LAPORAN PERCOBAAN 3 SIFAT KOLIGATIF LARUTAN: PENURUNAN TITIK BEKU
Disusun Oleh: KELOMPOK III Maria Simbolon
(J2C009003)
i!a "urma#a
(J2C00902$)
ri In%ri Mul#a&a'i
(J2C009022)
O'a!sari Kris'iana Sau'ri
(J2C009023)
I*a +issan'i
(J2C00902,)
-u%hi +ihar%
(J2C00902.)
-u/a Pra'ama
(J2C00902)
Merr# 1ul'om
(J2C00902)
JURUSAN KIMIA FAKULT FAKULTAS MATEMATIKA DAN ILMU I LMU PENGETAHUAN ALAM UNIVERSITAS UNIVERSITAS DIPONEGORO SEMARANG 2009
PERCOBAAN 3 SIFAT KOLIGATIF LARUTAN: PENURUNAN TITIK BEKU
I
u4uan Perobaan I$ I$ Mamu Mamu men4e men4elas las*an *an en/ar en/aruh uh 5a' 5a' 'erl 'erlaru aru'' a%a a%a si!a' si!a' !isi* !isi* elar elaru' u' murni I2 Mamu menen'u*an menen'u*an *ons'an'a *ons'an'a enurunan enurunan 'i'i* be*u sua'u sua'u elaru' elaru' I3 Mamu menen'u*an menen'u*an bera' mole*ul mole*ul sua'u sua'u sen#a&a sen#a&a
I I
in4auan Pus'a*a II$Sis'em Laru'an Laru'an a%alah amuran amuran homo/en %ari mole*ul a'om mauun ion %ari %ua 5a' a'au lebihLaru'an %isebu' amuran *arena susunann#a berubah6ubahLaru'an berubah6ubah Laru'an %isebu' homo/en *arena susunann#a be/i'u sera/am sera/am sehin// sehin//aa 'i%a* 'i%a* %aa' %aa' %iama'i %iama'i a%an#a a%an#a ba/ian6b ba/ian6ba/ia a/ian n #an/ berlainan bah*an %en/an mi*ros*o o'is se*aliunDalam amuran he'ero/e he'ero/en7 n7 ermu*aa ermu*aan6e n6ermu* rmu*aan aan 'er'en'u 'er'en'u %aa' %aa' %i%e'e*s %i%e'e*sii an'ara an'ara ba/ian6ba/ian
a'au
!ase6!ase
#an/
'erisahMes*iun
semua
amuran !ase /as bersi!a' homo/en %an *arena i'u %isebu' laru'an7 mole* mole*ul ul6m 6mole ole*ul *uln#a n#a be/i' be/i'u u 'eri 'erisa sah h sehin/ sehin//a /a 'a* 'a* %aa' %aa' sali salin/ n/ menari* %en/an e!e*'i!Laru'an !ase a%a' san/a' %i*enal %an san/a' ber/una Con'oh : 6 Perun//u ( 'emba/a %an 5in* seba/ai en#usun u'ama ) 6 Emas Emas erhi erhiasa asan n ( biasa biasan# n#aa amu amuran ran ema emass %an 'em 'emba/ ba/aa ) 8iasan#a7 laru'an ber!ase air Salah sa'u *omonen laru'an #ai'u elaru' harus ber!ase air se%an/*an 5a' 'erlaru' %aa' berben'u* /as7 a%a'an7 a'au laru'an laru'a n ( airan ) ( Keenan7 $990 ) II2Si!a' Koli/a'i! Koli/a'i! Laru'an Si!a' Si!a' *oli/ *oli/a' a'i! i! *aru' *aru'an an a%alah a%alah si!a' si!a'6s 6si!a i!a'' laru' laru'an an #an/ #an/ han#a han#a %i'en'u*an oleh 4umlah ar'i*el %alam laru'an %an 'i%a* 'er/an'un/ *ea%a 4enis ar'i*eln#a
