ÖZET
Deneyin amacı; herhangi bir maddenin ısıl değerinin kalorimetre cihazı kullanılarak ölçülmesi ve alt ısıl değerinin hesaplanmasıdır. hesaplanmasıdır. Deneyde maddenin alt ısıl değerlerini hesaplanması için kalorimetre cihazı kullanıldı. Yakılacak maddenin hassas hassas tartımı yapıldı ve not edildi. Kalorimetre bombası içindeki y akma teli üzerine pamuk iplik bağlandı . ve bu ip krozenin içine numune ile temas edecek Ģekilde yerleĢtirildi. Daha sonra kalorimetre bombası kalorimetre içine yerleĢtirilerek süreç baĢlatıldı. Kalorimetrik yöntemle maddelerin ısıl değerlerinin belirlenmesi için uygun koĢullarda gerekli iĢlemler yapıldı. Tam yanma iĢlemi bittikten sonra gecen süre okundu ve not edildi. Bu Ģekilde deney sonlandırıldı.
ii
1. TEORĠK BĠLGĠ 1.1 Kalorimetre Kalorimetre, bir nicelik olarak ısıyı ölçen aygıttır. Kalorimetri ise "ısı ölçüm bilimi" "ısı ölçümü" için kullanılır. Kalorimetre kimyasal reaksiyonların ve fiziksel
ve değiĢimlerin ısılarını ve ısı kapasitesini ölçmeye yarayan bir alettir. Kalorimetri karıĢtırma, sulandırma, çözünme, kristalizasyon ve adsorpsiyon gibi çeĢitli iĢlemlerin veya kimyasal reaksiyonların entalpi değiĢimlerini ölçmeyi kapsar. Buna ek olarak ısı kapasitesinin belirlenmesi içinde kullanılan bir bir yöntemdir. Basit bir kalorimetre bir bi r yanma odasının üstünde asılı su dolu metal bir kaba bağlı bir termometreden t ermometreden oluĢur.
A ve B maddeleri arasındaki reaksiyonda bir mol A maddesinin entalpi değiĢimini bulmak için maddeler kalorimetreye konur ve reaksiyonun baĢlangıç ve bitiĢ sıcaklıkları (reaksiyon baĢlamadan önce ve bittikten sonraki) kaydedilir. Sıcaklık değiĢimi, maddelerin kütlesi ve özgül ısıları ile çarpılırsa dıĢarı verilen ya da reaksiyon boyunca absorbe edilen enerji değeri ortaya çıkar. Elde edilen bu enerji değeri reaksiyona giren A mol sayısı ile bölünerek reaksiyonun entalpi değiĢimi bulunur. Bu yöntem kalorimetri teorisini açıklamak için akadamik öğretide öncelikli olarak kullanılır. Bu yöntem kullanılırken kaptan olan ısı kaybı, termometrenin ve kabın kendi ısı kapasiteleri ihmal edilir. 1.2 Adyabatik Kalorimetreler Kalorimetreler
Kalorimetre adyabatik bir ortamda çalıĢtırılırsa test edilen malzeme numunesi tarafından üretilen herhangi bir ısı enerjisi reaksiyonu hızlandırıp sıcaklığın artmasına neden olur. Adyabatik kalorimetreler tamamen adyabatik değildir. Çünkü numuneden çevresine doğru bir ısı alıĢ veriĢi olacaktır. Phi olarak bilinen matematiksel bir düzeltme faktörü bu ısı kayıplarını hesaba katmak için kullanılabilir. Phi düzeltme faktörü: Ö ℎü ü ö ö ğ ü
ɸ =
1.3 Reaksiyon Kalorimetreleri
