Nama Kelas NPM
: Atika Atika Dewi Lestari : 2EA22 : 11213476
“KOPERASI SEA!AI SOKO!"R" PEREKONOMIAN #i INDONESIA$
K%&erasi K%&erasi Se'a(ai S%k%!)r) Perek%*%mia Perek%*%mia* * I*#%*esiaNe I*#%*esiaNe(ara (ara I*#%*esia I*#%*esia mem&)*+ai mem&)*+ai &a*#a*(a* +a*( k,)s)s te*ta*( &erek%*%mia**+a& erek%*%mia**+a- .al i*i term)at #alam ""D 1/40 1 /40 a' I Pasal 33 a+at 15 +a*( me*+e')tka* me*+e')tka* 'a,wa “Perek%*%mia* “Perek%*%mia* #is)s)* se'a(ai )sa,a 'ersama 'er#asar atas aas kekel)ar(aa*-$ Me*)r)t &ara a,li ek%*%mi lem'a(a ata) 'a#a* &erek%*%mia* +a*( +a*( &ali*( &ali*( %%k #e*(a* #e*(a* maks) maks)# # Pasal Pasal 33 a+at a+at 15 ""D 1/40 a#ala, a#ala, KOPERA KOPERASISI- Arti Arti k%&erasi se*#iri me*)r)t "" RI N%m%r 22 8a,)* 1//2 te*ta*( Perk%&erasia* #ikataka* 'a,wa KOPERASI a#ala, 'a#a* )sa,a +a*( 'era*((%taka* %ra*(9 %ra*( ata) 'a#a* ,)k)m K%&erasi K%&erasi #e*(a* 'erla*#aska 'erla*#aska* * ke(iata**+a ke(iata**+a 'er#asarka* 'er#asarka* &ri*si& k%&erasi k%&erasi sekali()s sekali()s se'a(ai (eraka* ek%*%mi rak+at +a*( 'er#asar atas asas kekel)ar(aa*Dalam k%&erasi m%#al #a* ke(iata* )sa,a #ilak)ka* seara 'ersama9sama #a* ,asil*+a )(a )*t)k kesea,teraa* a*((%ta*+a seara 'ersama9sama- K%&erasi #i Masa Lal) Pa#a awal m)la*+a K%&erasi #i'e*t)k %le, mas+arakat I*#%*esia +a*( #im)lai #i P)rw%kert% #a* ter)s 'erkem'a*( &)la #i 8asikmala+a 8asikmala+a #a* #aera, #aera, lai**+a- Nam)* #alam &erala*a* sela*)t*+a i*isiati; &erkem'a*(a**+a 'a*+ak #ilak)ka* %le, Pemeri*ta, se,i*((a tim')l kesa* 'a,wa K%&erasi ,a*+a mer)&aka* alat Pemeri*ta, )*t)k ke&e*ti*(a* &%litik*+a- Seak a#a*+a Lem'a(a Lem'a(a Me*ter Me*terii M)#a M)#a "r)sa* "r)sa* K%&era K%&erasi si +a*( +a*( me*i*( me*i*(kat kat me*a#i me*a#i Keme*t Keme*tria ria* * K%&era K%&erasi si k%&era k%&erasi si #ikem' #ikem'a*( a*(ka* ka* #e*(a* #e*(a* sistem sistem “t%& #%w* #%w* < '%tt%m '%tt%m )&$ mem'e mem'erik rika* a* ;asil ;asilita itass #a* kem)#a,a* #ari atas 'a,ka* a#a kala*+a +a*( me*(ataka* &erala*a* k%&erasi saat it) 'erla*a seara t)*tas- Maks)#*+a a#ala, #it)*t)* #ari atas- .al it) #e*(a* ,ara&a* a#a*+a &ert)m'),a* kelem'a(aa* #ari 'awa,- 8er*+ata ,ara&a* terse')t ti#ak tera&ai wala)&)* tela, #i)&a+aka* melal)i &r%(ram K%&erasi Ma*#iri- Kelem'a(aa* K%&erasi se&erti ra&), kare*a me*()tamaka* ;asilita ;asilitass )sa,a +a*( 'a*+ak #ima*;aatka* #ima*;aatka* %le, sekel%m&%k sekel%m&%k &e*()r)s*+a &e*()r)s*+a ta*&a a#a keterkaita* keterkaita* )sa,a #e*(a* a*((%ta*+a