( Su*ar%4o7 $9. ) er%aa' ema' si!a' #an/ berhubun/an %en/an laru'an ener7 a'au *ira6*ira a%a laru'an #an/ a%aJa%i7 si!a'6si!a' 'ersebu' 'i%a* 'er/an'un/ a%a 4enis 'erlaru'Keema' si!a' 'ersebu' ialah enurunan 'e*anan ua7 enin/*a'an 'i'i* %i%ih7 enurunan 'i'i* be*u7 %an 'e*anan
osmo'i*
#an/
semuan#a
%inama*an
si!a'6si!a'
*oli/a'i!Ke/unaan si!a'6si!a' *oli/a'i! ban#a* %an bera/amJu/a7 eneli'ian si!a'6si!a' memain*an eranan en'in/ %alam me'o%a ene'aan bobo' mole*ul %an en/emban/an 'eori laru'an ( Pe'rui7 $9 )
1ambaran Si!a' Koli/a'i! ( Chemis'r#or/7 2009 ) II3Penurunan i'i* 8e*u i'i* be*u a%alah suhu a%a saa' laru'an mulai membe*u a%a 'e*anan luar $ a'm i'i* be*u normal air a%alah 0C Ji*a air murni %i%in/in*an a%a suhu 0C7 ma*a air 'ersebu' a*an membe*u %an 'e*anan ua ermu*aann#a sebesar $ a'm e'ai7 bila *e%alamn#a %ilaru'*an 5a' 'erlaru' #an/ su*ar men/ua7 ma*a a%a suhu 0C 'ern#a'a belum membe*u %an 'e*anan ua ermu*aann#a lebih *eil %ari $ a'm Sua#a laru'an membe*u 'e*anan ua ermu*aann#a harus menaai $ a'm ;al ini %aa' %iaai bila suhu laru'an %i'urun*an
Se'elah 'e*anan ua laru'an ua menaai $ a'm7 laru'an a*an membe*ubesarn#a 'i'i* be*u laru'an ini lebih ren%ah %ari 0C a'au lebih ren%ah %ari 'i'i* be*u elaru'n#a urunn#a 'i'i* be*u laru'an %ari 'i'i* be*u elaru'n#a %isebu' enurunan 'i'i* be*u ( <! ) Menuru' +oul' un'u* laru'an #an/ san/a' ener berla*u : ! = K!m K! = e'aan enurunan 'i'i* be*u molal ( C>mol )
? : 'i'i* be*u air a%a 0C %an 'e*anan ua a%a $ a'm 8 : 'i'i* a%a 0C %an 'e*anan ua *uran/ %ari $ a'm7 %imana laru'an belum membe*u C : 'i'i* a%a 'e*anan ua $ a'm %an suhu lebih *eil %ari 0C7 %imana laru'an membe*u ( -a5i%7 200. ) II3$ Penurunan i'i* 8e*u Laru'an Ele*'roli' Laru'an ele*'roli' %alam air a*an 'erurai %an 'erionisasi men4a%i ion Sehin//a men/hasil*an 4umlah ar'i*el #an/ lebih ban#a* @n'u* laru'an ele*'roli'7 ersamaan 'i'i* be*u a%alah : <! = K!mi Den/an : I = $ = ( n6$ )A jumlahmol zat yang terionisasi A = jumlah mol zat yang dilarutkan Ke'eran/an : <! : enurunan 'i'i* be*u laru'an
m K! A n
: molali'as 5a' 'erlaru' : 'e'aan enurunan 'i'i* be*u : %era4a' ionisasi : bilan/an 'o'al ion 4i*a 'er%isosiasi semurna ( Pe'rui7 $99, )
