ ·fi ÙË ∑ˆ‹, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ì¤¯ÚÈ Ó· ÚÔÛÎÏËıÔ‡Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ÁÈ· Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ó fiÏÔÈ Ì·˙› ÁÈ· ÂΛÓÔ ÙÔ ˙‹ÙËÌ·. √ §¤ÔÓÙ·˜ fï˜ Ô‡Ù Û ·˘Ùfi Û˘ÌÊÒÓËÛÂ, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˙‹ÛÂÈ Ô‡Ù ̛· ̤ڷ ¯ˆÚ›˜ ÙË ∑ˆ‹, Î·È ÙfiÙÂ Ô ·ÙÚȿگ˘ ÙÔ˘ ··ÁfiÚ¢Û ӷ ·Û΋ÛÂÈ Ù· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙ·. ∞ÏÏ¿ Ô §¤ÔÓÙ·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ˘Ô‚¿ÏÂÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÛÙËÓ ÎÚ›ÛË Ù˘ ÎÔÈÓ‹˜ Û˘Ófi‰Ô˘ ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ, ¤ÁÚ·„ ÎÚ˘Ê¿ ÛÙË ƒÒÌË ·Ú·Î·ÏÒÓÙ·˜ Ó· ÛÙ·ÏÔ‡Ó ÂΛ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÁÈ· Ó· ÎÚ›ÓÔ˘Ó ÙË ‰È·Ì¿¯Ë ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ô ·ÙÚȿگ˘ ‰ÂÓ ı¤ÏËÛ ӷ ¤¯ÂÈ Î·Ì›· ›ÛËÌË Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á‹ Ì ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜, ÚÒÙÔÓ ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙ ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·ÔÊ·Û›ÛÔ˘Ó ·˘ÙÔ› ¯ˆÚ›˜ ÙË Û˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ηÈ, ‰Â‡ÙÂÚÔÓ, ÁÈ·Ù› ‹ÍÂÚ ·fi ÙÔ ÛÙfiÌ· ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ fiÙÈ Â›¯·Ó ¤ÚıÂÈ ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ηٷ‰ÈοÛÔ˘Ó ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ∂Âȉ‹ fï˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ·ÔʇÁÂÈ Î¿ıÂ Û˘˙‹ÙËÛË, › fiÙÈ ‰Â¯fiÙ·Ó Ó· Û˘ÓÔÌÈÏ‹ÛÂÈ È‰È·ÈÙ¤Úˆ˜ Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ· ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ·. ∞ÏÏ¿ Ô §¤ÔÓÙ·˜ ‰ÂÓ ÙÔ Â¤ÙÚÂ„Â Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÙ› ÌÂÚÈÎÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ô˘ ‹Ù·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô. ∫·ıÒ˜ ¤Ù˘¯Â Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÓ Ì¤ÚÂÈ Û ·˘Ù‹ ÙË Ú·‰ÈÔ˘ÚÁ›·, οÏÂÛ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Û Á‡̷ ÙËÓ 1Ë ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 908 Î·È Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ Á‡̷ÙÔ˜ ‰È¤Ù·Í ӷ Û˘ÏÏËÊı› Î·È Ó· Ô‰ËÁËı› ÛÙËÓ ÂÍÔÚ›·, ¯ÂÈÚÔÙÔÓÒÓÙ·˜ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ ÙÔ Û‡ÁÎÂÏÏÔ ∂˘ı‡ÌÈÔ. ŸÏ· ·˘Ù¿ ¤ÁÈÓ·Ó ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÙÔ˘ ¿·, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‚¤‚·È· Ù· ÂÓ¤ÎÚÈÓ·Ó. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂÈ·ڈÛ fiÛ· ›¯·Ó Á›ÓÂÈ Î·È Ô ¿·˜ ™¤ÚÁÈÔ˜. √ ¶›¯ÏÂÚ Î·Ù·‰Èο˙ÂÈ Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈο ·˘Ù‹
ÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ÂÓÒ Ô ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ ÚÔÛ·ı› Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ Ù· ÔÏÏ¿ ÛÊ¿ÏÌ·Ù¿ Ù˘, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÛÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜ ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·Ó fi¯È ÌfiÓÔ Ô Ù¤Ù·ÚÙÔ˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Á¿ÌÔÈ. ∂ÎÙfi˜ ·fi ·˘Ùfi, Ô ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ηÙËÁÔÚ‹ıËΠˆ˜ „‡Ù˘, ηıÒ˜ ›¯Â ‰È·‚‚·ÈÒÛÂÈ Ì fiÚÎÔ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ fiÙÈ ı· ·¿ÏÏ·ÛÛ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ·fi ÙËÓ ÔÈÓ‹ Ô˘ ¤‚·ÏÏÂ Ë ∂ÎÎÏËÛ›· Û ·˘Ùfi ÙÔ ·‰›ÎËÌ·, οÙÈ fï˜ Ô˘ ‰ÂÓ ¤Î·ÓÂ. ŸÏ· ·˘Ù¿ fï˜ Â›Ó·È ÚÔÊ¿ÛÂȘ ÂÓ ·Ì·ÚÙ›·È˜. ∞Ó ÛÙÔ˘˜ ¢˘ÙÈÎÔ‡˜ ÂÈÙÚÂfiÙ·Ó Ô Ù¤Ù·ÚÙÔ˜ Á¿ÌÔ˜, Û ÂÌ¿˜ ··ÁÔÚ¢fiÙ·Ó Î·È ·fi ÙÔ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ‰›Î·ÈÔ Î·È ·fi ÙÔÓ ÔÏÈÙÈÎfi ÓfiÌÔ. ΔÔ ˙‹ÙËÌ· ‹Ù·Ó ·Ó ¤Ú ӷ ÂÈÙڷ› ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ·Ú·‚È¿˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÛÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ ‰›Î·ÈÔ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÁÚ·ÊfiÙ·Ó Î·ı·Ú¿ fiÙÈ «Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Â›Ó·È ˘Ô¯Úˆ̤ÓÔ˜ Ó· ÈηÓÔÔÈ› Î·È Ó· ÙËÚ› ÙÔ˘˜ ÂÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ڈ̷˚ÎÔ‡˜ ÓfiÌÔ˘˜». ΔÔ Âȯ›ÚËÌ· fiÙÈ Ô ·ÙÚȿگ˘ ·ı¤ÙËÛ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· Û˘ÁÁÓÒÌË, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ˘Ôı¤ÛÔ˘Ì fiÙÈ ‰fiıËΠÔÙ¤ Ù¤ÙÔÈ· ˘fiÛ¯ÂÛË, Â›Ó·È Î¿ÙÈ ·Ú·¿Óˆ ·fi ÁÂÏÔ›Ô Î·ıÒ˜ ‰ÂÓ ·ÎÔ‡ÛÙËΠÔÙ¤ Ó· ·ÏÏ¿˙Ô˘Ó ·ÌÔÈ‚·›· ı¤ÛË Ô ˘fi‰ÈÎÔ˜ Î·È Ô ‰ÈηÛÙ‹˜, Î·È Ó· ˘Ô‚¿ÏÏÂÙ·È Ô ‰ÈηÛÙ‹˜ ÛÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ ˘Ô‰›ÎÔ˘ ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ Â›ÛÙËΠÙÂÏÈο Ó· ·ıÂÙ‹ÛÂÈ ÙÔ ÓfiÌÔ ÁÈ· ¯¿ÚË ÙÔ˘. ∏ ·Ï‹ıÂÈ·, ÏÔÈfiÓ, Â›Ó·È fiÙÈ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·, Ë ÔÔ›· ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ η˘¯¤Ù·È ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·, ˘Ô¯ÒÚËÛ ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙË ı¤ÏËÛË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÁÈ· Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ·ÏÒ‚ËÙ· Ù· ‰›Î·È· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. øÛÙfiÛÔ, ·Ú¿ Ù· ·Ú·¿Óˆ, ÛÙÔÓ ÎfiÛÌÔ ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ Ë ·ÓÙ›ÏË„Ë fiÙÈ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ˘ËÚÂÙÔ‡Û ¿ÓÙ· ÙȘ ÂÈı˘Ì›Â˜ fiÛˆÓ Î˘‚ÂÚÓÔ‡Û·Ó. √ Ó¤Ô˜ ·ÙÚȿگ˘ ∂˘ı‡ÌÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·¿ÏÏ·Í ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ·fi ÙÔÓ ·ÊÔÚÈÛÌfi, ·ÈÓÂ›Ù·È Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ÁÈ·Ù› ¤ÙÛÈ ÂÌfi‰ÈÛ ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· Ó· ÂΉÒÛÂÈ ÓfiÌÔ Ô˘ Ó· ÂÈÙÚ¤ÂÈ Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈο fi¯È ÌfiÓÔ ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ Á¿ÌÔ, ¯ˆÚ›˜ οÔÈÔ ÂÚÈÔÚÈÛÌfi, ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ. ∂Ì›˜ ‰ÂÓ ı· ·ÚÓËıԇ̠fiÙÈ Ô ·ÙÚȿگ˘ ∂˘ı‡ÌÈÔ˜ ‹Ù·Ó ıÂÔÛ‚ԇÌÂÓÔ˜ ¿Ó‰Ú·˜ Î·È ÏfiÁÈÔ˜, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÈÛÙ‡ԢÌ fiÙÈ, fiÙ·Ó ·Ô‰¤¯ÙËΠÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ, ·¤Ê˘Á ÙÔ Î·Îfi Ô˘ ¤ÁÈÓÂ, Ô‡Ù fiÙÈ ÚfiÏ·‚ οÔÈÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ. 줂·È·, ‰ÂÓ ı· ıˆÚÔ‡Û·Ì ˆ˜ οÙÈ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈÎfi ÙÔ ÂӉ¯fiÌÂÓÔ Ó· ÌËÓ ÔÚ›˙ÂÈ Ô ÓfiÌÔ˜ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙˆÓ Á¿ÌˆÓ Ô˘ ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·È, ηıÒ˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏϤ˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜ ÛÙȘ Ôԛ˜ ÂÈÙÚ¤ÔÓÙ·È Ù¤ÛÛÂÚȘ ηÈ
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Á¿ÌÔÈ, ¯ˆÚ›˜ ˆÛÙfiÛÔ Ó· ı›ÁÂÙ·È Ë ‰ËÌfiÛÈ· ËıÈ΋. ΔÔ Î·Îfi Â›Ó·È fiÙÈ, ÂÓÒ ˘‹Ú¯Â ÓfiÌÔ˜ Ô˘ ··ÁfiÚ¢ ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ηٷ·ÙÔ‡Û ÛηӉ·ÏÈÛÙÈο ·˘Ùfi ÙÔ ÓfiÌÔ Î·È fiÙÈ, ÂÓÒ Ë ·ÚÌfi‰È· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ·Ú¯‹ ÙÔÓ ÙÈÌÒÚËÛ ÁÈ’ ·˘Ùfi, Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ÚÔÛٿل ÙÔ ÛοӉ·ÏÔ, ÂÓÒ Ô ·ÙÚȿگ˘ ∂˘ı‡ÌÈÔ˜ ÓfiÌÈ˙ fiÙÈ ÙÔ Ù·ÎÙÔÔÈÔ‡ÛÂ Û˘Á¯ˆÚÒÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ú¿‚·ÛË. º·›ÓÂÙ·È fï˜ fiÙÈ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ıÂÒÚËÛ ÈηÓÔÔÈËÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÙË Û˘ÁÁÓÒÌË. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ¤ÂÈÙ· ·fi Ù¤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ·, ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 912, Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÚÔÙÔ‡ Âı¿ÓÂÈ, Û˘ÌÊÒÓËÛ ӷ ·Ó·ÎÏËı› ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ Î·È Ó· ÙÔ˘ ·Ô‰Ôı› Ô ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi˜ ıÚfiÓÔ˜ Î·È Ô ∂˘ı‡ÌÈÔ˜ Ó· ÂΉȈ¯ı› Î·È Ó· ÂÍÔÚÈÛÙ›55. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶›¯ÏÂÚ, Ë ƒÒÌË ÌÔÚÔ‡Û ӷ ηÙËÁÔÚ› ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘ Î·È ÌfiÓÔ, ÂÊfiÛÔÓ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ÚÔÛٿل ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Ù˘ ηٿ Ù˘ ·È΋˜ ·fiÊ·Û˘. ª¿ÏÈÛÙ·, fi¯È ÌfiÓÔ ·Ó¤Ï·‚ ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜, ·ÏÏ¿ Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ·Ó¤Ï·‚Â Î·È ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™Δ′ ÛÙȘ 11 ª·˝Ô˘ 912, ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ ¤ÌÂÈÓ·Ó Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜56, Î·È Ô
·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ∞ϤͷӉÚÔ˜57, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÛÎÔ‡Û ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Î·È ¤‰ÈˆÍ ÙË ∑ˆ‹ ·fi ÙËÓ ·˘Ï‹. ∞ÏÏ¿ Ô ∞ϤͷӉÚÔ˜ ¤ı·Ó ÛÙȘ 6 πÔ˘Ï›Ô˘ 913, ÂÓÒ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔ˘˜ ÂÈÙÚfiÔ˘˜ ÙÔ˘ ·Ó‹ÏÈÎÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ¤ıÂÛ ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘˜ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ¡ÈÎfiÏ·Ô. ªÔÚ› ‚¤‚·È· ‡ÛÙÂÚ· ·fi ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ, ̤ۈ Ù˘ ·˘ÏÈ΋˜ Ú·‰ÈÔ˘ÚÁ›·˜, Ó· ·Ó·ÎÏ‹ıËΠÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ë ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘, Ë ÔÔ›· ÚÔۤϷ‚ ӤԢ˜ Û˘Ì‚Ô‡ÏÔ˘˜ Î·È ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ̷˙› Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ·˘Ï‹ ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô, ·ÏÏ¿ Ô ·ÙÚȿگ˘ Ô˘ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠ¤ÙÛÈ ÌfiÓÔ ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ‰ÂÓ ¤ÌÂÈÓ ¿Ú·ÁÔ˜. ∞Û¯ÔÏ‹ıËΠ¯ˆÚ›˜ Ó· οÓÂÈ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂȘ Ì ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÂÈÚ‹Ó˘, Ô˘ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ Ù·Ú¿ÛÛÂÙ·È fi¯È ÙfiÛÔ ÏfiÁˆ Ù˘ ‰È·ÊˆÓ›·˜ Ô˘ ›¯Â ÚÔ·„ÂÈ ·Ú¯Èο fiÛÔ ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÚÔÛˆÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ô˘ ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎ·Ó ÛÙÔ ÌÂٷ͇. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, fiÙ·Ó ¤ÁÈÓ ·ÙÚȿگ˘ Ô ∂˘ı‡ÌÈÔ˜, ¿ÏÏÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚‹ıËÎ·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ›ÛÙËÎ·Ó Ó· ·Úı› Ô ·ÊÔÚÈÛÌfi˜ Ô˘ ›¯Â „ËÊÈÛÙ› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ ¿ÓÙ· ÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË ÁÈ· ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ. ÕÏÏÔÈ fï˜ Ù¿¯ıËÎ·Ó Ì ÙÔÓ
[147]
[148]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¡ÈÎfiÏ·Ô, ÂÈ̤ÓÔÓÙ·˜ Ó· ·ÔÎÚÔ‡Ô˘Ó ·˘Ù‹ ÙË ‰È¢ı¤ÙËÛË ÙÔ˘ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜. √È ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ, Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ÓÈÎÔÏ·˝Ù˜, ÂΉÈÒ¯ıËÎ·Ó ·fi ÙȘ ÂÈÛÎÔ¤˜ ÙÔ˘˜, Ô˘ ‰fiıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔ˘˜ ¢ı˘ÌÈ·ÓÔ‡˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ·Ó‹Ïı ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜, ·Ó¤Ï·‚·Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· οÔÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ÙȘ ÂÈÛÎÔ¤˜ ÙÔ˘˜ ηÈ, ·fi ÙȘ ·ÏÏ¿ÏÏËϘ ·˘Ù¤˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ÚÔÎÏ‹ıËηÓ, fiˆ˜ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi, ÔÏÏ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È ‰È·ÈÚ¤ÛÂȘ. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ‰È·ÈÚ¤ÛÂȘ ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈΤ˜ ‰È·ÊˆÓ›Â˜. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˘¿Ú¯ÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎfi˜ ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ¿ÚÛË ‹ ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ·ÊÔÚÈÛÌÔ‡ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÓÈÎÔÏ·˝Ù˜ Î·È Â˘ı˘ÌÈ·ÓÔ› Ó· Û˘ÌʈÓÔ‡Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ·ÊÔ‡ Î·È ÔÈ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ‹ıÂÏ·Ó ÙËÓ ··ÁfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ٤ٷÚÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘. ™Â ÔÏϤ˜ fï˜ ·گ›Â˜ ˘‹Ú¯·Ó ‰ÈÏÔ› ·Ú¯ÈÂÚ›˜, ·˘ÙÔ› Ô˘ ›¯·Ó ¯ÂÈÚÔÙÔÓËı› ·fi ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô Î·È ·˘ÙÔ› Ô˘ ›¯·Ó ¯ÂÈÚÔÙÔÓËı› ·fi ÙÔÓ ∂˘ı‡ÌÈÔ. ∏ ηٿÛÙ·ÛË ÚÔηÏÔ‡Û ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Î·È ‰È·ÈÚ¤ÛÂȘ, ÙȘ Ôԛ˜ Ô ·ÙÚȿگ˘ ı¤ÏËÛ ӷ ηÙÂ˘Ó¿ÛÂÈ Ì ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Û‡ÓÂÛË Î·È ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ·. ŒÙÛÈ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÛÙË £‹‚· ‰È¤Ù·Í ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, Ó· ÙÔ˘˜ ÂÍËÁ‹ÛÂÈ Ì ۷ʋÓÂÈ· fiÛÔ ¿ÙÔÔ ‹Ù·Ó Ó· ‰È·ÏËÎÙ›˙ÔÓÙ·È ÛÙÔÓ Ô›ÎÔ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ Î·È Ó· ηϤÛÂÈ ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ Ù¿ÛÛÔÓÙ·Ó Ì ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Ó ÛÙÔÓ ÎÂÓÙÚÈÎfi Ó·fi Î·È ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·È ÛÙȘ ˘fiÏÔȘ ÂÎÎÏËۛ˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÌË ‰È·Ù·Ú¿ÛÛÂÙ·È Ë Ù¿ÍË Ì¤¯ÚÈ Ë ı›· ¯¿ÚË Ó· ·ÔηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË ÛÙÔ ¯ÚÈÛÙÂÒÓ˘ÌÔ Ï‹ÚˆÌ¿ Ù˘. ∞ÏÏÔ‡ ÚÔ¤ÙÚ ÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ô˘ ηÙ›¯·Ó ÌËÙÚÔfiÏÂȘ Ó· Â›Ó·È Û˘Áηٷ‚·ÙÈÎÔ› Ì ÙÔ˘˜ ÚÔηÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ¤ÁÚ·Ê ÛÙÔÓ πÁÓ¿ÙÈÔ Ù˘ ∫˘˙›ÎÔ˘: «¡· ʤÚÂÛ·È ÊÈÏÈο Û ·˘ÙfiÓ Ô˘ ηÙ›¯Â ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ù˘ ∫˘˙›ÎÔ˘ ÚÈÓ ·fi ÙË ‰È΋ ÛÔ˘ ÈÂÚfiÙËÙ·». °ÂÓÈο, ÚÔÛ¿ıËÛ Ì οı ÙÚfiÔ Ó· Û˘Ì‚È‚¿ÛÂÈ Ù· ÚfiÛˆ· ÁÈ· Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÙËÓ ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ú‡ıÌÈÛË Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÂÈ̤ÓÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÂÈı˘Ì›· Ô˘ ›¯Â Ë ∂ÎÎÏËÛ›· Ì·˜ Ó· ·Ú·Ì¤ÓÂÈ Âӈ̤ÓË Ì ÙË ‰˘ÙÈ΋, fiÛ˜ ·‰È˘ ÎÈ ·Ó ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó Ó· ˘Ô̤ÓÂÈ ·fi ·˘Ù‹, ¤ÁÚ·„ ÚÔ˜ ÙÔ ‰È¿‰Ô¯Ô ÙÔ˘ ™ÂÚÁ›Ô˘, ¿· ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ °′, ÂÈÛÙÔÏ‹, Ì ÙËÓ ÔÔ›·, ·ÊÔ‡ ÂÍ‹ÁËÛ Ì ÔÏÏ‹ ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ· Î·È Â˘Ú¤ÂÈ· fiÛÔ ÙÔÓ Ï‡ËÛÂ Ë ‰È·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÚÔηÙfi¯Ô˘ ÙÔ˘, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‰ÈηÈÔÏfiÁËÛ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛË ÙÔ˘ ٤ٷÚÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘ ηÈ, Ù¤ÏÔ˜, ·Ú·Î›ÓËÛ ÙÔÓ ¿· Ó· Ù·¯ı› Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜,
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ηٷÎÚ›ÓÔÓÙ·˜ fiÛ· ¤ÁÈÓ·Ó ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, Ú›¯ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ ÊÙ·›ÍÈÌÔ Û ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ›¯·Ó ·Ú·‚È¿ÛÂÈ ÙÔ ÓfiÌÔ. °È· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ‰ÂÓ ‹Úı η̛· ·¿ÓÙËÛË ·fi ÙË ƒÒÌË ÏfiÁˆ Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÂΛ. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, ÂÍÔÚ›ÛÙËΠ¿ÏÈ Ë ∑ˆ‹ ·fi ÙËÓ ·˘Ï‹ Î·È fiÏË Ë Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· ¤Ú·Û ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘ Û˘ÓÂÙÔ‡ ƒˆÌ·ÓÔ‡58. ŒÙÛÈ, Ô ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÙÂÏÈο Ó· ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙË Ú‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ÙÂÙÚ·Á·Ì›·˜ ÌfiÓÔ Ì ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ™˘ÁοÏÂÛ ÙÔ 921 ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÌÂÁ¿ÏË Û‡ÓÔ‰Ô, ÛÙËÓ ÔÔ›· «ÂÓÒıËÎ·Ó fiÏÔÈ ÔÈ ÌËÙÚÔÔϛ٘ Î·È ÔÈ ÎÏËÚÈÎÔ› Ô˘ ›¯·Ó ‰È·¯ˆÚÈÛÙ› Û Է‰Ô‡˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ∂˘ı˘Ì›Ô˘», Û˘ÓÙ¿¯ıËΠÙfiÌÔ˜ ÂÓÒÛˆ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÈÛ¯‡ÂÈ Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· Û ÂÌ¿˜ Î·È Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù· ÂÍ‹˜: «∞ÔÊ·ÈÓfiÌ·ÛÙÂ, ÏÔÈfiÓ, Ì ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË Î·È ÎÚ›ÛË, ·fi ÙÔ ·ÚfiÓ ¤ÙÔ˜, Ô˘ Â›Ó·È ÙÔ 6428 (·fi ÎÙ›Ûˆ˜ ÎfiÛÌÔ˘), fiÁ‰Ô˘ ‰È·ÓÔÌ‹˜, ηӤӷ˜ Ó· ÌËÓ ÙÔÏÌ¿ÂÈ Ó· οÓÂÈ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ, ·ÏÏ¿ Ó· Â›Ó·È Ï‹Úˆ˜ ·fi‚ÏËÙÔ˜. ∫·È fiÔÈÔ˜ ‰Â›ÍÂÈ ÚÔı˘Ì›· Û ٤ÙÔÈÔ Û˘ÓÔÈΤÛÈÔ, ı· ÙÔ˘ ··ÁÔÚ‡ÂÙ·È Ë ·ÚÔ˘Û›· Û ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ Û‡Ó·ÍË Î·È Ë Â›ÛÔ‰Ô˜ ÛÙÔÓ ¿ÁÈÔ Ó·fi, fiÛÔ ÂÈ̤ÓÂÈ ÛÙÔ Û˘ÓÔÈΤÛÈÔ. °È·Ù› ·˘Ù‹ ÙË ÁÓÒÌË Â›¯·Ó Î·È ÔÈ ¿ÁÈÔÈ ·Ù¤Ú˜ ÚÈÓ ·fi ÂÌ¿˜, Î·È ÂÌ›˜, ‰È·Ù˘ÒÓÔÓÙ·˜ ÈÔ Î·ı·Ú¿ ·˘Ù‹ ÙË ÁÓÒÌË, ·ÔÎËÚ‡ÙÙÔ˘Ì ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ ˆ˜ ͤÓÔ ÚÔ˜ ÙË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ÔÏÈÙ›·». ªÂ ·˘Ù‹ ÙË ‰È¿Ù·ÍË ÁÈ· ÙÔÓ Ù¤Ù·ÚÙÔ Á¿ÌÔ ÂÈ΢ÚÒıËΠ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ë ·ÓÙ›ÏË„Ë Ô˘ ¿ÓÙ· ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, Û˘Ì‚È‚¿ÛÙËÎ·Ó fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ ÔÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÙÔÔıÂÙ‹ÛÂȘ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂȉÈ΋ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ §¤ÔÓÙ·, ηıÒ˜ Ì ÙÔ Ó· ··ÁÔÚ¢ı› ÛÙÔ Ì¤ÏÏÔÓ Ô Ù¤Ù·ÚÙÔ˜ Á¿ÌÔ˜, Î·Ï˘ÙfiÙ·Ó Ë ·Ì·ÚÙ›· Ô˘ ›¯Â Û˘ÓÙÂÏÂÛÙ›, ÂÓÒ Ì ÙÔ Ó· ÂÈÛËÌ·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ·˘Ù‹ Ë ··ÁfiÚ¢ÛË Â›Ó·È Û‡ÌʈÓË Ì ÙȘ ·Ó¤Î·ıÂÓ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÙˆÓ ·Á›ˆÓ ·Ù¤ÚˆÓ, ·Ô‰ÔÎÈÌ·˙fiÙ·Ó, ·Ó Î·È ÛȈËÏ¿, ÂΛÓË Ë ·Ì·ÚÙ›·59. ªfiÏȘ ÂΉfiıËÎÂ Ô ÙfiÌÔ˜ ÂÓÒÛˆ˜, Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ‹Ú η̛· ·¿ÓÙËÛË ÛÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ °′, Î·È Û οÔȘ ¿ÏϘ ·fiÂÈÚ˜ Û˘ÓÂÓÓfiËÛ˘, Ô˘ ¤Î·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿· πˆ¿ÓÓË π′, ıÂÒÚËÛ ¯Ú¤Ô˜ ÙÔ˘ Ó· ÁÚ¿„ÂÈ ¿ÏÈ ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿· ·Ú·ÎÈÓÒÓÙ·˜ ÙÔÓ Ó· ·Ô‰Â¯Ù› Ù· fiÛ· ·ÔÊ·Û›ÛÙËÎ·Ó «ÒÛÙ ÙÒÚ·», ·Ó¤ÊÂÚ › ϤÍÂÈ Ë ÂÈÛÙÔÏ‹, «Ô˘ ÍÂÂÚ¿ÛÙËÎÂ Ë ·ÈÙ›· ÙˆÓ ÛηӉ¿ÏˆÓ, Ì ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ì·˜ Ó· Á›ÓÂÈ ‰ÂÎÙ‹ Ë ·Ó·Ó¤ˆÛË ÙˆÓ Û¯¤ÛˆÓ, ·ÏÏ¿ Ó· ÂÚÈÏËÊı› Î·È ÙÔ ÈÂÚfi fiÓÔÌ¿ Û·˜, Ì ÙË ‰È΋ Ì·˜ Ù·ÂÈÓfiÙ·ÙË ÚfiÛÎÏËÛË, ÛÙ· ÈÂÚ¿ ‰›Ù˘¯·». √ πˆ¿ÓÓ˘ π′ ˘‹ÚÍ ÂÚ·ÛÙ‹˜ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜ Î·È ÌÂ
[149]
ÙË ‰È΋ Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›· ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜. ∞ÏÏ¿, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ηÎÔ‹ı˘, ¤‰ÂÈÍ ·ÚÎÂÙ¤˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ Î·È ˘‹ÚÍ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜ ÛÙË ‰È¢ı¤ÙËÛË ÙˆÓ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎÒÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· Î·È ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ¿Ì˘Ó·˜ ηٿ ÙˆÓ ™·Ú·ÎËÓÒÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Î·È ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠfiÙÈ ÁÈ· Ó· ÂÙ‡¯ÂÈ fiÏ· ·˘Ù¿, ¤Ú ӷ ‰È·ÙËÚ› ÊÈÏÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙË ÌÔÓ·Ú¯›· Î·È ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ŒÙÛÈ, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÂÏÈο ‰‡Ô ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Ó·˙ˆ‡ÚˆÛ·Ó ÙËÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓ›· Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ Î·È Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·Ô‰Â¯fiÌÂÓÔÈ fiÛ· ›¯·Ó ·ÔÊ·ÛÈÛÙ›, ·Ó fi¯È ˆ˜ ¿ÍÔÓ˜ Ô˘ ı· Ú‡ıÌÈ˙·Ó ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ÙÂÙÚ·Á·Ì›·˜ ÛÙË ¢‡ÛË, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ˆ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ Ô˘ ›¯·Ó ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ Î‡ÚÔ˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, οÙÈ Ô˘ Û‹Ì·ÈÓ ÙËÓ ·Ô‰ÔÎÈÌ·Û›· ÙˆÓ Ú¿ÍÂˆÓ Ô˘ ¿· ™ÂÚÁ›Ô˘. ÕÁ·ÏÌ· Ì ÙË
¡¤· ÛοӉ·Ï· ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ì·˜ ∏ ‹ÙÙ·, ÏÔÈfiÓ, ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ¢‡Û˘ ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚ‹. ∏ ‹ÙÙ· ·˘Ù‹ ‰ÂÓ Û˘ÓÙÂÏÔ‡Û ‚¤‚·È· ÛÙÔ Ó· ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ fiÙÈ ‹Ù·Ó ‰›Î·ÈË Ë ··›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ Ó· Ú˘ıÌ›˙ÂÈ fiˆ˜ ÓfiÌÈ˙ ÙȘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ. ŸÌˆ˜, ÂΛÓÔ˜ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Û ϛÁÔ Ó· ηٷʤÚÂÈ ·ÎfiÌ· ÈÔ Î·›ÚÈÔ Ï‹ÁÌ· ÛÙȘ ΢ÚÈ·Ú¯ÈΤ˜ ÙÔ˘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ì ÌÈ· ·ÎfiÌ· ¯ÂÈÚfiÙÂÚË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿. √ ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª˘ÛÙÈÎfi˜ ¤ı·Ó ÛÙȘ 15 ª·˝Ô˘ 925, ·ÊÔ‡ ԛ̷Ó ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi ÎfiÛÌÔ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ 30 ¯ÚfiÓÈ·, Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔÌ¤ÓˆÓ Î·È ÙˆÓ ÙÂÛÛ¿ÚˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ Ù˘ ÂÍÔÚ›·˜ ÙÔ˘, ÂÓÒ ÛÙÔ ›‰ÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÛÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ ƒÒÌ˘ ·Ó¤‚ËÎ·Ó 13 ¿Â˜, ·fi ÙÔÓ ºÔÚÌfi˙Ô Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË π′. √ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ‰ÂÓ ·Ó·‰Â›¯ıËΠ¿ÍÈÔ˜ ÌfiÓÔ ÛÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ÙÂÙÚ·Á·Ì›·, ·ÏÏ¿ ‚Ô‹ıËÛ Ì ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ Û‡ÓÂÛË ÙË ‚·ÛÈÏ›·, ΢ڛˆ˜ › ƒˆÌ·ÓÔ‡, ÁÈ· ÙË ‰ÈÂÎÂÚ·›ˆÛË ÙˆÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎÒÓ Î·È Â͈ÙÂÚÈÎÒÓ ˘Ôı¤ÛÂˆÓ Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜. ŒÎ·Ó fï˜ ¤Ó· ÛÊ¿ÏÌ· Î·È Ì ·˘Ùfi ÚÔÂÙԛ̷Û ¿ıÂÏ¿ ÙÔ˘ ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÛοӉ·ÏÔ ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. √ ƒˆÌ·Ófi˜, ·ÊÔ‡ ¤‰ˆÛ ÙÔ ·Í›ˆÌ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÛÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfiÊÔÚÔ, ÙÔÓ ™Ù¤Ê·ÓÔ Î·È ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, ·ÔÊ¿ÛÈÛÂ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ ª·Î‰fiÓ·, Ó· οÓÂÈ ÙÔ ÓÂfiÙÂÚÔ ÁÈÔ ÙÔ˘, ÙÔÓ £ÂÔʇϷÎÙÔ, ‰È¿‰Ô¯Ô ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÔ‡ ıÚfiÓÔ˘. ∞˘Ù‹ Ë ¤ÓˆÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ·ÓÒÙ·ÙˆÓ ÂÍÔ˘ÛÈÒÓ ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ ÌÈ·˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ‹Ù·Ó ¿ÙÔË. √ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ fï˜, fi¯È ÌfiÓÔ ‰ÂÓ ·¤ÙÚ„ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ·fi ·˘Ùfi, ·ÏÏ¿ ¤Î·Ó οÙÈ Ô˘
ÌÔÚÊ‹ ·ÁÁ¤ÏÔ˘ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘ ÛÙÔ μ·ÙÈηÓfi. √ ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ¤ÚıÂÈ ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ÁÈ· ÙÔ ı¤Ì· ÙÔ˘ ٤ٷÚÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘, ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ‰È·Ì·ÚÙ˘ÚËı› ÁÈ· ÙË ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ¿· ™ÂÚÁ›Ô˘, ¤ÛÙÂÈÏ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÛÙÔ ‰È·‰Ô¯fi ÙÔ˘, ¿· ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ °′, ·ÏÏ¿ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ‹Ú ·¿ÓÙËÛË. SILVIA LORDACHE/ SHUTTERSTOCK
[150]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ƒˆÌ·Ófi˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ οÓÂÈ ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘, ÙÔÓ £ÂÔʇϷÎÙÔ, ‰È¿‰Ô¯Ô ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÔ‡ ıÚfiÓÔ˘. ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÈÔ ¿ÙÔÔ, ¤‰ˆÛ ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ Û¯‹Ì· ÙÔ˘ ÎÏËÚÈÎÔ‡, Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ÚÔÙÔ‡ Âı¿ÓÂÈ, Î·È ¯ÂÈÚÔÙfiÓËÛ ˘Ô‰È¿ÎÔÓÔ Î·È Û‡ÁÎÂÏÏÔ ÙÔÓ £ÂÔʇϷÎÙÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ÌfiÏȘ ÔÎÙÒ ¯ÚÔÓÒÓ. ŸÏ· ·˘Ù¿ Ê·ÓÂÚÒÓÔ˘Ó fiÛÔ ÂÛÊ·Ï̤Ó˜ ·ÓÙÈÏ‹„ÂȘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÙfiÙ ÁÈ· ÙËÓ ÈÂÚÔÛ‡ÓË, ·ÊÔ‡ ¤Ó·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ fiˆ˜ Ô ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª˘ÛÙÈÎfi˜ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙ ӷ οÓÂÈ Ù¤ÙÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ ·Ú¿ÍÂÓ˜ Ú¿ÍÂȘ! ΔÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô, ˆÛÙfiÛÔ, ‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ∞Ì·Û›·˜ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ·. ΔfiÙÂ Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙËÓ ¿ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ, ··›ÙËÛÂ Ô Δڇʈӷ˜, Ô ‰È¿‰Ô¯Ô˜ ÙÔ˘ ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘, Ó· ˘ÔÛ¯Âı›, ÚÔÙÔ‡ ¯ÂÈÚÔÙÔÓËı›, fiÙÈ ı· ·Ú·ÈÙÔ‡ÓÙ·Ó ÌfiÏȘ Ô £ÂÔʇϷÎÙÔ˜60 ¤ÊÙ·Ó ÛÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ËÏÈΛ·. øÛÙfiÛÔ, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ·, Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚fiÙ·Ó fiÙÈ Ô Δڇʈӷ˜ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÚÓËı› Ó· ·Ú·ÈÙËı› ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ÛÙÈÁÌ‹, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ¿ÚÂÈ ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ¯ˆÚ›˜ ¿ÏÏË ·Ó·‚ÔÏ‹. ŸÙ·Ó Ô Δڇʈӷ˜ ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎÂ, ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ¤Ó· Ôχ ÔÓËÚfi Ù¤¯Ó·ÛÌ·. √ ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ∫·ÈÛ·Ú›·˜ £ÂÔÊ¿Ó˘, ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯Â ÈÂÚfi Ô‡Ù fiÛÈÔ Î·È ÂÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ¯Ô›ÚÔ˜ ÁÈ· ÙÔÓ ÎÙËÓÒ‰Ë ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ÏËÛ›·Û ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ˆ˜ Ê›ÏÔ˜, ÙÔ˘ › fiÙÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ¤‚ÚÈÛÎ·Ó ¿ÏÏÔ ÏfiÁÔ ÁÈ· Ó· ÂÈÙ‡¯Ô˘Ó ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛ‹ ÙÔ˘, ÙÔÓ Î·ÙËÁÔÚÔ‡Û·Ó ˆ˜ ·ÁÚ¿ÌÌ·ÙÔ. ŒÙÛÈ, ·Ú·Î›ÓËÛ ÙÔÓ Δڇʈӷ Ó· ·ÔÛÙÔÌÒÛÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘ ‚¿˙ÔÓÙ·˜, ÂÓÒÈÔÓ fiÏ˘ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘, ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔ˘˜ Ù‡Ô˘˜. ∂ΛÓÔ˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ ¯ˆÚ›˜ η̛· ÔÓËÚÈ¿, ¤ÁÚ·„ ·Ì¤Ûˆ˜ Û ¤Ó· ¯·ÚÙ› «ΔÚ‡ÊˆÓ ÂϤˆ £ÂÔ‡ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ Ó¤·˜ ƒÒÌ˘ Î·È ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi˜ ·ÙÚȿگ˘» Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ¯·ÚÙ› Ì ÙÔÓ ÚˆÙfiıÚÔÓfi ÙÔ˘ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È¤Ù·Í ӷ Û˘ÓÙ·¯ı› ¿Óˆ ·fi ÙËÓ ˘ÔÁÚ·Ê‹ Ë ·Ú·›ÙËÛË Î·È Ì ·˘Ùfi ÙÔ Ï·ÛÙfi ¤ÁÁÚ·ÊÔ ‹Ú ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ ·fi ÙÔÓ Δڇʈӷ. ∂Âȉ‹ Ô £ÂÔʇϷÎÙÔ˜ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ 14 ÂÙÒÓ, Ô ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi˜ ıÚfiÓÔ˜ ¤ÌÂÈÓ ÎÂÓfi˜ ÁÈ· ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ·, ̤¯ÚÈ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÔ 16Ô ¤ÙÔ˜ Ù˘ ËÏÈΛ·˜ ÙÔ˘, fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ›¯Â
¯ÂÈÚÔÙÔÓËı› Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ™Ù¤Ê·ÓÔ˜. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ˙‹ÙËÛ ÙËÓ ÂȉÔÎÈÌ·Û›· Î·È ÙË Û‡ÌÚ·ÍË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘. ∏ ηχÙÂÚË ÛÙÈÁÌ‹ ÁÈ· Ó· οÓÂÈ Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ ¯Ú‹ÛË fi¯È ÙˆÓ Î˘ÚÈ·Ú¯ÈÎÒÓ ‰ÈÎ·ÈˆÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ÔÙ¤ ‰ÂÓ ·¤ÎÙËÛ ÓfiÌÈÌ·, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘ ÚÔ‰ÚÈÎÔ‡ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÙÔ˘, Ô˘ ¿ÓÙ· ·Ó·ÁÓˆÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÙË ‰È΋ Ì·˜ ∂ÎÎÏËÛ›·, ‹Ù·Ó ·˘Ù‹. √ ¿·˜ ›¯Â ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Î·È fiÊÂÈÏ ӷ ·ÔÙÚ¤„ÂÈ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ·fi ÙËÓ ·fiÊ·ÛË Ó· ·Ó‚¿ÛÂÈ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ ¤Ó· ·È‰› 16 ÂÙÒÓ Î·È Â›¯Â ¯Ú¤Ô˜ Ó· ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÂÈ ÙÔ ÛοӉ·ÏÔ Ì ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ Δڇʈӷ. √ ÙfiÙ ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ π∞′, ÁÈÔ˜ Ù˘ ª·ÚÔΛ·˜, ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ ÁÈ’ ·˘Ùfi. ∞ÓÙ›ıÂÙ· ¤ÛÙÂÈÏ ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ˘˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÚÔ˘Û›· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËΠ·ÙÚȿگ˘ Ô Ó·Úfi˜ £ÂÔʇϷÎÙÔ˜. √ £ÂÔʇϷÎÙÔ˜ ¤ÌÂÈÓ 24 ¯ÚfiÓÈ· ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ °Ï˘Î¿, «‰ÂÓ ¿ÊËÛ ٛÔÙ Ԣ Ó· ÌË ÌÂÙ·¯ÂÈÚÈÛÙ› Ì ÙÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ ÙÚfiÔ». ¢È·ÙËÚÔ‡Û 2.000 ¿ÏÔÁ·, Ô˘ÏÔ‡Û fiÏ· Ù· ·ÍÈÒÌ·Ù· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÂÎÙÚ¿ËΠ۠οı ÌÔÚÊ‹˜ ·ÓÔÌ›·. √ πˆ¿ÓÓ˘ π∞ π∞′, fi¯È ÌfiÓÔ ‰¤¯ÙËΠ٤ÙÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ ÈÂÚ¿Ú¯Ë ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·, ·ÏÏ¿ Î·È Î·Ó›˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ¿Â˜ Ô˘ ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ÙËÎ·Ó ÂΛÓÔ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ·, Ô §¤ÔÓÙ·˜ ∑ ∑′, Ô ™Ù¤Ê·ÓÔ˜ £′, Ô ª·Ú›ÓÔ˜ μ′, Ô ∞Á·ËÙfi˜ μ′ Î·È Ô πˆ¿ÓÓ˘ πμ′, Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÓÔÈ¿ÛÙËΠÁÈ· ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ì·˜ Ô˘ ˘‚ÚÈ˙fiÙ·Ó Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÌË Û˘Ì‚Ô‡Ó Ù¤ÙÔÈ· Ú¿ÁÌ·Ù·, ·ÊÔ‡ Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ·fi ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ¿Â˜, Ô πˆ¿ÓÓ˘ πμ′, ÂÁÁÔÓfi˜ Ù˘ ª·ÚÔΛ·˜, ‹Ù·Ó Î·È ÂΛÓÔ˜ ·È‰› 19 ÂÙÒÓ Î·È ¤˙ËÛ Ì ٤ÙÔÈÔÓ ·Ó·›Û¯˘ÓÙÔ ÙÚfiÔ, Ô˘ ÔÈ ÈÛÙÔÚÈÎÔ› Ù˘ ¢‡Û˘ ϤÓ fiÙÈ Ë ÓÙÚÔ‹ ÙÔ‡˜ ÂÌÔ‰›˙ÂÈ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó ÙȘ ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ Ù˘ Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿˜ ÙÔ˘.
¶ÚÔ·Ó·ÁÁÂϛ˜ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ڋ͢ ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ◊Ù·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ‰‡ÛÎÔÏÔ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· Ó· ηٷÓÔ‹ÛÂÈ fiÙÈ fiÊÂÈÏ ӷ ˘Ô·„ÂÈ ÛÙËÓ ·fiÏ˘ÙË Î˘ÚÈ·Ú¯›· Ù¤ÙÔÈˆÓ Î˘‚ÂÚÓËÙÒÓ, ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ì¿ÏÈÛÙ·
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
Ô˘ ‰‡Ô Ì‹Ó˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË πμ′, fiÙ·Ó ÙÂÏÈο ¤ı·ÓÂ Ô £ÂÔʇϷÎÙÔ˜ ÛÙȘ 27 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 956, ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËΠ·ÙÚȿگ˘ Ô ¶ÔÏ‡Â˘ÎÙÔ˜ Ì ÙÔ ÊÏÔÁÂÚfi Ó‡̷, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÂÈÒıËΠfiÙÈ «ˆ˜ ¿ÏÏÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘ ÃÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÔÏÏÔ‡˜, Î·È fi¯È ÌfiÓÔ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ·ÏÏ¿ Î·È Ê·ÈÓfiÙ·Ó», Î·È ‰ÈÔ›ÎËÛ Ì ÔÏÏ‹ ÔÚıfiÙËÙ· Î·È ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ· ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÁÈ· 14 ¯ÚfiÓÈ·. ∞ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ÂÙ¿ ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ ‹Ù·Ó ¿Ó‰Ú˜ ÂÓ¿ÚÂÙÔÈ Û ۇÁÎÚÈÛË Ì ÙÔ˘˜ ÈÂڿگ˜ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÛÙË ƒÒÌË, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍ·Ó ¿ÓÙÔÙ ÙËÓ ··ÈÙÔ‡ÌÂÓË ‰‡Ó·ÌË ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ·Ó Î·È ‰ÂÓ Ê¿ÓËÎ·Ó ¿ÓÙÔÙÂ, fiÛÔ ¤ÚÂÂ, ·˘ÛÙËÚÔ› ÛÙ· ÛÊ¿ÏÌ·Ù· ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ, ·Ó Î·È ÔÈ ›‰ÈÔÈ ¤Î·Ó·Ó ÌÂÚÈΤ˜ ÊÔÚ¤˜ οÔÈ· ÛÊ¿ÏÌ·Ù·. ∂›¯·Ó fï˜ ÙÔ ÊÈÏfiÙÈÌÔ Ó· ‰Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÊÚfiÓÙÈ˙·Ó ÁÈ· ÙË ÌÂÏÏÔÓÙÈ΋ ‰ÈfiÚıˆÛË ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ·ıÒÓ. ŸÏÔ ·˘Ùfi ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ‰È·Ù‹ÚËÛ ·ÏÒ‚ËÙË ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ Ù· ÚˆÙ›· ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, fiÙ·Ó ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘ ͤ۷Û ¿ÏÈ Ë ‰È·Ì¿¯Ë ÁÈ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ. ÕÚ·ÁÂ, ·˘Ù‹ Ë ÙÚÔ‹ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ·ÚÔÛ‰fiÎËÙË, fiÛÔ Ê·›ÓÂÙ·È ÂÎ ÚÒÙ˘ fi„ˆ˜, ÌÂÙ¿ ÙËÓ Â›ÌÔÓË ÂÈı˘Ì›· Ô˘ ¤‰ÂÈÍÂ Ë ∂ÎÎÏËÛ›· Ì·˜ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ·˘Ù¿ Ô˘ ›Û¯˘·Ó ·fi ¿ÓÙ· fiÛÔÓ ·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ Û¯¤ÛÂȘ Ù˘ Ì ÙÔÓ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ Ù˘ ƒÒÌ˘; Ÿ¯È ‚¤‚·È·. Ÿˆ˜ ›·ÌÂ, ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÙË ‰È¿ÛÙ·ÛË ÌÂٷ͇ ¢‡Û˘ Î·È ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ÚÔοÏÂÛ·Ó ·ÊÔṲ́˜ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ·fi ·ÈÒÓ˜ Î·È ÔÈ Ôԛ˜, ·ÓÙ› Ó· ÂÎÏ›„Ô˘Ó Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂΛӷ ¯ÚfiÓÈ·, Ô͇ÓıËÎ·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi οı ¿ÏÏË ÊÔÚ¿. √È ‚·ÛÈÎfiÙÂÚ˜ ·Èٛ˜ Ù˘ ‰È¿ÛÙ·Û˘ ηٿ ÙÔÓ 9Ô, ÙÔ 10Ô Î·È ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· ‹Ù·Ó Ë ›‰Ú˘ÛË Ù˘ Ó¤·˜ ‰˘ÙÈ΋˜ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÙËÓ ÔÔ›· Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ, Î·È Ë ·‰È¿ÎÔË ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ Ó· ÌÂÙ·ÙÚ¤„ÂÈ Ù· ÚˆÙ›· Ù˘ Û ΢ÚÈ·Ú¯›·. ∏ ·ÓÙÈ˙ËÏ›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÒÓ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÚÔηϤÛÂÈ Ô˘ÛÈ·ÛÙÈ΋ Ú‹ÍË, ηıÒ˜, ÂÂȉ‹ ηıÂÌ›· ·fi ·˘Ù¤˜ ÙËÓ ··Û¯ÔÏÔ‡Û·Ó ¿ÏÏÔÈ ÊÔ‚ÂÚÔ› ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ› Î·È Â͈ÙÂÚÈÎÔ› ÂÚÈÛ·ÛÌÔ›, η̛· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÏ›˙ÂÈ ÏÔÁÈο fiÙÈ ı· ÓÈ΋ÛÂÈ ÙËÓ ¿ÏÏË. √È ¿Â˜, ÏfiÁˆ Ù˘ ËıÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ηٿوÛ˘, ‰‡ÛÎÔÏ· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÔ˘Ó ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙË ‰È΋ Ì·˜ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ ÂÚ‹Ê·ÓÔ Î·È ÂÈÙ·ÎÙÈÎfi ÙÔ˘˜ ‡ÊÔ˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ·Ó Ó· ˆÊÂÏËıÔ‡Ó ·fi ÂΛÓË ÙËÓ ¿ıÏÈ· ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙË ƒÒÌË ÁÈ· Ó· ‰È·Îfi„Ô˘Ó Î¿ı ۯ¤ÛË Ì ·˘Ù‹. ŒÙÛÈ, ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‹Ù·Ó, ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ·
·˘Ùfi ÙˆÓ 150 ¯ÚfiÓˆÓ, Ó· ÎÔ¿ÛÂÈ Ë ÙÚÈÎ˘Ì›· Ô˘ ›¯Â ÍÂÛËÎÒÛÂÈ Ô ºÒÙÈÔ˜. ∞ÏÏ¿ Ë ·È΋ ÂÍÔ˘Û›·, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ¿ÌÂÛ· Ó· ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÙËÓ ·fiÏ˘ÙË ı¤ÏËÛ‹ Ù˘, ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ԇÙ ÙfiÙ ӷ ÂȉÈÒÎÂÈ ÙÔÓ ·ÏÈfi ÛÎÔfi Ù˘ Ì ‰‡Ô ¤ÌÌÂÛÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜: Ô ¤Ó·˜ ‹Ù·Ó Ó· ‰ËÏËÙËÚÈ¿˙ÂÈ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË Ù˘ ∂˘ÚÒ˘ Ì οı ›‰Ô˘˜ Û˘ÎÔÊ·ÓÙ›· ηٿ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È Ô ¿ÏÏÔ˜ Ó· ÚÔÛ·ı› Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÂΛÓÔ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· Î·È ÙË ™ÈÎÂÏ›·, Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÛ·Ûı› ·fi ·˘Ù‹ fi¯È ÌfiÓÔ ÔÏÈÙÈο ·ÏÏ¿ Î·È ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο. ª¤¯ÚÈ Ô‡ ¤ÊÙ·Ó·Ó ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› Ù˘ ·È΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ó· ‰È·‰ÒÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÚÔÛ‚ÔϤ˜ Î·È ¯Ï¢·ÛÌÔ‡˜ ÁÈ· ÂÌ¿˜, ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ÙÔ Í¤ÚÔ˘Ó Î·Ï¿ Ì ÙȘ ÂÚÈ‚fiËÙ˜ ÂÎı¤ÛÂȘ ÙÔ˘ ÂÈÛÎfiÔ˘ ∫ÚÂÌfiÓ·˜ §Ô˘ÈÙÚ¿Ó‰Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Á ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË fiÙ·Ó ‹Ù·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, ˆ˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù‹˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘ ¢‡Û˘, ŸıˆÓ· ∞′. ™ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·
[151]
√ ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ π′ ¤ÌÂÈÓ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·fi ÙÔ 914 ̤¯ÚÈ ÙÔ 928. ART MEDIA/HIP/SCALA
[152]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¤‰ÂÈÍ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ¢‡Û˘, ÙÔ˘˜ ÙfiÛÔ Ï›ÁÔ ·ÍÈÔÛ¤‚·ÛÙÔ˘˜ ÂΛÓÔ ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ·, ıÂÒÚËÛ·Ó ‰›Î·ÈÔ Ó· ˙ËÙ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙËÓ ÈÛfiÙËÙ· ÛÙ· ÚÂۂ›· Ì ÙË ƒÒÌË, ·ÏÏ¿ Ë ·È΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ·¤ÎÚÔ˘Û ÙË ÌÂÙÚÈÔ·ı‹ ·˘Ù‹ ÚfiÙ·ÛË. ∫·È fiÙ ÙÔ ¤Î·ÓÂ; ΔËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ô˘ ÂÎÙfi˜ Ù˘ ˘fiÏÔÈ˘ ·Ó·Ú¯›·˜ Î·È Î·ÎÔ‹ıÂÈ·˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÛÙË ƒÒÌË ÁÈ· ÂÓ¿ÌÈÛË ‹‰Ë ·ÈÒÓ·, ÙÔ 1045, Ô ¿·˜ μÂÓ¤‰ÈÎÙÔ˜ £′ ÂÎÔ›ËÛ ÌÂ Û˘Ì‚fiÏ·ÈÔ ÙÔ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ·Í›ˆÌ· ¤Ó·ÓÙÈ 1.000 ÏÈÙÚÒÓ ·ÚÁ‡ÚÔ˘ ÛÙÔ Û˘ÁÁÂÓ‹ ÙÔ˘ °ÚËÁfiÚÈÔ ™Δ′, ÂÓÒ ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿ ÛÙË ƒÒÌË Î˘‚ÂÚÓÔ‡Û·Ó Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÙÚÂȘ ¿Â˜, Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ™Δ′, Ô ™ÈÏ‚¤ÛÙÚÔ˜ °′ Î·È Ô μÂÓ¤‰ÈÎÙÔ˜ £′, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· Â›Ó·È Ôχ ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ηٷϿ‚ÂÈ Î·Ó›˜ ÔÈÔÓ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ¤Ú ӷ ·Ó·ÁÓˆÚ›˙ÂÈ ˆ˜ ÎÂÊ·Ï‹ fiÏ˘ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡. ŒÙÛÈ ‹Ù·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Ù· Ó‡̷ٷ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, fiÙ·Ó ÛÙȘ 25 ª·ÚÙ›Ô˘ 1043 ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËΠÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi˜ ·ÙÚȿگ˘ Ô ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜.
√ ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜
™¯Â‰fiÓ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· Ì ÙËÓ ¿ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË πμ′ ÛÙÔÓ ·ÈÎfi ıÚfiÓÔ, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËÎÂ Ô ¶ÔÏ‡Â˘ÎÙÔ˜, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë £ÂÔÊ˘Ï¿ÎÙÔ˘ ÙÔ 956. √ ¿·˜ πˆ¿ÓÓ˘ πμ′. ART MEDIA/HIP/SCALA, FLORENCE
ÔÈ ¿Â˜ ¤ÊÂÚ·Ó ·ÓÙÈÌ¤ÙˆÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ ÚÒÙ· Ì ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜, ÌÂÙ¿ Ì ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ Ù˘ ¢‡Û˘ Î·È Ù¤ÏÔ˜ Ì ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜, ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ·Ú¯Èο ÂÈÊ˘Ï·ÎÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË, ·ÏÏ¿ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó Î·È Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜ Ó· ηٷχÛÔ˘Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ‚·ÛÈÏ›·˜ Û fiÏË ÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ. ŸÏ· ·˘Ù¿ ÂÚ¤ıÈÛ·Ó Ê˘ÛÈο Ù· Ó‡̷ٷ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ÚÔοÏÂÛ·Ó ÙÂÏÈο ÙËÓ ·Ó·Ó¤ˆÛË Ù˘ ‰È·Ì¿¯Ë˜, fiÛË Î·È ·Ó ‹Ù·Ó Ë ÂÈı˘Ì›· ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ Ó· ÙËÓ ·ÔʇÁÔ˘Ó. ∏ ηٿÛÙ·ÛË Ô͇ÓıËΠȉȷ›ÙÂÚ· ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ fiÙ·Ó Â› ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∂˘ÛÙ·ı›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ¿· πˆ¿ÓÓË π£′, ÚÔ˜ Ù· Ù¤ÏË Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜, ÌÂÙ¿ ÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË Ô˘
√ ªÈ¯·‹Ï ‹Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô͇˜, ÔÏ˘Ú¿ÁÌÔÓ·˜, ʛϷگԘ Î·È ÊÈÏfi‰ÔÍÔ˜. √ ∂ÊÚ·›ÌÈÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ fiÙÈ ‹Ù·Ó ¿Ó‰Ú·˜ Ì ÊÏÔÁÂÚ‹ ȉÈÔÛ˘ÁÎÚ·Û›· Î·È ÂÚÈÊÚÔÓÔ‡Û ÙÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜. ŒÙÛÈ, Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ, ·ÊÔ‡ Û‚fiÙ·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ· Ù· ηıÂÛÙÒÙ· ÛÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·Ó¯ı› ·Ú¿ÏÔÁ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó ·fi ÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi. ∂›‰·Ì fiÙÈ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¢ÁÂÓ›˜ Ô˘ Û˘ÓˆÌfiÙËÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ¿ıÏÈ·˜ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ˘ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ¢′ ‹ Ì¿ÏÏÔÓ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘. ΔfiÙÂ, ‚¤‚·È·, ÂÍÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ‰Ë̇ÙËÎÂ Ë ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘, fiÙ·Ó fï˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÁÈÓ ·ÙÚȿگ˘, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £,′ Ë Û˘Ó‡·ÚÍ‹ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ÂÈÚËÓÈ΋, ηıÒ˜ ¯¿ÚË Û ·˘ÙfiÓ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È ÔÈ ‰˘fi ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÚÁ¿˙ÔÓÙ·Ó ¿„ÔÁ· ÁÈ· ÔÔÈÔ‰‹ÔÙ ˙‹ÙËÌ·. ∞ÏÏ¿ ÂÚ›Ô˘ ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, Ô ªÈ¯·‹Ï, ·ÊÔ‡ Û˘Ó¤‚·ÏÂ, fiˆ˜ ÚԷӷʤڷÌÂ, ÛÙÔ Ó· ·Ó¤ÏıÂÈ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô ·Ú¯ËÁ¤Ù˘ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ, ÔÏÈÙ‡ıËΠÙfiÛÔ ·‰È¿ÏÏ·ÎÙ·, ÒÛÙ ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ Î·Ïfi Î·È ÂÓ¿ÚÂÙÔ ÂΛÓÔ ¿Ó‰Ú· Ó· ÙÔÓ ‰ÈÒÍÂÈ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ. ªÂ Ù¤ÙÔÈÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ‰‡ÛÎÔÏ· ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ Û˘Ì‚È‚¿ÛÂÈ Ù· ¿ıË Î·È Ù· ·ÓÙÈÎÚÔ˘fiÌÂÓ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ô˘ ·˘Í¿ÓÔÓÙ·Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿ ÌÂٷ͇ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ¢‡Û˘. ¢ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ·Ó ·˘Ùfi˜ Ú¿ÁÌ·ÙÈ ¤‰ˆÛ ÙËÓ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·Ó¤ˆÛË Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ‰È·Ì¿¯Ë˜.
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
√È ¢˘ÙÈÎÔ› ‚‚·ÈÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Í·ÊÓÈο, ÙÔ 1053, ‰ËÏ·‰‹ ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÓÔ‰fi ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È Ù¤ÛÛÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· ·ÊfiÙÔ˘ ›¯Â ÂÎÏÂÁ› ¿·˜ Ô §¤ÔÓÙ·˜ £′, Ô ªÈ¯·‹Ï ¤ÎÏÂÈÛ fiϘ ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ·Ê·›ÚÂÛ ٷ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ËÁÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ∞ÏÏ¿ ÁÈ’ ·˘Ùfi ·˜ Ì·˜ ÂÈÙڷ› Ó· ‰È·ÙËÚԇ̠οÔȘ ·ÌÊÈ‚Ôϛ˜. ∫·Ó›˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔ˘˜ Ì·˜ ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù¤ÙÔÈÔ ÁÂÁÔÓfi˜. √ §¤ÔÓÙ·˜ £′ ÛÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ¤ÁÚ·„ ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ ¯ÚfiÓÔ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï Î·È ÛÙËÓ ÔÔ›· ı· ·ӤÏıÔ˘Ì Û ϛÁÔ, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÂΛÓÔ ÙÔ ‰ÈˆÁÌfi, ·ÏÏ¿ fi¯È ˆ˜ ÁÂÁÔÓfi˜ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ, ·ÊÔ‡ οÓÔÓÙ·˜ ÏfiÁÔ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÁÚ¿ÊÂÈ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο «fiˆ˜ ÏËÚÔÊÔÚËı‹Î·Ì». ÕÏψÛÙÂ, Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ÛÙËÓ ÔÔ›· ·¿ÓÙËÛ ¤ÙÛÈ Ô §¤ÔÓÙ·˜, ‹Ù·Ó, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú·‰Ô¯‹ ÙÔ˘ ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ, ȉȷ›ÙÂÚ· ÊÈÏÈ΋ Î·È fiÛÔ ÁÈÓfiÙ·Ó ÈÔ Û˘Ó·ÈÓÂÙÈ΋. ŒÙÛÈ, ‰ÂÓ Î·Ù·Ï·‚·›ÓÔ˘Ì Ҙ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ˘¿Ú¯ÂÈ ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ¯¿ÛÌ· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÏfiÁÈ· Î·È ÛÙȘ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. ΔÔ ÌfiÓÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ∞¯Ú›‰·˜ §¤ÔÓÙ·˜ Û˘Ó¤Ù·Í ÙfiÙ ÌÈ· ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ÛÙ¿ÏıËΠÛÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ ÛÙË ¢‡ÛË, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔÛ¤‚·Ï ̿ÏÏÔÓ Ù· ¤ıÈÌ¿ ÙÔ˘˜ ·Ú¿ Ù· ‰fiÁÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ ·Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó ÌfiÓÔ ÛÙ· ¿˙˘Ì·, ÛÙȘ ÓËÛÙ›˜ Î·È ÙȘ ÚÔÛ¢¯¤˜, Î·È fiÙÈ ıˆڋıËΠˆ˜ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ·˘Ù‹ ˘‹ÚÍ ·Ú·Î›ÓËÛË ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. √ §¤ÔÓÙ·˜ £′ ·¿ÓÙËÛ Ì Ôχ ˘‚ÚÈÛÙÈÎfi ÙÚfiÔ, ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·˜ ÌÂٷ͇ ¿ÏÏˆÓ fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì οÔȘ ʋ̘ (ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ·), ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ οıÈÛ Á˘Ó·›Î·. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ Ë Ê‹ÌË ·˘Ù‹ ‹Ù·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ ÁÂÏÔ›· Î·È ·‚¿ÛÈÌË fiÛÔ Î·È ÂΛÓË ÁÈ· ÙËÓ ¿ÈÛÛ· πˆ¿ÓÓ·. ∞ÏÏ¿ fiˆ˜ Î·È Ó· ›¯·Ó Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÂΛÓË ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘ §¤ÔÓÙ· Î·È fiÛÔ ˘‚ÚÈÛÙÈ΋ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó Ë ·¿ÓÙËÛË ÙÔ˘ ¿·, fiÏ· ·˘Ù¿ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Èηӿ Ó· ÚÔηϤÛÔ˘Ó ÙË ı‡ÂÏÏ· Ô˘ ͤ۷Û ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ. ∂Ú¯fiÌ·ÛÙÂ, ÏÔÈfiÓ, ÛÙËÓ ·Ú¿ıÂÛË ÙˆÓ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙˆÓ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ Ô˘ ÚÔËÁ‹ıËÎ·Ó ·˘Ù‹˜ Ù˘ ı‡ÂÏÏ·˜.
[153]
∏ ·ÏÏËÏÔÁÚ·Ê›· ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï Î·È ÙÔ˘ ¿· ΔÔÓ π·ÓÔ˘¿ÚÈÔ ÙÔ˘ 1054 Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Î·È Ô ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï ¤ÁÚ·„·Ó, Ì ÔÏÈÙÈΤ˜ ΢ڛˆ˜ ·ÊÔṲ́˜, ÂÈÛÙÔϤ˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ¿· §¤ÔÓÙ· £′, ÔÈ Ôԛ˜ ›¯·Ó Û˘ÓÙ·¯ı› Ì Ó‡̷ ÂÈÚ‹Ó˘ Î·È ÔÌfiÓÔÈ·˜. ΔȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ Ô ¿·˜ ÙȘ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì ÙÚÂȘ ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ˘˜. °Ú¿ÊÔÓÙ·˜ ÚÔ˜ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ·›ÓÂÛ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÏÈÙ‡ÙËΠ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ıÂÔÛ‚ԇÌÂÓÔ Î·È ÂÈÚËÓfiÊÈÏÔ, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ·ÊÔÛ›ˆÛ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ·ÔÛÙÔÏÈÎfi ıÚfiÓÔ. ∂ÈηÏÔ‡ÓÙ·Ó ÂÈϤÔÓ ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ Ô˘ ÙÔ˘˜ ›¯·Ó ÂÚÈ΢ÎÏÒÛÂÈ, ΢ڛˆ˜ ÙˆÓ ¡ÔÚÌ·ÓÓÒÓ. øÛÙfiÛÔ, ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ˘˜ Ì‹Ó˜ ›¯Â ÂÈ΢ÚÒÛÂÈ fiϘ ÙȘ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÛÙËÓ ∫·Ï·‚Ú›· Î·È fiϘ fiÛ˜ ı· ¤Î·Ó·Ó ÛÙË ™ÈÎÂÏ›·. ∂ÓÒ, ÏÔÈfiÓ, ·fi ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ÏÂ˘Ú¿ ‚ÔËıÔ‡Û ӷ ·ÔÁ˘ÌÓˆı› ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ·Ú·ÔÓÈfiÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÎÏËÚÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. ŒÏÂÁ ̿ÏÈÛÙ· ÛÙÔ˘˜ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔ˘˜ ÙÔ˘ fiÙÈ ¤Ú ӷ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ó Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ ÙȘ ·ÚÂÎÙÚÔ¤˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï. ™ÙËÓ ·¿ÓÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÙÔÓ Â·ÈÓÔ‡Û ÂÍ›ÛÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÚËÓfiÊÈÏË ‰È¿ıÂÛ‹ ÙÔ˘ Î·È ÙËÓ ÚfiıÂÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· Ï‹ÚË ÂÓfiÙËÙ·, ÂͤÊÚ·˙ fï˜ ÙË Ï‡Ë ÙÔ˘ ÁÈ·Ù› ¿ÎÔ˘Û ӷ ϤÁÔÓÙ·È ÔÏÏ¿ ¿ÙÔ· ÁÈ· ÂΛÓÔÓ, Ù· ÔÔ›· ‰˘ÛÎÔÏ¢fiÙ·Ó Ó· ÈÛÙ¤„ÂÈ. ∫˘Ú›ˆ˜ fiÙÈ ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ıËΠηÙ¢ı›·Ó ·fi Ï·˚Îfi˜ ›ÛÎÔÔ˜, fiÙÈ ı¤ÏËÛ ӷ ηٷ·Ù‹ÛÂÈ Ù· ÚÔÓfiÌÈ· ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜ Î·È Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜, fiÙÈ ÛÊÂÙÂÚÈ˙fiÙ·Ó ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Î·È fiÙÈ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ ‰ÈˆÁÌfi ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ Ì ÙËÓ ·ÈÙÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ ÙÂÏÔ‡Û·Ó Ì ¿˙˘Ì· ÙÔ Ì˘ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ £Â›·˜ ∂˘¯·ÚÈÛÙ›·˜. Δ¤ÏÔ˜, Ô ¿·˜ ηÙËÁÔÚÔ‡Û ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ÁÈ· οÔÈ· ¤ÎÊÚ·Û‹ ÙÔ˘ Û ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ·ÚÔ˘Û›·˙ ÙË ÚˆÌ·˚΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ·ÔÌÔӈ̤ÓË Î·È Î·ÙÒÙÂÚË Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏÈ΋˜, ·ÏÏ¿ ÂͤÊÚ·˙ ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ Ô ·ÙÚȿگ˘ ı· ·ÓfiÚıˆÓÂ Î·È ı· ¤Î·Ó ڷÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÙËÓ Ï‹ÚË ÂÈÚ‹ÓË.
√ ªÈ¯·‹Ï ¤ÎÏÂÈÛ fiϘ ÙȘ ÂÎÎÏËۛ˜ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ·Ê·›ÚÂÛ ٷ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ·fi ÙÔ˘˜ ËÁÔ˘Ì¤ÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜.
[154]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™ÙË ÊˆÙÔÁÚ·Ê›·, ÙÔ ÛÙ¤ÌÌ· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′. √ ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ ›¯Â ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚ· ηϋ Û¯¤ÛË Ì ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ £′ ÙÔ ªÔÓÔÌ¿¯Ô. PUBLIC DOMAIN
√È ÂÈÛÙÔϤ˜ ·˘Ù¤˜, Ô˘ ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ηٿ ÙȘ ·Ú·ÌÔÓ¤˜ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ڋ͢, Ú¤ÂÈ Ó· ÂÍÂÙ·ÛÙÔ‡Ó Â‰Ò Ì ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÎÚ›‚ÂÈ·. ΔÔ Î›ÌÂÓÔ ÙˆÓ ÂÈÛÙÔÏÒÓ Ô˘ ÛÙ¿ÏıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ‰ÂÓ ÛÒ˙ÂÙ·È, ·ÏÏ¿ Ô ¿·˜ ‚‚·ÈÒÓÂÈ ÛÙȘ ··ÓÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ fiÙÈ Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó Ì Ó‡̷ ÂÈÚ‹Ó˘ Î·È ·ÊÔÛ›ˆÛ˘ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÔÛÙÔÏÈÎfi ıÚfiÓÔ Ù˘ ƒÒÌ˘. ¶Ò˜ ›¯Â ·ÓÙ·ÔÎÚÈı›, ÏÔÈfiÓ, ÛÙȘ ÚÔı¤ÛÂȘ Ù˘ ‰È΋˜ Ì·˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÌÔÓ·Ú¯›·˜ Ô ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘; ªÂ ÎÚ˘Ê¤˜ Û˘Ìʈӛ˜ Ì ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜, Ì ·ÂÈϤ˜, Ì ηÙËÁÔڛ˜ ÁÈ· Ú¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ›¯·Ó ·Ú·ÁÚ·Ê›, Ì ·ÚÂÍËÁ‹ÛÂȘ fiÏÔ ÛÔÊÈÛÙ›· Û˘ÓÙÂÙ·Á̤Ó˜ Î·È Ì ÛηӉ·ÏÒ‰ÂȘ ʋ̘ ÁÈ· ·Ó‡·ÚÎÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ΔÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ¿ÌÂÛ˘ ÚÔ·ÁˆÁ‹˜ ÂÓfi˜ Ï·˚ÎÔ‡ Û ·Ú¯ÈÂÚ¤· ›¯Â ‹‰Ë Û˘˙ËÙËı› ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÂٷ͇ Ùˆ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ Δ·Ú·Û›Ô˘, ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, Î·È ‰ÂÓ Â›¯Â ÛÙ·ı› ÔÙ¤ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÛÔ‚·Ú‹ ‰È¤ÓÂÍË. ∂Í›ÛÔ˘ Î·È Ë ÂˆÓ˘Ì›· ÙÔ˘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ‹‰Ë ÁÈ· ¤ÓÙÂ Î·È Ï¤ÔÓ ·ÈÒÓ˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· ·ÚÂÌÔ‰ÈÛÙ› ÏfiÁˆ ·˘ÙÔ‡ Ë ÂÈÚËÓÈ΋ Û˘Ó‡·ÚÍË ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ. ¢ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÈ ¤Î·ÓÂ Ô ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï Û¯ÂÙÈο Ì ÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ Î·È Ù˘ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·˜. ∞ÏÏ¿ ÙÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÔÈ ÕÚ·‚˜ ¤ÁÈÓ·Ó Î‡ÚÈÔÈ Ù˘ ™˘Ú›·˜ Î·È Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘, Ë ÌÔÓ·Ú¯›· Î·È Ë ∂ÎÎÏËÛ›· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ó· Â¤Ì‚Ô˘Ó ÛÙËÓ ÂÎÏÔÁ‹ Î·È ÛÙË ¯ÂÈÚÔÙÔÓ›· ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ ÂΛӈÓ, ηıÒ˜, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ‰ÈÒÍÂˆÓ Î·Ù¿ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ›ÛÙ˘ Û ÂΛӷ Ù· ̤ÚË, ηٿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· ¤ÏÂÈ·Ó ÙÂÏ›ˆ˜ ÔÈ ·Ó·Áη›ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛ‹ Ù˘. ¶ÔÙ¤ ‰ÂÓ Â›¯Â ıˆÚËı› ¿ÙÔË ·˘Ù‹ Ë ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ‰ÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Û ÂΛӘ ÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ·Î·Ù·Ì¿¯ËÙ˘ ·Ó¿Á΢ ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË Ù˘ ›ÛÙ˘. ∞ÏÏ¿, ¤ÏÂÁÂ Ô §¤ÔÓÙ·˜ £′, Ë ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ÂÚÈ›¯Â οÔÈ· ÊÚ¿ÛË Ô˘ ›¯Â ÛÎÔfi Ó· ÌÂÈÒÛÂÈ ÙÔ Î‡ÚÔ˜ Ù˘ ڈ̷˚΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ŸÌˆ˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· Ô˘ ‰›ÓÂÈ Ô ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ, Ë ÊÚ¿ÛË ‰ÂÓ ÂÚÈ›¯Â η̛· ÛÔ‚·Ú‹ ÚÔÛ‚ÔÏ‹ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ηıÒ˜ ·Ú·ÙËÚÔ‡Û ·Ï¿ ˆ˜ ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ¿· ÂÚÈÏ‹ÊıËΠÛÙ· ‰›Ù˘¯· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ı· ÌÓËÌÔÓ¢fiÙ·Ó Û fiϘ ÙȘ ∂ÎÎÏËۛ˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÂÓÒ, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘ ‰ÂÓ ı· ÌÓËÌÔÓ¢fiÙ·Ó ÂÎ Ó¤Ô˘ ·Ú¿ ÌfiÓÔ Û ̛· ∂ÎÎÏËÛ›·, ÙË ÚˆÌ·˚΋. ΔÔ ÌfiÓÔ ˙‹ÙËÌ·, ÏÔÈfiÓ, Ô˘ ·¤ÌÂÓ ‹Ù·Ó Ô ‰ÈˆÁÌfi˜ Ô˘ ¤·ı·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ
ʋ̘ ÔÈ §·Ù›ÓÔÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. °È’ ·˘Ùfi ÙÔ ˙‹ÙËÌ·, ‚¤‚·È·, Ô ¿·˜ ›¯Â ‰Èη›ˆÌ· Î·È Î·ı‹ÎÔÓ Ó· ˙ËÙ‹ÛÂÈ ÂÍËÁ‹ÛÂȘ. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ Â›Ó·È Î·ıfiÏÔ˘ ‚¤‚·ÈÔ ·Ó ¤ÁÈÓÂ Î·È ¤ÙÛÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ê·ÓÂÚfi ̤¯ÚÈ ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÚÔÎÏ‹ıËΠ·fi ÙËÓ ·˘ı¿‰ÂÈ· Î·È ÙËÓ ·Ï·˙ÔÓ›· ·ÓıÚÒˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ·¤‰ÂÈÍ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ·Ó fiÚÈÔ. ÕÏψÛÙÂ, ÁÈ· Ó· ··ÓÙ‹ÛÂÈ Û ÂÈÛÙÔϤ˜ Ô˘ ›¯·Ó ÁÚ·ÊÙ› Ì ٤ÙÔÈ· Â˘Û¤‚ÂÈ· ÚÔ˜ ÙÔ ÚfiÛˆfi ÙÔ˘, Ô ¿·˜ ·ÓÙ› Ó· ÂÚÈÔÚÈÛÙ› Û ÂΛÓË ÙËÓ ·‰ÈΛ·, ÂÎÙÚ¿ËΠ۠ÙfiÛ˜ ¿ÏϘ ηÙËÁÔڛ˜ Î·È Ì›ÏËÛ ÁÂÓÈο Ì ÙÚfiÔ ÙfiÛÔ ·ÂÈÏËÙÈÎfi ÒÛÙ ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ¤„·¯Ó ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ‰È·Ì¿¯Â˜. √ ÙÚfiÔ˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÏÈÙ‡ÙËÎ·Ó ÔÈ ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ› ÙÔ˘ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ Ô ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓfi˜ ÙÔ˘˜ ηډÈÓ¿ÏÈÔ˜ √‡Ì‚ÂÚÙÔ˜61 ÙÔ Î·ıÈÛÙÔ‡Ó ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ.
™Î·Ó‰·ÏÈÛÙÈ΋ ‰È·ÁˆÁ‹ ÙˆÓ ·ÂÛÙ·ÏÌ¤ÓˆÓ ÙÔ˘ ¿· √È ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ÙÔ˘ ¿· ¤ÊÙ·Û·Ó ÙÔÓ πÔ‡ÏÈÔ ÙÔ˘ 1054 ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È Ô ·ÙÚȿگ˘ ÙÔ‡˜ ˘Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó fiˆ˜ ¤ÚÂÂ, ·ÏÏ¿ Ô ·ÙÚȿگ˘ ·¤Ê˘Á οıÂ Û˘˙‹ÙËÛË ÁÈ· ÙȘ ηÙËÁÔڛ˜ Ô˘ ÂÚȤ¯ÔÓÙ·Ó ÛÙȘ ÂÈÛÙÔϤ˜ Ô˘ ¤ÊÂÚ·Ó, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ӷ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ÙËÓ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈ΋ ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· Ô˘ ÂÈ˙ËÙÔ‡Û ÂΛÓÔ˜, ηıÒ˜ ·˘Ù‹ ·Ó‹Î ÛÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ ÂÎÚÔÛÒˆÓ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ΔfiÙÂ Ô √‡Ì‚ÂÚÙÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹ıÂÏ ӷ ÚÔηϤÛÂÈ ÔˆÛ‰‹ÔÙ ÛοӉ·Ï·, Û˘Ó¤Ù·ÍÂ Î·È ‰ËÌÔÛ›Â˘Û ·¿ÓÙËÛË ÛÙȘ ηÙËÁÔڛ˜ Ô˘ ›¯Â ·Â˘ı‡ÓÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ Ô ·Ú¯È›ÛÎÔÔ˜ ∞¯Ú›‰·˜ §¤ÔÓÙ·˜. ∞ÏÏ¿, ·ÓÙ› Ó· Û˘˙ËÙ‹ÛÂÈ Ì ÚÔÛÔ¯‹ Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ‡‚ÚÂȘ, ÔÓfiÌ·Û ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ·ÙÚ›‰· οı ·›ÚÂÛ˘, ·Ú¿‰È·Û ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Î·È Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ·Ó‡·ÚÎÙÔ˘˜ ̇ıÔ˘˜ Î·È Î·ÙËÁfiÚËÛ ΢ڛˆ˜ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë fiÙÈ ÚÔÛËχÙÈ˙ ÙÔ˘˜ §·Ù›ÓÔ˘˜, οÙÈ Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ ›¯Â ‰ËÏÒÛÂÈ Û ۇÓÔ‰Ô fiÙÈ ‹Ù·Ó Û˘ÎÔÊ·ÓÙ›·. ¢ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠfï˜ Û ·˘Ù¿. ™˘Ó¤Ù·ÍÂ Î·È ¿ÏÏË ÂÈÛÙÔÏ‹ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ŒÏÏËÓ· ÌÔÓ·¯Ô‡ ¡È΋ٷ ™ÙËı¿ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ›Û˘ ÁÚ¿„ÂÈ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ·˙‡ÌˆÓ, ·ÏÏ¿ Ì Ôχ ‹ÈÔ ÙÚfiÔ. ΔȘ ηÈÓÔÙƠ̂˜ Ô˘ ·¤‰È‰·Ó ÛÙÔ˘˜ §·Ù›ÓÔ˘˜ Ô ¡È΋ٷ˜ ‰ÂÓ ÙȘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙ ˆ˜ ·›ÚÂÛË ·ÏÏ¿ ˆ˜ ·Ï‹ ‰È·ÊÔÚÔÔ›ËÛË Ù˘ ·ÔÛÙÔÏÈ΋˜ ‰È‰·Ûηϛ·˜. ÷ڷÎÙ‹ÚÈ˙ ̿ÏÈÛÙ· ÙË ÚˆÌ·˚΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ÔÊı·ÏÌfi Ô˘ ‚ϤÂÈ fiÏË ÙËÓ ÔÈÎÔ˘Ì¤ÓË. ™Â
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
·¿ÓÙËÛË Ô √‡Ì‚ÂÚÙÔ˜ ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈÛÂ Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙË, Á¿È‰·ÚÔ, ÂÈÎÔ‡ÚÂÈÔ, fiÚÓÔ, ·Ú¯È·ÈÚÂÙÈÎfi Î·È ¿ÏÏ· Û˘Ó·Ê‹. ªÚÔÛÙ¿ Û ·˘Ùfi ÙÔ ÛοӉ·ÏÔ ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ Û˘ÌÂÚÈʤÚıËÎ·Ó Ì ÙË Û˘ÓËıÈṲ̂ÓË ÙÔ˘˜ ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ ÙÔÓ ¡È΋ٷ Ó· ·Ó·Î·Ï¤ÛÂÈ ·˘Ù¿ Ô˘ ¤ÁÚ·„Â Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ó· Ù· ο„ÂÈ. √ ·ÙÚȿگ˘, ·fi ÙËÓ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘, ¤ÌÂÓ ÈÛ¯˘ÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ fiÙÈ Ù· ÂÓ ÏfiÁˆ ˙ËÙ‹Ì·Ù· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· Û˘˙ËÙËıÔ‡Ó ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÂÓÒÈÔÓ Î·È ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÂÓÒ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ Û˘ÌÂÚÈʤÚÂÙ·È ÔÏÈÙÈṲ̂ӷ ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÚÂÛıÂ˘Ù¤˜, ̤¯ÚÈ Ô˘ ÂΛÓÔÈ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó ÙËÓ ›‰È· Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿, ·ÏÏ¿ ·ÎfiÌ· Î·È ÙfiÙ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙÔ Ó· ‰È·Îfi„ÂÈ Î¿ı ۯ¤ÛË Ì·˙› ÙÔ˘˜ Î·È Ó· ÙÔ˘˜ ··ÁÔÚ¤„ÂÈ Ó· ÙÂÏÔ‡Ó ÙË £Â›· §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÛÙËÓ ÂÓÔÚ›· ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ›¯·Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ηٿ Ù· ̤۷ πÔ˘Ï›Ô˘ ÙÔ˘
1054, ‰ËÏ·‰‹ ¤Ó· Ì‹Ó· ÂÚ›Ô˘ ·fi ÙËÓ ¿ÊÈÍË ÙˆÓ ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈˆÓ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· £′. ∞¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ˘‚ÚÈÛÙÈΤ˜ ÂÈÛÙÔϤ˜ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ·˘ı¿‰ÂÈ· Î·È ÙÔ ¯Ï¢·ÛÌfi ÙˆÓ ·ÂÛÙ·ÏÌ¤ÓˆÓ ÙÔ˘, ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ ··ÓÙÔ‡Û·Ó fiÙÈ ·˘Ù‹ Ë ‰È·Ì¿¯Ë ¤Ú ӷ ˘Ô‚ÏËı› ÛÙËÓ ÎÚ›ÛË ÙÔ˘ Û˘ÓfiÏÔ˘ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. øÛÙfiÛÔ, ÙÔ˘˜ ·Ú·¯ˆÚÔ‡Û·Ó fi,ÙÈ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·Ùfi, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÚÔ‰ÈηÛÙ› Ë ÔÚÈÛÙÈ΋ ‰È¢ı¤ÙËÛË ÙÔ˘ ˙ËÙ‹Ì·ÙÔ˜ Î·È ˘Ô¯Ú¤ˆÛ·Ó ÙÔÓ ¡È΋ٷ ™ÙËı¿ÙÔ Ó· ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÂÈ Â›ÛËÌ· fiÛ· ›¯Â ÁÚ¿„ÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ. ΔÈ ¿ÏÏÔ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ··ÈÙ‹ÛÔ˘Ó ÏÔÁÈο ·˘ÙÔ› Ô˘ ‹Ù·Ó Ì ÙÔÓ √‡Ì‚ÂÚÙÔ; √ ›‰ÈÔ˜ Ô ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ ·Ú·‰¤¯ÂÙ·È fiÙÈ Ì ÙËÓ ·Ô‰ÔÎÈÌ·Û›· ÙÔ˘ ¡È΋ٷ ÛËÌ›ˆÛ·Ó Ï·ÌÚ‹ Ó›ÎË. ªÔÚ› Ô ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï Ó· ÌË ‰Â¯fiÙ·Ó Ó· ‰ÈηÛÙ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜, ÂÈηÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÙËÓ ·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ Û˘ÓfiÏÔ˘ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ·ÏÏ¿ ÔÈ ‰È-
[155]
[156]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÎÔ› Ì·˜ › ÂÙ¿ ÔÏfiÎÏËÚÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ ‰ÂÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÙËÓ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈ΋ ·ÚÌÔ‰ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ¿·, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÚÔÎÏËı› ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÔÚÈÛÙÈ΋ Ú‹ÍË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ. ™˘ÓÂÒ˜, ÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Î¿ÏÏÈÛÙ· Ó· ÂÚÈ̤ÓÔ˘Ó ÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ Ô˘ ÚÔÙ¿ıËÎÂ, ÂÈÊ˘Ï·ÛÛfiÌÂÓÔÈ, ·Ó ‹ıÂÏ·Ó, ÁÈ· Ù· ˘ÔÙÈı¤ÌÂÓ· ‰ÈηÈÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜. ∞ÏÏ¿ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ Ê¿ÓËΠfiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ¿ÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ú¿ ÌfiÓÔ ÁÈ· Ó· ÚÔηϤÛÔ˘Ó ÛοӉ·Ï·. ŒÙÛÈ, ÛÙȘ 16 πÔ˘Ï›Ô˘, ÂÓÒ ÎÏ‹ÚÔ˜ Î·È Ï·fi˜ ›¯·Ó Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› ÛÙÔÓ ÈÂÚfi Ó·fi Ù˘ ÙÔ˘ £ÂÔ‡ ™ÔÊ›·˜, Ô √‡Ì‚ÂÚÙÔ˜ Î·È ÔÈ ¿ÓıÚˆÔ› ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙÔ Ó·fi ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘ Î·È Ì ·Û¤‚ÂÈ· ‰È¤ÎÔ„·Ó ÙË £Â›· §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›·, ¤ÊÙ·Û·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∞Á›· ΔÚ¿Â˙·, ¿ÊËÛ·Ó ·ÊÔÚÈÛÌfi ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï Î·È ¤Ê˘Á·Ó ÙÈÓ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙË ÛÎfiÓË ÙˆÓ Ô‰ÈÒÓ ÙÔ˘˜ Î·È ÂÈηÏÔ‡ÌÂÓÔÈ ÙË ı›· ‰›ÎË. ¶fiÛË ‹Ù·Ó Ë ·ÓÔ¯‹ Î·È Ë ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ· ÙˆÓ ‰ÈÎÒÓ Ì·˜ ‰ÂÓ Ê¿ÓËΠÔÙ¤ ÈÔ Î·ı·Ú¿ fiÛÔ ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ ÂΛÓË ÛÙÈÁÌ‹, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ¤Ó· Ó‡̷ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÈʤÚÂÈ ÛÎÏËÚ‹ ÙÈ̈ڛ· ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ÂÁÎÏ‹Ì·ÙÔ˜. ∫·È fï˜, Ô ÈÂڿگ˘ Ì·˜ ¤ÙÚ„ ÙËÓ ·ÛÊ·Ï‹ ÙÔ˘˜ ¤ÍÔ‰Ô ·fi ÙÔ Ó·fi Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ̤Ú˜ ‹Ù·Ó Û ı¤ÛË, ¿ÏÈ Ì ·ÛÊ¿ÏÂÈ·, Ó· ʇÁÔ˘Ó ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÊÔ‡ ·Ô¯·ÈÚ¤ÙÈÛ·Ó ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ‹Ú·Ó Ù· Û˘ÓËıÈṲ̂ӷ ‰ÒÚ· ·fi ·˘ÙfiÓ. √‡Ù ·˘Ùfi fï˜ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙfi, ηıÒ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Î·È Ô ·ÙÚȿگ˘, ÂÍ·ÓÙÏÒÓÙ·˜ οı ÙÚfiÔ Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á‹˜, fiÙ·Ó ÔÈ ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ÙÔ˘ ¿· ›¯·Ó ‹‰Ë ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙË ™ËÏ˘‚Ú›·, ÙÔ˘˜ ·Ú·Î¿ÏÂÛ·Ó Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì ÙËÓ ÂÏ›‰· fiÙÈ ˘‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌ· ÂÚÈıÒÚÈ· Ó· Û˘Ì‚È‚·ÛÙÔ‡Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô √‡Ì‚ÂÚÙÔ˜ Î·È ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ¤ÛÙÚ„·Ó ÛÙȘ 20 πÔ˘Ï›Ô˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ fï˜ ·fi ÙË Ì›· ÂΛÓÔÈ ‰ÂÓ Â›ıÔÓÙ·Ó Ó· ¤ÚıÔ˘Ó Û ·ʋ Ì ÙËÓ ÈÂÚ¿ Û‡ÓÔ‰Ô Î·È Ó· ‰ÒÛÔ˘Ó ÂÍ‹ÁËÛË ÁÈ· ÙÔ ˘‚ÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ˘˜ ¤ÁÁÚ·ÊÔ, Î·È ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË Ù˘ ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·˜ ›¯Â ÙÂÏÈο ÂÍÔÚÁÈÛÙ› ÙfiÛÔ Ôχ, ÒÛÙ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·Ú·Ù›ÓÔ˘Ó ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ ÙÔ˘˜ ¯ˆÚ›˜ Ó· ‰È·ÙÚ¤¯Ô˘Ó ÛÔ‚·Úfi ΛӉ˘ÓÔ Î·È Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÙÔ˘˜ ·Ú·ÎÈÓ‹ÛÂÈ Ó· ʇÁÔ˘Ó ÔÚÈÛÙÈο fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÓˆÚ›ÙÂÚ·. ∫·È Ôχ ηϿ ¤Î·ÓÂ, ηıÒ˜, ÌfiÏȘ ¤Ê˘Á·Ó, ͤ۷Û ÂͤÁÂÚÛË ÏfiÁˆ Ù˘ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ˘ Ô˘ ›¯Â ÎÔÚ˘Êˆı› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜, Ë ÔÔ›· ηÙÂÛÙ¿ÏË Ì ÌÂÁ¿ÏË ‰˘ÛÎÔÏ›·. °È· Ó· ÂÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ÁÈ· ÙÔ fiÛÔ ‰›ÎÈÔ Â›¯·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ Ó· ·Á·Ó·ÎÙ‹ÛÔ˘Ó, ·ÚΛ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì fiÙÈ Ô ·ÊÔÚÈÛÌfi˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Î·È
fiÛˆÓ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Á‡Úˆ ÙÔ˘, ‰ËÏ·‰‹ ÔÏfiÎÏËÚ˘ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, Ô˘ ÙÔÓ ·¤ıÂÛ·Ó ÛÙȘ 16 πÔ˘Ï›Ô˘ ¿Óˆ ÛÙËÓ ∞Á›· ΔÚ¿Â˙· Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ Ì·˜ ÌËÙÚfiÔÏ˘, ÂÎÙfi˜ ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ¿ÏϘ ‡‚ÚÂȘ, ÙÔ˘˜ ηÙËÁÔÚÔ‡Û ÁÂÓÈο ˆ˜ 1. ÛÈ̈ÓÈ·ÎÔ‡˜62, 2. Ô˘·ÏÂÛÈ·ÓÔ‡˜63, 3. ·ÚÂÈ·ÓÔ‡˜64, 4. ‰ÔÓ·ÙÈÛÙ¤˜65, 5. ÓÈÎÔÏ·˝Ù˜66, 6. Û‚ËÚÈ·ÓÔ‡˜67, 7. ÓÂ˘Ì·ÙÔÌ¿¯Ô˘˜ ‹ ıÂÔÌ¿¯Ô˘˜, 8. Ì·Óȯ·›Ô˘˜, 9. Ó·˙·ÚËÓÔ‡˜, Ì ̛· ϤÍË fiÙÈ Ë ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ›ÛÙ¢·Ó ÙȘ Ï¿Ó˜ fiÏˆÓ Û¯Â‰fiÓ ÙˆÓ ·ÈÚ¤ÛÂˆÓ Ô˘ ‹Úı·Ó ÔÙ¤ ÛÙÔ Êˆ˜ ·fi ηٷ‚ÔÏ‹˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡. ∂ÓÓÔÂ›Ù·È fiÙÈ ÙÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ ·˘Ùfi, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ ·Ó·ÎÏ‹ıËÎÂ, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ì›ÓÂÈ ·Ó·¿ÓÙËÙÔ. ŒÙÛÈ, Ô ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï, ·ÊÔ‡ Û˘ÁοÏÂÛ ۇÓÔ‰Ô, ·Ô‰ÔΛ̷Û ηÙËÁÔÚËÌ·ÙÈο ÙÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ, ·Û¯ÔÏ‹ıËΠȉȷ›ÙÂÚ· Ì ˙‹ÙËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ ηıÒ˜ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ √˘‚¤ÚÙÔ˘, ÛÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ·ÊÔÚÈÛÌfi ÙÔ˘˜, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ¿ÏÏ·, ›¯·Ó ÙËÓ ·Ê¤ÏÂÈ· Ó· ηÙËÁÔÚ‹ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Î·È ˆ˜ ÓÂ˘Ì·ÙÔÌ¿¯Ô˘˜ ‹ ıÂÔÌ¿¯Ô˘˜ ÂÂȉ‹ ·Ê·›ÚÂÛ·Ó ‰‹ıÂÓ ·fi ÙÔ ™‡Ì‚ÔÏÔ Ù˘ ¶›ÛÙˆ˜ ÙËÓ ÂÎfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ·Ó·Á›Ô˘ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ Î·È ·fi ÙÔÓ ÀÈfi.
∏ ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ¤ÓˆÛË Â›Ó·È ·‰‡Ó·ÙË ŸÙ·Ó Ú·ÁÌ·ÙÂ˘Ù‹Î·Ì ٷ Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ‰È·Ì¿¯Ë ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ¿· ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ ‰ÂÓ ‰ÈÛÙ¿Û·Ì ӷ ηٷÎÚ›ÓÔ˘Ì ÙÔÓ ÚÒÙÔ, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠÛÙÔ Ó· ·ÔÎÚÔ‡ÛÂÈ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯È΋ ·Í›ˆÛË ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘, ·ÏÏ¿ ·Ó¤ÌÂÈÍ ÛÙË ‰È·Ì¿¯Ë Î·È ÙË ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ‰È¤ÓÂÍË. ™ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË fï˜ ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ ‰›Î·ÈÔ ··ÈÙ› Ó· ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ›, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ·‰ÈÎËÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘˜, ¤Î·Ó·Ó ·ÎfiÌ· ÙÔ Ï¿ıÔ˜ Ó· ·Ó·˙ˆ˘ÚÒÛÔ˘Ó ÙÔ ‰ÔÁÌ·ÙÈÎfi ÛοӉ·ÏÔ. ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÙˆÓ 180 ÂÙÒÓ ·fi ÙÔÓ ºÒÙÈÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ Î¿ı ›ÛËÌË Û˘˙‹ÙËÛË ÂÚ› ‰ÔÁÌ¿ÙˆÓ Â›¯Â ÛÙ·‰È·Î¿ ÂÎÏ›„ÂÈ, ÂÓÒ ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Î·Ù¤ÏËÍ·Ó Ó· ›ӷÈ, ·Ó fi¯È ¿ÓÙ· ÊÈÏÈΤ˜, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂÈÚËÓÈΤ˜. √È ‰È·ÊˆÓ›Â˜ Ô˘ ÚÔ¤Î˘Ù·Ó Î·Ù¿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· ÔÊ›ÏÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ·Í›ˆÛË Ô˘ ›¯·Ó ·Ó¤Î·ıÂÓ ÔÈ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ Ó· ÂÈ‚¿ÏÔ˘Ó ÙË ı¤ÏËÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË ‰È΋ Ì·˜ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È fi¯È ·fi ÙȘ ‰È·ÊˆÓ›Â˜ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ÁÈ· Ù· ‰fiÁÌ·Ù· Î·È ÙÔ˘˜ Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜ Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜. √ ›‰ÈÔ˜ Ô ¡È΋ٷ˜ ™ÙËı¿ÙÔ˜, Ô˘ ›¯Â ÁÚ¿„ÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Î·ÈÓÔÙÔÌÈÒÓ Ù˘ ‰˘ÙÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ‰ÂÓ ¤ıÈÍ ηıfiÏÔ˘ ÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎfiÚ¢ÛË, fiÙ·Ó Í·ÊÓÈο ÔÈ
[157]
√ ∂˘·ÁÁÂÏÈÛÌfi˜, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ El Greco, Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ 1560-1614. √ ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï, ÌÂÙ¿ Ù· ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ÚԤ΢„·Ó ·fi ÙËÓ Â›ÛÎÂ„Ë Ù˘ ·ÓÙÈÚÔۈ›·˜ ÙˆÓ ¢˘ÙÈÎÒÓ ˘fi ÙÔÓ Î·Ú‰ÈÓ¿ÏÈÔ √‡Ì‚ÂÚÙÔ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Û˘ÁοÏÂÛ ۇÓÔ‰Ô Ô˘ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠȉȷ›ÙÂÚ· Ì ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ÂÎfiÚ¢Û˘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶Ó‡̷ÙÔ˜. THE GALLERY COLLECTION/ CORBIS/APEIRON
[158]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ‰È¿ÈÚÂÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ‰ÂÓ ÚԤ΢„ ·fi ‰ÔÁÌ·ÙÈΤ˜, ‰È·ÊˆÓ›Â˜ ·ÏÏ¿ ÏfiÁˆ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ. ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ √˘Ì‚¤ÚÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ ηӤӷ ÏfiÁÔ, ÙÔ Â·Ó¤ÊÂÚ·Ó ÛÎÏËÚ·›ÓÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ÙȘ ·ÊÔṲ́˜ Ù˘ ‰È¿ÛÙ·Û˘. √È ‰ÈÎÔ› Ì·˜ fi¯È ÌfiÓÔ Û˘ÌÂÚÈʤÚıËÎ·Ó ÛÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚ›ÛÙ·ÛË, ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ̤¯ÚÈ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜, Ì ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ‰˘Ó·Ù‹ ·ÓÔ¯‹ Î·È ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ·, ·ÏÏ¿ ·ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó Ë Î·Ù¿ÏËÍË ÚԉȷÁÚ·ÊfiÙ·Ó Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈ΋, ¤‰ÂÈÍ·Ó ÙË ‰È¿ıÂÛË Ó· ·Ê‹ÛÔ˘Ó ÌÈ· fiÚÙ· ·ÓÔȯً ÁÈ· Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á‹, ηıÒ˜ ÛÙË Û˘ÓÔ‰È΋ Ú¿ÍË Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·Ô‰ÔÎÈÌ¿ÛÙËÎÂ Î·È Î·Ù·‰ÈοÛÙËÎÂ Ô ÏÂÁfiÌÂÓÔ˜ ·ÊÔÚÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ √˘Ì‚¤ÚÙÔ˘ Î·È Ù˘ Û˘Óԉ›·˜ ÙÔ˘, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ› ıˆڋıËΠfiÙÈ Û fiÏ· ÂÓ‹ÚÁËÛ·Ó Ì ‚¿ÛË ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜ ÁÓÒÌË Î·È fi¯È ˆ˜ ÁÓ‹ÛÈÔÈ ÙÔÔÙËÚËÙ¤˜ ÙÔ˘ ¿· §¤ÔÓÙ· £′,, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ›¯Â Âı¿ÓÂÈ ÛÙȘ 19 ∞ÚÈÏ›Ô˘, ÚÔÙÔ‡ ‰ËÏ·‰‹ ÂΛÓÔÈ ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∫·È Â›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ, Û‡Ìʈӷ Ì οÔÈÔ˘˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜, Ô ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï, Û˘ÁοÏÂÛ ›Ù ÂΛÓÔ ÙÔ ¤ÙÔ˜, ÙÔ 1054, ›Ù ÙÔ 1057, Û‡ÓÔ‰Ô Ô˘ ‹Ù·Ó Ôχ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·fi ÙËÓ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓË, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÌÂÙ›¯·Ó, ÂÎÙfi˜ ÔÏÏÒÓ ¿ÏÏˆÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤ˆÓ Î·È Ô ·ÙÚȿگ˘ ∞ÓÙÈԯ›·˜ Î·È ÔÈ ÌËÙÚÔÔϛ٘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ Î·È ∫‡ÚÔ˘. ∏ Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·˘Ù‹ ·¤ÂÌ„Â ·fi ÙËÓ Î·ıÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· ÙÔ˘˜ §·Ù›ÓÔ˘˜ Î·È Ë ·fiÊ·Û‹ Ù˘ ÂÈ΢ÚÒıËÎÂ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ·ÙÚȿگ˜ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜ Î·È πÂÚÔÛÔÏ‡ÌˆÓ Ô˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·Ú¢ÚÂı› Û ·˘Ù‹. ∞ÏÏ¿ Ô ¶›¯ÏÂÚ, Ì οÔÈÔ ‰ÈÛÙ·ÁÌfi, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ·˘Ù‹ ÙË Û‡ÓÔ‰Ô, ÂÓÒ Ô ∂ÚÁÂÓÚÔ›ıÂÚ ÙË ıˆÚ› ÂÓÙÂÏÒ˜ ·ÌÊ›‚ÔÏË, ‚‚·ÈÒÓÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰‡Ô ÂÎÎÏËÛÈÒÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· ˘Ê›ÛÙ·ÓÙ·È Ì¤¯ÚÈ ÂÓfi˜ ÛËÌ›Ԣ, ‰ÂÓ ‰È·ÎfiËÎ·Ó Ô‡Ù ÙÔÓ ˘fiÏÔÈÔ ¯ÚfiÓÔ Ù˘ ·ÙÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï. ΔÔ ÌfiÓÔ Ô˘ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi Â›Ó·È ÔȘ ·ÎÚÈ‚Ò˜ ‹Ù·Ó ·˘Ù¤˜ ÔÈ Û¯¤ÛÂȘ. Ÿˆ˜ fï˜ Î·È ·Ó ¤¯Ô˘Ó Ù· Ú¿ÁÌ·Ù·, ÙÔ ‚¤‚·ÈÔ Â›Ó·È fiÙÈ, ·ÊÔ‡ ÔÈ ¿Â˜ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÂÏ›˙Ô˘Ó ˆ˜ ı· ÂÙ‡¯·ÈÓ·Ó ÂÈÚËÓÈο ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË Ù˘ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÔ˘Ó Ì ÙȘ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË Ù˘ ·ÎÔ›ÌËÙ˘ ÂÈı˘Ì›·˜ ÙÔ˘˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ÚÒÙ· ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜
Î·È ÌÂÙ¿ ÙÔ˘˜ ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚÔ˘˜. ∞ÎfiÌË, ·fi fiÏË ·˘Ù‹ ÙË ÌÂϤÙË Ô‰ËÁԇ̷ÛÙ ÛÙÔ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ Ë ‰È·›ÚÂÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ‰ÂÓ ÚԤ΢„ ·fi ‰ÔÁÌ·ÙÈΤ˜ ‰È·ÊˆÓ›Â˜ ·ÏÏ¿ ÏfiÁˆ ÔÏÈÙÈÎÒÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ. ™˘ÓÂÒ˜, ·Ó ¤ÏÂÈ·Ó ·˘Ù¿ Ù· ÔÏÈÙÈο Û˘ÌʤÚÔÓÙ·, οÙÈ Ô˘ Â˘Ù˘¯Ò˜ ¤¯ÂÈ Û˘Ì‚Â›, Î·È ¿Ì· ηٷÚÁËı› Ë Î˘ÚÈ·Ú¯›·, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›Û˘ ¤¯ÂÈ Û˘Ì‚Â› ÛÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ‰˘ÙÈÎÔ‡ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î¿ÙÈ Ô˘ Ó· ÂÌÔ‰›˙ÂÈ ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ¤ÓˆÛ˘. ŸÙ·Ó ϤÌ ¤ÓˆÛË, ·ӷϷ̂¿ÓÔ˘Ì fiÙÈ ÂÓÓÔÔ‡ÌÂ, Û‡Ìʈӷ Ì ·˘Ùfi Ô˘ ¤¯Ô˘Ì ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Î·È ¿ÏϘ ÊÔÚ¤˜, fi¯È ÙËÓ ÂÛˆÙÂÚÈ΋, ÙË ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ¤ÓˆÛË, ·ÏÏ¿ ÌfiÓÔ ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋, ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋. ŸÛÔÈ Î¿ÓÔ˘Ó ÏfiÁÔ ÁÈ· ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ¤ÓˆÛË ‰ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ó ÙÈ Ï¤ÓÂ, ηıÒ˜ ÔÙ¤ ηӤӷ ¤ıÓÔ˜ ‰ÂÓ ÚfiÎÂÈÙ·È Ó· Û˘ÌʈӋÛÂÈ Ó· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ÂÔÈı‹ÛÂȘ Î·È ·Ú·‰fiÛÂȘ Ì ͤÓ˜. ∏ ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋, ÏÔÈfiÓ, ¤ÓˆÛË Â›Ó·È ÛÙËÓ Ô˘Û›· ÎÂÓ‹, ¤Ó· fiÓÂÈÚÔ Ô˘ ‰ÂÓ ı· Á›ÓÂÈ ÔÙ¤ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. ªÂ ‰Â‰Ô̤ÓÔ ·˘Ùfi, ϤÓ οÔÈÔÈ, ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÂΛÓË Ë Â͈ÙÂÚÈ΋ ¤ÓˆÛË; ∞·ÓÙ¿Ì fiÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ ˆ˜ Â›Ó·È ÚÔÙÈÌfiÙÂÚË, ·Ó ‰ÂÓ Î¿ÓÔ˘Ì ϿıÔ˜, Ë ÂÈÚ‹ÓË ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ·fi ÙËÓ ÂÌfiÏÂÌË Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÙfiÛ· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂٷ͇ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ¢‡Û˘ Î·È ÂÈÎÚ·Ù› ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ̤¯ÚÈ ÙÒÚ· ÌÂٷ͇ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È ÂÓfi˜ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ¢‡Û˘. ŸÏ· Ù· ¤ıÓË Ù˘ °Ë˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Ó·Ùfi Ó· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ì›· ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· Ô˘ Ó· ¤¯ÂÈ ÙËÓ ›‰È· ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË Î·È ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜. ŸÏ˜ ·˘Ù¤˜ fï˜ ÔÈ ‰È¿ÊÔÚ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜ ÌÔÚÔ‡Ó Ó· Û˘Ó˘¿Ú¯Ô˘Ó ÊÈÏÈο, Ó· ·ÓÙ·ÏÏ¿ÛÛÔ˘Ó ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ Î·È Ó· ‰ÈÂÎÂÚ·ÈÒÓÔ˘Ó Ì ·˘ÙÔ‡˜ ÔÏÏ¿ ÎÔÈÓ¿ Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Î·È Ó· Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÛÙËÓ ·ÌÔÈ‚·›· ¢ËÌÂÚ›·, ÂÓÒ Ë Î·ıÂÌ›· ¯ˆÚÈÛÙ¿ ‰È·ÙËÚ› ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· Î·È ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘. ∫¿ÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ ı· ‹Ù·Ó ¢¯‹˜ ¤ÚÁÔ Ó· Á›ÓÂÈ Ì ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ ÎÔÈӈӛ˜ Î·È ıˆÚԇ̠fiÙÈ Ú¤ÂÈ Ó· Â›Ó·È Î·Ó›˜ Ù˘ÊÏfi˜ ÁÈ· Ó· ÌË ‰È·ÎÚ›ÓÂÈ fiÛ· ıÂÙÈο ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ʤÚÂÈ ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ¤ÓˆÛË. ∞ÏÏ¿ ϤÓÂ, ¿ÏÈ, ¿ÏÏÔÈ fiÙÈ ·fi ÙËÓ ¤ÓˆÛË ÌÔÚ› Ó· ÎÈÓ‰˘Ó‡ÛÂÈ Ë ‡·ÚÍË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¤ıÓÔ˘˜, ÙÔ
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÔÔ›Ô ‰È·ÛÒıËΠ·ÎÚÈ‚Ò˜ ¯¿ÚË Û ·˘Ù‹ ÙË ‰È·›ÚÂÛË Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ¯¿ÚË ÛÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ‰È·¯ˆÚÈÛÌfi ·fi ÙË ¢‡ÛË. ∞˘Ùfi ‹Ù·Ó ·Ï‹ıÂÈ· ÛÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ·. ™‹ÌÂÚ· fï˜ ÙÔ Í¯ˆÚÈÛÙfi ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ‹ οÔÈ·˜ ¿ÏÏ˘ ÂıÓfiÙËÙ·˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ë ıÚËÛΛ·, ·ÏÏ¿ Ë ÂıÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, Ë ÂıÓÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË, ÔÈ ÂıÓÈΤ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ. À¿Ú¯Ô˘Ó Î·È ¿ÏÏ· ÔÚıfi‰ÔÍ· ¤ıÓË, ÔÈ ƒÒÛÔÈ, ÔÈ ƒÔ˘Ì¿ÓÔÈ, ÔÈ ™¤Ú‚ÔÈ, ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ÔÈ ∞Ṳ́ÓÈÔÈ. ∞ÏÏ¿ Ë ıÚËÛΛ· ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¤Î·Ó ŒÏÏËÓ˜, Ô‡Ù ÔÈ ŒÏÏËÓ˜ ¤ÁÈÓ·Ó ƒÒÛÔÈ, ™¤Ú‚ÔÈ, ƒÔ˘Ì¿ÓÔÈ, μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ∞Ṳ́ÓÈÔÈ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, fiÏÔÈ ÔÈ ¢˘ÙÈÎÔ› Ô˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÛÙ·‰È·Î¿ ÂÍÂÏÏËÓ›ÛÙËÎ·Ó ÁÈ·Ù› Â›Ó·È Ê˘ÛÈÎfi ÔÈ Ï›ÁÔÈ Ó· ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·È ÙÔÓ ÂıÓÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙˆÓ ÔÏÏÒÓ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ˙Ô˘Ó. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ÏÔÈfiÓ, Î·È ÔÈ ÔÏ˘¿ÚÈı̘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ·ÔÈ˘ ÛÙËÓ πÙ·Ï›· ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ·ÈÒÓˆÓ ÂÍÈÙ·Ï›ÛÙËηÓ, ·Ó Î·È ÛÙËÓ ·Ú¯‹ Ú¤Û‚Â˘·Ó ‰fiÁÌ· Ô˘ ‹Ù·Ó ¯ıÚÈÎfi ÙÔ˘ ڈ̷˚ÎÔ‡. ∏ ÔÚıÔ‰ÔÍ›· ˘‹ÚÍ ··Ú·›ÙËÙÔ ÛÙ‹ÚÈÁÌ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ηٿ ÙÔ ªÂÛ·›ˆÓ·, ÁÈ·Ù› ÙfiÙ ‚·ÛÈÎfi Û˘ÛÙ·ÙÈÎfi ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë ÁÏÒÛÛ·, Ô˘ ·fi ÌfiÓË Ù˘, ¯ˆÚ›˜ ¿ÏϘ ËıÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ‰ÂÓ ·ÔÙÂÏ› ·Î·Ù·Ì¿¯ËÙÔ ÂıÓÈÎfi
ÚÔ‡ÚÁÈÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ÍÂÓÈ΋˜ ÂÈÚÚÔ‹˜. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ fï˜ Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ú·ÎÌ¿˙ÂÈ Ï‹Úˆ˜, ÛÙÔ 13Ô ·ÈÒÓ·, Ô ÌÂ۷ȈÓÈÎfi˜ Ì·˜ ÎfiÛÌÔ˜ Î·È ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÛÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ· Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ Ô Ó¤Ô˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ ·Ó·‚·Ù›ÛÙËΠÁÈ· Ï›ÁÔ ÛÙÔ Ú‡̷ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘, ‹Ú ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ÂıÓÈÎÒÓ ·Ú·‰fiÛÂˆÓ Î·È Ù˘ ÂıÓÈ΋˜ ÊÈÏÔÙÈÌ›·˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ÙÚÔÔÔÈËı› Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο Ë Û¯ÂÙÈ΋ ·Í›· ÙˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ÙÔ˘. ∏ ·ÙÚÔ·Ú¿‰ÔÙË ıÚËÛΛ· fï˜ Ô‡Ù ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ԇÙÂ Î·È ı· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ Ó· ·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ·fi Ù· ‚·ÛÈÎfiÙÂÚ· ËıÈο ΛÓËÙÚ· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÂÎÚÔۈ› È· ·˘Ùfi Î·È ÌfiÓÔ ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi ÒÛÙ ӷ ԇ̠fiÙÈ ‰ÂÓ ÂÈÙÚ¤ÂÙ·È Ó· ·ÏÒÛÔ˘Ì ·‰ÂÏÊÈÎfi ¯¤ÚÈ ÚÔ˜ ¿ÏϘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜, ÁÈ·Ù› Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ‰È·ÎÈÓ‰˘Ó‡ԢÌ ÙËÓ ÂıÓfiÙËÙ¿ Ì·˜. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi ›̷ÛÙ ÂÂÈṲ̂ÓÔÈ fiÙÈ ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ ‰ÂÓ ı· ‰È·ÛÙ¿ÛÂÈ Ó· ·Ô‰Â¯Ù› ÙËÓ Â͈ÙÂÚÈ΋ ¤ÓˆÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ. ∞ÏÏ¿ ÙÔ Î·Îfi Â›Ó·È ˆ˜ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ù˘ ƒÒÌ˘ ¤¯ÂÈ Û˘Ó‰Âı› ÈÛÙÔÚÈο Û ٤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi Ì ÙÔ ‰fiÁÌ· Ù˘ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜, ÒÛÙ οı ·Ú·¯ÒÚËÛË ˆ˜ ÚÔ˜ ·˘Ùfi ÙÔ ‰fiÁÌ· ı· ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Û Ì ÙËÓ ¿ÚÓËÛË Ù˘ ‡·Ú͢ ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘ ÂΛÓÔ˘ ÙÔ˘ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜.
[159]
§ÂÙÔ̤ÚÂÈ· ·fi ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Gian Lorenzo Bernini, ÙÔ˘ 1666, ÛÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶¤ÙÚÔ˘. ∞ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ÙÔ ÕÁÈÔ ¶Ó‡̷. P DELISS/GODONG/ CORBIS/APEIRON
[160]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜
ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
[161]
¶ÂÚ›Ô‰Ô Δ∞™√™ μ∂¡∂Δ™∞¡√¶√À§√™
[162]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ˜ ÙÔ˘ Õıˆ ‹Ù·Ó
·fi Ù· ÂÁÎfiÛÌÈ· Ì·ÚÙ˘ÚÂ›Ù·È ·fi ÙÔÓ
ÂÚË̛٘ ·fi ÙÔ˘˜ ‚ÔÛÎÔ‡˜ ÙˆÓ Á‡Úˆ
ηÙÔÈÎË̤ÓË ‹‰Ë ·fi ÙËÓ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·.
9Ô ·ÈÒÓ·, ηٿ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘
ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È Ù· ÎÔ¿‰È· ÙÔ˘˜. ∞fi ÙÔ
√ ™ÙÚ¿‚ˆÓ·˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙËÓ ‡·ÚÍË
Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ Â›¯·Ó ·˘ÍËı› ·ÚÎÂÙ¿.
10Ô ·ÈÒÓ· ‰È·Ê·›ÓÂÙ·È Î·È ÌÈ· ÌÔÚÊ‹
fiÏÂˆÓ Û ‰È¿ÊÔÚ· ÛËÌ›· Ù˘
ΔËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹ ÌfiÓ·Û·Ó ÌÂÁ¿Ï˜
ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ù˘ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜, ηıÒ˜
¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ηٿ ÙËÓ ‡ÛÙÂÚË
ÚÔ‰ÚÔÌÈΤ˜ ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘ ·ÁÈÔÚÂÈÙÈÎÔ‡
Ì·ÚÙ˘ÚÂ›Ù·È Ë ‡·ÚÍË ÂÓfi˜
·Ú¯·ÈfiÙËÙ·, Î·È Ù· Â˘Ú‹Ì·Ù·
ÌÔÓ·¯ÈÛÌÔ‡, fiˆ˜ Ô fiÛÈÔ˜ ¶¤ÙÚÔ˜ Ô
ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÌÔÓ·¯Ô‡, ÙÔ˘ ¶ÚÒÙÔ˘, Ô˘
·Ó·ÛηÊÒÓ ÛÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜, fiˆ˜
∞ıˆÓ›Ù˘. °ÂÓÈο, ÔÈ ·ÛÎËÙ¤˜ ÙÔ˘ Õıˆ
ÂÎÙÂÏÔ‡Û ¯Ú¤Ë ÂÎÚÔÛÒÔ˘ ÙˆÓ
Î·È ÔÈ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ˜ Ô˘ Â›Ó·È ÔÚ·Ù¤˜
Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚÒÈÌË Ê¿ÛË ‹Ù·Ó ΢ڛˆ˜
˘fiÏÔÈˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ. ΔËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹,
Û ‰È¿ÊÔÚ· ÛËÌ›· Î·È ÌÓËÌ›· Ù˘
ÌÂÌÔӈ̤ÓÔÈ ·Ó·¯ˆÚËÙ¤˜ Ô˘
‰ËÏ·‰‹ ÚÈÓ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 10Ô˘
¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘, ÂȂ‚·ÈÒÓÔ˘Ó ÙË
·ÔÛ‡ÚÔÓÙ·Ó ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ‹ Û ÌÈÎÚ¤˜
·ÈÒÓ·, ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó Î·È Î¿ÔÈ· ÈÔ
Ì·ÚÙ˘Ú›· ·˘Ù‹. ∏ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ηÈ
ÔÌ¿‰Â˜, ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ·˘ÛÙËÚ‹
ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, fiˆ˜ Ë ÌÔÓ‹
ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ·Ú·ÎÌ‹ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·
ÓËÛÙ›· Î·È ÚÔÛ¢¯fiÌÂÓÔÈ. ™ÈÁ¿ ÛÈÁ¿
•ËÚÔÔÙ¿ÌÔ˘.
Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙË Ã·ÏÎȉÈ΋ Ô‰‹ÁËÛÂ
ÔÈ ∞ÁÈÔÚ›Ù˜ ·¤ÎÙËÛ·Ó Ê‹ÌË Î·È
∏ ¿ÊÈÍË ÙÔ˘ ÔÛ›Ô˘ ∞ı·Ó·Û›Ô˘,
ÛÙËÓ ÂÁηٿÏÂÈ„Ë ÙˆÓ ÔÈÎÈÛÌÒÓ ÙÔ˘
ÚÔÛ›ÏÎ˘Û·Ó ÙÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Ù˘
ÁÓˆÛÙÔ‡ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ˆ˜ ∞ÁÈÔÚ›ÙË,
Õıˆ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙÔÓ 7Ô Î·È ÙÔÓ
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ◊‰Ë ·fi ÙÔ 883
Û‹Ì·Ó ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÌÈ·˜ Ó¤·˜ ÂÔ¯‹˜
8Ô ·ÈÒÓ· Ë ÂÚÈÔ¯‹ Ó· ›ӷÈ
¤Ó·˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ∞′
ÁÈ· ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜.
·Î·ÙÔ›ÎËÙË. ∏ ÂÁηٿÛÙ·ÛË ÂÚËÌÈÙÒÓ
(867-886), Âͤ‰ˆÛ ·fiÊ·ÛË
√ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜, ·Ó·ıÚÂÌ̤ÓÔ˜ ÛÙËÓ
ÛÙÔ ¯ÒÚÔ ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ·ÔÛ˘ÚıÔ‡Ó
ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· ÚÔÛٷهÛÂÈ ÙÔ˘˜
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Ê›ÏÔ˜ ÙÔ˘
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ºˆÎ¿, ¤ÊÙ·Û ÛÙÔÓ Õıˆ
ÌÂ ÙÔ ÎÔÈÓÔ‚È·Îfi Û‡ÛÙËÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô
ÛÙ· Ù¤ÏË Ù˘ ‰ÂηÂÙ›·˜ ÙÔ˘ 950 ηÈ
΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÂΛÓË ÛÙËÓ
ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠ·Ú¯Èο ˆ˜ ÂÚËÌ›Ù˘.
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ‹Ù·Ó ÁÓˆÛÙfi
™Ù·‰È·Î¿, ¿Ú¯ÈÛ ӷ Á›ÓÂÙ·È ÁÓˆÛÙfi˜
ˆ˜ ÛÙÔ˘‰ÈÙÈÎfi – ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘
ÁÈ· ÙÔÓ ·ÛÎËÙÈÎfi ˙‹ÏÔ ÙÔ˘ ηÈ
·fi ÙË ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘, Ô˘ ¤·È˙Â
Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ Á‡Úˆ ÙÔ˘ ¤Ó· Û‚·ÛÙfi
΢ڛ·Ú¯Ô ÚfiÏÔ ÛÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi Ù˘
·ÚÈıÌfi ÂÚËÌÈÙÒÓ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, Ì ÙËÓ
ÂÔ¯‹˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÎÔÈÓÔ‚È·Îfi
˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ºˆÎ¿,
ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi, ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ‹Ù·Ó ·˘ÛÙËÚ¿
¿Ú¯ÈÛ ӷ ÔÚÁ·ÓÒÓÂÈ Î·È Ó· ÔÈÎÔ‰ÔÌ›
ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔÈ Û ÌÈ· ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È Ô
¤Ó· ÂÓÙ˘ˆÛÈ·Îfi ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÛÙËÓ ¿ÎÚË
ÎÔÈÓfi˜ ‚›Ô˜ ÙÔ˘˜ Ú˘ıÌÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÌÈ·
Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤ÌÂÈÓÂ
ÛÂÈÚ¿ ηÓfiÓˆÓ Î·È ‰È·Ù¿ÍˆÓ, Ô˘
ÁÓˆÛÙfi ˆ˜ §·‡Ú· ÙÔ˘ ÔÛ›Ô˘
ÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó Ì ÂÈı·Ú¯›·. ΔÔ Û‡ÛÙËÌ·
∞ı·Ó·Û›Ô˘. ∏ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍË ÙÔ˘
·˘Ùfi ÂÚ¯fiÙ·Ó Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙË Ì¤¯ÚÈ
¡ÈÎËÊfiÚÔ˘, Ô˘ ·fi ÙÔ 963 ‹Ù·Ó
ÙfiÙ ÂÚËÌËÙÈ΋ ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ŸÚÔ˘˜ ηÈ
·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜, ÂΉËÏÒıËΠ̠ÙËÓ
ÚÔοÏÂÛ ÙËÓ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ
¤Î‰ÔÛË ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏˆÓ Î·È ÙËÓ
·Ó·¯ˆÚËÙÒÓ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙÔ 972
·ÔÛÙÔÏ‹ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ. √ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜
Ó· ·Ú¤Ì‚ÂÈ Ô ÙfiÙ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜
ÔÚÁ¿ÓˆÛ ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ Û‡Ìʈӷ
πˆ¿ÓÓ˘ Δ˙ÈÌÈÛ΋˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ˘¤ÁÚ·„Â
¶·ÓÔÚ·ÌÈ΋ ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÌÔ‡ ÙˆÓ ∫·Ú˘ÒÓ, Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ·fi ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). °πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
ÕÔ„Ë ÙˆÓ ∫·Ú˘ÒÓ ›Ûˆ ·fi ÙÔ ÈÂÚfi ÙÔ˘ ¶ÚˆÙ¿ÙÔ˘. °πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
[163]
[164]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÙÔ ÚÒÙÔ Δ˘ÈÎfi ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜,
ÌÔÓ‹ π‚‹ÚˆÓ (°ÂˆÚÁÈ·ÓÒÓ) ÛÙË ‚fiÚÂÈ·
ÙÔÓ ÂÚ›ÊËÌÔ ΔÚ¿ÁÔ, Ô˘ Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È
ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ÙË ‰ÂηÂÙ›·
·ÎfiÌ· Î·È Û‹ÌÂÚ· ÛÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi
ÙÔ˘ 980. ΔËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô˘ ÂÔ¯‹
ΤÓÙÚÔ ÙÔ˘ Õıˆ ÛÙȘ ∫·Ú˘¤˜. ΔÔ
ȉڇıËΠ¿ÏÏÔ ¤Ó· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Ô˘
Δ˘ÈÎfi ›¯Â ˆ˜ ÛÙfi¯Ô ÙÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi
¤ÌÂÏÏ ӷ Á›ÓÂÈ ÛÔ˘‰·›Ô ηı›‰Ú˘Ì·,
·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰‡Ô ÌÔÚʤ˜ ÙÔ˘
Ë ÌÔÓ‹ μ·ÙÔ‰›Ô˘, Èı·ÓfiÓ ·fi
ÌÔÓ·¯ÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘ ·Ó·¯ˆÚËÙÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘
·ÚÈÛÙÔÎÚ¿Ù˜ ›Û˘. ∫·È Ù· ‰‡Ô
ÎÔÈÓÔ‚È·ÎÔ‡, ÌÂ ÙËÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙÔ˘
ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÙÔÓ ÙÚfiÔ
ÎÔÈÓÔ‚È·ÎÔ‡ ηıÂÛÙÒÙÔ˜ Ù˘ §·‡Ú·˜
ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘ Ù˘ §·‡Ú·˜ Î·È ·ÎfiÌ· ηÈ
ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ˘fiÏÔÈˆÓ ÂÚËÌËÙÈÎÒÓ
Ë ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘
ÔÌ¿‰ˆÓ. ΔÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ ˘¤ÁÚ·„·Ó,
ÙÔ˘˜ ‰ÔÌ‹ıËΠ̠‚¿ÛË ÙÔ
ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ÔÏÏÔ›
·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ù˘ §·‡Ú·˜. ™Ù·‰È·Î¿
∞ÁÈÔÚ›Ù˜ ÌÔÓ·¯Ô› Î·È ÂÚË̛٘,
ÔÏÏ¿ ·ÚfiÌÔÈ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·
ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô
ȉڇıËηÓ, Ù· ÔÔ›· ÊÈÏÔÍÂÓÔ‡Û·Ó
∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜.
·ÚÎÂÙ¿ ÔÏ˘ÏËı›˜ ÌÔÓ·ÛÙÈΤ˜
§›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ §·‡Ú·˜
ÎÔÈÓfiÙËÙ˜. ªÂٷ͇ ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ Ô˘
·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó Î·È ¿ÏÏ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·
η٤Êı·Ó·Ó ÛÙÔ ŸÚÔ˜
Ô˘ ÂÊ¿ÚÌÔÛ·Ó ÙÔ ÛÙÔ˘‰ÈÙÈÎfi
Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Î·È Î¿ÔÈÔÈ ·fi
ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi. ªÔÓ·¯Ô› Ì ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋
ÙËÓ πÙ·Ï›·, fiˆ˜ ÂΛÓÔÈ ·fi ÙÔ ∞Ì¿ÏÊÈ,
ηٷÁˆÁ‹ ·fi ÙË °ÂˆÚÁ›· ›‰Ú˘Û·Ó ÙË
Ô˘ ›‰Ú˘Û·Ó ÙË ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ∞Ì·ÏÊËÓÒÓ
ÕÔ„Ë Ù˘ ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ÏÂ˘Ú¿˜ Ù˘ ÈÂÚ¿˜ ÌÔÓ‹˜ π‚‹ÚˆÓ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). °πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
πÂÚ¿ ÌÔÓ‹ μ·ÙÔ‰›Ô˘. ∏ ‚fiÚÂÈ· ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ΔÚ¿Â˙·˜. °πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
[165]
[166]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ «ÚˆÛÈ΋» Ù¤Ú˘Á· Ù˘ ÈÂÚ¿˜ ÌÔÓ‹˜ μ·ÙÔ‰›Ô˘ Î·È Ô Ó·fi˜ Ù˘ ΔÈÌ›·˜ ∑ÒÓ˘. ∫¿Ùˆ ·ÚÈÛÙÂÚ¿, Û ÚÒÙÔ Ï¿ÓÔ, Ô Ó·fi˜ ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞Ó·ÚÁ‡ÚˆÓ. °πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
ΔÔ Í˘ÏfiÁÏ˘ÙÔ Ù¤ÌÏÔ ÙÔ˘ ∫˘ÚÈ·ÎÔ‡, ∫·Ú˘¤˜, ™Î‹ÙË ∞Á›Ô˘ ∞Ó‰Ú¤· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). °πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
(ÚfiÎÂÈÙ·È, ‚¤‚·È·, ÁÈ· ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÚÈÓ
ÔÏϤ˜ ‰È·Ù¿ÍÂȘ Ô˘ Ú˘ıÌ›˙Ô˘Ó ÙËÓ
·fi ÙÔ ™¯›ÛÌ· ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ).
ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜,
¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÔÏÏÔ› ÂÚË̛٘ ¿Ú¯ÈÛ·Ó
ı›ÁÔÓÙ·˜ ı¤Ì·Ù· fiˆ˜ Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù·
Ó· ˘ÈÔıÂÙÔ‡Ó ÙÔÓ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ
ÙˆÓ ÏÔ›ˆÓ Ô˘ ηÙ›¯·Ó ÔÈ ÌÔÓ¤˜ ηÈ
ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi. ŒÙÛÈ, ÙÔ 1045 Ô
Ù· ÚÔÓfiÌÈ¿ ÙÔ˘˜ Ó· ÂÌÔÚ‡ÔÓÙ·È Ù·
·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £′
ÚÔ˚fiÓÙ· Ô˘ ·Ú‹ÁÂ Ë ÁË ÙÔ˘˜.
Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜ Âͤ‰ˆÛ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ
¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÁÈ· ÙËÓ
Δ˘ÈÎfi ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜, ÛÙÔ ÔÔ›Ô
ÂÈ‚›ˆÛË Î·È ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ
ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó
‹Ù·Ó Î·È Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ÌÂÙÔ¯›ˆÓ
›ÛËÌ· Ë ÔÓÔÌ·Û›· ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ ηÈ
ÙÔ˘˜, ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂÎÙ¿ÛÂˆÓ Á˘ ÛÂ
·ÁÈÒıËÎÂ Ô ÎÔÈÓÔ‚È·Îfi˜ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi˜
‰È¿ÊÔÚ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘
ˆ˜ ÙÔ Î˘Ú›·Ú¯Ô Û‡ÛÙËÌ· ÔÚÁ¿ÓˆÛ˘
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ΢ڛˆ˜ ÛÙË
ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ. ΔÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ, fiˆ˜
ª·Î‰ÔÓ›·, Ô˘ ÙÔ˘˜ ·Ú·¯ˆÚÔ‡ÓÙ·Ó
Î·È ÙÔ ÚÒÙÔ Δ˘ÈÎfi, ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ Î·È
·fi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜ ‹ ÂÈÊ·Ó›˜
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
·ÚÈÛÙÔÎÚ¿Ù˜.
·ÈÒÓ·. ∏ ÂÔ¯‹ ÌÂÙ¿ ÙË ¢′
ÌÔÓ·ÛÙÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· Î·È Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙË
Δ· ÛÙÔȯ›· ÁÈ· ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ ÙÔ 12Ô
™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›· ÙÔ˘ 1204 ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿
Ó¤· ·ÎÌ‹ Ù˘.
·ÈÒÓ· Â›Ó·È Û¯ÂÙÈο Ï›Á·. º·›ÓÂÙ·È
‰‡ÛÎÔÏË ÁÈ· ÙÔ ÕÁÈÔ ŸÚÔ˜, ηıÒ˜ ÔÈ
∫·Ù¿ ÙËÓ ‡ÛÙÂÚË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô,
fï˜ fiÙÈ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ
ÌÔÓ·¯Ô› ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ·Ó ÙËÓ Â¯ıÚÈ΋
Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ηٿ ÙÔ 14Ô ·ÈÒÓ·,
·Ó·Ù‡ÛÛÂÙ·È Î·È Ó· ÚÔÛÂÏ·ÂÈ
Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙˆÓ §·Ù›ÓˆÓ
ȉڇıËÎ·Ó Î·È ¿ÏÏ· ÛËÌ·ÓÙÈο
ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ·ÚÈıÌÔ‡˜ ÌÔÓ·¯ÒÓ, ·ÏÏ¿ ηÈ
ÂÈ΢ڛ·Ú¯ˆÓ, ÂÓÒ ·ÚÁfiÙÂÚ·
ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ÛÙÔ ÕÁÈÔ ŸÚÔ˜ ÌÂ
ÚÔÛ΢ÓËÙÒÓ. ΔËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹
‰È·ÙËÚÔ‡Û·Ó Î·Î¤˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔÓ
ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›Â˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÒÓ Î·È
Ì·ÚÙ˘ÚÂ›Ù·È Î·È Ë ÂÁηٿÛÙ·ÛË
·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ªÈ¯·‹Ï ∏′ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ
˘„ËÏÒÓ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ˆÓ, Ô˘ ÚÔ›ÎÈÛ·Ó
™Ï¿‚ˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ: ƒÒÛˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ
(1259-1282), ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ˘
Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘˜, ηıÒ˜ Î·È Ù·
ÛÙ·‰È·Î¿ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙË ÌÔÓ‹
ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ˘¤Ú Ù˘ ¤ÓˆÛ˘ Ù˘
·ÏÈ¿ ÌÂÁ¿Ï· ηıȉڇ̷ٷ, ÌÂ
¶·ÓÙÂÏ‹ÌÔÓÔ˜, ™¤Ú‚ˆÓ, Ô˘
ÔÚıfi‰Ô͢ Ì ÙËÓ Î·ıÔÏÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·.
ÌÂÁ¿Ï˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ Á˘ Û ‰È¿ÊÔÚ·
ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙË ÌÔÓ‹
∏ ηٿÛÙ·ÛË ¿ÏÏ·Í Ì ÙÔ ‰È¿‰Ô¯Ô
ÛËÌ›· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ΢ڛˆ˜
ÃÈÏ·Ó‰·Ú›Ô˘ ÙÔ 1198, Î·È μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ
ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ μ′ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ
ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, fiˆ˜ Î·È ·ÏÈfiÙÂÚ·.
ÛÙË ÌÔÓ‹ ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˘ ·fi ÙÔ 13Ô
(1282-1328), Ô˘ ÂÓ›Û¯˘Û ȉȷ›ÙÂÚ· ÙË
ŒÓ·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ‹Ù·Ó
[167]
[168]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
Ë ÂÈı˘Ì›· ÙˆÓ ÏÔ˘Û›ˆÓ Ó·
·ÓÙÈÎÚ›ÛÂÈ ¤Ó·˜ ÌÔÓ·¯fi˜ ÙÔ ıÂ›Ô Êˆ˜.
ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÔ˘Ó Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi ÙËÓ
√È È‰¤Â˜ ÙÔ˘ ËÛ˘¯·ÛÌÔ‡ ÚÔοÏÂÛ·Ó
ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘˜ ·ÔÛ˘ÚfiÌÂÓÔÈ
·ÚÎÂÙ¤˜ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ηÈ
·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙȘ ·ÁÈÔÚ›ÙÈΘ ÌÔÓ¤˜,
·ÓÙÈ·Ú·ı¤ÛÂȘ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘
ηıÒ˜ ÔÈ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·ÂÈÏÔ‡ÓÙ·Ó
μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È ÛÙÔ ›‰ÈÔ
·ÊÂÓfi˜ ·fi ÙȘ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÙˆÓ
ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ¿Ú¯ÈÛ ӷ
√ıˆÌ·ÓÒÓ (ÔÈ ÔÔ›ÔÈ fï˜ Û˘Ó‹ıˆ˜
˘Ô¯ˆÚ› Ô ÎÔÈÓÔ‚È·Îfi˜ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi˜
·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó ÙË ÌÔÓ·ÛÙÈ΋ ÂÚÈÔ˘Û›·
Î·È Ó· ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È Ë È‰ÈÔÚÚ˘ıÌ›·,
ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ηٷÎÙÔ‡Û·Ó), ηÈ
‰ËÏ·‰‹ Ë ¯ˆÚÈÛÙ‹ ‰È·‚›ˆÛË ÔÏÏÒÓ
·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ·fi ÙȘ ηٷۯ¤ÛÂȘ Ù˘
ÌÔÓ·¯ÒÓ, ÂȉÈο οÔȈÓ
ÂÚÈfi‰Ô˘ ÙˆÓ ÂÌÊ˘Ï›ˆÓ ÔÏ¤ÌˆÓ ÙˆÓ
·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÒÓ Ô˘ ·ÔÛ‡ÚÔÓÙ·Ó ÛÙÔÓ
Ì¤ÛˆÓ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ·. ΔËÓ ÂÔ¯‹
Õıˆ Î·È ‰È·ÙËÚÔ‡Û·Ó ÙȘ ÂÚÈÔ˘Û›Â˜
·˘Ù‹ ȉڇıËÎ·Ó Ë ÌÔÓ‹ ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘, ÌÂ
ÙÔ˘˜. ™˘ÓËıÈṲ̂ÓË Ú·ÎÙÈ΋ ‹Ù·Ó Ô
ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ù˘
ıÂÛÌfi˜ ÙˆÓ ·‰ÂÏÊ¿ÙˆÓ, Û‡Ìʈӷ ÌÂ
ΔÚ·Â˙Ô‡ÓÙ·˜ ∞ÏÂ͛Ԣ °′ ªÂÁ¿ÏÔ˘
ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÏÔ‡ÛÈÔÈ ·ÚÈÛÙÔÎÚ¿Ù˜
∫ÔÌÓËÓÔ‡, Ë ÌÔÓ‹ ¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚÔ˜ ηÈ
Á›ÓÔÓÙ·Ó ÌÔÓ·¯Ô› Û οÔÈÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ,
ÔÏϤ˜ ¿ÏϘ.
fiÔ˘ ‰ÒÚÈ˙·Ó ÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘˜ ÌÂ
√ 14Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ ‹Ù·Ó ›Û˘ ÂÔ¯‹
·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ¤Ó· ÂÙ‹ÛÈÔ ÂÈÛfi‰ËÌ·.
ÌÂÁ¿Ï˘ ·Ó¿Ù˘Í˘ ÙÔ˘ ËÛ˘¯·ÛÌÔ‡,
¶¿ÓÙˆ˜, Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó
ÌÈ·˜ Ì˘ÛÙÈÎÈÛÙÈ΋˜ Ú·ÎÙÈ΋˜ Ô˘
ÁÂÓÈο ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÙÔ˘˜ ÈÛ¯‡ Î·È ÙË
·Ó·‚›ˆÛ Ì ÙË ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘
ÌÂÁ¿ÏË ·Î›ÓËÙË ÂÚÈÔ˘Û›· ÙÔ˘˜. √È
·Á›Ô˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ¶·Ï·Ì¿ ÛÙÔÓ Õıˆ.
Ӥ˜ Û˘Óı‹Î˜ η٤ÛÙËÛ·Ó ÂÈÙ·ÎÙÈ΋
μ·ÛÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ÙÔ˘ ËÛ˘¯·ÛÌÔ‡ ‹Ù·Ó
ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ÙÔ ÙÚ›ÙÔ Δ˘ÈÎfi ÙÔ˘
ΔÔ ΔÂÙڷ¢·ÁÁ¤ÏÈÔ Ô˘ Ê˘Ï¿ÛÛÂÙ·È ÛÙË ÌÔÓ‹ ∫·Ú·Î¿ÏÔ˘ Â›Ó·È ÁÚ·Ì̤ÓÔ Û ÂÚÁ·ÌËÓ‹ Î·È ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÛÙÔ 13 ·ÈÒÓ·. ∂›Ó·È ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ Î·È ÂÚȤ¯ÂÈ Ù· Ù¤ÛÛÂÚ· ∂˘·ÁÁ¤ÏÈ·. ™ÙËÓ ÂÈÎfiÓ· ‰È·ÎÚ›ÓÔÓÙ·È Ô Â˘·ÁÁÂÏÈÛÙ‹˜ §Ô˘Î¿˜ Î·È Ë ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ¢·ÁÁÂÏ›Ô˘ ÙÔ˘.
Ë Û˘Ó¯‹˜ ÚÔÛ¢¯‹, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó·
∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ˘¤ÁÚ·„ ÙÔ
π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
H „ËÊȉˆÙ‹ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜ Ù˘ √‰ËÁ‹ÙÚÈ·˜ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ÃÈÏ·Ó‰·Ú›Ô˘ ¤ÁÈÓ ¿Óˆ Û ͇ÏÔ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ·. £ÂˆÚÂ›Ù·È fiÙÈ Â›Ó·È ·Ú·ÁÁÂÏ›· ÙˆÓ ÎÙËÙfiÚˆÓ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ·Á›Ô˘ ™¿‚‚· Î·È ™˘ÌÂÒÓ ¡ÂÌ¿ÓÈ· (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
[169]
[170]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
1406 Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ª·ÓÔ˘‹Ï μ′
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ηÈ
ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ‰ˆÚ¤˜ Û ‰È¿ÊÔÚ·
¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˜ Î·È ‰È·Ù‡ˆÓ ÂÎ Ó¤Ô˘
ÛÙ· μ·ÏοÓÈ· ·ÓÙ›ÛÙÔȯ·. ªÂٷ͇ ÙÔ˘
ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, fiˆ˜ Ë ÌÔÓ‹ ÃÈÏ·Ó‰·Ú›Ô˘
ÙÔ˘˜ ηÓÔÓÈÛÌÔ‡˜ Ù˘ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜.
1345 Î·È ÙÔ˘ 1371 Ô Õıˆ˜ ÁÓÒÚÈÛ ÌÈ·
Î·È Ë ÌÔÓ‹ μ·ÙÔ‰›Ô˘, ÂÓÒ
¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ô 14Ô˜ ·ÈÒÓ·˜
ÂÚ›Ô‰Ô ÛÂÚ‚È΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜, ηٿ
ÚˆÙÔÛÙ¿ÙËÛ·Ó ÛÙËÓ ·Ó·‚›ˆÛË ¿ÏψÓ
ÛÊÚ·Á›ÛÙËΠ·fi ÙËÓ ·˘Í·ÓfiÌÂÓË
ÙËÓ ÔÔ›· Ù· ÚÔÓfiÌÈ· ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ
ÌÔÓÒÓ, fiˆ˜ Ë ÌÔÓ‹ ™›ÌˆÓÔ˜ ¶¤ÙÚ·˜
¤ÎÙ·ÛË ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ Î·È ÙˆÓ
¤ÁÈÓ·Ó Û‚·ÛÙ¿. ª¿ÏÈÛÙ·, ÙËÓ ÂÔ¯‹
Î·È Ë ÌÔÓ‹ ∞Á›Ô˘ ¶·‡ÏÔ˘. ∏
™¤Ú‚ˆÓ Û ‚¿ÚÔ˜ Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜
·˘Ù‹ ÔÈ ™¤Ú‚ÔÈ Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ·Ó
ÂÚ›ÙˆÛË ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ Â›¯Â Û·ÊÒ˜ ÈÔ ÌfiÓÈ̘ Û˘Ó¤ÂȘ. ∫·ıÒ˜ ÙÔ 1423 Ë ª·Î‰ÔÓ›· ηٷϋÊıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÙÔ 1424 ÔÈ ∞ÁÈÔÚ›Ù˜ ·Ú·‰fiıËÎ·Ó ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ªÔ˘Ú¿Ù Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ˘fi ÔıˆÌ·ÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· ̤¯ÚÈ ÙÔ 1913. √ 15Ô˜ Î·È Ô 16Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ ‹Ù·Ó ÂÚ›Ô‰ÔÈ ·ÚÎÂÙÒÓ ‰˘ÛÎÔÏÈÒÓ ÁÈ· ÙȘ ·ıˆÓÈΤ˜ ÌÔÓ¤˜, ηıÒ˜ ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ÚÔÛ·ÚÌÔÛÙÔ‡Ó ÛÙË Ó¤· Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ÛÙÔ˘˜ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˘˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˘˜, ·ÏÏ¿ Û ÁÂÓÈΤ˜ ÁÚ·Ì̤˜ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÂÈ‚ÈÒÛÔ˘Ó Î·È Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÎÙËÌ·ÙÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ÂÚÈÔ˘Û›·˜, ηıÒ˜ ÔÈ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔÈ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÔÏÏ¿ ·fi Ù· ÚÔÓfiÌÈ· Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ¶ÂÚÈfi‰Ô˘. √È ‰ÂÛÌÔ› Ì ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ÈÛ¯˘ÚÔ› ̤¯ÚÈ ÙÔ 1453, ÂÓÒ Î·È ÌÂÙ¿ ÙËÓ
∞ÌÊÈÚfiÛˆË ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÛÙËÓ Î‡ÚÈ· fi„Ë Ù˘ ÔÔ›·˜ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È Ô ÎÙ‹ÙÔÚ·˜ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ¢ÈÔÓ˘Û›Ô˘, ∞ϤÍÈÔ˜ °′ ∫ÔÌÓËÓfi˜, Î·È Ô ÚÔÛÙ¿Ù˘ Ù˘, ¿ÁÈÔ˜ πˆ¿ÓÓ˘ Ô ¶Úfi‰ÚÔÌÔ˜ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
H ͇ÏÈÓË μËÌfiı˘Ú· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ∞Á›Ô˘ ¶·‡ÏÔ˘ Â›Ó·È ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ·. Œ¯ÂÈ ÌÂÈÎÙ‹ (˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ Î·È ÁÏ˘ÙÈ΋) ‰È·ÎfiÛÌËÛË Î·È Ì¤¯ÚÈ ÚfiÙÈÓÔ˜ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ ∫·Ï‡‚Ë ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ÷ڷϿÌÔ˘˜. ∞fi ÂΛ ÌÂٷʤÚıËΠÛÙËÓ Î‡ÚÈ· ÌÔÓ‹. π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
[171]
[172]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ 200 ÂÚ›Ô˘ ÂÙÒÓ ºÂÏfiÓÈÔ Ì ÙË ƒ›˙· ÙÔ˘ πÂÛÛ·›, Ô˘ ηٷÛ΢¿ÛÙËΠ۠ڈÛÈÎfi ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ, ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙË ÌÔÓ‹ •ËÚÔÔÙ¿ÌÔ˘. ∂›Ó·È ÎÂÓÙË̤ÓÔ Û ‚ÂÏÔ‡‰Ô Ì ¯Ú˘ÛfiÓËÌ· Î·È Ì Ôχ¯ÚˆÌÔ ÌÂÙ¿ÍÈ. π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
∏ ·ÛË̤ÓÈ· ·ÚÙÔÎÏ·Û›· ÙÔ˘ ¶ÚˆÙ¿ÙÔ˘ ʤÚÂÈ ¿Óˆ Ù˘ ÙÔ ¤ÙÔ˜ ηٷÛ΢‹˜ Ù˘ – 1746. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Û ·Ó¿ÌÓËÛË Ù˘ ¢ÏÔÁ›·˜ ÙˆÓ ¤ÓÙ ¿ÚÙˆÓ ·fi ÙÔ ÃÚÈÛÙfi ηٿ ÙËÓ ÙÂÏÂÙ‹ Ù˘ ·ÚÙÔÎÏ·Û›·˜. π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÕψÛË, ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ ·Ú¤ÌÂÈÓÂ
Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ŒÙÛÈ, ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËÎÂ
ÛÙ·ıÂÚ¿ ÚÔÛÎÔÏÏË̤ÓÔ ÛÙÔ
Ô ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi˜ Ù‡Ô˜ ÙÔ˘
·ÙÚÈ·Ú¯Â›Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜.
«·ÁÈÔÚ›ÙÈÎÔ˘ ÙÚ›ÎÔÁ¯Ô˘», Ô ÔÔ›Ô˜
ªÂÁ¿ÏÔ ÚfiÏÔ ÛÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋
ÂÍ·ÏÒıËÎÂ Î·È ÂÎÙfi˜ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜,
ÂÈ‚›ˆÛË ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ Î·Ù¿ ÙËÓ ÚÒÈÌË
ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·˜ ÙËÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ÛÂ
ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÚ›Ô‰Ô ¤·ÈÍ Ë
fiÏÔ ÙÔÓ ÔÚıfi‰ÔÍÔ ÎfiÛÌÔ, ÛÙ·
¤ÌÚ·ÎÙË ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ Ù˘
ªÂÙ¤ˆÚ·, ÛÙË ™ÂÚ‚›· Î·È ÛÙË
ªÔω·‚›·˜ Î·È Ù˘ μÏ·¯›·˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ
ƒÔ˘Ì·Ó›·. ΔÔÓ Ù‡Ô ·˘Ùfi ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó,
¤‚ÏÂ·Ó ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ ˆ˜ ÛÔ˘‰·›Ô
ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Î·È Ù· ηıÔÏÈο ÙˆÓ
ΤÓÙÚÔ ÙÔ˘ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡.
ÌÔÓÒÓ ÃÈÏ·Ó‰·Ú›Ô˘ ηÈ
∞Ó Î·È ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ ʤÚÂÈ ¤ÓÙÔÓ· Ù·
¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚÔ˜, Ô˘ ·ÓÂÁ¤ÚıËÎ·Ó ÙÔ
ÛËÌ¿‰È· ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ÙˆÓ ÈÔ Úfi-
14Ô ·ÈÒÓ·.
ÛÊ·ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ, ‰È·ÙËÚ› Û ÌÂÁ¿ÏÔ
Δ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜
‚·ıÌfi ÔÏÏ¿ ÛÙÔȯ›· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜
ÛÒ˙Ô˘Ó Â›Û˘ ÂÍ·›ÚÂÙ· ‰Â›ÁÌ·Ù·
ÙÔ˘ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿˜. ª¿ÏÈÛÙ·, Ë È‰È·›ÙÂÚË
‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ηÈ
ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ Î·È Ë Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙËÓ
„ËÊȉˆÙÒÓ, Ô˘ Û˘¯Ó¿ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ÛÂ
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Ù· ˘„ËÏ¿ ÛÙÚÒ-
ηÏÏÈÙ¤¯Ó˜ ·fi ÙËÓ
Ì·Ù· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔÔ ÚÒÙÔ ‰Â›ÁÌ·
¤¯Ô˘Ó Û˘Ì‚¿ÏÂÈ ÛÙË ‰È·Ê‡Ï·ÍË ÏÔ‡-
ÌÓËÌÂȷ΋˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ÛÒ˙ÂÙ·È ÛÂ
ÛÈˆÓ ıËÛ·˘ÚÒÓ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÔÏÈÙÈ-
¤Ó· ·ÚÂÎÎÏ‹ÛÈ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ π‚‹ÚˆÓ
ÛÌÔ‡ ÛÙÔÓ Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈÎfi Î·È ÛÙÔÓ Ó¢-
Î·È ·Ó¿ÁÂÙ·È ÛÙȘ ÚÒÙ˜ ‰ÂηÂٛ˜
Ì·ÙÈÎfi ÙÔ̤·. Δ· ›‰È· Ù· ÎÙÈÚȷο Û˘-
ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. °ÂÓÈο fï˜ Ï›Á·
ÁÎÚÔÙ‹Ì·Ù·, ÔÈ ‚È‚ÏÈÔı‹Î˜ Î·È Ù· ·Ú-
Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÒ˙ÔÓÙ·È ÚÈÓ ·fi ÙÔ
¯Â›· ·Ú¤¯Ô˘Ó ÔχÙÈ̘ ËÁ¤˜ Î·È ÌÔ-
13Ô ·ÈÒÓ·, ηıÒ˜ Ù· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ·
Ó·‰Èο ÂÚÁ·Ï›· ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ˘ ÙÔ˘ ‚˘-
·ÁÈÔÚÂÈÙÈο ÌÓËÌ›· ÎÔÛÌÔ‡ÓÙ·È ÌÂ
˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎfiÛÌÔ˘ Î·È Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘.
¤ÚÁ· Ù˘ ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘
Δ· ηıÔÏÈο ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÌÔÓÒÓ
Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÈηχ„ÂÈ ·Ï·ÈfiÙÂÚ·
ÙÔ˘ Õıˆ, ÂΛӷ Ù˘ §·‡Ú·˜, ÙÔ˘
¤ÚÁ·. øÛÙfiÛÔ, ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿
μ·ÙÔ‰›Ô˘ Î·È Ù˘ ÌÔÓ‹˜ π‚‹ÚˆÓ,
‰Â›ÁÌ·Ù· Ù˘ ·Ï·ÈÔÏfiÁÂÈ·˜ Ù¤¯Ó˘, ÌÂ
ηıÒ˜ Î·È Ô Ó·fi˜ ÙÔ˘ ¶ÚˆÙ¿ÙÔ˘ ÛÙÔ
ÂÈÊ·Ó¤ÛÙÂÚÔ ÙË ‰È·ÎfiÛÌËÛË ÙÔ˘ Ó·Ô‡
‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÙˆÓ ∫·Ú˘ÒÓ,
ÙÔ˘ ¶ÚˆÙ¿ÙÔ˘, ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 13Ô˘ ‹
·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÎÙ›ÛÌ·Ù· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·
ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘,
Î·È ÙˆÓ ·Ú¯ÒÓ ÙÔ˘ 11Ô˘,
Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË,
ÔÈÎÔ‰ÔÌË̤ӷ Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ
·Ô‰›‰ÂÙ·È ÛÙÔ ıÚ˘ÏÈÎfi ˙ˆÁÚ¿ÊÔ
·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈΤ˜ Ù¿ÛÂȘ Ù˘
ª·ÓÔ˘‹Ï ¶·ÓÛ¤ÏËÓÔ Î·È ‰È·ÎÚ›ÓÂÙ·È
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. Δ· Ì·ÚÌ¿ÚÈÓ·
ÁÈ· ÙÔ ¤ÓÙÔÓ· ÎÏ·ÛÈÎÈÛÙÈÎfi Ó‡̷ Ù˘.
‰¿Â‰·, Ô ÁÏ˘Ùfi˜ ‰È¿ÎÔÛÌÔ˜ Î·È ÔÈ
∂Ê¿ÌÈÏÏ· ¤ÚÁ· ÛÒ˙ÔÓÙ·È Î·È ÛÙË ÌÔÓ‹
ΛÔÓ˜ Ô˘ Û˘Ì‚¿ÏÏÔ˘Ó ÛÙËÓ ÔÏ˘ÙÂÏ‹
μ·ÙÔ‰›Ô˘ (¯ÚÔÓÔÏÔÁË̤ӷ ÛÙÔ
ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙÔ˘ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜
1312), ÂÓÒ ÔÈ ÙÔȯÔÁڷʛ˜ ÙÔ˘
·Ë¯Ô‡Ó ¤ÓÙÔÓ· Ù· ÌÓËÌ›· Ù˘
ηıÔÏÈÎÔ‡ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚÔ˜
ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜. ª¿ÏÈÛÙ·, Ù· ÚÒÙ·
·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔχÙÈÌÔ Ì¿ÚÙ˘Ú· Ù˘
ÌÓËÌ›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ ÂÌÊ·Ó›˙Ô˘Ó
‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ Ù¤¯Ó˘ ÙÔ˘ ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡
Î·È ÌÈ· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ηÈÓÔÙÔÌ›·, ηıÒ˜
ÙÔ˘ 14Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∞ÎfiÌË, Ù·
ÛÙÔÓ Î·ıÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙ·˘ÚÔÂȉ‹
Û΢ÔÊ˘Ï¿ÎÈ· ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ
ÂÁÁÂÁÚ·Ì̤ÓÔ ˘Ú‹Ó· ÙÔ˘˜
ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó ÂÎÙÂÓ¤Ûٷ٘
ÚÔÛÙ›ıÂÓÙ·È ÛÙ· Ï¿ÁÈ· ËÌÈ΢ÎÏÈΤ˜
Û˘ÏÏÔÁ¤˜ ÂÈÎfiÓˆÓ Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜
ÎfiÁ¯Â˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÙÔ˘˜ ÂfiÌÂÓÔ˘˜
¶ÂÚÈfi‰Ô˘, ÔÈ Ôԛ˜ Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·È
™Ù· ÔχÙÈÌ· ·Ú¯Â›· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ™›ÌˆÓÔ˜ ¶¤ÙÚ·˜ ˘¿Ú¯ÂÈ ·ÓÙ›ÁÚ·ÊÔ ÛÙ· ·Ú·‚Èο Ù˘ Û˘Óı‹Î˘ Ì ٷ ÚÔÓfiÌÈ· Ù· ÔÔ›· ·Ú·¯ÒÚËÛÂ Ô ÚÔÊ‹Ù˘ ªˆ¿ÌÂı ÙÔ 623 ÛÙÔ˘˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ™ÈÓ¿.
·ÈÒÓ˜ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ·Ó Î·È Û ¿ÏÏ· ÎÙ›ÚÈ·
·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÎÔÚ˘Ê·›· Ûˆ˙fiÌÂÓ·
π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
[173]
[174]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ‚Ô‚fi‰·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ §Ô‡Ô˜, ËÁÂÌfiÓ·˜ Ù˘ ªÔω·‚›·˜, ‰ÒÚÈÛ ÙÔÓ ÎÂÓÙËÙfi ∂ÈÙ¿ÊÈÔ ÙÔ 1652 ÛÙË ÌÔÓ‹ ∞Ó·Ï‹„ˆ˜ Ù˘ ªÔω·‚›·˜, Ë ÔÔ›· ·Ú·¯ˆÚ‹ıËΠÛÙÔ μ·ÙÔ¤‰È (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
ΔÔ „·ÏÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ÂÈÎfiÓ·˜ ÂÚȤ¯ÂÈ ˆ‰¤˜ Î·È ÚÔÛ¢¯¤˜ Î·È ÙÔ ¤¯ÂÈ ÊÈÏÔÙ¯ӋÛÂÈ Ô ‚È‚ÏÈÔÁÚ¿ÊÔ˜ ÷ڛوӷ˜ ÙÔ 1346. ∞ӋΠÛÙÔ ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈÔ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ÙˆÓ √‰ËÁÒÓ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ‹Ù·Ó ‰¿ÛηÏÔ˜ ÙÔ˘ πˆ¿Û·Ê. π∂ƒ∞ ∫√π¡√Δ∏™ ∞°π√À √ƒ√À™ ∞£ø
¤ÚÁ· Ù˘ ÂÔ¯‹˜. ¶ÔÏϤ˜ ·fi ·˘Ù¤˜
ÔÈ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔÈ Î·È ÔÈ ∫·ÓÙ·ÎÔ˘˙ËÓÔ›.
¤¯Ô˘Ó ÂÈÛ·¯ı› ·fi ÙËÓ
√È ‚È‚ÏÈÔı‹Î˜ ÙˆÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚˆÓ
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiˆ˜ Î·È Î¿ÔȘ
ÌÔÓÒÓ Â›Ó·È ÏÔ‡ÛȘ Û ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿
·fi ÙȘ ı·˘Ì·ÙÔ˘ÚÁ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜-
¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê·, ÔÏÏ¿ ·fi ·˘Ù¿ ÁÚ·Ì̤ӷ
·ÏÏ¿‰È· Ô˘ Ï·ÙÚ‡ÔÓÙ·È ·ÎfiÌ·, ÌÂ
ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √È ‚È‚ÏÈÔı‹Î˜
ηχÙÂÚ· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÙȘ ÂÈÎfiÓ˜
ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ μ·ÙÔ‰›Ô˘ Î·È §·‡Ú·˜, ÁÈ·
Ù˘ μËÌ·Ù¿ÚÈÛÛ·˜ ÛÙÔ μ·ÙÔ¤‰È, ÙÔ˘
·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÚÔηÏÔ‡Ó ÂÓÙ‡ˆÛË ÌÂ
ÕÍÈÔÓ ∂ÛÙ› ÛÙÔ ¶ÚˆÙ¿ÙÔ Î·È Ù˘
ÙËÓ ÏËıÒÚ· ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘
¶ÔÚÙ·˝ÙÈÛÛ·˜ ÛÙË ÌÔÓ‹ π‚‹ÚˆÓ. ™Ù·
ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÎÒ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘˜,
Û΢ÔÊ˘Ï¿ÎÈ· Ê˘Ï¿ÛÛÔÓÙ·È Â›Û˘
Ù· ÔÔ›· ÔÈΛÏÏÔ˘Ó ·fi ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÈο
ÛÔ˘‰·›· ¤ÚÁ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜
Î·È ÌÔÓ·ÛÙÈο ‚È‚Ï›·, ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· ÙË
ÌÈÎÚÔÙ¯ӛ·˜, ÌÂÙ·ÏÏÔÙ¯ӛ·˜,
ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· ÌÈ·˜ ÌÔÓ‹˜, ̤¯ÚÈ Î›ÌÂÓ·
͢ÏÔÁÏ˘ÙÈ΋˜ Î·È ÎÂÓÙËÙÈ΋˜, ΢ڛˆ˜
·Ú¯·›ˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ,
Ù˘ ·Ï·ÈÔÏfiÁÂÈ·˜ ÂÚÈfi‰Ô˘. Δ· ¤ÚÁ·
μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÏÔÁ›ˆÓ Î.Ï. °È·
·˘Ù¿ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔÏ˘ÙÂÏ›˜ ‰ˆÚ¤˜
·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ Ô˘
·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ, ¿ÏÏˆÓ ËÁÂÌfiÓˆÓ,
ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÛÙȘ ·ÁÈÔÚÂÈÙÈΤ˜
ηıÒ˜ Î·È ÂÈÊ·ÓÒÓ ÔÈÎÔÁÂÓÂÈÒÓ, fiˆ˜
‚È‚ÏÈÔı‹Î˜ Û˘ÁηٷϤÁÔÓÙ·È Î›ÌÂÓ· ÁˆÁÚ·Ê›·˜, ‰Èη›Ô˘, ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ Î.Ï. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Â›Ó·È ¤Ó· ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ 13Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÙË ÌÔÓ‹ μ·ÙÔ‰›Ô˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚȤ¯ÂÈ ÁˆÁÚ·ÊÈο ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ™ÙÚ¿‚ˆÓ·. Δ· ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤ӷ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÙÔ˘ Õıˆ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔ˘Ó Â›Û˘ ·ÚÈÛÙÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù· ÏÔ‡ÛÈ· ‰È·ÎÔÛÌË̤ӷ Ì ÂÚ›Ù¯Ó˜ ÌÈÎÚÔÁڷʛ˜. ŒÓ· „·ÏÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÙË ÌÔÓ‹ ¶·ÓÙÔÎÚ¿ÙÔÚÔ˜, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, ÊÙÈ·Á̤ÓÔ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ·fi Ù· ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚ· ‰Â›ÁÌ·Ù· ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜ ¯ÂÈÚÔÁڿʈÓ. ∂ÈϤÔÓ, ÏËıÒÚ· ÌÔ˘ÛÈÎÒÓ ¯ÂÈÚÔÁÚ¿ÊˆÓ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Ó ¤Ó· Ôχ ÏÔ‡ÛÈÔ Û‡ÓÔÏÔ ¤ÚÁˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÌÔ˘ÛÈ΋˜, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ˘ ÚfiÏÔ˘ Ô˘ ¤·ÈÍÂ Ô Õıˆ˜ ÛÙË ÌÔ˘ÛÈ΋ ˙ˆ‹ Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ (ÎÔÚ˘Ê·›ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÌÂÏÔÔÈÔ›, fiˆ˜ Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫Ô˘ÎÔ˘˙¤Ï˘, ‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔÈ‹ıËÎ·Ó Û ·ıˆÓÈΤ˜ ÌÔÓ¤˜). ªÔ˘ÛÈο ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÔχÙÈÌË Ì·ÚÙ˘Ú›· ÁÈ· ÙËÓ ÚÒÈÌË ÂͤÏÈÍË Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÌÔ˘ÛÈ΋˜. ΔË ÛËÌ·Û›· ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ ÁÈ· ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ˙ˆ‹ ¿ÏÏˆÓ Ï·ÒÓ ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó Ù· ÁˆÚÁÈ·Ó¿ ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· Ù˘ ÌÔÓ‹˜ π‚‹ÚˆÓ Î·È Ù· ÛÏ·‚Èο ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ ∑ˆÁÚ¿ÊÔ˘ Î·È ÃÈÏ·Ó‰·Ú›Ô˘, Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È ÌÂÚÈο ·fi
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
Ù· ÚˆÈÌfiÙÂÚ· ÌÂ۷ȈÓÈο ‚È‚Ï›·
‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ÙˆÓ
ÈÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÂÚÈfi‰Ô˘.
ÁÚ·Ì̤ӷ ÛÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ ÁÏÒÛÛ˜.
‰ÈÔÈÎËÙÈÎÒÓ Î·È ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ıÂÛÌÒÓ
√ 16Ô˜ ·ÈÒÓ·˜ ‹Ù·Ó ÌÈ· ÎÚ›ÛÈÌË ÂÔ¯‹
√È ÌÔÓ¤˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜ ‰È·ı¤ÙÔ˘Ó
ÙÔ˘. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ηıÒ˜ Ù· ¤ÁÁÚ·Ê·
ÁÈ· ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· Ë
οÔÈ· ·fi Ù· ÈÔ ÏÔ‡ÛÈ· ÛÂ
Û˘¯Ó¿ ·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ˘Û›· ηÈ
ÌÔÓ·ÛÙÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ‰È·Ù‹ÚËÛ ÙËÓ
‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ¤ÁÁÚ·Ê· ·Ú¯Â›·.
ÛÙ· ÌÂÙfi¯È· ÙˆÓ ÌÔÓÒÓ ÂÎÙfi˜ ∞Á›Ô˘
·ÎÙÈÓÔ‚ÔÏ›· Ù˘ Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ
¶ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ¤ÁÁÚ·Ê·
ŸÚÔ˘˜, ‚ÔËıÔ‡Ó ÛÙËÓ ¿ÓÙÏËÛË
·Ó·‰Âȯı› Û ¤Ó· ·fi Ù· ÎÔÚ˘Ê·›·
·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ, ‰ËÌfiÛÈˆÓ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÒÓ,
ÔχÙÈÌˆÓ ÛÙÔȯ›ˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·
ÂÏÏËÓÈο ÓÂ˘Ì·ÙÈο ΤÓÙÚ· ̤۷ ÛÙÔ
ÂÈÛÙÔϤ˜, ȉȈÙÈο ¤ÁÁÚ·Ê·, ¤ÁÁÚ·Ê·
ÔÏÏÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ, ΢ڛˆ˜ fï˜ Ù˘
Ï·›ÛÈÔ Ù˘ √ıˆÌ·ÓÈ΋˜
·ÁÔÚ·ˆÏËÛÈÒÓ Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ·
ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ë ÔÔ›· ·Ú·‰ÔÛȷο
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ∞Ó Î·È Ô ¯ÒÚÔ˜ ʤÚÂÈ
‰È·ÊfiÚˆÓ Î·ÙËÁÔÚÈÒÓ. ∞˘Ù¿, ÂÎÙfi˜
˘‹ÚÍÂ Ô ˙ˆÙÈÎfi˜ ¯ÒÚÔ˜
¤ÓÙÔÓ· Ù· ÛËÌ¿‰È· Ù˘ Û˘Ó¯ԇ˜
·fi ÙȘ ÏÔ‡ÛȘ ÏËÚÔÊÔڛ˜ Ô˘
‰Ú·ÛÙËÚÈÔÔ›ËÛ˘ ÙˆÓ ∞ÁÈÔÚÂÈÙÒÓ. Δ·
‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·˜ ÔÏÏÒÓ ·ÈÒÓˆÓ, ÙÔ
·Ú¤¯Ô˘Ó ÁÈ· ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· οı ÌÔÓ‹˜,
ÏÔ‡ÛÈ· ·Ú¯Â›· Ì ÚÔ˘Ì·ÓÈο, ÛÏ·‚Èο
‚˘˙·ÓÙÈÓfi ˘fi‚·ıÚÔ ·Ú·Ì¤ÓÂÈ ÈÛ¯˘Úfi
·Ó·Û˘Óı¤ÙÔ˘Ó ÌÈ· ÏÂÙÔÌÂÚ‹ ÂÈÎfiÓ·
Î·È ÙÔ˘ÚÎÈο ¤ÁÁÚ·Ê· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó
ıÂ̤ÏÈÔ ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘
ÙÔ˘ ÙÚfiÔ˘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›·˜ ÙÔ˘
ÔχÙÈ̘ ËÁ¤˜ ÁÈ· ÙË ÌÂϤÙË Ù˘
ÌÔÓ·ÛÙÈ΋˜ ÔÏÈÙ›·˜.
[175]
[176]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™ÙȘ 7.30, Ì ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÒÚ·, Ô ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi˜ ÛËÌ·›ÓÂÈ ÙÔ ÚÒÙÔ Ù¿Ï·ÓÙÔ, ·Ó¿‚ÂÈ ÙȘ ηӉ‹Ï˜. ™ÙȘ 7.45 ÛËÌ·›ÓÂÈ ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ Ù¿Ï·ÓÙÔ Î·È ÛÙȘ 8.00 ÙÔ ÙÚ›ÙÔ. √ ÂÊË̤ÚÈÔ˜ ‚¿˙ÂÈ ÙÔ ÂÙÚ·¯‹ÏÈ Î·È ÙÔ ªÂÛÔÓ˘ÎÙÈÎfi ·Ú¯›˙ÂÈ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ·Ó ‰ÂÓ Â›Ó·È Ì¤Ú· ÓËÛÙ›·˜, ηٿ ÙËÓ ÔÔ›· ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ ÚˆÈÓfi Á‡̷, ÚÔ¯ˆÚÔ‡Ó ÛÙËÓ ΔÚ¿Â˙·. To ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜, Ë ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ˜ ÙÔ˘ Õıˆ, Â›Ó·È ÙÔ ¶ÂÚÈ‚fiÏÈ Ù˘ ¶·Ó·Á›·˜, ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÌfi˜ Ô˘ ·Ú·¤ÌÂÈ ÛÙÔÓ È‰È·›ÙÂÚÔ ·˘Ùfi ÙfiÔ Î·È ÛÙÔÓ ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜. √ ÌÔÓ·¯fi˜ ÂÈϤÁÂÈ ÙË ÛÈÁ‹ ·fi ÙË ÊÏ˘·Ú›·. ∏ ÚÔÛ¢¯‹, Ë ÓËÛÙ›·, ÔÈ ÂÎÔ‡ÛȘ ÛÙÂÚ‹ÛÂȘ Â›Ó·È Ù· ‚·ÛÈο ÛÙÔȯ›· Ù˘ ηıËÌÂÚÈÓ‹˜ ˙ˆ‹˜ ÂÓfi˜ ÌÔÓ·¯Ô‡ ·fi ÙȘ ··Ú¯¤˜ ‹‰Ë ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÔ‡ ‚›Ô˘. ∏ ÔÈÎÈÏ›· ÙˆÓ ÌÔÚÊÒÓ Ù˘ ÌÔÓ·¯È΋˜ ˙ˆ‹˜, Ë ÏÔ‡ÛÈ· ‚Ï¿ÛÙËÛË, Ë ÈÛÙÔÚÈ΋ ÎÏËÚÔÓÔÌÈ¿, fiÏ· ηÙÔÚıÒÓÔ˘Ó Î·È Û˘Ó˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÚÌÔÓÈο.
Ô ‚›Ô˜ ÙÔ˘ ÌÔÓ·¯Ô‡ ∂ηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ‚ÈÔÁڷʛ˜ ÌÔÓ·¯ÒÓ
˘¿Ú¯ÔÓÙ· Î·È ‰Ô˜ Ùˆ¯Ô›˜ Î·È ¤ÍÂȘ
ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘
ÔÛ›ˆÓ, ÂÈÛÙÔϤ˜ Î·È ÎËÚ‡ÁÌ·Ù· Ô˘
ıËÛ·˘ÚfiÓ ÂÓ Ô˘Ú·ÓÒ.
ÛÂ Û˘Óı‹Î˜ ·ÔÌfiÓˆÛ˘, ÚÔÛ¢¯‹˜
·ÊÔÚÔ‡Ó ÛÙË ÌÔÓ·¯È΋ ȉÈfiÙËÙ·,
¢ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ‚¤‚·È· ÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi
Î·È ÓËÛÙ›·˜, Î·È ÔÊ›ÏÂÈ ÙË Ê‹ÌË ÙÔ˘
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈο ‰È·Ù¿ÁÌ·Ù· ηÈ
Û˘Ó·›ÛıËÌ· Ô˘ ˆıÔ‡Û ÙÔ˘˜
ÛÙË ‚ÈÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘, Ô˘ Û˘Ó¤ÁÚ·„Â
ÂÈı·Ú¯ÈÎÔ› ηÓÔÓÈÛÌÔ› ¤¯Ô˘Ó ‰È·Ûˆı›
·ÓıÚÒÔ˘˜ Ó· ÂÁηٷÏ›„Ô˘Ó Ù·
Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜, ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜.
Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ·ÍÈfiÏÔÁÔ ˘ÏÈÎfi ̤ۈ
ÂÁÎfiÛÌÈ·. ¶Ï¿È ÛÙ· ÓÂ˘Ì·ÙÈο
ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÌÔÚԇ̠ӷ
ΛÓËÙÚ· ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·È Î·È ÂÚÈÙÒÛÂȘ
∞¡∞Ãøƒ∏Δ∂™ ª√¡∞Ã√π
Û¯ËÌ·Ù›ÛÔ˘Ì ۷ʋ ÂÈÎfiÓ· ÁÈ· ÙË
ÂÍ·ıÏÈˆÌ¤ÓˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Ô˘
√È ÂÚË̛٘ ÌÔÓ·¯Ô› ÂÁηٷÏ›ԢÓ
ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· Ù˘ ÌÔÓ·ÛÙÈ΋˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ·˜.
·‰˘Ó·ÙÔ‡Û·Ó Ó· ÏËÚÒÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜
ÙÔÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎfi ‚›Ô Î·È Ù· ÂÁÎfiÛÌÈ·,
√ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi˜, ÎÔÈÙ›‰· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘
ÊfiÚÔ˘˜ ‹ Ó· ·ÓÙÂÂͤÏıÔ˘Ó ÛÙȘ
ÂÚÈÊÚÔÓÔ‡Ó ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Î·È Ù·
ıˆÚÂ›Ù·È Ë ∞›Á˘ÙÔ˜, ηıÒ˜ ÂΛ
˘fiÏÔȘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙÔ˘
ۇ̂ÔÏ¿ ÙÔ˘, ·‰È·ÊÔÚÔ‡Ó ÁÈ· ÙËÓ
Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡ÓÙ·È ÂÚË̛٘ ‹‰Ë ·fi ÙÔÓ
ηıËÌÂÚÈÓÔ‡ ‚›Ô˘, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÁÈ·
ηı·ÚÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÛÒÌ·ÙÔ˜ ηÈ
3Ô ·ÈÒÓ·, ‹Ù·Ó ΛÓËÌ· Ï·˚ÎÒÓ (Î·È fi¯È
ÔÏÏÔ‡˜ Ë ·Ó·¯ÒÚËÛË ‹ ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ
·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ·˘ÛÙËÚ‹ ÓËÛÙ›· ηÈ
ÎÏËÚÈÎÒÓ) Ô˘ ·Ô˙ËÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ
Ó· Û˘ÓÈÛÙ¿ ηٷʇÁÈÔ Î·È ¿Û˘ÏÔ. ◊‰Ë
ÚÔÛ¢¯‹ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ˘¤Ú‚·ÛË ÙˆÓ
·ÏfiÙËÙ· Î·È ÙË ¯·Ì¤ÓË ·ÁÓfiÙËÙ· ÙˆÓ
·fi Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹˜
ÚÔÛˆÈÎÒÓ ·‰˘Ó·ÌÈÒÓ. ∂ÎÙfi˜ ·fi
·ÔÛÙÔÏÈÎÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ Î·È ÂÈ˙ËÙÔ‡Û·Ó
ÙÔ˘ Ô ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi˜ ‹Ú ‰‡Ô ÌÔÚʤ˜,
ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË, οÔÈÔÈ
Ó· Á›ÓÔ˘Ó Ù¤ÏÂÈÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› fi¯È ̤ۈ
Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ·Ó Û fiÏË ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹
ÌÔÓ·¯Ô› ıˆÚÔ‡Û·Ó ÛÔ˘‰·›· Î·È ÙË
Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·ÏÏ¿ ¤Íˆ ·fi ·˘Ù‹Ó,
ÂÚ›Ô‰Ô: ÙËÓ ·ÛÎËÙÈ΋ ‹ ·Ó·¯ˆÚËÙÈ΋
ۈ̷ÙÈ΋ ¿ÛÎËÛË Î·È ÙË ÛÎÏËÚ·ÁˆÁ›·,
·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ηٿ ÁÚ¿ÌÌ· ÙËÓ
Î·È ÙËÓ ÎÔÈÓԂȷ΋. £ÂÌÂÏȈً˜ ηÈ
Î·È ˘¤‚·ÏÏ·Ó ¤ÙÛÈ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘˜ ÛÂ
ÚÔÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡: ∂È ı¤ÏÂȘ
·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ·Ó·¯ˆÚËÙÈÛÌÔ‡
·Ú¿‰Ô͘ ‰ÔÎÈ̷ۛ˜. ∞ÎÚ·›Â˜
Ù¤ÏÂÈÔ˜ ›ӷÈ, ‡·Á ÒÏËÛfiÓ ÛÔ˘ Ù·
ıˆÚÂ›Ù·È Ô ∞ÓÙÒÓÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤˙ËÛÂ
ÌÔÚʤ˜ ¿ÛÎËÛ˘ ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ÔÈ
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
√‰ÔÈfiÚÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ÛÙȘ ∫·Ú˘¤˜ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜.
[177]
°πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
[178]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ‚·ÛÈÏÈ΋ ÙÔ˘ OÛ›Ô˘ ™˘ÌÂÒÓ ÙÔ˘ ™Ù˘Ï›ÙË, ¯ÙÈṲ̂ÓË ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ·. ANGELO HORNAK/ CORBIS/APEIRON
ÂÔÓÔÌ·˙fiÌÂÓÔÈ ‰ÂÓ‰Ú›Ù˜ Î·È ÛÙ˘Ï›Ù˜
ªÂÚÈÎÔ› ÚÔÙÈÌÔ‡Û·Ó Ó· ˙Ô˘Ó Û·Ó
Ô˘ ÂÓÙÔ›˙ÔÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙ· fiÓÂÈÚ·
ÌÔÓ·¯Ô›. √ ¢·‚›‰ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢
¿ÁÚÈ· ˙Ò·Ø ·¤Ê¢Á·Ó ÙË ¯Ú‹ÛË Ù˘
Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÂÚˆÙÈÎÒÓ ÂÈı˘ÌÈÒÓ Î·È
·Ú·‰›‰ÂÙ·È fiÙÈ ¤˙ËÛ ÙÚ›· ÔÏfiÎÏËÚ·
ʈÙÈ¿˜, ÙÚ¤ÊÔÓÙ·Ó Ì fi,ÙÈ Ê˘fiÙ·Ó ·fi
ÙË ÓÔÛÙ·ÏÁ›· Ù˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ˘
¯ÚfiÓÈ· ÛηÚʷψ̤ÓÔ˜ Û ‰¤Ó‰ÚÔ,
ÌfiÓÔ ÙÔ˘, ÂÓÒ ¿ÏÏÔÈ ÎÏ›ÓÔÓÙ·Ó ÛÂ
˘ÏÈ΋˜ ˙ˆ‹˜. √È Î·ÙÔÈ˘ ÙˆÓ
˘Ô̤ÓÔÓÙ·˜ ηÚÙÂÚÈο Ù· ‰È¿ÊÔÚ·
ÎÏÔ˘‚È¿. ∏ ̤ڷ ÂÓfi˜ ·ÛÎËÙ‹ ΢ÏÔ‡ÛÂ
ÂÚËÌÈÙÒÓ ‰È·ÌÔÚÊÒÓÔÓÙ·Ó ÌÂ
ηÈÚÈο Ê·ÈÓfiÌÂÓ·. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈÎfi
Ì ÚÔÛ¢¯‹ Î·È ·Ó¿ÁÓˆÛË Û ÛÙ¿ÛË
Úfi¯ÂÈÚ· ˘ÏÈο, Èηӿ Ó· ÚÔÛʤÚÔ˘Ó
·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÛÙ˘Ï›ÙË ·ÔÙÂÏ›
ηıÈÛÙ‹ ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜, Ì ٷ fi‰È·
ÙË ÛÙÔȯÂÈÒ‰Ë ÌfiÓÔ ÚÔÛÙ·Û›· ·fi ÙȘ
Ë ÂÚ›ÙˆÛË ÙÔ˘ ·Á›Ô˘ ™˘ÌÂÒÓ,
‰Èψ̤ӷ Î·È ÙÔ ÎÂÊ¿ÏÈ ÂṲ̂ÓÔ ÛÙ·
ηÈÚÈΤ˜ Û˘Óı‹Î˜, ÂÓÒ Û ÔÏϤ˜
Ô ÔÔ›Ô˜ ¤˙ËÛ ¿Óˆ Û ÛÙ‡ÏÔ Ô˘
ÁfiÓ·Ù·, ‹ Û fiÚıÈ· ÛÙ¿ÛË, Ì ٷ ¯¤ÚÈ·
ÂÚÈÙÒÛÂȘ, ȉ›ˆ˜ Û ̤ÚË Ì ÔÏϤ˜
ÙÔ ‡„Ô˜ ÙÔ˘ ¤ÊÙ·Û ÛÙ·‰È·Î¿ Ù· 20
ÛËΈ̤ӷ ÚÔ˜ ÙÔÓ ‹ÏÈÔ
‚ÚÔ¯ÔÙÒÛÂȘ, ÔÈ ÛËÏȤ˜
̤ÙÚ·.
·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÙËÓ Î›ÓËÛ‹ ÙÔ˘ ·fi
·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔ ÚÔÛÊÔÚfiÙÂÚÔ
™Ù· ÂÚËÌËÙ‹ÚÈ· Ë ÔÚÁ¿ÓˆÛË Ù˘ ˙ˆ‹˜
ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏ‹ ÚÔ˜ ÙË ‰‡ÛË. √ ·ÛÎËÙ‹˜
Î·Ù¿Ï˘Ì·.
ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ ‹Ù·Ó ˘ÔÙ˘Ò‰Ë˜.
¿Ï¢ ηıËÌÂÚÈÓ¿ Ì ÂÈÚ·ÛÌÔ‡˜
ŒÓ· ÛÙÔȯ›Ô, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙËÓ
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ÂӉȷ›ÙËÛË Ô˘ ‰È¤ÎÚÈÓ ÙË ˙ˆ‹ ÙˆÓ
ÌÔÓ·¯ÈÎÔ‡ ‰ËÏ·‰‹ ÂÓ‰‡Ì·ÙÔ˜, ÂıÈÌÈ΋
‚ÂÓ‰ÈÎÙ›ÓˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ ÛÙÔ ªfiÓÙÂ
·Ó·¯ˆÚËÙÒÓ ·fi ÙÔÓ ÎÔÛÌÈÎfi ‚›Ô ‹Ù·Ó
ÚÔÛÊÔÚ¿ Û˘Ó‹ıˆ˜ ÂÓfi˜ Á¤ÚÔÓÙ·
∫·Û›ÓÔ Ù˘ πÙ·Ï›·˜. ™Â ÔÏϤ˜
ÙÔ ¤Ó‰˘Ì·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÛËÌ·ÙÔ‰ÔÙÔ‡ÛÂ
ÚÔ˜ ÙÔ Ó¤Ô ÌÔÓ·¯fi. ™ÙÔ ·ÁÁÂÏÈÎfi
ÂÚÈÙÒÛÂȘ ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi Î·È ÙÔ
Î·È ÙË ÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ ÙË Ó¤· ˙ˆ‹.
Û¯‹Ì·, ‰È·ÌÔÚʈ̤ÓÔ ‹‰Ë ·fi ÙÔÓ 4Ô
ÎÔÈÓÔ‚È·Îfi ÚfiÙ˘Ô Û˘Ó‰˘¿ÛÙËÎ·Ó ÌÂ
¶ÔÏÏÔ›, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ‰È·ÚÚ‹ÍÔ˘Ó Î¿ıÂ
·ÈÒÓ·, ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Ë ÌËψً, Ë
‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜ Î·È ·Ó·Ù‡¯ıËÎÂ
Û¯¤ÛË Ì ÙÔÓ ÚfiÙÂÚÔ ÎÔÛÌÈÎfi ‚›Ô,
˙ÒÓË, Ô ·Ó¿Ï·‚Ô˜ (ˆ̛‰·,
¤Ó·˜ ÂȉÈÎfi˜ Ù‡Ô˜ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡, Ë
¤Î·Ó·Ó ·ÎÚ·›Â˜ ÂÈÏÔÁ¤˜, Ô˘ ¤ÊÙ·Ó·Ó
ˆÌÔÊfiÚÈÔ) Î·È ÙÔ ÎÔ˘ÎÔ‡ÏÈÔÓ. ªÂÙ¿ ÙËÓ
Ï·‡Ú·, Ô˘ Û˘ÁΤÓÙڈӠͯˆÚÈÛÙ¿
̤¯ÚÈ Î·È ÙËÓ Î·ıÔÏÈ΋ ·fiÚÚÈ„Ë ÙÔ˘
ÂÁηٿÛÙ·ÛË ÔÏÏÒÓ ·Ó·¯ˆÚËÙÒÓ ÛÙȘ
ÎÂÏÈ¿ Á‡Úˆ ·fi ¤Ó·Ó ÎÔÈÓfi Ô›ÎÔ, ›¯Â
ÂÓ‰‡Ì·ÙÔ˜. ∂¤ÏÂÁ·Ó, ¤ÙÛÈ, Ó· ˙‹ÛÔ˘Ó
ÂÚ‹ÌÔ˘˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜, ÙÔ ·ÁÁÂÏÈÎfi
¯·Ï·ÚfiÙÂÚË ÎÔÈÓԂȷ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË Î·È
ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ ÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÔ‡ ‚›Ô˘ ÙÔ˘˜
Û¯‹Ì· Ì·˙› Ì ÙËÓ ÎÔ˘Ú¿ ¤ÁÈÓ·Ó Ù·
Ì·˙‡ÔÓÙ·Ó Û ·˘Ùfi ÁÈ· ÎÔÈÓ‹ Ï·ÙÚ›·
Á˘ÌÓÔ›, Ì ̷ÎÚÈ¿ Ì·ÏÏÈ¿ Î·È ÁÂÓÂÈ¿‰·.
‚·ÛÈο ۇ̂ÔÏ· ÙÔ˘ ÙÂÏÂÙÔ˘ÚÁÈÎÔ‡
ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› Ù· ™¿‚‚·Ù· Î·È ÙȘ
√ ÁÂÓÈÎfi˜ ηÓfiÓ·˜, ˆÛÙfiÛÔ, ‹Ù·Ó Ë
ÂÈÛ‰Ô¯‹˜ ÛÙË ÌÔÓ·ÛÙÈ΋ ˙ˆ‹.
∫˘ÚȷΤ˜. ™Ù· Ì¿ÙÈ· ÔÏÏÒÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Ô
¤Ó‰˘ÛË ÙÔ˘ ·ÁÁÂÏÈÎÔ‡ Û¯‹Ì·ÙÔ˜, ÙÔ˘ √ ª√¡∞Ã√™ ∫∞π Δ√ ∫√π¡√μπ√
ÌÔÓ·¯fi˜ ÂÓÛ¿ÚΈÓ ÙÔÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi
∏ ÎÔÈÓԂȷ΋ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÌÔÓ·¯ÈÛÌÔ‡
ÈÛÙfi Ô˘ ÙÔÓ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙·Ó Ë ËıÈ΋
ȉڇıËΠÛÙËÓ ÕÓˆ ∞›Á˘ÙÔ ·fi ÙÔÓ
ÙÂÏ›ˆÛË Î·È Ë ÂÏ¢ıÂÚ›·. ΔÔÓ 5Ô Î·È
¶·¯ÒÌÈÔ, Û‡Á¯ÚÔÓÔ ÙÔ˘ ∞ÓÙˆÓ›Ô˘,
ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·, ÌÂ ÙËÓ ÂÓı¿ÚÚ˘ÓÛË ÙˆÓ
Ô ÔÔ›Ô˜, ·ÊÔ‡ ˘ËÚ¤ÙËÛ ÛÙÔÓ
·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÈÛÎfiˆÓ, ÙÔ
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi, ÚÔ¯ÒÚËÛÂ
ÌÔÓ·ÛÙÈÎfi ΛÓËÌ· ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔ
ÛÙËÓ ÔÚÁ¿ÓˆÛË, Û‡Ìʈӷ Ì ٷ
·fiÁÂÈÔ Ù˘ Ê‹Ì˘ ÙÔ˘ Î·È ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô›
ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÚfiÙ˘·, ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘
·fi ÂıÂÏÔÓÙ¤˜ ·fi‚ÏËÙÔÈ Ù˘
ÎÔÈÓÔ‚›Ô˘, ÛÙË ‰ÂÍÈ¿ fi¯ıË ÙÔ˘ ¡Â›ÏÔ˘,
ÎÔÈÓˆÓ›·˜ ¤ÁÈÓ·Ó Ï·˚ÎÔ› ‹ÚˆÂ˜, ÙˆÓ
ÛÙËÓ Δ·‚¤ÓÓËÛÔ. ΔÔ ÎÔÈÓfi‚ÈÔ, Ô˘
ÔÔ›ˆÓ ÔÈ ÈÛÙÔڛ˜ ÁÈ· Ù· ı·‡Ì·Ù·, Ù·
ÂÚÈÏ¿Ì‚·ÓÂ Î·È Á˘Ó·ÈΛ˜ ÌÔÓ¤˜, ›¯Â
ηÙÔÚıÒÌ·Ù· Î·È ÙȘ ÚÔÊËÙ›˜
ÙË ÌÔÚÊ‹ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Ô˘,
Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÓÔÓÙ·Ó Î·È ‰È·‚¿˙ÔÓÙ·Ó ÛÂ
‰È·¯ˆÚÈṲ̂ÓÔ˘ Û ԛÎÔ˘˜, ηı¤Ó·˜
ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÙ·ÛË. ∏ ›ÛËÌË ∂ÎÎÏËÛ›·
·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ›¯Â ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘
Âȉ›ˆÍ ÙËÓ Â‡ÓÔÈ· ÙˆÓ ËÚÒˆÓ Ù˘
‰ÈÔÈÎËÙ‹.
›ÛÙ˘ Ì ·ÒÙÂÚÔ ÛÙfi¯Ô ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹
√È ÌÔÓ·¯Ô› ˙Ô‡Û·Ó ÔÌ·‰Èο ÛÙÔ˘˜
Î·È ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ ·fi ÙËÓ
Ô›ÎÔ˘˜ ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙËÓ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË
ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›·. ◊‰Ë ·fi ÙÔÓ
‹ ÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘˜ – ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó ÌÂ
5Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ÌÈ·˜ ÂÈÛÎÔÈ΋˜
¯ÂÈÚˆÓ·ÎÙÈΤ˜ ÂÚÁ·Û›Â˜ Î·È ‹Ù·Ó
ÂÚÈʤÚÂÈ·˜ ›¯·Ó ÙÂı› ˘fi ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯Ô
˘Ô¯Úˆ̤ÓÔÈ Ó· ˘·ÎÔ‡Ô˘Ó ÛÙÔÓ
ÂÓfi˜ ¯ˆÚÂÈÛÎfiÔ˘ ‹ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·
ËÁÔ‡ÌÂÓÔ Î·È Ó· ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¤Ó·
ÂÓfi˜ ÂÍ¿Ú¯Ô˘. ∏ ÚÒÙË ÚÔÛ¿ıÂÈ·
ÂÓÈ·›Ô ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ηıËÌÂÚÈÓfi
Ú‡ıÌÈÛ˘ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ¤ÁÈÓ ÛÙË
ÚfiÁÚ·ÌÌ· ÓËÛÙ›·˜, ÂÚÈÛ˘ÏÏÔÁ‹˜
™‡ÓÔ‰Ô Ù˘ ÷ÏÎˉfiÓ·˜ (451), ÛÙËÓ
Î·È ÚÔÛ¢¯‹˜. √ μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÌÔÓ·¯fi˜
ÔÔ›· ηıÔÚ›ÛÙËΠfiÙÈ Î·Ó¤Ó·
Ó‹ÛÙÂ˘Â Î¿ı ΔÂÙ¿ÚÙË Î·È ¶·Ú·Û΢‹,
ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ È‰Ú˘ı›
fiÏË ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙˆÓ ÙÚÈÒÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ
¯ˆÚ›˜ ÙËÓ ¿‰ÂÈ· ÙÔ˘ ÂÈÛÎfiÔ˘ Ô˘ ı·
ÓËÛÙÂÈÒÓ, ÂÍÔÌÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·Ó Î¿ıÂ
‰ÈfiÚÈ˙Â Î·È ÙÔÓ ËÁÔ‡ÌÂÓÔ Ù˘ ÌÔÓ‹˜.
‰ÂηÂÓı‹ÌÂÚÔ Î·È ÎÔÈÓˆÓÔ‡Û وÓ
ΔÔ ÂӉȷʤÚÔÓ Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜
·¯Ú¿ÓÙˆÓ Ì˘ÛÙËÚ›ˆÓ οı ÊÔÚ¿ Ô˘
ÈÛÙÔÔÈ‹ıËÎÂ Î·È Ì ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË
¤ÓȈı ¤ÙÔÈÌÔ˜ ÁÈ’ ·˘Ùfi. ∞Í›˙ÂÈ Ó·
ÛÂÈÚ¿˜ ¡Â·ÚÒÓ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙÔ˘
ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ÙÔ ÎÔÈÓÔ‚È·Îfi Û‡ÛÙËÌ·
πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡. ªÂ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰È·Ù¿ÍÂȘ
ÙÔ˘ ¶·¯ÒÌÈÔ˘ ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔ ÚfiÙ˘Ô
ÂÓÈÛ¯‡ıËÎÂ Ô ıÂÛÌfi˜ ÙˆÓ ÎÔÈÓÔ‚›ˆÓ,
ÁÈ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË
ηıÈÂÚÒıËΠÙÔ privilegium fori ÙˆÓ
ÙÔ˘ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ˘ ηıÔÏÈÎÔ‡
ÌÔÓ·¯ÒÓ, ÙÔ ÚÔÓfiÌÈfi ÙÔ˘˜ ‰ËÏ·‰‹ Ó·
ÌÔÓ·ÛÙÈÎÔ‡ Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜, ·˘ÙÔ‡ ÙˆÓ
‰Èο˙ÔÓÙ·È Û ·ÛÙÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ ·fi
[179]
[180]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ ÙÔ˘ ÙfiÔ˘ ÙÔ˘˜ ηÈ
ÌÔÓ·ÛÙËÚÈ·ÎÒÓ È‰Ú˘Ì¿ÙˆÓ Î·È
∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÌÈ· ηÈÓÔ‡ÚÁÈ· ÛÂÈÚ¿
ÔÚ›ÛÙËΠfiÙÈ Î¿ı Ϸ˚Îfi˜ Ô˘ ı·
ÂÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙˆÓ
Ì·ÚÙ‡ÚˆÓ Î·È ÔÌÔÏÔÁËÙÒÓ. ŒÙÛÈ, ÌÂ
η٤Ê¢Á Û ÌÔÓ‹ ¤Ú ӷ
·ÏÈÒÓ. ∞˘Ùfi Ô˘ ΢ڛˆ˜ ÂÓÔ¯ÏÔ‡ÛÂ
ÙËÓ ·Ó·ÛًψÛË ÙˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ ÙÔ 843,
·Ú·Ì›ÓÂÈ ˆ˜ ‰fiÎÈÌÔ˜ ÁÈ· ¤Ó·
ÙÔÓ ÂÓ ÏfiÁˆ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ‹Ù·Ó fiÙÈ
Ô ÌÔÓ·¯ÈÎfi˜ ‚›Ô˜ ÁÓÒÚÈÛ ÌÈ· Ó¤·
‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÚÈÒÓ ÂÙÒÓ.
ÔÏϤ˜ ÌÔÓ¤˜ ÂÂͤÙÂÈÓ·Ó ÙËÓ ¤ÁÁÂÈÔ
·ÎÌ‹, Ô˘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›ÛÙËÎÂ ·fi ÙËÓ
ªÂÙ¿ ÙË ‰ÔÎÈÌ·ÛÙÈ΋ ·˘Ù‹ ÂÚ›Ô‰Ô Î·È
ȉÈÔÎÙËÛ›· ÙÔ˘˜ Û ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ
·‡ÍËÛË ÙÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ
‡ÛÙÂÚ· ·fi ›ÛËÌË ·ÎÔÏÔ˘ı›·
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÒÓ Á·ÈÒÓ, οÙÈ Ô˘
Î·È ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ ÛÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ fiÏÂȘ
ÁÈÓfiÙ·Ó Ë ÏÂÁfiÌÂÓË ÌÔÓ·¯È΋ ÎÔ˘Ú¿
ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ‡Û ÂȘ ‚¿ÚÔ˜ ÙˆÓ ÎÚ·ÙÈÎÒÓ
(∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË),
Î·È Ô Ì¤¯ÚÈ ÙfiÙ ‰fiÎÈÌÔ˜
ÂÛfi‰ˆÓ, ·ÊÔ‡ Ù· ·Ú·ÁfiÌÂÓ· Û ·˘Ù¿
·ÏÏ¿ Î·È ÛÙȘ ÂÚËÌȤ˜. ∂ÈϤÔÓ,
Û˘ÁηٷÏÂÁfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ÌÔÓ·¯Ô‡˜ Ù˘
ÚÔ˚fiÓÙ· ‰ÂÓ Î˘ÎÏÔÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔ
ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó Ó¤· ÌÔÓ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ·,
ÌÔÓ‹˜. √È ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ Ô˘
ÂÌfiÚÈÔ ÁÈ· Ó· ÊÔÚÔÏÔÁËıÔ‡Ó. ªÂ
fiˆ˜ Ô ŸÏ˘ÌÔ˜ Ù˘ μÈı˘Ó›·˜, ÂÓÒ
·ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Î·È ÙË
ÂÍ·›ÚÂÛË Î¿ÔȘ ÌÂÌÔӈ̤Ó˜
·fi ÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÌÈÛfi ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·
ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›· οı ÌÔÓ‹˜ ÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÌÂ
‰ÂÛ̇ÛÂȘ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈ·ÎÒÓ
ÙÔ ÕÁÈÔÓ ŸÚÔ˜ ÂÈÛΛ·Û fiÏ· Ù· ¿ÏÏ·
Ù· ÌÔÓ·ÛÙËÚȷο Δ˘Èο, Ù· ÓÔÌÈο
ÂÚÈÔ˘ÛÈÒÓ, Ô ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜
ÈÂÚ¿ ‚Ô˘Ó¿.
‰ËÏ·‰‹ ηٷÛÙ·ÙÈο ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙÈÎÒÓ
¤ÏÂÁ¯Ô˜ ‹Ù·Ó ÛÙËÓ Ô˘Û›· Ô˘ÙÔÈÎfi˜.
∫·Ù¿ ÙËÓ ‡ÛÙÂÚË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÚ›Ô‰Ô,
È‰Ú˘Ì¿ÙˆÓ, ÛÙ· ÔÔ›· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·Ó
ŸÙ·Ó ÔÈ ÿÛ·˘ÚÔÈ Â¤‚·Ï·Ó ÙËÓ
fiÔ˘ ˘fi ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ù˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜
ÌÔÓ·ÛÙËÚȷο ·ÍÈÒÌ·Ù· ηıÔÚÈṲ̂ӈÓ
ÂÈÎÔÓÔÌ·¯›·, ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô›, Ì ۇÌÌ·¯Ô
·ÂÈÏ‹˜ ¤ÁÈÓ·Ó ÚÔÛ¿ıÂȘ ÁÈ· ÙËÓ
·ÚÌÔ‰ÈÔًوÓ. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·,
ÙÔ Î‡ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË Ô˘
¤ÓˆÛË ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Î·È ÙË ‚Ô‹ıÂÈ·
Ô ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ·Ó·ÏËÚˆÙ‹˜ ÙÔ˘
·ÛÎÔ‡Û·Ó ÛÙÔ Ï·fi, ÔÚÁ¿ÓˆÛ·Ó ΛÓËÌ·
Ù˘ ¢‡Û˘ ÚÔ˜ ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, ÔÈ
ËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘, Ô ÔÈÎÔÓfiÌÔ˜ ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó
·ÓÙ›ÛÙ·Û˘ Ì ÛÎÔfi ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛË
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘,
Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈο, Ô ·ÔÎÚÈÛ¿ÚÈÔ˜ ‹Ù·Ó Ô
Ù˘ ·Ú·‰ÔÛȷ΋˜ ıÚËÛ΢ÙÈÎfiÙËÙ·˜.
ÊÔ‚Ô‡ÌÂÓÔÈ fiÙÈ Ô ¿·˜ ı· ÁÈÓfiÙ·Ó
·ÓÙÈÚfiÛˆÔ˜ ÙˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ Ù˘
ΔËÓ ÂÔ¯‹ ·˘Ù‹ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜
·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔÛ‡Ó˘,
ÌÔÓ‹˜ ¤Ó·ÓÙÈ ÙˆÓ ÔÏÈÙÂÈ·ÎÒÓ Î·È
™ÙÔ˘‰›Ù˘, ˘¤ÚÌ·¯Ô˜ Ù˘ Ï·ÙÚ›·˜
·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙÔÓ ˘Ú‹Ó· Ù˘
ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎÒÓ ·Ú¯ÒÓ.
ÙˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ, ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙËÓ
·ÓıÂÓˆÙÈ΋˜ ÌÂÚ›‰·˜.
ΔÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ·, ·Ú¿ ÙȘ ηٷÛÙÚÔʤ˜
·ÏÈ¿ ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘ ÛÙËÓ
™˘ÌÂÚ·ÛÌ·ÙÈο, ı· ÌÔÚÔ‡Û·ÌÂ
Î·È ÙȘ ÏÂËϷۛ˜ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ, ÔÈ
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ÚÔ¤‚Ë ÛÂ
Ó· ԇ̠fiÙÈ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô›
ÔÚıfi‰ÔÍÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ηٿÊÂÚ·Ó Ó·
ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡
‹Ù·Ó ÚfiÛˆ· ·ÚÔ˘˜ ÏfiÁˆ Ù˘
‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó Ù· ΢ÚÈfiÙÂÚ· ȉڇ̷ٿ
ÌÔÓ·¯ÈÛÌÔ‡, Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ·Ú¯¤˜ ηÈ
Â˘Û¤‚ÂÈ·˜ Î·È Ù˘ ·ÁÈfiÙËÙ¿˜ ÙÔ˘˜.
ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË Î·È ÛÙÔ fiÚÔ˜
ÙÔ Ó‡̷ ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ¶·Ù¤ÚˆÓ,
ª¤Û· ÛÙȘ ÌÔÓ¤˜ ›¯·Ó ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›·
™ÈÓ¿. ¶·Ú·‰fi͈˜, ÙÔ ÛÔ‚·ÚfiÙÂÚÔ
ÂÈ̤ÓÔÓÙ·˜ fi¯È ÛÙÔ Ì˘ÛÙÈÎfi
Ó· ‚ÂÏÙÈÒÛÔ˘Ó ÙȘ ÁÓÒÛÂȘ ÙÔ˘˜ ηÈ,
Ï‹ÁÌ· ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô› ÙÔ ˘¤ÛÙËÛ·Ó fi¯È
‰È·ÏÔÁÈÛÌfi, ·ÏÏ¿ ÛÙËÓ Ù¿ÍË, ÛÙË
΢ڛˆ˜, Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ‰ÂÍÈfiÙËÙ˜
ÛÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· ÙˆÓ ·›ÛÙˆÓ, ·ÏÏ¿
ÛÎÏËÚ‹ ‰Ô˘ÏÂÈ¿, ÛÙËÓ ÂÓ›· Î·È ÛÙËÓ
ÈηӤ˜ ÁÈ· ÙË ÌÂϤÙË Ù˘ μ›‚ÏÔ˘ ηÈ
̤۷ ÛÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·.
˘·ÎÔ‹. ª›· ·fi ÙȘ ··Û¯ÔÏ‹ÛÂȘ
ÙˆÓ ·ÙÂÚÈÎÒÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. ™Ù·
√ ·ÔÙÂÏÂÛÌ·ÙÈÎfi˜ ¤ÏÂÁ¯Ô˜ ÙˆÓ
ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ ·ÊÔÚÔ‡ÛÂ ÙËÓ ·ÓÙÈÁÚ·Ê‹
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· Δ˘Èο ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó
ÌÔÓ·ÛÙËÚÈ·ÎÒÓ È‰Ú˘Ì¿ÙˆÓ ·Ú¤ÌÂÓÂ
¯ÂÈÚÔÁڿʈÓ, ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÛÙËÓ
ÎÔÈÓˆÊÂÏ‹˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙˆÓ
ηٿ ÙÔ˘˜ ÌÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ΢ڛˆ˜
ÔÔ›· ÔÊ›ÏÔ˘Ì ÙË ‰È¿ÛˆÛË ÔÏÏÒÓ
ÌÔÓ·¯ÒÓ Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÊÈÏ·ÓıÚˆ›·˜.
¯ÚfiÓÔ˘˜ ¤Ó· ‰˘ÛÂ›Ï˘ÙÔ Úfi‚ÏËÌ·,
¤ÚÁˆÓ ÙˆÓ ÎÏ·ÛÈÎÒÓ Û˘ÁÁڷʤˆÓ.
∂ÎÙfi˜ ·fi ÙË Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡
ηıÒ˜ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ‹Ù·Ó ÏÔÁÈÎfi Ó·
∏ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÙˆÓ ™ÙÔ˘‰ÈÙÒÓ
ÌÔÓ·¯Ô‡ ÛÙÔ ¤ÚÁÔ, ̤ۈ Ù˘
ıÔÚ˘‚Â›Ù·È ·fi ÙË Û˘ÁΤÓÙÚˆÛË
Û˘Ì›ÙÂÈ Ì ÙÔ Û‡ÓÙÔÌÔ ‰È¿ÏÂÈÌÌ·
·ÓÙÈÁÚ·Ê‹˜, Ù˘ ‰È·Ù‹ÚËÛ˘ Ù˘
ÙÂÚ¿ÛÙÈˆÓ ÂÚÈÔ˘ÛÈÒÓ Ô˘ Ì ÙÔÓ
·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÚÒÙË Î·È ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË
·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÚ·ÌÌ·Ù›·˜,
¤Ó·Ó ‹ ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ÙÚfiÔ ÂÚȤگÔÓÙ·Ó
ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ ÂÈÎÔÓÔÌ·¯›·˜. ™ÙË
ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ‹Ù·Ó Î·È Ë Û˘Ì‚ÔÏ‹ ÙÔ˘˜
ÛÙËÓ È‰ÈÔÎÙËÛ›· ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ.
ıÚËÛ΢ÙÈ΋ ·˘Ù‹ ‰È¤ÓÂÍË ÔÈ ÌÔÓ·¯Ô›
ÛÙËÓ ˘ÌÓÔÁÚ·Ê›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜,
√È ÂÈÎÔÓÔÌ¿¯ÔÈ ‹Ù·Ó ‰Ëψ̤ÓÔÈ Â¯ıÚÔ›
‰È·‰Ú·Ì¿ÙÈÛ·Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÚfiÏÔ.
ηıÒ˜ ¤ÁÚ·„·Ó ‡ÌÓÔ˘˜, ηÓfiÓ˜ ηÈ
ÙÔ˘ ÌÔÓ·¯ÈÛÌÔ‡. Ÿˆ˜, ÂÎÙfi˜ ·fi
ÀÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ ÙË Ï·ÙÚ›· ÙˆÓ
ÙÚÔ¿ÚÈ· ÌÂ Ù· ÔÔ›· ÂÌÏÔ‡ÙÈÛ·Ó ÙË
·˘ÙÔ‡˜, Î·È ¿ÏÏÔÈ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ˜, fiˆ˜
ÂÈÎfiÓˆÓ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ·fi ÙÔ˘˜
£Â›· §ÂÈÙÔ˘ÚÁ›·. ŒÙÛÈ, ÌÔÚԇ̠ӷ
Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μ′ ºˆÎ¿˜, ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó
ÂÈÎÔÓÔÌ¿¯Ô˘˜ ‰ÈÒÍÂȘ, Ê˘Ï·Î›ÛÂȘ
ԇ̠fiÙÈ Ô ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÂ
Ó· ÂϤÁÍÔ˘Ó ÙÔ Î›ÓËÌ· ·˘Ùfi
·ÎfiÌË Î·È ÂÎÙÂϤÛÂȘ, ÚÔÛı¤ÙÔÓÙ·˜
ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ¤ÎÊÚ·ÛË Ù˘
·Ôı·ÚÚ‡ÓÔÓÙ·˜ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ó¤ˆÓ
ÛÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜
ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ.
Δ∞ ∂∫∫§∏™π∞™Δπ∫∞ ∑∏Δ∏ª∞Δ∞
ªÔÓ·¯Ô› Ù·Íȉ‡ÔÓÙ·˜ Ì η˝ÎÈ.
[181]
°πøƒ°√™ ª√À™π∫π¢∏™/ª√À™∂π√ ºøΔ√°ƒ∞ºπ∞™ ¢∏ª√À ∫∞§∞ª∞ƒπ∞™
[182]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
ÙÔ ·fiÁÂÈÔ Ù˘ ÌÂ۷ȈÓÈ΋˜ ·ÎÌ‹˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ∏ ÂÚ›Ô‰Ô˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ˘‹ÚÍ ̛· ·fi ÙȘ ÈÔ ¤Ó‰Ô͘ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÈÛÙÔÚ›·˜. ∏ ‰·ÊÈ΋ ¤ÎÙ·ÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Û˘Óԉ‡ÙËΠ·fi ÌÂÁ¿ÏË ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ·Ó¿Ù˘ÍË Î·È ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÎÚ·ÙÈÎÒÓ ÂÛfi‰ˆÓ. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÛËÌÂÈÒıËΠÌÂÁ¿ÏË ¿ÓıËÛË ÛÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ Î·È ÙˆÓ Ù¯ÓÒÓ. øÛÙfiÛÔ, Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·Ú·ÎÌ‹ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· Ô‰‹ÁËÛ ÛÙË ÛÙ·‰È·Î‹ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜.
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
√ ıfiÏÔ˜ ÙÔ˘ ηıÔÏÈÎÔ‡ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ Ù˘ ÃÒÚ·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.
[183]
TIBOR BOGNAR/CORBIS/APEIRON
[184]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Ë ˘ÏÈ΋, ËıÈ΋ Î·È ÂıÓÔÏÔÁÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË
ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ·
Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜
·ÊÔ‡ ¤ı·ÓÂ Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ·fiÁÔÓÔ˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜, ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ô ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ. ΔÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ·Ó Î·È Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ·˘Ù‹˜ ¤¯·Û ÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, ›¯Â ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ¤ÎÙ·ÛË ·fi fi,ÙÈ fiÙ·Ó ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ô ª·Î‰fiÓ·˜. ∂Ó Ùˆ ÌÂٷ͇, ¿ÏψÛÙÂ, ›¯Â ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ∫Ú‹ÙË, ÙËÓ ∫‡ÚÔ, ÙËÓ ∫ÈÏÈΛ·, ¤Ó· ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÙÌ‹Ì· Ù˘ ™˘Ú›·˜ Î·È ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË ÔÏfiÎÏËÚË ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ¢‡Ô Ó¤ÔÈ Â¯ıÚÔ›, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·fi ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏ‹ Î·È ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ·fi ÙË ‰‡ÛË, ›¯·Ó οÓÂÈ ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ÚÈÓ ·fi οÔÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ·. √ ÛÙfiÏÔ˜ Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ fï˜, Ô˘ ÚÈÓ ·fi Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ›¯·Ó ÚÔηϤÛÂÈ Î·›ÚÈ· Ï‹ÁÌ·Ù· ÛÙÔ˘˜ ̈·ÌÂı·ÓÔ‡˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, Ê·›ÓÔÓÙ·Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÈηÓÔ› Ó· ·Ó·¯·ÈÙ›ÛÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ Úfi‚·ÏÏ·Ó ¿ÏÈ ÛÙÔÓ ÔÚ›˙ÔÓÙ·. ∏ ·ÓÒÙ·ÙË ÂÍÔ˘Û›· ›¯Â ÂÚȤÏıÂÈ ÚfiÛÊ·Ù· Û ¯¤ÚÈ· ·‰‡Ó·Ì· Î·È ·Ó›Î·Ó·. √È ÂÚ›ÊËÌÔÈ fï˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Î·È Ó·‡·Ú¯ÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· ‰È·ÙËÚÔ‡Ó ÙȘ ·Ú·‰fiÛÂȘ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ºˆÎ¿, ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Δ˙ÈÌÈÛ΋ Î·È ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˘, Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·ÓÈ¿Î˘, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ∫·Ú·ÓÙËÓfi˜, Ô ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ Î·È ÔÏÏÔ› ¿ÏÏÔÈ, ·ÊÔ‡ ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÙfiÛ˜ ӛΘ ÛÙ· ‰›· Ù˘ Ì¿¯Ë˜, ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Î·È Ó· ·Ó·‚ÈÒÛÔ˘Ó ÙȘ Ï·ÌÚ¤˜ ̤Ú˜ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. √È fiÚÔÈ ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ Ù·Ì›Ԣ ‹Ù·Ó ·ÓÂÍ¿ÓÙÏËÙÔÈ. ∞˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ fiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ,′ ·Ó Î·È Ì¤Û· Û ‰È¿ÛÙËÌ· 40 Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓˆÓ ¤Î·Ó ÙfiÛÔ˘˜ Î·È Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜, ·Ó Î·È ÛÙ· ‰‡Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÂÈÛ¤Ú·ÍÂ Î·Ó¤Ó·Ó ¿ÌÂÛÔ ÊfiÚÔ, ¿ÊËÛ ·fiıÂÌ· Á‡Úˆ ÛÙ· 250.000.000 ‰Ú·¯Ì¤˜. ∂Δ™π ∂πÃ∞¡ Δ∞ ¶ƒ∞°ª∞Δ∞ √Δ∞¡,
∞˜ ÌËÓ Í¯ӿÌ ·ÎfiÌË, fiÙÈ ÔÈ ÂÙ‹ÛȘ ÂÈÛÚ¿ÍÂȘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡ ·Ó¤Ú¯ÔÓÙ·Ó Û ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi 600.000.000 ‰Ú·¯Ì¤˜ Î·È Ï¤ÔÓ, Ô˘ ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Ó Û‹ÌÂÚ· Ì 3.000 ÂηÙÔÌ̇ÚÈ·. ΔfiÛ· ¯Ú‹Ì·Ù· Ô‡Ù ÛÙÔ fiÓÂÈÚfi ÙÔ˘ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ù· Ê·ÓÙ·ÛÙ› ÙfiÙÂ Ô ‰˘ÙÈÎfi˜ ÎfiÛÌÔ˜. ¢ÂÓ ‰È¤ıÂÙÂ, ¿ÏψÛÙÂ, ÙË ‚ÈÔÙ¯ӛ· Ì·˜, Ô˘ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÂΛÓÔ ¿ÎÌ·˙Â, ÂÓÒ Î·Ù¤‚·ÏÏ Û ÂÌ¿˜ ÊfiÚÔ, fiˆ˜ οÓÔ˘Ì ÙÒÚ· ÂÌ›˜ Û ·˘ÙfiÓ, ›¯Â ·Ó·ÚΤÛÙ·ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÛÙfiÏÔ Û·Ó ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‰È¤ıÂÙ ÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ¢ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ٛÔÙ· ÁÈ· ÙÔ˘˜ ̈·ÌÂı·ÓÔ‡˜, ÁÈ·Ù› ÙfiÙ ›¯·Ó ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔÓ ¤Û¯·ÙÔ ‚·ıÌfi ·Ú·Ï˘Û›·˜ Î·È ·Ó·Ú¯›·˜. ΔÔÓ 11Ô ÏÔÈfiÓ ·ÈÒÓ·, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ Î·È Â›¯Â ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ‰ÈÔ›ÎËÛË ·fi fiÏ· Ù· ÎÚ¿ÙË Ù˘ °Ë˜. ªÔÚÔ‡Û ӷ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ·ÍÈfiÏÔÁË ¯ÂÚÛ·›· Î·È Ó·˘ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË. ∫·ıËÌÂÚÈÓ¿, Ì¿ÏÈÛÙ·, ·Ó·‰Â›ÎӢ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜ Û ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÛÙfiÏÔ. √ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ Ù˘ ÓÔÌÔıÂÛ›·˜ Î·È Ù˘ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘ ›¯Â ÔÏÔÎÏËÚˆı›. √ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi˜ Ì·˜ ÎfiÛÌÔ˜ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ ÙÂÏÈÎfi ·˘Ùfi ÛËÌ›Ô, ·ÊÔ‡ ·¤‰ÂÈÍ ÙÈ ÌÔÚÔ‡Û ӷ οÓÂÈ Î·È ÙÈ fi¯È. ∞Ó Î·È Ë ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ô˘ ¤Î·ÓÂ, ̤ۈ ÙÔ˘ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌÈÛÙÈÎÔ‡ ۯ‰›Ô˘ ÙÔÓ 8Ô Î·È 9Ô ·ÈÒÓ·, ÁÈ· ÙË ıÂڷ›· Ù˘ ÓÔÛËÚ‹˜ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÙÔ˘ ηٿÛÙ·Û˘ ›¯Â ·ÔÙ‡¯ÂÈ, Ë Î˘‚ÂÚÓËÙÈ΋, Ë ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋, Ë ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÔÚÁ¿ÓˆÛË, ÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÏ‹ÚˆÛÂ Î·È ÙÂÏÂÈÔÔ›ËÛ Ë
ÃÚ˘Ûfi˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÛÙ·˘Úfi˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ·. CHRISTIE’S IMAGES/CORBIS/APEIRON
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
[185]
[186]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
̷ΉÔÓÈ΋ ‰˘Ó·ÛÙ›· Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜, ̤۷ ÛÙÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ηٿÛÙ·Û˘ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ô˘ ›Û¯˘·Ó ÙfiÙÂ, Ê·ÈÓfiÙ·Ó, ·Ú·‰fi͈˜, Ó· ¤¯ÂÈ Â˘‰ÔÎÈÌ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ¤¯ÂÈ ·Ó·‰Â›ÍÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂΛÓÔ ÈÛ¯˘Úfi Î·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·ÎÌ·›Ô ·fi ÔÙ¤.
ªˆ·ÌÂı·ÓÔ› ™Ï¿‚ÔÈ - μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ∫·Ì›· Ù¤¯ÓË, fï˜, ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÙË Ê‡ÛË. ∫·Ó¤Ó·˜ Ì˯·ÓÈÎfi˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌfi˜, ·ÎfiÌË Î·È ·Ó Â›Ó·È Ù¤ÏÂÈÔ˜, ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÂÈ ÙȘ ËıÈΤ˜ Î·È ˘ÏÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ÂıÓÒÓ, fiÙ·Ó ·˘Ù¤˜ ‰ÂÓ ˘¿Ú¯Ô˘Ó. ΔÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì·˜, ‰ËÏ·‰‹ ·˘Ùfi Ô˘ ·ÏˆÓfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÙÈ΋, ··ÚÙ›ÛÙËΠ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ Ê˘Ï¤˜. ¶ÚÒÙË ÂıÓÈ΋ ‚¿ÛË, ÛÙÔ Î‡ÚÈÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘, ‹Ù·Ó Ë ÂÏÏËÓÈ΋ Ê˘Ï‹, Ë ÔÔ›· ηÙ›¯Â ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ ∫ÂÚ·˘Ó›ˆÓ ÔÚ¤ˆÓ, ̤¯ÚÈ ÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ, Ù· ÓËÛÈ¿, ÙȘ ·Ú·Ï›Â˜ Ù˘ πÏÏ˘Ú›·˜, Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘ £Ú¿Î˘, ÙÔ˘ ∂‡ÍÂÈÓÔ˘ fiÓÙÔ˘ Î·È fiÏ· Ù· ‰˘ÙÈο ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ μ·ÛÈÏÈ΋ ÛÙËÓ ÚÒÙË ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ÙÔ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÙËÓ ¶Ï›Ûη. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙË ÓfiÙÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ¢Ô‡Ó·‚Ë ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÙÔ˘ ¶ˆÁˆÓ¿ÙÔ˘ Î·È Û ۯÂÙÈο ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÎÛÏ·‚›ÛÙËηÓ. ALEX KOSEV/ SHUTTERSTOCK
ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜. ªÂ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ·˘Ù‹ Ê˘Ï‹, οو ·fi ÙÔ Û΋ÙÚÔ Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ Ô˘ ›¯Â È‰Ú˘ı› ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÂÓÒıËÎ·Ó fiϘ ÔÈ Ê˘Ï¤˜ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÈÔ ÂÛˆÙÂÚÈο, ÚÔ˜ Ù· ‚fiÚÂÈ· ÙˆÓ ∫ÂÚ·˘Ó›ˆÓ Î·È ÙÔ˘ √χÌÔ˘ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, ÛÙË ™˘Ú›· Î·È ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ. √È Ê˘Ï¤˜ ·˘Ù¤˜ ›¯·Ó Ï›ÁÔ Ôχ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ› ̤ۈ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ Î·È Ù˘ ‰È¿‰ÔÛ˘ Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ›ÛÙ˘. ∞fi ÙËÓ ·Ú¯‹ fï˜, Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜, Î·È Ô ·Ú¯¤ÁÔÓÔ˜ Î·È Ô Â›ÎÙËÙÔ˜, ˘¤ÛÙË ÊÔ‚ÂÚ¿ Ï‹ÁÌ·Ù· Î·È ‰ÂÓ ¤·„ ·fi ÙfiÙ ӷ ÌÂÈÒÓÂÙ·È. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘, ηٿ ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ·, ÔÈ ÕÚ·‚˜ η٤ÎÙËÛ·Ó ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ Î·È ÙË ™˘Ú›·, Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ˘Ô¯ÒÚËÛ ÙfiÛÔ Ôχ ÛÙËÓ ·Ú·‚È΋ ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ, Ô˘ ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Ô ·ÙÚȿگ˘ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜ ∂˘Ù‡¯ÈÔ˜ Û˘Ó¤Ù·Í ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ ÛÙ· ·Ú·‚Èο Î·È fi¯È ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο. √ £ˆÌ¿˜ Δ‡ÚÈÔ˜, Ô˘ ‹Á ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÔ 869 ˆ˜ ›ÙÚÔÔ˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∞ÓÙÈԯ›·˜, ÌÈÏÔ‡Û ٷ ÂÏÏËÓÈο Ì ‰˘ÛÎÔÏ›·. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô Ì·Î·ÚÈÒÙ·ÙÔ˜
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
·ÙÚȿگ˘ πÂÚÔÛÔÏ‡ÌˆÓ £ˆÌ¿˜ ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ˘˜ ∞Ṳ́ÓÈÔ˘˜ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ Ô˘ ÂÚÈ›¯Â ÙËÓ ÔÚı‹ Î·È ·Ì›·ÓÙË ›ÛÙË Î·È ÙËÓ Â›¯Â Û˘ÓÙ¿ÍÂÈ, fiˆ˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ì ·fi Ù· ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê¿ Ù˘, ÛÙ· ·Ú·‚Èο, Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∞‚Ô˘Î·Ú¿˜, ›ÛÎÔÔ˜ Ù˘ ÷ÚÚ¿Ó ÛÙË ºÔÈÓ›ÎË. ™Ù· ÂÏÏËÓÈο ÙË ÌÂÙ¤ÊÚ·ÛÂ Ô ÚÂÛ‚‡ÙÂÚÔ˜ Î·È Û‡ÁÎÂÏÏÔ˜ ªÈ¯·‹Ï. ª¿ÏÈÛÙ·, ·Ó Ô ÎÏ‹ÚÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó Î·È ¤Ú ӷ Â›Ó·È ¤Ó· ·fi ΢ÚÈfiÙÂÚ· fiÚÁ·Ó· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, ›¯Â ͯ¿ÛÂÈ ÙfiÛÔ Ôχ Ù· ÂÏÏËÓÈο, ÌÔÚԇ̠ӷ Û˘ÌÂÚ¿ÓÔ˘Ì fiÛÔ ·Ì˘‰Ú¿ ›¯ÓË Ù˘ ÛÒ˙ÔÓÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi ÂÍËÁ› ·ÚÎÂÙ¿ ÁÈ·Ù›, ÂÓÒ Î·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 10Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ë ÌÔÓ·Ú¯›· Ì·˜ ·Ó¤ÎÙËÛ ÙfiÛ˜ ¯ÒÚ˜ Î·È fiÏÂȘ ÛÙË ™˘Ú›·, ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ÔÙ¤ Ó· ‰È·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙȘ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ·˘Ù¤˜. ¶ÂÚÓÒÓÙ·˜ fï˜, ·fi ÙȘ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙÂÚ˜ ·˘Ù¤˜ ¯ÒÚ˜ ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‚Ú›ÛÎÔ˘ÌÂ Î·È ÂΛ ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi Ó· ˘Ô¯ˆÚ› Û˘Ó¯Ҙ Û ¿ÏϘ Ê˘Ï¤˜ Î·È ÁÏÒÛÛ˜. ∂›·Ì ¿ÏÏÔÙ fiÙÈ ·fi ÙÔÓ 4Ô ·ÈÒÓ· ·ÎfiÌ· ‰È¿ÊÔÚ· ‚·Ú‚·ÚÈο ʇϷ, Ô˘ÓÓÈο, ÁÂÚÌ·ÓÈο Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÏ·‚Èο, ›¯·Ó ·Ó·ÌÂȯı› Ì ÙÔ˘˜
ÂÍÂÏÏËÓÈṲ̂ÓÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ £Ú¿Î˜, ª·Î‰fiÓ˜ Î·È πÏÏ˘Ú›Ô˘˜ ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ ªÔÈÛ›·, ÛÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ £Ú¿ÎË, ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ÛÙË ¢·Ú‰·Ó›· Î·È ÛÙËÓ πÏÏ˘Ú›·. ΔÔÓ 7Ô fï˜ ·ÈÒÓ·, ÂÓÒ ÔÈ Ìˆ·ÌÂı·ÓÔ› ηٷϿ̂·Ó·Ó ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ Î·È ÙË ™˘Ú›·, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Î·È ÛÙÔÓ ∞›ÌÔ, Û˘Ó¤‚·ÈÓ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË Î·È ÚÈ˙ÈÎfiÙÂÚË ·ÏÏ·Á‹, Ô˘ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂËÚ¤·ÛÂ Î·È fiϘ ÙȘ ¿ÏϘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ΔËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ Ӥ˜ ÔÚ‰¤˜ ÛÏ·‚ÈÎÒÓ Ê˘ÏÒÓ Î·Ù¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ÕÓˆ ªÔÈÛ›· Î·È ÙËÓ πÏÏ˘Ú›·. ΔÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÙÔ˘ ¶ˆÁˆÓ¿ÙÔ˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ·fi Â‰Ò ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, fiˆ˜ ›·Ì ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜, ‰ÂÓ ·Ó‹Î·Ó ÛÙË ÛÏ·‚È΋ Ê˘Ï‹ ·ÏÏ¿ ÛÙȘ ÊÈÓÓÔÔ˘Ú·ÏÈΤ˜ ‹ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ‹ ÙÔ˘Ú·ÓÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜. ∂Âȉ‹ ‹Ù·Ó ÈÔ ÂÈ‚ÏËÙÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ™Ï¿‚Ô˘˜, ·Ó¤Ï·‚·Ó ·Ì¤Ûˆ˜ ÙËÓ ËÁÂÌÔÓ›· ÙˆÓ ÛÏ·‚ÈÎÒÓ Ê˘ÏÒÓ ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ ªÔÈÛ›· Î·È Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ Ê˘Ï¤˜ Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ‰˘ÙÈÎfiÙÂÚ·. ∂ÈϤÔÓ, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ÏÈÁfiÙÂÚÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ Î·È ÈÔ ‚¿Ú‚·ÚÔÈ, ˘¤Î˘„·Ó ÛÙËÓ ËıÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÙÔ˘˜ ›‰Ú·ÛË Î·È Û ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÎÛÏ·‚›ÛÙËÎ·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ Ù· ‰‡Ô ÂΛӷ ʇϷ Ù·˘Ù›ÛÙËÎ·Ó ˆ˜ ÚÔ˜ ÙËÓ ÂıÓfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘˜, Âȯ›ÚËÛ·Ó ·fi ÙȘ ‚ÔÚÂÈfiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜, fiÔ˘ ›¯·Ó ·Ú¯Èο ÂÁηٷÛÙ·ı›, ÔÏϤ˜ ÂÔÈ΋ÛÂȘ ÚÔ˜ ÙÔ ÓfiÙÔ, ¿ÏϘ ÊÔÚ¤˜ Ì ¯Ú‹ÛË ‚›·˜ Î·È ¿ÏϘ Ì ÂÈÚËÓÈÎfi ÙÚfiÔ. ∫·Ù¤Ï·‚·Ó Ì¿ÏÈÛÙ·, ÔÏÏ¿ ÙÌ‹Ì·Ù· Ô˘ η٤¯ÔÓÙ·Ó ÚÈÓ ·fi ÂÏÏËÓÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ¿ÎÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘.
μ·ıÌÈ·›· Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ∏ ÂÔ›ÎËÛË ·˘Ù‹ ‰È¢ÎÔχÓıËΠÔχ ·fi ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Ê˘Ï‹˜ Î·È ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ Ù˘ ÂÚȤÙÂȘ. ∏ ÂÏÏËÓÈ΋ Ê˘Ï‹ ›¯Â ·Ó¤Î·ıÂÓ Ù˘¯Ô‰ÈˆÎÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. ∞fi ÙÔ Ì·ÎÚÈÓfi ·ÚÂÏıfiÓ, fiˆ˜ Î·È Û‹ÌÂÚ·, ÔÙ¤ ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠÛÙË ‰È΋ Ù˘ ¯ÒÚ·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ¿ÓÙÔÙ ÂÈı˘ÌÔ‡Û ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Â‰›Ô ‰Ú¿Û˘, ¢ÔÚfiÙÂÚÔ Î·È ·ÛʷϤÛÙÂÚÔ. ŒÙÛÈ, ÂÍËÁÔ‡ÓÙ·È Î·È ÔÈ ÔÏ˘¿ÚÈı̘ ·ÔÈ˘ Ù˘ ·fi Ù· ÚÔ˚ÛÙÔÚÈο ¯ÚfiÓÈ· ̤¯ÚÈ ÙÔÓ 7Ô Î·È 6Ô ·ÈÒÓ· .Ã., fiÔ˘ fï˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ·ÎÌ‹˜ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÌÂȈÓfiÙ·Ó Ô ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜, ÂχıÂÚÔ˜ Î·È ÁÓ‹ÛÈÔ˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘. ÕÏψÛÙÂ, Ù›ÔÙ· ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚·Ï ÙfiÛÔ ÛÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ‰Ô‡ÏˆÓ, fiÛÔ ÂΛӘ ÔÈ
[187]
[188]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÔ ÏÔ‡ÛÈÔ Î·È Â›¯Â ÙËÓ Î·Ï‡ÙÂÚË ‰ÈÔ›ÎËÛË ·fi fiÏ· Ù· ÎÚ¿ÙË Ù˘ °Ë˜ ·‰È¿ÎÔ˜ ·ÔÈ΋ÛÂȘ. ∫·ıÒ˜ Ù· ÂχıÂÚ· ¯¤ÚÈ· ÂÏ·ÙÙÒÓÔÓÙ·Ó, ¤Ú ӷ ·Ó·ÏËÚˆıÔ‡Ó Ì ‰Ô‡ÏÔ˘˜. ∂Âȉ‹ fï˜ ÔÈ ÓÙfiÈÔÈ ‰Ô‡ÏÔÈ ‰ÂÓ Â·ÚÎÔ‡Û·Ó, ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·Ó Í¤ÓÔÈ. ∂Ô̤ӈ˜, Ô ˘ÏÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ›Ûˆ˜, ̤¯ÚÈ Î¿ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ‰ÂÓ ÂÏ·ÙÙˆÓfiÙ·Ó, Ë Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ fï˜ ÌÂȈÓfiÙ·Ó, ÁÈ·Ù› ÙÔ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Ï›ÁÔÈ Û¯ÂÙÈο ÂχıÂÚÔÈ, ÔÏÏÔ› ‰Ô‡ÏÔÈ Î·È ÔÏÏÔ› ͤÓÔÈ. ΔÔ Ù˘¯Ô‰ÈˆÎÙÈÎfi ·˘Ùfi Ó‡̷ ·ÔÙÂÏ› ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ¤Ó· ·fi Ù· ÈÔ ‚·ÛÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜ Ì·˜. °È· Ù· ηٷÛÙÚÔÊÈο ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ì·˜, ı· ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ¿ÏÏË ÊÔÚ¿. øÛÙfiÛÔ, ·Ú¯Èο ‹Ù·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ˆÊ¤ÏÈÌÔ ·Ú¿ ÂÈ‚Ï·‚¤˜. °È· fiÛÔ Î·ÈÚfi ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ¤ıÓÔ˜ ‹Ù·Ó ÙÔ ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔ Ù˘ °Ë˜, Ô ‰È·ÛÎÔÚÈÛÌfi˜ ÙˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂÒÓ ÙÔ˘ ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·˘Í¿ÓÔÓÙ·È ÔÈ fiÚÔÈ ÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ Ó· Ù›ıÂÙ·È Û ΛӉ˘ÓÔ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ‡·ÚÍË. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· fï˜, ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ ÚÔÛ΋ÓÈÔ ¿ÏÏ· ¤ıÓË, ÙÔ ›‰ÈÔ ÈÛ¯˘Ú¿, Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤Ó˜ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘˜. ΔfiÙ ÙÔ ¤ıÓÔ˜ Ì·˜ ‚Ú¤ıËΠ·ÓÙÈÌ¤ÙˆÔ Ì ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ -fiˆ˜ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ Ô˘ ¤¯ÂÈ Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ÙÌ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ ÙÔÔıÂÙË̤ӷ Ì·ÎÚÈ¿ ÙÔ ¤Ó· ·fi ÙÔ ¿ÏÏÔ- Î·È ·Ó·fiÊ¢ÎÙ· ηٷÙÚÔÒıËÎÂ- Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ¿Ú· Ôχ ‡ÎÔÏ·. ∞ÊÔ‡ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· ¤ÛÙÂÈÏ ÙfiÛÔ˘˜ ·Ô›ÎÔ˘˜, ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÔÓ 4Ô Î·È ÙÔÓ 3Ô ·ÈÒÓ· ·Ó·˙‹ÙËÛ ¿ÏÈ Ó¤· Ù‡¯Ë ÛÙÔ Â͈ÙÂÚÈÎfi. √È ÔÏ˘¿ÚÈı̘ fiÏÂȘ Ô˘ ›¯·Ó ȉڇÛÂÈ Ô ª¤Á·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ Î·È ÔÈ ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ·Ó·ÁηÛÙÈο Ì›ˆÛ·Ó ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔÓ ÂΛ ÂÏÏËÓÈÛÌfi. ™ÙȘ ·ÏȤ˜ ·˘Ù¤˜ ·ÊÔṲ́˜ ÙÔ˘ ηÎÔ‡ ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ Î·È ¿ÏϘ. ΔÔ 2Ô ·ÈÒÓ· .Ã. Ë ·Ó·Ú¯›· Î·È Ë ·Ó·ÛٿوÛË Ô˘ ›¯·Ó ÂÈÎÚ·Ù‹ÛÂÈ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙË Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÓÙfiÈÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ˘, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È ·fi ÙË ıÏÈ‚ÂÚ‹ ÂÈÎfiÓ· Ô˘ ·ÚÔ˘Û›·Û ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÏÈÁ¿ÚÈıÌÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ÙfiÙ ∂ÏÏ¿‰·˜ Ô ¶Ôχ‚ÈÔ˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ·˘ÙfiÙ˘ Ì¿ÚÙ˘Ú·˜ Ù˘ ηٿÛÙ·Û˘. ∞fi ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ· .Ã. ̤¯ÚÈ ÙÔÓ 3Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã., Ë ÙÒÛË Ù˘ Ó·˘ÙÈÏ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÂÌÔÚ›Ô˘, Ì ٷ ÔÔ›· ΢ڛˆ˜ Û˘ÓÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó Î·È ·Ó·Ù‡ÛÛÔÓÙ·Ó ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·˘ÙÒÓ, ÔÈ ÏÂËϷۛ˜ Î·È ÔÈ Î·Ù·ÛÙÚÔʤ˜ Ô˘ ÚÔοÏÂÛ·Ó ÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ
ÛÙÚ·ÙËÁÔ›, ȉ›ˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ Î·È ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË Ù˘ ÂÈÚ‹Ó˘, ηıÒ˜ Î·È Ë Î·Ù·ÈÂÛÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ƒÒÌ˘ ‰ÂÓ Â¤ÙÚ„·Ó ÛÙÔÓ ÏËı˘ÛÌfi Ó· ·˘ÍËı› fiˆ˜ ·ÏÈ¿. ΔÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ·, ¿ÏψÛÙÂ, ·˘Ùfi ÂÍ¿ÁÂÙ·È ·fi ÙȘ ÂÚÈÁڷʤ˜ ÙÔ˘ ¶ÏÔ˘Ù¿Ú¯Ô˘, ÙÔ˘ ¶·˘Û·Ó›· Î·È ÙÔ˘ ¢›ˆÓ· ÃÚ˘ÛÔÛÙfiÌÔ˘, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ¤ÏÏÂÈ„Ë ÏËı˘ÛÌÔ‡ Û ÔÏϤ˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ·. øÛÙfiÛÔ, ÁÂÓÈο, Ô ·ÚÈıÌfi˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ‰ÂÓ Â›¯Â, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ÌÂȈı› ÛËÌ·ÓÙÈο ̤¯ÚÈ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ. °È· ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÂÏÏËÓÈÎfi ÏËı˘ÛÌfi ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ì ·ÎÚȂ›˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜. ∂›·Ì Û ¿ÏÏÔ ÛËÌÂ›Ô fiÙÈ Î·È ÛÙË ÌËÙÚfiÔÏË Î·È ÛÙȘ ·ÔÈ˘ ˘ÔÏÔÁ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ÓÂfiÙÂÚÔ˘˜ Û 20.000.000 ÂÚ›Ô˘ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜, fï˜, ÔÈ ÌÈÛÔ› ‹Ù·Ó ‰Ô‡ÏÔÈ Î·È ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ¿ÏÈ ÔÏÏÔ› ‹Ù·Ó ͤÓÔÈ. ∫˘Ú›ˆ˜ ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· ÓfiÙÈ· ÙˆÓ ∫·Ì‚Ô˘Ó›ˆÓ Î·È ÙˆÓ ∫ÂÚ·˘Ó›ˆÓ, ÛÙËÓ ∂‡‚ÔÈ· Î·È ÛÙ· ÓËÛ¿ÎÈ· Á‡Úˆ Á‡Úˆ, ˘ÔÙ›ıÂÙ·È fiÙÈ ÙÔÓ 5Ô Î·È ÙÔÓ 4Ô ·ÈÒÓ· .Ã. ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ÂÚ›Ô˘ 4.000.000 ¿ÓıÚˆÔÈ. ∞Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ 1Ô ·ÈÒÓ· .Ã. Î·È ÛÙÔÓ 1Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã., Ì ¿ÏÏÔ˘˜ ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ‡˜, Ô ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Î·È ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ô˘ ·Ó·Ê¤Ú·Ì ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜, ·ÓÂÚ¯fiÙ·Ó Û 3.000.000 Î·È Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ Û 700.000. ∞Ó ÏÔÈfiÓ fiÏÔÈ ·˘ÙÔ› ÔÈ ·ÚÈıÌÔ› Â›Ó·È Û οÔÈÔ ‚·ıÌfi ·ÏËıÈÓÔ›, ηı›ÛÙ·Ù·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ, ̤¯ÚÈ ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã., Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ÛÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ÌÂÈÒıËΠ˘ÂÚ‚ÔÏÈο. ∞fi ÙÔÓ 3Ô ·ÈÒÓ· fï˜ ¿Ú¯ÈÛ·Ó ÔÈ Î·Ù·ÛÙÚÔÊÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ ‚fiÚÂÈˆÓ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ. ªÔÚ› ÔÈ ÂȉÚÔ̤˜ ·˘Ù¤˜ Ó· ÌËÓ Â¤ÊÂÚ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ÂÁηٿÛÙ·ÛË ÂÎÂ›ÓˆÓ ÙˆÓ ·ÏÏfiÊ˘ÏˆÓ ÛÙ· ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ √χÌÔ˘ Î·È ÙˆÓ ∫ÂÚ·˘Ó›ˆÓ, ·ÏÏ¿ Ë ‰È·Ù¿Ú·ÍË fiÏˆÓ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ Î·È Ë ·ÒÏÂÈ· Û ·ÓıÚÒÈÓ˜ ˙ˆ¤˜ Î·È Ú¿ÁÌ·Ù·, ÙËÓ ÔÔ›· ÚÔοÏÂÛ·Ó, Û˘Ó¤‚·ÏÏ·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ÛÙË Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡. √È Ê˘ÛÈΤ˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜ fï˜, ηıÒ˜ Î·È fiÛ˜ ›¯·Ó ÚÔÍÂÓ‹ÛÂÈ ÔÈ ÂȉËÌÈΤ˜ ÓfiÛÔÈ, ›¯·Ó ·Ú¿‰ÔÍ· Û˘ÛÛˆÚ¢ı› ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· Î·È ÚÔοÏÂÛ·Ó ·ÎfiÌË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ· Ï‹ÁÌ·Ù· ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙˆÓ ÂÏÏËÓÈÎÒÓ ¯ˆÚÒÓ.
