Unlverslteti i prishtin6s Fakulteti Juridik Dega: P e
i6
Svllabusi
Viti akademi k.20Lt Nj€sia akademike: Titulli i l6ndds:
Fakulteti Juridik
@
Niveli: Statusi l6ndEs: Viti i studimeve: Numri i ordve nd jav6: Vlera nd kredi - ECTS: Koha / lokacioni:
Studime themelore Zgiedhore Viti II, semestri IV 2+0
E premte (10-12), G;upi I, dlla nr-S E premte (12-14), Grupi II. sulla o..]
MdsimEdhEnEsi i lEnd6s: Detajet kontaktuese:
.
Dr.sc. Bajram Ukaj, prof.asc.
M
Pdrshkrimi i ldnd6s
drejta dunddrvajtese ne lemin penal dshte I dis.iplineE pozirive. ligjore
/
I objekr studimin
e sd drejLes e cila ka per
e dispozitave kundervajlese td naryies materiale. procedurale dhe ekzekutuese te permbajiura I ne Ligiin pEr kundervajtje, Ligiin per sigurinE ne I I trafikun publik. nd ligjet dhe akrer dera nenligjore akruale te Kosoves. me efekr qe kero disiozita rd #hen I me le qarta. me te kuptueshme dhe me lehtd re n. *uO,*n *Or.or..
r:,u*..
Qdllimet e ldndds:
Qellimi i studimit td kdsaj di
Rezultatet e pritura tE nxEnies:
t-r-t'-'"t"t-;ffi
aktuale eshtd qe studenetve - master, t'u ofrojd njohuri thelbdsore t6 mjaftueshme dhe aktuale lidhur me parimet dhe institutet themelore le sd drejtds kundervaitdse nd lemin penal. Pas pdrfundimit ti studimit t€ k6saj le"ae, p.itet qe studentdt:
-
T€ kuptojnd se dukurisd dinamike, rd vdllimshme dhe komplekse td kundervajtjeve nd lemin Denale. si
form€ specifike e kriminalitetit kdsaj te keqe
te
madhe qd po e percjell edhe shoqerind kosovare nd vazhdim€si, mund t'i kund€rvihemi me sukses me masa preventive dhe represionive adekuate.
Td formojnd konceptin se shtimi i vazhdueshem i kdminaliteti te posaEem - kunddrvajtjet ne lemin penal, perhapja e disa formave td rrezikshme td sjelljeve kriminale, si kiminaliteti kund€rvajtds ne sigurine e trafikut publik, nd fushdn e re drejtave dhe lirive te njeriut, nd lemin e pylltarise, bujqdsise,
kdtij
sh€ndetdsisd, ekonomisd, doganave, administrates, arsimit e veprimtarive tjera nd fusha td ndryshme. Td vetedijdsohen se, sistemi i teresishdm juridik i vendit, te drejtes kunderuajtese nd ldmin penal
disiplind juridike pozitive, por edhe si disiplind juridike, i takon vendi i vegante ne studimin e kundervajtjeve ne lemin penal si forme specifike e kiminalitetit. Td form€sojnd bindjen se, vepra kunddrvajtese, shkencore
dhe sanksionet kund€rvajt€se jane institute me aktualitet td mprehte pdr terd Evropdn, p€r regjionin, por edhe per Kosoven dhe qytetaret e saj. pergjegjdsia kunddrvajtdse
Ligjerata
2
lave
Ushtrime teorike/laboratorike Pu nd pra ktike Kontaktet me mdsimdhEndsin/konsulrimet Ushtrime nd teren
2
Jave
2
7
semester
1
7
Jave
2
shtepi) Pergaditja pErfundimta re pdr provim
2
Jave
2
Koha e kaluar nd vleriisim
1
javd
1
Ko llo
kfiu m e, se m ina re
Detyra
te
2
sht6pisd
Koha e studimit vetanak te studentit (nd biblioteke ose ne
(teste,kuiz,provim final)
Projektet,prezentimet,etj
Metodologjia e m€sim€dhdnies:
l.
