KONSTRUKSIONI I KULMIT (Construction of Roof)

KONSTRUKSIONET ARKITEKTONIKE 4 Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI _leksione_v.a. 2013-2014

KONSTRUKSIONE ARKITEKTONIKE 4 – leksione v.a. 2013-2014

LLOJET E DRURIT: - gjethembajtës

- gjetherënës o

të fortë

o

të butë

PËRDORIMI:

- për djegie - për tekologjinë e letrës - për teknologjinë e ndërtimit Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


VETIT TEKNIKE TË DRURIT Vetit estetike: Ngjyra, tekstura, shkëqimi, aroma, etj.

Vetit fizike: Lagështia, hidroskopia, absorbimi i ujit, pesha, përqimi i nxehtësisë dhe i ftohëtësis, etj.

Vetit mekanike: Fortësia në shtypje, fortësia në tërheqje, fortësia në përkulje, moduli i elasticiteti, etj.

Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Fortësia e elemementit në tërheqje në drejtim të fibrave

F

F h b

 t || 

F kN [ ] 2 A cm

A  b  h [cm 2 ]



Fortësia e elemementit në shtypje në drejtim të fibrave

F

 c ||  

F h

F kN [ ] 2 A cm

A  b  h [cm 2 ]

b

Fortësia e elemementit në shtypje normal në drejtim të fibrave

F

c

b

F kN  [ ] A cm 2

0

h Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI

b

A  b  b0 [cm 2 ]


Fortësia e elemementit në shtypje këndore në drejtim të fibrave

ts

h

F φ u

 c   c ||   c ||

kN   c    sin [ ] 2 cm

A  b  t s [cm 2 ]

 c  

b A Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI

F kN [ ] 2 A cm


Përkulja e elemementit në shtypje normal me drejtin e fibrave

F m   y

σS

σ1

-

-

x

h

+

b Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI

σS

M max kN [ ] 2 Wx cm

+

σ2


KUALITETI I DRURIT:

Klasa I

druri me kapacitet të lartë mbajtës. Përdorët për krijimin e drurit të lameluar, për elementët konstruktivë në të cilët shfaqen nevojat e rezitencës së forcave tërheqëse.

Klasa II

druri me kapacitet më të ulët mbajtës. Përdorët për të gjitha konstruksionet klasike të drurit, e deri dikund edhe për pjesët / elementët sekondar konstruktivë tek konstruksionet me dru të lameluar.

Klasa III

druri me kapacitet të ulët mbajtës. Përdorët për mbajtës tericar të konstruksionit apo edhe për konstruksionet e përkohëshme nga druri.



PËRPARËSITË: • Pesha e vogël specifike; • Fortësi relativisht e lart në shtypje paralelisht me fibrat; • Latimi i lehtë – mundësitë e latimit të llojllojshëm në prerjen tërthore të mbahtësit dhe krijimin e silutetave të ndryshme në prerjet gjatësore të tyre; • Përqimi i vogël i temperaturave - të ulëta apo të larta; • Mundësit e montazhës dhe dislocimit të elemetëve të drurit. • Estetika dhe aroma; etj.



DOBËSITË: • Fortësia e ndryshueshme në raport me drejtimin e fibrave; • Varëshmëria e kualiteitit dhe izotropisë së drurit nga faktorët biologjik (rritja e drurit). • Mundëria e ndikimit negativ të insekteve dhe parazitëve; • Varshmëria e rrethanave mekanike nga përqindja e lagështisë; • Djegëshmëria e lartë; etj.



Dushku Gjendet në vendet të ndryshme të Evropës. Dru gjetherënës, rritet deri në 40m. Ka trup të drejt dhe elegant. (dendësia 300 – 860 kg/m3) Thahet pa vështirësi.

Latohet dhe përpunohet lehtë, lehtë çahet, nuk poliratet mire. Jetëgjatësi të madhe në kushte të ndryshme, si në lagështi e edhe në thatësi. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Bredhi - Abies alba Gjendet në vendet të ndryshme të Evropës. Dru gjethembajtës, rritet deri në 60m. Ka trup të drejt dhe elegant. (dendësia 300 – 700 kg/m3)

