Khoaluan2.docx

Ngải $Rn

%ên :ho$ h"c ?i0i  &gành (0p >hân l0p BZ !" -hi (oài

 Boesenbergia pandurata ]o783 pandurata ]o783 @chltr3 >l$nt$5 a%hực vậtb ngiop5r6s a%hực vật hạt :.nb /onocots a%hực vật 6Zt lI 646b -o665lini1s a%hài làib dingi85r$l5s a?engb dingi85r$c5$5 a?engb  Boesenbergia  pandurata

-ây &gEi 8On là cây thân thEo3 -* &gEi 8On 6"c teng c* 1ài' :;t chC63 -* còn non cK 6àu 6àu tr=ng' c* già 6àu vàng lợt3 #hi 8f đJi c* &gEi 8On' 8ên trong cK ph4n li 6àu vàng đậ6 h
3

a$b

1.&.

a8b 3\nh 1.1[ C#> Ngải $Rn[ ]/^ C#>_ ]$^ 34/_ ]c^ CO

acb

'()c *+

 Niệt &$6' c* &gEi 8On cK 6Ci v n,ng và được sQ 1ng phV 8i;n trong cIc gi$ v ch; 8i;n thức ăn3 %rong 1ân gi$n' c* &gEi 8On được 1Cng đW tr 8ệnh h5n suyAn' tiêu chEy' :hK tiêu' ngứ$' s+t' lot' :hJ 6iệng' :hK chu 1ạ 1ày' :i;t l' ^ _X`  %hIi ($n' cây &gEi 8On cK tên là w:r$jch$ix3 -* tư
1..

Th!nh "h-n h/ học 1..1.

C8c h) h)" ch chHt ch ch/*c4n`

4

a 1 a & Tên h)" chHt, F' ' ' b, 1, 11, 1&, 1 {-! {! >inostro8in ch$lcon5 {! {-! -$r1$6onin

a 1 ?5r$nyl !

!5lichrys5tinb

a 

Tên h)" chHtb

{! {-!

Y|'|'\|j%rihy1ro7y1ihy1roch$lcon5 ~v$ngol5tin

a & {! {-!

a  ! {!

Tên h)" chHt1 Y|'|jihy1ro7yj|jg5r$nylj\|j65tho7ych$lcon5

89:;<=:>:?@ C

Y}'\}jihy1ro7yj}j65tho7y1ihy1roch$lcon51& a  Tên h)" chHt10 ! Y|j!y1ro7yj|'\|j1i65tho7ych$lcon5 {-! Y|j!y1ro7yj'|'\|jtri65tho7ych$lcon5

3\nh . C8c h)" chHt ch/*c4n` "h#n *" B()c td cO NgPi Rn

/

1..&.

a 1 {-! {!  {!

a & {! {! {-!

C8c h)" chHt @D`n>*ch/*c4n`

Tên ChHtY' X[' XY' Xm' X\

a 1 {-! {! {!

$%P:@D:E?@ A

ajbjj!y1ro7yp$n1ur$tin  ajbjqsop$n1ur$tin 

a 1  {! {! {-!

a & {! {-! {!

a & {! {! {-!

Tên ChHtXY' Xk' X\

$F%P:@D:E?@ A a•bjj!y1ro7yp$n1ur$tin 

a+bjqsop$n1ur$tin 

Tên h)" chHt1, 1& ajbjYj!y1ro7yisop$n1ur$tin  ajbj&icol$ioi15sin B

a€bjqsop$n1ur$tin X

a•bj>$n1ur$tin  m

a•bj>$n1ur$tin H m

6

a•bj>$n1ur$tin  m

ajbj>$n1ur$tin ?m

a•bj>$n1ur$tin BX và BY m

qsop$n1ur$tin Y X[' XY

a•bj>$n1ur$tin - b

a•bj\j/5tho7yp$n1ur$tin  1

Bo5s5n85rgin BX[

Bo5s5n85rgin \

&

a 1 a & {-! {!

Tên h)" chHt1& a•bj&icol$ioi15sin -

{!

aa•bj#$r$ch$i‚in b a•bj#r$ch$i‚in B

{-!

a 1 {-! {!

a & {!

Tên h)" chHt1& ajbj&icol$ioi15sin -

{-!

aajbj#$r$ch$i‚in b ajbj#r$ch$i‚in B

3\nh . C8c h)" chHt "D`n>*ch/*c4n` "h#n *" B()c td cO NgPi Rn

1 C8c h)" chHt e*/v/n4n4iJ

a Tên h)" chHt\' 1& {-! >inostro8in {! >inoc568rin

@$:ur$n5tin2'XY

a 1 {! {! {-!

a & ?5r$nyl ?5r$nyl !

a  {-! {! {!

a 0 ! ! {!

Tên h)" chHt 1, 1& aYS bj\j?5r$nylpinostro8in \j?5r$nylpinoc568rin k'|jihy1ro7yjmj65tho7yƒl$v$non5



aY Rbjj?5r$nylpinostro8inX[' XY

aYS bjk'jihy1rojmjhy1ro7yjYj65thyljYja||j 65thylj||jp5nt5nylbjjph5nyljY H '\ H j85n‚o_X'Yj b„m'jb|`1ipyr$nj\jon5 X[' XY

a  Tên h)" chHt12 1 {-! ]otun1$ƒl$von5 q$' q8 {! ]otun1$ƒl$von5 qq$' qq8

a  {! {-!

Su5rc5tin1&, 1b

Tên h)" chHt12 1 m'kjihy1ro7yjjg5r$nylƒl$v$non5 kj65tho7yjmj!y1ro7yjjg5r$nylƒl$v$non5

#$56pƒ5rol1&, 1b

'

/&+?EJ<M:;:@<@1 1&

a 1 ! ! ! ! ! {-! {-! {-! {-!

a & {! {! {-! {-! {-! {! {! {-! {!

a  ! ! ! ! {-! ! ! ! {-!

a 0 ! {-! ! {-! {-! ! {-! ! {-!

k'…jihy1ro7yjmj65tho7yƒl$v$non51&

Tên h)" chHt1 %5ctochrysin mj!y1ro7yjk'…j1i65tho7yƒl$von5 m'kji65tho7yƒl$von5 m'k'…j%ri65tho7yƒl$von5 m'k'…'…j%5tr$65tho7yƒl$von5 mj!y1ro7yj'kj1i65tho7yƒl$von5 mj!y1ro7yj'k'…jtri65tho7yƒl$von5 'm'kj%ri65tho7yƒl$von5 mj!y1ro7yj'k'…'…jt5tr$65tho7yƒl$von5

a  Tên h)" chHt12 14 ! 'm'k'|j%5tr$65tho7yƒl$von5 {-! 'm'k'|'|j>5nt$65tho7yƒl$von5

!5sp5ri1in1b

1(

 &$ringinX† 3\nh . C8c h)" chHt f*/v/4n4iJ "h#n *" B()c td cO NgPi Rn

1...

C8c h)" chHt "4*>"h`n4*
Y'jihy1ro7yj\jph5n5thyl85n‚oic $ci1 65thyl 5st5r XY' X† 

$7it -hlorog5nic 19

 

ihy1rojm'\j15hy1ro:$‡$in &, 19

 $7it -$ƒƒ5ic19

GD:@9 24?JD<6

?5r$nyljY'j1ihy1ro7yj\jph5nyl85n‚o$t5 19 1(

J@EJ9O@<:E

11

7it pjcou6$ric1b

m'\j5hy1ro:$‡$in1, 1&, 1b

Y'jihy1ro7yj\jph5n5thylj85n‚oic $ci1 65thyl 5st5r 19 3\nh . C8c h)" chHt "4*>"h`n4*
1..0.

C8c h)" chHt tinh J-=

&

%ricycl5n5  „

-$6phor

(in$lool

-$6ph5n5

αj>in5n5

 β j>in5n5

αj%5rpin5ol

αj>h5ll$n1r5n5

γ-%5rpin5n5

%5rpinol5n5

%5rpin5njjol

 β jHl565n5

γjHl565n5

δjHl565n5

12

@$8in5n5

αj%huˆ5n5

cisj(in$lool o7i15

j-$r5n5

a Z bj β j{ci65n5

13

a E bj β j{ci65n5

14

1/

3\nh . C8c h)" chHt tinh J-= "h#n *" B()c td cO NgPi Rn 20,&1

1.0.

Th!nh "h-n chnh

1.2.

345t tnh 6inh học

-Ic hợp cht phân lập te c* &gEi 8On đF được thQ hoạt t.nh :hIc nh$u như gây đZc t;  8ào ung thư„ ung thư vO /-jk' ung thư ruZt (@Xk%' ung thư tuy;n ty  người >&-j X' ung thư t; 8ào 6Iu  người !(j\[' ung thư đại tràng !%jY† :hIng virus !qNjX 16

:hIng o7y hK$ như ức ch; g+c tự 1o &{‰' ức ch; )uI trGnh p5ro7y15 hK$ cht 8o  nFo chuZt' :hIng $6in5 1 vòng gây ung thư :hIng viê6  t$i chuZt3  &ă6 Y[[X' ?$ssin55 %r$:oontiv$:orn và cZng sự_` ti;n hành thQ hoạt t.nh ch+ng lại cIc hợp cht $6in5 1 vòng gây đZt 8i;n như j$6inojX'j1i65thyljm H jpyri1o_'j b`in1ol5 a%rpj>jXb' j$6inojXj65thyljm H jpyri1o_'jb`in1ol5 a%rpj>jYb và Yj$6inojXj 65thylj\jph5nyli6i1$‚o_'mjb`pyri1in5 a>hq>b trên \ hợp cht đF phân lập được te c*  &gEi 8On tại &hật BEn thu được :;t )uE thW hiện trong 8Eng X3Y3 ảng 1.&[ 7?t =ả th h45t tnh c ch? c8c chHt TD"j@j1, TD"j@j& v! @hI@

3)" chHt ].1 km4*^ >inoc568rin ch$lcon5 -$r1$6onin >inoc568rin >inostro8in j!y1ro7yp$n1ur$tin  >$n1ur$tin 

TD"j@j1

@h-n tDlm c ch? TD"j@j&

@hI@

]2 ng^ † † † †m †X k

]& ng^  †k  \  †

]&2 ng^ Y  m \ Y X

 &ă6 Y[[Y' >$too6r$t$n$ %uchin1$ và cZng sự_Y` đF ti;n hành thQ hoạt t.nh ch+ng viê6 đ+i v0i Y hợp cht jhy1ro7yp$n1ur$tin  và p$n1ur$tin  phân lập được te c*  &gEi 8On tại %hIi ($n trên %> aXYjOjt5tr$15c$noylphor8oljXj$c5t$t5b v0i cht đ+i chứng 1ư
3)" chHt

 J!> "h n: t/i

@h-n tDlm c ch?

6/= 1h ]km^ Y'm € m mk'\ € \ † € 

6/= 1h m km k

j!y1ro7yp$n1ur$tin  aY[[ Šg‹t$ib >$n1ur$tin  aY[[ Šg‹t$ib icloƒ5n$c a\[[ Šg‹t$ib

 &ă6 Y[[' @upiny$ %5‡tr$:ul và cZng sự_YY` đF ti;n hành thQ hoạt t.nh :hIng 5n‚y65  prot5$s5 !qNjX a!qNjX >]b trên  hợp cht đF phân lập được te c* &gEi 8On tại %hIi ($n' v0i cht đ+i chứng 1ưm` "D4t`/6` 3Ij1

3)" chHt >inostro8in

@h-n tDlm c ch? YY'mY € ['m\

1&

IC2 ]kg mLj1^ Œ X[[

>inoc568rin -$r1$6onin lpin5tin c5tyl p5pst$tin

Ym' € [' km'XX € X' Y'k\ € '\m †'k € ['Yk

Œ X[[ X'[ Œ X[[ ['Y

 &ă6 Y[[m' @$rig$ d$5oung và cZng sự_Y` ti;n hành thQ hoạt t.nh ức ch; g+c tự 1o >>! aX'Xj1iph5nyljYjpicrylhy1r$‚ylb' gây đZc t; 8ào ung thư vO /-jk' gây đZc t; 8ào ung thư ruZt (@Xk% c*$ tinh 14u' c$o 65th$nol' c$o nư0c c*$ c* &gEi 8On tại %hIi ($n thu được :;t )uE như 8Eng X3m3 ảng 1.2[ 7?t =ả th h45t tnh h/, g#> Bc t? $!4 MCej v! Lp10T

Mq= th  %inh 14u -$o 65th$nol -$o nư0c

@h-n tDlm c ch? t5i nrng B 1 kg mLj1 '@@3 MCej Lp10T m' € X'Y ['\ € ['k m'Y € ['m k' € 'm Y['\ € k'k †'† € Y' XX' € X'\ †Y'\ € X' k†' € \'[

N 2((6 K:E
3)" chHt >inostro8in >inoc568rin >$n1ur$tin  j!y1ro7yp$n1ur$tin  >inostro8in ch$lcon5 -$r1$6onin -$t5chin

IC2 ]kM^ Y[ Xm YX[ k[  'm Xk

 &ă6 Y[[\' @$rot -h55npr$ch$ và cZng sự_b` đF ti;n hành thQ hoạt t.nh :hIng 5n‚y65  prot5$s5 !qNjX a!qNjX >]b te k hợp cht đF phân lập được te c* &gEi 8On tại %hIi ($n' v0i cht đ+i chứng 1ưm` "D4t`/6` 3Ij1 @a 

3)" chHt >$n1ur$tin >$n1ur$tin  j!y1ro7yp$n1ur$tin  !5lichrys5tin Y|'|'\|j%rihy1ro7yhy1roch$lcon5 ~v$ngol5tin

1

IC2 ]kM^ Œ X[[ a'X b X'k € [' m'\ € ['k Œ X[[ aX'X b Œ X[[ ak'm b Œ X[[ aY'k b

-$r1$6onin c5tyl p5pst$tin $ %o p ` J\ E^? @q@V Z 1(( r

Œ X[[ ak'\ b ' € ['Y

N 2((6 CJ:@D: K?D:@: ; @V RW X4Y Z[ @VJ?b@ ` ; JsE J?t@ Jd JeE :@D:E?@ A Zưd Jf@ 9g Eh c NVi? Oj@ E^? S?@V:E N>E v?@ ; @V RW XX[Y Z[ E?\@ J@J EJ] J<^E E_@J Vf Z w@V E\ O< @V EJư E\@ Ex y @Vưz? PANC1 EDb@ 24 Jd JeE Jf@ 9g Zưd Eh c NVi? Oj@ E^? :@:D ;k? JeE Zl? J`@V ưm@V 9 :DE?V@?@ EJ Zưd =\E ni @Jư Oi@V 1.. ảng 1.[ 7?t =ả th h45t tnh g#> Bc t? $!4 @ANCj1

