MENDIKO BIZIKLETAZ JOLASEAN

SEIGARREN UNITATE DIDAKTIKOA

MENDIKO BIZIKLETAZ JOLASEAN

Ruben Eriz Gongeta Marrazkilaria: Belatz

LEHEN HEZKUNTZA. 4. MAILA



UNITATE DIDAKTIKOA MENDIKO BIZIKLETAZ JOLASEAN

Izenburua Maila

LMH 4

Saio-kopurua

10

Lantzen diren ekintzen dominioa (berdez)

1

2

3

4

5

6

Bakarkako ekintzak

Bat baten aurkako ekintzak

Elkarlaneko ekintzak

Elkarlanekoaurkakotasuneko ekintzak

Ziurgabetasuninguruneko ekintzak

Adierazpen- eta arte-ekintzak

Justifikazioa

Unitate didaktiko honetan ziurgabetasun-inguruneko ekintzen dominioa lantzen da —bosgarrena sailkapenean—, eta helburu nagusia da ikasleak trebatzea egoera eta ingurune ez ohikoetan, bizikletaz egindako desplazamenduetan moldatzen jakin dezaten. Ekintza motor mota bat aukeratu da dominio hori lantzeko: gurpil gaineko jarduerak (mendiko bizikleta erabilita). Unitatearen hasieran, ikasleek mendiko bizikletaz jarduera batzuk egingo dituzte eskolako jolastokian. Tartean, alde batetik, bizikletaren oinarrizko mantentze-lanak egingo dituzte, eta bestetik, zirkulazio-arauak eta bide-seinale garrantzitsuenak ezagutzeko jarduerak egingo dituzte. Unitatearen azken saioetan, eskolatik kanpo, zehazki dominio horri dagozkion jarduera motorrak egingo dituzte: gurpil gaineko jarduera motor batzuk, ingurune ez ohikoetan moldatzen ikasteko. Gurpil gaineko jarduerek gaitasun motorra garatzen laguntzen dute, batez ere ziurgabetasun-ingurunetan segurtasunez mugitzeko gaitasuna. Halaber, oso ekintza aproposak dira ikasleen motibazioa pizteko. Horrez gain, jarduera motor horiei esker, ikasleei aisialdirako eskaintza zabaltzen diegu, mendiko bizikleta natura-ingurune batean erabiltzea esperientzia aberasgarria izango baita. Bizikleta taxuz erabiltzeak, ekintza motorra den aldetik, ikasleen ongizate fisikoa eta psikikoa garatzen laguntzen du. Era berean, bizikletak, garraiobidea den aldetik, mugitzeko gero eta askatasun eta autonomia handiagoa ematen die ikasleei, espazioan desplazamendu luzeagoak egiteko, eta horrenbestez, hala ingurune ezagunetan nola ezezagunetan jolasteko eta disfrutatzeko.


�



Helburuak eta ebaluazioa Helburu didaktikoak

Bizikletaz ibiltzen trebatzea, ziurgabetasun-inguruneetan eraginkortasunez eraginkortasunez mugitzeko.

Ebaluazio-irizpideak

Lorpen-adierazleak

Bizikleta gidatzeko oinarrizko oinarrizko teknikak menderatzen ditu: martxak 3. Gorputza zenbait jarreratan jartzea eta orekatzea, tentsioa, aldatzea, balaztak erabiltzea, orekari erlaxazioa eta arnasketa eustea, esku bakarrarekin gidatzea, bira itxiak egitea, makurtzea eta kontrolatuz. arrapala pasatzea.

Ebaluazio-tresnak

Hasierako ebaluazioaren orria

Bizikleta, ondo ibiltzeko prestatzen du eta egokitzen du. Lorpenen jarraipen-orria jarraipen-orria Ingurunea aztertu eta erabaki zuzena hartzen du, bizikletaz mugitzeko. Bizikleta-irteeretan Bizikleta-irteeretan arriskuak antzematen eta saihesten jakitea 1. Ezezagunak eta zalantzagarriak eta egin beharreko ahalegina diren ingurune askotarikoetan egoki neurtzea eta kudeatzea, k udeatzea, egokitzea lekualdatzeak eta ziurgabetasun-ingurunee ziurgabetasun-inguruneetan tan era jauziak. autonomoan mugitzeko.

Segurtasuna lehenesten du.

Autoebaluazio-orria

Oinarrizko zirkulazio-arauak ezagutu eta errespetatzen ditu. Irteeretan, ahalegina eraginkortasunez eraginkortasunez kudeatzen k udeatzen du.

Koebaluazio-orria

Bizikleta jolas-tresna eta garraiobide gisa balioesten du.

2 LEHEN HEZKUNTZA. 4. MAILA

SEIGARREN UNITATE DIDAKTIKOA Gure jokabideek natura-inguruneetan natura-inguruneetan eragin ditzaketen kalteei antzematea, haiek indentifikatuta indentifikatuta ingurumena babesteko.

Jarduera fisiko guztiak egitean nork bere buruarekin eta besteekin jarrera arduratsua izateko prest agertzea.


Natura errespetatzen du.

4. Jarrera aktiboak izatea, egoera fisikoa oro har hobetzeko, eta jarduerak egitean kontuan hartzea norberaren gorputzaren eta mugimendu-gaitasunaren aukerak eta mugak.

Jardueretan, gustura hartzen du parte eta jarrera positiboa du. Harremanak emaitzaren gainetik balioesten ditu.

6. Norberaren ahalegina eta taldearekin ezartzen diren Irabaztea edo galtzea onartzen du. harremanak identifikatzea jolasen eta kirol-jardueren oinarrizko balio diren aldetik, eta haiekin bat Hausnartzeko tartean, taldean era positiboan eragiten du, eta kritika jokatzea. eraikitzailea egiten du.

8. Jokabide aktiboak izatea, ariketa fisikoak osasunerako duen balioa Jarduera fisikoa egitean aintzat hartuta, gorputza eta ekipamenduari eta higieneelikadura-ohiturak ohiturei erreparatzea, bizi-ohitura jarrera- nahiz elikadura-ohiturak zaintzeko interesa izatea, eta osasungarriak osasungarriak finkatzen f inkatzen eta drogen kontsumoa eta portaeraautonomia izaten laguntzeko. laguntzeko. mendetasunak sor ditzaketen jokabideak saihestea. saihestea.


Jarduera fisikoa egiteko arropa eta oinetako egokiak erabiltzen ditu.


Lorpenen jarraipen-orria jarraipen-orria

Autoebaluazio-orria

Koebaluazio-orria

Jarduera fisikoa egitean, osasuna eta higienea zaintzen ditu.

�

SEIGARREN UNITATE DIDAKTIKOA Gure jokabideek natura-inguruneetan natura-inguruneetan eragin ditzaketen kalteei antzematea, haiek indentifikatuta indentifikatuta ingurumena babesteko.

Jarduera fisiko guztiak egitean nork bere buruarekin eta besteekin jarrera arduratsua izateko prest agertzea.


Natura errespetatzen du.

4. Jarrera aktiboak izatea, egoera fisikoa oro har hobetzeko, eta jarduerak egitean kontuan hartzea norberaren gorputzaren eta mugimendu-gaitasunaren aukerak eta mugak.


Jardueretan, gustura hartzen du parte eta jarrera positiboa du. Harremanak emaitzaren gainetik balioesten ditu.

Lorpenen jarraipen-orria jarraipen-orria

6. Norberaren ahalegina eta taldearekin ezartzen diren Irabaztea edo galtzea onartzen du. harremanak identifikatzea jolasen eta kirol-jardueren oinarrizko balio diren aldetik, eta haiekin bat Hausnartzeko tartean, taldean era positiboan eragiten du, eta kritika jokatzea. eraikitzailea egiten du.

8. Jokabide aktiboak izatea, ariketa fisikoak osasunerako duen balioa Jarduera fisikoa egitean aintzat hartuta, gorputza eta ekipamenduari eta higieneelikadura-ohiturak ohiturei erreparatzea, bizi-ohitura jarrera- nahiz elikadura-ohiturak zaintzeko interesa izatea, eta osasungarriak osasungarriak finkatzen f inkatzen eta drogen kontsumoa eta portaeraautonomia izaten laguntzeko. laguntzeko. mendetasunak sor ditzaketen jokabideak saihestea. saihestea.

Jarduera fisikoa egiteko arropa eta oinetako egokiak erabiltzen ditu.

Autoebaluazio-orria

Koebaluazio-orria

Jarduera fisikoa egitean, osasuna eta higienea zaintzen ditu.


�



Edukiak

Desplazamenduak bizikletaz ziurgabetasun-inguruneetan edota ezohikoetan Bizikletaren erabilera egokia eta trebetasunak Planoen eta grafikoen interpretazioa Bizikleta-atalen erabilera egokia (balazta, abiadura-aldagailua…) Zirkulazio-arauak: oinarrizko bide-seinaleak eta segurtasun-gomendioak Ingurumenaren ezagutza eta errespetua: garapen jasangarria Bizikletaren oinarrizko mantentze-lanak: eserlekuaren altuera doitzea, gurpilen presioa neurtzea eta gurpilak aldatzea Norberaren indarraren neurketa eta esfortzu fisikoaren erregulazioa Arriskuen antzematea eta saihestea Talde-hausnarketa: kritika eraikitzaileak Emozioen azterketa: emozioen kontzientzia hartzea eta norberaren erregulazioa Ahalegina, parte-hartze aktiboa eta jarrera positiboa Errespetua: natura-ingurunearekiko, norberarekiko, lagunekiko, irakaslearekiko eta materialarekiko Osasun- eta higiene-ohiturak

• • • • • • •

• • • • • •

•



Edukiak

Desplazamenduak bizikletaz ziurgabetasun-inguruneetan edota ezohikoetan Bizikletaren erabilera egokia eta trebetasunak Planoen eta grafikoen interpretazioa Bizikleta-atalen erabilera egokia (balazta, abiadura-aldagailua…) Zirkulazio-arauak: oinarrizko bide-seinaleak eta segurtasun-gomendioak Ingurumenaren ezagutza eta errespetua: garapen jasangarria Bizikletaren oinarrizko mantentze-lanak: eserlekuaren altuera doitzea, gurpilen presioa neurtzea eta gurpilak aldatzea Norberaren indarraren neurketa eta esfortzu fisikoaren erregulazioa Arriskuen antzematea eta saihestea Talde-hausnarketa: kritika eraikitzaileak Emozioen azterketa: emozioen kontzientzia hartzea eta norberaren erregulazioa Ahalegina, parte-hartze aktiboa eta jarrera positiboa Errespetua: natura-ingurunearekiko, norberarekiko, lagunekiko, irakaslearekiko eta materialarekiko Osasun- eta higiene-ohiturak

