SINONIM ,ANTONIM POLISEM, dan HIPONIM Disediakan oleh: Amirul Hakim Bin Dahalan Rafifi Anuar Bin Abdullah Mohd Saidi Zainan Bin Zainal Azim Nazri Bin Azizan
Sinonim • Sinonim ialah kata-kata dalam sesuatu bahasa yang mempunyai makna yang sama tetapi berbeza dengan nilai rasa. • Contohnya: Perkataan “panas” mempunyai makna yang seakan-akan sama dengan “hangat”.Namun kedua-dua perkataan itu tidak boleh digunakan pada tempat yang sama seratus-peratus.
Sinonim berdasarkan dialek Kadang-kadang sinonim terdiri daripada katakata yang berasal daripada dialek yang berlainan. Contohnya: Perkataan “sombong” bersinonim dengan perkataan “burakah”dan “punggak” daripada bahasa Minangkabau. Contoh 2: Perkataan “hagas” dan “mangak” daripada bahasa kelantan.
Sinonim berdasarkan kata-kata pinjaman asing • Sinonim juga berasal daripada kata-kata pinjaman asing. • Contohnya: Perkataan sombong juga bersinonim dengan kata- kata “takhbur” dan “kibriah” yang dipinjam dalam bahasa arab. • Contoh 2: “Meta” daripada bahasa sanskrit,manakala “ranggi” daripada bahasa tamil.
Sinonim berdasarkan konteks dan gaya bahasa • Kata-kata sinonim juga boleh wujud mengikut gaya bahasa yang berlainan sebagaimana yang kita gunakan berdasarkan keperluan pengungkapan yang mengikut konteks. • Contohnya: Kata (wafat,mangkat,meninggal dunia,mati,kojol,kejang dan mampus) membawa makna mati.
• wafat digunakan untuk nabi dan rasul. • Mangkat untuk raja. • Meninggal dunia dan mati untuk orang biasa. • Mampus untuk haiwan. • Kojol dan kejang untuk menyatakan erti yang sama secara kurang sopan.
Sinonim berdasarkan nilai yang berlainan • Kata-kata sinonim juga wujud kerana hendak menimbulkan nilai yang berlainan. • Contoh: Penyanyi dan biduan.Walaupun mempunyai erti yang sama,tetapi biduan membawa nilai yang lebih tinggi dan mempunyai sesuatu nilai tertentu. • Contoh 2: pelakon dan seniman.Seniman tentu dipandang tinggi dan membawa makna pencapaian peringkat keprofesionalan yang tinggi.
Antonim • Antonim ialah kata-kata yang berlawanan makna seperti “sejuk” lawannya “panas”. • Antonim boleh diklasifikasikan kepada beberapa pasangan yang dikenali ragam antonim.
Hiponim
Komplementer
Perbandingan
Antonim Relasional Resiprokal
• (Antonim Komplementer)
Merupakan pasangan kata yang saling melengkapi. Contohnya: (Hidup : mati) , (Miskin : Kaya) • (Antonim Perbandingan)
Merupakan pasangan kata yang menunjukkan ada kelebihan pada satu kata dan yang satu lagi pula ada kekurangannya. Contohnya: (Besar : Kecil),(Tinggi : Rendah)
• (Antonim Relasional) Menunjukkan hubungan yang erat antara pasangan kata yang berkaitan. Contohnya: (Guru : Murid) , (majikan : Pekerja). • (Antonim Resiprokol)
Ialah pasangan yang bertentangan dari segi makna tetapi berkait rapat dari segi fungsinya. Contohnya: (Membeli : Menjual) , (memberi : Menerima).
• Antonim dapat dikaji mengikut golongan kata yang berlainan seperti kata adjektif,kata kerja dan kata nama. • Bagi kata adjektif,antonim boleh dilihat dari aspek sifat,serta keadaan yang berlawanan.Misalnya: Kuat lawannya lemah,keras lawannya lembut,besar lawannya kecil.
• Kata kerja juga mempunyai antonim.
Contohnya: Ketawa berlawanan dengan menangis,berjalan berlawanan dengan berlari,membaling lawannya menangkap. • Namun tidak semua kata kerja mempunyai sinonim satu lawan satu dalam semua hal. • Contohnya: Kata “pergi” yang berantonim dengan “balik” dari segi lain boleh ditentangkan dengan “datang”
• Sesetengah kata kerja sukar untuk dikaji antonimnya seperti masak,mandi,bermain dan sebagainya.
Hiponim • Hiponim ialah makna yang merangkumi makna khusus (Abdullah Hassan, 1980). • Sebagai contoh perkataan “bunga” mengandungi makna umum.Perkataan lain yang mempunyai makna khusus dan berhubungan kekeluargaan dengan bunga seperti Cempaka,mawar,kemboja,melur dan sebagainya.
polisem • Ialah kata-kata yang mempunyai kesamaan bunyi dan bentuk ejaan tetapi berbeza makna apabila digunakan dalam konteks yang berlainan. • Dalam bahasa melayu,terdapat beberapa perkataan yang sama ejaan dan sebutannya tetapi berbeza maknanya.
• Contohnya: Badan : Badan saya sakit ( badan bererti tubuh) Badan : Badan kebajikan masyarakat telah ditubuhkan di kampung kami (badan bererti yayasan atau lembaga) • Contoh lain: Luka :Kaki saya luka terkena kaca (Luka bererti cedera)
Luka dihatinya tidak dapat diubati ( Luka bererti tersinggung)
Abdullah Hassan (1980) Merupakan makna umum merangkumi makna khusus. Perkataan yang mempunyai makna khusus dan berhubungan kekeluargaan digolongkan dalam satu makna umum.
MELUR
MELATI
BUNGA
TERATAI
CEMPAKA
KEMBOJA
MAWAR