Gjatë procesit të tharjes tkurret. Latohet dhe përpunohet lehtë, lehtë çahet, nuk poliratet mire. Qëndrueshmëri të madhe në kushte ujore. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Pisha - Pinaceae Gjendet në vendet qendrore, perendimore dhe jugore të Evropës. Dru gjethembajtës, rritet deri në 65m. Ka trup të drejt dhe elegant. (dendësia 300 – 750 kg/m3) Gjatë procesit të tharjes tkurret dhe çahet. Latohet dhe përpunohet lehtë, lehtë çahet, nuk poliratet mire. Qëndrueshmëri të madhe në kushte ujore. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Ahu - Fagaceae Pema e përhapur më së shumti në vendin tonë (në vendet qendrore dhe jugore të Evropës) Dru gjethembajtës, rritet deri në 65m. Ka trup të drejt dhe elegant. (dendësia 490 – 910 kg/m3)

Thahet vështirë dhe ngadal. Gjatë procesit të tharjes tkurret dhe çahet. Latohet dhe përpunohet lehtë, poliratet mire. Qëndrueshmëri të shkurtër.



Bungu I përhapur në pyjet e ulta. Dru gjetherënës, rritet deri në 40m.

Ka trup të drejt dhe elegant. (dendësia 480 – 980 kg/m3) Thahet vështirë dhe ngadal. Gjatë procesit të tharjes tkurret dhe çahet. Latohet dhe përpunohet lehtë, poliratet mire. Qëndrueshmëri e madhe. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


PRODUKET ME BAZË DRURI Ndarjet elementare:

• elementët me prerje tërthore rrethore • elementët e prerë / drejtkëndorë

• elementët e ngjitur / lameluar • mbajtës të furniruar

• produkte të pllakave



Elementi rrethor dimensionet: gjatësia deri 20 m diametri deri në 30 cm.



Druri/elementi i prerë Dërrasa dimensionet: trashësia standarde: 24 cm trashësia jostadarde:16-44 cm gjatësia: e lirë

Fosne dimensionet: trashësia standarde : 48 cm trashësia jostadarde: 20-44 cm gjatësia: e lirë Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Trarët, trarëza

Dimensione standarde: 6х6/8/12 cm 8х10/12/16 cm 10х10/12/20/22 cm 12х12/14/16/20/24 cm 14х14/16 cm 16х16/18/20 cm 18х22 cm 20х20/24 cm

Dimensione jo standare: max 36х36cm Gjatësia me vazhdime deri 16m

Gjatësia standarde 4 m (<4.5m) Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Mbajtës të lameluar – të ngjitur



Mbajtës të lameluar Dimensionet standarde: gjërësia 5 cm lartësia 10-356 cm gjatësia deri 48 m



Prodhime të pllakave – kompensata Shperpllakë trishtresore Dimensionet standarde: trashësia 16-75 cm forma 1-3 х 5-6 m

Shperpllakë pesështresore Dimensionet standare: trashësia 33-8 cm formati 1-3 х 5-6 m Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Pllaka të furnirit Lloje të pafundëme të furnirit Тip S: trashësia 21-75 cm formati 182 x 23 m 25 х 20 m Тip Q:

trashësia 21-69 cm formati 182 x 23 m 25 х 20 m

Тip T: trashësia 39-75 cm formati 2x23 m Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Iverica Dimensionet standarde: trashësia 2-38 cm formati 125 х 25/5 m 41 х 185 m 271 х 208 m 275/53х205 m

Dimensionet jostandarde: trashësia 2-38 cm formati me dim. të lirë х max14 m



OSB pllaka kompensata Pllaka me përbërje të copëzave të mëdha të shperllakës. Dimensionet standarde: trashësia 6-4 cm formati 244-5х122-262 m



Pllaka të lesonitit

Dimesnionet standarde: trashësia 05-16 cm formati max 21 х max 55 m



Konstruksine nga druri – banim



Konstruksine nga druri – enterier banimi



Konstruksine nga druri – enterier biblioteke



Konstruksine nga druri – enterier biblioteke



Konstruksine nga druri



Konstruksine nga druri – hapësinore



Konstruksine nga druri – hapësinore



Konstruksine nga druri – hapësinore (shtylla dhe traje)



Konstruksine nga druri – hapësinore (tra dhe shtyllë)



Konstruksine nga druri – hapësinore (tra dhe shtullë



Konstruksine nga druri – hapësinore (ram)






Konstruksine nga druri – hapësinore (kapriata lineare)



Konstruksine nga druri – hapësinore (kapriata hapësinore)









Konstruksine nga druri – hapësinore (rame me çernjerë në mes)












Konstruksine nga druri – hapësinore (kapriata lineare)