• • • • • • •

• • • • • •

•


4



Irizpide metodologikoak

Unitate didaktiko honetan, ikasleek ziurgabetasun inguruneetan bizikletaz desplazatzen ikasiko dute. Horretarako, jarduera batzuetan elkarlanean arituko dira, eta beste batzuetan bakarka. Jarduerak era progresiboan daude antolatuta, saioz saio: ingurune egonkorrean hasi eta natura-ingurunean bukatuko bukatuko dira, eta ikasleen premien arabera egokituko ditu irakasleak. Hasierako sei saioetan bizikletaz trebetasun-ariketak egingo dituzte ikasleek, batzuetan jolasen bidez, besteetan txokoetan arituz. Txokoetan, errotazio-sistema erabiliko da geldirik dauden uneak ahalik eta laburrenak izan daitezen. Hurrengo saioetan irteerak antolatuko dira, eta horietan, zehazki, ziurgabetasun-inguruneko ekintzen dominioari dagozkion jarduera motorrak egingo dituzte. Bestalde, ikasleen segurtasuna ere oso kontuan hartu beharrekoa da, ikasleek beren buruarenganako konfiantza eta segurtasuna areagotzea ere helburua baita unitate honetan. Horrenbestez, aniztasuna kontuan hartzea ezinbestekoa da, eta, beraz, irakasleak jarduerak zaildu edo erraztu egingo ditu (adibidez, trebetasun-ariketetan espazioa handituz; mendiirteeretan hainbat ibilbide aurreikusiz, orientazioan aurkitu beharreko baliza kopurua gutxituz etab.), eta irteeretan, ikasleak binaka arituko dira, elkarlanean, trebeenek zailtasunak dituztenei laguntzeko. Ikastetxe barruko saioak kiroldegiko kantxan egingo dira, eta ikastetxetik kanpokoak inguruko bide-gorrietan, mendi-bideetan eta, aukera izanez gero, belodromoan. Azken horietan, segurtasunaz gain, baldintza klimatikoak ere kontuan izan beharreko aspektu garrantzitsua izango da. Materialari dagokionez, ikasle bakoitzak bizikleta eta kaskoa ekarri beharko ditu etxetik. Bestalde, ohiko materialaz gain, mekanika txokorako erremintak beharko dira. Ikasleek batzuetan banaka egingo dute lan; beste batzuetan, ordea, taldeka arituko dira. Taldekatzeak (talde txikitan zein handitan) orekatuak eta heterogeneoak izatea bermatuko da.


�



Kalifikazio-adierazleak Espezifikoak: % 55

Jokabide motorraren garapena Orokorrak: % 45

Ahalegina, parte-hartze aktiboa eta jarrera positiboa Errespetua (norberarekiko, lagunekiko, irakaslearekiko, natura-ingurunearekiko eta materialarekiko) Arreta


�



Diziplina barruko oinarrizko oi narrizko konpetentziak

1. Hizkuntza- eta literatura-komunikaziorako konpetentzia • • • • • •

Oinarrizko bide-seinaleak eta zirkulazio-arauak ezagutzea eta interpretatzea. Bizikletaren inguruko berezko lexikoa ezagutzea eta erabiltzea. Jendartean hitz egiteko oinarrizko arauak ezagutzea eta erabiltzea. Nork bere argudioak era egokian azaltzea eta besteenak entzutea. Nork bere erantzun motorrak, bizipenak eta emozioak taldean ahoz azaltzea. Ahozko komunikazioan hizkuntza ez-sexista eta ez-baztertzailea erabiltzea.

2. Matematikarako konpetentzia • • •

Denbora neurtzea. Espazioaren eta denboraren arteko loturaz eta espazioaren antolaketaz ohartzea. Distantzien, desnibelen eta gurpilen presioaren estimazioak egitea.

3. Zientziarako konpetentzia • • •

• • • • •

Planoak eta grafikoak interpretatzea. Bideko arriskuez jabetzea. Norbere garapenean jarduera fisikoaren eta ohitura osasungarrien garrantziaz jabetzea. Bizikleta erabiltzeak garapen jasangarriari nola laguntzen dion ezagutzea. Hainbat natura-ingurunetara egokitzea. Natura-inguruneetan jarrera arduratsua izatea. Higienearekiko eta osasunarekiko jarrera arduratsua izatea. Aisialdia betetzeko jarduera fisikoa balioestea.

4. Teknologiarako konpetentzia • • •

Bizikletaren atalak eta beren funtzioak identifikatzea eta ulertzea. Bizikletaren oinarrizko mantentze-lanak egitea. Informazioa bilatzeko informazio- eta komunikazio-teknologiak erabiltzea.


�



5. Gizarterako eta herritartasunerako konpetentzia •

• • •

• •

• • • • •

Lehiaketetan, emaitzaren gainetik, ahalegina eta taldekideen arteko harremanak lehenestea. Jolasetan eta jardueretan arauak betetzea. Gatazkak bideratzeko eta konpontzeko, elkarrizketa erabiltzea. Jarrera ez-baztertzailea izatea, aniztasuna balioestea eta lagunekiko errespetua izatea inor baztertu gabe, gaitasun, genero, maila sozio-ekonomiko, jatorri edo beste edozein arrazoi dela. Nork bere ekintzen ondorioez hausnartzea. Jardutean elkarlanaren eta elkartasunaren balioa barneratzea eta taldean integratuta sentitzea. Emozioak azaleratzea eta, emaitza gorabehera, autoerregulatzea. Besteei laguntza emateko prest egotea. Frustrazio-egoerei aurre egiteko, estrategiak ezagutzea, balioestea eta erabiltzea. Autonomia izatea. Zailtasunei aurre egiteko eta arduraz jokatzeko, jarrera positiboa izatea.

6. Arterako konpetentzia •

7. Konpetentzia motorra • •

• •

•

Bizikletarekin lotutako oinarrizko trebetasunak eta abileziak hobetzea. Ziurgabetasun-inguruneetan bizikletaz segurtasunez eta era autonomoan desplazatzea. Natura-inguruneetan arriskua antzematea eta saihestea. Egin beharreko distantziak kontuan hartuta esfortzu fisikoa erregulatzea eta kudeatzea. Norberaren garapen osasuntsu eta orekatuan, jarduera fisikoaren eta ohitura osasungarrien garrantziaz jabetzea.


�



Oinarrizko zehar-konpetentziak zehar-konpetentziak

1. Hitzez, hitzik hitzik gabe eta modu digitalean komunikatzeko komunikatzeko konpetentzia •

•

Hitzez aginduak eta gomendioak ematean, estrategiak estrategiak adostean eta bizipenak, bizipenak, emozioak eta pentsamenduak adieraztean, era autonomo, sortzaile eta eraginkorrean aritzea. Bide-seinale garrantzitsuenak eta zirkulazio-arauak zirkulazio-arauak ulertzea eta autonomiaz eta eraginkortasunez erabiltzea.

2. Ikasten eta pentsatzen ikasteko konpetentzia •

•

•

•

Bizikletaz desplazatzeko norberaren ezaugarriak, trebetasunak eta mugak ezagutzea, eta bide-seinaleak eta zirkulazio-arauak ulertzea eta barneratzea (pentsamendu analitikoa). Egindako praktikan, norberaren erantzun motorrak eta jarrerak aztertzea, ebaluatzea eta norbera erregulatzea (pentsamendu kritikoa). Ziurgabetasun-inguruneetan aritzeko estrategiak estrateg iak sortzea eta aukeratzea auk eratzea (pentsamendu sortzailea). Ikasitakoa beste egoera batzuetan erabiltzen jakitea.

3. Elkarbizitzarako konpetentzia •

•

• •

Saioaren bukaeran norberaren bizipenak, pentsamenduak eta sentimenduak modu asertiboan adieraztea eta, aldi berean, besteenak entzutea eta kontuan hartzea. Taldean lan egiten ikastea: estrategiak adostea, helburu berarekin elkarlanean aritzea eta rol bakoitzari dagokion funtzio eta betebeharrak onartzea. Jolas-arauak errespetatzea eta betetzea. Gatazka-egoerak elkarrizketaren bidez bideratzea eta konpontzea.

4. Ekimenerako eta ekiteko espiriturako konpetentzia Ekintza-arauak eta -printzipioak sortzea eta ikaskuntzan aurrera egiteko proposamenak egitea. Planifikatutako ekintzak gauzatzea eta beharrezkoak diren egokitzapenak egitea. Egindako jarduerak ebaluatzea eta saioaren bukaeran hobetzeko proposamenak egitea. Norberaren lana hobetzeko eta besteei laguntzeko prest egotea. Erronka berrien aurrean erabakiak hartzeko gaitasuna lantzea.

•

• •

• •


�



5. Izaten ikasteko konpetentzia Norberaren pentsamendua eta ikasteko estilo kognitiboa erregulatzea. erregulatzea. Norberaren jokabide etikoa erregulatzea. Norberaren motibazioa eta nahia erregulatzea. Norberaren garapenean, ariketa fisikoaren eta ohitura osasungarrien garrantziaz jabetzea. Gorputzaren irudia erregulatzea. Norberaren emozioak ezagutzea eta kudeatzea. Norberaren kontzeptu eta estimu ona edukitzea. Nork bere erabakiak gero eta autonomia handiagoz hartzea eta erabakitakoen gaineko erantzukizuna onartzea.

• • • •

• • •


��



Gorputz Hezkuntza. Etapako helburuak (gorriz)

1

Hautemate-gaitasunak eta gaitasun motorrak aztertzea, nork bere buruarengan konfiantza izatea eta norberaren ongizatea sustatuz, osasunerako onuragarria izan dadin.

2

Trebetasun eta gaitasun fisikoak garatzea, haurren eboluzio-prozesuarekin bat, jolasa erabiliz, oinarrizko baliabide den aldetik.

3

Problema motorrak ebazteko printzipioak eta arauak ezagutzea, hautatzea eta aplikatzea, jarduera fisikoak, kirol-jarduerak eta arte- eta adierazpen-jarduerak praktikatzean eraginkortasunez eta autonomiaz aritzea, ahalegina erregulatuz, dosifikatuz eta balioetsiz, eta norberaren aukeren eta zereginaren nolakotasunaren arabera maila jakin batera iristea, nork bere buruari ezartzen dion eskakizunean.

4

Euskal Herriko eta beste kultura batzuetako jolas-tradizioak, jarduera fisikoen eta kirol-jardueren tradizioak nahiz adierazpen-tradizioak ezagutzea, haien balioak errespetatzeko eta balioesteko, jolas eta adierazpen tradizionalak eta herrikoiak praktikatuz.

