diyenler!" diyenler için yazlm Bu yaz dizisi, özellikle "Bu yaz uzun olmu, üfff diyenler!" ve okuduklarnda hayatlarnda ÇOK EY KAZANDIRACAK bir yazdr.Hayli uzun olmusa da, "Öfff, bir kerecik de uzun okuyalm bari!" diyenlere GÖZ'lerini azck yormay GÖZ'e alp bu yazy okuduklar ve okumaya çaltklar için çok teekkür ederim. (Akhe) Bu Yaz Dizisini Okumakla Kazanacaklarnz 1. Bilgileri kolayca hafzaya almak ve ihtiyacnz olduunda yine kolayca hatrlamak 2. Arkadanz, bir kada 1000-2000 t ane nesne yazsa ve her nesnenin karsna bir numara koysa, her nesneyi 4-5 saniyede ezberlemek, ister 1000'den 1'e doru; ister 1'den 1000'e doru isterse rastgele; size sorduu rakamlarn karsnda hangi nesnenin olduunu ya da size bir nesne söyleyip hangi rakamda yer aldn sorduunda en fazla 2-3 saniyede ve %95'ini doru bir ekilde cevaplayabilmek ve arkadanz SNR ETMEK! 3. Tarih dersinde, savalarn ve büyük olaylarn tarihlerini ya da arkadalarnzn telef on numaralarn ÖMÜR BOYU UNUTMAYACAK EKLDE ezberlemek! 4. Size verilen herhangi bir tarihin (Örnein 25 Nisan 2019'un) hangi güne denk geldiini (Pazartesi, Sal, Çaramba vs.) 10 saniyede zihinden hesaplamak. 5. Kör noktanz daraltmak; yani bak açnz %400, %500 geniletmek, ve yani kapdan içeri girdiinizde odadaki 30-40 kiiyi saç biçimlerinden üzerlerindeki giysiye kadar sadece 3-5 saniyede GÖRMEK, TANIMAK ve TEK TEK AYIRT ETMEK; ya da koskoca odadaki (görünür; yani darda olmas kaydyla) bir toplu inenin (bile) yerini 5-10 saniyede bulabilmek... 6. Dakikada 200-300 olan kelime okuma hznz 2000'e, 3000'e çkarmak. Yani u anki okuma hznz en az 10 katna çkarmak. 2-3 kitab 1 günde bitirebilmek. 7. Hafzanz 3-4 kat artrmak. 8. Kimi matematik (kat üstünde bile 2-3 dakikada hesaplanan) ilemlerini zihinden 5, 10 ya da 15 saniyede kalem kat kullanmadan çözmek. 9. Yabanc kelimelerin anlamn kolayca örenmek. 10. Beyninizin hem sa hem de sol tarafn en azâmî ve en verimli ekilde kullanabilmek.
11. Snf ta, bütün derslerde olmak üzere en yüksek notlar almak. (Tabii "n..a." , yani "normal artlar altnda" ve snfnzda bu yazy okuyan baka bir arkadanz yoksa!) 12. Ve sonuçta da, mükemmel bir hafzaya sahip olmak, okul dndaki günlük sosyal hayatnza bol bol zaman yaratabilmek.
Giri Yapmadan Önce...
Yaznn baln okuduunuzda aranzdan bir çounun ne kadar arm olduunu az çok tahmin ediyorum. Hatta bazlarnzn aklna; «H ani bu sitede, etik olmayan davranlar özendirilmezdi ilkene ne oldu?» sorularnn geldiini de... Burada kopya çekmenin "efkâr- umûmiye" de ne denli "hayâtî" ihtiyaçlardan biri olarak görüldüü ve benimsendii üzerine feylesofâne mütâlâlara da girmeyeceim. Çünkü bahsedeceim kopya çekme yöntemi; kalemle, ufack ufack katlarla ya da sonuçta yakalanma riskinizin her zaman olduu dier alet ve edevâtla deil; asla yüzümüzün kzarmayaca, asla arkadalarmzn arasnda küçük dümeyeceimiz, asla yakalanmayacamz ve %100 zihin ve hâfzayla ilgili. Yani cümle genç talebe arkadalarmzn «Ü ff... Ezberleyemiyorum... Ne yapcam yarn ben snavda...» hayflanna ufack bir ipucu niteliinde "doal" ezber teknikleri... Önce, HATIRLAMA'y ve ÖRENME'yi Örenmemiz Gerekiyor... ZHNMZ TANIMAK Hafzaya Alma ve Hatrlama nsan zihni, "n..a." , (yani "normal artlar altnda" ) gördüü, duyduu, iittii hiçbir eyi asla unutmaz.En önemsiz eyi bile.Sadece o bilgiyi nereye koyduumuzu unutur ve geri çarrken de bu yüzden zorluk çekeriz.Yani "bilgi" yi hatrlamada çeitli engeller yaarz. Bu, una benziyor: Örnein, ertesi gün okula gideceksiniz. Okul çantanz içeri girerken rastgele bir yere attnz.Sabah uyandnzda ise annenizin sizi rüyanzn en tatl yerinde uyandrmasyla oflayp püfleyip kalktnz, mzlanarak kahvaltnz yaptnz ve tabii ki de karizmay zedelememek için aynann karsnda dakikalarca süslendiniz, püslendiniz, nihayetinde de aynay çatlattnz.Peki bir eksik var m?Unuttuunuz bir ey? Eyvah! Çantam nerde? (Bu, bir kitap, bir kalem ya da bugün hoca hanma vermeniz gereken bir ev ödevi de olabilir) Ara ki bulasn... Azimli çalmalarnz sonucu (Annenize çatarak, kardeinizi pataklayarak ya da Newton gibi kafanzda bir imek çakyla sanki yerçekimini bulmu gibi "evreka, evreka!" diye bararak.)te zihnimizdeki bilgiler de kaybettiimiz ve yerini unuttuumuz eyalar gibidir.Hâlâ zihnimizdedirler; ama o bilgiyi nereye koyduumuzu unutmuuzdur.Benim burda anlatacam teknikse; tpk kiisel bilgisayarnz gibi zihninizde bir RAM BELLEK (Geçiçi Depo) yaratp bilgileri HARDDSKE YÜKLER GB DAHA KOLAY HAFIZAYA ALIP HTYACINIZ OLDUUNDA; YAN SINAVDA TEK TULA O BLGLER GER GETRMEK, YAN ZHNNZDEK BLGLER KOLAYCA HATIRLAMAKTIR . Zihin, hiçbir eyi unutmaz demitik.En ufack bir detay bile.Hani deriz ya bazen; "Bana m soruyorsun!Ben, daha akam ne yediimi bile hatrlamam!" Hayr, akam ne yediimizi de hatrlarz. (Hele de bu, babamzdan yediimiz bir dayaksa ) Ama sadece, o bilgiyi, o detay nereye koyduumuzu bir türlü bulamayz.Çünkü insan beyni (ve akl ve düünme yetisi), Allah'n bize verdii en büyük nimettir.Öyle dev bir kompitürdür ki, içine milyarlarca, trilyonlarca cigabyte bilgiyi sdrabiliriz. Yani binlerce, on binlerce kitab ya da ansiklopediyi... Ama evimiz'e koyduumuz o çanta gibi, beynimizi de evimizin içi kadar tanmal, bilmeli, hangi odasnda neler var, hangi odada yemek yeniyor, uyunuyor, banyo yaplyor, sohbet ediliyor gibi zihnimizi de tanmak, adlandrmak, her kar noktasn admz gibi bilmek gerekir. Ama bunun için de KENDMZE GÜVENMEY ÖRENMEK; NSAN BEYNNN YETENEKLERNN (SINIRSIZ OLMASA DA) BÜYÜKLÜÜNÜ KEFETMEK GEREKYOR... ve KENDMZE DEER VERMEK.Biz, asla deersiz deiliz.Bizi, tüm kainatn Sultan' bir Allah yaratt.Her detaymz, özenle tasarlad.Sanatn bak nak içimize kazd. Kuark'tan bütüne kadar her zerremizle bizi en mükemmel ekilde yaratt. Bize;
"DÜÜNSÜNLER,
