I.
PENGHARGAAN
Assalamualaikum Bersyukur kehadrat Ilahi kerana dengan limpah kurniaNya dapat juga kami menyiapkan menyiapkan kerja kursus kursus berkumpul berkumpulan an : KPN 4053 PENTAFSIRAN PENTAFSIRAN PEMBELAJARAN PEMBELAJARAN kami yang telah diusahakan selama ini. Ribuan terima kasih kami ucapkan kepada individu penting yang banyak membantu kami sepanjang kami menyiapkan kerja kursus ini. Pertama Perta ma sekali kepada Dr Ridzuan bin Jaaffar kerana beliau telah banyak memberikan bimbingan dan tunjuk ajar kepada kami serta memberi semangat kepada semua pelajar. Tidak lupa juga kepada rakan kumpulan yang sama-sama berhempas pulas dalam menyempurnakan kertas kerja ini. Bantuan kalian dari segi informasi terkini mengenai projek ini amat kami hargai. Budi kalian yang sanggup sanggup meluangkan meluangkan masa untuk memberikan kami maklumat tidak akan kami lupakan. Akhir sekali terima kasih kepada pihak-pihak yang telah membantu kami secara langsung atau tidak langsung sepanjang kajian kami dijalankan. Semoga kajian ini dapat membantu semua pihak dalam sama-sama menyempurnakan kertas kerja ini.
1
II. II. PENG PENGEN ENAL ALAN AN
Kerja kursus ini merupakan tugasan berkumpulan berkumpulan bagi kursus Pentaksiran Pentaksiran Pembelajaran Pembelajaran (KPN 4053). Satu ujian telah ditadbirkan ditadbirkan ke atas sekumpulan sekumpulan pelajar seramai 30 orang iaitu pelajar Sekolah Menengah Kebangsaan Maran 2, Maran, Pahang dan soalan adalah berbentuk aneka pilihan pilihan iaitu Soalan Peperiksaa Peperiksaan n Percubaan Percubaan Sains, kertas 1.
Selepas Selepas memperoleh memperoleh
markah mentah, beberapa langkah perlu dijalankan. Pada jadual Bahagian 1, kami perlu memasukkan markah mentah pelajar sebelum menganalisis item-item tersebut. Analisis yang dibu dibuat at antar antaran anya ya iala ialah h ment mentafs afsir ir skor skor ujia ujian, n, meny menyed ediak iakan an tabu tabura ran n keke kekerap rapan an (skor (skor), ), meng mengan anali alisis sis item item,, memi memili lih h dua dua item item dan dan meng menghi hitu tung ng inde indeks ks kesu kesuka kara ran n dan dan inde indeks ks diskriminasi bagi setiap item berkenaan, serta memberikan komen tentang indeks-indeks berkenaan dan implikasinya.
2
III.
RANGKA KONSEPTUAL
1.0 ANALISIS ITEM 1.1 INDEKS KESUKARAN 1.2 INDEKS DISKRIMINASI
2.0 PENULISAN ITEM 2.1 ITEM BERANEKA PILIHAN
KESESUAIAN ITEM
2.2 ITEM BETUL – SALAH 2.3 ITEM MENGISI RUANG KOSONG
DAN UJIAN
2.4 ITEM PADANAN
3.0 KEBOLEHPERCAYAAN UJIAN 3.1 KEPENTINGAN KEBOLEHPERCAYAAN 3.2 FAKTOR-FAKTOR YANG MEMPENGARUHI KEBOLEHPERCAYAAN
4.0 KESAHAN UJIAN 4.1 JENIS-JENIS KESAHAN UJIAN 4.2 CARA MENINGKATKAN
KESAHAN
UJIAN
3
1.0.
ANALISIS ITEM
Analisis item merupakan satu proses mengenalpasti dan memilih item-item yang berfungsi setelah item-item dipra uji terlebih dahulu untuk mengetahui statistik bagi setiap item berkenaan. Analisis item ini bertujuan untuk menentukan kesukaran item, dan bagaimana item mendiskriminasikan pelajar dalam menjawab sesuatu item.
1.1 Indeks Kesukaran
Indeks kesukaran item ialah satu indeks pengukuran tentang kesukaran item bagi kumpulan yang diuji. Secara amnya, ia ditulis sebagai nilai P . Ia dinyatakan sebagai perkadaran dan julatnya diantara 0.00 hingga 1.00. Maka, lebih tinggi nilai p, lebih mudahlah sesuatu item berkenaan kepada pelajar. Tujuan mengukur Indeks kesukaran item adalah bagi memastikan pembina ujian mematuhi cara tertentu dalam menyusun item. Ini kerana terdapat suatu kaedah menyusun item dalam kertas ujian dan cara susunan item didapati mempengaruhi jawapan pelajar. Indeks Kesukaran juga dapat membantu pembina ujian membina item yang sesuai untuk dimasukkan ke dalam ujian bentuk akhir. Sekiranya ujian itu untuk pemilihan, maka sudah tentu item yang akan dikemukakan adalah yang sukar di mana memerlukan pelajar untuk berfikir, mengaplikasi, analisis, sintesis dan menilai sesuatu sebelum memberikan jawapan.