Kapalı ve yalıtılmıĢ bir kap içinde baĢlatılmıĢ bir kimyasal reaksiyon kalorimetresidir. Ölçülen reaksiyon ısısı ve toplam ısı, ısı akıĢının zamana karĢı integrasyonu ile elde edilir. Endüstrideki ısısyı ölçmek için uygulanan standartlardan bir tanesi endüstriyel pr oseslerin sabit sıcaklıkta çalıĢtırılmak üzere tasarlanmıĢ olmasıdır. olmasıdır. Reaksiyon kalorimetresi ayrıca reaksiyon kinetiklerini izlemek ve kimyasal proses mühendisliği için maksimum sıcaklık salınım oranlarını belirlemek için de kullanılabilir. Reaksiyon k alorimetresi alorimetresi ile ısı ölçmek için dört ana yöntem vardır: 1
1.3.1 Isı AkıĢ Kalorimetresi
Isıtma/soğutma ceketi, ya proses sıcaklığını ya da ceket sıcaklığını kontrol eder. Isı, proses akıĢkanı ve ısı transfer akıĢkanı arasındaki sıcaklık farkı izlenerek ölçülür. Buna ek olarak özgül ısı ve ısı transfer katsayasının doğru değeri belirlenmelidir. Geri akıĢtaki reaksiyonların ısılarını belirlemek için bu tip kalorimetreler kullanılır. Buna rağmen bu k alorimetrelerin alorimetrelerin doğruluğu o kadar da iyi değildir.
1.3.2 Isı Denge Kalorimetresi Soğutma/ısıtma ceketi prosesin sıcaklığını kontrol eder. Isıl değerler, ısı transfer akıĢkanı ile elde edilen ya da kaybolan ısının izlenmesi ile ölçülür.
1.3.3 Güç Kompanzas yonu Güç kompanzasyonu sabit sıcaklığı korumak için kap içine yerleĢtirilmiĢ bir ısıtıcıyı kullanır. Isıtıcı için sağlanan elektrik enerjisi reaksiyonlar enerji gerektirdiğinden ve kalorimetre sinyalinin sadece bu elektrik gücünden elde edildiğinden değiĢ ebilmektedir. 1.3.4 Sabit Akı
Kabın çeperleri boyunca sabit ısı akıĢını korumak için özelleĢtirilmiĢ control mekanizmalarını ve ısı denge kalorimetrelerinin kullanılmasıyla elde edilir. 1.4 Sabit basınç kalorimetresi
Ġç içe geçmiĢ iki stiren köpüğünden yapılmıĢ kahve bardağından oluĢan, yanma olmayan reaksiyonların ısı değiĢimlerini tayin etmek için kullanılan basit bir cihazdır. Çözelti ve seyrelme ısıları ,asit - baz baz nötralleĢmeleri (Yanma olayı gerçekleĢmey gerçekleĢmeyen en reaksiyon reaksiyonlar) lar) gibi çeĢitli reaksiyonların ısı etkilerini ölçmektedir.Prosesin ısı değiĢimi basit sabit olduğu için entalpi değiĢimine eĢittir. Tamamen izole bir sistemde reaksiyon ısısının çözelti tarafından absorblandığı kabul edilir. Çözeltinin ısı değiĢimi kadar kalorimetrenin de ısı kapasitesini de bilmek gerekir. 1.5 Buz kalorimetresi
kilogram buzu eritmek için gerekli ısı miktarıdır. Birime dayanan En basit ısı ölçü birimi, bir kilogram ölçme Ģeklinde, bir buz kütlesi alınır. Ġçinde bir oyuk açılır. Mesela belirli bir sıcaklıktaki bir cismin 0 °C dereceye inmek için vereceği ısıyı ölçmek için, o cisim bu oyuğa konulur ve üstü bir buz tabakasıyla kapatılır. Konulan cismin sıcaklığı 0 °C dereceye bir müddet sonra iner. Sonra meydana gelen su alınarak tartılır. Cismin sıfır dereceye inmek için vereceği ısı su haline geçen buzun erimesi için gerekli olan ısıya eĢit olacağından, kilogram cinsinden ölçülen su ağırlığı ısı miktarını verir. Daha sonra Joseph Black tarafından kullanılan bu alet, Pierre Laplace tarafından geliĢtirilmiĢtir. Robert W. E. Bunsen ise , bu aleti iki hazneli yaparak daha da pratik hale getirmiĢtir. Ġç