BRET ALSINLAR" diye akl verdi. Bizi yaratt dier tüm canllarn halîfesi, yani efendisi kld.Çünkü düünebiliyor, anlayabiliyor, gülebiliyor, alayabiliyoruz, sezebiliyor, hissedebiliyoruz. Çünkü örenebiliyor, idrâk edebiliyor, sorgulayabiliyor, seçim yapabiliyor, kabûl edebiliyor, reddedebiliyor, evet diyebiliyor, hayr diyebiliyor, fikir yürütebiliyor, kar çkabiliyor, sevebiliyor, ak olabiliyor, merhamet edebiliyor, ümit edebiliyor, cesaret edebiliyor, gurur duyabiliyor, özleyebiliyor, merak edebiliyoruz. Hani biri gelip de, dün u artistle konutuk, baaak resim de çekildik beraber diye size hava atsa, ya da bir babakan, ya da vali'yle görütüünü ballandra ballandra ona ne kadar"gck oluruz" deil mi? Yani kskanrz azck. Ama biliyoruz ki, bizimle ilgilenen, " Ün lülerin En Ü nlüsü" , "Nâm, öhreti bütün galaksiye, bütün bu sonsuz uzaya yaylm, deil bir kasabann, bir ehrin, bir ülkenin yöneticisi; tüm uzayn, galaksilerin, uzayn dndakilerin, mânâ ve rüyâ âleminin Tek Sahibi olan bir Allah, bizi özenle planlam, yaratm, bizimle ilgilenip tasarlam, bize kendi rûhundan üfleyip hayat vermi, bize; "Yeryüzümdeki halîfem" demi, bizi sevmi, merhamet etmi, önemsemi, deer vermi, bir Allah'n eseri, "dostu"yuz ve " Ha bibim" dedii bir peygamberin ümmetiyiz. Bu da yetmemi, tüm saniyelerimizde bizi izliyor, bizi seyrediyor, bizi kötülüklerden, erlerden koruyor. Neden deersiz olalm ki... Hele de içimizde kefedilmemi onlarca yetenek sakl dururken... Sadece kendimizi kefedelim.Kendimizi ve yeteneklerimizi tanyalm. öyle diyor Yunus Emre: « lim, ilim bilmektir. lim, kendin bilmektir. Sen kendini bilmezsen; bu, nice okumaktr!» Kendini bilen, HER EY bilir.Kendimizi, bilmek, binlerce sorunun anahtardr ve binlerce, yüz binlerce cevab içinde tar.Kendimizi bilmek, u an aldmz her nefesin anlamn çözebilmek ve gâyesini idrâk edebilmektir. Kesin unutmak diye bir ey yoktur demitim.Hiçbir eyi, ama hiçbir eyi unutmayz.Çocukluumuzun sakl anlarn bile.Sadece zihnimiz, o denli büyük ve kark bir kompitürdür ki, hangi hardiskinde hangi bilginin olduunu bilemez, bu yüzden de asla kaybolmayan bu bilgileri, U ANA; yani bilince getirirken zorlanrz.Bir puzzle gibi parça parça ve bölük bölüktür hepsi de.Çünkü biz, bunlar birbirleriyle LKLENDRMEDMZ, birbirleriyle BALAMADIIMIZ için bir bütün halinde deillerdir.Ama kimi zaman gördüümüz herhangi bir ey, yaadmz herhangi bir olay, bu LKY biz fark etmeden kurar. Örnein, arkadamza bir konuda söz veririz; mesela yarn sana u kitab, bilmem u CD'yi, u kasedi getireceim fln deriz. Ama bunu hafzamza alrken DKKATSZ OLDUUMUZ için, bu bilgi, orda zihnimizin bir köesinde öylece durur.Çünkü bir LG kurmamszdr ya da dikkatimiz, baka bir yerdedir.Tek LG ve tek balant, o arkadamzn ad ya da yüzüdür. te bu yüzden ertesi gün okula geldiimizde elimizdi bamza ***ürür ve «Oy, oy, oy, oy..SEN GÖRÜ NCE aklma geldi. Unuttum CD'yi ben ya!» deriz. Hele de o CD'yi, kitab ya da kasedi isteyen, bizim çok holandmz biriyse Hani sürekli hep göz göze gelmeye çaltmz, karsndayken her eyin aklmzdan uçup gittii çok ama çok özel biriyse... Oldu mu imdi! Ne düünür acaba, BEN ÖNEMSEMYOR mu der içinden? Ya da en sevdiiniz dostunuz, en sevdiiniz öretmeniniz, kankiniz... Demek ki, bilgileri hatrlamak için iki ey, çok ama çok önemliymi.Birisi DKKAT; ikincisi ise bir BALARIN GÜCÜ.kisi de olmazsa olmazlardan .BA, sadece o arkadamzn yüzüydü.Baka hiç bir ba kurmamtk.Sabah okula gidince, TEK BAIMIZ olan o YÜZÜ gördük ve HATIRLADIK. Bazen unutmamak için parmana kurdela takanlar vardr, bilirsiniz deil mi? te KURDELA da bu kastettiimiz BA'dr.Yani LKLENDRME.Ev e geldiimizde parmamzdaki bu kurdelaya baktmz anda ihtiyacmz olan bilgiyi HATIRLAR ve o kitab ya da CD'yi hemen okul çantamzn içine koyarz; yarn, o çok sevdiimiz arkadamza vermek üzere. te zihnimizdeki bütün bilgiler, bu LG ve BA'lar yoluyla BLNCE DÖNER. Yani u anki DÜÜNCE AIMIZA.Kimi zaman olur ki, bir bilginin HATIRLANMASI için hiçbir BA yoktur bize HATIRLATACAK. Yllar geçer. O bilgi, zihinde hep bir yerlerde vardr ama. Birden apanszn BR BA'a rastlarz onu HATIRLATACAK ve kaç yl geçerse geçsin ite o bilgiyi hatrlarz. Baka bir örnek vermek gerekirse; MSN'mizdeki ekli arkadalar listesi, MSN BAI'mzdr.Program açtnzda size istediiniz kiiyi (Kii, BLGY simgeliyor burada) tak
diye verir.Ama MSN'mizdeki kii listesi SLNRSE, artk öylece bakarz ekrana bo bo. Çünkü o programn da BA' o listedir.O BA olmadan hiçbir arkadanzla sizi görütüremez.Yani SAKLI OLAN BLGY ZHNE ÇIKARAMAZ biz insanlar gibi. Baka bir örnek, birgün der ki arkadamz; i, duydun mu, duydun mu; u ey, öyle oldu ya da u ey, aslnda söyleymi.Biz, önce ona inanmayz.Hatta bazen, "çü" , "oha" gibi gayr-filozofça bir tepki de veririz Sonra, zihnimizde söyledii olayla ilgili hatralar canlanr.u, urda öyle olmutu.Dün, Ali bana unu demiti. Geçen haf ta, Oya bana öyle davranmt vs. Yani arkadamzn "u öyle oldu" cümlesi, bizim için bir olay zincirinin ANAHTAR BAI olmutu ve bize baka bir bilgiyi ya da hatray hatrlatt. O bilgi, baka bilgiyi; baka bir bilgi de dier baka bir bilgiyi hatrlatt ve "zincirleme" bir hatrlama yaadk. Böylece arkadamzn anlatt eyi zihnimiz ve hatralarmz, dorulamamza ya da hayr, böyle bir ey yok dememize yardm etti. te insan beyni de böyle çalr.Birbirinden bamsz onlarca bilgiyi saklar içinde.Bu bilgiler, birbiriyle BALANDIKÇA o bilginin hatrlanma hzn daha da artrr.PASCAL üçgeninin en tepesindeki SAYI'dan piramidin altndaki bütün saylara ulamak gibi...Bu BA' kuran ey, yani hatrlamadaki dier etkense, DKKAT'tir.Demek ki dikkat eksiklii konusunda ciddî bir çalma yapmamz gerekir üstümüzde.Peki neden? Çünkü DKKAT, bilgiler ve nesneler arasnda ilgi ve ba kurar. Dikkatimiz ne kadar üst seviyedeyse, bu balar da o kadar fazla, güçlü ve hatrlama da o kadar kolay ve hzl olacaktr. Dikkati neye benzetelim?Örnein bir teyp kasetinin kalitesine mi?