Panitikang Pambata
Ang panitikang pambata o mga babasahin para sa mga bata ay isang akdang pampanitikan na ang mga pangunahing tagapagtangkilik ay mga bata, bagaman marami ring mga aklat na nasusulat sa ganitong anyo na kinawiwilihan din naman ng ibang mga kabataang mas nakatatanda at mga taong nasa wastong gulang na. Sa tradisyunal na perspektibo, ang panitikang pambata ay sum sumasaklaw sa mga aklat, dul dula o mga nobelang isinulat para sa mga bata Ang Ang pagpag-un unla lad d ng mga mga iban ibang g uri uri ng midy midya a tula tulad d ng pelikula, radio, at telebisyon- ang kasikatan nito ang mas nagpalawig sa kahulugan ng mga panitikang pambata. Sa kasalukuyan, ang panitikang pambata ay tumatalakay sa anumang nasusulat at nai nailalathalang anyo ng panitikan upang punan ang pangangailangan ng mga bata. •
Pukawin ang isipan at antigin ang mga damdamin ng mga bata bata sa pama pamama magi gita tan n ng mga mga paks paksan ang g nagt nagtut utur uro o ng mga mga baga bagayy-ba baga gay y hing hinggi gil l sa pana panana namp mpal alat atay aya, a, aral aralin inggpangwik pangwika, a, pakikip pakikipags agsapa apalar laran an ng mga bayani bayaning ng mula mula sa mga kuwentong-bayan, alamat, mitolohiya.
•
Karan Karaniw iwan ang g nagt nagtata atagl glay ay ang ang mga mga akla aklatt-pa pamba mbata ta ng mga larawan larawan at guhitguhit-lar larawa awan. n. Nang Nang lumaon lumaon, , pagkali pagkalipas pas ng mara marami ming ng taon taon, , nagi naging ng paks paksa a rin rin ang ang mga mga aral aralin ing g makatotohanan o batay sa totoong buhay, katulad ng mga akdang pang-kasaysayan, pang-kasaysayan, heograpiya, buhay sa paaralan, paaralan, kabayanihan, at katatawanan.
•
Nasusul Nasusulat at ang mga paniti panitikang kang pambat pambata a tuwiran at maging sa patula.
sa pamama pamamaraa raang ng
Ayon kay Rene O. Villanueva: isang manunulat. Kilala siya sa kanyang mga gawa para sa teatro, telebisyon, at sa panitikang pambata. •
Ang
mahalagang
pinatutungkulan.
pagkak kakaiba
ay
n a sa
kata atangian
ng
Kaya pambata dahil sadyang kinatha para sa mga batang mambabasa. •
Nakasandig sa konsepto ng bata - Ang katangian ng panitikang pambata ay nakasalalay sa kung paano mag-isip at umunawa ang bata.
•
Paano ba nag-isip ang bata? - Karaniwang animistiko.
•
Masa Masasa sabi bing ng ang ang pani paniti tika kang ng pamb pambat ata a ay animistiko (tradisyunal na pakahulugan
kara karani niwa wang ng
Anyo/Uri Librong Pambata Elemento •
Sino ang mambabasa
•
Paano mag-isip ang mga bata !ba ang paraan ng pag-iisip at pag-unawa ng mga batang walo o sampung taong gulang pababa kaysa sa ating mga may edad na. "indi gaya ng nakatatatndang mambabasa, hind indi sila obje object ctiv ive e kung kung magmag-is isip ip at umun umunaw awa. a. Ang Ang paraan ng pag-iisip nila hanggang sa pagsapit nila sa age of puberty ay karaniwang animistiko. ay Sukat
•
Ang Ang
reko rekome mend ndad adon ong g haba haba ng isan isang g kuwe kuwent nto o ay #$ na spread at at kadalasang kadalasang binubuo ng #% hanggang hanggang &' linya o pangungusap o mas maikli.
•
Nakat Nakatuo uon n ang ang haba haba ng kuwent kuwento o sa bilang bilang ng spread sa halip halip na pahin pahina a sapa sapagk gkat at ang ang bawa bawat t spread o dalawang pahin pahina a ay pina pinagh ghaha ahati tian an ng tekst teksto o at lara larawa wan n (isa (isang ng pahi pahina na o kala kalaha hati ting ng spread para para sa teks teksto to o isan isang g pahina o kabilang spreadi para para sa lara larawa wan n. . Ang Ang rekom rekomen enda dado dong ng bilan bilang g ng liny linya a ay para para magka magkaro roon on ng espasyo sa parallel text (teksto ng salin sa !ngles o teksto para sa mas nakatatandang mambabasa. Wika
•
Sa katangian naman ng wikang gagamitin, simpleng wika ang ginagamit sa pagkukuwento upang mas maunawaan ng bata.
