JAPON MUM ÇUBUKLARI On yedinci yüzyılda Japonlar pirinç kontratlarındaki fiyatların teknik analizi için yeni bir metod geliĢtirdiler. Bu metodu adına da Mum Grafikleri dediler. Bu metod sonradan Steven Nison tarafından A.B.D.'tanıtıldı ve popüler olarak kullanılmaya baĢladı. Mum grafikleri aynen modern teknik analiz grafiklerinde olduğu gibi açılıĢ, en yüksek, en düĢük ve kapanıĢ değerlerini gösterirler. Tek fark bu değerler arasındaki iliĢkilerden bir mana çıkarılmasıdır. Mum grafikleri basitçe fiyatlara yeni bir bakıĢ tarzıdır. Hiç bir hesap içermezler. Her mum bir birimlik zaman süresinde (örneğin bir günlük) temin edilen verileri temsil eder. AĢağıdaki Ģekil bir mumun bölümlerini göstermektedir:
Mum grafiklerinin yorumlanması esasen formasyon tanımlamalarına dayanır. En popüler formasyonlar bu sitede çok detaylı bir Ģekilde ele alınmıĢtır. Bu formasyonlar üç ana grupta incelenmiĢtir: Boğa Formasyonları, Ayı Formasyonları, ve Nötr Formasyonlar. Bu gruplar daha sonra formasyonun tipine göre DönüĢ ve Devam formasyonlarına ve güvenilirliğine göre Yüksek, Orta ve Alçak Güvenilirlikli formasyonları içeren alt gruplara bölünmüĢlerdir. Mum grafikleri diğer teknik analiz methodlarıyla beraber (onların yerine değil, onlara katkı sağlayacak Ģekilde) kullanılabilmeleri nedeniyle çok esnek ve avantajlı addedilirler. Gerçekte mum grafikleri metodu diğer teknik analiz metodlarından üstündür. Mum grafikleri teknik analize yeni bir
1
boyut getirir. Diğer analiz metodlarında olduğu gibi mum grafikleri de kullanıcının yorumuna tabidirler. Tecrüba kazandıkça hangi mum formasyonlarının kendi borsanızda daha isabetli sonuçlar verdiğini görecek ve böylece baĢarınızı artıracaksınız.
YUKARI DÖNÜŞ FORMASYONLARI YÜKSEK GÜVENİLİRLİKLİ DELEN MUMLAR BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Delen Mumlar Boğa Formasyonu bir dipten dönüĢ sinyalidir. AĢağı yönlü bir piyasada uzun siyah bir mumun ardından ertesi gün aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ görürüz. Ancak gün güçlü bir beyaz mum haline dönüĢür ve beyaz mumun kapanıĢı bir önceki siyah mum gövdesinin üst yarısındadır.
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Bu piyasada önce uzun bir siyah mum görülür. 3. Ertesi gün açılıĢ fiyatı bir önceki günün en düĢük fiyatının altında olan uzun beyaz bir mum görürüz. 4. Ġkinci günün kapanıĢ fiyatı bir önceki günün gövdesi içinde kalır ve önceki günün gövdesinin üst yarısı içinde kalır. 5. Ancak ikinci gün kapanıĢı ilk gün kapanıĢının gövdesinin üstünde değildir. Açıklama:
2
Piyasa aĢağı gitmektedir. Ġlk gün uzun siyah mum aĢağı yönü teyit eder. Ġzleyen günde piyasa aĢağı yönlü bir aralıkla açılır ve herĢey satıcıların istediği yönde geliĢir. Ancak birdenbire kapanıĢa doğru piyasa yukarı döner ve kapanıĢ bir önceki gün kapanıĢının epey üstünde gerçekleĢir. Bu satıcıların (açığa satanların) kendine güvenlerini sarsar ve pozisyonlarını gözden geçirmelerine neden olur. Potansiyel alıcılar ise artık fiyatların daha aĢağıya gitmeyeceğine inanmaya baĢlarlar ve yeni alım pozisyonu alma vakti geldiğini düĢünmeye baĢlarlar. Önemli Noktalar: Delen Mum Formasyonunda ikinci gün kapanıĢı bir önceki günün gövdesinde ne kadar yukarda bir yere karĢılık geliyorsa, oluĢan durumun bir dip dönüĢ olma olasılığı o kadar artar. Ġdeal bir Delen Mum Formasyonunda beyaz mumun kapanıĢı bir önceki siyah mumun üst yarısında olmalıdır. Her ne kadar Delen Mumlar teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
TEPEN MUMLAR BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirliği yüksek düzeyde. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Tepen Mumlar Boğa Formasyonu Siyah bir Marubozu'yu izleyen Beyaz bir Marubozu'dur. Siyah Marubozu'nun ardından piyasa yukarı yönlü sert bir aralıkla açılır ve bir önceki günün açılıĢının da üstünde aralıklı bir açılıĢ yaparak Beyaz bir Marubozu oluĢturur. Tanınma Kriterleri: 1. Piyasanın yönü çok önemli değildir. 2. Önce Siyah bir Marubozu görürüz. 3. Bunu ertesi gün yukarı yönlü bir açılıĢla Beyaz bir Marubozu izler.
3
Açıklama: Tepen Mumlar Boğa Formasyonu piyasanın yukarı döndüğünü gösteren güçlü bir sinyaldir. OluĢtuğu andaki trendin yönü diğer formasyonların çoğunun aksine önemli değildir. Piyasa fiyatların yukarı aralıklı açılıĢı ve Tepen Mumlar Boğa Formasyonu ile yukarı yönelir. Aralıklı açılıĢtan sonra fiyatlar bir önceki günün fiyat sınırları içine girmezler ve kapanıĢta da aralıklı bir kapanıĢ görürüz. Önemli Noktalar: Her iki gündeki mumlarında kuyruklarının olmaması ya da varsa çok kısa kuyrukları olması önemlidir (yani ikisi de Marubozu'dur). Tepen Mumlar Boğa Formasyonu bazı açılardan Ayrılan Mumlar Boğa Formasyonuna (40. formasyon) benzer. Ayrılan Mumlarda iki mumun açılıĢ fiyatları aynıdır halbuki Tepen Mumlar Boğa Formasyonunda açılıĢta yukarı yönlü bir aralık vardır. Her ne kadar Tepen Mumlar Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
TERKEDİLMİŞ BEBEK BOĞA FORMASYONU
Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirliği yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü a dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: TerkedilmiĢ Bebek Boğa Formasyonu çok nadir raslanan bir dipten dönüĢ sinyalidir.
Birgün önceki ve sonraki mumlardan aralıkla ayrılan (kuyruklar dahil) bir Doji yıldız formasyonu ile karakterize edilir.
4
1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. Ġkinci gün ilk günkü mumun aĢağı kuyruğundan aralıkla ayrılan ve aralığı aĢağı yönde gerçekleĢen bir Doji görürü Üçüncü gün ise ters yönde (yukarı yönde) aralıkla karakterize edilen beyaz bir mum görülür.
Açıklama:
Bu formasyonun senaryosu da üç çubuklu diğer formasyonlarınki gibidir. AĢağı yönlü bir piyasada ilk gün uzun siyah bir satıĢ baskısı sözkonusudur. Ġkinci gün fiyat hareketi çok dar bir aralık içinde cereyan eder ve ikinci gün kapanıĢ fiyatı açılıĢ fiyatına eĢit veya çok yakındır. Trendin yukarı döneceği sinyali üçüncü gündeki beyaz mumla ve yukarı yönlü açılıĢ aralığı ile verilir. Önemli Noktalar: TerkedilmiĢ Bebek Formasyonu nadiren görülür. Her ne kadar TerkedilmiĢ Bebek Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
DOJİ SABAH YILDIZI BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit çok gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Bu da dipten önemli dönüĢleri gösteren üç çubuklu bir formasyondur. Formasyonda ilk gün uzun bir siyah mum görülür. Bunu ertesi gün aĢağı yönlü bir aralıkla açılan bir Doji izler. Ġlk iki mum beraberce bir Doji yıldızı oluĢturur. Üçüncü gün ise tümüyle ilk günkü kara gövdenin içinde kalan beyaz bir mum görülür. Bu anlamlı bir dip formasyonudur.
5
1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. Ġkinci gün aĢağı yönlü bir aralıkla açılan bir Doji görürüz. Üçüncü gün ise beyaz bir mum görülür.
Açıklama: Piyasa aĢağı giderken görülen siyah uzun mum satıcı ağırlıklı bir piyasayı gösterir. Ardından gelen Doji ise satıcıların piyasayı daha aĢağı çekmekte zorlandığına iĢaret eder. Yukarı dönüĢün sinyalini ise üçüncü günkü beyaz mum verir. Sabah Yıldızı Doji Boğa formasyonunda Dojiyle bir önceki ve bir sonraki mumlar arasında aralık olmalıdır. Gerçi ikinci aralık nadiren görülür ama olmaması formasyonun geçerliliğini etkilemez. Önemli Noktalar: Formasyonda birden fazla, örneğin iki veya üç Doji olabilir. Doji'nin aralık yapıp yapmaması fazla önemli değildir. Her ne kadar Doji Sabah Yıldızı Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
6
SABAH YILDIZI BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit çok gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Bu önemli dipleri gösteren üçlü bir formasyondur. Formasyonda ilk günkü uzun siyah mumu izleyen küçük bir gövde görülür. Gövdenin rengi beyaz veya siyah olabilir. Karakteristik özelliği ikinci günkü mumun aĢağı yönlü bir aralıkla açılmıĢ olmasıdır. Ġlk iki günkü formasyon beraberce bir Doji Yıldızı oluĢturur. Üçüncü gün ise ilk günkü gövdenin içine sığabilecek boyda beyaz bir mum sözkonusudur. Üçüncü mum piyasanın alım yönüne döndüğünü gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. Ġkinci gün aĢağı yönlü bir aralıkla açılan ufak gövdeli bir mum görülür. Üçüncü gün ise beyaz bir mum görülür.
Açıklama: AĢağı yönlü bir piyasada ilk siyah mum piyasayı satıcıların kontrol ettiğini gösterir. Ancak ikinci günün ufak gövdesi satıcıların piyasayı daha da aĢağı çekmekte zorlandığını anlatır. Üçüncü günün beyaz
7
mumu ise alıcıların giderek daha baskın olmaya baĢladığına iĢaret eder. Ġdeal bir Sabah Yıldızı Boğa formasyonunda ortadaki mumdan önce ve sonra aralık görürüz. Ama tam bir aralığın olmayıĢı bu formasyonun geçerliliğini ortadan kaldırmaz. Önemli Noktalar: Formasyondaki yıldızlar birden fazla, örneğin iki veya üç tane olabilir.
Her ne kadar Sabah Yıldızı Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇLÜ İÇTEN YUKARI BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit çok gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Üçlü Ġçten Yukarı Boğa Formasyonu teyit edilmiĢ bir Hamile Boğa formasyonudur. Üçüncü gün trendin yukarı döndüğünü gösterir.
Tanınma Kriterleri:
8
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk iki gün bir Hamile Boğa formasyonu görülür. 3. Üçüncü gün ise ikinci günden daha yüksek kapanıĢı olan beyaz bir mum görülür. Açıklama: Bu formasyonun ilk iki mumu Hamile Boğa formasyonunu oluĢturur. Üçüncü gün ise Hamile Boğa formasyonunun haber verdiği yukarı dönüĢü teyit eder çünkü üçüncü gün son üç günün en yüksek fiyatını oluĢturan beyaz bir mum görürüz. Önemli Noktalar: Her ne kadar Üçlü Ġçten Yukarı Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de ilave teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇLÜ DIŞTAN YUKARI BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit çok gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Üçlü DıĢtan Yukarı Boğa Formasyonu teyit edilmiĢ bir Yutan Boğa Formasyonudur. Üçüncü gün trendin yukarı döndüğünü teyit eder.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk iki gün bir Yutan Boğa formasyonu görülür. 3. Üçüncü gün ikinci güne göre daha yüksek kapanıĢa sahip beyaz bir mum görülür.
9
Açıklama: Formasyonun ilk iki günü bir Yutan Boğa formasyonudur. Bu formasyonun haber verdiği yukarı dönüĢ üçüncü gündeki beyaz mumla teyit edilir. Beyaz Mum son üç günün en yüksek fiyatını (zirvesini) oluĢturur. Önemli Noktalar: Her ne kadar Üçlü DıĢtan Yukarı Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de ilave teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇ BEYAZ ASKER BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit çok gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Üç Beyaz Asker Boğa Formasyonu bir merdiveni andırır Ģekilde her biri diğerinden daha yüksek üç uzun beyaz mumla oluĢan önemli bir dönüĢ sinyalidir. Her günün açılıĢı bir önceki kapanıĢtan biraz daha aĢağıda olup gün içinde yeni zirve denemeleri görülür.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ardı ardına üç beyaz uzun mum görülür. Her mum yeni bir zirve yaparak kapanıĢ yapar. Her bir mumun açılıĢ fiyatı bir önceki mumun gövdesi içinde kalır.
10
5. Formasyondaki her mum gün içi en yüksek fiyata yakın bir düzeyden kapanır. Açıklama: Üç Beyaz Asker Boğa Formasyonu piyasanın gereğinden daha uzun bir süre çok düĢük fiyatlarda kaldığı ortamlarda oluĢur. Piyasa hala aĢağı gitmekte ve bir dibe yaklaĢmaktadır ya da diptedir. Bu ortamda ilk uzun mumun gösterdiği kararlı bir yukarı gidiĢ görülür. Yukarı hareket izleyen iki günde de daha yüksek kapanıĢlarla devam eder. Açığa satıcılar bu güçlü yukarı hareket karĢısında pozisyon kapamak zorunda kalırlar. Önemli Noktalar: Ġkinci ve üçüncü günün açılıĢ fiyatları bir önceki mumun gövdesinin içinde herhangi bir noktada olabilirler. Ancak gövdenin üst yarısında olmaları daha iyidir. Eğer beyaz mumlar aĢırı uzunsa, bu aĢırı satın alınmıĢ bir piyasayı ve dikkatli olmayı gerektirir. Her ne kadar Üç Beyaz Asker Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
BEBEK YUTTUĞUNU GİZLEYEN BOĞA FORMASYONU Künye: Dört çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Bu formasyonun tipik özelliği birbirini izleyen iki Siyah Marubozudur. Bunlar aĢağı giden bir piyasada ortaya çıkarlar ve üçüncü günde aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığından sonra gövdesi ikinci günkü gövdeye kadar ulaĢan siyah bir mum görülür. Dördüncü gün gözüken bir diğer Marubozu ise satıĢ yönlü
pozisyonlara iĢaret eder ve kapanıĢ fiyatı yeni bir dip fiyatta gerçekleĢir. Ancak bu oluĢum bazı açığa satıcılar pozisyon kapamalarına neden olabilir ve açığa satıĢ pozisyonlarının hızla kapatılmasıyla birlikte
11
aĢağıdan yukarıya bir dönüĢ baĢlayabilir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk ve ikinci günler birbirini izleyen iki Siyah Marubozu görülür. 3. Üçüncü gün ise aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığından sonra gövdesi ikinci günkü gövdeye ancak 2. ulaĢan 3. ve uzun bir yukarı kuyruğu olan siyah bir mum görülür. 4. Dördüncü günde ise, üçüncü günkü siyah mumu kuyruğu da dahil olmak üzere içine alan bir 4. diğer siyah Marubozu görülür. Açıklama:
Ġlk iki siyah Marubozu aĢağı gidiĢin devam ettiğini gösterir. Üçüncü gün aĢağı gidiĢi teyit eden aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı görürüz. Ancak fiyatlar üçüncü günde bir önceki günün kapanıĢ fiyatı üstüne çıkar ve bu hareket, günün kapanıĢ fiyatı o günkü en düĢük fiyata yakın düzeyden gerçekleĢmesine karĢın, aĢağı yönün devamı konusunda bazı kuĢkular uyandırır. Dördüncü gün yukarı yönlü bir açılıĢ aralığı ile baĢlar. Ancak açılıĢtaki bu yukarı hareketten sonra fiyatlar gene aĢağı gider ve kapanıĢ fiyatı günün en düĢük fiyatına yakın bir düzeyde gerçekleĢir. Son günkü hareket açığa satıcılar için pozisyon kapama açısından iyi bir sinyaldir. Önemli Noktalar:
Her ne kadar Bebek Yuttuğunu Gizleyen Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
12
ORTA GÜVENİLİRLİKLİ YUSUFÇUK DOJİ BOĞA FORMASYONU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği vasat. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Gösterdiği yön yukarı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Yusufçuk Doji Boğa Formasyonu da aĢağı yönlü bir trendin dibinde veya aĢağı yönlü bir trend üstünde görülen tek çubuklu bir formasyondur. Çekiç Boğa Formasyonuna çok benzer bir niteliktedir. Ġkisinin arasındaki fark formasyonda bir gövdenin olup olmamasından ibarettir. Yusufçuk Doji Boğa Formasyonunda açılıĢ ve kapanıĢ fiyatları birbirine eĢitir ve gövde yoktur. Çekiç Boğa Formasyonunda ise küçük olmakla beraber mumun bir gövdesi vardır.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Yusufçuk Doji Boğa Formasyonu oluĢtuğunda piyasada aĢağı yönlü bir trend vardır. Ardından aĢağı yönlü kanalın üst tarafında bir Doji görürüz. Doji'nin aĢırı uzun bir aĢağı kuyruğu vardır. Ancak Doji'nin yukarı kuyruğu yoktur.
Açıklama:
13
Piyasa aĢağı yönde hareket etmektedir. Piyasa sert bir satıĢ dalgasıyla açılır. Ancak kısa bir süre sonra satıĢlar
kesilir, fiyatlar yön değiĢtirerek yukarı gitmeye baĢlar, yukarı gidiĢ gün boyunca devam eder ve piyasa o günkü en yüksek fiyattan veya en yüksek fiyata yakın bir fiyattan kapanarak uzun aĢağı kuyruğu oluĢturur. Piyasa aĢağı yöndeki hareketi devam ettirememiĢtir. Bu gözlem açığa satanlar arasında ciddi tedirginlik yaratır. Ertesi gün eğer piyasa daha yüksek düzeyden açılırsa, bir çok açığa satıĢ pozisyonunun kapatılması beklenebilir. Önemli Noktalar: Yusufçuk Doji Boğa Formasyonu Çekiç Boğa Formasyonundan daha güçlü ve daha güvenilir bir yukarı dönüĢ sinyalidir. Ancak gene de bu oluĢumun haber verdiği yukarı dönüĢü teyit için ertesi gün beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya daha yüksek bir kapanıĢ fiyatı görülmesi tavsiye edilir .
UZUN DOJİ BOĞA FORMASYONU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Gösterdiği yön yukarı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit gerekli. Tanım: Uzun Doji Boğa Formasyonu çok uzun kuyruklarıyla tanınır. Piyasada alıcı ve satıcılar arasında ciddi düzeyde bir kararsızlık olduğunu gösterir. Önemli bir dönüĢ sinyalidir.
14
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Formasyon oluĢtuğunda piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Bu piyasada aĢağı yönlü bir aralıkla açılan bir Doji görürüz. Doji'nin gövdesi ya yatay bir çizgidir ya da çok ufaktır. Gerek aĢağı, gerekse yukarı kuyruk uzundur ve birbirine yaklaĢık eĢit uzunluktadır.
Açıklama: Uzun Doji Boğa Formasyonu önemli bir tepe formasyonudur. Önemli Noktalar: Tek çubuklu bir formasyon olduğu için ertesi gün aĢağı yönlü trendin tersi yönde bir hareketle teyit edilmesi gerekir.
YUTAN BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Yutan Boğa Formasyonu aĢağı yönlü bir piyasada küçük siyah bir gövdeyi izleyen ve gövdesi tümüyle küçük siyah gövdeyi kapsayan uzun beyaz gövdeli bir formasyondan oluĢur. Küçük siyah gövdenin kuyruklarının tümüyle beyaz uzun gövdenin içinde kalıyor olması gerekmez. Yutan Boğa önemli bir dip dönüĢ sinyalidir.