Örnein sfr, el dememi bir kaset aldk.En sevdiimiz arklar radyodan kasete; YAN HAFIZAYA çektik.Tekrar o arklar dinlemek için kaseti koyduumuzda, Teypçalar, HAFIZASINDAK BLGY tekrar bize getirir. Yani HATIRLAR. Çok kaliteli, üzerine hiç kayt yapmadmz bir kaset olduu için son derece TEMZ bir kayttr.Sesler, net ve berraktr.Peki, üzerine defalarca kayt yaplm, M.Ö.'den kalan bir kaset olsayd? O zaman o seslerin kalitesi, her yeni kaytta düecek, sesler yer yer birbirine girecek; yani TEYPÇALAR, O SESLER HATIRLARKEN net olarak hatrlayamayacakt. Demek ki dikkat de örenmek için en gerekli eylerden. Ve demek ki çou hatrlayamadmz eylerin balca nedenlerinden biri de, o bilgileri zihne çkaracak bir BA ya da HATIRLATICI FAKTÖR'ün olmas kadar, o bilgileri SAKLARKEN ETTMZ DKKATM. Yani "ne kadar unutkan bir insan" demek yerine "ne kadar dikkatsiz bir insan" dememiz gerekiyormu çou eyi hatrlayamyorsak. Peki dikkat ve korsantrasyon artrmak ve BA GÜCÜ kurmak için yapmamz gerekenlerne?Kendimizi nasl gelitirebiliriz?
sterseniz bu bölümde, geçen bölümde teorik olarak bahsettiimiz BA'n ie yarayp yaramadna bir göz atalm ve BA'n "zihinden kopya çekme"deki fonksiyonunu üzerimizde deneyelim.lk vereceimiz örnekte 25 kelimeyi balarn da yardmyla sadece 5 ya da 10 dakika çalarak hafzamza alalm.Daha sonra, 3-5 gün sonra hala bu, bilgi zihnimizde duruyor mu diye kontrol edelim. Bu kelimeler, öyle olsun:
«gizli ilimler, kedi, çizme, kitap, kültür - sanat, anne, buzdolab, soan, terlik, vazo, fil, kolbast, Tarkan, kaval, ku, Aydn, Adana, uçak, maymun, ruj, Monalisa, elma, açacak, ansiklopedi, baca.» imdi bu 25 kelimeden SIRASINI HÇ BOZMADAN bir kurgu kurmay deneyelim. Öyle bir kurgu ki, içinde hep tuhaflklar, arlacak eyler ve ilginçlikler barndrsn: Gizli limler sitesini
geziyordum. O anda arkamda bir kedi sesi duydum. Bir baktm ki bizim çizmeli kedi.Elinde bir kitap, öylece okuyor. Hey ne okuyosun diye sordum. Çizmeli kedi ki, kültür sanat. O anda içeri annem girdi. Buzdolabndaki soan sen mi yedin diye bana çkt.Anne, buzdolabnda soann ne ii var, git Allah akna diyecek oldum, terliini çkarp kafama att.Ben, hemen eildim ve terlik, bu kez vazoya çarpt ve vazoyu krd. Bir baktm vazonun içinde bir fil... Fil, kosbast oynuyor... Pop yldz Tarkan'sa filin üstüne binmi, kaval çalyor.Kavaln içinden bir ku uçtu.Baktm ki, Aydn'n kuu. Kua, karde sen nerelisin dedim; Adanalyk, Allah'n adamyk dedi. Bi baktm, Adana uçandaym.Uçan pilotu, bi tane maymun.Maymun, dudaklarna ruj sürüyor.Ruju ald, resim yapt. Bi baktm Monalisa'nn resmi. Monalisa, Yatan altnda elma aryor. Sonunda elmay buldu ve açacakla elmay soydu ve yedi. Sonra da açaca ve elmann kabuklarn ansiklopedinin koyarak ansiklopedinin içindeki baca resminden çkt gitti... Dikkat ettik mi, nesneleri sralamada "hikayeletirme"den yararlandk ve her nesneyi dier bir nesneyi hatrlatacak ekilde srayla birbirine baladk.Bu nesneleri balarken de zihnimize "tuhaf", "acayip" gelen eylemleri seçtik.Peki hatrlarken artk bizim için zor ve karmak olacak m?lk kelimeyi hatrlama gerekiyor sadece. Neydi: "Gizli ilimler". Bu siteyi gezerken ne sesi duydunuz: Bir "kedi" sesi. Hangi kedi bu: "Çizme"li kedi. Çizmeli Kedi, ne yapyor: "Kitap" okuyor. Ne kitab okuyormu? "Kültür Sanat". Kedi, kültür sanat kitab okurken içeri kim girdi: "Anne". Ne dedi: "Buzdolabndaki..."ni sen mi yedin. Buzdolabnda neyi yemiiz: "Soan"... Bu soan yüzünden biz ne yedik annemizden: Kafamza bi "terlik". Peki bu terlik, kafamza çarpt m?Yok, "vazo"ya çarpt ve onu krd. Vazonun içinden ne çkt: Bir "fil"... Fil, ne yapyor: "Kolbast" oynuyor. Kol bast oynayan bu filin üstünde kim var: Pop yldz "Tarkan". Tarkan ne yapyor orda: "Kaval" çalyor. "Kaval"n içinden ne çkt: Bir "ku". Kimin kuu o: "Aydn"n. Aydn'n kuu nereliymi? "Adana"l! Birden nerde buldunuz kendinizi?Adana "uça"nda. Uçan pilotu kim: bir "maymun". Maymun, ne yapyor: Dudaklarna "ruj" sürüyor. Sonra o rujla maymun ne yapt: "Monalisa"nn tablosunu. O tabloda Monalisa ne yapyor: Aç kalm zavallm ve yatan altnda yiyecei bi "elma" aryor. Neyle soydu o elmay: "açacak"la. Elmann kabuklarn ve açaca ne yapt? "Ansiklopedi"nin içine koydu. Ansiklopedinin içinde ne resmi vard: "Baca"... Evet, gerçekten de saçma bir hikaye.Ama bize ezberlemede ve BA KURMA'da yardmc oluyor mu? Evet! Zaten saçma ve tuhaf olduu kadar, bize LGNÇ ve ACAYP göründüü kadar hatrlayabiliriz bu sray. Nesneleri birbirine balamada bize ne kadar ilginç, tuhaf, acayip gelirse; o BA' da o denli güçlü kurmuuzdur. Bu, bizim hayalgücümüze ve imgelemedeki yaratclmza bal. Peki bu hikayeyi bugün bu 10-15 dakika içinde 4-5 kez kendi kendimize tekrarlasak ve nesneleri balarkenki bu LGNÇLK, TUHAFLIK ya da SAÇMALIKLARI üstüne basa basa tekrar etsek, bu bilgi, hafzamzda ne kadar kalabilir? Eer yarn ya da 4-5 gün sonra snav varsa; snavda bu sralamann hepsini hatrlarsnz.Elbette ki snavda bu tür nesneleri ezberle gibi kolay çkmaz.Ben, sadece hafzanz gelitirmek ve ezberlemekte BA kurmann ve bilgileri birbirine BALAMANIN önemini anlattm. Gerçek anlamda derslerin konularn zihinde yarattmz alana depolamaya daha sonra geleceim... Nesneleri birbirine balamaktaki dier bir yöntem de bu nesnelerin BA HARFLERNDEN bir kelime üretip ANAHTAR TEK BR BA yaratmadr ki, en çok bavurulan yöntemdir.Örnein; Türkçe dersinde yumuak sessizle sert sessizleri nasl ayrt edebiliriz?Türkçe'de sert sessiz olan harfler, F, H, Ç, P, K, S, , P harflerdir.Bunun dnda yer alanlar da yumuak sessizlerdir.Yani; B, C, D, G, , J, I, M, N, R, V, Y, Z harfleri. Peki biz, sadece SERT SESSZLER ÖMÜR BOYU ZHNMZDE SAKLAYACAK EKLDE örendiimizde ayn zamanda da YUMUAK SESLLER DE öreniriz deil mi: Nasl? Sessiz bir harf, SERT SESSZ deilse o zaman YUMUAK SESSZDR. Yani ayr ayr iki formül üretmemize gerek yok...