titik e*), &e*(em'a*(a* K%&erasi *asi%*al tera#i #iawal re;%rmasi kare*a kare*a &e*(em &e*(em'a*( 'a*(a* a* )sa,a )sa,a +a*( +a*( 'erle' 'erle'i,a i,a* * +a*( +a*( ti#ak ti#ak #i#)k) #i#)k)*( *( #e*(a* #e*(a* kek)ata kek)ata* * kelem'a(aa* +a*( mema#ai- K%&erasi semaki* s)r)t #a* ti#ak me*arik la(i 'a(i mass me#ia )*t)k )*t)k 'a,a* 'a,a* &em'eri &em'eritaa taa**+ **+a a #isisi #isisi lai* lai* ,ara&a ,ara&a* * )*t)k )*t)k me*si* me*si*er( er(ika ika* * "sa,a "sa,a Keil Keil #a* Me*e*(a, #e*(a* K%&erasi #irasaka* mala, memi*((irka* K%&erasi &er'i*a*(a* *asi%*al me*(e*ai me*(e*ai Pem'i*aa* Pem'i*aa* Pe*()sa,a Pe*()sa,a Keil ter)sm 'erkem'a*( 'erkem'a*( me*a#i me*a#i "sa,a Keil Me*(e*(a, 'a,ka* Pim&i*a* Keme*tria* K%&erasi #a* "KM ara*( 'er'iara K%&erasi +a*( #itam&ilka* "KM +a*( ter)s 'erkem'a*( 'erkem'a*( me*a#i "sa,a Mikr% Keil #a* Me*e*(a,Me*e*(a,- Meli,at Meli,at k%*#isi #emikia* i*i rasa*+a K%&erasi semaki* ter&i*((irka*-
“K%&erasi a#ala, s%k% ()r) &erek%*%mia* I*#%*esia$- Mak*a #ari istila, k%&erasi se'a(ai s%k%()r) &erek%*%mia* #a&at #iartika* 'a,wa k%&erasi se'a(ai &ilar ata) $&e*+a*((a )tama$ata) $t)la*( &)*(()*($&erek%*%mia*- De*(a* #emikia*k%&erasi #i&era*ka* #a* #i;)*(sika*se'a(ai &ilar )tama #alam sistem &erek%*%mia* *asi%*al- Ke'era#aa**+a &)* #i,ara&ka* #a&at 'a*+ak 'er&era* akti; #alam mew))#ka* kesea,teraa* #a*a kemakm)ra* rak+at- Nam)* #i era re;%rmasi i*i ke'era#aa**+a 'a*+ak #i&erta*+aka* 'a,ka* seri*(kali a#a +a*( me*(ataka* s)#a, ti#ak terlal) ter#e*(ar la(i #a* a&aka, masi, ses)ai se'a(ai sala, sat) 'a#a* )sa,a +a*( 'eriri #em%krasi #a* #imiliki %le, %ra*( &er %ra*( #alam sat) k)m&)la* ')ka**+a )mla, m%#al +a*( #iset%r se&erti 'a#a* )sa,a lai**+a- Pa#a,al K%&erasi #i,ara&ka* me*a#i s%k% ()r) &erek%*%mia* *asi%*al- 8am&ak*+a &em'i*aa* K%&erasi saat i*i 'el)m 'a*+ak mem'awa &er)'a,a* #a* masi, ter%'sesi ke&a#a &em'i*aa* &%la lama #e*(a* me*eka*ka* ke(iata* )sa,a ta*&a #i#)k)*( %le, SDM +a*( k)at #a* kelem'a(aa* +a*( s%li# )&a+a &em'i*aa* terasa sete*(a, ,ati aki'at*+a ke(iata* K%&erasi se&erti samar9samar ke'era#aa**+a ti#ak a#a la(i K%&erasi 'ar) +a*( t)m'), 'a,ka* a#a K%&erasi +a*( #)l) 'esar semaki* s)r)t ke'era#aa**+a- .al terse')t m)*(ki* me*a#i sala, sat) &e*+e'a' me*(a&a k%&erasi +a*( 'erala* semaki* samar ata) ti#ak terlal) ter#e*(ar la(i ke'era#aa**+aPer'e#aa* k)alitas SDM9*+a +a*( ti#ak merata a*tara #i&erk%taa* #a* &e#esaa* #ima*a #i &erk%taa* le'i, &er#i)tamaka* &a#a K%&erasi #istri')si #isam&i*( it) )(a K%&erasi &r%#)ksi seme*tara #i &e#esaa* &em'i*aa**+a memerl)ka* &erlak)a* k,)s)s ika #i'a*#i*(ka* #e*(a* #ik%ta a#i )tamaka* #i &e#esaa* #ikem'a*(ka* K%&erasi Pr%#)ksi #isam&i*( mem'erika* la&a*(a* &ekeraa* #a&at &)la me*e(a, )r'a*isasi- Kea*((%taa* k%&erasi 'ersi;at ter')ka #a* s)karela- 8er')ka arti*+a a*((%ta k%&erasi ter')ka 'a(i sia&a saa ses)ai #e*(a* e*is k%&erasi*+a- S)karela arti*+a kea*((%taa* k%&erasi ti#ak atas &aksaa*- Setia& a*((%ta mem&)*+ai ,ak #a* kewai'a* +a*( sama- Ses)ai #e*(a* &e*(ertia* k%&erasi 'a,wa k%&erasi mer)&aka* ke(iata* ek%*%mi +a*( 'erasaska* kekel)ar(aa*- Maka t))a* )tama k%&erasi a#ala, )*t)k me*i*(katka* kesea,teraa* a*((%ta*+aKe)*t)*(a* k%&erasi 'isa #i&er%le, a*tara lai* #ari la'a &e*)ala* #a* asa &emi*ama*Meski&)* k%&erasi ti#ak me*(am'il la'a &e*)ala* ata) asa &emi*ama* +a*( 'esar- Nam)* a&a'ila k%&erasi 'erala* #e*(a* la*ar ke)*t)*(a* k%&erasi &)* 'isa me*a#i 'esar &)laKe)*t)*(a* k%&erasi aka* #ikem'alika* kem'ali ke&a#a a*((%ta se'a(ai S." Sisa .asil "sa,a5- 8e*t) saa setela, #ik)ra*(i 'ia+a9'ia+a %&erasi%*al- Pem'a(ia* ke)*t)*(a* ata) sisa ,asil )sa,a i*i #i'a(i seara a#il se,i*((a ti#ak a#a +a*( #ir)(ika*- Se'a(ai %*t%, Pemeri*ta, I*#%*esia me*(ak)i k%&erasi #a* "KM se'a(ai &elak) )sa,a +a*( mem'erika* k%*tri')si ter,a#a& &e*(a*(()ra* #a* &e*)r)*a* ti*(kat kemiski*a*- Pr%(ram +a*( #i&a&arka* lai**+a a#ala, ke'iaka* &emeri*ta, I*#%*esia se*#iri +a*( me*#%r%*( sekt%r k%&erasi #a* "KMMelal)i (eraka* k%&erasi &em'er#a+aa* k%&erasi aka* #a&at seara si(*i;ika* me*()ra*(i &e*(a*(()ra*- “Sekara*( &e*(a*(()(ara* sisa 63 &erse* se#a*(ka* kemiski*a* sisa 11/6 &erse*- Sala, sat) &r%(ram ke'er&i,aka* a#ala, ke'iaka* mir% ;i*a*e te*ta*( kre#it )sa,a rak+at 'isa me*+era& 7-= )ta *asa'a,- De*(a* a*(ka terse')t 'isa #ikataka* 'a,wa kemiski*a* 'isa 'erk)ra*(- Disam&i*( it) K%&erasi )(a ti#ak ,a*+a meli,at #ari se'era&a ti*((i sales +a*( #i,asilka* #ari K%&erasi it) ta&i +a*( a), le'i, &e*ti*( a#ala, )mla, a*((%ta +a*( #i#)#)ki tia& k%&erasi it) se*#iri #a* 'e*e;it +a*( aka* #irasaka* %le, a*((%ta +a*( 'ersa*(k)ta*- >a*( ter&e*ti*( a#ala, K%&erasi #a&at mem'erika* ma*;aat +a*( 'esar ter,a#a&a &ara a*((%ta k%&erasi terse')t kare*a ,ar)s i*(at t))a* )tama K%&erasi a#ala, )*t)k me*sea,tera,ka*
a*((%ta*+a- Selai* it) &e*ti*(*+a &e*#am&i*(a* #ari ,)l) ke ,ilir +a*( #ilak)ka* seara k%*siste* m)lai #ari mem'i*a me*#a&atka* akses ke)a*(a* &r%ses &r%#)ksi ,i*((a &emasara*-