Konstruksine nga druri – ura (ram)



Konstruksine nga druri – ura (kapriat lineare)



Konstruksine nga druri – ura (ram)



Konstruksine nga druri – strehë (konzolë nga kapriat lineare)



Konstruksine nga druri – muze (tra e shtyllë me pajandra)



KONSTRUKSIONET E KULMIT TË PJERRËT NGA DRURI Kulmet paraqesin pjesën përfundimtare të secilës

ndërtesë arkitektonike. Kulmi, me konstruksionin e tij dhe mbështjellësin, ka ka funksion të mbrojë ndërtesën nga ndikimet atmosferike; të izolon hapësirën e nënkulmit nga uji dhe ndyshimet e temepraturës dhe në disa raste ta ndriçon dhe ventiolon ate.



STREHËT / UJORËT E KULMIT Kulmet njëujore


Kulmet dyujore


STREHËT / UJORËT E KULMIT Kumet katërujore


Kulmet e përbëra


STREHËT / UJORËT E KULMIT Ka shumë lloje të kulmeve të pjerrëta, të cilat mund të kombinohen mes veti për të krijuar lloje të kulmeve të përbëra, të cilat përveç formës, numrit të rrafsheve të pjerrëta, mund të kenë kombinime të tipit të konstruksionit mbajtës nga druri, llojit të materialit të mbështjellësit, etj. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


PJERRËSITË E KULMIT Kategorizimi i pjerrtësisë së kulmit sipas këndit të tij:

- të rrafështa, deri në 5º, të mbuluar/mbështjellur me shtesat bitumene, të gjelbër, etj. - me ramje të butë, prej 5º deri 30º, të mbuluar me materiale minerale apo artificiale; - me ramje të theksuar, më të mëdha se 30º, të mbuluar me materiale minerale Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI

10

10

0)


1

ra kë p o pë nd rt rq i α in dj e (tg 4

5º *

PJERRËSITË E KULMIT Grupacioni i kulmeve të titulluara të pjerrëta, nuk mund të jetë plotësisht përfundimtar pasi të gjitha kulmet janë të pjerrëta, por në1vijim do t’i shtjellojmë kryesisht kulmet që kanë pjerrtësi prej 12% deri në 100%.


1: 45 1 10 º 0%

1

3 ~4,5 ~6 ~7 ~10 ~14 ~18 ~22 ~27 ~31 ~33 ~37 ~45

0)

5 8 10 12,5 16,7 25 33,3 40 50 60 6 75 0

10

1:20 1:12,5 (=2:2,5) 1:10 1:8 1:6 1:4 1:3 1:2,5 (=2:5) 1:2 1:1,67 (=3:5) 1:1,5 1:1,33 (=3:4) 1:1

SHËNJIMI I PJERRTËSISË SË RRAFSHEVE TË KULMIT

0º

5º *

%

ra kë p o pë nd rt rq i α in dj e (tg 4

RAPORTI

dhe disa raporte karakterisitke për kulme të pjerrëta nga druri.

α=45º 1

raporti

%

0º


ELEMENTET PËRBËRËSE TË KONSTRUKSONIT TË KULMIT DIMENSIONET ORJENTUESE për pjesët / elementët e konstruksionit të kulmit nga kualiteti i drurit, forcat dhe ngarkesat e kulmit, hapit konstruktivë, lidhjeve, ramjes dhe madhësisë së kulmit. Masat më të volitshme përcaktohen sipas llogarive statike. Është me rendësi të theksohen dimensionet e prerjeve tërthore të elementëve të cilat përcaktohen në varësi të pozicionit apo forcave që ato pranojnë.



KULMET DHE ELEMENTET E KONSTRUKSIONIT TË TIJ Kulmet përbëhen nga disa element konstuktivë, kryesoret janë: mbështjellësi i kulmit dhe konstruksioni i kulmit. Konstruksioni i kulmit – pranon të gjitha ngarkesat që përcillen nga

mbështjellësi i kulmit në te dhe sipas sistemeve të konstuksionit të kulmit të pjerrët nga druri, të gjitha ato ngarkesa i përcjell në strukturën e ndërtesës. Mbështjellësi i kulmit – duhet t’i përmbush kërkesat e mbrojtjes së ndërtesës nga uji, bora, erërat dhe të gjithë ndikuesit tjerë ambiental. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