15
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Bu piyasada önce küçük siyah bir gövde görülür. 3. Ertesi gün küçük siyah gövdeyi içine alan beyaz uzun bir gövde görülür. Açıklama: Piyasa yönü aĢağı iken, ilk gün küçük siyah gövdenin gösterdiği az miktarda satıĢ görürüz. Ertesi gün bir önceki günün açılıĢının üstündeki kapanıĢ fiyatıyla alım yönlü bir gündür. Bu aĢağı trendin gücünü yitirdiğini ve bir dönüĢün baĢlayacağını gösterir. Önemli Noktalar: Ġlk ve ikinci günkü mumların gövdelerinin birbirine karĢı konumu ve relatif büyüklüğü önemlidir. Eğer ilk günkü siyah gövde çok küçükse (veya Doji ise) ve ertesi günkü beyaz gövde çok uzunsa, bu piyasada güçlü bir alım hamlesinin baĢladığını gösterir. Eğer ikinci günkü mum büyük bir hacimle oluĢmuĢsa ya da ikinci günkü mumdan önce bir yerine birkaç ufak gövde varsa, bu yukarı dönüĢ ihtimalini güçlendirir. Yukarı dönüĢün üçüncü gün teyiti gerekebilir. Teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya daha yüksek kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
16
MEZARTAŞI DOJİ BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirliği vasat düzeyde. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: MezartaĢı Doji, açılıĢ ve kapanıĢ fiyatlarının günün en düĢük fiyatına eĢit olduğu özgün bir dojidir. Dipten dönme sinyalidir. Kuzeni Boğa Ters Çekiç Formasyonu gibi aĢağı giden bir trendde oluĢur ve trendin dönebileceğini gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasada aĢağı yönlü bir trend vardır. DüĢüĢ kanalının alt taraflarında siyah gövdeli bir mum görünür. Ardından ikinci gün aĢağı kuyruğu olmayan bir Doji görürüz. Aralıklı bir açılıĢ görmek Ģart değildir.
Açıklama: Piyasa dünkü kapanıĢ fiyatının altında açılır. Kısa bir yukarı hareket görürüz ama bu hareket fiyatları dünkü kapanıĢ fiyatının bile üstüne çıkartmaya yetmez ve fiyatlar yön değiĢtirerek günün en düĢük düzeylerine iner. Ancak bu hareket bazı açığa satıcıların zarar yazmasına neden olduğu için gelebilecek yukarı bir hareket için zemin hazırlar. Sinyalin niye bir dönüĢ anlamına geldiğini anlamak ilk bakıĢta zor olabilir. Bunun cevabı ertesi
17
günkü fiyat hareketleridir. Eğer ertesi gün piyasa, MezartaĢı Doji'nin açılıĢ (ya da kapanıĢ) fiyatının üstünde açılırsa, açığa satanlar para kaybetmeye baĢlar. Piyasa Doji'nin gövdesinin üstünde ne kadar uzun süre tutunursa, açığa satıcılar pozisyon kapamaya o denli istekli olacaktır. Açığa satanların pozisyon kapaması piyasada yukarı yönlü bir hareketi baĢlatabilir. Bu da dipte alım fırsatı arayanları cesaretlendirir. MezartaĢı Doji'si mezarlarını savunurken ölen ayıları sembolize eder. Önemli Noktalar: MezartaĢı Doji Boğa Formasyonu ertesi gün (üçüncü gün) teyit gerektirir. Teyit yukarda da bahsedildiği gibi MezartaĢı Doji'nin gövdesinin (yani birbirine eĢit açılıĢ ve kapanıĢ fiyatlarının) üstünde bir açılıĢ Ģeklinde olabilir. AçılıĢın yukarı yönlü büyük bir aralıkla gerçekleĢmesi dönüĢ olasılığını arttırır. Daha yüksek fiyatları gösteren beyaz bir mum da bir diğer teyit Ģekli olabilir.
DOJİ YILDIZ BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Doji Yıldız Boğa Formasyonu aĢağı yönlü bir piyasada uzun siyah bir mumu izleyen ve açılıĢta aralık yapan bir Doji'dir.
Tanınma Kriterleri:
18
1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun siyah bir mum görürüz. Ġkinci gün aĢağı yönlü bir aralık yaparak açılan bir Doji oluĢur. Doji'nin kuyrukları uzun değildir.
Açıklama: Genellikle uzun siyah mumu izleyen bir Doji piyasada dönüĢ anlamına gelir. AĢağı yönlü piyasada kontrol satıcılarda iken, Ģimdi bir yıldızın görünmesi artık alıcı ve satıcıların dengeye geldiğini gösterir. AĢağı yönlü hareket gücünü yitirmektedir ve artık aĢağı yönde devam için koĢullar uygun değildir. Önemli Noktalar: Yukarı dönüĢün üçüncü gün teyit edilmesi gerekir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
KROS HAMİLE BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Kros Hamile Boğa Formasyonu uzun siyah bir mumu izleyen bir Dojidir. Önemli bir dönüĢ sinyalidir. Harami Boğa Formasyonundan daha güçlü ve önemli bir formasyondur.
19
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içinde hareket etmektedir. 2. Bu piyasada önce uzun siyah bir mum görürüz. 3. Ertesi gün bir önceki mumun gövdesinin içinde kalan bir Doji görürür. Doji'nin aĢağı ve yukarı 2. kuyruklarının da 3. gövde içinde kalması gerekmez ancak böyle olması tercih edilir. Açıklama: Kros Hamile piyasanın yönü hakkında önemli bir soru iĢaretidir. AĢağı yönlü bir piyasada uzun siyah mumda yansıtılan yoğun satıĢları ertesi gün bir Doji izler. Bu da piyasanın aĢağı trendden kurtulmaya baĢladığı anlamına gelir. Önemli Noktalar: Harami Boğa Formasyonuna göre Kros Hamile Boğa Formasyonu çok daha anlamlı bir dönüĢ sinyalidir ve açığa satanlar tarafından dikkate alınması gerekir. Kros Haramiler çoğunlukla piyasa diplerini gösterir. Trendin yukarıya döndüğü üçüncü gün teyit edilmelidir. Teyit gerekli değildir ancak tavsiye edilir. Teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü aralıkla açılıĢ veya ertesi gün daha yüksekten kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
GÜVERCİN YUVASI BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Güvercin Yuvası Boğa Formasyonu uzun siyah bir gövde ile onu izleyen ve bu gövdenin içinde kalan kısa ve küçük siyah bir gövdeden oluĢur.
20
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü trenddedir. 2. Ġlk gün siyah bir mum görürüz. 3. Ġkinci gün gövdesi ilk günkü gövdenin içinde kalan bir diğer siyah mum görürüz. ikinci günkü gövdenin 2. kuyruklarının da ilk günkü gövde içinde kalması Ģart değildir ancak böyle olması tercih edilir. Açıklama: Güvercin yuvası piyasada bir soru iĢaretidir. AĢağı giden bir piyasada önce ilk günkü uzun siyah gövdede yansıyan yoğun bir satıĢ görürüz. Ancak ikinci günün küçük gövdesi satıĢ gücünün azaldığını ve trendin dönebileceğini gösterir. Önemli Noktalar: Önemli nokta ikinci gün gövdesinin ilk günkü gövdeye göre küçük olması ve tümüyle ilk gövde içinde kalmasıdır. Güvercin yuvası yukarı bir trendi göstermiyebilir. Piyasa güvercin yuvasından sonra çoğunlukla yataya girer. Trendin döndüğüne emin olmak için üçüncü gün teyit gerekebilir. Teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya daha yüksek kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
21
ÇAKIŞAN DİP BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: ÇakıĢan Dip Boğa Formasyonu aĢağı yönlü bir trendde aynı kapanıĢ fiyatlarına sahip iki siyah gövdeyle oluĢur. Kısa dönemli bir desteği gösterir. Ertesi gün bir dönüĢ beklenebilir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Birinci gün uzun siyah bir mum görürüz. 3. Ġkinci gün kapanıĢ fiyatı ilk mumun kapanıĢ fiyatına eĢit veya çok yakın ikinci bir siyah mum görürüz. Açıklama: Piyasa ilk siyah mumun da gösterdiği aĢağı yönde hareketine devam etmektedir. Ertesi gün, fiyatlar daha yüksek seviyeden açılır ve gün boyu yukarı gittikten sonra dünün kapanıĢ fiyatına eĢit bir kapanıĢla kapanır. Bu kısa dönem bir desteği gösterir. Açığa satanlar bunu dikkate almak zorundadırlar. Eğer dikkate almazlarsa,
para kaybedebilirler. Birbiri ardına iki eĢit kapanıĢ piyasada kısa dönem destek anlamına gelir ve bu destek ertesi gün b Önemli Noktalar:
22
Yukarı dönüĢ üçüncü gün teyit gerektirir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya ertesi gün daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
DEĞEN MUMLAR BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Bazen piyasada aĢağı yönlü büyük bir aralıkla açılıĢtan sonra bir önceki günün kapanıĢına eĢit bir kapanıĢ görürüz. Bu oluĢum aĢağı yönlü bir piyasada siyah bir mumun ardından görünürse, buna Değen Mum Boğa Formasyonu denir ve bu oluĢum alıcılarla satıcılar arasında geçici bir dengeyi yansıtır.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4. 5.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun siyah bir mum görürüz. Ġkinci günse uzun beyaz bir mum görürüz. Bu mumun gövdesinin aĢağı yönlü trendin altına sarktığı görülür. Her iki günün de kapanıĢ fiyatları birbirine eĢit ya da eĢite çok yakındır. Her iki mum da uzundur ancak ikinci mum ilk mumdan daha kısa olabilir.
Açıklama:
23
Bu oluĢum aĢağı yönlü bir piyasada görülür. Ġlk mum siyah ve uzundur. Ancak ertesi gün açılıĢta sert bir aĢağı hareket görürüz. Açığa satanlar bu hareketi görünce kendilerini daha emin bir konumda hissederler. Ancak alıcılar karĢı atağa geçerek fiyatları yukarı taĢır ve bir önceki kapanıĢa eĢit bir kapanıĢa yol açarlar. AĢağı yönlü trend o noktada yara almıĢtır. Önemli Noktalar: Değen Mumlar Formasyonu Delen Mumlar Boğa Formasyonuna benzer. Aynı iki çubuklu formasyonu görürüz. Aradaki fark Değen Mumlar formasyonunda yukarı fiyat hareketinin bir önceki günün siyah gövdesine kadar ulaĢamamasıdır. Sadece bir önceki günün kapanıĢına kadar ulaĢabilen bir yukarı hareket görülür. Halbuki Delen Mumlar formasyonunda yukarı fiyat hareketi bir önceki günün siyah gövdesinin içine kadar devam eder. Bu açıdan Delen Mumlar daha önemli bir dip dönüĢ sinyalidir. Ancak Değen Mumlar formasyonu da dikkate alınmalıdır. Değen Mumlar Formasyonu üçüncü günde teyit gerektirir. Teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
SANDVİÇ ARASI BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasadan aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Sandviç Arası Boğa Formasyonu üç gün ardı ardına daha yüksek açılıĢ fiyatlarından sonra son gün kapanıĢ fiyatının ilk gün kapanıĢ fiyatına eĢit olması ile karakterize edilen bir formasyondur. Bu formasyon fiyatların bir destek seviyesini bulduğunu haber verir. Bu destek seviyesinden yukarı bir dönüĢ beklemeye baĢlıyabiliriz.
24
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün Siyah Kapanan bir Marubozu görülür. 3. Ġkinci gün ilk günkü kapanıĢın üstünde beyaz bir mum görürüz. 4. Üçüncü gün tekrar Siyah Kapanan bir Marubozu görürüz ve bu Marubozu'nun kapanıĢ fiyatı ilk günkü kapanı 2. fiyatına eĢittir. Açıklama: Sandviç Arası Boğa Formasyonunda piyasa aĢağı gitmektedir. Fiyatlar ikinci gün daha yüksek seviyeden açılır ve gün boyu daha yüksek seviyelere gitmeye devam ederek günün en yüksek fiyatına yakın bir seviyeden kapanıĢ gerçekleĢtirir. Bu yukarı hareket aĢağı yönlü trendin yukarı dönebileceğini gösterir ve açığa satanlar için bir önlem alma iĢaretidir. Ġzleyen günde fiyatlar yeniden daha yüksek seviyeden açılır ve açığa satanların bir kısmı pozisyon kapamaya baĢlar fakat gün sonuna doğru fiyatlar aĢağı gitmeye baĢlar. Gün sonunda kapanıĢ ilk günkü kapanıĢa (iki gün önceki kapanıĢa) eĢit bir düzeyde gerçekleĢir. Bu oluĢum fiyatların artık bir destek bulduğunu ve trendin bu destekten yukarı dönebileceğini gösterir. Önemli Noktalar: AĢağı trendin yukarıya döndüğüne emin olmak için dördüncü gün teyit gereklidir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
25
GÜNEYDE ÜÇ YILDIZ BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: AĢağı giden bir piyasada ardı ardına üç siyah mum görürüz. Bu her geçen gün piyasanın daha da zayıfladığını ama arada belki zayıfta olsa bazı alımlar olduğunu gösterir. Gün içi küçük yukarı hareketler nedeniyle ikinci ve üçüncü günün en düĢük fiyatları ilk günün en düĢük fiyatının üstünde kalır. Bu da piyasada yönün yukarı doğru dönmekte olduğuna iĢaret eder.
Tanınma 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün bir Çekiç Formasyonunu andıran uzun aĢağı kuyruklu bir Siyah Açılan Marubozu görülür. 3. Ġkinci gün tekrar Siyah bir Açılan Marubozu görülür. Bu Marubozu ilk günküne benzer ancak gövdesi daha ufaktır ve gün içi en düĢük fiyatı bir gün öncesinin en düĢük fiyatından daha yüksektir. 4. Üçüncü gün ufak bir Siyah Marubozu görülür. Bu Marubozu bir gün öncesinin en yüksek ve en düĢük fiyatları arasına sıkıĢmıĢtır. Açıklama: Güneyde Üç Yıldız Boğa Formasyonu giderek zayıflayan bir aĢağı yönlü trendi gösterir. Bu zayıflıyan trendin
26
özelliği her geçen gün günlük fiyat hareketlerinin azalması ve giderek günün en düĢük fiyatlarının yükselme eğilimi göstermesidir. Piyasada bir alım isteği uyandığının göstergesi ilk günkü uzun aĢağı kuyruktur. Ġkinci gün daha yüksek seviyeden açılır, ardından aĢağı gider ama gün içi en düĢük fiyatı bir gün önceki gün içi en düĢük fiyattan daha yüksektir. Bu ikinci günde de kapanıĢ en düĢük fiyata yakın bir seviyededir. Üçüncü gün ise tümüyle ikinci günün en düĢük ve en yüksek fiyatları arasında kalan siyah bir Marubozu görülür. Günün en düĢük fiyatlarının üç gün boyunca artıĢ eğiliminde olması açığa satanları rahatsız eder. Son gün hareketi piyasada bir kararsızlığın hakim olmaya baĢladığını gösterir ve gün içi fiyat hareketi çok sınırlı bir aralıkta kalır. Artık açığa satanlar en ufak yukarı bir harekette pozisyon kapamaya hazırdır. HerĢey yönün yukarı dönmekte olduğuna iĢaret etmeye baĢlamıĢtır. Önemli Noktalar: Trendin yukarıya döndüğüne emin olmak için dördüncü gün teyit gereklidir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇ YILDIZ BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Üç Yıldız Boğa Formasyonu çok nadir raslanan ancak önemli bir dipten dönüĢ sinyalidir. Bu formasyon ardı ardına üç Doji tarafından oluĢturulur. Ortadaki Doji, bir Doji Yıldızı'dır.
27
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ardı ardına üç Doji görürüz. 3. Ġkinci günkü Doji ilk ve üçüncü gün Dojilerinden bir aralıkla ayrılır ve onların altındadır. Açıklama: Üç Yıldız Boğa Formasyonunda, uzun süredir aĢağı giden bir piyasa söz konusudur. Ama aĢağı trendin zayıflamaya baĢladığı gövdelerin giderek ufalmasıyla belirginleĢir. Ġlk Doji açığa satanlar için bir ilk ihtardır. Ġkinci Doji piyasanın iyiden iyiye yönünü kaybetmeye baĢladığını gösterir. Üçüncü Doji ise aĢağı yönlü trendin sona erdiğini gösterir. Bu formasyon bir kararsızlık göstergesidir ve pozisyonların değiĢtirilmeye baĢlanmasına neden olur. Önemli Noktalar: Trendin yukarı döndüğüne emin olmak için dördüncü gün teyit gereklidir. Teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
28
ÜÇLÜ VADİ BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit çok gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım: Üçlü Vadi Boğa Formasyonu son derece nadir görülen bir dipten dönüĢ sinyalidir. Ġlk mum uzun siyah bir mumdur. Bunu ilk mumdan daha yukarda kapanan ikinci bir siyah mum izler. Üçüncü mumsa çok ufak gövdeli beyaz bir mumdur. Beyaz gövde piyasada satıĢ baskısının bittiğine iĢaret eder.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4. 5.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. Ġkinci gün Çekiçe benzeyen yeni bir siyah mum görülür. Ġkinci günün aĢağı kuyruğunun ucu piyasada yeni bir dip seviyesidir. Son olarak ikinci mumun altında kalan kısa beyaz bir mum görülür.
Açıklama: Üçlü Vadi Boğa Formasyonunda ilk önce aĢağı giden bir piyasada siyah uzun bir mum görürüz. Ġkinci gün daha yukarı bir seviyeden açılır,ama aĢağı yönlü baskı hala güçlüdür ve yeni bir dip fiyat oluĢtuğunu görürüz. Ancak
29
ikinci gün kapanıĢ fiyatı günün en yüksek fiyatına yakın bir seviyededir ve bunun sonucunda tümüyle ilk günkü gövdenin içinde kalan ufak bir siyah gövde oluĢur. Ġkinci günkü yukarı hareket aĢağı gidiĢin devamı konusunda bir soru iĢareti yaratır. Piyasada artan kararsızlık üçüncü günün daha düĢük bir seviyeden açılması ancak bu
açılıĢın gene de dünkü en düĢük fiyattan daha yüksek olmasıyla belirginleĢir. Üçüncü gün ufak beyaz gövdenin de gös bir denge (alıcılarla satıcılar arasında) sözkonusudur. Üçüncü günün sonuna doğru fiyatların arttığı görülür ancak üçüncü gün kapanıĢ fiyatı ikinci gün kapanıĢ fiyatının altında kalır. Eğer dördüncü gün fiyatlar yukarı gider ve yeni bir zirve yaparsa, trendin aĢağıdan yukarıya döndüğü teyit edilmiĢ olur. Önemli Noktalar: AĢağı trendin sona erdiğine emin olmak için dördüncü gün bir teyit beklenmesi tavsiye edilir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir açılıĢ veya daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir. Teyit çok da gerekli değildir ama tavsiye edilir.
KOPAN BOĞA FORMASYONU Künye: BeĢ çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: AĢağı giden bir piyasada fiyatların bir dip oluĢturmaya baĢladı noktada ortaya çıkar. Formasyonun son gününde ilk iki günde oluĢan aĢağı yönlü açılıĢ aralığını kapatamayan uzun beyaz bir mum görülür. Bu kısa vadeli bir yukarı dönüĢ demektir.
30
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. 3. Ġkinci gün aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı ile birlikte bir diğer siyah mum görülür. 4. Üçüncü ve dördüncü günlerde aĢağı gidiĢ devam eder ve bu günlerin kapanıĢ fiyatları bir önceki günün 2. kapanıĢ fiyatından daha aĢağı seviyede gerçekleĢir. 5. Ancak beĢinci ve son gün kapanıĢ fiyatı ilk iki günde oluĢan aĢağı yönlü aralığı kısmen dolduran 3. uzun beyaz bir mum görülür. Açıklama: Kopan Boğa Formasyonu aĢağı giden bir piyasada ve satıĢların artık aĢırı satılmıĢ piyasa noktasına vardığı durumlarda ortaya çıkar. OluĢum ilk günkü siyah uzun mumu izleyen aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı ile baĢlar ve aĢağı gidiĢ ilk günü izleyen üç gün boyunca devam eder. Ġlk dört gündeki mum gövdelerinin hepsi, üçüncü gününkü hariç, siyahtır. Üçüncü günün gövdesi siyah veya beyaz olabilir. AĢağı yönlü aralığı izleyen üç günün oluĢum yapısı Üç Siyah Karga formasyonunu andırır. Zira birbirini izleyen üç gün boyunca günün en yüksek fiyatları da, günün en düĢük fiyatları da aĢağı giden bir trend Ģeklindedir. Bu aĢağı gidiĢin önce aralıkla birlikte hızlandığını, ancak daha sonra aĢağı gidiĢ ivmesinin yavaĢladığını ama hala devam etmekte olduğunu gösterir. Ortaya çıkan yapı giderek gücünü yitiren aĢağı yönlü bir trendin iĢaretidir. Nihayet, son ve beĢinci gün ters yani yukarı yönde bir hareket görürüz . Bu yukarı hareket daha önceki üç günün kayıplarını telafi eder. Ama ilk iki günde oluĢan aralığı tam olarak dolduramaz. Bu da yukarı dönüĢün kısa vadeli bir dönüĢ
31
olduğunu gösterir. Önemli Noktalar: Piyasanın yukarıya döndüğüne emin olmak için altıncı gün teyit görmemiz gerekir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönde bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha yüksek bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
Künye: BeĢ çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağıdan yukarıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Hızla aĢağı giden bir piyasada açığa satanlar dördüncü günde pozisyon kapayarak kar realize etmeye baĢlayabilirler. Bunun sonucu olarak beĢinci gün yukarı yönde bir açılıĢ aralığı ile baĢlayabilir. Eğer beĢinci günkü mumun gövdesi de uzunsa veya beĢinci gün yüksek bir iĢlem hacmi gerçekleĢirse, bu piyasada yukarı dönüĢün baĢladığını gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Üç Siyah Karga Formasyonunu andıran her biri bir önceki güne daha düĢük seviyeden açılan üç ardıĢık 2. uzun siyah mum görülür. 3. Dördüncü gün yukarı kuyruğu olan bir diğer siyah mum görülür. 4. Son olarak beĢinci günde açılıĢ fiyatı dördüncü günkü mum gövdesinin üstünde kalan beyaz bir 3. mum görülür.