II32 Penurunan i'i* 8e*u Laru'an "on6Ele*'roli' Ji*a 4umlah ar'i*el 'erlaru' sua'u laru'an sema*in ban#a*7 ma*a laru'an 'ersebu' 'i'i* be*un#a a*an 'urun Ba' 'erlaru' %alam hal ini biasan#a a%alah 5a' #an/ 'i%a* mu%ah men/ua ;ubun/an an'ara enurunan 'i'i* be*u 'erha%a elaru' %aa' %irumus*an : <! = K!m Ke'eran/an : <! : enurunan 'i'i* be*u laru'an m : molali'as 5a' 'erlaru' K! : 'e'aan enurunan 'i'i* be*u ( 8ra%#7 $99, ) II,Penurunan e*anan @a e*anan ua a%alah u*uran *een%erun/an mole*ul6mole*ul sua'u airan un'u* lolos men/uaMa*in mu%ah mole*ul6mole*ul airan ua7 ma*in besar 'e*anan uan#a8esarn#a 'e*anan ua ber/an'un/ a%a 4enis 5a' %an suhu Sua'u 5a' #an/ memili*i /a#a 'ari* an'ara ar'i*eln#a
rela'ie
besar7 berar'i
su*ar
men/ua
%an
a*an
memun#ai 'e*anan ua *eil Con'oh7/ula Sebali*n#a 5a' #an/ memili*i /a#a 'ari* menari* an'ara ar'i*eln#a lemah7 berar'i mu%ah men/ua a'au a'siri ( ola'ile ) %an a*an memun#ai 'e*anan ua rela'i! besar Con'oh7 e'er;ar/a 'e*anan ua sua'u 5a' 4u/a ma*in besar bila suhu %inai**an 8ila *e %alam sua'u elaru' %ilaru'*an 5a' #an/ su*ar men/ua7 ma*a 'e*anan ua laru'ann#a men4a%i lebih ren%ah %aria%a 'e*anan ua elaru' murnin#a;al ini %isebab*an a%a ermu*aan laru'an 'er%aa' in'era*si an'ar 5a' 'erlaru' %an elaru'7 sehin//a la4u en/uaan elaru' ber*uran/?*iba'n#a 'e*anan laru'an men4a%i 'urun Selisih an'ara 'e*anan ua elaru' murni %en/an 'e*anan ua laru'an %isebu' enurunan 'e*anan ua ( < )
II.Kenai*an i'i* Di%ih ( <b ) i'i* %i%ih sua'u airan a%alah suhu a%a saa' 'e*anan ua 4enuh airan i'u sama %en/an 'e*anan u%ara luar 8iasan#a #an/ %ima*su% %en/an 'i'i* %i%ih a%alah 'i'i* %i%ih normal7 #ai'u 'i'i* %i%ih a%a 'e*anan u%ara luar $ a'm i'i* %i%ih normal air a%alah $00C Pa%a suhu #an/ sama7 a%an#a solu' #an/ su*ar men/ua men#ebab*an 'e*anan ua laru'an lebih ren%ah7 a*iba'n#a 'i'i* %i%ih laru'an men4a%i lebih 'in//i %iban%in/*an 'i'i* %i%ih elaru' murnin#a Ji*a air murni %ianas*an a%a $00C7 air 'ersebu' a*an men%i%ih %an 'e*anan ua ermu*aann#a sebesar $ a'm ?/ar laru'an men%i%ih 'e*anan ua ermu*aann#a harus menaai $ a'm ;al ini %aa' %ila*u*an %en/an menai**an suhu laru'an
( Chemis'r#or/7 2009 ) Ke'eran/an : ? = 'i'i* %i%ih air a%a suhu $00C %an 'e*anan ua $ a'm
8 = 'i'i* a%a $00C %an 'e*anan ua *uran/ %ari $ a'm7 %imana laru'an belum men%i%ih C = 'i'i* a%a 'e*anan ua $ a'm %an suhu lebih besar %ari $00C7 %imana laru'an men%i%ih