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ÙÔ Î·Ïfi Îϛ̷, Ë Â˘Ê˘˝·, Ë ÂÚÁ·ÙÈÎfiÙËÙ· Î·È ÙÔ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ Ó‡̷ Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ Ê˘Ï‹˜ ÂÓ·ÓÙÈÒıËÎ·Ó ÛÙËÓ Â›‰Ú·ÛË ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂÎÂ›ÓˆÓ Û˘ÌÊÔÚÒÓ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó Û¯Â‰fiÓ ·‰È¿ÎÔ· Û ‰È¿ÛÙËÌ· 900 ¯ÚfiÓˆÓ. ∞ӷʤڷÌ ÔÏÏ¿ ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó fiÙÈ ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÂΛӢ ‰È¤ıÂÙ·Ó Î·È ·ÚÎÂÙfi ÏËı˘ÛÌfi Î·È ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÏÔ‡ÙÔ. ∏ £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, Ë ∞ı‹Ó·, Ë ¶¿ÙÚ·, Ë ∫fiÚÈÓıÔ˜ Î·È Ë £‹‚· ‹Ù·Ó fiÏÂȘ ‡ÔÚ˜, Ì ÔÏÏÔ‡˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ÂÈÙÂıÔ‡Ó Ì ¯ÂÚÛ·›· Î·È Ó·˘ÙÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ §¤ÔÓÙ· °′. °ÂÓÈο, Ë ‚ÈÔÙ¯ӛ·, Ë Ó·˘ÙÈÏ›· Î·È Ë ÎÙËÓÔÙÚÔÊ›·, ·Ú·‰fi͈˜, ¿ÎÌ·˙·Ó. ΔÔÓ 7Ô ÏÔÈfiÓ ·ÈÒÓ·, ÔÈ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ ‹Ù·Ó οı ¿ÏÏÔ ·Ú¿ ¤ÚË̘ ·fi ηÙÔ›ÎÔ˘˜. √ ÏËı˘ÛÌfi˜ ÙÔ˘˜ fï˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ˘ÎÓfi˜ fiÛÔ ·ÏÈ¿. ™Â οÔÈ· ̤ÚË Ì¿ÏÈÛÙ·, ΢ڛˆ˜ ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ, ‹Ù·Ó ·Ú·Èfi˜. ∞fi ·˘Ùfi ˆÊÂÏ‹ıËÎ·Ó È‰È·›ÙÂÚ· ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Î·È ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ Î·È Âȯ›ÚËÛ·Ó ÙfiÙ ÙȘ ÂÔÈ΋ÛÂȘ ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ 659 ‚Ú›ÛÎÔ˘Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ Ó· η٤¯Ô˘Ó ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Á‡Úˆ ·fi ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Î·È Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ οÔȘ ¿ÏϘ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ÎfiÏÔ ÙÔ˘ μfiÏÔ˘, Î·È ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË μfiÓÈÙÛ·. °‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ· ›Û˘ ¿ÏϘ ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ ·ÚÎÂÙ¤˜ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È Ù¤ÏÔ˜, ÙÔ 929, ÛÏ·‚ÈΤ˜ ‹ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ‹Ù·Ó ÂÁηٷÛÙË̤Ó˜ ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ¿ÏÈ, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ¡ÈÎfiÔÏË. ™ÙËÓ ∂˘ÚÒË ÏÔÈfiÓ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ Ê˘Ï‹, ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· ›¯Â οÓÂÈ ÔÏϤ˜ ÂÈÌÂÈ͛˜ Ì ÙÔ˘˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜ ÛÙÔ ‚ÔÚÚ¿. ¶ÚÔ˜ ÙÔ ÓfiÙÔ fï˜ ›¯Â Û˘ÚÚÈÎÓˆı› ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ·ÏÈ¿. ∞fi ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· Î·È ¤ÂÈÙ·, ÚÔ˜ ÙÔ ‚ÔÚÚ¿ ÙËÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÌfiÓÔ Ï›Á· ¿ÙÔÌ· ·fi ÙÔ Û‡ÓÔÏÔ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Î·È Â›¯Â ÂÚÈÔÚÈÛÙ› ΢ڛˆ˜ ÛÙ· ·Ú¿ÏÈ·. ¡ÔÙÈfiÙÂÚ·, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÔÏÏ¿ ‰¿ÊË Ù˘ ˘·›ıÚÔ˘ Û ‰È¿ÊÔÚ˜ ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜.
∏ ‡ÏË ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÙÂȯÒÓ Ù˘ ÕÓˆ ¶fiÏ˘ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ΔÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ‹‰Ë ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ ¯ÒÚ· Á‡Úˆ ·fi ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË. ™Â Û‡ÓÙÔÌÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÂÎÙ¿ıËÎ·Ó Î·È ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÙÔ μfiÏÔ Î·È ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ. WOJTEK BUSS/VISUAL PHOTOS
[189]
[190]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÔÈ fiÏÂȘ Ù˘ ÎÂÓÙÚÈ΋˜ Î·È ÓfiÙÈ·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
[191]
∏ ÔÚ›· Ù˘ £‹‚·˜, Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ ηÈ
ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô‡˜ ÙÔ 1147, ηٿ ÙËÓ
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·Ó·ÛηÊÈο ‰Â‰Ô̤ӷ
Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘
ÔÔ›· Ù¯ӛÙ˜ ÂÍÂȉÈÎÂ˘Ì¤ÓÔÈ ÛÙËÓ
ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÛˆÛÙÈΤ˜
ÎÏ·ÛÈ΋˜ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ ÌÔÚ› Ó·
·Ú·ÁˆÁ‹ ÌÂÙ·ÍÈÔ‡ ÌÂٷʤÚıËηÓ
·Ó·Ûηʤ˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ë ÂÈÎfiÓ·
ÛÎÈ·ÁÚ·ÊËı› ¯¿ÚË ÛÙȘ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜
ÛÙË ™ÈÎÂÏ›·, fiÔ˘ ¤‰ˆÛ·Ó ÒıËÛË ÛÙËÓ
Ô˘ ÚÔ·ÙÂÈ Ó· Â›Ó·È ·ÚÎÂÙ¿
ËÁÒÓ, ÙȘ Ôԛ˜ ÂÌÏÔ˘Ù›˙ÂÈ Ë
ÙÔÈ΋ ‚ÈÔÙ¯ӛ·, ‰ÂÓ ·Ó¤ÎÔ„Â ÙËÓ
ÂÏÏÈ‹˜ Î·È ·ÔÛ·ÛÌ·ÙÈ΋. ∞fi
Û˘ÓÂÈÛÊÔÚ¿ Ù˘ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈ΋˜
·ÎÌ‹ Ù˘. ΔÔ ∫ÙËÌ·ÙÔÏfiÁÈÔ ÙˆÓ £Ë‚ÒÓ,
¤Ú¢Ó˜ ÛÙ· Ù›¯Ë Ù˘ ∫·‰Ì›·˜ ¤¯Ô˘Ó
¤Ú¢ӷ˜. π‰È·›ÙÂÚ· Ë ∞ı‹Ó· Î·È Ë
¤Ó· ¤ÁÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ ‰Â˘Ù¤ÚÔ˘ ÌÈÛÔ‡ ÙÔ˘
¤ÚıÂÈ ÛÙÔ Êˆ˜ ÔÈ ÂÈÛ΢¤˜ Ô˘
∫fiÚÈÓıÔ˜ ¤¯Ô˘Ó ÂÚ¢ÓËı›
11Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ
ÚÔÒıËÛÂ Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜. º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ
Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο Î·È ÔÈ ·Ó·Ûηʤ˜ ¤¯Ô˘Ó
¤ÁÁÂÈÔ È‰ÈÔÎÙËÛ›· Î·È ÙÔ ÊfiÚÔ Ô˘
Ë Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓË ∫·‰Ì›· ·Ú¤ÌÂÈÓ Ô
‰È·ÊˆÙ›ÛÂÈ ÔÏϤ˜ Ù˘¯¤˜ Ù˘
·Ó·ÏÔÁÔ‡Û Û ÙÔÈΤ˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ,
·ÚÈÔ˜ ˘Ú‹Ó·˜ Ù˘ fiÏ˘ Î·È Î·Ù¿ ÙË
ÌÂ۷ȈÓÈ΋˜ Ê¿Û˘ ÙÔ˘˜. ∏ ÂÈÎfiÓ· Ô˘
Û˘ÓÈÛÙ¿ ÔχÙÈÌË Ì·ÚÙ˘Ú›· ÁÈ· ÙËÓ
μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô, ·Ó Î·È ¤¯Ô˘Ó
ÚÔ·ÙÂÈ Î·È ÁÈ· ÙȘ ÙÚÂȘ ÌÂÁ¿Ï˜
ÂÚÈÔ¯‹, ηıÒ˜ Î·È ÁÈ· ÙË Á·ÈÔÎÙËÛ›·
ÂÓÙÔÈÛÙ› ÛËÌ¿‰È· ηÙÔ›ÎËÛ˘ ηÈ
fiÏÂȘ ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ ·Ú¿ ÙË
Î·È ÙË ÊÔÚÔÏÔÁ›· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜
¤Íˆ ·fi ·˘Ù‹Ó, Ô˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ÙËÓ
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ÂÚ·Ṳ̂ÓÔ˘ ·ÈÒÓ· ·fi ÂÚÈÔ¯‹ ÓfiÙÈ· Ù˘ £‹‚·˜. Δ›ÔÙ· ‰ÂÓ Ì·ÚÙ˘Ú› ÙÔ ÌÂÁ·ÏÂ›Ô Ù˘ fiÏ˘ Î·È ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ ¿ÓıËÛË Ô˘ ÁÓÒÚÈÛ ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). CORBIS/APEIRON
ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛË Î¿ÔÈˆÓ ‰‡ÛÎÔψÓ
ÂÚÈfi‰Ô˘.
¤ÎÙ·ÛË Ù˘ fiÏ˘ Î·È ÛÙÔ˘˜ Á‡Úˆ
ÂÚÈfi‰ˆÓ Î·È ÙËÓ ·ÒÏÂÈ· Ù˘ ·ÏÈ¿˜
∏ Û˘Ó¯‹˜ ηÙÔ›ÎËÛË Ù˘ £‹‚·˜ ·fi
ÏfiÊÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο.
ÙÔ˘˜ ·›ÁÏ˘, ÁÓÒÚÈÛ·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÌÂÁ¿ÏË
ÙÔ˘˜ ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜ ̤¯ÚÈ
™ÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ·Ó·ÛηÊÒÓ
¢ËÌÂÚ›· ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô.
Û‹ÌÂÚ·, ηıÒ˜ Î·È Ë ¤ÌÊ·ÛË ÛÙËÓ
·Ó·Î·Ï‡ÊıËηÓ, ›Û˘, Ù·
·Ó·˙‹ÙËÛË ÚÔ˚ÛÙÔÚÈÎÒÓ Î·È ÎÏ·ÛÈÎÒÓ
˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· ·fi ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ·
£∏μ∞
·Ú¯·ÈÔÙ‹ÙˆÓ ‰˘Û¯ÂÚ·›ÓÔ˘Ó ÙË
·Ú·ÁˆÁ‹˜ ÌÂÙ·ÍÈÔ‡, ηıÒ˜ ηÈ
∫·Ù¿ ÙËÓ ‡ÛÙÂÚË ·Ú¯·ÈfiÙËÙ· Ë £‹‚·
Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋ ·Ú¯·ÈÔÏÔÁÈ΋ ¤Ú¢ӷ ÛÙË
ÂÚÁ·ÛÙ‹ÚÈ· ‚·Ê‹˜ ÌÂٷ͈ÙÒÓ
‹Ù·Ó ÌÈ· ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈ· fiÏË Ì ¤ÓÙÔÓË
‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ê¿ÛË Ù˘ fiÏ˘. ŒÙÛÈ, Ù·
˘Ê·ÛÌ¿ÙˆÓ. ∂ÎÙÂٷ̤ӷ Ï›„·Ó· ·fi
ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋ Î·È Î·ÏÏÈÙ¯ÓÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ∏ fiÏË ˘¤ÊÂÚ ·fi ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ √‡ÓÓˆÓ Î·È, ·ÚÁfiÙÂÚ·, ™Ï¿‚ˆÓ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ Ó· ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ÂÓ›Û¯˘ÛË ÙˆÓ Ô¯˘ÚÒÛÂÒÓ Ù˘. ∞Ó Î·È ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· Ï›Á· Ú¿ÁÌ·Ù· Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¿ ÁÈ· ÙËÓ fiÏË, ·fi ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È ÂÍÂÏ›¯ıËΠÛÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ΔfiÙ ÍÂΛÓËÛ ÌÈ· ÂÚ›Ô‰Ô˜ ¤ÓÙÔÓ˘ ÔÈÎÔÓÔÌÈ΋˜ ·ÎÌ‹˜, Ë ÔÔ›· ÎÔÚ˘ÊÒıËΠÙÔÓ 11Ô Î·È ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ·, ÔfiÙ ÂÓÈÛ¯‡ıËΠ۠ÌÂÁ¿ÏÔ ‚·ıÌfi Ë ·Ú·ÁˆÁ‹ ÌÂÙ·ÍÈÔ‡, ÂÓÒ Ë ÙÔÈ΋ ·ÁÚÔÙÈ΋ ·Ú·ÁˆÁ‹, Ô˘ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó ΢ڛˆ˜ Ï¿‰È, ÎÚ·Û› Î·È ‰ËÌËÙÚȷο, Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ ›Û˘ ÛÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ∏ ·ÎÌ‹ ·˘Ù‹ Ì·ÚÙ˘ÚÂ›Ù·È Û ¤ÁÁÚ·Ê· Î·È ·ÊËÁËÌ·ÙÈΤ˜ ËÁ¤˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó ÙË Ê‹ÌË ÙÔ˘ ÙÔÈÎÔ‡ ÌÂÙ·ÍÈÔ‡ Î·È ÙËÓ ÔÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘. √ ∂‚Ú·›Ô˜ ÂÚÈËÁËÙ‹˜ μÂÓÈ·Ì›Ó ΔÔ˘‰¤Ï˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Î·È ÌÈ· ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È ÔÏ˘ÏËı‹ ÎÔÈÓfiÙËÙ· ∂‚Ú·›ˆÓ. ∏ ÏÂËÏ·Û›· Ù˘ £‹‚·˜ ·fi
∑ˆÁÚ·ÊÈ΋ ·ÂÈÎfiÓÈÛË ÙÔ˘ ̇ıÔ˘ ÙÔ˘ ∫¿‰ÌÔ˘, È‰Ú˘Ù‹ Ù˘ fiÏ˘ ÙˆÓ £Ë‚ÒÓ. ∏ ·ÎÚfiÔÏË Ù˘ fiÏ˘, Ë ∫·‰Ì›·, ·Ú¤ÌÂÈÓ ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ˙ˆ‹˜ Î·È ÛÙ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ¯ÚfiÓÈ·. WHITE IMAGES/SCALA
[192]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∏ ÂÎÎÏËÛ›· Ù˘ ∫·ÓÈηڤ·˜, 11Ô˜ ·ÈÒÓ·˜. ∏ ·ÚÔ˘Û›· ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓ Ì·ÚÙ˘Ú› ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô. RUGGERO VANNI/ CORBIS/APEIRON
·ÁˆÁÔ‡˜ Î·È ¤ÚÁ· ‡‰Ú¢Û˘
ÂȉÚÔ̤˜. øÛÙfiÛÔ, ηٿÊÂÚ ӷ
ÔÈÎÔÓÔÌÈΤ˜ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ
ÙÂÎÌËÚÈÒÓÔ˘Ó Ù· ¤ÚÁ· Ô˘
ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ Î·È Î·Ù¿ ÙË ÌÂ۷ȈÓÈ΋
ηÙÔ›ÎˆÓ Ù˘ fiÏ˘, ÔÈ Ôԛ˜
Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ ÛÙËÓ fiÏË ÙÔ 12Ô
ÂÚ›Ô‰Ô ˆ˜ ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ·گȷ΋ fiÏË,
ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙËÓ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÎÚ·ÛÈÔ‡
·ÈÒÓ· Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ £Ë‚ÒÓ πˆ¿ÓÓ˘
¯¿ÚË ÛÙËÓ ÈÛ¯˘Ú‹ Ù˘ Ô¯‡ÚˆÛË. √È
Î·È ÌÂÏÈÔ‡, ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ÂÂÍÂÚÁ·Û›·
∫·ÏÔÎÙ¤Ó˘. ∂ÈϤÔÓ, ¿ÊıÔÓ·
·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÛÙȘ ËÁ¤˜ Â›Ó·È Û¯ÂÙÈο
Î·È ÙË ‚·Ê‹ ˘Ê·ÛÌ¿ÙˆÓ. √È ÂÈÛÙÔϤ˜
‰Â›ÁÌ·Ù· ÂÊ˘·ÏˆÌ¤Ó˘ ÎÂÚ·ÌÈ΋˜
Ï›Á˜. °È· ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ 9Ô
ÙÔ˘ ÌËÙÚÔÔÏ›ÙË ∞ıËÓÒÓ ªÈ¯·‹Ï
‰È·ÊfiÚˆÓ ÂȉÒÓ Î·È ¯Ú‹ÛÂˆÓ ¤¯Ô˘Ó
·ÈÒÓ· ÛËÌ·ÓÙÈ΋ Ì·ÚÙ˘Ú›· ·ÔÙÂÏÔ‡Ó
∞ÎÔÌÈÓ¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ ÈÓÈ¿ÙË ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘
‚ÚÂı› Û fiÏË ÙËÓ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ fiÏ˘.
Ù· ¯·Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙÔ˘˜ ΛÔÓ˜ ÙÔ˘
12Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘ ÁÂÓÈο ·Ú·ÔÓȤٷÈ
∞ÎfiÌË, ÙËÓ ·ÎÌ‹ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜
¶·ÚıÂÓÒÓ·. ¶¿ÓÙˆ˜, Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ
ÁÈ· ÙÔ ¯·ÌËÏfi ÓÂ˘Ì·ÙÈÎfi Â›Â‰Ô ÙˆÓ
ÂȂ‚·ÈÒÓÔ˘Ó Î·È Ù· ÂÓÙ˘ˆÛȷο
˘‹Ú¯Â ÌÈ· ÙÔÈ΋ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·, fiˆ˜
ηÙԛΈÓ, ·Ú¤¯Ô˘Ó ›Û˘ ÌÈ·
ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ÌÓËÌ›· Ù˘ μÔȈٛ·˜:
‰Â›¯ÓÂÈ Ë ·ıËÓ·˚΋ ηٷÁˆÁ‹ ‰‡Ô
ÁÏ·Ê˘Ú‹ ÂÈÎfiÓ· Ù˘ fiÏ˘ ÚÈÓ ·fi ÙË
∂›ÎÔÛÈ ÂÎÎÏËۛ˜ Ù˘ fiÏ˘ ¤¯Ô˘Ó
μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÂÈÚÒÓ, ÌÂٷ͇
ÊÚ·ÁÎÈ΋ ηٿÎÙËÛË.
Ù·˘ÙÈÛÙ› ˆ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ
ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Î·È Ë ∂ÈÚ‹ÓË Ë ∞ıËÓ·›·
ªÂϤÙË ÙÔ˘ ·ÛÙÈÎÔ‡ ÙÔ›Ô˘ Ù˘
ÔÔ›ˆÓ Î·È ÂΛÓË Ô˘ ›ӷÈ
(780-802). ∞fi ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· Ë fiÏË
∞ı‹Ó·˜ ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô
·ÊÈÂڈ̤ÓË ÛÙÔÓ ¿ÁÈÔ °ÚËÁfiÚÈÔ ÙÔ
¤ÁÈÓ ÛÔ˘‰·›Ô ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÁÈ·
·Ú¤¯ÂÈ Â›Û˘ ¯Ú‹ÛÈÌ·
£ÂÔÏfiÁÔ, ÂÓÒ Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘
ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹, ÂÓÒ ·˘Í‹ıËÎÂ Î·È Ë
Û˘ÌÂÚ¿ÛÌ·Ù· ÁÈ· ÙË ÌÔÚÊ‹ Ù˘.
ÂÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ ™ÎÚÈÔ‡˜, ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ
ÛËÌ·Û›· ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ ÌÓËÌ›ˆÓ
º·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÚÈÔ˘˜
√Ú¯ÔÌÂÓfi, ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó ÙȘ ·ʤ˜
Ù˘, Ù· ÔÔ›· ÚÔÛ›Ï΢·Ó ÛËÌ·ÓÙÈο
·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ô˘ Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ·Ó ÛÙËÓ
Ì ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.
Ï‹ıË ÚÔÛ΢ÓËÙÒÓ. ¶Ôχ ‚·ÛÈ΋
ÂÈ‚›ˆÛË Ù˘ fiÏ˘ ‹Ù·Ó Ô ·fiÚıËÙÔ˜
∞£∏¡∞
ËÁ‹ ÁÈ· ÙË Ì¤ÛË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÂÚ›Ô‰Ô
¯·Ú·ÎÙ‹Ú·˜ ÙˆÓ Ô¯˘ÚÒÛÂÒÓ Ù˘. ΔÔ
∏ ∞ı‹Ó·, Ë ÔÔ›· ̤¯ÚÈ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·
·ÔÙÂÏ› ¤Ó· ¤ÁÁÚ·ÊÔ ÙÔ˘ 11Ô˘ ‹ ÙÔ˘
‡ÛÙÂÚÔ ÚˆÌ·˚Îfi Ù›¯Ô˜, ÙÔ ÔÔ›Ô Â›¯Â
‰È·ÙËÚÔ‡Û ¤Ó· ̤ÚÔ˜ Ù˘ ·ÏÈ¿˜
12Ô˘ ·ÈÒÓ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ
ÂÓۈ̷ÙÒÛÂÈ Î·È ÙÔ ı¤·ÙÚÔ ÙÔ˘
·›ÁÏ˘ Ù˘ ˆ˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡
ÎÙËÌ·ÙÈ΋ ÂÚÈÔ˘Û›· ÂÓfi˜ (·Ù·‡ÙÈÛÙÔ˘)
¢ÈÔÓ‡ÛÔ˘ Î·È ÙÔ ˆ‰Â›Ô ÙÔ˘ ∏ÚÒ‰Ô˘
Î·È ·Î·‰ËÌ·˚ÎÔ‡ ΤÓÙÚÔ˘, ÁÓÒÚÈÛ ÌÈ·
ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡ ÛÙËÓ ∞ı‹Ó· ÌÂ
ÙÔ˘ ∞ÙÙÈÎÔ‡, ÂÓÈÛ¯‡ıËΠ·fi ÙÔÓ
ÂÚ›Ô‰Ô ·Ú·ÎÌ‹˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ÎÏ›ÛÈÌÔ
ÏÂÙÔÌÂÚ›˜ ·Ó·ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ
πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi. ªÂÙ¿ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· Ë
ÙˆÓ ÊÈÏÔÛÔÊÈÎÒÓ Û¯ÔÏÒÓ ÙÔ 529, Ë
ÙÔÔÁÚ·Ê›· Î·È ÛÙȘ ÁÂÈÙÔÓȤ˜ Ù˘
ηÙÔ›ÎËÛË ÛÙËÓ fiÏË Ú¤ÂÈ Ó·
ÔÔ›· ÂÈÙ¿ıËΠ̠ÙȘ ÛÏ·‚ÈΤ˜
fiÏ˘. ΔÔ ¤ÁÁÚ·ÊÔ ÂÚÈÁÚ¿ÊÂÈ Î·È ÙȘ
ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ∞ÎÚfiÔÏË. ÀÔÏ›ÌÌ·Ù· ÎÏÈ‚¿ÓˆÓ ÛÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∞ÁÔÚ¿˜ ˘Ô‰ËÏÒÓÔ˘Ó fiÙÈ Ë ÂÚÈÔ¯‹ ¤ÁÈÓ ‚ÈÔÙ¯ÓÈÎfi ΤÓÙÚÔ ·fi ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¿. ªÂÙ¿ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ÛËÌÂÈÒıËΠӤ· ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ÔÈÎÈÛÙÈÎÔ‡ ϤÁÌ·ÙÔ˜, ηıÒ˜ ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ·Ó·ÛηÊÒÓ ÂÓÙÔ›ÛÙËÎ·Ó ÔÈÎÈÛÙÈΤ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÛÙ· ÓfiÙÈ· Ù˘ ∞ÎÚfiÔÏ˘ Î·È ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙˆÓ ™Ù‡ÏˆÓ ÙÔ˘ √Ï˘Ì›Ô˘ ¢Èfi˜, Ì ÏÔ‡ÛÈ· Â˘Ú‹Ì·Ù·. ΔËÓ ·ÎÌ‹ Ù˘ fiÏ˘ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ Ë ÏËıÒÚ· ÙˆÓ ÂÎÎÏËÛÈÒÓ Ô˘ ÛÒ˙ÔÓÙ·È ·fi ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ·, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ·fi ÙÔÓ 11Ô Î·È ÙÔ 12Ô: ∏ ÌÔÓ‹ ¶ÂÙÚ¿ÎË, ÔÈ ÕÁÈÔÈ ∞fiÛÙÔÏÔÈ ÛÙËÓ ∞Ú¯·›· ∞ÁÔÚ¿, Ë ™ÒÙÂÈÚ· §˘ÎÔ‰‹ÌÔ˘ (Ë ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÚˆÛÈ΋ ÂÎÎÏËÛ›·), Ë ∫·ÓÈηڤ·, ÔÈ ÕÁÈÔÈ £Âfi‰ˆÚÔÈ (ÛÙËÓ Ï·Ù›· ∫Ï·˘ıÌÒÓÔ˜), ÔÈ ∞ÛÒÌ·ÙÔÈ
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
[193]
ÛÙÔ £ËÛÂ›Ô Î·È Ë °ÔÚÁÔ‹ÎÔÔ˜ (‰›Ï· ÛÙË ÛËÌÂÚÈÓ‹ ªËÙÚfiÔÏË) ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ù· ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈο ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù·. ∏ ÌÔÓ‹ ¢·ÊÓ›Ô˘, ¯ÚÔÓÔÏÔÁË̤ÓË Á‡Úˆ ÛÙÔ 1100, ÚÔ‰›‰ÂÈ ÙȘ ÛÙÂÓ¤˜ ·ʤ˜ Ù˘ ÙÔÈ΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜ Ì ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∫√ƒπ¡£√™ ∏ ∫fiÚÈÓıÔ˜ ˘¤ÛÙË ÂÎÙÂٷ̤Ó˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜ ·fi ¯ıÚÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜ ηٿ ÙÔÓ 4Ô Î·È ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ·, ·ÏÏ¿ ηٿÊÂÚ ӷ ÂÈ‚ÈÒÛÂÈ Î·È Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ÙË ÛËÌ·Û›· Ù˘ ˆ˜ ÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi Î·È ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ¶ÂÚÈfi‰Ô˘. ∞Ó Î·È ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È Û˘¯Ó¿ ÛÙȘ ËÁ¤˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ·, Ë ÂÈ‚›ˆÛ‹ Ù˘ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ· Î·È Ë ·Ó¿Î·Ì„Ë Ù˘ ÔÈÎÔÓÔÌ›·˜ Ù˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· Â›Ó·È ÂȂ‚·ÈˆÌ¤Ó˜. ΔÔ 12Ô ·ÈÒÓ· Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÁÓÒÚÈÛ ÂÚ›Ô‰Ô ÌÂÁ¿Ï˘
√ ¯ÒÚÔ˜ ÙÔ˘ ڈ̷˚ÎÔ‡ ΤÓÙÚÔ˘
ÚÔ¯ˆÚË̤ÓË ÓÔÌÈÛÌ·ÙÈ΋ ÔÈÎÔÓÔÌ›·
·ÎÌ‹˜. ΔÔ 1147, fiÙ·Ó ‰¤¯ÙËΠ›ıÂÛË
Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ Â›Ó·È Û ¯Ú‹ÛË Î·È ÌÂÙ¿
Ù˘ fiÏ˘. ™Ô˘‰·›· Ì·ÚÙ˘Ú›·
·fi ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô‡˜, Ô ÕÚ·‚·˜
ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·, ·ÏÏ¿ ·ÓÙ› Ó· ÊÈÏÔÍÂÓ›
Û˘ÓÈÛÙÔ‡Ó Î·È ÔÈ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ
ÁˆÁÚ¿ÊÔ˜ Edrisi ÙËÓ ÂÚȤÁÚ·„ ˆ˜
‰ÈÔÈÎËÙÈο ÎÙ›ÚÈ· ¤ÁÈÓÂ Ô ¯ÒÚÔ˜ ÛÙÔÓ
˘·ÏÔ˘ÚÁ›·˜ Î·È ·ÁÁÂÈÔÏ·ÛÙÈ΋˜ Ô˘
ÏÔ‡ÛÈ· Î·È ÔÏ˘¿ÓıÚˆË fiÏË,
ÔÔ›Ô ·Ó·Ù‡¯ıËÎÂ Ô ‚ÈÔÙ¯ÓÈÎfi˜ ηÈ
¤¯Ô˘Ó ·Ó·Î·Ï˘Êı›. √È ËÁ¤˜
Ú¿ÁÌ· Ô˘ ÂȂ‚·ÈÒÓÂÈ Î·È Ô ÌËÙÚÔ-
ÂÌÔÚÈÎfi˜ ÙÔ̤·˜, fiÔ˘ ÂÓÙÔ›ÛÙËηÓ
ÌÓËÌÔÓÂ‡Ô˘Ó Î¿ÔȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜
ÔÏ›Ù˘ ∞ıËÓÒÓ ªÈ¯·‹Ï ÈÓÈ¿Ù˘, Ô
Î·È È‰ÈˆÙÈΤ˜ ÔÈ˘. ∞˘Ùfi ÛËÌ·›ÓÂÈ fiÙÈ
ÂÎÎÏËۛ˜ ÛÙËÓ fiÏË, ΢ڛˆ˜ ¤Ó· Ó·fi
ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙËÓ ‡·ÚÍË ‰‡Ô ÏÈÌ·-
ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘ ›¯Â ÌÂÙ·ÊÂÚı›
ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ £ÂÔ‰ÒÚÔ˘, ·ÏÏ¿ η̛· ‰ÂÓ
ÓÈÒÓ Ô˘ Â͢ËÚÂÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ,
·ÏÏÔ‡, Èı·ÓfiÓ ÛÙÔÓ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ
¤¯ÂÈ Ù·˘ÙÈÛÙ› Ì ·ÎÚ›‚ÂÈ·.
ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ‡·ÚÍË ÔÈÎÈÛÌÔ‡ οو
∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ, ·ÏÏ¿ οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ‰ÂÓ
ªÂÙ¿ ÙË ¢′ ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›·, ÙÔ 1204,
·fi ÙÔ Ô¯˘ÚˆÌ¤ÓÔ Î¿ÛÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘.
¤¯ÂÈ ÂȂ‚·Èˆı› ·ÎfiÌË ·fi
Ë ÎÂÓÙÚÈ΋ Î·È Ë ÓfiÙÈ· ∂ÏÏ¿‰·
√È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜ ÈÛÙ‡ԢÓ
·Ó·Ûηʤ˜. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, Ù·
·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ‰È·ÊÔÚÂÙÈ΋ ÔÚ›· ·fi
fiÙÈ Ô ÃˆÓÈ¿Ù˘ ÂÓÓÔ› ÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ
Â˘Ú‹Ì·Ù· ÙˆÓ ·Ó·ÛηÊÒÓ ÛÙË
ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∞Ú¯Èο ÙÔÓ
Î·È ıˆÚÔ‡Ó fiÙÈ ÂΛ ›¯Â ÌÂÙ·ÊÂÚı›
‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ê¿ÛË ÙÔ˘ ڈ̷˚ÎÔ‡
¤ÏÂÁ¯Ô Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ‰ÈÂΉ›ÎËÛ Ô
ÙÔ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ fiÏ˘. ∫¿ÔÈ·
ΤÓÙÚÔ˘ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Ó ÔχÙÈ̘
ÙÔÈÎfi˜ ËÌÈ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙÔ˘
ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ Ô¯‡ÚˆÛ˘ ÙÔ˘ οÛÙÚÔ˘
Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÈÎÔÓÔÌ›· ηÈ
¡·˘Ï›Ô˘, Ô §¤ÔÓÙ·˜ ™ÁÔ˘Úfi˜, ·ÏÏ¿
›Ûˆ˜ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹
ÙËÓ Î·ıËÌÂÚÈÓ‹ ˙ˆ‹ Ù˘ fiÏ˘.
Û‡ÓÙÔÌ· ÙÔÓ ÂÎÙfiÈÛ·Ó ÔÈ ºÚ¿ÁÎÔÈ.
ÂÚ›Ô‰Ô.
Δ· ¿ÊıÔÓ· ‰Â›ÁÌ·Ù· ÎÂÚ·ÌÈ΋˜,
∏ ∞ÙÙÈ΋ Î·È Ë μÔȈٛ· ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó
™ÙËÓ fiÏË ¤¯Ô˘Ó ‰ÈÂÍ·¯ı› ·ÚÎÂÙ¿
·ÚÎÂÙ¿ ·fi Ù· ÔÔ›· Â›Ó·È ÂÈÛËÁ̤ӷ,
ÙÔ ¢Ô˘Î¿ÙÔ ÙˆÓ ∞ıËÓÒÓ Î·È Ë ∞ı‹Ó·,
Û˘ÛÙËÌ·ÙÈΤ˜ ·Ó·ÛηÊÈΤ˜ ¤Ú¢Ó˜,
ÈÛÙÔÔÈÔ‡Ó ÙȘ ÂÌÔÚÈΤ˜ ·ʤ˜
Ë ÔÔ›· ¤ÁÈÓÂ Ë ¤‰Ú· ÙÔ˘ ‰Ô˘Î¿ÙÔ˘,
ÔÈ Ôԛ˜, fï˜, ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎ·Ó ÛÙÔ
Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘, ÂÓÒ ÂΛӷ Ô˘
ηıÒ˜ Î·È Ë £‹‚· ÁÓÒÚÈÛ·Ó Ó¤·
ÎÔÌÌ¿ÙÈ Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ
ÚÔÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÁÈ· ÔÈÎȷ΋ ¯Ú‹ÛË
ÂÚ›Ô‰Ô ·ÎÌ‹˜. ∏ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜
Ù˘ ηٿ ÙË ÚˆÌ·˚΋ ÂÔ¯‹.
·Ú¤¯Ô˘Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ ·ÎfiÌË Î·È
ÂÚÈ‹Ïı ÛÙÔ ¶ÚÈÁÎÈ¿ÙÔ Ù˘ ∞¯·˝·˜,
√È Î·Ù·ÛÙÚÔʤ˜ ÙÔ˘ 5Ô˘ ·ÈÒÓ· ›¯·Ó
ÁÈ· ÙȘ ‰È·ÙÚÔÊÈΤ˜ Û˘Ó‹ıÂȘ ÙˆÓ
ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ë ∫fiÚÈÓıÔ˜
ÛÔ‚·Ú¤˜ Û˘Ó¤ÂȘ ÛÙË Ê˘ÛÈÔÁӈ̛·
ηÙԛΈÓ. Δ· ÏÔ‡ÛÈ· ÓÔÌÈÛÌ·ÙÈο
ÂÈÛ‹ÏıÂ ÛÂ ÌÈ· Ó¤· Ê¿ÛË Ô˘ ¿ÏÏ·ÍÂ
Î·È ÛÙËÓ ÔÏÂÔ‰ÔÌ›· Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘.
Â˘Ú‹Ì·Ù· ÙÂÎÌËÚÈÒÓÔ˘Ó ÙËÓ
ÂÎ Ó¤Ô˘ ÙË Ê˘ÛÈÔÁӈ̛· Ù˘.
ΔÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ∫ÔÚ›ÓıÔ˘ ›¯Â ÌÂÙ·ÊÂÚı› Èı·Ófiٷٷ ÛÙÔÓ ∞ÎÚÔÎfiÚÈÓıÔ. ANATOLIJS LAICANS/ SHUTTERSTOCK
[194]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂˘ÚÒË - ∞Ó·ÏÔÁ›· ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Î·È ÛÏ·‚ÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡
∞ÂÈÎfiÓÈÛË ¢¿ÎÔ˘ ÔÏÂÌÈÛÙ‹. ª›· ·fi ÙȘ ·fi„ÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÚԤϢÛË ÙˆÓ μÏ¿¯ˆÓ Â›Ó·È fiÙÈ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÌÂÈÍË ƒˆÌ·›ˆÓ ·Ô›ÎˆÓ ÙÔ˘ 2Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì ÓÙfiÈÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ¢·Î›·˜. JEAN-MICHEL GIRARD/ SHUTTERSTOCK
¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÔÈ· ‹Ù·Ó Ë ·Ó·ÏÔÁ›· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÛÏ·‚ÈÎÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Î·È ÛÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ·. À¿Ú¯Ô˘Ó fï˜ ÛÙÔȯ›· Ô˘ ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡Ô˘Ó Ì¤¯ÚÈ ¤Ó· ‚·ıÌfi ÙËÓ ·Ó·ÏÔÁ›· ·˘Ù‹. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ÂÎÛÏ·‚ÈÛÙ› ˘¤Î˘„·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ΢ÚÈ·Ú¯›· Î·È ÁÈ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÂÓ¿ÌÈÛË Î·È ·Ú·¿Óˆ ·ÈÒÓ·, ‰ËÏ·‰‹, ·fi ÙÔ 1020 ¤ˆ˜ ÙÔ 1186, ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Âȯ›ÚËÛ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ó· ÂÍÂÏÏËÓ›ÛÔ˘Ó ÙȘ fiÏÂȘ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ›¯·Ó ¿ÓÙÔÙÂ, Î·È fiÙ·Ó ·ÎfiÌ· ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ·‰È¿ÎÔ˜ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈΤ˜, ÂÌÔÚÈΤ˜ Î·È ÊÈÏÔÏÔÁÈΤ˜ Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi Î·È ÂËÚ¿˙ÔÓÙ·Ó ·fi ·˘ÙfiÓ Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜. ¶·Ú’ fiÏ’ ·˘Ù¿ ÙÂÏÈο Ó›ÎËÛÂ Ë ÛÏ·‚È΋ ÁÏÒÛÛ· ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ¶ÔÏÏ¿ ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ £Ú¿Î˘ Î·È Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi ÎÔÌÌ¿ÙÈ ÙÔ˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √È ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÂΛ ·¤ÎÙËÛ·Ó ÙÔÓ 8Ô Î·È ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ·˘ÙÔÓÔÌ›·, Âȯ›ÚËÛ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÔϤÌÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ‰È΋˜ Ì·˜ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Ì οı ÙÚfiÔ. øÛÙfiÛÔ, Ë ÛÏ·‚È΋ ÁÏÒÛÛ· ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÙfiÛÔ Ï›ÁÔ ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ·˘Ù¤˜, Ô˘ Î·È ÔÈ ÈÔ ÚÔÛÂÁ̤Ó˜ ·fi ÙȘ ÓÂfiÙÂÚ˜ ¤Ú¢Ó˜ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ·Ê¤ÚÔ˘Ó ÛÙÔ Êˆ˜ ÌfiÓÔ ‰‡Ô ÛÏ·‚ÈΤ˜ ÂÈÁڷʤ˜ ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÂΛӈÓ. ™ÙË £Ú¿ÎË Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ˘‹ÚÍ οÔÈ· ÈÛÔÚÚÔ›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰‡Ô ÁÏÒÛÛ˜. Δ· ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ £Ú·ÎÒÓ Î·È ÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ªÂÛ·›ˆÓ· ·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ٷ ÛÏ·‚Èο Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜. √ ÛÔÊfi˜ Δ¿ÊÂÏ ÙÔ ·¤‰ÂÈÍ ·˘Ùfi Ì ÌÂÁ¿ÏË ·ÎÚ›‚ÂÈ·. ∏ ‰˘Ó·ÛÙ›· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ∞′ ÎfiÌ·˙ fiÙÈ ÏÂÁfiÙ·Ó Ì·Î‰ÔÓÈ΋. ΔÔ 14Ô ·ÈÒÓ· Ì¿ÏÈÛÙ· Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘, ÁÚ¿ÊÔÓÙ·˜ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ∫·ÓÙ·ÎÔ˘˙ËÓfi, ÙÔÓ ·ÔηÏÔ‡Û ‚·ÛÈϤ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Î·È Û¿ıË ÙˆÓ ª·Î‰fiÓˆÓ. ™ÙȘ ÓÔÙÈfiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜, ·fi ÙÔÓ ŸÏ˘ÌÔ Î·È Ù· ∫ÂÚ·‡ÓÈ· fiÚË Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ, Û¯ËÌ·Ù›ÛÙËÎ·Ó ÔÏϤ˜ ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜. ∞˘Ù¤˜ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‹Ù·Ó ·˘ÙfiÓÔ̘ Î·È ·Ó¿Áη˙·Ó ÙËÓ Î˘‚¤ÚÓËÛ‹ Ì·˜ Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ηٿ ̤وÔ. ΔÂÏÈο fï˜ Ë ÛÏ·‚È΋ ÁÏÒÛÛ· ÂÍ·Ï›ÊıËÎÂ Î·È ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο Ë ÂÏÏËÓÈ΋. ∞fi Ù· ÙÚ›· ·˘Ù¿ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· ÁÂÁÔÓfiÙ· ÂÍ¿ÁÂÙ·È ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· fiÙÈ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· Ô ÛÏ·‚ÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ‹Ù·Ó ·Û‡ÁÎÚÈÙ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·fi ÙÔÓ
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
[195]
ΔÔ ÛÏ·‚ÈÎfi ˙‹ÙËÌ· ΔÔ 19Ô ·ÈÒÓ· Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Ph.
™ÙȘ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ Fallmerayer ·ÓÙÈÙ¿¯ıËηÓ,
ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ô‰Â›ÍÂÈ ÙÔ ÂÛÊ·Ï̤ÓÔ ÙˆÓ
Fallmerayer (1790-1861) ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ fiÙÈ ‹‰Ë
Ôχ ÚÈÓ ·fi ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜, ÔÏÏÔ›, ΢-
·fi„ÂˆÓ ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ ̤۷ ·fi
·fi Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 6Ô˘ ·ÈÒÓ· ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ Î·Ù¤-
Ú›ˆ˜ ÁÂÚÌ·ÓfiʈÓÔÈ, ÈÛÙÔÚÈÎÔ›. ¶ÚÒÙÔ˜ Ô
ÙÔÓ ·Ú·ÏÏËÏÈÛÌfi ·Ú¯·›ˆÓ Î·È Û‡Á¯ÚÔÓˆÓ
ÎÏ˘Û·Ó ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, Ë ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ˜ ·Ô-
ÛÏÔ‚ÂÓÈ΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜ ‚È‚ÏÈÔıËοÚÈÔ˜ Ù˘
ÂÏÏËÓÈÎÒÓ Âı›ÌˆÓ. ™ÙËÓ ·ÓÙÈÚÚËÙÈ΋ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ
ÎfiËΠ·fi ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ΢‚¤ÚÓËÛË Î·È Û¯Â-
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋˜ μÈ‚ÏÈÔı‹Î˘ Ù˘ μȤÓÓ˘
ÙÔ˘ Fallmerayer ÙÔÓ μ˘‚ÈÏ¿ÎË ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó:
‰fiÓ ÂÍ·Ê·Ó›ÛÙËΠÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô ·fi
Bartholomous Kopitar, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÂ ÌÈ· ‚È-
Ô ¢ÈÔÓ‡ÛÈÔ˜ ™Ô˘ÚÌÂÏ‹˜ (¢. ™Ô˘ÚÌÂÏ‹˜:
ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚÈÔ¯‹. ŒÂÈÙ· ·fi ¤ÓÙÂ
‚ÏÈÔÎÚÈÛ›· ÙÔ˘ Û ¤Ó· ‚ÈÂÓÓ¤˙ÈÎÔ ÂÚÈÔ‰ÈÎfi
∫·Ù¿ÛÙ·ÛȘ Û˘ÓÔÙÈ΋ Ù˘ fiψ˜ ∞ıËÓÒÓ
¯ÚfiÓÈ· Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ·ӋÏı ÂÂ-
(Jahrbücher der Literatur 51, 1830) ÌÂ
·fi Ù˘ ÙÒÛˆ˜ ·˘Ù‹˜ ˘fi ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ
ÎÙ›ÓÔÓÙ·˜ Î·È Î·Ù¿ ÙÈ ‰È·ÊÔÚÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙË
«ÁÓÒÛË Î·È Ì ¯ÈÔ‡ÌÔÚ» ·¤ÚÚÈ„Â ÙË Ê˘ÏÂ-
ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜, ∞ı‹Ó·È 1842), ̤¯ÚÈ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ÚÎÔÎÚ·Ù›·˜
ıˆڛ· ÙÔ˘ – ›¯·Ó ÚÔËÁËı› ÙÔ Ù·Í›‰È Î·È Ë
ÙÈ΋ ıˆڛ· ÙÔ˘ Fallmerayer, ÂÛÙÈ¿˙ÔÓÙ·˜
Ô ÔÔ›Ô˜, ·Ú¿ ÙËÓ Î·Ï‹ ÁÓÒÛË ÙˆÓ ËÁÒÓ,
·Ú·ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·, ÙÔ 1833. ΔfiÙÂ
ÛÙȘ ·‰‡Ó·Ì˜ ÂÈÛÙËÌÔÓÈο ÂÙ˘ÌÔÏÔÁ›Â˜ ÙÔ-
‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ ÚÔ¯ˆÚ‹ÛÂÈ Û ʷÓÙ·ÛÈÔÎÔ-
Âͤ‰ˆÛ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ∞η‰ËÌ·˚΋ Ú·ÁÌ·-
ˆÓ˘Ì›ˆÓ Ô˘ ¤Î·ÓÂ Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜.
›Â˜ (ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ Â›Ó·È ŒÏÏËÓ˜!)Ø Ô °ÂÒÚÁÈÔ˜
Ù›·,, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ fiÙÈ ÙÔÓ «ÂÎÛÏ·‚È-
ΔËÓ ›‰È· ÂÔ¯‹ Ô ÁÓˆÛÙfi˜ ÊÈϤÏÏËÓ·˜, ÈÛÙÔ-
¶ÂÓÙ¿‰Ë˜ ¢¿Ú‚·ÚȘ (°.¶ÂÓÙ¿‰Ë˜ ¢¿Ú‚·ÚȘ:
ÛÌfi» Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÙˆÓ ÚÒÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ ÙÔ˘
ÚÈÎfi˜ Î·È ·ÓÒÙÂÚÔ˜ ˘¿ÏÏËÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚·˘·ÚÈ-
ÈÛÙÔÚ›·˜, ∞ı‹Ó·È ¢ÔΛÌÈÔÓ ÂÚ› ÛÔ˘‰‹˜ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜
ªÂÛ·›ˆÓ· ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ‡ÛÙÂÚ· ·fi ÌÂÚÈ-
ÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Friedrich Thiersch ‰ËÌÔÛ›Â˘ÛÂ
1842), Ô˘, ·Ú¿ ÙȘ ˘ÂÚ‚ÔϤ˜ Î·È ÙÔ ˘‚ÚÂ-
ÎÔ‡˜ ·ÈÒÓ˜ Ô «ÂÍ·Ï‚·ÓÈÛÌfi˜» ÌÂÁ¿ÏˆÓ Â-
·ÓÒÓ˘Ì· ¿ÚıÚ· ÛÙËÓ ÂÊËÌÂÚ›‰· Augsburger
ÔÏfiÁÈÔ Û ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡,
ÚÈÔ¯ÒÓ Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜. (ΔËÓ ¿Ô„‹ ÙÔ˘
Allgemaine Zeitung (πÔ‡ÏÈÔ˜ 1830), ÛÙ·
·Ó¤‰ÂÈÍ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ˙ËÙ‹Ì·-
·˘Ù‹ Ô Fallmerayer ÙË ÛÙ‹ÚÈÍÂ ÛÂ ¤Ó· ¯ÚÔ-
ÔÔ›·, ÂÓÒ ‰ÂÓ ··ÓÙÔ‡Û ÛÙËÓ Ô˘Û›· Ù˘
ÙÔ˜Ø Ô ™ÔÊÔÎÏ‹˜ √ÈÎÔÓfiÌÔ˘, Û˘Ó¯ÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘
ÓÈÎfi ÁÈ· ÙËÓ fiÏË Ù˘ ∞ı‹Ó·˜ Ô˘ ›¯Â ‚ÚÂ-
ıˆڛ·˜ ÙÔ˘ Fallmerayer, ηÙËÁÔÚÔ‡ÛÂ
·ÓÙÈÚÚËÙÈÎÔ‡ ¤ÚÁÔ˘ (™ÔÊÔÎÏ‹˜ ∫. √ÈÎÔÓfi-
ı› ÛÙË ÌÔÓ‹ ÙˆÓ ∞Á›ˆÓ ∞Ó·ÚÁ‡ÚˆÓ ·fi ÙÔÓ
fiÛÔ˘˜ ·ÚÓÔ‡ÓÙ·Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏË-
ÌÔ˘: ¶ÂÚ› ª¿ÚÎÔ˘ ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘ Î·È Ù˘ ˘’
·Ú¯·ÈÔÏfiÁÔ ∫˘ÚÈ¿ÎÔ ¶ÈÙÙ¿ÎË, Ô ÔÔ›Ô˜,
Ó˜ ÁÈ· ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ˆ˜
·˘ÙÔ‡ Û˘ÁÁÚ·Ê›Û˘ ÂȘ ÙËÓ ÎÔÈÓ‹Ó ‰È¿ÏÂ-
fiˆ˜ ÔÌÔÏfiÁËÛ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ›¯Â Ô ›‰ÈÔ˜
Âȯ›ÚËÌ· Ù· ÔÏÏ¿ Î·È ‰‡ÛÎÔÏ· ÚÔ‚Ï‹-
ÎÙÔÓ ÂÚÌËÓ›·˜ ÙˆÓ πÔÎÚ¿ÙÔ˘˜ ∞ÊÔÚÈÛÌÒÓ
ÛÎfiÈÌ· ·Ú·¯·Ú¿ÍÂÈ[!]). ΔÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô ·˘Ùfi
Ì·Ù· Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙Â Ë ∂ÏÏ¿‰·. √ ÚÒÙÔ˜
‰È·ÙÚÈ‚‹, ÂÓ Ë Î·È Ì›· ϤÍȘ ÂȘ ÙÔÓ º·ÏÌÂÚ¿-
‹Ù·Ó Î·È ÙÔ ÌfiÓÔ Ó¤Ô «ÂÚ¢ÓËÙÈÎfi Û˘Ì¤Ú·-
fï˜ Ô˘ ÂÊ¿ÚÌÔÛ ÌÈ· ·˘ÛÙËÚ‹ ÈÛÙÔÚÈ΋
¸ÂÚÔÓ, ∞ı‹Ó·È 1843), Ë ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· ÙÔ˘
ÛÌ·» Ô˘ Û˘ÌÂÚȤϷ‚ ÛÙÔ ‰Â‡ÙÂÚÔ ÙfiÌÔ
̤ıÔ‰Ô ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·›ÚÂÛË ÙˆÓ ·fi„ÂˆÓ ÙÔ˘
ÔÔ›Ô˘ ¤ÁÎÂÈÙ·È ÛÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÂÊ¿ÚÌÔÛÂ
Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ÃÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘ ÙÔ˘ ªÔÚÈ¿
Fallmerayer ‹Ù·Ó Ô Wilhelm Zinkeisen
Û˘ÓÂȉËÙ¿ ÙËÓ ÈÛÙÔÚÈ΋ ̤ıÔ‰Ô ÛÙËÓ ∂Ï-
Ô˘ Âͤ‰ˆÛ ÙÔ 1836. ∞fi ÙÔ ¤ÙÔ˜ ¤Î‰ÔÛ˘
(Wilhelm Zinkeisen Geschichte
Ï¿‰·Ø Ô ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ˜ °ÂˆÚÁÈ¿‰Ë˜ §Â˘Î›·˜
ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ÙfiÌÔ˘ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘ ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ ªÔ-
Griechenlands, Bd. 1: Das Altertum und die
(∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ˜ °ÂˆÚÁÈ¿‰Ë˜ §Â˘Î›·˜: ∞Ó·ÙÚÔ‹
ÚÈ¿, ÙÔ 1830, ̤¯ÚÈ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ Ô
mittlern Zeiten, Leipzig 1832), Ô ÔÔ›Ô˜ ¤Î·ÓÂ
ÙˆÓ ‰ÔÍ·Û¿ÓÙˆÓ Î·È Ù‡ÔȘ ÎÔÈÓˆÛ¿ÓÙˆÓ, fiÙÈ
Fallmerayer, ÙÔ 1861, ¤‰ÂÈÍ ÌÈ· ÌÂÁ¿ÏË ÂÌ-
·ÓÙÈΛÌÂÓÔ Ù˘ ÈÛÙÔÚÈ΋˜ ÎÚÈÙÈ΋˜ ÙȘ ‚˘˙·-
Ô˘‰Â›˜ ÙˆÓ Ó˘Ó ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ÔÈÎÔ‡ÓÙˆÓ ·fiÁÔ-
ÌÔÓ‹ ÛÙȘ ÚÔÎÏËÙÈο ‰È·Ù˘ˆÌ¤Ó˜ ·fi„ÂȘ
ÓÙÈÓ¤˜ ËÁ¤˜. √ Zinkeisen ‹Ù·Ó Ô ÚÒÙÔ˜,
ÓÔ˜ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÂÏÏ‹ÓˆÓ ÂÛÙ›Ó, ∞ı‹Ó·È
ÙÔ˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘. ™ÙË
ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ ¶··ÚÚËÁfi-
1843), Ô ÚÒÙÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜ Ô˘
‰È¿ÚÎÂÈ· ÂÓfi˜ ·ÎfiÌË Ù·ÍȉÈÔ‡ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Ó·-
Ô˘ÏÔ, Ô˘ ÂͤϷ‚ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· ˆ˜
·Û¯ÔÏ‹ıËΠ·ÔÎÏÂÈÛÙÈο Ì ÙÔÓ Fallmerayer
ÙÔÏ‹, ÙÔ 1842, ‰ËÌÔÛ›Â˘Û Û ÁÂÚÌ·ÓÈ΋
Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂÓfi˜ Ï·Ô‡. ™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ¿ÚÁËÛ·Ó
Î·È ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÁÓÒÚÈ˙ ηχÙÂÚ·
ÂÊËÌÂÚ›‰· (Augsburger Allgemaine Zeitung)
ۯ‰fiÓ Ì›· ‰ÂηÂÙ›· Ó· ÂÌÊ·ÓÈÛÙÔ‡Ó ÔÈ ÚÒ-
·fi fiÏÔ˘˜ fiÛÔÈ ÚÔËÁ‹ıËηÓ. √ ¶··ÚÚË-
ÛÂÈÚ¿ ·ÓÙ·ÔÎÚ›ÛˆÓ, ÛÙȘ Ôԛ˜ ‹Ù·Ó ÂÌ-
Ù˜ ÚÔÛ¿ıÂȘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ˘ ÙˆÓ ·fi-
ÁfiÔ˘ÏÔ˜ (∫.¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜: ¶ÂÚ› ÂÔÈ-
Ê·Ó‹˜ ÌÈ· Ú·ÙÛÈÛÙÈ΋ ·¤¯ıÂÈ· ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂ
„ÂˆÓ ÙÔ˘ Fallmerayer. ¶ÚÒÙË Î·Ù·ÁÂÁÚ·Ì-
ΛÛˆ˜ ÛÏ·‚ÈÎÒÓ ÙÈÓÒÓ Ê˘ÏÒÓ ÂȘ ÙËÓ ¶ÂÏÔ-
ÔÙȉ‹ÔÙ ÂÏÏËÓÈÎfi. («™ÙËÓ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ·Ó-
̤ÓË ÚÔÛ¿ıÂÈ· Â›Ó·È ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï
fiÓÓËÛÔÓ, ∞ı‹Ó·È 1843) fï˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ÈÔ
ıÔ‡Ó Ô‡Ù ÔÈ Ù¤¯Ó˜ Ô‡Ù ÔÈ ÂÈÛً̘…
μ˘‚ÈÏ¿ÎË (E. Bybilakis: Neugriechisches
ʈÙÈṲ̂ÓÔ˜ ŒÏÏËÓ·˜ ·ÓÙ›·ÏÔ˜ ÙÔ˘
ÔÈ ÓÂÔ¤ÏÏËÓ˜ Â›Ó·È ·‰‡Ó·ÙÔÓ Ó· ÂÍÂ˘Úˆ·˚-
Leben verglichen mit dem Altgriechischen:
Fallmerayer. ∏ ÂÈÛÙËÌÔÓÈ΋ ÙÔ˘ ̤ıÔ‰Ô˜
ÛÙÔ‡Ó… Ë ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Â›Ó·È ÁÈ· ÙÔ˘˜
Zur Erlauterung beider/von E. Bybilakis, Berlin
Â›Ó·È ·Ï‹, ·ÊÔ‡ ˘Ô‚¿ÏÏÂÈ ÛÂ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈ΋
ŒÏÏËÓ˜ ηχÙÂÚË ·fi ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹» Î.Ï.).
1840), Ô ÔÔ›Ô˜, Ì ̿ÏÏÔÓ ·‰¤ÍÈÔ ÙÚfiÔ,
ÂͤٷÛË ÙȘ ËÁ¤˜, ÒÛÙ ·fi ÌfiÓ˜ ÙÔ˘˜ Ó·
[196]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·Ôηχ„Ô˘Ó ÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ·ÍÈÔÈ-
ÛÙËÓ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹-ÛÂÏ. VIII), ÛÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Ê¤-
Grieche ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ÛÙÔ˘˜ ÓÂÔ¤ÏÏËÓ˜, ›ÙÂ
ÛÙ›·. ΔÔ ÂÚÌËÓ¢ÙÈÎfi-·ÓÙÈÚÚËÙÈÎfi Û¯‹Ì· ¤¯ÂÈ
ÚÂÈ Ù· ÂÍ‹˜: «∏ ∂ÏÏ¿‰· (™.Ù.∂.: ÙÔ˘ 15Ô˘ ·È-
·ÔʇÁÔ˘Ó ÔÔÈ·‰‹ÔÙ ÂÚÌËÓ›·.
ˆ˜ ÂÍ‹˜: ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ·Ú·ı¤ÙÂÈ ÙȘ ËÁ¤˜,
ÒÓ·) ‹Ù·Ó ¤Ó· ·¤Ú·ÓÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ, ÔÈ ÌÔÓ·-
ΔÔÓ 20fi ·ÈÒÓ· ÓÂfiÙÂÚÔÈ ÈÛÙÔÚÈÎÔ›, fiˆ˜ Ô R.
·ÎÔÏÔ˘ı› Ë ÂÚÌËÓ›· ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔÓ
¯Ô› ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ¤ÚÂÂ Ó· ··ÚÓËıÔ‡Ó ÙË
Jenkins (R. Jenkins: Byzantium and
Fallmerayer Î·È ÌÂÙ¿ Ë ‰È΋ ÙÔ˘ ÂÚÌËÓ›·,
ʇÛË ÙÔ˘ Ê›ÏÔ˘, ÙÔ˘ ÔÏÂÌÈÛÙ‹, ÙÔ˘ ÔÏ›ÙË,
Byzantinism (Lectures in memory of Louise
ÂÓÒ ‰ÂÓ Â›Ó·È Ï›Á˜ ÔÈ ÊÔÚ¤˜ Ô˘ ÂÈηÏ›ٷÈ
·ÎfiÌË ÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘, ÁÈ· Ó· ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó Ó·
Taft Semple), The University of Cincinnati
Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜ ÙÚ›ÙˆÓ. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ŒÏÏËÓ˜
Û˘ÌÌÔÚʈıÔ‡Ó Ì ÙÔ Ù˘ÈÎfi Î·È ÙÔ˘˜ ηÓfi-
1963), ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó ÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔÈ Û ͤ-
ÈÛÙÔÚÈÎÔ› Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ¶··Ú-
Ó˜ ÙÔ˘ ·¤Ú·ÓÙÔ˘ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÔ‡. ™ÙÔ ÛËÌ›Ô
ÓÔ˘˜ ÚÔ˜ ÙÔÓ ÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜
ÚËÁfiÔ˘ÏÔ ı· ÂÈηÏÂÛÙÔ‡Ó ¿Óˆ ÛÙÔ «ÛÏ·-
·˘Ùfi ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÙÔ Ì˘ÛÙÈÎfi Ù˘ ӛ΢ Ù˘ ËÌÈ-
(πÛ›‰ˆÚÔ˜, ›ÛÎÔÔ˜ ™Â‚›ÏÏ˘, ·‚¿˜ πˆ¿Ó-
‚ÈÎfi ˙‹ÙËÌ·» Î·È ÛÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ηٷÁˆ-
ÛÂÏ‹ÓÔ˘ ¿Óˆ ÛÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi Ù˘ ∞Ó·ÙÔ-
Ó˘ Biclarensis, ›ÛÎÔÔ˜ Eichstatt
Á‹˜ ÙˆÓ ÓÂÔÂÏÏ‹ÓˆÓ ÙË Ì·ÚÙ˘Ú›· ÙÔ˘.
Ï‹˜. √ ŒÏÏËÓ·˜ (ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ·) ›¯Â ͯ¿-
Willibaldus) ‹ ÛÙÔ ÃÚÔÓÈÎfi Ù˘ ªÔÓÂÌ‚·Û›·˜,
√È Ê˘ÏÂÙÈΤ˜ ·fi„ÂȘ ÙÔ˘ Fallmerayer ·¤-
ÛÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ Ù¤¯ÓË» […Der
Ó· ·Ô‰Â›ÍÔ˘Ó fiÙÈ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ 7Ô˘ ·È-
ÎÙËÛ·Ó ¿ÏÏË ‰È¿ÛÙ·ÛË ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÚˆÙÔÔ-
ÒÓ· fiÏË Û¯Â‰fiÓ Ë ∂ÏÏ¿‰· ›¯Â ÂÎÛÏ·‚ÈÛÙ›.
Úȷ΋ ÌÂϤÙË ÙÔ˘ °. μÂÏÔ˘‰‹ –G.Veloudis:
√ P. Charanis fï˜ η٤‰ÂÈÍ Û ۇÓÙÔÌÔ,
Jacob Philipp Fallmerayer und die
·ÏÏ¿ ȉȷ›ÙÂÚ· ÂÚÈÂÎÙÈÎfi ÙÔ˘ ¿ÚıÚÔ
Entstehung des neugriechischen
(Graecia in Isidore of Seville ÛÙË μ∑, Ù. 64
Historismus ÛÙÔ Sudost-Forschungen t.29
[1971], Û. 22-25), fiÙÈ fiÏÔÈ ÔÈ ÚÔ·Ó·ÊÂÚfiÌÂÓÔÈ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ ¤¯Ô˘Ó ȉȷ›ÙÂÚ· Û˘Áί˘-
(1970), Û. 43-90 Î·È ÛÙ· ÂÏÏËÓÈο, °ÈÒÚÁÔ˜ μÂÏÔ˘‰‹˜: √ Jakob Philipp
̤Ó˜ ÁˆÁÚ·ÊÈΤ˜ ÁÓÒÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ∂Ï-
Fallmerayer Î·È Ë Á¤ÓÂÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈ-
Ï¿‰· Î·È ÙÔ πÏÏ˘ÚÈÎfi, ÂÓÒ Ô P. Lemerle
ÎÔ‡ ÈÛÙÔÚÈÛÌÔ‡,, ∂.ª.¡.∂.-ª¡∏ªø¡
(La Chronique improprement dite de
1982–, Ô˘ ÌÂϤÙËÛ Û ‚¿ıÔ˜ ÙȘ
Monemvasie. Le contexte historique et
ÔÏÈÙÈΤ˜ Î·È È‰ÂÔÏÔÁÈΤ˜ ·fi„ÂȘ
legendaire ÛÙÔ Revue des etudes
ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡ Î·È Î·Ù¤-
byzantines, Ù.21 [1963], Û. 5-49) ÂÈÛ‹Ì·Ó ÙȘ ˘ÂÚ‚ÔϤ˜ ÙÔ˘ ÃÚÔÓÈÎÔ‡ Ù˘
‰ÂÈÍ fiÙÈ ·˘Ùfi˜ ÊÔ‚fiÙ·Ó ÙȘ ·ÓÛÏ·-
ªÔÓÂÌ‚·Û›·˜.
‚ÈÛÙÈΤ˜ ÎÈÓ‹ÛÂȘ, ·ÓÙ›ıÂÙ· ·fi fi,ÙÈ
∏ ÎÚ·ÙÔ‡Û· Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ Â›ÛËÌË ÂÏÏËÓÈ΋
ÓfiÌÈ˙Â Ô ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜ –›ÛÙÂ˘Â Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙÈ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÂÌfi‰ÈÔ Û ·˘Ù¤˜
ÈÛÙÔÚÈÔÁÚ·Ê›· ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙÔ «ÛÏ·‚ÈÎfi ˙‹-
‹Ù·Ó Ë √ıˆÌ·ÓÈ΋ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Î·È ÂÓ‰Â-
ÙËÌ·» Â›Ó·È Ë ÂÍ‹˜: ™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 6Ô˘ Î·È ÙȘ
¯fiÌÂÓË ‰È¿Ï˘Û‹ Ù˘ ı· ‰È¢ÎfiÏ˘Ó ÙË ‰È¿-
·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÏ·‚Èο ʇϷ Ô˘ Û˘-
‰ÔÛË ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ È‰ÂÒÓ. ŒÙÛÈ, Û‡Ìʈӷ ÌÂ
ÓÂÈÎÔ˘ÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ∞‚¿ÚÔ˘˜ ÛÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘˜ ÂÈÛ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙË ÓfiÙÈ· μ·ÏηÓÈ΋.
ÙÔ °ÂÚÌ·Ófi ÈÛÙÔÚÈÎfi, ÙÔ Î›ÓËÌ· ÙÔ˘ ÊÈÏÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ¤Ú ӷ ÂÌÔ‰ÈÛÙ› Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi
¶ÔÚÙÚ¤ÙÔ ÙÔ˘ Fallmerayer. PUBLIC DOMAIN
™Ù· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 7Ô˘ Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ· ÔÏϤ˜, ·ÏÏ¿ ÌÈÎÚ¤˜ Û ̤ÁÂıÔ˜ ÔÌ¿‰Â˜
ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔÈ ÙÔ˘ ŒÏÏËÓ˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó η̛· Û¯¤ÛË Ì ÙÔ˘˜
Grieche hatte die Waffen Kfinste vollig
ÙÔ˘˜, ¤ÊÙ·Û·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È
·Ú¯·›Ô˘˜, Ô˘ ÙfiÛÔ ı·‡Ì·˙·Ó ÔÈ ÊÈϤÏÏËÓ˜,
vergessen; ….]. ŒÙÛÈ, fiÙ·Ó Ô ·ÁÚÔ›ÎÔ˜ ΔÔ‡Ú-
ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó Û ÔÚÂÈÓ¤˜ ‹ ËÌÈÔÚÂÈÓ¤˜ ΢-
ÁÈ·Ù› ‹Ù·Ó Û˘ÓÔÓı‡ÏÂ˘Ì· ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂıÓÔÙ‹-
ÎÔ˜ ÍÂÛ¿ıˆÛ ÁÈ· Ó· ηٷÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÎÏË-
Ú›ˆ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. √È ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜, ÁÓˆ-
ÙˆÓ ÛÙȘ Ôԛ˜ ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û·Ó ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ –
ÚÔÓÔÌÈ¿ ÙˆÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁˆÓ Î·È ÙˆÓ ∫ÔÌÓË-
ÛÙ¤˜ Ì ÙÔÓ fiÚÔ ™ÎÏ·‚Ëӛ˜, ‹Ù·Ó ·Ú·È¤˜ ηÈ
ηıfiÚÈÛ ̿ÏÈÛÙ·, Ì ·ÎÚ›‚ÂÈ· Ô˘ ÂÎÏ‹Û-
ÓÒÓ, ‚Ú‹ÎÂ ÌÚÔÛÙ¿ ÙÔ˘ ¤Ó·Ó ·ÓÙ›·ÏÔ Ô˘
ÛÔÚ·‰ÈΤ˜ ÂÔÈÎÈÛÙÈΤ˜ ÓËÛ›‰Â˜ ̤۷ ÛÙÔÓ
ÛÂÈ, ÙËÓ ··Ú¯‹ ·˘Ù‹˜ Ù˘ ‰È›ۉ˘Û˘ ÛÙÔ
¤ÙÚÂÌÂ, ÁÂÌ¿ÙÔ ÂÏ›‰Â˜ fï˜ ÁÈ· ÙÔ ı·‡Ì·
·ÎÌ·›Ô ÂÏÏËÓÈÎfi ÏËı˘ÛÌfi. √È ÔÌ¿‰Â˜ ·˘Ù¤˜
578. ∂ӉȷʤÚÔÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ
Ù˘ ÛˆÙËÚ›·˜». ∂›Ó·È ·ÔÚ›·˜ ¿ÍÈÔ Ò˜ Ô
·ÔÚÚÔÊ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ÏËı˘-
ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÙÔ˘ ›̷-
«Der Grieche» ÙÔ˘ 1827 ¤ÁÈÓ «™Ï¿‚Ô˜» ÙÚ›·
ÛÌÔ‡˜, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ÚÒÙ· ·fi Ù· ·Ú·ı·-
¯Ô˘ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ˘ Ô °ÂÚÌ·Ófi˜ ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ Âͤ-
¯ÚfiÓÈ· ·ÚÁfiÙÂÚ·. TË ÌÂÙ·ÛÙÚÔÊ‹ ·˘Ù‹(;) ÔÈ
Ï¿ÛÛÈ· ̤ÚË Î·È Ù· ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ·. √È ÛÏ·‚È-
‰ˆÛ ÙË ÌÂϤÙË ÙÔ˘ ÁÈ· ÙËÓ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·
ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÂÚ¢ÓËÙ¤˜, ·Ó Î·È ÙËÓ ÂÈÛË-
ÎÔ› ÏËı˘ÛÌÔ› ¿ÊËÛ·Ó ›Ûˆ ÙÔ˘˜ ·ÚÎÂÙ¿ ÙÔ-
Ù˘ ΔÚ·Â˙Ô‡ÓÙ·˜ (Geschichte des
Ì·›ÓÔ˘Ó, ›Ù ‰ÂÓ ÙËÓ ·ÈÙÈÔÏÔÁÔ‡Ó ÂÈÛÙÈο
ˆÓ‡ÌÈ· Ô˘ ۯ‰fiÓ fiÏ· ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙÔÓ
Kaiserthums von Trapezunt, München, 1827,
›Ù ÙËÓ ·ÚÂÚÌËÓ‡ԢÓ, ıˆÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ ÙÔ
·ÁÚÔÙÔÔÈÌÂÓÈÎfi ‚›Ô.
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
ÂÏÏËÓÈÎfi. ™ÙË £Ú¿ÎË Î·È ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ÔÈ ‰‡Ô Ê˘Ï¤˜ ‹Ù·Ó ÈÛ¿ÚÈı̘. ™ÙË £ÂÛÛ·Ï›·, ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ, ÛÙËÓ Î˘Ú›ˆ˜ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ, Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ·Û‡ÁÎÚÈÙ· ÂÈÎÚ·Ù¤ÛÙÂÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÏ·‚ÈÎÔ‡. ΔÔ fiÛÔ ˘ÂÚ›Û¯˘Â ÙÔ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘ÌÂ Î·È ·fi ÙÔ fiÙÈ Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ Û˘Á¯ˆÓ‡ÛÂÈ ÙȘ ÛÏ·‚ÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ Û ‰È¿ÛÙËÌ· ÂÙ¿ ·ÈÒÓˆÓ, ·fi ÙÔÓ 8Ô ¤ˆ˜ ÙÔ 14Ô ·ÈÒÓ·. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ‰ÂÓ Î·ÙfiÚıˆÛ ÙÔ ›‰ÈÔ Ì ÙȘ ·Ï‚·ÓÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ·fi ÙÔ 13Ô Ì¤¯ÚÈ ÙÔ 19Ô ·ÈÒÓ·, ·Ú’ fiÏÔ Ô˘ Ë ¯ÚÔÓÈ΋ ‰È¿ÚÎÂÈ· ‹Ù·Ó ۯ‰fiÓ Ë ›‰È·. ∞fi Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· fï˜ ·˘Ù¿ Û˘ÌÂÚ·›ÓÔ˘Ì fiÙÈ Û fiϘ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∂˘ÚÒ˘, ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙȘ ÓÔÙÈfiÙÂÚ˜, Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ›¯Â Û›ÁÔ˘Ú· ÌÂȈı› ÙfiÙÂ, ·ÊÔ‡ ÙfiÛ· ÛÏ·‚Èο ʇϷ ‚Ú‹Î·Ó ¯ÒÚÔ Ó· ηÙÔÈ΋ÛÔ˘Ó ÂΛ.
μÏ¿¯ÔÈ ∂ÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ™Ï¿‚Ô˘˜, ÔÈ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ηÙÔÈÎÔ‡ÓÙ·Ó ÙÔ 10Ô Î·È ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· Î·È ·fi ‰‡Ô ¿ÏϘ Ê˘Ï¤˜, ÙÔ˘˜ μÏ¿¯Ô˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ∞Ï‚·ÓÔ‡˜. ∏ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÔ˘‰·ÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ‰‡Ô ·˘ÙÒÓ Ê˘ÏÒÓ Ê¿ÓËΠ·fi ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ· Î·È ÌÂÙ¿. ∂ËÚ¤·˙·Ó, fï˜, ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ÓˆÚ›ÙÂÚ·, ·Ó Î·È ÙÔ ¤Î·Ó·Ó ÎÚ˘Ê¿. √È Û˘Ì·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔÈ ÙfiÔÈ ÂÁηٿÛÙ·Û˘ ÙˆÓ μÏ¿¯ˆÓ ÛÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ ‹Ù·Ó ÚÔ˜ Ù· ‚fiÚÂÈ· Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ∞›ÌÔ Î·È ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ· Á‡Úˆ ·fi ÙËÓ ¶›Ó‰Ô. ™‹ÌÂÚ· Ë ÂÈÎÚ·Ù¤ÛÙÂÚË ÁÓÒÌË Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ μÏ¿¯ÔÈ ·˘ÙÔ› ‹Ù·Ó Û˘ÁÁÂÓ›˜ Ì ÙÔ˘˜ μÏ¿¯Ô˘˜ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Î·È fiÙÈ ·˘ÙÔ› ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ÚԤ΢„·Ó ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÌÂÈÍË ÙˆÓ ÔÏ˘¿ÚÈıÌˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ·Ô›ÎˆÓ, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ΔÚ·˚·Ófi˜ ÂÁη٤ÛÙËÛ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ 2Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÙË ¢·Î›·, Ì ÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ÂΛӢ. ◊Ù·Ó ÌÈ· ·Ó¿ÌÂÈÍË Ë ÔÔ›· ·Ó¤‰ÂÈÍ ˆ˜ ÙÔ ÈÔ ‚·ÛÈÎfi ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ù˘ ‚Ï¿¯È΢ ÁÏÒÛÛ·˜ ̤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÙË Ï·ÙÈÓÈ΋. ΔÔ ›‰ÈÔ ›ÛÙ¢·Ó Î·È ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜, Î·È Ô ∫›ÓÓ·ÌÔ˜ Î·È Ô Ã·ÏÎÔÎÔÓ‰‡Ï˘. ∏ ¿Ô„Ë fiÙÈ ÔÈ μÏ¿¯ÔÈ ·fi ÙËÓ Â‰Ò ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ·˘ÙÔ› Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó Á‡Úˆ ·fi ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ‹Ù·Ó ¿ÌÂÛÔÈ ·fiÁÔÓÔÈ ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ ·Ô›ÎˆÓ Ô˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ ‰ÂÓ Ê·›ÓÂÙ·È Èı·Ó‹. ÕÏψÛÙÂ, ·Ó ÙÔ ıˆڋÛÔ˘Ì ·˘Ùfi ‰Â‰Ô̤ÓÔ, Ò˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÍËÁËı› Ë Ù·˘ÙfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ μÏ¿¯ˆÓ ÛÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘ ·ÏÏ¿ Î·È Ë ÌÂÁ¿ÏË ÔÌÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÁψÛÛÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜ ȉÈÒÌ·ÙÔ˜; √È μÏ¿¯ÔÈ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ (¤ÙÛÈ ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Á›ÙÔÓ¤˜ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ™Ï¿‚Ô˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÂÓ›ÔÙ ÔÓfiÌ·˙·Ó Î·È ÙÔ˘˜ πÙ·ÏÔ‡˜ μÏ¿¯Ô˘˜) ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ·fi ÙÔ 14Ô ·ÈÒÓ· Î·È ¤ÂÈÙ· ÙȘ
ÚÔ˘ÌÔ˘ÓÈΤ˜ ËÁÂÌÔӛ˜ Ù˘ ª·‡Ú˘ μÏ·¯›·˜ Î·È Ù˘ √˘ÁÁÚÔ‚Ï·¯›·˜ (Ù˘ ªÔω·‚›·˜ Î·È Ù˘ μÏ·¯›·˜). ¶ÚÈÓ ·fi ·˘Ùfi fï˜ ‹Ù·Ó ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi ˘ÔÙÂÏ›˜ ÙˆÓ ∞‚¿ÚˆÓ, ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ, ÙˆÓ √‡ÁÁÚˆÓ, ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ Î·È ÙˆÓ ‰È¿ÊÔÚˆÓ ¿ÏψÓ, ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ Î˘Ú›ˆ˜ Ê˘ÏÒÓ, fiÛ˜ ηٿ Ù· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ªÂÛ·›ˆÓ· ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó Ë Ì›· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏÏË ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ. ∂Âȉ‹ fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ¤ıÓË, Ô˘ ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ÂȉÚÔ̤˜ ̤۷ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ (οÔÈ· Ì¿ÏÈÛÙ·, Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÔÚÈÛÙÈο ÂΛ) ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ·Ó Ó· ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁÔ‡Ó Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ Î·È ·fi ÙȘ Ê˘Ï¤˜ ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, Â›Ó·È Â‡ÎÔÏÔ Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ì Ҙ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ μÏ¿¯ÔÈ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÂÁηٷÛÙË̤ÓÔÈ ·fi ÙfiÙ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∞›ÌÔ. ∞fi ÂΛ η٤‚ËÎ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÙËÓ ◊ÂÈÚÔ ·ÎÔÏÔ˘ıÒÓÙ·˜ ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙˆÓ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÔÛÏ·‚ÈÎÒÓ ÂÔÈ΋ÛÂˆÓ Î·È Î·Ù·ÎÙ‹ÛˆÓ. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÂÂȉ‹ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÌÔӿگ˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ¤·ÈÚÓ·Ó ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÁË, ÁÈ· Ó· ÂÁηٷÛÙ·ıÔ‡Ó. ∏ ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿ Á‡Úˆ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· ¤Ó· ¯ˆÚÈfi ‚Ï·¯ÈÎfi, Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∂Í‚¿Ó. ÀÔÛÙËÚ›˙ÂÈ fiÙÈ ÔÈ μÏ¿¯ÔÈ ˙Ô‡Û·Ó ÓÔÌ·‰Èο Î·È Î·Ù·Ù¿ÛÛÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi. ∂ÈϤÔÓ, Ô ¡È΋ٷ˜ ÈÓÈ¿Ù˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÔÈ μÏ¿¯ÔÈ Û˘Ó¤Ï·‚·Ó, ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ª·ÓÔ˘‹Ï ∫ÔÌÓËÓÔ‡, ÙÔ Ê˘Á¿ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÈÛ¯˘Ú›˙ÂÙ·È fiÙÈ Ô ∫›ÓÓ·ÌÔ˜, ¿ÏÈ Î·Ù¿ ÙËÓ ›‰È· ÂÚ›Ô‰Ô, ¤ÛÙÂÈÏ ÌÂÁ¿ÏÔ ·ÚÈıÌfi μÏ¿¯ˆÓ ÛÙËÓ √˘ÁÁ·Ú›· ˘fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· μ·Ù¿Ù˙Ë. ∞ÎfiÌË, ·fi ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ· Ô μÂÓÈ·Ì›Ó ΔÔ˘‰¤Ï·˜ ÔÓÔÌ¿˙ÂÈ ¤Ó· ÙÌ‹Ì· Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜ ªÂÁ¿ÏË μÏ·¯›·. §›ÁÔ ÌÂÙ¿, Ô ¡È΋ٷ˜ ÈÓÈ¿Ù˘ ϤÂÈ fiÙÈ ¤ÙÛÈ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÂΛӷ Ù· ªÂÙ¤ˆÚ· Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. ∞ÚÁfiÙÂÚ· Á›ÓÂÙ·È Ôχ Û˘ÓËıÈṲ̂ÓÔ ÙÔ fiÓÔÌ· ·˘Ùfi Û ¤Ó· ÙÌ‹Ì· Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. ∞ӷʤÚÂÙ·È Ì¿ÏÈÛÙ· ›ÛËÌ· ÛÙÔ˘˜ Ù›ÙÏÔ˘˜ ·fi ÙÔÓ Ô›ÎÔ ÙˆÓ ∞ÁÁ¤ÏˆÓ ·Ú¯fiÓÙˆÓ Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. √È μÏ¿¯ÔÈ ÌÂٷ͇ ∞›ÌÔ˘ Î·È ÿÛÙÚÔ˘, Ë ¯ÒÚ· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ηÏÂ›Ù·È Û˘Ó‹ıˆ˜ §Â˘Î‹ μÏ·¯›· (Û ·ÓÙ›ıÂÛË Ì ÙË ª·‡ÚË μÏ·¯›·, Ô˘ ‹Ù·Ó ¤Ú· ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ), Ù·‡ÙÈÛ·Ó ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ ÂΛ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÛÏ¿‚Ô˘˜, ÙÔ˘˜ Ó›ÎËÛ·Ó ÁÈ· οÔÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Î·È ¤‰ˆÛ·Ó ÙÔ ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ fiÓÔÌ· ÛÙÔ ÙÚ›ÙÔ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. √È μÏ¿¯ÔÈ fï˜ ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›· Î·È ÛÙËÓ ◊ÂÈÚÔ Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘ Ù·˘Ù›ÛÙËÎ·Ó Ì ÙȘ ÂÏÏËÓÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜. ∞˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ÁÈ·Ù›, ·Ó Î·È ¤Ûˆ˙·Ó οÔÈ· ›¯ÓË ÙÔ˘ ÁψÛÛÈÎÔ‡ ÙÔ˘˜ ȉÈÒÌ·ÙÔ˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó Ôχ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ Î·È ÔÈ ÈÔ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔÈ ¿Ó‰Ú˜ ÙÔ˘˜ ¤‰ÂÈÍ·Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ÂÏÏËÓÈÎfiÙ·ÙÔ ÊÚfiÓËÌ·68.
[197]
[198]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞Ï‚·ÓÔ› √È ∞Ï‚·ÓÔ›, fiˆ˜ Î·È ÔÈ μÏ¿¯ÔÈ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÙÔ ÔÏÈÙÈÎfi ÚÔÛ΋ÓÈÔ Ù˘ ÈÛÙÔÚ›·˜. ¶ÚÔ¸‹Ú¯·Ó fï˜ ·fi Ôχ ÓˆÚ›ÙÂÚ·. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ˘Ôı¤Û·Ì fiÙÈ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¢·‚›‰ ∞ÚÂÈ·Ó›Ù˘ ›¯Â ·Ï‚·ÓÈ΋ ηٷÁˆÁ‹. √ÓÔÌ·ÛÙÈο fï˜ Ë Ê˘Ï‹ ÂΛÓË ·Ú·ÙËÚÂ›Ù·È ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ·. √ πˆ¿ÓÓ˘ ™Î˘Ï›Ù˙˘, fiÙ·Ó ÌÈÏ¿ ÁÈ· ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ô˘ Û˘ÁΤÓÙÚˆÛÂ Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ˜, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÁÈ· ÂΛÓÔÓ fiÙÈ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, Î·È ·fi ∞Ú‚·Ó›Ù˜. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ë ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹ ϤÂÈ fiÙÈ Ô ∫ÔÌÈÛÎfiÚÙ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ∞ϤÍÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜, ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÛÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ƒÔ‚¤ÚÙÔ˘ °˘ÈÛÎ¿Ú‰Ô˘, ‰ÈfiÚÈÛ ÊÚÔ‡Ú·Ú¯Ô Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ÂΛӢ fiÏ˘, ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ∞Ú‚·ÓÔ‡˜. ∞fi ÙfiÙ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙˆÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ ÂÌÊ·Ó›˙ÂÙ·È ¿ÏÈ ÛÙÔ ÚÔÛ΋ÓÈÔ ÌfiÓÔ ‡ÛÙÂÚ· ·fi 100 Î·È Ï¤ÔÓ ¯ÚfiÓÈ·, ηٿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ÊÚ·ÁÎÔÎÚ·Ù›·˜. ∂›Ó·È fï˜ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ fiÙÈ Ë Ê˘Ï‹ ÂΛÓË ˘‹ÚÍ Ôχ ÚÈÓ ·fi ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ·, fiÙ·Ó ‰ËÏ·‰‹ ÌÓËÌÔÓ‡ÂÙ·È ÁÈ· ÚÒÙË ÊÔÚ¿. ΔÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ∂ÏÌ·Û¿Ó ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∞Ï‚·ÓÔ‡ÔÏË ·fi ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Î·È ÙÔ ‚Ô˘Ófi ∞Ï‚·Ófi. √ ·Ú¯·›Ô˜ ·˘Ùfi˜ Ù‡Ô˜ ÙÔ˘ ÔÓfiÌ·ÙÔ˜, Ô˘ ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÛÙÔ˘˜ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ˘˜ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ Î·È Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‰È·ÎÚ›ÓÔ˘Ì ÙË Ê˘Ï‹ ÂΛÓË, ¤¯ÂÈ ÂÌÊ·Ó‹ Û˘ÁÁ¤ÓÂÈ· Ì ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ ÈÔ Ï·˚ÎÔ‡˜ Ù‡Ô˘˜: ∞Ú‚·Ó›Ù˘, Ô˘ ÌÂÙ·¯ÂÈÚ›˙ÂÙ·È Û‹ÌÂÚ· Ô ·Ïfi˜ Ï·fi˜, ∞Ú‚ÂÓ›·,, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Ó ÔÈ °Î¤ÎÔÈ Î·È Ù· ÈÂÚ¿ ‚È‚Ï›· ÙˆÓ Î·ıÔÏÈÎÒÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ, Î·È ∞Ú‚ÂÚ›·, Ô˘ ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙ¿Ì ÛÙÔ˘˜ ΔfiÛÎÔ˘˜. ŸÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÔÓfiÌ·Ù· ·Ó·Î·ÏÔ‡Ó Í·Ó¿ ÛÙË ÌÓ‹ÌË Ì·˜ ÙÔ ÈÏÏ˘ÚÈÎfi ÓËÛ› ÕÚ‚· Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶Ï›ÓÈÔ˜. ™˘ÓËı›˙ÂÙ·È ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› Ó· ·˘ÙÔ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·È ™ÎÈ, ™ÎÈÂÙ¿ÚÈ, ™ÎÈÂÚ›·. ŸÏ˜ ·˘Ù¤˜ ÔÈ ÔÓÔ̷ۛ˜ ¤¯Ô˘Ó -ÔÌÔÏÔÁÔ˘Ì¤Óˆ˜- Û¯¤ÛË Ì ÙË ‰·Ú‰·ÓÈ΋ fiÏË ™ÎÔ‡ÔÈ, ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ô ¶ÙÔÏÂÌ·›Ô˜. ŒÙÛÈ, fiÏ· Ù· ÛËÌÂÚÈÓ¿ ÔÓfiÌ·Ù· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ê˘Ï‹˜ ¤¯Ô˘Ó ·Ú¯·Èfiٷ٘ Ú›˙˜ ÛÙË ¯ÒÚ·. ∞˘Ùfi ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÈ fiÙÈ Ë Ê˘Ï‹ ‹Ù·Ó ÓÙfiÈ· Î·È fi¯È ͤÓË, fiˆ˜ ÈÛ¯˘Ú›ÛÙËÎ·Ó Î¿ÔÈÔÈ, ¿ÏÏÔÈ ˘ÔÛÙËÚ›˙ÔÓÙ·˜ fiÙÈ Â›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› ˆ˜ ÚfiÛÊ˘Á˜ ·fi ÙËÓ π·˘Á›· Î·È ¿ÏÏÔÈ ·fi ÙËÓ ∞Ï‚·Ó›· ÙÔ˘ ∫·˘Î¿ÛÔ˘. ŒÂÈÙ·, ‰ÂÓ ˘¿Ú¯ÂÈ Î·Ì›· ÈÛÙÔÚÈ΋ ÏËÚÔÊÔÚ›· ÁÈ· οÔÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÂÔ›ÎËÛË Ù˘ ·Ï‚·ÓÈ΋˜ Ê˘Ï‹˜, Ë ÔÔ›· ·ÚÈıÌÔ‡ÛÂ, fiˆ˜ ˘Ôı¤ÙÔ˘ÌÂ, 1.500.000
·ÓıÚÒÔ˘˜. ™˘ÓÂÒ˜, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·ÚÂÈÛÊÚ‡ÛÂÈ ÎÚ˘Ê¿ Û ÂÚÈÔ¯‹ fiÔ˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ‹‰Ë ÚÔ˜ Ù· ‰˘ÙÈο Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Î·È Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜. ŒÙÛÈ, Ë ÈÔ Èı·Ó‹ ¿Ô„Ë Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› ‹Ù·Ó ¤Ó· ÎÚ¿Ì· ·fi ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ¯ÒÚ·˜ ·˘Ù‹˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘˜ πÏÏ˘Ú›Ô˘˜, Ì·˙› Ì ٷ ‰È¿ÊÔÚ· ¤ıÓË Ô˘, ηٿ ηÈÚÔ‡˜, ÂÔ›ÎËÛ·Ó Û ·˘Ù‹, fiˆ˜ ÔÈ ·Ú¯·›ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, ÔÈ ƒˆÌ·›ÔÈ, ÔÈ °fiÙıÔÈ, ÔÈ ÌÂ۷ȈÓÈÎÔ› ŒÏÏËÓ˜, ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ Î·È ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ. ∏ ÁÏÒÛÛ· Ô˘ ÌÈÏÔ‡ÛÂ Ë Ê˘Ï‹ ·˘Ù‹ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Û ›Û˘ ÙËÓ ÚÔ·Ó·ÊÂÚı›۷ ηٷÁˆÁ‹. ∞ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ¿ÏψÛÙ ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ·fi ϤÍÂȘ Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙ· ‰È¿ÊÔÚ· ÂΛӷ ¤ıÓË. Œ¯ÂÈ fï˜ Î·È Î¿ÔÈÔ ¿ÏÏÔ ÛÙÔȯ›Ô, Ô˘ Èı·ÓfiÓ ‹Ù·Ó ·ÏÒ˜ ¤Ó· Ï›„·ÓÔ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÈÏÏ˘ÚÈÎÔ‡ ȉÈÒÌ·ÙÔ˜. ¶ÔÏÏÔ› ∞Ï‚·ÓÔ›, Ì ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, ÂÍÂÏÏËÓ›ÛÙËÎ·Ó Ï‹Úˆ˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ı· ›¯·Ó Û˘Á¯ˆÓ¢ı› ÂÓÙÂÏÒ˜ ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi, ·Ó ÔÏÈÙÈΤ˜ Ú·‰ÈÔ˘ÚÁ›Â˜ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÙ›ıÂÓÙÔ ÛÙË Ê˘ÛÈ΋ ·˘Ù‹ ÚÔ‹ Ù˘ Û˘ÁÁÂÓÈ΋˜ Ì·˜ ÂΛӢ Ê˘Ï‹˜69.
ÕÏÏÔÈ Í¤ÓÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ, ÏÔÈfiÓ, μÏ¿¯ÔÈ Î·È ∞Ï‚·ÓÔ› ‹Ù·Ó Ù· ΢ÚÈfiÙÂÚ· ʇϷ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó ‰›Ï· ÛÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜ ÙÔ 10Ô Î·È ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Ô˘ ÂÎÙÂÈÓfiÙ·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ·ÎÚˆÙËÚ›Ô˘ ÙÔ˘ Δ·ÈÓ¿ÚÔ˘. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó fï˜ Ù· ÌfiÓ·. ¶Ô‡ Î·È Ô‡ ˘‹Ú¯·Ó Î·È Î¿ÔȘ ¿ÏϘ ÌÈÎÚfiÙÂÚ˜ ·ÔÈ˘ ∞ÚÌÂÓ›ˆÓ, ™‡ÚˆÓ, ΔÔ‡ÚÎˆÓ Î·È ª·Ú‰·˚ÙÒÓ, Ô˘ ›¯·Ó ÌÂÙ·ÊÂÚı› ηٿ ‰È·ÛÙ‹Ì·Ù· ·fi ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Î·È ÁÈ· ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ ·fi ÙËÓ ∞Û›·. ∂ÈϤÔÓ, ÙfiÙ ¿ÎÌ·˙·Ó ÔÏϤ˜ ÈÔ˘‰·˚Τ˜ ·ÔÈ˘ ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √ μÂÓÈ·Ì›Ó ΔÔ˘‰¤Ï·˜, Ô˘ ÂÚÈËÁ‹ıËΠÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ· ÙȘ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ·˘Ù¤˜ ÙȘ ·ÔÈ˘ Ì ÌÂÁ¿ÏË ·ÎÚ›‚ÂÈ·. √È ÔÏ˘ÏËı¤ÛÙÂÚ˜ ‚ڷ˚Τ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙ ·˘Ù‹ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ Î·È Ù˘ £‹‚·˜. ™ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ΔÔ˘‰¤Ï·, ¿ÏÏÔÙ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó 20.000 πÔ˘‰·›ÔÈ. Δ· ¯ÚfiÓÈ· fï˜, Ô˘ ÙËÓ ÂÈÛΤÊıËÎÂ, ÌÂÈÒıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ 2.500, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ·ÊÔ‡ ÂΉÈÒ¯ıËÎ·Ó ·fi ÙËÓ fiÏË, ‰È¤ÌÂÓ·Ó
™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ ÁÎÚ·‚Ô‡Ú· ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ· ·ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È Ó·ڋ ∞Ï‚·Ó‹ ‚ÔÛÎÔԇϷ Ì ÙË ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ÂÓ‰˘Ì·Û›·. ∏ Ê˘Ï‹ ÙˆÓ ∞Ï‚·ÓÒÓ, ·Ó Î·È ˘‹Ú¯Â ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÓˆÚ›ÙÂÚ·, ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ·fi ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ·. ART MEDIA/HIP/SCALA
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
[199]
[200]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ºˆÙÔÁÚ·Ê›· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜, ÙÔ˘ 19Ô˘ ·ÈÒÓ·. ™ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ·, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ÂÚÈËÁËÙ‹ μÂÓÈ·Ì›Ó ΔÔ˘‰¤Ï·, ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ 2.500 πÔ˘‰·›ÔÈ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏÔÙ ÎÚ·Ù·È¿ ·ÔÈΛ· ÙˆÓ 20.000. ∞˘ÙÔ› ÔÈ Ï›ÁÔÈ Â›¯·Ó ÂΉȈ¯ı› Î·È ˙Ô‡Û·Ó ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ¶¤Ú·Ó. UNDERWOOD & UNDERWOOD/ CORBIS/APEIRON
ÛÙÔ ¶¤Ú·Ó. ∂Λ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ·ÎfiÌ· ÔÏÏ¿ ‰ÂÈÓ¿, ·Ó Î·È Ô ΔÔ˘‰¤Ï·˜, ·ÊÔ‡ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ‹Ù·Ó ÌÂÙ·ÍÔ˘ÚÁÔ› Î·È ¿ÏÏÔÈ ‹Ù·Ó ¤ÌÔÚÔÈ, ÚÔÛı¤ÙÂÈ fiÙÈ Î¿ÔÈÔÈ ‹Ù·Ó Ôχ ÏÔ‡ÛÈÔÈ. ™ÙË ÌÂÁ¿ÏË fiÏË Ù˘ £‹‚·˜ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó 2.000 πÔ˘‰·›ÔÈ, ÔÈ Î·Ï‡ÙÂÚÔÈ ÂÚÁ¿Ù˜ ÌÂÙ·ÍÈÔ‡ Î·È ÔÚʇڷ˜ ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ™ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË ˘‹Ú¯·Ó ÙfiÙ ÌfiÓÔ 500 πÔ˘‰·›ÔÈ, ÛÙÔÓ ∞ÏÌ˘Úfi 400, ÛÙË ƒ·È‰ÂÛÙfi 400, ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ 300, ÛÙËÓ ∫Ú›ÛÛ· 200 Î·È ÙÔ ›‰ÈÔ ÛÙË Ã·ÏΛ‰· Î·È ÛÙËÓ ∫·ÏÏ›ÔÏË. ™ÙËÓ ÕÚÙ·, ÛÙËÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·, ÛÙË ¡·‡·ÎÙÔ, ÛÙË §·Î‰·›ÌÔÓ· Î·È ÛÙË §·Ì›· ˘‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌË ÏÈÁfiÙÂÚÔÈ. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÛËÌÂȈı› fiÙÈ ÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ, fiÔ˘ Û‹ÌÂÚ· ·ÎÌ¿˙ÂÈ ÔÏ˘¿ÚÈıÌË Î·È Â‡ÔÚË Â‚Ú·˚΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ·, Ô ΔÔ˘‰¤Ï·˜ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ÌfiÓÔ ¤Ó·Ó πÔ˘‰·›Ô. Δ¤ÏÔ˜, ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ˘‹Ú¯·Ó Î·È ¿ÏÏÔÈ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÂıÓÈÎÔÙ‹ÙˆÓ ¤ÌÔÚÔÈ, ΢ڛˆ˜ ƒÒÛÔÈ, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ¤¯Ô˘Ì ÌÈÏ‹ÛÂÈ ÂÎÙÂÓÒ˜. À‹Ú¯·Ó ·ÎfiÌË Î·È πÙ·ÏÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Ù·Ó ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ÛÙȘ ¿ÏϘ ·Ú·ı·Ï¿ÛÛȘ fiÏÂȘ, οÔȘ ÊÔÚ¤˜ Ì¿ÏÈÛÙ· Î·È ÛÙËÓ ÂÓ‰Ô¯ÒÚ·, fiˆ˜ ÛÙË §·Î‰·›ÌÔÓ·. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ Â›¯·Ó ·ÎfiÌ· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Ù· ÙÂÚ¿ÛÙÈ· ÂΛӷ ÚÔÓfiÌÈ· Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Û˘Ì‚¿ÏÔ˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ηıÂÙ› ¿ÏÏÔ ÛÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ª¤¯ÚÈ fï˜ Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· ͤ۷Û ¤Ó· ¿ÏÏÔ Î·Îfi, Ô˘ Û˘ÓÙ¤ÏÂÛ ÛËÌ·ÓÙÈο ÛÙË Ì›ˆÛË ÙÔ˘ ÓÙfiÈÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡. ∏ ·Ú·Ï›· Î·È Ù· ÓËÛÈ¿ ÏÂËÏ·-
ÙÔ‡ÓÙ·Ó Ôχ Û˘¯Ó¿ ·fi ÙÔ˘˜ ̈·ÌÂı·ÓÔ‡˜. ªfiÓÔ ·fi ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË Ô §¤ÔÓÙ·˜ ΔÚÈÔÏ›Ù˘ ÙÔ 904 ·‹Á·Á 22.000 Ó¤Ô˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜, ÂÎÙfi˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ·. §›ÁÔ ÓˆÚ›ÙÂÚ·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ 896, ¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ·ÚÓËÛ›ıÚËÛÎÔ˜, Ô ¢·ÌÈ·Ófi˜, η٤ÛÊ·Í fiÏÔ˘˜ ۯ‰fiÓ ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ¢ËÌËÙÚÈ¿‰·˜. ¶·ÚfiÌÔÈ· ‰ÂÈÓ¿ ¤·ı·Ó Î·È Ù· ÓËÛÈ¿ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘ ÂÏ¿ÁÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ Ë ∞›ÁÈÓ·, Ë ¶¿ÚÔ˜, Ë ¡¿ÍÔ˜ Î·È Ë §¤Û‚Ô˜, fiˆ˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔ μ›Ô ÙÔ˘ ÔÛ›Ô˘ §Ô˘Î¿ ÙÔ˘ ÓÂfiÙÂÚÔ˘ Î·È Ù˘ ÔÛ›·˜ £ÂÔÎÙ›ÛÙ˘. ŸÙ·Ó ÙÂÏÈο ÙÔ 961 ·Ó·ÎÙ‹ıËÎÂ Ë ∫Ú‹ÙË ·fi ÙÔ˘˜ ̈·ÌÂı·ÓÔ‡˜, Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ Ù˘ ›¯Â ÂÏ·ÙÙˆı› ÙfiÛÔ Ôχ, Ô˘ ¯ÚÂÈ¿ÛÙËΠӷ ·ÔÛÙ·ÏÔ‡Ó ÂΛ Ó¤ÔÈ ¤ÔÈÎÔÈ, ŒÏÏËÓ˜ Î·È ∞Ṳ́ÓÈÔÈ. ™ÙÔ ÓËÛ› fï˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó Î·È ÔÏÏÔ› ÕÚ·‚˜. ΔfiÙÂ, fiˆ˜ ϤÁÂÙ·È ·fi οÔÈÔ˘˜ Î·È ÂȂ‚·ÈÒÓÂÙ·È ·fi ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ·, ÁÈ· Ó· ÂÈÛ¢ı› Ô ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ Î·È Ó· Û˘Ó‰Âı› ·˘Ùfi ÛÙÂÓfiÙÂÚ· Ì ÙË ÌÔÓ·Ú¯›· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÂΛ ÔÏϤ˜ ÔÓÔÌ·ÛÙ¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ Ù˘ ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·˜. ∞˘Ù¤˜, ·¤ÎÙËÛ·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ ÂÎÙ¿ÛÂȘ ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË Î·È ¤ÌÂÈÓ·Ó ÂΛ ÔÚÈÛÙÈο. √È ÃÔÚÙ¿ÙÔÈ, ÔÈ ªÂÏÈÛÛË-
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
ÓÔ›, ÔÈ §‡ÁËÓÔÈ, ÔÈ μÏ·ÛÙÔ›, ÔÈ ∫Ï¿‰ÔÈ, ÔÈ ™ÎÔÚ‰›Ï˜, ÔÈ ºˆÎ¿‰Â˜ (·fi ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÚÔ‹Ïı·Ó ÔÈ ∫·ÏϤÚÁˉ˜), ÔÈ ∫·Ï¤ÙÂÚÔÈ, ÔÈ μ·ÚÔ‡¯Â˜, ÔÈ ∞ÚÁ˘ÚfiÔ˘ÏÔÈ, ÔÈ ∫·Ê¿ÙÔÈ, ÔÈ ªÔ˘ÛÔ‡ÚÔÈ, ÔÈ °·‚·Ï¿‰Â˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ Â›Ó·È ·fi ÙȘ ÈÔ ÁÓˆÛÙ¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡. °ÂÓÈο, ·Ó¿ÏÔÁ· Ú¿ÁÌ·Ù· Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ Î·È ÛÙËÓ ∫ÈÏÈΛ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó¿ÎÙËÛË ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ ·˘ÙÒÓ ·fi ÙÔ˘˜ ̈·ÌÂı·ÓÔ‡˜. ŸÌˆ˜ Î·È ÂΛ Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ›¯Â ÌÂȈı› ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ ‚·ıÌfi. ™Â ÔÚÈṲ̂Ó˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÚÈÙÒÛÂȘ ›¯Â ·Ó·ÌÂȯı› Ì ÙÔÓ ·Ú·‚ÈÎfi.
∏ ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Î·È Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ª¤Û· ÛÙË ÌÂÁ¿ÏË Î·È ÏÔ‡ÛÈ· ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ ÏËı˘ÛÌfi˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙ ˘ÎÓfiÙÂÚÔ˜ Î·È Ì ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ÎÔÈÓ¿ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο. √È ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ °·Ï¿Ù˜ Î·È ÔÈ °fiÙıÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› ÂΛ ÚÈÓ ·fi ÔÏÏÔ‡˜ ·ÈÒÓ˜ ›¯·Ó ÂÓ Ùˆ ÌÂٷ͇ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ›. √È ÚÒÙÔÈ Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ™ÙÚ¿‚ˆÓ· ÔÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ∂ÏÏËÓÔÁ·Ï¿Ù˜ Î·È ÔÈ ‰Â‡ÙÂÚÔÈ, ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ £ÂÔÊ¿ÓË, °ÔÙıÔÁÚ·›ÎÔÈ. ¡¤Â˜ ÌÂÁ¿Ï˜ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ·ÏÏÔÊ‡ÏˆÓ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ ‰ÂÓ Â›¯·Ó Á›ÓÂÈ ·ÎfiÌ· ηٿ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·˘Ù‹. ∏ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ˜ ‰¤¯ÙËΠÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÂȉÚÔ̤˜, ›Ûˆ˜ Î·È ÈÔ ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ·fi ·˘Ù¤˜ Ù˘ Â˘Úˆ·˚΋˜: Ô˘ÓÓÈΤ˜, ÂÚÛÈΤ˜, ·Ú·‚ÈΤ˜. √È ÂȉÚÔ̤˜ fï˜ ÂΛӘ ‰ÂÓ ÚÔοÏÂÛ·Ó ÙËÓ ÔÚÈÛÙÈ΋ ηÙÔ¯‹ Ù˘ ¯ÒÚ·˜. ∫¿ÔÈÔÈ Ï›ÁÔÈ ¶¤ÚÛ˜, ÕÚ·‚˜, ™Ï¿‚ÔÈ Î·È ª·Ú‰·˝Ù˜ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó Ô‡ Î·È Ô‡ ·ÏÏ¿ fi¯È ÙfiÛÔÈ, ÒÛÙ ӷ ·ÏÏÔÈÒÛÔ˘Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ÙÔÓ ÓÙfiÈÔ ÏËı˘ÛÌfi. ΔÔ ÌÂÁ¿ÏÔ Ï‹ıÔ˜ ÙˆÓ ÓÙfiÈˆÓ ·˘ÙÒÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ ‹Ù·Ó ηٿ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ÙÔ ›‰ÈÔ Ì ·˘Ùfi ÙÔ˘ 4Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 1Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È ÙˆÓ ·Ú¯·ÈfiÙ·ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ. ∏ ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ‰È·ÈÚÔ‡ÓÙ·Ó ÂıÓÔÏÔÁÈο ¿ÓÙ· Û ‰‡Ô ÌÂÁ¿Ï· ÙÌ‹Ì·Ù·, Ô˘ ¯ˆÚ›˙ÔÓÙ·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Ì ̛· ÁÚ·ÌÌ‹ ÂÎÙÂÈÓfiÌÂÓË ·fi ÙȘ Â΂ÔϤ˜ ÙÔ˘ ÕÏ˘ ̤¯ÚÈ ÙË ƒfi‰Ô. ¶ÚÔ˜ Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο Ù˘ ÁÚ·ÌÌ‹˜ ·˘Ù‹˜ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó Ù· ÛËÌÈÙÈο ʇÏÏ·, ‰ËÏ·‰‹ ∫··‰fiΘ, ∫›ÏÈΘ, §˘Î¿ÔÓ˜, ∫·Ù¿ÔÓ˜ Î·È §‡ÎÈÔÈ Î·È ¤Ú· ·fi ÙËÓ ∫··‰ÔΛ· ÔÈ ÌÈÁ¿‰Â˜ ∞Ṳ́ÓÈÔÈ. ¶ÚÔ˜ Ù· ‰˘ÙÈο ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó Ù· ·ÚÈ·Ó¿ ¤ıÓË, ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ı¿Ï·ÛÛ· ÔÈ ŒÏÏËÓ˜, ÂÓÒ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÔÈ £Ú¿Î˜, ÔÈ ª˘ÛÔ›, ÔÈ §¤ÏÂÁ˜, ÔÈ μÈı˘ÓÔ›, ÔÈ ºÚ‡Á˜, ÔÈ ¶·ÊÏ·ÁfiÓ˜ Î·È ÔÈ °·Ï¿Ù˜. ∞ÏÏ¿ Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ÂΛӷ ¤ıÓË Â›¯·Ó ·fi ηÈÚfi ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ›. ∞fi ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ· .Ã. ·ÎfiÌ·, Ù· ÂÏÏËÓÈο ‹Ù·Ó Ë ÌfiÓË ÁÏÒÛÛ· Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Ô˘
¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙÔ ÂÌfiÚÈÔ. ∂ÈϤÔÓ, ·fi ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ· .Ã., fiÙ·Ó ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ÙˆÓ ¶¿ÚıˆÓ ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ ·ÚÔ˘Û›·˙·Ó ÙȘ ÙÚ·Áˆ‰›Â˜ ÙÔ˘ ∂˘ÚÈ›‰Ë, Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ¤ÁÈÓÂ Ë ÌfiÓË ÊÈÏÔÏÔÁÈ΋ ÁÏÒÛÛ· Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ŒÂÈÙ·, ·fi ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ· Ì.Ã, ̤ۈ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ ¤ÁÈÓ ÂΛ Î·È Ë ÌfiÓË ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÁÏÒÛÛ·. Δ¤ÏÔ˜, Ì ÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ Î·È ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË. ΔÔ ·Ú¯ÈÎfi ȉ›ˆÌ· ÔÏÏÒÓ ·fi ÙȘ Ê˘Ï¤˜ ÂΛӘ ›¯Â ¯·ı› ·fi ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ™ÙÚ¿‚ˆÓ· ·ÎfiÌË. Δ¤ÙÔȘ Ê˘Ï¤˜ ‹Ù·Ó ÔÈ §‡‰Â˜, ÔÈ ∫¿Ú˜ Î·È ÔÈ °·Ï¿Ù˜. ÕÏϘ ‰È·Ù‹ÚËÛ·Ó ÙÔ ·ÙÚÈÎfi ÙÔ˘˜ ȉ›ˆÌ· ÛÙÔ˘˜ ·ÁÚÔ‡˜ Î·È ÛÙ· ‚Ô˘Ó¿. ∏ ÔÏÈÙÈṲ̂ÓË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· fï˜ ›¯Â Ì›· ÁÏÒÛÛ·, ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋. ¡· ÌËÓ Í¯ӿÌ fiÙÈ Ô ª¤Á·˜ μ·Û›ÏÂÈÔ˜, Ô °ÚËÁfiÚÈÔ˜ ¡·˙È·Ó˙ËÓfi˜, Ô ∞ÔÏÏÒÓÈÔ˜ Ô Δ˘·Ó¤·˜ Î·È Ô ∂˘Û¤‚ÈÔ˜ ∫·ÈÛ·Ú›·˜ ‹Ù·Ó ∫··‰fiÎÂ˜Ø Ô ™ÙÚ¿‚ˆÓ·˜ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙÔÓ ¶fiÓÙÔØ Ô ÃÚ˘ÛfiÛÙÔÌÔ˜ Î·È Ô §Ô˘ÎÈ·Ófi˜ ‹Ù·Ó ™‡ÚÔÈ. ∏ ÈÔ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈ·, ÏÔÈfiÓ, ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ ÓÙfiÈÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ ›¯Â ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ› ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο. √È ∫··‰fiΘ, ÔÈ ºÚ‡Á˜, ÔÈ ÿÛ·˘ÚÔÈ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ Î·È ÁÂÓÓ·›ÔÈ ∞Ṳ́ÓÈÔÈ, ÌÈÏÒÓÙ·˜ Ù· ÂÏÏËÓÈο Î·È ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ıÚËÛΛ·, ›¯·Ó Ù·˘Ù›ÛÂÈ ÙËÓ Ù‡¯Ë Î·È Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ Ù‡¯Ë Î·È Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∞fi ÂΛ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·Ó Ù· ηχÙÂÚ· Ù¿ÁÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ·fi ÂΛ ·Ó·‰Â›¯ıËÎ·Ó ÔÈ ÈÔ ‰È·ÎÂÎÚÈ̤ÓÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› Î·È ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜: ÔÈ ºˆÎ¿‰Â˜, ÔÈ ∫Ô˘ÚÎԇ˜, ÔÈ ™ÎÏËÚÔ›, ÔÈ ª·ÓÈ¿Îˉ˜, ÔÈ ∫Âη˘Ì¤ÓÔÈ Î·È ÔÈ ∫ÔÌÓËÓÔ›. ∂Ô̤ӈ˜, ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ù˘ ‚·Ú‡ÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙfiÙ ‹Ù·Ó Ë ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. ªÔÚ›, Ô Â›ÎÙËÙÔ˜ ·˘Ùfi˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Ó· ÌÈÏÔ‡Û ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›¯Â ÙȘ ·Ú·‰fiÛÂȘ, ÙȘ ·Ó·ÌÓ‹ÛÂȘ, Ù· ·ÈÛı‹Ì·Ù· ηÈ, ΢ڛˆ˜, ÙË ÊÈÏÔÙÈÌ›· ÙÔ˘ ·Ú¯¤ÁÔÓÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡. ŒÙÛÈ, Û˘Ó˘‹Ú¯Â Ì ÙË ÌÔÓ·Ú¯›· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, fi¯È Ì ¿ÚÚËÎÙÔ ËıÈÎfi ‰ÂÛÌfi ·ÏÏ¿ ΢ڛˆ˜ ÏfiÁˆ ‰È¿ÊÔÚˆÓ Î·È ÌÂÁ¿ÏˆÓ Û˘ÌÊÂÚfiÓÙˆÓ, Ù· ÔÔ›· fï˜ ‰‡ÛÎÔÏ· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó ÙÔ˘˜ ÊÔ‚ÂÚÔ‡˜ ÎÏ˘‰ˆÓÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ‰È·Ù¿Ú·˙·Ó Î·È ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó ·‰È¿ÎÔ· ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, Î·È ¿Óˆ ·fi fiÏ· Ù· ¿ÏÏ· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· «ÁÂÓÓ‹ÛÔ˘Ó» ¿ÏϘ ηٷÛÙ¿ÛÂȘ. ∏ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÂȉÚÔÌ‹ Ô˘ ¤ÁÈÓ ϛÁÔ ÌÂÙ¿ ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ı· ÙÔ ÂȂ‚·ÈÒÓ ·˘Ùfi. ∞ÏÏ¿ Î·È ·fi Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ¤¯Ô˘Ó ÂÎÙÂı› ̤¯ÚÈ ÙÒÚ·, ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Ó· ·ÔÙÂÏ› ۯ‰fiÓ ·‰È¿ÎÔ· ‰›Ô ÂÌʇÏÈˆÓ ‰ÈÂӤ͈Ó, ÔÈ ˘ÔÎÈÓËÙ¤˜ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙·Ó Ó· Û˘ÌÌ·¯Ô‡Ó Ì ÙÔ Ìˆ·ÌÂı·ÓÈÛÌfi, ˘Ô„È¿˙ÔÓÙ·È, ‚‚·›ˆ˜, fiÙÈ Ë Û˘Ó›‰ËÛË Ù˘ ÂıÓÈ΋˜
[201]
[202]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÂÓfiÙËÙ·˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ·ÏÒÛÂÈ ‚·ıȤ˜ Ú›˙˜ ÛÙȘ „˘¯¤˜ ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ Ù˘. ∏ ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ‹Ù·Ó ¯ÒÚ· ÂÏÏËÓÈ΋, fiˆ˜ ‹Ù·Ó ·ÏÈ¿ Ë ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· Î·È Ë ™ÈÎÂÏ›·. ∏ ÌÂÁ¿ÏË ∂ÏÏ¿‰· ÙÔ˘ ªÂÛ·›ˆÓ· fï˜, fiˆ˜ Î·È Ë ÌÂÁ¿ÏË ∂ÏÏ¿‰· Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜, ‰ÂÓ ı· ·Ó٤ٷÛÛ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙËÓ ¿Î·ÌÙË ÂÁηÚÙ¤ÚËÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Ù˘ ÌËÙÚfiÔÏ˘. ŒÙÛÈ, Ë ·ÛʷϤÛÙÂÚË, Ë Î˘ÚÈfiÙÂÚË ËıÈ΋ ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· Ô ·Ú¯¤ÁÔÓÔ˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜. ∂Âȉ‹ fï˜ Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ·˘Ùfi˜ ›¯Â ÌÂȈı›, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·˘Ùfi ‚·ÛÈ˙fiÙ·Ó Û ·‰‡Ó·Ì· Î·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ‰˘Û·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙÔ ˘fiÏÔÈÔ Ì¤ÁÂıfi˜ ÙÔ˘ ıÂ̤ÏÈ·. ŒÙÛÈ, ¤ÌÔÈ·˙ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ì ˘Ú·Ì›‰· Á˘ÚÈṲ̂ÓË ·Ó¿Ô‰· ·Ú¿ Ì ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· Ô˘ ÛÙËÚÈ˙fiÙ·Ó Û ηٿÏÏËϘ ‚¿ÛÂȘ.