Pengiraan Indeks Kesukaran adalah seperti berikut:
Indeks Kesukaran (IK), p =
Bilangan pelajar menjawab soalan yang betul Bilangan pelajar yang menjawab item
Dalam analisis ini indeks kesukaran dipilih bagi item 27. Didapati hanya seorang pelajar sahaja yang menjawab dengan betul bagi item
27. Bilangan pelajar yang menjawab
peperiksaan tersebut ialah 30 orang. Nilai kesukaran item yang di hitung adalah seperti berikut: Indeks Kesukaran adalah satu indeks pengukuran tentang kesukaran sesuatu item bagi kumpulan yang diuji dan secara konvensionalnya ditulis sebagai nilai p. Pengukuran ini digunakan untuk menghuraikan kesukaran item bagi sesuatu ujian. Indeks ini boleh digunakan untuk meneliti dan menilai atau menentukan kualiti item menggunakan kriteria dan piawai. 4
Berdasarkan jadual pencapaian pelajar, dua item yang dipilih adalah seperti berikut :
Item 1 – Soalan 27
Daripada 30 orang murid, hanya seorang murid sahaja yang menjawab dengan betul, maka indeks kesukaran bagi item tersebut adalah: Indeks Kesukaran (IK), p
=
1 30
=
0.03 ( terlalu sukar)
Kesimpulannya, soalan 27 merupakan soalan berbentuk aras penilaian mengikut Taksonomi Bloom. Berdasarkan indeks kesukaran item mendapati soalan terlalu sukar dan 3% pelajar tidak dapat menjawab dengan betul.
Item 2 – Soalan 6
Item soalan 6 juga dipilih dan didapati soalan 6 mempunyai aras kefahaman mengikut Taksonomi Bloom mberdasarkan indeks kesukaran item mendapati soalan 6 terlalu mudah dan 93% pelajarnya dapat menjawab dengan betul. Daripada 30 orang murid, seramai 28 orang murid yang menjawab dengan betul, maka indeks kesukaran bagi item tersebut adalah: Indeks Kesukaran (IK), p
=
28 30
p
=
0.93 ( terlalu mudah)
1.2 Indeks Diskriminasi
Indeks Diskriminasi merupakan satu ciri yang menjelaskan kebolehan sesuatu item untuk mengukur kepekaan perbezaan individu. Sesuatu item itu dianggap berdiskriminasi sekiranya ramai pelajar dari kumpulan berkebolehan tinggi boleh menjawabnya dengan betul berbanding dengan pelajar yang datang kumpulan berkebolehan rendah.
Item Diskriminasi dihitung dengan membandingkan prestasi pelbagai kumpulan terhadap sesuatu item dengan prestasi mereka ke atas sesuatu kriteria yang juga mengukur trait yang sama. Indeks Diskriminasi biasanya diukur menggunakan perbezaan di antara kumpulan atas (biasanya 27%) yang dapat menjawab sesuatu item dengan betul dengan 5
kumpulan bawah (biasanya 27%) yang dapat menjawab sesuatu item yang sama dengan betul.
Indeks diskriminasi boleh bernilai antara -1.00 hingga 1.00. Indeks diskriminasi hampir kepada 1.00 bermakna soalan tersebut adalah baik untuk Penilaian Rujukan Norma (PRN) kerana ia dapat membezakan pelajar yang berpencapaian tinggi dengan pelajar yang berpencapaian lemah. Bagi soalan yang mempunyai indeks diskriminasi positif menghampiri 0.0, soalan – soalan ini dikatakan tidak sesuai untuk PRN kerana ia tidak berupaya membezakan pelajar pandai dengan pelajar lemah. Akhirnya, bagi soalan yang mempunyai indeks diskriminasi negatif yang menghampiri -1.00, dikatakan tidak baik untuk PRN kerana ia secara songsang membezakan pelajar pandai daripada pelajar lemah, iaitu lebih ramai pelajar lemah dapat menjawab soalan – soalan ini dengan betul berbanding pelajar pandai.
Antara tujuan indeks diskriminasi ini ialah untuk mengenalpasti konsep yang perlu diajar semula, mengenalpasti serta melaporkan kekuatan dan kelemahan bahagian - bahagian kurikulum yang tertentu, memberi maklumbalas kepada pelajar pandai tentang kelemahan mereka bagi setiap tajuk pengajaran yang diuji, mengenalpasti soalan yang bias kepada sesuatu kandungan dan mengenalpasti pelajar yang berpencapaian tinggi untuk melanjutkan pengajian dalam bidang - bidang tertentu.
Jadual di bawah menunjukkan tafsiran bagi Indeks Diskriminasi: Indeks Diskriminasi > 0.4 0.30 - 0.39 0.20 – 0.29 0.10 – 0.19 < 0.10
Maksud Item amat diskriminasi Item yang berdiskriminasi Item yang diskriminasi yang sederhana Item yang kurang diskriminasi dan perlu semakan semula Item kurang diskriminasi dan perlu dibuang
Dalam tugasan ini, indeks diskriminasi ditentukan berdasarkan pemilihan 2 item berkenaan.