Ilustrasyon
ater)olour, litrato, sket)hes, linya, atbp.
ASA!SA!A" "# PA"I$IA"# PA%&A$A SA I&A"# &A"SA
Noong unang panahon, walang pagkakaiba ang libangan ng matata matatanda nda at bata. bata. Ang mga kuwent kuwentong ong-ba -bayan, yan, karunu karununga ngangngbayan at awiting-bayan awiting-bayan ay itinuturing itinuturing na panitikang panitikang pambata at pangk pangkab abat ataa aan. n. *umi *umipa pas s ang mara marami ming ng sigl siglo, o, ang ang dati dating ng kabataan ay naging matatanda na, ngunit ang halina ng mga matatandang matatandang kuwento ay patuloy na umakit sa kanila. Ang mga kuwentong-bayan tulad ng epiko, alamat, mitolohiya, pabula at balada ay naitala lamang sa Kalagitnaang Kalagitnaang Panahon (Middle Ages. Nang lumaganap ang Kristiyanismo Kristiyanismo, , nadagdag nadagdag sa mga kuwentong kuwentong bayan ang mga kuwento na buhat sa +ibliya. Mapapansin Mapapansin na sa panahon nang pagpapalaganap ng Kristiyanismo ang mga lumabas na panitikan ay nangangaral. Sa panahong ito walang tiyak na panitikang pambata o pangkabataan. Sa panahong ito, ang pagtuklas pagtuklas ng karunungan karunungan ay ginagawa ginagawa sa loob ng monastery. Sinisipi ng mga monghe ang mga manuskrito upang gamitin sa pagtuturo at pangaral. Ang kauna-unahang manu manusk skri rito tong ng nasu nasula lat t na pamb pambat ata a ay ang ang Boke Boke Babe Babee’ e’s s o Maliit na Ulat kung paano ang Iaasal ng Kabataan. Ang mga akdang pambata na nasulat noon ay naghahangad naghahangad na magturo ng relihiyon, kabutihan at asal. Siglo '()) Noong Noong ikaika-#$ #$%% %% danta dantaon on, , nagi naging ng adhik adhikai ain n ni ill illiam iam aton ng !nglatera na malinang ang kaisipang pang-moralidad at mga pag-uugaling wagas ng mga bata habang lumalaki ang mga ito, kung kayat nilimbag niya ang mga aklat na katulad ng Ang mga Pabula ni Aesop. Siglo '*)) *arawan ng isang hornbook na tangan ng isang batang babae.
Noong ika-#'%% siglo, nalikha ang mga hornbook, o isang payat at parihabang piraso ng kah kahoy na dinikitan ng nali nalimb mbag agan ang g pira piraso so ng pape papel. l. +ilan lang pana ananggalang mula sa pagka gkasira, nababarnisan ang papel na may limbag ng nanganganinag na sustansiyang na nanggaling mula sa mga balat ng mga hayop katulad ng mga usa at mga baka. Ang mga usa at baka ay mga mga hayo hayop p na may may sung sungay ay, , kung kung kayat ang salitang hornbook ay masa masasa sabi bing ng nang nangan anga gahu hulu luga gang ng /aklat na gawa mula sa mga balat ng mga mga hayo hayop p na may may sung sungay ay/. /. Karaniw Karaniwang ang nagsis nagsisimu imula la ang mga aralin ng hornbook sa pagaantanda ng krus na sinundan ng mga mga abak abakad ada, a, pala palaba bayb ybay ayan an, , at mga mga dasal dasalin ing g katu katula lad d ng Ama Nami Namin. n. Pang Pangka karan raniw iwan an din din na naikak naikakabit abit ng isang isang bata ang aklat aklat pang-p pang-pang anguna unahin hing g pagpagaaral na ito sa kaniyang suot na sinturon, sa pamamagitan ng isang tali. Siglo '+)) Noong ika-#0%% dantaon, humantong naman sa mga kamay ng mga bata bata ang iba pang pang mga aralin araling g pampan pampanana anampa mpalat lataya aya ang salin sa !ngles. Sa Pransya si harles Perrault ay sumulat ng walumpong bersyon ng mga fairy fairyta tale les. s. !to1y !to1y nala nalath thaa aa noon noong g #023 #023 sa pama pamaga gat t na "ist "istor ori) i) on ont ontrs rss s de temp temps s pass passe. e. Ang Ang mga mga kwernto buhat sa koleksyon ni Perrault na isinalin sa !ngles ay ang Sleeping +eauty, *ittle 4ed 4iding "ood, Puss and +oots, inderella na kinilala sa buong daigdig.