Suhu a%a saa' a*an 'eraai 'e*anan ua laru'an $ a'm7 ma*a laru'an a*an men%i%ih ;ar/a 'i'i* %i%ih ini lebih besar %ari $00C7 a'au lebih 'in//i %ari 'i'i* %i%ih elaru'n#a %isebu' *enai*an 'i'i* %i%ih (<b) <b = b 6 b <b = Kb m W 1000 . <b = Kb M P Ke'eran/an : b = 'i'i* %i%ih elaru' b = 'i'i* %i%ih laru'an Kb = 'e'aan *enai*an 'i'i* %i%ih mole*ul M = bera' mole*ul 5a' 'erlaru' G = massa 5a' 'erlaru' P = massa 5a' elaru' ( -a5i%7 200. ) IIe*anan Osmosis ( H ) Osmosis a%alah sua'u erin%ahan > meramba'n#a mole*ul elaru' %ari laru'an #an/ *onsen'rasin#a ren%ah (ener) menu4u laru'an #an/ *onsen'rasin#a 'in//i melalui selau' semiermeabel7 se%an/*an 'e*anan osmo'i* a%alah besarn#a 'e*anan laru'an #an/ %i/una*an un'u* memer'ahan*an erin%ahan elaru' a%a eris'i&a osmo'i*7 %irumus*an : π = MRT
¿
gr 1000 × R ×T Mr P
Laru'an6laru'an #an/ memun#ai 'e*anan osmo'i* sama %isebu' iso'oni* Laru'an #an/ memun#ai 'e*anan osmo'i* lebih besar %isebu' hier'oni*7 se%an/*an laru'an #an/ 'e*anan osmo'i*n#a lebih ren%ah %isebu' hio'oni*
(Su*ar%4o7 $9.) IIase Ba' 8ila 5a' a%a' %ianas*an7 mula6mula a%a suhu se%i*i' %iba&ah 'i'i* lelehn#a Kemu%ian suhun#a mulai nai* *e'i*a lelehn#a 'eraai7 suhun#a a*an 'e'a samai seluruh ba/ian 5a' meleleh7 %emi*ian 4u/a %en/an roses embe*uan Suhun#a a*an *ons'an samai 'eraai 'i'i* be*u 5a' 'ersebu' Suer oolin/ 'er4a%i saa' suhu airan 'urun %iba&ah 'i'i* be*u $ Dia/ram emanasan
2 Da/ram en%in/inan
3
Dia/ram Sueroolin/
( 8ra%#7 $99 ) IIi'i* Leleh i'i* leleh merua*an salah sa'u si!a' !isi* #an/ en'in/ un'u* *ara*'erisasi sua'u sen#a&a i'i* leleh ( mel'in/ oin' ) %ari sua'u sen#a&a a%alah 'emera'ur #an/ menun4u* 'ea' a%a saa' roses 'rans!ormasi sen#a&a 'ersebu' an'ara !asa a%a' %an air ( Ga%e7 $999 ) II9ermos'a'
?la' #an/ %isusun se%emi*ian rua sehin//a %aa' men4a/a 'e'a a%a suhu #an/ %iin/in*an umumn#a %aa' %iilih %alam selan/ har/a #an/ u*u besar misaln#a (0690)0C ( Pu%4aa'ma*a7 2002 ) II$0 ra*si Mol Lamban/ 7 u*uran ban#a*n#a *omonen %alam amuran ra*si
mol *omonen ? a%alah ? =
nA N 7 %en/an n? a%alah ban#a*n#a
5a' ? %an " a%alah 4umlah seluruh 5a' amuran ( Dain'i'h7 $99,) II$$
Molari'as Sis'em *onsen'rasi ini %i%asar*an a%a olume laru'an %an %en/an %emi*ian oo* un'u* %i/una*an rose%ur labora'orium #an/ olume laru'an merua*an 4umlah #an/ %iu*ur ba'asn#a a%alah seba/ai beri*u' : Molari'as : 4umlah mol solu' erli'er laru'an n M= v Den/an *e'en'uan : M a%alah molari'as n a%alah 4umlah mol solu' a%alah olume laru'an %alam li'er q n dengan ketentuan Karena : Bm =
