Γεννήθηκε στη Μονεμβασιά την Πρωτομαγιά του 1909 Κυρά Μονοβασιά μου, πέτρινο καράβι μου. Χιλιάδες οι φλόκοι σου και τα πανιά σου. Κι όλο ασάλευτη μένεις να με αρμενίζεις μες στην οικουμένη.
1.
2.
3. 4. 5.
Ο Πατέρας του ποιητή, Ελευθέριος Ρίτσος Η μητέρα του, Ελευθερία Βουζουναρά Η αδερφή του Νίνα Ο αδερφός του Μίμης Η αδερφή του Λούλα
Το 1921 πεθαίνει φυματικός ο μεγάλος του αδερφός καθώς και η μητέρα, το λατρεμένο πρόσωπο του ποιητή, από την ίδια αρρώστια. Το «νεκρό σπίτι» έμελλε να σφραγίσει τη ζωή και το έργο του.
1925: Εγκαθίσταται στην Αθήνα.
1926: Προσβάλλεται κι αυτός από φυματίωση.
Η ζωή του για πολλά χρόνια θα μοιράζεται ανάμεσα σε φθισιατρεία και σε διάφορες δουλειές με εξευτελιστικούς όρους (ηθοποιός, χορευτής, διορθωτής και επιμελητής κειμένων).
Επιτάφιος Τον Μάιο του 1936 η αιματηρή καταστολή της διαδήλωσης των απεργών καπνεργατών στη Θεσσαλονίκη του εμπνέει τον Επιτάφιο , αυτό το μοιρολόι της μάνας μπροστά στο σώμα του σκοτωμένου γιου της, που μετατρέπεται σε κοινωνική διαμαρτυρία.
Μάιος 1958 Ο Μίκης Θεοδωράκης, ο οποίος βρίσκεται στο Παρίσι, μελοποιεί τον "Επιτάφιο" του Γιάννη Ρίτσου.
Το 1937, συγκλονισμένος από την ψυχική ασθένεια της αδελφής του Λούλας που οδηγείται στο Δαφνί, γράφει Το τραγούδι της αδελφής μου Είναι το ποίημα που θα του εξασφαλίσει το «χρίσμα» από τον ηλικιωμένο Παλαμά Παλαμά::
«Παραμερίζουμε, Ποιητή, για να περάσεις»
Δεν ακούς μες στις ίνες μου μύρια φτερά μικρών κορυδαλλών που μόλις τ` άγγιξε η πρώτη ακτίνα της αυγής; Πόσο είμαι νέος. Πόσο είμαι νέος κάτω απ` τα βλέφαρά σου (…) Εαρινή Συμφωνία (1938)
"ΡΩΜΙΟΣΥΝΗ", (Αθήνα, 1945-1947)
1966: Μελοποίηση της "Ρωμιοσύνης" 1966: "Ρωμιοσύνης",, που του την είχαν στείλει σύζυγοι πολιτικών κρατουμένων, για να τη μελοποιήσει. «Στη γιορτή των Φώτων στα 1966, κάποιο άγνωστο χέρι τοποθέτησε το χειρόγραφο του Ρίτσου πάνω στο αναλόγιο του πιάνου μου, στη Νέα Σμύρνη. [...] Είχαν προηγηθεί συγκρούσεις με την αστυνομία. Ο άγριος ξυλοδαρμός και η κακοποίησή μου, γεγονότα που με επηρέασαν βαθειά. Τόσο που, μόλις διάβασα τον πρώτο στίχο "Αυτά τα δέντρα δε βολεύονται με λιγότερο ουρανό..." κάθισα, όπως ήμουν λερωμένος με λάσπη και αίματα και συνέθεσα μονορούφι τη
Στον Εμφύλιο, εξορίζεται στη Λήμνο (1948), στη Μακρόνησο (1949), στον Αη-Στράτη (1950)
Απελευθερώνεται το 1952
1950. Μακρόνησος. Στο Πολιτικό Στρατόπεδο, λίγο πριν μεταφερθούν στον Αη-Στράτη. Ο Γιάννης Ρίτσος καθιστός, στη μέση.
1951. Αη-Στράτης, Κυριακή πρωί. Η μοναδική έξοδος για τους κρατούμενους. Όσοι επιθυμούσαν μπορούσαν να πάνε ως το μοναδικό καφενείο του χωριού να παρακολουθήσουν τη συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας από το ραδιόφωνο.
1949: Καπνισμένο Τσουκάλι Και να αδελφέ μου που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά. Καταλαβαινόμαστε τώρα, δεν χρειάζονται περισσότερα. Κι αύριο λέω θα γίνουμε ακόμα πιο απλοί. Θα βρούμε αυτά τα λόγια που παίρνουνε το ίδιο βάρος σ' όλες τις καρδιές, σ' όλα τα χείλη. Έτσι να λέμε πια τα σύκα-σύκα σύκα-σ ύκα και τη σκάφησκάφη. Κι έτσι που να χαμογελάνε οι άλλοι και να λένε, «Τέτοια ποιήματα, σου φτιάχνουμε εκατό την ώρα.» Αυτό θέλουμε κι εμείς.
