UNIVERSIDAD AUTONOMA CHAPINGO IRNR 5° “5” SILVICULTURA Ensayo: FENOLOGIA DE LOS PINOS MEXICANOS
Presenta: Rocha Santillano Ramón Profesor: Dr !a"#e$ar Artea%a
INTRODUCCION
E" t&r$'no feno"o%(a se )a #ef'n'#o *o$o e" est+#'o #e "os fen,$enos -'o",%'*os .+e re/'sten +n *ar0*ter r(t$'*o 1 2er',#'*o *o$o son: "a f"ora*',n3 fr+*t'f'*a*',n3 $a#+ra*',n #e "as se$'""as 1 #'s2ers',n3 e" ro$2'$'ento #e "aten*'a3 'n'*'o 1 #esarro""o #e" *re*'$'ento /e%etat'/o #e ta""os 1 ra(*es3 en *+1os r't$os son #eter$'nantes "os fa*tores *"'$0t'*os En M&4'*o 2o#e$os en*ontrar 2'nos .+e /'/en a" n'/e" #e" $ar3 *o$o e" P'n+s *ar'-ea o *o$o e" P'n+s )arte%'' e" 2'no .+e *re*e a $a1or a"t't+# #e" $+n#o3 ta$-'&n *as' to#os "os 2'nos 2'6oneros 7P 8+are9ens's3 P 2'n*eana3 P ne"son''3 P *e$-ro'#es3 et* )a-'tan "+%ares se$'#es&rt'*os o 2'nos )a-'tan#o -os.+es #e n'e-"a *o$o e" 2'no -"an*o 7P'n+s *)'a2ens's Las *on(feras #'/'#en s+s e/entos feno",%'*os en: ;or$a*',n #e *orte9a3 'n'*'o #e ren+e/o3 -rotes re/enta#os3 'n'*'o #e 2o"'n'9a*',n3 f'na" #e 2o"'n'9a*',n3 f'na" #e ren+e ren+e/o /o33 *ort *orte9a e9a so-r so-resa esa"'"'en ente te33 for$ for$a* a*', ',n n #e "os "os -rot -rotes es 'n/e 'n/ern rna" a"es3 es3 *onos *onos tota"$ente #esarro""a#os 1 *onos a-'ertos O!ETI"OS •
Se 'n/est'%ar0 en #'/ersas f+entes #e 'nfor$a*',n so-re "a feno"o%(a #e "os 2'nos #e M&4'*o
METODOLOGIA
Se rea"'9, +na re/'s',n "'terar'a en /ar'os art(*+"os *'ent(f'*os3 2ara *ono*er "a feno"o%(a #e "os 2'nos $e4'*anos DESARROLLO
La f"ora*',n #e "a $a1or(a #e "as es2e*'es #e" %enero P'n+s nat'/as #e M&4'*o3 o*+rre 2r'n*'2a"$ente #e enero a a-r'"3 a+n *+an#o e4'sten es2e*'es .+e f"orean en $a1o3 "a &2o*a #e $a#+ra*',n #e "os *onos o*+rre #e o*t+-re a fe-rero3 en %ran 2arte #e" 2a(s3 2+#'&n#ose a#e"antar o atrasar en f+n*',n #e "at't+#3 a"t't+# 1 a"%+nos fa*tores a$-'enta"es Las es2e*'es en .+e 2r'$ero $a#+ran "os *onos son P stro-+s /ar C)'a2ens's 1 P a1a*a)+'te3 en to#as s+s /ar'e#a#es3 "o *+a" o*+rre a $e#'a#os #e o*t+-re a f'nes #e se2t'e$-re La te$2ora#a #e $a#+ra*',n #e "os *onos en M&4'*o es "ar%a3 'n'*'0n#ose en o*t+-re *on "as es2e*'es antes $en*'ona#as 1 ter$'n0n#ose a f'nes #e fe-rero en .+e a
?@ se 'n'*', en for$a s'ste$0t'*a "as o-ser/a*'ones 2ara #eter$'nar "a 2ro#+**',n #e se$'""as en "as es2e*'es #e P'n+s nat'/as #e M&4'*o Estos son a"%+nos e8e$2"os #e "a feno"o%(a #e "os 2'nos #e M&4'*o Pin#s mont$%#ma$ Lam&'
La f"ora*',n $as*+"'na se #a en $ar9o 1 "a f"ora*',n fe$en'na en a-r'"3 "as *+a"es #+ran +n $es 2ara ter$'nar Los 2er'o#os re2ro#+*t'/os .+e#an $ar*a#os en "os $eses a-r'" 1 $a1o ;r+*t'f'*a*',n: +n'o a se2t'e$-re Los $eses #e "aten*'a se en$ar*an 2ara "os $eses #e se2t'e$-re a fe-rero3 e" *re*'$'ento #e )o8as es *onstante a a-r'" a a%osto La eta2a #e *on'""o #e e"on%a*',n se efe*t