∏ ÂıÓÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ·ÏÏÔ›ˆÛË ÙˆÓ Î·ÙÔ›ÎˆÓ √ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ fi¯È ÌfiÓÔ ÂÏ·ÙÙÒıËΠ·ÏÏ¿ Î·È ·Ô‰˘Ó·ÌÒıËΠ̠ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ Û˘Ó¯ÒÓ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂˆÓ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ·ÏÏÔÊ‡ÏˆÓ Ô˘ ›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› Á‡Úˆ ÙÔ˘ ·ÏÏ¿ Î·È ÏfiÁˆ Ù˘ ÔÈΛÏ˘ ËıÈ΋˜ ·ÏÏÔ›ˆÛ˘, Ô˘ Ì¿Ù·È· Âȯ›ÚËÛ ӷ ıÂڷ‡ÛÂÈ Ë ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ 8Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∂›Ó·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ fiÙÈ ·fi ÙfiÙ ÍÂΛÓËÛÂ Ë Û˘Á¯ÒÓ¢ÛË ÙˆÓ ™Ï¿‚ˆÓ ̤۷ ÛÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·Ù›· ÙÔ˘ ¶ÂÚ› ıÂÌ¿ÙˆÓ, ıÂÌ¿ÙˆÓ fiÔ˘ ÂÍÈÛÙÔÚ› ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ ™Ï¿‚ˆÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ·, ·ÊËÁÂ›Ù·È Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ÛÙ· ÔÔ›· Ô‰‹ÁËÛÂ Ë ÂÈÌÂÈÍ›· ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·ÏÏfiÊ˘ÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜, ÙÔ ·ÎfiÏÔ˘ıÔ ·Ó¤Î‰ÔÙÔ. À‹Ú¯Â, ϤÂÈ, ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ Ì·˜ ¤Ó·˜ Í·ÎÔ˘ÛÙfi˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ˜ ¿Ó‰Ú·˜, Ô ¡È΋ٷ˜, Ë ÎfiÚË ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘, ™ÔÊ›·, ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ÙÔ˘ §ÂηËÓÔ‡, ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfiÊÔÚÔ, Ô˘ ¤ı·Ó ÙÔ 931. ∞˘Ùfi˜ Ô ¡È΋ٷ˜, ÏÔÈfiÓ, η˘¯ÈfiÙ·Ó Ôχ Û˘¯Ó¿ ÁÈ· ÙËÓ Â˘ÁÂÓÈ΋ ÙÔ˘ ηٷÁˆÁ‹. ŒÙÛÈ, Ô ÂÚÈ‚fiËÙÔ˜ ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎfi˜ ∂˘Ê‹ÌÈÔ˜ οÔÙ ÙÔÓ ÎÔÚfiȉ„ Ì ÙÔÓ ÂÍ‹˜ È·Ì‚ÈÎfi ÛÙ›¯Ô: «Á·Ú·Û‰ÔÂȉ‹˜ fi„Ë ÂÛıÏ·‚ˆÌ¤ÓË», Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÌÂÈÓÂ, Ê·›ÓÂÙ·È, ÔÏ˘ıÚ‡ÏËÙÔ˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹. ¢ÂÓ ¤¯ÂÈ ÂÍËÁËı› ·ÎÚÈ‚Ò˜ ÙÈ ÛËÌ·›ÓÂÈ Ë Ï¤ÍË «Á·Ú·Û‰ÔÂȉ‹˜». ΔÔ Û›ÁÔ˘ÚÔ fï˜ Â›Ó·È fiÙÈ Ô ÁÚ·ÌÌ·ÙÈÎfi˜ ∂˘Ê‹ÌÈÔ˜ › ÛÙÔÓ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÈÔ ¿Ú¯ÔÓÙ· ¡È΋ٷ, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ÌÂÁ¿ÏË È‰¤· ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ·fi Í·ÎÔ˘ÛÙfi Ô›ÎÔ, fiÙÈ ¤ÌÔÈ·˙ ÂÌÊ·ÓÒ˜ Ì ™Ï¿‚Ô. ∫¿ÔÈÔÈ ÓÂfiÙÂÚÔÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó fiÙÈ ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ Â¤‰Ú·Û·Ó Î·È ÛÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ÂÈÛ¿ÁÔÓÙ·˜ Û ·˘Ù‹ ÙÔÓ ˘ÔÎÔÚÈ-
ÛÙÈÎfi Ù‡Ô, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó Û˘Ó¯Ҙ ¯ˆÚ›˜ ÏfiÁÔ. ∞ÎfiÌË, η٤‚·Û·Ó Û ¿Ú· ÔÏϤ˜ ϤÍÂȘ ÙÔÓ ÙfiÓÔ ·fi ÙËÓ ÚÔ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û· ÛÙËÓ ·Ú·Ï‹ÁÔ˘Û·, ·Ê·›ÚÂÛ·Ó ·fi ÙËÓ ÚÔÊÔÚ¿ ÙÔ ‰·Û‡ Ó‡̷, ÂÍ·Ê¿ÓÈÛ·Ó ÙÔ ··Ú¤ÌÊ·ÙÔ Î·È ÙÔ ·ÓÙÈη٤ÛÙËÛ·Ó Ì ÙÔ «Ó·», Û˘Óԉ¢fiÌÂÓÔ ·fi ˘ÔÙ·ÎÙÈ΋. ∞fi ÙȘ ·ÏÏ·Á¤˜ ·˘Ù¤˜, Ô˘ ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È Û ÂÌ¿˜, οÔȘ Â›Ó·È ÂÓÙÂÏÒ˜ ·Ó‡·ÚÎÙ˜, ÁÈ·Ù› ηӤӷ˜ ¡ÂÔ¤ÏÏËÓ·˜ ‰ÂÓ ÙfiÓÈÛ ÔÙ¤ §·Ú›Û·, ∫ÔÚ›ÓıÔ˜, √χÌÔ˜, ∂ȉ·‡ÚÔ˜, Ù· ÔÓfiÌ·Ù· §¿ÚÈÛ·, ŸÏ˘ÌÔ˜, ∫fiÚÈÓıÔ˜, ∂›‰·˘ÚÔ˜. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, fiÛ˜ ·ÏÏ·Á¤˜ ˘¿Ú¯Ô˘Ó Ú¿ÁÌ·ÙÈ ‰ÂÓ ÚÔ‹Ïı·Ó ·fi ÙËÓ ÂÈÌÂÈÍ›· Ì ÙÔ˘˜
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
™Ï¿‚Ô˘˜, ·ÏÏ¿ Â›Ó·È Ôχ ÚÔÁÂÓ¤ÛÙÂÚ˜. √ º·ÏÌÂÚ¿ÈÂÚ Â›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô Ó· ‚‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ›¯Â ÂÎÏ›„ÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ ·fi ÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ Î·È ÙË ™ÙÂÚ¿, ÂÓÒ Ù· ÂÏÏËÓÈο Ô˘ Ì›ÏËÛ·Ó ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÔÈ ™Ï¿‚ÔÈ Ô˘ ˙Ô‡Û·Ó ÂΛ ÙÔ˘˜ ÂÈ‚Ï‹ıËÎ·Ó Ì¤Ûˆ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡. ŸÏ· ·˘Ù¿ ÙË ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ë ÁÏÒÛÛ· Ô˘ ÌÈÏÔ‡Û·Ó ÛÙȘ ¯ÒÚ˜ ÂΛӘ ÙÔ 13Ô ·ÈÒÓ· ‰ÂÓ Â›¯Â ηıfiÏÔ˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì ·ÚÁfiÙÂÚ·. ¢ÂÓ ·ÚÓԇ̷ÛÙ fiÙÈ ÛÏ·‚ÈÎfi ·›Ì· ·Ó·Ì›¯ıËΠ̠ÙÔ ÂÏÏËÓÈÎfi Î·È ÛÙȘ ÓfiÙȘ ·˘Ù¤˜ ÂÏÏËÓÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ΔÂÏÈο fï˜, Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ˘ÂÚ›Û¯˘Û ÙÔ˘ ÛÏ·‚ÈÛÌÔ‡ ÚÔ˜ Ù· ÓfiÙÈ· ÙÔ˘ √χÌÔ˘ ηÈ
[203]
ÙˆÓ ∫ÂÚ·˘Ó›ˆÓ, ·Ó Î·È ·˘Ùfi Û˘Ó¤‚Ë ¤ÂÈÙ· ·fi Ì·ÎÚÔ¯ÚfiÓÈÔ˘˜ Î·È ÊÔ‚ÂÚÔ‡˜ ·ÁÒÓ˜. ŒÓ· ¿ÏÏÔ Î·Îfi, ηÎfi ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÁÈ· ÂÌ¿˜, Â›Ó·È fiÙÈ Ë ËıÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, Ù˘ ÔÔ›·˜ ÙË ıÏÈ‚ÂÚ‹ ÂÈÎfiÓ· ¤¯Ô˘Ì ‹‰Ë ÂÚÈÁÚ¿„ÂÈ, ·ÓÙ› Ó· ‚ÂÏÙȈı› ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ÂÚ›Ô‰Ô, ̤ڷ Ì ÙË Ì¤Ú· ¯ÂÈÚÔÙ¤Ú¢Â. ∏ ÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi ‚›Ô ¤ÊÙ·Û Û ٤ÙÔÈÔ ÛËÌ›Ô, Ô˘ Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ¤ÁÈÓ·Ó ·Ó·Ú›ıÌËÙ·. ª¿Ù·È· ›¯Â ·ÁˆÓÈÛÙ› ÛÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 861 Ô ºÒÙÈÔ˜ Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ Î¿ˆ˜ ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi ÙÔ˘˜. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Î·È ÔÈ ‰È¿‰Ô¯Ô› ÙÔ˘ ÍÂ¤Ú·Û·Ó fiÏ· Ù· ÂÌfi‰È· Ô˘ ›¯Â ı¤ÛÂÈ Ô ·Â›ÌÓËÛÙÔ˜ ¿Ó‰Ú·˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ÂΛÓÔ. ª¿Ù·È· ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ºˆÎ¿˜ Âȯ›ÚËÛ Ì ÙËÓ ÂÚ›ÊËÌË ¡Â·Ú¿ ÙÔ˘ Ó· ˘„ÒÛÂÈ Î¿ÔÈÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÊÚ·ÁÌÔ‡˜ Ì ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÛÙfi¯Ô, ··ÁÔÚ‡ÔÓÙ·˜ ΢ڛˆ˜ ÙËÓ ·ÊȤڈÛË Ó¤ˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ÛÙ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· Î·È ÛÙȘ ÂÎÎÏËμ ·Ó·Û›Â˜. ∏ ‰È¿ıÂÛË ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ·, Ô˘ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ÁοÛÙËΠӷ ·Î˘ÚÒÛÂÈ ÙË ¡Â·Ú¿ ÂΛÓË Î·È Ó· ‚‚·ÈÒÛÂÈ, ·˘Ùfi˜ Ô È‰È·›ÙÂÚ· Ú·ÎÙÈÎfi˜ Î·È Ì¿¯ÈÌÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, fiÙÈ ÔÈ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Ô˘ ÙfiÛÔ ÁÂÓÓ·›· ·ÓÙÈÌ·¯fiÙ·Ó Â›¯·Ó ÙËÓ ·ÈÙ›· Î·È ÙË Ú›˙· ÙÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ‡˜ Ô˘ ›¯Â
∏ ‚È‚ÏÈÔı‹ÎË ÙÔ˘ ∫¤ÏÛÔ˘ ÛÙËÓ ŒÊÂÛÔ. ∏ ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ·Ó¤Î·ıÂÓ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ΤÓÙÚÔ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Î·È Û ·˘Ùfi ¤·ÈÍ ÚfiÏÔ Ô ÚÒÈÌÔ˜ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ Ù˘. RICHARD T. NOWITZ/ CORBIS/APEIRON
[204]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ı¤ÛÂÈ Ô ¡È΋ٷ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ. √ ÎfiÛÌÔ˜ ›¯Â ηٷÏËÊı› ·fi ÌÈ· Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÌÔÓ·ÛÙËÚȷ΋ ̤ıË. ∂ÎÙfi˜ ·fi Ù· ÔÏÏ¿ Î·È ‰È¿ÊÔÚ· ÌÂÁ¿Ï· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, ·fi Ù· ÔÔ›· Ë ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Î·È ÔÈ Â·Ú¯›Â˜ ‹Ù·Ó ÁÂÌ¿Ù˜, fiÏÔÈ Û¯Â‰fiÓ ÔÈ Â˘ÁÂÓ›˜ ¤¯ÙÈ˙·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ‰Èο ÙÔ˘˜ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, ÁÈ· Ó· ¤¯Ô˘Ó ¤ÙÔÈÌÔ ÙfiÔ ·Ô¯ÒÚËÛ˘ ·fi ÙȘ ÂÚȤÙÂȘ Ù˘ ˙ˆ‹˜. √È ÂÚ·ÛÙ¤˜ ¤¯ÙÈ˙·Ó ÌÔÓ¤˜ ÁÈ· ÙȘ Âڈ̤Ó˜ ÙÔ˘˜ Î·È ÔÈ ·ÛıÂÓ›˜ ÁÈ· ÙËÓ ˘Á›· ÙÔ˘˜. °È· Ó· ·Ó·ÊÂÚıԇ̠ÂȉÈÎfiÙÂÚ· Â‰Ò ÌfiÓÔ ÛÙ· Ûˆ˙fiÌÂÓ· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ· ÙÔ˘ ·ÁÈÒÓ˘ÌÔ˘ fiÚÔ˘˜ ÙÔ˘ ÕıˆÓÔ˜, ÚÔÛı¤ÙÔ˘Ì fiÙÈ ·˘Ù¿ ÔÏÏ·Ï·ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó Î·È ÚÔÛٷهıËÎ·Ó È‰›ˆ˜ ÛÙËÓ ·ÚÔ‡Û· ÂÚ›Ô‰Ô, fiˆ˜ Û˘ÌÂÚ·›ÓÂÙ·È Î·È ·fi Ù· ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘Ï· -Ô˘ ‰È·ÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó ÂΛ- ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ ª·Î‰fiÓ·, ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™Δ′, ™Δ , ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡
ÙÔ˘ §ÂηËÓÔ‡, ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÙÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘, ƒˆÌ·ÓÔ‡ μ′. ¶·Ú¿ÏÏËÏ· Ì ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ Ó¤ÎÚˆÛË ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ·ÚÈıÌÔ‡ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ·˘ÙÔ‡, ·˘Í·ÓfiÙ·Ó Î·È Ë ‰ÂÈÛȉ·ÈÌÔÓ›·. ∏ ‰ÂÈÛȉ·ÈÌÔÓ›· Â›Ó·È ·Ú¯·›· ÓfiÛÔ˜ ÙˆÓ ÓfiÙÈˆÓ ÂıÓÒÓ Î·È Ë ÂÈÎÚ¿ÙËÛ‹ Ù˘ ›¯Â ÙÚÔÌÂÚ¤˜ Û˘Ó¤ÂȘ ÁÈ· ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi. ªÂÙÚÈ¿ÛÙËΠfï˜ Î·È ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒıËΠ̤ۈ Ù˘ ·È‰Â›·˜ Î·È Ù˘ ÊÈÏÔ·ÙÚ›·˜. ŸÙ·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ÙˆÓ ¯ˆÚÒÓ ·˘ÙÒÓ ‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi, ÙÔ ¤Î·Ó·Ó Ì ÙÔÓ fiÚÔ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ Û˘Ó‹ıÂȘ Î·È ÙȘ ÚÔÏ‹„ÂȘ ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ Î·Îfi ·Ú¤ÌÂÈÓ ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó È· Ù· ‰‡Ô ÈÛ¯˘Ú¿ ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ‹ ÙÔ˘ Ê¿Ú̷η. ∏ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ· ·ÁˆÓ›ÛÙËΠ̿ٷȷ Ó· ıÂڷ‡ÛÂÈ ·˘Ù‹ ÙËÓ Ù¿ÛË, ̤ۈ Ù˘ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹˜ ÂÓfi˜ Û˘ÛÙ‹Ì·ÙÔ˜ ·Ú¯ÒÓ ÈÔ ÁÂÓÓ·›ˆÓ Î·È ÈÔ ÊÈÏÂχıÂÚˆÓ ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜. ŸÙ·Ó ·¤Ù˘¯Â Ë ·fiÂÈÚ· ÂΛÓË, ÙÔ Î·Îfi Ô˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ê·Ó›ÛÂÈ ÂȉÂÈÓÒıËÎÂ Î·È ¤ÁÈÓ ·ÎfiÌË ÈÔ ÌÂÁ¿ÏÔ, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙÂ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Û˘Ó‹ıˆ˜ Û ٤ÙÔȘ ·ÓÙȉڿÛÂȘ. °È· ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ·˘Ùfi
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
¤¯Ô˘Ì ‰˘ÛÙ˘¯Ò˜ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ˜ Ì·ÚÙ˘Ú›Â˜. √È ‚›ÔÈ ÙˆÓ ·Á›ˆÓ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ¡›ÎˆÓ·, ÙÔ˘ ÔÛ›Ô˘ §Ô˘Î¿ Î·È Ù˘ ÔÛ›·˜ £ÂÔÎÙ›ÛÙ˘ ÂÚÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·È Á‡Úˆ ·fi Ù· ÈÔ ·ÏÏfiÎÔÙ· ı·‡Ì·Ù· Î·È ÙȘ ÈÔ ÙÂÚ·ÙÒ‰ÂȘ ÚÔÊËÙ›˜, ıÂڷ›˜ ·ÛıÂÓÒÓ, ÂΉÈÒÍÂȘ ‰·ÈÌÔÓ›ˆÓ, ÌÂÙ·ÛÙ¿ÛÂȘ ÓÂÎÚÒÓ ÛÙÔ˘˜ Ô˘Ú·ÓÔ‡˜ Î·È ¿ÏÏ· Ù¤ÙÔÈ·, Ô˘ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÍË ËıÈ΋ ηٿوÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ͤÛÂÈ ÙfiÙÂ Ô ÂÏÏËÓÈÎfi˜ Ï·fi˜. ŸÌˆ˜, Ì‹ˆ˜ ÌfiÓÔ Ô Ï·fi˜ ›¯Â ΢ÚÈ¢ı› ·fi ·˘Ù‹ ÙË ‰ÂÈÛȉ·ÈÌÔÓ›·; √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ Ô ª·Î‰fiÓ·˜, Ô˘ ¤‰ÂÈÍ ȉȷ›ÙÂÚË Û‡ÓÂÛË Î·È ÈηÓfiÙËÙ· ÛÙË ‰ËÌfiÛÈ· ‰ÈÔ›ÎËÛË, ÓfiÌÈ˙ fiÙÈ ÂÍÈϤˆÓ ٷ ı›· ÁÈ· ÙÔ ÊfiÓÔ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï °′ ¯Ù›˙ÔÓÙ·˜ Ó·Ô‡˜ ÛÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˘ ªÈ¯·‹Ï. ∏ ·Ï‹ıÂÈ· fï˜ ‹Ù·Ó fiÙÈ Ë ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÍÈϤˆÛË ‹Ù·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ÊfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ηÎÔË-
ı¤ÛÙ·ÙÔ˘ ÂΛÓÔ˘ Ù¤Ú·ÙÔ˜. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ٤ÙÔÈ· ·Ú·ÊÚÔÛ‡ÓË, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô˘ fiÊÂÈÏ·Ó Ó· ηıÔ‰ËÁ‹ÛÔ˘Ó Î·È Ó· ‰È·ÊˆÙ›ÛÔ˘Ó ÙÔ Ï·fi, ÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› ÙÔ˘ À„›ÛÙÔ˘, ‹Ù·Ó, ηٿ ·ÚÈÔ ÏfiÁÔ, ·Ó¿ÍÈÔÈ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ·˘Ù‹˜ ÂÓÙÔÏ‹˜. ¢ÂÓ ÂÓÓÔԇ̠‚¤‚·È· fiÙÈ Â›¯·Ó ÂÍ·Ê·ÓÈÛÙ› ÙÂÏ›ˆ˜ ÔÈ Î·ÏÔ› Î·È ÂÓ¿ÚÂÙÔÈ ÈÂڿگ˜. √È ·ÙÚȿگ˜ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª˘ÛÙÈÎfi˜ Î·È ¶ÔÏ‡Â˘ÎÙÔ˜ ı· ÙÈÌÔ‡Û·Ó Ù· Ï·ÌÚfiÙÂÚ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ∂ÈϤÔÓ, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ ˘‹ÚÍ·Ó Î¿ÔÈÔÈ Ô˘ ‰È·ÎÚ›ıËÎ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ÂÍ·›ÚÂÙË ·ÚÂÙ‹ ÙÔ˘˜. Δ¤ÙÔÈÔÈ ‹Ù·Ó Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ªÂıÒÓ˘ ∞ı·Ó¿ÛÈÔ˜ ·fi ÙËÓ ∫·Ù¿ÓË Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜, Ô˘ ¤˙ËÛ ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ·, Ô Â›Û˘ ™ÈÎÂÏfi˜ ›ÛÎÔÔ˜ ÕÚÁÔ˘˜ ¶¤ÙÚÔ˜, Ô ∞ıËÓ·›Ô˜ £ÂfiÂÌÙÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ›ÛÎÔÔ˜ ™¿ÚÙ˘ Î·È ¿Óˆ ·fi fiÏÔ˘˜ Ô ¿ÁÈÔ˜ ∞ÚÛ¤ÓÈÔ˜ ∫ÂÚ·ڷ˜, ÛÙË ÁÂÓÓ·›· Î·È ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ÔÏÈÙ›· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Â›Ó·È ‰›Î·ÈÔ Ó· ·Ó·ÊÂÚıÔ‡ÌÂ. √ ∞ÚÛ¤ÓÈÔ˜ ‹Ù·Ó ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ∫ÂÚ·ڷ˜ Á‡Úˆ ÛÙÔ 931. ŸÙ·Ó ¤Ì·ı fiÙÈ ™Î‡ı˜ (‰ËÏ·‰‹ ™Ï¿‚ÔÈ ‹ ™·Ú·ÎËÓÔ›) ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó ÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÂÚÈ¿ Î·È ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó ÙÔ ÓËÛ›, ÚÔ¯ÒÚËÛ ·ÙÚfiÌËÙÔ˜ ÚÔ˜ ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÙÔ˘˜ Û˘ÓÂÙ›ÛÂÈ. ∂Âȉ‹ fï˜ ·˘ÙÔ› ‹ıÂÏ·Ó Ó· ÙÔÓ ··Á¿ÁÔ˘Ó ÛÙ· ÏÔ›· ÙÔ˘˜, ÔÈ ∫ÂÚ΢ڷ›ÔÈ fiÚÌËÛ·Ó Ì ÔÌÔ„˘¯›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ, ÙÔ˘˜ Ó›ÎËÛ·Ó Î·È ·ÊÔ‡ ÙÔ˘˜ ΢ӋÁËÛ·Ó Ì¤¯ÚÈ Ù· ÏÂÁfiÌÂÓ· ΔÂÙÚ·Ó‹ÛÈ· ÛÙ· ‚fiÚÂÈ· Ù˘ ∫¤Ú΢ڷ˜, ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ·Ó ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ¤·. ∞ÚÁfiÙÂÚ·, οÔÈÔ˜ ÏÂÔÓ¤ÎÙ˘ ‚·ÛÈÏÈÎfi˜ ˘¿ÏÏËÏÔ˜ Û˘ÎÔÊ¿ÓÙËÛ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡ ÛÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑′ ÙÔÓ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ ÁÈ· ·ÈÛÙ›·. ΔfiÙÂ Ô ∞ÚÛ¤ÓÈÔ˜ ¤Û¢Û ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Î·Ù¿ÊÂÚ ӷ ηÙÂ˘Ó¿ÛÂÈ ÙËÓ ÔÚÁ‹ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ™ÙËÓ ÂÈÛÙÚÔÊ‹ fï˜ ·ÚÚÒÛÙËÛ ÛÙË ™ÎÈ¿ıÔ, ÁÈ·Ù› Ô ¯ÂÈÌÒÓ·˜ ‹Ù·Ó ‚·Ú‡˜ Î·È ¤ı·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ, ·ÊÔ‡ ›¯Â ‰È·ÙÂϤÛÂÈ 20 ¯ÚfiÓÈ· ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ ÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ. ∏ ÛÔÚfi˜ ÙÔ˘ ÌÂٷʤÚıËΠ·ÓËÁ˘ÚÈο ·fi ÙËÓ ∫fiÚÈÓıÔ ÛÙËÓ ∫¤Ú΢ڷ Î·È Ù¿ÊËΠÛÙË ÌËÙÚfiÔÏ‹ Ù˘. √ ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜ ‰Èη›ˆ˜ Û˘ÁηٷϤ¯ıËΠ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·Á›Ô˘˜ Î·È ÁÈ· ÔÏÏÔ‡˜ ·ÈÒÓ˜ ‹Ù·Ó ÔÏÈÔ‡¯Ô˜ ÂΛ. ∏ ÌÓ‹ÌË ÙÔ˘ ÙÈÌ¿Ù·È ÛÙȘ 19 π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘. ¶Ò˜ fï˜ ÔÈ ÁÂÓÓ·›ÔÈ ÂΛÓÔÈ ¿Ó‰Ú˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó Ï›ÁÔÈ, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÓÈ΋ÛÔ˘Ó ÙË ÊÔ‚ÂÚ‹ ·Û¤‚ÂÈ· ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ı›Ԣ˜ Î·È ·ÓıÚÒÈÓÔ˘˜ ÓfiÌÔ˘˜ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·ÎfiÌ· Î·È ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜; ª‹ˆ˜ ‰ÂÓ ı˘ÌÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∞ϤÍÈÔ Ô˘ ›¯Â ÙÂϤÛÂÈ ÙÔ Á¿ÌÔ Ù˘ ∑ˆ‹˜ Ì ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï, ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙËÓ ¿Ù·ÊË ·ÎfiÌ· ÛÔÚfi ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ıËΠ·fi ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ·ÓÙÚ‡ÔÓÙ·Ó; ¡· ÛËÌÂȈı› Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙÈ Ô
[205]
∏ ÌÔÓ‹ ™Ù·˘ÚÔÓÈ΋ٷ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜. Ÿˆ˜ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ·fi Ù· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈο ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘Ï· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ ª·Î‰fiÓ·, ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™Δ′, ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ §ÂηËÓÔ‡, ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶ÚÔÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘ Î·È ¿ÏψÓ, ÔÈ ÌÔÓ¤˜ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ŸÚÔ˘˜, ÂÎÙfi˜ ÙÔ˘ fiÙÈ ·˘Í‹ıËÎ·Ó Û ·ÚÈıÌfi, ¤Ù˘¯·Ó ȉȷ›ÙÂÚ˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ηٿ ÙË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô. MIRCEA BEZERGHEANU/ SHUTTERSTOCK
[206]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
·ÙÚȿگ˘ ∞ϤÍÈÔ˜ ÊËÌÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ·ÚÂÙ‹ ÙÔ˘. ŸÙ·Ó Ô ·ÙÚȿگ˘ ∞ϤÍÈÔ˜ ¤ı·ÓÂ, ‚Ú¤ıËΠfiÙÈ Â›¯Â Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ ıËÛ·˘Úfi 25 ÎÂÓÙËÓ¿ÚÈ· ¯Ú˘ÛÔ‡, ‰ËÏ·‰‹ Á‡Úˆ ÛÙ· 2.700.000 ‰Ú·¯Ì¤˜, Ô˘ ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Ó Û‹ÌÂÚ· Ì ¿Óˆ ·fi 13.000.000. ΔÔ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ·˘Ùfi Ù˘ ÏÂÔÓÂÍ›·˜ ÙÔ˘ ·ÓÒÙ·ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÚ¤· ÌÈÌÔ‡ÓÙ·Ó, ÂÓÓÔ›ٷÈ, Î·È ÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ ÙˆÓ Â·Ú¯ÈÒÓ. °È· Ó· ‰ÒÛÔ˘Ì ÌÈ· ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ ‚·ıÌÔ‡ Ù˘ ηٷ›ÂÛ˘ Ô˘ ‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÙfiÙ ÔÈ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ› ·fi ÙÔÓ ·ÓÒμ·Ú‡ÙÈÌÔ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÙÂÚÔ Î˘Ú›ˆ˜ ÎÏ‹ÚÔ, ·ÚΛ Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔ ·ÎfiÛÙ·˘Úfi˜ ÏÔ˘ıÔ ÁÂÁÔÓfi˜. ΔÔ 1038 ·Ú¯ÈÂÚ¤·˜ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ·fi ÙÔ ÌÔ˘ÛÂ›Ô ‹Ù·Ó Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ £ÂÔÊ¿Ó˘. ΔfiÙ ›¯Â ÂÓÛ΋„ÂÈ ÙÔ˘ ηı‰ÚÈÎÔ‡ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÏÈÌfi˜ ÛÙË £Ú¿ÎË, ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È ÛÙË Ù˘ Notre Dame, £ÂÛÛ·Ï›· Î·È Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘, Ì ÚfiÊ·ÛË ÙÔ Û˘ÁÎÂÛÙËÓ fiÏË ΔÔ˘ÚÓ¤ ÛÙÔ μ¤ÏÁÈÔ. ÎÚÈ̤ÓÔ ÁÂÁÔÓfi˜, ‰ÂÓ ¤‰ÈÓ ÛÙÔ˘˜ ÎÏËÚÈÎÔ‡˜ Ù˘ £ÂÛ√È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ Û·ÏÔӛ΢ Ù· ÙÚfiÊÈÌ· Ô˘ ÙÔ˘˜ fiÊÂÈÏÂ. ª¿Ù·È· Ô ªÈ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ ¯·‹Ï ¢′,, Ô˘ ÙfiÙ ¤ÌÂÓ ÛÙËÓ fiÏË, Û˘Ì‚Ô‡Ï¢Û ÙÔÓ Î·È ÈÂڿگ˜ ·Ú¯ÈÂÚ¤· Ó· ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ˘ËÚ¤Ù˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ÚÔÛ·ıÔ‡Û·Ó Ó· ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢ÙÔ‡Ó √ £ÂÔÊ¿Ó˘ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ·ÚÓ›ٷÈ. ΔfiÙÂ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘˜. › fiÙÈ Â›¯Â Ô ›‰ÈÔ˜ ·Ó¿ÁÎË ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙÔ˘ ˙‹ÙËÛ √ ·ÙÚȿگ˘ ‰¿ÓÂÈÔ 100 Ï›ÙÚ˜ (ÂÚ›Ô˘ 108.000 ‰Ú·¯Ì¤˜), ̤¯ÚÈ ∞ϤÍÈÔ˜, fiˆ˜ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ·fi ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÙÔ ¯Ú˘Ûfi Ô˘ ÂÚ›ÌÂÓÂ. √ Î·È Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ £ÂÔÊ¿Ó˘ ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËΠӷ ‚ÔËı‹ÛÂÈ Ô‡Ù ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ fiÚÎÔ ˆ˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi 30 £ÂÔÊ¿Ó˘, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, Ï›ÙÚ˜. ŒÙÛÈ, Ë ·Á·Ó¿ÎÙËÛË ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÎÔÚ˘ÊÒıËÎÂ, ‚Ú¤ıËÎ·Ó ÁÈ·Ù› ‹ÍÂÚ Ôχ ηϿ fiÙÈ Ô ÌËÙÚÔÔÏ›Ù˘ ¤ÏÂÁ „¤Ó· η٤¯Ô˘Ó ÔÛ¿ Ì·Ù·. ¢È¤Ù·Í ӷ ηı·ÈÚÂı› ·fi ÙÔÓ ·Ú¯ÈÂÚ·ÙÈÎfi ·Ì‡ıËÙ· ÁÈ· ÙËÓ ıÚfiÓÔ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÂϤÁÍÔ˘Ó Ù· Ù·ÂÔ¯‹ ÙÔ˘˜, Ì›· ÙÔ˘. μڋΠÏÔÈfiÓ Û ·˘Ù¿ 3.300 Ï›ÙÚ˜ ¯Ú˘ÛÔ‡, Ù· ÔÔ›· ›¯·Ó ·ÔıËÛ·˘Ú›ÛÂÈ ‰ËÏ·‰‹ ÂÚ›Ô˘ 3.240.000 ‰Ú·¯Ì¤˜, Ô˘ ÈÛÔ‰˘Ó·ÌÔ‡Ó ·fi fiÚÔ˘˜ Û‹ÌÂÚ· Ì ¿Óˆ ·fi 15.000.000. ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∞˘Ù‹ ‹Ù·Ó Ë ÂıÓÔÏÔÁÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË ÙˆÓ JAVIER LARREA ROA/ ηÙÔ›ÎˆÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÂΛÓË. ∏ ·Ì¿ıÂÈ·, VISUAL PHOTOS Ë ‰ÂÈÛȉ·ÈÌÔÓ›·, Ë Ó¿ÚΈÛË Î·È ¤ˆ˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi Ë Ó¤ÎÚˆÛ‹ ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ·, Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔ˘˜ ÂÎı¤ÛÂÈ Û Ôχ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ¤Ó·Ó ÔÌÔÈÔÁÂÓ‹ Î·È Û˘Ì·Á‹ ÂıÓÈÎfi fiÁÎÔ. 줂·È·, ·Â›¯·Ó Ôχ ·fi ÌÈ· Ù¤ÙÔÈ· ÂıÓÈ΋ ÂÓfiÙËÙ·, ÁÈ·Ù› ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙÚÂȘ ÂÙÂÚfiÎÏËÙ˜ ÔÌ¿‰Â˜: ÙÔÓ ·Ú¯¤ÁÔÓÔ ÂÏÏËÓÈÛÌfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙËÓ Î‡ÚÈ· ‚¿ÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‚¿ÛË fï˜ ÌÈÎÚ‹ Û ۯ¤ÛË Ì ÙÔ Ì¤ÁÂıÔ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜Ø ÙÔÓ Â›ÎÙËÙÔ ÂÏÏËÓÈÛÌfi, Ô ÔÔ›Ô˜ Û˘ÓÂÚÁ·˙fiÙ·Ó Ì ÙÔÓ ÚÒÙÔ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·fi ÙË Ê‡ÛË ÙÔ˘ Û˘Ó‰Â‰Â̤ÓÔ˜ Ì ÂΛÓÔÓØ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘˜ ÂÙÂÚfiÁψÛÛÔ˘˜ ·ÏÏfiÊ˘ÏÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚ¿ ¯ıÚÈÎÔ›. ¶¿Óˆ Û ٤ÙÔÈ· ıÂ̤ÏÈ· Î·È Ì ٤ÙÔÈ· ÔÈÎÔ‰ÔÌÈο ˘ÏÈο Âȯ›ÚËÛÂ Ë Ì·Î‰ÔÓÈ΋ ‰˘Ó·ÛÙ›· Ó· Û˘ÓÙËÚ‹ÛÂÈ Î·È Ó· Û˘ÌÏËÚÒÛÂÈ ÙÔ
ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 9Ô˘ ·ÈÒÓ· ̤¯ÚÈ Î·È Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ŒÎ·Ó ‚¤‚·È· ÔÏÏ¿ Î·È ÌÂÁ¿Ï· ¤ÚÁ·, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÒÓÙ·˜ ηٿÏÏËÏ· Î·È ÙÂÏÂÈÔÔÈÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ÚÔ¸¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ì˯·ÓÈÎÔ‡˜ ÔÚÁ·ÓÈÛÌÔ‡˜. ŸÛÔ fï˜ ı·˘Ì¿ÛÈ· Î·È ·Ó ‹Ù·Ó Ë ˙ˆ‹ Ô˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛÂ, ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ‰È·ÚΤÛÂÈ Ôχ, ÁÈ·Ù› ·Ó·ÏˆÓfiÙ·Ó Î·È ·Ó·ÙÚÂfiÙ·Ó ·fi Ù· ›‰È· Ù· ̤۷ Ô˘ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙ· ÁÈ· ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛ‹ Ù˘. ∞˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi ·Ó ÚÔÛ¤ÍÔ˘Ì ÁÈ· Ï›ÁÔ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡ÓÙ·Ó Ù· ‰‡Ô ΢ÚÈfiÙÂÚ· fiÚÁ·Ó· Ù˘ ˙ˆ‹˜ ·˘Ù‹˜, Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ Î·È ÔÈ ‰ËÌfiÛÈÔÈ fiÚÔÈ.
™ÙÚ·Ùfi˜ ∞fi ÙË ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁ›· ÂÍ·ÈÚÔ‡ÓÙ·Ó ÔÏϤ˜ ‰Âο‰Â˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ¿ÓıÚˆÔÈ, Ô˘ ·ÔÌÔÓÒÓÔÓÙ·Ó ÎÔÈÓˆÓÈο Ì ‰È΋ ÙÔ˘˜ ı¤ÏËÛË Î·È Î·Ù¤Ê¢Á·Ó ÛÙË ÌÔÓ·¯È΋ ˙ˆ‹. ∂Í·ÈÚÔ‡ÓÙ·Ó ·ÎfiÌË ÔÈ ÔÏϤ˜ ‰Âο‰Â˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÎÏËÚÈÎÔ›, Ù˘ ÂÓÂÚÁ‹˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÔÈ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ÂÙÂÚfiÁψÛÛÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÁÈ·Ù› Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ÂÌÈÛÙÔÛ‡ÓË. ªÔÚԇ̠ÏÔÈfiÓ Ó· ԇ̠̠‚‚·ÈfiÙËÙ· fiÙÈ ÙÔ ¤Ó· ÙÚ›ÙÔ ÙÔ˘ ÏËı˘ÛÌÔ‡ Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ‰ÂÓ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ÛÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ˘ËÚÂÛ›·. ∞ÏÏ¿ Î·È Ù· ˘fiÏÔÈ· ‰‡Ô ÙÚ›Ù· ·Â›¯·Ó Ôχ ·fi ÙÔ Ó· Û˘ÌÌÂÙ¤¯Ô˘Ó ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο Û ·˘Ù‹. ™ÙÚ·Ù‡ÛÈÌÔÈ ‹Ù·Ó ÌfiÓÔ fiÛÔÈ ¤·ÈÚÓ·Ó ÛÙÚ·ÙȈÙÔÙfiÈ·. ∞˘ÙÔ›, fiˆ˜ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈÎfi, ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÌfiÓÔ ÙÔ ÌÈÎÚfiÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÂÓÂÚÁÔ‡ ÏËı˘ÛÌÔ‡. ª¿ÏÈÛÙ·, ·˘Ùfi ÙÔ Ôχ ÌÈÎÚfi ÔÛÔÛÙfi ÌÂȈÓfiÙ·Ó ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ηٷ¯Ú‹ÛÂȘ Ô˘ Á›ÓÔÓÙ·Ó ÛÙ· ÛÙÚ·ÙȈÙÔÙfiÈ·. ∂ÈϤÔÓ, ÔÈ ÛÙÚ·Ù‡ÛÈÌÔÈ ¤‰ÂÈ¯Ó·Ó ÌÂÁ¿ÏË ÓˆıÚfiÙËÙ· ÛÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜. √ÏfiÎÏËÚ· ı¤Ì·Ù· ÂÍ·ÁfiÚ·˙·Ó ÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· Ì ¯Ú‹Ì·Ù· Î·È ¿ÏÏ· ÔÏÂÌÔÊfi‰È·. ∏ ÊÈÏÔÙÈÌ›· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜ ‹Ù·Ó ۯ‰fiÓ ·Ó‡·ÚÎÙË. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ¿ÂÈÚÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ·ÁfiÚ·˙·Ó ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ‚·ıÌÔ‡˜, ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔÏ‹ Î·È ·ÔÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙȘ ÙÈ̤˜ ÙˆÓ ‚·ıÌÒÓ ·˘ÙÒÓ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯Ô˘Ó ‰ÂÈ ÔÙ¤ ¯ıÚfi ‹ Ó· ¤¯Ô˘Ó ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ˘ËÚÂÛ›·. ∏ Û‡Á¯˘ÛË ÙˆÓ È‰ÂÒÓ Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ˙‹ÙËÌ· ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ Û ٤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi, Ô˘ ˘¿Ú¯Ô˘Ó ·ÎfiÌ· Î·È ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ÎÏËÚÈÎÒÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ·ÁfiÚ·Û·Ó Ì ¯Ú‹Ì·Ù· ÔÏÏÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡˜ ‚·ıÌÔ‡˜, Û˘Ì‚È‚¿˙ÔÓÙ·˜, ¤ÙÛÈ, ·Ú·‰fi͈˜, Ù· ‰‡Ô ·Û˘Ì‚›‚·ÛÙ· ·˘Ù¿ ·ÍÈÒÌ·Ù·. ∂Ï›˙Ô˘Ì fiÙÈ Ù· ·Ú·‰Â›ÁÌ·Ù· ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó Û¿ÓÈ·, ·ÏÏ¿ ı· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ¤Ó· ÛÙÔ ÛËÌÂ›Ô ·˘Ùfi ÁÈ· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ ÌÈ· ȉ¤· ÙÔ˘ Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡ ΢ÎÂÒÓ· ÙˆÓ Î·Ù·ÛÙ¿ÛˆÓ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÚÔοÏÂÛ·Ó ÔÈ ‰È¿-
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
ÊÔÚ˜ Ï·Óı·Ṳ̂Ó˜ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ‰Ôͷۛ˜ ÙˆÓ ¯ÚfiÓˆÓ ÂΛӈÓ. ∞ÊËÁÂ›Ù·È ÏÔÈfiÓ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜ ÛÙÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ Ó′ (14) Ù˘ Û˘ÁÁÚ·Ê‹˜ ÙÔ˘ ¶ÚÔ˜ ÙÔÓ ›‰ÈÔÓ ˘ÈfiÓ ƒˆÌ·ÓfiÓ, fiÙÈ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™Δ′, ˘‹Ú¯Â ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¤Ó·˜ Á¤ÚÔ˜ ¿Ú· Ôχ ÏÔ‡ÛÈÔ˜, Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ∫ÙÂÓ¿˜. ∞˘Ùfi˜ ‹Ù·Ó ›Û˘ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ Ù˘ Ó¤·˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È Ù¯ӛÙ˘ ÛÙÔ ÙÚ·ÁÔ‡‰È, fiÛÔ Î·Ó¤Ó·˜ ¿ÏÏÔ˜ ÙÔÓ Î·ÈÚfi ÂΛÓÔ. ¢ÂÓ ·ÚÎÔ‡ÓÙ·Ó fï˜ Û fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ·Á·ı¿ Î·È ı¤ÏËÛ ӷ Á›ÓÂÈ Î·È ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ˜, ÁÈ· Ó· ÛÙÔÏ›˙ÂÙ·È Î·È Ó· ·ÔÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ÙȘ ·Ó¿ÏÔÁ˜ ÙÈ̤˜ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÁÈ· Ó· Ï·Ì‚¿ÓÂÈ ÂÙ‹ÛÈ· ›ÛÚ·ÍË Ì›· Ï›ÙÚ· (1.080 ‰Ú·¯Ì¤˜). ŒÙÛÈ, ·Ú·Î¿ÏÂÛ ÙÔÓ ·Ó›Û¯˘ÚÔ ÙfiÙ ·Ú·ÎÔÈÌÒÌÂÓÔ ™·ÌˆÓ¿ Ó· ÌÂÛÔÏ·‚‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙÔ ÛÎÔfi ·˘Ùfi ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿. ÀÔÛ¯¤ıËΠ̿ÏÈÛÙ· Ó· ηٷ‚¿ÏÂÈ ÛÙÔ Ù·ÌÂ›Ô ·ÓÙ› ÙÔ˘ ÔÛÔ‡ Ô˘ ˙ËÙÔ‡ÛÂ, 40 Ï›ÙÚ˜ (Á‡Úˆ ÛÙȘ 43.000 ‰Ú·¯Ì¤˜). √ §¤ÔÓÙ·˜ ™Δ′,, fiÛÔ Ï›ÁË Û¯¤ÛË Î·È ·Ó ›¯Â Ì ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ, ¤ÓȈı fiÙÈ ‹Ù·Ó ÓÙÚÔ‹ Ó· ‰È·ÎˆÌˆ‰Ëı› Û ٤ÙÔÈÔ ‚·ıÌfi ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ÚˆÙÔÛ·ı·Ú›Ô˘. ∞¿ÓÙËÛ ÏÔÈfiÓ fiÙÈ Î¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ‹Ù·Ó ·‰‡Ó·ÙÔÓ. √ ∫ÙÂÓ¿˜ fï˜ ¤ÌÂÓÂ Î·È ÚfiÛıÂÛ ÛÙȘ 40 Ï›ÙÚ˜ «Î·È ¤Ó· ˙¢Á¿ÚÈ ÛÎÔ˘Ï·Ú›ÎÈ·, Ô˘ ÂÎÙÈÌÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙȘ ‰¤Î· Ï›ÙÚ˜ Î·È ÙÚ·¤˙È ·fi ·Û‹ÌÈ ÛÙÔÏÈṲ̂ÓÔ Ì ¯Ú˘Ûfi ·Ó¿ÁÏ˘ÊÔ Ô˘ ·ÂÈÎfiÓÈ˙ ÌÔÚʤ˜ ˙ÒˆÓ, Î·È ÂÎÙÈÌÔ‡ÓÙ·Ó Â›Û˘ ÛÙȘ ‰¤Î· Ï›ÙÚ˜». √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙfiÙÂ, Û˘Ì‚È‚¿ÛÙËÎÂ Î·È ‹Ú ÙȘ 40 Ï›ÙÚ˜, Ù· ÔχÙÈÌ· ÛÎÔ˘Ï·Ú›ÎÈ· Î·È Ù· ›¯Ú˘Û· Î·È ·ÛË̤ÓÈ· ÛÎÂ‡Ë ÙÔ˘ ÙÚ·Â˙ÈÔ‡, Ô˘ ‹Ù·Ó ‰È·ÎÔÛÌË̤ӷ Ì ·Ó¿ÁÏ˘Ê·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ¯ÂÈÚÔÙfiÓËÛ ڈÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ ÙÔÓ ∫ÙÂÓ¿, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ¤˙ËÛ ÌfiÓÔ ‰‡Ô ·ÎfiÌ· ¯ÚfiÓÈ· Î·È ¤ÙÛÈ ‹Ú ·fi ÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·ÌÂ›Ô ‰‡Ô Ï›ÙÚ˜, ·ÓÙ› ÁÈ· ÙȘ 60 Ô˘ ›¯Â ÚÔηٷ‚¿ÏÂÈ. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ ÔÈ ÛÙÚ·Ù¢fiÌÂÓÔÈ ÌÂÈÒÓÔÓÙ·Ó Ì¤Ú· Ì ÙË Ì¤Ú·, Î·È fiÛÔÈ Â›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ¤‰ÂÈ¯Ó·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙË ÚÔı˘Ì›· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ¤ÏÂÛË ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ·fi ÛÔ˘‰·›Ô η٤ÏËÁ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÁÂÏÔ›Ô, Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË Â›¯Â ·Ó¿ÁÎË ·fi ÛÙÚ·Ùfi, ÛÙÚ·Ùfi Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi Î·È ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔ. ŒÙÛÈ, ·ÊÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔÏÔÁÔ‡Û fiÛÔ˘˜ ÌÔÚÔ‡Û ·fi Ù· ı¤Ì·Ù· ÛÙËÓ ∞Û›· Î·È ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË, ¤Ú ӷ ·Ó·ÏËÚÒÓÂÈ ÙÔ ÎÂÓfi Ì ͤÓÔ˘˜ ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜, ΢ڛˆ˜ ƒÒÛÔ˘˜, ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜, ºÚ¿ÁÎÔ˘˜ Î·È μ·Ú¿ÁÁÔ˘˜. √È Í¤ÓÔÈ fï˜ ·˘ÙÔ›, ÂÓÒ ÚfiÛηÈÚ· ‹Ù·Ó ¯Ú‹ÛÈÌÔÈ, η٤ÏËÁ·Ó Ó· Á›ÓÔ˘Ó ÂÈ˙‹ÌÈÔÈ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜. ŸÙ·Ó ‰ÂÓ ÏËÚÒÓÔÓÙ·Ó Ù·ÎÙÈο ‹ ˙ËÙÔ‡Û·Ó ¯¿ÚË Î·È ·˘Ù‹ ‰ÂÓ Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó, ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·˙·Ó Ó· ÚÔÛ¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜
·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜. ΔÔÓ Î·ÈÚfi ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡, Ô ∂Ú‚¤‚ÈÔ˜ ºÚ·ÁÎfiˆÏÔ˜ ·Ú·Î¿ÏÂÛ ӷ ¿ÚÂÈ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ Ì·Á›ÛÙÚÔ˘. ∂Âȉ‹ fï˜ Ë ·›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ ‰ÂÎÙ‹, ¤Ê˘Á ̷˙› Ì 300 ºÚ¿ÁÎÔ˘˜ Î·È ‹Á ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. «¶fiÛÔ ‚¿Ú‚·ÚÔ˜ Î·È ÔÚÁÈṲ̂ÓÔ˜» ϤÂÈ Ô ∫‰ÚËÓfi˜. ∫¿ÙÈ ·Ó¿ÏÔÁÔ ‰ÂÓ ¤Î·Ó·Ó Î·È ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ÙÔ˘ ª·ÓÈ¿ÎË ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·, fiÙ·Ó ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ¤‰ˆÛ·Ó ÙÔ˘˜ ÌÈÛıÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÌʈӋÛÂÈ; ∫¿ı ̤ڷ Û˘Ó¤‚·ÈÓ·Ó Ù¤ÙÔÈ· ÂÚÈÛÙ·ÙÈο. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ·˘ÙÔ› ¤ÈÓ·Ó ·ÓËÏÂÒ˜ ÙÔ ·›Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ì ÙȘ Ù·ÎÙÈΤ˜ ·ÌÔÈ‚¤˜ Ô˘ ¤·ÈÚÓ·Ó Î·È ÙȘ ηٷ¯Ú‹ÛÂȘ Ô˘ ¤Î·Ó·Ó. ∞ÚΛ Ó· ı˘ÌËıԇ̠fiÙÈ Ô Ã·Ú¿Ï‰ Ô ª·ÎÚfi˜, fiÙ·Ó Â¤ÛÙÚ„ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰· ÙÔ˘ ÙË ¡ÔÚ‚ËÁ›·, ‹Ú ̷˙› ÙÔ˘ ÙfiÛÔ ¯Ú˘Ûfi, Ô˘ 12 Ó¤ÔÈ Ì ‰˘ÛÎÔÏ›· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÙÔ ÌÂٷʤÚÔ˘Ó. ΔfiÛÔ ¿ÏËÛÙÔÈ
[207]
[208]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
‹Ù·Ó ÂΛÓÔÈ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ. ∂ÈϤÔÓ, ‚ϤÔÓÙ·˜ ·fi ÎÔÓÙ¿ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ÛÙËÓ ·˘Ï‹, ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Î·È ÛÙ· ı¤Ì·Ù·, Ë ·Ï‹ıÂÈ· Â›Ó·È fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÈÛı·ÓıÔ‡Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Û‚·ÛÌfi ÚÔ˜ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÂΛÓÔ, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ¤¯·Ó·Ó ηıËÌÂÚÈÓ¿ ÙËÓ ÚÔı˘Ì›· ÙÔ˘˜ Ó· ÔÏÂÌÔ‡Ó ÁÈ· ·˘Ùfi. ∂Ô̤ӈ˜, ÔÈ ÌÈÛıÔÊfiÚÔÈ ÂΛÓÔÈ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·fi ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ¿ÏÏÔ ÛÙËÓ ÂÚÈÊÚfiÓËÛË Ô˘ Ì·˜ ¤‰ÂÈÍÂ Ë ‰˘ÙÈ΋ ∂˘ÚÒË, Ë ÔÔ›· ÎÔÚ˘ÊÒıËÎÂ Î·È ÙfiÙ ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙËÓ Î·Ù·ÈÁ›‰· Ô˘ ͤ۷Û ·fi ÂΛ Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·. ∫·Ù¿ Û˘Ó¤ÂÈ·, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Ûˆ˙fiÙ·Ó, ·ÏÏ¿ Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ˘ÔÓÔÌ¢fiÙ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ͤÓÔ˘˜.
ºÔÚÔÏÔÁ›· - ∂›ÏÔÁÔ˜
ÕÔ„Ë Ù˘ ¶¿ÙÌÔ˘, ·fi ÙÔ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ. √È ÊfiÚÔÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰›Î·È· ηٷÓÂÌË̤ÓÔÈ, Î·È Û˘¯Ó¿ ¢ÓÔÔ‡ÓÙ·Ó Ù· ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·. °È· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÏË Ë ¶¿ÙÌÔ˜ ÎËÚ‡¯ıËΠÌÔÓ·ÛÙËÚȷ΋ Î·È ··ÏÏ¿¯ıËΠ·fi οı ›‰Ô˜ ÊfiÚÔ˘. EFILIPPOU/ SHUTTERSTOCK
ŸÌÔÈ· Î·È Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈο ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù·, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙˆÓ ›‰ÈˆÓ ‹ ·ÚfiÌÔÈˆÓ ÎÔÈÓˆÓÈÎÒÓ Î·È ıÚËÛ΢ÙÈÎÒÓ ÛÊ·ÏÌ¿ÙˆÓ, ‚Ú›ÛÎÔ˘ÌÂ Î·È ÛÙÔ ¿ÏÏÔ ÌÂÁ¿ÏÔ fiÚÁ·ÓÔ Ù˘ ΢‚ÂÚÓËÙÈ΋˜ ·˘Ù‹˜ Ì˯·Ó‹˜, ‰ËÏ·‰‹ ÛÙËÓ Â›ÛÚ·ÍË ÙˆÓ ‰ËÌfiÛÈˆÓ fiÚˆÓ. ΔÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ›¯Â ·Ó¿ÁÎË ·fi ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜ ¯ÚËÌ·ÙÈÎÔ‡˜ fiÚÔ˘˜ ΢ڛˆ˜ ÁÈ· Ó· ηχÙÂÈ ÙȘ ·Ó¿ÁΘ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Î·È ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ fiÊÂÈÏ ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÂÈı¤ÛÂȘ Û˘Ó¯Ҙ Î·È ·fi ·ÓÙÔ‡. •¤ÚÔ˘Ì ̿ÏÈÛÙ· ·fi ÔÏϤ˜ ËÁ¤˜, Ô˘ ·Ó¿ÁÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ·fi ÙÔÓ 9Ô ¤ˆ˜ Î·È ÙÔ 12Ô ·ÈÒÓ·, fiÙÈ ÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·ÌÂ›Ô ÂÈÛ¤Ú·ÙÙ ڿÁÌ·ÙÈ ·fi ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ ˘¤ÚÔÁη ÔÛ¿. √È ÊfiÚÔÈ ·˘ÙÔ› fï˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÂÍ›ÛÔ˘ ηٷÓÂÌË̤ÓÔÈ. ¶ÔÏÏ¿ ÌÔÓ·ÛÙËÚȷο Î·È ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ÎÙ‹Ì·Ù· ‹Ù·Ó ÂÓÙÂÏÒ˜ ·ÊÔÚÔÏfiÁËÙ·. Δ· ˘fiÏÔÈ· η٤‚·ÏÏ·Ó ÌfiÓÔ ÙÔÓ ¤ÁÁÂÈÔ ÊfiÚÔ, ÂÓÒ ‹Ù·Ó ··ÏÏ·Á̤ӷ ·fi ·Ó·Ú›ıÌËÙ˜ ¿ÏϘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ, ÛÙȘ Ôԛ˜ ˘fiÎÂÈÙÔ Ë ·Î›ÓËÙË ÂÚÈÔ˘Û›·. ø˜ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· Ù˘ ÚÒÙ˘ Ù¿Í˘ ·˘ÙÒÓ ÙˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔ Ûˆ˙fiÌÂÓÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ∞ÏÂ͛Ԣ ∫ÔÌÓËÓÔ‡, Ô˘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È ÙÔ 1088. ªÂ ·˘Ùfi Ë ¶¿ÙÌÔ˜ ÌÂÙ·ÙÚ¿ËΠÔÏfiÎÏËÚË Û ÔÈÎÈÛÌfi ÌÔÓ·¯ÒÓ Î·È ··ÏÏ¿¯ıËΠÁÈ· ¿ÓÙ· ·fi ÔÔÈÔÓ‰‹ÔÙ ‰ËÌfiÛÈÔ ÊfiÚÔ Î·È ‚¿ÚÔ˜. ø˜ ·Ú¿‰ÂÈÁÌ· ÁÈ· Ù· ÎÙ‹Ì·Ù· Ù˘ ‰Â‡ÙÂÚ˘ Ù¿Í˘ ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔ Ûˆ˙fiÌÂÓÔ ¯Ú˘Ûfi‚Ô˘ÏÔ, Ô˘ ÂΉfiıËΠÙÔ 1228 ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ πˆ¿ÓÓË ¢Ô‡Î· μ·Ù¿Ù˙Ë. ªÂ ·˘Ùfi Ë ÌÔÓ‹ Ô˘ ·ÓÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËΠÛÙÔ ‚Ô˘Ófi §¤Ì‚Ô˘ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ™Ì‡ÚÓË, ηıÒ˜ Î·È fiÏ· Ù· ÎÙ‹Ì·Ù· Ô˘ ·Ó‹Î·Ó Û ·˘Ù‹, ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi οı ÊfiÚÔ, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔÓ ¤ÁÁÂÈÔ. Δ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÎÙ‹Ì·Ù· ‹Ù·Ó ›Û˘ ÂÓÙÂÏÒ˜ ·ÊÔÚÔÏfiÁËÙ·. ∂Ô̤ӈ˜, ÙÔ˘˜ ¿ÌÂÛÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ˘¤ÚÔÁÎÔÈ, ·ÓÙ› Ó· ‚·Ú‡ÓÔ˘Ó fiÏ· Ù· ÎÙ‹Ì·Ù·, ÙÔ˘˜ η٤‚·ÏÏ·Ó ÌfiÓÔ
οÔÈ· ·fi ·˘Ù¿. √È È‰ÈÔÎً٘ ÙÔ˘˜ ÏÔÈfiÓ ÂÍ·ÓÙÏÔ‡ÓÙ·Ó Î·ıËÌÂÚÈÓ¿, ‚Ï¿ÙÔÓÙ·˜ Î·È ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ Î·È ÙÔ ÎÔÈÓfi ηÏfi, ÁÈ·Ù› η٤ÏËÍ·Ó Ó· ÌËÓ ¤¯Ô˘Ó ηıfiÏÔ˘ ˙‹ÏÔ ÁÈ· Ó· ÚÔÛٷ٤„Ô˘Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘˜ Ô˘ ηٷÛÙÚÂÊfiÙ·Ó. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, fiÙ·Ó ÂÈÙ¤ıËÎ·Ó Ó¤ÔÈ Î·È ÈÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔÈ Â¯ıÚÔ›, ·fi Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ·fi Ù· ‰˘ÙÈο ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› Î·È ÔÈ ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚÔÈ, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·˘Ùfi ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ·ÓÙ¤ÍÂÈ Ì ÙȘ ‰ÈΤ˜ ÙÔ˘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÛÙË Ó¤· ·˘Ù‹ ·Ó·Ù·Ú·¯‹. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˙ËÙ‹ÛÂÈ Û˘ÌÌ·¯›· ·fi ÙÔ˘˜ ∂ÓÂÙÔ‡˜, ÙÔ˘˜ °ÂÓÔ‚¤˙Ô˘˜, ÙÔ˘˜ ¶ÈÛ¿Ù˜ Î·È ¿ÏÏÔ˘˜. √È Û‡ÌÌ·¯ÔÈ fï˜ ·˘ÙÔ› ˙‹ÙËÛ·Ó Î·È ‹Ú·Ó ˆ˜ ·ÌÔÈ‚‹ ÙËÓ ÂÌÔÚÈ΋ Î·È Ó·˘ÙÈ΋ ·Ù¤ÏÂÈ· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È Û ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÂÌÔÚÈÎÔ‡˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ÿ‰Ú˘Û·Ó ÏÔÈfiÓ ·ÓÙÔ‡ ÈÛ¯˘Ú¤˜ ·ÔÈ˘, ÔÈ Ôԛ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó Í¯ˆÚÈÛÙ¿ ÎÚ¿ÙË Ì¤Û· Û ÂΛÓÔ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜. ªÂ ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·˘Ùfi Û˘Ó¤‚·Ï·Ó ÛÙÔ Ó· ‰È·Ù·Ú·¯ı› ·˘Ùfi Ì ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜, ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‹Ù·Ó Î·È Ë ÂÏ¿ÙÙˆÛË ÙˆÓ ¤ÌÌÂÛˆÓ ÊfiÚˆÓ ÙÔ˘. ∂Ô̤ӈ˜, Ë ÔÏÈÙ›· ·˘Ù‹, ÂÓÒ ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈÎÂÈÔıÂÏÒ˜ ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¿ÌÂÛÔ˘˜ fiÚÔ˘˜ Ù˘, ÂÂȉ‹ ÙfiÛ· ÎÙ‹Ì·Ù· ‰ÂÓ ÊÔÚÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·Ó, ·Ó·Áη˙fiÙ·Ó, ÁÈ· Ó· ÍÂÂÚ¿ÛÂÈ ÙË ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó, Ó· ı˘ÛÈ¿ÛÂÈ Î·È
À§π∫∏, ∏£π∫∏ ∫∞π ∂£¡√§√°π∫∏ ∫∞Δ∞™Δ∞™∏ ∂¶π Δ∏™ ª∞∫∂¢√¡π∫∏™ ¢À¡∞™Δ∂π∞™
ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¤ÌÌÂÛÔ˘˜ ÊfiÚÔ˘˜ Ù˘. ŸÛ· fï˜ Û¤ÚÌ·Ù· ‰È¿Ï˘Û˘ Î·È ·Ó ›¯Â ÙÔ ¤ÚÁÔ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜, ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ÌË ı·˘Ì¿ÛÔ˘Ì ÙËÓ Ù¤¯ÓË Î·È ¤ˆ˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi ÙË Û‡ÓÂÛË, Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ë ‰˘Ó·ÛÙ›· ·˘Ù‹ ηٿÊÂÚ ÁÈ· ‰‡Ô ÔÏfiÎÏËÚÔ˘˜ ·ÈÒÓ˜ fi¯È ÌfiÓÔ Ó· Û˘ÓÙËÚ‹ÛÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·ÏÏ¿ Î·È Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÔÏϤ˜ ·fi ÙȘ ¯ÒÚ˜ Ô˘ ›¯Â ¯¿ÛÂÈ ÚÈÓ. ∞Ó Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ¤Î·Ó ϿıË, Ù· ¤Î·Ó ÁÈ·Ù› ·ÎfiÌ· Î·È ÔÈ ÈÔ ·ÍÈfiÏÔÁÔÈ ‹Úˆ¤˜ Ù˘ ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ·Ó Ó· ÍÂʇÁÔ˘Ó ·fi ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË Ù˘ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ ÛÙËÓ ÔÔ›· ˙Ô‡Û·Ó. ΔÔ ›‰ÈÔ ·ÍÈÔÛËÌ›ˆÙÔÈ Â›Ó·È Î·È ÔÈ ˘ÏÈÎÔ› Î·È ËıÈÎÔ› fiÚÔÈ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, Ì ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÌfiÚÂÛÂ Ë ‰˘Ó·ÛÙ›· ÂΛÓË Ó· οÓÂÈ fiÛ· ¤Î·ÓÂ. °È·Ù› ÙÂÏÈο, ·Ó ·˘Ùfi ÙÔ ¤ıÓÔ˜ ‰ÂÓ ¿ÏÂ˘Â Î·È ‰ÂÓ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó ¤ˆ˜ ¤Ó· ‚·ıÌfi, ηӤӷ Ù¤¯Ó·ÛÌ· ‰ÂÓ ı· ‹Ù·Ó ÈηÓfi Ó· ‰È·ÛÒÛÂÈ ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· ÙÔ˘ ÁÈ· ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ·. Δ· ÎÔÈÓˆÓÈο Î·È ËıÈο ÂÏ·ÙÙÒÌ·Ù·, Ù· ÔÔ›· ¤Ú ӷ ·ÓÙȷϤ„Ô˘Ó
¿Ú¯ÔÓÙ˜ Î·È ·Ú¯fiÌÂÓÔÈ, ‹Ù·Ó ·Ó·ÓfiÚıˆÙ· ÂΛÓÔ ÙÔÓ Î·ÈÚfi, fiˆ˜ ¿ÏψÛÙ ·¤‰ÂÈÍÂ Î·È Ë ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛË ÙÔ˘ 8Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘ ‰ÈÂÍ‹¯ıË Ì ÙfiÛÔ Â›ÛÌ·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ¤ÊÂÚ ηӤӷ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ŒÙÛÈ fï˜ fiˆ˜ ‹Ù·Ó Ë ËıÈ΋ Î·È ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ηٿÛÙ·ÛË ÙfiÙÂ, Ú¤ÂÈ Ó· ·Ú·‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ Î˘‚ÂÚÓ‹Ù˜ Î·È Î˘‚ÂÚÓÒÌÂÓÔÈ ¿ÓÙÂÍ·Ó fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ·ÓÙ¤ÍÔ˘Ó, ΢ڛˆ˜ ·Ó ·Ó·ÏÔÁÈÛÙԇ̠fiÙÈ ÔÙ¤ ›Ûˆ˜ ¤Ó· ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙË °Ë ‰ÂÓ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÁÈ· ÙfiÛÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÙfiÛÔ˘˜ Î·È Ù¤ÙÔÈÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜.
[209]
[210]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙÔ˘ ÙÔ˘ÚÎÈÎÔ‡
ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘ √ πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∞′ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ˘‹ÚÍÂ Ô ÚÒÙÔ˜ ÂÎÚfiÛˆÔ˜ Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ Ô˘ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ıÚfiÓÔ. øÛÙfiÛÔ, Ô Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi˜ È‰Ú˘Ù‹˜ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ‹Ù·Ó Ô ∞ϤÍÈÔ˜ A′, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ 1081. ΔÔ ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ ÛËÌ¿‰Â„ ÙËÓ Ù·Ú·Á̤ÓË ·˘Ù‹ ÂÚ›Ô‰Ô ‹Ù·Ó Ë ÚÔÒıËÛË ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ª·Ù˙ÈΤÚÙ.
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
™ÎËÓ‹ ΢ÓËÁÈÔ‡ ·fi ÙÔÓ Codex Oppiano ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·.
[211]
ALFREDO DAGLI ORTI/THE ART ARCHIVE/CORBIS/APEIRON
[212]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Ù· ÌÂٷ͇ πÛ··Î›Ô˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ Î·È ∞ÏÂ͛Ԣ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ ·Ó‹Î Û ̛· ·fi ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ ÔÈ Ôԛ˜ ÂÍÂÏÏËÓ›ÛÙËÎ·Ó Î·È Ù·‡ÙÈÛ·Ó ÙËÓ Ù‡¯Ë Î·È Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ¿ ÙÔ˘˜ Ì ÙËÓ Ù‡¯Ë Î·È Ù· Û˘ÌʤÚÔÓÙ· Ù˘ ÌÔÓ·Ú¯›·˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÂÓÒ ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›· Ô˘ ΢‚¤ÚÓËÛÂ, ÛÙ‹ÚÈÍÂ Î·È ‰fiÍ·Û ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜. √È ∫ÔÌÓËÓÔ› ηٿÁÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ ¶·ÊÏ·ÁÔÓ›·, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÂΛ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÙÔ˘˜ ÎÙ‹Ì·, Ë ∫·ÛÙ·ÌÒÓ·. √È ÚÒÙÔÈ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· Â›Ó·È ÔÈ ‰‡Ô ·‰ÂÏÊÔ› ª·ÓÔ˘‹Ï Î·È ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, Ô˘ ¿ÎÌ·Û·Ó ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÙÔ˘ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˘. √ ÓÂfiÙÂÚÔ˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, Ô ÚˆÙÔÛ·ı¿ÚÈÔ˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜, ˘¤Ù·Í ÙÔ 1016 ÙËÓ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙ·ÙË ·ÚÌÂÓÈ΋ ¯ÒÚ· ∞Ûڷηӛ· ηÈ, ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ¤ÎÙÔÙ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˘ Ù˘ ÁÈ· ÔÏÏ¿ ¯ÚfiÓÈ·, ηٷÙÚfiˆÛ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Ù· Á‡Úˆ ¯ıÚÈο ¤ıÓË. ¢¤Î· ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′, ÊıÔÓÒÓÙ·˜ ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ Ô˘ ›¯Â ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ Ô Û˘ÓÂÙfi˜ Î·È ÊËÌÈṲ̂ÓÔ˜ ÁÈ· ÙË ÁÂÓÓ·ÈfiÙËÙ¿ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, ÙÔÓ Î·ı·›ÚÂÛÂ, ÙÔÓ Î·Ù·‰›Î·Û ÁÈ· Û˘ÓˆÌÔÛ›· ηٿ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ Î·È ÙÔÓ Ù‡ÊψÛÂ. √ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, ª·ÓÔ˘‹Ï ∫ÔÌÓËÓfi˜, ‰ÈÂÙ¤ÏÂÛ ̤Á·˜ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ. °ÈÔ˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰È·ÎÚ›ıËΠˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Î·È ‹Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ Û˘ÓÂÙfi˜ Î·È ÌÂÙÚÈÔ·ı‹˜. ∫·Ù¿ ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ, ÂÎÙfi˜ ·fi Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ÂÛˆÙÂÚÈο Î·È Â͈ÙÂÚÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·, Ô˘ Â›Ó·È ‹‰Ë ÁÓˆÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜, ÌÈ· Ó¤· ÂÚ›ÏÔÎË Û˘Á΢ڛ·, Ù˘ ÔÔ›·˜ Ù· Û¤ÚÌ·Ù· ˘‹Ú¯·Ó ‹‰Ë ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÏÏ¿ ÚfiÛÊ·Ù· ›¯·Ó ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ·ÔÎÙÔ‡Ó ÔÏÈÙÈ΋ ÛËÌ·Û›·. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÈÔ Ï·ÌÚÒÓ ¯ÚfiÓˆÓ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ Ë ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó √ π™∞∞∫π√™ ∫√ª¡∏¡√™
ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈο ۯ‰fiÓ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜. øÛÙfiÛÔ, ÙȘ ̤Ú˜ ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ·Ó›Û¯˘ÚˆÓ ‰È·‰fi¯ˆÓ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ·˘Ù‹˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÛËÎÒÓÂÈ ÎÂÊ¿ÏÈ ÌÈ· ÌÂÚ›‰· ·ÓıÚÒˆÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ‹Ù·Ó ÌÔÚʈ̤ÓÔÈ ‚¤‚·È·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ·Ó Î·ÌÈ¿ ÔÏÂÌÈ΋ ÂÌÂÈÚ›·. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿, ··ÈÙÔ‡Û·Ó Ó· ·Ó·Ï¿‚Ô˘Ó ÙË ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ÙÔ ÔÔ›Ô -ηıÒ˜ ‹Ù·Ó ÂÚÈÛÙÔȯÈṲ̂ÓÔ ·fi fiϘ ÙȘ Ï¢ڤ˜ ·fi ÂÈı¤ÛÂȘ- ¯ÚÂȷ¯ıÚÔ‡˜, Ô˘ ÙÔ˘ ¤Î·Ó·Ó ‰È·ÚÎÒ˜ ÂÈı¤ÛÂȘ ˙fiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ηϿ ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔ ÛÙÚ·Ùfi Î·È ËÁÂÌfiÓ˜ ÈηÓÔ‡˜ Ó· ÙÔÓ Û˘ÓÙËÚÔ‡Ó Î·È Ó· ÙÔÓ ‰ÈÔÈÎÔ‡Ó. ∞Í›˙ÂÈ Ó· ÌÂÏÂÙËıÔ‡Ó ÔÈ ÏfiÁÔÈ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙË Û˘ÁÎÚfiÙËÛË Ù˘ Ó¤·˜ ·˘Ù‹˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘. ΔÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ›¯Â ÌÂÓ ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ› ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ¤ÍÈ ·ÈÒÓ˜, ·ÏÏ¿ ›¯Â ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ› Ì ÙËÓ Â›‰Ú·ÛË ÈÔ Ôχ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ·Ú¿ ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, Î·È ÂÎÚÔÛˆÔ‡Û ÙÔ ÌÂÙ·ÁÂÓ¤ÛÙÂÚÔ, ÙÔÓ ·ÛÈ·ÙÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ·Ú¿ ÙÔÓ ·Ú¯ÈÎfi, ÙÔÓ Â˘Úˆ·˚Îfi. ∞˘Ùfi ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi, Ô˘ ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·ÓÔ‡ ηÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ·fi ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ÂÓÙÂÏÒ˜ Ó· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ› ÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ¤¯ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ÌÔÓ·‰È΋ ÁÏÒÛÛ· ÛÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË, ÛÙË ÓÔÌÔıÂÛ›· Î·È ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÂÏÏËÓÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ∫·È fi¯È ÌfiÓÔ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ÔÓÔÌ¿˙ÂÙ·È ÚˆÌ·˚Îfi, ·ÏÏ¿ ıˆÚÔ‡Û ¯ıÚÈÎfi ÙÔ fiÓÔÌ· ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ, ·ÊÔ‡ ·Ó¤Î·ıÂÓ ‹Ù·Ó Ù·˘ÙÈṲ̂ÓÔ Ì ÙËÓ ¤ÓÓÔÈ· Ù˘ ÂȉˆÏÔÏ·ÙÚ›·˜ Î·È ŒÏÏËÓ˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ ÔÈ ÂȉˆÏÔÏ¿ÙÚ˜. ŒÙÛÈ,
æËÊȉˆÙfi ·fi ÙÔÓ Î·ı‰ÚÈÎfi Ó·fi ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ÛÙËÓ ∫fiÎÎÈÓË ¶Ï·Ù›· Ù˘ ªfiÛ¯·˜. POSZTOS/SHUTTERSTOCK
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
[213]
[214]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ΢ڛˆ˜ ∂ÏÏ¿‰·˜ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ∂ÏÏ·‰ÈÎÔ›, ÁÈ· Ó· ÌË ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È ÙÔ fiÓÔÌ· ŒÏÏËÓ·˜, Ô˘ ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ÙÂÏ›ˆ˜ ·Û˘Ì‚›‚·ÛÙÔ Ì ÙË Ó¤· Ù¿ÍË Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ. ™˘Ó¤‚Ë ÏÔÈfiÓ ÙÔ ÂÍ‹˜ ·Ú¿‰ÔÍÔ Ê·ÈÓfiÌÂÓÔ: ÂÓÒ Ë ÎÔÈÓˆÓ›· Î·È ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ¤Ó· ·fi Ù· ΢ÚÈfiÙÂÚ· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ‰ÂÓ ·Ô‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÙÔ ¿ÏÏÔ ‚·ÛÈÎfi ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ˘, ÙÔ fiÓÔÌ·. ∫·È ·˘Ùfi ÁÈ·Ù› Ô ÌÂ۷ȈÓÈÎfi˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó, fiˆ˜ ͤÚÔ˘ÌÂ, ·˘Ùfi˜ Ô˘ ›¯Â ‰È·ÌÔÚʈı› ÛÙË ÌËÙÚfiÔÏ‹ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÌÈ· Ó¤· ÂΉԯ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡, Ô ÔÔ›Ô˜ Î·È ¿ÏÏÔÙ ›¯Â ˘ÔÛÙ› ·ÏÏ·Á¤˜ Ì ÙË ‰È¿‰ÔÛË ÛÙËÓ ∞Û›· Î·È ÙËÓ ÂÈÌÂÈÍ›·, Î·È ÙË Û˘Ó‡·ÚÍË Ì ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi. ªÂ ÙÔ ¤Ú·ÛÌ· fï˜ ÙÔ˘ ¯ÚfiÓÔ˘, ÂÂȉ‹ Ë ÎÔÈÓˆÓ›· ÌÈÏÔ‡Û ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· Î·È ÙË ‰È‰·ÛÎfiÙ·Ó ˆ˜ ÌËÙÚÈ΋, ÂÓÒ ‰È¿‚·˙Â, ÂÚÌ‹ÓÂ˘Â Î·È ı·‡Ì·˙ ٷ ·ÚÈÛÙÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù¿ Ù˘, ·Ó·ÁηÛÙÈο Ô ÌÂ۷ȈÓÈÎfi˜ ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ÂËÚ¿ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô. ¶ÔÈÔ˜ ÌÔÚ› Ó· ·Ó·Ó‡ÛÂÈ ÙÔÓ ·¤Ú· ÙˆÓ ·ÈÛıËÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÛΤ„ÂˆÓ ÙÔ˘ ·ÂÈı·ÏÔ‡˜ ÓÂ˘Ì·ÙÈÎÔ‡ Î·È ËıÈÎÔ‡ ·Ú·‰Â›ÛÔ˘ Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ∂ÏÏ¿‰·˜, ¯ˆÚ›˜ Ó· Ù·
ªÔÏ˘‚‰fi‚Ô˘ÏÔ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· πÛ··Î›Ô˘ ∞′ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ (10571059), Ì ÙÔ ÃÚÈÛÙfi. ™˘Óԉ‡ÂÙ·È ·fi ÙËÓ ÂÈÁÚ·Ê‹ ∂ÌÌ·ÓÔ˘‹Ï ÛÙÔÓ ÂÌÚÔÛıfiÙ˘Ô Î·È ÙËÓ ÚÔÙÔÌ‹ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÛÙÔÓ ÔÈÛıfiÙ˘Ô. μÀ∑∞¡Δπ¡√ ∫∞π Ãπ™Δπ∞¡π∫√ ª√À™∂π√
·Á·‹ÛÂÈ, ·ÎfiÌ· Î·È fiÙ·Ó Ô ›‰ÈÔ˜ ‰ÂÓ ÌÔÚ› Ó· Ú˘ıÌ›ÛÂÈ ÙËÓ È‰ÈˆÙÈ΋ ÙÔ˘ ˙ˆ‹ Û‡Ìʈӷ Ì ·˘Ù¿; ∫¿ÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ ÏÔÈfiÓ ¿Ú¯ÈÛ ӷ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ô˘ ÂÍÂÙ¿˙Ô˘ÌÂ. ¢ÂÓ Ï¤Ì fiÙÈ Â›¯Â ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÔÙ¤ ÂÓÙÂÏÒ˜ Â‰Ò Ë ÌÂϤÙË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÁÏÒÛÛ·˜ Î·È Ù˘ ÊÈÏÔÏÔÁ›·˜. Δ· ÂÈÁÚ¿ÌÌ·Ù· ÙÔ˘ 6Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 7Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ù· ÔÈ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘ ¶ÈÛ›‰Ë Ô˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔ˘Ó Ù· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ∏Ú·ÎÏ›Ԣ, ÔÈ ÊÈÏÔÛÔÊÈΤ˜ ıˆڛ˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ¢·Ì·ÛÎËÓÔ‡, Ë ÛÙÚÔÊ‹ ÚÔ˜ Ù· Ï·ÙˆÓÈο ‰fiÁÌ·Ù· ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ·, ÔÈ ‰È·Ï¤ÍÂȘ ÙÔ˘ ‰È¿ÎÔÓÔ˘ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ¿ıÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ºˆÎ¿ ηÈ, ΢ڛˆ˜, Ô ÂÚ›ÊËÌÔ˜ ‰È¿ÏÔÁÔ˜ ºÈÏfi·ÙÚȘ ‹ ‰È‰·ÛÎfiÌÂÓÔ˜ Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡Ó fiÙÈ ÔÈ ·Ó·ÌÓ‹ÛÂȘ, ÔÈ ·Ú·‰fiÛÂȘ Î·È Ì¤¯ÚÈ Î¿ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô Ù· ÊÚÔÓ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÂËÚ¤·˙·Ó Ì οÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÙËÓ ÎÔÈÓˆÓ›· ÂΛÓË. ΔÔ fiÛÔ Ï›ÁÔ fï˜ ÂȉÚÔ‡Û·Ó fiÏ· ·˘Ù¿ ÛÙÔ Ó‡-Ì· ·ÎfiÌ· Î·È ÙˆÓ ÈÔ ÏfiÁÈˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ ·Ô‰ÂÈÎÓ‡ÂÙ·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙ· ·fi ÙÔ ÂÍ‹˜: ·fi ÙÔÓ 6Ô Ì¤¯ÚÈ ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· Ôχ Û¿ÓÈ· ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ ˘·ÈÓ›ÛÛÔÓÙ·Ó ÙÔÓ ·Ú¯·›Ô ÂÏÏËÓÈÎfi ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜, ÂÓÒ ÙÔ fiÓÔÌ· ŒÏÏËÓ·˜ ‰ÂÓ ·Ó·ÊÂÚfiÙ·Ó Ô‡Ù ̛· ÊÔÚ¿ ˆ˜ Ô˘ ·ÚÌfi˙ÂÈ ÛÙÔ fiÓÔÌ· ¤ıÓÔ˜. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ› ¤ÁÚ·Ê·Ó ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó fï˜ ƒˆÌ·›ÔÈ, ÂÎÊÚ¿˙ÔÓÙ·˜ ¤Ó·Ó ÂÙÂÚfiÎÏËÙÔ ÔÏÈÙÈÛÌfi. øÛÙfiÛÔ, ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ʷÓÂÚ¿ Ô ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi˜ ÙÚfiÔ˜ ˙ˆ‹˜ fiˆ˜ ·˘Ùfi˜ ÙÚÔÔÔÈ‹ıËÎÂ Î·È ‰È·ÌÔÚÊÒıËΠ·fi ÙÔ ·ÛÈ·ÙÈÎfi Ó‡̷. ∞fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ fï˜ Ô˘ Ù· ÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ÔÈ Ù¤¯Ó˜ Î·È ÔÈ ÂÈÛً̘ ÚÔÛٷهÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ ÌÂÙ·ÚÚ‡ıÌÈÛ˘ ηÈ, ΢ڛˆ˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜, ¿Ú¯ÈÛÂ Ë ÂÓ·Û¯fiÏËÛË Ì ÙÔÓ ÎfiÛÌÔ Ù˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜. ∏ ÂÓ·Û¯fiÏËÛË ·˘Ù‹, ÙËÓ ÂͤÏÈÍË Ù˘ ÔÔ›·˜ ı· ·Ú·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÔ˘Ì ·ÚÁfiÙÂÚ·, ¤‰Ú·Û ԢÛÈ·ÛÙÈο ÛÙË ‚·ıÌÈ·›· ‰È·ÌfiÚʈÛË ÙÔ˘ ÓÂfiÙÂÚÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Î·È ÚÔÂÙԛ̷Û ÙËÓ ·Ó·‚›ˆÛË ÙÔ˘ ˙ˆÔÁfiÓÔ˘ ·Ú¯·›Ô˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ Ó‡̷ÙÔ˜, ·ÓÙ› ÙÔ˘ ·ÛÈ·ÙÈÎÔ‡ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÚÈÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ fï˜ ÚÔοÏÂÛÂ, ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÂÓfi˜ ·Ú¿ÍÂÓÔ˘ Û˘Ó‰˘·ÛÌÔ‡ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ, ÌÂÁ¿Ï˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ù˘ ȉȷ›ÙÂÚ˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
[215]
∏ Ó¤· ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ÓËȷ΋ ËÏÈΛ· Î·È Â›¯Â ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÌÂÈÚ›· ÛÙ· ÏfiÁÈ· ·Ú¿ ÛÙ· ¤ÚÁ·. ‹Ù·Ó Ë Û˘ÁÎÚfiÙËÛË ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÌÈ·˜ ÔÏ˘¿ÚÈıÌ˘ Î·È ÈÛ¯˘Ú‹˜ Ù¿Í˘ ÏfiÁÈˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ, Ë ÔÔ›· ÙÂÏÈο ˙‹Ï„ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›· ÂÂȉ‹ ηÙ›¯Â fiÏ· Ù· ÛËÌ·ÓÙÈο ·ÍÈÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ¡·È ÌÂÓ ·Ó¤Î·ıÂÓ ÏfiÁÈÔÈ ¿Ó‰Ú˜ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ÔÏϤ˜ Î·È ‰È¿ÊÔÚ˜ ÎÚ·ÙÈΤ˜ ˘ËÚÂۛ˜, ·fi οÔÈÔ fï˜ ÛËÌÂ›Ô Î·È ÌÂÙ¿ ÔÈ ·ÍÈÒÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·˘Í‹ıËÎ·Ó ˘ÂÚ‚ÔÏÈο. Ÿ¯È ÌfiÓÔ ‹Ù·Ó ‹‰Ë ·Û‡ÁÎÚÈÙ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÔÙ¤, ·ÏÏ¿ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙·Ó Ì ÂÚÈÊÚfiÓËÛË ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó ÛÙ· ¯¤ÚÈ· ÙÔ˘˜ ÙȘ Ù‡¯Â˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ÂÚÈÊÚfiÓËÛË ·˘Ù‹ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ·fiÏ˘Ù· ‰ÈηÈÔÏÔÁË̤ÓË. ∏ Âη›‰Â˘ÛË ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ· ›¯Â ÂÏ¿¯ÈÛÙ· Ú·ÎÙÈÎfi ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·. √È ÏfiÁÈÔÈ ¤ÁÚ·Ê·Ó ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ÈÔ ÛˆÛÙ¿ ·fi ÔÙ¤, ‰È¿‚·˙·Ó Î·È Î·Ù·Ï¿‚·ÈÓ·Ó Ù· ·ÚÈÛÙÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù¿ Ù˘, ·ÏÏ¿ ·Â›¯·Ó Ôχ ·fi ÙÔ Ó· ‰È·Ó¤ÔÓÙ·È ·fi ÙË ‰‡Ó·ÌË Î·È ÙËÓ ·Í›· Ù˘ ·Ú¯·›·˜ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÛΤ„˘. ∏ ÂÓ‰˘Ó¿ÌˆÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ›‰Ô˘˜ ¤ÁÈÓ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Ôχ ·ÚÁfiÙÂÚ·. ΔfiÙÂ Ë Ó¤· ·˘Ù‹ ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ·ÎfiÌ· Û ÓËȷ΋ ËÏÈΛ· Î·È Â›¯Â ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ÂÌÂÈÚ›· ÛÙ· ÏfiÁÈ· ·Ú¿ ÛÙ· ¤ÚÁ·. √È ¿ÓıÚˆÔÈ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ ÙËÓ ÂÎÚÔÛˆÔ‡Û·Ó, ÂÂȉ‹ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÁÚ¿ÊÔ˘Ó ÈÔ ÛˆÛÙ¿ ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· Î·È Ó· ·ÓÙÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È Ù· ·ÚÈÛÙÔ˘ÚÁ‹Ì·Ù¿ Ù˘, ¤ÓȈı·Ó fiÙÈ ‹Ù·Ó Ô‡Ùˆ˜ ‹ ¿Ïψ˜ ‰È·ÊÔÚÂÙÈÎÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ∞ÛÈ¿Ù˜ Û·ıÔÊfiÚÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÌfiÓÔ Ë ·ÚÂÊı·Ṳ́ÓË ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· Û˘Ó¤‰Â Ì ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi. ∂ÎÙfi˜ ·˘ÙÔ‡, Ë Ù¿ÍË ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ ·¤ÎÙËÛ ÙfiÙ ¤Ó·Ó ÈÛ¯˘Úfi Û‡ÌÌ·¯Ô, ÙÔÓ ÎÏ‹ÚÔ, Ô˘ Î·È ·˘Ùfi˜ ·ÈÛı·ÓfiÙ·Ó ÙÔÓ ›‰ÈÔ ·ÔÙÚÔÈ·ÛÌfi ÁÈ· ÂΛÓÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌÈÛÙ¤˜, ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ fiÙÈ, ·Ó Î·È ‰ÂÓ Â›¯·Ó Ô‡Ù ÙË Û˘Ó›‰ËÛË ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ Ô‡Ù ¿ÓÙ· ÛˆÛÙ¤˜ ıÚËÛ΢ÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜, ‰ÂÓ ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó ÙÔ Ú·ÎÙÈÎfi Ó‡̷ Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ Âȯ›ÚËÛ·Ó Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÔ˘Ó Ù· ÂÈ˙‹ÌÈ· ÁÈ· ÙË Û˘ÓÙ‹ÚËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÚÔÓfiÌÈ· Î·È ÔʤÏË ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, Ë Ù¿ÍË ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ, ÚÔÛÙ·ÙÂ˘Ì¤ÓË, ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Î·È ‰È·ÛÊ·ÏÈṲ̂ÓË, ΋ڢÍ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜ ·fi Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·.
μ·ÛÈÏ›· Î·È ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ ∂›‰·Ì fiÙÈ, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘, Ë ÌÂÚ›‰· ·˘Ù‹ ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ ˘ÔÛΤÏÈÛ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ Î·È ¤‰ˆÛ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙËÓ ·‰‡Ó·ÌË £ÂÔ‰ÒÚ·, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ›ÛÙ¢ fiÙÈ ı· ¤Î·Ó fi,ÙÈ ‹ıÂÏÂ. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜ ·Ó¤‚·Û ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔÓ ·ÓfiËÙÔ Á¤ÚÔÓÙ· ªÈ¯·‹Ï ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎfi Î·È Ì¤Ûˆ ·˘ÙÔ‡ ηٷ›ÂÛ ÙfiÛÔ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·, Ô˘ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÛÙ·ÛÈ¿ÛÂÈ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ηٷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜. Δ· ¯ÚfiÓÈ· ·˘Ù¿ ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘ ‹Ù·Ó Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ Ô §Âȯԇ‰Ë˜71, Ô ÔÔ›Ô˜ ÁÈ· ÌÂÁ¿ÏÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ›¯Â ‰È·ÙÂϤÛÂÈ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙÂ˘Ì¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ̤ۈ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·˘Ùfi˜ ˙‹ÙËÛ ӷ Û˘Ó‰È·ÏÏ·Á› Ì ÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi Î·È ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘. √È ¿ÏÏÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó Ô Û‡ÁÎÂÏÏÔ˜ §¤ÔÓÙ·˜ Ô ™ÙÚ·‚ÔÛfiÓ‰˘ÏÔ˜, Ô˘ ¤‰Ú·Û ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ¢′ Î·È Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ·˜, Ô Úfi‰ÚÔ˜ £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∞ψfi˜ Î·È Ô ·ÔηÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ ‡·ÙÔ˜ ÙˆÓ ÊÈÏÔÛfiʈÓ, Ô æÂÏÏfi˜72. ∞˘Ù‹ Ë ·Ú¿Ù·ÍË Â›¯Â ÌÂÓ ··ÍȈı›, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›¯Â ·Ú·ÈÙËı› ·fi ÙȘ ·ÍÈÒÛÂȘ Ù˘ ηÈ, ÂÂȉ‹ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ·ÓıÚÒÔ˘˜ ÔÏ˘Ì‹¯·ÓÔ˘˜, ›¯Â ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ ÙÚfiÔ˘˜ Ó· ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒÛÂÈ Ì ÔÏÈÙÈΤ˜ ÂÓ¤ÚÁÂȘ ÙËÓ ‹ÙÙ· Ô˘ ›¯Â ˘ÔÛÙ› ÛÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜. ∞˘Ùfi ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ÙÔ ·Ó¯Ù› Ë ÂÚ‹Ê·ÓË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·, Ô˘ ›¯Â Û˘Ó›‰ËÛË fiÙÈ ·fi ·˘Ù‹Ó ÂÍ·ÚÙÈfiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ Ë ÛˆÙËÚ›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, Ô fiÏÂÌÔ˜ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙȘ ‰‡Ô ·Ú·Ù¿ÍÂȘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Û˘Ó¯ÈÛÙ›. ∞˘Ù‹ ÏÔÈfiÓ ÙË Ó¤· ‰˘Û¯ÂÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË ¤Ú ΢ڛˆ˜ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ fiÙ·Ó Î·Ù¤Ï·‚ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. ∫·È ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ ÌÂÙÚÈÔ·ı‹˜ Î·È Û˘ÓÂÙfi˜, ‰ÂÓ ı¤ÏËÛÂ, ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔ˜ ÙË Ó›ÎË ÙÔ˘, Ó· ÂÍ¢ÙÂÏ›ÛÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙËÓ Ù¿ÍË ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ. ∫È ·˘Ùfi ÁÈ·Ù› ÔÈ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ Î·È Ô ·ÙÚȿگ˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ Û˘ÓÂÚÁ¿ÛÙËÎ·Ó ‚¤‚·È· ·Ó·ÁηÛÙÈο Ì·˙› ÙÔ˘, ·ÏÏ¿
[216]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¡¤· ªÔÓ‹ Ã›Ô˘, ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ∏ ·ÊÔÚÌ‹ ÁÈ· ÙËÓ Âȉ›ӈÛË ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Ì ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ‹Ù·Ó Ë ‰‹Ì¢ÛË ÙˆÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ Û ÔÏÏ¿ ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ·, ÁÂÁÔÓfi˜ Ô˘ Ë ∂ÎÎÏËÛ›· ıÂÒÚËÛ ÚÔÛ‚ÏËÙÈÎfi. DEAGOSTINI PICTURE LIBRARY/SCALA
·˘Ù‹ Ë Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÍÔ̷χÓÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Û˘Ì‚È‚¿˙ÔÓÙ·˜ fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û ÙȘ ‰‡Ô ·ÓÙ›·Ï˜ ·Ú·Ù¿ÍÂȘ. °È’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi ¤Î·Ó Úfi‰ÚÔ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi, Ù›ÌËÛ ‰ÂfiÓÙˆ˜ ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ¤‰ˆÛ ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· ÌÂÁ¿ÏË ÂÏ¢ıÂÚ›·, Ù˘ ¤ÙÚ„ ӷ ‰ÈÔÚ›˙ÂÈ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÔÈÎÔÓfiÌÔ Î·È Û΢ÔʇϷη, Ô˘ ÚÈÓ ÁÈÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Î·È Ù›ÌËÛ Ì ·ÍÈÒÌ·Ù· ÙÔ˘˜ ·ÓÈ„ÈÔ‡˜ ÙÔ˘ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, fï˜, ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·‰È΋ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Û˘Ó·ÁˆÓÈÛÙ¤˜ ÙÔ˘, Ô‡Ù ӷ ı˘ÛÈ¿ÛÂÈ ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙȘ ÂÍÔ˘Û›Â˜ Ù˘ ·Ú¿Ù·Í˘ ÛÙËÓ ÔÔ›· ‹Ù·Ó ·Ú¯ËÁfi˜ Î·È Ì ÙËÓ ÔÔ›· η٤Ϸ‚ ÙÔ ıÚfiÓÔ, ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔÓ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ ÎÔ˘ÚÔ·Ï¿ÙË Î·È ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ˘ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi, ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË, ÌÂÁ¿ÏÔ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ, ¤ÎÔ„Â ÓÔÌ›ÛÌ·Ù· Ô˘ ÙÔÓ ·ÂÈÎfiÓÈ˙·Ó Ó· ÎÚ·Ù¿ÂÈ ÛÙ· ¯¤ÚÈ· Û·ı› Î·È -ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ- ·Ó·Î¿ÏÂÛ ÙȘ ‰ˆÚ¤˜ Ô˘ ›¯·Ó Á›ÓÂÈ ÛÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ Î·È ˙ËÌ›ˆÛ·Ó ÙÔ ‰ËÌfiÛÈÔ Ù·Ì›Ô, ÂÓÒ ‰‹Ì¢Û ÔÏÏ¿ ÌÔÓ·ÛÙËÚȷο ÎÙ‹Ì·Ù·. ∞˘Ù‹ Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ‰ÂÓ ‰˘Û·Ú¤ÛÙËÛ ԇÙÂ Î·Ó ÙÔ˘˜ ÏÔÁ›Ô˘˜ Î·È ·˘Ùfi Ê·›ÓÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÌÈÏ¿ ÁÈ’ ·˘Ùfi Ô πˆ¿ÓÓ˘ ™Î˘Ï›Ù˙˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó‹Î Û ·˘Ù‹ ÙËÓ Ù¿ÍË Î·È ı· Â›Ó·È Ô Ô‰ËÁfi˜ Ì·˜ ÛÙ· ÚÒÙ· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤Ó˘ ÂÚÈfi‰Ô˘, fiÓÙ·˜ ¤Ó·˜ ¿Ó‰Ú·˜ Û˘ÓÂÙfi˜ Î·È Ôχ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ·. √ ™Î˘Ï›Ù˙˘ ÏÔÈfiÓ, ÂÍÈÛÙÔÚÒÓÙ·˜ Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙË ‰‹Ì¢ÛË, ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ù· ÂÍ‹˜: «∏ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ·˘Ù‹ ıˆڋıËΠ·fi fiÛÔ˘˜ ÙËÓ ¤ÎÚÈÓ·Ó ÂÈfiÏ·È· fiÙÈ ‹Ù·Ó ·Û‚‹˜ Î·È ·Ú¿ÓÔÌË Î·È fiÙÈ ·ÔÛÎÔÔ‡Û ÛÙËÓ ÈÂÚÔÛ˘Ï›·. À‹Ú¯·Ó fï˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ Ô˘ ¤ÎÚÈÓ·Ó ‚·ı‡ÙÂÚ· fiÙÈ Ë Ú¿ÍË ·˘Ù‹ ı· ›¯Â ıÂÙÈÎfi ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ·ÊÔ‡ ÚÔÂÙԛ̷˙ ÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ ÁÈ· ÙËÓ ·ÎÙËÌÔÛ‡ÓË Î·È ÂÚÈfiÚÈ˙ ÙË ¯Ïȉ‹ Î·È ÙËÓ ÔÏ˘Ù¤ÏÂÈ· ÙˆÓ Á·ÈÔÎÙËÌfiÓˆÓ. ¶ÚÔʇϷÛÛ ·ÎfiÌ· ÙÔ˘˜ ÁˆÚÁÔ‡˜ ·fi ÙËÓ Î·Î›· Î·È ÙËÓ ÏÂÔÓÂÍ›· ÙˆÓ ÌÔÓ·¯ÒÓ. ΔÔ Ì¤ÙÚÔ ·˘Ùfi ÙÂÏÈο ÂÊ·ÚÌfiÛÙËΠfi¯È ÌfiÓÔ ÛÙ· ÌÔÓ·ÛÙËÚȷο ·ÏÏ¿ Î·È Û fiÏ· Ù· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ÎÙ‹Ì·Ù·». ∞ÏÏ¿ ·Ó ÔÈ ÏfiÁÈÔÈ -ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÔÈ ÈÔ Û˘ÓÂÙÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜- ›¯·Ó ·˘Ù‹ ÙËÓ ¿Ô„Ë ÁÈ· ÙÔ ‰È¿Ù·ÁÌ· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Û¯ÂÙÈο Ì ٷ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ÎÙ‹Ì·Ù·, Ô ·ÙÚȿگ˘ Ê·›ÓÂÙ·È fiÙÈ ÔÚÁ›ÛÙËΠÔχ Ì ·˘Ùfi. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ô ™Î˘Ï›Ù˙˘ ·Ô‰›‰ÂÈ ÙËÓ Í·ÊÓÈ΋ ·ÏÏ·Á‹ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ÛÙÔÓ ÂÚ‹Ê·ÓÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚfiÛ‚·Ï Ì ÙÔ Ó· ÌËÓ ·Ô‰¤¯ÂÙ·È ¿ÓÙ· ÙȘ Û˘Ó¯›˜ Î·È ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ·Ú¿ÏÔÁ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ÂÌ›˜, ·Ó
Î·È ‰ÂÓ ·ÌÊÈÛ‚ËÙԇ̠ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ‰ÂÓ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙ Ҙ ¤ÂÈÙ· ·fi Ù¤ÙÔÈÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi Ì ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ªÔÓÔÌ¿¯Ô, ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ï¤ÁÂÙ·È fiÙÈ ‰ÂÓ Î¤Ú‰ÈÛ ÔÏÏ¿ ÚÔÓfiÌÈ·, ¿ÏÏ·Í ÌÂÌÈ¿˜ ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔÓ ∫ÔÌÓËÓfi, ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯Â ˆÊÂÏËı› ÙfiÛÔ Ôχ, ÌfiÓÔ Î·È ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ fiÙÈ ·˘Ùfi˜ ‰ÂÓ ÂÓ¤‰È‰Â Û fiϘ ÙÔ˘ ÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ. ∏ ÔÏÔÎÏËÚˆÙÈ΋ ·ÏÏ·Á‹ ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙÔ˘ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘ Ì ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ‰‡ÛÎÔÏ· ÌÔÚ› Ó· ÂÍËÁËı› ¯ˆÚ›˜ οÔÈ· ¿ÏÏË, ÈÔ ÛÔ‚·Ú‹ Î·È ÈÔ ‰˘Ó·Ù‹ ·ÊÔÚÌ‹. •¤ÚÔ˘Ì ‚¤‚·È· fiÙÈ Ë ·ÊÔÚÌ‹ ·˘Ù‹ ‰fiıËΠ̠ÙË ‰‹Ì¢ÛË ÔÏÏÒÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈ·ÎÒÓ ÎÙËÌ¿ÙˆÓ, Ô˘ Ë ∂ÎÎÏËÛ›· ÙË ıÂÒÚËÛ ÌÂÁ¿ÏË ÚÔÛ‚ÔÏ‹. º·›ÓÂÙ·È ÏÔÈfiÓ ÈÔ Èı·Ófi fiÙÈ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ·˘Ù‹˜ ΢ڛˆ˜ Ô ·ÙÚȿگ˘ ۋΈÛ ̷˚Ú¿ÎÈ Î·Ù¿ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠ӷ ÔÓÔÌ¿ÛÔ˘Ì ‰È·ÊÔÚÂÙÈο ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ê¤ÚıËΠÙfiÙ ÛÙÔÓ ·ÓÒÙ·ÙÔ ¿Ú¯ÔÓÙ· Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜. ¶›ÛÙ¢ fiÙÈ Ë ÈÂÚÔÛ‡ÓË ‰ÂÓ ‰È¤ÊÂÚ Û ٛÔÙ ·fi ÙË ‚·ÛÈÏ›· ηÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, fiÙÈ Ë ÚÒÙË ‹Ù·Ó ÈÔ Ù›ÌÈ·. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÌfiÓÔ ÛÙË ıˆڛ·, ·ÏÏ¿ ÊfiÚÂÛÂ Î·È Ù· ÎÔÎÎÔ‚·Ê‹ ¤‰ÈÏ·73, Ù· ÔÔ›· ÊÔÚÔ‡Û·Ó ÌfiÓÔ ÔÈ ‚·ÛÈÏÈ¿‰Â˜. ŒÙÛÈ, ÛÙ¿ıËΠÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ ÎÔÈÓfi ˆ˜ ÂÈÊ·Ó‹˜ ·ÓÙ›·ÏÔ˜ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ¿Ú¯ÔÓÙ· Î·È ¿Ú¯ÈÛ ӷ ÙÔÓ ·ÂÈÏ› ÍÂοı·Ú·, ·ӷϷ̂¿ÓÔÓÙ·˜ ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÌÈ· ·ÚÔÈÌ›·, Ô˘ ·fi ÙfiÙ ϤÁÂÙ·È Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ·: «ºÔ‡ÚÓÂ, ÂÁÒ Û ¤¯ÙÈÛ·, ÂÁÒ ı· Û ¯·Ï¿Ûˆ». ΔÂÏÈο, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÂÓ ÙÔÓ ¿ÓÙÂÍÂ Î·È ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛ ̷˙› Ì ÙÔ˘˜ ·ÓÈ„ÈÔ‡˜ ÙÔ˘ Á‡Úˆ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 1058 ÛÙËÓ ¶ÚÔÎfiÓÓËÛÔ. §›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ ¤Î·Ó ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë Ì ÙËÓ „‹ÊÔ ÙˆÓ ÌËÙÚÔÔÏÈÙÒÓ, ÙÔ˘ ÎÏ‹ÚÔ˘ Î·È fiÏÔ˘ ÙÔ˘ Ï·Ô‡ ÙÔ ÁÓˆÛÙfi Û ÂÌ¿˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ §Âȯԇ‰Ë. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ πÛ·¿ÎÈÔ˜, ÂÓÒ ·¿ÏÏ·Í ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi ÌÈ· Ó¤· ÂȉÚÔÌ‹ ÙˆÓ √‡ÁÁÚˆÓ Î·È ·fi ÌÈ· ·ӿÛÙ·ÛË ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ, ‰ÂÓ ÌfiÚÂÛ ӷ ÂÍÔ̷χÓÂÈ ÙȘ ‰˘ÛÎÔϛ˜ Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË - Ô‡Ù Ì ÙÔ Ó· ÙËÚ‹ÛÂÈ ÙËÓ ›‰È· ÛÙ¿ÛË ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ·ÓÙ›·Ï˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ ·Ú·Ù¿ÍÂȘ Ô‡Ù Ì ÙËÓ ·˘ÛÙËÚfiÙËÙ· Ì ÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÂÚÈʤÚıËΠÛÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ. √È ‰‡Ô ·Ú·Ù¿ÍÂȘ Û˘Ó¤¯ÈÛ·Ó Ó· ÂÚ›˙Ô˘Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, Ì ÙËÓ ·Ú¿Ù·ÍË ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ Ó· ˘ÂÚÙÂÚ›. √ ∫·Ù·Î·ÏÒÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜ -Ë ‰fiÍ· Î·È ÙÔ ÛÙ‹ÚÈÁÌ· ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ- ‰ÂÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È È· Î·È Î·Ù¿ ¿Û· Èı·ÓfiÙËÙ· ›¯Â Âı¿ÓÂÈ, ÁÈ·Ù› Ô ∫·Ù·Î·ÏÒÓ, Ô˘ ›ÎÔÛÈ ¯ÚfiÓÈ· ÌÂÙ¿ ·Ó·Ê¤ÚÂÙ·È ˆ˜ ˘ÔÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ÙÔ˘ μÚ˘ÂÓÓ›Ô˘, ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ Û˘ÁÁÂÓ‹˜ ÙÔ˘ ‰ÈÎÔ‡ Ì·˜
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
‹Úˆ·. ¶ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ‰Â˘ÙÂÚÔÎÏ·Û¿ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ›¯·Ó ¿ÂÈ Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙˆÓ ·ÓÙȿψÓ, ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÌfiÓÔ ¤ÙÛÈ ı· ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ‰È·ÛÒÛÔ˘Ó Î·È Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó Ù· ÔʤÏË ÙÔ˘˜. ªÂ ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ fi¯È ÌfiÓÔ Ù·ÂÈÓÒıËÎÂ Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË, ·ÏÏ¿ Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ·Ú·ÌÂÏ‹ıËΠÔχ. ŒÙÛÈ, Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ -Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó Ô Ê˘ÛÈÎfi˜ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘˜ Î·È Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ó¯ı› È· ÙËÓ ·Ô‰˘Ó¿ÌˆÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ›¯Â ·ÔÎÚÔ‡ÛÂÈ Ì ÂÈÙ˘¯›· ÙfiÛÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜- ‚Ú¤ıËΠ۠Ôχ ‰‡ÛÎÔÏË ı¤ÛË, ·ÊÔ‡ ‰ÂÓ Â›¯Â ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ô˘ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·Ó ÁÈ· Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ fiˆ˜ ¤Ú ÙËÓ ·Ó·Ù·Ú·¯‹ Ô˘ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡ÛÂ. ∞˘Ùfi ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ÙÔ Û˘Ì¤Ú·ÛÌ· ‚Á·›ÓÂÈ ·fi Ù· ‰È¿ÊÔÚ· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿. ™Ù· Ù¤ÏË ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 1059 Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ¯Ù˘‹ıËΠÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· οÔÈÔ˘ ΢ÓËÁÈÔ‡ ·fi ÎÂÚ·˘Ófi, ·ÚÚÒÛÙËÛÂ, ·Ú·ÈÙ‹ıËΠ·fi ÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È ¤ÁÈÓ ÌÔÓ·¯fi˜ ÛÙË ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘.
¶fiÛÔ ÛÔ‚·Ú‹ ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·Û‹ ÙÔ˘, ÒÛÙ ӷ ÙÔÓ ·Ó·ÁοÛÂÈ Ó· ·Ú·ÈÙËı›, ‰ÂÓ ÙÔ Í¤ÚÔ˘ÌÂ. ΔÔ Û›ÁÔ˘ÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ ¤˙ËÛ ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· ηÈ, Û‡Ìʈӷ Ì fiÛ· ϤÁÔÓÙ·Ó ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· ·˘Ùfi ÁÈ· ÂΛÓÔÓ, Ë ˘Á›· ÙÔ˘ ‹Á·ÈÓ ηχÙÂÚ·. ∞ÏÏ¿ ·fi ÙÔ ‰È¿‰Ô¯Ô Ô˘ fiÚÈÛ Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ÙÔÓ Â›¯·Ó ÊÔ‚›ÛÂÈ Ù· ÂÌfi‰È· Ô˘ ÙÔ˘ ¤ıÂÛ·Ó Î·È, ÌËÓ ÌÔÚÒÓÙ·˜ Ó· ·ÓÙ¤ÍÂÈ ÙȘ ·˘Í·ÓfiÌÂÓ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÓ‰ÒÛÂÈ Û ·˘Ù‹Ó. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ›¯Â ÌÂÓ ¯¿ÛÂÈ ÙÔ ÌÔÓ·¯ÔÁÈfi ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ê‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘, ·ÓÙÚ‡ÔÓÙ¿˜ ÙË Ì οÔÈÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. ªÔÚÔ‡Û ӷ ·Ê‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÛÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, ÛÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘ £Âfi‰ˆÚÔ ¢ÔÎÂÈ·Ófi ‹ Û οÔÈÔÓ ¿ÏÏÔÓ ·fi ÙÔ˘˜ ÔÏÏÔ‡˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ ·fi ·˘Ù¿, ÁÈ·Ù› ‰ÂÓ ‹ıÂÏ ηÓ›˜ ·fi ÙÔ˘˜ Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÙÔ˘ Ó· ˙‹ÛÂÈ ÙËÓ ·ÁˆÓ›· Ô˘ ›¯Â ÂÚ¿ÛÂÈ ·˘Ùfi˜. ŒÎ·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿ ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ¢Ô‡Î·, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ‚¤‚·È· ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ ›¯·Ó ÂÍÂÁÂÚı› ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï
[217]
[218]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
™ÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡, ·ÏÏ¿ ·fi ÙfiÙ ·ÊÈÂÚÒıËΠÙfiÛÔ ÛÙÔ˘˜ ÏÔÁ›Ô˘˜, Ô˘ ¤ÏÂÁÂ: «∂Í·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·ʋ˜ ÌÔ˘ Ì ÙÔ˘˜ ÏÔÁ›Ô˘˜, ı· ¤Ú ӷ Ì ·Ó·ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÈ’ ·˘Ù‹Ó ·Ú¿ ÁÈ· ÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi ·Í›ˆÌ·». ™Â ·˘Ù‹ ÙÔ˘ ÙË ÛÙ¿ÛË Û˘Ó¤‚·ÏÂ Î·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ‹Ù·Ó ·ÓÙÚÂ̤ÓÔ˜ Ì ÙËÓ Ôχ ÛÔÊ‹ Î·È ÌÔÚʈ̤ÓË ∂˘‰ÔΛ·, Ë ÔÔ›· ¤ÁÚ·„ «ÙËÓ πˆÓÈ¿, Ô˘ ‹Ù·Ó ÌÈ· Û‡ÓÔ„Ë Ù˘ ÁÂÓ·ÏÔÁ›·˜ ÙˆÓ ıÂÒÓ, ÙˆÓ ËÚÒˆÓ Î·È ÙˆÓ ËÚˆ›‰ˆÓ, ηıÒ˜ Î·È ÙˆÓ Û¯ÂÙÈÎÒÓ Ì‡ıˆÓ Î·È ·ÏÏËÁÔÚÈÒÓ Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙȘ ÌÂÙ·ÌÔÚÊÒÛÂȘ ÙÔ˘˜».
∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜ ∏ ηٷÛÙÚÔÊÈ΋ ›‰Ú·ÛË ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ ΔfiÙÂ Û˘Ó¤‚ËÛ·Ó ÙÂÚ¿ÛÙȘ Î·È ÔϤıÚȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, Ô˘ ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ·ÂÈÏÔ‡Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ̤Ú˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ Î·È ‰ÂÓ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÙËÎ·Ó -fiˆ˜ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÂÏ›ÛÂÈ Î·Ó›˜ ÁÈ· ÌÈ· ÛÙÈÁÌ‹- Ì ÙËÓ ·Ó·ÚÚ›¯ËÛË ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜74, fiÙ·Ó ÛÙ¤ÊıËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÙÔ 1059, ÙË Ì¤Ú· ÙˆÓ ÃÚÈÛÙÔ˘Á¤ÓÓˆÓ, ÂÈÎÂÓÙÚÒıËΠÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË, ÛÙËÓ ·ÔÓÔÌ‹ Ù˘ ‰ÈηÈÔÛ‡Ó˘, ÛÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË ÙˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ Î·È ÛÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ, ÂÓÒ ·‰È·ÊfiÚËÛ ÙÂÏ›ˆ˜ ÁÈ· ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ÙÔ˘ ·Ô‰˘Ó·ÌÒıËΠϋڈ˜. ∂ȉÈο Ë Ì·Ó›· Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÙfiÙ ÁÈ· ÙȘ ÛÔÊÈÛÙÈΤ˜ ÌÂıfi‰Ô˘˜ Î·È Ù· ‰ÈηÓÈο ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ·, Ô˘ «¤Î·Ó ·ÎfiÌ· Î·È ·˘ÙÔ‡˜ Ô˘ ¤·ÈÚÓ·Ó Ì¤ÚÔ˜ ÛÙȘ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ Ó· ·Ê‹ÓÔ˘Ó Ù· fiÏ· Î·È Ó· ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·È Ì ÓÔÌÈο ı¤Ì·Ù·». ªÂ ·˘Ù¿ ÏÔÈfiÓ ·Û¯ÔÏÔ‡ÌÂÓÔ˜ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ «·Ú·Ì¤ÏËÛ ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ Î·È Î˘Ú›ˆ˜ ÙˆÓ ÚˆÌ·˚ÎÒÓ Û˘ÓfiÚˆÓ. ŒÙÛÈ, fiÏ· ·˘Ù¿ ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·Ó Î·È ÏÂËÏ·ÙÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ Î·È ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙË ‚›·ÈË ˘Ô¯ÒÚËÛË Î·È ÙÔÓ ÙÚfiÌÔ ÙˆÓ ·Ú·ÌÂÏËÌ¤ÓˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ». ™ÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ù˘ ÔÎÙ·ÂÙÔ‡˜ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ¢Ô‡Î· (1060-1067) ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ fi¯È ÌfiÓÔ ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó ÙËÓ π‚ËÚ›·, ÙË ªÂÛÔÔÙ·Ì›·, ÙË Ã·Ï‰·›·, ÙË ªÂÏÈÙËÓ‹, ÙËÓ ∫ÔÏÒÓÂÈ· Î·È fiϘ ÙȘ ¯ÒÚ˜ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ∂˘ÊÚ¿ÙË, ·ÏÏ¿ Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÔÚÈÛÙÈο Î·È ÙË ªÂÁ¿ÏË ∞ÚÌÂÓ›·. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË, ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· η٤Ϸ‚·Ó fiϘ ÙȘ fiÏÂȘ Ô˘ ηÙ›¯·Ó ÂΛ ·ÎfiÌ· ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜, Ì ÂÍ·›ÚÂÛË Ì›· ÌfiÓÔ, ÙË μ¿ÚË. ∞ÏÏ¿ Î·È Ë Ù‡¯Ë ÙˆÓ Â˘Úˆ·˚ÎÒÓ Â·Ú¯ÈÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ηχÙÂÚË ·˘Ù¿ Ù· ¯ÚfiÓÈ·.