PC100

Hợp chất

N?<9:?:?@ C C:D:<@?@ 1'

(μM)

2/ 

16

64

12 | 2/6

P?@:?@  T:<9 ADE?V@?@

| 2/6 1

 &ă6 Y[[k' /oh1 spoll$h @u:$ri và cZng sự_XX` đF ti;n hành thQ hoạt t.nh gây đZc 1òng gây ung thư t; 8ào 6Iu  người !(j\[ trên c$o và m hợp cht phân lập được te c*  &gEi 8On tại /$l$ysi$' thu được :;t )uE như 8Eng X3†3 ảng 1.b[ 7?t =ả th h45t tnh g#> Bc t? $!4 3LjF

C/4 s 3)" chHt !57$n5 -hloroƒor6 /5th$nol Bo5s5n85rgin  lpin5tin -$r1$6onin >inostro8in >inoc568rin

IC2 ]kgsL^ 'm m' Œ ['[ m' XX'[ Y'Y Œ ['[ Œ ['[

 &ă6 Y[[†' @upiny$ %5‡tr$:ul và cZng sự_Y` đF ti;n hành thQ hoạt t.nh ức ch; việc sEn sinh r$ g+c tự 1o &{ trên t; 8ào ]ŽY\3k v0i cht đ+i chứng 1ư
3)" chHt >$n1ur$tin  j!y1ro7yp$n1ur$tin  -$r1$6onin !5lichrys5tin >$n1ur$tin ~v$ngol5tin Y|'|'\|j%rihy1ro7yhy1roch$lcon5 (j&itro$rginin5 a(j&b

2(

IC2 ]kM^ m' X' Y'k \Y' \k' k'k †\'Y \X'

-$ƒƒ5ic $ci1 ph5n5thyl 5st5r

1.2.1.

m'\

345t chHt chnh

2. PHƯƠNG PHÁP SẮC KÝ LNG HI!U N"NG CA# $HPLC%2/ &.1.

7h8i ni9m v: 6;c <+

@=c : là nhMng : thuật tIch và phân t.ch a7Ic đnhb cIc cht trong 6Zt h‘n hợp 62u 1ự$ th5o nhMng t.nh cht hK$ h"c' vật l và hK$ l c*$ cIc cht trong nhMng điều :iện nht đnh3 # thuật s=c : cK h$i loại 1ự$ th5o trạng thIi c*$ cht 62u và ph$ đZng :hi ti;n hành tIch s=c :„ # thuật phân t.ch s=c : :h. a?-b' ph$ đZng là cht :h. : thuật phân t.ch s=c : l9ng a(-b' ph$ đZng là cht l9ng3 %rong s=c : l9ng chi$ thành h$i nhK6„ @=c : l9ng Ip sut thường' (- as=c : cV điWnb s=c : l9ng hiệu năng c$o a!igh >5rƒor6$nc5 (i)ui1 -hro6$togr$phy' !>(-b' là6 việc v0i Ip sut te Xm[jYm[ 8$r3 %e nă6 X††† đF cK s=c : l9ng siêu Ip a~ltr$ !igh >5rƒor6$nc5

(i)ui1

-hro6$togr$phy' ~!>(-b' là6 việc v0i Ip sut c$o te †[[jX[[ 8$r3 @o v0i : thuật s=c : l9ng Ip sut thường' : thuật !>(- hiện n$y đ$ng được phIt triWn rt nh$nh và đF được ứng 1ng rt rZng rFi trong nhiều l’nh vực :hIc nh$u trong nghiên cứu :ho$ h"c' sEn 7ut cJng nghiệp' 6Ji trường'^# thuật tIch s=c : !>(- cK đZ nhạy c$o' hiệu sut tIch c$o và t+n .t thời gi$n c“ng như t+n .t 62u' chi;6 đ;n k[ tVng s+ cIc cJng trGnh nghiên cứu và ứng 1ng về s=c :3 # thuật tIch s=c : !>(- g,6 h$i nhK6„ @=c : l0p 69ng hiệu năng c$o a!>%(-b và s=c : cZt l9ng hiệu năng c$o h$y còn g"i là s=c : l9ng hiệu năng c$o a!>(-b

&.&.

L+ th=>?t 3@LC

>hư(-b r$ đời nă6 X†\kjX†\ trên c< s phIt triWn và cEi ti;n te phư(- là 6Zt phư
21

:;t hK$ h"c v0i cIc nhK6 chức hMu c<3 !>(- sQ 1ng c$o Ip lực đy 1ung 6Ji )u$ cZt chứ$ cIc hạt rt 6n cho đZ phân giEi tIch c$o3 >hư
&..

@h#n *45i

ự$ vào sự :hIc nh$u về c< ch; tIch chi;t sQ 1ng trong !>(-' người t$ chi$ !>(- thành  loại„ •

@=c : hp ph h$y s=c : l9ng r=n a$1sorption‹li)ui1 chro6$togr$phyb3

•

@=c : phân 8+ ap$rtition chro6$togr$phyb3

•

@=c : ion aion chro6$togr$phyb3

•

@=c : rây phân tQ asi‚5 57clusion‹g5l p5r65$tion chro6$togr$phyb3

%rong đK' s=c : phân 8+ a@#>Bb được ứng 1ng nhiều nht vG cK thW phân t.ch được nhMng hợp cht te :hJng phân cực đ;n nhMng hợp cht rt phân cực' hợp cht ion cK :h+i lượng phân tQ :hJng )uI l0n a[[[b3 @#>B được chi$ thành h$i loại 1ự$ trên đZ phân cực tư% anor6$l ph$s5 chro6$togr$phyb và s=c : ph$ đEo R @#> ar5v5rs51 ph$s5 chro6$togr$phyb3 >h$ t’nh trong !>(- là 6Zt y;u t+ )u$n tr"ng )uy;t đnh sự tIch s=c : c*$ 6Zt h‘n hợp cht 62u phân t.ch3 %rong @#>%' ph$ t’nh sQ 1ng cK đZ phân cực c$o hh$ t’nh loại này s– cK Ii lực v0i cIc hợp cht phân cực3 @#>% 1Cng đW tIch và phân t.ch cIc hợp cht cK đZ phân cực c$o v0i phân tQ lượng :hJng l0n l=63 -Ic loại cZt ph$ t’nh trong ph$ thường„ -Zt @ilic$ g5l cZt @ilic$g5l 8i;n t.nh„ -Zt -y$no a1Cng đ$ 6c đ.chb' cZt 6ino aphân t.ch đườngb' cZt iol aphân t.ch prot5inb3 ung 6Ji ph$ đZng sQ 1ng cho s=c : l9ng ph$ thuận ch* y;u :hJng phân cực a1ung 6Ji ch.nhb„ !y1roc$r8ons a>5nt$n5' !57$n5' !5pt$n5' {ct$n5b' ro6$tic !y1roc$r8ons aB5n‚5n5' %olu5n5'

22

Dyl5n5b' /5thyl5n5 chlori15' -hloroƒor6' -$r8on t5tr$chlori153 &goài r$ còn cK 1ung 6Ji phân cực hoTc hyri1in5' Hthyl $c5t$t5' c5tonitril5' c5ton5' Yjprop$ol' 5th$nol' 65th$nol ung 6Ji ch.nh được sQ 1ng ch.nh là6 ph$ đZng' 1ung 6Ji ph thường được thê6 vào v0i tL lệ nht đnh đW th$y đVi thời gi$n lưu3 -Ic 1ung 6Ji thường :hJng hp thu trong vCng ~N đW 1A 1àng cho việc 7Ic đnh3 %rong @#>' ph$ t’nh .t phân cực hhư3 ung 6Ji sQ 1ng trong @#> là cIc 1ung 6Ji phân cực' trong đK nư0c đKng v$i trò )u$n tr"ng 6à lại rf tiền3 o đK' @#> được ứng 1ng nhiều và phV 8i;n h%3 -Ic l"$i cZt ph$ đEo„ -Zt -X a{@b' cZt - aoctylb' cZt - a8utylb' cZt >h5nyl' cZt %/@3 ung 6Ji thường sQ 1ng nht cho s=c : ph$ đEo là 1ung 6Ji phân cực như„ /5th$nol a/5{!b' $c5tonitril5 a-&b h$y %! và nư0c' trong đK nư0c đKng v$i trò )u$n tr"ng 6à lại rf tiền' 1o đK s=c : l9ng ph$ đEo được sQ 1ng nhiều nht3 #hi sQ 1ng 1ung 1ch đệ6' n,ng đZ đệ6 và p! là nhMng thJng s+ rt )u$n tr"ng c4n lưu 3Niệc t+i ưu hK$ tL lệ c*$ 1ung 1ch đệ6 và 1ung 6Ji hMu c< c“ng rt )u$n tr"ng3N0i cCng 6Zt l"$i vật liệu nh,i cZt' tCy th5o :.ch cP hạt nh,i cZt' hFng ch; tạo cZt ^ thành ph4n ph$ đZng c“ng cK thW phEi th$y đVi cho phC hợp3

&.0.

Mt 6% B5i *()ng c $ản tD4ng "h(ng "h8" 6;c <+ *Eng &.0.1.

Thui gi/n *(= ]ta, r5t5ntion ti65s ^

%hời gi$n lưu là thời gi$n t.nh te lOc nạp 62u vào cZt tIch s=c : cho đ;n cht t$n được rQ$ giEi r$ :h9i cZt  điW6 cK n,ng đZ cực đại' đTc trưng cho 6‘i cht phân t.ch3 ta   tZ w ta x %rong đK' t { „ %hời gi$n :hJng lưu giM athời gi$n cht t$n n”6 trong ph$ đZng  c“ng là thời gi$n  ph$ đZng đi te đ4u cZt đ;n cu+i cZt và còn g"i là thời gi$n lưu ch;tb t] } „ %hời gi$n lưu giM thực c*$ cht t$n D  trong cZt s=c : a ph$ t’nhb

23

!Gnh k3 %hời gi$n lưu c*$ cu tQ phân t.ch %hời gi$n lưu t ] } c*$ 6Zt cht t$n trong cZt s=c : c*$ )uI trGnh s=c : ph thuZc vào nhiều y;u t+ như„ BEn cht ph$ t’nh' :.ch thư0c' đZ 7+p' cu trOc 7+p BEn cht' thành ph4n' p!' t+c đZ ph$ đZng -u tạo và 8En cht c*$ phân tQ cht t$n D^ %rong đK' p! c*$ ph$ đZng' n,ng đZ cht tạo phức Enh hưng r nt đ;n cân 8”ng đZng trong )uI trGnh s=c : cIc cht ion và cTp ion3 ?iI tr thời gi$n lưu t ] } cK  ngh’$ rt )u$n tr"ng trong thực t; c*$ : thuật s=c :3 &K cho 8i;t cIc cht t$n D trong h‘n hợp 62u được rQ$ giEi như th; nào trong cIc điều :iện th. nghiệ6 và hệ ph$ đF ch"n' đ,ng thời 1Cng cho đnh t.nh3

&.0.&.

39 6% "h#n $% ]7, "/Dtiti4n c4`ffici`nc`^, h9 6% J=ng

*()ng ] f/ct4D^ &.0.&.1 39 6% "h#n $% ]7, "/Dtiti4n c4`ffici`nc`^ SuI trGnh tIch s=c : c*$ cht t$n D 1ự$ trên c< s sự phân 8+ c*$ cht t$n giM$ ph$ đZng a/>b và ph$ t’nh a@>b 7Ey r$ liên tc trong cZt s=c :3 @ự phân 8+ này được đTc trưng 8i 6Zt đại lượng g"i là hệ s+ phân 8+ # c*$ cht D' là t— s+ n,ng đZ c*$ cht t$n D  trong ph$ t’nh và ph$ đZng' được t.nh th5o cJng thức„  !  =

  X a SP b   X a MP b

N0i -Da@>b „ n,ng đZ cu tQ trong ph$ t’nh3 -Da/>b „ n,ng đZ cu tQ trong ph$ đZng3

!ệ s+ phân 8+ # cho t$ 8i;t :hE năng phân 8+ c*$ cht t$n D trong ph$ t’nh và ph$ đZng' hệ s+ # tCy thuZc vào 8En cht ph$ t’nh' ph$ đZng và cht phân t.ch3

24

&.0.&.& 39 6% J=ng *()ng ] f/ct4D^ !ệ s+ 1ung lượng là t— s+ :h+i lượng cht t$n D phân 8+  ph$ t’nh và ph$ đZng' và được t.nh 8”ng cJng thức„ # … =

" X a SP b " X a MP b

 &;u g"i t— s+ N@>‹N/> ˜ )' là t— s+ ph$ c*$ hệ s=c : !>(-' t$ cK 6+i )u$n hệ giM hệ s+  phân 8+ và hệ s+ 1ung lượng„ # … = ! 3$

NG 6a@>b ˜ -@>3N@>' 6a/>b ˜ - />3N/>' ) ˜ const' nên hệ s+ 1ung lượng :} như là hà6 s+ c*$ hệ s+ phân 8+ # cK 1ạng hà6 s+ y ˜ $73 %rong phân t.ch !>(- hệ s+ 1ung lượng :} n”6 trong vCng te Yjk là th.ch hợp3 &;u hệ s+ 1ung lượn :} n%& %'n ( $u) tr*n% t)c% #%ng t,t ' l0n hj!>(-b3

1 39 6% t8ch ]α^ !ệ s+ tIch α h$y còn g"i là thời gi$n lưu tư
t … t … B

=

# … =

# … -

=

# …B

at - − t O b

at R − t O b t O

2/

t O

&.0..

p% B/ *+ th=>?t ]N, t%eoretica. p.ates ^ v! chi:= c/4 B/ cO/

ct 6;c <+ @+ đ’$ l thuy;t c*$ cZt a&b trên X 6t chiều 1ài cZt là đại lượng đTc trưng cho cZt s=c :' được coi như là s+ l0p cht t$n cK chiều c$o là !3 -hiều c$o ! ph thuZc vào nhiều y;u t+„ j j j j j j