hazne ısısı ölçülecek cisim için olup, dıĢta bulunan ve iç hazneyi çeviren haznede buz ve su karıĢımı bulunur. DıĢ hazneye bir kapiller boru bağlanmıĢtır. Ayrıca aleti, dıĢ tesirlerden korumak için bütün dıĢ hazne buz parçacıklarıyla sarılmıĢtır. ÇalıĢma durumunda dıĢ haznedeki buz ve su karıĢımı tamamen dengede olup, ne erime ve ne de donma mevcuttur. Isısı ölçülecek cisim, iç hazneye konulduğunda buz -su karıĢımındaki buzlar erimeye baĢlar. Eriyen buz miktarı bu haznede meydana gelen hacim değiĢikliğinden ve bu ise eklenmiĢ 2
bulunan tüpteki seviye değiĢikliğinden anlaĢılır. Bu değerden, cismin sahip olduğu ısıya geçmek mümkündür. 1.6 Buhar Kalorimetresi Kalorimetresi
Bir kilogram buharın yoğunlaĢıp aynı sıcaklıkta su haline dönüĢürken verdiği ısı da, Joly'in çalıĢmalarıyla baĢka bir ısı birimi olarak tarif edilir. Bugünkü durumuna fizikçi John Joly'in gelmiĢtir. Hassas bir terazinin bir kefesine sahib olduğu sıcaklığı ölçülecek cisim konur. Cismin sıcaklığı kendisini saran buharın sıcaklığına çıkarken, buharın bir kısmı cisim üzerinde yoğunlaĢır. Daha sonra cisim tartılarak yoğunlaĢmıĢ olan buharın ağırlığı bulunur. Bu kadar buharın yoğunlaĢması için gerekli olan ısı miktarı, cismin bulunduğu sıcaklıktan, buharın sıcaklığına sıcaklığına gelmesi için gerekli gerekli olan ısı miktarına eĢit eĢit olacaktır. 1.7 Kalorimetre Bombası
Kalorimetre bombası, bir reaksiyondaki yanma ısısını ölçmek için kullanılan bir kalorimetre cinsidir. Kalorimetre bombaları reaksiyon sonucu oluĢan basınca ve güce karĢı koymak zorundadır. Yakıtı tutuĢturmak için elektrik enerjisi kullanılır, yakıt yanmasıyla birlikte etrafındaki havayı ısıtır. Isınan hava genleĢerek kalorimetrenin hava çıkıĢındaki tüpe doğru gider. Hava bakır tüpten geçerken aynı zamanda tüpün dıĢındaki suyu da ısıtır. Suyun sıcaklığındaki artıĢ miktarı yakıtımızın kalorisini hesaplamamıza yardımcı olur. Yeni kalorimetre tasarımlarında bomba tek bütün olarak elektrikle tutuĢturulmadan
önce belirli bir miktar yakıt ve yüksek basınçlı oksijen(genelde 20 atm) ve belirli miktardaki su ile çevrelenir. Bomba – yakıt ve oksijen – kapalı bir sistem oluĢturur ve reaksiyon esnasında hava çıkıĢı olmaz. Yanma sırasında oluĢan enerjiyle çelik bombanın, bileĢenlerin ve suyun sıcaklığı yükselir. Ve böylece suyun sıcaklığındaki değiĢim doğru Ģekilde ölçülür. Bu sıcaklık artıĢı bir bomba faktörüyle (metal bombanın parçalarının ısı kapasitesine bağlı olan) beraber yanan yakıtın verdiği enerjiyi ölçmede kullanılır. Sıcaklık değiĢimi hesaplandıkta hesaplandıktann sonra bomba içindeki yüksek basınç dıĢarı verilir. Temel olarak, bu düzenek basit kalorimetrelerden daha iyidir, çünkü hesaplanmayan ısı kaybına çok fazla izin vermez.