ELEMENTET E KONSTRUKSIONIT TË KULMIT Mbështjellësi i kulmit përbëhet prej: - Pullazi/mbulesa - Dërrasimi dhe letvat - Mahitë - Largimi i ujit - ulluqet, ventilimi, ndriqimi, etj. Konstruksioni i kulmit përbëhet prej: - Mahive - Mbajtësve fillestar: gërmuqit, lugut, traut të kurorës, kulmarit, nënmahisë - Mbajtësit kryesor: shtyllat, trajet horizonale, trajet e pjerrëta, lidhëset-qepratat - Shtanguesit: danat, elementet metalike, bulonat, gozhdat, etj. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


Parimet themelore të punës së përbashkët të konstruksionit të kulmit dhe mbëshjellësit në mes veti janë:  RAMJA e cila është e përcaktuar nga lloji i mbështjellësit (shih në

sqarimet e më vonëshme), madhësisë së objektit dhe efekteve arkitekturale të cilat dëshirohen të arrihen;  MBULESA E KULMIT e cila në vete të caktuara merr ngarkesat

(borën, erën, etj.) dhe përmes mahive i përcjell në trajet e lidhëse, të pjerrëta, shtylla, e ato në konstruksionin e më poshtëm të objektit ndërtimor;



 KONSTRUKSIONI MESKATOR i katit të fundit i cili mund të jetë nga

mbajtësit e drurit apo pllaka e betonit të armuar me ç'rast merr drejtpërdrejt të gjitha peshat dhe i përcjellë tutje në konstruksionin e ndërtesës;  Shtyllat, trajet e pjerrëta, tiranët, danat dhe mbajtësit rreth oxhaqeve,

NUK MUND TË NDËRPRITEN përpos gjatë rekonstruimeve;  LIDHJET E ELEMENTEVE të konstruksionit të drurit prej të cilave

formohet kulmi bëhet me përpunimin special të konstruksionit – lidhjeve dhe me mjete lidhëse nga druri dhe çeliku;  Zgjidhjen e kulmeve të komplikuara duhet bërë me kombinimin e

tipeve më të thjeshta të kulmeve të cilat mes veti mund të ndërlidhen lehtësisht. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


 Mbajtësit primar të konstruksionit të drurit, TRAJET LIDHËSE,

vendosen nën këndin 90 me muret bartëse (lp = 350-450cm) dhe në to mbështeten mbajtësit sekondar, TRAJET mbajtëse: kurora, nënmahia, kulmari (ls = 450cm), mbi të cilat mbështetën brinjët, MAHITË (lm = 60-100cm). Mbi to vendoset MBULESA E KULMIT në bazën prej letfave, dërrasave, etj. Tek kumet e vogla, të thjeshta nuk ka bartës primar dhe sekondar;  Konstruksionin e kulmit nga druri duhet LARGUAR NGA OXHAKU

min. 8cm, ose duhet ndërprerë dhe mbështetja të bëhet më anë të mbajtëse;  Tërësitë e konstruksioneve të kulmeve duhet të projektohen &

realizohen ashtu që të jenë të rezistueshme ndaj ndikimit të erës (shtypja dhe tërheqja), në drejtimin tërthor dhe gjatësor; Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


ZGJEDHJA E TIPIT TË KONSTRUKSIONIT Zgjedhja e tipit të kulmit të pjerrët nga druri varet kryesisht nga: 

gjerësia dhe gjatësia e objektit ndërtimor, hapi konstruktiv



struktura ekzistuese, muret, trajet, meskatet



funksioni dhe efektet arkitekturale për hapësirën e nënkulmit



llojet e mbështjellësit – mbulesës së kulmit



jetëgjatësia e ndërtesës, karakteri kohor



TIPI I KONSTRUKSIONIT TË KULMIT TË PJERRËT NGA DRURI

1.

Kulmet e thjeshta

2.

Kulmet me tirant

3.

Kulmet me karrige (njëfishta, dyfishta, trifishta)

4.

Kulmet me varëse (njëfishta, dyfishta, trifishta)

5.

Kulmet mansarde

7.