Siglo ',)) Sa pagdating ng ika-#3%% dantaon, nagsimulang maging pambatang mga babasahin ang ilan sa mga panitikang unang nasulat para sa matatandang mambabasa.
.Subalit naging kaakit-akit para sa mga bata ang 4obin rusoe (#3#2 ni 5aniel 5e6oe at ang 7ulli8ers 9ra8els (Mga Paglalakbay ni 7ulli8er (#3&0 ni :onathan Swi6t. Sa kalagitnaan ng ika-#3%% siglo, lumitaw ang isang uri ng po)k po)ket et-b -boo ook; k; ang ang A Little Pretty Po-ket&ook (!sang Maliit at Kaakit-akit na Aklat-Pambulsa ni :ohn Newberry. !nil !nilal alako ako sa tara tarang ngkah kahan an ang ang mga mga akla aklatt-pa pambu mbuls lsa a ng mga mga nagtitinda nito na kasama sa mga laruang pambata. !sa !sa sa pina pinaka kama maha hala laga ga at pina pinaka kata tany nyag ag na akla aklat t na lumabas lumabas noong #30' ang Mother 7ooses Melody (Mga Awitin ni !nan !nang g 7ans 7ansa a, , na nagl naglal alam aman an ng mga mga nurs nurser ery y rhym rhyme e o mga mga tulang pambata. Sumun Sumunod od din din dito dito ang ang tina tinata tawa wag g na batt battle ledo dore re, , isan isang g aklat-pam pambatang yari sa natiti itiklop na kartulina at naglalaman lamang ng tatlong pahina tungkol sa alpabeto, mga paya payak k at mada madali ling ng-m -mai ainti ntind ndih ihan ang g aral aralin in, , at mga mga lara larawa wang ng nalimbag sa pamamagitan ng mga wood)ut o inukitang mga tabla ng kahoy. Siglo '))
7uhi 7uhitt-la lara rawa wan n
mula mula
sa
isan isang g akla aklat t pamb pambat atan ang g Ali) Ali)e e onderland ni *ouis aroll.
in
Naganap noong ika-#<%% dantaon dantaon ang lubos na pagbabago at pagpapalit ng mga paksa ng pani paniti tika kang ng pamba pambata ta. . Sapa Sapagk gkat at sa kapanahunang ang ito umusbong at lumago ang pagiging malikhain at pagiging bukod-tangi ng mga manu manunu nula lat t sa lara larang ngan ang g ng mga mga aklat na pambata. 7inamit ng mga may-ak may-akdan dang g taga-=s taga-=stad tados os >nidos >nidos, , !ngl !nglat ater era, a, 5enm 5enmar ark, k, lan landa da, , at Alemanya Alemanya ang mga paksa tungkol sa pag-ibig na may mga tauhang bayani mula sa tunay na buhay, at nagpapakita ng kabayanihan at katapa katapanga ngan. n. Kabila Kabilang ng dito dito ang mga librong librong isinula isinulat t ni "ans "ans hrist hristian ian Anders Andersen en na batay batay sa mga kuwent kuwentong ong bayan, bayan, maging ang mga kathang-pampanitikan nina;
•
ashington !r8ing (9he *egend o6 Sleepy "ollow o Ang Alamat ng Nakaaantok na *ibis, @#<&%
•
*ewi *ewis s aro aroll ll (Ali (Ali)e )es s Ad8e Ad8ent ntur ures es in ond onder erla land nd o Pakikipagsapalaran ni Ali)e sa *upain mga Katakatakang +agay @#<0'
Sa kasalukuyan at sa 0ina0ara1
Noon Noong g mga mga unan unang g kapa kapana nahu huna nan n ng #2&% #2&%, , sumi sumibo bol l ang ang mga mga nata natata tangi nging ng kaga kagawa wara ran n para para sa mga mga pani paniti tika kang ng pamb pambat ata a sa Amerika. Nagbukod ang mga bahay-aklatang pampubliko ng mga silid-basahan para sa mga bata at nagkaroon ng mga tagapamahalan tagapamahalang-pang g-pang-aklata -aklatan n na bihasa sa pakikitungo pakikitungo sa mga kabataan. kabataan. Nanguna sa gawaing ito ang Paaralang