ġekil 1. Kalorimetre Bombası
3
1.8 Isı ve Sıcaklık 1.8.1 Isı nedir? Isı ve sıcaklık ve sıcaklık kavramı kavramı birbirlerine çok yakın kavramlardır. Çoğu insan bu kavramları karıĢtırabilmektedir. Isı; Sıcaklıkları farklı iki madde'nin bütün moleküllerinin sahip olduğu potansiyel enerjileri ile kinetik enerjilerinin toplamına, madde arasında alınıp verilen enerjiye ısı denilmektedir. Isı bir enerjidir
1.8.2 Isı birimleri nelerdir? Isı, bir enerji olduğu için birimi joule ( j )’dur. Bir baĢka ısı birimi ise kalori (cal)’dir. 1.8.3 Isı nasıl ölçülmektedir?
Bir maddenin sahip olduğu ısı direkt olarak herhangi bir aletle ölçülemez. Sadece maddelerin birbirine aktardığı ısı ölçülebilir. Bazı matematiksel ifadeler kullanılarak hesaplanabilir. Isı calorimetre kabı ile ölçülmektedir. 1 kalori = 4,18 joule'e eĢittir.
1.8.4 Sıcaklık nedir? Sıcaklık; Bir maddeyi oluĢturan moleküllerin taneciklerden birinin ortalama kinetik enerjisi ifade eden, moleküllerin ortalama sıcaklık oranıdır. Sıcaklık, enerji değildir. Sıcaklık noktasal bir özellik, enerjinin mikroskobik düzeydeki statik halidir.
1.8.5 Sıcaklık birimleri nelerdir? 1- Celsius (C) 2- Fahrenheit (F) 3- Kelvin (K) 4- Römür (R) 5- Rømer (°Rø) 6- Réaumur (°r) 7- Newton (°N) 8- Delisle (°De)
Günlük hayatta sıcaklık birimi olarak en çok derece celcius (°C)kullanılır. Bilimsel iĢlemlerde ise Kelvin ölçeği kullanılmalıdır.
4
1.8.6 Sıcaklık nasıl ölçülmektedir? Sıcaklık genleĢmeye bakılarak dolaylı yoldan ölçülebilmektedir. Sıcaklık doğrudan termometre ile ölçülmektedir.
1.8.7 Isı ve sıcaklık arasındaki farklar ve benzerlikler nelerdir? 1- Isı ve sıcaklık ölçülebilir büyüklüklerdir. büyüklüklerdir. 2- Isı enerji çeĢididir, sıcaklık enerji değildir. 3- Isı kalorimetre ile, sıcaklık ise termometre ile ölçülür. 4- Isı birimi calori veya Joule'dür, Sıcaklık birimi ise sadece Derece'dir. 5- Isı madde miktarına bağlıdır. Sıcaklık ise madde miktarına bağlı değildir. 6- Isı ile sıcaklık arasında doğru orantı Ģeklinde bir iliĢki vardır.
1.8.8 Özısı nedir? Maddenin birim kütlesinin (örneğin 1 gr.) sıcaklığını 1°C değiĢtirmek için maddeye
verilmesi veya maddeden alınması gereken ısı miktarıdır. Maddelerin ayırdedici özelliğidir. 1.8.9 Isı alıĢveriĢi nedir?