Kulmet me kapriata



Elemente të konstruksionit të kulmit



Elemente të konstruksionit të kulmit -слеменица Kulmari

mahia -венчаница trau i kurorës




-слеменица

mahia -венчаница trau i kurorës




kurora


kulmari


1. Konstruksioni i kulmit të thjeshtë



1. Kulmet e thjeshta



1. Kulmet e thjeshta Baza


Prerja gjatësore


2. Kulmet me tirant

Tirant



2. Kulmet me tirant – drejtimi i forcave



2. Kulmet me tirant – prerja gjatësore TIRANTI



3. Kulmet me karrigë të thjeshtë – prerja tërthore

Muri i mesëm



3. Kulmet me karrigë të njëfishtë – shpërndarja e ngarkesave



3. Kulmet me karrigë të thjeshtë – karrigë e njëfishtë - baza

POZICIONI I MAHISË



3. Kulmet me karrigë të njëfishtë – prerja gjatësore Подолжен пресек





3. Kulmet me karrigë të dyfishtë – prerja tërthore



3. Kulmet me karrigë të dyfishtë – baza

Vija e kulmarit

Muri mbajtës



3. Kulmet me karrigë të dyfishtë – prerja gjatësore

Tavani Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


3. Kulmet me karrigë të trefishtë – prerja tërthore



3. Kulmet me karrigë të trefishtë – baza



4. Kulmet me varse të njëfisht – prerja tërthore

pajandra



4. Kulmet me varse të njëfisht – shpërndarja e forcave



4. Kulmet me varse të njëfisht – baza



4. Kulmet me varse të njëfisht – prerja gjatësore



4. Kulmet me varse të dyfisht – shpërndarja e ngarkesës



4. Kulmet me varse të njëfisht – prerja gjatësore



4. Kulmet me varse të dyfisht – shpërndarja e ngarkesës



4. Kulmet me varse të dyfisht – baza

Vija e kulmarit

Boshti i mahisë



4. Kulmet me varse të dyfisht – prerja gjatësore

PAJANDRA

TRAJET E TAVANIT

TRAJET E QEPRATAVE Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


4. Kulmet me varse të trefisht – prerja gjatësore



KONSTRUKSIONI I KULMIT TË THJESHTË – përshkrim i shkurtër Janë të përbërë vetëm nga mahitë, të mbështetura në trajet e tavanit nëse konstruksioni i meskatit është nga druri , apo në pragjet, jastëk apo traje të kurorës në rastet e konstruksionit të meskatit nga BA. Duhen të kenë shtangues kundër erës. Mund të jenë një-ujor apo dymujor e me shumë. Kulmet e thjeshta ju përgjigjen objekteve ndërtimore të vogla, si p.sh. objektet e banimit individual, barakave, etj.



KONSTRUKSIONI I KULMIT TË THJESHTË – përshkrim i shkurtër Secili qift i mahive, në mesin e tyre, është i lidhur me traun shtangues - tiranin. Ai mund të mbështetet në 1 ose 2 shtylla, pas mbështetjes në traun e nëntirantit.



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME TIRANTË – përshkrim i shkurtër



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME KULMAR – NJËFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër Karakteristikë kanë traun e kulmarit, në majën e kulmit, në të cilën mbështeten mahitë. Kulmari mbështetet në shtylla, në çdo 3-3.5m, duke krijuar trajet lidhëse, me apo pa traje të pjerrëta.



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME KULMAR / NJËFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME NËNMAHI / DYFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër

Karakteristikë e këtyre kulmeve janë dy trajet e nënmahisë në të cilat mbështetën mahitë. Nënmahitë mbështetën në dy karrige/shtylla të cilat mund të përforcohen me dy traje të pjerrëta. Kjo tërësi lidhet në traun lidhës -çepratën e cila mbështetet në muret e ndërtesës. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


KONSTRUKSIONI I KULMIT ME NËNMAHI / DYFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME KULMAR / TREFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër Ky lloj konstruksioni i kulmit rrallë përdoret, vetëm në rastet e objekteve të gjëra. Është kombinim i karrigeve të njëfishta dhe dyfishta. Mund të jetë 2 apo 4 ujor.



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME KULMAR / TREFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër 12. KULMET E PJERRËTA NGA DRURI KULMET ME NËMMAHI DHE KULMAR (karrigë e thjesht trefishe)



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME KUMAR / DYFISH (KARRIGË E PJERRËT) – përshkrim i shkurtër Ky zgjidhje përdoret në rastet e mungesës së mbështetësve drejt nën shtylla të kulmit, apo ata mbështetës nuk janë të mjaftueshëm. Karriga e pjerrët përcjell ngarkesat në muret e jashtme me ç'rast krijohet hapësire e lirë për shfrytëzuesin e nënkulmit, veçanërisht në rastet e nënkulmit me mure të ngritura - parapeteve.