32
Açıklama: Bir süredir piyasa aĢağı gitmektedir. Bu aĢağı gidiĢin daha da hızlandığını görürüz. Ġlk üç gündeki siyah mumlar bunu gösterir. Dördüncü gün ise fiyatlar bir süre açılıĢ fiyatının üstünde kalır ama günün kapanıĢı yeni bir dip seviyeden gerçekleĢir. KapanıĢtaki zayıflığa karĢın gün içindeki fiyatların uzun süre açılıĢ fiyatının üstünde kalması, açığa satıcılara piyasanın hep aĢağı gitmeyeceğini hatırlatır. Bazı açığa satıcılar durumlarını
yeniden gözden geçirerek pozisyon kapatmaya ve kar realize etmeye baĢlayabilirler. Bu pozisyon kapamaların bir so yukarı yönlü aralıkla açılıĢtır ve o günün kapanıĢı da önceki güne göre hatırı sayılır oranda daha yüksektir. Eğer bu son gün hacim de yüksekse, piyasada aĢağıdan yukarıya bir dönüĢün baĢlamıĢ olması olasılığı yüksektir. Önemli Noktalar: AĢağıdan yukarıya bir dönüĢün baĢladığına emin olmak için beĢinci gün teyit gereklidir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönde bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha yüksek bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
Düşük güvenilirlikli ÇEKİÇ BOĞA FORMASYONU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. AĢağıdan yukarıya dönüĢ göstergesi. Teyit gerekli. Tanım: Çekiç Boğa aĢağı yönlü bir trendin dibinde veya aĢağı yönlü bir trendde ortaya çıkan önemli bir formasyondur. "Dibi dövmek" anlamına gelir. Tek çubuklu bir formasyondur ve Yusufçuk Boğa Formasyonuna benzer. Yusufçuk Boğa Formasyonunda açılıĢ fiyatı kapanıĢ fiyatına eĢittir buna karĢın Çekiç Boğa Formasyonunda küçük de olsa bir gövde görürüz.
33
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Formasyon oluĢmaya baĢladığında piyasa aĢağı yönde trend yapmaktadır. AĢağı yönlü kanalın üst tarafında küçük gövdeli bir oluĢum görürüz. Gövdenin rengi önemli değildir. OluĢumun gövdenin en az iki misli uzunluğunda bir aĢağı kuyruğu vardır. Yukarı kuyruğu ise yoktur (ya da neredeyse yok denecek kadar kısadır).
Açıklama: Bu oluĢum ortaya çıktığında piyasa aĢağı gitmektedir. Piyasa güne sert bir satıĢ dalgasıyla baĢlar ve ilk bakıĢta aĢağı trendin devam edeceği sanısını verir. Ancak fiyatlar bir anda toparlanır, satıĢlar azalır, gün boyu yukarı bir fiyat hareketinden sonra günün en yüksek fiyatında veya en yüksek fiyata yakın düzeyde uzun aĢağı kuyruğu oluĢturan bir kapanıĢ görürüz. Piyasa aĢağı yönde devam etmeyi baĢaramamıĢtır. Bu gözlem açığa satanlar arasında giderek artan bir tedirginlik yaratır ve piyasanın aĢağı yönde devam etmeyebileceği söz konusu olmaya baĢlar. Önemli Noktalar: Eğer çekiç açılıĢın üstünde bir kapanıĢla dolayısıyla da beyaz bir gövdeyle temsil ediliyorsa, yukarı dönüĢ olasılığı daha fazladır. Genellikle Yusufçuk Boğa Formasyonu, Çekiç Boğa Formasyonuna göre daha önemli kabul edilen bir formasyondur ve bir Doji olan Yusufçuk durumunda piyasanın yukarı gitmesi olasılığı Çekiç'e göre daha fazladır. Çekiç Boğa Formasyonunun güvenilirlik derecesi düĢüktür. Trendde aĢağıdan yukarıya dönüĢün bir sonraki
34
gün beyaz bir mumla, yukarıya doğru bir aralıkla veya daha yüksek bir kapanıĢla teyidi gereklidir.
BELDEN TUTMA BOĞA FORMASYONU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Yukarı yönü iĢaret eder. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ göstergesi. Teyit gerekli. Tanım: Belden Tutma Boğa Formasyonu tek çubuklu bir oluĢumdur. Trend aĢağı yöndeyken oluĢan bir Beyaz Açılan Marubozu'dur. Güne baĢlarken; günün en düĢük düzeyinde açılır, daha sonra daha önceki trende ters yönde bir yukarı hareket görürüz. Gün içi en yüksek fiyata yakın bir düzeyden kapanıĢ gerçekleĢir. Ancak kapanıĢın tam olarak günün en yüksek düzeyinde olması gerekmez. Eğer Boğa Formasyonunda daha uzun mumlar görüyorsak, bu gün içinde oluĢan ve daha önceki aĢağı trendi tersine çeviren yukarı hareketin daha da güçlü olduğunu gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. Formasyon oluĢmaya baĢladığında piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Fiyatlar aĢağı yönde bir aralık (gap) yaparak günün en düĢük düzeyinde açılır ama daha sonra 2. fiyatlar 3. gün boyu yukarı gider ve günün en yüksek fiyatına yakın bir düzeyde kapanır.
35
3. Formasyon aĢağı kuyruğu olmayan beyaz bir mum yani Beyaz Açılan Marubozu'dur. Açıklama: Piyasa güne o ana kadarki aĢağı trendi teyit edecek Ģekilde aĢağı yönlü bir aralık yaparak baĢlar. Ġlk bakıĢta fiyatların gene aĢağı gideceği sanısını verir. Ancak daha sonra fiyatlar toparlanır ve aĢağı trendin tersi yönde yani yukarıya doğru gitmeye baĢlar. Bu yukarı fiyat hareketi açığa satıĢ yapanların bir kısmını telaĢlandırır ve açığa satıĢ pozisyonlarını kapatmaya zorlar. Pozisyonların kapatılması da yukarı yönlü fiyat hareketini destekler. Giderek piyasada aĢağıdan yukarıya bir dönüĢ havası doğar ve dönüĢ fikrinin yayılması beraberinde yeni alımlar getirir. Önemli Noktalar: Belden Tutma Boğa Formasyonunun gösterdiği aĢağıdan yukarı dönüĢün ertesi gün beyaz bir mumla, yukarı doğru bir aralıkla ya da daha yüksek bir kapanıĢ fiyatı ile teyidi gereklidir.
TERS ÇEKİÇ BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit kesin gerekli. Tanım: Ters Çekiç Boğa formasyonu bir siyah mumu takibeden yukarı kuyruğu uzun kısa gövdeli bir mumla karakterize edilir. Kayan Yıldız Ayı Formasyonuna çok benzer. Kayan Yıldız bir aĢağı trendde belirince iĢte o zaman Ters Çekiç Boğa Formasyonu ortaya çıkar.
36
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün aĢağı yönlü trend kanalının alt kısmına yakın uzun siyah bir mum görürüz. Ġkinci gün kanalın alt yönünde oluĢan küçük gövdeli bir mum görürüz. Ġkinci mumun rengi önemli değildir ancak ilk mumun gövdesi siyah renklidir. Aralıklı bir açılıĢ görmek gerekmez. Önemli olan formasyonu aĢağı yönlü bir trendde görmemizdir. Ġkinci küçük gövdenin yukarıdakı kuyruğunun uzunluğu gövdenin en az iki misli olmalıdır. Ġkinci mumun aĢağıda kuyruğu yoktur, varsa da çok kısadır.
Açıklama: Ters Çekiç aĢağı yönlü bir piyasada oluĢur. Bir ters çekiç gününde, piyasa günün en düĢük düzeyinde ya da bu düzeye yakın bir yerde açılır. Ardından fiyatlar yön değiĢtirir ve yukarı doğru bir hareket görürüz. Ancak alıcılar bu yukarı hareketi gün boyu devam ettiremezler ve fiyatlar günün en düĢük düzeyine yakın bir yerde kapanır. Bunun niye bir dönüĢ sinyali olduğu ilk bakıĢta kolayca anlaĢılmayabilir. Cevap ertesi gün olanlardadır. Ertesi gün bir önceki gövdenin üstünde aralıklı bir açılıĢ olduğu takdirde, bir gün önce açığa satanlar para kaybetmeye baĢlar. Piyasa gövdenin ne kadar daha çok üstünde kalırsa, açığa satanların zararı o kadar büyür. Bunların pozisyon kapamaya baĢlamaları piyasada yukarı bir hareketi baĢlatabilir. Yukarı hareketin baĢlaması halinde dip oluĢtuğuna inanan yeni alıcılar da piyasaya girerek dönüĢe güç katabilirler. Önemli Noktalar: Ters çekiçi izleyen gün (üçüncü gün) teyit gereklidir. Bu teyit ertesi gün yukarda da bahsedilen küçük gövdenin üstünde bir açılıĢ Ģeklinde olabilir. AçılıĢın yukarı yönde bir aralıkla olması halinde, aralık ne kadar büyükse teyit de o denli güçlü olacaktır. Daha yüksek fiyatlara iĢaret eden beyaz bir mum da teyit görevi görebilir.
HAMİLE BOĞA FORMASYONU
37
YANYANA BEYAZ MUMLAR BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Formasyon aralarında yukarı yönlü bir aralık olan iki beyaz mumla oluĢmaya baĢlar. Formasyonun tamamlandığı üçüncü gün ise ikinci günkü mumla aynı gövde boyunda ve aynı açılıĢ fiyatına sahip bir diğer beyaz mum görülür.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün beyaz bir mum görülür. 3. Ġkinci gün yukarı yönlü bir aralıkla birlikte ikinci bir beyaz mum görülür. 4. Üçüncü gün ise ikinci günkü mumla yaklaĢık aynı gövde büyüklüğünde ve aynı açılıĢ fiyatına sahip üçüncü bir beyaz mum görülür. Açıklama: Yanyana Beyaz Mumlar Boğa Formasyonu yukarı yönlü piyasalarda görülür. Birinci beyaz mum yukarı yönün devam edeceğini gösterir. Ġkinci gün piyasa yukarı yönlü bir aralıkla açılır ve daha yüksek seviyeden kapanır. Ancak üçüncü gün piyasanın çok daha düĢük düzeyden, neredeyse dünkü açılıĢ fiyatı düzeyinden açıldığı görülür. DüĢük açılıĢa neden olan ilk satıĢ dalgası hızla sona erer ve piyasa gün içinde yeni bir zirveye doğru gitmeye baĢlar. Bu da yukarı hareketin devam etmekte olduğunu gösterir. Önemli Noktalar:
38
Ġkinci ve üçüncü günkü mum gövdelerinin yaklaĢık aynı boyutta olması ve gene ikinci ile üçüncü günkü açılıĢ fiyatlarının neredeyse aynı olması önemlidir. Her ne kadar Yanyana Beyaz Mumlar Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de ilave teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
KENARDAN TUTAN BOĞA FORMASYONU Künye: BeĢ çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarı yönde gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Kenardan Tutan Boğa Formasyonu güçlü bir aynı yönde gidiĢ sinyalidir. Yukarı giden bir piyasada, bu oluĢum uzun beyaz bir mumla baĢlar ve bunu kısa vadeli bir aĢağı trend oluĢturan üç tane küçük gövdeli mum izler. BeĢinci günde ise piyasa yeniden alıĢ ağırlıklı olmaya baĢlar ve beĢinci gün kapanıĢı piyasada yeni bir zirve oluĢturur.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönde bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. 3. Ġkinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ ve siyah bir mum görülür. 4. Ġkinci,üçüncü ve dördüncü günlerde ilk günkü mumun gövdesi içinde kalan ufak gövdeler görülür ve bu 2. ufak gövdeler kısa vadeli bir aĢağı trend oluĢturur. 5. BeĢinci ve son gün ise yukarı yönlü bir açılıĢ aralığı ile birlikte beyaz bir mum görülür ve beĢinci
39
3. gün kapanıĢı piyasada yeni bir zirve oluĢturur. Açıklama: Bu oluĢum yukarı yönlü bir piyasada ortaya çıkar ve yukarı gidiĢ ilk günkü uzun beyaz mumla da teyit edilir. Ġkinci gün fiyatlar yukarı yönlü bir aralıkla açıldıktan sonra, gün içinde dar bir bantta hareket eder ve günün kapanıĢı açılıĢ fiyatının biraz altında gerçekleĢir. KapanıĢın açılıĢın altında kalmasına rağmen; gene de bu kapanıĢ piyasada yeni bir kapanıĢ zirvesidir. Alıcıların bir kenara çekilmesi ve satıcıların cesaretlenmesi için ilk iĢaret verilmiĢtir. Ġzleyen iki gün yukarı hareketin devamı konusunda giderek artan soru iĢaretlerine neden olur çünkü her iki günde de açılıĢ fiyatları bir önceki günün kapanıĢ fiyatlarına eĢittir ve keza kapanıĢ fiyatları bir önceki güne göre biraz daha düĢüktür. Buna rağmen; piyasadaki fiyatlar üçüncü gün bile ilk günkü açılıĢ fiyatının üstündedir ve hatırlanacağı gibi ilk gün uzun beyaz bir mum oluĢmuĢtur. Bu durum bize piyasanın yukardan aĢağı bir dönüĢü denediğini fakat baĢaramadığını gösterir. Fiyatlar son gün yeni bir zirve oluĢturarak kapanır yani son birkaç günkü olaylar sadece yukarı devam eden bir harekette geçici bir duraklamadan baĢka bir Ģey değildir. Yukarı giden trendi tersine çevirmek için bir deneme yapılmıĢ ama bu deneme baĢarıya ulaĢamamıĢtır. Yukarı yönde gidiĢ devam etmektedir. Önemli Noktalar: Kenardan Tutan Boğa Formasyonu, Yükselen Üç Hamle Boğa Formasyonuna benzer. Aralarındaki fark düzeltme günleri olan ikinci,üçüncü ve dördüncü gün çubuklarının Kenardan Tutan Boğa Formasyonunda, Yükselen Üç Hamle Formasyonuna göre daha yukarda olmasıdır. Her ne kadar Kenardan Tutan Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
YÜKSELEN ÜÇ HAMLE BOĞA FORMASYONU
40
Künye: BeĢ çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarı yönde gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Yükselen Üç Hamle Boğa Formasyonu yukarı yönlü trendin devam edeceğini gösteren ve bu yukarı hareket sırasında piyasanın ana yönünü değiĢtirmeyen geçici bir duraklamayı gösteren bir oluĢumdur. OluĢum ilk gün uzun beyaz bir mumla baĢlar ve bunu üç küçük gövdeli mum izler. Bu küçük gövdeler piyasada bir düzeltmeyi yansırır ve bunlar kısa vadeli bir aĢağı trend de oluĢturabilir. Bu üç düzeltme günündeki gövdeler genelde siyahtır ve her üç gövde de ilk günkü mumun gün içi en yüksek ve en düĢük fiyatları içinde kalır. OluĢum beĢinci günde bir önceki günün kapanıĢ fiyatının üstünde açılan ve yeni bir zirve oluĢturarak kapanan uzun beyaz bir mumla tamamlanır. Ġki uzun beyaz mum arasında kalan küçük gövdeler ve kısa aĢağı trend piyasanın bir düzeltme yaptığını gösterir. Bu düzeltmeden sonra yukarı yönlü hareket devam edecektir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. 3. Ġkinci,üçüncü ve dördüncü günlerde ise kısa vadeli bir aĢağı trend oluĢturan ve gövdeleri ilk günkü en 2. yüksek ve en düĢük fiyatlar içinde kalan ufak gövdeler görülür. 4. BeĢinci gün ise bir önceki günün kapanıĢının üstünde bir açılıĢ fiyatı ile birlikte uzun beyaz bir 3. mum görülür ve gün piyasada yeni bir zirve oluĢturarak kapanır. Açıklama: Yükselen Üç Hamle Boğa Formasyonu piyasada geçici bir duraklamayı yansıtır. Bu duraklama ve düzeltme alıcılar tarafından pozisyonlarını çoğaltmak için kullanılabilir. OluĢum; yukarı giden trendin devamlılığı
41
hakkında bazı soru iĢaretlerinin doğduğunu ama fiyatların daha düĢük seviyelere düĢmemekte direndiğini, piyasanın yeniden alım ağırlıklı bir duruma döneceğini ve yeni zirvelerin deneneceğini söyler. Önemli Noktalar: Yukarda bahsedilen gövdelerin en yüksek ve en düĢük fiyatlar arasında kalması olgusu kuyrukları da içerir. Her ne kadar Yükselen Üç Hamle Boğa Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ORTA GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
YUKARI ARALIĞI KAPATAN ÜÇLÜ BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Bu oluĢum yukarı giden bir piyasada aralarında yukarı yönlü bir aralık olan iki uzun beyaz mumla oluĢur. Üçüncü mum ilk iki günkü aralığı kapatan siyah bir mumdur. OluĢum kar realizasyonu ile oluĢan geçici bir desteği gösterir.
Tanınma Kriterleri:
42
1. 2. 3. 4. 5.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Aralarında aralık olan iki uzun beyaz mum görülür. Her mum yeni bir zirve yaparak kapanıĢ yapar. Üçüncü gün ikinci günkü gövdenin içinde kalan bir açılıĢ fiyatıyla siyah bir mum görülür. Üçüncü siyah mum ilk iki günde oluĢan aralığı kapatır.
Açıklama: Yukarı Aralığı Kapatan Üçlü Boğa formasyonu oluĢtuğunda piyasa güçlü bir yukarı çıkıĢ içindedir. Bu yukarı hareket ilk iki günde de devam eder. Ancak üçüncü gün ilk iki günkü aralığı dolduracak Ģekilde ikinci mumun gövdesi içinde kalacak Ģekilde açılır.Aralığı kapatan bu hareket yukarı yönlü hareketi destekleyen bir hareket olarak yorumlanabilir. Aralıklar belli bir süre sonra geriye dönüp bakıldığında daha belirgin olarak görüldüğü gibi önemli destek veya direnç noktalarıdır. Burada aralığın bir günde dolması değiĢik yorumlara açıktır. Eğer bu yeni bir ileri hareket içindeki ilk aralıksa, bir reaksiyon günü olan üçüncü günkü fiyat hareketi tipik bir kar realizasyonu hareketidir. Yani teknik analizdeki standart aralık kapama hareketini görmüĢ oluruz. Önemli Noktalar: Yukarı Aralığı Kapatan Üçlü Boğa Formasyonu, Aralığı Kapatmayan Tasuki Ayı Formasyonuna benzer. Ancak Tasuki Formasyonunda ilk iki günde oluĢan aralık üçüncü gün kapanmaz. Yukarı Aralığı Kapatan Üçlü Boğa formasyonunda trendin yukarı devam ettiğini gösteren bir dördüncü gün teyiti gereklidir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha yüksek kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ARALIĞI KAPATMAYAN TASUKİ BOĞA FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirliği vasat düzeyde. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarı gidiĢin devam edeceği sinyali.Teyit tavsiye edilir. Tanım:
43
Bu formasyon yukarı giden bir piyasada, aralarında yukarı yönlü bir aralık olan iki uzun beyaz mumla oluĢmaya baĢlar. Ancak formasyonun üçüncü günü, aralığı tam olarak kapatmayan siyah bir mum görülür. Siyah mum geçici kar realizasyonunun sonucudur. Trendin aralığın gösterdiği Ģekilde yukarı gideceğini gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Aralarında aralık olan iki uzun beyaz mum görülür. Üçüncü gün açılıĢ fiyatı ikinci günkü gövdenin içinde kalan siyah bir mum görülür. Üçüncü günkü mum aralığı tam olarak kapatamaz.