Biri sıcak diğeri soğuk olan iki maddeyi yanyana, kapalı bir ortamd a koyarsak, aralarında ısı geçiĢi gerçekleĢir. Bu olaya ısı alıĢveriĢi adı verilir. 1.8.10 Isı ve Sıcaklığa verilebilecek örnekler
Yanan kibrit çöpü ile deniz suyunun sıcaklıklarının karĢılaĢtırılması örneğinde, Kibrit çöpündeki bir molekülün kinetik enerjisi, deniz suyunu oluĢturan moleküllerden birinin kinetik enerjisinden fazla olacağı için kibrit çöpünün sıcaklığı deniz suyunun sıcaklığından fazladır. Yanan kibrit çöpü ile deniz suyunun ısılarının karĢılaĢtırılması örneğindeyse, Deniz suyundaki bütün moleküllerin toplam kinetik enerjisi, kibrit çöpündeki moleküllerin toplam kinetik enerjisinden fazla olacağı için deniz suyunun ısısı kibrit çöpünün ısısından fazladır.
1.8.11 Yakıtın alt ısıl değeri ve üst ısıl değeri nedir? Yanma tepkimelerinde bilinmesi gereken iki tanımlama alt ısıl değer ve üst ısıl
değerdir. Alt ısıl değer, bir yanma tepkimesinde oluĢan suyun buhar fazında olması durumunda açığa çıkan ısı enerjisidir. Üst ısıl değer ise, bir yanma tepkimesinde oluĢan suyun sıvı fazında olması durumunda açığa çıkan ısı enerjisini tanımlamaktadır. Yani üst ısıl değer, buharlaĢma ısısı dahil dahil olmak üzere açığa çıkan toplam ısı enerjisidir. 5
2. DENEYSEL YÖNTEM
2.1 Deneyin YapılıĢ Amacı Herhangi bir maddenin ısıl değerinin kalorimetre kullanılarak ölçülmesi ve alt ısıl değerinin hesaplanmasıdır.
2.2 Deney Sisteminin Tanıtımı
Kalorimetre cihazı
2.3 Deneyin YapılıĢı Deneyde benzoik asit ve Ģekerin ısıl değerleri, hem manuel hem de dinamik yöntemle hesaplanıldı. Ġlk Ġlk önce sirkülator sirkülator çalıĢtırılarak, sıcaklık 18 °C'ye ulaĢana kadar beklenildi,cihaz anahtar kısımından açıldı . Daha sonra benzoik asit tartıldı ve kütlesi not edildi. Kalorimetre bombası hazırlanması amacıyla, yakma teli üzerine pamuk ipliği bağlanıldı ve bu ip krozenin içine numune ile temas edecek Ģekilde yerleĢtirildi. Amaç pamuk ip yandığı zaman benzoik asitin yanmasını sağlamak içindir. Ġçerisinde numune olan kroze tutucu içerisine yerleĢdirilidi. Yakma bombası kapatıldıkdan sonra oksijen tüpü ile 30 bar O 2 ile dolduruldu. Bu iĢlemle r yapıldıktan sonra yakma bombası, kalorimetre içindeki 3 adet merkezleyici boĢluk arasına yerleĢtirildi. Kalorimetre kapağı kapatıldı ve ekranda, tartılan benzoik asit miktarı yazıldı. Ekranda kelvin cinsinden verilen sıcaklık değerleri sabitleninceye kad ar beklenilip dakikada bir not edildi. Formülde ΔT yerine koyularak alt ısı değeri hesaplanıldı. Yukarıda yapılan iĢlemlerin aynısı Ģeker içinde yapılarak en sonda Ģekerin alt ısı değeri hesaplanıldı. Alt ısı değerinin hesaplanılması hesaplanılması yöntemlerinden yöntemlerinden biri de dinamik yöntemdir. Bu yöntemle hesaplanan alt ısı değeri diğerinde olduğu gibi aynı aynı iĢlemler yapılır. Sadece bu yöntemde, yakma bombası kalorimetre içine koyuldukdan koyuldukdan sonra belli bir bekleme süresi vardır. Bu süre tahmini 8 dakika sürdü. En sonda ayrı ayrı yapılan deneyler sonucunda benzoik asit ve Ģekerin ısı değerleri kalorimetre cihazının ekranında verildi.