imdi, bu sert sessizleri ezberlemenin, hatta ÖMÜR BOYU ezberleyebilmenin, aklmzda tutabilmemizin bir yolunu bulalm: Nasl: Bu sessiz harflerden ANLAMLI BR CÜMLE TÜRETEREK. Öyle bir cümle ki, TÜM sert sessizleri içersin ve içinde yumuak sessizlerden hiç bir harf yer almasn... Nasl bir kelime olurdu bu: "FISTIKÇI AHAP". Artk karmzda bizim için hiçbir ANLAM FADE ETMEYEN harfler topluluu ya da 8 farkl bilgicik (8 farkl garf) yerine yerine imdi zihnimizde ANLAMLI ve TEK BR ANAHTAR CÜMLEMZ oldu.Bu kelimenin sesli harflerini atalm; Türkçe'deki sert sessizleri elde ettik. Yani; F, S, T, K, Ç, , H ve P harflerini... Peki snavlarda bu anahtar kelimeyi hatrladk.Ya kartrrsak YUMUAK SESSZ ya da SERT SESSZ harfler mi olduunu?te bu yüzden de elde ettiimiz bu anahtar cümleyi, (dier bilgiyle kartrmamak için) "SERT" kelimesine balayalm.öyle ki; Fstkç ahap abimizin ÇOK SERT biri olduunu, ne zaman ondan fstk, leblebi almaya gitsek yüzümüze dik dik, SERT SERT baktn hayal ve bunu zihnimizde canlandralm.Böylece ne yapm olduk?Önce bizim için anlam ifade etmeyen harflerden bir anahtar cümle kurduk ve bu anahtar cümleyi SERT kelimesiyle birbirine baladk.Artk bir sonraki yazlda bu soruyu hiç yanl cevaplamamza ihtimal var m? Ya da Arapça dersimiz olsun.Türkçe'de sert ve yumuak ayrm olduu gibi Arapça'da da AY ve GÜNE harfleri diye bir ayrm vardr.Yani "emsî" ve "Kamerî" harfler. emsî harfler , hangileriydi:
Peki K amerî harfler hangileriydi:
Peki biz yine bu iki guruptan sadece birini örendiimizde, aslnda iki gurubu da; yani hem güne (ems) hem de ay (kamer) harflerini de örenmi oluruz deil mi? Örnein kamerî harfleri örendiimizde, ezberleyeceimiz bu anahtar kelimesinde olmayan her harfin emsî harf olduunu da bilebiliriz deil mi? O yüzden sadece bir gurubu ezberlememiz yeterli. Tekrar ilk örnekteki gibi birbirinden bamsz bu harflerden bir cümle elde edelim;
Yani "EB HACCEKE VE[K]HAF AGÎMETÜN". [K]H harfinin Hrltl He'yi ,Î harfinin sakl, uzatan bir Ye , Yuvarlak He harfinin de bazen üzerine iki nokta gelerek Te'ye dönütüü bilgilerini de hatrlayalm... imdi zihnimizde bu anahtar kelimeyi çaralm: EB HACCEKE VE[K]HAF AGÎMETÜN ve bu anahtar cümleyi hzlca zihnimizde açlmn yapalm: . Yani, E = Elif, B = Be, = ayn, H = Ha, C = Cim, K = Kef, V = Vav, [K]H = Hrltl Ha, F = Fe, A = Ayn, G = Kaf, Î = (Uzatan) Ye, M = Mim, TÜN = ki ötre alm ve üzerine iki nokta gelmi Yuvarlak He. Artk bizim için daha kolay oldu deil mi? Karmza çkan bir harfin bu anahtar cümlede yeri varsa bu harfe "Kamerî Harf", bu anahtar kelimede yoksa "emsî Harf" diyeceiz. Peki ya Lamelif ?Aslnda Lamelif diye bir harf yok.Lamelif , emsî bir harf olan Lam ile kamerî bir harf olan harfinin birletirilmesiyle doan sunî bir harftir. Bu da ek bir bilgi olsun... Peki diyeceksiniz ki, bizim iimiz hep harflerle deil ki. Çou zaman isimleri, corafî adlar ya da dier kelimeleri de ezberliyoruz. O zaman nasl kullanacaz bu yöntemi: O zaman, bu kelimelerin LK HARFLERN alacaz ve anahtar kelimemizi bu ilk harflerden meydana getireceiz. Anahtar cümlemizin açlmn yaparken de her harfin zihnimize kaydettiimiz sembolünü bulacaz. Örnein Yedi Mealeci airler; Sabri Esat, Yaar Nabi, Vasfi Mahir, Cevdet Kudret, Ziya Osman, Muammer Lütfi ve Kenan Hulûsî olsun. Ba harflerini alalm. S, Y, V, C, Z, M, K. Anlaml bir cümle elde etmeye çalalm: "CÜZZAMLI KLAVYES". Peki ne alaka? Hayal gücünüzde canlandrn: Bu Yedi Mealeciler döneminde airler, iirlerini hep bilgisayarda klavye yardmyla yazyorlarm. Bir ara cüzzam hastal bagöstermi ve tüm klavyeleri mealelerle yaktklar için kendilerine "Yedi Mealeciler", kullandklar bu klavyelere de "Cüzzam Klavyesi" adn vermiler. Evet, yine asl olmayan, saçma sapan bir öykü. Ama hafzamz, bu hikayeyi LGNÇ bulduu için kolay kolay unutmayacaktr ve 5-10 yl sonra bile "Yedi Mealeciler" deyince, bu "Cüzzaml Klavyesi" anahtar cümlesi hemen aklmza gelecektir. Peki nasl kullanacaz bu anahtar: Tek tek harflere ve sembolize ettikleri airlere bakalm: C = Cevdet Kudret, Ü = BO, Z = Ziya Osman, dier Z ve A = BO, M = Muammer Lütfi, L ve I = BO, K = Kenan Hulûsî, L ve A = BO; V = Vasfi Mahir, Y = Yaar Nabi, E = BO, S = Sabri Esat, = BO. Dikkat edin, bu yöntemde ezberlemek için deil; önceden ezberlediimiz isimlerin arasnda BR BA KURMAK için anahtar cümle kullandk. Hani snavda Yedi Mealeciler'i yazn dediinde bu, bizim için birbirinden farkl 7 farkl bilgicikti ya.Biz, bu 7 farkl bilgicii tek bir anahtarla hafzamzda simgeledik ve bir BÜTÜN haline getirdik.Böylece snavda, çok çaltn ama aklna 1-2 tanesi gelmedi diye bir sorununuz kalamz.Neden?Çünkü anahtar bir kelime, o dilimizin (ya da kalemimizin) ucunda olan o kayp 1-2 airin adlarn kolayca tekrar aklnza getirecektir.lla CÜZZAMLI KLAVYES demeniz gerekmez.Kendiniz de