Açıklama: Aralığı Kapatmayan Tasuki Boğa Formasyonu yukarı yönlü güçlü hareketler sırasında ortaya çıkar. Yukarı yönlü hareket trendin yönündeki aralıkla devam eder. Üçüncü gün ise açılıĢ fiyatı bir önceki gövdenin içinde kalan ve aralığı tam olarak kapatamayan siyah bir mumla karakterize edilir. Düzeltme günü olan üçüncü günde aralığın tam olarak kapatılamayıĢı yukarı yönlü trendin devam edeceğini gösterir. Siyah mum geçici kar realizasyonu sonucudur ve aralık tam olarak dolmadığına göre yukarı yönlü hareket devam edecektir. Önemli Noktalar: Aralığı Kapatmayan Tasuki Boğa Formasyonu nadir raslanan bir formasyondur. Bu formasyonda, son iki günün gövdeleri yaklaĢık aynı boyutta olmalıdır. Aralığı Kapatmayan Tasuki Boğa Formasyonu, Yukarı Aralığı Kapatan Üçlü Boğa Formasyonuna benzer. Aralarındaki fark Yukarı Aralığı
44
Kapatan Üçlü Boğa Formasyonunda ilk iki günde oluĢan aralığın üçüncü günde tamamen kapatılmasıdır. Trendin devam edeceğine emin olmak için dördüncü günde teyit gereklidir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralık veya daha yüksek kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
DÜġÜK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
AYRILAN MUMLAR BOĞA FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada aynı yönde devam sinyali. Teyit gerekli. Tanım: Siyah bir mumu izleyen bir Beyaz Açılan Marubozudur. Yukarı giden bir piyasada, siyah bir mumdan sonra piyasa yukarı yönlü sert bir aralıkla, kapanıĢ fiyatı bir önceki günün kapanıĢ fiyatına eĢit olacak Ģekilde açılır ve önceki güne göre daha yüksek seviyeden kapanıĢ gerçekleĢtirir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun bir siyah mum görürüz. Ġkinci günün açılıĢ fiyatı ilk günün açılıĢ fiyatına eĢittir veya ona çok yakındır. Ġkinci günkü oluĢum bir Beyaz Açılan Marubozudur.
Açıklama:
45
Yukarı giden bir piyasada siyah bir gövde (özellikle de oldukça uzunsa) elinde senet tutanlar için bu tedirginlik yaratan bir durumdur. Çünkü satıcıların piyasayı kontrol etmeye baĢladığını düĢündürtebilir. Ancak ikinci gün açılıĢının ilk gün açılıĢına eĢit olacak Ģekilde yukarı yönlü bir aralıkla açılması satıcıların kontrolu ellerine alamadığını gösterir. Ġkinci gün oluĢan beyaz mum daha yüksek bir kapanıĢa sahipse, bu alıcıların tekrar kontrolü ele geçirdikleri ve piyasanın yukarı yönde devam edeceği anlamına gelir. Önemli Noktalar: OluĢumda ikinci mum bir beyaz Açılan Marubozu olmalıdır. Trendin yukarı devam edeceğine emin olmak için üçüncü gün teyit gerekebilir. Teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü aralıkla açılıĢ veya daha yüksek kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇ ÇUBUĞA VURAN BOĞA FORMASYONU Künye: Dört çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi az. Gösterdiği yön yukarı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit kesin gerekli. Tanım: Bu formasyon arka arkaya üç beyaz mum ve onları izleyen siyah bir mumla oluĢur. Siyah mum fiyatları oluĢumun baĢladığı noktadaki seviyeye çeker. Eğer formasyondan önce güçlü bir yukarı hareket varsa, bu yukarı hareket formasyondan sonra da devam eder.
46
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk üç gün boyunca her biri daha yüksek kapanıĢ fiyatına sahip üç uzun beyaz mum görülür. 3. Dördüncü gün ise bir önceki güne daha yüksek seviyeden açılan ama oluĢumun ilk günündeki açılıĢ 2. fiyatının altında bir fiyattan kapanan siyah bir mum görülür. Açıklama: Üç Çubuğa Vuran Boğa Formasyonu üç beyaz mumun da gösterdiği yukarı giden bir piyasada ortaya çıkar. Dördüncü gün yukarı giden trend yönünde açılır ama ardından kar realizasyonları dolayısıyla ters yönde gitmeye baĢlar. Bu noktada piyasa yönünün yeniden bir değerlendirmesi gerekebilir. Dördüncü günün aĢağı hareketi ilk üç günkü kazanımları siler. Eğer oluĢum baĢlamadan önceki yukarı hareket yeterince güçlüyse, gördüğümüz Ģey kar realizasyonu dolayısıyla oluĢan geçici bir geri çekilmeden baĢka bir Ģey olmayabilir. Eğer böyleyse dördüncü günkü mal boĢaltmadan sonra fiyatların yeni bir enerjiyle daha yukarı seviyeleri denemesini bekleyebiliriz. Önemli Noktalar: Yukarı gidiĢin devam edeceğine emin olmak için beĢinci gün teyit gereklidir. Bu teyit beyaz bir mum, yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha yüksek kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
47
YUKARI DÖNÜġ /YÜKSELĠġE DEVAM FORMASYONLARI DÜġÜK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
UZUN BEYAZ MUM Künye: Tek çubuklu formasyon. Piyasada yukarı yön göstergesi. Güvenilirlik derecesi az. Duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. Teyit gerekli. Tanım: Uzun beyaz mum güçlü bir alım yönlü baskıyı gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi fiyat grafiğindeki diğer mumlara göre belirgin derecede daha uzundur. 2. Yukarı ve aĢağı kuyrukların boyu önemli değildir. Açıklama: Uzun Beyaz Mum güçlü bir alım baskısı göstergesidir. Daha uzun bir beyaz mum, kapanıĢ fiyatının açılıĢa göre daha yüksekten kapandığını gösterir. Uzun Beyaz Mum açılıĢtan kapanıĢa fiyatların arttığını ve
48
alıcıların piyasaya egemen olduğunu gösterir. Genelde yukarı yön gösteren bir oluĢum olmakla beraber, mumların içinde bulunduğu konum da önemlidir. Uzun Beyaz Mum uzun bir düĢüĢ sürecinden sonra belirirse potansiyel bir yukarı dönüĢe iĢaret edebilir ya da fiyatların düĢüĢten sonra önemli bir destek seviyesine geldiğini gösterebilir. Öye yandan, eğer Uzun Beyaz Mum uzun bir yükseliĢten sonra belirirse, bu fiyatların aĢırı yüksek seviyelere çıktığı anlamını da taĢıyabilir. Önemli Noktalar: Uzun Beyaz Mum da tek çubuklu bir formasyon olduğu için tek baĢına pek güvenilir bir sinyal değildir. Duruma göre, trendin devam edeceğini de, döneceğini de gösterebilir. Trendin nereye yöneleceğini anlamak için diğer mumların da dikkate alınması gerekir.
BEYAZ MARUBOZU Künye: Tek çubuklu formasyon. Gösterdiği yön yukarı. Güvenilirlik derecesi az. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. Duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. Teyit gerekli. Tanım: Beyaz Marubozu her iki uçta da kuyrukları olmayan uzun beyaz gövdeli ve tek çubuklu bir formasyondur. Piyasada güçlü bir alım sinyalidir.
49
Tanınma Kriterleri: 1. Beyaz Marubozu'nun yukarı ve aĢağı kuyrukları yoktur. 2. Gün açıldığında fiyatlar sürekli yukarı gider ve aĢağı kuyruğu olmayan uzun beyaz gövdeyi oluĢturur. 3. Gün en yüksek seviyesinde kapanır. Bunun için de mumda yukarı bir kuyruk da görmeyiz. Açıklama: Beyaz Marubozu basitçe açılıĢ fiyatının günün en düĢük fiyatına, kapanıĢ fiyatının da günün en yüksek fiyatına eĢit olduğu anlamına gelir. Bu gün içinde birinci iĢlemden son iĢleme dek alıcıların piyasayı kontrol ettiğini gösterir. Beyaz Marubozu'da açılıĢtan sonra fiyatlar arkasına bile bakmadan sürekli yükselir. Gün boyu alıcılar çok güçlüdür ve bu açığa satanları da pozisyon kapamaya iter. Bu da yukarı yönlü harekete yeni bir ivme verir. Önemli Noktalar: Beyaz Marubozu'nun trendin gelecek yönü hakkında ne dediği büyük ölçüde o anki genel durum çerçevesinde belirlenir. Beyaz Marubozu yukarı yönlü bir hareketin öncü formasyonlarından biri olabilir ama daha önceki mumların biçimine bağlı olarak aĢağı bir dönüĢü de iĢaret edebilir. Tek bir çubuk olduğu için pek güvenilir değildir. Sadece tek bir günün hareketini yansıtır ve duruma göre trendin devam edeceğini de, dönebileceğini de söyliyebilir. Trendin gelecekteki konumunu daha iyi
50
saptamak için diğer mumların da dikkate alınması gerekir.
BEYAZ KAPANAN MARUBOZU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Duruma göre trendin devam edeceğini de, döneceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. Teyit gerekli. Tanım: Beyaz Kapanan Marubozu yukarda kuyruğu olmayan uzun beyaz gövdeli ve tek çubuklu bir formasyondur. Piyasada güçlü bir yukarı yön sinyalidir.
Tanınma Kriterleri: 1. Beyaz Kapanan Marubozu'nun aĢağıda kuyruğu vardır ama yukarı kuyruğu yoktur. 2. Gün açıldıktan sonra fiyatlar biraz aĢağı gider ve alt kuyruğu oluĢturur ancak bunun ardından fiyatlar 2. gün boyu yukarı giderek uzun beyaz gövdeyi oluĢturur. 3. Gün en yüksek düzeyinde kapandığı için yukarı kuyruk oluĢmaz. Açıklama: Beyaz Kapanan Marubozu açılıĢ yönünde kuyruk oluĢturan fakat kapanıĢ yönünde kuyruğu olmayan uzun beyaz gövdeli ve tek çubuklu bir formasondur. Bu formasyon fiyatların açılıĢtan sonra biraz düĢtüğünü
51
fakat ardından gün boyunca yükselerek en yüksek düzeyinde kapandığını gösterir. Alıcıların açılıĢın ilk dakikaları dıĢında gün boyunca güçlü olduklarını gösterir. Alım yanının güçlü olması açığa satanların bir kısmını pozisyon kapamaya iterek yukarı hareketi güçlendirmiĢ olabilir. Önemli Noktalar: Beyaz Kapanan Marubozu'nun fiyatların gelecek yönü hakkında ne söylediği Beyaz Marubozu'da olduğu gibi o anki genel duruma bağlıdır. Beyaz Kapanan Marubozu bir yükseliĢ dalgasının ilk safhasını gösterebileceği gibi, evvelki günlerdeki mumların yapısına bağlı olarak bir dönüĢ sinyali de olabilir. Beyaz Kapanan Marubozu tek çubuklu bir formasyon olduğu için güvenilirlik derecesi azdır. Tek bir günün hareketini yansıtır ve duruma göre trendin devam edeceğini de, döneceğini de gösterebilir. Trendin gelecek yönü hakkında daha güvenilir bir yorum için diğer mumlarla birlikte kullanılmalıdır.
BEYAZ AÇILAN MARUBOZU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirlik derecesi az. Alım gücünü yansıtır. Duruma göre trendin devam edeceğini de, döneceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trendin yönü önemli değil. Teyit gerekli. Tanım: Beyaz Açılan Marubozu uzun beyaz gövdesiyle tanımlanan tek çubuklu bir formasyondur. Yukarı kuyruğu vardır fakat aĢağı kuyruğu yoktur. Piyasada güçlü bir yukarı yön sinyalidir.
52
Tanınma Kriterleri: 1. Beyaz Açılan Marubozu'nun yukarı kuyruğu vardır ama aĢağı kuyruğu yoktur. 2. Gün açıldıktan sonra fiyatlar sürekli yukarı giderek aĢağı kuyruğu olmayan uzun beyaz gövdeyi 2. oluĢturur. 3. Fiyatlar kapanıĢta açılıĢ fiyatının üstündedir ancak günün en yüksek düzeyinde değildir ve bu 3. da yukarı kuyruğu oluĢturur. Açıklama: Beyaz Açılan Marubozu açılıĢ yönünde kuyruğu olmayan fakat kapanıĢ yönünde kuyruğu olan uzun beyaz gövdeli ve tek çubuklu bir formasyondur. AçılıĢtan sonra fiyatlar açılıĢ fiyatının hiç altına gelmeden gün boyunca yukarı doğru gitmiĢ, böylece uzun beyaz gövde oluĢmuĢtur. Ancak fiyatlar en yüksek düzeyinde kapanmadığı için bir yukarı kuyruk da oluĢmuĢtur. Tipik bir alıcılı gün göstergesidir. Piyasada alıcı yönün güçlü olması açığa satanları da tedirgin etmiĢ olabilir. Gene de Beyaz Açılan Marubozu, Beyaz Marubozu kadar güçlü bir alım göstergesi değildir. Önemli Noktalar: Diğer bütün Marubozularda olduğu gibi, Beyaz Açılan Marubozu'nun fiyatların gelecek yönü hakkında ne söylediği o anki genel duruma bağlıdır. Bir yükseliĢ dalgasının ilk safhası olabildiği gibi, daha önceki mumlara bağlı olarak bir dönüĢ göstergesi de olabilir.
53
DüĢüĢ trendindeki bir piyasada görülen Beyaz Açılan Marubozu, bir Belden Tutma Boğa Formasyonudur. Beyaz Açılan Marubozu tek çubuklu bir formasyon olduğu için güvenilirlik derecesi azdır. Tek günün hareketini yansıtır ve duruma göre trendin devam edeceğini de, döneceğini de gösterebilir. Trendin gelecek yönü hakkında daha sıhhatli bir yorum yapmak için diğer mumlarla birlikte değerlendirilmelidir.
AYI FORMASYONLARI AġAĞI DÖNÜġ FORMASYONLARI YÜKSEK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
KARA BULUT AYI FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Kara Bulut Ayı Formasyonu yukarı giden bir trendden sonra tepeden dönüĢü veya bazen bir sıkıĢma bandının tepesindeki dönüĢü haber veren iki çubuklu bir formasyondur. Ġlk gün büyük bir beyaz mum görülür. Ġkinci gün dünün en yüksek seviyesinin de üstünde (dünkü mumun yukarı kuyruğunun da üstünde) açılır. Ancak piyasa günün en düĢük seviyesine yakın bir yerden kapanır ve gün sonunda oluĢan mumun dünkü mumun beyaz gövdesi içinde kaldığı görülür.
54
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Ġkinci gün açılıĢı bir önceki günün en yüksek fiyatının üstünde olan siyah bir mum görülür. Siyah mum bir önceki günün beyaz mum gövdesinin içinde ve ayrıca gövdenin alt yarısı içinde kalır.
Açıklama: Piyasa yukarı gitmektedir. Ġlk günkü uzun beyaz mum ve yukarı doğru güçlü açılıĢ piyasaları alıcıların kontrol ettiğini gösterir. Ancak yukarı hareket devam etmez. Piyasa günün en düĢük düzeyinde veya en düĢük düzeye yakın bir seviyede kapanır ve ikinci gün gövdesi ilk gün gövdesi içinde kalır. Bu durum alıcıları tedirgin ederken ikinci günün en yüksek noktasında iyi bir limit emir imkanı yakalayan açığa satıcıları cesaretlendirir. Önemli Noktalar: Eğer siyah gövde bir gün önceki beyaz gövdenin iyice içine girmiĢse, bir tepe oluĢmuĢ olması olasılığı artar. Bazı Japon Mumu uzmanları ikinci günkü siyah gövdenin ilk günkü beyaz gövdeyi %50'den fazla bir oranda kapsamıĢ olma Ģartını koyarlar. Eğer siyah mumun kapanıĢı beyaz mumun alt yarısında bir yerlere raslamıyorsa, ertesi gün mutlaka bir teyit görmek gerekir. Her ne kadar Kara Bulut teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da,
55
yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
TEPEN MUMLAR AYI FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Bu oluĢumda beyaz bir Marubozunun ardından ertesi gün aĢağı yönlü büyük bir aralıkla açılıĢ görürüz. Ġkinci gün açılıĢı bir önceki günün açılıĢının bile altındadır (ve siyah bir Marubozu oluĢturur). Böylesi bir oluĢuma Tepen Mumlar oluĢumu denir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yönü önemli değildir. 2. Ġlk gün beyaz bir Marubozu görülür. 3. Bunu ikinci gün aĢağı yönlü bir aralıkla açılan siyah bir Marubozu izler. Açıklama:
56
Tepen Mumlar Ayı Formasyonu piyasanın aĢağı döndüğünü gösteren güçlü bir sinyaldir. Bu oluĢumda diğer bir çok oluĢumun aksine formasyonunun baĢladığı noktadaki piyasa yönü önemli değildir. Ġkinci gün aĢağı yönlü aralıkla açılıĢla birlikte piyasa aĢağı yönlü bit trend yapmaya baĢlar. Ġkinci günkü fiyatlar ilk günkü en üst ve en alt fiyat sınırları içinde bile değildir (daha aĢağıdadır) ve kapanıĢta da aĢağı yönlü bir aralık vardır. Önemli Noktalar: Her iki mumun da kuyrukları yoktur (varsa da çok ufaktır) yani her ikisi de tanım olarak Marubozu'dur. Tepen Mumlar Ayı Formasyonu, Ayrılan Mumlar Ayı Formasyonuna benzer. Aradaki tek fark Ayrılan Mumlar da ilk ve ikinci gün açılıĢ fiyatlarının aynı olması, Tepen Mumlarda ise açılıĢta bir aralık oluĢmasıdır. Her ne kadar Tepen Mumlar Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
TERKEDİLMİŞ BEBEK AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukardan aĢağı dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: TerkedilmiĢ Bebek Ayı Formasyonu çok nadir rastlanan bir tepe dönüĢ sinyalidir. Formasyonu esas olarak bir önceki ve bir sonraki mumlardan aralıkla (aralık kuyrukları da kapsar) ayrılan bir Doji yıldızı oluĢturur.
57
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. 3. Ġkinci gün ise yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢtan sonra bir Doji görülür. AçılıĢta oluĢan aralık dünkü 2. mumun yukarı kuyruğunun bile üstünde olacak Ģekilde büyük bir aralıktır. 4. Son olarak da ters yönde bir aralıkla birlikte siyah bir mum görülür. Siyah mumun kuyrukları 3. ikinci günkü Doji'nin kuyruklarına değmez. Açıklama: Üç günlük yıldız formasyonları çoğunlukla aynı senaryoyu yansıtırlar. Yukarı giden bir piyasada ilk gün görülen uzun beyaz mum ve ikinci günkü yukarı yönlü büyük açılıĢ aralığı, ilk bakıĢta piyasanın yukarıya gitmekte devam edeceği izlenimini yaratır. Ġkinci gün alım-satım dar bir aralıkta cereyan eder ve kapanıĢ fiyatı yaklaĢık olarak açılıĢ fiyatına eĢittir.Bu da pozisyonların değiĢtirilmekte olduğunu ve satıĢların baĢladığını gösterir. AĢağı dönüĢ üçüncü günkü siyah mumla teyit edilir. Üçüncü günkü aĢağı yönlü aralıkla açılıĢ da piyasanın aĢağı döndüğünü ayrıca teyit eder. Önemli Noktalar: TerkedilmiĢ Bebek Ayı Formasyonu nadir görülen bir formasyondur. Her ne kadar TerkedilmiĢ Bebek Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa
58
da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
AKŞAM YILDIZI AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukardan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Bu formasyon üç çubukla oluĢan bir tepe dönüĢ sinyalidir. Ġlk mum uzun beyaz bir mumdur,
ikinci mum ise beyaz gövdeli de olabilen kısa bir mumdur. Formasyonun tipik özelliği bir yıldız forma günkü yukarı yönlü açılıĢ aralığıdır. Ġlk iki mum beraberce bir yıldız formasyonu oluĢturur. Üçüncü g ilk günkü gövdenin içinde kalan siyah bir mum söz konusudur. Bu oluĢum piyasanın aĢağıya dönme
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Ġkinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılan küçük gövdeli bir mum görülür. Üçüncü günde ise siyah bir mum oluĢur.