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME KULMAR DHE NËNMAHI / DYFISH (KARRIGË) – përshkrim i shkurtër



KONSTRUKSIONI I KULMIT ME VARËSE – përshkrim i shkurtër Ky është një tip i veçantë i konstruksioneve të kulmeve pasi tërë ngarkesën e përcjellë në muret e jashtme, periferike të ndërtesës, e cila arrihet me sistemin e mbyllur të përcjelljes së forcave (sforcimeve).

Varësja mund të jetë e njëfishtë, dyfishtë, trefishtë, katërfishtë apo e kombinuar me tipe tjera të konstruksioneve, tashme të përmendura. Ngarkesat e traut të kulmarit apo nënmahisë, përmes trajeve të pjerrëta përcjellin mbajtësit e jashtëm R, komponentët horizontale të forcës së pjerrët humbin/neutralizohen në traun lidhes. Për shkak të hapjes së madhe konstruktive të traut lidhës, në gjysmën e tij (apo ne 1/3 e tij) varet për shtyllën, i lidhur, siq edhe emërtohet ky tip i konstruksionit. Shtylla kthen forcën në pikën e ngarkesës, kulmar apo nënmahi, e cila prapë përcjellë ngarkesat në mbështetësit anësor. Përcjellja e sigurt e forcave bëhet vetëm nëse varësja është tërësisht simetrike dhe nyjet e saj janë të punuara me shumë saktësi. Tek konstruksionet e meskateve me beton të armuar, trau lidhës nuk është i domosdoshëm, po qe se konstruksionin meskatorë pranon forcat nga shtyllat, atëherë pjesa dërmuese e shtyllës, varëses, humb funksionin e saj me të ashtuquajtura forca=0, dhe mbetet vetëm pjesa e saj e epërme si montazh. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


KULMET ME VARËSE



KULMET ME VARËSE



KULMET MANSARD (sipas arkitektit Francois Mansard) Karakteristika kryesore e këtyre tipave të konstruksionit të kulmit është ne atë se janë të përbërë me dy rrafshe të pjerrësive të ndryshme përgjatë rrafshit tërthor të kulmit, rrafshi i lart me pjerrtësi më të vogël, përderisa rrafshi poshtë ka pjerrtësi më të madhe. Përkundër qe janë jo ekonomik, për shkak të përdorimit të madh të materialit, mund të jenë aktual, pasi që ata përdorën në rastin e shfrytëzimit si hapësirë e plot e nënkulmit kryesisht në objektet e banimit (nuk llogaritet jashtë si kat por si kulm). Mund të jenë një-ujor, dy-ujor, tre-ujor apo katër-ujor, dhe të tjerë. Hapësira e pastër e nënkulmit duhet të jetë min. 240cm.



KULMET MANSARD



KULMET E PËRBËRA Këto tipe të konstruksioneve të kulmeve përdorën në rastet kur planimetrit e bazës së ndërtesës kanë formë shumë-këndore, përkatësisht kulmet janë shumë ujor, p.sh. në shembullin e treguar më poshtë, nëntë ujor.

Fillimisht bëhet zgjidhja gjeometrike e kulmit, përcaktimi i strehëve. Më pas, në varshmëri të gjerësive të ndërtesës, përcaktohen pozicionet e mbajtësve kryesor - trajeve (nënmahia, kulmari), të cilat duhet të jenë të lidhura mes veti. Pastaj përcaktojmë pozicionet e trajeve lidhës, cepratat, te cilët kanë detyrë të mbajnë trajet e nënmahisë apo kulmarit, dhe njëkohësisht lidhen me trajet tjera lidhëse te drejtimit kënddrejtë. Për shkak të qartësisë së zgjidhjes së përvetësuar, projekti duhet të përbëje më sa paku dy prerje, tërthore dhe gjatësore. Është e preferuar që të prezantohen prerjet tërthore për të gjitha pjesët e kulmit të zgjidhura sipas tipeve të ndryshme.