= solu' %an 8m = bera' mole*uler solu'7 ma*a q M= Bm. (@n%er&oo%7 $90) II$2
Molali'as Molali'as a%alah ban#a*n#a mol 5a' 'erlaru' #an/ %ilaru'*an %alam $ */ ($000/) elaru'7 ar'in#a : mol zat terlarut ¿ Molali'as massa !elarut ( "g ) (Chan/72009)
II$3 ?nalisa 8ahan II$3$ ?sam S'eara' (C;3(C;2)COO;) Si!a' Kimia : Merua*an asam mono*lini* Laru' %alam al*ohol %an e'er Si!a' isi* : 8er&u4u% a%a'> berua lema* %an luna* i%a* ber&arna +aa' massa 07, i'i* %i%ih 90C i%a* laru' %alam air %an mu%ah 'erba*ar Ke/unaan : @n'u* oba'6oba'an ?la'6ala' *ean'i*an II$32 ?sam 8en5oa' (C;.COO;) Si!a' Kimia : Merua* asam mono*lini* Memun#ai /a#a *arbo*sil lema* #an/ se%i*i' laru' %alam air Si!a' isi*
:
8er&u4u% *ris'al u'ih 8era' 4enis $72 i'i* leleh $27,0C i'i* %i%ih 2,90C
Ke/unaan
:
Seba/ai an'ise'i* %an en/a&e' (Dain'i'h7 $99,)
II$33 ;2O (?ir) Si!a' Kimia :
Si!a' isi*
III
Me'o%a Perobaan 3$ ?la' %an 8ahan 3$$ ?la' : a *er'as sarin/
Dalam !ase /as7air 'er%iri %ari $ mole*ul
:
;2O %an su%u' ;6O6; $0.0 Memili*i i*a'an ;i%ro/en i%a* ber&arna i'i* %i%ih $000C i'i* be*u 00C K! =$7 (Dain'i'h7 $99,)
h en/a%u*
b 'ermome'er /elas bea*er % en4ei' e en//erus ! 'abun/ rea*si / neraa> 'imban/an
i ho' la'e 4 isolasi * ia *ailer l*a*i'i/a m 'abun/ siri'us n 'ermos'a'
3$2 8ahan a ?sam S'eara' b ?sam ben5oa' ?ir 32 1ambar ?la' $ Ker'as Sarin/
2ermome'er
3 1elas 8ea*er
, Pen//erus
. Siri'us
abun/ +ea*si
Solasi
"eraa
9 Pia Kailer
$0 Pen/a%u*
$$ Pen4ei'
$2 ;o'
Pla'e
$3
Ka*i i/a
$, ermos'a'
33 S*ema ?la'
en4ei' ermome'er abun/ rea*si
Pia *ailer 1elas be*er ?ir ;o' la'
3, S*ema Ker4a 3,$Prearasi Samel 3 /r asam s'eara' 1elas bea*er 6enimban/an 072 /r asam ben5oa' 6emanasan asam s'eara' %ia'as ho' la'e samai men%i%ih
# 50 ℃
6enambahan 072 /r asam ben5oa' 6en/a%u*an 6en%in/inan %alam air %in/in 6en/halusan 6en/ama'an
;asil
3 /r asam s'eara' 1elas bea*er
6enimban/an 07, /r asam ben5oa' 6emanasan asam s'eara' %ia'as ho' la'e samai men%i%ih
# 50 ℃
6enambahan 07, /r asam ben5oa' 6en/a%u*an 6en%in/inan %alam air %in/in 6en/halusan 6en/ama'an
;asil
3 /r asam s'eara' 1elas bea*er 6enimban/an 07 /r asam ben5oa' 6emanasan asam s'eara' %ia'as ho' la'e samai men%i%ih