Metoda e m€simdhdnies aktive. Ne mbdshtetje t€ kesaj metode shpjegohen, pdrkufizohen nocionet mbi institutet themelore te se drejtes kundervajtese ne lemin penal, interpretimi i drejte dhe i qartd i tyre, e sidomos duke veEuar rendesind e jetesimit te parimeve dhe dispozitave tjera. 2. Metoda e mesimdh6nies inter-aktive. Zhvillimi i hovshem i shoqdrisd sd sotme, si dhe rrita me ritme marramenddse e informacionit, i ndihmuar nga mjetet e shumellojshme te transmetimit e komunikimit masiv, kane bere te mundur qd mdsimdhenia dhe mesimnxenia te ndryshoje ne mdnyrd rapide. Metoda krahasuese. Kjo metode u munddson studenteve njohjen dhe krahasimin e instituteve me te rendesishme te se drejtes kundewajtese dhe te sistemit te sd drejtes kundervajtese te vendeve fqinje dhe me gi6re. 4. Metoda e analiz0s. Kjo metode u munddson studenteve te kuptuadt me fundamental te instituteve dhe parimeve te se drejtds kundervajtese dhe ate duke e bdrd zberthimin - analizdn pdrmajtdsore td dispozitave ne te cilat pdrkufizohen parimet kryesore dhe institutet themelore te se drejtes kundervajtese me qellim td aftesimit td studenteve, qd pas perfundimit te studimeve
3,
te jend nd giendje te bdjne zgiidhjen e
Eeshtjeve
kundervajtese jo vetem ne aspektin teorik por edhe ne aspektin praktik ne gjyqdsine e vendit. 5. Metoda e studimit td rasteve. Rendesi te veEant gjate interpretimit dhe shpjegimit instituteve themelore td sd drejtes kundervajtese, ka studimi i rasteve td veEanta nga praktika gjyqesore.
te
Metodat
e
vleresimit: Pdr vlerdsimin definitiv rc studentdve nga ldnda e Drejta Penale do te marren parasysh format e fitimit ft pikdve tP shprehura n? p?rqindje si vijon: Vlerdsimi i pard intermediar......................... ...........257o Vleresimi i dyte intermediar......................... ...........20Vo Punimi seminarik-Prezentimi..... ..............................10Va Vijimi i rregullt dhe pjesdmarja aktive.....................5% Provimi fina1................... ...............40Vo
Totali................
.............................100%
Pirshkrimi i sistemit
ti notimit: shkelq.me vetdm disa gabime minore
-
rezultat ne pergjithdsi
i
mire
me disa gabime qd vdrehen
nga studenti per te fituar kreditd
Ligii
mbi kundervajtje i Kosoves - 1979. Projektligli per kundervajtje i Kosoves - 2002. Ligli mbi rendin publik i Kosovd - 2010. Ligii mbi sigurin e trafikut rrugor i Kosoves -2006. Kodi I Drejtesisd per te Mitur i Kosovds, Prishtine,
20t0. Ismet Salihu:E drejta penale - Pjesa e pdrg,itheshme, 2008, Prishtind. Kodi Penal i Kosoves, Prishtine,2004. Ligji per Ekzektimin e Sanksioneve Penale, Prishtine, 2004. Bajram Ukaj, Denimet nd te drejten penale te Shqipdrise, Prishtind, 2006. Kodi i Procedurds Penale te Kosoves - 2004 Ligjerata te autodzuara te mesimdhdndsit.
Literatura shtes6:
Ejup Sahiti, E drejta
e procedurds penale,
Prishtind, 2005.
Halim larnaili, A,rtan Hoxha dhe Ilir Panda, Procedura Penale
-
Komeniar,
Tirand
2004.
I.Elezi, S. Kagupi dhe M. Haxhia, Komenti i Kodir Penal td R. sE Shqip€rise, Tirand, 1999.
Ismet Elezi, E drejta penale
-
Pjesa e Posagme, Tirane
2000.
Vlado Kambovski: Kazneno pravo -Opst del Shkup, 2004.
Franjo Bacic: Kazneno pravo
-
Opci dio, 1998, Zagrcb..
Tulkens, Francoise & Von de Kerchove : Introduction au droit penal, 1999, Bruksel. Dressler Joshua: Understanding criminal law, Cecond edition, 1995, New York. Jean Pradel: Droit Penal General, Paris, 2000.