5

Gorputzaren eta mugimenduaren adierazpen-bitartekoen berri jakitea, modu estetikoan eta sortzailean landuz, haiek sentitzeko, bizitzeko eta onartzeko, eta mugimendu propio baten bidez pertsonalizatzeko.

6

Jarduera fisikoa neurriz eta maiz egitearen garrantzia balioestea, norberarekiko nahiz besteekiko erantzukizunezko jarrera erakusteko, eta ariketa fisikoak, higieneak, elikadurak eta jarrera-ohiturek osasunean dituzten eraginak aintzat hartzea.

7

Jarduera fisikoetan parte hartzea, besteekin batera talde-harremanak sustatzen dituzten proiektuak garatuz, eta aisia-kultura aberasgarri baten oinarriak eraikiz.


��



Saioen sekuentzia

1. saioa

Unitatearen aurkezpena. Ikasleen ezagutza- eta praktika-maila identifikatzea. Trebetasun jolasak bizikletaz. Eserlekuaren altuera eta gurpilen presioa egokitzea. Hausnartzeko tartea

2. saioa

Saioaren aurkezpena. Trebetasun-jolasak bizikletaz. Bizikletaren erabileraren onurak ezagutzea: ekonomikoak, ekologikoak, osasungarriak, eta autonomiari zein gozamenari lotutakoak. Abiadura-aldagailuen erabilera ikastea. Hausnartzeko tartea

3. saioa

Saioaren aurkezpena. Trebetasun-jolasak bizikletaz. Arnasketa-prozesua eta bere garrantzia. Gurpilak aldatzea eta zuloak konpontzea. Hausnartzeko tartea

4. saioa

Saioaren aurkezpena. Trebetasun-jolasak bizikletaz. Zirkulazio-arauen ezagutza eta seinale garrantzitsuenak identifikatzea. Hausnartzeko tartea

5. saioa

Saioaren aurkezpena. Oinarrizko trebetasunak: bira itxiak egitea, makurtuta gidatzea, esku bakarrarekin gidatzea eta jauzi txikiak egitea. Gymkana —orain arteko ariketen batura—. Hausnartzeko tartea

6. saioa

Saioaren aurkezpena. Pauwelsen testa: lortutako aurrerapenak egiaztatzea. Hausnartzeko tartea

7. saioa

Saioaren aurkezpena. Irteera belodromora. Desplazamenduak ezohiko inguruneetan eta ezohiko bizikletez —piñoi finkodunak eta balaztarik gabekoak—. Arriskuak antzematea eta saihestea. Hausnartzeko tartea

8. saioa

Saioaren aurkezpena. Irteera kalera —8 km inguruko ibilbidea, ahal den neurrian bide-gorrietatik—. Ikasleen arteko laguntzak. Hausnartzeko tartea

9. saioa

Saioaren aurkezpena. Orientazio-jolasa bizikletaz. Bakarkako ibilbide librea: puntuazio sistema (score ). ). Erabakiak hartzea —balizak aurkitzeko ordena eta batetik bestera bizikletaz joateko biderik egokiena aukeratzea—. Hausnartzeko tartea

10. saioa

Saioaren aurkezpena. Irteera mendira. Hainbat pistatik eta bidezidorretik ibilbidea. Ikasleen arteko laguntza. Norberaren gaitasun eta trebezien erakusketa. Hausnartzeko tartea


��



1. saioa Saioaren helburua Non Materiala

Ikasleen ezagutza- eta praktika-maila identifikatzea, gai berriaren aurrean motibatzea eta bizikletak prestatzea. Gimnasioa eta jolastokia Bizikletak, kaskoak, hankako puzgailuak, konoak, pikak, goma, hasierako ebaluazioaren orria (1. eranskina) eta autoebaluazio-orria (2. eranskina) Jarduerak

1. jarduera

Unitate didaktikoaren aurkezpena

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Ahal bada, bezperan, irakasleak hasierako ebaluazioaren orria banatuko die ikasleei, bete dezaten. Bizikleta erabiltzen trebatzeko asmoz, zenbait jarduera eta jolas egingo dituzte ikasleek eskolako jolastokian. Horretarako, bizikleta erabiliz, ikastetxean eta inguruan egin daitezkeen jolas, jarduera eta txangoak azalduko dizkie irakasleak ikasleei, etorkizunean, ingurune ezohikoetara moldatzeko eta beren denbora librean kideekin erabili ahal izateko. Hori dela eta, bizikleta ondo erabiltzen ikasiko dute ikasleek, eta, beraz, unitatean zehar, hainbat jarduera eta jolas egingo dituzte bizikleta hobeto erabiltzen ikasteko. Autonomiaz jokatzeko, tailer txokoan, bizikletak prestatuko dituzte ikasleek; beraz, bizikletak behar dituen oinarrizko zainketak azalduko ditu irakasleak, alegia, gurpilak nola puztu, eserlekua nola doitu eta zulatutako gurpila nola konpondu. Gainera, segurtasunez ibiltzeko, bide-seinale garrantzitsuenen esanahia azalduko die ikasleei, eta kaskoa erabiltzea derrigorrezkoa dela gogoraraziko die. Era berean, irakasleak saio honetan zehar egin beharreko jarduerak azalduko dizkie ikasleei. Bizikletaren erabileran trebatzeko asmoz, zenbait jarduera eta jolas eskolako jolastokian; bizikletak prest izateko, eserlekua norberaren altuerara egokitu eta gurpilak presio egokira puztu tailer txokoan. 2. jarduera

Tailer Txokoa 1

Banaka. Eserlekua norberaren altuerara egokitzen ikasteko, irakasleak azalpen labur bat emango die. Horretarako, ikasleak bizikletaren ondoan zutik jarriko dira, eta eserlekua norberaren aldakaren altuera berdinera jarriko dute; edota bizikleta gainean eserita daudela, hanken puntekin lurrera heldu beharko dira. Hori egin ondoren, bakoitzak bere eserlekuaren altuera ondo egokituta duela ziurtatuko du. Hala ere, zehaztapen gehiago nahi duen


��



ikasleak 1. bideoa ikusi bideoa ikusi ahal izango du. Gero, gurpilen presioaren garrantzia aipatuko die irakasleak. Gurpilen presioa handiegia bada, punpaka joango da bizikleta eta txikiegia bada, ordea, gurpila zulatzeko arriskua areagotu egingo da, eta gainera, neketsuagoa egingo zaie ibiltzea. Beraz, kontuan izanik ikasleentzako mendiko bizikleten gurpilen presio egokia (norberaren pisuaren arabera) 1,5 eta 2 bar artekoa dela, norberak hankako puzgailuaren bidez puztuko ditu gurpilak presio egokiarekin. Irakaslearen atzetik

3. jarduera

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Banaka. Ikasle guztiak, bakoitza bere bizikletaz, irakaslearen atzetik ibiliko dira jolastokian zehar. Bertako aukera guztiak (aldapak, estuguneak, eskailerak eta abar) aprobetxatuko dituzte bizikletaz pasatzeko, eta horrela, ikasleen trebezia-maila egiaztatuko da.

Esprintak

4. jarduera

Bosnaka. 10 m-ko esprintak egingo dituzte ikasleek. Horretarako, bizikletak lurrean utzi eta 6 m-ra aldenduko dira ikasleak. Irakasleak agindua emandakoan korrika abiatu, bizikleta hartu eta 10 m horiek esprintean egingo dituzte. Bizikleta hartu aurreko irteerak ikasleak hainbat egoeratan daudela egin daitezke: zutik, belauniko, ahuspez edota ahoz gora etzanda.

5. jarduera

Goma azpitik pasatzea

Banaka. Irakasleak 2 konotan ezarritako piken artean goma bat lotuko du, eta ikasleak, hura ukitu gabe, azpitik igaroko dira bizikletaz. Apurka-apurka, irakaslea gomaren altuera jaisten joango da, eta ikasleren batek igarotzean goma ukitzen badu, berriro errepikatu beharko du altuera horri dagokion ariketa.


��


6. jarduera


Hausnartzeko tartea

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Zergatik da garrantzitsua eserlekuaren altuera ondo doitzea? Eta gurpilak egoki puztea? Nola moldatu zarete bizikletarekin lehen saioan? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



2. saioa

Saioaren helburua Non

Materiala

Bizikletaren garapenak era egokian erabiltzen ikastea, eta bizikleta erabiltzeak dakartzan onurak (ekonomikoa, ekologikoa, osasuna, autonomia, gozamena…) ezagutzea. Gimnasioa eta jolastokia Mendiko bizikletak, kaskoak, konoak, goma, uztai txikiak (koadernatzekoak), ekologiarekin lotutako mezuak papertxoetan idatzita eta autoebaluazio-orria (2. eranskina) Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

5 min

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta bigarren saio honetan egingo dutena azaldu. Bizikleta erabiltzen trebatzeko asmoz, zenbait jarduera eta jolas egingo dituzte ikasleek eskolako jolastokian. Tailer txokoan, bizikletaren atalak identifikatuko dituzte, eta aldagailuen erabilera zuzena zein den ikasiko dute. 2. jarduera

Tailer txokoa 2

Banaka. Irakasleak bizikleta bat aurrean duela, atzamarraren bitartez hainbat atal seinalatuko ditu, eta ikasleek horiek identifikatu eta beraien funtzioak aipatuko dituzte. Honako hauek izan daitezke atal horietako batzuk: balaztak (atze-aurre), aldagailuak, piñoiak, platoak, katea, eserlekua eta zela-tutua. Gero, garapen egokia erabiltzen ikasiko dute ikasleek. Lehenik eta behin, garapen gogorrenarekin (plato handia eta piñoi txikia) aldapa bat igotzeko eskatuko die irakasleak, eta ondoren, 30 m-ko esprint bat egiteko garapen bigunenarekin (plato txikia eta piñoi handia). Bi ariketa horiek egitean, ez direla ondo moldatu konturatuko dira ikasleak; hori dela eta, garapen egokiaren erabileraren azalpenak emango dizkie irakasleak. Beraz, abiadura txikietan, aldapa gora denean eta trebetasuna eskatzen duten ariketetan, plato txikiak eta piñoi handiak erabili beharko dituztela azalduko die. Ordea, abiadura azkarretan, malda behera denean eta lautadan indarrarekin doazenean, plato handiak eta piñoi txikiak erabili beharko dituztela azalduko die.


��


3. jarduera


Itzala

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Denbora

15 min

Denbora

10 min

Binaka. Ikasleak bata bestearen atzean joango dira bizikletaren gainean, eta atzeko ikaslea aurrekoak egiten duen guztia errepikatzen saiatuko da. Denbora tarte bat igaro ondoren, irakasleak esaten duenean, rolak aldatuko dituzte ikasleek.