ΔÔ 1065 ¤Î·Ó ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ‚ÔÚÚ¿, ÛÙȘ fi¯ı˜ ÙÔ˘ ÿÛÙÚÔ˘, ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ¤ıÓÔ˜, ÔÈ ·ÔηÏÔ‡ÌÂÓÔÈ √‡˙ÔÈ ‹ √ÁÔ‡˙ÔÈ. √È ‚¿Ú‚·ÚÔÈ ·˘ÙÔ› -Ô˘, Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ™Î˘Ï›Ù˙Ë, ‰È¤ıÂÙ·Ó 600.000 Ì¿¯ÈÌÔ˘˜ ¿Ó‰Ú˜, ÂÓÒ Û‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ∑ˆÓ·Ú¿ ÌfiÓÔ 60.000¤Ú·Û·Ó ÙÔÓ ÔÙ·Ìfi ÿÛÙÚÔ Ì ·Ó·Ú›ıÌËÙ· ÏÔÈ¿ÚÈ· οı ›‰Ô˘˜ ηÈ, ·ÊÔ‡ ηٷÙÚfiˆÛ·Ó ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ô˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÌÔ‰›ÛÂÈ ÙË ‰È¿‚·Û‹ ÙÔ˘˜, ͯ‡ıËÎ·Ó ÛÙËÓ ‡·ÈıÚÔ Ù˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜. ŒÓ· ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘˜ ÚԤϷÛ ̤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ηٷÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ fi,ÙÈ ¤‚ÚÈÛÎÂ Î·È ·Ú¿˙ÔÓÙ·˜ ·Ó·Ú›ıÌËÙ· Ï¿Ê˘Ú·, ·ÏÏ¿ ηıÒ˜ ¤ÛÙÚÂÊÂ Û˘Ó¿ÓÙËÛ ‚·Ú‡ ¯ÂÈÌÒÓ· Î·È ¤¯·Û fi,ÙÈ Â›¯Â ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ. ΔÂÏÈο ¤ÛÙÚ„ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘ Û ÂÏÂÂÈÓ‹ ηٿÛÙ·ÛË. √È ˘fiÏÔÈÔÈ fï˜, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Î·È ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ¤ıÓÔ˘˜, ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ó· η٤¯Ô˘Ó ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, ·fi fiÔ˘ ͯ‡ÓÔÓÙ·Ó Î·È ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó ÙË £Ú¿ÎË Î·È ÙË ª·Î‰ÔÓ›·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚÔÛ¿ıËÛ Ì ‰È¿ÊÔÚ· ‰ÒÚ· Ó· ÙÔ˘˜ ›ÛÂÈ Ó· ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÔ˘Ó, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Ù· ηٿÊÂÚ ηÈ, ÙÂÏÈο, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ. À‹Ú¯Â fï˜ Ù¤ÙÔÈ· ¤ÏÏÂÈ„Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ, ÒÛÙÂ, ÂÓÒ ÚÈÓ ·fi 50 ¯ÚfiÓÈ· ÔÏ˘¿ÚÈıÌ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢·Ó ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜ ηٿÊÂÚ ӷ ‚·‰›ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ √‡˙ˆÓ ÌfiÓÔ Ì 150 ¿Ó‰Ú˜. ∂˘Ù˘¯Ò˜, ÌfiÏȘ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ˘˜ ÏÂÁfiÌÂÓÔ˘˜ ÃÂÈÚÔ‚¿Î¯Ô˘˜, ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠfiÙÈ ÔÈ ÊÔ‚ÂÚÔ› ÂΛÓÔÈ Â¯ıÚÔ› ηٷÛÙÚ¿ÊËÎ·Ó ·fi ÙËÓ ·ÓÔ‡ÎÏ· Î·È ÙËÓ Â›Ó·, ηıÒ˜ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜ ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÙÔ˘˜ ÂÈÙ¤ıËηÓ, ÔÈ Ï›ÁÔÈ Ô˘ ›¯·Ó Ûˆı› ÙÔÓ ÏËÛ›·Û·Ó, ¤ÁÈÓ·Ó Û‡ÌÌ·¯Ô› ÙÔ˘ Î·È ‹Ú·Ó ‰ËÌfiÛÈ· ÁË. ∞˘Ù‹ Ë ÂȉÚÔÌ‹ ‹Ù·Ó Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·fi ÙȘ ·Ó·Ú›ıÌËÙ˜ ÂΛӘ Ô˘ ¤ÁÈÓ·Ó ·fi ÙÔ ‚ÔÚÚ¿ ÛÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 700 ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ¯ÚfiÓˆÓ ‹, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‹Ù·Ó Ë ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙfiÛÔ ÛÔ‚·Ú‹ Î·È ÌÂÁ¿ÏË. ◊Ù·Ó, ·Ï‹ıÂÈ·, ηÈÚfi˜ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ·˘Ùfi ÙÔ Î·Îfi, ÁÈ·Ù›, ·Ó ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡ÛÂ, fi¯È ÌfiÓÔ ı· ÂÍ·Ï›ÊÔÓÙ·Ó Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· Ï›„·Ó· ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÛÌÔ‡ ÛÙȘ ‚fiÚÂȘ ÂΛӘ ¯ÒÚ˜, ·ÏÏ¿ ı· ¯¿ÓÔÓÙ·Ó Î·È ÔÈ ·ÏÏfiÊ˘ÏÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ÂÁηٷÛÙ·ı› ÂΛ Î·È Â›¯·Ó ÂÍÂÏÏËÓÈÛÙ›. ∞ÏÏ¿ Î·È ·˘Ùfi Ó· ÌË ÁÈÓfiÙ·Ó, Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›· Î·È ÂÓ Ì¤ÚÂÈ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· ‹Ù·Ó ÔÈÎÙÚ‹. ™ÙËÓ ÚÒÙË ÚÔÛÙ¤ıËÎ·Ó Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ ™Ï¿‚Ô˘˜, ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ, ÂÓÒ ÛÙË ‰Â‡ÙÂÚË, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘˜ ·ÏÏfiÊ˘ÏÔ˘˜, ÔÈ √‡˙ÔÈ. ŒÙÛÈ, Ô ÂÏÏËÓÈÛÌfi˜ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠͷӿ ÛÙË ª·Î‰ÔÓ›· Î·È Ì¤Ú· Ì ÙË Ì¤Ú· ¯·ÓfiÙ·Ó Ë Èı·ÓfiÙËÙ· Ó· ΢ÚÈ·Ú¯‹ÛÂÈ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·.
[219]
™Ù· ̤۷ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ ‚ÔÚÚ¿ ÔÈ √‡˙ÔÈ ‹ √ÁÔ‡˙ÔÈ, ¤Ó· ‚¿Ú‚·ÚÔ ÙÔ˘ÚÎÈÎfi ¤ıÓÔ˜. ∂ÈÎÔÓÔÁÚ¿ÊËÛË ÂÚÛÈÎÔ‡ ‚È‚Ï›Ô˘ ÙÔ˘ 16Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô˘ ·ÊÔÚ¿ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ÙˆÓ ªÔÁÁfiψÓ, ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È Î·È ÔÈ √‡˙ÔÈ. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
[220]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∞˘Ù¤˜ ‹Ù·Ó ÔÈ ÚÒÙ˜ ÂÈÙÒÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÓÙ·ÁˆÓÈÛÌÔ‡ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÛÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË, ·ÏÏ¿ ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ ¤ÁÈÓ·Ó ÈÔ ÛÔ‚·Ú¤˜. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜ ¤ı·Ó ÙÔ ª¿ÈÔ ÙÔ˘ 1067. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ›¯Â ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÂÈ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ¢Ô‡Î· Î·È Â›¯Â ·Ó·ı¤ÛÂÈ ÙËÓ ÂÈÙÚÔ›· ÙˆÓ ·Ó‹ÏÈÎˆÓ ·È‰ÈÒÓ ÙÔ˘ -ªÈ¯·‹Ï, ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˘ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘- ÛÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘˜ ∂˘‰ÔΛ·, ·ÊÔ‡ ‹Ú ·fi ·˘Ù‹Ó ¤ÁÁÚ·ÊË ‰È·‚‚·›ˆÛË fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ·ÓÙÚ¢fiÙ·Ó Í·Ó¿. ∏ ¤ÁÁÚ·ÊË ·˘Ù‹ ‰È·‚‚·›ˆÛË Î·Ù·Ù¤ıËΠÛÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë πˆ¿ÓÓË •ÈÊÈÏ›ÓÔ, Ô˘ ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈÊ·Ó›˜ ¿Ó‰Ú˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘ Î·È Â›¯Â ·Ó‚› ÛÙÔÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ıÚfiÓÔ ·fi ÙÔ 1064, fiÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ §Âȯԇ‰Ë˜. øÛÙfiÛÔ, fiϘ ·˘Ù¤˜ ÔÈ Ì˯·ÓÔÚڷʛ˜, Ì ÙȘ Ôԛ˜ Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË ‹ıÂÏ ӷ ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ù˘, ı· ·Ó·ÙÚ¤ÔÓÙ·Ó ·fi Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ·. ™ÙË ¢‡ÛË ÔÈ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ› Á›ÓÔÓÙ·Ó fiÏÔ Î·È ÈÔ ÈÛ¯˘ÚÔ› Î·È Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ı· ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó ÙËÓ ÔÏÈÔÚΛ· Ù˘ μ¿Ú˘, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÚÔ‡ÚÁÈÔ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ΢ÚÈ·Ú¯›·˜ ÛÙËÓ πÙ·Ï›·. ∞Ó·ÙÔÏÈο ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ¿ÏÈ ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙ· Û‡ÓÔÚ·. √ ‚·ÛÈÏÈÎfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ·Ï‹ÚˆÙÔ˜, ÛÙÂÚÔ‡ÓÙ·Ó Ù· ·Ó·Áη›·, ›¯Â ·Ó›Î·ÓÔ˘˜ ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ ‹ ·ÚÓÔ‡ÓÙ·Ó Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ‹ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó Ì¿Ù·È·. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔ˘˜ ªÂÏÈÙËÓÔ‡˜, Ô˘ Âȯ›ÚËÛ·Ó Ó· ·ÓÙÈÛÙ·ıÔ‡Ó, ÚÔ‹Ï·Û·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, ÙËÓ ÔÔ›· Î˘Ú›Â˘Û·Ó Î·È ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó. ∞fi ÂΛ fiÚÌËÛ·Ó ÛÙËÓ ∫ÈÏÈΛ·, ÙË ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó Î·È, Ì·›ÓÔÓÙ·˜ ÛÙË ™˘Ú›·, ÚÔοÏÂÛ·Ó ÌÂÁ¿Ï˜ ηٷÛÙÚÔʤ˜ ÛÙÔ Ã·Ï¤È Î·È ÛÙËÓ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·. ∏ ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË ‰È·Ì·ÚÙ˘ÚfiÙ·Ó fiÙÈ Ë ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ¤Ú ӷ ·Ó·ÙÂı› Û ÈÔ ÛÙÈ‚·Ú¿ ¯¤ÚÈ·. «∞fi ·Ó¿ÁÎË» ϤÂÈ Ô ™Î˘Ï›Ù˙˘ «¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ¤Ó·˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Ô˘ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·ÔηٷÛÙ‹ÛÂÈ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Ó· Ù· ÂÍÔ̷χÓÂÈ Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ‰‡ÛÎÔÏÔ˘˜ ηÈÚÔ‡˜». ∏ ∂˘‰ÔΛ·75 ηٿϷ‚ fiÙÈ ¤Ú ӷ ˘Ô·„ÂÈ ÛÙËÓ ·Ó¿ÁÎË ·˘Ù‹ Î·È ÛÙÚ¿ÊËΠÛÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ¢ÈÔÁ¤ÓË76, ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ ·ÓÙÈÚÔÛÒÔ˘˜ Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜
·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜ ÛÙËÓ ∞Û›·, Ô˘ ‹Ù·Ó Ôχ ÁÂÓÓ·›Ô˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Î·È È‰È·›ÙÂÚ· fiÌÔÚÊÔ˜. ∫·Ù·Ï¿‚·ÈÓ fï˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ÌÔÚÔ‡Û ‡ÎÔÏ· Ó· ›ÛÂÈ ÙË Û‡ÁÎÏËÙÔ, ÛÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ÙËÓ ÏÂÈÔ„ËÊ›· Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË, Ô‡ÙÂ Î·È ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, Ô˘ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ Ù˘ ·Ú¿Ù·Í˘ ·˘Ù‹˜, ÁÈ· ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚ¢ÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡. ŒÙÛÈ, ÂÈÓfiËÛ ¤Ó· ·ÛÙÂ›Ô Î·È ¤Í˘ÓÔ Ù¤¯Ó·ÛÌ·. √ ·ÙÚȿگ˘ ›¯Â ¤Ó·Ó ·‰ÂÏÊfi Ô˘ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó μ¿Ú‰·˜ Î·È Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ÂÈÚÚ‹˜ ÛÙȘ ·ÎÔϷۛ˜ Î·È ÛÙȘ ˉÔÓ¤˜, ÂÓÒ ‰ÂÓ ‰È¤ıÂÙ ηӤӷ ·Ôχو˜ ÚÔÙ¤ÚËÌ·. ∏ ‚·Û›ÏÈÛÛ· ÏÔÈfiÓ ‰È·‚›‚·Û ÛÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ fiÙÈ, ·Ó ·˘Ùfi˜ ÂÍ·Ê¿ÓÈ˙ ÙËÓ ¤ÁÁÚ·ÊË ‰È·‚‚·›ˆÛ‹ Ù˘, ı· ·ÓÙÚ¢fiÙ·Ó Ì ÌÂÁ¿ÏË ÚÔı˘Ì›· ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘. ∞˘Ùfi˜ ·Ì¤Ûˆ˜ ‰ÂÏ¿ÛÙËÎÂ Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔ›ËÛ fiÏË ÙËÓ Â˘ÁψÙÙ›· ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· οÓÂÈ ÙÔ˘˜ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ‡˜ ηÈ, ΢ڛˆ˜, ÙÔÓ æÂÏÏfi, Ô˘ ›¯Â ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË ·Ó¿ÌÂÛ¿ ÙÔ˘˜, Ó· ·ÓÙÈÏËÊıÔ‡Ó ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ÈηÓÔÔÈËı› Ë ÎÔÈÓ‹ ÁÓÒÌË Ô˘ ··ÈÙÔ‡Û ӷ ·ÓÙÚ¢Ù› Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ¤Ó·Ó ¿Ó‰Ú· ÁÂÓÓ·›Ô Î·È ÙÔÏÌËÚfi, ÚÔÛ¤¯ÔÓÙ·˜, ÂÓÓÔ›ٷÈ, Ó· ÌËÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÔÈÔ˜ ‹Ù·Ó ·˘Ùfi˜ Ô ÁÂÓÓ·›Ô˜ Î·È ÙÔÏÌËÚfi˜ ¿Ó‰Ú·˜. ∞ÊÔ‡ ÏÔÈfiÓ ÚÔÂÙԛ̷Û ٷ ¿ÓÙ·, ıÂÒÚËÛ fiÙÈ ¤Ú ӷ ¯·ÈÚÂÙ›ÛÂÈ ÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ· ˆ˜ Ó‡ÊË ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘. ∞ÏÏ¿ ÙfiÙ ͷÊÓÈο -ÚÔ˜ ÌÂÁ¿ÏË ¤ÎÏËÍË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘ ηÈ, ΢ڛˆ˜, ÙÔ˘ æÂÏÏÔ‡æÂÏÏÔ‡ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ̋ΠÙË Ó‡¯Ù· ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ, ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ· Î·È ·Ó·ÁÔÚ‡ÙËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙËÓ 1Ë π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1068.
√ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ √ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ· Î·È ·Ó‹Î Û ̛· ·fi ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ Ô˘ ηٿÁÔÓÙ·Ó ·fi ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ‹Ù·Ó ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ·Ú¿Ù·Í˘ Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÛÙ‹ÚÈÁÌ· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ◊Ù·Ó ¿ÓıÚˆÔ˜ ‰Ú·ÛÙ‹ÚÈÔ˜, ÁÂÓÓ·›Ô˜, ÊÈÏfi‰ÔÍÔ˜ Î·È ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜, fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Â›Ó·È Î·Ó›˜ ÂÓ¿ÚÂÙÔ˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·ÏÏ¿ ›¯Â Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÌÂÁ¿Ï· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù·. ΔÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ
√ ƒˆÌ·Ófi˜, ¤ÂÈÙ· ·fi Ù¯ӿÛÌ·Ù· Ù˘ ∂˘‰ÔΛ·˜, ̋ΠÙË Ó‡¯Ù· ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ, ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙË ‚·Û›ÏÈÛÛ· Î·È ·Ó·ÁÔÚ‡ÙËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ 1068.
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
‹Ù·Ó Ë ÂȉÚÔÌ‹ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ·fi Ù· ·Ó·ÙÔÏÈο. ∂›¯·Ì ‹‰Ë ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ÌÈÏ‹ÛÔ˘Ì ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹, ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÚÒÙÔ˘˜ ËÁÂÌfiÓ˜ Î·È Ù· ÚÒÙ· ηÙÔÚıÒÌ·Ù· ÙˆÓ Ó¤ˆÓ ·˘ÙÒÓ Ô·‰ÒÓ ÙÔ˘ πÛÏ¿Ì, Ô˘ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ·Ó·˙ˆ˘ÚÒÛÔ˘Ó ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· ÛÙËÓ ∞Û›· ÙÔ Ì·Ú·Ì¤ÓÔ Ìˆ·ÌÂı·ÓÈÛÌfi. ¢ÂÓ Â›¯·Ó ÌfiÓÔ ÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ ÔÚÌ‹, Ô˘ Û˘ÓËı›˙Ô˘Ó Ó· ¤¯Ô˘Ó fiÏÔÈ ÔÈ ÓÂfiÊ˘ÙÔÈ Ìˆ·ÌÂı·ÓÔ›, ·ÏÏ¿ Î·È Î¿ÔȘ ¿ÏϘ ·ÚÂÙ¤˜, ÙȘ Ôԛ˜ ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ÔÈ √ÛÌ·Ó›‰Â˜ Ô˘ Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ‰ÂÓ ·¤ÎÙËÛ·Ó ÔÙ¤, ÂÓÒ ÔÈ ÚÒÙÔÈ Ìˆ·ÌÂı·ÓÔ›, ÔÈ ÕÚ·‚˜, ·Ó¤‰ÂÈÍ·Ó ÁÈ· Ï›ÁÔ ÌfiÓÔ. √È ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ‹Ù·Ó ıÈ·ÛÒÙ˜ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ, οÙÈ Ô˘ Û˘Ó¤‚Ë Î·È ÛÙÔÓ ÚÒÙÔ Ìˆ·ÌÂı·ÓÈÎfi ÎfiÛÌÔ. øÛÙfiÛÔ, ·˘Ùfi Ô˘ ‰ÂÓ Û˘Ó¤‚Ë ÛÙÔÓ ÚÒÙÔ Ìˆ·ÌÂı·ÓÈÎfi ÎfiÛÌÔ ‹Ù·Ó ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ ÔÈ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔÈ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ, ÔÈ ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁÔ› ÙÔ˘˜, ‰È¤ÚÂ·Ó ÛÙËÓ ·È‰Â›· Î·È -ÙÔ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔÂÊ¿ÚÌÔ˙·Ó ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘˜ ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ Ô˘ ·¤ÚÚÂ·Ó ·fi ·˘Ù‹Ó. ∏ ¯Ú˘Û‹ ·˘Ù‹ ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ‰ÂÓ ÎÚ¿ÙËÛ Ôχ, ·ÏÏ¿ ‰È‹ÚÎÂÛ ÙfiÛÔ, ÒÛÙ ӷ ηٷʤÚÔ˘Ó Î·›ÚȘ ÏËÁ¤˜ ÛÙÔ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi Ì·˜ ÎÚ¿ÙÔ˜. ŸÙ·Ó ·ÎfiÌË ‚·Û›ÏÂ˘Â Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜, ÙÔ 1063, ›¯Â Âı¿ÓÂÈ Ô ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÈ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜ Ì·˜ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ó ‹‰Ë ˆ˜ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ È‰Ú˘Ù¤˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ. ∂Âȉ‹ ‰ÂÓ Â›¯Â ÁÈÔ, ÙÔÓ ‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó76, Ô ÔÔ›Ô˜ ÊËÌÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· Ù· ÔÏÂÌÈο ÙÔ˘ ηÙÔÚıÒÌ·Ù· Î·È ÁÈ· ÙËÓ ·ÎÚ›‚ÂÈ· Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ù‹ÚËÛ ÛÙË ˙ˆ‹ ÙÔ˘ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜, Ù˘ ËıÈ΋˜ Î·È Ù˘ ıÚËÛΛ·˜. ∞ÎfiÌ· ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ Û fiÏ· ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó Ô ‚Â˙›Ú˘ ÙÔ˘, Ô ¡Â˙¿Ì-ÂÏªÔ˘ÏÎ. ◊‰Ë, Ô ‚Â˙›Ú˘ ÙÔ˘ ΔÔÁÚÔ˘Ï‚¤Á, Ô ∫¯·˘ÂÚ¿Ó, ÊËÌÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ ˙‹ÏÔ ÙÔ˘ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ˘ÂÚ·Û›ÛÙËΠÙȘ ÂÈÛً̘ Î·È ·ÔÙÂÏÔ‡Û ̷˙› Ì ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ıÂÔÏfiÁÔ ∞‚Ô˘Û·˝‰ ªÂ¯Â̤¯, Ô˘ ¤˙ËÛ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ
ÁÈˆÓ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ∞‚Ô˘Û·˝‰, Ô˘ ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ˘ ‰È·ÓÔËÙÈÎÔ‡ ‚›Ô˘, Î·È ÙÔÓ ÔÈËÙ‹ ∞ÓÔ˘·Ú‹, Ô˘ ¿ÎÌ·Û ¤Ó·Ó ·ÈÒÓ· ÌÂÙ¿, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ™·Ó‰˙¿Ú, ÙËÓ ÙÂÙÚ¿‰· ÙˆÓ ¤ÍÔ¯ˆÓ ·Ó‰ÚÒÓ, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ÔÈ ¶¤ÚÛ˜ ıˆÚÔ‡Û·Ó Ù· ÎÔÛÌ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ∫¯ÔÚ·Û¿Ó, Ù˘ ·ÙÚ›‰·˜ ÙÔ˘˜. ŸÏÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ fï˜ ÙÔ˘˜ ÍÂÂÚÓÔ‡ÛÂ Ô ‚Â˙›Ú˘ ¡Â˙¿Ì-ÂÏªÔ˘ÏÎ, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ¤ÌÂÈÚÔ˜ ËÁ¤Ù˘, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÔ˘‰·›Ô˜ ÏfiÁÈÔ˜ Î·È ·ÁˆÓ›ÛÙËΠfiÛÔ Î·Ó›˜ ¿ÏÏÔ˜ ÁÈ· ÙË ‰È¿‰ÔÛË Î·È ÙËÓ ·Ó·˙ˆ‡ÚˆÛË Ù˘ ·È‰Â›·˜ Û fiÏÔ ÙÔ Ìˆ·ÌÂı·ÓÈÎfi ÎfiÛÌÔ. ∂›Û˘ Û οı ‚‹Ì· Ù˘ ȉȈÙÈ΋˜ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ Ù‹ÚËÛ ÙȘ ·Ú¯¤˜ Î·È Ù· ÚÔÛÙ¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ıÚËÛΛ·˜ ÙÔ˘ Î·È ·Ó·‰Â›¯ıËΠ·˘ÛÙËÚfi˜ ‰ÈηÛÙ‹˜, ·ÎÔ‡Ú·ÛÙÔ˜ ¢ÂÚÁ¤Ù˘ ÙˆÓ ÊÙˆ¯ÒÓ Î·È ÈÛÙfi˜ ˘ËÚ¤Ù˘ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘. ∞˘ÙÔ› ‹Ù·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ·ÊÔ‡ Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙË ªÂÁ¿ÏË ∞ÚÌÂÓ›·, ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó Ì ÊÔ‚ÂÚ¤˜ ÂȉÚÔ̤˜ Ó· ηٷÎÙ‹ÛÔ˘Ó ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ¤ÛÙÚ„ ΢ڛˆ˜ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ Û ·˘ÙÔ‡˜, Î·È ÂÓ‹ÚÁËÛ ۈÛÙ¿. øÛÙfiÛÔ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÙÔ˘˜ ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÚÈÓ ÔÚÁ·ÓÒÛÂÈ ·ÍÈfiÌ·¯Ô ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÚÈÓ Ù·ÎÙÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙȘ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ø˜ ÚÔ˜ ·˘Ùfi, ¤Î·Ó ϿıÔ˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹. ∏ ˘ÏÈ΋ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ‹Ù·Ó ··Ú·›ÙËÙÔ Ó· Á›ÓÂÈ ÚÈÓ ·fi ÔÙȉ‹ÔÙ ¿ÏÏÔ, ·ÊÔ‡ fi¯È ÌfiÓÔ Ô Ï·fi˜ -·fi fiÛÔ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì¤·Û¯Â ·fi ËıÈ΋ ηٿÚÚ¢ÛË, ·ÏÏ¿ Î·È ÔÈ ·ÓÒÙ·ÙÔÈ ¿Ú¯ÔÓÙ˜ Ù˘ ÔÏÈÙ›·˜ ›¯·Ó ÚÔÛ‚ÏËı› Â‰Ò Î·È ·ÚÎÂÙfi ηÈÚfi ·fi ÙËÓ ·Ûı¤ÓÂÈ· ·˘Ù‹. ∂ÓÒ ÌfiÓÔ Ë ·ÊÔÛ›ˆÛË ÙÔ˘ Ï·Ô‡ ÛÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ ı· ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÛÒÛÂÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Î›Ó‰˘ÓÔ, ·ÓÙ›ıÂÙ·, ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË fiÏÔÈ ÙÔÓ ÂÈ‚Ô˘Ï‡ÔÓÙ·Ó: √ πˆ¿ÓÓ˘ ¢Ô‡Î·˜ Î·È ÔÈ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˜ Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, ÔÈ ÁÈÔÈ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¢Ô‡Î·, Ô˘ ‹‰Ë ›¯Â ‚·ÛÈχÛÂÈ, Ô ÈÔ ÔÓÔÌ·ÛÙfi˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÊÈÏÔÛfiÊÔ˘˜, Ô æÂÏÏfi˜, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜
[221]
ÃÚ˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ· Ì ÙË ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ Î·È Ù˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ ÙÔ˘ ∂˘‰ÔΛ·˜, Î·È ÙÔÓ ÃÚÈÛÙfi Ó· ÙÔ˘˜ ¢ÏÔÁ›. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
[222]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ. øÛÙfiÛÔ, Ë ∂˘‰ÔΛ· ı· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÈÛÙ‹ ÌfiÓÔ ÁÈ· fiÛÔ ÙÔÓ Â˘ÓÔÔ‡ÛÂ Ë Ù‡¯Ë. √ ›‰ÈÔ˜ Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó Ô ÈÔ Û˘ÓÂÙfi˜ ›Ûˆ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‰È·Î·Ù¯fiÙ·Ó ·fi ÌÈÎÚÔÚ‹ ·ÈÛı‹Ì·Ù·, Ù· ÔÔ›· ¤·ÈÍ·Ó Î·ıÔÚÈÛÙÈÎfi ÚfiÏÔ ÛÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ηÈ, ÌÔÏÔÓfiÙÈ ‹Ù·Ó ÂÊ¿ÌÈÏÏÔ˜ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ ÙÔ˘ ÛÙËÓ ·Ó‰Ú›· Î·È ÛÙËÓ ÙfiÏÌË, ‰ÂÓ Â›¯Â ÙËÓ ÂÍ·ÈÚÂÙÈ΋ Û‡ÓÂÛË Î·È ÌÂÙÚÈÔ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘.
√ ƒˆÌ·Ófi˜ ·Ó·¯·ÈÙ›˙ÂÈ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ªfiÏȘ ¤ÁÈÓ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ‰È¤Ù·Í ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚˆı› ÛÙË ºÚ˘Á›·. ¢‡Ô ÌfiÏȘ Ì‹Ó˜ ÌÂÙ¿ ‹ÁÂ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ÛÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ ÁÈ· Ó· ‰È·Ù¿ÍÂÈ ÙËÓ ÔÚ›·, ¯ˆÚ›˜ Ó· ¤¯ÂÈ ÚÔÂÙÔÈÌ·ÛÙ›. ∏ ÂÚÈÁÚ·Ê‹ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ô˘ οÓÂÈ Ô ™Î˘Ï›Ù˙˘ Â›Ó·È fiÓÙˆ˜ ÂÏÂÂÈÓ‹. √ÏÈÁ¿ÚÈıÌÔ˜ Î·È Ù·ÂÈӈ̤ÓÔ˜ ·fi ÙË ÊÙÒ¯ÂÈ· Î·È ÙȘ ηÎÔ˘¯›Â˜, ¯ˆÚ›˜ fiÏ·, ¿ÏÔÁ· Î·È ÙÔÓ ˘fiÏÔÈÔ ÂÍÔÏÈÛÌfi, ·Ï‹ÚˆÙÔ˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ¯¿ÛÂÈ ÙÔ ı¿ÚÚÔ˜ ÙÔ˘ Î·È Ì ‚ÚfiÌÈΘ ÛËÌ·›Â˜, ÚÔÍÂÓÔ‡Û ÌÂÁ¿ÏË ·ÔÛÙÚÔÊ‹ Û οı ¿ÓıÚˆÔ Ô˘ ·Ó·ÏÔÁÈ˙fiÙ·Ó Ò˜ ‹Ù·Ó ·ÏÈ¿ Ù· ÛÙÚ·Ùfi‰· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È Ò˜ ηٿÓÙËÛ·Ó. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ·ÁˆÓ›ÛÙËΠ̠fiϘ ÙÔ˘ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ Ó· ·Ó·˙ˆÔÁÔÓ‹ÛÂÈ ÙÔ ¿„˘¯Ô ÛÒÌ· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡, ÚÔÌËı‡ÔÓÙ¿˜ ÙÔÓ Ì ٷ ·Ó·Áη›·, fiÛ· ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó·
Û˘ÁÎÂÓÙÚˆıÔ‡Ó ÛÙÔ Û‡ÓÙÔÌÔ ·˘Ùfi ‰È¿ÛÙËÌ·, Î·È Ì ٷ Ï›Á· ¯Ú‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ Ù·Ì›Ԣ. ΔÔÓ ÂÓı¿ÚÚ˘Ó ·ÎfiÌË Ì ÚÔ·ÁˆÁ¤˜ Î·È ‰ÒÚ·, Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏÏËÏË ÂÎÏÔÁ‹ ·ÍȈ̷ÙÈÎÒÓ Î·È, ΢ڛˆ˜, Ì ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘. √ ÛÙÚ·Ùfi˜ ·˘Ùfi˜ fï˜ ›¯Â Î·È ÌÈ· ¿ÏÏË ·‰˘Ó·Ì›·, Ô˘ ‹Ù·Ó ‰‡ÛÎÔÏÔ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙ›: ∞ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ‰È¿ÊÔÚ· ¤ıÓË, fi¯È ÌfiÓÔ ª·Î‰fiÓ˜ Î·È ∫··‰fiΘ, ·ÏÏ¿ Î·È ·fi μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, √‡˙Ô˘˜, ºÚ¿ÁÎÔ˘˜, μ·Ú¿ÁÁÔ˘˜ Î·È ·fi ‰È¿ÊÔÚ˜ ¿ÏϘ Ê˘Ï¤˜. ∞fi ·˘ÙÔ‡˜ ÔÈ √‡˙ÔÈ Î·È ÔÈ ºÚ¿ÁÎÔÈ ·¤‰ÂÈÍ·Ó Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· fiÙÈ ‹Ù·Ó ¤ÙÔÈÌÔÈ Ó· ÂÍÂÁÂÚıÔ‡Ó Ì ÙËÓ ·Ú·ÌÈÎÚ‹ ·ÊÔÚÌ‹, ÂÓÒ ÔÈ ¿ÏÏÔÈ ¿ÁÔÓÙ·Ó Î·È Ê¤ÚÔÓÙ·Ó ·fi ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ˘ÔÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙËÓ ·ÓÙÈÔϛ٢ÛË Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘, ı· ı˘Û›·˙·Ó οı ÎÔÈÓfi Û˘ÌʤÚÔÓ ÂÂȉ‹ ·ÓÙÈ·ıÔ‡Û·Ó ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi. ªÂ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ·˘Ùfi ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Ê˘ÛÈο ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÂÈÙ¢¯ıÔ‡Ó ÌÂÁ¿Ï· Ú¿ÁÌ·Ù·, ·ÏÏ¿ Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ÂÂȉ‹ ÈÂ˙fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ·Ó¿ÁÎË Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙËÓ ÔÚÌ‹ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ¯ˆÚ›˜ ·Ó·‚ÔÏ‹. ∏ ·Ï‹ıÂÈ· Â›Ó·È fiÙÈ Ì ÙËÓ ÙfiÏÌË Î·È ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ -Î·È ÏfiÁˆ Ù˘ ÌÂÁ¿Ï˘ ˘fiÏ˄˘ Ô˘ ÙÔ˘ ›¯·Ó ÔÈ Â¯ıÚÔ›, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ Ó›ÎËÛ ηٿ ÎÚ¿ÙÔ˜ÎÚ¿ÙÔ˜ ·Ó·¯·›ÙÈÛ ÙËÓ ÚԤϷۋ ÙÔ˘˜. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â›¯·Ó ÛÙ›ÏÂÈ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙÔ‡˜, ÙÔÓ ¤Ó·Ó ÛÙËÓ ¿Óˆ ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ÚÔ˜ ÙËÓ ·Ú·Ï›· ÙÔ˘ ∂‡ÍÂÈÓÔ˘ fiÓÙÔ˘, Î·È ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ÛÙËÓ ∫ÈÏÈΛ· Î·È ÛÙË ™˘Ú›·.
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
∏ ÚÒÙË ÙÔ˘˜ ÌÔ›Ú·, ÌfiÏȘ ¤Ì·ı ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ˘Ô¯ÒÚËÛÂ, Î·È ¤ÙÛÈ ·˘Ùfi˜ fiÚÌËÛ ÚÔ˜ ÙÔ ÓfiÙÔ Î·È ÙÔ˘˜ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘˜ Ì‹Ó˜ ÙÔ˘ 1068 ÔϤÌËÛ ÛÙË ™˘Ú›·. ∂Λ, ¿ÏÏÔÙ ÙÚ¤ÔÓÙ·˜ ÛÂ Ê˘Á‹ ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ Î·È ¿ÏÏÔÙ ˘Ô¯ˆÚÒÓÙ·˜, ÎÈÓ‰˘Ó‡ÔÓÙ·˜ ‰È·ÚÎÒ˜ Î·È ÔÏÂÌÒÓÙ·˜ ÁÂÓÓ·›·, ¤Ù˘¯Â ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ó· ηı˘ÛÙÂÚ‹ÛÂÈ ÁÈ· Ï›ÁÔ ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙÔ˘˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ ÙÔ˘ 1069, ·ÊÔ‡ ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ Ó· ͯÂÈ̈ÓÈ¿ÛÂÈ, Á‡ÚÈÛ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ Ë ÈÛÙ‹ ·ÎfiÌË ∂˘‰ÔΛ·, ÙÈÌÒÓÙ·˜ ÙËÓ ·ÚÂÙ‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ‚Ú·‚‡ÔÓÙ·˜ ÙȘ ÂÚˆÙÈΤ˜ ÙÔ˘ ÂȉfiÛÂȘ, ÙÔ˘ ÚfiÛÊÂÚ ÙËÓ πˆÓ›·. ∞˘Ùfi˜ fï˜ ¤ÌÂÈÓ ÂΛ ‰‡Ô ÌfiÓÔ Ì‹Ó˜, ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË Î·È ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÎÂÚ‰›ÛÂÈ ÙËÓ Â‡ÓÔÈ· ÙˆÓ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÒÓ Ì ‰ÂÍÈÒÛÂȘ, ÙÈ̤˜ Î·È ¯ÚËÌ·ÙÈΤ˜ ‰ˆÚ¤˜. ∫·ÙfiÈÓ, ·Ó·¯ÒÚËÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÚÈ̤ÓÂÈ ÙȘ ̤Ú˜ ÙÔ˘ ¶¿Û¯·.
∏ÚˆÈÛÌfi˜ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ·È¯Ì·ÏˆÛ›·, χÙÚˆÛË ™ÙË ‰Â‡ÙÂÚË ·˘Ù‹ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· Ê·›ÓÔÓÙ·È Ôχ ηı·Ú¿ Ù· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· Ù˘ ËıÈ΋˜ ·Ô‰˘Ó¿ÌˆÛ˘ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ªÈ· ÌÔ›Ú· ÙˆÓ ºÚ¿ÁÎˆÓ ·ÔÛÙ¿ÙËÛÂ Î·È ‹Á ÛÙË ªÂÛÔÔÙ·Ì›· ÁÈ· Ó· ÙË ÏÂËÏ·Ù‹ÛÂÈ, ÂÓÒ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ºÈÏ¿ÚÂÙÔ˜ Ì ÙÔ ÈÛ¯˘Úfi ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ÙÔ˘ ÛÒÌ· ÂÁη٤ÏÂÈ„Â ÙË ¯ÒÚ· Î·È Î·Ù·ÙÚÔÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Â·Ó¤Ï·‚·Ó ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ‡˜ Ó›ÎËÛ ‚¤‚·È· ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, ·ÏÏ¿, ‚ϤÔÓÙ·˜ fiÙÈ fiÔ˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ·ÚÒÓ ÔÈ ˘ÔÛÙÚ¿ÙËÁÔ› ÙÔ˘ ‹ ÓÈÎÈfiÓÙ·Ó ‹ ‰ÂÓ ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Î·ıfiÏÔ˘, ·Á·Ó¿ÎÙËÛÂ Î·È ÙÔ ÊıÈÓfiˆÚÔ Á‡ÚÈÛ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ΔÔ ÂfiÌÂÓÔ ¤ÙÔ˜, ÙÔ 1070, ‰ÂÓ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢ÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜, ·ÏÏ¿ ¤‰ˆÛ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÙÔÓ ÎÔ˘ÚÔ·Ï¿ÙË ª·ÓÔ˘‹Ï ∫ÔÌÓËÓfi. √ ª·ÓÔ˘‹Ï ‹Ù·Ó ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡, Ô˘ ›¯Â ‹‰Ë ‚·ÛÈχÛÂÈ, Î·È ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¤ÓÙ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, Ô˘ ›¯Â ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Âı¿ÓÂÈ. √È ¿ÏÏÔÈ Ù¤ÛÛÂÚȘ ‹Ù·Ó Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜, Ô ∞ϤÍÈÔ˜, Ô ∞‰ÚÈ·Ófi˜ Î·È Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜. √È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ÌÈÎÚ¿ ·È‰È¿ Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ª·ÓÔ˘‹Ï ‹Ù·Ó Ó·Úfi˜. ∏ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ˆÛÙfiÛÔ ‹Ù·Ó ÂÈÊ·Ó‹˜ Î·È Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ÓÈÒıÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÂÚÈÛÙÔȯÈ˙fiÙ·Ó ·fi ·ÓıÚÒÔ˘˜ Ô˘ ÙÔÓ ÂÈ‚Ô˘Ï‡ÔÓÙ·Ó, ı¤ÏËÛ ӷ ÙË ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ, Î·È ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÏfiÁÔ ¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ ª·ÓÔ˘‹Ï ÙÔ ·ÓÒÙ·ÙÔ ÂΛÓÔ ·Í›ˆÌ· Î·È ÙÔÓ ¤ÛÙÂÈÏ ·ÓÙÈÚfiÛˆfi ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞Û›·.
√ ª·ÓÔ˘‹Ï Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ‹Á ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, ‰ÈÔ›ÎËÛ Ì ۇÓÂÛË ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ÙÔ˘ ¤‚·Ï ·˘ÛÙËÚ‹ ÂÈı·Ú¯›· Î·È ·Ó·‰Â›¯ıËΠÓÈÎËÙ‹˜ ÛÙȘ ÚÒÙ˜ Û˘ÌÏÔΤ˜ ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜, Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ÂÓÒ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Ó· ¯·›ÚÂÙ·È ÁÈ· fiÏ· ·˘Ù¿, ÛÙËÓ Ú·ÁÌ·ÙÈÎfiÙËÙ· ÊıfiÓËÛ ÙÔÓ Ó¤Ô Î·È ·¤Û·Û Ì οÔÈ· ÚfiÊ·ÛË ÌÈ· ·ÍÈfiÏÔÁË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÌÔÓ¿‰· ÛÙË ™˘Ú›·. √ ª·ÓÔ˘‹Ï, ‰È·ı¤ÙÔÓÙ·˜ ÏÈÁfiÙÂÚË ‰‡Ó·ÌË, ηٷÙÚÔÒıËΠÛÙË ™Â‚¿ÛÙÂÈ· Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ̷˙› Ì ÙÔ˘˜ ‰‡Ô Á·ÌÚÔ‡˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï Δ·ÚˆÓ›ÙË Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ªÂÏÈÛÛËÓfi. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ¤ÂÈÙ· ·fi ·˘Ùfi ÙÔ Î·ÙfiÚıˆÌ·, ¤Ú·Û·Ó ÛÙËÓ ∫··‰ÔΛ·, ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙË ºÚ˘Á›· Î·È Î·Ù¤ÛÙÚ„·Ó ÙȘ ∫ÔÏÔÛÛ¤˜. ¢ÂÓ Í¤ÚÔ˘Ì ·Ó Ô ª·ÓÔ˘‹Ï ı· ÓÈÎÔ‡Û Û ÂÚ›ÙˆÛË Ô˘ ›¯Â fiÏË ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ™‡Ìʈӷ fï˜ Ì ÙËÓ ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙË Ì·ÚÙ˘Ú›· ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë, Ô ÔÔ›Ô˜ ηٿ Ù· ¿ÏÏ· ÔÌÔÏÔÁ› ÙȘ ·ÚÂÙ¤˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ÌÈÎÚÔÚÂÔ‡˜ ·ÓÙÈ˙ËÏ›·˜ ÙÔ˘, Û˘Ó¤‚·Ï fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û ÛÙË Û˘ÌÊÔÚ¿ ÂΛÓË. ¶fiÛÔ Ôχ ›¯Â ‰ËÏËÙËÚÈ·ÛÙ› Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ÒÛÙ ¤Ó·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ fiˆ˜ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ Ó· ÌËÓ Î·Ù·Ê¤ÚÂÈ Ó· ÍÂʇÁÂÈ: ∫·È ÙÒÚ· ‰ÂÓ ÙÔ˘ ·¤ÌÂÓ ٛÔÙ ¿ÏÏÔ ·fi ÙÔ Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ Í·Ó¿ Ô ›‰ÈÔ˜. ∞ÏÏ¿, ·ÊÂÓfi˜ ÁÈ· Ó· Û˘ÏϤÍÂÈ Û›ÁÔ˘Ú˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ¯ıÚÔ‡ Î·È ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ÁÈ· Ó· ÚÔÂÙÔÈÌ·ÛÙ› ηχÙÂÚ·, ·Ó¤‚·Ï ÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÁÈ· ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ ¯ÚfiÓÔ. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, ÛÙȘ 13 ª·ÚÙ›Ô˘ 1071 ·Ó·¯ÒÚËÛ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔȘ ÚÒÙ˜ ̤Ú˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÔÏÏÔ› ηÎÔ› ÔȈÓÔ›. ∞ÏÏ¿ Ô ›‰ÈÔ˜, ›Ù ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÚÔÏËÙÈÎfi˜ ›Ù ÁÈ·Ù› ›ÛÙ¢ fiÙÈ Ë ÂÎÛÙÚ·Ù›· ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ó·‚ÏËı›, Û˘Ó¤¯ÈÛ ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘. ªfiÏȘ ¤ÊÙ·Û ÛÙÔ ı¤Ì· ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ ÙȘ ‰È·Ï˘Ì¤Ó˜ ·fi ÙȘ ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ ‚·Ú‚¿ÚˆÓ ‰˘Ó¿ÌÂȘ, ¤‰ÈˆÍ ÙÔ˘˜ ·Ó›Î·ÓÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ‡ÔÙÔ˘˜ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜ -ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÔ›ˆÓ Î·È ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË- ηÈ, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ fiÛÔ˘˜ ıˆÚÔ‡Û ÈÛÙfiÙÂÚÔ˘˜ Î·È ÈηÓfiÙÂÚÔ˘˜, ¤Ú·Û ÙÔÓ ÕÏ˘ ÔÙ·Ìfi Î·È ‚¿‰ÈÛ ̤۷ ·fi ÙË ™Â‚¿ÛÙÂÈ· ÛÙËÓ π‚ËÚ›·. √ ÛÎÔfi˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· ÌËÓ ·Û¯ÔÏËı›, fiˆ˜ ¿ÏÏÔÙÂ, Ì ٷ ÙÔ˘ÚÎÈο ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· Ô˘ ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó ÙË ¯ÒÚ·, ·ÏÏ¿ Ó· ‚·‰›ÛÂÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ Î·È Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ Ì ·˘ÙfiÓ, ‰›ÓÔÓÙ·˜ ÌÈ· ÎÚ›ÛÈÌË ÁÈ· fiÏÔ˘˜ Ì¿¯Ë. ΔÔ Û¯¤‰ÈÔ ‹Ù·Ó ηϿ ÂÈÓÔË̤ÓÔ, ÁÈ·Ù›, ·Ó ÓÈÎÈfiÙ·Ó Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ÔÈ ‰Â˘ÙÂÚÔÎÏ·Û¿ÙÔÈ ÛÙÚ·ÙÔ› ı· ˘¤Î˘Ù·Ó, ÂÓÒ, ·ÎfiÌ· Î·È ·Ó ·˘ÙÔ› ηٷÙÚÔÒÓÔÓÙ·Ó, Ô Î›Ó‰˘ÓÔ˜ ı· ˘‹Ú¯Â ¿ÓÙ·, fiÛÔ Ë ‰‡Ó·ÌË ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ·Ú¤ÌÂÓ ·ÚfiÛ‚ÏËÙË. ∫·Ù¤Ï·‚ ÏÔÈfiÓ ÙË
[223]
∏ ÎÂÓÙÚÈ΋ ‡ÏË Ù˘ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·˜. √ ƒˆÌ·Ófi˜ Ó›ÎËÛ ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ· ÙÔ 1069, ·ÏÏ¿ ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ ¤ÙÔ˜ ¤‰ˆÛ ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÛÙÔ Ó·Úfi ª·ÓÔ˘‹Ï ∫ÔÌÓËÓfi, Ô˘, ·Ú¿ ÙȘ ·Ú¯ÈΤ˜ ÙÔ˘ ӛΘ, ÙÂÏÈο ηٷÙÚÔÒıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙË ™Â‚¿ÛÙÂÈ·. ATLANTIDE PHOTOTRAVEL/ CORBIS/APEIRON
[224]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
£ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏË Î·È, ÂÂȉ‹ Ë ÂÚÈÔ¯‹ ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ÛÎfi¢ ӷ ÂÚ¿ÛÂÈ ‹Ù·Ó ¤ÚËÌË, ‰È¤Ù·Í ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙÈÒÙ˜ Ó· ¿ÚÂÈ Ô Î·ı¤Ó·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ ÙÚÔÊ‹ ÁÈ· ‰‡Ô Ì‹Ó˜. 줂·È·, ÙÔ Ò˜ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ÂÎÙÂÏÂÛÙ› ·˘Ù‹ Ë ‰È·Ù·Á‹ ‰ÂÓ ÙÔ ·ÓÙÈÏ·Ì‚·ÓfiÌ·ÛÙÂ, ·ÏÏ¿ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·¿ÏÏ·Í ÙÔÓ ·ÓÙ›·ÏÔ ·fi ÙËÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛË Ó· ÙËÓ ÂÎÙÂϤÛÂÈ, ÁÈ·Ù› Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÏËÛ›·ÛÂ. ∞˘Ùfi Ô˘ Â›Ó·È ·ÎfiÌ· ÈÔ ·Ú¿‰ÔÍÔ Â›Ó·È ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ, ÂÓÒ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ÛÎfi¢ ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔÓ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ÁÈ· ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ì¿ı·ÈÓ fiÙÈ ¤ÊÙ·Ó ·fi ÛÙÈÁÌ‹ Û ÛÙÈÁÌ‹, ‹Ú ‰‡Ô ÌÂÁ¿Ï˜ ÌÔ›Ú˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ Î·Ï‡ÙÂÚÔ ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÈÈÎÔ‡ Ì ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ (¤ÙÛÈ ÙÔÓ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó ÔÈ ‰ÈÎÔ› Ì·˜ Î·È ÙÔ ·ÎÚÈ‚¤˜ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Oursel de Bailleuil) Î·È ÙÔÓ ŒÏÏËÓ· ÛÙÚ·ÙËÁfi πˆÛ‹Ê Δ·Ú¯·ÓÈÒÙË Î·È Ù· ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙË Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯‹, fiÔ˘ ˘‹Ú¯·Ó ÏËÚÔÊÔڛ˜ fiÙÈ Â›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ‰‡Ó·ÌË 10.000 ΔÔ‡ÚΈÓ. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ Ù· ·ÔÛ¿ÛÌ·Ù· ·˘Ù¿ ‰ÂÓ ı· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÔÓÙ·Ó Ôχ Î·È fiÙÈ, ·Ó Ù· ·Ó·Î·ÏÔ‡ÛÂ, ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ôχ ÁÚ‹ÁÔÚ· Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó, ·ÏÏ¿ Ì ¤Ó·Ó Ù¤ÙÔÈÔ ·ÓÙ›·ÏÔ Ë Û‡ÓÂÛË ··ÈÙÔ‡ÛÂ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ Ó· ̤ÓÂÈ Û˘ÁÎÂÓÙڈ̤ÓÔ˜ fiÛÔ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ, ÁÈ·Ù› Ì˘ÚÈ¿‰Â˜ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÌÔ‰›ÛÔ˘Ó ÙËÓ Â¿ÓÔ‰Ô ÙˆÓ ·ÔÛ·ÛÌ¿ÙˆÓ Î·È, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ‹Ù·Ó ·Úfiı˘ÌÔÈ. ªfiÏȘ ¤Ê˘Á·Ó Ô ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ˜ Î·È Ô Δ·Ú¯·ÓÈÒÙ˘, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ·ÊÔ‡ ΢ڛ¢Û ÙËÓ fiÏË ª·Ù˙ÈΤÚÙ, Ô˘ ÙËÓ Î·Ù›¯Â ÌÈ· ÌÈÎÚ‹ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿, ¤Ì·ı fiÙÈ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÛÙË Á‡Úˆ ÂÚÈÔ¯‹ ÌÂÁ¿ÏÔ Ï‹ıÔ˜ ΔÔ‡ÚΈÓ. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ ‰ÂÓ ›ÛÙ„ fiÙÈ ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ Î·È ¤ÛÙÂÈÏ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ Ì ‰‡Ó·ÌË Ô˘ ıˆÚÔ‡Û fiÙÈ ı· ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ‹. √ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ fï˜ ¤Î·Ó ÁÓˆÛÙfi Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ fiÙÈ ÔÈ Â¯ıÚÔ› ‹Ù·Ó ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ Î·È ˙‹ÙËÛ ‚Ô‹ıÂÈ·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÂıÂÏÔÙ˘ÊÏÒÓÙ·˜ ¿ÓÙ·, Ì›ÏËÛ ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÂÚÈÊÚÔÓËÙÈο ÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. ΔÂÏÈο, fï˜, ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ Ó· ÙÔÓ ‚ÔËı‹ÛÂÈ. √È Â¯ıÚÔ› ›¯·Ó ‹‰Ë ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ, ·ÏÏ¿, ÂÓÒ Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ›¯Â ‰È·Ù¿ÍÂÈ Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó Ó· ÙÔ˘˜ ηٷ‰ÈÒÎÔ˘Ó, Ô ÔÚÌËÙÈÎfi˜ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ˜ Û˘Ó¤¯ÈÛ ӷ ÚÔÂÏ·‡ÓÂÈ Î·È, ÊÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ۯ‰fiÓ ÌfiÓÔ˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ÂÚȯ·Ú·ÎˆÌ¤ÓÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ, È¿ÛÙËΠ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ˜. ΔfiÙÂ, ÙÂÏÈο, Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¿Ú¯ÈÛ ӷ ›ıÂÙ·È fiÙÈ Â›¯Â ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ ÙÔÓ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó Î·È ‚Á‹Î ̷˙› Ì fiÏÔ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ÂϤÁÍÂÈ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË. ∞ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›‰Â Î·Ó¤Ó·Ó Ó· ÏËÛÈ¿˙ÂÈ Î·È ÙÔ ‚Ú¿‰˘ Á‡ÚÈÛ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰Ô. ªfiÏȘ fï˜ ¤ÂÛÂ Ë Ó‡¯Ù· ¯ˆÚ›˜ ÊÂÁÁ¿ÚÈ, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ÂÚÈ·ÎÏˆÛ·Ó ÙÔ ÂÚȯ·Ú·ÎˆÌ¤ÓÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ÌÂ
Â˙ÈÎfi Î·È ÈÈÎfi, Î·È ÙÔ˘˜ ÚÔοÏÂÛ·Ó Ôχ ÌÂÁ¿ÏË ·Ó·ÛٿوÛË. ΔÔ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ Â›Ó·È fiÙÈ ÙÔ Úˆ› ÌÈ· ÌÔ›Ú· ÙˆÓ √‡˙ˆÓ ·˘ÙÔÌfiÏËÛ ÛÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜. ΔÂÏÈο, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËÎ·Ó ·fi ÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô Î·È Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ÂÂȉ‹ ‹ıÂÏ ӷ οÓÂÈ ÂÎ ·Ú·Ù¿Íˆ˜ Ì¿¯Ë, ¤ÛÙÂÈÏ ‰È·ÌÂÛÔÏ·‚ËÙ¤˜ Ó· ÂȉÔÔÈ‹ÛÔ˘Ó ÙÔÓ Δ·Ú¯·ÓÈÒÙË Î·È ÙÔÓ ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ Ó· Á˘Ú›ÛÔ˘Ó fiÛÔ ÈÔ ÁÚ‹ÁÔÚ· ÌÔÚÔ‡Û·Ó ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰Ô. ∞˘ÙÔ› fï˜ Ì ˘fi‰ÂÈÍË Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔ˘ Δ·Ú¯·ÓÈÒÙË, ·ÓÙ› Ó· ˘·ÎÔ‡ÛÔ˘Ó, ¤ÛÙÚ„·Ó ̤ۈ Ù˘ ªÂÛÔÔÙ·Ì›·˜ ÛÙËÓ ·ÙÚ›‰·. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ·ÁÓÔÔ‡Û ÙËÓ ÚÔ‰ÔÛ›· ·˘Ù‹ Î·È ÓfiÌÈ˙ fiÙÈ Î¿ÔÈ· ¿ÏÏË ·ÈÙ›· ÙÔ‡˜ ÂÌfi‰ÈÛ ӷ ¿ÓÂ, Î·È ¤ÙÛÈ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ÙËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú· ¯ˆÚ›˜ ·˘ÙÔ‡˜. ∂ÓÒ ÏÔÈfiÓ ·ÎfiÌ· ÙÈ̈ÚÔ‡ÓÙ·Ó Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÁÈ· ÙÔ ÚÒÙÔ ÙÔ˘ Ï¿ıÔ˜, ‰ËÏ·‰‹ ÙËÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ·fi ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· ‰‡Ô ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÌÔÈÚÒÓ, ‹Ù·Ó ÁÚ·ÊÙfi Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· οÓÂÈ Î·È ¿ÏÏÔ Ï¿ıÔ˜. √ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, ¿ÁÓˆÛÙÔ ·fi ÔÈÔÓ ˘ÔÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔ˜, ¤ÛÙÂÈÏ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜ ÁÈ· ÂÈÚ‹ÓË, ·ÏÏ¿ Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ·ÓÙ› Ó· ‰Â¯Ù› Ì ÚÔı˘Ì›· ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË, ÁÈ· Ó· ‚ÚÂÈ Î·ÈÚfi Ó· ·Ó·Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘, ·¿ÓÙËÛ ÂÚ‹Ê·Ó· fiÙÈ, ·Ó Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ÂÁη٤ÏÂÈ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Î·È ÛÙÚ·ÙÔ¤‰Â˘Â ÈÔ Ì·ÎÚÈ¿, Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ¤ÛÙËÓ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰fi ÙÔ˘ ÛÙÔ ›‰ÈÔ Ì¤ÚÔ˜ Ô˘ ›¯Â ÚÈÓ ÛÙÚ·ÙÔ‰‡ÛÂÈ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜, ÙfiÙ ÌfiÓÔ ı· ¤Î·Ó ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ì·˙› ÙÔ˘. ŸÌˆ˜, ‰ÂÓ ·ÚΤÛÙËΠ۠·˘Ùfi, ·ÏÏ¿ ÚÈÓ ¿ÚÂÈ ·¿ÓÙËÛË ÁÈ’ ·˘Ù‹ ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË Î·È ÂÓÒ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó Û˘˙ËÙÔ‡Û·Ó Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰È¤Ù·Í ÛÙË Ì¤ÛË Ù˘ ·Ó·Îˆ¯‹˜ ›ıÂÛË - ·ÎÔ‡ÁÔÓÙ·˜ ·ÓfiËÙ˜ Î·È Î·Îfi‚Ô˘Ï˜ Û˘Ì‚Ô˘Ï¤˜, fiÙÈ ‰‹ıÂÓ ÔÈ Â¯ıÚÔ› ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ÏÈÁfiÙÂÚÔÈ ‰Â›ÏÈ·Û·Ó Î·È fiÙÈ ·ÏÒ˜ ·ÂÚÔ‚·ÙÔ‡Û·Ó Ì¤¯ÚÈ Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ‚Ô‹ıÂÈ·. √È ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·Ù·ÙÚfiÌ·Í·Ó ·fi ÙËÓ ·ÚÔÛ‰fiÎËÙË ·˘Ù‹ ›ıÂÛË, Û˘ÓÙ¿¯ıËÎ·Ó Úfi¯ÂÈÚ·, fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û·Ó, Î·È ÙÚ¿ËÎ·Ó ÛÂ Ê˘Á‹, ÂÓÒ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ‡˜ ηٷ‰›ˆÎÂ. ∂›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ÛÔ˘ÚÔ˘ÒÓÂÈ, fiÙ·Ó Ô ƒˆÌ·Ófi˜, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚‹ıËΠ̋ˆ˜ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Ì ÙÔÓ ÂÚ¯ÔÌfi Ù˘ Ó‡¯Ù·˜ ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó Í·ÊÓÈο Î·È ÂÈÙÂıÔ‡Ó ‹ ÛÙÔ ·Ê‡Ï·ÎÙÔ ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô ‹ ÛÙÔÓ ›‰ÈÔ, Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ì·ÎÚÈ¿ ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi‰Ô, ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ Û ·˘Ùfi. ŒÙÛÈ, ‰È¤Ù·ÍÂ Ë ‚·ÛÈÏÈ΋ ÛËÌ·›· Ó· οÓÂÈ ÛÙÚÔÊ‹. ∞ÏÏ¿ Ù· Ù¿ÁÌ·Ù· Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ì·ÎÚÈ¿, ‚ϤÔÓÙ·˜ ÙË ÛËÌ·›· Ó· ÔÈÛıÔ¯ˆÚ›, ıÂÒÚËÛ·Ó fiÙÈ Â›¯·Ó ÓÈÎËı› Î·È ÙËÓ Ï¿ÓË ·˘Ù‹ ÂÓ›Û¯˘Û ÂÛÎÂÌ̤ӷ-·Ó ‰ÂÓ ÙË ‰È¤‰ˆÛ ÚÒÙÔ˜- Ô ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˜, Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ¢Ô‡Î·. ŒÙÛÈ, ·ÓÙ› Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó Ì ٿÍË, ÙÚ¿ËÎ·Ó Û ¿Ù·ÎÙË Ê˘Á‹, Ì ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
[225]
¶È¿ÙÔ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ, ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Shamsuddin al-Hasani Abu Zayd, ÙÔ˘ 1210. ΔÔ 1071 Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ÂÎÛÙÚ¿Ù¢ÛÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ‰Â‡ÙÂÚÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. SMITHSONIAN INSTITUTION/ CORBIS/APEIRON
ÙÔÓ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ. ª¿Ù·È· Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÔ‡˜ ηÏÔ‡Û ӷ Á˘Ú›ÛÔ˘Ó, ηÓ›˜ ‰ÂÓ ˘¿ÎÔ˘Â. ∫·È ̤۷ Û ·˘Ù‹ ÙË Û‡Á¯˘ÛË ÔÈ Â¯ıÚÔ›, Ô˘ ¤‚ÏÂ·Ó fiÛ· Á›ÓÔÓÙ·Ó ·fi ¤Ó· ÏfiÊÔ, ÂÈÙ¤ıËηÓ, ¿ÏÏÔÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ·˘ÙÒÓ Ô˘ ¤Ê¢Á·Ó, ¿ÏÏÔÈ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, Ô˘ ¤ÌÂÓ ÛÙÔ Â‰›Ô Ù˘ Ì¿¯Ë˜, ·ÏÏ¿ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·Ú¿ÏÔÁ˘ ÂΛӢ ·Ó·Ù·Ú·¯‹˜ ÂÁηٷÏ›ÊıËΠϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ·fi ÙÔ˘˜ ÎÔÓÙÈÓÔ‡˜ ∫··‰fiΘ Î·È ·fi ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡˜ ÈÔÎfiÌÔ˘˜. ŒÙÛÈ, Ì ϛÁÔ˘˜ ÌfiÓÔ ¿Ó‰Ú˜ Î·È ÂÚÈ΢Îψ̤ÓÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ·ÓÙÈÛÙ¿ıËΠÁÈ· Ôχ, ÛÎÔÙÒÓÔÓÙ·˜ ÔÏÏÔ‡˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜. ΔÂÏÈο, ÏËÁÒıËΠÛÙÔ ¯¤ÚÈ ·fi Ì·¯·›ÚÈ Î·È ÌÂÙ¿, ¯¿ÓÔÓÙ·˜ Î·È ÙÔ ¿ÏÔÁfi ÙÔ˘ ·fi ·ÎfiÓÙÈÔ, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ Â˙fi˜. ∂Í·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û fï˜ Ó· ·ÁˆÓ›˙ÂÙ·È, ·ÏÏ¿ ÙÔ ‚Ú¿‰˘ ¤¯·Û ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙÔ˘ Î·È È¿ÛÙËΠ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ˜.
∂ΛÓË ÙË Ó‡¯Ù· ¤ÌÂÈÓ ͷψ̤ÓÔ˜ ÛÙÔ ¤‰·ÊÔ˜ Ì ÔÏÏÔ‡˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ÙÚ·˘Ì·Ù›Â˜. ΔËÓ ÂfiÌÂÓË Ì¤Ú· Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÂÓËÌÂÚÒıËΠÁÈ· ÙË Û‡ÏÏË„‹ ÙÔ˘, ¯¿ÚËΠηÈ, fiˆ˜ ϤÂÈ Ô ™Î˘Ï›Ù˙˘, «ÛΤÊÙËΠ·ÓıÚÒÈÓ· Î·È Ì ÌÂÙÚÈÔÊÚÔÛ‡ÓË ·¤‰ˆÛ ÙË Ó›ÎË ÛÙÔ £Âfi ΢ڛˆ˜ Î·È fi¯È ÛÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ‰‡Ó·ÌË». ŸÙ·Ó Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÓÙ˘Ì¤ÓÔ˜ Ì ¢ÙÂÏ‹ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÛÙÔÏ‹, Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ‰ÂÓ ‹Ù·Ó Û›ÁÔ˘ÚÔ˜ ·Ó ‹Ù·Ó ÂΛÓÔ˜ Ô ·Á¤Úˆ¯Ô˜ ·ÓÙ›·Ïfi˜ ÙÔ˘. ŸÙ·Ó fï˜ ›‰Â ÙÔÓ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ, Ô˘ ›¯Â ·È¯Ì·ÏˆÙÈÛÙ› Ï›ÁÔ ÚÈÓ, Ó· ¤ÊÙÂÈ ÛÙ· fi‰È· ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ Î·È Ó· ÎÏ·›ÂÈ ÁÔÂÚ¿, ›ÛÙËÎÂ, ÛËÎÒıËΠ·fi ÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È ÛÙ¿ıËΠfiÚıÈÔ˜. ΔfiÙÂ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¤ÂÛ ÛÙ· fi‰È· ÙÔ˘ Î·È ÂΛÓÔ˜, fiˆ˜ ‹Ù·Ó ¤ıÈÌÔ, ÙÔÓ ¿ÙËÛÂ. ªfiÏȘ Û˘Ó‹Ïı ·fi ÙË ÛÙÈÁÌÈ·›· ÂΛÓË ·Ú·ÊÔÚ¿, ۋΈÛ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘,
[226]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
[227]
∏ ª∞Ã∏ ™Δ√ ª∞Δ∑π∫∂ƒΔ Δ∏™ ∞ƒª∂¡π∞™, 26 ∞À°√À™Δ√À 1071 ∏ ∞ÚÌÂÓ›· ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙÔÓ ÚÔÌ·¯ÒÓ· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ·ÏÏ¿ ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ‰È¿Ï˘Û˘ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Â›¯Â ÂÚȤÏıÂÈ ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ·fi ÙÔ 1067. ∞˘Ùfi ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙȘ Û˘Ó¯›˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÛÙËÓ Î·Ú‰È¿ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜. ∏ ·Ó·Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜ ‹Ù·Ó ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÚÔ¸fiıÂÛË ÁÈ· ÙËÓ ˘ÂÚ¿ÛÈÛË ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ Û˘ÓfiÚÔ˘ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ∏ ηٿÏÏËÏË Â˘Î·ÈÚ›· ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠfiÙ·Ó Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ÛÙË ™˘Ú›·. ΔfiÙÂ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¢′ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ·ÔÊ¿ÛÈÛ fiÙÈ ‹Ù·Ó ηٿÏÏËÏË ÛÙÈÁÌ‹ ÁÈ· Ó· ÂÈÛ¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·. ™ÙȘ 26 ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ 1071 ÛÙËÓ Â‰È¿‰· ÙÔ˘ ª·Ù˙ÈΤÚÙ ·Ú·Ù¿¯ıËÎ·Ó Î·Ù¿ Ì¤ÙˆÔ Ô ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ. 1. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ·Ú¤Ù·Í ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì¿ ÙÔ˘, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi Â˙ÈÎfi Î·È ÈÈÎfi, Û ‰‡Ô ÁÚ·Ì̤˜. ¶›Ûˆ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó Ù· ÂʉÚÈο ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘fi ÙÔÓ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ ¢Ô‡Î·. ™ÙËÓ ÚÒÙË ÁÚ·ÌÌ‹ Ù· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ‹Ù·Ó ¯ˆÚÈṲ̂ӷ Û ÙÚ›· ÙÌ‹Ì·Ù·. ™ÙÔ Î¤ÓÙÚÔ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¢′ ¢ÈÔÁ¤Ó˘, ÛÙ· ‰ÂÍÈ¿ Ô £Âfi‰ˆÚÔ˜ ∞Ï˘¿Ù˘ Î·È ÛÙ· ·ÚÈÛÙÂÚ¿ Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜. 2. √È ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ·Ú·Ù¿¯ıËÎ·Ó Û ۯ‹Ì· ËÌÈÛÂÏ‹ÓÔ˘ Î·È ÙÔ ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì¿ ÙÔ˘˜ ··ÚÙÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÂÏ·ÊÚ‡ ÈÈÎfi ÂÍÔÏÈṲ̂ÓÔ Ì ‚¤ÏË, ÙÛÂÎÔ‡ÚÈ· Î·È Û·ıÈ¿. 3. √È μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÍÂΛÓËÛ·Ó ÙËÓ Â›ıÂÛË ÎÈÓÔ‡ÌÂÓÔÈ Û ÂÓÈ·›· ·Ú¿Ù·ÍË. 4. Δ· ¿ÎÚ· ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ, ÍÂÎÈÓÒÓÙ·˜ ΢ÎψÙÈ΋ ΛÓËÛË, ¤Î·Ó·Ó ›ıÂÛË Ì ‚¤ÏË Î·È Ù·˘Ùfi¯ÚÔÓ· ÚÔÛÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ˘Ô¯ÒÚËÛË ÚÔ˜ ÙÔ fiÚÔ˜ ™Ô˘Ê¿Ó. ∞Ó Î·È ÔÈ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ Ê·ÈÓÔÌÂÓÈο ˘Ô¯ˆÚÔ‡Û·Ó, Û˘Ó¤¯È˙·Ó Ó· ÂÍ·ÔÏ‡Ô˘Ó «‚ÚÔ¯‹» ·fi ‚¤ÏË, ·Ô‰Âηٛ˙ÔÓÙ·˜ ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì·. 5. √È ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ Î‡ÎÏˆÓ·Ó ÙÌ‹Ì·Ù· ÙˆÓ ÂÍ·ÛıÂÓËÌ¤ÓˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÍÔÏfiıÚ¢·Ó. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ‰È¤Ù·Í ٷÎÙÈ΋ ˘Ô¯ÒÚËÛË Î·È ÂΛÓË ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË ÛÙÈÁÌ‹ Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ¤‰ˆÛ ÂÓÙÔÏ‹ ÁÈ· ηٷ‰›ˆÍË ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ. 6. ∏ Âʉڛ· Ì ÙÔÓ ¢Ô‡Î· ›¯Â ‹‰Ë ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ, ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÛÙÚ¿ÙÂ˘Ì· ÛÊ·ÁÈ¿ÛÙËÎÂ Î·È ÌfiÓÔ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ Ì ÙË ‚·Ú·ÁÁÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿ ¤ÌÂÈÓ ÌfiÓÔ ÛÙÔ Î¤ÓÙÚÔ Ó· Ì¿¯ÂÙ·È. ∏ Ì¿¯Ë ¤ÏËÍ ÔÚÈÛÙÈο fiÙ·Ó Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Î·È ·Ú·‰fiıËΠÛÙÔÓ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó.
Ã∞ƒΔ∂™/4
[228]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÔÓ ·ÁοÏÈ·ÛÂ Î·È ÙÔ˘ ›Â: «ªË ÊÔ‚¿Û·È, ‚·ÛÈÏÈ¿, ‰ÂÓ ı· ¿ıÂȘ Ù›ÔÙ·, ·ÏÏ¿ ı· ÙÈÌËı›˜ fiˆ˜ ·Í›˙ÂÈ ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ÛÔ˘ ÌÂÁ·ÏÂÈfiÙËÙ·. °È·Ù›, ηٿ ÙË ÁÓÒÌË ÌÔ˘, ·ÓfiËÙÔ˜ Â›Ó·È Ô ¿ÓıÚˆÔ˜ Ô˘ ‰ÂÓ ˘ÔÏÔÁ›˙ÂÈ ÙȘ ·ÏÏ·Á¤˜ Ù˘ Ù‡¯Ë˜ Î·È ‰ÂÓ Û¤‚ÂÙ·È ÙȘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÙˆÓ ¿Ïψӻ. ¢È¤Ù·Í ӷ ÙÔ˘ ‰ÒÛÔ˘Ó ÛÎËÓ‹ Î·È Î¿ı ›‰Ô˘˜ ÊÚÔÓÙ›‰·, ÙÔÓ ¤ÓÙ˘Û ·Ó·ÁηÛÙÈο Ì ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ÛÔ˘ÏÙ·ÓÈ΋ ÛÙÔÏ‹, ¤ÙÚˆÁ·Ó Ì·˙›, ÙÔÓ Û˘Ó·ÓÙÔ‡Û ‰‡Ô ÊÔÚ¤˜ ÙË Ì¤Ú·, Û˘˙ËÙÔ‡Û Ì ÔÏÏ‹ ¢Á¤ÓÂÈ· Ì·˙› ÙÔ˘, ¯ˆÚ›˜ ÔÙ¤ Ó· ÙÔÓ ÚÔÛ‚¿ÏÂÈ. ªfiÓÔ Î¿ÔȘ ·Ú·ÙËÚ‹ÛÂȘ ÙÔ‡ ¤Î·Ó ÁÈ· ÛÊ¿ÏÌ·Ù· Ô˘ ıˆÚÔ‡Û fiÙÈ Â›¯Â οÓÂÈ Î·Ù¿ ÙËÓ ÚԤϷÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∫¿ÔÈ· ̤ڷ Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙÔÓ ÚÒÙËÛ ÙÈ ı· ¤Î·ÓÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ·Ó ÙÔÓ Â›¯Â ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ. ∂ΛÓÔ˜ fï˜ ¯ˆÚ›˜ η̛· ˘ÔÎÚÈÛ›· ÙÔ‡ › fiÙÈ ı· ÙÔÓ ÙÈ̈ÚÔ‡Û ÛÎÏËÚ¿. «∂ÁÒ f Â›Â Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ «‚ϤÂȘ fiÙÈ ‰ÂÓ Û ÌÈÌÔ‡Ì·È Î·È ·ÔÚÒ Ì fiÛ· Ϙ, ÂÓÒ Ì·ı·›Óˆ fiÙÈ Î·È Ô ÃÚÈÛÙfi˜ Û·˜ Ú¤Û‚Â˘Â ÂÈÚ‹ÓË Î·È ·ÓÂÍÈηΛ·, ÂÓ·ÓÙȈÓfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ·Ï·˙fiÓ˜ Î·È ˘ÂÚ·ÛÈ˙fiÙ·Ó ÙÔ˘˜ Ù·ÂÈÓÔ‡˜». √ÎÙÒ Ì¤Ú˜ ÌÂÙ¿ ˘¤ÁÚ·„·Ó Û˘Óı‹ÎË ÂÈÚ‹Ó˘, Ì ÙË Û˘Ìʈӛ· Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÔ˘Ó ÔÈ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜ Î·È Ó· ‰ÔıÔ‡Ó ›Ûˆ ÔÈ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ Î·È ·fi ÙȘ ‰‡Ô Ï¢ڤ˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ˘ÔÛ¯¤ıËΠ›Û˘ ÏÔ‡ÛÈ· χÙÚ·, ·Ê¤ıËΠÂχıÂÚÔ˜ Î·È Ì οı ÙÈÌ‹ Á‡ÚÈÛ ÛÙË £ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏË. ∂Λ ¤ÌÂÈÓ ÁÈ· Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÁÈ· Ó· ·ÏÏ¿ÍÂÈ ÚÔ‡¯· Î·È Ó· ıÂڷ¢Ù› Ë ÏËÁ‹ ÛÙÔ ¯¤ÚÈ ÙÔ˘. ªÂÙ¿ ¤Ê˘ÁÂ, ‰È¤Û¯ÈÛ ٷ È‚ËÚÈο ¯ˆÚÈ¿ Î·È ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ ÙËÓ ∫ÈÏÈΛ·. ™ÙÔ ÌÂٷ͇, fï˜, Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· ¿ÏÏ·Í·Ó ÂÈΛӉ˘Ó· ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË.
£¿Ó·ÙÔ˜ ƒˆÌ·ÓÔ‡ Î·È ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó √ η›Û·Ú·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ¢Ô‡Î·˜, ÌfiÏȘ ¤Ì·ı ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ÙËÓ ÔÔ›· Ì ÙfiÛÔ ‰fiÏÈÔ ÙÚfiÔ Â›¯Â ÚÔÂÙÔÈÌ¿ÛÂÈ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˜, ¤Û¢Û ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì·˙› Ì ÙÔ˘˜ ÔÌÔ˚‰Â¿Ù˜ ÙÔ˘ ηÈ, ΢ڛˆ˜, Ì ÙÔÓ ·ÓÒÙÂÚÔ ÙˆÓ ÊÈÏÔÛfiʈÓ, ÙÔÓ æÂÏÏfi, Ó· ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÂÈ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. ∏ ∂˘‰ÔΛ·, Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Û ·˘Ùfi ÙÔ Ú·ÍÈÎfiËÌ·, ÚÔ‰›‰ÔÓÙ·˜ ÙÔ Û‡˙˘Áfi Ù˘, ‰ÂÓ ÁϛوÛ ԇÙ ÙÔÓ Â·˘Ùfi Ù˘, ÁÈ·Ù› ÂÍÔÚ›ÛÙËΠ۠ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ Î·È ¤ÁÈÓ ÌÔÓ·¯‹ ·Ú¿ ÙË ı¤ÏËÛ‹ Ù˘. ¢fiıËÎ·Ó ·ÓÙÔ‡ ‰È·Ù·Á¤˜ Ó· ÌËÓ ˘Ô‰Â¯ÙÔ‡Ó ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi Ô˘ ¤ÛÙÚÂÊÂ Î·È Ó· ÌËÓ ÙÔÓ ÙÈÌ‹ÛÔ˘Ó ˆ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿. °È· Ó· ˘ÏÔÔÈËıÔ‡Ó, ÛÙ¿ÏıËΠÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Ì ÌÂÁ¿ÏË ‰‡Ó·ÌË Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, Ô ÓÂfiÙÂÚÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ¢Ô‡Î·. √ ƒˆÌ·Ófi˜
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
¢ÈÔÁ¤Ó˘ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·ÓÙÈÛÙ·ı› ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ Î·È ·Ú¤ÙÂÈÓ ÁÈ· οÔÈÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔÓ fiÏÂÌÔ. ΔÂÏÈο fï˜ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ú·‰Ôı› ÛÙÔÓ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÛÙ¿ÏıËΠ·ÚÁfiÙÂÚ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ·ÊÔ‡ ›¯Â ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ¶ÚÈÓ ·Ú·‰Ôı›, Û˘ÁΤÓÙÚˆÛ fiÏÔ ÙÔ ·Û‹ÌÈ Î·È fiÏ· Ù· ÎÂÈÌ‹ÏÈ· Ô˘ ›¯Â Î·È Ù· ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ‰È·‚È‚¿˙ÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ fiÙÈ, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÏËÚÒÛÂÈ fiÛ· χÙÚ· ›¯Â ˘ÔÛ¯Âı›, ÂÈı˘ÌÔ‡Û ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ì ÙÔ ÌÈÎÚfi ·˘Ùfi ÂÓı‡ÌÈÔ Ó· ·Ô‰Â›ÍÂÈ fiÙÈ ‰ÂÓ Â›¯Â ͯ¿ÛÂÈ Ô‡Ù ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÈÁÌ‹ ÙËÓ ÂÓÙÈÌfiÙËÙ· Î·È ÙËÓ ·ÚÂÙ‹ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ ÙÔ˘. ∏ ·Ù˘¯›· ÙÔ˘, ‹ Ì¿ÏÏÔÓ Ë ·Ù˘¯›· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠ۠·˘Ùfi. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ·Ú·‰fiıËΠ̠ۇӷ„Ë Û˘Óı‹Î˘, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô ›‰ÈÔ˜ ı· ÂÁη٤ÏÂÈ ÙË ‚·ÛÈÏ›·, ÂÓÒ Ô ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˜ ÙÔÓ ‰È·‚‚·›ˆÛ fiÙÈ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ‰ÂÓ ı· ÙÔÓ ÂÓÔ¯ÏÔ‡Û ȷ Î·È fiÙÈ ı· ‹Á·ÈÓ Û ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ. ΔË Û˘Óı‹ÎË ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÈÎ‡ÚˆÛ·Ó ÙÚÂȘ ·Ú¯ÈÂÚ›˜: Ô Ã·ÏÎˉfiÓÔ˜, Ô ∏Ú·ÎÏ›·˜ Î·È Ô ∫ÔψÓ›·˜. ∞ÊÔ‡ ¤ÁÈÓ·Ó ·˘Ù¿, οو ÙÔÓ ÌÂÙ¤ÊÂÚÂ Ô ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˜ ·fi Ù· Õ‰·Ó·, fiÔ˘ ›¯Â ·Ú·‰Ôı›, ÛÙÔ ∫ÔÙ˘¿ÂÈÔ, ·fi ¿ıÏȘ Û˘Óı‹Î˜ ηıÒ˜ ˘¤ÊÂÚ ·fi ÎÔÈÏȷο, Ô˘ ϤÁÂÙ·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‰ËÏËÙËÚ›·Û˘. ∏ ηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ·, Ô˘ Ê·ÈÓfiÙ·Ó Î·ı·Ú¿ fiÙÈ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· Âı¿ÓÂÈ Û‡ÓÙÔÌ·. ∫·È fï˜, ÛÙÔ ∫ÔÙ˘¿ÂÈÔ Î·Ù¤ÊÙ·Û ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ Ó· ÙÔÓ Ù˘ÊÏÒÛÔ˘Ó. ª¿Ù·È· ÔÈ ÙÚÂȘ ·Ú¯ÈÂÚ›˜ ˘ÂÓı‡ÌÈÛ·Ó ÙÔ˘˜ fiÚÎÔ˘˜ Î·È ÙË ı›· ÙÈ̈ڛ·. ∏ ‰È·Ù·Á‹ ÂÎÙÂϤÛÙËÎÂ, Î·È Ì¿ÏÈÛÙ· Ì ÙfiÛË ÛÎÏËÚfiÙËÙ·, Ô˘ Ô ÙfiÛÔ Î·Ù·‚‚ÏË̤ÓÔ˜ ƒˆÌ·Ófi˜, ·ÊÔ‡ ·¤ÎÙËÛ ·ÎfiÌ· ‰‡Ô ÏËÁ¤˜, ηٿÓÙËÛ ·ÏËıÈÓfi ÙÒÌ·. ™Â ·˘Ù‹ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Û‡ÚıËΠ¯ˆÚ›˜ ¤ÏÂÔ˜ ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¶ÚÔÔÓÙ›‰·, fiÔ˘ ¤ı·ÓÂ, ‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÛÙÈÁÌ‹ ÙÔ ÊÚfiÓËÌ¿ ÙÔ˘ ˘„ËÏfi. ∫ˉ‡ÙËΠÛÙÔ ÓËÛ› ¶ÚÒÙË ·fi ÙËÓ ∂˘‰ÔΛ·, Ë ÔÔ›· ÏfiÁˆ Ù˘ ·Ù˘¯›·˜ Ù˘ ÙÔ˘ ¤‰ÂÈÍ ÈÔ Â˘ÁÂÓ‹ Û˘Ó·ÈÛı‹Ì·Ù·. ŸÙ·Ó ·Ó·ÏÔÁÈÛÙԇ̠ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ‹Ù·Ó ÂÎÙÂıÂÈ̤ÓÔ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο ÂÍ·ÈÙ›·˜ Ù˘ ·ÓÂÚ¯fiÌÂÓ˘ ‰‡Ó·Ì˘ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ÙÔ˘˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ΢ÔÊÔÚÔ‡ÓÙ·Ó, fiˆ˜ ı· ‰Ô‡Ì Û ϛÁÔ, ÛÙ· ‰˘ÙÈο Î·È ÙË ÌÂÁ¿ÏË Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ Ô˘ ¤ÊÂÚÂ Ë ·Ú¿Ù·ÍË ÙˆÓ æÂÏÏÒÓ, ÙˆÓ ¢Ô˘ÎÒÓ Î·È ÙˆÓ Û˘ÓÙÚfiÊˆÓ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ·ÂÏÈṲ̂ÓÔ˘˜ ·ÁÒÓ˜ Ô˘ ¤Î·Ó ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ ÛˆÙËÚ›· Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘, ÙËÓ ÂÈÙ˘¯›· Ô˘ ›¯·Ó ̤¯ÚÈ Î¿ÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘ Ì ÙË Û˘Óı‹ÎË Ô˘ ˘¤ÁÚ·„ Ì ÙÔÓ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó Î·È ÙË ıÏÈ‚ÂÚ‹ ·ÓÙ·ÌÔÈ‚‹ ÙÔ˘, ‰ÂÓ ÌÔÚԇ̠·Ú¿ Ó· ÔÈÎÙ›ÚÔ˘Ì ÙËÓ Ù‡¯Ë ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È Ó· Û˘ÁÎÈÓËıԇ̠·fi
ÙȘ ıÏÈ‚ÂÚ¤˜ ÂÚȤÙÂȘ Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ·˘Ù‹˜, ÔÈ Ôԛ˜ ÚÔ˜ ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ‹Ù·Ó fiÓÙˆ˜ ÙÚ·ÁÈΤ˜. ¶fiÛÔ ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ‹Ù·Ó ÔÈ Û˘Óı‹Î˜ ı·Ó¿ÙÔ˘ ÙÔ˘ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘ ÙÔ˘ ¢ÈÔÁ¤ÓË. √ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ¤ı·Ó ϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·, ÙÔ 1072, fi¯È ·fi Ê˘ÛÈο ·›ÙÈ·, ·ÏÏ¿ Ô ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ¿ÊËÛ ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ÓÔ‹ Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó Ô ÈÔ ¿ıÏÈÔ˜ ·ÓıÚÒÔ˜, ÂÓÒ Ô ÚÒÙÔ˜ Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó Ô ÈÔ ÌÂÁ·ÏÔÚ‹˜ ËÁÂÌfiÓ·˜. ªfiÏȘ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ÛÙÚ¿ÊËΠηٿ ÙÔ˘ ¯·Ï›ÊË, ÙÔÓ Ù·Â›ÓˆÛ ÛÙË ™˘Ú›· Î·È ÛÙËÓ ∞Ú·‚›·, ·ӤϷ‚ ÙÔÓ fiÏÂÌÔ Î·Ù¿ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ¢ÈÔÁ¤ÓË, fiˆ˜ ÂÍËÁÂ›Ù·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· Ì ÏÂÙÔ̤ÚÂȘ, Âȯ›ÚËÛ Ì ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎfi ÙÔ˘ ˙‹ÏÔ Ó· ·Ó·ÁοÛÂÈ, Ì ÔÏÏ‹ ‚›· Î·È ·ÁÚÈfiÙËÙ·, ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ Ù˘ °ÂˆÚÁ›·˜ Ó· ·Û·ÛÙÔ‡Ó ÙÔÓ ÈÛÏ·ÌÈÛÌfi Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÌfiÏȘ ¤Ì·ı fiÙÈ Í¤Û·Û·Ó Ù·Ú·¯¤˜ ÛÙÔ ΔÔ˘ÚÎÂÛÙ¿Ó, ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËΠӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ Î·È ÂΛ. ∂›¯Â ‹‰Ë ÂÈıˆڋÛÂÈ ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi 200.000 È›˜, Î·È Â›¯Â ÔÚ›ÛÂÈ Ì ϷÌÚ¤˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ ÁÈ· ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘, ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ª·ÏÂÎÛ¿¯, ·Ó·ı¤ÙÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙË Û˘Ó¤¯ÈÛË ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘ ÛÙË °ÂˆÚÁ›·, fiÙ·Ó Í·ÊÓÈο ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ô ›‰ÈÔ˜ ›¯Â ÂÈÏ‹ÍÂÈ ÁÈ· ÙËÓ ÂÈÌÔÓ‹ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ˘ÂÚ·ÛÈÛÙ› ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ Â›¯Â ÙÈ̈ڋÛÂÈ ÛÎÏËÚ¿ Ì ٷ ›‰È· ÙÔ˘ Ù· ¯¤ÚÈ·, ¤‚Á·Ï ¤Ó· ÎÚ˘Ì̤ÓÔ Í›ÊÔ˜ Î·È ÙÔÓ ÙÚ·˘Ì¿ÙÈÛ ı·Ó¿ÛÈÌ·. ¶Âı·›ÓÔÓÙ·˜, Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ÔÌÔÏfiÁËÛ fiÙÈ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ Ù·ÂÈÓfi˜ fiÛÔ ¤Ú ÚÔ˜ ÙÔ £Âfi, fiÙÈ ıÂÒÚËÛ ÙÔÓ Â·˘Ùfi ÙÔ˘ ÙÔ Ì¤ÁÈÛÙÔ Î˘Ú›·Ú¯Ô Î·È ·ÚfiÛ‚ÏËÙÔ ·fi οı ηÎfi, fiÙÈ ÂÍ·ÈÙ›·˜ ·˘ÙÔ‡ Ô £Âfi˜ ÙÔÓ ÁÎÚ¤ÌÈÛ ·fi ÙÔ ‚¿ıÚÔ ÙÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ¤‰ÂÈÍ ̤ۈ ÂÓfi˜ ·Û‹Ì·ÓÙÔ˘ ·ÓıÚÒÔ˘ ÙÔ ‚·ıÌfi Ù˘ ·‰˘Ó·Ì›·˜ ÙÔ˘, Î·È fiÙÈ ÁÈ· fiÏ· ·˘Ù¿ ÈΤÙ¢ ÙÔÓ ⁄„ÈÛÙÔ Ó· Û˘Á¯ˆÚ¤ÛÂÈ Ù· ·Ì·ÚÙ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘ Î·È Ó· ÙÔ˘ ‰ÒÛÂÈ ¯¿ÚË. ∏ Ù·Ê‹ ÙÔ˘ ¤ÁÈÓ ÛÙËÓ fiÏË ªÂÚÔ‡ Î·È ¿Óˆ ÛÙÔÓ Ù¿ÊÔ ÙÔ˘ ‰È¤Ù·Í ӷ ÌÂÈ Ë ·ÎfiÏÔ˘ıË ÂÈÁÚ·Ê‹: «ŸÏÔÈ ÂÛ›˜ Ô˘ ›‰·Ù ÙË ÌÂÁ·ÏÔÚ¤ÂÈ· ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó Ó· ÊÙ¿ÓÂÈ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ˘˜ Ô˘Ú·ÓÔ‡˜ ÂÏ¿Ù ÛÙË ªÂÚÔ‡, ÁÈ· Ó· ÙË ‰Â›Ù fiÙÈ ¤¯ÂÈ ÌÂÙ·‚ÏËı› Û ÛÎfiÓË». √ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍ ÙȘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Â˜ ̤Ú˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘ ÏÈÁfiÙÂÚÔ ·ÓÒÙÂÚ· ·ÈÛı‹Ì·Ù·. ŒÙÛÈ, ÁÈ· ÙÔÓ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÓÂÎÚÔ‡˜ ·˘ÙÔ‡˜ ·Ó¤ÙÂÈÏÂ Ô ‹ÏÈÔ˜ Ù˘ ˙ˆ‹˜, ÂÓÒ ÁÈ· ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·Ó ÔÈ ÛÎȤ˜ ÙÔ˘ ı·Ó¿ÙÔ˘. ™ÙË ÌÈ· ÏÂ˘Ú¿ ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ˘ÏÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ‰‡Ó·ÌË, Ô˘ ÂÎÚÔÛˆÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ÔÏϤ˜ ÂηÙÔÓÙ¿‰Â˜ ¯ÈÏÈ¿‰Â˜ È›˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Û˘Ó‰¤ÔÓÙ·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ Ì ÙÔ ›‰ÈÔ ÊÚfiÓËÌ· Î·È Û˘ÌʤÚÔÓ, Î·È Â›¯·Ó ·Ú¯ËÁfi ÙÔ˘˜ ÙÔÓ Ôχ ¿ÍÈÔ ‚Â˙›ÚË ¡Â˙¿Ì-ÂÏ-ªÔ˘ÏÎ. ™ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ˘ÏÈ΋ Î·È ËıÈ΋ ·ÔÛ‡ÓıÂÛË,
[229]
ŸÙ·Ó Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ¿ÊËÛ ÂχıÂÚÔ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÚ‹ÓË Ô˘ ˘¤ÁÚ·„·Ó Î·È ÙȘ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÁÈ· ÏÔ‡ÛÈ· χÙÚ·, Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Á‡ÚÈÛ ÛÙË £ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏË, ÛËÌÂÚÈÓfi ∂Ú˙ÂÚÔ‡Ì Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ΔÔ˘ÚΛ·˜. ADAM WOOLFITT/ CORBIS/APEIRON
[230]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ·Ú·‰Ôı› ÛÙÔÓ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ Î·È Û‡ÚıËΠ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¶ÚÔÔÓÙ›‰·, fiÔ˘ ¤ı·ÓÂ. Ô˘ ÂÎÚÔÛˆÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈÎÙÚ¿ ·fi ÛÙÚ·Ùfi Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ‰È·ÊÔÚÂÙÈΤ˜ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ ÂıÓÈο Î·È ÁψÛÛÈο ÔÌ¿‰Â˜, Û˘ÓÙËÚÔ‡ÓÙ·Ó Ôχ ¿Û¯ËÌ·, ›¯·Ó ¿ıÏÈÔ ËÁÂÌfiÓ·, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∑′77, Î·È ÙÔÓ ·ÎfiÌ· ÈÔ ¿ıÏÈÔ ‰¿ÛηÏÔ Î·È Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ, ÙÔÓ æÂÏÏfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ‰ÂÓ ÓÙÚ¿ËΠӷ η˘¯Ëı› Û οÔÈ· ·fi Ù· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘ fiÙÈ, ·Ó Î·È Û˘Ó¤‚·Ï ¿ÏÏÔ˜ ÛÙËÓ ÙÒÛË ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ÌfiÓÔ ·fi ÙÔÓ ›‰ÈÔ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ¤ÏıÂÈ Ë ÎÔÈÓ‹ ÛˆÙËÚ›·.
ªÈ¯·‹Ï ∑′ ¢Ô‡Î·˜ √È Û˘ÌÊÔÚ¤˜ ÛÙËÓ ∞Û›· ΔÒÚ· ı· ÂÍÈÛÙÔÚ‹ÛÔ˘Ì ÙȘ ıÏÈ‚ÂÚ¤˜ Û˘Ó¤ÂȘ Ù˘ ·ÓÙ›ıÂÛ˘ ·˘Ù‹˜. √ ™Î˘Ï›Ù˙˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÚËÙ¿ Î·È Â·ÓÂÈÏËÌ̤ӷ fiÙÈ Ô ·ÓÒÙÂÚÔ˜ ÙˆÓ ÊÈÏÔÛfiÊˆÓ ·ÚÔ˘Û›·Û ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∑′ «·‰¤ÍÈÔ Î·È ·Ó›Î·ÓÔ ÁÈ· οı ¤ÚÁÔ» Î·È fiÙÈ Ô Ó¤Ô˜ ÂΛÓÔ˜, ̤۷ Û ÂΛÓË ÙËÓ ÎÚ›ÛÈÌË Û˘Á΢ڛ· ÛÙËÓ ÔÔ›· ‚Ú¤ıËΠÙÔ ·Ó·ÙÔÏÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Ì ÙÔ Ó· Û˘Óı¤ÙÂÈ È¿Ì‚Ô˘˜ Î·È ·Ó··›ÛÙÔ˘˜, ÂÓÒ ‰ÂÓ Â›¯Â ÙËÓ ·Ú·ÌÈÎÚ‹ ȉ¤· ÁÈ’ ·˘Ù¿, ıˆÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ ‹Ù·Ó Ô Î·Ï‡ÙÂÚÔ˜ ÔÈËÙ‹˜, ¯¿ÚË ÛÙȘ ÎÔϷΛ˜ Î·È ÛÙËÓ ÂÍ·¿ÙËÛË ÙÔ˘ ‰·ÛοÏÔ˘ ÙÔ˘. ∫·È ·˜ ÌË ÓÔÌ›ÛÂÈ Î·Ó›˜ fiÙÈ Ô æÂÏÏfi˜, ·ÔÛÒÓÙ·˜ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ Ì·ıËÙ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ÂÎÏ‹ÚˆÛË ÙˆÓ ‚·ÛÈÎÒÓ ÙÔ˘ ηıËÎfiÓÙˆÓ, ·Ó¤Ï·‚ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ Ô ›‰ÈÔ˜ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË. √ ¿Ó‰Ú·˜ ·˘Ùfi˜, Ô˘ ÔÈ Û‡Á¯ÚÔÓÔ› ÙÔ˘ ÙÔÓ ı·‡Ì·˙·Ó ÙfiÛÔ Ôχ, ›ÛÙ¢ ڷÁÌ·ÙÈο -Ê·›ÓÂÙ·È- ˆ˜ Ë ÁÓÒÛË ÙˆÓ Î·ÓfiÓˆÓ Ù˘ ÌÂÙÚÈ΋˜ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ‹ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ΢‚ÂÚÓ‹Ù˜ ÙˆÓ ÎÚ·ÙÒÓ. ŸÌˆ˜ Ô‡ÙÂ Ô ›‰ÈÔ˜ ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó Ì οÙÈ ÛÔ˘‰·ÈfiÙÂÚÔ, ÂÓÒ ¿ÊËÓ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∑′, Ì ÙËÓ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ· Ô˘ ›¯Â, Ó· ÂÎϤÁÂÈ ÙÔ˘˜ ˘Ô˘ÚÁÔ‡˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ Ô˘ ‹ıÂÏÂ. ŒÙÛÈ, Ô Î·ÈÓÔ‡ÚÁÈÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ‰ÈfiÚÈÛ ̤Á· ÏÔÁÔı¤ÙË ÙÔÓ Â˘ÓÔ‡¯Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ, Ô ÔÔ›Ô˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ‰È·ÙÂϤÛÂÈ ÁÚ·ÌÌ·Ù¤·˜ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ Î·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ‰ÈηÛÙ‹˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜ Î·È Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, ›¯Â ‰È·ÎÚÈı› ÌfiÓÔ ÁÈ· ÙȘ Û˘ÎÔÊ·Óٛ˜, ÙȘ Ú·‰ÈÔ˘ÚÁ›Â˜ Î·È ÙȘ ‰ˆÚÔ‰Ô˘ ÙÔ˘. ªÂ ÙËÓ ÚÔ·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ ·ÓÒÙ·ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ˘Ô˘ÚÁÔ‡
√ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜, Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ·ÔηÏÔ‡ÓÙ·Ó ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛ˘, ‰ÂÓ ¿ÏÏ·Í ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·, ¤ÁÈÓ ̿ÏÈÛÙ· ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ˜, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ÙȘ ÂÚÈÛÙ¿ÛÂȘ. ™˘ÎÔÊ¿ÓÙËÛÂ Î·È ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ·fi ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ οı ÂÓ¿ÚÂÙÔ ‹ ¤ÌÂÈÚÔ ¿ÓıÚˆÔ Ô˘ ˙Ô‡Û ÛÙËÓ ·˘Ï‹ ηÈ, ÂϤÁ¯ÔÓÙ·˜ ¤ÙÛÈ ·fiÏ˘Ù· ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ¤ÁÈÓ ·›ÛÙÂ˘Ù· ÏÂÔÓ¤ÎÙ˘, ‰Ë̇ÔÓÙ·˜ ÂÚÈÔ˘Û›Â˜, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÌË ÔÊÂÈÏfiÌÂÓ· ÔÛ¿ Î·È Î·Ù·È¤˙ÔÓÙ·˜ Ì ¿Ú· ÔÏÏÔ‡˜ ÙÚfiÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÓıÚÒÔ˘˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÛÊÂÙÂÚ›ÛÙËΠÔÏÔÊ¿ÓÂÚ· ÙÔ ÌÔÓÔÒÏÈÔ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÛÈÙËÚÒÓ Ù˘ £Ú¿Î˘, Ù· ÔÔ›· fi¯È ÌfiÓÔ Ô˘ÏÔ‡Û Û ˘¤ÚÔÁÎË ÙÈÌ‹ (¤Ó· ¯Ú˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ· ÙÔ Ìfi‰ÈÔ, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ ÎÈÏfi), ·ÏÏ¿ ¤ÎÏÂ‚Â Î·È ÙÔ ¤Ó· ٤ٷÚÙÔ ÙÔ˘ ÌÔ‰›Ô˘. ∫·È ÂÂȉ‹ ∑ ·˘Ùfi ÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ÈÓ¿ÎÈÔ, Ô ªÈ¯·‹Ï ∑′ ¶·Ú·ÈÓ¿ÎÈÔ˜ Î·È Ì ·˘Ùfi ÔÓÔÌ¿ÛÙËΠ·fi ÔÏÏÔ‡˜ ¶·Ú·ÈÓ¿ÎÈÔ˜, ÙÔ fiÓÔÌ· ¤ÌÂÈÓ ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›·. ŒÙÛÈ fï˜ ÛËÌÂÈÒıËΠÌÂÁ¿ÏË ¤ÏÏÂÈ„Ë ÙÚÔÊ›ÌˆÓ Î·È ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¤ÂÛ ÌÂÁ¿ÏË Â›Ó·. ∏ ΢‚¤ÚÓËÛË ÌÔÚÔ‡Û ‡ÎÔÏ· Ó· ÛÙ·Ì·Ù‹ÛÂÈ ÙÔ Î·Îfi, ›Ù ηٷÚÁÒÓÙ·˜ ÙÔ ÌÔÓÔÒÏÈÔ Â›Ù ÌÂٷʤÚÔÓÙ·˜ ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û· ÛÈÙ¿ÚÈ ·fi ¿ÏϘ ·گ›Â˜. ∞ÏÏ¿ ·˘Ùfi ‰ÂÓ Û˘Ó¤ÊÂÚ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛË, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ú¤ÙÂÈÓ ÙË ÏÈÌÔÎÙÔÓ›· ÙÔ˘ Ï·Ô‡, Î·È ÙÔ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ‹Ù·Ó Ó· ¤ÏıÂÈ ÌÈ· ·ÎfiÌ· ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË Û˘ÌÊÔÚ¿, Ë ·ÓÔ‡ÎÏ·. √ ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛ˘ fï˜ ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û ӷ ·‰È·ÊÔÚ› ÁÈ· ÙËÓ ÎÔÈÓ‹ Û˘ÌÊÔÚ¿ ηÈ, ·ÓÙ› Ó· Û˘Ì·Ú·ÛÙ·ı›, Ë ÏÂÔÓÂÍ›· ÙÔ˘ ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ ÙËÓ ÈÂÚÔÛ˘Ï›· ÙˆÓ Ó·ÒÓ, ·Ê·ÈÚÒÓÙ·˜ ÈÂÚ¿ ÎÂÈÌ‹ÏÈ· Î·È ¤ÈÏ·. ŒÙÛÈ Â›¯Â Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, ÂÓÒ ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ıˆÚÒÓÙ·˜ fiÙÈ Ì ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ¢ÈÔÁ¤ÓË ‰ÂÓ Â›¯Â È· ÈÛ¯‡ Ë Û˘Óı‹ÎË Ô˘ ˘¤ÁÚ·„·Ó Ì·˙› ÙÔ˘, Ì‹Î·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ÛÙË °ÂˆÚÁ›·, fiˆ˜ ›·Ì ÚÈÓ, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ, ¯ˆÚ›˜ Ó· ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·È fiˆ˜ ÚÔËÁÔ˘Ì¤Óˆ˜ Û ÛÔÚ·‰ÈΤ˜ ÏÂËϷۛ˜, ·ÏÏ¿ ΢ڛ¢·Ó Î·È Ù· ı¤Ì·Ù·. ∂›Ó·È ·Ï‹ıÂÈ· fiÙÈ ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ›¯Â ·Ú¯›ÛÂÈ ÙfiÙ ӷ ·Ú·ÎÌ¿˙ÂÈ, ÂÎÙfi˜ ÙˆÓ ¿ÏψÓ, Î·È ÁÈ· ÙÔ ÏfiÁÔ fiÙÈ Ô ª·ÏÂÎÛ¿¯ ÙÔ Î·Ù·ÎÂÚÌ¿ÙÈÛ ȉڇÔÓÙ·˜ ÔÏÏ¿ ˘ÔÙÂÏ‹ ÎÚ·Ù›‰È·. øÛÙfiÛÔ, Ô Û˘ÁÁÂÓ‹˜ ÙÔ˘ ™ÔÏÈÌ¿Ó ∞′, ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ú·¯ÒÚËÛ ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ¤Ù˘¯Â Ó· Â›Ó·È ¤Ó·˜ Ôχ ÈηÓfi˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ Î·È Û˘ÁÎÚfiÙËÛ ÌÂÁ¿ÏË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
‰‡Ó·ÌË. ∞ÔÊ·Û›ÛÙËΠÏÔÈfiÓ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆÈÛÙ› Ô Â¯ıÚfi˜ ·˘Ùfi˜. √ ÙÚfiÔ˜ fï˜ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ¤ÁÈÓÂ Ô fiÏÂÌÔ˜ Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ ÁÈ· Ì›· ·ÎfiÌ· ÊÔÚ¿ -·Ó ¯ÚÂÈ·˙fiÙ·Ó Ó¤· Ì·ÚÙ˘Ú›·- ÙËÓ ·ıÏÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ·ÓıÚÒˆÓ Î·È ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ÂΛӷ Ù· ¯ÚfiÓÈ·. ¶ÚÒÙÔ˜ ÛÙ¿ÏıËÎÂ Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜, Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ª·ÓÔ˘‹Ï. ŸÌˆ˜ ÙÔÓ ÂÁη٤ÏÂÈ„Â Ô ÁÓˆÛÙfi˜ Û ÂÌ¿˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ÙˆÓ ºÚ¿ÁÎˆÓ ÌÈÛıÔÊfiÚˆÓ ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÓÈ΋ıËÎÂ Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÛÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·. ŒÂÈÙ· ÛÙ¿ÏıËÎÂ Ô Î·›Û·Ú·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ¢Ô‡Î·˜, ·ÏÏ¿ ·˘Ùfi˜ ¤·ı οÙÈ ¯ÂÈÚfiÙÂÚÔ. ¶ÚÈÓ Î·Ó ÚÔÊÙ¿ÛÂÈ Ó· ·Ó·ÌÂÙÚËı› Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ‰¤¯ıËΠ›ıÂÛË, ηٷÙÚÔÒıËÎÂ Î·È ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËΠ·fi ÙÔÓ ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔÓ ¤ÊÂÚ ÛȉËÚÔ‰¤ÛÌÈÔ ÛÙË ÃÚ˘ÛÔ‡ÔÏË, fiÔ˘ ¤ÌÂÈÓ ÚÔÛˆÚÈÓ¿, ÚÔÍÂÓÒÓÙ·˜ ÔÏϤ˜ Û˘ÌÊÔÚ¤˜. ∞˘ÙÔ› Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ˙‹ÙËÛ·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ÂÓÒ Ô ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ˜, ‚ϤÔÓÙ·˜ fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ Ù· ‚Á¿ÏÂÈ ¤Ú· Ì ÙfiÛÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜, ÙÔÓ ÂÏ¢ı¤ÚˆÛÂ Î·È ÙÔÓ ·Ó·ÁfiÚ¢Û ‚·ÛÈÏÈ¿. ŸÌˆ˜, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Úfiı˘Ì·, ÂÓÓÔ›ٷÈ- ÚfiÛÊÂÚ·Ó ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· Ô˘ ÙÔ˘˜ ˙ËÙ‹ıËÎÂ, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ ‚¤‚·È· Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÔ˘Ó ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜, ηٷÙÚfiˆÛ·Ó Î·È ÙÔÓ Î·›Û·Ú· Î·È ÙÔÓ ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ. ∫·È ÔÈ ‰‡Ô Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÛÒıËηÓ, Ô Î·›Û·Ú·˜ ·fi ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘, ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, Î·È Ô ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ˜ ·fi ÙËÓ ›‰È· ÙÔ˘ ÙË Á˘Ó·›Î·. øÛÙfiÛÔ, Ô Î·›Û·Ú·˜, ÂÂȉ‹ ˘ÔÙ¢fiÙ·Ó Ù· Û¯¤‰È· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û‹ ÙÔ˘, ‰ÂÓ Á‡ÚÈÛ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·, ·ÏÏ¿ ÓÙ‡ıËΠÌÔÓ·¯fi˜, ÁÈ· Ó· ÚÔÏ¿‚ÂÈ ¤ÙÛÈ ¿ÏϘ Û˘ÌÊÔÚ¤˜, Î·È Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠͷӿ ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÛÎËÓ‹. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ Ô ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ˜ ·ӤϷ‚ ÙȘ ¯ıÚÔڷ͛˜ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ¤ÂÈÙ· fï˜ ˘¤ÁÚ·„Â Û˘Óı‹ÎË ÊÈÏ›·˜ Ì·˙› ÙÔ˘˜, Ë ÔÔ›· ˆÛÙfiÛÔ ‰ÂÓ ÙÔ˘˜ ÂÌfi‰ÈÛ ӷ ÙÔÓ Û˘ÏÏ¿‚Ô˘Ó Î·ÙfiÈÓ ÚÔ‰ÔÛ›·˜ Î·È Ó· ÙÔÓ Ô˘Ï‹ÛÔ˘Ó ÛÙÔ˘˜ ‰ÈÎÔ‡˜ Ì·˜ Ì ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· ÔÏÏ¿ ¯Ú‹Ì·Ù·. ΔfiÙÂ Ô Ù˘¯Ô‰ÈÒÎÙ˘ ·˘Ùfi˜ Ô‰ËÁ‹ıËΠÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ì·ÛÙÈÁÒıËÎÂ
Î·È Ê˘Ï·Î›ÛÙËÎÂ. √ ™Î˘Ï›Ù˙˘, ‰ÈËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ ÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙÔ˘ ƒÔ˘ÛÂÏ›Ô˘, οÓÂÈ ÙËÓ ÂÍ‹˜ ·Ú·Ù‹ÚËÛË: «ΔÔ Ó· ÂÍ··Ù¿ ηÓ›˜ ÙÔ˘˜ ƒˆÌ·›Ô˘˜ ÁÈ· ¯¿ÚË ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‹Ù·Ó οÙÈ Â‡ÎÔÏÔ Î·È ·Ó·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÙÔ». ∞fi ·˘Ùfi Á›ÓÂÙ·È Ê·ÓÂÚfi fiÙÈ ÔÈ ·ÚÂÙ¤˜ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó Î·È ÙˆÓ ¤Ó‰ÔÍˆÓ Û˘ÓÙÚfiÊˆÓ ÙÔ˘ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÚÈ˙ÒÛÂÈ ‚·ıÈ¿ ÛÙÔÓ ¿ÍÂÛÙÔ ÂΛÓÔ Ï·fi. ∂ÓÒ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË Ô˘ ΢‚ÂÚÓÔ‡Û -·ÊÔ‡ ·Ú¯Èο ËÙÙ‹ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ˙‹ÙËÛ ÙË ‚Ô‹ıÂÈ¿ ÙÔ˘˜- ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ ÛȈËÚ¿ ÙȘ ηٷÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘˜, ÂÈÎÚ·ÙÔ‡Û ÊÔ‚ÂÚ‹ ·Ó·ÛٿوÛË Î·È ÛÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ, ·Á·Ó·ÎÙÈṲ̂ÓÔÈ ·fi ÙËÓ Î·Ù·›ÂÛË ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛË, ·ӷÛÙ¿ÙËÛ·Ó ¿ÏÈ, fiˆ˜ ›¯·Ó ÂÍÂÁÂÚı› ·ÏÈfiÙÂÚ·, ÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ¢′,, ÙÔ 1042, ÏfiÁˆ Ù˘ ηٷ›ÂÛ˘ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘. ŒÎ·Ó·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘˜ ™¤Ú‚Ô˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â›¯·Ó ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÙÔ˘˜ ηٿ Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ¯ÚfiÓÈ· Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ Î›ÓËÌ· ‹Ù·Ó ÊÔ‚ÂÚfi. ∂Ó·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ÛÙ¿ÏıËÎÂ Ô ¢·ÌÈ·Ófi˜ Ô ¢·Ï·ÛÛËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ÓÈ΋ıËΠηٿ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜. ΔfiÙÂ Ë Î˘‚¤ÚÓËÛË ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ηٷʇÁÂÈ ÛÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô Ê·›ÓÂÙ·È ˆ˜ ›¯·Ó ·ÏÈfiÙÂÚ· ˘ÔÙ¢Ù› ÔÈ Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∑′, ÁÈ·Ù› ›¯Â ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ Ì·˙› Ì ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ¢ÈÔÁ¤ÓË ÛÙËÓ ∞Û›·. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ Ó›ÎËÛ Û ÌÈÎÚfi ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ˘Ô¯Ú¤ˆÛ ÙÔ˘˜ ™¤Ú‚Ô˘˜ Ó· ʇÁÔ˘Ó ·fi ÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ∂›Û˘ ηٷÙÚfiˆÛ ÙÔ˘˜ ÃÚˆ‚¿ÙÔ˘˜, Ô˘ Âȯ›ÚËÛ·Ó ÏËÛÙÚÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙËÓ πÏÏ˘Ú›·, Î·È ÙÔ˘˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ, ·ÊÔ‡ ÔÏÔÎÏ‹ÚˆÛ·Ó ÙËÓ Î·Ù¿ÎÙËÛË Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜, ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1071, Ì ÙËÓ ¿ÏˆÛË Ù˘ μ¿Ú˘, ›¯·Ó ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ÂÈÙ›ıÂÓÙ·È ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο ·Ú¿ÏÈ· Ù˘ ∞‰ÚÈ·ÙÈ΋˜ ı¿Ï·ÛÛ·˜. ªfiÏȘ fï˜ Îfi·Û ·˘Ù‹ Ë ı‡ÂÏÏ· ÛÙȘ ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈΤ˜ ·گ›Â˜, ͤ۷ÛÂ
[231]
ÃÚ˘Ûfi ÓfiÌÈÛÌ·, Ù˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ 1067-1071. ∞ÂÈÎÔÓ›˙ÔÓÙ·È Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ªÈ¯·‹Ï ∑′ Î·È Ù· ‰‡Ô ·‰¤ÏÊÈ· ÙÔ˘. WERNER FORMAN/ CORBIS/APEIRON
[232]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
¿ÏÏË ÛÙȘ ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈΤ˜. √ ‰Ô‡Î·˜ ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Á‡Úˆ ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ, Ô ¡¤ÛÙÔÚ·˜, Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ‹Ù·Ó ·Ï‹ÚˆÙÔ˜, ÏËÛ›·Û ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ··ÈÙÒÓÙ·˜ ÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛË. ∂Âȉ‹ ‰ÂÓ ÂÈÛ·ÎÔ‡ÛÙËÎÂ, Âȯ›ÚËÛ ÙË ÏÂËÏ·Û›· Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜, Ù˘ £Ú¿Î˘ Î·È ÙˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÎÔÓÙ¿ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·, Ì ÙË Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ. ∫·È Û·Ó Ó· ÌËÓ ¤ÊÙ·Ó·Ó fiÏ· ·˘Ù¿, Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·Ú¿Ù·ÍË ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ηı·ÈÚ¤ÛÂÈ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, Ô˘ ›¯Â ‰ÈÔÚÈÛÙ› ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘ πÏÏ˘Ú›·˜ -ÚÈÓ Ì¿ÏÈÛÙ·, ›¯Â ÂÚÈÊÚÔÓ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË Î·È ÙÔ ÁÂÓÓ·›Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ, Ô˘ ‚Ú›ÛÎÔÓÙ·Ó ÛÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. ∞˘Ù‹ Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· Û˘Ó¯ÈÛÙ› ¿ÏÏÔ. ™Â ‰È¿ÛÙËÌ· ¤ÍÈ ÂÚ›Ô˘ ¯ÚfiÓˆÓ ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ Ô˘ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û·Ó fi¯È ÌfiÓÔ ·¤‰ÂÈÍ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÛÒÛÔ˘Ó ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ·Ú·ÌÂÏÔ‡Û·Ó Û˘ÛÙËÌ·ÙÈο ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi Ô˘ ·ÁˆÓÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi, Î·È Î·Ù·‰›ˆÎ·Ó ÙÔ˘˜ ηχÙÂÚÔ˘˜ ·Ú¯ËÁÔ‡˜ ÙÔ˘. ŒÙÛÈ, ÙÔ ™Â٤̂ÚÈÔ Î·È ÙÔÓ √ÎÙÒ‚ÚÈÔ ÙÔ˘ 1077 Í¤Û·Û·Ó ‰‡Ô ·ӷÛÙ¿ÛÂȘ ÛÙËÓ ∂˘ÚÒË Î·È ÛÙËÓ ∞Û›·.
