MGA URI NG TEKSTO
1. narativ [pagsasalaysay].maanyong [pagsasalaysay]. maanyong paraan ng pagpapahayag na nag-uugnay ng mga pangyayari at may layuning magkuwento.
2. descriptiv [paglalarawan]. [paglalarawan]. naglalayong ilarawan ang pisikal na katangian ng mga pangunahing pangunahing tauhan at ang ilang mga bagay.
3. expositori [paglalahad]. [paglalahad]. paglalahad sa pamamagitan ng pagpapaliwanag ng mga konsepto at mga palagay batay sa pansariling haka-haka, opinyon o pananaw.
4. argumentativ [pangangatwiran]. [pangangatwiran]. isang uri ng akdang naglalayong mapatunayan ang katotohanan ng ipinahahayag at ipatanggap sa bumabasa ang katotohanang iyon.
5. prosidyural prosidyural [proseso]. nagpapaliwanang nagpapaliwanang ng mga paraan sa pagsasagawa ng isang bagay.
6. persweysiv [panghihikayat]. [panghihikayat]. naglalahad ng mga sapat na katibayan o patunay upang ang isang paksa ay maging kapani-paniwala. kapani-paniwala.
7. informativ. naglalayong alisin o linawin ang mga agam-agam na bumabalot sa isipan ng bumabasa hinggil sa paksang tinatalakay.
== uri ng teksto == teksto == === 1. informative-uri informative-uri ng teksto na nagbibigay ng mahahalagang impormasyon ito ay nagpapabatid nagbibigay ng kaalaman.uri ng teksto na naglalahad ng mahahalagang impormasyong,kaalaman impormasyong,kaalaman at kabatran. 2. deskriptiv -nagtataglay -nagtataglay ng mga impormasyong may kinalaman sa pisikal na katangian ng isang tao.bagay,lugar,tumutugons tao.bagay,lugar,tumutugonsa a tanong sa ano?impresystik ano?impresystik nagpapakita ng pansarilingpananaw pansarilingpananaw lamang ng sumulat.obdyektibong sumulat.obdyektibong pananaw sa tulong ng mga tiyak na dato.mga il lustration at dayagram. 3. eksposisyon-ay eksposisyon-ay tiyakang naglalahad ng mga payak na pagpapaliwanag ng mga konsepto,mga iniisip at mga palagay sa sriling pananaw sa tekstong eksposisyon na kung saan ay naglalahad ng mga payak na pagpapaliwanag ng mga konsep.mga iniispat mga palagay sa pansariling
pananaw ay mahalag ding mapahalagahan ang paggamit ng mga pares minimal .ito ang tunog na nakapagbabago ng kahulugan. 4. prosijural-ay prosijural -ay nagpapaliwanag kung paano ang paggaa ng isang bagay layunin nitong magbatid ang mga wastong hakbang na dapat i sagawa sa pagsulat ng tekstong t ekstong prosijural kailangang kailangang malawak ang kaalaman ng tao sa paksang kanyang talakayin kailangang maayos din ang pagkakasunod pagkakasunod sunod ng ga hakbang na dapat isagawa o sundin. Agrumentativ-ang isang teksto kung ito ay naglalahad ng proposisyon upang makahikayat at 5. Agrumentativ-ang magpaliwanag ang teksto kung ito'y nagpapakita ng mga proposisyon sa umiiral na kaugnayan sa pagitan ng konsepto o iba pang proposisyonang ganitong ganitong uri ng teksto ay tumutugon sa tanong. 6. Persweysiv-textong Persweysiv-textong nag lalahan ng mga konsep upang makahikayat-Ang textong agrumentativ kung saan nag lalahad ng mga impormasyong impormasyong 0 konsepto upang mang hikayat itoy maaaring masaya,malungkot,mapanibak masaya,malungkot,mapanibak at iba pa.
Narito ang mga bahagi ng teksto sa pagbasa.