üretebilirsiniz; örnein "KAZMACI VEYS".Bunda bo olan harf, bakn daha az. Sadece SESL harfler bo durumda. Nasl bir hikaye canlandrabiliriz zihnimizde: Bu 7 air, bir zaman define aramaya gitmiler gece. Hepsi de elinde birer tane meale tayorlarm ve Kazmac Veysi Efendi de onlarla beraber gidiyornu defineyi çkarmak için. Peki saylarla ne yapacaz? Saylardan da böyle anahtar cümle kurulmaz ki! Tarih dersinde bir sürü tarih var. Nasl ezberleyeceiz?Mesela bir arkadamn telefon numaras var. Nasl ezberleyeceiz?te bunun için de bize SAYISAL BR ALFABE gerekiyor.Öyle ki, kelimeler, bizim için anlamldr ve kolayca ba kurulabilir.Ama saylar, öyle deildir.Çünkü bir nesne gibi teferruatlar zihinde canlandrlabilir bir özellikte deildir. Nasl hikaye kuracaksnz; 1, 2'ye öyle dedi. 7, 6'ya bi yumruk sallad.8, 3'e ak oldu diye mi?Elbette ki hayr. imdi 0'dan 9'a kadar her rakama bir veya bir kaç harf atayalm ve kendimize bu yeni alfabemizi hazrlayalm. Unutmayn, bu alfabeyi admz gibi ezberlememiz gerekiyor. Çünkü ilerleyen konularda da zihinde açacamz "sral bellek"te yine bu saysal alfabeden yararlanacak ve bu zihinde oluturduumuz bu alan onlarca, yüzlerce sfrlarla, belerle, dokuzlarla, yedilerle, ikilerle dolduracaz. Tpk bir bilgisayarn hafzas gibi... Hiç düündünüz mü; bilgisayar, onlarca bilgiyi, yazy nasl aklnda tutar?Çünkü onun hafzas, sadece rakamlardan ibarettir. Güne'i, bilgisayar', stanbul'u, insan, kediyi, aac, kalemi..Hiçbir eyi tanmaz, ayrt edemez.Ama her nesneyi ve her harfi saylara dönütürür.Matrix filminde o akp geçen rakamlar görmüsünüzdür ya.Onun gibi.nsan zihniyse; tam tersine; zekidir ve hayal etme yeteneine sahiptir.Yani imgeleme gücüne.Bu yüzden de aklndaki tüm bilgilerin bir çou, kendisi için anlaml kelimelerden oluur.Oysa biz, imdi bizim için anlamsz olan, ama bir kompitür için anlaml olan sar ve rakamlar da bizim için anlaml, imgelenebilir bir hale getireceiz.Bunu yaparken de o kompitürün çalma prensibinin tam tersini gerçekletireceiz.Yani, o kelime, resim ya da dier bilgileri SAYILARA dönütürürken; biz de SAYILARI imge ve harflere dönütüreceiz. Aadaki alfabeyi bir sonraki derse kadar, çok ama çok iyi bir ekilde ezberleyelim ve her frsatta bunu bir oyun gibi daha da gelitirelim. 0 = S, , Z 1 = T, D 2 = N 3=M 4=R 5=L 6 = Ç, C 7 = K, G, 8 = F, V 9 = P, B Gördüümüz gibi saysal bir alfabe hazrladk. Ancak alfabedeki tüm harfleri kullanmadk.Sadece 18 sessiz harfi seçtik.Dier kalan 10 harfi de YARDIMCI HARFLER olarak kullanacaz ve bu harflerden, bir kelime olutururken JOKER HARFLER OLARAK yararlanacaz.imdi; üstteki alfabeyi ezberledik mi? O zaman biraz altrma yapalm. Tarihleri KELMELERE ve anlaml MGELERE dökmeyi deneyelim.Örnein; Hz. Muhammed'in Mekke'den Medine'ye hicreti. 622. imdi 622'yi srayla harflerle kodlayalm. 6 = C ya da Ç; 2 = N, 2 = N. imdi bu kodlardan anlaml bir KELME yaratalm. CNN. Hani u haber televizyonu. Anahtar cümlemizi yarattk; imdi bu anahtar cümleyi de o tarihte yaanan olayla balantlayalm: Hicret. Ve hemen zihnimizde canlandralm.Hz. Muhammed' Mekke'den Medine'ye hicret ederken, CNN televizyonu da bunu canl yaynda veriyordu. Kurduumuz ba, TUHAF ve ÇOK LG ÇEKC deil mi? O dönemde televizyon mu vard ki? te asl mesele bu: Evet, yoktu; ve siz ardnz gibi hafzanz da bu bilgiyi LG ÇEKC olarak gördüü, hayret ettii için asla unutmayacaktr. Ömrünüzün sonuna kadar! Peki diyelim, din dersinde yazlda çkt. Hz. Muhammed, Mekke'den Medine'ye kaç ylnda hicret etmitir. Hicret?Aklmza hemen hangi kelime geldi? CNN! Hemen bu anahtar kelimeyi yine saysal alfabemiz yardmyla rakamlarna ayralm: C = 6, N = 2, N = 2. Yani 622! Artk snavlarda tarihleri kartrmamz diye bir ey söz konusu olabilir mi?Çünkü artk saylar ve rakamlar da bizim için anlaml ve imgelenebilir oldu. Baka bir örnek; Fatih Sultan Mehmed'in stanbul'u fethi.Kaç ylnda? 1453. Kodlara dökelim; 1 = T ya da D, 4 = R, 5 = L, 3 = M. imdi anlaml bir cümle elde edelim. Unutmayalm, nu cümleyi elde ederken, srasna muhakkak dikkat edeceiz. Ne olabilir bu cümle: TERLEME. Saysal alfabemizde sesli harf olmad için buradaki E'leri joker olarak kullandk.Kurgumuzu oluturalm.Fatih, toplaryla Bizansllar' iyice bir terletmiti.Bu ar terleme yüzünden stanbul' teslim etmeye mecbur
kaldlar.Yarn yazlda stanbul'un fethi soruldu.Zihnimizi azck kartralm?Fatih?stanbul? Fetih! Aaaaa, TERLEME! Bizans gavurlarn ne terletmiti bizim o yeniçeriler! Hemen bu anahtar cümlenin kodlarn zihnimizde çözerek rakamlara çevirelim; T = 1, R = 4, L = 5, M = 3. Artk tarihleri unutmanza imkan var m??? Örnein bir arkadanz var; ismi de Aye.Telefon numaras; 939 47 53.Gerçi imdi cep telefonumuz var; tüm numaralar kaydediyor.Ya bir gün cep telefonumuzu yolda düürürsek ya da kaybedersek?Nasl ezberleyeceiz bu numaray? Kodlamaya çalalm; 9 = P ya da B, 3 = M, 9 = P ya da B, 4 = R, 7 = K ya da G ya da , 5 = L, 3 = M. imdi anlaml bir kelime ya da cümle oluturun: "PMPRKLM". imdi Aye'nin her eyden korkan, küçücük bir ses duysa korkudan telaa kaplan bir insan olduunu hayal edin ve bu hayali güçlü bir ekilde zihninizde imgeleyin (canlandrn). imdi, hafzamzdan bu bilgiyi geri çarmay deneyelim. Aye... Neydi ona verdiimiz ad; PMPRKLM. Hemen bu harfleri saysal alfabemizin yardmyla tekrar rakamlara dönütürün; P = 9, M = 3, P = 9, R = 4, K = 7, L = 5, M = 3. Yani; 939 47 53... Elenceli, öyle deil mi? Tabii bu altrmalar oyuna dönütürerek bol bol yapmanz ve bu imgeleme yeteneinizi gittikçe gelitirmeniz gerekiyor. Örnein öretmeniniz dedi ki; yarn kim P saysnn 300 hanesini ezberleyip de gelirse ona 100 vereceim. Öretmen bile ezberleyemez bunu.Zaten atmtr kimsenin ezberleyemeyeceini bildii için.Peki biz, bu 300 tane rakam bize anlaml gelen kelimelere dönütürürsek?Belki 1 saatimizi alacaktr; ama bu 1 saatin sonunda elde ettiimiz baar da bize büyük bir keyif verecektir.