Paaralang Pang-aklatan Pang-aklatan ni arnegie ng Pittsburgh at +ahay-Aklatang Panlipunan ng New New Bork Bork. . Noon Noong g #2#2 #2#2, , nags nagsim imul ula a ang ang pagb pagbib ibig igay ay ng mga mga paligsahan at paggawad ng mga parangal at medalya sa mga taga tagapa pag-t g-tag aguy uyod od at manli manlili likh kha a ng mga akla aklat t na pamb pambat ata. a. Nagk Nagkar aroo oon n ng baha bahagi ging ng pamb pambat ata a sa loob loob ng gusa gusali li ng mga mga tindahan ng mga libro, kasabay ng paglitaw ng mga aklat na may mga kaaya-ayang larawan na nalikha sa pamamagitan ng mga pamamaraang pamamaraang pang-sining. pang-sining. *umabas din mula sa mga palimbagan palimbagan ang ang mga mga akla aklat t na mada madali ling ng-b -bas asah ahin ing g para para sa mga mga bago bago pa lamang natututong bumasa, na ginagamitan lamang ng mga payak na sali salita ta at bala balari rila la. . 5e-k 5e-kal alid idad ad ang ang kara karami miha han n sa mga mga babasa babasahing hing ito. *umita *umitaw w din ang mga aklat pambat pambatang ang kung kung saan ibinabahagi ibinabahagi ng bawat manunulat manunulat ang kaniyang pananaw at paniniwala tungkol sa isang bagay o paksa. Naging layunin na ng mga patnugot ang paglilimbag ng mga aklat na bunga ng pagk pagkam amal alik ikha hain in ng maymay-ak akda da suba subali lit t tiya tiyak k na bata batay y sa kato katoto toha hana nan n - lalo lalo na ang ang mga mga akla aklat t na nagb nagbib ibig igay ay ng kaal kaalam aman an - na sanh sanhi i ng pagda pagdati ting ng ng mga mga kaisi kaisipa pang ng pangpangagha agham, m, pangpang-ka kala lawa waka kan, n, tekn teknolo olohi hiya ya, , at mga mga kasa kasang ngkap kapan ang g elektroniko.
ASA!SA!A" "# PA"I$IA"# PA%&A$A SA PILIPI"AS Panitikang Pambata: Sinaunang Pana0on
+ago ang pagdating ng mga Kastila ay mayroon na tayong uri uri ng pani paniti tika kan n na nagp nagpap apas asal alin in-s -sal alin in sa bibi bibig g (kwentong bayan, awiting bayan at karunungang bayan %ga u2entong &ayan: ay mga mga sala salays ysay ay hing hinggil gil sa mga mga likh likhan angg-is isip ip na mga mga tauhan na kumakatawan sa mga uri ng mamamayan, katulad ng matandang hari, isang marunong na lalaki, o kaya sa isang hangal na babae. Karaniwang kaugnay ang kwen kwento tong ng-b -bay ayan an ng isan isang g tiya tiyak k na pook pook o rehi rehiyo yon n ng isan isang g bans bansa a o lupa lupain in. . Kaug Kaugna nay y nito nito ang ang alamat alamat at at mga mito mito. .
:uan 9amad- 9agalog Abuwanas- Muslim Mga Alamat ni Maria Makiling
Si %ariang %a1angara1in
Magand ang dalaga si Maria. Masipag siya at masigla. Masa Masaya ya at matal matalin ino o rin rin siya siya. . Ano Ano pat pat masa masasa sabi bing ng isa isa na siyang ulirang dalaga, kaya lang sobra siyang pamangarapin. pamangarapin. >maga o tanghali man ay nangangarap siya. *agi na lamang siyang nakikitang nakikitang nakatingin nakatingin sa malayo, malayo, waring nag-iisip nag-iisip at nangangarap nangangarap nang gising. 5ahil dito, nakilala siya sa tawag na Mariang Mapangarapin. "indi naman nagalit si Maria bagkos pa ngang ikinatuwa pa yata niya ang bansag na ikinabit sa pangalan niya.