Indeks Diskriminasi (D) :
Tª - Rª
D: Indeks Diskriminasi Tª : Perkadaran yang jawab betul bagi kumpulan Tinggi 6
Rª: Perkadaran yang jawab betul bagi kumpulan Rendah
Indeks Diskriminasi
=
Bil. calon pencapaian tinggi jawab betul – Bil. calon pencapaian rendah jawab betul Jumlah calon pencapaian tinggi
Jumlah calon pencapaian rendah
Indeks Diskriminasi Soalan 1: = Tb – Rb N/2 = 5-3 15 15 = 0.3 – 0.2 = 0.1
Kesimpulannya. Maka indeks diskriminasi bagi soalan nombor 1 adalah kurang diskriminasi dan perlu disemak semula.
Jadual Indeks Diskriminasi Item
7
Lebih
dari 0.30 ke 0.39
0.4 (Item
(Item
0.20 ke 0.29 yang (Diskriminasi
amat berdiskriminasi)
yang sederhana)
diskriminasi)
0.10 ke 0.19
Kurang dari 0.10
(Kurang
(Item
Diskriminasi,
Diskriminasi, item
perlu
kurang
semak dibuang)
semula) S7
S2
S3
S41
S1
S47 S9
S12
S4
S48
S10
S29
S24
S45
S11
S31
S5
S16
S38
S13
S6
S18
S44
S40
S14
S8
S20
S49
S30
S42
S17
S15
S22
S32
S50
S21
S19
S23
S34
S33
S25
S26
S43
S35
S36
S27
S46
S37
S39
S28
*S = soalan
1.3
Huraian Analisis Item
8
Indeks Kesukaran
Item 1 – Soalan 6
Bagi item 1 soalan 6, nilai kesukaran ialah p = 0.93. Ini bermaksud, soalan mempunyai nilai p yang tinggi di mana 28 orang murid dapat menjawab dengan betul. Soalan ini dikategorikan sebagai soalan terlalu mudah.
Item 2 – Soalan 27
Bagi item 2 soalan 27, nilai kesukaran ialah p = 0.03. Nilai ini menunjukkan soalan tersebut adalah terlalu sukar di mana hanya terdapat seorang murid sahaja yang berjaya menjawab dengan betul daripada 30 orang murid yang menjawab soalan tersebut. Oleh itu, item ini perlu kepada pengubahsuaian atau ditukar kepada soalan yang bersesuaian. Item soalan yang terbaik biasanya mempunyai indeks kesukaran di antara 0.31 hingga 0.69 iaitu berada di tahap sederhana.
Indeks Diskriminasi
Item 1 – Soalan 1
Indeks diskriminasi item bagi soalan nombor 1 ialah 0.1 dimana item kurang diskriminasi dan perlu disemak semula. Seramai 5 orang murid dari kumpulan pencapaian tinggi dan 3 orang murid dari kumpulan berkeupayaan rendah dapat menjawab soalan ini dengan betul. Soalan ini tidak perlu dibuang, tetapi hanya perlu disemak semula sekiranya guru hendak menggunakan soalan ini.
2.0
PENULISAN ITEM
9
Pembinaan Item Objektif
Ujian Pencapaian adalah penting kepada guru untuk mengetahui sejauh mana pelajar pelajarnya memahami tentang apa yang mereka pelajari. Jika ujian ini dibina dengan baik, ia boleh
digunakan
untuk
membandingkan
pencapaian
antara
pelajar-pelajar
atau
membandingkan pencapaian antara sekolah-sekolah. Biasanya, ujian pencapaian yang digunakan di sekolah-sekolah dibina sendiri oleh guru-guru mata pelajaran tertentu. Bagaimanapun, ujian yang disediakan oleh guru untuk pelajar-pelajarnya sendiri adalah lebih tepat untuk mengukur pencapaian mereka, sebab ujian ini hanya ditumpukan kepada kandungan pelajaran yang diajar guru.
Seperti yang kita sedia maklum, item atau soalan objektif bermaksud item atau soalan yang mempunyai jawapan tepat atau tertentu atau spesifik seperti : I.
Item Betul-Salah
II.
Aneka Pilihan
III.
Padanan atau Pelengkap.
Semua item ini mempunyai jawapan tertentu, sama ada betul atau salah, jawapan d ar ip ad a b er an ek a p il ih an ya ng b et ul , p ad an an ya ng b et ul a ta u p er ka ta an pel eng kap ya ng betul .
2 .1
P en ul is an I tem Be ra ne ka Pi li ha n
Item atau soalan yang sering digunakan dalam ujian pencapaian di peringkat Sekolah Rendah, Sekolah Menengah atau Institut Pengajian Tinggi ialah item ber ane ka pi liha n. Item in i terdi ri da ri pa da tiga ba ha gi an iai tu : I. II. III.
Stimulus Stem atau Badan Soalan Jawapan Pilihan
Stimulus adalah bahagian soalan yang mengandungi maklumat khusus di m an a s oa la n i tu d id as ar ka n, m un gk in b er be nt uk t ek s, g ra fi k, j ad ua l a ta u per bu al an.