4. jarduera

Geldoen lasterketa

Bosnaka. Ikasleek beren arteko lehiaketa egingo dute bizikletaz. Horretarako, 10 m-ko ibilbidea markatuko die irakasleak, eta ikasleak ahalik eta astiroen egiten ahaleginduko dira. Erori edo hanka lurrean jarri gabe egin beharko dute ariketa, eta lasterketa bakoitzean azkenengo iristen diren bi ikasleak sailkatuko dira hurrengo kanporaketarako. Finalean irabazleak ezagutuko ditugu. 5. jarduera

Zinten lasterketa

Banaka. Jolastokiaren alde batetik bestera, soka bat lotuko du irakasleak, eta soka horretan artilezko hainbat zintatatik zintzilik uztai txikiak (koadernatzekoak) jarriko ditu. Ikasleak banan-banan hurbilduko dira sokara bizikletaz, eskuan arkatz bat dutela. Sokaren azpitik igarotzerakoan, hanka lurrean jarri gabe, arkatza uztai batean sartu, tira egin eta uztaia hartzen saiatuko dira. Lortu ala ez, ariketa berriz errepikatzeko, ikasleak bazterretik bueltatuko dira hasierako marrara. Uztai bakoitzak garapen jasangarriarekin lotutako mezu bat izango du idatzita papertxo batean. 6. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Nola moldatu zarete bizikletaz astiro joateko? Estrategiarik bai? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��




Bizikletaren erabileran trebatzea (esku bakarrarekin zuzen ibiltzea), gurpila askatzen eta lotzen ikastea eta arnasketa prozesuaz jabetzea. Gimnasioa eta jolastokia Mendiko bizikletak, kaskoak, puzgailua, konoak, 6 koilara, 6 ping-pong pilota, 6 ezabatzeko goma, 6 baloi eta autoebaluazio-orria (2. eranskina) Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

5 min

Denbora

15 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta hirugarren saio honetan egin beharrekoa azalduko die. Bizikleta erabiltzen trebatzeko asmoz, zenbait jarduera eta jolas egiten jarraituko dute ikasleek eskolako jolastokian. Tailer txokoan, gurpila kentzen eta zulatutako ganbera aldatzen ikasiko dute. 2. jarduera

Tailer txokoa 3

Ikasle guztiak batera eta binaka. Gurpila zulatuz gero, honako 3 urrats hauek eman behar direla azalduko die irakasleak ikasleei: 1. Gurpila askatu eta kendu 2. Gurpilari ganbera aldatu 3. Ganberaren zuloa konpondu (etxean egingo dute ikasleek) Ikasleek bizikletaren gurpilak kentzen eta berriro ipintzen ikas dezaten, lehenik, irakasleak egingo du ariketa. Aurreko gurpila kentzeko, ezer baino lehen, balazta askatu beharko dutela aipatuko die irakasleak, eta ondoren, tximeleta-azkoina. Atzeko gurpila askatzeko, ordea, lehenago, katea piñoi txikian jarri behar dutela gogoraraziko die ikasleei. Irakaslearen azalpenen ondoren, ikasleak binaka jarriko dira, eta batek bizikletari eusten dion bitartean besteak aurreko gurpila askatu eta lotuko du. Urratsez urrats nola egiten den jakin nahi duen ikasleak 2. bideoa ikusi ahal izango du. Gero, ganbera nola aldatzen den ikasteko, irakasleak ikasleen aurrean egingo du praktika hori, urratsez urrats, ikusiz ikas dezaten. Horretarako, 3. bideoan agertzen bideoan agertzen diren urratsak azalduko ditu.


��



Bukatzeko, zulatuta dagoen ganberaren konponketa nola egiten den ikusi eta ikasi nahi duten ikasleei, 4. bideoaren helbidea bideoaren helbidea emango die irakasleak, gero beraiek etxean praktika dezaten. 3. jarduera

Taldeak osatu

Denbora

5 min

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Taldeka. Taldeak osatzeko, ikasleak patioan bizikletaz ibiliko dira, eta noizean behin, irakasleak zenbaki bat esango du, orduan, ikasleak esandako zenbakiaren arabera taldekatuko dira; adibidez, 2 zenbakia esanez gero, binaka elkartuko dira; “4” esaten badu, launaka eta abar. Ikasle guztien artean lau talde osatzeko behar den zenbakia esandakoan, jolasa amaitutzat joko du irakasleak, eta osatutako taldeak izango dira hurrengo saioan erabiliko direnak.

4. jarduera

Arrautzak garraiatzea

Lau taldetan. Irakasleak lau taldetan banatuko ditu ikasleak, eta talde horiek paraleloan kokatuko ditu marra baten atzean. Era berean, talde bakoitzeko ikasleak ilaran jarriko dira, bata bestearen atzean. Gainera, ikasleak kokatutako marra horretatik 30 m-ra, talde bakoitzaren aurrean, kono bat jarriko du irakasleak. Agindua emandakoan, talde bakoitzeko lehen ikaslea bizikletaz abiatuko da; ahoan koilara bat eramango du, eta koilara horren gainean ping-pong pilota. Bere taldeari dagokion konoari buelta eman eta berriz lerrora heldutakoan hurrengo taldekideari pasako dizkio koilara eta pilota, hark ere gauza bera egin dezan. Taldekide guztiek ariketa egin arte errepikatuko dute prozesua. Ariketa zaila egiten zaien ikasleei ping-pong pilotaren ordez, ezabatzeko goma bat erabiltzen utziko die irakasleak. Oharra: komenigarria da talde bakoitzak sukaldeko paperezko zapi bat izatea, ahora sartu behar den koilararen kirtena garbitzeko. Ondoren, bizikleta gainean esku bakarrean ibiltzen trebatzeko, ikasleek ibilbide bera egingo dute, baina oraingoan koilara eskuan eramanez. 5. jarduera

Penaltiak

Lau taldetan. Irakasleak 4 ate ezarriko ditu patioan, eta bakoitzean atezain lana egingo duen ikasle bat. Gainera, ate bakoitzaren aurrean, 6 m-ra gutxi gorabehera, baloi bat utziko du penaltia jaurtitzeko moduan. Gainerako ikasleak 4 ilaratan jarriko dira, eta ilara bakoitzeko lehen ikaslea bizikletaz baloia dagoen lekuraino joango da. Orduan, oinaz eta bizikletatik jaitsi gabe, penaltia jaurtitzen saiatuko da, gola sartzeko helburuarekin. Hori lortzen duenak bizikleta utzi eta atezainaren lekua hartuko du. Ondoren, bizikleta gainean esku bakarrean ibiltzen trebatzeko, LEHEN HEZKUNTZA. 4. MAILA

��



ikasleak penalti puntura hurbilduko dira bizikletaz, eta bertatik, aurreko ariketan erabilitakoa baino pilota txikiago bat jaurtiko dute eskuarekin. 6. jarduera

Arnasketa

Denbora

5 min

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Irakaslea gurpilak puzteko hankako puzgailuarekin jarriko da ikasleen aurrean eta horri eragiten hasiko da. Puzgailuaren mugimenduaren erritmoa jarraituz, ikasleek arnasketa prozesua egingo dute. Hau da, irakasleak puzgailuari gorantz eta astiro eragiten dionean, ikasleek arnasa hartuko dute birikak beteaz. Ondoren, puzgailuaren heldulekua punturik gorenera iristen denean, askatu egingo du, eta astiro-astiro jaitsiko denez, tarte horretan airea botako dute ikasleek. Prozesu hori hainbat aldiz errepikatuko dute. 7. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Nor da gai zulatutako gurpila konpontzeko eman behar diren urratsak aipatzeko? Nola moldatu zarete bizikleta esku bakarrarekin gidatzeko? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



4. saioa Saioaren helburua Non

Materiala

Zirkulazio-arauak ezagutzea eta talde jolasen bidez bizikletaren erabileran trebatzea. Gimnasioa eta jolastokia Mendiko bizikletak, kaskoak, konoak, kartoizko bide-seinaleak, kolore ezberdineko 2 zapi, autoebaluazio-orria (2. eranskina) eta zirkulazio-arauen orria (3. eranskina) Jarduerak

Saioaren aurkezpena

1. jarduera

Denbora

5 min

Denbora

10 min

Denbora

15 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta laugarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Bizikleta erabiltzen trebatzeko asmoz, talde jolasak egingo dituzte ikasleek eskolako jolastokian. Bizikletaz segurtasunez desplazatzeko, zirkulazio-arau eta bide-seinale garrantzitsuenak ezagutuko dituzte ikasleek, eta horiek errespetatuz zirkuitu bat osatuko dute. Zirkulazio-arauak

2. jarduera

Ikasle guztiak batera. Irakasleak ikasleei eskatuko die beren etxeetatik eskolarako bidean aurkitu dituzten bide-seinaleak erakusteko, eta ahal duten neurrian horiek duten esanahia azaltzeko. Irakasleak zirkulazio-arauen orria banatuko die ikasleei, eta denon artean bide-seinale garrantzitsuenak (arriskua, debekua, agindua eta zerbitzuak adierazten dituztenak) interpretatuko dituzte. Ondoren, poliziaren seinaleak, argi-seinaleak eta seinale horizontalen esanahia ere azalduko die irakasleak. 3. jarduera

Ibilbidea bide-seinaleak errespetatuz

Banaka. Irakasleak bide-seinaleak dituen hainbat kalez osatutako zirkuitu bat markatuko du jolastokian. Ikasleek zirkuitu hori bizikletaz bete beharko dute, eta horretarako, bertan dauden bide-seinaleak errespetatu beharko dituzte. Era berean, ikasleek maniobrak seinalatzeko moduak ere ikasi eta praktikan jarriko dituzte.