# 50 ℃
6enambahan 07 /r asam ben5oa' 6en/a%u*an 6en%in/inan %alam air %in/in 6en/halusan 6en/ama'an
;asil
3,2
Pen/u*uran i'i* Leleh 3 /r asam s'eara' F 072 /r asam ben5oa' Pia *ailer 6en/isian ia *ailer $ samai . mm 6en/i*a'an ia *ailer a%a 'ermome'er
6en/u*uran 'i'i* leleh 6en/ama'an %an ena'a'an saa' 'er4a%in#a elelehan ;asil
3 /r asam s'eara' F 07, /r asam ben5oa' Pia *ailer 6en/isian ia *ailer $ samai . mm 6en/i*a'an ia *ailer a%a 'ermome'er 6en/u*uran 'i'i* leleh 6en/ama'an %an ena'a'an saa' 'er4a%in#a elelehan ;asil
3 /r asam s'eara' F 07 /r asam ben5oa' Pia *ailer 6en/isian ia *ailer $ samai . mm 6en/i*a'an ia *ailer a%a 'ermome'er 6en/u*uran 'i'i* leleh 6en/ama'an %an ena'a'an saa' 'er4a%in#a elelehan ;asil
I D?? PE"1?M??" "o $
Perla*uan
;asil
Prearasi Samel
?sam s'eara'
63/r asam s'eara' F emanasan
meleleh *e'i*a
# 50 ℃ F 072/r asam ben5oa' F
%ianas*an Saa' %i'ambah asam
en/a%u*an F en%in/inan F en/halusan 63/r asam s'eara' F emanasan # 50 ℃
F 07,/r asam ben5oa' F
en/a%u*an F en%in/inan F en/halusan 63/r asam s'eara' F emanasan
ben5oa' %an %ia%u* sambil %i%in/in*an 7 men/*ris'al seer'i lilin ber&arna u'ih namun lebih *eras Lalu %ihalus*an seer'i bubu*
# 50 ℃ F 07/r asam ben5oa' F en/a%u*an F en%in/inan F 2
en/halusan Pen/ama'an i'i* Leleh 6en/ama'an 'i'i* leleh 3/r asam s'eara'
Kris'al halus #an/
F 072 /r asam ben5oa'
a%a %i ia *ailer
6en/ama'an 'i'i* leleh 3/r asam s'eara'
nai* *e ermu*aan
F 07, /r asam ben5oa' 6en/ama'an 'i'i* leleh 3/r asam s'eara'
sasa'
F 07 /r asam ben5oa'
/elembun/
er'ama munul
PEM8?;?S?" .$ Prearasi Samel u4uan %ari erobaan ini a%alah un'u* men/e'ahui en/aruh 5a' 'erlaru' a%a si!a' !isi* elaru' murnin#a Perobaan ini %ila*u*an %en/an ara menimban/ 3 /r asam s'eara' (C;3(C;2)COO;) 'i/a *ali ber'uru'6'uru'7 *emu%ian enimban/an 072 /r 07, /r %an 07 /r asam ben5oa' (C;.COO;) Se'elah mela*u*an enimban/an 'erha%a masin/6masin/ samel7 lan/*ah selan4u'n#a a%alah memanas*an 3 /r asam s'eara' a%a 3 maam bea*er /lass #an/ berbe%a7 samai meleleh7 lalu 'ambah*an 072 /r 07, /r %an 07 /r asam ben5oa' a%a masin/6masin/ bea*er /lass #an/ berbe%a Kris'al*an laru'an 'ersebu' %en/an ara mela*u*an en/a%u*an7 #an/ ber'u4uan a/ar rea*si ber4alan %en/an ea' (seba/ai *a'alisa'or) Selain %ila*u*an en/a%u*an7 *a'alisa'or %aa' %ila*u*an %en/an ara menelu*an bea*er /lass #an/ berisi laru'an asam