Minsan niregaluhan siya ng isang binata ng isang dosenang dumala dumalagang gang manok. manok. 9uwang 9uwang-tu -tuwa wa si MariaC MariaC !nalaga !nalagaan an niyang niyang mabu mabuti ti ang ang alaa alaala lang ng biga bigay y sa kany kanya a ng iisa iisang ng manl manlil ilig igaw aw niya. Nagpagawa Nagpagawa siya sa kanyang ama ng kulungan para sa mga
manok manok niya. niya. "igit "igit sa karani karaniwan wang g pag-aa pag-aalag laga a ang ginawa ni Maria. Pinatuka niya at pinaiinom ang mga ito sa umaga, sa tanghali at sa hapon. 5inagdagan pa ito ng pagpapainom ng gamot at pataba. At pinangarap ni Maria ang pagdating ng araw na magkakaroon magkakaroon siya ng mga inahing manok na magbibigay magbibigay ng maraming itlog. *umipas ang ilang buwan hanggang sa dumating ang araw na nag-itlog ang lahat na inahing manok na alaga ni Maria. *abi *abind ndala alawa wang ng itlo itlog g ang ang ibini ibinibi biga gay y ng mga mga inahi inahing ng mano manok k araw araw-a -araw raw. . At kinu kinuwe went nta a ni Mari Maria a ang ang bilan bilang g ng itlo itlog g na ibibigay ng labindalawang alagang manok sa loob ng pitong araw araw sa isan isang g ling linggo go. . Kita Kitang ng-k -kit ita a ang ang saya saya ni Mari Maria a sa kanyang pangarap. At inip inipon on na nga ni Maria Maria ang ang itlo itlog g ng mga mga inahi inahing ng manok sa araw-araw. Nabuo ito sa limang dosenang itlog. At isang araw ng linggo ay pumunta sa bayan si Maria. Sunong niya ang limang dosenang itlog. "abang nas nasa daan ay nangangarap nang gising si Maria. !pagbibili niyang lahat ang ang lima limang ng dose dosena nang ng itlo itlog. g. Pagk Pagkat atap apos os, , bibi bibili li siya siya ng magandang tela, ipapatahi niya ito ng magandang bistida at saka lumakad siya ng pakendeng-kendeng. pakendeng-kendeng. *along pinaganda ni Maria ang paglakad nang pakendeng-kendeng at +7C Nahulog ang limang dosenang itlogC "indi nakapagsalita si Maria sa kabiglaan. kabiglaan. Saka siya umiyak nang umiyak. Naguho ang kanyang pangarap kasabay ng pagbagsak ng limang dosenang itlog na kanyang sunung-sunong.
%ga E1iko: tulang pasalaysay na nagsasaad ng kabayanihan ng pangunahing tauhan na nagtata ataglay ng katangiang nakahihigit sa kara karani niwan wang g tao tao na kada kadalas lasan an siya siyay y buha buhat t sa lipi lipi ng mga diyos o diyosa.
Ang paksa ng mga epiko ay mga kabayanihan ng pangunahing tauhan sa kanyang paglalakbay at pakikidigma. Ang
salitang
epiko
ay
galing
sa
7riyego
na epos
na
nangan nangangahu gahulug lugang ang awit awit ngunit ngunit ngayon ngayon itoy itoy pasalaysay na kabayanihan.
tumutu tumutukoy koy sa
!balon- +ikol +antugan- Maranaw 9uwaang- +agobo +iag ni *am-ang- !loko Maragtas- +isaya Laba2 3onggon 4E1ikong &isaya5
Si *abaw 5onggon ay anak ni Anggoy Alunsina at +uyung Paubari. Paubari. Siya ay napakakisig na lalaki na umibig kay Abyang 7inb 7inbit itina inan. n. +ini +inigy gyan an niya niya ng mara marami ming ng regal regalo o ang ang ina ina ni Abyang Abyang 7inbit 7inbitina inan n na si Anggoy Anggoy MatangMatang-ayo ayon n upang upang pumayag pumayag lamang na makasal ang dalawa. dalawa. !nimbita niya ang buong bayan sa kanilang kasal. At hindi nagtagal ay umibig siyang muli sa isang magandang babae na nagngangalang Anggoy 5oronoon. Niligawan niya ito at hindi nagtagal ay nagpakasal.
At muli ay umibig si *abaw sa isa pang babae na nagnga nagngangal ngalang ang Nagmali Nagmaliton tong g Bawa Bawa Sinagma Sinagmalin ling g 5iwata 5iwata. . Ngunit Ngunit ang babae ay nakasal na kay +uyung Saragnayan na katulad niya na may kapangyarihan din. Patayin mo muna ako bago mo makuha ang aking asawa, sabi ni +uyung Saragnayan sa kanya. "anda Saragnayan.