SIMULA-ito SIMULA-ito ay nagsisilbing panimula ng isang teksto na kung saan ito ay nanghihikayat sa mga mambabasa. Dito din makikita ang mga pasilip na impormasyon tungkul tungkul sa nilalaman ng isang teksto. KATAWAN-ito KATAWAN- ito ay nagsisilbing karne ng isang teksto na kung saan dito makikita ang mga impormasyon, sariling pananaw, karagdagang kaalaman at mga argumentong argumentong nabibilang sa isang isyu na napapaloob sa isang teksto. WAKAS-ito WAKAS- ito ay ang panghuling bahagi ng teksto na kung saan dito makikita ang buod ng ispisipikong isyu na tinatalakay sa KATAWAN. Ito KATAWAN. Ito din ay nagbibigay ng mga babala, aral at aksyon na makakatulong sa buhay ng mambabasa.
Mga Bahagi ng Pananalita 1. Panggalan -Ang Pangngalan ay ngalan ng tao, lugar, bagay, gawa o pangyayari. Hal. Tagpi Muning Juan Maynila 2. PanghalipPanghalip-tumutukoy sa mga salitang inihahalili sa pangalan ng tao, bagay, lugar atbp. Hal. Ako Siya Kami
Sila Kayo Amin Tayo 3. Pang-uri -mga salitang naglalarawan Hal. Maganda Pangit Magulo maaliwalas 4. Pandiwa- tumutukoy sa mga salitang nagsasaad ng kilos Hal. Tumawa Lumangoy Kumain Naglakad 5. Pang-abay-mga salitang nagbibigay turing sa mga pangngalan, pandiwa, pang-uri at kapwa pangabay. Hal. Kahapon Patihaya sa bahay 6. Pang-ugnay- Ang Pang-ugnay ay mga salitang nagpapakita ng relasyon ng dalawang yunit sa pangungusap, pangungusap, maaaring salita, dalawang parirala o ng dalawang sugnay. 7. Pang-angkop- Ang Pang-angkop ay Pang-angkop ay ang salit ang nag-uugnay nag-uugnay sa panuring at salitang tinuturingan. Hal. Na, ng 8. Pananda- ito ay nagpapakilala o nagsisilbing tanda ng gamit na pambalarila ng isang salita sa loob ng pangungusap.
Hal. 1. Ang / Ang mga - ginagamit sa pantukoy ng isang pangngalan na ginagamit na simuno ng pangungusap. pangungusap. Ginagamit ang ang mga kapag mga kapag marami ang tinutukoy. 2. Sa / Para sa - ang sa ay sa ay ginagamit bilang isang panandang ganapan kung saan naganap ang kilos ng pandiwa. Ito ay nagiging panandang kalaanan kung kung sinasamahan ng salitang para salitang para.. 3. Si / Sina - ginagamit sa pagtukoy ng tao o mga tao. Ang si ay ay ginagamit sa isahan at ang sina ay sina ay para sa dalawahan o maramihan. 4. Ng / Ng Mga - ginagamit bilang pananda sa pangngalang ginagamit na layon ng pandiwa, panuring na paari o tagatanggap ng pandiwa. 5. Kay / Kina - ito ay mga pananda ng pangngalang ginagamit ginagamit na layon ng pandiwa at panuring. Ang kay ay ay isahan at ang kina ay kina ay maramihan. 9. Pangatnig- Ang Pangatnigang tawag sa mga kataga o salitang naguugnay sa dalawang salita, parirala o sugnay na pinagsusunud-sunod sa pangungusap: Hal. At, pati, saka, o, ni, maging, subalit, ngunit, Kung, bago, upang, sana, dahil sa, sapagkat 10. Pang-ukol- Ang Pang-ukolay Pang-ukolay kataga o salitang nag-uugnay nag-uugnay sa pangngalan o panghalip sa ibang salita sa pangungusap. pangungusap. Hal. Sa, para sa, ayon, kina, para ay, tungkol sa, na may
Bahagi ng pananalita Mula sa Wikipediang Tagalog, ang malayang ensiklopedya Tumalon sa: nabigasyon nabigasyon,, hanapin Sa balarila Sa balarila,, ang bahagi ng pananalita/panalita (Ingles Ingles:: Part of speech), speech), o kauriang panleksiko, ay isang lingguwistikong kaurian ng mga salita (o mas tumpak sabihing bahaging panleksiko) panleksiko) na pangkalahatang binibigyang kahulugan sa
pamamagitan ng sintaktiko sintaktiko at morpolohikong asal ng ng bahaging panleksikong tinutukoy. Pambansa a (1939;1944) ni Lope K. Santos (kilala rin Sa aklat na Balar il a ng Wik ang Pambans sa tawag na Balarilang Tagalog at Matandang Balarila) ay may sampung bahagi ng pananalita. Ang mga ito ay pangngalan ay pangngalan,, panghalip, panghalip, pandiwa, pandiwa, pang-uri, pang-uri, pangabay, abay, pantukoy, pantukoy, pangatnig , pang-ukol , pang-angkop at pang-angkop at pandamdam. pandamdam. Sinimulan itong ituro sa mga paaralan sa Pilipinas noong 1940 matapos maipahayag ng dating Pang. Manuel Quezon ang Tagalog Tagalog bilang bilang siyang saligan ng wikang pambansa.