Bu derste geçen bölümde ezberlediimiz saysal alfabe yardmyla zihnimizde yapay bir hafza alan oluturacaz.Ben, size balangç olarak sadece 128 sral alan nasl oluturacanz öreteceim.Siz, size gösterdiim bu teknikten yararlanarak bunu daha da gelitirebilirsiniz. 256, 512, 1024 vs. Sral bellek nedir? Nesne ya da bilgileri 1'den belli bir sayya doru düzenli artan hafza alanlardr. Örnein bilgisayar programclar, bir program yazarlarken komutlar alt alta yazp bunu derleyicide kaydedip bu kodlar program haline getirirler. Örnein; 10 screen 0 20 color 7,1 30 cls 40 locate 10,30 50 print "Hogeldiniz." 60 end eklindeki bir basic programnda her komut satrnn karsnda bir numara vardr. Bu numara, o komutun sakland alandr diyebiliriz.Bazen bir bilgisayar program, 5000-10000 tane komutun bu alanlara yerletirilmesiyle meydana gelir.Bilgisayar, hangi numarada hangi komutun olduunu asla unutmaz.Srayla tüm bu 5000-1000 aklnda tutar ve çaltrr.Zaten bilgisayar denmesinin nedeni de bu bilgileri aklnda tuttuu içindir.Her komutuyla srasyla aklnda tutar ve çaltrr.Peki ayn mantkla biz de bilgisayar gibi kafamzda bir bellek yaratabilir miyiz?Öyle bir bellek ki, bir arkadamz, diyelim ki bize; «Sana 100 tane nesne söyleyeceim. H er nesneye de elime bir kat alp 1'den 100'e kadar numara vereceim. Sen, bu nesneleri her birine 5 saniye ayrarak çok hzl bir ekilde ezberleyecek, 1'den 100'e 100'den 1'e kadar hiç armadan sayacaksn. Bazen ben, arada 5'te ne var, 19'da ne var, 73'te ne var diye soracam. Sense 2-3 saniye içinde tak diye cevap vereceksin.» dese ve bizimle bunu asla baaramayacamz konusunda iddiaya girse ona ne derdiniz? En azndan bu 100 bilgiden 90'n 3 ya da en fazla 5 dakika içinde ezberleyip arkadanza bunlar ilk nesneden balayp son nesneye kadar ya da son nesneye kadar srasyla sayabileceiniz konusunda bu iddiay kabul eder miydiniz? Gerçekten hafzanza o kadar güveniyor musunuz? 100 tane farkl nesneyi sra numaralarn unutmadan sayabilmek (Bu, daha sonra 200'e, 300'e, 500'e, 1000'e kadar çkarlabilir.) sizce gerçekten mümkün mü? Peki aslnda bunun çok kolay olduunu size söylersem?Nasl m?Geçen derste, size verilen saysal alfabeyi örendiinizi varsayyorum.Çünkü bu bellei, bu saysal alfabenin yardmyla oluturacaz. Neydi saysal alfabemiz; 0 = S, , Z. 1 = T, D. 2 = N. 3 = M. 4 = R. 5 = L. 6 = Ç, C. 7 = K, G, . 8 = F, V. 9 = P, B. Bu alfabeyi adnz gibi ezberlemeniz gerekiyor. imdi hafzamzda yapay bir sral bellek oluturabiliriz.Aadaki tabloyu dikkatle inceleyin.Her numarann karsndaki kelime, saysal alfabede o sayy sembol ediyor. Örnein "Tay" kelimesi, saysal alfabede T=1 deerini veriyor. A ve Y harfleri joker. 11. kutudaki"Dede" kelimesi, saysal alfabede D=1 & D=1 = 11'i simgeliyor. Biz, tüm bu kelimeleri zihnimizde öyle hatmetmeliyiz ki, 11.alanda hangi kelimenin olduunu ismimizi bilir gibi ezberlemeliyiz. Zaten tüm bu kelimelerin saysal alfabedeki karlklar, o alann numarasyla ET. 3-4 gün içinde kolayca ezberlememiz mümkün yani... Liste; u... 1.Tay 2.Ney
3. Ama (Kör) 4. R ay 5. El 6.Çay 7. Ok 8. Ev 9.Boa (Ylan) 10. Tas 11. Dede 12.Don 13. Dama 14.Tr 15.Otel 16.Taç 17.Taka 18.TV 19.Tpa 20.Ense 21.Nota 22.Nine 23.Name (Mektup) 24. Nar 25.Nal 26.Naci 27.Anka 28.Nef i 29.Nabi 30.Müze 31.Amut 32.Mayn 33.Mum 34. Emir 35.Mala 36.Maça 37.Miki (Fare) 38. Maf ya 39.Miyop 40.R ize 41.R ota 42.ran 43.Arma 44. Erör (Hata) 45. R ulo 46.Araç 47.R ak 48.R af 49. Arp 50. Lesi (*****) 51. Olta 52.lan 53.Lama 54.Lir 55.Lale
56.laç 57.Leke 58.Lif 59.Lapa 60.Caz 61.Çta 62.Çan 63.Çam 64.Çat 65.Çal 66.Cici 67.Çak 68.Çivi 69.Çapa 70.Kaz 71.Kutu 72.Kan 73. Kama 74. Kar 75.Kel 76.Koç 77.Kaka 78.Kaf a 79.Kap 80.Fes 81.Vida 82.Fon 83.FM 84.Far 85.Fal 86.Fç 87.Fok 88.Viva 89. Fobi 90.Paa 91.Pota 92.Pano 93.Puma 94.Para 95.Pul 96.Paça 97.Pak 98.Puva 99.Pipo 100.Tesis 101.Tat 102.Tosun 103.Tama 104.Tehir 105. Tuzla 106. Tuzcu 107.Tezek 108.Tasf iye