akong
kalabanin
ka,
sagot
ni
*abaw
kay
Naglaban sila ng maraming taon gamit ang kanilang mga kapangyarihan ngunit hindi mapatay ni *abaw si Saragnayan. Mas malakas ang kapangyarihan ni Saragnayan kaysa kay *abaw. Natal Natalo o si *aba *abaw w at siya siya ay itin itinali ali at ikin ikinul ulon ong g sa kulungan ng baboy ni Saragnayan. Samantala ang kanyang mga asawa na si Abyang 7inbitinan at Anggoy 5oronoon ay nanganak sa kanilang panganay. 9inawag 9inawag ni Abyang ang kanyang anak na Asu Asu Mang Mangga ga at si Angg Anggoy oy 5oro 5orono noon on na +uyu +uyung ng +ara +aranu nugu gun. n. 7ust 7uston ong g maki makita ta si *aba *abaw w ng kani kaniya yang ng dala dalawa wang ng anak anak at nagpasya na hanapin siya. Sa tulong ng bolang kristal ni
+uyung +arunugun ay nalaman nlla na bihag siya ni Sara Saragn gnay ayan an. . Ang Ang dala dalawa wang ng magk magkap apat atid id ay nagt nagtag agum umpa pay y sa pagpapalaya sa kanilang ama na napakatanda na at ang kanyang katawan ay nababalutan na ng mahabang buhok. Kailangan nyo munang malaman ang sikreto ng kapangyarihan ni Saragnayan bago ninyo siya labananC sabi ni *abaw sa kanyang dalawang anak. po ama, sagot ni +aranugun. !papadala ko sina 9aghuy at 5uwindi kay Abyang Alunsini Alunsini upang itanong ang sikreto ng kapangyarihan ni Saragnayan. Nala Nalama man n ni +ata +atanu nugu gun n kay kay Abya Abyang ng na ang ang hini hining nga a ni Saragnayan ay itinatago at pinangangalagaan ng isang baboy ramo sa kabundukan. Siya at si Asu Mangga ay nagtungo sa kabund kabundukan ukan upang patayi patayin n ang baboy ramo. ramo. Kinain Kinain nila ang puso nito na siyang buhay ni Saragnayan +iglang nanghina si Saragnayan. Alam niya kung ano ang nangyari. Nagpaalam na siya kay Nagmalitong Bawa. "anda na siya siyang ng upan upang g ka#a ka#aba bani nin n ang ang dala dalawa wang ng anak anak ni *aba *abaw. w. Si +ara +aranu nugun gun lama lamang ng ang ang humar humarap ap sa kany kanya a sa isang isang madu madugo gong ng laban. Napatay siya ni +aranugun sa isang mano-manong laban. Pagk Pagkat atapo apos s ng laba labana nan n ay hina hinana nap p nila nila ang ang kanil kanilan ang g ama. ama. Nakita nila na siya ay nakasilid sa lambat ni Saragnayan. Natakot sila sa mga kapatid ni Saragnayan. Pinatay silang lahat ni +aranugun at pinalaya si *abaw sa lambat. Nang makita ni Abyang 7inbitinan at Anggoy 5oronoon si *abaw ay napaiyak sila sa pighati. Nalaman nilang hindi na makarinig si *abaw, hindi na rin nito nagamit ang pag-iisip. Pinaliguan nila ito, binihisan at pinakain. !nalagaan nila ito ng mabuti. mabuti. Samantala Samantala, , si +uyung +uyung "umadapno "umadapnon n at +uyung +uyung 5umalapdap, 5umalapdap, mga bayaw ni Anggoy 7inbitinan 7inbitinan ay ikinasal ikinasal kina +uriga +urigadang dang Pada Pada Sinakl Sinaklang ang +ulawa +ulawan n at *ubayl *ubaylubyo ubyok k "angin "anginon on Mahu Mahuyu yukh khuy uyuk ukon on. . Ang Ang dala dalawa wang ng baba babae e ay ang ang maga magaga gand ndan ang g kapatid ni Nagmalitong Bawa. Nang malaman ni *abaw 5onggon ang kasal sinabi nito sa dalawa dalawang ng asawa asawa na nais niyang niyang mapakas mapakasala alan n si Nagmali Nagmaliton tong g Bawa Sinagmaling 5iwata.
7usto kong magkaroon ng isa pang anak na lalakiC sabi ni *abaw 5onggon. Nagulat sina Abyang 7inbitinan at Anggoy 5oronoon sa sinabi ng asawa at dahil mahal na mahal nila ang asawa ay tinupad nila ang kahilingan nito. "umiga si *abaw sa sahig at puma pumato tong ng ang ang dala dalawa wang ng baba babae e sa kany kanya, a, naib naibal alik ik ang ang kanyang kanyang lakas at sigla ng isip. Masayang-masay Masayang-masaya a si *abaw at ang kanyang tinig ay umalingawngaw sa buong lupain.
A2iting&ayan "angad ng mga awiting ito ang lumibang at mangaral.
Soliranin "ele 9agayan Pangingisda Kundiman Kumintang "alimbawa; '5 Matulog ka na bunso Ang ina mo ay malayo At hindi ko masundoD May putik, may balaho.
65 Sanggol kong anak ng giliw Matulog ka ng mahimbing Marami akong gagawin "uwag mo akong abalahin arunungang &ayan
Ang Ang mga mga karu karunu nung ngan ang g baya bayan n ay kinahihiligan ng mga kabataan.
kabi kabila lang ng
rin rin
sa
mga mga
!to1y nagpapatalas ng kaisipan, ginagamit sa paglilibang at paglalaro. "alimbawa; 1) May ulo walang tiyan, may leeg walang beywang. E Bote
) Ang gawa sa pagkabata,
5ala hanggang sa tumanda. F Ang dungis dungis ng iba1y iba1y bago bago mo batiin batiin Ang dungis mo muna ang iyong pahirin. Panitikang Pambata: Pana0on ng astila 4#'3&-#<2< 5 '*, nagl naglab abas as si 5ieg 5iego o Po8e Po8eda dano no ng mga mga manu manusk skri rito to tungkol sa mga sinaunang mamamayan ng Negros. ')) sa pags pagsik ikat at ang ang awit awit at kori korido do na para para sa mga mga matatanda ay nahiligan din ito ng mga bata tulad nalang ng !bong Adarna at ay alabasa at ang awit na Glorante at *aura.