��


4. jarduera


Zapitxoaren jolasa bizikletaz

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Bi taldetan. Ikasle guztiak bi taldetan banatu ondoren, irakasleak talde bakoitza jolastokiko zelaiaren mutur batean kokatuko du, marra baten atzean eta beraien artean aurrez aurre. Gainera, taldekideak paraleloan kokatuko dira marra horren atzean, eta bakoitzak zenbaki bat hartuko du, batetik hasita dauden taldekide-kopurura arte; beraz, jokalari bakoitzak kontrako taldean, zenbaki bera duen aurkari bat izango du. Irakaslea zelaiaren erdian kokatuko da, bi taldeen artean, eta esku bakoitzean, zapi bat –kolore ezberdinekoak– izango du, talde bakoitzari kolore bateko zapia hartzea tokatuko baitzaio. Irakasleak zenbaki bat esandakoan, zenbaki horren jabeak bizikletaz, zapia hartzera abiatuko dira, eta bakoitza dagokion koloreko zapia hartu ondoren, aurkako taldeko ikasleenganaino joango da, bertako ikasle bati zapia eskumuturrean lotzeko. Ondoren, bere taldera itzuli, aurkakoak lotuta utzi duen zapia askatu eta irakasleari itzuli beharko dio. Irakaslearengana lehena heltzen den ikasleak bere taldearentzat puntu bat lortuko du. Oharra: zelaia banatzeko erabili beharreko distantzia, noski, ohiko zapitxoaren jolasean baino handiagoa izango da. 5. jarduera

Abiadura: errelebo-lasterketak

Lau taldetan. Irakasleak lau taldetan banatuko ditu ikasleak, eta talde horiek paraleloan kokatuko ditu marra baten atzean. Era berean, talde bakoitzeko ikasleak ilaran jarriko dira, bata bestearen atzean. Gainera, ikasleak kokatutako marra horretatik 30 m-ra, talde bakoitzaren aurrean, kono bat jarriko du irakasleak. Agindua emandakoan, talde bakoitzeko lehen ikaslea bizikletaz abiatuko da, bere taldeari dagokion konoari buelta eman (nahi duenak irristatuz) eta berriz lerrora heldutakoan, eskuarekin erreleboa emango dio bigarrenari. Horrela jarraituko dute taldekide guztiek ibilbidea egin arte, eta rrelebo-lasterketa lehenen bukatzen duen taldeak irabaziko du jokoa. 6. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Gogoratzen dituzue bizikletaz desplazatzeko segurtasun gomendioak? Bide-seinaleen formak badu esanahirik? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



5. saioa

Saioaren helburua Non Materiala

Txokoetan lan eginez, oinarrizko trebetasunak (bira itxiak egitea, makurtzea, esku bakarrean ibiltzea, jauzi txikiak egitea eta abar) lantzea eta bizikletaren erabileran trebatzea. Gimnasioa eta jolastokia Mendiko bizikletak, kaskoak, konoak, arrapala, ur botila, 2 mahai, 2 pika, goma, autoebaluazio-orria (2. eranskina) eta Gymkanaren krokisa (4. eranskina) Jarduerak

Saioaren aurkezpena

1. jarduera

Denbora

5 min

Denbora

10 min

Denbora

20 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta bosgarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Bizikleta erabiltzen trebatzeko, ikasleek txokoetan egingo dute lana. Irakasleak 6 txoko antolatuko ditu, eta ikasleak txoko batetik bestera joango dira, horietako bakoitzean dagokien d agokien ariketa eginez.

2. jarduera

Bizikleta gainean agurtzea

Banaka. Ikasleak jolastokian zehar ibiliko dira bizikletaz, haiek nahi duten tokietatik, eta beste ikaskideren batekin topo egiten duten bakoitzean, airean eskuekin txalo eginez elkar agurtzen ahaleginduko dira.

3. jarduera

Bizikleta olinpiadak

Banaka. Irakasleak 6 txoko antolatuko ditu patioan, ikasleak era askean, baina ilarak errespetatuz horietan jolas daitezen. Honako hauek izango dira irakasleak antolatuko dituen txokoak: 1. Arrapala edo zabuaren txokoa. Irakasleak patioaren erdialdean, arrapala bat prestatuko du hodi eta egurrezko xafla luze batekin. Ikasleek zelaiaren alde batetik bestera egingo dute bizikletaz, eta horretarako, arrapalaren gainetik igaroko dira. Baina ezer baino lehen, irakasleak komentatuko die arrapalaren erdialdera iritsitakoan, egurrezko xafla beste aldera okertuko dela, eta, beraz, komenigarria dela abiadura


��


2.

3.

4.

5. 6.


nahikoa hartzea arrapalatik ez erortzeko. Beldurra duten ikasleei irakasleak lagunduko die arrapalaren alde batetik. Botilaren jolasa. Irakasleak bi mahai edo kutxa jarriko ditu patioan, elkarren artean 10 m-ko distantzia utzita, eta bi mahai horietako baten gainean ur botila bat utziko du. Ikasleak ilaran jarriko dira, nor bere bizikletarekin prest, eta ilarako lehen ikaslea ur botila duen mahaira abiatuko da bizikletaz; orduan, hanka lurrean jarri gabe, botila eskuarekin hartu eta beste mahaian utziko du. Aurrerago buelta erdia eman eta berriro ere gauza bera egingo du; hots, botila mahai batetik hartu eta bestean jarri. Ariketa hori erraz egiten duten ikasleak botila lurretik hartzen eta lurrean uzten saiatuko dira. Sigi-saga kono artean. Irakasleak ilaran jarriko ditu konoak patioan, eta gero ikasleak sigi-saga joango dira bizikletaz, konoen artetik igaroz. Hasieran, konoen artean 3 m-ko tartea utziko du irakasleak, eta poliki-poliki tarte hori laburtzen joango da –2,5 m-ko tartea, 2 m-ko tartea eta azkenik, metro batekoa–. Goma azpitik pasatzea. Irakasleak bi pikaren artean goma bat lotu eta altuera bat ezarriko du, gero ikasleak, bizikletaz, azpitik igaro daitezen hura ukitu gabe. Apurka-apurka, irakaslea goma jaisten joango da, eta ikasleren batek azpitik igarotzean goma ukitzen badu, berriro errepikatu beharko du altuera horri dagokion ariketa. Bira ematea. Irakasleak konoekin, 3 m-ko erradioa duen borobil bat markatuko du patioan, eta ikasleek bizikletaz, bi bira emango dituzte markatutako borobilaren barrualdetik. Balaztatzea. Ikasleak banan-banan, zuzen zuzen eta azkar joango dira zelaiaren alde batetik besterantz bizikletaz, eta marra jakin batera heldu aurretik, balaztei eraginez, bizikleta geldituko dute, baina aipatutako marra hori ukitu gabe.

4. jarduera

Gymkana

Denbora

15 min

Banaka. Aurreko jardueran egindako ariketekin, irakasleak zirkuitu bat osatuko du (Ikusi Gymkanaren krokisa). Ikasleak ilaran jarriko dira, eta banan-banan abiatuko dira zirkuitua osatzera. Ikasleen irteerak irakasleak adieraziko ditu, eta horretarako ez da beharrezkoa izango aurretik ateratako ikasleak zirkuituko ariketa guztiak bukatuta izatea. Helburua ez da izango ariketa azkar egitea, hutsik egin gabe egitea baizik.


��


5. jarduera


Hausnartzeko tartea

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Zein izan da ariketa zailena? Eta errazena? Nola saihestu dituzue arriskuak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��




Bizikletarekin landutako trebetasunetan lortutako aurrerapenak egiaztatzea. Gimnasioa eta jolastokia Mendiko bizikletak, kaskoak, konoak, klarionak, kronometroa, autoebaluazio-orria (2. eranskina) eta Pauwelsen testa (5. eranskina) Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

5 min

Denbora

10 min

Denbora

35 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta seigarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Ikasleek lortu dituzten aurrerapenak egiaztatzeko unea iritsi da. Hori dela eta, beste jolas batzuk egiteaz gain, Pauwelsen testa egingo dute ikasleek.

2. jarduera

Itzala

Binaka. Ikasleak bata bestearen atzean joango dira bizikletaren gainean, eta atzeko ikaslea aurrekoak egiten duen guztia errepikatzen saiatuko da. Denbora tarte bat igaro ondoren, irakasleak esaten duenean, rolak aldatuko dituzte ikasleek.

3. jarduera

Pauwelsen testa

Irakasleak 5. eranskinean agertzen den bezalako zirkuitua antolatuko du jolastokian. Ikasle guztiak batera. Hasteko, irakasleak azalduko die ikasleei Pauwelsen testa bizikleta gainean duten trebetasuna egiaztatzeko proba dela, eta ez dela lasterketa, ezta azterketa bat ere. Ikasleak orain arte ikasitakoa barneratzeko gai diren neurtzen duen motrizitate test bat da; hain zuzen, arrazoizko denbora tarte batean, kalean zuzen gidatzeko gai diren neurtzen duen testa. Gero, irakasleak ibilbidea eginez, tarte bakoitzean zer egin behar duten azaldutako die


��



ikasleei. Hau da, zein tartetan ibili behar duten sigi-sagan, zeinetan zuzen –eremutik irten barik �, zeinetan esku bakar batez gidatuz eta abar. Banaka. Proba bakarka egingo duten arren, irakasleak seinaka deituko die ikasleei, testa egitera hurbildu daitezen. Gainerako ikasleak, bitartean, gehien gustatu zaizkien jolasak egiten arituko dira txokoetan. Ikasle bakoitzak ibilbidea egiteari ekingo dio, eta irakasleak behar duten denbora neurtuko du; hain zuzen, 75 segundotik behera edo horren inguruan dauden denborak ontzat emango ditu irakasleak. Ordea, 75 segundo baino askoz gehiago behar duten ikasleek ez dute testa gaindituko. 4. jarduera

Hausnartzeko tartea

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Bizikletaz ibiltzean aurrerapenik egin al duzue? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��




Arriskuak antzematea eta saihestea, egindako esfortzu fisikoa erregulatzea eta kudeatzea eta ingurune ez ohikora (belodromoa) moldatzea. Belodromoa Belodromoko bizikletak, kaskoak, autoebaluazio-orria (2. eranskina)

kronometroa,

txilibitua

eta

Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

10 min

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta zazpigarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Irakasleak belodromoko bizikleta bat aurrean duela, horrek dituen berezitasunak erakutsiko dizkie ikasleei; hau da, bizikleta horiek piñoi finkoa dute, eta ondorioz, txirrindulariak denbora guztian egon behar du pedalei eragiten. Era berean, bizikleta gelditzeko pedalei pixkatxo batean eutsi behar zaie, eta azkenik, garrantzitsua da aipatzea belodromoko bizikletek balaztarik eta aldagailurik ez dutela. Gero, segurtasuna bermatu asmoz, belodromoan jarraitu beharreko arauak ere azalduko dizkie. Hasieran, nahitaez, pistaren beheko aldetik ibili behar dute abiadura nahikoa hartu arte, gero, pistaren goiko aldera egin ahal izateko. Era berean, beste txirrindulariren bat aurreratzeko orduan, horren eskumatik, alegia, goialdetik egin behar dute, eta ibilbidea edo ariketa amaitu nahi duen ikasleak beti jo beharko du pistaren erdiko gunera. Bukatzeko, 1. saioko azalpenak jarraituz, ikasleek bizikleten eserlekuak egokituko dituzte bakoitzaren altuerara. altuerara. 2. jarduera

Birak behetik

Banaka. Ingurune berrira eta bizikleta horietara egokitzen hasteko, ikasleek belodromoaren beheko aldetik buelta batzuk emango dituzte, eta, noizbehinka, konfiantzarekin, pistaren goiko alderantz ere egingo dute. Ikasleak nahi dutenean gelditu ahal izango dira, belodromoaren erdialdera eginda.