109.Tesbih 110.Dada 111.Tatto (Dövme) 112. Titan 113.Totem 114.Tatar 115.Tatl 116.Tutaç 117.Tutku 118.Tedavi 119.TTP 120.Tenis 121.Tente 122.Tanin 123.Donma 124.Dinar 125.E tanol 126.Tunç 127.Teneke 128.Dünyev î Yapay hafza alanmz yaratrken ve bu kelimeleri ezberlerken, koyu yazlm harflerin saysal alfabede o kelimenin karsndaki numaralarla ayn olduunu unutmayn.Bu, o kelimeyi daha kolay bir ekilde ezberlememizi salayacak.öyle ki, 11.Dede'yi saysal alfabeyle zihnimizde açtmzda D=1 ve D=1'i elde ederiz. Yani "Dede" kelimesinin karsndaki 11 rakam. Yani bu kelimeler, rasgele deil; saylarn saysal alfabedeki karlndan elde edilmitir. Böylece yukardaki tabloyu zihnimize ismimiz gibi yerletirmek, bize ömür boyu kullanacamz bir alan yaratacaktr. Bizim ahsi hafza alanmz... Bu alan herkes kendi yeteneine göre daha da gelitirebilir.Yeter ki siz, hafzay doru ve verimli kullanmay tüm kararllnzla isteyin. Bu listeyi en geç 1 haf ta içinde ezberleyin ve u altrmay yapn: Bir arkadanza deyin ki: «imdi bir kat-kalem al ve kada 1'den 50'ye ya da 100'e kadar alt alta sralayarak bir liste yap. Sonra bana rasgele bir rakam söyle. Kaç olduu hiç önemli deil. Sonra da bana bir nesne ya da somut bir kelime söyle.Buzdolab, eldiven, lamba, kalem, koltuk, kitap, otobüs vs vs. Bana söylediin bu nesneyi o rakamn karsnda yaz. Böylece 50 ya da 100 tane nesneyi her rakamn karsna rasgele biçimde tamamla.» 25 maddelik bir liste örnei; 1. Öretmen 2.Deniz 3.Biber 4.Bakkal 5.Araba 6. Mart 7. Otobüs 8.Örenci 9.Avukat 10.Manav 11.DJ 12.Terzi 13.Gazeteci 14.Taksici 15.Yönetmen 16.Doktor 17.Astronot
18.Aslan 19.Ördek 20.Sinek 21.Eek 22.Fil 23.Bilgisayar 24.Üniversite 25.adam Siz, arkadanzn söyledii nesne ya da kelimeyi o kelimenin karsndaki rakamn olduu bellek alannda depolayacaksnz.Depolarken de o alandaki kelimeyle arkadanzn söyledii nesne arasnda hayal gücünüzü kullanarak GÜLÜNÇ, KOMK, ACAYP olan bir ba kurarak hafzanza alacaksnz. Örnein yukardaki 25 maddelik listeyi hafzamza almay deneyelim; Örnein dedi ki arkadanz; 1-öretmen. Belleimizde 1'e karlk kullandmz anahtar kelime neydi: "Tay" ya da "at" . Hemen öretmen kelimesiyle anahtar kelimemiz arasnda BA kuruyoruz. Öretmen, dersi o kadar abartt ki, tarihi olaylar anlatrken snfa klcn kuanm ve atn üzerinde gelmiti. Bu sahneyi hayal edin.Hayal gücünüzü en komik, en tuhaf, en gülünç sahneye doru yöneltin ki ba, hafzada daha da kalc olsun. 2-deniz dedi. Bizim 2'deki anahtar kelimemiz neydi?"Ney" (Bir çalg türü) Adamn birinin denize girip dertli dertli denizin ortasnda ney çaldn hayal edin. Güçlü bir ekilde gözünüzde canlandrn bu sahneyi de.3-biber.Bizim 3'teki anahtar cümlemiz, "Ama" ; yani kör.Bir amann yemek yerken havuç sanp koca bir ac biberi srdn ve aznn yandn hayal edin.4-bakkal. Bizim 4'teki anahtar cümlemiz, "ray" . Mahallemizin bakkalnn dier bakkallarla yarabilmek için mahalleye ray döettiini ve bu raylarn üzerinde hzla gidip gelerek evlere siparilerini yetitirmeye çaltn hayal edin. 5-Araba.Bizim 5'teki anahtar cümlemiz, "el" .Teknolojinin ilerlediini ve direksiyonsuz arabalar icat edildiini hayal edin.Öyle ki, öför, arabay artk eliyle gidecei yönü iaret ederek, uraya git, uraya git diye eliyle göstererek sürüyor. 6. Mart. 6'daki anahtar cümlemiz; "çay" .Çay içerken bir martnn üzerimize gelip çayn üzerine pislediini ve bizim de tam içecekken bakakaldmz hayal edin. 7. Otobüs. 7'deki anahtar cümlemiz, "ok" . Otobüse yetiemeyen yolcunun otobüsü durdurmak için okuyla lastie nian aldn hayal edin. 8-örenci.8'deki anahtar cümlemiz, "ev" .Örencilerin artk okula gitmediini, evde ders gördüklerini hayal edin.9-avukat.Anahtar cümlemiz "boa" (ylan).Boa ylannn bir adam yuttuu için mahkemeye çkarldn ve bir avukat tuttuunu hayal edin.10-manav.Anahtar cümlemiz, "tas" .Manavdaki terazinin kefelerinin kaybolduunu, manavn da meyveleri kefe yerine tasn içine koyarak tarttn hayal edin.11-DJ.Anahtar cümlemiz, "dede" . Dedenizin bir radyoya DJ olduunu, dinleyicileri çlgnca gaza getirdiini hayal edin. 12-terzi. Anahtar cümlemiz, "don" . Kendi donunun söküünü bile dikemeyen bir terzi hayal edin.13-gazeteci.Anahtar cümlemiz; "dama" .Memlekette artk havadis kalmadn, gazetecilerin isizlikten kahvede dama oynadklarn hayal edin.14taksici.Anahtar cümlemiz, "tr" . Taksicilerin müterileri artk taksiyle deil trla ***ürdüklerini hayal edin. 15-yönetmen.Anahtar cümlemiz, "otel" . Yönetmenlerin yeni bir yasa(!)yla filmlerini artk otellerde çekebileceklerini hayal edin. 16-doktor.Anahtar cümlemiz, "taç" .Bir doktorun, kafasna taç giymi ve kendini Kraliçe Elizabeth sanan bir hastay tedavi etmeye çaltn hayal edin.17-astronot.Anahtar cümlemiz, "taka" .Karadenizlilerin takalarn (deniz arac) uzay mekiine dönütürüp astronotlar bu takalarla Ay'a ***ürüp getirdiklerini hayal edin.18-aslan.Anahtar cümlemiz, "TV" .Hayvanat bahçesinde aslanlar yattrmak için kafeslerine birer TV konulduunu ve aslanlarn rahat koltuklara kurulup TV izlediklerini hayal edin.19-ördek.Anahtar cümlemiz, "tpa" .Bakkaldan pet ie su alp gagasyla suyun tpasn açmaya çalan bir ördek hayal edin.20sinek.Anahtar cümlemiz, "ense" .Ensenizi sinek srdn hayal edin.21-eek.Anahtar cümlemiz, "nota" . Eeklerin artk arkc diye pop star yapldn, a-i seslerini artk notayla söylediklerini hayal edin. 22-fil.Anahtar cümlemiz, "nine" .htiyar bir ninenin filin üstünde ormanda gezdiini hayal edin.23-bilgisayar.Anahtar cümlemiz, "name" ; yani mektup. Artk ak mektuplarnn bile bilgisayarla gönderildiini hayal edin. 24-üniversite.Anahtar