Perek%*%mia* mer)&aka* &ermasala,a* +a*( 'e(it) k%m&leks #alam ke,i#)&a* i*ier'a(ai 'e*t)k )sa,a #i&erl)ka* se'a(ai )sa,a )*t)k meme*),i ke')t),a* ,i#)& ma*)sia- Di a*tara*+a a#ala, K%&erasi- K%&erasi I*#%*esia se'e*ar*+a mer)&aka* sala, sat) 'a#a* )sa,a +a*( a#a #alam &erek%*%mia* I*#%*esia- Ke'era#aa**+a #i,ar&aka* #a&at 'a*+ak 'er&era* akti; #alam mew))#ka* kesea,teraa* #a*a kemakm)ra* rak+at- Nam)* #i era re;%rmasi i*i ke'era#aa**+a 'a*+ak #i&erta*+aka* 'a,ka* seri*(kali a#a +a*( me*(ataka* s)#a, ti#ak terlal) ter#e*(ar la(i #a* a&aka, masi, ses)ai se'a(ai sala, sat) 'a#a* )sa,a +a*( 'eriri #em%krasi #a* #imiliki %le, %ra*( &er %ra*( #alam sat) k)m&)la* ')ka**+a )mla, m%#al +a*( #iset%r se&erti 'a#a* )sa,a lai**+a- Pa#a,al K%&erasi #i,ara&ka* me*a#i s%k% ()r) t)la*( &)*(()*(5 &erek%*%mia* *asi%*al-
Permasalahan
K%&erasi se'a(ai a#a* .)k)m seri*( kali #i&ermasala,ka* &e*+e'a' kelema,a* &a#a,al kek)ata* K%&erasi me*()tamaka* k)m&)la* %ra*( #alam ke'ersamaa* ')ka**+a kek)ata* m%#al kare*a it) masala, )tama s)lit*+a &erkem'a*(a* K%&erasi #i I*#%*esia sa*(at terkait erat sekali #e*(a* k)alitas s)m'er #a+a ma*)sia*+a +ait) +a*( sa*(at #i&e*(ar),i %le, ti*(kat &e*#i#ika**+a- Data te*ta*( kwa*titas mas+arakat +a*( #a&at me*(e*+am &e*#i#ika* #a&at #ikem'a*(ka* #ari 'er'a(ai as&ek ke,i#)&a* +a*( ,ar)s #i,a#a&i mmas+arakat I*#%*esia #i si*i +a*( kita li,at as&ek ek%*%mi +a*( erat kaita**+a #alam &e*(em'a*(a* K%&erasi se'a(ai %r(a*isasi ek%*%mi mas+arakat +a*( #em%kratis 'er#asarka* rasa #a* k%mitme* ke'ersamaa* )*t)k me*(,a#a&i &elak) ek%*%mi lai* +a*( le'i, k)at- Nam)* #a&at #i'a+a*(ka* 671?@ &e*#)#)k I*#%*esia ,a*+a tamata* SD #itam'a, 1442@ tamata* SMP #e*(a* =102@ SDM +a*( 'erk)alitas se&erti it) a*(a* terlal) 'er,ara& a#a*+a ke'ersamaa* kare*a ,am&ir )m)m*+a mas+arakat kita #ikala*(a* 'awa, &e*#a&ata* ,ari i*i )*t)k maka* ,ari i*i se#a*(ka* )*t)k 'es%k (ima*a 'es%kDitam'a, ke,i#)&a* se,ari9,ari ke(iata* k%*s)mti; le'i, #%mi*a* #i'a*#i*( ke(iata* &r%#)kti; terasa 'e'a* ,i#)& semaki* 'erat- Keter'atasa* kemam&)a**+a #i #alam melaksa*aka* aktiitas ek%*%mi*+a le'i, 'a*+ak 'er&ikir #a* 'ersika& sa*(at se#er,a*a se,i*((a ti#ak ara*( ak,ir*+a mereka #ik)asai %le, %ra*( &i*tar +a*( mema*;aatka* kese#er,a*aa* ti*#aka**+a- K)alitas SDM #i &erk%taa* #a* &e#esaa* sa*(at tim&a*( laki9laki #a* &erem&)a* ti#ak a#a &er'e#aa* #a* 'iasa*+a &erem&)a* selal) #i&%sisi &ali*( lema, &a#a,al &erkem'a*(a* +a*( tera#i saat i*i laki9laki ata) &erem&)a* mem&)*+ai ta*(()*( awa' ek%*%mi +a*( sama- Atas #asar it) se,ar)s*+a K%&erasi #i'a*()* kare*a K%&erasi mer)&aka* wa#a, +a*( &ali*( te&at )*t)k me*(,im&)* kek)ata* ek%*%mi rak+at +ait) mereka