Açıklama:
59
Ġlk beyaz mum görüldüğünde piyasa zaten yukarı yönlü bir hareket içindedir. Ġkinci günkü küçük gövde alıcıların giderek daha isteksiz olmaya baĢladığını söyler. Üçüncü günkü büyük siyah mum ise piyasanın satıĢ ağırlıklı olmaya baĢladığının ispatıdır. Ġdeal bir AkĢam Yıldızı Ayı Formasyonunda ikinci günkü ortanca mumun ilk ve üçüncü günkü mumlarla aralık yaptığı görülür. Gerçi ikinci aralık epey nadir görülür ama bu aralığın olmaması oluĢumun geçerliliğini ortadan kaldırmaz. Önemli Noktalar: Bu oluĢumda söz konusu olan yıldızlar birden fazla, örneğin iki veya üç tane olabilir. Yıldızın gövde rengi ve aralıkları pek önemli değildir. Her ne kadar AkĢam Yıldız Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
DOJİ AKŞAM YILDIZI AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukardan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Üç mumla oluĢan önemli bir tepe dönüĢ formasyonudur. Ġlk günkü mum uzun beyaz bir mumdur. Ġkinci gün ise yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢtan sonra bir Doji oluĢur. Ġlk iki mum beraberce bir Doji yıldızı oluĢturur. Üçüncü gün ise, kapanıĢ fiyatı ilk günkü beyaz mumun gövdesi içinde kalan siyah bir mum görülür. Önemli bir zirve dönüĢ sinyalidir.
60
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Ġkinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılan bir Doji görülür. Üçüncü günde ise siyah bir mum oluĢur.
Açıklama: Ġlk günkü beyaz mum yukarı gitmekte olan piyasada bu yukarı gidiĢin devam etmekte olduğunu söyler. Ardından alıcıların artık pek de istekli olmadıklarını gösteren bir Doji belirir. Üçüncü günkü büyük siyah mum ise piyasanın satıĢ ağırlıklı olmaya baĢladığını kanıtlar. Ġdeal bir AkĢam Yıldızı Ayı Formasyonunda ikinci günkü Dojinin ilk ve üçüncü günkü mumlardan bir aralıkla ayrıldığı görülür. Gerçi ikinci aralık oldukça nadir görülür ama bu aralığın olmaması formasyonun geçerliliğini ortadan kaldırmaz. Önemli Noktalar: Bu oluĢumda söz konusu olan yıldızlar birden fazla, örneğin iki veya üç tane olabilir. Doji'nin aralıkları olup olmaması pek önemli değildir. Her ne kadar Doji AkĢam Yıldız Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
61
ÜÇ SİYAH KARGA AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukardan aĢağı dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Üç Siyah Karga Ayı Formasyonu yukarı gitmekte olan bir piyasada güçlü bir aĢağı dönüĢ sinyali olarak ortaya çıkar. Formasyon bir merdivenin aĢağı inen basamaklarını andıran üç siyah mumla oluĢur. Formasyonda her günün açılıĢ fiyatı bir önceki günün açılıĢ fiyatından daha yüksektir ve bu olgu piyasanın yeni bir dibe gitmekte olduğunun iĢaretidir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4. 5.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ardı ardına üç siyah mum görülür. Her günün kapanıĢ fiyatı piyasada yeni bir dip fiyat (en düĢük fiyat) oluĢturur. Her günün açılıĢ fiyatı bir önceki günün gövdesi içinde kalır. Her günün kapanıĢ fiyatı o günün en düĢük fiyatına eĢit veya yakındır.
Açıklama:
62
Üç Siyah Karga Ayı Formasyonu piyasanın epey bir süredir aĢırı fiyatlı olduğunun ve artık piyasada bir tepe oluĢmaya baĢladığının iĢaretidir. AĢağı hareketin ilk sinyalini birinci günkü siyah mum verir. Ġzleyen iki günde de kar realizasyonları sonucu fiyatların aĢağı gittiğini görürüz. Bu iĢaretler piyasanın yukarı yönlü hareketini artık devam ettiremiyeceğini anlatır. Önemli Noktalar: Ġkinci ve üçüncü günkü açılıĢ fiyatları bir önceki mumun gövdesi içinde herhangi bir yerde olabilir. Ancak gene de açılıĢ fiyatının bir önceki günkü gövdenin alt yarısında kaldığını görmek daha iyidir. Eğer siyah mumlar çok uzunsa, aĢırı satılmıĢ bir piyasa söz konusu olabilir. Her ne kadar Üç Siyah Karga Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇLÜ İÇTEN AŞAĞI AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarıdan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Üçlü Ġçten AĢağı Ayı Formasyonu teyit edilmiĢ bir Hamile Ayı Formasyonudur. Üçüncü gün aĢağı dönüĢü teyit eder.
63
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk iki gün bir Hamile Ayı Formasyonu oluĢur. 3. Üçüncü günse ikinci güne göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı olan siyah bir mum görülür. Açıklama: Bu oluĢumun ilk iki gününde bir Hamile Ayı Formasyonu görülür, üçüncü günse son üç günün en düĢük fiyatını oluĢturan bir kapanıĢla karakterize edilen ve Hamile Ayı Formasyonun haber verdiği aĢağı gidiĢi teyit eden siyah bir mum görülür. Önemli Noktalar: Her ne kadar Üçlü Ġçten AĢağı Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇLÜ DIŞTAN AŞAĞI AYI FORMASYONU Künye:
64
Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarıdan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Üçlü DıĢtan AĢağı Ayı Formasyonu teyit edilmiĢ bir Yutan Ayı Formasyonudur. Üçüncü gün aĢağı dönüĢün teyididir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk iki gün bir Yutan Ayı Formasyonu oluĢur. 3. Üçüncü günse ikinci güne göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı olan siyah bir mum görülür. Açıklama: Bu oluĢumun ilk iki gününde bir Yutan Ayı Formasyonu görülür, üçüncü günse son üç günün en düĢük fiyatını oluĢturan bir kapanıĢla karakterize edilen ve Yutan Ayı Formasyonun haber verdiği aĢağı gidiĢi teyit eden siyah bir mum görülür. Önemli Noktalar: Her ne kadar Üçlü DıĢtan AĢağı Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa
65
da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
YUKARI KOPAN İKİ KARGA AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarıdan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: Yukarı Kopan Ġki Karga Ayı Formasyonu üç mumdan oluĢan bir tepe dönüĢ sinyalidir. Ġlk günkü uzun beyaz mumu, ikinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılan siyah bir mum izler. Üçüncü gündeyse, açılıĢ fiyatı ikinci günkü açılıĢ fiyatının üstünde kalan ama ikinci günkü kapanıĢa göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı olan bir diğer siyah mum görülür.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün yukarı gidiĢin devam ettiğini söyleyen uzun beyaz bir mum görülür. 3. Ġkinci gündeyse yukarı yönde bir aralıkla açılan siyah bir mum görülür.
66
4. Üçüncü günde ise açılıĢ fiyatı ikinci günkü açılıĢın üstünde kalan ama ikinci günkü gövdenin de altı 2. düĢecek Ģekilde kapanan bir diğer siyah mum görülür. Üçüncü günkü gövde ikinci günkü 3. gövdeyi içine alır. 5. Ġkinci günkü siyah mumun kapanıĢ fiyatı ilk günkü uzun beyaz mumun kapanıĢ fiyatından daha yü Açıklama: Piyasa yukarı gitmektedir ve ikinci günde yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢ yapar. Ama fiyatlar ulaĢtıkları zirvede kalamaz ve ikinci gün siyah bir mum oluĢur. Ancak elinde senet bulunduranlar ikinci günkü kapanıĢ fiyatının ilk günkü kapanıĢa göre daha yüksek olmasıyla kendilerini avuturlar. Üçüncü günse satıĢ baskısı artar. Piyasa yeni bir zirve dener ancak ulaĢtığı yüksek fiyatı kapanıĢa dek koruyamaz.
Ayrıca üçüncü günkü kapanıĢta ikinci günkü kapanıĢın altındadır. Giderek Ģu soru daha çok sorulmaya baĢlan yukarı yönde güçlü bir piyasa ise, niye zirve denemeleri baĢarısız oluyor ve niye piyasa daha aĢağı seviyelerden kapanıyor? Yanıt bellidir. Piyasa elinde mal bulunduranların sandığı kadar güçlü değildir. Önemli Noktalar: OluĢumun iki siyah mumu bir ağacın üstüne tünemiĢ uğursuz bakıĢlı iki kargayı anımsatır. Her ne kadar Yukarı Kopan Ġki Karga Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da, yine de teyit aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ORTA GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
YUSUFÇUK DOJİ AYI FORMASYONU Künye: Tek çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik vasat düzeyde. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir.
67
Tanım:
Piyasanın tepelerinde ya da yükselen bir trendde görülen tek çubuklu bir formasyondur.Asılan Ada Formasyonuna benzer. Yusufçukda açılıĢ ve kapanıĢ fiyatları eĢitken, Asılan Adamda küçük bir göv
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı bir trend içindedir. Trendin üst tarafında bir Doji görülür. Doji'nin aĢağı kuyruğu çok uzundur. Yukarı kuyruk yoktur.
Açıklama: Piyasa yukarı bir trend yaparken sert bir satıĢla beraber dalgalı bir açılıĢ görürüz. Fiyatlar açılıĢ fiyatının çok altına iner. Gün sonuna doğru yukarı bir hareket görürüz ve kapanıĢ fiyatı açılıĢ fiyatına yakın bir düzeydedir. Ancak bu gün sonu yükseliĢ ertesi gün için yeni satıĢ dalgasının habercisidir. Uzun aĢağı kuyruk günün satıĢ dalgasıyla baĢladığını gösterir. Ertesi gün piyasa açıldığında, yeni satıĢlar görebiliriz. Önemli Noktalar: Yusufçuk Doji Ayı Formasyonu, Asılan Adam Ayı Formasyonundan daha güvenilir ve daha kuvvetli bir
68
aĢağı yön sinyalidir. Gene de aĢağı dönüĢün ertesi gün siyah bir mumla, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢla ya da daha düĢük kapanıĢ fiyatıyla teyit edilmesi tavsiye edilir.
UZUN DOJİ AYI FORMASYONU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit gerekli. Tanım: Uzun Doji çok uzun kuyruklarıyla tanımlanır. Alıcı ve satıcıların kararsız olduğunu gösterir. Önemli bir yön değiĢtirme sinyalidir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı bir trend içindedir. Yukarı yönde bir aralık yaparak açılan bir Doji görürüz. Doji'nin gövdesi yatay bir çizgidir ya da çok kısadır (ancak bir kaç kademe uzunluğunda). Doji'nin aĢağı ve yukarı kuyrukları uzun ve yaklaĢık eĢit uzunluktadır.
69
Açıklama: Uzun Doji piyasada büyük bir kararsızlık olduğunu gösterir. Fiyatların gün boyu açılıĢ fiyatının epey altında ve üstünde seyretttiğini fakat kapanıĢın yaklaĢık olarak açılıĢla aynı seviyede olduğunu gösterir. Yani gün boyu devam eden dalgalanma ve volatilite sonuç olarak pek bir Ģey değiĢtirmemiĢtir. Bu da piyasanın yönünü yitirdiğini gösterir. Önemli Noktalar: Uzun bacaklı Doji piyasa tepelerinde daha önemlidir.
Tek çubuklu formasyon olduğu için, ertesi gün trendin tersi yönünde (aĢağı yönde) bir hareketle teyit görme
YUTAN AYI FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Yutan Ayı Formasyonu yukarı giden bir piyasada küçük beyaz bir mumu izleyen ve küçük beyaz mumu tümüyle gövdesinin içine alan uzun siyah bir mumla oluĢur (uzun siyah mumun küçük gövdenin kuyruklarını kapsaması gerekmez). Yutan Ayı Formasyonu önemli bir tepe dönüĢ sinyalidir.
70
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün beyaz bir mum görülür. 3. Bunu ikinci gün ilk günkü mumun tüm gövdesini kapsayan uzun siyah bir mum izler. Açıklama: Piyasa yukarı gitmektedir. Ancak satıĢların azaldığını ilk günkü küçük beyaz mumla anlarız. Bunu ertesi gün ilk gün açılıĢına yakın ya da açılıĢın altında bir kapanıĢ ve güçlü bir satıĢ dalgası izler. Piyasa artık yukarı gitme gücünü yitirmiĢtir ve satıcılar giderek güç kazanmaktadır. Önemli Noktalar: Ġlk ve ikinci günkü gövdelerin göreli büyüklükleri önemlidir. Eğer ilk günkü gövde çok küçükse (ya da bir Dojiyse) ve ikinci gün çok uzun siyah bir gövde varsa, bu satıĢ yönlü baskının çok daha güçlü olduğunu gösterir. Özellikle çok hızlı çıkıĢ durumlarında potansiyel alıcıların çoğu zaten senet almıĢ olacakları için ve piyasayı yukarı götürecek yeni para giriĢi olasılıkları da.azalmıĢ olduğu için, kar realize etmeye uygun bir ortam vardır. Bu açıdan Yutan Ayı Formasyonu böyle hızlı yukarı giden piyasalarda daha önemlidir
71
ve bir dönüĢ sinyalidir. Yukardan aĢağı bir dönüĢün olasılığı eğer ikinci gün hacim yüksekse veya ikinci uzun siyah mumdan önce bir yerine birkaç ufak gövde varsa artar. DönüĢün baĢladığı üçüncü gün teyit edilmelidir. Teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü aralıkla bir açılıĢ veya daha düĢük kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
MEZARTAŞI DOJİ AYI FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: MezartaĢı Doji Ayı Formasyonu açılıĢ ve kapanıĢ fiyatlarının günün en düĢük fiyatına eĢit olduğu bir Doji'dir. Bir tepe dönüĢ sinyalidir. Kuzeni Kayan Yıldız Ayı Formasyonu gibi yukarı giden bir trendde aĢağı dönme olasılığını gösterir.
72
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün yukarı trend kanalının üst tarafında beyaz bir mum görürüz. 3. Ġkinci gün fiyatlar aralık yaparak açılır ve aĢağı kuyruğu olmayan (ya da neredeyse olmayan) bir 2. Doji görünür. 4. Doji'nin yukarı kuyruğu uzundur. Açıklama: MezartaĢı Doji Ayı Formasyonunun aĢağı yön göstermesi aĢağıdaki nedenler dolayısıyladır. Piyasa günün en düĢük düzeyinde açılır. Ardından fiyatlar yukarı gider (tercihen de yeni bir zirveyi denerler). Ancak bu yukarı gidiĢ gün boyu korunamaz ve piyasa günün en düĢük fiyat düzeylerine gelir. Bu da elinde mal olanlar için sıkıntılı ve satıĢa dönük bir durum yaratır. MezartaĢı Doji'si mezarlarını korurken ölen boğaları temsil eder. Önemli Noktalar: MezartaĢı Doji Ayı Formasyonu Kayan Yıldız Ayı Formasyonundan dan daha güçlü bir aĢağı yön sinyalidir. Yukarı kuyruk ne kadar uzunsa ve fiyatlar ne kadar yüksekse, MezartaĢı Doji'nin gösterdiği aĢağı yön olasılığı da o kadar güçlüdür. MezartaĢı Doji Ayı Formasyonunun gösterdiği aĢağı yönün üçüncü gün teyit edilmesi gerekir.Teyit ertesi gün MezartaĢı Doji'nin altında bir açılıĢ Ģeklinde olabilir. Ne kadar daha altta bir açılıĢ gerçekleĢirse, teyit de o kadar güçlü demektir. Daha düĢük fiyatlara iĢaret eden siyah bir mum da teyit için kullanılabilir.
DOJİ YILDIZ AYI FORMASYONU Künye:
73
Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Doji Yıldız Ayı Formasyonu yukarı giden bir piyasada beyaz bir mumu izleyen ve bu mumdan bir aralıkla ayrılan bir Doji'dir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Bunu ikinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢtan sonra bir Doji izler. Doji'nin kuyrukları uzun değildir.
Açıklama:
Yukarı giden piyasa alıcıların kontrolündedir. Böyle bir piyasada Doji'nin görünmesi alıcıların kontrolü kayb ve giderek piyasada alıcılarla satıcılar arasında bir denge oluĢtuğunu gösterir. Bu denge ya alım gücünün z satıĢ gücünün artması sonucu meydana gelmiĢtir. Her iki durumda da Doji Yıldız Ayı Formasyonu bize yuka kaybettiğini ve bir düzeltmenin gelebileceğini gösterir. Önemli Noktalar:
Trendin döndüğüne emin olmak için üçüncü gün teyit gereklidir. Teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralık
74
düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
KROS HAMİLE AYI FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit gerekli değil ancak tavsiye edilir. Tanım:
Kros Hamile Ayı Formasyonu beyaz uzun bir mumu izleyen bir Doji'dir. Kros Hamile önemli bir d Hamile Ayı Formasyonundan daha kuvvetlidir.
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün beyaz bir mum görülür. 3. Bunu ikinci gün ilk günkü gövdenin içinde kalan bir Doji izler. Doji'nin kuyruklarının gövde tarafından ka ancak kapsanırsa sinyal daha güçlü demektir. Açıklama:
Kros Hamile Ayı formasyonu yukarı gidiĢin sağlıklılığı hakkında bir soru iĢaretidir. Piyasa yukarı gitmekted
75
mum bunu teyit eder. Ancak Doji'nin ortaya çıkıĢı yukarı gidiĢin devam etmeyeceği sinyalini verir. Önemli Noktalar:
Hamile Ayı Formasyonu önemli bir dönüĢ sinyali olmayabilir ama Kros Hamile Ayı Formasyonu önemli bir d Elinde senet tutanlar uzun beyaz çubuktan sonra oluĢan Doji'yi dikkate almak zorundadır çünkü Kros Ham zirveleri önceden haber vermede etkili bir sinyaldir. Üçüncü gün yukarı trendin aĢağı döndüğü teyit edilmelidir. Teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
DEĞEN MUMLAR AYI FORMASYONU Künye:
Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend y Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Yukarı giden bir piyasa açılıĢta yukarı doğru sert bir aralıkla açılabilir ama kapanıĢ bir
önceki günün kapanıĢıyla aynıdır. Bu oluĢuma Değen Mumlar Ayı Formasyonu denir ve alıcılarla arasında bir denge durumunu gösterir.
76
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4. 5.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Ġkinci günse uzun siyah bir mum görülür. Mumun gövdesi yukarı yönlü trend kanalının üstündedir. Her iki günün kapanıĢ fiyatları aynıdır veya çok yakındır. Her iki mum da uzundur ancak ikinci günkü mum ilk günden daha kısa olabilir.
Açıklama:
Değen Mumlar Ayı Formasyonu yukarı giden trendde duraklamayı gösteren bir tepe dönüĢ sinyalidir. Ġlk g yukarı hareketin devamını gösterir. Ġkinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılır ancak satıcılar fiyatları dünün kadar çeker. Yani ilk günkü boğa iyimserliği ikinci gün boğa endiĢelerine dönmüĢ olur. Önemli Noktalar:
Değen Mumlar Ayı Formasyonu Kara Bulut Ayı Formasyonuna benzer. Kara Bulut'da benzer iki çubuklu bi Aradaki fark ikinci günkü hareketin ilk günkü gövdeye kadar çıkıp çıkmadığıdır. Değen Mumlarda kapanıĢl Bulut Ayı Formasyonunda ise ikinci mum ilk günkü beyaz gövdenin de bir kısmını içine alır. Dolayısıyla Ka Formasyonu Değen Mumlara nazaran daha önemli bir tepe dönüĢ sinyalidir.
Trendin döndüğüne emin olmak için üçüncü gün teyit gereklidir. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir a daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
77
YÜKSELEN BLOK AYI FORMASYONU Künye:
Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend y Piyasada yukardan aĢağı dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım:
Yukarı giden bir piyasada her biri bir önceki güne göre daha yüksek kapanıĢ fiyatına sahip üç u oluĢturduğu bir formasyondur. Yükselen Blok Ayı Formasyonu, Üç Beyaz Asker Boğa Formasyo Yükselen Ayı Fomasyonunun farkı yukarı hareketin giderek zayıflamakta olmasıdır. Bu da yuka kaybettiğini ve bir dönüĢün mümkün olduğunu gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Her biri daha yüksek kapanıĢ fiyatına sahip ve birbiri ardına gelen üç beyaz mum görülür. Her bir günün açılıĢ fiyatı bir önceki günkü mumun gövdesi içinde kalır. Her bir günkü mum bir evvelki muma göre daha küçük gövdelidir.
Açıklama:
Eğer ikinci ve özellikle üçüncü mum zayıflama iĢaretleri gösteriyorsa, bu yukarı hareketin hız kaybettiğini bulunduranların dikkatli olmaları gerektiğini gösterir. Elinde senet bulunduranlar özellikle olgunlaĢmıĢ uzu
78
trendden sonra Yükselen Blok Ayı Formasyonunu gördüklerinde çok dikkatli olmalıdır. Zayıflama iĢaretler giderek küçülmesi veya son iki mumda görülen nisbeten uzun yukarı kuyruklardır. Önemli Noktalar: Yukarı gidiĢin güç kaybetiiği ikinci ve üçüncü günkü mumların uzun yukarı kuyruklarıyla ortaya çıkar.