Stem adalah bahagian soalan yang mengandungi tugasan dan biasanya ber be nt uk aya t len gk ap , aya t tid ak lengk ap at au soa lan . Jawap an pi li ha n ada lah 10
sebahagian soalan yang mengandungi jawapan pilihan yang biasanya berbentuk angka, simbol, frasa, gambar rajah atau jadual dan lain-lain.
Soalan jenis beraneka pilihan ini dikatakan sukar dibina dan sukar dijawab oleh pelajar, tetapi mudah diperiksa (boleh diperiksa oleh komputer dengan menggunakan borang OMR). Pelajar mendapati soalan beraneka pilihan sukar dijawab berbanding soalan jenis esei, sebab mereka perlu mengetahui jawapan s ec ar a t ep at . B er ik ut
a da la h b eb er ap a p ri ns ip
u nt uk
m en ye di ak an
s oa la n
ber be nt uk ane ka pi li ha n: I.
A ra ha n h e nd ak la h j e la s s ama a da p el aj ar p er lu me mi li h j a wa pa n yang betul atau paling tepat sebab ada kalanya semua jawapan yang diberi adalah betul.
II.
Soalan dan semua jawapan hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak ‘berbunga-bunga’ supaya pelajar tidak membuang masa untuk memahaminya.
I II .
P er ka ta an
s ep unya
t ida k
di ula ng -u la ng
da la m
s et ia p
j awa pa n
pi lih an , tet api dim as uk ka n dal am ba da n soa lan , se per ti pe rka ta an ‘oleh’. IV .
Tul is ka n s et iap
j aw apa n pi li ha n s ec ara
ya ng
men ar ik
s upa ya
jawa pa n ya ng di be rika n ada lah mu na saba h.
2 .2
Pem bi naan Item Be tu l- Sal ah
Seperti juga item beraneka pilihan, item ini terdiri daripada tiga bahagian iaitu stimulus (jika ada), pernyataan dan jawapan pilihan yang berbentuk ‘BETUL’ atau ‘SALAH’. Item jenis ini amat sesuai digunakan untuk menguji fakta yang menghendaki pelajar menentukan sama ada pernyataan yang diberikan adalah bet ul ata u sal ah. Be ri ku t ada la h lapa n pr in sip me nye di aka n soal an be rb en tu k bet ul -salah : I.
Arahan hendaklah jelas sama ada pelajar perlu menanda A/( √ ) bagi jawa pa n ya ng be tul atau B/( X) bag i jawapa n ya ng sala h.
11
II.
Pernya taan
hendaklah
ditulis
secar a
padat,
jelas
dan
tidak
‘berbunga-bunga’, supaya pelajar tidak membuang masa untuk memahaminya. III.
Taburan jawapan betul dan salah perlu dibuat secara rawak, iaitu tidak mengikut sistem tertentu, untuk mengelak daripada pelajar meneka jawapan.
I V.
A ra s ke su ka ra n s et ia p s oa la n p er lu s et ar a ( se pe rt i pa nj ang d an m ak su d
p er nya ta an ),
s up aya
s et ia p
s oa la n
me mp un ya i
a ra s
kesukaran yang sama. V.
S oa la n- s oa la n h e nd ak la h b e r as as ka n k e pa da p er nya t aa n ya ng j el as be tul ata u ya ng jelas salah .
V I.
E la kk an d ar ip ad a m em be ri p er nya ta an ya ng b et ul l eb ih p anj an g daripada yang salah, untuk mengelakkan daripada meneka j awapan.
V II .
Ela kk an
da ri pa da
me ngg un ak an
pe rk at aa n ‘ se la lu ’ a ta u ‘ tid ak
pe rna h’ da la m pe rny ataan, unt uk me ng ela k dar ip ad a pel ajar me ne ka jawa pa n. V II I.
S ed ia ka n b i la ng an p e r nya ta a n ya ng b et ul d an h a mp ir s am a d e ng an bi lan ga n per nya taan ya ng sala h unt uk me ng elak ka n pel ajar dar ip ada meneka jawapan.
2 .3
Item Me ngi si R uang Kos ong
Item ini terdiri daripada dua bahagian, iaitu stimulus (jika ada) dan pernyataan yang mengandungi ruang kosong untuk diisi pelajar. Item jenis ini amat sesuai digunakan untuk menguji fakta yang menghendaki pelajar memberi jawapan pen de k den ga n tepa t. Be ri ku t ad al ah ena m pr in sip unt uk me ny edi aka n soa lan ber be nt uk me ng is i rua ng kos ong : I.
Ar aha n he nda kl ah j ela s s ama a da pe la ja r pe rl u men gi si r ua ng kosong dalam kertas soalan atau dalam kertas jawapan.
I I.
P er nya ta an a ta u a ya t h en da kl ah di tu li s s ec ar a pa da t da n ti da k ‘berbunga-bunga’, supaya pelajar dapat memahaminya dengan baik.
III.
Aras
kesukaran
setiap
soalan
perlu
setar a
(seperti
bila ngan
pe rka ta an da lam ruan g kos on g), supa ya seti ap so al an me mp un ya i kesukaran yang sama. 12
I V.