∏ ÙÒÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∑′ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ √È Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ÙÔ˘ μÚ˘ÂÓÓ›Ô˘ ¤ÂÈÙ· ·fi Û˘ÓÂÓÓÔ‹ÛÂȘ Î·È ÚÔÂÙÔÈÌ·Û›· ÙÔÓ ·Ó·ÁfiÚÂ˘Û·Ó ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÛÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ, fiÔ˘ ›¯Â ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘, Î·È ·fi ÂΛ ÂÍÔÚÌÒÓÙ·˜ ηٿϷ‚·Ó fiϘ ۯ‰fiÓ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜, ·ÂÈÏÒÓÙ·˜ Ì¿ÏÈÛÙ· Î·È ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ∞fi ÙËÓ ¿ÏÏË ÏÂ˘Ú¿, ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› ÛÙËÓ ∞Û›· -ÔÈ ™˘Ó·‰ËÓÔ›, Ô ™ÙÚ·‚Ôڈ̷Ófi˜ Î·È ¿ÏÏÔÈ ¿ÏÏÔÈ- ÂͤÏÂÍ·Ó ÛÙÚ·ÙËÁfi ÛÙȘ 10 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Û ËÏÈΛ· ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË. ∞˘Ùfi˜ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ ºˆÎ¿‰ˆÓ, ‰ÂÓ Â›¯Â ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ μÚ˘ÂÓÓ›Ô˘, ‹Ù·Ó ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ÏfiÁˆ ÙˆÓ ˘ËÚÂÛÈÒÓ Ô˘ ›¯Â ÚÔÛʤÚÂÈ ÛÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÔÏÈÔÚ΋ÛÂÈ ÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·, ·ÏÏ¿ ·¤Ù˘¯Â Î·È ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ, ΢ڛˆ˜ ÁÈ·Ù› ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ ·Á·Ó¿ÎÙËÛ·Ó ·fi ÙȘ ÏÂËϷۛ˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ ÙÔ˘. √ ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛ˘ ı¤ÏËÛ ӷ Û˘ÌÌ·¯‹ÛÂÈ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË. √ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ fï˜ ÚfiÏ·‚Â Î·È Û˘ÌÌ¿¯ËÛ ÚÒÙÔ˜ Ì·˙› ÙÔ˘˜, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘˜ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ Î·È ‰ÒÚ· Î·È ·ÊÔ‡ ‹Úı ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÔÏÏÔ‡˜ ÎÏËÚÈÎÔ‡˜ Î·È Û˘ÁÎÏËÙÈÎÔ‡˜ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜. ŒÙÛÈ, ÌfiÏȘ Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘78 ÏËÛ›·Û ÛÙËÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ·Ú·Ï›·,
Ô ªÈ¯·‹Ï ∑ã ÂÁηٷÏ›ÊıËΠۯ‰fiÓ ·fi fiÏÔ˘˜, ·Ú¤‰ˆÛ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Î·È ¤ÁÈÓ ÌÔÓ·¯fi˜ Ì·˙› Ì ÙË Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ª·Ú›· Î·È ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, ÂÓÒ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ Î·Ù¤Ï·‚ ·Ó·›Ì·ÎÙ· ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 1078 ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ÂÍÔ˘Û›·. øÛÙfiÛÔ, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÈηÓfi˜ Ó· «ıÂڷ‡ÛÂÈ» ÙË ÓÔÛËÚ‹ ηٿÛÙ·ÛË Ô˘ ›¯Â ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› Ù· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÂÓ‹ÓÙ· ¯ÚfiÓÈ·. Œ¯ÔÓÙ·˜ ·Ú·‰Ôı› ÛÙËÓ ÙÚ˘ÊËÏ‹ ˙ˆ‹ Î·È ·ÎÔÏ·Û›·, ›‰Â ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ÂÍÔ˘Û›·, ·Ó Î·È Á¤ÚÔ˜, ˆ˜ ̤ÛÔ ÁÈ· Ó· ÈηÓÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·¯·Ï›ÓˆÙË fiÚÂÍ‹ ÙÔ˘ Î·È fi¯È ˆ˜ ÔÚ›· Ë ÂÈÙ˘¯›· Ù˘ ÔÔ›·˜ ı· ÂÍ·ÚÙÈfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ·Ó¿Ù˘ÍË ‰È·ÚÎÔ‡˜ Î·È Û˘ÓÂÙ‹˜ ‰Ú¿Û˘. £ÂˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ‚¤‚·È· ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ Î·ÏÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ·ÏÏ¿, fiˆ˜ Ê·›ÓÂÙ·È, ‰ÂÓ Â›¯Â Û˘Ó›‰ËÛË ÙˆÓ ·Ó·ÁÎÒÓ ÙÔ˘ ‹, ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ, ‰ÂÓ ÁÓÒÚÈ˙ ηıfiÏÔ˘ Ò˜ ¤Ú ӷ ÂÓÂÚÁ‹ÛÂÈ ÁÈ· Ó· ‰ÈÔÚıÒÛÂÈ Ù· ηÎÒ˜ ΛÌÂÓ·. ∂Âȉ‹ ÌfiÏȘ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ¤ı·ÓÂ Ë Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘, ÛΤÊÙËΠӷ Í·Ó··ÓÙÚ¢Ù› ‹ ÙËÓ ∂˘‰ÔΛ·, ÙË ¯‹Ú· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¢Ô‡Î· Î·È ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ¢ÈÔÁ¤ÓË, ‹ ÙË ª·Ú›·, ÙË Û‡˙˘ÁÔ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∑ã, Ô˘ ›¯Â ηı·ÈÚÂı› Ï›ÁÔ ÚÈÓ Î·È ˙Ô‡Û ·ÎfiÌ·. √È ‰‡Ô ·˘Ù¤˜ Î˘Ú›Â˜ -ÂıÂÚ¿ Ë Ì›· Ù˘ ¿ÏÏ˘- ‹Ù·Ó Úfiı˘Ì˜ Ó· ·Ó¤‚Ô˘Ó ÛÙËÓ ÈÂÚ·Ú¯›· Ù˘ ÂÍÔ˘Û›·˜, ¤ÛÙˆ Î·È ˆ˜ Û‡ÓÙÚÔÊÔÈ ·ÓıÚÒÔ˘ Ô˘ Ë ËÏÈΛ· ÙÔ˘ ‰ÂÓ Ù·›ÚÈ·˙ ԇÙÂ Î·È Ì ÙËÓ ÈÔ ÌÂÁ¿ÏË ·fi ·˘Ù¤˜. ΔËÓ ∂˘‰ÔΛ· ÙËÓ ·¤ÙÚ„ ·fi ·˘Ùfi ÙÔ Ï¿ıÔ˜ Ô ·ÙÚȿگ˘ ∫ÔÛÌ¿˜, ·ÏÏ¿ ÙË ª·Ú›· ÙËÓ ·ÓÙÚ‡ÙËÎÂ Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, ÂÓ¿ÓÙÈ· Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ηÓfiÓ˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Î·È ÙÔ˘ ÎÔÈÓÒ˜ ·Ô‰ÂÎÙÔ‡. ∂ÎÙfi˜ ·˘ÙÔ‡, Ô ¡ÈÎËÊÔÚ›ÙÛ˘ ‰ÈÒ¯ıËÎÂ Î·È ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ·Ó¤Ï·‚·Ó Ô˘ÛÈ·ÛÙÈο ‰‡Ô ˘ËÚ¤Ù˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ™Ï¿‚ÔÈ ÛÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹, Ô μÔÚ›ÏÔ˜ Î·È Ô °ÂÚÌ·Ófi˜, ÌÂÁ¿ÏÔÈ ÏÂÔÓ¤ÎÙ˜ Î·È Ì ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ı¤ÛË Ë ÔÔ›· ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ηÙÂ˘Ó¿ÛÂÈ ÙËÓ ·Á·Ó¿ÎÙËÛË ÙÔ˘ Ï·Ô‡ Ô˘ ›¯Â ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËı› ·fi ÙÔÓ ÚÒËÓ ÏÔÁÔı¤ÙË. ∂ÓÒ Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ÍÂÎÈÓÔ‡Û Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ·fi ÙË Ì›· ΢ÚÈ·Ú¯Ô‡Û Û fiϘ ÙȘ Â˘Úˆ·˚Τ˜ ·گ›Â˜, ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Ì ·Ú¯ËÁfi ÙÔÓ ™ÔÏÈÌ¿Ó ∞ã, ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙȘ ·Ó·Ù·Ú·¯¤˜, ›¯·Ó ηٷϿ‚ÂÈ fiÏË ÙËÓ ∫··‰ÔΛ·, ÙËÓ ∫ÈÏÈΛ·, ÙËÓ πÛ·˘Ú›· Î·È ÔÏÏ¿ ¿ÏÏ· ÙÌ‹Ì·Ù· Ù˘ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘, Ô˘ ‰ÂÓ ÂÈÎÔÈÓˆÓÔ‡Û·Ó ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜. ŒÙÛÈ, ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, Ô˘ ÚÈÓ ·fi ‰¤Î· ¯ÚfiÓÈ·, fiÙ·Ó ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ›¯Â ·Ó·ÁÔÚ¢Ù› Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ¢ÈÔÁ¤Ó˘, ‹Ù·Ó ÌÂÁ¿ÏÔ Î·È Âӈ̤ÓÔ Î·È ·ÏˆÓfiÙ·Ó ·fi ÙÔÓ ÿÛÙÚÔ Ì¤¯ÚÈ ÙÔ Δ·›Ó·ÚÔ Î·È ·fi ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ Ì¤¯ÚÈ ÙË £ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏË Î·È ÙÔÓ Δ·‡ÚÔ, ÙÒÚ· ›¯Â ‰È·Û·ÛÙ› Û ÙÚ›·
[233]
∂ÈÎÔÓÔÁÚ·ÊË̤ÓÔ ¯ÂÈÚfiÁÚ·ÊÔ Ì ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, Ô˘ ÛÙ¤ÊıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ 1078, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·Ú·›ÙËÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∑′. PUBLIC DOMAIN
[234]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÙÌ‹Ì·Ù·, ·fi Ù· ÔÔ›· ÙÔ ÌÂÛ·›Ô -˘·ÎÔ‡ÔÓÙ·˜ ÛÙȘ ÂÓÙÔϤ˜ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, Ô˘ ÂΉ›‰ÔÓÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Î·È ¯ˆÚ›˜ Ó· Â›Ó·È ÙÔ ÈÔ ÈÛ¯˘Úfi- ‰ÂÓ Ê·ÈÓfiÙ·Ó fiÙÈ ı· ¿ÓÙ¯ ÁÈ· Ôχ ÛÙȘ ÂÈı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ¿ÏÏˆÓ ‰‡Ô.
ΔÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÒ˙ÂÙ·È ·fi ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ ∫ÔÌÓËÓfi ŸÛÔ ÔϤıÚÈ· fï˜ Î·È ·Ó ‹Ù·Ó Ë Î·Ù¿ÛÙ·ÛË, Ë Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·ÚÁÔ‡Û Ôχ. Δ· ¤ÛÔ‰¿ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·ÎfiÌ· ¿ÊıÔÓ· Î·È Ô ÓÙfiÈÔ˜ ÛÙÚ·Ùfi˜ ‰ÂÓ Â›¯Â ·Ô‚¿ÏÂÈ fiϘ ÙȘ ·Ú·‰fiÛÂȘ ÙˆÓ ¤Ó‰ÔÍˆÓ ËÌÂÚÒÓ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜. ÃÚÂÈ·˙fiÙ·Ó ÌfiÓÔ Ó· ÂÌÊ·ÓÈÛÙ› ¤Ó·˜ ¿ÓıÚˆÔ˜ ÈηÓfi˜ Ó· ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢Ù› ·˘Ù¤˜ ÙȘ ‰˘Ó¿ÌÂȘ. √ ¿ÓıÚˆÔ˜ ·˘Ùfi˜ ·Ó·‰Â›¯ıËΠ·fi ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ, ·fi ÙȘ Ôԛ˜ ÚÔÂÚ¯fiÙ·Ó fiÏÔ ÙÔ Ì¿¯ÈÌÔ Î·È ÔÏÈÙÈο ÈηÓfi ‰˘Ó·ÌÈÎfi ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡. ª¤Û· ÛÙËÓ ·˘Ï‹ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÌÂÁ¿ÏˆÓÂ Î·È ÂÍÂÏÈÛÛfiÙ·Ó, ·Ú¿ ÙȘ ·Ó·Ù·Ú·¯¤˜, ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ Ô ÔÔ›Ô˜ ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ··ÏÏ¿ÍÂÈ ÙÔÓ ÙfiÙ ÌÂ۷ȈÓÈÎfi ÂÏÏËÓÈÛÌfi ·fi ÙÔ˘˜ ‰È¿ÊÔÚÔ˘˜ ÂÛˆÙÂÚÈÎÔ‡˜ Î·È Â͈ÙÂÚÈÎÔ‡˜ ÎÈÓ‰‡ÓÔ˘˜ Ô˘ ÙÔÓ ·ÂÈÏÔ‡Û·Ó Î·È Ó· Á›ÓÂÈ ‰Â‡ÙÂÚÔ˜ ·Ú¯ËÁfi˜ Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ, Ë ÔÔ›· ÂÚfiÎÂÈÙÔ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÂÈ ¤Ó‰ÔÍ· ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Û fiÏË ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙˆÓ ÂfiÌÂÓˆÓ 100 ¯ÚfiÓˆÓ. ∂›¯·Ì ‹‰Ë ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· Ó· ·Ó·Ê¤ÚÔ˘Ì ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ, ÙÔÓ ÙÚ›ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ∫ÔÌÓËÓÔ‡, ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘, Ô˘ ›¯Â ‚·ÛÈχÛÂÈ ÚÈÓ ·fi ›ÎÔÛÈ ¯ÚfiÓÈ·. √ ÚÒÙÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, Ô ª·ÓÔ˘‹Ï, Ô˘ Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ›¯Â ÛÙ›ÏÂÈ ÙÔ 1070 ˆ˜ ›ÙÚÔfi ÙÔ˘ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ÂÏ¢ıÂÚÒıËΠ·fi ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›· Î·È ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›·, ·ÏÏ¿ ·ÚÚÒÛÙËÛÂ Î·È ¤ı·Ó ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ Ù˘ ÂÎÛÙÚ·Ù›·˜ ·˘Ù‹˜. √ ‰Â˘ÙÂÚfiÙÔÎÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË, Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜, ÛÙ¿ÏıËΠ-fiˆ˜ ›‰·ÌÂÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∑′ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ∞ÊÔ‡ ÂÏ¢ıÂÚÒıËÎÂ Î·È ·˘Ùfi˜ ·fi ÙËÓ ·È¯Ì·ÏˆÛ›·
ÙÔ˘, ‰ÈÔÚ›ÛÙËΠ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜. ◊Ù·Ó ·ÍÈfiÏÔÁÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›¯Â ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Î·È ÔÏÈÙÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· ÙÔ˘ ÓÂfiÙÂÚÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ Ì¿ÏÈÛÙ· ÙËÓ ˘ÂÚÔ¯‹ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙Â. ΔÔ 1071 Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ›¯Â ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ¢ÈÔÁ¤ÓË ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ηٿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ÌfiÏȘ 14 ¯ÚÔÓÒÓ. ŸÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô ª·ÓÔ˘‹Ï, Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ·ÚËÁÔÚ‹ÛÂÈ ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘˜, Ô˘ ›¯Â ¿ıÂÈ Ù¤ÙÔÈ· Û˘ÌÊÔÚ¿, ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ Ó·Úfi ÂΛÓÔ Ó· Á˘Ú›ÛÂÈ ÎÔÓÙ¿ Ù˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. §›ÁÔ ÌÂÙ¿ Ô ∞ϤÍÈÔ˜, Ô˘ ÛÙ¿ÏıËΠÛÙ· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∑′ ˆ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ηÙfiÚıˆÛ ӷ ¿ÚÂÈ ·fi ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÙÔÓ ƒÔ˘Û¤ÏÈÔ, Î·È Ó· ··ÏÏ¿ÍÂÈ ¤ÙÛÈ ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ·fi ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˘˜ ¯ıÚÔ‡˜ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ‰ÂÓ ¤Î·Ó ٛÔÙ ¿ÏÏÔ ·ÍÈfiÏÔÁÔ. ŸÙ·Ó ·ÚÁfiÙÂÚ· Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ÔÏÈfiÚÎËÛ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ Âȯ›ÚËÛ ¤ÍÔ‰Ô Î·È Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙËÓ ˘Ô¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘. ∫·È ¿ÏÈ, fiÙ·Ó Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ÏËÛ›·Û ·fi ÙËÓ ∞Û›· Î·È ¿Ú¯ÈÛ·Ó Ó· ÎÈÓËÙÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ÔÈ ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ Ô·‰Ô› ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ›¯Â ÚÔÙ›ÓÂÈ ÛÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ∑′ Ó· ‰È·Ï‡ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜ Ì ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ÊÚÔ˘Ú¿. ∂Âȉ‹ Ô ªÈ¯·‹Ï ∑′ ·¤ÎÚÔ˘Û ÙËÓ ÚfiÙ·ÛË, ϤÁÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÚÔÙÈÌÔ‡Û ӷ ·Ú·ÈÙËı› Î·È ˘Ô‰ÂÈÎÓ‡ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ‰È¿‰Ô¯Ô ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ Ê¿ÓËΠÚfiı˘ÌÔ˜ Ó· ˘ÔÛÙËÚ›ÍÂÈ Î·È ÙÔÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô. ∞ÏÏ¿ Ô‡ÙÂ Î·È Ô Ó¤Ô˜ ·˘Ùfi˜ Û˘ÌÊÒÓËÛ ӷ ηٷϿ‚ÂÈ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. ŒÙÛÈ, ÂÓÒ ÍÂΛÓËÛ ӷ ¿ÂÈ Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, ÙÔÓ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È Ô ∞ϤÍÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠÌÚÔÛÙ¿ ÛÙÔ Ó¤Ô Î˘Ú›·Ú¯Ô Î·È ÙÔ˘ › ÂÈÏÈÎÚÈÓ¿ Î·È Ì ‚‚·ÈfiÙËÙ· fiÙÈ, ·Ó Î·È ‰ÂÓ ·Ó‹Î ÛÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘, ÁÈ·Ù› ·Ú¤ÌÂÓ ÈÛÙfi˜ ÛÙÔ˘˜ ¢Ô‡Î˜, ·fi ÙË ÛÙÈÁÌ‹ ÂΛÓË, ÂÂȉ‹ ÂΛÓÔÈ ·Ú·ÈÙ‹ıËηÓ, ı· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ÈÛÙfi˜. √ ∞ϤÍÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ‹Ù·Ó ÙfiÙ 20 ¯ÚÔÓÒÓ, ·ÏÏ¿ ¯¿ÚË ÛÙËÓ ¤Ó‰ÔÍË ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘ ηÈ, ΢ڛˆ˜, ¯¿ÚË ÛÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ÙÔ˘ ·Í›· ›¯Â ‹‰Ë ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ Î·Ïfi
ΔÔ 1071 Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ›¯Â ·ÎÔÏÔ˘ı‹ÛÂÈ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ¢ÈÔÁ¤ÓË ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ηٿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ÌfiÏȘ 14 ¯ÚÔÓÒÓ.
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
fiÓÔÌ· Î·È Â›¯Â ¿ÚÂÈ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ Óˆ‚ÂÏÈÛ›ÌÔ˘, Ô˘ ‹Ù·Ó ÙÔ ·ÓÒÙÂÚÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ˘ η›Û·Ú·. ŒÙÛÈ, Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ‰¤¯ÙËΠÚfiı˘Ì· ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ ÙÔ˘, ηıÒ˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ›¯Â ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘ ¤Ó· ÊÔ‚ÂÚfi ¯ıÚfi, ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, Î·È ·ÈÛı·ÓfiÙ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔÓ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ Î·Ó¤Ó·˜ ηχÙÂÚ· ·fi ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ. √ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, ÚÈÓ Ú›ÍÂÈ ÙËÓ Î·ıÔÚÈÛÙÈ΋ ˙·ÚÈ¿, ¤ÛÙÂÈÏ ÛÙÔÓ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, Ô˘ ›¯Â ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘ ÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË, ÙÚÂȘ ÊÔÚ¤˜ ÚÂÛ‚Â˘Ù¤˜, ÚÔÙ›ÓÔÓÙ·˜ Ó· ÙÔÓ ·Ó·ÁÔÚ‡ÛÂÈ Î·›Û·Ú· Î·È Ó· ÂÈ΢ÚÒÛÂÈ fiÏ· Ù· ·ÍÈÒÌ·Ù· Ô˘ ÙÔ˘ ›¯Â ·ÔÓ›ÌÂÈ. ŸÌˆ˜, Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ‰ÂÓ ·Ô‰¤¯ÙËΠ·˘ÙfiÓ ÙÔ Û˘Ì‚È‚·ÛÌfi Î·È ÙfiÙÂ Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, ·ÊÔ‡ ‰ÈfiÚÈÛ ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ ∫ÔÌÓËÓfi ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Ù˘ ¢‡Û˘, ÙÔ˘ ·Ó¤ıÂÛ ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ·ÁÒÓ· ÙÔ 1078. Δ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ì ٷ ÔÔ›· Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ·Ó¤Ï·‚ ӷ ‰ÈÂÍ·Á¿ÁÂÈ ·˘Ùfi ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ‹Ù·Ó ·Ó›Û¯˘Ú· Î·È Ï›Á·, ÁÈ·Ù› Ù· Ù¿ÁÌ·Ù· ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ‹Ù·Ó ··Û¯ÔÏË̤ӷ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÂÓÒ Ù· Ù¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ¢‡Û˘ ›¯·Ó Û˘ÓÙ·¯ı› Ì ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ ÙÔ˘ μÚ˘ÂÓÓ›Ô˘. √ ∞ϤÍÈÔ˜, ʇÁÔÓÙ·˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ‹Ú ̷˙› ÙÔ˘ ÌfiÓÔ ÙÔ˘˜ È›˜, Ô˘ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó ÂȉÂÈÎÙÈο ·ı¿Ó·ÙÔÈ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ Â›¯·Ó ÔÏÂÌÈ΋ ÂÌÂÈÚ›·, ηıÒ˜ Î·È ¤Ó· ÌÈÎÚfi ·fiÛ·ÛÌ· ÙÔ˘ ·Ó·ÙÔÏÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡, Ï›ÁÔ˘˜ ºÚ¿ÁÎÔ˘˜ Î·È Ï›ÁÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ ÌÈÛıÔÊfiÚÔ˘˜. √ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ·fi ÙËÓ ¿ÏÏË ·ÓÙÈ·Ú·Ù¿¯ıËΠ¤¯ÔÓÙ·˜ Ù· ̷ΉÔÓÈο Î·È ıÚ·ÎÈο Ù¿ÁÌ·Ù·, ÙÔ ÈÈÎfi Ù˘ £ÂÛÛ·Ï›·˜, ÔÏÏÔ‡˜ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡˜ Î·È ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜. ∂ÎÙfi˜ ·˘ÙÔ‡, Ô ›‰ÈÔ˜ Ô μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ ‹Ù·Ó ·ÏÈfi˜, ¤ÌÂÈÚÔ˜, ÁÂÓÓ·›Ô˜ Î·È ÛÙÚ·ÙËÁfi˜. √ ∞ϤÍÈÔ˜ fï˜ ·Ú¤Û˘Ú ÙÔÓ ·ÓÙ›·ÏÔ Û ¤Ó· ÛÙÂÓfi ¯ÒÚÔ, ÙÔ˘ ¤ÛÙËÛ Ì ÂÈÙ‹‰ÂÈÔ ÙÚfiÔ ÂÓ¤‰Ú·, ÙÔÓ Ó›ÎËÛÂ Î·È ÙÔÓ ¤È·Û ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ. ∞Ú¯Èο ÙÔ˘ ʤÚıËΠ̠·Óıڈȿ, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÙÔÓ ·Ú·‰ÒÛÂÈ ÛÙÔÓ μÔÚ›ÏÔ, Ô˘ ÙÔÓ Ù‡ÊψÛÂ. ªfiÏȘ Ù¤ÏÂȈÛÂ Ô fiÏÂÌÔ˜, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ Â›Û˘ ÔÓÔÌ·ÛÙfi ÛÙÚ·ÙËÁfi, ÙÔÓ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ Û˘Ó¤Ú·Í Ì ÙÔÓ μÚ˘¤ÓÓÈÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÂÍÔÚÌÒÓÙ·˜ ·fi ÙÔ ¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ, ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ ÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ¤¯ÔÓÙ·˜ ·ÍÈfiÏÔÁÔ ÛÙÚ·Ùfi, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ºÚ¿-
ÁÎÔ˘˜, μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜, ƒˆÌ·›Ô˘˜ Î·È ∞Ú‚·Ó›Ù˜, fiˆ˜ ϤÂÈ Ô ™Î˘Ï›Ù˙˘, Ô ÔÔ›Ô˜ Â›Ó·È Ô ÚÒÙÔ˜, fiˆ˜ ›·ÌÂ Î·È Û ¿ÏÏÔ ÛËÌ›Ô, Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ Ê˘Ï‹˜. ¡›ÎËÛ ÙÂÏÈο Î·È ÙÔÓ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ∞ÍÈfi ηÈ, ı¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ÙÔÓ ÁÏÈÙÒÛÂÈ, ÙÔ˘ ¤Î·Ó ÈηÓÔÔÈËÙÈΤ˜ ÚÔÙ¿ÛÂȘ, ·ÏÏ¿ ÂΛÓÔ˜ Î·Ù¤Ê˘Á ·Á¤Úˆ¯Ô˜ ÛÙË £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, ÁÈ· Ó· Û˘Ó¯›ÛÂÈ ·fi ÂΛ ÙÔÓ ·ÁÒÓ· ÙÔ˘. ¶·Ú·‰fiıËΠfï˜ ·fi ÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÛÙÔ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ Ô˘ Á‡ÚÈ˙ ÙÚÔ·ÈÔ‡¯Ô˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ. ΔfiÙ ÛÙÔ ‰ÚfiÌÔ Î·Ù¤Êı·Û·Ó ·ÂÛÙ·Ï̤ÓÔÈ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ‹Ú·Ó ÙÔÓ μ·ÛÈÏ¿ÎÈÔ Î·È ÙÔÓ Ù‡ÊÏˆÛ·Ó ·Ì¤Ûˆ˜, Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ‰È·Ù·Á¤˜ Ô˘ ›¯·Ó. ΔÔ ÂfiÌÂÓÔ ¤ÙÔ˜, ÙÔ 1079, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ Ó›ÎËÛ ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜, Ô˘ ÂȯÂÈÚÔ‡Û·Ó Î·ÈÓÔ‡ÚÁȘ ÏÂËϷۛ˜ ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ∂ÓÒ fï˜ Ô Ó·Úfi˜ ÂΛÓÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ˘¤Ù·ÛÛ ÛÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË fiÏÔ ÙÔ Â˘Úˆ·˚Îfi ÙÌ‹Ì· ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Î·È ÛÎÂÊÙfiÙ·Ó Ì ÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ı· ηٷÔÏÂÌÔ‡ÓÙ·Ó ÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, Ô˘ ÔÏÔ¤Ó· Î·È ÂÓÈÛ¯‡ÔÓÙ·Ó ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, Í·ÊÓÈο ͤ۷Û Ӥ· ı‡ÂÏÏ· Û ·˘Ù‹ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ªÂÏÈÛÛËÓfi˜, Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ∞ÏÂ͛Ԣ ·fi ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ ∂˘‰ÔΛ·, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤ÌÂÓ ÛÙËÓ ∫ˆ, fiÔ˘ ›¯Â ÌÂÁ¿Ï· ÎÙ‹Ì·Ù·, ·˘ÙÔ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ 1080, Û˘ÌÌ¿¯ËÛ Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜ Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙË ¡›Î·È·. °È· Ï›ÁÔ Î·ÈÚfi ÙÔÓ ·Ó·¯·›ÙÈÛÂ Ô Ï·ÌÚfi˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˜, Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˘. ∞˘ÙÔ› ÔÈ ‰‡Ô ¿Ó‰Ú˜ ·Ó·Ê¤ÚÔÓÙ·È ÛÙËÓ ÈÛÙÔÚ›· ˆ˜ ÔÈ ÚÒÙÔÈ ÚfiÁÔÓÔÈ ÙÔ˘ Ô›ÎÔ˘ ÂΛÓÔ˘, Ô˘ ·ÚÁfiÙÂÚ· ‹Ù·Ó ÁÚ·ÊÙfi Ó· ·Ó·ÎÙ‹ÛÂÈ Î·È Ó· ¯¿ÛÂÈ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. øÛÙfiÛÔ, Ô ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˜ ÚÔοÏÂÛ ÙÔ ÊıfiÓÔ ÙˆÓ ¿ıÏÈˆÓ ·˘ÏÈÎÒÓ Ô˘ ÂÚȤ‚·ÏÏ·Ó ÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, Û˘ÎÔÊ·ÓÙ‹ıËÎÂ Î·È ·Ó·ÎÏ‹ıËÎÂ, ·Ó Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÈÛÙÔ‡˜ Ê›ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿. √ ªÂÏÈÛÛËÓfi˜ ¤ÌÂÈÓ ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔ˜ ΢ڛ·Ú¯Ô˜ ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜, Û˘ÌÌ·¯ÒÓÙ·˜ ¿ÓÙ· Ì ÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ fï˜, ˆÊÂÏÔ‡ÌÂÓÔÈ ·fi ÙË ‰È¯fiÓÔÈ· ÂΛÓË, Î˘Ú›Â˘Û·Ó ÙfiÙ ÁÈ· ÏÔÁ·ÚÈ·ÛÌfi ÙÔ˘˜ ÙËÓ ∫‡˙ÈÎÔ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙË
[235]
À¤Ú˘ÚÔ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ì ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ ∞′ ∫ÔÌÓËÓfi. ¡√ªπ™ª∞Δπ∫√ ª√À™∂π√
[236]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÕÔ„Ë ·fi ÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜. ø˜ Û˘Ó‹ıˆ˜, Ë ·Ó·ÙÚÔ‹ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË Î·Ù¤ÏËÍ Ì ÙËÓ ÚÔÛÊ˘Á‹ ÙÔ˘ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜, ÚÔÎÂÈ̤ÓÔ˘ Ó· Ûˆı›, ÂÓÒ ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÂοÚË ÌÔÓ·¯fi˜. WERNER FORMAN ARCHIVE/SCALA
¡›Î·È·, fiÔ˘ ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÙËÓ ¤‰Ú· ÙÔ˘˜, ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ™·Ó Ó· ÌËÓ ¤ÊÙ·Ó·Ó ·˘Ù¿, ÔÈ ¿ÓıÚˆÔÈ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË ‰˘Û·Ú¤ÛÙËÛ·Ó Î·È ÙÔ˘˜ ›‰ÈÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ∫ÔÌÓËÓÔ‡˜. √ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÙÈÌÔ‡ÛÂ Î·È ·Á·Ô‡Û ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ Ó¤Ô˘˜, ·ÏÏ¿ ͤÚÔ˘Ì ‹‰Ë fiÙÈ Â›¯Â ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘ ‰‡Ô ™Ï¿‚Ô˘˜, ÙÔÓ μÔÚ›ÏÔ Î·È ÙÔÓ °ÂÚÌ·Ófi, Ô˘ Ú‡ıÌÈ˙·Ó ÎÚ˘Ê¿ Ù· Ú¿ÁÌ·Ù· fiˆ˜ ·˘ÙÔ› ‹ıÂÏ·Ó. √È ¿ÓıÚˆÔÈ ·˘ÙÔ› ÊıfiÓËÛ·Ó Î·È Ì›ÛËÛ·Ó ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔÓ πÛ·¿ÎÈÔ Î·È ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ, Î·È Ì˯·Ó‡ÔÓÙ·Ó Î¿ı ›‰Ô˘˜ Û΢ˆÚ›· ÁÈ· Ó· ÚÔηϤÛÔ˘Ó ÙË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜. ŸÌˆ˜, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ (ÁÈ·Ù› ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ Î˘Ú›ˆ˜ ÂÚfiÎÂÈÙÔ), ÂÎÙfi˜ ·fi Ù· ÛÔ˘‰·›· ÚÔÙÂÚ‹Ì·Ù¿ ÙÔ˘, ›¯Â Ì˘Ëı› ·fi ·È‰› ·Ó·ÁηÛÙÈο Î·È ÛÙËÓ Ôχ ÏÂÙ‹ Ù¤¯ÓË Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ Ú·‰ÈÔ˘ÚÁ›·˜, Ë ÔÔ›· ÙÂÏÂÈÔÔÈ‹ıËΠÛÙËÓ ·˘Ï‹ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ fiÛÔ Ô˘ıÂÓ¿ ·ÏÏÔ‡. ∞ÊÔ‡ ·ÓÙÈÏ‹ÊıËΠ¤ÁηÈÚ· ÙȘ Û΢ˆÚ›Â˜, ·ÊÂÓfi˜ ηÏfiÈ·Ó fiÛÔ ÌÔÚÔ‡Û ÙÔ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·ÊÂÙ¤ÚÔ˘ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ÙÔÓ
˘ÈÔıÂÙ‹ÛÂÈ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ª·Ú›· ̤ۈ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ΤډÈÛ ·ÎfiÌ· ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙËÓ Â‡ÓÔÈ¿ Ù˘, ÁÈ·Ù› Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ‹ıÂÏ ӷ ÔÚ›ÛÂÈ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ οÔÈÔ Ó¤Ô Û˘ÁÁÂÓ‹ ÙÔ˘, ÙÔÓ ™˘Ó·‰ËÓfi, ÂÓÒ Ë ‚·Û›ÏÈÛÛ· ÂÈı˘ÌÔ‡ÛÂ Ê˘ÛÈο Ó· ÌÂÙ·‚È‚·ÛÙ› Ë ÂÍÔ˘Û›· ÛÙÔ ÁÈÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ. ŒÙÛÈ, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ Ù˘ ˘ÔÛ¯¤ıËΠfiÙÈ ı· ÙË ‚ÔËıÔ‡Û ÁÈ’ ·˘Ùfi Ì οı ÙÚfiÔ ·fi ÎÔÈÓÔ‡ Ì ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ πÛ·¿ÎÈÔ. ¶ÚÔÛٷ٢fiÌÂÓÔ˜ ÏÔÈfiÓ Ù˘ ª·Ú›·˜, ÂÌfi‰ÈÛ ӷ ˘ÏÔÔÈËıÔ‡Ó ÔÈ Û΢ˆÚ›Â˜ ÙÔ˘ μÔÚ›ÏÔ˘ Î·È ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡. ∞ÏÏ¿ ÙfiÙ ·˘ÙÔ›, ·ÊÔ‡ ›ÛÙËÎ·Ó fiÙÈ ‰ÂÓ ı· ηÙfiÚıˆÓ·Ó Ù›ÔÙ· ̤ۈ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, ·ÔÊ¿ÛÈÛ·Ó Ó· ‰ÈÒÍÔ˘Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ÙÔ˘˜ ∫ÔÌÓËÓÔ‡˜: £· ÙÔ˘˜ ηÏÔ‡Û·Ó Ó‡¯Ù· ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·, Ì ÙË ‰ÈηÈÔÏÔÁ›· fiÙÈ ÙÔ˘˜ ›¯Â ‰Ôı› ·ÓˆÙ¤Ú· ÂÓÙÔÏ‹, ı· ÙÔ˘˜ Ù‡ÊÏˆÓ·Ó Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ı· ‰ÈηÈÔÏÔÁÔ‡Û·Ó ÙȘ Ú¿ÍÂȘ ÙÔ˘˜ Ì οÔÈ· „‡ÙÈÎË Î·ÙËÁÔÚ›·. ∂›¯·Ó Ì¿ÏÈÛÙ· ÔÚ›ÛÂÈ ÙË Ì¤Ú· Ô˘ ı· ÂÎÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔ Û¯¤‰Èfi ÙÔ˘˜, fiÙ·Ó ÔÈ ∫ÔÌÓËÓÔ› ÙÔ ™¿‚‚·ÙÔ Ù˘ Δ˘ÚÈÓ‹˜ ÙÔ˘
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
1087 ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËÎ·Ó ·fi οÔÈÔ Ê›ÏÔ ÙÔ˘˜ ÙȘ Ì˯·ÓÔÚڷʛ˜. ∏ ÏËÚÔÊÔÚ›· ·˘Ù‹ ÙÔ˘˜ ¤ÂÈÛ fiÙÈ Ë ·ÂÈÏ‹ ‹Ù·Ó ·Ó·fiÊ¢ÎÙË, fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û·Ó Ó· ÂÏ›˙Ô˘Ó Û οÙÈ ·fi ÙÔ Á¤ÚÔ ‚·ÛÈÏÈ¿ Î·È ÙËÓ ·‰‡Ó·ÌË ‚·Û›ÏÈÛÛ· Î·È fiÙÈ ‹Ù·Ó ·Ó¿ÁÎË Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÔ˘Ó ÌfiÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙÔ˘˜. ™˘ÓÂÓÓÔ‹ıËÎ·Ó ÏÔÈfiÓ ·Ì¤Ûˆ˜ Ì ʛÏÔ˘˜ ηÈ, ·›ÚÓÔÓÙ·˜ Ì·˙› ÙÔ˘˜ ÙÔ ÁÂÓÓ·›Ô ∞Ṳ́ÓÈÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ¶·ÎÔ˘ÚÈ·Ófi, ÙÔÓ ÂÍ›ÛÔ˘ ÔÏÂÌÔ¯·Ú‹ √˘Ì‚ÂÚÙfiÔ˘ÏÔ, Ô˘ ‹Ù·Ó ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ ¡ÔÚÌ·ÓÓÔ‡ ƒÔ‚¤ÚÙÔ˘, Î·È ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ, ‚Á‹Î·Ó Ôχ ÓˆÚ›˜ ÙÔ Úˆ› Ù˘ ¢Â˘Ù¤Ú·˜ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √ √˘Ì‚ÂÚÙfiÔ˘ÏÔ˜ Î·È Ô °·‚ÚÈËÏfiÔ˘ÏÔ˜, Ô˘ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈÙÚfiÔ˘˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘, Î·È Î¿ÔÈÔ˜ §ÔÁÁÈ‚·Ú‰fiÔ˘ÏÔ˜, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÔÈ ¯ÚÔÓÔÁÚ¿ÊÔÈ ÌÓËÌÔÓÂ‡Ô˘Ó ÛÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË Â›Ó·È, fiÛÔ Í¤ÚÔ˘ÌÂ, ÔÈ ÚÒÙÔÈ «-fiÔ˘ÏÔÈ» Ô˘ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Ë ÈÛÙÔÚ›·. ∏ Ù·¯‡ÙËÙ· Ì ÙËÓ ÔÔ›· Ô ∞ϤÍÈÔ˜, ÌfiÏȘ ÏËÚÔÊÔÚ‹ıËΠÙË Û΢ˆÚ›·, ¤‰Ú·Û ÁÈ· Ó· ‰È·Ê‡ÁÂÈ ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ¤‰ˆÛ ·ÊÔÚÌ‹ ÛÙÔ˘˜ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘Ôϛ٘ Ó· ÊÙÈ¿ÍÔ˘Ó ¤Ó· ÙÚ·ÁÔ˘‰¿ÎÈ, Ô˘ ÁÈ· Ôχ ηÈÚfi ÙÚ·ÁÔ˘‰ÈfiÙ·Ó ÛÙÔ˘˜ ‰ÚfiÌÔ˘˜ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·˜ ηÈ, Û‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹, ‹Á·ÈÓ ˆ˜ ÂÍ‹˜: ΔÔ ™¿‚‚·ÙÔ Ù˘ Δ˘ÚÈÓ‹˜, ‡Á ÛÔ˘, ∞ϤÍÈÂ, ηٿϷ‚˜ ÙÈ ÛÔ˘ ÂÙԛ̷˙·Ó Î·È ÙË ¢Â˘Ù¤Ú· ÙÔ Úˆ› ÛÒıËΘ Û·Ó ÁÂÚ¿ÎÈ ·fi Ù· ¯¤ÚÈ· ÙˆÓ Â¯ıÚÒÓ ÛÔ˘. ŒÙÛÈ ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ ‰ÈËÁÂ›Ù·È Ù· ÁÂÁÔÓfiÙ· Ô˘ ·Ó¿ÁÎ·Û·Ó ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ Ó· ʇÁÂÈ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ë ÎfiÚË ÙÔ˘ ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹79, Ë ÔÔ›· ÂÍÈÛÙfiÚËÛ ÙË ˙ˆ‹ Î·È ÙË ‰Ú¿ÛË ÙÔ˘ Û ¤Ó· ¤ÚÁÔ Ô˘ ÙÔ ÔÓfiÌ·Û ∞ÏÂÍÈ¿‰· Î·È ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÙÂÏ› ÙÔÓ Î˘ÚÈfiÙÂÚÔ Ô‰ËÁfi Ì·˜ ÁÈ· ÙË Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓË ÂÚ›Ô‰Ô, ÁÈ·Ù› Ë Û‡ÓÙÔÌË ¯ÚÔÓÔÁÚ·Ê›· ÙÔ˘ ™Î˘Ï›Ù˙Ë ÙÂÏÂÈÒÓÂÈ Ì ÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË. ∫¿ÔÈÔÈ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó fiÙÈ Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ÛÙ·Û›·Û ¯ˆÚ›˜ Ó· ˘¿Ú¯ÂÈ ÛÔ‚·Úfi˜ ÏfiÁÔ˜ Î·È fiÙÈ Ë ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹ ·ÚÔ˘Û›·Û ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Ì ٤ÙÔÈÔÓ ÙÚfiÔ ÁÈ· Ó· ‰ÈηÈÔÏÔÁ‹ÛÂÈ ÙËÓ ·Á¿Ë ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· Ù˘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. ¶Ú¿ÁÌ·ÙÈ, Ë ∞ÏÂÍÈ¿˜ Â›Ó·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÂÁÎÒÌÈÔ ·Ú¿ ÈÛÙÔÚÈÎfi ¤ÚÁÔ, fiˆ˜ ÙÔ ÂÓÓÔԇ̠ۋÌÂÚ·, Ë ·Í›· ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ¤ÁÎÂÈÙ·È ÛÙË ÏÂÙÔÌÂÚ‹ ·ÚÔ˘Û›·ÛË ÙˆÓ ÁÂÁÔÓfiÙˆÓ ·fi ¤Ó·Ó ·˘ÙfiÙË Û¯Â‰fiÓ Ì¿ÚÙ˘Ú·. ™ÙËÓ ÚÔÎÂÈ̤ÓË fï˜ ÂÚ›ÙˆÛË ‰‡Ô ÏfiÁÔÈ Ì¿˜ ›ıÔ˘Ó Ó· ÌËÓ ·ÔÚÚ›„Ô˘Ì ÂÓÙÂÏÒ˜ ÙËÓ ¤ÎıÂÛË Ù˘ ÕÓÓ·˜: Ë ÔϤıÚÈ· Î·È Î·Îfi‚Ô˘ÏË ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘ μÔÚ›ÏÔ˘ Î·È ÙÔ˘ °ÂÚÌ·ÓÔ‡ ÛÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, Ô˘ ÙËÓ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ ‹‰Ë Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ™Î˘Ï›Ù˙˘, Î·È ÙÔ ‰ËÌÔÙÈÎfi ÙÚ·ÁÔ‡‰È Ô˘ ·Ú·ı¤Û·ÌÂ
Ï›ÁÔ ÚÈÓ Î·È Ê·ÓÂÚÒÓÂÈ ÙËÓ ÂÓÙ‡ˆÛË Ô˘ ÂÈÎÚ¿ÙËÛ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ÁÈ· ÙË Û΢ˆÚ›· Ô˘ ¤ÁÈÓ ηٿ ÙÔ˘ ∞ÏÂ͛Ԣ. √ ∞ϤÍÈÔ˜ Î·È ÔÈ ‰ÈÎÔ› ÙÔ˘ ¤Ê˘Á·Ó ÁÈ· ÙË £Ú¿ÎË Î·È ·Ó¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· οÔÈÔ˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡ ·ÔÛ¿ÛÌ·ÙÔ˜, Ô˘ ›¯Â Û˘ÁÎÚÔÙËı› ÂΛ ÁÈ· Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ Î·Ù¿ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ. ∂Λ ÚÔÛ‹ÏıÂ Î·È Ô Î·›Û·Ú·˜ πˆ¿ÓÓ˘ ¢Ô‡Î·˜, ÙËÓ ÂÁÁÔÓ‹ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ›¯Â ·ÓÙÚ¢Ù› Ô ∞ϤÍÈÔ˜ Î·È Ô ÔÔ›Ô˜, ·Ó Î·È ‹Ù·Ó ÌÔÓ·¯fi˜, ‰ÂÓ ÛÙ·Ì¿ÙËÛ ӷ ·Ó·ÌÂÈÁÓ‡ÂÙ·È ÛÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋. ∂ȉÈο Ì¿ÏÈÛÙ· fiÙ·Ó ¤ÁÈÓ ÏfiÁÔ˜ ÁÈ· ·Ó·ÁfiÚ¢ÛË Ó¤Ô˘ ‚·ÛÈÏÈ¿, Û˘Ó¤‚·Ï ÛÙÔ Ó· ÚÔÙÈÌËı› Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ·ÓÙ› ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘. ÕÏψÛÙÂ, Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜ Úfiı˘Ì· ·Ú·¯ÒÚËÛ ٷ ÚˆÙ›· ÛÙÔ ÓÂfiÙÂÚÔ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· fiÏÔÈ ·Ó·¯ÒÚËÛ·Ó ÁÈ· ÙË ‚·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·. ™Â ·˘Ù‹Ó Ì‹Î·Ó ÙË ªÂÁ¿ÏË ¶¤ÌÙË, ‡ÛÙÂÚ· ·fi Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔÓ ·Ú¯ËÁfi ÙˆÓ °ÂÚÌ·ÓÒÓ ÌÈÛıÔÊfiÚˆÓ Ù˘ ÊÚÔ˘Ú¿˜. ∂Âȉ‹ fï˜ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡ ›¯Â ‰È·ÛÎÔÚÈÛÙ› Î·È ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û ¿ÁÚÈ· ÙËÓ fiÏË, Ô μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ÌÔÚÔ‡Û Ì ÙÔ˘˜ μ·ÚÈ¿Á˜ Ô˘ ÙÔ˘ ›¯·Ó Ì›ÓÂÈ ÈÛÙÔ› Ó· Û˘ÏÏ¿‚ÂÈ ÙÔÓ ·ÓÙ›·Ïfi ÙÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ›¯Â ·ÔÌ›ÓÂÈ ÁÈ· οÔÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Ì ϛÁÔ˘˜ ÌfiÓÔ ·ÍȈ̷ÙÈÎÔ‡˜. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ˜, Ô˘ ¤ÌÂÈÓ ›Û˘ ÈÛÙfi˜ ̤¯ÚÈ Ù¤ÏÔ˘˜, ·Ó Î·È Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ÚˆÙ·ÁˆÓÈÛÙÔ‡Û ÛÙÔ ·ÓÙ›·ÏÔ ÛÙÚ·Ùfi‰Ô, ÚfiÙÂÈÓ ӷ ·Ó·Ï¿‚ÂÈ ÙËÓ ·ÔÛÙÔÏ‹. ŸÌˆ˜, Ô ËÏÈÎȈ̤ÓÔ˜ ‚·ÛÈÏÈ¿˜, ·ÊÔ‡ ˙‹ÙËÛ ӷ Û˘ÓÂÓÓÔËı› Ì ÙÔÓ ¿ÏÏÔ ·ÓÙ›·ÏÔ Ô˘ ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó ÛÙË ÃÚ˘ÛÔ‡ÔÏË, ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ªÂÏÈÛÛËÓfi, Î·È ÂÂȉ‹ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÙÔ˘ ÛÙ›ÏÂÈ ÙÔÓ ¿ÓıÚˆÔ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Â›¯Â ·Ó·ı¤ÛÂÈ ÙËÓ ÂÓÙÔÏ‹ ·˘Ù‹, ·ÂÏÈṲ̂ÓÔ˜ ÚÔÙ›ÌËÛ ӷ Û˘Ì‚È‚·ÛÙ› Ì ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ. ∞Ó¤ıÂÛ ٷ Û¯ÂÙÈο ÛÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ, Ô ÔÔ›Ô˜ fiÓÙˆ˜ ‹Á ÛÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ Î·È ÙÔ˘ › fiÙÈ Ô ‚·ÛÈÏÈ¿˜ ÚfiÙÂÈÓ ӷ ÙÔÓ ˘ÈÔıÂÙ‹ÛÂÈ, ·Ú·¯ˆÚÒÓÙ·˜ ÙÔ˘ οı ÂÍÔ˘Û›· Î·È ‰È·ÙËÚÒÓÙ·˜ Ô ›‰ÈÔ˜ ÌfiÓÔ ÙÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi fiÓÔÌ·, ÙËÓ Î·Ï‹ Ê‹ÌË, Ù· ÎfiÎÎÈÓ· ·Ô‡ÙÛÈ· Î·È ÙËÓ ·Ú·ÌÔÓ‹ ÛÙ· ·Ó¿ÎÙÔÚ·. √ ∞ϤÍÈÔ˜ Ê·ÈÓfiÙ·Ó ‰È·ÙÂıÂÈ̤ÓÔ˜ Ó· ‰Â¯Ù› ÙȘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ·˘Ù¤˜, ·ÏÏ¿ Ô Î·›Û·Ú·˜ ¢Ô‡Î·˜ ÌÂÛÔÏ¿‚ËÛÂ Î·È Â›Â ÛÙÔÓ ¶·Ï·ÈÔÏfiÁÔ: «™˘Ì¤ıÂÚ (ÁÈ·Ù› Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ‹Ù·Ó Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ¢Ô‡Î·, ·ÊÔ‡ ›¯Â ·ÓÙÚ¢Ù› ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘), ·˘Ù¿ ‹Ù·Ó ηϿ ÚÈÓ Á›ÓÔ˘Ì ·ÚÈÔÈ Ù˘ fiÏ˘. ΔÒÚ· ‰ÂÓ Ì¤ÓÂÈ Ù›ÔÙ ¿ÏÏÔ ÛÙÔ Á¤ÚÔÓÙ· ‚·ÛÈÏÈ¿, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ Ó· η٤‚ÂÈ ·fi ÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È Ó· ÊÚÔÓÙ›ÛÂÈ ÁÈ· ÙË ÛˆÙËÚ›· ÙÔ˘». ΔËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·˘Ù‹ ÛÙÈÁÌ‹ ı¤ÏËÛÂ Î·È Ô μÔÚ›ÏÔ˜ Ó· ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ Ì ÙÔÓ ÂÙÔÈÌÔfiÏÂÌÔ ‚·ÛÈÏÈÎfi ÛÙÚ·Ùfi, ·ÏÏ¿ Ô ·ÙÚȿگ˘ ·¤ÙÚ„ ÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË ·fi ÙÔ Ó· ‰ÒÛÂÈ ÙËÓ ·Ó·Áη›· ÁÈ’ ·˘Ùfi ‰È·Ù·Á‹ Î·È ÙÔÓ ¤ÂÈÛ ӷ ηٷʇÁÂÈ ÛÙÔ Ó·fi Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯fi˜.
[237]
[238]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ √È ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜
ÙˆÓ ∂ÏÏ‹ÓˆÓ Ù˘ μ·ÎÙÚ›·˜
ÙÔÓ Î·ı·Ú¿ ·Ú·‚ÈÎfi ÙÔ˘ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú·.
ÚˆÙÔÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ‰˘ÙÈο Ì·˙› ÌÂ
(∞ÊÁ·ÓÈÛÙ¿Ó-¶·ÎÈÛÙ¿Ó). ∫·Ù¿
¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ô ÂÚÛÈÎfi˜ ÈÛÏ·ÌÈÎfi˜
ÙÔ˘˜ √‡ÓÓÔ˘˜ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ì ÙË
Û˘Ó¤ÂÈ·, ‰¤¯ÔÓÙ·Ó Î·È ÙȘ ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜
ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Î·È Ë ÁÏÒÛÛ· ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Û·Ó
‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· Î·È ÙËÓ ÂͿψÛË ÙÔ˘
ÂȉڿÛÂȘ ÙˆÓ ÌÂÁ¿ÏˆÓ ıÚËÛÎÂÈÒÓ
Ì ÂÈÙ˘¯›· ÙËÓ Â͛ۈۋ ÙÔ˘˜ Ì ÙÔÓ
ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙˆÓ Ã·˙¿ÚˆÓ ÛÙËÓ √˘ÎÚ·Ó›·
Ù˘ ‡ÛÙÂÚ˘ ·Ú¯·ÈfiÙËÙ·˜ Î·È ÙÔ˘
·Ú·‚ÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi Î·È ÙËÓ ·Ú·‚È΋
Î·È ÛÙË ÓfiÙÈ· ƒˆÛ›·.
ªÂÛ·›ˆÓ·, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡
ÁÏÒÛÛ·.
√È ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ‰ÂÓ ‹Ù·Ó ÂÓÈ·›Â˜
(ȉ›ˆ˜ ÙÔ˘ ÓÂÛÙÔÚÈ·ÓÈÛÌÔ‡), ÙÔ˘
∏ ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛË ΔÔ‡ÚΈÓ
Î·È ‰ÂÓ Â›¯·Ó fiϘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ ηٷÁˆÁ‹.
‚Ô˘‰ÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘ Ì·Óȯ·˚ÛÌÔ‡, ÙÔ˘
ÌÈÛıÔÊfiÚˆÓ ·fi ÙÔ ¯·ÏÈÊ¿ÙÔ ÁÈ· ÙË
∂›Û˘, ‰ÂÓ ‰È‹Á·Ó ·ÌÈÁÒ˜ ÓÔÌ·‰ÈÎfi
ÈÔ˘‰·˚ÛÌÔ‡ Î·È ‚¤‚·È· ÙÔ˘ πÛÏ¿Ì.
‰È·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ÈÛÔÚÚÔÈÒÓ ¤ÊÂÚ ÙÔ
Î·È ·ÔÏ›ÙÈÛÙÔ ‚›Ô Û ¤Ó· ‚·Ú‚·ÚÈÎfi
∏ ÔÏÈÙÈ΋ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙÔ˘ ¯·ÏÈÊ¿ÙÔ˘
πÛÏ¿Ì Î·È ÙÔ Â‰Ú·›ˆÛ ÛÙ·‰È·Î¿ ̤۷
ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ·Ú’ fiÙÈ ·˘Ùfi ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙Â
(8Ô˜ ·ÈÒÓ·˜) ¤ˆ˜ Ù· Û‡ÓÔÚ· Ì ÙËÓ
ÛÙÔ˘˜ ÙÔ˘ÚÎfiʈÓÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Ù˘
ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜. ªfiÏȘ ÙÔ˘˜ ‰ÈÓfiÙ·Ó
∫›Ó· ¤ÊÂÚ ÙÔÓ ·Ú·ÁΈÓÈÛÌfi ÙÔ˘
ÎÂÓÙÚÈ΋˜ ∞Û›·˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, Ë ¯Ú‹ÛË
Ë Â˘Î·ÈÚ›·, ÂÁη٤ÏÂÈ·Ó ÙÔ ÓÔÌ·‰ÈÛÌfi.
¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡, ÙÔ˘ Ì·Óȯ·˚ÛÌÔ‡ ηÈ
ΔÔ‡ÚÎˆÓ ‰Ô‡ÏˆÓ ÛÙÔ ÛÙÚ·Ùfi
√È ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Û›·
ÙÔ˘ ÈÔ˘‰·˚ÛÌÔ‡ Î·È ÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË
ÂÓ‰˘Ó¿ÌˆÛ ÙËÓ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ı¤ÛË,
˘Ê›ÛÙ·ÓÙÔ ÙË Û˘Ó¯‹ Î·È ‚·ıÈ¿
΢ڛˆ˜ ÙÔ˘ πÛÏ¿Ì Î·È ‰Â˘ÙÂÚ¢fiÓÙˆ˜
·ÏÏ¿ ÙÔ˘˜ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔ Ó·
›‰Ú·ÛË ÙÔ˘ ÈÚ·ÓÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡,
ÙÔ˘ ‚Ô˘‰ÈÛÌÔ‡.
·ÊÔÌÔȈıÔ‡Ó Ï‹Úˆ˜ ·fi ÙÔÓ
ηıÒ˜ Î·È ÙÔ˘ ÎÈÓÂ˙ÈÎÔ‡ Î·È ÙÔ˘
ΔÔ Ã·ÏÈÊ¿ÙÔ Ù˘ μ·Á‰¿Ù˘, ‰ËÏ·‰‹ ÙÔ
ÈÛÏ·ÌÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi, ȉ›ˆ˜ ÛÙËÓ ÂÚÛÈ΋
ڈ̷˚ÎÔ‡ (‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡), ÂÓÒ
·Ú·‚ÈÎfi ÈÛÏ·ÌÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, ÌÂ ÙËÓ
ÙÔ˘ ÂΉԯ‹.
˘¤ÊˆÛÎ·Ó Î·Ù¿ÏÔÈ· ÙÔ˘
ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ‰˘Ó·ÛÙ›· ÙˆÓ ∞‚‚·ÛȉÒÓ
¶·Ú’ fiÏ’ ·˘Ù¿, ÂÓÒ ÔÈ ÙÔ˘ÚÎÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜
ÂÏÏËÓÈÛÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜
(750-1259), ¿Ú¯ÈÛ ÛÙ·‰È·Î¿ Ó· ¯¿ÓÂÈ
˘¤Î˘Ù·Ó ÛÙË Ï¿Ì„Ë ÙÔ˘ ÈÛÏ·ÌÈÎÔ‡
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
ÂÚÛÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ‰ÂÓ ÚÔÙ›ÌËÛ·Ó
ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔÈ ÙÔ˘˜ ÔϤÌÔ˘˜ ÙˆÓ
ÙÔ ÛÈÈÙÈÎfi πÛÏ¿Ì, ·ÏÏ¿ ÙÔ ÛÔ˘ÓÈÙÈÎfi,
¿ÏÏˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ, ÈÚ·ÓÈÎÒÓ Î·È
ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ·Ó·‰Â›¯ıËÎ·Ó Î·È
·Ú·‚ÈÎÒÓ ËÁÂÌÔÓÈÒÓØ ÂÁηٷÛÙ¿ıËηÓ
˘ÂÚ·ÛÈÛÙ¤˜.
ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ªÔ˘¯¿Ú·, ˘ËÚÂÙÒÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ∫·Ú·¯·Ó›‰Â˜. ŸÙ·Ó ÔÈ
∏ ∂•∞¶§ø™∏ Δø¡ ™∂§Δ∑√À∫ø¡
ÂÈ΢ڛ·Ú¯ÔÈ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ, ÔÈ
ΔËÓ ÂÔ¯‹, ÏÔÈfiÓ, Ô˘ Û˘ÁÎÚÔÙ‹ıËÎÂ
∫·Ú·¯·Ó›‰Â˜, ËÙÙ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ
ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙˆÓ ∫·Ú·¯·ÓȉÒÓ, ¤Ó·˜
ÂÚ›ÊËÌÔ (›Û˘ ÙÔ˘ÚÎÈ΋˜
ΔÔ‡ÚÎÔ˜ ¢ÁÂÓ‹˜ Ù˘ Ê˘Ï‹˜ ÙˆÓ
ηٷÁˆÁ‹˜) ª·¯ÌÔ‡ÓÙ Ù˘ °¿˙Ó·˜,
√ÁÔ‡˙ˆÓ, Ô ™ÂÏÙ˙Ô‡Î, ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ¡ÙÔοÎ
·Ó·ÁοÛÙËÎ·Ó Ó· ÌÔ˘Ó ÛÙËÓ
Î·È ˘ÔÙÂÏ‹˜ ÙˆÓ Ã·˙¿ÚˆÓ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË
˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÙÂÏÈο
Ï›ÌÓË ∞Ú¿ÏË, ·ÔÛΛÚÙËÛ ηÈ
ÚÔÎÏ‹ıËÎ·Ó ÚÔÛÙÚÈ‚¤˜.
ηÙ¢ı‡ÓıËΠ·Ó·ÙÔÏÈο Ì ÙÔ˘˜ ÙÚÂȘ
™ÙÔ ÌÂٷ͇, Ë ÔÌ¿‰· ÙÔ˘ ΔÛ·ÁÚ› ηÈ
ΔÔ Ì·˘ÛˆÏÂ›Ô ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡ÓÙ Ù˘ °¿˙Ó·˜ ÛÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ∞ÊÁ·ÓÈÛÙ¿Ó (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). ∏ ‹ÙÙ· ÙˆÓ ∫·Ú·¯·Ó›‰ˆÓ ·fi ÙÔÓ ª·¯ÌÔ‡ÓÙ Ù˘ °¿˙Ó·˜ Û‹Ì·ÈÓ ÙËÓ ˘ÔÙ·Á‹ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ.
ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï, ÙÔÓ
ÙÔ˘ ΔÔ˘ÁÚ›Ï, ·Ó Î·È ÈÂ˙fiÌÂÓË ÛÙË
πÛÚ·‹Ï/∞ÚÛÏ¿Ó Î·È ÙÔÓ ªˆ˘Û‹, ηıÒ˜
ÈڷÛÌ›·, ηٿÊÂÚ ӷ ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÙ›
Î·È Ì ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ÙÔÓ
ˆ˜ ÚÔÛٷ٢fiÌÂÓË ÙÔ˘ ¯·Ï›ÊË Ù˘
ΔÛ·ÁÚ› Î·È ÙÔÓ ΔÔ˘ÁÚ›Ï. √ ΔÛ·ÁÚ›, Ô
μ·Á‰¿Ù˘ οÓÔÓÙ·˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÚÔ˜
ΔÔ˘ÁÚ›Ï Î·È Ô πÛÚ·‹Ï/∞ÚÛÏ¿Ó ‹Ù·Ó ÔÈ
fiϘ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜. øÛÙfiÛÔ, ›¯·Ó
Ô˘ÛÈ·ÛÙÈÎÔ› ·Ú¯ËÁÔ› Ù˘
ÂÍ·ÛÊ·Ï›ÛÂÈ ÈÛ¯˘Ú¤˜ Û˘ÌÌ·¯›Â˜ ÌÂ
·ÔÛ¯ÈÛı›۷˜ ÔÌ¿‰·˜ ηÈ
ËÁÂÙÈÎÔ‡˜ ·ÎÏÔ˘˜ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÓÈÙÈÎÔ‡
ÚÔÛ¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙÔ πÛÏ¿Ì, ÂÓÒ Ì¤¯ÚÈ
πÛÏ¿Ì ÛÙȘ fiÏÂȘ.
ÙfiÙ ‹Ù·Ó ›Ù ÓÂÛÙÔÚÈ·ÓÔ› ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›
ŒÙÛÈ, Ë ª·ÚÁÈ·Ó‹ (ªÂÚ‚) Î·È Ë
›Ù πÔ˘‰·›ÔÈ.
¡ÈÛ·Ô‡Ú ·Ó·ÁÓÒÚÈÛ·Ó ÚÒÙ˜
ŸÓÙ·˜ ϤÔÓ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔÈ,
ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙˆÓ ‰‡Ô ·‰ÂÏÊÒÓ
Δ¿ÊÔÈ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ· ÛÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ∂Ú˙Ô˘ÚÔ‡Ì (£ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏȘ). ∏ fiÏË Î·Ù·ÎÙ‹ıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˘˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ª·Ù˙ÈΤÚÙ Î·È Î·Ù·Ï‹ÊıËΠ·fi ÙÔ˘˜ ªÔÁÁfiÏÔ˘˜ ۯ‰fiÓ ¤Ó·Ó ·ÈÒÓ· ·ÚÁfiÙÂÚ·.
ÚÔ¯ÒÚËÛ·Ó ÓÔÙÈfiÙÂÚ·, ¯ˆÚ›˜ ÂÌfi‰È·,
(1028-1029). ΔfiÙÂ Ô ª·ÛÔ‡ÓÙ
JANE SWEENEY/JAI/CORBIS
PAUL ALMASY/CORBIS/APEIRON
[239]
[240]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ ∏ifte Minareli Medrese Â›Ó·È ¤Ó· ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈÎfi ÌÓËÌÂ›Ô Ù˘ ‡ÛÙÂÚ˘ ÂÚÈfi‰Ô˘ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ÛÙËÓ ÙÔ˘ÚÎÈ΋ fiÏË ∂Ú˙Ô˘ÚÔ‡Ì (£ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏȘ). ÃÙÈṲ̂ÓÔ Ó· ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ˆ˜ ıÂÔÏÔÁÈÎfi Û¯ÔÏÂ›Ô ÌÂÚÈο ¯ÚfiÓÈ· ÚÈÓ ·fi ÙÔ 1265, ‹Ú ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ‰›‰˘ÌÔ˘˜ ÌÈÓ·Ú¤‰Â˜ Ô˘ ÎÔÛÌÔ‡Ó ÙË ÌÓËÌÂȷ΋ ÚfiÛÔ„Ë (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). CHRIS HELLIER/CORBIS/APEIRON
∫ÂÚ·ÌÈÎfi ϷΛ‰ÈÔ ·fi ÙÔ ·Ï¿ÙÈ Kubadabad, Û˘ÁÎÚfiÙËÌ· ıÂÚÈÓÒÓ Î·ÙÔÈÎÈÒÓ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ∫¿È-∫·‚Ô‡˜ Î·È ÙÔ˘ ‰ÈηÛÙËÚ›Ô˘ ÙÔ˘. ™Ù· ϷΛ‰È· Ô˘ ‚Ú¤ıËÎ·Ó ·Ô‰›‰ÔÓÙ·È ¿ÓıÚˆÔÈ Î·È ˙Ò·, Ú·ÁÌ·ÙÈο Î·È Ê·ÓÙ·ÛÙÈο. METROPOLITAN MUSEUM OF ART/SCALA
(Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ª·¯ÌÔ‡ÓÙ)
Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙÔÓ Î‡ÚÈÔ ÎÔÚÌfi ÙÔ˘
Û˘ÓÂȉËÙÔÔ›ËÛ ÙÔÓ Î›Ó‰˘ÓÔ ÁÈ· ÙÔ
ÛÙÚ·ÙÔ‡ ÙÔ˘ Î·È ÂӉȷʤÚÔÓÙ·Ó
ÎÚ¿ÙÔ˜ ÙÔ˘. ™ÙËÓ Â‰È¿‰· ÙÔ˘
·ÔÎÏÂÈÛÙÈο ÁÈ· ÏÂËϷۛ˜. °È· Ó·
¢·Ó‰·Î¿Ó ÔÈ ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜ Û˘Ó¤ÙÚÈ„·Ó
·ÔʇÁÂÈ ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË, ·Ó¤ıÂÛ ÛÙÔÓ
ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ ª·ÛÔ‡ÓÙ, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜
ÂÙÂÚÔı·Ï‹ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, ÙÔÓ πÌÚ·˝Ì-
Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ πÓ‰›· (1040).
πÓ¿Ï, Ó· Ô‰ËÁ‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ Ù·Ú·¯ÔÔÈÔ‡˜
√ ΔÛ·ÁÚ› ÎÚ¿ÙËÛÂ ÙÔ ÃÔÚ·Û¿Ó, ÂÓÒ
ηٿ ÙÔ˘ ڈ̷˚ÎÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÛÙÔ
Ô ΔÔ˘ÁÚ›Ï ÎÈÓ‹ıËΠ‰˘ÙÈο ÁÈ· Ó·
Ï·›ÛÈÔ ‰‡Ô ÌÂÁ¿ÏˆÓ ÂȉÚÔÌÒÓ
ÂÈ‚¿ÏÂÈ ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘ ÛÙÔ Î˘Ú›ˆ˜
(1049, 1054).
πÚ¿Ó. ŸÙ·Ó Ô ΔÛ·ÁÚ› ¤ı·ÓÂ (1058),
∏ ›ÛÔ‰Ô˜ ÙÔ˘ ΔÔ˘ÁÚ›Ï ÛÙË μ·Á‰¿ÙË
ÙËÓ ËÁÂÛ›· ·Ó¤Ï·‚Â Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, Ô ∞Ï
(1055) Î·È Ë ·Ô‰Ô¯‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ
∞ÚÛÏ¿Ó, Ô˘ ‹Ù·Ó ·fi ηÈÚfi Ô
∞‚‚·Û›‰Ë ¯·Ï›ÊË Û‹Ì·Ó·Ó ÙËÓ
Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi˜ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜
·ÂÍ¿ÚÙËÛË ÙÔ˘ ¯·ÏÈÊ¿ÙÔ˘ ·fi ÙË
Î·È ·Ú·ÁÁÂÏÈÔ‰fiÙ˘ Ù˘ Û˘ÁÁÚ·Ê‹˜
ÛÈÈÙÈ΋ ‰˘Ó·ÛÙ›· ÙˆÓ μÔ˘ÁȉÒÓ,
ÙÔ˘ ª·ÏÈÎӷ̤ (μÈ‚Ï›Ô˘ μÈ‚Ï›Ô˘ ÙˆÓ μ·ÛÈϤˆÓ), μ·ÛÈϤˆÓ
ηıÒ˜ Î·È ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË ÙÔ˘ ÔϤÌÔ˘
fiÔ˘ Û˘ÁÎÂÓÙÚÒıËÎ·Ó ÔÈ Ûˆ˙fiÌÂÓ˜
ηٿ ÙˆÓ πÛÌ·ËÏÈÙÒÓ ÛÈÈÙÒÓ, ÙˆÓ
ÁÈ· ÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˘˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ.
º·ÙÈÌȉÒÓ ‰ËÏ·‰‹ ¯·ÏÈÊÒÓ Ù˘
√ ı›Ԙ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, Ô ΔÔ˘ÁÚ›Ï,
∞ÈÁ‡ÙÔ˘. √È º·ÙÈÌ›‰Â˜ Û˘ÌÌ¿¯ËÛ·Ó ÌÂ
Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ¿ÙÂÎÓÔ˜, ÚÔ¯ÒÚËÛÂ
Ù· ˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· ÙˆÓ μÔ˘ÁȉÒÓ Î·È ÌÂ
‰˘ÙÈο Î·È ¤ÊÙ·Û ÛÙÔÓ ∫·‡Î·ÛÔ.
ÙÔ˘˜ Ûț٘ ÕÚ·‚˜ ÂÌ›Úˉ˜ ÙÔ˘ πÚ¿Î
£¤ÏÔÓÙ·˜ Ó· ÎÚ·Ù‹ÛÂÈ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜
Î·È Ù˘ ªÂÛÔÔÙ·Ì›·˜. ŸÙ·Ó ÔÈ
·˘Ù¤˜, ‹Úı Û ·ÓÙÈ·Ú¿ıÂÛË Ì ÙÔ˘˜
ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔÈ ÂÍÂÁ¤ÚıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÙÔ˘
ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ÓÔÌ¿‰Â˜ ‰ËÏ·‰‹
ΔÔ˘ÁÚ›Ï, Ì ‰È¿ÊÔÚ˜ ·ÊÔṲ́˜ ÍÂΛÓËÛÂ Î·È Ë Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË. ŸÌˆ˜, Ô ΔÔ˘ÁÚ›Ï ÂÈÎÚ¿ÙËÛÂ Î·È ·Ó·Î·Ù¤Ï·‚ ÙË μ·Á‰¿ÙË (1059). √È ÕÚ·‚˜ ÂÌ›Úˉ˜ Ù˘ ªÂÛÔÔÙ·Ì›·˜ ¤ÛÂ˘Û·Ó Ó· ˘ÔÙ·¯ıÔ‡Ó, ÂÓÒ Ô ¯·Ï›Ê˘ Ù˘ μ·Á‰¿Ù˘ ÂÍ·Ó·ÁοÛÙËΠ·fi ÙË ‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô˘ÎȉÒÓ Ó· Û˘Ó·ÈÓ¤ÛÂÈ ÛÙÔ Á¿ÌÔ ÙÔ˘ ΔÔ˘ÁÚ›Ï Ì ̛· ·fi ÙȘ ÎfiÚ˜ ÙÔ˘. øÛÙfiÛÔ, ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›ÁÔ ¤ı·Ó (1063). √ ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘, ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ¤Ú ӷ ‰ÈÂΉÈ΋ÛÂÈ ÙÔ ıÚfiÓÔ Ì ٷ fiÏ·. ŸÙ·Ó Ó›ÎËÛÂ, ‚Â˙›Ú˘ ·Ó¤Ï·‚Â Ô ÛÔ˘‰·›Ô˜ ÔÏÈÙÈÎfi˜ Î·È ÔÏ˘ÁÚ·ÊfiÙ·ÙÔ˜ ÏfiÁÈÔ˜ ¡È˙¿Ì ·Ï-ªÔ˘ÏÎ. √ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘˜ ∫·Ú·¯·Ó›‰Â˜ Î·È ÙÔ˘˜ °·˙Ó·‚›‰Â˜ ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Û›· Î·È ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËΠӷ ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ Î·Ù¿ ÙˆÓ º·ÙÈÌȉÒÓ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘, ÂÓÒ ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ πÚ¿Î ÙËÓ ¿ÊËÛ ÂÍ ÔÏÔÎÏ‹ÚÔ˘ ÛÙÔ ¯·Ï›ÊË. øÛÙfiÛÔ, ÔÈ ÂȉÚÔ̤˜ ÙˆÓ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓˆÓ ÛÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÚÔοÏÂÛ·Ó ÂÚÈÏÔΤ˜, ÁÈ·Ù›
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
Û˘Ó¯›˙ÔÓÙ·Ó ·ÓÂͤÏÂÁÎÙ˜ Î·È ¤ÊÙ·Ó·Ó ÔÏÔ¤Ó· Î·È ‰˘ÙÈÎfiÙÂÚ·. ΔÔ 1059 ¤ÊÙ·Û·Ó ¤ˆ˜ ÙË ™Â‚¿ÛÙÂÈ·, ÂÓÒ Ë ÂÚÈÔ¯‹ Ù˘ Œ‰ÂÛÛ·˜ (ÓÔÙÈÔ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ΔÔ˘ÚΛ·) ·ÂÈÏÔ‡ÓÙ·Ó ·fi Ù· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο Û¯¤‰È· ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ηıÒ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÌÈ· ÂÈΛӉ˘ÓË ÚÔÂÍÔ¯‹ ÛÙ· ÏÂ˘Ú¿ ÙÔ˘, ÂÊfiÛÔÓ ı· ÂÎÛÙÚ¿ÙÂ˘Â Î·Ù¿ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘. √ÏfiÎÏËÚË Ë ÂÚÈÔ¯‹ ·fi ÙÔÓ ∫·‡Î·ÛÔ Î·È ÙËÓ ∫··‰ÔΛ· ̤¯ÚÈ ÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË ‚ÚÈÛÎfiÙ·Ó Û ·Ó·Ù·Ú·¯‹ ÂÍÈÙ›·˜ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÔÌ·ÓÈÎÒÓ ÂȉÚÔÌÒÓ, ÙȘ Ôԛ˜ ÂÓı¿ÚÚ˘Ó·Ó ÔÈ ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜ ·fi ÙÔ πÚ¿Ó, fi¯È ÁÈ· Ó· ηٷÎÙ‹ÛÔ˘Ó Ó¤· ‰¿ÊË, ·ÏÏ¿ ÁÈ· Ó· ··ÏÏ·ÁÔ‡Ó ÔÈ ›‰ÈÔÈ ·fi ÙÔ˘˜ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ˘ËÎfiÔ˘˜. √È ‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Ì ÙÔÓ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó Ó·˘¿ÁËÛ·Ó, ÁÈ·Ù› ·˘Ùfi˜, ·ÎfiÌ· Î·È Ó· ‹ıÂÏÂ, ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ó·Î·Ï¤ÛÂÈ ‹ Ó· ÂϤÁÍÂÈ ÙÔ˘˜ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔ˘˜ ÂȉÚÔÌ›˜. ∞˘Ùfi Ô‰‹ÁËÛ ÛÙËÓ ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ¢′ ¢ÈÔÁ¤ÓË Î·È ÛÙËÓ Î·Ù·ÛÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ ª·Ù˙ÈΤÚÙ (ª·Ï·˙ÁΛÚÓÙ) ÙÔ 1071. ∏ ¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ηٷÛÙÚÔÊ‹˜ ‹Ù·Ó Ù¤ÙÔÈ·, Ô˘ ÔÈ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔÈ ÏËÌ̇ÚÈÛ·Ó ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. ¶¿ÓÙˆ˜, ÔÈ º·ÙÈÌ›‰Â˜ ··ÏÏ¿¯ıËÎ·Ó ·fi ÙË ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎÈ΋ ·ÂÈÏ‹, ÁÈ·Ù› Ô ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ‰È·Îfi„ÂÈ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ™˘Ú›· ÙËÓ ÔÚ›· ÙÔ˘ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ Î·È Ó· Û‡ÛÂÈ Ó· ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi. √ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ·Ú¿ ÙÔ ıÚ›·Ì‚fi ÙÔ˘, ‰ÂÓ Â›¯Â ÛÎÔfi Ó· ÂÈÛ‚¿ÏÂÈ ÛÙË ÚˆÌ·˚΋, ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ‰ËÏ·‰‹ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ·. ª¿ÏÈÛÙ·, ¤Û¢Û ӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ∫·Ú·¯·Ó›‰Â˜ Î·È ¿ÏÈ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ Û‡ÓÔÚ· ÛÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ∞Û›·, fiÔ˘ Î·È ÛÎÔÙÒıËΠ¿‰ÔÍ· Û ÌÈ· Û˘ÌÏÔ΋ Ì οÔÈÔÓ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ. ΔÔÓ ‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, Ô ª¿ÏÈΙ·¯, Ô ÔÔ›Ô˜ fiˆ˜ ‰ËÏÒÓÂÈ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘, ›¯Â ÂÓÙ·¯ı› Ï‹Úˆ˜ ÛÙÔÓ
[241]
[242]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ÈÚ·ÓÈÎfi ·ÛÙÈÎfi ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈÎfi ÙÚfiÔ ˙ˆ‹˜. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ηٿÊÂÚ ӷ ÚÔÛ·ÚÙ‹ÛÂÈ fiϘ ÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ™˘Ú›·˜ Î·È Ó· ·ˆı‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ º·ÙÈÌ›‰Â˜ ¤Ú· ·fi ÙËÓ ¶·Ï·ÈÛÙ›ÓË, ÂÓÒ ÂÚÈfiÚÈÛ ÛÙÔ ∫¿Ù·Ú ÙÔ˘ ·ÎÚ·›Ô˘˜ Ûț٘ ∫·ÚÌ·ıÈ·ÓÔ‡˜ (·fi ÙÔÓ È‰Ú˘Ù‹ Ù˘ ·›ÚÂÛ˘ ∫·ÚÌ¿ı). ¢ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚÂ, ˆÛÙfiÛÔ, Ó· ÂÎÛÙÚ·Ù‡ÛÂÈ ÙÂÏÈο ηٿ ÙˆÓ º·ÙÈÌȉÒÓ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ «·ÈÚÂÙÈÎÔ‡» ÙÔ˘˜ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. √È ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ‰ÈÂÈÛ‰‡ÛÂÈ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ¯¿ÚË ÛÙȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ Ô˘ Í¤Û·Û·Ó ÁÈ· ÙÔ ıÚfiÓÔ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ∑′ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, ªÈ¯·‹Ï ∑ ¢Ô‡Î·, ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ªÂÏÈÛÛËÓÔ‡, ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˘ Î·È ∞ÏÂ͛Ԣ ∫ÔÌÓËÓÔ‡, ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó, ˆ˜ Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË, ̤¯ÚÈ ÙÔ ∞ÈÁ·›Ô Î·È Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙË ¡›Î·È·. ¶·Ú¿ ÙËÓ ÙÂÏÈ΋ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙÔ˘ ∞ÏÂ͛Ԣ, Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛË ÙˆÓ ¡ÔÚÌ·Ó‰ÒÓ ÛÙË ‰˘ÙÈ΋ ∂ÏÏ¿‰· ‰ÂÓ ÙÔ˘ ¿ÊËÛ ÂÚÈıÒÚÈ· ÁÈ· ÙËÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛË ÙˆÓ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓˆÓ, Ô˘ ›¯·Ó ÂÚȤÏıÂÈ ÛÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙˆÓ ÁÈˆÓ ÙÔ˘ ∫Ô˘ÙÏÔ˘ÌÔ‡˜ (¤Ó·˜ ·ÓÙ›·ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞Ï ∞ÚÛÏ¿Ó, ·Ú¯ËÁfi˜ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÒÓ). ∞˘ÙÔ‡˜ fï˜ ÙÔ˘˜ ηٷ‰›ˆÍÂ Ô ª¿ÏÈÎ-™·¯ Î·È ÛÒıËΠÌfiÓÔ ¤Ó·˜, Ô ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙˆÓ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓˆÓ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜ ∞Û›·˜ Î·È ÂÓÂÏ¿ÎË ÛÙȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ ÙˆÓ ƒˆÌ·›ˆÓ, ‰ËÏ·‰‹ ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Ô˘ ÚԷӷʤڷÌÂ. √ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó, ÏÔÈfiÓ, ¿ÊËÛ ÛÙË ¡›Î·È· ¤Ó· Û˘ÁÁÂÓ‹ ÙÔ˘ (ÙÔÓ ÕÌÔ˘ ’Ï∫¿ÛÈÌ) Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙËÓ ∫ÈÏÈΛ· (1084). ªÂ ·ÊÔÚÌ‹ ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜, Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËΠ̠ÙÔÓ ÂÌ›ÚË ÙÔ˘ ÷Ï›Ԣ, οÙÈ Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ ÙÔÓ ª·Ï›Î-™·¯ Ó· Û‡ÛÂÈ Ó· ·Ó·Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ ÙȘ ÎÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘. ™ÙË Ì¿¯Ë Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Ô ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó ÛÎÔÙÒıËÎÂ, ÂÓÒ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, Ô ∫ÈÏ›Ù˙
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
∞ÚÛÏ¿Ó, ·Ú·‰fiıËΠÛÙÔÓ ª¿ÏÈÎ-™·¯
Ô ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó Î·È Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ ÙÔ˘
Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ªˆ¿ÌÂı ‹Úı·Ó ÛÂ
·fi ÙÔ ‚Â˙›ÚË ÙÔ˘.
ηٷÛÙÚ¿ÊËÎÂ.
Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Î·Ù¿ ÙˆÓ ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚˆÓ,
øÛÙfiÛÔ, Ô ÕÌÔ˘ ’Ï-∫¿ÛÈÌ ·Ú¤ÌÂÓÂ
ΔÔ ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎÈÎfi ÂÌÈÚ¿ÙÔ Ù˘ ªÈÎÚ¿˜
ÂÓÒ Î·È ÔÈ ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔÈ ÛÙË ªÈÎÚ¿
ÛÙË ¡›Î·È·. √ ª¿ÏÈÎ-™·¯ ˙‹ÙËÛ ·fi
∞Û›·˜ ‰È·Û¿ÛÙËÎÂ Î·È Ë ËÁÂÌÔÓ›· ÙˆÓ
∞Û›· Û˘ÁÎÚÔ‡ÔÓÙ·Ó Ì ÙÔ˘˜
ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ ∞′ Û˘ÌÌ·¯›· ÁÈ· Ó·
¢·ÓÈÛÌÂÓÙȉÒÓ ÂÓÈÛ¯‡ıËÎÂ. ∏ ¯‹Ú·
¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ·ÏÏ¿ Î·È ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜.
ηٷʤÚÂÈ Ó· ÂϤÁÍÂÈ ÙÔ˘˜
ÙÔ˘ ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó ·fi ÙË ªÂÏÈÙËÓ‹
√È Û˘Ó¯›˜ ‰È·Ì¿¯Â˜ ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ
ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔ˘˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·,
(ÛËÌ. ª·Ï¿ÙÈ·) ÚÔÛ¿ıËÛÂ Ó· ¤ÚıÂÈ
Î·È ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜, ÔÈ
ÂÈÛÙÚ¤ÊÔÓÙ·˜ ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ Ì¤ÚÔ˜
ÛÂ Û˘ÓÂÓÓfiËÛË Ì ÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜
ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ‰È·Ì¿¯Â˜, Ë ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›·
ÙˆÓ ÚˆÌ·˚ÎÒÓ ÎÙ‹ÛˆÓ. ∂ÓÙÔ‡ÙÔȘ, ÔÈ
ÙÔ˘ πÚ¿Ó, ‰ËÏ·‰‹ Ì ÙÔ ÓÈÎËÙ‹
Ù˘ ªÈÎÚ‹˜ ∞ÚÌÂÓ›·˜, ηıÒ˜ Î·È Ë
‰È·Ú·ÁÌ·Ù‡ÛÂȘ, ·Ú¿ ÙËÓ ÚfiÔ‰fi
ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ªˆ¿ÌÂı, ÂÓÒ ÔÈ
‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ· ÙˆÓ ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚˆÓ
ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ Î·ÚÔÊfiÚËÛ·Ó È‰È·›ÙÂÚ·,
ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔÈ, ·ÓÂͤÏÂÁÎÙÔÈ Ï¤ÔÓ,
Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ Î·È ¿ÏÏˆÓ §·Ù›ÓˆÓ
ÁÈ·Ù› Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ÊÔ‚fiÙ·Ó ÙȘ ÚÔı¤ÛÂȘ
¤‰Ú·Ì·Ó ÛÙ· ‰¿ÊË Ù˘ ƒˆÌ·˚΋˜
Ù˘¯Ô‰ÈˆÎÙÒÓ ÌÈÛıÔÊfiÚˆÓ
ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘. √ ª¿ÏÈÎ-™·¯ fï˜ ÂÓ
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜,
‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ¤Ó· ÂÚ›ÏÔÎÔ Ï¤ÁÌ·
Ùˆ ÌÂٷ͇ ¤ı·Ó (1092).
Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ∞ϤÍÈÔ˜ ηÈ
Û¯¤ÛÂˆÓ Î·È ·ÏÏËÏÂÍ·ÚÙ‹ÛˆÓ.
√ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó, Ô ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó, ηٿÊÂÚ ӷ ‰Ú·ÂÙ‡ÛÂÈ ·fi ÙÔÓ ª¿ÏÈÎ-™·¯ Î·È Ó· ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙË ¡›Î·È·, fiÔ˘ ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÙËΠ·Ú¯ËÁfi˜. ΔÔ ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜ ÛÙÔ πÚ¿Ó ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·ÔÛ˘ÓÙ›ıÂÙ·È. ∏ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ù˘ ¡›Î·È·˜ Ì ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Û˘Ó¯È˙fiÙ·Ó, ·Ú¿ ÙËÓ ÚÔÛÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó ÚˆÙ›ÛÙˆ˜ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο ÙÔ˘ Û‡ÓÔÚ·, ‰ËÏ·‰‹ ÚÔ˜ ÙË ªÂÛÔÔÙ·Ì›·. ∏ ¿ÊÈÍË ÙˆÓ ÔÏÂÌÈÛÙÒÓ Ù˘ ∞′ ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›·˜ (1097) ·Ó¤ÙÚ„ ÙËÓ Î·Ù¿ÛÙ·ÛË Î·È Ô ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó
[243]
√ ÌÈÓ·Ú¤˜ Medrese Ince ÛÙÔ πÎfiÓÈÔ ¯Ù›ÛÙËΠÌÂٷ͇ ÙÔ˘ 1258 Î·È ÙÔ˘ 1279. ΔÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· ¤¯ÂÈ ÌÈ· ȉȷ›ÙÂÚ· ‰È·ÎÔÛÌË̤ÓË ÚfiÛÔ„Ë Ì ¤ÙÚ˜, Ô˘ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÂÈ ·Ó·ıËÌ·ÙÈο ¤ÚÁ· Ì ÂÈÁڷʤ˜, ÁˆÌÂÙÚÈο Û¯¤‰È· οıÂÙˆÓ ÁÚ·ÌÌÒÓ Ô˘ ı˘Ì›˙Ô˘Ó ÎÔÚ‰¤Ï·. ∞ÔηÙÂÛÙË̤ÓÔ ÙÔ 1956, ÙÔ ÔÈÎÔ‰fiÌËÌ· ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÂ›Ù·È Û‹ÌÂÚ· ˆ˜ ÌÔ˘Û›Ô, ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÎÙ›ıÂÓÙ·È ¤ÙÚÈÓ· Î·È ¯ÂÈÚÔÔ›ËÙ· ·ÓÙÈΛÌÂÓ·, Ô˘ ¯ÚÔÓÔÏÔÁÔ‡ÓÙ·È ·fi ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ Î·È ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ. ADAM WOOLFITT/ CORBIS/APEIRON
˘Ô¯ÚÂÒıËΠӷ ˘Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ·Ó·ÙÔÏÈÎfiÙÂÚ· Î·È Ó· ·ÔÎÔ› ·fi ÙË ı¿Ï·ÛÛ·. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘ÙÔ‡ ‹Ù·Ó Ë ·ÎfiÌ· ÛÙÂÓfiÙÂÚË Û‡Ó‰ÂÛË Ì ÙÔÓ ÈÚ·ÓÈÎfi ÔÏÈÙÈÛÌfi, ·ÊÔ‡ ›¯·Ó ·ÔÎÔ› ÏfiÁˆ ÙˆÓ ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚˆÓ ·fi ÙȘ ·Ú·‚ÈΤ˜ ÂÚÈÔ¯¤˜. ΔÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ¢·ÓÈṲ̂ÓÙ, ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· ÛÙË ‚ÔÚÂÈÔ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ·Ó Ë ÚÔÛ¿ÚÙËÛË Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ·fi ÙÔÓ ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó Î·È Ë ÚÔÒıËÛ‹ ÙÔ˘ ÚÔ˜ ÙË ªÂÛÔÔÙ·Ì›·. ∞˘Ùfi ÙÔÓ ¤ÊÂÚ Û ۇÁÎÚÔ˘ÛË Ì ÙÔ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ÙÔ˘ πÚ¿Ó ªˆ¿ÌÂı. ∞ÌÊfiÙÂÚÔÈ ·Ó‹Î·Ó ÛÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎȉÈÎÔ‡˜ ÎÏ¿‰Ô˘˜ Î·È Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËÎ·Ó ÁÈ· ¿ÏÏË ÌÈ· ÊÔÚ¿ ÛÙÔÓ ·Ú·fiÙ·ÌÔ ÙÔ˘ ∂˘ÊÚ¿ÙË, ÙÔÓ Ã·ÌÔ‡Ú (1107). ∂Λ ÛÎÔÙÒıËÎÂ
∞Ó¿ÁÏ˘ÊÔ ·ÁÁ¤ÏÔ˘ Û ¤ÙÚ· ·fi Ù· Ù›¯Ë Ù˘ fiÏ˘ πÎfiÓÈÔ, ¤‰Ú· ÙÔ˘ ™Ô˘ÏÙ·Ó¿ÙÔ˘ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ÙÔ˘ πÎÔÓ›Ô˘ (·¤Ó·ÓÙÈ ÛÂÏ›‰·). GIAN BERTO VANNI/ CORBIS/APEIRON
[244]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
ΔÔ Ù˙·Ì› ÙÔ˘ Alaeddin ·ÔÙÂÏ› ÙÔ Î‡ÚÈÔ ÌÓËÌÂ›Ô ÛÙËÓ fiÏË ÙÔ˘ πÎÔÓ›Ô˘. ÃÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ˆ˜ «ÙÔ Ù˙·Ì› ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘» ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ Î·È ÂÚȤ¯ÂÈ ÙÔ Ì·˘ÛˆÏÂ›Ô Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜. ∫·Ù·Û΢¿ÛÙËΠÛÙ·‰È·Î¿ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘ 12Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 13Ô˘ ·ÈÒÓ·. º¤ÚÂÈ ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ∞Ï¿ ÂÓÙ-¡ÙÈÓ ∫¿È-∫Ô‚¿‰. ARTHUR THπVENART/ CORBIS/APEIRON
øÛÙfiÛÔ, Ô πˆ¿ÓÓ˘ ∫ÔÌÓËÓfi˜
ª·ÓÔ˘‹Ï, ÙÔ˘˜ ºÚ¿ÁÎÔ˘˜ Î·È ÙȘ
ÙÔ˘ ª·ÓÔ˘‹Ï (1180). ∏ ·Ó·Ù·Ú·¯‹ ÛÙË
ηٿÊÂÚ ÙÔ 1132 Ó· ·Ó·Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ
·ÓÙ›·Ï˜ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈΤ˜ ËÁÂÌÔӛ˜,
ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Û˘Ó¯›ÛÙËΠ̠ÙË ° °′
‰¿ÊË ÛÙË ‚fiÚÂÈ· Î·È ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋
Û˘ÓÔÌÔÏfiÁËÛÂ Û˘Óı‹ÎË Ì ÙÔÓ
™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›·, ÂÓÒ Ë ¢ ¢′ ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›·
ªÈÎÚ¿ ∞Û›· (∫·ÛÙ·ÌÔÓ‹, ∞Ì¿ÛÂÈ·).
ª·ÓÔ˘‹Ï (1161). ¶·Ú¿ ÙȘ
Ì ÙËÓ Î·Ù¿ÏË„Ë Ù˘
√ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ªˆ¿ÌÂı ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ
·Ú·¯ˆÚ‹ÛÂȘ ÙÔ˘, Ô ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ¤ÙÚ„ ÛÙÔ˘˜
Ù˘ ƒˆÌ·Ó›·˜ (ƒÔ˘Ì) ¤ı·Ó ÙÔ 1141
ˆÊÂÏ‹ıËÎÂ, ηıÒ˜ ›¯Â È· ÂÏ¢ıÂÚ›·
™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Â˜ Ó· ÊÙ¿ÛÔ˘Ó ÛÙÔ ·fiÁÂÈÔ
Î·È Ë Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ™ÂÏÙ˙Ô˘ÎȉÒÓ Î·È
ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙȘ ·ÓÙ›·Ï˜
Ù˘ ‰‡Ó·Ì‹˜ ÙÔ˘˜. √ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ∫¿È-
¢·ÓÈÛÌÂÓÙȉÒÓ ¤ÏËÍÂ, ÂÓÒ Ô ª·ÓÔ˘‹Ï
ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈΤ˜ ËÁÂÌÔӛ˜ ÙˆÓ
ÃÔÛÚfi˘ ÛÎÔÙÒıËΠÌÔÓÔÌ·¯ÒÓÙ·˜ ÌÂ
∫ÔÌÓËÓfi˜ ÂÎÛÙÚ¿ÙÂ˘Â Î·Ù¿ ÙˆÓ
¢·ÓÈÛÌÂÓÙȉÒÓ, ÙˆÓ √ÚÙÔ˘ÎȉÒÓ
ÙÔÓ £Âfi‰ˆÚÔ §¿ÛηÚË, ËÁÂÌfiÓ· ÙÔ˘
™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ÂÎÌÂÙ·ÏÏ¢fiÌÂÓÔ˜ ÙË
(∞ÚÙÔ˘ÎȉÒÓ) Î·È ÙˆÓ ª·ÁÎÔ˘Ù˙·ÎȉÒÓ.
¢ÂÛÔÙ¿ÙÔ˘ Ù˘ ¡›Î·È·˜ ÛÙË Ì¿¯Ë Ù˘
‰˘Ó·ÛÙÈ΋ ‰È·Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ª·ÛÔ‡ÓÙ ÌÂ
∏ ÂÈÚ‹ÓË fï˜ Ì ÙÔ ÚˆÌ·˚Îfi ÎÚ¿ÙÔ˜
∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜ ÙÔ˘ ª·È¿Ó‰ÚÔ˘ (1211).
ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ·‰ÂÏÊÔ‡˜ ÙÔ˘. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜,
¤ÏËÍ fiÙ·Ó Ô ª·ÓÔ˘‹Ï ÂͤϷ‚ ÙËÓ
ŒÙÛÈ, ÙÔ ‰ÂÛÔÙ¿ÙÔ Â‰Ú·ÈÒıËÎÂ, ÂÓÒ
οÔÈÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ·ÓÙ›·ÏÔÈ ÙÔ˘
ÂÈÚ‹Ó¢ÛË ÙÔ˘ ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó μ′ Ì ÙÔ
ÔÈ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ˘Ô¯ÚÂÒıËÎ·Ó Ó·
ª·ÓÔ˘‹Ï ›¯·Ó Û˘ÌÌ·¯‹ÛÂÈ Ì ÙÔ˘˜
ÂÌÈÚ¿ÙÔ Ù˘ ™˘Ú›·˜ ˆ˜ ·ÂÈÏËÙÈ΋
·Û¯ÔÏËıÔ‡Ó Ì ÙÔ ·ÚÔÛ‰fiÎËÙÔ
ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜, ÂÓÒ ¤ÊÙ·ÓÂ Ô ÛÙÚ·Ùfi˜ Ù˘
·Ó·ÙÚÔ‹ ÙˆÓ ÈÛÔÚÚÔÈÒÓ.
Úfi‚ÏËÌ· Ô˘ ÚԤ΢„Â, ·˘Ùfi Ù˘
μ′ ™Ù·˘ÚÔÊÔÚ›·˜ ÛÙËÓ
∏ ηٿÛÙ·ÛË ÎÏÈÌ·ÎÒıËÎÂ Î·È Ô
‰È·‰Ô¯‹˜, ·Ê‹ÓÔÓÙ·˜ ÙÔ˘˜ ŒÏÏËÓ˜
∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ŒÙÛÈ, ·Ú¿ ÙȘ
ª·ÓÔ˘‹Ï ÂÎÛÙÚ¿Ù¢Û ¿ÏÈ Î·Ù¿ ÙˆÓ
‹Û˘¯Ô˘˜. √ Ó¤Ô˜ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ∫¿È-
ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙÔ˘, Ô ª·ÓÔ˘‹Ï
™ÂÏÙ˙ԇΈÓ. øÛÙfiÛÔ, ÈÛ¯˘ÚfiÙÂÚÔÈ
∫·‚Ô‡˜ ·Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠¿ÏÏÔ˘˜
˘Ô¯ÚÂÒıËΠӷ Û˘Ó¿„ÂÈ ÂÈÚ‹ÓË Î·È
ϤÔÓ ÔÈ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ÙÔÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ·Ó
·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÌfiÏȘ ‰ڷÈÒıËΠÛÙËÓ
Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û·.
Ì ÂÈÙ˘¯›· ÛÙË Ì¿¯Ë ÛÙÔ
ÂÍÔ˘Û›·. ¶¤ı·Ó ÙÔ 1220 Î·È ÙÔÓ
ªÂ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ª·ÛÔ‡ÓÙ ÙÔ 1155
ª˘ÚÈÔΤʷÏÔ (1176), οÙÈ Ô˘ Û‹Ì·ÈÓÂ
‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ∞Ï¿ ÂÓÙ-¡ÙÈÓ ∫¿È-
·Ó¤Ï·‚ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Ô ∫ÈÏ›Ù˙ ∞ÚÛÏ¿Ó
¿ÏÏË ÌÈ· ηٷÛÙÚÔÊ‹ ÁÈ· ÙËÓ
∫Ô‚¿‰Ë˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ÔϤÌËÛ ηٿ ÙˆÓ
μ′, Ô ÔÔ›Ô˜, ÈÂ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ
·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ȉ›ˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ
∞ÚÌÂÓ›ˆÓ Ù˘ ∫ÈÏÈΛ·˜, Ù˘
Δ∞ ª∂Δ∞•À π™∞∞∫π√À ∫√ª¡∏¡√À ∫∞π ∞§∂•π√À ∫√ª¡∏¡√À
∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ Ù˘ ΔÚ·Â˙Ô‡ÓÙ·˜, ÙˆÓ
¢ηÈÚ›· Î·È ÚÔηÏÔ‡Û·Ó ‰È¯fiÓÔÈ· ηÈ
ıÂÛÌÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ‰Ô̤˜. ∞˘Ùfi ›¯Â ˆ˜
ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚˆÓ Î·È ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÔÌ·ÓÈÎÒÓ
ÂÌÊ˘Ï›Ô˘˜. ∞˘Ùfi Û˘Ó¯›ÛÙËΠ̤¯ÚÈ ÙË
·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·Ú·Ì›ÓÂÈ ˙ˆÓÙ·Ófi˜
ËÁÂÌÔÓÈÒÓØ Ë ÈÛ¯‡˜ ÙÔ˘ ¤ÊÙ·Û ̤¯ÚÈ
ÛÙÈÁÌ‹ Ô˘ Ë ·Ô‰˘Ó¿ÌˆÛË ÙˆÓ
Ô ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ¤ÛÙˆ
ÙË ¯ÂÚÛfiÓËÛÔ Ù˘ ∫ÚÈÌ·›·˜ ÛÙË ‚fiÚÂÈ·
ªÔÁÁfiψÓ, Ë ÔÔ›· ÔÊÂÈÏfiÙ·Ó Û ‰ÈΤ˜
Î·È ‰ÈˆÎfiÌÂÓÔ˜ ¤ˆ˜ ÙÔ 1930.
ª·‡ÚË £¿Ï·ÛÛ·. ™ÙÔ ÂÌÔÚÈÎfi ÏÈÌ¿ÓÈ
ÙÔ˘˜ ÂÛˆÙÂÚÈΤ˜ ‰È·Ì¿¯Â˜, ¤‰ˆÛ ÙËÓ
°ÓˆÚ›˙Ô˘ÌÂ, ÁÈ· ·Ú¿‰ÂÈÁÌ·, fiÙÈ
Ù˘ ™Ô˘Á‰·›·˜ (Ô˘ ›¯Â ·ÎfiÌË
¢ηÈÚ›· ÛÙȘ ÙÔ˘ÚÎÔÌ·ÓÈΤ˜ Ê˘Ï¤˜ Ó·
ÁÚ¿ÊÔÓÙ·Ó ·ÎfiÌË ÊÚÔÓÙÈṲ̂ӷ
ÂÏÏËÓÈ΋ ÎÔÈÓfiÙËÙ·) ÂÁη٤ÛÙËÛÂ
··ÏÏ·ÁÔ‡Ó ·fi ÙËÓ Î˘ÚÈ·Ú¯›· ÙÔ˘˜,
ÂÏÏËÓÈο ¯ÂÈÚfiÁÚ·Ê· ÛÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ¿
ÊÚÔ˘Ú¿ (1225).
Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó Ó¤Â˜ ËÁÂÌÔӛ˜ ηÈ
ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ‰È·ÙËÚ‹ıËÎ·Ó ÂÎÎÏËۛ˜ ÛÙ·
ΔÔ 1229 ÂÈÛ¤‚·Ï ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Ô
Ó· ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ ÁÈ· ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Ë
·Ó¿ÎÙÔÚ· ÁÈ· Ó· Î·Ï˘ÊıÔ‡Ó ÔÈ
Δ˙·Ï¿Ï ·ÓÙ-¡ÙÈÓ, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ
ÂÚ›Ô‰Ô˜ ÙˆÓ ÂÌÈÚ¿ÙˆÓ, ·fi Ù· ÔÔ›·
ÓÂ˘Ì·ÙÈΤ˜ ·Ó¿ÁΘ ÙˆÓ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÒÓ
ÊÔ‚ÂÚÒÓ ÃˆÚ·ÛÌ›ˆÓ Ô˘ ›¯·Ó ÓÈÎËı›
ÙÔ ÔıˆÌ·ÓÈÎfi ηٿÊÂÚ ÙÂÏÈο Ó·
Û˘˙‡ÁˆÓ Î·È Ù˘ ·ÎÔÏÔ˘ı›·˜ ÙÔ˘˜, fi¯È
̤¯ÚÈ ÙfiÙ ÌfiÓÔ ·fi ÙËÓ ·ÓÂÚ¯fiÌÂÓË
ÂÈ‚ÏËı›.
ÙfiÛÔ ·fi ÊÈÏÂχıÂÚÔ Ó‡̷ fiÛÔ ‚¿ÛÂÈ ÚÔÁ·ÌÈ·›Ô˘ Û˘ÌʈÓËÙÈÎÔ‡.
‰‡Ó·ÌË ÙˆÓ ªÔÁÁfiψÓ. ∏ ·›ÛÙ¢ÙË Ù˘¯Ô‰ÈˆÎÙÈ΋ ÙÔ˘˜ ÂÚȤÙÂÈ· ¤Ï·‚Â
¶√§πΔπ™ª√™
™ÙȘ ̤Ú˜ ÙÔ˘˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠηÈ
Ù¤ÏÔ˜ fiÙ·Ó Ô ∞Ï¿ ÂÓÙ-¡ÙÈÓ ∫¿È-∫Ô‚¿‰
√È ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ, ˆ˜ ıÈ·ÛÒÙ˜ ÙÔ˘
‰È¤ÚÂ„Â Ô Ì¤Á·˜ ¶¤ÚÛ˘ ÔÈËÙ‹˜ ηÈ
ÙÔ˘˜ Ó›ÎËÛ ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÚÈ‹ÌÂÚË Ì¿¯Ë
·ÛÙÈÎÔ‡ ÔÏÈÙÈÛÌÔ‡, ›¯·Ó ÙË ‰È΋ ÙÔ˘˜
ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈÎfi˜ Ì˘ÛÙÈÎÈÛÙ‹˜ Δ˙ÂÏ¿Ï
‰˘ÙÈο ÙÔ˘ ∂Ú˙ÈÓÙ˙¿Ó (1231). ∞˘Ùfi
·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋, Ô˘ ‹Ù·Ó ÛÙËÚÈÁ̤ÓË ÛÂ
ÂÓÙ-¡Ù›Ó ƒÔ˘Ì›. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·,
fï˜ ‹Ù·Ó Î·È Ô ÔȈÓfi˜ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜.
·˘Ù‹ ÙˆÓ ∞ÚÌÂÓ›ˆÓ. ¢ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó
·Ó·Ù‡¯ıËÎ·Ó Î·È ÔÈ ¿ÏϘ ÂÈÛً̘,
ΔÔ 1236 Ë ÚÂۂ›· ÙˆÓ ªÔÁÁfiψÓ
‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ‡ÊÔ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋
fiˆ˜ Ë ÌÂÙ·ÏÏÔÙ¯ӛ·, Ë ÁÏ˘ÙÈ΋, Ë
··›ÙËÛ ˘ÔÙ·Á‹. √ ∞Ï¿ ÂÓÙ-¡ÙÈÓ ∫¿È-
ÙˆÓ Ù˙·ÌÈÒÓØ Î·Ù¿ÚÁËÛ·Ó ÙË ÌÂÁ¿ÏË
˙ˆÁÚ·ÊÈ΋ – ȉ›ˆ˜ ˘fi ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹
∫Ô‚¿‰ ‰ÂÓ ÚfiÏ·‚ ӷ ··ÓÙ‹ÛÂÈ,
·˘Ï‹, ¤¯ÙÈÛ·Ó ·Ó‰Ô¯Â›· (ηڷ‚¿Ó
›‰Ú·ÛË.
ηıÒ˜ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ¤ı·Ó (1237). ΔÔÓ
ÛÂÚ¿ÁÈ·), Á¤Ê˘Ú˜, ‰ÚfiÌÔ˘˜ Î·È Â˘·Á‹
∂›Ó·È ȉȷ›ÙÂÚ· ÂӉȷʤÚÔÓ Î·È
‰È·‰¤¯ÙËÎÂ Ô ÁÈÔ˜ ÙÔ˘, ∫¿È-ÃÔÛÚfi˘
ȉڇ̷ٷ, ‰ËÏ·‰‹ Ù˙·ÌÈ¿, ÓÔÛÔÎÔÌ›·,
·ÓÂÚÌ‹Ó¢ÙÔ ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ fiÙÈ
μ′,, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ¤Ú ӷ
ÌÂÓÙÚÂÛ¤‰Â˜ (ÈÂÚԉȉ·ÛηÏ›·)
·Ó·‚ÈÒÓÔ˘Ó ÂÏÏËÓÈÛÙÈο Î·È ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿
ÔÏÂÌ‹ÛÂÈ Î·Ù¿ ÙˆÓ ·ÓÙ··ÈÙËÙÒÓ ÙÔ˘
Û˘Ó‹ıˆ˜ Ì·˙› Ì ٷÊÈο ÌÓËÌ›· ÙˆÓ
ÚfiÙ˘· ÛÙËÓ Ù¤¯ÓË ÙÔ˘˜ ·ÎfiÌË Î·È ÛÂ
ıÚfiÓÔ˘, Î·È ÚÔ·ÓÙfi˜ Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ
ÎÙËÙfiÚˆÓ, ηıÒ˜ Î·È ÏÔ˘ÙÚ¿, ÂÓÒ ‰ÂÓ
ÂÚÈÔ¯¤˜ fiÔ˘ Ë ÂÏÏËÓÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋
·ÈÌ·ÙËÚ¿ ÙËÓ ÂͤÁÂÚÛË ÙˆÓ
·Ú¤ÏÂÈ„·Ó ÙËÓ Ô¯˘ÚˆÌ·ÙÈ΋.
·ÚÔ˘Û›· ›¯Â ÚÔ ÔÏÏÔ‡ ÂÎÏ›„ÂÈ,
ΔÔ˘ÚÎÔÌ¿ÓˆÓ ˘fi ÙËÓ Â‹ÚÂÈ· ÙˆÓ
∞Ó¤Ù˘Í·Ó ‰ÈÎfi ÙÔ˘˜ ‡ÊÔ˜, ‚·ÛÈṲ̂ÓÔÈ
ȉ›ˆ˜ Û ‰Â˘ÙÂÚ‡ԢÛ˜ ‰˘Ó·ÛÙ›˜
ÂÙÂÚÔ‰fiÍˆÓ ÎËÚ˘ÁÌ¿ÙˆÓ ÙÔ˘ ª·Ì¿
΢ڛˆ˜ ÛÙȘ ÙÔÈΤ˜ ·Ú·‰fiÛÂȘ ÙˆÓ
fiˆ˜ ÔÈ √ÚÙÔΛ‰Â˜. ŒÙÛÈ, Ô ‰ÈΤʷÏÔ˜
πÛ¯¿Î (1240-1243). ΔfiÙ ¤ÊÙ·ÛÂ Î·È Ô
¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÒÓ Ï·ÒÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó
·ÂÙfi˜ ‹Ù·Ó ¤Ì‚ÏËÌ· Î·È ÙˆÓ
ª·˚Ù˙Ô‡, ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙˆÓ ªÔÁÁfiψÓ,
·Ó·‰È·ÌÔÚʈ̤Ó˜ Ì ‚¿ÛË ÙÔ
™ÂÏÙ˙ԇΈÓ, Ù· ÓÔÌ›ÛÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜
Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙÔ ∂Ú˙Ô˘ÚÔ‡Ì
ÈÛÏ·ÌÈÎfi Ï·›ÛÈÔ, ÂÓÒ ·Ô‰¤¯ÙËÎ·Ó Î·È
·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Û·Ó Ù· ÂÏÏËÓÈÛÙÈο ηÈ
(£ÂÔ‰ÔÛÈÔ‡ÔÏȘ) Ì ÚÔ‰ÔÛ›·.
ͤÓ˜ ÂȉڿÛÂȘ ·fi ÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ, ÙÔ
‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÚfiÙ˘·, ÌÂ
√ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ·Ó·Î¿ÏÂÛ fiÏÔ ÙÔ˘
πÚ¿Ó Î·È ÙÔ˘˜ ºÚ¿ÁÎÔ˘˜. √ ÈÚ·ÓÈÎfi˜
·ÓıÚˆfiÌÔÚʘ ·ÏÏ¿ ηÈ
ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi, ·ÎfiÌË Î·È ÙȘ Ì·ÎÚÈÓ¤˜
ÔÏÈÙÈÛÌfi˜ Î·È Ë ÂÚÛÈ΋ ÁÏÒÛÛ·
·ÛÙÚÔÏÔÁÈΤ˜ ·Ú·ÛÙ¿ÛÂȘ, ÂÓÒ ÙÔ
ÊÚÔ˘Ú¤˜, ˙ËÙÒÓÙ·˜ ÂÓÈÛ¯‡ÛÂȘ Î·È ·fi
˘‹ÚÍ·Ó Ù· ‚·ÛÈο ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο
Ù›¯Ô˜ Ù˘ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û¿˜ ÙÔ˘˜, ÙÔ˘
ÙÔ˘˜ ̤¯ÚÈ ÙfiÙ ¯ıÚÔ‡˜ ηÈ
ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜. ª¿ÏÈÛÙ·, Ù·
πÎÔÓ›Ô˘, ‰È·ÎÔÛÌ‹ıËΠ̠·Ú¯·›·
·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ (ŒÏÏËÓ˜,
ÔÓfiÌ·Ù· ÙˆÓ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓˆÓ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·Ó
·Á¿ÏÌ·Ù· Î·È ÁÏ˘Ù¿ ÈÛÏ·ÌÈ΋˜ Ù¤¯Ó˘
°ÂˆÚÁÈ·ÓÔ‡˜, ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚÔ˘˜,
Û˘Ó‹ıˆ˜ ·fi ÙË Ì˘ıÈ΋ ‰˘Ó·ÛÙ›· ÙˆÓ
(ÊÙÂÚˆÙ¿ Ó‡̷ٷ, ¿Ú˘È˜ Î.Ï.).
∞ÚÌÂÓ›Ô˘˜ Î.Ï.) ÁÈ· Ó·
∫·˚·ÓȉÒÓ ÙÔ˘ ÂÚÛÈÎÔ‡ ÂıÓÈÎÔ‡ ¤Ô˘˜
¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ˘‹Ú¯·Ó Ù¯ÓÈο
·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÎÔÈÓfi ΛӉ˘ÓÔ. ™ÙË
™·¯Ó·Ì¤ (μÈ‚Ï›Ô ÙˆÓ μ·ÛÈϤˆÓ).
Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù·, ÂÓÒ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó
Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ∫ÈÔÛ¤ ¡Ù·Á (26/06/1243), ηÈ
∏ ÂÈÌÂÈÍ›· ÙÔ˘˜ Ì ÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜
Î·È Ë ÂÊ·ÚÌÔṲ̂ÓË ˘„ËÏ‹ Ì˯·ÓÈ΋
·Ú¿ ÙȘ ·ÓÙ›ÍÔ˜ Û˘Óı‹Î˜, ÔÈ
¢ÁÂÓ›˜ (ŒÏÏËÓ˜, ∞Ṳ́ÓÈÔ˘˜,
(μÈ‚Ï›Ô ÙˆÓ ªË¯·ÓÒÓ ÙÔ˘ ∞Ï-Δ˙¿˙·ÚÈ).
ªÔÁÁfiÏÔÈ ·Ê¿ÓÈÛ·Ó ÙÔ ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎÈÎfi
ºÚ¿ÁÎÔ˘˜, °ÂˆÚÁÈ·ÓÔ‡˜) ÙÔ˘˜ ¤Î·ÓÂ
∏ Û˘ÓÙÚÈ‚‹ ÙÔ˘˜ ·fi ÙÔ˘˜ ªÔÁÁfiÏÔ˘˜
ÛÙÚ·Ùfi Î·È ÙÔ˘˜ Û˘ÌÌ¿¯Ô˘˜ ÙÔ˘.
οˆ˜ ·ÓÂÎÙÈÎÔ‡˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜
Û‹Ì·Ó ÙËÓ ·ÔÛÙ·ıÂÚÔÔ›ËÛË ÙˆÓ
√È ‰È¿‰Ô¯ÔÈ ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ¤ÁÈÓ·Ó
¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜ ˘ËÎfiÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ηÈ
ÂıÓÔÙÈÎÒÓ ÈÛÔÚÚÔÈÒÓ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·
˘ÔÙÂÏ›˜ ÙˆÓ ªÔÁÁfiψÓ, Ô˘
ÂÈÙÚ¿ËΠÛÙȘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈΤ˜
Î·È ÙËÓ ¤Ó·ÚÍË Ù˘ ÙÂÏÈ΋˜ Ê¿Û˘
·Ó·ÌÂÈÁÓ‡ÔÓÙ·Ó ÌÂ ÙËÓ ·Ú·ÌÈÎÚ‹
∂ÎÎÏËۛ˜ Ó· ‰È·ÙËÚ‹ÛÔ˘Ó ÙȘ
ÂÎÙÔ˘ÚÎÈÛÌÔ‡ Ù˘.
[245]
[246]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
™∏ª∂πø™∂π™ 1. μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (976-1025). °ÈÔ˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ μ′ §ÂηËÓÔ‡ Î·È Ù˘ £ÂÔÊ·ÓÒ˜, ÁÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 958. ∞·ÏÏ¿¯ıËΠ·fi ÙÔÓ ·Ó›Û¯˘ÚÔ Â˘ÓÔ‡¯Ô μ·Û›ÏÂÈÔ (985) Î·È Î·Ù¤ÛÙÂÈÏ ÙȘ ÛÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ™ÎÏËÚÔ‡ Î·È ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ºˆÎ¿. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ·‰ÂÏÊÔ› ∫ÔÌËÙfiÔ˘ÏÔÈ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÔ˘Ó ¤Ó· ÌÂÁ¿ÏÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂÍÔ˘Û›·˙ ¤Ó·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜, Ô ™·ÌÔ˘‹Ï. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ‹Ïı ·ÓÙÈ̤وԘ Ì ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï ·fi ÙÔ 986 ̤¯ÚÈ ÙÔ 1014. ™ÙËÓ ·Ú¯‹ Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ›¯Â ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·. ™ÙËÓ ÚÒÙË Ì¿ÏÈÛÙ· ÔÏÂÌÈ΋ ÙÔ˘˜ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ˘¤ÛÙËÛ·Ó ‰ÂÈÓ‹ ‹ÙÙ· ÛÙËÓ ÔÚÂÈÓ‹ ‰È¿‚·ÛË ¶‡ÏË ÙÔ˘ ΔÚ·˚·ÓÔ‡ (986). ΔÔ 991 ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ·Ó¤ÎÙËÛ·Ó ÙËÓ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙˆÓ ÎÈÓ‹ÛÂˆÓ Î·È ÔÈ ÛÙÚ·ÙËÁÔ› °ÚËÁfiÚÈÔ˜ Δ·ÚˆÓ›Ù˘ Î·È ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ √˘Ú·Ófi˜ ›¯·Ó ·ÏÏ¿ÏÏËϘ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ. ΔÔ 997 Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ˘¤ÛÙË ‰ÂÈÓ‹ ‹ÙÙ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ™ÂÚ¯ÂÈfi. ∞fi ÙÔ 1001 ÔÈ fiÏÂȘ Ù˘ ª·Î‰ÔÓ›·˜ Ô˘ ›¯·Ó ηٷÏËÊı› ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ ·ÂÏ¢ıÂÚÒıËÎ·Ó Ë Ì›· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ¿ÏÏË. ΔÔ 1014, Ù¤ÏÔ˜, ‰fiıËΠÛÙËÓ ÎÔÈÏ¿‰· ÙÔ˘ ™ÙÚ˘ÌfiÓ· ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔ ªÂϤÓÈÎÔ, ÛÙË ı¤ÛË ∫ÏÂȉ›, Ë ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈ΋ Ì¿¯Ë. √È μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ËÙÙ‹ıËÎ·Ó Î·Ù¿ ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È Ô ™·ÌÔ˘‹Ï ÌfiÏȘ Ô˘ ηٿÊÂÚ ӷ ‰È·Ê‡ÁÂÈ. √ μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÚÔ¯ÒÚËÛ ÙfiÙ Û ÌÈ· ÚˆÙÔÊ·Ó‹ Ú¿ÍË, Ù‡ÊψÛ 14.000 μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˘˜ ·È¯Ì·ÏÒÙÔ˘˜ –Ë Ù‡ÊψÛË ÚÔ‚ÏÂfiÙ·Ó ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ¤˜, ÌÈ· Î·È ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ‹Ù·Ó Ù˘Èο μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ˘‹ÎÔÔÈ– Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘˜ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛÂ. ªÂÙ¿ ÙË Û˘ÓÙÚÈ‚‹ ÙˆÓ μÔ˘ÏÁ¿ÚˆÓ ÔÈ Ï·Ô› Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜ ·Ô‰¤¯ıËÎ·Ó ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ΢ÚÈ·Ú¯›·. ™ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ÔϤÌËÛ Ì ÂÈÙ˘¯›· ÙÔ˘˜ º·ÙÈÌ›‰Â˜ Ù˘ ∞ÈÁ‡ÙÔ˘, η٤Ϸ‚ ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∞ÚÌÂÓ›·˜ Î·È Ù˘ π‚ËÚ›·˜, ·ÏÏ¿ Ë ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ Î·È fi¯È ÌfiÓÔ Ú¿ÍË Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ô ÂίÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜ ÙÔ˘ ËÁÂÌfiÓ· ÙˆÓ ƒˆ˜ μÏ·‰›ÌËÚÔ˘ ∞′ Î·È ÂηÙÔÓÙ¿‰ˆÓ ƒÒÛˆÓ Â˘ÁÂÓÒÓ (989). ™ÙÔÓ ÙÔ̤· Ù˘ ÎÔÈÓˆÓÈ΋˜ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÙÔ 996 ··ÁfiÚ¢Û ÛÙÔ˘˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˘˜ Ó· ·ÔÎÙÔ‡Ó ÎÙ‹Ì·Ù· ÊÙˆ¯ÒÓ Ì¤Ûˆ ¯ÚËÛÈÎÙËÛ›·˜ Î·È Â¤ÎÙÂÈÓ ÙÔ «·ÏÏËϤÁÁ˘ÔÓ» Î·È ÛÙÔ˘˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘˜ Á·ÈÔÎÙ‹ÌÔÓ˜. 2. μ·Û›ÏÂÈÔ˜ §·Î·ËÓfi˜. 3. £ÂÔÊ·ÓÒ, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (959-969), Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ƒˆÌ·ÓÔ‡ μ′ (959-963) Î·È ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ˘ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˘ ºˆÎ¿ (963-969). ◊Ù·Ó Ù·ÂÈÓ‹˜ ηٷÁˆÁ‹˜, Ôχ fiÌÔÚÊË Î·È Ôχ ÊÈÏfi‰ÔÍË. ¶·ÓÙÚ‡ÙËΠÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi μ′, ÁÈÔ Î·È ‰È¿‰Ô¯Ô ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∑′ ÙÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘, ÙÔ 956. ª·˙› ÙÔ˘ ·¤ÎÙËÛ ÙÚ›· ·È‰È¿, ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ μ′, ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∏′ Î·È ÙËÓ ÕÓÓ·. √ ÚfiˆÚÔ˜ ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ μ′ (963) ·Ó¤‰ÂÈÍ ÙËÓ Î·Î‹ ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ÚÔÛˆÈÎfiÙËÙ¿˜ Ù˘. ŒÂÈÙ· ·fi ¤ÍÈ Ì‹Ó˜ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ¡ÈÎËÊfiÚÔ ºˆÎ¿. ΔÔ 969 ‰ÂÓ ‰›ÛÙ·Û ӷ ‚ÔËı‹ÛÂÈ ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË Δ˙ÈÌÈÛ΋ Ó· ‰ÔÏÔÊÔÓ‹ÛÂÈ ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ. ¢ÂÓ Î·ÙfiÚıˆÛ ӷ ·ÓÙÚ¢Ù› ÙÔÓ Δ˙ÈÌÈÛ΋, ÁÈ·Ù› Ô ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˜, ˘·ÎÔ‡ÔÓÙ·˜ ÛÙȘ ·ÚÔÙÚ‡ÓÛÂȘ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ¶ÔÏ‡Â˘ÎÙÔ˘, ÙËÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ·fi ÙÔ ·Ï¿ÙÈ Î·È ÙËÓ ÂÍfiÚÈÛÂ. ΔËÓ ·Ó·Î¿ÏÂÛ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· Ô ÁÈÔ˜ Ù˘, μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˜, Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ ¯ˆÚ›˜ η̛· ϤÔÓ ÂÌÏÔ΋ ÛÙ· ‰ËÌfiÛÈ· Ú¿ÁÌ·Ù·.