#+rante #'*'e$-re 1 enero Ho8as 2erenn'fo"'as3 La a2ert+ra #e *onos es fa/ore*'#a 2or a"tas te$2erat+ras A6os se$'""eros #e B a 5 a6os Pin#s (s$#)ost*os +a*' Oa,acana M*t' Floración: Mas*+"'na se 2resenta en fe-rero a $ar9o ;e$en'na se 'n'*'a en
fe-rero 1 se e4t'en#e )asta a-r'" Fructificación: Des#e e" $es #e no/'e$-re )asta 'n'*'os #e fe-rero Crecimiento vegetativo en latencia: no/'e$-re 1 #'*'e$-re Ramillas: a*(*+"as *re*'en#o en enero Dispersión de semilla: en no/'e$-re 1 enero
T'ene +n 'n*re$ento en ta$a6o *onstante #e *ono Pin#s ayacah#it$ Eh*' Floración: Mas*+"'na se #a en a-r'" 1 "a fe$en'na en "a se%+n#a se$ana #e $a1o
La te$2erat+ra fa/ore*e +na -+ena 2o"'n'9a*',n *r+9a#a Ramillas: Se%+n#a se$ana #e $a1o Crecimiento: Presenta $+*)os *a$-'os #e *o"ora*',n e 'n*re$ento #e ta$a6o Pin#s (at#la Floración: #e enero a a-r'" Crecimiento: P'no *on r02'#o *re*'$'ento3 ar-o"es $a#+ros 2or "o %enera" #e a
B $etros #e a"t+ra Fructificación: No/'e$-re o #'*'e$-re Pin#s (s$#)ost*os Crecimiento: r02'#o 7==F a6os
Floración: O*+rre #e fe-rero a $ar9o3 "a $a#+ra*',n #e *onos se 2resenta #e
no/'e$-re a #'*'e$-re 1 "a a2ert+ra #e *onos entre o*t+-re 1 no/'e$-re La #'s2ers',n #e se$'""as se ""e/a a *a-o a 2r'n*'2'os #e enero Pin#s c$m&*oi)$s Floración: ;o""a8e 2erenn'fo"'o *on f"ora*',n #e $ar9o a a-r'" Fructificación: Los *onos $a#+ran #e no/'e$-re a #'*'e$-re
Po"'n'9a*',n #e $o#o ane$,f'"o Ger$'an*'on #e =F #'as a2ro4'$a#a$ente Pin#s ma,ima*tin$%ii
Ar-o" #e =5 $etros a2ro4 Floración: ;e-rero a $ar9o Ciclo reproductivo #e @ a6os3 Fructificación: a "os B5 $eses #e fe*+n#a#o A6os se$'""eros *a#a 5 a6os
A "os 5 a6os e$2'e9an a 2ro#+*'r se$'""as Pin#s )#*an-#$nsis
r-o" #e B o @ $etros #e a"t+ra Perenn'fo"'o3 Floración: #e $ar9o a $a1o Fructificación: "os *onos se a-ren en o*t+-re a #'*'e$-re A6o se$'""ero *a#a B o
5 a6os Una es2e*'e a#a2ta#a a te$2erat+ras fr(as te$2"a#as Pin#s l$io(hylla
r-o" #e o B $etros Perenn'fo"'o Floración: In'*'a s+ f"ora*',n en $ar9o o a-r'" Fructificación: en o*t+-re
In'*'a s+ f"ora*',n a "os 5 a6os #e e#a# A6os se$'""ero *a#a 5 a6os Pin#s t$ocot$
r-o" $e#'ano 2erenn'fo"'o Floración: #e fe-rero a a-r'" Fructificación: Los *onos est0n $a#+ros en o*t+-re a #'*'e$-re3 son #e)'s*entes
REFERENCIAS
•
)tt2:*onafor%o-$4:JJ#o*+$entos#o*s )tt2:*ona-'o%o-$4*ono*'$'ento'nfoKes2e*'esar-o"es#o*tos5@
•
2'na*==$2#f MARTNE3 M =>@J Los 2'nos $e4'*anos e#'*',n E#'*'ones !otas3
•
M&4'*o