P er ka ta an ya ng d ik os on gk an h en da kl ah t er di ri d ar ip ad a p e r ka ta an yang penting sahaja.
V.
Elakkan daripada meninggalkan terlalu bnayak ruang kosong dalam sesuatu pernyataan atau ayat, supaya soalan tidak menjadi terlalu susah.
V I.
R ua ng ko son g he nd ak la h d it em pa tk an d i p en gh uj un g pe rn ya ta an atau ayat supaya perkataan yang dikehendaki jelas kepada pelajar.
2.4
Item Padanan
Item ini terdiri daripada dua set maklumat yang perlu dipadankan oleh pelajar. Kedua-dua set maklumat ini mungkin terdiri daripada perkataan, konsep, prinsip atau pernyataan. Pembina item perlu memastikan maklumat dalam set pertama mempunyai perkaitan atau hubungan dengan maklumat dalam set kedua. Item ini sesuai untuk mengukur kefahaman dan keupayaan pelajar mengaitkan fakta dan konsep. Bagaimanapun, kita perlu ingat bahawa padanan yang melibatkan dua set maklumat ini menjadikan item padanan sebagai item ‘banyak soalan dalam satu soalan’, yang bergantung kepada bilanagn perkaitan yang ada. Justeru, guru perlu memberikan markah yang setimpal dengan bilanag perkaitan ini. Berikut adalah enam prinsip untuk menyediakan soalan berbentuk padanan : I.
Arahan hendaklah jelas sama ada pelajar perlu membuat padanan satu : satu atau padanan yang lain seperti membuat padanan yang wujud sahaja.
II.
Pernyataan atau ayat hendaklah ditulis secara padat, jelas dan tidak ‘berbunga-bunga’ supaya pelajar dapat memahaminya dengan baik.
I II .
A ra s k e su ka ra n b a gi s et ia p p e rk ai ta n p e rl u s e ta ra ( se pe rt i b i la na gn pe rka ta an ), sup aya setia p pe rkai ta n me mp un ya i aras kesuk ar an ya ng sama.
IV .
P er nya ta an ya ng di be ri pe rl u me mp un ya i pe rka ita n ya ng te pa t dengan padananya supaya pelajar dapat mengenal pasti padanan tersebut.
V.
E la kk an d ar ip ad a m en gg un ak an t er la lu b an ya k p er ka ta an d al am sesuatu maklumat supaya soalan tidak menjadi terlalu susah. 13
VI .
Bi lan ga n pa da na n ti da k te rl al u bna ya k ( ma ks imum 5 p ad an an) s up ay a p el aj ar t id ak m en gg un ak an t er la lu b an ya k m as a u nt uk mencari padanan.
3.0
KEBOLEHPERCAYAAN
Menurut Mokhtar (1995), reliabiliti ujian boleh disebut sebagai darjah ketekalan antara dua pengukuran terhadap sesuatu benda, sesuatu ciri atau sifat seseorang. Reliabiliti adalah istilah yang keliru di sini dan sesetengah penulis cuba menggantikannya dengan consistency. Walaubagaimanapun, persoalan asas reliabiliti adalah : Adakah penilai lain setuju dengan interpretasi tingkah laku pelajar? Tetapi variasi yang menganggu pula adalah: Adakah saya menterjemah tingkah lakunya dalam keadaan yang sama jika saya melihatnya lagi? (Rowntree, 1997).
Secara umumnya, kesilapan angkubah pengukuran adalah banyak terdapat dalam skor ujian dalam pendidikan melainkan kerja yang lebih berhati-hati dilakukan bagi menentukan aras reliabiliti yang diterima (Martuza, 1977). Ini menunjukkan bahawa reliabiliti bukan sahaja skor yang sama didapati walaupun orang lain yang menilainya, tetapi jika kita harus memberikan skor yang sama juga walau pun kita menilai pada masa yang berbeza. Fakta mengenai reliabiliti rendah memerikasa peperiksaan secara individu telah ditunjukkan oleh Dicker (1973), yang menemukan bahawa pekali korelasi hanya 0.46 apabila 24 orang guru memeriksa sekali dan kemudian diperiksa semula selepas tiga bulan. Aschersleben, (1971) menganalisis pemeriksaan oleh 24 orang guru ke atas 623 pelajar dalam empat ujian matematik yang bersiri dan empat ujian dictation.