Urba Urbana na at 7eli 7elisa sa Kung susuriin ang kwentong >rbana at Gelisa. !to ay para sa mga kabataang katulad ni >rbana, Gelisa at "onesto sto. !to ay nagbibigay patnuba ubay sa kabataan ayon sa pagsusulatan ng dalawang magkapatid.
Sa Aking mga abata ni 8ose Ri9al
Sinulat ni 5r. :ose 4iHal ang Sa Aking mga Kababata noong siya ay walong taong gulang lamang !sinali !sinalin n niya niya ang dulang dulang 7uille 7uillemo mo 9ell(S) 9ell(S)hil hiller ler Giipino pati na rin ang mga istorya ni Anderson.
sa
!sinulat din niya ang Matalinong Pagong at "angal na matsing. Panitikang Pambata: Pana0on ng mga Amerikano
nagbukas ng mga paaralan ang nagsimulang magturo ng !ngles.
mga
Amerikano
•
''+ ipinatupad ang :ones1 *aw
•
". tley +eyer, 5ean s. Gansier- Popular 9ales
•
Anna ". arter- arter !ntermediate 4eaders
at
•
Sena;or Sena;or
$ula
Glorentino ollantes- *umang Simbahan :ose oraHon de :esus- Pamana
Ang Pamana Ni :ose oraHon de :esus
!sang araw ang ina ko1y nakita kong namamanglaw Naglilinis ng marumi1t mga lumang kasangkapan. Sa pilak ng kanyang buhok na hibla na katandaan Nabakas ko ang maraming taon niyang kahirapanD Nakita ko ang ina ko1y tila baga nalulumbay At ang sabi Iitong pyano sa iyo ko ibibigay, Ang kubyertos nating pilak ay kay !tang maiiwan, Mga silya1t aparador ay kay 9ikong nababagay Sa ganyan ko hinahati itong ating munting yaman.J Pinilit kong pasayahin ang lungkot ng aking mukha 9inangka kong magpatawa upang siya ay matuwa, Subalit sa aking mata1y may namuong mga luha Naisip ko ang ina ko, ang ina ko na kawawaD 9ila kami iiwan na1t may yari nang huling nasa at sa halip na magalak sa pamanang mapapala, Sa puso ko ay dumalaw ang malungkot na gunita Napaiyak akong tila isang kaawaawang bata Niyakap ko ang ina ko at sa kanya ay winika. JAng ibig ko sana, !na1y ikaw aking pasiyahin at huwag nang Makita pang ika1y Nalulungkot mandin, , !na ko, ano po ba at naisipang hatiin Ang lahat ng munting yamang maiiwan sa amin?J Jala naman,J yaong sagot Ibaka ako ay tawagin ni +athala Mabuti nang malaman mo ang habilin? !yang pyano, itong silya1t aparador ay alaming
Pamana ko na sa iyo, bunsong ginigiliw.J INgunit !nang,J ang sagot ko, Iang lahat ng kasangkapan Ang lahat ng yaman dito ay hindi ko kailangan Ang ibig ko1y ikaw ina, ang ibig ko1y ikaw inang "inihiling ko sa 5iyos na ang pamana ko1y ikaw Aanhin ko iyong pyano kapag ikaw ay mamatay At hindi ko matutugtog sa tabi ng iyong hukay? !lilimos ko sa iba ang lahat ng ating yaman Pagkat di ka maaaring pantayan ng daigdigan Pagkat, ikaw !na ko, ika1y wala pang kapantay.J
&alagtasan
*uH Mat astro- 54" 3ula
Se8irino 4eyes- alang Sugat '66 '66 linggu lingguhang hang lumabas lumabas ang *iwaywa *iwayway y na kasama kasama ang *ola *ola +asyang ni Se8irino 4eyes. ue9 Kenkoy Panitikang Pambata: %alasariling Pana0on ?Panahon ni Manuel *. LueHon. @ Pe1e an; PillarD !n and ut o6 the +arrio, 9he Glag and ther Stories, at ang ur 7reat Men and ther Stories. 8uan <. Laya 9ales ur Gather 9old, 5iwang Kayumanggi. Panitikang Pambata: Pana0on ng a1on
sa panahong ito, maraming manunulat ang gumawa ng mga akda sa Pilipino. Ang *iwayway ay nakapili at Pinakamabubuting Kuwento (#2$F.
isinaaa aaaklat
ang
Nalathala rin ang mga sumusunod; a. Ang Magsasaka at !ba pang mga Kuwento b. Ang +atang Matulungin at !ba pang mga Kuwento -. Kuwento ni =sopo ni :ulian . Pineda.