Normal koĢullarda Yükselen Blok Ayı Formasyonu bir tepe dönüĢ sinyali olmamakla beraber küçümsenme haber verme potansiyeline sahiptir. Bu formasyon özellikle fiyatı epey artmıĢ piyasalarda daha önemlidir elinde senet bulunduranların satıĢa baĢlaması gerektiğini fakat henüz açığa satıĢ pozisyonu açmak için er söyler.
Yukarıdan aĢağıya bir dönüĢ baĢladığından emin olmak için dördüncü gün teyit gereklidir. Bu teyit siyah b yönlü bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
DURUP DÜŞÜNME AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukardan aĢağı dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Durup DüĢünme Ayı Formasyonu, bazı yönlerden Üç Beyaz Asker Formasyonuna benzer. Bazı açılardan da Yükselen Blok Ayı Formasyonunu andırır çünkü tıpkı bu formasyon gibi kısa süre içinde zayıflama sinyalidir. Ancak bu formasyonda zayıflama birdencbire üçüncü günde ortaya çıkar. OluĢumun üçüncü gündeki küçük gövdesi yukarı gidiĢin güç yitirdiğini ve bir dönüĢün olası olduğunu gösterir.
79
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Birinci ve ikinci günlerde uzun beyaz mumlar görülür. 3. Ġkinci günün kapanıĢı ilk gün kapanıĢının üzerindedir. 4. Üçüncü günün açılıĢ fiyatı ikinci günün kapanıĢ fiyatına yakın bir seviyedendir. 5. Üçüncü günde ya kısa beyaz bir çubuk, veya topaç ya da ikinci güne göre yukarı aralıkla açılan 2. bir yıldız görülür. Açıklama: Durup DüĢünme Ayı Formasyonu uzun sürmüĢ bir yukarı hareketten sonra görülür ve artık yukarı gidiĢin güç kaybettiğini ve bir dönüĢün mümkün olduğunu gösterir. Bu oluĢum en azından geçici bir süre için yukarı yönlü hareketin enerjisini tükettiğine iĢaret eder. Önemli Noktalar: Üçüncü günkü kısa beyaz mum bir önceki uzun beyaz mumdan yukarı yönlü bir aralıkla ayrılıyor olabilir ki bu durumda bir Yıldız formasyonu sözkonusu demektir veya kısa beyaz mum uzun beyaz çubuğun hemen üzerine binmiĢ gibi de gözükebilir. Durup DüĢünme Ayı Formasyonu normal koĢullarda bir tepe dönüĢ sinyali değildir ama küçümsenmeyecek bir aĢağı hareketi gösterme potansiyeline sahiptir. Bu formasyon, fiyatı epey ĢiĢmiĢ piyasalarda daha da önemlidir. Bu oluĢum elinde senet bulunduranların ellerindeki malı satmaları gerektiğini fakat henüz açığa satıĢ pozisyonu açmak için erken olduğunu söyler.
80
Piyasada bir dönüĢ baĢladığına emin olmak için dördüncü gün teyit gereklidir. Teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
ÜÇ YILDIZ AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukardan aĢağı dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Üç Yıldız Ayı Formasyonu çok nadir raslanan önemli bir tepe dönüĢ sinyalidir. Üç Doji ile oluĢur. Ortadaki Doji, bir Doji yıldızıdır.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Üç gün arka arkaya Doji görülür. 3. Ġkinci günkü Doji, birinci ve üçüncü Dojilerden yukarı yönde bir aralıkla ayrılır. Açıklama: Üç Yıldız Ayı Formasyonu uzun süreli bir yukarı trendin sonunda ortaya çıkar. Yukarı yönlü trend zayıflamaya baĢladığında, giderek daha küçük gövdeler görmeye baĢlarız. Ġlk Doji zaten bir ihtar
81
iĢaretidir. Ġkinci Doji piyasanın yönünü kaybetmeye baĢladığını gösterir. Üçüncü Doji ise yukarı hareketin bittiğini ilan eder. Çünkü artık piyasada pozisyonların değiĢtirilmesine yol açan en üst düzeyde bir kararsızlık hakimdir. Önemli Noktalar: Trendin aĢağı döndüğüne emin olmak için dördüncü gün teyit gereklidir. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
İKİ KARGA AYI FORMASYONU Künye: Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada yukarıdan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Yukarı gitmekte olan bir piyasada; yukarı yönlü bir aralıkla açılıĢtan sonra düne göre daha düĢük seviyeden kapanıĢ görebiliriz. Ertesi gün ise aralığı kapatan siyah bir mumla Ġki Karga Ayı Formasyonu tamamlanmıĢ olur. Bu formasyon yukarı yönlü hareketin tükendiğini ve olası bir aĢağı dönüĢe hazırlıklı olmamız gerektiğini söyler.
82
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. 3. Bunu yukarı yönlü bir açılıĢtan sonra siyah bir mum izler. 4. Üçüncü gün ise açılıĢ fiyatı ikinci günkü mumun gövdesi içinde kalan ve kapanıĢ fiyatı da ilk günkü gövde içinde kalan bir diğer siyah mum görülür. Açıklama: Ġki Karga Ayı Formasyonu uzun süredir yukarı gitmekte olan bir piyasada oluĢur. Ġkinci gün açılıĢta yukarı yönlü bir aralık görürüz. Bu yüksek açılıĢı düne göre daha düĢük bir seviyeden kapanıĢ izler ve bu da yukarı yönlü hareketin zayıflamakta olduğunu ikaz eder. Üçüncü gün keza daha yüksek bir fiyattan açılır ama üçüncü gün açılıĢ fiyatı ikinci gün açılıĢ fiyatının üstünde değidir. AçılıĢtan sonra, fiyatlar, ilk günkü mumun gövdesi içinde kalan bir kapanıĢ yapacak Ģekilde aĢağı gider. Üçüncü günkü aĢağı hareket, ikinci günkü açılıĢ aralığını dolduracak boyuttadır. Bu da bize yukarı yönlü hareketin hızla sona ermekte olduğunu gösterir. Önemli Noktalar: Yukardan aĢağıya bir dönüĢ olduğuna emin olmak için dördüncü gün teyit gerekir. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
KOPAN AYI FORMASYONU Künye:
BeĢ çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend Piyasada yukardan aĢağıya dönüĢ sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım: Bu oluĢum yukarıya giden bir piyasada giderek zayıflayan güçlü bir alım dalgasını gösterir. Za
83
oluĢumun baĢlarındaki yukarı yönlü açılıĢ aralığını kapatamayan son günkü siyah mumla açığa olgular bize kısa dönemli bir yukarıdan aĢağı dönüĢün baĢladığını gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4. 5.
Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Ġkinci gün yukarı yönlü bir aralıkla açılır ve ikinci günde de beyaz bir mum oluĢur. Üçüncü ve dördüncü günlerde de daha yüksek kapanıĢ fiyatları ile birlikte yukarı gidiĢ devam eder. Ancak beĢinci günde, kapanıĢ fiyatı, birinci ve ikinci günler arasındaki aralığın içinde kalan uzun siyah
Açıklama:
Kopan Boğa Formasyonu yukarı yönlü trend istikametinde bir açılıĢ aralığı ve onu izleyen giderek daha y fiyatlı üç günle oluĢmaya baĢlar. Bu da bize piyasadaki yukarı gidiĢin aniden hızlandığını ancak izleyen gü gidiĢin devam etmekle birlikte ivmesini yitirdiğini gösterir. Yukarı gidiĢ devam etmektedir ama yukarı yö zayıflama iĢaretleri baĢlamıĢtır. Son olarak ilk üç günkü fiyat kazançlarını silip süpüren ters yönde bir ha ikinci gündeki açılıĢ aralığı da daha sonraki fiyatlarla doldurulamamıĢtır. Tüm bunlar bize piyasada kısa d dönüĢün baĢladığını gösterir. Önemli Noktalar:
Yukarıdan aĢağıya bir dönüĢün baĢladığına emin olmak için altıncı gün teyit gerekir. Bu teyit siyah bir mu aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir. DÜġÜK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
84
BELDEN TUTMA AYI FORMASYONU Künye:
Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yu Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit gerekli. Tanım:
Belden Tutma Ayı Formasyonu tek çubuklu bir formasyondur ve esas olarak da yukarı yönlü b görülen Siyah Açılan Marubozu'dur. Bu oluĢumda günün açılıĢ fiyatı aynı zamanda günün en y fiyatıdır, ardından fiyatlar trendin genel yönüne aykırı bir yönde yani aĢağı gider. Piyasa düĢü düzeyinde kapanır ancak kapanıĢ fiyatı günün en düĢük fiyatı olmayabilir. Belden Tutma Ayı Formasyonunda gövdelerin daha uzun olması o günkü aĢağı hareketin daha güçlü olduğunu g
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa yukarı gitmektedir. 2. Gün açıldığında yukarı doğru bir aralık oluĢur ve fiyatlar günün en yüksek düzeyinden açılır fakat dah aĢağı doğru hareket eder ve günün en düĢük düzeyine yakın bir düzeyden kapanır. 3. Böylece yukarı kuyruğu olmayan siyah bir gövde yani bir Siyah Açılan Marubozu görürüz. Açıklama:
Yukarı giden bir piyasada trendin yönünü destekleyen ve yukarı yönde bir aralıkla açılan bir piyasa görü
85
ardından fiyatlar yön değiĢtirir ve aĢağı gitmeye baĢlar. Bu ters hareket bazı pozisyonların satıĢını berab SatıĢların baĢlamasıyla aĢağı gidiĢ hareketi güçlenir ve trendde yukardan aĢağı bir dönüĢ baĢlar. Önemli Noktalar:
Trenddeki dönüĢün ertesi günü siyah bir mumla, aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı ile veya daha düĢük bir ka teyit edilmesi gerekir.
ASILAN ADAM AYI FORMASYONU Künye: Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit kesin gerekli. Tanım: Asılan Adam Formasyonu tek çubuklu bir formasyon olup tepelerde dönüĢ sinyalidir. Yusufçuk Doji Ayı Formasyonuna benzer. Yusufçukta açılıĢ ve kapanıĢ fiyatları birbirine eĢittir. Asılan Adam'da ise küçük bir mum gövdesi söz konusudur.
Tanınma Kriterleri:
86
1. 2. 3. 4.
Bu formasyon tepelerde ya da yukarı yönlü bir trend varken görülür. Trendin yukarısında küçük gövdeli bir oluĢumdur. Gövdenin rengi önemli değildir. Mum gövdesinin en az iki katı uzunluğunda aĢağı bir kuyruğu vardır. Yukarı kuyruğu yoktur ya da çok kısadır.
Açıklama: Asılan adam aĢağı yönü iĢaret eden bir dönüĢ sinyalidir. Piyasada bir zirveyi veya direnç seviyesini iĢaret eder. Yukarı bir trendden sonra görülür ve satıĢ baskısının arttığını gösterir. AĢağı uzun kuyruk satıcıların piyasayı gün içinde daha da aĢağılara çektiğini gösterir. Her ne kadar gün sonunda alıcılar biraz toparlanarak fiyatları biraz yukarıya çekmiĢ olsa da, yükselen bir trendde ortaya çıkan bu satıĢ baskısı ciddi bir ikaz anlamına gelir. Önemli Noktalar: Ġdeal olarak asılan adamın aĢağı kuyruğu gövdenin iki ya da üç misli uzunluğunda olmalıdır. Ancak gerçek hayat koĢullarında asılan adamın piyasada bir dönüĢ göstermesi için aĢağı kuyruğun illa da iki misli uzunlukta olması gerekmez. Oldukça uzun olması yeterlidir. Kuyruk ne kadar uzunsa, oluĢumun o denli güçlü olduğu söylenebilir. Yusufçuk Doji Ayı Formasyonu; Asılan Adam Ayı Formasyonuna göre daha belirgin biçimde aĢağı yönü gösteren ve daha güvenilir bir formasyondur. Eğer Asılan Adam Ayı Formasyonunda gövde siyahsa, bu fiyatların kapanıĢta açılıĢın altında kaldığını gösterir ve aĢağı yönlü hareket olasılığı artar. Yukarı trendin aĢağı döndüğüne inanmak için ertesi gün teyit gereklidir. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ ya da daha düĢük bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
KAYAN YILDIZ AYI FORMASYONU Künye: Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. Piyasada dönüĢ sinyali. Teyit kesin gerekli. Tanım: Kayan Yıldız Ayı Formasyonu fiyatların bir zirveye yaklaĢtığını gösterir. ġekil olarak
87
isminin de belirttiği gibi kayan bir yıldıza benzer. Kayan yıldız bir önceki gövdeden aralıkla ayrılan uzun yukarı kuyruklu küçük bir mum gövdesidir.
Tanınma Kriterleri: 1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün beyaz bir mum görülür. 3. Bunu ikinci gün ilk günkü gövdenin içinde kalan bir Doji izler. Doji'nin kuyruklarının gövde tarafından gerekmez ancak kapsanırsa sinyal daha güçlü demektir. Açıklama:
Kros Hamile Ayı formasyonu yukarı gidiĢin sağlıklılığı hakkında bir soru iĢaretidir. Piyasa yukarı gitmekte beyaz mum bunu teyit eder. Ancak Doji'nin ortaya çıkıĢı yukarı gidiĢin devam etmeyeceği sinyalini verir. Önemli Noktalar:
Hamile Ayı Formasyonu önemli bir dönüĢ sinyali olmayabilir ama Kros Hamile Ayı Formasyonu önemli bir Elinde senet tutanlar uzun beyaz çubuktan sonra oluĢan Doji'yi dikkate almak zorundadır çünkü Kros Ha Formasyonu zirveleri önceden haber vermede etkili bir sinyaldir.
Üçüncü gün yukarı trendin aĢağı döndüğü teyit edilmelidir. Teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla a kapanıĢa göre daha düĢük kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
88
HAMİLE AYI FORMASYONU Künye:
Ġki çubuklu oluĢum. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü yukarı. sinyali. Teyit kuvvetle tavsiye edilir. Tanım:
Hamile Ayı Formasyonu daha önceki oldukça uzun beyaz bir mumun içinde kalan küçük bir siy oluĢan iki çubuklu bir formasyondur. Japonca'da hamile anlamına gelen "Harami" adıyla da an çubuk anneyi, küçük mum bebeği simgeler.
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa yukarı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görürüz. 3. Bunu ikinci gün gövdesi tümüyle beyaz mumun gövdesi içinde kalan siyah bir mum izler. Ġkinci mumu (yani en yüksek ve en düĢük fiyatların) ilk mumun gövdesi içinde kalması Ģart değildir ama olursa daha Açıklama:
Hamile Ayı Formasyonu piyasanın sağlıklılığı konusunda bir soru iĢaretidir.Ġlk beyaz mum yukarı hareket konusunda sağlıklı bir iĢaret gibi gözükür ancak küçük siyah gövde bu konuda bir soru iĢareti oluĢturur.
89
hareketin gücünün kırılmaya baĢladığını ve bir dönüĢün olabileceğini gösterir. Önemli Noktalar:
Ġkinci günün gövdesinin ilk güne göre küçük olması ve tümüyle ilk gövde içinde kalması önemlidir. Hami Formasyonu kesin anlamda bir dönüĢe iĢaret etmez. Sadece yukarı yönlü hareketin devam etmeyebilece bazı durumlarda,özellikle piyasa zirvelerinde önemli bir trend değiĢikliğine de iĢaret edebilir.
Yukarı yönlü hareketin aĢağı dönebileceği konusunda üçüncü gün teyit gerekebilir. Teyit siyah bir mum, aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
YÜKSELĠġE DEWAM FORMASYONLARI YÜKSEK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
DÜŞEN ÜÇ HAMLE AYI FORMASYONU Künye: BeĢ çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi yüksek. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yönü aĢağı. Piyasada aĢağı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit olsa iyi olur. Tanım: DüĢen Üç Hamle Ayı Formasyonu piyasada aĢağı yönde gidiĢin devam edeceğini gösteren ancak bu aĢağı gidiĢ sırasında geçici bir duraklamayı gösteren formasyondur. Sözkonusu olan sadece bir duraklama olup, yukarıdan aĢağıya bir dönüĢ değildir. OluĢum aĢağı giden bir piyasada ilk gün uzun siyah bir mumla baĢlar ve bunu geçici bir yukarı trend oluĢturan ufak gövdeler izler. Bu ufak gövdelerin tümünün beyaz olması daha iyidir ama Ģart değildir. Bazı gövdeler siyah olabilir. Ancak tüm bu ufak gövdeler ilk günün en yüksek-en düĢük fiyat sınırları içinde kalmalıdır. OluĢum yeni bir dip yaparak kapanan siyah bir mumla tamamlanır ve son çubuk piyasanın satıĢ ağırlıklı bir konuma döndüğünü gösterir. Ġki siyah uzun çubuk arasındaki kısa yukarı trend aĢağı gidiĢte geçici bir duraklamaya iĢaret eder. Bu duraklamadan sonra aĢağı gidiĢ devam edecektir.
90
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. 3. Ġkinci,üçüncü ve dördüncü günlerde kısa bir yukarı trend oluĢturan küçük gövdeli mumlar görülür. Bu en yüksek-en düĢük fiyat sınırı içinde kalır. 4. 4) BeĢinci ve son gün ise bir gün önceki kapanıĢa yakın bir seviyeden açılan ve yeni bir dip oluĢturara kapanıĢın altında kapanan siyah bir mum görülür. Açıklama:
DüĢen Üç Hamle Ayı Formasyonu geçici bir duraklama gösteren ama aĢağıya gitmekte devam eden ve a bir dönüĢü gerçekleĢtiremeyen bir piyasanın göstergesidir. Duraklama aĢağı trendin devamı konusunda olduğunu gösterir. Bu soru iĢaretleri yukarı düzeltme dolayısıyla daha da artar. Ama yeni bir en yüksek oluĢturulamayıĢı, satıĢ ağırlığının tekrar egemen olmaya baĢladığını ve fiyatların daha aĢağı seviyelere g Önemli Noktalar: Yukarda değinilen en yüksek-en düĢük fiyat sınırı küçük gövdeli mumların kuyruklarını da içine alır.
Her ne kadar DüĢen Üç Hamle Ayı Formasyonu teyit gerektirmeyecek kadar kuvvetli bir formasyonsa da aramakta fayda vardır. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya dünkü kapanıĢa göre kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
91
ORTA GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
YAKA İÇİ AYI FORMASYONU Künye:
Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend Piyasada aĢağı yönde devam iĢareti. Teyit tavsiye edilir. Tanım:
Yaka Ġçi Ayı Formasyonu aĢağı yönlü bir piyasada kapanıĢ fiyatı bir önceki siyah mumun gün fiyatının biraz üzerinde kalan kapanıĢ fiyatına sahip beyaz bir mum demektir. Eğer fiyatlar be düĢük düzeyini de aĢağı kırarsa, aĢağı gidiĢ devam eder.
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. 3. Bunu ikinci gün bir önceki günün en düĢük fiyatının da altında açılıĢa sahip ve kapanıĢ fiyatı dünkü ka beyaz bir mum izler. Açıklama:
92
Yaka Ġçi Ayı Formasyonu Delen Mumlar Boğa Formasyonunun tamamlanamamıĢ halidir. Aradaki fark Ya Formasyonunun çok daha düĢük bir kapanıĢa sahip olmasıdır. Yaka Ġçi Ayı Formasyonunda ikinci gün ka kapanıĢına yakın ama ilk günkü gövdenin aĢağı kısmındadır. Tam bir tanım ilk günkü gövde içinde kalan kapanıĢının biraz da üstünde bir kapanıĢ gerektir. Önemli Noktalar: Yaka Ġçi Ayı Formasyonunda beyaz mum ufak gövdeli olmalıdır.
Üçüncü gün teyit gerekir. Teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir açılıĢ veya daha düĢük seviyeden kapanı
YAKA ÜSTÜ AYI FORMASYONU Künye:
Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend Piyasada aĢağı yönde devam iĢareti. Teyit tavsiye edilir. Tanım:
Yaka Üstü Ayı Formasyonu aĢağı giden bir piyasada siyah bir mumu takip eden beyaz bir mu mumun özelliği kapanıĢ fiyatının siyah mumun gün içi en düĢük fiyatına yakın olmasıdır. Bey içi en düĢük seviyesi aĢağı kırılırsa, bu piyasanın daha da aĢağı gideceği sinyalini verir.