Beliau mendapati kebanyakkan korelasi adalah di bawah 0.60, dengan kertas matematik menunjukkan secara purata nilai kecil (Ingenkamp, 1977). Ini menunjukkan bahawa pemeriksaan seseorang pemeriksa bukan sahaja tidak tekal tetapi amat berbeza di antara seorang pemeriksa dengan pemeriksa yang lain. Dengan kata lain pemeriksaan mereka mempunyai reliabili yang rendah. Soalan yang dibinajika tidak mempunyai reliabiliti atau mempunyai reliabiliti rendah tidak akan dapat mengambarkan pencapaian pelajar dan seterusnya akan menjadikan sistem penilaian yang sia-sia. Oleh itu para pendidik perlu berhati-hati dalam membina alat penilaian. 14
Kebolehpercayaan
sesuatu
ujian
merujuk
kepada ketekalan,
ketepatan
dan
kebolehpercayaan ujian berkenaan. Ini bermaksud sesuatu ujian yang boelh dipercayai akan menghasilkan maklumat yang tekal (merujuk kepada beberapa pentadbiran ujian yang telah dijalankan), tepat seperti yang sepatutnya serta boleh diterima pakai tanpa keraguan. Pada kebiasaannya, sesuatu ukuran itu tidak lepas daripada ralat. Ini amat ketara dalam prestasi fizikal. Jauh lompatan seseorang misalnya tidak sentiasa sama kerana pengaruh halaju angin keadaan fizikalnya, keadaan atau jenis kasut yang dipakai, latihan, larian atau sebagainya. Sedangkan berat seseorang pun boleh berubah dalam satu hari disebabkan oleh pakaianya, kenyang laparnya dan lain-lain.
3.1
Kepentingan Kebolehpercayaan
Apabila kita menilai ataupun menguji murid-murid, kita akan menyoal diri kita sendiri adakah jawapan yang diberikan itu tidak berubah-ubah dan dapat mencerminkan kemahiran, kebolehan dan nilai pada murid itu. Jika benar maka ujian yang kita berikan itu bolehlah kita anggap sebagai stabil. Ujian yang stabil ialah ujian yang dapat memberikan markah yang sama apabila murid itu mengambil ujian itu beberapa kali di dalam satu jangka masa yang pendek. Katakan kita menyediakan satu ujian penggal matapelajaran Matematik, untuk menentukan samada ujian itu stabil atau tidak, kita boleh memberikan dua kali ujian kepada murid di kelas yang sama. Biarkan jarak di antara ujian yang pertama dengan yang kedua itu lebih kurang sata atau dua minggu. Jikalau markah bagi tiap-tiap murid di dalam ujian pertama itu lebih kurang sama dengan markah yang diperolehi untuk ujian kedua, maka ujian itu bolehlah dianggap stabil ataupun boleh dipercayai.
Kebolehpercayaan ujian sangat penting oleh kerana kita tidak mahu markah yang diperolehi itu adalah disebabkan oleh nasib. Kita mahukan markah itu datangnya daripada kemampuan murid itu sendiri. Kebolehpercayaan adalah satu perkara yang senang dilihat di dalam ukuran seperti berat, panjang, tinggi dan lain-lain yang berbentuk maujud. Sesuatu ukuran panjang itu sudah tentu memberi bacaan yang sama jikalau barang yang sama diukur berulang kali. Begitu juga dengan sesuatu penimbang berat itu sudah tentu memberi bacaan yang sama jikalau kita menimbang benda yang sama berulangkali. Bacaan yang berlainan akan menimbulkan syak wasangka kepada kita oleh kerana alat-alat sukatan itu tidak lagi stabil. 15
Bagi ujian ataupun penilaian yang kita sediakan, kebolehpercayaan adalah satu ciri yang patut kita pastikan sebagai dapat diterima. Jika tidak, penilaian yang kita lakukan itu tidak akan memberi peluang yang cukup kepada murid-murid membuktikan yang mereka mempunyai kemahiran, pengetahuan dan sikap yang dinilaikan itu. Satu peluang sahaja sudah tentu tidak mencukupi. Kita tidak hanya memberikan satu soalan sahaja malah kita akan mengemukakan beberapa soalan yang dapat menguji kemahiran yang sama. Jika murid itu dapat peluang menjawab sebilangan besar soalan-soalan itu, maka baharulah kita berpuas hati dan menerima hasilnta sebagai mencerminkan keupayaan murid itu.
Dengan kata lain, kebolehpercayaan pada ujian ini ialah untuk kita memastikan yang ujian ataupun alat penilaian itu memberi peluang kepada murid mengemukakan jawapan yang mencerminkan keupayaannya dan bukanlah disebabkan oleh nas ib.
4.0
KESAHAN UJIAN
Kesahan sesuatu ujian merujuk kepada sejauhmana ujian berkenaan dapat mengumpul maklumat berkaitan bidang yang ditetapkan. Dengan perkataan lain, sesuatu ujian itu dikatakan sah, sekiranya ujian berkenaan boleh mengukur sesuatu yang seterusnya hendak diukur atau sepatutnya diukur.
Kesahan bermaksud keboleh ujian mengukur apa yang sepatutnya diukur (Youngman &Eggleston, Sax & Newton, 1997). Kesahan merujuk kepada kesesuaian dan kekuatan interpretasi markat ujian dan lain-lain keputusan penilaian dengan merujuk kepada kegunaan tertentu alat ukur tersebut. Kesahan boleh dibuktikan melalui beberapa kaedah seperti kesahan isi (content validity), kesahan telahan (predictive validity), kesahan serentak (concurrent validity) dan kesahan gagasan (construct validity) (Fraenkel & Wallen, 1996).