s'eara' %en/an asam ben5oa' *e %alam enan/as air #an/ berisi air %in/in samai laru'an 'ersebu' men/*ris'al .2 Pen/u*uran 'i'i* leleh u4uan %ari erobaan ini a%alah un'u* men/e'ahui *ons'an'a enurunan 'i'i* be*u sua'u samel Se'elah %ila*u*an rearasi samel hin//a %i%aa'*an *ris'al ( masin/6masin/ %ari 3 /r asam s'eara' F 072 /r 707, /r 7 07 /r asam ben5oa')7 masin/6masin/ *ris'al 'ersebu' %i'umbu* hin//a halus a/ar bisa %imasu**an *e %alam ia *ailer Se'elah i'u i*a'lah ia *ailer #an/ 'elah berisi *ris'al %en/an selo'i a%a 'ermome'er ;al ini %ila*u*an melalui %ua ara7 #ai'u %en/an men//una*an 'ermos'a' rimer %an 'ermos'a' se*un%er
Pa%a 'ermos'a' rimer7 %i/una*an /elas bea*er un'u* emanasan Pa%a /elas bea*er %imasu**an aua%es %an %ianas*an samai men%i%ih
Se'elah
men%i%ih7
%imasu**an
'ermos'a'
se*un%er
ermos'a' se*un%er merua*an 'abun/ rea*si #an/ *emu%ian %iberi aua%es un'u* emanasan Pa%a 'ermos'a' se*un%er7 %imasu**an 'ermome'er #an/ 'elah %i'emel*an %en/an ia *ailer ermos'a' se*un%er %imasu**an *e %alam 'ermos'a' rimer %an la*u*an en/ama'an Pen/ama'an %ila*u*an %en/an men/u*ur suhu %en/an meliha' /elembun/ er'ama #an/ munul a%a 'ermos'a' se*un%er ?%aun K! #an/ %i%aa'*an melalui emanasan a%a 'ermos'a' rimer a%alah seba/ai beri*u' : $ 3 /r asam s'eara' F 072 /r asam ben5oa' %en/an
$ T% =2 NC
mol memili*i K!= 37 ℃ / 2 3 /r asam s'eara' F 07, /r asam ben5oa' %en/an memili*i K!= 37
$ !
= ,NC
℃ / mol
3 3 /r asam s'eara' F 07 /r asam ben5oa' %en/an mol memili*i K!= $73 ℃ /
/ Ja%i7 K! ra'a6ra'a #an/ %ieroleh a%alah = 30. ℃ mol
$ ! = 3NC
I PE"@@P $ Kesimulan a Pa%a 4enis si!a' *oli/a'i!7 en/aruh 5a' 'erlaru' a%a si!a' !isi* elaru' murni #ai'u %en/an enambahan 5a' 'erlaru' 'er4a%i enurunan 'i'i* be*u elaru' murni b Sema*in besar massa 5a' 'erlaru' (asam ben5oa') #an/ %ilaru'*an %alam 5a' elaru' (asam s'eara') sema*in besar ula enurunan 'i'i* lelehn#a Kons'an'a enurunan 'i'i* be*u sua'u elaru' #an/ %ieroleh #ai'u
*ons'an'a ra'a6ra'a 'i'i* be*u elaru' a%alah 370.N
& mol
2 Saran Sebai*n#a7 sebelum %an sesu%ah mela*u*an erobaan ra*'i*um7 ala'6ala' labora'orium 'erlebih %ahulu %ibersih*an a/ar ala' bersih un'u* men/hin%ari *esalah a%a saa' mela*u*an erobaan
LAMPIRAN
$ S'ru*'ur ?sam S'eara' C;3 C;2 (C;2)$3 C;2 C;2 C
O
O; +umus : C$;3.COO; 2 S'ru*'ur ?sam 8en5oa'