��


3. jarduera


Abiadura

Denbora

15 min

Denbora

15 min

Denbora

10 min

Binaka. Ikasle bat bizikletaz arituko da belodromoko pistari bueltaka, eta bestea harmailetan kokatuko da, kronometroarekin denborak neurtzen. Lehenik, ikaskideak belodromoko pistari buelta azkarrena emateko behar izan duen denbora neurtuko du harmailetan dagoen ikasleak, eta ondoren, belodromoko pistaren luzera kontutan hartuta (250 m) txirrindulariak bira horretan izan duen batezbesteko abiadura kalkulatuko du. Zazpi minutu igaro ondoren, ikasleek rolak aldatuko dituzte. Oharra: ikasleek kalkuluak egiteko denbora gutxi izanez gero, datuak hartu eta eragiketak etxean edo eskolan egin ditzakete. 4. jarduera

Kanporaketak

Ikasle guztiak batera. Hasieran, berotzeko, ikasleek 5 itzuli emango dizkiote belodromoari erritmo baxuan. Ondoren, kanporaketen jokoari ekingo diote. Hau da, ikasleak belodromoko pistari bueltak ematen arituko dira, eta bi itzuli egiten dituzten bakoitzean, esprintatzen bukatuko dute. Esprint bakoitzean, helmugatik igarotzen azkenak diren bi ikasleak kanporatuak izango dira. Gainerako ikasleek pistari bueltaka jarraituko dute azken txirrindularia, alegia, irabazlea bakarrik geratu arte. Oharra: ikasle asko badira, komenigarria da bi taldetan banatzea arriskuak saihesteko. 5. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Ziurtasunez agin dituzue birak? Arriskuak atzeman dituzue? Nola saihestu dituzue arriskuak? Zeintzuk dira belodromoko bizikleten berezitasunak? Nola kalkulatu dituzue abiadurak? Kanporaketen jardueran, zein estrategia erabili duzue? Indarrak neurtu eta esfortzu fisikoa erregulatu duzue? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



8. saioa

Saioaren helburua Non Materiala

Ingurune ez ohikoetara moldatzeko, arriskuak antzematea eta saihestea. Egindako esfortzu fisikoa erregulatzea eta kudeatzea. Lankidetza lortzea eta laguntzak balioestea. Natura-ingurune ezagun eta ezezaguna: bidegorri, pista, baso… Mendiko bizikletak, kaskoak, mapa autoebaluazio-orria (2. eranskina)

eta

grafikoa

(6. eranskina)

eta

Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta zortzigarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Bizikletaz egingo duten irteerarako informazioa emango die irakasleak ikasleei, eta arauak zehaztuko ditu, irteera ondo atera dadin: Ikasle taldea 2 irakaslerekin irakaslerekin joango da; bat talde-gidari lanetan, aurrealdean joango da, eta bestea taldearen atzealdean zaintzaile lanetan. Ibilbidean zehar aurkitutako zirkulazio-arau guztiak g uztiak errespetatuko dituzte. Aurrez zehaztutako puntu batzuetan geldituko dira, denak denak elkartzeko eta nola doazen balioesteko. Laguntzak eskaintzeko asmoarekin, trebetasun-maila handia duten ikasleak traketsago dabiltzanen ondoan joango dira, beraietaz arduratzeko. Ibilbidearen erdian, indarrak berreskuratzeko, zerbait jateko geldiune bat egingo dute. Ondoren, ibilbidearen gorabeherak ezagutzeko, irakaslearen laguntzarekin, irteerako mapa eta grafikoak interpretatu eta komentatuko dituzte denon artean. Ibilbidearen zehaztasunak honako hauek dira: •

•

•

•

•

•

•

•

Ibilbidea, guztira, 8 km km luze luze izango izango da, eta 50 m-ko desnibel desnibel positiboarekin. Bidegorria, harrizko pista, asfaltoa eta eta lokatzezko bidezidor zati bat izango dira lurrazal motak. Ibilbidean, herrietan izan ezik, ez da bide nagusirik erabiliko.


��


2. jarduera


“Kalera goaz” txangoa bizikletaz

Denbora

40 min

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Ibilbideari ekingo diote irakasleen laguntzarekin.

3. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Ziurtasunez egin al duzue ibilbidea? Arriskuak atzeman dituzue? Nola saihestu dituzue arriskuak? Elkarri emandako laguntzak egokiak izan al dira? Grafikoan ikusitakoa bat etorri al da errealitatearekin? Indarrak neurtu eta esfortzu fisikoa erregulatu duzue? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



9. saioa Saioaren helburua Non

Materiala

Bizikletaz desplazamenduak egin, ingurune ez ohiko batera moldatu eta mapak interpretatuz, baliza batzuk aurkitzea. Baso txikia eta parkea Hamabost baliza, 15 puntuazio txartel (8. eranskina), hainbat kalkulagailu, basoaren eta parkearen mapa (7. _ _ A eranskina) eta Ikasle bakoitzeko mendiko bizikleta, kaskoa, bizkar-zorroa, balizadun mapa (7. B eranskina), arkatza, erantzun-orria (9. eranskina), artaziak eta autoebaluazio-orria (2. eranskina) Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

15min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta bederatzigarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Irakasleak egingo duten orientazio-jolasen berri emango die ikasleei, eta arauak argituko ditu: •

•

•

•

•

•

Eskola ondoko basoan eta parkean, ikasleek 15 pista edo baliza aurkitu beharko dituzte. Baliza horiek saioa hasi baino lehen kokatuko ditu irakasleak, baina ezkutatuta jarri gabe. (irakasleak baliza eredua erakutsiko die ikasleei). Ikasleek, bizikletaz, bakarka aurkitu beharko dituzte balizak; beraz, ikasle bakoitzak egingo duen ibilbidearen eta bilaketaren ordena erabakiko ditu. Jolas-eremua eskola ondoko basoa eta parkea izango dira. Irakasleak balizak kokatu gabe dituen mapa erakutsiko die ikasleei, eta hori interpretatzen lagunduko die. Jolasari hasiera eman baino minutu bat lehenago, irakasleak 15 balizak kokatuta dituen mapa emango dio ikasle bakoitzari, ikasleak aztertu eta ibilbidea erabaki dezan. Ikasle guztiak batera aterako dira bizikletaz balizak aurkitzera, eta lan hori egiteko, askoz jota, ordu erdi izango dute. Denbora hori igarotakoan ikasle guztiak –helburua lortu ala ez– e z– irteera irte era puntura pu ntura itzuliko dira (irakasleak soinu-seinale bat egin dezake denbora agortu dela adierazteko). Baliza bakoitzera iritsitakoan, 8. eranskinean azaltzen den bezalako paper tira bat aurkituko dute ikasleek. Lehenen iristen den ikasleak paper tirako azkenengo zenbakia moztuko du artaziekin; hau da, puntuazio altuenari dagokiona (20 ikasle badira, 20 puntukoa izango da), eta bizkar-zorroan gordeko du. Bigarren iristen den ikasleak hurrengo zenbakia eramango


��


•

•


du, eta horrela jarraituko dute baliza bakoitzeko puntu guztiak batu arte edo denbora agortu arte. Komenigarria da ikasle bakoitzak erantzun-orria berarekin eramatea, aurkitu duen balizari dagokion laukitxoan gurutze bat egin eta aurkitzeko falta zaizkion balizak zeintzuk diren ondo jakiteko. Ariketa amaitutakoan, amaitutakoan, ikasle bakoitzak lortutako lortutako puntuen batuketa egingo du kalkulagailuarekin, eta puntu gehien lortzen dituen ikasleak irabaziko du orientazio-jolasa.

2. jarduera

Ondoko basora bizikletaz

Denbora

5 min

Denbora

30 min

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Bizikletak hartu eta irakaslearen atzetik, orientazio-jolasaren hasiera puntura joango dira ikasleak.

3. jarduera

Ibilbide librea: score

Banaka. Saioaren aurkezpenean azaldutakoa kontuan izanik, orientazio-jolasari ekingo diote ikasleek.

4. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Zein estrategia erabili duzue balizak aurkitzeko ordena erabakitzean? Ziurtasunez egin al dituzue ibilbideak? Arriskuak atzeman dituzue? Nola saihestu dituzue arriskuak? Indarrak neurtu eta esfortzu fisikoa erregulatu duzue? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



10. saioa

Saioaren helburua Non

Materiala

Ingurune ez ohikoetara moldatzeko, arriskuak antzematea eta saihestea. Egindako esfortzu fisikoa erregulatzea eta kudeatzea. Lankidetza lortzea eta laguntzak balioestea. Ingurunearekiko errespetuzko jarrerak garatzea. Eskola ondoko mendia eta basoa Mendiko bizikletak, kaskoak, ibilbidearen mapa eta grafikoa (10. eranskina), koebaluazio-orria (11. eranskina), autoebaluazio-orria eta unitatearen baloraziorako orria (13. eranskina) Jarduerak

1. jarduera

Saioaren aurkezpena

Denbora

10 min

Ikasle guztiak batera. Aurreko saioan landutakoa gogoraraziko die irakasleak, eta hamargarren saio honetan egingo dutena azalduko die. Bizikletaz egingo duten irteerarako informazioa emango die irakasleak ikasleei, eta arauak zehaztuko ditu, irteera ondo atera dadin: Ikasle taldea 2 irakaslerekin joango da; bat talde-gidari lanetan aurrealdean joango da, eta bestea taldearen atzealdean zaintzaile lanetan. Ibilbidean zehar aurkitutako zirkulazio-arau guztiak g uztiak errespetatuko dituzte. Aurrez zehaztutako puntu batzuetan geldituko dira, denak denak elkartzeko eta nola doazen balioesteko. Laguntzak eskaintzeko asmoarekin, trebetasun-maila handia duten ikasleak traketsago dabiltzanen ondoan joango dira, beraietaz arduratzeko. Ondoren, ibilbidearen gorabeherak ezagutzeko, irakaslearen laguntzarekin, irteeraren mapa eta grafikoak interpretatuko eta komentatuko dituzte denon artean. Ibilbidearen zehaztasunak honako hauek dira: •

•

•

•

•

•

• •

Taldearen ezaugarrien arabera 2 ibilbideren artean aukeratuko du irakasleak; maila baxuko ibilbidea 3,250 km luze da, eta 75 m-ko desnibel positiboa du; maila ertaineko ibilbidea 4 km luze da, eta 110 m-ko desnibel positiboa du. (4. mailako ikasleentzat lehenengo ibilbidea egokiagoa izan daiteke). Harrizko pista, bidezidorra eta lokatzezko pista bat izango dira lurrazal motak. Errekasto bat ere zeharkatu beharko dute ikasleek. Bi tunel txiki txiki (bat argiztatu argiztatu gabekoa) igaro beharko dituzte ikasleek.