Kesahan sesuatu ujian tidak dapat ditentukan secara langsung seperti mengukur ketinggian seseorang. Keputusan ujian, atau skor markah memberi gambaran sebenar atai tidak sebenar tentang apa yang hendak diukur. Oleh itu ia tidak dengan sendirinya sah. Kesahannya bergantung kepada beberapa jenis kesahan.
4.1
Jenis-jenis Kesahan 16
a) Kesahan isi (content validity)
Ini ialah kesahan yang terpenting bagi seseorang guru yang hendak menyediakan ujian. Isi ujian ditentukan dengan menilai apakah tujuan ujian itu diadakan, kandungan sukatan pelajaran, penekanan yang diberi kepada tajuk-tajuk dalam sukatan pelajaran peringkat atau kategori objektif pelajaran bagi tiap-tiap tajuk. Bagi sebarang ujian bertulis maka sangat penting bagi guru supaya sentiasa menyedari tujuan utama ujian itu. Kemudian ia hendaklah memilih atau menyediakan item ujian-ujian yang sesuai. Jenis-jenis item pula bergantung kepada jenis pencapaian murid-murid, aras kesukaran, dan peringkat objektif pelajaran yang hendak diuji. Contohnya, item ujian akhir tahun (ujian sumatif) misalnya tertumpu kepada tajuk-tajuk tertentu, sedangkan tajuk-tajuk lain diabaikan, maka ujian itu dikatakan tidak sah dari segi isi kerana tidak meliputi sukatan pelajaran.
b) Kesahan telahan/ ramalan
Kesahan ramalan adalah berkait rapat dengan ujian meramal kebolehan atau kelayakan seseorang calon untuk menjalankan sesuatu tugas pada masa depan. Contohnya guru biasa mengadakan peperiksaan percubaan diperingkat sekolah sebelum murid-murid mengambil peperiksaan PMR, SPM, atau sebagainya. Berdasarkan pencapaian murid-murid ini maka kita dapat meramal kejayaan murid-murid dalam peperiksaan sebenar tersebut. Demikian juga bagi Ujian Kelayakan Latihan Perguruan (UKELP). Sekiranya calon-calon yang lulus dalam UKELP dan dipilih mengikuti kursus perguruan juga berjaya dan mendapat sijil atau diploma perguruan serta menjadi guru yang berkesan maka UKELP itu mempunyai kesahan ramalan yang tinggi.
c) Kesahan Semasa/Serentak
Kesahan semasa penting bagi guru merujuk pencapaian seseorang dalam sesuatu ujian itu selaras dengan pencapaian kemudian dalam suatu ujian yang serupanya. Sekiranya ujian kedua yang sama taraf dengan ujian yang pertama ditakbirkan tidak lama kemudian, pencapaian calon biasanya lebih baik daripada ujian pertama, kerana calon yang berkenaan telah memperolehi sedikit sebanyak pengalaman daripada ujian yang pertama. d) Kesahan Gagasan 17
Kesahan gagasan amat penting diadakan untuk mengukur sejauh mana seseorang itu menunjukkan trait personaliti, tingkah laku, atau trait mental, seperti sifat peramah, bertanggung jawab, adil, introvert, bermotivasi, kreatif, cergas otak dan sebagainya. Semua ini merupakan idea atau gagasan psikologi perlu dianalisa untuk mengenal pasti proses proses atau ciri-ciri yang dikaitkan dengan sesuatu trait agar item-item ujian yang khusus dan tepat dapat disediakan. Berdasarkan teori atau kajian ini, kita boleh membuat berbagai-bagai ramalan yang ada hubungannya dengan gagasan tersebut. Misalnya kita boleh menelah bahawa seseorang murid yang kreatif juga merupakan seorang yang imaginatif.
4.3
Cara Meningkatkan Kesahan Dalam Ujian
a) Cara yang baik untuk meningkatkan dan memastikan kesahan sesuatu ujian ialah dengan menyediakan blue print, atau rancangan persediaan yang dinamakan Jadual Penentuan Ujian (JPU). JPU ini dapat memastikan kesahan isi ujian yang akan disediakan. Di mana dalam JPU guru hendaklah menetapkan tajuk-tajuk yang hendak diuji, peringkat objektif mengikut Taksonomi Bloom atau Taksonomi yang seumpamanya, bilangan soalan bagi tiap-tiap satu objektif dan tajuk. Penentuan objektif pelajaran ataupun aras-aras kemahiran bergantung kepada matapelajaran, tajuk-tajuk yang diuji serta peringkat kebolehan murid-murid yang menduduki ujian itu. Ini bermakna guru perlu meneliti dan memahami isi kandungan tiap-tiap tajuk dalam sukatan pelajaran.
b) Bagi meningkatkan kesahan gagasan ialah dengan mencari korelasi diantara markah pada ujian yang dibentuk dengan markah ujian tentang trait yang diperkatakan itu. Hal ini bermakna bahawa jikalau kita mahu menentukan kesahan gagasan untuk satu ujian yang dikatakan mengukur semangat berdikari, maka kita terpaksa mencari korelasi markahnya dengan satu markah bagi ujian lain yang mengukur trait yang sama.