+umus : C;.COO; 3 i'i* leleh asam s'eara' menuru' li'era'ur a%alah 00C , 8era' Mole*ul ?sam S'eara' %an ?sam 8en5oa' a8era' Mole*ul?sam S'eara' (C;3(C;2)COO;) 8M =?r CF$?r ;F2?r O =($2)F$($)F2($) =9F$F32 =$,, /r>mol b8era' Mole*ul ?sam 8en5oa' (C;.COO;) 8M =?r CF ?r ;F 2?r O =($2)F ($)F 2($)
=, F F32 =$22 /r>mol
. Perhi'un/an Di* : $= 'i'i* leleh laru'an er'ama a%alah .,0C 2= 'i'i* leleh laru'an *e62 a%alah ..0C 3= 'i'i* leleh laru'an *e63 a%alah .00C Massa asam ben5oa' *e6$= 072 /r Massa asam ben5oa' *e62= 07, /r Massa asam ben5oa' *e63= 07 /r Massa asam s'eara' = 3 /r 8M asam ben5oa' = $22 /r>mol Di' : a! bK! 072 K! 0, %K! 07 e ' "% (.) Ja&ab
T 1 + T 2 + T 3 a != b
$ T%
=
3 072
54 *& + 55 * & + 50 * &
=.30C
3
= m 072 K! 072
massaas. +enzoat 1000 . . .3 C6.$ C = K! 072 Bmas .+enzoat P 0
0
0,2 gr 0
2C
122 gr / mol
=
732
K! 072 =
200
K! 072= 37
℃ / mol
.
1000 3
K!
072
$ T%
= m 07, K! 07,
07,
0
0
.3 C6,9 C
massaas. +enzoat 1000 . . K! 07, Bmas .+enzoat P
=
0,4 gr 0
,C
122 gr / mol
=
.
1000 3
K! 07,
1464
K! 07,
=
℃ / mol
K! 07, = 37
$ T%
%
0
= m 07 K! 07
07
0
.3 C6.0 C
400
=
massaas.+enzoat 1000 . . K! 07 Bmas .+enzoat P 0,4 gr
0
3C
=
122 gr / mol
.
1000 3
1098
K! 07 K! 07 e
= = $73
600
℃ / mol
QK! = K! 072 F K! 07, F K! 07 = (37 F 37 F $73) = 97$.
℃ / mol
9,15 !
K! +a'a6ra'a =
℃ / mol
3
=3.05 ℃ / mol
K!
07
LEMBAR PENGESAHAN
Semaran/7 23 Desember 2009 Pra*'i*an7
Maria Simbolon
i!a "urma#a
J2C009003
J2C00902$
ri In%ri Mul#a&a'i
O'a!sari Kris'iana S
J2C009022
J2C009023
I*a +issan'i
-u%hi +ihar%
J2C00902,
J2C00902.
-u/a Pra'ama
Merr# 1ul'om
J2C00902
J2C00902 Men/e'ahui7 ?sis'en
Gano%#a Sihi'a S'rinaris&ari J2C00$9
D??+ P@S?K? 8ra%#7 James $99, Kimia Universitas Asas dan Struktur 7 4ili% $7 e%isi *elima Ja*ar'a: Erlan//a Chan/7 +a#mon% 2009 Chemistry @S?: +an%om ;ouse Dain'i'h7 Jhon $99, Kamus Kimia Lengkap7 O!or% e%isi baru Ja*ar'a: Erlan//a Keenan7 Charles $990 Ilmu Kimia untuk Universitas7 e%isi *elima Ja*ar'a: Erlan//a Pe'rui7 +alh $9 General Chemistry Ja*ar'a: Erlan//a Pe'rui7 +alh $99, Kimia Dasar Ja*ar'a: Erlan//a Pu%4aa'ma*a7; Kamus Kimia Organik Ja*ar'a: De%i*bu% Su*ar%4o $9. Kimia Organik -o/#a*ar'a: 8ina ?*sara @n%er&oo% $90 Analisis Kimia Kuantitatif Ja*ar'a: Erlan//a Ga%eL 1 Jr $999 Organic Chemistry @S?: Pren'ie ;all -a5i%7Es'ien 200. Kimia Fisika untuk aramedis!-o/#a*ar'a: C ?n%i O!!se'