Detalet e lidhjeve të konstruksionit me pjesët tjera përcjellëse, mahit, mbështjellësin, hidroizolimet, termo-izolimet, etj., duhet të tregohen me përshkrimet përcjellëse dhe dimensionet e përvetësuara. Në tabelën në vijim janë të treguara masat orientuese të prerjeve tërthore të elementëve të drurit në varshmëri me gjatësinë dhe distancat - hapjet konstruktive. Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


KULMET KAPRIATË – RRJETË

Ndikimi i forcave në elementët e kapriatës trekëndore.

min. l/6 min. l/6

l

l

l

-

-

min. l/6

vertikale +

-

60–200cm

min. l/6

Janë tipe të konstruksionit të kulmit nga druri të cilat kanë karakteristikë formën e lidhjes së elementëve të drurit sipas parimit të kapriatave-rrjetës, duke formuar nyjet në të cilat mbështetën mahit dhe mbështjellësi /mbulesa. Kjo mënyrë e konstruksionit lehtëson peshën e kulmit pasi elementët e drurit kanë prerje tërthore me dimensione të vogla në raport me hapin konstruktivë të konstruksionit mbështetës, murit apo traut. Karakteristikë e këtyre kulmeve është forma gjeometrike dhe mënyrat e lidhjeve, nyjave, të cilat duhen të jenë sipas llogarisë brezi i statike. sipërm

+

+ l

tërheqje l


brezi i poshtëm










LIDHJET DHE LLOJET E MATERIALEVE LIDHESE TË KAPRIATAVE NGA DRURI Lidhjet më të shpeshta bëhen me bashkimin e elementëve dhe përforcimin e tyre bulona, kunjë, gozhda, ngjitës apo kombinimin e tyre. Përjashtimisht, me rastin e përdorimit të prerjeve tërthore më të mëdha të drurit, përdoren edhe lidhjet e mjeshtëritë e marangozëve tradicional.

elementët bazë

elementët lidhës

kunjë

b

bulona

a

Rregullat e gjatësive të gozhdëve një-prerëse dhe dy- prerëse

b

a

a


Radhitja e gozhdave në lidhjet /nyjet e konstruksionit


SHEMBUJ TË KAPRIATAVE / RRJETAVE NGA DRURI ME DETALET PËRKATËSE

- kulm një-ujor, hapja konstruktive 6m, nyjet @ 1m - kulm dy-ujor, hapja konstruktive 8m, nyjet @ 2m



SHEMBUJ TË KAPRIATAVE / RRJETAVE NGA DRURI ME DETALET PËRKATËSE - kulm dy -ujor, hapja konstruktive 8m, nyjet @ 1m, të vendosura ne çdo 400cm në drejtimin gjatësorë. - kulm dy-ujor, hapja konstruktive 10m, nyjet @ 1m dhe 2m, të vendosura në çdo 400cm në drejtimin gjatësorë.



KULMET E PËRBËRA Tri fazat kryesore të projektimit të kulmit të përbërë - kulm shumë ujo:  si të orientohen strehët,  ku të përcaktohemi për nënmahit, kulmarët, gërmuqet dhe lugjet  si të krijohen sistemet e mbështjes së konstruksionit të kulmit – qepratat.



MBËSHTJELLËSI I KULMIT Kulmi përfundon objektin dhe në këtë mënyrë ka funksion që ta mbroj nga ndikmet jo të favorshme klimatike, nga të gjitha ndikimet termike (ngohja dhe ftohja) dhe ato metorologjike (shiu, bora dhe era). Mbrojtjen nga ndikimet e temperaturës e arrijmë me vendosjen e materialeve termoizoluese në (1) meskatin e fundit apo në (2) konstruksionin e kulmit.



MBËSHTJELLËSI I KULMIT Sipas llojit të mbulesës së kulmit vendoset edhe pjerrtësia e tij, përkatësisht karakterisitikave të materialit që përdorët për mbulesë, si: • • • • • • • • •

mospërqueshmërisë e ujit Dimensioni i pjesëve-copave të mbulesës numri i lidhjeve të pjesëve të mbulesës niveli i lëmimit të sipërfaqes përfundimtare Jetëgjatësisë së materialit të mbulesës Nëse është nga druri – afati kohër i kalbjes Rezistenca ndaj acideve Rezistencës ndaj ngarkesës, erës, borës, peshës së punëtorëve Lehtësisë së mirëmbajtjes dhe riparimeve



MBËSHTJELLËSI I KULMIT Materialet e mbulesës së kulmit mund t’i ndajmë në dy grupe: • natyror: dheu, buri, druri dhe kashta

• artificial: dheu i pjekur, llamarinat metalike, azbest cimenta, prodhimet e bitumenizuara, betoni e qelqi, plastmasa, pëlhurat, etj.