ường :.nh c*$ hạt ph$ t’nh' hGnh 1ạng và :iWu hạt tròn h$y 6Enh iều :iện ch; tạo' đZ 7+p' :.ch thư0c l‘ 7+p c*$ hạt ph$ t’nh BEn cht' cu trOc phân tQ c*$ cht t$n acht phân t.chb (oại' t+c đZ và thành ph4n c*$ ph$ đZng trong )uI trGnh s=c : Z nh0t c*$ ph$ đZng'^ -K cE p! c*$ ph$ đZng' n;u là s=c : ion và cTp ion3

N0i 6Zt hệ ph$ nht đnh a@> và />b và trong nhMng điều :iện s=c : đF ch"n' thG chiều c$o !7i cK nhMng giI tr 7Ic đnh ứng v0i cIc cht t$n3 -hiều c$o !7i này được 7Ic đnh th5o cJng thức„  H  =

 /

3a

Ž

X\ t  R

bY

N0i cZt s=c : cK chiều 1ài (' s+ đ’$ l thuy;t được t.nh th5o cJng thức„  0  =

 /  H 

= X\3a

t  R

Ž

bY

%rong đK' t]  là thời gi$n lưu c*$ cht t$n và Ž là chiều rZng đIy pic s=c : c*$ cht t$n3 W đInh giI đOng :hE năng và hiệu c*$ cZt s=c : trong 6i trường hợp c thW người t$ thường )u$n tâ6 t0i s+ đ’$ hiệu 1ng &5ƒ  và chiều c$o hiệu 1ng !5ƒ 3  H 5ƒ  =

 0 5ƒ  =

Ž Y b X\ t … R  /

 /  H  5ƒ 

3a

= X\3a

t … R

Ž

bY

N0i t}]  là thời gi$n lưu thực c*$ cht t$n trong cZt s=c :

%e cIc cJng thức trên t$ thy !5ƒ  luJn l0n h
26

nht đnh3 &;u giI tr &5ƒ là )uI nh9 thG )uI trGnh tIch :hJng t+t' hoTc sự tIch :hJng hoàn toàn3  &5ƒ  càng l0n thG hiệu )uE tIch càng c$o' &5ƒ c*$ 6Zt cZt tIch n”6 trong vCng te m[[[ R [[[ là ve$ đ*' cho nhMng cht :hJng )uI phức tạp 3 &hưng n;u &5ƒ là )uI l0n thG c“ng :hJng c4n thi;t3 NG :hi đK pic s=c : c*$ cIc cht tIch 7$ nh$u )uI và việc rQ$ giEi t+n nhiều ph$ đZng3

&.0.0.

 "h#n giải ]a, r5solutionb

Z phân giEi là đại lượng cho 8i;t 6ức đZ tIch c*$ cIc cht t$n trong 6Zt hệ ph$3 Z  phân giEi được 7Ic đnh th5o cJng thức„  R -B =

Y3at … R- − t …RB b a1 - j 1 B b

%rong đK„ t} ] và t}]B là thời gi$n lưu thực c*$  và B Ž và ŽB là 8ề rZng đIy pic s=c : c*$ h$i cht  và B

W h$i pic cK thW tIch r$ :h9i nh$u thG

Ž -B

≥Ž +Ž -

B

3 &;u ] càng l0n thG h$i pic c*$

h$i cht  và B càng 7$ nh$u' 12n đ;n t+n nhiều thời gi$n và 1ung 6Ji đW rQ$ giEi3 o đK' giI tr ] chL c4n ve$ đ* đW tIch hoàn toàn h$i cht  và B r$ :h9i nh$u3 &gh’$ là chL c4n h$i pic ve$ 1 -B

tIch hšn r$ :h9i nh$u' tức là

= 1 + 1  -

B

.

!Gnh3 ?iEn đ, về sự tIch c*$ h$i pic s=c :  và B

2&

a$b %+i thiWu đW cK thW tIch h$i pic a] › [3kmb a8b * đề h$i cht tIch r$ :h9i nh$u a] œ Xb acb !$i cht tIch 7$ nh$u a] › X3mb

%rong thực n;u ] Œ Ž •ŽB đW giE6 thời gi$n rQ$ giEi c4n sQ 1ng )uI trGnh rQ$ giEi gr$1i5nt thành ph4n ph$ đZng atuy;n t.nh h$y teng 8âcb đW cht thứ h$i được rQ$ giEi r$ nh$nh h
X aα  − Xb # … 3 30 Y  R = 3  α  a#  …+ Xb X

 h$y

-Ic cJng thức này cho php t$ 7Ic đnh được cIc hệ s+ phân giEi c*$ hệ ph$ đF ch"n' th5o cIc th$6 s+ :}' & và α trong 6‘i trường hợp c thW3 /+i )u$n hệ giM$ cIc đại lượng ]'  &5ƒ và α 8Eng BEng„ /+i )u$n hệ giM$ &' ] và α ?iI tr α

@+ đ’$ &5ƒ t+i thiWu phEi cK

X3[m X3X[ X3Xm X3Ym X3m[

ứng v0i ]  ] ˜X3[[' c4n & k3[[[ 3m[[ Y3k[[ X†m[ X[m[

&.0.2.

] ˜ X3m[' c4n & X\3[[[ XX3m[[ k3[[ m3m[[ 3[[[

 Độ bất đối xứng (Asymmetry factor  tai!ing factors"

Z 8t đ+i 7ứng c*$ pic là t— s+ đZ rZng pic s=c :  nM$ s$u và nM$ trư0c  v tr. ứng v0i X‹X[ chiều c$o cực đại c*$ pic a!6$7b3 &;u g"i đZ rZng c*$ nM$ trư0c pic s=c : là / và nM$ s$u là $ tại v tr. X‹X[ !6$7' t$ cK đZ 8t đ+i 7ứng sys„ sys ˜ a8‹$b W cK đZ phân giEi t+t' giI tr cho php c*$ đZ 8t đ+i 7ứng c*$ pic s=c :  sys ˜ X € [3X3 #hi  pic cân đ+i thG hệ s+ sys ˜ X là điều :iện t+t nht3

2

&.2.

Ng=>ên *+ h45t Bng

/2u s$u :hi được tiê6 vào cZt s– được ph$ đZng lJi :o )u$ cZt3 ự$ vào :hE năng tư
&.F.

C ch? t8ch

SuI trGnh tIch là )uI trGnh )u$n tr"ng nht trong phư
2'

lại ph4n nào :hIc nh$u o sự tư
&..

CH= t54 m8>

%hi;t 8 s=c : l9ng hiệu năng c$o 8$o g,6 cIc 8Z phận ch.nh„ 8<6' 8Z phận tiê6 62u' cZt s=c : phân t.ch' đ4u 1ò' 8Z phận điều :hiWn và 7Q l s+ liệu3

&..1.

m c/4 8"

B<6 c$o Ip đW 8<6 ph$ đZng a1ung 6Ji rQ$ giEib )u$ cZt s=c : thực hiện )uI trGnh tIch cIc cht cK trong 62u tiê6 vào cZt s=c : th5o 6Zt chư(-3  B<6 nn đy ph$ đZng )u$ 6Zt 6àng 8<6 chu Ip lực c$o a8<6 6àngb3 %rong h$i loại 8<6 này' loại thứ 8<6 h$i cK nhiều ưu điW6 h(-3 W phc v cho 6c đ.ch tIch phân t.ch' cIc 8<6 này cK thW th$y đVi Ip sut te vài chc 8$r đ;n X[[[ 8$r v0i t+c đZ 8<6 ph$ đZng te [3Y R X[ 6(‹phOt' Ip sut nạp cZt cK thW lên đ;n Xm[[ 8$r3 žêu c4u c*$ 6Zt 8<6 c$o Ip 1Cng cho : thuật phân t.ch !>(-„  #hJng là6 8n ph$ đZng đW gây nhiAu cho )uI trGnh s=c :

3(

 >hEi 1A 1àng điều chLnh t+c đZ 8<6 6ong 6u+n c*$ ph$ đZng trong phạ6 vi cho  php c*$ )uI trGnh chạy s=c :  Z 8ền c$o  NCng th$y đVi t+c đZ 8<6 tư
/J t< đZng c< 8<6 Bu,ng 8<6 và 8Z đo Ip lực !ệ v$n vào và v$n r$ c*$ ph$ đZng -Ic 8Z :iW6 tr$ và điều chLnh Ip sut 8<6 hOt và đy ph$ đZng BZ trZn ph$ đZng và Vn nhiệt !ệ điện tQ điều :hiWn và :iW6 tr$ )uI trGnh là6 việc c*$ 8<6

&..&.

 "hn tiêm mq=

BZ phận tiê6 62u được 1Cng đW tiê6 ch.nh 7Ic 6Zt lượng 62u nht đnh ah‘n hợp phân t.chb vào cZt s=c :3 -K h$i loại v$n 8<6 62u' loại cK vòng 62u và loại :hJng cK vòng 62u3 %rong : thuật !>(-' v$n 8<6 \ chiều cK X vòng 62u là được sQ 1ng phV 8i;n nht3 &guyên t=t cu tạo và là6 việc c*$ loại v$n này được 6J tE trong hGnh Ÿ3 -Ic vòng 62u thường cK thW

31

t.ch là„ X[' Y[' m[ Š( cho 6ức đZ phân t.ch và X3[[[' m3[[[' X[3[[[ Š( cho 8In điều ch; và điều ch;3 -K h$i cIch tiê6 62u„ %iê6 62u 8”ng t$y sQ 1ng 6icroj7yl$nh' nhờ vòng 62u cK thW t.ch 7Ic đnh %iê6 62u tự đZng th5o chư
!Gnh3 -u tạo v$n 8<6 62u \ chiều trong !>(a$b (o$1j N tr. nạp 62u vào vòng 62u a8b inˆ5ctionj N tr. 8<6 62u vào cZt tIch &...

Ct 6;c <+ "h#n tch

-Zt s=c : là 8Z phận ch.nh c*$ )uI trGnh s=c :3 /"i 1iAn 8i;n c*$ sự tIch 6Zt h‘n hợp cht phân t.ch đều 7Ey r$  đây và :;t )uE c*$ sự tIch t+t h$y :hJng ph thuZc ch.nh vào cZt3 -Zt s=c : trong !>(- được ch; tạo 8”ng thp đTc 8iệt tr< v0i hK$ cht' chu được Ip sut c$o đ;n vài tră6 8E' cK :hi đ;n X3[[[ 8$r3 &goài cZt thp' còn cK cIc cZt v9 ngoài 8”ng thp  8"c +ng trong th*y tinh h$y poly65 1Cng đW tIch loại ph$ đZng cK 6Ji trường $7its c$o và cht tạo phức 6ạnh 6à thp :hJng cK :hE năng chu đựng được3 %hJng thường cZt s=c : cK đZ rZng' đường :.nh trong ai1b te Y j 3m 66' chiều 1ài te X[ R Ym c6 cho 6c đ.ch phân t.ch3 ường :.nh h$y :.ch thư0c cZt c“ng Enh hưng đ;n :;t )uE tIch s=c :3 Bên trong cZt s=c : chứ$ ph$ t’nh đW thực hiện tIch cIc cht trong 62u phân t.ch3 -u tạo cZt s=c : như trong hGnh3

32

!Gnh3 -u tạo cZt s=c : trong : thuật !>(&..0.

-= JK

4u 1ò là thi;t 8 thu nhận và phIt hiện cIc cht phân t.ch 1ự$ th5o 6Zt t.nh cht hK$' hK$ l h$y vật l nào đK c*$ cht phân t.ch h$y 1ạng hợp cht c*$ nK đi r$ te cZt tIch' v. 1 như sự hp thu )u$ng' sự phIt )u$ng' sự th$y đVi 1òng điện' đZ 12n điện' chi;t sut c*$ cht3 /Zt s+ đ4u 1ò thJng 1ng cho : thuật !>(-3           

4u 1ò phV hp thu )u$ng phân tQ ~N h$y ~NjNis' h$y > ab 4u 1ò phV hunh )u$ng nguyên tQ' phân tQ 4u 1ò phV phIt 7ạ nguyên tQ' q->j{H@ 4u 1ò phV hp thu nguyên tQ' @ 4u 1ò :h+i phV 4u 1ò điện hK$ đo 1òng và cực phV 4u 1ò đo điện th; a6Nb 4u 1ò đo đZ 12n điện' h$y điện tr  4u 1ò đo chi;t sut 4u 1ò đo hiệu ứng nhiệt ^

%rong đK' đ4u 1ò hp thu )u$ng phân tQ ~NjNis và > được sQ 1ng phV 8i;n nht trong : thuật !>(-3 %i;p đ;n là đ4u 1ò phV hunh )u$ng nguyên tQ' phân tQ' đ4u 1ò :h+i phV' đ4u 1ò điện hK$' đ4u 1ò đo chi;t sut3 /Zt s+ yêu c4u c*$ đ4u 1ò sQ 1ng tròn : thuật !>(-„  -K t.nh cht ch"n l"c phân t.ch c$o  -K đZ nhạy c$o v0i cht c4n phân t.ch trong h‘n hợp 62u3 -K thW phIt hiện và đnh lượng cIc n,ng đZ nh9 app6' pp8b3

33

 !oạt đZng Vn đnh và 8ền trong điều :iện phân t.ch3  NCng tuy;n t.nh c*$ php đo :hJng được )uI nh93 -àng rZng càng t+t cho việc phIt hiện và đnh lượng được cIc cht trong 6Zt vCng n,ng đZ rZng3  #hJng )uI phức tạp và :hK sQ 1ng  Z nhiAu nh9 -Ic thJng s+ đInh giI cht lượng c*$ 6Zt đ4u 1ò„    

Z nhiAu„ >hEi nh9 và Vn đnh th5o thời gi$n ?i0i hạn phIt hiện a({b„ ({ v0i cht phân t.ch càng nh9 càng t+t app8jpp6b NCng tuy;n t.nh„ -àng rZng càng t+t Xj X[ l4n3 Z 1oFng pic 1o đ4u 1ò„ &h9' :hJng được l0n h
c*$ pic s=c :' :hJng Enh hưng đ;n đZ cân đ+i pic3  !”ng s+ thời gi$n„ &h93 &gh’$ là phEi cK sự đIp tuy;n nh$nh và nhạy v0i 6"i sự th$y đVi nh9 c*$ n,ng đZ cht phân t.ch )u$ Bu,ng đo c*$ đ4u 1ò3 %hời gi$n đIp tuy;n phEi nh9 hhEi cK đZ lTp lại c$o3 o t+i thiWu X[ l4n :;t )uE :hJng được s$i )uI X[ đ+i v0i 6Zt n,ng đZ n”6 trong vCng tuy;n t.nh3 -u tạo c< 8En c*$ 6Zt đ4u 1ò„  Bu,ng đJ a8u,ng đob cK thW t.ch te m R Xm Š(3  !ệ )u$ng h"c„ -ung cp Inh sIng cK 8ư0c sKng th.ch hợp cho phân t.ch  !ệ điện tQ đo t.n hiệu„ %hu nhận và :hu;ch đại t.n hiệu đo đ;n thi;t 8 ghi nhận và 7Q l hiWn th :;t )uE3 &..2.