��


2. jarduera


Txangoa mendira bizikletaz

Denbora

35 min

Denbora

15 min

Ikasle guztiak batera. Saioaren aurkezpenean azaldutakoa kontuan izanik, ibilbideari ekingo diote ikasleek. Banaka. Hasiera puntura heldutakoan eta denbora izanez gero, eskola ondoan, birak, saltoak, aldapak, lokatza eta abar dituen zirkuitu bat zehaztuko du irakasleak; oraindik indarra eta gogoa duten ikasleek bira batzuk emango dizkiote zirkuitu horri. 3. jarduera

Hausnartzeko tartea

Ikasle guztiak batera. Ikasleak biribilean jarriko dira, eta saioaren garapenean izandako bizipenak komentatuko dituzte (zailtasunak, lorpenak, emozioak eta abar). Gero, ikasleen kritikak eta gomendioak jasoko ditu irakasleak, egonez gero. Balizko galderak: “Guztiok hartu al duzue parte? Norbait gaizki sentitu al da? Zergatik? Ziurtasunez egin al duzue ibilbidea? Arriskuak atzeman dituzue? Nola saihestu dituzue arriskuak? Elkarri emandako laguntzak egokiak izan al dira? Grafikoan ikusitakoa bat etorri al da errealitatearekin? Indarrak neurtu eta esfortzu fisikoa erregulatu duzue? Zailak ala errazak iruditu zaizkizue proposatutako jarduerak?”. Derrigorrezko galdera: “Zer ikasi duzue gaur?”. Saio bukaera une oso aproposa da saioan zer ikasi duten azpimarratzeko, hurrengo saioan zer ikasi eta zer landuko duten azaltzeko eta autoebaluazio-orria betetzeko.


��



Eranskinak

1. eranskina: hasierako ebaluazioaren orria 2. eranskina: autoebaluazio-orria 3. eranskina: zirkulazio-arauak 4. eranskina: gymkana 5. eranskina: Pauwelsen testa 6. eranskina: bizikletaz irteera bidegorrira 7. eranskina: orientaziorako planoak 8. eranskina: score-letrak 9. eranskina: erantzun-txartela 10. eranskina: bizikletaz irteera mendira 11. eranskina: koebaluazio-orria 12. eranskina: lorpenen jarraipen-orria 13. eranskina: unitatearen balioespena —ikasleak eginda— 14. eranskina: ikus-entzunezko baliabideen zerrenda 15. eranskina: Lehen Hezkuntzako bigarren zikloa: Gorputz Hezkuntzako programazioa


��



HASIERAKO EBALUAZIOAREN ORRIA (1. eranskina)

IZENA:______________________________________ MAILA:_____________

1. Bizikletaz ibiltzea gustuko duzu? a.

Bai, asko □

b.

Bai, nahiko □

c.

Ez, gutxi □

d.

Ez, ezer ez □

2. Erabiltzen al duzu bizikleta bizikleta herrian, alde batetik bestera joateko? a.

Liburutegira joateko

b.

Eskolara etortzeko

c.

Uda partean igerilekura joateko □

d.

Lagunekin jolasteko □

e.

Bidegorrietatik ibiltzeko □

f.

Beste zerbaitetarako_____________ zerbaitetarako____________________________ _______________________ ________

□

□

3. Bizikletaren mantentze- eta konponketa-lanak egiten al dituzu? a.

Bat ere ez □

b.

Garbitu □

c.

Olioztatu □

d.

Gurpilak puztu □

e.

Katea bere lekuan ipini □

f.

Zulatuak konpondu □

g.

Zerbait gehiago:____________________________ gehiago:____________ ___________________________ ___________

4. Bizikletaren aldagailuak erabiltzen badakizu? Adibidez, aldapa gora igotzeko, zein piñoi eta plater erabili behar dituzun ahalik eta indar gutxien egiteko? a.

Oso ondo dakit □

b.

Gutxi gorabehera dakit □

c.

Ez dakit □


��



5. Aipatu, baldin baldin badakizu, honako trafiko-seinale trafiko-seinale hauen esanahia:

��

��

��

��

��


��



AUTOEBALUAZIO-ORRIA AUTOEBALUAZIO-ORRIA (2. eranskina)

ONDO: BERDEA / HOLA-HOLA HOLA-HOLA:: HORIA / GAIZKI: GORRIA / EZIN DUT EGIN: URDINA / EZ DA ETORRI: BELTZA (IRAKASLEAK) (IRAKASLEAK) IKASLEA

Janzkera

Jarduerak

Osasun- eta higieneohiturak

Jarrera

------------------------TALDEA ------------------------

Jarduera fisikoa egiteko arropa eta oinetako egokiak erabiltzen ditut

O O O O O O O O O O

1. saioa 2. saioa 3. saioa 4. saioa 5. saioa 6. saioa 7. saioa 8. saioa 9. saioa 10. saioa

Gaitasun motorrean hobetzen ari naiz

Jardueretan, gustura hartzen dut parte eta jarrera positiboa dut

Harremanak emaitzaren gainetik balioesten ditut

Irabaztea edo galtzea onartzen dut

Hausnartzeko tartean, taldean era positiboan eragiten dut eta kritika eraikitzaileak egiten ditut

O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O

O O O O O O O O O O


Jarduera fisikoa egitean, osasuna eta higienea zaintzen ditut

O O O O O O O O O O ��



ZIRKULAZIO-ARAUAK (3. eranskina)

Errepideetan, zirkulazioa arautzeko eta informazioa emateko hainbat bide seinale daude. Seinale horiek bertikalak dira eta zutoin baten gainean egoten dira. Hona hemen horietariko batzuk: Arrisku-seinaleak

Triangelu formakoak dira, ertz gorriarekin. Hurbilean, arriskuren bat egon daitekeela adierazten dute.

Debeku-seinaleak

Biribilak

dira,

ertz

gorriarekin.

Adierazten dutena debekatzen dute.



ZIRKULAZIO-ARAUAK (3. eranskina)

Errepideetan, zirkulazioa arautzeko eta informazioa emateko hainbat bide seinale daude. Seinale horiek bertikalak dira eta zutoin baten gainean egoten dira. Hona hemen horietariko batzuk: Arrisku-seinaleak

Triangelu formakoak dira, ertz gorriarekin. Hurbilean, arriskuren bat egon daitekeela adierazten dute.

Debeku-seinaleak

Biribilak

dira,

ertz

gorriarekin.

Adierazten dutena debekatzen dute.

Agindu-seinaleak

Biribilak eta kolore urdinekoak dira, eta gainean marrazki bat dute. Adierazten dutena egitera behartzen dute.

Zerbitzu-seinaleak

Laukizuzenak eta kolore urdinekoak izaten dira. Errepidean agertuko denari buruzko informazioa ematen dute.


��



Beste seinale batzuk: •

•

•

Zirkulazio-agenteak. Trafikoa zaintzeaz eta bideratzeaz arduratzen dira; horretarako, besoen mugimenduak eta txilibitua erabiltzen dute. Argi-seinaleak. Trafikoa bideratzeko eta eta erregulatzeko dira. Honako kolore hauek erabiltzen erabiltzen dituzte: gorria, debekuaren adierazle; horia, kontuz ibiltzeko eta berdea, pasa daitekeela adierazteko. Seinale horizontalak. horizontalak. Zoruan margotzen dira, eta norabideak, geltokiak... seinalatzen dituzte. Oinezkoentzat pasabideak dira garrantzitsuenak.


��



GYMKANA (4. eranskina)


SEIGARREN UNITATE DIDAKTIKOA PAUWELSEN TESTA (5. eranskina)

��




PAUWELSEN TESTA (5. eranskina)


��



BIZIKLETAZ IRTEERA (6. eranskina)


��



PLANOA (7. A eranskina)


��



SCORE PROBA �7. B eranskina)


��



SCORE LETRAK (8. eranskina)

A

1

B

1

C

1

A

2

B

2

C

2

A

3

B

3

C

3

A

4

B

4

C

4

A

5

B

5

C

5

A

6

B

6

C

6

A

7

B

7

C

7

A

8

B

8

C

8

A

9

B

9

C

9

A

10

B

10

C

10

A

11

B

11

C

11

A

12

B

12

C

12

A

13

B

13

C

13

A

14

B

14

C

14

A

15

B

15

C

15

A

16

B

16

C

16

A

17

B

17

C

17

A

18

B

18

C

18

A

19

B

19

C

19

A

20

B

20

C

20

A

21

B

21

C

21

A

22

B

22

C

22

A

23

B

23

C

23


��



D

1

E

1

F

1

D

2

E

2

F

2

D

3

E

3

F

3

D

4

E

4

F

4

D

5

E

5

F

5

D

6

E

6

F

6

D

7

E

7

F

7

D

8

E

8

F

8

D

9

E

9

F

9

D

10

E

10

F

10

D

11

E

11

F

11

D

12

E

12

F

12

D

13

E

13

F

13

D

14

E

14

F

14

D

15

E

15

F

15

D

16

E

16

F

16

D

17

E

17

F

17

D

18

E

18

F

18

D

19

E

19

F

19

D

20

E

20

F

20

D

21

E

21

F

21

D

22

E

22

F

22

D

23

E

23

F

23


��



G

1

H

1

I

1

G

2

H

2

I

2

G

3

H

3

I

3

G

4

H

4

I

4

G

5

H

5

I

5

G

6

H

6

I

6

G

7

H

7

I

7

G

8

H

8

I

8

G

9

H

9

I

9

G

10

H

10

I

10

G

11

H

11

I

11

G

12

H

12

I

12

G

13

H

13

I

13

G

14

H

14

I

14

G

15

H

15

I

15

G

16

H

16

I

16

G

17

H

17

I

17

G

18

H

18

I

18

G

19

H

19

I

19

G

20

H

20

I

20

G

21

H

21

I

21

G

22

H

22

I

22

G

23

H

23

I

23


��



J

1

K

1

L

1

J

2

K

2

L

2

J

3

K

3

L

3

J

4

K

4

L

4

J

5

K

5

L

5

J

6

K

6

L

6

J

7

K

7

L

7

J

8

K

8

L

8

J

9

K

9

L

9

J

10

K

10

L

10

J

11

K

11

L

11

J

12

K

12

L

12

J

13

K

13

L

13

J

14

K

14

L

14

J

15

K

15

L

15

J

16

K

16

L

16

J

17

K

17

L

17

J

18

K

18

L

18

J

19

K

19

L

19

J

20

K

20

L

20

J

21

K

21

L

21

J

22

K

22

L

22

J

23

K

23

L

23


��



M

1

N

1

Ñ

1

M

2

N

2

Ñ

2

M

3

N

3

Ñ

3

M

4

N

4

Ñ

4

M

5

N

5

Ñ

5

M

6

N

6

Ñ

6

M

7

N

7

Ñ

7

M

8

N

8

Ñ

8

M

9

N

9

Ñ

9

M

10

N

10

Ñ

10

M

11

N

11

Ñ

11

M

12

N

12

Ñ

12

M

13

N

13

Ñ

13

M

14

N

14

Ñ

14

M

15

N

15

Ñ

15

M

16

N

16

Ñ

16

M

17

N

17

Ñ

17

M

18

N

18

Ñ

18

M

19

N

19

Ñ

19

M

20

N

20

Ñ

20

M

21

N

21

Ñ

21

M

22

N

22

Ñ

22

M

23

N

23

Ñ

23


��



ERANTZUN TXARTELA (9. eranskina)