cümlemiz, "nar" .Hükümetin üniversiteye giremeyen örenci kalmasn diye bir açlm yaptn, üniversitelerde gereksiz bölümler kurduunu, bunlardan birinin de NAR YETTRMECL olduunu hayal edin.25-iadam.Anahtar cümlemiz, "nal" .adamlarmzn Bat'ya artk nal ihraç ettiini ya da bir iadamnn ofisine uur getirsin diye bir nal astn hayal edin. imdi... Arkadanz, ister 1'den sona, ister en sondan 1'e, isterse kark ve rasgele olarak size bir rakam söylesin ve siz de katta yazan ve bu rakamlarn karsndaki nesneleri tahmin etmeye çalsn. Örnein, dedi ki 17. Hemen zihnimize 17'nin anahtar kelimesini geldi: "Taka" . Karadenizliler, Ay'a takayla ne tayorlard: Astronot. Arkadanz, size bakt, bakt; ulan kad m görüyor diye elindeki kad kendine iyice çekip bizden gizledi.Ve tekrar sordu? Hadi bunu bildin; peki 6'da ne var. Hemen aklmza 6'nn anahtar cümlesi çay geldi. Çaymza kim pislemiti: Mart! Bu da m tuttu? Sordu arkadanz: 4. Aklmza hemen 4'ün anahtar cümlesi geldi: Ray. Mahallede raylarn üstünde kim sipari yetitiriyordu: Bakkal! Böylece size sorduu tüm sorular (50 ya da 100 soruyu) sralarn hiç kartrmadan tek tek arkadanza sayabilirsiniz.Arkadanz artp sondan geriye de sayabilirsiniz ayn hzla ve hiç kartrmadan . 25... Name... nameler ve ak mektuplar, artk neyle gönderiliyordu. bilgisayarla. 24... Nar. Nerede nar yetitirmecilii ile ilgili bir bölüm açlmt: üniversitede. 23... nal... Kim at nal ihraç ediyordu: iadam. 22, nine. Nine, neyin üzerindeydi: filin. 21, nota.notalarla kim ark söylüyordu: eek. 20, ense. Ensemizi ne srmt: sinek! 19-tpa. Gagasyla tpay açmaya çalan kimdi: ördek. 18, tv. Hayvanat bahçesinde kim tv izliyordu; aslan. 17, taka.takayla ne tayoduk, astronot. 16, taç. Taç giyen akl hastasn kim tedavi ediyordu: doktor. 15, otel.Otelde filim çeken kimdi; yönetmen.14, tr. Yolcular artk trla tayanlar kimdi: taksiciler. 13, dama. Kimler isiz kalp kahvede dama oynuyordu: gazeteciler. 12-don. Kendi donunun söküünü dikemeyen o beceriksiz kimdi: terzi... 11, dede. Çlgn dedemizin artk yeni meslei neydi: DJ'lik. 10, tas. Kim meyveleri tasa koyup tartyordu: manav... 9, boa (ylan). Boa ylan mahkemede kendini savunmak için ne tutmutu: avukat... 8, ev. artk derslerini okul yerine evde görenler kimdi; örenciler... 7, ok. Yolcu, neyin lastiine okla nian alyordu: otobüsün. 6, çay. Çaymza kim pisledi: mart... 5, el. Sadece elimizle iaret edip ne sürüyoduk: araba. 4, ray. Raylarn üstünde sipari yetitiren kimdi: bakkal... 3; ama... Ama, yanllkla ne yemiti: biber... 2, ney... Adam, nerde ney çalyordu: denizde... 1, At. Snfa klç kuanp atla gelen kimdi: öretmenimiz... Elenceli, öyle deil mi? lk balarda BA kurmada zorluk çekebiliriz.Bir kelimeyi, 10 saniyede ancak ezberleyebiliriz. Ama zamanla hem hayalgücümüz geliecektir hem de kelimeleri ezberleme hzmz, daha da artacaktr. Tabii sanal belleimizdeki bu kelimeleri sular seller gibi ezberleyerek... Öyle ki, 10 denildii anda saniyenin daha binde birinde aklnza anahtar cümle olan "tas" kelimesi gelmelidir. Peki, diyelim ki; arkadanz bu kez sorular rakam verip kelimeyi istemek yerine kelimeyi verip karsndaki rakam istedi.Bu, bizi artr m? Asla! Örnein dedi ki, aslan, listenin kaçnc srasnda? Aslan denilince aklmza hemen gelen ne; ne seyrediyordu aslan; TV.Hemen zihinden çözelim. T=1, V=8; demek ki cevab 18. Avukat? Kim avukat tutmutu: boa (ylan). B=9. Öretmen? Öretmenimiz, neye binmiti: At'a. T=1. adam? Ne ithal ediyodu iadammz: Nal. N=2, L=5; yani 25. Astronot? Neyle tayoduk onlar: Taka'yla. T=1, K=7; yani 17. Taksici? Neyle tayodu taksicimiz yolcular: Tr'la. T=1, R=4; yani 14. Bakkal?Neyin üstündeydi bakkal amca?Ray'n. R=4. Hepsi bu kadar. ster numaray verip kelimeyi istesin; ister kelimeyi verip numaray istesin.Hiç fark etmez.Çünkü biz, rakamlarla kelimeler arasnda bir BA kurduk.ster rakam, ister kelime, hatrlama baarmz hiç deitirmeyecektir. Tabii bu srrmz kimse bilmemeli Yoksa nasl hava atcaz millete... Peki diyelim ki, hafzamza almamz gereken, bu kez saylar.Örnein listede 1'in karsna 574 yazd.Rakamlar nasl ezberleyeceiz? Tabii ki kelimeye dönütürerek... 5=L, 7=K, 4=R. Hemen anlaml bir kelime ya da cümle üretelim. Likör... Kaça kaydediyorduk hafzamzda? 1'e. 1'deki anahtar cümlemiz neydi: At. Likör içip sarho olan bir at hayale din ve canlandrn gözlerinizin önünde... imdi geri çaralm zihinde.1'de hangi say vard diye
soralm... 1'in anahtar kelimesi neydi; "At" . At, ne içip sarho olmutu: likör... Hemen saysala çevirelim: L=5, K=7, R=4. Yani 574... Tabii bu ilkinden biraz daha zor. Özellikle harflerden kelime üretmek... Ama bu da zihniniz için bulunmaz bir beyin jimnastii olacaktr. Peki bu sanal bellek, derslerde nasl iimize yarayaca k?Öretmen, bize sral kelime sormuyor ki, konu anlatn diyor.Bunu da gelecek bölümün konusu yapalm isterseniz. Yani bellek alanlarmza nesneler yerine cümleleri kaydetmeyi...