 "hn ghi nhn v! o *+ hiyn thS
%hường là 6Zt 6Iy t.nh cài đTt cIc ph4n 6ền ghi nhận t.n hiệu te đ4u 1ò s$u đK chuyWn đVi thành t.n hiệu và hiWn th lên 6àng hGnh 6Iy t.nh3  &goài cIc 8Z phận ch.nh trên' ngày n$y v0i sự phIt triWn c*$ :ho$ h"c cJng nghệ nhiều  8Z phận đF được hoàn thiện h
3. )*U +, U-26

34

!4u h;t phân t.ch s=c : l9ng hiện đại sQ 1ng 6Zt trong 8+n loại đ4u 1ò là đ4u 1ò ~N' đ4u 1ò đZ 12n điện' đ4u 1ò hunh )u$ng và đ4u 1ò phIt hiện chL s+ :hOc 7ạ3 %rong đK đ4u 1ò ~N chi;6 t0i [3

.1.

-= JK hH" th U

4u 1ò hp th ~N nhạy v0i nhMng cht hp th Inh sIng trong vCng :hoEng X[jm[ n63 !4u h;t cIc cht hp th Inh sIng trong phạ6 vi 8ư0c sKng này' 8$o g,6 cE nhMng cht cK 6Zt hoTc nhiều liên :;t đJi a5l5ctron лb và cIc cht :hJng cK n+i đJi aun8on151b' v. 1 tt cE cIc ol5ƒin' tt cE cIc cht th<6 và cIc hợp cht chứ$ nhK6 Œ - ˜ {' Œ - ˜ @' j & ˜ & j3 nh sIng ~N s=p 7;p đW đi )u$ cIc t; 8ào và r
 = ln

 -λ 

 4 O  4 3 

= #.c

%rong đK aqob là cường đZ c*$ Inh sIng đi vào t; 8ào' alb chiều 1ài c*$ 8u,ng đo' a:b là hệ s+ hp thu phân tQ c*$ cht t$n cho 8ư0c sKng c thW c*$ cIc ti$ ~N3 a¡b đZ hp thu )u$ng 
3/

d alog

 4 3   4 O

b

dc

= −#. 

Z nhạy c*$ đ4u 1ò t— lệ thuận v0i hệ s+ hp thu a:b và chiều 1ài 8u,ng đo alb3 W tăng đZ nhạy c*$ hệ th+ng' chiều 1ài c*$ 8u,ng đo alb phEi tăng 12n đ;n thW t.ch tăng 1o đK chiều 1ài  8u,ng đo alb phEi được hạn ch;3 iều này c4n thi;t đW giE6 thiWu đZ phân tIn c*$ pic trong cIc cE6 8i;n và đW trInh nhiều h
(og

 I T   I o

 ˜ :}lc ˜ 

¢ ˜ :… l¢c ab đZ hp thu a¢b được 1Cng đW 7Ic đnh đZ nhạy c*$ đ4u 1ò' giI tr c*$ a¢b là sự th$y đVi đZ hp thu cung cp 6Zt tL lệ sign$ljtojnois53 a¢cb đZ nhạy n,ng đZ đ4u 1ò hoTc n,ng đZ phIt hiện thp nht3 o đK' h$i đ4u 1ò cK cCng đZ nhạy ngh’$ là cK cCng đZ phIt hiện t+i thiWu' :hJng nht thi;t phEi cK cCng đZ nhạy n,ng đZ cht t$n3 -hL c4n đZ 1ài 8u,ng đo c*$ h$i cE6 8i;n gi+ng hệt nh$u thG h$i đ4u 1ò s– cCng đZ nhạy3 4u 1ò ~N cK thW được sQ 1ng ch; đZ rQ$ giEi ?r$1i5nt 8”ng cIc 1ung 6Ji :hJng cK t.nh hiệu hp thu đIng :W trong 1Ei 8ư0c sKng đ$ng được sQ 1ng cho phIt hiện3 %rong s=c :  ph$ đEo' cIc 1ung 6Ji rQ$ giEi thường là nư0c' 65th$nol' $c5tonitril và t5tr$hy1roƒur$n a%!b' cIc 1ung 6Ji này trong su+t đ+i v0i Inh sIng ~N trên tVng phạ6 vi 8ư0c sKng thường được sQ 1ng 8i cIc đ4u 1ò ~N3 %rong s=c : ph$ thường c4n thận tr"ng h
36

6Ji3 &hiều 1ung 6Ji cK thW phC hợp v0i hệ th+ng s=c : cK :hE năng hp th Inh sIng ~N rt 6ạnh 6–3 -Ic njp$r$ƒin' 65thyl5n5 1ichlori15' $ncol 8o và %! là 1ung 6Ji thường 1Cng và trong su+t trong ti$ ~N và cK thW được sQ 1ng v0i cIc hệ th+ng phân 8+ thường av. 1 6Zt ph$ t’nh phân cực như g5l silic$b3 %rong 15t5ctor ~NjNq@ chC6 sIng đ$ s=c được cho đi )u$ 62u s$u đK hZi t vào :h5 vào c*$ 8Z đ
/ật đZ đZ )u$ng )u$ng c*$ 6Zt 62u 62u được được tG6 tG6 thy thy nhờ so sInh sInh giM$ giM$ cường cường đZ c*$ c*$ chC6 chC6 ti$ ti$ t0i  8Z

1ò tG6 :hi :hJng cK 62u acòn g"i là 62u tr=ngb v0i chC6 ti$ đi )u$ 62u3 j

W đo 6ật 6ật đZ )u$ng )u$ng tại tại nhMng nhMng 8ư0c 8ư0c sKng sKng :hIc :hIc nh$u' nh$u' 8ư0c 8ư0c sKng sKng được được th$y đVi nhờ nhờ )u$y )u$y

j

chậ6 lăng :.nh hoTc 8Z cIch tQ agr$tingb trong 8Z đ
c< h"cb và việc )u$y chậ6 cK thW gây t+n thời gi$n3 j

%rong %r ong 15t5c 15t5ctor tor chu‘i chu‘i phot photo1i o1iot' ot' chC6 chC6 ti$ ti$ đ$ s=c s$u s$u :hi đi đi )u$ 62u 62u được được tIn 7ạ 8i 8i 8Z

cIch tQ được c+ đnh r,i r
/‘i phot photo1i o1iot ot đo 6Zt 6Zt 1Ei hUp hUp cIc 8ư0c 8ư0c sKng sKng trong trong )u$n )u$ngg phV' như như vậy nK nK là 8Z thu thu nhận nhận

s+ liệu song song' ngh’$ là tt cE cIc điW6 được đo đ,ng thời3 !ệ th+ng này cK 6Zt s+ thuận lợi như s$u„ j

Bi vG vG là 8Z thu thu nhận nhận s+ liệu liệu song song song song nên việc việc 7Q 7Q l và và lưu trM trM )u$ng )u$ng phV phV cK thW thW được được

j

thực hiện trong :hoEng [3m s so v0i vài phOt trong 15t5ctor ~N3 NG :hJng :hJng cK 8Z 8Z phận 1i 1i chuyWn chuyWn cK thW thW 8 là6 6ài 6ài 6òn 6òn nên nhMng nhMng s$i s$i s+ :hi thi thi;t ;t lập lập lại

6Zt 8ư0c sKng c4n ch"n được giE6 7u+ng và thi;t 8 c“ng .t đòi h9i 8Eo 1ưPng như thi;t 8 :hIc3 j

&hờ :hE :hE năng năng thực thực hiện hiện nhMng nhMng php php đo đo nhiều nhiều 8ư0c 8ư0c sKng sKng cCng cCng 6Zt 6Zt lOc lOc và t+c t+c đZ

thu nhận s+ liệu nên nhMng : thuật ly trung 8Gnh s+ liệu :hIc nh$u cK thW được sQ 1ng đW là6 giE6 ti;ng ,n và tăng đZ nhạy3 j

#hi được được sQ 1ng 1ng như như 6Zt 15t5 15t5cto ctorr trong trong !>(-' !>(-' 6Tc 1C 1C đ=t tiền tiền h
truyền th+ng nhưng nK c“ng cK nhMng ưu điW6 đIng :W„ j

Su$ng Su$ ng phV phV c*$ 6‘i 6‘i pic pic trong trong s=c s=c : đ, cK cK thW đượ đượcc lưu giM và và l4n l4n lượt lượt so sInh sInh

v0i phV chun giOp tiện lợi trong việc nhận 1iện cIc pic3

3&

j

Bư0cc sKng t+i ưu cho Bư0 cho việc việc 1ò tG6 tG6 c“ng c“ng 1A 1àng 1àng được được tG6 tG6 thy thy và và nhMng nhMng th$y th$y đVi đVi

c*$ 8ư0c sKng trong )uI trGnh 1ò tG6 c“ng cK thW được chư
&K c“n c“ngg cung cung c cpp đZ nh nhạy ạy cực cực đại ch choo cIc cIc pic3 pic3

-= JK U B/ $(zc 6ng & 4u 1ò đ$ 8ư0c sKng sQ 1ng 6Zt ngu,n sIng phIt r$ Inh sIng )u$ 6Zt loạt cIc 8ư0c sKng3 @Q 1ng 6Zt hệ th+ng )u$ng h"c th.ch hợp a6Zt lăng :.nh hoTc cIch tQ nhiAu 7ạb' Inh sIng cK 8ư0c sKng c thW được lự$ ch"n cho cIc 6c đ.ch phIt hiện' tại đK cht t$n c4n phân t.ch cK đZ hp thu cực đại đW cung cp đZ nhạy t+i đ$3 &goài r$' )u$ng phV hp thu c*$ cht rQ$ giEi cK thW nhận 1ạng 8”ng cIch )ut )u$ 6Zt loạt cIc 8ư0c sKng3 -K h$i loại đ4u 1ò đ$ 8ư0c sKng c< 8En' đ4u 1ò phân tIn và đ4u 1ò 6Eng 1io15' đ4u 1ò 6Eng 1io15 là phV 8i;n h
3

)u$ cK thW liên )u$n đ;n Inh sIng hunh )u$ng và )u$ng phV hp thu thu được c*$ 6Zt cht cK thW là 6Zt hGnh thức suy thoIi c*$ đường cong hp thu đOng3 4u 1ò đ$ 8ư0c sKng l tưng s– là 6Zt sự :;t hợp c*$ cE h$i hệ th+ng đ4u 1ò phân tIn và đ4u 1ò 6Eng 1io153 @ự s=p 7;p này s– cho php 6Zt chC6 Inh sIng đ
.&.

-= JK 'A'&F

4u 1ò 6Eng 1io15 ab r$ đời s$u nă6 X††[' 1ự$ trên sự phIt )u$ng c*$ 6Zt 6Eng 1io15 đTc 8iệt :hi nK 8 chC6 sIng tIc đZng vào3 Nề nguyên t=c đ4u 1ò  c“ng hoạt đZng tư(-3 W sQ 1ng đ4u 1ò  cho : thuật !>(- thG c4n phEi cK 6Iy t.nh và 8Z ph4n 6ề6 chuyên 1ng3 4u 1ò  a5t5ctor io1 rr$yb cK :hE năng )ut ch,ng phV đW đnh t.nh cIc cht th5o đZ hp th cực đại c*$ cIc cht3 P%otodiode cht3 P%otodiode .5 t%i6t b7 b)n d8n c9 t%: c%u;:n <=i )n% s)ng  t%5n% d>ng ng
3'

thành ph4n :hK :hăn3 %rong 6Zt trường hợp như vậy' cIc  cK thW được sQ 1ng đW 7Ic đnh cIc thành ph4n 8”ng cIch so sInh )u$ng phV3 .&.1.

Ng=>ên *+ h45t Bng

4u 1ò 6Eng 1io15 c“ng sQ 1ng 6Zt đ£n 15ut5riu6 hoTc đ£n 75non phIt r$ Inh sIng trong 1Ei )u$ng phV ~N3 nh sIng te đ£n được tập trung 8”ng 6Zt +ng :.nh tiêu s=c s$u đK truyền )u$ 8u,ng đo và lên 6Zt cIch tQ 8$ chiều3 nh sIng phân tIn te cIch tQ được s=p 7;p r
 λ 2− λ 1 n

4(

!Gnh „ 4u 1ò 6Eng 1io15

C h/i (= Biym chnh cO/ "h8t hi9n JP> Ji4J`3 Th nhHt, nK cho php lự$ ch"n cIc 8ư0c sKng t+t nht asb đW phân t.ch thực t;3 iều này đTc 8iệt )u$n tr"ng :hi :hJng cK thJng tin về đZ hp thu phân tQ  cIc 8ư0c sKng :hIc nh$u3 {= Biym *zn th h/i  cK liên )u$n đ;n cIc vn đề về đZ tinh :hi;t c*$ pic3 %hJng thường' hGnh 1ạng pic trong ch.nh nK :hJng ti;t lZ r”ng nK thực sự tư
41

chEy được phân tIn 8i cIch tQ nhiAu 7ạ và s+ lượng c*$ Inh sIng phân tIn được ư0c t.nh cho 6‘i 8ư0c sKng trong cIc 1Fy photo1io153 p4 vzi mt m8> JK UjIp, 'A' c nh|ng nh()c Biym 6/= B#>[ đZ 8t Vn l0n vG lượng Inh sIng nh9  c“ng nhạy cE6 v0i nhiều th$y đVi :hIc nh$u' chšng hạn như sự 8t Vn đ£n' 8i vG Inh sIng chi;u :hJng thW nhận được3 %uy nhiên'  g4n đây đF được cEi thiện đW giE6 sự :hIc 8iệt c*$ nK trong hoạt đZng te đ4u 1ò ~NjNq@3

-Ic :;t )uE c*$ 6Zt php đo v0i 6Zt  cung cp cIc chức năng tiện lợi' 8$o g,6 :iW6 tr$ đZ tinh :hi;t c*$ pic và tG6 :i;6 thư viện' c“ng như phân t.ch đnh lượng v0i 6Zt s=c : đ, 7Ic đnh3 /Zt t.nh năng đTc 8iệt c*$ 6Zt s+ đ4u 1ò ~N cK 8ư0c sKng 8i;n đVi là thực hiện phV )ut và ghi phV hp thu ch.nh 7Ic tại 6Zt loạt cIc 8ư0c sKng v0i pic s=c : đi )u$ 8u,ng đo3 /Eng 1io15 cho 8i;t thê6 6Zt chiều hư0ng 60i c*$ :hE năng phân t.ch s=c : l9ng vG nK cho php đnh t.nh 1ự$ trên cIc thJng tin thu được ngoài cIch đnh t.nh 8i thời gi$n lưu giM3

.&.&.