+a*( ter#iri %ra*( keil9keil #a* lema, +a*( ika 'er(a')*( 'ersama aka* me*a#i kek)ata* +a*( 'esar- Ba#i t)(as Pemeri*ta, a#ala, 'a(aima*a memam&)ka* mereka seara kelem'a(aa* #ari kemam&)a* %ra*( &er%ra*( seara se*#iri9se*#iri ma)&)* 'erkel%m&%k )*t)k mam&) seara ma*#iri 'erti*#ak #alam ke(iata* ek%*%mi #alam wa#a, )sa,a +a*( 'er'e*t)k K%&erasiKala) ter)s me*er)s #i'erika* ;asilitas )sa,a 'aik SDM &e*(el%la ma)&)* kelem'a(aa**+a ti#ak aka* mam&) memik)l 'e'a**+a #a* ak,ir*+a K%&erasi ,a*+a #i&akai aa*( )*t)k &%litisasi ()*a mema*;aatka* ret%rika kerak+ata*- 8am&ak*+a &em'i*aa* K%&erasi saat i*i 'el)m 'a*+ak mem'awa &er)'a,a* #a* masi, ter%'sesi ke&a#a &em'i*aa* &%la lama #e*(a* me*eka*ka* ke(iata* )sa,a ta*&a #i#)k)*( %le, SDM +a*( k)at #a* kelem'a(aa* +a*( s%li# )&a+a &em'i*aa* terasa sete*(a, ,ati aki'at*+a ke(iata* K%&erasi se&erti samar9samar ke'era#aa**+a ti#ak a#a la(i K%&erasi 'ar) +a*( t)m'), 'a,ka* a#a K%&erasi +a*( #)l) 'esar semaki* s)r)t terle'i, se&erti kata Sesme**e( K%& #a* "KM #i,aria* Me#ia I*#%*esia 'a,wa ama*#eme* ""D 40 tela, memi*((irka* r)m)sa* K%&erasi #ari teks asli*+a- M)*(ki* 'a*+ak +a*( tela, #ilak)ka* *am)* (re(et*+a ti#ak 'e(it) elas- Pem'i*aa* K%&erasi ti#ak &erl) #imasalka* la(i- erke*aa* #e*(a* ,al i*i kita ti#ak &erl) 'er'iara la(i +a*( 'esar9'esar #a* 'er&ikir K%&erasi #a&at mer)'a, ek%*%mi *asi%*al- Orie*tasi me*(em'a*(ka* k%&erasi #i sekt%r9sekt%r strate(is se'a(ai &er%*t%,a* +a*( #a&at #itir) #a* #ikem'a*(ka* %le, mas+arakat seara ma*#iri aka* le'i, mem'awa e;ekti;itas )sa,a +a*( le'i, ti*((i- Pri%ritaska* &em'i*aa* K%&erasi #i ti(a 'i#a*( +ait) : • • •
K%&erasi Pe#esaa* K%&erasi Perk%taa* K%&erasi Kar+awa*-
Di &erk%taa* le'i, &er#i)tamaka* &a#a K%&erasi #istri')si #isam&i*( it) )(a K%&erasi &r%#)ksi- Seme*tara #i &e#esaa* +a*( &e*#)#)k*+a le'i, 'esar #a* &%sisi tawar*+a selal) lema, kare*a k)alitas SDM9*+a le'i, re*#a, #ari mas+arakat &erk%taa* &em'i*aa**+a memerl)ka* &erlak)a* k,)s)s- K%&erasi ,ar)s #a&at me*(ara,ka* a*((%ta +a*( 'er(erak #i sekt%r i*;%rmal me*a#i +a*( 'er(erak &a#a sekt%t ;%rmal- .al i*i #a&at #item&), melal)i &r%(ram kera sama sistem a*ak #a* 'a&ak a*(kat +a*( sali*( mem')t),ka* #alam kemitraa* >ait) se&erti K%&erasi me*(,im&)* &r%#)ksi a*((%ta +a*( mer)&aka* &r%#)k +a*( ti#ak la+ak #i')at %le, &er)sa,aa* +a*( 'erti*#ak se'a(ai 'a&ak a*(kat*+a a#i )tamaka* #i &e#esaa* #ikem'a*(ka* K%&erasi Pr%#)ksi #isam&i*( mem'erika* la&a*(a* &ekeraa* #a&at &)la me*e(a, )r'a*isasi- K%&erasi Kar+awa* le'i, m)#a, #ikem'a*(ka* kare*a k)alitas SDM9*+a relati; le'i, 'aik #a* ke'er,asila* K%&erasi Kar+awa* aka* mem'a*t) kesea,teraa* #a* kete*a*(a* 'ekera- Ak,ir*+a )*t)k mem&er%le, ,asil 'i*aa* +a*( 'aik ,ara&a* mas+arakat )m)m*+a sama +ait) 'a(i &ea'at *+a*( aka* #it)(asi mem'i*a K%&erasi se+%(+a*+a mema,ami 'et)l9'et)l te*ta*( K%&erasi #a* mem&)*+ai ta*(()*( awa' m%ral +a*( k)at atas ke'er,asila**+a )*t)k 'erkem'a*(*+a K%&erasi ')ka* +a*( lai*- Demia* i*i &erl) kesa#ara* 'ersama #ari sell)r), a*((%ta k%erasi &a#a k,)s)s*+a #a* mas+arakat &a#a )m)m*+aBa#i kesim&)la**+a #ari 'a,asa awa k)*% +a*( me*(artika* S%k% C tia*( &e*+a*((a #a* !)r) C )tama maka arti #ari k%&erasi se'a(ai s%k% ()r) &erek%*%mia* #i I*#%*esia a#ala, se'a(ai tia*( &e*+a*((a )tama &erek%*%mia* +a*( mem'a*t) me*+a*((a &erek%*%mia* a(ar teta& sta'il- K%&erasi Se'a(ai S%k%()r) Perek%*%mia* I*#%*esia 'erarti 'a,wa k%&erasi se'a(ai &ilar )tama #alam sistem &erek%*%mia* *asi%*al- De*(a* t))a* )tama k%&erasi +ait)
me*i*(katka* kesea,teraa* a*((%ta*+a k%&erasi #a&at me*a#i &e*+a*((a #alam &erek%*%mia* a*((%ta*+a- ala)&)* #isam&i*( it) 'a*+ak +a*( me*(a*((a& 'a,wa ke'era#aa* k%&erasi terli,at samar #ikare*aka* a&aka, 'a#a* k%&erasi i*i masi, #imiliki %le, &er%ra*(a* ata)&)* )*it )sa,a +a*( #alam &elaksaa**+a 'a*+ak tera#i ke(a*ila*- 8eta&i ke*+ataa**+a k%&erasi #a&at mem'erika* ma*;aat ma*;aat +a*( l)ar 'iasa +ait) #a&at me*()ra*( &e*(a*(()ra* #a* kemiski*a* ter)tama #i I*#%*esia- Ba#i kala) K%&erasi #a&at#ikel%la #e*(a* 'aik elas ter')ka #a* s)karela atas asas kekel)ar(aa* maka k%&erasi +a*( 'erala* aka* #a&at meme*),i t))a* )tama*+a- Pera* &emeri*ta, #alam me*(em'a*(ka* k%&erasi i*i )(a ti#ak kala, &e*ti*(- M)lai #ari &emeri*ta, +a*( #a&atme*#)k)*( &era**+a #alam k%&erasi i*i mas)k ke 'er'a(ai k%ta9k%ta 'esar ma)&)* #aera, ter&e*il &)* #e*(a* &em'i*aa* +a*( 'aik #a* elas serta #a&at #ikel%la #e*(a* sa*(at 'aik *isa+a K%&erasi Se'a(ai S%k%()r) Perek%*%mia* I*#%*esia ti#ak ,a*+a seke#ar &er*+ataa* ma*is saa ta&i it) 'e*ar9'e*ar 'isa #i')ktika*-
S)m'er : I*#a,&ertiwi2-w%r#&ress-%m2?1311?6k%&eras%9se'a(ai9s%k%9()r)9&erek%*%mia*9 • i*#%*esia >m%e*tari'-w%r#&ress-%m2?1311?0a&aka,9k%&erasi9se'a(ai9s%k%9()r)9 • &erek%*%mia*9i*#%*esia9masi,9'erlak)a