Dala ng sunod-sunod na pagbabago at modernisasyon ng wikang pambansa (na kilala na ngayon bilang Filipino Filipino)) ay maraming aklat ang nalimbag na nagmumungkahi ng akabagong ong Balar il ang pagbabago sa Matandang Balarila. Isa na rito ang M akabag Filipino (1977;2003) nina Alfonso O. Santiago at Norma G. Tiangco. Sa aklat na ito'y (1977;2003) napapangkat ang may sampung bahagi ng pananalita sa ganitong pamamaraan: A. Mga salitang pangnilalaman (mga content word ) 1. Mga nominal a. Pangngalan (noun) noun) - mga salitang nagsasaad ng pangalan ng tao, hayop, bagay, pook, katangian, pangyayari, pangyayari, atbp. b. Panghalip ( pronoun) pronoun) - mga salitang panghahali sa pangngalan 2. Pandiwa (verb) verb) - mga salitang nagsasaad ng kilos o nagbibigay-buhay sa isang lipon ng mga salita 3. Mga panuring (mga modifier ) a. Pang-uri (adjective) adjective) - mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pangngalan at panghalip b. Pang-abay (adverb) adverb) - mga salitang nagbibigay-turing o naglalarawan sa pandiwa, pang-uri at kapwa nito pang-abay pang-abay B. Mga Salitang Pangkayarian ( Function Words) Words) 1. Mga Pang-ugnay (Connectives (Connectives)) a. Pangatnig (conjunction) conjunction) - mga salitang nag-uugnay ng dalawang salita, parirala o sugnay b. Pang-angkop (ligature) ligature) - mga katagang nag-uugnay sa panuring at salitang tinuturingan c. Pang-ukol ( preposition) preposition) - mga salitang nag-uugnay sa isang pangngalan sa iba pang salita 2. Mga Pananda ( Markers) Markers) a. Pantukoy (article/ article/determiner ) - mga salitang laging nangunguna sa pangngalan o panghalip
b. Pangawing o Pangawil (linking (linking o o copulative) copulative) - salitang nagkakawing ng paksa (o simuno) at panaguri Hindi na isinama ang Pandamdam (interjection (interjection;; mga salitang nagsasaad ng matinding damdamin) sapagkat ayon sa mga may-akda ng Makabagong Balarila ay maaaring magamit bilang pandamdam ang kahit anong salita kung bibigkasin nga ng may matinding damdamin. Samantala, sa Balarilang Ingles ay may walong tradisyunal na bahagi ng pananalita bagama't higit pa itong nahahati nahahati sa iba't ibang kaurian sang-ayon na rin sa mga mga pagaaral ng mga kasalukuyang lingguwistiko. Ito ay ang pangngalan ang pangngalan,, panghalip, panghalip, pandiwa, pandiwa, pang-uri, pang-uri, pang-abay, pang-abay, pangatnig , pangukol at pandamdam at pandamdam..