7iym tD/ B tinh
4u 1ò 1io15 cK thW được sQ 1ng đW :iW6 tr$ đZ tinh :huy;t c*$ 6Zt cht t$n nht đnh được thW hiện trong hGnh X3 ?iI6 sIt s=c : tại Yk n6 được hiWn th  ph4n 1ư0i c*$ hGnh X3 ự$ vào t.n hiệu r$ te đ4u 1ò tại nhMng 8ư0c sKng :hIc nh$u v– t— lệ đ,ng thời v0i việc giI6 sIt s=c : tại Yk n63 &;u cIc  pic là tinh :hi;t' t— lệ hp thu  h$i 8ư0c sKng a8ư0c sKng được lự$ ch"n là YYm và Ymn6b s– :hJng th$y đVi trong su+t )uI trGnh rQ$ giEi c*$ pic3

42

@< đ, trên trong hGnh X cho thy t— lệ này được v– trên cCng 6Zt )uy 6J và nK được 756 là 6Zt  pic hGnh chM nhật sạch được )u$n sIt r ràng :hšng đnh đZ tinh :hi;t c*$ pic chlorth$li1on53 -Ic 8ư0c sKng ch"n đW cung cp t— lệ 7Ic nhận s– ph thuZc vào đTc điW6 hp thu ~N c*$ cIc cht )u$n tâ6 và cIc tạp cht cK :hE năng cK 6Tt nht3

-hlorth$li1on5 được phân lập te 6Zt viên thu+c và được tIch 8i đEo a-Xb trên 6Zt cZt '\ 66 q33' 1ài ' c6' h‘n hợp 1ung 6Ji rQ$ giEi g,6 m 65th$nol' \m 1ung 1ch $7it $75tic acK chứ$ X nư0cb3 %+c đZ 1òng chEy là Y 6l ‹ phOt3 3\nh 1. p Br th= B()c td B-= JK mảng 'i4J` ?t cO/ "ic

@Q 1ng đ4u 1ò 6Eng 1io15 :iW6 tr$ t.nh toàn vUn c*$ pic rQ$ giEi 8”ng cIch tIch hàng loạt cIc hy1roc$r8on th<6 trong hGnh Y3 -Ic pic c*$ teng cht 7ut hiện r ràng nK là hợp l đW giE đnh r”ng tt cE cIc đLnh là tinh :hi;t

43

@ự tIch được thực hiện trên 6Zt cZt 1ài  c6' đường :.nh '\ 66 và nh,i v0i ph$ t’nh đEo -X' đường :.nh hạt  ¥6 3\nh [ pự "h#n t8ch cO/ mt 6% h>JD4c/D$4n thm %uy nhiên' 8”ng cIch v– cIc t— lệ hp thu

250 nm 255 nm

cho pic $nthr$c5n5 nK tr nên r

ràng r”ng đuJi pic chứ$ tạp cht 8i vG hGnh 1ạng hGnh chM nhật sạch c*$ pic là :hJng được hiWn th3 -Ic pic t— lệ 6J tE trong hGnh  cho thy r ràng sự hiện 1iện c*$ 6Zt tạp cht trên pic $nthr$c5n53

3\nh [ (ung c4ng *iên h9 t *9 hH" th=

250 nm 255 nm

v! thui gi/n

>ic $nthr$c5n5 thW hiện trong hGnh 3 F 7Ic đnh tạp cht như tj8utyl 85n‚5n  6ức :hoEng m3

44

/Zt s=c : đ, được hiWn th cK nă6 pic và )u$ng phV thu được pic a$b và pic a8b  nQ$  8ên tăng c*$ pic'  đ4u 6‘i pic và nQ$ 8ên 7u+ng c*$ 6‘i pic ahGnh mb3 >ic :hJng tinh :hi;t và  pic tinh :hi;t được 7Ic đnh r ràng3

4/

!iệu sut c*$ cE h$i loại đ4u 1ò đ$ 8ư0c sKng là tư
4. NH0NG NGHIN CU - CỦ NGÃI BÚN BNG HPLC 0.1.

N=ôi cH> mô t? $!4 cO NgPi Rn in vitro

@ự t,n tại cIc hợp cht ƒl$vonoi1 cK hoạt t.nh sinh h"c trong c* và t; 8ào nuJi cy c*$ c* &gFi BOnYk } *+ mq= -Ic 8Z phận c*$ cây &gFi BOn được sQ 1ng„ c*' 6J sUo và nuJi cy tr5o t; 8ào3 -* được rQ$ 1ư0i vòi nư0c chEy [ phOt' thIi lIt và sy :hJ3 %hực hiện nuJi cy 6J th5o )ui trGnh žusuƒ 5t $l3 aY[XXb3 /‘i th. nghiệ6 được thực hiện lập lại [ l4n3 /J sUo đường :.nh X3m c6 đF được nuJi cy trong 6Ji trường 8=t đ4u và su8cultur$l 6‘i 8+n tu4n trong 6Ji trường nhân gi+ng a%$n 5t $l' Y[[mb3 %+c đZ tăng trưng 6J sUo đF được t.nh toIn 8”ng cIch sQ 1ng  phưh4n Hthyl c5t$t5 đ56 cJ )u$y' ghi :h+i lượng và tIi hò$ t$n trong /5th$nol v0i 6Zt t— lệ là X'[ 6g chi;t 7ut đ;n ['Y 6l 65th$nol3 ung 1ch 5th$nol c*$ c$o chi;t được l"c )u$ 8Z l"c ['m Š6 >%H a@$rtorius X -]b trư0c :hi tiê6 !>(-3 -ht chun ƒl$vonoi1„ $lpin5tin' pinoc568rin' c$r1$6onin' pinostro8in và p$n1ur$tin  >hân t.ch đnh lượng nă6 ƒl$vonoi1 trên hệ th+ng !>(- aŽ$t5rs' /b' Ž\[[H 6ultisolv5nt 15liv5ry syst56' ŽY† ~N‹visi8l5 15t5ctor' ŽYk[k $uto s$6pl5r $n1 injlin5 15jg$ss5r3 j

-Zt ph$ đEo„ -hro6olith ]>jX5' aX[[ 7 3\ 66 i313 Y Š6b a/5rc:b provi151 ‡ith gu$r1 c$rtri1g5s ]>jX5 am 7 3\ 66 i313 /5rc:b3

46

j

>h$ đZng sQ 1ng„ !ệ 1ung 6Ji gr$1i5nt„ [3X $7it >hosphoric ab $n1 c5tonitril5 aBb a/5rc:b3 a[3m phOt' [ ' Y[ B 3m phOt' \m ' m B m3[ phOt' [ ' \[ B

j j

3[ phOt' X[[ Bb' tVng thời gi$n chạy X phOt %+c đZ 1òng„ X3m 6l‹phOt3 Bư0c sKng th5o 1i„ Ym và [ n6

%hW t.ch 62u 6i l4n tiê6 ['[Y 6l và 7Ic đnh cIc ƒl$vonoi1 đF được thực hiện 8”ng cIch so sInh thời gi$n lưu c*$ )u$ng phV hp th v0i nhMng cht chun th$6 chi;u3 nh lượng $lpin5tin' pinoc568rin' c$r1$6onin' pinostro8in và p$n1ur$tin  trong c$o chi;t được thực hiện  8”ng 6Zt phư
4&

4

@h#n $% cO/ c8c h)" chHt e*/v4n4iJ v! Jqn o=Ht C>c*4h`o`n>* Ch/*c4n` tD4ng nh#n gi%ng tD=>:n th%ng v! n=ôi cH>  n vitro _Y` } *+ mq= -* &gFi BOn tư c*$ Yjc6 chiều c$o và cây -> được là6 sạch và tIch r$ thành sIu c< )u$n„ rootl5ts' rhi‚o65s' shootj8$s5 rhi‚o65s' 6$roon st56s' l5$ƒ st$l:s' $n1 l5$v5s a!Gnh Xb 3 %t cE đều được 7=t lIt 69ng' phh4n H đ56 hOt chân :hJng là6 :hJ' ghi lại :h+i lượng c*$ c$o thJ3 -$o thJ được hò$ t$n trong 65th$nol  6Zt t— lệ X6g trong [j\[ 6l 65th$nol và s$u đK l"c thJng )u$ 6Zt 8Z l"c ['m ¥6 >%H aức cro1isc X -]b trư0c :hi phân t.ch 8”ng s=c : l9ng hiệu năng c$o a!>(-b3 -ht chun ƒl$vonoi1„ $lpin5tin' pinoc568rin' c$r1$6onin' pinostro8in và p$n1ur$tin  !ệ th+ng !>(- a>5r:in Hl65rb

4'

j

Ct "h/ Bả4[ s56ipr5p$r$tiv5 colu6n a-hro6olith @56i>r5p ]>jX 5n1c$pp51 X[[R  X[66 colu6n' por5 si‚5 Y  6 to Xn6 a/5rc:' ?5r6$nyb' >5r:in Hl65r @5ri5s Y[[

j j

>u6p' -= JK„  @h/ Bng 6 Jng[ hệ 1ung 6Ji gr$1i5nt [ nư0c j $7it phosphoric và Y[ $c5tonitril5 trong [3m phOt' s$u đK trZn gr$1i5nt tuy;n t.nh 8=t đ4u v0i [ $7it  phosphoric' giE6 14n 7u+ng k[ trong mphOt và giM trong k phOt và m[ trong Y[ phOt

j j

giM trong  phOt' Y[ trong XphOt3 /‘i l4n chạy là m[3m phOt3 T%c B JKng[ X3m 6l‹phOt3 (zc 6ng th`4 J~i[ Ym và [ n6

/‘i 62u chạy m l4n' nhMng p5$: cK đZ lệch chun .t h
iy= hi9n cO/ g`n *iên =/n f*/v4n4iJ, 0 c4=m/D/t`[ c4`n>m` A *ig/6` v! t%i (= h/ c8c Bi:= By 6ản o=Ht chọn *ọc c8c f*/v4n4iJ tD4ng cO NgPi Rn •&b€ } *+ mq= -* &gFi 8On 6Zt nă6 tuVi được tr,ng tại đại h"c /$l$y$' /$l$ysi$ 3 ược thu thập là6 sạch 1ư0i vòi nư0c trong X[ phOt3 -* &gFi BOn s$u :hi là6 sạch được đTt vào tOi nhự$ đW chòi nEy 646 c$o :hoEng YR c6 trư0c :hi sQ 1ng như 57pl$nts ƒor initi$ting c5ll susp5nsion cultur53 or r5v5rs5 tr$nscriptionjr5$l ti65 >-] a]%j)>-]b $n$lysis3 (I :hJng 8ệnh' rW và thân rW tư0i s$u :hi thu hoạch được nghiền thành 6n 8Zt 8”ng chày và c+i cK 6Tt nit< l9ng Chi?t v! "h#n tch 3@LC (I' thân rA và rW được c=t nh9 và được sy :hJ aov5nj1ri51b3 %; 8ào nuJi cy được l"c và là6 :hJ ngoài :hJng :h. a$ir 1ri51b' nghiề6 thành 8Zt 6n3 #hoEng Xg 8Zt 6n te 6‘i 62u ngâ6 trong 65th$nol X[[  trong kY h3 @$u :hi l"c ti;ng hành cJ )u$y đuVi 1ung 6Ji3 /Zt lượng 8”ng nh$u c*$ Hthyl c5t$t5 aish5r @ci5ntiƒic' ~@b và @o1iu6 chlori15 aX[[ 6lb thê6 vào và trZn )u$ đê6 in $ s5p$r$ting ƒunn5l to o8t$in 1iƒƒ5r5nt ƒr$ctions3 Yg @o1iu6 @ulph$t5 a@yst5r6j-h56]' ~@b thê6 vào th5 r56$ining ph$s5s ƒollo‡51 8y ƒiltr$tion through $ ƒilt5r   p$p5r3 -J )u$y loại 89 1ung 6Ji3 o ghi :h+i lượng 6‘i c$o chi;t' thê6 6Zt lượng /5th$nol đW

/(

cK được n,ng đZ c$o X 6g‹6l3 !‘n hợp l"c )u$ 8Z l"c [3m Š6 >%H a@$rtorius] X -]' ~@b thu vào 6Zt vi$l tu853 /2u 65th$nolic s$u l"c aY[ Šlb nạp vào !>(-„ j