93
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün uzun siyah bir mum görülür. 3. Ġkinci gün açılıĢ fiyatı ilk günün en düĢük fiyatından da düĢük olan beyaz bir mum görülür. Beyaz mu olması gerekmez. Uzun olması halinde formasyon Değen Mumlar Boğa Formasyonuna dönüĢür. 4. Ġkinci günün kapanıĢ fiyatı ilk günün en düĢük fiyatına eĢit veya çok yakındır. Açıklama:
Yaka Üstü Ayı Formasyonu Delen Mumlar Boğa Formasyonunun tamamlanamamıĢ halidir (Değen Muml Mumlar Boğa ve Yaka Üstü Ayı Formasyonları birbirine benzeyen formasyonlardır). Yaka Üstü Ayı Form Mumlar Boğa Formasyonu arasındaki fark Yaka Üstü formasyonda beyaz gövdenin ancak ilk günün en d varabilecek kadar aĢağıda olmasıdır. Yaka Üstü Ayı Formasyonu çoğunlukla aĢağı giden bir piyasada gö giden piyasalarda görülen tipik bir formasyondur. AĢağı gitme olasılığı ilk günkü siyah mumun uzunluğu Piyasa ikinci gün aĢağı aralıkla bir açılıĢ yapar ama bu aĢağı trend devam etmez. Fiyatlar yukarı gitmey önceki günün en düĢük fiyatına gelinceye kadar yükseldikten sonra durur. Fiyatların daha ileri gitmeme fırsatı kollayanları tereddüte sevkeder. AĢağı yönlü trend kısa bir süre daha devam edebilir. Önemli Noktalar:
Yaka Üstü Ayı Formasyonu görünüĢteki benzerliğe karĢın Değen Mumlar Boğa Formasyonundan daha f formasyondur. Ġkinci gün hacmin yüksek olması halinde aĢağı gidiĢ olasılığı güçlenir.
94
Üçüncü gün aĢağı gidiĢin teyiti gereklidir ve bu teyit siyah bir mum, aĢağı yönlü bir aralıkla açılıĢ veya d kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ARALIĞI KAPATAN ÜÇ HAMLE AYI FORMASYONU Künye:
Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki tren Piyasada aĢağı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım:
Aralarında aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı olan iki siyah mum görülür. Bu iki mumu üçüncü günd kapatan beyaz bir mum izler. Bu beyaz mum aĢağı giden bir piyasada geçici bir destek olara yorumlanabilir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Birinci ve ikinci günlerde aralarında aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı olan iki siyah mum görülür. Üçüncü günde ise açılıĢ fiyatı ikinci günkü gövdenin içinde kalan beyaz bir mum görülür. Üçüncü günkü mumun gövdesi beyazdır ve bu mum ilk iki gün arasındaki aralığı doldurur.
Açıklama:
95
Aralığı Kapatan Üç Hamle Ayı Formasyonu hızla aĢağı giden bir piyasada görülür. AĢağı hareket ikinci g yönlü açılıĢ aralığı ile daha da hızlanır. Üçüncü gün ikinci günkü gövdenin içinde kalan bir açılıĢ görülür mum daha önce oluĢan aralığı tamamen doldurur. Bu aralık kapatma hareketi aĢağı giden bir piyasada arama çabası olarak yorumlanabilir. Önemli Noktalar:
Aralığı Kapatan Üç Hamle Ayı Formasyonu basit bir formasyondur ve Aralığı Kapatamayan Tasuki Ayı F benzer. Aralarındaki fark; Tasuki Ayı formasyonunda ilk iki günde oluĢan aralığın üçüncü günde doldur
AĢağı yönde hareketin devam ettiğine emin olmak için ertesi gün (dördüncü gün) siyah bir mum, aĢağ aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı Ģeklinde bir teyit gelmesi gereklidir.
ARALIĞI KAPATMAYAN TASUKİ AYI FORMASYONU Künye:
Üç çubuklu bir formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki t aĢağı. Piyasada aĢağı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım:
Bu oluĢum aralarında aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı olan iki siyah mum içerir ve aĢağı giden pi görülür. OluĢum ilk iki gündeki aralığı ancak kısmen kapatabilen üçüncü günkü beyaz muml Beyaz mum düĢük fiyatlardan istifade etmek isteyen alıcıların geçici alımlarıyla oluĢturulmuĢ Ancak gene de aĢağı gidiĢin devam etme olasılığı yüksektir.
96
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk iki gün; aralarında aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı olan iki uzun siyah mum görülür. Üçüncü günde ise ikinci günkü gövdenin içinde kalan bir açılıĢ fiyatıyla birlikte beyaz bir mum görül Üçüncü günkü beyaz mumun gövdesi ilk iki günde oluĢan aralığı ancak kısmen kapatabilir.
Açıklama:
Aralığı Kapatamayan Tasuki Ayı Formasyonu hızla aĢağı giden piyasalarda görülür. Ġkinci günkü aĢağı aralığı aĢağı gidiĢi daha da hızlandırır. Üçüncü günkü açılıĢsa, ikinci günkü gövdenin içinde kalır ve üçü gövdesi ilk iki günde oluĢan aralığı ancak kısmen doldurur. Ancak aralık tamamen doldurulamaz ve aĢ eder. Önemli Noktalar: Aralığı Kapatamayan Tasuki Ayı Formasyonu nadir görülen bir formasyondur. Bu formasyonda son iki çubuğun yaklaĢık aynı büyüklükte gövdeye sahip olmaları beklenir.
Aralığı Kapatamayan Tasuki Ayı Formasyonu basit bir formasyon olup Aralığı Kapatan Üç Hamle Ayı Fo benzer. Aralarındaki fark Üç Hamle formasyonunda ilk iki günde oluĢan aralığın tamamen doldurulmas Trendin aĢağı gideceğine emin olmak için bir sonraki gün (dördüncü gün) siyah bir mum, aĢağı yönlü
97
veya düne göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı Ģeklinde bir teyit olması gerekir.
YANYANA BEYAZ MUMLAR AYI FORMASYONU Künye:
Üç çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki tren Piyasada aĢağı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit tavsiye edilir. Tanım:
Bu formasyon aĢağı giden bir piyasada iki beyaz mumu izleyen siyah bir mumla oluĢur. Öze günden sonra görülen aĢağı yönlü açılıĢ aralıklarıdır. Bu açığa satıcıların pozisyonlarını kapa aĢağı gidiĢin yakın dönemde devam edeceğini söyler.
Tanınma Kriterleri:
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Ġlk gün siyah bir mum görülür. 3. Ġkinci gün aĢağı yönlü bir açılıĢ aralığı ile birlikte beyaz bir mum görülür. 4. Üçüncü günde ise ikinci günküyle aynı gövde büyüklüğünde ve yaklaĢık aynı açılıĢ fiyatına sahip bir mum görülür.
98
Açıklama:
Devam eden aĢağı gidiĢ, siyah mum ve onu izleyen aĢağı yönlü açılıĢ aralığı ile daha da hızlanır. Fiyat sonra gün boyunca daha yüksek seviyeleri dener ama açılıĢta oluĢan aralığı kapatacak kadar yükselem günde daha aĢağı seviyeden açılır ve üçüncü günün açılıĢ fiyatı yaklaĢık olarak ikinci günün açılıĢ fiyat aĢağı gidiĢ yönünde bir direnç olduğunu gösterir ve bazı açığa satıcılar bu gözlemle birlikte pozisyonla gün içinde geçici bir yükseliĢe ve daha yüksek seviyeden kapanıĢa neden olabilirler. Ancak gene de fiy seviye ikinci günkü açılıĢ aralığını kapatacak kadar yüksek değildir. Açığa satıcıların pozisyon kapatma bitmesiyle birlikte, fiyatlar yeniden daha aĢağı seviyelere gitmeye baĢlar. Önemli Noktalar: Yanyana Beyaz Mumlar Ayı Formasyonu çok nadir rastlanan bir formasyondur.
Siyah mumu aĢağı yönlü açılıĢ aralığından sonra izleyen iki beyaz mumun gövdeleri yaklaĢık aynı boy mumun açılıĢ fiyatları da yaklaĢık olarak aynıdır.
AĢağı gidiĢin devam edeceğine emin olmak için bir dördüncü gün teyiti gerekir. Bu teyit siyah bir mum bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
DÜġÜK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
AYRILAN MUMLAR AYI FORMASYONU Künye:
Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi düĢük. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki tre aĢağı. Piyasada aynı yönde devam iĢareti. Teyit gerekli. Tanım:
Bu oluĢum aĢağı yönlü bir piyasada beyaz bir mumu izleyen günde aĢağı yönlü büyük bir a görülür ve ikinci günün açılıĢ fiyatı ilk gün açılıĢ fiyatına eĢittir. Ġkinci günün kapanıĢı da da ve ikinci günkü mum bir Siyah Açılan Marubozu'dur.
99
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün uzun beyaz bir mum görülür. Bunu ikinci gün açılıĢ fiyatı ilk gün açılıĢ fiyatına eĢit ve çok yakın siyah bir mum izler. Ġkinci günkü mum bir Siyah Açılan Marubozu'dur.
Açıklama:
Beyaz bir mum (özellikle uzunsa) aĢağı giden bir piyasada açığa satıcıları tedirgin eden bir oluĢumdu alıcıların kontrolü ele geçirmeye baĢladığını da gösterebilir. Ancak ikinci gün aĢağı yönlü bir aralıkla a gün açılıĢ fiyatı ilk gün açılıĢ fiyatına denk olunca, açığa satıcıların güveni yeniden yerine gelir. Buna e gün daha aĢağıda da kaparsa, satıcılar aĢağı yönlü hareketin devam edeceği konusunda iyice ikna olu Önemli Noktalar: Ġkinci günkü formasyon bir Siyah Açılan Marubozu olmalıdır.
AĢağı yönün devam edeceğine emin olmak için üçüncü gün teyit gerekebilir. Teyit siyah bir mum, aĢa aralıkla açılıĢ veya daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
İTEN AYI FORMASYONU
100
Künye:
Ġki çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi düĢük. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki tr aĢağı. Piyasada aĢağı yönde devam iĢareti. Teyit gerekli. Tanım:
Ġten Ayı Formasyonu ilk günkü siyah bir mumu izleyen beyaz bir mumdur. Bu beyaz mum siyah mumun gövdesi içinde kalır ve ayrıca ilk günün gövdesinin de aĢağı yarısı içindedir. Ġ Formasyonu aĢağı trendin devam edeceğini gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. 2. 3. 4.
Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. Ġlk gün siyah bir mum görülür. Bunu ikinci günün en düĢük fiyatından daha da aĢağıda açılıĢı olan siyah bir mum izler. Ġkinci günkü mum ilk günkü mumun gövdesi içinde kalır ve ilk günkü mumun gövdesinin üst yarıs
Açıklama:
Ġten Ayı Formasyonu aĢağı yönlü bir piyasada baĢarısızlıkla sonuçlanmıĢ bir yukarı hareketi gösterir. kapanıĢının ilk gün gövdesinin yarısına bile ulaĢamaması alıcıların cesaretini kırar ve zayıflıyan alımla aĢağı hareket devam eder.
101
Önemli Noktalar:
Ġten Ayı Formasyonu, Yaka Ġçi Ayı ve Yaka Üstü Ayı formasyonlarından daha zayıf bir formasyondur.
AĢağı gidiĢin devam ettiğinin üçüncü gün teyit edilmesi gerekir. Bu teyit siyah bir mum, aĢağı aralıkl daha düĢük bir kapanıĢ Ģeklinde olabilir.
ÜÇ ÇUBUĞU YIKAN AYI FORMASYONU Künye:
Dört çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi az. Gösterdiği yön aĢağı. Piyasada oluĢtuğu a yönü aĢağı. Piyasada aĢağı gidiĢin devam edeceği sinyali. Teyit kesin gerekli. Tanım:
Bu formasyon fiyatları oluĢumun baĢladığı noktaya getiren beyaz bir mumla sonlanan üç a uzun ve siyah mumla karakterize edilir. Eğer oluĢum baĢlamadan önce güçlü bir aĢağı tren aĢağı trendin oluĢumdan sonra da devamı beklenebilir.
Tanınma Kriterleri:
102
1. Piyasa aĢağı yönlü bir trend içindedir. 2. Her biri bir öncekine göre daha düĢük kapanıĢ fiyatına sahip, birbirini izleyen üç siyah uzun mum 3. Dördüncü gün ise daha düĢük seviyeden açılıĢtan sonra beyaz bir mum oluĢur ve bu günün kapan ilk gününün açılıĢ fiyatından daha yüksek seviyede gerçekleĢir. Açıklama:
Üç Çubuğu Yıkan Ayı Formasyonu üç siyah mumun da gösterdiği gibi aĢağıya giden bir piyasada olu gün açılıĢ aĢağı yönde gerçekleĢir ancak bu noktadan itibaren açığa satıcılar pozisyon kapamaya baĢ fiyatlar kuvvetli bir yukarı gidiĢ hamlesi yapar. Bu da piyasanın gerçek yönü hakkında soru iĢaretleri neden olur. Ancak öte yandan dördüncü günkü yukarı hareketin ilk üç günkü kayıpları telafi ettiğini unutmamak gerekir. Eğer oluĢum baĢlamadan önce güçlü bir aĢağı gidiĢ sözkonusuysa, dördüncü gü açığa satıcıların elveriĢli fiyatlardan pozisyon kapadıkları bir gün olarak değerlendirmek daha doğru bu ise, açığa satıĢ pozisyonları kapatıldıktan sonra aĢağı gidiĢin devam edeceğini beklemek de daha Önemli Noktalar:
Trendin aĢağı yönde devam edeceğine emin olmak için beĢinci gün bir teyit görmek gerekir. Bu teyi mum, aĢağı yönde bir aralıkla açılıĢ veya düne göre daha düĢük bir kapanıĢ fiyatı Ģeklinde olabilir.
AġAĞIYA DÖNÜġ /DÜġÜġE DEWAM FORMASYONLARI DÜġÜK GÜVENĠLĠRLĠKLĠ
UZUN SİYAH MUM Künye:
Tek çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi düĢük. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki önemli değil. Duruma göre trendin devamını da, döndüğünü de gösterebilir. Teyit gerekli. Tanım: Uzun Siyah Mum piyasada güçlü bir satıĢ baskısı olduğunu gösterir.
103
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi siyah ve oldukça uzundur. 2. Yukarı ve aĢağı kuyrukların uzunluğu önemli değildir. Açıklama:
Uzun Siyah Mum güçlü bir satıĢ baskısı gösterir. Mumun daha uzun olması kapanıĢ fiyatının açılıĢ fiy da aĢağı olduğunu gösterir. AçılıĢtan sonra fiyatlar sert bir biçimde düĢer ve bu da piyasada satıĢ yö bastığını gösterir. Uzun Siyah Mum aĢağı yönlü bir hareketi göstermekle beraber, tam bir yorum içi tablo içindeki konumuna bakmak gerekir. Uzun bir yükseliĢten sonra görülen siyah bir uzun mum y bir dönüĢün iĢareti veya fiyatların önemli bir direnç seviyesine geldiğinin habercisi olabilir. Ancak uz düĢüĢten sonra görülen siyah bir uzun mum da panik satıĢ ve daha hızlı bir düĢüĢ anlamı taĢıyabilir Önemli Noktalar:
Uzun Siyah Mum tek çubuklu bir formasyon olarak fazla güvenilir değildir. Sadece tek bir günün har yansıtır ve duruma göre trendin devamını da, döndüğünü de gösterebilir. Bu açıdan diğer mumlarla değerlendirilmesi daha doğru olur.
SİYAH MARUBOZU
104
Künye:
Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yön değil. Duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. Teyit gereklidir. Tanım:
Siyah Marubozu uzun siyah gövdesiyle tanınan tek çubuklu bir formasyondur. AĢağıda ve kuyruğu yoktur. Çok güçlü bir aĢağı yön sinyalidir.
Tanınma Kriterleri:
1. Siyah Marubozu uzun siyah gövdesi ve gerek aĢağıda, gerekse yukarıda kuyruğu olmamasıyla ta 2. Fiyatların açılıĢtan sonra gün boyu aĢağı hareket ettiğini siyah uzun gövdesiyle gösterir. 3. KapanıĢ fiyatı günün en düĢük fiyatıdır ve bu da niye alt kuyruğun olmadığını açıklar. Açıklama:
Siyah Marubozu açılıĢ fiyatının günün en yüksek fiyatına, kapanıĢ fiyatının da günün en düĢük fiyat olmasıyla gerçekleĢir. Bu satıcıların açılıĢtan kapanıĢa tüm gün boyunca etkili ve güçlü oldukları bir gösterir. Siyah bir Marubozu gününde fiyatlar gün boyu durmaksızın aĢağı gider. Bu ise ya aĢağı tre edeceğini, ya da aĢağı giden bir piyasada yukarı dönüĢten önceki son büyük satıĢ hamlesini gösteri
105
Önemli Noktalar:
Siyah Marubozu aĢağı yönlü bir gidiĢin ilk safhalarını gösterebileceği gibi, aĢağı giden bir piyasada y dönüĢten önceki son bir satıĢ dalgasını da gösterebilir. Hangisinin geçerli olduğunu belirlemek için d mumlara bakmak gerekir.
Siyah Marubozu tek çubuklu formasyon olarak kendi baĢına pek güvenilir bir sinyal değildir. Sadece hareketini yansıtır ve duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. Bu açıdan diğer birlikte değerlendirilmesi daha doğrudur.
SİYAH KAPANAN MARUBOZU Künye:
Tek çubuklu formasyon.Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yön değil. Duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. Teyit gerekli. Tanım:
Siyah Kapanan Marubozu uzun siyah gövdesiyle tanınan tek çubuklu bir formasyondur. Y kuyruğu vardır ancak aĢağı kuyruğu yoktur. Güçlü bir aĢağı yön sinyalidir.
106
Tanınma Kriterleri:
1. Siyah Kapanan Marubozu'nun yukarı kuyruğu vardır. 2. Gün açıldıktan sonra fiyatlar yukarı kuyruğu yaratacak Ģekilde biraz yukarı gider ancak ardından boyu aĢağı giderek uzun siyah gövdeyi yaratır. 3. KapanıĢ fiyatı günün en düĢük fiyatı düzeyinde gerçekleĢir bu da niye aĢağı kuyruğun olmadığın Açıklama:
Siyah Kapanan Marubozu tek çubuklu bir formasyondur. Yukarda belirtildiği gibi açılıĢ yönünde kuy ancak kapanıĢ yönünde kuyruğu olmayan uzun siyah bir gövdedir. Siyah Kapanan Marubozu günün baĢladıktan sonra fiyatlar önce yukarı gider ancak daha sonra yön değiĢtirerek aĢağı gitmeye baĢla fiyatının da altına düĢen fiyatlar günü en düĢük fiyat düzeyinden kapar. SatıĢ ağırlıklı bir günü göst trendin devamını gösterebildiği gibi, aĢağı giden bir piyasada yukarı dönüĢten önceki son satıĢ dalg gösteriyor olabilir. Önemli Noktalar:
Siyah Kapanan Marubozu aĢağı yönlü bir hareketin ilk safhasını gösterebildiği gibi, aĢağıdan yukar dönüĢün habercisi de olabilir. Hangisinin geçerli olduğunu anlamak için diğer mumlara bakmak ger
Siyah Kapanan Marubozu tek çubuklu bir formasyon olarak kendi baĢına pek güvenilir değildir.Sad günün hareketini yansıtır ve duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. Trendin anlamak için diğer mumlarla birlikte değerlendirilmesi daha doğru olur.
SİYAH AÇILAN MARUBOZU Künye:
Tek çubuklu formasyon. Güvenilirliği az. Gösterdiği yön aĢağı. OluĢtuğu andaki trend yön değil. Duruma göre trendin devamını da, döneceğini de gösterebilir. Teyit gerekli. Tanım: Siyah Açılan Marubozu uzun siyah gövdesi, aĢağı kuyruğu buna karĢın yukarı kuyruğun
107
tanımlanan tek çubuklu bir formasyondur. Güçlü bir aĢağı yön sinyalidir.
Tanınma Kriterleri:
1. Siyah Açılan Marubozu'nun aĢağı kuyruğu vardır. 2. Gün açılır ve fiyatlar açılıĢ fiyatının altına iner. Fiyatlar gün boyu aĢağı inmeye devam ederek uz gövdeyi yaratır. 3. KapanıĢ fiyatı açılıĢ fiyatının altındadır fakat günün en düĢük fiyatı seviyesinde değildir. Dolayısı kuyruk oluĢur. Açıklama:
Siyah Açılan Marubozu kapanıĢ yönünde kuyruğu olan fakat açılıĢ yönünde kuyruğu olmayan uzun gövdeli ve tek çubuklu bir formasyondur. Siyah Açılan Marubozu gününde açılıĢtan sonra fiyatlar s gider fakat günün en düĢük düzeyinde kapanmaz. SatıĢ ağırlıklı bir günü gösterir. Bu satıĢ baskısı bulunduranları rahatsız edecek düzeydedir. Önemli Noktalar:
Siyah Açılan Marubozu aĢağı yönlü bir hareketin ilk safhasını gösterebileceği gibi, aĢağı yönlü bir p yukarıya dönebileceğini de gösterebilir. Hangisinin geçerli olduğunu anlamak için diğer mumlara b gerekir.