6
3. BULGULAR VE TARTIġMA
3.1 Manuel Ölçüm Verileri m (benzoik asit) = 0.50g Tablo 1. Benzoik asitin yanması sonucu zamana karĢı sıcaklık farkı veril eri
Dakika 1 2 3 4 5 6 7 8 9
ΔT (K) 0.1643 0.3738 1.0118 1.1670 1.2165 1.2347 1.2407 1.2416 1.2422
m (Ģeker) = 2,7359g Tablo 2. ġekerin yanması sonucu zamana karĢı sıcaklık farkı verileri
Dakika 1 2 3 4 5 6 7 8 9
ΔT (K) 0,0172 0,7694 3,6588 4,3353 4,4926 4,5403 4,5455 4,5502 4,5523
7
3.3 Dinamik Ölçüm Verileri m (benzoik asit) = 0.50g Tablo 3. Benzoik asit için dinamik ölçülmüĢ üst ısıl değeri
Dakika 8
Hg(cal/g) 6401
m (Ģeker) = 2.7024g
Tablo 4. ġeker için dinamik ölçülmüĢ üst ısıl değeri
Dakika 8
Hg(cal/g) 4136
8
4. HESAPLAMALAR
4.1 Benzoik asit için alt ve üst ısıl değer hesaplamaları
Hg=
∗ ∆ −
Ha=
∗ ∗ ∆ −
HH2O
Tablo 5. Benzoik asit için alt ve üst ısıl değer tablosu
Zaman (dk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9
∆T (K) Hg (J/g) 0,1643 0,3738 1,0118 1,167 1,2165 1,2347 1,2407 1,2416 1,2422
3204,402 7417,866 20249,32 23370,7 24366,25 24732,29 24852,96 24871,06 24883,13
Hg (cal/g) 765,3582 1771,727 4836,467 5581,997 5819,778 5907,205 5936,027 5940,35 5943,233
Ha= Hg – H HH2O EE=10056 J/ °C F=50 J Hh2O =1795,78 J/g =428,91 cal/g
ΔT(9,dk )=1,2422 K m(benzoik asit)=0,50 gr Hg =6401 cal/g Ha=6401 cal/g-428,91 cal/g= 5972,09 cal/g
9
Ha (cal/g) 336,4482 1342,817 4407,557 5153,087 5390,868 5478,295 5507,117 5511,44 5511,44 5514,323
4.2 ġeker için alt ve üst ısıl değer hesaplamaları
Hg=
∗ ∆ −
Ha=
∗∗ ∆ ∆ − −
HH2O
Tablo 6. ġeker için alt ve üst ısıl değer tablosu
Zaman (dk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9
∆T (K) Hg (J/g) 0,0172 0,7694 3,6588 4,3353 4,4926 4,5403 4,5455 4,5502 1,2422
245,9264 15374,17 73485,79 87091,55 90255,17 91214,51 91319,1 91413,62 24883,13
Hg (cal/g) 58,73851 3672,058 17551,78 20801,46 21557,08 21786,21 21811,19 21833,77 5943,233
Ha (cal/g) -370,171 3243,148 17122,87 20372,55 21128,17 21357,3 21382,28 21404,86 5514,323
Ha= Hg – H HH2O EE=10056 J/ °C F=50 J Hh2O =1795,78 J/g =428,91 cal/g
ΔT(9,dk )=4,5455 K m(Ģeker)=2,7359 g Hg =4136 cal/g Ha=4136 cal/g-428,91 cal/g= 3707,09 cal/g
10
Grafik 1. Benzoik asitin yanması sonucu zamana karĢılık sıcaklık farkının grafik üzerinde
gösterimi 1,8 1,6
y = 0,144x + 0,240
R² = 0,753
1,4 ı k r a f k ı l
k a c ı s
1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 0
2
4
6
8
10
zaman
Grafik 2. ġekerin yanması sonucu zamana karĢılık sıcaklık farkının grafik üzerinde gösterimi y = 0,572x + 0,572
7
R² = 0,736
6 5
ı k r a f k ı l k a c ı s
4 3 2 1 0 0
2
4
6
-1 zaman
11
8
10