Ct[ -hro6olith p5rƒor6$nc5 ]>jX5 5n1c$pp51 X[[R3\ 66 a/5rc: /ilipor5' ~@b'

j j

Ž$t5rs]  Yk[k utos$6pl5r' Ž$t5rs]  Y† ~N‹Nisi8l5 5t5ctor' $n1 Ž$t5rs ] \[[3 T%c B JKng[ X3m 6l‹phOt3 39 J=ng môi[ [  ‡$t5rjphosphoric $ci1 và Y[  $c5tonitril5 ƒor [3m phOt' s$u đK trZn

j

v0i [  14n 14n giE6 7u+ng \m  ah
 ƒl$vonoi1„ p$n1ur$tin ' pinoc568rin và pinostro8in athu te 5p$rt65nt oƒ -h56istry' ~niv5rsity oƒ /$l$y$' /$l$ysi$b ch"n là6 cht chun v0i n,ng đZ X 6g‹6l a !Gnh Xb3 -Ic hợp cht c4n nghiên cứu được 7Ic đnh 8”ng cIch so sInh t]   tại 3' †3X và X[3\ phOt tư
/1

@/nJ=D/tin A c ch? 6ự tlng tD(ng cO/ t? $!4 A20b =/ cảm ng /"4"t46i6 v! c ch? Nej7/""/ ch=>yn vS [ Chi?t v! "h#n tch 3@LC -* &gFi BOn :hJ a gb a/$l$ysi$b được chi;t 7ut h$i l4n v0i 65th$nol am[ 6lb trong  giờ   nhiệt đZ phòng' th$y th; :hoEng cCng 6Zt lượng /5th$nol 60i s$u Y giờ đ4u tiên3 -Ic chi;t 7ut đF được l"c )u$ polyvinylpyrroli1on5 đW loại 89 t$nnin trư0c :;t hợp và là6 :hJ trong chân :hJng đW cK được chi;t thJ a[' gb3 -$o thJ đ4u tiên được phân đoạn sQ 1ng phân t.ch !>(- ‹ (-/@jq%j%{ trên thi;t 8 @hi6$1‚u j j j

-Zt ph$ đEo„ Ž$t5rs D8ri1g5 ]>-X colu6n aY3X 7 m[ 66' p$rticl5 si‚5 Y3m Š6b 4u đò„ > >h$ đZng sQ 1ng„ h‘n gr$1i5nt giM$ $c5tonitril5 và nư0c te X[ đ;n X[[ av ‹ vb trong k

 phOt3 j %+c đZ 1òng„ ['m 6l ‹ phOt j &hiệt đZ cZt„ [ ¦ -3 %h. nghiệ6 sinh h"c :hE năng gây đZc c*$ cIc phân đoạn n”6 trong trong :hu vực \jk phOt chứ$ 6Zt p5$: l0n 1uy nht được 7Ic đnh là p$n1ur$tin  1ự$ trên /@ ‹ /@3 >$n1ur$tin  được  phân lập te 1ch chi;t thJ 8”ng !>(- điều ch; ph$ đEo3 j

-Zt„ aŽ$t5rs &ov$j>$: -X' :.ch thư0c hạt \ 66' Ym 7 X[[ 66b

/2

j

>h$ đZng„ h‘n hợp gr$1i5nt c5tonitril5 và &ư0c te \[ đ;n X[[ av ‹ vb c5tonitril

j

trong &ư0c %+c đZ 1òng„ XY 6( ‹ phOt được Ip 1ng trên m[ phOt3

nh t.nh và đZ tinh :hi;t aŒ †b c*$ p$n1ur$tin  cJ lập được 7Ic đnh 8”ng phân t.ch !>(- và aX!j&/]b3 X!j&/] trong --l gi+ng v0i 8Io cIo trư0c đây _Y`3

‚c tnh ch%ng =ng th( cO/ "/nJ=D/tin A "h#n *" td cO NgPi Rn 0 Chi?t v! "h#n tch 3@LC -* &gFi BOn aqn1on5si$b :hJ thIi lIt aX[[ gb được ngâ6' tr.ch v0i 5th$nol tuyệt đ+i aYm[ 6lb )u$ đê6  nhiệt đZ phòng3 -hi;t 7ut 5th$nol s$u đK được l"c hOt chân :hJng và chi;t 8$ l4n3 -J )u$y  m ¦- trong chân :hJng' thu được X'\ c$o :hJ3 -$o 5th$nol thJ phân đoạn 8”ng s=c : l9ng điều ch; a>r5p &ov$j>$: !] >r5p (- colu6n' p$rticl5 si‚5 \ l6' Y[[7Ym 66 được tr$ng 8 v0i 6Zt cZt 8Eo vệ cK chứ$ 62ub sQ 1ng h$i 1ung 6Ji rQ$ giEi :hIc nh$u3 >h4n  rQ$ giEi v0i X„ X 65th$nol‹nư0c cK chứ$ ['[Ym av ‹ vb $7it triƒluoro$c5tic a%b3 >h4n B rQ$ giEi v0i X[[ 65th$nol3 @=c : l9ng được chạy v0i t+c đZ 1òng Y[ 6l ‹ phOt3 >$n1ur$tin  đF được phân lập te ph4n B 8”ng s=c : l9ng ph$ đEo sQ 1ng 6Zt ph$ đZng g,6 6Zt gr$1i5nt teng 8ư0c \[' k[' km và [ av ‹ vb 1ch 65th$nol chứ$ ['[Ym av ‹ vb %3 >$n1ur$tin  cJ lập được s$u đK đF được :iW6 tr$ đZ tinh :hi;t 8”ng phân t.ch !>(-3 !ệ th+ng !>(- g,6 6Zt /icrosph5r5 a@up5lco' ~@b„ j

-Zt„ ]> -X a#.ch thư0c hạt m l6' Ym[ 7 'Y 66b được tr$ng 8 v0i 6Zt cZt 8Eo vệ cK

j j j

chứ$ cIc vật liệu tưh$ đZng„ chạy ch; đZ gr$1i5nt n,ng đZ ['Ym $7it $75tic và X[[ $c5tonitril5 %+c đZ 1òng„ ['kk 6l ‹ phOt &hiệt đZ cZt„  ¦ -3

345t tnh $ả4 v9 cO/ @/nJ=D/tin A ch%ng 6ự ôo> h48 g#> D/ $i thi4/c`t/miJ`[ chng minh tD4ng th nghi9m in vitro $ƒng JKng t? $!4 g/n aLjF 1 } *+ mq= -* &gFi BOn tư
/3

nhiệt đZ phòng3 !‘n hợp được chưng ct và sy :hJ  [ ¦ - trong  ngày thu được c$o chi;t c*  &gFi BOn  †'† a‡ ‹ ‡b3 Cô *" @A td c/4 chi?t cO NgPi Rn Y'\k g c$o chi;t hò$ t$n trong 75ton và trZn v0i m g g5l silic$' cJ )u$y cho :hJ3 BZt thu được đ56 s=c : cZt a--b chứ$ k g g5l silic$3 -Ic phân đoạn‹ cJ lập là 1ự$ trên phư a† đZ tinh :hi;tb là thực hiện th5o t— lệ †m„ m3 >hân B]j cK chứ$ > a]ƒ ['Y†b đF được sy :hJ 8”ng cIch cJ )u$y thu được ['k\k g tinh thW > tinh :hi;t a†\'\b được 7Ic nhận 8”ng a!>(-b và được t.nh 8”ng cJng thức s$u„ Diện tích peak panduratin A  tinh :huy;t ˜ tV( ng dệi

chípn teak cp h – íd teệaid n kung mô )i

345t Bng cO/ "/nJ=D/tin A cô *" td cO NgPi Rn Ag/in6t m=*tij 6"`ci`6 4D/* $i4fi*m6 in vitro & Chi?t v! "h#n tch 3@LC -* &gFi 8On :hJ thu thập  z$:$rt$' qn1on5si$' được 7Ic đnh 8i &3 q3 B$5:' 5p$rt65nt oƒ {ri5nt$l /51icin$l /$t5ri$ls $n1 >roc5ssing' #yungh55 ~niv5rsity ažongin' #or5$b3  !ae"p2eria pandurate ]o783 aX[[gb được chi;t v0i †m Hth$nol a[[6lb thu được XX3†mg c$o :hJ3 -hi;t v0i Hthyl $c5t$t5 aY 7 Y[[6lb3 -hạy s=c : cZt silic$g5l am 7 m c6' \m[ g silic$ g5l k[jY[ 65sh /5rc: #?$' $r6st$1t' ?5r6$nyb' rQ$ giEi v0i njh57$n5jchloroƒor6j5thyl $c5t$t5 Xm„m„X3m aYX' v‹v‹vb thu được k phân đoạnaXjkb3 >hân đoạn  a[3†XjXX'X3mX gb ti;p tc tIch v0i njh57$n5j5thyl $c5t$t5j65th$nol X„Y„X aX3mX' v‹v‹vb' thu được phân đoạn jB aX3X gb3 >hân đoạn jB rQ$ giEi v0i /5th$nol X[[ a[3j [3† 6lb phân t.ch !>(- điều ch;„ j -Zt„ zq?H( ŽjYmY colu6n' Y[3[ 66 i313 7 m[[ 66 ( z$p$n n$lytic$l qn1ustry -o3' j j j j

(t13' %o:yo' z$p$nb 4u 1ò„ ~N Bư0c sKng hp thu„ \mn6 >h$ đZng sQ 1ng„ X[[ /5th$nol %+c đZ 1òng„  6l‹ phOt

/4

%hu được > a[[j[[6l' [3†g' †b

@h#n tch JD4o> @/nJ=D/tin A, v! c8c h45t tnh /ntim=t/g`nic cO/ c8c e*/v4n4iJ tD4ng cO NgPi Rn ch%ng *5i Bt $i?n JS vKng Amink Chi?t v! "h#n B45n c8c h)" chHt ch%ng g#> Bt $i?n -* &gFi BOn tưj[ -X am'[ 7 Y[ c6b' rQ$ giEi gr$1i5nt teng 8ư0c„ [' m[' \[' và k[ 5th$nol ‹ nư0c' ['X $7it ƒor6ic' X3m ( teng 8ư0c3 -Ic phân đoạn cK hoạt t.nh sinh h"c ti;n hành !>(- điều ch; a%@# g5l {@j[%s' Y[ 7 Ym[ 66b đW tinh :hi;t h(-b và 7Ic đnh là $nti6ut$g5ns3 DIc đnh cIc hợp cht trong X'[ :g c* BR thu được Xj\ „ Y† 6g' [X 6g' Yk[ 6g' X\ 6g' † 6g' và Xmk 6g3 -u trOc c*$ cIc hợp cht Xj\ a!Gnh Xb3

Snh *()ng 6 $ c8c h)" chHt 1jF tD4ng a  >hân t.ch !>(-„ sQ 1ng hệ th+ng phân t.ch !>(j

-Zt„ %@#g5l sup5rj{@ a3\ 7 X[[ 66b3

j

>h$ đZng„ ?r$1i5nt tuy;n t.nh sQ 1ng ['m $7it ƒor6ic và $c5tonitril5

j

4u 1ò„ 

j

&hiệt đZ cZt„ [ ¦ -3

j

%+c đZ 1òng„ X'[ 6l ‹ phOt3

j

#h+i lượng tiê6„ X[ Šl

j

Bư0c sKng th5o 1i„ Y[ và [ n63

}„ *+ mq= 3@LC -* B] tư
//

7h%i *()ng tD=ng $\nh c8c h)" chHt ]mgs1 g cO NgPi Rn t(i^ -ht #h+i lượng

X Y Y† € X k € mY

 m\ € X\

/6

 XX € m

m k3 € 3X

\ [ € X\

/. TH5 )7NH PHƯƠNG PHÁP33 2.1.

Snh ngh/

%h6 đnh phưê= c-= cO/ IpZ 1&2' phưhưhư
2.&.

Ch tiê= thVm BSnh

%h5o cIc )uy đnh c*$ ~@' {-' ~@> và q-!' đ+i v0i cIc phư
/&

!ệ th+ng phC hợp là đInh giI c*$ cIc thành ph4n c*$ 6Zt hệ th+ng phân t.ch đW cho thy r”ng hiệu sut c*$ 6Zt hệ th+ng đIp ứng cIc yêu c4u tiêu chun c*$ 6Zt phưr5cisionb j Z vMng aVn đnhb c*$ phư
/

thJng s+ th6 đnh' cIc phưhân t.ch đnh

>hân t.ch vi

>hân t.ch đ$

DIc đnh gi0i

t.nh

lượng

lượng

hạn tạp cht

j

•

•

j

j

•

•

j

a@p5ciƒic$tion‹@5l5ctivity

•

•

•

•

b ({ a(i6it oƒ 15t5ctionb ({S

•

•

•‹j

•

j

•

•‹j

j

j

•

•

j

j • • a]ugg51n5ss‹]o8ustn5ssb ajb :hJng c4n thực hiện th6 đnh a•b c4n thực hiện th6 đnh

j

-Ic thJng s+ th6 đnh Z đOng a%ru5n5ssb Z ch6 a>r5cisionb Z đTc hiệu' ch"n l"c

a(i6it oƒ )u$ntit$tionb Z tuy;n t.nh a(in5$rity‹r$ng5b Z vMng aVn đnhb

BEng Y„ (ự$ ch"n thJng s+ th6 đnh phưr5cisionb

>hân t.ch đnh

>hân t.ch vi

>hân t.ch đ$

DIc đnh gi0i

t.nh

lượng

lượng

hạn tạp cht

j

•

•

j

j

•

•

j

/'

Z đTc hiệu' ch"n l"c a@p5ciƒic$tion‹@5l5ctivity

j

j

j

j

b ({ a(i6it oƒ 15t5ctionb ({S

•

j

j

•

j

•

§

j

j

j

§

j

a(i6it oƒ )u$ntit$tionb Z tuy;n t.nh a(in5$rity‹r$ng5b Z vMng aVn đnhb

j j j a]ugg51n5ss‹]o8ustn5ssb ajb :hJng c4n thực hiện th6 đnh a•b c4n thực hiện th6 đnh

2.&.1. 2.&.1.1

j

Tnh B‚c hi9=schọn *ọc Snh ngh/

Tnh B‚c hi9=„ (à :hE năng phIt hiện được cht phân t.ch :hi cK 6Tt cIc tạp cht :hIc

như cIc tiền cht' cIc cht chuyWn hK$' cIc cht tư
2.&.1.&

C8ch o8c BSnh

TD(ung h)" ch=ng W 7Ic đnh t.nh đTc hiệu‹ch"n l"c c*$ phưhân t.ch cIc 62u tr=ng' lTp lại t+i thiWu \ l4n đ+i v0i teng loại nền 62u3 /2u tr=ng  phEi :hJng được cho t.n hiệu phân t.ch3 &;u 62u tr=ng cK h
6(

j >hân t.ch 62u thQ hoTc 62u tr=ng thê6 chun  hà6 lượng g4n ({S' lTp lại t+i thiWu \ l4n3 @o sInh :;t )uE v0i 62u tr=ng' phEi cho t.n hiệu cht c4n phân t.ch3 j @Q 1ng phưhân t.ch 62u :hJng cK cht phân t.ch nhưng cK cht cu trOc tưhEi cho :;t )uE â6 t.nh ađ+i v0i phư
61

!Gnh X„ DIc đnh đZ tinh :hi;t c*$ pic trong s=c : l9ng !>(-j Z tinh :hi;t c*$ p.c được 7Ic đnh 8”ng cIch so sInh phV tại cIc điW6 :hIc nh$u trên  pic s=c :3 -Ich phV 8i;n nht là ch"n tại 8$ điW6„ đLnh p.c a$p57b' và h$i điW6 về h$i 8ên sườn c*$ p.c aupslop5 và 1o‡nslop5b3 %hJng thường ch"n h$i điW6 tại Y‹ đZ rZng c*$ p.c về h$i ph.$3  &goài r$ hiện n$y đ$ s+ cIc thi;t 8 đều cK ph4n 6ề6 t.nh toIn đZ tinh :hi;t c*$ p.c' cK thW 1ự$ vào  điW6' m điW6' k điW6 h$y tt cE cIc điW6 tạo thành p.c3 -Ic thi;t 8 hiện đại cK thW t.nh toIn đZ tinh :hi;t trực ti;p thJng )u$ ph4n 6ề6 điều :hiWn3

62

3\nh &[ C8c c8ch o8c BSnh B tinh hV c*$ tạp cht và cht phân t.ch tư
2.&.1.