108
Yukarı giden bir piyasada görülen bir Siyah Açılan Marubozu formasyonu Belden Tutma Ayı Forma nitelendirilir.
Siyah Açılan Marubozu tek çubuklu bir formasyon olarak pek güvenilir değildir. Sadece tek bir gün hareketini gösterir ve trendin devamı kadar döneceğini de gösteriyor olabilir. Trendin yönü hakkın sağlıklı bir değerlendirme için diğer mumlarla birlikte değerlendirilmelidir.
NÖTR DÖNÜŞ FORMASYONLARI ORTA GÜVENİLİRLİKLİ Künye:
Tek çubuklu formasyon. Kararsızlık göstergesi. Piyasada dönüĢ sinyali. OluĢtuğu andaki trend yön değil. Güvenilirlik derecesi vasat. Teyit gerekli. Tanım:
Yüksek Dalga çok uzun bir yukarı kuyruğa veya çok uzun bir aĢağı kuyruğa sahiptir. Mumun kısa b vardır. Bu oluĢumdan bir kaç tanesinin birden görünmesi piyasada dönüĢ iĢaretidir.
Tanınma Kriterleri:
109
1. Mumun ana gövdesi kısadır ve rengi önemli değildir. 2. Ya yukarı kuyruk veya aĢağı kuyruk ya da her iki kuyruk birden uzundur. Açıklama:
Yüksek Dalga Formasyonu,uzun doji gibi piyasada önemli bir kararsızlık olduğunu gösterir. Bu oluĢ fiyatların açılıĢ fiyatının önemli düzeyde üstünde ve/veya altında seyretmesi ancak kapanıĢ fiyatını fiyatından pek farklı olmaması yaratır. Gün içindeki tüm heyecan ve dalgalanmaya karĢın, kapanıĢ göre pek bir Ģey değiĢmemiĢtir. Bu oluĢumdan birkaç tanesinin birden görünmeye baĢlaması piyas dönebileceğini gösterebilir. Önemli Noktalar: Yüksek Dalga piyasanın tepe noktalarında daha önemlidir.
Tek çubuklu bir formasyon olduğu için bir dönüĢün teyiti için ertesi gün ters yönde bir hareketin g gerekir.
UZUN DOJİ Künye:
Tek çubuklu formasyon. Kararsızlık göstergesi. Piyasada dönüĢ sinyali. Güvenilirlik dere OluĢtuğu andaki trend yönü belirsiz. Teyit gerekli. Tanım: Uzun Doji'nin belirgin niteliği çok uzun kuyruklarıdır. Önemli bir dönüĢ sinyalidir.
110
Tanınma Kriterleri:
1. Uzun Doji'nin gövdesi ya yatay bir çizgidir ya da çok ufaktır (ancak birkaç kademe uzunluğunda 2. Yukarı ve aĢağı kuyrukları çok uzun ve yaklaĢık olarak eĢit boydadır. Açıklama:
Uzun Doji piyasada büyük bir kararsızlık olduğunu gösterir. Bu oluĢum fiyatların gün boyu açılıĢ fi büyük ölçüde üstünde veya altında seyretmesine karĢın, gün sonunda kapanıĢ fiyatının yaklaĢık o fiyatı seviyesinde gerçekleĢmesiyle oluĢur. Gün içindeki tüm heyecan ve dalgalanmaya karĢın, gü açılıĢa göre pek bir Ģeyin değiĢmediğini gösterir. Gün içinde görülen bu fiyat yapısı piyasanın yönü kaybettiğini gösterir. Önemli Noktalar: Uzun Doji özellikle önemli bir tepe formasyonudur.
Uzun Doji de tek mumlu bir oluĢumdur. Bu açıdan bir dönüĢün baĢladığı konusunda daha emin ol ertesi gün önceki trende ters yönlü bir hareketle teyit edilmesi gerekmektedir.
111
ŞEMSİYE Künye:
Tek çubuklu formasyon. Güvenilirlik düzeyi vasat. Kararsızlık göstergesi. OluĢtuğu anda yönü önemli değil. Piyasada dönüĢ iĢareti. Teyit koĢulu belirsiz. Tanım:
ġemsiye yukarıda kuyruğu olmayan ama uzun aĢağı kuyruğa sahip bir dojidir. Uzun aĢa piyasada alıĢ baskısının oluĢtuğunu gösterir ancak gün içi en düĢük fiyatın konumu piya satıcıların olduğunu gösterir. ġemsiye piyasada olası bir dönüĢe iĢaret eder.
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi yatay bir çizgidir ya da çok ufaktır (ancak bir kaç kademe uzunluğundadır). 2. Yukarı kuyruğu yoktur. 3. Ancak uzun bir aĢağı kuyruğu vardır. Açıklama:
112
ġemsiye gün boyunca satıcıların ağırlıkta olduğunu ve gün içinde fiyatları aĢağıya çektiğini göster gün sonunda alıcılar tekrar ortaya çıkmıĢ ve fiyatları kapanıĢta aynı zamanda günün en yüksek fi açılıĢ fiyatı seviyesine çekmiĢtir. Önemli Noktalar:
ġemsiye eğer uzun bir düĢüĢ trendinden veya uzun siyah bir mumdan sonra ortaya çıkarsa ya da destek seviyesinde belirirse bu dipten yukarı bir dönüĢe iĢaret edebilir. Keza, eğer Ģemsiye uzun trendinden veya uzun beyaz bir mumdan sonra ortaya çıkarsa ya da önemli bir direnç seviyesind çıkarsa, Ģemsiye tepe noktasından aĢağı dönüĢü gösterebilir. Her iki durumda da dönüĢün teyit e gerekir.
TERS ŞEMSİYE Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Güvenilirlik düzeyi vasat. Piyasada dönüĢ sinyali. OluĢtuğu and oluĢumu belirsiz. Kararsızlık göstergesi. Teyit koĢulu belirsiz. Tanım:
Ters ġemsiye alt kuyruğunun olmayıĢı buna karĢı uzun üst kuyruğu ile tanımlanır. Uzun kuyruk yukarı doğru bir trend oluĢturma çabasının baĢarısızlıkla sonuçlandığını gösterir en yüksek fiyatın durumu da bir miktar alıĢ baskısı olduğuna iĢaret eder. Ters Ģemsiye dönüĢ iĢaretidir.
113
Tanınma Kriterleri: 1. Ters ġemsiyenin gövdesi ya yatay bir çizgidir ya da çok küçüktür (ancak bir kaç kademe uzunluğundadır). 2. AĢağı kuyruğu yoktur. 3. Ancak uzun bir yukarı kuyruğu vardır. Açıklama:
Ters ġemsiye gün içinde piyasayı alıcıların yönlendirdiğini ve fiyatları yukarı doğru taĢıdıklarını g Ancak satıcılar gün sonunda tekrar ortaya çıkarak fiyatları kapanıĢta aynı zamanda günün en düĢ olan açılıĢ fiyatına kadar çekmiĢlerdir. Önemli Noktalar:
Ters ġemsiye bir alım baskısının varlığına iĢaret eder ve eğer uzun bir düĢüĢten veya uzun siyah mumdan sonra görülürse ya da önemli bir destek seviyesinde belirirse bu aĢağı doğru bir dönüĢe edebilir. Eğer uzun bir yükseliĢten veya uzun beyaz bir mumdan sonra görülürse ya da önemli bi seviyesinde belirirse, bu baĢarızlığa uğramıĢ bir çıkıĢ hamlesini gösterebilir ve tepeden aĢağı bir olasılığına iĢaret eder. Her iki durumda da teyit gereklidir.
114
NÖTR DÖNÜŞ/DEVAM FORMASYONLARI DÜŞÜK GÜVENİLİRLİKLİ
DOJİ Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Güvenilirliği az. Duruma göre trendin d edeceğini de, dönebileceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. konusu değil. Tanım:
Eğer bir senet aynı açılıĢ ve kapanıĢ fiyatlarına sahipse, ortaya çıkan Ģekil Doji'dir. Doj yukarı ve aĢağı kuyruklarının boyu değiĢebilir, sonuç olarak da Doji bir haç gibi, ters dö bir haç gibi ya da artı iĢareti Ģeklinde gözükebilir. Doji tek baĢına alındığında nötr (tara oluĢumdur.
115
Tanınma Kriterleri: 1. Gövde ya yatay bir çizgidir ya da çok küçüktür (ancak birkaç kademe boyundadır). 2. Yukarı ve aĢağı kuyrukların boyu değiĢebilir. Açıklama:
Ġdeal bir Doji'de açılıĢ ve kapanıĢ fiyatları birbirine eĢittir. Ancak gerçek hayat maalesef bu kada değildir. AçılıĢ ve kapanıĢın aynı olduğu bir Doji daha anlamlıdır ama bu gerçek hayatta nadir ra durumdur. ĠĢte bu nedenle de Doji gibi önemli bir mum formasyonunun ne anlama geldiğini kav daha önemlidir. Doji piyasanın yönü konusunda bir kararsızlık göstergesidir ve alıcılarla satıcılar henüz sonuçlanmamıĢ Ģiddetli bir mücadele olduğunu gösterir. Doji gün içinde fiyatların açılıĢ fiy etrafında inip çıktığını ama gün sonunda açılıĢ fiyatında ya da ona çok yakın bir fiyatta kapandığ gösterir. Doji geçici bir ateĢkesdir, gün içinde ne alıcıların, ne de satıcıların kontrolü sağlıyamadı gösterir . Yakın bir gelecekte fiyatlarda bir yön değiĢikliği olabilir. Önemli Noktalar:
Doji önemli bir mumdur. Kendi baĢına verdiği mesaj önemli olduğu gibi, diğer formasyonların da bir ögesidir.
Doji'yi bir fiyat grafiğinde saptamak kolaydır. Ġnce çizgiye benzeyen çok küçük gövdesiyle heme tanınabilir. Diğer mumlara göre çok ufak gövdesi ayırıcı vasfıdır.
Doji oluĢtuğu ana kadar olan trendin yönü ve o zamana kadar görülen mumlar dikkate alınarak değerlendirilmelidir. Yukarı bir hareketten veya beyaz uzun bir mumdan sonra görünürse, bu alı baskısının zayıfladığını gösterir. Eğer bir düĢüĢten sonra veya uzun siyah bir mumdan sonra gör satıĢ baskısının zayıfladığını gösterir. Doji esas olarak arz ve talebin giderek eĢitlenmeye baĢladı trendin yönünde bir değiĢme olabileceği mesajını verir. Ancak doji tek baĢına bir dönüĢ baĢladığ saptamak için yeterli bir sinyal değildir ve dönüĢ olup olmadığı izleyen sinyallerle teyit edilmelid
Doji'nin ne denli bir sinyal olduğu bir anlama relatif bir kavramdır ve piyasanın özelliklerine bağl esas olarak fiyat grafiğinde çok sayıda Doji görmediğimiz piyasalarda önemlidir. Eğer grafikte bi varsa, bu piyasada yeni bir Doji'nin görünmesi o kadar da önemli değildir ve bunu önemli bir sin etmek de doğru değildir.
116
DÜZ DOJİ Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Güvenilirliği az. Duruma göre trendin d edeceğini de, dönebileceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil. söz konusu değil. Tanım:
Düz Doji tek çubuklu bir formasyondur. Yukarı ve aĢağı kuyrukları olmayan yatay bir ç ibarettir.
Tanınma Kriterleri: 1. Gövde yatay bir çizgidir. 2. Yukarda ya da aĢağıda kuyruğu yoktur. 3. Gün içindeki açılıĢ fiyatı, kapanıĢ fiyatı, en yüksek fiyat ve en düĢük fiyat birbirine eĢittir. Açıklama:
117
Düz Doji çok nadir raslanan bir oluĢumdur ve sadece dört fiyat birden birbirine eĢit olduğu zama görünür. Yani açılıĢtaki fiyatın, kapanıĢtaki fiyatın, gün içi en yüksek fiyatın ve gün içindeki en d fiyatın aynı fiyat olması gerekir. Piyasa yönü konusunda piyasa oyuncularının tam bir belirsizlik olduğunu gösterir. Önemli Noktalar:
Düz Doji genellikle bir piyasa çok sığ olduğu, son derece kısıtlı bir hacimle piyasa oluĢtuğu ya d sadece kapanıĢ fiyatının verildiği durumlarda görülür.
Diğer tek çubuklu formasyonlar gibi Düz Doji de pek güvenilir bir formasyon değildir. Sadece te günün hareketini yansıtır ve piyasada tam bir kararsızlık olduğunu söyler. Çoğunlukla bir dönüĢ olarak değerlendirilse de, trendin yönü konusunda daha sağlıklı bir karar vermek için diğer mum birlikte değerlendirilmelidir.
Diğer dojier gibi fiyat grafiğinde fazla doji görmediğimiz piyasalarda önemlidir. Eğer grafikte çok doji varsa, Düz Doji'nin görünmesi pek bir anlam ifade etmeyebilir.
BEYAZ TOPAÇ Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Duruma göre trendin devam edeceğin trendde dönüĢ olabileceğini de gösterebilir. Güvenilirliği az. OluĢtuğu andaki trend yön önemli değil. Teyit söz konusu değil. Tanım:
Tek çubuklu bir formasyondur. Küçük beyaz bir gövdeye iliĢtirilmiĢ olan gövdenin ken daha uzun yukarı ve aĢağı kuyruklarla tanımlanır.
118
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi kısa ve beyazdır. 2. Mumun yukardaki ve aĢağıdaki kuyrukları gövdeden daha uzundur. Açıklama:
Piyasa bir gün içinde aĢağıdan yukarıya ve yukardan aĢağı sert hareketler yapar. Günün kapan fiyatının üzerindedir. Bu da kısa beyaz gövdeyi yaratır. Beyaz topaç ayı ve boğalar arasında bir kararsızlık durumunu simgeler. Kuyrukların gövdeden uzun oldukları sürece ne kadar uzun oldu fazla önemi yoktur. Topaç'ın karakteristik özelliği kuyruklara göre gövdenin küçük kalmasıdır. Önemli Noktalar: Eğer topaç uzun bir yukarı trendden ya da uzun beyaz bir mumdan sonra görülmüĢse, bu alım zayıfladığını ve trendde bir gevĢeme ya da dönüĢ olabileceği sinyalini verir.
Eğer topaç aĢağı yönlü uzun bir trendden ya da uzun siyah bir mumdan sonra görülürse, bu sa baskısının azaldığını ve aĢağı yönlü trendin zayıflıyacağı ya da yukarı bir dönüĢ olabileceği sinya
Diğer tek mum formasyonları gibi topaç da kendi baĢına fazla güvenilir bir oluĢum değildir. Sad
119
bir günün hareketini yansıtır ve o anki konuma göre trendin devam edeceğini de, trend de bir d olabileceğini de gösterebilir.
SİYAH TOPAÇ Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Güvenilirliği az. Duruma göre trendin edeceğini de, dönebileceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli değil söz konusu değil. Tanım:
Siyah Topaç tek çubuklu bir formasyondur. Siyah küçük gövdesi, gövdeden daha uzu kuyruklarıyla tanınır.
Tanınma Kriterleri: 1. Ana gövde küçük ve siyahtır.
120
2. Yukarı ve aĢağı kuyrukları gövdeden daha uzundur. Açıklama:
Piyasa aĢağı yukarı hızlı hareketler yapar. KapanıĢ fiyatı siyah gövde yaratacak Ģekilde açılıĢ fiy altındadır. Piyasada alıcılarla satıcılar arasında kararsız bir durum olduğunu gösterir. Kuyruklar kadar uzun olduğu önemli değildir. Önemli olan kuyrukların gövdeden daha uzun olmasıdır. Önemli Noktalar:
Eğer Siyah Topaç uzun bir yükseliĢten veya uzun beyaz bir mumdan sonra görülürse, bu alım g zayıfladığını ve trendde aĢağı dönüĢ olasılığı olduğunu gösterir.
Eğer Siyah Topaç uzun bir düĢüĢten veya uzun siyah bir mumdan sonra görülürse, bu satıĢ ba zayıfladığını ve trendin yukarı dönme olasılığı olduğunu gösterir.
Diğer tek çubuklu formasyonlar gibi, Siyah Topaç da tek baĢına fazla güvenilir bir oluĢum deği Sadece tek bir günün hareketini yansıtır ve duruma göre trendin devam edeceğini de, trendde olacabileceğini de gösterebilir. Trendin nereye gideceğini anlamak için diğer mumlarla birlikte değerlendirilmelidir.
KISA BEYAZ MUM Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Piyasada kararsızlık göstergesi. Güvenilirliği az. OluĢtuğu an trend yönü önemli değil. Teyit söz konusu değil. Tanım: Kısa Beyaz Mum piyasada zayıf bir alım gücünü gösterir.
121
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi beyaz ve kısadır. 2. Mumun yukardaki ve aĢağıdaki kuyrukları gövdeden daha kısadır. Açıklama: Kısa beyaz mum piyasanın yataya girdiğine ve konsolidasyona iĢaret eder. Önemli Noktalar:
Kısa beyaz mum tek bir çubuktan oluĢtuğu için fazla güvenilir bir oluĢum değildir. Sadece tek günün hareketini yansıtır. ġu anki trendin devam edeceğini gösterebildiği gibi, trendde bir dön iĢaret edebilir. Trendin nereye gittiğini anlamak için kısa mum diğer mumlarla beraber değerlendirilmelidir.
KISA SİYAH MUM
122
Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Güvenilirliği az. Duruma göre trendin devam edeceğini de, dönebileceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü öne değil. Teyit söz konusu değil. Tanım: Kısa Siyah Mum zayıf bir satıĢ baskısına iĢaret eder.
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi kısa ve siyahtır. 2. Mumun yuyukardaki ve aĢağıdaki kuyrukları gövdeden daha kısadır. Açıklama: Kısa Siyah Mum piyasanın yataya girdiğine ve konsolidasyona iĢaret eder.
123
Önemli Noktalar:
Diğer tek çubuklu formasyonlar gibi, Kısa Siyah Mum da fazla güvenilir bir oluĢum değildir. Sa tek bir günün hareketini yansıtır. ġu anki trendin devamını gösterebileceği gibi, duruma göre bir dönnüĢ olasılığını da gösterebilir. Trendin nereye gittiğini anlamak için diğer mumlarla birli değerlendirilmelidir.
BEYAZ MUM Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Duruma göre trendin devam edeceğ dönebileceğini de gösterebilir. Güvenilirliği az. OluĢtuğu andaki trend yönü önemli d Teyit söz konusu değil. Tanım: Beyaz Mum piyasada alım yönlü bir baskı olduğunu gösterir.
124
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi beyaz ve normal boydadır. 2. Mumun yukardaki ve aĢağıdaki kuyrukları gövdeden daha kısadır. Açıklama:
Beyaz Mum piyasada alım baskısı olduğunu gösterir. Beyaz gövde, piyasada o gün fiyatların a kapanıĢa yükseldiğini ve alıcı yönlü bir piyasa oluĢtuğunu yansıtır. Önemli Noktalar:
Diğer tek çubuk formasyonları gibi Beyaz Mum da tek baĢına fazla güvenilir bir oluĢum değild Sadece tek bir günün hareketlerini yansıtır. Duruma göre trendin devam edeceğini de, trendd dönüĢü de gösterebilir. Trendin nereye gittiğini anlamak için diğer mumlarla beraber değerlendirilmelidir.
125
SİYAH MUM Künye:
Tek çubuklu bir oluĢum. Kararsızlık göstergesi. Güvenilirliği az. Duruma göre trendi devam edeceğini de, dönebileceğini de gösterebilir. OluĢtuğu andaki trend yönü öne değil. Teyit söz konusu değil. Tanım: Siyah Mum piyasada satıĢ baskısını gösterir.
Tanınma Kriterleri: 1. Mumun gövdesi siyah ve normal boydadır. 2. AĢağıdaki ve yukardaki kuyruklar mumun ana gövdesinden daha kısadır. Açıklama:
126
Siyah Mum piyasada satıĢ baskısını gösterir. OluĢum fiyatların açılıĢtan kapanıĢa düĢtüğünü piyasanın o gün satıcılarca yönlendirildiğini gösterir. Önemli Noktalar:
Diğer tek çubuklu formasyonlar gibi, Siyah Mum da kendi baĢına fazla güvenilir bir oluĢum d Sadece tek bir günün hareketini yansıtır. ġu anki trendin devam edeceğini gösterebildiği gibi konuma göre trendde bir dönüĢe de iĢaret edebilir. Trendin nereye gittiğini anlamak için diğe mumlarla birlikte değerlendirilmelidir.
127
128