A:

B:

C:

D:

E:

F:

G:

H:

I:

J:

K:

L:

M:

N:

Ñ:

A:

B:

C:

D:

E:

F:

G:

H:

I:

J:

K:

L:

M:

N:

Ñ:

A:

B:

C:

D:

E:

F:

G:

H:

I:

J:

K:

L:

M:

N:

Ñ:

IZENA:

IZENA:

IZENA:


��



MENDIKO BIZIKLETAZ IRTEERA (10. eranskina)

MAILA BAXUKO IBILBIDEA: 3,250 Km-ko distantzia eta 75 m-ko desnibel positiboa


��



MAILA ERTAINEKO IBILBIDEA: 4 Km-ko distantzia eta 110 m-ko desnibel positiboa


��



KOEBALUAZIO-ORRIA KOEBALUAZIO-ORRIA (11. ( 11. eranskina)

KOEBALUAZIO-ORRIA EBALUATUTAKO IKASLEAREN IZENA: ONGI

HOLA-HOLA

GAIZKI

Lorpen-adierazleak

Bizikletaren garapenak era egokian erabiltzen ditu. Zirkulazio-arauak ezagutu eta errespetatzen ditu. Bizikleta esku bakarrarekin gidatzen badaki. Oztopo txikiak (mailak, harriak, errekastoak...) bizikletaz gainditzen badaki. Bizikletaz egindako irteeretan laguntzak eskaini edota onartu egiten ditu Desplazamenduak egitean, segurtasuna lehenesten du, eta neurri egokiak hartzen ditu. Irteeretan, ahalegina eta esfortzu eraginkortasunez kudeatzen ditu.

fisikoa

Natura errespetatzen du. EBALUAZIOA EGIN DUENAREN IZENA:


��


MENDIKO BIZIKLETAZ JOLASEAN LORPENEN JARRAIPEN-ORRIA (12. eranskina)

LH 4 EBALUAZIOA 201_/201_ Unitatearen izenburua: Mendiko bizikletaz jolasean

o k . u k a t k i e i z n d t a k n e e d t i z g o t r a k a t z e i e r l r d k a n i z i n e i B o m

o k e a z t t . l i e u b u d i o d n d n e z n e t z i o t , a k a t o t s g e e e l r k p i z i B

, u d . a t n o e e k z e u t t z r t r a i e h g t u z a a n m a e z e z a n u t e u r z l k u i k i z g a i n I b b a r e

. a u n d u n s e a t t r s u e n g e e h S e l

. u k t a i u a d o a t k r e n e z a i - u t z r r o t u a a i z g t n a a e i l p z s O u e k e r i r r z e

n e z a t n a e i g d e u l a k h z a e . , n u n u d a s t a t e r r o e k e t n r i I g a r e

a a n s s i . e r g u t - e d s d n a i b t l e o s o i j , a e a r o r i t e a l a l k g b i a z t i e B

n e z t a t e p s . u e r r d e a r u t a N

a r e r a r r a u j t s t a u g e . , e u n t r d a a a t p n e r u o e d u d r n a e z J t r a h

n . u e r t i a d z t i n e a t m s e e o k i l a a n b a k i t m e e r n r i a a H g

a e z t l . a u g d o n d e e z t a r e a t z n a o b a r I

. , a u n n k d a a i o t i e b n t r r i k e i t a t t s a i g o o t k p e e e a u a e z r d l t i r e n a a e z t n n i t i s a e g i k u d a l a r a r a e e H t

. o u k t e o i t i k d a g t e e n e n z a i l o o t i k i a b s t a i r f e e a r a k a e p i u o r r k d r a o g a e J

, n a a e e t i n . e g i u e i g t i a h d o a n k t e i s e z i t f a i n a r n a e u s z u a d r s a o J

��


��



UNITATATEAREN UNITATATEAREN BALORAZIOA –IKASLEAK –IK ASLEAK EGINDA– (13. eranskina)

IZENA:______________________________________ MAILA:_____________

1. “Mendiko bizikletaz jolasean” unitate didaktikoa gustukoa izan duzu?

2.

a.

Bai, asko □

b.

Bai, nahiko □

c.

Ez, gutxi □

d.

Ez, ezer ez □

Belodromoan egindako saioa egokia izan da? a.

Bai, oso egokia

b.

Bai, egokia

c.

Aspergarria □

d.

Arriskutsua □

□

e. Gogorregia □

□



UNITATATEAREN UNITATATEAREN BALORAZIOA –IKASLEAK –IK ASLEAK EGINDA– (13. eranskina)

IZENA:______________________________________ MAILA:_____________

1. “Mendiko bizikletaz jolasean” unitate didaktikoa gustukoa izan duzu?

2.

a.

Bai, asko □

b.

Bai, nahiko □

c.

Ez, gutxi □

d.

Ez, ezer ez □

Belodromoan egindako saioa egokia izan da? a.

Bai, oso egokia

b.

Bai, egokia

c.

Aspergarria □

d.

Arriskutsua □

□

□

e. Gogorregia □ f.

Laburregia □

g.

Beste zerbait ___________________________________ ___________________ ____________________________ ____________

3. Orientazio-saioa (score) egokia izan da? a.

Bai, oso egokia

b.

Bai, egokia

c.

Aspergarria □

d.

Arriskutsua □

e.

Gogorregia □

f.

Zailegia □

g.

Beste zerbait ___________________________________ ___________________ _____________________________ _____________

□

□


��



4. Bidegorritik egindako txangoaren ibilbidea ibilbidea egokia izan da? a.

Bai, oso egokia

b.

Bai, egokia

c.

Luzeegia □

d.

Gogorregia □

□

□

e. Laburregia □ f.

Beste zerbait ___________________________________ ___________________ ___________________________ ___________

5. Mendira egindako txangoaren txangoaren ibilbidea ibilbidea egokia izan da? a.

Bai, oso egokia

b. Bai, egokia

□

□

c.

Luzeegia □

d.

Gogorregia □

e. Laburregia □ f. Beste zerbait _____________________________________________ 6. Irakaslearen lana (azalpenak, laguntza, motibazioa, …) egokia izan izan da? a.

Bai, oso egokia □

b.

Bai, egokia □

c. Ez oso ona □ d. e.

Txarra □ Zertan hobetu dezake bere lana: _______________________________ _______________ _______________________________ ______________________________ ____________________ _____ _______________________________ _______________ _______________________________ ______________________________ ____________________ _____ _______________________________ _______________ _______________________________ ______________________________ ____________________ _____

7. Zer aldatu edo hobetuko zenuke “Mendiko “Mendiko bizikletaz bizikletaz jolasean” unitatean: ______________________________ _______________ _______________________________ _______________________________ __________________________ ___________ ______________________________ _______________ _______________________________ _______________________________ __________________________ ___________ ______________________________ _______________ _______________________________ _______________________________ __________________________ ___________ 8. Zer ikasi duzu, unitate didaktiko honekin: ______________________________ _______________ _______________________________ _______________________________ __________________________ ___________ ______________________________ _______________ _______________________________ _______________________________ __________________________ ___________ ______________________________ _______________ _______________________________ _______________________________ __________________________ ___________


��



IKUS-ENTZUNEZKO IKUS-ENTZUNEZKO BALIABIDEEN ZERRENDA (14. eranskina) BIDEOAK

1. 2. 3. 4.

Bideoa: https://www.youtube.com/watch?v=GskchTF3Z5Q Bideoa: https://www.youtube.com/watch?v=HRaDPbrX https://www.youtube.com/watch?v=HRaDPbrXFyU FyU Bideoa: https://www.youtube.com/watch?v=2QMIePuzdUM Bideoa: https://www.youtube.com/watch?v=DW1UXD_2 https://www.youtube.com/watch?v=DW1UXD_2vrA vrA


��



LEHEN HEZKUNTZAKO BIGARREN ZIKLOA: GORPUTZ HEZKUNTZAKO PROGRAMAZIOA (15. eranskina)

LEHEN HEZKUNTZA (BIGARREN ZIKLOA) ZIKLO A) GORPUTZ HEZKUNTZA PROGRAMAZIOA 4. maila

5. maila

6. maila

1. unitatea

Irristaketa

Atletismoa eta egoera fisikoa I

Atletismoa eta egoera fisikoa II

2. unitatea

Azken dakotak

“Antzara-jolasa”

Aronsonen puzzlea

3. unitatea

Artzikirola eta Colpbola

Tag errugbia

Boleibola

Gorputz-adierazpena II

Gorputz Hezkuntzako bizipenak

ipuin motorra

elkarlaneko egitura

4. unitatea

Gorputz-adierazpena I

5. unitatea

Euskal pilota I

Euskal pilota II

Badmintona

6. unitatea

Mendiko bizikletaz jolasean

Orientazio-lasterketak

Kirol-eskalada

antzerkia

Ekintza motorren DOMINIOAK

1

2

3

4

5

6

Bakarkako ekintzak

Bat baten aurkako ekintzak

Elkarlaneko ekintzak

Elkarlanekoaurkakotasuneko ekintzak

Ziurgabetasun -inguruneko ekintzak

Adierazpeneta arteekintzak


��

MENDIKO BIZIKLETAZ JOLASEAN

Recommend Documents