Tnh B‚c hi9=schọn *ọc B%i vzi "h(ng "h8" ch=Vn

+i v0i cIc phư
63

5.2.2.

7h4ảng t=>?n tnh v! B(ung ch=Vn

#hoEng tuy;n t.nh c*$ 6Zt phư
3\nh [ 7h4ảng t=>?n tnh ]*in`/D D/ng`^ v!
2.&.&.1

C8ch o8c BSnh ?n tnh

+i v0i h4u h;t cIc phư
64

cht l hK$3 %rong :hi cIc : thuật sQ 1ng :hIc nh$u Enh hưng l0n đ;n đZ 1ài ng=n c*$ :hoEng tuy;n t.nh3 N. 1' : thuật !>(- n;u sQ 1ng 15t5ctor ~NjNis hoTc  cK thW cho :hoEng tuy;n t.nh đ;n X[\ thậ6 ch. đ;n X[k' trong :hi n;u sQ 1ng 15t5ctor hunh )u$ng h$y chL s+ :hOc 7ạ thG chL cho :hoEng tuy;n t.nh :hoEng X[ RX[m3

2.&.&.&

}#> Jựng B(ung ch=Vn

@$u :hi 7Ic đnh :hoEng tuy;n t.nh c4n 7ây 1ựng đường chun và 7Ic đnh hệ s+ h,i )uy tư
∑ a i − X ba ;i − Q b Y Y ∑ a i − X b a ;i − Q b

và hệ s+ tư?n tnh. (ung ch=Vn tDên mq= tD;ng >hân t.ch cIc 62u tr=ng thê6 chun v0i n,ng đZ :hIc nh$u a.t nht \ n,ng đZb' trong :hoEng tuy;n t.nh ư0c lượng  trên' 6‘i n,ng đZ là6  l4n3 N– đường cong ph thuZc giM$ t.n hiệu đo atrc tung yb ph thuZc vào n,ng đZ atrc hoành 7b3 %.nh cIc hệ s+ h,i )uy a$' 8 trong  phư
6/

nhiều trường hợp :hK tG6 được 62u tr=ng phC hợp và :hJng được cK cht phân t.ch3 o đK' cK thW sQ 1ng phưhân t.ch 62u thực cK cho thê6 cIc n,ng đZ chun :hIc nh$u tư
3\nh 2[ (ung ch=Vn tDên n:n mq= thực #hi sQ 1ng đường chun trên nền 62u thực cK thW loại tre được cIc Enh hưng c*$ nền 62u đ;n :;t )uE phân t.ch3 @$u :hi lập được phư
66

3\nh F[  J B(ung ch=Vn 6 Jng chHt ni ch=Vn #hi phân t.ch 62u' nZi chun c“ng phEi được thê6 vào at+t nht là te đ4u' s$u :hi cân' đongb đW s$o cho tạo được n,ng đZ cu+i cCng 8”ng n,ng đZ nZi chun trong cIc 1ung 1ch chun3 N0i cIch ti;n hành như th; này cK thW hạn ch; được h4u h;t cIc Enh hưng trong )uI trGnh phân t.ch a8$o g,6 te cân 62u' chun 8 62u đ;n phân t.ch trên thi;t 8b đ;n :;t )uE phân t.ch3 +i v0i cIc : thuật phân t.ch hiện đại như :h+i phV' đTc 8iệt là s=c : l9ng :h+i phV' việc sQ 1ng nZi chun là 6Zt yêu c4u tiên )uy;t' n;u :hJng 6u+n nKi là 8=t 8uZc3 %hJng thường trong s=c : l9ng :h+i phV' cIc cht nZi chun được ưu tiên lự$ ch"n là cIc cht đ,ng v' thJng thường như Y! ab' X-' Xm&333 N. 1' :hi phân t.ch chlor$6ph5nicol thG ngoài cht ngoại chun là chlor$6ph5nicol' sQ 1ng thê6 cht nZi chun là chlor$6ph5nicol1m cl5n8ut5rol thG sQ 1ng cl5n8ut5rolj1†' 65l$6in thG sQ 1ng 65l$6injX-Xm&333 -Ic cht đ,ng v này cK ưu điW6 nVi 8ật là t.nh cht hK$ l g4n như tư Jựng B(ung ch=Vn j -4n đE6 8Eo n,ng đZ chun ch.nh 7Ic„ ường chun là y;u t+ s+ng còn' )uy;t đnh sự đOng đ=n c*$ :;t )uE phân t.ch' 1o đK n;u trong )uI trGnh 7ây 1ựng đường chun 6=c nhMng s$i

6&

s+ l0n s– 12n đ;n sự 6t ch.nh 7Ic c*$ :;t )uE3 iều đ4u tiên đW :iW6 soIt được sự ch.nh 7Ic c*$ cIc n,ng đZ chun :hi 7ây 1ựng đường chun là c4n đE6 8Eo đZ ch.nh 7Ic c*$ cht chun acht chun 6u$ te nhà sEn 7utb về hà6 lượng' đZ tinh :hi;t3 %h5o yêu c4u c*$ q@{ Xk[Ym' cIc cht chun :hi sQ 1ng c4n cK chứng nhận c*$ nhà sEn 7ut và v2n còn hạn sQ 1ng3 %rong 6Zt s+ trường hợp' cK thW 8+ tr. cIc th. nghiệ6 đW đInh giI cht lượng cIc cht chun trư0c :hi đư$ vào sQ 1ng3 j %.n hiệu cIc l4n đo c*$ 6‘i n,ng đZ phEi cK đZ lTp lại đạt yêu c4u„ #hi th6 đnh  phư
['†† © ]Y © X

j Z chệch cIc điW6 n,ng đZ 1Cng 7ây 1ựng đường chun3 @$u :hi lập đường chun 7ong c4n :iW6 tr$ 8”ng phư
%rong đK„

∆

i

t −      

X[[

 „ Z chệch c*$ teng điW6 chun 1Cng 7ây 1ựng đường chun

-t „ &,ng đZ t.nh ngược th5o đường chun c*$ cIc điW6 chun -c „ &,ng đZ c*$ cIc điW6 chun %h5o )uy đnh c*$ nhiều tV chức c*$ /' -$n$1$' châu ªu' giI tr

∆

:hJng được vượt )uI € Xm cho tt cE cIc n,ng đZ' riêng  n,ng đZ ({S cK thW chp nhận gi0i hạn € Y[3

6

2.&..

Gizi h5n "h8t hi9n ]LZ'^

?i0i hạn phIt hiện là n,ng đZ 6à tại đK giI tr 7Ic đnh được l0n h
2.&..1. C8ch o8c BSnh LZ' cO/ "h(ng "h8" BSnh tnh -4n 7Ic đnh được n,ng đZ nào 6à tại đK s– 7Ic đnh ch=c ch=n sự cK 6Tt c*$ cht phân t.ch3 >hân t.ch cIc 62u tr=ng thê6 chun  cIc n,ng đZ nh9 :hIc nh$u' 6‘i n,ng đZ phân t.ch lTp lại X[ l4n3 DIc đnh t— lệ ph4n tră6 s+ l4n phIt hiện a1ư
LZ' cO/ "h(ng "h8" BSnh *()ng -K nhiều cIch 7Ic đnh ({ :hIc nh$u tCy thuZc vào phưhân t.ch 62u X[ l4n song song' t.nh đZ lệch chun3 Z lệch chun này phEi :hIc [3 %.nh ({„

({ ˜ SA[

=

 [

• @[

∑a

N0i %rong đK„

 [

− P[ b Y n −X

 P[i

 n,ng đZ trung 8Gnh 62u tr=ng

SA đZ lệch chun c*$ 62u tr=ng C8ch &3 (à6 trên 62u thQ„ (à6 X[ l4n song song3 &ên ch"n 62u thQ cK n,ng đZ thp av. 1' trong :hoEng m đ;n k l4n ({ ư0c lượngb3 %.nh ({„ %.nh giI tr trung 8Gnh

 P

' và đZ lệch chun @ ({ ˜  7 @

6'

SA[

Inh giI ({ đF t.nh được„ t.nh ] ˜

 P

=

∑a

 P[i n

− PbY

−X

‹ ({

•

 &;u   ]  X[ thG n,ng đZ 1ung 1ch thQ là phC hợp và ({ t.nh được là đIng tin cậy   « &;u ]   thG phEi 1Cng 1ung 1ch thQ đậ6 đTc h
•

1ung 1ch thQ đF 1Cng và là6 lại th. nghiệ6 và t.nh lại ]   &;u ] Œ X[ thG phEi 1Cng 1ung 1ch thQ loFng h
•

là6 lại th. nghiệ6 và t.nh lại ]  'ự/ tDên t† *9 tn hi9= tDên nhi‡= ]psN^ -Ich này chL Ip 1ng đ+i v0i cIc )uy trGnh phân t.ch sQ 1ng cIc cJng c cK nhiAu đường nền3 %hJng thường cIch t.nh này Ip 1ng phV 8i;n cho cIc phưhân t.ch 62u a62u thực' 62u thê6 chun hoTc 62u chunb  n,ng đZ thp còn cK thW 7ut hiện t.n hiệu c*$ cht phân t.ch3 @+ l4n phân t.ch lTp lại  l4n3 DIc đnh t— lệ t.n hiệu chi$ cho nhiAu a@‹& ˜ @ign$l to nois5 r$tiob' trong đK

@ là chiều c$o t.n hiệu c*$ cht phân t.ch'  & là nhiAu đường nền

 &hiAu đường nền được t.nh về h$i ph.$ c*$ đường nền và t+t nht là t.nh nhiAu lân cận h$i 8ên c*$ p.c' 8ề rZng 6‘i 8ên t+i thiWu gp X[ l4n chiều rZng c*$ p.c tại nQ$ chiều c$o3 ({ được chp nhận tại n,ng đZ 6à tại đK t.n hiệu l0n gp Yj l4n nhiAu đường nền' thJng thường thường ly @‹& ˜

3\nh [ DIc đnh ({ 8”ng cIch t.nh @‹&

&(

'ự/ tDên B(ung ch=Vn ]th/m
%rong đK„

=

i3i × SA a

@„ Z lệch chun c*$ t.n hiệu $„ Z 1+c c*$ đường chun

?iI tr $ cK thW 1A 1àng t.nh được te đường chun' giI tr @ cK thW được t.nh th5o nhiều cIch :hIc nh$u' 8$o g,6„ j ự$ trên đZ lệch chun c*$ 62u tr=ng„ >hân t.ch 62u tr=ng lTp lại X[ l4n và t.nh @ tư
2.&.0.