&'
Panitikang Pambata: asalukuyang Pana0on %ga Ak;a '5 Ang Alamat ng mga Kuwento E Andrea A. !ablan 65 Sintang *upa E "enoveva #drosa B5 Mga +abasahin sa Pilipino E $araluman %. Aspillera (5 Sa "ardin ng mga 9ula E &ufino Alejandro &atas Ri9al 4#20#5 = nakatulong ng malaki sa pagsulat ng kuwentong pambata tungkol sa pambansang bayani. ',' Nagl Naglat atha hala la ang ang Natio Nationa nal l +ook +ookst stor ore e ng mga mga sali salin n sa Gilipino. # Ang Prinsesa Prinsesa at ang 7isantes 7isantes & Ang 9atlong 9atlong Munting Munting +aboy F Ang mga 5uwende 5uwende at ang Sapatero Sapatero $ Ang Natutulog Natutulog na Kagandahan Kagandahan ' Si :a)k at at ang Puno Puno ng +itsuwela +itsuwelas s 0 Ang Munting Munting Pulang Pulang !nahing Manok Manok 3 Si Pusang Pusang Nakabo Nakabota ta < 4umpel-istilt 4umpel-istilt-iskin -iskin 2 Ang Kagandahan Kagandahan at ang "alimaw "alimaw #% Ang 9atlong *alaking Kambing na ang Pangalan ay 7rap ## 4apunsel ',, ',, Ang Aklat Adarna ay gumawa ng paraan upang mapadami ang babasahing pambata. ', Nio =ngkantada- 'omingo (andicho '' '' Naglabas pa pa ng '% na libro ang Aklat Adarna na pinangunahan ni Aguinaldo. Sit2asyon ng Panitikang Pambata 6)'66)'6
Nakap Nakapag agdu dulo lot t ng mala malaki king ng pagba pagbaba bago go sa pags pagsus usul ulat at ng panitikang pambata ang pag-usbong ng bagong teknolohiya (mobile phone, tablet, internet, e-book
Vibal
Publising
educational educational
nangunguna sa paglikha ng mga materials materials na ginagamit ang traditional
print at digital content.
6)'' Pi-ture &ook A11s Vibal 3igital
Bummy Gly Pie (:omike 9eido Mariang Sinukuan ( Salaysay ni =ugene =8as)o, guhit ni *eo ultura Pagpagayuk ( Salaysay ni =ugene =8as)o, guhit ni Pia onstantino Aman Amansi sinay naya a ( Salay Salaysa say y :omike 9eido
ni =uge =ugene ne =8as =8as)o )o, ,
guhi guhit t
ni
Ang MAhiwagang Kamiseta ( Salaysay ni =ugene =8as)o, guhit ni 7hani Madueno
Short Stories 6or hildren (#2<2 Kaba Kabata taan an 5i8i 5i8isi sion on (gin (ginaw awa a upan upang g manunulat sa kabataan (#22<
mang manghi hika kaya yat t
ng
9ulang Pambata (&%%2 P0ili11ine &oar; on &ooks Cor !oung Peo1le
National hildren1s +ook 5ay P++B- Salanga PriHe (riters1 Pri)e P++B- Al)ala PriHe ( !llustrators1 Pri)e Iba 1ang mga Organisasyon
Kuting- Kuwentista ng mga 9sikiting !NK- !lustrador ng Kabataan.
anguan https;OObooks.google.)om.phObooks? id6&r"Pm)b<Qprintse)6ront)o8erQredirRes)yQhlen8onep ageQTQ66alse http;OOwww.slideshare.netOgenbautistaOkuwentong-pambata https;OOwikapedia.wordpress.)omOtagOpanitikang-pambataO
http;OOwww.slideshare.netOgenbautistaOkuwentong-pambata https;OOtl.wikipedia.orgOwikiOPanitikangRpambata https;OOtl.wikipedia.orgOwikiONobelangRPilipino https;OOwww.6a)ebook.)omOPanitikanSaGilipino!8UiiiOpostsOF<< 3&%%3#&3$&0& http;OOtl.answers.)omOLOAnoRangRbuodRngRnobelangR9itserRniR* iwaywayRAr)eo http;OOwhttp;OOwww.slideshare.netOnielri)h%#FOlittnielww.sli deshare.netOyamish&2Opanitikan-sa-panahon-ng-bagong-lipunan