4. ™‹ÌÂÚ· Á›ÓÂÙ·È ·Ô‰ÂÎÙ‹ ·fi ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Ë ÂΉԯ‹ fiÙÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ·Ó·Î¿ÏÂÛ ·fi ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ £ÂÔÊ·ÓÒ Î·È fi¯È Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ §·Î·ËÓfi˜. 5. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔ Ó·˘ÙÈÎfi ı¤Ì· ÙˆÓ ∫È‚˘Ú·ÈˆÙÒÓ, ÛÙÔ ÔÔ›Ô Ô ™ÎÏËÚfi˜ ¤ÛÙÂÈÏ ‰ÈÎfi ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙËÁfi. 6. ºıÈÓfiˆÚÔ ÙÔ˘ 978. 7. √ μÔÚ›Û˘ ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ËÁÒÓ. 8. √ μÔÚ›Û˘ Î·È Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ‹Ù·Ó ·fi ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘˜ ª·Ú›· §·Î·ËÓ‹ ηٿ ÙÔ ‹ÌÈÛ˘ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ›. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ‹Ù·Ó ¢ÓÔ‡¯Ô˜. 9. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ ÎfiÌË ¡ÈÎfiÏ·Ô ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ËÁÒÓ, Ô ÔÔ›Ô˜ ¤‰ˆÛÂ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ· ÛÙËÓ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· – ∫ÔÌËÙfiÔ˘ÏÔÈ. 10. ∏ ÂͤÁÂÚÛË ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ··Û¯fiÏËÛ ÙÔ˘˜ ÈÛÙÔÚÈÎÔ‡˜ Ô˘ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÚÔÛ‰ÈÔÚ›ÛÔ˘Ó ÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Ù˘ – ÂıÓÈÎÔ·ÂÏ¢ıÂÚˆÙÈÎfi˜ ·ÁÒÓ·˜ ‹ ΛÓËÌ· ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÈÎfi, ‹Ù·Ó ηı·Ú¿ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ˙‹ÙËÌ· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜; ∞ÚÎÂÙ¿ ÛÙÔȯ›· ÛÙËÚ›˙Ô˘Ó ÙËÓ ÂΉԯ‹ fiÙÈ Ë ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ËÁÂÛ›· ıÂÒÚËÛ ÙËÓ Â·Ó·ÛÙ·ÙÈ΋ ΛÓËÛË ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ˆ˜ ÂÛˆÙÂÚÈ΋ ˘fiıÂÛË. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ: ·. ∏ ÔÏÈÙÈ΋ Ú¢ÛÙfiÙËÙ· Ô˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙ ÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ fiÔ˘ ¤Ï·‚·Ó ¯ÒÚ· ÔÈ ÂȯÂÈÚ‹ÛÂȘ ‹Ù·Ó Ê·ÓÂÚ‹ ·fi ÙËÓ Â˘ÎÔÏ›· Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·ÓÒÙÂÚÔÈ ˘¿ÏÏËÏÔÈ Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ‰ÈÔ›ÎËÛ˘, ·ÏÏ¿ Î·È ·ÓÙ›ÛÙÚÔÊ·, ¿ÏÏ·˙·Ó ÛÙÚ·ÙfiÂ‰Ô –·fi ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ Î·È ·ÓÙ›ÛÙÚÔÊ·–, ÛÙÔÈ¯Â›Ô Ô˘ ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ Ë ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ˘·ÏÏËÏ›· ıˆÚÔ‡Û ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï ÂÓÙ·Á̤ÓÔ ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. ‚. √ ÁÓÒÛÙ˘ ÙˆÓ Ú·ÁÌ¿ÙˆÓ ∫Âη˘Ì¤ÓÔ˜, ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, ·ÔηÏ› ÛÙÔ ™ÙÚ·ÙËÁÈÎfiÓ ÙÔ˘ ÙÔÓ ™·ÌÔ˘‹Ï ·ÔÛÙ¿ÙË. Á. ∏ ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ∫ÔÌËÙfiÔ˘ÏÔ˘ Ì¿ÏÏÔÓ ‰ÂÓ Â›¯Â ÛÙ·ıÂÚ¿ ‰·ÊÈο fiÚÈ·, οÙÈ Ô˘ ¯·Ú·ÎÙ‹ÚÈ˙ ٷ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÈο ÎÈÓ‹Ì·Ù·. ‰. ¢ÂÓ Ì·ÚÙ˘ÚÂ›Ù·È ·ÓÙ·ÏÏ·Á‹ ·È¯Ì·ÏÒÙˆÓ, Ô˘ ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· Û˘ÓËıÈṲ̂ÓË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ Î·È ÛÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜. Â. ªÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÛÙÔ ∫ÏÂȉ› ÙÔ 1014 ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ Ù˘ÊÏÒıËÎ·Ó – ·˘Ù‹ Ë ÔÈÓ‹ ÂÈ‚·ÏÏfiÙ·Ó ÌfiÓÔ ÁÈ· ÔÏÈÙÈο ·‰È΋̷ٷ (ÂÛ¯¿ÙË ÚÔ‰ÔÛ›·). ÛÙ. ∏ ·‰˘Ó·Ì›· ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ÛÂÈ ÛÙÚ·Ùfi ÈηÓfi Ó· ·ÓÙÈ·Ú·Ù·¯ı› Û ·ÓÔȯÙfi ‰›Ô Ì ÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi. ∂›Ó·È ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi ÙÔ ÛÙÔÈ¯Â›Ô fiÙÈ fiϘ ÔÈ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈΤ˜ ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÛËÌÂÈÒıËÎ·Ó Û ÔÚÂÈÓ¤˜ ‹ ËÌÈÔÚÂÈÓ¤˜ ‰È·‚¿ÛÂȘ. 11. ∂Λ ¤ÊÙÈ·Í ÂÚÈηÏÏ‹ Ó·fi, ·ÊÈÂڈ̤ÓÔ ÛÙÔÓ ¿ÁÈÔ ∞¯›ÏÏÂÈÔ. ∂Ú›ȿ ÙÔ˘ ÛÒ˙ÔÓÙ·È Ì¤¯ÚÈ Û‹ÌÂÚ· ÛÙËÓ ÔÌÒÓ˘ÌË ÓËÛ›‰· Ù˘ ªÈÎÚ‹˜ ¶Ú¤Û·˜. 12. √È ÂÚÈÔ¯¤˜ Ô˘ ‰ÈÔÈÎÔ‡Û·Ó ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó Î·Ù·ӛÎÈ· – ·Ú¿‚·Ï ηÂÙ¿ÓÈÔ˜ Î·È Î·ÂÙ·Ó›ÎÈ·. 13. ª·Ú‰·˝Ù˜, ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎfi˜ Ï·fi˜ ·ÚÔÛ‰ÈfiÚÈÛÙ˘ Ê˘ÏÂÙÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘. ÿÛˆ˜ Ù·˘Ù›˙ÔÓÙ·È Ì ÙÔ˘˜ al-Jarajima ÙˆÓ ·Ú·‚ÈÎÒÓ ËÁÒÓ. ΔÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ· ‹Ù·Ó ÂÁηٷÛÙË̤ÓÔÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ §È‚¿ÓÔ˘. ªÂ ÙË Û˘Óı‹ÎË ÙÔ˘ 688 Ô πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ μ′ ÌÂٷΛÓËÛ 12.000 ª·Ú‰·˝Ù˜ Î·È ÙÔ˘˜ ÂÁη٤ÛÙËÛ ÛÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›·, ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Î·È ÛÙËÓ ∂ÏÏ¿‰·. ΔÔ 10Ô ·ÈÒÓ· Ì·ÚÙ˘ÚÔ‡ÓÙ·È ·˘ÙÔÙÂÏ›˜ ÔÌ¿‰Â˜ ÛÙ· ı¤Ì·Ù· ¡ÈÎÔfiψ˜, ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ Î·È ∫ÂÊ·ÏÏËÓ›·˜, Ô˘ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·Ó ÛÙÔ Ó·˘ÙÈÎfi. √ £ÂÔÊ¿Ó˘ ηÙËÁÔÚ› ÙÔÓ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi ÁÈ· ·˘Ù‹ ÙË ÌÂÙÔÈÎÂÛ›·, ÁÈ·Ù› ·Ô‰˘Ó·ÌÒıËÎÂ Ë ¿Ì˘Ó· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÛÙ· ·Ó·ÙÔÏÈο. øÛÙfiÛÔ, Û‡‰ÂÈ Ó· ÛËÌÂÈÒÛÂÈ ÙËÓ ‡·ÚÍË ÔÏÏÒÓ ÎÔÈÓˆÓÈο ‡ÔÙˆÓ ·ÙfiÌˆÓ Ô˘ η٤Ê¢Á·Ó ÛÙȘ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙˆÓ
ª·Ú‰·˚ÙÒÓ. ¶¿ÓÙˆ˜, ÔÈ ª·Ú‰·˝Ù˜ ‹Ù·Ó Ôχ ¤ÌÂÈÚÔÈ Ó·˘ÙÈÎÔ› Î·È ¯ÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËÎ·Ó Î·È ÙÔ 961 ÁÈ· ÙËÓ ·Ó¿ÎÙËÛË Ù˘ ∫Ú‹Ù˘ (5.000 ¿ÙÔÌ·). ª·Ú‰·˝Ù˜ ηÙÔÈÎÔ‡Û·Ó Â›Û˘ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ Ó·˘ÙÈÎÔ‡ ı¤Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ∫È‚˘Ú·ÈˆÙÒÓ, fiÔ˘ ˘‹Ú¯Â Î·È Ô Î·Ù¿ӈ ÙˆÓ ª·Ú‰·˚ÙÒÓ Ì ¤‰Ú· ÙËÓ ∞ÙÙ¿ÏÂÈ·. 14. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi, Ù· ¯ÚfiÓÈ· Ô˘ ¤Ú·Û·Ó ̤¯ÚÈ Ó· ‰ڷÈÒÛÂÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ›¯·Ó ‚·ıÈ¿ ›‰Ú·ÛË ÛÙÔ ¯·Ú·ÎÙ‹Ú· Î·È ÛÙË Û˘ÌÂÚÈÊÔÚ¿ ÙÔ˘. ∂ÓÒ ÛÙ· ÓÈ¿Ù· ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·ÓÔȯÙfiηډԘ Î·È ·Á·Ô‡Û ÙË ‰È·ÛΤ‰·ÛË, ÌÂÙ·‚Ï‹ıËΠ۠ÛÙÚ˘ÊÓfi, ¢ÂÚ¤ıÈÛÙÔ Î˘‚ÂÚÓ‹ÙË, ·ÏÏ¿ Î·È ÏÈÙÔ‰›·ÈÙÔ, ·ÎÔ‡Ú·ÛÙÔ, ·ÓıÂÎÙÈÎfi ÛÙȘ ηÎÔ˘¯›Â˜ ÔÏÂÌÈÛÙ‹. ¢ÂÓ ÂÌÈÛÙ¢fiÙ·Ó Î·Ó¤Ó·Ó, ¤·ÈÚÓ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ÙȘ ·ÔÊ¿ÛÂȘ, ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËΠ·fi ÙËÓ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ÎÔϿ΄ ÙÔ Ï·fi. ¢ÂÓ Â›¯Â ÔÏÈÙÈÛÙÈο ÂӉȷʤÚÔÓÙ·, ηıÒ˜ ÙÔÓ ··Û¯ÔÏÔ‡Û ÌfiÓÔ Ë ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ Ù¤¯ÓË. ◊Ù·Ó ·Ïfi˜ ÛÙÔ˘˜ ÙÚfiÔ˘˜, ÛÙËÓ ÔÌÈÏ›·, ·ÎfiÌË Î·È ÛÙËÓ ¤Ó‰˘ÛË. ™‡Ìʈӷ Ì ÙÔÓ æÂÏÏfi, Ë Â›ÛËÌË ÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·fi ÛÎÔ‡ÚÔ ÔÚÊ˘Úfi ¯ÚÒÌ· Î·È ÙËÓ ÎÔÛÌÔ‡Û·Ó ÂÏ¿¯ÈÛÙ· Ì·ÚÁ·ÚÈÙ¿ÚÈ·. 15. ªÂ ÙË ¡Â·Ú¿ Ù˘ 1˘ π·ÓÔ˘·Ú›Ô˘ 996 Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ·ӤÊÂÚ ¯ˆÚ›˜ ‰ÈÛÙ·ÁÌÔ‡˜ ÙËÓ ·ÁÚÔÙÈ΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ Ì·ÎÚÈÓÔ‡ ÙÔ˘ ÚÔÁfiÓÔ˘, ƒˆÌ·ÓÔ‡ ∞′. ™Ùfi¯Ô˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ó· ÂÓÈÛ¯‡ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ÌÈÎÚÔ‡˜ ÂχıÂÚÔ˘˜ ηÏÏÈÂÚÁËÙ¤˜ Î·È Ó· ¯Ù˘‹ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Ô˘ ¯ÚfiÓÈ· ·ÁˆÓ›˙ÔÓÙ·Ó Ó· ÙÔÓ ·Ó·ÙÚ¤„Ô˘Ó. 16. ∑ˆÛÙ‹ ·ÙÚÈΛ·, Ë ÚÒÙË Î˘Ú›· › ÙˆÓ ÙÈÌÒÓ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·˜. 17. √ ·ÚÈıÌfi˜ ·˘ÙÒÓ Ô˘ Ù˘ÊÏÒıËÎ·Ó Û‡Ìʈӷ Ì ÙȘ ËÁ¤˜ ·ÓÂÚ¯fiÙ·Ó Û 15.000 ÂÚ›Ô˘. ¶ÔÏÏÔ› ÓÂfiÙÂÚÔÈ ÈÛÙÔÚÈÎÔ› ·ÌÊÈÛ‚‹ÙËÛ·Ó ·˘Ùfi ÙÔÓ ·ÚÈıÌfi, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ıÂÒÚËÛ·Ó ˘ÂÚ‚ÔÏÈÎfi. ∞˘Ùfi fï˜ Ô˘ ÌÔÚ› Ó· ÂÈÛËÌ·Óı› Â›Ó·È fiÙÈ, ·Ó ‰Â¯Ùԇ̠fiÙÈ ·È¯Ì·ÏˆÙ›ÛÙËÎ·Ó 15.000 ¿ÙÔÌ·, ÙfiÙÂ Ë ÛÙÚ·ÙÈ¿ ÙÔ˘ ™·ÌÔ˘‹Ï ı· ¤Ú ӷ ÍÂÂÚÓ¿ ηٿ Ôχ ÙȘ 20.000 Ì 25.000 (15.000 ·È¯Ì¿ÏˆÙÔÈ + ¿ÁÓˆÛÙÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ÓÂÎÚÒÓ, ÔˆÛ‰‹ÔÙ ÌÂÁ¿ÏÔ˜, + ÙÚ·˘Ì·Ù›Â˜ + ·˘ÙÔ› Ô˘ ‰È¤Ê˘Á·Ó). ∞˘Ùfi˜ Ô ·ÚÈıÌfi˜ ‹Ù·Ó ·ÚÎÂÙ¿ ÌÂÁ¿ÏÔ˜ ÁÈ· ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹. 18. ΔÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ Ã·˙¿ÚÔÈ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÌÈ· ÓÔÌ·‰È΋ ÔÌ¿‰· Ô˘ÓÓÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘ Ô˘ ηÙÔÈÎÔ‡Û ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ ‚fiÚÂÈÔ ¡Ù·ÁÎÂÛÙ¿Ó Î·È ÙÔ ‰¤ÏÙ· ÙÔ˘ μfiÏÁ·. ΔÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ·, ÌÂÙ¿ ÙȘ ¤Úȉ˜ ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È·ÊfiÚˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠ¤Ó· ¯·˙·ÚÈÎfi ÎÚ¿ÙÔ˜, Ù· ‰¿ÊË ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ οÔÈ· ÛÙÈÁÌ‹ ÂÂÎÙ¿ıËÎ·Ó Ì¤¯ÚÈ ÙËÓ ∫ÚÈÌ·›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ÎÔÈÓ¿ Û‡ÓÔÚ· Ì ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ΔÔÓ 8Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ Ã·˙¿ÚÔÈ ¤ÁÈÓ·Ó Û‡ÌÌ·¯ÔÈ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘, ÂÓÒ ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ‚Ô‹ıËÛ·Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ. §›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÔÈ ƒÒÛÔÈ Ô˘ ›¯·Ó ‹‰Ë ·Ú¯›ÛÂÈ Ó· ÂÂÎÙ›ÓÔÓÙ·È ÏÂËÏ¿ÙËÛ·Ó ÙËÓ ÚˆÙÂ‡Ô˘Û¿ ÙÔ˘˜, πÙ›Ï, Ï·ÌÚfi ÂÌÔÚÈÎfi ΤÓÙÚÔ ÙÔ˘ 9Ô˘ Î·È ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ·. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ· ‰ÂÓ ˘‹Ú¯Â η̛· ÌÓ›· ÛÙȘ ËÁ¤˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ ÷˙¿ÚÔ˘˜. 19. √È ∫ÚÔ¿Ù˜ ‹ ÃÚˆ‚¿Ù˜ ‹Ù·Ó Ï·fi˜ Û·ÚÌ·ÙÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜ ¯ˆÚ›˙ÂÈ Û ‰‡Ô ÔÌ¿‰Â˜: ÙÔ˘˜ «¿ÛÚÔ˘˜ ∫ÚÔ¿Ù˜» Ù˘ °·ÏÈΛ·˜ Î·È ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙ· μ·ÏοÓÈ·. ∂› ∏Ú·ÎÏ›Ԣ Ó›ÎËÛ·Ó ÙÔ˘˜ ∞‚¿ÚÔ˘˜ Î·È ¤ÙÛÈ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘˜ ¤ÙÚ„ ӷ ÂÁηٷÛÙ·ıÔ‡Ó ÛÙÔ ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈÎfi ÙÌ‹Ì· Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜. ™ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Ë ∫ÚÔ·Ù›· ¤ÁÈÓ ÌÈ· ‰‡Ó·ÌË ·ÚÎÂÙ¿ ÛËÌ·ÓÙÈ΋, ·ÏÏ¿ ÔÈ
™∏ª∂πø™∂π™
ÂÈÙ˘¯›Â˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ ÌÂÙ¤ÙÚ„·Ó ÙËÓ ∫ÚÔ·Ù›· Û ÎÚ¿ÙÔ˜ ˘ÔÙÂϤ˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘. ™ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ fï˜ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ· Ô ∫ÚÔ¿Ù˘ ‚·ÛÈÏÈ¿˜ Zvonimir ÛÙ¤ÊıËΠ·fi ÙÔÓ ¿· °ÚËÁfiÚÈÔ ∑′ Î·È ¤ÁÈÓ ˘ÔÙÂÏ‹˜ ÙÔ˘. ∞fi ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ· Ë ∫ÚÔ·Ù›· ‚Ú¤ıËΠοو ·fi ÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ Ù˘ √˘ÁÁ·Ú›·˜. 20. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∏′, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (976-1028), ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ μ′ Î·È Ù˘ £ÂÔÊ·ÓÒ˜. ™Ù¤ÊıËÎÂ Û˘Ì‚·ÛÈϤ·˜ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ÙÔ 961, Ì ÎˉÂÌfiÓ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘˜ Û˘˙‡ÁÔ˘˜ Ù˘, ¡ÈÎËÊfiÚÔ ºˆÎ¿ Î·È πˆ¿ÓÓË Δ˙ÈÌÈÛ΋, ̤¯ÚÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 9761025 Ô˘ Û˘Ì‚·Û›Ï¢Û Ì ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, μ·Û›ÏÂÈÔ μ′. ªfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ‚·Û›Ï¢Û ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 10251028. ∞Ó Î·È ÂȉȉfiÙ·Ó ÛÙËÓ ÙÚ˘ÊËÏ‹ ˙ˆ‹, ‹Ù·Ó ·ÍÈfiÏÔÁÔ˜ ÔÏÂÌÈÛÙ‹˜ Î·È ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ÂÈÙ˘¯›· ÙËÓ ·ÓÙ·ÚÛ›· ÙÔ˘ μ¿Ú‰· ºˆÎ¿ ÙÔ 989. ΔËÓ ÂÚ›Ô‰Ô Ù˘ Û˘Ì‚·ÛÈÏ›·˜ ·Ú·ÌÂÚ›ÛÙËΠ‰È·ÎÚÈÙÈο ·fi ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘, μ·Û›ÏÂÈÔ. ™Ù· ÙÚ›· ¯ÚfiÓÈ· Ô˘ ΢‚¤ÚÓËÛ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ÚfiÛıÂÛ ·ÚÎÂÙ¿ ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· ÛÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜, Û·Ù·ÏÒÓÙ·˜ Ù· ¯Ú‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ Ù·Ì›Ԣ, ÂÈ‚¿ÏÏÔÓÙ·˜ ÊfiÚÔ˘˜ Î·È ·¯ÚËÛÙ‡ÔÓÙ·˜ ÈηÓÔ‡˜ ÛÙÚ·ÙËÁÔ‡˜. ∞Û¯ÔÏ‹ıËΠ̠ÙÔ Úfi‚ÏËÌ· Ù˘ ‰È·‰Ô¯‹˜ ÚÈÓ Âı¿ÓÂÈ, ÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi °′ ∞ÚÁ˘Úfi, ¿Ó‰Ú· Ù˘ ÎfiÚ˘ ÙÔ˘ ∑ˆ‹˜. 21. √ ÎfiÙÙ·‚Ô˜ ‹Ù·Ó ›‰Ô˜ ·È¯ÓȉÈÔ‡ ‰ÂÍÈÔÙ¯ӛ·˜, Ôχ ‰È·‰Â‰Ô̤ÓÔ ÛÙ· Û˘ÌfiÛÈ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÛÙÔ˘˜ ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ ‹ ÛÙ· ÏÔ˘ÙÚ¿ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜. ◊ÏΠÙËÓ Î·Ù·ÁˆÁ‹ ÙÔ˘ Èı·ÓfiÓ ·fi ÙȘ ‰ˆÚÈΤ˜ ·ÔÈ˘ Ù˘ ™ÈÎÂÏ›·˜. ∂›Ó·È ÁÓˆÛÙ¤˜ ·ÚÎÂÙ¤˜ ·Ú·ÏÏ·Á¤˜ ·˘ÙÔ‡ ÙÔ˘ ·È¯ÓȉÈÔ‡. ñ ∏ ÚÒÙË Î·È ÈÔ ‰È·‰Â‰Ô̤ÓË ‹Ù·Ó Ë ÂÍ‹˜: √È Û˘ÌÔÛÈ·ÛÙ¤˜ ÎÚ·ÙÔ‡Û·Ó „ËÏ¿ ·fi ÙÔ ·ÁÁ›ÔÛÙfi¯Ô –Ì¿ÏÏÔÓ ÌÂÙ·ÏÏÈÎfi– ÙÔ Û¯Â‰fiÓ ¿‰ÂÈÔ ÔÙ‹ÚÈ ÙÔ˘˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÚÔÛ·ıÔ‡ÛÂ Ô Î·ı¤Ó·˜ Ó· Ú›ÍÂÈ ÙȘ ÛÙ·ÁfiÓ˜ Ô˘ ›¯·Ó ·ÔÌ›ÓÂÈ ÛÙÔ ÔÙ‹ÚÈ ÙÔ˘ ̤۷ ÛÙÔ ·ÁÁ›Ô, ÂÓÒ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÚfiÊÂÚ ÙÔ fiÓÔÌ· ÂÓfi˜ ·ÙfiÌÔ˘ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ‹Ù·Ó ÂÚˆÙÂ˘Ì¤ÓÔ. ∞Ó ÔÈ ÛÙ·ÁfiÓ˜ Ô˘ ¤ÂÊÙ·Ó Ì¤Û· ÛÙÔ ·ÁÁÂ›Ô ·Ú‹Á·Ó ‹¯Ô ηı·Úfi Î·È Â˘ÎÚÈÓ‹, ·˘Ùfi ‹Ù·Ó ηÏfi˜ ÔȈÓfi˜ ÁÈ· ÙȘ ÂÚˆÙÈΤ˜ ÙÔ˘˜ ÂȉÈÒÍÂȘ. ñ ∏ ÏÂοÓË, Ô˘ ›Û˘ ϤÁÔÓÙ·Ó ÎfiÙÙ·‚Ô˜, ‹Ù·Ó ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ‚Ú›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ ‰¿Â‰Ô ‹ ÛÙÔ ÙÚ·¤˙È. √ ÎfiÙÙ·‚Ô˜ ·È˙fiÙ·Ó Î·È Ì ÙÔÓ ÂÍ‹˜ ÙÚfiÔ: °¤ÌÈ˙·Ó ÙË ÏÂοÓË Ì ÓÂÚfi, ̤۷ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ¤ÏÂ·Ó ÌÈÎÚ¿ ·ÁÁ›· (Ô͇‚·Ê·)Ø Î¤Ú‰È˙ fiÔÈÔ˜ ·Ó¤ÙÚ fiÛÔ ÙÔ ‰˘Ó·ÙfiÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ· ·fi ·˘Ù¿ Ì ÙȘ ÛÙ·ÁfiÓ˜ ÙÔ˘ ÔÙËÚÈÔ‡ ÙÔ˘. ∞˘Ùfi˜ Ô ÙÚfiÔ˜ ·È¯ÓȉÈÔ‡ ÔÓÔÌ¿˙ÔÓÙ·Ó «ÎfiÙÙ·‚Ô˜ ‰È’ Ô͢‚¿ÊˆÓ». ñ ªÈ· ÙÚ›ÙË ·Ú·ÏÏ·Á‹ ÙÔ˘ ·È¯ÓȉÈÔ‡ ‹Ù·Ó Ë ·ÎfiÏÔ˘ıË: ™Â οÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÙÔ˘ ‰ˆÌ·Ù›Ô˘ ÛÙÂÚ¤ˆÓ·Ó ÌÈ· „ËÏ‹ ÌÂÙ·ÏÏÈ΋ Ú¿‚‰Ô, ÛÙËÓ ÎÔÚ˘Ê‹ Ù˘ ÔÔ›·˜ ÈÛÔÚÚÔÔ‡Û ¤Ó·˜ ‰›ÛÎÔ˜. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÔÈ Û˘ÌfiÙ˜ ÂÎÙfiÍ¢·Ó ÙȘ ÛÙ·ÁfiÓ˜ ÙÔ˘ ÔÙËÚÈÔ‡ ÙÔ˘˜ ÚÔÛ·ıÒÓÙ·˜ Ó· Ú›ÍÔ˘Ó ÙÔ ‰›ÛÎÔ. ŸÔÈÔ˜ Ù· ηٿÊÂÚÓ ‹Ù·Ó Ô ÓÈÎËÙ‹˜. ∏ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ·Ú·ÏÏ·Á‹ ·È˙fiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ Û ‰ËÌfiÛÈÔ˘˜ ¯ÒÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ ‚Ú·‚Â›Ô ÁÈ· ÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ‹Ù·Ó Ì‹Ï·, ·‚Á¿, ÁÏ˘Î¿ Î·È ÂÓ›ÔÙ ۷Ӊ¿ÏÈ·. 22. ¢ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˜ Ù˘ ‚›ÁÏ˘ ‹Ù·Ó Ô ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ Ù˘ ‚›ÁÏ·˜, ÂÓfi˜ Ù¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ÏÂÁfiÌÂÓÔ˘ Ù·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ∏ ‚›ÁÏ· ‹Ù·Ó ˘Â‡ı˘ÓË ÁÈ· ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÛÙȘ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜. ∏ ÚÒÙË ÌÓ›· ÙÔ˘ ·ÍÈÒÌ·ÙÔ˜ ¤ÁÈÓ ÙÔ 791. ∏ Û˘Ó¯‹˜ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ‰ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˘ Ù˘ ‚›ÁÏ˘ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· η٤ÛÙËÛ ÙÔ ·Í›ˆÌ¿ ÙÔ˘
Ôχ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙÔ 10Ô Î·È ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· Ó· ÙÔ Ó¤ÌÔÓÙ·È Ï›Á˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂȘ. ΔÔ 1030 Ô ‰ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˜ ·¤ÎÙËÛÂ Î·È ‰ÈηÛÙÈο ηı‹ÎÔÓÙ·, ·ÊÔ‡ ·Ó·‰Â›¯ıËΠ۠Úfi‰ÚÔ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ‰ÈηÛÙËÚ›Ô˘ (‚‹ÏÔÓ), ÙÔ ÔÔ›Ô ÛÙÂÁ·˙fiÙ·Ó ÛÙÔ ÛÙÂÁ·Ṳ̂ÓÔ ÈÔ‰ÚfiÌÈÔ, ‰›Ï· ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ. 23. √È ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ‹Ù·Ó ¤Ó·˜ ËÌÈÓÔÌ·‰ÈÎfi˜, ÙÔ˘Ú·ÓÈ΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜, Ï·fi˜ Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ∂˘ÚÒ˘, Ô˘ ·ÊÔÌÔÈÒıËΠ·fi ¿ÏÏÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ Á‡Úˆ ÛÙÔ 12Ô ‹ ÙÔ 13Ô ·ÈÒÓ·. ¢ÂÓ Â›¯·Ó Û˘ÁÎÚÔÙ‹ÛÂÈ ÂÓÈ·›Ô ÎÚ¿ÙÔ˜, ·ÏÏ¿ ‹Ù·Ó ÔÚÁ·ÓˆÌ¤ÓÔÈ Û 13 ÁÂÓ¤˜. ¶·Ú¿ÏÏËÏ·, ÂÎÙfi˜ ·fi ÙÔ ÎÔÈÓfi fiÓÔÌ· ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ, ¤ÊÂÚ·Ó Î·È ÙÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ÁÂÓ¿Ú¯Ë ÙÔ˘˜. ™Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ΛÌÂÓ· Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È Â›Û˘ ˆ˜ ¶·Ù˙ÈÓ¿ÎÔÈ Î·È ¶·Ù˙ÈÓ·Î›Ù·È ‹ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÁÔÈ. ∏ ÚÒÙË ·Ó·ÊÔÚ¿ ÛÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ËÁ¤˜ ÛÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜ Á›ÓÂÙ·È ÙÔÓ 7Ô ·ÈÒÓ·, fiÔ˘ ÂÚÈÁÚ¿ÊÔÓÙ·È ˆ˜ Ï·fi˜ Ô˘ ˙Ô‡Û ÛÙ· ÓfiÙÈ· √˘Ú¿ÏÈ· Î·È ÛÙÔÓ Î¿Ùˆ μfiÏÁ·. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÈÂ˙fiÌÂÓÔÈ ·fi ¿ÏÏ· ÙÔ˘Ú·ÓÈο ʇϷ, ÌÂÙ·ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó ‰˘ÙÈÎfiÙÂÚ· Î·È ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó ÛÙÔÓ Î¿Ùˆ ¢Ó›ÂÚÔ (ÛËÌÂÚÈÓ‹ ÓfiÙÈ· √˘ÎÚ·Ó›·). ∂›Ó·È Ôχ Èı·ÓfiÓ ÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ™·ÚÎ¤Ï –ÛÙÔÓ Î¿Ùˆ ÚÔ˘ ÙÔ˘ ÔÙ·ÌÔ‡ Δ¿Ó·Ë, ÛËÌÂÚÈÓÔ‡ ¢ÔÓ–, ÙÔ ÔÔ›Ô ¤¯ÙÈÛ·Ó ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› Î·È ·Ú·¯ÒÚËÛ·Ó ÛÙÔ˘˜ ÷˙¿ÚÔ˘˜ ÁÈ· Ó· ÙÔ Â·Ó‰ÚÒÛÔ˘Ó, Ó· ÚÔÛٿ٢ ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ·fi ÂÈı¤ÛÂȘ ÙˆÓ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁˆÓ. ∂ϤÁ¯ÔÓÙ·˜ ÙȘ ÔÙ¿ÌȘ ‰È·‚¿ÛÂȘ Î·È ÙȘ ¯ÂÚÛ·›Â˜ Ô‰ÈΤ˜ ·ÚÙËڛ˜ ÚÔ˜ ÙË ƒˆÛ›· Î·È ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹, Ô Ï·fi˜ ·˘Ùfi˜ ÌÂÛÔÏ·‚Ô‡Û ÛÙË ‰È·Î›ÓËÛË ÙˆÓ ÚÔ˚fiÓÙˆÓ, ¯ˆÚ›˜ fï˜ Ó· ÂÁηٷÏ›ÂÈ Î·È ÙȘ ÏËÛÙÚÈΤ˜ ÂȉÚÔ̤˜. ºÈÏÔfiÏÂÌÔÈ Î·È ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ, ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó Êfi‚ËÙÚÔ ÁÈ· fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ Ï·Ô‡˜ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜. ™˘Ó‹ıˆ˜ ÔÈ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ› ÙÔ˘˜ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û·Ó ˆ˜ ·Û›‰· ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÂÓ¿ÓÙÈ· ÛÙËÓ Î¿ıÔ‰Ô ÙˆÓ ƒˆ˜ ÛÙË ª·‡ÚË £¿Ï·ÛÛ· – Ì¿ÏÈÛÙ· ÙÔ 971, fiÙ·Ó Ô ƒˆ˜ ™‚È¿ÙÔÛÏ·‚ ∞′ ¤ÁÈÓ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÊÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ ÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë, ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ·Ô¯ÒÚËÛ·Ó ·fi ÙÔ ÛÙÚ·Ùfi ÙÔ˘ Î·È ÔÏÈfiÚÎËÛ·Ó ÙÔ ∫›Â‚Ô, ÂÓÒ ÙËÓ ÂfiÌÂÓË ¯ÚÔÓÈ¿ ÙÔÓ ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ·Ó. À‹ÚÍ·Ó fï˜ Î·È ÊÔÚ¤˜ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó Û ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ ÙˆÓ ƒˆ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ΔÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ ƒˆ˜ ηٿÊÂÚ·Ó Ó· ÙÔ˘˜ ÂϤÁÍÔ˘Ó ÔÚÈÛÙÈο, ÂÚÈÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ηٿ Ôχ ÙË ‰‡Ó·Ì‹ ÙÔ˘˜. Δ·˘Ùfi¯ÚÔÓ·, ¤Ó· ¿ÏÏÔ ÙÔ˘Ú·ÓÈÎfi ʇÏÔ, ÔÈ ∫ÔÌ¿ÓÔÈ, ›¯Â ÊÙ¿ÛÂÈ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘˜ Î·È ‰ÈÂΉÈÎÔ‡Û ٷ ‰¿ÊË ÙÔ˘˜. ∂Óı·ÚÚ˘Ì¤ÓÔÈ ·fi ÙËÓ ·ÔÛ‡ÓıÂÛË Ù˘ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÛÙÔ ª·Ù˙ÈΤÚÙ, 80.000 ¿Ó‰Ú˜ ¤Ú·Û·Ó ÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë Î·È ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙ· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ‰¿ÊË ·Ó·˙ËÙÒÓÙ·˜ Ó¤· ÂÈÎÚ¿ÙÂÈ· ÙÔ 1087, ÂÓÒ ÙÔ 1090 ¤ÊÙ·Û·Ó ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ¶fiÏË. ∏ ·ÂÈÏ‹ ¤ÏËÍ ÛÙȘ 29 ∞ÚÈÏ›Ô˘ 1091, fiÙ·Ó Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ∞′, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Î·È ÔÏ˘¿ÚÈıÌˆÓ ∫ÔÌ¿ÓˆÓ, ÙÔ˘˜ ηٷӛÎËÛ ÛÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ §Â‚Ô‡ÓË ‹ ÙÔ˘ fiÚÔ˘˜ §Â‚Ô‡ÓÈÔ (ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ Œ‚ÚÔ[;]). ªÈ· ÌÈÎÚ‹ ÔÌ¿‰· ÂÁη٤ÛÙËÛÂ Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ∞′ ÛÙÔ ÊÚÔ‡ÚÈÔ ÙˆÓ ªÔÁÏ¤ÓˆÓ (¶·Ù˙ÈÓ¿ÎÔÈ ªÔÁÏÂÓ›Ù·È). ΔÔ 1123 (¿ÓÔÈÍË) ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÎÔÈ ‰È¿‚ËÎ·Ó ÙÔ ¢Ô‡Ó·‚Ë Î·È Ú·ÁÌ·ÙÔÔ›ËÛ·Ó ÙËÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÙÔ˘˜ ÁÓˆÛÙ‹ ÂȉÚÔÌ‹ Û ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ¤‰·ÊÔ˜. ∏ÙÙ‹ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË μ′ ÛÙË Ì¿¯Ë Ù˘ ¶·Ï·È¿˜ ∑·ÁÔÚ¿˜ (μÂÚfiË ‹ ∂ÈÚËÓÔ‡ÔÏË). ø˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·, ÔÈ ÂÚÈÔ¯¤˜ ÙÔ˘˜ ÂÚÈ‹Ïı·Ó ÛÙËÓ Î·ÙÔ¯‹ ÙˆÓ ∫ÔÌ¿ÓˆÓ, ÂÓÒ ÔÏÏÔ› ·fi ÙÔ˘˜ ËÙÙË̤ÓÔ˘˜ ÂÓÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÛÙÚ·Ùfi. ∞fi ÙfiÙ ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ¤·„·Ó Ó· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ˆ˜
[247]
¤ıÓÔ˜ Î·È fiÛÔÈ ‰È·ÛÒıËÎ·Ó ·ÊÔÌÔÈÒıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ Î·È ÙÔ˘˜ √‡ÁÁÚÔ˘˜. 24. ∑ˆ‹ Ë ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙË, ÓÂfiÙÂÚË ÎfiÚË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∏′ (1025-1028). °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 980 Î·È ‰ÂÓ ¤‰ÂÈÍ ȉȷ›ÙÂÚË ÚÔı˘Ì›· ÁÈ· ÌfiÚʈÛË. §›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· Ù˘ ·ÓÙÚ‡ÙËÎÂ, ¤ÂÈÙ· ·fi ··›ÙËÛË ÙÔ˘ ›‰ÈÔ˘, ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi °′ ∞ÚÁ˘Úfi, Ô ÔÔ›Ô˜ ÙÔ 1028 ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. ∏ ∑ˆ‹ fï˜ ÂÚˆÙ‡ıËΠÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ·Ó›Û¯˘ÚÔ˘ ¢ÓÔ‡¯Ô˘ πˆ¿ÓÓË ÙÔ˘ √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘, ªÈ¯·‹Ï ¢′ ¶·ÊÏ·ÁfiÓ·. ∂›Ó·È ‚¤‚·ÈÔ fiÙÈ Ë ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ· ‚Ô‹ıËÛ ÙÔÓ ÂÚ·ÛÙ‹ Ù˘ ÛÙË ‰ÔÏÔÊÔÓ›· ÙÔ˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ Ù˘ ̤۷ ÛÙÔ ÏÔ˘ÙÚfi ÙÔ˘ (1034). ∂Âȉ‹ Ô Ó¤Ô˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜, Ô˘ ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙË ∑ˆ‹, ¤·Û¯Â ·fi ÂÈÏË„›·, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÁηٷÏ›„ÂÈ Û‡ÓÙÔÌ· ÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È Ó· ·Û·ÛÙ› ÙÔ ÌÔÓ·¯ÈÛÌfi (1041). ∏ ∑ˆ‹ ÚÔÒıËÛ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ ıÂÙfi ÁÈÔ Ù˘, ªÈ¯·‹Ï ∂′ ∫·Ï·Ê¿ÙË, Ô˘ fï˜ ¤Û¢Û ӷ ÙËÓ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ Ì·˙› Ì ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘ £ÂÔ‰ÒÚ· ·fi ÙÔ ·Ï¿ÙÈ. √ Ï·fi˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ·ӷÛÙ¿ÙËÛÂ Î·È ·Í›ˆÛ ÙËÓ ¿ÌÂÛË ÂÈÛÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ ‰‡Ô ·‰ÂÏÊÒÓ. √ ªÈ¯·‹Ï Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ ∞Á›· ™ÔÊ›·, ·ÏÏ¿ Ì ‰È·Ù·Á‹ ÙˆÓ ‰‡Ô ·‰ÂÏÊÒÓ ·ÔÛ¿ÛÙËΠ·fi ÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· Î·È Ù˘ÊÏÒıËΠ(1042). √È ‰‡Ô ·‰ÂÏʤ˜ Û˘Ì‚·Û›ÏÂ˘Û·Ó ÁÈ· ÌÂÚÈÎÔ‡˜ Ì‹Ó˜. ΔfiÙÂ Ë ∑ˆ‹ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ·ÓÙÚ¢Ù› ÁÈ· ÙÚ›ÙË ÊÔÚ¿. ¡¤Ô˜ Ù˘ Û‡˙˘ÁÔ˜ ¤ÁÈÓÂ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £ £′ Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ (1042-1055). √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ÂÁηٷÛÙ¿ıËΠÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ Ì·˙› Ì ÙËÓ ·ÏϷΛ‰· ÙÔ˘, ™Â‚·ÛÙ‹ ™ÎÏ‹Ú·ÈÓ·, ¯ˆÚ›˜ ηÌÈ¿ ·ÓÙ›‰Ú·ÛË ·fi ÙË ÏÂ˘Ú¿ Ù˘ ∑ˆ‹˜, Ë ÔÔ›· ¤ı·Ó ÙÔ 1050 Û ËÏÈΛ· 70 ÂÙÒÓ. 25. ƒˆÌ·Ófi˜ ° °′ ∞ÚÁ˘Úfi˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1028-1034). °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 968 Î·È ‹Ù·Ó ÁfiÓÔ˜ ·ÏÈ¿˜ ·Ú¯ÔÓÙÈ΋˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜. ∞Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ˆ˜ Á·ÌÚfi˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∏′, ∏ ·ÊÔ‡ ›¯Â ·ÓÙÚ¢Ù› ÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘, ∑ˆ‹. ¢ÂÓ ‹Ù·Ó ¿ÙÔÌÔ Ì ȉȷ›ÙÂÚ˜ ÔÏÈÙÈΤ˜ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜ Î·È ÁÈ’ ·˘Ùfi ÔÏϤ˜ ÂÈÏÔÁ¤˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ·Ù˘¯Â›˜. ™ÙËÓ ÚÒÙË ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ∞Ú¿‚ˆÓ Ù˘ ™˘Ú›·˜ (1030), ·ÊÔ‡ ·¤ÎÚÔ˘Û ÙȘ ¤ÓÙÈ̘ ÚÔÙ¿ÛÂȘ ÙÔ˘˜ ÁÈ· ·Ó·Îˆ¯‹, Ï›ÁÔ ¤ÏÂÈ„Â Ó· È·ÛÙ› ·È¯Ì¿ÏˆÙÔ˜, ·Ó ‰ÂÓ ÂÂÓ¤‚·ÈÓÂ Ô ÈηÓfiÙ·ÙÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ °ÂÒÚÁÈÔ˜ ª·ÓÈ¿Î˘ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ÛÒÛÂÈ. ΔËÓ ›‰È· ¿ÛÙÔ¯Ë ÔÏÈÙÈ΋ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛÂ Î·È ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. £¤ÏËÛ ӷ οÓÂÈ ÂÚÁ·Û›Â˜ ·ÔηٿÛÙ·Û˘ ÛÙËÓ ∞Á›· ™ÔÊ›·, ÛÙËÓ ÂÎÎÏËÛ›· ÙˆÓ μÏ·¯ÂÚÓÒÓ Î·È Ó· ¯Ù›ÛÂÈ ÙÔ Ó·fi Ù˘ ¶ÂÚȂϤÙÔ˘ ·‰È·ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÁÈ· Ù· ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ∏ ÎÔÈÓˆÓÈ΋ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈ΋, ۯ‰fiÓ ·Ó‡·ÚÎÙË, ÌÂÁ¿ÏˆÓ ԢÛÈ·ÛÙÈο ÙÔ ¯¿ÛÌ· ·Ó¿ÌÂÛ· Û ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Î·È ÊÙˆ¯Ô‡˜. ∫·Ù¿ÚÁËÛ ÙÔ «·ÏÏËϤÁÁ˘ÔÓ», ̤ÙÚÔ Ô˘ ›¯Â ˘ÈÔıÂÙ‹ÛÂÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′ ÁÈ· Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜. ∞˘Ù¿ Ù· ̤ÙÚ· Ì·ÎÚÔÚfiıÂÛÌ· ¤‚Ï·„·Ó ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, ·ÊÔ‡ ¤ÏËÍ·Ó ÙȘ ¯·ÌËÏfiÙÂÚ˜ Ù¿ÍÂȘ, ·ÚÈ· ËÁ‹ ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛ˘ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘. ΔÔ ÓÙfiÈÔ ÛÙÔȯ›Ô, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÙÂÏÔ‡Û ÙË ÛÔÓ‰˘ÏÈ΋ ÛÙ‹ÏË ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ÌÔÓ¿‰ˆÓ Î·È ‹Ù·Ó ¿ÓÙ· ¤ÙÔÈÌÔ Ó· ˘ÂÚ·Û›ÛÂÈ Ì ·˘ÙÔı˘Û›· Ù· ¿ÙÚÈ· ‰¿ÊË, ÂÚÈÔÚ›ÛÙËÎÂ Î·È ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËΠϤÔÓ Ë ·Ó¿ÁÎË ÁÈ· ÛÙÚ·ÙÔÏfiÁËÛË ÌÈÛıÔÊfiÚˆÓ. ∞ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ·˘Ù‹˜ Ù˘ ÂͤÏÈ͢ ‹Ù·Ó Ë ·‡ÍËÛË ÙˆÓ ÎÚ·ÙÈÎÒÓ ‰··ÓÒÓ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó· Î·È Ë Î¿Ì„Ë Ù˘ Ì·¯ËÙÈÎfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡.
[248]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
√ ƒˆÌ·Ófi˜ ‰ÂÓ ·¤ÎÙËÛ ‰È¿‰Ô¯Ô Î·È Ë Á˘Ó·›Î· ÙÔ˘ ∑ˆ‹, Ë ÔÔ›· ›¯Â ÂÚ·ÛÙ‹ ÙÔÓ ·‰ÂÏÊfi ÙÔ˘ ·Ó›Û¯˘ÚÔ˘ ¢ÓÔ‡¯Ô˘ πˆ¿ÓÓË √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˘, ªÈ¯·‹Ï ¢′, ÙÔÓ ‰ÔÏÔÊfiÓËÛ ̤۷ ÛÙÔ ÏÔ˘ÙÚfi ÙÔ˘ (1034). ∏ ∑ˆ‹ ·ÓÙÚ‡ÙËΠ·Ì¤Ûˆ˜ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï ¢′ ÙÔÓ ¶·ÊÏ·ÁfiÓ·, Ô˘ ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. 26. ∞‚·ÛÁ›· ‹ ∞‚·˙›· ‹ ∞̯·˙›·. ∞Ú¯·›Ô ‚·Û›ÏÂÈÔ ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÔÈ Î¿ÙÔÈÎÔÈ, ÔÈ ∞‚·ÛÁÔ› –·Ó‹Î·Ó ÛÙËÓ Î·˘Î¿ÛÈ· Ê˘Ï‹–, ÂίÚÈÛÙÈ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜. ™‹ÌÂÚ· Ë ÂÚÈÔ¯‹ ·Ó‹ÎÂÈ ÛÙË °ÂˆÚÁ›· Î·È ¤¯ÂÈ Î·ıÂÛÙÒ˜ ·˘ÙÔÓÔÌ›·˜ ˘fi ÙËÓ „ÈÏ‹ ÚÔÛÙ·Û›· Ù˘ ƒˆÛ›·˜. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ ÂÈı˘ÌÔ‡Ó Ó· ·ÔÛ¯ÈÛÙÔ‡Ó ·fi ÙË ¢ËÌÔÎÚ·Ù›· Ù˘ °ÂˆÚÁ›·˜ Î·È Ó· ÂÓˆıÔ‡Ó Ì ÙË ƒˆÛ›·. ∏ ÂÚÈÔ¯‹ ¤¯ÂÈ Á›ÓÂÈ ÛÙÔ ÚfiÛÊ·ÙÔ ·ÚÂÏıfiÓ ı¤·ÙÚÔ ÂıÓÔÙÈÎÒÓ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÂˆÓ Î·È ·ÔÙÂÏ› ÌfiÓÈÌË ÂÛÙ›· ¤ÓÙ·Û˘ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫·˘Î¿ÛÔ˘. ¶ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· Ù˘ ÂÚÈÔ¯‹˜ Â›Ó·È ÙÔ ™Ô¯Ô‡ÌÈ. 27. ¶Ú·ÈfiÛÈÙÔ˜ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ÎÔ˘‚Ô˘ÎÏ›Ô˘ (praepositus sacri cubiculi): √ ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓÔ˜ ÙˆÓ ÎÔ˘‚ÈÎÔ˘Ï·Ú›ˆÓ, Ô ·Ú¯Èı·Ï·ÌËfiÏÔ˜ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ ¶·Ï·Ù›Ô˘. ◊Ù·Ó Ô ˘Â‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· Ù· ȉȷ›ÙÂÚ· ÂӉȷÈÙ‹Ì·Ù· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Î·È Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ¿˜ ÙÔ˘, ÁÈ’ ·˘Ùfi Ë ÂÈÏÔÁ‹ ÙÔ˘ ÁÈÓfiÙ·Ó Ì ȉȷ›ÙÂÚË ÚÔÛÔ¯‹. ∏ ı¤ÛË ·˘Ù‹, fiˆ˜ Î·È ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ·fi ÙȘ ·Ó·ÎÙÔÚÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ, ηٿ ÙËÓ ¶ÚÒÈÌË Î·È ÙË ª¤ÛË μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¶ÂÚ›Ô‰Ô ÏËÚÔ‡ÓÙ·Ó ·fi ¢ÓÔ‡¯Ô˘˜. ΔÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ÙËÓ ÚÒÙË ı¤ÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ·˘ÏÈÎÔ‡˜ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˘˜ ηÙ›¯Â Ô ·Ú·ÎÔÈÌÒÌÂÓÔ˜, Ô ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙˆÓ ÎÔÈÙˆÓÈÙÒÓ, Ô ÔÔ›Ô˜ ‹Ù·Ó ÂÈÊÔÚÙÈṲ̂ÓÔ˜ Ì ÙËÓ ÚÔÛˆÈ΋ ·ÛÊ¿ÏÂÈ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ Ó‡¯Ù·˜ Î·È ·ÏÈfi˜ ˘ÊÈÛÙ¿ÌÂÓÔ˜ ÙÔ˘ Ú·ÈÔÛ›ÙÔ˘. ∞ÎÔÏÔ˘ı› Û˘ÓÔÙÈÎfi˜ ›Ó·Î·˜ Ì ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ·ÍÈÒÌ·Ù· Î·È ÙÔ˘˜ Ù›ÙÏÔ˘˜: ñ Agentes in rebus.. ∞˘ÏÈÎÔ›, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÙË Ì˘ÛÙÈ΋ ˘ËÚÂÛ›· ·ÛÊ·Ï›·˜ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ ¶·Ï·Ù›Ô˘. μÚ›ÛÎÔÓÙ·Ó ˘fi ÙË ‰ÈηÈÔ‰ÔÛ›· ÙÔ˘ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ˘ ÙˆÓ ÔÊÈΛˆÓ. ñ ∞Óı‡·ÙÔÈ ·ÙÚ›ÎÈÔÈ. ¢Â‡ÙÂÚÔ˜ ‡ÙÂÚÔ˜ ÛÙË ÛÂÈÚ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ Ù›ÙÏÔ ÙÔ˘ Ì·Á›ÛÙÚÔ˘. Δ›ÙÏÔ˜ ¢ÁÂÓ›·˜, Ô˘ ·ÔÓÂÌfiÙ·Ó Î˘Ú›ˆ˜ Û ·˘ÏÈÎÔ‡˜. ñ ∞Ú¯ÈÈÌ·ÙÈÔʇϷÍ. ◊Ù·Ó ˘Â‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· Ù· ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈο ÂÓ‰‡Ì·Ù· Î·È ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ‹˜ ÙˆÓ ¯ÚËÌ¿ÙˆÓ Ô˘ ˘‹Ú¯·Ó ÁÈ’ ·˘ÙfiÓ ÙÔ ÛÎÔfi. ∞fi ·˘Ùfi ÙÔ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ıËÛ·˘ÚÔÊ˘Ï¿ÎÈÔ ‰›ÓÔÓÙ·Ó ÊÈÏÔ‰ˆÚ‹Ì·Ù· Û ÂÔÚÙ·ÛÙÈΤ˜ ÂΉËÏÒÛÂȘ. ñ ∞Ú¯ÈÙÂÏÂٿگ˘. √ ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓÔ˜ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ÎÔÈÙÒÓ· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ñ μÈοÚÈÔÈ. ∂ÎÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ Ú·ÈʤÎÙÔ˘, ÙÔ˘ ·ÓÒÙ·ÙÔ˘ ‰ÈÔÈÎËÙ‹ ÂÓfi˜ ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·ÙÔ˜ (˘‹Ú¯·Ó ‰‡Ô ‰È·ÌÂÚ›ÛÌ·Ù·, ÙÔ ∞Ó·ÙÔÏÈÎfi, Ì ¤ÓÙ ‰ÈÔÈ΋ÛÂȘ, Î·È ÙÔ πÏÏ˘ÚÈÎfi, Ì ‰‡Ô ‰ÈÔÈ΋ÛÂȘ). √È ‚ÈοÚÈÔÈ Â›¯·Ó ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· Ó· ·Â˘ı‡ÓÔÓÙ·È Î·Ù¢ı›·Ó ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ñ ¢Ô̤ÛÙÈÎÔ˜. ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ·Í›ˆÌ· ÙÔ ÔÔ›Ô Û˘Ó·ÓÙ¿Ù·È ÛÙ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Ô˘ ÛÙ¿ıÌ¢·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ‹ ÎÔÓÙ¿ Û ·˘Ù‹. √ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ‹Ù·Ó ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÌÂÁ¿Ï˘ ÌÔÓ¿‰·˜, ÈÛÔ‰‡Ó·Ì˘ Ì ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi Û‡ÓÙ·ÁÌ·. ŒÙÛÈ, Ô ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÈÈÎÔ‡ Û˘ÓÙ¿ÁÌ·ÙÔ˜ ÙˆÓ ™¯ÔÏ·Ú›ˆÓ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ ™¯ÔÏ·Ú›ˆÓ (›¯Â ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ı¤ÛË ÌÂÙ¿ ÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ÙˆÓ ∞Ó·ÙÔÏÈÎÒÓ Î·È ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ¤ÁÈÓÂ Ô ·Ú¯ÈÛÙÚ¿ÙËÁÔ˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡), ÙˆÓ ∂ÍÎÔ˘‚ÈÙfiÚˆÓ, ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ ∂ÍÎÔ˘‚ÈÙfiÚˆÓ Î.Ï. ñ ¢Ô̤ÛÙÈÎÔ˜ ÙˆÓ ÙÂȯÒÓ. ¢ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ Ù›¯Ô˘˜
ÙÔ˘ ∞Ó·ÛÙ·Û›Ô˘ ∞′. ñ ¢Ô‡Î˜. Δ›ÙÏÔ˜ ÙˆÓ ‰ÈÔÈÎËÙÒÓ ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÈÛ‚ÔÏ‹ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· Î·È ÙËÓ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ. ñ ¢ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˜. ∞Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ‰ÚÔ‡ÁÁÔ˘. ñ ¢ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ ψ›ÌÔ˘. ∞Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ. ñ ∂Ù·ÈÚÂȿگ˜. Δ· ̤ÏË Ù˘ ÂÙ·ÈÚ›·˜, Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ÊÚÔ˘Ú¿˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ñ ∫·Ù¿ӈ. √ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ Ù˘ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›·˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′. ñ ∫ÏÂÈÛÔ˘Ú¿Ú¯Â˜. ¢ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÎÏÂÈÛÔ‡Ú·˜, ‰ËÏ·‰‹ ÔÚÂÈÓ‹˜ ‰È¿‚·Û˘ ÛÙÚ·ÙËÁÈ΋˜ ÛËÌ·Û›·˜ ÁÈ· ÙËÓ ¿Ì˘Ó· Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. ñ ∫ÔÈ·›ÛÙˆÚ ÙÔ˘ πÂÚÔ‡ ¶·Ï·Ù›Ô˘. √ Úfi‰ÚÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ÎÚ·ÙÈÎÔ‡ Û˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ Î·È ˘Ô˘ÚÁfi˜ ¢ÈηÈÔÛ‡Ó˘. ñ ∫fiÌ˘ ÙˆÓ ÈÂÚÒÓ ‰ˆÚÂÒÓ. ∞Í›ˆÌ· ·Ó¿ÏÔÁÔ ÙÔ˘ ÛËÌÂÚÈÓÔ‡ ˘Ê˘Ô˘ÚÁÔ‡ √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ. ¢È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó ÙÔ ıËÛ·˘ÚÔÊ˘Ï¿ÎÈÔ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ÂÈÛ¤ÚÚÂ·Ó ÔÈ ÂÈÛÊÔÚ¤˜ Ô˘ ÏËÚÒÓÔÓÙ·Ó Û ¯Ú‹Ì·Ù·, ÔÈ ÊfiÚÔÈ Ô˘ ÏËÚÒÓÔÓÙ·Ó Î·Ù¿ ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ Û˘Ì‚Ô˘Ï›Ô˘ Î.Ï. ñ ∫fiÌ˘ ÙˆÓ È‰ÈÔÎÙËÛÈÒÓ. ∂›¯Â ÙËÓ Â˘ı‡ÓË ÁÈ· ÙȘ ÌÂÁ¿Ï˜ ÎÚ·ÙÈΤ˜ ·Î›ÓËÙ˜ ÂÚÈÔ˘Û›Â˜, ÂÓÒ Ô ›‰ÈÔ˜ ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó ÙÔ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎfi ‚·Ï¿ÓÙÈÔ. ñ ∫ÚÈÙ·›. ¢ÈηÛÙÈÎÔ› ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ. ñ §ÔÁÔı¤Ù˘ ÙÔ˘ °ÂÓÈÎÔ‡. √ÈÔÓ› ˘Ô˘ÚÁfi˜ √ÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ. ◊Ù·Ó ˘Â‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙÔ˘ ¤ÁÁÂÈÔ˘ ÊfiÚÔ˘, ÙÔ˘ ÊfiÚÔ˘ ÁÈ· ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙˆÓ ˘‰Ú·ÁˆÁ›ˆÓ, ÙˆÓ ÚÔÛfi‰ˆÓ ·fi Ù· ÌÂÙ·ÏÏ›·. ™ÙËÓ ˘ËÚÂÛ›· ÙÔ˘ ˘‹Ú¯·Ó ›Û˘ ÂȉÈο ÁÚ·Ê›· ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙ›ÌËÛË Î·È ÙË Û˘ÏÏÔÁ‹ ÙˆÓ ÊfiÚˆÓ. ñ §ÔÁÔı¤Ù˘ ÙÔ˘ ¢ÚfiÌÔ˘. ¢È¢ı˘ÓÙ‹˜ ÙÔ˘ Ù·¯˘‰ÚÔÌ›Ԣ ÛÙËÓ ·Ú¯‹, ·ÚÁfiÙÂÚ· ¿Ú¯ÈÛ ӷ ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙȘ Â͈ÙÂÚÈΤ˜ ˘Ôı¤ÛÂȘ. ñ §ÔÁÔı¤Ù˘ ÙÔ˘ ∂ȉÈÎÔ‡. ◊Ù·Ó ˘Â‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙȘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÚÔÌ‹ıÂȘ Î·È Â›¯Â ˘fi ÙÔÓ ¤ÏÂÁ¯fi ÙÔ˘ Ù· ÎÚ·ÙÈο ÂÚÁÔÛÙ¿ÛÈ·. ñ §ÔÁÔı¤Ù˘ ÙÔ˘ ¶Ú·ÈÙˆÚ›Ô˘. μÔËıÔ‡Û ÙÔÓ ¤·Ú¯Ô Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ÛÙËÓ ¿ÛÎËÛË ÙÔ˘ ‰ÈηÛÙÈÎÔ‡ ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ˘. ñ §ÔÁÔı¤Ù˘ ÙÔ˘ ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎÔ‡. ◊ÏÂÁ¯Â ÙËÓ ÏËڈ̋ Î·È ÙËÓ ÂÈÌÂÏËÙ›· ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ñ §ÔÁÔı¤Ù˘ ÙˆÓ ∞ÁÂÏÒÓ. ∂¤‚Ï ÙȘ ÂÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ ÁÈ· ÙËÓ ÂÎÙÚÔÊ‹ ÙˆÓ ›ˆÓ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ñ ª¿ÁÈÛÙÚÔ˜. √ ˘„ËÏfiÙÂÚÔ˜ Ù›ÙÏÔ˜ Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ô‰Ôı› Û ˘¿ÏÏËÏÔ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. ñ ª¤Á·˜ ¢Ô̤ÛÙÈÎÔ˜. ∞Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡. ñ ª¤Á·˜ ¢ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˜. ∞Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘. ñ ¡ˆ‚ÂÏ›ÛÈÌÔ˜. ∞ÓÒÙ·ÙÔ˜ Ù›ÙÏÔ˜. ñ √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜. √ ‰È¢ı˘ÓÙ‹˜ ÙˆÓ ÔÚÊ·ÓÔÙÚÔÊ›ˆÓ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. ñ ¶·Ï·Ù›ÓÔÈ. ∫·ÙÒÙÂÚÔÈ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯ÔÈ ÙˆÓ ÎÂÓÙÚÈÎÒÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ˘ËÚÂÛÈÒÓ. ñ ¶·›·˜. √ ʇϷη˜ ÙˆÓ ·Ó·ÎÙfiÚˆÓ. ñ ¶·Ú·ÎÔÈÌÒÌÂÓÔ˜. ∂ΛÓÔ˜ Ô˘ ÎÔÈÌfiÙ·Ó ÛÙÔ ‰ÈÏ·Ófi ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ‰ˆÌ¿ÙÈÔ. ™˘Ó‹ıˆ˜ ·ÛÎÔ‡Û ÛËÌ·ÓÙÈ΋ ›‰Ú·ÛË. ñ ¶ÂÓÙËÎfiÓÙ·Ú¯Ô˜. ∫·ÙÒÙÂÚÔ˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜ ‚·ıÌfi˜. ñ ¶Ú·ÈfiÛÈÙÔ˜ ÙÔ˘ ÈÂÚÔ‡ ÎÔ˘‚Ô˘ÎÏ›Ô˘. ∞Ú¯Èı·Ï·ÌËfiÏÔ˜ ÙˆÓ ·Ó·ÎÙfiÚˆÓ. ñ ¶Ú·›ÊÂÎÙÔ˜. ∞ÓÒÙ·ÙÔ˜ ‰ÈÔÈÎËÙÈÎfi˜ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˜ ¢ڇÙÂÚ˘ ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋˜ ÂÚÈʤÚÂÈ·˜. ñ ¶Ú·›ÊÂÎÙÔ˜ fiψ˜ (¤·Ú¯Ô˜). √ ·ÓÒÙ·ÙÔ˜ ÛÙÔ ‚·ıÌfi ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ÔÏÈÙÈÎÒÓ ˘·ÏÏ‹ÏˆÓ ‹Ù·Ó Ô «‰‹Ì·Ú¯Ô˜» Ù˘ fiÏ˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ÚÔÛ·ÁÔÚ¢fi-
Ù·Ó «·Ù‹Ú Ù˘ fiψ˜». ñ ™·ÎÂÏ¿ÚÈÔ˜. √ ‰È·¯ÂÈÚÈÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈÎÔ‡ ‚·Ï·ÓÙ›Ô˘, Ô ÔÔ›Ô˜ ·ÓÙÈη٤ÛÙËÛ ÙÔÓ ÎfiÌËÙ· ÙˆÓ È‰ÈÔÎÙËÛÈÒÓ. ñ ™ÂÎÚÂÙÈÎÔ›. √ÈÎÔÓÔÌÈÎÔ› ˘¿ÏÏËÏÔÈ. ñ ™ÎÚÈÓÈ¿ÚÈÔÈ. √ÈÎÔÓÔÌÈÎÔ› ˘¿ÏÏËÏÔÈ. ñ ™ÙÚ·ÙËÁÔ›. √È ‰ÈÔÈÎËÙ¤˜ ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ. ñ ™ÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙˆÓ ∫·Ú·‚ÈÛÈ¿ÓˆÓ. ∫¿ÔÈ· ÂÚ›Ô‰Ô ¤ÙÛÈ ÔÓÔÌ·˙fiÙ·Ó Ô ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘. ñ ™‡ÌÔÓÔ˜. μÔËıfi˜ ÙÔ˘ Â¿Ú¯Ô˘ Ù˘ fiÏ˘ Û ‰ÈÔÈÎËÙÈο ı¤Ì·Ù·. ñ ΔÔ˘Ú̿گ˘. √ ‰ÈÔÈÎËÙ‹˜ Ù˘ ÙÔ‡ÚÌ·˜, ÌÈ·˜ ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋˜ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ˘Ô‰È·›ÚÂÛ˘ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜. ñ ⁄·ÙÔ˜. ΔÈÌËÙÈÎfi˜ Ù›ÙÏÔ˜. ñ ÷ÚÙÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ ‚ÂÛÙÈ·Ú›Ô˘. ∂¤‚Ï ÙȘ ÎÚ·ÙÈΤ˜ ·Ôı‹Î˜ ÈÌ·ÙÈÛÌÔ‡. ñ ÷ÚÙÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜. ∂¤‚Ï ÙȘ ÏËڈ̤˜ ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÒÓ ÛÙ· ı¤Ì·Ù·. ñ ÷ÚÙÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ ÙÔ˘ Û·ÎÂÏÏ›Ô˘. ¢ÈÔÈÎËÙ‹˜ ÙÔ˘ ÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ıËÛ·˘ÚÔÊ˘Ï·Î›Ô˘. 28. √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜ ‹Ù·Ó Ô ÚÔ˚ÛÙ¿ÌÂÓÔ˜ ÂÓfi˜ ȉڇ̷ÙÔ˜, ÔÚÊ·ÓÔÙÚÔÊ›Ԣ. (Δ¤ÙÔÈÔ˘ ›‰Ô˘˜ ȉڇ̷ٷ ˘‹Ú¯·Ó ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È ÛÙȘ ‰È¿ÊÔÚ˜ ·گ›Â˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜.) ◊Ù·Ó ÎÏËÚÈÎfi˜, ·ÏÏ¿ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ 9Ô ·ÈÒÓ· ˆ˜ ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔÈ ‰ÈÔÚ›˙ÔÓÙ·Ó Ï·˚ÎÔ› Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ΢ڛˆ˜ ÛÙËÓ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·. √È ÔÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔÈ ¤¯·ÈÚ·Ó ÌÂÁ¿Ï˘ ÂÎÙ›ÌËÛ˘ ·fi ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ Î·È ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ Î·È ·Ó·ÌÂÈÁÓ‡ÔÓÙ·Ó ÔÏϤ˜ ÊÔÚ¤˜ ÛÙ· ÔÏÈÙÈο Î·È ÛÙ· ‰ÈÔÈÎËÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·. 29. ªÈ¯·‹Ï ¢′ Ô ¶·ÊÏ·ÁÒÓ, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1034-1041). ∞Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÂÂȉ‹ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙË ∑ˆ‹ ÙËÓ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙË, Û‡˙˘ÁÔ ÙÔ˘ ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ƒˆÌ·ÓÔ‡ °′ ∞ÚÁ˘ÚÔ‡ (1028-1034). ∏ ∑ˆ‹ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ÂÍÔÓÙÒÛÂÈ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÂÈΛӉ˘ÓÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ Ù˘ (fiÏÔÈ ¤ı·Ó·Ó Í·ÊÓÈο, fiˆ˜, .¯., Ë ·‰ÂÏÊ‹ ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, ¶Ô˘Ï¯ÂÚ›·, ÚÔÊ·ÓÒ˜ ·fi ‰ËÏËÙËÚ›·ÛË) Î·È ÙÂÏÈο Î·È ÙÔ Û‡˙˘Áfi Ù˘, ƒˆÌ·Ófi. √ ªÈ¯·‹Ï, ηٿ Ôχ ÓÂfiÙÂÚÔ˜ Ù˘ ∑ˆ‹˜, fiÙ·Ó ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ, ÊÚfiÓÙÈÛ ӷ ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙȘ ÎÈÓ‹ÛÂȘ Ù˘ Î·È Ó· ÙË ı¤ÛÂÈ ˘fi Û˘Ó¯‹ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛË, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚fiÙ·Ó Ì‹ˆ˜ ¿ıÂÈ Ù· ›‰È· Ì ÙÔ˘˜ ÚÔηÙfi¯Ô˘˜ ÙÔ˘. √ ªÈ¯·‹Ï ¢′, ·Ú¿ ÙÔÓ ·ÈÛ¯Úfi ÙÚfiÔ Ì ÙÔÓ ÔÔ›Ô ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ, Ê¿ÓËΠfiÙÈ ‹ıÂÏ ӷ ΢‚ÂÚÓ‹ÛÂÈ Î·Ï¿. ¶ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠfï˜ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÛÙ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈο ÙÔ˘ ηı‹ÎÔÓÙ·, ÂÓÒ Ù· ÂÛˆÙÂÚÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù· Ù· ‰È·¯ÂÈÚÈ˙fiÙ·Ó Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘, πˆ¿ÓÓ˘ Ô √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ˜ (¢ÓÔ‡¯Ô˜). √ πˆ¿ÓÓ˘ ‹Ù·Ó ÈηÓfiÙ·ÙÔ˜ ¿ÓıÚˆÔ˜, ·ÏÏ¿ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÙÚÔÌÂÚ¿ ȉÈÔÙÂÏ‹˜. ∏ ÊÔÚÔÏÔÁÈ΋ ÙÔ˘ ÔÏÈÙÈ΋ ¤ÏËÍ ΢ڛˆ˜ Ù· ÌÂÛ·›· Î·È Ù· ηÙÒÙÂÚ· ÛÙÚÒÌ·Ù· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÎÔÈÓˆÓ›·˜, ÂÓÒ Ë ··›ÙËÛ‹ ÙÔ˘ ÁÈ· Ú¢ÛÙfi ·fi ÙÔ˘˜ μÔ˘ÏÁ¿ÚÔ˘˜ ÁÈ· ÙÔ ÊfiÚÔ ˘ÔÙ¤ÏÂÈ·˜ ·ÓÙ› ÁÈ· ÚÔ˚fiÓÙ· Î·È ¿ÏÏ· ›‰Ë –fiˆ˜ ›¯Â ÂÈ‚¿ÏÂÈ Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′– ÚÔοÏÂÛ ÂÈΛӉ˘ÓË ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ·Á·Ó¿ÎÙËÛË ÛÙË μÔ˘ÏÁ·Ú›·. ΔÂÏÈο, ÔÈ μÔ‡ÏÁ·ÚÔÈ ˘fi ÙËÓ ·Ú¯ËÁ›· ÙÔ˘ ¿Ú¯ÔÓÙ· ¶¤ÙÚÔ˘ ¡ÙÂÏÈ¿Ó Â·Ó·ÛÙ¿ÙËÛ·Ó (1040). √ ªÈ¯·‹Ï ¢′ ηÙfiÚıˆÛ ÙÔ ÂfiÌÂÓÔ ¤ÙÔ˜ Ó· ηٷÛÙ›ÏÂÈ ÙËÓ Â·Ó¿ÛÙ·ÛË, ηٷ‚Ï‹ıËΠfï˜ ·fi ÙËÓ ·Ó›·ÙË ·Ûı¤ÓÂÈ· ·fi ÙËÓ ÔÔ›· ›¯Â ÚÔÛ‚ÏËı› Î·È ¤ı·Ó ÙÔ ¢ÂΤ̂ÚÈÔ ÙÔ˘ 1041, ÔÚ›˙ÔÓÙ·˜ ˆ˜ ‰È¿‰Ô¯fi ÙÔ˘ ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∂′, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÛÙÔ ÌÂٷ͇ ˘ÈÔı¤ÙËÛÂ Ë Û‡˙˘Áfi˜ ÙÔ˘, ∑ˆ‹.
™∏ª∂πø™∂π™
30. ÕÁÈÔÓ ª·Ó‰‹ÏÈÔÓ. ∂›¯Â ÙÔ ·ÔÙ‡ˆÌ· Ù˘ ÌÔÚÊ‹˜ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡ Ì ÙÔ ÔÔ›Ô ıÂڷ‡ÙËÎÂ Ô ∞‡Á·ÚÔ˜ ‹ Õ‚Á·ÚÔ˜. 31. ∞‡Á·ÚÔ˜ ‹ Õ‚Á·ÚÔ˜ ‹ Õ‚Á·Ú. ŸÓÔÌ· ‚·ÛÈÏÈ¿‰ˆÓ ·ÚıÈ΋˜ ÚÔ¤Ï¢Û˘, Ô˘ ·Ó‹Î·Ó ÛÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ‰˘Ó·ÛÙ›· Ù˘ Œ‰ÂÛÛ·˜ Ù˘ ªÂÛÔÔÙ·Ì›·˜ Î·È ‚·Û›ÏÂ˘Û·Ó ÁÈ· ‰‡Ô Î·È Ï¤ÔÓ ·ÈÒÓ˜, ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 1Ô˘ ·ÈÒÓ· .Ã. ̤¯ÚÈ ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 3Ô˘ ·ÈÒÓ· Ì.Ã. ΔÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘˜ ¤ÁÈÓ ÁÓˆÛÙfi ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜, ηıÒ˜ Û˘Ó‰¤ıËÎ·Ó Ì ÙËÓ ÈÂÚ‹ ·Ú¿‰ÔÛË ÁÈ· ÙËÓ ·¯ÂÈÚÔÔ›ËÙË ÂÈÎfiÓ· ÙÔ˘ πËÛÔ‡ ÃÚÈÛÙÔ‡. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ¤Ó·˜ ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ∞‡Á·ÚÔ˘˜, Ô ∂′ ‹ Ô ™Ù′, Ô˘ ¤˙ËÛ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ ∞˘ÁÔ‡ÛÙÔ˘ ‹ ÙÔ˘ ΔÈ‚ÂÚ›Ô˘, ¤·Û¯Â ·fi ¤Ó· ·Ó›·ÙÔ ÓfiÛËÌ·. ŸÙ·Ó ¿ÎÔ˘Û ÁÈ· Ù· ı·‡Ì·Ù· ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, ·¤ÛÙÂÈÏ Û ·˘ÙfiÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ Ì ÙËÓ ÔÔ›· ÙÔÓ Î·ÏÔ‡Û ÛÙËÓ Œ‰ÂÛÛ· ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ıÂڷ‡ÛÂÈ, ‰›ÓÔÓÙ¿˜ ÙÔ˘ ÙËÓ ˘fiÛ¯ÂÛË fiÙÈ ı· ÙÔÓ ÚÔÛٿ٢Â. ∏ ·Ú¿‰ÔÛË Û˘Ó¯›˙ÂÈ Î·È ·Ó·Ê¤ÚÂÈ fiÙÈ Ô ÃÚÈÛÙfi˜ ·¿ÓÙËÛ Ì ‰È΋ ÙÔ˘ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÛÙÔÓ ∞‡Á·ÚÔ. ªÂ ·˘Ù‹, ·ÊÔ‡ ÚÒÙ· ÙÔÓ Â·ÈÓÔ‡Û ÁÈ· ÙËÓ ›ÛÙË ÙÔ˘ («fiÙÈ ÌË ÂÔÚ·ÎÒ˜ ›ÛÙ¢ÛÂÓ»), ÙÔÓ ÏËÚÔÊÔÚÔ‡Û fiÙÈ ‰ÂÓ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ÌÂÙ·‚› ÛÙËÓ Œ‰ÂÛÛ· ÁÈ· Ó· ÌËÓ ·Ê‹ÛÂÈ ËÌÈÙÂϤ˜ ÙÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ ÛÙËÓ πÂÚÔ˘Û·Ï‹Ì, ·ÏÏ¿ ı· ¤ÛÙÂÏÓ ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ıÂڷ‡ÛÂÈ Î·È Ó· ÎËÚ‡ÍÂÈ ÙÔ §fiÁÔ ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘ – ¤ÛÙÂÈÏ ÙÔÓ £·‰‰·›Ô, ¤Ó·Ó ·fi ÙÔ˘˜ 70 ·ÔÛÙfiÏÔ˘˜. √ ∂˘Û¤‚ÈÔ˜ ∫·ÈÛ·Ú›·˜, Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ‚‚·ÈÒÓÂÈ fiÙÈ Â›‰Â ÛÙ· ·Ú¯Â›· Ù˘ Œ‰ÂÛÛ·˜ ÙȘ ‰‡Ô ÂÈÛÙÔϤ˜ ÛÙË Û˘Úȷ΋ ÁÏÒÛÛ·, ÂÓÒ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Î·È ÙË ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙÔ˘ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ ÙÔ˘˜. ªÂ ‚¿ÛË ÌÈ· ·Ú¿ÏÏËÏË ·Ú¿‰ÔÛË, Ô ∞‡Á·ÚÔ˜ ›¯Â ·ÔÛÙ›ÏÂÈ ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ Ì ÌÈ· ·ÓÙÈÚÔۈ›· ÛÙËÓ ÔÔ›· Û˘ÌÌÂÙ›¯Â Î·È Ô ˙ˆÁÚ¿ÊÔ˜ ∞Ó·Ó›·˜, Ô˘ fï˜, fiÛÔ Î·È ·Ó ÚÔÛ·ıÔ‡ÛÂ, ‰ÂÓ Î·Ù¿ÊÂÚÓ ӷ ˙ˆÁÚ·Ê›ÛÂÈ ÙÔ ÃÚÈÛÙfi. ΔfiÙ ∞˘Ùfi˜, ·ÊÔ‡ ¤Ï˘Ó ÙÔ ÚfiÛˆfi ÙÔ˘, ÙÔ ÛÎÔ‡ÈÛ Ì ¤Ó· Ì·ÓÙ›ÏÈ ÛÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔÙ˘ÒıËÎÂ Ë ÌÔÚÊ‹ ÙÔ˘. ΔÔ ÈÂÚfi ·˘Ùfi Ì·ÓÙ›ÏÈ, ÙÔ ÔÔ›Ô Ô πËÛÔ‡˜ ·Ú¤‰ˆÛ ÛÙÔÓ ∞Ó·Ó›·, Ì ÙËÓ «·¯ÂÈÚÔÔ›ËÙË ÂÈÎfiÓ·» ÙÔ˘ ∫˘Ú›Ô˘, ¤ÊÙ·Û ̷˙› Ì ÙËÓ ÂÈÛÙÔÏ‹ ΔÔ˘ ÛÙËÓ Œ‰ÂÛÛ·, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÚÔÛ·ÓËÛË Ù˘ ÔÔ›·˜ ıÂڷ‡ÙËÎÂ Ô ∞‡Á·ÚÔ˜. ¶¿ÓÙˆ˜, Ë ÂÈÎfiÓ· ÂΛÓË ıˆÚÂ›Ù·È ÙÔ ÚfiÙ˘Ô ÙˆÓ ·Ú¯·ÈfiÙ·ÙˆÓ Ûˆ˙fiÌÂÓˆÓ ÂÈÎfiÓˆÓ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡, Ô˘ fiϘ ¯·Ú·ÎÙËÚ›˙ÔÓÙ·È ·fi ÙËÓ ¤ÎÊÚ·ÛË ¤ÓıÔ˘˜ Î·È Î·Ù‹ÊÂÈ·˜. 32. ªfi‰ÈÔ˜ ‹ ÂÎÙ‡˜ ÙÔ˘ ̉›ÌÓÔ˘ (ÙÔ ¤Ó· ¤ÎÙÔ ÙÔ˘ ̉›ÌÓÔ˘). ƒˆÌ·˚΋ ÌÔÓ¿‰· ̤ÙÚËÛ˘ fiÁÎÔ˘ ÛÙÂÚÂÒÓ ›ÛË Ì 8,7 Ï›ÙÚ·. 33. ΔÔ Ó·˘ÙÈÎfi ı¤Ì· ÙˆÓ ∫È‚˘Ú·ÈˆÙÒÓ Î·Ù·Ï¿Ì‚·Ó ÙË ÓÔÙÈÔ‰˘ÙÈ΋ ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. ΔÔ fiÓÔÌ· ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜, ÙÔ˘ ÔÔ›Ô˘ ÚÒÙÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÌÓËÌÔÓ‡ÂÙ·È ÙÔ 732, ÔÊ›ÏÂÙ·È ÛÙËÓ ·Ú·ı·Ï¿ÛÛÈ· fiÏË ∫›‚˘Ú·. ¶ÚˆÙÂ‡Ô˘Û· ‹Ù·Ó Ë ∞ÙÙ¿ÏÂÈ· Î·È ÙÔ ı¤Ì· ‹Ù·Ó ¯ˆÚÈṲ̂ÓÔ Û ‰ÚÔ‡ÁÁÔ˘˜ ˘fi ‰ÚÔ˘ÁÁ¿ÚÈÔ˘˜ (fiˆ˜ ÙÔ ‰ÚÔ˘ÁÁ·ÚÈ¿ÙÔÓ ÙÔ˘ ∞ÈÁ·›Ô˘) Î·È ÙÔ‡ÚÌ·˜ ˘fi ÙÔ˘ÚÌ¿Ú¯·˜. 34. ªÈ¯·‹Ï ∞′ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜, ¤Ó·˜ ·fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˘˜ ·ÙÚȿگ˜ ÙÔ˘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÔ‡ ıÚfiÓÔ˘ (1043-1059). ŒÏ·‚ ·ÍÈfiÏÔÁË ÌfiÚʈÛË ÁÈ·Ù› ÚÔÔÚÈ˙fiÙ·Ó ÁÈ· ÔÏÈÙÈ΋ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·. ΔÂÏÈο, ÏfiÁˆ Ù˘ ÂÌÏÔ΋˜ ÙÔ˘ ÛÂ Û˘ÓˆÌÔÛ›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ªÈ¯·‹Ï ¢′, ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯fi˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ÙÒÛË Ù˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ ¶·ÊÏ·ÁfiÓˆÓ Î·È ÙËÓ ¿ÓÔ‰Ô ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘, ¤ÁÈÓÂ Û‡Ì‚Ô˘Ïfi˜ ÙÔ˘ Î·È Ï›ÁÔ
·ÚÁfiÙÂÚ· ·ÙÚȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜. ÀÂÚ·Û›ÛÙËΠ̠˙‹ÏÔ ÙËÓ ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›· Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Î·È Ì¤Û· ·fi ÙË Û‡ÁÎÚÔ˘Û‹ ÙÔ˘ Ì ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ηٷ‰Â›ÍÂÈ ÙËÓ ·˘ÙÔ‰˘Ó·Ì›· Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ·Ú¿‰ÔÛ˘ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ÎÏ·ÛÈ΋ ÂÏÏËÓÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›·. øÛÙfiÛÔ, Ô ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜ Â›Ó·È ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙfi˜ ·fi ÙÔ ™¯›ÛÌ· ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ÙÔ˘ 1054. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ¿ ÙÔ˘ Ó· ÂÚÈÔÚ›ÛÂÈ ÙËÓ Â¤ÎÙ·ÛË Ù˘ ÂÈÚÚÔ‹˜ Ù˘ ·È΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ÛÙË ÓfiÙÈ· πÙ·Ï›· Ô‰‹ÁËÛ Û ·ÓÙ›ÔÈÓ·, Î·È Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ ÛÙÔ ÎÏ›ÛÈÌÔ ÙˆÓ Ï·ÙÈÓÈÎÒÓ Ó·ÒÓ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √È ÂÎÚfiÛˆÔÈ ÙÔ˘ ¿· ÛÙȘ 16 πÔ˘Ï›Ô˘ 1054 ¿ÊËÛ·Ó ¿Óˆ ÛÙËÓ ∞Á›· ΔÚ¿Â˙· ÙÔ˘ Ó·Ô‡ Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜, ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ·Ó¿ıÂÌ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë. √ ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˜, ·Ú¿ ÙËÓ ·ÓÙ›ıÂÙË ¿Ô„Ë ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, Û˘ÁοÏÂÛ ÂÓ‰ËÌÔ‡Û· Û‡ÓÔ‰Ô, Ë ÔÔ›· ·Ó·ıÂÌ¿ÙÈÛ ÙÔÓ ¿· (24 πÔ˘Ï›Ô˘ 1054). Δ· ·Ó·ı¤Ì·Ù· ÙÔ˘ 1054 ‹ÚıËÛ·Ó ÙÔ 1965, ·ÏÏ¿ ÙÔ Û¯›ÛÌ· ÂÍ·ÎÔÏÔ˘ı› Ó· ÈÛ¯‡ÂÈ. ∏ ¤ÓÙÔÓË ·Ó¿ÌÂÈÍ‹ ÙÔ˘ ÛÙȘ ‰È·Ì¿¯Â˜ ÁÈ· ÙÔ ıÚfiÓÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙËÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛ‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È ÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔ˘ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË (1059). ¶¤ı·Ó ϛÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ·. 35. ΔÈÓ¿ÓÂÈÔ˜ ΋Ԙ ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿. ¢ËÌÈÔ‡ÚÁËÌ· ÙˆÓ ÏËÚˆÌ¿ÙˆÓ ÙˆÓ Á·ÏÏÈÎÒÓ ÔÏÂÌÈÎÒÓ ÏÔ›ˆÓ Ô˘ Û˘ÌÌÂÙ›¯·Ó ÛÙÔÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡ ÙÔ˘ ¶ÂÈÚ·È¿ (1854-1857) ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ∫ÚÈÌ·˚ÎÔ‡ ¶ÔϤÌÔ˘. μÚ›ÛÎÂÙ·È ÛÙÔ Ì˘¯fi ÙÔ˘ ÎÂÓÙÚÈÎÔ‡ ÏÈÌ·ÓÈÔ‡ Î·È ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ‹ıËΠ̠·fiÊ·ÛË ÙÔ˘ °¿ÏÏÔ˘ Ó·˘¿Ú¯Ô˘ ™·ÚÏ ∞ÓÙ·ÏÌ¤Ú ΔÈÓ¿Ó, ÂÈÎÂÊ·Ï‹˜ ÙÔ˘ ÛÙfiÏÔ˘, Ô˘ ¤‰ˆÛÂ Î·È ÙÔ fiÓÔÌ¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ Î‹Ô. √ °¿ÏÏÔ˜ Ó·‡·Ú¯Ô˜ –Î·È Ë ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· ÙÔ˘ ·ÔÎÏÂÈÛÌÔ‡– ıˆÚÂ›Ù·È Ô Î‡ÚÈÔ˜ ˘Â‡ı˘ÓÔ˜ ÁÈ· ÙË ÌÂÙ¿‰ÔÛË Ù˘ ¯ÔϤڷ˜ ·fi Ù· ÏËÚÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘ ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ ∞ı‹Ó·˜. 36. ª¤¯ÚÈ ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ· .Ã. Ù· ÚÔ˘ÓÈο η٤ÁÚ·Ê·Ó Ù· ÚÒÈÌ· ÛÙ¿‰È· ÁψÛÛÒÓ, fiˆ˜ Ë ÁÔÙıÈ΋, Ë ‰·ÓÈ΋, Ë ÛԢˉÈ΋, Ë ÓÔÚ‚ËÁÈ΋, Ë ·ÁÁÏÈ΋, Ë ÊÚÈ˙È΋ Î.Ï. À‹Ú¯·Ó, ÂÔ̤ӈ˜, ÔÏϤ˜ ÚÔ˘ÓÈΤ˜ ÁÏÒÛÛ˜ Î·È ·ÓÙ›ÛÙÔȯ˜ Áڷʤ˜. ™Ò˙ÔÓÙ·È ÂÚ›Ô˘ 5.000 ÚÔ˘ÓÈΤ˜ ÂÈÁڷʤ˜, fiϘ ۯ‰fiÓ ÛÙȘ ÛηӉÈÓ·‚ÈΤ˜ ¯ÒÚ˜. ¢ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ԇ Î·È fiÙ ÂÈÓÔ‹ıËÎ·Ó Ù· ÚÔ˘ÓÈο. ™‡Ìʈӷ Ì ̛· ·fi ÙȘ ıˆڛ˜, ¤Î·Ó·Ó ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ÛÙËÓ ÂÚÈÔ¯‹ ÎÔÓÙ¿ ÛÙÔÓ ÔÙ·Ìfi μÈÛÙԇϷ, ÂÓÒ Ì ‚¿ÛË ¿ÏϘ Ë ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜ ·Ô‰›‰ÂÙ·È Û ÂÎڈ̷˚Ṳ̂ÓÔ˘˜ °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ ∂Ï‚ÂÙ›·˜ Î·È Ù˘ ‚fiÚÂÈ·˜ πÙ·Ï›·˜ ‹ ÛÙÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ Ù˘ °ÈÔ˘ÙϿӉ˘. ™Â ¤Ó· ÛËÌÂ›Ô fï˜ Û˘ÌʈÓÔ‡Ó fiÏÔÈ ÔÈ ÌÂÏÂÙËÙ¤˜: ΔÔ Ï·ÙÈÓÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ ¿ÛÎËÛ οÔÈ· ›‰Ú·ÛË ÛÙË ÚÔ˘ÓÈ΋ ÁÚ·Ê‹. ΔÔ ÚÔ˘ÓÈÎfi ·ÏÊ¿‚ËÙÔ Â›¯Â 24 ÁÚ¿ÌÌ·Ù·. °Ú·ÊfiÙ·Ó ·fi ·ÚÈÛÙÂÚ¿ ÚÔ˜ ‰ÂÍÈ¿, ·ÏÏ¿ ÛÙ· ÚÒÈÌ· ¯ÚfiÓÈ· ÁÚ·ÊfiÙ·Ó Î·È ·ÓÙ›ıÂÙ· ‹ Û ÔÚÈṲ̂Ó˜ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ‚Ô˘ÛÙÚÔÊˉfiÓ. ¢ÂÓ ˘‹Ú¯Â ‰È¿ÎÚÈÛË ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÎÂÊ·Ï·›· Î·È ÛÙ· ÌÈÎÚ¿ ÁÚ¿ÌÌ·Ù·. ∞Ó Î·È Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¤˜ ÔÈ ÊˆÓËÙÈΤ˜ ·Í›Â˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ –ηٿ ÙÔÓ ÙÚfiÔ Ô˘ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙ¤˜ Î·È ÙˆÓ ÂÙÚÔ˘ÛÎÈÎÒÓ–, ÙÔ ÓfiËÌ¿ ÙÔ˘˜ Â›Ó·È Û˘¯Ó¿ ÁÚÈÊ҉˜, ηıÒ˜ ‰ÂÓ ÁÓˆÚ›˙Ô˘Ì ÙȘ ÚÒÈ̘ ÁÂÚÌ·ÓÈΤ˜ ÁÏÒÛÛ˜. ŒÓ·˜ ÌÂÏÂÙËÙ‹˜ ÙˆÓ ÚÔ˘ÓÈÎÒÓ Â›¯Â ÂÈ ÙÔ ÂÍ‹˜: «°È· οı ÂÈÁÚ·Ê‹ ı· ˘¿Ú¯Ô˘Ó ÙfiÛ˜ ÂÚÌËÓ›˜ fiÛÔÈ Î·È ÔÈ ÌÂÏÂÙËÙ¤˜ Ù˘». 37. ªÈ¯·‹Ï ∂′ Ô ∫·Ï·Ê¿Ù˘, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ÁÈ· ¤ÓÙ ÌfiÏȘ Ì‹Ó˜ (10 ¢ÂÎÂÌ‚Ú›Ô˘ 1041-∞Ú›ÏÈÔ˜ 1042). ∏ ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘, ÏfiÁˆ Ù˘ ÌÈ-
[249]
ÎÚ‹˜ ‰È¿ÚÎÂÈ¿˜ Ù˘, ˘‹ÚÍ ·fi οı ¿Ô„Ë ·Û‹Ì·ÓÙË. ∂Í·ÈÚÂÙÈ΋ fï˜ ÛËÌ·Û›· ¤¯ÂÈ Ô ÏfiÁÔ˜ Ù˘ ÙÒÛ˘ ÙÔ˘, ηıÒ˜ ‰È·ÊˆÙ›˙ÂÈ ÙËÓ ÂͤÏÈÍË ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ·ÓÙÈÏ‹„ÂˆÓ ·Ó·ÊÔÚÈο Ì ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚÈ΋ ıˆڛ·. ∏ ÚÒÙË ÙÔ˘ ÂÓ¤ÚÁÂÈ· ÌfiÏȘ ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ‹Ù·Ó Ó· ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓÂÈ ÙÔ ıÂ›Ô ÙÔ˘, πˆ¿ÓÓË √ÚÊ·ÓÔÙÚfiÊÔ. ™ÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ÙÔÓ ∞Ú›ÏÈÔ ÙÔ˘ 1042, ‰È¤Ù·Í ÙË Û‡ÏÏË„Ë Ù˘ ∑ˆ‹˜ Ì ÙËÓ Î·ÙËÁÔÚ›· Ù˘ Û˘ÓˆÌÔÛ›·˜ ηÈ, ÂÓÒ Ë Û‡ÁÎÏËÙÔ˜ ‰ÂÓ ·ÓÙÈÙ¿¯ıËΠ۠·˘Ù‹ ÙÔ˘ ÙËÓ ÂÓ¤ÚÁÂÈ·, Ô Ï·fi˜ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ·ÓÙ¤‰Ú·Û Ì ȉȷ›ÙÂÚ· ‚›·ÈÔ ÙÚfiÔ. √ Ï·fi˜ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÙË ∑ˆ‹ Î·È Ì·˙› Ì ÙËÓ ·‰ÂÏÊ‹ Ù˘, ÙË £ÂÔ‰ÒÚ·, ÙËÓ ÔÔ›· ·Ó·Î‹Ú˘Í·Ó ›Û˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·, ÙȘ ÂÂ˘Ê‹ÌËÛÂ. √ ªÈ¯·‹Ï, ·Ó Î·È Â›¯Â ηٷʇÁÂÈ ÛÙË ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘, Û‡ÚıËΠ¤Íˆ ·fi ·˘Ù‹Ó Î·È Ù˘ÊÏÒıËÎÂ. √È ÏfiÁÔÈ Ô˘ ÚÔοÏÂÛ·Ó ÙÔ ÙÚ·ÁÈÎfi Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ¤¯Ô˘Ó ÌÂÁ¿ÏË ÈÛÙÔÚÈ΋ ÛËÌ·Û›·. ¢Â›¯ÓÔ˘Ó fiÙÈ ÛÙÔ ¤Ú·ÛÌ· ÙˆÓ ·ÈÒÓˆÓ ÙÔ ‰˘Ó·ÛÙÈÎfi ·›ÛıËÌ· ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ Ï·Ô‡ ‹Ù·Ó ÙfiÛÔ ÈÛ¯˘Úfi Î·È ‚·ı‡, ÒÛÙ ·Ú·‚ϤÊıËΠ¤Ó· ÛÔ˘‰·›Ô ÁÂÁÔÓfi˜, fiÙÈ Ô ªÈ¯·‹Ï ∂ ∂′ ‹Ù·Ó ÓfiÌÈÌÔ˜ Î·È Î·ÓÔÓÈÎfi˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. ∞Ó·ÁÓˆÚÈ˙fiÙ·Ó, Ì ¿ÏÏ· ÏfiÁÈ·, ·fi ÙÔ Ï·fi fiÙÈ Ë Ê˘ÛÈ΋ ·fiÁÔÓÔ˜ Ù˘ ̷ΉÔÓÈ΋˜ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ‹Ù·Ó Ô Ú·ÁÌ·ÙÈÎfi˜ Î·È Î‡ÚÈÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜, ÂÓÒ Ô ªÈ¯·‹Ï ηٿ Û˘Ó·›ÓÂÛË ÌfiÓÔ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜, Ô˘ ÌÔÚÔ‡Û ӷ ·Ú·Ì›ÓÂÈ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÌfiÓÔ ÂÊfiÛÔÓ ÔÈ ÂÓ¤ÚÁÂȤ˜ ÙÔ˘ ‰ÂÓ ¤ıÈÁ·Ó Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÙˆÓ ÁfiÓˆÓ Ù˘ ÓfiÌÈÌ˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜. 38. ¡ˆ‚ÂÏ›ÛÈÌÔ˜. ∞ÓÒÙ·ÙÔ˜ Ù›ÙÏÔ˜ fi¯È ·Í›ˆÌ·, Ô ÔÔ›Ô˜ fï˜ ‰ÂÓ ˆÏÔ‡ÓÙ·Ó. 39. Δ˙ԢηÓÈÛÙ‹ÚÈÔÓ ‹ Ù˙˘Î·ÓÈÛÙ‹ÚÈÔÓ. ΔÔ Á‹Â‰Ô ÛÙÔ ÔÔ›Ô ·È˙fiÙ·Ó ÙÔ Ù˙Ô˘Î¿ÓÈÛÌ·, ¤Ó· ·È¯Ó›‰È Ô˘ ÌÔÈ¿˙ÂÈ Ì ÙÔ ÛËÌÂÚÈÓfi ÁÎÔÏÊ. 40. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ £ £′ Ô ªÔÓÔÌ¿¯Ô˜, μ˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ (1042-1055), ÙÚ›ÙÔ˜ Û‡˙˘ÁÔ˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·˜ ∑ˆ‹˜ Ì ÙËÓ ÔÔ›· Û˘Ì‚·Û›Ï¢Û ̤¯ÚÈ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi Ù˘ (1050). ø˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ‰ÂÓ ‰È·ÎÚÈÓfiÙ·Ó ÁÈ· ÙȘ ÔÏÈÙÈΤ˜ Î·È ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ÙÔ˘ ÈηÓfiÙËÙ˜. ∫·Î‹ ‰È·¯Â›ÚÈÛË ÙÔ˘ ‰ËÌfiÛÈÔ˘ ¯Ú‹Ì·ÙÔ˜, ÂÁηٿÏÂÈ„Ë ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Î·È Û˘ÚÚ›ÎÓˆÛË ÙÔ˘ ÛÙÚ·ÙÔ‡ ‹Ù·Ó Ù· ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο Ù˘ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛ‹˜ ÙÔ˘, Û ÌÈ· ÂÔ¯‹ Ì¿ÏÈÛÙ· Ô˘ ¤Î·Ó·Ó ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛ‹ ÙÔ˘˜ Ó¤ÔÈ Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÂÈΛӉ˘ÓÔÈ Â¯ıÚÔ› ÁÈ· ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ (™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ, ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô›, ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ). ™Ù· ¯ÚfiÓÈ· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ηıÈÂÚÒıËÎÂ Ô ıÂÛÌfi˜ Ù˘ «ÚfiÓÔÈ·˜» Î·È Ù˘ ¯·ÚÈÛÙÈ΋˜ ‰ˆÚ¿˜, Ô˘ ÂÓ›Û¯˘Û ·ÎfiÌË ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Î·È Â˘ÓfiËÛ ÙËÓ ›‰Ú˘ÛË ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ Ô˘ ··ÏÏ¿ÛÛÔÓÙ·Ó ·fi ÊfiÚÔ˘˜. ΔÔ 1054 ÛÙ· ÚÔ‚Ï‹Ì·Ù· Ô˘ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙Â Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· ÚÔÛÙ¤ıËÎÂ Î·È ÙÔ ™¯›ÛÌ· ÙˆÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ. ™ÙÔ ÌfiÓÔ ÙÔ̤· Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓË ÔÏÈÙÈ΋ ‹Ù·Ó Û ·˘ÙfiÓ ÙˆÓ ÁÚ·ÌÌ¿ÙˆÓ Î·È ÙˆÓ Ù¯ÓÒÓ. ÿ‰Ú˘Û ÙË ÓÔÌÈ΋ Û¯ÔÏ‹ ÙˆÓ ª·ÁÁ¿ÓˆÓ, ÊÈÏ·ÓıÚˆÈο ȉڇ̷ٷ Î·È ÊÈÏÔÛÔÊÈ΋ Û¯ÔÏ‹. ¶¤ı·Ó ÙÔ 1055 Î·È Ù¿ÊËΠÛÙË ÌÔÓ‹ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ °ÂˆÚÁ›Ô˘, Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜ ›¯Â ȉڇÛÂÈ. 41. ∏ ÌÓËÌÂÈ҉˘ ¤Î‰ÔÛË Ù˘ πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ƒˆÛÈ΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˘ ∫·Ú·Ì˙›Ó Û ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙÔ˘ ∫. ™. ∫ÚÔÎȉ¿, ÔÏÔÎÏËÚÒıËΠÙÔ ‰È¿ÛÙËÌ· 1855-1859. §›ÁÔ ÚÈÓ (1853) ΢ÎÏÔÊfiÚËÛ Û ÚÒÙË Û‡ÓÙÔÌË ÌÔÚÊ‹ Ë πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ŒıÓÔ˘˜ ÙÔ˘ ∫. ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˘, ÂÓÒ Ë Ï‹Ú˘ ÂÍ¿ÙÔÌË ¤Î‰ÔÛË ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ·Ì¤Ûˆ˜ ÌÂÙ¿ ÙÔÓ ∫·Ú·Ì˙›Ó (1860-1872).