Gizi h5n BSnh *()ng ]LZQ^

?i0i hạn đnh lượng là n,ng đZ t+i thiWu c*$ 6Zt cht cK trong 62u thQ 6à t$ cK thW đnh lượng 8”ng phư
&1

!Gnh3 6+i )u$n hệ giM$ ({' ({S và :hoEng tuy;n t.nh *+2+ -c& x-c đ.n& Niệc 8+ tr. th. nghiệ6 đW 7Ic đnh ({S thường :;t hợp v0i t.nh ({3 -K nhiều cIch :hIc nh$u đW t.nh ({S như s$u„ 'ự/ tDên B *9ch ch=Vn[ -K h$i trường hợp như trong ph4n t.nh ({ là thực hiện trên 62u tr=ng và thực hiện trên 62u thQ3 -Ic cJng thức t.nh toIn như s$u„ %.nh trên 62u tr=ng„

 /OA = [ + X[SA[  /OA

%.nh trên 62u thQ„

= X[SA[

'ự/ tDên t† *9 tn hi9= tDên nhi‡=[ -Ich này chL Ip 1ng đ+i v0i cIc )uy trGnh phân t.ch sQ 1ng cIc cJng c cK nhiAu đường nền3 -Ich t.nh toIn hoàn toàn tư
=

X[ SA

&2

a

(ưu ' ngoài việc t.nh toIn như trên c4n )u$n tâ6 đ;n đZ lTp lại tại ({S' tCy th5o 6‘i  phư
2.&.2.

 chnh o8c ]B BRng v! B chm^

!iện n$y cK nhiều cIch hiWu :hIc nh$u về thuật ngM đZ ch.nh 7Ic3 %rư0c đây và đ;n 8ây giờ nhiều tài liệu cK nKi về đZ đOng và đZ ch.nh 7Ic như là h$i :hIi niệ6 :hIc nh$u3 %rong tài liệu này chOng tJi sQ 1ng h$i thuật ngM đZ đOng và đZ ch6 đW 1iAn tE đZ ch.nh 7Ic c*$ 6Zt  phư
2.&.2.1.  chm %rong nhiều trường hợp cIc php thQ nghiệ6 trên nhMng đ+i tượng và v0i nhMng điều :iện :hIc nh$u thường :hJng cho :;t )uE gi+ng nh$u3 iều này 1o cIc s$i s+ ng2u nhiên c*$ 6‘i )uy trGnh gây r$' t$ :hJng thW :iW6 soIt được hoàn toàn tt cE cIc y;u t+ Enh hưng đ;n :;t )uE thQ nghiệ63 o đK' đW :iW6 soIt được cIc s$i s+ này' phEi 1Cng đ;n :hIi niệ6 đZ ch63 Z ch6 chL ph thuZc vào s$i s+ ng2u nhiên và :hJng liên )u$n đ;n giI tr thực3 Z ch6 là 6Zt :hIi niệ6 đnh t.nh và được 8iWu th đnh lượng 8”ng đZ lệch chun h$y hệ s+ 8i;n thiên3 Z ch6 càng thp thG đZ lệch chun h$y hệ s+ 8i;n thiên càng l0n3

&3

Z ch6 cK thW được phân r$ thành 8$ trường hợp s$u„ j Z lTp lại ar5p5$t$8ilityb j Z ch6 trung gi$n aint5r651i$t5 pr5cisionb j Z tIi lập ar5pro1uci8ilityb -c& x-c đ.n& C8ch 1. % tD th nghi9m %i;n hành là6 th. nghiệ6 lTp lại X[ l4n a.t nht \ l4nb trên cCng 6Zt 62u a6‘i l4n 8=t đ4u te cân h$y đong 62ub3 /2u phân t.ch cK thW là 62u chun' hoTc 62u tr=ng cK thê6 chun' t+t nht là là6 trên 62u thQ h$y 62u thQ thê6 chun3 %eng phòng thQ nghiệ6' cK thW 8+ tr. th. nghiệ6 đW t.nh đZ lTp lại hoTc đZ ch6 trung gi$n3 %rong 6Zt s+ trường hợp th$6 gi$ so sInh v0i cIc phòng thQ nghiệ6 :hIc av. 1 trong chư
=

 RSA •

∑a

− PbY n −X  Pi

=  • =

SA  P

× X[[

%rong đK„ @„ đZ lệch chun  &„ s+ l4n th. nghiệ6  Pi

„ giI tr t.nh được c*$ l4n thQ nghiệ6 thứ wqx  P

„ ?iI tr trung 8Gnh c*$ cIc l4n thQ nghiệ6

]@„ Z lệch chun tư
&4

ự$ trên :;t )uE phân t.ch là6 trên 62u thực trong nhiều tu4n' .t nht là X[ 62u' cK thW là cIc nền 62u :hIc nh$u' n,ng đZ :hIc nh$u nhưng phEi cK :;t )uE là6 lTp Y l4n 3 %rường hợp cIc 62u cK n,ng đZ' hà6 lượng g4n như nh$u3 %.nh đZ lệch giM$ h$i :;t )uE lTp c*$ 6‘i 62u 1i r,i t.nh đZ lệch trung 8Gnh 1t8' s$u đK t.nh đZ lệch chun s„  Ai

 Atb

=

d i  Pi

=∑

 Ai

n

 RSA •

=

 Atb

X3XX

×X[[

/i c& đ-n& gi+i chi;u giI tr t.nh được v0i giI tr 6ong 6u+n h$y giI tr yêu c4u hoTc so v0i ]@ lTp lại cho trong 8Eng k a]@ t.nh được :hJng được l0n h
!à6 lượng  X[[ X[ X [3X [3[X [3[[X [3[[[X [3[[[[X [3[[[[[X [3[[[[[[X

%— lệ cht X X[jX X[jY X[j X[j X[jm X[j\ X[jk X[j X[j†


]@ ab X3 X3 Y3k 3k m3 k3 XX Xm YX [

%rong nZi 8Z 6‘i phòng thQ nghiệ6 ngoài việc t.nh toIn đZ lTp lại' c4n phEi 8+ tr. th. nghiệ6 đW t.nh được đZ ch6 trung gi$n a6Zt s+ tIc giE g"i là đZ tIi lập nZi 8Z phòng thQ nghiệ6b th5o 6Zt trong cIc cIch s$u đây„ j @Q 1ng cIc nhân viên thQ nghiệ6 :hIc nh$u j @Q 1ng cIc thi;t 8 v0i 6Zt s+ đTc t.nh :hIc nh$u' v. 1 cIc hệ th+ng !>(- :hIc nh$u c*$ cIc hFng :hIc nh$u' hoTc c*$ cCng 6Zt hFng nhưng v0i cIc 6o15l :hIc nh$u j @Q 1ng cIc 1ung 6Ji hK$ cht' thu+c thQ cK cht lượng :hIc nh$u

&/

j #hIc nh$u về nhiệt đZ và đZ 6 c*$ phòng thQ nghiệ6 j #hIc nh$u cIc điều :iện c thW c*$ thi;t 8' v. 1 thành ph4n 1ung 6Ji ph$ đZng' t+c đZ 1òng' p! c*$ ph$ đZng333 Niệc th$6 gi$ thQ nghiệ6 thành thạo' so sInh liên phòng thQ nghiệ6 là điều :iện rt )u$n tr"ng trong đInh giI phư
2.&.2.&.  BRng ]tD=`n`66^ Z đOng c*$ phư
∆= %rong đK„

 X tb

− µ 

 µ 

× X[[

¢ „ Z chệch a8i$sb'  Dt8„ ?iI tr trung 8Gnh c*$ :;t )uE thQ nghiệ6 Š„ ?iI tr thực hoTc giI tr được chp nhận là đOng

-c& x-c đ.n& độ đ3ng  /u+n 7Ic đnh đZ đOng c4n phEi tG6 được giI tr đOng' cK nhiều cIch :hIc nh$u đW 7Ic đnh đZ đOng' 8$o g,6 việc so sInh :;t )uE thực nghiệ6 v0i :;t )uE thực hiện 8i 6Zt phưhân t.ch 62u chun hoTc 62u thQ' thực hiện X[ l4n 8”ng phưhư
&6

Inh giI đZ tư
 T tn

%rong đK„ Y

S X

'

S Y Y

 T tn

=

S X

S Y

Y

>X

„ ?iI tr  thực nghiệ6 Y

„ -Ic phư
S X

Œ

S Y Y

 &;u„ tn © c aα' : X' : Yb„ !$i phư
 4o s-n& &ai gi- tr. trng b:n& (c&7n t  4t;ent" -hun t được 1Cng đW so sInh 756 cK sự :hIc nh$u giM$ giI tr thực nghiệ6 và giI tr

thực h$y :hJng phư
&&

Sc

Y

=

a nX − Xb SXY + a nY − XbS Y Y   nX

+ nY − Y

 X − Y

t tn =

S c

Y

a

X nX

+

X nY

b

# = nX + nY − Y

%rong đK„

ttn„ ?iI tr t thực nghiệ6 tcaα' :b„ ?iI tr t tr$ 8Eng 6ức  ngh’$ α' 8ậc tự 1o : a756 ph lc Xb nX' nY „ @+ l4n th. nghiệ6 l4n lượt c*$ phưhư
'

 Y

 „ ?iI tr trung 8Gnh l4n lượt c*$ phư
 phư
 PX

=

− PY

Y

a

SX

nX

+

S Y

Y

nY

b

     a SXY + S Y Y b    nX nY #  =   Y Y Y Y   SX   S Y     n ÷  n÷    X  + Y     nX + X nY + X  C8ch &„ p Jng vt *i9= ch=Vn ]a`f`D`nc` m/t`Di/*^

&

Nật liệu chun acòn g"i là 62u chunb là 62u phân t.ch cK hà6 lượng cht phân t.ch đF được 7Ic đnh trư0c và là đOng3 -K nhiều cp vật liệu chun :hIc nh$u' trong đK c$o nht là -]/ ac5rtiƒi51 r5ƒ5r5nc5 6$t5ri$l R vật liệu chun được chứng nhậnb được cung cp 8i cIc tV chức cK uy t.n trên th; gi0i3 -Ic 62u -]/ luJn cK :;t )uE :£6 th5o :hoEng 1$o đZng' 1o đK :hi phân t.ch 62u -]/ cK thW đInh giI được đZ đOng 1ự$ vào :hoEng 1$o đZng cho php av. 1„ /2u tht' chL tiêu cl5n8ut5rol là X ng‹g € ['[m ng‹g n;u :;t )uE phân t.ch được trong :hoEng te ['†mjX'[m thG đạtb3  &;u :hJng cK cIc 62u -]/ cK thW sQ 1ng cIc 62u :iW6 tr$ aS-Su$lity -ontrolb đF 8i;t n,ng đZ3 >hòng thQ nghiệ6 cK thW tự chun 8 cIc loại 62u này' hoTc sQ 1ng cIc 62u thực cK hà6 lượng đF 8i;t hoTc sQ 1ng cIc 62u lưu te chư
%rong đK„

  − µ 

 µ 

× X[[

¢ „ Z chệch a8i$sb'   P

„ ?iI tr trung 8Gnh c*$ :;t )uE thQ nghiệ6

Š„ ?iI tr thực hoTc giI tr được chp nhận là đOng ~@ )uy đnh đZ chệch c*$ cIc phưhân t.ch 62u chun lTp lại X[ l4n at+i thiWu \ l4nb' t.nh giI tr trung 8Gnh và đZ lệch chun' te đK t.nh giI tr ttn th5o cJng thức s$u đây và so sInh v0i tc apb „ t tn =

 µ  −   S Y n

%rong đK„

ttn„ ?iI tr t thực nghiệ6 tcaα' :b„ ?iI tr t tr$ 8Eng v0i 6ức  ngh’$ ['[m a756 ph lc Xb và  8ậc tự 1o : ˜ n j X3 ¥„ ?iI tr thực hoTc giI tr được chp nhận ath$6 chi;ub

&'

7 „ ?iI tr trung 8Gnh c*$ phưhư
"+c −  "  c

×X[[

j +i v0i 62u tr=ng„  R • =

%rong đK„

 tt   c

× X[[

]„ Z thu h,i'  -6•c„ &,ng đZ cht phân t.ch trong 62u thê6 chun -6„ &,ng đZ cht phân t.ch trong 62u thQ -c„ &,ng đZ chun thê6 al thuy;tb -tt„ &,ng đZ cht phân t.ch trong 62u tr=ng thê6 chun

@$u đK t.nh đZ thu h,i chung là trung 8Gnh c*$ đZ thu h,i cIc l4n là6 lTp lại3 %hê6 cht chun  8$ 6ức n,ng đZ là 6ức thp' trung 8Gnh và c$o trong :hoEng n,ng đZ là6 việc3 %h5o )uy đnh c*$ hZi đ,ng châu ªu đ+i v0i cIc chL tiêu $n toàn acIc chL tiêu thuZc nhK6 đZc' cK )uy

(

đnh gi0i hạn cho php' v. 1 t,n 1ư hor6on' :hIng sinh' hK$ cht 8Eo vệ thực vật333b thê6 chun vào 62u tr=ng  8$ 6ức n,ng đZ tại ['m l4n' X l4n và Y l4n gi0i hạn cho php a/](b3 !Zi đ,ng châu ªu c“ng )uy đnh đ+i v0i cIc 62u phân t.ch hàng ngày aroutin5b cIc chL tiêu thuZc cCng nhK6 av. 1„ hK$ cht 8Eo vệ thực vật nhK6 clo hMu c
!à6 lượng  X[[ › X[ ›X › [3X [3[X [3[[X [3[[[X [3[[[[X [3[[[[[X [3[[[[[[X

%— lệ cht X X[jX X[jY X[j X[j X[jm X[j\ X[jk X[j X[j†


Z thu h,i ab †jX[Y †jX[Y †kjX[ †mjX[m †[jX[k [jXX[ [jXX[ [jXX[ \[jXYm [jXY[

BEng„ Suy đnh về đZ thu h,i c*$ hZi đ,ng châu ªu %% X Y 

!à6 lượng cht a¥g‹:gb ©X ŒX đ;n X[ X[

2.&.F.


Z thu h,i _` m[jXY[ k[jXX[ [jXX[

 ˆn BSnh ]h/> B v|ngsB ch;c ch;n^ cO/ "h(ng "h8"

Z Vn đnh c*$ phư
1

j Z vMng„ (à 6ức đZ lTp lại cIc :;t )uE phân t.ch :hi cK sự th$y đVi nh9 6Zt s+ thJng s+ c*$ phư
T3WC NG3IXM

2

TYI LIXU T3AM 73ẢZ 1. (( P. H. H. Cf ~ -?tE N:. 2003, Tập 3 4314/&. 2. TJ?@: P. •. -.€ C9:R<@ P.€ P<@VD:<<@ U.€ S:E<@V T.€ S:@E?R= T.€  T:9@<9?@ ‚. C. L.€ :>:D? •.€ K:?: K. CJ:D:ED?:E?<@ <ƒ M:;<@:9 S.€ ‚R? H.€ T=: .€ K:ED:=9 S. A@E?HI-1 D: T. 8. K.€ N?@<?: K.€ :R: +.€ ?:V:>: K.€ :ER: H.€  <J?=:>: . ?:9 ƒ<<RE‰R. ŠŠŠI-.1% SEDED <ƒ @> D@9J:<@R :@ D@9M:;:@<@R >?EJ TN8 * :@ :?@<E?:R N ?@J?O?E
3

1/. SJ?@< K. K. .€ K?@: . . T.€ 8@:=:J>EE?=9 P. P. #.€ •ED:=9 -.€ BD@ L.T. $1Œ•S 2ŒS• 6Œ•S%$26 +?JD<4EJ<J@9%X3ŒEJ92Œ$3ŒŒEJ9OE2ŒŒ@9%6ŒJ@9 9:J>EE?=9 P.€ S:@E?R= T. 89:;<@
2(. IOD:J? B. „. I. B.€ AO S.A.€ NED:=9 S.€ SOJ:J?D:R:=9 S.€ PD?:EE:@:;<@V „.€ P:@J:@V T. HI-1 D:E K. CEetectors . L?@R AVD@E $‚ULA%o 2003. 2&. Rƒ N. A. . A.  S‹:@2€ KJ:9? N@ B<R@ODV?: D