William A.Schabas: International Criminal Court. Cambridge,2001. Edit by Roy Gutman & Dadiv Rieff: Crimes of war, New York, 1999. Agim Gjoleka dhe Esmeralda Gjoleka, Manuel i mbajrjes se akteve procedurale penale, Tirand - 2001. Ismet Salihu, E drejta penale - Pjesa e Posagme , Prishtine 2006.
Ligjet tjera pozitive - aktuale, Rregulloret dhe aktet tjera nenligjore nd te cilat iane td p6rmbajtura veprat kunddrvajt€se nd l€min penal.
Java e por6:
Perkufizimi, ldnda dhe funksioni
i
s0 drejtds
kunddrvajtdse ne ldmin penal.
Detyra, sistemi dhe raportet e se drejtes kunddwajtese nd ldmin penal me disiplinat tjera td sd drejtes dhe me shkencat tjera penale.
Burimet e se drejtes kunddrvajtese ne lemin penal dhe interpretimi i normave kunddrvajtese. Ligjshmdria e caktimit tE kundewajtjeve ne lemin penal.
Specifikat e se drejds kunderyajtese nd ldmin penal.
Jova e dytE:
- Hapsira e vlefshmdrise s€ dispozitave ligjore dhe nenligjore per kunddrvajtje. - Pdrkufizimi i vepres kunddrvajtese dhc elementet themelore td saj
-
elementet e saj.
Figura e vepres kundervajtese dhc
Objekti dhe subjekti i vepres kund€rvajtdse nd lemin penal. - Pdrglegjdsia kundervajrds / pdrkufizimi dhe elementet e saj /. - Papergjegjshmeria kundervajtese dhe shkaqet qe e bejnd njd pdrson kundewajtesish te papdrgiegishem.
-
Fajsia kunddrvajtese / Perkufizimi, elementet dhe llojet e saj/. Bazat te cilat e pdrjashtojne kunddrligjshmeris dhe fajsin€ kundervajtese nd lemin penal. Veprimi i dispozitave kundewajtese ne lemin
lavd e trctEi
penal ne kohe, nd hapsird dhe ndaj personave. Fazat e kyerjds se vepres kundewajtgse nd ldmin penal / Marda e vendimit, veprimet pergaditore, tentativa dhe kryerja e vepres kundeNajtdse /.
Bashkdpunimi
n€
kunddrvajtese
kyerjen e
vepres
/bashkekzekutimi, ndihma
shtytja dhe bashkimi kiminal
Vendi dhe koha e
/ kryerjes
sc
,
vepres
kundewajtese ne lemin penal.
Pergiegjesia kundervajtese per
Java e kotdrt:
veprat kunddrvajtese ne lemin penal td kryera me ane te mediave. Pdrgjegjshmeria esenciale e zvogeluar. Actiones liberae in causa Bashkimi i vepres kunddwajtdse nd lemin penal / Pdrkufizimi, 1lojet dhe format fiktive te bashkimit /. l,ajthimi kundewajtes ne lemin penal dhe llojet e tij. Sanksionet kundervajtese ne lemin penal / pdrkufizimi, elementet dhe ilojet e tyre /. Denimet kunddrvajtdse ne lemin penal / Pdrkufizimi, elementet dhee karakteristikat e tyrel
.
Qellimi dhe baza juridike
e
denimit
L:undervajt€s ne ldmin penal.
lavd
Matja e denimit kundervajtes / pdrkufizimi, llojet dhe ndnllojet/. Matja e denimit per veprat kundervajtese te kryera nd bashkim veprash/.
e pestE:
Denimi me burgim per kunddrvajtje I Pdrkufizimi, kohezgjatja dhe ekzekutimi/. Denimi me giobd p€r kunddrvajde ne lemin penal / pdrkufizimi, lartesia dhe mdnyra e ekzekutimit/. Masat mbrojtese ne kunddrvajtese ne ldmin penal / perkufizimi, qellimi, llojet dhe ekzekutimi i tyrcl. Qortimi.
Jova e qjashtdt
-
Individualizimi kunddrvajtds
/
pdrkufizimi dhe
J
llojet e tij/. Rrethanat lehtesuese dhe renduese.