[250]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
42. ¶ÔÏ˘ÙÂϤ˜ ÎÙ›ÚÈÔ ÛÙËÓ Ï·Ù›· ÙÔ˘ ∞˘ÁÔ˘ÛÙ·›Ô˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜, Ô˘ Û˘Ó‰¤ıËΠ̠ÛËÌ·ÓÙÈο ÁÂÁÔÓfiÙ· Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÈÛÙÔÚ›·˜. ∞ÓÂÁ¤ÚıËΠ·fi ÙÔÓ ªÂÁ¿ÏÔ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È Ë ÛÙ¤ÁË ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Î·Ï˘Ì̤ÓË Ì ›¯Ú˘Û˜ ϿΘ ¯·ÏÎÔ‡. ∫·Ù·ÛÙÚ¿ÊËΠÛÙË ™Ù¿ÛË ÙÔ˘ ¡›Î·, ·ÏÏ¿ ·ÓÔÈÎÔ‰ÔÌ‹ıËΠ·fi ÙÔÓ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi. ÃÚËÛÈÌÔÔÈ‹ıËΠÁÈ· ÙË ÛÙ¤Á·ÛË Ù˘ ‚·ÛÈÏÈ΋˜ ÊÚÔ˘Ú¿˜. √ πÔ˘ÛÙÈÓÈ·Ófi˜ ∞′ (527-565) ¤¯ÙÈÛ ٷ ÂÚ›ÊËÌ· ÚԇϷȷ Ù˘ ÷Ï΋˜ ¶‡Ï˘. ∏ ›ÛÔ‰Ô˜ ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ ÁÈÓfiÙ·Ó ·fi Ù· ÚԇϷȷ Ù˘ ÷Ï΋˜ ÛÙÔ ·Ï·ÈfiÙÂÚÔ ÎÙ›ÚÈÔ ÙÔ˘ ·Ï·ÙÈÔ‡ ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘, ÙÔ ÔÔ›Ô ¯ˆÚÈ˙fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ Â›ÛÔ‰Ô Ì ÙȘ ÛÙÔ¤˜ ÙˆÓ ÂÚ›ÊËÌˆÓ «Û¯ÔÏÒÓ», ‰ËÏ·‰‹ ÙˆÓ Ù·ÁÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ·Ó·ÎÙÔÚÈ΋˜ ÊÚÔ˘Ú¿˜. 43. μÚ˘¤ÓÓÈÔÈ. ª¤ÏË ÌÂÁ¿Ï˘ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋˜ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ·fi ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË Ù˘ £Ú¿Î˘. ™ËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔÈ ‹Ù·Ó: ñ £ÂfiÎÙÈÛÙÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜. ¢È·Ù¤ÏÂÛ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ı¤Ì·ÙÔ˜ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘ ÙÔ 849. ∞ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ÂÈÙ˘¯›· ÂÍÂÁ¤ÚÛÂȘ ÛÏ·‚ÈÎÒÓ Ê‡ÏˆÓ ÛÙËÓ ¶ÂÏÔfiÓÓËÛÔ. ñ πˆÛ‹Ê μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜. §fiÁÈÔ˜ ÌÔÓ·¯fi˜, ·fi ÙÔ˘˜ ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ ıÂÔÏfiÁÔ˘˜ ÙˆÓ ÙÂÏÂ˘Ù·›ˆÓ ÂÙÒÓ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜ (1350-1432). ◊Ù·Ó Ô·‰fi˜ ÙˆÓ ËÛ˘¯·ÛÙÒÓ Î·È ‰È·ÎÚ›ıËΠÁÈ· ÙËÓ ÈÂÚ·ÔÛÙÔÏÈ΋ ÙÔ˘ ‰Ú¿ÛË. ΔÔ 1381 ‹Á ÛÙËÓ ∫Ú‹ÙË ÁÈ· Ó· ‰È‰¿ÍÂÈ ÙÔ˘˜ ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘˜ ηÙÔ›ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ ÓËÛÈÔ‡, ·ÊÔ‡ ··ÁÔÚ¢fiÙ·Ó Ë ÙÔÔı¤ÙËÛË ÔÚıfi‰ÔÍÔ˘ ÂÈÛÎfiÔ˘ ·fi ÙÔ˘˜ μÂÓÂÙÔ‡˜. ΔÔ 1405 ËÁ‹ıËΠ·ÓÙÈÚÔۈ›·˜ Ô˘ ‹Á ÛÙËÓ ∫‡ÚÔ. ¶·Ú¿ ÙÔ Î‡ÚÔ˜ ÙÔ˘, ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËΠӷ Á›ÓÂÈ Â›ÛÎÔÔ˜. ™ÙÔ ÌÂÁ¿ÏÔ ı¤Ì· ÙˆÓ Û¯¤ÛÂˆÓ ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ ÎÚ¿ÙËÛ ÌÂÙÚÈÔ·ı‹ ÛÙ¿ÛË Î·È Â˘ÓÔÔ‡Û ÙËÓ ÈÛfiÙÈÌË ¤ÓˆÛË ¯ˆÚ›˜ ·Ú¤ÎÎÏÈÛË ·fi ÙËÓ ÔÚıfi‰ÔÍË ·Ú¿‰ÔÛË. ¶ÏÔ‡ÛÈÔ ˘‹ÚÍ ÙÔ Û˘ÁÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ Ì ıÂÔÏÔÁÈÎfi ΢ڛˆ˜ ÂÚȯfiÌÂÓÔ, ÙÔ ÔÔ›Ô ÂΉfiıËΠ·fi ÙÔÓ ∂˘Á¤ÓÈÔ μÔ‡ÏÁ·ÚË ÛÙË §ÂÈ„›·. ñ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ (·Ù¤Ú·˜). ™ÙÚ·ÙËÁfi˜ Ô ÔÔ›Ô˜ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË. ŸÙ·Ó Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ªÈ¯·‹Ï ∑′ ¢Ô‡Î·˜ ÙÔÓ ·¤Ï˘Û ·fi ÙË ı¤ÛË ÙÔ˘, ÛÙ·Û›·ÛÂ Î·È Î·Ù¢ı‡ÓıËΠÚÔ˜ ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Ì ÛÎÔfi Ó· ÙËÓ Î·Ù·Ï¿‚ÂÈ Î·È Ó· ·˘ÙÔ·Ó·ÎËÚ˘¯ı› ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. √È Î¿ÙÔÈÎÔÈ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ‰ÂÓ ‰¤¯ÙËÎ·Ó ÙÔÓ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, ·ÏÏ¿ ˘ÔÛÙ‹ÚÈÍ·Ó ¤Ó·Ó ¿ÏÏÔ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙ‹, ÙÔÓ ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË. √ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ Û˘ÓÂÏ‹ÊıË Î·È Ù˘ÊÏÒıËΠ¤ÂÈÙ· ·fi ‰È·Ù·Á‹ ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ∞ÔηٷÛÙ¿ıËΠ·fi ÙÔÓ ∞ϤÍÈÔ ∞′ ∫ÔÌÓËÓfi, Ô˘ ·Ó¤ÙÚ„ ÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË. ñ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÚ˘¤ÓÓÈÔ˜ (ÁÈÔ˜). ™ÙÚ·ÙËÁfi˜ Ô˘ ÁÂÓÓ‹ıËΠÛÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË (1062-1137). ◊Ù·Ó ÚÔÈÎÈṲ̂ÓÔ˜ Ì ÏÔ‡ÛÈ· Ê˘ÛÈο Î·È ÓÂ˘Ì·ÙÈο ¯·Ú›ÛÌ·Ù·. ¶‹Ú ̤ÚÔ˜ Û ÔÏϤ˜ ÂÎÛÙÚ·Ù›˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ÛÙ·˘ÚÔÊfiÚˆÓ Î·È ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ÙÔ˘ πÎÔÓ›Ô˘, ª·ÛÔ‡ÓÙ. ¶·ÓÙÚ‡ÙËΠÙËÓ ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹. ŒÁÈÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ ÁÓˆÛÙfi˜ ·fi ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ. ŒÁÚ·„ ¤Ó· ÈÛÙÔÚÈÎfi Ù˘ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·˜ ÙˆÓ ∫ÔÌÓËÓÒÓ. ¶·Ú¤¯ÂÈ ÔÏϤ˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ȉȷ›ÙÂÚ· ÁÈ· ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ¢′ ¢ÈÔÁ¤ÓË. ΔÔ ¤ÚÁÔ ÙÔ˘ Û˘Ó¤¯ÈÛÂ Ë Û‡˙˘Áfi˜ ÙÔ˘, ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹. 44. ªÈ¯·‹Ï ™Δ′ Ô ™ÙÚ·ÙȈÙÈÎfi˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1056-1057). §›ÁÔ ÚÈÓ Âı¿ÓÂÈ Ë £ÂÔ‰ÒÚ· fiÚÈÛ ‰È¿‰Ô¯fi Ù˘ ÙÔÓ ËÏÈÎȈ̤ÓÔ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎfi ªÈ¯·‹Ï ™Δ′. ∏ ¯ÏÈ·Ú‹ ‰È·Î˘‚¤ÚÓËÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, Ô˘ Ì ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ÎÔϿ΢ ÙȘ Ï·˚Τ˜ Ù¿ÍÂȘ, ÂÓ›Û¯˘Û ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· Ù˘ ÌÂÛ·›·˜ Ù¿Í˘ ÛÙË Û‡ÁÎÏËÙÔ Î·È Û ¿ÏϘ ÂÈÙÂÏÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ,
·ÏÏ¿ ·‡ÍËÛÂ Î·È ÙË ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂÈ· Ù˘ ·ÏÈ¿˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜, Ô˘ Ù¿¯ıËΠ·Ì¤Ûˆ˜ ÛÙÔ Ï¢Úfi ÙÔ˘ ·ӷÛÙ¿ÙË πÛ··Î›Ô˘ ∫ÔÌÓËÓÔ‡. Δ· ÈÛÙ¿ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Û˘ÁÎÚÔ‡ÛÙËÎ·Ó Ì ÙÔ˘˜ ·ӷÛٿ٘ ÎÔÓÙ¿ ÛÙË ¡›Î·È· (∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1057). ΔË Ì¿¯Ë ÛÙË ¡›Î·È· ΤډÈÛÂ Ô πÛ·¿ÎÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜, ¤¯ÔÓÙ·˜ ÙË Û˘Ó·›ÓÂÛË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï ∞′ ∫ËÚÔ˘Ï·Ú›Ô˘ Î·È ÙË Û˘ÁηٿıÂÛË ÙˆÓ Û˘ÁÎÏËÙÈÎÒÓ, ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙËÓ 1Ë ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ 1057, ÂÓÒ Ï›ÁÔ ÚÈÓ Ô ªÈ¯·‹Ï ›¯Â ÂÁηٷÏ›„ÂÈ Ù· ·Ó¿ÎÙÔÚ·. 45. πÛ·¿ÎÈÔ˜ ∞′ ∫ÔÌÓËÓfi˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1057-1059). °ÈÔ˜ ÙÔ˘ ·ÍȈ̷ÙÔ‡¯Ô˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ÔÌÓËÓÔ‡. ΔËÓ ·Ó·ÙÚÔÊ‹ ÙÔ˘ πÛ··Î›Ô˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ ·Ó¤Ï·‚Â Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ μ′. ªÔÚÊÒıËΠÛÙË ÌÔÓ‹ ™ÙÔ˘‰›Ô˘, fiÔ˘ Î·È ‰È‰¿¯ÙËΠÙËÓ ÔÏÂÌÈ΋ Ù¤¯ÓË. ∫·Ù¤Ï·‚ ·ÚÁfiÙÂÚ· ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˘ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ. ΔÔ 1057 Ì·˙› Ì ٷ ¿ÏÏ· ̤ÏË Ù˘ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋˜ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·Ù›·˜ ··›ÙËÛ ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ªÈ¯·‹Ï ™Δ′ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·Ó·Û˘ÁÎÚfiÙËÛË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ¯ˆÚ›˜ fï˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ·. ∏ ·ÚÓËÙÈ΋ ÛÙ¿ÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ÂÍÒıËÛ ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÂÏ›Ù, ÛÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· Ì ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ, ÛÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ ÙÔ˘ Î·È ÛÙËÓ ·ÓÙÈηٿÛÙ·Û‹ ÙÔ˘ ·fi ÙÔÓ πÛ·¿ÎÈÔ. ∏ ‚·ÚÈ¿ ÊÔÚÔÏÔÁ›· Ô˘ ¤‚·Ï Û fiϘ ÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ÔÌ¿‰Â˜ Î·È Ë ‰‹Ì¢ÛË Ù˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜ ÔÏÏÒÓ ÌÔÓ·ÛÙËÚÈÒÓ, ÂÓ¤ÚÁÂȘ ·Ó·Áη›Â˜ ÁÈ· ÙËÓ Â͇ÚÂÛË ÙˆÓ fiÚˆÓ ÁÈ· ÙË ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ·Ó·‰ÈÔÚÁ¿ÓˆÛË, ‰˘Û·Ú¤ÛÙËÛ·Ó Î·È ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È ÙÔ Ï·fi. ŸÙ·Ó Á‡ÚÈÛ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¤ÂÈÙ· ·fi ÌÈ· ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÛÙË μ·ÏηÓÈ΋, ‚Ú¤ıËΠ۠¤Ó· ¯ıÚÈÎfi ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ·Ó·ÁοÛÙËΠӷ ÂÁηٷÏ›„ÂÈ ÙÔ ıÚfiÓÔ (1059). ¶¤ı·Ó ÙÔ 1061. 46. Δ· ›ÛËÌ· Ú·ÎÙÈο Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ ÙÔ˘ 869/870 ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË ¯¿ıËηÓ. ™ÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ¯¿ıËÎ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘. ™ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÁÏÒÛÛ· ÛÒ˙ÂÙ·È ÌfiÓÔ ÂÚ›ÏË„Ë ÙÔ˘ ÎÂÈ̤ÓÔ˘ Î·È ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ Ë ÌÂÙ¿ÊÚ·ÛË ÙˆÓ Ú·ÎÙÈÎÒÓ Ô˘ ¤Î·ÓÂ Ô ‚È‚ÏÈÔıËοÚÈÔ˜ ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ú·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÙȘ ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘. √È ÂÚÁ·Û›Â˜ Ù˘ Û˘Ófi‰Ô˘ ·fi ÙËÓ ·Ú¯‹ ÚÔÛ¤ÎÚÔ˘Û·Ó ÛÙȘ ··ÈÙ‹ÛÂȘ ÙÔ˘ ¿·, ÁÈ·Ù› ÙÔ ·ÈÎfi ¤ÁÁÚ·ÊÔ ·Í›ˆÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈÛË ÙÔ˘ ·ÈÎÔ‡ ÚˆÙ›Ԣ, ·Ô‰Ô¯‹ Ù˘ ηٷ‰›Î˘ ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ Î·È ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ ÙÔ˘, ·Ô΋ڢÍË Ù˘ ηٷ‰›Î˘ ÙÔ˘ ¿· ¡ÈÎÔÏ¿Ô˘ Î·È ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë πÁÓ·Ù›Ô˘. ΔÂÏÈο, ¤ÂÈÙ· ·fi ÂÓÛÙ¿ÛÂȘ, ·ÓÙÈÚÚ‹ÛÂȘ Î·È ‰˘Û·Ú¤ÛÎÂȘ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÌÂÚÒÓ, Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ÙÔÓ ·Ó·ıÂÌ·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘, ÙËÓ Î·ı·›ÚÂÛË ÙˆÓ ÎÏËÚÈÎÒÓ Ô˘ ›¯Â ¯ÂÈÚÔÙÔÓ‹ÛÂÈ Î·È ÙÔÓ ·ÊÔÚÈÛÌfi ÙˆÓ Ô·‰ÒÓ ÙÔ˘, ÌÔÓ·¯ÒÓ Î·È Ï·˚ÎÒÓ. √ ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜ ‰È·‚ϤÂÈ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ÂÍ·¿ÙËÛ˘ ÙˆÓ ÈÂÚ·Ú¯ÒÓ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜ ·fi ÙÔ˘˜ ·ÈÎÔ‡˜ ÂÎÚÔÛÒÔ˘˜ Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙˆÓ Û˘ÓÙ·ÁÌ¤ÓˆÓ ÛÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÚÔÙ¿ÛˆÓ, ÔÈ Ôԛ˜ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÂÚ›ÏË„Ë ·˘ÙÒÓ Ô˘ ›¯·Ó Û˘ÓÙ·¯ı› ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ηÈ, Ì¿ÏÈÛÙ·, ‰ÂÓ ÂÚÈÏ¿Ì‚·Ó·Ó ÙÔ Â›Ì·¯Ô ı¤Ì· ÁÈ· Ù· ·Èο ÚˆÙ›·. øÛÙfiÛÔ, ·ÁÓÔ› fiÙÈ Ù· ›ÛËÌ· Ú·ÎÙÈο ¯¿ıËηÓ, ÂÓÒ Ë ÌÂÙ¿ÊÚ·Û‹ ÙÔ˘˜ ÛÙË Ï·ÙÈÓÈ΋ ‰Â›¯ÓÂÈ fiÙÈ ÙÔ ı¤Ì· ·˘Ùfi Û˘˙ËÙ‹ıËÎÂ, ·ÏÏ¿ ‰ÂÓ ¤ÁÈÓ ‰ÂÎÙfi. 47. √ ηÓÔÓÈÎfi˜ ıÂÛÌfi˜ Ù˘ ÂÓÙ·Ú¯›·˜ ÙˆÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ, ÛÙËÓ ÔÔ›· ÂÚÈÏ·Ì‚·ÓfiÙ·Ó ˆ˜ ÚÒÙÔ˜ ÛÙËÓ Ù¿ÍË Î·È Ô ·ÈÎfi˜ ıÚfiÓÔ˜, ·ÔÙ¤ÏÂÛ ÙÔ Û˘ÏÏÔÁÈÎfi Ù‡Ô ÙÔ˘ ¶ÚÒÙÔ˘ Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏÈ΋˜ √Úıfi‰Ô͢ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ™ÙÔÓ Î·ÓÔÓÈÎfi ·˘Ùfi ıÂÛÌfi ÔÈ
¤ÓÙ ·ÙÚȿگ˜ Û˘ÁÎÚÔÙÔ‡Ó ÙËÓ ·ÓÒÙ·ÙË ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ·Ú¯‹ ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›·, ÙÔ «ÂÓÙ·ÎfiÚ˘ÊÔÓ ÎÚ¿ÙÔ˜» Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜. ™‡Ìʈӷ Ì ÙËÓ Î·ÓÔÓÈ΋ ·˘Ù‹ ‰ÈÔÈÎËÙÈ΋ ·Ú¯‹, Ë ÔÔ›· ηÙÔ¯˘ÚÒıËΠ̠·ÔÊ¿ÛÂȘ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎÒÓ Û˘Ófi‰ˆÓ, ÌfiÓÔ ÔÈ ıÚfiÓÔÈ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ ÙÈÌ‹ıËÎ·Ó Ì ˘ÂÚ‰ÈÔÈÎËÙÈο ÚÂۂ›· ÙÈÌ‹˜, ·ÔÙÂÏÔ‡Ó Ù· ¤ÓÙ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ΤÓÙÚ· ÂÓfiÙËÙ·˜ Î·È ÎÔÈÓˆÓ›·˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÙÔÈÎÒÓ ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Ù˘ ÔÈÎÔ˘Ì¤Ó˘ ÛÙËÓ ÔÚı‹ ›ÛÙË Î·È ·Á¿Ë. √È ¤ÓÙ ·ÙÚȿگ˜ Â›Ó·È ›ÛÔÈ ÌÂٷ͇ ÙÔ˘˜ –¿·˜ ƒÒÌ˘, ·ÙÚȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜, ·ÙÚȿگ˘ ∞ÓÙÈԯ›·˜, ·ÙÚȿگ˘ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜, ·ÙÚȿگ˘ πÂÚÔÛÔχ̈Ӗ Î·È Ô Â›ÛÎÔÔ˜ ƒÒÌ˘ ·Ï¿ Â›Ó·È primus inter pares, fi¯È Û fiÏÔ ÙÔ ÛÒÌ· ÙˆÓ ÂÈÛÎfiˆÓ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ·ÏÏ¿ ÌfiÓÔ ÛÙËÓ Ù¿ÍË ÙˆÓ ¤ÓÙ ·ÙÚÈ·Ú¯ÒÓ. 48. ¶ÚÈÓ ÍÂÎÈÓ‹ÛÂÈ Ë Û‡ÓÔ‰Ô˜ Ó· ·Û¯ÔÏÂ›Ù·È Ì ÙÔ ı¤Ì· Ù˘ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋˜ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, Ô μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ÚÔÛ‰ÔÎÔ‡Û ӷ ÂÙ‡¯ÂÈ ÙË Û˘ÁηٿıÂÛË Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ Ù˘ ƒÒÌ˘ ÁÈ· ÌÈ· ·ÓÂÍ¿ÚÙËÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›·. ∞fi ÙËÓ ÚÒÙË Û˘Ó‰ڛ·ÛË ¤ÁÈÓ ʷÓÂÚfi fiÙÈ Ô ¿·˜ ‰ÂÓ ı· ¤ÙÚ ӷ Û˘Ì‚Â› οÙÈ Ù¤ÙÔÈÔ. ∞ÓÙ›ıÂÙ·, Ë ÚfiÙ·ÛË ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚÈÛÙ› οÔÈ· ·˘ÙÔÓÔÌ›· ÛÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ∂ÎÎÏËÛ›· Ì ·ÓÙ¿ÏÏ·ÁÌ· Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÂΛÓË Ù· ‰ÈηÈÒÌ·Ù· ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘ Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘ ‚ڋΠۇÌʈÓË ÙË ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ·ÓÙÈÚÔۈ›·, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙÔ ı¤Ì· Ó· Ù·ÎÙÔÔÈËı› Û ·˘Ù‹ ÙË ‚¿ÛË. √ ·ÙÚȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ¯ÂÈÚÔÙfiÓËÛ ·Ú¯È›ÛÎÔÔ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ÙÔÓ πˆÛ‹Ê, ηıÒ˜ Î·È ¤Ó·Ó ·ÚÈıÌfi ÂÈÛÎfiˆÓ. ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈ΋ ÁÈ· ÙȘ Û¯¤ÛÂȘ ÙˆÓ ‰‡Ô ∂ÎÎÏËÛÈÒÓ Â›Ó·È Ë ˘„ËÏ‹ ı¤ÛË (16Ë) ÙÔ˘ ·Ú¯ÈÂÈÛÎfiÔ˘ μÔ˘ÏÁ·Ú›·˜ ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÔÏÈÙÈÎÔÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ÈÂÚ·Ú¯›·. 49. √ πÁÓ¿ÙÈÔ˜ ¤ı·Ó ÛÙȘ 23 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘ 877 Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ÙÚÂȘ ̤Ú˜, ÛÙȘ 26 √ÎÙˆ‚Ú›Ô˘, Ô μ·Û›ÏÂÈÔ˜ ∞′ ·Ó·Î¿ÏÂÛ ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ. 50. ∞fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÏfiÁÔ˘˜ Ô˘ Ô ›‰ÈÔ˜ Ô ¶··ÚÚËÁfiÔ˘ÏÔ˜ ·Ó·Ê¤ÚÂÈ Û¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ·ÔηٿÛÙ·ÛË ÙÔ˘ ºˆÙ›Ô˘ ·fi ÙËÓ ·È΋ ∂ÎÎÏËÛ›·, ·˘Ùfi˜ Ô˘ Û˘Û¯ÂÙ›˙ÂÈ ÙËÓ ·ÏÏ·Á‹ ÛÙ¿Û˘ ÙÔ˘ ¿· πˆ¿ÓÓË ∏′ Ì ÙȘ ȤÛÂȘ ÙȘ Ôԛ˜ ‰¤¯ÔÓÙ·Ó ÔÈ ·ÈΤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ ·fi ÙÔ˘˜ ™·Ú·ÎËÓÔ‡˜ ‚Ú›ÛÎÂÙ·È Ì¿ÏÏÔÓ ÈÔ ÎÔÓÙ¿ ÛÙËÓ ·Ï‹ıÂÈ· ·fi fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ˘fiÏÔÈÔ˘˜. ¶ÚÔ˜ ›ÚÚˆÛË fiÏˆÓ ·˘ÙÒÓ ¤Ú¯ÂÙ·È ÂÈÛÙÔÏ‹ ÙÔ˘ ¿· ™ÙÂÊ¿ÓÔ˘ ∂′ ÙÔ˘ 885 ‹ ÙÔ˘ 886 ÚÔ˜ ÙÔÓ μ·Û›ÏÂÈÔ ∞′, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ۯ‰fiÓ ÂÎÏÈ·ÚÔ‡Û ÁÈ· ‚Ô‹ıÂÈ·: «¶·Ú·Î·ÏÒ ‰Â ÙÔ ¿ÁÈÔÓ ˘ÌÒÓ ÎÚ¿ÙÔ˜ ¯ÂϿӉȷ Â͈ÏÈṲ̂ӷ ÌÂÙ¿ ÙˆÓ ¯ÚÂÈÒÓ ·˘ÙÒÓ ÂÓÈ·˘ÛÈ·›ˆÓ ·fi ÌËÓfi˜ ∞ÚÈÏ›Ô˘ ¤ˆ˜ ™ÂÙÂÌ‚Ú›Ô˘ ·ÔÛÙ›ϷÈ, fiˆ˜ Ê˘Ï¿ÙÙˆÛÈ ÙËÓ ·Ú·ı¿Ï·ÛÛ·Ó ËÌÒÓ ·fi Ù˘ ÙˆÓ ∞Á·ÚËÓÒÓ ·Á¿ÓˆÓ ÂÎÔÚı‹Ûˆ˜». 51. ÿÛ¯˘Â ÙÔ ·ÌÂÙ¿ıÂÙÔ ÙˆÓ ÂÈÛÎfiˆÓ. 52. ∏ ÂÈÛÙÔÏ‹, fiˆ˜ ·Ó·Ê¤ÚıËΠ۠¿ÏÏÔ Û¯fiÏÈÔ, ‹Ù·Ó ȉȷ›ÙÂÚ· ‰Ô˘ÏÈ΋ ÚÔ˜ ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ·ÏÏ¿ ÚÔÛ·ıÔ‡Û ӷ ·Ê‹ÛÂÈ ˘ÔÓÔÔ‡ÌÂÓ· ÁÈ· ÙÔÓ ºÒÙÈÔ ÛÙ· ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·. 53. ∑ˆ‹ Ë ∑·Ô‡ÙÛ·ÈÓ·, ‰Â‡ÙÂÚË Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· §¤ÔÓÙ· ™Δ′ ÙÔ˘ ™ÔÊÔ‡ (886-912). √ §¤ÔÓÙ·˜ ÁÈ· Ó· Ó˘ÌÊ¢ı› ÙË ∑ˆ‹ ·Ó¿ÁηÛ ÙËÓ ÚÒÙË ÙÔ˘ Û‡˙˘ÁÔ, ÙË £ÂÔÊ·ÓÒ, Ó· ηٷʇÁÂÈ Û ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ, ·Ú¿ ÙȘ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, μ·ÛÈÏ›Ԣ ∞′. √ ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ª˘ÛÙÈÎfi˜ ·ÓÙ¤‰Ú·Û ÛÙËÓ Ù¤ÏÂÛË ÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘, ·ÏÏ¿ ÙÂÏÈο ¤ÁÈÓ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ Ù˘ £ÂÔÊ·ÓÒ˜ (897). ŸÌˆ˜,
™∏ª∂πø™∂π™
¤ÂÈÙ· ·fi ‰‡Ô ¯ÚfiÓÈ· Ë ∑ˆ‹ ¤ı·Ó ¯ˆÚ›˜ Ó· ·ÔÎÙ‹ÛÂÈ ·È‰È¿ Ì ÙÔÓ §¤ÔÓÙ·. 54. ∑ˆ‹ Ë ∫·Ú‚Ô˘ÓÔ„›Ó·, ٤ٷÚÙË Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ· ™Δ′ ÙÔ˘ ™ÔÊÔ‡. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ Ù˘ ÙÚ›Ù˘ Û˘˙‡ÁÔ˘ ÙÔ˘, ∂˘‰ÔΛ·˜, Ô §¤ÔÓÙ·˜ ›¯Â Û¯¤ÛÂȘ Ì ÙË ∑ˆ‹, Ì ÙËÓ ÔÔ›· ·¤ÎÙËÛ ÙÔ 901 ÁÈÔ, ÙÔ ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑′ ÙÔÓ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ (912-959). ∏ ∂ÎÎÏËÛ›· ·ÚÓ‹ıËΠӷ ÓÔÌÈÌÔÔÈ‹ÛÂÈ ÙÔ ‰ÂÛÌfi ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ÁÈ·Ù› Ô Ù¤Ù·ÚÙÔ˜ Á¿ÌÔ˜ ··ÁÔÚ¢fiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ∫·ÓÔÓÈ΋ ¶·Ú¿‰ÔÛË. ∞ÚÓ‹ıËΠ̿ÏÈÛÙ· Ô ·ÙÚȿگ˘ Ó· ‚·Ù›ÛÂÈ Î·È ÙÔ ÁÈÔ ÙÔ˘ §¤ÔÓÙ·. ΔÂÏÈο, ÁÈ· Ó· ÌË Ì›ÓÂÈ Ô ıÚfiÓÔ˜ ¯ˆÚ›˜ ‰È¿‰Ô¯Ô, ÙÔÓ ‚¿ÙÈÛÂ, Ì ÙÔÓ fiÚÔ Ó· ·ÔÌ·ÎÚ˘Óı› Ë ∑ˆ‹ ·fi ÙÔ ·Ï¿ÙÈ (906). ™ÙËÓ ·Ú¯‹ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ù‹ÚËÛ ÙÔÓ fiÚÔ, ÁÚ‹ÁÔÚ· fï˜ ·ӤÊÂÚ ÙË ∑ˆ‹, ÙËÓ ÔÔ›· Î·È ·ÓÙÚ‡ÙËΠ̤۷ ÛÙÔ ·Ï¿ÙÈ. ΔÔ Á¿ÌÔ Ù¤ÏÂÛÂ Ô ÈÂÚ¤·˜ £ˆÌ¿˜, ·ÊÔ‡ fï˜ ÙÔÓ ÂÍ·Ó¿ÁηÛÂ Ô §¤ÔÓÙ·˜. √ ·ÙÚȿگ˘ ¡ÈÎfiÏ·Ô˜ ¤‚·Ï ÛÔ‚·Ú¿ ÂÈÙ›ÌÈ· ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, Ì ÈÔ ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ÙËÓ ·ÎÔÈÓˆÓËÛ›·. √ §¤ÔÓÙ·˜, ·ÊÔ‡ ηÙfiÚıˆÛ ӷ ÚÔÛÂÙ·ÈÚÈÛÙ› ÙÔÓ ¿·, ÁÈ· Ó· ·Ú·Î¿Ì„ÂÈ ÙËÓ ¿ÚÓËÛË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë, ηٿÊÂÚ ÙÂÏÈο Ó· ÙÔÓ ÂÍÔÚ›ÛÂÈ Î·È Ó· ÙÔÓ ·ÓÙÈηٷÛÙ‹ÛÂÈ Ì ÙÔÓ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Úfiı˘ÌÔ Ó· ·Ó·ÁÓˆÚ›ÛÂÈ ÙÔ Á¿ÌÔ, ∂˘ı‡ÌÈÔ (907). øÛÙfiÛÔ, Ô §¤ÔÓÙ·˜ Ï›ÁÔ ÚÈÓ ·fi ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ ·Ôη٤ÛÙËÛ ÙÔÓ ¡ÈÎfiÏ·Ô ÛÙÔÓ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎfi ıÚfiÓÔ Î·È ÙÔ˘ ·Ó¤ıÂÛ ÙËÓ ÂÈÙÚÔ›· ÙÔ˘ ·Ó‹ÏÈÎÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘. ŸÙ·Ó ¤ı·ÓÂ Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ (912), Ô ·‰ÂÏÊfi˜ ÙÔ˘ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ·ÔÌ¿ÎÚ˘Ó ÙË ∑ˆ‹ ·fi ÙÔ ·Ï¿ÙÈ, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ ÂfiÌÂÓÔ ¯ÚfiÓÔ ¤ı·ÓÂ Î·È ·˘Ùfi˜ Î·È Ë ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·, ¤ÂÈÙ· ·fi ··›ÙËÛË ÙÔ˘ ·Ó‹ÏÈÎÔ˘ ÁÈÔ˘ Ù˘, ¤ÛÙÚ„Â. √ ·Ó›Û¯˘ÚÔ˜ fï˜ ƒˆÌ·Ófi˜ Ô §ÂηËÓfi˜, Ô ÔÔ›Ô˜ ·Ó·ÎËÚ‡¯ıËÎÂ Û˘Ì‚·ÛÈϤ·˜, ÂÍfiÚÈÛ ÙË ∑ˆ‹ (919) Û ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ, fiÔ˘ Î·È ÙÂÏÈο ¤ı·ÓÂ. 55. ø˜ ‰ËÌfiÛÈ· ‰‹ÏˆÛË ÌÂÙ·ÓÔ›·˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÂÚÌËÓ‡ÙËΠÙÔ „ËÊȉˆÙfi ÛÙÔ ˘¤Úı˘ÚÔ ÙˆÓ ‚·ÛÈÏÈÎÒÓ ˘ÏÒÓ Ù˘ ∞Á›·˜ ™ÔÊ›·˜, ÙÔ ÔÔ›Ô ·ÔηχÊıËΠÌÂÙ¿ ÙÔÓ Î·ı·ÚÈÛÌfi ÙÔ˘ ·fi Ù· ÂȯڛÛÌ·Ù· Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘ ªˆ¿ÌÂı μ′ Î·È ÙˆÓ ‰È·‰fi¯ˆÓ ÙÔ˘. ™ÙÔ „ËÊȉˆÙfi ÂÈÎÔÓ›˙ÂÙ·È ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ì ›ÛËÌË ÛÙÔÏ‹, ÁÔÓ·ÙÈÛÙfi˜, Ì ·ÏˆÌ¤Ó· Ù· ¯¤ÚÈ· ÛÙÔÓ ¤ÓıÚÔÓÔ ÃÚÈÛÙfi Ó· ‰¤ÂÙ·È ÙË ı›· Û˘Á¯ÒÚËÛË, ‰ËÏÒÓÔÓÙ·˜ Û˘Á¯ÚfiÓˆ˜ ÙË ÌÂٷ̤ÏÂÈ¿ ÙÔ˘. ∏ ÊÚ¿ÛË ÛÙËÓ ·ÓÔȯً ÛÂÏ›‰· ÙÔ˘ ∂˘·ÁÁÂÏ›Ô˘ Ô˘ ÎÚ·Ù¿ Ô ÃÚÈÛÙfi˜ –«ÂÈÚ‹ÓË ˘Ì›ÓØ ÂÁÒ ÂÈÌ› ÙÔ Êˆ˜ ÙÔ˘ ÎfiÛÌÔ˘»– ÂÓÈÛ¯‡ÂÈ ÙËÓ ÂÚÌËÓ›· fiÙÈ ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ·ÓËÁ˘ÚÈ΋ ‰‹ÏˆÛË ÙÔ˘ ·ÙÚÈ·Ú¯ÈÎÔ‡ ıÚÈ¿Ì‚Ô˘ ¤Ó·ÓÙÈ ÙÔ˘ Ù·ÂÈӈ̤ÓÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ∞˘Ù‹ Ë ÂÚÌËÓ›· ÂÈÙÚ¤ÂÈ ÙËÓ Ù·‡ÙÈÛË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ì ÙÔÓ §¤ÔÓÙ· ™Δ′ Î·È ÙËÓ ·Ó¿ÏË„Ë Ù˘ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·˜ ÁÈ· ÙËÓ Î·Ù·Û΢‹ ÙÔ˘ „ËÊȉˆÙÔ‡ ·fi ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ¡ÈÎfiÏ·Ô ÙÔÓ ª˘ÛÙÈÎfi. 56. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∑′ Ô ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (913-959). °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 905 Î·È ‹Ù·Ó ·fi ÙÔ 908 Û˘Ó·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘, §¤ÔÓÙ· ™Δ′ ÙÔ˘ ™ÔÊÔ‡. ∞Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ 913, ÂÓÒ ÙËÓ ·ÓÙÈ‚·ÛÈÏ›· ·ÛÎÔ‡Û ÂÈÙÚÔ‹ ·ÔÙÂÏÔ‡ÌÂÓË ·fi ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ ∑ˆ‹, ÙÔÓ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ¡ÈÎfiÏ·Ô ∞′, ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ ™Ù¤Ê·ÓÔ Î·È ÙÔ Ì¿ÁÈÛÙÚÔ πˆ¿ÓÓË. §fiÁÈÔ˜ Î·È ÛËÌ·ÓÙÈÎfi˜ Û˘ÁÁڷʤ·˜, Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ·¤ÎÙËÛÂ Û˘Ì‚·ÛÈϤ· ÙÔ 920 ÙÔÓ ÂıÂÚfi ÙÔ˘, ƒˆÌ·Ófi ÙÔÓ §ÂηËÓfi. ∫˘‚¤ÚÓËÛ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ÌÂÙ¿ ÙÔ 944 ¤ˆ˜ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi ÙÔ˘ ÙÔ 959. À‹ÚÍ ÂÈÛËÁËÙ‹˜ Ù˘ Û˘ÁÁÚ·ÊÈ΋˜ ·ÓÙ›-
Ï˄˘ ÙÔ˘ ÂÁ΢ÎÏԷȉÈÛÌÔ‡ Î·È Î‡ÚÈÔ˜ ÂÎÊÚ·ÛÙ‹˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·ÓıÚˆÈÛÌÔ‡. ÿÚË ÛÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȤ˜ ÙÔ˘ ‰È·ÛÒıËΠÌÂÁ¿ÏÔ˜ ·ÚÈıÌfi˜ ÎÂÈ̤ӈÓ. ∞ÍÈfiÏÔÁÔ Â›Ó·È Â›Û˘ Î·È ÙÔ Û˘ÁÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ¤ÚÁÔ: ¶ÂÚ› μ·ÛÈÏ›Ԣ Δ¿Íˆ˜, ¶ÂÚ› £ÂÌ¿ÙˆÓ, ∂ÎÏÔÁ·›, °ÂˆÔÓÈο Î.¿. 57. ∞ϤͷӉÚÔ˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (912-913). ΔÚ›ÙÔ˜ ÁÈÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· μ·ÛÈÏ›Ԣ ∞′, Û˘Ó·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÛÙËÓ ·Ú¯‹ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· ÙÔ˘ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘, §¤ÔÓÙ· ™Δ′. ΔÔ 912, ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ ÙÔ˘, ‚·Û›Ï¢Û ̷˙› Ì ÙÔÓ ·ÓÈ„Èfi ÙÔ˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑′. Èڛ˜ ηӤӷ ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· Ù· ‰ËÌfiÛÈ· Ú¿ÁÌ·Ù· Î·È Ì ȉȷ›ÙÂÚË ÚÔÙ›ÌËÛË ÛÙȘ ‰È·ÛΉ¿ÛÂȘ, Ë Û‡ÓÙÔÌË ‚·ÛÈÏ›· ÙÔ˘ ÛËÌ·‰Â‡ıËΠ·fi Û˘Ó¯‹ Ï¿ıË Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜. 58. ƒˆÌ·Ófi˜ ∞′ Ô §ÂηËÓfi˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (920-944). °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 870, ÔÈ ÁÔÓ›˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó ∞Ṳ́ÓÈÔÈ, ›¯·Ó Ù·ÂÈÓ‹ ηٷÁˆÁ‹ Î·È ÙËÓ ÚÔÛˆÓ˘Ì›· §ÂηËÓfi˜ ‹ §·Î·ËÓfi˜ ÙËÓ ¤Ï·‚ Èı·Ófiٷٷ ·fi ÙÔÓ ÙfiÔ Î·Ù·ÁˆÁ‹˜ ÙÔ˘, ÙË §·Î¿Ë ‹ §ÂÎ¿Ë Ù˘ ªÂÏÈÙËÓ‹˜. ¢ÈÂÙ¤ÏÂÛÂ Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∑′ ÙÔ˘ ¶ÔÚÊ˘ÚÔÁ¤ÓÓËÙÔ˘, Ô˘ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙËÓ ÎfiÚË ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ÙÔ˘ ·ÔÓÂÌËı› Ô Ù›ÙÏÔ˜ ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÂÔ¿ÙÔÚ·. ΔÔ 920 ÛÙ¤ÊıËÎÂ Û˘Ó·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ∑′ Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÛÙÂ„Â Û˘Ó·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ÙÔ ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚÔ ÁÈÔ ÙÔ˘, ÃÚÈÛÙfiÊÔÚÔ (921), Î·È Û˘Ì‚·ÛÈÏ›˜ ÙÔ˘˜ ¿ÏÏÔ˘˜ ‰‡Ô ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘. ∂Âȉ‹ ‰È¤ıÂÙ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ Î·È ÔÏÈÙÈΤ˜ ÈηÓfiÙËÙ˜, ·ÏÏ¿ Î·È ˘¤ÚÌÂÙÚË ÊÈÏÔ‰ÔÍ›·, ηÙfiÚıˆÛ Û ۇÓÙÔÌÔ ¯ÚÔÓÈÎfi ‰È¿ÛÙËÌ· Ó· Û˘ÁÎÂÓÙÚÒÛÂÈ fiÏË ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Î·È ·Ú·Ì¤ÚÈÛ ÙÔ Ó·Úfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ, Ô˘ ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠÛÙȘ ÓÂ˘Ì·ÙÈΤ˜ ÙÔ˘ ÂÓ·Û¯ÔÏ‹ÛÂȘ. ∞˘Ù‹ ÙÔ˘ Ë Ù·ÎÙÈ΋ ˘‹ÚÍ ·ÈÙ›· ÁÈ· ÔÏϤ˜ Û˘ÓˆÌÔۛ˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘, ÙȘ Ôԛ˜ ηٿÊÂÚ ӷ ÂÍÔ˘‰ÂÙÂÚÒÛÂÈ. √ ÛËÌ·ÓÙÈÎfiÙÂÚÔ˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ Ô˘ ÎÏ‹ıËΠӷ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ ÛÙÔÓ Â͈ÙÂÚÈÎfi ÙÔ̤· Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ‹Ù·Ó Ô ÈÛ¯˘Úfi˜ μÔ‡ÏÁ·ÚÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ™˘ÌÂÒÓ Î·È ÔÈ ÂÂÎÙ·ÙÈΤ˜ ‚Ϥ„ÂȘ ÙÔ˘. √ ™˘ÌÂÒÓ ·fi ÙÔ 913 ¤Î·Ó ÂȉÚÔ̤˜ Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙË μ·ÏηÓÈ΋. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ¤ÛÙÚ„ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ¿ÏÏÔ˘˜ Ï·Ô‡˜, ÙÔ˘˜ √‡ÁÁÚÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔ˘˜, ÙÔ˘˜ ƒˆ˜ Î·È ÙÔ˘˜ ∞Ï·ÓÔ‡˜, ÁÈ· Ó· ÙÔÓ ·ÓÙÈÌÂÙˆ›ÛÂÈ. √ ™˘ÌÂÒÓ Î·Ù¤Ï·‚ ÙËÓ ∞‰ÚÈ·ÓÔ‡ÔÏË ÙÔ 923 Î·È ÙÔ 924 ¤Ú·Û ¤Íˆ ·fi ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ΔÔ 927 Ô ı¿Ó·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ™˘ÌÂÒÓ ·¿ÏÏ·Í ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ·fi ÙÔ ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈÎfi ΛӉ˘ÓÔ, ·ÊÔ‡ Ô ‰È¿‰Ô¯fi˜ ÙÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˜ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ÔÏÈÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛ˘ Ì ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ΔÔ 934 Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ πˆ¿ÓÓ˘ ∫Ô˘ÚÎÔ‡·˜ η٤Ϸ‚ ÙË ªÂÏÈÙËÓ‹ Î·È ÙÔ 943 ÙËÓ Œ‰ÂÛÛ·. ∞fi ÙÔ 941 ¤Ó·˜ Ó¤Ô˜ ΛӉ˘ÓÔ˜ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ÔÈ ƒˆ˜, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Âȯ›ÚËÛ·Ó Ó· ηٷϿ‚Ô˘Ó ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. √ ƒˆÌ·Ófi˜ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ÂÈÙ˘¯›· Î·È ÙÔ˘˜ ÂΉ›ˆÍÂ. ∂ӉȷʤÚÔÓ ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÈ Ë ÊÈÏÔÏ·˚΋ ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ÙÔ̤·. ªÂ ÙË ¡Â·Ú¿ ¶ÂÚ› ¶ÚÔÙÈÌ‹Ûˆ˜ (922) Âȉ›ˆÍ ӷ ·Ì‚χÓÂÈ ÙÔ ¯¿ÛÌ· Ô˘ ˘‹Ú¯Â ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜ Î·È ÙȘ ηÙÒÙÂÚ˜ Ù¿ÍÂȘ. ™˘ÁÎÂÎÚÈ̤ӷ, ηıÔÚÈ˙fiÙ·Ó fiÙÈ ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ÒÏËÛ˘ ÂÓfi˜ ÎÙ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔÓ ÚÒÙÔ ÏfiÁÔ Â›¯·Ó ÔÈ Á›ÙÔÓ˜ Î·È ÔÈ Û˘ÁÁÂÓ›˜ ÙÔ˘ ˆÏËÙ‹ Î·È ÛÙËÓ ÂÚ›ÙˆÛË ·‰˘Ó·Ì›·˜ ÙÔ˘˜ ÙfiÙÂ Î·È ÌfiÓÔ ÌÔÚÔ‡Û οÔÈÔ˜ ÏÔ‡ÛÈÔ˜ Ó· ÙÔ ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ. ™Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈο Û‡ÓÔÚ· ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÙÔ ıÚËÛ΢ÙÈÎÔÎÔÈÓˆÓÈÎfi ΛÓËÌ· ÙˆÓ μÔÁƠ̂ψÓ, ÙÔ˘
[251]
ÔÔ›Ô˘ Ë ÂͿψÛË ÂÚÈÔÚ›ÛÙËΠ̠ÂÈÙ˘¯›· ·fi ÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi. ¶·Ú¿ ÙËÓ ÂÈÙ˘¯Ë̤ÓË ÔÏÈÙÈ΋ ÙÔ˘, ÙÔ 944 Û˘ÓˆÌfiÙËÛ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ ÔÈ ‰‡Ô ÁÈÔÈ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ ÂÍfiÚÈÛ·Ó ÛÙÔ ÓËÛ› ¶ÚÒÙË. ¶¤ı·Ó ÛÙËÓ ÂÍÔÚ›· ÙÔ 948, ÂÓÒ ·fi ÙÔ 945 ÔÈ ‰‡Ô Û˘ÓˆÌfiÙ˜ ÂΉÈÒ¯ıËÎ·Ó ·fi ÙÔÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ ∑,′ Ô˘ ·Ó¤Ï·‚ ÌfiÓÔ˜ ÙÔ˘ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›·. 59. ¶·Ú¿ ÙËÓ ¤Î‰ÔÛË ÙÔ˘ ΔfiÌÔ˘ Ù˘ ∂ÓÒÛˆ˜, ˘‹ÚÍ·Ó ·ÓÙÈÊÚÔÓÔ‡ÓÙ˜ ÁÈ· ÔÚÈṲ̂Ó˜ ·ÎfiÌË ‰ÂηÂٛ˜. √ ΔfiÌÔ˜ ¤ÁÈÓ ÔÚÈÛÙÈο ·Ô‰ÂÎÙfi˜ ÙÔ 995 Ì ‚·ÛÈÏÈ΋ ÚˆÙÔ‚Ô˘Ï›·. ™ÙËÓ Î·ÙËÁÔÚËÌ·ÙÈ΋ ·fiÚÚÈ„Ë ·fi ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È ÙËÓ ÔÏÈÙ›· ÙÔ˘ ٤ٷÚÙÔ˘ Á¿ÌÔ˘ Â›Ó·È Ê·ÓÂÚ‹ Î·È Ë ·Ô‰ÔÎÈÌ·Û›· ÙÔ˘ ‚·ÛÈÏÈÎÔ‡ Á¿ÌÔ˘ ·fi ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÚÔ‹ÏıÂ Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ∑′. ∞˘Ùfi ÙÔ ÁÂÁÔÓfi˜ ÚÔοÏÂÛ ÙËÓ ËıÈ΋ Ì›ˆÛË ÙÔ˘ Û˘Ó¯ÈÛÙ‹ Ù˘ ÓfiÌÈÌ˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÚÔ˜ fiÊÂÏÔ˜ ÂÎ ÚÒÙ˘ fi„ˆ˜ Ù˘ ·Ú¿ÏÏËÏ˘ ‰˘Ó·ÛÙ›·˜ ÙˆÓ §ÂηËÓÒÓ. 60. √ £ÂÔʇϷÎÙÔ˜ ·Ó¤Ï·‚ ٷ ˘„ËÏ¿ ηı‹ÎÔÓÙ¿ ÙÔ˘ Û ËÏÈΛ· 19 ÂÙÒÓ. ÿÚË ÛÙË ‚·ÛÈÏÈ΋ ·Ú¤Ì‚·ÛË Ô Ó·Úfi˜ ·Ú¤ÌÂÈÓ ·ÙÚȿگ˘ Î·È ·Û¯ÔÏÔ‡ÓÙ·Ó ÏÈÁfiÙÂÚÔ Ì ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È Ôχ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Ì ÙÔ Î˘Ó‹ÁÈ Î·È Ù· ¿ÏÔÁ·. ÕÏψÛÙÂ, ·˘Ùfi ÙÔ˘ ÙÔ ¿ıÔ˜ ÙÔÓ Ô‰‹ÁËÛ ÛÙÔ ı¿Ó·ÙÔ. ™ÎÔÙÒıËΠÛÙȘ 27 ºÂ‚ÚÔ˘·Ú›Ô˘ 956, fiÙ·Ó Î¿Ï·˙ ÔÚÌËÙÈο ÛÙ· ı·Ï¿ÛÛÈ· Ù›¯Ë Ù˘ μ·ÛÈÏÂ‡Ô˘Û·˜. 61. ¶ÚfiÎÂÈÙ·È ÁÈ· ÙÔÓ Î·Ú‰ÈÓ¿ÏÈÔ √˘Ì‚¤ÚÙÔ da Silva Candida de Mourmoiers, Ô˘ ¤‰ÂÈÍ ÌÈ· ·Ó·ÈÙÈÔÏfiÁËÙË ·‰È·ÏÏ·Í›· ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Ù˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏ˘. 62. √ÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ¤ÙÛÈ ·fi ÙÔÓ ·Ú¯ËÁ¤ÙË ÙÔ˘˜, ™›ÌˆÓ· ÙÔÓ ª¿ÁÔ. √ ™›ÌˆÓ·˜ ηٷÁfiÙ·Ó ·fi ÙË ™·Ì¿ÚÂÈ· Î·È ‹Ù·Ó Û‡Á¯ÚÔÓÔ˜ ÙÔ˘ ÃÚÈÛÙÔ‡. ∞ÊÔ‡ ¤ÁÈÓ ¯ÚÈÛÙÈ·Ófi˜, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ÂÍ·ÁÔÚ¿ÛÂÈ Ì ¯Ú‹Ì·Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ·ÔÛÙfiÏÔ˘˜ ÙË ¯¿ÚË Ù˘ ›ÎÏËÛ˘ ÙÔ˘ ∞Á›Ô˘ ¶Ó‡̷ÙÔ˜ Î·È Ù˘ ÂÈÙ¤ÏÂÛ˘ ı·˘Ì¿ÙˆÓ, ÈÛÙ‡ÔÓÙ·˜ fiÙÈ ÂÚfiÎÂÈÙÔ ÁÈ· Ì·ÁÈ΋ ̤ıÔ‰Ô. ∂ΉÈÒ¯ıËΠÁÈ’ ·˘Ù¤˜ ÙÔ˘ ÙȘ ·fi„ÂȘ ·fi ÙËÓ ∂ÎÎÏËÛ›· Î·È ›‰Ú˘ÛÂ, ηٿ ÙËÓ ·Ú¿‰ÔÛË, ÙËÓ ÚÒÙË ·›ÚÂÛË. ªÂÙ¤‚Ë ÛÙË ƒÒÌË, ¤Ê˘Á fï˜ ·fi ÂΛ ·fi ÙÔ Êfi‚Ô Ù˘ ¿ÊÈ͢ ÙÔ˘ ·ÔÛÙfiÏÔ˘ ¶¤ÙÚÔ˘. 63. √ÓÔÌ¿ÛÙËÎ·Ó ¤ÙÛÈ ·fi ÙÔÓ √˘·ÏÂÓÙ›ÓÔ ‹ μ·ÏÂÓÙ›ÓÔ, ·ÈÚÂÛÈ¿Ú¯Ë ·fi ÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, Ô˘ ¤‰Ú·Û ÙÔ 2Ô ·ÈÒÓ·. ∞˘Ùfi˜ ÂÈÛΤÊıËΠÙË ƒÒÌË Î·È ‰›‰·Í ÙȘ ·Ú¯¤˜ ÌÈ·˜ ÁÓˆÛÙÈ΋˜ ·›ÚÂÛ˘, Ë ÔÔ›·, ÂÂȉ‹ ‹Ù·Ó ÔχÏÔÎË, ÁÚ‹ÁÔÚ· ÂͤÏÂÈ„Â. 64. ÕÚÂÈÔ˜ – ∞ÚÂÈ·ÓÈÛÌfi˜. √ ÕÚÂÈÔ˜, ¤Ó·˜ ÈÂÚ¤·˜ ·fi ÙËÓ ∞ÏÂÍ¿Ó‰ÚÂÈ·, ΋ڢÍ ÛÙÔ ÚÒÙÔ Ù¤Ù·ÚÙÔ ÙÔ˘ 4Ô˘ ·ÈÒÓ· fiÙÈ ‰ÂÓ Â›Ó·È ‰˘Ó·ÙfiÓ Ó· ·Ô‰›‰ÂÈ Î·Ó›˜ ÛÙÔÓ ¶·Ù¤Ú· Î·È ÛÙÔÓ ÀÈfi ÙËÓ ›‰È· Ô˘Û›·, ÙÔÓ ›‰ÈÔ ‚·ıÌfi ıÂfiÙËÙ·˜. √˘ÛÈ·ÛÙÈο, ηٿ ÙÔÓ ÕÚÂÈÔ, Ô ÃÚÈÛÙfi˜ ηÙ›¯Â ÙË «‰Â‡ÙÂÚË ı¤ÛË» ÛÙËÓ ∞Á›· ΔÚÈ¿‰·. ∏ ¿Ô„Ë ·˘Ù‹ Â›Ó·È Ë ÙÈÌ‹ Ô˘ ÏËÚÒıËΠÁÈ· ÙË «Û˘ÌÌ·¯›·» ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Ì ÙËÓ ÂÏÏËÓÈ΋ ÊÈÏÔÛÔÊ›·. √ ›ÛÎÔÔ˜ ∞ÏÂÍ·Ó‰Ú›·˜ ∞ϤͷӉÚÔ˜ ÙÔÓ ·ÊfiÚÈÛÂ, ·ÏÏ¿ Ë ‰È·Ì¿¯Ë ·Ó·˙ˆ˘ÚÒıËÎÂ, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ë ÚˆÌ·˚΋ ÔÈÎÔ˘Ì¤ÓË Ó· ‰È·ÈÚÂı› Û ‰‡Ô ÛÙÚ·Ùfi‰· ÁÈ· ¤Ó· ı¤Ì· ηı·Ú¿ ıÚËÛ΢ÙÈ΋˜ ÌÂÙ·Ê˘ÛÈ΋˜. ™ÙËÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈ΋ Û‡ÓÔ‰Ô Ù˘ ¡›Î·È·˜ (325) Ô ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¤‚·ÏÂ, Û·Ó Ó· ‹Ù·Ó ›ÛÎÔÔ˜, ÙË Û˘Ó·ÈÓÂÙÈ΋ ÊfiÚÌÔ˘Ï· ÙÔ˘ «ÔÌÔÔ˘Û›Ô˘», ÌÈ· ¿Ô„Ë ··Ú¿‰ÂÎÙË ÁÈ· ÙË ÊÈÏÔÛÔÊÈ΋ Û˘Ó›‰ËÛË Ù˘ ∞Ó·ÙÔÏ‹˜. ∏ ‰È·Ì¿¯Ë Û˘Ó¯›ÛÙËΠ̠‰È·ÚΛ˜ ‰È·Î˘Ì¿ÓÛÂȘ ÁÈ· fiÏÔ Û¯Â‰fiÓ ÙÔÓ 4Ô ·ÈÒÓ·.
[252]
π™Δ√ƒπ∞ Δ√À ∂§§∏¡π∫√À ∂£¡√À™
∂ΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹, Ì ÙËÓ ÂÌÊ¿ÓÈÛË ‰‡Ô ÛÔ˘‰·›ˆÓ ıÂÔÏfiÁˆÓ ·fi ÙËÓ ∫··‰ÔΛ·, ÙÔ˘ °ÚËÁÔÚ›Ô˘ ¡·˙È·Ó˙ËÓÔ‡ Î·È ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ ·fi ÙËÓ ∫·ÈÛ¿ÚÂÈ·, ·ÓıÚÒˆÓ Ì ÎÏ·ÛÈ΋ ·È‰Â›·, ηıÈÂÚÒıËΠÌÈ· Ó¤· ÌÔÚÊ‹ ÔÚıÔ‰ÔÍ›·˜. ¢¤¯ÔÓÙ·Ó fiÙÈ Ë ıÂfiÙËÙ· ·ÔÙÂÏÂ›Ù·È ·fi Ì›· Ô˘Û›·, ·ÏÏ¿ ‰È¤ÎÚÈÓ·Ó Û ·˘Ù‹Ó ÙÚÂȘ ˘ÔÛÙ¿ÛÂȘ. ªÂ ·˘Ù‹ ÙË ‰È·Ù‡ˆÛË ¤‰ˆÛ·Ó ÙË ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÛÙÔ˘˜ ÌÂÙÚÈÔ·ı›˜ ·ÚÂÈ·ÓÔ‡˜ Ó· ÂÈÛÙÚ¤„Ô˘Ó ÛÙÔ˘˜ ÎfiÏÔ˘˜ Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜, ·ÏÏ¿ Î·È Ì ٷ Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù¿ ÙÔ˘˜ Ó· Û˘Ì‚È‚¿ÛÔ˘Ó ÙÔÓ ÂÏÏËÓÈÛÌfi Î·È ÙÔ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi. ªÂ ÙË Û‡ÓÔ‰Ô ÙÔ˘ 381, Ô˘ Û˘ÁÎÏ‹ıËΠ̠ڈÙÔ‚Ô˘Ï›· ÙÔ˘ ªÂÁ¿ÏÔ˘ £ÂÔ‰ÔÛ›Ô˘, Ô ·ÚÂÈ·ÓÈÛÌfi˜, ·Ô‰ÈˆÁ̤ÓÔ˜ ·fi ÙËÓ ÂÏÏËÓÔڈ̷˚΋ ÎÔÈÓˆÓ›·, ¤ÁÈÓ ÛÙÔ ÂÍ‹˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌfi˜ ÁÈ· ÙÔ˘˜ °ÂÚÌ·ÓÔ‡˜ ‚·Ú‚¿ÚÔ˘˜. 65. ¢ÔÓ·ÙÈÛÌfi˜. ∞›ÚÂÛË Ì ·ÚÈÔ ÂÎÊÚ·ÛÙ‹ Ù˘ ÙÔÓ Â›ÛÎÔÔ Ù˘ ‚ÔÚÂÈÔ‰˘ÙÈ΋˜ ∞ÊÚÈ΋˜, ¢ÔÓ¿ÙÔ. √È ‰ÔÓ·ÙÈÛÙ¤˜, Û¯ÈÛÌ·ÙÈÎÔ›, ıˆÚÔ‡Û·Ó ÙÔ˘˜ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÌfiÓÔ˘˜ Ú·ÁÌ·ÙÈÎÔ‡˜ ÎÏËÚÔÓfiÌÔ˘˜ Ù˘ ÁÓ‹ÛÈ·˜ ·ÔÛÙÔÏÈ΋˜ ›ÛÙ˘, ÂÓÒ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈ¿ÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·ÔηÏÔ‡Û·Ó ÌË Î·ı·ÚÔ‡˜ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ‡˜. ¢ÂÓ ·Ó·ÁÓÒÚÈ˙·Ó Ô‡Ù ٷ ÙÂÏÔ‡ÌÂÓ· ·fi ÙÔ˘˜ ÔÚıÔ‰fiÍÔ˘˜ Ì˘ÛÙ‹ÚÈ· Ô‡ÙÂ Î·È ÙÔ ‰Èη›ˆÌ· ÛÙËÓ ÎÚ·ÙÈ΋ ÂÍÔ˘Û›· Ó· ÂÂÌ‚·›ÓÂÈ ÛÙ· ıÚËÛ΢ÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·. ∑ËÙÔ‡Û·Ó ·fi ÙÔ˘˜ Ô·‰Ô‡˜ ÙÔ˘˜ ÙËÓ ·fiÏ˘ÙË ÚÔۋψÛË ÛÙË ıÚËÛΛ·, ·‰È·ÊÔÚÒÓÙ·˜ ÁÈ· οı ‰›ˆÍË Î·È Ì·ÚÙ‡ÚÈÔ. À¤ÛÙËÛ·Ó ‰ÈˆÁÌÔ‡˜ ·fi ÙÔ ªÂÁ¿ÏÔ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ Î·È ÙÔÓ √ÓÒÚÈÔ. Δ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ˘ÔÏ›ÌÌ·Ù· Ù˘ ·›ÚÂÛ˘ ÂÍ·Ï›ÊıËÎ·Ó ·fi ÙÔ˘˜ ÕÚ·‚˜ ÛÙË ‚fiÚÂÈ· ∞ÊÚÈ΋. 66. °ÓˆÛÙÈΛ˙Ô˘Û· ·›ÚÂÛË ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÛÌÔ‡ Ô˘ ÂÌÊ·Ó›ÛÙËΠÙÔÓ 1Ô ·ÈÒÓ· ÛÙËÓ ¶¤ÚÁ·ÌÔ, Ì ·ÚÈÔ ¯·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎfi Ù˘ ÙËÓ ˘ÂÚ‚ÔÏÈο ÂÏ¢ıÂÚÈ¿˙Ô˘Û· ËıÈ΋ Ù˘. 67. √·‰Ô› ÙÔ˘ ÌÔÓÔÊ˘Û›ÙË ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∞ÓÙÈԯ›·˜ ™Â‚‹ÚÔ˘, Ô ÔÔ›Ô˜, ˘ÔÛÙËÚÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ·fi ÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞Ó·ÛÙ¿ÛÈÔ, ÚÔ¤‚Ë Û ·ËÓ›˜ ‰ÈˆÁÌÔ‡˜ ÙˆÓ ÔÚıÔ‰fi͈Ó. ªÂÙ¿ ÙËÓ ·Ó¿ÚÚËÛË ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ˘ πÔ˘ÛÙ›ÓÔ˘ (518) Î·Ù¤Ê˘Á ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ, ÂÂȉ‹ ÊÔ‚fiÙ·Ó ·ÓÙÂΉÈ΋ÛÂȘ. ¶·Ú¤ÌÂÈÓ ÛÙËÓ ∞›Á˘ÙÔ ·ÁˆÓÈ˙fiÌÂÓÔ˜ ˘¤Ú ÙÔ˘ ÌÔÓÔÊ˘ÛÈÙÈÛÌÔ‡. ¶¤ı·Ó ÙÔ 538. 68. ∏ ·ÚÔ˘Û›· ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓ· Ï·ÙÈÓfiÊˆÓˆÓ ÔÌ¿‰ˆÓ Ì ÙÔ fiÓÔÌ· μÏ¿¯ÔÈ ¤ÊÂÚ ÛÙËÓ ÂÈÊ¿ÓÂÈ· ÙÔ ˙‹ÙËÌ· Ù˘ Ê˘ÏÂÙÈ΋˜ ÙÔ˘˜ ηٷÁˆÁ‹˜ Î·È Ù˘ ÁψÛÛÈ΋˜ ÙÔ˘˜ Û¯¤Û˘ Ì ÙÔ˘˜ Ï·ÙÈÓfiÁψÛÛÔ˘˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜ Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜, ÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÁÈ· ÙÂÏÂ˘Ù·›· ÊÔÚ¿ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÌÓËÌÔÓ‡ÂÈ Ô πˆ¿ÓÓ˘ §˘‰fi˜ ÙÔÓ 6Ô ·ÈÒÓ·. ∏ Ì¿ıËÛË Î·È Ë ¯Ú‹ÛË Ù˘ Ï·ÙÈÓÈ΋˜ ·fi ŒÏÏËÓ˜ ÁÈ· ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈÎÔ‡˜ ÏfiÁÔ˘˜ ÙËÓ ÂÔ¯‹ Ù˘ ڈ̷ÈÔÎÚ·Ù›·˜ (.¯., Û˘ÓÔÚÈÔʇϷΘ) ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÙË ‰ËÌÈÔ˘ÚÁ›· ÓËÛ›‰ˆÓ Ï·ÙÈÓÔÁψÛÛ›·˜ ÛÙÔ ‚ÔÚÂÈÔÂÏÏ·‰ÈÎfi ¯ÒÚÔ Î·È ÙÔ Û¯ËÌ·ÙÈÛÌfi ÙÔ˘ ÓÂÔÏ·ÙÈÓÈÎÔ‡ ȉÈÒÌ·ÙÔ˜ Ù˘ ·ÚˆÌÔ˘ÓÈ΋˜. ∏ ϤÍË ∞ÚˆÌÔ‡ÓÔ˜ ÚÔ¤Ú¯ÂÙ·È ·fi ÙÔ ÚÔÛıÂÙÈÎfi · Î·È ÙË Ï¤ÍË romanus Ô˘ ‰ËÏÒÓÂÈ ÙÔÓ Î¿ÙÔÈÎÔ Ù˘ ƒˆÌ·˚΋˜ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. √È Ï·ÙÈÓfiÁψÛÛÔÈ ÙÔ˘ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡ ¯ÒÚÔ˘ ∞ÚˆÌÔ‡ÓÔÈ ·fi ÙÔ 10Ô ·ÈÒÓ· ··ÓÙÒÓÙ·È ˆ˜ μÏ¿¯ÔÈ. 69. ∞fi ÙË ÌÂϤÙË ËÁÒÓ ÚԤ΢„ fiÙÈ ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› ÂÌÊ·Ó›ÛÙËÎ·Ó ÌÂÙ¿ ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ ÛÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÈÛÙÔÚ›·, ÛÙ· ̤۷ ÂÚ›Ô˘ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. √È ∞Ï‚·ÓÔ› Â›Ó·È Ï·fi˜ ÈÓ‰ÔÂ˘Úˆ·˚΋˜ ηٷÁˆÁ‹˜ Ô˘ ηÙÔÈΛ ÛÙ· ‰˘ÙÈο Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜ ¯ÂÚÛÔÓ‹ÛÔ˘. ∏ ·ÎÚÈ‚‹˜ ÚÔ¤ÏÂ˘Û‹ ÙÔ˘˜
‰ÂÓ Â›Ó·È Â·ÚÎÒ˜ ÁÓˆÛÙ‹, fiˆ˜ ‰ÂÓ Â›Ó·È ÁÓˆÛÙfi Î·È ÙÔ Ì¤ÚÔ˜ Ù˘ ÚÒÙ˘ ÙÔ˘˜ ÂÁηٿÛÙ·Û˘ (¢˘ÚÚ¿¯ÈÔ[;]). ¶·Ï·ÈfiÙÂÚ· ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› ıˆÚÔ‡ÓÙ·Ó ·Â˘ı›·˜ ·fiÁÔÓÔÈ ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ πÏÏ˘ÚÈÒÓ. °ÏˆÛÛÈΤ˜ ÌÂϤÙ˜ ¤‰ÂÈÍ·Ó fiÙÈ Ë ·Ï‚·ÓÈ΋ ‰ÂÓ Û˘Ó‰¤ÂÙ·È ÌfiÓÔ Ì ÙËÓ ÈÏÏ˘ÚÈ΋ ÁÏÒÛÛ·, ·ÏÏ¿ ¤¯ÂÈ Î·È ÛÙÔȯ›· Ô˘ Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È ÛÙȘ ‚·ÏÙÔÛÏ·‚ÈΤ˜ ÁÏÒÛÛ˜ Î·È ›Ûˆ˜ ÛÙËÓ ·Ú¯·›· ‰·ÎÈ΋. ª¿ÏÈÛÙ· ¤¯ÂÈ ÂÓÙ¿ÍÂÈ ÛÙÔ ÏÂÍÈÏfiÁÈfi Ù˘ ÔÏϤ˜ ϤÍÂȘ Ô˘ ÚÔ¤Ú¯ÔÓÙ·È ·fi ÙȘ ÁÂÈÙÔÓÈΤ˜ ÁÏÒÛÛ˜. ™ÙË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÈÛÙÔÚ›· ÂÌÊ·Ó›˙ÔÓÙ·È ÙÔÓ 11Ô ·ÈÒÓ·. ∏ ·Ï·ÈfiÙÂÚË ÁÓˆÛÙ‹ ÌÓ›· ÙˆÓ ‚˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ËÁÒÓ ÁÈ· ÙÔ˘˜ «∞Ú‚·Ó›Ù˜» Â›Ó·È ÙÔ˘ ∞ÙÙ·ÏÂÈ¿ÙË Î·È ¯ÚÔÓÔÏÔÁÂ›Ù·È Á‡Úˆ ÛÙÔ 1080. ΔÔ 1318, Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ Û‚·ÛÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· πˆ¿ÓÓË μ′ ∞ÁÁ¤ÏÔ˘, ∞Ï‚·ÓÔ›, ÛÙÔ˘˜ ÔÔ›Ô˘˜ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·Ó Î·È ·Ï‚·ÓfiʈÓÔÈ ·ÏÏ¿ ÌË ·Ï‚·ÓÈÎÔ› ÏËı˘ÛÌÔ›, ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙË £ÂÛÛ·Ï›·, fiÔ˘ Î·È ÂÁηٷÛÙ¿ıËηÓ. ∞ÚÎÂÙÔ› ·fi ·˘ÙÔ‡˜ ÛÙ· Ù¤ÏË ÙÔ˘ 14Ô˘ Î·È ÛÙȘ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ 15Ô˘ ·ÈÒÓ· ÎÈÓ‹ıËÎ·Ó ÓÔÙÈfiÙÂÚ· Î·È ÂÁηٷÛÙ¿ıËÎ·Ó Û ÂÚÈÔ¯¤˜ Ù˘ ∂‡‚ÔÈ·˜, Ù˘ μÔȈٛ·˜, Ù˘ ∞ÙÙÈ΋˜, ÙˆÓ ÓËÛÈÒÓ Î˘Ú›ˆ˜ ÙÔ˘ ∞ÚÁÔÛ·ÚˆÓÈÎÔ‡ Î·È Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘. ∞˘ÙÔ› ‚·ıÌˉfiÓ ÂÍÂÏÏËÓ›ÛÙËÎ·Ó (∞Ú‚·Ó›Ù˜) Î·È ÂÓ›Û¯˘Û·Ó ÙÔ˘˜ ÂÍ·ÛıÂÓË̤ÓÔ˘˜ ÓÙfiÈÔ˘˜ ÂÏÏËÓÈÎÔ‡˜ ÏËı˘ÛÌÔ‡˜. ΔÔ 15Ô ·ÈÒÓ· ÔÈ ∞Ï‚·ÓÔ› ·ÓÙÈÛÙ¿ıËÎ·Ó Î·È ·ÁˆÓ›ÛÙËÎ·Ó ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ √ıˆÌ·ÓÒÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ Ì ËÁ¤ÙË ÙÔÓ °ÂÒÚÁÈÔ ™ÎÂÓÙ¤ÚÌÂË ‹ ∫·ÛÙÚÈÒÙË ÁÈ· ÙÔ˘Ï¿¯ÈÛÙÔÓ 25 ¯ÚfiÓÈ·. ¶·Ú¿ ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi ·ÁÒÓ· ÙÔ˘˜, ˘ÔÙ¿¯ıËÎ·Ó ÛÙÔ˘˜ ΔÔ‡ÚÎÔ˘˜. ∞fi ÙfiÙ ¿Ú¯ÈÛÂ Ô ÂÍÈÛÏ·ÌÈÛÌfi˜ ÂÓfi˜ ÌÂÁ¿ÏÔ˘ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜ ÙÔ˘ ·Ï‚·ÓÈÎÔ‡ Ï·Ô‡, ÂÓÒ ÔÈ ˘fiÏÔÈÔÈ ·Ú¤ÌÂÈÓ·Ó ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÔ›, ›Ù ÔÚıfi‰ÔÍÔÈ, ΢ڛˆ˜ ÛÙÔ ÓfiÙÔ, ›Ù ηıÔÏÈÎÔ›, ΢ڛˆ˜ ÛÙÔ ‚ÔÚÚ¿. 70. √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ πÔ˘ÏÈ·Ófi˜ ¯ÔÚ‹ÁËÛ ÛËÌ·ÓÙÈο ÚÔÓfiÌÈ· ÛÙÔ˘˜ ∂‚Ú·›Ô˘˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ·ÏÏ¿ ÙÔÓ 5Ô ·ÈÒÓ· Ô £ÂÔ‰fiÛÈÔ˜ μ′ ‹Ú ÛÎÏËÚ¿ ̤ÙÚ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘˜ ÊÙ¿ÓÔÓÙ·˜ ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ·ÔÎÏÂÈÛÌfi ÙÔ˘˜ ·fi ÙȘ ‰ËÌfiÛȘ ÏÂÈÙÔ˘ÚÁ›Â˜. ¶·Ú’ fiÏ· ·˘Ù¿ Ù· ÛÎÏËÚ¿ ̤ÙÚ·, ÛÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÁÂÓÈο ˘‹Ú¯Â οÔÈ· ·ÓÂÎÙÈÎfiÙËÙ· ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙÔ˘˜ ∂‚Ú·›Ô˘˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· ÔÏ˘¿ÚÈı̘ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ Ó· ‰ËÌÈÔ˘ÚÁËıÔ‡Ó Û ÔÏfiÎÏËÚË ÙË ÏÂοÓË Ù˘ ·Ó·ÙÔÏÈ΋˜ ªÂÛÔÁ›Ԣ. ΔÔ 10Ô ·ÈÒÓ· Û˘Ó·ÓÙÒÓÙ·È ÔÏ˘¿ÚÈıÌÔÈ ∂‚Ú·›ÔÈ Û fiÏÂȘ Ô˘ ›¯·Ó ·Ó·Ù˘Á̤ÓË ‚ÈÔÙ¯ӛ· ˘Ê·ÛÌ¿ÙˆÓ, Î·È È‰È·›ÙÂÚ· Ù˘ ‚·Ê‹˜ ÙÔ˘ ÌÂÙ·ÍÈÔ‡, ¤Ó·˜ ÙÔ̤·˜ ÛÙÔÓ ÔÔ›Ô Û˘¯Ó¿ ›¯·Ó ÙÔ ÌÔÓÔÒÏÈÔ. ∏ ·Ú·‰ÔÛȷο ‰‡ÛÈÛÙË ÛÙ¿ÛË Ù˘ ∂ÎÎÏËÛ›·˜ ·¤Ó·ÓÙ› ÙÔ˘˜ Ê·›ÓÂÙ·È Ó· ÂÚÈÔÚ›˙ÂÙ·È Û ÏÔÁÔÙ¯ÓÈÎfi ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔ Â›Â‰Ô ÛÙÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÎÚ¿ÙÔ˜. ∂›Ó·È ÁÓˆÛÙfi fiÙÈ Û ۿÓȘ ÂÚÈÙÒÛÂȘ ‰ËÌÔÛȇıËÎ·Ó ‰È·Ù¿ÁÌ·Ù· Ì ٷ ÔÔ›· ‰È·Ù·ÛÛfiÙ·Ó Ë ‚›·ÈË ‚¿ÙÈÛ‹ ÙÔ˘˜ Î·È ·˘Ù¿ Ì¿ÏÏÔÓ Â›¯·Ó ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓË ÈÛ¯‡. ΔÔ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi ÎÚ¿ÙÔ˜ –‹Ù·Ó Ú·ÁÌ·ÙÈο ÔÏ˘ÂıÓÈÎfi– ·ÓÙÈÌÂÙÒÈ˙ ÙȘ ·ÛÙÈΤ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ ÙˆÓ ∂‚Ú·›ˆÓ fiˆ˜ fiϘ ÙȘ ¿ÏϘ, ·ÊÔ‡ ·˘Ù¤˜ ÙËÚÔ‡Û·Ó ÙȘ ÊÔÚÔÏÔÁÈΤ˜ Î·È ¿ÏϘ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ ÙÔ˘˜ ·¤Ó·ÓÙÈ ÛÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·. ∂ӉȷʤÚÔ˘Û˜ ÏËÚÔÊÔڛ˜ ÁÈ· ÙȘ ‚ڷ˚Τ˜ ÎÔÈÓfiÙËÙ˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ÎÚ¿ÙÔ˘˜ Ì¿˜ ‰›ÓÂÈ Ô μÂÓÈ·Ì›Ó Ô ÂÎ ΔÔ˘‰¤Ï˘, ÂÚÈËÁËÙ‹˜ ÙÔ˘ 12Ô˘ ·ÈÒÓ·, Ô ÔÔ›Ô˜ Ì¿ÏÈÛÙ· ÂÈÛΤÊıËÎÂ Î·È ÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. 71. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ °′ §Âȯԇ‰Ë˜ (1000[;]-1063), ·ÙÚȿگ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ÌÂٷ͇ 1059 Î·È 1063. ¡ÔÌÔÌ·ı‹˜ Î·È ÔÏÈÙÈÎfi˜ Ì ÛËÌ·ÓÙÈ΋
ÔÏÈÙÈ΋ Î·È ÂÎ·È‰Â˘ÙÈ΋ ‰Ú·ÛÙËÚÈfiÙËÙ·. ◊Ù·Ó Û˘ÌÌ·ıËÙ‹˜ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏÔ‡ Î·È ÙÔ˘ (ÌÂÙ¤ÂÈÙ· ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘ ÛÙÔÓ ÔÈÎÔ˘ÌÂÓÈÎfi ıÚfiÓÔ) πˆ¿ÓÓË ∏′ •ÈÊÈÏ›ÓÔ˘. ¶·Ú’ fiÏÔ Ô˘ ÂοÚË ÌÔÓ·¯fi˜, ·Ó¤‚ËΠÛÙ· ‡·Ù· ·ÍÈÒÌ·Ù· Ù˘ ÈÂÚ·Ú¯›·˜ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜: ŒÁÈÓ ڈÙÔ‚ÂÛÙÈ¿ÚÈÔ˜, Úfi‰ÚÔ˜ Ù˘ Û˘ÁÎÏ‹ÙÔ˘ Î·È Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙˆÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙfiÚˆÓ ªÈ¯·‹Ï ∂′ ∫·Ï·Ê¿ÙË Î·È ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ ÙÔ˘ ªÔÓÔÌ¿¯Ô˘. ∂Í¿ÏÏÔ˘, Ì ÙÔ˘˜ ‰‡Ô ÚÔ·Ó·ÊÂÚı¤ÓÙ˜ Û˘ÌÌ·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ Î·È ÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ÙÔÓ ª·˘ÚfiÔ‰· ·ÔÙ¤ÏÂÛ·Ó ÙËÓ ·‰ÂÏÊÈ΋ ÙÂÙÚ¿‰· ÙˆÓ ÏÔÁ›ˆÓ Ô˘ Ì ÙËÓ È‰ÂÔÏÔÁÈ΋ Î·È ÊÈÏÔÛÔÊÈ΋ ÔÌÔÈÔÁ¤ÓÂÈ¿ ÙÔ˘˜ ‰È·ÌfiÚÊˆÛ·Ó ÙËÓ ÓÂ˘Ì·ÙÈ΋ Ê˘ÛÈÔÁӈ̛· Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÚÔÛ¿ıËÛ·Ó Ó· ÂÚÈÛÙ›ÏÔ˘Ó Ù· ¤ÎÙÚÔ· Ù˘ ÔÏÈÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜ ÛÙ· ̤۷ ÙÔ˘ 11Ô˘ ·ÈÒÓ·. ¢ÈÂÙ¤ÏÂÛ ›Û˘ ËÁÔ‡ÌÂÓÔ˜ Ù˘ ÌÔÓ‹˜ ª·ÁÁ¿ÓˆÓ. ∂ÎϤ¯ıËΠ·ÙÚȿگ˘ ÙÔ 1059, ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘. ¢È·ÛÒ˙ÔÓÙ·È ‰‡Ô ΛÌÂÓ¿ ÙÔ˘: ¶ÂÚ› ‰Ô‡ÏÔ˘ ÂÁÎÏËÌ·ÙÈÎÔ‡, ¶ÂÚ› ÙÔ˘ ÊÔÓ‡۷ÓÙÔ˜ ÈÂÚ¤ˆ˜ Î·È Î·ı·ÈÚÂı¤ÓÙÔ˜. 72. ªÈ¯·‹Ï –ÙÔ ‚·ÙÈÛÙÈÎfi ÙÔ˘ fiÓÔÌ· ‹Ù·Ó ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜– æÂÏÏfi˜ (1018- 1078[;]), ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÏfiÁÈÔ˜, ÈÛÙÔÚÈÎfi˜, ÔÏÈÙÈÎfi˜ Î·È ÊÈÏfiÛÔÊÔ˜, Ì ÂÈ‚ÏËÙÈÎfi Û˘ÁÁÚ·ÊÈÎfi ¤ÚÁÔ Û fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ÙÔÌ›˜ Ù˘ ÁÓÒÛ˘. ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÏÔ‡ÛÈ· Î·È ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ·. ™Ô‡‰·Û ÚËÙÔÚÈ΋, ÊÈÏÔÛÔÊ›·, ‰›Î·ÈÔ, È·ÙÚÈ΋, Ì·ıËÌ·ÙÈο Î.Ï. ¶Ôχ Ó¤Ô˜ ·Ó¤Ï·‚ ‰ËÌfiÛÈ· ·ÍÈÒÌ·Ù·, ÚÒÙ· ÛÙËÓ Â·Ú¯›·. ∞ÚÁfiÙÂÚ· ¤ÁÈÓ ‰ÈÎËÁfiÚÔ˜ Î·È ‰ÈηÛÙ‹˜ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË Î·È, Ù¤ÏÔ˜, ¤ÌÈÛÙÔ˜ £ ˘Ô˘ÚÁfi˜ Î·È Û‡Ì‚Ô˘ÏÔ˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ Î·È ÙˆÓ ‰È·‰fi¯ˆÓ ÙÔ˘. ΔÔ ÌÔÓ·¯ÈÎfi fiÓÔÌ· ªÈ¯·‹Ï ÙÔ ¤Ï·‚ ·ÚÁfiÙÂÚ·, Û ÌÈ· Û‡ÓÙÔÌË ·Ú¤ÓıÂÛË Ù˘ ÔÏ˘Î‡Ì·ÓÙ˘ ˙ˆ‹˜ ÙÔ˘. ∞fi ÙÔ˘˜ ÛËÌ·ÓÙÈÎÔ‡˜ ÛÙ·ıÌÔ‡˜ Ù˘ ÔÚ›·˜ ÙÔ˘ ‹Ù·Ó Ë Û‡ÁÎÚÔ˘Û‹ ÙÔ˘ Ì ·Ú¿ÁÔÓÙ˜ Ù˘ ÎÚ·ÙÈ΋˜ Î·È Ù˘ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋˜ ÂÍÔ˘Û›·˜, Ô˘ ÙÔÓ ˘Ô¯Ú¤ˆÛ·Ó Ó· ‰ËÏÒÛÂÈ ›ÛÙË ÛÙËÓ ÔÚıfi‰ÔÍË ‰ÔÁÌ·ÙÈ΋ ·Ú¿‰ÔÛË Î·È Ó· ·Ú·ÈÙËı› ·fi Ù· ·ÍÈÒÌ·Ù¿ ÙÔ˘ ÙÔ 1054. ∂·Ó‹ÏıÂ Î·È ¿ÏÈ Ï›ÁÔ ÌÂÙ¿, ÁÈ· Ó· ·Ô¯ˆÚ‹ÛÂÈ ÔÚÈÛÙÈο ·fi ÙË ‰ËÌfiÛÈ· ˙ˆ‹ ÙÔ 1060[;]. √ æÂÏÏfi˜ ·ÔÙÂÏ› ·ÓÙÈÚÔÛˆÂ˘ÙÈÎfi Ù‡Ô μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·ÓıÚˆÈÛÙ‹ Ì ÛÙ¤ÚÂË Î·È Û ‚¿ıÔ˜ ÁÓÒÛË Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ·È‰Â›·˜ Î·È ÛÙ·ıÂÚ‹ ÚÔۋψÛË ÛÙȘ ‚·ÛÈΤ˜ ·Ú¯¤˜ ÙÔ˘ ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈÎÔ‡ ‰fiÁÌ·ÙÔ˜. ¢›‰·Í ٷ ÏÔÁÈο Î·È Ê˘ÛÈο ¤ÚÁ· ÙÔ˘ ∞ÚÈÛÙÔÙ¤ÏË, ÁÈ· ·ÚÎÂÙ¿ ·fi Ù· ÔÔ›· ¤ÁÚ·„ ۯfiÏÈ· ‹ ¤Î·Ó ·Ú·ÊÚ¿ÛÂȘ (¶ÂÚ› ∂ÚÌËÓ›·˜). ªÂÁ¿ÏÔ ÂӉȷʤÚÔÓ ÁÈ· ÙËÓ ·ÍÈÔÏfiÁËÛË Ù˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜ ¤¯Ô˘Ó ÔÏÏ¿ ÌÈÎÚ¿ ΛÌÂÓ¿ ÙÔ˘ (¢È‰·Ûηϛ· ¶·ÓÙÔ‰·‹). ™ÙÔ˘˜ Ì·ıËÙ¤˜ ÙÔ˘ ‰›‰·ÛΠÙËÓ ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈ΋ ÏÔÁÈ΋ Î·È Ê˘ÛÈ΋, ¤ÎÚÈÓ ‹ ·¤ÚÚÈÙ ‰È¿ÊÔÚ˜ Ï·ÙˆÓÈΤ˜, ·ÚÈÛÙÔÙÂÏÈΤ˜ ‹ ÓÂÔÏ·ÙˆÓÈΤ˜ ı¤ÛÂȘ Î·È ÚfiÙÂÈÓ ÙË ÁÓÒÛË, ·ÏÏ¿ Ì ¤ÓÙÔÓË ÎÚÈÙÈ΋ ÚÔÛ¤ÁÁÈÛË, Ù˘ ÂÏÏËÓÈ΋˜ ÊÈÏÔÛÔÊ›·˜. ™ÙÔ ¯ÒÚÔ Ù˘ ÏÔÁÈ΋˜, ÙˆÓ Ì·ıËÌ·ÙÈÎÒÓ Î·È Ù˘ ·ÛÙÚÔÓÔÌ›·˜ ÁÓÒÚÈ˙ fiÏÔ˘˜ ÙÔ˘˜ ·Ú¯·›Ô˘˜ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜, ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡Û ٷ Ûˆ˙fiÌÂÓ· ¤ÚÁ· ÙÔ˘˜, ÂÓÒ ÙÔÓ ÂӉȤÊÂÚ·Ó È‰È·›ÙÂÚ· Ë ÁÏÒÛÛ· Î·È Ë ÔÚÔÏÔÁ›· ÙˆÓ ·Ú¯·›ˆÓ ÎÂÈ̤ӈÓ. ™ÙË Û˘ÁÁÚ·ÊÈ΋ ÙÔ˘ ·Ú·ÁˆÁ‹ ÂÚÈÏ·Ì‚¿ÓÔÓÙ·È ÁÚ·ÌÌ·ÙÈΤ˜, ÏÂÍÈÎÔÁÚ·ÊÈΤ˜ Î·È ÚËÙÔÚÈΤ˜ Ú·ÁÌ·Ù›˜, Ê˘ÛÈΤ˜, Ì·ıËÌ·ÙÈΤ˜, ·ÛÙÚÔÓÔÌÈΤ˜, ÌÔ˘ÛÈΤ˜, ıÂÔÏÔÁÈΤ˜ Î.Ï. ÌÂϤÙ˜, fiˆ˜ Î·È ¤Ó· ÂÎÙÂÓ¤ÛÙ·ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi ¤ÚÁÔ (ÃÚÔÓÔÁÚ·Ê›·), Ô˘ ηχÙÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô 976-1078.
™∏ª∂πø™∂π™
ΔÔ ˘„ËÏfi Î·È ‰ÂÈÓfi ‡ÊÔ˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÎÂÈÌ¤ÓˆÓ ÙÔ˘ æÂÏÏÔ‡, Ë ·ÓıÚˆÈÛÙÈ΋ ˘Ô‰ÔÌ‹, Ë „˘¯ÔÏÔÁÈ΋ ÈηÓfiÙËÙ· Î·È ÙÔ ÚÔÛˆÈÎfi ÙÔ˘ ˘„ËÏfi ‹ıÔ˜ ÂÎÙÈÌ‹ıËÎ·Ó Ôχ ‹‰Ë ·fi ÙÔ˘˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜ ¯ÚfiÓÔ˘˜. 73. ∫ÔÎÎÔ‚·Ê‹ ˘Ô‰‹Ì·Ù·. Δ· ˘Ô‰‹Ì·Ù· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Ô˘ ‹Ù·Ó ‚·Ì̤ӷ ÎfiÎÎÈÓ·, ÂÚ˘ıÚ¿, ÔÚÊ˘Ú¿. ∫fiÎÎÔ˜ ·ÔηÏÂ›Ù·È ÙÔ ÔÚÊ˘Úfi, ÎfiÎÎÈÓÔ ¯ÚÒÌ·, ÙÔ ÔÔ›Ô ·Ú·ÁfiÙ·Ó ·fi ˙ˆ‡ÊÈÔ Ù˘ ‰Ú˘fi˜. 74. ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ π′ ¢Ô‡Î·˜, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1059-1067). ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÙËÓ ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÙˆÓ ¢Ô˘ÎÒÓ. ™ÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘ Û˘ÚÚÈÎÓÒıËÎ·Ó Ù· ‰¿ÊË Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜. √È ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô› η٤Ϸ‚·Ó ÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÎÙ‹ÛÂȘ Ù˘ ÓfiÙÈ·˜ πÙ·Ï›·˜, ÔÈ √‡ÁÁÚÔÈ ÂÈÛ¤‚·Ï·Ó ÛÙË μ·ÏηÓÈ΋, ÂÓÒ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ ÔÈ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔÈ ΔÔ‡ÚÎÔÈ Î·Ù¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ∞ÚÌÂÓ›· (1065). ∞ÓÙ›ıÂÙ·, ÛÙÔ ÂÛˆÙÂÚÈÎfi ·ÓfiÚıˆÛ ٷ ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜, ·Ê·ÈÚÒÓÙ·˜ ÔÏÏ¿ ÎÙ‹Ì·Ù· ·fi ÙÔ˘˜ ‰˘Ó·ÙÔ‡˜. ¶ÚÈÓ Âı¿ÓÂÈ ¤ÛÙÂ„Â Û˘Ì‚·ÛÈÏ›˜ ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘, ªÈ¯·‹Ï ∑′ Î·È ∫ˆÓÛÙ¿ÓÙÈÔ ¢Ô‡Î·. 75. ∂˘‰ÔΛ·, ‰Â‡ÙÂÚË Û‡˙˘ÁÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ π′ ¢Ô‡Î· (1059-1067) Î·È ÙÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘ ÙÔ˘, ƒˆÌ·ÓÔ‡ ¢′ ¢ÈÔÁ¤ÓË (1068-1071). ◊Ù·Ó ·ÓÈ„È¿ ÙÔ˘ ·ÙÚÈ¿Ú¯Ë ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ˘fiψ˜ ªÈ¯·‹Ï ∫ËÚÔ˘Ï¿ÚÈÔ˘, Ô˘ ·ÛÎÔ‡Û ÂÈÚÚÔ‹ ÛÙ· ÔÏÈÙÈο Ú¿ÁÌ·Ù· Ù˘ ÂÔ¯‹˜ ÙÔ˘. √ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜ ¢Ô‡Î·˜, 60 ÂÚ›Ô˘ ÂÙÒÓ, ÁÔËÙÂ˘Ì¤ÓÔ˜ ·fi Ù· ÓÈ¿Ù· Î·È ÙËÓ ÔÌÔÚÊÈ¿ Ù˘ ∂˘‰ÔΛ·˜, ÙËÓ fiÚÈÛÂ Û˘Ó·˘ÙÔÎÚ¿ÙÂÈÚ·, ÌÂ Û˘Ì‚·ÛÈÏ›˜ ‰‡Ô ·fi ÙÔ˘˜ ÁÈÔ˘˜ ÙÔ˘, ÁÂÁÔÓfi˜ ÚˆÙÔÊ·Ó¤˜ ÁÈ· ÙËÓ ÔÏÈÙÂȷ΋ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘. ™˘Á¯ÚfiÓˆ˜, ·Í›ˆÛ ӷ ÌË Û˘Ó¿„ÂÈ Ó¤Ô Á¿ÌÔ ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ¯ËÚ›·˜ Ù˘. ªÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ ÙÔ 1067 ·Ó¤Ï·‚ ÌfiÓË Ù˘ ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi ¤Ó· ¯ÚfiÓÔ ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙÔÓ ƒˆÌ·Ófi ¢ÈÔÁ¤ÓË, Ô˘ Ì ·˘Ùfi ÙÔÓ ÙÚfiÔ ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. ªÂÙ¿ ÙËÓ ‹ÙÙ· ÛÙÔ ª·Ù˙ÈΤÚÙ Î·È ÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ ·fi ÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˘˜ (1071), ÔÈ ·ÓÙ›·ÏÔ› ÙÔ˘ ·Ó¤‚·Û·Ó ÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï Î·È ÂÍfiÚÈÛ·Ó ÙËÓ ∂˘‰ÔΛ· Û ÌÔÓ‹ ÛÙÔ μfiÛÔÚÔ, fiÔ˘ Î·È ·Ú¤ÌÂÈÓ ̤¯ÚÈ ÙÔ ı¿Ó·Ùfi Ù˘ (1096[;]). 76. ƒˆÌ·Ófi˜ ¢′ ¢ÈÔÁ¤Ó˘, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1068-1071). °ÂÓÓ‹ıËΠÙÔ 1025 Î·È Î·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ·ÚÈÛÙÔÎÚ·ÙÈ΋ ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· Ù˘ ∫··‰ÔΛ·˜. À‹ÚÍ ÈηÓfiÙ·ÙÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ Î·È ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÁÈ·Ù› ·ÓÙÚ‡ÙËΠÙËÓ ∂˘‰ÔΛ·, ¯‹Ú· ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ π′. ¶ÚÒÙÔ Ì¤ÏËÌ· ÙÔ˘ Ó¤Ô˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ‹Ù·Ó Ë ·Ó·Û‡ÓÙ·ÍË ÙˆÓ ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ ‰˘Ó¿ÌÂˆÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. °Ú‹ÁÔÚ· ·Ôη٤ÛÙËÛ ÙËÓ ÂÈı·Ú¯›· Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Âȯ›ÚËÛ ÙËÓ ÚÒÙË ÂÎÛÙÚ·Ù›· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚΈÓ, Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Û·Ó ÂΛÓË ÙËÓ ÂÔ¯‹ ÙË ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚË ·ÂÈÏ‹ ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ. ∏ Âȯ›ÚËÛË ·˘Ù‹ (1069) ÛÙ¤ÊıËΠ·fi ÂÈÙ˘¯›·, ·ÏÏ¿ ÙÂÏÈο ‰ÂÓ ·ÔÌ·ÎÚ‡ÓıËÎÂ Ô ÙÔ˘ÚÎÈÎfi˜ ΛӉ˘ÓÔ˜. ΔÔ 1071 Ô ƒˆÌ·Ófi˜ ·ÔÊ¿ÛÈÛ ӷ ηٷʤÚÂÈ ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈÎfi ¯Ù‡ËÌ· ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ. ¶ÚÔ¯ÒÚËÛ ‚·ıÈ¿ ÛÙËÓ ∞Ó·ÙÔÏ‹ Î·È Î·Ù¤Ï·‚ ÙÔ ª·Ù˙ÈΤÚÙ. ™ÙËÓ ›‰È· ÂÚÈÔ¯‹ η٤Êı·Û·Ó ÈÛ¯˘Ú¤˜ ÛÙÚ·ÙȈÙÈΤ˜ ‰˘Ó¿ÌÂȘ ÙˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ ˘fi ÙË ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ∞Ï-∞ÚÛÏ¿Ó. ∏ Û‡ÁÎÚÔ˘ÛË ÙˆÓ ‰‡Ô ÛÙÚ·ÙÈÒÓ Î·Ù¤ÏËÍ ÛÙËÓ ÂÈÎÚ¿ÙËÛË ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ Î·È ÛÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙÔ˘ ƒˆÌ·ÓÔ‡ (∞‡ÁÔ˘ÛÙÔ˜ 1071). √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Û˘ÌÊÒÓËÛ Ì ÙÔ ÓÈÎËÙ‹ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ ÌÈ· ¤ÓÙÈÌË ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ÂÈÚ‹ÓË, Ë ÔÔ›· ÚÔ¤-
‚Ï ÙË ‰È·Ù‹ÚËÛË ÙÔ˘ ‰·ÊÈÎÔ‡ ηıÂÛÙÒÙÔ˜ Ô˘ ˘‹Ú¯Â ÚÈÓ ·fi ÙË Ì¿¯Ë Î·È ÙËÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛË ÙˆÓ ·È¯Ì·ÏÒÙˆÓ, ÂÓÒ ‰fiıËÎ·Ó ˘ÔÛ¯¤ÛÂȘ ·ÌÔÈ‚·›Ô˘ Û‚·ÛÌÔ‡ Î·È ÊÈÏ›·˜. √ ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙÔ˘ ʤÚıËΠ¿„ÔÁ· Î·È ¤ÂÈÙ· ·fi Ï›Á˜ ̤Ú˜ ÙÔÓ ·ÂÏ¢ı¤ÚˆÛ ÁÈ· Ó· ÂÈÛÙÚ¤„ÂÈ ÛÙËÓ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙÈÓÔ‡ÔÏË. ¢˘ÛÙ˘¯Ò˜ ÁÈ· ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·, ·ÏÏ¿ Î·È ÁÈ· ÙËÓ ›‰È· ÙËÓ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·, Ë Â›‰ËÛË Ù˘ ·È¯Ì·ÏˆÛ›·˜ ÙÔ˘ ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙÔÓ πˆ¿ÓÓË ¢Ô‡Î·, ÙÔÓ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏfi, Û ÔÌ¿‰· Û˘ÁÎÏËÙÈÎÒÓ Î·È ÛÙË ÊÚÔ˘Ú¿ ÙˆÓ μ·Ú¿ÁÁˆÓ Ó· ÛÙ·ÛÈ¿ÛÔ˘Ó Î·È Ï›ÁÔ ·ÚÁfiÙÂÚ· Ó· ·Ó·ÎËÚ‡ÍÔ˘Ó ÙÔÓ ·Ó‹ÏÈÎÔ ªÈ¯·‹Ï (∑′) ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·. ™ÙÔÓ ÔχÌËÓÔ ÂÌʇÏÈÔ Ô˘ ·ÎÔÏÔ‡ıËÛ ·Ó¿ÌÂÛ· ÛÙ· ÈÛÙ¿ ÛÙÔÓ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ƒˆÌ·Ófi ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ Î·È ÛÙ· ÛÙÚ·Ù‡̷ٷ ÙˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÒÓ ÔÈ ÙÂÏÂ˘Ù·›ÔÈ Î·ÙfiÚıˆÛ·Ó Ó· ÂÈ‚ÏËıÔ‡Ó. √È ÓÈÎËÙ¤˜ ÂÍÂ˘Ù¤ÏÈÛ·Ó ÙÔÓ ËÚˆÈÎfi ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· ÙÔÓ Ù‡Êψ۷Ó. ¶¤ı·Ó ÙÔ 1072 ÂÍfiÚÈÛÙÔ˜ ÛÙÔ ÓËÛ› ¶ÚÒÙË. ∏ ·Û‡ÓÂÙË ÔÏÈÙÈ΋ ÙˆÓ ÛÙ·ÛÈ·ÛÙÒÓ ¤‰ˆÛ ÙËÓ Â˘Î·ÈÚ›· ÛÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˘˜ Ó· ÌË Û‚·ÛÙÔ‡Ó ÙȘ Û˘Óı‹Î˜, Ì ÔϤıÚÈ· ÁÈ· ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù·. 76. ∞Ï-∞ÚÛÏ¿Ó (1030-1073), ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˜ ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎˆÓ ΔÔ‡ÚÎˆÓ (1063-1073), ·ÓÈ„Èfi˜ ÙÔ˘ ÚÒÙÔ˘ ™ÂÏÙ˙ԢΛ‰Ë ÛÔ˘ÏÙ¿ÓÔ˘ ΔÔÁÎÚÔ‡Ï ÌÂÁÎ. ¢È·‰¤¯ÙËΠÙÔ ıÂ›Ô ÙÔ˘ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È ¤ÓˆÛ ˘fi ÙËÓ ÂÍÔ˘Û›· ÙÔ˘ fiϘ ÙȘ ÛÂÏÙ˙Ô˘ÎÈΤ˜ ÎÙ‹ÛÂȘ ·fi ÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ̤¯ÚÈ ÙÔ ÃÔÚ·Û¿Ó. Œˆ˜ ÙÔ 1069 ·ÁˆÓ›ÛÙËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙˆÓ ·ÓÙ··ÈÙËÙÒÓ ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘, ÂÓÒ ·Ú¿ÏÏËÏ· Ú·ÁÌ·ÙÔÔÈÔ‡Û ÔÚÁ·ÓˆÌ¤Ó˜ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙ· ÁÂÈÙÔÓÈο ÎÚ¿ÙË –μ˘˙¿ÓÙÈÔ, ∞ÚÌÂÓ›·, °ÂˆÚÁ›·–, ÔÈ Ôԛ˜ ·ÔÛÎÔÔ‡Û·Ó ÛÙË ÓÔÌ‹ ‰È·ÊfiÚˆÓ Â‡ÊÔÚˆÓ ÂÚÈÔ¯ÒÓ Î·È Û¿ÓÈ· Û ÌfiÓÈÌË ÂÁηٿÛÙ·ÛË. ∫‡ÚÈÔ˜ ÛÙfi¯Ô˜ ÙˆÓ ÂÎÛÙÚ·ÙÂÈÒÓ ÙÔ˘ ∞Ï-∞ÚÛÏ¿Ó ‹Ù·Ó Ë ∞›Á˘ÙÔ˜ ÙˆÓ º·ÙÈÌȉÒÓ. ∏ Ó›ÎË ÙÔ˘ › ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÛÙÔ ª·Ù˙ÈΤÚÙ, ÙÔ 1071, ÛËÌ·ÙÔ‰fiÙËÛ ÙËÓ ··Ú¯‹ ÙˆÓ ÙÔ˘ÚÎÈÎÒÓ Î·Ù·ÎÙ‹ÛˆÓ. √ ∞Ï-∞ÚÛÏ¿Ó ·ÚÔ˘ÛÈ¿˙ÂÙ·È ÛÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ËÁ¤˜ ˆ˜ ‚›·ÈÔ˜ ÂȉÚÔ̤·˜, ÂÓÒ ÛÙȘ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ·ÓÈΤ˜ ˆ˜ ÚfiÙ˘Ô ÁÂÓÓ·›Ô˘, ¢Û‚ԇ˜ Î·È ‰›Î·ÈÔ˘ ÌÔ˘ÛÔ˘ÏÌ¿ÓÔ˘ ËÁ¤ÙË. 77. ªÈ¯·‹Ï ∑′ Ô ¶·Ú·ÈÓ¿Î˘, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1071-1078). °ÈÔ˜ ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ π′ Î·È Ù˘ ∂˘‰ÔΛ·˜ Ù˘ ª·ÎÚÂÌ‚ÔÏ›ÙÈÛÛ·˜. ∞̤ۈ˜ ÌÂÙ¿ ÙË Û‡ÏÏË„Ë ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ƒˆÌ·ÓÔ‡ ¢′ ·fi ÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˘˜ ÌÂÙ¿ ÙË Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ª·Ù˙ÈΤÚÙ, Û˘Ì‚·Û›Ï¢Û Ì ÙË ÌËÙ¤Ú· ÙÔ˘ ÁÈ· οÔÈÔ ‰È¿ÛÙËÌ· Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ·, ˘fi ÙËÓ ›ÂÛË ÙÔ˘ πˆ¿ÓÓË ¢Ô‡Î·, ÙÔ˘ ÁÈÔ˘ ÙÔ˘ ∞Ó‰ÚfiÓÈÎÔ˘ Î·È ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï æÂÏÏÔ‡, ·Ó·ÁÔÚ‡ıËΠÌfiÓÔ˜ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. ∏ÁÂÌfiÓ·˜ ¿‚Ô˘ÏÔ˜ Î·È ·Ó›Î·ÓÔ˜, Ô ªÈ¯·‹Ï ‡ÎÔÏ· ˘¤Î˘„ ÛÙËÓ ÂÈÚÚÔ‹ ÙÔ˘ ·ÓÔ‡ÚÁÔ˘ ÏÔÁÔı¤ÙË ÙÔ˘ ‰ÚfiÌÔ˘ ¡ÈÎËÊÔÚ›Ù˙Ë. √È Û¯ÂÙÈΤ˜ Ì ÙÔÓ ¡ÈÎËÊÔÚ›Ù˙Ë ·fi„ÂȘ ÙˆÓ ÈÛÙÔÚÈÎÒÓ ‰È›ÛÙ·ÓÙ·È. √ ¶ÔÏ §Â̤ÚÏ ÙÔÓ ·ÔηÏ› ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô ÌÂÙ·ÚÚ˘ıÌÈÛÙ‹ ÁÈ· ÙȘ ÚÔÛ¿ıÂȘ Â͢Á›·ÓÛ˘ ÙˆÓ ÔÈÎÔÓÔÌÈÎÒÓ ÙÔ˘ ÎÚ¿ÙÔ˘˜. 줂·ÈÔ Â›Ó·È ¿ÓÙˆ˜ fiÙÈ ÔÈ ÚÔÛ¿ıÂȘ ·˘Ù¤˜ ·¤‚ÏÂ·Ó Î·È ÛÙËÓ Â·‡ÍËÛË Ù˘ ÚÔÛˆÈ΋˜ ÙÔ˘ ÂÚÈÔ˘Û›·˜. ∏ ˘·Ó·¯ÒÚËÛË ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ·fi ÙȘ Û˘Óı‹Î˜ Ì ÙÔ˘˜ ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˘˜ ÙÔ˘ 1071 ›¯Â ˆ˜ ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·Ú¯›ÛÔ˘Ó Î·È ¿ÏÈ ÂȉÚÔ̤˜ ÂÓ·ÓÙ›ÔÓ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, Ì ÈÔ ÌfiÓÈÌ· ·ÔÙÂϤÛÌ·Ù· ·˘Ù‹ ÙË ÊÔÚ¿, ·ÊÔ‡ ηٷӛÎËÛ·Ó ÙȘ ·ÓÙȉڿÛÂȘ ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ Î·È Î·Ù¤Ï·‚·Ó ÙËÓ ÎÂÓÙÚÈ΋ ªÈÎÚ¿ ∞Û›·. ™ÙË ¢‡ÛË ÔÈ ¡ÔÚÌ·Ó‰Ô› ΢ÚÈ¿Ú¯ËÛ·Ó ÛÙËÓ ∫¿Ùˆ πÙ·Ï›· Î·È ÛÙË ™ÈÎÂÏ›· ηÈ
[253]
ÂÙÔÈÌ¿ÛÙËÎ·Ó Ó· ÌÂٷʤÚÔ˘Ó ÙÔÓ fiÏÂÌÔ ÛÙȘ ‚˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ·ÎÙ¤˜ Ù˘ μ·ÏηÓÈ΋˜. ª›· ‚Ô˘ÏÁ·ÚÈ΋ ·ӿÛÙ·ÛË Î·ÙÂÛÙ¿ÏË Ì ‰˘ÛÎÔÏ›· ·fi ÙÔ˘˜ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡˜, ÂÓÒ ÔÈ √‡ÁÁÚÔÈ Î·È ÔÈ ¶ÂÙÛÂÓ¤ÁÔÈ ÏÂËÏ·ÙÔ‡Û·Ó ·ÓÂÓfi¯ÏËÙÔÈ Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ¿ ‰¿ÊË. ∏ η΋ ‰ÈÔ›ÎËÛË ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï, ηıÒ˜ Î·È ÔÈ Î·Ù·ÛÙÚÔʤ˜ ÛÙ· Â͈ÙÂÚÈο ı¤Ì·Ù· ‰ËÌÈÔ‡ÚÁËÛ·Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈÎfi ¯¿Ô˜ Î·È ·ÓÙȉڿÛÂȘ. √È ÙÈ̤˜ ÙˆÓ ÂȉÒÓ ÚÒÙ˘ ·Ó¿Á΢ ·Ó¤‚ËÎ·Ó Û ‰˘ÛıÂÒÚËÙ· ‡„Ë Î·È Ô Ï·fi˜ ÔÚÁÈṲ̂ÓÔ˜ ¤Î·„ ÙȘ ·Ôı‹Î˜ ÙÔ˘ ÎÚ·ÙÈÎÔ‡ ÌÔÓÔˆÏ›Ô˘ ÛÙË ƒ·È‰ÂÛÙfi, Ô˘ ÙȘ ›¯·Ó ¯Ù›ÛÂÈ Ô ªÈ¯·‹Ï Ì ÙÔÓ ¡ÈÎËÊÔÚ›Ù˙Ë ÁÈ· Ó· ÎÂÚ‰ÔÛÎÔ‹ÛÔ˘Ó – ÁÈ’ ·˘Ùfi Ô Ï·fi˜ ÙÔÓ ÔÓfiÌ·Û ¶·Ú·ÈÓ¿ÎË. •¤Û·Û·Ó ·ÏÏ¿ÏÏËÏ· Ú·ÍÈÎÔ‹Ì·Ù·, Ô˘ Ô‰‹ÁËÛ·Ó ÛÙËÓ ·Ó·ÙÚÔ‹ ÙÔ˘ ªÈ¯·‹Ï. √ ·Ú¯ËÁfi˜ ÙÔ˘ ÙÂÏÂ˘Ù·›Ô˘ ·fi ·˘Ù¿, Ô ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, ·Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ÙÔ 1081. 78. ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘, ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1078-1081). ∫·Ù·ÁfiÙ·Ó ·fi ÔÈÎÔÁ¤ÓÂÈ· ÛÙÚ·ÙȈÙÈÎÒÓ. √ ·Ô‡˜ ÙÔ˘, ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ μ √˘Ú·Ófi˜, ˘‹ÚÍ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ μ·ÛÈÏ›Ԣ μ′ μÔ˘ÏÁ·ÚÔÎÙfiÓÔ˘ Î·È Ô ·Ù¤Ú·˜ ÙÔ˘, ªÈ¯·‹Ï, ‰È£ ªÔÓÔÌ¿Ù¤ÏÂÛ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ÙÔ˘ ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˘ £′ ¯Ô˘. √ ›‰ÈÔ˜ ›¯Â ÌÈ· Ï·ÌÚ‹ ÛÙÚ·ÙȈÙÈ΋ ÛÙ·‰ÈÔ‰ÚÔÌ›·. ¢ÈÂÙ¤ÏÂÛ ‰Ô‡Î·˜ Ù˘ ∞ÓÙÈfi¯ÂÈ·˜, Ù˘ ∂ÏÏ¿‰·˜, Ù˘ ¶ÂÏÔÔÓÓ‹ÛÔ˘, Ù˘ £ÂÛÛ·ÏÔӛ΢ Î·È ÛÙË Û˘Ó¤¯ÂÈ· η٤Ϸ‚ ÙÔ ·Í›ˆÌ· ÙÔ˘ ‰Ô̤ÛÙÈÎÔ˘ ÙˆÓ Û¯ÔÏÒÓ. ∞Ó¤‚ËΠÛÙÔ ıÚfiÓÔ ¤ÂÈÙ· ·fi Ú·ÍÈÎfiËÌ· ÙÔ 1078. ∞ÓÙ··ÈÙËÙ¤˜ ÙÔ˘ ıÚfiÓÔ˘ ·ÚÔ˘ÛÈ¿ÛÙËÎ·Ó ÛÙË ‰È¿ÚÎÂÈ· Ù˘ ‚·ÛÈÏ›·˜ ÙÔ˘, ·ÏÏ¿ ÙÔ˘˜ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ÂÈÙ˘¯›· Ô ÈηÓfiÙ·ÙÔ˜ ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ∞ϤÍÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜. ΔÂÏÂ˘Ù·›Ô˜ ÛÙÚ¿ÊËΠÂÓ·ÓÙ›ÔÓ ÙÔ˘ Ô ÛÙÚ·ÙËÁfi˜ ¡ÈÎËÊfiÚÔ˜ ªÂÏÈÛÛËÓfi˜. √ μÔÙ·ÓÂÈ¿Ù˘ ÙÔÓ ·ÓÙÈÌÂÙÒÈÛ Ì ÙË ‚Ô‹ıÂÈ· ÙˆÓ ™ÂÏÙ˙ԇΈÓ, ÔÈ ÔÔ›ÔÈ Â‰Ú·›ˆÛ·Ó ¤ÙÛÈ ÙËÓ ·ÚÔ˘Û›· ÙÔ˘˜ ÛÙË ªÈÎÚ¿ ∞Û›·, ·fi ÙËÓ ∫ÈÏÈΛ·, ÙË ºÚ˘Á›· Î·È ÙË °·Ï·Ù›· ̤¯ÚÈ ÙÔÓ ∂ÏÏ‹ÛÔÓÙÔ. ΔÔ 1080 Ô ™ÂÏÙ˙Ô‡ÎÔ˜ ËÁÂÌfiÓ·˜ ™Ô˘ÏÂ˚Ì¿Ó Î·Ù¤Ï·‚ ÙË ¡›Î·È· Î·È ›‰Ú˘Û ÙÔ ™Ô˘ÏÙ·Ó¿ÙÔ ÙÔ˘ ƒÔ˘Ì. √È Â‰·ÊÈΤ˜ ·ÒÏÂȘ Ù˘ ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›·˜, ÔÈ ÂȉÚÔ̤˜ ÛÙ· μ·ÏοÓÈ· Î·È ÔÈ Û·Ù¿Ï˜ ÙÔ˘ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË ÂÍ¿ÓÙÏËÛ·Ó ÔÈÎÔÓÔÌÈο ÙÔ ÎÚ¿ÙÔ˜ Î·È Ô ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜ Ì›ˆÛ ÙËÓ ÂÚÈÂÎÙÈÎfiÙËÙ· Û ¯Ú˘Ûfi ÙÔ˘ ÓÔÌ›ÛÌ·ÙÔ˜, Ì ·ÔÙ¤ÏÂÛÌ· Ó· ·ÓÙÈηٷÛÙ·ı› ÛÙȘ ‰ÈÂıÓ›˜ ·ÁÔÚ¤˜ ·fi ÙÔ ‚ÂÓÂÙÈÎfi ‰Ô˘Î¿ÙÔ Î·È ÙÔ ÊψÚÂÓÙÈÓfi ÊÈÔÚ›ÓÈ. ΔÂÏÈο, Ô ∞ϤÍÈÔ˜ ∫ÔÌÓËÓfi˜ ·ӷÛÙ¿ÙËÛÂ, ·Ó¿ÁηÛ ÙÔÓ μÔÙ·ÓÂÈ¿ÙË Ó· ·Ú·ÈÙËı› ·fi ÙÔ ıÚfiÓÔ Î·È Ó· Á›ÓÂÈ ÌÔÓ·¯fi˜ (1081) Î·È Ô ›‰ÈÔ˜ ÛÙ¤ÊÙËΠ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ·˜. 79. ÕÓÓ· ∫ÔÌÓËÓ‹, μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÚÈÁΛÈÛÛ· Î·È ÈÛÙÔÚÈÎfi˜ ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ (1083-1148). ◊Ù·Ó ÚˆÙfiÙÔÎË ÎfiÚË ÙÔ˘ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙÔÚ· ∞ÏÂ͛Ԣ ∫ÔÌÓËÓÔ‡. ¶·ÓÙÚ‡ÙËΠÙÔ ÛÙÚ·ÙËÁfi ¡ÈÎËÊfiÚÔ μÚ˘¤ÓÓÈÔ, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ÌÂÙ¿ ÙÔ ı¿Ó·ÙÔ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· Ù˘, ÙÔ 1118, Û˘ÓˆÌÔÙÒÓÙ·˜ Ì ÙË ÌËÙ¤Ú· Ù˘, ÚÔÛ¿ıËÛ ӷ ·Ó·‚È‚¿ÛÂÈ ÛÙÔ ıÚfiÓÔ Û ‚¿ÚÔ˜ ÙÔ˘ ·‰ÂÏÊÔ‡ Ù˘ Î·È ÓfiÌÈÌÔ˘ ‰È·‰fi¯Ô˘, πˆ¿ÓÓË μ′. ∏ ÚÔÛ¿ıÂÈ· ·¤Ù˘¯Â ΢ڛˆ˜ ÏfiÁˆ Ù˘ ·ÚÔı˘Ì›·˜ ÙÔ˘ ÓÔÌÈÌfiÊÚÔÓ· μÚ˘¤ÓÓÈÔ˘. ∏ ÕÓÓ· ÌÂÙ¿ ÙËÓ ·ÔÙ˘¯›· Ù˘ Î·Ù¤Ê˘Á Û ÌÔÓ·ÛÙ‹ÚÈ. ∂Λ ¤ÁÚ·„ ÙÔ ÈÛÙÔÚÈÎfi Û‡ÁÁÚ·ÌÌ· ∞ÏÂÍÈ¿‰·, Ô˘ ηٷÁÚ¿ÊÂÈ ÙËÓ ÂÚ›Ô‰Ô ‰Ú¿Û˘ ÙÔ˘ ·Ù¤Ú· Ù˘, ÙÔÓ ÔÔ›Ô ı·‡Ì·˙ Ôχ. ∏ ÕÓÓ· ›¯Â ˆ˜ ÚfiÙ˘fi Ù˘ ÙÔÓ £Ô˘Î˘‰›‰Ë ·ÏÏ¿ Î·È ÙÔÓ ¶Ôχ‚ÈÔ, Î·È ‰È·ÎÚÈÓfiÙ·Ó ÁÈ· ÙËÓ ·Ú¯·ÈÔÌ¿ıÂÈ·, ÙË Û·Ê‹ÓÂÈ· Î·È È‰È·›ÙÂÚ· ÙËÓ ·ÓÙÈÎÂÈÌÂÓÈÎfiÙËÙ¿ Ù˘.
μπμ§π√°ƒ∞ºπ∞ Δ√ª√À 14 - ™À°°ƒ∞ªª∞Δ∞ °π∞ ¶∂ƒ∞πΔ∂ƒø ∞¡∞°¡ø™∏ ∞ÚÂÙ·›Ô˜, §., «∏ ηٷÛÙÚÔÊÈ΋ ÔÚ›· ÚÔ˜ ÙÔ ª·ÓÙ˙ÈΤÚÙ», ™ÙÚ·ÙȈÙÈ΋ πÛÙÔÚ›·, ¶∂ƒπ™∫√¶π√, Ù‡¯Ô˜ 143, πÔ‡ÏÈÔ˜ 2008. Beckwith, J., The Veroli Casket, London, 1962. Belting, H., Bild und Kult: Eine Geschichte des Bildes vor dem Zeitalter der Kunst, Muenchen, 1991. Byzantine civilization,, New York, 1933. μÔÎÔÙfiÔ˘ÏÔ˜, ¶.§., ∂ÏÏËÓÈ΋ Δ¤¯ÓË: μ˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ∂ÈÎfiÓ˜, ∞ı‹Ó·, 1995. μÔÎÔÙfiÔ˘ÏÔ˜, ¶·Ó·ÁÈÒÙ˘, μ˘˙·ÓÙÈÓ¤˜ ÂÈÎfiÓ˜, ÛÂÈÚ¿: ∂ÏÏËÓÈ΋ Δ¤¯ÓË, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ∞ı‹Ó·, 2004. Byzantium: the Imperial centuries, A.D. 610-1071, Toronto, 1987. BÔÎÔÙfiÔ˘ÏÔ˜, ¶.§., ∏ ÂÎÎÏËÛÈ·ÛÙÈ΋ ·Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋ ÂȘ ÙËÓ ‰˘ÙÈÎ‹Ó ™ÙÂÚ¿ ∂ÏÏ¿‰· Î·È ÙËÓ ◊ÂÈÚÔÓ, ·fi ÙÔ Ù¤ÏÔ˜ ÙÔ˘ 7Ô˘ ̤¯ÚÈ ÙÔ˘ Ù¤ÏÔ˘˜ ÙÔ˘ 10Ô˘ ·ÈÒÓÔ˜, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1992. °·Ï¿‚·Ú˘, °., ∂ÏÏËÓÈ΋ Δ¤¯ÓË: ∑ˆÁÚ·ÊÈ΋ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ÃÂÈÚÔÁڿʈÓ, ∞ı‹Ó·, 1995. Carey, Brian Todd: Allfree, Joshua B. & Cairns, John, Warfare in the Medieval World, Barnsley: Pen & Sword Books, 2006. Charles Delvoye, μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË,, ¶··‰‹Ì·˜, ∞ı‹Ó·, 1998. Chatzidakis M., Grabar A., Greece. Byzantine Mosaics, Unesco, New York, 1959. Chatzidakis M., Grabar A., La peinture byzantine et du Haut Moyen Age, Paris, 1965. °ÎÈÔϤ˜, ¡., MÓËÌÂȷ΋ ÃÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ ∑ˆÁÚ·ÊÈ΋ (. 400-726), ∞ı‹Ó·, 1983. °ÎÈÔϤ˜, ¡., μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ¡·Ô‰ÔÌ›· (600-1204), ∞ı‹Ó·, 1992. °ÎÈÔϤ˜, ¡., √ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ ÙÚÔ‡ÏÏÔ˜ Î·È ÙÔ ÂÈÎÔÓÔÁÚ·ÊÈÎfi ÙÔ˘ ÚfiÁÚ·ÌÌ· (̤۷ 6Ô˘-1204), ∞ı‹Ó·, 1990. Cutler, A.-Spieser, J.-M., Das mittelalterliche Byzanz 725-1204, Muenchen, 1996. Cutler, A., The Aristocratic Psalters in Byzantium, Bibliotheque des Cahiers Archeologiques 13, Paris, 1984. Cutler, A. The Craft of Ivory: Sources, Techniques and Uses in the Mediterranean World: A.D. 2001400, Washington D.C., 1985. Cutler, A., The Hand of the Master: Craftsmanship, Ivory, and Society in Byzantium (9th-11th Centuries), Princeton, 1994. ¢·Ï·ÛÛËÓfi˜, ∞., «∏ Ì¿¯Ë ÙÔ˘ ª·ÓÙ˙ÈΤÚÙ», πÛÙÔÚÈΤ˜ ™ÂÏ›‰Â˜, Ù‡¯Ô˜ 2, ∞Ì˘ÓÙÈ΋ °Ú·ÌÌ‹, ∞Ú›ÏÈÔ˜ 2006. Delvoye, Ch., μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Δ¤¯ÓË, ¶··‰‹Ì·, ∞ı‹Ó·, 1994. Demus, O., Byzantine Mosaic Decoration, London, 1947. Grabar, A., L’ iconoclasme byzantin, Paris, 1984. Haldon, John, The Byzantine Wars: Battles and
Campaigns of the Byzantine Era, Tempus, 2001. Helen C. Evans, William D. Wixom (ÂÈÌ.), The Glory of Byzantium. Art and Culture of the Middle Byzantine Era, A.D. 843-1261 (ηٿÏÔÁÔ˜ ¤ÎıÂÛ˘, ¡¤· ÀfiÚÎË 1997), The Metropolitan Museum of Art, ¡¤· ÀfiÚÎË, 1997. Hendy, M., Studies in the Byzantine Monetary Economy c.300-1450, Cambridge, 2008. Herrin, J., ΔÈ Â›Ó·È ÙÔ μ˘˙¿ÓÙÈÔ, øηӛ‰·, ∞ı‹Ó·, 2008. Hunger, H., μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ÏÔÁÔÙ¯ӛ·: Ë ÏfiÁÈ· ÎÔÛÌÈ΋ ÁÚ·ÌÌ·Ù›· ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ, ªπ∂Δ, ∞ı‹Ó·, 1992. Hussey, J., Byzantine Monasticism, Cambridge Medieval History, 1967. Lowden, John, ¶ÚÒÈÌË ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ Î·È μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË, ∫·ÛÙ·ÓÈÒÙ˘, ∞ı‹Ó· 1999. Konstam, Angus, Historical Atlas of The Crusades, Mercury, London, 2004. Krautheimer, R., ¶·Ï·ÈÔ¯ÚÈÛÙÈ·ÓÈ΋ Î·È B˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋, ªπ∂Δ, ∞ı‹Ó· 1991. Lanning, Michael L., √È 100 ÌÂÁ·Ï‡ÙÂÚ˜ Ì¿¯Â˜ fiÏˆÓ ÙˆÓ ÂÔ¯ÒÓ, ∂Ó¿ÏÈÔ˜, ∞ı‹Ó·, 2004. Lazarev, V., Storia della pittura bizantina, Torino, 1967. Lemerle, P., √ ÚÒÙÔ˜ ‚˘˙·ÓÙÈÓfi˜ Ô˘Ì·ÓÈÛÌfi˜, ∞ı‹Ó·, 2001. Lowden, J., Early Christian and Byzantine Art, London, 1997. §·˝Ô˘, ∞. (ÂÈÌ.), √ÈÎÔÓÔÌÈ΋ ÈÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙ›Ô˘ ·fi ÙÔÓ 7Ô ¤ˆ˜ ÙÔÓ 15Ô ·ÈÒÓ·, ∞ı‹Ó·, 2006. §Ô˘ÁÁ‹˜, Δ., (ÂÈÌ.), ∏ ªÈÎÚ¿ ∞Û›· ÙˆÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ: ¤Ú¢Ó˜ ¿Óˆ ÛÙË ÁˆÁÚ·ÊÈ΋ Ê˘ÛÈÔÁӈ̛· Î·È ÚÔÛˆÔÁÚ·Ê›· ÙˆÓ μ˘˙·ÓÙÈÓÒÓ ıÂÌ¿ÙˆÓ Ù˘ ªÈÎÚ¿ ∞Û›·˜ (7Ô˜-11Ô˜ ·È.), ∞ı‹Ó·, 1998. §Ô˘ÁÁ‹˜, Δ., ∂ÈÛÎfiËÛË ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ÈÛÙÔÚ›·˜ 3241204, ∞ı‹Ó·, 1998. Madden, Thomas, Crusades The Illustrated History, Ann Arbor, MI: The University of Michigan Press, 2005. ª·Ó¿Ê˘, ∫ˆÓÛÙ·ÓÙ›ÓÔ˜, ∞. (ÂÈÌ.), ™ÈÓ¿. √È ıËÛ·˘ÚÔ› Ù˘ ÈÂÚ¿˜ ÌÔÓ‹˜ ∞Á›·˜ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ∞ı‹Ó·, 1990. Macridy, T., Megaw, A.H.S., Mango, D., Hawkins, E.J.W., «The monastery of Lips (Fenari Isa Camii) at Istanbul», Dumbarton Oaks Papers 18, 1964. Mango, C., ∏ ∞˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Ù˘ ¡¤·˜ ƒÒÌ˘, ªπ∂Δ, ∞ı‹Ó·, 1990. Mango, C., μ˘˙¿ÓÙÈÔ, Ë ·˘ÙÔÎÚ·ÙÔÚ›· Ù˘ ¡¤·˜ ƒÒÌ˘, ªπ∂Δ, ∞ı‹Ó·, 1988. Mouriki, D., «Stylistic Trends in Monumental Painting of Greece during the Eleventh and Twelfth centuries», Dumbarton Oaks Papers 34/35, 19801981. ªÔ‡Ú·˜, Ã., ª·ı‹Ì·Ù· πÛÙÔÚ›·˜ Ù˘ ∞Ú¯ÈÙÂÎÙÔÓÈ΋˜, ÙfiÌÔ˜ μ′, ∞ı‹Ó·, 1995. Norwich, John Julius, Byzantium: The Apogee, London: Viking, 1991.
N¿ÍÔ˜. B˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË ÛÙËÓ EÏÏ¿‰·, M¤ÏÈÛÛ·, ∞ı‹Ó·, 1989. Obolensky, D., ∏ μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∫ÔÈÓÔÔÏÈÙ›· – ∏ ·Ó·ÙÔÏÈ΋ ∂˘ÚÒË, 500-1453, £ÂÛÛ·ÏÔÓ›ÎË, 1991. Ostrogorsky, G., πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ μ˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ∫Ú¿ÙÔ˘˜, ∞ı‹Ó·, 1970. Panayotidi, M., «La peinture monumentale en Grece de la fin de l’ Iconoclasme jusqu’a l’avenement des Comnenes (843-1081)», Cahiers Archeologiques XXXIV, 1986. Restle, M., Die byzantinische Wandmalerei in Kleinasien, 3 ÙfiÌÔÈ, Recklinghausen, 1967. Rodley, L., Byzantine art and architecture. An Introduction, Cambridge University Press, 1994. Runciman, S., The Emperor Romanus Lecapenus and his reign: a study of tenth-century Byzantium, Cambridge, 1929. Runciman, S., A History of the Crusades, Vol. One, New York: Harper & Row, 1951. Schlumberger, G., √ ·˘ÙÔÎÚ¿ÙˆÚ πˆ¿ÓÓ˘ ΔÛÈÌÈÛ΋˜ Î·È Ë μ˘˙·ÓÙÈÓ‹ ∂ÔÔÈ›·, ∞ı‹Ó·, 2001. Schmit, T., Die Koimesis Kirche von Nikaia, BerlinLeipzig, 1927. Sevcenko, I., «The Illuminators of the Menologium of Basil II», Dumbarton Oaks Papers 16, 1962. ™ÈÓ¿. √È £ËÛ·˘ÚÔ› Ù˘ ªÔÓ‹˜ Ù˘ ∞Á›·˜ ∞ÈηÙÂÚ›Ó˘, ∂ΉÔÙÈ΋ ∞ıËÓÒÓ, ∞ı‹Ó·, 1990. Theocharidou, K., The Stucture of Hagia Sophia in Thessaloniki from its Contruction to the Present, Cambridge, 1992. Toynbee, A., Constantine Porphyrogenitus and his world, London, 1973. Treadgold, Warren, A History of the Byzantine State and Society, Stanford University Press, 1997. ΔڈȿÓÔ˜, ™., √È ËÁ¤˜ ÙÔ˘ ‚˘˙·ÓÙÈÓÔ‡ ‰Èη›Ô˘, ∞ı‹Ó·, 1999. Volbach, W.F.-Lafontaine-Dosogne, J., Byzanz und der christliche Osten, Propylaeen Kunstgeschichte Bd.3, Berlin, 1968. Weitzmann, K., Studies in Classical and Byzantine Manuscript Illumination, Chicago-London, 1971. Wharton, A., Art of the Empire. Painting and Architecture of the Byzantine Periphery. A Comparative Study of Four Provinces, University Park and London, 1988. ÷Ù˙ˉ¿Î˘, ª·ÓfiÏ˘, ∂ÈÎfiÓ˜ Ù˘ ¶¿ÙÌÔ˘. ∑ËÙ‹Ì·Ù· ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ Î·È ÌÂÙ·‚˘˙·ÓÙÈÓ‹˜ ˙ˆÁÚ·ÊÈ΋˜, ∂ıÓÈ΋ ΔÚ¿Â˙· Ù˘ ∂ÏÏ¿‰Ô˜, ∞ı‹Ó·, 1995 ÷Ù˙ˉ¿ÎË, ¡., ∂ÏÏËÓÈ΋ Δ¤¯ÓË, μ˘˙·ÓÙÈÓ¿ „ËÊȉˆÙ¿, ∞ı‹Ó·, 1994. ÷Ù˙ˉ¿Î˘, ª., «∏ ªÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ŒıÓÔ˘˜, ÙfiÌÔ˜ ∏′, ∞ı‹Ó·, 1979. ÷Ù˙ˉ¿Î˘, ª., «∏ ªÂÛÔ‚˘˙·ÓÙÈÓ‹ Ù¤¯ÓË», πÛÙÔÚ›· ÙÔ˘ ∂ÏÏËÓÈÎÔ‡ ŒıÓÔ˘˜, ÙfiÌÔ˜ £′, ∞ı‹Ó·, 1979. æ·ÚÔ˘Ï¿Î˘ °ÂÒÚÁÈÔ˜, «ª·ÓÙ˙ÈΤÚÙ», ¶·ÁÎfiÛÌÈ· ¶ÔÏÂÌÈ΋ πÛÙÔÚ›·, Ù‡¯Ô˜ 5, ∞ı‹Ó·, 2006.