Το 1954 ο Ρίτσος παντρεύεται τη γιατρό Γαρυφαλιώ Γεωργιάδου. Τα χρόνια που ακολουθούν είναι ανάπαυλα ειρήνης και γαλήνης στο σπιτικό περιβάλλον. Τη γέννηση της κόρης του Έρης ακολουθεί το ευφρόσυνο
Πρωινό άστρο (1955)
ρ
ι
ί α δ ί κ ι π γά ί αω η ί μγ υ θ ια ο μ ι α α
Γ
Η ί ί
ι
ε
ί ι
ε ι τ ι
υ ς , ι ς ; ρ , ι κ ύρι ι σ ά ι ρ ο π ου κ ν σο φ σ υ , θ ι
ι ς;
ύ ι
σ τ όρη μο ς ι Ε Ρ ι
ς
ρι
ά
να σ γα ι ι ρ ορα ι χ ι ι ω κάν ι ο ι πο ύ δρ ό Κ ό ί κ ο ρ σ ά κ ι , ν ι δ ι π δι ά ια από ο υ ρ α σ φ γ ο υ σ ο ύ πν σ ο υ
ι
ίτ
Γυμνάσιο Λύκειο Χρυσοβίτσας Ιωαννίνων
Τέταρτη Διάσταση Στα πολύστιχα αυτά ποιήματα -δραματικοίί μονόλογοι -δραματικο μονόλογοι τα περισσότεραο Ρίτσος με προσωπεία, σύγχρονα ή μυθολογικά, θα επιχειρήσει καταβυθίσεις στο σκοτεινό πηγάδι της ψυχής και του υποσυνείδητου, θα μιλήσει για τη μοναξιά, την ερωτική στέρηση, το γήρασμα του σώματος και των πραγμάτων.
«άφησέ με νάρθω μαζί σου» Σονάτα του σεληνόφωτος
(1956, Α΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης)
1967-1972: Αμέσως μετά το πραξικόπημα του 1967, ο Ρίτσος οδηγείται πάλι στην εξορία (Γυάρος, Λέρος) και, στη συνέχεια, τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό στη Σάμο έως το τέλος του 1970. Παράλληλα, αντιμετωπίζει το φάσμα του θανάτου (νοσηλεύεται στον «Άγιο Σάββα» φρουρούμεν φρουρούμενος). ος). Και όμως, η ζοφερή επταετία θα είναι η πιο παραγωγική του περίοδος.
1977: Αθήνα. Με τον Γάλλο ποιητή και πεζογράφο Λουί Αραγκόν
1984: Στο σπίτι του με τον Γιάννη Τσαρούχη
Ο Γιάννης Ρίτσος πέθανε στις 11 Νοεμβρίου 1990, aφήνοντας πενήντα ανέκδοτες συλλογές ποιημάτων. Οι συλλογές που εκδόθηκαν αμέσως μετά το θάνατό του με τον τίτλο:
Αργά, πολύ αργά μέσα στη νύχτα (1991) είναι η ύστατη χειρονομία του.
πελέκημα των λέξεων και του ξύλου, χάραγμα του λόγου και της πέτρας, μια διαρκής διαδικασία για τον Γιάννη Ρίτσο
πέτρες ζωγραφισμένες από τον Γιάννη Ρίτσο στη Σάμο
Βασιλική Κολιούση Γυμνάσιο Σταυρακίου Ιωαννίνων
Ευτυχία Σιούλη, Β΄ Λυκείου
Θανάσης Τσαπραλής, Β΄ Γυμνασίου
ν
« α λες:ουρανός κι ας μην είναι» (6ο Λύκειο Καλλιθέας-10ο Λύκειο Πειραιά)
Γεωργία Ντούτση, Β΄ Γυμνασίου
Θανάσης Τσαπραλής, Β΄ Γυμνασίου
Γιάννης Παππάς, Β΄ Γυμνασίου
Βασιλική Κολιούση Γυμνάσιο Σταυρακίου Ιωαννίνων
ή ή κ ι ι λ ι σ η Β α ι σ σ ύ ύ ο ι λ Κ ο λ ο ι σ ά ά ν ν μ μ υ υ ο Γ υ α ί ί κ α ρ ρ υ ν α α τ ω ω ν Σ ν ν ί ί ν α ω ω Ι
σ ` ένα μαξιλάρι φεγγαράκι το παιδί μου αποκοιμήθηκε.
σ ιγά ιγά μανούλα, σιγά θα το ξυπνήσεις (1ο Ιπποκράτειο Γυνμάσιο Κω)
ι ί
αι βα ι
ι ι αι ό η
κ έ τ ο αι
ι ί
έ ξ ω.
ι σί η γη
τ`
κ ί
α ι τ`ο
ί ους ε ί μ α ι έ ν α ς
α. ο ύ.
τί
ος
μ έ α τ ο ο ί η μ α τ η ς α ν ρ ό τ η τ α ς. ι ώθ τ ο ύ τ ο τ ο δ ε μ ό, τον α ν α α ί ν ω, τ ο ν ζ ω. ν γ ί ν ε ι κ ά ο τ ε τ ί ο ς, τ ό ο τ ο α λ ύ τ ε ρ ο. αι
α γ ί ν ε ι. Δ ε ν μ ο ρ ε ί ν α μ η γ ί ν ε ι.
Κ ΑΙ Ε Γ Ι
Ε