c) Kesahan gagasan boleh ditingkatkan dengan mencubakan ujian ini kepada satu kumpulan yang diketahui mempunyai trait itu. Sifat hormat menghormati boleh dikatakan sangat tinggi dikalanganm ahli-ahli agama. Ataupun sifat mencari keuntungan yang maksimum terdapat dikalangan peniaga-peniaga. Oleh itu sesuatu ujian itu bolehlah ditadbirkan kepada golongan-golongan yang dikatakan mempunyai 18
sifat ataupun trait yang dikehendaki itu. Jika markah kumpulan itu tinggi maka dapatlah dikatakan yang ujian itu mempunyai kesahan gagasan yang tinggi.
d) Dengan menjalankan satu ekperimen dan membuat ujian detik-detik startegik di dalam ekperimen itu. Ini bermakna kesahan berasaskan pendirian yang keadaan mengubah sesuatu trait itu dapat diwujudkan. Keadaan yang berlainan itu memberi kesan kepada trait seseorang itu. Umpamanya sifat putus asa akan bertambah serius jikalau seseorang itu menghadapi kegagalan demi kegagalan. Oleh itu untuk mendapatkan kesahan bagi satu ujian yang mengukur trait putus asa ini, maka ujian ini bolehlah diberi kepada satu kumpulan yang dimasukkan ke dalam satu ekperimen apabila keadaan dikelolakan supaya mereka yang dieksperimenkan itu mengalami kegagalan berturut-turut. Jikalau markah pada ujian itu menunjukkan pertambahan dari satu masa ke satu masa yang berikutnya maka dapatlah dikatakan yang ujian itu mempunyai kesahan.
e) Langkah utama bagi mendapatkan kesahan ini ialah menentukan kriteria tentang apa yang dikatakan kemampuan atau kejayaan di dalam sesuatu perkara yang diramalkan itu. Umpamanya perlu diketahui apakah ciri-ciri yang ada pada jurutaip yang dikatakan baik itu ataupun apakah ciri-ciri kejayaan di dalam pelajaran di sekolah menengah. Jurutaip yang baik mungkin dapat menaip sebanyak 80 perkataan dalam satu mionit, mengetahui semua format surat menyurat, dapat mengeja dengan tidak membuat salah lebih daripada 2% daripada perkataan yang terdapat pada sesuatu kerja yang dikendalikan, dapat menaip terus menerus dalam jangkamasa 1 jam, dan berbagai- bagai lagi. Bagi kejayaan dalam pelajaran sekolah menengah pula, mungkin perkara- perkara yang penting ialah mendapat markah tidak kurang daripada 60% di dalam tiap-tiap ujian yang diambil, menolong rakan sebaya di dalam hal-hal pelajaran di sekolah dan mengambil peranan aktif semasa di bilik darjah.
f) Cara yang ideal bagi meningkatkan kesahan ialah mencari korelasi diantara ujian ayang diberi sebelum calon-calon itu melalui pengalaman yang berkenaan dengan perlakuan yang di dalam konteks kriatiria pada akhir pengalaman itu. Kesahan ujian itu boleh diterima jikalau didapati calon yang tinggi markah dalam ujian itu mencapai prestasi yang dikehendaki di dalam kretiria itu, dan calon yang rendah markahnya tidak menunjukkan prestasi di dalam kretiria itu. 19
5.0
KESIMPULAN
Hasil keputusanan daripada laporan kajian kami mendapati bahawa kemampuan pelajar memahami dan menjawab soalan adalah terbatas. Kemungkinan yang berlaku adalah pelajar tidak diajar kompenan yang disoal. Ini sudah tentu menyebabkan pelajar sama ada tidak menjawab soalan atau menjawab soalan dengan salah (meneka jawapan). Selain itu, setelah soalan dianalisis guru perlu memainkan peranan dalam mengenal pasti kelemahan pelajar. Pelajar yang lemah perlu diberi bimbingan supaya prestasi mereka akan meningkat bagi menghadapi peperiksaan akan datang. Bagi pengubal soalan pula, analisis soalan ini akan dapat membantu mereka dalam membina soalan yang baik dan tidak bias kepada pelajar.oleh itu, pengubal soalan hendaklah mengetahui kemahiran dan 20
kemampuan setiap pelajar agar semua pelajar mempunyai peluang yang setara untuk menjawab soalan.
Rujukan Bhasah Abu Bakar. (2009). Asas Pengukuran Bilik Darjah. Quantum Books : Tanjong Malim, Perak.
Bond T.G & Fox C.M. 2007. Applying the Rasch Fundamental Measurement in the Human Sciences. 2nd Ed. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Mohamad
Fauzi Yunus. (1996). Pembinaan Soalan dan Analisis Item. Unit
Kurikulum : Jabatan Pendidikan Wilayah Persekutuan, Kuala Lumpur. Atas Talian diperoleh pada 2 Oktober 2012. http://ujid.tripod.com/education/penilaian.pdf 21
Popham W.J (1978). Criterion: Referenced Measurement . Englewood Cliff,NJ. Prentice-Hall.
Quek B.C (1989). An Alternative Way of Estimating Test Item Statistic for Test Development in Malaysia. Unpublished Doctoral Dissertation: Michigan State University.
22
23