Zbutja e denimit kunddrvajtes dhe lirimi nga denimi. Parashkrimi i vepres kunddwajdse / perkufizimi, llojet, ndalja dhe nddrprerja e parashkrimit/. Sanksionet kundervajtdse per te mitur
/
qellimi
dhe llojet e tyre/.
Vleresimi i pare Jdva e shtdta:
Organet per zhvillimin
e
kunddwajt€se nd ldmin penal.
Kompetenca kundeNajtese I tenitoriale/.
I pandehuri
dhe
i
procedurds
reale
dhe
demtuari ne proceduren
kunddrvajtese.
Parashtresat
dhe procesverbalet / Menyra
e
paraqitjes dhe perpilimit td tyre/.
ldvd e rcte:
Afatet e
udheheqjes
sd
Procedures
kundewajtese ne lemin penal. Kthimi nd gjendjen e meparshme.
Shpenzimet e procedures kundewajtdse nd ldmin penal. Kerkesat pasurore juridike.
Marrja e vendimeve kundervajtese dhe komunikimi i tyre. Dergimi i shkresave.
hvd e ndntd:
lova
e dhjetE:
Rrjedha e procedures kundervajtdse ne ldmin penal. Marria n€ pytje e te pandehurit dhe ddshmitar€ve. Kqyrja e vendit te ngjarjes dhe ekspertimi Bastisja e lokaldve dhe personave. Rrethanat lehtesuese dhe rgnduese . Mania e p€rkohshme e sendeve. Seanca verbale / Shqyrtimi i geshtjes kryesore ne proceduren kunddrvajtds nd lemin penal administrimi i provave /. Aktvendimi pdr kunddrvajtje vezullues ose
-
/
ndeshkues /. Marrja e aktvendimit pdr kunderuajtje ne
procedurd tdshkurtuar.
Komunikimi, p€rpilimi dhe dergimi i aktvendimit kundewajtes.
!avo e njEmbedhjetd:
Mjetet e rregulta juridike nd kund€rvajtje lemin penal.
nB
Arkesa / Afati i paraqitjes, pdrmbajrja e saj dhe shqyrtimi i ankeses ne shkalle td pare dhe td dytd. Mjetet e jashzakonshme j uridike:
.
. Java e dymbEdhjetE:
Pdseritja e procedures. . Kerkesa pdr rishqyrtimin
e
jashtdzakonshem
te aktvendimit te formes sd prere.
Kerkesa per mbrojtjen e ligjshmerisd.
Procedura e posaEme. Procedura ndaj te miturve delikuent. Arkdtimi i gjobes aty pdr aty. Kompenzimi i demir per shkak td nddshkimit td paarsyeshem.
Zevendesimi i gjobes nd denimin me burgim.
Java e trembEdhjetE;
Ekzekitimi me burgim kundervajtes. - Ekzekutimi i denimit me gjobe pe vepren kundewajtese. Ekzekutimi i masave mbrojtese. EkzeL:utimi i masave edukuese.
lava e katErmbEdhjet€:
'
-
Pdrkufizimi, lenda dhe sistemi i pjesd s6 posagme td kundervajtjeve nd ldmin penal. Veprat kunddrvajtdse ne fushdn e r€ndit publik. Veprat kunddrvajtese ne fushen sigurise n0 trafikun
publik.
'
Veprat kunddrvajtese ne fushat tjera si f.v: ekonomise, financave, sh€ndet€sisd, pylltarise, arsimit e fushave tjera shoqdrore.
lava
-
-
e pesEmbEdhjetEt
Vizite pune nd gykaten komunale pdr kund€rvajtje ose ne Gjykaten e Larte pdr Kunddrvajtje te Kosovds.
Fillimi dhe pdrfundimi ores mdsimore nd pajtim me orarin dhe inJormaten per stduent6; Mos p6rdorimi ltelefonit mobilgjate ligjeratds; l\ilospirja e duhanit; Moskonsumimi pijeve dhe ushqimeve te ndryshme
mos td kopjojnd gjatd provimit dhe testimeve tA tjera, Komunikimi civilizues dhe dinjitoz me studentd; Sigurimi lqet6sis6 dhe disiplinds gjatd ords sd mdsimit, te degjojne me kujdes si mdsimddhdndslt ashtu edhe kolegdt e tyre;