5. SONUÇ Bu deneyde dinamik ve manuel yöntemlerle Ģeker ve benzoik asitin alt ısıl değerlerin hesaplanması yapıldı. Oksijen tüpü ve kalorimetre cihazı hakkında bilgi sahibi olundu. Bu deney ile katı maddelerin alı ısıl değerlerinin nasıl hesaplanması gerektiği öğrenildi. Tam yanma iĢlemi yapılarak açığa çıkan ısı, bombanın içinde bulunduğu kalorimetre kabında soğutulma yapıldı ve bunun sonuncunda ΔT sıcaklık artıĢı gözlendi. Sıcaklık değeri artarak belli bil değerden sonra sabitlendiği görürdü ve son değer not edildi. Bulunan sıcaklık değeri formülde yerine koyularak maddelerin alt ısıl değeri hesaplandı.Deneyde çok hassas davranıldı. Hataların önüne geçirilerek dikkatlice tartımlar yapıldı ve değerler iyi okunuldu. Sonuç olarak dinamik ve manuel yöntemle de tam yanma iĢlemi gerçekleĢti. Böylece deneyimiz baĢarırı bir Ģekilde sonuçlanmıĢ oldu.
12
6. KAYNAKLAR
[1] Polik, W. (1997). Bomb Calorimetery. Retrieved from http://www.chem.hope.edu/~polik/Chem345-2000/bombcalorimetry.htm 18.10.2016 [2] Bozzelli, J. (2010). Heat of Combustion via Calorimetry: Detailed Procedures. Chem 339-Physical Chemistry Lab for Chemical Engineers – Lab Lab Manual. 18.10.2016 [3] https://en.wikipedia.org/wiki/Calorimeter 18.10.2016 [4] https://tr.wikipedia.org/wiki/Kalorimetre 18.10.2016
13
7.EKLER 7.1 Tablolar
Benzoik asit için alt ve üst ısıl değer tablosu Zaman (dk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9
∆T (K) Hg (J/g) 0,1643 0,3738 1,0118 1,167 1,2165 1,2347 1,2407 1,2416 1,2422
3204,402 7417,866 20249,32 23370,7 24366,25 24732,29 24852,96 24871,06 24883,13
Hg (cal/g) 765,3582 1771,727 4836,467 5581,997 5819,778 5907,205 5936,027 5940,35 5943,233
Ha (cal/g) 336,4482 1342,817 4407,557 5153,087 5390,868 5478,295 5507,117 5511,44 5511,44 5514,323
ġeker için alt ve üst ısıl değer tablosu Zaman (dk) 1 2 3 4 5 6 7 8 9
∆T (K) Hg (J/g) 0,0172 0,7694 3,6588 4,3353 4,4926 4,5403 4,5455 4,5502 1,2422
245,9264 15374,17 73485,79 87091,55 90255,17 91214,51 91319,1 91413,62 24883,13
Hg (cal/g) 58,73851 3672,058 17551,78 20801,46 21557,08 21786,21 21811,19 21833,77 5943,233
Ha (cal/g) -370,171 3243,148 17122,87 20372,55 21128,17 21357,3 21382,28 21404,86 5514,323
14
7.2 Grafikler
Benzoik asitin yanması sonucu zamana karĢılık sıcaklık farkının grafik üzerinde gösterimi 1,8 1,6
y = 0,144x + 0,240
R² = 0,753
1,4 ı k r a f k ı l k a c ı s
1,2 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 0
2
4
6
8
10
zaman
ġekerin yanması sonucu zamana karĢılık sıcaklık farkının grafik üzerinde gösterimi y = 0,572x + 0,572
7
R² = 0,736
6 5
ı k r a f k ı l
k a c ı s
4 3 2 1 0 0
2
4
6
-1 zaman
15
8
10