Materialet natyrore të mbulesës së kulmit • dheu, në shtesë d=60cm, me bimësi të rritur, ka aftësi të mira termike

• pllakat e gurit, në dimensione të ndryshme, në ramje prej 25º - 60º • kashta, në ramje prej 45º - 60º e më tepër • druri, në dimensione të dërrasave 30 – 100 cm në gjërësi, në ramje 45º



Materialet natyrore të mbulesës së kulmit • dheu, në shtesë d=60cm, me bimësi të rritur, ka aftësi të mira termike



Materialet natyrore të mbulesës së kulmit • pllakat e gurit, në dimensione të ndryshme, në ramje prej 25º - 60º



Materialet natyrore të mbulesës së kulmit • kashta, në ramje prej 45º - 60º e më tepër









Materialet natyrore të mbulesës së kulmit • druri, në dimensione të dërrasave 30 – 100 cm në gjërësi, në ramje 45º



Materialet arificiale të mbulesës së kulmit • Dheu i pjekur, tjegullat e formave dhe dimenzioneve të ndryshme. Ka periadhjen që nga kultura Egjiptiane, pastaj Romake e me vonë në tërë Evopën • Llamarina metalike, llamarina e zingëtuar, llamarina e bakrit, llamarina e celikut, llamarina e aluminit, titanit, etj. • Materialet e bituminizuara, pëlhura të ndryshme të bituminizuara, etj. • Pllakat e cimentos së azbestit, eterniti, saloniti, etj.

• Tjegulla të betonit (nga betonet e fisnikruara). • Tjegulla të qelqit, nga qelqi i sforcuar me bfibra po i lidhur me fijet e cekujyt.



Materialet arificiale të mbulesës së kulmit • Dheu i pjekur, tjegullat e formave dhe dimenzioneve të ndryshme. Ka periadhjen që nga kultura Egjiptiane, pastaj Romake e me vonë në tërë Evopën



Tjegullat e argjillës me forma dhe dimenzioneve të ndryshme



Materialet arificiale të mbulesës së kulmit • Llamarina metalike, llamarina e zingëtuar, llamarina e bakrit, llamarina e celikut, llamarina e aluminit, titanit, etj.



Pllakat e llamarina metalike



Pllakat e llamarina metalike



Pllaka të azbestit



STREHA Në konstruksionet e kulmit nga druri mund të jetë e ndryshme dhe varet nga: • tipi i konstruksionit, • materiali i përdorur për mbulese, • tipi i ulluqeve dhe • efekteve arkitekturale të dëshiruara. Kryesisht dimensioni i daljes nga perimetri i ndërtesës është 40100cm.





KONSTRUKSINET BONDRUK Sisteme konstruktive nga druri



Historik i shkurtër  

 •

• • •

Materialet kryesore: Guri dhe Druri Konstruksion i kombinuar masiv dhe skeletor Elementet e trajtuara: Muret e jashtme Muret e brendshme Meskati Shkallët






































KONSTRUKSINET BONDRUK Sisteme konstruktive nga druri Prof.Asoc.Dr. Violeta NUSHI


ELEMENTET KONSTRUKTIVE



SISTEMI BONDRUK I NDËRTIMIT







KONSTRUKSIONI I SHKALLËVE



Punimi i hapjeve, dyer e dritare në sistemin bondruk



KONSTRUKSINET BONDRUK Sisteme konstruktive nga druri Elemente konstruktive



PUNIMI I KULMIT TEK SISTEMET BONDRUK



PUNIMI I THEMELEVE NË RAST TË NDËRTIMIT ME SB



SISTEMI BONDRUK SI DHE PJESËT LIDHËSE METALIKE











































DETALET

















EVOLUIMI I SISTEMIT BONDRUK – SHTËPIA 1


















EVOLUIMI I SISTEMIT BONDRUK – ENTERIER 1,2



EVOLUIMI I SISTEMIT BONDRUK – ENTERIER 3,4



EVOLUIMI I SISTEMIT BONDRUK – ENTERIER 5



EVOLUIMI I SISTEMIT BONDRUK - ENTERIER 6 - EXTERIER 7



FAZ Pavilion Frankfurt



ARKITEKTURA PARAMETRIKE NGA DRURI 2011 Stuttgart University ICD (A. Menges) & ITKE (J. Knippers) Stuttgart University

ICD/ITKE Research Pavilion 2011






















KONSTRUKSIONI I KULMIT (Construction of Roof)

Recommend Documents